Ondernemend Friesland editie 2 april 2019 by OF BV

Tresoar

De dynamiek van het schat bewaren

N0 02 www.of.nl

30 jaar

Sjoerd en Arjan. Typisch ondernemers met een nine-to-five mentaliteit.

Nieuw! Slim boekhouden met een betrouwbare online totaaloplossing Da’s lekker... tijd overhouden voor een potje tennis met je vrienden. Hoe doe je dat? Met Boekhout van Kromhout. Deze slimme online oplossing van Van der Veen & Kromhout geeft 24/7 inzicht in de prestaties van uw bedrijf. U bent altijd in control en de tijdrovende administratie behoort tot het verleden. Zo kunt u de kostbare uren na vijven besteden zoals u zelf wilt: aan uw relatie, uw kinderen, uw hobby, uw sport of om nieuwe ondernemingsplannen uit te werken.

Ontdek hoeveel tijd u kunt besparen! Ga naar www.boekhoutvankromhout.com

Het gemak van een grotendeels geautomatiseerde administratie Overal en altijd inzicht in actuele cijfers Betrouwbare sturingsinformatie in één muisklik Altijd het advies van uw accountant bij de hand Tijd overhouden voor zaken die er écht toe doen

Adolf Het was op één van die mooie en ultravroege lentedagen waar je lyrisch van kunt worden. Ik zwierf met mijn racefietsje door het westen van Fryslân. Zonnestralen dun als zijde, de geur van klei, het geluid van zingende vogels. In gelukzaligheid scande ik de bedrijfsnamen op de bescheiden bedrijfsterreinen die ik passeerde. Veel opsmuk hoef je qua naamgeving trouwens niet te verwachten in deze regio. What you see is what you get. Van der Meer, de Boer, Schaafsma, Bootsma, Boonstra & Boomsma voerden de boventoon. Dat was prima. In Skingen viel mijn oog echter op drie wapperende blauwwitte vlaggen. Daar stond joekelgroot de naam ‘Adolf’ op. Drie forse Adolfs, dansend in de wind. Toen ik mijn blik wat scherper stelde zag ik dat er stond: ‘Adolfs Boat Business’. Daaronder het logo van Suzuki. Er kwamen impulsief rare en flauwe associaties bij me op. De filmtitel ‘Breng de Bismarck tot zinken’ cirkelde in mijn hoofd. Het zegt waarschijnlijk álles over mij. Enkele tellen later werd mijn gemijmer wat serieuzer: hoe is het om Adolf te heten, tijdens je schooltijd? Zou Adolf uit Skingen zijn ouders dankbaar zijn, of juist niet? Of is de naam al generaties in de familie en wilde men die traditie gewoon niet laten verpesten door een idioot die op een donkere dag in 1889 in Braunau am Inn dezelfde naam had gekregen? Even speelde ik met de gedachte om de zaak binnen te lopen en het allemaal te vragen. Maar de betoverende bries vanaf de Waddenzee en het vroege gezang van vogels maakte me lui en lokte me verder op mijn tocht.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Thuis keek ik op de website van Adolfs Boat Business. Ik zag een sympathiek promotiefilmpje, waarin met tal van draaien wenteltrucs filmbeelden en foto’s door het beeld rolden, aangevuld met tekst (‘accessoires en onderdelen teveel om op te noemen’). Dat alles ondersteund door een stevige blues gitaar. Aan het eind van een filmpje kwam er een knutselende man in beeld. Zijn kabouter Plop-achtige baard gaf hem een uiterst gemoedelijk voorkomen. Hij sleutelde aan een boot en daar wist hij duidelijk wel raad mee. Als deze man Adolf heet, is die naam vanaf nu voorgoed gezuiverd, dacht ik bij mezelf. Van hem zou ik wel een buitenboordmotor willen kopen, ook wel een occasion. In Shakespeares’ Romeo en Julia loopt Julia er tegenaan dat ze niet met Romeo mag trouwen, omdat hij uit een rivaliserende familie komt. Het gaat haar erom wie hij is, niet hoe hij heet. Daarom verzucht ze: What’s in a name? In Skingen leerde ik dat dit klopt.

Menno Bakker HOOFDREDACTEUR

Meer lezen of reageren? linkedin.com/in/bakkermenno of op https://twitter.com/OF_nl

OF 2019-02

Colofon Uitgeverij Ondernemend Friesland BV Hoofdredactie Menno Bakker Bladmanagement Ed Klijnman Coverfoto Ed Klijnman Advertentie exploitatie en administratie Ondernemend Friesland BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Telefoon 0512-366326 Jasper van der Sluis 06-46033589 Gerrit Landman 06-18882116 Redactie NARVIC Inhoudgevers, met: Casper Ferwerda, Menno Bakker, Wiebrand de Boer, Tine van Knijff-van Hijum, Thea van der Schaaf, Klasina van der Werf en Johan Weitenberg. nieuwsberichten@of.nl Vormgeving VDS Crossmedia

‘Centrale ligging in NoordNederland is ideaal’ Drachten is booming. Ondernemers kiezen voor vestiging in het ‘Philips-dorp’ omdat het hen een ideale uitvalsbasis biedt. BaanPlus verhuisde bijvoorbeeld van Leeuwarden naar Drachten om zich centraler binnen het eigen werkgebied in Noord-Nederland te vestigen.

Drukker Scholma Druk ISSN 1383-9314 © De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welk aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebasseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze u itgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

www.of.nl

OF 2019-02

Blikvanger op De Werp Duurzaam bouwen; iedereen heeft het erover. Maar hoe werkt het in de praktijk van alledag? Ten zuiden van Leeuwarden, op kantorenpark De Werp (vlakbij het Van der Valk-hotel) is het zichtbaar. Daar realiseert Jorritsma Bouw het meest duurzame pand van Friesland. Opdrachtgever: Alfa Accountants en Adviseurs. OF ging in gesprek met de directbetrokkenen en leerde wat er allemaal komt kijken wanneer je ‘BREEAM Outstanding’ wil bouwen. Ofwel: extreem duurzaam. Ten eerste is er lef nodig, zo leerden we. De moed om naar het rendement op de lange termijn te kijken.

De verbindende factor Lastechniek is constant in ontwikkeling. Zowel ROC Friese Poort als de stichting LAC houden die ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. In Fieldlab Smart Welding Factory delen ze die kennis met elkaar én met het werkveld. De eerste mijlpaal van de samenwerking is het Smart Welding Factory skills lab bij ROC Friese Poort in Drachten waarin ze ervaren lassers opleiden tot lasrobotspecialist.

‘SDG’s bieden kansen voor betrokken ondernemers’

Het SDG Netwurk Fryslân is blij met elk individu en elke ondernemer die zichzelf committeert aan het behalen van de Sustainable Development Goals (SDG’s), de zeventien wereldwijde duurzame ontwikkelingsdoelen. “Maar alleen een belofte is niet genoeg. We moeten nú aan de slag”, benadrukt Heleentje Swart, namens Vereniging Circulair Friesland en Spark the Movement medeinitiatiefnemer van het SDG Netwurk Fryslân.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

in control

Wij zijn Lievense!

Vanaf 1 september 2018 heten wij niet meer LievenseCSO of Bartels. Voortaan zijn wij Lievense! Een multidisciplinair advies- en ingenieursbureau op gebied van bouw, infra, water en milieu. Dagelijks staan onze 300 medewerkers van 10 locaties, waaronder vanuit Leeuwarden, voor je klaar.

Kies duurzaam: kies De Jong

Naast de verkoop van duurzaam am geproduceerd kantoormeubilair rmeubilair kunt u nu ook bij ons terecht voor refurbished shed kantoormeubilair. Vraag naar aar de mogelijkheden.

Bocksmeulen 35, Dokkum T 0519 - 57 19 67 www.dejongkantoormeubilair.nl

BOUW

INFRA

MILIEU

WATER

lievense.com

Inloop ‘Muziek dag o werkvlo p de er’ LAAT MU

ZIEK MEE WERKEN IN UW B EDRIJF

8 maart 09.00 - 13.00 uur

Inloopdag ‘Muziek op de werkvloer’

81% van uw medewerkers vindt werken met muziek op de achtergrond leuker!

Kom langs en laat u informeren!

Zeilmakersstraat 5, Sneek T: 0515-434027 E: info@inferno-av.nl I: www.inferno-av.nl

Nieuwe dienstkleding voor bodes Noardeast-Fryslân en Dantumadiel

Leeuwarder prijs De HET voor Bureau Schmidt Oprichter en eigenaar Roald Schmidt van Bureau Schmidt, een adviesbureau op het gebied van infrastructuur, heeft voor dit jaar de hoofdstedelijke ondernemersprijs de HET in de wacht gesleept. Dat gebeurde tijdens de BCDN, die eind maart in het WTC Expo werd gehouden. Het juryrapport roemde de platte organisatie, de open cultuur, de flexibiliteit en de servicegerichtheid van het bedrijf. Daarin is Bureau Schmidt innovatief en onderscheidend binnen een traditionele, technische branche.

De bodes van Noardeast-Fryslân en Dantumadiel lopen er sinds kort prachtig blauw gekleurd bij, in hun werkzaamheden bij de betreffende gemeentes. Van der Gang herenkleding uit Dokkum leverde de dienstkleding, in samenwerking met Nelleke Mulder Imago Groep uit Sneek. Sibylla Eldering van Van der Gang herenkleding: “We zijn er heel trots op dat we dit voor onze eigen gemeente en voor Dantumadiel mochten doen.” Hoewel de kleding nu is geleverd, zit het er voor Van der Gang nog niet op. “Er volgt nog de nodige nazorg, we blijven zorgen dat alle sets netjes blijven. In die service ligt een groot deel van onze kracht”, aldus Eldering.

“De HET is belangrijk voor Leeuwarden, voor de inwoners en voor de ondernemers”, zo sprak wethouder Friso Douwstra bij de overhandiging. “Hiermee maken we duidelijk dat je goed kunt werken in deze regio. De finalisten zijn briljantjes die laten zien wat er gebeurt in de stad’’, aldus de wethouder.

Ultieme vrijheid en nog schoon afvalwater ook Vanaf mei vaart en drijft in de wateren van Stockholm de GetAway Machine, een duurzame B&B-boot van het type Qrooz, waar gasten op een unieke manier kunnen overnachten. In het schip, dat door GetAway Projects in Amsterdam is ontwikkeld en dat vanaf dit voorjaar geboekt kan worden, zorgt een oplossing van Afmitech Friesland voor een duurzame decentrale zuivering van afvalwater. GetAway Projects van ontwerpers Paulien van Noort, Arno Schuurs en Pieter Porte ontwikkelden onder andere de ‘GetAway Machine’, een schip dat volgens het bedrijf alles in één is: mobiel kantoor, charterschip, luxe jacht en comfortabel appartement. Kortom: een plek voor ultieme vrijheid. In het schip zorgt een zogenaamde Bever Combi Compact Inbouw (een afvalwaterzuivering uit de zogenaamde klasse 2 IBA) voor een duurzame manier van water zuiveren. Afmitech Friesland ziet de vraag naar deze installaties groeien. Het bedrijf levert al meerdere jaren allerlei decentrale afvalwaterzuiveringen, voor industrie, boerderijen, recreatieparken en dus ook drijvende en varende objecten. Kijk op: http://afmitech.nl/producten/bever-combi-compact-inbouw/ En op: www.getawaydeluxe.se

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

FRIESE OVERHEDEN ONDERTEKENEN AMBITIEDOCUMENT CIRCULAIRE ECONOMIE Fryslân is ambitieus op weg naar een circulaire provincie. Zo tekenden Friese Gemeenten, Provincie Fryslân, Rijkswaterstaat Noord en Wetterskip Fryslân tijdens de recente BCDN in Leeuwarden het ‘ambitiedocument Circulaire Economie’, dit op initiatief van Vereniging Circulair Friesland. Daarin staat dat men in 2020 tenminste 10 procent van de fysieke producten circulair inkoopt. Zo wordt er dan alleen voor circulair geproduceerd straatmeubilair gekozen. En bij vervanging binnen het wagenpark wordt ingezet op voertuigen op basis van niet-fossiele brandstoffen. Houkje Rijpstra, algemeen directeur van Circulair Friesland: ”Nergens in Nederland is er zo’n breed draagvlak en het lef om dit nu al concreet af te spreken. Overheden kunnen met hun inkoop- en aanbestedingsbeleid echt het verschil maken en zorgen voor een vliegwielbeweging. Dit zal uiteindelijk leiden tot nieuwe vormen van bedrijvigheid en werkgelegenheid in onze provincie.”

OF 2019-02

Friese creativiteit in Amsterdam Snakeware, digital specialist uit Sneek, opent gezamenlijk met twee idealistische creatievelingen Studio Bru in Amsterdam. De naam Bru, Afrikaans voor 'goede vriend', is gebaseerd op een eenvoudig idee: een sterke verbinding. De niet-alledaagse naam siert met ingang van 1 mei de gevel van de nieuwe designstudio aan de Anthony Fokkerweg 61 in Amsterdam. Het ontstaan van Studio Bru is niet uit de lucht gevallen, want aan het hoofd van Studio Bru staan Ewoud Faber en Dave Kraaijeveld, beiden met jarenlange ervaring in strategie en design bij Snakeware. “We gaan voor bijzondere projecten. Niet voor gemiddeld. We gaan regels en gewoontes doorbreken”, zegt Dave Kraaijeveld. “Als studio willen we juist de onopvallende zaken die van grote invloed zijn zichtbaar maken. Mensen anders laten denken en doen. Verder denken dan het gewone.” Snakeware vergroot met de opening van de nieuwe creatieve studio zijn aanwezigheid in Amsterdam. Na het openen van een satellietvestiging in de hoofdstad vorig jaar, investeert het van origine Friese bedrijf voor digitale media nu in Studio Bru. “

Feestje bij OAMKB Met de Postcodeloterij Droomfonds bijdrage van 15 miljoen heeft Holwerd aan Zee meer dan de helft van het benodigde 63 miljoen bijeen. Vandaar dat op dit moment samen met de provincie Fryslân en kwartiermakers wordt werkt aan de opzet van de projectorganisatie die o.a. belast zal worden met het definitieve ontwerp, verdiepend onderzoek, vergunningverlening en de start van de uitvoering. Voordat het ‘Projectbureau Holwerd aan Zee’ aan de slag kan, is een gedetailleerd plan van aanpak noodzakelijk. Dit plan van aanpak is de basis voor de samenwerkingsovereenkomst tussen de faciliterende partijen. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn de bijdrage per organisatie, de rolverdeling, verantwoordelijkheden, eigendomsposities en het beheer en onderhoud na de aanleg. Het projectbureau gaat in oktober officieel van start. Tot die tijd is de inzet vooral gericht op het rondkrijgen van de financiering en de verdere planuitwerking. Daarnaast wordt gewerkt aan de verschillende deelprojecten zoals Boeren Meten Water, Holwerd Natuurlijk Boeiend en Bloeiend en het Living Lab. Mede op verzoek van Provinciale Staten wordt ook de volgende fase alvast verder verkend: de transitie van de pier tot groen verblijfsgebied en de vaarverbinding naar Dokkum.

Kooi naar Verenigd Koninkrijk Brexit of niet: Kooi Security (Drachten) heeft voet aan de grond in het Verenigd Konikrijk. Het snelgroeiende bedrijf Kooi Security (Drachten) is gespecialiseerd in mobiele camerabewaking om bouwplaatsen en terreinen optimaal te beschermen tegen diefstal, ongewenste personen, vandalisme en calamiteiten. De mobiele camerasystemen in combinatie met het 24/7 bemande, gecertificeerde Kooi Alarm Centre, helpen bij bouwplaats beveiliging. Naast de bestaande internationale kantoren in Nederland, Duitsland, Denemarken en Frankrijk breidt Kooi Security dus nu uit naar Groot-Brittannië. Net als de overige kantoren zal het team van Kooi Security UK zich richten op het leveren van de mobiele beveiligingsoplossing ‘UFO’ (Unit For Observation). Momenteel worden die UFO’s verhuurd in meer dan 16 landen, verdeeld over geheel Europa en ook daarbuiten.

OF 2019-02

Een jaar geleden sloot Thomas de Jong zich aan bij het omvangrijke OAMKBnetwerk van financieel professionals en opende hij de deuren van zijn administratiekantoor in Leeuwarden; OAMKB Fryslân. Het administratiekantoor biedt, naast geautomatiseerde administratie, fiscaal en financieel advies aan MKBondernemers. De ondernemer wil het eenjarig bestaan van zijn kantoor graag vieren met zijn klanten en potentiële klanten. Daarom biedt Thomas ze een Quickscan ondernemersvorm/structuur met flinke kortingen. Er wordt dan in kaart gebracht of de huidige ondernemingsvorm nog bij de onderneming en het winstniveau past en welke acties er genomen moeten worden om de ondernemingsstructuur te optimaliseren. Daarnaast brengt Thomas in kaart welke gevolgen de kabinetsplannen voor de tarieven inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting op de keuze van de ondernemers structuur hebben. De actie loopt tot 15 mei 2019. De details zijn te lezen in het gehele artikel in de nieuwsrubriek op www.of.nl

BW Products en Nordic Water bundelen kennis en innovatie Opgeteld hebben ze een jarenlange kennis op het gebied van scheidingstechnologie in het algemeen en met continue zandfiltratie in het bijzonder. Daarom hebben BW Products en Nordic Water besloten om begin 2019 een samenwerking aan te gaan. Beide partijen krijgen hiermee toegang tot elkaars producten. Doel is klanten op deze wijze sneller en beter totaaloplossingen te bieden. Beide partners merken nu al dat de samenwerking tot veel synergie leidt, zo leert een persbericht. Op het gebied van projecten, onderzoek en productontwikkeling is dat in het voordeel van de gezamenlijke klantenkring. Een voorbeeld is het verwijderen van medicijnresten uit water. Een actueel probleem, waar de wereld om oplossingen vraagt. De reeds aanwezige kennis bij BW Products en Nordic Water met zogenaamde ‘nageschakelde continue filtratie installaties’ kan bij de komende onderzoekstrajecten op dit gebied optimaal worden benut. Eén van de onderzoeken start binnenkort op de demo-site van de WaterCampus op RWZI Leeuwarden. Hans Wouters van BW Products en Ronald Piepers van Nordic Water Benelux zijn verheugd over de samenwerking. “Onze gezamenlijk kennis is enorm, dus voor de klanten is het goed nieuws”, aldus Hans. Ronald vult aan: “Voor BW Products betekent het ook dat ze een zeer volwassen partner krijgen, met veel kennis, een enorm netwerk in Europa en uitzonderlijk goed als het gaat om sales en service. Tevens kunnen beide partijen elkaar bijstaan in het ontwikkelen en bedenken van oplossingen”. BW Products brengt sinds 2017 de Sand-Cycle technologie op de markt (www.sand-cycle.com). Sand-Cycle is ontwikkeld om continue zandfilters optimaal te monitoren en het zuiveringsproces te optimaliseren. De technologie komt nu beschikbaar voor Nordic Water en kan worden geïmplementeerd in bestaande en nieuwe installaties.

Kuperus: tien jaar in de weer met zwarte knoflook

‘Als een kind voor je ogen een strijd op leven en dood voert, krijgen disruptie en het ter discussie stellen van gevestigde ideeën een heel nieuwe dimensie’, zo schrijft auteur Christian Kromme op een van de eerste pagina’s van zijn boek ‘Go Digital, Stay Human.’ Een bijzonder verhaal waarin Kromme betoogt hoe de natuur ons leert hoe we technologie menselijker kunnen maken. De trigger voor dat alles was de ziekte van zijn dochtertje. Zij werd in het reguliere medische systeem steeds zieker en dat dwong de auteur zijn perspectief te verbreden en buiten de grenzen van dat systeem te zoeken naar oplossingen. Zo ontdekte hij parallellen tussen de manier waarop onze cellen functioneren en hoe technologie werkt. De biologie biedt ons een blauwdruk voor het gebruik van technologie om een sociale, samenhangende en duurzame mensheid te ontwikkelen, zo betoogt de auteur. Het boek is eigenlijk een ode aan het gevoel. Doordat techniek en robotisering steeds verder zullen oprukken, zal de mens tot andere inzichten over zichzelf komen, zo stelt Kromme. ‘Op den duur zien we in dat bepaalde zaken niet te automatiseren zijn. Dat zijn de soft skills. Artificial intelligence leert ons het hoofd los te laten, de ratio waaraan we ons ze krampachtig vasthouden. De technologie dwingt ons meer naar ons hart te luisteren.’

Kuperus Foods (Leeuwarden) bestaat tien jaar. Het begon allemaal met een bericht over zwarte knoflook in de New York Times. Ondernemer Anne Kuperus houdt van koken, las het bericht en wilde dit nieuwe product proeven. Toen hij het nergens kon vinden besloot hij om een kilo over te laten komen van uit Zuid-Korea. Nadat hij er mee had gekookt, ging hij langs restaurants in de buurt. De chef-koks waren allemaal laaiend enthousiast. Zo begon het balletje te rollen. Zwarte knoflook ontstaat door witte knoflook 16 dagen in ovens te doen. Hier worden de bollen en teentjes verwarmd tussen de 50 en 90 graden. Door dit verwarmingsproces fermenteert de knoflook. Dit zorgt voor de zwarte kleur en de totaal nieuwe smaak. Sinds 2016 is Kuperus Foods biologisch gecertificeerd, zodat naast de conventionele producten ook bio aan kan worden geboden. In februari 2019 werd het GMP+ certificaat behaald om de diervoedingsindustrie ook te kunnen voorzien van zwarte knoflookpoeder onder de merknaam Sykulan. Dit vanwege de vele gezondheidsvoordelen die zwarte knoflook heeft zonder een geur achter te laten.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Christian Kromme, Go Digital, Stay Human. Boom uitgevers

OF 2019-02

Bela Bela Permanente make-up

Vanaf 1 november kunt u in Medisch Centrum de Sionsberg bij mij terecht voor de gezondste permanente make-up ooit. Organisch Synthetische pigmenten van Swiss Color garanderen tezamen met de door mij gebruikte SkinQ techniek dat er, én geen ijzeroxides of andere metalen in uw huid achterblijven, én er meer kleur achterblijft zodat er minder behandelingen nodig zijn voor een mooi resultaat.

www.scholma.nl

www.veeew.com

van Scholma

De Veeew App brengt de wereld van DRUKWERK op een perfecte manier samen met de digitale wereld

et jh

ko r

ve r

T. 06en 51293615 Bela Bela Permanente make-up MC de Sionsberg, Veeew biedt extra mogelijkheden voor uw marketing communicatie Email info@belabela.nl Zwannie van der Wal Birdaarderstraatweg 70 Zie www.veeew.com of bel9101DC 050-3013636 en vraag naar de mogelijkheden www.belabela.nl Dokkum, 1e etage

app en scan deze pagina

Download de

le ve re n t i va be in jg n t ha g u nd 10 deze el op e in % g! en

Geen uitgelopen make-up tijdens het sporten. Of het nu hardlopen, e ijzeroxides zijn ook niet vervangen door NOVOXX, een zwemmen , fitness of iets anders is, nooit meer hoeven nadenken glasparel die bij sommige andere pigmenten zonder ijzerover of de make-up nog netjes zit, of de zelf bijgewerkte wenkoxides gebruikt wordt. Het woord zegt het al, glasparel, brauwen niet verdwenen zijn, geen uitgelopen make-up door uiteraard miniscuul klein gemaakt maar het blijft glas wat in uw het zweten. Met een make-up in en uit je bed. Gewoon je eigen huid gebracht wordt om ervoor te zorgen dat het pigment op zijn • geeft extra beleving wenkbrauwen weer mooi en duidelijk een vorm geven of net iets plek blijft zitten. Omdat Swiss Color een Organisch Synthetischaan brochures meer, een subtiele eyeliner en mooie strakke lippen zonder er ook pigment is en er met een speciale techniek gepigmenteerd wordt • geeft een gezicht aan statische informatie maar een moment mee bezig te hoeven zijn. Het kan allemaal. ontstaat er minder trauma aan de huid. Wenkbrauwen hairstroke, Lijkt dit u ook heerlijk en wilt u meer weten over wat ik powder, ombre, ingeschaduwd of•combi geefthairstroke/powder. registratie vanEyeliner bezoekersgedrag voor u kan doen, neem een kijkje op de website of bel op diverse manieren te zetten en ook uw lippen kunnen worden of mail vrijblijvend. behandeld in diverse kleuren of om uw eigen kleur beter uit te laten komen en een mooie strakke cupidoboog te vormen.

Dé houthandel van Noardeast-Fryslân.

Houthandel Barkmeijer

Houten gevelbekleding

Deuren

Houtbewerking

Houthandel Barkmeijer is dé groothandel voor hout, plaatmateriaal, deuren en isolatie voor de professionele verwerker. Naast de handel in deze producten, bewerken wij veel hout in onze machinale afdeling.

Houthandel J. Barkmeijer & Zn. B.V.

Riddersmaweg 2 9291 NC Kollum

T 0511 45 25 25 F 0511 45 34 07

E verkoop@barkmeijerbv.nl I www.barkmeijerbv.nl

Windpark Friese waterkennis Fryslân tekent op nationale contract met Van vakbeurs Oord en Siemens Gamesa Veel Friese bedrijven in de spotlights, op de recente vakbeurs Aqua Nederland, die eind maart in Gorinchem werd gehouden. De Water Alliance presenteerde er de Innovatiestraat en bijzondere pitchmomenten voor bedrijven op de ‘Aqua lounge’ (zie foto). Hoe heeft men die beurs ervaren? Enkele citaten van Friese – of import-Friese bedrijven.

Windpark Fryslân B.V. heeft recent in Amsterdam een contract getekend met Zuiderzeewind, een consortium van Van Oord en Siemens Gamesa Renewable Energy. Het contract betreft de bouw van Windpark Fryslân in het Friese deel van IJsselmeer. Het contract omvat naast de bouw van het windpark ook het onderhoud gedurende 16 jaar. Het consortium werd op 3 augustus 2018 al benoemd tot preferred contractor voor het project. Het contract is voorwaardelijk aan financial close. De definitieve opdracht wordt naar verwachting verstrekt in het derde kwartaal wanneer de financiering van het windpark rond is. Windpark Fryslân wordt gebouwd in het IJsselmeer ten zuiden van de Afsluitdijk ter hoogte van Breezanddijk. Het windpark draagt met een productievermogen van ruim 382,7 MW meer dan 70% bij aan de Friese 2020-doelstelling voor duurzame energie van 530 MW. Het windpark omvat 89 windturbines van 4,3 MW en een rotordiameter van 130 meter, die in een clustervorm worden geplaatst. Met de bouw van het windpark wordt gestart in 2019. In 2020 leveren de eerste windturbines van het windpark naar verwachting al stroom en in 2021 zal het windpark volledig operationeel zijn.

Pluim voor ‘De Pleats’

Heel veel langer dan enkele weken kunnen ze eigenlijk nooit uit de publiciteit blijven. ‘De Pleats’ in Burgum van Eelke en Geesje Duursma is dan ook nogal een proactief bedrijf. En wie geeft ontvangt. Zo reikte wethouder Gelbrig Hoekstra onlangs het MVO-vignet ‘Meiinoar Meidwaan’ uit aan het bedrijf. ‘De Pleats biedt een plek aan jongeren die anders werken en denken’, aldus wethouder Hoekstra. ‘Bij de begeleiding betrekken ze alle ruim 50 medewerkers van het restaurant. Op die manier blijven de taken voor de jongeren afwisselend en interessant.’

AkaNova van ondernemer Ton Koekkoek (Sneek) merkte op dat een beurs dikwijls hard werken is of juist geduldig afwachten. Het bedrijf, bekend als leverancier van systemen voor decentraal afvalwater zuiveren, presenteerde in de stand een innovatie, waarmee een mini-radar niet alleen het waterpeil kan meten, maar tegelijkertijd ook nog allerlei andere data verzamelt. Dat trok zeker de nodige aandacht. “En dat is leuk, want zo was het ook bedoeld. Maar ik moet ook eerlijk zeggen: wij hadden het nog wel iets drukker willen hebben. Op zo’n beurs ben je toch ook veel tijd bezig met afwachten en kijken of je als vliegende kraai iets vangt.” Stadgenoot en op beurs overbuurman Hans Wouters van Brightwork Products herkende het beeld van het afwachten. Volgens hem waren het ook de seminars die de nodige aandacht van de beursvloer wegtrokken. “Er is absoluut niets mis met seminars en kennisdelen, maar het zou beter zijn als er niet zo’n overduidelijke overlap was. Daar zou ik in de toekomst wel voor zijn. Dan profiteer je van een groter publiek op de beurs.” Hans Wouters kon echter wel tevreden zijn. Het bedrijf kondigde op de beurs een nauwe samenwerking aan met Nordic Water Benelux (zie elders in dit magazine). Het snelgroeiende bedrijf Hydraloop komt van oorsprong uit Muiderberg maar heeft zich inmiddels ook gevestigd op de WaterCampus Leeuwarden. Data analyst Yann Valkieser (zoon van oprichter Arthur) bemenste de stand gedurende een dag en merkte dat de interesse op een technische beurs toch veel gerichter is dan op een consumentenbeurs. “Eerder stonden wij op de beurs Eigen Huis. Daar lopen veel consumenten en dat zijn voor ons eindklanten. Tijdens zo’n publieksbeurs merk je dat mensen in Nederland duurzamer willen omspringen met water en dat water niet meer als vanzelfsprekend wordt gezien. Op deze beurs is de interesse zakelijker en gerichter. Een aantal Nederlandse waterrecycling bedrijven bijvoorbeeld heeft concrete belangstelling getoond om waterrecycling te gaan toepassen bij een aantal nieuwbouwprojecten.” Foto: Alex Berhitu, Product developer bij de Water Alliance hield het elan en het tempo erin, tijdens de pitches (korte bedrijfspresentaties, red.) in de Aqua lounge, aan het uiteinde (of begin) van de Innovatiestraat.

Eelke en Geesje Duursma namen het vignet dankbaar in ontvangst. Het ondernemersechtpaar vindt het belangrijk dat iedereen kan deelnemen aan de maatschappij. Ze bieden plek aan Wajongeren en jongeren vanuit de Participatiewet met verschillende achtergronden en arbeidsbeperkingen. De gemeente Tytsjerksteradiel heeft het Meiinoar Meidwaan Vignet in het leven geroepen om werkgevers een pluim te geven.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

HW Reinigingstechniek BV Ottolaan 1 9207 JP Drachten 0512 – 51 0864 06 – 36 05 99 88 www.hwreinigingstechniek.nl info@hwreinigingstechniek.nl

HW Reinigingstechn Ottolaan 1 9207 JP Drachten 0512 – 51 0864 06 – 36 05 99 88 www.hwreinigingste info@hwreinigingste

SPECIALIST SPECIALISTIN INHOGEDRUK HOGEDRUKTECHNIEKEN TECHNIEKENEN MAATW EN MAATWERK! SPECIALIST IN HOGEDRUK TECHNIEKEN EN MAATWERK !

Meer dan 65 jaar ervaring

HW Reinigingstechniek BV Ottolaan 1 | 9204 JP Drachten 0512 - 51 08 64 | 06 - 36 05 99 88 info@hwreinigingstechniek.nl WWW.HWREINIGINGSTECHNIEK.NL

NULLAST Periodieke keuringen volgens Nen-normen van: - Elektrische gereedschappen NEN 3140 - Trappen en ladders NEN 2484 - Rolsteigers NEN 2718 Reparatie en onderhoud van - elektrische gereedschappen - tuinmachines Kalibratie, onderhoud en reparatie van lasers

Wytze Veenstra Houtdraaiersstraat 6b 8601 VG Sneek info@nullast.nl 0515 - 42 69 23 06 - 10 07 32 52

W W W. N U L L A S T. N L

League of Linguists: ‘Overwin de taalbarrière tussen jou en je klanten’

De kennis voorsprong van HW Reinigingstechniek

Of je nu dagelijks zaken doet met buitenlandse klanten of voor het eerst een internationale relatie opbouwt, een goede beheersing van de Engelse taal is onmisbaar. Daarvoor ben je bij League of Linguists Friesland aan het juiste adres. “Ons doel is om de taalbarrière tussen jou en je klanten te overwinnen, zodat je je niet druk hoeft te maken over de communicatie en je volledig kunt focussen op de inhoud.” Hoewel online vertaalmachines misschien een uitkomst zijn bij het schrijven en lezen van e-mails, is het voeren van een Engels telefoongesprek of het houden van presentaties voor velen nog een flinke uitdaging. League of Linguists Friesland biedt daarom in-company coaching, workshops en privéles aan bedrijven, zodat ondernemers zich sterker kunnen profileren op de internationale markt. In plaats van het geven van eindeloze grammaticalessen en spellingsoefeningen bereidt LOL Friesland je op praktische wijze voor op een aankomende presentatie, conferentie of zakelijke bespreking. “Zo helpen wij je in een zo kort mogelijke tijd om zo zelfverzekerd mogelijk het gesprek aan te gaan”, aldus de ervaren trainers. Naast persoonlijke training in het Engels biedt LOL Friesland ook een Nederlandse, Friese, Engelse, Duitse, Vlaamse en Franse vertaalservice zonder tussenkomst van een vertaalbureau.

HW Reinigingstechniek (Drachten) richt zich op industriële reinigingsmachines. Met name dus de zakelijke markt. Het klantenbestand is daarbij breed; van de agrarische sector tot de (voedsel)industrie en van destructiebedrijven tot ziekenhuizen, zo leren we van eigenaar Harry Wedzinga. “Met name door de kennis die wij in huis hebben weten steeds meer klanten ons te vinden”, aldus de ondernemer. “Niet alleen hebben we alle techniek in huis, wij zijn door onze ervaring ook in staat om maatwerk te bieden. Wij denken dus mee, zodat elke reinigingsklus van een klant kan worden aangepakt.” Er worden door het bedrijf machines of installaties op maat gemaakt maar ook complete wasstraten. Daarnaast kunnen machines in bestelbussen, aanhangwagens of vrachtwagens worden geïnstalleerd. “De complexiteit van reinigingsmachines wordt nog weleens onderschat. Wij zijn echter gespecialiseerd in deze techniek en dat is onze kracht” aldus Wedzinga. Het bedrijf is o.a. dealer van de merken DiBO en Kärcher. Naast dit dealerschap verleent HW ook service en reparatie aan alle merken reinigingsmachines.

Kijk voor meer informatie op www.lolfriesland.nl.

Meijer Metal digitaliseert leveranciersketen met Tradecloud Meijer Metal en Meijer Handling Solutions, onderdeel van de Meijer Group en gevestigd in Sint Jacobiparochie, digitaliseren hun leveranciersketen door middel van Tradecloud. “We hebben ervoor gekozen onze leveranciers te integreren via het Tradecloudplatform.” Het doel van het werken via Tradecloud is het automatiseren van de operationele inkoop, meer realtime communicatie tussen de inkoper en verkoper, en meer inzage in uitzonderingen en potentiële risico’s in de supplychain. De werkwijze via Tradecloud wordt als volgt uitgelegd door Meijer Metal: “Inkooporders vanuit het softwaresysteem Isah ERP worden automatisch verstuurd naar leveranciers. Vervolgens kunnen leveranciers twee minuten later de orders al inzien via een gratis Portal of via een technische integratie met hun eigen ERP-systeem.” In de ‘material requirements planning’ (MRP) van het ERP-systeem van Meijer worden orderbevestigingen die matchen met wat gevraagd is vervolgens ‘zero touch’ verwerkt. Meijer Metal: “Alleen eventuele afwijkingen worden door inkopers beoordeeld en daarna doorgezet.” Meijer Metal is een plaatwerktoeleverancier met een focus op vakmanschap en dienstverlening. “Of het nu gaat om plaatwerk, plaatbewerking of metaalbewerking; wij denken altijd mee met onze opdrachtgevers. We zijn pas tevreden als we plaatwerk van de beste kwaliteit kunnen afleveren. Daarom blijven we investeren in ons machinepark en onze vakmensen. Van staal lassen tot plaat kanten, van RVS tot aluminium. Onze experts zetten zich in om het beste resultaat te leveren.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

Alfa Accountants en Adviseurs op weg naar duurzaamste pand van Friesland

OF 2019-02

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

Sicco de Vries, directievoorzitter van Alfa Accountants en Adviseurs Friesland (zie kader, red.) heeft zin in de zomer. Als opdrachtgever heeft hij tegen die tijd met zijn medewerkers een kantoor opgeleverd gekregen dat voldoet aan de hoogste BREEAM-norm (zie kader). En dat betekent nogal wat, zo legt Hillebrand Hartholt van Stevens van Dijck (directievoering over het bouwproces), red.) uit. “Om aan die norm te voldoen moet je werkelijk aan alles hebben gedacht. Dat is echt een flinke klus. Het ontwerp en de uitvoering ervan moet zijn afgestemd op een zo hoog mogelijk rendement als het gaat om duurzaamheid.” Reinier Bron, commercieel manager van Jorritsma Bouw vult aan: “Tijdens het bouwproces zie je die normen terug in de details: denk aan het gebruik van circulair beton, maar ook aan de beperking van geluidshinder en zelfs de plek waar je je bouwkeet neerzet gelet op de toegankelijkheid voor betrokkenen”.

Grootste kapitaal

Wat is BREEAM?

met gezond verstand heel goed verdedigen. Onze medewerkers zijn ons grootste kapitaal. Zij moeten zich lekker voelen en dat kan in een pand dat op maat is gesneden en waar de ramen gewoon open kunnen in de zomer, zonder dat de duurzame installaties daarvan op hol slaan. Ook voor onze relaties die met enige regelmaat bij ons langskomen. We vinden het belangrijk dat we goed bereikbaar zijn en dat onze bezoekers een goed gevoel hebben over onze plek.”

BREEAM-NL is een keurmerk dat al enige jaren in de bouwwereld wordt uitgereikt. Het staat voor Building Research Establishment Environmental Assessment Method en is overgewaaid vanuit GrootBrittannië. Het systeem beoordeelt een bouwproces op tal van aspecten, van energie- en watergebruik tot materiaalgebruik, maar ook het procesmanagement en de impact van het bouwproces op de omgeving.

“En dat verdient dus een pluim”, stelt Jacob Borren die met zijn Borren Staalenhoef Architecten verantwoordelijk was voor het ontwerp. “Ik zie nog altijd in het land te veel korte termijn denken. En laten we eerlijk zijn: zeker ook wel in de advieswereld. Soms zie je gewoon een schandalige kortzichtigheid als het gaat om kantoorpanden. Hulde aan Alfa dat ze de moed hebben om voor de lange termijn te gaan.”

Dat volledig duurzaam bouwen niet de goedkoopste optie is zal voor menigeen duidelijk zijn. Toch is het om meerdere redenen de meest verantwoorde keuze, zo legt Sicco de Vries uit. “Wij willen als adviseurs het goede voorbeeld geven. We zijn geen duurzaamheidsactivisten, maar kunnen dit gewoon

De Vries: “Uiteindelijk ga je daar overigens ook financieel het beste mee uitkomen. Doordat je een flexibel pand hebt, dat in gebruik veel zuiniger is dan een ander pand.” Bron: “Helemaal mee eens, je ‘total cost of ownership’ gaat omlaag; de extra investering gaat zich op termijn terugverdienen.”

Winst De vraag is: hoe realiseer je zo’n pand, dat aan alle eisen voldoet? De tafelgasten zijn het er roerend over eens: optimale duurzaamheid bereik je alleen met een integrale aanpak. Abe Sijperda van Sijperda-Hardy weet daar alles van. “Wil je aan de hoogste BREEAM-normen voldoen, dan moet alles perfect in elkaar haken. Wat ons vak betreft begin je met de bouwfysica, voordat je met een installatieplan komt. Kortom, je denkt diepgaand na over hoe je bouwkundige zaken en techniek zodanig koppelt dat er een optimum wordt behaald. En dat doe je voor álles waar je mee bezig bent. Een voorbeeld is de materiaalkeuze. In het gebouw zit veel glas. Dan is het qua investering dus handig om juist daar het beste te kiezen. Maar bij BREEAM hoort dan ook de vraag: hoe is het gemaakt, hoe is het naar de bouwplaats vervoerd, dat soort zaken. Kortom: wat is de footprint van het materiaal. Dat zijn allemaal factoren die meewegen.”

OF 2019-02

de Paus. Dan betaal je te veel leergeld. De wereld is er niet overal helemaal klaar voor. De beste aanpak is: niet te ver voor de troepen uitlopen, maar in goed overleg met een heel team iets moois realiseren, dat als voorbeeld kan dienen voor andere projecten.”

Hoogconjunctuur Nu zal vriend en vijand het erover eens zijn dat duurzaam bouwen in de huidige wereld gewoon een noodzaak is. Tegelijkertijd is daar de tucht van de markt en de verleidingen van snelle kostenbesparingen op de korte termijn. Dat roept de vraag op: hoe pak je een dergelijke aanbesteding aan in een tijd van hoogconjunctuur, waarbij alle bouwbedrijven uitpuilen in het werk?

Over een integrale aanpak gesproken: Alfa Accountants en Adviseurs wilde zich bij duurzaamheid niet beperken tot het gebouw zelf, maar daarbij ook de inrichting meenemen. Zo kwam Ronald Kramer van Kantoorinrichting ProBir in beeld. “Wij werken al langer met Alfa Accountants samen”, zegt de ondernemer. “En dus stonden we nu ook samen voor de uitdaging om de inrichting zo duurzaam mogelijk te maken. Denk aan het gebruik van duurzame materialen, maar ook aan het reviseren en opnieuw gebruiken van gebruikt meubilair. Maar ook ons specifieke onderdeel kun je integraal benaderen. Zo letten we er ook op dat het meubilair dat door de verhuizing écht overtollig is geworden op een juiste manier wordt ingezameld en gerecycled.” Hartholt: “Dat zelfs die inrichting wordt meegenomen in de Alfa-aanpak is treffend. Men doet het niet voor de PR, maar echt uit overtuiging. Want de inrichting van het pand had men helemaal niet extra duurzaam hoeven te doen om aan die hoogste BREEAM-norm te kunnen voldoen. Dat is gewoon vanuit overtuiging besloten.” Kramer: “Dat klopt en de overtuiging dat het ook in ons vak die kant op moet hebben we zeker. Toch heb ik door ervaringen in het verleden wel geleerd niet roomser te zijn dan

“Je moet het voor de bouwers ook aantrekkelijk maken om mee te doen”, stelt Hartholt. “In dit project hebben we dat gedaan door Jorritsma bijvoorbeeld ruimte te geven om een eigen opleverdatum te noemen en zelf met de bijbehorende planning te komen. Verder werkt het goed om partijen veel medeverantwoordelijkheid te geven, maar ook een stuk vrijheid.” Zo kreeg Jorritsma Bouw volgens Hartholt de ruimte om enkele ‘optimalisaties’ door te voeren, waarmee zowel de opdrachtgever als opdrachtnemer financieel beter uit zou komen. Kortom, door afzonderlijke delen van het inkoop- en uitvoeringsproces zelf te regisseren een beetje extra overhouden. Bron: “Daar doen we niet krampachtig over; we willen allemaal wel een beetje geld verdienen, maar het schept tegelijkertijd de verplichtingen om transparant te zijn bij wat je doet en uiteraard goed en verantwoord werk te leveren.” Borren: “Dat van die hoogconjunctuur zou overigens helemaal niet uit moeten maken. Iedereen moet zijn verantwoordelijkheid nemen, in welke conjunctuur dan ook.”

materialen, slimme klimaat-aanpassingen, onderhoudsvrij, een indeling die eenvoudig aanpasbaar is en waar bovendien aan uitbreidbaarheid is gedacht.” “Helemaal mee eens”, stelt Sijperda. “Er zijn best wel elementen te noemen die ook duurzaam zijn, maar ook al gewoon zijn geworden. Denk aan het gebruik van Ledverlichting. Maar met een compleet team jaren vooruitdenken en ook na te denken over de footprint op de lange termijn is uitdagend en inspirerend. We mogen er trots op zijn dat het is gelukt.” En de opdrachtgever? De Vries: “Bijna alle medewerkers van Alfa Accountants en Adviseurs participeren in ons bedrijf. We bouwen voor en met elkaar aan een prachtig pand. En dat we dan samen met zo’n mooi projectteam en regionale partners een duurzame blikvanger neer weten te zetten maakt trots!”

Wie zaten er aan tafel? Sicco de Vries, Alfa Accountants (in Fryslân: Leeuwarden, Buitenpost, Sneek) www.alfa.nl Jacob Borren, Borren Staalenhoef Architecten (Leeuwarden en Amsterdam) www.borrenstaalenhoef.nl Hillebrand Hartholt, Stevens van Dijck (Leeuwarden) www.stevensvandijck.nl Reinier Bron, Jorritsma Bouw (Bolsward) www.jorritsmabouw.nl Ronald Kramer, Kantoorinrichting ProBir (Leeuwarden) www.probir.nl

Trots Terwijl de tafelgenoten instemmend knikken nog maar een vraag: waar is iedereen het meest trots op in dit project? Eensluidend klinkt het woord ‘samenwerking’ en ook ‘teamgeest’. Harholt: “Er was altijd oog voor elkaars belangen.” Borren voegt toe: “En voor mezelf sprekend: ik ben trots dat we bij het gehele ontwerp jaren vooruit hebben gedacht. Het is een compact en flexibel gebouw, waar geen flauwekul aan zit. Duurzame

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Abe Sijperda van Sijperda-Hardy Installatietechniek (IJlst) www.sijperda-hardy.nl Noot van de redactie: Abe Sijperda ontbrak door omstandigheden bij het tafelgesprek, maar voegde zich door middel van een later contactmoment bij de discussie.

OF 2019-02

Wonen, werken en ondernemen in Drachten

‘ Centrale ligging in Noord-Nederland is ideaal’ Drachten is booming. Ondernemers kiezen voor vestiging in het ‘Philipsdorp’ omdat het hen een ideale uitvalsbasis biedt. BaanPlus verhuisde bijvoorbeeld van Leeuwarden naar Drachten om zich centraler binnen het eigen werkgebied in Noord-Nederland te vestigen. En van oorsprong Drachtster ondernemers piekeren er niet over van standplaats te wisselen. Wij legden vier van hen een tiental vragen voor.

OF 2019-02

Wat maakt jou en jouw bedrijf bijzonder? “Wij waarborgen in de wereld van Cloudcommunicatie succesvol het menselijke contact en laten ICT ondersteunend voor ons werken”, vertelt Wim Postma, eigenaar van de Vandaag Groep. “Wij organiseren unieke netwerkreizen en evenementen rondom één thema: duurzaamheid”, aldus Roel Swierenga, oprichter en voorzitter van Hansa Green Tour. Sjoerd Veenstra, eigenaar van Makelaarswerk: “Wij zijn aangesloten bij het landelijke netwerkwerk van GarantieMakelaars, zo kunnen we als kleinschalig kantoor gebruikmaken van een interactieve website en zijn we 24 uur per dag bereikbaar.” Edwin Vastenburg van Vastenburg BouwAdviesBureau: “Naast bouwkundig tekenwerk verrichten wij veel werkzaamheden met betrekking tot de kostenkant van het bouwproces. Bij de bouwbegeleiding verdiepen wij ons in de bedrijfsprocessen van de opdrachtgever, om knelpunten in de uitvoering te voorkomen.”

Waarom doe je wat je doet? “Ik heb de drive om kennis te delen, te verbinden en mensen te inspireren met internationale duurzame voorbeelden”, legt Swierenga uit. Vastenburg: “De belangrijkste drijfveren voor mij zijn mensen helpen en mooie dingen maken. We streven ernaar het elke dag beter te doen.” Veenstra: “Toen ik achttien was wist ik al dat ik makelaar wilde worden. Vooral de afwisseling en het persoonlijk contact met kopers en verkopers maakt het erg dynamisch.” Postma hoopt iets te kunnen betekenen voor zijn woon- en werkomgeving: “Vanuit mijn passie voor (tele)communicatie en ICT en de behoefte aan ondernemerschap.”

“Je hebt hier wel de rust en ruimte maar niet de hectiek.“ Wat betekent werken in Drachten voor jou als ondernemer? “Drachten herbergt als middelgrote stad veel mooie bedrijven”, vindt Postma. “Vanwege de centrale ligging en de goede bereikbaarheid kunnen wij het noordelijke deel van Nederland gemakkelijk van onze diensten voorzien”, voegt hij toe. Vastenburg: “Drachten biedt een goede uitvalsbasis voor de markt waarin wij werken. Daarnaast voelen wij ons maatschap-

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

De Hemmen 28, 9206 AG Drachten 0512 - 51 49 15

www.breman.nl

pelijk betrokken en proberen we ook terug te geven aan onze omgeving. Ik ga ervan uit dat wij onze ambities hier kunnen waarmaken.” Voor Swierenga is dat juist een flinke uitdaging: “Omdat de markt voor onze diensten (nu nog) beperkt is in Noord-Nederland.” Veenstra vindt de mensen in Drachten nog persoonlijk en open: “Werken in de omgeving waar je bent opgegroeid, woonwijken zien ontstaan en een omgeving als Drachten zien veranderen is heel bijzonder.”

Wat levert het gevestigd zijn in Drachten je op? Vastenburg: “Door het delen van het kantoorpand aan de Stationsweg 19 zijn een aantal mooie samenwerkingsverbanden ontstaan. Ook veel van onze zakelijke relaties werken vanuit Drachten of omgeving.” Postma heeft ook profijt van het grote netwerk in Drachten. “Onder andere dankzij dat netwerk hebben

wij een mooie groei kunnen doormaken.” Swierenga: “We hebben hier rust, ruimte en vrijheid om te ondernemen. Ook is Drachten een mooi gelegen strategische uitvalsbasis als zowel de Randstad als Groningen steeds onbereikbaarder worden door verkeersdrukte.” Veenstra: “Drachten heeft mij als ondernemer veel plezier gegeven: een mooie afwisseling van stedelijk en landelijk wonen.

Wat is voor jou de meest zwaarwegende reden om in Drachten te ondernemen? Veenstra: “Drachten heeft veel meer te bieden dan mensen zich realiseren. Wij hebben een centrale locatie in Friesland: zowel Leeuwarden, Groningen en Heerenveen zijn binnen dertig minuten te bereiken.” Postma is een geboren en getogen Drachtster. “Ook mijn familie en vrienden wonen hier grotendeels, hierdoor houd ik een goede balans tussen werk en vrije tijd.” Vastenburg: “Drachten is een goede thuisbasis, centraal gelegen voor onze klanten in Friesland én Groningen.” Swierenga vindt het er mooi wonen, dankzij de rust en ruimte. “Drachten is bovendien centraal gelegen in Noord-Nederland, via de A7 heb je een snelle verbinding met de Randstad en Duitsland.”

Edwin Vastenburg

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Sjoerd Veenstra

OF 2019-02

Vastenburg BouwAdviesBureau viert het 10 jarig bestaan. Sinds de oprichting in 2008 zijn al veel projecten voorzien van expertise en hebben wij de afgelopen jaren een sterke ontwikkeling doorgemaakt. Wij zijn uw professionele business partner in voorbereiding, uitvoering en nazorg van bouwprojecten. Professionaliteit staat bij ons hoog in het vaandel, wij zijn úw vertegenwoordiger. De zakelijke klant staat centraal en wij werken met u als partner aan het vraagstuk. Dit doen wij met respect voor mens en leefomgeving, vakkundigheid en transparantie. Vastenburg BouwAdviesBureau is gevestigd aan de Stationsweg 19 te Drachten. Mooi centraal gelegen om dicht bij onze klanten in Friesland en Groningen te staan.

info@vastenburgbouwadvies.nl | www.vastenburgbouwadvies.nl | T. 0512 – 82 02 55

We bieden een uitgebreid assortiment voor elke wens en elke situatie.

Flexibel in roestvaststaal & aluminium

www.westra-rvs.nl - T 0514 - 604 146

>> Slagbomen >> Schuifpoort automatiseringen >> Draaipoort automatiseringen >> Toegangscontrole >> Camera’s >> Intercom systemen (ook via gsm netwerk)

>> Detectielussen >> Schuifpoorten >> Draaipoorten >> Hekwerk >> Onderdelen >> Gsm openers

verzetten, investeren en mensen aannemen.” De Vandaag Groep gaat een breder pakket diensten aanbieden. Postma: “We gaan nieuwe diensten ontwikkelen en die bij onze relaties onder de aandacht brengen.” Hansa Green Tour organiseert in juni 2019 de tiende editie van de reizen naar het buitenland. “Een mooi moment om te vieren”, vindt Swierenga. “Maar ook om de bakens te verzetten en te kijken of we een mooi evenement naar Drachten kunnen halen.” Makelaarswerk heeft net een nieuwe website laten ontwikkelen en gaat verder met automatisering. Veenstra: “Daarnaast heb ik diverse studiedagen ingepland om klanten goed te kunnen blijven helpen.” Roel Swierenga

Wat het nog gaat opleveren blijft onzeker, maar de verwachtingen zijn goed. Drachten heeft nog mogelijkheden voor uitbreidingen en ook kleinschalige projecten zoals tijdelijke woonunits bij de Stationsweg geven aan dat Drachten bij de tijd is.”

Je werkt en onderneemt in Drachten, maar woon je er ook? “Ik ben hier geboren en getogen”, bevestigt Postma. Ook Swierenga woont in Drachten: “Ik werk vanuit kantoor aan huis. Het kunnen combineren van wonen en werken is voor mij een van de belangrijkste redenen om in Drachten gevestigd te zijn.” Vastenburg: “Ik woon in Marum, maar heb in het verleden jaren met veel plezier in Drachten gewoond.” Veenstra woont en werkt op de boerderij die zijn pake in 1939 liet ontwerpen door Cornelis Rienks de Boer. “Ik ben hier opgegroeid terwijl mijn vader er een melkveebedrijf had. Het is een groot voorrecht om op de rand van Drachten te wonen, maar ook iedere dag bijzonder om als derde generatie vanaf de Folgerahoeve wonen en werken te combineren.”

“Drachten zien veranderen is heel bijzonder.” Welke ambitie heb je voor 2019 en wat ga je daaraan doen? Vastenburg: “Groei op persoonlijk vlak en met Vastenburg BouwAdviesBureau. De bakens

tonen bij maatschappelijke uitdagingen. Dat werkt aanstekelijk.” Veenstra: “Ik kom soms in stukjes Drachten die ik niet kende. Afgelopen winter was er bijvoorbeeld het initiatief ‘Muziek bij de buren’: erg leuk om dan opeens aan de Oudeweg in het oudste huisje van Drachten te staan.” Swierenga vindt de ideale strategische ligging tussen de Randstad en Groningen/Duitsland het grootste geheim: “Je hebt hier wel de rust en de ruimte maar niet de hectiek.” Vastenburg: “Volgens mij is het geheim heel goed bewaard, want ik heb het nog niet ontdekt!”

Wat inspireert jou als ondernemer het meest? Swierenga noemt Elon Musk van Tesla als voorbeeld: “Hij durft tegen de bestaande conventies en gevestigde belangen in te gaan en weet zo een succes weet te maken van elektrische auto’s.” De andere drie zoeken de inspiratie dichter bij huis. Veenstra: “Dat je mensen echt kunt helpen, onzekerheid bij een aankoop kunt weghalen en bij een verkoop kunt zorgen voor het beste resultaat.” Vastenburg: “Denken in oplossingen in plaats van problemen en net dat ene stapje meer willen doen.” Postma: “Het trotse gevoel als we samen als team succesvol zijn.”

Waar wil je over drie jaar staan? “Wij willen nog meer gezien worden als dé specialist van alle aan het internet gekoppelde hard- en software”, aldus een enthousiaste Postma. Ook Swierenga is ambitieus: “Dan wil ik met onze reizen en events alle continenten op de wereld hebben aangedaan en ons netwerk van duurzaamheidsprofessionals uitgebreid hebben met nieuwe diensten en producten.” Veenstra: “Waarschijnlijk ben ik dan net als nu druk bezig met Makelaarswerk en ik hoop veel nieuwe klanten geholpen te hebben bij hun verhuisplannen.” Vastenburg: “Graag zouden we groeien tot een team van vijf tot acht mensen, zodat we onze bedrijfsactiviteiten breder kunnen uitoefenen. Maar de stelregel is kwaliteit voor kwantiteit, het aantal mensen is geen doel op zich.”

Wat is het best bewaarde geheim van Drachten? Volgens Postma kent Drachten veel mooie geheimen. “Persoonlijk vind ik dat ondernemers in Drachten een grote betrokkenheid

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Wim Postma

Ondernemers ondervraagd We vroegen vier ondernemers naar hun bedrijfsactiviteiten en het vestigingsklimaat in Drachten. Wim Postma is eigenaar van de Vandaag Groep, specialisten in ICT- en Cloudcommunicatie. Roel Swierenga is oprichter en voorzitter van Hansa Green Tour. Deze stichting organiseert netwerkreizen, handelsmissies en evenementen voor duurzaamheidsprofessionals. Sjoerd Veenstra is eigenaar van Makelaarswerk in Drachten en verzorgt als makelaar en taxateur zowel aankoop- en verkoopbegeleiding als het opstellen van taxatierapporten. Edwin Vastenburg is eigenaar van Vastenburg BouwAdviesBureau: “Wij zijn bouwpartner bij (ver)bouwprocessen.”

OF 2019-02

Als je over de bouw praat, praat je al snel over duurzaamheid. Maar als OF in gesprek komt met de algemeen directeur en hoofd planontwikkeling van VDM Woningen uit Drogeham passeren er nog genoeg andere onderwerpen de revue. Jan van der Meer en Pieter Bouma vertellen.

VDM Woningen

â&#x20AC;&#x2DC; We weten waar we mee bezig zijnâ&#x20AC;&#x2122; 24

OF 2019-02

Welke ontwikkelingen zie je naast verduurzaming nog meer in de bouw? Bouma: “Wat ons opvalt is dat er met het oog op de toekomst eigenlijk vaak te grote huizen worden gebouwd. Demografisch zie je de nodige veranderingen, dus waarom zouden we onze huizen er niet op aanpassen? Gezinssamenstellingen worden kleiner, eenpersoonshuishoudens zijn al lang niet meer de uitzondering. Wij denken dat er een groeiende markt is voor kleinere woningen. Het hoeft allemaal niet meer zo groot. Vooral in grote steden als Leeuwarden en Groningen zie je die ontwikkeling. We hebben daarom een concept ontwikkeld voor de bouw van eenpersoonswoningen. Het zijn geen Tiny houses, maar woningen die volledig voldoen aan de regelgeving voor nieuwbouwwoningen. Het zijn toekomstbestendige woningen van ongeveer 50 m² GBO, zelfvoorzienend en met één slaapkamer. Opdrachtgevers kunnen corporaties of investeerders zijn.”

men passen uitstekend binnen het circulair bouwen. Dat komt door de hoge mate van flexibiliteit en het feit dat de bouwdelen demontabel zijn. Deze bouwmethode is tevens CO² arm en daarmee erg duurzaam.” Van der Meer: “Daarnaast maken we ook onze eigen fabriek klaar voor de toekomst. We hebben kortgeleden asbest verwijderd, de gevels en het dak geïsoleerd en 3200 zonnepanelen op het dak geplaatst. In de zomer van 2019 worden er geautomatiseerde productielijnen geplaatst zodat we op termijn de productie kunnen opvoeren. Bij VDM Woningen zijn we op alle gebieden klaar voor het nu en de toekomst.”

Waarom kiezen mensen voor jullie bedrijf bij het uitvoeren van hun bouwplannen? Van der Meer: “Ten eerste omdat we ervaring hebben. We bouwen circa 200 woningen per jaar. We weten dus waar we mee bezig zijn. Wat daarnaast bijzonder is dat we eigenlijk alle disciplines in eigen huis hebben. Van projectontwikkelaar tot uitvoerders, van metselaars tot schilders, van voegers tot een compleet installatiebedrijf met 30 collega’s en van timmerlieden tot zelfs een eigen architect. Dat maakt ons multidisciplinair. Onze houtsysteembouw elementen worden samengesteld met hout dat we produceren met een eigen vingerlasmachine. Ook hebben we nog een aandeel in een kozijnfabriek. Grote voordeel van dit alles is dat je veel minder afhankelijk bent van derden en dus de planning in eigen hand hebt.

Jan van der Meer Functie Algemeen Directeur Geboortedatum 26 november 1967 Geboorteplaats Boornbergum Hobby’s bestuursfunctie vrijwilligersorganisatie, skiën

Dan toch even over duurzaamheid. Hoe staan jullie met VDM Woningen in die ontwikkelingen? Bouma: “We zijn eigenlijk altijd al een duurzaam bedrijf geweest. Natuurlijk maken we ook nu nog grote stappen voorwaarts, maar het is niet dat we ons er pas recent bewust van zijn geworden. Bij VDM Woningen bouwen we volgens onze eigen prefab modulaire bouwmethode. Deze is gebaseerd op houtsysteembouw. Modulaire houtsyste-

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Pieter Bouma Functie Hoofd Planontwikkeling Geboortedatum 18 maart 1963 Geboorteplaats Surhuizum Hobby’s geschiedenis/archeologie, (muziek) concerten bezoeken

OF 2019-02

Fotograaf: Sander van der Torren

OpleidingsBedrijf Metaal als spin in het web Economische groei en krapte op de arbeidsmarkt zorgen ervoor dat de vraag naar goed opgeleid en gekwalificeerd personeel momenteel groot is. Ondernemers in het MKBmetaal staan te springen om geschoolde vakmensen. Het OpleidingsBedrijf Metaal Noord ondersteunt ondernemers in de metaalbranche bij werving, opleiding en het verbeteren van de kwaliteit van (nieuwe) medewerkers.

OF 2019-02

adequaat door.” Dat het OBM tot goede resultaten leidt, blijkt wel uit de hoge uitstroom. Van de BBL-leerlingen die door het OBM worden begeleid, slaagt negentig procent. “Wij doen er alles aan om leerlingen, ook door middel van voorlichtings- en wervingsactiviteiten, in de metaal aan het werk te krijgen”, zegt Janssen. “Daarvoor zetten we nu ook in op praktijkonderwijs en statushouders.” www.obm-noord.nl

Landelijk is Koninklijke Metaalunie met 14.000 leden de grootste ondernemersorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf in de metaal. De leden hebben samen een omzet van 30 miljard euro en bieden werkgelegenheid aan ruim 170.000 mensen. Hiervan zitten bijna 1.700 bedrijven in Noord-Nederland met een omzet van ruim 3 miljard euro en ze bieden werkgelegenheid aan ruim 17.000 mensen.

Margriet Bouma, wnd regiosecretaris Koninklijke Metaalunie district Noord Peter Janssen, directeur OBM Noord Frits Jager, directeur De Jager RVS Dokkum

“Ruim honderd bedrijven zijn bij ons aangesloten”, vertelt Peter Janssen, directeur van OBM Noord. ”Daaromheen zit een flexibele schil van nog eens tweehonderd bedrijven. Wij zijn als OBM een neutrale partij en dienstverlenend naar die bedrijven toe. Het bedrijfsleven bepaalt zelf, wij leveren trainingen op maat en zorgen voor om-, her- en bijscholing van leerlingen en vaste medewerkers.” Het OpleidingsBedrijf Metaal (OBM) is een initiatief van de werkgeversorganisatie Koninklijke Metaalunie en het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Metaalbewerkingsbedrijf (OOM). De noordelijke afdeling is sinds 2009 actief in Friesland, Groningen en Drenthe. ”Scholing is enorm belangrijk voor onze leden”, benadrukt Margriet Bouma, waarnemend regiosecretaris van de Koninklijke Metaalunie district Noord. ”Wij willen ons ervoor inzetten dat leerlingen via het OBM, dat van de bedrijven zelf is, doorstromen naar het bedrijfsleven. Het vmbo zorgt voor een belangrijke toevoer en het is zaak die leerlingen te scholen op basis van de wensen van het bedrijfsleven.” Frits de Jager, directeur van het in Dokkum gevestigde De Jager RVS, heeft uitstekende ervaringen met het OBM. Hij maakte al meerdere keren dankbaar gebruik van de kennis, expertise en mogelijkheden van het opleidingsbedrijf. “Net als iedere MKB-ondernemer ben ik een druk baasje. En dan zijn er facetten van de bedrijfsvoering, zoals scholing, opleiding en subsidiemogelijkheden, waar je nauwelijks aan toekomt. Het mooie van het OBM is dat ik word ontzorgd. Dat bevalt me ontzettend goed.” De Jager raadt andere ondernemers aan ook lid te worden en met vragen aan te kloppen bij het OBM. “Ga het niet zelf uitzoeken. Het OBM vervult echt een sleutelrol tussen onderwijs en bedrijfsleven, weet hoe de hazen in deze sector lopen en komt met een oplossing of verwijst

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Metaalunie zet zich voor in voor een pragmatische implementatie van smart industry, een goed functionerende arbeidsmarkt en het stimuleren van producten procesinnovatie. Maar ook een goed op het bedrijfsleven aansluitend onderwijs en de inzet op het exportpotentieel blijft onverminderd belangrijk. Het MKB-metaal is cruciaal voor een innovatief en krachtig economisch klimaat. Niet alleen landelijk maar ook in Noord-Nederland lopen de lidbedrijven van Metaalunie voorop. De bedrijven zijn namelijk actief in de hele keten van de maakindustrie en staan voor grote uitdagingen op dit moment. In deze keten worden ze vaak gevraagd om mee te denken in de ontwerpfase van een product, worden er steeds kleinere series geproduceerd en moet er sneller worden geleverd. Dit vraagt om veel aanpassingsvermogen en flexibiliteit. En dat in een tijd dat er veel omwentelingen op stapel staan. Denk aan de enorme digitaliseringsopgave om zo steeds voorop te blijven lopen. En de volle inzet op circulariteit als aanjager van de economie. Dat betekent ook dat er meer maatregelen genomen moeten worden op het terrein van de energietransitie en energiebesparing. Terwijl de uitdagingen voor de noordelijk maakindustrie talrijk zijn, is er sprake van een tekort aan goed geschoold personeel. De technologische ontwikkelingen leiden tot sterk veranderende functies en eisen die aan huidige en toekomstige werknemers worden gesteld. Metaalunie maakt zich hier sterk voor zowel op landelijk als regionaal niveau en is nauw betrokken bij diverse initiatieven en projecten binnen het onderwijs om de instroom van jongeren in de techniek te bevorderen en talent te koppelen aan de regionale maakindustrie. Daarnaast stimuleert Metaalunie bedrijven om meer te investeren in scholing van personeel. Metaalunie zet hiervoor de eigen brede expertise en kennis van de branche in alsmede ons netwerk in de regio en maakt daarbij ook gebruik van de dienstverlening van haar kennispartners. Hierbij bieden we concrete ondersteuning bij de bedrijfsvoering met individueel advies van haar adviseurs op diverse terreinen. Bezoekadres (op afspraak) Laan Corpus den Hoorn 101 | 9728 JR Groningen Postbus 2600 | 3430 GA Nieuwegein

OF 2019-02

“Misschien moeten we jonge mensen eerst leren programmeren en dan pas frezen. Tot nu toe doen we dat andersom, maar veel jongeren vinden het computerwerk interessanter en willen daarna wel weten hoe we onze producten maken”. Aan het woord is directeur Bert Spijksma van de SMI Groep, gevestigd in Dokkum en Leeuwarden. Bij SMI Maatwerk in Dokkum laat Spijksma – samen met broer Bauke vormt hij de directie – ons de grote fabricagehal zien.

Metaalsector als banenmotor van de regio

‘ Wie kiest voor techniek heeft een enorme toekomst’ 28

OF 2019-02

College in Kollum, ROC Friese Poort, Kennislab Noordoost Fryslân en ondernemers in de regio willen we het techniekonderwijs naar een hoger niveau tillen. Bedrijven zoals SMI stellen zich daarbij open voor het onderwijs, zodat scholieren en docenten kennis kunnen maken met de nieuwste ontwikkelingen in de sector. Aan de andere kant vragen we bedrijven waar zij behoefte aan hebben, zodat het onderwijs daarop kan aansluiten.”

SMI maakt mechanische onderdelen, componenten en machines door lassen, draaien, frezen en assembleren. De SMI Groep bestaat uit drie divisies: SMI Maatwerk en SMI Verspaning in Dokkum, en SMI Plaatwerk in Leeuwarden. SMI Maatwerk is onder andere actief in de superjachtbouw en offshore-equipment.

Spijksma weet: “De metaalsector is goed vertegenwoordigd in Fryslân. We maken een enorme groei door en er zijn veel extra mensen nodig om alle ontwikkelingen die de nieuwe toepassingen mogelijk maken, op te vangen.” Voor SMI is het dan ook van het grootste belang de jeugd aan zich te binden. “Wij hebben veel mbo- en hbo-stagiaires, velen van hen blijven na hun stage werkzaam als bijvoorbeeld zaterdag- en vakantiekracht. Als zulke toppers na hun opleiding bij ons aan de slag gaan, knijpen wij in onze handjes.”

Wiebe van der Veen, aanjager van het Innovatiecluster Metaal vanuit het Kennis- en Innovatiehuis (KEI) in Buitenpost, was hier al eerder. Maar er blijft zoveel om over te praten. Want het KEI is als ‘Haarlemmerolie’ bezig een betere verbinding tussen het onderwijs in de regio en de metaalbedrijven tot stand te brengen. Dat moet uiteindelijk leiden tot meer werkenden in de techniek in Noordoost Fryslân. “We zijn nu bezig met een project Sterk Techniekonderwijs voor het vmbo. Samen met het Dockinga College in Dokkum, het Lauwers

In Dokkum is al de Bouwcampus Noord-Nederland gevestigd, volgens het KEI past daar ook een Metaalcampus bij. “Liever vandaag dan morgen”, bevestigt ook Spijksma. Want in zo’n campus - een gezamenlijke investering vanuit de Regiodeal, het bedrijfsleven en het onderwijs - kunnen scholen en ondernemers samen leren en ontwikkelen. Bijvoorbeeld met een 3D metaalprinter en kunststof printers. Voor kleinere ondernemers is dat bovendien een kans om te werken met nieuwe technieken die een te grote investering zijn voor één bedrijf alleen. “Ook op scholen is het vaak niet mogelijk om de nieuwste machines neer te zetten. Op de campus kunnen praktijklessen worden gegeven die jongeren écht inzicht geven in alle mogelijkheden in de techniek. Ik denk dat we hiermee de tool in handen hebben om het voor hen interessant te maken”, vertelt Van der Veen enthousiast. Bert Spijksma: “De metaalsector maakt een enorme ontwikkeling door en we zien dat de beeldvorming hiermee nog niet in overeenstemming is. Hier valt veel te winnen en de campus is een aansprekende manier om dit te doen. Ons betreft gaan we zo snel mogelijk los met de campus, wij zien daar onze toekomstige medewerkers vandaan komen. In de tussentijd gaan wij bij SMI door met het werven van stagiaires en het selecteren van toppers. Zij gaan een glansrijke toekomst tegemoet.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Bert Spijksma Functie Directeur SMI-Groep Woonplaats Dokkum Burgerlijke staat gehuwd met Thea Laatst gelezen boek een boek van Lisa Unger Lijfspreuk Samen zijn we sterker

Wiebe van der Veen Functie kennismakelaar Metaal bij KEI Woonplaats Drachten Burgerlijke staat getrouwd met Margriet Laatst gelezen boek ‘Ga lekker zélf in je kracht staan’ van Japke-d. Bouma Beste film The Shawshank Redemption Lijfspreuk Welzijn is belangrijker dan welvaart

OF 2019-02

RVS Vereniging is er voor het hele Noorden

â&#x20AC;&#x2DC; We delen kennis en belangenâ&#x20AC;&#x2122; 30

OF 2019-02

“De metaalsector is allang niet meer ‘zwart en smerig’, wij innoveren en automatiseren volop. Juist in onze branche kunnen jonge mensen digitaal en computergestuurd werken.” Aan het woord is Sander Zwart, eigenaar van Staal12 in Workum én penningmeester van de RVS Vereniging. Deze vereniging behartigt de belangen van bedrijven die te maken hebben met roestvast staal in de ruimste zin van het woord. “Recent hebben we het werkgebied van onze vereniging uitgebreid”, vertelt Zwart. “Naast Friesland, Groningen en Drenthe verwelkomen we ook leden uit Flevoland, NoordHolland en Overijssel. We proberen meer bedrijven – zowel de rvs verwerkende bedrijven alsook de engineering en adviesbedrijven welke actief zijn in het ontwerpen van RVS producten – aangesloten te krijgen omdat we zo ook meer kennis kunnen uitwisselen. En dat is onontbeerlijk in onze branche.” De tachtig leden van de RVS Vereniging – van eenmanszaak tot multinational – hebben niet alleen contact op de ledenvergadering en zo’n vijf jaarlijkse bijeenkomsten. “We houden elkaar vrijwel continu op de hoogte van ontwikkelingen en vergaren kennis bij elkaar. Ook zijn er leden die elkaar gevonden hebben in samenwerking.”

‘Grote vraag naar personeel’ Een groot gezamenlijk vraagstuk is het vinden van nieuw – “en goed!” - personeel. “Er is een grote vraag naar bijvoorbeeld gecertificeerde lassers. Dat die niet te krijgen zijn, remt bedrijven in hun groei: zij moeten opdrachten afslaan die ze met voldoende vakmensen wél

kunnen uitvoeren. We vragen elkaar dus om raad: hoe trek jij mensen aan en hoe behoud je ze? Hoe ga je om met stagiaires?” De bestuursvergadering die onlangs werd gehouden, stond dan ook in het teken van de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt: om mensen te enthousiasmeren voor de techniek, in het bijzonder voor de metaalbranche, zouden kinderen er al op jonge leeftijd mee moeten kunnen kennismaken. Als het aan Zwart ligt, al vanaf de basisschool. “Hoe jonger, hoe beter. Dan leren ze dat veel van ons werk ‘schoon’ is, geautomatiseerd én computergestuurd. De mbo-stages van tien weken die we hier bij Staal12 bieden, bestaan dan ook uit vijf weken in de werkplaats én vijf weken op kantoor.” Ook collegabedrijven pakken het zo aan, weet Zwart. “We brengen met de vereniging regelmatig bezoeken aan collegabedrijven: dat hoeven niet per se leden te zijn, het gaat ons er juist om ons licht op te steken over ontwikkelingen waar we zelf nog niet veel vanaf weten. We gaan tijdens zo’n bezoek met elkaar in gesprek over zaken waar we tegenaan lopen. Veel bedrijven in onze branche zetten de deuren graag open: we weten dat we niet zonder elkaar kunnen.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Tijdswinst door overleg Zo spreken de ondernemers elkaar ook over het intern aanbieden van opleidingen voor bijvoorbeeld lassers. “De opleiding die techniekleerlingen op school krijgen, is heel breed. Terwijl lassen juist heel specifiek is en je voor veel lasmethodes bepaalde certificaten nodig hebt. Het is een vak waarin je voortdurend moet bijscholen. Dat moeten wij als ondernemer overigens zelf ook: nieuwe subsidiemogelijkheden en keurmerken, ook op het gebied van duurzaamheid, zijn aan de orde van de dag. Dat laatste vraagt de markt ook van ons: als opdrachtgevers aangeven alleen nog met bedrijven te werken die het laatste keurmerk bezitten, kunnen we er maar beter voor zorgen dat we dat keurmerk in huis halen.” De leden van de RVS Vereniging bevragen en informeren elkaar hier over: wat is er nodig om een bepaald certificaat of keurmerk te halen? “We hoeven niet steeds zelf het wiel uit te vinden, elkaar helpen leidt vaak tot tijdswinst. Het lidmaatschap van de RVS Vereniging is daarmee van grote toegevoegde waarde voor de bedrijven in onze branche.”

OF 2019-02

Smart Welding Factory Drachten:

De verbindende factor Lastechniek is constant in ontwikkeling. Zowel ROC Friese Poort als de stichting LAC houden die ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. In Fieldlab Smart Welding Factory delen ze die kennis met elkaar ĂŠn met het werkveld. De eerste mijlpaal van de samenwerking is het Smart Welding Factory skills lab bij ROC Friese Poort in Drachten waarin ze ervaren lassers opleiden tot lasrobotspecialist.

OF 2019-02

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

staalconstructies daken gevelbeplating bedrijfsgebouwen ontwikkeling engineering technische realisatie

Specialist in staalbouw

www.BIJKON.nl

Flexibel | Korte lijnen | Meedenkend

Nijewei 99-101, Harkema

T 0512 36 28 55

Metaalbedrijf, RVS, Aluminium bewerking op het

allerhoogste niveau! Met nu

super sonic water jet snijder. 4000 bar

Visser Special Metal Products is gespecialiceerd in:

o.a. Plaatwerk

• •

Waterjet snijden knip en zetwerkzaamheden

Maritiem onderhoud

o.a. Constuctiewerk

• •

mig en tig lassen van rvs en aluminium boor en zaagwerkzaamheden

Amusement

Geïnteresseerd ? Voor meer informatie en voorbeeldprojecten verwijzen wij u graag naar onze website www.vsmp.nl

Nieuwbouw en ontwikkeling

Horeca en Harlingen food sector Keermuur

Visser Special Metal Products Celsiusstraat 11 8861 NE Harlingen

Het Opleidings Bedrijf Metaal-Noord (OBM) ondersteunt ondernemers in de noordelijke metaalbranche bij werving, opleiding en het verbeteren van de kwaliteit van (nieuwe) medewerkers. Zowel BOL als BBl leerlingen. OBM Noord is er voor om-her en bijscholing.

0517- 430266 info@vsmp.nl www.vsmp.nl

Peter Janssen 06-40397072 janssen@obm-noord.nl www.obm-noord.nl

Het Fieldlab Vanuit de regio zijn op dit moment naast ROC Friese Poort en LAC, de stichting die als spilfiguur fungeert tussen laswetenschap en -industrie en verbonden is aan Universiteit Twente, zo’n twaalf Noord-Nederlandse bedrijven betrokken in het Fieldlab. In het project ontwikkelen ze samen een procedé dat het robotlassen van kleine series tot enkele stuks efficiënter, goedkoper en beter maakt. Door automatisering gaan steeds meer bedrijven in de staalindustrie over op het gebruik van lasrobots. Echter ontbreekt de kennis en de mankracht om deze machines aan te sturen. Hier komt het Smart Welding Factory skills lab van ROC Friese Poort Drachten in beeld.

regio. Met het LAC kijken we vooral naar de ontwikkelingen en met de bedrijven zoeken we de samenwerking om elkaar, en dus de regio, sterker te maken”, aldus Erik Overzet, opleidingsadviseur van ROC Friese Poort Bedrijfsopleidingen. “Als eerste resultaat van die samenwerking start in september onze tweejarige mbo-opleiding Constructie en Plaattechnoloog niveau 4 waarin we werknemers van metaalconstructiebedrijven, maar ook doorstromende lasstudenten, opleiden om als lasrobotspecialist aan de slag te gaan”, vult Klaas Kort, opleidingsmanager techniek, aan. “De opleiding gaat verder waar onze opleidingen allround constructiewerker, allround plaatwerk en allround lasser ophouden.”

De belofte

Lascentrum van het noorden

“De samenwerking sluit perfect aan op onze beloften: we lopen voorop bij de ontwikkeling in het werkveld en we verbinden ons aan de

In mei nodigt de opleiding de bedrijven uit om te bespreken wat er ontbreekt, zodat hier meteen op ingespeeld kan

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

worden bij aanvang van de opleiding. “In september zullen er zo’n twintig studenten starten, afkomstig uit de verschillende bedrijven. In de opleiding staat kwaliteit natuurlijk centraal en hopen we bovendien op continuïteit: ieder jaar een instroom van zo’n twintig studenten”, legt Kort uit. Overzet vult aan: “Het zou mooi zijn wanneer we in de toekomst de verschillende lasproblematieken kunnen splitsen en uiteindelijk heel lassend Noord-Nederland kunnen verbinden. We zijn op dit moment al het enige opleidingsinstituut van het noorden waar je alle NIL-diploma’s kunt behalen. Met het skills lab gaan we weer een stap verder.” Aan ambitie geen gebrek. Nog even en ROC Friese Poort is het lascentrum van het noorden waarin kennis, ervaring en mankracht samenkomen. www.rocfriesepoort.nl/skillslab

OF 2019-02

Bert Looper, Tresoar

De dynamiek van het schat bewaren Wie binnenloopt bij Tresoar aan de Boterhoek in Leeuwarden merkt het direct: hier raken oud en nieuw elkaar continu. Dat begint al bij het prachtige gebouw, ontworpen door architect Piet Tauber (1927-2017). Het gehele ontwerp heeft sinds de oplevering in 1966 nog niets aan glans verloren. Maar vernieuwing is er óók. Sterker: sfeer en ambiance van het interieur zou je tegenwoordig tijdloos trendy kunnen noemen. Maar die vernieuwing bij Tresoar gaat verder dan dat. Het is de missie van directeur Bert Looper en zijn team om niet alleen alle schatten van Friesland te digitaliseren, maar ook dichter bij de mensen te brengen. Een gesprek over de dynamiek van het schat bewaren. En: hoe de Friese economie kan profiteren. ‘Al die rijkdommen, hoe krijgen we het bij de mensen?’. Dat was de vraag die regelmatig, zo niet permanent in de wandelgangen van Tresoar valt te beluisteren. Want de opdracht om geschiedenis niet alleen te bewaren, maar

OF 2019-02

ook te delen en te gebruiken zit bij Tresoar diep. Vriend en vijand zijn het er wel over eens dat het digitaliseren van Fries erfgoed een eerste belangrijke stap is. En dus begon er vijf jaar geleden onder de projectnaam RedBot

een operatie die qua omvang duizelingwekkend was te noemen. Scanners, 360 graden studio’s, foto- en filmstudio’s draaiden overal in de provincie bijna dag en nacht. Tientallen archieforganisaties, kennisinstellingen

en musea werkten intensief samen om een belangrijk deel van het Fries cultureel erfgoed te digitaliseren en te ontsluiten voor een breed publiek (zie kader, red.) “We hadden nog veel meer kunnen digitaliseren”, stelt Looper. “Maar toch zijn er keuzes gemaakt. We hebben onszelf de vraag gesteld: ‘wat verwachten mensen van ons’. En het werd ons duidelijk dat vooral persoonsgebonden documenten voorrang zouden moeten krijgen. Kaarten, huwelijksakten, namen van eigenaars

van panden. Het is allemaal vastgelegd. Daarmee brengen we de persoonlijke geschiedenis van Friezen dichterbij. Vaak kun je op basis van een achternaam nu al enorm veel persoonlijke informatie vinden. Dat ráákt mensen.” Voor Looper is het ‘ontsluitwerk’ van het verleden nooit af. “Er valt nog zoveel te doen. Momenteel werken we aan het koppelen van allerlei immense archieven en databases, overal ter wereld. Het is complex, maar om het simpel uit te leggen: stel dat je op enig

moment al onze informatie direct en geautomatiseerd kunt koppelen aan de bestanden van het kadaster, plus alle musea in Nederland, maar ook bijvoorbeeld aan alle bibliotheken op de wereld, die samenwerken in de organisatie WorldCat. En stel dat dit zich allemaal aan je zou openbaren, zodra je een naam of relevant zoekwoord intikt. Je zou nog veel meer weten over je voorouders, over het leven in bepaalde dorpen, maar ook in specifieke straten, of zelfs huizen. Alles zou met enkele klikken toegankelijk zijn.”

Cijfers Over digitaliseren gesproken. Daar zijn de afgelopen vijf jaar in Fryslân flinke stappen in genomen. Om even een beeld te vormen, een grofmazige samenvatting: • 40.000 printen en tekeningen • 700 schilderijen • 4.200 uur audio en film • 3.743.000 afbeeldingen • 70.000 collectie-elementen van deelnemende musea

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

www.meijer-group.com

CLOCK WISE IN METAL.

Samenstellingen Omkastingen Framebouw Assemblage

“Altijd bij de tijd, met slimme innovatieve oplossingen.

Samen met u realiseren we de ideale keten, waarin doordachte processen elkaar in het juiste ritme opvolgen. We bewaken, schakelen snel en zijn van de klok. Samen doen we gewoon meer

”

DKD Lasopleidingen is gespecialiseerd in het geven van Lasopleidingen. Daarnaast bieden wij ook certificering voor lassers (Lasserskwalificaties) en bedrijven (Lasmethodekwalificaties) plus het geven van lasadvies.

Kwaliteit is onze standaard. Onze mensen zijn betrokken en willen hun kennis graag overdragen, om uiteindelijk een goed product of advies af te geven waarop de klant verder kan bouwen. DKD biedt de volgende dienstverlening: • NIL Lasopleidingen niveau 1 t/m 4 (Nederlands Instituut voor Lasopleidingen) • DNV Certificering (Det Norske Veritas) • Advies • Maatwerk • Arbeidsbemiddeling Door enorme tekorten op de arbeidsmarkt, blijft de vraag naar lassers onverminderd groot. Ná een opleidingstraject van +/- 2 maanden kunnen wij u bemiddelen naar duurzame arbeid. Voor meer informatie, zie onze website www.dkd-lasopleidingen.nl of neem telefonisch contact met ons op. DKD Lasopleidingen | 8501 XC Joure | T: 0513-418088

Voor al uw RVS werk

Toeristen De economische waarde van een dergelijke operatie mag ook niet worden onderschat, aldus Looper. “Moet je eens voorstellen hoe aantrekkelijk het zou zijn wanneer toeristen die deze regio bezoeken per direct informatie krijgen die desgewenst vele malen gedetailleerder kan zijn dan nu. Men kan niet alleen op het niveau van monumenten, maar ook op het niveau van straten, huizen, of personen veel meer te weten komen over een bepaald gebied. In dat kader is het mooi dat we in Friesland vooroplopen met de digitalisering en ontsluiting. Hier kunnen we grote stappen maken. Dat hebben we te danken aan het feit dat er in deze provincie een bovengemiddeld aantal vrijwilligers met dit werk bezig is.”

Medespeler De provincie investeerde eerder vijf miljoen euro in operatie RedBot. En Tresoar kan nog altijd op flinke provinciale steun rekenen. Maar in deze vluchtige tijden is niet iedereen overtuigd van nut en noodzaak van investeren in geschiedenis en erfgoed. Over de ‘waaromvraag’ heeft Looper echter goed nagedacht. “Je moet van geschiedenis niet op ieder moment van de dag pasklare antwoorden verwachten. Het is een dynamisch vak. Maar bewaren en ontsluiten betekent ook: betrouwbare informatie bieden over ons verleden. Die betrouwbaarheid is van

belang, zeker in deze tijd en zeker online. Feiten over de keuzes die we in het verleden maakten en ook hoe die keuzes door de tijden veranderen, zijn belangrijk. Het vormt ons denken. Bedenk maar eens hoe we nu over vliegreizen denken; nog maar vijf jaar gelden associeerden de meeste mensen het niet zo direct met klimaatverandering, nu is zich daar een collectief bewustzijn over aan het vormen. Geschiedenis en de dagelijkse opinievorming op basis ervan, helpt kortom om iedere dag keuzes te maken. Wat willen we houden? Wat breken we af? Er is een behoefte om daarbij steeds te relateren aan het verleden. Denk aan zandwinning aan de IJsselmeerkust. Toen de discussie recent oplaaide zag je op social media ineens veel meer foto’s van het pittoreske verleden van juist die locatie voorbijkomen. Zo zie je dat de geschiedenis met ons meeloopt, bij alles wat we doen. De beroemde hoogleraar Pieter Geijl (1887 -1966, red.) wist dat in één van zijn boektitels heel mooi te vangen: ‘Geschiedenis als medespeler’.”

Bert Looper Geboortedatum 27 februari 1957 Geboorteplaats Heerenveen Studeerde Geschiedenis in Groningen Was achtereenvolgens: stadsarchivaris in Zutphen en Den Bosch, werkte voor Binnenlandse Zaken en het Historisch Centrum Overijssel. Werkt sinds 2007 als idrecteur van Tresoar.

Tresoar Tresoar is in 2002 ontstaan uit een fusie tussen de provinciale bibliotheek, het Fries Letterkundig Museum en het voormalig Rijksarchief Friesland.

Burgerlijke staat gehuwd kinderen Hobby’s kunst en design. Schrijft graag over kunst. Onder andere columns n Friesch Dagblad. Eerder gebundeld in het boekje ‘Hier ligt de zee’ (essays over taal, kunst, landschap

www.tresoar.frl

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

en Friese identiteit)

OF 2019-02

Toekomstbestendig door vriendschappelijke samenwerking Slingehof in Drachten bestaat sinds de jaren zestig. Van een oud en gedateerd gebouw is echter sinds kort geen sprake meer. Na een grondige verbouwing door Bouwbedrijf Swart is het nu een gloednieuwe centrum voor ontmoeting en afscheid. Een centrum dat tot stand kwam door de vriendschappelijke samenwerking tussen Bouwbedrijf Swart en Uitvaartverzorger De Laatste Eer. Speerpunten Bouwbedrijf Swart heeft als aannemer de verbouwing van Slingehof geleid. Maar van simpelweg uitvoeren was geen sprake. Taeke Offringa, directeur en eigenaar Bouwbedrijf

OF 2019-02

Swart, en Freerk Jan Rijpkema, directeur De Laatste Eer, zijn namelijk een hechte samenwerking aangegaan om het project met het best mogelijke resultaat af te ronden. “Het was een samenwerkingsproject waarin

we kennis en ervaring hebben gedeeld. Het was bovendien erg vriendschappelijk”, aldus Taeke Offringa. “Speerpunten voor het project waren planning en prijs. Doorslaggevend in onze zoektocht naar een aannemer

was de planning van Taeke en zijn team. Zij konden ons garanderen dat de verbouwing op tijd klaar was, en dat is gelukt”, vult Freerk Jan Rijpkema aan.

Koudebruggen Bij de verbouwing speelden duurzaamheid en toekomstbestendigheid een significante rol. Het oude gebouw was gedateerd, maar dient nu wel als fundament van het nieuwe Slingehof. Dit zorgde voor een aantal uitdagingen. “Tijdens de sloop stuitten we bijvoorbeeld op koudebruggen en slechte dakisolatie. In plaats van de isolatie binnen te verbeteren, hebben we juist in overleg de isolatie aan de buitenkant geplaatst“, legt Offringa uit. “Die oplossing past perfect bij de uitstraling die we voor ogen hadden, tevens hoefden we binnen niets aan ruimte in te boeten”, vult Rijpkema aan.

Sparren Het nieuwe Slingehof moet een warm gevoel geven, als een arm om je heen. Daarbij spelen kleur en materiaal een belangrijke rol. De houten panelen die de gevel sieren en in het interieur zijn verwerkt, zaten bijvoorbeeld al in het ontwerp. “Taeke en ik

hebben samen naar de mooiste materialen gezocht. Vervolgens heeft hij ons de zorgen uit handen genomen en de juiste mensen bij elkaar gezocht om dit resultaat neer te zetten. We voelden ons gehoord en er was begrip voor elkaar”, aldus Rijpkema. Offringa vult aan: “Freerk Jan belde ons op een gegeven moment over het stucwerk in de aula. We hadden klasse 2 stucwerk afgesproken, maar dit had niet het beoogde resultaat. We hebben erover gespard en uiteindelijk klasse 1 stucwerk opgeleverd. Zo hebben we constant vraag en budget naast elkaar gelegd om het gewenste eindresultaat neer te zetten.”

Freerk Jan Rijpkema Functie Directeur / Bestuurder De Laatste Eer, Drachten Burgerlijke staat Gehuwd Geboortedatum 07-09-1964

Voorbeeldproject

Geboorteplaats Drachten

Het nieuwe Slingehof is een prachtpand geworden, waarbij alles uit de kast is gehaald het een modern, maar stijlvol centrum te maken. Men kan hier waardig afscheid nemen van dierbaren. Offringa is zichtbaar trost op het resultaat en de samenwerking: “Het is een hele vriendschappelijke samenwerking geweest en ik vind het jammer dat het nu voorbij is. Voor ons is Slingehof een voorbeeldproject zoals wij als bedrijf ieder projecten willen aanpakken.”

Hobby’s Fietsen, Hockey, Lezen

Taeke Offringa Functie Directeur/ Eigenaar Bouwbedrijf Swart, Eastermar Burgerlijke staat Gehuwd, drie kinderen Geboortedatum 12-07-1973 Geboorteplaats Smallingerland Hobby’s Friese paarden, schaatsen en skien,

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

EMS: groepsmentoring voor ondernemers met ambitie

‘ Ik ben er aanzienlijk door gaan groeien’ ‘Ik kan het iedere ondernemer aanraden. Het is enorm verrijkend om met regelmaat te kunnen sparren met ervaren ondernemers, die onafhankelijk zijn en dikwijls voor dezelfde soort keuzes hebben gestaan. En die om de zoveel weken bereid zijn om zonder vergoeding speciaal voor jou 90 minuten vrij maken. Ik ben er aanzienlijk sneller door gaan groeien.’ Romke de Jong, de derde generatie die inmiddels de directie voert bij het van oorsprong familiebedrijf De Jong IJs in Gorredijk, vertelt over het EMS-programma, waarbij drie mentoren hem regelmatig als

OF 2019-02

sparringpartner voorzien van feedback en advies. OF was erbij toen De Jong (de ‘mentee’ in dit verhaal) en zijn mentoren niet zo lang geleden aan tafel schoven in de Kanselarij Leeuwarden. Dit keer niet

om Romke van advies te voorzien, maar om gezamenlijk te vertellen over het voor Europa unieke mentorprogramma, waar voor Friese ondernemers veel uit gehaald kan worden.

grootste te worden in het segment van het speciaal-ijs. In Nederland én in Europa. Ook aangeschoven zijn mentoren Durk-Jorrit van der Eems, DGA van Van der Eems Drukkerijen, Hugo van Woerden, voormalig algemeen directeur van Royal Jongbloed en Rimmert de Jong, in het dagelijks leven CEO van Royal Steensma. Laatstgenoemde herinnert zich nog goed hoe idee van het mentorprogramma ontstond. “We waren in 2016 met de Friese Compagnie (groep mensen uit bedrijfsleven, onderwijs en overheid met een hart voor Friesland, red.) op Vlieland en daar kwam het idee opborrelen dat het goed voor deze regio zou zijn wanneer ondernemers met groei-ambities gedurende een bepaalde periode gebruik zouden kunnen maken van een mentor-programma. We zagen kansen voor Friesland. Omdat in deze regio veel succesvolle ondernemers met ervaring rondlopen die hun kennis graag delen met anderen.”

Innerlijke drijfveer

Aan tafel: Romke de Jong, eigenaar van een IJsfabriek met de achtenswaardige ambitie om de allerbeste en misschien ook wel:

Hugo van Woerden

Wetende dat het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Boston al een dergelijk programma had dat zich in de praktijk ook al uitvoerig had bewezen trokken de Friezen naar de VS. Daar leerden de initiatiefnemers in vier dagen de do’s en de don’t’s. En vervolgens werd het programma gesteund en begeleid door het Innovatie Pact Friesland vanaf 2017 opgezet in Friesland (zie kader, red.). Die centrale begeleiding van het Innovatie Pact is essentieel, zo stellen de mentoren. “Wij doen

dit zonder vergoeding”, stelt Rimmert de Jong. “En dat is ook erg belangrijk; men moet het echt vanuit een innerlijke drijfveer doen. Maar voor ons mentoren, met vaak volle agenda’s, is het dan wel fijn dat alles door het centrale bureau wordt geregeld. Er hoeven geen notulen of beleidsstukken te worden gelezen; er hoeft niets te worden voorbereid; de mentor komt naar een sessie en kan met een onbevangen geest naar de mentee luisteren en feedback geven op zijn plannen en vragen. Negentig minuten lang, op een moment dat de ondernemer er behoefte aan heeft. Langer wordt het nooit, daar zijn de spelregels heel helder over.” Het programma kost de ondernemer niets, de drempel voor deelname is dus laag zou je zeggen. Maar deelname aan het programma is niet vrijblijvend, zo vernemen we. Romke de Jong: “Juist die focus op die 90 minuten maakt dat je je als mentee goed voorbereidt. Naar aanleiding van de vorige bijeenkomst maak je een verslag voor jezelf en je denkt van tevoren goed na over waar je het over wil hebben.”

Prioriteiten Van Woerden:” Dat is voor de mentoren ook heel prettig werken. Heel bijzonder daarbij is dat we de eerste twintig minuten geacht worden niets te zeggen, maar alleen te luisteren naar het verhaal van de ondernemer. Dat was in het begin even wennen, maar dan merk je toch dat je als toehoorder je radar op een andere manier gebruikt. Je hoort de vragen

Paula Bijvoets (L) Corrie Ponne (R)

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

Het EMS-programma EMS staat voor Entrepreneur Mentoring Service. “Het is een proces van groepsmentoring”, legt programmamanager Paula Bijvoets uit. “En voor de duidelijkheid, dat betekent dus: één mentee, die een groep van mentoren tot zijn of haar beschikking heeft. Dat is een van de bijzondere aspecten. Zowel de mentees als de mentoren geven aan dat juist dat groepsproces extra toegevoegde waarde biedt.” In de basis is het Venture Mentoring áchter de vragen. Je herkent soms vraagstukProgramma overgenomen van het Massachusetts Institute of Technology ken die door de ondernemer nog niet(MIT) expliinworden Boston.uitgedrukt, “Dat had zich al bewezen, dus ciet maar die onbewust wehaar daarhoofd een licentie welhebben in zijn of spelen.genoZo kom je tot men. Die we uiteraard dede een mooi envertalen zinnig gesprek en zo naar kun je Friesesoms praktijk. van het mentee zelfsDe totdoelstelling ideeën brengen waar is innovatie en ondernehijprogramma zelf misschien niet aan had gedacht.” merschap in de voorruit te helpen Romke de Jong kanregio het beamen: “Een mooi wat resulteert in een groterevoor werkgelevoorbeeld is de groeistrategie de lange genheid. ” pak je dat aan, wat is daarvoor termijn. Hoe nodig? In ieder geval focus op prioriteiten. Ponne, dielastig vanuit het DatCorrie kan soms best zijn. IkInnovatiewil bijvoorpacteen Fryslân zorgt dat het zijn programma beeld duurzaam bedrijf en wilde vlekkeloos verloopt: “We hebben nu 23 daarom op een gegeven moment zonnepamentoren 15laten mentees. Heteen draait nelen op mijnendak leggen; investegoed en de deelnemers zijn tevreden. We vinden het nu tijd om wat meer naar buiten te treden. Er is nog ruimte voor mentees en met nog wat extra mentoren kunnen we ook die poule heel mooi pluriform houden.”

OF 2019-02

ring van ongeveer 70.000 euro. Toen hebben de mentoren mij erop gewezen dat een andere keuze handiger zou zijn, gelet op mijn snelle groeistrategie. Met veertig tot zestig procent groei per jaar komen er ook veel kosten op je af. Kosten die voor de baten uitgaan. Men zei dus: hou dat geld nu paraat voor je bedrijfsvoering; het betalen van rekeningen. Dat is voor mij zeer belangrijk geweest.”

verantwoordelijkheid en dat maakte dat ik in het begin eigenlijk te voorzichtig was. De mentoren hebben in veel gevallen ook voor dat soort besluiten gestaan en leerden me dat je niet te bang moet zijn, wanneer je overtuigd bent van kansen. Dat heeft me geholpen. We hebben zwaar geïnvesteerd in machines, maar door de gestegen inkomsten zijn die eerste investeringen alweer bijna terugverdiend.”

Voorvaderen De Jong leerde ook om met een andere houding te ondernemen, zo vertelt hij. “Ik onderneem in een familiebedrijf, in de voetsporen van mijn voorvaderen. Dat is een flinke

Durk-Jorrit van der Eems klinkt instemmend. Ook hij nam ooit het bedrijf over van zijn vader: “Ik herken het zo en ook alle afwegingen die je in zo’n fase maakt. Je groeit snel en in je bedrijf loop je soms ver voor de troepen uit. Ga jij linksaf, dan gaat de hele ploeg achter je aan. Ga je rechtsaf, dan doen ze dat. Dat kan een eenzame fase zijn. In die tijd had ik graag zélf een mentorprogramma gehad.”

Toppers

Durk-Jorrit van der Eems

Een van de belangrijkste dingen die Romke leerde was zoals gezegd focus te houden. “Dat begon al bij de start van de samenwerking”, stelt de ondernemer. “In het begin deden wij als IJsfabriek alles en waren we een piepklein kruimeltje in de markt. Maar door ons super te focussen op niches begonnen we te groeien. In het segment van ambachte-

Van der Eems: ”Dat was een goed advies van ons, want ik sta werkelijk versteld van dat verkooptalent van die man. Laat hem ergens binnenlopen en hij komt weer met een deal naar buiten.”

Rimmert de Jong

“Veranderen is nooit gemakkelijk”, erkent Romke. “En natuurlijk is het wennen wanneer je belangrijke processen in je organisatie gaat overlaten aan een ander. Maar het pakte goed uit. Ik doe waar ik goed in ben en ik kan nu op vrijdagavond in behoorlijke rust van mijn zoontjes genieten zonder dat de telefoon steeds gaat.”

lijk, duurzaam, bio en vega zijn we nu een partij om rekening mee te houden.”

www.em-service.nl https://dejongsijs.nl

Het EMS in kort:

Om de groei-ambities te verwezenlijken moesten er enkele toppers bij op het gebied van sales en marketing, zo had Romke aanvankelijk bedacht. “Ook daar heeft de feedback van de mentoren me aan het denken gezet”, stelt hij. Van Woerden: “Wij draaiden de zaak om. We zagen en hoorden dat Romke alles wat met sales en verkoop te maken heeft leuk vindt. Dat is echt zijn ding. Toen hebben we geadviseerd: blijf dat doen en laat je organisatie groeien door juist meer interne taken over te dragen.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Hoe lang het mentoringproces zal duren is niet van tevoren bepaald. “In principe zolang de mentee er behoefte aan heeft”, stelt Rimmert de Jong. “Voorlopig wil ik nog wel even door”, stelt Romke. In Nederland kunnen we nog groeien ook in het buitenland, waar we inmiddels ook actief zijn ligt nog een wereld voor ons open. Alle besluiten die daarbij horen, tja, mooi dat ik dan kan sparren met zo’n topteam.”

Romke de Jong

-O ndernemers kunnen zich laten begeleiden door een groep van ervaren mentoren -D eelname is kosteloos - E ens per zoveel weken (naar wens) komen de mentee en zijn mentoren samen en sparren gedurende maximaal 90 minuten over strategische vraagstukken. -D e ondernemer blijft verantwoordelijk voor zijn eigen besluiten

OF 2019-02

Er lekker even uit naar…. ‘Yes’, dachten leerlingen van Piter Jelles De Dyk, ‘dat is nog eens wat anders dan in de klas zitten!’. Half maart mochten ze namelijk naar buiten, voor een bezoek aan de bouw van de Energiecampus in Leeuwarden. Dat is een spectaculair bouwwerk, boven op een heuvel bij Leeuwarden (Schenkenschans). Ze werden hier ontvangen door Friso Bouwgroep. De leerlingen gaan nog vaker op pad. Ze bezoeken dit jaar maar liefst 4 zogenaamde bouwen infraplekken (denk bij infra aan wegen, tunnels en bruggen). Zo kunnen ze kijken of een opleiding in Bouw of Infra ook iets voor ze is. Een initiatief van de campagne ‘De Bouw iets voor jou’, die momenteel wordt uitgerold in opdracht van de Friese bouwsector. De partners: Bouwend Nederland, Bouwmensen-fnz, SamenFiks, Bouwloket Friesland, Samenwerkende Bouwbedrijven Friesland. Check: https://debouwietsvoorjou.nl

OF 2019-02

Samenwerking Brightwork en Fabiton Op de vakbeurs Aqua Nederland in Gorinchem ondertekenden Brightwork Products en Fabiton BV op 20 maart jl. een overeenkomst voor samenwerking. De bedrijven gaan samen het innovatieve EcoBlue-filter in de markt zetten. Dit filter is een grootschalig continu zandfilter dat â&#x20AC;&#x2DC;Verdygo proofâ&#x20AC;&#x2122; is. Bij een Verdygo zuiveringsinstallatie worden bovengronds standaard modules gebouwd, in plaats van in ingegraven bassins, zoals dat tot voor kort gebruikelijk was in de branche. De nieuwe installaties zijn vrij eenvoudig te demonteren en te verplaatsen. Bij de bouw en ook op gebied van onderhoud liggen de kosten aanzienlijk lager. Binnen de overeengekomen samenwerking levert Brightwork alle expertise met betrekking tot de zandfilter, terwijl Fabiton alles met betrekking tot het beton zal leveren.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl

Een nieuw kabinet? Een nieuw kabinet? Je zou het bijna zeggen en wie weet schopt wethouder Friso Douwstra van Leeuwarden het nog wel eens tot premier. Maar dit staatsieportret toont iets anders, namelijk een groep studenten van buiten de EU die dankzij de inspanningen van Leeuwarden Student City, Recruit a Student en de gemeente Leeuwarden een baan te vinden. En voor het nog niet wist: voor studenten buiten de EU is dat vaak nog knap lastig. Op het moment van het ter perse gaan van deze editie waren in ieder geval vijf studenten aan de slag bij Schoonmaakbedrijf CSU.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

‘Momenteel wordt druk aan de weg getimmerd om bedrijven te stimuleren studenten een cv-verrijkende bijbaan te bieden,’ aldus Carin van der Meij, directeur bij Leeuwarden Student City. “Er is veel behoefte aan hoogopgeleide werknemers en door bedrijven in de gemeente en de regio meer te betrekken, vergroten we de kans dat zowel nationale als internationale studenten ook na hun afstuderen in de regio werkzaam blijven. Zowel Leeuwarden Student City, gemeente als onderwijsinstellingen hechten veel waarde aan de vroegtijdige integratie van studenten in het bedrijfsleven. De initiatieven worden gesteund door de hogescholen, universiteit en gemeente.”

OF 2019-02

Succesvol ondernemer ĂŠn goede werkgever? Wij helpen u graag!

De economie groeit, maar u laat uw hoofd niet op hol brengen en neemt weloverwogen beslissingen. Vertrouwen in de nabije toekomst is immers goed, maar zekerheid voor de lange termijn is nĂłg beter. Wij willen u daarbij graag helpen. Breedpad 21 - 8442 AA Heerenveen - (0513) 61 44 44 info@kuiperverzekeringen.nl - www.kuiperverzekeringen.nl

Afvalwatergemak voor watersporter De exacte datum was bij het ter perse gaan van deze editie niet bekend, maar als het een beetje meezit zijn ze er al wanneer u dit leest. We hebben het over de drie drijvende ‘Húskes’, de autonome afvalwater stations van de Marrekrite. Recreatieschap ‘de Marrekrite’ maakt het de waterrecreant zo makkelijk om vuil afvalwater te lozen; de Húskes zijn hypermoderne stations gemaakt door Afmitech Friesland, waar het water duurzaam wordt gezuiverd. Met een klein voorbehoud, de locaties 2019: Grutte Gaastmar, nabij Gaastmeer 52°57’52.4”N 5°30’58.8”E Noarder Alde Wei, nabij Goingarijpster Poelen, 53°00‘10.1“N 5°45‘24.8“E Marchjepôle, eiland in Tjeukemeer, 52°53‘02.9“N 5°46‘52.9“E www.marrekrite.nl | www.afmitech.nl Nog meer watertechnologie. Want dit is Ton Koekoek van AkaNova (Sneek). Zijn droom was om waterzuiveringsinstallaties te ontwikkelen waarbij geen compromis wordt gesloten op het gebied van kwaliteit en duurzaamheid. Zo begin zijn bedrijf. Inmiddels test hij op de testlocatie van het Wetterskip Fryslan, bij de Rioolwater zuibverings installatie van Leeuwarden een methode om met behulp van senroen de waterkwakiteit te meten in decentrale afvalwaterzuiverings-installaties.

Ongevalletje Ongevalletje in huis? Nee, niet echt. Een kiek gemaakt tijdens de filmopnamen voor een bedrijfsfilm van Popma Makelaars. Men wilde eens wat anders, zo vernamen wij. Wat men vooral niet wilde: ondernemertje speelt hoofdrol in grappig bedoelde film. Liever een kortverhaal zo vertelde men het filmteam, over de oprechte liefde voor het vak en het resultaat daarvan bij klanten. Je zou voorzichtig kunnen zeggen: die zijn er blijkbaar van onderste boven. De film is binnenkort te zien op de website van Popma Makelaars.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

Mobiliteit is belangrijk en wordt steeds belangrijker voor ondernemers. Autoverhuurders gaan in die ontwikkeling mee. Ook bij Autoverhuur Bultman maken ze het klanten zo gemakkelijk mogelijk. Een gesprek met directeur Dave Bultman.

Autoverhuur Bultman

â&#x20AC;&#x2DC; Onze no-nonsense aanpak werktâ&#x20AC;&#x2122;

OF 2019-02

“Het duurt niet lang meer dan kun je het huren van een auto volledig online afhandelen”, geeft Bultman aan. “Dan parkeren we bijvoorbeeld een paar auto’s bij een lokale supermarkt. Als klant geef je online aan in welke periode je een auto wilt huren en neemt deze vanaf die plek mee en zet hem na de tijd weer terug. Een volgende klant kan hem dan weer meenemen. Je hoeft niemand te spreken, geen auto af te halen en terug te brengen vanaf en naar een locatie op kilometers afstand en je kunt online betalen. Zo is het mogelijk elk moment een auto te huren, zonder gebonden te zijn aan een specifieke locatie. On demand, 24 uurs logistiek.” Voor mensen die juist liever wel iemand spreken en niet alles online willen regelen; dat kan nog steeds. “Als je belt nemen we gewoon op hoor”, zegt Bultman met een glimlach. “We hebben mensen op locatie, altijd een

vast gezicht van Bultman. We zijn flexibel en denken in hoge mate mee met de klant. Dat is waar we voor staan. Heb je de ene dag een vrachtwagen nodig en de dag erop een klein busje, dan regelen we dat. Dan komt iemand de wagens omruilen. We rouleren met auto’s tussen de verschillende filialen, zodat er te allen tijde op elke plek de auto’s staan die op dat moment nodig zijn.”

Drachten en Heerenveen Opa Bultman begon het familiebedrijf in 1923. Toen hij als visboer de verkoop zag dalen, startte hij met het importeren van Amerikaanse auto’s en bouwde deze om tot taxi. Nu bijna honderd jaar later heeft het bedrijf een hoofdkantoor in Apeldoorn en meerdere vestigingen in Oost- en Midden-Nederland. Met filialen in Drachten en Heerenveen heeft Autoverhuur Bultman ook de stap naar Friesland gemaakt. “Mijn vader en oom

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

namen het bedrijf van opa over en inmiddels hebben mijn broer en ik de dagelijkse leiding in handen. We hebben een wagenpark van zo’n 250 eenheden en ongeveer 50 mensen in dienst. Bij Bultman hebben we bestelbussen, koelen vrieswagens, personenbussen en vrachtwagens in de verhuur. Daarnaast leveren we sjorbanden, steekwagens, traplopers en palletwagens etcetera. Ook bieden we de mogelijkheid om persoonswagens te huren door onze samenwerking met Herts Autoverhuur. Onze no-nonsense aanpak werkt en past goed bij de Friese mentaliteit. We werken hard om ook in Friesland uit te groeien tot dé lokale partner in mobiliteit.”

Dave Bultman Functie Directeur eigenaar Autoverhuur Bultman Geboortejaar 1971 Geboorteplaats Apeldoorn Hobby’s Oldtimers / classics4events.nl

OF 2019-02

In Friezen in den Vreemde vertellen Friese ondernemers en bestuurders over hun ervaringen over de grens. In deze editie: Jurjen Hofstra van studio ipsi in Leeuwarden. Op een kantelpunt in zijn carriĂ¨re maakte hij een trip naar Schotland.

Friezen in den Vreemde 54

OF 2019-02

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

Voor supersnel internet via glasvezel

DataDiensten Fryslân BV François HaverSchmidtwei 3 8914 BC Leeuwarden

Bouwkavel op het oog? ZE KIES UIT ÉÉN VAN ON 17 WONINGTYPES

DUURZAAM EN ENERGIEZUINIG Op www.vdmwoningen.nl vindt u alle mogelijkheden en woonstijlen

of bestel gratis onze brochure

T. +31 (0)58 845 80 00 info@ddfr.nl www.ddfr.nl

Centraal wonen in Friesland? GEN NOG ENKELE WONIN BESCHIKBAAR

JASPIS - DRACHTEN VDM Woningen De Buorren 40a 9289 HH Drogeham 0512 - 571234 info@vdmwoningen.nl

Je ging in 2018 naar Schotland. Waarom? In 2018 heb ik een zeer moeilijke beslissing genomen; namelijk uit het bedrijf stappen waar ik samen met een compagnon zeven jaar aan heb gewerkt. Voor mij was deze groepsreis, het lopen van de West Highland Way, het einde van een periode en het begin van een nieuwe toekomst.

Wat wilde je precies bereiken? Vooral: mijn zinnen verzetten. En daarvoor wilde ik iets doen wat ik nog nooit eerder had gedaan. Toen ik deze wandelreis tegenkwam, was de beslissing snel genomen.

Hoe heb je de reis ervaren? Vooraf was ik best gespannen. Daar zat ik dan, op Schiphol, met mijn backpack, tentje, slaapmatje en slaapzak. Nog nooit echt gekampeerd, nog nooit zoveel gelopen en al helemaal niet in zoâ&#x20AC;&#x2122;n omgeving. 152km lopen met een backpack op je rug. Een hele uitdaging. Maar het was fantastisch!

Wat is je het meest opgevallen? De rust en de ruimte. Het overweldigende landschap waarin je je echt klein en nietig voelt. Zo mooi, zo groots en zo verschillend. Van het klauteren langs de oever van het rustgevende Loch Lomond tot het beklimmen van de bijna angstaanjagende Devils Staircase. Daarnaast vond ik de vriendelijkheid en de behulpzaamheid van de bevolking opvallend.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

TON VAN GEFFEN

adviesbureau

Project- begeleidings- en advieswerkzaamheden op het gebied van:

- bouwkunde - management - inspecties - coaching - financieel beheer Alynia Architecten Harlingen BV

info@tonvangeffen.nl | www.tonvangeffen.nl de Rival 3 | 9207 CT Drachten Tel: +31 (0) 65379218

Zuiderhaven 73 Postbus 187 8860 AD Harlingen T (0517) 413 333 E info@alynia-architecten.nl I ww.alynia-architecten.nl

Blijf op de hoogte! Download onze gratis app.

van 14.00-1

Handig... privĂŠ en zakelijk.

Telefo Website n

Blijf op de hoogte! Download onze gratis app. Hard to find, easy to love

Handig... privĂŠ en zakelijk.

Dekemawei 9, Weidum 058-251 9888 | www.weidumerhout.nl

Wilt u op de hoogte gehouden worden van actueel nieuws op notarieel gebied? Download via de app store onze app. Wilt u persoonlijk contact? Gratis inloopspreekuur, elke donderdag van 14.00-17.00 uur. Meesterlijk in persoonlijk advies.

NOTARISKANTOOR ELLEMERS Telefoon 0515 - 42 98 88 E-mail info@notarisellemers.nl Website notarisellemers.nl Bezoekadres Oude Koemarkt 79, Sneek

Nog tegenslagen? Natuurlijk ging niet alles van een leien dakje. Tijdens een storm waaide iedereen bijna letterlijk van het veldje en werd het slapen in een toilethok. En lopen in de stromende regen was ook niet altijd even leuk. Maar al met al was het geweldig. Wat ik vooral heb geleerd is dat ik door te wandelen de rust en ruimte vond waar ik naar op zoek was. Heb me echt kunnen focussen op mijn toekomst. En die toekomst ben ik nu aan het uitrollen: een communicatiebureau gestart, studio ipsi, waarmee ik me wil richten op betekenis- en zinvolle communicatie. Samen met mijn opdrachtgevers werken aan een betere wereld. En dit vanuit drie speerpunten; Hoofd, Hart en

Handen. Hoofd voor concept en creatie, Hart voor zingeving en het zoeken naar de purpose en Handen voor de uitvoering. Ik geloof erin dat deze drie altijd met elkaar in verbinding moeten zijn om echt van betekenis te kunnen zijn.

Welke lessen heb je verder nog geleerd? Dat er mooie dingen ontstaan wanneer je je kwetsbaar opstelt. En dat je als ondernemer soms moeilijke beslissingen moet durven nemen om zo ruimte voor jezelf te maken. Het heeft mij rust en ruimte en focus gegeven. Ik onderneem nu op mijn manier; vanuit mijn visie, vanuit mijn gevoel en hart. En dat gaat heel goed!

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Jurjen Hofstra Bedrijf studio ipsi Functie strategie/ concept/ vormgeving Geboren 12-04-1979 Geboorteplaats Boksum Burgerlijke staat relatie Hobbyâ&#x20AC;&#x2122;s Reizen, festivals, muziek, vinyl

OF 2019-02

Femmy Smink van Notariskantoor Ellemers

â&#x20AC;&#x2DC; Een online formulier praat niet terugâ&#x20AC;&#x2122;

OF 2019-02

Sinds 2006 runt Femmy Smink Notariskantoor Ellemers in Sneek. De menselijke kant van het notariswerk speelt een grote rol op haar kantoor. “Volgens mij is geen mens gelijk en geen situatie hetzelfde, daarom vind ik direct persoonlijk contact met mensen heel belangrijk in ons vak.” Er zijn steeds meer initiatieven waarbij notariële zaken online kunnen worden geregeld. Denk bijvoorbeeld aan de HEMAnotaris. Deze ontwikkeling biedt zeker niet alleen maar voordelen volgens Smink. “Een online invulformulier praat niet terug en kan niet doorvragen op eventuele bijzondere situaties achter de vraag van een klant. Juist op basis van een gesprek kun je mensen advies geven gericht op hun specifieke persoonlijke en financiële situatie. Daarom houd ik graag direct contact. Zo houden we aansluiting bij de realiteit van onze gesprekspartners. Bovendien merk je dat mensen het waarderen en graag bij ons terugkomen. De persoonlijke contacten maken het ook tot zo’n mooi vak. Al die verschillende mensen die weer ieder op een eigen manier reageren. Je blijft leren.” Dat wil niet zeggen dat ze bij Notariskantoor Ellemers niet meegaan met de laatste ontwikkelingen. Digitalisering is overal, dus ook bij de notaris. Bij Notariskantoor Ellemers krijgt iedere cliënt een eigen digitaal dossier waarmee zij het verloop van het dossier 24/7 in de gaten kunnen houden, maar waarin ook hun hele geschiedenis met het kantoor is opgeslagen. Alle op het notariskantoor getekende akten zijn daarin beschikbaar. Alleen betekent dat bij Ellemers niet dat het ten koste gaat van een vertrouwd gezicht voor de klanten. “Zo hebben we al jaren iedere donderdagmiddag een gratis inloopspreekuur. Tijdens het spreekuur krijgen bezoekers gratis informatie en advies van onze deskundigen. We willen graag dat mensen goed zijn ingelicht voor ze bepaalde stappen maken om daarmee de bekende tekst ‘had ik vooraf maar geweten dat’ te voorkomen.”

waar ze wel helemaal haar draai vond. Bij dit kantoor werd Smink in 2001 de op dat moment jongste vrouwelijke notaris van Nederland. In 2003 keerde ze terug naar Friesland. “Ik ben geboren in Friesland en heb het altijd als een voorrecht gezien dat ik hier ben opgegroeid. Dat wilde ik ook graag voor mijn kinderen. Mooi aan het water, de nuchtere Friese mentaliteit en al die ruimte om je heen. En met ons kantoor hebben we ook nog een prachtige plek met zicht op de Waterpoort in Sneek.”

Full service Notariskantoor Ellemers is een full service notariskantoor met zeven medewerkers. Op persoonlijk en zakelijk vlak behandelen ze alle aspecten. Van voogdijaktes, testamenten en certificering van aandelen tot scheepvaart en ondernemerscoaching, echtscheidingen en estate planning, ofwel het juridische en fiscale begeleiding van het vermogen. “Zo helpen we ondernemers ook graag met bijvoorbeeld het tot stand brengen van een ondernemerstestament. Voor de erfgenamen en de continuïteit van de onderneming is het belangrijk niet alleen privézaken testamentair vast te leggen, maar juist ook die van de onderneming. Aan wie en hoe wil je het bedrijf overdragen? Als het naar de kinderen gaat, wil je het dan gefaseerd of in één keer? Belangrijke en ook nog hele interessante materie.”

Terug naar Friesland Smink begon als kandidaat-notaris bij een gerenommeerd kantoor in Utrecht. Ze kwam in een weinig dynamische omgeving terecht en begon te twijfelen of ze wel voor het juiste vak had gekozen. Al snel stapte ze over naar een kantoor in Rotterdam

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Femmy Smink Functie Notaris Geboortedatum 2 mei 1969 Geboorteplaats Joure Hobby’s hardlopen, allerlei soorten watersport, skiën.

OF 2019-02

Sustainable Development Goals

‘ SDG’s bieden kansen voor betrokken ondernemers’ Het SDG Netwurk Fryslân is blij met elk individu en elke ondernemer die zichzelf committeert aan het behalen van de Sustainable Development Goals (SDG’s), de zeventien wereldwijde duurzame ontwikkelingsdoelen. “Maar alleen een belofte is niet genoeg. We moeten nú aan de slag”, benadrukt Heleentje Swart, namens Vereniging Circulair Friesland en Spark the Movement mede-initiatiefnemer van het SDG Netwurk Fryslân.

OF 2019-02

Aan de slag met de SDG’s? Ben je ondernemer en wil je graag aan de slag met de SDG’s, maar weet je niet goed waar te beginnen? Kijk op https://sdgnetwurk.frl/. Neem bovendien contact op met het SDG Netwurk Fryslân en Circulair Friesland: zij zetten zich samen met bedrijven, overheden, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties in voor de circulaire economie. www.circulairfriesland.frl

Half maart was het SDG-congres bij het Friesland College in Heerenveen de aftrap van het SDG Netwurk Fryslân. Initiatiefnemer voor het Netwurk is Dirk van den Berg (82), van het Duurzaamheidsplatform Heerenveen. “Hij zag dat het nodig is om in Fryslân alle generaties en doelgroepen te verbinden aan de SDG’s”, vertelt Heleentje Swart. “De zeventien SDG’s zijn hele concrete, wereldwijde doelen. Die óók voor Fryslân van groot belang zijn.” Het doel van het SDG-congres was om het Netwurk een officieel startpunt te geven en de global goals bij een grote groep mensen bekend te maken. Dennis Schoot, mede-organisator, is student aan het Friesland College en stagiair bij O3 | Green Alert. “Ik was niet zo met duurzaamheid en ontwikkeling bezig. Naarmate dit traject vorderde ben ik me er steeds bewuster van geworden hoe belangrijk het is dat we allemaal aan de slag gaan met het behalen van de doelen, ook ikzelf.” Doutsen van Gosliga was student van het jaar 2018 bij het Friesland College, inmiddels studeert ze aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Ze was eerder dagvoorzitter bij de Dag van de Duurzaamheid en vervulde deze rol ook op het SDG-congres. “Verandering begint bij jezelf. De duurzame werelddoelen staan veel dichterbij ons dan je zou denken. Als je de doelen naast je eigen levensstijl legt, word je je veel bewuster van het belang van bijvoorbeeld goed voedsel, minder vlees eten en het zorgen voor schoon drinkwater. Iedereen kan zichzelf afvragen: wat zou ik kunnen verbeteren?” Heleentje Swart was inhoudelijk medeverantwoordelijk voor het congres, vanuit haar rol

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

als aanjager Onderwijs bij Circulair Friesland en programmaleider van Spark the Movement. “Samenwerken om een beweging tot stand te laten komen is heel belangrijk. Beide keynote-speakers benadrukten dit ook. Dit waren Hugo von Meijenfeldt, de nationale SDG-coördinator en Marga Hoek, schrijver van het boek The Trillion Dollar Shift. Met alle partners van SDG Netwurk Fryslân hopen we de bezoekers te hebben geïnspireerd om samen de global goals te behalen. En natuurlijk halen we de jeugd erbij: het gaat om hun toekomst.” Ook Anoesjka Duinstra is mede-initiatiefnemer van SDG Netwurk Fryslân en het congres. Zij is bovendien vanuit Provincie Fryslân projectleider voor Fair Fryslân. “Bij de organisatie van het congres waren tien partners betrokken: Spark, Fair Fryslân, Freonen fan Fossylfrij Fryslan, Friese Milieufederatie, LF2028, Friesland College, University Campus Fryslân, Stichting Studenten Musahar Nepal, Duurzaamheidsplatform Heerenveen en Circulair Friesland.” Duinstra vertelt dat er veel fairtrade werkgroepen zijn in onze provincie. “Zij hebben het nodig om verbinding te voelen met anderen die bezig zijn met duurzaamheid en ontwikkeling. Een congres als dit geeft elkaar de energie om door te gaan: we kunnen van elkaar leren. Dit is het begin van een brede maatschappelijke beweging.” Ook ondernemers verbinden zich aan de duurzaamheidsdoelen. Heleentje Swart: “Er is ontzettend veel gaande: de groep ondernemers, overheden en instellingen die zich hebben aangesloten bij Circulair Friesland, de Freonen van Fossylfrij Fryslân en het SDG

OF 2019-02

Industrieweg 2 - 8471 AD Wolvega Tel. 0561 - 61 28 44

280418 Ad.185x135.indd 1

12-08-2008 13:45:04

â&#x20AC;Śvoor effectieve bijeenkomsten op een bijzondere trainingslocatie - 39 hotelkamers - 10 conferentiezalen - centraal in noord-nederland

Jelsma Koelma Notarissen en juridisch adviseurs Zuidoostersingel 51 8861 GD Harlingen 0517 41 26 86 Harlingen@jelsma-koelma.com

Netwurk Fryslân blijft groeien. Het maakt mij niet uit bij welke club je je aansluit: zolang het daar maar niet bij blijft. Het gaat om dóen, uitvoeren. We moeten aan de bak, we moeten versnellen. We hebben iedereen nodig die vanuit zijn eigen kennis, expertise en netwerk een bijdrage kan leveren aan het behalen van de duurzame doelen. Deze Friese netwerken zijn nu zo ontstaan, omdat veel mensen en bedrijven de verbinding zoeken: omdat de energietransitie veel meer is dan alleen ‘groener worden’. Duurzaamheid speelt op zoveel vlakken, dat je ook als ondernemer eigenlijk niet meer níet mee kan doen.” Doutsen van Gosliga: “Voor mij en mijn medestudenten maakt het écht verschil, of een bedrijf zich wel of niet inzet voor duurzaamheid.” Heleentje Swart: “En zij zijn de toekomst. Ondernemers die er dus óók in de toekomst toe willen doen, maken nú de omslag. En ze hoeven dat echt niet alleen te doen, dat maken we hier in Friesland heel goed duidelijk.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

De Elfwegentocht van 2020

Met slimme mobiliteit duurzaam op weg Het programma Werk Slim, Reis Slim (WSRS) begon zoâ&#x20AC;&#x2122;n 10 jaar geleden als het mobiliteitsmanagementonderdeel binnen het bereikbaarheidsprogramma Leeuwarden Vrij-Baan. Dat laatste, met name infrastructureel gerichte project is succesvol afgesloten, maar WSRS gaat door. Oorspronkelijk richtte WSRS zich op het treffen van slimme en duurzame maatregelen die helpen de regio Leeuwarden en omgeving beter bereikbaar te maken en te houden. Dat is gelukt. Samen met de deelnemende bedrijven en organisaties is ruim het dubbele aantal spitsmijdingen per dag behaald (1700) dan vooraf de doelstelling was (825). De komende vier jaar werkt WSRS ook weer aan duidelijke ambities : 20 000 ton minder CO2-uitstoot, 1000 extra spits-mijdingen per dag en de leefbaarheid en bereikbaarheid van Leeuwarden en omgeving verder verbeteren. Hoe dat in zijn werk gaat?

OF 2019-02

De plannen Eind februari werd een zestal slimme en duurzame mobiliteitsplannen van WSRS gepresenteerd tijdens een inspiratiebijeenkomst in de Elfstedenhal in Leeuwarden. Ruim 60 bedrijven en organisaties waren present om zich te laten inspireren door voorzitter Meerjarenprogramma Infrastructuur,

Ruimte en Transport (MIRT) Friso Douwstra, tevens wethouder van de gemeente Leeuwarden, projectleider Bouwe de Boer van de Freonen fan Fossylfrij Fryslân en gastspreker weerman Gerrit Hiemstra. In de periode 2018-2021 wil WSRS het volgende realiseren: Leeuwarden laten uitverkiezen tot Fietsstad nummer 1 van Nederland in 2022, de fiets beter combineren met Openbaar Vervoer, investeren in intelligente transportsystemen (‘Talking Traffic’), duurzame stadsdistributie bevorderen, bedrijven stimuleren om maatregelen te nemen op het gebied van emissievrije mobiliteit en een vervolgeditie Elfwegentocht 2020. WSRS en de aangesloten bedrijven en organisaties hebben met een handtekening de samenwerking bekrachtigd en gaan weer de schouders zetten onder het nieuwe programma rondom Slimme en Duurzame Mobiliteit. Er zijn goede discussies gevoerd, bestaande contacten verbeterd en nieuwe contacten gelegd. Duidelijk werd dat veel bedrijven al op een praktische manier bezig zijn met slimme en duurzame mobiliteit. Zo stonden er vanuit de mobiliteitsgroep van de Freonen fan Fossylfrij Fryslân fossielvrije voertuigen voor de Elfstedenhal klaar voor een testrit.

De Elfwegentocht 2020 De fossielvrije voertuigen, rijdend op blauwe diesel, groengas en elektriciteit, werden hier geplaatst door de freonen ABD Renault en Nissan, Autogroep Haaima, Bourguignon

Lease, Engelsma & Wijnia, Friesland Lease, Future Fuels en OrangeGas. Belangstellenden konden testritten maken en vragen stellen aan experts. Hierdoor ervoeren bezoekers zelf de voordelen van fossielvrij vervoer. De mobiliteitsfreonen willen in 2020 tienduizend extra schone voeren vaartuigen op de weg en het water in Fryslân hebben en de voordelen van fossielvrij vervoer bekendmaken aan een breed publiek. Ook hebben zij een belangrijke rol binnen meerdere projecten, zoals de nieuwe Elfwegentocht in 2020, één van de projecten van WSRS. Dit evenement vindt in juni 2020 plaats, als vervolg op de Elfwegentocht 2018. Meer dan 100.000 Friezen namen van 1 - 14 juli 2018 deel aan de twee fossielvrije weken in Fryslân. In 2020 breiden we dit project uit naar Groningen en Drenthe, met als thema’s: fossielvrij reizen en plasticvrij leven. Ter voorbereiding op het evenement in 2020 vinden er dit jaar onder de naam Elfwegentocht On Tour belevingsdagen plaats in Fryslân. Tijdens dit initiatief van Circulair Friesland en de Freonen fan Fossylfrij Fryslân maken belangstellenden kennis met alle voordelen van fossielvrij vervoer; van elektrische auto’s en fietsen tot voertuigen op groengas en blauwe diesel. Gemeente Schiermonnikoog beet hiervoor donderdag 7 februari het spits af. De komende maanden zijn onder meer Akkrum, Joure en Leeuwarden gastheer van het evenement.

Emissievrije toekomst Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Provincie Fryslân, gemeente Leeuwarden en VNO-NCW MKB-Noord werken samen onder de naam WSRS aan de slimme en duurzame mobiliteitsmaatregelen in Leeuwarden-Fryslân. Deze samenwerking wordt uitgebreid naar geheel NoordNederland met de partners: Ministerie, de provincies Drenthe, Groningen en Fryslân en de gemeenten Assen, Emmen, Groningen en Leeuwarden. Leeuwarden is initiatiefnemer en trekker van de samenwerking. Deze samenwerking is niet alleen voor Leeuwarden-Fryslân een belangrijke stap maar ook voor geheel Noord-Nederland. Hierdoor kunnen uiterlijk 2035 alle voorwaarden aanwezig zijn om de mobiliteit in Noordelijke regio volledig emissievrij te maken.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-02

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw

Stienstra & Van der Wal-IJlst ISO en

Ook kunt u bij ons terecht voor: • Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.

S&W

it & kwalite iligheid Waar ve samengaan nauw

certificee

VCA ge

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl

• Belastingzaken voor ondernemer en particulier • Samenstellen jaarstukken • Salarisadministraties • Bedrijfsadvisering

Ds. Feitsmawei 1a • 9108 NE Broeksterwâld Tel (0511) 421297 www.rosieradministraties.nl info@rosieradministraties.nl

Beveiliging op maat! Objectbeveiliging Evenementenbeveiliging

Brandemeer 8

Industrieterre

8502 TV JOUR

De IJzeren Man Dak- & gevelbeplating

Hondenbeveiliging Horecabeveiliging AD HOC Diensten

Brandemeer 8

Winkelsurveillance

Industrieterrein De Ekers

VCA/BHV Diensten

8502 TV JOURE

Bouwbewaking Verkeersregelaars

security-noord.nl Richterlaan 3-10 Drachten | 0512 - 35 88 04 | info@security-noord.nl

tel. [0513] - 41 79 00 info@deijzerenman.nl www.deijzerenman.nl

tel. [0513] - 4

info@deijzere

www.deijzere

Duurzame Doeners In iedere editie spreken we een ondernemer die verduurzamingsstappen zet met zijn bedrijf, met het vizier strak gericht op een fossielvrije bedrijfsvoering. Ditmaal valt de eer te beurt aan Pieter Dirk Rondaan, eigenaar van Rondaan, fabrikant en serviceorganisatie van transportmiddelen, hydraulische laad- en lossystemen en wegbeheermaterieel, uit Berlikum. Dag Pieter Dirk, we begrepen dat Rondaan een schoolvoorbeeld is van verduurzaming. Wat hebben jullie concreet gedaan? Afgelopen jaar hebben we 1400 m2 aan asbest opgeruimd. Op deze plek bouwden

we een nieuwe hal. Deze is goed geïsoleerd, heeft vloerverwarming én led-verlichting. Bovendien is de hal volledig van het gas af: verwarmen en koelen geschiedt via een lucht-waterwarmtepomp. Ook hebben we 2 laadpunten voor elektrische voertuigen en 500 zonnepanelen geplaatst. Hiermee wekken we jaarlijks gemiddeld meer energie op dan we verbruiken.

Waarom hebben jullie dit gedaan? Als Fries familiebedrijf (sinds 1915) richten wij ons op de lange termijn met respect voor mens en milieu. Daarom blijven wij bezig met verduurzamen. De komende periode plaatsen we een nieuwe elektrostatische installatie in de spuitafdeling; deze werkt met de nieuwste generatie watergedragen industrieverven waarmee we de uitstoot van vluchtige stoffen (VOS) met 70% verminderen.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Dit komt bijna nog niet voor in onze sector. Hiermee zetten we een volgende stap in onze verduurzaming en CO2-reductie.

Wat heeft het opgeleverd? Ondernemen brengt maatschappelijk verantwoordelijkheid met zich mee. Als duurzame mogelijkheden en technieken bestaan – en je kunt het lonend krijgen – moet je daar gebruik van maken. Nu beschikken wij over een moderne, duurzame hal, passend bij de uitstraling van Rondaan. Wil je ook fossielvrije stappen zetten met je bedrijf? De Freonen fan Fossylfrij Fryslân helpen je graag verder. Neem contact op met de Helpdesk Fossielvrij MKB via 058 – 294 16 70 of stuur een mail naar info@freonen. nl. Je ontvangt dan concrete adviezen en begeleiding, passend bij jouw situatie.

OF 2019-02

Achtduizend zonnepanelen op de daken van Caparis Eén handtekening van directeur Alex Bonnema levert sociaal werkbedrijf Caparis achtduizend zonnepanelen op. Caparis kan de zonnepanelen aanschaffen dankzij de unanieme instemming van de Leeuwarder gemeenteraad met de investeringsaanvraag. De investering wordt grotendeels gefinancierd door de subsidieregeling Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE) van de overheid. Leeuwarden staat garant voor de investering, met steun van de gemeenten Smallingerland, Opsterland en Heerenveen. Van deze vier gemeenten is bekend dat ze met Caparis door willen. De zonnepanelen komen op de daken van de vestigingen van Caparis. In eerste instantie gaat het om gebouwen aan de Ampèrelaan in Drachten en de Industrieweg in Heerenveen. Later wordt ook de locatie aan de Orionweg in Leeuwarden aangepakt. Het dakoppervlak bedraagt opgeteld zo’n 25.000 vierkante meter. Caparis gaat de op te wekken elektriciteit zelf gebruiken, voor bijvoorbeeld gebouwen en bedrijfsvervoer. De aanschaf biedt ook kansen voor de afdeling Elektro van Caparis: mogelijk gaat deze afdeling een rol spelen in het assembleren van de constructies onder de zonnepanelen. Daarnaast willen deze leveranciers structureel werk bij Caparis onderbrengen. Wethouder Sjoerd Feitsma van de gemeente Leeuwarden is blij met deze ontwikkeling: “We zijn trots dat onze sociale werkvoorziening gaat

OF 2019-02

voor een duurzame bedrijfsvoering. Als gemeente Leeuwarden zien we duurzaamheid als basis voor nieuwe ontwikkelingen in de samenleving, waarbij economie, natuur en sociale aspecten hand in hand gaan. Initiatieven als deze steunen we dan ook van harte.”

‘Medewerkers mee in energietransitie’ De aanschaf van zonnepanelen past in het streven van Caparis om in 2023 CO2-neutraal te zijn. Caparis wil haar medewerkers hierin meenemen. “We zoeken naar manieren om een duurzame leefstijl aantrekkelijk te maken voor onze medewerkers”, aldus Alex Bonnema. “Bovendien vind ik dat bedrijven als Caparis verantwoordelijkheid moeten nemen voor een inclusieve energietransitie. In Nederland hebben zo’n 1,7 miljoen mensen een arbeidshandicap. Ongeveer 87.000 mensen werken in de sociale werkvoorziening. Dat zijn veel mensen! Wanneer we hen meekrijgen in het maken van keuzes die goed zijn voor planeet, maatschappij en toekomst dan is dat een enorme winst.”

Starters zijn ge-wel-dig Ben jij ook startende ondernemer? Nรณg sterker starten doe je met Rabobank.

Ontdek hoe op Rabobank.nl/starter

KENNIS IS KUNNEN KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN POSTBOXEN

GROENVOORZIENING GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl