Ondernemend Friesland editie 2 juni 2020 by OF BV

De IJzeren Man:

Méér dan wederzijds respect

N0 02

2020 www.of.nl

30 jaar

Het Ondernemersfonds SWF informeert De wereld is in een paar weken tijd totaal veranderd. Iedereen merkt de enorme invloed van het coronavirus en we worden allemaal, soms in extreme mate, getroffen. Het Ondernemersfonds heeft naar aanleiding van de actuele situatie uiteraard ook een aantal maatregelen genomen.

Kernen die deelnemen aan het Ondernemersfonds SWF

Kernen die niet deelnemen aan het Ondernemersfonds

Veel Algemene Leden Vergaderingen (ALV) kunnen niet worden gehouden als gevolg van de coronamaatregelen en het is onduidelijk wanneer dat wel weer mag. De vraag of verenigingen kunnen volstaan met een onlinestemming, kan niet beantwoord worden door het Ondernemersfonds: dit wordt bepaald door de eigen statuten, die per vereniging verschillen.

In kernen die hebben besloten om niet deel te nemen aan het Ondernemersfonds, kan de opslag op de OZB worden teruggevraagd. Deze teruggave, de zogenaamde compensatie, is 100 procent, dus zonder aftrek van kosten. Ondernemers die daarvoor kiezen, kunnen gebruikmaken van de ‘reminderservice’ op de website van het Ondernemersfonds. Zij worden dan geïnformeerd op het moment dat de compensatie kan worden opgevraagd.

Omdat er nu mogelijk dus niet gestemd kan worden, heeft het bestuur van het Ondernemersfonds SWF de indieningstermijn verlengd tot en met 31 oktober 2020. De ALV kan dan op een later tijdstip plaatsvinden, zodat de begroting en de projecten (alsnog) rechtsgeldig goedgekeurd kunnen worden. Projecten kunnen ook vóór de ALV al gerealiseerd worden, mits wordt voldaan aan de gebruikelijke procedureregels voor deelnemers. Het blijft van belang dat de leden hun stemrecht behouden en daarmee kunnen aangeven of een project al dan niet met fondsgeld betaald mag worden. Wilt u projecten vóór 31 oktober 2020 laten uitvoeren, dan volstaat een schriftelijke melding van uw bestuur met inachtneming van het bovenstaande.

OF 2020-02

Kernen die aanspraak hebben gemaakt op de restgelden 2016-2017 met goedgekeurde begroting Verschillende kernen ondervinden als gevolg van de coronamaatregelen hinder bij het uitvoeren van projecten, waardoor de deadline van 1 april 2020 voor de aanlevering van de projectgegevens niet kon worden gehaald. Kernen met een goedgekeurde begroting krijgen daarom nog tot en met 31 oktober 2020 de gelegenheid om te voldoen aan de ‘Richtlijnen restgelden 2016-2017’. Dit betekent ook dat projecten die nog niet (volledig) waren afgerond, alsnog uitgevoerd kunnen worden.

Op onze website https://ondernemersfondsswf.nl kunt u alle informatie over het Ondernemersfonds SWF terugvinden. Het spreekt voor zich dat wij beschikbaar zijn om mee te denken. Neem gerust contact op, want samen kunnen we veel bereiken. Wij wensen iedereen een goede gezondheid en zakelijk veel sterkte en doorzettingsvermogen!

Make my day Ik zit op een muurtje aan de rand van een strand op het Kaapse Schiereiland, Zuid-Afrika. Dit schiereiland, vlak onder Kaapstad, wordt gekenmerkt door baaien en bergen met pieken zo scherp, alsof een kind van zes ze heeft mogen uittekenen. Dertig kilometer naar het zuiden ligt Kaap de Goede Hoop, het uiterste punt van een geweldig natuurreservaat, vol planten en dieren. Na het Krugerpark het meest bezochte natuurpark van Zuid-Afrika. Maar vandaag is het dicht. Zoals bijna alles dicht is. En dat terwijl de aangekondigde lockdown pas morgen ingaat. Er hangen donkere wolken boven de baai. Op straat af en toe nog een toerist die nog geen ticket naar huis heeft kunnen bemachtigen. Het strand voor me is desolaat. Op een diepzwarte man na. Vanaf het strand komt hij met moeizame tred op mij af. In zijn armen heeft hij een enorme stapel opgerolde canvassen, met daarop schilderijen. Hij gaat voor me zitten en rolt ze uit. Even laat ik het dubieuze artistieke niveau op me inwerken; dan probeer ik hem tijd te besparen door te zeggen dat ik niet geïnteresseerd ben. Maar hij praat door. Zijn Afrikaanse branchegenoten probeerden mij tijdens eerdere vakanties op Europese terrassen altijd te verleiden met te zeggen dat ze jarig waren en daarom voor mij een cadeau hadden (armbandje). Maar deze man komt snel terzake. Hij komt uit Zimbabwe en hij moét vandaag wel iets verkopen zegt hij. De wanhoop in zijn stem is duidelijk. ‘Alsjeblieft meneer. Door de lockdown is er een maand lang niemand meer op straat. Ik heb niets meer om van te leven; waar moet ik naar toe, wat moet ik doen?’

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Het is een regelrechte smeekbede en er is geen speld tussen te krijgen. Geheel buiten zijn schuld is hij zijn toch al schamele bron van inkomsten kwijt. En voor hem geen noodhulp van een regering. Ik geef hem 50 Rand, dat is enkele euro’s en hij neemt het aan, té aangeslagen om er nog een etiquette van dankbaarheid op na te houden. Of misschien heeft hij al veel eerder dan ik die andere verkoper gezien, die snel naderbij kwam en mij nu op weg naar de auto aanklampt. ‘Alsjeblieft meneer; we zijn ten einde raad. Ik zag dat je hem zojuist geld gaf, alsjeblieft meneer…’ You can make my day. Please!’ Mijn geld is écht op, tenzij ik ergens ga pinnen, maar ik voel dat dit gekkenwerk wordt. Dus loop ik door en wens hem het allerbeste. Ik voel me even terneergeslagen. ‘Moet je nagaan’, zeg ik tegen mijn vrouw wanneer we in de huurauto stappen, ‘voor zo’n man resten de komende weken alleen nog de prullenbakken.’ ‘Dat vraag ik me af’, zegt ze. ‘Want door de lockdown zullen ook die prullenbakken hartstikke leeg blijven.’ Ik laat dat grimmige nieuwe feit even op me inwerken. En voel voor het eerst deze vakantie veel zin om weer naar huis te gaan.

Menno Bakker HOOFDREDACTEUR

Meer lezen of reageren? linkedin.com/in/bakkermenno of op https://twitter.com/OF_nl

OF 2020-02

Colofon

Op weg naar het ‘nieuwe normaal’

Uitgeverij Ondernemend Friesland BV

De coronacrisis gaat aan geen bedrijf in Nederland ongemerkt voorbij. Het ene bedrijf reageerde tot nu toe sneller dan het andere, met hele stringente maatregelen, of juist wat terughoudender. Kuiper Verzekeringen uit Heerenveen was een van die bedrijven van het eerste uur.

Hoofdredactie Menno Bakker Bladmanagement Ed Klijnman Coverfoto Ed Klijnman Advertentie exploitatie en administratie Ondernemend Friesland BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Telefoon 0512-366326 Jasper van der Sluis 06-46033589 Gerrit Landman 06-18882116

‘Méér dan wederzijds respect’

Redactie NARVIC Inhoudgevers, met: Casper Ferwerda, Menno Bakker, Wiebrand de Boer, Tine van Knijff-van Hijum, Thea van der Schaaf, Klasina van der Werf en Johan Weitenberg.

nieuwsberichten@of.nl Vormgeving VDS Crossmedia

Drukker Scholma Druk ISSN 1383-9314 © De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welk aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebasseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze u itgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

‘Bij ons draait alles om vertrouwen’

“Mous, dat zijn wij. Bij ons draait alles om mensen en vertrouwen.” Directeur Hidde Kriele zet meteen de toon voor ons interview met Mous Waterbeheer. Het is duidelijk: we hebben te maken met een gedreven club mensen. “Wij zijn een club van doeners die óók nadenken. We willen ontzettend graag het probleem van onze klant oplossen.”

www.of.nl

OF 2020-02

Ondernemen tijdens en na de Coronacrisis We zitten er al een tijdje met z’n allen middenin: de Coronacrisis. Het virus heeft niet alleen onze gezondheid, maar ook onze economie in zijn greep. We moeten rekening houden met factoren waar we vóór 2020 nooit over hadden nagedacht. Daarom vroegen we drie ondernemers/managers: hoe sta jij hierin en hoe kijk jij vooruit?

Tijd voor bezinning, tijd voor Kies Koers

De Coronacrisis heeft ontzettend veel teweeggebracht en NLP-instituut Kies Koers in Burgum merkt dat mensen deze periode ook benutten. “Het is ook een tijd om te bezinnen: waar wil je je op gaan richten de komende tijd? Kies je voor groei en ontwikkeling? Daar kunnen wij je bij helpen”, aldus Ymkje de Vries, Trainer, Master Coach en eigenaar van Kies Koers.

‘Ontzettend trots op onze Friese mienskip’ In deze bijzondere tijd steunt De Friesland samen met allerlei partners de zorgaanbieders, werkgevers en particuliere verzekerden. “We zijn trots op hoe we dit vanuit onze Friese mienskip aanpakken”, vertelt Cid Berger, directeur Innovatie, Marketing en Sales. “We hebben meteen de schouders eronder gezet om op allerlei vlakken hulp te bieden en zien dat overal ontzettend goed wordt samengewerkt.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

OF haalt rubriek ‘Disgenoten’ tijdelijk terug

Friese horecaondernemers

Haise Bosma

Zakenmagazine Ondernemend Friesland (OF) bestaat dit jaar 30 jaar. Even terug in de tijd: tien jaar geleden had OF een culinaire rubriek onder de titel ‘Disgenoten’. Nu de Corona-crisis de economie zo hard raakt en vooral horeca het zwaar te verduren heeft hebben journalist/filmer en OFhoofdredacteur Menno Bakker én journalist Wim Walda het initiatief genomen om de rubriek tijdelijk nieuw leven in te blazen, in aangepaste vorm. Vijf horecaondernemers met een mooi verhaal werden de afgelopen tijd in de schijnwerpers gezet: Haise Bosma over ‘zijn’ Grand Café Z, gevestigd in het voormalige Waterleiding-gebouw aan het Zaailand, Leeuwarden, Izak-Jan Rusticus (65), patron van Café De Prins-H in Leeuwarden, Jan Gerard van der Wal van Le Petit Bistro in Sneek, Bea en Harmen Ligthart van de Hinde in Hindeloopen en Jan Bles van Omke Jan in Woudsend. “Ik ben optimist”, zegt Haise Bosma. “Wie flexibel is, creatief is en open staat voor samenwerking kan er straks goed uitkomen. Een van de acties die wij hebben doorgevoerd is dat we hier in gebouw Z een complete media-studio hebben gebouwd, met alles erop en eraan. Zowel de AV-middelen als diverse decorstukken hadden we met Smart Camels al, dus dat was

OF 2020-02

Izak Rusticus (foto: Simon van der Woude)

allemaal per direct inzetbaar. In Corona-tijd kunnen hier dus virtuele lessen, cursussen en workshops worden geproduceerd, maar het gaat wat ons betreft veel verder. Die studio maakt dat Grand Café Z een unieke hub is waar onderwijs, ondernemerschap en de ontspannen sfeer van een lounge-café hand in hand gaan. Dat vind ik inspirerend. Het voelt als een kick dat mensen hier graag willen zijn.” “De Prins-H bleek vanaf dag één een schot in de roos”, herinnert Izak Rusticus zich. “In het tweede jaar draaide ik de hoogste omzet per vierkante meter in heel Noord-Nederland en in 1989 kwamen er, als eerste bruine café in het Noorden tanks onder de vloer, iets wat tot die tijd voorbehouden was aan grote horecabedrijven als discotheken.” Nu, 36 jaar later, kijkt Izak-Jan Rusticus terug op een mooie tijd, alhoewel hij waarschijnlijk het lopende jaar liever vergeet. Hij is dan ook niet optimistisch over de gevolgen van Corona. Die ‘anderhalve meter economie’ gaat niet werken in onze branche. Ga maar na: als ik onder normale omstandigheden 140 man in de kroeg zou hebben staan, kan ik er onder

de huidige regelgeving maximaal veertien kwijt. En je hoeft geen Einstein te zijn om te begrijpen dat een kroeg daar niet op kan draaien.” Jan Gerard van der Wal van Le Petit bistro in Sneek is ondanks de ellende strijdlustig: “We zijn als een van de eerste restaurants in Sneek na de ‘intelligente lockdown’ begonnen met haute cuisine afhaalmaaltijden, met een complete ‘reisbeschrijving’. Op verzoek van onze klanten zijn we inmiddels overgestapt van een drie- naar een viergangen menu. En dat is een groot succes. Ik beschouw het voornamelijk als klantenbinding, maar het moet geen jaar gaan duren.” De Hinde is al drie generaties een familiebedrijf, gestart door grootvader Ligthart. Harmen Ligthart deed na de hotelschool ervaring op bij diverse bedrijven in de keuken en de bediening en is een gedreven chef-kok met een voorliefde voor streekproducten en eerlijke gerechten. Hij verbouwt een deel van de ingrediënten en kruiden, die hij in zijn gerechten gebruikt, in zijn eigen tuin en kas. Het andere deel

en de Corona-crisis Harmen en Bea Ligthart Jan Gerard van der Wal (foto: Wim Walda)

Jan Bles en Nienke de Boer

wordt betrokken van regionale producenten. Harmen en zijn vrouw Bea zouden net als veel van hun collega’s dit seizoen graag zo snel mogelijk vergeten. Toch geven ze niet op: “Gelukkig worden de teugels langzaam maar zeker gevierd en komt er duidelijkheid in wat wel en niet mag. Maar de komende periode wordt er niet leuker op met de batterij aan maatregelen die er van ons wordt gevraagd. We kunnen nu weliswaar plannen maken, maar seizoen 2020 kunnen we als grotendeels verloren beschouwen, want deze crisis is een kwestie van de lange adem.” Niet zo ver van Hindeloopen is er voor de fijnproever nóg een mooi adresje en dat is Omke Jan in het gezellige Woudsend. Uitbater Jan Bles was jarenlang actief bij Friesland

Campina en reisde daarvoor de hele wereld over. Hij besloot dat hectische bestaan op te geven en het samen met vriendin Nienke in te ruilen voor een geheel andersoortige hectiek, dat van horecaondernemer. “Woudsend voelt als een goed passende jas, het ligt prachtig centraal in het Merengebied van Friesland en is niet te ver van de Randstad. Toen de boerderij naast ons te koop kwam, zat ik dan ook al snel met de verkoper om tafel en aan het eind van de avond was ik eigenaar van een boerderij. Oeps, dacht ik toen. Maar we hadden al wel een bestemming in gedachten. Nienke en ik zijn beiden gepassioneerde ‘genieters’, met een voorkeur voor lekker eten zonder fratsen, maar met een goed glas wijn. Dus de keuze voor een restaurant was een logische.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Op de Corona-crisis werd door het stel op geheel eigen wijze geanticipeerd: “We hebben niet gefocust op bezorgen en afhalen, maar iets bedacht wat we ook na de coronaperiode in stand konden houden. We noemen het ‘Omke Jan To Go’, een soort ‘sail in’, waarbij de ‘bootjesmensen’ bij ons aan de kade hun bootje afmeren, vanuit hun sloep de bestelling doorgeven en zich in de boot te goed doen aan wat wij ze serveren.” De complete verhalen over deze ondernemers vindt de lezer online, op www.of.nl

OF 2020-02

Coronamaatregelen liggen voortaan op straat Van Kammen tenten uit Oosternijkerk maakt het samen met Company7 de Reclamemakers uit Dokkum mogelijk om een coronaboodschap op straat achter te laten. Een ideale en manier om winkelend publiek te wijzen op de anderhalve meter afstand die ze van elkaar moeten houden. Water is het enige benodigde ingrediënt voor deze vorm van straatreclame en dus is dit niet belastend voor het milieu. Straatreclame met water werkt met een sjabloon op maat. Door met een hogedrukspuit water op het sjabloon te spuiten, wordt de boodschap of afbeelding zichtbaar op de ondergrond. Deze manier van werken is niet nieuw, eerder al werd deze vorm van straatreclame gebruikt voor commerciële uitingen. Company7 biedt in samenwerking met Van Kammen deze vorm van reclame aan bedrijven en gemeenten aan om de maatregelen rondom de coronacrisis te communiceren. De reclame verdwijnt op een natuurlijke manier gemiddeld na zo’n zes maanden weer van de straat. “Voor ons is dit de ideale manier om klanten te wijzen op de anderhalve meter afstand die ze van elkaar moeten houden, ook op het parkeerterrein en de ruimte voor de winkel. Je merkt toch dat men gauw onderschat hoe groot die afstand is, of dat het ‘er gauw bij inschiet’ die afstand te houden. Met deze signing op de straatstenen blijft men meer alert”, aldus Nanne van der Schaaf van de Albert Heijn Dokkum

Problem solving door Commerciële studenten ROC Friese Poort Commerciële studenten van ROC Friese Poort hebben een workshop gevolgd over Internet of Things. Daarin bedachten ze oplossingen voor problemen uit de praktijk. “In het verleden kenden we drie industriële revoluties”, vertelt Gunnar de Haan, Innovation Manager bij Cisco. “De ontdekking van de stoommachine, het gebruik van de lopende band en de internetrevolutie. Het huidige tijdperk draait om Artificial Intelligence, Machine Learning en Robotica. Dit heeft het ontstaan van Internet of Things (IoT) in een stroomversnelling gebracht. Aan jullie de taak om een van de basisbeginselen van IoT – problem solving – zelf toe te passen.” “Onze studenten bedachten een applicatie die de gebruikstijd van een smartphone registreert”, vertelt docent Pyt de Vries. “Andere jongeren waren voorstander van efficïente schapvulling in de supermarkt. “Hierom maken ze geen gebruik van vakkenvullers, maar van robots, die met sensoren registreren welke vakken toevoer nodig hebben.”

OF 2020-02

Stikstof telen werkt:

nieuwe stap naar kringlooplandbouw Akkerbouwers die hun eigen stikstof telen en als bemesting toedienen, met behoud van opbrengsten én minimale stikstofverliezen naar bodem en grondwater. Dat is voor veel agrariërs en beleidsmakers nog een droom. Uit een preview van langjarig onderzoek van Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw (SPNA) en het Louis Bolk Instituut op Proefboerderij Kollumerwaard blijkt dat deze droom realistischer is dan gedacht. “Uit de resultaten blijkt dat je door het gebruik van vlinderbloemigen als organische meststof uiterst efficiënt met je stikstof kan omgaan. Dit systeem kan kringlooplandbouw enorm vooruithelpen”, stelt onderzoeker Geert-Jan van der Burgt van SPNA. De onderzoekers voegden gedurende de testperiode geen andere vorm van mest toe dan de zelf verbouwde bemesting. Jaarlijks werd één perceel ingezaaid met stikstofbindende vlinderbloemigen, die later als organische meststof verspreid werd over andere percelen waar commerciële gewassen verbouwd werden. Uit de proef bleek dat het stikstofdeel van mest goed te vervangen is door maaimeststoffen van vlinderbloemigen, waardoor een kringloop binnen het eigen bedrijf tot stand komt, biodiversiteit bevorderd wordt en het milieu minimaal belast. Foto: SPNA

WHC: groei door samenwerking In de Westereen is een bijzonder project van start gegaan: het Westereen Handelscentrum (WHC). Onderwijs en ondernemers uit de regio werken hier samen en spelen in op de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt door zeer praktijkgericht onderwijs aan te bieden. “Hier worden de werknemers van de toekomst opgeleid op een manier die aansluit bij de arbeidsmarkt’’, aldus Gerben Wiersma, voorzitter van Kennislab Noordoost-Friesland en wethouder van de gemeente Dantumadiel. Jong en oud kunnen in het WHC ‘levensecht leren’. Zo worden in het centrum onder andere boeken ingebonden en geplastificeerd. Het WHC levensecht leren is een unieke samenwerking tussen lokale ondernemers, ROC Friese Poort, Bibliotheken Noord Fryslân, gemeente Dantumadiel en Kennislab Noordoost Friesland. Het project maakt onderdeel uit van de Regiodeal. Op deze manier kunnen regionale partijen de economie een boost geven en draagt het WHC levensecht leren bij aan de Regiodeal Versnellingsagenda Noordoost Fryslân; samenwerken om in Noordoost Friesland groei en activiteit te ontwikkelen.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

Groei bij Sanifab Vorig jaar had Aldwin Dekker, commercieel manager van start-up Sanifab uit Dronrijp, niet kunnen bedenken hoe toepasselijk de oplossingen van zijn bedrijf in 2020 zouden zijn. Want door alle ontwikkelingen is ook in de bouw meer dan ooit behoefte aan duurzame ontwikkelingen, die ook efficiëntie bevorderen. Sanifab helpt dat te bereiken.

Voetbal en commercie

Het bedrijf levert kant-en-klare keukens, badkamers en toiletten; zonder kitverbindingen, zonder tegelwerk en dus ook zonder voegwerk. Plugand-play: “Op de bouw hoeven ze de units alleen maar aan te sluiten en ze zijn klaar voor gebruik. Alle benodigde techniek zit dus ook al in de wand verwerkt.” Sanifab gelooft dat de bouw anders georganiseerd gaat worden. Aldwin Dekker: “Er worden steeds meer prefabwoningen geproduceerd. Door de keuken-, badkamer-, en toiletunit kant-en-klaar in deze woningen te hijsen verkorten we de bouwtijd enorm en zijn we minder afhankelijk van gespecialiseerde vakmensen zoals tegelzetters en installateurs.

Wie in Friesland van voetbal houdt zal ongetwijfeld de omstreden besluitvorming van de KNVB hebben meegekregen, waarbij werd besloten om in verband met de Corona-crisis voor het afgelopen voetbalseizoen geen kampioenen en degradanten aan te wijzen. De Leeuwarder voetbalclub SC Cambuur, die met een marge van 11 punten met nog acht wedstrijden te gaan afstevende op promotie werd hierdoor ernstig gedupeerd en stapte naar de rechter. De KNVB kreeg juridisch gelijk, maar heel Nederland was het erover eens: de besluitvorming was dan weliswaar juridisch correct, maar in sportief opzicht zeer onrechtvaardig. Onze hoofdredacteur Menno Bakker maakte zich boos over zoveel onrecht en schreef er een betoog over op zijn LinkedIn-profiel. “Het is voor mij nog steeds een raadsel wat de KNVB heeft bezield”, aldus Bakker. “En wat me ook heeft gestoord is de wijze waarop trainer Henk de Jong door sommige media werd bekritiseerd toen hij het besluit met veel emotie ‘de grootste schande in de sport ooit’ noemde. Té snel en té gemakkelijk wordt door sommigen een moreel en ethisch gewicht aan het debat gehangen. Alsof het specifiek in tijden van Corona niet gepast zou zijn om boos en emotioneel te zijn over aangedaan onrecht. Wat ik van Henk de Jong heel goed vond is dat hij zijn authentieke emotie laat zien. Wat is daar mis mee? Bovendien heeft hij, net als de Cambuur-directie gewezen op het feit dat een betaalde voetbalclub een onderneming is. Waar dus werkgelegenheid in het geding is. Promoveren naar de Eredivisie is in de meeste gevallen het resultaat van vele jaren voorbereiding. Zo stond Cambuur tot vrijdag 24 april met 11 punten marge al met anderhalf been in die Eredivisie. Een oneerlijke en evenzo raadselachtige besluitprocedure van de KNVB heeft dat de nek omgedraaid. Met een ander besluit hadden zij zonder anderen schade te berokkenen Cambuur en de Graafschap als commerciële bedrijven een enorme dienst kunnen bewijzen.”

Als schrale troost voor het onrecht publiceren we in deze OF een kleine collage van de drive-in-actie die sponsors en supporters van de club enkele dagen na het besluit organiseerden. Honderden auto’s reden het stadion in, doneerden geld in de clubkas en kregen een sticker met opdruk: Cambuur komt eraan! Tja, bij zo’n club wil je wel sponsor zijn. De gehele column van Bakker is te vinden op:https://www.linkedin.com/in/bakkermenno/

OF 2020-02

De moedige manager: crisistijd vraagt om dapper leiderschap Elke manager die bereid is tot leren kan van zichzelf een moedige manager maken die tot grootse dingen in staat is. En juist nu hebben we daar behoefte aan: innovatie, transformatie en dapper leiderschap. Het begin van een nieuw tijdperk. Dit en veel meer valt te lezen in een nieuw boek dat is verschenen bij S2uitgevers: ‘De moedige manager, vier baanbrekende gewoontes voor dapper leiderschap’. Auteur Gian Kerstges: “In deze crisistijd worden veel ondernemingen, groot en klein, gedwongen om nieuwe, onbekende wegen in te slaan. Het vraagt om leidinggevenden die hun werknemers ruimte en vertrouwen geven, die moeilijke beslissingen durven te nemen en die hun ego ondergeschikt maken aan het hogere doel: de toekomst van de mensen die de organisatie vormen én het belang van de klant, de leerling, de patiënt of de burger.” ‘De moedige manager’ is op basis van diepe persoonlijke drijfveren geschreven, vertelt Kerstges. “Thema’s zoals angst, liefde en het ego komen prominent aan de orde. En natuurlijk de rol die moed speelt op het moment dat het moeilijk wordt tijdens de samenwerking met anderen.”

Corona: vraag naar coaching neemt toe

Weg van de liefde Ondernemers zijn vaak zeer gepassioneerde mensen. Hun bedrijf gaat bijna voor alles. Nou ja, álles: ondernemers hebben natuurlijk óók een privéleven. En dat leven heeft misschien wel méér invloed op de zaken dan menig ondernemer zou willen toegeven. Je bent immers ondernemer geworden om vrij te zijn. Of om passie, privé en werk in de beste balans te combineren. Twee werelden 24/7 gescheiden houden lukt vrijwel niemand. En de meeste ondernemers willen dat ook niet eens. Maar…wat als er nu zand in de motor komt? Bijvoorbeeld op het gebied van de liefde? Dan pas blijkt hoe complexe wezens wij zijn. En hoe complex het kan zijn om een liefdesrelatie in goede banen te leiden.

Door de coronacrisis en alle maatregelen ertegen voelen veel mensen zich mentaal unheimisch. Coach en psycholoog Freek Offeringa uit Drachten merkt dat in zijn praktijk. Niet iedereen raakt gestrest door de coronacrisis, maar we moeten de gevolgen die het virus en de maatregelen ertegen op onze mentale gezondheid hebben niet onderschatten, zo stelt hij. Er kan veel op je pad komen: stressklachten, slaapproblemen, angstklachten, somberheid, maar ook dat relaties die onder druk komen te staan.

De Engelse auteur en filosoof Alain de Botton, fileert in zijn boek ‘Weg van de De coach zet zich in om mensen mentaal terzijde te staan. De coachingspraktijk liefde’ op geweldige wijze een moderne liefdesrelatie en alle complexe zaken mag open volgens de gestelde richtlijnen van het RIVM. Daarvoor zijn passende die daarbij komen kijken. Het verhaal: Rabih en Kirsten, allebei ongeveer dertig, maatregelen genomen voor face tot face gesprekken. Ook is gezorgd voor een ontmoeten elkaar op het werk, worden verliefd en trouwen. Alles wat menigeen veilige mogelijkheid van videobeeldbellen, die voldoet aan de AVG gestelde van ons uit het gewone leven kent gebeurt vervolgens: vlinders in de buik, voorwaarden. routine, kinderen krijgen, vreemdgaan. Niet verrassend “Dus mensen kunnen met een gerust hart een afspraak maken”, aldus de coach. dus, zou je zeggen. Maar, het zijn Bottons’ analyses van kleine haperingen en de grotere frustraties daarachter die sterk en geestig zijn. En voor velen herkenbaar maken. De missie van de schrijver is om aloude romantische ideaal van prinses wordt gevonden door prins en ze leefden nog lang en gelukkig aan de kaak te stellen. Het romantische ideaal dat geliefden altijd in complete harmonie alles met elkaar zouden delen is volgens hem vals. Alleen met hard werken kun je relaties in stand houden. Zoals hij het zelf in een interview zei: “Ik denk dat onze cultuur veel te romantisch is en daardoor mensen in de war brengt. In onze maatschappij domineert één beeld van liefde. En dat is een verkeerd beeld. We hebben geprobeerd het romantische ideaal onder te brengen in een instituut als het huwelijk, en romantiek te vermengen met praktische activiteiten en huiselijke bezigheden. Dat veroorzaakt een hoop ellende.’ Weg van de liefde Alain de Botton Uitgever: Atlas Contact

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

Nieuwe man bij ROC Friese Poort Sneek Een nieuwe man bij ROC Friese Poort. Met ingang van het nieuwe schooljaar is Bas Daanje uit Beetsterzwaag benoemd als vestigingsdirecteur Sneek. Daanje (39) is er geen onbekende want sinds juni 2018 is hij er werkzaam als Opleidingsmanager Economie en Administratie en hij stuurt vanaf juli 2019 ook het team Maatschappelijke Zorg en Dienstverlening aan. Daarvoor was Daanje in diverse kader- en managementfuncties werkzaam in de detailhandelsbranche bij onder andere DA en Super de Boer.

Geesje Duursma kijkt terug….én vooruit OF maakt in deze tijd ruim baan voor al het nieuws van onze Friese ondernemers. Onze oproep aan bedrijven was en is: pak je podium en breng je diensten en producten extra onder de aandacht. Geesje Duursma van De Pleats in Burgum deed dat, met een persoonlijke column, waarin ze ingaat op de kanker die zij ooit overwon en nadenkt over de vraag: hoe was mijn leven ook alweer voor de Coronacrisis? “Mijn ziek zijn heeft gemaakt dat ik een aantal zaken anders ben gaan invullen”, schrijft Duursma. “Maar het leven ging ook ‘gewoon’ weer door. Nu met een pilletje en zo nu en dan word ik aan deze episode herinnerd als ik voor controle moet. Maar verder? Er is een nieuw normaal ontstaan. Was dat andere normaal beter? Misschien, maar het heeft weinig zin om daar lang over na te denken. Je moet het doen met hoe het is geworden.” Ze trekt de parallel met de tegenslag waar ze toen mee om moest leren gaan en ondernemen in het Corona-tijdperk. En daarbij vertrouwt ze op haar intuïtie en creativiteit: “Natuurlijk vinden we het minder gezellig dat we u met handgel bij de ingang welkom moeten heten, maar we verzinnen wel wat, zodat het nieuwe normaal op ervaringsniveau hetzelfde normaal is als dat van voor corona: 100% gastvrij. Ik ben tenslotte zelf ook nog steeds ondernemende Geesje, ziekte of geen ziekte.”

Vanaf het nieuwe schooljaar vormt Bas Daanje samen met Lineke Kleefstra de directie van de vestiging Sneek. Bas Daanje is daarmee de opvolger van Wietse Schuitema, die met pensioen gaat.

De volledige column van Geesje Duursma is te lezen op www.of.nl

Taxi Troost & De Boer: 100 jaar geschiedenis

Taxi Troost & De Boer uit Wolvega vierde op 1 mei het honderdjarig bestaan. En dus kwam burgemeester André van de Nadort ook even langs om te feliciteren. Er is de afgelopen honderd jaar uiteraard veel gebeurd, waaronder veel wisselingen van de wacht. Een kort overzicht. Begonnen als fietsenhandel en -stalling, werden de werkzaamheden in jaren twintig van de vorige eeuw uitgebreid met een garage die in 1925 het Forddealerschap kreeg. In dezelfde periode begon het bedrijf, toen nog Vreeling & Troost, ook met taxi- en ziekenvervoer. De fietsenhandel en -stalling kreeg rond 1938 de naam Troost & De Boer, nadat Vreeling zich uit het bedrijf terugtrok. Klaas de Boer zette het bedrijf voort met Koen Troost en beider familienamen kwamen op de gevel. Op 1 januari 1974 kwam de volgende generatie in de zaak, Herman Troost en Jan de Boer. De Boer trad in 2005 terug. Herman Troost ging in zijn eentje door met het taxibedrijf, maar kwam eind 2007 plotseling te overlijden. De huidige eigenaar Jan Buist, zette het familiebedrijf, samen met partner Grietje Dijkhuizen voort. Het taxibedrijf telt totaal 32 medewerkers.

OF 2020-02

Zeven steden Als er een ding door de Corona-crisis in de publieke opinie een herwaardering heeft gekregen dan is het de wetenschap. Nu de wereld in onzekerheid leeft over de toekomst en religie de afgelopen decennia drastisch aan terrein heeft verloren, richt de hoop zich massaal op de wetenschap. De hooggespannen verwachtingen als het gaat om de uitvinding van een Corona-vaccin is daarvan het meest treffende voorbeeld. Toch is de ontwikkeling van wetenschap in de geschiedenis van de mensen met ups-anddowns gegaan. Er was geen constante groeicurve naar boven. In het boek ‘The Map of Knowledge’ (in het Nederlands vertaald als ‘De zeven steden’ neem auteur Violet Moller de lezer mee naar zeven steden die in de wereldgeschiedenis een doorslaggevenede rol hebben gespeeld als het gaat om het ontwikkelen en tot bloei brengen van juist die wetenschap. Violet Moller neemt je mee naar het zesde eeuws Alexandrië en het negende-eeuws Bagdad, naar het islamitisch Córdoba en het katholieke Toledo, maar ook naar steden als Salerno, Palermo en Venetië in Italië. Voor veel Westers georiënteerde lezers zal het een eyeopener zijn te lezen dat juist ook de moslimwereld in de historie vele honderden jaren een stimulerende rol heeft gespeeld, door wetenschappelijk onderzoek te steunen, maar door ook het omarmen van kennis en gewoonten uit andere culturen. Het boek laat zien dat het beeld dat veel mensen in het Westen tegenwoordig van de Islam hebben sterk is verkleurd door moslimextremisme en de onevenredige aandacht die dit heeft gekregen in de media. Het reisverslag van Moller is veelomvattend, maar prachtig beschreven en biedt daarmee een levendig, genuanceerd en dynamisch beeld van ons gemeenschappelijke intellectuele erfgoed.

WDW ontvangt subsidie Horizon 2020 WDW Wijkaanpak, dat deel uitmaakt van Van Wijnen Groep, ontvangt Europese subsidie uit het Horizon 2020 programma voor de uitwerking van een businessmodel voor de wijkgerichte verduurzaming van vastgoed. De subsidie wordt verstrekt vanuit het Horizon 2020 programma, onder de werktitel DistrictEES: District Energy Efficiency Subscriptions. Duurzaamheidsmaatregelen worden via een gefinancierd aanbod aan de vastgoedeigenaren aangeboden, waarbij de investering via de besparing op de energierekening wordt terugbetaald. WDW ontwikkelt het businessmodel de komende drie jaar met drie gemeenten, drie woningcorporaties, energiecoöperaties, financiële instellingen en marktpartijen. De kern is een gebiedsgerichte aanpak met een gefinancierd aanbod aan alle vastgoedeigenaren als onderdeel van het totaalplan om de wijk aardgasvrij te maken. Het businessmodel wordt uitgewerkt aan de hand van een aantal pilots. De eerste daarvan is de wijk Overstegen in Doetinchem waar wordt gestart met de energetische verbetering en renovatie van 240 huurwoningen en 48 koopwoningen. Volg de voortgang op wijkaanpakwdw.nl.

Het boek heeft maar één nadeel: je krijgt direct zin om op reis te gaan en steden als Cordoba en Toledo zélf te bezoeken. Maar ja…. dat vergt nog even geduld.

De zeven steden Violet Moller Uitgeverij: J.M. Meulenhoff

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

PMS 144 C

Wit

VOOR IEDEREEN DIE BOUWT OF KLUST Nieuwbouw  Verbouw  Jongeneel Sneek Van Giffenstraat 1 8601 EX Sneek T: 0515 - 41 28 88 WWW.JONGENEEL.NL E: sneek@jongeneel.nl

Renovatie  Onderhoud 

www.janhooghiemster.nl Boerfinne 12, 9064 DG Aldtsjerk 058 256 10 71 info@janhooghiemster.nl

www.meijer-group.com

CLOCK WISE IN METAL.

Samenstellingen Omkastingen Framebouw Assemblage

“Altijd bij de tijd, met slimme innovatieve oplossingen.

Samen met u realiseren we de ideale keten, waarin doordachte processen elkaar in het juiste ritme opvolgen. We bewaken, schakelen snel en zijn van de klok. Samen doen we gewoon meer

”

Zeventien duurzame vonken voor circulaire regioprojecten Op de eerste noordelijke Vonketon, een door maatschappelijk betrokken initiatiefnemers georganiseerde online brainstorm, zijn door 180 deelnemers 17 conceptrichtingen ontwikkeld voor een eerlijke, duurzame en circulaire regio voor na de crisis. Leidend kader waren de 17 Sustainable Development Goals die door de Verenigde Naties zijn opgesteld. Het doel was om nieuwe uitdagingen en innovaties die in de Coronacrisis ontstaan te plaatsen in een toekomstperspectief. Hoe kunnen we onze economie en maatschappij helpen herstellen en er zorg voordragen dat de regio zo eerlijk, duurzaam en circulair mogelijk wordt? Diversiteitschijf van vijf Eén van de groepen boog zich over het vraagstuk hoe gendergelijkheid een stap verder gebracht kan worden en bedacht een ‘Diversiteit Schijf van Vijf’ voor bedrijven, media en andere organisaties. Klimaatadaptatie app Een ander concreet plan is een mobiele applicatie waarop wijk en dorpsbewoners van elkaar kunnen leren hoe ze hun wijk of dorp klimaatvriendelijk kunnen maken. Bekijk alle resultaten via panorama.vonketon.org

Vomar kiest voor CMS platform Snakeware

TenneT:

‘Samen oplossingen zoeken voor transporttekort’

Het headless CMS-platform van Snakeware mag zich verheugen in de warme belangstelling van bedrijven en organisaties in binnen- en buitenland. Vooral vanuit de retailsector wordt steeds vaker aangeklopt bij de digital specialist uit Sneek. Onlangs heeft ook supermarktketen Vomar gekozen voor het softwareplatform van Snakeware voor het snel en veilig bouwen en beheren van digitale producties.

De groei van zonne- en windenergie overtreft in Noord-Nederland alle verwachtingen. Nog niet eerder werden er zoveel zonne- en windparken voorbereid of gerealiseerd als de afgelopen twee jaar. Deze trend zal zich naar verwachting voortzetten. Er worden in Noord-Nederland nog tal van zonne- en windparken aangelegd. Of nieuwe plannen wel gerealiseerd kunnen worden zal mede afhangen van de beschikbaarheid van transportcapaciteit. TenneT werkt hard aan het vergroten van die capaciteit, maar onderzoekt ook of er andere oplossingen mogelijk zijn waarmee productie en/of consumptie van elektriciteit beter stuurbaar kan worden gemaakt. Bijvoorbeeld batterijen bij grote zon- of windparken, elektrische stoomketels bij fabrieken of waterstofproductie in de buurt van een hoogspanningsstation van TenneT.

Naast digitale producties, waar het bedrijf groot mee is geworden, bouwen de Friezen met Snakeware.Cloud nadrukkelijker dan voorheen aan hun data-driven marketing en software-propositie. ‘De concurrentieslag met internationale CMS-aanbieders als Epi Server, Kentico en Sitecore’ is nadrukkelijk ingezet, aldus het bedrijf. De markt ervaart volgens Snakeware, in het aanbod van CMS-platformen, steeds vaker problemen met onderhoud, verouderde technologie, kwetsbare versies en een woud aan mogelijke updates en plugins van verschillende kwaliteit. De doorontwikkeling van met name plugins wordt hierbij zelden lang of goed geborgd. “We zien dat de markt steeds meer vraagt naar partijen die volledig kunnen ontzorgen en garant staan voor resultaat, continuïteit en veiligheid en juist daar maken wij het verschil“, aldus Snakeware Chief Ate van der Meer.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Marktpartijen TenneT wil pilots starten waarmee de flexibiliteit van productie en/of afname wordt vergroot. Om een goed beeld te krijgen van de mogelijkheden om ruimte in het hoogspanningsnet te realiseren organiseert TenneT een marktverkenning. Daarmee wordt in kaart gebracht welke technische oplossingen door marktpartijen gerealiseerd kunnen worden.

OF 2020-02

in control

Wij zijn Lievense!

Vanaf 1 september 2018 heten wij niet meer LievenseCSO of Bartels. Voortaan zijn wij Lievense! Een multidisciplinair advies- en ingenieursbureau op gebied van bouw, infra, water en milieu. Dagelijks staan onze 300 medewerkers van 10 locaties, waaronder vanuit Leeuwarden, voor je klaar.

BOUW

INFRA

MILIEU

WATER

lievense.com

IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrmIdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFr IdF IdF IdF Id Id

IF IF YOU IF YOU IFYOU IF WANT YOU IFYOU WANT IF YOU WANT WANT YOU IF GOOD WANT WANT GOOD YOU IFWANT GOOD GOOD YOU IFGOOD WANT LIGHT IFGOOD YOU LIGHT YOU WANT GOOD LIGHT LIGHT WANT GOOD LIGHT WANT LIGHT GOOD LIGHT GOOD LIGHT GOOD IF LIGHT YOU IF YOU LIGHT IFLIGHT WANT YOU IFWANT IFYOU IF YOU IF WANT GOOD YOU IF YOU WANT IF GOOD YOU WANT YOU WANT IF GOOD WANT LIGHT YOU WANT IF GOOD WANT GOOD LIGHT YOU GOOD IFWANT GOOD LIGHT YOU IF GOOD WANT IF GOOD LIGHT YOU LIGHT IF YOU IF WANT LIGHT GOOD YOU LIGHT IF YOU WANT IF GOOD LIGHT YOU WANT LIGHT YOU WANT GOO WAN LIG W GW G L

IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU

IF YOU IF YOU

IF YOU IF YOU IIF FY YO OU U IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU

HT LIG D HT LIG D HT LIGHT D LIGHT D LIGH T D LIGHT D LIGH T D LIG D G HT LI D HT LIG D G HT LI D

G N G N GTOTN GN G GG GG G G GTOTN GN G TO TO T O OTO OTO O OTO OTO ANTANTO A OTO AAON AAO ATN AON AON AON AN AN AON AAO W W W WW WW WW W W W WW WW WW

HT LIGHT D LIG D HT LIG D G HT LI D HT LIGHT D LIGH T D LIGHT G HT D LIG D LIGHT D LI D LIGHT D

GN G GG G G GTON GTOTG TAO TN TO TO TAN O O O OO N N OG O OO O OG OO ANATNATANO AN ATO AO A AON W W WW WW W W W WW

IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFr IdFr IdF Id Id I www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.n www.idfr www.id www. www ww Een lichtadvies nodig of uw bestaande verlichting vervangen voor duurzame ledverlichting? Mail naar info@idfrm.nl of bel 058-2158705

WoonFriesland investeert bijna 9 miljoen euro in Friese hoofdstad In Leeuwarden aan het Zuidvliet staan 52 nieuwe sociale huurappartementen van het sociaal verhuurbedrijf WoonFriesland te schitteren. Met deze nieuwe aanwinst verruimt WoonFriesland het aanbod duurzame sociale huurappartementen in de stad. Dit is hard nodig door de hoge vraag naar sociale huurwoningen. Het betreft een investering van bijna 9 miljoen euro. “We zijn erg blij met de nieuwe huurappartementen die tegen een sociale huurprijs worden verhuurd. In Leeuwarden hebben we de langste zoekduur voor onze woningzoekenden. Nu kunnen we weer 52 woningzoekenden blij maken met een nieuwe huurwoning”, aldus directeur-bestuurder Sigrid Hoekstra. Het nieuwe appartementengebouw is een markant gebouw geworden. Het Vliet is een verzamelplaats van diverse bouwwerken, van oude pakhuizen tot jaren ’70 appartementen. Door de architectuur past het nieuwe gebouw, met de mooie hoofdentree in het midden, goed in de straat. De appartementen zijn zonder gasaansluiting gebouwd. De nieuwe bewoners koken op elektra. De zonnestroom van de zonnepanelen wordt ook ingezet voor de elektra in de algemene ruimtes.

Hoera! Hoera, een jubilaris! Bob Keukenbouwer opende namelijk tien jaar geleden zijn keukenspeciaalzaak in Joure. Samen met een aantal leveranciers heeft de ondernemer de handen ineengeslagen om het 10-jarig bestaan te vieren. Zo zijn er diverse kortingsacties opgezet, bijvoorbeeld met Quooker. Ook trakteert Bob al zijn klanten op een kookevenement in samenwerking met Friese TV-kok en Grill Master Reitse Spanninga. Naast nieuwe keukens biedt Bob ook de mogelijkheid aan om bestaande keukens te renoveren. Alles kan worden gerestyled met de online Bob Keukenconfigurator tool. Via de website https://bobkeukenrenovatie.nl kunnen klanten in vijf simpele stappen hun keukenrenovatie realiseren. De producten worden vervolgens met de hand op maat gemaakt en indien gewenst komen de monteurs van Bob Keukenbouwer de materialen installeren en plaatsen.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

Kuiper Verzekeringen uit Heerenveen

Op weg naar het ‘nieuwe normaal’ De coronacrisis gaat aan geen bedrijf in Nederland ongemerkt voorbij. Het ene bedrijf reageerde tot nu toe sneller dan het andere, met hele stringente maatregelen, of juist wat terughoudender. Kuiper Verzekeringen uit Heerenveen was een van die bedrijven van het eerste uur. Er was, vooruitlopend op een strengere regelgeving, al een crisisteam geformeerd en geïnventariseerd wie er op welke manier kon omschakelen naar thuiswerken en wat daarvoor nodig was. Gevolg: binnen 24 uur een vrijwel organische omschakeling van een kantoor- naar een thuiswerkorganisatie. Partners en klanten complimenteerden het bedrijf voor deze operatie, die voor hen bijna ongemerkt was verlopen.

OF 2020-02

Kuiper Verzekeringen is gevestigd in twee monumentale panden in Heerenveen en heeft ruim 80 medewerkers, waaronder zo’n twintig specialisten voor de zakelijke markt. Het familiebedrijf is sinds de jaren zeventig, toen het een enorme groei doormaakte, gevolmachtigde van een aantal grote verzekeringsmaatschappijen en heeft onder eigen naam verschillende unieke verzekeringsproducten ontwikkeld. Vooral op het gebied van pleziervaartuigen en klassieke auto’s geniet Kuiper nationale en internationale bekendheid. En dus is het bedrijf ook te vinden op verschillende botenbeurzen, waaronder Boot Düsseldorf en de HISWA.

Omschakeling binnen 24 uur Het was nota bene op de tweede dag van de HISWA dat het bericht betreffende het verbod op grote bijeenkomsten de ‘Kuiper ploeg’ onder leiding van directeur Jacco Kuiper bereikte. De HISWA werd conform de RIVMrichtlijnen vroegtijdig afgebroken. “Binnen 24 uur ging de helft van ons kantoorpersoneel in Heerenveen thuis aan de slag”, vertelt Jacco. “De andere helft, behoudens een minimale kernbezetting van een man of tien, waaronder het crisisteam, volgde na de ‘intelligente lockdown’ tijdens het weekend van 15 maart”. “Waar normaliter bij zo’n rigoureuze ‘knip’ van kantoor- naar thuiswerkorganisatie

aanpassingsstrubbelingen en communicatieproblemen plaatsvinden, is dat bij ons gelukkig naadloos verlopen. En daar verdienen onze collega’s een heel dik compliment voor.”

Crisisteam en interne communicatie “Het crisisteam houdt de besluiten van de regering uiteraard scherp in de gaten en bereidt de organisatie vervolgens voor op de volgende stap”, legt management-teamlid Roelof Bisschop uit. “Daarnaast sturen we als crisisteam dagelijks een interne update de deur uit over het reilen en zeilen van ons bedrijf en zijn wij diverse malen bij ‘conference calls’ van de teams aanwezig geweest om de mensen een hart onder de riem te steken.”

Meedenken met klanten en partners In overleg met haar partners gaat Kuiper Verzekeringen ook soepeler om met de betalingsvoorwaarden. Bovendien zijn de premies voor de hard getroffen watersportverhuursector voor de komende drie maanden verlaagd. Er worden door de verzekeraar uit Heerenveen ook andere gestes gedaan. Zo kocht het bedrijf bij een klant die kweker is 500 bossen rozen op, die anders doorgedraaid hadden moeten worden. De bloemen werden vervolgens bij klanten en medewerkers bezorgd. “We

zijn sinds het oprichtingsjaar 1946 een familiebedrijf en dat willen we ook uitstralen,” aldus Jacco.

Toekomst “We hadden verwacht dat het door corona wel wat rustiger zou worden, maar het tegenovergestelde is het geval”, aldus de directeur. “De botenverkoop neemt juist toe, dus is het druk met bootverzekeringen. En bij de oldtimers van hetzelfde laken een pak. Je merkt dat mensen anders gaan recreëren, nu een buitenlandse vakantie op korte termijn niet tot de mogelijkheden behoort.” Overigens verwachtten Kuiper en Bisschop dat de grootste problemen voor het Nederlandse bedrijfsleven in economisch opzicht nog gaan komen. “Waar, hoe, en in welke vorm, dat weet niemand ”. Op dit moment zijn we druk bezig om ons kantoor ‘coronaproof’ te maken voor de ‘anderhalve meter samenleving’. Ten dele thuiswerken wordt voor ons denk ik ook wel een blijvend fenomeen. Daarnaast willen we de komende maanden een zogenaamde ‘Mijn-omgeving’ introduceren. Een service waarmee partners en klanten online ook meer zelf kunnen regelen. We verwachten dat dit alles de komende tijd namelijk het ‘nieuwe normaal’ zal worden.”

Jacco Kuiper (l) en Roelof Bisschop (r)

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

“Er is een warme band. We hebben vertrouwen in Raethuis”, geeft Berdine Francisco-Buma van Adora Zorg aan. “Als we contact hebben hoeven we nooit veel uitleg te geven bij wat we bedoelen want Rein, Rients en de medewerkers van Raethuis kennen ons en ons bedrijf.”

Sparren met Raethuis

‘ Durf ideeën te delen’ In februari startte Francisco-Buma met Adora Zorg, een woonboerderij op de grens tussen Friesland en Groningen. Een plek waar jongeren en (jong)volwassen die ondersteuning nodig hebben begeleid en/ of beschermd kunnen wonen. FranciscoBuma: “De boerderij ligt midden in de ruimte. Een prikkelvrije omgeving. Ideaal voor jongeren om rust te vinden, of juist stoom af te blazen. We bieden ook dagbesteding met activiteiten als sporten, houtbewerking, groenvoorziening en koken en bakken. Op zo’n groot landgoed hebben we altijd wat te doen. We zetten de kwaliteit van onze zorg voorop, dus bekijken kritisch of nieuwe bewoners bij ons passen. Er is veel interesse, de telefoon staat roodgloeiend.”

Sparren met Raethuis Francisco-Buma kende Rein Dijkstra van Raethuis vanuit een eerdere onderneming waar ze bij betrokken was. Toen het oog viel op de boerderij kwam ze al snel uit bij Raethuis om hulp te vragen bij het financieringstraject. Raethuis heeft geholpen

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

het financieel- en ondernemingsplan aan te scherpen om de financiering rond te krijgen. “De bank was heel enthousiast over het plan en hebben het bijna volledig gefinancierd. Ik heb veel van het traject geleerd. Mijn kennis is vergroot door het sparren met de mensen van Raethuis. We hebben het traject echt samen gedaan. Ik heb een zorghart, het is mooi dat we met Raethuis een bedrijf hebben gevonden die dat begrijpt en helpt om de zakelijk kant goed helder te krijgen en in het oog te houden. Ze vullen ons op die manier mooi aan.”

Dromen verwezenlijken “Mensen die een onderneming willen starten denken er veel over na en blijven soms in dat proces steken. Tegen die mensen zou ik willen zeggen: zoek hulp om een stap verder te komen. Het is goed je ideeën te delen met een accountant die weet waar je voor staat. Ze kunnen helpen mee te denken over zaken waar je zelf minder kennis van hebt. Raethuis heeft me op deze manier geholpen mijn droom te verwezenlijken.”

OF 2020-02

www.scholma.nl

www.veeew.com

van Scholma De Veeew App brengt de wereld van DRUKWERK op een perfecte manier samen met de digitale wereld • geeft extra beleving aan brochures • geeft een gezicht aan statische informatie • geeft registratie van bezoekersgedrag

Download de

app en scan deze pagina

Veeew biedt extra mogelijkheden voor uw marketing en communicatie Zie www.veeew.com of bel 050-3013636 en vraag naar de mogelijkheden

Unieke propositie Merkus Automatisering:

‘ Veilig (thuis)werken in onze eigen cloud’ Bij Merkus Automatisering regende het de afgelopen weken aanvragen voor veilige ICT-oplossingen. We zijn massaal gaan thuiswerken en dat heeft het Dokkumer automatiseringsbedrijf gemerkt. Eigenaar Stefan Merkus: “Zelfs een klant die thuiswerken helemaal niet zag zitten, hebben wij goed kunnen helpen. Dankzij onze veilige totaaloplossing kon ook deze ondernemer met een gerust hart aan het werk.” Antivirusprogramma’s, een beveiligd netwerk, een betrouwbare cloudoplossing: het vijfkoppige team van Merkus regelt het. “De klant wil goed, betrouwbaar en snel aan het werk, tegen een gunstig tarief. Geen probleem: wij ontzorgen onze klanten in vrijwel elke automatiseringsbehoefte. We spreken de taal van de ondernemer en lopen voorop als het gaat om automatisering. Ook onze eigen bedrijfsprocessen hebben we volledig geautomatiseerd.”

Continuïteit waarborgen Merkus levert bijvoorbeeld een managed antivirus-oplossing. “Wij monitoren de systemen van onze klanten en controleren preventief. Krijgen we een melding, dan lossen we het meteen op. We voorkomen dat bedrijfsnetwerken geïnfecteerd raken en waarborgen de continuïteit.” Merkus heeft veel vragen gehad over veilig thuiswerken. “Klanten wilden direct geholpen

worden. Dat kan bij ons altijd: wie belt krijgt meteen iemand met verstand van zaken aan de lijn. Onze filosofie is simpel: heeft een ondernemer een automatiseringsprobleem, dan lossen wij dat zo snel mogelijk op.” Merkus weet dat klanten er verder geen omkijken naar willen hebben. Met de eigen cloudoplossing van Merkus Automatisering kan elke klant zonder zorgen werken.

Twee cloudoplossingen Merkus Automatisering heeft een unieke en betaalbare cloudoplossing. “Wij bieden twee varianten aan: public cloud en private cloud. Public houdt in dat we voor de klant een clouddienst regelen bij bijvoorbeeld Microsoft of Amazon. Deze organisaties hebben ook servers in Nederland staan. Een prima oplossing voor je data. Merkus Cloud is onze private cloudoplossing. Wij werken samen met een datacenter in Nederland waar de servers staan en waar

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

we – als het moet – naartoe kunnen rijden. Klanten die werken met privacygevoelige documenten willen weten waar hun data opgeslagen wordt, ook in verband met de AVG-wet. Voor andere organisaties is dat minder van belang. Elke ondernemer maakt zijn eigen keuze, beide cloudoplossingen zijn veilig en betrouwbaar. Onze klanten zijn er erg tevreden over.” Stefan Merkus doet zijn verhaal rustig: hij weet waar hij het over heeft. “Systeembeheer, netwerkbeheer, applicatiebeheer, cloudoplossingen, maar ook verkoop van hardware en software: wij doen al vijftien jaar alles op het gebied van automatisering.”

Gratis ICT-scan Nieuwsgierig naar de diensten van Merkus Automatisering? Laat een gratis ICT-scan doen. “Wij brengen geheel vrijblijvend een advies uit. Dan weet je meteen hoe je ervoor staat. Wel zo veilig!”

OF 2020-02

Mous Waterbeheer:

‘Bij ons draait alles om vertrouwen’ “Mous, dat zijn wij. Bij ons draait alles om mensen en vertrouwen.” Directeur Hidde Kriele zet meteen de toon voor ons interview met Mous Waterbeheer. Het is duidelijk: we hebben te maken met een gedreven club mensen. “Wij zijn een club van doeners die óók nadenken. We willen ontzettend graag het probleem van onze klant oplossen.”

Mooi werk bij Mous! Mous is naarstig op zoek naar technici. Directeur Kriele: “We kunnen altijd monteurs gebruiken. Jongens – en meiden! – met passie voor hun werk passen perfect in ons team. Voel je welkom!”

OF 2020-02

Droge voeten dankzij Mous De vakmensen van Mous leveren innovatieve oplossingen voor de watersector en zijn specialist in het ontwerpen, installeren en onderhouden van gemalen, bruggen en sluizen.

‘We doen waar we goed in zijn en hebben sterke partijen om ons heen’

Mous Waterbeheer is opgericht in 1977 en leverde vooral technische installaties voor rioolgemalen. Kriele: “We zijn sterk in riooltechniek, maar we zetten onze kennis ook in voor bruggen en sluizen. Daar worden dezelfde besturingstechnieken gebruikt en we komen dezelfde klanten tegen: overheden zoals gemeenten en waterschappen.” In klantrelaties staan samenwerking en oplossingsgerichtheid centraal. “Onze verbeterteams buigen zich voortdurend over de vraag: hoe kunnen we onze klanten nóg beter van dienst zijn?”

Vakkennis en samenwerking Door vergrijzing loopt de kennis over het werk terug bij klanten, weet commercieel directeur Steffen Jorritsma. “Zij maken graag gebruik van onze expertise. Maar we zijn geen adviesbureau: onze monteurs in het veld zijn onze beste vertegenwoordigers. Die kunnen het probleem ter plekke aanwijzen en oplossen. Dat wordt enorm gewaardeerd.” Klanten zoeken partijen die technische kennis bij elkaar brengen, vertelt Jorritsma. “We werken steeds vaker in bouwteams, waarin ook alles om vertrouwen draait. In zo’n bouwteam worden problemen snel opgelost, waardoor de doorlooptijd van projecten veel lager is. We trekken samen de kar, zodat de klant niet voorop hoeft te lopen.”

Alle kennis in huis Jacob Groeneveld, Manager Productie, somt op welke kennis Mous in huis heeft: “Elektrotechniek, procestechniek, industriële automatisering en werktuigbouwkunde. Onze flexibele specialisten hebben overal een oplossing voor.” Groeneveld vertelt over de programmeurs die de wens van de klant vertalen in een functioneel ontwerp en software. “Gebruiksvriendelijk en eenvoudig te bedienen.” Zo’n systeem wordt in een besturingskast geplaatst, die bij Mous zelf wordt gemaakt. “Klanten hebben vaak specifieke wensen, wij zijn sterk in dat maatwerk.” Ook voor pompinstallaties draait het team zijn hand niet om. “Kleine pompen neem je zo mee het veld in, maar er zijn ook pompen die een ton wegen en met een hijskraan worden geplaatst.” Ook hier heeft de klant geen omkijken naar.

Dynamische klussen Henk Akkerman, Manager Service & Montage, bevestigt dit. “Wij werken met een vertrouwde club monteurs, die aan een half woord genoeg hebben. Onze jongens werken continu samen met de klanten, zij kunnen op locatie snel aanpassingen doen.” Niet alleen grote klussen, zoals het renoveren van een gemaal, vindt Akkerman mooi. “Juist de kleinere klussen maken ons werk dynamisch. Onze serviceafdeling heeft een

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

24-uurs storingsdienst. Wij zijn er meteen bij als er pompen vastdraaien en afvalwater niet afgevoerd kan worden.” Mous monitort alle data van de aangesloten gemalen. Vanuit die analyse worden problemen getackeld voordat ze gevolgen hebben. “Cruciaal is dat transport en afvoer van afvalwater continu doorgaat. Daar vertrouwen onze klanten op.” Directeur Kriele heeft glimmend van trots de verhalen van zijn collega’s aangehoord. “Zie je: dat vertrouwen komt steeds terug. We doen waar we goed in zijn, maar dat kunnen we alleen doen omdat we sterke partijen en goede klanten om ons heen hebben. Daar zijn we trots op.”

‘In bouwteams trekken we samen de kar, zodat de klant niet voorop hoeft te lopen’

OF 2020-02

De IJzeren Man en de overname van Veenstra Montage

‘ Méér dan wederzijds respect’ 26

OF 2020-02

Het was in een persbericht eind maart al aangekondigd en is per 1 mei jongstleden een feit: Dak - en Gevelbeplating De IJzeren Man uit Joure heeft de activiteiten van branchegenoot Veenstra Montage van Sieger Veenstra uit Jubbega overgenomen. Zo is in het Noorden een dijk van een combinatie ontstaan op het gebied van zo’n beetje álle soorten metalen dak- en gevelbeplating. Directeur Albert Holtrop van De IJzeren Man is er blij mee. “We waren niet op zoek naar een overnamekandidaat, maar naar een bedrijfsleider. Toen belde Sieger en zijn we gaan praten. Er was altijd al wederzijds respect naar elkaar; dat werd in die gesprekken méér dan dat. Zo bleken we dezelfde visie te hebben en nog belangrijker: er was een klik. Gelet op onze beide individuele ambities bleek een overname een logische stap.”

Door de overname heeft De IJzeren Man (circa twintig medewerkers, red.) niet alleen bedrijfsleider Sieger Veenstra binnen de gelederen gekregen, maar ook het machinepark van het bedrijf uit Jubbega, plus de vijf medewerkers. Holtrop: “Dat is natuurlijk spannend. Je wil dat iedereen hier beter van wordt en met plezier blijft werken. En voor de klanten van Veenstra moet alles doorgaan zoals men dat gewend was. Ik vind het dan ook prachtig om te zien dat die versmelting van de twee teams tot nu toe vlekkeloos is verlopen.”

Stil respect

De overname kwam beide ondernemers goed uit. Veenstra liep zich te beraden op de

Opmerkelijk is dat de twee ondernemers elkaar al jaren met gezonde competitiedrang in de gaten hielden, maar elkaar nooit in

toekomst van zijn bedrijf. De schaal van zijn bedrijf maakte dat hij nog altijd heel veel zelf moest doen. En als midden vijftiger zonder een bedrijfsopvolger binnen de familie of het bedrijf werd het tijd om over de laatste fase van zijn carrière na te denken. Holtrop is De IJzeren Man 37 jaar geleden begonnen en wil in deze fase van zijn loopbaan ook energie kunnen steken in vastgoedactiviteiten. En dus had Holtrop een bedrijfsleider nodig. Zo vonden de mannen elkaar zakelijk.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

levenden lijve hadden ontmoet. “Ja, dat is apart”, erkent Holtrop. “En dat in het overzichtelijke Fryslân. Zo gaat dat soms; je voelt jarenlang een soort van stil respect, maar op gepaste afstand. Toen we echter in gesprek raakten bleek er een fijne klik te zijn. We hadden tot flink in de avond gesprekken over ondernemen in het algemeen en de branche in het bijzonder. Soms totdat we tegen elkaar zeiden: ‘Jongens, het is elf uur; tijd om af te ronden, heel binnenkort praten we weer verder’. Van Sieger weet ik dat hij dan ‘s avonds thuiskwam en tegen zijn vrouw zei: ‘Het is net alsof ik de hele avond tegen mezelf heb zitten praten’. Dat vond ik heel mooi uitgedrukt.”

OF 2020-02

Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl

Sieger Veenstra

Albert Holtrop

Geboortedatum: 16-01-1965

Geboortedatum: 28-06-1962

Geboorteplaats: Jubbega

Geboorteplaats: Scharsterbrug

Burgerlijke staat: Gehuwd, 2 zonen en 1 dochter

Burgerlijke staat: gehuwd, 4 dochters en 1 zoon

Hobby’s: Vrijwillige Brandweer sinds 1991 en het Italiaanse automerk

Hobby’s: “Al die jaren weinig tijd voor gehad; mijn bedrijf ging voor.

Alfa Romeo.

Maar ik ben wel een beetje een autofreak en zingen in het Mannenkoor is ook iets waarmee ik even helemaal de zinnen kan verzetten.”

‘Mijn moeder stond borg voor me’ Het ondernemersavontuur begon voor Holtrop in 1983. “Ik was twintig en het bedrijf waar ik voor werkte ging failliet. Toen heb ik na een kort poosje nadenken besloten voor mezelf te beginnen. Eerst met een compagnon vanuit Heerenveen. Mijn moeder, die toen nog leefde, stond borg voor mijn eerste lening bij de bank en de meeste opdrachten die we hadden waren toen nog buiten de provincie. We gingen er helemaal voor en probeerden ook steeds meer klanten in onze eigen regio binnen te halen. Dat lukte gestaag. Begin jaren negentig verhuisde het bedrijf naar Joure, en vanaf 1995 ging ik alleen verder. Zo hebben we het bedrijf stapje voor stapje laten groeien. Uiteraard is dat met vallen en opstaan gegaan. Er waren ook moeilijke jaren. Maar nu draaien we zo’n 250 projecten per jaar, werken er 25 man bij ons en hebben we ongeveer 300 klanten, waarvan zo’n zeventig procent repeterend is. Daar ben ik wel trots op.”

Tastbare dingen Voor wie zich afvraagt waar het

onderscheidend vermogen zit van dak- en gevelbeplating: efficiency en houdbaarheid. Holtrop: “Beplating met bijvoorbeeld metaal is doorgaans goedkoper dan metselwerk. Zeker tegenwoordig met de zogenaamde sandwich-beplating, waarbij je een onderlaag hebt, een isolatielaag én een buitenlaag. De coatings zijn tegenwoordig ook van topkwaliteit; daar wordt soms al veertig jaar garantie op gegeven. Kortom: wij zorgen ervoor dat ondernemers hun bedrijfspand efficiënt kunnen bouwen en onderhouden.” Een recent paradepaardje was de beplating van een enorme dockhal van scheepsbouwer De Vries in Makkum. “Een mooi visitekaartje”, aldus Holtrop. “Maar alle projecten zijn ons even dierbaar. Zo hebben we onlangs ook een gebouw voor Scania Joure gedaan en doen we veel voor supermarkten als Coop en Poiesz. Het is allemaal mooi om te doen, omdat je klanten tevreden kunt maken en een concreet eindresultaat ziet. Dat vind ik het mooiste aan het vak.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Het genoemde Scania-gebouw is een project dat Holtrop vanuit zijn vastgoedbedrijf ontwikkelde. Een activiteit waar hij zich persoonlijk wat meer op kan richten, nu de IJzeren Man met Sieger Veenstra de bedrijfsleider in huis heeft die men zocht. “Met Holtrop Beheer en Holtrop Vastgoed hebben we circa 9.000 vierkante meter bedrijfsruimte in beheer. Dat vind ik ook mooi werk. Concrete tastbare dingen opbouwen en beheren vind ik inspirerend.” Groeitargets zijn voor Holtrop en De IJzeren Man in Corona-tijd even iets minder relevant, zo leren we. “Het zijn uiteraard onzekere tijden. Bij ons is het werk heel goed doorgelopen, maar je kunt nooit helemaal voorspellen welke gevolgen er voor de iets langere termijn komen. Ik ben wel blij met de verruimingsmaatregelen die nu worden doorgevoerd. Ik snap de angst die er is en je moet voorzichtig zijn. Maar we zullen met z’n allen ook onze economie moeten beschermen.” www.deijzerenman.nl

OF 2020-02

Else Maria van der Meulen DataDiensten Fryslân & DataCenter Fryslân info@ddfr.nl / info@dcf.nl

3300

OOFF 22002200--0022

‘Overlijden roerganger was een klap’ Ondernemend Friesland bestaat in 2020 dertig jaar. Tijd voor de oude dame onder de Friese ondernemersbladen om samen met ondernemers even terug én vooruit te kijken. In deze editie: Else Maria van der Meulen van DataDiensten Fryslân & DataCenter Fryslân.

Wanneer ben je jouw bedrijf begonnen?

regionale datacenter van Fryslân. We vervullen een

In 2002 is DataDiensten gestart door Rolf van der

centrale rol in de Friese economie: als datacenter

Meulen. En in 2008 heeft DataCenter Fryslân haar

staan we aan het begin van de ICT keten.

deuren geopend. Wat beschouw jij als hét absolute hoogtepunt in Wat was de ambitie?

jouw bestaan als ondernemer?

Hij was een pionier pur sang en wilde meewerken

Het realiseren van het datacenter. Net voordat

de ontwikkelingen in de zorg te versnellen

de crisis begon, IT-projecten als risicovol werden

door het realiseren van netwerkinfrastructuren,

beschouwd en datacenters bij veel bedrijven nog

waardoor informatie sneller op de juiste plek

niet op het netvlies stonden.

terecht zou komen. En wat was het dieptepunt? Met betrekking tot het datacenter:

Het overlijden van Rolf, DataDiensten Fryslân miste

onze ambitie was het opzetten van een carrier

hiermee zijn roerganger. Trots op hoe we dit als

neutraal datacenter. Een plek voor elk bedrijf

bedrijf uiteindelijk weer hebben opgepakt en zijn

wat zijn ICT op een veilige plek wil neerzetten

doorgegaan.

en waar men volledig eigen keus heeft via welke infrastructuur men deze wil ontsluiten.

Maak deze zin in enkele woorden af:

Hoe is het de afgelopen decennia gegaan?

met DataDiensten Fryslân verder uitgroeien tot

Binnen vijf jaar wil ik…. DataDiensten Fryslân heeft zich ontwikkeld

dé noordelijke netwerkintegrator, waarbij we ons

als een partij met zeer gedegen kennis van

ook verder ontwikkelen op het cybersecurity-vlak.

netwerkinfrastructuren; we zijn inmiddels een van

Met DataCenter Fryslân willen we verderuitgroeien

de grootste Friese internetserviceproviders.

tot het strategische knooppunt waar regionale en landelijke infrastructuren elkaar ontmoeten en

DataCenter Fryslân heeft zich ontwikkeld tot het

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

versterken.

OF 2020-02

Totaalleverancier HRM-Friesland:

HRM-Friesland échte HR-specialisten’ HRM-Friesland verzorgt HR-Advies, Personeelsadministratie en Ontwikkelingstrajecten voor Friese bedrijven. Daarmee is het bureau de enige totaalleverancier op HRM-gebied in Friesland. “Onze klanten beschouwen ons als hun eigen HR-afdeling”, vertelt directeur Mark Ley. Alle diensten van HRM-Friesland vallen onder één van de drie genoemde hoofdthema’s. Ley legt uit: “Bij HR-Advies hoort onder andere Incompany HR-advies, personeelsbeleid, functiewaardering en beloning. Personeelsadministratie bestaat onder andere uit het opstellen van arbeidsovereenkomsten, het verwerken van salarisadministratie en arbodienstverlening. Daarnaast zijn wij gespecialiseerd in Ontwikkeling: wij kunnen assessments uitvoeren, coaching verzorgen en ook werving & selectie.”

OF 2020-02

‘Eén loket moet genoeg zijn’

De basis op orde

Mark nam in 2009 het HR-bedrijf van zijn vader over. “Ik besloot me te focussen op het ondersteunen van Friese ondernemers met al hun HR-zaken, vandaar de naam HRMFriesland.” Vanuit zijn ervaring - specialistisch HR-werk en bedrijfsovernames - wist Mark dat personeelsvraagstukken bedrijven veel tijd kosten. “Soms krijg je als werkgever met wel vijf verschillende loketten te maken. Dat kan anders. Elk bedrijf moet aan één loket genoeg hebben. Dat zijn wij geworden, wij zijn echt een totaalleverancier.”

“Elke organisatie en elke cao is anders”, weet Mark. “Met Incompany HR-Advies zorgen we ervoor dat je als werkgever de basis op orde hebt: de functiestructuren moeten duidelijk zijn, de waarderingen moeten kloppen. Als dat geregeld is, staat je bedrijf als een huis.” HRM-Friesland krijgt vragen als: ik wil groeien, moet ik een accountmanager aanstellen? Is mijn binnendienst op orde, wat voor mensen heb ik nodig? Is degene die ik op het oog heb geschikt als medewerker op niveau, wat

worden zijn taken en wat moet hij verdienen? Mark: “Vragen die wij voor werkgevers beantwoorden. Wij hebben bijvoorbeeld tools ontwikkeld voor functiewaardering en -beloning. Hiermee kunnen we verantwoorden waarom een salarisschaal past bij een medewerker. Wij ontwikkelen bovendien eigen loongebouwen voor bedrijven en schrijven cao’s. Maar je kunt onze seniorspecialisten ook inschakelen voor de begeleiding van grote projecten zoals bedrijfsovernames.”

Van Personeelsadministratie tot ziekteverzuim HRM-Friesland verzorgt elke maand voor zo’n honderd Friese bedrijven de personeelsadministratie. “Onze HR-adviseurs stellen onder andere arbeidsovereenkomsten op, bieden begeleiding bij ziekte en beantwoorden allerhande vragen. Belt een klant dat één van z’n werknemers ziek is? Dan zorgen wij dat hij bij een bedrijfsarts terecht kan. Denkt een medewerker dat hij recht heeft op meer vakantiegeld? Wij zoeken het uit. We zorgen ervoor dat de arbeidsvoorwaarden kloppen en het personeelsbeleid op orde is.” Uiteraard springt HRM-Friesland ook in op de actualiteit. “We krijgen nu veel Coronagerelateerde vragen, waar we direct mee aan de slag gaan. We kennen onze klanten en hun organisaties goed en kunnen hen snel verder helpen.”

Ontwikkeling Door mensen te helpen zichzelf te ontwikkelen, brengt HRM-Friesland werknemers en werkgevers bovendien verder. “Goed werkgeverschap begint bij het boeien, binden en bezielen van mensen. We bieden werkgevers en werknemers hier praktische ondersteuning in, met wetenschappelijke testen en een methodische aanpak. Daardoor kunnen werknemers en werkgevers concreet aan de slag met talentontwikkeling en duurzame inzetbaarheid.” Door onder andere persoonlijkheids- en talenttesten brengt HRM-Friesland in kaart hoe de loopbaan van een werknemer goed ingericht kan worden. “We testen wel tweehonderd mensen per jaar. Maar we doen meer: we verzorgen ook werving en selectie. We weten alles van arbeidsmarktcommunicatie en helpen ondernemers met recruitment: het vinden van goede mensen, die succesvol laten instromen in het bedrijf en vervolgens behouden.”

Zo hebben we steeds de meest actuele kennis paraat voor onze klanten: wij stellen ons dan ook op als sparringpartner, staan echt naast de ondernemer. ‘Gewoon goed geregeld’ is niet voor niets onze slogan.”

‘Zaken uitpluizen zit in ons DNA’ In een verbouwde boerderij onder de rook van Leeuwarden duikt het team van veertien ‘HR-gekken’ dagelijks in de nieuwste weten regelgeving en vraagstukken van hun klanten. “Wij vinden het heerlijk om zaken uit te pluizen, dat zit in ons DNA. Als er regelgeving bekend wordt gemaakt, duiken we daar met z’n allen in: we puzzelen zoiets helemaal uit.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Mark Ley Functie: Directeur/eigenaar HRM-Friesland Woonplaats: Goutum Burgerlijke staat: Getrouwd, drie kinderen Hobby’s: Innoveren, het buitenleven, klussen

OF 2020-02

De Vooruitgang: vergaderlocatie op het water én duurzaam ijkpunt Zakelijke gesprekken voeren op het duurzaamste vergaderschip ter wereld: het kan bij De Vooruitgang. Gebouwd met passie en aangedreven vanuit duurzame bronnen, vaart het schip sinds november 2019 door Friesland. De Vooruitgang, tevens Freon fan Fossylfrij Fryslân, toont de wereld hoe het óók kan.

voorzien de – door Freon MG geleverde – lithiumaccu’s van energie, waarmee de elektromotor van 55 kW in beweging wordt gezet. Het gebruik van bamboe trekt de aandacht binnen de vergaderruimte. De keuze voor dit materiaal was een bewuste, vertelt Susan. ‘Bamboe is de enige grassoort ter wereld met een negatieve CO2-uitstoot.’ Ook het interieur ontsnapte niet aan het duurzame timmermansoog van het duo. ‘De stoelen zijn gemaakt volgens het cradleto-cradle-principe. Evenals het glaswerk en bestek, die bovendien afkomstig zijn uit energiezuinige fabrieken.’ Om een duurzaam voorbeeldschip te realiseren, is visie onontbeerlijk. En die bezitten eigenaren Jorrit en Susan Jouwsma, met achtergronden in de luxe jachtbouw en marketing, in ruime mate. ‘Bij het bouwen van De Vooruitgang hanteerden we drie eisen’, vertelt Susan. ‘Duurzaamheid stond daarbij op één. Samenwerking met regionale experts op twee. Onze derde stelregel: alles kan veranderen, maar we houden vast aan de eerste twee eisen!’

OF 2020-02

Duurzame technieken Het project startte met het strippen van een uit 1898 daterende scheepsromp, waarna het echte werk kon beginnen. Elk element binnen het proces, van voortstuwingswijze tot interieurkeuze, toetste het duo aan de eigen duurzaamheidsfilosofie. Alles wat duurzaam kán, moet duurzaam, vonden Jorrit en Susan. Met resultaat: De Vooruitgang is een schoolvoorbeeld van duurzame technieken en circulair materiaalgebruik. Zonnepanelen

Bij de bouw van De Vooruitgang maakte het echtpaar gebruik van de Trias Energetica, een hulpmiddel om duurzaam en circulair te ontwerpen. ‘Hierbij benut je duurzame energiebronnen maximaal en beperk je energieverbruik tot een minimum’, aldus Susan. ‘Isolatie vormde de basis van dit traject. Energie die je niet verliest, hoef je ook niet op te wekken.’ De visie komt onder meer tot uiting in de keuze de zonnepanelen te koelen. ‘Hierdoor leveren ze meer energie’, verklaart

Jorrit. ‘Het koelen wekt warmte op, waarmee het schip overdag op temperatuur wordt gehouden. De gecreëerde restwarmte slaan we op in zoutoplossingen in de vloer. Deze zogeheten PCM’s (Phase change materials) slaan warmte op en staan deze weer af tijdens faseverandering van vloeibaar naar vast. Bij temperaturen lager dan 24 graden Celcius stolt het zout, bij hogere vindt smelting plaats.’ Tijdens dit proces ontstaat warmte, dat wederom voor de temperatuurregulatie op het schip wordt gebruikt. ‘We gebruiken soms twee- of driemaal dezelfde energievorm, zonder dat we er iets extra’s in hoeven te stoppen’, vult Susan aan.

Vergaderlocatie Naast duurzaam ijkpunt fungeert De Vooruitgang allereerst als vergaderlocatie of plek voor coaching- en trainingstrajecten, presentaties en zakelijke besprekingen. ‘Aan boord hebben gasten de beschikking over het vergaderruim en buiten zijn twee comfortabele ruimten, waarvan één eventueel overdekt’, aldus de eigenaren. ‘Het ruim biedt een interactief scherm, een eigen

koffieautomaat, goede wifi en comfortabele stoelen. Bovendien kan men bij ons lunchen en dineren.’ Kwaliteit gaat hierbij boven kwantiteit. ‘Onze keuken bereidt regionaal, biologisch voedsel. Met gerichte inkoop gebaseerd op de seizoenen - stemmen we het voedsel af op het aantal gasten, waardoor we afval voorkomen.’

wat er mogelijk is. Zo hopen we als inspiratie te dienen voor andere enthousiastelingen.’ Kijk voor meer informatie over De Vooruitgang op www.vofdevooruitgang.nl

Uniek schip De Vooruitgang is een uniek schip binnen de wereldwijde scheepvaart. ‘In de binnenvaart speelt duurzaamheid amper een rol’, vindt Jorrit. ‘Daar draait het vooral om snelheid en financiën. Er bestaat daarom geen tweede schip zoals De Vooruitgang, waar duurzaamheid zo ver is doorgevoerd. Onze jaarlijkse kosten voor het gebruik van het schip - verwarmen en varen - vormen slechts vijftien procent van het bedrag bij een vergelijkbaar, traditioneel opgebouwd, schip. Wij kennen bovendien een CO2-uitstoot van maximaal 15 kilogram per jaar. Dat is uniek in de wereld. En het bijzondere is: iedereen kan dit, je moet alleen een goed plan hebben. Met het schip laten we de buitenwereld zien

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

te!

Blijf op de hoogte! Download onze gratis app. Handig... privé en zakelijk.

Wilt u op de hoogte gehouden worden van actueel nieuws op notarieel gebied? Download via de app store onze app. Wilt u persoonlijk contact?

MIDDELZEE

Gratis inloopspreekuur, elke donderdag van 14.00-17.00 uur. Meesterlijk in persoonlijk advies.

MOTOREN

NOTARISKANTOOR OffiELLEMERS cieel Volvo Penta Center

Telefoon 0515 - 42 98 88 E-mail info@notarisellemers.nl Website notarisellemers.nl Oudevernieuwde Koemarktwebsite 79, Sneek • In- en verkoop scheepsmotoren Bezoekadres • Compleet met

Wilt u op de hoogte gehouden worden van actueel nieuws op notarieel gebied? Download via de app store onze app. Wilt u persoonlijk contact? Gratis inloopspreekuur, elke donderdag van 14.00-17.00 uur. Meesterlijk in persoonlijk advies.

NOTARISKANTOOR ELLEMERS

• Verkoop originele Volvo Penta delen • Reparatie en revisie van motoren, keerkoppelingen, staartstukken en IPS’en • Eigen draaierij en frezerij • Verhuur van ligplaatsen • Mobiele jachtservice en onderhoud

webshop voor onderhoudsdelen • Middelzee staat nu op Facebook • Webshop met de meest gangbare Volvo Penta onderdelen • Compleet nieuwe winkel • Trainingsruimte (ook te huur) Watersportboulevard “’t Ges” Hendrik Bulthuisweg 26-28 8606 KB Sneek t 0515-559543 f 0515-559676 www.middelzee.nl info@middelzee.nl

Telefoon 0515 - 42 98 88 E-mail info@notarisellemers.nl Website notarisellemers.nl Bezoekadres Oude Koemarkt 79, Sneek

NULLAST Periodieke keuringen volgens Nen-normen van: - Elektrische gereedschappen NEN 3140 - Trappen en ladders NEN 2484 - Rolsteigers NEN 2718 Reparatie en onderhoud van - elektrische gereedschappen - tuinmachines Kalibratie, onderhoud en reparatie van lasers

‘’Voor ondernemers die vooruit willen...’’ Maak een afspraak via: 06-10862005 of jan.heida@cygnus.nl

BEDRIJFSFINANCIERING BEDRIJFSADVIES & BEGELEIDING LIQUIDITEITSVERBETERING

Wytze Veenstra Houtdraaiersstraat 6b 8601 VG Sneek info@nullast.nl 0515 - 42 69 23 06 - 10 07 32 52

W W W. N U L L A S T. N L

Duurzame Doeners In iedere editie spreken we een ondernemer die verduurzamingsstappen zet met zijn bedrijf, met het vizier strak gericht op een fossielvrije bedrijfsvoering. Ditmaal valt de eer te beurt aan Edwin Kruis, oprichter van Belco uit Leeuwarden. Waarom zetten jullie duurzame stappen? ‘Het duurzame karakter van Belco en de stappen die wij zetten, komen vanuit mijn eigen intrinsieke motivatie als ondernemer. Duurzaamheid vind ik belangrijk. Thuis heb ik zonnepanelen en een elektrische auto voor de deur. En het gaat verder: mijn hele mindset is duurzaam. Die manier van denken implementeer ik ook in mijn business. Moet ik fysiek naar een klant of kan het ook digitaal? En als ik face-to-face moet afspreken: hoe kan ik dan zo duurzaam mogelijk naar de klant reizen? Het bespaart ontzettend veel tijd en het is beter voor het milieu. Dat merken we nu al tijdens de crisis. We hebben veel minder of zelfs helemaal geen reistijd meer. Die tijd kun je gebruiken voor je business of juist voor ontspanning.’

Welke concrete stappen zet Belco?

Wat levert het op?

‘We proberen elke stap zo duurzaam mogelijk te zetten. Belco zit in een volledig duurzaam pand en de energie voor onze datacentra is 100% groen. Onze manier van werken stimuleert ook thuiswerken. Iets wat we nu massaal doen door de crisis. Dat is soms even puzzelen en heeft tegelijkertijd ook mooie resultaten. Klanten van Belco komen er bijvoorbeeld achter dat ze niet naar kantoor hoeven om hun klantenservice draaiende te houden. Door het zelf te ervaren, merken we dat klanten getriggerd worden om duurzamer te denken. Onze klanten én wij leren om dingen slimmer aan te pakken. De patronen die we gewend waren om altijd fysiek af te spreken vervallen. De crisis van nu benadrukt dit maar weer.’

‘Duurzame doelstellingen die vanuit mijn persoonlijke visie komen en de manier waarop wij hierdoor als kleinschalig bedrijf werken, straalt af op onze klanten. Het is fantastisch om te zien dat wij andere bedrijven inspireren om zelf duurzamer en slimmer te ondernemen.’

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Kijk voor meer informatie over Belco op belco.nl of bezoek de Freonen-site voor duurzaamheidsinspiratie: fossylfrij.frl

OF 2020-02

Rijk worden met de goeroes

Corona-dip Corona-dip. Het klinkt als een lekker ijsje en ijskoud was het zeker. Maar daar houdt dan ook iedere vergelijking op. Zoals de lezer elders in deze editie heeft kunnen lezen heeft OF-hoofdredacteur Menno Bakker even genoeg van zijn rol als hobbybelegger. Met name het managen van irrationeel gedrag in media en samenleving maakt het voor hem tot een onaantrekkelijk tijdverdrijf. ‘Met een portfolio waarvan de waarde ‘te volatiel’ was voor een goede nachtrust’, aldus onze man ter redactie. En alles, maar dan ook álles is de afgelopen maanden overschaduwd door Corona. Wat heel kort nog even een Corona-dip leek, werd een nachtmerrie.

Het lijkt nu moeilijk te geloven, maar toch bieden aandelen historisch gezien de meest stabiele groeimogelijkheden. En Corona zal ooit worden overwonnen; daar is iedereen van overtuigd. We nodigen de geïnteresseerde lezer daarom in deze editie uit om even in groepstherapie te gaan, naar de toekomst te kijken en de markten te beschouwen, alsof Corona er nooit is geweest. Een rondgang langs enkele visionairs op LinkedIn levert een leuk rijtje trends op, waar we drie uitkiezen.

Trend 1: Klimaatverandering Hoe kon het ook anders. Hoewel de populariteit van politici als Trump- en in Nederland Baudet- ook iets zeggen over een trend in de samenleving, kan niet meer worden ontkend dat klimaatverandering het heetste hangijzer is. In de komende tien jaar moeten 184 landen zich houden aan de beloften die ze vijf

OF 2020-02

jaar geleden in Parijs hebben gemaakt om te voorkomen dat de temperatuur van de wereld niet meer dan 2 graden stijgt. En bedrijven zullen daarop worden afgerekend.

Trend 2: Kapitalisme onder de douche Het lijkt erop dat het kapitalisme een tijd onder een superkrachtige douche zal worden gezet, die alle oude schilfers eraf gaat spuiten. Met andere woorden: het systeem zou de komende jaren wel eens een grondige schoonmaakbeurt kunnen krijgen. In de VS is de populariteit van politicus Bernie Sanders een teken aan de wand. Maar ook veelzeggend: de 181 prominente ceo’s die in de zomer van 2019 een verklaring ondertekenden waarin ze beloofden te zullen werken aan een economie waarbij hebzucht niet voorop staat, maar de belangen van de aarde. Het publiek, de kopers en beleggers, zullen ook met die blik hun voorkeuren bepalen.

Trend 3: terugkeer van het vlinder-effect Begin jaren zestig van de vorige eeuw werd de zogenaamde chaostheorie een populair onderwerp. De kern ervan is dat een ogenschijnlijk verwaarloosbaar miniincident de hele wereld kan beïnvloeden. Wiskundige en Meteoroloog Edward Norton Lorenz (VS) omschreef de metafoor van een vlinder in Brazilië, welke door met één slag van de vleugel door allerlei ingewikkelde cumulatieve effecten een tornado in Texas zou kunnen veroorzaken. Op Wikipedia wordt verklaard: ‘Bij niet-lineaire systemen met een grote gevoeligheid kan de afwijking met elke stap exponentieel toenemen.’ Er zijn sceptici, die zeggen dat het vooral een leuk idee is, maar geen harde wetenschap. Maar ja, toen kreeg één uniek dier, of persoon, op een dag een virusje. Dat we later Corona zijn gaan noemen.

Beleggen: zelf doen of uitbesteden? Wat betekent dit alles nu voor de belegger? Wel, weten is meten. En regeren is vooruitzien. Maar voor wie dit allemaal toch een beetje te beangstigend, of te abstract is raden we vier basistips aan:

• • • •

Geduld hebben (zelfs Corona wordt ooit overwonnen) Het geld kunnen missen De kop niet gek laten maken Het beheer van je vermogen uitbesteden

Wat betreft punt 4: dat is misschien wel ons belangrijkste advies, voor wie een beetje rendement wil halen én nachtrust wil houden. In het kader van onze commerciële boodschappen én als service aan onze lezers hebben we de beleggers van Oyens & Van Eeghen gevraagd zich even voor te stellen (zie kader).

Oyens & Van Eeghen De oorsprong van Oyens & Van Eeghen gaat terug naar 1797. Oyens & Van Eeghen heeft vestigingen in Amsterdam, ’s-Hertogenbosch, Heerenveen en Valkenburg. Sinds 1 januari 2016 behoort ze tot de Belgische vermogensbeheerder Delen Private Bank. De vermogensoplossingen van Oyens & Van Eeghen bestaan uit vermogensbeheer en fiduciair advies voor families, particulieren, DGA’s, verenigingen en stichtingen. Oyens & Van Eeghen werkt met verschillende Multi-Asset risicoprofielen die goed gespreid beleggen in wereldwijde aandelen, Europese staatsobligaties, bedrijfsobligaties en alternatieve beleggingen. Afhankelijk van het risicoprofiel is het beleggingsbeleid gericht op vermogensbehoud of vermogensgroei. Daarbij wordt een gezonde balans gezocht tussen rendement en risico. De persoonlijke relatiebeheerder evalueert regelmatig of de gekozen vermogensoplossing nog overeenkomt met zijn wensen en doelstellingen, en stelt bij indien nodig. Met de Oyens app heeft de cliënt bovendien altijd en overal zicht op zijn portefeuille, snel en veilig. www.oyens.com/nl

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

foto: StoriesbyMaxime

OF 2020-02

Drie Friese bedrijven aan het woord over:

In hoeverre speelt de Coronacrisis een rol in jouw onderneming? Heeft het een groot effect op de bedrijfsvoering? Gerben Sloothaak van adviesbureau MGciviel BV: “Direct na de eerste coronamaatregelen was het schakelen om de projecten draaiende te houden. Samen met klanten hebben we gekeken naar mogelijkheden om werk ‘op afstand’ en ‘met afstand’ door te laten gaan. Voor de coronatijd waren wij al bezig onze dienstverlening te digitaliseren, waardoor wij snel konden schakelen. Als mensgerichte en samenwerkende organisatie blijft het een uitdaging om alle face-tot-face momenten te wijzigen in online momenten. Maar we mogen ons gelukkig prijzen dat we niet zwaar getroffen zijn, in vergelijking met bedrijven in andere sectoren.” Hein Molenkamp van Water Alliance: “We hebben veel contact met onze leden in de sector watertechnologie, zij bevinden zich in alle delen van Nederland. Het grootste effect

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

voor ons is dat alle grotere evenementen en vakbeurzen wereldwijd - waar wij met onze leden actief zijn - zijn gecanceld of uitgesteld. Hiervoor in de plaats zijn webinars en andere digitale evenementen gekomen, en tientallen overleggen met mensen in binnen- en buitenland via videogesprekken.” Pieter Hoekstra van CIV Water: “Het coronavirus heeft een groot effect op onze bedrijfsvoering. Onze activiteiten zijn gericht op onderwijsvernieuwing. Voor het realiseren van onze doelen werken we nauw samen met mensen uit onderwijs en bedrijfsleven. Met het voornamelijk thuiswerken en de anderhalve meter is dit alleen mogelijk via digitale media. We moesten wennen aan het digitaal werken maar het biedt ons ook nieuwe kansen om het online leren helpen te ontwikkelen, zoals het integreren van het praktijkgericht werken te vertalen naar een online studiemethodiek.”

OF 2020-02

Succesvol ondernemer ĂŠn goede werkgever? Wij helpen u graag!

De economie groeit, maar u laat uw hoofd niet op hol brengen en neemt weloverwogen beslissingen. Vertrouwen in de nabije toekomst is immers goed, maar zekerheid voor de lange termijn is nĂłg beter. Wij willen u daarbij graag helpen. Breedpad 21 - 8442 AA Heerenveen - (0513) 61 44 44 info@kuiperverzekeringen.nl - www.kuiperverzekeringen.nl

Werken jullie thuis? Hoe hebben jullie dat geregeld? Molenkamp: “Alle veertien collega’s werken vanuit huis en sporadisch is er iemand op kantoor. Het op afstand werken gaat best goed, maar we missen vooral het sociale aspect van samen activiteiten ontwikkelen. Voor veel collega’s geldt dat ze naast thuiswerken ook de kinderen thuis lesgeven. Dat is een moeilijke en stressvolle combinatie die flexibiliteit vergt van iedereen. Het is het mooi om te zien dat vergaderwerk dat veel reistijd opleverde ook goed digitaal kan. Dat geldt ook voor mezelf: mijn laatste buitenlandse trip was begin maart naar Engeland. Als je de foto’s van dat evenement terugziet kun je je bijna niet voorstellen dat zich dat dit jaar afspeelde: volle zalen, een drukke beurs. En niet te vergeten een bomvol vliegtuig heen en terug…” Sloothaak: “Vanaf het begin werkt in principe iedereen thuis, waarbij de goede bureaustoelen en beeldschermen zijn verhuisd naar de thuiskantoren. Zo kan iedereen onder goede omstandigheden doorwerken. Nu er versoepelingen mogelijk zijn en aanpassingen op kantoor zijn doorgevoerd komen er meer collega’s naar kantoor. Zelf ben ik al die tijd op kantoor blijven werken. Dit blijft een fijne plek om ook in deze tijden de zaak draaiende te houden.” Hoekstra: “We werken zoveel mogelijk thuis en we gebruiken Microsoft Teams voor werkoverleg en een sociaal momentje. Er ontstaan weer mogelijkheden om binnen de toegestane maatregelen op kantoor te werken en onze samenwerkingspartners ‘live’ op te zoeken. Voor interactie, energie en nieuwe ideeën is dat een positieve ontwikkeling.”

Hoe ga je om met de maatregelen die afgekondigd zijn, en eventueel aangescherpt of versoepeld kunnen worden? Hoekstra: “De maatregelen worden toegepast in het samenwerken, daar waar het kan. De groepsgrootte en de anderhalve meter maken het lastig om met trainingen te beginnen. Dan heb je teveel mensen in één ruimte, dat kan vooralsnog alleen via de digitale weg. Voor het delen van theoretische kennis is digitaal werken goed toe te passen. Voor het praktijkgericht leren is dit een enorme uitdaging en blijven we zoeken naar passende werkvormen.”

Hein Molenkamp (directeur) Bedrijf: Water Alliance Voornaamste bedrijfsactiviteit: netwerkorganisatie watertechnologie met 110 leden, voornamelijk MKB-bedrijven. “We zijn business partner op de WaterCampus Leeuwarden.”

Molenkamp: “Wij hebben ons steeds goed weten aan te passen. Thuiswerken vraagt wel ander overleg om elkaar te blijven betrekken bij de activiteiten en werkzaamheden. Maar terugkijkend is dat best goed gegaan. Wel verlangen de meeste collega’s naar een situatie waarin kinderen weer naar school gaan en de werkzaamheden grotendeels vanuit kantoor gedaan worden. Hoe gaat het er voor iedereen uitzien de komende maanden? Bureaus met voldoende tussenruimte is makkelijk te realiseren, maar het evenementencircuit: zal dat terugkomen? Zolang er geen vaccin is lijkt me dat moeilijk, net als internationaal reizen. Voor vele van onze leden en bedrijven die veel exporteren wordt dat een hele uitdaging.” Sloothaak: “We houden de berichtgeving scherp in de gaten en sturen zo nodig bij. De afgelopen weken hebben de medewerkers een enorme mate van flexibiliteit, collegialiteit en wendbaarheid laten zien. Dat moet de komende tijd bij versoepelingen of aanscherpingen wel lukken; alle vertrouwen in.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Hoe ga je in z’n geheel om met deze crisis: maak je je zorgen, sta je er positief in? Sloothaak: “Zelf ben ik altijd positief ingesteld, dus nu ook. Ondanks alle zorgen, tegenslagen etc. biedt deze situatie ook kansen voor de toekomst. Iedereen went nu aan meetings via Skype en Teams en dat werkt in veel gevallen ook prima. Dus waarom reizen als het ook online kan? Beter voor onze gezamenlijke duurzaamheidsdoelstelling en efficiëntie.” Molenkamp: “De crisis heeft voor de bedrijven in ons watertechnologienetwerk veel gevolgen, wat ons bij de Water Alliance zorgen baart. Onze leden zijn heel divers, dus de effecten op korte en langere termijn zijn verschillend per bedrijf. Ik verwacht ook op langere termijn effecten omdat investeringen in projecten wellicht uitgesteld of zelfs afgesteld worden. Aan de andere kant laat de Coronacrisis zien dat de beschikbaarheid van schoon en veilig drinkwater wereldwijd cruciaal is om goede hygiëne te kunnen leveren. Dat zal alleen maar meer aandacht krijgen en dat levert kansen op.”

OF 2020-02

Dorps wonen met karakter?

Bouwkavel op het oog?

17 woningen - nu in verkoop

Kies uit één van onze 17 woningtypes

ROZEN HOF

vanaf 00 € 190.0 . v.o.n

DE DELLEN - SURHUISTERVEEN

DUURZAAM EN ENERGIEZUINIG

Op www.vdmwoningen.nl vindt u alle mogelijkheden en woonstijlen

of bestel gratis onze brochure

VDM Woningen De Buorren 40a 9289 HH Drogeham 0512 - 571234 info@vdmwoningen.nl

PROJECTENGINEERING CASTELEIN Mr. W.M. Oppedijk van Veenweg 8 9251GA Burgum 0511 431314 www.projectengineering.nl info@projectengineering.nl

Adviseur in:

* HOUTCONSTRUCTIES * STAALCONSTRUCTIES * BETONCONTSTRUCTIES * FUNDERINGSTECHNIEKEN * SEISMISCHE BEREKENINGEN

Expertise:

* BOUWGEBREKEN * BRANDVEILIGHEIDSONDERZOEK

vele malen groter. Daar zou ik tegen zeggen: hou je taai en veel succes met deze enorme uitdaging. Voor de bedrijven waar het beter gaat: denk aan je collega-ondernemers die het moeilijk hebben. Neem daar producten of diensten af zodat er omzet gegenereerd wordt. Al is het een druppel op een gloeiende plaat, alle beetjes helpen. Daarnaast stay strong en blijf positief, met elkaar gaan wij het redden!” Molenkamp: “We zijn vooral nu ondernemers nodig die met hun innovatiekracht en doorzettingsvermogen het verschil maken. Verder is het niet vanzelfsprekend dat we weer doorgaan met waar we begin maart gestopt zijn. Ondernemers zullen zichzelf soms opnieuw moeten uitvinden, nieuwe productmarktcombinaties zoeken en wellicht andere samenwerkingsvormen opzetten. In elk geval is duidelijk dat we met vereende kracht naar een duurzamere wereld moeten, waarbij onze regio met de kennis en kunde die we hebben het verschil kan maken. We waren al goed op weg en nu door…”

Gerben Sloothaak Bedrijf: adviesbureau MGciviel BV Voornaamste bedrijfsactiviteit: projecten contractbeheersing van bouwen infraprojecten

Hoekstra: “Deze crisis maakt ons allen kwetsbaar en dat is best zorgelijk. De focus van onze bedrijvenpartners zal de komende tijd, terecht, liggen op het weer in balans krijgen van de eigen bedrijfsvoering. De coronacrisis heeft ook een positieve kant en biedt kansen; het leert ons continu te innoveren en aan te sluiten op wat onze samenwerkingspartners nodig hebben. Ook leert de crisis ons te kijken naar een stevige win-winsituatie waarin onze dienstverlening kan bijdragen aan het sneller op orde brengen van de bedrijfsvoering.”

Hoe ga je weer aan de slag? Op dezelfde manier als voorheen, of is er wezenlijk iets veranderd? Molenkamp: “De wereld blijft het speelveld voor de Nederlandse watertechnologiesector: deels zal reizen er bij blijven horen. We hebben gezien dat er efficiency te behalen is met digitale bijeenkomsten, maar als netwerkorganisatie blijft het sociale aspect van mensen ontmoeten belangrijk. Verder is van groot belang dat onze leden-ondernemers blijven inzetten op hun innovatiekracht, wat hen onderscheidend maakt in de wereldwijde markt.”

Hoekstra: “Met name de digitale mogelijkheden die we verder uitgewerkt hebben worden standaard onderdeel van onze bedrijfsvoering. Een gesprek van een uur ‘in den lande’ kan ook via een online meeting, dat scheelt tweemaal reistijd. Deze efficiency kunnen we intekenen en draagt ook bij aan het verminderen van de CO2-uitstoot. Verder is thuiswerken nu meer geaccepteerd. Ten derde kunnen we samen met het onderwijs werken aan blended leren, dus met e-learning erbij. Dit kan direct ook beschikbaar worden voor bedrijfstrainingen.” Sloothaak: “Ik verwacht dat het nieuwe normaal blijft, ook in de toekomst. Onze dienstverlening is daar nu al helemaal op ingericht en wij voeren de nodige aanpassingen door op kantoor. Concreet betekent dit dat er een aantal conference call-rooms bij komen en er meer separate werkruimtes worden gecreëerd.”

Wat zou je tegen andere ondernemers willen zeggen?

Pieter Hoekstra

Hoekstra: “Blijf met elkaar in gesprek en benut de digitale mogelijkheden om het contact te onderhouden. Daarvanuit kun je samenwerken aan nieuwe kansen en producten.” Sloothaak: “Voor veel ondernemers is het leed

Voornaamste bedrijfsactiviteit: Verbinden

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Bedrijf: CIV Water onderwijs en bedrijfsleven voor de ontwikkeling van de excellente vakman water op MBO-niveau.

OF 2020-02

Hoofdredacteur Menno Bakker in Zuid-Afrika

‘Altijd op je eigen

intuïtie vertrouwen’

OF 2020-02

Boulders Beach, met de pinguĂŻn-kolonie

In Friezen in den Vreemde volgt OF al vijftien jaar de avonturen van Friese managers, studenten en ondernemers in het buitenland. Waar waren ze? Wat deden ze daar? Waarom? En hoe beviel het? Speciale tijden vragen om speciale edities. In deze aflevering: hoofdredacteur Menno Bakker in Zuid-Afrika. Volgens velen een tikkende Corona-tijdbom.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

Aan de wandel in Helderberg Nature Reserve

Noot voor de lezer: ten tijde van de productie van dit verhaal en ten tijde van het ter perse gaan van deze editie kon geen actuele update worden meegenomen van de Coronacrisis. Dat is in dit verhaal dan ook buiten beschouwing gelaten. Voor actuele berichten hierover kan de lezer vooral terecht op www.of.nl

Naar Zuid-Afrika, midden de Coronacrisis: waarom ging je? We vertrokken op 13 maart naar Zuid-Afrika. Natuurlijk hebben we overwogen de reis af te blazen. Maar het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken, van wie we graag de reisadviezen volgen, hanteerde toen

OF 2020-02

nog de code geel. Een milde beoordeling. En we zouden onze zoon bezoeken, die we meer dan zes weken niet hadden gezien. Er waren in Zuid-Afrika destijds geloof ik zeven gevallen. En dus gingen we.

Wat vond je ĂŠcht opvallend aan het land waar je verbleef? De weidse landschappen en vooral: hoe aardig de bevolking doorgaans was. Mensen zochten oogcontact met je en waren vrolijk. Dat merkte je helemaal met het bedienend personeel in hotels en restaurants. Super hulpvaardig en beleefd, maar ook weer niet kruiperig. Er was altijd ruimte voor een gewaagd grapje. Heel stoer vond ik dat.

Die noodtoestand; schrok je daarvan? Niet echt. De noodtoestand was een begrijpelijk besluit van de Zuid-Afrikaanse regering. Zij kennen de structuur van hun land; veel mensen met een verminderde weerstand en de enorme Townships die als een epidemische tijdbom aan de steden vast zitten. Intussen ging het openbare leven gewoon door. De lockdown die later op 27 maart in zou gaan leek nog ver weg, maar men probeerde toch al het massale joie de vivre van de bevolking ĂŠn ons toeristen in banen te leiden, met campagnes en bewustmaking. We zagen dat dit ook nodig was.

Niet ver van Kaap de Goede Hoop

Wat vind je het mooiste dat je hebt meegemaakt? We hebben van dag tot dag genoten, van de mensen en van de natuur. Midden in een tropisch regenwoud vergeet je Corona. Jazeker, dat is een vorm van escapisme. Ik schaam me er niet voor. Maar we waren er tóch.

Wat ging er niet goed en wat heb je daarvan geleerd? Achteraf praten is gemakkelijk, maar ik ben denk ik toch wat naïef geweest en heb mezelf te lang gerust laten stellen door hardnekkig milde berichten van het Ministerie van Buitenlandse zaken. Nu zijn we echt op het nippertje teruggekomen; we hadden bijna voor een maand vast gezeten. De les: je moet altijd vooral op je eigen intuïtie vertrouwen. Het was schokkend om te merken dat websites van Ministeries en KLM de bezoeker met onzinnige informatie van het kastje naar de muur stuurden. Maar ja, het is oorlogstijd; daar is geen enkel hedendaags systeem voor gemaakt. Maar op het gebied van communicatie bracht de crisis wel enkele ernstige lekkages naar boven.

al sinds begin maart over de regels voor reizigers uit zogenaamde high risk countries. Op 26 maart, dus bijna twee weken na het uitroepen van de noodtoestand, kon de ambassade in Pretoria mij echter nog niet vertellen of Nederland ook op die lijst stond. En dat is dan de instantie van wie je primair de reisadviezen opvolgt.

vlucht. Toen we uit het geruchtencircuit vernomen dat er na 27 maart geen vluchten meer zouden zijn en er geen enkel contact mogelijk was, hebben we zelf besloten nóg een ticket extra te kopen. Het werd een week voor de totale lockdown nog veel erger met de communicatie, maar daarvan zal ik iedereen de details besparen.

Dan de KLM. Ze worden keihard geraakt en dat is zeer onterecht. Telefonische onbereikbaarheid is dus begrijpelijk. Maar tegenstrijdige en onjuiste berichten naar klanten appen, waar niet op gereageerd kon worden, maakte alles voor honderden reizigers erger. Een beloofde tijdige notificatie over échte annuleringen kwam vaak niet, of een dag van tevoren.

Tot slot, een laatste wijze les?

We hebben het zelf ervaren; nooit een notificatie gehad van een geannuleerde

Het valt me op hoe angst ons allemaal drijft. En hoe we dan op zoek zijn naar structuur. En naar helden. De gezondheidszorg wordt helemaal suf geknuffeld en dat snap ik ook. Zij hebben het superzwaar. Maar, eerlijk is eerlijk; de meesten hebben wél een vast inkomen. Ik leef daarom vooral ook mee met al die ondernemers, die gisteren nog een inkomen hadden en nu ineens niet meer. In Zuid-Afrika en in Nederland. En waar niet. De wijze les is denk ik: koop lokaal!

Fietsen in Tsitsikamma Nature Reserve

Fietsen in Kaapstad

Kun je voorbeelden noemen? Neem het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Daar werd gesuggereerd dat men ‘dagelijks in contact staat met plaatselijke overheden’. Maar de Zuid-Afrikaanse regering sprak

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

‘Je steane sa tichter by de klant’

De Friese taal

is een belangrijke factor in de bouwwereld 50

OF 2020-02

In de bouwwereld zorgt het gebruik van de Friese taal voor onderling vertrouwen en verbinding. Dat blijkt uit gesprekken met diverse betrokkenen, werkzaam in deze sector. Deze constatering is voor ROC Friese Poort aanleiding om meer aandacht te geven aan het Fries binnen het beroepsonderwijs. Mark Hendriks, projectleider bij Acrobouw in Leeuwarden, ziet zeker voordelen van het gebruik van de Friese taal binnen het bedrijf. Acrobouw is een Leeuwarder bouwbedrijf met bijna dertig werknemers. ‘Ik tink dat it by ús foar fiifensantich prosint Frysktalich is. In soad jonges komme fan bûten de stêd’, zo zegt Hendriks. Hij vindt het prettig dat binnen het bedrijf zowel Stadfries als Fries wordt gesproken. Bovendien ervaren klanten het als uiterst plezierig en als een goede service dat zij in het Fries te woord worden gestaan, zo is de ervaring van Hendriks. ‘Je steane sa tichter by de klant.’ Ook in de samenwerking tussen Gerben Dijkstra (uitvoerder bouwcombinatie LevveL, red.) en Feike Brouwer (senior projectleider Wagenborg Nedlift, red.) is de Friese taal van grote meerwaarde geweest. Samen

verzorgden ze o.a. de opbouw van een grote portaalkraan bij de productiefaciliteit voor de Afsluitdijk in Harlingen. Op basis van de naam onder de e-mails, was een belangrijke vraag bij het eerste telefonische contact: ‘Kinne we yn it Frysk?’ Het zorgde direct voor verbinding. Problemen werden sneller opgelost, omdat het gemakkelijker communiceert in de taal waarin je bent opgegroeid. Dat is ook de reden dat het internationaal opererende bedrijf Wagenborg Nedlift een sterke regionale focus heeft. Zo geeft Feike Brouwer aan: ‘Foar de minsken dy’t de Fryske taal prate is it logysk dat dy yn it Fryske gebiet oan it wurk binne.’ Hetzelfde geldt voor collega’s uit andere regio’s zoals bijvoorbeeld Groningen, Twente en de zuidelijke provincies. ‘Sawol foar ús as foar de klant is dat noflik.’ Het schakelt gemakkelijker

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

en je begrijpt elkaar eerder. ‘Dat sjochst eins elke dei wol werom yn it bedriuw.’ Juist vanwege die meerwaarde in de praktijk zet ROC Friese Poort het Fries als vak in de steigers. Zo combineerde Simone Geertsma het keuzedeel Fries met het keuzedeel tegelzetten. Maar liefst zestig studenten meldden zich aan. Samen met haar team en de Afûk werd een traject ontwikkeld om op deze wijze in te spelen op de grote vraag uit de praktijk naar werknemers die het Fries goed beheersen. De studenten zijn nog steeds onverminderd enthousiast en vragen vaak al in de ochtenduren wanneer de les Fries is. Volgens Geertsma heeft onderwijs in eigen taal dus zeker aantrekkingskracht! Deze werkwijze geeft volgens haar ook de mogelijkheid om de taallessen inhoudelijk meer te verbinden met de praktijk.

OF 2020-02

Directeur Roland Pechtold van energie-ontwikkelaar GroenLeven:

â&#x20AC;&#x2DC;Groene energie biedt Noorden ongekende kansenâ&#x20AC;&#x2122;

Het bedrijfsleven in Noord-Nederland kan volop profiteren van de energietransitie, maar moet dan wel zijn kansen pakken. De overstap van gas naar groene energie en van centrale naar decentrale energieopwekking biedt het ruimterijke Noorden ongekende kansen op economische groei. Dat zegt directeur Roland Pechtold van zonneenergie-ontwikkelaar GroenLeven uit Heerenveen. “In de Randstad is geen plek voor wind- of zonneparken en waterstoffabrieken. Iedereen kijkt daarom naar Groningen, Friesland of Drenthe. Dit levert veel werkgelegenheid op en nieuwe technologie. Grijp die kansen”, aldus de gedreven schone energieproducent.

Waterstofunie De vraag naar stroom neemt mede vanwege de elektrische auto’s en de elektrificatie van de industrie en huishoudens alleen maar toe. De huidige energiecentrales kunnen het straks niet meer aan en we moeten over op duurzame energiebronnen als wind- en zonne-energie. Dat biedt volop kansen voor bedrijven en particulieren. “Zo gaan met zonne-energie economie en ecologie hand in hand. Goed voor het klimaat en goed voor de portemonnee”, aldus Pechtold. “Er ontstaat daarnaast een totaal nieuwe energiemarkt. Ik zie Gasunie zijn naam nog veranderen in Waterstofunie”, kijkt hij vooruit.

Werk aan de winkel De 50-jarige uit Rotterdam afkomstige Pechtold benadrukt dat er voor Nederland werk aan de winkel is als het gaat om de omschakeling van gas naar nieuwe energiebronnen. “We zijn in Europa het slechtste jongetje van de klas. Met ons

aandeel van duurzame energie van 8,5% staan we helemaal achteraan. Handen uit de mouwen, dus.”

600.000 zonnepanelen Het gaat, zo benadrukt hij, niet alleen om het bouwen van windmolens of zonneparken. De energieomslag brengt ook nieuwe kennis mee, met alle voordelen van dien. “Denk bijvoorbeeld aan digitalisering.” Het bedrijf uit Heerenveen draagt zelf zijn steentje bij door het realiseren van grootschalige zonneenergie. In 2019 heeft het 14 zonneparken en 250 grote zonnedaken gerealiseerd, goed voor in totaal meer dan 600.000 zonnepanelen. Hiermee is 64 miljoen kilo CO2 bespaard. “Dat is 1 procent van het hele Klimaatakkoord en dat voor 1 bedrijf. Niet slecht, dacht ik zo”, lacht de ondernemer.

Dubbelfuncties Een van de projecten is het grootste drijvende zonnepark buiten China, een zonnepark op de Bomhofsplas, een zandwinplas, bij Zwolle. Deze bestaat uit zo’n 72.000 zonnepanelen, die genoeg groene stroom opwekken voor ruim 6.500 huishoudens. De panelen laten licht door en er wordt gebruikgemaakt van lichtstraten en biohutten zodat de energie en ecologie goed samengaan.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Bouwen op lastige plekken: bij GroenLeven doen ze het graag. Zo realiseerde GroenLeven een zonnecarport bij TT Assen en een zonnepark tussen de starten landingsbaan op Groningen Airport Eelde. “We kijken dus naar dubbelfuncties van gebouwen of terreinen. Liever daar bouwen dan op vruchtbare landbouwgrond”, aldus Pechtold, die niet alleen zakelijk groen bezig is. “Ik gebruik een elektrische auto, die ik oplaad met eigen zonnepanelen. Drie keer per week laat ik het vlees staan en ik vlieg zo weinig mogelijk.”

OF 2020-02

Stienstra & van der Wal B.V. Stienstra en Van der Wal is een aannemingsbedrijf, gespecialiseerd in Waterbouw werken. Het bedrijf heeft vooral in de drie noordelijke provincies bekendheid opgebouwd met degelijk en vakkundig uitgevoerde werken, onder andere in opdracht van provincies, gemeenten en waterschappen. Daarnaast weten ook vele aannemers de kwaliteiten van Stienstra & Van der Wal op juiste waarde in te schatten.

Walbeschoeiingen Steigers en vlonders Trailerhellingen Houten bruggen Remmingswerken

ROGMOLEWEI 6, IJLST TEL.: 0515 - 533 243 INFO@STIENSTRA-VANDERWAL.NL

Oké-PC IT:

totaalleverancier op ICT-gebied Oké-PC IT jubileert: het bedrijf met vestigingen in Burgum en Dokkum bestaat een kwarteeuw. “We zijn in 25 jaar tijd gegroeid van computerwinkel naar totaalleverancier op ICT-gebied”, vertelt eigenaar Ronald Zijlstra, niet zonder trots. “We werken zowel voor particulieren als bedrijven, onderwijsinstellingen en (semi)overheden.” Op het moment is cyber security een ‘hot item’. “Veel bedrijven vragen zich door alle nieuws over hacks af of ze zelf wel goed beschermd zijn. Waar zitten ons kwetsbaarheden? Is onze wi-fi wel goed beveiligd? Hoe beschermen we onze vitale bedrijfsgegevens? Wij denken mee over deze vragen. De oplossingen zijn altijd maatwerk, geen bedrijf is het zelfde. Wij helpen bedrijven om inzichtelijk te maken hoe hun systemen in elkaar zit. Vaak helpt het zaken eenvoudiger in te richten: ICT-systemen zijn al complex genoeg. Dit kan ook de tijd dat een storing duurt verkleinen.

Bewustwording Zijlstra merkt dat zowel ondernemers als particulieren zich bewuster worden van hun eigen digitale kwetsbaarheid. Oplichters en inbrekers zijn er altijd geweest, met het internet hebben ze er een nieuw kanaal bijgekregen om hun werk te doen. Slimmer zijn dan de hackers is bijna onmogelijk, weet Zijlstra. “Je kunt het ze wel zo moeilijk mogelijk maken. Het zijn net echte inbrekers: een deur die niet op slot is nodigt eerder uit om binnen te komen dan een stevig vergrendeld exemplaar.” Mits uiteraard niemand vergeet die deur

te vergrendelen. “De mens is de zwakste schakel: bewustwording is écht het belangrijkste.” Ook raadt Zijlstra aan niet alle data op een enkele plaats onder te brengen. “Ook als je in de cloud werkt is het raadzaam niet al het risico op één plek te bundelen: maak een afweging tussen kosten en risico’s.”

Oplossingen Oké-PC IT denkt graag mee over dat soort oplossingen. “Niet elke oplossing is voor iedereen geschikt. Klanten vragen: wat is nu het beste voor ons? Wij kijken met hen mee en zorgen voor een helder plan. Onze medewerkers vinden het ook mooi werk om helderheid te scheppen in de systemen van klanten, zodat we een goed werkend netwerk kunnen verzorgen en storingen zoveel mogelijk voorkomen.” Ook zaken als IP-telefonie, het aanbieden van online back-up en het maken van webapplicaties behoort tot de werkzaamheden van Oké-PC IT. “Dat doen we ook, we ontwikkelen ons voortdurend en hoeven ons wat dat betreft de komende 25 jaar ook echt niet te vervelen!”

Oké-PC IT ronald@okepc.nl - 0511-712 500

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

‘Stilstand is creatieve beweging’

Tijd voor bezinning, tijd voor Kies Koers

OF 2020-02

Van kiespijn naar glimlach Wat Kies Koers voor een organisatie kan betekenen, blijkt uit dit sprekende voorbeeld. “Bij een tandartspraktijk die we coachten liep het niet zo lekker. De tandarts sprak niet uit wat hij wilde richting zijn assistentes en onderling was er veel ergernis. In eerste instantie kregen de medewerkers de opdracht om zelf de problemen onderling op te lossen. Je raadt het misschien al: de onenigheid werd alleen maar groter. Ook klanten bleven weg omdat de sfeer voelbaar niet fijn was. We kozen ervoor om met het team een dag stil te staan, door eerst te kijken wat er nu niet goed gaat. Daarna hebben we geïnventariseerd wat iedere medewerker nodig heeft. Gaandeweg de dag ontstonden prachtige inzichten en de grootste winst was dat de tandarts het inzicht kreeg dat hij op een andere manier de leiding moest nemen. Dit resulteerde in gemotiveerde medewerkers en blije klanten! Wat een prachtige beweging voor dit team: van kiespijn naar glimlach.”

op een eerder moment van stilstaan bij onze missie, visie en waarden.” Jan Willem: “Als Trainer en Master Coach houd ik van positieve beweging. Met humor, creativiteit en een veilige en vertrouwde omgeving is er zoveel meer mogelijk! Dit heb ik ervaren in de ruim vijftien jaar dat ik werkzaam was in het internationale bedrijfsleven. Door naast mijn verantwoordelijkheden ook af en toe de tijd te nemen om stil te staan, kon ik veel meer bereiken dan alleen maar to-do lijstjes af te werken.” Rennie: “Ik ben een specialist in individuele gesprekken. Vanuit eerlijkheid en openheid is alles mogelijk. Door oprecht te luisteren komt de klant tot oplossingen die voorheen niet zichtbaar leken.” Ymkje voegt daaraan toe: “Binnen Kies Koers staan we ook soms even stil. We sparren, leren van elkaar en brengen elkaar naar een hoger niveau.”

‘Er is zoveel meer mogelijk!’

Juist nu: groei en ontwikkeling

Ymkje heeft met Kies Koers dit jaar bewust gekozen voor groei en is met Rennie en Jan Willem erbij uitgebreid naar een team van vier mensen. “Deze groei is een logisch gevolg

Nu veel mensen thuiswerken kunnen de barstjes in de samenwerking en communicatie barsten worden. Door drukte en stress komen onderlinge relaties onder

spanning te staan. Het team van Kies Koers weet: “Directies en managers vragen zich juist nu af: waar wil ik naartoe met mijn team? Waarom doen ze niet altijd wat ik zeg? Waarom gaat de samenwerking zo moeizaam? Door stil te staan bij dit soort vragen, te kijken naar de oorzaak van de problemen en deze oorzaak weg te nemen, ontstaat er ruimte voor beweging!” Ymkje: “Stilstand is niet altijd achteruitgang. Juist in deze tijd is stilstand creatieve beweging. Als je afstand neemt komt er ruimte voor nieuwe ideeën en blijvende verandering in bedrijven. Daar werken wij daar heel graag aan mee. Stilstaan kan bij één van de NLP-opleidingen of individuele coaching. “Bovendien kunnen mensen nu kiezen uit maar liefst drie coaches: met wie heb jij de beste klik?” De inschrijvingen voor opleidingen en coaching komen ook tijdens deze crisis binnen. “Dat sterkt ons in het besef dat mensen écht nadenken over groei en ontwikkeling. We kunnen niet wachten om met deze gemotiveerde mensen aan de slag te gaan!”

6-daagse Business NLP: ‘rugzak vol kennis’ Jan Willem kreeg veel positieve reacties na de laatste 6-daagse Business NLP. Eén deelnemer vond het ‘zeer uitdagend’. Deelnemers vertelden onder andere dat ze geleerd hebben niet te oordelen vanuit eigen blik en: als ik een ander resultaat wil, moet ik het zelf anders gaan doen. Maar ook: wat Kies Koers biedt, kan ik echt toepassen. En een hele mooie: ik heb een rugzak vol kennis opgedaan en ik kan nu aansluiten bij mensen die ik normaal uit de weg ging. Jan Willem: “Daar word ik zo blij van: mensen bevestigen dat ze er écht wat aan hebben!”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

• Bestemmingsplannen • Omgevingsvergunningen • Ruimtelijke ordening Van Sytzamawei 2,9114 RW Driezum T. 06-23949836, info@joukedantuma.nl

www.joukedantuma.nl

LASconsult werkt! Voor de Staal-, RVS- en Aluminium verwerkende bedrijven in Noord-Nederland.  NIL erkende opleider voor de opleidingen s-MLT, IWT en IWI.  Hobéon SKO erkende NDO opleider voor VT-w2 en VT-2  Werkzaam in de sectoren Maritiem, Constructie, Up- en down stream, Civiel, TV & entertainment, Defensie, Machinebouw, Tank- en apparatenbouw. Kom eens langs! Aan De Ynfeart 7-211 te Heerenveen De Ynfeart 7-211 ind.‘Kanaal’ | 8447 GM Heerenveen T. 06-46253145 | degroot@LASconsult.nl

www.LASconsult.nl

• Belastingzaken voor ondernemer en particulier • Samenstellen jaarstukken • Salarisadministraties • Bedrijfsadvisering

Ds. Feitsmawei 1a • 9108 NE Broeksterwâld Tel (0511) 421297 www.rosieradministraties.nl info@rosieradministraties.nl

Even voorstellen… Het team van Kies Koers is uitgebreid en bestaat nu uit:

Ymkje de Vries Trainer, Master Coach en eigenaar

Rennie Hoekstra – Master Coach

Margriet Postma – Kantoormanager

Jan Willem van Rangelrooij – Master Coach en Trainer

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

De schouders eronder bij De Friesland

‘ Ontzettend trots op onze Friese mienskip’ In deze bijzondere tijd steunt De Friesland samen met allerlei partners de zorgaanbieders, werkgevers en particuliere verzekerden. “We zijn trots op hoe we dit vanuit onze Friese mienskip aanpakken”, vertelt Cid Berger, directeur Innovatie, Marketing en Sales. “We hebben meteen de schouders eronder gezet om op allerlei vlakken hulp te bieden en zien dat overal ontzettend goed wordt samengewerkt.”

OF 2020-02

De Coronacrisis heeft op iedereen veel impact. Berger: “We zijn zelf ook een onderneming en we weten heel goed wat deze tijd voor onze collectieve klanten én individuele verzekerden betekent. Laat staan voor alle zorgaanbieders. Maar in onze provincie kwam meteen de samenwerking op gang: met z’n allen de schouders eronder!” De Friesland draagt zelf het nodige bij aan die mienskip.

Snel schakelen dankzij vertrouwen “Wij hebben meteen gezegd: wij willen ondernemers in de zorg in ieder geval de rust geven dat ze kunnen blijven bestaan. Niet alleen de ziekenhuizen, maar ook bijvoorbeeld fysiotherapeuten en diëtisten. We stellen financiële steun beschikbaar zodat zorgaanbieders ook ná deze Coronatijd door kunnen gaan.” Daarnaast zit De Friesland, in samenwerking met de andere zorgverzekeraars, middenin de organisatie van (acute) zorg. “Wij zitten in alle overlegstructuren. We hebben ons ingespannen voor het opschalen van ziekenhuiszorg, verpleeghuiszorg en ambulancezorg. Wij verbinden partijen, coördineren trajecten en regelen financiering. Veel extra werk, maar het betaalt zich nu uit dat wij al 200 jaar midden in deze mienskip staan: we hebben aan een half woord genoeg. Er is veel vertrouwen onderling, daardoor kunnen we snel schakelen.”

Webinars en thuiswerkhulp Friese bedrijven gaan elk op hun eigen manier met de crisis om. “Sommige ondernemers hebben het zwaar, anderen hebben het juist drukker dan ooit”, weet Berger. Samen met partner VNO-NCW Noord-Nederland organiseerde De Friesland al een webinar over het omgaan met stress in Coronatijd. “Ook over voeding hebben we een webinar gehouden: wat kun je zelf doen aan je weerstand?”, aldus Berger. “En mensen gaan met elkaar in gesprek op onze online community‘ Doe je mee? of stellen vragen via Dokter Appke: onze app voor alle gezondheidsvragen. Daar wordt enorm veel gebruik van gemaakt!”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Ook voor de vele thuiswerkers is hulp georganiseerd. “Samen met onze partner Health2Work hebben we een aanbod gecreëerd voor thuiswerkers. Via ons kan Health2Work – op afstand – werknemers helpen hun thuiswerkplek goed in te richten. Ook kunnen zij tegen een voordelig tarief thuiswerkmiddelen huren.” Samen met Bewegingscentrum Leeuwarden creëerde De Friesland bovendien een aanbod voor thuisfitness. “Via een app kunnen thuiswerkers work-outs doen om fit en vitaal te blijven!” Niet alleen fysiek, ook psychisch heeft ‘thuiszitten’ impact. “We hebben daarom ook een zelfhulpmodule ‘Grip op Coronastress’ beschikbaar voor al onze collectief verzekerden.”

Sterk te Werk Voor werkgevers had De Friesland al een preventieprogramma op het gebied van vitaliteit en duurzame inzetbaarheid: Sterk te Werk. “Dit programma biedt vitaliteitsdiensten voor werknemers met mentale, fysieke of leefstijlgerelateerde klachten. Ook vragen rondom thuiswerken en terugkeren in een gezonde werkomgeving horen daarbij.” HSK, één van de partners van De Friesland, biedt bijvoorbeeld zorgsupport bij mentale klachten. “Werknemers met psychische klachten kunnen een mentale check doen, op basis daarvan wordt er hulp geboden.” De Friesland adviseert werkgevers graag over alle mogelijkheden. “Van die mental check-in tot coaching, en van stoppen met roken tot hulp bij financiële problemen: wij kunnen via werkgevers heel veel medewerkers helpen, met behulp van de betrouwbare partners in ons netwerk.” Dat netwerk heeft in deze tijd zijn dienst meer dan bewezen. “We zijn heel trots op iedereen met wie wij samenwerken. Het is een onzekere, spannende tijd. Maar als je ziet waar onze mienskip toe in staat is, ben ik ervan overtuigd dat we er met z’n allen weer bovenop komen.”

Wil je ook samen met De Friesland werken aan vitaliteit op de werkvloer? Kijk op www.sterktewerk.nl

OF 2020-02

samen werken.

samen werken en samen vooruit In de nieuwe gemeente De Fryske Marren houden we er met elkaar de vaart in. Ondernemers hebben in deze mooie gemeente alle ruimte en helpen elkaar waar dat maar kan. Moet de koers verlegd worden? Dan doen we dat samen. Want door krachten te bundelen, komen we verder. Meer weten? www.defryskemarren.nl

www.defryskemarren.nl

Vitaal leiderschap;

modewoord, ‘moetje’ of businesscase? Iedereen schrijft erover. En ook ik begin met een bruggetje naar de uitzonderlijke tijd waarin we leven. Een tijd waarin er op veel fronten een groot beroep wordt gedaan op onze flexibiliteit, loyaliteit, saamhorigheid, creativiteit, ondernemerschap en ga zo nog maar even door. We doen het allemaal om gezond te blijven. Om te overleven. Vitaal te zijn. ‘Levensvatbaar’. Zo luidt de omschrijving van het woord vitaliteit in het woordenboek. Is het dan eigenlijk niet gek dat nog niet iedere onderneming hier actief mee bezig is? Want we willen toch altijd levensvatbaar zijn? Energiek, krachtig en vol levenslust? Klaar voor de toekomst? Omdat we weten en ook nu ervaren hoe snel alles kan veranderen? In de praktijk merk ik dat ondernemers vaak niet zo goed weten wat het onderwerp vitaliteit behelst en hoe ze ermee om moeten gaan. Ik kom opmerkingen tegen als: “Dat is toch alleen voor oudere werknemers”, “Ik ga me niet bemoeien met iemand zijn lifestyle” en “Kostbaar.” Tegelijkertijd hebben ondernemers ook vragen: “Hoe zorg ik voor betrokken en enthousiaste medewerkers”, “Hoe houd ik talenten aan boord” en “Hoe kan ik structureel werken aan een goede inzetbaarheid van mijn teamleden en aan een laag verzuim.” De antwoorden op deze vragen hebben alles te maken met vitaliteit. Geen modewoord, geen moetje maar een échte businesscase. Diverse onderzoeken wijzen uit dat investeren in vitaliteit gemiddeld het 3-voudige oplevert. Het valt en staat echter wel bij de wijze waarop ondernemers en managers hier leiding aan geven. Even een PMO (periodiek medisch onderzoek) inzetten en er vervolgens nauwelijks iets mee doen noem ik ‘valse urgentie’. Helemaal wanneer daarna een ‘standaard’ aanbod aan cursussen aan medewerkers wordt gepresenteerd, los van de uitkomsten. Slechts zelden sluiten aangeboden interventies goed aan op de echte vitaliteitsvraagstukken die er spelen in organisaties. En in de meeste gevallen hebben leidinggevenden hierbij geen actieve rol. Omdat ze geen idee hebben hoe hierover het gesprek aan te gaan. En ook niet weten hoe ze ervoor kunnen zorgen dat teamleden zélf verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen inzetbaarheid. Of hoe ze vitaliteit op een positieve manier op de agenda kunnen zetten. Het goede nieuws…. Er is nog veel te winnen! Het gaat erom dat leidinggevenden (inclusief het middenkader) visie hebben over hoe ze om willen gaan met het belangrijkste kapitaal in de onderneming, namelijk de mensen. Dat ze aandacht willen besteden aan vitaliteit in de breedste zin van het woord. Dat betekent dat je actief aan de slag gaat in je organisatie met fysieke en mentale gezondheid, talentontwikkeling, houding en gedrag en de werkomstandigheden. Dat je als vitaal leider ook zelf eens kritisch in de spiegel kijkt. Om je organisatie en team daarmee blijvend gezond te houden. Levensvatbaar en klaar voor de toekomst. Ben jij een vitaal leider?

Ariënne Knol is trainer, coach en ondernemer bij Kenneth Smit

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

Radio op de werkv loer LAAT MU

ZIEK ME IN UW B EWERKEN EDRIJF

Verwarming Elektrisch Dakbedekking Sanitair Airco’s Waterontharders Zonneboilers Warmtepompen PV-panelen

81% van al uw medewerkers vindt werken met muziek leuker.

Voorkom overlast van losse radio’s

Oplossing binnen ARBO geluidsnormen

Met centrale audiovoorzieningen luisteren medewerkers in uw bedrijf op prettige wijze naar de radio.

Reduceer periodieke NEN3140 keuringen

Zeilmakersstraat 5, Sneek T: 0515 - 43 40 27 W: www.inferno-av.nl E: info@inferno-av.nl

De Moarrewei 9 Damwâld 06 3040 9024 info@wiersma-installaties.nl

058 - 295 4800 info@parsec.nl www.parsec.nl

…voor effectieve bijeenkomsten op een bijzondere trainingslocatie - 39 hotelkamers - 10 conferentiezalen - centraal in noord-nederland

058 - 750 3340 info@peresa.nl www.peresa.nl

Het nieuwe werken Het nieuwe ‘normaal’ zal na deze coronacrisis flink verschillen van wat we gewend zijn. Thuiswerken wordt de standaard, op kantoor zal er meer afstand zijn tussen collega’s en de afhankelijkheid van technologie voor communiceren zal groter dan ooit zijn. Laten we beginnen met een veelgebruikt communicatiemiddel: telefonie. Met thuiswerken komt hier voor sommige bedrijven al direct een obstakel opdoemen. Hoe blijf je thuis zakelijk bereikbaar zonder daarvoor je privénummer te gebruiken? Hier zijn veel oplossingen voor. Wij adviseren VoIP, telefonie via het internet. Zeer veelzijdig en flexibel. Je kunt op je mobiel of computer met headset de ‘telefonie-app’ installeren. Via deze app ben je via het zakelijke nummer bereikbaar en kun je ook uitbellen. Binnen de app is de bereikbaarheid naar wens in te stellen, zo voorkomen je zakelijke oproepen op ongewenste momenten. Mocht je vaak en veel onderweg zijn of thuiswerken, dan is een online werkplek aan te raden. Met een online werkplek kun je veilig en eenvoudig je zakelijke data benaderen, bewerken en opslaan vanaf ieder geschikt apparaat.

Online vergaderen Ook vergaderingen zullen steeds vaker op afstand plaatsvinden. Hier zijn enorm veel oplossingen voor. Aandachtspunt hierbij is veiligheid: • Spreek af welke applicatie er gebruikt wordt voor videobellen • Deel zo min mogelijk vertrouwelijke informatie en definieer met elkaar wat precies de ‘vertrouwelijke informatie’ is. • Beveilig de toegang tot een vergadering altijd met een wachtwoord of toegangscode. • Overleg met je IT-leverancier welke tool het meest veilig en geschikt is voor jouw organisatie • Let op phishing mails met ‘vergaderverzoeken’ Wij adviseren Microsoft Teams, onderdeel van Microsoft 365. Je kunt hiermee eenvoudig videobellen, bestanden delen en verschillende chats binnen verschillende teams aanmaken.

Veilig werken Het is belangrijk extra aandacht te besteden aan security. Online werkplekken en programma’s als Microsoft Teams zijn al standaard voorzien van beveiliging. Toch kan het geen kwaad om ook te kijken naar een lokale oplossing als encryptie. Deze software zorgt ervoor dat data op jouw computer wordt versleuteld. Better safe than sorry!

Support op afstand Als je problemen hebt met je computer, ren dan niet direct met het ding onder je arm naar je IT-partner. Vaak zijn problemen op afstand op te lossen. Scheelt weer een hoop gedoe en reistijd! Je geeft jouw IT-specialist toegang tot jouw computer, hij kan overal bij en zal negen van de tien keer het probleem zo op kunnen lossen. Lukt dit niet, dan kun je altijd nog afspreken om de pc langs te brengen of te laten ophalen ter reparatie. Mocht je meer informatie willen over veilig thuiswerken of andere ICTvraagstukken? Neem gerust contact op, wij helpen graag. Nick Betgem Eigenaar Office IT

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-02

Koop lokaal. En vooral ook: nú. Corona heeft voor de grootste crisis gezorgd sinds de Tweede Wereldoorlog, aldus premier Mark Rutte. En die vergelijking is begrijpelijk. Want niet alleen op medisch vlak, maar óók op economisch vlak kan de Coronacrisis ervoor zorgen dat onze samenleving niet meer zo zal zijn als voorheen. Ondernemingen die altijd kerngezond waren, kunnen - zonder dat ze er ook maar iets aan kunnen doen – van de kaart worden geveegd. Ondernemers die jarenlang met goed ondernemerschap een bijdrage leverden aan de lokale en regionale economie kunnen zomaar verdwijnen.

Maar, dat hóeft niet te gebeuren. Wanneer de samenleving – en dat zijn wij allemaal – zich weet te bevrijden van de angst. Angst is immers een slechte raadgever. En angst verlamt. Angst maakt dingen (vaak) erger. Angst is iets anders dan waakzaam zijn. Waakzaam ben je wanneer je alert blijft op wat er kan gebeuren. Dat je de hand even op de knip houdt in onzekere tijden is ook begrijpelijk. Maar wie dat overdrijft creëert selffulfilling prophecy. In goed Nederlands: een zelf vervullende voorspelling. Ofwel: een in beginsel foute of irrationele inschatting van een situatie, waarbij het irrationele gedrag op die situatie uiteindelijk zorgt dat het ook écht gebeurt. Stel: iedereen is bang voor een economische recessie en stopt daarom alle investeringen. Dan ontstaat die recessie uiteindelijk vanzélf. Om maar kort te gaan: dat is dus te voorkomen. Die ellendige epidemie zal immers ooit echt wel weer onder controle komen. En dan heeft iedereen er baat bij dat de ondernemers die de ruggengraat van de lokale en regionale economie vormden er nog zijn. Het is

OF 2020-02

dan ook sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog nog nooit zo belangrijk geweest om als samenleving nu veerkracht te tonen. Overheden én ondernemers kunnen daarin het voortouw nemen. Lef tonen en blijven investeren, ook al voelt het misschien wat eng. En wanneer je dat doet: denk dan aan de ondernemer die er altijd voor je was, in goede tijden en slechte tijden. Koop lokaal. En niet overmorgen, maar bij voorkeur nú. Dan tonen we als samenleving échte veerkracht. Het team van Ondernemend Friesland wenst alle ondernemers in Friesland heel veel sterkte in deze lastige tijden. En heb je een boodschap die gelezen mag worden? Of wil je jouw bedrijf gewoon nú even in de spotlights zetten? Kijk even op: https://www.of.nl/nieuws/ persbericht-melden Vertel in 200 woorden iets over je bedrijf: Wie ben je? Wat doe je? Waar ben je te bereiken? (website!). Jouw bericht wordt dan op de website geplaatst en komt via social media onder de aandacht van duizenden bestuurders, managers en ondernemers. Team Ondernemend Friesland

Professioneel | Ervaren | Vertrouwd

telefonie camerasystemen netwerkbekabeling draadloze netwerken

KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN

GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl