Ondernemend Noordoost Fryslân maart 2017 by OF BV

Ondernemend

NOORDOOST FRYSLÂN MAART 2017 NUMMER 21

Geslaagde tweede editie RTV NOF Sport- & Ondernemersprijs n TYTSJERKSTERADIEL “ We moeten de marketing wel een goed vervolg geven” n ACHTKARSPELEN MOA werkt n DONGERADEEL Van tekentafel tot support, Vliegend.nl heeft het allemaal in huis n DANTUMADIEL Boer in balans

n KOLLUMERLAND c.a. Van Munnekezijl tot Afrika n FERWERDERADIEL 'Op het platteland heb je elkaar nodig’ n ALGEMEEN ‘Wij koppelen daadkracht en ervaring aan noordelijke nuchterheid’ n REGIONIEUWS Aanbevelingen uit Noordoost Fryslân voor het nieuwe kabinet

22| |INHOUD ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS

4 “Mooie kans om jezelf te laten zien” 8 Aanbevelingen uit Noordoost Fryslân voor het

nieuwe kabinet 10 Werkgelegenheid in Noordoost Fryslân 11 Ondernemers bouwen installatiebranche werken samen aan gezonde en toekomstbestendige sector 13 Ambtelijke fusie DDFK-gemeenten een feit 13 Nieuwe naam voor nieuwe gemeente

14 Startersavonden voor beginnende ondernemers 14 Inspiratiekaart Bûtenfjild 15 Vereniging Noardlike Fryske Wâlden: ruimte voor zonnepanelen en kleine windmolens

15 Drie miljoen luisteraars horen campagne 16 Toeristisch magazine Noordoost Friesland 16 Meer versterking bij het ANNO team 16 Ondernemers Alde Feanen stropen mouwen op 17 Biobased Economy

TYTSJERKSTERADIEL

18 20 23 23 23

24 MOA werkt\ 26 Volop bouwactiviteit in Buitenpost 26 Order van 70 miljoen voor Barkmeijer Stroobos 27 Uitbreiding Kruidhof van start 27 Interim-directie neemt VDM Drogeham over

“We moeten de marketing wel een goed vervolg geven” Tytsjerksteradiel zet volgende stap naar circulaire economie Jeroen Gebben geïnstalleerd als burgemeester van Tytsjerksteradiel Tytsjerksteradiel komt met ‘Meiïnoar Meidwaan-vignet’ Frisian Ports

ACHTKARSPELEN

27 Laatste bedrijfskavel verkocht in Surhuisterveen 29 College Achtkarspelen bezoekt Friesland Campina

29 Europrovyl verruilt Augustinusga voor Leeuwarden 29 Saai of kans?

DONGERADEEL

30 Van tekentafel tot support, Vliegend.nl heeft het allemaal in huis 32 Bijlstra Installaties gooit het roer om 34 Herontwikkeling Houtkolk 'boppeslag' voor Dokkum

KOLLUMERLAND c.a.

36 38 39 41 41

Van Munnekezijl tot Afrika Masterplan Kollumeroord Ondernemersvereniging Kollumerzwaag Aanpak wegen Samen de schouders eronder

DANTUMADIEL

42 Boer in balans 44 Te koop: Bedrijfskavels en Woon-werkkavels

in De Westereen 45 Bedrijfsbezoeken B&W Dantumadiel

45 Damstra Installatietechniek erkend Tesla Powerwall installateur

47 Kom 10 en 11 juni naar het Bûtenfjildwykein! 47 Fryske sûkerbôle

FERWERDERADIEL

48 ‘ Op het platteland heb je elkaar nodig’ 50 Noordoost aan het Wad 53 Een veelzijdig project voor mens en natuur

W W W. AC H T K A R S P E L E N . N L

W W W. DA N T U M A D I E L . E U

W W W. D O N G E R A D E E L . N L

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN | 33 ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN VOORWOORD

Ondernemend

NOORDOOST FRYSLÂN MAART 2017 NUMMER 21

Voorwoord “Helemaal uit Fryslân…” Geslaagde tweede editie RTV NOF Sport- & Ondernemersprijs

Als je eens naar de landelijke radio luistert of televisie kijkt dan is er telkens weer een terugkerend onderwerp wat mij mateloos stoort. Wanneer zich dan een gast uit Fryslân aandient dan wordt hij of zij steevast geïntroduceerd met: “De heer (..) helemaal uit het verre hoge noorden, helemaal uit Fryslân…”. Het klinkt alsof de beste man net terug is van een poolexpeditie. Hoezo vér weg? Het is maar hoe je het bekijkt en wat je liever hebt. Wanneer je iedere dag in de Randstad twee uren in de file moet staan om je werk in Utrecht te kunnen bereiken, dan had je tegen die tijd ook makkelijk hier kunnen zijn… Het heeft alles te maken met het imago. Fryslân lijkt ver weg. Recentelijk werd een bijeenkomst gehouden over Noordoost Fryslân als ‘proeftuin’. In juni 2016 is Noordoost Fryslân, naast Metropoolregio Amsterdam, Zeeland, de Drechtsteden en de regio’s Eindhoven en Zwolle gekozen als proeftuin ‘Maak Verschil’. Deze regio’s kennen allemaal een eigen samenwerkingsverband. Het Rijk wil door middel van deze proeftuinen inzicht krijgen hoe regionale samenwerking kan bijdragen aan economische groei. De uitkomsten hiervan worden weer gebruikt als adviezen voor het volgende kabinet. Samen met ondernemers, de Fryske Akademy, Public Result, het ministerie van BZK, de VNG en IPO werd onze proeftuin uitgewerkt en ingevuld. Dat is allemaal prachtig, samen kijken hoe je je als regio nog beter kan profileren. Maar met een paar ton van het Rijk zijn we er niet. De overheid moet onze regio, Noordoost Fryslân en de Waddenregio (Werelderfgoed notabene) veel beter stimuleren. We hebben te maken met bevolkingskrimp. Scholen sluiten de deuren en voorzieningen trekken uit de dorpen. Oud-wethouder van de gemeente Leeuwarden Thea Koster, luidde recentelijk al de noodklok in de LC. Allemaal negatieve ontwikkelingen die het woon-en werkklimaat hier bedreigen. In de jaren ’70 van de vorige eeuw voerde de overheid een actief spreidingsbeleid uit. Centrale overheidsdiensten werden verspreid over Nederland. Het CBS ging naar Heerlen, het toenmalige staatsbedrijf PTT ging naar Groningen. Het bracht ook voor die vergeten regio’s werkgelegenheid en de bevolkingsgroei kwam op gang. De leefbaarheid herstelde zich. De laatste jaren is de centraliseringsdrang erg doorgeslagen. Alles moet centraal, vanuit een locatie het liefst ook nog ergens in de Randstad. Beste overheid, vergeet u Noordoost Fryslân en de Waddenregio ook vooral niet? Want er zal meer moeten gebeuren in de krimpgebieden…. veel meer. Eigenlijk is het van de gekke, de Waddenzee is werelderfgoed en vorig jaar verkozen tot mooiste natuurgebied, beter dus dan de Veluwe of de Gelderse vallei, waar het zeker goed wonen is, maar in ons gebied vermindert de bevolking. Dat klopt toch eigenlijk niet! In de jaren ‘60 en ‘70 van de vorige eeuw kregen bedrijven subsidies als ze zich in ons Fryslân vestigden. Daarnaast zou je ook kunnen denken bij vestiging aan positieve fiscale maatregelen, bijvoorbeeld tijdelijk de eerste jaren vermindering van vennootschapsbelasting en voor de werknemers die meeverhuizen naar het noorden, premies bij het aanschaffen van een eigen woning op een in het noorden normale maar in de

■ TYTSJERKSTERADIEL “ We moeten de marketing wel een goed vervolg geven” ■ ACHTKARSPELEN MOA werkt ■ DONGERADEEL Van tekentafel tot support, Vliegend.nl heeft het allemaal in huis ■ DANTUMADIEL Boer in balans

■ KOLLUMERLAND c.a. Van Munnekezijl tot Afrika ■ FERWERDERADIEL 'Op het platteland heb je elkaar nodig’ ■ ALGEMEEN ‘Wij koppelen daadkracht en ervaring aan noordelijke nuchterheid’ ■ REGIONIEUWS Aanbevelingen uit Noordoost Fryslân voor het nieuwe kabinet

NOF 0117.indd 1

21-03-17 09:19

Colofon

Uitgeverij OF BV i.s.m. gemeenten in Noordoost Fryslân Bladmanagement OF BV Gert de Lange Tel. 06-10556784 Advertentie-exploitatie en administratie OF BV Tussendiepen 21, 9206 AA Drachten Tel. 0512-366326 Contactpersonen: Mirjam Brouwer Loeschinda Boersma Jos Miedema, 06-15262182 Contactpersoon: Sylvia Bosma Agenda Netwerk Noordoost (ANNO) Redactie Narvic Media & Communicatie Menno Bakker (hoofdredactie) Fotografie Ed Klijnman Fotografie Dongeradeel: Marit Anker Fotografie Kollumerland: Sake Beerstra Fotografie Achtkarspelen en regio: Binne-Louw Katsma Vormgeving VDS Crossmedia, Emmen Druk Drukkerij van der Eems

randstad absoluut luxe eigen kavel grond. Misschien moeten we deze mogelijkheden als krimpgebieden maar eens hard bij de nieuwe regering na de verkiezingen op tafel leggen. Want ons gebied is te mooi en te aantrekkelijk om alleen maar te dienen als een leegloopgebied met alle nare gevolgen van dien.

Mr. Wil van den Berg

aansprakelijkheid voor de schade, van welke aard

Burgemeester van Ferwerderadiel

dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

W W W. F E R W E R D E R A D I E L . N L

W W W. KO L LU M E R L A N D. N L

W W W . T- D I E L . N L

4 | REGIONIEUWS ALGEMEEN ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN

De genomineerden voor de RTV NOF Sport- & Ondernemersprijs 2016 beleefden op vrijdag 20 januari een spannende avond bij de finale in ‘Old Dutch’ in De Westereen. De zakelijke helft van de competitie, die live te zien was op RTV NOF en RTV Kanaal30, bestond uit drie categorieën. Haitsma Beton (Kootstertille) werd ‘Onderneming van het jaar’. Martin Sinia, eigenaar van BKS Elementen (Dokkum), pakte de titel ‘Ondernemer van het jaar’. ‘Starter van het jaar’ werd Gasterij Manjefiek (Kollum). De redactie ging met de winnaars en juryleden Frans van Wieren (ondernemersfederatie ONOF) en Jelle Boerema (wethouder Kollumerland) om tafel voor een terugblik.

GESLAAGDE TWEEDE EDITIE RTV NOF SPORT- & ONDERNEMERSPRIJS

“Mooie kans om jezelf te laten zien” Hoe was de RTV NOF Sport- & Ondernemersprijs

stemmen een nominatie klaar. Er was dit jaar voor

dit jaar opgezet?

het eerst ook een cultuurprijs.”

Jelle Boerema: “De competitie is sinds 2015 een

Frans van Wieren: “Daarna was er een stemronde,

initiatief van de lokale omroep RTV NOF en Twenty

waarbij de inwoners tot begin januari hun voorkeur

Four Webvertising om succesvolle sporters en on-

konden aangeven via de krant, de website van RTV

dernemers in de spotlights te zetten. Ditmaal deden

NOF en hun magazine. Er is flink gestemd, in totaal

alle zes Noordoost-Friese gemeenten mee: Achtkar-

meer dan twaalfduizend keer.”

spelen, Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel,

Boerema: “Het publieksoordeel telde voor de helft

Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel. De inwoners

mee. Daarnaast heeft een jury de genomineerden

konden eind vorig jaar naast sporters ook bedrijven

onder de loep genomen. Hierin zaten naast ikzelf en

en ondernemers aandragen voor drie categorieën.

Frans ook Sytze Hellema (notaris bij Hellema Notaris

In elke categorie lag voor de top-drie met de meeste

in Dokkum), Melle Dotinga (accountmanager bij

ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN REGIONIEUWS ALGEMEEN || 5

Frans van Wieren Functie

Jelle Boerema: “Noordoost Fryslân is een regio waar veel kansen liggen. Zeker op economisch gebied.

Penningmeester ONOF, accountant

Daarom trekt de gemeente graag op met ondernemers. Zo zitten Achtkarspelen, Dantumadiel, Donge-

Van Wieren & Vellinga Adviseurs en

radeel, Ferwerderadiel, Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel samen met onder andere Provincie Fryslân,

Accountants

ONOF en het regionale MBK in de Themagroep Economie. We komen gemiddeld vijf keer per jaar bijeen

Geboortedatum

om te kijken naar onderwerpen als glasvezel, Dokkum en Kollum als watersportplaatsen, regionale afspra-

13 februari 1967

ken over bedrijventerreinen, het inkoop- en aanbestedingsbeleid en de detailhandelsvisie voor de regio.”

Geboorteplaats Feanwâlden Woonplaats

Rabobank Noordoost-Friesland) en Herman de Hoop

een hele groep mensen. Zij hebben een mooi item

Feanwâlden

(voorzitter van RTV NOF). Wij hebben gezamenlijk

over ons gemaakt. Hierin konden we goed laten zien

Hobby’s

elk genomineerd bedrijf bezocht. Ze zijn uitvoerig

wat we doen. Onze klanten zitten bijvoorbeeld door

Muziek, vissen, boek lezen

door ons bekeken en we hebben met medewerkers

het hele land; hoewel veel mensen in de regio onze

Lijfspreuk

gesproken.”

naam kennen, weet niet iedereen dat.”

Door meer samen te werken kom

Van Wieren: “Er is op een aantal punten gelet, zoals

je met elkaar verder

duurzaamheid, betrokkenheid bij de regio, innovati-

Dan komt de bekendmaking van de winnaars op

viteit en ambitie. De juryleden hebben daar onafhan-

20 januari. Hoe kijken jullie terug op de climax?

kelijk van elkaar punten voor gegeven.”

Van Wieren: “Het was een mooie avond. De zaal zat

Boerema: “Wat overigens niet meeviel omdat de

helemaal vol. Een fijne ambiance, mede door de

genomineerden heel verschillend waren. Het was

sporters in de zaal; die zorgen altijd voor een gezel-

ook lastig omdat het allemaal mooie bedrijven zijn;

lige sfeer. Het was vorig jaar dan ook een goede zet

Jelle Boerema

stuk voor stuk fantastische ambassadeurs voor het

om er een gecombineerde verkiezing van te maken,

Functie

ondernemen in Noordoost-Fryslân.”

met sporters en ondernemers.”

Wethouder Kollumerland c.a. (onder

Sinia: “Wat ik vooral mooi vond, is dat je het met je

andere financiën, recreatie, lokale

De nominaties, hoe werden die bekend ge-

collega’s beleeft. Wij hadden voor de bekendmaking

omroepen, openbare werken)

maakt?

een touringcar gehuurd. Voor ons begon het feestje

Geboorteplaats

Martin Sinia (BKS Elementen): “Wij kregen eind

al voor de deur.”

Munnekezijl

november een telefoontje. Ik was zeer verrast en

Adél Basta: “De uitreiking was natuurlijk best span-

Woonplaats

had het eerst niet door. Maar prachtig natuurlijk dat

nend. Maar aan de andere kant gunden we ook

Burum

zoveel mensen je hebben voorgedragen. Ik heb nog

onze tegenstanders de prijs. De avond vloog voorbij.

Hobby’s

steeds geen idee wie dat allemaal zijn geweest.”

Toen ik thuis in de stoel ging zitten, begon het pas

Sport

Wim Comello (Haitsma Beton): “Uiteraard waren we

allemaal tot mij door te dringen.”

Lijfspreuk

zeer vereerd. Ik zag het gelijk als een mooie kans om

Andrea Basta: “De felicitaties stroomden na de uitrei-

Noordoost Fryslân van krimpregio

onszelf te laten zien.”

king binnen. De mailbox zat vol en ook via de social

naar kansenregio!

Adél Basta (Gasterij Manjefiek): “We moesten er eerst over nadenken, want we hadden het vermoeden dat de toestroom van de klanten nog meer zou toene-

Frans van Wieren: “De ONOF (Ondernemers

men. We zaten constant vol en wilden liever geen

Federatie Noordoost Fryslân) is een federatie

‘nee’ verkopen.”

van regionale en lokale ondernemersverenigin-

Andrea Basta (Gasterij Manjefiek): “We hebben er een

gen in de regio. Bij ons zijn vijftien verenigingen

Wim Comello

weekend over nagedacht en de nominatie toch aan-

en ongeveer twaalfhonderd bedrijven verte-

Functie

vaard. Er hadden zoveel mensen ons voorgedragen;

genwoordigd. De ONOF wil een dynamisch en

Directeur Haitsma Beton

wij wilden hen niet teleurstellen.”

economisch duurzaam ondernemersklimaat in

Geboortedatum

Adél Basta: “Prompt stond er een filmploeg voor

Noordoost Fryslân bevorderen en ondersteu-

17 januari 1964

de deur. Tijdens het bezoek van de jury werden er

nen. Daarom hechten we veel waarde aan een

Geboorteplaats

namelijk ook opnamen gemaakt door RTV NOF.”

goede samenwerking tussen ondernemers en

Opsterland

Sinia: “Ze kwamen met twee camera’s, licht, geluid;

de overheid.”

Woonplaats Suwâld

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

drive

We trekken graag een sprintje om aan uw wensen te voldoen. Uw drukwerk regelen wij vol kracht en overgave. Wij gaan ervoor en hebben er plezier in. Dat is onze kracht. Enthousiasme voedt ons bloed. Van begin tot eind werkt ons team van bevlogen, betrokken toppers aan uw product. Het eindresultaat telt, maar ook de weg ernaar toe. Prestatie vloeit voort uit passie, gedrevenheid en betrokkenheid. Wij denken graag met u mee, want samen komen we verder. Welkom bij Van der Eems.

VANDEREEMS.NL EASTEREIN / HEERENVEEN

Nieuwbouw Verbouw/aanbouw Restauratie

Onderhoud Bouwbegeleiding Renovatie

www.janhooghiemster.nl Boerfinne 12 n T 058 - 256 10 71 9064 DG Aldtsjerk n E info@janhooghiemster.nl

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS | 7

Adél en Andrea Basta: “Sinds oktober 2014 zijn we

mijn werk vaak in de wij-vorm spreek. Dat klopt, want

gevestigd op een prachtige, vierhonderd jaar

ik vind dat we het met z’n allen doen. Maar volgens

oude locatie, aan de Voorstraat in Kollum. De

de jury hoef ik niet zo bescheiden te zijn.”

opzet van Gasterij Manjefiek is uniek. Van 11.30 tot 16.00 uur zijn we een brasserie, daarna een

Wat heeft de Ondernemersprijs jullie opgeleverd?

mediterraans restaurant met pizza’s, Italiaanse

Comello: “Veel felicitaties, onder andere van klanten

Martin Sinia

specialiteiten, plates, gerechten van de grill en,

en leveranciers. De prijs levert ons niet snel nieuwe

Bedrijf

onze specialiteit, ambachtelijk bereide döner

klanten op, omdat onze afzetmarkt vooral in andere

Directeur/eigenaar BKS Elementen

kebab en shoarma. Onze grootste kracht zit in

gebieden zit dan de deelnemende gemeenten. De

Geboorteplaats

de producten. Alles bij Manjefiek wordt vers

winst is vooral dat je jezelf hebt kunnen laten zien.

Dokkum

bereid.”

In ons geval naar onze medewerkers en leveranciers.

Woonplaats

En de mensen in Kootstertille; dagelijks rijden onze

Dokkum

vrachtwagens door het dorp, dat is niet altijd even

Hobby’s

media kregen we veel reacties. Hetzelfde gebeurde

prettig voor de inwoners. Laten zien wie we zijn,

Tennissen, voetbalvereniging,

toen de nominaties bekend werden gemaakt. Zo is

draagt bij aan een positief beeld over ons bedrijf.

live-concerten en auto’s

een bericht erover op onze eigen Facebook-pagina

Verder was het een gezellige avond met collega’s. En

Lijfspreuk

meer dan 20.000 keer bekeken.”

ik vond het leuk om op de uitreiking allerlei andere

Leef vandaag!

ondernemers te ontmoeten.” Jullie hebben een juryrapport gekregen. Wat

Adél Basta: “We krijgen nu, weken later, nog steeds

stond daar in?

felicitaties. Maar wij zaten al vaak vol, dus het is lastig

Comello: “Het was vooral een scorelijst. Wij hadden

te peilen of het drukker is geworden na de prijs.”

op elk punt ‘goed’ als beoordeling. Verder stond er

Sinia: “Ook bij ons veel felicitaties, onder andere van

een korte aanbeveling in. In ons geval konden we

de gemeente. Dat waardeer ik zeer. Ik moet ook

Adél Basta

meer gebruik maken van Facebook en andere social

zeggen dat de samenwerking tussen ondernemers

Functie

media. Ik ben het daar niet mee eens; daar vinden wij

en gemeenten de afgelopen tien jaar een stuk is ver-

Eigenaar Gasterij Manjefiek

onze klanten niet.”

beterd. Er wordt meer meegedacht met de onder-

Geboortedatum

Adél Basta: “De jury vond dat wij meer reclame

nemer. Ik hecht veel waarde aan de RTV NOF Sport &

14 maart 1967

kunnen maken. Maar zogezegd, er kunnen niet veel

Ondernemersprijs. Want je kunt jezelf wel spiegelen

Geboorteplaats

meer klanten bij in onze zaak. Daarom zullen we

met anderen en tegen jezelf zeggen dat het goed

Assuit (Egypte)

geen extra reclame maken.”

gaat, maar dit is wel een oordeel van het publiek en

Woonplaats

Andrea Basta: “Wat voor ons meer telt, zijn goede

er kijkt een onafhankelijke jury naar je bedrijf. Het is

Kollum

mond-tot-mondreclame en positieve recensies op

voor mij een bevestiging dat wij op de goede weg

Hobby’s

de toonaangevende horecavergelijkingssites.”

zijn. Zeg ik weer ‘wij’ hè? Haha!”

Koken, voetbal spelen/kijken, met

Sinia: “Het viel de jury op dat ik met betrekking tot

vrienden activiteiten ondernemen

Martin Sinia: “Wij leveren houten prefab elemen-

Andrea Basta

Wim Comello: “Haitsma Beton is in 1905 door Jur-

ten voor de woningen utiliteitsbouw door ge-

Functie

jen Haitsma opgericht. Sindsdien zijn onze acti-

heel Nederland. In 2006 begon BKS Elementen

Eigenaar Gasterij Manjefiek

viteiten enorm gegroeid. Inmiddels hebben wij

in een loods in Ternaard met een timmerman.

Geboortedatum

ons gespecialiseerd in het optimaal ontwerpen

Nu werken er 26 man. De recessiejaren waren

28 juli 1967

en produceren van prefab betonnen elemen-

niet makkelijk, mede door faillissementen bij

Geboorteplaats

ten, barriers en heipalen. Wij leveren maatwerk,

opdrachtgevers. Maar tegen de stroom in koch-

Leeuwarden

waaronder grote en zware elementen die een

ten we in 2013 wel een nieuw bedrijfspand in

Woonplaats

afwijkende vorm hebben. Onze producten

Dokkum, dat we volledig hebben gerenoveerd.

Kollum

worden toegepast voor bruggen, viaducten,

Uiteindelijk zijn we goed uit de recessie geko-

Hobby’s

stadions, parkeergarages, gebouwen en wegen.

men, mede dankzij onze flexibiliteit en aandacht

Zingen, shoppen, met vrienden (en

Geen uitdaging is ons te groot.”

voor duurzaamheid en kwaliteit.”

gezin) activiteiten ondernemen

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

8 ||REGIONIEUWS ALGEMEEN GEMEENTEONDERNEMEND ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN FRYSLÂN

STERKERE ECONOMIE DOOR REGIODEAL MET RIJK EN PROVINCIE

Aanbevelingen uit Noordoost Fryslân voor het nieuwe kabinet 'Noordoost Fryslan heeft de ambitie om het BRP met 400 miljoen euro per jaar in 2025 te laten stijgen door in te zetten op innovatie en ondernemerschap, een leven lang leren en partnerschap. In het bijzonder voor de stuwende sectoren agrifood en de maakindustrie (bouw en metaal). Om dit te bereiken, wil de regio een Regiodeal met het Rijk en de provincie sluiten.' Dat zijn een paar van de aanbevelingen die bestuurders uit Noordoost Fryslân op 27 maart in Den Haag in het kader van de proeftuin Maak Verschil aanboden aan het nieuwe kabinet.

Het afgelopen half jaar was Noordoost Fryslân, naast

over nagedacht. Sinds 2012 is er de samenwerkings-

Metropoolregio Amsterdam, Zeeland, de Drecht-

agenda Netwerk Noordoost waarin overheden, on-

steden en de regio’s Eindhoven en Zwolle proef-

dernemers, onderwijsinstellingen en maatschappe-

tuin voor het nieuwe kabinet. Deze regio’s kennen

lijke partners samenwerken aan de leefbaarheid van

allemaal een eigen samenwerkingsverband. Het Rijk

Noordoost Fryslân. Nadrukkelijk werd gesteld dat er

wil door middel van deze proeftuinen inzicht krijgen

geen nieuw onderzoeksrapport moest komen, maar

hoe regionale samenwerking kan bijdragen aan

een concreet uitvoeringsprogramma. Vijftien regio’s

economische groei. De uitkomsten hiervan worden

hadden zich aangemeld als proeftuin. Allemaal

gebruikt als adviezen voor het nieuwe kabinet.

moesten zij pitchen voor een kritische jury. Op basis van een goede boodschap werd Noordoost Fryslân

Geen nieuw onderzoeksrapport

geselecteerd als één van de zes proeftuinen.

Toen medio vorig jaar door het Rijk de oproep aan regionale samenwerkingsverbanden werd gedaan

Wat bindt ons?

om mee te doen als proeftuin, werd hier niet lang

Samen met ondernemers, onderwijs, de Fryske

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN GEMEENTE || 9

Akademy, Public Result, de provincie, het ministerie

weinig agglomeratievoordelen en kennisinstituten

van BZK, de VNG en IPO is deze proeftuin uitgewerkt

en de economie verschuift naar de A7 zone (Joure

en ingevuld. Om aan de slag te kunnen met het eco-

– Groningen). De bedrijvigheid In Noordoost Fryslân

nomisch profiel is het goed om eerst te weten wat

is overwegend MKB en de industrie is de grootste

inwoners en bedrijven hier bindt. Zo zijn er verschil-

werkgever.

lende bijeenkomsten geweest met dit thema. Ruim 150 mensen waren op 15 november in De Dikke

En nu?

Draai in Surhuisterveen aanwezig waar prof. dr. Pieter

Op basis van de vele interviews en gesprekken willen

Tordoir een presentatie gaf over netwerkvorming,

we inzetten op de ontwikkeling van de regionale

innovatie en de economie in onze regio. Tijdens een

economie door de aansluiting onderwijs-arbeids-

werkbijeenkomst op 29 november in Burgum praat-

markt (een leven lang leren) en innovatie en cluster-

ten 50 ondernemers en mensen vanuit het onderwijs

vorming in met name de sectoren bouw en metaal.

actief mee over het economisch toekomstprofiel

Om dit te bereiken, krijgt een organisatie zoals het

van de regio. De Fryske Akademy heeft daarnaast 50

Kennis- en Innovatiehuis (KEI) in Buitenpost een be-

diepte-interviews onder ondernemers afgenomen

langrijke rol om MKB-ondernemers te ondersteunen

en verwerkt in een rapport en er zijn vervolgses-

met onder andere een ‘kennismakelaar’. Daarnaast

sies geweest met kleine groepen ondernemers om

moeten creatieve oplossingen worden gevonden

verdiepingsslagen te maken.

voor de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt, zoals het vormen van strategische allianties met uitzendbu-

Het DNA van de regio

reaus en onderwijsinstellingen om pools te vormen

Noordoost Fryslân is een sterke regio met een

voor opleiden en uitwisseling. Een goede ‘hardware’

actieve en betrokken mienskip, een regio met een

in de regio is een randvoorwaarde. Dit betekent dat

makers- en doenersmentaliteit, een wijdvertakte net-

de voorzieningen op orde moeten zijn, de (digitale)

werkorganisatie, prettig woon- en leefklimaat, een

bereikbaarheid goed is en er een goed woon- en

voortrekkersrol binnen de provincie en daarbuiten

werkklimaat is. Om deze ambities waar te kunnen

en is vorig jaar officieel krimpregio geworden. Maar

maken, is de regiodeal met het Rijk en de provin-

de regio is ook kwetsbaar: we hebben te maken met

cie noodzakelijk. De komende maanden wordt dit

een werkloosheid die hoger is dan het Nederlands

verder uitgewerkt en de verwachting is dat er in juni

gemiddelde en achterblijvende groei van het aantal

een breed gedragen Noordoost Friese regiodeal met

bedrijven. Door de perifere ligging hebben we

het Rijk en de provincie gesloten kan worden.

Bijeenkomst op 29 november 2016 met onderwijs en ondernemers in De Pleats.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

10 ||REGIONIEUWS GEMEENTE GEMEENTEONDERNEMEND ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN FRYSLÂN

Werkgelegenheid in Noordoost Fryslân Het aantal banen in Noordoost Fryslân is het afgelopen jaar met 386 toegenomen, goed voor een groei van 1,0%. Dit brengt het totaal aantal banen in de regio op 39.119. In 2011 was er voor het laatst sprake van een banengroei. In de jaren 20122015 is het aantal banen afgenomen. In 2015 was er nog sprake van een krimp van 1,1%. In 2016 is ook in geheel Fryslân sprake van banengroei. Er kwamen 2.396 banen bij. Dit brengt het totaal aantal banen in Fryslân op 284.904. De groei in Noordoost Fryslân komt vooral voor rekening van het aantal ‘grote banen’ (banen van minimaal 15 uur). Het afgelopen jaar zijn er 557 nieuwe banen bij gekomen en dat brengt het totaal op 30.635. Het aantal ‘kleine banen’ is (minder dan 15 uur) is gedaald met 146 en komt uit op 7.483. Hieronder een overzicht van de ontwikkeling van de werkgelegenheid per sector. Het afgelopen jaar is de werkgelegenheid het sterkst gegroeid in de industrie, de bouwnijverheid en vervoer, opslag en communicatie. In de zorg gingen maar liefst 201 banen verloren. Sectoren

2006

2015

2016

Groei

Landbouw/visserij

3892

2919

2965

Industrie/delfstoffenwinning

6145

5605

5915

310

Nutsbedrijven

275

-10

Bouwnijverheid

4160

3790

3901

111

Handel en reparatie

6876

7168

7145

-23

Vervoer, opslag en communicatie

2318

1953

2033

Horeca

1449

1412

1455

Financiële instellingen

736

557

548

-9

Zakelijke dienstverlening

2821

3509

3459

-50

Openbaar bestuur en overheid

1354

1294

1301

Onderwijs

2883

2557

2598

Gezondheids- en welzijnszorg

6346

6211

6010

-201

Overige dienstverlening

1389

1678

1719

Totaal Noordoost Fryslân

40644

38733

39119

386

De werkgelegenheidscijfers kunt u, ook per gemeente, raadplegen in de databank: www.fryslan.databank.nl en is te vinden onder het thema ‘economie’.

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN GEMEENTE | 11

Ondernemers bouwen installatiebranche werken samen aan gezonde en toekomstbestendige sector Op 27 januari jl., was in het Kennis- en Innovatiehuis Noordoost Fryslân in Buitenpost de vervolgbijeenkomst van het Innovatiecluster Bouw Noordoost Fryslân. Dit cluster moet de onderlinge samenwerking tussen bouwgerelateerde bedrijven uit de regio bevorderen, wat weer moet leiden tot product-, procesen marktinnovatie voor de toekomst. Door in een krimpregio gezamenlijk kansen te benutten en bedreigingen aan te pakken, kan een sterke en duurzame bouwsector ontstaan.

vertelde hij vanuit zijn expertise wat een cluster succesvol maakt. Veelbelovende start Innovatiecluster Bouw Na de inspirerende presentaties van de gastsprekers kwam er in de zaal een levendige discussie op gang. Deze discussie leverde mooie ideeën en waardevolle informatie op waarmee stappen kunnen worden gezet. In navolging van deze vervolgbijeenkomst wordt er door het Kennis- en Innovatiehuis Noordoost Fryslân een projectteam samengesteld. Aan de hand van alle verkregen informatie wordt er een plan van aanpak opgesteld dat vervolgens aan de ondernemers wordt gepresenteerd. De vervolgbijeenkomst was dankzij de opkomst van enthousiaste en bevlogen ondernemers een succes. De start van het Innovatiecluster Bouw is dan ook veelbelovend. Van krimpregio naar kansregio Het initiatief en de opzet van het Innovatie-

Personeel, ICT en duurzaamheid

overheid en onderwijs van cruciaal belang.

cluster Bouw is in handen van het Ken-

Tijdens deze tweede bijeenkomst zijn de

Gastspreker Willem Wouda, directeur van

nis- en Innovatiehuis Noordoost Fryslân,

uitkomsten van de individuele interviews

Stichting Roobol, ging tijdens de bijeenkomst

in samenwerking met de zes Noordoost

en de rondetafelgesprekken met vertegen-

in op het project ‘Bouwen aan ambitie’. Dit

Friese gemeenten, de provincie Fryslân en

woordigers vanuit de ondernemerswereld,

project heeft als doel basisschoolleerlin-

gerelateerde branche- en kennisinstellingen.

onderwijs en overheid besproken. Naar voren

gen kennis te laten maken met technische

De inzet is om in Noordoost Friesland van

is gekomen dat ondernemers vooral op het

beroepen. Willem Wouda benadrukte tijdens

een krimpregio naar een kansregio te gaan

gebied van personeel, ICT-toepassingen en

de presentatie het belang van samenwerking

en daarbij onder andere in te zetten op de

duurzaamheid kansen en uitdagingen zien

tussen (bouwgerelateerde) ondernemers,

bouwsector, één van de sterkste motoren

waarbij onderlinge samenwerking nodig is

overheid en onderwijs. En dat overleg tussen

binnen de regionale economie. Daarnaast

om bij te blijven en te groeien. Het opzetten

deze groepen zal zorgen voor antwoorden

wordt in de loop van dit jaar gestart met een

van een Innovatiecluster Bouw werd door de

op de vraag: welke eigenschappen en vaar-

innovatiecluster voor de sector metaal.

aanwezige ondernemers dan ook enthousi-

digheden het personeel van de toekomst

ast omarmd.

nodig heeft. Gastspreker Jeroen van Wijk

Meer weten?

van ANNO (de samenwerkingsagenda van

Voor meer informatie kunt u contact

Samenwerking overheid en onderwijs

Noordoost Fryslân) ging in op wat de over-

opnemen met Martin van der Veen (directeur

Voor een goede ketensamenwerking is

heid voor het Innovatiecluster Bouw kan

van het KEI) via martin@keinof.nl of via 0511-

het maken van cross sectorale verbanden

betekenen en welke financieringsmogelijk-

760009.

noodzakelijk. Hierin is samenwerking met

heden er vanuit de overheid zijn. Daarnaast

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

M EUBE L MAKERIJ FRL Fogelsang 69 9271 GC De Westereen info@demeubelmakerij.frl

Op maat gemaakt

voor een betaalbare prijs.

Meubelrestauratie Keukens Interieur Kasten Trappen Spuitwerk Tafels enz.

DESIGN MEUBELS OP MAAT

GEZOCHT NOG EEN

ZELFSTANDIGE MEUBELMAKER

“Er zijn altijd meer mogelijkheden met wat je hebt. Maak contact met je passie.” Pr Bernhardstraat 1a/203 | 9251 GJ Burgum 06-44832771 | 0511-820211 | info@kieskoers.nl

Uitvaartverzorging • Rouwdrukwerk • Rouwvervoer • Uitvaartkisten

Traditie en vernieuwing in afscheid en uitvaart

M 06 13 07 59 38 info@fennema-uitvaart.nl www.fennema-uitvaart.nl

Dokkum Dokkum Dokkum Hogepol Hogepol 18 18 Hogepol 18 9101LZ LZ Dokkum Dokkum 9101 9101 LZ Dokkum Telefoon (0519) (0519) 29 29 49 49 15 15 Telefoon Telefoon (0519) 29 E-mail E-mail notaris@hellema.knb.nl notaris@hellema.knb.nl Ameland Torenstraat 11-b Ameland Ameland 9163 HD Nes (A) Torenstraat 11-b Torenstraat 11-b Telefoon (0519) 9163 HD Nes Nes (A) (A)54 35 04 9163 HD Telefoon (0519) (0519) 54 54 35 04 Telefoon Schiermonnikoog iedere 2e en 4e woensdag Schiermonnikoog Schiermonnikoog v.d. maand Dorpshuis iedere 2e en enin4e 4ehet woensdag iedere 2e woensdag v.d. maand maand in in het het Dorpshuis v.d. info@hellemanotaris.nl www.hellemanotaris.nl notaris@hellema.knb.nl notaris@hellema.knb.nl www.hellemanotarissen.nl www.hellemanotarissen.nl

Dag en nacht bereikbaar op: T 0511 45 40 09 Werkzaam in de regio Noordoost - Friesland

Voorheen notarissen te te Metslawier Metslawier en enDokkum. Dokkum. Voorheen notarissen te Voorheen Metslawier en Dokkum.

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN || 13

Ambtelijke fusie DDFK-gemeenten een feit De gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland c.a. zijn per 1 januari 2017 ambtelijk gefuseerd. De ambtenaren werken nu samen in één nieuwe organisatie met de naam DDFK-gemeenten. De burgemeesters, wethouders en gemeenteraden blijven tot 2019 aan het werk voor hun eigen gemeente. In 2019 willen drie van de vier gemeenten ook bestuurlijk samengaan. Dit betekent dat er dan twee gemeenten overblijven: Dantumadiel en de nieuwe gemeente (waarvan de naam op 17 maart 2017 bekend wordt). De colleges en raden maken nu (en na 2019) gebruik van de kennis en expertise van de ambtenaren

Nieuwe naam voor nieuwe gemeente

uit DDFK-gemeenten. Omdat in de nieuwe organisatie veel activiteiten

Noardeast-Fryslân is de nieuwe naam voor de fusiegemeente die per 1

anders georganiseerd worden, zijn afdelingen en ambtenaren letterlijk

januari 2019 ontstaat als gevolg van een herindeling van de gemeenten

verhuisd van werkplek (of zelfs van het ene gemeentehuis naar het

Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland c.a. Met ruim zeventien-

andere). U zult deze verandering als ondernemer en inwoner van de

duizend stemmen won Noardeast-Fryslân de verkiezing voor de nieuwe

DDFK-gemeenten ook gemerkt hebben of nog gaan merken.

naam. In totaal werden er 25.917 stemmen uitgebracht. Op Dokkumerlân werden 5262 stemmen uitgebracht, op Ie- en Lauwerslân 3309 stemmen en op Noardeast-Fryslân 17.346 stemmen. Stemgerechtigde inwoners van de drie gemeenten konden tijdens de Tweede Kamer Verkiezing van 15 maart jl. stemmen op de naam van hun voorkeur. De drie namen kwamen tot stand na een advies van de ‘Kommisje Nammejouwing’ onder voorzitterschap van burgemeester Bearn Bilker. Hierbij zijn inwoners gevraagd naamsuggesties in te dienen. In totaal zijn er 892 suggesties ingeleverd waarvan 646 unieke namen. De kommisje heeft dit aantal teruggebracht naar de drie namen. Op 30 maart aanstaande besluiten de gemeenteraden over het herindelingsadvies. Dit advies wordt vervolgens vóór 1 mei aangeboden aan het college van gedeputeerde Staten. Het college van GS geeft haar zienswijze

Alle veranderingen nog even op een rij:

op het advies en stuurt die zienswijze samen het herindelingsadvies voor

•

Nieuw telefoonnummer: (0519) 29 88 88 (ook voor calamiteiten)

1 juli naar de minister van Binnenlandse Zaken. De minister maakt een

•

Nieuw postadres: Postbus 13, 9290 AA KOLLUM

wetsontwerp en legt die in het najaar 2017 voor aan de Raad van State. Na

•

Nieuw algemeen e-mailadres: info@ddfk.nl

advisering door de Raad van State gaat het wetsvoorstel via de Minister-

•

Andere openingstijden: zie website van uw eigen gemeente

raad naar de Tweede Kamer en vervolgens naar de Eerste Kamer. De

•

Soms moet u naar een ander gemeentehuis dan u gewend bent

verwachting is dat de Eerste Kamer in het voorjaar 2018 besluit en kan per

om bepaalde zaken te regelen. In sommige gevallen kunnen

1 januari 2019 worden heringedeeld. De voorbereidingen binnen de drie

ambtenaren ook naar u of naar een ander gemeentehuis toeko-

gemeenten gaan vanaf nu gewoon door.

men. Hiervoor kunt u een afspraak maken. U kunt steeds meer zaken online regelen. U kunt daarvoor kijken op de website van uw eigen gemeente of op http://pdc.ddfk.nl. Informatie over een omgevingsvergunning vindt u op www.omgevingsloket.nl. Voor andere vragen kunt u tijdens telefonische openingstijden contact opnemen met het klantcontactcentrum (KCC) via bovenstaand telefoonnummer.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

14 | ALGEMEEN ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN

Startersavonden voor beginnende ondernemers

Om succesvol te kunnen ondernemen, is

In het eerste deel van deze bijeenkomst worden

Aanmelden

het natuurlijk belangrijk om goed voorbereid

tips gegeven voor het starten van een bedrijf

Deelname is gratis. Startende ondernemers

van start te gaan! De zes samenwerkende

en het ondernemerschap. Wat komt er allemaal

en andere belangstellenden kunnen zich vóór

gemeenten organiseren daarom dit voorjaar

bij kijken en welke ondernemersvaardigheden

1 mei a.s. aanmelden op www.dwaande.nl/

opnieuw een startersavond voor beginnende

zijn nodig? Daarna vertellen onlangs gestarte

starters. Meer informatie is verkrijgbaar bij Ilona

ondernemers én in het najaar een serie van 8

ondernemers hoe zij dit ervaren hebben.

Boekhorst van de gemeente Achtkarspelen,

startersavonden met steeds een ander

per e-mail i.boekhorst@achtkarspelen.nl of tele-

onderwerp.

Startersmarkt

fonisch via 14 0511.

Vervolgens is er een ‘startersmarkt’ waarbij Startersavond

verschillende personen en instanties specifieke

Najaarscyclus

Deze informatieve bijeenkomst vindt

informatie geven over het starten van een

In het najaar staat er weer een hele serie

dit voorjaar plaats op dinsdagavond 9 mei

bedrijf. Hierbij zijn o.a. de Belastingdienst, een

startersavonden op de planning. Nadere

in het gemeentehuis van Damwâld

bank, het UWV en de gemeenten aanwezig. Na

informatie hierover volgt te zijner tijd via

afloop is er gelegenheid om onder het genot

www.dwaande.nl en andere media.

Vanaf 19.00 uur staan de deuren open. Het

van een hapje en een drankje met andere star-

programma begint om 19.30 uur.

tende collega-ondernemers na te praten.

Even voorstellen: team economische zaken ddfk gemeenten Met ingang van 1 januari 2017 werken de ambtenaren van de gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland samen in één nieuwe organisatie, genaamd DDFK. Het team Economische Zaken, waarbij ook het werkveld Recreatie & Toerisme is ondergebracht, bedient vanuit het gemeentehuis in Dokkum alle ondernemers in de vier genoemde gemeenten. V.l.n.r. op de foto: Grietje Kraak, beleidsmedewerker R&T, Wim Woudstra, bedrijvencontactfunctionaris, tel: 06-23353830. Gerda Zeinstra, beleidsmedewerker R&T, Frederik Kamstra, beleidsmedewerker EZ, Dicky van der Meer, bedrijvencontactfunctionaris, tel: 06-21296037. Jacco Wiffers, beleidsmedewerker EZ

Inspiratiekaart Bûtenfjild Een werkgroep ondernemers rondom het Bûtenfjild heeft de afgelopen

Streekverhalen

maanden gewerkt aan een inspiratiekaart voor de toerist. De aanleiding

De routes zijn verbonden aan de streekverhalen van het Bûtenfjild. Denk

hiervan is de nieuwe vaarroute die in juni wordt geopend. De route

bijvoorbeeld aan het Goddeloze Tolhuis bij de Falom en Wonderdokter

loopt van Ryptsjerk dwars door het Bûtenfjild naar de Westereen. Een

Grutte Wopke uit Kuikhorne. Het idee is om deze verhalen in te spreken

gedeelte van deze route is electric-only.

en als audiotour te integreren in IziTravel. Door middel van deze gratis app kan de toerist in het gebied zelf op markante plekken de verhalen

Vaar-, wandel- en fietsroute

beluisteren.

Tijdens de bijeenkomsten heeft de werkgroep naast de vaarroute ook nog een wandel- en fietsroute ontwikkeld. Alle drie de routes staan

De kaart wordt voor Pasen bij de toeristische ondernemers rondom het

weergeven op de kaart. Op de achterkant van de kaart vindt de toerist

Bûtenfjild verspreid en is verkrijgbaar bij Stichting RegioMarketing en

inspiratie voor een dagje uit in het Bûtenfjild.

Toerisme.

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS | 15

Vereniging Noardlike Fryske Wâlden: ruimte voor zonnepanelen en kleine windmolens De agrarische natuurvereniging Noardlike Fryske Wâlden (NFW) zet

manier is het mogelijk om op lokale schaal windenergie op te wekken.

in op duurzaamheid. Er zijn verschillende plannen voor het opwek-

In tegenstelling tot Groningen staat in Fryslân het sein voor windener-

ken van duurzame energie. De vereniging ziet mogelijkheden voor

gie op dit moment op rood. De NFW constateert dat er helaas geen

de bijna 800 leden in Noordoost-Fryslân om aan de slag te gaan met

beleid wordt ontwikkeld voor de invoering van kleinere windmolens.

zonne- en windenergie. Experimenteerruimte Postcoderoosregeling

Het bestuur van de Noardlike Fryske Wâlden pleit voor experimen-

Een van de maatregelen voor verduurzaming van de landbouwsector

teerruimte om de voordelen van kleine windturbines aan te kunnen

in de regio waarvoor de NFW zich inzet is de postcoderoosregeling.

tonen. “De provincie Fryslân zou nieuwe duurzame initiatieven in de

Particulieren uit de dorpen rondom een boerderij kunnen via deze

agrarische sector moeten stimuleren en zich niet laten beperken door

regeling investeren in zonnepanelen op boerendaken. Hiermee

bestaande regelgeving. Een proeftuinregeling die gelegenheid biedt

komen zij in aanmerking voor een korting op de energiebelasting

tot experimenteerruimte zou hiervoor een perfecte oplossing zijn”,

en krijgen dus een lagere energierekening in de bus. De agrariër

aldus het NFW-bestuur. “Met pilotprojecten kunnen we praktijkgege-

krijgt een vergoeding voor het gebruik van het dak, maar kan zelf ook

vens verzamelen die kunnen leiden tot wijziging van het provinciale

mee investeren in zonnepanelen en de korting op energiebelasting

beleid. Er zou onderscheid gemaakt moeten worden tussen regelge-

meenemen. Bij de postcoderoosregeling wordt de opgewekte energie

ving die geldt voor grote en voor kleine windmolens. Op deze manier

aan het net geleverd. Wel is het nodig dat de investeerders in de vorm

zouden we in onze regio een vliegende start kunnen maken omdat

van bijvoorbeeld een energiecoöperatie samenwerken. De vereniging

kleinere molens, net als zonnepanelen, betaalbaarder zijn en een

NFW is momenteel in gesprek met twee lokale energiecoöperaties en

goede bijdrage leveren aan de Nederlandse klimaatdoelstellingen.”

de Energiewerkplaats Fryslân. Zes afdelingen Kleine windmolens op boerenerf

De Noardlike Fryske Wâlden is een vereniging van zes afdelingen in

De vereniging NFW ziet ook kansen de landbouwsector verder te ver-

Noordoost-Fryslân waarin bijna 800 leden, boeren en particulieren aan

duurzamen door kleinere windmolens op het boerenerf te plaatsen.

agrarisch natuurbeheer doen. De vereniging NFW zet zich in 2017 onder

Dit zijn molens van gemiddeld 20 meter hoog, die vooral in opmars

andere in voor 3600 kilometer landschapselementen, 321 pingo’s en

zijn bij agrarische bedrijven in de provincie Groningen. Op het boeren-

dobben en 2815 hectare weidevogelbeheer. De vereniging NFW streeft

erf is veel ruimte. Bovendien kunnen de stallen het zicht op de molens

naar een gebiedsgerichte vitale landbouw die vervlochten is met het

wegnemen, waardoor ze minder opvallen in het landschap. Op deze

cultuurhistorische landschap met bijbehorende natuurwaarden.

DRIE MILJOEN LUISTERAARS HOREN CAMPAGNE In de kerstperiode heeft Stichting RegioMarketing Toerisme (RMT)

Flevoland, Omroep Gelderland, RTV Utrecht, RTV Noord-Holland,

de regio gepromoot door middel van een radiocampagne. Van

RTV Oost, RTV Rijnmond, Omrop Fryslân en RTV Noord.

9 december tot en met 8 januari was een radiospot te horen op regionale omroepen in voornamelijk midden Nederland. Ruim drie

De luisteraar hoorde in twintig seconden wat Noordoost

miljoen luisteraars hebben ‘Er op uit in Friesland’ tijdens de kerstpe-

Friesland uniek maakt en werd uitgenodigd voor een weekendje

riode gehoord. In totaal zijn er in de periode tweeduizend spotjes

weg of vakantie. Vervolgens werd hij doorverwezen naar

uitgezonden, verdeeld over de omroepen: RTV Drenthe, Omroep

www.eropuitinfriesland.nl.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

16 | ALGEMEEN ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN

Toeristisch magazine Noordoost Friesland Sinds 1 februari is de nieuwste versie van het toeristisch magazine van Stichting RegioMarketing Toerisme (RMT) weer verkrijgbaar. Dit magazine vertelt de toerist wat hij of zij in het wadden, wouden- en merengebied van Noordoost Friesland kan doen. De leukste uitjes, routes en evenementen worden beschreven om de toerist te inspireren tijdens een vakantie in de regio. Friesland style Sinds december 2016 heeft de provinciale marketingorganisatie Merk Fryslân een nieuwe visuele identiteit: ‘Friesland style’. De voorkanten van alle regionale magazines in Friesland zijn opgemaakt in deze nieuwe stijl. “Deze samenwerking is iets om trots op te zijn,” aldus Lisette Grasmeijer van Stichting RegioMarketing Toerisme. “Op deze manier wordt er één lijn in heel Friesland gehanteerd en is het herkenbaar voor de toerist.”

Verkrijgbaar Het magazine is verkrijgbaar in drie talen: Nederlands, Duits en

Beurzen

Engels. In aanloop naar de zomer kan de toerist dit magazine

De magazines zijn op diverse beurzen al uitgedeeld door enthou-

afhalen bij de toeristische ondernemers en de 23 toeristische

siaste ondernemers. Friesland is vertegenwoordigd op Boot Düs-

informatiepunten (TIP’s) in de regio. Uiteraard staan alle uitjes, tips

seldorf, de Wandel- en fietsbeurs in Utrecht en de ITB Berlin.

en evenementen ook op www.eropuitinfriesland.nl.

Meer versterking bij het ANNO team Als vervanger van Henk Harmsma gaat ze de belangen van Noordoost Fryslan behartigen. Onder andere via het overleg van alle officiele krimpregio's in Nederland: de K5. Als adviseur krimp zet ze zich in om de doelen die gesteld zijn binnen ANNO II te realiseren. “De krimpstatus die Noordoost Fryslân heeft moet zo veel mogelijk benut worden om zo te kunnen

Ondernemers Alde Feanen stropen mouwen op

blijven investeren in het gebied” aldus Tieneke. Zo vindt ze het belangrijk dat de economische structuur sterk blijft en sterker wordt zodat onder-

De ondernemers rondom het Nationaal Park de Alde Feanen

nemers goed kunnen blijven ondernemen in onze regio. Tieneke werkte

gaan ook in 2017 weer aan de slag met de marketing van hún

voorheen als beleidsadviseur bij Provinciale Staten, als locogriffier bij de

nationaal park. Op 10 april staat er een netwerkbijeenkomst

gemeente Littenseradiel en

met foldermarkt in Earnewâld gepland. Daarnaast organise-

bij de nieuw op te richten ge-

ren ondernemers voor de derde keer gezamenlijk het natuur-

meente Waadhoeke. Hiernaast

festival ‘Vier de Alde Feanen’. Op 20 en 21 mei 2017 openen

is ze in haar vrijetijd Meunster-

zij gezamenlijk hun deuren en haken daarmee aan bij het

nimmer bij Omrop Fryslân,

landelijke festival ‘Fete de la Nature’. Het dagelijkse bestuur

Wetterskipsbestuurder en

van Nationaal Park De Alde Feanen is ook van plan om de

docent voor Prodemos –

website te vernieuwen. Hierbij zal meer ruimte komen voor

het huis voor democratie

het recreatieve aanbod in het park. Toeristische en recrea-

en rechtsstaat. Tieneke

tieve ondernemers rondom De Alde Feanen zijn van harte

werkt vanuit het Streek-

welkom om bij de diverse projecten aan te haken.

huis in Burgum.

Meer informatie hierover is verkrijgbaar via Stichting RegioMarketing Toerisme - info@rmtnof.nl.

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS | 17

Biobased Economy In nauwe samenwerking met de Kenniswerkplaats Noordoost Friesland is een vierjarig programma rondom Biobased Economy ontwikkeld. Samen met bedrijven en overheden in Noordoost en Zuidoost Fryslân wordt het programma uitgevoerd onder de titel Biobased Economy Fryslân met een totale omvang van bijna € 2.000.000,-.

Kansen in Fryslân

om zo optimaal kansen te kunnen benutten en

Dit project wil studenten kennis laten maken en laten

werkgelegenheid en economisch perspectief binnen

bijdragen aan de ontwikkelingen, kansen en moge-

de regio te kunnen borgen.

lijkheden op het gebied van Biobased Economy in Fryslân. Ze richten zich in eerste instantie op de pro-

Kennis inbrengen

grammagebieden Zuidoost en Noordoost Fryslân,

Deze samenwerkingsvorm is gestoeld op de aanpak

gebieden waar vanuit de overheid en het bedrijfs-

van de Kenniswerkplaats, waarmee Nordwin College

leven prioriteit wordt gegeven aan de ontwikkeling

de afgelopen jaren ruime ervaring heeft opge-

van Biobased Economy. Juist in deze regio liggen

daan onder andere in Noordoost Fryslân. De Kennis-

voor de komende jaren kansen binnen de groene

werkplaats is een ontmoetingsplaats, werkatelier en

vakgebieden en de vakgebieden die annex zijn met

onderzoekscentrum. Kernpunt hierbij is dat partijen

Biobased Economy (techniek, life sciences, bouw).

vanuit hun eigen discipline kennis inbrengen. Zij

Biobased Economy is een

Om invulling te kunnen geven aan deze kansen is

werken en leren samen en ontwikkelen gezamenlijk

economie waarin fos-

voldoende gekwalificeerd personeel op dit vakge-

nieuwe en (inter)sectorale oplossingen. Het pro-

siele grondstoffen zoals

bied een vereiste. Ondernemers en medewerkers

gramma van de PPS is onder te verdelen in een over-

aardgas, olie en steenkool

die kennis hebben van Biobased Economy, praktijk-

koepelend programma en vier deelprogramma’s:

zijn vervangen door bioba-

ervaring hebben opgedaan, intersectoraal kunnen

BeStart, Better Wetter, Ecomunitypark en Individuele

sed grondstoffen. Biobased

denken en kansen kunnen omzetten in daden. Drie

ondernemers. In het overkoepelend programma

grondstoffen – biomassa- zijn

mbo-instellingen in Fryslân, in samenwerking met

staat de samenwerking, kennisuitwisseling, kennis-

grondstoffen uit de levende

Hogeschool Van Hall Larenstein, een groot aantal

ontwikkeling en co-creatie tussen de partners cen-

natuur en kunnen worden

bedrijven en gemeenten willen samen deze Publiek

traal. Deelnemende bedrijven en organisaties zijn:

gebruikt voor materialen,

Private Samenwerking (PPS) tot een succes brengen.

Nordwin College, Friesland College, ROC Friese Poort,

chemicaliën, producten en

Hogeschool VHL, Ecomunitypark, Stichting BeStart,

energie. Hiermee draagt de

Talent van de toekomst

Ecologisch adviesbureau Altenburg & Wymenga,

BBE bij aan de doelstellingen

Vanuit deze samenwerking wordt een innovatieve

Studio Tjeerd Veenhoven, Ecostyle B.V., Gemeente

van groene groei en wordt

omgeving met succesvolle ondernemers in combi-

Ooststellingswerf, Gemeente Dantumadiel, Noardlike

een transitie ingezet naar een

natie met het talent van de toekomst gecreëerd. De

Fryske Wâlden, Kelstein en Mulder Agro B.V.

samenleving gebaseerd op hernieuwbare grondstoffen.

partners anticiperen gezamenlijk op de innovatiebehoefte binnen de regio door krachten te bundelen

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

18 ||TYTSJERKSTERADIEL GEMEENTE ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN

VOLOP KANSEN RECREATIE EN TOERISME IN NOORDOOST-FRIESLAND

“ We moeten de marketing wel een goed vervolg geven” In april gaat de website Friesland.nl in de lucht. Vakantievierders en dagjesmensen vinden op het nieuwe toeristische online portaal snel hun weg naar mooie bestemmingen en leuke activiteiten in de provincie. Dus ook naar alles wat er in Tytsjerksteradiel en nabije omgeving te beleven valt. Volgens de ondernemers Fokko Eybergen en Ton Bleckman liggen daar volop toeristische kansen. Maar die moeten dan wel gegrepen worden. “Het is zeer belangrijk dat Friesland.nl straks in de

nale parken, De Alde Feanen en het Lauwersmeer,

lucht is”, merkt Eybergen, mede-directeur/eigenaar

en Elfstedenstad Dokkum. Daarnaast vind je hier

van Vakantiepark Bergumermeer in Sumar, op. Hij is

veel mooie dorpen met goede voorzieningen,

op ‘It Wiid’ aangeschoven bij collega-ondernemer

waar je dankzij het Fryske Marren-project makkelijk

Bleckman, oud-eigenaar van de camping in Earne-

met de boot kunt aanleggen.” De twee gedreven

wâld. “Eindelijk!”, gaat Eybergen verder. “De site heeft

ondernemers zien een aantal trends onder hun

namelijk om meerdere redenen een lange aanloop

gasten. “Het draait steeds meer om beleving en

gehad. Het is mooi dat wat de gemeente Tytsjerkste-

authenticiteit”, weet Eybergen. “Neem het Blote-

radiel en de buurgemeenten te bieden hebben, er te

voetenpad in Opende of de unieke tractortochten

vinden zal zijn.”

over de Waddenzeedijk van De Seedykstertoer in Marrum, twee zeer populaire uitjes. Vies worden is

Divers

tegenwoordig geen enkel probleem.” Bleckman:

En dat is nogal wat. Noordoost-Friesland blinkt

“Bij ons kunnen kinderen met wat planken een vlot

uit in veelzijdigheid, klinkt het overtuigend uit de

maken. Eenvoudiger kan bijna niet. Ze vinden het

mond van Bleckman. “Zo hebben we twee natio-

geweldig!”

ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN TYTSJERKSTERADIEL FRYSLÂN GEMEENTE || 19

vrijetijdssector in Tytsjerksteradiel en omliggende ge-

Fokko Eybergen

meenten gaat steeds beter. Zo zijn er inmiddels vijf-

Woonplaats

tien actieve samenwerkingsverbanden met Stichting

Sumar

RegioMarketing Toerisme als overkoepelend orgaan.

Geboorteplaats

Eybergen: “Tijdens bijeenkomsten leren we veel van

Den Helder

elkaar, bijvoorbeeld over het belang van automatise-

Geboortedatum

ring en een 24/7 online boekingssysteem. Er zijn ook

24 februari 1976

excursies voor de leden naar verschillende plekken in

Functie

de regio. Tijdens deze bezoeken komen we meer te

Mede-directeur/eigenaar

weten over een bepaalde plek of activiteit.”

Vakantiepark Bergumermeer Eerdere functies

Gastvrijheid

Bestuurslid Kamer van Koophandel

Een terugkerend gespreksonderwerp bij de samen-

Noord-Nederland, bestuurder

werkingsverbanden is gastvrijheid. Gasten moeten

Recron Friesland, gemeenteraadslid

vriendelijk worden geholpen zodat ze zich thuis

Tytsjerksteradiel

voelen. “Hier valt zeker nog een stap te maken”, aldus

Opleiding

Eybergen. “We investeren allemaal veel in marke-

Middelbare Hotelschool,

ting, maar maken het niet altijd goed af. Het eerste

NHTV Nationale Hoge school

contact met de klant is cruciaal, of het nu op een

Toerisme en verkeer

terras is of aan de telefoon. Een vriendelijk praatje en

Hobby’s

goede tips doen wonderen. Als je niet makkelijk be-

Voetbal, gemotoriseerde

reikbaar bent voor gasten die willen reserveren - en

watersporten

dat wil soms nog wel - is dat helemaal dodelijk.” Ook

Lijfspreuk

het kennen van de bezoekers is van belang. Want

Het leven is een feest, alleen

hoewel elke gast andere wensen en interesses heeft,

je moet wel zelf de slingers

zijn er toch algemene kenmerken waarop je kunt

ophangen.

Doorverwijzen

inspelen. Bleckman: “Duitsers zijn bijvoorbeeld loyaal

Slechtweervoorzieningen zijn er eveneens vol-

en punctueel, Belgische gasten vinden vaak de Friese

Ton Bleckman

doende, zoals het Skûtsjemuseum (Earnewâld) en

taal erg interessant. Voor het bieden van maatwerk

Woonplaats

het Klompenmuseum (Noardburgum). Eybergen:

naar de gasten organiseren we binnen onze samen-

Earnewâld

“Ook niet ver weg liggen het Planetarium in Franeker,

werkingsverbanden speciale gastvrijheidsavonden

Geboorteplaats

Aqua Zoo in Leeuwarden, het Jopie Huisman Muse-

en bijvoorbeeld cursussen Duits.”

Groningen

um in Workum en Zeehondencentrum Pieterburen.

Geboortedatum

Eventjes in de auto en je bent er.” Om optimaal te

Meedenken

23 december 1958

kunnen profiteren van de diversiteit moeten de toe-

De samenwerking met de gemeente Tytsjerkstera-

Functie

ristische ondernemers in de regio volgens Bleckman

diel, niet onbelangrijk bij het verder vooruit helpen

Oud-directeur/eigenaar It Wiid,

beter samenwerken. “We moeten meer naar elkaar

van de regio, daarover zijn de twee dik tevreden.

Earnewâld

verwijzen; in gesprekken met onze gasten en via links

“Want die is de afgelopen tien jaar een stuk verbe-

Eerdere functies

op websites. We versterken de regio in zijn geheel

terd”, zegt Bleckman. “De gemeente is flexibeler

Bestuur Recron Friesland,

niet als elke ondernemer klanten perse bij zichzelf wil

geworden, onder andere met bestemmingsplannen.

Raad van Toezicht Recron

houden. Om bezoekers goed te kunnen doorsturen,

Het heel strikt volgen ervan wilde de ideeën en

Opleiding

is het belangrijk dat ondernemers in de recreatie en

ambities van ondernemers in het verleden wel eens

Academie voor Fysiotherapie,

toerisme elkaar kennen en op de hoogte zijn van wat

op slot zetten.” Eybergen: “De beleidsambtenaren

Groningen

er zoal in de buurt te doen is.”

Jan Sijtsma en Tineke Bergsma denken actief met

Hobby’s

ons mee en zijn zo vanuit hun eigen rol een onmis-

Zeilen

Samenwerken

bare schakel tussen de gemeente en ondernemers

Lijfspreuk

Het samenwerken tussen de ondernemers in de

geworden. Dat is belangrijk voor ons.”

Wat je wil je, dat kan je.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

20 | TYTSJERKSTERADIEL ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN

IT KIN OARS EN DAT MOAT EK!

Tytsjerksteradiel zet volgende stap naar circulaire economie Burgum – Met de vernieuwde duurzaamheidsvisie ‘It kin oars, it moat oars 2.0’ bepaalt de gemeente Tytsjerksteradiel haar nieuwe doelen voor de komende jaren. “We ha de ôfrûne jierren al in hiele protte berikt, mar it is no tiid om de echt grutte stappen te setten,” aldus wethouder Houkje Rijpstra. “Us hiele organisaasje moat hjiryn mei, mar sûnder ús ynwenners kinne we ek yn dit stik fan saken beslist net!”

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN TYTSJERKSTERADIEL | 21

Tytsjerksteradiel was in 2008 een van de eerste gemeenten die met een uitgewerkte beleidsnota kwam over duurzaamheid. Niet alleen op het terrein van milieu, maar over alle beleidsvelden waar de gemeente mee te maken heeft. Dat werd opgemerkt, want de gemeente werd door het Klimaatverbond uitgeroepen tot een van de meest duurzame gemeenten van Nederland. En dat terwijl er vooral werd gekeken naar het benutten van kansen, zonder direct met veel subsidie te komen. Spin in het web is hierbij beleidsmedewerker Ytje Hiemstra. Zij weet met grote vasthoudendheid haar collega’s, inwoners en ondernemers te inspireren en mee te nemen. Zo zijn de afgelopen jaren vele duurzame ‘meters’ gemaakt.

maar eigenlijk alles kunnen beschouwen als de grondstof voor iets nieuws. Dat is de basis voor een circulaire economie: niets

Voorbeeld

meer verspillen, maar opnieuw gebruiken. En daar moet bij de

Bij Tytsjerksteradiel stond en staat de bewustwording en het zijn

bouw of het bedenken ervan al rekening worden gehouden. Dat

van het goede voorbeeld, voorop. Zo werden bijvoorbeeld alle

geldt voor bijvoorbeeld de afvalinzameling, die feitelijk het verza-

gemeentelijke gebouwen voorzien van zonnepanelen, werd hulp

melen van grondstoffen is geworden. Van ons huisvuil wordt nu

geboden bij het oprichten van energiecoöperaties in dorpen,

al biogas, maar ook kunststof producten, gemaakt.

werden dorpshuizen energiezuiniger gemaakt en werd meegewerkt aan het oprichten van dorps- en wijktuinen. Tweemaal werd

“We ha yn Nederlân, mar ek yn Noardeastlik ferbân ambisjeuze

een Energieloket ingericht om door samenwerkende bedrijven

doelen steld,” geeft de wethouder aan. “Sûnder in ekstra ynset fan

aan inwoners te laten zien wat er allemaal mogelijk is op het ter-

oerheden, mar foaral ek ús ynwenners, sille we dy net helje. Der sil

rein van duurzamer – en dus goedkoper – wonen.

bygelyks ek in omslach plakfine moatte yn de mobiliteit: minder op benzine en diesel en folle mear nei elektrysk ta.” “We bliuwe

Sinds de samenwerking in Noordoost Fryslân binnen de Streek-

ynsetten op enerzjybesparring wêr mooglik,” vult Ytje Hiemstra

agenda met de provincie goed op stoom kwam, zijn er nog

aan. “En troch lokale inisjativen te stypjen, minsken oars tinke te

breder stappen gezet. Een mooi project is bijvoorbeeld het

litten, binne we derfan oertsjûge dat it oars kin.” Actief aan de slag

verduurzamen van sportaccommodaties, zodat de verenigingen

met duurzaamheid loont, niet alleen voor het milieu, maar ook

minder geld kwijt zijn aan energie. En binnen de zes deelnemen-

economisch: het is goed voor de eigen portemonnee, maar levert

de gemeenten vooral leren van de dingen die goed renderen, dat

daarnaast veel werk op. Voor Rijpstra en Hiemstra is het duidelijk:

werkt prima.

“Gjin tiid mear te ferliezen, we moatte nó de útdaging oan!”

“It leechhingjend fruit ha we maksimaal plukt”, aldus wethouder Rijpstra. “We binne no, yn 2017, ta oan in folgjende stap. De takomst is oan de sirkulêre ekonomy.” Natuurlijk blijft het informeren van inwoners belangrijk, want vooral in de bestaande bouw is nog heel veel winst te halen. Maar nieuwbouw zou vanaf nu zonder gas moeten, omdat deze fossiele brandstof over niet al te lange tijd niet meer beschikbaar is. En je zou bij het bouwen van een huis moeten kijken naar de bruikbaarheid van onderdelen op het moment dat het huis overbodig is geworden. Kun je bijvoorbeeld de stenen dan gemakkelijk weer voor iets nieuws benutten? Ambitie Het is een gegeven dat we steeds minder spreken van afval, bijvoorbeeld in de zin van sloopmateriaal,

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN TYTSJERKSTERADIEL | 23

Jeroen Gebben geïnstalleerd als burgemeester van Tytsjerksteradiel Tijdens een bijzondere raadsvergadering in De Ikker in Burgum op dinsdag 28 februari, is Jeroen Gebben officieel geïnstalleerd als burgemeester van Tytsjerksteradiel. Na de installatie volgden veel belangstellenden en bekenden de nieuwe burgemeester en zijn familie in een feestelijke optocht naar De Pleats voor de receptie. ‘De ambysje dy’t ik al hiel lang hie, is dy om boargemaster te wurden. Fan ‘e jûn is dat wurklikheid wurden. Mei de prachtige beneaming yn Tytsjerksteradiel komt in jongesdream út: hjir bin ik grutsk op’ sei Gebben yn syn taspraak. Jeroen Gebben is erg blij burgemeester van Tytsjerksteradiel te mogen zijn en wil zich er krachtig voor inzetten om met elkaar het beste maatschappelijke resultaat te bereiken. Als portefeuillehouder Economische Zaken wil burgemeester Gebben zich sterk maken voor de MKB-vriendelijkste gemeente van Fryslân. ‘De earste yndruk dy’t ik krij is dat de ûndernimmers en de gemeente inoar goed witte te finen en meiinoar wurkje oan in sterke lokale ekonomy.’ De besturen van de ondernemersverenigingen zijn door burgemeester Gebben uitgenodigd om op 10 april met elkaar kennis te maken en van gedachten te wisselen over het economisch beleid van de gemeente Tytsjerksteradiel.

Tytsjerksteradiel komt met ‘Meiïnoar Meidwaan-vignet’ vignet’ geïntroduceerd. Tytsjerksteradiel

deze doelgroep. Het vignet is beschikbaar

is een gemeente waarin iedereen naar

op een bordje en digitaal voor de eigen

vermogen meedoet. We noemen dat ook

communicatie. Het eerste ‘Meiïnoar

wel de inclusieve samenleving. Omdat te

Meidwaan-vignet’ is tijdens de Dag van de

bereiken is het belangrijk dat onderne-

Ondernemer uitgereikt aan ondernemer

mers ruimte bieden aan mensen met een

Willem Douma van hoveniersbedrijf Frisia

Het college van Tytsjerksteradiel vindt

arbeidsbeperking. De gemeente wil daarbij

Bergum. Ondernemers die ook actief zijn

het belangrijk dat ondernemers verant-

een voorbeeldfunctie op zich nemen en

of willen zijn voor deze doelgroep kunnen

woordelijkheid nemen voor mensen die

daarnaast ondernemers faciliteren en sti-

zich hierover laten informeren bij het

niet of moeilijk volwaardig mee kunnen

muleren. Met het beschikbaar stellen van

werkgeversteam van de gemeente (06 51

doen in het arbeidsproces. Als blijk van

het ‘Meiïnoar Meidwaan-vignet’ kunnen

32 38 29). Op de website van de gemeente

waardering voor deze ondernemers heeft

ondernemers laten zien dat zij maatschap-

wordt een overzicht bijgehouden aan wie

de gemeente het ‘Meiïnoar Meidwaan-

pelijk verantwoordelijkheid nemen voor

de gemeente een vignet heeft uitgereikt.

Frisian Ports

Tytsjerksteradiel heeft zich onlangs samen met Achtkarspelen aangesloten bij het initiatief Frisian Ports. De gemeenten hechten namelijk groot belang aan de industriële bedrijvigheid aan het PM-kanaal.Smallingerland, Leeuwarden, Heerenveen en Súdwest-Fryslân, Harlingen en De Fryske Marren zijn de andere partners in Frisian Ports. Een belangrijke aanleiding van Frisian Ports is om samen de Friese havens beter op de kaart te zetten. De herkenbaarheid van de havens van Fryslân kan namelijk veel beter. Frisian Ports ondersteunt de Lobby Noord NL (lobby voor verkeer en vervoer in Noord Nederland). Hierdoor zijn de kansen op Europese- en Rijkssubsidies voor infrastructurele en andere havengerichte investeringen aanzienlijk groter.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

24 | ACHTKARSPELEN ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN

Lokale ondernemers die op zoek zijn naar nieuwe collega’s kunnen sinds kort ook bij de Maatschappelijke Onderneming Achtkarspelen (MOA) terecht. Het nieuwe werkbedrijf van de gemeente Achtkarspelen helpt mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij het vinden van passend werk. Hierbij staat een laagdrempelige en persoonlijke begeleiding voorop.

MAATSCHAPPELIJKE ONDERNEMING ACHTKARSPELEN VAN START

MOA werkt “We bieden uitkeringsgerechtigden en mensen met

Eigenwaarde

een arbeidsbeperking de kans om van waarde te

De gemeente Achtkarspelen speelt met de MOA actief

zijn binnen de eigen mienskip”, vertelt Sipko Postma,

in op een landelijke tendens. Het aantal mensen met

directeur van de MOA (www.moa-werkt.nl). “Binnen de

een bijstandsuitkering neemt toe. Postma schat dat

MOA kunnen mensen zich oriënteren op de arbeids-

er momenteel tussen de 600 en 700 inwoners van de

markt, cursussen volgen en werkervaring opdoen. Met

gemeente Achtkarspelen op zoek zijn naar een baan.

elkaar een kleine onderneming opstarten kan ook. Ik

Zeker bij wie al lang werk probeert te vinden, staat het

heb bijvoorbeeld mooie plannen gezien over een kle-

gevoel van eigenwaarde soms flink onder druk, bemerkt

dingstrijkservice. Daar is dan wellicht ook een boekhou-

Postma. “Velen willen graag weer aan de slag. Zonder

der of een grafisch vormgever bij nodig; hoe mooi zou

werk zitten kan behoorlijk wat impact hebben. Zeker als

het zijn als mensen met deze specifieke kwaliteiten via

sollicitaties constant op niks uitlopen. Ik sprak onlangs

de MOA elkaar vinden?”

met een mevrouw die na veertien jaar in de bijstand weer een baan had gekregen. Zij voelde zich nu zoveel

Bibliotheek-setting

beter. Er is weer structuur in haar leven gekomen.”

De MOA gaat zich vestigen aan de Molenweg in Buitenpost. Bij de opzet wordt veel waarde gehecht

Persoonlijk

aan een huiselijke sfeer. Postma: “Wij willen geen

De begeleiding vanuit de MOA is persoonlijk. Werkzoe-

drempels opwerpen, maar een plek creëren waar

kenden die er voor het eerst binnen stappen, gaan in

werkzoekenden makkelijk contact kunnen leggen.

gesprek met een medewerker van de MOA over wat

Zo worden kennis en netwerken sneller met elkaar

ze kunnen en waar ze goed in zijn. “De kennismaking

uitgewisseld. Vergelijk het met een bibliotheek: wie

met werkzoekenden begint met een informeel gesprek

zichzelf prima redt kan bij ons gauw zijn of haar weg

waarbij van alles aan bod komt”, aldus Hannie Dekker

vinden, maar er is ook hulp aanwezig is voor wie daar

van Radar Advies. Zij hielp de gemeente Achtkarspelen,

behoefte aan heeft.”

waarvan het college van Burgemeester en Wethouders het bestuur van Stichting MOA vormt, om het werkbe-

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ACHTKARSPELEN | 25

Profiel

Sipko Postma Functie Directeur MOA Woonplaats Buitenpost Geboorte datum 05 december 1969 Geboorteplaats Leeuwarden Hobby’s Gitaar spelen

drijf op te zetten. “Door zaken als ervaring, competen-

andere afdeling, wordt er samengewerkt met lokale

ties, opleiding en persoonlijke problemen goed in kaart

ondernemers, het onderwijs en de overheid om men-

te brengen en een plek te bieden waar mensen hun

sen weer aan werk of een passende maatschappelijke

capaciteiten kunnen inzetten, blijven mensen zich van

activiteit te helpen. Postma ziet een grote belangstel-

waarde voelen.”

ling bij ondernemers in Achtkarspelen. “Velen, grotere productiebedrijven maar ook kleinere MKB’ers, willen

Elkaar helpen

graag maatschappelijk verantwoord ondernemen en

Een belangrijk aspect is ook wat iemand zelf kan bij-

wat betekenen voor de lokale gemeenschap, maar

dragen aan de MOA, vult Postma aan. “De MOA wil ook

weten niet precies hoe ze daarin stappen kunnen zet-

Hannie Dekker

mensen aan elkaar koppelen. Iemand die jarenlange

ten. De MOA geeft handreikingen en kan personeel bij

Functie

ervaring heeft als schilder en in de bijstand terecht is

ondernemers detacheren. Wij denken ook mee. Soms

Adviseur sociale innovatie,

gekomen, kan bij ons zijn vakkennis delen met jongeren

hebben ondernemers een heel duidelijk beeld van wat

Radar Advies

die ook als schilder aan de slag willen en zo een waar-

voor arbeidskrachten ze zoeken, maar wij brengen ze

Woonplaats

devolle rol spelen bij hun opleiding.” Dekker: “Er zijn ook

ook op goede ideeën.”

Groningen

werkzoekenden die relatief snel weer een baan weten

Geboortedatum

te vinden. Zij kunnen via de MOA goede tips geven en

Kwaliteit

15 november 1965

daarmee mensen helpen die meer moeite hebben met

In april opent de MOA haar deuren. Hoe het gebouw

Geboorteplaats

het vinden van werk.”

in Surhuisterveen eruit komt te zien, wordt samen

Ermelo

met de uitkeringsgerechtigden bepaalt. Postma: “Zij

Hobby’s

MOAi Grien, MOAi Wurk

helpen mee bij de aankleding en inrichting en kunnen

Pilates, koken

De MOA gaat in april van start met de afdeling MOAi

meebeslissen over bijvoorbeeld de indeling van ruimtes

Motto

Grien, dat de groenvoorziening voor de gemeente

en het aantal te gebruiken computers. De MOA kiest

Doe wat je intrigeert, onderzoek

Achtkarspelen uitvoert. “Hiervoor worden ruim dertig

zo heel bewust voor kwaliteit. Het past ook niet bij ons

wat je interesseert.

werknemers overgenomen van Caparis”, aldus Dekker.

om allerlei zaken op te leggen. Wij willen samen met de

“Zij komen in dienst bij de MOA.” Bij MOAi Wurk, een

mensen wat moois opbouwen.”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

26 ||ACHTKARSPELEN GEMEENTE ALGEMEENONDERNEMEND ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN FRYSLÂN

Volop bouwactiviteit in Buitenpost Essentra Extrusion in Buitenpost investeert enkele miljoenen euro’s in nieuwbouw. De producent van kunststof profielen staat midden in het dorp en telt circa 200 medewerkers. Begin november vorig jaar werd de eerste paal geslagen, in april van dit jaar zullen de bouwactiviteiten afgerond zijn. Ook de bouw van de nieuwe Poiesz in Buitenpost krijgt steeds meer vorm. Dat is goed te zien op de luchtfoto van Wout Weterings. Medio april gaat de nieuwe supermarkt open.

Order van 70 miljoen voor Barkmeijer Stroobos Scheepswerf Barkmeijer gaat twee baggerschepen bouwen voor de Britse reder Hanson. Met de opdracht is een bedrag van bijna 70 miljoen euro gemoeid. Barkmeijer is gekozen uit veertig werven uit de hele wereld. De bouw van de schepen begint in september. Hanson krijgt in november 2018 het eerste schip opgeleverd, het tweede volgt in mei 2019. De hoge bouwsnelheid betekent ook dat Barkmeijer werkzaamheden moet uitbesteden aan staal- en sectiebouwers om de levertijden te kunnen halen.

ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN ACHTKARSPELEN ALGEMEEN || 27

Uitbreiding Kruidhof van start Burgemeester Gerben Gerbrandy van Achtkarspelen heeft zaterdag 11 maart de eerste steen gelegd voor de uitbreiding van De Kruidhof en het IJstijdenmuseum. De musea krijgen een nieuw entreegebouw met een bezoekerscentrum voor De Noardlike Fryske Wâlden. Daarnaast wordt het huidige Tuincafé vervangen en komt er een vergaderen workshopruimte om zo beter te voldoen aan de wensen van de bezoekers van beide musea. Eind maart start de nieuwbouw. Het stationsgebied rondom Buitenpost wordt al flink onder handen genomen met onder andere meer parkeerruimte bij het station en een loopbrug over het station. Daarnaast komt er een looproute van het station naar de beide musea. Het project wordt gerealiseerd met projectgeld vanuit de ontwikkelingsgelden vanuit ANNO. De Kruidhof doet in 2018 mee aan Culturele Hoofdstad met een grootscheeps bijenproject onder de vlag van het Culturele Hoofdstad “Celebrating Diversity”. Daarnaast is de exploitatie van de botanische tuin van Friesland, die nu nog volledig in eigendom van de gemeente Achtkarspelen is, erop gericht om in 2019 in een verzelfstandigde vorm verder te gaan. Het nieuw te bouwen entreegebouw, de workshopen vergaderruimte en de horecavoorziening dragen bij aan de mogelijkheden om een verzelfstandiging te kunnen realiseren. foto’s: Hielke Boorsma

Interim-directie neemt VDM Drogeham over Bouwbedrijf VDM Woningen in Drogeham heeft nieuwe eigenaren. De huidige interim-directie, Jan van der Meer en Kees Buitenwerf, worden eigenaar van VDM Woningen. Het bedrijf heeft 130 medewerkers en verwacht dit jaar ruim 70 particuliere nieuwbouwwoningen te kunnen realiseren. De bouwonderneming ging drie jaar geleden failliet als gevolg van de malaise in de woningbouw. VDM maakte een doorstart en werd vervolgens lange tijd geleid door interim-managers.

Laatste bedrijfskavel verkocht in Surhuisterveen Het bedrijf B&G Foodfactory heeft een omgevingsvergunning aangevraagd voor nieuwbouw in Surhuisterveen. Het gaat om de laatste kavel op bedrijventerrein De Lauwers. Foodfactory is nu nog gevestigd in het centrum van Surhuisterveen, maar heeft door groei meer ruimte nodig om aan de marktvraag te kunnen voldoen. B&G Foodfactory produceert zeer gewilde duurzame ijsjes.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ZANDBERG WEGENBOUW

Superior solutions by quality people

www.stertil.nl

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ACHTKARSPELEN | 29

COLUMN

Saai of kans? Sinds de zomer van 2016 doet Achtkarspelen, samen met de andere gemeenten van Noordoost Fryslân, mee aan een Proeftuin van het ministerie van Binnenlands Zaken. Samen onderzoeken we hoe we door een betere regionale samenwerking, een hoger regionaal rendement kunnen halen. Samenwerking op bestuurlijk niveau, maar ook samenwerking door ondernemers en stakeholders. De afgelopen maanden hebben we, samen met de ONOF en individuele ondernemers

College Achtkarspelen bezoekt Friesland Campina

uit Noordoost Fryslân, onderzocht wat de kwaliteit (het DNA) van de regio is en wat er nodig is om de arbeidsproductiviteit en rendementen omhoog te krijgen. We hebben ingestoken op de sterke sectoren

Het college van Achtkarspelen bezocht eind januari Friesland Campina in Gerkes-

van de regio: bouw, metaal, agrarische sector, overige

klooster. De bouwactiviteiten na de grote brand in de zomer van 2014 zijn nog steeds

industrie en recreatie en toerisme. Er zijn gesprekken

bezig. Het college was onder de indruk van het productieproces. De combinatie

geweest over de kansen en verbeterpunten op gebied

van traditie en innovatie bij het kaasmaken sprak tot de verbeelding. Ondanks deze

van Innovatie & Ondernemerschap, Arbeidsmarkt &

robotisering werken er nog steeds circa 140 medewerkers in Gerkesklooster. Daarmee

Onderwijs en de Agrarische sector. Door verbeteringen

is Friesland Campina een van de grootste werkgevers van Achtkarspelen.

of investeringen te doen op deze drie terreinen, verwachten we 10% rendement stijging te kunnen halen. Tijdens de bijeenkomsten heb ik eerlijk gezegd wel een beetje een déjà vu-gevoel. Hebben we dit niet

Europrovyl van Augustinusga naar Leeuwarden

eerder gedaan, heeft dit wel nut? Maar optimistisch als ik ben, denk ik dat we er goed aan doen. Waarom? Er zijn veel nieuwe ondernemers betrokken. En het belang van samenwerking, netwerkvorming en kennisdeling

Europrovyl kunststof kozijnen gaat naar een andere locatie. Het bedrijf zal aan

is heel duidelijk naar voren gekomen. Hier gaan we

het einde van dit jaar verhuizen van Augustinusga naar Leeuwarden. In Leeu-

verder mee! Dat is ook de wens van de ondernemers.

warden zijn de toekomstmogelijkheden voor Europrovyl het meest optimaal

Een ander voordeel van de Proeftuin is dat het de regio

en zal een nieuwe fabriekshal worden gerealiseerd. De hal biedt ruimte aan een

een prachtige kans biedt om de plattelandsregio’s onder

compleet nieuw machinepark. Het personeel van Europrovyl verhuist mee naar

de aandacht te brengen in Den Haag. Eind maart is het

Leeuwarden.

eindrapport aan het ministerie aangeboden. Vanaf dat moment gaan we sturen op een regiodeal voor de uitvoering van de verbeteringen en investeringen. Een regiodeal met Den Haag, de provincie, het onderwijs én de ondernemers, zodat we samen de regio een echte stap verder brengen. Wilt u er meer over weten? Ik wil er graag meer over vertellen.

Auke Pie t van der Meulen Accountmanager bedrijven Gemeente Achtkarspelen

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

30 | DONGERADEEL ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN

‘DRONES GAAN ZOVEEL MEER BETEKENEN’

Van tekentafel tot support, Vliegend.nl heeft het allemaal in huis Het begon allemaal zo’n vijf jaar geleden tijdens Sinterklaas. Jan Wiesma, directeur van “Vliegend.nl” in Dokkum, gaf zijn kinderen drones. Destijds slechts nog kleine helikopters waarmee je zonder regels kon vliegen waar je maar wilde. Dat hij drones aan zijn kinderen gaf was niet zonder reden: stiekem vond hij ze zelf ook erg leuk. “Je kocht destijds een drone via een webshop. Wanneer

dronegebruikers zijn.”

er wat aan mankeerde kon je nergens terecht. Ik ben

“Ik geloof dat elke boer over drie jaar een drone heeft.

daarom naast mijn baan begonnen met een webshop

Als je ziet wat er nu al is en wat ze al kunnen. Je kunt

waar je ook losse onderdelen kon kopen. Al na een jaar

heel specifiek meten waar hoeveel mest nodig is en of

ging het zo goed dat ik besloot mij er volledig op te

er bijvoorbeeld ziektes zijn. Zo kun je veel kosten bespa-

richten. Ik wilde destijds toch al enige tijd voor mijzelf

ren. Het is lastig precies te zeggen wanneer een drone

beginnen, alleen wist tot dan toe nog niet waarin.

rendabel wordt, maar als een boer er slim mee omgaat

Gelukkig was mijn werkgever van destijds zo flexibel dat

is dat al binnen één jaar. Ik werk veel met boeren uit de

ik die mogelijkheid kreeg.”

omgeving samen, omdat ik van huis uit techneut ben en geen agrariër. Deze boeren zijn de gebruikers, ik

Nazorg

kan ontzettend veel van hun leren.” En als we Wiersma

Het bedrijf zit gevestigd in Dokkum, en dat is geen

horen praten, weet hij inmiddels al aardig wat van de

toeval. “Naast dat ik er dichtbij woon en er een aantal

agribusiness.

bedrijven zitten waarmee we regelmatig samenwerken, is het net buiten het CTR gebied van de vliegbasis Leeu-

Vliegend.nl is uniek dankzij het complete pakket dat het

warden. Een CTR gebied is een straal van 25km om een

bedrijf aanbiedt. Je kunt er je drones laten ontwerpen,

basis waarbinnen enkel onder zeer strenge regels met

bouwen, repareren en onderhouden. “Omdat de tech-

drones gevlogen mag worden. De omgeving bestaat uit

nologie zo enorm snel gaat brengen wij een drone vaak

heel veel landbouwgrond, en laat boeren nou net grote

helemaal up-to-date wanneer hij voor onderhoud komt.

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DONGERADEEL | 31

Tegenwoordig is het verplicht om diploma’s te hebben om legaal te mogen vliegen.” Wiersma biedt samen met collega Peter Rademaker opleidingspakketten aan via Safe2Fly. Twee dagen per maand zijn er opleidingen. Daar leer je onder andere over techniek, regelgeving, meteorologie en aerodynamica. ‘’Wij ondersteunen de klant van tekentafel tot support.” Horizon verbreden Regels

Het mooiste aan het vak? “Het is een ontzettend

Sinds iedereen aan drones kan komen, zijn er strenge

dynamische wereld. Je werkt met klanten waar je veel

regels opgesteld door de overheid. “Helaas timmert

feedback van krijgt. Daarnaast ontwikkelt deze wereld

de Nederlandse overheid alles eerst dicht en kijkt

zich enorm snel,” vertelt Wiersma enthousiast. “Drones

men dan pas langzaamaan wat er mogelijk is,’ begint

gaan over vijf tot tien jaar zoveel meer betekenen dan

Wiersma. “Gelukkig worden de regels al soepeler, toch

nu. Denk aan pakketbezorging of levensreddende acties.

zou ik graag willen zien dat er voor bijvoorbeeld boeren

Over vijf jaar zie ik Vliegend.nl als een bedrijf met zo’n

andere regels zijn dan voor particulieren in een stad.

vijf tot tien medewerkers. We gaan ons richten op het

Een boer kan enorm veel aan een drone hebben, het is

ontwikkelen van software en de equipment die onder

zonde dat de overheid nu één lijn trekt.”

een drone hangt, zoals sensoren en camera’s. En wij willen op den duur landelijk en zelfs Europees uitgroeien. In

“Er zijn er veel boeren die in een CTR gebied wonen,

2018 komen er uniforme Europese regels. Daar moeten

waardoor zij alleen onder zeer strenge regels mogen

wij klaar voor zijn.”

vliegen. Zij moeten een duurder diploma hebben en er moeten altijd twee mensen met één drone bezig zijn.

“We zijn nu vanuit Safe2Fly bezig met het ontwikkelen

Daarnaast moeten zij met de betreffende vliegbasis bel-

van een App die nog voor de zomer gelanceerd wordt.

len om af te stemmen wanneer zij mogen vliegen. Voor

Die app heet A2C (Airtraffic to Control). Daarmee kun-

een boer wordt het daardoor al gauw te duur en laat hij

nen dronevliegers die in een CTR gebied willen vliegen

het maar zitten. De consequenties zijn dat hij achter gaat

contact zoeken met de desbetreffende vliegbasis om af

lopen in kennis en hoogstwaarschijnlijk in productiviteit

te stemmen wanneer vliegen mogelijk is. We gaan dat in

door de concurrentie buiten een CTR.’

een abonnementsvorm doen.”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

32 | DONGERADEEL ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÃ&#x201A;N

Het team economische zaken van de nieuwe ambtelijke organisatie DDFK gemeenten heeft in januari een inspirerend gesprek gevoerd met de heer Jent Bijlstra in Dokkum. Jent is directeur / eigenaar van Bijlstra Installaties in Dokkum. Het was een bijzonder bezoek. Bijzonder vanwege de bijzondere visie en werkwijze van het bedrijf. Ook bijzonder omdat de ambtenaren uit de vier gemeenten, Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland c.a. voor het eerst gezamenlijk een bedrijfsbezoek aflegden. Dat had een speciaal doel: wat kunnen wij als DDFK organisatie leren van de aanpak van de heer Bijlstra?

EEN NIEUWE BEDRIJFSVISIE VOLGENS RICARDO SEMLER

Bijlstra Installaties gooit het roer om

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DONGERADEEL | 33

Samen een doel bereiken

Meer plezier en betere resultaten

In een organisatie werken mensen samen om een

Het personeel was aanvankelijk sceptisch. De drie

doel te bereiken. Ze maken daarbij gebruik van

afdelingen moesten met elkaar overleggen. De

hulpmiddelen. Tot zover is er geen verschil tussen

werknemers kregen allemaal meer verantwoor-

een gemeente en een bedrijf. Een bedrijf heeft één

delijkheden en wat kregen ze er voor terug? De

belangrijke doelstelling: de continuïteit van het be-

scepsis is ondertussen omgeslagen in enthousiasme.

drijf. Een gemeente heeft wel 100 doelstellingen. Die

Veelzeggend is dat Jent van de echtgenotes hoort

doelstellingen moeten regelmatig op elkaar worden

dat hun mannen met veel meer plezier naar het

afgestemd. Ambtenaren zitten daarom vaak – veelal

werk gaan. Ze bedenken steeds weer nieuwe en

tot ergernis van ondernemers en burgers - in een

effectievere werkwijzen. En de resultaten liegen er

vergadering.

niet om. De heer Bijlstra is dan ook zeer tevreden over de resultaten van het bedrijf, in de afgelopen

Het roer om

jaren. De kwaliteit ging omhoog en de kosten zijn

Bijlstra heeft twee jaar geleden de bedrijfsvoering

drastisch verminderd. Ook zijn nieuwe rol bevalt hem

drastisch omgegooid. Hij laat zijn personeel juist

uitstekend.

meer vergaderen! Hij heeft daar enthousiast over verteld tijdens een bijeenkomst van de Vereniging van

Stap voor stap

Handel en Industrie Dokkum en Omgeving.

Het team economische zaken heeft vol interesse

In de oude situatie was de directeur overbelast. Hij

naar Jent Bijlstra geluisterd en vervolgens heel

regelde veel en was regelmatig de ‘trouble shooter’.

veel vragen gesteld. Ook het team is enthousiast

Het bedrijf kende drie afdelingen: acquisitie, werk-

geworden. Bij ons rest de vraag of deze aanpak ook

voorbereiding en uitvoering. Die afdelingen ope-

zou kunnen werken bij de gemeente? Kunnen wij

reerden zelfstandig. Er was weinig onderling contact

deze nieuwe gemeentelijke organisatie in beweging

over het werk. Het werk werd soms twee keer over

krijgen? Kunnen wij het verschil maken? We volgen

de schutting gegooid. Dan kwam de monteur bij-

het advies van Jent op: doe het stap voor stap. Een

voorbeeld met een tekening bij de klant waarvan hij

whiteboard voor het noteren van verbeterpunten is

eerder nog geen kennis had genomen. Regelmatig

inmiddels besteld.

werd daardoor ter plekke besloten dat het verstandiger was om de klus anders uit te voeren dan van te voren door de afdeling werkvoorbereiding was bedacht. En zo waren er meer zaken waarvan Bijlstra dacht: “Dit moat oars.” Ricardo Semler Hij worstelde met de vraag “ Wat dan en hoe dan?” Tot hij tijdens het NOS Journaal, Ricardo Semler, een ondernemer uit Zuid Amerika, hoorde zeggen dat hij de verantwoordelijkheid voor het besturen van het bedrijf aan zijn personeel had overgelaten. De reportage is terug te kijken: https://youtu.be/Nlet220wOeI. De directeur was nog slechts de coach van de werknemers. Bijlstra verdiepte zich er in en ontdekte dat er in de provincie Brabant al een bedrijf was dat ook zo functioneerde. De resultaten waren verbluffend goed. Jent Bijlstra ging op cursus en besloot dat hij zijn bedrijf ook zo wilde inrichten.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

34 ||DONGERADEEL GEMEENTE ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN

Herontwikkeling Houtkolk 'boppeslag' voor Dokkum Bij de westelijke entree van de binnenstad

legd. In de bocht van de Dokkumer Ie wordt

zijn private partijen aan de slag gegaan

van Dokkum ligt een oude bedrijfslocatie

in de oever een soort van podium in de

om de woongebouwen uit te werken voor

aan de Houtkolk. De ruimtelijke kwaliteit

zichtlijn naar de binnenstad gemaakt.

verschillende segmenten in de woningmarkt. In elk van de vier woongebouwen zal

van deze bijzondere plek aan de Dokkumer Ie laat in de bestaande situatie te wensen

Bij dit alles is het oppervlak voor wonen zo

nieuwbouw plaatsvinden voor verschillende

over. In verschillende gemeentelijke visies,

beperkt mogelijk gehouden. Het gevolg is

doelgroepen, namelijk een hoger segment

waaronder de Structuurvisie Bundelingsge-

wel dat de nieuw geplande woongebouwen

koopappartementen, een midden segment

bied Regiostad Dokkum en het Wijkkader

voor lokale Dokkumer begrippen relatief

koopappartementen, commerciële verhuur

Hoedemakerspolder is een herontwikkeling

hoog zijn. Voor een optimale stedenbouw-

en ook sociale verhuur. In totaal gaat het om

van dit gebied voorzien. Deze visies zetten

kundige inpassing zijn zonnestudies ge-

77 nieuwe appartementen. Mede door de

in op een ontwikkeling richting centrumste-

maakt door Adema Architecten om schadu-

aanleg van de Centrale As is momenteel een

delijk woonmilieu en een transparante en

weffecten van de nieuwe woongebouwen

sterke opleving merkbaar voor de woning-

openbare invulling langs de Dokkumer Ie.

in beeld te brengen. Partijen hebben zich

markt in Dokkum en omgeving. Met de

hierbij maximaal ingezet om schaduwwer-

realisatie van dit nieuwe woongebied dicht-

In samenwerking tussen gemeente en

king op woningen in de omgeving zoveel

bij het centrum van de stad verwachten par-

o.a. de betrokken private grondeigenaren

mogelijk te voorkomen. In een eerdere in-

tijen in te spelen op actuele woonbehoeftes.

Dijkstra Ontwikkeling, Bouwbedrijf Visser

loopbijeenkomst voor de omgeving is posi-

Ontwikkelende partijen zijn van plan de

en Schregardus is de afgelopen tijd voor dit

tief gereageerd op de plannen. Veel mensen

koopappartementen komend voorjaar in de

gebied een nieuwe invulling en woonpro-

uit onder andere De Hoedemakerspolder

markt te zetten. Bij vlotte afname kan dan

gramma ontwikkeld. Door het bundelen van

kunnen bijna niet wachten tot de uitvoering

spoedig een begin worden gemaakt met de

belangen van verschillende betrokkenen

van start zal gaan. Ook binnen de gemeen-

nieuwbouw.

ontstaat een eenmalige kans om dit deel van

teraad is veel draagvlak voor de herontwik-

de stad op te waarderen. Er is een totaalcon-

keling van dit gebied, waarbij de gemeente

Betrokken wethouder Albert van der Ploeg

cept uitgewerkt welke de herontwikkeling

mede dankzij ISV-bijdragen van de provincie

vindt de herontwikkeling van deze plek aan

van dit deelgebied richting wonen mogelijk

investeert in de nieuwe openbare ruimte van

de Dokkumer Ie naar aantrekkelijk woon-

maakt. Bedrijfsgebouwen worden gesloopt

dit deel van de wijk.

gebied een ‘boppeslag’ voor de verdere ontwikkeling van Dokkum als regiostad. De

en plaatselijk wordt de bodem functioneel gesaneerd. Het gebied krijgt een gedeeltelijk

Toepassing van hoogwaardige bij regiostad

opwaardering van deze oeverzone aan de

openbaar en transparant karakter met een

Dokkum passende architectuur is gezamen-

Dokkumer Ie is een belangrijke plus voor de

groene uitstraling. Langs de oever van de

lijk uitgangspunt voor de nieuwbouw op

vaar-, wandel- en fietsroutes door de stad.

Dokkumer Ie wordt een wandelpad aange-

deze unieke locatie. Binnen dit vertrekpunt

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN

FREQUENT GROEP, DE SPECIALIST IN VEILIGHEID

‘Wij koppelen daadkracht en ervaring aan noordelijke nuchterheid’ De wereld een klein beetje veiliger maken, dat is de missie van de FreQuent Groep in Dokkum. De werkzaamheden van het beveiligingsbedrijf berusten op drie pijlers: beveiliging, recherchewerk en incasso. Het in 2005 opgerichte bedrijf groeit gestaag, maar groei mag volgens directeur Ate Tijtsma nooit ten koste gaan van de kwaliteit van de dienstverlening.

Profiel

Ate Tijtsma Functie Directeur/eigenaar FreQuenT

Familie en vrienden dachten dat het een grap was

Tijtsma. “De kwaliteit van de dienstverlening staat

Groep Dokkum

toen Ate Tijtsma in 2005 aankondigde dat hij na een

bij ons hoog in het vaandel en dat mag door groei

Geboren

carrière bij defensie en in de particuliere beveiliging

nooit onder druk komen te staan.”

31 januari 1984

op 1 april zijn eigen beveiligingsbedrijf zou starten.

Beveiliging in de zorgsector is de hoofdmoot van

Geboorteplaats

Inmiddels heeft de FreQuenT Groep zestien mensen

het werk bij het Dokkumer bedrijf. “Zo beveiligen wij

Dongeradeel

in dienst en groeit het nog steeds gestaag. Jaarlijks

voor het Leger des Heils al hun dak- en thuislozen-

Hobby’s

met zo’n 15 á 20 procent en dat is prima, benadrukt

opvangcentra in het Noorden en zorgen we voor de

Voetbal, sport in het algemeen,

veiligheid in het Wilhelminaziekenhuis in Assen. Daar

Mechelse herders, het africhten

zijn we dagelijks zichtbaar aanwezig en nemen we

van diensthonden, beveiliging en

tevens een stukje gastheerschap voor onze reke-

ondernemerschap.

ning.” No cure no pay Het recherchewerk bestaat onder andere uit het screenen van potentiële medewerkers voor bedrijven en onderzoeken in verband met echtscheidingprocedures. Bij incasso gaat om het innen van onbetaalde rekeningen op basis van ‘no cure no pay’. Tijtsma: “Als het ons niet lukt om een vordering te innen, dan vind ik het niet terecht om onze rekening ook nog eens bij de klant neer te leggen. Die heeft dan al kosten genoeg.” Tijtsma werkt uitsluitend met ervaren en volgens de richtlijnen van het Ministerie van Justitie gekwalificeerde medewerkers. “Onze lijnen zijn kort, we hebben veel ervaring in huis en koppelen daadkracht aan onze noordelijke nuchterheid. Dat betekent dat de klant altijd weet waar hij aan toe is. Afspraak is bij ons altijd afspraak. Dat is de kracht van het bedrijf.”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

36 | KOLLUMERLAND ALGEMEEN ONDERNEMEND C.A. ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN

JAN RIEMERSMA, MAATSCHAP J. RIEMERSMA EN T. RIEMERSMA BROUWER

Van Munnekezijl tot Afrika

Akkervelden zo ver het oog reikt, bedekt met een laagje mist. Hier en daar onderbroken door een boom, boerderij of molen. Voor iemand uit de binnenstad van Leeuwarden lijkt de ruimte eindeloos. Het beeld past zo op een ansichtkaart. Aardappelboer Jan Riemersma kijkt glimlachend toe hoe zijn bezoekers door het keukenraam over het uitgestrekte land staren. “Wij zijn er aan gewend, dus het valt ons niet meer zo

Saoedi-Arabië, Syrië, Israël en vooral Algerije. Riemersma

op”, zegt Riemersma relativerend. Hij heeft dan ook

heeft een logische verklaring voor de verre reizen van

bijna 37 jaar de tijd gehad om aan het uitzicht te wen-

zijn product. “De mensen daar moeten ook eten. Aard-

nen. Zolang is het alweer geleden dat hij stopte als

appelen hebben weinig water nodig en groeien relatief

veehouder en het pootaardappelbedrijf in Munnekezijl

snel. Ideaal voor de omstandigheden in die landen.”

overnam van zijn oom. Riemersma: “Je wordt eigenlijk alleen boer als het in de familie zit. De mogelijkheid

Nederland, pootaardappelland

deed zich voor om erin te stappen en dat heb ik ge-

Nederland is een grote speler op de wereldmarkt van

daan.” Hij runt de onderneming samen met zijn vrouw

de pootaardappel. Jaarlijks wordt meer dan veertig-

Trienke. Inmiddels hebben ze 118 hectare grond, drie

duizend hectare grond in ons land gebruikt voor de

keer meer als toen ze begonnen. De Riemersma’s telen

pootaardappelteelt. Ongeveer zestig procent van de

voornamelijk pootaardappelen, maar daarnaast ook

wereldwijde pootgoedexport komt uit Nederland, wat

bieten en granen.

neerkomt op circa één miljoen ton pootaardappelen

Ondanks de enorme hoeveelheid pootgoed is de kans

per jaar. Riemersma denkt dat Nederland voorlopig

klein dat het zakje aardappelen bij de lokale supermarkt

marktleider blijft. “We hebben hier goede grond en

van de pootaardappelen van Riemersma komt. De

daarnaast de benodigde kennis en logistieke systemen

meeste van zijn aardappelen gaan op de boot richting

die in andere landen ontbreekt.”

Noord-Afrika en Azië, naar landen als Egypte, Marokko,

De Friese kust is niet alleen vanwege de grond een goe-

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN KOLLUMERLAND C.A. | 37

Profiel

Jan Riemersma Bedrijf Maatschap J. Riemersma en T. Riemersma Brouwer Geboortedatum 14-05-1956

de plek voor het telen van aardappelen. De zeewind die

omstandigheden zoals onder andere het weer. We zijn

Opleiding

er waait is misschien wel net zo belangrijk. Riemersma:

continu bezig te signaleren wat er gebeurt. Belangrijk

HAVO, MLS, verschillende

“Luizen zijn in de aardappelteelt vaak een probleem. Ze

is dat we altijd op het juiste moment op de juiste plaats

cursussen

komen mee op warme wind vanaf land, maar door de

zijn. Je moet geduldig zijn in dit werk.”

Hobby’s

koudere zeewind krijgen de luizen bijna geen kans in

Geen tijd voor. Het bedrijf is

dit gebied. En hoe minder luizen, hoe kleiner de kans

GPS

op de overdracht van ziekten.”

Riemersma is in de regio een voorloper als het op

mijn hobby

nieuwe technieken aankomt. Meer dan tien jaar gelePiet Paulusma

den bedacht hij al dat hij zijn trekkers graag van GPS

Zieke aardappelen. Dat wil elke aardappelboer voorko-

wilde voorzien. Met die techniek kunnen de machines

men. De eisen voor de gezondheid van de aardappelen

tot op twee centimeter nauwkeurig recht op lijn rijden.

zijn streng. Daarom komt de Nederlandse Algemene

Riemersma: “De man van het mechanisatiebedrijf

Keuringsdienst (NAK) elke dag langs om de aardappelen

begreep niet waarom ik het wilde hebben, maar belde

te controleren die klaarstaan voor transport. Daarnaast

me een paar weken later wel terug met de mededeling

gaat er vier keer per jaar een keurmeester het veld in.

dat hij een systeem voor me had gevonden. Sindsdien

Een aardappelboer heeft niet continu alle touwtjes zelf

zijn mijn machines uitgerust met het GPS-RTK-systeem.

in handen. Riemersma: “Elke dag begint bij ons met Piet

Nu gebruikt bijna iedereen het hier.”

Paulusma. In dit werk ben je heel erg afhankelijk van de

Trienke RiemersmaBrouwer Bedrijf Maatschap J. Riemersma en T. Riemersma Brouwer Geboortedatum 21-01-1955 Opleiding HAVO, HBO-A, verschillende cursussen Hobby’s Bedrijf, lezen, tuinieren, handwerken

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

38 | KOLLUMERLAND C.A. ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLĂ&#x201A;N

Masterplan Kollumeroord Het Lauwersmeergebied profiteert van de hernieuwde aandacht voor de eigen natuur in Nederland. Het gebied van Dokkumer-Nieuwe Zijlen en Kollumeroord vormt de zuidelijke toegang tot het Lauwersmeer. Op basis van een masterplan is een projectgroep aan de slag om dit gebied verder te ontwikkelen. Rondje Lauwersmeer

Bestemming Kollumeroord

Het Lauwersmeer mist misschien de naams-

Een onderdeel van het Rondje Lauwersmeer

bekendheid zoals we die kennen van de an-

is het gebied Kollumeroord. Samen met

dere nationale parken. Maar daar komt snel

Dokkumer NIeuwe Zijlen vormt dit gebied

verandering in: het Lauwersmeer zit duidelijk

de zuidelijke poort naar het Lauwersmeer-

in de lift. Bestuurlijk is er steeds meer aan-

gebied. De diverse initiatieven en plannen

dacht voor het park en partijen werken sa-

voor dit gebied hebben aanleiding gegeven

men om de beleving, toegankelijkheid en de

tot het opstellen van een masterplan. Een

bekendheid te vergroten. Het project Rondje

plan dat samen met de ondernemers in dit

Lauwersmeer is hier een goed voorbeeld

gebied is gemaakt. De uitdaging is: hoe kan

van. Dit project is bedoeld om bezoekers

Kollumeroord meer dan nu een bestemming

het Lauwersmeer te voet, op de fiets of met

worden. Uit dit masterplan is naar voren ge-

de boot beter te laten ontdekken. Aandacht

komen dat de kracht van de zuidelijke poort

gaat daarbij o.a. uit naar de kwaliteit van de

vooral ligt in de actieve beleving van natuur.

infrastructuur, voorzieningen, promotie en

Waar anders kan je zo dicht bij de wildernis

communicatie. De beide provincies, betrok-

komen en de natuur actief beleven. De zui-

van de deelnemende organisaties werkt op

ken gemeenten en Staatsbosbeheer hebben

delijke toegangspoort onderscheid zich van

dit moment aan de uitwerking en concreti-

hier geld voor beschikbaar gesteld en ook

andere locaties aan het Lauwersmeer door

sering hiervan. Het omvangrijkste onderdeel

draag het Waddenfonds met een subsidie

een attractief programma gericht op een

van het plan is om een uitkijktoren in dit

hieraan bij.

actieve beleving van de wildernis. Kernwoor-

gebied te bouwen. Op grote hoogte heeft

den zijn: ruig, actief en puur.

de bezoeker een prachtig overzicht over het Lauwersmeergebied met het oude

Uitkijktoren lauwersmeergebied

krekenlandschap, tegen een achtergrond

In het masterplan zijn een aantal projecten

van de Waddenzee en de eilanden. Het idee

opgenomen die moeten zorgen voor een

is om niet alleen een toren te bouwen, maar

grotere beleving en een betere herkenbaar-

ook om hier een stuk beleving aan toe te

heid van Kollumeroord. Een projectgroep

voegen. Of om bijvoorbeeld een bijzondere

van ondernemers en vertegenwoordigers

route te creĂŤren op weg naar de toren.

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN KOLLUMERLAND C.A. | 39

Ondernemersvereniging Kollumerzwaag De Ondernemersvereniging Kollumerzwaag (OVK) laat graag zien dat ze samen sterk staan en willen werken aan de toekomst. Met ruim 3.000 inwoners en meer dan 100 ondernemers, wil Kollumerzwaag als tweede ondernemend dorp van de gemeente Kollumerland niet onder doen voor het hoofddorp Kollum. Voorzitter van de OVK Willem Kooistra is van mening dat door een

kilometer lang, van ondernemers met bedrijfsauto’s, al toeterend

gezamenlijke aanpak voor en door ondernemers het mogelijk is

door de regio rijdt.

om een goed ondernemersklimaat te creëren en te behouden in

De OVK ondersteunt verder activiteiten in en rondom het dorp. Zo

Kollumerzwaag. De OVK behartigt hier de belangen van de onder-

steunen de ondernemers activiteiten als de Wrotrun, de Strúners-

nemers. Waardevol voor de OVK is zo het halfjaarlijkse overleg met

nacht en zorgen voor levendigheid in de Sinterklaas- en Kerstperiode.

Burgemeester en wethouders met alle ondernemersverenigingen

Hierin is Kollumerzwaag al jaren uniek. Kinderen uit- en rondom het

over projecten en ontwikkelingen binnen onze gemeente. Ook

dorp komen samen met hun ouders in deze periode massaal naar

een mooi voorbeeld van samenwerken is de jaarlijkse stamppot-

Kollumerzwaag. De belangrijkste toegangswegen tot het centrum

avond die door de gemeente samen met de OVK, de OSK en de

zijn dan boven de weg versierd met bijzondere verlichting. Ook de

HIM georganiseerd wordt.

Gereformeerde Kerk is in de kerst verlicht met een grote kerststal.

Kollumersweach Kin IT

De bern binne ús takomst

Onder het motto ‘Kollumersweach Kin it’ organiseert de OVK di-

Volgens Willem Kooistra is het wonen en ondernemen in Kol-

verse activiteiten. Zo wordt de jaarlijkse ledenvergadering altijd bij

lumerzwaag nog nooit zo geliefd geweest. De verkoop van

een (potentieel) lid gehouden. De OVK kenmerkt zich door te ver-

nieuwbouwkavels in het dorp verloopt zeer goed en ook het

gaderen in combinatie met een bedrijfsbezoek en een netwerk-

bedrijventerrein raakt vol. Dit getuigt van een gezond onderne-

moment om elkaar te leren kennen. Hierdoor ontstaan regelmatig

mingsklimaat in het dorp, waar de OVK maar ook de inwoners van

bijzondere samenwerkingsverbanden. De samenwerking met

Kollumerzwaag trots op mogen zijn. “De bern binne ús takomst!”

het Plaatselijk Belang en de Oranjevereniging zorgt er voor dat

aldus Willem Kooistra. Hij heeft hierbij een belangrijk streven:

de ondernemers uit Kollumerzwaag ‘mei inoar ien’ zijn. Dit wordt

“Wy moatte it hjir better achter litte as dat we it krigen hawwe”.

tijdens het dorpsfeest meer dan zichtbaar gemaakt wanneer er als aankondiging van de feestweek een Reklamekaravaan, van ruim 3

OVK Klasina Kooistra

Foto tijdens vergadering OVK in nieuwe loods van Mulder Agro n.a.v. de brand in 2015

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Uw business gaat verder,

ons commitment ook

Een financiële oplossing zo solide als uw plan U ziet kansen die anderen niet zien. Om te groeien heeft u behoefte aan iemand die denkt in mogelijkheden. Wilt u een financiële oplossing voor uw groeiplannen? Neem dan contact op met één van onze adviseurs.

Rabobank Noordoost Friesland, telefoon (0511) 42 63 40 Een aandeel in elkaar

STIHL COMPACT ACCUSYSTEEM

KANTENMAAIER FSA 56

€ 249*

BLADBLAZER BGA 56

€ 249*

LITHIUM-ION-ACCU EN LADER PRIJZEN INCL. ACCU EN LADER

JOH. BOSGRA BV

RIJKSSTRAATWEG 139 • 9254 DD HURDEGARYP 0511-472025 • www.bosgra.nl

HEGGENSCHAAR HSA 56 - 45cm

€ 249*

KETTINGZAAG MSA 120 C-BQ - 30 cm

€ 299*

JOH. BOSGRA BV DE STIHL SPECIALIST VAN FRIESLAND

ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN KOLLUMERLAND FRYSLÂN GEMEENTE C.A. || 41

COLUMN

Samen de schouders eronder Nu we als vier gemeenten een ambtelijke organisatie (DDFK) hebben en we als drie gemeenten (DFK) straks op 1 januari 2019 verder gaan onder één gefuseerd gemeentebestuur, is het echt zaak de handen ineen te slaan. Kollum en Kollumerzwaag hebben wat mij betreft daarbij veel potentie. Kollum is een prima kern, met toeristische en recreatieve mogelijkheden, met een

Aanpak wegen

aantrekkelijke stratenplan en monumentale panden. En met een zeer attractief bedrijventerrein, zowel op Jumaheerd als op Dwarsried. Samenwerking van alle

De Leeuwarder Courant onderzocht in 2015 de staat van wegen in

partijen is geboden om Kollum vooruit te helpen.

Fryslân. Lezers van de krant konden wegen in Fryslân nomineren voor

Ook in Kollumerzwaag raakt het bedrijventerrein vol,

het grote LC Wegenonderzoek. De Dôlle en de Eastbroeksterwei in

er liggen plannen en men wil vooruit.

Kollumerland c.a. zijn toen uitgeroepen tot de op één na slechtste weg

Toch hoor ik wel eens op mijn bezoeken, dat het toch

van Fryslân. Dit is gelukkig verleden tijd.

nog wel eens “ieder voor zich” is. Als iemand zelf een plan heeft om uit te breiden, of een neventak in zijn

Gelijk in het jaar 2015 heeft de gemeente namelijk de Dôlle in de Triemen

winkel wil vestigen, dan wordt daar nauwelijks, of zeg

aangepakt. Deze weg is gerenoveerd. Er is een nieuwe asfalt laag

maar helemaal niet, gelet op andere ondernemers, op

aangebracht met daarnaast graskeien. Eind 2016 is de Eastbroeksterwei

de collega’s. Dat moet anno 2017 toch anders, denk ik

in zijn geheel vernieuwd. De bestaande weg en fundering zijn verwijderd

dan. Neem als voorbeeld de Voorstraat in Kollum. Het is

en er is een betonweg voor in de plaats gekomen.

een prachtige winkelstraat. Menig dorp of kern is daar jaloers op. Maar teveel zit men daar nog op een eiland,

Op vrijdag 16 december 2016, ‘s middags om half vier, heeft wethouder

ieder voor zich. De HIM doet alle pogingen om er een

Jelle Boerema, samen met vertegenwoordigers van Plaatselijk Belang

eenheid van te maken, de belangen ook als één geheel

Triemen en Plaatselijk Belang Kollumerzwaag, de Eastbroeksterwei

te zien. Dat is belangrijk om de straat als totaliteit te

geopend. Met de opening werd een kwaliteitsslag van de wegen in dit

presenteren en daar profiteert iedereen weer van. Hier

deel van de gemeente bekrachtigd.

is “eenheid in verscheidenheid” en “eendracht maakt macht” het parool! We zijn geen concurrenten van elkaar, maar samenwerkende ondernemers, die elkaar aanvullen en die met elkaar het product aan de man brengen! Daar gaat het om. De gemeente heeft er baat bij dat ze met ondernemers om tafel zitten, die met deze houding van “samen de schouders er onder” initiatieven oppakken. Dan kan de gemeente er ook niet om heen, om haar steentje bij te dragen. Kollum, Kollumerzwaag en Kollumerland als geheel verdienen dat.

Bearn Bilker

Burgemeester van gemeente Kollumerland c.a.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

42 | DANTUMADIEL ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN

MELKVEEHOUDER HESSEL JAN SINNIGE HELPT DE WEIDEVOGEL

Boer in balans Weidevogels zoals de grutto, kievit, tureluur en de scholekster zijn steeds minder te vinden in Friesland. Het houdt melkveehouder Hessel Jan Sinnige uit Damwâld behoorlijk bezig. Hij bedrijft sinds twee jaar ‘natuurinclusieve landbouw’. Door de natuur minder te belasten, draagt Sinnige bij aan de biodiversiteit. Als rasondernemer weet hij er ook nog eens zakelijk succes mee te boeken.

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DANTUMADIEL | 43

Bij natuurinclusieve landbouw wordt de natuur door

Ecostroken

de boer niet alleen gebruikt, maar ook verzorgd en

Sinnige is ook begonnen met gefaseerd maaien.

gespaard. Gemakkelijk is dat niet, bekent Sinnige. “In

Hierdoor ontstaan ecostroken, kruidrijke stukken

de melkveehouderij is er namelijk een behoorlijke

land. Dit zijn niet alleen aantrekkelijke plekken voor

tijdsdruk. Je moet veel melk produceren om renda-

weidevogels, ook bijen en andere dieren kunnen er

bel te zijn.” De jonge boer (26) zit aan de keukentafel

voedsel en beschutting vinden. Sape Dijkstra van

in zijn boerderij aan de Koailoane en kijkt uit over zijn

WBE (wildbeheereenheid) It Butenfjild zorgt er on-

erf, bijna 120 hectare in totaal. “Maar als ik tijdens het

dertussen voor dat het aantal roofdieren bij Sinnige

maaien vanaf de trekker wat zie bewegen in het gras,

binnen proporties blijft. Zo gaan er minder kuikens

rijd ik niet door. Ik wil geen dode vogels of andere

en eieren verloren. “Vooral de vos, de zwarte kraai

Hessel Jan Sinnige

dieren. Mijn werk mag niet ten koste gaan van het

en marterachtigen vormen een bedreiging voor

Woonplaats

milieu en dierenwelzijn. Zo gebruik ik ook bijna geen

weidevogels. Maar zij horen er ook te zijn. Het gaat

Damwâld

kunstmest meer. Ik wil een goed gevoel hebben bij

uiteindelijk om een evenwicht tussen de verschil-

Geboorteplaats

wat ik doe. Mijn credo is dan ook: gedreven door

lende soorten dieren.” Alkema: “Roofdieren zijn ook

Leeuwarden

passie, ondernemend met gevoel.”

niet de grootste oorzaak voor de terugloop van de

Geboortedatum

weidevogels. Belangrijker voor het behoud of het

22 februari 1990

Gesloten kringloop

herstel van de populatie is een goede biotoop voor

Hobby’s

Balans, daar draait het om bij het ondernemerschap

de vogels, zoals kruidenrijk grasland, hoger grondwa-

Ondernemen, wintersport,

van Sinnige. Hij streeft naar een gesloten kringloop

terpeil en schuilplekken voor de jongen.”

watersport, auto’s

op zijn melkveebedrijf met 175 koeien. Zo vindt de in- en verkoop van voer en producten zoveel

Op eigen kracht

mogelijk in de regio plaats. “Ik gebruik de luzerne

Dijkstra en Alkema zijn blij met hoe Sinnige zijn nek

en aardappelen van akkerbouwer Klaas Rienks uit

uitsteekt voor de weidevogels. “Veel boeren zeggen

Waaxens als veevoer. Hij krijgt van mij mest voor zijn

dat natuurinclusieve landbouw niet past in hun

bouwland. Verder leveren we vlees van onze koeien

bedrijfsvoering”, aldus Alkema. “Al generaties lang

aan een aantal partijen in Dokkum, zoals Weidenaar,

bestaat helaas het beeld bij melkveehouders dat er

Jumbo en Stadscafé Artisante. Ons onbewerkte

zoveel mogelijk geproduceerd moet worden. Dit

rundvlees wordt verpakt door Klaverweide uit

mede doordat het landbouwonderwijs die bood-

Damwâld. Ik hecht veel waarde aan dit soort mooie

schap nog steeds verkondigt. Hessel Jan laat zien

partnerschappen.”

dat het wel kan. Daar krijg ik een warm gevoel van. Zo zouden alle boeren moeten zijn!” Wat Alkema

Vogelwacht

en Dijkstra extra mooi vinden, is dat Sinnige voor

Ook met natuurverenigingen werkt Sinnige, die

zijn natuurinclusieve landbouw geen subsidies

tevens inkomsten geniet uit de verkoop van zijn

aanspreekt. “Ik wil het op eigen kracht doen en mijn

producten in zijn eigen winkel ‘De Molkerij’ en uit

inkomsten zelf uit de markt halen”, aldus Sinnige.”

een regionale handel in CO2, nauw samen. “Het is

Collega-boeren kijken daar wel eens vreemd van

de bedoeling dat wij de nesten voor hem opzoe-

op. “Maar ik zie natuurinclusieve landbouw als een

ken en registreren met GPS-bepaling”, vertelt Siebe

mooie kans”, vertelt de gedreven Damwâldster. “Ik

Alkema van Vogelwacht Akkerwoude e.o. “Hessel

kan er veel van mijn ondernemerschap in kwijt. Ik

Jan kan dan op de computer zien waar de nesten

ben nu bezig om mijn verdienmodel verder uit te

zitten. Hij waarschuwt ons wanneer er bewerking of

werken en een kwaliteitskeurmerk te ontwikkelen

beweiding van het land plaatsvindt, zodat wij tijdig

voor de manier waarop ik te werk ga, zodat het ook

de nesten kunnen markeren of beschermen voor

over vijftig jaar nog zo kan; duurzaamheid! Reken

vertrappen e.d. Verder geven wij Hessel Jan allerlei

maar dat het mij gaat lukken.”

informatie ter ondersteuning. Zo houdt de grutto met zijn relatief lange poten van wat hoger gras, terwijl de kievit juist lagere sprieten fijn vindt.”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Profiel

44 | DANTUMADIEL ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN

Te koop:

BEDRIJFSKAVELS EN WOON-WERKKAVELS IN DE WESTEREEN

Op een mooie locatie aan de rand De Westereen en toch nabij het dorpscentrum heeft de gemeente Dantumadiel twee kleinschalige bedrijventerreinen gerealiseerd Zij bieden plaats aan 14 bedrijfskavels (variërend in grootte van 1250 tot 4480 m2) en 9 woon-/werkkavels (985 tot 1620 m2). Een deel van de kavels is verkocht en in optie. De prijzen bedragen: •

€ 50,= per m2 exclusief BTW voor de bedrijfskavels op niet-zichtlocaties;

•

€ 75,= per m2 exclusief BTW voor de bedrijfskavels op zichtlocaties aan de rondweg;

•

€ 85,= per m2 exclusief BTW voor de woon-/werkkavels.

Ondernemen in De Westereen iets voor u? Neem dan contact op met Dicky van der Meer, bedrijvencontactfunctionaris van de gemeente Dantumadiel. Kijk op de website van de gemeente Dantumadiel: www.dantumadiel.eu, e-mail naar: ondernemen@dantumadiel.eu of bel 06-21296037.

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DANTUMADIEL | 45

Bedrijfsbezoeken B&W Dantumadiel Om feeling te houden met het lokale bedrijfsleven bezoekt het

Aanmelden

college van burgemeester en wethouders regelmatig bedrijven

Meld u zich dan aan voor een bedrijfsbezoek via onze

in de gemeente. Wilt u als ondernemer ook eens het college ont-

bedrijvencontactfunctionaris: mevr. Dicky van der Meer

vangen om te kijken wat uw bedrijf en de gemeente voor elkaar

per e-mail: dvdmeer@ddfk.nl of telefonisch: 06-21296037

kunnen betekenen? Of gewoon omdat u trots bent op uw bedrijf?

Damstra Installatietechniek erkend Tesla Powerwall installateur Onlangs werd Koninklijke Damstra Installatietechniek te Driezum door Tesla gecertificeerd als Powerwall installateur.

van continue stroom worden voorzien. De Powerwall heeft meer dan voldoende opslagcapaciteit voor een gemiddeld

“Wij zijn altijd op zoek naar kwalitatieve

stig van zonnepanelen. Powerwall slaat de

huishouden. Ook voor ondernemers die

aanvullingen op ons assortiment en de

elektriciteit op die overdag door de zon-

hun energie duurzaam willen opwekken

extra mogelijkheden die we hierdoor kun-

nepanelen wordt gegenereerd. Op deze

met behulp van zonnepanelen is het een

nen bieden. TESLA Powerwall mag alleen

manier kan in de avond de woning van

interessante techniek, voor bijvoorbeeld

verkocht en geïnstalleerd worden door

stroom worden voorzien die overdag door

het opladen van elektrische bedrijfsauto’s.

het exclusieve netwerk van hoge kwaliteit

de zonnepanelen is opgewekt. Hiermee

installateurs welke door Tesla zijn gecer-

wordt de kloof overbrugd tussen het mo-

tificeerd. Wij zijn trots dat wij hiervoor

ment dat zonlicht maximaal beschikbaar is

zijn geselecteerd”, aldus Teake Damstra,

en het moment dat vraag naar elektriciteit

directeur Koninklijke Damstra Installatie-

maximaal is. Zo maakt de klant dus dag en

techniek.

nacht gebruik van eigen zonne-energie omdat er niet hoeft te worden terug

Wat is Tesla Powerwall?

geleverd aan het net. Mocht de stroom

Tesla Powerwall is een thuis-batterij die kan

uitvallen, dan kan met Powerwall het

worden geladen met elektriciteit afkom-

hele huis of bepaalde toestellen daarnaast

L E E S O N D EL R E ENSE M ON EN DD E RNNOE O MREDNO D ONSOT OFRRDY O S LOÂS N T FO ROYK SOL N Â LNI NOEOVKI AO NWLWI NWE. OV FI A . NW L W E NW V. OOFL. N G LOENNS VVOI AL G O N S V I A

EN ,

DE PERSOONLIJKE SERVICE IN ICT & TELECOM! LAPTOPS COMPUTERS REPARATIE HULP AAN HUIS

NETWERKEN ICT-BEHEER WIFI & PRINTING SERVER & CLOUD

SMARTPHONES ABONNEMENTEN ZAKELIJK MOBIEL IP-TELEFONIE

uw partner in ICT & telecom | Westersingel 49 Burgum | Aalsumerpoort 10 Dokkum | 0511-200200 | okepc.nl

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DANTUMADIEL | 47

COLUMN

Fryske sûkerbôle

Kom 10 en 11 juni naar het Bûtenfjildwykein!

Gedeputeerde Sander de Rouwe noemt het de Friese ziekte of het Sui-

Op zaterdag en zondag 10 en 11 juni organiseert provincie Fryslân samen

kerbroodsyndroom. Hij doelt daarmee

met de gemeenten Dantumadiel en Tytsjerksteradiel en andere partijen het

op het gebrek aan ambitie bij het mid-

Bûtenfjildwykein! Tijdens dit weekend kunt u kennismaken met de nieuwe

den- en kleinbedrijf in onze provincie.

fiets-, vaar- en wandelmogelijkheden in het Bûtenfjild. Staatsbosbeheer en It

Op naar meer export en innovatie met

Fryske Gea organiseren excursies om de nieuwe waterrijke natuur te ervaren

als gevolg meer economische groei

en beleven. Ook kunt u kennismaken met het elektrisch varen. Het Maaiti-

en banen. Om dit te stimuleren is Sander begonnen

idsevenemint in Ryptsjerk wordt dit jaar voor de tweede keer georganiseerd

aan een motivatietour langs alle ondernemersverenigingen die

door lokale ondernemers en is onderdeel van het Bûtenfjildwykein. Een

Fryslân rijk is. En het mooie is: het blijft niet alleen bij woorden,

volledig overzicht van de activiteiten in het Bûtenfjildwykein en van het

want het plan omvat ook een financiële stimulans in de vorm

Maaitiidsevenemint wordt te zijner tijd bekend gemaakt via de huis-aan-huis

van een moderne middenstandsbank. Deze gaat kredieten

bladen. Het Bûtenfjildwykein is een afsluiting van inrichtingswerkzaamhe-

verschaffen aan ondernemers die willen innoveren en/of expor-

den die de laatste jaren in het Bûtenfjild zijn uitgevoerd evenals de aanleg

teren, maar die bij de reguliere banken nul op het rekest krijgen.

van een nieuwe vaarroute.

De provincie stelt hiervoor 20 miljoen euro beschikbaar. Geld is natuurlijk niet de enige katalysator van de economische

Gebiedsontwikkeling Bûtefjild

motoren innovatie en export. Minstens zo belangrijk is wat je

Het gebiedsontwikkelingsproject Bûtefjild van provincie Fryslân richtte zich

zou kunnen noemen het ‘menselijk durfkapitaal’. Want wat

op de ontwikkeling van natuur, water, landbouw, landschap en recreatie.

maakt nou dat de gemiddelde Friese MKB’er niet voorop loopt

Zo zijn er vistrappen en een nieuw gemaal aangelegd en liggen er nieuwe

op het gebied van innovatie en export met zijn bedrijf?

wandelpaden. De nieuwe natuur wordt door particulieren beheerd.

Is het gebrek aan ambitie een gevolg van het veel Friezen eigen ‘doch mar gewoan, dan dochst al gek genôch’? Durven we niet

Electric Only Vaarroute

uit onze comfortzone te komen? Of is het gewoon een kwestie

De nieuwe vaarverbinding loopt van de Grutte Wielen bij Leeuwarden

van zo hard werken dat er onvoldoende ruimte overblijft om

naar de Swemmer ter hoogte van De Westereen. Het deel van de vaarroute

het blikveld te verbreden?

tussen Ryptsjerk en de Sippenfennen is bedoeld voor elektrische of hybride

Hoe het ook zij, nú is het tijd om ook voor jouw bedrijf eens na

aangedreven sloepen. Ook suppers en kanoërs kunnen hier het water op. De

te gaan of hier kansen liggen. Kansen om een vernieuwingsslag

provincie werkt aan duurzaam, schoon en rustig varen in Fryslân.

te maken en daarmee je bedrijf weer toekomstbestendig te maken. Of kansen om jouw product of dienst ook in het buitenland

Heeft u ideeën, vragen of wilt u een bijdrage leveren aan het Bûtenfjildwy-

aan de man/vrouw te brengen. Want wie zegt dat de Chinezen

kein? Neem dan contact op met Lisanne Visser, l.visser@fryslân.frl. Uw reactie

geen suikerbrood lusten?

is van harte welkom! “Het grootste gevaar voor de meesten van ons is niet dat ons doel te hoog is en we het niet halen, maar dat we te bescheiden doelen stellen en deze realiseren.” Michelangelo

Dicky van der Meer Bedrijvencontactfunctionaris gemeente Dantumadiel Reageren? Graag! E-mail ondernemen@dantumadiel.eu of bel 06-21296037.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

48 | FERWERDERADIEL ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN

NOORD-FRIESE WINKELTJESROUTE

‘ Op het platteland heb je elkaar nodig’ Niet alleen de hoogste terp van Nederland bij Hegebeintum trekt toeristen naar het buitengebied van Ferwerderadiel en Dongeradeel. Ook de Noord-Friese winkeltjesroute lokt steeds meer mensen. De route is een samenwerkingsverband tussen een achttal winkels en ateliers in de regio. Een samenwerking die loont.

Wie binnenloopt in het winkeltje Bij De Pastorie

gaat er automatisch een beetje zachter van praten.

in Reitsum schakelt vanzelf een tandje terug. Slow

De winkel is rustiek ingericht en door de hele zaak

tourism in Noord-Friesland. In de met hout afge-

staat het kleurrijke aanbod aan Pools serviesgoed en

werkte winkel hangt een zachte geur van zeepjes,

brocante uitgestald.

op de achtergrond speelt rustgevende muziek. Je

Het is de winkel van Dorian Hofker. Ze is één van

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN FERWERDERADIEL | 49

de deel- en initiatiefnemers van de Noord-Friese win-

doeling, maar er wordt wel gekeken naar groeimo-

keltjesroute. In 2013 kwam de groep ondernemers

gelijkheden en mogelijkheden om de naamsbekend-

voor het eerst bij elkaar. Afke Kramer van Kadowinkel

heid te vergroten.

Ter-Sted in Ferwert wilde graag een gezamenlijke

Er zijn al een aantal acties ingezet om dit voor elkaar

koopavond in verband met Sinterklaas. Toen ze toch

te krijgen. Iedere donderdagmiddag en laatste zater-

bij elkaar zaten werd ook het idee van de winkel-

dag van de maand zijn alle deelnemende onderne-

tjesroute geboren. “Je hebt elkaar nodig op het

mers gelijktijdig geopend, zodat bezoekers iedere

platteland. En op deze manier versterken we elkaar”,

winkel kunnen aandoen. Voor belangstellenden lig-

aldus Hofker.

gen er bij de winkeltjes en ateliers routekaarten klaar met achterop een stempelkaart. Wie de stempelkaart

Zeven dames en een heer

volheeft, kan een kleine attentie halen bij één van

Op dit moment doen er acht winkels en ateliers mee

deelnemende winkels.

aan de route. Naast Kadowinkel Ter-Sted in Ferwert

Profiel

Dorian Hofker Geboorteplaats

en Bij De Pastorie in Reitsum zijn dat Foarinoar Bro-

Culturele Hoofdstad 2018

Ameland

cante en katoendrukkerij Kleine-Lijn in Blije, Bloemen

Gesprekken met de organisatie van Culturele

Woonplaats

Doorn Roosje en JoHpie Kaarsenmakerij in Burdaard,

Hoofdstad 2018 hebben samenwerking met Sense of

Reitsum

Outdoor Mozaiek Gallery in Ferwert en Sneupzolder

Place opgeleverd. De winkeltjesroute is nu onderdeel

Ondernemer sinds

De Terp in Hiaure. Met elkaar zeven dames en één

van dit project. Daarnaast staat er een test met een

2011 winkel in Pools aardewerk en

heer op een route van ongeveer 35 kilometer.

dagarrangement in de planning. Hofker: “Bezoekers

2012 bed & breakfast

Er wordt niet direct gekeken naar uitbreiding van de

kunnen dan een fiets huren in Ferwert om de route

Opleiding

route. Het samenwerkingsverband heeft dan ook

te rijden. Ze krijgen vouchers en een routekaart. Ook

Leisure Management School

al heel wat kleine ondernemers in de regio moeten

via de net geïntroduceerde winkeltjesroute-app van

Leeuwarden

teleurstellen. Hofker: “Misschien komt er nog iemand

Izi Travel is de route makkelijk te volgen. Als dat gaat

Hobby’s

bij in de omgeving van Hiaure, maar het moet wel

lopen is het leuk voor volgend jaar wanneer ook

hardlopen, de winkeltjesroute

passen bij de andere winkels en ateliers. Het assor-

Culturele Hoofdstad 2018 bezig is. Er zijn daarnaast

timent van een nieuwe deelnemer moet uniek zijn.

wandelroutes in de regio die graag een combina-

We zoeken ondernemers die echt iets voor de route

tie willen maken met de winkeltjesroute. Culturele

willen betekenen, die zich er voor willen inzetten en

Hoofdstad leeft hier heel erg. Er zijn genoeg initia-

niet alleen maar willen meeliften.”

tieven.”

Zeefdrukken

www.noordfriesewinkeltjesroute.nl

Nynke Runia is met haar ambachtelijke katoendruk-

www.bijdepastorie.nl

kerij Kleine-Lijn één van de bedrijven die meedoet aan de winkeltjesroute. Als we binnenlopen is ze net aan het zeefdrukken en geeft meteen een korte demonstratie. Haar katoendrukkerij wordt door een doelgroep die er specifiek naar op zoek is goed gevonden. De winkeltjesroute zorgt ervoor dat ook een andere groep mensen haar ontdekt. Runia: “De route zorgt ervoor dat bijvoorbeeld ook lokale mensen makkelijker een keer binnen komen lopen. Het maakt de winkeltjes toegankelijker.” Vooral vriendinnenclubjes, groepen collega’s en koopjesjagers trekken er een dag op uit langs de Noord-Friese winkeltjesroute. Bussen vol Japanse toeristen met camera’s om de nek rijden er nog niet rond. Nou is dat misschien ook niet meteen de be-

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

50 | FERWERDERADIEL ALGEMEEN ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂNFRYSLÂN

Noordoost aan het Wad EEN KRITISCHE EVALUATIE Het project Noordoost aan het Wad startte in februari 2016. In opdracht van de interne projectgroep Noordoost aan het Wad van de ANNO-gemeenten Dongeradeel en Ferwerderadiel, liep aanjager Anneke van der Meer een jaar lang rond in het Noordoost Friese Waddenkustgebied. Zij inventariseerde en signaleerde kansrijke projectinitiatieven.

Ze verbond, coördineerde, adviseerde en verwees door, om zo de

paar oorzaken hiervoor zijn:

dynamiek in de regio te behouden en de Waddenkustregio verder

• Partijen werken met een eigen belang en agenda maar maken

in beweging te krijgen. Uit de ontwikkelde projectenlijst en inspira-

die onvoldoende kenbaar en transparant (onduidelijkheid rollen);

tiekaart blijkt dat er veel en uiteenlopende initiatieven bekend zijn

• Persoonlijke belemmeringen zoals gebrek aan vertrouwen,

en worden gestart. Aan goede initiatieven ontbreekt het niet .Maar

misgunnen, vooroordelen, ons kent ons;

waarom komen ze niet verder? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat

• Partijen kennen elkaar niet of weten niet van elkaars bestaan;

de huidige dynamiek in het gebied blijft behouden?

• Te weinig tijd, capaciteit, ambitie om het grotere plaatje te zien en de urgentie tot samenwerking te voelen;

Knelpunten

• Signalerende partij ontbreekt.

Vier belangrijke aandachtspunten komen naar voren uit een voorlopige evaluatie.

3. P romotie en marketing Initiatiefnemers en samenwerkende partijen zijn zich steeds

1. Versnippering en onoverzichtelijkheid

meer bewust van het feit dat een goede en eenduidige promo-

De Werelderfgoedstatus van Unesco blijkt bij veel partijen een

tie en marketing van het Waddenkustgebied van groot belang is.

verschillende betekenis te hebben. Over welk gebied hebben we

Hier wordt hard aan gewerkt. Toch blijkt in de praktijk nog steeds

het? Welke grenzen hanteren we voor marketing en promotie?

dat dit onderdeel versnipperd georganiseerd is.

Doordat de vele partijen in het gebied werken met verschillende definities, is er sprake van veel overlap van initiatieven die net niet

4. Subsidies en fondsen

hetzelfde gebied of dezelfde insteek behelzen. Dit werkt versnip-

Initiatiefnemers zijn nog te vaak onbekend met de beschikbare

pering en onoverzichtelijkheid in de hand en verkleint over de

fondsen en overige financieringsmogelijkheden. Daar komt bij

hele linie de kansen.

dat soms een cofinanciering van de gemeente wordt vereist om in aanmerking te kunnen komen voor fondsen of subsidies.

2. Samenwerking Opvallend is dat in de voorbereiding van veel initiatieven

Samenvattend…

onvoldoende centraal wordt ingestoken. Doelstellingen als

Het blijkt dus vooral te stagneren door een gebrek aan kennis,

leefbaarheid, sociaal, natuur, economie, recreatie en toerisme,

onduidelijkheid van partijen, hun rollen en gebrek aan een signale-

landschap, cultuur, water en duurzaamheid worden gemist. Een

rende en coördinerende partij.

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN FERWERDERADIEL | 51

De conclusie van het project Noordoost aan het Wad is dat de

gebied: kwelders werden ingepolderd voor gras- en landbouw-

lokale en regionale overheden deels de hand in eigen boezem

grond en dijken werden gebouwd om het land te beschermen.

moeten steken. Er moet een structurele oplossing komen voor

Nog steeds maken mensen gebruik van het gebied: vaargeulen

de problemen waar initiatiefnemers tegenaan lopen. Voorkomen

worden gebruikt voor goederentransport, er wordt op vissen, gar-

moet worden dat de ontstane dynamiek inzakt. Het project Noord-

nalen en mosselzaad gevist en veerboten varen naar de eilanden

oost aan het Wad heeft hier een begin mee gemaakt. De al met

om bewoners en toeristen te vervoeren. Ook genieten en ontspan-

dit project ingezette werkwijze moet worden gecontinueerd en

nen mensen er. Op de droogvallende platen wordt wadgelopen en

geoptimaliseerd. Deze aanjagende en verbindende werkwijze zorgt

in de geulen wordt gezeild.

ervoor dat de ANNO-partners hun bijdrage (blijven) leveren aan

De Waddenzee kent dus een grote culturele geschiedenis die

het Waddenkustgebied van Noordoost Fryslân. Alle projecten en

belangrijk is voor het hele Waddengebied.

inspanningen samen kunnen dan écht leiden tot een versterking van de lokale economie en de leefbaarheid van het Waddenkust-

Maar door haar unieke natuurwaarden, waarvan het van wereld-

gebied.

wijd belang wordt geacht om ze te behouden, is de Waddenzee

Welke initiatieven worden ondersteund door Noordoost aan

uitgeroepen tot natuurlijk werelderfgoed. Al die unieke eigen-

het Wad?

schappen van de Waddenzee en de grote bijzondere variëteit van

Noordoost aan het Wad ondersteunt diverse projecten. Een paar

planten en dieren in het gebied, zijn van groot belang voor ons

voorbeelden zijn:

allemaal.

- De plannen voor realisatie van een strand en pier bij Wierum; - Plannen nieuw bezoekerscentrum Hegebeintum;

Contact

- Buitendijkse terp Blije;

Totdat er een structurele oplossing is, wordt de rol van aanjager

- Wandelroute Dobbepaarden bij Marrum.

Anneke van der Meer tijdelijk ingevuld door Harry Feenstra van DDFK-gemeenten (o.a. gemeenten Dongeradeel en Ferwerdera-

Waddenzee Werelderfgoed

diel). Harry Feenstra is te bereiken via telefoonnummer (0519) 29 88

Mensen zijn al duizenden jaren met het waddengebied verbonden.

88 of e-mail h.feenstra@ddfk.nl .

Daardoor hebben ze mede bijgedragen aan de vorming van het

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Uw Veenstra Woning • Houtskeletbouw

• Zeer hoge isolatiewaarden

• Energiezuinig

• Maatwerk op basis van uw woonwensen

• Vrijstaande woningen v.a. € 115.165,- exclusief grond

Nijewei 52a 9281 NW Harkema

www.uveenstra.nl

Bezoek onze modelwoning

Bel 0512 36 32 27 voor een GRATIS WONINGBROCHURE!

Janssenlaan 30 Drachten - Industrieterrein A7-Noord Raadpleeg onze website voor actuele bezoektijden www.uveenstra.nl

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN FERWERDERADIEL | 53

PROJECT VIJFHUIZEN ‘FAN SWIET NEI SÂLT’

Een veelzijdig project voor mens en natuur Een natuurlijke overgang van zoet naar zout water en andersom, een betere bemaling van boezem en polder door middel van een nieuw gemaal en een impuls voor het buitendijkse kwelderlandschap. Het project Vijfhuizen ‘fan swiet nei sâlt’ draagt bij aan waterveiligheid, natuur en recreatie. Het klimaat verandert, de zeespiegel stijgt. Daarmee neemt het

natuurlijke wijze in elkaar overgaan. Zo wordt het voor vissen

risico op wateroverlast in Fryslân toe. Daarnaast is door de zeedijk

weer mogelijk om van zoet naar zout water te trekken en an-

een voor de natuur waardevolle verbinding tussen de zoute

dersom. Het buitendijkse gebied is bij het Noarderleech op zijn

Waddenzee en het zoete binnendijkse land verloren gegaan. Om

breedst en daarmee de ideale plek voor deze zoet-zoutovergang.

deze problematiek op te lossen, passen we de waterhuishouding aan. Onder andere met een veelzijdig gemaal in de zeedijk op een unieke locatie in Fryslân.

Dit wordt een uniek leefgebied voor veel planten diersoorten. • leveren we met de aanleg van natuurvriendelijke oevers een bijdrage aan een betere waterkwaliteit en de realisatie van de -natuurdoelen van de Europese Kader Richtlijn Water

Met wie werken we samen?

• geven we een impuls aan de recreatieve beleving van de Friese

Dit project is een samenwerking van Provincie Fryslân, de ge-

Waddenzeekust en het buitendijkse kwelderlandschap. Via een

meente Ferwerderadiel, It Fryske Gea en Wetterskip Fryslân. Het

vaarroute, fietspad en andere infrastructuur wordt het voor

project is mogelijk dankzij financiële steun van het Waddenfonds,

iedereen mogelijk deze unieke natuurlocatie op de rand van de

Rijkswaterstaat en de Europese Plattelandsontwikkeling (POP). Het

Waddenzee te bezoeken en te beleven.

project wordt verder gesteund en gestimuleerd door Programma

• Versterken we in het brakke kweldergebied de broedgelegen-

naar een Rijke Waddenzee (Ministerie van EZ).

heid voor weide- en wadvogels, verbeteren we de beweiding en veiligheid van het vee en zorgen we voor het behoud van

Waarom doen we dit?

de cultuurhistorische waarden van het gebied.

Met het project: • verhogen we de bemalingscapaciteit van de Friese boezem en

Alle informatie vindt u op

polder. Zo houden we het water binnendijks beter op peil en

www.projectvijfhuizen.nl. Het project is ook te

dringen we verzilting in de polder terug.

volgen op Facebook.com/projectvijfhuizen

• realiseren we een kweldergebied, waarin zoet en zout water op

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

54 | ALGEMEEN ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN

COLUMN

.v. Bestratingsbedrijf Spoelstra & Nijboer B.V.

Geen doel maar een middel Veel mensen hebben geen duidelijk

Rooilijn 20 9231 DZ Surhuisterveen Telefoonnr: 0512-341114 Fax: 0512-341115 Email: info@spoelstranijboer.nl

beeld van beleggen en denken bijvoorbeeld dat het erg ingewikkeld is of alleen is weggelegd voor mensen met een flink vermogen. Tegelijkertijd merken wij als adviseurs van Rabobank Noordoost Friesland dat veel mensen wél nieuwsgierig zijn naar de mogelijkheden van beleggen. De belangrijkste trigger is de lage spaarrente. De vraag of beleggen bij u past en in welke vorm, is heel persoonlijk. Net als de afweging tussen rendement en het risico dat u wilt nemen. Beleggen kan iets voor u zijn als u niet onrustig wordt bij schommelende beurskoersen. In 2016 waren het Brexit-referendum en de Amerikaanse presidentsverkiezingen onderwerpen die beleggers behoorlijk bezighielden en onrust veroorzaakten. De koersen reageren daar natuurlijk op, maar op de lange termijn zijn dat doorgaans niet de fundamentele krachten achter die koersen. Beleggen is geen doel op zich, maar een middel om doelen te bereiken. Dat vraagt om een evenwichtige aanpak, gericht op de lange termijn. Om daarbij onnodige risico’s te voorkomen is spreiding in de beleggingsportefeuille essentieel. Beleg alleen met dat deel van uw spaargeld dat u langere tijd kunt

OP BEDRIJFSBEZOEK:

175 JAAR FORTUIN!

missen. Houd uw overige spaargeld aan voor toekomstige uitgaven en mogelijke tegenvallers. Bepaal vervolgens uw beleggingsdoelen: uitgaven die u op bepaalde momenten in de toekomst verwacht te moeten of willen doen. Een belangrijk

Al sinds 1842 staat suikerwerkfabrikant

element daarin is uw financiële behoefte op uw oude dag.

Fortuin Dockum bekend om zijn brede

Door de terugtredende overheid moeten we een steeds groter

aanbod pepermunt. Dit jaar viert het bedrijf

deel van onze zorgkosten en oudedagsvoorziening zelf gaan

haar 175 jarig jubileum. Fortuin is marktleider

betalen. Dat geldt ook voor de toekomstige studiekosten van

in pepermunt en heeft dankzij zijn onge-

onze kinderen. Tijdig je eigen voorzieningen treffen voor de

ëvenaarde Wilhelmina pepermunt de status

verre toekomst, bijvoorbeeld door te beleggen, zal daarom ook

Hofleverancier verworven. Fortuin wordt niet

in Nederland steeds gebruikelijker (en noodzakelijker) worden.

alleen geroemd om zijn pepermuntjes, maar

Wilt u beginnen met beleggen? Kies dan de manier die bij

ook om zijn verschillende soorten salmiak-

uw doelen en risicoprofiel past. Wij helpen u graag om op

snoepjes en de alom bekende vruchtenhart-

verstandige manier te beginnen met beleggen.

jes. Op 23 februari jl. brachten wethouder Pieter Braaksma en bedrijvencontactfunctionaris Dicky van der Meer een bezoek aan Fortuin. Zij spraken met directeur Rienk de Vries over de rijke historie van dit mooie Dokkumer bedrijf, de recente overname van de snoeptak van de

Sipke Deelstra

Financieel Adviseur Rabobank Noordoost Friesland

Deventer fabrikant Senzora en uiteraard over de toekomstplannen van For-

Tel. 0511- 42 63 33

tuin. De faciliteiten in Dokkum bieden voorlopig voldoende capaciteit om de

sipke.deelstra@rabobank.nl

extra gevraagde productie als gevolg van de overname te kunnen leveren. Als snoepje op de taart werden de vertegenwoordigers van de gemeente nog getrakteerd op een heerlijk geurende rondleiding door de fabriek aan –jaja- de Fortuinweg nummer 2. Dat de straat naar dit bedrijf genoemd is zegt wel iets over de positie van Fortuin in de stad Dokkum.

rt ook

o Binnenk

ast! c e m o r ch steuning onder

Gratis live TV App De gratis Live TV App van Kabelnoord is beschikbaar

voor Klein Zakelijk abonnees met een Small, Medium, Large of XLarge abonnement van Kabelnoord Zakelijk. Ook gebruik maken van de live TV app voor tablet of smartphone? Kijk op: www.kabelnoordzakelijk.nl

Al meer dan 4000 klanten gebruiken Live TV App! Vanaf december nieuwe zenders in de App: • TV Drenthe

• VRT Eén

• Arte

• VRT Ketnet

• TV Noord

• NPO Nieuws

• NPO Politiek/ Sport

• VRT Canvas • Comedy Central • MTV

KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN

GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl