Ynbusiness OF-Special by OF BV

Kunnen Friezen wel innoveren?

“Suikerbrood is een prachtig product, maar het verandert nooit en het gaat zelden over de grens.”

Met die woorden daagde Sander de Rouwe, voormalig gedeputeerde van Fryslân, de Friese ondernemers uit om hun grenzen te verleggen. Het was een directe oproep tot actie, vanwege de onzichtbaarheid van innovatie in het noorden. Geef gerust de Friese nuchterheid de schuld. Want dat Friezen wél kunnen innoveren, dat bewees Ynbusiness aan de start van haar bestaan door met een gaaf idee Banketbakkerij De Korenbloem & Schaafsma in contact te brengen met Royal Steensma, grootmacht in bakkerijgrondstoﬀen. Met als resultaat: suikervrij suikerbrood per vrachtschip de grens over.

"Innovatie is geen keuze, het is een noodzaak als je competitief wilt blijven," stelt Dennis Carton, directeur & sectorspecialist Industrie bij Ynbusiness. “Je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden. Maar als je niet mee verandert, dan word je onvermijdelijk ingehaald door de partijen die dat wel doen.” Deze urgentie is een van de drijfveren van Ynbusiness. Een hechte club collega’s die je kunt zien als de Haarlemmerolie in de motor van de Friese economie. Die ondernemers willen helpen soepel en eﬀectief te innoveren.

Een plant die knispert als suiker Door hun uitgebreide netwerk en expertise in het veld, biedt Ynbusiness Friese ondernemers ondersteuning om nieuwe grenzen te verkennen. Een mooi voorbeeld hiervan is het project rond het suikervrije suikerbrood. De scherpe woorden van Sander de Rouwe over innovatie in Friesland brachten Dennis op het idee van het ontwikkelen van suikervrij suikerbrood en brachten daarop Bakkerij Schaafsma en Royal Steensma bij elkaar. Ze sloegen de handen ineen om te werken aan een suikervrij suikerbrood dat zijn naam eer aan blijft doen. De uitdaging lag daarom in het vinden van een suikervervanger die niet van echt te onderscheiden is. De oplossing vonden ze in cichorei. Een plant die middels een innovatief proces verwerkt kan worden tot een suikervervanger die zorgt voor een suikerachtige structuur en het knisperende geluid bij iedere hap. En als bonus: het bevat ontzettend veel vezels.

Door druk op de ketel maak je meters

Het proces om suikervrij suikerbrood te ontwikkelen was niet alleen een technische uitdaging, maar er was ook flink wat doorzettingsvermogen nodig. Romke van der Meulen, eigenaar van Banketbakkerij

De Korenbloem & Schaafsma, ervaarde dat daar de kracht van Ynbusiness ligt: “Dennis weet hoe hij mensen moet mobiliseren en enthousiasmeren. Zijn vastberadenheid zet druk op de ketel. Ja, ik houd ervan. Doordat je met iemand afspraken maakt, maak je gegarandeerd meters.” Dat is ook het advies van Ynbusiness. Zoek iemand die je stok achter de deur is. Het is bijna noodzakelijk voor het overbruggen van de kloof tussen concept en realisatie.

Dit heb je nodig om succesvol te innoveren:

1. Toegang tot een groot (relevant) netwerk

2. Een lange adem en beschikbare tijd

3. Overzicht op en begeleiding bij de processtappen

4. Verkoop- en marketingvaardigheden

Een lange adem nodig om succesvol te innoveren

Ondanks de succesvolle ontwikkeling van het product, ligt suikervrij suikerbrood nog niet in de winkels. Romke legt uit: "Het is een kwestie van een lange adem. We hebben ook de juiste financiële middelen nodig om dit op grotere schaal te produceren."

Dankzij suikerbrood oog voor suikerreductie

Ondertussen heeft het proces Romke wél veel gebracht: “Ik heb hierdoor een hele andere mindset gekregen. Van oorsprong ben ik een banketbakker. Wij maken op hoog niveau gebak, ijs en bonbons. En daarbij draait het allemaal om lekkere dingen maken.

Ik ben gaan inzien dat we door innovatieve producten hetzelfde resultaat kunnen halen. We hoeven niet helemaal zonder suiker. "Als ik een gebakje kan maken met vijftig procent minder suiker, maar met behoud van dezelfde smaak en kwaliteit, dan zijn we al een heel eind op de goede weg.”

Meer weten over het suikerbroodproces?

Deze video vertelt het complete verhaal.

Innovatie in de bakkerij: broodpasta als suikervervanger

Inmiddels is Romke als voorzitter betrokken bij het Bakery Sweets Center. Dé plek waar partijen samenwerken aan een sterke bakkerij- en zoetwarensector. Waar Romke inmiddels projectleider is van het project ‘Retourbrood’: “Brood dat aan het einde van de dag in de schappen blijft liggen. Dat

“Suikerbrood verandert nooit en het gaat zelden over de grens.”

brood wordt gebruikt als veevoer. Niet de meest waardevolle toepassing. Wij kunnen van brood een pasta maken, waarin zetmeel is omgezet in suiker. Door deze ontwikkeling kunnen wij straks een deel van de suiker in onze producten vervangen door broodpasta.” Dat zorgt weliswaar niet alleen voor gebak met minder suiker, maar levert ook een goede bijdrage aan een circulaire economie.

Friezen kunnen zeker wel innoveren Broodpasta is een circulair product dat ook nog bijdraagt aan het vervangen van suiker in bakkersproducten. “Ja, Friezen kunnen wel innoveren, ik wist het wel,” zegt Romke. “We mogen als Friezen trots zijn op wat we doen en meer tamtam maken met wat we kunnen.”

Sander de Rouwe; voormalig Gedeputeerde

“Ik heb iets te pakken”

Johan Postma; Jongia Mixing Technology

“Wij wilden onderzoeken of eﬃciëntie mogelijk is door bewerkingen samen te voegen.”

Jan Volker; Nedcam

Ondernemerschap is complex

“We hebben samen meer dan negenduizend gesprekken met Friese ondernemers gevoerd,” zegt Henk Split, sectorspecialist Retail bij Ynbusiness, als hij uitlegt dat ondernemerschap geen gemakkelijke taak is. “Veel ondernemers ervaren een hoge werkdruk en vinden maar weinig tijd voor de overige essentiële zaken zoals het ontwikkelen van een langetermijnvisie, zelfreflectie en het bouwen aan een netwerk.” Daarom helpt Ynbusiness ondernemers om ook juist bij deze belangrijke onderdelen stil te staan.

Het overwinnen van kennistekorten

Hoewel ondernemers uitblinken in hun vakgebied, blijft een tekort aan kennis over belangrijke aspecten van bedrijfsvoering en strategisch inzicht een groot struikelblok.

Ondernemerschap vraagt om een jas met vele zakken, zeker binnen het MKB waar de ondernemer vaak zelf veel rollen vervult. Van boekhouder tot HR-manager en van inkoper tot financieel adviseur: hun takenpakket is divers. Deze veelzijdigheid laat de uitgebreide expertise en onmisbare flexibiliteit van MKB-ondernemers zien, en tussen de lijnen door hoe belangrijk ondersteuning en eﬃciënte bedrijfsvoering zijn voor succes.

Henk Split op. “Het is een uitdaging om eigen tekortkomingen te erkennen en hier actie op te ondernemen. Daarnaast ervaar ik dat veel ondernemers een beperkt netwerk hebben dat niet toereikend is om hun bedrijf vooruit te helpen.”

Van onbewust naar bewust

Het team van Ynbusiness richt zich in gesprekken met ondernemers op het overbruggen van de kloof tussen 'onbewust onbekwaam' en 'bewust onbekwaam'.

Ze benoemen de specifieke uitdagingen waar ondernemers tegenaan lopen en bieden praktische handvatten om hun ondernemersvaardigheden te versterken.

omzetgroei van zo’n 300% door. Na doorvragen bleek dat dit zijn tol begon te eisen en dat zijn collega’s inmiddels overvraagd waren. Financieel

bleek hij met dit harde werken er maar minimaal op vooruit te zijn gegaan. Drukte leidt ook tot het niet meer scherp hebben van de essentiële zaken. Dit inzicht heeft deze ondernemer ertoe gebracht radicaal andere keuzes te maken.”

Focus als fundament

Het doel is om ondernemers bewust te maken van hun zwakke punten, en ze te voorzien van gereedschappen en inzichten die nodig zijn om deze punten aan te pakken, om hun bedrijf naar een hoger niveau te tillen. Henk Split adviseert vaak: “Focus is alles. Niet alles een beetje doen, maar juist dat ene waar je het beste in bent. Dan kun je als ondernemer echt gaan groeien, want pas dan onderscheid je je van de rest.”

Dennis Carton, Sectorspecialist Industrie, geeft een voorbeeld: “Ik sprak een ondernemer

“Mijn focus was alles”

Rienk Boorsma; Graphical Solutions

Fig.

Het team Raadgevende Ervaren Ondernemers (REO) van Ynbusiness

v.l.n.r.: Josien Andringa, Robert van de Leur, Jouke Dijkstra, Nanko Brattinga. niet op de foto: Marcella Andringa en Luca Arbouw.

Ondernemerschap: je kunt

het niet leren, wel aanwakkeren

"Als je mij rozen laat snoeien, dan eindigen we met een tuin vol doorns," grapt Robert van de Leur, ervaren ondernemer en voorzitter van de stuurgroep van Ynbusiness, over zijn gebrek aan tuinier kunsten. Daarmee benadrukt hij het belang van het herkennen en benutten van je eigen talenten. Niet iedereen is een geboren ondernemer, en dat hoeft ook niet. Het gaat erom dat je ontdekt waar jouw sterke punten liggen en hoe je die het beste kunt inzetten.

Het is prettig om daar eens over te kunnen sparren met een gelijkgestemde persoon. Bij voorkeur iemand die vanuit de praktijk veel ervaring meebrengt. Met de ‘Raadgevende Ervaren ondernemers’ (REO) biedt Ynbusiness ondernemers de kans om met een dergelijke persoon in gesprek te komen. Zo kan een ondernemer in alle vertrouwelijkheid sparren over issues waar hij of zij mee zit. Robert van de Leur is één van die REO’s.

Ondernemerschap kan sluimeren in iemand die opgroeide in een traditioneel gezin waar de norm was om een vaste baan te zoeken bij een goed bedrijf in de buurt. Hoe ontdek je dan of je een talent voor ondernemen in je hebt? Robert illustreert: "Een gemiddelde mbo-student ziet tijdens zijn opleiding maar anderhalf bedrijf van

binnen. Dat is natuurlijk veel te weinig om te bepalen waar je toekomst ligt." Hierdoor is het lastig om je ondernemerspotentieel te ontdekken, wat het belang van contact met ervaren ondernemers benadrukt.

Hoe een schop onder je kont groei stimuleert

Ook als je al ondernemer bent, is het aanwakkeren van ondernemerschap af en toe hard nodig. Zelfs de meest getalenteerde ondernemers kunnen vastlopen in de dagelijkse routine of zich overweldigd voelen door de uitdagingen die op hun pad komen. Zoals Robert het stelt: “Er zijn momenten waarop je weet wat je moet doen, maar dat het toch niet gebeurt. Hoe begrijpelijk ook, soms heb je dan iemand nodig die je een schop onder je kont geeft." Hij voegt toe: “Het

is lonely at the top. Je kunt niet altijd je problemen en strategische vraagstukken met medewerkers delen.” Een spiegel voorgehouden krijgen door een ander kan je dan waardevolle inzichten opleveren en je helpen groeien.

“Wie zijn hand op durft te steken, komt er straks beter uit”

Josien Andringa, REO bij Ynbusiness

Omdat de gesprekken met de REO’s anoniem zijn, is hier geen data over beschikbaar. Het algemene beeld dat de REO’s afgeven is dat 80% van de gesprekken over de ontwikkeling van de bedrijfsstrategie gaat en het aanbrengen van focus.

Suikervrij Suikerbrood:

Aantoonbaar maken dat innoveren geen onnodige tijd kost, maar alleen een sterk netwerk vereist

AVG Quickstart

In één dag het MKB een belangrijke stap op weg helpen met de Privacywet.

Business Boost

Een kortstondige en intensieve kennisboost organiseren voor ondernemingen waar het (mede door Corona) moeizaam gaat.

Ynnovatietafel

Innovatie een boost geven door een relevant netwerk, dat buiten bereik van de ondernemer ligt, live aan tafel te zetten.

Partnerprojecten

In opdracht van gemeentes gericht onderzoek in sectoren naar uitdagingen van ondernemers en bieden van eerstelijns hulp.

Ondernemersimpuls Fryslan Provinciale regeling opgezet en uitgevoerd. Voorziet in financieringsvraagstuk dat ondernemers door Corona niet ingevuld krijgen via reguliere financieringsmogelijkheden.

Ynnovatiematrix

Een netwerkgesprek met experts vanuit het bedrijfsleven en kennisinstellingen voeren over iemands projectidee. Begeleiding door Ynbusiness bij het gesprek en de vervolgacties.

Operationeel Overleg Noord Nederland In het door Ynbusiness geïnitieerde Noordelijk Operationeel Overleg wisselen overheden, eerstelijns en verwante organisaties sinds Corona signalen uit over uitdagingen van ondernemers.

Je moet krachten bundelen om ondernemers verder te helpen

In het noordelijke ondernemerslandschap ligt samenwerking binnen handbereik, maar toch houden veel ondernemers hun kaarten tegen de borst. Tabe Bruinsma is sectorspecialist Agri & Industrie bij Ynbusiness en herkent dit in de Friese cultuur: “Hier in Friesland zijn we behoudend en laten daardoor kansen liggen”.

“Maar als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg," stelt Tabe. Door de krachten te bundelen ontstaat beweging. Een waardevolle samenwerking ontstaat alleen niet zomaar. “Daarvoor heb je de juiste mensen nodig en een ingang om bij hen aan tafel te komen.” Ynbusiness heeft een groot netwerk en maakt dat toegankelijk en relevant voor ondernemers, zoals in de Smart Industry Hub en het programma Gastvrij Fryslân 2028. Door het bundelen van krachten kunnen bepaalde innovaties en verbeteringen wél boven het maaiveld uit steken, zo blijkt.

De brugfunctie van Ynbusiness

Ynbusiness is de verbinder die zichtbare en onzichtbare kansen aan het licht brengt. Over deze rol zegt Tabe: “Je kunt Ynbusiness zien als zakelijke huisarts, die je doorverwijst naar specialisten. Dat doen we pas als we boven tafel hebben wat de vraag van de ondernemer echt is.” Doordat Ynbusiness midden in het MKB-landschap staat, kunnen zij goed inschatten bij welke projecten, programma’s, organisaties of andere initiatieven ondernemers kunnen aansluiten om zo’n kans te benutten.

Smart Industry Hub

Een van die projecten is de Smart Industry Hub, waar ondernemers in de maak- en procesindustrie terecht kunnen als zij stappen willen zetten in digitalisering en ‘Smart Industry’. De industrie moet als geen ander eﬃciënter gaan werken. Concurrentie, vergrijzing en digitalisering spelen hier een grote rol. Smart Industry biedt een oplossing om eﬃciënter te kunnen produceren door toepassing van digitale technieken zoals robotisering. Twaalf onafhankelijke en professionele partijen die nauw verbonden zijn met de praktijk en belangen van de ondernemers, zoals Innovatie Cluster Drachten, FME, Koninklijke Metaalunie en Ynbusiness, hebben hiertoe hun krachten gebundeld in de Smart Industry Hub Noord.

Een assessment als eyeopener Ynbusiness levert een actieve bijdrage aan de ontwikkeling en uitrol van het Smart Factory Assessment. Tabe: “Dat assessment levert een duidelijk beeld op van de huidige situatie en het ambitieniveau en helpt vervolgens met prioriteren. De resultaten van het assessment zijn vaak zo verrassend, dat

PGO Netwerk Noord

Is gericht op de ontwikkeling van PGO (Persoonlijke Gezondheidsomgeving) diensten en producten waarin gezondheidsdata kan worden bijhouden en burgers regie geeft op hun data.

Flink Yn gesprek

Gastvrij Friesland 2028

De missie van het beleids- en uitvoeringsplan is 'In 2028 hebben Friese inwoners profijt van een slimme groei van het toerisme.' Zeven opgaven vormen de leidraad voor de uitvoering.

Voor ondernemers met financiële uitdagingen door Corona en/of energieprijsstijgingen. Na intake door Ynbusiness met een financieel deskundige en een expert uit de branche serieus op zoek naar toekomstperspectief

sommige bedrijven het zelfs op de koelkast hebben hangen als stok achter de deur.”

In totaal nam Ynbusiness al meer dan tachtig assessments af waar onder andere gekeken wordt naar de mogelijkheden van het huidige proces en ambities voor de langere termijn. Wat opvalt is dat het inzicht in het gat tussen ambitie en realiteit ondernemers stimuleert om zaken serieus op te pakken.

De assessments laten zien dat er nog een groot onbenut potentieel ligt bij bedrijven. "Vaak beseﬀen ondernemers niet hoeveel eﬃciënter hun processen kunnen worden ingericht. Door digitalisering en automatisering kunnen we deze processen aanzienlijk verbeteren.

Waardoor je onder aan de streep flink meer overhoudt." Het project Smart Industry Hub

Noord is inmiddels voortgezet onder de naam EDIH. Ondernemers kunnen nog steeds een assessment af laten nemen door Ynbusiness.

Gastvrij Friesland

Ynbusiness is ook in de gastvrijheidssector actief en speelt, naast het ondersteunen van MKB’ers, een belangrijke rol in het verbinden van ondernemers met provinciale programma’s. Marjan Soepboer, die begin dit jaar haar werk als Sectorspecialist Horeca, Recreatie en Toerisme overdroeg aan Bauke Zuidema, verwijst naar het provinciale programma

Gastvrij Fryslân 2028: “Een enorm succesvol programma dat zorgt voor een slimme groei van toerisme in onze provincie.” Ook hierin zijn verschillende organisaties gezamenlijk actief, zoals Merk Fryslan, de Circulaire Loods (onder de vlag van Circulair Friesland), Ynbusiness en de creatieve denktank Toerisme Alliantie Fryslân (TAF) die ontstaan is vanuit dit programma. De TAF is een netwerk van ondernemers, de Friese overheid en het onderwijs, dat zich

CIRCO Hub

Samen zetten de partners CIRCO Tracks in de markt. De CIRCO methodiek biedt een ontwerpaanpak, waarmee je een product/dienst en businessmodel ontwerpt.

Konnect

Het doel is om MKBbedrijven eﬀectiever te laten samenwerken met kennis- en onderwijsinstellingen voor meer innovatie in de noordelijke regio.

Noord Nederland verdient Circulair Een programma waarin ondernemers in de drie noordelijke provincies Groningen, Fryslân en Drenthe worden gestimuleerd om (meer) circulair te ondernemen.

Ynbusiness is initiator, aanjager en actieve deelnemer in projecten om het innovatieve en groeivermogen van bedrijven op een slimme manier te versterken

richt op de centrale vraag: hoe houden we de gastvrijheidssector toekomstbestendig? De rol van Ynbusiness in dit project is tweeledig, vult Marjan aan: “We dachten mee tijdens de fase van beleidsontwikkeling vanuit onze kennis van de markt. En omdat we tussen de ondernemers staan weten we ze te verbinden, waardoor het papieren beleidsstuk ook echt tot uitvoering komt.”

De impact van samenwerking Het provinciale programma Gastvrij Fryslân 2028 werkt aan een vitale en circulaire gastvrijheidssector, die bijdraagt aan brede welvaart. In de afgelopen jaren is gewerkt aan 7 verschillende opgaven, waar ‘Slimme groei’ één van was. Het Actieplan Circulaire Gastvrijheidssector maakte hier deel van uit. Op drie verschillende niveaus (bedrijven, bestemmingen en bezoekers/bewoners) wordt door aanjagen, verbinden, informeren en inspireren met concrete acties toegewerkt naar een circulaire gastvrijheidssector in Friesland. Zo hebben bijvoorbeeld meer dan 100 bedrijven kosteloos een verdiepingsslag gemaakt op het gebied van duurzaam en circulair ondernemen via het begeleidingstraject Green Key/Blauwe Vlag, de Food Waste Challenge, het Koploperproject en de mini-leergang ‘Groen Communiceren’.

“Door de vruchten van samenwerkingen zoals bij de Smart Industry Hub en Gastvrij Fryslan ontstaan tools en kansen die bedrijven zelf mogelijk niet zien,” zegt Tabe. Hij ziet dat programma’s zoals deze ondernemers motiveert om uit hun comfortzone te stappen.

Economische impact

Wytze de Rijke, directeur van Technologiecentrum Noord Nederland

geven in de noodzaak en kansen van Smart Industry, te helpen met verder digitaliseren en het vormen van een relevant netwerk.

(TCNN) en partner in diverse projecten, blikt terug op de samenwerking tot nu toe: “Vanuit TCNN zijn we uiterst tevreden met de samenwerking met Ynbusiness. Doordat Ynbusiness in de haarvaten van het Friese MKB opereert, kunnen er logische combinaties worden gelegd waar het MKB echt baat bij heeft. Zo heeft een aantal bedrijven die hebben deelgenomen aan de assessments de implementatie van hun innovatieve digitalisering plannen kunnen realiseren. Nauwe samenwerking tussen noordelijke partijen in het economische speelveld levert dus meer concrete innovaties en economische impact voor het MKB op.”

“Het Smart Industry Assessment van Ynbusiness gaf ons handvaten voor slimme vervolgstappen.”

Dennis Gijsman, Van Vuuren Grou

“Circulair sparren over de ontwikkeling van een nieuw, bijzonder hotelconcept.”

Herman Schreuder Plaza Hotel & Grand Café

MKB Skillsbooster

In Friesland zijn ongeveer 80.000 ingeschreven bedrijven. Het aandeel eenmanszaken is daarbij hoog (~62%). Van deze eenmanszaken is ongeveer de helft daadwerkelijk actief.

Ynbusiness richt zich op een aantal specifieke sectoren (Agro, Food, Industrie, R&T en Retail). Binnen deze sectoren is een groot aantal bedrijven gesproken, waardoor de gegevens representatief zijn.

14% van alle gesprekken gaat over innovatie, met nadruk op productinnovatie.

Opvallend is dat >60% van de Friese ondernemers aangeeft groeiambitie te hebben. 15,5 % ziet innovatie als middel daartoe.

Het AMBITIENIVEAU van Friese MKB’ers ligt daarmee hoger dan algemeen wordt verondersteld.

Het netwerk in Friesland kenmerkt zich door een grote groep dienstverleners, zowel in DE PUBLIEKE ALS PRIVATE OMGEVING

Het netwerk van Ynbusiness bevat al meer dan 400 publieke dienstverleners. De weg vinden naar de juiste partij is daarin niet altijd makkelijk.

Door goede kennis van het netwerk worden bedrijven verbonden aan de juiste partijen. De belangrijkste thema’s zijn financiering en bedrijfsvoering. Voor ondernemers is het netwerk van ondersteunende partijen zeer groot, maar ook onoverzichtelijk.

Hierbij biedt Ynbusiness inzicht en zorgt ervoor dat ondernemers bij de juiste partij aan tafel komen.

Gesprekken met MKB’ers gaan in essentie over 6 thema’s. Dit zijn de thema’s die actief ‘op de bril’ van de ondernemer staan. De zgn. ‘bewust onbekwame’ onderwerpen.

M.n. ondernemerschap, financiering en bedrijfsvoering zijn de belangrijkste gespreksonderwerpen. Gedurende de Corona-periode is enorm ingezet op ondersteuning bij de beschikbare regelingen. Dit is terug te zien in de piek in ’20 & ’21. Na 2021 is het thema duurzaamheid steeds belangrijker.

Naast de besproken 6 thema’s zien we veel andere uitdagingen die ondernemers hebben. Van deze uitdagingen zijn ze zich vaak NIET BEWUST De zgn. ‘onbewust onbekwame’ onderwerpen.

M.n. STRATEGIEVORMING, kennis over financieringsvormen en de combinatie van SALES/MARKETING komen vaak voor.

Gemiddelde beoordeling

8,7

Een groot deel van de innovaties in het Friese MKB zijn kleinere innovaties. Innovaties blijven vaak hangen in de ontwikkelingsfase. Redenen hiervoor zijn m.n. focus, complexiteit van het innovatietraject en de benodigde nanciering

Daarnaast zijn innovatiesubsidies primair gericht op de eerdere fases, terwijl de latere fases vaak meer kapitaalintensief zijn. Hierdoor zijn mogelijke innovaties helaas lang niet altijd succesvol.

Opvallend is dat het vaak niet inzichtelijk is welke kosten en investeringen r met het innovatieproces gemoeid zijn. Het blijkt lastig focus op een innovatie te houden, naast het dagelijkse proces.

DOORVERBINDEN gebeurt naar veel verschillende partijen. Kennisinstellingen zijn hierin belangrijk door hun grote potentieel van talent en kennis Toch blijft het tot stand brengen van het eerste contact lastig. Ook hier blijkt weer dat warme overdracht en het kennen van beide werelden het verschil maakt zoals ook in beide figuren te zien valt: wanneer er eenmaal contact is ontstaan leidt dit in een groot percentage van de gevallen tot een daadwerkelijke samenwerking.

Overheid en bedrijfsleven hebben beide belang bij een betere samenwerking

Alle specialisten van Ynbusiness staan dagelijks in contact met het Friese MKB. Zij weten heel goed wat er speelt. “Gelukkig mogen wij deze stem steeds vaker laten horen aan tafel bij de overheid,” zegt Arjen Schol, themaspecialist Financiering bij Ynbusiness. Hierdoor speelt Ynbusiness een steeds grotere rol in het vormgeven van beleid, op zowel provinciaal, regionaal als landelijk niveau. En daar is Jeroen van Wijk, accountmanager gemeente Smallingerland erg blij mee: “Als je weet wat er leeft, waar ondernemers tegenaan lopen, kun je daar beter op inspelen met nieuw beleid of financieringsregelingen. Als gemeente hebben wij onze kennis, expertise en capaciteit en datzelfde geldt voor Ynbusiness. Samen is onze kennis over het MKB veel breder. Dát is de kracht van samenwerking.”

Financiering is een eeuwig thema binnen het ondernemerschap, zowel in goede als in slechte tijden. “Er lijkt nooit genoeg geld beschikbaar”, verduidelijkt Arjen. Subsidies en financiële regelingen zijn krachtige hulpmiddelen voor ondernemers die snel hun plannen willen realiseren. Bijvoorbeeld voor innovatie, het uitbreiden van het bedrijf of om duurzaamheid te stimuleren. “Het is geen gratis geld; je moet er wel iets voor doen. Maar de versnelling die het biedt, is essentieel om te kunnen innoveren en groeien." Arjen benadrukt daarmee dat het tijd kost om de juiste partijen te benaderen en dat een goede voorbereiding essentieel is.

Hierdoor komt geld onvoldoende bij de Friese ondernemer terecht:

• De Friese nuchterheid

• Het is te veel gedoe om aan te vragen

• De ondernemer mist overzicht

Ondanks dat er talloze subsidies, fondsen en andere regelingen beschikbaar zijn, weet het Friese MKB de route hiernaartoe lang niet altijd te vinden. Volgens Arjen heeft dat meerdere redenen. Eén daarvan is dat de regelingen niet voldoende aansluiten bij de wensen en behoeften van het MKB. “Gelukkig wordt Ynbusiness als stem van het MKB steeds vaker betrokken bij het ontwikkelen van deze regelingen door de overheid. Maar mijn wens is om dat nog veel meer te doen.”

• Het is onduidelijk waar de ondernemer moet zijn

• De financiële mogelijkheden sluiten onvoldoende aan bij de behoeften van het MKB

Waarom subsidies niet bij het Friese MKB terechtkomen

Hoewel er dus veel financiële regelingen beschikbaar zijn, merken vooral ondernemers in Noord-Nederland dat het geld vaker niet hun kant op komt, dan wel. “Het blijkt dat ondernemers uit onze regio hier veel minder gebruik van maken dan hun collega’s elders in het land,” zegt Arjen en hij wijst op een interessant aspect: “Ik merk dat dit deels te maken heeft met die typische Friese nuchterheid. En er heerst een opvatting dat het aanvragen van subsidies complex en veel gedoe is.” De terughoudendheid wordt ook versterkt door onwetendheid en een gebrek aan een duidelijk overzicht.

Het navigeren door het landschap van subsidies

Friese MKB'ers staan dus voor de uitdaging om hun Friese nuchterheid opzij te zetten en hun weg te vinden in het complexe

landschap van subsidies en financiering. Hierbij speelt Ynbusiness steeds vaker een rol door op te treden als de zakelijke huisarts. “We helpen door het financiële vraagstuk helder te krijgen en wijzen de weg naar de financiers en subsidieverstrekkers. Maar ook naar betrouwbare adviseurs die je van A tot Z begeleiden als je nog niet klaar bent om je aanvraag in te dienen.” Daarmee waarschuwt Arjen voor onbetrouwbare partijen: “Vooral op dit gebied moet je zeker oppassen voor de partijen die gooien met de slogan: nocure, no-pay en “even” in de auto stappen vanuit het westen van het land. Vaak kent een subsidieadviseur uit de regio ook de regionale mogelijkheden beter en hebben zij al succesvolle ervaring met het aanvragen en verantwoorden van subsidies.”

Arjen benadrukt het voordeel van samenwerking bij het aanvragen van subsidies: "Samenwerken kan de hoeveelheid subsidie die je ontvangt en je kans op succes vergroten. Door het uitgebreide netwerk van Ynbusiness zien we vaak mogelijkheden om ondernemers te verbinden met kennisinstellingen en proeftuinen maar ook onderling samen te brengen. Om samen te werken aan een subsidieaanvraag óf om te leren van succeservaringen van anderen.”

De stem van het MKB aan tafel bij Noord-Nederlandse gemeenten Jeroen is zeer te spreken over de samenwerking tussen Ynbusiness en de gemeente Smallingerland. “Een groot

voordeel van Ynbusiness is dat zij specialisten in huis hebben van toerisme tot export en financiering. Daarmee vormen zij een aanvulling op de dienstverlening van de gemeente. Dat heeft ons bijvoorbeeld tijdens de coronapandemie ontzettend geholpen, toen we geconfronteerd werden met veel nieuwe regels voor ondernemers. De complexiteit van deze regelgeving was groot. Ynbusiness heeft de regelgeving doorgrond en doorvertaald naar zowel gemeenten als bedrijven. Dat was een waardevolle

Investeringsbehoefte vaak laag of nog onduidelijk

wisselwerking. Ja, dat heeft ons enorm geholpen.”

Tijdens de coronapandemie nam Ynbusiness ook het initiatief om het Noordelijk Operationeel Overleg op te richten. Een overleg waarbij alle partijen werden

Financieringsvraagstukken van ondernemers zijn vaak gerelateerd aan Onderzoek en Ontwikkeling

Voor financiering wordt veel gezocht naar subsidies en regelingen

Voor nanciering wordt veel gezocht naar subsidies en regelingen

Fig. 5.4 Financieringsbron

zodat terrassen konden uitbreiden voor social distancing was één van de vele praktische oplossingen die voortkwam uit deze overleggen. “Het Noordelijk Operationeel Overleg is er nog steeds. Omdat we de kracht blijven zien van het delen van inzichten en vraagstukken binnen dit netwerk.”

Eerste Hulplijn bij Ondernemerschap tijdens Corona

Ondernemers zijn met name op zoek naar relatief lage financieringsbedragen

Ondernemers zijn met name op zoek naar relatief lage nancieringsbedragen

‘Flink yn gesprek’ met Friese ondernemers

Internationalisering bood bedrijven uit Lemmer kansen tijdens de coronacrisis, mede dankzij Ynbusiness.

Durk Haarsma, Geomares

Fig. 5.3 Benodigd bedrag voor innovatie

Fig. 5.1 Doel benodigde financiering Fig. 5.1 Doel benodigde financiering

Fig. 5.2 Hoogte benodigde financiering Fig. 5.2 Hoogte benodigde financiering

Weten bij wie je moet zijn is één, weten hoe je die bereikt is twee.

Ook bij internationaal ondernemen

Bladeren door de ontelbare hoeveelheid pagina’s van de Gouden Gids: het is nog niet eens zo lang geleden. En nu, met digitaal toegang tot eindeloos veel informatie en nieuwe contacten, blijft het voor ondernemers alsnog lastig om de juiste partijen te vinden. Waarom is dat eigenlijk? Wessel de Vries, ervaren Exportmanager en Themaspecialist Internationaal Ondernemen bij Ynbusiness, legt uit: “Veel dienstverleners beweren je bij alles te kunnen helpen. Maar stel dat je een product door wilt ontwikkelen of op een nieuwe markt wilt brengen, dan kun je onmogelijk alles weten. De wereld is simpelweg te groot.”

Wanneer je als ondernemer moeite hebt om door de bomen het bos te zien, overweeg dan om hulp te zoeken bij een onafhankelijke partij zoals Ynbusiness. Wessel benadrukt: "Wij hebben samen een enorm regionaal netwerk. Het is voor iedere ondernemer goed om te sparren met ervaringsdeskundigen die gepokt en gemazeld zijn. Dat kan je heel veel tijd, geld en kopzorgen besparen.”

Toegang tot een relevant netwerk Het vinden van de juiste samenwerkingspartijen gaat verder dan simpelweg het doorsturen van een telefoonnummer. Het vereist duidelijk inzicht en nauwkeurige afstemming met

de behoeften van de ondernemer. In zo’n 15% van de gesprekken van Ynbusiness gaat het over export. Wessel legt uit hoe hij dat aanpakt: “Ik ga eerst altijd in gesprek over het doel, de strategie en de uitvoering. Om erachter te komen wat voor type dienstverlener de ondernemer echt nodig heeft. Daarbij maak ik gebruik van de door ons ontwikkelde Yndex Internationaal Ondernemen. Pas daarna komt mijn contactenlijst van pas. Zodat een ondernemer die wil exporteren naar bijvoorbeeld India niet zomaar met een dienstverlener aan de slag gaat. Maar met één die ervaring heeft in het land, de lokale cultuur kent en weet wat nodig is om succesvol te zijn.”

De waarde van ondersteuning bij internationalisering

Voor Friese ondernemers die internationaal willen uitbreiden heeft Wessel een waardevolle tip: zoek hulp bij publieke dienstverleners. Wessel licht toe: "Veel ondernemers kennen de kosteloze diensten niet die beschikbaar zijn, zoals de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en de Nederlandse Business Support Oﬃces." Deze organisaties hebben kennis van de markt en lokale weten regelgeving. Omdat zij net zoals Ynbusiness onderdeel zijn van het landelijke Trade & Innovate NL netwerk, zijn connecties snel te leggen en kunnen ondernemers in Fryslân ook eﬀectief gebruikmaken van alle publieke exportdienstverlening. Ze delen culturele do's en don'ts, beschikken over marktinformatie en helpen bij het leggen van contacten met potentiële zakenpartners. Door deze publieke diensten te benutten, kunnen ondernemers hun kansen op succes in het buitenland vergroten en kosten verlagen door slim gebruik te maken van subsidieregelingen. Daarnaast onderhouden we namens het Friese mkb intensief contact met lokale en regionale dienstverleners op het gebied van internationaal ondernemen. Bijvoorbeeld met kennisinstellingen, de Friese Exportclub, provincie Fryslân, de NOM en Oranjewoud Export Academy.

Waar wordt het netwerk van Ynbusiness met name voor ingezet?

Fig. 6.2 Top 8 verbindingen naar uitdaging

6.2 Top 8 verbindingen naar uitdaging

Ondernemers hebben vooral behoefte aan kennis en een goede exportstrategie. Fig. 6.3 Aantal gesprekken per onderwerp en exportfase

Help ondernemers zichzelf beter te verkopen

Sandra Arkesteijn komt uit het netwerk van Ynbusiness en is zelfstandig B2B-Marketing professional, columniste bij de OF en

bestuurslid bij de marketing community ‘NIMA Noord’. Haar valt een aantal zaken op in het noordelijke speelveld.

Zorg dat je zichtbaar bent

Sandra: “Ik las laatst op een reclamebord een treﬀende uitspraak: ‘Als je wilt dat iedereen jou kent, moet je zorgen dat je zichtbaar bent’. Een eenvoudige uitleg voor wat marketing voor een bedrijf kan doen: zichtbaarheid creëren. Als zelfstandig marketing professional werk ik veel voor ondernemers, soms na een doorverwijzing vanuit Ynbusiness. Twee dingen vallen me op. Als eerste: dat ondernemers moeite hebben met het goed formuleren van strategische vraagstukken en zich vaak niet bewust zijn van de bijdrage die professionals uit mijn vak daaraan kunnen leveren.

Als tweede: dat de overheid de economie alleen lijkt te willen stimuleren door subsidies voor innovaties te verstrekken. Niet om andere pijnpunten op te lossen. Het vermarkten van een product of dienst is zo’n pijnpunt. Wat ze zich onvoldoende realiseren is dat innoveren pas echt geslaagd is en bijdraagt aan de economie, als er voldoende vraag naar is. En dus moet je

naar mijn mening de klantbehoefte, ofwel het onderzoek ernaar, in een vroeg stadium erbij betrekken en financieel meer mogelijk maken.”

“Ynbusiness leverde ons contacten die ons concreet verder hielpen met uitdagingen.”

Wouter Verhagen; Dotec Tilhulpen

“Het is waardevol om direct met de juiste personen in contact te komen.”

Willem Adema; In de brouwerij

“Waar moet ik beginnen om mijn producten ook in het buitenland te verkopen?”

Ramon Zeilstra; de Kistenkoning

Fig.

Is samenwerken kennisinstellingen echt zo moeilijk?

Waarom schakelt het MKB jong talent in Waarom schakelt het MKB jong talent in

Samenwerken met kennisinstellingen lijkt bijna onmogelijk: een veelgehoorde klacht vanuit het MKB. Maar is dit echt zo lastig? "Wanneer je zowel de taal van ondernemers als die van het onderwijs spreekt, wordt samenwerken een stuk eenvoudiger," zegt Corrie Ponne, projectmanager bij Ynbusiness. Dit bleek uit het project ‘Konnect’, een samenwerking tussen de noordelijke kennisinstellingen en lokale organisaties om de innovatiekracht in het noorden te vergroten. Het project verkleint letterlijk de afstand tussen onderwijs en ondernemers.

Samen met Renate Westdijk ging Corrie de uitdaging aan om de oorzaak van deze kloof te ontdekken. Ze gingen in gesprek met honderd MKB’ers om inzicht te krijgen in de motivatie om samen te werken en hoe deze samenwerking tot nu toe is bevallen. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de samenwerking gemiddeld met een 6,4 wordt gewaardeerd. Met een enkele uitschieter: het hoogste cijfer was een 8,7 en het laagste een 2,5. De belangrijkste conclusie? Kennisinstellingen en bedrijven staan vaak te ver van elkaar af om eﬀectief te kunnen samenwerken.

Sleutels tot succesvolle samenwerking Volgens het onderzoek staan vier T's die succesvolle samenwerkingen in de weg: Tijd, Taal, Toegang en Tempo. Renate: "Succesvolle samenwerkingen ontstaan als kennisinstellingen zich verdiepen in de dromen van ondernemers, die vol zitten met ambitie en gedrevenheid. Door elkaars taal te leren spreken, kunnen we bruggen bouwen naar gezamenlijk succes en innovatie."

Dagelijkse struikelblokken in de praktijk Hendrik Jan Hoekstra, beleidsadviseur bij mbokennisinstelling Firda, bevestigt dit: "Tijd en

Fig. 7.1 Samenwerken met een Kennisinstelling

Persoonlijk contact leidt vaak tot een positief resultaat.

Persoonlijk contact leidt vaak tot een positief resultaat

Iets

meer dan de helft van een introductie bij een kennisinstelling wordt opgevolgd.

Fig. 7.2 Resultaat ontstane verbinding MKB - Kennisinstelling

tempo zijn veelvoorkomende struikelblokken. Ondernemers zijn gewend snel beslissingen te nemen om de concurrentie voor te blijven. Bij kennisinstellingen moeten lesprogramma's vroegtijdig vastgesteld worden, wat leidt tot een ander urgentiegevoel en inzicht in tijd."

Dennis Carton, Programmamanager & Sectorspecialist Industrie bij Ynbusiness, voegt toe dat dit verschil in inzicht de samenwerking vaak bemoeilijkt. Hij merkt op dat de uitdagingen van het MKB prachtige praktijkcasussen zijn voor studenten, maar dat het vaak niet lukt om een daadwerkelijke samenwerking tot stand te brengen." Het blijkt erg lastig om vraagstukken van MKB’ers te koppelen aan de juiste kennisinstelling. Dit verandert wanneer we iemand binnen de kennisinstelling kennen. Dan verwijzen we niet door naar een bureaucratische organisatie, maar naar de juiste persoon. Hiermee neemt de kans op succes behoorlijk toe.”

Iets meer dan de helft van een introductie bij een kennisinstelling wordt opgevolgd.

Fig. 7.3 Eerste opvolging verbinding MKB - Kennisinstelling

Fig. 7.3 Eerste opvolging verbinding MKBKennisinstelling

een eﬀectieve samenwerking kan leiden tot innovaties, zoals productontwikkeling en procesverbetering: “Daarnaast kom je zo in contact met talentvolle stagiaires en afgestudeerden die nieuwe inzichten en vaardigheden naar bedrijven kunnen brengen. Er zijn genoeg redenen voor beide werelden om de vier T's te begrijpen en omarmen."

Samen sterker door bondjes

Door samen te werken in een ‘bondje’ hebben Ynbusiness en NHL Stenden de drempels tussen ondernemers en deze kennisinstelling verlaagd. Dit bondje maakte het makkelijker voor bedrijven om de juiste kennis en stagiaires te vinden. Een goed voorbeeld is de samenwerking met Rentex in Bolsward, de grootste zelfstandige wasserij van Nederland, waar stagiaires hun kennis van automatisering konden toepassen. Tabe Bruinsma, sectorspecialist Agri & Industrie bij Ynbusiness: “Wij halen vraagstukken naar boven uit gesprekken met ondernemers, waar studenten en stagiaires mee aan de slag kunnen of op basis waarvan specifiek lesmateriaal ontwikkeld kan worden. Precies daarvoor is dit bondje bedoeld.”

Win-win voor onderwijs en bedrijfsleven Corrie benadrukt dat samenwerken om het samenwerken niet het doel is, maar dat

Vijf redenen om wél een stagiaire aan te nemen

1. Nieuwe kennis: stagiaires brengen verse kennis in, vaak vanuit school en inzicht vanuit verschillende bedrijven, wat de innovatie binnen een bedrijf kan stimuleren.

2. Talent verbinden: een stagiaire is zomaar je werknemer of manager van morgen. Daarin moet je investeren, vooral in deze tijd.

3. Frisse blik: stagiaires vormen een slijpsteen voor de geest. Zij durven kritische vragen te stellen. Mogelijk wijzen ze je op onderdelen die (te) vanzelfsprekend zijn. Stagiaires brengen nieuwe ideeën die de bedrijfsdoelen helpen bereiken.

4. Betaalbaarheid: het inzetten van stagiaires is een kosteneﬀectieve oplossing voor projecten en onderzoek dat anders veel geld kan kosten.

5. Snelle oplossingen: stagiaires kunnen snel en eﬀectief helpen bij vraagstukken en uitdagingen binnen het bedrijf.

"Vaak denken bedrijven dat ze geen tijd hebben voor stagiaires. Maar als je tijd vrijmaakt om in stagiaires te investeren, kun je eﬃciënter werken." zegt Tabe Bruinsma. Hij benadrukt dat stagiaires juist kunnen helpen om bedrijfsprocessen te verbeteren.

Studenten vliegen als AVG-Team het bedrijfsleven in

“We zetten in op langdurige inzet van onze mensen en zoeken verbinding met de jeugd.”

Gerlof Reijneker; Steinfort Glas

“Ik dacht, we zijn die aardappel aan het vermoorden.”

Folmer Andringa, FZ Organic

Missie: sterk en ondernemend MKB

De missie van Ynbusiness is ‘Een sterk en ondernemend MKB in de Friese regio’. Daar draagt zij aan bij door de ondernemer krachtig ondersteuning te bieden bij praktische vragen, strategische vraagstukken en urgente kwesties. Ook draagt zij bij door uitdagingen van en trends in het Friese MKB inzichtelijk maken. Zo helpt Ynbusiness haar partners (verbonden in het InnovatiePact Fryslân) om hun aanbod aan ondersteuning nauwer aan te sluiten en belemmeringen te agenderen. En als laatste door dingen in beweging zetten door te experimenteren, door het faciliteren van samenwerken en leren en een leidende rol in te nemen tussen partijen in het Noordelijk ecosysteem.

In dit magazine zijn deze drie activiteiten: ondersteuning, inzicht in en in beweging zetten, de revue gepasseerd. Drie (oud)leden van de stuurgroep van Ynbusiness blikken terug naar het ontstaan en vooruit naar de toekomst.

Friese kansen

Tijdens de editie 2015 van Friese Kansen ontstond het idee voor Ynbusiness. Wat bleek was dat we eigenlijk geen goed overzicht hadden van het MKB in

Friesland. Dit had tot gevolg dat wanneer er door de provincie subsidies werden verstrekt of er anderszins maatregelen werden genomen, het altijd moeilijk was om te beoordelen of deze eﬀectief waren en aansloten op de wensen van het MKB. Dit kwam met name doordat de Kamer van Koophandel zich steeds verder terugtrok uit haar initiërende en adviserende rol en Syntens weggevallen was.

Ondernemers konden nergens meer terecht voor eerstelijns advies. Daarnaast vonden wij het ook belangrijk om te weten hoe het bedrijfsleven er voor staat. We hebben gekozen om specialisten uit de markt te rekruteren, zowel sectorgewijs als themagericht. Doordat de aansturing en financiering volledig

zelfstandig is georganiseerd, ben je wendbaar en slagvaardig. Meer dan 9.000 gesprekken met ondernemers in de afgelopen jaren!! Dat is echt uniek. Ik heb dan ook grote waardering voor het team van Ynbusiness, dat met veel inzet ervoor heeft gezorgd dat Ynbusiness niet meer weg te denken is.

We gaan nu een nieuwe fase in. Met alles wat we de afgelopen jaren hebben verzameld en geleerd, ben ik ervan overtuigd dat Ynbusiness van blijvende waarde zal zijn voor Friesland!

Jorrit Volkers

Voorzitter Stichting FB Oranjewoud Voormalig lid Stuurgroep Ynbusiness

Blue Delta Strategie

Onder de noemer van de Blue Delta Strategie is er door de economische partners in Fryslân een duidelijke koers ingezet om hier de brede welvaart maximaal te versterken. Met een sterke balans tussen de economische uitdagingen, onze inwoners en de mooie omgeving is Fryslân de regio waar we samen bewust en ambitieus werken aan en investeren in een duurzame toekomst. Om dit te versterken hebben we het in Fryslân zo ingericht dat we kunnen komen tot een vitale en brede economie. Ynbusiness heeft daar al zeven jaar als succesvol ondernemersloket een prominente rol in gespeeld. Meer dan 3000 unieke MKBbedrijven vanuit alle sectoren zijn bezocht. Deze bedrijven beoordeelden de gesprekken met Ynbusiness boven de negen (!) oftewel, het voldoet ruimschoots aan de behoefte. In het proces van onbewust onbekwaam naar bewust bekwaam ondernemerschap zien wij als provincie de komende jaren dan ook nog steeds een belangrijke rol voor Ynbusiness weggelegd. Niet alleen richting de ondernemers in onze provincie, maar ook als meerwaarde binnen de één-overheid gedachte. De experts van Ynbusiness kunnen richting het MKB ook het verlengstuk zijn van de accountmanagers binnen de gemeenten. Door een sterke samenhang wordt de MKB’er maximaal geholpen en investeren we samen in een sterk vestigings- en leefklimaat van Fryslân. Niet voor een lineaire groei maar voor een gezond, schoon en gelukkig Fryslân.

Ynbusiness foarút

Vooruit, maar niet zonder terug te kijken. De stappen die Ynbusiness in de afgelopen jaren heeft gemaakt om MKB bedrijven en ondernemers beter te begrijpen door stevige bedrijfsanalyses, maken nu juist dat mogelijk. Door die ondernemende aanpak en praktisch toegevoegde waarde te bieden aan ondernemers, heeft Ynbusiness zich een positie verworven die meer waarde toevoegt aan het economisch speelveld dan alleen inzichten ophalen.

Alleen wanneer je de ondernemer wilt begrijpen zul je kunnen horen wat er wordt gezegd. Hierin is het team de afgelopen jaren goed geslaagd. Een stap die vanuit traditionele overheids kanalen veel moeilijker kan worden gemaakt; daarvoor zijn verschillen van achtergronden vaak ook te groot. Nu er een basis ligt, is het belangrijk partijen blijvend te verbinden. Zet ego’s en eigen belangen wat vaker opzij en we zullen zien dat er zelfs nóg veel meer mogelijk is!

Naast dergelijke basis vraagstukken betekent een in hoog tempo veranderende wereld dat business modellen steeds vaker moeten worden aangescherpt door rekening te houden met technologische ontwikkelingen en veranderende klantvragen. Kijken we naar de interne organisatie, zal de rol van werk voor werknemers blijvend veranderen, het aantrekken en aantrekkelijker maken van werk of werkomgeving zal hierop onvoldoende eﬀect hebben. We zullen werk, opbrengsten uit werk blijvend anders gaan beschouwen.

In deze onderwerpen ligt een duidelijke noodzaak voor sturing. Ynbusiness kan de ondernemer hierin krachtig blijven ondersteunen.

Friso Douwstra

Gedeputeerde Provincie Fryslân

lid Stuurgroep Ynbusiness

Naast data zijn voor mij de inzichten die een ondernemer in de eigen performance en goede cijfermatige analyses heeft essentieel. We gaan vaak voorbij aan het simpele feit dat veel ondernemers dat onvoldoende goed in kaart hebben, laat staan begrijpen. In dit simpele feit ligt nog een enorme kans om ondernemingen aan de basis een veel sterker fundament te geven, waarop een gezonde toekomst kan worden gebouwd.

Governance

Ynbusiness is in2017 gestart op initiatief van het Innovatie Pact Fryslân (IPF). Juridisch maakt Ynbusiness onderdeel uit van het IPF, maar is qua nanciering en inhoudelijke aansturing geheel zelfstandig. Stichting FB Oranjewoud en de Provincie Fryslân zijn de nanciers van Ynbusiness en hebben zitting in de Stuurgroep. De Stuurgroep geeft de koers aan, houdt toezicht op de voortgang en treedt op als opdrachtgever en sparringspartner van de Programmamanager.

René de Heij

CEO TakeAware lid Stuurgroep Ynbusiness

De Stuurgroep is als volgt samengesteld:

Robert van de Leur voorzitter

Hans Paul van der Snee secretaris namens Innovatiepact Fryslân

Friso Douwstra stuurgroeplid namens de Provincie Fryslân

René de Heij stuurgroeplid namens FB Oranjewoud

In de afgelopen 7 jaar is de stuurgroep één keer van samenstelling gewijzigd. Eind 2021 heeft Friso Douwstra de plek van Sander de Rouwe ingenomen en tegelijkertijd nam René de Heij het stokje over van Jorrit Volkers.

Sparren met een gelijkgestemde

Neem contact op via 058 760 0500 of info@ynbusiness.nl

Steun én een duwtje in de rug: een goed gesprek kost tijd, geen geld. Ga kosteloos in gesprek met Ynbusiness

Stof tot nadenken: we zijn jouwsparringpartner en geven je een route, plan, idee of overzicht van oplossings- mogelijkheden die je nog niet had

Man en paard noemen: we zijn een kritische spiegel voor jou als ondernemer en jouw bedrijf

Sterk netwerk binnen handbereik: met één telefoontje introduceren wij jou direct bij diegene in het Noordelijk netwerk waar jij moet zijn.