Ondernemend Friesland editie 1 maart 2020 by OF BV

Ecomunitypark in Oosterwolde

Ondernemen ĂŠn innoveren in een ecologisch werklandschap

N0 01 2020 www.of.nl

30 jaar

samen werken.

samen werken en samen vooruit In de nieuwe gemeente De Fryske Marren houden we er met elkaar de vaart in. Ondernemers hebben in deze mooie gemeente alle ruimte en helpen elkaar waar dat maar kan. Moet de koers verlegd worden? Dan doen we dat samen. Want door krachten te bundelen, komen we verder. Meer weten? www.defryskemarren.nl

www.defryskemarren.nl

Juventus en OF We hebben een feestje. En daarom neem ik u mee naar een gedurfde stelling: namelijk, dat de Italiaanse voetbalclub Juventus en dit magazine eigenlijk veel op elkaar lijken.

tussen lef en ervaring. Daar kunnen ze in Turijn over meepraten want van De Ligt zullen ze echt nog wel heel erg gaan genieten.

Okay, ik ga u helpen om die stelling nader te duiden. Ten eerste: net als ‘Juve’ bestaat OF al heel lang. OF om precies te zijn dertig jaar. Magazine-technisch ben je dan eigenlijk een oude lul. Maar ik refereer graag naar de koosnaam die Juventus rond 1930 kreeg. Juist de club die de jeugd in de eigen naam met zich meedraagt (Juventus is het Latijnse woord voor de jeugd) werd door fans liefkozend ‘oude dame’ genoemd. Waarschijnlijk omdat het toen al een van de oudste clubs van Italië was, maar ook omdat er enkele oude rotten speelden, die het team draaiende hielden. OF-uitgever Willem Bouwer is inmiddels ook zo’n oude rot die het team draaiende houdt. En nog met veel ervaring als voetbaltrainer ook, dus zijn taalgebruik is doorgaans duidelijk. Hij heeft er bij OF gezonde groei mee weten te realiseren, tegen alle trends in. Maar ondergetekende mag zich ook al een vijftigplusser noemen; dankzij de geraffineerde technieken van Google krijg ik inmiddels mails binnen van Omroep Max. Binnenkort verwacht ik de eerste rollatormailing in de bus.

Tot slot uiterlijkheden. OF was vóór 2005 een A5-boekje met een grotendeels… knallend roze kaft. Aparte keuze. In dat jaar werd echter een nieuwe en opvallende huisstijl ontwikkeld en net als de zwart-witte strepen van Juve houdt ook OF die stijl al jaren vast. Ook daar nog een overeenkomst. Zo las ik tot mijn vermaak dat ook Juventus in het verleden – we spreken rond 1900 - in een roze shirt voetbalde. Zelfs met een zwarte stropdas erbij. Het blijven Dandy’s, die Italianen. De wit-zwartgestreepte shirts kwamen pas in 1903, toen per ongeluk een bestelling uit Engeland arriveerde met de shirts van Notts County. Die werden vanaf die dag dus maar aangetrokken. Zo zie je maar: ouderdom en jeugd gaan goed samen. Maar uiteindelijk bepaalt ook het lot hoe je toekomst eruitziet. En wie daar de humor van inziet kan heel oud worden.

Menno Bakker HOOFDREDACTEUR

Ter geruststelling: zoals Juventus een paar toptalenten naar zich toe heeft getrokken slaat ook de verjonging bij OF toe. En uiteraard is dat goed; het zorgt voor frisse ideeën, nieuwe methoden en kruisbestuiving

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Meer lezen of reageren? linkedin.com/in/bakkermenno of op https://twitter.com/OF_nl

OF 2020-01

Colofon

Dertig jaar OF: ‘Ik heb me de eerste dagen helemaal suf gebeld’

Uitgeverij Ondernemend Friesland BV

Hoofdredactie Menno Bakker Bladmanagement Ed Klijnman Coverfoto Ed Klijnman Advertentie exploitatie en administratie Ondernemend Friesland BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Telefoon 0512-366326 Jasper van der Sluis 06-46033589 Gerrit Landman 06-18882116

‘Opgaan in Japanse UCC Coffee bracht veel nieuwe markten’

Redactie NARVIC Inhoudgevers, met: Casper Ferwerda, Menno Bakker, Wiebrand de Boer, Tine van Knijff-van Hijum, Thea van der Schaaf, Klasina van der Werf en Johan Weitenberg.

OF bestaat dertig jaar. Een klein momentje van reflectie. Maar, een veel groter moment om het vooral ook de Friese ondernemers te vragen. Kijk even met ons terug. Wat was joúw absolute hoogtepunt, de afgelopen jaren? En: waar wil je naar toe, in de toekomst? In deze editie: Han Meij van UCC Coffee Benelux.

nieuwsberichten@of.nl Vormgeving VDS Crossmedia

Drukker Scholma Druk ISSN 1383-9314 © De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welk aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebasseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze u itgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

www.of.nl

Ondernemen én innoveren in een ecologisch werklandschap

Aan de rand van Oosterwolde en vlak naast de N381 ligt ecologisch werklandschap Ecomunitypark. Een plek waar het draait om succesvol en duurzaam ondernemerschap. Maatschappelijke thema’s als een circulaire economie, de energietransitie en zorg voor biodiversiteit zijn hier het gesprek van de dag. Vanuit deze thema’s en dankzij de dagelijkse aanwezigheid van de Noordelijke mbo-, hbo- en wo-kennisinstellingen, kunnen ondernemers hier krachtig innoveren en groeien. We spreken Anne Jan Zwart, initiator van Ecomunitypark, over het park en het moderne businessmodel waarbij winst maken op het gebied van People, Planet en Profit centraal staat.

OF 2020-01

‘ Bij Raethuis weten ze wat hard werken is’ “Bij Raethuis weten ze wat hard werken is”, geeft Yntze Hoekstra aan. “Dat moet ook in de huidige tijd. Uren maken, bij wijze van spreken dag en nacht klaarstaan voor je klanten. Bij Hoekstra & Partners Notarissen vinden we dat belangrijk. Ons bedrijf zit wat dat betreft op dezelfde golflengte als Raethuis. Dat maakt het ook een stuk gemakkelijker samenwerken.”

‘Onder de indruk van de manier waarop men hier conflict in het dagelijks leven vermijdt’

In Friezen in den Vreemde portretteren we nu al twaalf jaar Friese studenten, trainees, managers en ondernemers in het buitenland. Waar waren ze? Wat deden ze daar? En waarom? In deze editie: Ids van der Iest in Japan. Opgegroeid in Leeuwarden en enkele jaren geleden via Leiden naar Japan vertrokken.

‘ Ik kan weer pionieren, dat voelt héérlijk’ Dobberend op een luchtbedje in de Middellandse Zee maakt hij zijn keus. Pieter Kooi (36) begint op zijn 26ste voor zichzelf. Tien jaar later verovert hij de internationale markt en geeft hij een kerstspeech aan zijn honderd medewerkers. Tijd om terug te blikken en vooruit te kijken. Hoe begon het, wat is de schaduwkant van het succes en waar vaart Kooi naar toe?

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Bert Kleijweg naar FMXXL Vanaf 1 februari maakt Bert Kleijweg deel uit van het team van FMXXL. Daarvoor werkte hij onder andere voor Menzis. Bij FMXXL gaat hij zich samen met de directie en het team richten op de verdere uitvoering van de strategie en groei van het bedrijf. “Ik ben per 1 februari gestopt bij Menzis omdat ik wat minder uren wilde gaan werken. Willemijn en Simon (FMXXL, redactie) – met wie ik in het verleden lang heb samengewerkt, hebben mij gevraagd of ik samen met hen wil gaan werken aan de verdere ontwikkeling en uitbouw van hun prachtige bedrijf. Voor mij een hele mooie kans om mijn ervaring in te zetten en weer samen met hen aan iets moois te gaan werken.”

Nieuwe man bij Ondernemersfonds Sùdwest-Fryslân Het Ondernemersfonds Sùdwest-Fryslân heeft een nieuwe fondsmanager. Klaas-Douwe Zwaan heeft deze functie met ingang van 1 maart 2020 overgenomen van Jacques Hoogenboom. Klaas-Douwe Zwaan (46 jaar) is geboren en getogen in Stavoren en thans woonachtig in Workum. Zijn loopbaan tot nu toe speelde zich met name af in de IT-wereld, waar hij oplossingen bedacht en doorvoerde bij zowel kleine als grote bedrijven.

Biense Dijkstra ‘bouwpersoon’ van het jaar Nieuws om wel een beetje trots op te zijn: Biense Dijkstra van Bouwgroep Dijkstra Draisma is in december verkozen tot bouwpersoon van het jaar. De Friese ondernemer eindigde op de eerste plaats na een stemming onder de lezers van bouwportaal Cobouw. “Dit is de erkenning en de herkenning dat het anders kan en moet in de bouwsector”, reageerde de Friese directeur van bouwbedrijf Dijkstra Draisma. “Deze prijs vinden we natuurlijk leuk. We hebben als bedrijf een enorme piek gehad, en willen ook koploper blijven, maar stiekem zijn we hier ook trots op. Zo simpel is het”, zegt Dijkstra. “De Friese nuchterheid begint nu even te verdwijnen.”

OF 2020-01

Tilburg University start nieuwe bacheloropleiding gericht op ondernemerschap Even berichtje van buiten de provinciegrenzen, want de inhoud van het persbericht dat wij onlangs ontvingen vonden wij toch wel bijzonder genoeg om even met u te delen. We hebben het over de Tilburg School of Economics and Management. Deze opleiding start per september 2020 met een nieuwe bacheloropleiding: Entrepreneurship and Business Innovation. De nieuwe bachelor is volgens de school ‘een unieke academische opleiding in Nederland die volledig focust op het starten van nieuwe ondernemingen en het stimuleren van innovatie binnen bestaande bedrijven of organisaties’.

Er even uit met VRUIT Marketing Crew uit Franeker lanceerde op 9 december 2019 een nieuw businesslabel onder de naam VRUIT. Het nieuwe label richt zich op business retreats in binnen- en buitenland. Door constante veranderingen in de markt ervaren veel ondernemers en managers dat het lastig is om te focussen op hun eigen groeiambities en die van hun onderneming. Daar speelt VRUIT op in. Jessica Kuiken, founder van VRUIT en Marketing Crew vertelt: “Waar we met Marketing Crew van binnenuit werken, gaan we met VRUIT juist naar buiten. Met ons nieuwe label nemen we je mee naar echte ‘bucket-list’ bestemmingen om daar, even los van alle dagelijkse rompslomp, volledig in te zoomen op jou en je onderneming. Onze business retreats zijn voor ondernemers en leiders die soms vastlopen in de waan van de dag en zo de focus kwijtraken. Door rust en ruimte, inspirerende workshops en de begeleiding van ervaren coaches geven we jou meer grip op de duurzame groei van je onderneming en meer plezier in je werk. VRUIT staat voor vooruit, maar ook voor een gezonde manier van ondernemen en werken.” Inmiddels hebben verschillende bedrijven zich verbonden aan Bowinn: Bouwgroep Dijkstra Draisma, VDM Woningen, Bouma Technisch Installatiebedrijf, Bouwbedrijf Van Dijk, BKS Elementen, Combex Bouwlogistiek, Europrovyl BV, Koninklijke Damstra Installatietechniek BV, Pranger-Rosier Installaties, Monuscan en Durasyst. Daarnaast zijn de onderwijsinstellingen NHL Stenden, ROC Friese Poort en Friesland College als partner verbonden.

STUDENTEN ROC FRIESE POORT VERVANGEN WARMTEPOMP IN DUURZAAM DOEN HUIS

Mooie opsteker voor Friese recreatiebedrijven

ROC Friese Poort-studenten Martijn en Brend stelden op vrijdag 31 januari een lucht/water-warmtepomp in bedrijf in het Duurzaam Doen Huis, als onderdeel van een examen.

Leuk nieuws voor twee Friese recreatiebedrijven. In de Jaarbeurs in Utrecht werden begin dit jaar de Zoover Awards 2019 voor accommodaties uitgereikt. Vakantiehuis Swemmersicht was met een 9,9 gemiddeld de best gewaardeerde accommodatie van Friesland.

Volgens Roeland Westra, projectleider Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort, voldoet de plaatsing van de warmtepomp binnen de onderwijsinstelling aan een behoefte. “Het Duurzaam Doen Huis is een speerpunt van Centrum Duurzaam. Hier leren studenten, bedrijven en regionale inwoners werken met duurzame innovaties van 22 Nederlandse fabrikanten. Warmtepompen vormen een onderdeel van de duurzame energiemix, net als zonneboilers en andere innovatieve apparatuur. Door samenwerking met het bedrijfsleven, in dit geval ThermoNoord, houden we het Duurzaam Doen Huis up-to-date en bieden we onze studenten de beste onderwijservaring.”

Ook in januari verkoos de ANWB de ‘leukste uitjes’ van Nederland. Dit jaar brachten meer dan 80.000 mensen hun stem uit in de categorieën ‘provincie’, ‘landelijk’ (voor attracties met meer dan 450.000 bezoekers per jaar) en ‘over de grens’. Attractiepark Duinen Zathe in Appelscha werd het ‘Leukste uitje van Friesland’. De zilveren award ging naar Puur Terschelling. De bronzen award naar AquaZoo Leeuwarden, waar ook de uitreiking plaatsvond. Jeroen Loomeijer, general manager van AquaZoo, was heel erg blij met de prijs. “We hebben hier een schitterend park, met fantastisch personeel dat zich elke dag weer inzet om zowel de dieren als de bezoekers een hele mooie tijd te bezorgen. Het team werkt keihard en deze prijs is echt een erkenning voor hun topprestaties. Het is heel fijn om te zien dat ook bezoekers hun inzet zien en waarderen.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

“ThermoNoord vindt het van belang dat studenten met nieuwe duurzame technieken om kunnen gaan’, vertelt Friso Steegstra, accountmanager Klimaat. ‘Daarom hebben wij met trots deze unit geleverd.”

OF 2020-01

Radio op de werkv loer LAAT MU

ZIEK ME IN UW B EWERKEN EDRIJF

• Belastingzaken voor ondernemer en particulier

81% van al uw medewerkers vindt werken met muziek leuker.

• Samenstellen jaarstukken • Salarisadministraties • Bedrijfsadvisering Voorkom overlast van losse radio’s

Ds. Feitsmawei 1a • 9108 NE Broeksterwâld Tel (0511) 421297 www.rosieradministraties.nl info@rosieradministraties.nl

Verwarming Elektrisch Dakbedekking Sanitair Airco’s Waterontharders Zonneboilers Warmtepompen PV-panelen

Oplossing binnen ARBO geluidsnormen

Met centrale audiovoorzieningen luisteren medewerkers in uw bedrijf op prettige wijze naar de radio.

Zeilmakersstraat 5, Sneek T: 0515 - 43 40 27 W: www.inferno-av.nl E: info@inferno-av.nl

058 - 295 4800 info@parsec.nl www.parsec.nl

De Moarrewei 9 Damwâld 06 3040 9024 info@wiersma-installaties.nl

Reduceer periodieke NEN3140 keuringen

058 - 750 3340 info@peresa.nl www.peresa.nl

Duurzame vlag Afgelopen december werd Omrin verkozen tot ‘Duurzaamste bedrijf van Nederland’ en ook met die prijs op zak blijft de organisatie verder verduurzamen. Daarom prijkt nu in iedere mast deze titel op de meest duurzame vlag, geproduceerd door DVC (Dokkumer Vlaggen Centrale).

Accountmanager Jorrit Vlaskamp van DVC en Facilitair Manager Hans Westra van Omrin hijsen de meest duurzame vlag in top op het hoofdkantoor van Omrin

Voor de productie van zo’n duurzame vlag verzamelt DVC heldere petflessen bij supermarkten en inleverpunten. De flessen worden versnipperd en daarna verhit tot een hoge temperatuur. Hierdoor smelt de fles en ontstaat er vloeibaar plastic. Dit spant DVC tot meters lang draad, wat de basis vormt voor duurzame PETFLAG-producten.

Heerenveense bedrijven recyclen piepschuim Acht bedrijven in Heerenveen starten met een pilot om het piepschuim (EPS) uit hun verpakkingsmateriaal te laten recyclen bij EPS-Nederland in Drachten. Door deze aparte inzameling via Omrin komt dit ‘schone’ afval niet terecht in de reguliere afvalstroom richting verbrandingsoven. Dit mooie circulaire project is een initiatief van de Ondernemerskring Heerenveen (OKH) en Omrin. ‘Wanneer het piepschuim schoon wordt ingezameld, is het een grondstof die 100% recyclebaar is tot nieuw piepschuim’, aldus Alex van Dalen, voorzitter van de Commissie Circulaire Economie van de OKH. Wanneer er bij een bedrijf veel producten verpakt in EPS binnenkomen, kan het ook financieel al gauw uit om EPS apart af te voeren. EPS heeft namelijk veel volume en draagt daarmee bij aan de (hoge) kosten voor restafval. Voor het EPS-recycleproject betalen ondernemers alleen de speciale inzamelzakken, die op afroep binnen drie dagen worden opgehaald. ‘Bovendien leveren we een bijdrage aan het sluiten van de kringloop, wat past in de filosofie van onze werkgroep Circulaire Economie’, zo zegt Van Dalen. Ons doel is dat meer ondernemers in Heerenveen zich aansluiten bij ons circulaire project. Ook niet-leden van de OKH worden van harte uitgenodigd om aan te sluiten. Voor meer informatie kunnen ondernemers contact opnemen met info@ondernemerskringheerenveen.nl of tel. 06-294 391 02.

Alex van Dalen, directeur (rechts) en Mayco Pausma, bedradingsmonteur (links) bij Beenen, met de speciale afvalzak.

Tichelaar Schilders neemt Bootsma Schilders over Tichelaar Schilders uit Wolvega heeft per 1 januari van dit jaar Bootsma Schilders uit Hommerts overgenomen. In verband met het ontbreken van een opvolger hebben Sjoerd Feenstra en Wilma Albronda hun aandelen verkocht. De expertise van Bootsma en Tichelaar schilders wordt samengevoegd, ‘zodat het beste van beide bedrijven optimaal wordt benut’, melden de ondernemers.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Boekentip! Wow, schrijfster Judit Neurink heeft heel wat te vertellen. De journaliste en schrijfster vertrok tien jaar geleden naar Irak als correspondent en om een mediacentrum op te zetten. Ze maakte de wederopbouw in Iraaks-Koerdistan mee, de opmars van ISIS, de ontvoering van en moord op duizenden Jezidi’s. Ze was er getuige van dat het land uiteenviel op basis van etniciteit en religie en dat de roep om een sterke leider toenam. Tegelijkertijd begon ze van het land te houden. Ze kwam voor de wederopbouw naar Irak, maar was steeds vaker genoodzaakt verslag te doen van haat en geweld. Daar kon ze niet goed meer tegen en dus vertrok ze weer. In ‘Geweld is nooit ver weg’ blikt ze terug op een bewogen decennium, en toont de lezer de culturele diversiteit, diepgewortelde conflicten en hoogte- en dieptepunten van een tumultueus land, waar een vreedzame toekomst een haast onhaalbare droom lijkt. GEWELD IS NOOIT VER WEG Judit Neurink, Uitgeverij Jurgen Maas

Restaurant ’t Havenmantsje Harlingen Beste Leerbedrijf Horeca 2019/2020

OF 2020-01

Tijdens de finale op de vakbeurs Horecava is donderdag 16 januari Restaurant ’t Havenmantsje uit Harlingen uitgeroepen tot winnaar van de wedstrijd Beste Leerbedrijf Horeca. Zij wisten de commissie te verrassen door ook als een middelgroot leerbedrijf aan alle opleidingsniveaus een plek te bieden. Voorzitter van de commissie Ricardo Eshuis: “De wijze waarop leren en werken in elkaar overgaan is echt mooi. Zelfs het trainen voor wedstrijden kan in het bedrijf naast het werk. De ruimte die Marco en Inez Poldervaart bieden is uniek.” Aan het roer bij ’t Havenmantsje staat SVH Meesterkok Marco Poldervaart. Met blijdschap nam hij de award tijdens de finale in ontvangst. “Wij zijn erg trots op de titel en blij dat wij ons ambacht met studenten mogen delen. Het behalen van de titel is echt een prestatie van ons hele team.”

Nieuw: Wierenga & De Graaf

‘We willen prikkelen en nieuwsgierig zijn’ Sinds begin dit jaar is Noord-Nederland een bureau voor werving, selectie en recruitment rijker. Het nieuwe bureau met de naam Wierenga & De Graaf richt zich op functies in het hogere segment en specialistische functies. Centraal in de aanpak van Wierenga & De Graaf staat persoonlijke aandacht. ‘Want die ene perfecte match maken voor een kandidaat en organisatie is en blijft mensenwerk’. “Veel organisaties bevinden zich momenteel in een transitiefase”, meent Jan Wierenga, één van de naamgevers van Wierenga & De Graaf. “

Circulair ondernemen, maatschappelijk rendement, het zijn nieuwe en moderne thema’s die ze zich eigen moeten maken. Net zo werkt het bij getalenteerde werkzoekenden. Ook die hebben te maken met andere tijden, technologische ontwikkelingen, nieuwe uitdagingen en ambities. Dat alles maakt dat die perfecte match tussen kandidaat en organisatie niet meer zo eenvoudig te maken is. “Met Wierenga & De Graaf willen wij juist acteren in dát spectrum van vraag en aanbod.” Volgens zakelijk partner Leo de Graaf gaat het bij het vinden van een nieuwe

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

baan tegenwoordig om meer dan alleen competenties en skills. “Zeker als het gaat om functies in het hogere segment en specialistische functies. Dan gaat het veel meer over wat een kandidaat eigenlijk wil. Daarom ook nemen we bij Wierenga & De Graaf uitgebreid de tijd om een kandidaat te leren kennen.” Zowel Jan Wierenga als Leo de Graaf hebben jarenlange ervaring, opgedaan in leidinggevende en commerciële functies binnen grote en middelgrote organisaties. Het nieuwe kantoor is gevestigd in de statige villa op Sophialaan nummer 1 in Leeuwarden.

OF 2020-01

AARDEMA

VAN BOETZELAER

De schilderijen van Jeroen Allart zijn duidelijk. Wat hij wil schilderen staat op het doek en wat overbodig is laat hij achterwege. Jeroen zelf zegt: “Ik vereenvoudig de dingen, maar daar tegenover staat de kracht van het detail”. Zijn landschappen beelden onze manier van werken uit.

www.avblegal.nl

www.jeroenallart.com

Merkus Automatisering biedt totaaloplossing voor de klant ‘Toppers in ICT’, zo staat er geschreven op het nieuwe pand van Merkus Automatisering aan de Beurtvaart 6 in Dokkum. Vanaf de Centrale As is het logo duidelijk te zien. Stefan Merkus verhuisde in september van dit jaar met zijn personeel naar deze nieuwe plek. Verhuizing was wel nodig, zo stelt Merkus. “Ons bedrijf groeit maar door. Vijftien jaar geleden begon ik met mijn eigen bedrijf op mijn zolderkamer. Nu bedienen we vele bedrijven in het hele Noorden op het gebied van systeembeheer, applicatiebeheer, netwerkbeheer en ICT-beveiliging. Wij richten ons op de zakelijke markt’’, aldus Merkus. Cloud-oplossing Systeembeheerders zijn momenteel onmisbaar voor ondernemingen. Vooral nu Microsoft stopt met Windows 7 hebben veel bedrijven extra ondersteuning nodig. Maar ook de invoering van de nieuwe privacywet (AVG) zorgt voor nieuwe maatregelen. Bijzonder is de eigen Cloud-oplossing die MerkusAutomatisering heeft ontwikkeld. Hiermee heb je overal veilig toegang tot je bestanden, e-mail en contacten zodat je kunt werken waar en wanneer je maar wilt. “En als er problemen zijn kunnen mensen ons altijd bellen. Wij helpen klanten tegenwoordig op afstand dus dat is snel geregeld.’’

Stefan Merkus voor het nieuwe pand in Dokkum

Korte lijnen Het voordeel van Merkus Automatisering is dat dit bedrijf een totaaloplossing biedt voor alles wat met ICT te maken heeft. Zo hebben bedrijven maar één aanspreekpunt. Merkus: “Wij maken voor potentiële nieuwe klanten eerst een scan van de IT-omgeving. Om het laagdrempelig te houden geven wij vervolgens vrijblijvend advies. Op basis daarvan kan een ondernemer beslissen of ze verder met ons in zee willen gaan. Onze klanten waarderen het vooral dat de lijnen kort zijn. Wij denken met de klant mee en hebben een ‘no nonsens’ mentaliteit. Betrouwbaarheid en continuïteit staan bij ons hoog in het vaandel.’’

dat vanaf de Centrale As duidelijk te zien is. Foto: Klasina van der Werf

Meer informatie: www.merkusautomatisering.nl

4 april Open Dag bij VDM Woningen Zaterdag 4 april organiseert VDM Woningen een Open Dag op de hoofdlocatie in Drogeham. Van 11.00 tot 15.00 uur is jong en oud welkom. VDM Woningen zet haar fabrieksdeuren open voor iedereen die benieuwd is hoe het hier reilt en zeilt. Afgelopen jaar heeft VDM Woningen de hele fabriek van binnen en buiten vernieuwd en verduurzaamd. De nieuwe geautomatiseerde productielijnen en de nieuwe vingerlasstraat draaien inmiddels op volle toeren. Tijdens de Open Dag laten medewerkers graag zien hoe de duurzame VDM woningen uit de fabriek rollen. VDM Woningen hoopt tijdens de Open Dag zoveel mogelijk bezoekers enthousiast te maken voor de bouw. Met tal van activiteiten voor jong en oud wordt het een echte familiedag. Voor bezoekers is er een rondleiding door de fabriek, zijn de nieuwste innovaties in de bouw zichtbaar en kunnen kinderen kennismaken met de bouw in het timmerdorp of gewoon lekker springen op het springkussen. Meer informatie over de Open Dag bij VDM Woningen is te vinden op: www.vdm.nl/familiedag

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Biolease heet vanaf nu GRIENR! Us Wurk klaar voor de toekomst op nieuwe locatie Uitzendbureau Us Wurk is vanaf heden te vinden op De Marne 119 in Bolward. De verhuizing is het gevolg van een enorme groei die het bedrijf doormaakt. Het allround uitzendbureau blijft zich centraal vestigen in Bolsward zodat ze bereikbaar blijven voor werkgevers en werknemers. De nieuwe locatie biedt ruimte voor opleidingen, praktijkbegeleiding en trainingen. Jaap Leiker, eigenaar van Us Wurk is trots op de nieuwe locatie. “Na jarenlang succesvol te hebben geopereerd vanaf het Broereplein zijn we toe aan nieuwe stap. Us Wurk is afgelopen jaren flink gegroeid en wil haar diensten gaan uitbreiden. Dit vraagt om passende huisvesting met voldoende ruimte voor opleidingen, praktijkbegeleiding en trainingen. Met deze stap zijn we klaar voor de toekomst!”, aldus Leiker. Meer werkruimte Us Wurk is in 2007 opgericht door Jaap Leiker maar is dankzij een ambitieus team uitgegroeid naar een middelgrote speler in de Zuidwesthoek. “We zien dat de vraag naar personeel groeit in Friesland en daar willen we graag in meegroeien. Onze focus ligt niet op méér vestigingen maar op méér dienstverlening vanuit een centrale locatie in Bolsward’’, stelt Leiker. Lokale samenwerking Samenwerking en persoonlijk contact staan hoog in het vaandel bij Us Wurk. Ze zijn als uitzendbureau lokaal betrokken in Bolsward en omstreken, en dat blijven ze ook. ‘’We zijn nauw betrokken bij de verschillende sportverenigingen in de regio en steunen veel regionale initiatieven en evenementen. Denk aan de voetbalvereniging SC Bolsward, korfbalvereniging Westergo, de Voedselbank maar ook het jaarlijkse Heamiel-feest’’. Met de sterke opkomst van digitalisering is het de uitdaging om het persoonlijke element dat kenmerkend is voor Us Wurk, vast te houden. De slogan ''werken doe je samen zegt precies datgene waar zij voor gaan, samenwerking.

OF 2020-01

We maken steeds meer gebruik van groene energie. Door groen gas, zonne-energie windenergie en waterstof maken we gebruik van hernieuwbare en schone energiebronnen. Als je als bedrijf groene ambities hebt, dan kun je wel wat hulp gebruiken. Erik Brouwer, directeur van GRIENR, vertelt: “Sinds 2016 helpen wij bedrijven en agrariërs met het creëren van groene energie. We zijn begonnen met de opwaardering van biogas naar groen gas. Vorig jaar kwam daar de mogelijkheid om te investeren in zonnepanelen bij.” En dan nu een nieuwe naam? Erik Brouwer, directeur van GRIENR vertelt: “Toen wij in 2016 begonnen met de opwaardering van biogas naar groen gas en de daarbij behorende mogelijkheden van investering paste daar de samenvoeging van bio en lease erg goed bij. Nu wij in september 2019 zijn gestart met het aanbieden, regelen en financieren van zonnepanelen, doen wij meer dan de naam Biolease aangeeft.” Waarom GRIENR? “GRIEN is het Friese woord voor groen. De R staat voor regisseur. Met GRIENR laten wij zien dat wij ons richten op groene energie en dat we meer doen dan alleen de financiering. Wij gaan samen met de klanten in gesprek en zoeken naar de beste oplossing en regisseren daarbij het gehele proces. Ook hebben wij daar waar nodig contacten met diverse partijen die een rol spelen bij de lokale energietransitie. Denk hierbij o.a. aan netbeheerders, certiq, verkoop energie, overheidsinstanties, etc. Ook hebben we het voordeel van collectiviteit,hierbij moet gedacht worden aan de inkopen van systemen, verzekeringen en onderhoud.” Huishoudens voorzien van groene energie “Inmiddels heeft GRIENR 4 groengas opwaardeersystemen geplaatst en produceren we hiermee groen gas voor ca. 12.000 huishoudens. Verder hebben wij 5 daken gerealiseerd wat betekent dat we 300 huishoudens voorzien van groene energie.” Je eigen groene energie zonder zelf te investeren Erik vervolgt: “Ons concept slaat dan ook aan in de markt. De klant is eigenaar van zijn eigen groene energie, voorziet in zijn eigen energiebehoefte en houdt jaarlijks er ook nog een bedrag aan over. Dat is mooi toch, energie produceren daar waar het kan. Voor de klant is het helemaal een uitkomst omdat ze zelf niet te hoeven te investeren. Bovendien is het makkelijk, wij kunnen het snel regelen en wij stellen geen aanvullende voorwaarden en/of zekerheden.”

Regionale samenwerking voor een duurzame bouwomgeving van start bij Bowinn Bowinn, de campus voor innovatie in de bouw, wordt op 19 maart officieel geopend. Inmiddels worden al verbindingen gelegd tussen ondernemers en onderwijsinstellingen, worden producten getest en ontwikkeld én heeft de eerste start-up zich gevestigd in de campus. Bowinn wil de innovatiekracht van de regio Noordoost Fryslân blijvend faciliteren en versterken. De campus in Dokkum beschikt over verschillende faciliteiten, zoals klimaatkamers en robotarmen. Nieuwe toepassingen worden hier onderzocht, ontwikkeld en getest. Ideeën groeien er door naar innovaties. Niet alleen in de regio, ook daarbuiten. Bowinn maakt bedrijven zichtbaar en helpt ze elkaar te versterken door het netwerk open te stellen en kennis te delen. Daar is de veelbelovende start-up Durasyst een voorbeeld van. Via Bowinn vond het jonge bedrijf de weg naar Koninklijke Damstra Installatietechniek en de afdeling Archineering van NHL Stenden. De drie partijen ontwikkelen nu gezamenlijk een Plug & Play

dakrenovatieconcept. Bovendien zijn er via Bowinn contacten gelegd met woningcorporaties die interesse getoond hebben in een pilotproject van het samenwerkingsverband. Tevens biedt Bowinn start-ups en andere bedrijven de mogelijkheid om werkplekken te huren en/of zich te vestigen in de campus. Met Monuscan heeft ook de eerste start-up zich inmiddels gevestigd in het pand. Monuscan biedt een platform waarbij monumenten met behulp van drones en sensortechniek tot op het kleinste detail worden gedigitaliseerd. Deze digitale gebouwreplica dient vervolgens als basis voor inspectie, beheer en onderhoud van het gebouw. Monuscan zorgt er voor dat monumenten een digitaal verleden, heden en toekomst krijgen.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Naast Durasyst, Koninklijke Damstra Installatietechniek en Monuscan hebben verschillende bedrijven zich verbonden aan Bowinn: Bouwgroep Dijkstra Draisma, VDM Woningen, Bouma Technisch Installatiebedrijf, Bouwbedrijf Van Dijk, BKS Elementen, Combex Bouwlogistiek, Europrovyl B.V. en Pranger-Rosier Installaties. Daarnaast zijn ook Bouwend Nederland, Circulair Friesland en de onderwijsinstellingen NHL Stenden, ROC Friese Poort en Friesland College als partner verbonden aan Bowinn. Bowinn wordt mede mogelijk gemaakt door SNN, Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en de Provincie Fryslân.

OF 2020-01

Dertig jaar OF

‘Ik heb me de eerste dagen helemaal suf gebeld’

Ondernemend Friesland bestaat dertig jaar. Dat schreeuwt om reflectie. Hoe is het de afgelopen dertig jaar gegaan met ‘de oude dame’ onder de zakenmagazines? En haar omgeving: is het Friese zakenleven veranderd? En de markt voor commerciële magazines? En de oprichters; wat is er van ze geworden? Uitgever en eigenaar Willem Brouwer, bladmanager/fotograaf Ed Klijnman en hoofdredacteur Menno Bakker trokken naar Sneek en spraken daar met vier pioniers van het eerste uur: Gerard van Leeuwen, Frits Visser, Ying Mellema en Ard Alderts.

OF 2020-01

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Vrijdagmiddag. Borreltijd. Locatie: het sfeervolle Café Aan de Gracht in hartje Sneek. Aan tafel: 7 bladenpioniers. En het duurt niet lang of de herinneringen vliegen over de met borrelgarnituur versierde tafel. “De Zakenspiegel (lange tijd grote concurrent, red.) was er eigenlijk eerst”, herinnert Van Leeuwen zich. “Frits en ik werkten voor ze als freelance verkopers. Dat konden we goed. Maar met de nieuwe eigenaren (Onno Reitsma en Heleen Dingemanse, red.) kwam er een andere strategie. Hogere tarieven en een meer high profile positionering, gericht op het grote zakenleven. Met name in Leeuwarden. Dat zagen wij niet zo zitten. Wij wilden dicht bij onze markt blijven. Het mkb, de detailhandel, zelfs de agrarische sector. Zo zijn we op het idee gekomen om voor onszelf te beginnen. In 1989 was het zo ver. Boven de Friesland Bank in hartje Sneek begonnen we met Ondernemend Friesland. Een soort zakenboekje op A5formaat.” “Het was een spannende tijd”, herinnert Visser zich. Ik zie onze oude computer met drie kartonnen floppydrives nog staan in het kantoor. Dat was onze inventaris. En uiteraard de telefoon; dat was onze levensader. Advertenties verkopen ging in die tijd gemakkelijk.” Van Leeuwen: “Waarbij het onze kracht was dat we mikten op de kleine ondernemer. En overal kansen zagen: de agrarische sector, maar ook de bouw en andere specifieke sectoren. Naast Ondernemend Friesland deden we bovendien nog veel meer uitgaven.”

OF 2020-01

Verkopen Zo groeide de uitgeverij als kool, waarbij er in de topjaren wel zo’n dertig man op de loonlijst stonden. “Verkopers komen en gaan; de één kan het wel; de ander bakt er niets van”, vertelt Visser. “Op basis van de resultaten kreeg je al gauw een natuurlijke selectie.” Zo kwamen ook jonge broekies Ying Mellema en (even later) Ard Alderts binnen het bedrijf snuiven aan het verkoopvak. “Alle begin is moeilijk en dat geldt zeker voor het verkopen van advertenties”, herinnert Ying Mellema zich. “Ik heb me de eerste dagen helemaal suf gebeld en ik verkocht totaal niets. Je werd er gek van. Maar door steeds maar weer vol te houden begin je toch de kneepjes van het vak te leren. En dan kom je op een moment in een flow en lukt het allemaal ineens wél.” Ard en Ying hadden beide hun sollicitatie goed voorbereid”, herinnert Visser zich. “Ze hadden een keurige cv mee.” Gerard van Leeuwen, inhakend: “Zo lazen we dat het marathonschaatsers waren. Deze jongens moesten we hebben, wisten we. Die waren door de sport al gewend om zichzelf af en toe keihard tegen te komen. Volhouders dus.” In die tijd - we spreken rond 1986 bekwaamde huidige OF-uitgever Willem Brouwer zich in Drachten in hetzelfde verkoopvak, bij Adrem. Later werd hij er bedrijfsleider en regiomanager. Het geheim van goed verkopen? “Inderdaad goed kunnen incasseren als je vaak een ‘nee’ te horen

krijgt ”, aldus Brouwer. “Maar een verkoper moet vooral ook goed naar de klant kunnen luisteren.” Ard Alderts en Ying Mellema zijn het er roerend mee eens. Alderts: “En daarbij moet je ook een goed team hebben. Bij Ondernemend Friesland hádden we zo’n team. Frits en Gerard lieten ons vrij. We konden doen en laten wat we wilden, als we onze targets maar haalden.”

Pokkehekel Mellema: “Och jongen, we hebben zoveel gekke toestanden beleefd. Het was op kantoor een grote speelse bende. ‘ s Ochtends begon de werkdag met krant lezen en koffiedrinken en voor we het wisten waren we ook nog spelletjes aan het doen. Maar we zorgden wél dat we onze targets haalden en wanneer iemand even wat stroef liep met verkoop speelden we elkaar commerciële inkoppertjes toe. Iedereen vertrouwde elkaar en dat gaf energie.” “Het is de enige manier waarop ik kan én wil werken”, aldus van Leeuwen. Ik had er een pokkehekel aan om personeel aan te sturen en te wijzen op hun verantwoordelijkheden. Ik doe alles op vertrouwen. Gelukkig had ik Frits wanneer het met personele kwesties ingewikkeld begon te worden. Hij mocht het dan oplossen, want dat kon hij ook veel beter.”

Grootste fout Vooral op basis van vertrouwen in de klanten werden er in die tijd ook advertentiedeals

geregeld en facturen verzonden, zo leren we. Achteraf bekeken beschouwt Van Leeuwen dat als zijn grootste fout. “Ons debiteurenbeheer was in die tijd een zootje. En wanneer je dat niet op orde hebt ga je onherroepelijk geld verliezen”. Visser: “Gerard heeft er een hekel aan wanneer hij om geld moet leuren; ik ben dan vasthoudender. Het is wel voorgekomen dat ik bij een wanbetaler de winkel binnen liep en zonder blikken of blozen de typemachine meenam.”

Gedoe Met de groei kwam ook het gedoe van veel personeel en alles wat er verder bij management komt kijken. Niets voor Van Leeuwen en ook Visser voelde de tijd naderen dat ze de zaak wilden verkopen. Alderts en Mellema bleken de logische troonopvolgers; later aangevuld met drie andere aandeelhouders. “We kenden elkaar door en door”, zegt Mellema. “Niet alleen van het werk, maar ook van de voetbalclub (ONS, red.) en het leven in Sneek. Uiteindelijk hebben we het bedrijf in 1999 kunnen kopen. Voor hoeveel? Dat zeggen we natuurlijk niet. Maar om niet kinderachtig te zijn: het was in die tijd wel een bedrag met bijna zeven cijfers.” De groei ging door, maar stagneerde rond 2004. De markt veranderde, uiteraard door de komst van internet. En het leek er een beetje op dat het kleine zakenboekje qua formule de beste tijd had gehad. “En toen klopte Menno Bakker bij ons aan, met nieuwe en frisse

ideeën”, herinnert Alderts zich. “We stonden daarvoor open, want ook wij zagen dat er wel iets moest gebeuren. Zo gingen we over op een groter formaat, kregen we een modernere huisstijl en tuigden we ook een mooie website op. Redactioneel werden we volwassener en ook wel creatiever.” “We geloofden nog steeds in een papieren uitgave”, zegt Mellema. “Maar we waren er wel van overtuigd dat de formule wel met de tijd mee moest groeien. Je verkoopt niet alleen meer advertenties, maar totaalcontracten, waar ook vrije publiciteit in het magazine en online presentaties bij horen.” Het was vooral bij Ard Alderts dat het na enkele jaren toch begon te knagen. “Een magazine uitgeven is hectisch. Er zijn altijd deadlines; het is altijd korte termijn. Met name dat laatste begon mij te storen. Ik had zin om met klanten langdurige relaties op te bouwen en het meer over strategie te hebben.” Zo kwam het dat Ondernemend Friesland in 2011 opnieuw in andere handen over ging. Dit keer mocht Willem Brouwer – inmiddels ook al een aantal jaren ondernemer – zich de gelukkige eigenaar noemen, aanvankelijk samen met een tweetal compagnons en vanaf eind 2013 solo. “Ik heb een aantal mensen kunnen overnemen”, zegt Brouwer. “Een paar verkopers en ook bladmanager en fotograaf Ed Klijnman, die ook al een aantal jaren bij Ondernemend Friesland had gewerkt, bleef. Ook de samenwerking met Menno als

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

hoofdredacteur kreeg een vervolg. Zo heb ik op basis van continuïteit mijn accenten kunnen leggen. De eerste jaren waren financieel niet gemakkelijk, ook vanwege de dip die de economie de jaren daarvoor had gehad. Maar het staat nu weer gezond op de rails.”

Twee letters Die accentverschuivingen waar Brouwer op doelt betroffen vooral het terugbrengen van het aantal edities naar acht per jaar en een sterke focus op jaarcontracten en langdurige afspraken, waardoor er meer structuur in de werkprocessen kon worden gebracht. Daarbij probeert ook Brouwer OF méér te laten zijn dan een partner voor de korte termijn. “OF is inmiddels een echt merk. Ik hoef de naam nergens meer voluit uit te spreken; aan die twee letters hebben mensen genoeg. Ze weten ook wat ze aan ons hebben: een partner waar adverteerders hun verhaal kwijt kunnen, in de vorm van advertenties of artikelen, maar ook door gratis hun nieuwsberichten te uploaden naar de website, die ook goed wordt bekeken. Het is een heel pakket van magazine, website en social media, een mooi podium voor elke ondernemer!” Dat merk met die twee letters heeft inmiddels dus vele vaders gekend. Vraag is: hoe gaat het nu met al die mannen? Gerard werkt nog altijd samen met Frits aan enkele periodieken, zo vernemen we, hoewel laatstgenoemde het

OF 2020-01

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw

Werken in de wereld van vastgoed en makelaardij Korte cursus of volledig erkende opleiding tot (gecertificeerd) makelaar, taxateur en rentmeester

Studiedagen hercertificering VastgoedCert

Opleidings-, trainings, en studiecentrum voor vastgoed, wonen en groen

T (0513) 63 60 90



www.ots.nl

opleidingen, trainingen, cursussen, zelfstudies, projecten, studieboeken, naslagwerken, ideeënboeken, educatieve media, zaalverhuur en meer…

Stienstra & Van der Wal-IJlst ISO en

Ook kunt u bij ons terecht voor: • Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.

S&W

it & kwalite iligheid Waar ve samengaan nauw

certificee

VCA ge

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl

even rustiger aan doet in verband met zijn gezondheid. Met Business Communications Uitgevers geeft Van Leeuwen nog veel periodieken uit en doet hij erg veel in de zorg. Zijn eigen werkzaamheden zijn vooral journalistiek van aard. Zo is hij onder andere columnist voor Groot Sneek, een uitgave van Ying Media.

Willem Brouwer is ondertussen nog full swing bezig met Ondernemend Friesland en ook nog tal van andere magazines. Zoals de meeste van zijn leeftijdsgenoten wil hij echter geen slaaf zijn van zijn werk. “Ik vind mijn werk interessant en uitdagend, maar ik ben er niet mee getrouwd. En ik heb nog andere passies, zoals voetbal (Brouwer traint op dit moment voor de tweede keer in zijn carrière Harkemase Boys, red.). Dat kost natuurlijk allemaal tijd. Ik ben er dus wel op gefocust om OF zo te organiseren dat dit ook kán.”

Op de vraag ‘waar sta je over vijf jaar’ blijken alle betrokkenen opmerkelijk nuchter, zelfs ietwat afhoudend. “Vijfjarenplannen bestaan

bijna niet meer”, stelt Alderts. “Daarvoor verandert de wereld te snel. Gewoon de dingen blijven doen die je leuk vindt.” Brouwer: “Ik koester als ondernemer vooral de vrijheid. Dat je jouw eigen pad kunt uitstippelen.” Aan tafel klinken instemmende geluiden. En dan lijkt het even een nanoseconde stil. Alsof bij alle tafelgenoten het besef indaalt dat OF hen allen nu en in het verleden op geheel eigen wijze de vrijheid heeft gegeven om te doen wat ze leuk vinden: van dag tot dag ondernemen, producten maken en een beetje geld verdienen. En dat zonder al te veel vergezichten. De heren krijgen een extra twinkeling in de ogen wanneer het gaat over kinderen, kleinkinderen, aankomende schaatstochten op de Weissensee en het besturen of trainen van plaatselijke voetbalclubs. Er wordt vooral met de dag geleefd. Van Leeuwen: “Ach ja, aard van het beestje. Mijn accountant zegt wel eens; ‘wanneer ga jij nu eens nadenken over de toekomst?’”

Frits Visser

Ying Mellema www.yingmedia.nl

Willem Brouwer www.of.nl

Gerard van Leeuwen www.bcuitgevers.nl

Ard Alderts www.sprog.nl

Ed Klijnman www.of.nl

Ook Mellema is het uitgeversvak dus trouw gebleven (zie kader). “Ik vind het nog steeds mooi om mooie titels te hebben en de dynamiek te voelen van uitgeven. Al moet ik wel bekennen dat ik me wel eens afvraag: moet ik altijd maar in dit tempo doorrazen? Ik heb het antwoord op die vraag nog niet gevonden.” Ard Alderts heeft met compagnon Sytse Prins het strategische marketingbureau Sprog, gevestigd in een fraai pand in hartje Joure. “We doen de dingen die we leuk vinden. We werken veel met jongeren; zo weten we bij de tijd te blijven.”

Verjonging is daarbij zoals bij zoveel bedrijven de sleutel naar de toekomst. Oudgediende Ed Klijnman vindt dat inspirerend. “Jongeren geven nieuwe ideeën. Maar het is ook leuk wanneer je ze met jouw ervaring iets kunt meegeven.”

Vrijheid

Wie, wat, waar?

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

De allereerste uitgave van Ondernemend Friesland verscheen in 1989.

Begin 2000 werd de omslag van â&#x20AC;&#x153;het lietse boekjeâ&#x20AC;? in eigenwijs roze uitgevoerd. Op de cover van der Veen en Kromhout.

n. ier Lense ar geleden en Rog ja m 0 3 ra p g u In Raf art Gro ting Sm Oprich

OF 2020-01

In 2008 sierde Bakker Professional de cover van het beursnummer in maart. Peter Oostra had het jaar ervoor samen met Willem Vellinga het bedrijf in Berlikum overgenomen. In het nummer dat nu voor u ligt vertellen zij hoe het ze de afgelopen jaren is vergaan. Het bedrijf heeft een nieuwe naam gekregen en heet nu Bakker Vakkeuken. Ook heeft het bedrijf een prachtig nieuw pand betrokken aan de Bûtenpôle 1 in Berlikum.

Door de jaren heen heeft OF zich steeds weten te vernieuwen met leuke rubrieken als Friezen in den Vreemde en Gespot, maar ook door kortere en lekker leesbare artikelen en aansprekende foto’s. Op de cover van het maartnummer in 2013 stond Freerk Popma toen druk in overleg over de nieuwbouw van Beenen Electrotechniek in Heerenveen.

In 2006 stapte Ondernemend Friesland over op een ander formaat. Ook de formule werd onder de loep genomen en Menno Bakker deed zijn intrede als hoofdredacteur. De naam Ondernemend Friesland werd sindsdien meer glossy aangeduid als OF. Op de cover in het maartnummer van dat jaar stond IJzerhandel Raadsma voor de oude winkelpui, die een mooie plek had gekregen in de nieuwe moderne winkel aan de Pier Prinslaan 1 in Dokkum.

In augustus 2012 vertelt Hennie van Braak van Van Braak Accountants de lezer van OF waar het op staat. Een markante ondernemer die in 2012 zijn twaalfde vestiging opende. Dat was in Vught.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Bakker Vakkeuken:

â&#x20AC;&#x2DC; De variatie is het mooist aan dit werkâ&#x20AC;&#x2122;

OF 2020-01

Bakker Vakkeuken stond dertien jaar geleden op de cover van OF. De aanleiding: Peter Oostra en Willem Vellinga namen het bedrijf over. Sindsdien heeft er een flinke groeispurt plaatsgevonden. Bakker Vakkeuken was een goedlopend bedrijf toen directeur Peter Oostra en technisch directeur Willem Vellinga aan het roer kwamen te staan. Maar wat de twee vooral zagen, waren kansen tot groei. Daar hebben ze meteen vol op ingezet. Met succes: al in 2012 was verhuizen naar een grotere locatie nodig. Vier jaar later namen ze Weidelco Koeltechniek over.

een apparaat het gewoon niet meer doet, en dat er met spoed een monteur moet komen. Dat is voor niemand leuk, niet voor de klant, en niet voor ons. We zijn op zich flexibel, maar we zijn geen brandweer waar altijd een team zit te wachten op een noodgeval. We voorkomen liever dat er problemen ontstaan. Daarnaast is het met oog op keuringen en verzekeringen goed om alles goed bij te houden.”

Meerwaarde Inmiddels werken 55 mensen voor het Berltsumer bedrijf: monteurs, servicemedewerkers, een onderhoudsteam en vakmensen op de eigen werkplaats die meubels op maat maken. “We hebben alles in eigen huis”, vertelt Oostra. “We kunnen hierdoor snel schakelen. Het verkopen van een keuken is het begin. Dan komt nog de plaatsing van een keuken, het geven van instructies, de service en het onderhoud. Op deze vlakken bieden we echt meerwaarde. Er zijn steeds minder partijen die dat kunnen.”

Bakker Vakkeuken bestaat ruim 35 jaar. Kansen voor de toekomst zijn er volgens Oostra genoeg. Bijvoorbeeld door het feit dat het lastig is om goed technisch personeel te vinden. “Je ziet hierdoor dat de vraag naar slimme apparaten die ontzorgen, toeneemt. En natuurlijk wil iedereen alleen nog maar energiezuiniger werken. Wij springen daarop in. Ik verwacht dat we in de toekomst blijven groeien.”

De bedrijven die een beroep doen op Bakker Vakkeuken zijn zeer divers. Precies wat Oostra mooi vindt aan dit werk. “Vandaag ben je op een school voor een gezonde kantine, de dag erna plaats je ergens een grote koelinstallatie en op dag drie ga je aan de slag voor Van der Valk. Ook voor bijvoorbeeld bakkers en slagers realiseren we keukens. Het eindresultaat is nooit hetzelfde. Het is telkens maatwerk.”

Goed onderhoud Kwaliteit staat hoog in het vaandel bij Bakker Vakkeuken. Minstens zo belangrijk is goed onderhoud. Er is een groeiende vraag naar onderhoudscontracten, merkt Oostra. “Daarmee verklein je de kans dat op een dag

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Peter Oostra Geboorteplaats Leeuwarden Geboortedatum 19 februari 1970 Hobby voetbal Burgerlijke stand gehuwd, drie zoons

OF 2020-01

De vlag hangt uit bij Beenen Industrial Automation in Heerenveen. Het bedrijf bestaat honderd jaar. Kansen voor de toekomst zijn er nog volop.

Volop kansen voor honderdjarig Beenen Industrial Automation Johannes Beenen begon in 1920 zijn bedrijf in Gorredijk. Aanvankelijk richtte hij zich op verlichting en radio’s, later kwam daar witgoed bij. Soms wilden mensen hun nieuwe wasmachine in een ruimte waar geen stroom was. “Daar zag Johannes zijn kans”, vertelt de huidige directeur Alex van Dalen. “Zo deed de installatietechniek zijn intrede in dit bedrijf.” In 1952 namen zoons Wilhelm en Henk het bedrijf over. Laatstgenoemde was de witgoedexpert, Wilhelm was thuis in de elektrotechniek. Zijn tak van het bedrijf groeide uiteindelijk uit tot wat Beenen Industrial Automation nu is. In 1979 nam Willems zoon Hans het over. Die verkocht het bedrijf in 1986 aan Batenburg Groep in Rotterdam. Freerk Popma nam zijn stokje over. Hij besloot op een gegeven moment dat de tijd rijp was voor een verhuizing naar een zichtlocatie in Heerenveen. Een goede zet. Het bedrijf groeide en zo ook het personeelsbestand: van 110 naar 225 man. In 2011 zwaaide Popma af en sindsdien staat Van Dalen aan het roer. “De afgelopen tien jaar heeft het bedrijf zich

OF 2020-01

gespecialiseerd in industriële automatisering en complexe besturingsinstallaties”, vertelt hij. “We richten ons op food & feed, infra, water en machinebouw. We hebben bijvoorbeeld een deel van Royal A-ware en heel Fonterra gebouwd. Voor Vitens maken we productiebedrijven. Ook Philips is al jarenlang een klant van ons. Ooit begonnen we daar met beeldbuismachines, nu verlenen we service voor de gehele fabriek van de locatie in Drachten.” Kwaliteit staat boven alles. “Klanten weten dat onze installaties keurig zijn en de panelen strak, en dat de software goed is. Het kost moeite om dat zo goed mogelijk voor elkaar te krijgen. We zijn dan ook niet de goedkoopste, maar wel de beste in kwaliteit.” Voor de toekomst ziet Van Dalen volop kansen op het gebied van Artificial Intelligence, cyber security, duurzaamheid en big data. “En robotisering. Voor zwaar lichamelijk werk, of snel en secuur werk, zijn robots zeer geschikt. De inzet van robots is de enige manier om de Nederlandse maakindustrie in stand te houden.”

Beenen Industrial Automation heeft vaker in OF gestaan. “OF is een Fries blad, wij zijn een Fries bedrijf. Dat past wel. We krijgen er geen nieuwe klanten door, en dat hoeft ook niet. We ervaren wel vaak het ‘o ja’-effect: ‘O ja, jullie stonden in OF laatst!’”

Alex van Dalen Geboortedatum 29 oktober 1964 Geboorteplaats Groningen Burgerlijke stand Gehuwd met Baulje, drie kinderen Hobbyâ&#x20AC;&#x2122;s Hardlopen, modeltreinen en in de tuin werken

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Roger Lenssen trots op dertig jaar Smart Group Smart Group viert op 31 mei haar dertigjarig jubileum. Daarmee is dit bedrijf even oud als Ondernemend Friesland. Oprichter Roger Lenssen (73) kijkt terug op wat er door de jaren heen is neergezet.

Organisaties en mensen verder helpen richting de toekomst. Dat is sinds de start van Smart Group in 1990 het streven van dit bedrijf. Het bedrijf begeleidt organisaties en mensen in transities. Dat bleek vanaf dag één een gat in de markt. Het bedrijf begon met zeven man personeel. Roger Lenssen: “Binnen een half jaar werkten we met meer dan twintig medewerkers en contractanten, oftewel zzp’ers.”

Nieuw toekomstperspectief In no-time was Smart Group actief in heel Noord-Nederland. Het tij zat mee, volgens Lensen. “Veel organisaties moesten in die jaren afscheid nemen van een deel van hun medewerkers om te kunnen overleven. We bestormden de markt met

OF 2020-01

onze dienstverlening om organisaties en medewerkers te helpen ontwikkelen, zodat ze de steeds veranderende omstandigheden aan konden. We werden groot in werkgelegenheidsprojecten.” Tegelijkertijd hielp Smart Group bedrijven om de organisatie zo aan te passen, dat ze de toekomst weer perspectiefvol tegemoet konden zien. “Bij de ene organisatie werden we gevraagd om te ondersteunen bij het zoeken naar nieuw perspectief voor de medewerkers die de organisatie moesten verlaten. Bij anderen om de ontwikkelingen voor de toekomst mee vorm te geven. En bij weer anderen om de gehele ombouw van afslanking en opbouw vorm te geven.”

Het team Noord. De achterste rij v.l.n.r.: Sipke Hengst, Henk-Jan Grobbe, Mireille Jansen, Wilma Meijerhof, Harry Berga. Vooraan v.l.n.r.: Marjo Zwakenberg, Nathalie Kamphuis. Afwezig: Marga Potma en Jaap Wouda

Roger Lenssen

Lustrum in Leeuwarden

SLIM-subsidieregeling

Veel organisaties hebben met Smart Group gewerkt over de afgelopen dertig jaar. Lenssen somt op: “Bedrijven in het openbaar vervoer, in de agrarische sector, toenmalige arbeidsbureaus en centra vakopleiding, nutsbedrijven, industriële bedrijven plus banken en verzekeraars. De afgelopen tien jaar is er steeds meer vraag naar onze diensten in onder andere de retail, kinderopvang, zorg, overheid en mkb.”

Naast feestelijkheden is er ook nieuws bij Smart Group. Voor het mkb kan Smart Group een bijdrage leveren met betrekking tot de SLIM-subsidieregeling. De SLIMsubsidie is bedoeld voor bedrijven binnen het mkb met minder dan 250 medewerkers. Met deze subsidie kunnen ondernemers hun medewerkers stimuleren om te leren en om zichzelf te ontwikkelen. De experts van Smart Group helpen ondernemers met plezier om hiermee aan de slag te gaan. Ondernemers die willen weten of ze ervoor in aanmerking komen, kunnen contact opnemen met Smart Group. Ze krijgen dan op korte termijn de SLIM-quickscan toegestuurd.

In 2015 opende Smart Group Noord haar deuren op het Zuiderplein in Leeuwarden. Deze locatie viert dit jaar haar lustrum. Daarmee is het dus dubbel feest voor Smart Group. Lenssen: “Ik ben trots op wat we in deze dertig jaar hebben neergezet.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Smart Group Noord Tel: 058-5858140 Mail: smartnoord@smartgroup.nl

OF 2020-01

Van Braak Accountants:

‘ Wij hebben een andere kijk op zaken’ Groei was het nieuws waarmee Van Braak Accountants (VBA) tien jaar geleden op de cover van Ondernemend Friesland stond. Nu is groei opnieuw - of nog steeds - actueel bij dit bedrijf, dat meerdere vestigingen heeft. “We willen zo dicht mogelijk bij onze klant gevestigd zijn.” Oprichter van VBA, Hennie van Braak, opende tien jaar geleden een nieuwe vestiging in Drachten. Het was een afsplitsing van het kantoor in Marum, dat uit zijn jasje was gegroeid. Het Drachtster team bestond toen nog uit vijf man, inmiddels zijn dit er 35. Een vrij omvangrijk kantoor, waar een jaar geleden wederom een nieuwe vestiging uit voortvloeide in Emmen. “Ook dat is een succesverhaal”, zegt Arnold de Roo, vestigingsleider van Drachten en Emmen. “We begonnen er met twee man, nu werken er zes.”

Wat confronterend kan zijn, maar tegelijk leidt tot het meest passende advies. “Als je komt te overlijden, wat gebeurt er dan met het bedrijf? Of het bedrijf gaat failliet; zijn er dan nog mogelijkheden voor een doorstart? Er kan van alles misgaan en ook dáár moet je over nadenken. We krijgen nog wel eens te horen: waarom heeft mijn eigen accountant daar niet over nagedacht? Wij hebben duidelijk een andere kijk op zaken, en bedenken oplossingen die anderen niet bedenken.”

Gezicht laten zien Ondernemende types Vier man groei in één jaar tijd, sneller hoeft het van De Roo niet te gaan. “De groei moet beheersbaar blijven. We willen echt goede mensen aannemen en die zijn voor ons lastig te vinden. Het zijn toch de meer ondernemende types die bij ons werken. Ze maken van A tot Z het werkproces van de klant mee, en denken met klanten mee. Iedereen kan een jaarrekening opstellen, maar adviseren is wel een andere tak van sport. En daar zijn wij sterk in.” Tijdens hun advisering nemen de adviseurs van VBA niet snel een blad voor de mond.

OF 2020-01

Dat betekent ook dat VBA zijn klanten van haver tot gort kent. Relatiebeheerders gaan meerdere keren per jaar bij hun klanten langs. Ook Hennie van Braak en De Roo zelf laten hun gezicht wel eens zien. “We proberen toch een keer per jaar bij elk bedrijf langs te gaan. Wat gebeurt er bij die bedrijven, hoe ontwikkelen ze zich? We doen er alles aan om in de buurt van onze klant te zitten, om die lijnen zo kort mogelijk te houden. Vandaar ook dat we ons kantoor in Emmen midden op een bedrijventerrein hebben gevestigd. Er kan veel via de computer, maar mensen willen tóch bij je binnenlopen.”

Arnold de Roo Geboorteplaats Emmer-Compascuum Geboortedatum 23 maart 1986 Burgerlijke staat gehuwd Hobbyâ&#x20AC;&#x2122;s motoren

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

110 jaar Koninklijke Damstra installatietechniek

Van boerenkar naar vernieuwer in installatiebranche Teake Damstra moest er een aantal weken voor onderhandelen, maar zijn beppe Anne Damstra-van der Wiel zat als 99-jarige maar mooi op de eerste rij bij het feest ter ere van het 110 jarig jubileum van de Koninklijke Damstra Installatietechniek. Damstra: “Ze heeft niet meer de leeftijd om alle feestjes bij langs te lopen, maar ik ben blij dat ze erbij was en kan terugkijken op een mooie avond.” Mevrouw Damstra-van der Wiel kon en mocht niet ontbreken op het grote feest op 15 januari jongstleden. In 1910 begon haar vader Sytze van der Wiel het bedrijf met een wagenmakerij, in 2020 leiden haar 4 kleinzonen Teake, Rein, Sytse en Symen dagelijks de 150 werknemers die inmiddels werkzaam zijn bij het installatiebedrijf. Uit handen van Teake kreeg ze samen met haar zoon Thymen, voormalig directeur en vader van de huidige directeuren, het eerste exemplaar van het boek ‘Damstra, van wagenmaker tot koninklijk installatiebedrijf’ uitgereikt. Een geschenkboek voor familie, relaties en (ex)werknemers, speciaal voor de gelegenheid geschreven door Henk Dilling.

Laatste boerenwagen Alsof een eenmalig jubileumboek al niet speciaal genoeg is, werd ook nog een door Thymen Damstra gerestaureerde boerenwagen onthuld. Het is één van de laatste wagens die Sytze van der Wiel in de

OF 2020-01

jaren 50 bouwde. Het staat nu in volledig gerestaureerde staat voor het bedrijfspand in Driezum. “De wagen zakte van ellende bijna door de wielen”, geeft Damstra aan. “Mijn vader heeft er nog een hele klus aan gehad om het weer in oude staat te herstellen. Veel gereedschap uit die tijd is er niet meer en ook onderdelen moesten soms vanuit Brabant, Limburg of zelfs België komen. Maar na een half jaar hard werken is het hem gelukt. De wagen staat er weer prachtig bij.”

Vernieuwing Het bedrijf heeft een naam wat betreft innovaties. Oprichter Sytze van der Wiel was in zijn tijd al inventief bezig. Damstra: “Hij holde boomstammen van vier à vijf meter uit en maakte er waterpompen van. Deze werden dan ingegraven. Dat was voor veel mensen een uitkomst. Het was in die tijd niet gemakkelijk om aan goed water te komen.” Door de jaren heen bleef het bedrijf voor de troepen uitlopen. In de jaren

negentig bijvoorbeeld waren ze als één van de eerste bedrijven in Nederland al bezig met warmtepompen. Ook nu nog lopen de Damstra’s voorop. Zo is het pand in Driezum sinds begin vorig jaar volledig van het gas. Nu is het plan om binnen tien jaar volledig off grid te gaan. “We zijn van het gas af, nu willen we er ook voor zorgen dat we zelfvoorzienend worden qua elektriciteit”, vertelt Damstra. “We onderzoeken of we met behulp van een waterstofgenerator de overcapaciteit van door zonnepanelen opgewekte energie kunnen opslaan. Over een half jaar willen we met testopstellingen aan de slag. Met onze inzet om volledig energieneutraal te opereren laten we iedereen zien welke mogelijkheden er zijn en kunnen we anderen misschien net dat laatste zetje in de rug geven ook tot actie over te gaan.”

Teake Damstra Geboren 25-08-1974 Geboorteplaats Dokkum Burgerlijke staat Gehuwd, 3 kinderen Hobbyâ&#x20AC;&#x2122;s SkiĂŤn en klussen aan de woning

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Ecomunitypark in Oosterwolde

Ondernemen ĂŠn innoveren in een ecologisch werklandschap 34

OF 2020-01

Aan de rand van Oosterwolde en vlak naast de N381 ligt ecologisch werklandschap Ecomunitypark. Een plek waar het draait om succesvol en duurzaam ondernemerschap. Maatschappelijke themaâ&#x20AC;&#x2122;s als een circulaire economie, de energietransitie en zorg voor biodiversiteit zijn hier het gesprek van de dag. Vanuit deze themaâ&#x20AC;&#x2122;s en dankzij de dagelijkse aanwezigheid van de Noordelijke mbo-, hbo- en wo-kennisinstellingen, kunnen ondernemers hier krachtig innoveren en groeien. We spreken Anne Jan Zwart, initiator van Ecomunitypark, over het park en het moderne businessmodel waarbij winst maken op het gebied van People, Planet en Profit centraal staat.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Dat Ecomunitypark niet zomaar een bedrijventerrein wordt genoemd, maar een ecologisch werklandschap, begrijpen we wel. Bij aankomst valt meteen op dat het groen en ruimtelijk is opgezet. “We zetten in op kwaliteit van ruimte en de stimulatie van de biodiversiteit. Verspreid tussen de bouwkavels blijft 50% van de 17 hectare dan ook natuur,” begint Anne Jan Zwart. “De focus ligt hier op duurzaamheid en een circulaire economie. Bedrijven met een moderne kijk op ondernemen zullen zich hier prima thuis voelen.” Op dit moment zijn ECOstyle en de kaasfabriek Kaaslust hier al gevestigd en staat het prachtige nieuwbouwproject van Bouwkundig Bureau Jorrit Kok in de steigers: een kantoor geheel vervaardigd van zeecontainers. In de aankomende maanden start ook de bouw van het logistieke en online centrum van tuincentrum Tuinland. Tevens is er voor geïnteresseerden nog mogelijkheid tot vestiging in dit unieke parkconcept.

Gemeenschap Bedrijven die zich vestigen in het park profiteren niet alleen van de inspirerende werkomgeving en centrale ligging in Noord-Nederland, maar ook van kennis van kennisinstellingen en vroege kennismaking met jong talent. “In het Biosintrum krijgt de samenwerking tussen MKB-bedrijven en de Noordelijke kennisinstellingen vorm. Dagelijks werken studenten hier aan hun projecten en praktische vraagstukken die vanuit hun studie of het bedrijfsleven zijn aangedragen. Voor ondernemers op Ecomunitypark is dit een unieke kennissleutel tot onderzoek naar export, marketing, IT en groei van het bedrijf.

Bovendien is het een prachtige bron van nieuw talent.” Het Biosintrum is een volledig circulair gebouw dat uitgebreide restauranten vergaderfaciliteiten biedt en centraal op het park is gelegen. “Bij ECOstyle hebben we bewust geen eigen kantine, zodoende treffen wij hier dagelijks vele mensen. Het gebouw, en eigenlijk het gehele park, brengt mensen samen, waardoor we een hechte gemeenschap hebben en er nieuwe projecten ontstaan. Vervolgens werken we hier van kop tot staart aan die projecten.”

Global goals Ecomunitypark focust zich op People, Planet en Profit door een podium aan modern ondernemerschap te bieden en het gesprek op gang te brengen over maatschappelijke thema’s als circulaire economie, duurzame energie en biodiversiteit.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

“Ondernemers zien deze thema’s, en de global goals, steeds vaker als onderdeel van hun verantwoordelijkheid. Bedrijven met actieve aandacht hiervoor, worden door jong talent tevens hoger gewaardeerd bij hun keuze aan welk bedrijf zij zich willen verbinden.” Door in te zetten op People – jong talent en kennisdeling – en Planet – biodiversiteit en circulariteit – gaat Ecomunitypark voor Profit op langere termijn, zowel economisch als maatschappelijk. “Door constant bij te sturen en te investeren in People en Planet, zijn we over 10 jaar nog steeds relevant. Duurzaam ondernemen zit in ons hart en ziel; steeds meer klanten eisen dit ook van ons. Uiteindelijk gaan we voor dit model, omdat we erin geloven.”

www.ecomunitypark.com

OF 2020-01

• Bestemmingsplannen • Omgevingsvergunningen • Ruimtelijke ordening Van Sytzamawei 2,9114 RW Driezum T. 06-23949836, info@joukedantuma.nl

www.joukedantuma.nl

www.scholma.nl

www.veeew.com

van Scholma De Veeew App brengt de wereld van DRUKWERK op een perfecte manier samen met de digitale wereld • geeft extra beleving aan brochures • geeft een gezicht aan statische informatie • geeft registratie van bezoekersgedrag

Download de

app en scan deze pagina

Veeew biedt extra mogelijkheden voor uw marketing en communicatie Zie www.veeew.com of bel 050-3013636 en vraag naar de mogelijkheden

In dit OF nummer voorafgaand aan de BCDN kan natuurlijk de commerciële column alleen maar over beurzen gaan. Het beurs-seizoen is namelijk in volle gang. En ik hoor ondernemers vaak zeggen: “zo’n beurs is niet meer van deze tijd” of “het levert niks meer op”. Tegelijkertijd zeggen ze dan ook dat als het wél van deze tijd is en geld kan ópleveren, het echt relevant kan zijn. Maar dan moeten ze ook in de spiegel durven kijken.

Het beurs-seizoen Ik kom vaak op beurzen; soms als exposant, soms als beurstrainer, soms als bezoeker. In elke hoedanigheid valt me iets op: het beurs-wangedrag van exposanten. Collega’s die achter in een stand samen staan te praten, beurscrews met mobieltjes of laptops, we kennen het allemaal. En het maakt zo’n beurs er bepaald niet leuker op. Ik liep in Utrecht eens over een beurs met 600 stands voor een coaching klus. Ik heb ze allemaal gezien en er is mij slechts tweemaal goedemorgen gewenst. Dan snap ik wel dat je als ondernemer twijfelt of je er nog wel moet staan. Dat ligt niet aan de plek waar je staat, niet aan de drukte, maar aan de instructie die je mensen (vooral: niet) hebben gekregen. Zo hou je het beursimago wel in een negatieve spiraal.

kenneth smith

Maar hoe draai je dan wél een succesvolle beurs? Ik ga altijd eerst in gesprek met de beursmanager en vraag dan welke mogelijkheden ze hebben voor promotie, training, after-sales, enzovoort. Denk vooraf ook goed na over doelstelling, plan, gedrag en opvolging. Maak afspraken met elkaar over zaken als mobieltjes, rust en aflossing. Spreek elkaar daar ook op aan! Heb lol met elkaar en de bezoekers! Want als je dit voor elkaar hebt, is een beurs nog altijd het grootste risico op nieuwe klanten! Fijne beurs gewenst.

Hans Roelfsema Trainer en Ondernemer Kennethsmit.frl

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Beurs vol Energie, Talent, Vitaliteit & Innovatie

BCDN: laat je verrassen en inspireren 40

OF 2020-01

Met welk doel ga je als ondernemer naar een beurs? Als het goed is wil je naast het ontmoeten van andere ondernemers ook inspiratie opdoen en misschien zelfs antwoorden krijgen op vragen over actuele thema’s. BCDN 2020 kruipt in het hoofd van de ondernemer met vier nieuwe thema’s: Energie, Talent, Vitaliteit & Innovatie. Wij spraken de ambassadeurs van elk van deze thema’s. Energie - Freonen fan Fossylfrij Fryslân Het snelgroeiende netwerk Freonen van Fossylfrij Fryslân – bijna 150 leden uit het bedrijfsleven, overheden en onderwijsinstellingen - wil Friesland versneld verduurzamen. Kwartiermaker Bouwe de Boer: “Wij jagen ontwikkelingen aan en helpen ondernemers stappen te zetten.” Op de BCDN houden de Freonen, als ambassadeur van het thema Energie, op beide dagen drie inspirerende sessies in de Dome. “Om iedereen te vertellen wat er te doen is op het gebied van de energietransitie, Fossylfrij MKB en duurzame mobiliteit. Door onze kennis te delen helpen wij ondernemers op weg.” De drie sessies gaan over Mobiliteit, MKB & Energie, en de Fossylfrije Weken. Voor het thema Mobiliteit vertellen Freonen over hun fossielvrije wagenpark, blauwe diesel, groen gas en elektrisch rijden. Ook wetgeving komt aan bod. “Onze boodschap voor ondernemers is: als jullie hiermee aan de slag willen, kunnen wij helpen.” Bij het thema MKB & Energie sluit VNO-NCW Noord aan. “VNO-NCW Noord is lid van de Freonen, deze koepel bestaande uit een groot aantal MKB-bedrijven vult samen met ons dit thema in, omdat het hen en de bij hen aangesloten bedrijven uiteraard aangaat. VNONCW Noord is voor ons een belangrijke partner, we trekken graag samen op.” Bij de Fossylfrije Weken, van 1 t/m 13 juni in Groningen, Drenthe en Friesland, kan iedereen zich aansluiten. “Natuurlijk grijpen we de kans

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

bedrijven daarvoor te enthousiasmeren.” Rondom de sessies is er volop gelegenheid om vragen te stellen. De Boer, met een glimlach: “We staan er als ‘hulporganisatie’.”

Talent - Leeuwarden Student City Ambassadeur van het thema Talent is Leeuwarden Student City, een stichting die onder andere activiteiten organiseert voor studenten en wordt gefinancierd door de hogescholen in Leeuwarden, de RUG/Campus Fryslân en de gemeente Leeuwarden. “We staan niet alleen op de beurs: Leeuwarden Student City, Noordwaarts, Stichting VerbindMij en MentorProgramma Friesland slaan de handen ineen, want samen kunnen we meer”, aldus directeur Carin van der Meij. “We willen talent naar Leeuwarden trekken en behouden voor de stad. We willen laten zien wat Leeuwarden en Friesland te bieden hebben en daarbij hebben we ondernemers nodig. Talentvolle studenten moeten zien dat Friesland mooie banen te bieden heeft. ’Laat zien wat je in huis hebt!’, is daarom onze boodschap aan werkgevers. Deze boodschap zetten we op de beurs kracht bij met leuke, passende activiteiten.” Van der Meij vervolgt: “Wij zien de student niet alleen als student, maar ook als consument in onze provincie én als (toekomstige) werknemer, met een leuke bijbaan naast hun studie, als daarna met een baan met carrièreperspectief, in Friesland.”

OF 2020-01

Innoveren door kennis te delen en te inspireren Dat is waar wij als Rabobank graag een bijdrage aan willen leveren. Kom tijdens de BCDN op dinsdag 24 en woensdag 25 maart naar ĂŠĂŠn van onze presentaties in de dome Innovatie & Energie. Het programma vind je op bcdn.nl. Je bent natuurlijk ook van harte welkom in onze stand. Graag tot ziens.

Standnummer Rabobank = 3186

Op de BCDN organiseren de Talentambassadeurs onder andere speeddatesessies, waar verbindingen gelegd worden tussen jong talent en bedrijven. “Ondernemers: laat je daar zien! Zichtbaarheid is ontzettend belangrijk.”

Vitaliteit – De Friesland De droom van De Friesland is samen met de Friese mienskip de meest vitale regio van Nederland worden. Het ambassadeurschap van het thema Vitaliteit op de beurs gaat daarbij helpen, verwacht Cid Berger, directeur Innovatie, Marketing en Sales. “De Friesland is een grote dienstverlener op het gebied van gezondheid en vitaliteit. Alle diensten die wij aanbieden dragen bij aan onze droom.” Berger vertelt: “Met het concept ‘Proeverij Sterk te Werk’ willen we bezoekers op een persoonlijke en interactieve manier kennis laten maken met ons Sterk te Werk aanbod en onze vitaliteitspartners hierin. Met ons dienstenaanbod binnen Sterk te Werk helpen wij bedrijven om inzicht te krijgen in de gezondheidsrisico’s en om de vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van hun medewerkers te vergroten. De vitaliteitspartners die dit jaar bij ons op de stand staan, zijn: Bewegen Werkt - Stoppen met roken, HSK Groep -Preventieve diensten psychische zorg, Lekker aan het Werk – persoonlijke voedingscoach, LTC – LTC Boost programma, NIPED - Periodiek Medisch Onderzoek, en Refital – Vitaliteitscheck op locatie.”

Innovatie - Rabobank “Innovatie zorgt voor groei, van bedrijven en van de Friese economie. Daarom vinden wij het als Rabobank belangrijk dat bedrijven de kans krijgen om zich te ontwikkelen en te groeien”, vertelt Sicco Huisman, accountmanager Groot Zakelijk Friesland bij Rabobank. Om te laten zien dat Rabobank ondernemers daarin ondersteunt, heeft de bank het ambassadeurschap van het thema Innovatie op zich genomen. “We kijken niet alleen naar wat er plaatsvindt op het gebied van innovatie, we nemen het voortouw om bedrijven op alle mogelijke manieren bij te staan om stappen te kunnen zetten.” De stand van Rabobank zal opvallen door onder andere een grote wereldbol, belooft Huisman. “De missie van Rabobank is ‘growing a better world together’, we ondersteunen niet alleen de groei van bedrijven, maar ook duurzame groei. Onze stand wordt opgebouwd met circulaire materialen.” Partner van Rabobank, Greenhome, is uitgenodigd om bezoekers te adviseren over verduurzaming. Op een reuzetablet kan een check worden gedaan en ondernemers kunnen advies krijgen over de aanschaf en financiering van duurzame maatregelen zoals zonnepanelen. Rabobank organiseert bovendien vier kennissessies op het gebied van innovatie. “Dat doen we samen met partners. Onder andere een start-up bedrijf vertelt over diens ervaringen en er zijn sectorspecialisten aanwezig. Er is bovendien ruimschoots gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Igor Beuker: ‘Bent u klaar voor disruptie en Digitaal Darwinisme?’ Trendwatcher en ondernemer Igor Beuker en burgemeester Sybrand Buma van Leeuwarden openen samen de BCDN. Igor Beuker: “De beurs openen samen met burgemeester Sybrand Buma is natuurlijk extra speciaal en eervol.” Beuker verwacht van de beurs dat ondernemers inspiratie krijgen over de trends en technologie van de toekomst. “Hoe kan men overleven en groeien in het digitale tijdperk en trends tijdig op waarde inschatten en verzilveren.” In zijn keynote neemt de trendwatcher de deelnemers en bezoekers mee op een ontdekkingsreis. “Van imagination naar inspiratie, motivatie en actie. Van verleden naar het heden en naar 2040. Wie de trends en toekomst van maatschappij anders kan zien, kan beter ondernemen en groeien. De Vierde Industriële Revolutie zet elke industrie volledig op z’n kop en hoe speel je daar als bedrijf of ondernemer op in. Ik wil het publiek laten zien waarom we de komende 20 jaar meer exponentiële technologie en dus verandering zullen zien dan de afgelopen 300 jaar. Kortom, bent u klaar voor disruptie en Digitaal Darwinisme?”

OF 2020-01

De Business Contact Dagen Noord (BCDN) vinden op 24 en 25 maart plaats in het WTC Expo Leeuwarden. BCDN 2020 is dĂŠ plek waar organisaties, innovaties, trends en ontwikkelingen bij elkaar komen en alle aandacht krijgen. Waar ondernemers antwoorden krijgen op vragen die ze hebben en bedrijven elkaar ontmoeten, van elkaar leren en elkaar inspireren.

Bomvol programma op

BCDN 2020 Partners BCDN Okkinga Communicatie, Faber Audiovisuals, ScreenOn, Spin-off Nederland.

OF 2020-01

BCDN blijft doorontwikkelen, vertelt beursmanager Anouk Kuperus. “Bij de vorige editie is al een duidelijke visie neergelegd, een nieuwe huisstijl gelanceerd en de uitstraling op de beursvloer gewijzigd. Voor 2020 is dit verder doorontwikkeld. Zo is de indeling compleet veranderd, zijn er duidelijke thema’s en is er een bomvol programma.”

Nieuw: Themapleinen In het kader van verbinden en kennisdeling richt het beursprogramma zich op vier actuele thema’s: Energie, Talent, Vitaliteit en Innovatie. Aan ieder thema is een Ambassadeur gekoppeld die zorgdraagt voor een interactief programma met onder andere kennissessies, workshops en presentaties. Kuperus: “Het doel is om antwoord te geven op vragen die spelen bij ondernemers rondom deze thema’s.” Ook nieuw is het Moderne Marketeersplein. “Ben jij marketeer en wil je meer weten over online adverteren, website optimalisatie en zakelijk netwerken op LinkedIn? Dan mag je dit niet missen!”, aldus Kuperus. Verschillende sprekers nemen de bezoekers mee met inspirerende lezingen en workshops voor hun digitale strategie. “De activiteiten worden op verschillende niveaus aangeboden zodat het toegankelijk is voor iedereen. Van kennismaken met online marketing tot het analyseren van verkeer op je eigen website. Als bezoeker krijg je informatie waar je echt wat mee kunt en informatie die daadwerkelijk in de praktijk toegepast kan worden.”

Deze officiële opening is voor zowel deelnemers als bezoekers toegankelijk. Een belangrijk speerpunt voor 2020 is dat de opening meer aansluiting krijgt bij de beurs. Speciaal voor de BCDN wordt de opening door Igor Beuker afgestemd op de vier thema’s Energie, Talent, Vitaliteit en Innovatie. Welke ontwikkelingen ziet hij op dit gebied en hoe speel je hier op in als ondernemer? Als nieuwe burgemeester van Leeuwarden deelt Sybrand Buma zijn visie met betrekking tot deze thema’s, ondernemen en de ontwikkelingen daarin in Leeuwarden en regio.

Gameday Netwerkpleinen Naast de vele individuele stands staat de BCDN bekend om de gezellige netwerkpleinen. Nieuw dit jaar zijn het Dokkumplein, het Friese zakenplein, Aris, GameDay en het Netwerkcafé in samenwerking met Fellini en Doozo, waar je op een informele manier in contact komt met ondernemers. The White House en Cambuur worden in een nieuw jasje gestoken en ook het Perspectief van Fryslân, het Heerenveenen het Súdwestplein zijn weer aanwezig. Allen met een goed gevuld programma en volop mogelijkheden om in contact te komen met ondernemers.

Ondernemers luiden de noodklok over het tekort aan goed en technisch opgeleid personeel. GameDay is een modern platform om jongeren te bereiken met gaming en hen te enthousiasmeren voor sport en techniek. GameDay wordt gedragen door ondernemers, gemeenten en verenigingen. Op het GameDay-plein kan iedereen ervaren wat GameDay is, zich uitleven met de Crazykarts of de strijd met collega’s aangaan tijdens een potje FiFa. Op dinsdag 24 maart vertellen bovendien Michael van Alderwegen, initiatiefnemer van GameDay, officier bij de Koninklijke Marine,

Een bezoek aan de BCDN is kosteloos, registreer je ticket via bcdn.nl.

Martijn Kollau, Business manager bij Re-Shift gaming, Marthijn van Steinvoorn, een van de eerste ‘youtube influencers’ in Nederland en Jon Ruigrok, mede-eigenaar van Druktemaker over het concept, wat zij hebben geleerd en hoe dit ondernemers verder kan helpen.

Fuck-up Nights Leeuwarden Falen = FUN. Af en toe ga je als ondernemer flink op je bek. De kunst is om niet te lang bij de pakken neer te zitten, je lessen te leren en erom te lachen. Tijdens Fuckup Nights Leeuwarden delen op dinsdag 24 maart om 19.00 uur ondernemers hun fuckups.

De Het-uitreiking Wie wint de jaarlijkse Leeuwarder ondernemersprijs De Het dit jaar? De finalisten zijn Ekwadraat Groep, Grenzelooswerk en Wafilin Systems B.V. De uitreiking vindt plaats op woensdag 25 maart vanaf 17.00 uur.

Testparcours Altijd al eens willen weten hoe een elektrische auto rijdt? Kom de nieuwste modellen testen op het nieuwe testparcours en probeer meteen een Heineken 0.0 biertje.

Opening Trendwatcher Igor Beuker en burgemeester Sybrand Buma van de gemeente Leeuwarden openen op dinsdag 24 maart de beurs van 12.00 tot 13.00 uur in de BCDN Arena.

Openingstijden: Dinsdag 24 en woensdag 25 maart van 13.00 tot 21.00 uur Opening: dinsdag 24 maart van 12.00-13.00 uur in de BCDN Arena

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Verrijk je

ondernemerschap! Ynbusiness, Provincie Fryslân, gemeente Leeuwarden en gemeente Heerenveen vormen samen het Perspectief van Fryslân-plein op de BCDN 2020. Ook dit jaar is er weer een zorgvuldig programma samengesteld waar ontmoeting en verbinding centraal staan. Samen kunnen wij het toekomstperspectief van uw bedrijf en Fryslân versterken. bedrijfsvoering. De BCDN biedt een platform waarmee wij in één keer een grotere groep ondernemers kunnen bereiken en helpen. Reden voor ons om deze vraagstukken centraal te zetten in de programmering.”

Circulair ondernemen

Hans Broekhuizen Wethouder gemeente Heerenveen

Het programma is gebaseerd op een aantal uitdagingen die Ynbusiness in de gesprekken met ondernemers veelvuldig signaleert. Dennis Carton, (programmadirecteur Ynbusiness): “Ondernemers hebben strategische HR vraagstukken en zoeken hulp bij het vermarkten van hun product of dienst. Ook zoeken ze naar mogelijkheden om circulariteit en duurzaam ondernemen te verweven met een renderende

OF 2020-01

Wethouder Hans Broekhuizen: “Fryslân is dé plek in Noord-Nederland voor bedrijven en instellingen die innoveren op het gebied van circulaire plastics. Met o.a. het Nationaal Testcentrum Circulaire Plastics zitten wij bovenop de ontwikkelingen om de plastic kringloop 100% te sluiten.” Schuif aan bij de strategische sessie op Perspectief van Fryslân en kom in gesprek met Hans Broekhuizen en andere partners van Circulair Friesland. Zij laten u zien dat de circulaire economie geen concept is, maar een tastbare, duurzame economie waarmee bedrijven geld kunnen verdienen en banen creëren.

straks aan de zeilen, aan de mensen. De vraag is dus hoe zorgen we dat de krapte op de arbeidsmarkt wordt opgevuld. “Is jouw medewerker van de toekomst een robot, een Pool of een (terugkeer-)Fries?” Gedeputeerde Sander de Rouwe gaat tijdens de BCDN in gesprek met ondernemers over dé uitdaging van de komende 10 jaar: voldoende en goed personeel. Wat zijn de ambities en hoe lossen we het probleem van te weinig personeel op?

Personeel van de toekomst De arbeidsmarkt is in beweging: de werkgelegenheid trekt aan, het aantal vacatures groeit en de werkloosheid daalt. De Friese arbeidsmarkt wordt langzaam maar zeker krapper. We hebben economisch de wind in de rug, maar het ontbreekt ons

Sander de Rouwe Gedeputeerde financiën, economie en sport

zichtbaarder te maken. Dit heeft zowel impact op hun bedrijf als op de regio.’’ Ga tijdens de strategische sessie met Friso Douwstra en anderen in gesprek over hoe we individuele bedrijven en Fryslân als ondernemersregio zichtbaarder kunnen maken. Of luister mee tijdens de MarketingChallenge.

het hoofd te bieden. U kunt dit proces van dichtbij meemaken op Perspectief van Fryslân. Kijk op www.ynbusiness.nl/BCDN voor het complete programmaoverzicht en kom langs!

MarketingChallenge: in 3 uur tijd een concreet plan

Friso Douwstra Wethouder gemeente Leeuwarden

Hoe maken we Friese bedrijven zichtbaarder? Fryslân heeft prachtige innovatieve bedrijven. Wethouder Friso Douwstra: ‘’Friese ondernemers werken hard en vinden dat de normaalste zaak van de wereld. Maar Friese ondernemers zijn vaak bescheiden. Het is goed om deze talentvolle ondernemers

Voor elke ondernemer is het belangrijk om zijn product of dienst zo goed mogelijk in de markt te zetten. Maar niet iedereen is daar nog even succesvol in. Dennis Carton: ”Ynbusiness is graag initiator en aanjager van initiatieven om het innovatie- en groeivermogen van bedrijven op een slimme manier te versterken. Voorbeelden zijn het Suikervrije Suikerbrood, het AVG team en de Innovatietafel. Tijdens de BCDN willen we het succes van bundeling van kennis ‘live’ aantonen.” Als proef worden onder professionele leiding 3 ondernemers en 12 studenten aan elkaar gekoppeld. Zij moeten gezamenlijk in een snelkookpan van 3 uur een plan op zetten om de marketinguitdaging van de ondernemers

Dennis Carton Programmamanager Ynbusiness, sectorspecialist Industrie.

Ynbusiness is hét startpunt voor de Friese ondernemer. Met multidisciplinaire gesprekspartners en een heldere doorverwijzingsfunctie naar organisaties en instanties met een gericht aanbod op het gebied van innoveren, groeien, internationalisering, bedrijfsvoering of financiering.

Verrijk je ondernemerschap 24+25 maart

Perspectief van Fryslân

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Netwurkz levert Wifinetwerken op abonnement

‘ Bedrijven leasen netwerkoplossingen’ “Bedrijven investeren niet meer in hardware, ze leasen een netwerkoplossing”, vertelt Herman Douwe van der Heide van Netwurkz uit Hantum. Hij levert netwerkbeheeroplossingen en ziet het als een uitdaging om van bestaande systemen goed lopende netwerken te maken. “In Wifinetwerken zit momenteel het meeste werk. Iedereen wil snel, stabiel en goed beveiligd internet.” Netwurkz levert aantrekkelijke oplossingen voor het mkb, maar ook voor overheden. “Ik werk als netwerkbeheerder voor een aantal gemeenten. Een grote Friese gemeente vroeg mij bijvoorbeeld een nieuw Wifi-netwerk op alle kantoorlocaties te leveren.” Van der Heide noemt zijn dienst ‘Wifi as a service’. “Bedrijven betalen een vast bedrag per maand en krijgen daarvoor een goed werkende Wifi-oplossing én de bijbehorende support en monitoring.” Gemakkelijk is het werk niet. “Vooral bij bedrijven met meerdere locaties is het behoorlijk complex.” Van der Heide noemt als bijkomstigheden onder andere de beveiliging van zo’n grootschalig netwerk en het integreren ervan met de systemen waar het bedrijf mee werkt. “Oplossingen voor de aansturing daarvan worden steeds belangrijker.” Vandaar de abonnementsconstructie. “De klant en ik gaan juist een langdurige verbintenis aan zodat ik niet alleen een netwerk lever, maar ook snel kan schakelen als er iets is. Ik werk vanuit de cloud, lever remote support en heb de leveranciers van de gerenommeerde merken waarmee ik werk, als back-up. Zo heeft de klant er geen omkijken naar.”

Oog op veiligheid en toekomst Sinds de AVG, de nieuwe privacywet, hebben bedrijven meer oog voor het beveiligen van - onder andere - hun (Wifi)netwerk en verbindingen. “Veel horecagelegenheden vragen

OF 2020-01

mij hun openbare Wifi zodanig te beveiligen dat gasten niet in hun systeem kunnen komen. Ook vragen ze me bijvoorbeeld een tijdsrestrictie in te schakelen, zodat de openbare Wifi na 23.00 uur uitgaat.” Van der Heide heeft legio voorbeelden, want zijn dienstverlening bestaat uit maatwerk. “Ik kan heel specifiek op de wensen van klanten inspelen.” Een ontwikkeling die al jaren gaande is, is de verschuiving van vaste werkplekken naar flexplekken. “Alles staat tegenwoordig in de cloud en medewerkers moeten overal kunnen inloggen. Ik installeer daarom nooit lukraak een Wifi-netwerk: ik vraag de klant goed uit over alle gewenste werkvormen en adviseer daar meteen over.” De oplossing die Netwurkz biedt, is er altijd één met het oog op veiligheid én de toekomst. “Bij een sterk groeiend bedrijf vraag ik niet alleen naar het huidige aantal medewerkers, maar ook naar de ambities op dat gebied. Het Wifinetwerk moet ook stabiel blijven bij een groter aantal gebruikers.”

Soepele rit op de Wifi-weg Grote bedrijven hebben hun eigen ICT-afdeling. Van der Heide werkt bij het leveren, updaten en beheren van het Wifi-netwerk met hen samen. “Als de weg niet goed is, kan de auto er niet rijden, zeg ik altijd. Je kunt mij zien als de beheerder van die weg, ik treed op als Rijkswaterstaat. Ik zorg dat de infrastructuur op de weg goed is, de ICT-ers zorgen er op hun

beurt voor dat de gebruikers van de weg goed gebruik kunnen maken van die infrastructuur.” Netwurkz levert ook netwerken aan evenementen. “De Sinterklaasintocht in Apeldoorn was een bijzondere samenwerking. Ik leverde de organisatie verbindingen, zodat het crowdmanagement soepel verliep: de camerabeelden in de stad waren live te zien, waardoor onder andere de verkeersstromen goed gemonitord konden worden.” Netwurkz groeit. Van der Heide creëert daarom een ‘netwerk rond Netwurkz’. “Met hulp van collegaondernemers kan ik aan elke vraag van de klant voldoen. Ik hoor van klanten dat ze elders ‘nee’ krijgen op hun verbindingsvraag, terwijl het bij ons wél kan. Vaak vallen specifieke netwerkoplossingen niet binnen de dienstverlening. Ik vind dit juist het mooiste van het vak: professionele en betrouwbare Wifi-oplossingen bedenken. Mijn klanten hoeven dankzij de leaseconstructie niet eerst groot te investeren, maar hebben wél een stabiel netwerk.”

Van der Heide aan het werk bij één van zijn klanten in de regio, Bouwbedrijf Postma in Hantum.

Herman Douwe van der Heide Functie Eigenaar Netwurkz Woonplaats Hantum Burgerlijke staat getrouwd, twee dochters

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Noardwest-Fryslân maakt duurzaam ondernemen eenvoudiger en aantrekkelijker Goed nieuws voor ondernemers in Noardwest-Fryslân. Bedrijven die willen investeren in verduurzaming kunnen binnenkort tegen sterk gereduceerd tarief advies krijgen van experts. Voor de uitwerking van de plannen wordt doorverwezen naar lokale, uitvoerende partijen.

De Freonen fan Fossylfrij Fryslân en de gemeenten Harlingen, Leeuwarden en Waadhoeke zijn gezamenlijk een project begonnen om ondernemers in NoardwestFryslân op weg te helpen naar een fossielvrije bedrijfsvoering. Ondernemers kunnen zich laten adviseren over onder andere duurzame energievormen, fossielvrij vervoer en subsidieregelingen. Maar advisering is slechts een onderdeel van het traject; uiteindelijk draait het om de realisatie. Vandaar dat de onafhankelijke adviseurs ook doorverwijzen naar verschillende uitvoerende installateurs. Aan de hand van een overzichtelijke ‘menukaart’ kunnen ondernemers ondersteuning vragen bij een verduurzamingsmaatregel naar keuze, passend bij hun eigen behoeften en tempo.

50% korting op advies De redenen voor ondernemers om mee te doen aan dit project zijn legio, vindt projectleider Marlies Ballemans. ‘Deelname betekent 50% korting op het advies. Dit advies levert duidelijk meerwaarde op, zowel financieel als voor het imago. Alle

OF 2020-01

maatregelen die binnen 5 jaar terugverdiend zijn, zou je moeten uitvoeren. Daar haal je namelijk sowieso rendement mee. Onze drive is om alle bedrijven in Fryslân op de hoogte te brengen van de mogelijkheden, zodat ze in de komende jaren hun bedrijfsvoering klaar kunnen maken voor de toekomst, tegen zo weinig mogelijk kosten.’

Aangesloten experts Een van de betrokken experts is Jaap de Vries, eigenaar van DZyzzion uit Drachten, een allround adviesbureau op het gebied van duurzaamheid. ‘Door dit project kunnen we veel bedrijven helpen om uiteindelijk af te stappen van fossiele brandstoffen’, vertelt hij. ‘Vanuit DZyzzion help ik de deelnemende bedrijven een praktisch stappenplan te maken richting fossielvrij en CO2-neutraal ondernemen. Als dat nodig is, help ik ze ook bij het vinden van de juiste uitvoeringspartijen, zoals installateurs of leveranciers.’ Bedrijven en andere organisaties die integraal toekomstbestendig willen ondernemen kunnen ook bij DZyzzion terecht.

Ook Dick Tolsma en Dibbo Dorrepaal zijn namens respectievelijk Tolsum Energie Advies en MVO Connect betrokken bij het project. ‘Het energielabel geeft inzicht in de energetische kwaliteit van het gebouw. Kantoren moeten bijvoorbeeld in de komende jaren verplicht naar energielabel C’, begint Tolsma zijn verhaal. ‘Ik adviseer hen hoe ze dit kunnen bereiken.

De maatregelen die naar C leiden, zijn een opmaat naar energielabel A. Ook leg ik uit hoe een gebouw energieneutraal te gebruiken is, bijvoorbeeld met zonnepanelen en zonder de inzet van aardgas.’ Volgens Dorrepaal excelleert zijn bedrijf in het koppelen van de juiste partners. ‘MVO Connect wijst de weg in het woud aan keuzes en begeleidt de ondernemer bij het realiseren van duurzame ambities. Daarnaast hebben we een groot netwerk van Friese partners die de projecten kunnen realiseren.’ Synnovem is een onafhankelijk economisch adviesbureau voor ondernemers en overheden.

Het bureau adviseert over duurzame energie, circulaire economie en alle zaken die daarbij komen kijken. Altijd met de focus op de economische kant. ‘Wij berekenen terugverdientijden en rendementen zonder dat we banden hebben met leveranciers of investeerders’, zegt adviseur Sale Wiersma. ‘Daarbij houden onze rekenmeesters uiteraard rekening met subsidies, de fiscale kant en de besparing. Zodat de ondernemer de juiste keuze kan maken. Zo dragen we een steentje bij om bedrijven sterker en toekomstbestendig te maken.’ Energie voor MKB geeft onafhankelijk energieadvies voor het bedrijfspand:

Wat valt er te besparen en zelf op te wekken en hoe kan het pand op termijn aardgasvrij verwarmd worden? Een energie-expert van onder andere W2N Engineers bezoekt het bedrijf en adviseert over mogelijke maatregelen. Hoogland Subsidieadvies, onderdeel van Energie voor MKB, geeft inzicht in de bijbehorende kosten, fiscale voordelen en subsidies. Door welke expert de ondernemer het beste geholpen kan worden, wordt ingeschat door de projectleider, Marlies Ballemans. Zij verwijst door naar de geschikte adviseur of naar meerdere installateurs.

Meer weten? De website fossylfrij.frl bevat een overzichtelijke ‘menukaart’ voor ondernemers in de regio en een stappenplan naar een fossielvrije onderneming. Voor hulp bij het verduurzamen van uw bedrijf in NoardwestFryslân kunt u contact opnemen met Marlies Ballemans via marlies@freonen.nl / 06 - 120 53 913.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Industrieweg 2 - 8471 AD Wolvega Tel. 0561 - 61 28 44

280418 Ad.185x135.indd 1

12-08-2008 13:45:04

Fotografie - Internet - Video Parksterbolwerk 5, 9101 JX Dokkum Tel.: 06 - 14 14 22 05 www.imagez.nl info@imagez.nl

â&#x20AC;Śvoor effectieve bijeenkomsten op een bijzondere trainingslocatie - 39 hotelkamers - 10 conferentiezalen - centraal in noord-nederland

Duurzame Doeners In iedere editie spreken we een ondernemer die verduurzamingsstappen zet met zijn bedrijf, met het vizier strak gericht op een fossielvrije bedrijfsvoering. Ditmaal valt de eer te beurt aan Mark van der Wal, mede-eigenaar van Be Green Techniek uit Burgum. Welke concrete stappen heeft Be Green Techniek gezet? Er zijn veel machines en voertuigen die afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. Terwijl fossielvrije alternatieven vele voordelen kennen: het is schoner, stiller, onderhoudsvriendelijker en kostenbesparend. Vaak kent men de alternatieven niet of denkt men dat de machines nog niet goed genoeg zijn voor intensief gebruik. Met Be Green Techniek willen we dit doorbreken, en laten zien wat er allemaal al mogelijk is op het gebied van fossielvrije machines en voertuigen. Daarbij hanteren we strenge selectie-eisen, alleen machines met voldoende accuduur en van gedegen kwaliteit worden geselecteerd. Concreet hebben we nu een aanbod van elektrische maaimachines, quads, minidumpers en voertuigen.

laten zien wat er allemaal mogelijk is en helpen we bij de verduurzaming van het machine- en wagenpark.

Wat heeft het opgeleverd? We hebben al veel organisaties kennis kunnen laten maken met de fossielvrije alternatieven. Er is veel interesse. Wat betreft de elektrische grasmaaiers gaan diverse organisaties, waaronder grote landelijke en regionale hoveniers, vanaf het voorjaar starten met elektrisch maaien. Wij hopen

dat veel mensen en organisaties de stille en schone maaiers gaan zien en dat er steeds meer aandacht voor komt. Ook met de andere machines wordt inmiddels gewerkt. Als Freon van Fossylfrij FryslĂ˘n hopen we al deze nieuwe ontwikkelingen te kunnen laten zien en dat we over een paar jaar ons niet meer kunnen voorstellen dat we altijd met van die luide en vervuilende machines hebben gewerkt.

Waarom hebben jullie dit gedaan? Met een achtergrond als hovenier was ik de hele dag met de natuur bezig. Het voelde heel vreemd om continu met luide en vervuilende machines te werken. Door veel onderzoek te doen, kom je erachter dat er al heel veel mogelijk is om schoner en stiller te werken. Met Be Green Techniek halen we deze innovaties naar het Noorden en willen we bedrijven, gemeenten, vakantieparken, sociale werkplaatsen en andere organisaties

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

‘’Persoonlijk in de digitale wereld’’

J O N G E N E E L . N AT U U R L I J K G O E D. J O N G E N E E L . N AT U U R L I J K G O E D.

Bedrijfsfinancieringen op maat voor MKB Ondernemers.

Bezoek onze stand op de BCDN beurs op 24 & 25 maart in het WTC Expo, Leeuwarden.

W W W. JONGE NE E L .NL www.cygnusfinancesupport.nl/friesland

Tel: 06- 10862005

jan.heida@cygnusfinancesupport.nl

W W W. JONGE NE E L .NL

Jongeneel corp adv 91x134-drw.indd 1

26-11-15 10:27

Jongeneel corp adv 91x134-drw.indd 1

26-11-15 10:27

UW EVENT IN DE SPOTLIGHTS

Stadsschouwburg De Harmonie is uitermate geschikt voor uw: Event, Congres, Personeelsfeest Debat, Vergadering, Seminar, Workshop harmonie.nl

Zelfstandig ondernemer met letselschade, wat nu? Voor ieder slachtoffer is een letselschade ingrijpend. Maar dit geldt des te meer voor een zelfstandig ondernemer of zzp’er. Zo krijgt een slachtoffer dat in loondienst werkt nog twee jaar het salaris - gedeeltelijk - doorbetaald, maar stopt het inkomen van een zelfstandig ondernemer als deze door het voorval niet meer kan werken. Indien de ondernemer tijdelijk of volledig arbeidsongeschikt raakt als gevolg van bijvoorbeeld een verkeersongeval of een medische fout, dan lijdt deze direct schade. De ondernemer kan immers zijn werk niet meer uitvoeren. Daarnaast zal de omzet minder zijn en moet er extra personeel ingeschakeld worden om uw onderneming in de running te houden. Dit gaat ten koste van de winst van de onderneming en dus van het inkomen van de ondernemer. De continuïteit van uw onderneming kan daardoor mogelijk in het gedrang komen. Het is dan ook zaak om zo spoedig mogelijk na het incident een deskundige in te schakelen, zodat de schade verhaald kan worden en de continuïteit van uw onderneming geborgd blijft.

De letselschade bij een zelfstandig ondernemer is lastiger te begroten dan bij een slachtoffer in loondienst. Zo kan bij de ondernemer niet worden teruggevallen op een loonstrook en een redelijk voorspelbaar inkomen. Om de schade te kunnen begroten moet een analyse worden gemaakt van de winsten verliesrekening van de ondernemer. Daaruit kan opgemaakt worden wat het bruto-inkomen van de ondernemer was voor het ongeval. De gederfde inkomsten van een zelfstandig ondernemer kunnen inzichtelijk gemaakt worden door een vergelijking te maken tussen het inkomen in de hypothetische situatie zonder ongeval, en het feitelijke inkomen na het ongeval. Daarbij wordt gekeken naar het salaris en het pensioen van de ondernemer, maar wordt ook rekening gehouden met een financieel voordeel uit het bezit van aandelen. Van belang is eveneens, dat gekeken wordt naar de bedrijfseconomische ontwikkelingen van de onderneming. Bij een ondernemer die al een aantal jaren onderneemt, kunnen deze cijfers iets zeggen over het inkomen zonder ongeval. Dit wordt moeilijker als de ondernemer recent gestart is met de onderneming.

???

Begroting van de inkomensschade van een zelfstandig ondernemer De belangrijkste schadepost voor een zelfstandig ondernemer is het verlies aan inkomen. Ook al heeft u bijvoorbeeld een arbeidsongeschiktheidsverzekering, dan lijdt u in veel gevallen toch schade. Bijvoorbeeld, omdat er sprake is van een wachttijd of slechts een gedeeltelijke vergoeding van uw inkomsten.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Bedrijfseconomische analyse Bij de berekening van letselschade van een zelfstandig ondernemer is vaak nog een nader onderzoek naar het verlies aan arbeidsvermogen nodig. Een bedrijfseconoom kan ingeschakeld worden om een bedrijfseconomische analyse uit te voeren. Die kan iets zeggen over de winstgevendheid van uw onderneming voor ongeval. Maar ook over de markt waarin de ondernemer onderneemt. Is deze markt sinds het ongeval gekrompen of juist gegroeid? Hiervoor kan gekeken worden naar de cijfers van het CBS en de branchestatistieken zoals die door diverse (branche)organisaties worden gepubliceerd.

Overige letselschade Naast uw schade door het verlies aan inkomen, kunnen er nog andere materiële schadeposten zijn, zoals kosten voor huishoudelijke hulp, omdat u de taken in het huishouden niet meer (volledig) kunt uitvoeren, kosten voor het klussen in en om het huis (zelfwerkzaamheid), reiskosten en medische kosten. De advocaatkosten en andere kosten die u maakt ter vaststelling van de aansprakelijkheid en de schade komen eveneens voor rekening van de aansprakelijke partij. Tenslotte heeft u recht op een vergoeding van de pijn en het verdriet dat u lijdt, het zogenaamde smartengeld. Bij de letselschade van een ondernemer komt dus het nodige kijken. Reden waarom het voor ondernemers met letselschade belangrijk is om zich te laten bijstaan door een ervaren letselschadeadvocaat. Mr. Jacqueline Brouwer is u graag van dienst en kan u kosteloos adviseren over uw mogelijkheden. U kunt haar ook ontmoeten op de BCDN (SWF-plein) en haar hierover aanspreken. Mr. Jacqueline Brouwer van Brouwer Advocatuur is gevestigd in Bolsward.

OF 2020-01

Het hoogtepunt van….

‘Opgaan in Japanse UCC Coffee bracht veel nieuwe markten’ OF bestaat dertig jaar. Een klein momentje van reflectie. Maar, een veel groter moment om het vooral ook de Friese ondernemers te vragen. Kijk even met ons terug. Wat was joúw absolute hoogtepunt, de afgelopen jaren? En: waar wil je naar toe, in de toekomst? In deze editie: Han Meij van UCC Coffee Benelux.

Wanneer ben je met je bedrijf begonnen? We zijn opgericht in 1818.

Waarom die keuze? De voormalige eigenaren (familie Sweens) hadden in 1818 dezelfde ambities als de medewerkers van het Japanse UCC Coffee vandaag de dag hebben: kwaliteitskoffie leveren zoals het hoort.

Wat beschouw jij als hét absolute hoogtepunt in je bestaan als ondernemer? Ten eerste dat wij als eerste op omvangrijke schaal in 1996 duurzame koffie op de markt voor huismerkkoffie hebben geïntroduceerd. Ten tweede het moment dat wij in 2012 overgingen naar het wereldwijd actieve Japanse UCC Coffee en daarmee toegang kregen tot nieuwe markten, innovaties en veel nieuwe inspirerende collega’s.

Maak deze zin in enkele woorden af: ‘Binnen vijf jaar wil ik ….’ met ons bedrijf en alle medewerkers zorgen dat meer dan 80% van onze koffie duurzaam is en dat wij de geprefereerde leverancier van huismerkkoffie zijn voor alle Nederlandse en Europese retailbedrijven. En tot slot dat onze medewerkers in 2025 ons bedrijf nog steeds waarderen met gemiddeld een 8 voor medewerkerstevredenheid.

Hoe is het de afgelopen jaren gegaan? Het bedrijf is in de afgelopen 20 jaar uitgegroeid tot een Europees marktleider in huismerkkoffie en produceert jaarlijks ruim 70 miljoen kilo koffie in 6 Europese landen. Wereldwijd zijn er ruim 5.000 medewerkers actief en hebben we 29 productielocaties. En de locatie in Bolsward is met ruim 27 miljoen kilo gereed product (huismerkkoffie) de grootste van heel UCC Coffee wereldwijd.

En de grootste teleurstelling in al die jaren? Voor mij persoonlijk was dat enkele jaren terug, toen een belangrijke op-en-top Nederlandse klant niet het contract verlengde. Dan probeer je met z’n allen toch weer op te veren en door te gaan. Recentelijk heeft die klant overigens weer voor ons bedrijf gekozen; dat maakt me dan wel weer trots.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

“Bij Raethuis weten ze wat hard werken is”, geeft Yntze Hoekstra aan. “Dat moet ook in de huidige tijd. Uren maken, bij wijze van spreken dag en nacht klaarstaan voor je klanten. Bij Hoekstra & Partners Notarissen vinden we dat belangrijk. Ons bedrijf zit wat dat betreft op dezelfde golflengte als Raethuis. Dat maakt het ook een stuk gemakkelijker samenwerken.”

‘ Bij Raethuis weten ze wat hard werken is’ Op weg naar de 70 jaar is hij. De pensioengerechtigde leeftijd ligt al een tijdje achter hem. Maar als Yntze Hoekstra over zijn werk praat hoor je daar niks van terug. Eén brok energie. In 1991 werd hij al benoemd als notaris in Langweer en Sint Nicolaasga. Inmiddels heeft de maatschap Hoekstra & Partners Notarissen 6 kantoren. Naast de vestiging in Sint Nicolaasga zitten ze ook in Leeuwarden, Groningen, Zwolle, Utrecht en sinds 2018 ook in Tilburg. Zo net voor zijn pensioen is Hoekstra na de opening van die laatste vestiging met zijn notariskantoren van noord tot zuid door heel Nederland te vinden. Onroerende zaken, ondernemersrecht, familierecht, erfrecht, scheepszaken, eigenlijk voor het afhandelen van zaken over de gehele breedte heeft Hoekstra kennis in huis. In totaal zijn er 104 mensen aan het werk. Nee, Yntze Hoekstra zit niet graag stil. “Ik houd van het ondernemerschap. Dat is ook wat me bindt met ondernemers als Rients en Rein van Raethuis.” Sinds vier jaar maakt Hoekstra voor zichzelf gebruik van de diensten van Raethuis. De kantoren van Hoekstra & Partners Notarissen in Utrecht en Tilburg zijn er ook klant. De

OF 2020-01

overige vestigingen (nog) niet. “Ieder kantoor maakt daarin eigen afwegingen. Ze opereren zelfstandig. Wat niet is, kan nog komen. Ik werd geattendeerd op de diensten van Raethuis door een collega. Ik heb daarna een gesprek gehad met Rients en eigenlijk niet meer achterom gekeken.”

Communicatie “Volgens mij is juiste communicatie één van de belangrijkste aspecten die een goede notaris moet beheersen. Een notaris moet iedere dag, ieder moment en ieder tijdstip de eigen waarde in dienstverlening communiceren en waarmaken, daarnaast ook transparant zijn en afspraken nakomen. Zowel richting de klant als richting zichzelf. Deze richtlijnen gelden ook voor een goede accountant. En wat mij betreft doen ze dat bij Raethuis goed. Ze zijn zeer benaderbaar. Als ik bel wordt er opgenomen, of ze bellen heel snel terug. Als ik een vraag heb blijft dat niet lang liggen, maar krijg ik binnen no time een terugkoppeling. Het klinkt zo logisch, maar het is niet vanzelfsprekend. Wat mij betreft blijven Hoekstra & Partners Notarissen en Raethuis nog heel lang samenwerken.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

ha nd

T. 06 51293615 Email info@belabela.nl www.belabela.nl

MC de Sionsberg, Birdaarderstraatweg 70 9101DC Dokkum, 1e etage

ko r be t

Zwannie van der Wal

Bi ad j ve rt

Bela Bela Permanente make-up

Dé houthandel van Noardeast-Fryslân.

Houthandel Barkmeijer

Houten gevelbekleding

Deuren

Houtbewerking

Houthandel Barkmeijer is dé groothandel voor hout, plaatmateriaal, deuren en isolatie voor de professionele verwerker. Naast de handel in deze producten, bewerken wij veel hout in onze machinale afdeling.

Houthandel J. Barkmeijer & Zn. B.V.

Riddersmaweg 2 9291 NC Kollum

T 0511 45 25 25 F 0511 45 34 07

E verkoop@barkmeijerbv.nl I www.barkmeijerbv.nl

BEDRIJFSUITJES

UW DAGJE GIETHOORN BEGINT HIER

in Giethoorn

ARRANGEMENTEN in Giethoorn

TEAMBUILDING

VERGADEREN

in Giethoorn

FAMILIEFEESTEN in Giethoorn

WIJ VERZORGEN DE BOEKINGEN & RESERVERINGEN VOOR ALLE BEDRIJVEN IN GIETHOORN VOOR DEGENE DIE DE RESERVERING PLAATST HEBBEN WE EEN LEUKE ATTENTIE VERMELD DAARVOOR BIJ UW RESERVERING OF BOEKING: IK BIN IN ECHTE FRIES!

NEEM SNEL CONTACT MET ONS OP:

INFO@GIETHOORN.COM

0521 36 0099

De ondernemer en alimentatie anno 2020 In Ondernemend Friesland publiceren diverse columnisten over hun vakgebied. Dat doen ze allemaal op geheel eigen wijze. In deze editie: mr. Karin Rientjes, notaris-(scheidings)mediator in Sneek. Onderwerp: De ondernemer en alimentatie anno 2020. Scheiden is ingrijpend. De onderneming moet door en jij en je gezin ook. Hoe zal het financieel gaan? Er is nieuwe alimentatiewetgeving dit jaar. Is er ook specifiek voor de ondernemer iets nieuws? Nee, niet anders dan voor de nietondernemer. Tja, de relatie heeft veel te lijden gehad onder de vele uren die je als ondernemer draaide. Het was vaak knokken tegen de disbalans tussen het gezinsleven en het ondernemerschap. Jullie hebben het daardoor wel financieel goed gehad. Een en ander heeft wel gevolgen voor de te betalen alimentatie. Voor de kinderalimentatie is de wet ongewijzigd gebleven. Hoofregel: de duur van de partneralimentatie is beperkt tot de helft van de duur van het huwelijk, met een maximum van 5 jaar. Eindigt een huwelijk na 11 jaar, dan duurt de partneralimentatieplicht in beginsel 5 jaar. Eindigt het huwelijk na 6 jaar, dan is de duur 3 jaar. Over de uitzonderingen op de hoofdregel kan de lezer altijd even contact opnemen met mij.

Onderneming moet dĂłĂłr Het is niet altijd duidelijk wat de draagkracht van een ondernemer is, omdat de winsten van het bedrijf in de regel niet gelijk zijn. Daarom wordt gekeken naar verdiensten in het verleden en de verwachtingen voor de toekomst. Denk daarbij onder andere aan jaarstukken, belastingaangiften en prognoses. Voor een stabiele voortzetting van de onderneming, dient er tevens op gelet te worden dat niet meer winst uit het bedrijf gehaald wordt dan mogelijk is. Voor het levensonderhoud van alle betrokkenen is het immers van belang dat de onderneming door kan gaan.

Op de balans van de BV zie je soms de post "rekening-courant directie" staan. Dit geeft doorgaans het bedrag weer dat de DGA voor privĂŠ uitgaven heeft geleend van de BV. Ook van dit geld heeft het gezin geprofiteerd. Met dit bedrag wordt rekening gehouden bij het bepalen van de behoefte aan alimentatie. Dat wil niet zeggen dat van jou als DGA gevergd kan worden dat je je bij de BV in de schulden moet blijven steken om een hogere alimentatie te kunnen betalen.

Zwart geld Soms laat een ondernemer zich uitbetalen buiten de boeken om, zodat er geen belasting over wordt afgerekend. Wat moet de alimentatiegerechtigde hiermee? Als deze kan aantonen dat hierdoor meer uitgegeven werd dan er binnenkwam, dan zal ook dit zwarte geld meegenomen worden bij het berekenen van de behoefte van het gezin en de verschuldigde alimentatie. Maar ook hier geldt: je kunt niet van de ondernemer verwachten dat hij zwart geld blijft verdienen om een hogere alimentatie te kunnen voldoen.

mr. Karin Rientjes, notaris-(scheidings) mediator in Sneek www.rientjesnotariaat.nl

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

foto: Jolanda Siemonsma

OF 2020-01

Ondernemend Friesland, 30 jaar

Rijk worden met de goeroes, recap De rente blijft maar laag staan en iedereen roept dat beleggen de enige manier is om je kapitaal weg te zetten. Echter: je hebt beleggen en beleggen. Er zijn zoveel opties: dividend-fondsen, aandelen, opties, CV’s, kunst, of gewoon: investeren in jonge bedrijven. Hoofdredacteur Menno Bakker probeert het al vijftien jaar als hobby belegger. ‘Vallen en opstaan en dat ongeveer tien keer per jaar’, zo typeert de getergde journalist zijn strategie, wanneer we ernaar vragen. En dus besloten we het gewoon maar aan ondernemers die er verstand van hebben te vragen. In een korte nieuwe serie ‘Rijk worden met de goeroes’ gaven we Friese ondernemers of ondernemers actief in Friesland een virtuele 100.000 euro’s en vroegen: waar zou jij dit in beleggen? In deze eerste editie: Alan van Griethuysen van NPEX. Als bonus: de bijdrage van onze hoofdredacteur: drie tips hoe het vooral niet moet. Stel: u krijgt in 2020 100.000 euro. Waar zou u dit geld in investeren?

Naam Alan van Griethuysen Bedrijf NPEX Mail a.vangriethuysen@npex.nl

Waarom ging dat niet goed?

NPEX is in 2009 van start gegaan.

Ik zou 1/3e deel liquide houden, 1/3e deel in een duurzaam beleggingsfonds stoppen met een middelmatig risico en 1/3e deel spreiden over NPEX proposities.

Wat doen jullie?

U kunt vast wel uitleggen waarom

Ik verkocht een deel van mijn positie in de duikvlucht. Achteraf was het beter geweest als ik was blijven zitten. De markt corrigeerde vanzelf weer. De les is: Als je geschoren wordt, moet je stil zitten. Dat is een oude beursgezegde die nog steeds telt.

Via de NPEX-effectenbeurs komen ondernemingen aan financiering door de uitgifte van certificaten van aandelen en/of (achtergestelde) obligaties. Deze aandelenen obligatieproposities worden aangeboden aan particuliere en institutionele beleggers die een rekening hebben bij NPEX. Vervolgens zijn deze effecten verhandelbaar op de NPEXeffectenbeurs.

Ik ben een redelijk defensieve belegger en ik wil posities hebben waar ik niet teveel naar om hoeft te kijken.

Wat is de beste investering die u ooit heeft gedaan?

Wanneer bent u uw bedrijf begonnen?

OF 2020-01

Wat is de slechtste investering die u ooit heeft gedaan? Voor mijn gevoel heb ik nog geen slechte investeringen gedaan. Wel heb ik een keer een harde les geleerd tijdens een beurscorrectie.

Ik heb 12 jaar geleden een vakantiewoning aan het water in Friesland gekocht.

En waarom? Het hele gezin geniet van dit mooie plekje. Plezier is het mooiste rendement.

Drie tips voor het verdampen van kapitaal Kapitaalverdamper 1: ongelukkige timing. Dat is de pest met beleggen. Je kunt nog zoveel beeldschermen voor je hebben en bovenop het nieuws zitten; je wordt altijd verrast. Zelf heb ik 12.000 gulden verdiend door te speculeren op een meevallende millenniumwisseling. Er was veel angst vooraf en ik gokte erop dat het wel zou meevallen met al die computers die zouden flippen. Dat was raak. Maar ach, Al Quaida en de Twin Towers heb ik helaas heel slecht kunnen voorspellen. Op 14 september 2001 raakte ik dat bedragje al weer kwijt. Kapitaalverdamper 2: Zitten blijven tijdens het scheren Oktober 2009 was een klotemaand. Lehman Brothers was al lang omgevallen en op 1 oktober 2009 riep Pieter Lakeman in het tvprogramma Goedemorgen Nederland spaarders op om hun geld weg te halen bij DSB. Een faillissement zou gedupeerden meer kansen bieden om schade te verhalen. De bank liep leeg, maar ook alle andere financiële waarden krijgen klappen. Ik liep forse schade op, maar herinner mij een lesje van een online beleggingscursus ‘Wanneer je geschoren wordt moet je stil blijven zitten.’ Dat deed ik, met als treurig gevolg dat ik vele dagen achter elkaar nóg meer verliezen op mijn bordje kreeg. De les die ik leerde: wanneer je het je kunt permitteren moet je inderdaad blijven zitten. Aandelen zijn historisch gezien nu eenmaal de beste belegging. Maar wanneer je niet alles kunt zien verdampen zonder persoonlijk failliet te gaan kun je beter uit de kappersstoel opstappen, desnoods met een snijwondje. Kapitaalverdamper 3: Het miskennen van geluk Storytelling op zijn Grieks: Icarus en zijn vader Daedalus worden gevangen gehouden op Kreta, door koning Minos. De twee willen ontsnappen. Daedalus bouwt daarom grote vleugels en wanneer dit knutselstukje klaar is bevestigt hij de vleugels met was op zijn lichaam en op het lichaam van zijn zoon. Hij waarschuwt Icarus ook: kom niet te dicht bij de zon. De hitte kan de was doen smelten. Het vliegen gaat geweldig en Icarus wordt tóch overmoedig. Hij komt te hoog en op het moment dat hij de smeltende was ruikt is het al te laat en stort hij neer. Kortom: denk bij langdurig succes op de beurs nooit dat je slim bent, of dat je een goede belegger bent. Je hebt gewoon een tijdje geluk gehad.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

An Moorman An Moorman, 32 jaar. Studeerde Nederlands. Gespecialiseerd in woordvoering. Voor haar overstap naar de zuivel werkte ze als woordvoerder in de financiële sector. Hobby’s: yoga, reizen, lezen. Boek dat veel indruk maakte: ‘De kleine Johannes’ van Frederik van Eeden. ‘Een prachtig boek, dat al in 1884 werd gepubliceerd. Het is niet alleen een sprookje, maar ook een verhaal over idealisme, het zoeken naar geluk en respect voor je medemens en de natuur.’

Forse uitbreiding Ausnutria in zuivelhub Heerenveen De internationale zuivelonderneming Ausnutria gaat fors uitbreiden in Heerenveen. Met de expansie kan de onderneming de productie flink opschroeven. Communicatieadviseur An Moorman geeft tekst en uitleg.

OF 2020-01

Wat gaat er precies gebeuren?

Zijn er meer voordelen?

‘Er komt een ultrafiltratie-installatie voor het filteren van eiwitten uit geitenwei, een melkverwerkingsfaciliteit om melk te verwerken tot basepoeder, dat is de basis voor de flesvoeding, en een blikfabriek. Dat laatste is een gedeelde investering met Trivium. Zij zijn marktleider in verpakkingen voor zuigelingenvoeding in Europa en een van de belangrijkste spelers in andere markten voor metalen verpakkingen’.

‘De fabriek wordt geïntegreerd met onze huidige fabrieken voor droog mengen en verpakken. Er komt een verbindingsbrug tussen de verpakkingsfabriek en de andere fabrieken. Dat is winst met het oog op voedselveiligheid en hygiëne. Al met al praat je over een productiecapaciteit voor meer dan 150 miljoen blikken in de komende jaren. We hebben een contract voor tien jaar getekend om verschillende blikformaten te produceren. Ook voor onze fabriek in Leeuwarden.’

Waarom een eigen blikfabriek?

Ausnutria is inmiddels een gerespecteerde werkgever in het noorden. Zorgt de expansie opnieuw voor banen?

Maar in het noorden zijn we een bekende naam. Een werkgever die zich verbonden voelt met de noordelijke regio in het algemeen en met Friesland in het bijzonder. Friesland is een mooie provincie om te wonen en te werken. Het is mooi om te zien dat Heerenveen een sterke zuivelhub is geworden. Een prima plek om je hoofdkantoor te vestigen. Dat gaat eind 2022 gebeuren. Als alles volgens plan verloopt verhuist ons hoofdkantoor dan van Zwolle naar Heerenveen.’

Wat is jullie missie? ‘Met een blikproductieproces op locatie waarborgen we de stabiele en efficiënte levering van hoogwaardige blikken. Daardoor kunnen we nog beter bijdragen aan de groeiende vraag naar zuigelingenvoeding. De fabriek wordt uitgerust met de modernste productieprocessen en state-ofthe-art machines.’

‘We zijn een uitgebreid wervingsproces gestart om technisch personeel te werven. Voor ons én voor Trivium. Zo dragen we ons steentje bij aan de noordelijke werkgelegenheid. Voor de gemiddelde consument is Ausnutria waarschijnlijk geen bekende klank.

‘We willen een bijdrage leveren aan de beschikbaarheid van gezonde en nutritionele flesvoeding, zodat ouders en verzorgers die aangewezen zijn op het gebruik van flesvoeding voor hun kind toegang hebben tot hoogwaardige producten. Met een hoge kwaliteit producten en diensten voeden we de gezonde ontwikkeling van kinderen én de zakelijke groei van onze klanten.’

De beursgenoteerde onderneming Ausnutria heeft wereldwijd tien fabrieken, waarvan vijf in Nederland. De activiteiten variëren van R&D, inzameling van melk, verwerking, productie en verpakking tot marketing en sales van zuigelingenproducten naar Europa, Noord- en Zuid-Amerika, het Midden-Oosten, Rusland, China en andere Aziatische landen. Ausnutria heeft wereldwijd ongeveer 4000 werknemers. In Nederland zijn dat er ruim 700. Het bedrijf is uitgegroeid tot een van de grotere bedrijven in de kindervoeding. De baby- en kindervoeding wordt wereldwijd verkocht, onder andere onder de merknamen Kabrita en Neolac.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Vanaf de snelweg is het kleurige gebouw goed te zien, voor wie weet dat het er staat: het gloednieuwe Nationaal Testcentrum Circulaire Plastics (NTCP), op industrieterrein Haskerveen bij Heerenveen. In mei gaat het officieel open, maar het team van het NTCP is al druk bezig met onderzoeksvragen. Samen met aanjagers van de Vereniging Circulair Friesland mogen we er alvast rondsnuffelen.

Met Circulair Friesland op bezoek bij het NTCP

â&#x20AC;&#x2DC; Plastic is een prachtig productâ&#x20AC;&#x2122; 66

OF 2020-01

Willemien Veele, aanjager Kunststoffen bij Circulair Friesland: “Het idee voor het NTCP komt vanuit een aantal van onze leden. Omrin, NHL Stenden en Lankhorst Recycling waren samen betrokken bij een project met Philips, waarbij een bepaald type plastic getest werd op recyclebaarheid. Voor die testen moest worden uitgeweken naar Duitsland, een kostbare en langdurige zaak. Circulair Friesland zette de betrokken leden bij elkaar en vroeg: wat missen jullie en wat hebben jullie nodig? Eén van de faciliteiten die duidelijk ontbrak, was een onafhankelijk testcentrum waar niet op labschaal, maar op pilotschaal verpakkingsmateriaal getest kan worden. Het NTCP geeft ons antwoorden op de vraag: ‘hoe kunnen we materiaal hoger op kwaliteit brengen, zodat het beter hergebruikt kan worden?”

Onafhankelijk testcentrum Martine Brandsma sloot zich al gauw als kwartiermaker aan bij de ontwikkeling van het testcentrum, inmiddels is ze directeur van het NTCP. “We zijn begonnen met onderzoeken hoe de afvalverwerkings- en sorteringsketen in elkaar zit. We kwamen al snel tot de conclusie dat de manier waarop wij de circulariteit van verpakkingsmateriaal willen onderzoeken en vergroten, nog niet wordt gedaan. Er is simpelweg nog niet zo’n centrum in Nederland – en zelfs niet in Europa. Dat is ook de reden dat het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) meteen geïnteresseerd was.” De investering van drie miljoen euro die nodig was om het NTCP tot stand te brengen, is bijeengebracht door de Rijksoverheid, Provincie Fryslân en het Afvalfonds. “Maar wij zijn een volledig onafhankelijke organisatie”, benadrukt Martine. “Het NTCP werkt met de hele afval- en verpakkingsketen: van alle afvalinzamelaars en recyclers, tot en met de bedrijven die verpakkingsmateriaal op de markt brengen, maar ook merkeigenaren, retailers en onderwijsen kennisinstellingen.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Doel: de plastic kringloop sluiten Plastic uit afval kan opnieuw worden gebruikt. Zo blijven de grondstoffen in omloop. Het NTCP wil de technieken voor het sorteren en recyclen van kunststof verpakkingen verbeteren, om het aandeel gerecyclede plastics in verpakkingen flink te vergroten. Samen met – en in opdracht van - bedrijven test het NTCP onder andere sorteerbaarheid van verpakkingen en nieuwe scheidings- en wastechnieken. Fabrikanten kunnen die kennis gebruiken om hun verpakkingsmateriaal aan te passen, zodat deze na het eerste gebruik goed gesorteerd, gerecycled én hergebruikt kunnen worden. “Een fabrikant kan ons vragen: wij hebben een nieuwe verpakking ontwikkeld, hoe gedraagt deze verpakking zich in een afvalstroom, op basis van de materialen waarvan het gemaakt is. Eigenschappen zoals gewicht, vorm en kleur hebben invloed op de sorteerbaarheid van kunststof verpakkingen”, legt Martine uit. “Als jouw verpakking bijvoorbeeld ‘te licht’ wordt bevonden, wipt ‘ie op de sorteerband richting de reststroom afval die niet recyclebaar is. Erg jammer, vooral als de fabrikant met zijn nieuwe verpakking juist zijn aandeel probeerde te leveren aan de circulaire economie. Wij kunnen zo’n fabrikant helpen om maximaal voordeel te behalen uit zijn innovaties.”

Circulaire economie versnellen De handige locatie van het NTCP, vlakbij de sorteerfaciliteiten van Omrin en de Recyclefabriek van Morssinkhof Plastics, geeft het Testcentrum de mogelijkheid om afvalstromen te testen. “Je kunt je afvragen: moeten afvalverwerkers hun sorteerlijnen aanpassen zodat meer kunststof verpakkingen in de ‘recyclecategorie’ terechtkomen, of moeten fabrikanten hun verpakkingen aanpassen op de detecteerbaarheid van de bestaande sorteermachines? Bij het NTCP zoeken we antwoorden naar deze vragen en faciliteren wij alle spelers in de plastic afvalketen. Daarbij richten wij ons op het verkleinen van de reststroom én op het adviseren over hergebruik en toepassingen voor gesorteerd materiaal.” Op dit moment gaat er nog veel materiaal verloren. Eeuwig zonde, vinden zowel het NTCP als Circulair Friesland. Willemien Veele: “We hebben meer kennis nodig, en die brengt het Testcentrum. Samen met hen

OF 2020-01

Gaat u rustig zslapen, terwijl wij waken!

OPEN DAG FAMILIEDAG

4 APRIL 2020

RONDLE IDING TIMMER DORP SPRINGK USSEN HAPJE/D RANKJE

Altijd al willen weten hoe onze duurzame woningen uit de fabriek komen? Ontdek het tijdens onze open dag op 4 april! Van 11.00 tot 15.00 is iedereen van harte welkom.

VDM Woningen - De Buorren 40a - 9289 HH Drogeham - www.vdmwoningen.nl/familiedag /vdmwoningen

en bedrijven, onderwijsinstellingen als NHL Stenden, afvalverwerkers zoals Omrin en wij als ‘verbinders en aanjagers’ bundelen we onze kennis en ontwikkelen deze verder naar praktijktoepassingen. Zo helpen we de circulaire economie versnellen.” Het NTCP werkte de afgelopen maanden al aan een zestal projecten, waarbij prototypes werden getest. “Ons doel voor dit jaar is dat onze onderzoekslijnen gaan draaien, zodat we met projecten aan de slag kunnen, innovatie kunnen stimuleren en onze database aan kennis uit kunnen breiden, om analyses te kunnen doen”, aldus Martine. Die partijen, dat zijn ook bijvoorbeeld TNO, alle Nederlandse universiteiten, multinationals en de Rijksoverheid.

Transitie naar ‘design for recycling’ Willemien: “Plastic is een prachtig product. Het voorbeeld van een licht kunststof bakje dat jammer genoeg in de reststroom belandt en dus niet wordt gerecycled, laat zien dat minder materiaal gebruiken niet altijd duurzamer is. De afvalketen is heel complex.” Martine: “We moeten toe naar ‘design voor recycling’: bij het

ontwerp van een verpakking al in gedachten houden hoe die verpakking zo goed mogelijk hergebruikt kan worden. We gaan een transitie van ons afvalsysteem in. Niet meer: hoe kom ik op een fatsoenlijke manier van mijn afval af, maar: afval bestaat – bijna – niet meer, het zijn potentiële grondstoffen.” Willemien: “Als Circulair Friesland gaan we natuurlijk voor die transitie! Optimale verpakkingsontwerpen zorgen voor waardebehoud, als aanjager zetten wij in op bewustwording daarover. Maar we moeten ook de technische infrastructuur hebben die recycling op hoog niveau mogelijk maakt en daar speelt het NTCP een grote rol in.” Samen met NHL Stenden zijn Willemien en Hanneke Schmeink, aanjager Toerisme en Recreatie bij Circulair Friesland, bezig met projecten over bewustzijn, preventie en design. Willemien: “Ondernemers geven aan behoefte te hebben aan meer kennis over circulair verpakkingsmateriaal. Een koekjesfabrikant bijvoorbeeld, wil wel een verpakking om zijn koekjes heen hebben, maar is zich tegelijkertijd bewust van zijn aandeel in de afvalstroom. Kan zijn verpakkingsmateriaal

wel hergebruikt worden? Grote bedrijven moeten hun verantwoordelijkheid nemen in deze transitie.” Hanneke: “Ook recreatieondernemers hebben behoefte aan meer kennis. Zij willen bijvoorbeeld wel rietjes gebruiken en hun gasten shampoo en zeep aanbieden, maar zijn zich óók bewust van hun aandeel in die afvalstroom.” Bewustwording begint bij de jeugd, vinden zowel het NTCP als Circulair Friesland. Martine: “Wij willen straks met de recyclebus of -container scholieren de plastic recycling ‘echt laten beleven’. We leren ze de impact van slordig omgaan met afval, dat afval niet altijd afval is, en dat er verschillende soorten plastic zijn. Dan gaan ze zelf hun eigen afval sorteren en met verschillende bewerkingsstappen verwerken tot een nieuw product.” De boer op, het verhaal vertellen, maar vooral: doen. Martine: “In deze regio krijgen we dingen écht voor elkaar. En dat moet ook wel. Doelstellingen van gemeenten en bedrijven om in 2025 circulair te zijn, zijn heel ambitieus. We kunnen niet meer wachten: 2025, dat is overmorgen!”

Circulaire initiatieven Circulair Kwartier Hanneke: “Een mooi circulair voorbeeld op het gebied van onder andere afval is het Circulair Kwartier in Leeuwarden. Lab Circularity, een initiatief van onder andere NHL Stenden dat wordt ondersteund door de gemeente Leeuwarden en Circulair Friesland, werkt samen met winkeliers en horecaondernemers aan gezamenlijke vragen over circulariteit. Veel afval van deze ondernemers komt in de restbak terecht. Dat kan anders.” Willemien: “Samen met studenten onderzoeken we: wat kunnen we met materialen die in het restafval terechtkomen? Kunnen deze ondernemers andere materialen gebruiken?”

Plasticvrije horeca Hanneke: “Tijdens de Ontwerp Pressure Cooker, die plaatsvond tijdens de Week van de Circulaire Economie begin februari, ontwierpen Friese horecaondernemers oplossingen om zoveel mogelijk plasticvrij te worden, én om de plastics die ze wel

gebruiken circulair in te zetten door hergebruik. Ondernemers worden hiertoe ook uitgedaagd door hun gasten: die hebben al een mentaliteitsverandering ondergaan. Mensen zijn thuis gescheiden afvalinzameling gewend, zich bewust van de noodzaak, en willen dat ook bij recreatieondernemers zien.”

inzetten om afval te voorkomen en op te ruimen.” Van afval kun je bovendien nieuwe dingen maken, zoals jassen van visnetten. “Zo geef je er opnieuw waarde aan.” Circulair Friesland wil dit project verder opschalen, kennis uitwisselen en partijen verder aan elkaar verbinden.

Afvalverwerkingspilot op de Wadden Plasticvrije Waddenzee Op initiatief van Rijkswaterstaat is in 2019 gestart met een project om de Waddenzee en de kusteilanden plasticvrij te maken per 2025: de Community Plasticvrije Waddenzee. Willemien en Hanneke vertellen: “Ondernemers, overheden en burgers werken samen, met als doel afval te voorkomen en bestaand afval op te ruimen. Festival Into The Great Wide Open heeft al een systeem om ‘plasticvrij’ te zijn. Tijdens de editie van 2019 hield Circulair Friesland samen met gemeente Vlieland, Lab Vlieland en twintig ondernemers een toertocht, zodat ook de recreatieve sector zich gaat

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Op de Wadden loopt bovendien een pilot om het systeem van afvalinzameling anders in te richten. Willemien en Hanneke: “Het afval van recreatieondernemers is eigenlijk identiek aan dat van huishoudens, maar dan op grotere schaal. Toch wordt het gescheiden ingezameld, als bedrijfsafval. De pilot waar we mee bezig zijn, dient om samen met ondernemers en overheden te onderzoeken of we op de eilanden het afvalinzamelingsysteem anders kunnen inrichten, onze rol is wederom om partijen bij elkaar te zetten.”

OF 2020-01

Ids van der Iest in Japan

â&#x20AC;&#x2DC;Onder de indruk van de manier waarop men hier conflict in het dagelijks leven vermijdtâ&#x20AC;&#x2122;

OF 2020-01

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Je bent in 2019 naar Japan gegaan: waarom? Japan heeft mij van jongs af aan aangesproken. Soms zijn er van die landen, die je zonder duidelijke reden in hun grip houden. Japan is dat voor mij. De combinatie van de talrijke tradities en anderzijds juist de meest innovatieve ontwikkelingen zorgen ervoor dat ik steeds terugkom. Dit is alweer de vijfde keer, en de tweede keer voor langere tijd.

Wat doe je precies in Japan?

Hoe heb je de reis ervaren?

Als pas-afgestudeerde van de bachelor Japanstudies aan de Universiteit Leiden, heb ik een droomstage gevonden in Tokio. Ik werk zes maanden als stagiair op de Nederlandse ambassade, op de afdeling Publieksdiplomatie, Politiek en Cultuur. Ik kom hier dus in aanraking met een enorm breed scala aan onderwerpen.

Een half jaartje is te kort! Het leven in Tokio bevalt me enorm goed. Je kunt hier voor de helft van de Nederlandse prijs buiten de deur eten, op elke straathoek vind je een supermarkt en het openbaar vervoer is รกltijd op tijd. Soms mis ik een stad als Leeuwarden, waar ik geboren en getogen ben, wel een beetje, vanwege de rust die je daar vindt. Maar als je een tijdje in Tokio woont, vind je zelfs hier plekken om tot rust te komen. Met een uurtje treinen zit je al in de bergen. Ook mijn stage is geweldig. Ik heb een goed beeld gekregen van de unieke relatie tussen Nederland en Japan, die al honderden jaren oud is. Mijn tijd in Tokio heeft me zelfs gemotiveerd om een baan als diplomaat na te streven. Wie weet vertegenwoordig ik ooit direct de belangen van Nederland in Japan. Niet geschoten is altijd mis!

Wat is het meest opvallende aan het land waar je verbleef? Uiteraard stond ik wel even te kijken toen de grond onder mijn voeten voor het eerst heen en weer begon te schudden. Drie aardbevingen en twee orkanen verder, kijk ik hier niet meer zo van op.

OF 2020-01

Maar het meest opvallende vind ik toch wel de piekfijne organisatie van álles. De Japanners krijgen het voor elkaar om in een stad met bijna veertien miljoen mensen overal netjes in de rij de staan, geen afval op straat te gooien, niet op elkaar te schelden in het verkeer en zelfs de openbare wc’s zijn overal schoon. Het is alsof men heeft besloten: ‘als we hier als mieren op elkaar moeten leven, laten we het dan een beetje makkelijk maken voor elkaar.’ Dit is iets wat ik in Nederland soms een beetje mis.

Wat is een opmerkelijk voorbeeld van het leven, of het zakendoen, of de ethiek? Waar Nederlanders en Japanners elkaar echt tegenkomen is in de directheid van Nederlanders en de indirectheid van Japanners. Waar bij een vergadering in Nederland iedereen zijn mening op tafel legt en met elkaar discussieert, is een beslissing in Japan vaak al gemaakt in de wandelgangen, nog voordat de vergadering heeft plaatsgevonden. Waar een Nederlander eerlijk zegt: “vanavond heb ik niet zo’n zin om de deur uit te gaan”, zegt een Japanner: “vanavond is een beetje…”. Het levert vaak ongemakkelijke momenten op als je dan op z’n Nederlands doorvraagt: “wat ga je dan doen vanavond?”. Van dit verschil in directheid kunnen we denk ik het meeste leren van elkaar. Wat ik heb opgestoken van Japanners is dat het niet altijd nodig is om maar steeds te roepen wat je ergens van vindt.

Is er ook iets misgegaan, of tegengevallen? Gelukkig is er niks tegengevallen, maar de eerste week was wel lastig. Wanneer je het

moet doen met een kamer van veertien vierkante meter, waarvoor je ook nog eens het dubbele betaalt van de gemiddelde huurprijs in Amsterdam, spookt het wel door je hoofd: ‘waarom doe ik dit ook alweer?’ Ook heb ik natuurlijk een stuk minder sociale contacten in Tokio dan in Nederland. Dit heeft wel weer veel tijd gegeven voor zelfreflectie. Ik denk dat ik nu met zekerheid kan zeggen dat ik me gemakkelijk aanpas aan vreemde omgevingen en het er ook naar mijn zin heb. Tijdenlang op dezelfde plek blijven, is voor mij niet is weggelegd.

Welke les neem jij mee naar huis? Nederland is een geweldig land. Japan vind ik ook een geweldig land. Je thuis kunnen voelen in twee landen is een luxe waar ik me erg bewust van ben. Wat ik zeker meeneem naar Nederland, is dat ik me meer wil inzetten voor de maatschappij die we met z’n allen vormgeven. Japan heeft natuurlijk ook zeker maatschappelijke problemen, maar ik ben erg onder de indruk van de manier waarop men hier conflict in het dagelijks leven vermijdt. Ik vind het zelf ook niet altijd nodig om mijn mening te ventileren, ik heb een enorme hekel aan mensen die voorpikken (en nog meer aan mensen die afval op straat gooien) en in het verkeer verontschuldig ik me vaak automatisch, zelfs als ik niet fout zit. Ik denk dat dit de kleine dingen zijn die het leven van de mensen om je heen ook nét iets makkelijker kunnen maken. In het Japans noemen ze dit ‘omoi-yari’.

Ids van der Iest Bedrijf Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden in Japan Functie Stagiair Geboren 05-02-1994 (25) Geboorteplaats Leeuwarden Burgerlijke staat Ongehuwd Hobby’s Taal, politiek, kunst, gamen, zang, gitaar, planten.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

in control

Wij zijn Lievense!

Nieuwbouw  Verbouw 

Renovatie  Onderhoud 

www.janhooghiemster.nl Boerfinne 12, 9064 DG Aldtsjerk 058 256 10 71 info@janhooghiemster.nl

Vanaf 1 september 2018 heten wij niet meer LievenseCSO of Bartels. Voortaan zijn wij Lievense! Een multidisciplinair advies- en ingenieursbureau op gebied van bouw, infra, water en milieu. Dagelijks staan onze 300 medewerkers van 10 locaties, waaronder vanuit Leeuwarden, voor je klaar.

BOUW

INFRA

MILIEU

WATER

lievense.com

Bourboomweg 26 Bourboomweg 26 9112 HL Burdaard 0519-2415509112 HL Burdaard www.TWA-architecten.nl 0519-241550 info@twa-architecten.nl www.TWA-architecten.nl

info@twa-architecten.nl

Vergroot je eigen toegevoegde waarde Als je wilt dat er iets verandert in jouw leven of organisatie, omdat het niet gaat zoals jij zou willen, aan wie of wat ligt dat dan? Hoor je jezelf wel eens klagen over dingen buiten jezelf? Over je medewerkers? Over de regels, of wat dan ook? Dan is het tijd voor actie. NLP helpt je om buiten de kaders te denken. Als je blijft denken dat de mensen om je heen het anders zouden moeten doen, zal er niets veranderen. Iemand anders veranderen, is dat wel eens gelukt? Nee dus. Het is een bekend gegeven: als je zelf verandert zal jouw omgeving mee veranderen. Durf je als mens open en eerlijk naar jezelf te kijken, dan zal dat direct resultaat hebben op alle mensen in jouw omgeving.

niet uitkomt. Kijk samen met een coach of teamtrainer naar wat beter kan en vooral: wat bij kan dragen aan meer effectiviteit of winst. Blijf niet doorgaan op een ingesleten pad als het resultaat hetzelfde blijft. De afgelopen maanden heb ik zelf een coach in de arm genomen en hiermee mijn bedrijf en persoonlijke leven verder ontwikkeld. Dit heeft mij en mijn bedrijf nieuwe energie gegeven.

Waar kun je beginnen?

Regel 1: Focus op wat je wilt Waar wil je naartoe? Geef het goede voorbeeld. Ga als manager/leider met mensen om zoals je wilt dat jouw medewerkers met elkaar en met jou omgaan. Als openheid en eerlijkheid belangrijke waarden zijn in je bedrijf, doe het dan voor.

Kies Koers werkt met teams en hun leidinggevenden aan persoonlijk leiderschap, op basis van NLP en Deep Democracy (i.s.m. Ellen Boswinkel). We maken een op maat gesneden training voor elke situatie, zodat we zeker weten dat het traject zijn vruchten afwerpt.

Regel 2: Neem zelf het stuur in handen Doe iets waar je zelf iets aan kunt doen! Als je wilt dat jouw medewerkers zich ontwikkelen, neem dan zelf ook een stap om je te ontwikkelen. Leer iets nieuws en pas het toe. Nieuwe wegen en nieuwe oplossingen voor vraagstukken vinden kan alleen buiten je comfortzone.

Regel 3: Onderneem actie!

Hoe krijg je meer plezier in wat je doet en kun je tegelijk anderen en de organisatie versterken? Door je eigen toegevoegde waarde te vergroten!

Doe het eens anders: neem jezelf onder de loep. Neem een expert in de arm als je er zelf

Ymkje de Vries is eigenaar van Kies Koers, hĂŠt NLP-instituut van FryslĂ˘n. Ze is gecertificeerd NLP Trainer, Master Coach, NLP Coaching trainer en ook Hypnose trainer. Kijk voor meer informatie op www.kieskoers.nl. Reageren op deze column? Mail info@kieskoers.nl

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Tien jaar Water Alliance

Economisch vliegwieleffect voor de regio

Felicitaties van Evelien Walstra (links) en burgemeester Sybrand Buma van de gemeente Leeuwarden (rechts) voor Hydraloop en de Water Alliance. Buma: ‘Wanneer iemand nu nóg niet weet dat Leeuwarden een waterstad is dan weet ik het niet meer’

OF 2020-01

Water Alliance bestaat in 2020 tien jaar. Circa tweehonderd gasten blikten in januari van dit jaar in het WTC WestCord Hotel in Leeuwarden terug op het dubbele lustrum. Dit in het kader van het symposium WaterLink. “Wanneer ik terugkijk op tien jaar Water Alliance, zie ik een enorme dynamiek, met een vruchtbare samenwerking tussen tal van partijen, aldus de door de Nederlandse overheid aangestelde watergezant Henk Ovink.” Een mooi voorbeeld van waar deze goede samenwerking vanuit de Water Alliance toe kan leiden: de internationale doorbraak van Leeuwarder bedrijf Hydraloop Systems. Ondernemend Friesland in gesprek met twee hoofdrolspelers: Arthur Valkieser, CEO van Hydraloop en Hein Molenkamp directeur van de Water Alliance.

Feestelijke viering tien jaar Water Alliance: het hele team op het podium in het WTC Leeuwarden (foto Lucas Kemper)

Arthur Valkieser:

‘Stormachtige groei is eigenlijk slechts een bedrijfskundig probleem’ Het is bijna niet voor te stellen, maar nog even voor wie het heeft gemist: wat is er in januari van dit jaar met jullie gebeurd? Hydraloop is een waterrecyclingsysteem voor huishoudens, dat het water van de douche en wasmachine opvangt en zuivert voor hergebruik. Wij wonnen hiermee in januari de belangrijkste prijzen, waaronder The Best of the Best op de Consumer Electronic Show (CES) in Las Vegas. Dat is een zeer grote en prestigieuze beurs. Dat heeft voor ons een enorme versnelling gebracht, met een overdonderende hoeveelheid mediaaandacht. We hadden in ons businessplan staan dat we ieder jaar speciale focus zouden hebben op het veroveren van een specifieke regio in de wereld. Dat kan nu niet meer. De aanvragen komen nu uit alle delen van de wereld binnen.”

wint is dat een fijne bevestiging van dat wat je al dacht: dat je iets bijzonders hebt. Het geeft je een mentale boost. We zijn door de Water Alliance het afgelopen jaar ook in contact gebracht met een aantal belangrijke internationale organisaties.

En nu? We kunnen ons voorstelen dat jullie nu volop in de groeistuipen zitten. Ja dat is goed uitgedrukt. We hebben het gevoel dat we onze grootste hobbel naar succes nu hebben genomen. Ineens kent iedereen ons en ligt er een wereldmarkt voor ons open.

Stormachtige groei is eigenlijk slechts een bedrijfskundig probleem. Dat is op te lossen. Opschalen dus; resellers zoeken in diverse landen in de hele wereld, mensen aannemen, specialisten inhuren, en productie uitbreiden. Daar zijn we dit jaar keihard mee bezig. Onze productie hebben we succesvol onder kunnen brengen bij Technologies Added in Emmen. We hebben dus na onze vestiging op de WaterCampus enkele jaren geleden met de Water Alliance toegang gekregen tot een enorm netwerk.”

En dat slechts een dik jaar nadat jullie de WIS award van de Water Alliance wonnen, in 2018. Ja, de WIS Award was daarbij voor ons een belangrijke stap. Ten eerste omdat meedoen al veel publiciteit oplevert. Maar ook omdat een vakjury van respectabele experts jouw innovatie kritisch tegen het licht houdt. Wanneer je dan

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Sabine en Arthur Valkieser met hun Hydraloop.

OF 2020-01

te!

Brandemeer 8

NULLAST

Industrieterrein De Ekers 8502 TV JOURE

De IJzeren Man Dak- & gevelbeplating

Brandemeer 8 Industrieterrein De Ekers 8502 TV JOURE tel. [0513] - 41 79 00 info@deijzerenman.nl www.deijzerenman.nl

Periodieke keuringen volgens Nen-normen van: - Elektrische gereedschappen NEN 3140 info@deijzerenman.nl - Trappen en ladders NEN 2484 - Rolsteigers NEN 2718 www.deijzerenman.nl

tel. [0513] - 41 79 00

Reparatie en onderhoud van - elektrische gereedschappen - tuinmachines Kalibratie, onderhoud en reparatie van lasers

Wytze Veenstra Houtdraaiersstraat 6b 8601 VG Sneek info@nullast.nl 0515 - 42 69 23 06 - 10 07 32 52

W W W. N U L L A S T. N L

Blijf op de hoogte! Download onze gratis app. Handig... privĂŠ en zakelijk.

Wilt u op de hoogte gehouden worden van actueel nieuws op notarieel gebied? Download via de app store onze app. Wilt u persoonlijk contact? Gratis inloopspreekuur, elke donderdag van 14.00-17.00 uur. Meesterlijk in persoonlijk advies.

Zorgeloos uw VvE uit handen geven? NOTARISKANTOOR Benedictus VvE Beheer ELLEMERS

Persoonlijk Betrouwbaar Betrokken Deskundig Ontzorgen

Telefoon 0515 - 42 98 88 E-mail info@notarisellemers.nl Website notarisellemers.nl Bezoekadres Oude Koemarkt 79, Sneek

NOTARISKANTOOR ELLEMERS Telefoon 0515 - 42 98 88 E-mail info@notarisellemers.nl Website notarisellemers.nl Bezoekadres Oude Koemarkt 79, Sneek

Almastraat 14 8601 EW Sneek info@benedictus-vvebeheer.nl www.benedictus-vvebeheer.nl !

Hein Molenkamp:

‘Werkgelegenheid creëren voor de regio’ En niet alleen binnen de maakindustrie; ook de bedrijven in de creatieve industrie, automatiserings- en besturingssystemen en andere dienstverleners zijn nodig om de groei van bedrijven te ondersteunen. Het gaat dus in onze sector naast technologie ook om disciplines als engineering, marketing, sales, export en veel meer. Dat wij de afgelopen tien jaar dat economische vliegwieleffect hebben weten te bewerkstelligen maakt me trots en geeft energie voor de volgende 10 jaar.

En hoe nu verder? Er zal ook wel heel wat op jullie afkomen Hein Molenkamp op het podium met Nederlands watergezant Henk Ovink. Volgens Ovink voel je rondom Water Alliance en WaterCampus ‘heel veel energie’.

Om maar met de deur in huis te vallen: één van jullie leden wint de WIS Award van de Water Alliance en is ruim een jaar later wereldnieuws. Hoe voelt dat? Dat voelt vooral feestelijk. We zijn uiteraard zeer blij voor Hydraloop. Ze verdienen het; een mooie innovatie en een super gedreven houding als het gaat om business development. En natuurlijk zijn we ook trots, dit is dus wat we willen, bevorderen van Nederlandse innovatieve watertechnologie. Hydraloop brengt zélf met grote regelmaat naar buiten hoe belangrijk hun lidmaatschap van de Water Alliance is voor het ontginnen van markten. We hebben heel erg meegeholpen met zaaien; mooi wanneer een bedrijf kan oogsten.

Kun je iets meer zeggen over dat ‘zaaien’? Wij proberen voor onze leden op diverse plekken in de wereld bruggen te slaan. Naar markten en potentiele opdrachtgevers. Onder andere door al tien jaar op de meest belangrijke waterbeurzen te staan. Dat kun je niet alleen, maar alleen wanneer je met diverse partijen een vuist maakt. En in staat bent goed samen te werken. Met overheden, kennisinstellingen, maar ook met een organisatie als het Netherlands Water Partnership. En via de nauwe contacten die wij wereldwijd met andere belangrijke waterclusters hebben. Denk aan onze GWTHA partner The Water Council in Milwaukee in de VS, waar we Hydraloop

vorig jaar in oktober hebben geïntroduceerd aansluitend op de Weftec beurs in Chicago. Deelname van Hydraloop aan de Consumer Electronic Show (CES) in Las Vegas was natuurlijk met het winnen van de overall Best of CES Award een hoogtepunt en echte doorbraak. Geweldig dat dit er dan uitkomt.”

Samenwerken en werkgelegenheid zijn voor jullie twee belangrijke woorden hebben we begrepen Dat klopt. Bij alle matchmaking en business development die wij nationaal en internationaal doen zorgen we voor matches tussen diverse bedrijven. Belangrijk doel voor ons is werkgelegenheid te creëren voor de regio. De groei van de WaterCampus en zeker van het aantal start ups is dan prachtig, maar vooral ook het (regionale) mkb versterken is van belang. Wij zijn er daarom op gefocust om te zorgen dat ook de maakindustrie en andere toeleveranciers profiteren van de groei van water technologische innovaties. Denk aan producenten van industriële installaties voor waterzuivering, of food-productie. Een bedrijf als Westra Roestvaststaal profiteert bijvoorbeeld heel goed van de groei van ons lid Wafilin Systems die afgelopen maanden een zeer innovatieve installatie opleverde om duurzaam eiwitten te winnen bij Avebe in Groningen. Zo zijn er tal van andere voorbeelden.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Met de stormachtige vraag kan Hydraloop zal Hydraloop de komende jaren flink groeien. Maar uiteraard hoort het bij een innovatie ecosysteem zoals we dat op de WaterCampus hebben dat je elkaar blijft helpen wanneer nodig. Wat ons dagelijks werk betreft: onze focus ligt alweer op de internationale beurzen en vele evenementen in binnen- en buitenland die er aankomen. Onder andere IFAT München, KIWW in Zuid-Korea en SIWW Singapore staan op het programma. In september hebben we in Leeuwarden weer de European Water Technology Week; waar we enkele duizenden internationale professionals verwachten, niet alleen vanuit de watertechnologiesector. Want watertechnologie is in vele andere sectoren zoals industrie, voedingsmiddelen- en health sector vaak een cruciale factor. En er komt weer een WIS-award aan met een tiental super interessante nieuwe Nederlandse innovaties. Daar liggen kansen voor watertech, maar dus óók voor de toeleverende maakindustrie. Waterkwaliteit is nu al belangrijk, maar zal wereldwijd alleen maar meer uitdagingen bieden om de snel toenemende wereldbevolking gezond te houden en van voldoende voedsel te voorzien. Kortom: genoeg te doen om daar samen in op te trekken met bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Onze regio heeft daarin met de WaterCampus en al zijn aangesloten bedrijven een bijzondere positie.

www.wateralliance.nl

OF 2020-01

Fries Museum:

Een inspirerende plek om zaken te doen Hartje Leeuwarden huisvest een locatie rijk aan kunst en cultuur: het Fries Museum. Niet een locatie waar je 1-23 aan denkt voor zakelijke gelegenheden. En juist daarom is het zo geschikt om hier inspirerende vergaderingen, recepties en diners te organiseren. We krijgen van Fernanda Constandse, medewerker evenementen, een rondleiding langs de vele plekken waar op een unieke manier een evenement georganiseerd kan worden.

OF 2020-01

Fernanda Constandse ontvangt ons in de foyer van het museum en steekt meteen van wal: “We verzorgen in het museum een breed scala aan evenementen: van borrel tot diner en van vergadering tot beurs. Omdat we vele verschillende plekken hebben die we hiervoor kunnen inzetten, vind ik het fijn om de mensen hier uit te nodigen, zodat ze de mogelijkheden kunnen zien en ervaren. Naar aanleiding van de wensen, kijken we samen welke ruimte daarbij aansluit.” Een zakelijke aangelegenheid in het museum krijgt al snel een

extra dimensie. Niet alleen vanwege de prachtige setting, maar ook omdat iedere genodigde de tentoonstellingen mag bezoeken. “Een receptie valt bijvoorbeeld goed te combineren met een rondleiding. Anderzijds kan men na een receptie, diner of een vergadering op eigen gelegenheid door het museum.”

Kies je moment

Op hoog niveau

De meeste zakelijke gelegenheden vinden plaats wanneer het museum gesloten is voor reguliere bezoekers. Zodoende zijn de foyer en de balkons van de eerste, tweede en derde verdieping beschikbaar. Het tijdstip van jouw evenement is ook voor andere zaken van belang. “We moeten rekening houden met beveiliging na sluitingstijd, maar ook met bezoekers van Slieker Film en Café Thûs. Het café verzorgt doorgaans de hapjes en drankjes voor de walking dinners of borrels. Daarnaast delen we het gebruik van de Theaterzaal met Slieker. Wanneer de zaal niet geboekt is, kan Slieker hier films vertonen.” Goed vooruitplannen is dus van belang.

De Panoramazaal op de derde verdieping heeft bij Fernanda een speciaal plekje: “De opening van Culturele Hoofdstad 2018 werd hiervandaan live uitgezonden. Je hebt hier prachtig uitzicht over het Wilhelminaplein, dus dat is wel speciaal. Met stroomvoorzieningen, een scherm en een oude vertrouwde flipover is het een prachtige ruimte om op ‘hoog niveau’ te vergaderen.” Bij het Fries Museum is in overleg ontzettend veel mogelijk. Na deze rondleiding zijn we er dan ook van overtuigd dat dit een inspirerende plek is om zaken te doen en zakelijke evenementen te organiseren.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

De juiste ruimte voor de juiste gelegenheid Het Fries Museum is flexibel en vele plekken in het museum zijn geschikt voor evenementen. De foyer is in al haar openheid perfect voor beurzen, terwijl de theaterzaal met een gesloten karakter uitblinkt in luxe en comfort. Recepties of borrels in klein gezelschap komen het best tot hun recht op het balkon van de eerste en derde verdieping. Is het tijd voor een workshop of creatieve sessie? Dan komt het Rabobank atelier op de tweede verdieping in beeld. Dineren met prachtig uitzicht kan zowel op het balkon van de tweede als de derde verdieping. Tot slot is de Panoramazaal uitermate geschikt voor inspirerende vergadersessies

OF 2020-01

Ondernemen is verantwoordelijkheid nemen. Het is een verantwoordelijkheid om succesvol te zijn en keuzes te maken. Durf te kiezen voor de beste mix in vast en flex. weet wat uw succes bepaalt!

Uw partner voor al uw projecten op het gebied van grond en water.

Wat bepaalt uw succes?

Polderkracht is flexibele arbeid zoals dit is bedoeld. Vanuit een nuchtere samenwerking met mensen die oplossen!

Klaproos 2 Smidsstraat 13, 8601WB Sneek 1761 VS Opmeer

Lytse Sûdein 8

Kijk ook eens op: www.polderloon.com: Payroll www.polderwerk.com: ZZP’ers

Telefoon: 0226 212000 info@polderkracht.com www.polderkracht.com

Tel.: 0515 - 55 95 89

8624 TT Uitwellingerga E-mail: info@atsmabv.nl

www.atsmabv.nl

Dé allround HR-partner voor al jouw personeelszaken Als werkgever wil je jouw HR-zaken écht goed geregeld hebben. Dan is het fijn om een partner aan boord te hebben die voor elke HR-vraag een oplossing in huis heeft. Eén aanspreekpunt die met je optrekt: van de in-, door- tot en met de uitstroom van medewerkers. Bij HRM-Friesland vind je adviseurs die van aanpakken weten, kennis van het vak hebben en met de beste tools werken. HRM-Friesland: het meest veelzijdige HR-adviesbureau van Noord-Nederland.

HR-Advies

• Incompany HR advies • Personeelsbeleid • Functiewaardering en beloning

echt goed geregeld

Personeelsadministratie

Ontwikkeling

• Arbeidsovereenkomsten • Salarisadministratie • Arbodienstverlening

• Assessments • Coaching • Werving & selectie

Boksumerdyk 4, 9084 AA Goutum 058 - 2882322 info@hrm-friesland.nl www.hrm-friesland.nl

Een goede back-up Ondernemingen hebben vaak een grote verzameling belangrijke bedrijfsgegevens. Deze gegevens zijn van groot belang voor de continuïteit van een organisatie. Toch is het zo dat veel ondernemers geen (goede) back-up maken van alle data. In deze column de meest gestelde vragen. Hoe vaak maak je een back-up? De frequentie is afhankelijk van de wensen. Wij raden ondernemers aan dagelijks een back-up te maken van de digitale werkomgeving, aangezien er meestal dagelijks bestanden worden gemaakt/ opgeslagen. Stel, je hebt per ongeluk een bestand verwijderd, er ontstaat een systeemcrash of je hebt te kampen met een kryptolocker, dan heb je dankzij de dagelijkse back-up altijd beschikking tot de gegevens van de vorige dag. Een bedrijf dat minder vaak gegevens verwerkt zal bijvoorbeeld kunnen volstaan met een back-up 1x per week.

Waar bewaar je de back-up? Back-ups kunnen op een apparaat of in de cloud worden opgeslagen.

Belangrijk is dat de back-up op een andere locatie wordt bewaard, dan waar het bedrijf zich bevindt. Een online back-up naar een extern datacenter is een moderne en veilige oplossing.

Welke type back-up kies je? Kort samengevat heb je de keuze uit drie manieren: • Een volledige back-up • Incrementele back-up: een dagelijkse back-up van de bestanden die zijn gewijzigd • Progressieve back-up: de back-up server bouwt een lijst van terug te zetten bestanden op. Deze bestaat uit de gewijzigde bestanden sinds de laatste volledige back-up.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Dit is een belangrijke: zorg voor dagelijkse controle! Veel ondernemers denken dat de back-ups goed zijn geregeld. Eenmaal ingesteld kijken ze er niet meer naar om. Helaas kom je er, op het moment dat je moet terugvallen op een back-up, achter dat deze al maanden niet meer is gemaakt. Met alle gevolgen van dien. Controleer en test dus regelmatig de back-up procedure.

Wij zorgen voor de back-up dan kan jij zorgeloos ondernemen. Laat je back-up procedure en back-ups beheren door Office IT en je bent verzekerd van een actuele back-up welke binnen een beveiligd datacenter wordt bewaard en beheerd. Dankzij ons monitoringsysteem is er 24/7 controle. Iedere ochtend worden de back-ups ook nog handmatig gecontroleerd. Vraag jij je af of de back-upprocedure binnen jouw onderneming goed is geregeld? Neem gerust contact op, wij adviseren je er graag over. Stefan Ooms, eigenaar Office IT

OF 2020-01

Meijer Handling Solutions

Innovatiekracht en internationaal karakter achter de dijk 84

OF 2020-01

Achteroverleunen zit er bij Meijer Handling Solutions niet in. Gespecialiseerd in voorzetapparatuur voor heftrucks en volledige logistieke treinen, staan innovatie en ontwikkeling van hun producten centraal. Het bedrijf is onderdeel van het in 1921 opgerichte familiebedrijf Meijer Group en is de dochteronderneming van Meijer Metal. We spreken directeur Hendrik Meijer over het verlopen van octrooien, nieuwe producten en voet aan de grond krijgen in de Noord-Amerika. “Bij Meijer Handling Solutions voegen we waarde toe aan de logistieke keten. Sinds 1980 doen we dat onder andere met de telescopische heftruckvork KOOIREACHFORKS®, een van onze belangrijkste innovaties. In 2000 verliep het octrooi op de Reachfork en sindsdien is de concurrentie sterk toegenomen”, aldus Hendrik Meijer. De Reachfork geeft heftrucks de mogelijkheid vrachtwagens van één kant te laden en te lossen of uiteenlopende formaten pallets te vervoeren. Om hun sterke positie op de wereldmarkt te behouden, is MHS constant aan het innoveren. “Op dit moment worden er prototypen van de nieuwe, elektrische Reachfork bij klanten getest. Deze gaan we later dit jaar introduceren en verkopen binnen onze diverse verkoopkanalen.”

Schadevrije jaren De verschuiving van hydraulisch naar elektrisch is een logisch gevolg op het groeiend gebruik van elektrische heftrucks en automated guided vehicles. Bovendien is een elektrisch systeem duurzamer. “Als je elektrische energie wilt omzetten naar een hydraulische beweging dan gaat er energie verloren. De elektrische aandrijving is dus efficiënter, waardoor er minder energie nodig is voor dezelfde prestaties. Hierdoor belast je de accu minder en wordt de actieradius van je heftruck groter.” Om schades in warehouses te beperken, heeft Meijer Handling Solutions recent de Reachcontrol geïntroduceerd. “Met de app op je telefoon stel je de Reachfork exact in op lengte van de pallet, zodat de vork niet uitsteekt en je zo de kans op schade aanzienlijk verkleint. Het systeem is zeer gebruikersvriendelijk en laat je ook de

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

neiging van de mast zien, zodat je zeker weet dat je last horizontaal staat. Elke configuratie kun je opslaan in de app en vervolgens weer gemakkelijk selecteren.”

Cascade-Kooi In april vorig jaar heeft MHS definitief de overstap van een eigen INC. naar een Joint Venture gemaakt. Desondanks de verkopen in Noord-Amerika toenamen, ging het Meijer niet snel genoeg en is er samenwerking gezocht met een grote partij uit Amerika. Deze partij is marktleider met voorzetapparatuur in Noord-Amerika en heeft veertig verkopers op de weg. “Amerikanen kopen graag van gevestigde namen. Door gebruik te maken van Cascade’s verkoop- en serviceorganisatie verwachten we sneller te groeien. Onze unieke producten zijn een aanvulling op hun standaard programma en geeft op meerdere gebieden kans om samen te werken in Noord-Amerika.”

Achter de dijk De heftruckvorken van MHS gaan dus de hele wereld over, maar de productie gebeurt allemaal vlak achter de dijk in SintJacobiparochie. “We zoeken bij productie, maar ook bij innovatie, de samenwerking het liefst in Friesland. Bij ontwikkeling van de Reachcontrol zijn bijvoorbeeld lokale elektronicaontwikkelaar Interay en appbouwer Freed nauw betrokken geweest. Uiteindelijk is de innovatiekracht en het snelle schakelen, in combinatie met het internationale karakter, het mooiste aan het werken in dit familiebedrijf. En als vierde generatie aan het roer van het bedrijf, is het aan mij de taak om plezier en continuïteit te waarborgen.”

OF 2020-01

LASconsult werkt! Voor de Staal-, RVS- en Aluminium verwerkende bedrijven in Noord-Nederland.  NIL erkende opleider voor de opleidingen s-MLT, IWT en IWI.  Hobéon SKO erkende NDO opleider voor VT-w2 en VT-2  Werkzaam in de sectoren Maritiem, Constructie, Up- en down stream, Civiel, TV & entertainment, Defensie, Machinebouw, Tank- en apparatenbouw. Kom eens langs! Aan De Ynfeart 7-211 te Heerenveen De Ynfeart 7-211 ind.‘Kanaal’ | 8447 GM Heerenveen T. 06-46253145 | degroot@LASconsult.nl

www.LASconsult.nl

IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrmIdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFr IdF IdF IdF Id Id

IF IF YOU IF YOU IFYOU IF WANT YOU IFYOU WANT IF YOU WANT WANT YOU IF GOOD WANT WANT GOOD YOU IFWANT GOOD GOOD YOU IFGOOD WANT LIGHT IFGOOD YOU LIGHT YOU WANT GOOD LIGHT LIGHT WANT GOOD LIGHT WANT LIGHT GOOD LIGHT GOOD LIGHT GOOD IF LIGHT YOU IF YOU LIGHT IFLIGHT WANT YOU IFWANT IFYOU IF YOU IF WANT GOOD YOU IF YOU WANT IF GOOD YOU WANT YOU WANT IF GOOD WANT LIGHT YOU WANT IF GOOD WANT GOOD LIGHT YOU GOOD IFWANT GOOD LIGHT YOU IF GOOD WANT IF GOOD LIGHT YOU LIGHT IF YOU IF WANT LIGHT GOOD YOU LIGHT IF YOU WANT IF GOOD LIGHT YOU WANT LIGHT YOU WANT GOO WAN LIG W GW G L

IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU

IF YOU IF YOU

IF YOU IF YOU IIF FY YO OU U IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU IF YOU

HT LIG D HT LIG D HT LIGHT D LIGHT D LIGH T D LIGHT D LIGH T D LIG D G HT LI D HT LIG D G HT LI D

G N G N GTOTN GN G GG GG G G GTOTN GN G TO TO T O OTO OTO O OTO OTO ANTANTO A OTO AAON AAO ATN AON AON AON AN AN AON AAO W W W WW WW WW W W W WW WW WW

HT LIGHT D LIG D HT LIG D G HT LI D HT LIGHT D LIGH T D LIGHT G HT D LIG D LIGHT D LI D LIGHT D

GN G GG G G GTON GTOTG TAO TN TO TO TAN O O O OO N N OG O OO O OG OO ANATNATANO AN ATO AO A AON W W WW WW W W W WW

IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFrm IdFr IdFr IdF Id Id I www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.nl www.idfrm.n www.idfr www.id www. www ww Een lichtadvies nodig of uw bestaande verlichting vervangen voor duurzame ledverlichting? Mail naar info@idfrm.nl of bel 058-2158705

Cybersecurity belangrijker dan ooit! Een universiteit wordt digitaal gegijzeld en betaalt omgerekend zo’n 200.000 euro losgeld, om weer toegang te krijgen tot hun eigen cruciale systemen en data en daarmee de continuïteit van onderwijs, onderzoek en salarissen te waarborgen. Een ziekenhuis ontdekt een digitale inbraakpoging en sluit uit voorzorg tijdelijk het dataverkeer met de buitenwereld af, waardoor patiënten niet bij hun elektronisch patiëntendossier kunnen, er geen dataverkeer mogelijk is met huisartsen en andere ziekenhuizen en werknemers niet vanuit huis kunnen werken.

Juist MKB’ers zijn een aantrekkelijk doelwit

Goed onderhoud, veilig gedrag en de juiste cyber- en datariskverzekering

Wellicht denkt u: dat zijn grote organisaties, wij zijn een klein bedrijf, bij ons valt niets te halen. Internetcriminelen weten echter dat juist kleinere bedrijven vaak minder beveiligd zijn. Jaarlijks geeft dan ook meer dan 50% van het MKB aan doelwit te zijn geweest.

Niet alleen noodzakelijk, ook verplicht

Wat kunt u doen? Laten we het voor het gemak vergelijken met auto’s, autorijden en autoverzekeringen. Veiligheid begint bij goed onderhoud en veilig gedrag van u en uw medewerkers. Maar dan nog zit een ongeluk in een klein hoekje. Bovendien heeft u vrijwel geen invloed op het gedrag van anderen.

Beveiliging is niet alleen noodzakelijk, maar ook wettelijk verplicht. De Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) eist bijvoorbeeld dat u moet kunnen aantonen welke organisatorische en technische maatregelen u heeft genomen om persoonsgegevens te beveiligen en dat u een protocol dient te hebben voor de afhandeling van datalekken en beveiligingsincidenten. Het niet voldoen hieraan kan leiden tot boetes, schadevergoedingen en zelfs persoonlijke aansprakelijkheid van bestuurders. Om niet te spreken over reputatieschade.

Net als een autoverzekering heeft een cyber- en datariskverzekering een WA- en cascocomponent: 1. Het ‘WA-deel’ biedt dekking voor schade die u onbedoeld veroorzaakt aan anderen, bijvoorbeeld na diefstal van privacygevoelige gegevens, het digitaal schenden van auteursrecht of het verspreiden van virussen. Deze schade valt niet onder de dekking van een reguliere bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering;

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Het ‘cascodeel’ biedt dekking voor schade die u zelf ondervindt, bijvoorbeeld door inbraak op uw systemen of data. Denk hierbij aan kosten van forensisch onderzoek, het inwinnen van advies, extra communicatie naar klanten, boetes opgelegd door toezichthouders, kosten voor reparatie of vervanging van websites, programma's of data, het betalen van losgeld en zelfs omzetverlies door cyberaanvallen.

Het kiezen van de juiste cyber- en datariskverzekering is echter altijd maatwerk. Laat u dan ook goed adviseren! Bert Zwier Teamleider Zakelijke Markt Kuiper Verzekeringen

OF 2020-01

Ellen Boswinkel:

‘ Neem de tijd voor vooruitgang’ Stilstaan helpt je om vooruit te komen. Dat is wat Ellen Boswinkel keer op keer ervaart. Ze begeleidt mensen en teams in veranderingsprocessen. Het doel: zorgen dat mensen tot hun recht komen, en dat samenwerkingen tot volle bloei komen.

Ellen Boswinkel is Deep Democracy facilitator, talentbegeleider en gecertificeerd NLP coach en -trainer. Waar ze in alle gevallen naar streeft, is dat een mens of team weer volledig tot zijn recht komt, en vooruitgaat in zijn ontwikkeling. Of het nu een medewerker betreft die vastloopt, managers die worstelen met een vraagstuk, of een team dat op één lijn moet komen; Ellen brengt ze graag verder.

Medewerkers betrekken Dat begint bij oprecht betrokken zijn. Niet iets wat je kunt leren, Ellen heeft dat altijd in

OF 2020-01

zich gehad. “Als mensen voor zichzelf nieuwe mogelijkheden zien, en zichzelf kunnen ontwikkelen, dan vind ik dat geweldig om te zien.” Ook voor teams binnen bedrijven neemt ze de tijd. “Om de juiste vragen te stellen. Bijvoorbeeld: waar moet het bedrijf volgens jullie naartoe? Dan betrek je ze erbij; de mensen maken het verschil.” Haar ervaring is dat bij veel bedrijven sommige stemmen worden ondergesneeuwd. “Met Deep Democracy kijk ik naar hoe de processen binnen teams werken. Zie het als een ijsberg: wat boven

het water uitsteekt is alles wat mensen delen aan de vergadertafel. Maar wat onder het water zit, komt bij de koffieautomaat ter sprake. Als dat een niet gehoorde stem is, dan zal een veranderproces vertragen. Het is belangrijk dat iedereen gehoord wordt. Dat verhoogt eveneens het werkplezier. Communicatietrainingen kunnen hier ook bij helpen.”

Teamontwikkeling Voor teamontwikkeling werkt Ellen op verzoek samen met Ymkje de Vries, van Kies Koers Opleidingscentrum en

Coachingspraktijk in Burgum. “We houden een reeks bijeenkomsten bij een bedrijf. Dan zie je dat inzichten gaandeweg steeds beter indalen, dat er vooruitgang is. Deze samenwerking zijn we aangegaan om langere trajecten te kunnen verzorgen, maar die vooruitgang is ook in een paar bijeenkomsten te bereiken.”

in het proces? Waarin ben jij waardevol? En vervolgens: hoe kun je daar komen? Ik vind het prachtig om mensen te leren dat ze het zélf kunnen toepassen.”

Ellen Boswinkel Burgerlijke stand partner, drie kinderen en een

Of het nu gaat om verandermanagement, talentontwikkeling of persoonlijk leiderschap: de eerste stap is stilstaan. “Rust nemen en in gesprek gaan. Waar wil je naartoe? Wat heb je nodig om mee te gaan

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

kleindochter. Geboortedatum 17 januari 1962 Geboorteplaats Hengelo Hobby’s Mensen, lezen, fietsen, films, persoonlijke ontwikkeling

OF 2020-01

Faber Telecom & Data legt de lat hoog Als er één branche constant in beweging is, dan is het wel de telecombranche. Gerben van der Schaaf, eigenaar van Faber Telecom & Data in Dokkum: “Wanneer je denkt: dit hebben we in de vingers, we kunnen achterover leunen, dan word je meteen ingehaald. Je moet constant bijblijven.” Veel mensen denken bij Faber Telecom & Data aan oplossingen op het gebied van telefonie, maar het bedrijf heeft meer in huis. “Veel van onze werkzaamheden bestaan uit het aanleggen van datanetwerken, zowel bekabeld als draadloos”, vertelt Van der Schaaf. “De data-infrastructuur die vaak onzichtbaar is weggewerkt in gebouwen, en die apparaten verbindt met het netwerk. We leveren gecertificeerde netwerken en kunnen hierdoor garanties bieden op de goede werking tot 25 jaar na oplevering.” Moderne camerasystemen voor observatie, identificatie of herkenning kan Faber Telecom & Data eveneens leveren. “Mensen kunnen altijd en overal op het systeem inloggen. Dat vinden ze vaak een fijne gedachte: dat ze hun spullen in de gaten kunnen houden, of soms even mee kunnen kijken.” Wat de vraag ook is, in alle gevallen zet Faber Telecom & Data hoog in op betrouwbaarheid en degelijkheid.

Binding door service Het bedrijf heeft ruim dertig jaar ervaring in huis, en een grote groep vaste klanten. “We willen mensen binden door de best mogelijke service te verlenen.” Het tienkoppige team heeft er plezier in om mee te denken met klanten. En om ze te informeren over, en te

OF 2020-01

enthousiasmeren voor nieuwe producten en innovaties. “Hoe kunnen we het ze nóg makkelijker maken? Dat betekent: constant bijblijven met de ontwikkelingen, die razendsnel gaan.” Een totaalpakket kunnen blijven bieden is voor Van der Schaaf belangrijk. Groei in mindere mate. “We willen vooral toegankelijk zijn en blijven. Iedereen moet zich welkom voelen bij ons. Wij kennen onze klanten goed, ze zijn voor ons absoluut geen nummer. Dat persoonlijke contact willen we graag blijven bieden.”

Samenwerken Het enige wat Van der Schaaf zou willen, is nóg meer samenwerken met bijvoorbeeld automatiseringsbedrijven. “Er zijn nauwe raakvlakken tussen dat soort bedrijven, en wat wij doen. Een automatiseringsbedrijf loopt soms tegen zaken aan die een wat meer praktische aanpak nodig hebben. Juist daarin ligt onze kracht. Niet alles is een kwestie van draadje aansluiten en klaar. Daar kunnen we samenwerken. Als je goede partners hebt, kun je elkaar versterken. Je kunt dan samen een totaalpakket bieden en daarmee je klanten beter binden.”

Gerben van der Schaaf Geboren 26 mei 1979 Geboorteplaats DamwĂ˘ld Hobbyâ&#x20AC;&#x2122;s Vissen, eropuit met het gezin

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

Sjoerd en Arjan. Typisch ondernemers met een nine-to-five mentaliteit.

Nieuw! Slim boekhouden met een betrouwbare online totaaloplossing Da’s lekker... tijd overhouden voor een potje tennis met je vrienden. Hoe doe je dat? Met Boekhout van Kromhout. Deze slimme online oplossing van Van der Veen & Kromhout geeft 24/7 inzicht in de prestaties van uw bedrijf. U bent altijd in control en de tijdrovende administratie behoort tot het verleden. Zo kunt u de kostbare uren na vijven besteden zoals u zelf wilt: aan uw relatie, uw kinderen, uw hobby, uw sport of om nieuwe ondernemingsplannen uit te werken.

Ontdek hoeveel tijd u kunt besparen! Ga naar www.boekhoutvankromhout.com

Het gemak van een grotendeels geautomatiseerde administratie Overal en altijd inzicht in actuele cijfers Betrouwbare sturingsinformatie in één muisklik Altijd het advies van uw accountant bij de hand Tijd overhouden voor zaken die er écht toe doen

Menoar Mediation

‘ Mediation is altijd een optie bij conflicten’ Menoar Mediation is specialist in mediation bij zakelijke conflicten. “Mediation is áltijd een optie bij conflicten”, aldus eigenaresse Christie Dijkstra. Zij is ook accountant en financieel adviseur. “Een unieke combinatie”, weet Dijkstra. “Ik ben in Friesland nog geen collega tegengekomen met dezelfde achtergrond, kennis en ervaring.”

Partijen die een mediation-traject met elkaar aangaan, kunnen dat doen op de locatie van Menoar Mediation in Akkrum, maar Dijkstra komt ook graag naar ondernemers toe. “Soms is dat handiger, ik ben daar heel flexibel in. Het is maar net waar de situatie om vraagt.” Die situaties zijn heel divers, van conflicten tussen vennoten en kwesties over bedrijfsopvolging, tot problemen met huur en verhuur en klanttransacties. Het bijzondere aan mediation is dat de oplossing voor het conflict uiteindelijk bij de partijen zélf vandaan komt. “Mijn rol is het gesprek faciliteren en ervoor zorgen dat de onderste steen boven komt. Ik krijg de partijen écht met elkaar aan het praten. De oplossing waar zij uiteindelijk mee komen, is er één waar beiden tevreden mee zijn. Dat is het voordeel van mediation: als je met een conflict naar de rechter stapt, ben je niet alleen veel tijd en geld kwijt, je zit dan ook

automatisch ‘in het gevecht’. En één van beide partijen wint. Na een mediation-traject ga je fatsoenlijk uit elkaar en kun je nog zakelijk met elkaar verder, als dat gewenst is.” Hoewel conflicten vaak lijken te ontstaan rondom geldkwesties, speelt er eigenlijk altijd meer. “Ik heb veel ervaring met gesprekken met ondernemers, 9 van de 10 keer spelen er hele andere zaken.” Het moment waarop dat duidelijk wordt, kan Dijkstra zelfs aanwijzen. “Bij een eerste gesprek praten beide partijen

vaak met mij en niet met elkaar. Ze zijn ook qua lichaamshouding naar mij gericht. Dat zie je veranderen: op het moment dat ze zich naar elkaar richten en mét elkaar gaan praten, weet ik dat de oplossing in zicht is. Hoe het mij lukt om dat te bereiken? Ik ben onpartijdig en stel me altijd neutraal op. Ik luister heel goed en mijn vragen en interventies zorgen ervoor dat de belangen van beide partijen duidelijk worden. Als je Menoar Mediation inschakelt, kom je écht verder.”

Een lang traject? Welnee! Met mediation kan een conflict – hoe heftig ook – soms al in twee of drie gesprekken opgelost zijn. “Vaak spreken we ongeveer twee uren met elkaar, en zit er een tijd tussen het eerste en tweede gesprek. Wat gezegd werd, is stof tot nadenken voor de partijen. Zodra de belangen boven tafel zijn, kunnen we in oplossingen gaan denken. En dat hoeft echt niet lang te duren.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2020-01

ien jaar Kooi Security: T CEO Pieter Kooi grijpt Europese groeikansen

‘ Ik kan weer pionieren, dat voelt héérlijk’ 94

OF 2020-01

Dobberend op een luchtbedje in de Middellandse Zee maakt hij zijn keus. Pieter Kooi (36) begint op zijn 26ste voor zichzelf. Tien jaar later verovert hij de internationale markt en geeft hij een kerstspeech aan zijn honderd medewerkers. Tijd om terug te blikken en vooruit te kijken. Hoe begon het, wat is de schaduwkant van het succes en waar vaart Kooi naar toe? Hoe reageerde het thuisfront tien jaar geleden op jouw ambities om voor jezelf te beginnen? “Heel nuchter. Ze wisten wel dat ik ooit voor mezelf zou beginnen. Ik kom uit een ondernemersnest. Mijn vader was boer. Tot mijn vijftiende wilde ik ook veehouder worden. We waren thuis niet echt praters, maar later bleek ik een goede babbelaar te zijn. Ik adviseerde klanten in een gereedschapswinkel, bracht appelgebak bij vakantiegangers die in eerste instantie alleen koffie bestelden en ging langs bedrijven om printers te verkopen. Allemaal verschillende banen waarin ik contact had met mensen. Dat vond ik interessanter dan koeien. Uiteindelijk wilde ik op mijn eigen benen staan en zo ontstond Kooi Security.”

Is ‘zelfstandigheid’ jouw grootste reden om een eigen bedrijf te runnen? “Absoluut! Ik had een enorme drive om op mijn eigen manier en met een mooi product mensen blij te maken. De eerste drie jaren gebruikte ik om te pionieren. Met een team van twintig mensen leerden we de techniek van mobiele camerabewaking steeds beter kennen. In die tijd installeerde ik zelf nog de Units For Observation. Zo vloog ik met een collega naar Zuid-Afrika om een systeem aan te sluiten. Machtig! Ik hield graag de touwtjes in handen. Ik bepaalde bijvoorbeeld ook welke vrachtwagen het materiaal vervoerde. Na die fase kregen we een eigen meldkamer, ontstonden er afdelingen binnen het bedrijf, had ik meer verantwoordelijkheden en kwam ik uiteindelijk tot de conclusie dat ik het niet meer allemaal alleen kon. Ik had niet genoeg middelen en onvoldoende kennis.”

‘Ik had niet genoeg middelen en te weinig kennis. Ik kon het niet meer alleen.’

‘Ik geef een groot deel van mijn zelfstandigheid op om het bedrijf te laten groeien.’ Een confronterende ontdekking voor iemand die onafhankelijk wil zijn… “Het is het enige moment in tien jaar tijd dat ik letterlijk met mijn handen in het haar zat. Voorheen stond ik geregeld met bakjes afhaalchinees bij mijn ouders op de stoep en wisten zij al hoe laat het was: hij heeft weer geld nodig. Maar dit keer zou ik het niet redden met 50.000 euro. Ik wist het gewoon even niet meer. Het was zomer 2016. Europa uit de crisis. Kooi Security groeide met 20% per jaar, maar dat kon beter vond ik. Andere bedrijven vlogen mij voorbij en ik zag kansen in Nederland, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Ik kon niet alles tegelijk en moest een cruciale keuze maken voor de toekomst: accepteer ik dat de markt om me heen sneller gaat dan ik of kies ik voor een stevige groeifase? Dat laatste zou betekenen dat ik een stukje van mezelf moest opofferen.”

Neem je zo’n belangrijke beslissing alleen? “Volg je hart, zei mijn vrouw Margot. Ik weet het nog als de dag van gisteren. Op de Franse nationale feestdag 14-7-17 om 14.07 uur werd onze oudste dochter Elisa geboren. Een kwartier na dit magische moment kreeg ik telefoon. Een strateeg bood me een mooie deal aan voor de overname van Kooi Security. Ik heb hiervoor bedankt. Los van het feit dat hij zaken wilde doen op een dag waarvan hij wist dat mijn vrouw werd ingeleid: mijn bedrijf volledig verkopen, dat voelde niet goed. In die tijd omringde ik mij met een team financieel adviseurs. Na een pittig traject wilde ik verder met Bencis, een onafhankelijke investeringsmaatschappij.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Tien jaar Kooi Security Producten: mobiele camerabewaking (U.F.O., Unit For Observation) en broeidetectiesystemen (R.E.D., Rising Early Detection) Doel: bijdragen aan een veiliger werken leefomgeving Voordeel: kostenbesparing door slimme technologie die manbewaking vervangt Markt: internationaal actief in ruim twintig Europese landen 2010: Oprichting Kooi Security 2013: Eigen alarmcentrale en meldkamer 2016: Start financieel strategisch traject 2018: Investeringsmaatschappij Bencis aan boord 2018: Officiële PAC-certificering (Particuliere Alarmcentrale) 2019: Omzet stijgt met 65% t.o.v. 2018 2019: Voltallig vierkoppig directieteam 2020: Europese expansie

Ik was bereid om een groot deel van mijn zelfstandigheid op te geven om het bedrijf te laten groeien.”

Was de deal gauw gemaakt? “Integendeel. Het ging bijna mis. Ook dat punt kan ik me goed herinneren. Lente 2018. We boekten met het gezin een hotel in Lemmer om van het skûtsjesilen te genieten. Vlak voor ik het water op ging, kreeg ik een telefoontje dat de deal waarschijnlijk niet rond zou komen. Ik werd overmand door een orkaan van gevoelens. Ik was gefrustreerd, emotioneel en vastberaden tegelijk. Het had me zo veel tijd en energie gekost om voor Bencis te kiezen, nu moest het niet op een ‘paar euro’ stuk lopen. Ik gaf mijn adviseur de opdracht om de deal, koste wat het kost, te sluiten. In volledige onwetendheid deed ik mijn telefoon uit en stapte ik op mijn skûtsje. Tijdens het varen liet ik al mijn gevoelens los. Tweeënhalf uur lang was ik onbereikbaar, we wonnen de wedstrijd en ik kwam weer aan wal.”

En toen? “Ik had een aantal gemiste oproepen. Toen ik mijn adviseur terugbelde, gaf hij het verlossende woord: “Het is gelukt!” Ik ging letterlijk door mijn knieën. Wat een ontlading. Dubbele winst op één dag! Bencis brengt geld, kennis en expertise met zich mee waardoor ik na tien jaar weer helemaal opnieuw mag beginnen en dat voelt héérlijk. Ik kan weer pionieren, maar nu op internationaal

OF 2020-01

KUNST . . .

IN UITLEEN

Kunstverkoop Kunstuitleen Exposities Lijstenmakerij Restauratie

Maar ook iets moois wilt opbouwen.

Omdat u niet alleen asbest wilt saneren. • Sloopwerken • Asbestsanering • Renovatie/herstel

U wilt geen half werk. U wilt niet alleen asbest saneren, maar ook weer iets moois opbouwen. En u wilt niet alleen een concurrerende prijs, maar ook vakmensen die hun werk verstaan. Man&Mach is asbestspecialist in Noord- en Midden Nederland en helpt u snel en vakkundig. Bij enkele panden, maar ook bij complete woningblokken. Samen werken we aan een gezonde en veilige woonomgeving.

www.kunstuitleen-veenstra.nl

Moleneind NZ 22 Drachten Telefoon (0512) 51 32 23

Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl

‘Ik was gefrustreerd, emotioneel en vastberaden tegelijk.’ niveau. Ik hoef geen mogelijkheden meer te laten liggen. We verstevigen onze positie in de Europese markt. Zowel in Duitsland als in Frankrijk openen we nieuwe meldkamers en meerdere lokale kantoren. Daarnaast zetten we kracht bij de groei in de UK. We oriënteren ons tevens op de groeikansen in Scandinavië en in Midden- en Zuid-Europa. Inmiddels hebben we een voltallige, vierkoppige directie waar ik ontzettend veel steun aan heb. Ik hoef het niet meer allemaal alleen te doen.”

Wat is je grootste les in tien jaar Kooi Security? “Dat zijn er meerdere. De laatste drie moeilijke jaren waren tegelijkertijd ook de mooiste, omdat ze me nieuwe inzichten gaven. Vooral over mezelf. Ik moet leren om meer los te laten, mensen verantwoordelijkheden te geven en het vertrouwen naar ze uitstralen. Op die manier kan ik zelf ook meer genieten van het bedrijf en de balans tussen werk en privé. Voor het eerst in tien jaar tijd ben ik twee weken vrij geweest met kerst. Dat smaakt naar meer. Oké, ik ben vier keer op kantoor geweest voor een bakje koffie, maar dat is voor mij niet werken. Het is ‘a way of life’. Ik geniet ervan om mijn concurrenten in het vizier te houden, mijn energie te stoppen in nieuwe ideeën en mensen te overtuigen van mijn plannen.

Dat is mijn passie, het gaat vanzelf en het kost me totaal geen energie!”

Waar wil je naar toe varen met het bedrijf? “Met Bencis aan boord zijn we nu écht begonnen. In 2019 is de omzet met 65% gestegen ten opzichte van 2018. Dat is het driedubbele van wat we voorheen deden, dus ik ben blij dat ik die belangrijke keus voor het bedrijf heb gemaakt. Hierdoor kunnen we verder groeien en dat is voor mij een droom die uitkomt! Ik kijk niet heel ver vooruit. In de komende drie jaar ligt de focus op Europese expansie. Daar de leidende positie pakken. Naast de UFO’s, zetten we nu ook in op onze R.E.D., de Rising Early Detection. Dit zijn broeidetectiesystemen die de temperatuur van partijen broei- en brandgevoelige producten monitoren. Verder is intern nog een hoop te winnen. Ik wil een goede verhouding tussen jonge talenten en ervaren medewerkers. De juiste mensen op de juiste plek. Hopelijk gun ik mezelf meer ruimte om te relaxen. Wie weet maak ik een lange reis met mijn gezin door Azië, bezoeken we de Olympische Spelen in Japan of geef ik mezelf één pappadag in de week…”

Ben je trots op wat je hebt bereikt? “Kooi Security is internationaal actief in ruim twintig Europese landen. We zijn van MKB-bedrijf gegroeid naar een professionele organisatie. Van

Directieteam Kooi Security Marco Banning | Chief Financial Officer Erik Kort | Chief Operational Officer Pieter Kooi | Chief Executive Officer Kees van der Ley | Chief Commercial Officer

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

twintig man naar een team van honderd mensen. In het begin hadden we het geluk dat één van de grootste windturbinebouwers ter wereld onze klant werd. We waaiden met hen mee naar het buitenland. Nu zoek ik zelf internationaal het geluk op en sluit ik daar strategische partnerschappen. Het succes is geen toeval meer. In het nieuwe directieteam zitten heren die het soms beter weten dan ik. Ze geven me tegengas en dat is geweldig. Ik wil geen jaknikkers. We hebben een Kooi Academy opgericht waar medewerkers aan de slag gaan met hun ambities. Ze worden gecoacht, er is bewust aandacht voor hun persoonlijke ontwikkeling. De ongeremde passie is voelbaar in het bedrijf en daar ben ik zeker trots op.”

‘Ik rijd elke dag met een big smile naar het werk.’ Kooi Security bestaat 10 jaar en je hebt al zo veel meegemaakt. Voel je je niet oud? “Haha, we hebben een volwassen bedrijf, maar ik blijf jong van geest. Tuurlijk zijn er lastige vergaderingen, lopen de emoties soms hoog op en ligt er druk op het maken van moeilijke beslissingen. Maar in de wandelgangen is altijd ruimte voor een praatje en humor. Ik rijd elke dag met een big smile naar het werk. In mijn privéleven houdt het skûtsjesilen mij scherp en fris. Als het schip vaart, geniet ik van de schoonheid van het water en de natuur om me heen. Het is echt rustgevend. Ik haal ook veel kracht uit mijn gezin. Wanneer ik die lachende, blije koppies zie als ik thuiskom, voel ik mij gelukkig. Daar doe je het uiteindelijk voor. Ik voel me nog dezelfde, energieke jongen die op het luchtbedje in de Middellandse zee dobberde en ik hoop dat ik nog heel lang mag genieten van ons mooie bedrijf!”

OF 2020-01

Openhartigheid voorop

Het belang van psychologische veiligheid in bedrijven Verbindende leiders en betrokken medewerkers. Als je bedrijf ze aan boord heeft, mag je je gelukkig prijzen. Een organisatie is namelijk innovatiever, beter in staat te veranderen en zich aan te passen aan de markt als de managers goed in verbinding staan met hun medewerkers.

Dat klinkt onwaarschijnlijk goed, dat willen we allemaal wel. Maar wat kunnen we doen om dat te bereiken? Bij de leiderschapsprogramma’s van &beter besteden we er altijd ruim aandacht aan: zorg voor psychologische veiligheid. Het vraagt vaak om een andere manier van denken; je moet er voortdurend aan werken, maar het brengt zoveel meer. In onze opvoeding hebben we geleerd om op onze handen te zitten en binnen de lijntjes te kleuren. Dat gedrag biedt persoonlijke veiligheid, je valt niet op. Beter op safe spelen dan vrijuit vertellen wat je ergens van vindt. Beter je mond houden dan iets zeggen waar je op afgerekend kan worden. Toch? Mensen willen geen slechte indruk maken of iemand in verlegenheid brengen. Zijn bang om een negatief etiket opgeplakt te krijgen of de onderlinge relatie te schaden. Mensen houden zich in, zélfs als ze ervan overtuigd zijn dat hetgeen ze te zeggen hebben belangrijk kan zijn voor de organisatie of de klanten. En dat is zo jammer, want niemand,

OF 2020-01

maar dan ook echt niemand, heeft baat bij dit zwijgen. Het is zaak de aangeleerde afwachtende houding om te buigen. De verbindende manager communiceert openhartig en onbevreesd met zijn medewerkers, luistert en zet opbouwende feedback in. Ervaren de medewerkers psychologische veiligheid in hun werkomgeving, dan kunnen ze binnen hun team hun zorgen uiten, zeggen wat ze denken, vertellen ze over fouten en lanceren ze ideeën zonder dat ze bang zijn dat ze worden uitgelachen, beschuldigd of voor gek verklaard. Ze durven vragen te stellen. Daardoor voelen ze zich gewaardeerd, meer betrokken en denken graag mee over verbeteringen en innovaties. Ideeën en verbeteringen worden niet beoordeeld als goed of fout, maar vanuit een perspectief om verder te komen.

grenzen moeten zijn in die veilige omgeving. Juist wel. De leidinggevende maakt ook hier het grote verschil door de grenzen duidelijk aan te geven. Als de verwachtingen en doelen helder zijn, weet de medewerker waar hij of zij aan toe is. Er is geen ruimte voor het overschrijden van die grenzen. Ik leer managers niet af te wachten, maar het voortouw te nemen. Mislukkingen, onzekerheid en onderlinge afhankelijkheid zijn bespreekbaar. Kijk vooruit, bied hulp en help doelen stellen. Wees duidelijk over wat er op het spel staat, waarom het belangrijk is en voor wie. Uit je waardering, luister, erken en bedank. En zo gaan werkgeluk en resultaat hand in hand.

Bert Hendriks MBA Psychologische veiligheid haalt de rem weg die mensen tegenhoudt om te bereiken wat mogelijk is. Wat niet betekent dat er geen

www.enbeter.nl www.linkedin.com/in/b2beat

Professioneel | Ervaren | Vertrouwd

telefonie camerasystemen netwerkbekabeling draadloze netwerken

KENNIS IS KUNNEN KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN POSTBOXEN

GROENVOORZIENING GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl