Ondernemend Friesland editie 6 oktober 2018 by OF BV

SCHAAP BIO ENERGIE WINT KOPEREN OLIEKAN 2017 FRL: 25 JAAR AAN HET BEZORGEN JELMER VISSER IN NEPAL: ‘WORD IK HIER GELUKKIG VAN?’

Thank God, it’s Freed! OF 2018 | www.of.nl | 06

Uw firewall tegen al het gevaar van buitenaf Franรงois HaverSchmidtwei 3 8914 BC Leeuwarden T. 058 845 80 00 www.ddfr.nl info@ddfr.nl

Gokken Bedrijven willen zekerheden en continuïteit. Hulde aan politici die dat weten te bieden. Absoluut de áller slechtste performance op dat gebied komt op het conto van Theresa May, sinds 13 juli 2016 premier van het Verenigd Koninkrijk. Haar verbluffende collectie vrolijke schoentjes en dat stijve doch vriendelijke glimlachje geven je het idee dat je met een onschuldig kantklos-omaatje van doen hebt. Maar niets is minder waar. Bij het Referendum over het EU-lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk in 2016 was ze tegen een Brexit. Ze wist dat het een ramp zou betekenen. Toen het volk echter met een minimale meerderheid besloot om zich als Lemmingen van de Britse krijtrotsen te gooien zag zij haar kans. De Brexit vond zij ineens niet meer een probleem; zij zou premier worden en het land bij die collectieve economische zelfmoord begeleiden. Al snel na het referendum vertelden Britten in het hele land dat ze spijt hadden en zich onvoldoende voorbereid hadden op hun keuze. Het bedrijfsleven pakte de koffers en bijna het gehele Britse volk vroeg zich beschaamd af hoe ze zich zo gek hadden kunnen laten maken. De kosten voor het Verenigd Koninkrijk kunnen dan ook oplopen tot 80 miljard per jaar, zo zeggen onderzoekers. May hield echter voet bij stuk, onder het mantra ‘Brexit means Brexit’.

Die zeer ongewisse toekomst is een politieke escape voor politica May. Maar ze lijkt het niet te zien. Doodzonde. Als geen ander is zij in de positie zijn om het Britse volk op sleeptouw te nemen en te werken aan drie opties: A: vertrekken uit de EU met een deal, B: vertrekken uit de EU zonder deal en C: in de EU blijven, maar dan met een aparte status voor de Britten als het gaat om grenscontroles. Bij alle drie opties door een onafhankelijke partij het rekensommetje laten maken en dan de drie opties, mét prijskaartje voorleggen aan het volk. May zou zich er onsterfelijk mee kunnen maken. Onsterfelijk zal ze nu overigens ook worden. De geschiedenis in als die Britse vrouw die met gokken 80 miljard per jaar verloor.

Menno Bakker HOOFDREDACTEUR

Meer lezen of reageren? http://www.facebook.com/menno.bakker.96 of op https://twitter.com/OF_nl

De Londense burgemeester Sadiq Khan had recent de moed om een tweede stemronde voor te stellen. Hij kent de cijfers ook, ziet het vol-

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

strekt ongewisse aan de horizon en zegt terecht: ‘Ik geloof niet dat May het mandaat heeft om zo flagrant te gokken met de economie en het levensonderhoud van het volk.’

OF 2018-06

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw

Stienstra & Van der Wal-IJlst ISO en

Ook kunt u bij ons terecht voor:

S&W

• Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.

& kwalite iligheid Waar ve samengaan nauw

certificee

VCA ge

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl

LievenseCSO.com

Wurde jo útmolken troch de belestingtsjinst? Belje mei ús hoe’t it oars kin!

ingenieurs ruimte, milieu en duurzaamheid

bodem en ondergrond juridisch advies

asbest

adviseurs

Deskundig, betrouwbaar en betrokken jaarrekeningen • scale adviezen • loonadministratie • belastingaangiften • bedrijfseconomische adviezen • bedrijfsoverdrachten samenwerkingsvormen • subsidies

Vestiging Leeuwarden

Orionweg 28 | 8938 AH Leeuwarden 088 - 91 020 00 | info@LievenseCSO.com

Wi Wismastate 9 Postbus 52 Pos bus 5 8900 AB Leeuwarden 89

T (0888) 18 18 18 F (0888) 18 18 00 E info@deelstrajansen.nl www.deelstrajansen.nl

12 20

12 ‘Knooppunt enorme ‘plus’, ook voor De Ekers’ 18 JOUS architecten ontwerpt voor een betere wereld 20 Bouwbedrijf Cornel: 100 jaar de mens centraal 22 MGciviel zoekt grenzen in infrasector op 24 ‘Veranderen doe je met elkaar’ 26 Partner op gebied van bezorging en logistiek 28 Foto’s van medewerkers plaatsen op de website, mag dat? 30 Op de e-bike naar het werk: wie döt je wat? 32 ‘Maak je werk zo leuk dat elke werkdag voelt als een vrijdag’ 37 Fiets van de zaak, nieuwe melkkoe fiscus? 40 ‘Vervangen asbesthoudende daken is dankbaar werk’ 42 Internationaal publiek onder de indruk van infrastructuur Friese watertechnologie

COLOFON Uitgeverij Ondernemend Friesland BV Hoofdredactie Menno Bakker

Advertentie exploitatie en administratie Ondernemend Friesland BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Telefoon 0512-366326 Gert de Lange 06-10556784 Jasper van der Sluis 06-46033589

Bladmanagement Ed Klijnman

43 46 48 52 55 57 60 62

Wiebelen terwijl je zit en staan terwijl je werkt ‘Ik stel mezelf de vraag: word ik hier gelukkig van?’ Ingenieursbureau Boorsma: bescheiden groeibriljant Evaluatie Elfwegentocht trekt tientallen deelnemers Schaap Bio Energie wint koperen oliekan 2017 ‘Circulaire economie is here to stay’ De KEI miniMaster Ondernemers: leren en samen sparren

Coverfoto: Ed Klijnman

Redactie NARVIC Inhoudgevers, met: Ingrid van Damme, Casper Ferwerda, Menno Bakker, Wiebrand de Boer, Tine van Knijff-van Hijum, Thea van der Schaaf, Klasina van der Werf en Johan Weitenberg.

© De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welk aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/ of beslissingen die gebasseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

Vormgeving VDS Crossmedia Drukker Scholma Druk

ISSN 1383-9314

nieuwsberichten@of.nl

www.of.nl

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

Lokaal ondernemerschap in Dokkum Lieuwe Weidenaar uit Dokkum kwam onlangs met een nieuw product. Van Waddenvlees en het lokale biermerk Kâld Kletske maakte hij Dockumer droge worst; een ambachtelijk stuk vlees, bereid met vlees dat gedragen is door koeien die dagelijks wandelen op het wad én met de smaak van een scheut lokaal bier uit Dokkum. Het idee voor de Dockumer Worst komt van ondernemer Gerbrand Nicolai: “Ik zag in het netwerk van mensen om me heen de perfecte mix voor een product. Daarna ging het snel. Ik bracht Lieuwe het bier, en hij maakte er worst van. De smaak was bijzonder verrassend en is een aanwinst in zowel het worstenschap in de supermarkt, als in delicatessenzaken en horecagelegenheden in de regio.” Iets over de ingrediënten: de koeien van de melkveehouders die Waddenrundvlees leveren lopen tenminste het gehele weideseizoen buiten. Dat zijn minimaal 120 dagen van het jaar en tenminste zes uur per dag. Kâld Kletske is een bier dat in 2014 is ontwikkeld en gebrouwen door wijlen Sytze Hoogstins van brouwerij de Hoge Stins. Na zijn overlijden ging het werk door, als eerbetoon en zo kwam er zelfs een compleet nieuwe brouwerij, mogelijk gemaakt door Leon v/d Meer, René de Heij en Erwin Postma.

Primeur voor Wierda Hybrid Technologies De noodzaak van duurzame technologie doet zich steeds duidelijker voelen. Eén van de sectoren waar een grote uitdaging is op het gebied van CO2 uitstoot, is de bouw. Het bedrijf Wierda Hybrid Technologies uit Joure pakt de handschoen op en ontwikkelde ‘s werelds eerste volledig elektrische betonmixer. Op de IAA Hannover presenteerde het Friese bedrijf eind september een operationeel prototype. Ruim zes jaar geleden is Wierda overigens al gestart met de ontwikkeling van de hybride betonmixer. “Vanuit onze voertuig- en branchekennis zijn we destijds begonnen met het ontwikkelen van de Electric PTO”, zegt René Wierda. “Door het samenspel van de elektromotor, het accupakket, het voertuig en zijn opbouw voorzien wij autolaadkranen en betonmixers van een elektrische aandrijving. Zo ontstond de hybride betonmixer.” Maar de ambitie van Wierda Hybrid Technologies reikt verder. Want juist een betonmixer leent zich uitstekend voor volledige elektrificatie, commercieel manager Johan Kamstra. “Een betonmixer rijdt relatief weinig kilometers. Bij het laden van beton kunnen ook de accu’s worden opgeladen. Zo kan het voertuig vrijwel normaal worden ingezet, met alle voordelen van elektrische mobiliteit.” Althans, dat is de theorie. Maar met theorie alleen verandert er niets, en dus besloot Wierda door te pakken en het ook in de praktijk te laten zien. Eind 2018 moet het volledig functionele prototype rijden.

OF 2018-06

Maarten van der Weijden bij de Commerciële Club Leeuwarden Wat of wie is een held? ‘Iemand die ongestraft onvoorzichtig is geweest’, aldus de schrijver W.F. Hermans. Binnen die definitie had de Commerciële Club Leeuwarden op 18 september jongstleden een echte held op bezoek, want niemand minder dan zwemmer (Olympisch Goud) Maarten van der Weijden kwam op bezoek. Kortom: de man die deze zomer alle risico’s nam en tot het uiterste ging om de 11-stedentocht te zwemmen en zo geld in te zamelen voor KWF kankerbestrijding. Zo haalde hij meer dan 4,7 miljoen euro op. In het Westcord WTC Hotel in Leeuwarden vertelde Van der Weijden over zijn ervaringen als zwemmer, maar vooral als mens. Want mensen kunnen tegenslagen krijgen en zo ook Van der Weijden, die vroeg in zijn sportcarrière zijn ambities in rook zag opgaan toen hij leukemie kreeg. De zwemmer overwon de ziekte echter, begon weer te trainen en behaalde vervolgens vele overwinningen, waaronder Olympisch Goud in 2008, in Peking. “Het doel van de Olympische Spelen in 2008 was achteraf bezien niet goud halen, maar het beste uit mijzelf halen. Dat vind ik tof”, aldus de schaatser. Enkele andere quotes die tot nadenken mochten stemden: ‘Succes is niet maakbaar; er zijn teveel dingen in het leven die wij niet kunnen controleren.’ ‘Accepteer pech, leef je leven!’ en voor iedere ondernemer: ‘Soms is de kans op succes heel klein, maar als we alles aanpakken in de voorbereiding maak je de kans op succes wel een stuk groter.’

Buslijnen op het platteland doen het steeds minder goed en zijn daardoor niet klaar voor de toekomst. Hoe houden we Noardwest Fryslân bereikbaar? Hoe kunnen we met het beschikbare budget meer doen? Samen met de inwoners van de regio gaan we op zoek naar creatieve en innovatieve vervoersoplossingen voor het platteland. Ideeën uit Fryske mienskip Inwoners hebben als geen ander kennis en kunde van hun eigen woonomgeving. Via interviews met busreizigers en creatieve sessies op scholen, met ouderen en in verschillende dorpen gaan we samen met inwoners aan de slag. “Voor ons is dit ook een groot avontuur, want wij gaan op zoek naar een oplossing die we zelf nog niet kennen”, aldus Sjoerd IJdema. Goede ideeën worden in de praktijk getest. Bij succes wordt het idee meegenomen in de voorbereidingen van het nieuwe contract voor het busvervoer. Deze gaat per december 2022 in.

Elektrische auto Onze zoektocht is onderdeel van het experiment Bûtengewoan Berikber dat de provincie Fryslân vandaag lanceerde. IJdema: “Om aan te geven dat het vervoer in Fryslân ook op een andere manier kan, kozen wij ervoor om in een elektrische auto van Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort naar de aftrap te reizen. De auto is door mbo-leerlingen gebouwd. Het symboliseert hoe jongeren naar de toekomst kijken. Een idee vanuit de mienskip, zelf opgebouwd en het werkt ook nog. We hopen we dat er nog veel meer mooie ideeën door inwoners bedacht zullen worden”.

Hoe financier je kansrijke plannen? Het blijft soms een hersenkraker. Maar Friese bedrijven krijgen hulp van de provincie. In Fryslân hebben nu 22 bedrijven met financieringskapitaal een steun in de rug gekregen, dit is goed voor 180 arbeidsplaatsen. De Friese Ontwikkelingsmaatschappij (FOM) heeft 32 miljoen euro beschikbaar om ondernemers te helpen bij hun ambities. De FOM blijkt voor veel ondernemers de sleutel om problemen bij financiering van start, groei, export en innovatie op te lossen. Door de inbreng van de FOM worden ambitieuze plannen werkelijkheid. Of waar banken en andere financiers eerst terughoudend zijn, lukt het wel als ook de FOM meedoet in het verstrekken van risicokapitaal. De aangekondigde komst van de assemblagefabriek van het elektrisch stadsvoertuig Carver naar Fryslân is zo mogelijk geworden.

Denk je mee? Wil je met ons meedenken? Meld je dan alvast aan via www.butengewoanberikber.frl. We zullen je dan uitnodigen voor één van de sessies die we gaan organiseren in de regio. De komende maanden zullen via verschillende kanalen zoveel mogelijk verschillende inwoners proberen te bereiken en uit te nodigen om mee te denken.

Het bedrijf Poedercoating Bolsward is het nieuwste bedrijf dat dankzij de FOM kan groeien. Het bedrijf heeft van de FOM een lening gekregen voor uitbreiding van het machinepark in het nieuwe pand. Zo kan de omzet verdubbelen en kunnen er tien mensen meer aan het werk. Door de steun van de FOM heeft ondernemer Eric Kroontje zijn plannen rond gekregen. “Het geeft vertrouwen als de FOM meedoet.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

Opsteker in Heeg Een opsteker in Heeg: Wajer Yachts is daar uitgeroepen tot het beste leerbedrijf voor mbo-studenten van de provincie Friesland in de sector Maritiem. 6 Mbostudenten volgen het praktijkgedeelte van hun opleiding bij een door Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) erkend leerbedrijf. Wajer Yachts is zo’n erkend leerbedrijf en leidt sinds 2010 mbo-studenten op. Hermi Miedema, HR manager van Wajer Yachts: “We zijn blij verrast met deze prijs. Wajer staat synoniem voor kwaliteit en het is fijn dat dit ook zo gezien wordt voor ons opleidingstraject.” Met de verkiezing van het beste leerbedrijf en de beste praktijkopleider van Nederland vragen het ministerie van OCW en SBB aandacht voor de 247.000 erkende leerbedrijven en ruim 300.000 praktijkopleiders voor mbo-studenten.

Nieuwe naam: de NIVO groep What’s in a name, zei Shakespeare. Maar toch, soms heel veel. Dat u het even weet: vanaf 1 oktober heet schoonmaakbedrijf NIVO NOORD ‘de NIVO groep’. Eerder werd het dienstenpakket van Facilitaire Dienstverlening, Specialistische Reiniging en Calamiteitendiensten al uitgebreid met een nieuwe tak; Asbest & Milieutechniek. Algemeen directeur Annette van der Meulen legt uit hoe de nieuwe naam ontstaan is: “Na de toevoeging van de asbestsanering vonden we de naam NIVO NOORD niet langer passend. We hebben een heel breed aanbod van diensten, we zijn veel meer dan een schoonmaakbedrijf. We zochten daarom een naam die dat beter vertegenwoordigt.”

10 jaar Thoracc, Adviseurs en Accountants in Dronryp Thoracc is een advieskantoor voor het MKB dat maatwerk levert op basis van de relatie met de ondernemer. Eén van de speerpunten van Thoracc is om het leefgenot rondom het ondernemerschap te vergroten. “Om goed te kunnen leven van de winst, zoals de ondernemer (m/v) zich dat wenst, moet de ondernemer ook aandacht aan zichzelf besteden. Ontspanning zoeken of sporten is één van de ‘belangrijkere’ dingen die je kunt doen om in balans te blijven”, aldus Douwe de Boer, eigenaar en ondernemer. De Boer begon 10 jaar geleden voor zichzelf na 15 jaar werkervaring binnen de accountancy. Het eigen ondernemerschap kwam voort vanuit de behoefte dat hij vooral in gesprek wilde zijn met de ondernemer. Juist meer een adviserende rol ambieerde waarbij heldere analyses centraal staan. Ondernemers waarderen die keuze en zo heeft De Boer vanaf het begin een goedgevulde, en nog steeds groeiende, klantenportefeuille in allerlei sectoren in het MKB. De ambitie van De Boer is om zijn relaties te adviseren vanuit zijn persoonlijke betrokkenheid. Hij staat ze terzijde in alle facetten van het ondernemer zijn, deelt zijn kennis en is er vooral om ze bij goede financiële en toekomstbestendige beslissingen te ondersteunen. De basis voor het gesprek zijn de wensen van de ondernemer, hun cijfers en de fiscale en juridische wetgeving. Het doel daarbij is om de ondernemer op de lange termijn meer geld te laten overhouden met de juiste toepassing van de fiscale faciliteiten en bedrijfsvorm. Daarbij kijkt De Boer vooral naar hoe de ondernemer zoveel mogelijk omzet kan genereren, zo weinig mogelijk belasting hoeft te betalen en daarnaast, hoe zij de kosten zo laag mogelijk kan houden. “Vaak hoor ik dat ondernemers kosten maken om belasting te besparen. Dat is de domste reden die je kunt bedenken”, aldus De Boer. Thoracc biedt hierin duidelijk meerwaarde en kan daarom nog jaren door. Daarbij heeft De Boer met name oog voor verandering, dat wordt wel duidelijk met zijn slogan: Ast dochst watst diest, krijst watst hiest.

VERHUISBERICHT

Notariaat Mediation Juridisch advies Stationsstraat 66, Sneek | 0515 - 43 56 00 | www.rientjesnotariaat.nl

OF 2018-06

Ontwikkelingen bij de Rabobank Rients Schuddebeurs (Rabobank Heerenveen) is per 1 januari 2019 benoemd als directievoorzitter van Rabobank Utrecht en omstreken. Rabobank Heerenveen krijgt Audrey Antuma benoemd als opvolger in Heerenveen. Zij is op dit moment directievoorzitter van Rabobank Noordenveld West-Groningen. Joop Akkerman, voorzitter van de Raad van Commissarissen van Rabobank Heerenveen-Zuidoost Friesland: “Met grote waardering kijken we naar de bijdrage van Rients in de afgelopen 7 jaar. Hij heeft op een verbindende manier zijn functie vormgegeven, zowel intern als extern. Hij mag trots zijn op deze benoeming in Utrecht. Gelukkig zijn we erin geslaagd tijdig in een zeer passende opvolging te voorzien. In de persoon van Audrey Antuma komt een ervaren directeur de Friese banken versterken.”

Bouwen in Damwâld Het wordt nog mooier in Damwâld. Op woensdag 3 oktober spraken de stichting Campus Damwâld, de gemeente Dantumadiel en Bouwgroep Dijkstra Draisma namelijk het vertrouwen in elkaar uit: Bouwgroep Dijkstra Draisma bouwt het nieuwe onderwijsgebouw, een nieuwe sporthal en verzorgt het ontwerp voor de herinrichting van de Badhúswei in Damwâld. De bouw start medio 2019 en wordt naar verwachting in juni 2020 opgeleverd. De aanwezigen waren tijdens deze Award-meeting, onderdeel van de Best Value Procurement aanbestedingsprocedure, erg enthousiast en kijken na de ondertekening van het contract met vertrouwen uit naar de bouw. Bovendien hadden beide scholen gezamenlijk een korte toespraak voorbereid en zelfs een stukje voorgelezen uit het kinderboek ‘Samen kunnen we alles’. Een treffende metafoor voor het toekomstige bouwproces, aldus de initiatiefnemers.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

samen werken.

samen werken en samen vooruit In de nieuwe gemeente De Fryske Marren houden we er met elkaar de vaart in. Ondernemers hebben in deze mooie gemeente alle ruimte en helpen elkaar waar dat maar kan. Moet de koers verlegd worden? Dan doen we dat samen. Want door krachten te bundelen, komen we verder. Meer weten? www.defryskemarren.nl

www.defryskemarren.nl

Open dag of bedrijfsfeest? By-Wilma bezorgt kids een onvergetelijke dag! Nieuwe roerganger voor Miedema Sails Heeg HEEG –Miedema Sails, producent van kwaliteit jachtzeilen en bootkappen, uit Heeg gaat over in nieuwe, maar ook vertrouwde handen. Mede-eigenaar Chris Kamstra en zijn vrouw Elbrich Kamstra nemen per 1 oktober het roer geheel over van Jan en Hermi Miedema.

Periode Gaastra Miedema begon ooit als zeilmaker bij Gaastra. In 1989 startte hij zijn eigen zeilmakerij: Jan Miedema Sails. De zeilmaker werd een gerenommeerd merk onder de watersporters wat staat voor kwaliteit en duurzaamheid. In 2003 besloot Miedema Sails dealer te worden van Gaastra. Gaastra wilde na een faillissement weer voet aan de grond in Europa krijgen. In die tijd vond Miedema in Chris Kamstra zijn gelijke wat in 2008 werd beklonken met een officieel partnerschap. Uiteindelijk bleek de samenwerking met Gaastra niet bij de visie en werkwijze van Miedema en compagnon Kamstra aan te sluiten. In 2015 werd besloten om terug te gaan naar de basis: korte lijntjes en met zorg gemaakte kwalitatieve zeilen en bootkappen, onder de vlag van Miedema Sails. Klanten uit binnen- en buitenland bleven Miedema Sails trouw. “Dit komt doordat er met hoogwaardige materialen wordt gewerkt die dicht bij huis worden gehaald en door vakkundige medewerkers in eigen huis worden ontworpen en gemaakt. Hierdoor kunnen wij oprecht zeggen dat onze producten van Friese bodem zijn”, aldus Miedema.

Afscheid Jan Miedema

Nu is de tijd gekomen dat Jan langzaam kan gaan genieten van zijn welverdiende pensioen. Jan: “Ik blijf, in mindere mate, verbonden aan Miedema Sails. Ik kan mij nu vooral bezighouden met mijn passie: het ontwerpen en maken van kwaliteitszeilen.” Over de dagelijkse leiding hoeft hij zich niet meer druk te maken. “Ik weet dat het bedrijf in goede handen is bij Chris en zijn vrouw Elbrich en dat de kwaliteit gewaarborgd blijft. Ik draag het bedrijf in vol vertrouwen over.” Het bedrijf blijft zich onder de naam Miedema Sails voortzetten en voor de klanten zal er weinig veranderen. “Klanten zullen de kwaliteitszeilen en bootkappen geleverd krijgen zoals ze gewend zijn: gemaakt door vakmensen, allemaal puur Nederlands en ambachtelijk vervaardigd in eigen huis. We gaan de toekomst vol vertrouwen tegemoet waarin we de kwaliteit naar een nog hoger niveau gaan tillen en onze service nog verder gaan uitbreiden”, benadrukt Chris Kamstra. Miedema Sails is een authentieke Nederlands zeilmakerij met een DNA dat is gedrenkt in pure nautische passie. Ons bedrijf dankt haar reputatie aan een unieke mix van Nederlands authentiek vakwerk gecombineerd met hedendaagse technologie. Als 1 van Nederlands grootste zeilmakerij maken wij jachtzeilen en bootkappen vanuit het Friese Heeg. Onze klanten bevinden zich wereldwijd en zijn zowel regattazeilers als recreatieve watersporters. We produceren voor kleine open zeilboten, sloepen en grote zeilen motorjachten tot wel 60 voet. Ook succesvolle wedstrijdzeilers uit verschillende klassen weten Miedema Sails te vinden. Zo zeilen onder andere Erwin de Vries, Ronald Damen, Folkert Attema, Auke de Jong, Angela Brandsma en Bram Pasma met de ontwerpen van Miedema Sails.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Organiseer je Open huis voor je bedrijf en zijn er veel jonge kinderen onder de bezoekers? Of zijn tijdens jouw bedrijfsevent ook de kids van je medewerkers welkom? Met een speciaal programma vol creatieve workshops bezorgt By-Wilma ook de kleintjes een onvergetelijke dag. “Kinderen komen altijd op mij af en dat vind ik heerlijk”, vertelt voormalig leerkracht Wilma Bult. “Als ik die gezichtjes zie stralen, is mijn dag helemaal goed.” Haar creatieve workshops zijn bedoeld voor kinderen tussen pakweg de 4 en de 14 jaar: “Ik zorg op zo’n dag altijd voor een goede aansluiting van mijn programma op de verschillende leeftijden. Ik werk met kleine maar ook met grote groepen. Belangrijk is dat iedereen er enthousiast van wordt.” Wilma Bult startte haar activiteiten in 2011 samen met een compagnon, sinds 2014 staat zij solo aan het roer. Wilma: “Op een gegeven moment was ik toe aan een nieuwe, naam, logo en huisstijl. Die zijn er nu.” Ook de gloednieuwe website, ontwikkeld door Lemon ’N Salt uit Rijs, staat inmiddels online: www.by-wilma.nl/ https://by-wilma.nl/kidsworkshops/

OF 2018-06

‘ Knooppunt enorme ‘plus’, ook voor De Ekers’ Fotografie: Mente Bonestroo

De laatste snelwegrotonde in Nederland heeft plaatsgemaakt voor een flitsend nieuw knooppunt. De nieuwe ontsluiting van Joure is een feit en bedrijven uit diverse branches lonken naar de hoofdplaats van De Fryske Marren. Ondernemers met serieuze plannen zijn welkom op het gemeentehuis, want langs de A7 ligt tien hectare grond te wachten op bebouwing: bedrijventerrein De Ekers breidt uit. De zichtlocaties langs de snelweg, richting Heerenveen, trekken al behoorlijk wat belangstelling. Wat nu nog weiland is, zou al over een paar jaar plaats moeten bieden aan mooie bedrijven die écht wat hebben met de regio. Want als het aan wethouder Frans Veltman en senior economische zaken Lourens Bergsma ligt, wordt die tien hectare niet zomaar volgebouwd.

Binding met de regio Veltman: “De Ekers heeft een breed scala aan mkb-bedrijven. Gezonde bedrijven die graag doorgroeien in de eigen regio. Wij hebben een goeie binding met ‘onze bedrijven’ en

OF 2018-06

faciliteren hen graag. Met ondernemers die zich willen vestigen op De Ekers, gaan we graag in gesprek om te kijken of we bij elkaar passen en of zij bij het bestaande aanbod passen.” Er is gezonde belangstelling voor de kavels op De Ekers, onder andere van bedrijven in de sector transport en logistiek. “De kavels die we aanbieden zijn een halve tot hele hectare groot en zijn geschikt voor allerlei soorten bedrijven. Fase 4 beslaat zo’n 10 hectare. In eerste instantie geven we in deze fase 4,5 tot 5 hectare uit.” Aan nieuwe bedrijven stelt De Fryske Marren een belangrijke voorwaarde. Veltman: “Het

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

www.contributaal.nl

SCHRIJFT • CORRIGEERT • REDIGEERT • INTERVIEWT • GEEFT LES

Annet Vellinga

•

mail@contributaal.nl

Van gedachte naar oplossingen Wij vertalen uw wensen en ideeën naar een functionele kosten besparende machine. Daarnaast verzorgen wij het gehele traject van ontwerp tot productie en inbedrijfstelling. Branches U vindt ons bij productie bedrijven in de food en non-food sector met standaard en speciaal ontwikkelde machines en systemen. Productiemachines Als innovatieve onderneming hebben wij ons toegelegd op het ontwikkelen, produceren en aanpassen van productiemachines. Hierbij maken we mede gebruik van door onszelf ontwikkelde standaardconcepten die zich in de praktijk ruimschoots hebben bewezen. Steven BV - Polderboskdyk 35 - 8501 ZJ JOURE Tel. 0513-41 04 88 – www.stevenbv.nl

bedrijf moet iets hebben met de regio. We zien niet graag dat bedrijven na vijf of tien jaar alweer vertrekken naar elders. Als we de samenwerking aangaan, doen we dat het liefst voor een langere termijn.”

Visitekaartje op zichtlocatie Ook stelt de gemeente nadrukkelijk eisen aan het bouwen op een zichtlocatie. Bergsma: “Een pand op een bedrijventerrein zoals De Ekers, moet wel iets uitstralen. We hebben sowieso kwaliteit hoog in het vaandel staan en vinden dat bedrijven met een nieuw pand bij moeten dragen aan het visitekaartje van Joure. We stellen eisen aan de beeldkwaliteit; voor ons is het ook van belang dat er echt iets ‘staat’.” De gemeente gaat dan ook blijmoedig met de ondernemers in discussie, wetende dat ze de ondernemer uiteindelijk ook een plezier doen. “Wat wij horen van ondernemers is dat we weliswaar streng zijn, maar dat ze daar achteraf blij om zijn. Ze krijgen complimenten van klanten en goede reacties op hun professionele uitstraling. Het betaalt zich zeker uit. Eén ondernemer zei zelfs: ik heb nooit geweten dat zoveel automobilisten mijn pand écht zien staan, als ze langs komen rijden op de A7. Het maakt gewoon een wereld van verschil dat er dan iets moois staat om naar te kijken.”

Assertieve matchmaker Tachtig procent van de groei van de werkgelegenheid in De Fryske Marren komt van ‘eigen’ bedrijven. De gemeente is er dan ook alles aan gelegen om die eigen bedrijven

waar mogelijk de gelegenheid te geven zich te ontwikkelen in de eigen regio. Zelfs als dat betekent dat ze zelf voor matchmaker speelt. Wethouder Veltman: “Het gebeurt weleens dat we bedrijven aan elkaar koppelen, als we weten dat de één wil verhuizen naar een groter pand en denkt aan nieuwbouw, terwijl een bedrijf in zo’n groter pand het moeilijk heeft of op een andere locatie wil gaan bouwen. Wij hebben liever dat bedrijf nummer één zich vestigt in dat anders leegstaande pand, dan dát het leeg komt te staan.” De wethouder en senior economische zaken kennen de ondernemers goed en houden zowel formeel als informeel contact. Veltman: “Op die basis kun je elkaar wijzen op zulke zaken en in elkaars belang denken. We pikken de signalen op en gaan ermee aan de slag. We zijn assertief en gaan gerust met vier of vijf bedrijven in gesprek om te zien of we van alle delen van de puzzel één geheel kunnen maken. Het is heel waardevol als dat lukt, daarom steken we er graag tijd in.” Bergsma voegt toe: “Het contact is heel laagdrempelig en voelt heel vertrouwd. We worden vaak uitgenodigd door bedrijven en vinden het belangrijk zoveel mogelijk op die uitnodigingen in te gaan.”

werking heeft. Ook wat aantrekkingskracht voor bedrijven aangaat, is het knooppunt dan ook een echte ‘plus’ voor de regio.” De totstandkoming van Knooppunt Joure is eigenlijk één groot feest geweest, vindt Lourens Bergsma. “Natuurlijk was het best wel eens vervelend, maar er straalt zo’n positieve vibe van dat project af. Vanaf dag één zijn de inwoners en ondernemers betrokken geweest, de communicatie is ontzettend goed en iedereen is zeer te spreken over de gang van zaken en het resultaat. En dat is best knap, als je bedenkt dat het een gezamenlijk project is van Rijkswaterstaat, provincie en gemeente. Ik hoor van heel veel mensen: we vliegen Joure nu zo in en uit, wat een genot! En ondanks de bijna onvermijdelijke vertragingen tijdens een project zo groot als dit, zeggen veel mensen: wat gaat het snel en wat is het allemaal knap bedacht. Er is dan ook constant resultaat te zien geweest. De opening van de fly-overs was een spektakel en ook het ‘laatste rondje rotonde’ trok ontzettend veel mensen. Heel Joure was betrokken, en zelfs tot ver daarbuiten. Voor onze regio is dit een megaproject en we zijn heel blij met het resultaat.”

Knooppunt: een boppeslach Dankzij het nieuwe knooppunt Joure hoeft bedrijfsmatig verkeer niet meer door de kern van Joure om bij bedrijventerreinen zoals De Ekers te komen. Frans Veltman: “Voor De Ekers is de ontsluiting een ‘boppeslach’. Er waren al een aantal aanvragen van ondernemers, maar nu het knooppunt bijna klaar is, merken we dat die een extra aanzuigende

Lourens Bergsma( (l) en Frans Veltman (r)

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

Brandemeer 8 Industrieterrein De Ekers 8502 TV JOURE

De IJzeren Man D a k - & g e v e l b e p l at i n g

tel. [0513] - 41 79 00 info@deijzerenman.nl www.deijzerenman.nl

Brandemeer 8 Industrieterrein De Ekers 8502 TV JOURE tel. [0513] - 41 79 00 info@deijzerenman.nl www.deijzerenman.nl

Haskerveldweg 2 | 8501 ZE Joure 0513 416 600 | www.wal-sloopwerken.nl

Scania Joure

Uw partner in mobiliteit Dokkum Dokkum Dokkum Hogepol Hogepol 18 18 Hogepol 18 9101LZ LZ Dokkum Dokkum 9101 9101 LZ Dokkum Telefoon (0519) (0519) 29 29 49 49 15 15 Telefoon Telefoon (0519) 29 E-mail E-mail notaris@hellema.knb.nl notaris@hellema.knb.nl Ameland Torenstraat 11-b Ameland Ameland 9163 HD Nes (A) Torenstraat 11-b Torenstraat 11-b Telefoon (0519) 9163 HD Nes Nes (A) (A)54 35 04 9163 HD Telefoon (0519) (0519) 54 54 35 04 Telefoon Schiermonnikoog iedere 2e en 4e woensdag Schiermonnikoog Schiermonnikoog v.d. maand Dorpshuis iedere 2e en enin4e 4ehet woensdag iedere 2e woensdag v.d. maand maand in in het het Dorpshuis Dorpshuis v.d. info@hellemanotaris.nl www.hellemanotaris.nl notaris@hellema.knb.nl notaris@hellema.knb.nl www.hellemanotarissen.nl www.hellemanotarissen.nl

Voorheen notarissen te te Metslawier Metslawier en enDokkum. Dokkum. Voorheen notarissen te Voorheen Metslawier en Dokkum.

Scania Joure Tolhรปswei 11 8501 ZP Joure

Wethouder Veltman vindt De Fryske Marren uiteraard al de mooiste gemeente van het hele land, maar weet dat voor ondernemers ligging en bereikbaarheid nóg belangrijker zijn en is blij dat dankzij het knooppunt bedrijven nu ook die factoren dat in positieve zin kunnen afvinken. “Wij horen van ondernemers dat ze hier al heel vaak langs zijn gereden, maar dan bedenken: als we nog iets willen, moeten we in Joure zijn!” De gemeente nodigt hen van harte uit voor een gesprek. Een eerlijk gesprek. Want zowel de korte als lange termijnvisie van potentiële Ekers-bedrijven interesseert de gemeente zeer. “Wij zijn ontzettend trots op de ondernemers die hier gevestigd zijn en gaan óók wat nieuwe bedrijven betreft, zeker voor kwaliteit. Dat verwachten we dan ook, en dat mogen ondernemers ook van ons verwachten. Samen zorgen we ervoor dat we hier ‘noflik’ wonen, werken en recreëren.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

Bouma Bouwadvies uit Joure gaat verder als JOUS architecten. Begin september werd de nieuwe naam op de gevel onthuld. JOUS staat voor het Friese ‘jo’ en ‘ús’ – U en wij in het Nederlands. “Dat staat voor onze manier van werken: samen als team, met onze opdrachtgevers en met alle partijen betrokken bij het bouwproces willen wij een waardevolle bijdrage leveren aan mens, milieu en maatschappij”, zeggen de beide directeuren van het nieuwe architectenbureau, Durk Bouma en Harm Tigchelaar. “De nieuwe naam moest iets excentrieks hebben en tegelijkertijd iets vertrouwds: met een knipoog naar JOURE waar wij gevestigd zijn.”

JOUS architecten ontwerpt voor een betere wereld

OF 2018-06

Bouma, die in 2006 Bouma Bouwadvies oprichtte, is bijzonder content om als JOUS architecten verder te gaan. “We verrichtten hiervoor al grotendeels dezelfde werkzaamheden, maar mochten ons geen architectenbureau noemen. Met Harm als architectdirecteur mag dat wel. Dat is een belangrijk verschil. Daardoor ontstaan nieuwe mogelijkheden voor nog mooiere en uitdagendere projecten. Zo komen we nu in aanmerking voor aanbestedingen en architectenselecties, als bouwkundig adviesbureau was dit haast onmogelijk. We hebben de effecten afgelopen jaar al gemerkt door een uitbreiding en omvang van onze projecten. Hier geldt echt: 1 + 1 = 3.” Tegelijkertijd blijft het bureau laagdrempelig zoals het altijd geweest is, verzekert Bouma. “De mensen en het werk veranderen niet, we zijn nog steeds hetzelfde bedrijf, maar we hebben met de komst van Harm wel een kwaliteitsslag gemaakt. Een verbouwing voor de particulier blijven we nog steeds met heel veel plezier doen. Wil men alleen advies, dan kan men ook bij ons terecht. Voor alle projecten geldt dat we het hele traject kunnen verzorgen, oftewel van schets tot oplevering.”

Circulaire architectuur Waar Bouma de afgelopen jaren onder meer aan de weg timmerde met sprekende ontwerpen voor brandweerkazernes voor de Veiligheidsregio Fryslân, maakte Tigchelaar het ontwerp voor de onlangs opgeleverde school voor het Gomarus College en de nieuwbouw voor Uniformberoepen van het ROC Friese Poort, beide in Leeuwarden. De laatste is als eerste volledig 100 procent energieneutraal en circulair gebouwd. Dit betekent dat er ge-

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

bouwd is vanuit het oogpunt in de toekomst het gebouw volledig te kunnen hergebruiken wanneer het z’n levenscyclus heeft doorlopen. Het sluit aan bij de visie van JOUS architecten. “We willen de wereld mooier en beter maken door op een andere manier na te denken over wat we maken”, legt Tigchelaar uit. Dit is nog belangrijker dan voorheen. “Bij elk nieuw gebouw wordt een kringloop gestart. In plaats van na 40 of 50 jaar een gebouw te slopen ontwerpen we nu vanuit de gedachte dat toekomstige generaties er ook mee uit de voeten moeten kunnen. Dat kan door zoveel mogelijk duurzame en herbruikbare materialen te gebruiken en door zo te bouwen dat een gebouw sneller een nieuwe functie kan krijgen. Waar mogelijk proberen we ook nu al zoveel mogelijk bestaande materialen te hergebruiken in onze ontwerpen.”

Gebouw met een verhaal Eveneens onderdeel van de visie van het JOUSter architectenbureau is dat een gebouw een verhaal moet hebben, de identiteit van de gebruikers weerspiegelt en het karakter van de omgeving versterkt. Tigchelaar: “We ontwerpen niet alleen vanuit wat we mooi vinden, maar ook vanuit functionaliteit, duurzaamheid en beschikbaar budget waardoor een gebouw betekenis krijgt voor de gebruiker. Een mooi gebouw ontstaat volgens ons als er heel inventief is nagedacht over die integrale aanpak.” JOUS architecten Celsiusweg 11 8503 AC Joure T. 0513 – 436232 info@jous.nl www.jous.nl

OF 2018-06

Bouwbedrijf Cornel: 100 jaar de mens centraal Met een jubileumfeest voor medewerkers, onderaannemers, klanten en vrienden viert Bouwbedrijf Cornel in Joure deze maand dat het bedrijf 100 jaar bestaat. Tijden van bloei en bouwcrisis wisselden elkaar in die jaren af. Marten Johannes Cornel, de derde generatie aan het roer, is trots dat alle stormen werden doorstaan. Het geheim van de eeuweling? â&#x20AC;&#x153;We hebben de mens altijd centraal gesteld, zowel klant als personeel.â&#x20AC;?

OF 2018-06

Tijdens de jongste crisis zag Cornel de ellende vroeg aankomen. “Ik zit in verschillende landelijke besturen en kon daardoor tijdig ingrijpen. We moesten diep snijden in de organisatie. We gingen van 40 naar 15 medewerkers. Een rottijd. Je kent de jongens en hun gezinnen. Je weet wat de impact is.” Maar in tegenstelling tot veel branchegenoten hield Cornel wel medewerkers in vaste dienst en greep hij niet terug op zzp’ers. “Ik heb altijd geloofd in het hebben van eigen personeel. We geven hen veel verantwoordelijkheid en proberen ze niet alleen op basis van vakbekwaamheid maar ook qua persoonlijkheid met onze klanten te matchen. Dat communiceert beter en zo bouw je samen iets op. Samen met onze leveranciers, onderaannemers en klanten hebben we ons door deze lastige tijd geslagen.”

Drie generaties Bouwbedrijf Cornel werd in oktober 1918 opgericht door Cornels grootvader, eveneens Marten Johannes geheten. Door in een schuurtje in het centrum van Joure een eigen bouwbedrijfje te starten plukte hij na de Eerste Wereldoorlog de vruchten van de naoorlogse

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

bloeiperiode. Hij was ambitieus, maar na de Beurskrach van 1929 en het overlijden van zijn vrouw en één van zijn kinderen bleef hij alleen achter met de zorg voor zijn twee andere kinderen, geen sociale voorzieningen en nauwelijks werk. Zoon Johannes Anne wilde leraar worden, maar geld voor een studie ontbrak. In de tweede helft van de jaren dertig was er wel weer meer werk dan zijn vader alleen aan kon, dus kwam Johannes Anne ook in het bedrijf. En toen was er de Tweede Wereldoorlog. Na vier jaar tewerkstelling in Nazi-Duitsland keerde hij ziek terug, maar in de wederopbouwperiode bouwden vader en zoon een gezond bedrijf op. Johannes Anne was echter behoudend en groter dan tien werknemers groeide het bedrijf nooit. Kleinzoon Marten Johannes was anders; hij wilde meer aanpakken, grotere klussen. De bouwcrisis van de jaren ’80 daargelaten, had het Jouster bouwbedrijf vooral de wind in de zeilen. Zo werden in het noorden van het land verschillende asielzoekerscentra en recreatiepark Borgmeren bij het Groningse Harkstede gerealiseerd. In 1994 verruilde Cornel

na 76 jaar de verouderde locatie in het centrum van Joure voor een nieuw bedrijfspand op bedrijventerrein Sewei.

Mooie toekomst En toen was er de financiële crisis van 2008, die ook de bouwsector hard trof. Cornel ziet echter dat zijn bedrijf weer klaar is voor een mooie toekomst in nieuwbouw, verbouw, onderhoud en renovatie. Een vierde generatie Cornel zal evenwel niet het stokje gaan overnemen. Gydo de Graaf, de zoon van Cornels beste vriend, is inmiddels mededirecteur. “Mijn zoon staat liever op de werkplaats. Dat is prima. Je moet doen waar je gelukkig van wordt.” Het bedrijf telt inmiddels weer dertig vaste medewerkers. Een mooie omvang, vindt Cornel. “We kunnen nu redelijk grote projecten aan, maar dankzij korte lijnen en de betrokkenheid van de medewerkers kunnen we snel schakelen en is er nauw contact met onze klanten. Dat is onbetaalbaar.” Bouwbedrijf Cornel Produksjewei 8 8501 XD Joure T. 0513 - 415800 F. 0513 - 416262 info@bouwbedrijf-cornel.nl www.bouwbedrijf-cornel.nl

OF 2018-06

MGciviel zoekt grenzen in infrasector op Op het hoogtepunt van de economische crisis je baan opzeggen en een eigen bedrijf opzetten. Gedurfd, maar Gerben Sloothaak (30) wist dat het de juiste beslissing was. Vijf jaar na dato is zijn adviesbureau MGciviel één van de pioniers in de infrasector. Het bureau richt zich op het voorbereiden en beheren van innovatieve contracten die eraan te pas komen wanneer er gebouwd wordt in de openbare ruimte. Sloothaak zag MGciviel in vijf jaar tijd flink groeien. ‘Ik had al gauw iemand nodig om mij te helpen en toen is de stijgende lijn ingezet. Inmiddels werken hier dertien mensen’, legt hij kort samengevat uit. Opvallend is dat geen enkele starter van MGciviel beschikte over ervaring. ‘Maar inmiddels zijn we experts en worden we door alle grote partijen gevraagd om aan projecten mee te werken. Dat maakt mij trots, want ik vind het interessant om te zien hoe mensen zich ontwikkelen. Samen willen vooruitlopen op veranderingen en zorgen dat de bouwwereld anders wordt.’ Want in die bouwcultuur wordt er volgens de ondernemer nog steeds structureel gevochten om infraprojecten. En dat moet anders. ‘Aannemers die een bouwproject willen uitvoeren, schrijven zich zo goedkoop mogelijk in. Maar wanneer het goedkoopste bouwplan wordt toegewezen, blijkt dat de gewenste kwaliteit eigenlijk niet kan worden geleverd voor die prijs, met onvrede als gevolg’, weet Sloothaak. MGciviel wil die trajecten voorkomen door van meet af aan 22

OF 2018-06

heel samenwerkingsgericht te werken en iedereen op dezelfde lijn te krijgen. ‘Daarmee willen we de kwaliteit van een bouwproject waarborgen.’ En het gevaar dat procesbeheersers met de nek worden aangekeken omdat ze op de bouwplaats met het vingertje komen wijzen? Sloothaak lacht als het ter sprake komt. ‘Het klinkt misschien vreemd, maar dat overkomt ons zelden. Iedereen is blij als wij komen. Misschien door onze houding en insteek. We gaan niet langs aannemers om ze af te branden, maar helpen graag om het project zo succesvol mogelijk te maken. Het geeft ook een kick om kwaliteit te leveren. Het gaat ons erom dat de juiste mensen op de juiste plek werken en worden daarin niet gehinderd door traditionele kaders. We durven het anders te doen door lef te tonen.’ Een voorbeeld van een innovatieve werkwijze vond onlangs plaats in de gemeente Delfzijl, waar het dorp Meedhuizen opnieuw wordt ingericht. ‘De gemeente wilde zonder gezeur een aannemer en kwam bij ons uit.

Wij adviseerden een bouwteamaanbesteding waarbij de aannemer nog voor het ontwerpproces meedenkt over de praktische uitvoerbaarheid, en de kostenkennis al in huis heeft. Daardoor werd de aannemer bepaald op basis van kwaliteit, niet op de prijs. Uiteindelijk is de beste aannemer gekozen en was geld geen issue. Alle betrokkenen waren laaiend enthousiast, alleen maar omdat wij out-of-the-box durfden te denken; we zoeken een grens op. De inwoners van Meedhuizen waren blij verrast dat de aannemer al bij hen op de stoep stond. In het voorjaar gaat de schop in de grond.’ Toch heeft het succes ook een keerzijde. Sloothaak: ‘Er is volop werk in de infrasector, maar het is moeilijk om nieuwe mensen te vinden omdat het specialistisch werk is. En we plukken geen werknemers bij concurrenten weg, omdat we veel met ze samenwerken. Daarom proberen we mensen uit andere branches enthousiast te maken voor ons vak. Onze ambitie? Groot worden is niet ons doel, wél om ons werk anders in te richten.’

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

Bentacera over goed leiderschap

â&#x20AC;&#x2DC; Veranderen doe je met elkaarâ&#x20AC;&#x2122; 24

OF 2018-06

Wat houdt goed leiderschap in en kun je als ‘leider’ anderen ook iets meegeven? “Openheid en herkenbaarheid.” Dat zijn volgens Gooitzen Boonstra en Hans Heres van Bentacera de sleutelwoorden. “Dat wordt door onze klanten maar ook door onze eigen mensen zeer gewaardeerd.” Verandering “Wij zitten als bedrijf middenin een veranderproces. Dat geeft energie, maar roept ook emoties op als angst en weerstand.” Vanuit zijn functie als algemeen directeur bij Bentacera probeert Gooitzen Boonstra dit proces in goede banen te leiden. “Het kost veel tijd en aandacht om mensen hierin op de juiste manier te begeleiden.” Hij ziet dit ook bij klanten. “Zij staan hier nog wel eens alleen in. Dat merken we vooral bij kleinere organisaties wanneer we hier met hen over praten. Maar ook bij ons gaat wel eens iets mis, en hier ligt voor ons een kans. Wat wij geleerd hebben, en nog steeds leren, kunnen we doorgeven zodat onze klanten daar iets aan hebben.”

Ervaringen uitwisselen “Het gaat meer en meer over mensen en niet alleen puur over de cijfertjes”, aldus Hans Heres, senior adviseur bij Bentacera. “Wij hebben niet de wijsheid in pacht”, benadrukt hij. “We zien alleen dat MKB’ers tegen zaken aanlopen die wij vanwege onze eigen transitie ook ervaren. De vraag is, hoe ga je daarmee om?” Heres vertelt over de MKB Wurkpleats-sessies, die samen met Peter Scherjon van MKB Beter worden georganiseerd. “Hierin leren Friese ondernemers met en van elkaar. Het doel is om je eigen maar ook elkaars bedrijf succesvoller te maken. Maar het gaat vooral om een stuk herkenning, ervaringen uitwisselen en

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

het open kunnen praten over je inzichten.”

Eerlijke verhalen Volgens Boonstra hoort dat bij goed leiderschap. “Je kwetsbaar opstellen, open durven praten. Ook over problemen en dingen die misgaan. Proberen een sfeer te creëren waardoor mensen gepassioneerd en gemotiveerd met hun werk bezig zijn. Ik zie de drive bij onze mensen en dat is mooi maar een organisatie van 240 man op één lijn krijgen is best een uitdaging. Daarom is het zo belangrijk om openheid te creëren. Eerlijke verhalen te vertellen en deze met elkaar te delen.” Heres: “Het zijn de persoonlijke verhalen van ondernemers. Over de lessen die ze hebben geleerd en wat ze daarover aan anderen willen meegeven.” Gooitzen: “Binnenkort komt Ben Tiggelaar onze relaties inspireren met zijn lessen rondom boeiend en bloeiend leiderschap, iets dat we onze klanten ook gunnen.”

hen in gesprek. Geef maar aan wat je van ons verwacht en hoe we dat kunnen oppakken. Goed luisteren. Ook dat kenmerkt een goede leider. Want veranderen doe je met elkaar. Daar geloof ik heilig in.”

Gooitzen Boonstra Burgerlijke staat getrouwd met Joke, 2 kinderen Geboortedatum 6 oktober 1963 Woonplaats Heerenveen Hobby’s zeilen, schaatsen en onze labradoodle Yaika

Met elkaar Heres: “Als ondernemer en als leider moet je zelf in beweging komen om ervoor te zorgen dat je medewerkers dat ook gaan doen. Probeer vanuit alle hoeken en gaten input te krijgen vanuit je organisatie. Zo krijg je sneller draagvlak en betrokkenheid bij je mensen.” Gooitzen: “Van onze klanten krijgen we zowel positieve als kritische reacties op de veranderingen binnen Bentacera. Daarover willen we graag met

Hans Heres

OF 2018-06

Burgerlijke staat getrouwd met Emmanuelle, 2 kinderen Geboortedatum 1 maart 1981 Woonplaats Harlingen Hobby’s tennis en een goed gesprek op een mooie locatie

FRL:

Partner op gebied van bezorging en logistiek Het Leeuwarder bedrijf FRL bestaat dit jaar 25 jaar. Met 100 vaste medewerkers en ruim 2500 bezorgers is het bedrijf landelijk actief in het bezorgen van geadresseerde post en ongeadresseerd reclamedrukwerk, het verspreiden van dagen weekbladen en het distribueren van pakketten en pallets. Kortom: een full-service bezorgbedrijf. De groei zit er goed in, want met name bij de pakketten mikt het bedrijf dit jaar op dertig tot vijftig procent groei. Hoe doe je dat? Commercieel manager Niels Helbig over de plussen en de minnen in een veranderende markt.

OF 2018-06

FRL is in 25 jaar tijd uitgegroeid tot een professionele speler op het gebied van bezorging en logistiek. “Volwassen geworden met drie divisies; post, distributie en verspreidingen”, zo vertelt commercieel manager Helbig. Of het nu gaat om een landelijke direct-mailing, een lokale huis-aan-huis verspreiding of om een nationale of internationale pakket of palletzending, FRL zorgt voor de bezorging. “De kracht van onze dienstverlening zit hem in de combinatie van diensten. Door ons brede aanbod kunnen wij klanten beter bedienen, groeit het volume en hierdoor verhogen wij onze dropdichtheid.” En die diensten? Die worden landelijk aangeboden, want FRL biedt landelijke dekking en bezorgt en distribueert op vaste bezorgdagen via een zelf opgebouwd netwerk.

Een voorbeeld van duurzame innovatie is bijvoorbeeld de fietskoerierdienst, die in met name de binnenstad van Leeuwarden al een begrip is. “Klanten willen ontzorgt worden”, stelt Helbig. “En FRL regelt dat. Met een fietskoerier kunnen we snel en schoon de binnenstad van Leeuwarden bedienen en zo proberen we bij alles wat we doen slimme manieren te vinden om voor klanten in heel Nederland te werken.”

In een sterk veranderende markt zoeken klanten betrouwbare alternatieven, hierdoor groeit het volume en marktaandeel van FRL. Maar succes komt uiteraard niet aanwaaien. FRL is een innovatieve, flexibele, duurzame partij die inspeelt op de ontwikkelingen in de markt.

Een kritische noot plaatst Helbig ook: “De tarieven voor vervoer en transport staan al jaren onder druk. De reden hiervan is dat steeds meer webwinkels hun online verkochte producten aanbieden met gratis bezorging. Logisch gevolg; de tarieven komen verder onder druk te

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

staan. Hier zou snel verandering in moeten komen, de bodem is ten slotte een keer bereikt.” De toekomst van FRL staat in het teken van verduurzaming en samenwerking, stelt de manager. “Het verder uitbreiden van haar efficiënte en duurzame fietskoeriersdienst is daar een onderdeel daarvan.” FRL www.frlpost.nl www.fietskoerier.frl

De manager is positief over de toekomst en dat is begrijpelijk, want de groei zit er goed in. “De voornaamste groei is te zien in onze distributietak, het pakketvolume stijgt snel. Over een groei van 30 procent in 2017 en een verwachte groei tussen 30 en 50 procent dit jaar is FRL zeer tevreden”.

Niels Helbig Functie Commercieel manager Leeftijd 32 Woonplaats Menaldum

OF 2018-06

Foto’s van medewerkers plaatsen op de website, mag dat? Hoe ga je om met privacy? Iedereen heeft er mee te maken. ICT-dienstverlener Arrix in Drachten vindt het belangrijk bedrijven beleidsmatig te adviseren ten aanzien van hun privacy- en informatiebeveiligingsvraagstukken. Uit de praktijk blijkt dat klanten naast de technische beveiligingskant ook behoefte hebben aan het zoeken naar strategische oplossingen op het gebied van Privacy en Informatiebeveiliging. Gert Clifford is aangesteld om hen daarbij te helpen. Eén van de onderwerpen waar veel organisaties mee worstelen is het plaatsen van foto’s op websites. Bedrijven willen open en transparant zijn door te laten zien wie er bij hun werken. Onder de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) mag je echter niet zomaar persoonsgegevens verwerken. Maar welke voorwaarden zijn daaraan verbonden? Clifford vindt het belangrijk om niet alleen te kijken naar hoe een bedrijf aan de AVG kan voldoen, maar probeert de invoering tegelijkertijd wel praktisch en werkbaar te houden. “Voor het plaatsen van foto’s is het belangrijk dat een medewerker daar toestemming voor geeft. Daarbij moeten ze de keuze hebben om te weigeren. Ze mogen dus

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

niet onder druk worden gezet. Daarnaast is het van belang de mensen goed te informeren waar ze toestemming voor geven en met welk doel. Ook moet er een actieve handeling verricht worden waaruit blijkt dat er toestemming is gegeven. Zoals het bewust zetten van bijvoorbeeld een vinkje.’’ Het is volgens Clifford vooral belangrijk om goed na te denken of alles wel op de juiste manier is vastgelegd en wat de risico’s zijn als je een foto van een medeweker op internet zet. “Je moet kunnen verantwoorden waarom je het doet en je moet dit vastleggen. Transparantie is mooi, maar de privacy moet niet in het gedrang komen. Voor iedere organisatie zijn de risico’s weer verschillend. Zo moet je je

afvragen of het bijvoorbeeld bij de kinderbescherming of een beveiligingsbedrijf wel echt nodig is om foto’s van medewerkers te publiceren. Nut en noodzaak moeten goed in ogenschouw worden genomen.’’ Ook in 2019 zullen er weer veel ontwikkelingen plaatsvinden op het gebied van de AVG. Zo hoopt Clifford dat jurisprudentie meer duidelijkheid zal geven over het grijze gebied van privacy. “Daardoor weten organisaties beter aan welke normen ze zich moeten houden. En ook al heb je je organisatie opgetuigd om aan de privacyregels te voldoen, dan nog is het nodig om binnen je bedrijf constant bezig te zijn met privacygevoelige informatie. Dat maakt deze baan bij Arrix voor mij ook zo interessant.’’

OF 2018-06

Leasefiets steeds populairder bij jong én oud

Op de e-bike naar het werk: wie döt je wat? Skik zong jaren geleden al ‘niks te klagen’ te hebben op de fiets. Friesland Lease kan zich daarbij aansluiten: het Drachtster bedrijf pionierde zes jaar geleden al met leasefietsen en heeft inmiddels óók niks meer te klagen. “Steeds meer werkenden verkiezen de e-bike boven de auto en bezorgdiensten kiezen voor de vriendelijker cargofiets, in plaats van de bezorgscooter”, bevestigt Manager Leasefiets Peter Storm. Mobiliteit kan diverser en duurzamer, is al jaren de visie van directeur Jan Baljeu van Friesland Lease. Peter Storm onderschrijft die visie volledig. “En mobiliteit verandert, de markt verandert en mensen veranderen mee. Van scholieren tot werkenden; iedereen omarmt de e-bike. Ook wordt gebruik belangrijker dan bezit, het draagvlak voor het leasen van een –best kostbare – elektrische fiets groeit.” Storm vertelt enthousiast over de vele vormen van fietsvervoer. “Bij kinderopvangorganisaties is de stint populair: een soort Segway met bak ervoor, waar tien kinderen in passen. Gemeentes leasen graag de pick-up-stint, voor bijvoorbeeld hun groenvoorziening. En bezorgdiensten maken gebruik van de cargostint: een e-bike met afgesloten bak ervoor. ‘Pizzafietsers’ krijgen bovendien meer fooi dan hun scootercollega’s, ze worden sympathieker gevonden.”

Fit en vitaal Ook de fitte uitstraling van deze bezorgers doet een duit in het zakje. “Fit en vitaal zijn is voor iedereen goed: een half uur bewegen per dag doet veel voor je

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

gezondheid. Werkgevers realiseren zich ook dat leasefietsen voor woon-werkverkeer bijdragen aan vitalere werknemers. Meer bewegen leidt tot minder ziekteverzuim. Bovendien realiseren veel werkenden zich dat fietsen naar het werk hét ‘fitmoment’ van de dag kan zijn. Jonge ouders bijvoorbeeld, die naast werken en zorgen soms weinig tijd over hebben om te sporten, kiezen dan bewust voor de e-bike. Woonwerkverkeer en de e-bike zijn dan ook een ‘perfect match’!” Wie als werkgever bij Friesland Lease een leasecontract van drie jaar afsluit, heeft daarnaast de mogelijkheid ook driemaal een vitaliteitscheck te laten doen. “Voordat werknemers gaan fietsen doen we een scan, na achttien maanden nog eens én aan het einde van het contract. Zo kunnen we goed beoordelen wat de e-bikes ‘opleveren’ en werknemers willen zelf ook graag weten hoe ze ervoor staan.” Bijkomend voordeel voor werknemers: de privéauto kan thuis blijven staan. “En met onze high speed e-bike ben je ook snel op je werk: deze gaat 45 kilometer per uur en komt wél door het stadsverkeer heen.”

Maatwerk in mobiliteit Naast bereikbaarheid en vitaliteit willen werkgevers met fietslease ook besparen op hun CO2-uitstoot én voldoen aan doelen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). “Eind dit jaar is ons nieuwe systeem klaar, waarin kan worden berekend hoeveel CO2 een bedrijf bespaard dankzij de e-bikes en hoeveel calorieën werknemers bijvoorbeeld hebben verbrand, op basis van het aantal gereden kilometers.” Storm is enthousiast over de gedragsverandering die de leasefiets teweegbrengt. “En dat kan elk bedrijf voor elkaar krijgen. Van zelfstandig ondernemers tot het mkb en grote bedrijven: voor iedereen is er een passende mobiliteitsoplossing. We leveren altijd maatwerk.” Wat vindt Storm zelf het mooiste aan deze ontwikkelingen? “De grote glimlach van mensen die na een proefrondje van de e-bike of high speed e-bike stappen. Ze vinden het heerlijk: niet veel moeite hoeven te doen en wel lekker bewegen en je fit voelen. Daar word ik ook blij van!”

OF 2018-06

Mobiele apps bouwen op Friese nuchterheid

‘ Maak je werk zo leuk dat elke werkdag voelt als een vrijdag’ Bij Freed Mobile+Interactive in Surhuisterveen bereikt de Friese nuchterheid zijn hoogtepunt. Het bedrijf bouwt mobiele apps en interactieve oplossingen voor de meest uiteenlopende opdrachtgevers. Van regionale spelers tot écht grote internationale opdrachtgevers. In vijf jaar tijd stampten Wouter Slotegraaf en Jan Kooistra, die samen al heel wat meters maakten in de ICT, wederom een succesvol bedrijf uit de grond. Maar na Tsjil en Speak, waar de heren eerder de scepter zwaaiden, is het bij Freed toch ánders. Naast de ‘jonge honden mentaliteit’ van de jongens achter de dubbele beeldschermen heerst er ook een andere sfeer. Rust. Kan dat het zijn? Ontbreekt hier dat opgefokte sfeertje dat veel ICT-bedrijven kenmerkt? Het voelt plezierig aan, hier bij Freed aan de Lauwersweg.

“We hebben inmiddels de kennis, ervaring en rust om keuzes te maken en een duidelijke visie hoe we willen werken. Om samen te werken met klanten die gericht voor ons kiezen

Die naam alleen al. Gewoon omdat vrijdag de leukste werkdag van de week is en elke werkdag zo leuk kan zijn als een vrijdag. Als je het op z’n Engels leest staat het trouwens voor ‘bevrijd’ zijn; bevrijd van desktop-denken, de vrijheid hebben om dingen net even anders te doen. En áls je het dan anders doet, dan leg je dat haarfijn en duidelijk uit aan je klant.

OF 2018-06

en partners waarmee we een toekomst zien. We hebben ons gespecialiseerd en de opdrachten die we nu doen, zorgen ervoor dat we dat kunnen blijven doen. Over tien jaar zijn

we ongetwijfeld nog steeds een kennisintensief bedrijf, gespecialiseerd in platformen en technieken. Maar misschien is er dan al lang iets anders interessant dan mobiele apps. We houden met

Jan Kooistra Functie Mobiel expert Geboortedatum 1 maart 1976 Woonplaats Harkema

ons hele team alle ontwikkelingen nauwlettend in de gaten en willen – als het een beetje kan – zelfs vooroplopen.”

Liefde voor Alexa Wouter en Jan vullen elkaar aan, maken elkaars zinnen af, weten heel goed wat ze willen en wat ze aan elkaar hebben. Intussen pakt Wouter er zo’n nieuwe ontwikkeling bij – ‘In Amerika is dit al bijna gewoon hoor’. We maken kennis met Alexa, een speaker van Amazon die vragen beantwoordt; zoals Siri op je mobiele telefoon, maar dan slimmer. Wouter vraagt in het Engels wanneer Liverpool moet voetballen; Alexa geeft keurig antwoord. Vervolgens verklaart de geboren Harkemaster haar de liefde. Alexa antwoordt: ‘That’s nice of you to say’. Spie-

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

lerei, zo op het oog. Maar niets is minder waar. Omrin, klant van het eerste uur én innovatiepartner van Freed, heeft zo’n slimme speaker te leen. Samen ontdekken beide bedrijven wat er mogelijk is. Innoveren op z’n Fries; gewoon proberen dat spul. Toepassingen volgen wel. Wouter vertelt: “We merken dat opdrachtgevers ons steeds beter weten te vinden omdat we heel goed duidelijk kunnen maken waar we voor staan.” Ook maken tevreden klanten (on) bewust reclame, en verrichten netwerken – ook die in de voetbalkantine – hun informele taak. Wouter en Jan vertellen onder andere enthousiast over De Friesland, waar ze eerder al een declaratie-app voor ontwikkelden. Zilveren Kruis en de Friese

Burgerlijke staat samenwonend met Ellis (37) en hun zoon Kaiden (8) Hobby’s voetbal, skiën, fitness en ICT

Wouter Slotegraaf Functie Mobiel expert Geboortedatum 10 februari 1976 Woonplaats Harkema Burgerlijke staat Getrouwd met Dieuwke (40), kinderen: Harnt (13), Frauke (10) en Gerild (8) Hobby’s voetbal, racefietsen en innovaties in de ICT

OF 2018-06

Sjoerd en Arjan. Typisch ondernemers met een nine-to-five mentaliteit.

Nieuw! Slim boekhouden met een betrouwbare online totaaloplossing Da’s lekker... tijd overhouden voor een potje tennis met je vrienden. Hoe doe je dat? Met Boekhout van Kromhout. Deze slimme online oplossing van Van der Veen & Kromhout geeft 24/7 inzicht in de prestaties van uw bedrijf. U bent altijd in control en de tijdrovende administratie behoort tot het verleden. Zo kunt u de kostbare uren na vijven besteden zoals u zelf wilt: aan uw relatie, uw kinderen, uw hobby, uw sport of om nieuwe ondernemingsplannen uit te werken.

Ontdek hoeveel tijd u kunt besparen! Ga naar www.boekhoutvankromhout.com

Het gemak van een grotendeels geautomatiseerde administratie Overal en altijd inzicht in actuele cijfers Betrouwbare sturingsinformatie in één muisklik Altijd het advies van uw accountant bij de hand Tijd overhouden voor zaken die er écht toe doen

zorgverzekeraar fuseerden begin dit jaar en ineens zit Freed met de ICT-top van moederbedrijf Achmea om tafel.

Netwerken op de fiets En soms kun je gewoon niet verzinnen hoe gek de hazen lopen. Iemand van Rodenstock, wereldwijd producent van brillenglazen en -monturen, zag in Landal Land van Bartje een touchtafel; een hulpmiddel om in het vakantiepark alles snel te kunnen vinden. De man achterhaalde wie de tafel had ontwikkeld: Freed, uiteraard. En zo had Jan op een vrijdagmiddag ineens het Duitse brillenbedrijf aan de telefoon. Drie jaar later vliegt een delegatie van Freed geregeld op en neer naar München om samen met het Duitse moederbedrijf nieuwe concepten te ontwikkelen. “En inmiddels weten wij echt álles van brillen en lenzen!” Ze kijken elkaar lachend aan. Het plezier straalt er van af, bij beiden. Jan is nog altijd programmeur in hart en nieren, maar Skypet te-

genwoordig heel wat af. Wouter is de netwerker, maar dat doet hij stiekem het allerliefst op de racefiets of rondom het voetbalveld. “Daar is iedereen gewoon net zo nuchter als wij zijn.” Met Lego, oude toetsenborden en diskettes aan de muur werkt het

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

vlotte team in een bijna Googleachtige ruimte; hoog, licht en ruim, met de onvermijdelijke voetbaltafel direct rechts als je binnenkomt. Hier zien Jan en Wouter ook toekomstige generaties ICT-ers uit de regio over de drempel stappen. “Werkgele-

genheid voor de regio, glasvezel hier op het bedrijventerrein: wij vinden normaal dat wij ons daarvoor inzetten. Dat doe je toch gewoon?” Het klinkt alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Maar Freed is toch niet zomaar een zaak. Vinden wij.

OF 2018-06

NU BESCHIKBAAR:

HORECATOPPERS VOOR HET ZOMERSEIZOEN je zoekt. precies wat

www.workbv.nl

Fiets van de zaak, nieuwe melkkoe fiscus? Staatssecretaris Snel: “Fietsen is gezond en goed voor het milieu en vermindert files. Toch pakken nu nog te veel mensen de auto als ze naar het werk gaan. Dat de regels voor een leaseauto nu eenvoudiger zijn dan voor een fiets helpt natuurlijk niet. Daarom gaan we die regels versimpelen.” Onderzoek wijst uit dat ruim de helft van alle autoritten minder dan circa 8 km in afstand zijn. Fietsen is behalve snel ook schoon. Ik snap de motivatie van de staatsecretaris wel, groot gelijk. Mooi dus, de bedrijven die een fiets van de zaak opvoeren. Maar, hoe ziet de regeling inzake de fiets van de zaak er op dit moment uit? Als je een fiets van de zaak ook privé gebruikt dan moet je voor dit privégebruik belasting betalen over de werkelijke waarde van het voordeel dat genoten wordt. Bij auto’s is dit geregeld door middel van een fiscale bijtelling. Een percentage van de cataloguswaarde waarmee het daadwerkelijke privégebruik als het ware wordt afgekocht. Voor de fietser werkt dit niet zo. Fietsers moeten een kilometeradministratie bijhouden voor woonwerkverkeer en hoeveel zij privé fietsen. Van het genoten voordeel mag je de gemaakte kosten aftrekken. Vervolgens moet het genoten voordeel door de werkgever als beloning in de salarisadministratie worden verwerkt. Snap je het nog?

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Kortom: logisch dat autoforens zich niet op het pad van de zakelijke fiets durft te begeven, tijd voor een nieuw plan. Daar is de staatssecretaris dus mee bezig. Het doel is vooral versimpeling en een einde aan alle administratieve verplichtingen inzake het privégebruik van de zakelijke fiets, zegt de staatssecretaris. Een bijtelling van 7% zal al het privégebruik dekken vanaf 2020. Staatssecretaris Menno Snel zegt er zelfs nog bij dat hij graag de mensen uit de auto op de fiets wil krijgen. Met de introductie van deze regeling wordt het voor werkgevers hopelijk een stuk aantrekkelijker om medewerkers op de fiets naar het werk te laten gaan. Om de kosten hoeven medewerkers het niet meer te laten; voor een gewone fiets komt de bijtelling neer op netto een 1 a 2 euro per maand. Voor een elektrische fiets ligt dat rond de 6 tot 10 euro per maand, afhankelijk van de aanschafwaarde.

OF SPECIALIST

Gerke Wispelwey Maar toch. Vanwaar die noodzaak om ook de fiets tot melkkoe te maken? Waarom de fiets van de zaak niet gratis ter beschikking te stellen? De motivatie om dit te doen is simpel, het is immers goed voor mens en milieu. Stimuleren dus overheid, niet belasten. Vreemd is ook het percentage van 7%. Dit terwijl de elektrische auto slechts een bijtelling kent van 4%. Waarom de fiets, ook de gewone, tegen 7% willen belasten? Voor een keer zou de belastingdienst het iets makkelijker kunnen maken terwijl het dan ook nog eens leuker is. Ik zou zeggen staatssecretaris doe je best.

Ondernemer, MKB Adviseur, Strategie en Business planner, Accountancy specialist, zakelijk Mediator en Meedenker. In het dagelijks leven is Gerke werkzaam als MKB Adviseur en tevens Commercieel Directeur(DGA) bij Buro360 Adviseurs en Accountants te Leeuwarden. Gerke@B360.NL Reageren? Mail Gerke@B360.nl. Kijk voor deze en alle andere columns op www.of.nl/de-specialisten.

OF 2018-06

Een bijzonder moment op de Wirdumerdijk in Leeuwarden. Daar werd in september de WaterWinkel van Vitens geopend. Vitens heeft in Friesland negen drinkwaterbronnen waarmee alle Friezen van schoon drinkwater worden voorzien. De verhalen achter deze negen ‘Fryske Bronnen’ worden in de winkel belicht.

De eerste persoon die deze ‘9Bronnentocht’ ondernam was – hoe kon het anders – Olympisch zwemkampioen en Elfstedenzwemmer Maarten van der Weijden. De winkel blijft overigens maar enkele weken open, maar Vitens geeft er wel een signaal mee

OF 2018-06

af. Het bedrijf wil met deze campagne en WaterWinkel de Friezen bewuster maken van de waarde van hun kraanwater. Kiezen voor kraanwater is duurzaam en gezond. “Kraanwater is ook nog eens 1000x goedkoper dan water uit een fles, en minstens 400x minder milieubelastend” zegt Marike Bonhof, directielid van Vitens.

Op uitnodiging van Water Alliance-directeur Hein Molenkamp bracht watergezant Henk Ovink in augustus een bezoek aan Paques Balk (provincie Friesland). En dan heb je wel een kanjer in huis, want Ovink is in binnen en buitenland een bekende verschijning. Na de orkaan Sandy (2012) werkte hij een tijd als adviseur van Obama. In het Witte Huis werd hij Henk, the water guy genoemd. Die tijd ligt achter hem. Als Watergezant uit Nederland Waterland reist hij inmiddels de wereld rond om andere landen te helpen bij hun strijd tegen het water. “Wat een fantastisch - familiebedrijf is Paques!”, stelde Ovink naderhand. “Ik kom de medewerkers en zeker de innovaties van Paques in de wereld tegen maar het is heerlijk om in Friesland zelf te horen en zien waar Paques voor staat en gaat. Die integrale aanpak, waarbij innovatie, duurzaamheid en circulariteit voorop staan is inspirerend.”

The Water Guy in Balk

Foto: van links naar rechts: Joost Pâques, Henk Ovink, Peter Glas (Dijkgraaf waterschap De Dommel, provincie Brabant), Hein Molenkamp directeur Water Alliance

Melk tappen in Leeuwarden Dagelijks verse rauwe melk, zo van de boerderij; het kan in Leeuwarden en dat is uiteraard niet zo verwonderlijk, voor wie bedenkt dat de stad zich samen met de provincie en andere economische kernen in de provincie graag positioneert als Dairy Valley. Wethouder Friso Douwstra opende dan ook op maandag 10 september met zichtbaar plezier een ‘melktap’ bij Boer Tamminga op het Schapendijkje 18. Hiermee kan de Leeuwarder consument rechtstreeks melk halen bij de boer. Met het initiatief wil de familie Tamminga tegemoetkomen aan de wens van het publiek, die steeds meer de producten direct en puur op de locatie van productie wil afnemen. “Of dat bij ons ook zo uitpakt is spannend”, zei Hilda Tamminga. “Maar we lijken een goede kans te maken dat het wel gaat lopen, juist omdat onze boerderij zo pal tegen de stadsrand aanzit.” De kosten voor een liter melk via de melktap: 1 euro per liter. Op uw gezondheid!

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

‘ Vervangen asbesthoudende daken is dankbaar werk’ In 2024 moeten alle daken vrij zijn van asbest, heeft de overheid besloten. Dit is (nog) geen wet, maar wel een afspraak. En dat die bindend is, merkt asbestsaneerder Man&Mach uit Drachten aan alle aanvragen die binnenkomen. Zo werd in opdracht van Nutma Schilders recent meegewerkt aan de renovatie van 169 woningen van Thús Wonen. De woningcorporatie voerde groot onderhoud uit aan woningen in Dokkum, en Nutma Schilders vroeg Man&Mach de sanering van asbesthoudende daken van schuurtjes op zich te nemen. Directeur Sjoerd Kuiper: “In dit geval vond het saneren in de buitenlucht plaats. Vezelemissie werd zoveel mogelijk voorkomen door de daken vóór verwijdering in te spuiten met een impregneermiddel.”

De saneerders van Man&Mach hebben veel ervaring en werken secuur en geroutineerd samen – in teams van twee – om in een behoorlijk tempo daken te vervangen. “Binnen een dag gaat het oude dak eraf en het nieuwe erop. In de meeste gevallen wordt asbesthoudende golfplaat vervangen door een asbestvrije golfplaat.”

Man&Mach is door Nutma Schilders betrokken bij het project. “We werken vaker samen en stemmen onze werkzaamheden goed op elkaar af. Omdat je dicht op elkaar aan het werk bent, moet er heel efficiënt gepland worden. We hebben ons laten aansturen door Nutma en ons aangepast aan hun planning. Dat werkt heel goed. Wij kunnen in principe zo’n vier schuurtjes per dag saneren. Maar niet elke woning heeft een asbesthoudend schuurtje, bij dit project hebben we op afroep daken gesaneerd.”

Naast dat het prettig is dat de opdrachten – vanwege ’2024’ – binnenstromen, is Man&Mach ook blij dit werk te kunnen en mogen doen.

‘We doen zoveel mogelijk’ Het saneren van daken is voor Man&Mach seriewerk. “De vraag neemt enorm toe. Zowel woningcorporaties als particulieren weten ons te vinden. Vrij regelmatig vraagt een hele straat woningeigenaren of we langs kunnen komen, gemeentes stimuleren dat ook. Het is de bedoeling dat alle daken in 2024 asbestvrij zijn, maar om dat te kunnen halen moet er nog héél veel gebeuren. Wij doen ons best en doen er zoveel mogelijk. Voor ons bestaat nu ongeveer de helft van ons werk uit het saneren van daken.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Veilige woon- en werkomgeving

“Onze missie is de wereld veiliger maken, daar zijn we elke dag mee bezig. Een veilige woon- en werkomgeving is heel belangrijk. Nog steeds overlijden er elk jaar 1100 mensen aan een asbestgerelateerde ziekte, dat vind ik erg veel. We krijgen soms opmerkingen dat het ‘maar een poppenkast is, vroeger was het immers allemaal asbest en dat was heel gewoon’. Maar als je beseft dat één vezel genoeg kan zijn om mensen ziek te maken en dat je er zelfs dood aan kunt gaan, mag je best aannemen dat je met asbest heel voorzichtig moet omgaan.” De bewoners die in één dag een nieuw dak op hun schuurtje krijgen, zijn meestal erg blij. “Zij hebben meteen resultaat en zijn daar vaak heel tevreden mee, dat maakt het ook leuk en dankbaar werk.”

OF 2018-06

WaterCampus Leeuwarden als schoolvoorbeeld van succesvolle ‘hub’

Internationaal publiek onder de indruk van infrastructuur Friese watertechnologie

In Leeuwarden vond eind september de eerste European Water Technology Week (EWTW) plaats. Vijf dagen van ontmoeting en inspiratie met eenentwintig sessies en zeventig sprekers. De deelnemers waren leiders op het gebied van innovatie, technologie en beleid van bedrijven, universiteiten en overheden uit Singapore, China, Israël, de Verenigde Staten, Canada, Zuid-Korea en Europa. De wereldwijde watertechnologiesector is steeds meer georganiseerd in hubs en de EWTW (waarin opgenomen het Wetsus Congres en Waterlink van WaterAlliance) verbindt deze hubs in Leeuwarden, zo stelde Johannes Boonstra, directeur van Wetsus bij de opening. De vraag die centraal staat:

hoe kan multidisciplinaire samenwerking bijdragen aan oplossingen voor de wereldwijde waterproblematiek? Maar ook: welke bijdrage kan de watersector leveren aan de circulaire economie? Na de openingswoorden lieten verschillende sprekers hun licht schijnen op het thema. Dat de positionering

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

van WaterCampus Leeuwarden als European Water Technology Hub begint te werken bleek uit de vele gasten, die uit vele landen van de wereld kwamen. WaterCampus Leeuwarden wordt internationaal door vele partijen gezien als schoolvoorbeeld, zo bleek.

OF 2018-06

Hein Molenkamp, directeur van de Water Alliance legde tijdens een sessie over de Hubs uit dat het opzetten van een dergelijke hub visie, maar ook veel geduld en doorzettingsvermogen vergt. “Sommige innovaties hebben tien jaar of meer nodig om een plek in de markt te veroveren. De WaterCampus Leeuwarden opbouwen en laten uitgroeien tot de Europese watertechnologie hub heeft bijna net zoveel tijd gekost. Maar het verdient zich terug, niet alleen doordat de watersector groeit en Nederland er nog meer mee op de kaart wordt gezet, maar ook omdat de maak-industrie die in Nederland zich vooral kenmerkt door het MKBkarakter, in de slipstream profiteert. Dat alles

OF 2018-06

levert werkgelegenheid op.” Zijn woorden werden onderstreept door Roemer Goossensen van Afmitech Friesland in Joure. “Het komt niet vaak voor, maar op de beurvloer tijdens dit congres heb ik al concreet een van onze decentrale afvalwaterzuiveringsystemen verkocht”, aldus de manager. Ruimte voor nieuwe innovaties is er op en rond de WaterCampus volop. Mooie nieuwe ontwikkelingen komen jaarlijks onder andere naar voren via de WIS Award. Deze award werd gewonnen door Hydraloop.”Hier heb ik geen woorden voor”, aldus sales en marketing director Sabine Stuiver. “Ik sta nog te trillen. We hebben hier zo hard aan gewerkt.

We zijn hartstikke ambitieus en dit is een geweldige steun in de rug.” Hydraloop is een innovatief in-huis waterrecyclingsysteem dat douche-, bad- en wasmachinewater opvangt, reinigt en desinfecteert. Het water kan worden hergebruikt voor verschillende doeleinden zoals toiletspoeling, wasmachine en de tuin. Volgens juryvoorzitter Cees Buisman is het een innovatie waar de wereld aan toe is. “De wereld heeft dit soort innovaties nodig. En wij denken ook dat jullie als bedrijf hier klaar voor zijn.” Hydraloop bespaart water door 85% van het totale binnenshuis gebruikte huishoudelijk water te recyclen. In de visie

van het bedrijf wordt er over twintig jaar geen huis meer gebouwd zonder een inhuis waterrecyclingsysteem. De ambities van de diverse waterhubs die tijdens de EWTW aanwezig waren zijn serieus. Zo bezocht een delegatie van meer dan dertig Zuid-Koreanen het evenement, waarbij ze ook nog eens uitvoerig werden rondgeleid over de WaterCampus. De delegatie, bestaande uit onder andere vertegenwoordigers van de Zuid-Koreaanse-organisatie Dyetec uit de stad Daegu (2,5 miljoen inwoners) tekenden samen met de Water Alliance een Memorandum of Understanding (MOU). De ondertekening vond plaats

in aanwezigheid van vertegenwoordigers van de provincie, als ook de bestuurders van Daegu. De MOU is overigens een vervolg op eerdere afspraken, want al in 2016 bezocht een delegatie uit Daegu de WaterCampus. En tijdens de Korean International Water Week in september 2017 hebben burgemeester Kwon namens Metropolitan City Daegu en gedeputeerde Kielstra namens de provincie Fryslân ook al een MOU ondertekend. De Zuid-Koreanen zijn erg onder de indruk van de samenwerking tussen overheid, kennisinstellingen en bedrijven op WaterCampus Leeuwarden, dat zich de laatste jaren

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

heeft ontwikkeld tot dé Europese watertechnologie-‘hub’”, aldus Water Alliancedirecteur Hein Molenkamp. “De Koreanen hebben de ambitie om dit ook in hun land op te bouwen voor Azië. Concreet betekent het dat we elkaar regelmatig opzoeken, deelnemen aan elkaars evenementen en workshops, maar dat we ook concreet proberen kennisinstellingen en bedrijven uit elkaars regio aan elkaar te koppelen.” Later tijdens de EWTW tekende alle aanwezige waterhubs een intentieverklaring, waarbij ze plechtig afspraken de onderlinge samenwerking de komende jaren verder uit te bouwen.

OF 2018-06

Wiebelen terwijl je zit en staan terwijl je werkt Er zit beweging in kantoormeubilair. Niet alleen worden bijvoorbeeld bureaustoelen waarop je beweegt terwijl je zit steeds populairder, ook beweegt de branche zich steeds meer richting duurzaamheid en kiezen bewuste bedrijven voor ‘refurbished’ meubilair. Johannes de Jong van De Jong Kantoormeubilair in Dokkum heeft al zo’n 25 jaar ervaring in de branche en juicht de focus op duurzaamheid en gezondheid toe. “Er is veel te krijgen, zowel in nieuw meubilair en trends, als in tweedehands en gerenoveerd kwaliteitsmeubilair, wat tegenwoordig ‘refurbished’ wordt genoemd. Wij werken

met vaste leveranciers die goede producten leveren met jarenlange garantie. Van degelijk tot hip: wie op zoek is naar bureaus, kasten, stoelen en zelfs kerkmeubilair kan kiezen uit ongelooflijk veel mogelijkheden.” Wie dat allemaal wat overweldigend overkomt, kan bij De Jong terecht voor advies.

OF 2018-06

Johannes werkt samen met zijn echtgenote Grytsje en met Folkje Kooistra, die inmiddels ook ruime ervaring heeft in het adviseren over de inrichting van werkplekken. Gezamenlijk werkt het team aan zowel kleine als grote projecten. “Van het instellen van een enkele bureaustoel tot het maken van een inrichtingsplan voor een

groot kantoor; geen enkele dag is bij ons hetzelfde en dat maakt ons werk juist zo leuk en interessant.”

Ruimtes inrichten Steeds meer bedrijven kiezen voor verschillende soorten meubilair. Niet alleen wat de keuze van materialen betreft, maar ook worden er mooie

Johannes de Jong Functie directeur-eigenaar Geboortedatum 14 september 1958 Burgerlijke staat getrouwd met Grytsje, twee kinderen en twee kleinkinderen (derde op komst) Woonplaats Hantum Hobby’s Zingen, bakken en koken, tuinieren Lijfspreuk/motto ‘doch dyn plicht en lit de

combinaties gemaakt van nieuw en gebruikt meubilair en wordt er nagedacht welke meubels passen bij meer of minder intensief gebruik. De Jong denkt graag verder dan alleen een geschikte zitting, leuning en draairichting: ook stoffering van ruimtes wordt desgewenst in een inrichtingsplan opgenomen. “Wij tekenen zelf volledig ingerichte kantoorruimtes uit, maar doen dat ook samen met onze leveranciers. We maken gebruik van elkaars expertise. Het komt wel eens voor dat er materialen en producten van wel vier of vijf verschillende leveranciers gebruikt worden voor de inrichting van een

bedrijf. Dan houden we met ontzettend veel zaken rekening: van levertijd tot logistiek, de klant heeft er geen omkijken naar.”

Rechtstreeks naar de klant Het komt steeds vaker voor dat bestellingen rechtstreeks van de leverancier aan de klant geleverd worden. “We hebben hier een grote, eigen showroom waar ook een opslag aan verbonden is, maar hoe minder het meubilair door verschillende handen heen hoeft, hoe beter het is.” Bovendien heeft verkoop via de website een grote vlucht genomen. Folkje merkt dat dankzij de goede positie van de bedrijfswebsite in Google, klanten vanuit het hele land

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

en zelfs België, het Dokkumer bedrijf goed weten te vinden. “Je moet ervoor zorgen dat wie zoekt op ‘kantoorinrichting’ of bijvoorbeeld ‘ergonomische bureaustoelen’, als eerste bij onze site terechtkomt. Dat lukt gelukkig goed en dat zorgt voor mooie nieuwe aanvragen.” De fietsstoel die De Jong in de showroom heeft staan, is (nog) niet erg in trek. De ‘wiebelkrukken’ die het bewegend zitten promoten worden door klanten wel interessant gevonden, maar de echte ‘blijver’ is wat Johannes en Folkje betreft toch het zit-stabureau. “Kom maar proefzitten en -staan!”

lju mar rabje’

Folkje Kooistra Functie Accountmanager Geboortedatum 22 april 1981 Burgerlijke staat Getrouwd met Klaas, dochters: Janna (11) en Meike (8) Woonplaats Damwâld Hobby’s koken, styling, shoppen

OF 2018-06

In Friezen in den Vreemde brengt OF verslag van Friese ondernemers en managers in het buitenland. Waar waren ze? En waarom? Wat maakten ze er mee? In deze editie Jelmer Visser van Jelmer Concepts (Social Media specialist), tevens verbonden aan communicatiebureau Narvic, de mensen die de redactie van OF voeren. Hij ging enkele jaren geleden op wereldreis en daar heeft hij nu profijt van.

Jelmer Visser in Nepal

â&#x20AC;&#x2DC;Ik stel mezelf de vraag: word ik hier gelukkig van?â&#x20AC;&#x2122; 48

OF 2018-06

Jelmer Visser Bedrijf JelmerConcepts Functie Eigenaar/ ondernemer Geboren 18 februari 1986 Geboorteplaats Leeuwarden Burgerlijke staat vrijgezel Hobbyâ&#x20AC;&#x2122;s Tennis, Voetbal, Fitness, lekker eten & drinken met vrienden

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

Een wereldreis: wanneer, waar en waarom?

Hoe heb je de reis ervaren?

In het jaar 2012/2013 ben ik op reis gegaan. Cook Islands, Australie, Hongkong, Nepal, India en Thailand. Het was nog niet zo lang uit met mijn ex-vriendin waarmee ik samenwoonde en Marketing Leeuwarden (waar ik destijds werkte) hield op te bestaan. Ik voelde aan alles dat ik de wereld in wilde, en dit was het perfecte moment want ik had geen verplichtingen meer.

Ongelooflijk gaaf. Om een jaar lang alleen maar te doen wat ik zelf wil, zonder concessies te hoeven doen was heerlijk. Tegelijkertijd ben ik geen moment alleen geweest. Ik sliep in hostels en voordat je het weet ben je weer met mensen op pad die je net hebt leren kennen.

Had je een specifiek doel? Het doel was om ongeveer 9 maanden weg te blijven en gewoon te reizen tot het geld op was en dan aan het werk te gaan in het buitenland. Ik wilde mezelf ontdekken en mijn horizon verbreden. De enige optie voor mij was dan ook om alleen te gaan, hier heb ik geen moment spijt van gehad.

OF 2018-06

De landen waar ik geweest ben waren ook echt fascinerend. Toen ik bijvoorbeeld voor het eerst in het echte Azië kwam, in Kathmandu, wist ik niet wat me overkwam. Zo’n ongelooflijke chaos van verkeer, dieren, afval, mensen die je proberen af te zetten, herrie… Ik kwam ‘s middags aan en ben de hele verdere middag en avond in mijn bed gebleven. De volgende dag ben ik naar

buiten gegaan om de stad te verkennen en een paar dagen later kreeg ik het ritme van de stad door, waarna ik het opeens allemaal als heel relaxed ervaarde, heel gek. Nepal heeft dan ook de meeste indruk op me gemaakt. De cultuur en religie die je daar ervaart en voelt is heel bijzonder. Mensen hebben niks maar delen alles…

Wat is het meest opvallende aan Nepal? Leven in Nepal is eigenlijk gewoon overleven. Het is daar niet normaal om stromend water te hebben, laat staan warm water. Of schoon sanitair, of elke dag genoeg eten op tafel te zetten. Mensen weten van elkaar dat het leven moeilijk is, en daarom vallen ze vaak terug op saamhorigheid. Alles met elkaar delen. Ik kreeg heel erg het gevoel dat men daar veel dichter bij ‘de kern’ leeft dan dat wij dat gemiddeld doen in de Westerse wereld. Je ziet daar weinig stress, waar je weinig van begrijpt als je naar hun situatie kijkt door een Westerse bril.

Wat heb je eigenlijk precies in Nepal gedaan? Ik heb daar onder andere een 18daagse trek gedaan door de Himalaya en tijdens die trek sliepen we telkens in kleine

dorpjes in kleine guesthouses. Alles wordt daar gedeeld en er is veel positiviteit. We hadden onze gids ontmoet in de straten van Kathmandu. Hij vertelde ons verhalen dat hij van zijn 8ste tot zijn 20ste op straat had geleefd, verslaafd was geweest, veel vrienden en familie was verloren en nog stond hij zo ongelooflijk positief in het leven. Dat vond ik erg bijzonder.

Nog ernstige tegenslagen gehad? Ja, ik heb op een berg een busongeluk gehad. De bus waar ik in zat botste op een andere. Die andere bus vloog bijna het ravijn in, maar net dus niet. Ik was de enige toerist, erg hachelijk. En verder de ziektes en gebreken die je bij zo’n lange reis altijd wel eens meemaakt. Wat ik van dit alles geleerd heb is dat ik heel veel aan kan en zelf op kan lossen.

Welke les neem jij als ondernemer mee naar huis? Dat ik moet doen wat bijdraagt aan mijn levensgeluk. Daar heb ik in mijn dagelijkse werk nog altijd heel veel baat bij. Als ik een grote beslissing moet maken voor mijn werk dan denk ik: word ik hier gelukkig van? Zo ja, doen. Zo nee, niet doen. Mits de financiën dat natuurlijk toelaten, haha.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

Ingenieursbureau Boorsma: bescheiden groeibriljant “Als ik eens in de IKEA kom kijk ik vooral naar het plafond en de vloer in plaats van naar de meubels, maar dat is bouwmensen en ingenieurs eigen”, bekent directeur Jan Wessels van Ingenieursbureau Boorsma met een glimlach. Het bureau met hoofdkantoor in Drachten deed niet alleen een groot aantal projecten voor de Zweedse woonwinkelgigant, maar ze zijn ook onderdeel van een milieu-onderzoek bij Slibdepot IJsseloog vlakbij Dronten, werken mee aan het ontwerpen van bruggen en sluizen en verzorgen de projectorganisatie rond bouwen verbouwwerkzaamheden. Een bureau met een breed portfolio. Volgend jaar bestaat Ingenieursbureau Boorsma 50 jaar. In die periode heeft het bureau een indrukwekkend CV opgebouwd, waarbij de disciplines civiel en bouwtechniek een groot deel van de werkzaamheden in beslag nemen. Boorsma werkt aan alle facetten binnen het ontwerptraject van grond-, weg-, waterbouw- en infrastructurele objecten, kantoren, woningbouw, winkels en appartementencomplexen. Wessels: “Die diversiteit levert ons een stabiele positie op. Ook wij hadden last van de crisis, maar zon-

OF 2018-06

der dramatische impact. Daarom blijven we ook in de toekomst graag breed inzetbaar.”

Voetballen op hoogte Ook bouwmanagement ligt bij Boorsma op het palet. “Dat hebben we bijvoorbeeld veel gedaan bij IKEA, maar doen we ook voor andere opdrachtgevers in de industrie-, voedings- en farmaceutische sector”, geeft Wessels aan. “Wij begeleiden bouwen verbouwprojecten. Denk aan een goede coördinatie tijdens de bouw, plannings- en

voortgangsbewaking, kwaliteitsbeheersing etcetera. Bij de IKEA in Utrecht bleek dat een hele uitdagende en complexe klus. In drie jaar tijd is het hele pand ‘vernieuwbouwd’. De plaatselijke voetbalvelden moesten daarbij wijken voor een nieuwe parkeergarage, maar de gemeente stelde als voorwaarde dat de voetbalvelden terug moesten komen. Uiteindelijk heeft de lokale voetbalclub een nieuw onderkomen op het dak van de parkeergarage gekregen. Voetballen op hoogte bleek in dit geval de perfecte oplossing. Zo is iedereen tevreden. Bij IKEA doen we bouwmanagementzaken in het groot, maar we doen dat ook op kleinere schaal. We zien nog weleens dat ervoor wordt gekozen om begeleiding van bouwof verbouw binnen de eigen organisatie op te vangen. Zo’n vaak ingewikkeld bouwproces blijkt meestal niet goed te combineren met de eigen werkzaamheden en kan daardoor ontsporen. Wij nemen graag het bouwmanagement op onze schouders zodat bedrijven zich kunnen blijven focussen op de eigen business.”

Groei Boorsma groeit, maar blijft graag bescheiden. “Het klopt dat we op zoek zijn naar wat

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

extra mankracht. We hebben ook net een aantal nieuwe mensen aangenomen. Maar we zijn een middelgroot bedrijf (ca. 50 medewerkers) en willen dat graag blijven. We horen vaak van klanten dat bij ons de ervaring en expertise aanwezig is van een groot ingenieursbureau, maar dat we de slagkracht hebben van een kleinere organisatie. Het moet ook niet zo zijn dat een bedrijf na aanvraag twee weken zit te wachten op een offerte, die kan er best binnen drie dagen liggen. Zo heeft een grote aannemer ons voor de zomer al gereserveerd voor een tender die in oktober start. Ze geven aan graag met ons te werken omdat we erg flexibel zijn en snel meedenken. Die eigenschappen worden gewaardeerd door onze klanten.” Wessels kijkt als ingenieur in hart en nieren dus vooral naar het plafond en de vloer als hij door een winkel loopt. Een gezonde vorm van beroepsdeformatie. “Het mooie aan ons beroep is dat wat eerst voor je op de tekentafel ligt, later in het echt voor je staat. Dat je het kunt zien, aanraken en voelen. Dat je bij een beweegbare brug staat en dat het precies doet wat het moet doen, zoals dat door ons bedacht is. Dat is wat mij als ingenieur beweegt.”

OF 2018-06

Of het nu om een privé- of een zakelijke ruimte gaat, we herkennen allemaal, dat het voeren van een gesprek onaangenaam wordt als meerdere personen tegelijkertijd met elkaar praten. Het vele geluid maakt je onrustig en het kost energie je gesprekspartner te volgen. Een slechte akoestiek versterkt dat effect enorm waardoor je aandacht veel sneller wordt afgeleid.

Geluid is een belangrijke stressfactor op het werk! Akoestische oplossingen kunnen een mooi onderdeel van de aankleding van een ruimte zijn. Of het nu gaat om standaard panelen in een groot assortiment aan vormen en kleuren, of maatwerk wand- of plafondbespanningen met eigen afbeelding, de mogelijkheden zijn groot! MW Sound & Solutions verricht metingen en voorziet u van akoestiek- en installatie advies. We denken graag met u mee over de meest optimale aansluiting van de akoestische oplossingen bij uw inrichting en sfeer. Desgewenst installeren we deze ook bij u of begeleiden uw huis-aannemer met duidelijke montage instructies.

MW Sound & Solutions Zuiderkruisweg 2 8938 AP Leeuwarden (06) 532 92 525 www.martinwijbenga.frl info@martinwijbenga.frl

Kies duurzaam: kies De Jong

Naast de verkoop van duurzaam am geproduceerd kantoormeubilair rmeubilair kunt u nu ook bij ons terecht voor refurbished shed kantoormeubilair. Vraag naar aar de mogelijkheden.

Bocksmeulen 35, Dokkum T 0519 - 57 19 67 www.dejongkantoormeubilair.nl

Transportwei 18 • 8501 ZP Joure • Tel. (0513) 41 32 30 Fax (0513) 41 71 73 • E-mail: info@hauwbeton.nl

Evaluatie Elfwegentocht trekt tientallen deelnemers De Elfwegentocht werd besproken vanuit het perspectief van 21e -eeuwse vaardigheden. Want welke vaardigheden zijn nodig om een duurzame toekomst te realiseren? En hoe zijn die vaardigheden te ontwikkelen? Deze vragen werden tijdens de werkplaats nader uitgewerkt in subgroepen. Elke groep stelde vast welke vaardigheden het belangrijkst zijn bij het verwezenlijken van een duurzame toekomst. De kwaliteiten om te verbinden en inspireren werden veelvuldig naar voren gebracht. Duidelijk is, dat leerlingen er vol voor gaan als het ‘echt’ is. Dan moet daar wel ruimte voor gemaakt worden binnen de scholen, en bijdragen aan de leerdoelen in het onderwijs. Tijdens presentaties kwamen onder meer Jelle Dijkstra (lector Persoonlijk Leiderschap & Innovatiekracht NHL Stenden hogeschool), dr. Xander Lub (lector Hospitality

Management and Experience Design Breda University of Applied Science) en Bouwe de Boer (projectleider Fossylfrij Fryslân) aan het woord. Allen benadrukten zij het belang van innovatie bij het ontwikkelen van duurzame projecten. Studenten kunnen daar een sleutelrol in spelen. Jan van Iersel, bestuurder van NHL-Stenden had net een sessie meegemaakt met studenten en hij ziet van beide kanten dezelfde wens: de praktische oplossing om te beginnen is om veel meer studenten uit te nodigen

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

bij Freonen/circulaire cafe’s bijvoorbeeld. Laat studenten veel meer in contact komen met de buitenwereld samen met docenten. Dan ontstaat er vanzelf meer interactie en praktijk-opdrachten. Een vruchtbare dag dus die niet zonder gevolgen blijft. Aan het einde van de dag was er gelegenheid voor een hapje en drankje in het café van De Kanselarij en kregen geïnteresseerden een rondleiding door de tentoonstelling Places of Hope.

OF 2018-06

www.scholma.nl

www.veeew.com

van Scholma De Veeew App brengt de wereld van DRUKWERK op een perfecte manier samen met de digitale wereld • geeft extra beleving aan brochures • geeft een gezicht aan statische informatie • geeft registratie van bezoekersgedrag

Download de

app en scan deze pagina

Veeew biedt extra mogelijkheden voor uw marketing en communicatie Zie www.veeew.com of bel 050-3013636 en vraag naar de mogelijkheden

Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl

De ‘Freon’ plaveien weg voor mogelijk nieuwe Elfwegentocht

Schaap Bio Energie wint koperen oliekan 2017 Het bedrijf Schaap Bio Energie heeft op 27 september 2018 de koperen oliekan 2017 gewonnen. De ludiek bedoelde prijs wordt jaarlijks uitgereikt door het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (FSFE) en overhandigd aan een project waar het FSFE in heeft geïnvesteerd. De bekendmaking vond plaats tijdens een bijeenkomst van het FSFE in de Kanselarij, bij de tentoonstelling Places of Hope, waar het FSFE zich in 2018 aan heeft verbonden. Onder de genodigden waren niet alleen tal van ondernemers op het gebied van schone energie te vinden, maar ook bouwbedrijven, architecten, bestuurders en betrokkenen bij Places of Hope en van de Freon fan Fossylfrij Fryslân, beide partners van het FSFE. Tijdens de bijeenkomst greep duurzaamheidsaanjager Bouwe de Boer een informele pub-quiz

aan als kans om de zaal te vragen of men komend jaar weer een Elfwegentocht zou willen hebben. Gelet op de urgentie om de provincie in rap tepo fossielvrij te maken leek dit De Boer wel een goed idee. Door massaal de handen in de lucht te steken stemden vrijwel alle aanwezigen voor. Koperen oliekan-winnaar Schaap Bio Energie heeft een concept ontwikkeld voor een zeer efficiënte vergisting van mest en substraten, met zo weinig mogelijk impact op de

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

omgeving. Het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (FSFE) investeert jaarlijks in projecten op het gebied van duurzame energie en energiebesparing in Friesland. In 2017 investeerde het fonds in totaal 17 miljoen euro in 14 nieuwe projecten. De tentoonstelling Places of Hope is nog te zien tot en met 25 november. Een gelijknamige film, waarin het FSFE het verhaal van schone energie voor Fryslân vertelt is online te zien op http://www.fsfe.frl/verbeelding/.

OF 2018-06

Radio op de werkv loer LAAT MU

ZIEK ME IN UW B EWERKEN EDRIJF

81% van al uw medewerkers vindt werken met muziek leuker.

Voorkom overlast van losse radioâ&#x20AC;&#x2122;s

Oplossing binnen ARBO geluidsnormen

Met centrale audiovoorzieningen luisteren medewerkers in uw bedrijf op prettige wijze naar de radio.

Reduceer periodieke NEN3140 keuringen

Zeilmakersstraat 5, Sneek T: 0515 - 43 40 27 W: www.inferno-av.nl E: info@inferno-av.nl

Bedrijfswageninbouw bv Jupiterweg 4 8938 AE Leeuwarden T. 058 - 28 84 110 WWW.BEDRIJFSWAGENINBOUW.NL

jongstleden werd e de 66 Agrarische Schouw gehouden De Agrarische Schouw wordt elk jaar gehouden en valt altijd samen met de Jouster Merke. Het was een prachtige zonnige dag voor de ruim 400 standhouders en voor de bezoekers.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2018-06

“Duurzaamheid is heel belangrijk binnen ons bedrijf, maar het kan altijd beter. Het móet beter, want de circulaire economie is de toekomst. Voordat de overheid duurzame maatregelen oplegt, bedenken wij liever zelf - met andere ondernemers – innovatieve oplossingen.” Directeur Edward van Dijk van Altis BV in Wiuwert laat daarom met alle liefde zijn bedrijf doorlichten door KPMG, als onderdeel van de Circulaire Challenge Fryslân van de Friese Rabobanken.

Challenge geeft bedrijven duurzame uitdaging

‘ Circulaire economie is here to stay’ Altis fabriceert houten panelen en elementen voor bureaus, tafels en kasten en werkt met de keurmerken FSC en PEFC. “Maar een keurmerk alleen is niet meer genoeg”, weet Van Dijk. “Elk stapje in de keten moet duurzaam zijn, daar vragen wij om en dat wordt van ons gevraagd.” Daarom zit Altis, samen met andere toeleveranciers, aan tafel met leveranciers en klanten. “Samen kun je een vuist maken. Wij gebruiken zelf bijvoorbeeld afvalhout als verwarming van de fabriek en we zijn fossielvrij, we hebben geen gasaansluiting. Maar er zijn meer toepassingen mogelijk. Wij

kunnen ook gebruikte bureaus refurbishen tot een nieuw bureau. Wij schuren boven- en onderkant af en beplakken deze met een nieuwe boven- en onderkant. Zo gaat het als nieuw bureau weer weg. Of nog verder terug naar de bron kunnen gebruikte panelen worden vermalen, om nieuwe panelen te fabriceren.”

Kennisuitwisseling De enthousiaste directeur noemt tal van voorbeelden. Directeur Bedrijven Bart de Zee en adviseur grootzakelijke relaties Hendrik Engbrenghof van Rabobank Sneek horen het glimlachend aan.

OF 2018-06

De Zee: “Dit is storytelling, en ook dat is onderdeel van de Circulaire Challenge Fryslân van de gezamenlijke Friese Rabobanken. Altis is één van de twintig deelnemers en beslist een voortrekker.” Engbrenghof: “De circulaire economie is bij onze klanten al gespreksonderwerp, wij organiseren daarom ook netwerkbijeenkomsten en informatiesessies.” De Zee voegt toe: “We hebben zelf ook specialisten in huis en doen graag aan kennisuitwisseling, we vormen netwerken en kunnen meewerken aan een financieringsoplossing.” Engbrenghof: “Met een impactlening krijgen bedrijven

bijvoorbeeld korting op de rente als ze aan een aantal keurmerken voldoen. Deze zijn per branche verschillend.” Voor Van Dijk is de impactlening een serieuze optie. “Met de huidige rentestand is het interessant om op die manier te investeren dan vanuit cashflow. We hebben in de loop der jaren meer ingezet op verlenging van levensduur van de bestaande machines. Nu, na de crisis, zitten we weer aan de vervangende kant, maar we willen niet ‘zomaar’ machines kopen. We hopen dat uit de KPMG-scan goede adviezen komen, waarmee

Ir. Edward van Dijk Functie Algemeen directeur Altis BV Geboortedatum 10 april 1975 Burgerlijke staat samenwonend

Circulaire Challenge Fryslân

Woonplaats Terherne

Circulair ondernemen vraagt van ondernemers om anders te denken, over de grenzen van het eigen bedrijf heen te kijken en samen te werken. Zo ontstaan nieuwe ideeën en businessmodellen. Rabobank zet de Circulaire Challenge Fryslân (Challenge) in om ondernemers met circulaire ambities te helpen bij de ontwikkeling naar circulair ondernemerschap. Het doel van de Challenge is om circulaire kansen in beeld te brengen, zodat ondernemers met elkaar nieuwe ideeën en oplossingen bedenken om hun circulaire ambities waar te maken. De Challenge bestaat onder andere uit een bedrijfsscan, diverse workshops en het ontwerpen van een circulair actieplan. Inmiddels hebben landelijk al meer dan honderd bedrijven deelgenomen. Om de Challenge zo effectief mogelijk te maken, heeft Rabobank een partnerschap met MVO Nederland en KPMG. Ondernemers ervaren dat de Challenge hen stimuleert om werk te maken van circulair ondernemen. Zo geeft het hen toegang tot nieuwe circulaire netwerken. Verschillende bedrijven zijn een belangrijke voorbeeldfunctie in hun regio gaan vervullen. Ook inspireren de challenges tot nieuwe samenwerkingsverbanden en circulaire oplossingen, doordat er tijdens de dialoogsessies sectoroverschrijdende gesprekken plaatsvinden. Voor de Challenge is nog een beperkt aantal plaatsen vrij. Voor vragen kunnen ondernemers terecht bij de lokale Rabobank.

Hobby's Wielrennen, lezen, duiken Lijfspreuk/motto wie goed doet goed ontmoet

Bart de Zee Functie directeur Bedrijven Rabobank SneekZuidwest Friesland Geboortejaar 1967 Woonplaats Drachten Hobby's wedstrijdzeilen, korfbal Lijfspreuk/motto Maak zaken niet nodeloos ingewikkeld

wij concreet aan de slag kunnen. En ja, dan ga ik met Hendrik om tafel.”

Anticiperen De Zee: “Door te denken aan de continuïteit van het bedrijf en aan de lange termijn, ben je al circulair bezig. Ondernemers moeten over de korte termijn heen kijken: duurzame investeringen zullen je geld opleveren en je verlengt de levensduur van je eigen bedrijf ermee.” Engbrenghof: “In gesprek met ondernemers dagen we hen uit die lange termijnvisie onder de loep te nemen. De Challenge is een mooi instrument: circulair

wordt de norm, hoe bewegen we daar naartoe en hoe anticiperen we op ontwikkelingen binnen en buiten de eigen branche?” De Challenge is zo een springplank en trigger voor bedrijven die voorop willen lopen in de circulaire economie. “Maar intrinsieke motivatie is wel een voorwaarde”, vindt Van Dijk. “Wij vinden het ook enorm leuk om hiermee bezig te zijn, om dingen te bedenken zoals het ombouwen van oude bureaus tot kapstokhangers. Dat is ook fun, het hoeft niet allemaal heel zwaar te zijn, juist niet!”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Praktisch toepasbaar De Zee: “Upcycling, cocreatie en slimme keuzes maken is wat ondernemers in deze tijd verder zal brengen. Wij leren als Rabobank zelf veel van zo’n Circulaire Challenge en zijn blij dat we echt iets kunnen doen: we brengen concreet processen op gang bij en tussen bedrijven in onze regio.” Engbrenghof: “In andere regio’s is de Challenge al uitgevoerd en blijkt dat de adviezen goed praktisch toepasbaar zijn. Bedrijven zijn er zowel voor de korte als voor de lange termijn al concreet mee aan de slag gegaan.” Van Dijk: ,,Dat zijn wij ook zeker van plan!”

Hendrik Engbrenghof Functie Adviseur grootzakelijke relaties Rabobank Sneek-ZuidwestFriesland Geboortejaar 1984 Woonplaats Wommels Hobby's voetbal, kaatsen, hardlopen, muziek

OF 2018-06

De KEI miniMaster Ondernemers: leren en samen sparren BUITENPOST – Maar liefst twintig ambitieuze ondernemers hadden zich aangemeld voor de miniMaster Ondernemers van het Kennis- en Innovatiehuis Noordoost Fryslân (KEI). Op 10 september zijn zij gestart met het programma dat hen laat inspelen op maatschappelijke, economische en technische ontwikkelingen die gaande zijn. Een mooie kans om nieuwe kennis en inzichten op te doen door met praktijkdeskundigen en andere ondernemers te sparren over de toekomst. Versterken van het bedrijfsleven De miniMaster Ondernemers is een compact, praktisch en hoogwaardig managementprogramma voor mkb’ers uit Fryslân. Het programma is een samenwerking van het KEI met Rabobank Drachten Friesland Oost en Rabobank Noordoost Friesland. Het KEI en de Rabobank vinden het belangrijk om kennis te delen, mensen te verbinden en elkaar te versterken. Hiermee willen de organisaties zorgen voor een duurzame economische structuurversterking van het MKB-bedrijfsleven.

Het programma

aspect van ondernemen behandeld, onder meer op het gebied van strategisch management, persoonlijk leiderschap en het Lean-managementtraject. Naast expertise en inzicht bouwen deelnemers met de miniMaster Ondernemers ook een effectief netwerk op.

Vragen en aanmelden Wil u meer weten over de miniMaster Ondernemers? Neem dan contact op met Kristyna van der Laan, Management Assistant bij het KEI. Zij is bereikbaar via secretariaat@keinof.nl of 0511760009.

De minimaster Ondernemers bestaat uit acht Masterclasses die elk vier uur duren. Het hele programma omvat daarmee circa vier maanden. Onder leiding van een ervaren praktijkdeskundige wordt elke bijeenkomst een essentieel

OF 2018-06

Ondernemers over de KEI miniMasters: Geert Bloemhof, Adjunct directeur SMI Groep ‘’De miniMaster Ondernemers is een programma specifiek voor ondernemers waarin alle facetten van de bedrijfsvoering aan bod komen. Een soort MBA, maar dan niet in 2 jaar, maar samengeperst in 8 avonden van 4 uren. Ik was direct enthousiast door de praktische opzet en inhoud. Na de eerste avonden zeker: deskundige en gedreven sprekers, kanjers in hun vakgebied. Het zet je direct aan tot nadenken over je eigen werkomgeving, waarbij de discussie en interactie met de andere deelnemers, vaak uit een compleet andere hoek, ook erg positief is. Een aanrader wat mij betreft!’’

Erik Pel, commercieel directeur a.i. Hans van der Poel BV. ‘’De reden voor mij om deel te nemen aan de miniMaster Ondernemers is om de bedrijfskundige kennis op te frissen en nieuwe ontwikkelingen binnen het ondernemerschap te leren kennen. Wat het daarnaast erg interessant maakt, is dat de groep bestaat uit ondernemers werkzaam in verschillende sectoren. Hierdoor worden verscheidene bedrijfskundige zaken aangevuld met praktische ervaringen en voorbeelden vanuit de diverse sectoren. Tot slot is er, naast het opdoen van kennis met de ondernemende groep en de diverse sprekers, ook een waardevolle aanvulling voor het netwerk.’’

â&#x20AC;&#x153;Door onze nieuwe bestel app bezorgen we nu 10% meer. " Als het gaat over groei dan luister je eerder naar andere ondernemers dan naar een bank. Kijk hoe ondernemers elkaar verder brengen op Rabobank.nl/groei

Kom maar op met de toekomst

Yuk-ha Tang Eigenaar Aziatisch restaurant Tang Dynastie

KENNIS IS KUNNEN KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN POSTBOXEN

GROENVOORZIENING GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl