DE FRYSKE MARREN: LANDSCHAP ALS CORE BUSINESS ALLES OVER EERLIJKE KAAS ‘MET IMPACT’ HARRY HAITSMA: ‘IK WIL MENSEN BESMETTEN’
Mens en inhoud bij De Valck Dealmakers OF 2018 | www.of.nl | 04
Uw firewall tegen al het gevaar van buitenaf Franรงois HaverSchmidtwei 3 8914 BC Leeuwarden T. 058 845 80 00 www.ddfr.nl info@ddfr.nl
‘Liebling, hast du das gehört?’ Muzikaal asfalt. Beetje flauw om dat mislukte PR-stuntje van de provincie Fryslân nog eens uit te melken. Maar in alle berichtgeving over dat muzikale stuk asfalt tussen Stiens en Leeuwarden miste ik toch de essentie. Dus toch maar. Als eerste te melden: jammer dat het idee en de tureluurs wordende omwonenden tot een verliespost van 80.000 euro aan gemeenschapsgeld moest leiden. Maar schandalig? Nee. De tol van een ondernemende overheid, neig ik te zeggen. Toch knaagt er iets bij me. Zo lees ik op internet dat het idee van muzikaal asfalt al rond 2015 is uitgeprobeerd in New Mexico. En ook al in 2008 in Californië. In Japan zijn er ook al drie wegen met muziek en verdorie; op internet lees ik dat in het Deense plaatsje Gylling een soortgelijk stukje weg is aangelegd. We hebben het dan over 1995; 23 jaar geleden! De vraag roept zich dan op: welke psychologische fenomenen speelden zich af in de hoofden van de Friese beslissers om dit zoveel jaar later nog eens dunnetjes over te doen? Misschien een ietwat Calimeroneske drang om geen enkele kans voorbij te laten gaan om maar bij de grote jongens in de wereld te mogen horen? En wat zegt dit over je zelfbeeld? Ik zou er wel eens een expert op los willen laten. Het meest teleurstellend aan de Friese uitvoering vind ik eigenlijk de muziekkeuze; het Friese volkslied. Ten eerste: omdat het een beetje eenkennig
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
en chauvinistisch is. Ten tweede omdat het niet slim is, omdat te veel van iets nooit goed is en iedere forens op die manier vanzelf een volkslied-hater zou worden. Ten derde omdat er in de contreien tussen Leeuwarden en Stiens veel Cambuurfans heen en weer rijden; die hadden ongetwijfeld de noodzakelijke snelheden voor een goede audio opzettelijk fors overschreden, om die kloteweg maar de mond te snoeren. En ten vierde, omdat het toch niet echt een voorbeeld is van provinciaal ondernemerschap. Een beetje ondernemer had voor dit stukje asfalt namelijk een sponsor weten te strikken. Misschien nog altijd niet leuk voor omwonenden, maar daarmee had je als provincie zeker 50.000 euro per jaar kunnen opstrijken, ten gunste van allerlei duurzaamheidsprojecten. Dát had wereldnieuws kunnen zijn. En trouwens een prachtig raadseltje voor de niets vermoedende Duitse senioren, op weg naar Holwerd. Rij je lekker in je Volkswagentje door Friesland, klinkt daar ineens vanuit het niets: ‘Pearl, Pearl, Pearllllll!’. ‘Liebling, hast du das gehört?’
Menno Bakker HOOFDREDACTEUR
Meer lezen of reageren? http://www.facebook.com/menno.bakker.96 of op https://twitter.com/OF_nl
.
3
OF 2018-04
Beveiliging op maat!
Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw
Stienstra & Van der Wal-IJlst ISO en
rd
certificee
VCA ge
Objectbeveiliging Evenementenbeveiliging Hondenbeveiliging Horecabeveiliging AD HOC Diensten Winkelsurveillance VCA/BHV Diensten Bouwbewaking Verkeersregelaars
security-noord.nl Richterlaan 3-10 Drachten | 0512 - 35 88 04 | info@security-noord.nl
Ook kunt u bij ons terecht voor: • Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.
S&W
it & kwalite iligheid Waar ve samengaan nauw
Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl
20 12
12 14 18 20 23 24 25 26 27 28 30 33 34
36
Minder boekhouden, meer ondernemen ‘Het is een combinatie van mens en inhoud’ De Sneker jongens ‘Landschap blijft de basis’ “Is het wel een echte auto? Zeker weten!” Vrij zijn als een vogel Startersdag Leeuwarden lijkt groeibriljant Feestje in Warga On the road met Rik @Work: ‘Investeren in duurzame relaties loont’ Excursie toont pareltjes van schone energie’ in vogelvlucht ‘Uitstootvrije’ bezorging PostNL in Leeuwarder binnenstad ‘Ik wil mensen besmetten met het nieuwe-wereld-virus’
COLOFON Uitgeverij Ondernemend Friesland BV Hoofdredactie Menno Bakker
Advertentie exploitatie en administratie Ondernemend Friesland BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Telefoon 0512-366326 Gert de Lange 06-10556784 Jasper van der Sluis 06-46033589
Bladmanagement Ed Klijnman
54
36 42 45 46 49 54 56 58 62
56
‘Wat je niet kunt meten, kun je niet verbeteren’ Pioniers delen ervaringen Trend in kantoorland: koffie! Van Schiphol via Wolvega naar Denemarken Elfwegentocht: wie doen er mee? Mkb-subsidieregeling voor deelnemers managementprogramma Eerlijke kaas met impact ‘Duurzaam ondernemen lóónt!’ Bedrijfswagen Leasen? Of toch liever de voordelen van huren!
Coverfoto: TEAM
Redactie NARVIC Inhoudgevers, met: Ingrid van Damme, Casper Ferwerda, Menno Bakker, Wiebrand de Boer, Tine van Knijff-van Hijum, Thea van der Schaaf, Klasina van der Werf en Johan Weitenberg.
© De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welk aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/ of beslissingen die gebasseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.
Vormgeving VDS Crossmedia Drukker Scholma Druk
ISSN 1383-9314
nieuwsberichten@of.nl
www.of.nl
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
5
OF 2018-04
Bouwgroep Dijkstra Draisma B.V. wint Koning Willem I Prijs
FRIES BOUWBEDRIJF: ‘MEEST VOORAANSTAANDE MKBBEDRIJF VAN NEDERLAND’
Commissaris der Koning Arno Brok opende op 22 september het Dairy Breeding Center in Wirdum. Het centrum is gloednieuw aangelegd vlakbij de Dairy Campus en knooppunt Werpsterhoek, aan de zuidkant van Leeuwarden. Hiermee is het kernfokbedrijf van Fokkerijorganisatie CRV gevestigd in Fryslân. ‘Een ontzettend belangrijke dag voor Leeuwarden’, aldus burgemeester Ferd Crone. CdK Arno Brok refereerde tijdens de opening aan de roem van de Friese koe. “We mogen wel stellen dat Doutzen Kroes internationaal de bekendste Friezin is. Maar eerlijk is eerlijk: Us Mem is op nog veel meer plaatsen in de wereld bekend.” Na enig licht gemurmel in de zaal besloot de CdK: “Oh, dit is voer voor discussie voel ik, daar komen straks veel opmerkingen over. Wel, hoe dan ook; er zal in 2018, wanneer Leeuwarden-Fryslân 2018 culturele hoofdstad is heel veel internationale belangstelling zijn voor dit centrum. En ik verheug me er nu al op om de hele sector kennis te laten nemen van alles wat hier gebeurt.” CRV Holding is een Nederlands-Vlaamse organisatie die zich bezighoudt met Rundveeverbetering. De nieuwe locatie van het CRV bij Wirdum bestaat uit stallen, kantoorruimtes en laboratoria met ruimte voor 15 tot 20 medewerkers.
NIEUWE AANDEELHOUDERS VOOR LAUSWOLT Voor wie het nog niet wist: Bilderberg Landgoed Lauswolt krijgt nieuwe aandeelhouders. Daartoe tekenden in juni Queens Bilderberg (Nederland) B.V. en Landgoed Oranjewoud Participaties B.V. (‘LOP’), een overeenkomst. LOP is een (indirecte) dochteronderneming van Stichting FB Oranjewoud (‘FBO’). Voor FBO is deze acquisitie passend binnen de strategie om het sociaal, economisch en cultureel klimaat te bevorderen in Noord-Nederland.
6
OF 2018-04
Op 7 juni opende the WOW Factory een eigen kliniek aan t Prinses Julianapark 9 in Sneek. The WOW Factory – leuke naam trouwens biedt behandelingen voor het uiterlijk en de huid en binnenkort ook vrouwenzorg. In 2014 richtten twee gynaecologen, Elvira Serlier en Jannine Wilpshaar The WOW Factory op. Met als doel het welzijn van de vrouw te verbeteren. The WOW Factory wil elke vrouw zich goed, gezond en lekker laten voelen. The WOW Factory Sneek breidt op termijn het huidige aanbod voor uiterlijk en huid (injectables, peelings en crèmes) uit met chirurgische behandelingen en ook met vrouwenzorg, onder de naam WOW Medical. Bijvoorbeeld bekkenbodemzorg, maar ook mentale begeleiding, zoals coaching en diëtiek. ‘Kortom alle zorg voor de vrouw op een toplocatie’, aldus de initiatiefnemers.
SNAKEWARE: SIDERIUS KOOPT NOMINATIE VAN KAVEL OP ZWETTE V COMPUTABLE
Een bijzonder nieuwtje vanaf de Provada, de real estate-beurs die in juni in de RAI in Amsterdam werd gehouden. Erik Jansen van het bedrijf Siderius (Berlikum, Friesland) heeft een kavel gekocht op bedrijvenpark Zwette V in Leeuwarden. Het bedrijf is gespecialiseerd in heftrucks en verreikerapparatuur (machines om op uitzonderlijke hoogte constructies te installeren, red.). In de loop van 2019 gaat men bouwen in Leeuwarden. Jansen tekende daartoe samen met wethouder Friso Douwstra van de gemeente Leeuwarden de koopaanbieding. Leeuwarden was prominent op de Provada aanwezig, dit in samenwerking met de gemeente Heerenveen.
Snakeware is midden juni door het Ict-vakblad Computable genomineerd als Beste Digital- en E-Commerce leverancier van 2018. De specialist in digitale media ondersteunt bedrijven in het behalen van meer omzet, hogere merkbekendheid en klantretentie door het bedenken, bouwen en beheren van allerhande datadriven commerce toepassingen. Op basis van data science, strategie, creatie en door het toepassen van innovatieve technieken, legt Snakeware nieuwe marktkansen voor haar opdrachtgevers bloot. Het in 1995 in Sneek opgerichte bedrijf bevindt zich in een illuster gezelschap: zo zijn bedrijven als MediaMonks, Cognizant en Sitecore ook genomineerd. De bekendmaking staat gepland op 30 oktober.
EKWADRAAT VERVOERT RELATIES OP DUURZAME WIJZE TIJDENS ELFWEGENTOCHT Leuk idee van Ekwadraat: niet alleen de medewerkers van het bedrijf vervoeren zich tijdens de Elfwegentocht (1 t/m 14 juli) fossielvrij, maar ook de relaties van Ekwadraat worden hier een handje bij geholpen. Ekwadraat helpt deze relaties door ze te laten carpoolen met medewerkers en door relaties die een afspraak hebben met Ekwadraat tijdens de Elfwegentocht op te halen in een Tesla. Relaties kunnen carpoolen met de medewerkers van Ekwadraat, zo vertelt een persbericht. Het bedrijf zet overigens alle zeilen bij tijdens het evenement: niet alleen de Tesla wordt ingezet, maar ook alle andere groene auto’s van het bedrijf en een kantoorfiets. Directeur Douwe Faber heeft zelfs beloofd om tijdens de Elfwegentocht te paard naar zijn werk te komen.
FLEET CLEANER VERLAAT HET OUDERLIJK NEST Over kinderen die het nest verlaten: in oktober 2011 vestigde het bedrijf Fleet Cleaner zich bij Inqubator Leeuwarden. De jaren erop brachten succes. Inmiddels is het bedrijf flink gegroeid en vliegt het uit. Nieuwe standplaats: Delft. Ondanks het vertrek overheerst bij Inqubator-directeur Lennard Drogendijk voldoening. Gedurende het verblijf bij Inqubator is Fleet Cleaner ondersteund tijdens het ontwikkelingstraject van een robot die gespecialiseerd is in het geautomatiseerd reinigen van de scheepshuid tijdens het laden en lossen in de haven. Schepen moeten gereinigd worden omdat ze last hebben van aangroei op de scheepshuid waardoor het schip meer brandstof verbruikt. Dat de reiniging gebeurt tijdens het laden en lossen scheelt enorm veel tijd. Inmiddels zijn er 12 mensen werkzaam bij Fleet Cleaner en wordt een groot gedeelte van nieuwe installaties in Noord-Nederland vervaardigd. Toch besloot Fleet Cleaner te verhuizen naar Delft, omdat hier meer de specifieke kennis voorhanden is die men nodig heeft voor het bedienen van de robots. Jammer voor Leeuwarden, maar Inqubator-directeur Lennard Drogendijk ziet het afscheid eerder als iets positiefs: “Natuurlijk zie ik liever dat de Inqubator bedrijven zich vestigen in Friesland of in Leeuwarden. Maar het gebeurt wel eens dat een bedrijf een andere keuze maakt. Dat respecteer ik. En daarnaast probeer ik altijd mee te denken in de groei van het bedrijf. Met de keuze van Fleet Cleaner kan ik dan ook alleen maar vrede hebben.”
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
7
OF 2018-04
LA PLACE TERUG IN LEEUWARDEN Op 20 juni opende op het Wilhelminaplein in Leeuwarden La Place. CEO Bart van den Nieuwenhof refereerde bij de opening aan het feit dat het bedrijf in Leeuwarden ‘terug is van weggeweest’, want in het verleden zat La Place al bij V&D in. Met V&D liep het niet goed af, maar La Place is inmiddels verbonden aan Jumbo en is dus gezond en wel opnieuw neergestreken in de Friese hoofdstad, nu in het pand waar ooit de Kijkshop in zat. Burgemeester Ferd Crone was blij met de komst van het bedrijf, want La Place is niet alleen van toegevoegde waarde voor de uitstraling van het Wilhelminaplein; het bedrijf is ook goed voor zes full time medewerkers en veertig parttimers. Bovendien is al tenminste één werknemer uit het ‘bestand’ van werkzoekenden binnen de gemeente Leeuwarden gekomen. Kortom: La Place kan mensen die nog geen baan hebben aan werk helpen. De burgemeester zei te hopen dat dit in de toekomst vaker zou gebeuren. Op de foto: de befaamde Leeuwarder wimpel; een cadeau van de gemeente Leeuwarden voor nieuwe bedrijven, vastgehouden door Anouk van Leeuwen, Ferd Crone, Bart van den Nieuwenhof en Gina Tromp (Senior Adviseur Economische Zaken, gemeente Leeuwarden).
8
OF 2018-04
SUCCES EN TRAGIEK
Als dat onze hoofdredacteur Menno Bakker niet is. En wel naast het graf van Pier Pander (1864-1919), een man die wel eens wat meer geëerd mag worden. Want alsof het een echte ondernemer was wist deze man van doorzetten. Zijn graf is op het ‘cimitero acattolico per gli stranieri’ in Rome. “Een verstopt paradijsje”, aldus Bakker. “Zoals de naam al zegt is het een niet-katholieke begraafplaats. Protestants dus en omdat dit in Rome zo uitzonderlijk is vind je er honderden graven van bijzondere figuren die er door de eeuwen heen zijn begraven. Van ambassadeurs tot professoren, van consuls tot kunstenaars. En dus ook Pier Pander, uit Friesland.” ‘Zijn levensloop is die uit een jongensboek vol succes en tragiek’, zo schrijft het Historisch Centrum Leeuwarden. ‘Pander was het zoontje van een arme Friese schipper. Doordat hij prachtig houtsnijwerk maakte, werd hij door enkele mecenassen, waaronder J.de Koo, hoofdredacteur van de Amsterdammer, in staat gesteld te studeren in Amsterdam. Maar net op het moment dat hij in 1885 de Prix de Rome voor beeldhouwkunst won en de kans kreeg zich verder te ontwikkelen als kunstenaar, maakte een ernstige ziekte hem invalide. Pander knokte zich daar echter doorheen en werd een bekend en gevierd kunstenaar in Rome.’ Wie zijn beelden dichtbij wil zien kan naar Leeuwarden. In het tempeltje in de Prinesntuiin staat een beroemde beeldengroep van de kunstenaar.
NIEUWE EIGENAAR SCHOLMA PRINT & MEDIA
SMULLEN UIT EEN FOSSIELVRIJE VINTAGE FOODTRUCK
Scholma Print & Media in Bedum is overgenomen door enkele investeerders. Eén van de investeerders is Erik van ’t Hoff, die Martin Scholma opvolgt als directeur. Martin Scholma: “Wij zijn als 80-jarig familiebedrijf blij de juiste partij te hebben gevonden die onze visie op het grafisch bedrijf deelt en bouwt aan de versterking van onze marktpositie in Noord-Nederland, gekoppeld aan de juiste investeringen.” Van ’t Hoff onderschrijft dit van harte: “Scholma is sterk in de verzorging van een gevarieerd orderpakket en een brede dienstverlening eromheen. We verzorgen het hele spectrum van eenvoudig tot zeer complex drukwerk en van oplage 1 tot 100.000-plus.” Verder wordt de focus gelegd op crossmedia communicatie en direct marketing en werkt Scholma samen met gespecialiseerde bedrijven.
Potverdorie, met vestigingsplaats Doezum zitten ze net in Groningen, maar ach, laat dat de pret niet drukken. Want Groninger ondernemers – tevens vader en zoon – Herman en Jezte van Vliet van Lekkere Trek zijn met hun fossielvrije foodtruck veelvuldig op pad in Friesland. Jazeker, een fossielvrije foodtruck; het bestaat. Hun in Frankrijk gekochte Citroen HY werd namelijk helemaal gestript, gerestaureerd, verhoogd en geëlektrificeerd, aldus Herman. Vintage dus, maar aangepast aan deze tijd. “En we koken als eerste foodtruck op groengas.”
In het marktsegment van gevarieerd drukwerk behoort Scholma tot de top-20 van Nederland en is hierin de grootste in Noord-Nederland. Van ’t Hoff: “Dit biedt veel kansen en schept verplichtingen, ook voor de werkgelegenheid. Wij maken keuzes voor de lange termijn.” Martin Scholma blijft zich inzetten voor nieuwe ontwikkelingen in het bedrijf en voor uitgeverij Profiel die aan Scholma verbonden is. Een van de nieuwe producten is VEEEW (Augmented Reality), waarin offline (papier) en online (digitaal) met elkaar zijn verbonden. Dit biedt voor de klant extra mogelijkheden voor communicatie en marketing en speelt in op innovatietrends waarin communicatie met drukwerk en digitaal hand in hand gaan.
Overigens: niet alleen met hun vrolijke missionarisachtige roadshow richten de heren zich nadrukkelijk op Friesland; ook het menu verraadt veel Fries DNA: wat te denken van een ‘taartje’ met Waldbeantjes uit Jistrum, boerenkaas uit Drachtstercompagnie of een vegabruger van oude Friese bonenrassen? Wij kregen er op de redactie lekkere trek van.
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
9
OF 2018-04
Eniggaburren 17 8711 HP Workum
www.lenbbv.nl
Ondernemen en werken in een transparant en licht gebouw met veel extra faciliteiten? Huren in het Maxima Centrum Burgum betekent focus op ondernemen, ruime parkeermogelijkheden, een goede bereikbaarheid (nabij De Centrale As), en collega ondernemers uit diverse branches. Huur mogelijkheden:
facility professionals die voor u klaar staan www.fmxxl.nl
Transportwei 18 • 8501 ZP Joure • Tel. (0513) 41 32 30 Fax (0513) 41 71 73 • E-mail: info@hauwbeton.nl
• kantoor en bedrijfsruimten • vergader en presentatieruimten • kantoor voor 1 dag
Kom ondernemen in een fijne werkomgeving met groei mogelijkheden, ruimte voor ontspanning (binnen- en buitensport) en veel extra faciliteiten
maximacentrumburgum.nl
Kies duurzaam: kies De Jong
Naast de verkoop van duurzaam am geproduceerd kantoormeubilair rmeubilair kunt u nu ook bij ons terecht voor refurbished shed kantoormeubilair. Vraag naar aar de mogelijkheden.
Bocksmeulen 35, Dokkum T 0519 - 57 19 67 www.dejongkantoormeubilair.nl
Is een nieuw Uitzendbureau in Dokkum actief vanaf Januari 2018.
Voor elke werkplek de juiste kandidaat!!
Onze missie is om gemotiveerde mensen te bemiddelen bij de juiste werkgever. Ons doel is om een passende match te maken voor de lange termijn. Dit doel bereiken wij door de juiste vragen te stellen, altijd! Nieuwsgierig naar onze aanpak? Bel ons gerust, wij maken graag tijd voor u! Rutmer van der Meer Thea van der Kooi Gerdien Hoogstra
06 - 11724530 06 - 30028259 0519 - 745030
Vedaflex is een full-service dienstverlener op het gebied van personeel. Onze dienstverlening bestaat uit payrolling, uitzenden, werving en selectie en een ruim aanbod van verschillende opleidingsmogelijkheden.
Vedaflex Uitzendbureau | T. 0519-745030 en 06-30028259 Boterstraat 8 | 9101 KG Dokkum | t.vanderkooi@vedaflex.nl
Team Skipper Leeuwarden haalt 3e prijs Solar Sport One Purmerend met nieuwe solarboot Afgelopen schooljaar hebben onze studenten gewerkt aan een nieuwe solarboot’, vertelt Gerk Postema van ROC Friese Poort. ‘Een van de technische uitdagingen was het in eigen beheer engineeren van de aandrijving van de solarboot’, vult Djurre Visser,3e jaars student Monteur Mechatronica van ROC Friese Poort, namens team Skipper aan. ‘Dat geeft veel vertrouwen voor de komende solarraces in Groningen, Leeuwarden en Moncaco’. De solarboten van Drachten en Sneek behaalden respectievelijk een 5e en 6e plaats.
MiXL lanceert nieuwe training ”Keep life simple”
Solar Sport One Purmerend De solarrace in Purmerend is een tweedaags evenement met een parcours van 48 km en 26 km, een top speed contest en een slalom. ‘Door de vakkundigheid van onze skipper en door de stabiliteit onze solarboot waren we zelfs 2e op de slalom’, laat Dirk Jelmer Bijlsma, 3e jaars student middenkader engineering van ROC Friese Poort, enthousiast weten.
Iedereen is tegenwoordig druk; met werk, gezin, social media, sport, noem maar op! Daarom lanceert judith Otto van MiXL vanaf september de training: “Keep life Simple”. Speciaal voor drukke mensen die vooral bezig bent met de moetjes in plaats de dingen waar ze energie van krijgen.
Nieuwe solarboot De nieuwe boot is voor 100% gemaakt van carbon. ‘Qua gewicht is onze nieuwe boot dan ook een stuk lichter dan de oude’, legt Koen Balt, 3e jaars student Middenkader Engineering van ROC Friese Poort, uit. ‘Ook de eigen gelamineerde zonnepanelen maken dat onze nieuwe solarboot nog geen 70 kg weegt’. Daarnaast zorgen de zonnepanelen voor een hogere energie opbrengst. Team Skipper bestaat uit studenten van de opleiding Middenkader Engineering 3e jaar: Dirk Jelmer Bijlsma, Joost de Jong, Koen Balt en Andele Hellema en de opleiding Monteur Mechatronica 2e jaar Dirk Edwin Bijlsma en 3e jaars Djurre Visser.
Judith Otto: “Ik ben een actief type, misschien wel iets té. Ik wilde dat veranderen maar hoe doe je dat? Om antwoord te krijgen op deze vraag, heb ik mij afgelopen jaar verdiept in dit onderwerp. Op zoek naar antwoorden ben ik gaan experimenteren met verschillende methodes en ik kwam uit een combinatie combi die het beste bij mij past. Zo heb ik mijzelf uit alle sociale groepApps gegooid waardoor ik ‘s avonds beter tot rust kom. Ook heb ik het lezen van de mail gelimiteerd en plan ik mijn vrije tijd in.Sinds ik dit doe, voel ik minder druk en kan ik meer gaan relaxen.”
Training: Keep life simple. Het aanpassen van je systeem is niet makkelijk. Daarom lanceert MiXL in september de training “Keep life Simple”. Samen met anderen ga je aan de slag om je leven simpeler en leuker te maken!
Hoe werkt het? De training start vanaf half september. In 6 trainingen van 2 uur verspreid over 3 maanden - gaan we aan de slag met verschillende methodes. Zo kom je erachter te wat voor jou werkt en wat niet! Aan het eind van de training heb jij jouw ultieme combinatie gevonden! En dan… volhouden totdat het een gewoonte is.
Heb je interesse? Lees dan onze blog en meld je aan voor de mailinglist “Keep life Simple.”Zo blijf je op de hoogte van de ontwikkelingen.
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
11
OF 2018-04
Samenwerking Raethuis en Yuki helpt ondernemer
Minder boekhouden, meer ondernemen Raethuis Accountants werkt nauw samen met boekhoudplatform Yuki. Gezamenlijk maken ze het ondernemers gemakkelijker in de boekhouding. OF spreekt met Claire Timmers van Yuki en Rients de Jong van Raethuis over de samenwerking tussen de twee bedrijven. Ondernemers zijn altijd bezig. Klanten helpen, netwerken, innoveren, de agenda staat voortdurend vol. En alsof de business niet genoeg tijd opslokt, komt de boekhouding er ook nog eens bij. Raethuis begrijpt dat tijd kostbaar is en gunt ondernemers naast
12
OF 2018-04
al hun activiteiten graag wat vrije tijd. Ook bij Yuki denken ze er zo over. Raethuis werkt daarom samen met deze aanbieder van een online boekhoudplatform. Samen zorgen ze ervoor dat ondernemers meer tijd kunnen steken in hun onderneming,
omdat ze minder met hun neus in de administratie hoeven. Claire Timmers is partner manager customer succes bij Yuki. Timmers: “Yuki wil de samenwerking tussen ondernemer en accountant
versterken, door ze met elkaar te verbinden via één online boekhoudplatform. Via die weg kunnen ze samen werken aan de online boekhouding. Het vereenvoudigt het werk van de accountant, maar zorgt er vooral voor dat ondernemers minder tijd kwijt zijn aan de boekhouding en dat ze elke dag bij zijn.” “De innovatie gaat razendsnel”, vult Rients de Jong van Raethuis aan. “Raethuis focust zich voortdurend op de laatste ontwikkelingen die onze dienstverlening kunnen optimaliseren. Zo zijn we ook bij onze partner Yuki terecht gekomen die deze visie deelt. Samen met Yuki kunnen we administratieve zaken efficiënt inrichten. Zo kunnen facturen van bijvoorbeeld KPN, Sligro, energiemaatschappijen etcetera automatisch worden opgehaald bij de leverancier en direct worden verwerkt in de administratie. Ondernemers die zeggen dat het voor hun nog niet lonend is overtuigen we graag van het tegendeel.”
Het Yukiplatform Ondernemers kunnen bij Yuki zelf documenten inscannen of via een andere weg digitaal aanleveren zoals bijvoorbeeld via Dropbox of de app. Het Yuki platform verwerkt de gegevens direct. De gegevens die niet automatisch worden herkend door het platform worden door Yuki-partners zoals Raethuis binnen 24 uur verwerkt. Ook banktransacties worden opgehaald via het platform en er is onder andere een mogelijkheid voor online facturatie, het doen van betalingen, CRM en urenregistratie. Raethuis en Yuki werken sinds 2014 samen. “De samenwerking bevalt heel goed”, geeft Timmers aan. “Raethuis is een echte promotor richting concullega administratie- en accountantskantoren over het Yuki platform. Andersom helpen wij Raethuis bij het organiseren van klantsessies om ondernemers en prospects van Raethuis te overtuigen van de kracht van het Yuki platform in combinatie
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
met de dienstverlening van Raethuis. Zo vullen we elkaar mooi aan.”
Klantsessie Raethuis streeft ernaar alle aangeleverde documenten in Yuki binnen 24 uur te verwerken. Bij Raethuis lukt dat in bijna alle gevallen. Timmers: “We kunnen zien dat Raethuis 95% van alle aangeleverde documenten binnen 24 uur verwerkt. Hiermee behoren ze tot de top van de Yuki partners. Voor ondernemers is dit natuurlijk ideaal, omdat de cijfers up to date zijn en ze er op die manier eventueel snel op kunnen inspelen.” Eind juni was Timmers nog op locatie bij Raethuis in Heerenveen voor een klantsessie. Klanten van Raethuis konden andere ondernemers meenemen om inzicht te krijgen in de mogelijkheden die de combinatie van Yuki en Raethuis te bieden heeft. Timmers: “Een mooie gelegenheid om extra functionaliteiten van ons platform onder de aandacht te brengen en de kracht van onze samenwerking te benadrukken.”
13
OF 2018-04
Bemiddelen bij een fusie of overname. Het is een aparte tak van sport die ze uitoefenen bij De Valck Dealmakers. Adviseur Johannes Osinga beschrijft het als volgt: “Wij ondersteunen ondernemers en ondernemingen bij bijzondere beslissingen.” Collega-adviseur Alfred Stel: “Denk hierbij aan zaken die een ondernemer of aandeelhouder in een bedrijf maar weinig meemaakt en alles wat daarmee samenhangt.”
De Valck Dealmakers:
‘ Het is een combinatie van mens en inhoud’ 14
OF 2018-04
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
15
OF 2018-04
› Projectinrichting
Luisteren, bedenken en uitvoeren
› Kantoorartikelen
› Repro & Sign
Heb je een nieuwe bedrijfsruimte en ben je toe aan de inrichting? Of kijk je al een tijd uit naar een nieuwe inrichting van je bestaande kantoor? Onze mensen van de afdeling kantoorinrichting in Drachten, Sneek en Groningen verstaan hun vak. Ze praten je graag bij over de laatste trends. Denk aan dynamisch werken of de inrichting van een scrumruimte. Doe ideeën op en vraag advies tijdens een vrijblijvend, oriënterend gesprek met ons.
› ICT diensten
› Outlet
› PostNL
085 044 0440 info@datas.nl
Kan ik besparen op mijn energierekening?
Ik zoek een betrouwbare installateur die mij volledig kan ontzorgen...
Denkt u na over energiebesparende maatregelen in uw woning? Breman Service Drachten adviseert u gratis en vrijblijvend over uw cv-ketel, isolatiemogelijkheden en toepassing van duurzame technieken als zonnepanelen, waarmee u flink bespaart op uw maandelijkse energielasten. Maak een afspraak voor vrijblijvend advies en een oplossing die het beste aansluit op uw wensen en mogelijkheden! Sluit nu een serviceabonnement voor uw cv-ketel af via onze website (o.v.v. actiecode Smallingerland) en ontvang het eerste jaar 25% korting. U heeft al een basis abonnement voor € 4,99 per maand!
breman.nl/warmteadvies T 0800 - 44 222 44
25% korting in het 1e jaar op uw abonnementskosten
Breman Drachten is werkzaam in de seriematige woningbouw en kleine utiliteitsbouw. Bovendien beschikken wij over een gespecialiseerde afdeling die zicht richt op renovatie- en ketelvervangingsprojecten. Of het nu gaat om luchtbehandeling, brandpreventie, loodgietersinstallaties, sanitaire installaties, centrale verwarmingsinstallaties of gas, water en elektra: Breman Drachten is uw installateur voor advies en uitvoering hiervan. U zult merken dat we bij Breman altijd een stapje harder lopen. Het verschil zit ‘m in kleine dingen, die groots aanvoelen. Benieuwd hoe dat werkt? Neem vrijblijvend contact op.
breman.nl/drachten T 0512 - 51 49 15
Met en voor ondernemers
Vertrouwenspersoon
Naast fusies en overnames doet De Valck Dealmakers aan bemiddeling en advisering bij de verkoop, aankoop en financiering van een bedrijf, waarderingsvraagstukken bij opvolging, participatietrajecten en conflictsituaties. “Wij werken graag met en voor ondernemers. Kenmerkend aan ons werk is dat het om bijzondere situaties gaat en dat het bijna altijd tijdelijke trajecten zijn”, aldus Stel. Osinga: “Er zit weinig herhaling in wat wij doen. We weten niet wat er over een paar weken of maanden op ons pad komt. Het mooie daaraan is dat we zowel op de ‘harde’ kant zitten zoals de inhoud, het verloop van een proces en strategie maar ook op de ‘zachte’, emotionele kant. Het is echt een combinatie van mens en inhoud.” Stel: “Het is iedere keer weer anders omdat je met verschillende soorten ondernemers te maken krijgt. Dat maakt het tegelijkertijd uitdagend en verrassend.” En soms ook spannend, geeft hij toe. Ook kwesties als het bestaansrecht van een bedrijf, welke plek een ondernemer daarin heeft en de toekomst van een organisatie vindt Stel interessant. “Dat hele samenspel is vrij complex en het is de uitdaging om erachter te komen hoe dat allemaal in elkaar steekt.”
Bij De Valck werken ze met een vijfkoppig adviseursteam, waarvan ook Yme Bouma - die het bedrijf in 2005 oprichtte - deel uitmaakt. De ene helft van de opdrachten komt via het eigen netwerk binnen, de andere helft via Bentacera. Een waardevolle samenwerking volgens Stel. “Wanneer Bentacera bij ons aanklopt voor een bepaalde expertise, is er bij de betreffende klant al een stuk vertrouwen. Dat is heel prettig want als adviseurs zijn wij tijdens een traject tevens de vertrouwenspersoon voor zo iemand. Een goede klik met de klant is daarom heel belangrijk.” Osinga: “We zijn heel betrokken bij onze klanten.” Hij benadrukt hierbij dat kennis van zaken altijd de basis is. “Je moet overzicht hebben over zowel het financiële, strategische, juridische en het fiscale.”
Stukje creativiteit Stel: “Als ondernemer kun je veel zelf doen maar meestal is er toch wel iets dat je simpelweg niet weet. Daarnaast gaat het in veel gevallen om tijdrovende processen en de meeste ondernemers steken hun tijd liever ergens anders in.” De juiste adviseur bij de juiste ondernemer. Dat is volgens de heren misschien nog wel het belangrijkste. Osinga: “Elke klant vraag om een eigen aanpak. Wij
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
zijn ons dan ook erg bewust van onze rol in het proces. De ene keer meer als adviseur, de andere keer als regisseur.” Stel geeft aan dat er vaak verschillende trajecten naast elkaar lopen bij De Valck. “Dat geeft wel eens spanningen, zowel bij de klant als bij ons. Juist die spanning vinden wij als adviseurs mooi. Maar, een proces moet wel altijd ergens toe leiden. Vanuit onze regisserende rol bewaken wij de voortgang, moeten we soms ‘jagen’ en deadlines stellen. Daarom zitten we er strak bovenop zodat een traject de juiste kant op gaat.” Osinga: “Dit vergt ook een stukje creativiteit. Veel opdrachten zijn ad-hoc en toch moet je dan eerst alles helder op papier hebben.”
groot en klein. Osinga: “ Een kleinere klant kan minstens zo interessant en complex zijn, ook al is het op een ander niveau dan bij een groter bedrijf.” Stel beaamt dit. “Wat voorop staat is dat wij de ondernemer ondersteunen bij bijzondere beslissingen en ingewikkelde processen, als adviseur én als regisseur. En dat wij altijd handelen in opdracht van de ondernemer. Wij kiezen altijd positie voor hem.”
Waarderingsdeskundigen Bij veel trajecten is er geen absolute waarheid volgens Osinga. “Neem de verkoop van een bedrijf. Hierin is een duidelijk verschil tussen waarde en prijs. Wij geven advies over wat een bedrijf waard is maar uiteindelijk bepaalt de markt de prijs. Een belangrijk element van de waarde is de marktpositie. Wanneer je iets onderscheidends hebt, word je als bedrijf meer waard.” Die waardering bepalen, gebeurt bij De Valck ook vanuit een heel andere adviserende rol; die van gerechtelijk deskundige. “Binnen ons team zijn twee collega’s bevoegd om deskundig advies te geven bij een geschil in de rechtbank. Zij hebben hiervoor een speciale opleiding gevolgd. Daarnaast zijn drie collega’s Register Valuator; zij weten alles op het gebied van waardering van bedrijven. Deze expertise hebben maar weinigen in het noorden des lands. Een enorme toevoeging dus op onze diensten.”
Johannes Osinga Burgerlijke stand getrouwd met Vronie (2 kinderen) Geboortedatum 2 oktober 1966 Hobby’s Tennis en zeilen
Alfred Stel Burgerlijke stand Getrouwd met Thonia
Klant staat voorop
(3 kinderen)
De Valck Dealmakers is er voor alle ondernemers en bedrijven,
Geboortedatum 30 maart 1973
.
Hobby’s Schaatsen en wielrennen
17
OF 2018-04
Buro360 opent vestiging in Sneek
De Sneker jongens Al ruim tien jaar zit advies- en accountantskantoor Buro360 in Leeuwarden. Een uitstekende vestigingsplek met mooie klanten. Maar de pas geopende locatie in Sneek vinden DGA’s Gerke Wispelwey en Hans van der Hoek toch wel iets speciaal. Beide heren zijn in de Waterpoortstad opgegroeid. Eigenlijk is het ook volstrekt logisch dat in Sneek een tweede locatie wordt geopend. De no-nonsensebenadering van Buro360 past immers perfect bij de Zuidwesthoek. “Dit voelt voor ons als thuiskomen”, zegt Van der Hoek (55), accountant, met een grote glimlach, zittend in de hal van de nieuwe locatie aan de Koperslagerstraat. Het pand is bijna gereed. Naast hem op de grond liggen de laatste pakken laminaatvloer, klaar om gelegd te worden. “Wij zijn hier opgegroeid. Ik woon nog steeds in Sneek en Gerke is met Tirns ook in de buurt gebleven. Echte Sneker jongens dus.”
Van alle kanten Van der Hoek en Wispelwey kennen elkaar door en door. Ze zijn ooit begonnen als collega’s bij AVM. Inmiddels is het alweer twaalf jaar geleden dat ze in Leeuwarden het gerenommeerde Feenstra Accountants
18
OF 2018-04
overnamen. Om een frisse start te maken, veranderden ze destijds de naam in Buro360. Bedrijfsadviseur Wispelwey (49): “Onze werkwijze verschilde met die van Feenstra. Wij belichten de klant van alle kanten. Oftewel 360 graden. Alles wat raakvlak heeft met financiële, fiscale en juridische zaken wordt door ons meegenomen bij allerhande bedrijfsvraagstukken. Van arbeidsgerelateerde zaken tot het omzetten van eenmanszaak naar een BV. Dit totaalpakket zie je niet overal.”
“Beton, dat zijn wij” De O aan het einde van de bedrijfsnaam sluit aan op cirkelaanpak van Buro360, dat inmiddels achttien medewerkers telt. Maar de O zou ook kunnen slaan op het DNA van
Van der Hoek en Wispelwey. Het chiquere ‘bureau’ zou niet bij het duo passen. “Wij concentreren ons op de cijfers”, zegt Van der Hoek. “De poeha eromheen vinden we niet interessant. Wij houden van ons werk, lachen graag met onze klanten en vinden een goed advies belangrijker dan geld.” Wispelwey: “In ons kantoor in Leeuwarden hebben we een betonnen vloer: dat zijn wij. Voor ons geen marmer. Bij ons kun je gewoon zonder afspraak binnenlopen, ook voor een vrijblijvend bakje koffie. En geen uurtje-factuurtje. Als je mij belt met een vraag, gaat er niet gelijk een teller lopen. Wij werken op basis van offerte en houden ons daar strikt aan.” Deze laagdrempelige houding past goed bij Sneek en haar ondernemers, weten de heren. “Het
is zakelijk gezien ook een goed moment om naar Sneek te gaan”, vertelt Van der Hoek. “Grotere kantoren trekken weg uit Sneek en omgeving, terwijl wij denken dat het persoonlijke contact in onze wereld juist erg belangrijk is. Zelf hadden wij al de nodige klanten in Sneek en SúdwestFryslân; nu zijn we voor hen nog beter bereikbaar.”
Niet binnen de lijnen Van der Hoek en Wispelwey weten zeker dat de Sneker ondernemers net als hen graag breed denken. “De beste oplossing krijg je niet als je binnen de lijnen vertrekt”, klinkt het Cruijffiaans uit de mond van Wispelwey. “Ik zeg: bedenk eerst wat je graag wilt. Samen gaan we dan kijken hoe dit bereikt kan worden. Daarbij gaan we buiten de kaders denken, maar blijven
we binnen de wet. Denk vrij en stop niet gelijk met nadenken als er belemmeringen lijken te zijn! Een casus kan mij dan ook niet lastig genoeg zijn.” Van der Hoek glimlacht. “Typisch Gerke. Precies daarom heb ik hem destijds aangenomen als adviseur bij AVM. In de accountancy ligt de focus vaak op het binnen de lijnen kleuren. De kans is dan groot dat je in een tunnel komt. Wij zoeken naar het advies dat het beste past bij de klant.” Van der Hoek zorgt ervoor dat Wispelwey op het spoor blijft. De laatste: “Ik bedenk veel, Hans zet de cruciale puntjes op de i. Zo vullen wij elkaar aan en blijven we scherp.”
Persoonlijk Het leukste aspect van hun werk vinden beide heren het klantcontact. “Onze klanten zijn heel divers”, aldus Van der Hoek.
“De MKB in haar volle breedte. Van een supermarkt tot de bakker op de hoek. Hierdoor komen wij op werkplekken waar we anders niet zo snel zouden komen. Heel interessant en elke dag is anders.” Er is weinig verloop bij Buro360. Sommige klanten komen inmiddels al dertig jaar over de vloer. “Wat ik bijzonder vind”, zegt Wispelwey, “is wanneer een kopende partij van onze klant vervolgens ook gebruik wil maken van onze diensten. Dit is niet vanzelfsprekend, maar bij ons meer dan eens gebeurd. Zij kiezen bewust voor onze aanpak, waarbij we op een persoonlijke manier de klant ontzorgen. Wij hechten hier zelf ook veel waarde aan. Wanneer wij bijvoorbeeld een externe expert willen inschakelen bij een casus, moet diegene ook goed bij onze werkwijze passen.”
Hans van der Hoek Huidige functie MKB-adviseur, accountant Eerdere functies Accountant, vestigingsdirecteur AVM Woonplaats Sneek Geboorteplaats Sneek Geboortedatum 17 april 1963 Hobby’s Racefietsen, mountainbiken, tennissen, biljarten Lijfspreuk Leef bij de dag en stel niet uit
Gerke Wispelwey Huidige functie Bedrijfsadviseur MKB in de ruimste zin Woonplaats Tirns Geboorteplaats Amsterdam Geboortedatum 23-10-1968 Hobby’s Zeilen, Muziek maken. Lijfspreuk “Anders denken, Beter doen`
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
19
OF 2018-04
Recreatie en toerisme in De Fryske Marren
‘ Landschap blijft de basis’ De Fryske Marren onderscheidt zich van andere toeristische gemeenten door kwaliteit en verscheidenheid. “Het landschap is en blijft de basis, dat moeten we koesteren”, vindt wethouder Frans Veltman, portefeuillehouder recreatie en toerisme. Gemeente De Fryske Marren heeft ambities op het gebied van recreatie en toerisme. “We bieden al verscheidenheid, maar zouden ook graag meer diversiteit in het aanbod en het type toerist zien”, legt beleidsmedewerker Peter de Wit uit. Dat aanbod varieert nu van kleine boerencampings tot grote kampeerterreinen en luxe accommodaties, maar op het gebied van – bijvoorbeeld watersport is er meer mogelijk. “Ook de komst van een kwaliteitshotel zouden wij toejuichen”, aldus wethouder Veltman. De gemeente heeft vooral een faciliterende en adviserende rol
20
richting recreatieondernemers, maar gaat graag met hen in gesprek over nieuwe ontwikkelingen. “Initiatieven zoals dat van ‘De Club van Aanjagers van de Tsjûkemar’ worden van harte gestimuleerd; zij zijn druk bezig met activiteiten die een nieuw en breder publiek zullen trekken”, voorspelt de wethouder.
Uitdaging aangaan De Wit benadrukt: “Wij doen meer dan vergunningen verstrekken. Ondernemers staan aan het roer van ontwikkelingen, maar met elkaar in gesprek gaan en samen optrekken geeft mooie recreatie-
OF 2018-04
projecten meer kans van slagen.” Veltman: “Deze aanpak werkt en willen we meer toepassen: meedenken met initiatieven en de uitdaging aangaan om energie te steken in innovatieve projecten die een diverse groep bezoekers naar onze regio trekt. Ook steunen we van harte de professionaliseringsslag die bestaande kampeergelegenheden maken: vernieuwd aanbod zorgt voor nieuwe aanwas van toeristen.”
Belangrijkste troef In De Fryske Marren vinden zo’n driehonderd kleine en grotere
Professionaliseringsslag op De Wite Burch Recreatiepark De Wite Burch in Bakhuizen is één van de ondernemingen die koos voor een grote professionaliseringsslag. Vanaf 2010 ging de familie Wierda voortvarend aan de slag met een enorme ‘update’. Campingeigenaar Simon Wierda (36): “Mijn opa werd zeventig jaar geleden voor gek verklaard toen hij zomerhuisjes bouwde, maar wij doen hetzelfde in een nieuw jasje: we zetten luxere accommodaties neer om aan de wensen van de hedendaagse toerist te voldoen. Ook hebben we veel tijd en moeite gestoken in een glasvezelnetwerk dat snel internet biedt.”
Frans Veltman Woonplaats Oudega (DFM) Geboorteplaats Oudega (HO) Geboortedatum 1 juli 1967 Functie Wethouder gemeente De Fryske Marren Hobby’s Skûtsjesilen, hobbyboer Burgerlijke staat Gehuwd Lijfspreuk Werk om te leven, niet andersom.
Ook is zowel een nieuw sanitairgebouw als nieuw receptiegebouw met horeca en indoor speelparadijs neergezet. Het resultaat: een mooie, ruime en frisse camping, klaar voor bezoekers uit alle windstreken. “In de verhuuraccommodaties zit de meeste groei, daar blijven we veel energie in steken. Voor gemeente De Fryske Marren als geheel zie ik groeimogelijkheden in samenwerking.” Wierda legt uit: “Geslaagde recreatieondernemers kunnen hun knowhow delen. Door in gesprek te gaan met ‘koplopers’ doe je ideeën op voor je eigen onderneming, bijvoorbeeld op het gebied van innovatie en marketing. Waarom zouden we geen gebruikmaken van de expertise die in de regio aanwezig is? Bijna twintig procent van de inwoners verdient het dagelijks brood dankzij toerisme. Onze sector is gewoon ontzettend belangrijk.”
Peter de Wit Woonplaats Oranjewoud Geboorteplaats Groningen Geboortedatum 15 september 1957 Functie Beleidsmedewerker gemeente De Fryske Marren Hobby’s Watersport
activiteiten per jaar plaats. Ook veel van die evenementen trekken bezoekers van buiten de regio. De kunst is om het gebied zo aantrekkelijk te presenteren dat zij terugkomen. Waarmee haal je hen over?
Burgerlijke staat Gehuwd Lijfspreuk Leven en laten leven
Veltman: “Naast een mooie diversiteit aan recreatie en accommodaties, toch het landschap. Gelukkig zien onze ondernemers dat ook en is de belangrijkste voorwaarde die wij stellen aan nieuwe projecten; de landschappelijke inpassing, een gedeelde wens. Het open landschap tussen meer en weidegebied moet zichtbaar blijven en gekoesterd worden, want het is onze belangrijkste troef.”
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
Simon Wierda Woonplaats Bakhuizen Geboorteplaats Apeldoorn Geboortedatum 10 augustus 1981 Functie Mede-eigenaar Recreatiepark De Wite Burch Hobby’s Stedentrips, restaurantbezoek, etc. Burgerlijke staat Ongehuwd Lijfspreuk Dankzij arbeid en vlijt verdwijnen honger en strijd
21
OF 2018-04
LievenseCSO.com
ingenieurs ruimte, milieu en duurzaamheid
bodem en ondergrond juridisch advies • • •
Jacht / scheepsbouw Leverancier yacht-equipment Civiel werk aquaduct N31 Harlingen
• • •
Gecertificeerd personeel Kwaliteitsproducten Snelle service
asbest
adviseurs
Gecertificeerd onder de EN1090 executie klasse 3 voor zowel staal, aluminium als roestvaststaal. Staal en Aluminiumbouw Harlingen B.V. | Edisonstraat 23 8861 NA Harlingen | T. 0517 - 78 50 13 verkoop@sabharlingen.nl www.sabharlingen.nl
Wurde jo útmolken troch de belestingtsjinst? Belje mei ús hoe’t it oars kin!
Deskundig, betrouwbaar en betrokken jaarrekeningen • scale adviezen • loonadministratie • belastingaangiften • bedrijfseconomische adviezen • bedrijfsoverdrachten samenwerkingsvormen • subsidies
Wi Wismastate 9 Postbus 52 Pos bus 5 8900 AB Leeuwarden 89
T (0888) 18 18 18 F (0888) 18 18 00 E info@deelstrajansen.nl www.deelstrajansen.nl
Vestiging Leeuwarden
Orionweg 28 | 8938 AH Leeuwarden 088 - 91 020 00 | info@LievenseCSO.com
Advocaat Rick van der Spek blij met nieuwe Tesla
“ Is het wel een echte auto? Zeker weten!” Voor advocaat Rick van der Spek uit de omgeving van het treinstationloze Drachten is een auto simpelweg onmisbaar. Ondernemingszaken voeren hem het hele land door. Met zijn nieuwe Tesla Model S 100 - kleur: midnight silver - zijn de ritten naar de rechtszalen en andere afspraken uiterst comfortabel. En duurzaam natuurlijk. Bovendien kan hij rekenen op veel bekijks op de weg. “Hij trekt inderdaad best wel de aandacht”, lacht de raadsman van Trip Advocaten & Notarissen uit Leeuwarden. “Vooral van jonge jongens krijg ik onderweg duimpjes omhoog.” In zijn kennissenkring was men aanvankelijk eerst wat sceptisch. “Fans van de traditionele verbrandingsmotor vroegen zich af: is het wel een echte auto? Nou, zeker weten! Maar inmiddels is de beeldvorming wel wat gedraaid.” Van der Spek leaset de S 100 sinds een paar weken via Friesland Lease. “Vanaf 2010 had ik zelf een VW Touareg 3.0 V6 TSI Hybrid, een superfijne auto. Maar ook als hybride gebruikte hij toch best veel brandstof. Ik wilde daarom in 2014 wel voor het ‘echie’ en helemaal elektrisch gaan. Toen was de Tesla echter nog een redelijk onbekende auto. Wat als er mankementen zouden optreden?
En wat zou de restwaarde zijn? Daarom besloot ik te gaan leasen, zodat ik weet waar ik aan toe ben.” De gang naar Friesland Lease was daarmee snel gemaakt.
Bereik Van der Spek begon toen met een witte S 85. “Ze lijken behoorlijk op elkaar. De nieuwe S 100 heeft een krachtigere accu en een groter bereik. Ik kan er zo’n 450 kilometer mee rijden. Je kunt heel goed zien hoeveel bereik je nog hebt en je snelheid daarop aanpassen, want hoe harder je rijdt, hoe sneller de accu leeg gaat. Ik heb nog nooit een accu helemaal leeg gereden. Wel was het twee keer spannend met de vorige; was ik bijna thuis en gingen alle schermen op zwart. Maar ik redde het net.” Na de Tesla ‘s nachts te hebben opgeladen, vertrekt Van der Spek elke ochtend met een volle
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
batterij. “Doordat er steeds meer oplaadpunten zijn, maak ik mij nooit zorgen of ik wel thuis kom. Zo zit er sinds kort een supercharger in Emmeloord, waar ik nooit lang hoef te wachten. Hij laadt 600 kilometer in een uur op. Met vijf minuten heb ik voldoende om thuis te komen. En ondertussen maak ik een praatje met andere Tesla-rijders en wisselen we ervaringen uit.”
Comfort De pleiter is ook zeer te spreken over het rijcomfort dat de Tesla biedt. “Autorijden is dankzij de Tesla wel een hobby van me geworden”, bekent hij, “want dit is een makkelijke auto en heerlijk stil. Ik schat jaarlijks 35.000 tot 40.000 kilometer af te leggen en dan is ontspannen rijden wel zo prettig. Ik hou bovendien erg van gadgets en dit is de grootste
.
23
gadget die er te krijgen is! Hij heeft ook een enorm acceleratievermogen. Handig als je even iemand snel wilt inhalen. Maar ik houd mij doorgaans keurig aan de regels, hoor!” Gaat hij bij een volgend leasecontract opnieuw voor een Tesla? “Ik zou het zeker overwegen. Tot op heden zijn er weinig Europese alternatieven. Ik ben er nu al wel benieuwd naar wat er in 2022 te kiezen zal zijn. Tesla is een Amerikaans merk en een Europese auto is misschien wat meer verfijnd. Als trendsetter zal Tesla wel een streepje voor hebben; zij hebben het toch allemaal in gang gezet.” Sowieso zou hij weer voor Friesland Lease kiezen. “Het contact is altijd prettig en men is heel klantgericht.” Zo was het aangaan van een nieuw leasecontract boven verwachting snel geregeld.”
OF 2018-04
Vrij zijn als Slopen en Saneren in Sneek: TN Slopen en Saneren ruimde in Sneek de voormalige Bouma op. Een complex klusje, midden in de stad.
De mens en vliegen; door de eeuwen heen blijkt het een weerbarstige relatie tussen de eeuwige droom om zo vrij als een vogel te zijn en tegelijkertijd de mogelijkheden en onmogelijkheden van de natuurwetten. Dat de mens al in de oudheid fantaseerde over het hebben van vleugels blijkt uit het klassieke Griekse verhaal van Daedalus en Icarus. Opfriscursus: Daedalus zat gevangen op het eiland Minos, en daarom bouwde hij vleugels voor zichzelf en zijn zoon met behulp van veren en was. Vele eeuwen van succes en tegenslagen volgden, maar langzamerhand veroverde de mens het luchtruim. Echter, pas met de komst van de kleine en flexibele drones werden het luchtruim en de bijbehorende panoramische uitzichten bereikbaar voor een grote groep ondernemers, die met foto en film hun geld gingen verdienen. Neem Binne-Louw Katsma, fotograaf en verwoed drone-piloot (www.binne. nl). Wat krijgt hij zoal voor de lens, in Friesland en Foto’s Circuit Park Zandvoort: daarbuiten? In Of the record kijken we af en toe ‘Opnames gemaakt ter ondermee over zijn schouder! steuning van een TV programma over racende BN-ers.’
24
OF 2018-04
De Groene gordel in Buitenpost in bloei: ‘Het project is vorig jaar geopend en gestart en dit jaar is het resultaat goed te zien.’
Ondernemerscongres voor de bouwen metaalsector bij SOLIDD Steel Structures in Sumar. Mooie opkomst!
Startersdag Leeuwarden l lijkt groeibriljant Op 13 juni vond in de Kanselarij de Startersdag Leeuwarden plaats. Het evenement lijkt een groeibriljant: maar liefst 120 man kwamen erop af en deze bezoekers konden deelnemen aan seminars, workshops en aan een startersmarkt waar een keur van bedrijven kennis en expertise aanbood. Verder kon er uiteraard volop genetwerkt worden. De organisatie is in handen van het Zeeuwse Startersdagen.com, maar de Zeeuwen zijn zo verstandig om op diverse plaatsen in het land regionale partners te zoeken. De avond in Leeuwarden werd gesponsord door Interpolis, Rabobank en de gemeente Leeuwarden, die samen met Inqubator erg veel doet aan het ondersteunen en vooruithelpen van starters.
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
25
OF 2018-04
in Warga Een gedenkwaardige dag in Warga, op 1 juni jl. Daar vierde Axtra Voorzetapparatuur het 25-jarig bestaan met een open huis van 14.00 uur tot 18.00 uur. Bezoekers konden zo ‘de grootste voorraad gebruikte voorzetapparatuur ter wereld’ aanschouwen. En dat maakte indruk. Ook werd deze middag een ‘gebruikte onderdelenlijn’ en de nieuwe palletwisselaar ‘ De Spinturner’ gepresenteerd;
26
een teken dat Axtra nog graag voorop loopt als het gaat om innoveren. Het jubileumjaar markeert ook een langzame wisseling van de wacht, want eigenaars Sjoerd en Bea Kruidhof geven het stokje langzaam over aan dochter Martina. Zij weet precies welke legacy zij meekrijgt: “Kenmerkend voor ons is de nuchtere aanpak, de no
OF 2018-04
nonsense-werkstijl. Maar ook dat we klanten hebben over de hele wereld. Dat weet lang niet iedereen want we zijn vrij bescheiden. Nu de groei echter maar blijft doorgaan willen we ook onze gehele uitstraling een beetje verhogen. Nieuwe werkkleding, investeren in mensen en een wat pro actievere profilering horen daarbij.”
Happy Fish Journey: op de fiets van Spanje naar Nederland
On the road met Rik Bachelor of Science Rik Bomer, afgestudeerd aan het Van Hall Larenstein, op WaterCampus Leeuwarden, trekt vijf maanden lang op zijn fiets van Spanje naar Friesland. Op zoek naar het antwoord op de vraag: hoe gelukkig zijn vissen in Europa? Inmiddels is Rik via Spanje op weg naar Frankrijk. Tijdens deze Happy Fish Journey maakt Rik kennis met watertechnologen, vis-migratie-specialisten, maar vooral ook boeren, burgers en buitenlui. Deze aflevering: toevalstreffer Segovia, Spanje. ‘Ik kwam na 70 kilometer fietsen hongerig in Segovia aan en ging snel op zoek naar ’iets’ te eten. Op naar het centrum, dus. Segovia is een waar cultureel hoogstandje vol met prachtige bouwwerken en een groot kasteel. Voor veel toeristen is dit dan ook de plaats om te zijn maar voor mij was het een toevalstreffer! Nog leuker was dat het kasteel direct verbonden is met een brug waar de plaatselijke rivier overheen stroomt direct het kasteel in. Gedreven door mijn interesse in water ging ik op onderzoek uit.
huizen in het midden van de brug dienen voor waterreiniging. Een van de huizen herbergt ook nog een sluizensysteem voor waterregulatie. Het is een statig bouwwerk door het gebruik van dubbele bogen. Het is bijzonder dat het aquaduct, sinds de oprichting halverwege de eerste eeuw, nog zo goed bewaard is gebleven. Wat ik vooral opmerkelijk vind is dat ze in die tijd al zo hoog konden bouwen want als je er onderstaat voel je je behoorlijk klein. Rare jongens, die Romeinen, maar wel slim.
Het bouwwerk is een Aquaduct; een brug die van de rivier tot aan het kasteel van Segovia reikt om de gehele stad van water te voorzien. Twee mysterieuze ogende
Een van de sponsoren van The Happy Fish Journey is de Water Alliance, die via het magazine WaterProof af en toe verslag zal doen. OF mag over de schouder meekijken.
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
27
OF 2018-04
28
OF 2018-04
Rommie Woudstra kijkt voortdurend vooruit
@Work: ‘Investeren in duurzame relaties loont’ Bij @Work Personeelsdiensten gaan de handen in de lucht als een flexkracht een vaste baan krijgt en vertrekt. “Dan is onze missie geslaagd”, aldus eigenaar Rommie Woudstra. “Dankzij onze intensieve en langdurige contacten met zowel flexkrachten als opdrachtgevers bouwen wij duurzame relaties en een echte band op.” De ‘reis’ van de flexkracht bepaalt de koers van @Work. “Wij zijn er voor de flexkracht. Want als die tevreden is en graag voor ons werkt, kunnen wij stabiliteit bieden aan werkgevers. Gemotiveerde medewerkers stappen niet na een week op, maar zijn tot volle tevredenheid van alle partijen een langere periode aan het werk.”
Duurzaam inzetbaar Maar flexkrachten vullen toch vooral ‘piek en ziek’ op? “Dat klopt. Eén van onze opdrachtgevers heeft wisselende werkpieken en kende een groot verloop in flexibele krachten. Hij is met ons in zee gegaan en zegt nu: ‘Ik zie een enorm verschil. Jullie weten mensen langer te binden’. Wij werken er hard aan om flexibele krachten duurzaam inzetbaar te maken, dat geeft meer zekerheid en een stabieler inkomen. Wij kunnen, dankzij onze ervaring, goed inschatten waar en wanneer piekmomenten plaatsvinden.” Rommie geeft een voorbeeld: “Als wij een flexkracht op een piekmoment dat ongeveer drie maanden duurt, inzetten bij een opdrachtgever, kijken we alvast naar de periode daarna. Als wij weten dat bij een andere opdrachtgever over een kwartaal een piekmoment aankomt, maar daar wel een startkwalificatie zoals VCA wordt gevraagd, stomen wij onze flexkracht daar nu al klaar voor. Zodat hij ook daar gemakkelijk kan instromen. Wij kijken voortdurend vooruit.”
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
Baangarantie in de bouw In de bouwsector zijn veel vacatures, maar weinig mensen beschikbaar. @Work springt daarop in met opleidingstrajecten. “We hebben veel contact met ROC’s en schatten werkzoekenden goed in. Ook al lijkt een CV niet passend bij een functie, als uit een gesprek blijkt dat de kandidaat interesse heeft in de bouw, kunnen we een opleiding bekostigen én een werken&lerenplek regelen. Onze opdrachtgevers zijn daar blij mee, want zo leiden we gezamenlijk goede werkkrachten op. En we bieden werkzoekenden perspectief; er liggen kansen voor jou.”
Onderscheidend vermogen Maar die flexkrachten, zoeken die intussen niet zelf een andere baan? “Wij kennen de dromen en ambities van onze mensen, omdat we voortdurend met ze in contact zijn. Die binding is cruciaal en vormt ons onderscheidend vermogen. Wij vragen onze flexkrachten – zo’n 450 mensen – bijvoorbeeld of ze nog op hun plek zitten en waar ze zichzelf over vijf jaar zien. Dat kost tijd en energie, maar ik ben ervan overtuigd dat het zo moet en ik zou het niet anders willen. Dankzij deze intensieve en langdurige relaties komen trouwe flexkrachten op een gegeven moment enthousiast ons kantoor binnen: ‘Ik heb een vast contract!’ Dat zijn voor ons de mooiste momenten.”
29
OF 2018-04
Het is alweer een tijdje geleden, maar het was om precies te zijn op 17 april dat vijftig medewerkers van de gemeente Leeuwarden op bezoek waren bij enkele van de energiepareltjes op bedrijventerrein het Zwettepark. Een persoonlijk verslag van Bouwe de Boer.
Excursie toont pareltjes van schone energie’ in vogelvlucht 30
OF 2018-04
De Zwette begint steeds meer bekendheid te krijgen met de schone energie die daar bij diverse bedrijven wordt toegepast. Hou je vast wanneer we zo maar enkele voorbeelden noemen: waterstof bij Tieluk, LED-lampenontwikkeling bij de LED-factory, de energieneutrale ‘Fabriek’, wetterskip Fryslân, MG-energysolutions, De Energiecampus, de IJshal, Post-NL, de mannen van Staal, de nieuwe zonneparken, het tankstation voor groengas en die voor blauwe diesel (Tamoil), de Dairy Campus, Cow-house, de Friese Poort Centrum Duurzaam. De hoogste tijd om daar een excursie aan te wijden, dachten we. De medewerkers van de afdelingen economie, vastgoed en het bedrijfsbureau waren dan ook zwaar onder de indruk van de route. We beklommen de 10 meter hoge voormalige vuilstort die de Elfstedenhal van stroom voorziet en waar op de Energiecampus, met onder meer de nieuwe vestiging van energieconsultant Ekwadraat wordt gebouwd. Marjan de Vries van Ekwadraat legde uit dat de bouw na de zomer begint. Volgend jaar mei gaat de energiecampus open voor iedereen.
met de ZonnebootRace uitbouwde tot een batterijfabriek, die maar blijft groeien. Volgens menigeen komen hier de beste accu’s ter wereld vandaan. Erg interessant om te zien hoe ze werknemers de kansen geven om steeds maar weer te verbeteren. Ook stopten we bij de pomp, om te horen dat sinds elf jaar steeds meer bedrijven in de buurt biogas tanken bij Orange-gas en ook Blauwe Diesel bij Tamoil. De Dairy Campus gaat binnenkort biologische LNG leveren. En dat is maar goed ook, want op de Zwette zit ook het zenuwcentrum van de Elfwegentocht. Dit is zoals bekend zal zijn een project van de Freonen fan FossylFrij Fryslân en Tsjeard Hofstra en zijn team zien met genoegen dat vrijwel alle bedrijven op de Zwette al flink bezig zijn om hier massaal aan mee te doen. Twee weken fossielvrij voortbewegen tussen 1 juli en 14 juli (de kans is groot dat het evenement bezig is op het moment dat u deze editie van OF leest, red.). De bedrijvenvereniging steunt dit van harte en ziet de Zwette als een opmerkelijke
In het kader van Culturele Hoofdstad wordt de excursie binnenkort ook mogelijk gemaakt voor andere overheden, instellingen, bedrijven en toeristen. Oud-journalist Jan Arendz wil de excursie uitbouwen tot een meer avontuurlijke expeditie. Een dagtocht die ook andere plekken in de provincie zal aandoen. De expedities van LF2018 zijn een Friese uitwerking van de duurzaamheidsdoelen (global goals) van de Verenigde Naties. Er zijn al expedities over schoon water, innovatie, zuivel/ biodiversiteit en levensbeschouwing. Meer informatie over deze dagtochten staat op www.2018.nl/expedities. Wilt u ook voor uw personeel een excursie doen? Of onderdeel zijn van deze excursie met uw eigen parel? Mail Jan Arendz: info@janarendz.nl Of bel: 06 11864505
innovatieplaats voor duurzaamheid met zoveel potentie aan boord. Bij Centrum Duurzaam van de Friese Poort trakteerde Roeland Westra de excursiegangers op een enthousiast betoog. Ook werd het duurzaam doen-huis bezichtigd. Groepen kunnen hier ook allerlei workshops op maat doen. Studenten opleiden in duurzaamheid op deze manier: misschien wel de belangrijkste parel voor de omschakeling naar een fossielvrij Fryslân. En dat vanuit de Zwette.
Bij de kersverse zonneparken aan de Newtonlaan en bij bouwbedrijf Friso kreeg de groep uitleg van Ambtenaar Jan Brouwer. Die zonneparken rijzen nu echt de grond uit. Uiteraard was er ook aandacht voor het nabijgelegen PostNL (al 60 auto’s op biogas), Mannen van Staal (o.a. leverancier frames voor zonnepanelen), Cow House (al zes jaar en als eerste in Leeuwarden energieneutraal). Bij MG Energy-solutions hoorden we het verhaal van Gerard van der Schaar, die de successen van het bedrijf
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
31
OF 2018-04
www.scholma.nl
www.veeew.com
van Scholma De Veeew App brengt de wereld van DRUKWERK op een perfecte manier samen met de digitale wereld • geeft extra beleving aan brochures • geeft een gezicht aan statische informatie • geeft registratie van bezoekersgedrag
Download de
app en scan deze pagina
Veeew biedt extra mogelijkheden voor uw marketing en communicatie Zie www.veeew.com of bel 050-3013636 en vraag naar de mogelijkheden
PALLET
ik u r b e g l a k o o u t k Maa n van onze pakket e palletservice?
24-uurs bezorging
landelijke dekking
PAKKET vanaf
€ 4,09
vanaf
€ 29,62 excl. btw
excl. btw
bij u op de zaak gehaald
scherpe tarieven
058 - 21 54 157 • www.frlpost.nl
‘ Uitstootvrije’ bezorging PostNL in Leeuwarder binnenstad PostNL heeft de ambitie om in 2025 in 25 binnensteden uitstootvrij te bezorgen. Het kan bijna geen toeval zijn dat de duurzame stad Leeuwarden de primeur kreeg. Half juni nam wethouder Friso Douwstra in het lader van de Elfwegentocht het eerste elektrisch bezorgde pakket in ontvangst van Liesbeth Kaashoek, directeur Pakketten en Logistiek PostNL. PostNL laat er geen gras over groeien. In 2018 zal het bedrijf in de binnenstad van Leeuwarden alle voertuigen laten vervangen door elektrische bestelbussen en kleine elektrische voertuigen (Stints). In Friesland rijden verder alle PostNL auto’s op groengas. Daarnaast worden in de provincie alle scooters in 2018 vervangen door elektrische scooters. Ook op de Waddeneilanden zet PostNL in op geheel uitstootvrije bezorging van post en pakketten. Terschelling was het eerste eiland waar het bedrijf sinds maart 2017 uitsluitend elektrisch, met de fiets en te voet bezorgt. Inmiddels gebeurt dit ook op Schiermonnikoog en Ameland. Vlieland en Texel zullen volgen.
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
33
OF 2018-04
Harry Haitsma van de Hubo in Akkrum:
‘ Ik wil mensen besmetten met het nieuwe-wereld-virus’ 34
OF 2018-04
Christina Haitsma en Harry Haitsma, uitbaters van HUBO Akkrum.
In Voet op de trapper zoeken we leden op van de Freonen fan Fossylfrij Fryslân. We bevragen deze Friese ondernemers over wat ze drijft. Waarom doen ze wat ze doen? Aflevering 1: Harry Haitsma van de Hubo in Akkrum. Harry, wat betekent het lidmaatschap van de Freonen fan Fossylfrij Fryslân voor jou als ondernemer? Het gevoel hebben om met een groep mensen bezig te zijn die dezelfde denkwijze hebben betreffende de ‘nieuwe’ wereld.
Wat is je doel hiermee?
Hoe ga je daar mee om?
Proberen mensen met dat nieuwe wereld-virus te besmetten.
Door alles wat je wel zelf in de hand hebt dan ook goed te doen. Zo win je langzamerhand terrein.
Wat was de eerste stap die jij zelf nam, op weg naar meer duurzaam ondernemen Eigenlijk begon dat al vroeg: geen lichtknoppen in huis, maar sensoren zodat er niks onnodig brandt en een kachel goed inregelen. Vrij snel daarna kwamen de zonnepanelen en de Blauwe Diesel. Vooral de Blauwe Diesel heeft ons in staat gesteld om met relatief weinig middelen met ons huidige wagenpark toch fossielvrij bezig te zijn.
Harry Haitsma Bedrijf HUBO Akkrum Functie Eigenaar Geboortedatum 24 september 1968 Geboorteplaats Leeuwarden Burgerlijke stand Gehuwd Hobby’s Watersport, Besturen, Ondernemen, Volleybal
verkoopt aan de fossielvrije eisen die je eigenlijk zelf zou willen stellen voldoen. Niet alle leveranciers zijn iedere dag bezig met duurzaamheid; er moet ook een boterham verdiend worden. En ook daar is wat van te zeggen.
Kun je heel kort één serieus probleem noemen waar je tegenaan bent gelopen in je fossielvrije ambities?
Welke persoon heeft onlangs in jouw ogen iets heel goeds/ moois/ slims gedaan op het vlak van duurzaamheid en verdient daarom een symbolisch lintje? Ik vind dat Marten Boonstra (De Echte Warme Bakker in Akkrum) in zijn bedrijfsvoering er alles aan doet om mee te werken aan de ‘nieuwe’ wereld. Elektrisch wagenpark, zonnepanelen, nieuwe geavanceerde ovens; hartstikke goed!
Kun je in 1 zin omschrijven waar jij graag over vijf jaar met jouw bedrijf wil staan als het gaat om duurzaamheid? Eigenlijk wil ik graag dat elke leverancier die ons dan wil leveren minimaal een groen footprint in hun logo heeft staan. Het zal toch een keer moeten gaan lukken!
Nog een duurzaamheidstip voor de lezers? Probeer eerst eens bij jezelf te beginnen als het gaat om energiegebruik. Alleen al door erover na te denken krijg je extra energie.
Als ondernemer wil je de klant op maat bedienen, maar dan loop je ertegen aan dat niet artikelen die je
35
OF 2018-04
Hans Wouters in de VS
‘ Wat je niet kunt meten, kun je niet verbeteren’ In de rubriek Friezen in den Vreemde volgt OF al meer dan tien jaar Friese bestuurders, managers, stagiairs en ondernemers in het buitenland. Wat doen ze daar? Hoe bevalt het? In deze aflevering: Hans Wouters van Brightwork (Sneek) in Akron, Ohio (VS).
36
OF 2018-04
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
37
OF 2018-04
De groei van je onderneming gezond financieren Om te groeien moet je soms investeren. In een nieuwe machine bijvoorbeeld, of in een grotere voorraad. Ontdek de vier stappen om je groei op een gezonde manier te financieren.
Kijk op Rabobank.nl/groeifinancieren
Je bent in 2018 naar Akron Ohio gegaan: waarom? Bijwonen van de jaarlijkse US Smart Water Conference, georganiseerd door de Akron Global Water Alliance (AGWA). AGWA heeft een sterke band met onze Water Alliance in Leeuwarden, de European Water Hub. Ik ben met mijn bedrijf Brightwork lid van de Water Alliance en samen proberen we Nederlandse watertechnologie op de kaart te zetten in Noord-Amerika.
Wat was het doel? We brachten al voor de vierde keer Nederlandse watertechnologie onder de aandacht van Noord-Amerikaanse potentiele klanten. Op die manier proberen we de stevige band tussen de Alliances om te zetten in concrete business. We werken daarin nauw samen met de kartrekkers van de Akron Global Water Alliance, die de deuren wagenwijd openzetten voor Europese bedrijven om Akron als hub voor de Amerikaanse markt te gebruiken. In Akron is van oudsher veel maakindustrie geweest, voortgekomen uit de verwerking van rubber. Een bedrijf als Goodyear was hier wat Philips voor Eindhoven was. Die tijden zijn niet meer en de City of Akron probeert de economie vooruit te helpen door technologie bedrijfjes naar zich toe te trekken. Ook voor mij persoonlijk is dat een drijfveer.
Hoe heb je de reis ervaren? Inspirerend, je begint inmiddels veel mensen te kennen en het stelt je in staat om diepgaande gesprekken te voeren en concrete mogelijkheden voor samenwerking te bedenken. Daarnaast blijkt ook ieder jaar weer dat er niet alleen Europese connecties ontstaan met Akron. Zo is de Israëlische lobbymachine erg actief en zijn er diverse bedrijven uit Israël succesvol in de US. Verder heb ik een prima gesprek gehad met een Poolse onderneming die vorig jaar de stap gemaakt heeft naar Akron. De do’s en dont’s van dit bedrijf om zich een positie te verwerven zijn nuttig voor ons.
Wat is het meest opvallende aan het land waar je verbleef? Op veel plekken in de VS gaat het nog niet goed met het milieu. Bij de eerste taxirit blijkt de luchtkwaliteit weer zo slecht dat iedereen
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
39
OF 2018-04
[t] (0512) 51 56 47 www.museumdrachten.nl
Museumplein 2 9203 DD Drachten
Radio op de werkv loer LAAT MU
ZIEK ME IN UW B EWERKEN EDRIJF
DaDa n Beeldende kunst Interbellum n thijs/evert rinsema n Internationale collectie n Kurt Schwitters n De Stijl n theo van Doesburg n Ids Wiersma n Sierd Geertsma n h.n. Werkman n
81% van al uw medewerkers vindt werken met muziek leuker.
Voorkom overlast van losse radio’s
Oplossing binnen ARBO geluidsnormen
Met centrale audiovoorzieningen luisteren medewerkers in uw bedrijf op prettige wijze naar de radio.
openingstijden: di t/m zo 11-17 uur
GRATIS TOEGANG MUSEUMSHOP EN -CAFÉ
Reduceer periodieke NEN3140 keuringen
Zeilmakersstraat 5, Sneek T: 0515 - 43 40 27 W: www.inferno-av.nl E: info@inferno-av.nl
Werken in de wereld van vastgoed en makelaardij Korte cursus of volledig erkende opleiding tot (gecertificeerd) makelaar, taxateur en rentmeester
Studiedagen hercertificering VastgoedCert
Opleidings-, trainings, en studiecentrum voor vastgoed, wonen en groen
T (0513) 63 60 90
www.ots.nl
opleidingen, trainingen, cursussen, zelfstudies, projecten, studieboeken, naslagwerken, ideeënboeken, educatieve media, zaalverhuur en meer…
Bedrijfswageninbouw bv Jupiterweg 4 8938 AE Leeuwarden T. 058 - 28 84 110 WWW.BEDRIJFSWAGENINBOUW.NL
met grote billboards wordt aangeraden om te carpoolen, te tanken na 8 PM en de snelheid aan te passen. Niet dat iemand zich daar iets van aantrekt. De gelatenheid waarmee de gemiddelde Amerikaan zijn lot ondergaat is opvallend. De taxichauffeur ziet het nut van deze adviezen niet, laat staan dat hij er zijn gedrag op aanpast. Bij terugkomst in Friesland kunnen we ons gelukkig prijzen met onze ‘frisse’ lucht. Gelukkig zijn mijn
gesprekspartners op en rondom het congres erg gedreven in wat ze doen en willen bereiken.
Wat is een opmerkelijk voorbeeld van het zakendoen, of de ethiek Het bekende beeld van de gemiddelde Amerikaan, die alles ‘great’ vindt, maar feitelijk geen boodschap heeft aan wat je wilt bereiken, komt wel voor, maar is toch geen rode draad. In de gesprekken die ik in de afgelo-
pen jaren gevoerd heb, merk ik bij de Amerikanen toch ook iets van de Nederlandse directheid, zeggen waar het op staat en cut the crap. Dat bevalt me wel.
Is er ook iets misgegaan, of tegengevallen? Iets waarvan je hebt geleerd? Wat me is bijgebleven van ons eerste ‘projectje’ in Akron met het lokale drinkwaterbedrijf (Akron Water Supply), dat direct valt onder de City of Akron, is de
enorme administratieve rompslomp om aan het eind van het project betaald te krijgen. De bureaucratie van de lokale overheid leidde ertoe dat wij 1,5 jaar op ons geld hebben moeten wachten. Met die ervaring zouden we dat nu heel anders doen, maar als je net begint aan zo’n avontuur is dat een tegenvaller.
Welke les neem je mee als ondernemer naar huis? Eén van de sprekers op het congres haalde een voor mij onbekende geleerde aan die stelde: “Wat je niet kunt meten, kun je niet verbeteren”. Dat spreekt mij aan, want wij hebben net een nieuw monitoringsinstrument voor de watersector ontwikkeld, gebaseerd op RFID technologie (die chips waarmee katten en honden worden getagt). Deze slogan houd ik erin, die slaat de spijker op de kop.
Hans Wouters Functie Directeur Bedrijf Brightwork Geboortedatum 5 april 1965 Geboorteplaats Geldrop Burgerlijke staat Getrouwd Hobby’s Racefietsen, lezen
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
41
OF 2018-04
‘Landmakers’ drijvende kracht achter toekomstvisie voor Nederland
Pioniers delen ervaringen ‘Landmakers’, wat zijn dat voor mensen? Bij het begrip denkt de gemiddelde Nederlander misschien aan de noeste arbeiders die door de eeuwen heen de polders van onze kikkerlandje hebben gebouwd en ingericht. Pioniers dus. En dat klopt, al staat het begrip anno 2018 voor een aanzienlijk modernere variant. En breder ook, want Landmakers pionieren tegenwoordig niet alleen met water en land, maar ook met energie, de circulaire economie en eigenlijk alles wat te maken heeft met de toekomst van Nederland. In de tentoonstelling Places of Hope, die nog tot 25 november 2018 te zien is Leeuwarden, worden hun ervaringen en vooral toekomstvisies verbeeld.
42
OF 2018-04
Eind mei kwamen deze bijzondere mensen uit het hele land bijeen in Leeuwarden. Onderstaand artikel is gebaseerd op een verhaal van Saskia Naafs. Zij deed namens de tentoonstelling Places of Hope verslag van een bijzondere dag. Sinds 2015 trekken landmakers uit het hele land samen op als onderdeel van het netwerk Wij maken Nederland. Ze delen hun ervaringen en inspireren elkaar om de fysieke leefomgeving vorm te geven. Het is een ‘wederkerig leernetwerk’ tussen mensen die concreet aan de slag willen gaan met toekomstig Nederland, van kunstenaars en architecten tot beleidsmedewerkers en wetenschappers. In aanloop naar Culturele Hoofdstad Leeuwarden en de tentoonstelling Places of Hope is dit netwerk uitgebreid met landmakers uit het Noorden. Landmakers zijn pioniers die hun leefomgeving mooier, duurzamer, slimmer of gezonder maken. Hun verhalen staan centraal in Places of Hope, de tentoonstelling over de ruimtelijke toekomst van Nederland. Landmakers kunnen van elkaar leren, dat is een van de belangrijkste redenen om regelmatig bij elkaar te komen. Als er één ding is wat Joop Mulder (voorheen Oerol, nu Sense of Place) geleerd heeft, dan is het dat je geduld moet hebben: landmaken is een activiteit van de lange adem. “Wat zou jij doen om de overheid sneller te laten participeren?” vraagt hij aan Rita van der Meulen, senior adviseur Healthy Urban Living in de gemeente Utrecht. Ze zijn verwikkeld in een rollenspel bedacht door de Urban Futures Studio van de Universiteit Utrecht. “Ik zou je plannen verbeelden en ambtenaren proberen te verleiden. Er zitten best wel mensen bij de gemeentelijke overheid die willen veranderen. En denk ook aan de Omgevingswet, die biedt straks ruimte,” antwoordt Van der Meulen.
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
Denk vanuit bewoners In een andere tentoonstellingsruimte zitten de landmakers met slaapmaskertjes over de ogen in een kringetje op lage boomstammen. Gespreksleider Max van den Berg van Urban Futures Studio, vraagt of iedereen zich een moment wil inbeelden waarop ze hun werk heel moeilijk vonden. Een ambtenaar van de provincie Fryslân zegt: “We willen een Nachttuin maken in Zwarte Haan. Iedereen staat erachter behalve enkele bewoners die bang zijn dat de rust verstoord wordt door toerisme. Het is frustrerend: de overheidssystemen zijn hier niet op ingericht. Ik zou los van het geld willen kijken hoe ver we kunnen komen.” De Nachttuin is een idee van landmaker en architect Nynke Rixt Jukema, ook onderdeel van het netwerk, maar niet aanwezig bij de bijeenkomst. Ze kreeg 43 partijen zover om de intentieverklaring Dark Sky Werelderfgoed Waddengebied te ondertekenen om de nachtelijke duisternis weer terug te brengen. Door de weerstand van de bewoners in haar geboortedorp Zwarte Haan leerde ze dat ze altijd van onderop moet blijven denken en rekening moet houden met de wensen van de lokale bevolking. Het is een van de tien lessen die opgetekend staan in de ‘Lessen van Landmakers’, een publicatie van Places of Hope.
Afspraken voor de toekomst Terug in de tentoonstelling besluiten de landmakers dat ze door willen met het netwerk. De landmakers leggen nog een aantal afspraken met elkaar vast. In aanloop naar IBA Parkstad 2020 in Limburg wordt het netwerk verder uitgebreid met landmakers uit heel Nederland. De deelnemers vinden het waardevol om hun praktijkkennis te blijven delen, met elkaar en met beleidsmakers. Zo kunnen de lessen van landmakers als inspiratie dienen voor de nieuwe Nationale Omgevingsvisie.
43
OF 2018-04
Sjoerd en Arjan. Typisch ondernemers met een nine-to-five mentaliteit.
Nieuw! Slim boekhouden met een betrouwbare online totaaloplossing Da’s lekker... tijd overhouden voor een potje tennis met je vrienden. Hoe doe je dat? Met Boekhout van Kromhout. Deze slimme online oplossing van Van der Veen & Kromhout geeft 24/7 inzicht in de prestaties van uw bedrijf. U bent altijd in control en de tijdrovende administratie behoort tot het verleden. Zo kunt u de kostbare uren na vijven besteden zoals u zelf wilt: aan uw relatie, uw kinderen, uw hobby, uw sport of om nieuwe ondernemingsplannen uit te werken.
Ontdek hoeveel tijd u kunt besparen! Ga naar www.boekhoutvankromhout.com
Het gemak van een grotendeels geautomatiseerde administratie Overal en altijd inzicht in actuele cijfers Betrouwbare sturingsinformatie in één muisklik Altijd het advies van uw accountant bij de hand Tijd overhouden voor zaken die er écht toe doen
Speciale bijdrage Datas Kantoor Kompleet
Trend in kantoorland:
KOFFIE!
Wat zijn de trends in kantoorland? In deze bijzondere bijdrage van Datas Kantoor Kompleet krijgt de lezer enkele suggesties. Niet journalistiek, wel informatief! In deze editie zoomen we in op misschien wel een van de meest belangrijke grondstoffen voor goed functionerende medewerkers: koffie! BAKJE LEUT! Steeds vaker kopen onze klanten óók alle facilitaire producten voor op kantoor bij ons, zoals koffie
en thee met alles wat daar bij hoort. Dit heeft ons doen besluiten een geheel eigen koffieconcept te lanceren. We zijn op zoek gegaan naar een branderij die speciaal met ons een mooi melange heeft samengesteld. Alles vers en fair trade. Ben je op zoek naar bonen of gemalen koffie, stevig of mild? Een leuk servies? Het is er. We noemen het: Leut! Om het verhaal over onze Leut-koffie kompleet te maken verkopen we er ook de juiste koffiemachines bij. Het gaat om apparatuur die is afgesteld op onze koffie en jouw gebruik en smaak. Het prijsniveau is prima te noemen: goedkoper dan Douwe Egberts maar duurder dan het huismerk van de Lidl. Maar, met een smaak waar Nespresso zenuwachtig van wordt!
ONDER HET LEUT-LABEL WORDT VERKOCHT: - LEUT snelfilter #69 - LEUT koffiebonen #27 - LEUT koffiebonen extra stevig #38 - LEUT Vriesdroog - LEUT Topping - Choco Drink - LEUT Suiker - LEUT Creamer - Roerstaafjes
- L EUT espresso kopje met schotel - LEUT cappuccino kopje met schotel - LEUT mok - LEUT cappuccino kopje met schotel - LEUT mok
www.datas.nl
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
45
OF 2018-04
Hansa Green Tour 2018
Van Schiphol via Wolvega naar Denemarken Op woensdag 6 juni startte de 9e editie van de jaarlijkse Hansa Green Tour. Meer dan 25 ondernemers reden elektrisch, hybride of met een groengasvoertuig van Amsterdam naar het duurzame eiland Æro in Denemarken. En onderweg was er een niet onbelangrijke tussenstop bij Home Center Wolvega. Hier wordt inmiddels meer stroom opgewekt dan nodig is en dit overschot werd door het bedrijf gratis ter beschikking gesteld aan de rijders van elektrische voertuigen. De start van het evenement was op 6 juni jl. bij kantoorgebouw The Base op Schiphol CBD. Jack van der Hoek, gedeputeerde duurzaamheid van de provincie Noord-Holland, zwaaide de ondernemers uit, maar deed ook zelf mee aan de tour. “Het is belangrijk dat ondernemers zich actief inzetten op het gebied van duurzame technologie en hernieuwbare energie. Deze ondernemers doen dat. De tour inspireert door duurzame initiatieven te laten zien en mensen bij elkaar te brengen. En wie weet komen daar weer mooie nieuwe samenwerkingen uit.”
Inspireren Nog even terug naar het hoe en waarom van de Hansa Green Tour. Roel Swierenga, voorzitter en organisator van de Hansa Green Tour legt het graag nog even uit: “Met onze Hansa Green Tours rijden we met elektrische,
46
OF 2018-04
waterstof en groengas auto’s door de ‘Hanze’ regio in Noord-Europa, om zo inspirerende duurzame initiatieven te bezoeken en te netwerken met Duitse en Deense partners. Met deze 9e editie startten we in Amsterdam bij de duurzame initiatieven op Schiphol, dat in Europa koploper is op het gebied van elektrische mobiliteit met de vele elektrische taxi’s, de grootste vloot elektrische bussen en een innovatieve snellaadinfrastructuur. Daar kunnen andere luchthavens in Europa een voorbeeld aan nemen”. Wim Kranenburg, manager Strategy Office van Schiphol Real Estate: “We zijn er trots op dat de Hansa Green Tour vanaf Schiphol start. Om te verduurzamen is samenwerken ontzettend belangrijk. Op Schiphol doen we dat met al onze partners. Wij willen onze algemene duurzaamheidsdoelstellingen vertalen naar concrete actie op het gebied van energiever-
bruik, circulariteit en een gezonde werkomgeving. De Hansa Green Tour symboliseert onze uitgangspunten op een mooie manier door samen kennis op te doen.” Na de start op Schiphol reden de duurzame ondernemers zoals gezegd naar Home Center Wolvega. Hier wordt al meer stroom opgewekt dan nodig is en met dit overschot mochten de ‘elektrische deelnemers’ hun voertuig laden. Een mooie geste van Home Center Wolvega en men kan dit ook doen, want het bedrijf heeft met maar liefst 72 oplaadpunten het grootste oplaadplein van Nederland.
Elektrische veerboot Vervolgens reed de delegatie door naar Groningen, Duitsland en Denemarken. Gezegd moet worden dat Swierenga ieder jaar een bijzonder programma in elkaar weet te stampen. Als deelnemer kóm je echt ergens. De editie 2018 ging bijvoorbeeld langs bij Tesla Groningen, Groningen Seaports, de Mercedes-Benz fabriek in Bremen (bezoek productielijn waterstofauto), een energiebunker in Hamburg en de grootste batterij van Europa (50MW; om daarmee het elektriciteitsnet te balanceren) in het Duitse Jardelund (vlakbij de Deense grens, red.), om vervolgens per elektrische veerboot naar het duurzame Deense eiland Æro te trekken. Tip van de redactie: houd vooral de website van OF bij, voor updates over deze en andere Hansa Green Tours.
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
47
OF 2018-04
SAMEN SNELLER NAAR DUURZAAM SUCCES Lean, Smart en Circulair Networks & Solutions Bent u ook nieuwsgierig naar de 11 wegen naar duurzaam succes? Jacqueline Hofstede | 06 - 51 34 07 37 | j.hofstede@ynova.nl
INSTALLATIEADVISERING EN BEGELEIDING ONTWERP BESTEK UITVOERING UW OPTIMALE WOON- EN WERKOMGEVING: ONZE EXPERTISE
Op weg naar een fossielvrije generatie. Door te doen gebeurt het Wij doen mee!
HEERENVEEN - TILBURG - ALMERE - WWW.TECHNION.NL
nhlstenden.com
4001 - CorpAdv 83.5x115mm Ondernemend Fryslan v2.indd 1
Abe Lenstra Boulevard 58, 8448 JB Heerenveen T. 085-0653930
27-06-18 13:13
Elfwegentocht: Vervoer – en met name autorijden – heeft een grote invloed heeft op de uitstoot van CO2 in Nederland. Het is dan ook bijna logisch dat het evenement Leeuwarden-Fryslân 2018 ervoor heeft gekozen om de Elfwegentocht te organiseren. Van 1 tot en met 14 juli 2018 zullen mogelijk mensen zich in Fryslân fossielvrij voortbewegen. De Elfwegentocht haalt in juli 2018 zoveel mogelijk elektrische auto’s, busjes, scooters, e-bikes, groengasbussen en andere duurzame voertuigen naar Fryslân en veel ondernemers lopen daarbij voorop. Wie zijn ze? En waarom doen ze mee? Een korte rondgang langs enkele deelnemers.
De namen en rugnummers! Ronald Spoelstra Technion Adviseurs | Functie: directeur-eigenaar Frans Hamstra Drietachtig BV | Functie: directeur-eigenaar Douwe Faber Ekwadraat | Functie: DGA Jacqueline Hofstede Ynova Innovation Company | Functie: directeur Jan van Iersel NHL Stenden Hogeschool | Functie: Lid College van Bestuur NHL Stenden, tevens bestuurslid van de stichting Freonen Fan Fossylfrij Fryslân Dirk-Yde Sjaarda Alfa Accountants en Adviseurs | Functie: Relatiemanager
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
49
OF 2018-04
Ronald Spoelstra: ‘ Meer onder de huid komen’ Ronald, waar zijn jullie als bedrijf goed in? Wij zijn goed in advieswerk voor gebouw gebonden installaties en ook opwekking, met specifieke aandacht voor Verduurzaming.
Waarom doen jullie mee aan de Elfwegentocht?
Dirk-Yde Sjaarda ‘Trots dat we onderdeel zijn van duurzame ontwikkeling’
Wat betekent een fossielvrij Friesland voor jullie? Een betere nalatenschap voor onze kids en gezondere omgeving nu.
Waar zijn jullie als bedrijf goed in? Wij zijn een brede zakelijke dienstverlener met een totaalpakket aan diensten onder één dak, zoals accountancy, fiscaal, juridisch, bedrijfskunde, subsidies, salaris en personeel. Overal dichtbij! Vanuit een landelijk actieve organisatie, maar met een kantoor om de hoek.
Waarom doen jullie mee aan de Elfwegentocht? We willen als Alfa vooroplopen op het gebied van duurzaamheid in de breedste zin. De Elfwegentocht past hier perfect bij. Samen met onze collega’s willen we laten zien dat we in staat zijn om tot creatieve fossielvrije oplossingen te komen.
Wat betekent een fossielvrij Friesland voor jullie? Een fossielvrij Friesland betekent dat we als regio onze koppositie verstevigen op het gebied van duurzame mobiliteit. We zijn ‘grutsk’ dat wij met Alfa onderdeel mogen uitmaken van deze duurzame ontwikkeling.
50
Het is gewoon een geweldig initiatief om meer onder de huid te komen en bewustwording te verkrijgen, dat we het anders moeten gaan doen! De eindigheid van fossiele brandstoffen is onze grootste motivatie. En uiteraard ook het tegengaan van de gevolgen van fossiel, zoals verontreiniging en temperatuurstijging. In onze projecten sturen en motiveren we opdrachtgevers om nu al voor maximaal duurzaam en circulair te gaan. Veelal kan dit binnen het budget. En doe je het niet, dan zal je zien dat een niet duurzame oplossing door regelgeving, maar ook door een slechte uitstraling tot waardevermindering van het project leidt.
OF 2018-04
Jan van Iersel: ‘Door te doen gebeurt het’ Waar zijn jullie goed in? Door grenzen te verleggen bereik je meer. Daarom dagen wij onze studenten, medewerkers en partners iedere dag uit hun talenten te ontdekken en te versterken. Op onze vestigingen, in binnen- én buitenland, zijn we altijd op zoek naar vernieuwende methoden en manieren om werkveld, onderwijs en onderzoek met elkaar te verbinden. De toekomst vraagt om ondernemende en vindingrijke professionals, die hun kennis omzetten in innovatieve oplossingen. Dat is de kracht van NHL Stenden; in een steeds sneller veranderende wereld maken onze mensen het onmogelijke mogelijk.
Waarom doen jullie mee aan de Elfwegentocht? Door te doen gebeurt het. Dit past bij het DNA van NHL Stenden. En niet alleen bij dat van ons, maar ook bij de stichting Freonen Fan Fossylfrij Fryslân, de organisatie achter de Elfwegentocht. Mooi dus, om bij zo’n evenement samen de schouders eronder te zetten.
Wat betekent een fossielvrij Friesland voor jullie? Onze rol in de samenleving is aanzienlijk, we leiden immers de nieuwe generatie op en werken samen met onze omgeving aan innovatieve ideeën en ontwikkelingen. Daarom vinden we het ook van belang om, samen met onze medewerkers en onze partners, de nieuwe generatie bewust te maken van een duurzame en fossielvrije wereld.
Jacqueline Hofstede: Wij starten het Elfwegen Circulair Pop-up Café! Waar zijn jullie als bedrijf goed in? Ambitieuze mensen en ondernemingen met elkaar in contact brengen zodat zij van elkaar kunnen leren en samen kunnen innoveren. Dit doen wij sinds 2005 binnen het Ynova Lean & Innovation Network met onder andere Philips, Villeroy & Boch, Lankhorst, Landustrie, Meijer Handling Solutions, maar ook met Gasunie, Kadaster, Waterbedrijf Groningen en VDL. Speciaal voor het MKB hebben wij het transitieprogramma ‘Fit for the Future’ ontwikkeld; dit in samenwerking met YnBusiness.
Waarom doen jullie mee aan de Elfwegentocht? Wij willen bijdragen aan een gezonde toekomst voor de generaties na ons. Dit doen wij vanuit ons bedrijf Ynova maar ook privé. Zo hebben wij de laatste drie jaar met onze expertisepartners hard gewerkt aan het Grootzand 18 in Sneek; een monumentaal pand, zeer goed geïsoleerd én zonder gasaansluiting. Echt een parel voor Nederland. De Elfwegentocht wordt voor ons 14 dagen lang een soort van kraamfeest. Nu de verbouwing klaar is mag iedereen komen kijken in onze Elfwegen Circulair Pop-up Atelier en leren van onze ervaringen.Wij bieden iedereen die iets te vertellen heeft over duurzaamheid een podium op het Grootzand 18 te Sneek.
Wat betekent een fossielvrij Friesland voor jullie? Samen met de Mienskip de wereld laten zien dat het wél kan! Fryslân als mooiste lân van de ierde!
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
51
OF 2018-04
In 8 stappen zonnepanelen op uw bedrijfspand Download het stappenplan op: www.ekwadraat.com
Drietachtig Voor extra power in innovatieve projecten “Met onze onafhankelijke projectaanpak realiseer ik graag samen met u een kwalitatief goede zon-PV installatie op uw dak voor een concurrerende prijs.” Henk Hartman Adviseur zonne-energie 088 - 4000 534
Uw adviseur in lokale en duurzame energie
MiXL helpt ondernemers met de groei van hun bedrijf. Hoe wij dit doen? Wij hebben: • goede werkplekken en kantoorruimte • • • GROEI-trainingen
voor ondernemers
rechts naast de Rabobank. • 8601 eg sneek t 06 2410 4162 e info@mixl.nl i mixl.nl @mixlsneek mixlsneek
T +316 24 32 88 80 | info@drietachtig.nl | www.drietachtig.nl
Douwe Faber: ‘Wij geloven in lokale oplossingen’ Waar zijn jullie als bedrijf goed in? Ekwadraat is een onafhankelijke integrale dienstverlener die vooroploopt in de energietransitie. Onze adviseurs begeleiden bedrijven en overheidsinstanties op het gebied van energiebesparing en duurzame energieproductie.
Waarom doen jullie mee aan de Elfwegentocht? Ekwadraat rijdt het hele jaar door duurzaam. Tijdens de Elfwegentocht willen wij ook onze omgeving helpen dit te realiseren. We willen laten zien dat duurzaam rijden heel gewoon is. Tijdens de Elfwegentocht kunnen relaties dan ook carpoolen met medewerkers van Ekwadraat. Relaties die een afspraak met ons hebben tijdens de Elfwegentocht worden persoonlijk opgehaald in de Tesla of een van onze groen gas auto’s. Zo staan relaties niet met de handen in het haar bij de overstapplek op de grens, maar staat daar een chauffeur voor ze klaar zodat ze in Friesland fossielvrij rijden kunnen ervaren.
Wat betekent een fossielvrij Friesland voor jullie? We moeten af van het denkbeeld dat fossiel rijden (benzine en diesel) normaal is. En daarbij geloven we in lokale oplossingen. Kortom: we denken dat een fossielvrij Friesland mogelijk is. Met onze ervaring zijn we in staat om projecten die daaraan meewerken van begin tot eind te realiseren.
Frans Hamstra: ‘Practice what you preach’ Waar zijn jullie als bedrijf goed in? Ik lever extra power om innovatieve projecten op te starten. Vaak als project- of programmaleider. Kenmerken van mijn projecten zijn: duurzaam, innovatie, grensverleggend. Ik geloof persoonlijk in een leefbaar en bereikbaar Noord-Nederland. In één van de programma’s waar ik aan werk kijken we naar de mogelijkheden om autonoom vervoer in te zetten en zo de bereikbaarheid en leefbaarheid van buitengebieden te versterken. Natuurlijk elektrisch en dan het liefst ook opgeladen aan lokale zonneweides. Eigenlijk de tram van vroeger terug, alleen dan volledig circulair.
Waarom doen jullie mee aan de Elfwegentocht? ‘Practice what you preach’. En dat laat ik graag zien tijdens en ook na de Elfwegentocht. Ik werk aan opdrachten met een duurzaam karakter in onze mooie groene omgeving. In zo’n omgeving past elektrisch rijden. Zowel op de speedbike als met de auto. Inmiddels ben ik in ruim anderhalf jaar 45.000 elektrische kilometers verder. Het is iedere dag een comfortabele en verantwoorde rijervaring, die ik graag deel met anderen.
Wat betekent een fossielvrij Friesland voor jullie? Voor mij betekent dit een omgeving die uitblinkt in leefbaarheid en bereikbaarheid voor iedereen. Voorloper met innovatief vervoer in het buitengebied.
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
53
OF 2018-04
54
OF 2018-04
Groeien als ondernemer met de ‘KEI miniMaster Ondernemers’
Mkb-subsidieregeling voor deelnemers managementprogramma
Ondernemers staan voor grote uitdagingen. Maatschappelijke, economische en technische ontwikkelingen gaan snel. Om ondernemers hierop in te laten spelen, organiseert het Kennis- en Innovatiehuis Noordoost Fryslân (KEI) de miniMaster Ondernemers. Belangrijk om te weten: deelnemers kunnen de helft van hun investering terugvragen via een mkb-subsidieregeling, de Voucherregeling MKB Fyslân. De eerste sessie van de miniMasters start op 10 september in Buitenpost. De miniMaster Ondernemers is een compact, praktisch en hoogwaardig managementprogramma voor mkb’ers uit Fryslân. Het programma is een samenwerking van het KEI met Rabobank Drachten Friesland Oost en Rabobank Noordoost Friesland. De miniMaster Ondernemers is specifiek samengesteld voor ondernemers die hun kennis willen verbreden, zich willen laten inspireren en het tijd vinden voor persoonlijke én zakelijke groei. Deelnemers krijgen praktische handvatten, onder meer op het gebied van strategisch management, persoonlijk leiderschap en het Lean-managementtraject. Voucherregeling Deelnemers van de KEI miniMasters kunnen gebruik maken van de MKB Voucherregeling, waardoor 50 procent van de kosten subsidi-
abel zijn. De Voucherregeling stimuleert het vergroten van het kennisniveau van mkb’ers op het gebied van bedrijfsontwikkeling, innovatie en strategische HR. Desgewenst ondersteunt het KEI de ondernemers bij de aanvraag voor de Voucherregeling. Het KEI en de Rabobank vinden het belangrijk om kennis te delen, mensen te verbinden en elkaar te versterken. Hiermee willen de organisaties zorgen voor een duurzame economische structuurversterking van het MKB-bedrijfsleven in de regio Noordoost Fryslân. De miniMaster Ondernemers helpt ondernemers zichzelf te ontwikkelen, zowel op persoonlijk- als zakelijk vlak.
Programma De minimaster Ondernemers bestaat uit acht Masterclasses die elk vier uur duren. Het
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
hele programma omvat daarmee circa vier maanden. Onder leiding van een ervaren praktijkdeskundige wordt elke bijeenkomst een essentieel aspect van ondernemen behandeld. Naast expertise en inzicht bouwen deelnemers met de miniMaster Ondernemers ook een effectief netwerk op.
Hoe doet een ondernemer mee? De organisatie roept deelnemers op zich in te schrijven. Men stelt in een persbericht: ‘Wil u meer informatie, u aanmelden of de voucherregeling aanvragen? Neem dan contact op met Kristyna van der Laan, Management Assistent bij het KEI. Zij is bereikbaar via secretariaat@ keinof.nl of 0511-760009.’
55
OF 2018-04
“Wij verkopen geen duurzaamheid, maar wij verkopen kaas met een eerlijk verhaal en door vakmensen gemaakt.” Catharinus Wierda is zuivelondernemer en initiatiefnemer van De Fryske, een authentiek kaasmerk waarmee hij niet alleen Friesland, maar nu ook de andere provincies wil veroveren. Met méér dan een goed verhaal.
De Fryske verovert kaasplankjes in Friesland
Eerlijke kaas met impact 56
OF 2018-04
Om ervoor te zorgen dat heel Nederland kennismaakt met De Fryske, is het kaasmerk een strategisch partnerschap aangegaan met kaasgroothandel Zijerveld. “Door mee te draaien in hun bestaande distributiesysteem, kunnen we winkels gemakkelijk bedienen en besparen we op logistieke kosten. Zijerveld helpt ons om stap voor stap uit te bouwen, ons duurzame product op te schalen. Zo krijgen we impact op steeds meer bedrijven en versterken we onze ketenaanpak van boer tot markt.” Wierda wil impact creëren met De Fryske. “Wij maken een lekkere, eerlijke kaas van ons gezonde Friese land. De manier waarop we dat doen is uniek, kijk maar naar de veelheid van zaken waarmee wij rekening houden. Als mede dankzij De Fryske een melkstroom voor steeds meer boeren op gang komt waarbij boeren vanuit de markt betaald worden voor duurzaam en natuurlijk produceren, is onze missie geslaagd.”
Namen en rugnummers De manier waarop de kaas wordt gemaakt is de basis. Het eerste dat opvalt aan de kaas is
de lichte kleur. “Onze kaas is ‘bleker’ omdat wij geen kleurstoffen toevoegen. Ook gebruiken we vegetarisch stremsel en niet-afgeroomde melk. “Door het gebruik van deze volle melk, de receptuur, de pure kwaliteiten van onze kaasmaker en de duurzame oorsprong heeft De Fryske een lekkere, volle smaak; echt kaas om van te genieten.” Weten wat je koopt en waar en hoe producten zijn geproduceerd wordt steeds belangrijker gevonden door consumenten, weet Wierda. “Het gaat om vertrouwen. Wij maken geen duurzame kaas om mee te gaan in een trend. We maken echt goede, Friese kaas. Ons verhaal klopt en we zijn volledig transparant. Namen en rugnummers van onze boeren en kaasmakerij zijn bekend. Wij verkopen kaas met een eerlijk verhaal en door vakmensen gemaakt. De Fryske kan voorlopig toe met twee Friese melkveehouders; zij produceren gezamenlijk zo’n twee miljoen liter melk. “Daar kun je heel wat kaas van maken. Onze boeren voldoen aan duurzame eisen zoals weidegang en na-
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
tuurinclusief werken, waarbij een deel van het bedrijf broedgebied is voor weidevogels.”
Ruimte voor de skries Op de kaas staat zo’n weidevogel afgebeeld: de skries (Nederlands: grutto). “De skries staat symbool voor hoe wij onze kaas maken: in een robuust, gezond systeem waarin ruimte is voor weidevogels en waarin duurzaamheid goed is voor de koeien, het land en de boer. Als je dat voor elkaar krijgt, maak je namelijk betere melk en krijg je betere kaas.” De Fryske is in steeds meer winkels te koop en verkrijgbaar in verschillende leeftijden, van Jonge Fryske tot Âlde Fryske. Ze verovert steeds meer kaasplankjes in Friese horecazaken en prijkt op menig menukaart. “In Friesland wil ik dat iedereen ons kent en onze kaas op elke straathoek te koop is. Dankzij de samenwerking met Zijerveld kunnen we De Fryske ook in de rest van Nederland bij vele kaasspeciaalzaken verkrijgbaar maken. Ik hoop en verwacht een flinke groei de komende jaren waarbij we laten zien dat duurzaamheid en business samengaan.” www.defryske.frl
57
OF 2018-04
Dave de Jong (FBI) en de groene economie
‘ Duurzaam ondernemen lóónt!’ Wie over de Kadijk in Lemmer rijdt kan het pand van Friesland Bedrijfswagen Inrichting (FBI) tegenkomen. De naam van het bedrijf van ondernemer Mischa Koops en zijn import-Friese compagnon Dave de Jong verklapt de core business prima: bedrijfswagens worden bij FBI helemaal op maat ingericht en dat voor kleine, maar ook zeer grote klanten. Onderscheidend is echter vooral de manier waaróp FBI dat doet, namelijk met een zeer sterke focus op duurzaamheid. “We zullen snel toe moeten naar die groene economie”, stelt De Jong. “Dan moet je als bedrijf het streven hebben om dat wat je aan vervuiling produceert volledig te compenseren. In ons geval betekent dat: iedere dag nadenken over duurzaamheid en alles wat je doet circulair maken.” Een gesprek over hoe dat in zijn werk gaat. En: over de vraag of groen zijn ook iets oplevert.
58
OF 2018-04
Een scherpe focus dus op duurzaamheid. Hoe geven jullie dat inhoud? Wij zijn doordrongen van onze verantwoordelijkheid als het gaat om het milieu. En we zijn er dan ook trots op dat we het Deense topproduct Finnerup, dat al meer dan twintig jaar een begrip is in Europa, mogen verkopen. Finnerup is voor 95 procent gemaakt van aluminium en is onze basisgrondstof voor de inrichting van de bedrijfsauto’s. Aluminium is honderd procent recyclebaar. Daarom geven we een ‘cradle to cradle’ garantie en geven we een return bonus op het aluminium zodat we
het kunnen hergebruiken. Bovendien heeft het een laag gewicht, waardoor het brandstofgebruik ook minder is. Maar het gaat ook om productieprocessen en die zijn bij Finnerup ook prima: de fabriek in Denemarken draait bijna geheel op windenergie en alle producten gaan de deur uit in speciaal recyclebaar karton.”
Jullie kunnen gerust een voorloper genoemd worden als het gaat om duurzaamheid. Loont dat eigenlijk wel? Je kunt immers ook te ver voor de troepen uitlopen?
Ja; gelukkig loont het! En daar mogen we met z’n allen blij om zijn. Het bewustzijn is blijkbaar al ver genoeg gevorderd, want wij groeien als kool. Zo richten wij ongeveer alle bedrijfsauto’s van Heineken Horeca Services, de afdeling die verantwoordelijk is voor alles op tap gebied. Heineken heeft tegen ons gezegd: ‘wij willen in 2020 de groenste brouwerij van de wereld zijn en jullie hebben het schoonste product als het gaat om bedrijfswageninrichting. Dus gaan we samenwerken.’ Ook andere grote bedrijven, zoals Strukton, onderdeel van Oranjewoud Altea groep, kiezen bewust voor ons, vanwege ons groene profiel.
Hoe is dit eigenlijk allemaal begonnen? Mijn compagnon Mischa zat altijd al in de bedrijfswagen-inrichting. Eerst in loondienst en vanaf 2001 voor zichzelf. Hij richtte toen in Gouda BIW (Bedrijfswagen Inrichtingen, red.) op. Ik werkte zelf in de autobranche bij Peugeot en later Renault. Ik deed voornamelijk de zakelijke markt en dus ook veel bestelbussen. Zo hebben Mischa en ik elkaar leren kennen. Het klikte meteen en in 2008 ben ik bij BIW als commercieel directeur aan de slag gegaan.
Een grote vestiging van BIW dus, in Gouda. En hoe is de stap naar Friesland tot stand gekomen? Mijn vrouw en ik hadden altijd al wat met Friesland vanwege het water en familie. In 2010 is onze lang gekoesterde wens in vervulling gegaan om in Lemmer op een prachtig plekje aan het water te wonen. Later is daarbij het idee ontstaan dat Lemmer ook een prima basis biedt voor een tweede vestiging. Het ligt mooi centraal aan de A6 en ik merkte dat in deze regio goed technisch personeel te vinden is. Ook de circulair economische ontwikkeling heeft een belangrijke rol gespeeld bij de beslissing van
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
59
OF 2018-04
Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...
Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl
NU BESCHIKBAAR:
HORECATOPPERS VOOR HET ZOMERSEIZOEN je zoekt. precies wat
www.workbv.nl
Mischa en mij om naast BIW ook FBI te starten. Vanuit Lemmer bedienen we op deze manier de provincies Friesland en NoordHolland.
En hoe gaat het met de zaken? Uitstekend, mag ik wel zeggen! We zijn de afgelopen jaren gegroeid van vijf mensen naar 22 mensen. Daar ben ik best
Verder kijken FBI (Lemmer) is gelieerd aan BIW (Gouda). Men is dealer van het Deense merk Finnerup. Kijk op: www.Finnerup.nl, www.B-I-W.nl en www.fbibv.nl
een beetje trots op. We doen dan ook van alles: betimmering, bestickering, dubbelcabines, standkachels, elektriciteit. Klanten weten dat ze in feite voor alles op het gebied van bedrijfswageninrichting bij ons terecht kunnen. En ze weten ook dat er meestal al twee weken na een order een compleet ingerichte wagen voor de deur staat.
Wat vind je eigenlijk het mooiste van je werk? Voor mij persoonlijk is dat het feit dat geen dag hetzelfde is. Je komt bij veel bedrijven binnen en maakt dan kennis met mensen van alle niveaus. Het kan de directeur zijn, maar ook een wagenparkbeheerder, of een monteur. Dat is leuk! Ook is het inspirerend
L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
wanneer je met je bedrijf een bijdrage kunt leveren aan een betere wereld.
En wat zijn jullie zakelijke ambities? In Friesland willen wij een bijdrage leveren aan het bouwen van een geheel circulaire regio. Dat is een echte uitdaging. Verder hebben we ook in commercieel opzicht ambitie. Zo willen we graag groeien en dat mag ook best wel in het buitenland. In België hebben we inmiddels een viertal dealerschappen en dat loopt goed. Engeland stond hoog op het lijstje, totdat de Brexit kwam. We hebben nu een meer dan gemiddelde belangstelling voor landen als Frankrijk, Oostenrijk en Spanje.
.
61
Dave de Jong Geboortedatum 12 oktober 1970 Geboorteplaats Utrecht Burgerlijke staat Gehuwd, twee kinderen Hobby’s Zwemmen, leiden van jeugdvoetbalelftal (CVVO Lemmer), de sporten van de kinderen ondersteunen (turnen en paardrijden) en sloepvaren (‘Genieten van rust en ruimte; daar ben ik uiteraard voor naar Friesland gekomen!’)
OF 2018-04
Bedrijfswagen Leasen? Of toch liever de voordelen van huren! Wanneer je een bedrijfswagen nodig hebt, zijn er tegenwoordig vele verschillende manieren om er over één te beschikken. Maar even rekenen en het kan je aardig wat geld schelen. Leasen Zo zijn er verschillende soorten lease, Private Lease is een leaseconstructie, toegespitst op particulieren. Het is interessant voor mensen die van tevoren willen weten wat zij maandelijks kwijt zijn aan hun auto. Financial lease is een lease soort waar en alleen financieel geleased word, en Operationele lease is een lease vorm voornamelijk voor de zakelijke markt waarbij alle kosten van afschrijving, onderhoud en verzekering zijn opgenomen. Voordelen van lease zijn dus dat je vaak van te voren weet wat je maandelijkse kosten zullen zijn, je geen gedoe hebt met onderhoud en afschrijving. Maar er zijn ook nadelen waarmee je de overweging kan maken of je voor deze keuze wilt gaan. Je gaat namelijk een financiële verplichting
62
OF 2018-04
aan voor langere tijd, terwijl je niet weet of je voor meerdere jaren de zelfde wensen of werk blijft houden.
Huren Het huren van een auto of bedrijfswagen kan daarom veel interessanter zijn dan leasen. Zeker als je over een korte periode een auto nodig hebt, bijvoorbeeld voor een vakantie of extra drukte bij je bedrijf. Zo ben je bij huren ook flexibeler. Het huurtarief is afhankelijk van de gebruiksduur, de voertuigklasse en het aantal gereden kilometers. In sommige gevallen kent het verhuurbedrijf een haal- en brengservice van de auto, zodat je de auto voor de deur krijgt afgeleverd. Je kan bij een verhuur bedrijf ook een huur periode voor langere tijd afspreken
waarbij flexibiliteit het tover woord is. Je huur bijvoorbeeld een kleine bestelauto voor een drie maanden, maar je hebt in de tussentijd een dag of week een grotere bus nodig. Het verhuurbedrijf, is gewend aan flexibele inzet en kan je dus helpen met het switchen naar een groter klasse of weer juist naar een kleinere auto! En heb je de auto helemaal niet meer nodig, dan breng je de auto gewoon weer terug. Verdiep je daarom goed in de mogelijkheden bij het autoverhuurbedrijf, zij zijn je namelijk graag ter wille om je de voordelen van huren te laten zien. Autoverhuur Bultman Houtdraaier 5A 8447 GG Heerenveen
telefonie datanetwerken bewakingscamera’s professioneel . ervaren . vertrouwd
Hogedijken 26 . Dokkum . t. (0519) 24 20 24 . info@faber-telecom.nl . www.faber-telecom.nl
KENNIS IS KUNNEN KENNIS IS KUNNEN
IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF
BEVESTIGINGEN BEVESTIGINGEN
VEILIGHEID VEILIGHEID
GEREEDSCHAPPEN GEREEDSCHAPPEN
POSTBOXEN POSTBOXEN
GROENVOORZIENING GROENVOORZIENING
Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl