Ondernemend Friesland editie 4 juni 2015 by OF BV

BOLSWARD 2018 EN VERDER: 'HET CALIMERODENKEN VOORBIJ' PROVADA: CIRCULAIRE ECONOMIE, INNOVATIE EN BORRELEN SNELLE JELLE EN VLUGGE JAPIE – MAG DAT?

de KuubsKist breidt uit

Complete kringloopbeleving OF 2015 | www.of.nl | 04

SPECIAAL OF DUURZAAM KATERN IN DIT NUMMER

Uw firewall tegen al het gevaar van buitenaf Franรงois HaverSchmidtwei 3 8914 BC Leeuwarden T. 058 845 80 00 www.ddfr.nl info@ddfr.nl

ABRATKI KK EE RL S B L I K

Waxen Zo maar een doordeweekse werkdag van een hoofdredacteur. Mails komen en gaan. Bijna tweehonderd per dag. Mooi vak. Van alles komt op je af. Nieuwe businessplannen van ervaren rotten, hemelbestormende innovaties van bijna afgestudeerde studenten, dromen, faillissementen. Je maakt wat mee. Qua variatie is mijn baan top of the bill. Om 11.51 uur kwam dat persbericht. ‘Schoonheidsspecialisme past voor ontharen bilnaad en schaamstreek’. Dan de aanhef: ’Beste Menno…’. Mijn God, dacht ik, ’t is aan mij persoonlijk. Inge de Munnik, beauty-expert van Beautyspot.nl had tot mijn OF-mailbox weten door te dringen en schreef: “Mannen die een Boyzilian willen of hun bilnaad willen laten ontharen, kunnen bij slechts 11% van de professionele schoonheidsspecialistes terecht.” Dat heeft Inge laten onderzoeken. Ik dacht: ho! Een ‘Boyzilian’? Hier vinden mensen iets vanzelfsprekend, waar ik geen weet van heb. Ik loop achter. Googelen! Slecht voor de arbeidsproductiviteit, zo’n persbericht. Want voor ik het door had zat ik online tot over mijn oren in de Boyzillian-sites. Een Boyzilian is een ‘intiem-wax’ voor mannen die er graag jongensachtig uit willen zien, ook rond de intieme delen, zo leerde ik. En daarin bestaan ook weer gradaties, las ik, terwijl ik mijn hete koﬃe opslurpte. De ‘De Men’s Wax’ is de mannelijke tegenhanger van de dames bikiniwax. Alles wordt weggehaald, maar wat in je zwembroek zit, blijft in de zwembroek, beharing technisch gesproken. De hardcore Boyzilian gaat echter graag een stapje verder, zo werd ik wijzer. Die gaat voor de ‘Brazilian Wax’. Voor 57,50 euro worden ook scrotum en bilnaad meegenomen. Sodeju, dacht ik. Je vraagt je af: welke man doet dat? Nou, ze zijn niet op één hand te tellen, zo kwam ik al googelend langs diverse fora aan de weet. Het barst van de kerels die behalve de zaterdagse poets- en waxbeurt van de auto ook nog hun eigen Tunica dartos (Latijn!) onder handen nemen. Kaal is in, maar wat heb je er aan, zakelijk? Wel, de Wharton School van de Universiteit van Pennsylvania kwam enkele jaren geleden tot een opmerkelijke conclusie. Men liet aan 344 proefpersonen twee verschillende foto's zien van dezelfde man. Eén foto met en één foto zonder haar. Wat bleek? De proefpersonen vonden de kale man in alle testen dominanter. Ook werd de kale man ingeschat als langer, sterker en een betere leider. Tja, de lezer voelt mijn volgende vraag misschien al aankomen: hoe zou het met dat leiderschapsimago zitten, in de zone onder de gordel? Helaas, aan aanvullende cijfers kan ik u niet helpen. Bovendien moet een hoofdredacteur – net als u, ondernemer – kunnen focussen. Om 12.45 liet ik daarom de wereld van de wax achter me en begon ik met ons OF verslag over de Provada. Ik geef toe, ‘t is me nogal een bruggetje. Maar ja, ik had u gewaarschuwd; qua variatie is mijn baan top of the bill.

Menno Bakker HOOFDREDACTEUR

Meer lezen of reageren? http://www.facebook.com/menno.bakker.96 of op https://twitter.com/OF_nl

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

O F 2 0 11 55 -- 0044

Snel en scherp printen

Nutma Schilders Voor al uw glas- en schilderwerk

posters flyers dorpskranten almanakken scripties drukwerk

De Roef 2a, 9206 AK Drachten T 0512 543 350 F 0512 543 701 E info@donkel-donkel.nl

www.nutma.nl

of online: www.donkel-donkel.nl

Roptawei 5 - 9123 JA Metslawier - info@nutma.nl - 0519 - 242 348

Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl

AI N R THIOK U E LD

26 10 3 6 10 17 18 21 23 26 30 33 34 36 37

Bakkers Blik Kort nieuws Bolsward 2018 en verder: 'Het Calimero-denken voorbij' Tandarts Implantoloog Frank Post over zijn vak Grondige verbouwing bereidt Jopie Huisman Museum voor op de toekomst Beleefcentrum Kornwerderzand Jan Tabak over vrijheid: ‘Ik wil hartstikke partijdig zijn’ de KuubsKist breidt uit Provada: circulaire economie, innovatie en borrelen Het gedrocht ‘transitievergoeding’ - column Buro360 Een tweede leven voor kantoormeubilair Brullen voor het goede doel Visie op financieren - column Rabobank

COLOFON Uitgeverij Ondernemend Friesland BV Hoofdredactie Menno Bakker Bladmanagement Ed Klijnman

Advertentie exploitatie en administratie Ondernemend Friesland BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Telefoon 0512 366326 André Toering 06 46155747 Gert de Lange 06 10556784 Jos Miedema 06 15262182

38 12 easy pieces van ... 40 Snelle Jelle en Vlugge Japie – mag dat? - column Inaday 41 OF DUURZAAM katern

Cover foto: Charlotte Andries, eigenaar van de Kuubskist

Redactie NARVIC Inhoudgevers, met: Ingrid van Damme, Atty Marije Horjus, Casper Ferwerda, Henk Dilling, Menno Bakker, Ivo Pakvis

© De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welk aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebasseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

Vormgeving Sprog Drukker Scholma Druk

nieuwsberichten@of.nl ISSN 1383-9314

www.of.nl

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

VERFRISSEND ’t Was weer genieten, daar op de stoep bij Sems Leeuwarden. Ondernemer Jeroen Meppelink had het dan ook goed voor elkaar, ergens eind april. Een lekker zonnetje, een dj van de hockeyclub en leuke vrouwen; dan komen de ondernemers vanzelf. Zoals Freddy Bult met zijn vrouw Aukje Westerhof van de Herberg van Smallingerland. Begin dit jaar werden ze nog eventjes Ondernemer van het jaar in

die gemeente. Samen overigens met Jelmer Spijksma (OR-Quest) en Robert Bakker (Kijlstra Riolering). “Ja, het is leuk om eens hier te kijken. Drachten is ook gezellig, maar daar kennen we zo’n beetje iedereen. Dit is ook wel eens verfrissend.” Er waren nog meer ondernemers. Aanzienlijk meer. Ramon Bourguignon was er te vinden, als ook Albert Kooy, chef en leermeester van Wannee (Stenden). Ook vastgoed en

verzekeringen straalden door aanwezigheid. En Meppelink? Ook hij straalde. “Mijn vader, die een Italiaans restaurant had, heeft mij geïnspireerd”, zo lezen we op zijn website. “Na de middelbare school ging Jeroen ‘uiteraard’ naar de Hogere Hotelschool en liep hij stage in het buitenland. In 2009 werd hij door een vriendin op Sems geattendeerd: “Daar wil jij werken!” En ja, dat bleek te kloppen.

Van der Velde naar Smelne Yachtcenter Een mooie versterking voor Smelne Yachtcenter BV in Drachten. Sinds mei is Henk van der Velde als jachtmakelaar bij het team gekomen. Hij zal medeverantwoordelijk zijn voor het verder uitbreiden van de bemiddeling en de aan- en verkoop van nieuwe en gebruikte motorjachten. Hiervoor was hij werkzaam bij Jachtbemiddeling van der Veen.

OF 2015-04

AKROTRI TK ENLI E U W S

Tegeltjeswijsheid! Gespot bij Haan reclame, de indrukwekkende signmakers uit Stiens. Een qua formaat uit de hand gelopen tegeltjeswijsheid, waarme de core business van ondernemers Douwe de Haan en Christiaan de Jong haarfijn wordt verteld. Douwe de Haan richtte Haan Reklame in 1988 op en sinds 2008 is Christiaan de Jong zijn partner in crime. In 2014 kreeg het bedrijf een nieuwe naam – Haan Reclamewerk – en huisstijl. De groei bleef niet uit. Het bedrijf heeft inmiddels 28 medewerkers.

MES engineer Stephan van der Berg (L) en Accountmanager Harry van Wieren demonstreren de vingerprintscan.

BEENEN KOMT MET VINGERPRINT-SCAN VOOR INDUSTRIE

PRIJS VOOR CLUB RED

Club Red in Leeuwarden is op 18 mei jl. tijdens de uitreiking van de Nightlife Awards 2015 verkozen tot ‘Populairste Club van Nederland’. In Villa Thalia in Rotterdam haalden de Leeuwarders de prijs binnen, die bedoeld is als stimulans voor ondernemers en personeel. Club Red is een trouwe deelnemer van de awards. Eerder werd het evenement zelfs al eens bij Club red zelf gehouden.

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

Iedereen uit het bedrijfsleven kent ze wel, de post-it briefjes, met daarop wachtwoorden om in te loggen op de PC of het bedrijfsnetwerk. Dat is vanaf nu verleden tijd. Het is nu mogelijk om veilig in te loggen op industriële netwerken door middel van een vingerafdruk, aldus automatiseerder Beenen uit Heerenveen. Het grote voordeel van het systeem is dat er geen persoonsgegevens hoeven te worden opgeslagen op een server en dat wachtwoorden overbodig worden. Het is bovendien een veilige methode, want het systeem maakt gebruik van ‘twee factor authenticatie’. Dat wil zeggen dat men gebruik maakt van iets wat men bij zich heeft (een chipkaart), plus iets wat aantoont wie je bent: de vingerafdruk. “Het systeem wat wij toepassen is niet nieuw, maar wij hebben het geschikt gemaakt voor de meeste industriële systemen zoals SCADA en DCS “, zegt accountmanager Harry van Wieren. “Het systeem maakt gebruik van een kaartlezer, waarmee ook de vingerafdruk kan worden gescand en een chipkaart waarop de vingerafdruk van de persoon is opgeslagen. De vingerafdruk, die is opgeslagen op de chipkaart, wordt vergeleken met de vingerafdruk van de persoon. Komt die overeen, dan wordt er eerst gekeken of de kaart nog geldig is. Zodra dat het geval is krijgt men toegang tot het systeem”, aldus Van Wieren. www.beenen.nl

OF 2015-04

IN THE PICTURE: GIESING COATINGS

Soms kom je van die bedrijven tegen, die al jaren bestaan, een goede naam hebben opgebouwd in de branche, maar nooit zo op de voorgrond treden. Giesing Coatings is zo’n bedrijf. Wie zijn ze en wat doen ze? OF belde even bij ze aan. “Wij zijn Giesing Coatings, dé groothandel met passie voor verf”, zeggen Johan Giesing en Hendrik Stellinga, nagenoeg in koor. Maar waar onderscheidt het Leeuwarder bedrijf zich in? “Wij zijn een vrije verfgroothandel. Dit houdt in dat wij de beste producten leveren van diverse leveranciers. Wij zijn onder andere dealer van de kwaliteitsmerken Anker Stuy, Herfst & Helder en Zero. Daar hebben we een uitstekende relatie mee. Hierdoor bieden wij kwaliteit en heeft de klant de keuze uit een groot assortiment op ieder prijsniveau.” Het assortiment voert verder dan alleen coatings, zo vernemen we. “ Dat klopt”, aldus Giesing, “Wij hebben ook een groot assortiment in werkkleding van diverse merken, waaronder Helly Hansen en Dassy. Hiernaast bieden wij ook werkschoenen, PBM’s, bedrukking en advies op maat aan.”

Johan Giesing, Hendrik Stellinga

ALLE KANTEN!

Kruispunt E10, bij Tytsjerk en Oenkerk is een mooie plek. Je kunt er letterlijk alle kanten op. En dat niet alleen in geografische zin. Ook culinair is het een kruipunt van wegen. Van Chinees tot wereldkeuken, tot snackbar. Een heerlijke culinaire smeltkroes in heerlijk opportunistische – bijna Amerikaanse- stijl. En de keuken? Wij zeggen: gewoon proberen!

JUICED DESIGNS SCOORT MET ARTHOUSE

Nieuws van Inqubator. Afgelopen maanden heeft Incubatee-ondernemer Gino van der Baan van Juiced Designs een nieuw innovatief product ontwikkeld. Hij sleepte er in april een nominatie mee binnen van zogenaamde NHL Academy Award, plus een nominatie voor de LC-awards. Waar gaat het om? Een virtual reality app voor smartphones genaamd, ArtHouse. De app stelt gebruikers in staat om hun eigen kunstwerken en creaties te vertonen in expositievorm op één vierkante meter, door middel van een smartphone en een speciale virtual reality bril. Inmiddels is het product bijna gereed voor lancering in de Google Play Store en de App Store en kunnen jonge creatieven straks aan de hand van de app hun werk vertonen aan de hele wereld. Daarnaast gaat de app kansen bieden aan musea. Een compleet nieuwe collectie vertonen zonder de huidige ruimte te hoeven uitbreiden is slechts één van de mogelijkheden die Juiced Designs nu aanbiedt.

OF 2015-04

AKROTRI TK ENLI E U W S

MARCOMPAGNON: SUPERMARKT VOOR CREATIEVE INDUSTRIE

VINNY & JO:

GROOVY

In een markt die verzadigd lijkt komt vernieuwing. Leeuwarder’ ondernemer Joël Heiner hoopt met zijn nieuwe bedrijf Marcompagnon hoge ogen te gooien in marketing- en communicatieland. Als compagnon ontzorgt hij bedrijven en organisaties door ze advies te geven binnen zijn vakgebied. De adviezen worden uitgevoerd door een select partnernetwerk van experts. Marcompagnon richt zich met name op het midden- en kleinbedrijf. Een sector waarvoor de grote reclamebureaus te duur zijn en iemand in dienst nemen voor communicatie en marketing net niet uit kan. Door alle expertises, die in een commerciële strategie voorbij kunnen komen, snel in te kunnen schakelen, treedt Marcompagnon op als die zogenaamde supermarkt binnen de creatieve industrie. “Geen projecten zonder einde en torenhoge uurtarieven om het leger aan overhead te dekken, maar transparante en flexibele abonnementen”, zegt Joel Heiner. “Iedere Euro die een MKB-er uitgeeft is een investering. Men wil weten waar hij of zij voor betaalt, helemaal binnen het MKB. De manier waarop wij werken voorziet hierin.”

Nieuw aan het Leeuwarder firmament: Vinny & Jo van ondernemers Peter van der Wal (links) en Kor van der Meulen (rechts). Laatstgenoemde kennen we ook als eigenaar van softwarebedrijf Prodist, maar het leven is volgens Van der Meulen te kort om het daarbij te laten. En dus: Vinny & Jo. De heren lijken het leven vooral van de zonnige kant te bekijken en weten wel hoe je gasten moet ontvangen. Hier op de kiek met Martina Schiphof, informatrice van de VVV Leeuwarden, want zodra er een nieuwe zaak is wil het hoofdstedelijke toeristenkantoor natuurlijk weten wat voor vlees er in de Leeuwarder kuip zit. Dan wet je waar je de jaarlijkse 100.000 VVV-bezoekers zoal naar toe stuurt. De ondernemers wisten het bezoek zeer te waarderen. In Vinny & Jo (Grote hoogstraat) waant de bezoeker zich eigenlijk even in een andere tijd. Voor wie het wil: sfeertje New York, 1920. Maar dan zonder de beruchte drooglegging, want behalve een keur aan koﬃe en thee wordt er ok gewoon een goede cognac geschonken. De ambiance: ruw hout, beton, baksteen, lekkere wegzakstoelen, groovy muziek.

WEIDENAAR IN DE PRIJZEN Familiebedrijf Weidenaar uit Dokkum is eind mei Nederlands kampioen geworden met de Boerenleverworst in de categorie 'Gegaarde Worstsoorten'. Dat gebeurde tijdens de vakbeurs voor Vlees, Vis en Kaas voor Nederland en België (het zogenaamde MFC Event). “We zijn ontzettend blij. Hoe overtuigd je ook bent van je eigen product, de jury heeft het laatste woord”, aldus directeur Lieuwe Weidenaar. “Wat het voor mij extra bijzonder maakt is dat we met onze Boerenleverworst nog niet eerder Nederlands kampioen zijn geweest. Het is een regionaal product door de grove structuur de kruidnagel en nog in natuurdarm.” Juist ja.

Project inrichten? Lippe Project we et wat voor vloeren, mur en en ramen mogelijk is! Drachten 0512 - 549721

45700126 Mers94x50mm indd 4 VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

26-04-11 16 09

OF 2015-04

Bolsward 2018 en verder

Het Calimerodenken voorbij

Bolsward op een zonnige junimiddag: in het hart van de stad heerst een vrolijke bedrijvigheid, mensen winkelen of genieten in de zon van hun lunchpauze. In het monumentale Stadhuis komen deze middag zes genodigden bijeen die elk op eigen wijze nauw betrokken zijn bij de toekomst van deze markante stad. Eén ding wordt deze middag heel duidelijk: in deze voormalige Hanzestad wordt op onorthodoxe wijze de samenwerking gezocht om het beste van Bolsward op de kaart te zetten. Aangeschoven deze middag zijn Maarten Offinga (wethouder Súdwest-Fryslân), Ronald Velzen (voorzitter van Parkmanagement Bolsward en eigenaar Velzen Textielreiniging), Gerben Okkinga (voorzitter van Bedrijvenvereniging Bolsward en eigenaar Okkinga Communicatie), Fer Grijmans (voorzitter van Bolsward Promo-

tion en eigenaar Grijmans Advocaten) en Jan Galema (bestuurslid van Stadsbelang Bolsward en tevens melkveehouder).

Stadhuis van Bolsward Locatie is het voormalige Stadhuis van Bolsward (bouwjaar 1614-1617) dat zoveel historie uit-

OF 2015-04

ademt. Ontwerper en bouwmeester was Jacob Gysbert, vader van Gysbert Japicx, de Friese dichter en renaissanceschrijver die, net als Titus Brandsma, deel uitmaakt van de rijke historische canon de stad. Vanaf het moment dat Bolsward deel werd van Súdwest Fryslân werd duidelijk dat dit Stadhuis zijn oude functie zou verliezen.

AO B R TL ISKWE AL R D 2 0 1 8

Het zoeken naar een nieuwe bestemming is een belangrijk facet in het rapport Bolsward 2018 en verder, waarin de Bolswarder communicatiespecialist Klaas Toering, verkenningen verricht naar de toekomst van Bolsward.

Centrale ontmoetingsplek Het oude Stadhuis zou zich prima lenen voor centrale ontmoetingsplek voor de Bolswarders en onderdak kunnen bieden aan een openbare bibliotheek en een stadscafé, zo schetst het rapport. De Oudheidskamer, nu uitsluitend gevestigd op de tweede verdieping, kan worden uitgebreid naar het hele Stadhuis. De diverse historische objecten uit de Oudheidskamer kunnen op ongedwongen wijze het verhaal van Bolsward vertellen: van bolle en borrel tot zilver en zuivel. Aan de achterzijde van het Stadhuis maakt de parkeerplaats plaats voor een groot plein dat op zijn beurt middels een fraaie wandelroute verbonden is met andere pleinen in het hart van de stad.

Economisch rendabel Oﬃnga is enthousiast: “Een ontmoetingsplek

VOLG OF NU OOK VIA

voor burgers in het hart van de stad, een plek waar het goed toeven is, met een mooie wandelroute van plein naar plein: dat spreekt tot de verbeelding. Reuring en gezelligheid trekken mensen aan. Vanaf het plein loop je makkelijk even door de winkelstraat of strijk je neer op een terrasje. Publieke en commerciële functies kunnen elkaar zo gemakkelijk versterken.” Een goed doortimmerd plan is daarbij echter van het grootste belang, benadrukt de wethouder: “We willen een duurzame herbestemming voor het stadhuis, dat betekent dat het ook economisch rendabel moet zijn.”

Compleet Toering redeneert in zijn verkenning vanuit drie focuspunten: Cultuur & Historie (denk onder meer aan het Titus Brandsmamuseum, het Gysbert Japicxmuseum, en de schat van ruim 150 rijksmonumenten), Fietsen & Varen (Bolsward als knooppunt voor fiets-en vaarroutes) en Foods & Fields (denk aan Bolsward als het centrum van de zuivelindustrie, de toenemende populariteit van streekproducten). “Het mooie van dit rapport is dat het zo’n compleet beeld

. K I J K O P W W W . O F. N L .

geeft door het DNA van de stad als uitgangspunt te nemen”, aldus Gerben Okkinga. “Daarnaast maakt deze verkenning ook duidelijk hoeveel we als Bolsward in handen hebben”, vervolgt hij. “Als we aan positionering denken hebben we vaak de neiging om ‘op zoek’ te gaan naar manieren om onszelf te profileren. Punt is dat het ‘er allemaal al is’. Het gaat erom om het bloot te leggen.”

Overlappende belangen De toekomst van Bolsward leeft. Dat blijkt uit het feit dat Bolswarders elkaar opzoeken om hierover met elkaar van gedachten te wisselen. Zo zoeken Bolsward Promotion en Bedrijvenvereniging Bolsward nadrukkelijk de samenwerking. Gerben Okkinga, een van de kwartiermakers: “Een winkelier in de binnenstad heeft niet altijd eenzelfde belang als een ondernemer op een bedrijventerrein. Maar onze belangen overlappen elkaar opvallend vaak. Daarnaast zijn er overstijgende belangen die ons allemaal aangaan, zoals de herinrichting van de binnenstad. We werken daarom hard aan een overkoepelend samenwerkingsverband.”

OF 2015-04

CO2neutraal hijsen...

Wie vertrouwt u uw administratie toe?

www.bkf.nl

BKF biedt u de mogelijkheid! Hijswerkzaamheden Speciale transporten Bergingen Interne transporten IndustriĂŤle verhuizing Rijplatenverhuur Montage en demontage n

088 - 253 0 253 FRANEKER

DRACHTEN

GRONINGEN

EMMEN

KAMPEN

HEERHUGOWAARD

De G af fel 9 , Drachten T +31 (0) 512 51 48 01 |

www.parsec.nl 058-2954800

w w w.technaut .com

B O L S WA R D 2018

Nieuwe wegen Fer Grijmans, als eigenaar van Grijmans Advocaten van ‘nature’ betrokken bij de Ondernemersvereniging Bolsward, heeft inmiddels zitting genomen in het bestuur van Bolsward Promotion. Dat is opmerkelijk. “Dat heeft direct met de eerder genoemde samenwerking te maken”, legt Grijmans uit. “Het is belangrijk om bij elkaar in de keuken te kunnen kijken, elkaars argumenten te kunnen wegen. We hebben een opvallende binnenstad, als Bolsward Promotion willen we dat zo houden en versterken, onder meer door een aantrekkelijk en divers winkelaanbod. Vaak matchen onze belangen met de belangen van Bedrijvenvereniging Bolsward. Maar daar waar belangen elkaar bijten of waar frictie ontstaat moet je met elkaar in gesprek. Want alleen samen maken we de toekomst.” Waarom komt die samenwerking juist nu tot stand? Grijmans: “Toen het gemeentebestuur verhuisde van Bolsward naar Sneek veranderde de situatie voor ons: even het stadhuis binnenlopen, dat is er niet meer bij. Van daaruit zoek je naar nieuwe dwarsverbanden, naar nieuwe wegen. Dit is een van die wegen.”

Betrokken burgers Niet alleen ondernemers, ook burgers zijn actief betrokken bij de toekomst van Bolsward. Stads-

VOLG OF NU OOK VIA

belang Bolsward fungeert als de spreekbuis van de burger. Jan Galema: “Vanuit diverse geledingen, denk aan het sociaal domein, kunst en cultuur, milieu en de agrarische ommelanden zijn burgers vertegenwoordigd in dit platform. Doel is om de belangen van de bewoners in de breedste zin van het woord te behartigen. Daarom maken ook wij deel uit van ‘Stichting Bolsward 2018 en verder’, samen met Bolsward Promotion en de Ondernemersvereniging Bolsward. En natuurlijk zijn we gesprekspartner van het gemeentebestuur.”

Springplank Als we Bolsward zichtbaar willen maken moeten we de parels van Bolsward inzetten als springplank, vindt Galema: “Neem de oude zuivelfabriek, met zijn rijke historie. Dat moet je vastzetten, je moet het verhaal erachter naar buiten brengen. Dat geeft ondernemers in de food de kans om in te haken en aansluiting te zoeken.” Zo ziet Galema een toenemend aantal ondernemers dat zich toelegt op streekproducten: “Die producten kunnen we verbinden met de Friese identiteit, met schone luchten, het prachtige landschap, met duurzaamheid. We hebben al twee prachtige evenementen die bij uitstek verbonden zijn met Food & Fields: het Heamielfeest en Bolletongerdei. Daar liggen

. K I J K O P W W W . O F. N L .

kansen, we moeten dat verder uitbouwen.”

Kantelmoment Oﬃnga juicht toe dat de diverse partijen elkaar steeds meer opzoeken: “Bolsward bevindt zich momenteel op een kantelmoment. We hebben elkaar meer nodig hebben dan ooit. Samenwerken is het credo. Dat geldt voor Bolsward als stad: wij zijn een van die 11 steden, maar de kracht van een Elfstedentocht zit hem in het feit dat we deel uitmaken van een groter geheel. Het geldt ook voor ondernemers, winkeliers en burgers: samen vormen zij dat grotere geheel en we hebben elkaar nodig om de toekomst van Bolsward vorm te geven. Die samenwerking zien wij als gemeentelijk bestuur nu spontaan tot stand komen en daar zijn we blij mee. Als gemeentelijk bestuur laten het initiatief op dit moment ook nadrukkelijk bij de ondernemers en de burgers. Zij vormen samen de motor van Bolsward, zij zíjn Bolsward.”

Vergroeningsslag Bolsward kent een markante binnenstad, omgeven door een prachtig buitengebied. Ergens op de grens van die twee bevinden zich de bedrijventerreinen. Een van die terreinen, De Marne, ondergaat de komende maanden een vergroeningsslag. Ronald Velzen legt uit: “De

OF 2015-04

adv. eigen baas worden 1662015_adv. eigen baas worden 1662015 16-06-15 16:57 Page 1

GEN IN EI

tisch Prak aar alb B e ta t i e f Crea HTI NRIC

BEHE

E R:

erp O nt w g e i ca Fa b r g e ta Mon

AN NG V

els Wink es in Kant aktijken r tsenp lingen r a s i l Hu i n ste Zo r g n to r e n Ka en Bank I

400 8 412 .nl (0)51 ieurbouw l 1 3 0 r Tel. 0 teeninte urbouw.n s ie info@ teeninter .s www

Onde

rsch

i nt eid in

erieu

B O L S WA R D 2018

Marne maakt deel uit van een pilotproject van Provincie en gemeente. Doel is het bedrijventerrein mooier in te bedden in het landschap. We zijn er als ondernemers erg blij mee, het zorgt voor verfraaiing van het terrein, en het komt ten goede aan de veiligheid en de leefbaarheid. En ook vanaf de A7 zullen de bedrijventerreinen fraaier ogen, ook voor de uitstraling van Bolsward als geheel is dit van belang.”

Plaats voor nieuwkomers Met de bedrijvigheid op de terreinen gaat het uitstekend, vertelt Velzen: “Er wordt nog steeds bijgebouwd.” Die groei is mede te danken aan het succes van onze bedrijvenverzamelgebou-

wen: “Die fungeren als een kweekvijver voor zakelijk succes. We zien bedrijven die zich in het bedrijvenverzamelgebouw vestigen en op een goed moment uit hun jasje groeien. Ze verkassen naar een eigen pand en maken zo weer ruimte voor startend zakelijk talent. Dat is het mooie van het concept.”

Eneco-toer Velzen vindt dat we wel wat meer nadruk mogen leggen op de succesvolle bedrijven die de stad telt: “Bolsward is een sterk collectief. En we hebben prachtige innovatieve bedrijven met internationale allure. Ventura – winnaar van de Verkiezing Friese Onderneming van 2015 – is

één van die succesverhalen. Dat mogen we best wat meer uitdragen, we zijn wel wat te bescheiden.” We mogen inderdaad vaker laten zien wie we zijn, beaamt Oﬃnga: ”Vermarkten is niet onze sterkste kant. Daarom vinden we het als gemeente zo belangrijk om de start van de Enecotoer te faciliteren. Daarmee zet je Bolsward weer even nadrukkelijk op de kaart.” “Het is zaak om het Calimerodenken definitief achter ons laten”, vervolgt de wethouder. “Bolsward is een volwassen stad met potentie en een krachtig collectief. We hebben goud in handen, het is nu zaak om het ook bloot te leggen en er ons voordeel mee te doen.”

Maarten Offinga

Gerben Okkinga

Ronald Velzen

Fer Grijmans

Jan Galema

Wethouder Súdwest-Fryslân,

Voorzitter bedrijvenvereniging

Eigenaar Velzen

Eigenaar Grijmans Advocaten,

Bestuurslid Stadsbelang

portefeuille: Financiën, Eco-

Bolsward en eigenaar Okkinga

Textielreiniging.

gevestigd in Bolsward en Har-

Bolsward, voorzitter Stichting

nomische zaken, Toerisme &

Communicatie in Bolsward.

Geboren

lingen en voorzitter Bolsward

Bolletongersdei, melkveehouder

Recreatie en Grondexploitatie.

Geboren

8 oktober 1968 te Bolsward.

Promotion.

en sinds kort gecertificeerd

Geboren

29 april 1967 te Leeuwarden.

Vooropleiding

Geboren

agrarisch makelaar/taxateur.

28 maart 1963 in Heerlen.

Burgerlijke staat

LTS, MTS, HTS technische

17 juli 1963 te Venlo

Geboren

Burgerlijke staat

Twee jongens (20 en 18),

werktuigbouwkunde en

Vooropleiding

3 juni 1959 te Burgwerd.

Gehuwd, 3 dochters.

vriendin.

bedrijfskunde.

Studeerde rechten aan de Rad-

Vooropleiding

Loopbaan

Woonplaats

Loopbaan

boud Universiteit in Nijmegen,

Havo-geschiedenis, opleiding

Statutair directeur bij WETPRO

Arum.

Twee jaar lang projectleider

gespecialiseerd in strafrecht en

agrarisch makelaar/taxateur en

BV, statutair directeur/bestuur-

Hobby’s

bij een staalconcern,

ondernemingsrecht

vele cursussen.

der bij Aquario watermanage-

Fietsen, skiën, varen, tennis,

vervolgens eigenaar Velzen

Loopbaan

ment BV, statutair directeur/

diverse functies in besturen en

Textielreiniging.

Werkte voorheen als juridisch

Vanaf 1979 ass makelaar en

bestuurder bij LEGYON® BV.

commissies.

Burgerlijke staat

adviseur bij een bank, werkt

daarna vanaf 1985 tot heden

Wethouder bij Súdwest-Fryslân

Gehuwd, twee kinderen.

sinds 1991 in de advocatuur.

zelfstandig veehouder.

sinds 2011.

Hobby’s

Begon in 1996 in Venlo voor

Hobby’s

Paardensport (springpaarden

zichzelf en startte in 2001

Politiek, kaatsen, varen, lopen.

Hardlopen, zwemmen, fietsen.

en harddravers) en wintersport.

in Bolsward met Grijmans Advocaten. Hobby’s Reizen, duiken en fietsen.

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

SINCE 1995, IT’S BEEN OUR DESIRE TO INSPIRE

TO CREATE HIGH-END DIGITAL PRODUCTIONS.

AND SURPRISE YOU, TO GIVE YOU THE TOOLS

INNOVATIVE SOFTWARE, SUBLIME DESIGNS AND

YOU NEED TO STAY AT THE FOREFRONT OF THE

QUITE SIMPLY, THE POSSIBILIT Y TO TURN YOUR

DIGITAL EVOLUTION. WE FOCUS ON MERGING

WISHES INTO GENUINE DIGITAL IDENTIT Y.

CREATIVIT Y,

LUCAS BO L S

MARKETING

AND

TECHNOLOGY

BE T E R-U I T VA K A N T IE PA R KE N

KOG A

A RF T' SI KSEPLE C I A L I S T F R A N K P O S T O

Tandarts Implantoloog Frank Post over zijn vak

Tandheelkundige behandelingen onder volledige narcose Naar de tandarts gaan was eeuwen terug geen pretje. Goede tandheelkunde bestond niet. Trekken van tanden met whisky om de pijn te verdoven was bijvoorbeeld dé oplossing voor kiespijn. Logisch dat tandartsbezoek niet als pretje werd beschouwd. Maar, anno 2015 zijn nog altijd 2,5 miljoen Nederlanders bang voor de tandarts, waarvan 500.000 extreem angstig. Dat is een probleem, want angst voor de tandarts kan er toe leiden dat goede mondzorg afneemt. Het is bovendien een onnodig probleem, want er zijn tegenwoordig oplossingen. Zoals: narcose. Een goed gebit is voor iedereen van belang, maar zeker ook voor ondernemers. Immers: mond en gebit markeren uw gezicht en uitstraling en dragen bij aan uw gezondheid. Of zoals we bij Kliniek Tandheelkunde Sneek zeggen: “Een mooie lach is het visitekaartje van uw gezicht”. Bovendien ziet u er verzorgder uit en voorkomt het een slechte adem. Gesprekken lopen beter, een sollicitatiegesprek succesvoller. Er zijn tal van manieren om patiënten - kinderen en volwassenen - op hun gemak te stellen. In onze eigen praktijk hebben we daar veel ervaring mee: het bespreekbaar maken van angsten en voor kinderen: gewoon even de praktijk verkennen. Bij grote angst of complexe behandelingen biedt zoals al verklapt behandeling onder narcose uitkomst. In Noord Nederland is Kliniek Tandheelkunde Sneek de eerste praktijk die onder volledige narcose behandelt. Het anesthesieteam van Anesthesie Service Nederland zijn goed opgeleide, ervaren anesthesisten. Zij bewaken de patiënt en volgen gezondheid, ademhaling, bloedsomloop, temperatuur en pijnbestrijding. Na behandeling kan men rustig bijkomen en onder begeleiding naar huis gaan. Kinderen met angst voor de tandarts kunnen ook worden behandeld onder volledige narcose, onder begeleiding van een kinderen jeugdtherapeut. Een patiënt: “Ik heb enorme angst voor de tandarts. Toch had ik onlangs een gaatje en moesten oude vullingen vervangen worden. Frank Post heeft alles goed uitgelegd en alle tijd voor me genomen. Nadat de narcose was toegediend viel ik in slaap. Toen ik wakker werd is uitgelegd hoe het is gegaan en kon ik naar huis met mijn partner. Een dag later belde Kliniek Tandheelkunde hoe het met me was. Ik ben er blij mee hoe het is gegaan!” Kortom: een goede mond- en gebitsverzorging is erg belangrijk voor uw gezondheid én uw uitstraling. Ook dát zijn van factoren van belang voor de continuïteit van uw onderneming.

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

Frank Post Frank Post is tandarts-implantoloog en eigenaar van Kliniek Tandheelkunde in Sneek. Samen met zijn vrouw Doris en hun 3 kinderen vormt hij een sportief gezin dat veel op de Friese meren zeilt. Daarnaast doen Frank en Doris aan recreatief hardlopen. Frank zal als OF’s ‘Healthcare’-specialist regelmatig columns publiceren in OF magazine en op het specialistenforum van www.of.nl. www.tandartssneek.nl

OF 2015-04

Kijken als Jopie Grondige verbouwing bereidt Jopie Huisman Museum voor op de toekomst

In Workum staat een museum, dat al sinds 1986 tot de verbeelding spreekt. Het is het museum dat een schilder eert, die met zijn filosofie en kijk op de wereld heeft gezorgd voor een grote schare bewonderaars. Sinds het begin van dit jaar heeft dit museum een flinke uitbreiding ondergaan en komen de schilderijen en memorabilia nog beter tot hun recht. De naamgever van het museum leeft al vijftien jaar niet meer, maar zijn werk en gedachtegoed zorgen nog altijd voor ontroering, nostalgie en bewondering. Het Jopie Huisman Museum steekt in een goedzittend nieuw jasje, dat nog altijd de geur en het gevoel van toen heeft. 18

OF 2015-04

JOPIE HUISMAN MUSEUM

Zwier Kroese

Warmte en cultuur

Geboren

Zwier Kroese ontvangt zijn gasten hartelijk. Formaliteiten lijken hem vreemd en het brandende vuurtje voor het Jopie Huisman Museum heeft slechts een klein zuchtje wind nodig om volledig aan te wakkeren. Kroese is sinds vier jaar de directeur van het Museum in Workum en spreekt met veel bevlieging en liefde over de persoon, wiens nalatenschap hier dagelijks bewonderd wordt door mensen vanuit het hele land. “Ik heb een achtergrond in de marketing”, vertelt hij. “Bezig zijn met een merk, hoe een merk zich wil profileren en waar een merk nou eigenlijk voor staat. En dan kom je hier en dan zie je dat dat hier allang is. Alle 55 vrijwilligers en de handvol professionals die hier aan de slag zijn, ze zijn allemaal doordrenkt van alles waar Jopie voor stond. Jopie was een marketeer voor zichzelf en de warmte en cultuur die er leeft in onze medewerkers, krijg je er nooit meer uit.”

10 februari 1951 te Hellendoorn. Ambitie voor het museum Ik hoop dat we in onze samenleving niet alleen oog hebben voor de snelle, grote, zaken maar ook oog blijven houden voor de kleine, vaak mooie en vertrouwde, dingen in het leven. En dat het werk en gedachtegoed van Jopie Huisman met betrekking tot het laatste een inspiratiebron mag zijn voor zowel de huidige als toekomstige generaties. Aan het museum zal het niet liggen; dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uur!

Jopie Huisman Jopie Huisman (1922-2000) leerde het schilderen zichzelf aan. Zijn liefde voor Workum en de natuur, plus de warsheid van oppervlakkigheden, leverden hem een grote schare bewonderaars op. In het museum vangt men een glimp op van wat hij voor deze bewonderaars heeft betekend. Brieven, gericht aan ‘het mooie mens Jopie Huisman’, waarin zielenroerselen van volslagen onbekenden uit de doeken gedaan worden en waarin bedankt wordt voor de steun of de inspiratie die zijn werk leverde, het is een toonbeeld van de invloed die Huisman had. “Alles wat Jopie maakte was een portret”, aldus Kroese. “Schilderde hij een paar schoenen, dan was dat veel meer dan dat alleen. Het was een portret van de mens die deze schoenen had gebruikt, die erin geleefd had. Hij kénde die mensen ook. Er

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

de archieven, klonk de stem van Huisman als een soort voorproefje van datgene dat de bezoekers mee zouden gaan krijgen. Jopie’s Paradys, verteld door de man zelf.

sprak zo veel uit zijn schilderijen, veel meer dan puur alleen het objectieve.”

Verbouwing Het museum kende in de jaren ’80 een vliegende start. “De rijen stonden tot om de hoek”, vertelt Kroese. “120.000 man per jaar, de bussen waren niet aan te slepen. Inmiddels komen er nog altijd zo’n 50.000 man per jaar kijken naar het werk van Jopie. Vaak zijn het generatiegenoten, of in ieder geval ouderen. Als museum moet je er dan ook zorg voor dragen dat je de toekomst niet uit het oog verliest, dat ook de jongere generatie kennis blijft maken met het werk van Jopie.” Deze overwegingen wogen mee in het besluit om het museum uit te breiden. Op 30 december 2014 gingen de deuren drie maanden lang dicht en werd er gebouwd aan een museum dat klaar is voor de toekomst. Het betekende overigens niet dat het museum volledig stilstond; in januari draaide ‘Jopie Huisman, de voorstelling’ temidden van het stofnest dat de verbouwing was. En opnieuw: volle bak. Zelfs toen.

Jopie’s Paradys De uitbreiding levert een museum op, waarin de bezoeker niet alleen kan kijken naar het werk, maar ook een audiotour krijgt, waar gebruik wordt gemaakt van oude opnames van Huisman zelf. ‘Jopie’s Paradys’ heet het en het museum is klaar voor de toekomst. De opening werd verricht door Freek de Jonge, die het museum in 1986 ook al opende en een bijzondere relatie heeft met zowel Workum als Jopie Huisman. “Het museum was tot aan de nok gevuld, er was een bluesband en Freek de Jonge opende het nieuwe museum met een druk op de knop. En opeens klonk Jopie weer door het museum, na vijftien jaar stilte”, herinnert Kroese zich. Opgeduikeld uit

Toekomst Het Jopie Huisman Museum spreekt al bijna dertig jaar tot de verbeelding en trekt evenzoveel jaren bezoekers vanuit het hele land. Allemaal worden ze ondergedompeld in het werk en de filosofie van Jopie Huisman, die met zijn eigen kijk op de wereld de mensen aansprak. Onder die mensen bevindt zich ook de directeur van het museum. “Het is jammer dat ik hem nooit gekend heb”, zegt Kroese. “Ik hou van de manier van kijken van Jopie. De portretten, de tijd van weleer. Het is grappig; niemand van mijn vriendenkring zegt ‘wat moet je nou bij dat museum?’ Allemaal vinden ze het prachtig en snappen ze wat mij zo aantrekt in het werk van Jopie. Dat is wat hij deed. En doet. En al die mensen die hier komen, ze worden allemaal geraakt door wat ze zien en horen. Het zou geweldig zijn als we ook de jongeren meer kennis kunnen laten maken met zijn werk. We zijn al druk bezig met onderwijsinstellingen, de jeugd is een pijler waar ik me nu op richt. In dit museum vind je alles; respect voor mens en natuur, duurzaamheid, het past perfect binnen de leerdoelen van de scholieren. Het zou zonde zijn als het museum als een kaarsje uit zou gaan bij het vergrijzen en overlijden van de leeftijdsgenoten van Jopie, de oudere generatie. Zeker gezien het gedachtegoed wat hier achter steekt en we doen er alles aan om dat te voorkomen.”

OF 2015-04

Arrix geeft vertrouwen ICT-oplossingen moeten uw bedrijfsvoering eenvoudiger, rendabeler, efficiĂŤnter en plezieriger maken. En dat is precies wat wij op een persoonlijke manier voor u realiseren. Het resultaat? ICT waar u gemak van heeft en waar u blind op kunt vertrouwen.

Onze partners Kwaliteit is de basis voor continuĂŻteit. Daarom werkt Arrix uitsluitend met A-merken en partners die zich in de praktijk hebben bewezen. Samen met deze partners realiseren wij voor u vlekkeloos werkende ICT-oplossingen.

| Heideanjer 2 | Drachten | 0512 - 543 221

www.arrix.nl

BELEEFCENTRUM KORNWERDERZAND

Beleefcentrum Kornwerderzand Een uitdaging voor ondernemers. Medio mei kwam het bericht naar buiten dat het project Nieuwe Afsluitdijk een ondernemer zoekt voor de ontwikkeling en exploitatie van een attractief Beleefcentrum. Lastig is dat de sluitingsdatum voor inschrijving (17 juni), de publicatie van dit magazine kan inhalen, maar we wilden het onze lezers toch niet onthouden. Relaas van een bijzonder initiatief. Toen de Afsluitdijk in 1932 als waterkering werd aangelegd, kon men niet bedenken dat de dijk een toeristische attractie zou worden. Ieder jaar stoppen er ruim 300.000 toeristen op de dijk, waarvan een groot deel uit het buitenland afkomstig is. “Nu de Afsluitdijk een grote opknapbeurt krijgt, kan het toerisme in de kop van Noord-Holland en Fryslân daar veel beter van profiteren”, zegt Gertjan Elzinga, projectleider Recreatie & Toerisme voor De Nieuwe Afsluitdijk.

Beleefcentrum Eén van de grotere projecten op de Afsluitdijk is een Beleefcentrum bij Kornwerderzand. Een

VOLG OF NU OOK VIA

aantrekkelijke locatie waar toeristen en recreanten, maar ook passanten, inwoners uit de regio, scholieren en studenten kunnen worden ontvangen. De locatie moet samen met Het Monument het internationale visitekaartje worden voor de Deltawerken in Nederland, duurzame energie, Unesco Waddenzee en IJsselmeer en het typisch Nederlandse staaltje van eco-engineering dat hier met de Vismigratierivier tot stand wordt gebracht. Hiervoor is het projectbureau op zoek naar een ondernemende exploitant. De marktpartij richt zich op de exploitatie, het gebouw blijft eigendom van de overheid. De exploitant wordt huurder van het gebouw.

. K I J K O P W W W . O F. N L .

De Nieuwe Afsluitdijk DNA is een samenwerking van vijf regiopartijen; provincies Noord-Holland en Fryslân en de gemeenten Hollands Kroon, Súdwest-Fryslân en Harlingen. Gedeputeerde Tineke Schokker van de provincie Fryslân, is voorzitter van de Regionale Stuurgroep van De Nieuwe Afsluitdijk. Noot van de redactie: op maandag 18 mei ging de openbare aanbesteding van start. De sluiting is (was) op 17 juni. Wie na die tijd nog wil aanhaken moet dus via internet aan de weet zien te komen wie er uiteindelijk betrokken raakt. Kijk op www.tenderned.nl of volg www.of.nl.

OF 2015-04

A7 NOORD DIERENARTSEN BELLEN ZONDER PRAATJES!

A7 Noord Dierenartsen maakt gebruik van de nieuwste VoIP technologie. Naast deze cloud telefonie oplossing wordt ook de mobiele telefonie geregeld via Vrieservice. “Moderne techniek, één aanspreekpunt en mensen die meedenken dat is wat we hebben gevonden.” Als karakteristieke Friese telecomprovider biedt Vrieservice de zakelijke markt een no-nonsense telecommunicatie dienstverlening die wordt gewaardeerd door de klant. Dit komt tot uiting in een deskundige advies en een hoog service level. Wij maken waar wat we afspreken, met persoonlijke betrokkenheid, transparantie en flexibiliteit. Dat is ‘bellen zonder praatjes’! Mobiele telefonie Bespaar fors op uw mobiele belkosten. Maandelijks opzegbaar, gemakkelijk, goedkoop en op het beste mobiele netwerk van Nederland; KPN.

Vaste telefonie

Satelliet communicatie

Vrieservice combineert de kwaliteit en de nieuwe mogelijkheden van IP telefonie met de huidige traditionele netwerken.

Met satelliet communicatie kunt u overal ter wereld bereikbaar zijn of u nu in Australië of op de Mount Everest bent. Ontdek uw mogelijkheden.

Kraaiheide 8 9202 PC Drachten 0512 58 79 00

info@vrieservice.nl www.vrieservice.nl

TA AR BT A I KKE FL I N A N C E & C O N T R O L

Jan Tabak over vrijheid

‘Ik wil hartstikke partijdig zijn’ Ooit was hij oprichter van het befaamde accountantskantoor Nicolai en Tabak. Dat bedrijf verkocht hij in 2011 aan AccconAVM, waar hij vervolgens zelf ging werken. Maar de vrijheid lonkte. De vrijheid om méér te doen dan cijfers oplepelen en analyseren. De vrijheid om de gewenste onafhankelijkheid die bij het accountancyvak hoort overboord te gooien en écht samen met ondernemers op te trekken. Dat doet Jan Tabak inmiddels weer. Met zijn nieuwe bedrijf Tabak Finance & Control is hij ‘ adviseur van de ondernemende mens’ en zit hij zoveel mogelijk náást de directeur. Een gesprek over het vervullen van ‘de wij-rol’ en over het genot van ‘hatstikke partijdig’ zijn.

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

Dyslexie, beelddenken of faalangst? www.plezierinleren.com Herontdek het plezier in leren en mail of bel ons vandaag nog voor een afspraak contact@plezierinleren.com 058 - 2 88 65 18

plezierinleren1-4S.indd 1

De jongens van Werff Talent inzetten? Bel! 0513-610380 Haskeruitgang 101 | 8447 CK Heerenveen | www.werfftalent.nl

08-01-15 09:35

TA B A K FI N A N C E & CO N T R O L

“In de tijd dat ik een accountantskantoor had liet ik jonge medewerkers wel eens tijdens de lunch een jaarrekening zien van een bedrijf dat niet goed liep. Dan vroeg ik ze: ’wat zien jullie’? En dan kwamen de antwoorden: ‘de omzet blijft wat achter’, of ‘de personeelskosten zijn eigenlijk te hoog’. Ik zei dan: “ Nou, eigenlijk zie ik vooral een ondernemer die ‘s nachts niet meer goed slaapt.’ Ik bedoelde ermee dat achter ieder bedrijf een ondernemer schuilt. Een directeur-eigenaar van vlees en bloed. Iemand met dromen, ambities, rationele én irrationele daden. Voor dat soort mensen wil ik de adviseur zijn.”

Rails “Veel ondernemers vragen zich op een gegeven moment af ‘ben ik nog bezig met de dingen die ik leuk vind?’ ‘Is dit waarom ik ooit ben begonnen?’ Waar koers ik op aan de komende jaren?’ Die vragen stelde ik mezelf ook. En het antwoord kwam snel: ik vind niets leuker dan samen met de directeur of manager van een bedrijf een tijd mee te helpen zaken op de rails te krijgen. Dat kan bij een bedrijfsovername zijn, maar het kan ook zijn wanneer er juist snelle groei is,

VOLG OF NU OOK VIA

of wanneer een ondernemer in de problemen zit.” “Ik weet het hoor, veel accountants zeggen het; dat hun rol is veranderd, dat het niet alleen om cijfers gaat en dat ze samen ondernemers optrekken. Daar heb ik respect voor. Maar hoe je het ook wendt of keert: een accountant moet wel onafhankelijk blijven. Zij moeten de rol van waakhond spelen; ik wil creatieve meedenker zijn. En een vrije rol hebben. Stel; ik ga met een klant met de bank praten over een financiering. Wanneer ik dan met een jaarrekening aan kom zetten waar mijn handtekening onder staat, dan is er geen speelruimte voor interpretaties of slimme financieringsoplossingen. Dan is de situatie zwart-wit. Maar juist in schakeringen grijs zitten vaak de oplossingen. Wanneer ik als meedenker van de directeur meekom kan ik op basis van mijn expertise allerlei financiële constructies bespreken en echt meedenken. Ik wil die ‘wij-rol’ vervullen.”

Impulsief “Als adviseur is het zo belangrijk dat je een goede antenne hebt

. K I J K O P W W W . O F. N L .

voor het DNA van je klant. De meeste ondernemers zijn niet voor niets zelfstandig geworden. Ze willen vrijheid. Ze willen zelf aan het roer staan. En dikwijls willen ze ook: de vrijheid hebben om impulsief te kunnen zijn. Hun inpiratie te volgen. Ik ben er van overtuigd dat juist die impulsiviteit vaak goed is. Daardoor ontstaan nieuwe dingen, worden kansen gepakt. Ik wil daarin mee denken, maar dan wel vanuit de rol die ik heb. Spiegels voorhouden. De ambitie van de ondernemer voelen en snappen, maar tegelijkertijd een plan maken en vooral ook tussentijds monitoren. Dat laatste gebeurt veel te weinig. In de wereld van informal investors is het heel gebruikelijk. Je krijgt een geldschieter en je plannen en acties worden om de zoveel tijd tegen het licht gehouden. Ik denk dat menig ondernemer daar beter door gaat presteren. Daar is zelf al onderzoek naar gedaan. Die rol vervul ik graag. Vanuit medeplichtigheid het entreprenuerschap, waar ook emotie en impulsen bijhoren, faciliteren.”

Jan Tabak Geboren

30 juli 1966 te Drogeham. Burgelijke staat

Gehuwd, 4 kinderen. Hobby’s

Voetbal, hardlopen, lezen in vakanties, bestuursfuncties Laatst gelezen boek

'Het Familieportret', Jenna Bloem.

‘In de schakeringen grijs zitten vaak de oplossingen’

www.tabakfc.nl

OF 2015-04

DE KUUBSKIST

de KuubsKist breidt uit

Ecologische kringloopbeleving Met meer dan 4000 vierkante meter oppervlakte mag ecologisch kringloopcentrum de KuubsKist zich met recht de grootste kringloopbeleving van Friesland noemen. In de diverse themaloodsen kunnen bezoekers zo’n beetje ‘alles’ vinden: meubels, eethoeken, slaapinrichtingen, alles op retrogebied, allerhande serviesgoed in diverse stijlen, maar ook kleding, fietsen, speelgoed, boeken, elektrische apparatuur en muziekinstallaties. Onlangs is de KuubsKist uitgebreid met een ontmoetingsruimte waar bezoekers een biologisch hapje en drankje kunnen nuttigen, een indoor speelruimte en een mini-kinderboerderij. Eigenaar Charlotte Andries, de drijvende kracht achter de KuubsKist: “We creëren hier de complete kringloopbeleving voor jong en oud.”

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

Sjoerd en Arjan. Typisch ondernemers met een nine-to-five mentaliteit.

Nieuw! Slim boekhouden met een betrouwbare online totaaloplossing Da’s lekker... tijd overhouden voor een potje tennis met je vrienden. Hoe doe je dat? Met Boekhout van Kromhout. Deze slimme online oplossing van Van der Veen & Kromhout geeft 24/7 inzicht in de prestaties van uw bedrijf. U bent altijd in control en de tijdrovende administratie behoort tot het verleden. Zo kunt u de kostbare uren na vijven besteden zoals u zelf wilt: aan uw relatie, uw kinderen, uw hobby, uw sport of om nieuwe ondernemingsplannen uit te werken.

Ontdek hoeveel tijd u kunt besparen! Ga naar www.boekhoutvankromhout.com

Het gemak van een grotendeels geautomatiseerde administratie Overal en altijd inzicht in actuele cijfers Betrouwbare sturingsinformatie in één muisklik Altijd het advies van uw accountant bij de hand Tijd overhouden voor zaken die er écht toe doen

DE KUUBSKIST

Geboren werd ze in Amsterdam, maar ze groeide op in Soest op aan de rand van de bossen. Naar Friesland kwam ze voor haar rust en voor haar kinderen: “Ik ben opgegroeid met de natuur, ik bouwde hutten in de bossen, zo ontdekte ik de wereld. Die vrijheid wilde ik ook voor mijn kinderen.” Op een zonovergoten terras schenkt ze koﬃe in, niet met ‘gewone’ suiker maar met kokosbloemsuiker. “Deze suiker zorgt voor een vertraagde verbranding en veroorzaakt geen hoge ‘suikerpieken’ zoals tafel- of kristalsuiker”, legt ze uit. De kringloopgedachte reikt veel verder dan het recyclen van goederen, dat wordt me direct duidelijk. Charlotte: “Het speelt door in alles. Ik gebruik gerecycled toiletpapier, schoonmaakmiddelen zonder gifstoffen, de koﬃe die je nu drinkt is biologisch. In de pauze kunnen de mensen die hier werken een biologische lunch gebruiken.”

ons daarvoor een vergoeding. We beoordelen of we de goederen op kunnen nemen in het assortiment: we kijken daarbij naar de gebruikswaarde en niet zo zeer naar de economische waarde. We leggen de lat dus relatief laag, het aanbod dat je hier in de winkel ziet is daar het gevolg van.”

voor mij echt de gouden kans om een complete kringloopbeleving te creëren.”

Workshops

“We zijn blij dat de gemeente De Friese Meren ons de mogelijkheid geeft om op deze manier te werken, want hierdoor kunnen we de afvalstroom behoorlijk beperken, en dat is winst”, vervolgt Charlotte. “Minder afstort betekent minder kosten voor de gemeente en minder belasting voor het milieu. Meer goederen komen bovendien ter beschikking voor hergebruik.” Daar zijn veel mensen met een smalle beurs mee geholpen. Maar niet alleen zij bezoeken de KuubsKist. Charlotte: “Nee, zeker niet! Heel veel mensen die echt wel wat te besteden hebben vinden het gewoon leuk om tweedehandsmeubelen, al of niet opgepimpt, te integreren in hun inrichting. Het gebruik van gerecyclede goederen zit echt in de lift.”

De nieuwe ontmoetingsruimte is inmiddels sfeervol ingericht: het meubilair van een voormalig treinstel fungeert als zithoek, aan de unieke eikenhouten leestafel kunnen bezoekers een krantje lezen, er is wifi en een kleine bibliotheek met boeken over biologische voeding. Ook kunnen ze hier een kop koﬃe of thee drinken en een broodje of een salade eten. Charlotte: “Dit is een grote winkel, je kunt hier makkelijk een hele middag doorbrengen. Dan is het fijn wanneer je hier even kunt ontspannen en iets kunt eten of drinken.” Alles wat ze serveert is uiteraard biologisch: “Ik zie dit als een unieke manier om mensen kennis te laten maken met biologische voeding. Voor mensen die er echt meer over willen weten geef ik workshops over het belang van biologische voeding en duurzaamheid. Daarnaast organiseer ik, in samenwerking met een aantal kunstenaars, ook creatieve workshops.”

Gouden kans

Dwerggeitjes

‘Meesters van het Verre Oosten’ van

Naast de KuubsKist bestierde Charlotte jarenlang, samen met haar echtgenoot, de kringloopwinkels van Drachten en Bolsward. Na het overlijden van haar man in 2012 besloot ze de winkels in Drachten en Bolsward te verkopen: “Er is maar één Charlotte: drie winkels waren voor mij alleen niet meer te bestieren. Ik kan nu mijn focus volledig op de KuubsKist richten.” In 2013 verhuisde ze met de KuubsKist ook nog eens naar een nieuw pand, op steenworp afstand van het voormalige onderkomen. Charlotte: “Dat leverde ons 3850 vierkante meter extra op. Ruimte die ik goed kan gebruiken voor de winkel, ook voor het ontplooien van extra activiteiten. Dit biedt

Vanuit de ontmoetingsruimte hebben ouders direct zicht op de indoor kinderspeelplaats. Hier creëren kinderen hun eigen kunst: een schilderij of een sculptuur van kinetisch zand. Charlotte: “Ik wil kinderen hier een plek geven waar ze hun creativiteit kwijt kunnen.” Ook buiten valt er volop te genieten voor jong en oud. Bij mooi weer kunnen bezoekers hun consumptie op het terras gebruiken. En dan is er de mini-kinderboerderij met kippen, konijnen en dwerggeiten. Charlotte: “Hartstikke leuk voor de kinderen én volwassenen. Het is ook een manier om de natuur en het buitenleven dichterbij te brengen. Ook dat hoort bij een complete kringloopbeleving.”

Baird T. Spalding

In de lift

Charlotte Andries Eigenaar van de KuubsKist Geboren 28 februari 1961 te Amsterdam. Loopbaan Journalistiek, makelaardij, muziekauteursrechten, binnenhuisarchitecteur, uitzendwezen, zelfstandig ondernemer sinds 2004. Hobby’s en interesses Tuinieren, schilderen, ontwerpen, koken, sporten, spiritualiteit. Boek op het nachtkastje

Afstort minimaliseren Tijdens de rondleiding duizelt het me af en toe: het aanbod is werkelijk indrukwekkend. Hoe ingewikkeld is het om een instroom te creëren met deze omvang en diversiteit? “We werken nauw samen met de gemeente De Friese Meren”, legt Charlotte uit. “Wij halen de tweedehands materialen op bij particulieren in de hele gemeente. Voor particulieren is dat gratis. De gemeente betaalt

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

Lijfspreuk Leef je droom!

OF 2015-04

Provada: circulaire economie, innovatie en borrelen Vastgoedbeurs Provada (2, 3, 4 juni, RAI) is waarschijnlijk een van de betere graadmeters van de Nederlandse economie. En als dat zo is, is er goed nieuws te melden. De beurs trok tot op heden meer bezoekers en meer standhouders dan vorig jaar. Het elan lijkt dus weer terug te komen. En: Fryslân was opmerkelijk vertegenwoordigd. Daar stonden ze weer te pronken hoor, op het plein voor de Provada: de I love Fryslân-letters. En dat in Amsterdam, waar het idee ooit is ontstaan. Pats! Beter goed gejat dan slecht bedacht. En goede PR en hospitality moet je niet beperken tot mooi gevormde woorden. Daar horen ook mooi gevormde vrouwen bij, zo dachten de Friezen. Voor een vastgoedbeurs, waar het testosteron van de vrije vastgoedjongens van de muren druipt, is dat niet zo’n gekke gedachte. En dus mochten de charmante dames van Doubble U van onderneemster Wietske Kerkstra de gezamenlijke borrrel van de Provincie Fryslân, de gemeente Smallingerland, Heerenveen en Leeuwarden van een hapje en een drankje voorzien. Dat deden ze uitstekend. De hele Fryslân-borrel was er overigens een om

door een ringetje te halen. “Veel aanloop, veel aanvragen, veel ontmoetingen en een dijk van een borrel”, zo bevestigde Aukje Bijvoets van de gemeente Leeuwarden desgevraagd. En de economische stemming? De markt trekt langzaam aan, zo leerde een rondvraag. “Het trekt weer aan. Moeizaam maar gestaag. De sfeer is heel anders dan enkele jaren geleden”, aldus makelaar Peter Noordraven van Friesland Makelaars. Meindert de Graaf van Hellema was het daar mee eens. Hans Achterbosch van Achterbosch Zantman architecten kreeg vooral veel felicitaties te verwerken, want zijn internationale expansie (China, Australië, Indonesië) begint op te vallen. Maar hij heeft er ook een prijs voor betaald, zo hoorden we. “We hebben veel publiciteit gehad met ons project

OF 2015-04

in Liyang en we zitten nu inderdaad midden in het grote avontuur van snelle groei. Maar het is niet aan komen waaien. De afgelopen jaren zat ik constant in China. En ben je in Nederland, dan maalt er nog veel door je hoofd. Dan moet je op een gegeven moment een tol betalen. Ik ben er bijvoorbeeld van overtuigd dat ik er een hele fijne vriendin door ben kwijtgeraakt.”

Goed vertegenwoordigd

Frysl창n-hostesses van Doubble U

Midden: Peter Noordraven van Friesland Makelaars

A7-powervrouwen: Coby van der Laan (Heerenveen) en Niekse Ketelaar (Smallingerland)

Charming

Hans Achterbosch, met links van hem Gees Adema van Hoekstra Bedrijfsmakelaars

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

GOEDKOPER TANKEN, SCHONER RIJDEN?

TANK OP 13 LOCATIES IN FRIESLAND

IK RIJD

(t)...

ook voor Ondernemend Friesland Je hoeft niet ver te lopen om de drukker van het Noorden te vinden

De drukker met landelijke bereik en een krachtige positie in de regio met onbegrensde mogelijkheden op het gebied van:

Scholma werkt o.a. voor Aegon, Noordhoff, FC Groningen, Novema, Landes en Bloem.

Postbus 7 T 050-301 36 36 9780 AA Bedum F 050-301 27 32 Industrieweg 4 E info@scholma.nl adv. eigen baas worden 1662015_adv. eigen baas worden 1662015 16-06-15 16:57 Page 1 9781 AC Bedum I www.scholma.nl 260x105-alg kopie.indd 1

d ! Gewoon goe 12-02-15 09:46

A RF T' SI KSEPLE C I A L I S T - B U R O 3 6 0 O

Het gedrocht ‘transitievergoeding’ Er is een eeuwig durend verschil tussen ondernemers-denken en politiek-denken. Zo is er het nieuwe ontslagrecht, waar we vanaf 1 juli 2015 mee te maken hebben. Ondernemers willen juist meer ﬂexibiliteit zodat men snel kan schakelen, wanneer de markt daar om vraagt. Dat is goed voor de economie, want het snel kunnen binnenhalen en uitzwaaien van medewerkers creëert banen. De politiek heeft iets anders bedacht. De transitievergoeding. Een gedrocht en een slechte zaak voor de werkgelegenheid. Natuurlijk, de bedoelingen zijn nobel. Werknemers die worden ontslagen een garantie geven op een ﬁnanciële compensatie, waarmee ze bijvoorbeeld omscholing kunnen betalen. Maar wie gaat dat betalen? Juist: de ondernemer. Laten we beginnen met een voordeel: er komt een einde aan de kantonrechtersformule, die kostbaar was. Maar nu de nadelen. Ten eerste: de werkgever zal nu vrijwel bij iedere ontslagzaak zo’n vergoeding moeten

betalen. Je kunt je voorstellen wat dit doet met een klein bedrijf, waar een ondernemer door marktomstandigheden genoodzaakt is in de kosten te snijden. Die heeft onvrijwillig per 1 juli ineens kosten gemaakt. En tja, daar moet een ondernemer in zijn kostprijscalculatie weer rekening mee houden. Het leidt dus vaak tot een verhoging van tarieven. En

‘Het is tijd voor de tegenaanval’ dat kan weer van invloed zijn op de concurrentiekracht van een bedrijf. Kortom: de continuïteit van bedrijven kan er ernstig mee in gevaar komen. Wat te doen? De wet per direct veranderen zal niet lukken. De politiek

heeft besloten en nieuwe besluitvorming gaat natuurlijk lange tijd duren. Tijd dus voor een tegenaanval; het creëren van een voorziening, bedoeld om in voorkomende situaties voldoende vermogen in de onderneming aanwezig te hebben wanneer je die transitievergoeding moet betalen. Die transitievoorziening zal in eerste instantie waarschijnlijk zorgen voor een fiscale winstcorrectie over de in het verleden genoten winst. Daarna moet jaarlijks een dotatie ten laste van de winst gebracht worden. Ik waarschuw vast: daar kan best nog discussie over ontstaan hoor, tussen fiscalisten, de belastingdienst en u als ondernemer. De uitkomsten zijn nog onduidelijk. Ik vind echter dat iedere fiscale adviseur die discussie moet durven aangaan. Niet achterover hangen, maar vechten voor je klant. Zo houd je niet alleen het vak scherp, maar ook de politiek. En jezelf.

Op www.of.nl/of-tv geeft Gerke Wispelwey een praktijkvoorbeeld over de transitievergoeding.

GERKE WISPELWEY Ondernemer, MKB adviseur, strategie en businessplannen, accountancy, zakelijke mediation, meedenker. In het dagelijks leven is Gerke werkzaam als MKB adviseur en tevens commercieel directeur (DGA) bij Buro360 Adviseurs en Accountants. Reageren? Mail Gerke@B360.nl. Kijk voor deze en alle andere columns op www.of.nl/de-specialisten.

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

Een tweede leven voor kantoormeubilair Versleten kantoor- en zorgstoelen naar de schroothoop? Zonde van het geld. Joustra Herstoffering haalt ze op, neemt ze onderhanden en levert ze op het afgesproken tijdstip als nieuw weer bij de deur af. Duurzaam en geldbesparend. Hetzelfde geldt voor akoestische panelen en scheidingswanden. Hergebruik in een fris jasje, indien gewenst in de eigen huisstijl. Gemakkelijker en goedkoper kan niet. 34

OF 2015-04

JOUSTRA HERSTOFFERING

Geen wonder dat het in 2012 door Henry Joustra (41) in Meppel gestarte bedrijf een flinke groei doormaakt. Inmiddels is in Harderwijk een dependance geopend en heeft een dertigtal medewerkers zich aan het bedrijf verbonden. Dat een deel daarvan een functionele beperking heeft en maatschappelijk kwetsbaar is, toont aan dat bij Joustra Herstoffering de sociale doelstelling belangrijk is. Joustra: ‘We geven stoelen een tweede leven en onze medewerkers de kans zich te ontplooien. Prachtig toch?’

maar zeker ook voor kleine aantallen. Het meubilair wordt met een eigen transportdienst gehaald en gebracht, waarbij afspraak is afspraak het adagium is. De inzet van leenmeubilair is - indien gewenst - vanzelfsprekend. De industrieel stoffeerder verzorgt niet alleen de nieuwe bekleding, maar kan ook de vulling vervangen, houten of metalen frames opnieuw lakken of coaten en versleten onderdelen vervangen of repareren. Zo kan met hergebruik ruim 70% op het budget worden bespaard.

Joustra Herstoffering richt zich op de zakelijke en professionele markt en is een vakkundig partner voor de zorgsector, mkb en het grootbedrijf, onderwijs en de (semi)-overheid. Het Meppeler bedrijf ‘ontzorgt’. Dat geldt voor grote,

Uitgekeken op de akoestische panelen of scheidingswanden in de kantoortuin? Of absorberen de panelen het omgevingsgeluid niet voldoende? Een telefoontje of mailtje naar Joustra Herstoffering is voldoende. Na een

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

deskundig advies sieren ze niet veel later als herboren de werkomgeving in elk gewenst dessin. Vlak effen of bont gestikt, de mogelijkheden zijn eindeloos. ‘En’, zegt Henry Joustra, ‘een stuk voordeliger dan nieuw.’ Het Meppeler bedrijf heeft sinds de oprichting drie jaar geleden bewezen een uiterst betrouwbare partner te zijn waar duurzaam, sociaal en besparend de trefwoorden vormen. Geen wonder dus dat inmiddels ook de meubelindustrie de professionals van Joustra Herstoffering in toenemende mate inschakelt voor de complete bekleding van hun (nieuwe) modellen. ‘Een bewijs dat we ons vak verstaan.’

www.joustraherstoﬀering.nl

OF 2015-04

Brullen voor het goede doel! En dan was er nog het Fries Straatfestival, eind mei. Enthousiaste eigenaren van blitse sportwagens deden ‘The ride for you’; een rit met jongeren die een onbekende ziekte hebben. En dus liet men de motoren brullen voor het goede doel. Onze verslaggever dénkt te hebben gezien: AC Cobra, Ferrari, Porsche, Lamborghini, Aston Martin, Mercedes. Dat u het even weet. Achterliggende organisatie is de ‘Femke Foundation’, een organisatie die strijdt voor meer

erkenning – en geld – voor jongeren met een onbekende ziekte. Onder andere ondernemer Gjalt Wijmenga uit Garyp is betrokken. Grande finale was de finish van de tocht op het Oldehoofsterkerkhof; hetgeen de bolides vlak daarvoor door de Grote Kerkstraat bracht, waar Ruby Prins van Fleurons & Prins juweliers en haar partner Gosse Stielstra (die zich na zijn faillissement enkele jaren geleden nu fijntjes op Linkedin presenteert als ‘Personal Shop-

OF 2015-04

per’; mooi vak!) veel vrienden en waarschijnlijk ook clientèle herkenden. Zij zijn dan ook actief betrokken. Gosse had eerder die week namelijk als veilingmeester het bewonderenswaardige bedrag van 20.000 euro opgehaald voor het goede doel. De brullende motoren maakten indruk en deden het porcelein in het nabijgelegen Proncesshof rinkelen in de vitrines. De beeldschone dochter van de entrepreneurs in edelmetaal kon er minder om lachen.

AO C R TL IUKME N L RABOBANK

Visie op financieren Regelmatig krijgen we de vraag: ‘ﬁnancieren jullie nog wel?’ Daar kunnen wij volmondig ‘ja’ op zeggen. Natuurlijk is de wereld veranderd; tot de kredietcrisis van 2008 hadden we te maken met een stabiele economische groei, die ongeveer 25 jaar heeft aangehouden. Tot dan kon nagenoeg elke ondernemer aan het einde van het jaar verwachten dat het volgende jaar nieuwe groei zou bieden, want die verwachtingen kwamen al tijden uit. De kredietcrisis en de daaropvolgende landencrisis hebben grote gevolgen gehad voor de economie en maakten een einde aan deze opgaande lijn. Veel sectoren kregen te maken

met krimp en faillissementen volgden elkaar in rap tempo op. De wereld is veranderd, ondernemen is tegenwoordig risicovoller dan in het verleden. Maar kijken we als bank ook anders aan tegen financieren? In zijn algemeenheid is daarop het antwoord ‘nee’. Voor ons blijft de ondernemer de meest belangrijke pijler, waarop wij financieringen verstrekken. Wel zien we dat andere factoren belangrijk zijn voor de ondernemer van de toekomst. Kritische succesfactoren voor de komende jaren zijn; de flexibiliteit van de onderneming, doe waar je goed in bent en besteed de rest uit, is er

voldoende rendement te behalen en is er maatschappelijk draagvlak? Zijn er investeringsplannen, dan is het belangrijk om tijdig te schakelen met de bank. De kans op succes is dan het grootst. Ons motto is ‘we helpen uw dromen en ambities te realiseren’ en lukt dat niet met de traditionele manier van financieren, dan kijken we hoe het anders kan. Een alternatief is bijvoorbeeld crowdfunding. Als Rabobank zien we crowdfunding als een oplossing naast de bancaire financiering. Als financieel regisseur van de klant kunnen we hierin een belangrijk rol spelen. Financieren is en blijft maatwerk.

TOM DE BOER Manager Grootzakelijk at Rabobank Drachten Friesland Oost

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

Het Ruiterskwartier in Leeuwarden heeft een nieuwe uitgaansgelegenheid. Bar Bastille profileert zich graag als de uitdager van de gevestigde orde en is niet te benauwd om deze status te onderstrepen met bijzondere feestjes. In 12 Easy Pieces tonen ondernemers hun persoonlijke foto-album. Rechtstreeks uit hun smartphone geplukt. In deze editie laat bedrijfsleider Danny Schoorl zien dat zijn nieuwe zaak voor de nodige reuring zorgt.

Onze bar valt en staat bij zijn bezoekers en zo lang ze het goed naar hun zin hebben, komen ze terug. We doen er dan ook alles aan om het interessant te houden.

In mei was er het Sweet&Dirty-feest, een evenement dat zorgde voor een flinke toeloop aan feestgangers, die zich uitstekend vermaakten.

Realityster Bobbi Eden, ook bekend van haar verleden in de â&#x20AC;&#x2DC;volwassen industrieâ&#x20AC;&#x2122;, was de guest of honor.

Elke avond kunnen we rekenen op een volle tent, iets waar we trots op mogen zijn. We zijn relatief jong, maar hebben in Leeuwarden inmiddels een uitstekende naam.

Zonder onze medewerkers zijn we nergens en met een gemotiveerd team willen we iedere avond weer klaar staan voor onze bezoekers. Hier staan Pieter, Jasper en Wouter, alledrie keiharde werkers en tappers van perfecte biertjes.

OF 2015-04

1 A2R TE IAKSEYL P I E C E S V A N . . .

Qua inrichting zetten we rauw en industrieel tegenover modern en strak. Bij elk bezoek kan je weer nieuwe dingen ontdekken in het interieur. Een bar is niet compleet zonder een breed assortiment aan sterke dranken en speciaalbieren.

Bastille bestaat uit twee delen; achterin staat de ‘kooi’, die opengesteld is van donderdag tot en met zaterdag. Aan de voorkant prijkt de bar. Elke avond open. Lekker dansen, een drankje doen en genieten van kleine hapjes en dit allemaal zeven dagen per week.

Met Bastille wilden we voor reuring zorgen in Leeuwarden. Ons concept is eigenlijk niet te definiëren; we willen gewoon dat bezoekers bij het binnenkomen alleen maar ‘wauw’ denken. Niets is standaard en we zijn blij om iets unieks neer te zetten.

Het is en blijft nog lang onrustig in Bastille.

Gezellige drukte op een zaterdagavond. Het is vaste prik.

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

O F ' S S P E C I A L I S T I N A DAY

Snelle Jelle en Vlugge Japie – mag dat? Sommige grote supermarkten haken met hun huismerken nadrukkelijk aan bij bekende Amerken. Tot voor kort liet men vooral de verpakkingen op elkaar lijken, tegenwoordig deinst men er ook niet voor terug om aan te haken bij de merknaam. Is dat dan een staaltje goede marketing of juist ongegeneerd meeliften op het succes van de bekende merken? Wat mag er wel en wat niet? Met dezelfde styling meeliften op de reputatie van het A-merk. Dit aanhaken is vele fabrikanten een doorn in het oog, maar ruzie maken met de grote supermarkt is gevaarlijk, gezien de grote commerciële belangen. Vaak worden de relletjes intern geblust, maar soms komt het toch tot een rechtszaak. Toen Albert Heijn in 2005 de zoveelste look-alike introduceerde was voor Unilever de maat vol en stapte het naar de rechter. Unilever kreeg toen echter maar bij twee van de twaalf producten gelijk: de pindakaas met lichtblauwe dop (een toen nog gekke kleur voor light pindakaas) en het kuipje huismerkmargarine met letterlijke teksten van het Blue Band-kuipje werden als inbreuk bestempeld. Bij de andere verpakkingen zouden de kleuren de smaak aangeven. De consument zou daarom de kleur niet herkennen als merk. Met dit vonnis werd de deur wijd opengezet om vrijelijk aan te haken bij A-merken. Gelukkig voor A-merkeigenaren, die veel investeren in het registreren en bewaken van hun merken, kwam het Europese Hof met een correctie. Het Hof bepaalde in de Carbonell-zaak (het beroemde rode olijfolieblik) dat gebruik van een vergelijkbare verpakking merkinbreuk was. De Nederlandse rechter bepaalde daarna dat het gebruik van de kleur geel, witte letters, de blauwe band en afbeelding van de koekjes op dezelfde plek op de verpakking teveel leek op de TUC-verpakking. Volgens de rechter gooien supermarktklanten producten vaak min of meer op de automatische piloot in hun winkelwagen, denkend dat dit het A-merk is of uit dezelfde fabriek komt, of dat het product wel ongeveer dezelfde kwaliteit zal hebben. Visuele aspecten zoals kleur en

opmaak zijn doorslaggevend bij de aankoop, op de naam wordt minder gelet. Dit vonnis was dus een overwinning voor de fabrikanten van A-merken. Toch blijven sommige supermarkten nog steeds bewust aanhaken bij A-merk producten, waarbij de Lidl misschien wel ‘topscorer’ is. Zo verkoopt Lidl ‘Brommerdrop’, een naam (en verpakking) die, waarschijnlijk niet geheel toevallig, erg sterk lijkt op die van Autodrop. Ook hebben ze ‘Duetti’ chocopasta (à la Duo Penotti), Shirley’s whiskycream (Baileys) en nu dus ook ‘Vlugge Japie’ reepkoeken (Snelle Jelle). Of dit in de praktijk ook tot verwarring leidt bij de klanten is de vraag en het criterium waar het in feite om draait. De vraag is zelfs of de naam Vlugge Japie wel zo gelukkig is gekozen; het is immers de naam van een personage uit Bassie & Adriaan. Ook al komen supermarkten door de grote commerciële belangen meestal met dit kopieergedrag niet in problemen, als MKB’er kun je beter maar wat meer afstand nemen. Vaak zijn de namen en het design van de verpakking als merk of model geregistreerd. Als kleinere onderneming delf je dan snel het onderspit als je te dicht aanhaakt bij het design van bekende verpakkingen. Het is dan ook verstandig om vóórdat je een nieuw product of een nieuwe naam lanceert, eerst laat onderzoeken of je daarmee niet in iemands vaarwater komt. Zo voorkom je dat je veel energie en kosten steekt in een product wat je uiteindelijk niet mag verkopen.

OF 2015-04

Bas-Jan 't Jong Ondernemer, Nederlands en Europees octrooigemachtigde, adviseur over alles met betrekking tot patenten en merken, no-nonsense, helder en transpatant. Bas-Jan is werkzaam bij en tevens mede eigenaar van Inaday Merken en Patenten. Reageren? btjong@inaday.eu Kijk voor deze en alle andere columns op www.of.nl/de-specialisten.

TECHNEA WINT KOPLOPERSPRIJS OF’S DUURZAAMHEIDSEVENT:

TEMPO MAKEN!

DE UITDAGING VAN KLAAS WIJNSMA

‘WE RIJDEN STRAKS OP ONS EIGEN AFVAL’

Top consortium bestrijdt blauwalg in VS OF Duurzaam 2015 | www.of.nl | 04

INHOUD

Verbeelding ‘Logica brengt je van A naar B. Verbeelding brengt je overal,’ zei Albert Einstein ooit. En ook: ‘Voorstellingsvermogen is belangrijker dan kennis.’ Prachtige uitspraken, die aantonen dat de geniale wijsgeer en uitvinder (1879-1955) de verbeeldingskracht van mensen veel meer zag als bron van vernieuwing dan kennis. En het is waar: sterke uitvindingen en kansrijke business-concepten ontstaan vaak vanuit onafhankelijke geesten, met een rijke fantasie. Om die ideeën verder te helpen is een steun in de rug vaak wél erg bruikbaar. Want nét dat ene financiële duwtje kan er voor zorgen dat een innovatie voldoende ontwikkeld kan worden om in vruchtbare aarde te vallen. In Fryslân wordt dat mede ook door de overheid erkend. Met

het subsidieprogramma ‘ Fryslân Fernijt’ (Fryslân vernieuwd) worden al jaren kansrijke innovaties van ondernemers financieel verder geholpen. Ook de watertechnologie profiteert volop. Naar verluidt zijn er de afgelopen jaren al tien projecten van de grond gekomen. Er is naar we hebben vernomen een totaalbedrag van 3,3 miljoen mee gemoeid; een deel er van overheidsgeld. Het goede nieuws is dat al die duurzame initiatieven ook banen opleveren. Harde cijfers zijn er nog maar weinig, maar succesvolle bedrijven als Capilix, E-kwadraat en ook BlueLeg Monitor beginnen de economie van Fryslân daadwerkelijk te voeden.

Ecologie en economie gaan hand in hand. Zo leerden we ook van Urgenda-directrice Marjan Minnesma, toen ze onlangs sprak op het duurzaamheidsevent van OF. Ander voorbeeld: Friesland Lease. Het ‘Cleaner Car Contract’ dat zij samen met andere leasemaatschappijen sluiten levert per jaar al een besparing op van zeven miljoen euro. Mooie verhalen. U leest er over in de krant of op internet. Maar als het aan ons ligt: natuurlijk vooral in dit katern.

Menno Bakker HOOFDREDACTEUR

Meer lezen of reageren? http://www.facebook.com/menno.bakker.96 of op https://twitter.com/OF_nl

IN DIT NUMMER 43 46 49 52

Kort nieuws Tempo maken! Technea wint Koplopersprijs Water Alliance en Akron Water Supply (Ohio, VS) slaan handen ineen

COLOFON Uitgeverij Ondernemend Friesland BV Hoofdredactie Menno Bakker Bladmanagement Ed Klijnman

Advertentie exploitatie en administratie Ondernemend Friesland BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Telefoon 0512 366326 André Toering 06 46155747 Gert de Lange 06 10556784 Jos Miedema 06 15262182

54 56 59 61 66

Friesland Lease: Het nieuwe leasen Subvention: De hype voorbij De uitdaging van Klaas Wijnsma (Omrin Bedrijfsafval) De nieuwe afsluitdijk Column Jan Willem Sietsma: De zon met zijn gemak...

Redactie NARVIC Inhoudgevers, met: Ingrid van Damme, Atty Marije Horjus, Casper Ferwerda, Henk Dilling, Menno Bakker, Ivo Pakvis

Vormgeving Sprog Drukker Scholma Druk

nieuwsberichten@of.nl ISSN 1383-9314

www.of.nl

OF 2015-04

KORT NIEUWS

De smaakvolle nieuwbouw van onder andere Wetsus op de WaterCampus Leeuwarden.

Internationaal watercongres naar Leeuwarden De European Innovation Partnership on Water (EIP) is een Europees samenwerkingsverband om innovatie en daarmee export in de watersector te bevorderen. Onlangs is bekend geworden dat de prestigueze ‘EIP Water Conference 2016’ naar Nederland komt. Op 10 februari 2016 wordt het evenement gehouden in de stadsschouwburg de Harmonie in Leeuwarden. Het heugelijke feit is naar verluidt onder andere tot stand gekomen door inspanningen van Wetsus en de Water Alliance (WaterCampus Leeuwarden). Naast het jaarcongres wordt in Leeuwarden een serie side-events gehouden, met bezoeken aan watertechnologielocaties zoals WaterCampus Leeuwarden. Over het belang van events zegt Water Alliancemanager Juliette Douglas in het onlangs verschenen jubileumboek van de Water Alliance: “Events, beurzen en congressen zijn een belangrijk onderdeel van onze kerntaak. Daarbij ondersteunen we onze partners bij hun nationale en internationale netwerken en profilering. We zijn zeer actief op de belangrijkste beurzen.

VOLG OF NU OOK VIA

Voorbeelden? Denk aan de Aqua Nederland vakbeurs in Gorinchem, Singapore International Water Week (SIWW), IFAT München, Aquatech Amsterdam het Wereld Water Forum Marseille en de beurs Weftec in New Orleans.” Ook congressen spelen een belangrijke rol in de positionering van de WaterCampus, zo vernemen we. “Het is natuurlijk belangrijk dat er

. K I J K O P W W W . O F. N L .

momenten zijn waarop ook diepgaand kennis uitgewisseld kan worden. Wetsus is daar altijd heel goed mee bezig en ook wij hebben met ons WaterLink-evenement ieder jaar in het WTC Leeuwarden zo’n belangrijk moment. Maar dat nu de EIP naar Leeuwarden komt is echt een mooie extra opsteker, zowel op het gebied van kennisuitwisseling als profilering.”

OF 2015-04

DOCENTEN FRIESE POORT KRIJGEN 3D-PRINTINSTRUCTIES DE BLOWERDOORTEST VAN TIEDEMA Tiedema Lekdetectie en Droogtechniek uit Sneek komt met wat nieuws: de blowerdoortest. En dat is goed voor het milieu, zo vernemen we. “Woningen en gebouwen moeten tegenwoordig voldoen aan de hoogste normen op het gebied van kwaliteit, veiligheid en het zo eﬃciënt mogelijk functioneren qua energieverbruik. De mate van luchtdichtheid is hierin een zeer belangrijke factor”, zo legt directeur Rein Tiedema uit. “De in- en uitstroom van lucht door scheuren, kieren en gaten in de buitenschil zorgt voor een ongecontroleerde ventilatie en onnodig warmteverlies, terwijl gecontroleerde ventilatie juist een energiebesparing oplevert. Hiervoor is de luchtdichtheid van een woning bepalend. De luchtdichtheid kan gemeten worden met een blowerdoortest.”

Het 3D-scannen krijgt een steeds prominentere rol in onze samenleving en dus kregen docenten van verschillende technische opleidingen van Centrum Duurzaam aan het ROC Friese Poort op 2 en 9 juni een 3Dscaninstructie. Het 3D-printlab van het Centrum Duurzaam beschikt over twee mobiele 3D-scanners en de technische opleidingen binnen ROC Friese Poort maken er grif gebruik van. Niet alleen de opleidingen hebben er voordeel van, 3D-scanners zijn ook inzetbaar om bedrijfsprocessen van ondernemingen te ondersteunen. Reden genoeg voor de docenten om zich er ook bekender mee te maken. De instructies werden verzorgd door het bedrijf 4C uit Emmen. Het 3D-printlab is opgezet met behulp van Tryn3D uit Harlingen. Met de 3D-printer kunnen er tastbare modellen voor klanten gerealiseerd worden en kunnen studenten projecten opzetten, die duidelijke handvatten geven voor hun opleidingen.

FRIESLAND LEASE: STEEDS SCHONER RIJDEN Friesland Lease heeft (wederom) het ‘Cleaner Car Contract’ ondertekend, een initiatief van Natuur & Milieu. Daarin committeren leasemaatschappijen zich de uitstoot van hun park (63.000 leaseauto’s) terug te dringen. Waar hebben we het over? Wel, de gemiddelde uitstoot van een nieuwe personenauto in Nederland is momenteel 106 gr/km. De bij het initiatief aangesloten leasemaatschappijen hebben de uitstoot van hun park vorig jaar terug weten te dringen tot gemiddeld 99 gr/km. De 7 gr/ km verschil staat overigens voor een besparing van 7 miljoen euro op brandstofkosten en 13.000 ton aan CO2-emissie. Het streefdoel van de betrokken bedrijven is om in 2020 een praktijkverbruik van 95gr. CO2/ km te realiseren. Dit kan bereikt worden door inzet van zuinige conventionele auto’s, (semi) elektrische auto’s, auto’s op groengas of door het beïnvloeden van het rijgedrag. Friesland Lease is al lang een voorloper in het bieden van groene mobiliteitsoplossingen. En is een van de eerste leasemaatschappijen die zich aansloot bij Cleaner Car Contracts en biedt een CO2-compensatieprogramma.

OF 2015-04

KORT NIEUWS

SOLARTODAY DISTRIBUTEUR ZONNEPANELEN IN DOKKUM SolarToday , de full-service leverancier uit Dokkum (maar met vestigingen door heel Nederland) van kwalitatieve en innovatieve oplossingen voor zonne-energie en zonnewarmte, heeft samen met haar Duitse partners FATH en IPS-tech gewerkt aan een nieuwe zonnecollector, de Joule. Een zonnecollector is bedoeld om water te verwarmen en kan ook aangesloten worden op een cv-installatie of in combinatie met een warmtepomp. De Joule is een zonnecollector met gelijke afmetingen als een gewoon zonnepaneel. Daardoor oogt een dak met zowel zonnepanelen als zonnecollectoren als één geheel. Een groot voordeel is dat de zonnecollectoren in hetzelfde montagesysteem worden meegenomen als de zonnepanelen. Naast het leveren van zonne-installaties en materialen aan installateurs, adviseert SolarToday overigens ook, bijvorbeeld aan architecten, projectontwikkelaars, woningcorporaties, Verenigingen Van Eigenaren.

BUSINESS AWARD VOOR ENERGIE SERVICE FRIESLAND

Energie Service Friesland (Heerenveen) is onlangs door de Nominatiecommissie van National Business Succes Award uitgeroepen tot branchewinnaar in de CVonderhoudsbranche 2015. “Energie Service Friesland heeft zich in korte tijd opgewerkt tot een van de leidende bedrijven in haar branche. Met een duidelijke profilering en een klantgerichte houding weet men zich te onderscheiden”, zo schreef de jury. Met name de servicedienst die ‘24/7’ bereikbaar is en de regelmatige trainingen die de werkenemers krijgen werden door de jury geroemd. Algemeen directeur Otto van der Galien is in zijn nopjes met de prijs. “We zijn al 40 jaar actief in het mooie Friesland op het gebied van verwarming, warm water, koeling en duurzame technieken. Met zo’n 50 werknemers zijn we altijd op zoek naar innovatieve ontwikkeling, zodat wij onze klanten de hoogste service en het beste advies kunnen bieden”, aldus Van der Galien. “Mooi dat ons werk nu beloond is met de National Business Succes Award.”

EV-SOLUTIONS WIL ELEKTRISCH RIJDEN NOG MAKKELIJKER MAKEN Tsjeard Piter Mast heeft met EV-Solutions een nieuwe onderneming in handen, die bedrijven ontzorgt op het gebied van elektrisch rijden. EV-solutions adviseert klanten middels een wagenparkscan en neemt hen, waar gewenst, alles uit handen. De aankoop van de auto's, de installatie van oplaadpalen, subsidie-aanvragen en volledige zonnecarports, EV-Solutions kan het allemaal. "Elektrisch rijden intrigeert me al vanaf het begin", vertelt Mast. "Je wekt je eigen energie op en laat daar je auto op rijden. Je bent niet meer afhankelijk van multinationals van fossiele brandstoffen, je draagt je steentje bij aan het milieu en je bent altijd als eerste bij het stoplicht weg. Wat is er nu mooier dan dat?" Mast is geen vreemde in de wereld van de elektrische mobiliteit; eerder was hij al de oprichter van elektrischeautokopen.nl.

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

Tempo maken! OF’S DUURZAAMHEIDSEVENT:

‘Momentum’, ‘in beweging komen’, ‘versnellen’. Dat bleek zo ongeveer de rode draad tijdens OF’s duurzaamheidsevent, op 29 mei in het Abe Lenstra stadion in Heerenveen. Voor bijna 140 aanwezigen spraken Marjan Minnesma (directeur Urgenda) en Ton. F. Van Dijk (CEO Leeuwarden-Fryslân 2018) over duurzaamheid. Twee totaal verschillende mensen, met een compleet verschillende achtergrond. En: met een verschillende benadering van het rekbare begrip ‘duurzaamheid’. Maar hoewel beide sprekers er andere woorden voor gebruikten was de kern van hun oproep aan Friese ondernemers min of meer gelijk: tempo maken! Marjan Minnesma begon haar gloedvolle betoog met te schetsen waarom er eigenlijk urgentie is als het gaat om niets anders dan het redden van de aarde. “We denken dat het de goede kant op gaat, maar op veel fronten gaat het nog niet goed”, aldus Minnesma. “Ontwikkelingen moeten sneller. Anders zadelen we onze kinderen op met een onmogelijke opdracht. Nederland een voorloper? Dat zou je misschien denken, maar kijk je naar wat we met z’n allen van tevoren hebben afgesproken in Europa dan moet je concluderen

OF 2015-04

dat we het slechter doen dan veel Oostbloklanden. Op veel punten is Nederland het slechtste jongetje van de klas.” Na zo’n twintig minuten schakelde Minnesma over naar een optimistischer deel van haar relaas. “We kunnen veel sneller omschakelen naar een duurzame energievoorziening en een duurzaam Nederland dan we denken”, aldus Minnesma. En die omschakeling is niet alleen goed voor moeder aarde, maar ook voor onze economie, zo hield de duurzaamheids-strijdster

DUURZAAMHEIDSEVENT

aan een snelle metamorfose van Nederland, zo lijkt het. Want op tal van locaties is men actief met de aanleg van zonnepanelen. “Onze missie is om via snelle levering, gegarandeerde kwaliteit en scherpe prijzen en betrouwbare langdurige relatie met onze klanten op te bouwen”, zo vertelde Jellema. Het bedrijf wil zeer binnenkort beginnen met de aanleg van een zonnepark bij Leek, waar 60.000 panelen komen met een totale capaciteit van 15MW. haar gehoor voor. “ Er zijn ook economische belangen in het spel. Wie zijn huis energieneutraal bouwt bespaart in vijftien jaar tijd zo’n 32.000 euro. Mobiliteit is ook zo’n onderwerp met een hoopvolle toekomst. Elektrisch rijden lastig? Omdat er geen laadpalen zouden zijn in Nederland? Weet dat er alleen al in de openbare ruimte 12.000 laadpalen staan. En dan reken ik dus de oplaadpunten van bedrijven niet mee. Er zijn dus onmiskenbaar veel ontwikkelingen aan de gang die heel erg de goede kant op gaan. Het gaat alleen veel te langzaam.” Creativiteit Volgens Minnesma mag het bedrijfsleven ook wel snellere stappen nemen. “De creativiteit moet uit de markt komen. Wat dat betreft heeft Alliander het mooi aangepakt. Toen ze een nieuw hoofdkantoor wilden neerzetten hebben ze tegen de markt gezegd: we willen energieneutraal. Dat is een absolute eis. En dit is het budget. Meer is er niet. Markt; kom maar met je plannen.’ En dat werkt. Minder regeltjes, anders inkopen, pro actief zijn. Dan gaan we het tij keren.” Gelukkig zijn er bedrijven die het goede voorbeeld geven. Zoals Sijperda verhuur van ondernemer Jos Jellesma. Zijn bedrijf (dit jaar 25 jaar actief ) probeert duurzaamheid in de breedte in te zetten. “ De markt vraagt er om en dat is een goede zaak. Denk aan je materialen, maar ook aan je eigen bedrijfsvoering. Afval goed scheiden, papierwerk zoveel mogelijk tegengaan, meerdere vestigingen open houden, waarmee de kilometers per opdracht teruglopen. Het zijn allemaal dingen die er toe doen.” Een positieve ‘ boost’ kon het gehoor ook krijgen van het korte optreden van ondernemer Symen Jellema. Zijn bedrijf Powerfield (Dokkum) timmert gigantisch aan de weg. Het bedrijf bouwt onder de naam ZonnePort

VOLG OF NU OOK VIA

Ook de aimabele ondernemer Henry Joustra van Joustra herstoffering (Meppel, Harderwijk, maar ook actief in Friesland) heeft inmiddels heel wat jaren ervaring met duurzaamheid. Het is bijna core business, want door hergebruik van kantoormeubilair is er minder afval, met alle positieve gevolgen van dien. “Door meubilair opnieuw te bekleden spaar je het milieu. Dat is goed voor de aarde, maar het is economisch ook verstandig, want je spaart vervangingskosten. Wij merken dat er in de praktijk wel heel prijsbewust wordt ingekocht, maar dat er vaak en onnodig snel kantoormeubilair wordt verwijderd en vernietigd.” Liverpool Een verhaal van geheel andere orde had Ton van Dijk van Leeuwarden-Fryslân 2018, beter bekend als Kulturele Hoofdstad. Een zaal met bijna 140 ondernemers toespreken; Van Dijk liet de kans niet lopen om de Friese ondernemers duidelijk te maken waarom ‘2018’ goed is voor de Friese economie. Door middel van een inspirerend filmpje haalde hij het voorbeeld van Liverpool aan. De stad was zwaar aan het verpauperen, totdat het in 2008 culturele hoofdstad van Europa werd. De bedrijven die er investeerden plukten er volop de vruchten van, zo luidde de boodschap. Overigens niet alleen tijdens het evenement, maar ook jaren er na. “Het ging vanaf dat moment bergopwaarts en het is nooit meer minder geworden”, zo verkondigden een taxichauffeur en een advocaat bijna in koor. Van Dijk - nog hard op zoek naar manieren om de begroting sluitend te krijgen - was duidelijk en direct: de organisatie kan het niet alleen. En afwachten helpt niet. Friese bedrijven moeten hun kans pakken en nu participeren in de ‘ Club 2018’, de club van sponsors die het evenement steunen met een bedrag van 2.018 euro. Hij kreeg bijval van Heleen Sonnenberg van Weduwe Joustra, een sponsor van het eerste uur. Zij

. K I J K O P W W W . O F. N L .

onthulde en passant dat de ‘Beerenburg light’ die zij met speciaal 2018-etiket op de markt heeft gebracht een eigen naam zal krijgen: ‘Frysk’. “ een mooi voorbeeld van hoe je als ondernemer zelf creatief kunt zijn en 2018 als een kans kunt verzilveren”, aldus Van Dijk.

Sandalen Opmerkelijk was dat Van Dijk het begrip duurzaamheid graag breed benadert. Een vraag over de ‘groene’ duurzaamheid werd kort beantwoord met een verwijzing naar zijn 2018-duurzaamheidsman Bouwe de Boer, ‘ die met tal van projecten bezig is’ (zie eerdere edities van OF, ook online raadpleegbaar red.). Wel benadrukte Van Dijk dat 2018 op twee manieren de effecten van het evenement ‘ duurzaam’ willen maken. Er is veel sociale armoede, met name in de grotere plaatsen van Friesland en zeker ook in de achterstandswijken van Leeuwarden. Dan heb je het echt over kinderen die bij gebrek aan geld in de winter op sandalen lopen. Wij willen kinderen uit achterstandssituaties actief betrekken bij onze evenementen. Onderzoek heeft uitgewezen dat cultuur goed is voor de ontwikkeling, uit welke klasse je ook komt. Het helpt je vormen en de ervaring van zo’n groot evenement kan voor de rest van je leven zinvol blijken. Daarom is het sociale onderdeel een belangrijke pijler. De andere pijler is de economie. Neem als voorbeeld Liverpool. Wij willen dat de economische impact van het evenement niet eenmalig is, maar dat het beklijft.” Viel er nog meer te beleven? Ach ja, er kon natuurlijk ook genetwerkt worden. En dat alles onder het genot van de catering van Beijk (“Wij verzorgen met een lach, verantwoord, biologisch én lekker dagelijkse catering voor meer dan 10.000 gasten”, aldus de website). Kijk voor een filmimpressie op www.of.nl/of-tv

OF 2015-04

feliciteren onderstaande bedrijven met het succesvol doorlopen van het Koplopertraject!

SportStroom Kent alleen maar winnaars

De G af fel 9 , Drachten T +31 (0) 512 51 48 01 |

SportStroom w w w.technaut .com

KOPLOPERPRIJS

Technea wint Koplopersprijs

De Koploperprijs 2015 is gewonnen door het Leeuwarder bedrijf Technea. Met het concept â&#x20AC;&#x2DC;Freedom Energyâ&#x20AC;&#x2122; levert het bedrijf diverse energiebesparende producten, zoals energiemeters en zonnepanelen. Ook levert Technea hier adviezen voor en werkt het samen met diverse duurzame bedrijven in haar projecten. De winnaar werd bekendgemaakt op het Koplopersymposium in de Leeuwarder Koepelkerk. Het was de vijfde editie van het symposium, dat met Roel Welsing, marketingmanager bij Triodos Bank en in 2013 uitgeroepen tot Marketeer of the Year, een uitstekende spreker had. De prijs werd uitgereikt door wethouder Isabelle Diks en was bedoeld voor het bedrijf dat zich het meest had onderscheiden op het gebied van duurzaamheid.

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

Postbus 7540, 8903 JM Leeuwarden, Telefoon: (058) 288 02 22 Fax: (058) 288 00 60, E-mail: info@pdevries.nl

logoTTK-OF_Opmaak 1 15-06-15 11:17 Pagina 1

TIGCHELKACHELS & FINOVENS

TIGCHELAAR TEGELKACHELS Tinweg 6 8445 PD Heerenveen Tel: 0513 820990 info@tigchelkachels.nl

Zuiderkruisweg 3 Postbus 7574 8903 JN Leeuwarden

Tel.: (058) 288 70 75 Fax: (058) 288 49 60

www.koopmansenzwart.nl

Professionals in Industriële Automatisering

www. tigchelkachels.nl

• visitekaartjes Koopmans Zwart.indd 15

10-06-15 14:13

KOPLOPERPRIJS

Enkele citaten uit het juryrapport: “Technea heeft een heel heldere visie, namelijk: bedrijven en particulieren helpen onafhankelijk te worden van fossiele brandstoffen. Dit concept van Technea heet ‘Freedom Energy’. Het bedrijf levert allerlei energiebesparende producten, zoals: energiemeters en zonnepanelen, en geeft hierover advies. Technea werkt samen met diverse andere duurzame bedrijven in projecten. De eigen milieu-impact van Technea is al heel klein, maar Technea doet er alles aan om deze impact nog verder te reduceren.” Andere genomineerden waren ROC Friese Poort uit Drachten en P. de Vries Installatietechnieken uit Leeuwarden. De jury: “ROC Friese Poort heeft de uitkomsten van het Koploperproject zeer enthousiast opgepakt.

VOLG OF NU OOK VIA

Het is bijzonder om te vermelden dat het nieuwbouwproject op de campus van Friese Poort in Drachten BREEAM ‘Excellent’ is gecertificeerd. BREEAM is een instrument om integraal de duurzaamheid van nieuwe gebouwen te meten. Dit betekent dat wordt voldaan aan de strenge duurzaamheidscriteria van BREEAM-NL. ROC Friese Poort is de eerste school in Nederland die een gebouw met de score ´Excellent´ heeft voor duurzaamheid.” “Maar ook op heel veel andere fronten is Friese Poort – samen met medewerkers, leerlingen en externe partijen – aan de slag gegaan. Zo besteedt de organisatie onder andere aandacht aan de integratie van duurzaamheid in de verschillende onderwijsprogramma’s. Hiermee draagt Friese Poort bij aan een nieuwe generatie

. K I J K O P W W W . O F. N L .

maatschappelijk bewuste burgers en professionals.” Ook was er lof voor P. de Vries, het bedrijf van de markante Leeuwarder ondernemer Johan Meijer. Zijn onderneming is al jaren duurzaam bezig en de jury erkende dat: “P. de Vries is een zeer innovatief installatiebedrijf. Niet alleen participeren ze in allerlei duurzame projecten, zoals het gebouw van mede-Koploper FIER in Leeuwarden, maar ook ontwikkelen ze zelf allerlei nieuwe producten, zoals ledlampen. Ook met hun eigen bedrijfsvoering zijn ze goed bezig: ze hebben de uitkomsten van de doorlichting in het Koploperproject heel systematisch opgepakt en allerlei acties in gang gezet, zoals de installatie van een fors aantal zonnepanelen op het eigen dak.”

OF 2015-04

Water Alliance en Akron Water Supply (Ohio, VS) slaan handen ineen

Top consortium bestrijdt blauwalg in VS

Blauwalg in het oppervlaktewater is voor overheden en drinkwaterbedrijven een groot probleem. Wanneer ze afsterven komt er Microcystine vrij; een voor de mens zeer giftige stof die allerlei ziekten, waaronder leverkanker, kan veroorzaken. In de wetenschap dat Nederlandse watertechnologiebedrijven voor deze dreigingen oplossingen hebben organiseerde de Akron Global Water Alliance (Ohio) in samenwerking met Water Alliance (NL) van 28 tot 30 april ‘the U.S. Algal Toxin Conference’ in Akron, Ohio. Aansluitend organiseerde de Water Alliance op 1 mei jl. het ‘Waterplein’ in Akron (VS); een besloten bijeenkomst, waar technologie en kennis werd samengebracht rondom een concrete casus. Het resultaat: de casus-eigenaar – het bedrijf Akron Water Supply – wil nog voor de zomer met de Nederlandse bedrijven BlueLeg Monitor, Deltares en Arcadis kijken op welke manier giftige algen gemonitord en bestreden kunnen worden. Op de achtergrond van links naar rechts: Hein Molenkamp, Hans Wouters, Jeﬀ Bronowski

Het probleem van Blauwalg bestond al lang, maar het is door een opmerkelijke gebeurtenis in de zomer van 2014 dat het probleem met hoofdletters in de agenda van stadsbesturen en drinkwaterbedrijven is gekomen. Op 1 augustus 2014 werd de Amerikaanse stad Toledo (Ohio) aan het Eriemeer namelijk getroffen door een extreme algenplaag. De drinkwaterautoriteiten zagen de controlegrafieken zo schrikbarend uitslaan dat ze niets anders konden doen dan de bevolking per direct adviseren om geen water uit de kraan te gebruiken. Zo werd een conglomeraat met ongeveer 500.000

OF 2015-04

inwoners meerdere dagen platgelegd en dat was landelijk groot nieuws. Voor de Amerikanen was vanaf dat moment duidelijk: het probleem van Blauwalg (de zogenaamde cyanobacteriën) schreeuwt om een oplossing. Risico De algendreiging wordt overal in de VS gevoeld, maar nóg nadrukkelijker in de staten die aan de ‘Great Lakes’ liggen, tussen de VS en Canada. Veel van de tweehonderd bezoekers van de ‘the U.S. Algal Toxin Conference’ kwamen dan ook uit deze gebieden. Na twee dagen intensief kennis uitwisselen kon de conclusie getrokken worden dat er tal van oplossingen of semi-oplossingen vanuit de markt worden geboden, maar dat er geen consensus is over één ultieme oplossing. Veel is nog onduidelijk, er is een schreeuwende behoefte aan meer data, maar duidelijk is dat het probleem niet vanzelf weggaat. Of, zoals Mike Baker, Chief Division of Drinking

and Ground Waters, Ohio Environmental Protection Agency (EPA) het in zijn presentatie tijdens het congres samenvatte: “Cyanobacteriën zijn nog steeds in het water van Ohio en ze vormen een uitdrukkelijk risico.”

WAT E R A L L I A N C E

pakt gaat worden is nog niet bekend, zo stellen de betrokken. “Omdat de zomer er aan komt, waarmee de dreiging door opwarming van het water toeneemt willen we wel vaart maken”, zegt ondernemer Wouters. “De mensen in Akron hebben ons gevraagd daarvoor een plan van aanpak op papier te zetten. Dat gaan we de komende weken doen.” Water Alliance-directeur Hein Molenkamp: “Al met al kijken wij net als onze Nederlandse partnerbedrijven tevreden terug op een zeer geslaagde Waterplein sessie in Amerika. Het is fijn om zo concreet bezig te zijn met bemiddelen en het smaakt naar meer.”

Delegaties uit Nederland en Verenigde Staten op bezoek bij Akron Water Supply. Vijfde van links, in lichtblauw overhemd: Jeﬀ Bronowski. Akron Water Supply.

Waterplein Een risico, maar er zijn ook oplossingen. Daarom organiseerde de Water Alliance in aansluiting op het congres in Akron (Ohio) voor het eerst op Amerikaanse bodem één van haar ‘Waterpleinen’. Business Development Manager Alex Berhitu: “Het Waterplein is een al eerder beproefd concept van de Water Alliance in Nederland. Aan de hand van een concreet probleem van één of meerdere partijen wordt een selecte groep wetenschappers en ondernemers uitgenodigd die naar verwachting kan helpen bij de oplossing. De partijen wisselen meerdere uren in een ruimte van gedachten en proberen zo tot samenwerking te komen.” Het resultaat van het ‘ Waterplein USA’ is dat het bedrijf Akron Water Supply nog voor de zomer met de Nederlandse bedrijven BlueLeg Monitor, Deltares en Arcadis wil kijken op welke manier giftige algen gemonitord en bestreden kunnen worden. “Giftige algen zijn een serieuze dreiging, ook in de meren waar wij ons water uithalen”, aldus manager Jeff Bronowski. “We zijn onder de indruk van de kennis en de methoden die de Nederlanders aanbieden. We doen zelf al heel veel aan monitoring, maar we willen kijken hoe het beter en efficiënter kan. We hebben hoog gekwalificeerde mensen in dienst. Die zijn veel tijd kwijt aan het nemen van samples. Met bijvoorbeeld de apparatuur van Blue Leg Monitor zou het monitoren gemakkelijker en sneller gaan, waardoor onze mensen meer tijd kunnen besteden aan het daadwerkelijk analyseren van data. Ook de

VOLG OF NU OOK VIA

methode die wetenschapper Hans Matthijs van de Universiteit van Amsterdam in nauwe samenwerking met Arcadis aanbiedt om algen te bestrijden met lage concentraties waterstofperoxide willen we serieus bekijken. Met Arcadis hebben we sowieso al goede contacten. Mogelijk dat deze Nederlandse oplossingen ons in combinatie een stuk verder helpen.” Dreiging Ondernemer Hans Wouters van Blue Leg Monitor is blij met de erkenning, al realiseert hij zich dat er nog geen contract is getekend. “Dat hoeft ook niet per direct. Alle partijen die aan tafel zaten zijn er tenminste wel van overtuigd dat je alleen maar tot maat-oplossingen komt wanneer je gewoon in actie komt. Maar je wil geen fouten maken en rekening houden met ieders wensen en mogelijkheden. Dus werken we in kleine stapjes.” Ook Miguel Dionisio van Deltares is onder de indruk van de stappen die men tijdens het Waterplein heeft gemaakt. “Congressen en beurzen zijn ontzettend goed om mensen te ontmoeten en kennis te delen. Maar hier hebben we heel specifiek ingezoomd op een probleem, in dit geval van de stad Akron. En we zijn veel meer de diepte in gegaan. We weten nu behoorlijk goed wat we aan elkaar hebben. Ik ben erg enthousiast over deze aanpak.”

Akron Akron ligt in het noorden van Ohio, ongeveer honderd kilometer van het Eriemeer. De vestiging van giganten als Goodyear en Firestone bezorgde de stad het etiket van ‘rubberhoofdstad van de wereld.’ Tegenwoordig profileert Akron zich graag als stad van watertechnologie. Algen Blauwalgen – ook wel cyanobacteriën genoemd – vormen tegenwoordig het grootste probleem bij de productie van veilig drinkwater. De achterliggende oorzaak is complex. Onder andere door overbemesting van de landbouw komt er teveel aan fosfor en nitraten in het water. Daardoor groeien de schadelijke algen. Recent onderzoek wijst echter ook in de richting van de klimaatverandering en invasieve diersoorten, die de bloei van de algen in de hand werken. Vooral de zware regenval in de lente en vroege zomer, een cruciaal moment voor algengroei, brengt meer meststoffen naar de meren via beken en rivieren.

Dat er wat te gebeuren staat is wel duidelijk maar op welke schaal de monitoring en bestrijding van de giftige algen in Akron exact aange-

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

Friesland Lease wil inspelen op nieuwe ontwikkelingen

Het nieuwe leasen

De manier waarop men van a naar b reist verandert. Hybride, maar ook volledig elektrische auto’s beginnen steeds meer terrein te winnen op hun op fossiele brandstof rijdende evenknieën. Deze verandering heeft ook invloed op leasebedrijven, want met het rijdende landschap, veranderen ook de wensen van hun klanten. Bij Friesland Lease willen ze eigenlijk al aan die wensen kunnen voldoen op het moment dat ze ontstaan. En deze innovatiedrang zorgt voor bijzondere ontwikkelingen. Schoner rijden Mirjam Marinus is gepokt en gemazeld in de wereld van het leasen. In de negen jaar die ze actief is voor Friesland Lease, heeft ze gezien hoe de behoefte van de klant steeds verder verandert. En die behoefte moet vervuld worden. Te beginnen bij een milieuvriendelijkheid. “Schoner rijden is voor ons heel belangrijk”, vertelt Marinus. “En die visie willen we uitdragen. Momenteel hebben we 6.500 auto’s in beheer en is de CO2-uitstoot ten opzichte van 2008 enorm verlaagd. Dat is gegaan van 178, naar 96 gram per nieuw ingezette auto. Maar het gaat verder dan dat. Wij willen onze klanten de mobiliteitsoplossing bieden, die het beste bij het gebruik past. Dat is dus ook de goedkoopste mobiliteitsoplossing voor onze klant.” En het is die ambitie, die Friesland Lease onderscheidt van menig concurrent. E-bike Marinus komt met een voorbeeld. “Neem iemand die in de thuiszorg werkt, die medewerkers maken misschien tien, twintig kilometer per week. Zij hebben geen auto nodig, zij kunnen veel beter per e-bike op pad. En dat bieden we ook. Niet alleen auto’s, maar ook scooters, e-bikes of zelfs een NS Business-pas. De tijden veranderen en dat merken we ook in deze branche.” En dat Friesland Lease hier

OF 2015-04

goed mee omspringt, werd duidelijk toen het Financieel Dagblad het bedrijf in 2014 uitriep tot snelst groeiende onderneming van Friesland. “Daar zijn we natuurlijk enorm trots op”, aldus Marinus. “Al onze medewerkers kijken altijd naar de nieuwe ontwikkelingen en we willen voorop meelopen.” BOVAG-leaseﬁets Een van de manieren waarop Friesland Lease voorop blijft lopen, is het aanbieden van de BOVAG-leasefiets: een e-bike waarmee forenzen van en naar hun werk kunnen reizen. Met het wegvallen van het fietsplan betekent dit een uitstekend alternatief. “Bedrijven hebben de mogelijkheid om zo’n fiets voor zakelijk gebruik ter beschikking te stellen, maar tegen een kleine meerprijs is privégebruik ook mogelijk”, aldus Marinus. “Het biedt voordelen voor zowel de werkgever als de werknemer; het scheelt parkeerruimte en brandstofkosten en fietsen is natuurlijk gewoon heerlijk om te doen. Verzekeringen, pechhulp en onderhoud, het is allemaal gedekt. Een ander voorbeeld van het vooruit denken, is de mogelijkheid om bij ons een vakantie-auto te leasen. Dan rij je het hele jaar in een kleine, zuinige auto, maar staat er een grote stationwagon klaar als je op vakantie wil. Dan ben je veel voordeliger uit. Op die manier zijn we onszelf constant aan

het verbeteren, constant vooruit denken. We willen onszelf scherp houden en doen daarom ook aan klanttevredenheidsonderzoeken. Hieruit blijken ook de diverse wensen van klanten en daar spelen we op in.” Klant centraal “Ik heb de mooiste baan die er is. Ik ben verantwoordelijk voor marketing en kwaliteitszorg. Het brengt een hoog ondernemerschap met zich mee en dat is heel lekker werken. Bij Friesland Lease hebben we geen logge organisatie; als we ergens in geloven gaan we direct om tafel en aan de gang. Samen met onze klanten gaan we voor een betere en schonere mobiliteit. En we hebben ook veel aan lokale goodwill; je kan wel wat roepen, maar als je het niet uitdraagt, val je snel door de mand.”

Mirjam Marinus-de Jong Functie MT lid , Manager Marketing en HR. Geboren 26 november 1982 te Drachten. Hobby’s Hardlopen, volleyballen , skiën, schaatsen en op zaterdag in de bakkerij staan van mijn broer (Bakkerij Appie de Jong).

FRIESLAND LEASE

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

SUBVENTION

De hype voorbij Subvention helpt bedrijven met subsidie voor duurzame investeringen

Maatschappelijk verantwoord ondernemen krijgt een steeds groter platform in het (inter)nationale bedrijfsleven. Partijen die deze manier van ondernemen omarmen, steken links en rechts de kop op en de overtuiging dat het inderdaad beter moet en kán, begint onder steeds meer ondernemers te leven. Er is echter nog wel een vrij grote ‘maar’; duurzaam ondernemen vraagt een investering. Het is juist die horde die men bij Subvention maar wat graag wil wegnemen. Pionieren Bernhard Scholing stapte in 1998 in een relatief nieuwe en onbekende wereld. Milieubesparing en energiezuinig leven, het was allemaal nog niet zo ver tot het dagelijks leven doorgedrongen als nu. “Je kan wel zeggen dat we aan het pionieren waren, ja”, vertelt hij nu. “Subsidie voor energiebesparende maatregelen was in opkomst, de kansen lagen er, maar veel bedrijven wisten er nog amper wat van. We begonnen met z’n drieën aan een onderneming die deze bedrijven inzicht gaf in de mogelijkheden. We zijn gestart om bedrijven die een investering wilden doen in een nieuwe fabriek, of een nieuw kantoor, inzicht te geven in de mogelijkheden voor subsidie. Destijds ging het heel erg om isolatie en we merkten dat de ondernemers graag meegingen, als het ze per saldo uiteindelijk niets meer zou kosten. Men was blij met de nieuwe inzichten, waar ze vervolgens jarenlang voordeel van zouden hebben.” Netwerk Dat driekoppige bedrijf met een vooruitziende blik, is inmiddels uitgegroeid tot een onderneming met vestigingen over heel Nederland. Subvention staat uitstekend te boek bij de diverse ondernemingen en ziet nu hoe het bedrijfsleven de duurzaamheid massaal omarmt. “We doen kennelijk goed ons werk”, vat Scholing het samen. “Meer dan zeventig procent

VOLG OF NU OOK VIA

van ons werk komt vanuit ons netwerk en eigenlijk doen we niet aan koude acquisitie. De mensen die bij ons werken zijn vanuit de kern ook ondernemer en zo is de structuur binnen het bedrijf ook ingericht. Ik geloof in mensen die niet alleen acquisitie doen, maar ook werken aan netwerkbeheer, het zelfstandig adviseren van bedrijven over de subsidiemogelijkheden en het verzorgen van de uiteindelijke subsidie-aanvragen. Zienergie Duurzaam ondernemen is al lang geen hype meer , legt Scholing uit. “Met ons zusterbedrijf Zienergie helpen we bedrijven nu met het zetten van stappen richting Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Dat gaat van het werken aan de CO2-voetprint, tot het begeleiden van een bedrijf richting een MVO-prestatieladder certificering. Bedrijven kunnen soms nog wel wat sceptisch zijn, maar wat je er ook van vindt, het loont de moeite om eens te luisteren of op kleine schaal met je bedrijf te onderzoeken waar je nu precies staat en waar je zou moeten staan. Hoor ons met een open mind aan over hoe MVO eruit ziet en wat het kan betekenen voor jouw organisatie. Vaak doen ondernemingen al veel, maar communiceren ze dat niet. En het is binnen dat speelveld dat wij acteren om bedrijven te helpen in de bewustwording.”

. K I J K O P W W W . O F. N L .

MVO SWOT-analyse Om te verkennen waar je als organisatie staat in het MVO-speelveld en wat de eerste logische stappen zijn die je zou kunnen zetten, heeft Subvention een eenvoudige dienst ontwikkeld: een MVO SWOT-analyse. Scholing: “Met een MVO SWOT-analyse worden gelijk de eerste stappen gezet. Op deze manier maakt u het niet gelijk te groot, maar wordt wel direct begonnen.”

Toekomst “Het balletje stopt niet meer met rollen. Grote bedrijven die begonnen zijn met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen , gaan nu ook hun toeleveranciers vragen om dit te doen. Dat is al in gang gezet en iedereen moet mee, daar geloof ik oprecht in. “ Bernhard Scholing Geboren 19 april 1971 te Hoogeveen. Hobby’s We zijn erg gek op onze Fries-Hollandse koeien.

OF 2015-04

BOUMA TECHNISCH INSTALLATIEBEDRĲF

Technisch allrounders gespecialiseerd in duurzame oplossingen!

Werken in de wereld van vastgoed en makelaardij Korte cursus of volledig erkende opleiding tot (gecertificeerd) makelaar, taxateur en rentmeester

Studiedagen hercertificering VastgoedCert

Duurzame energie-oplossingen • Zonnepanelen en -boilers • Zinwerk en dakbedekkingen • Verwarmingsinstallaties • Licht- en krachtinstallaties •

Sanitair • Airconditioning • Gas- en waterleidingen • Riolering • 24/7 servicedienst •

Opleidings-, trainings, en studiecentrum voor vastgoed, wonen en groen

T (0513) 63 60 90

Achterwei 18 - 9262 NS Sumar - Tel. 0511 461 378

bouma-installatie.nl



www.ots.nl

opleidingen, trainingen, cursussen, zelfstudies, projecten, studieboeken, naslagwerken, ideeënboeken, educatieve media, zaalverhuur en meer…

Abe Lenstra Stadion Dé locatie voor elk evenement of bijeenkomst.

VERGADERINGEN EN CONGRESSEN Succes in het stadion

BORREL EN RECEPTIE

Alle ingrediënten in huis

WIJNPROEVERIJ Welke wijn wordt uw favoriet?

DINER & WALKING DINNER Culinaire topsport

BARBECUE

Grillen op hout of kolen

FEESTEN

Wij delen onze feestnummers

TROUWEN IN HET STADION Ja, ik wil op de stip!

www.abelenstrastadion.nl

OMRIN BEDRIJFSAF VAL

De uitdaging van Klaas Wijnsma (Omrin Bedrijfsafval)

‘We rijden straks op ons eigen afval’ Quizvraag: hoe maak je van een lineaire economie een circulaire economie? Voor het antwoord op die vraag moet je bij Omrin zijn. Niet dat het bedrijf een patent heeft op de ultieme oplossing, maar; het continu zoeken naar mogelijkheden om slimmer en economischer met afval om te gaan zit wel in het DNA van het bedrijf. In OF 3 spraken we er al over met directeur John Vernooij. In deze editie: wat een bedrijf als Omrin kan betekenen voor bedrijven. We maken daarvoor kennis met Manager Commercie en logistiek Klaas Wijnsma. “Ik werkte tot 2011 in de gevelbouw en maakte toen de overstap naar Omrin Bedrijfsafval. Een stap die voor mij op het juiste moment kwam. Ik kwam in een wereld vol dynamiek en innovatie. Niet dat er in de bouw geen mooie dingen gebeuren. In tegendeel. Maar de markt is vrij conventioneel. In de wereld van afval bouw je werkelijk aan de economie van morgen. Door afval niet als last te zien, maar als grondstof, waarmee je bedrijfsprocessen schoner en economisch efficiënter kunnen worden gemaakt.” Klinkt als een ideaal werkveld, maar de praktijk is zoals altijd niet zonder hindernissen, zo leren we. Wijnsma: “Alles is in beweging. Dat geeft echt een kick. De vraag vanuit de markt, maar ook wat er wel en niet kan. Denk je een oplossing te hebben; wordt er weer iets nieuws uitgevonden. In beginsel is alles mogelijk, maar de praktijk van alledag leert je dat heel veel gewoon draait om efficiency. En in onze markt heeft dat veel te maken met kritische massa.” Als voorbeeld van zijn betoog schildert Wijnsma de markt voor

VOLG OF NU OOK VIA

de zogenaamde rolcontainers. De containers kent iedereen uit de particuliere sector, maar ook bij bedrijfsafval van Omrin bepalen ze toch ruim 60 procent van het portfolio. “In die markt hebben wij een stevig marktaandeel. Ik denk wel ruim 30%. We kunnen met onze tarieven goed concurreren, maar alles draait om dichtheid. Het is natuurlijk niet ingewikkeld: hoe meer je klanten bij elkaar zitten in flinke aantallen, hoe lager je voorrijkosten worden. Op dit moment zijn de voorrijkosten nog hoger dan de verwerkingskosten.” Diezelfde kritische massa is ook de grootste drempel bij het doorvoeren van innovaties, zo vertelt Wijnsma. “Neem het inzamelen van kunststoffen. Dat gebeurt wel, maar het kan nog veel beter. Alleen, dan moet je grote aantallen hebben. Nu is het voor de meeste bedrijven gewoon gemakkelijk om het met de gewone rolcontainer mee te sturen. Maar wanneer je, met name gevoed door de grotere industrie, meer grote en kleine klanten tegelijk kunt bedienen wordt het interessanter om daar een eigen auto voor te laten rijden.”

. K I J K O P W W W . O F. N L .

Een prijsmarkt dus, de wereld van bedrijfsafval? Ja en nee, zegt Wijnsma. “ Zeker, prijs is ontzettend belangrijk. Maar bij Omrin bieden we nog meer onderscheidend voordeel en ook dat wordt gewaardeerd. Klantvriendelijkheid bijvoorbeeld. Gemakkelijk gezegd natuurlijk, maar wij proberen dat concreet te maken. Door bijvoorbeeld zeer transparante facturen te verzenden, door mee te denken met oplossingen, waarmee bedrijfsprocessen efficiënter worden. Maar ook door bereikbaar en toegankelijk te zijn. Onze accountmanagers spreken Nederlands en Fries, zijn telefonisch goed bereikbaar en moet er eens diepgaand gesproken worden, dan zitten ze binnen 24 uur bij de klant aan tafel.” Dan is er nog dat goede voorbeeld, dat volgens een bekend gezegde ‘Goed voorbeeld doet goed volgen’. Wijnsma: “Ja, we moeten onze ambities natuurlijk in onze daden tonen. Nou; een mooi voorbeeld vind ik ons wagenpark. We hebben voor de rolcontainers nu zeven auto’s op de weg. Drie er van rijden op aardgas. En vanaf begin volgend jaar is dat biogas. Dat vind ik een

echte stap vooruit. Dat biogas wordt opgewekt bij de vergisting van afval. Dan rijden onze auto’s dus op ons eigen afval.”

Klaas Wijnsma Manager Commercie en logistiek Geboren 18 juli 1969 te Dokkum. Woont nu in Drachten. Burgerlijke staat Gehuwd, 3 kinderen. Hobby’s Kerkelijke activiteiten, vakantie vieren (favoriete land: Frankrijk). Laatst gelezen boek 'Rora', J.B. Huggins

Omrin Bedrijfsafval Klanten Ruim 6.500 in segment bedrijfsleven. Van MKB tot industrie (o.a. Batavus, Dokkumer Vlaggen Centrale en vele anderen). Weetje Omrin-auto’s rijden vanaf 2016 op biogas.

OF 2015-04

Uw partner in Subsidies en WBSO aanvragen op basis van â&#x20AC;&#x153;no cure no payâ&#x20AC;?. Subsidies Alleen in Nederland zijn al bijna 1000 subsidies en regelingen. Een groot deel is bedoeld voor het MKB. Wij helpen u graag de huidige maar ook de toekomstige mogelijkheden te onderzoeken. WBSO De WBSO is een laagdrempelige regeling ((scaal voordeel) voor ondernemers die zich bezighouden met technische ontwikkelingen. De regeling gaat uit van het niveau van de aanvrager.

Binnenkort WBSOEasy, maakt uw WBSO-administratie eenvoudig.

www.subsidiepartners.nl Buorren 17 8525 EB Langweer +31 (0) 6 2410 41 03 (Johan) +31 (0) 6 2828 37 17 (Nico) Info@subsidiepartners.nl

Nico Hielkema

Johan Hielkema

DE NIEUWE AFSLUITDIJK

Ondernemers gezocht De Afsluitdijk zit midden in een grote transformatie die in 2018 start. Dit icoon van de Nederlandse Deltawerken krijgt een toeristische impuls, waarbij er vanaf 2018 veel te beleven valt voor een fraai dagje uit. En hier liggen kansen voor toeristische ondernemers. Vooral voor ondernemers met innovatieve ideeën op het gebied van duurzaamheid en toerisme. Happy few Gertjan Elzinga is projectleider van toeristische en recreatieve projecten op de Afsluitdijk. Met de nodige ervaring in toeristische gebiedsontwikkeling weet hij hoe belangrijk het is om een goed vestigingsklimaat te scheppen voor ondernemers. En daarmee de toeristische sector en de werkgelegenheid daarin te stimuleren. Want dat is nodig. “De Afsluitdijk is nooit gebouwd met toerisme in het achterhoofd”, vertelt hij. “Toen het project in 1932 werd aangelegd, was toerisme nog iets voor de happy few, een hele kleine groep die er met de auto(bus) op uit konden. Pas na de Tweede Wereldoorlog kwam deze sector in Nederland echt op gang. Men kreeg wat meer vrije tijd en, niet onbelangrijk, meer geld. Pas toen nam het toerisme echt een vlucht.” Ambitie De Afsluitdijk is niet de toeristische trekpleister die het kan zijn, zoals bijvoorbeeld de Brouwersdam in Zeeland. Deze werd gebouwd tussen 1962 en 1971 en in de bouwplannen werden ook vanaf de start de mogelijkheden tot recreatie meegenomen. “En om zoiets alsnog te realiseren op de Afsluitdijk

is een uitdaging en een interessante ambitie”, aldus Elzinga. “Het mooie van de Afsluitdijk is, dat iedereen gelijk weet waar je het over hebt. Ook internationaal spreekt het nog altijd zeer tot de verbeelding, het is met recht de grand old lady van de Deltawerken.” Plannen voor beleving, recreatie en toerisme zijn er genoeg. Onlangs presenteerde Daan Roosengaarde enkele ideeën in De Wereld Draait door, wordt er volop nagedacht over de opwaardering van het Monument in combinatie met duurzame energie, is het Kazemattenmuseum onlangs vernieuwd, zijn er diverse geïnteresseerden in de exploitatie van een beleefcentrum op Kornwerderzand, komen er fietspaden langs de Waddenzee en heeft de ChristenUnie onlangs een 'fietsen voor de wind'-plan ingediend bij de staten van NoordHolland en Friesland. In combinatie met een toeristische ferry wordt het maken van fiets, wandel- en vaartochtjes een stuk leuker voor toeristen in de kop van Noord-Holland en aan de Friese kant van de Afsluitdijk. En zo zijn er nog vele projecten die de moeite meer dan waard zullen zijn”, vertelt Elzinga. “Om dit tot een succes te maken is samenwerking tussen en met toeristische ondernemers nodig.” Ondernemers gezocht Het woord is gevallen. De Afsluitdijk biedt

ruimte aan ondernemers die er hun kansen zien, zeker als het gaat om arrangementen vanuit Makkum, Harlingen en Den Oever. “Dat er nog zo weinig ondernemers profiteren van de mogelijkheden, heeft voornamelijk te maken met het feit dat de Afsluitdijk niet is ontworpen met toerisme in het achterhoofd. Maar aangezien dat nu volop in verandering is, vragen we ondernemers uit de toeristische sector om met ons mee te denken. Er zijn volop mogelijkheden; nu al stoppen er jaarlijks 300.000 mensen even op de Afsluitdijk en deze mensen komen uit heel Europa. Het probleem is dat ze nu voornamelijk nog in de rij staan voor dat ene toilet in de voormalige technische ruimte van Rijkswaterstaat onder het Monument. Er is een kwaliteitsslag nodig.” De funderingen voor een prachtig toeristisch visitekaartje liggen al sinds 1932 in de scheiding tussen het IJsselmeer en de Waddenzee. Nu op deze funderingen een stevig vestigingsklimaat ontstaat, is het aan de ondernemers om de ruimte in te vullen op een op een duurzame, innovatieve en fraaie wijze. Wie zijn kans schoon ziet, is van harte welkom op de Afsluitdijk. Meer info: www.deafsluitdijk.nl en/of contact: info@denieuweafsluitdijk.nl

Gertjan Elzinga Geboren

24 januari 1970 te Doniaga. Hobby's

Watersport, klussen, fietsen.

VOLG OF NU OOK VIA

. K I J K O P W W W . O F. N L .

OF 2015-04

COLUMN JAN WILLEM SIETSMA

De zon met zijn gemak... De zon – en vooral de vele initiatieven om gebruik te maken van haar energie – maken mij optimistisch over de toekomst. Al zakt mijn broek er soms van af wanneer ik bedenk hoe klein wij mensen vaak denken. De kranten en de journaals zijn helemaal tjokvol met de problemen rond onze krimpende pensioenen en de gasrekeningen die menig oudje straks niet meer kan betalen. Terwijl de oplossing zo simpel is: de zon, gratis en gemakkelijk. De afgelopen eeuwen hebben we gezien dat energiewinning uit fossiele brandstoffen gepaard gaat met enorme economische groei en welvaart. De aandeelhouders van onze koninklijke Shell verdienden het afgelopen jaar ruim 22 miljard euro op een omzet van 430 miljard. Dat is ongeveer €1300,- voor iedere Nederlander. Wat je er ook van vindt; Shell is voor een deel Nederlands en dus is die winst in ieder geval goed voor de Nederlandse economie. Maar wie moeten we echt dankbaar zijn? Juist, de zon. Vrijwel alle vormen van energie die wij op aarde verbruiken zijn namelijk direct of indirect van de zon af te leiden. Alle fossiele brandstoffen, zoals olie en gas is opgeslagen zonne-energie. Maar ook windenergie is indirecte zonne-energie. Op geothermie, kernenergie en getijdenenergie na, komt alle energie op aarde direct of indirect van de zon.

Jan Willem Sietsma (1977) woont met zijn vrouw en twee kinderen in Eastermar. Hij is ondernemer bij Technaut en lid van de werkgroep Duorsum Eastermar, voorzitter van de Ronde Tafel Drachten en bestuurslid van stichting sportcentrum Achtkaspelen. Jan Willem gelooft in een samenleving met ecologisch en economisch evenwicht. Reageren? jw.sietsma@technaut.com

O F 2 0 11 55 -- 0044

Ik heb de zon altijd een fascinerende ster gevonden. Ruim 300.000 maal zo zwaar dan onze planeet aarde, en ruim 100 maal zo groot in omvang. Een enorme energiecentrale. Het produceert meer energie per dag dan wat wij op aarde per jaar verbruiken. Goed nieuws: de zonneparken, die er worden gebouwd, of waar plannen voor worden ontwikkeld. De technologie is er. De kennis is er, ook bij ons in Friesland. Nu nog de bewustwording. Want daar is nog wel iets te winnen. We vinden het geen enkel probleem om elke maand honderden euro’s in een pensioenpotje te stoppen voor later om o.a. de energierekening te betalen. Maar hebben we het over de aanleg van zonnepanelen, dan hoor je al snel het woord ‘ terugverdientijd’ gonzen. Ik krijg de kriebels va dat woord! Terugverdienen? Breng die energierekening spectaculair omlaag door gebruik te maken van de zon en klaar: iedereen heeft met zijn oude dag een energierekening die zelfs met het armzaligste pensioentje met gemak is op te hoesten. De zon is gratis. De zon raakt voorlopig niet op. De zon met haar gemak, schijnt op ieder Fries dak. Laten we die stralen in dankbaarheid ontvangen.

Zuiver water begint met een helder idee. Niets is zo normaal als water uit de kraan. Althans, dat zou je zeggen, maar dat geldt voor ons, hier in Europa. Niet voor Afrika. Daar is drinkwater helemaal niet zo vanzelfsprekend. Waterzuivering staat er nog in de kinderschoenen. Het Ghanese bedrijf Kingdom Waters & Services doet in water. Het heeft dringend behoefte aan betrouwbare opslagtanks in combinatie met een even betrouwbare zuiveringstechniek. Kunnen jullie ons helpen was hun vraag. Als Water Alliance weten we als geen ander de weg binnen de watertechnologie. We kennen de partijen. Weten wat hun expertise is. Brengen ze bij elkaar. In dit geval Dutch Water Partners uit Leeuwarden als specialist in waterzuivering, en de Mannen van Staal, ook uit Leeuwarden, die alles kunnen met, juist ja, staal. We gaan om tafel. Combineren de kennis van de een met de techniek van de ander. Resultaat? Een joint venture: Dutch Steel Profiles, dat flexibele prefab waterstations met geïntegreerde WATERguard zuivering en wateropslag gaat leveren. Als bouwpakket om drinkwater veilig en flexibel op plekken te krijgen waar het nu nog niet is. De verwachting is nu al om enkele tientallen PUREleau waterstations per jaar te leveren. Probleem opgelost. Ghana blij. Leeuwarden blij. Wij blij.

Accelerating the process from product to business

Samenwerkingsverband Noord-Nederland. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Water Alliance wordt medegeﬁnancierd door het Europees fonds voor regionale ontwikkeling en door het ministerie van EZ.

KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

Advertentiepagina OF

BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN

GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl