Ondernemend Friesland editie 5 september 2019 by OF BV

Koen Rutten brengt Marktlink naar het Noorden

N0 05 www.of.nl

30 jaar

Professioneel | Ervaren | Vertrouwd

telefonie camerasystemen netwerkbekabeling draadloze netwerken t. (0519) 24 20 24 . www.faber-telecom.nl

Eer Zo lang mijn lichaam geen rare fratsen uithaalt en vreemde pijntjes opvoert ben ik een gelukkig en monter mens. Ik sta optimistisch in het leven. Werken is (meestal) leuk en veel korte vakantiereisjes zijn een bron van nieuwe ideeën en bieden inspiratie om weer aan de slag te gaan. Maar, helemaal monter ben ik niet meer. Zo fietste ik onlangs vier dagen op een racefietsje door de Auvergne. Mijn hoofd raakte weer lekker leeg, maar op de terugreis werd ik even stevig met de uitgeruste neus op de feiten gedrukt. Over Europa joeg een agressieve hittegolf. De periferie van Parijs was een hel. Duizenden stapvoets rijdende auto’s schoven als een oververhitte wurgslang over smeltend asfalt. In de verte trilde het silhouet van een paarse Sacre Coeur als een paarse Mount Doom boven de stad, waarvan de lucht vreemd geel-groen kleurde. Enorme beeldschermen over snelwegen smeekten de automobilist om 20 kilometer langzamer te rijden dan toegestaan, in verband met ‘danger de pollution’. Kortom: klimaatverandering. Filosofische vraag: bestaat een Apocalyps, wanneer de meerderheid van de omstanders deze zelf nog niet als zodanig ervaart? Of mag je het dan toch écht niet zo noemen? Ik weet het niet, maar het display van mijn auto gaf aan dat het buiten 44 graden was. En in de buitenwijken stond ineens een man naakt op een balkon. De toevoerwegen naar Orly en Charles de Gaulle waren verstopt. Iedereen wilde de lucht in, zich voegend bij die 11.000 monsterlijke machines die permanent in het

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

luchtruim van de wereld vliegen en daar hun CO2 uitstoten. Om over na te denken: een gemiddelde Nederlander stoot met een vliegreis van Amsterdam naar Marseille al zo’n 240 kilo CO2 uit. Met de trein was dat ongeveer 25 kilo geweest. Dat alles spookte door mijn hoofd, al hydraterend op de weg A1 tussen Parijs en Utrecht. En ik bedacht me hoe moeilijk het is om die energie-transitie écht voor elkaar te krijgen. Veel mensen kijken naar de politiek, maar in een democratie krijgt het volk de leiders die het verdient. Dat biedt weinig hoop. Het voortouw moet dus door anderen opgepakt worden, de meest initiatiefrijke burgers. Laten dat nu vaak de ondernemers zijn. Niet voor de winst, maar voor de eer.

Menno Bakker HOOFDREDACTEUR

Meer lezen of reageren? linkedin.com/in/bakkermenno of op https://twitter.com/OF_nl

OF 2019-05

Colofon Uitgeverij Ondernemend Friesland BV Hoofdredactie Menno Bakker Bladmanagement Ed Klijnman Coverfoto Marktlink Advertentie exploitatie en administratie Ondernemend Friesland BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Telefoon 0512-366326 Jasper van der Sluis 06-46033589 Gerrit Landman 06-18882116 Redactie NARVIC Inhoudgevers, met: Casper Ferwerda, Menno Bakker, Wiebrand de Boer, Tine van Knijff-van Hijum, Thea van der Schaaf, Klasina van der Werf en Johan Weitenberg. nieuwsberichten@of.nl Vormgeving VDS Crossmedia

Drukker Scholma Druk ISSN 1383-9314 © De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welk aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebasseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze u itgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

‘ In Nederland polderen we maar door’ Het is zomer. Dat betekent voor velen: reizen, contemplatie, nadenken over je ondernemerschap. Misschien zelfs: even wat langer nadenken over de toekomst van de wereld. In deze zomereditie daarom een extra aflevering van onze reisrubriek Friezen in den Vreemde. OF ging in gesprek met Hans Achterbosch: bergbeklimmer, architect en duurzaamheidspionier.

www.of.nl

OF 2019-05

‘ Heerenveen is de banenmotor van Friesland’ Waar de werkgelegenheid in Friesland tussen 2007 en 2018 met 4% steeg, groeide het in Heerenveen met 14%. Er komen dagelijks 22.800 mensen van buiten de gemeentegrenzen richting Heerenveen voor hun werk. Dat is 70% van het totaal aan arbeidskrachten binnen de gemeente. De plaats neemt daarmee aantoonbaar een belangrijke plek in binnen de Friese economie. OF op bezoek bij wethouder economische zaken Hans Broekhuizen. “We noemen Heerenveen ook wel de banenmotor van Friesland.”

Nieuw kantoor met vertrouwde gezichten In een tijd dat steeds meer financiële dienstverleners inzetten op centralisatie, geeft vermogensbeheerder Oyens & Van Eeghen een duidelijk tegengeluid. In april dit jaar hebben zij in Heerenveen hun vierde kantoor geopend, om van daaruit Noord-Nederland te bedienen. Edwin Roskammer is een van de drie relatiebeheerders die Oyens & Van Eeghen in het noorden een gezicht geeft. Hij onderbouwt zijn keuze voor het bedrijf en vertelt over de uitdaging waar zij voor staan.

De Fryske Marren koestert haar ondernemers

Onderin Friesland vinden we de waterrijke gemeente De Fryske Marren. Je vindt hier ruim 5.000 ondernemers die zich hier helemaal thuis voelen, mede door de goede band met de gemeente. We praten met Lourens Bergsma, senior Economische Zaken, Recreatie & Toerisme van gemeente De Fryske Marren over hun filosofie: het koesteren van de ondernemers in de regio.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

ha nd

T. 06 51293615 Email info@belabela.nl www.belabela.nl

MC de Sionsberg, Birdaarderstraatweg 70 9101DC Dokkum, 1e etage

ko r be t

Zwannie van der Wal

Bi ad j ve rt

Bela Bela Permanente make-up

Dé houthandel van Noardeast-Fryslân.

Houthandel Barkmeijer

Houten gevelbekleding

Deuren

Houtbewerking

Houthandel Barkmeijer is dé groothandel voor hout, plaatmateriaal, deuren en isolatie voor de professionele verwerker. Naast de handel in deze producten, bewerken wij veel hout in onze machinale afdeling.

Houthandel J. Barkmeijer & Zn. B.V.

Riddersmaweg 2 9291 NC Kollum

T 0511 45 25 25 F 0511 45 34 07

E verkoop@barkmeijerbv.nl I www.barkmeijerbv.nl

Of het nu om een privé- of een zakelijke ruimte gaat, we herkennen allemaal, dat het voeren van een gesprek onaangenaam wordt als meerdere personen tegelijkertijd met elkaar praten. Het vele geluid maakt je onrustig en het kost energie je gesprekspartner te volgen. Een slechte akoestiek versterkt dat effect enorm waardoor je aandacht veel sneller wordt afgeleid.

Geluid is een belangrijke stressfactor op het werk! Akoestische oplossingen kunnen een mooi onderdeel van de aankleding van een ruimte zijn. Of het nu gaat om standaard panelen in een groot assortiment aan vormen en kleuren, of maatwerk wand- of plafondbespanningen met eigen afbeelding, de mogelijkheden zijn groot! MW Sound & Solutions verricht metingen en voorziet u van akoestiek- en installatie advies. We denken graag met u mee over de meest optimale aansluiting van de akoestische oplossingen bij uw inrichting en sfeer. Desgewenst installeren we deze ook bij u of begeleiden uw huis-aannemer met duidelijke montage instructies.

MW Sound & Solutions Zuiderkruisweg 2 8938 AP Leeuwarden (06) 532 92 525 www.martinwijbenga.frl info@martinwijbenga.frl

De Persgroep kiest voor 1-op-1 marketing Uitgeverij De Persgroep (waaronder Het Parool, AD, de Volkskrant, Tweakers.net, Nationalevacaturebank.nl, Qmusic, en Autotrack.nl) is aan de slag gegaan met splinternieuwe software die voor elke individuele bezoeker automatisch passende content en aanbiedingen creëert. De cloudbased oplossing komt uit de koker van Snakeware uit Sneek. Het systeem van De Persgroep is uniek omdat de software automatisch passende content en aanbiedingen genereert op basis van een snelle match met big data. Johan Nieuwenhuis, CTO en oprichter van Snakeware, spreekt van een ‘uitdagende en innovatieve’ opdracht. “De software die wij hebben gerealiseerd, automatiseert én verrijkt alle content en campagnes. Dit stelt marketeers in staat om te werken aan werkelijke 1-op-1 marketingcampagnes, op basis van actuele interesses van bezoekers. Ook kunnen zij de campagnes voortdurend optimaliseren, waarbij de inzichten versnellen. Het systeem wordt daarmee steeds efficiënter.”

Op excursie naar biodiversiteit

Hacklab in Sneek opent haar deuren

Landbouw en ontwikkeling van natuur; het ging de afgelopen decennia niet altijd goed samen. Boeren voelden zich vaak miskend, maar niemand kan ontkennen dat schaalvergroting en intensieve landbouw niet goed is geweest voor de biodiversiteit van get landschap. Dat het ook anders kan liet het Agrarisch Collectief Waadrâne zien in augustus. In samenwerking met een viertal boeren uit Marrum, Nes, Holwerd en Engwierum konden belangstellenden in de vorm van een avond-excursie een kijkje nemen op de vogelakkers van deze boeren. Eén van deze boeren is Hans Anema uit Nes. De afgelopen tien jaar was hij in maatschap met zijn ouders; dit jaar neemt hij het akkerbouwbedrijf over. Hij vindt dat de burger betrokken moet worden bij thema’s als biodiversiteit en vogelbeheer. “Men fietst langs onze akkers en geniet van de mooie bloeiende bloemen, maar men weet niet altijd het belang ervan. We willen graag laten zien waar we mee bezig zijn. We bouwen rust in voor de dieren bij onze boerderij. Je ziet dat ze hun eigen plekje vinden. Bijen die honing maken, vogels die broeden, maar ook jonge hazen die er een schuilplek vinden. De laatste jaren zien we steeds vaker velduilen en fazanten. Dat is wat we bereikt hebben door de jaren heen. Maar patrijzen zien we bijvoorbeeld niet meer. Dat is jammer. Dieren die eenmaal vertrokken zijn krijg je niet zomaar weer terug.”

Op donderdag 26 september opent Hacklab Sneek haar deuren in de manege Sneek. Hacklab Sneek is een dependance van Hacklab Leeuwarden en is een plek waar jongeren (scholieren, schoolverlaters en gamers) 21e eeuwse vaardigheden worden bijgebracht. Denk hierbij aan vaardigheden zoals het leren hacken van apparaten die verbonden zijn met het internet. Hacklab is een initiatief van de Stichting Cybersafety Noord Nederland. Nienke Hoeksma, bestuurslid van Cybersafety geeft aan: “Wij zijn ervan overtuigd dat talent zich niet laat vangen in diploma’s of opleidingen. Maar een talent moet je wel ontwikkelen. En wij bieden nu die jongeren een kans. Daarnaast hebben wij een breed netwerk van bedrijven waar getalenteerde hackers een plek kunnen krijgen. Het Hacklab biedt ook meeloopstages aan, waardoor jongeren praktijkervaring op kunnen doen.” Medebestuurslid Henk van Ee vult aan: “we doen het in combinatie met paarden coaching, vandaar deze bijzondere locatie”.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

in control

Wij zijn Lievense!

Vanaf 1 september 2018 heten wij niet meer LievenseCSO of Bartels. Voortaan zijn wij Lievense! Een multidisciplinair advies- en ingenieursbureau op gebied van bouw, infra, water en milieu. Dagelijks staan onze 300 medewerkers van 10 locaties, waaronder vanuit Leeuwarden, voor je klaar.

BOUW

INFRA

MILIEU

WATER

lievense.com

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw

Stienstra & Van der Wal-IJlst ISO en

Ook kunt u bij ons terecht voor:

• Belastingzaken voor ondernemer en particulier • Samenstellen jaarstukken • Salarisadministraties • Bedrijfsadvisering

Ds. Feitsmawei 1a • 9108 NE Broeksterwâld Tel (0511) 421297 www.rosieradministraties.nl info@rosieradministraties.nl

• Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.

S&W

it & kwalite iligheid Waar ve samengaan nauw

certificee

VCA ge

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl

Martine Huizinga nieuwe directeurbestuurder Wonen Noordwest Friesland Per 1 november 2019 treedt mevrouw Martine Huizinga aan als nieuwe directeur-bestuurder van Wonen Noordwest Friesland. Zij volgt daarin de heer Rein Hagenaars op, die deze functie ruim 16 jaar bij de corporatie bekleedde en op die datum met pensioen gaat. Wonen Noordwest Friesland is blij met de komst van mevrouw Huizinga. Met haar krijgt de corporatie een gedreven directeur-bestuurder in huis. Mevrouw Huizinga is bijzonder in haar element in de samenwerking met verschillende partijen. Het voeren van de dialoog met stakeholders, klanten en collega’s vindt zij daarbij van groot belang.

Constructabouw positief over nieuwe Wet Kwaliteitsborging

De 45-jarige Martine Huizinga heeft jarenlange ervaring op managementniveau in de corporatiewereld. Momenteel is zij werkzaam als Manager Wonen en plaatsvervangend directeur-bestuurder bij Centrada, de woningcorporatie in Lelystad. Daarnaast is zij werkzaam als toezichthouder bij een zorgorganisatie. Mevrouw Martine Huizinga

Niet wachten tot 2021, maar nu al bezig met vastlegging van kwaliteits- en uitvoeringszaken. Zo speelt Constructabouw actief in op de nieuwe Wet Kwaliteitsborging. Zoals het nu lijkt zal deze Wet vanaf 1 januari 2021 van kracht worden. Het bouwbedrijf uit Heerenveen vindt het belangrijk om hier vroegtijdig mee aan de slag te gaan. De grootste verandering die het invoeren van deze Wet met zich meebrengt is, dat de verantwoordelijkheid en waarborging van de kwaliteit van een bouwwerk bij de aannemer komt te liggen. Nu toetst namelijk de gemeente vooraf de bouwplannen en zij zien toe op de uitvoering. Met de nieuwe wet moet ieder project, door een onafhankelijke kwaliteitsborger worden getoetst. Dit zal worden vastgelegd in een inspectieplan. “Wij leveren al kwaliteit en staan voor ons werk, maar met dit inspectieplan krijgt de consument ook echt een hard bewijs van de kwaliteit. Daar kunnen wij alleen maar positief over zijn, want het geeft nog meer vertrouwen”; aldus Martha Smit van Constructabouw.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

ZIJN UW MEDEWERKERS WEERBAAR EN IN BALANS? Ongewenst gedrag op de werkvloer verpest de sfeer en uw mensen kunnen er letterlijk ziek van worden. Als werkgever bent u verplicht grensoverschrijdend gedrag en werkdruk te beperken. Tanja Reitsema, onze bedrijfsmaatschappelijk werker, kan u hierbij ondersteunen.

Meer info?

Kijk op arboned.nl/psa

De Friesland:

Stroomversnelling bij Van der Heide

‘Practice what you preach’

De verhuizing van Kollum naar Drachten heeft Van der Heide in een stroomversnelling gebracht. Maar liefst 99 jaar zetelde het innovatieve bedrijf – dat het imago van louter ‘bliksembeveiliger’ van zich afschudde – in het Noordoost-Friese dorp. Het honderdste jaar luidde een nieuwe fase in. Directeur Tanja Lendzion wist het team te motiveren en activeren om nieuwe stappen te zetten vanuit Drachten. “We zijn beter bereikbaar op een meer centrale locatie in het Noorden, aldus Lendzion. “We hebben het eerste opleidingspracticum voor hoog- en laagspanning neergezet.” Van der Heide heeft zeven locaties in Nederland, waar ruim tweehonderd mensen werken, het werk zelf speelt zich wereldwijd af. Lendzion: “Mensen willen beveiligd worden, opgeleid worden, beschermd worden, inspecties laten uitvoeren en examens afleggen. Allemaal oplossingen door elektrotechnische veiligheid.”

Gezonde burgers zijn om vele redenen een goede zaak. Maar ook voor de financiële huishouding van zorgverzekeraars is het uiteraard een essentieel element. Overigens: ook voor werkgevers is het van het grootste belang. Zo meldt De Friesland nog maar eens in een recent persbericht dat investeren in vitaliteit loont. Een groot gedeelte van de ziektelast in Nederland heeft te maken met leefstijl, zowel thuis als op het werk, zo stelt de verzekeraar. “Mede daardoor stijgen zorgkosten en het aantal chronisch zieken. Daarnaast is sprake van krapte op de arbeidsmarkt die met name in de zorgsector goed merkbaar is. Deze maatschappelijke ontwikkelingen vragen om een tijdige en gezamenlijk aanpak”, zegt Cid Berger, directeur marketing, sales en innovatie van De Friesland. “Onder het mom van ‘voorkomen is beter dan genezen’ zetten we daarom in op het versterken van vitaliteit.”

Heibel neemt Muskiteers over

Op zakelijk vlak zet De Friesland onder andere het vitaliteitsprogramma Sterk te Werk en de community Vitaal Ondernemend Noord-Nederland in om het Friese bedrijfsleven in beweging te krijgen. Met Sterk te Werk biedt De Friesland ondersteuning om medewerkers vitaal en inzetbaar te houden. Een masterclass duurzame inzetbaarheid, een 24 uurs training gezond gedrag op sportcentrum Papendal, een gezondheidscheck en een bezoek van een vitaliteitsconsultant helpen hierbij en zijn al vaker succesvol ingezet. Daarnaast biedt De Friesland, in samenwerking met Pim Mulier, ook intensievere maatwerkprogramma’s. Caparis is het eerste Friese bedrijf waarmee De Friesland zo’n intensief maatwerktraject is gestart, met als doel om de leefstijl van de medewerkers structureel te veranderen. De community Vitaal Ondernemend Noord-Nederland is een initiatief van De Friesland en VNO-NCW Noord. Met de community willen zij bedrijven in Noord-Nederland inspireren, uitdagen en helpen om duurzaam, gezond en succesvol te ondernemen. Binnen de community wordt vitaliteit op de werkvloer belicht op basis van de thema’s energie en gezondheid, motivatie en betrokkenheid en regie op werk en privé.

Bijzonder nieuws uit Noordoost Fryslân: het internetbureau Heibel heeft er de activiteiten van het in Kollum gevestigde Muskiteers overgenomen. Muskiteers is een gevestigde naam in de regio. Oprichter Age-Harm Hilboezen heeft echter zijn bakens verzet naar het familiebedrijf waar hij mede-eigenaar is geworden. “Natuurlijk voelt het dubbel om de activiteiten over te dragen, maar gezien de beschikbare kennis en ervaring, hebben we in Heibel de juiste partij gevonden,” aldus Hilboezen. “Ook passen de mensen van Heibel qua mentaliteit goed bij de klanten van Muskiteers en dat geeft een erg goed gevoel.”

Om het vitaliteitsprogramma zelf te ervaren en continu te kunnen verbeteren, heeft De Friesland het programma ook intern uitgerold: ‘‘Practice what you preach’’. Inmiddels hebben circa tachtig medewerkers en leidinggevenden een gezondheidscheck gehad. Ook houden zij hun zitgedrag, beweging, bloeddruk etc. bij met een activity-tracker. ‘’We stimuleren wandelen en traplopen, we vergaderen staand of buiten wandelend”, legt Berger uit. “Er ontstaat een werkomgeving waarin men elkaar motiveert en helpt. Door de context, ofwel de werkomgeving, te veranderen, verandert het gedrag.”

Voor Heibel is dit een extra stap om de eigen groeiambities te realiseren. “Nieuwe klanten weten ons goed te vinden en we hebben een enthousiast team van marketing en sales collega’s”, vertelt Henk Everts van Heibel. “We zijn niet actief op overnamepad, maar als de kans zich voordoet gaan we deze zeker niet uit de weg.” Heibel is in 2013 opgericht en verwacht richting 2020 door te groeien naar circa 10 FTE.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

Radio op de werkv loer LAAT MU

ZIEK ME IN UW B EWERKEN EDRIJF

Blijf op de hoogte! Download onze gratis app.

van 14.00-1

Handig... privé en zakelijk.

Telefo Website n

81% van al uw medewerkers vindt werken met muziek leuker.

Blijf op de hoogte! Download onze gratis app.

Voorkom overlast van losse radio’s

Oplossing binnen ARBO geluidsnormen

Met centrale audiovoorzieningen luisteren medewerkers in uw bedrijf op prettige wijze naar de radio.

Reduceer periodieke NEN3140 keuringen

Zeilmakersstraat 5, Sneek Handig... privé en zakelijk. T: 0515 - 43 40 27 W: www.inferno-av.nl E: info@inferno-av.nl

Wilt u op de hoogte gehouden worden van actueel nieuws op notarieel gebied? Download via de app store onze app. Wilt u persoonlijk contact? Gratis inloopspreekuur, elke donderdag van 14.00-17.00 uur. Meesterlijk in persoonlijk advies.

NOTARISKANTOOR ELLEMERS Telefoon 0515 - 42 98 88 E-mail info@notarisellemers.nl Website notarisellemers.nl Bezoekadres Oude Koemarkt 79, Sneek

Hard to find, easy to love Dekemawei 9, Weidum 058-251 9888 | www.weidumerhout.nl

Oorlog, seks, ballet en absolutisme

Weg met het zitten

Tip voor wie nog een late zomervakantie naar Frankrijk op het programma heeft staan en wat meer over de geschiedenis wil lezen: het boek De Zonnekoning van auteur Johan Op de Beeck. Voor geschiedenisliefhebbers een waar smulwerk van meer dan 700 pagina’s, over Lodewijk de veertiende, de man die in de zeventiende eeuw Versailles uitbouwde tot wat het nu is. Maar ook de man die van de bestuurlijke lappendeken die Frankrijk heette een centralistisch geregeerde en absolute staat maakte. Dat deed hij door zeer ambitieus te zijn, opmerkzaam te zijn en voor alles zijn bedoelingen in het ongewisse te laten. Want, zo had Lodewijk al vroeg geleerd, wie een absoluut vorst wil zijn toont geen emoties en laat zich nooit in de kaart kijken. Om vervolgens op onbewaakte momenten keihard toe te slaan, wanneer nodig. Een kunst die vooral de Russische leider Poetin vandaag de dag erg goed weet te verstaan.

Een groot deel van de week spenderen we aan werk. Dan is het fijn dat je een gezonde en prettige werkomgeving hebt. Heine de Bruin, algemeen directeur van Health2Work, maakt zich hard voor die gezonde werkplek. Hij ambieert in heel Nederland en België het plezier en de productiviteit op de werkvloer te verhogen, door middel van ergonomische oplossingen.

Overigens: ook lezers die slechts een latente interesse hebben in het verleden van Frankrijk is het een parel die gelezen mag worden. En dat komt door de uitzonderlijke stilistische capaciteiten van de auteur. Op luchtige, vaak ironische toon, verhaalt de schrijver over een kleuter die door de vroege dood van zijn vader nog voor zijn vijfde koning werd. En dat zou hij 72 jaar lang blijven. En al was de wil er aanvankelijk misschien niet echt (Lodewijk was eigenlijk liever balletdanser geworden), later was deze er des te meer en liet de koning zich eigenlijk alleen nog maar afleiden van regeren door het voeren van oorlog en het bedrijven van de liefde met tientallen vrouwen. Want oorlog en seks (en ietsje daarna: ballet) waren zonder twijfel de grootste hobby’s van deze opmerkelijke vorst. Dat alles levert – vooral door die grappige toon die Op de Beeck gebruikt om er verhaal over te doenzalig leesvoer op.

“In Nederland zijn we Europees zitkampioen; we zitten maar liefst 9,5 uur per dag”, aldus de ondernemer. “Langdurig zitten belemmert de doorbloeding en stagneert de stofwisseling. Je kunt er dus goed ziek van worden. Bovendien leidt het tot een hoge bloeddruk, slijtage in de gewrichten en vernauwing van de kransslagaders”, legt Heine de Bruin uit. Een top is uiteraard om te gaan sporten. Maar ook staan vergaderen is beter, aldus de ondernemer. Als er maar meer wordt bewogen. Om daarbij te helpen, biedt Health2Work naast advies de hulpmiddelen om meer in beweging te komen. Denk aan zit-sta bureaus, bureaufietsen of de actieve sta hulp. Een volledig artikel is te vinden op www.of.nl

De Zonnekoning Glorie en schaduw van Lodewijk XIV Johan op de Beeck Uitgeverij Horizon

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

Dus de gemeente is vooral bezig met het binnenhalen van nieuwe bedrijven?

“We zitten nu midden in het proces van het opstellen van het economisch beleid en willen daarbij niet over één nacht ijs gaan. Het is belangrijk te kijken welke rol we als gemeente kunnen vervullen voor ondernemers. Die vraag hebben we dan ook bij bedrijven en ondernemers in onze gemeente neergelegd. Wat voor ons uit de reacties in ieder geval duidelijk wordt is dat we op een andere manier moeten kijken naar ons bestaande bedrijfsleven. Zij zijn de kurk van onze economie. Waar het lang vooral belangrijk was dat nieuwe bedrijven veel grond kochten en veel banen boden, willen we nu ook in bredere zin van een bedrijf weten waarom ze Heerenveen als standplaats kiezen. Eerst het gesprek eens aangaan. Wat voeg je toe aan het palet aan bedrijven dat er al binnen de gemeentegrenzen is. Wil je innovatief samenwerken met bedrijven in de regio, wil je op het gebied van onderwijs iets toevoegen, meehelpen aan het opleiden van nieuw personeel en voeg je als bedrijf iets toe in de sterke Heerenveense sectoren logistiek, duurzame/circulaire economie en sport/gezondheid/voeding? Antwoorden op zulke vragen gaan veel zwaarder meewegen in de beslissing om een bedrijf wel of niet een plek in Heerenveen te bieden.”

“Nee, de werkgelegenheid is niet alleen gebaat bij de komst van nieuwe bedrijven. Sterker nog, we zien dat vooral de bestaande bedrijven nieuwe werknemers nodig hebben. Binnen de gemeente zijn er bijna 5000 bedrijven waarvan meer dan 90% tot het MKB behoort. Dat is een hele grote belangrijke groep. Dat besef is er volop. We zijn nu aan het kijken welke rol we als gemeente kunnen spelen om de positie van de bestaande bedrijven in Heerenveen te versterken. Dat zal vooral een verbindende rol zijn. Bijvoorbeeld door goed in te haken op de verschillende ondernemersnetwerken zodat we bedrijven kunnen vertellen waar ze moeten zijn om zich verder te kunnen ontwikkelen. Of door meer mensen vrij te maken in een rol van accounthouder en via die weg de contacten met het MKB verder aan te halen. We zijn nu in het proces om te bepalen op welke manier we dat het beste kunnen invullen.”

Zijn ondernemers binnen Heerenveen zelf ook actief bezig hun positie te versterken? “Bedrijven in Heerenveen zijn hier heel actief mee bezig. Er lopen een aantal mooie initiatieven die vanuit de ondernemers zijn aangedragen. Bijvoorbeeld KnOOppunt Heerenveen, een idee vanuit de Ondernemerskring Heerenveen. Dat moet

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

een ontmoetingsplek worden voor onderwijs, studenten en ondernemers. Een fysieke ontmoetingsplek in het centrum is daarbij de wens. We willen als gemeente graag helpen dit te realiseren. En ook Wolkom Thús krijgt steeds meer vorm. Wederom een initiatief vanuit de Ondernemerskring Heerenveen, maar mede mogelijk gemaakt door de F4 gemeenten (Leeuwarden, Smallingerland, Súdwest-Fryslân en Heerenveen) en nu breder opgepakt binnen de provincie. Wolkom Thús wil mensen die buiten Friesland wonen en werken, maar wel een binding hebben met het Friese, verleiden terug te komen om hier aan de slag te gaan. Ik hoor ook steeds meer van mensen die na hun studie naar het westen zijn getrokken, maar toch wel oren hebben naar een terugkeer naar het noorden. In Aldeboarn hebben we een oud pand verkocht aan een Fries stel uit Delft. Er was een prijsvraag uitgeschreven en de mensen met het beste verhaal en pitch zijn uitgekozen door de bewoners van het dorp zelf. Het architectenstel dat nu is verkozen wil echt wat teruggeven aan het dorp. Voor deze mensen een oprecht Wolkom Thús.”

Hans Broekhuizen Functie Wethouder Geboortedatum 22 oktober 1978 Geboorteplaats Delfzijl Hobby’s Sporten (wielrennen, golven, duiken en crossbox)

OF 2019-05

Onderwijs en bedrijfsleven in Heerenveen komen samen bij Het Knooppunt

Alex van Dalen

OF 2019-05

Eén plek waar ondernemers en onderwijs samenkomen. Binnenkort is die plek er in Heerenveen, genaamd Het Knooppunt. Het wordt een plek voor kruisbestuiving; jongeren zien en ervaren hoe mooi het bedrijfsleven in en rondom Heerenveen is. Hiermee verbinden ondernemers en onderwijs de jongeren aan de bedrijven en de regio. Het project is het initiatief van de Ondernemerskring Heerenveen en het onderwijs. Formele kartrekkers zijn Alex van Dalen en Wilko Jan Aardema van de Ondernemerskring én Frank van Hout, bestuurder bij Friesland College en Hans Wildeboer, bestuurder van Bornego College en OSG Sevenwolden. Zij werken samen met meer mensen uit het onderwijs en bedrijfsleven. “Morgen!”, antwoordt Wilko Jan Aardema op de vraag

wanneer ze los willen met het project. “We willen zo snel mogelijk van start gaan. Maar we moeten nog een aantal formaliteiten in orde maken. Ondertussen zijn we druk bezig met de locatie: we zitten straks aan het Burgemeester Kuperusplein in Heerenveen.” Knooppunt wil ondernemers en jongeren én leraren dichter bij elkaar brengen. Door ze in een vroeg stadium

V.l.n.r. Wilko Aardema-Frank van Hout en Hans Wildeboer

te enthousiasmeren voor het regionale bedrijfsleven, blijven de knappe koppen en de harde werkers in de regio of vinden jongeren gewoon de baan die het beste bij hen past. “In zorg en onderwijs zijn bijvoorbeeld enorme personeelstekorten. Bij Knooppunt kunnen we de leerlingen deze sectoren laten ontdekken en ze bewust maken van de vraag naar nieuwe mensen in die sectoren”, legt Frank van Hout uit. Bovendien willen ze voorkomen dat er gaten ontstaan. “Ontwikkelingen in het bedrijfsleven gaan snel; ondernemers kunnen docenten en jongeren daarover informeren. Anderzijds kunnen docenten de ontwikkelingen in het onderwijs presenteren.”

Centrale ontmoetingsplaats In Friesland zijn er al vergelijkbare projecten, denk aan De Kanselarij in Leeuwarden of KEI Noordoost-Friesland. Van Dalen: “We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden, we zoeken juist de samenwerking en willen een groot netwerk opbouwen. Zodat we bijvoorbeeld een kind uit Heerenveen dat in scheepsbouw is geïnteresseerd via het netwerk in Sneek terecht kan komen.” Bij Knooppunt ontmoeten jongeren, ondernemers en docenten elkaar om vervolgens te versterken. In de ene ruimte vindt een gastcollege van een ondernemer plaats, in de ruimte daarnaast voeren leerling, docent en bedrijfscoach een loopbaangesprek. De jongeren doen ook iets terug en maken opdrachten voor de bedrijven of gaan er op stage. “Met Knooppunt willen we de instroom van toekomstige medewerkers bevorderen, kwaliteit van onderwijs verder verbeteren en contact met het bedrijfsleven versterken door een centrale ontmoetingsplaats te zijn. Gaandeweg zullen we ontdekken wat werkt. We willen mensen ook zelf invulling laten geven, zodat iedereen de ruimte krijgt om mee te doen, zonder de vastgestelde kaders uit het oog te verliezen.”

Handvat Aardema sluit af: “Ook de gemeente wil participeren, waardoor we in de toekomst een handvat kunnen zijn voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, door hen te begeleiden naar werk of opleiding. We hebben in ieder geval ontzettend veel zin om van start te gaan en geloven erin dat Het Knooppunt een succes wordt!”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

AARDEMA

VAN BOETZELAER

De schilderijen van Jeroen Allart zijn duidelijk. Wat hij wil schilderen staat op het doek en wat overbodig is laat hij achterwege. Jeroen zelf zegt: “Ik vereenvoudig de dingen, maar daar tegenover staat de kracht van het detail”. Zijn landschappen beelden onze manier van werken uit.

www.avblegal.nl

www.jeroenallart.com

Transport en logistiek; letterlijk én figuurlijk een sector in beweging! Mede door de geografische ligging, beschikbare locaties en actieve bedrijven zien wij de regio Heerenveen zich ontpoppen tot dé logistieke hub van Noord-Nederland. Een mooie ontwikkeling. Voor een handelsland als Nederland is een goed (inter)nationaal goederenvervoer immers onmisbaar voor welvaart en economische groei. Ook de logistieke sector zelf ontwikkelt zich verder door. Eerder dit jaar publiceerde de ‘Logistieke Alliantie’ de ‘Visie Handel en Logistiek in 2040’. Kort samengevat staat hierin de intentie om de komende jaren keihard aan de slag te gaan met het schoner en stiller transporteren van goederen in binnen- en buitenland, het veiliger maken van het vervoer en de opslag van producten en het uitdagend houden van het werken in logistieke functies.

verantwoordelijkheden en dus ook risico’s. Natuurlijk adviseren wij onze klanten in de branche transport en logistiek nog steeds over mogelijke risico’s, preventiekansen en verzekeringen als het gaat om hun medewerkers, vervoersmiddelen en panden. Door de ontwikkeling naar warehousing zijn er echter vele gespreksonderwerpen bijgekomen. Onderwerpen die vaak niet alleen door leveringsvoorwaarden zijn af te dekken.

Naast deze ‘grote’ en ‘lange termijn’ ontwikkelingen, zien wij in de regio al jaren concrete veranderingen in de sector. Simpel gezegd draaide het vroeger vooral om het transport van goederen van A naar B. Met een paar wagens en chauffeurs en een goede planner kwam je al een heel eind. Tegenwoordig bieden bedrijven echter steeds vaker naast transport ook opslag en voorraadbeheer. Deze ‘warehousing’ gaat veelal gepaard met andere en grotere

Denk bijvoorbeeld aan: - Nieuwe verantwoordelijkheden en dus mogelijke aansprakelijkheid doordat 24/7 voorraden van anderen worden beheerd; - Verhoogde risico’s voor de brandveiligheid doordat grotere hoeveelheden goederen worden opgeslagen in grotere bedrijfspanden; - Volledig geautomatiseerde processen en klimaatbeheer en dus mogelijk ingrijpende gevolgen van eventuele

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

stroomstoringen of cybercrime op de bedrijfsvoering. Overigens merken we dat we ook steeds vaker over transport en logistiek spreken met bedrijven uit andere sectoren. Met enige regelmaat ontdekken we dat bedrijven die bijvoorbeeld goederen importeren uit Zuidoost-Azië onvoldoende bekend zijn op welke condities deze goederen worden geleverd. Of dat deze volstrekt ontoereikend zijn gezien de waarde van de goederen en de weg die deze moeten afleggen om uiteindelijk hier te arriveren. Soms lijkt het zelfs een kwestie van ‘fingers crossed’ en maar hopen dat het goed aankomt... Laten we dat als handelsland bij uitstek maar niet als voorbeeld nemen...

Auke de Jong | Adviseur Bedrijven Kuiper Verzekeringen

OF 2019-05

Oyens & Van Eeghen in Heerenveen

Nieuw kantoor met vertrouwde gezichten 20

OF 2019-05

vermogensbeheer conform de eigen wensen, waarbij de klant schakelt met de relatiebeheerder wanneer het de klant het beste uitkomt. Een strategie waar wij ons goed bij voelen.”

Carrièreswitch

In een tijd dat steeds meer financiële dienstverleners inzetten op centralisatie, geeft vermogensbeheerder Oyens & Van Eeghen een duidelijk tegengeluid. In april dit jaar hebben zij in Heerenveen hun vierde kantoor geopend, om van daaruit Noord-Nederland te bedienen. Edwin Roskammer is een van de drie relatiebeheerders die Oyens & Van Eeghen in het noorden een gezicht geeft. Hij onderbouwt zijn keuze voor het bedrijf en vertelt over de uitdaging waar zij voor staan.

Hoewel Roskammer, Van der Glas en Dieben nieuwe gezichten binnen het bedrijf zijn, ontbreekt het hen niet aan kennis. Gezamenlijk bezitten zij 100 jaar ervaring in de bancaire wereld. “We vinden het belangrijk om Oyens & Van Eeghen goed op de kaart te zetten hier in het noorden. Gelukkig vullen we elkaar goed aan en hebben we alle drie een solide regionaal netwerk dat positief reageert op onze carrièreswitch. We hebben bewust voor Heerenveen gekozen. Door de centrale ligging is het perfect bereikbaar en zijn we in een mum van tijd in bijvoorbeeld Leeuwarden, Sneek, Zwolle of Groningen. “

Vermogensbeheer met een menselijk gezicht

Grensoverschrijdend

“Mijn collega’s Douwe van der Glas, Pieter Dieben en ik zijn al jarenlang actief in Private Banking en zien dat veel banken zich steeds verder van hun klanten gaan organiseren”, aldus Roskammer. “Dit gaat vaak ten koste van het persoonlijke contact. Oyens & Van Eeghen houdt juist vast aan lokale binding. Onder het motto ‘vermogensbeheer met een menselijk gezicht’ gaan wij vanuit ons kantoor Heerenveen de Noordelijke markt bedienen. Bij Oyens & Van Eeghen staat het klantbelang voorop. De medewerkers krijgen alle ruimte om activiteiten te ontplooien waar klanten behoefte aan hebben: zorgeloos

Met de vestiging in Heerenveen richt Oyens & Van Eeghen definitief de pijlen op het noorden. Ondanks de schaalgrootte van het bedrijf – het is onderdeel van Delen Private Bank in België – verliezen ze door de aanstelling van Roskammer, Van der Glas en Dieben het lokale karakter niet uit het oog. Anderzijds kunnen de heren putten uit grensoverschrijdende kennis in de Benelux. We hebben te maken met een toegankelijke vermogensbeheerder, die inzet op persoonlijk contact. Iedereen is welkom in Heerenveen om bij een kop koffie met hen te praten over vermogensbeheer.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

Creativiteit ontmoet techniek op Dutch Design Meets Technology Kennisdelen, netwerken en verbinden: dat is het doel van de eerste editie van hét designevent voor ondernemers in Noord-Nederland: Dutch Design Meets Technology. DDMT wordt gehouden op donderdag 10 oktober van 13.30 tot 19.00 uur, bij Nedcam in Heerenveen. Initiatiefnemer Nedcam: “We hebben hier in het Noorden prachtige technologische bedrijven, maar hun producten, expertises en ambities zijn bij velen niet bekend. Wij willen de verbinding leggen tussen Dutch Design en de hightech industrie, zodat de creatieve industrie en de maakindustrie gezamenlijk tot

OF 2019-05

nieuwe ideeën en producten komen.” Samen met enkele succesvolle hightech bedrijven nam Nedcam daarom het initiatief voor DDMT: een grootschalig evenement waarop bezoekers volop tips en inzichten krijgen, maar ook hun netwerk kunnen versterken. De kerngroep van de organisatie van DDMT

- Nedcam, TRIED en Smart Camels - hoopt dat de opgedane inzichten bij de bezoekers leiden tot het toepassen van nieuwe technieken binnen hun eigen bedrijven. Onderliggend doel van DDMT is bovendien studenten en talentvolle werknemers

Aftrap door Tjeerd Veenhoven

verbinden aan de aanwezige bedrijven, en daarmee aan de technologische ontwikkelingen in het Noorden. Partners en betrokken onderwijsinstellingen zijn dan ook NHL|Stenden, Minerva, Hanzehogeschool, RUG, Friese Poort. Om de bezoekers te enthousiasmeren worden de nieuwste technieken op het gebied van robotisering, virtual reality, 3D printen, materiaalkennis en waterstoftechniek belicht. Op vernieuwende en innovatieve wijze worden bezoekers meegenomen in de wereld van de zich razendsnel ontwikkelende high tech.

aan de workshops, de netwerkmomenten en het programma met onder andere een keynotespeaker en een netwerkborrel. Voor meer informatie over het DDMT event kunt u contact op nemen met TRIED: Trea Westra, info@ddmt.nl. Houd voor meer informatie bovendien de website https://ddmt.nl/ in de gaten.

Het event wordt afgetrapt door productdesigner Tjeerd Veenhoven. Studio Tjeerd Veenhoven is zijn productontwerpstudio in Groningen, waar Tjeerd nieuwe materialen en productietechnieken ontwikkeld, maar dan op radicaal andere wijze. Naast zijn inspirerende verhaal zullen op DDMT nog diverse andere sprekers vanuit verschillende invalshoeken spreken over design, materiaal en techniek.

Trea Westra van TRIED vertelt enthousiast: “Het DDMT-event laat zien wat we in het Noorden aan bedrijven hebben die zich op het gebied van hightech gebied onderscheiden. Product, proces, materialen, circulariteit en design zijn de ingrediënten die de bedrijven presenteren deze middag.” Studenten, (pas) afgestudeerden ondernemers en andere belangstellenden zijn van harte welkom om deel te nemen

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

Advocaat in de lastechniek Sebastian de Groot legt met zijn bedrijf LASconsult de perfecte las tussen theorie en praktijk. Hij is ondernemer, maar bovenal inspecteur, adviseur en docent op het gebied van lastechniek en de weten regelgeving er omheen. Eén brok enthousiasme, vertelt hij over zijn carrière en wat hij met LASconsult wil bereiken. “Ik was een moeilijke leerder; met pijn en moeite heb ik de MTS afgemaakt. Bij de omslag naar de praktijk, werd mijn hoofd echter een spons. Als je op een boorplatform werkt, wil je gewoon weten hoe het werkt. Werkend leren bood voor mij een uitkomst”, begint Sebastian de Groot. Vanaf zijn 21e combineert hij werken en leren, tot hij op zijn 34e de HTS in Utrecht afrondt. Om de techniek achter lassen te leren, behaalt hij in die periode ook de opleidingen IWT (International Welding Technologist) en IWE (International Welding Engineer). Ondertussen doet hij veel ervaring op bij uiteenlopende bedrijven. “Ik was veel aan het auditeren, omschreef processen en schreef handleidingen. Steeds vaker werd ik door andere bedrijven gevraagd dit ook voor hen te doen. In eerste instantie ben ik samen met vennoten een bedrijf begonnen en sinds maart dit jaar werk ik volledig zelfstandig.” Klanten waar hij al tien jaar mee samenwerkt, komen nog steeds voor advies en onderzoek bij hem.

In de boeken Met LASconsult zorgt hij voor kwaliteitsborging in de lastechniek, hij zet zich in als inspecteur, adviseur en docent. “Ik noem mijzelf wel eens advocaat in de lastechniek. Alles binnen de lastechniek is namelijk vastgelegd met certificering en weten regelgeving. Vanuit daar worden de eisen gesteld. Ik zit veel in de boeken en ik kan zelf niet lassen. Dat is een bewuste keuze: ik beheers de theorie, de lasser beheerst de praktijk. Ik regel bijvoorbeeld de certificering voor bedrijven. Er zijn 250 technische materialen om te lassen, qua certificering zit er dan ook veel verschil tussen een maritieme omgeving en het lassen van drukvaten. Anderzijds ben ik lasinspecteur op locatie; bij schade kijk ik of er procesfouten of juist constructieve fouten zijn gemaakt.”

Blauw vlammetje Kwaliteitsborging betekent voor De Groot ook het aanbieden van opleidingen tot NDO (Niet-Destructieve Onderzoeker), IWT en IWI (International Welding Inspection Personnel).

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

“Dat vind ik het mooist van het vak: mensen enthousiast maken voor de laswereld. Voor leken is het een blauw vlammetje dat staal smelt. Maar het is een prachtig natuurkundig proces. Ik vertel graag in veel detail over het vak, waarna ik vaak de vraag krijg: ‘Waar kan ik dat leren?’ Ja, dat doe ik het liefst, mensen opleiden. Al zit daar ook de uitdaging: ik vind alle facetten van mijn werk leuk, ik houd van de diversiteit.”

Opleidingsbedrijf De Groot heeft ambities met zijn onderneming. “Ik werk naar een opleidingsbedrijf in lastechniek en inspectie, waarin ik samenwerk met vakbekwame docenten. Inspecteurs zijn gewild; in het werkveld is behoefte aan ervaren en geschoold personeel. Dat laatste kan ik dan garanderen, bij de bedrijven kunnen de studenten vervolgens ervaring opdoen. Daarna wil ik ze graag detacheren, zodat ik blijvende ondersteuning kan bieden. Zo zorgen we voor meer kwaliteitsborging binnen project en de industrie.” vv

OF 2019-05

Drie Friese trainers van Kenneth Smit:

‘ Wij zijn katalysators voor persoonlijke groei’ Wie leert zwemmen doet dat niet vanuit een boekje, maar door het te doen. Met deze metafoor schetsen drie trainers van Kenneth Smit in een notendop de missie van de franchiseorganisatie die marktleider is op het gebied van vaardigheidstrainingen. “Doen. Doen. Doen”, aldus Hans Roelfsema. Hans Roelfsema, Albert Jan van Houten en Ariënne Knol zijn zelfstandig ondernemers onder de vlag van Kenneth Smit, maar zien elkaar niet als concurrenten. “Wij zijn allrounders en kunnen elke training geven, maar weten ook van elkaar welk bedrijf beter bij de ander past: het gaat erom dat de klant geholpen wordt.” Ariënne Knol: “Je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden. Wij fungeren

OF 2019-05

als katalysator op het gebied van persoonlijke en zakelijke groei.” Op de website van Kenneth Smit staat een scala aan verkoop-, management-, communicatietrainingen en ontwikkeltrajecten. “Dit is nog lang niet alles”, zegt Albert Jan van Houten, al 23 jaar trainer onder de vlag van Kenneth Smit. “We

stellen een traject samen met de klant, op basis van wat die nodig heeft.” Knol is sinds tien jaar aangesloten bij Kenneth Smit: “Elk traject is maatwerk. Naast het verzorgen van trainingen duiken we het bedrijfsproces in. Welke aanpak is nodig om resultaat te bereiken en hoe zorgen we ervoor dat de aangeleerde vaardigheden geborgd worden binnen de organisatie?” Roelfsema – sinds

4,5 jaar trainer - voegt toe: “Praktijksituaties moeten bovendien herkenbaar zijn. Als deelnemers de leerpunten meteen kunnen toepassen, worden die sneller geaccepteerd.” Van Houten: “Als ze de noodzaak voelen van de aangeleerde technieken, hebben onze trainingen nut.”

Ariënne Knol

Leven lang leren Deelnemers zijn eager om nieuwe dingen te leren. “Vroeger werden werknemers door hun werkgever op cursus gestuurd. Nu komt deelname voort vanuit zelf willen ontwikkelen en een ‘leven lang leren’”, weet Van Houten. Knol: “Ik begeleid veel managementteams, ik help hen en hun werknemers groeien. Hoe neem je je eigen verantwoordelijkheid en zorg je ervoor dat werknemers zich verantwoordelijk voelen? Hoe stimuleer je hen om zich eigenaar te voelen van het proces en persoonlijk te groeien?” Roelfsema: “Van een paar dagen training leer je al veel. Maar het geleerde beklijft alleen als je de opgedane kennis onderhoudt en verstevigt.” Meerjarige trajecten zijn de trainers dan ook niet vreemd. “Bij elke aanvraag maken we een inschatting van de groep en de leerdoelen. We stellen trajecten op en geven vaak verschillende

Hans Roelfsema en Albert Jan van Houten

trainingen. Tussentijds wordt geëvalueerd: wat is er geleerd, wat is er nog nodig?”

Confronterend Elk trainingstraject begint met deelnemers bewust maken van waar ze staan en hun knelpunten en behoeften ontdekken. “Gedragsverandering bereik je niet in twee of drie keer. Je leert geen lesje, je leert nieuwe vaardigheden. Onze groepen bestaan uit maximaal acht personen: we oefenen met elkaar, houden elkaar scherp en groeien stap voor stap”, schetst Roelfsema. “Welke training we ook geven, uiteindelijk gaat het altijd om communicatie. Een salesmanager gesprekstechnieken aanleren kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat hij wél die ene deal sluit.” Van Houten: “Je verbetert jezelf tot het beste van je kunnen.” De oefeningen worden opgenomen op video en gezamenlijk teruggekeken. Knol: “Dat is confronterend, maar deelnemers zeggen vrijwel altijd: hier leer ik het meeste van. Mensen ervaren meteen wat communicatie doet en met welke technieken ze resultaat behalen. Zo krijgen ze vertrouwen om het geleerde in de praktijk toe te passen.”

Voldoening Deelnemers persoonlijk zien groeien, daar halen de trainers veel voldoening uit. Roelfsema: “Als ik iemand na een training terugzie voor het vervolgtraject en hij blijkt al mooie resultaten te behalen, ben ik trots.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Ik weet dat van zijn vorderingen het hele bedrijf profiteert.” Knol: “We leveren een gezamenlijke inspanning waarbij we ieders verantwoordelijkheid stimuleren en iedereen zich onderdeel voelt van het resultaat.” Van Houten: “Net als onze deelnemers doen wij ook aan een ‘leven lang leren’, dankzij de interne trainingen van Kenneth Smit en het veelvuldig sparren met elkaar, als ondernemers. Daardoor begrijpen wij de deelnemers goed en zijn onze trainingen perfect afgestemd op de praktijk.” vv

Commerciële experts in OF Deze trainers worden bekende gezichten voor OF: ze gaan bij toerbeurt tips en technieken delen op onze specialistenpagina’s. “De trainingen die wij als commerciële experts geven, scoren bewezen hoog: het gemiddelde cijfer is een 9,2 volgens Cedeo. De Cedeoerkenning geldt als hét keurmerk voor de hele Nederlandse HR-sector.” “Kenneth Smit is marktleider op het gebied van commerciële trainingen. De kennis en ervaring die wij hebben, delen we graag. We zullen wetenswaardigheden en voorbeelden uit de praktijk of actualiteit aangrijpen om de OF-lezers mee te nemen in onze wereld.”

OF 2019-05

Van der Meer vindt proactieve accountant in Raethuis Raethuis Accountants gaat voor langdurige en laagdrempelige relaties met hun klanten. Rients de Jong is een van de oprichters van het accountantskantoor en heeft al jaren Van der Meer BV in zijn portefeuille. Jan Ane van der Meer en Rients de Jong kennen elkaar inmiddels goed. Ze vertellen ons hoe de samenwerking tot stand is gekomen en wat Raethuis allemaal voor het aannemersbedrijf betekent. Binnenwaaien Rients de Jong en Jan Ane van der Meer zijn dorpsgenoten in Scharnegoutum. Van der Meer vertelt: â&#x20AC;&#x153;Rients kwam eens bij ons lang met de vraag of hij iets voor ons kon

OF 2019-05

betekenen. Ons vorige boekhoudkantoor was erg passief. Ik moest er zelf naartoe en ik moest hun vertellen wat er moest gebeuren. Terwijl ik juist een proactieve boekhouder wil.â&#x20AC;? Bij Raethuis denken ze graag mee met

hun klanten, wat alleen maar op waardering kan rekenen. “Onze relatie met Van der Meer is goed. We kunnen bij elkaar binnenwaaien voor een kop koffie; erg laagdrempelig dus”, aldus Rients de Jong.

Anno 1954 Van der Meer is eigenaar van Van der Meer BV, een aannemersbedrijf op het gebied van grondwerk, cultuurtechnische werken en

natuurbouw dat in 1954 is opgericht. “Mijn vader richtte het op als agrarisch loonbedrijf. Ik heb het bedrijf in 1992 overgenomen en sinds 2005 doen we uitsluitend grond-, wegen waterbouw.” Ze zijn onder andere gespecialiseerd in dijkversterking en kadeverbetering. Zo hebben ze al 280 kilometer kadeverbetering in NoordNederland verricht. Eén van hun mooiste projecten vindt Van der Meer de vijf kilometer dijkversterking bij Lemmer: “We moesten in korte tijd heel veel werk verzetten. Vooral logistiek was het een uitdaging. Uiteindelijk hebben we alles binnen de planning opgeleverd en hebben we er een uiterst tevreden opdrachtgever aan overgehouden.”

Continuïteit Een bedrijf dat zoveel werk verzet, kan niet zonder een goede accountant. In Raethuis hebben ze een goede partner gevonden. “We doen onder andere de jaarstukken

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

voor hun, maar ze doen zelf al 80% van de boekhouding. Wel kijken we online met ze mee en geven we advies. Daarnaast zijn we ook een klankbord; we bespreken bijvoorbeeld personeelskwesties”, vertelt De Jong. Van der Meer beaamt dit: “Hij denkt met ons mee en ik kan met hem sparren en rekenen. We kennen elkaar goed, dus we weten wat we aan elkaar hebben.” Van der Meer lijkt erg tevreden over de samenwerking. Hij kan zich in ieder geval goed op zijn kerntaken richten. “Continuïteit van het bedrijf is onze grootste uitdaging. Het meeste werk is op aanbesteding, dus dat betekent goed plannen. Ondertussen veranderen wetgeving en belastingregels continue. Maar daar hoef ik mij geen zorgen om te maken, omdat Rients daar helemaal van op de hoogte is.” We kunnen enkel concluderen dat Van der Meer in Raethuis het proactieve boekhoudkantoor heeft gevonden waar hij o zo naar op zoek was. vv

OF 2019-05

Stichting FB Oranjewoud:

‘ Als wij ons ergens aan verbinden, doen we dat voor een hele lange tijd’ 30

OF 2019-05

Ze zien zichzelf als erfgenamen van de Friesland Bank. Ze staan net als de bank voor het stimuleren van het economisch leven en de identiteit van Fryslân. In de huiskamer van stichting FB Oranjewoud op Landgoed Oranjewoud vertelt voorzitter Jorrit Volkers over het waarom van de stichting. Volkers: “Onze oorsprong ligt in Friesland en zo voelen we dat ook.” Het beheren van dat nalatenschap van Friesland Bank doet de stichting op drie verschillende fronten. Volkers: “We participeren in het Friese bedrijfsleven en de economische infrastructuur samen met verschillende partners; we leveren een bijdrage aan het behouden en promoten van de Friese sporten; en we ontplooien en ondersteunen culturele initiatieven die Fryslân op de kaart zetten. Het geld waarmee we werken hebben we niet zelf verdiend, dat is voortgekomen uit de Friese economie en dat willen we ook graag teruggeven aan de Friese samenleving. Alles wat we opbrengen gaat daarom rechtstreeks terug naar het Friese bedrijfsleven, de sport of cultuur.”

‘We kiezen bedrijven die bij ons passen en die belangrijk zijn voor de economische en maatschappelijke infrastructuur in Fryslân’ Hoofdtaak is de participatie in het bedrijfsleven. Volkers: “Wij stappen er niet in om snel winst te maken, wij stappen erin omdat we samen het bedrijf naar een ander niveau willen tillen. Dus als wij ons ergens aan verbinden, verbinden we ons voor een hele lange tijd. We helpen die ondernemingen niet alleen met geld, maar ook met goede raad. We zijn met drie bestuursleden en allemaal zijn we verbonden aan een van de ondernemingen. We kiezen bedrijven

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

die bij ons passen en die belangrijk zijn voor de economische en maatschappelijke infrastructuur in Fryslân. NDC Mediagroep is een van de grootste bedrijven waaraan we ons verbonden hebben en een goed voorbeeld van als we dat niet hadden gedaan, zij niet zelfstandig hadden kunnen blijven. Met 600 werkplekken en hun inhoud en maatschappelijke cohesie zijn zij van enorm groot belang in onze provincie.”

Sport, kunst en cultuur “Daarnaast vinden we sport en cultuur ook belangrijk, daarmee dringen we echt door tot midden in de Friese samenleving”, vervolgt Volkers. Vol trots prijkt daarom de naam op de shirts van de kaatsers en was er vorig jaar een bijdrage aan de LF2018 voorstelling over Marijke Muoi. Van de kunstcollectie van de Friesland Bank, ruim 700 schilderijen, wil FB Oranjewoud een actieve verzameling maken. Volkers: “Onze huiskamer hier in Oranjewoud willen we openstellen voor iedereen die net als wij het gevoel heeft dat de gemeenschapszin in deze regio tot mooie dingen kan leiden. Hier in Fryslân is het begonnen met het coöperatieve leven. Daar hebben we heel veel mee tot stand gebracht. Alleen is er zoveel uit Friesland verdwenen. Wij willen de volgende generatie internationale ondernemingen opbouwen met het liefst een hoofdkantoor dat blijft in Fryslân. Onze oorsprong ligt in Friesland en zo voelen we dat ook. Dat gaat veel verder dan cultuur, en dat drijft ons iedere dag.” vv www.fboranjewoud.com

OF 2019-05

Ecologisch onderzoek door Lievense

Verhuizen met vleermuizen De economie zit al een tijd weer in de lift. Wegen lopen vol, agrariërs vergen het uiterste van hun grond en bedrijventerreinen dijen enorm uit. In een klein dichtbevolkt landje als Nederland betekent economische groei al snel dat ook het landschap onder druk komt te staan. Een verscherpte wetgeving voor natuurbescherming maakt dat we ondanks de groei wel rekening moeten blijven houden met onze omgeving. Er mag geen onverantwoorde schade worden veroorzaakt aan beschermde flora en fauna, tenzij dit uitdrukkelijk (al dan niet onder bepaalde voorwaarden) is toegestaan. Advies- en ingenieursbureau Lievense staat bedrijven en projectontwikkelaars bij met onderzoek, advies en begeleiding om duurzaam en ecologisch verantwoord te groeien en te bouwen. Je bedrijf loopt lekker. Zo goed zelfs dat het pand eigenlijk wat te klein wordt. Tijd om uit te breiden. Er komt een strak ontwerp, je krijgt de financiering rond en zorgt voor een goede aannemer. De bouw kan los. Maar nee hoor, al snel blijken de ruimtes in de spouwmuren van de oude opslag bewoond door vleermuizen. Een beschermde diersoort. Meteen vertraging, want eerst moet er ecologisch onderzoek plaatsvinden en uiteindelijk zullen de vleermuizen op een ecologisch verantwoorde wijze moeten verhuizen.

OF 2019-05

Multidisciplinair “Bij Lievense helpen we je graag om onverwachte vertragingen als deze te voorkomen”, zegt Paul Zandstra. Hij is afdelingshoofd Milieuonderzoeken bij het advies- en ingenieursbureau. “We maken in het begin een quickscan om te kijken of bouwen verbouwplannen geen nadelige effecten hebben voor mogelijk aanwezige beschermde soorten. Tevens verzorgen onze juristen op het gebied van milieu en ruimtelijke ordening dat de juiste meldingen en vergunningen worden

aangevraagd. Als je zoals in het voorbeeld laat tot deze ontdekking komt, kunnen bouwwerkzaamheden soms wel langer dan een half jaar stil komen te liggen als gevolg van onderzoek en eventuele vergunnings- of ontheffingsaanvragen. Dat is helemaal niet nodig als je tijdig met de natuurwetgeving rekening houdt. Het mooie van Lievense is dat we een multidisciplinair bedrijf zijn. We voeren vaak een gecombineerd (milieukundig) onderzoek uit zodat je niet voor elk onderdeel de locatie opnieuw hoeft te bezoeken. Als we een asbestinventarisatie doen, kunnen

we dat meteen combineren met een ecologisch onderzoek en/of een milieukundig bodemonderzoek. Over de gehele breedte schetsen we in een vroeg stadium het complete plaatje.”

Meer aandacht voor natuurwaarden en biodiversiteit Zandstra: “Ecologische onderzoeken zijn de laatste tien jaar mede door de verscherpte wetgeving veel belangrijker geworden. We kijken daarom breder dan voorheen. Ons bureau heeft een rijke geschiedenis en we hebben veel ervaring in het doen van onderzoek. Dat maakt dat we goed weten wat er bij ondernemers speelt en ook ideeën

kunnen aandragen als er bijvoorbeeld een ecologisch vraagstuk op tafel komt. En dan gaat het niet alleen om vleermuizen in een spouwmuur, maar denk bijvoorbeeld ook aan de inrichting en het beheer van nieuwe of bestaande (natuur)gebieden. Ook adviseren wij bij de aanleg van natuur als onderdeel van mitigerende en compenserende maatregelen zoals het creëren van nieuwe leefgebieden of bij het vervangen van verblijfplaatsen in de vorm van vleermuiskasten, neststenen én permanente bouwtechnische oplossingen. We verwachten dat de ecologische kant bij bouwwerkzaamheden een steeds grotere rol gaat spelen. Bij Lievense hebben we de kennis om ondernemers daarin te helpen.”

Paul Zandstra Lievense is een middelgroot advies- en ingenieursbureau op het gebied van infrastructuur, water en milieu- en omgevingsvraagstukken. Het bureau is meer dan 50 jaar geleden opgericht en gespecialiseerd in waterbouw, ondergrondse leidingen, bodem en ruimtelijke planvorming met een focus op delta’s, kustgebieden, riviervlakten en stedelijke omgevingen.

Geboortedatum 11 juli 1970 Geboorteplaats Leeuwarden Burgerlijke staat gehuwd, 3 kinderen Hobby’s muziek maken (gitaarspelen in een band) en klussen in huis

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

RenĂŠ Bandsma was jarenlang eigenaar van Xenosite, dienstverlener van zakelijk glasvezelinternet voor ondernemers. Als provider maakte hij gebruik van externe glasvezelnetwerken. Meer en meer zagen hij en zijn compagnon de potentie in de aanleg van een eigen glasvezelnetwerk. In 2014 richtten zij samen Deltafiber op, om in 2017 Xenosite te verkopen en zich volledig te richten op eigen infrastructuren. Bandsma vertelt over hun werkwijze, uitdagingen en de ontwikkeling van het bedrijf.

Glasvezel nog steeds de toekomst 34

OF 2019-05

Nederland ligt vol glasvezel. Hoe vinden ze plekken om nieuw glasvezel uit te rollen? “We hebben toegang tot een database. Hierin kijken we waar glasvezel nog helemaal niet beschikbaar is of juist erg duur is. Dit zijn vaak bedrijventerreinen in buitengebieden. Hier zitten bedrijven echt te wachten op onze propositie: snel internet voor een eerlijke prijs”, legt Bandsma uit. “Wanneer we vijftien klanten op één bedrijventerrein hebben, verglazen we in één keer een heel gebied. De aanleg duurt gemiddeld een half jaar en in die tijd kunnen we ook nog nieuwe ondernemers aansluiten. Sluiten we ondernemers na oplevering aan, hoeven we alleen op hun eigen terrein te graven.” Vanuit de wijkkast huren ze van kabelbeheerders capaciteit naar de

Amsterdam Internet Exchange: het grootste internetknooppunt ter wereld.

Boomwortels Wanneer het netwerk er ligt, werken ze graag samen met lokale providers. “In Friesland werken we veelal met Xenosite. We kennen ze goed en ik heb nog steeds een adviesovereenkomst met hen. In Drachten en Sneek hebben we nu twee gebieden aangesloten. We hebben voor 2020 nog vijf locaties in Friesland op de planning. Onze netwerken liggen in heel Nederland en uiteindelijk willen we een bereik van 10.000 ondernemers creëren”, vertelt de Fries ondernemer. Hun grootste uitdaging zit in de risico’s van de aanleg. “Die zijn voor 100% van onze rekening; de eindgebruiker gaat pas betalen wanneer hij is aangesloten. We lopen tegen

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

afwijkende data aan die wij van een gebied hebben. We komen dan verhardingen in de grond, boomwortels die niet zijn afgevoerd of buizen tegen; die kunnen het proces vertragen. Dat we zo snel mogelijk opleveren is zowel voor ons als voor de eindgebruiker van belang.”

5G Internetdiensten blijven zich ontwikkelen. Draadloos internet via 5G lijkt de toekomst. “Toch denk ik niet dat dat zo’n vaart loopt. Wil je 10% van het Nederlandse internetverkeer via 5G doen, heb je extreem veel masten nodig. In bergachtige gebieden kan 5G meer uitkomst bieden, maar in Nederland ligt er een solide bekabeld netwerk. Voor ons ligt de toekomst in de verbetering en uitbreiding van ons glasvezelnetwerk.”

OF 2019-05

BrightNano

De magie van nanotechnologie John Poelstra van BrightNano heeft samen met zijn team de zomer doorgebracht bij de Europahal van RAI Amsterdam. Met behulp van nanotechnologie maakte Poelstra vorig jaar al de beeldbepalende entreeboog van de hal schoon, deze zomer was de niet-publieke kant aan de beurt. De hal uit 1961 ziet er inmiddels weer uit als nieuw. “Dat is de magie van nano!”, aldus Poelstra. BrightNano is geen regulier schoonmaakbedrijf, benadrukt Poelstra. “Naast dieptereiniging zorgt de nanotechnologie ook voor een beschermlaag én haalt het de verloren gegane eigenschappen van het materiaal weer op. Het materiaal is daardoor weer als nieuw.” In de vijf jaar van zijn bestaan maakte BrightNano een grote ontwikkeling door. “Ik heb de afgelopen jaren veel onderzoek in de nanowereld gedaan”, vertelt John Poelstra. Hij greep elke kans aan om de techniek zo

OF 2019-05

goed mogelijk te leren kennen. “Ik heb nano toegepast op auto’s, badkamers, keukens, huizen, in de foodindustrie: noem maar op. Het is een high end-techniek die bijvoorbeeld een badkamer niet alleen reinigt, maar ook kalkvrij maakt en meteen een antibacteriële en antikalklaag aanbrengt.” Poelstra verkoopt zijn biologische nanoproducten aan particulieren in het kader van ‘nano voor iedereen’. Zijn semiprofessionele producten vinden gretig aftrek bij bijvoorbeeld schoonmaakbedrijven of de auto-industrie

en met het topsegment van BrightNano kunnen zelfs industriële coatings worden aangebracht.

Eurohal Rai Amsterdam BrightNano voert steeds grotere opdrachten uit, met RAI Amsterdam als mooi voorbeeld. “We hebben meegedaan aan de aanbesteding van de renovatie van de gevel van de Europahal. Ik kreeg de kans om te laten zien wat ik met nano kon bereiken.” Poelstra kreeg de klus gegund en

RAI Amsterdam: een tevreden klant Isabella de Kock is projectleider bij de afdeling Real Estate van de RAI en was opdrachtgever van de renovatieklus. Haar reactie op de proefstukken die Poelstra uitvoerde was: “Zo schoon heeft nog nooit iemand het gekregen!” De Europahal is een toonaangevend gebouw met een monumentale status. Isabella vertelt: “Voor het groot onderhoud van de gevel aan de voorzijde hebben wij meerdere partijen benaderd en een proef laten zetten. De proef die BrightNano had gezet gaf veruit het beste resultaat, het stukje gevel leek als nieuw! Daarnaast werden we erg enthousiast door John zijn passie voor het vak. Vol enthousiasme heeft John de gevel - en een jaar later de achtergevel - behandeld. Het eindresultaat is schitterend en wij zijn er erg blij mee. Het is bijzonder hoe zo’n oude gevel weer zo nieuw kan lijken.”

Alan van Griethuysen: ‘Originele kleur weer terug’

behandelde maar liefst drie kilometer aan kozijnen. “Dat ging om aluminium profielen uit de jaren zestig, die niet mochten worden vervangen omdat de Europahal een nationaal monument is. Met behulp van nano hebben we het aluminium weten te optimaliseren. Het polijsten heeft de hoofdentree echt een boost gegeven: het glimt weer net als op dag één.” De nanocoating zorgt bovendien voor een vuilwerende en glansversterkende anti-oxidatielaag. Poelstra hoeft pas over vijf tot tien jaar opnieuw langs te komen: zo lang doet de nano zijn werk. “Maar inmiddels heb ik samen met mijn team van nanospecialisten de westzijde van de hal ook behandeld. Dat is een nog groter stuk dan de eerste klus, hier zitten minder ramen maar wel meer aluminium platen.”

Ook Alan van Griethuysen, Chief Commercial Officer bij NPEX, is tevreden. Hij liet zowel zijn sloep als vakantiehuis door John Poelstra behandelen met biologische nano. “Het sanitair, de dakpannen en het houten raamwerk van mijn vakantiehuis zijn dankzij deze behandeling water- en vuilafstotend. Daarnaast haalt de nanotechnologie de originele kleur weer naar boven, waardoor het geheel er erg mooi uitziet.” De sloep van Van Griethuysen maakt zijn eerste vaarseizoen bedekt met nano mee: “Tot op heden ben ik ook zeer tevreden over het resultaat van deze behandeling. De sloep ziet er prachtig uit en als ‘ie een beetje vies wordt, haal ik er een doekje overheen en is ‘ie meteen weer als nieuw. Dankzij de nano.”

Laser & Nano Technologie Poelstra weet dat er vaak vragen zijn over de werking van nanotechnologie. “Daarom kom ik graag langs voor een demonstratie. De producten die wij gebruiken zijn bij voorkeur biologisch en bovendien ‘designed to be safe’”, aldus Poelstra. Bijkomend voordeel van nano is dat er minder tot geen water gebruikt hoeft te worden bij reiniging. “Zodoende hoeft er minder tot geen vervuild water afgevoerd te worden. Ik heb klanten die daardoor aanzienlijk minder milieuheffing hoeven te betalen.”

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Arbeidsintensief is het proces tot nu toe wel, reden voor Poelstra om te investeren in Laser en deze aan te passen voor nanotechnologie. “Met behulp van laseren kunnen we materiaal reinigingen, maar ook onze eigen nanolaag verwijderen om een nieuwe coating aan te brengen”, vertelt Poelstra enthousiast. “Ik ben inderdaad enthousiast, want er is zoveel mogelijk: de ontwikkelingen gaan supersnel, ik voorzie een toekomstige nieuwe standaard met de combinatie van onze laseren nanotechnologie, de toekomst is groen en duurzaam!”

OF 2019-05

Werken in de wereld van vastgoed en makelaardij Korte cursus of volledig erkende opleiding tot (gecertificeerd) makelaar, taxateur en rentmeester

Studiedagen hercertificering VastgoedCert

Opleidings-, trainings, en studiecentrum voor vastgoed, wonen en groen

T (0513) 63 60 90



www.ots.nl

opleidingen, trainingen, cursussen, zelfstudies, projecten, studieboeken, naslagwerken, ideeënboeken, educatieve media, zaalverhuur en meer…

Gaat u rustig zslapen, terwijl wij waken!

Erwin Middelbos:

‘ ABD Renault Nissan Dacia wil overal de beste in zijn’ Duurzame mobiliteit staat bij Freon ABD Renault Nissan Dacia hoog op de agenda. Met een breed aanbod van elektrische modellen – en meerdere waterstofvarianten in aantocht – toont het bedrijf dagelijks haar groene ambities. Accountmanager Zakelijke Markt Erwin Middelbos bespreekt de belangrijkste ontwikkelingen. ABD Renault Nissan Dacia kent een rijke geschiedenis op het gebied van elektrische mobiliteit. In 2011, toen duurzaam vervoer nog in haar kinderschoenen stond, behoorde het bedrijf al tot de eerste lichting Nissan Leafdealers; als enige in het noorden en een van de weinigen in Nederland. Een situatie die volgens Erwin makkelijk te verklaren valt. ‘Wij zijn een bedrijf dat vooruitstrevend is en overal de beste in wil zijn. Een onderneming die inspeelt op vragen in de markt, maar ook innoveert. Wij staan nooit stil; er valt altijd iets te verbeteren en willen de klant alleen maar de beste service bieden.’

Waterstof Dit jaar staat ook een noviteit op het programma voor ABD. Het bedrijf betreedt in het najaar met waterstofmodellen de bedrijfswagenmarkt. ‘Renault wil helpen deze markt volwassen te maken en komt onder meer met een Kangoo en Master op waterstof. De grote vraag is hoe tankstations daarop reageren. Het schort op dit moment aan tanklocaties. In Friesland lopen wel enkele onderzoeken, maar een grote partij dient binnen dit thema zijn verantwoordelijkheid te pakken. Het belooft een spannende tijd te worden’, aldus Erwin.

Freon fan Fossylfrij Fryslân Elektrisch vervoer Deze visie brengt Erwin, specialist op het gebied van elektrisch vervoer, en zijn collega’s dagelijks in de praktijk. ‘Wij bezitten het grootste modelgamma elektrische auto’s. Van de Master, tot de Twizy en de Leaf. Dit is mogelijk doordat alle Renault-dealers in Friesland – en twee Nissan-dealers – bij onze autogroep horen. Zo kunnen wij voor iedere doelgroep een geschikte auto aanbieden.’ Daarbij neemt de vraag naar elektrische varianten sterk toe, merkt hij. ‘Toen ik begon bij ABD vormde elektrische mobiliteit tien procent van mijn werkzaamheden. Tegenwoordig gaat het om zeventig procent. Dat is een enorme verschuiving. Steeds meer mensen en bedrijven willen deze stap zetten, áls ze de mogelijkheden maar krijgen. ABD Renault Nissan Dacia helpt hen daarbij. Wij gaan door met de elektrificering van ons aanbod en komen dit jaar met meerdere nieuwe modellen, waaronder de Renault Zoë met een WLTPactieradius van 390 kilometer. Het blijkt maar weer: elektrisch is niet alleen de toekomst, maar ook het hier en nu!’

ABD Renault Nissan Dacia wacht de ontwikkelingen niet af en staat midden in de maatschappij. Daarom is het bedrijf aangesloten bij de Freonen fan Fossylfrij

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Fryslân. ‘Een mooi netwerk’, vindt Middelbos, ‘dat bijdraagt aan de Friese energietransitie. Uiteindelijk moet je samenwerken om iets te bereiken. De Freonen fan Fossylfrij Fryslân bieden deze kans aan ambitieuze partijen. Bovendien past de Freonen-visie, gericht op een fossielvrije toekomst, goed bij onze duurzame ambities. Erwin ziet voor zijn werkgever een duidelijke rol weggelegd bij de Freonen. ‘De ABD Groep bezit alle benodigde kennis op het gebied van duurzaam vervoer. Wij zien dat de bedrijfswagenmarkt, maar ook de particuliere, sterk richting elektrisch verschuift. ABD staat garant voor kennis en kwaliteit, waardoor wij in Fryslân het verschil kunnen maken. Door onder andere de hoge klanttevredenheid is ABD al negen keer tot beste Renault-dealer verkozen.’

OF 2019-05

Brein Reclame 2017

:: PDF proef - Niet geschikt voor verder gebruik ::

Transport probleem? Wij lossen het op! ALTIJD EEN RUIME KEUS IN VERHUURAUTO’S, VAN KLEIN TOT GROOT!

J O N G E N E E L . N AT U U R L I J K G O E D. J O N G E N E E L . N AT U U R L I J K G O E D.

TEL. 055-5214888

AUTO NODIG? GEMAKKELIJK ONLINE TE RESERVEREN OP WWW.BULTMAN.NL W W W. JONGE NE E L .NL

W W W. JONGE NE E L .NL 6890-17 Bultman adv Kijk op het Noorden_91x135mm_v02.indd 1

Brandemeer 8

Jongeneel corp adv 91x134-drw.indd 1

26-11-15 10:27

Jongeneel corp adv 91x134-drw.indd 1

26-11-15 10:27

29-09-17 10:46

Industrieterrein De Ekers 8502 TV JOURE

De IJzeren Man Dak- & gevelbeplating

Brandemeer 8 Industrieterrein De Ekers

tel. [0513] - 41 79 00 info@deijzerenman.nl www.deijzerenman.nl

Adverteren en veel meer  Effectief  Gericht  Uniek

 Garantie  Transparant  Persoonlijk

8502 TV JOURE tel. [0513] - 41 79 00 info@deijzerenman.nl www.deijzerenman.nl

Voor meer informatie neem vrijblijvend contact op via: E info@gratiswensenlijsten.nl T 06 116 292 50 www.gratiswensenlijsten.nl

Zomerborrel Freonen en Circulair Friesland groot succes De Zomerborrel van de Freonen fan Fossylfrij Fryslân en Circulair Friesland op donderdag 4 juli was een groot succes. In een volgepakte Grutte Pier-zaal in De Fabriek Leeuwarden passeerden vele inspirerende sprekers de revue. Het aansluitende borrelgedeelte met (vegetarische) hapjes en drankjes in Eetcafé Wiegman leidde ook tot veel enthousiasme. Betekeniseconomie Na een korte inleiding door dagvoorzitter Bouwe de Boer – tevens projectleider van de Freonen fan Fossylfrij Fryslân – nam hoofdspreker Kees Klomp het woord. Hij vertelde over zijn grenzeloze ambitie een betekeniseconomie tot stand te brengen. Zingeving terugbrengen in het bedrijfsleven, daar staat Klomp voor. Ondernemingen dienen binnen Klomps visie niet geïsoleerd binnen de samenleving te staan en enkel met winst bezig te zijn. Het milieu en de maatschappij behoren evenzeer topprioriteit te zijn. Volgens de hoofdspreker is het kantelpunt richting deze streefsituatie al bereikt. Zo ondervinden bedrijven als Shell en Monsanto steeds meer maatschappelijke druk om verantwoord te handelen. In een echte betekenisvolle economie, waarin aandacht voor de gehele maatschappij (system value) centraal staat, dragen bedrijven bij aan een gelukkige toekomst voor iedereen.

Nij Smellinghe De tweede presentatie kwam voor rekening van Folkert Brouwers, directeur Bedrijf & Gebouwen bij Ziekenhuis Nij Smellinghe. Dit is het eerste ziekenhuis in Nederland dat op jaarbasis ruim 30% van haar eigen stroomverbruik opwekt met 9.000 zonnepanelen: 5.500 zonnepanelen boven de parkeerplaats als unieke zonnecarport en 3.500 op de daken. De panelen hebben gezamenlijk een vermogen van 2,7 megawatt.

Dat staat gelijk aan groene energie voor zo’n 730 huishoudens. In 2030 is Nij Smellinghe energiepositief; het ziekenhuis levert dan ook duurzame energie aan haar omgeving. “Op zonnige dagen draait het volledige ziekenhuis, inclusief MRI, CT en operaties nu op zonne-energie. En leveren we al energie aan de omgeving. Gemiddeld per jaar wekken wij ruim 30% van ons stroomverbruik zelf op via onze zonnepanelen”, aldus Brouwers. “In de wintermaanden verwachten wij een deel van onze energie nu nog aan te vullen met ingekochte groene stroom.”

Korte pitches Na Brouwers en Zeegers kwam New Noardic Wave aan bod, het platform voor makers in Noord Nederland. Creative Director Joris Hoebe ging in op de corebusiness van zijn filmoffice. “Wij zijn schrijvers, regisseurs, vormgevers, componisten, producenten met dromen en nieuwe ogen. Wat is jouw droom? Een documentaire, korte film, compositie, interactieve ervaring, game of iets daar tussenin? Dan ben je bij New Noardic Wave aan het juiste adres! Wij helpen jou bij het ontwikkelen van jouw talent”, aldus Hoebe.

Circulaire catalogus Ingrid Zeegers presenteerde namens Circulair Friesland een online circulaire catalogus. “Het verbindingsplatform voor inspirerende ondernemers en duurzame innovaties”, aldus de spreekster. Stap voor stap toonde ze de ruime mogelijkheden die de catalogus biedt. Bekijk de mogelijkheden hier. Ook benoemde Zeegers de 7 karakteristieken van een circulaire economie. Circulair Friesland beschouwt deze – door Metabolic aangereikte – kenmerken als het ‘ideaalbeeld’ van een circulaire economie. Het betreft: biodiversiteit ondersteunend, duurzame waterwinning, gerecyclede materialen, gezondheid/welzijn ondersteunend, hernieuwbare energiebron, maatschappij & cultuur behouden en menselijk belang behartigend.

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

MVO Tot slot sprak Jitske de Hoop namens Folkshegeskoalle, een Terschellinger Freon fan Fossylfrij Fryslân. “De Folkshegeskoalle is een centrum van ontmoeten, bezinnen en cultuur op Terschelling. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) en ecotoerisme zijn begrippen die bij ons hand in hand gaan. Wij staan voor kleinschalig toerisme met respect voor de omgeving en het milieu. We vinden het belangrijk dat ook toekomstige generaties kunnen genieten van onze prachtige natuur en omgeving. Daarom proberen we onze organisatie steeds ‘groener’ te maken. Daarnaast stimuleren we met onze activiteiten de plaatselijke economie”, besluit De Hoop haar verhaal.

OF 2019-05

Koen Rutten met het boek Verkoopgeluk. Ervaringsdeskundige Monique Delsink schreef dit â&#x20AC;&#x2DC;doeboek voor bedrijfseigenarenâ&#x20AC;&#x2122; naar aanleiding van de verkoop van haar bedrijf via Marktlink.

OF 2019-05

Koen Rutten brengt Marktlink naar het Noorden

‘ Er zitten hier zúlke mooie bedrijven’ Als Limburger voelt Koen Rutten zich verrassend thuis in Friesland. Zijn echtgenote komt hier vandaan, maar dat is niet de enige reden die de familie Rutten naar ‘het Friese’ deed verkassen. “Je trekt mensen aan die bij je passen. Ik pas hier”, weet Rutten. Sinds 1 januari 2019 is hij kantoorleider van de gloednieuwe vestiging van Marktlink in Drachten. Martklink begeleidt en adviseert mkb-ondernemers bij verkoop en aankoop van bedrijven. “Ondernemers hier zijn gastvrij, open en eerlijk. Ik heb al veel mensen leren kennen en ben aangenaam verrast.” In de rest van Nederland is Marktlink een bekende naam. “Onze naamsbekendheid is landelijk zo’n tachtig procent, in het Noorden kent pas twintig procent van de ondernemers ons. Hoog tijd om daar iets aan te doen”, aldus Rutten. Noordelijke ondernemers werden voorheen bediend vanuit de Marktlinkvestigingen in Amsterdam, Deventer, Gouda en Den Bosch. “Maar we vinden het heel belangrijk om in deze regio fysiek aanwezig te zijn.” Marktlink strekt bovendien haar armen uit naar het buitenland: in Antwerpen werd in januari 2019 een vestiging geopend en ook in Düsseldorf zal de onafhankelijke adviesorganisatie in de tweede helft van 2019 een kantoor openen.

‘Je bedrijf goed achterlaten geeft rust’ Aan de keukentafel Koen Rutten is zich bewust van de ambassadeursfunctie die hij in het Noorden heeft. “Ik bouw volop aan relaties met ondernemers.” Dat gebeurt vaak aan de keukentafel. “Zodra je in gesprek gaat merk je dat de meeste ondernemers weleens nadenken over verkoop. Als je eenmaal met een kop koffie aan de keukentafel zit, spreken ondernemers vrijuit over hun dromen en ambities.” Marktlink helpt hen graag om de volgende stap te zetten. “Soms wachten mensen te lang. In Weesp heb ik een ondernemer van 67 jaar begeleid, die

er duidelijk aan toe was om zijn bedrijf te verkopen. De emotie op zijn gezicht toen alles rond was, zal ik nooit vergeten: pure opluchting. Wij hebben hem geholpen met pensioen te gaan en het bedrijf weer toekomstperspectief gegeven.”

Onder de radar Marktlink begeleidt ondernemers bij bijvoorbeeld opvolgingsvraagstukken: als er geen familieleden of andere opvolgers beschikbaar zijn. “Ook helpen we ondernemers die innovatie fantastisch vinden, maar het aansturen van werknemers minder leuk. Managers vinden dat wél leuk, dus soms is een MBI of MBO een mooie optie.” Bij een Management Buy In (MBI) koopt een externe manager zichzelf in, bij een Management Buy Out (MBO) neemt een manager van binnen de organisatie, het bedrijf over. “In het Noorden komt dat nog minder vaak voor”, nuanceert Rutten. Ook zijn hier minder serieondernemers: mensen die een bedrijf kopen om die onderneming te helpen op te bouwen en, als die klus geklaard is, op zoek gaan naar een ander bedrijf. “Wat de wens ook is: wij komen graag langs. Wij begeleiden bij de verkoop en aankoop van gezonde, succesvolle bedrijven. Als een bedrijf niet klaar is voor verkoop, helpen wij de ondernemer zijn organisatie klaar te stomen.”

Van koffie tot champagne De relatie tussen de ondernemer en Rutten is er één van vertrouwen. “We zijn betrokken

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

van A tot Z, van koffie tot champagne. Wij zijn niet alleen specialist en adviseur, maar ook sparringpartner. We praten eerlijk en respectvol met elkaar.” De vestigingsmanager merkt dat ondernemers in het Noorden daar open voor staan. “Tien procent van de ondernemers wil tussen nu en twee jaar verkopen. Wij helpen hen de volgende stap te zetten. Daarmee brengen we het bedrijf in beweging, en dus de markt.”

‘Wij zijn goed in het verkopen van succesvolle bedrijven’ Het Noorden is zwaar onderbelicht in het overnamelandschap, weet Rutten. “Er zitten hier zulke mooie bedrijven. Het is zonde dat er niet meer gebeurt qua aankoop en verkoop. Ik hoop dat ik, met mijn team, de frisse wind voor de regio mag zijn.” Rutten realiseert zich dat voor veel ondernemers hun bedrijf hun ‘kindje’ is. “De stappen die je zet voegen waarde toe aan je bedrijf: je helpt het kindje groeien.”

Een nieuwe fase Met een verkoopboek - en eventueel een bedrijfsvideo - krijgen potentiële kopers een goed beeld van een bedrijf. “Er is veel geld in de markt en veel vraag naar bedrijven, maar het aanbod is beperkt. Voor sommige bedrijven zijn tientallen geïnteresseerden. Je wilt zeker weten

OF 2019-05

‘Achter de schermen’ bij MHB... Ons doel is het achterlaten van een onuitwisbare indruk bij uw publiek. Het team van MHB doet er alles aan om elke verwacting te overtreffen. Hoe en waarmee we dat doen?

mhbav.nl

0515-820902

Snekerweg 3A - Bolsward

projectbureau

Leven Lang Ontwikkelen LASconsult werkt! Voor de Staal-, RVS- en Aluminium verwerkende bedrijven in Noord-Nederland.  NIL erkende opleider voor de opleidingen s-MLT, IWT en IWI.  Hobéon SKO erkende NDO opleider voor VT-w2 en VT-2  Werkzaam in de sectoren Maritiem, Constructie, Up- en down stream, Civiel, TV & entertainment, Defensie, Machinebouw, Tank- en apparatenbouw. Kom eens langs! Aan De Ynfeart 7-211 te Heerenveen De Ynfeart 7-211 ind.‘Kanaal’ | 8447 GM Heerenveen T. 06-46253145 | degroot@LASconsult.nl

www.LASconsult.nl

Voor her-, om- en bijscholing van uw medewerkers levenlangontwikkelen@fcroc.nl

Het Marktlink-DNA Marktlink heeft ruim 20 jaar ervaring en weet wat er speelt in de markt. “We zijn marktleider en hebben inmiddels 40.000 bedrijven in ons bestand. Wij kennen de risico’s en kansen in elke branche en begeleiden succesvolle mkb-bedrijven van 5 tot 500 medewerkers.” Rutten groeide van junior consultant naar manager in de vestiging Amsterdam. “Daar zit nu een team van 25 man. Ik ben trots op die groei, ik heb echt het Marktlink-DNA. Ons team in Drachten bestaat uit jonge mensen uit het Noorden die óók het Marktlink-DNA hebben.”

dat er goede keuzes worden gemaakt.” Marktlink heeft een platform met duizenden bedrijven. “We zetten daarop een anonieme bedrijfsbeschrijving en gaan in gesprek met geïnteresseerden. Een selectie daarvan tekent een geheimhoudingsovereenkomst en krijgt de bedrijfsnaam, waarna we de biedingsfase ingaan. Onze juristen zorgen ervoor dat de

terecht.” Wat die ondernemers vervolgens doen? “Sommigen hebben de smaak te pakken en gaan samen met ons op zoek naar een nieuwe onderneming!”, lacht Rutten. Hij oogt enthousiast, maar ontspannen. “Ik hoor vaak van klanten: ‘Wat heb jij een gave baan!’ Dat klopt: ik heb hartstikke leuk werk. En het mooiste is: door ondernemers vooruit te helpen, helpen we bedrijven groeien. En dus de hele regio.”

zaken goed geregeld worden: ieder bedrijf is uniek en vraagt om maatwerk.”

Koen Rutten Als de champagne tenslotte wordt ontkurkt geeft dat vaak rust bij de verkoper. “Wij zien klanten soms in twee tellen jaren jonger worden: er valt een last van hen af en ze komen zelf in een nieuwe fase van hun leven

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Functie Vestigingsmanager Marktlink Drachten Woonplaats Drachten Burgerlijke staat Gehuwd Lijfspreuk/motto What doesn’t kill you makes you stronger

OF 2019-05

In deze zomereditie brengt OF maar liefst twee edities van de serie ‘Friezen in den Vreemde.’ Al was het maar om eens stil te staan bij reizen, welke impact het heeft op het klimaat en waarom het soms dan tóch zin heeft. Zo pioniert de Water Alliance wereldwijd en brengt zo duurzame oplossingen naar landen waar die niet zo gemakkelijk voorhanden zijn. In deze editie: post van Stefan Bergsma. Hij was voor de Water Alliance in Boekarest.

Stefan Bergsma in Roemenië

‘ Veel luisteren en geduld hebben is nuttig’ 46

OF 2019-05

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl

Waarom een reisje naar Roemenië? Ik was bij de EU Cluster Conference 2019 in Boekarest. Een evenement waar verschillende clusterorganisaties uit heel Europa samenkomen. Water Alliance is ook zo’n cluster-organisatie. Op en rond de WaterCampus Leeuwarden verbinden wij zowel overheid, als onderwijs en ook bedrijfsleven. In Roemenië hadden we gesprekken over mogelijke samenwerking met diverse organisaties in Europa.

Wat kan die samenwerking opleveren? Het doel van al die samenwerking is uiteindelijk dat het bedrijven en kennisinstellingen in Europa gemakkelijk wordt gemaakt om hun duurzame innovaties op het gebied van water naar de markt te

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

Franchisenemer gezocht!

ALTIJD AL VAN JE EIGEN RESTAURANT GEDROOMD? DE BEREN DRACHTEN IS DAN OP ZOEK NAAR JOU! Ga voor meer informatie naar beren.nl/franchise of neem contact op met John van Kooten via j.vankooten@beren.nl

RESTAURANT DE BEREN DRACHTEN

brengen. Belangrijk omdat het vaak om duurzame technieken gaat. Goed dus voor de aarde en goed voor de economie. Veel Nederlandse watertechnologiebedrijven zijn lid van de Water Alliance. Specifiek voor die achterban kijken wij continu welke mogelijkheden er overal in de wereld liggen. Het ophalen van vraagstukken waar wij onze leden met hun oplossingen aan kunnen koppelen was ook nu het hoofddoel.

Hoe heb je de reis ervaren? Als waardevol. We hebben met veel, voor ons nieuwe, partijen gesproken. Daar kunnen kansen achterweg komen voor onze leden. Daarnaast was het goed om te weten welke nieuwe programma’s en richtlijnen vanuit de EU voor clusterorganisaties worden ontwikkeld

Wat is je opgevallen aan Roemenië? Moeilijk om dit over het hele land te zeggen aangezien ik alleen een gedeelte van Boekarest heb gezien. Wat daar opviel was dat er overal Europese vlaggen hingen en dat erop heel veel plekken in de stad staat aangegeven dat Roemenië EU-voorzitter is in 2019. Volgens mij zijn ze daar heel trots op. Ook het contrast in gebouwen viel me op in het stadscentrum. Prachtige historie naast vervallen communistisch beton. Verder viel het aantal auto’s me op. Het lijkt of iedereen in Boekarest een auto heeft.

Nederlanders. Ik merkte het ook aan mezelf: ik ben erg direct en wil snel tot zaken komen, maar veel luisteren en geduld hebben is zeker ook in Roemenië ook nuttig.

Welke les nam je mee naar huis? Ik mag concluderen dat we als WaterCampus Leeuwarden internationaal goed op de kaart staan en dat we dit best nog vaker mogen laten zien en uitdragen.

Stefan Bergsma Bedrijf Water Alliance Functie Internationaal projectcoördinator

Nog iets geleerd over jezelf op zo’n reis?

Geboren 17-04-1990

Het valt me op dat veel clichés waar zijn. Zoals die contrasten in de stad. Maar ook de bijna spreekwoordelijke directheid van de

Geboorteplaats Drachten

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Burgerlijke staat Samenwonend Hobby’s reizen, lezen, voetbal

OF 2019-05

Bert van het Meer van HRM-dienstverlener Parsec

Peoplemanager en ondernemer

Bert van het Meer is een manusje van alles, maar vooral een specialist op het gebied van HRM. Toen hij in 2011 Parsec overnam, werd hij eigenaar van een bedrijf dat zich uitsluitend met salarisadministratie bezighield. Tegenwoordig kun je ook voor personeelsadministratie, HR-advies en aanverwante zaken bij hen terecht. Bovendien lanceert de charismatische Van het Meer binnenkort een nieuw concept gericht op kleine ondernemers: Peresa BV. Rolverdeling Jarenlang werkte Bert van het Meer bij Lasaulec als HR-manager. Tot hij in 2011 de overstap maakte naar Parsec: “Ik heb het niet gedaan met het idee om salarisadministrateur te worden. Ik wilde juist het bedrijf versterken met mijn kennis van arbeidsrecht.” En dat komt duidelijk naar voren in de rol die hij binnen het bedrijf vervult. “We hebben een goede accountmanager, servicedesk, consultancyafdeling voor de inrichting en het onderhoud van de pakketten en administratieafdeling. Ik geef de mensen de ruimte en zorg dat alles blijft draaien, zodat de collega’s optimaal kunnen functioneren. Anderzijds ben ik een luisterend oor: dat is de HR-manager in mij.” Van het Meer is een echte peoplemanager die de mensen in hun kracht zet en daarnaast de rol van directeur, woordvoerder en HR-adviseur vervult.

Peresa Parsec biedt multifunctionele software aan waarin MKB’ers personeelsadministratie, salarisadministratie, ziekteverzuim en urenregistratie kunnen verwerken. “Wij bieden in de basis HR-software van Raet en AFAS aan. Het is mooi dat beide programma’s volledig aan te passen zijn aan de klant. Men kan er vervolgens voor kiezen om zelf met de

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

software aan de slag te gaan, dit samen met ons te doen of ons de volledige administratie te laten verzorgen.” Niet alleen MKB’ers hebben behoefte aan deze systemen. “We komen kleine ondernemers tegen die behoefte hebben aan goede salarisadministratie, maar niet zo’n uitgebreid pakket als AFAS of Raet nodig hebben. Daarom wordt binnenkort Peresa BV gelanceerd. Wij bieden kleine ondernemers en accountants van die ondernemers een salarisadministratiepakket met payroll-software van Nmbrs aan. Zij hoeven niet meer te investeren in software en wij hebben alle kennis in huis.”

Niet bagatelliseren Tot slot verzorgt Parsec, naast de salaris- en personeelsadministratie, ook HR-advies. Als HR-adviseur is Van het Meer helemaal in zijn element. “Ik weet ontzettend veel van arbeidsrecht en ik vind het mooi om mensen en bedrijven te helpen bij arbeidsgeschillen, uitdiensttreding, langdurige ziekte en andere HR-vraagstukken. De problemen zijn niet te bagatelliseren; het gaat juist om het erkennen en begrijpen van het probleem, zodat je daarna samen naar een oplossing kunt kijken. Het is niet onze core business, maar het past ontzettend goed bij wat we doen.” vv

OF 2019-05

Het is zomer. Dat betekent voor velen: reizen, contemplatie, nadenken over je ondernemerschap. Misschien zelfs: even wat langer nadenken over de toekomst van de wereld. In deze zomereditie daarom een extra aflevering van onze reisrubriek Friezen in den Vreemde. OF ging in gesprek met Hans Achterbosch: bergbeklimmer, architect en duurzaamheidspionier. In China is de Leeuwarder inmiddels befaamd, onder andere vanwege zijn duurzame ontwerpen voor beroemde boomtopwoningen in Lyang. Een Chinese vestiging is inmiddels zelfs in voorbereiding. En dat, óndanks de vele klimaat belastende vlieguren die de architect daarvoor zal moeten maken. Een gesprek over de pijnlijke rafelranden van duurzaam ondernemen, het grote ontkennen en de Chinese hoop.

Hans Achterbosch in China

‘ In Nederland polderen we maar door’ 54

OF 2019-05

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

www.scholma.nl

www.veeew.com

van Scholma De Veeew App brengt de wereld van DRUKWERK op een perfecte manier samen met de digitale wereld • geeft extra beleving aan brochures • geeft een gezicht aan statische informatie • geeft registratie van bezoekersgedrag

Download de

app en scan deze pagina

Veeew biedt extra mogelijkheden voor uw marketing en communicatie Zie www.veeew.com of bel 050-3013636 en vraag naar de mogelijkheden

HET TWIN DATACENTER VAN DCF

De veiligste optie voor het hart van uw ICT omgeving

DataCenter Fryslan François Haverschmidtwei 3 8914 BC Leeuwarden

T +31 58 844 49 99 F +31 58 844 49 95 E info@dcf.nl

Hans, een vestiging in China. Veel heen en weer vliegen dus, met alle gevolgen van dien. Waarom eigenlijk? Klanten echt fysiek ontmoeten wordt in China meer en meer verlangd in de contract fase, de ontwerpfase en de realisatiefase. Ook door de afmetingen van de projecten wordt dat belangrijker. Nu is het wel zo dat ik me vooral concentreer op de contract- en conceptfase en dat doe ik vanuit Nederland. Ik probeer met andere woorden het vliegen zoveel mogelijk te beperken.

Je stelde onlangs dat je in China jouw persoonlijke positieve bijdrage aan een schonere wereld met de factor tien kunt versnellen ten opzichte van jouw impact in Nederland. Hoe bedoelde je dat? Nederland is een land van polderen. Wij Nederlanders willen graag de bakker

vertellen hoe die zijn brood bakt, en de slager hoe die zijn vlees moet snijden. Door Xi Jin Ping wordt, enigszins top down, ecologie en recreatie en leisure gepromoot. Dat is ons specialisme. Die gecentraliseerde aanpak versneld de oh zo noodzakelijke transitie enorm.

China wordt door veel ondernemers, maar ook kunstenaars een beetje als het beloofde land gezien. Toch is het land ook verantwoordelijk voor de meeste CO2-uitstoot van alle landen op aarde. Waar baseer jij jouw optimisme op als het gaat om China? Wat jij nu zegt verdient enige nuance. Op dit moment is China verantwoordelijk voor slechts 20% van de CO2 die we inademen. Dat komt omdat China pas 25 jaar echt op stoom is gekomen en het daarvoor weinig

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

CO2 uitstootte. De doelstellingen in China om de uitstoot te verlagen zijn ambitieus, maar ik weet zeker dat ze dat gaan halen.

Je hebt onlangs gezegd dat we in Nederland te veel om de hete brij heen draaien en nog altijd in de ontkenningsfase zitten. Onlangs noemde je dat zelfs schokkend. Heb je daar voorbeelden van? De feiten liegen niet, wetenschappers hebben onomstotelijk bewezen dat de mensheid zich in een gevarenzone begeeft. Er wordt al gezegd dat klimaatverandering de grootste bedreiging is voor menselijk leven op aarde ooit. Vergeet niet 65% van de CO2 in de huidige atmosfeer is uitgestoten na 1945! Deze hoeveelheid is hoger dan ooit gemeten. Nederland ontkent dit nagenoeg en poldert maar door en de Nederlandse

OF 2019-05

058 - 295 4800 info@parsec.nl www.parsec.nl Jelsma Koelma Notarissen en juridisch adviseurs

058 - 750 3340 info@peresa.nl www.peresa.nl

â&#x20AC;Śvoor effectieve bijeenkomsten op een bijzondere trainingslocatie - 39 hotelkamers - 10 conferentiezalen - centraal in noord-nederland

Zuidoostersingel 51 8861 GD Harlingen 0517 41 26 86 Harlingen@jelsma-koelma.com

regering heeft slappe benen en op dit gebied. We bungelen in de onderste regionen van de duurzaamheidslijstjes. Dat noem ik schokkend.

Je hebt alle continenten van de wereld gezien en als bergbeklimmer ook nog eens vanuit een uitzonderlijk perspectief. Wat is het belangrijkste dat jij op al die reizen hebt geleerd? Als gevolg van die af en toe extreme klimexpedities heb ik veel gezien, gevoeld en ook ervaren. Soms waren die ervaringen traumatisch, want ik keek enkele keren de dood in de ogen. Die ervaringen hebben mij gevormd, als mens en als architect. Ik realiseer me heel sterk dat ik generatie overschrijdende gebouwen ontwerp. Dat schept de verplichting om ook iets goeds achter te laten.

tien jaar geleden dachten. Ik ben positief aangelegd en kijk graag naar wat er allemaal juist goed gaat. Maar wat mij grote zorgen baart is het doorpak-gehalte van de

Nederlandse en Europese politiek. Zij hebben de middelen om noodzakelijke versnellingen te realiseren, maar er gebeurt te weinig. vv

Als bergbeklimmer bedwong Hans Achterbosch vele toppen in de wereld en als architect kennen we hem in Friesland van tal van bijzondere ontwerpen; van de houten bruggen over de A7 in Sneek tot de WaterCampus en de gloednieuwe Energiecampus op een markante heuveltop in Leeuwarden. In China is de Leeuwarder inmiddels befaamd, met onder andere duurzame boomtopwoningen in Lyang, duurzame gebiedsontwikkeling in Lyang en Nanjing en het ontwerp voor een ECO-hotel, waarvoor ook Claudy Jongstra ontwerpen maakt. Onlangs maakte de architect een treinreis van China door Mongolie naar Moskou, om door middel van gesprekken en gedachten meer inzichten te krijgen in klimaatverandering en wat daaraan te doen. www.achterboscharchitecten.nl

Jij geeft aan je ernstig zorgen te maken. Tegelijkertijd zie jij een schokkende ontkenning, overal om je heen. En dat maar liefst dertien jaar na An Inconvenient Truth waarmee Al Gore de wereld wakker schudde. Intussen blijft de CO2-uitstoot toenemen. Het is misschien heel defaitistisch gesteld, maar is het gewoon niet al te laat? Dat zou natuurlijk kunnen, want nu al is werkelijkheid nog erger is dan we zoâ&#x20AC;&#x2122;n

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

Het veertien hectare grote landgoed Nieuw Allardsoog ligt goed verborgen op het grenspunt van de drie noordelijke provincies. Weg van alle drukte ervaar je hier de positieve invloed van een natuurlijke omgeving. Je zou zeggen: waar organiseer je een effectievere meeting dan midden in deze oase? Met inmiddels twaalf zalen is Nieuw Allardsoog ontwikkeld tot dé conferentielocatie voor Noord-Nederland. Je mag Nieuw Allardsoog best één van dé toplocaties in Noord-Nederland noemen.

Nieuw Allardsoog:

Letterlijk op de hei Op een landgoed met een eigen ven, bos en weide met eigen vee ligt Nieuw Allardsoog ook nog eens te midden van prachtige natuurgebieden. “Juist de natuur rondom maakt van Nieuw Allardsoog een fijne locatie voor een goede conferentie of training”, vertelt eigenaresse Gerland Kiestra: “Je bent hier letterlijk weg van de snelweg. De ontspannen sfeer wordt hier eigenlijk gedirigeerd door de prachtige omgeving. Deze bijzondere plek is nu al 20 jaar belangrijk voor ons succes.”

Trainingslocatie Door de aanwezigheid van 39 driesterrenhotelkamers is Nieuw Allardsoog geschikt voor meerdaagse bijeenkomsten. Gerland Kiestra: “We zijn gespecialiseerd in

OF 2019-05

de ontvangst van zakelijke gezelschappen, een echte conferentie- en trainingslocatie. Zo maak je als groep ’s avonds gebruik van een eigen living – met eigen bar – wat juist door deelnemers en trainers als erg positief wordt ervaren.” De combinatie van de zalen, hotelkamers, lodges en restaurant maken uiteenlopende arrangementen mogelijk tot 250 personen.

Outdoor activiteiten Naast de rust biedt het landgoed allerlei mogelijkheden om naar buiten te gaan voor bijvoorbeeld een wandeling, korte break of volledig teambuildingprogramma. “Het landgoed met een eigen sportveld heeft alle mogelijkheden voor een passende outdoor-activiteit; dit kan recreatief zijn of juist ondersteunend aan het doel van

een training of bijeenkomst. We werken hiervoor samen met een drietal outdoorbureaus”.

Goed eten en drinken Duurzaamheid speelt een belangrijke rol bij Nieuw Allardsoog, de locatie verdiende niet voor niets een Gouden Green Key. Ook in de gerenommeerde keuken is het duurzaamheidsideaal te proeven. “We staan inmiddels bekend om onze lekkere lunches en gerechten met vaak biologische producten. Zo is het rundvlees van het eigen Galloway vee wat hier op het landgoed graast. Op de royale bosterrassen is het altijd goed toeven!” aldus Gerland Kiestra. vv

www.nieuw-allardsoog.nl

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

OF 2019-05

De Fryske Marren koestert haar ondernemers Onderin Friesland vinden we de waterrijke gemeente De Fryske Marren. Je vindt hier ruim 5.000 ondernemers die zich hier helemaal thuis voelen, mede door de goede band met de gemeente. We praten met Lourens Bergsma, senior Economische Zaken, Recreatie & Toerisme van gemeente De Fryske Marren over hun filosofie: het koesteren van de ondernemers in de regio. Bij de buren “Als gemeente kun je ervoor kiezen iedere lead aan te grijpen om nieuwe ondernemers aan te trekken, maar wij kiezen er bewust voor om energie te steken in behoud van onze ondernemers. We hebben veel MKB’ers in uiteenlopende sectoren. Door die diversiteit zijn wij als gemeentebestand tegen een fluctuerende economie”, vertelt Lourens Bergsma vol trots. En terecht: kijkend naar de afgelopen twintig jaar is de werkloosheid structureel lager dan het landelijk gemiddelde. Dat heeft een reden: “We zijn niet afhankelijk van één sector. In de laatste crisis vielen de grootste klappen in de bouw, maar dat konden we opvangen. Medewerkers die op straat kwamen te staan, konden bij de ‘buren’ in een andere sector, en binnen de gemeente, aan het werk. Dat kan alleen in een gezond ondernemersklimaat.”

Genageld Bergsma vertelt vervolgens dat binnen de gemeente 80% van de groei door de bestaande bedrijven wordt gerealiseerd. “Door hen goed te faciliteren, voelen de ondernemers zich hier thuis. Dat ze op hun plek zitten, is het belangrijkst: zo kunnen ze goed ondernemen. Wij als gemeente hechten daarom waarde aan openheid naar en betrokkenheid bij de ondernemers.” Bergsma en zijn collega’s betrekken de ondernemers bij de invulling van het sociaaleconomisch beleid. Op die manier steken ze energie in hetgeen van belang is

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

voor de ondernemers. “We hebben zo’n twintig bedrijventerreinen in de gemeente en we zouden ervoor kunnen kiezen de bedrijven te centraliseren, maar dat werkt averechts. Wanneer een bestaand bedrijf in bijvoorbeeld Bakhuizen wil uitbreiden, gaan we in gesprek en kijken we naar de mogelijkheden binnen het dorp. Zo’n bedrijf is in het dorp genageld.”

Wonen, werken, recreëren Bergsma trekt het breder: “Uiteindelijk gaat het om de balans tussen wonen, werken en recreatie. Ik behartig de belangen van de ondernemers, maar als gemeente zijn wij er voor 50.000 inwoners die zich hier thuis moeten voelen. Anderzijds trekt recreatie toeristen aan, wat weer goed is voor de lokale economie.” Het effect van LeeuwardenFriesland 2018 is in De Fryske Marren nog steeds merkbaar. Toch willen ze waken voor een massale toestroom van toeristen. “Dat zou de balans verstoren. Kijk naar Venetië, waar de lokale bevolking helemaal klaar is met de toeristen. Gelukkig is dat zeker niet het geval in Joure en Lemmer. Daar is het er in de laatste jaren zeker gezelliger geworden.” Gemeente De Fryske Marren heeft een duidelijke filosofie waarin ze bestaande ondernemers koesteren. Wat overigens niet betekent dat nieuwe ondernemers niet welkom zijn. Je weet in ieder geval zeker dat je in een gemeente terechtkomt die voor je klaarstaat. vv

OF 2019-05

Meewerkend voorman, noemt Herman van der Zee van ZSecurity zichzelf terecht. Ondanks dat hij personeel in dienst heeft, stuurt hij niet aan vanuit zijn kantoor. Nee, hij vindt het belangrijk en veel te leuk om zelf aan het werk te zijn als beveiliger. Zo weet ‘de directeur’ wat er daadwerkelijk op de werkvloer speelt. Samen met zijn vrouw en het team zorgt hij voor veiligheid en preventie in de regio.

‘ Als eerste ter plaatse’ Klappen vangen Herman van der Zee begint in 2006 als beveiliger en werkt voor verschillende werkgevers. Toch kriebelt het: “Al van jongs af aan had ik de drang om voor mijzelf te beginnen. Ik werkte met plezier voor de verschillende werkgevers, maar ik zag ook dat het anders kan. Dit deed mij besluiten om in 2011 ZSecurity te starten”, legt hij uit. Met zijn eigen bedrijf specialiseert hij zich in

OF 2019-05

drie takken van beveiliging: alarmopvolging, surveillance en sluitbegeleiding. “Vooral alarmopvolging vind ik erg mooi om te doen. Ik doe het al jaren en de diensten zijn onvoorspelbaar. Je reageert op een alarmmelding bij een bedrijf en je vangt de eerste klap op. Vroeger was dit werkt van de politie, maar ze komen alleen bij een reële inbraak. Het komt niet vaak voor dat er nog een inbreker is, maar we zorgen er altijd voor

dat het pand weer afgesloten wordt en de beveiligingssystemen gecontroleerd en gereset zijn.” Vervolgens rapporteert hij aan het bedrijf; de ondernemer hoeft zich geen zorgen te maken en kan rustig blijven slapen.

Log lichaam Naast de drie specialisaties zie je Herman en zijn team ook op verschillende

evenementen. “Ik zeg altijd dat we daar gastheren en gastvrouwen zijn, in plaats van beveiligers. We zijn er o m de sfeer te bewaken, het gaat vooral om de-escaleren.” De ondernemer richt zich op de omgeving Joure, Sneek en Heerenveen: zo kunnen ze een absurd snelle aanrijtijd garanderen, gemiddeld onder de tien minuten. Binnenkort komt er een specialisatie bij.

“Vanaf september gaan we trainingen geven op het gebied van agressie, de-escalatie, EHBO en BHV. Nederland verhardt, vooral winkelen baliemedewerkers merken dit. Wij willen bedrijven en medewerkers de middelen geven om zelfverzekerd en weerbaar aan het werk te kunnen.” Een negatieve ontwikkeling, waar Van der Zee met ZSecurity-opleidingen

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

positief op in wil spelen. Het is een prachtige toevoeging aan zijn bedrijf, maar hij wil niet te snel groeien: “Natuurlijk kan ik het niet alleen, dus ik ben heel dankbaar voor mijn team en mijn samenwerkingspartners, maar ik wil het klein houden. Persoonlijk contact met de opdrachtgevers vind ik belangrijk. Ik zeg altijd: het enige logge lichaam dat zich in het bedrijf bevindt, dat ben ik zelf.” vv

OF 2019-05

Volop circulaire kansen in Friese bouw, maar:

‘ We hebben elkaar hard nodig’ In de Friese bouwsector liggen volop circulaire kansen. Maar wie pakt de handschoen op? In dit artikel in samenwerking met Circulair Friesland bezoeken we een deurenproducent die niet alleen een sterke groei doormaakt, maar ook sterk verduurzaamt. We spreken een drietal bedrijven over hun visie en ambitie op het gebied van circulair bouwen, en Tobias Strating van Circulair Friesland blijkt een enthousiaste én positieve aanjager. De enige deurenproducent in de Nationale Milieudatabase van Stichting Bouwkwaliteit, Van Vuuren in Grou, opent graag zijn deuren voor onze nieuwsgierige redactie. Onze prangende vraag luidt: hoe dragen jullie je steentje bij aan circulair bouwen? Directeur Dennis Gijsman: “Voor het produceren

Van der Valk Hotel Leeuwarden

van deuren maken wij alleen gebruik van duurzaam hout zoals FSC. Hout met dit keurmerk komt uit verantwoord beheerde bossen. Onze deuren worden gebruikt in de utiliteitsbouw: kantoren, hotels, appartementencomplexen, noem maar op. Veel deuren hebben één of meerdere

Dennis Gijsman en Jantsje Hellema- van Vuuren

Van Vuuren leverde alle binnendeuren voor het nieuwe Van der Valk Hotel in Leeuwarden. “Dat is momenteel het duurzaamste hotel van Nederland volgens BREEAM”, weet Hellema. “BREEAM bepaalt met een beoordelingsmethode de duurzaamheidsprestatie van gebouwen. Van der Valk stelde hoge duurzaamheidsambities aan de bouw van dit hotel. Onze deuren maken een klein deel uit van het geheel aan maatregelen, maar we zijn blij dat we een bijdrage mochten leveren. Onze wens is om dat op grotere schaal te kunnen doen, binnen dit soort mooie projecten.”

OF 2019-05

functies: ze moeten geluidswerend, rookwerend, brandwerend of stralingswerend zijn, of een combinatie daarvan. Onze deuren zijn dan ook opgebouwd uit verschillende materialen, bij het verlijmen daarvan kiezen wij voor lijmsoorten met een lage emmissiewaarde.”

Catalogus met bouwmaterialen Circulair Friesland werkt aan een online circulaire catalogus met het aanbod van circulaire producten en diensten in Friesland. Daarbij zijn natuurlijk ook bouwmaterialen. Strating: “Zowel aanbieders als afnemers kunnen deze catalogus raadplegen om te zien wat er allemaal is aan materialen, en bij wie, van circulaire tegels tot duurzame verfpigmenten: noem maar op.”

Marketingmanager Jantsje Hellema: “Bovendien stappen we over van een perssysteem dat tot 75 graden verhit moet worden, naar een duurzamer verlijmingssysteem. Daarnaast stoken we in onze fabriek niet op gas, maar op afvalhout. Dat is niet volledig circulair, maar we maken in ieder geval geen gebruik meer van de fossiele brandstof gas.” Van Vuuren verduurzaamt ook het eigen gebouw: de fabriekshal wordt opnieuw omkleed, de isolatie wordt verbeterd, er wordt gebruikgemaakt van LED-verlichting en het bedrijf is sterk aan het robotiseren. “Het efficiënter inrichten van je bedrijfsproces leidt

ook tot minder energieverbruik”, verklaart Gijsman.

‘We kunnen het niet alleen’ “We gaan steeds een stapje verder. Samen met Universiteit Eindhoven onderzoeken we ons materiaalgebruik: welke materialen voldoen nóg beter aan onze duurzame eisen, zijn afbreekbaar en opnieuw te gebruiken? Hergebruik is een grote technologische uitdaging: wij maken speciale deuren die juist erg lang meegaan. Maar misschien kan een deurblad na vijftig jaar hergebruikt worden voor iets anders, of kan een toplaag van een samengesteld product er na verloop van tijd weer afgehaald worden.” Gijsman en Hellema vertellen enthousiast over hun ambities, maar één ding komt steeds terug: “We kunnen het niet alleen.” “We lopen voorop, dat doen we graag. Ons bedrijf is de laatste jaren sterk gegroeid, mede vanwege de wens meer slagkracht te krijgen om onze duurzame ambities waar te maken. Maar voor circulair bouwen heb je samenwerkingspartners nodig.” Een producent van deuren wordt meestal niet in het beginstadium bij een bouwproject betrokken, weten Gijsman en Hellema. “We zouden juist graag met ontwerpers, bouwers en producenten aan tafel zitten. Zelf gaan we bijvoorbeeld op bezoek bij een internationale wandenbouwer: we zijn benieuwd naar diens duurzame oplossingen.” Van Vuuren is lid van Circulair Friesland vanwege mogelijke samenwerkingen. Het uitgebreide netwerk en de kennis binnen de vereniging biedt daarvoor waardevolle kansen. “Wij zetten graag onze deuren open en delen met alle liefde ideeën en oplossingen. We juichen de ontwikkelingen in de circulaire bouw toe.”

thema. “Je ziet daarbij ook bouwteams ontstaan: verschillende bouwers vormen teams om projecten binnen te halen”, weet Strating. “Open en bloot zitten zij bij elkaar en de opdrachtgever aan tafel.” De aanjager is blij met zulke initiatieven en is positief over de Friese bouwduurzaamheid. “Natuurlijk: we willen als Circulair Friesland graag méér en sneller, maar er gebeurt gelukkig al veel moois.” De ontwikkeling moet vanuit de markt komen, weet Strating: hij is naast aanjager ook projectleider circulaire economie bij Roelofs. “Dat maakt Circulair Friesland ook zo uniek: het is een vereniging opgericht door de markt, door ondernemers die de wens hadden om écht stappen te maken op het gebied van circulariteit. Onder andere overheden en opdrachtgevers zoals alle Friese gemeenten, Provincie Fryslân, Wetterskip Fryslân, Rijkswaterstaat Noord-Nederland en woningcorporaties hebben zich daarbij aangesloten.” Ook hen is het ernst. Zo werd Strating om advies gevraagd door een Friese gemeente die een zo circulair mogelijk gebouw wilde neerzetten én het gebied daaromheen wilde ontwikkelen. “Dan heb je het niet alleen over een gebouw, maar ook over riolering, biodiversiteit en mobiliteit.” Samen met Tsjeard Hofstra, aanjager Mobiliteit bij Circulair Friesland, organiseerde Strating een inspiratiesessie voor de betrokken werknemers van deze gemeente. “Zij waren enorm enthousiast en stonden open voor allerhande adviezen. Dit wordt ook echt zo’n icoonproject”, besluit de enthousiaste aanjager tevreden. vv

‘Meer icoonprojecten nodig’ Meer icoonprojecten, zodat mensen goed kunnen zien wat er allemaal mogelijk is op het gebied van circulair bouwen, dat ziet Tobias Strating de komende jaren graag gebeuren. Hij is aanjager Bouw bij Circulair Friesland en wordt enthousiast van wat bouwers en opdrachtgevers in Friesland samen voor elkaar krijgen. “We hebben koplopers aan beide kanten nodig, waardoor anderen kunnen zeggen: wat zij kunnen, dat kan ik ook!” Van Vuuren levert daar volgens Strating een mooie bijdrage aan. Bij aanbestedingen wordt zo circulair mogelijk bouwen een belangrijk

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Tobias Strating

Transitieagenda Bouw Benieuwd naar de ambities van Circulair Friesland op het gebied van de bouw? Op de website van de vereniging is de hele Transitie-DOE-Agenda te lezen: https://www.circulairfriesland.frl/ transitie-agendas

OF 2019-05

www.meijer-group.com

CLOCK WISE IN METAL.

Samenstellingen Omkastingen Framebouw Assemblage

â&#x20AC;&#x153;Altijd bij de tijd, met slimme innovatieve oplossingen.

Samen met u realiseren we de ideale keten, waarin doordachte processen elkaar in het juiste ritme opvolgen. We bewaken, schakelen snel en zijn van de klok. Samen doen we gewoon meer

â&#x20AC;?

Ambitieuze bouwers ‘Circulariteit zit in ons bloed’

Bij Accolade telt elke stap

De herinrichting van de wijk De Parken in Apeldoorn is het eerste civieltechnische project in Nederland dat volledig circulair wordt ontworpen en uitgevoerd. De Roelofs Groep – onder andere gevestigd in Sneek - won de aanbesteding. Robby van den Broek, senior adviseur & Hoofd Kenniscluster Energie & Milieu: “De gemeente Apeldoorn zocht een partij die deze wijk op circulaire wijze kon renoveren. Wij houden ons bezig met de inrichting van de openbare ruimte, zowel het ontwerp als de uitvoering: de aanleg van wegen, parken en gebiedsontwikkeling. Circulariteit zit daarbij in ons bloed.” De wijk wordt onder andere circulair verantwoord gerenoveerd door het beton in de riolering en het wegdek te vergruizen, ten behoeve van tegels in de nieuwe trottoirs. “Ons bedrijf is geënt op de circulaire gedachte dat je materialen niet weggooit, maar ergens anders voor gebruikt. Wij werken met drie pilaren: preventie, waardebehoud en waardecreatie. Preventie is het voorkomen van het creeëren van afval door een nieuwe bestemming te zoeken voor materialen. Waardebehoud is het hergebruiken van materialen. Waardecreatie is het omturnen van het materiaal in iets anders, iets nieuws.”

Woningcorporatie Accolade werkt hard om duurzaamheid stevig te verankeren in haar organisatie, vertelt Nienke Woldman, medewerker Wijken en Buurten. “Wij voelen ons verantwoordelijk voor de wereld van morgen. Elke stapt telt als verhuurder van 16.000 woningen. Wij maken het verschil met een fijne woon- en leefomgeving. Ook voor de kinderen van onze kinderen.” Het eigen kantoorpand van Accolade in Heerenveen werd bijvoorbeeld duurzaam en energiezuinig gemaakt, en ingericht voor Bewust Werken. “De oude school uit 1958 werd volledig duurzaam gerenoveerd. De gevelisolatie is van Isovlas, een afvalproduct van linnen. Oude deuren uit huurwoningen vormen nu een decoratieve achterwand bij de receptie en koperen leidingen dienen als houders voor de plafondlampen. Balies, tafeltjes en stoelen zijn van sloophout, enkele setjes kunststof stoelen werden 3D-geprint met materiaal van oude koelkasten, akoestisch materiaal was ooit oud papier en zelfs de vloerbedekking komt uit de recycling.” In deze inspirerende omgeving werkt Accolade verder aan het verduurzamen van hun woningen. “Onze ambitie is om in 2040 volledig circulair te zijn.” Een project dat binnenkort op de rol staat is het circulair slopen van vijftien oude bejaardenwoningen. Ook spreekt Accolade de wens uit om bij keukenvervanging te kiezen voor circulaire keukens. “Er liggen nog veel uitdagingen op de route voor ons. Maar we weten zeker dat wij samen met onze partners het verschil kunnen maken.”

Van den Broek ziet dat er nog veel werk te verzetten is, maar roemt de inzet van vooroplopers en Circulair Friesland. “Wij werken in het hele land en kunnen goed vergelijken. Dankzij Circulair Friesland worden hier daadwerkelijk stappen gemaakt: gemeentes die zich committeren aan circulaire inkoop, bijvoorbeeld. Wij verwijzen andere gemeenten graag naar hun Friese collega’s. Samen komen we er, maar we hebben elkaar wel nodig.”

Van Wijnen bouwt aan woonwijk van de toekomst Bouwconcern Van Wijnen bouwt op het Suikerterrein in Groningen aan de woonwijk

L E E S O F M A G A Z I N E O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

van de toekomst: De Loskade. Marije Kamphuis, manager Circulariteit: “We introduceren hier een compleet nieuwe lijn met circulaire woonproducten. Deze wooneenheden zijn geheel remontabel en we experimenteren met het monteren en demonteren van een woning in één dag. De komende tien jaar testen wij daar samen met onze partners en de bewoners steeds nieuwe ontwikkelingen. In 2030 wordt de wijk gedemonteerd en ergens anders weer gemonteerd.” Van Wijnen vindt het belangrijk om met de circulaire economie aan de slag te zijn, omdat bouwen een enorme negatieve impact heeft op de aarde. Kamphuis: “17% van de drinkwaterconsumptie, 33% van de CO2emissie, 30% van het afval en 45% van het wereldwijde grondstoffengebruik komt voor rekening van de bouw. Dit gegeven stelt ons voor uitdagingen. Vanuit de visie dat we samen willen bouwen aan ruimte voor beter leven zijn we serieus op zoek gegaan naar duurzame oplossingen. Doel is om te komen tot 0% afval bij alle Van Wijnen projecten en we willen per saldo geen footprint meer hebben.” De Loskade is het resultaat van de stappen die Van Wijnen heeft gezet om toekomstbestendig te worden, vertelt Kamphuis. “Hoe gaan we zo verantwoordelijk mogelijk om met onze grondstoffen, mensen en tijd? Ons antwoord van vandaag, op de toekomstige schaarste aan grondstoffen, is dat we deze zo moeten inzetten dat een gebouw uiteindelijk niet gesloopt hoeft te worden en waardoor waardevolle grondstoffen niet als afval eindigen.”

OF 2019-05

Je systemen up-to-date houden; zo belangrijk is het Updates zijn er om systemen actueel en veilig te houden. Is er een nieuwe bedreiging ontdekt, dan volgt er meestal een update voor betere bescherming tegen deze bedreiging. Het is dus aan te raden updates altijd te installeren. Op een bepaald moment komen er nieuwere systemen, vervalt de ondersteuning op oudere versies en worden er geen updates meer uitgebracht. Je verouderde systeem is dan kwetsbaarder. De laatste tijd zijn er veel aankondigingen over het vervallen van ondersteuning en (beveiligings-) updates van onder andere Windows 7 en Server 2008. Ons advies is om software op je apparatuur altijd zo actueel mogelijk te houden. Zo heb je altijd de mogelijkheid om terug te vallen op support en ondersteuning en ben je optimaal beveiligd tegen virussen en andere bedreigingen van buitenaf. Veel bedrijven investeren niet graag op het gebied van automatisering. Men is zich onvoldoende bewust van het bedrijfsrisico dat het met zich meebrengt als ze niet met moderne en actuele apparatuur en software werken. Stel, je gebruikt server 2008 en deze vertoont

problemen. Je belt je IT-specialist en hij of zij komt langs om de boel weer op te lappen. Je denkt dat de problemen zo zijn opgelost. Helaas: dit is slechts een tijdelijke oplossing. De ondersteuning en beveiliging op server 2008 vervalt per 14 januari 2020. Hierdoor zal ook een IT-specialist op een gegeven moment niet veel meer kunnen doen dan oplappen. In principe is de server een tikkende tijdbom. Het kan maanden goed gaan, tot de problemen niet meer op te lossen zijn. De server crasht en dan ben je allerlei belangrijke gegevens kwijt. Zo is het ook met Windows 7. Per 14 januari 2020 vervalt de ondersteuning en worden er geen (beveiligings-) updates meer

OF 2019-05

uitgebracht. Je zal er aanvankelijk waarschijnlijk weinig problemen ondervinden. Tot het punt aanbreekt dat de verouderde software niet meer compatibel is met andere systemen. Je kunt misschien bepaalde documenten niet meer op juiste wijze openen omdat deze met een nieuwere versie zijn gemaakt. Het maakt het allemaal zo lastig, terwijl het makkelijk kan. Of wat dacht je van de beveiliging van je gegevens. Is alles nog wel AVG-proof met het gebruik van een verouderde server? Is er voldoende beveiliging tegen virussen of bijvoorbeeld een cryptolocker? Je moet er toch niet aan denken: belangrijke gegevens kwijt, gegevens open en bloot op straat, met alle gevolgen van dien. Updates installeren

moet op een geschikt moment. Systemen worden vaak meerdere keren uit- en ingeschakeld tijdens het installatieproces. Lastig als dit tijdens de werkdag gebeurd. Laat je IT-specialist de updates buiten werktijd uitvoeren en testen. Zo kan je de volgende werkdag weer direct aan de slag. Meer weten over het belang van actuele apparatuur of updates? Neem gerust contact op. We vertellen er graag meer over.

Stefan Ooms Eigenaar van Office IT https://officeit.nl/

Logistics Calculator

Interchains helpt verladers en transporteurs beter inzicht te krijgen in de verschillende transport tarieven zodat het gemakkelijker wordt te vergelijken en te kiezen voor de juiste partner.

Voordelen Bespaar tijd Bespaar geld Meer inzicht Snel vergelijken

U onderhandeld

Wij verzamelen

Direct overzicht

Altijd actueel

+31850-667490

www.interchains.online

info@interchains.nl

KENNIS IS KUNNEN KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN POSTBOXEN

GROENVOORZIENING GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl