Ondernemend Netwerk Noordoost Maart 2020 by OF BV

ONDERNEMEND

NETWERK NOORDOOST MAART 2020 NUMMER 33

Visser ontwerpburo: Puur, natuurlijk en nuchter n NOARDEAST FRYSLÂN

n DANTUMADIEL

n TYTSJERKSTERADIEL

n ACHTKARSPELEN

‘ Net achteroer leune,

‘We hebben dynamiek

‘Wij zijn op zoek naar dé

Surhuisterveen: veilig,

mar gas derop!”

en beleving nodig’

plus voor onze gemeente’

bereikbaar én gezellig

22| |INHOUD ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST ALGEMEEN ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST REGIONIEUWS

NOARDEAST FRYSLÂN

4 7 11 13 14 16

Westereen Handelscentrum; geslaagde regionale samenwerking Bowinn, de campus voor innovatie in de bouw MKB voucherregeling Loop je hoofd leeg Boef zoekt boer

26 18 20 23 24 29

‘Historie compacte binnenstad nog beter benutten’ Onlangs nieuw gevestigd in de binnenstad van Dokkum Gastengilde: draait om gastheerschap “Net achteroer leune, mar gas derop!” Internationale profronde in 2020 in regio Noordoost Fryslân

TYTSJERKSTERADIEL

DANTUMADIEL

32 30 ‘We hebben meer dynamiek en beleving nodig’ 32 Bezoek college aan Hekstra Bouwers, Rietdekkers & Dakmeesters 33 Bedrijfsbezoek college aan Van der Meulen roggebroodfabriek Broeksterwâld

38 36 38 40 40

ACHTKARSPELEN

‘Wij zijn op zoek naar dé plus voor onze gemeente’ Van der Wal Hout verduurzaamt bedrijfspanden Werkbezoek van Tweede Kamerleden Raad neemt besluit over de Winkeltijdenverordening

ALGEMEEN

47 44 46 46 47

Veilig, bereikbaar én gezellig Afscheid Auke Piet van der Meulen Opening Lidl Surhuisterveen Fairtrade certificaten uitgereikt in Achtkarspelen

34 43 49 50 53

W W W. N OA R D E A S T F R Y S L A N . N L

‘Betaalbare woningen in een prettige leefomgeving’ Druk met duurzame oplossingen Puur, natuurlijk en nuchter Oké-PC IT: totaalleverancier op ICT-gebied

W W W. DA N T U M A D I E L . E U

ONDERNEMENDNET NET WERK NOORDOOST ALGEMEEN || 3 ONDERNEMEND WERK NOORDOOST VOORWOORD

ONDERNEMEND

NETWERK NOORDOOST MAART 2020 NUMMER 33

Bizarre tijden Aan het begin van deze maand leek het business as usual. We waren druk met de voorbereidingen van allerlei belangrijke onderwerpen in onze regio. Neem de opening van Bowinn of het brainstormen over internationaal zakendoen met ondersteuning door het World Trade Centre (WTC) NoordNederland. Daarnaast was er de langverwachte installatie van de nieuwe Regioboard. Een bijzondere samenwerking met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, onderwijs en de overheid. Allemaal belangrijke ontwikkelingen die onze economie in Noordoost Fryslân stimuleren en verbeteren. Ondertussen komen er berichten binnen over het coronavirus. Op dat moment speelde deze problematiek alleen in China en had het virus Italië net bereikt. Echt zorgen maakten wij ons niet. Nog geen week later zitten wij tot over onze oren in de coronacrisis. Er volgen zeer ingrijpende maatregelen die onze samenleving en zeer zeker ook onze economie in het hart treft. Scholen worden gesloten, horecaondernemers sluiten noodgedwongen hun deuren en ZZP-ers komen zonder werk te zitten. Andere ondernemers zien de klandizie en omzet ook schrikbarend terugvallen. Hoe lang deze crisis duurt is voor iedereen een grote vraag. Maar nog wel het belangrijkste is de vraag wat doet dit met onze gezondheid en die van onze naasten. Ook dat is nog onbekend. Dat we – zoals de Minister-President zegt – moeten gaan werken naar “groepsimmuniteit” is duidelijk. De

Visser ontwerpburo: Puur, natuurlijk en nuchter n NOARDEAST FRYSLÂN

n DANTUMADIEL

n TYTSJERKSTERADIEL

n ACHTKARSPELEN

‘Net achteroer leune,

‘We hebben dynamiek

‘Wij zijn op zoek naar dé

Surhuisterveen: veilig,

mar gas derop!”

en beleving nodig’

plus voor onze gemeente’

bereikbaar én gezellig

Colofon

Uitgeverij OF BV i.s.m. gemeenten in Ondernemend Netwerk Noordoost Bladmanagement OF BV Mirjam Brouwer Tel. 06-57218102 Advertentie-exploitatie en administratie OF BV Tussendiepen 21, 9206 AA Drachten Tel. 0512-366326 Contactpersoon: Mirjam Brouwer Contactpersoon: Dicky van der Meer, Communicatieadviseur Netwerk Noordoost Redactie Tine van Knijff

genomen maatregelen zijn echt nodig om verspreiding van het coronavirus te beperken.

Fotografie Ed Klijnman

Ik heb er vertrouwen in dat wij deze crisis met elkaar te boven gaan komen. Dit lukt ons door in

Fotografie Achtkarspelen en regio: Binne-Louw Katsma

gemeenschappelijkheid op te trekken. Door ons aan de gedragsregels te houden. Bovendien lukt het ons door ook op elkaar te letten. Heb contact met elkaar, bel elkaar en spring waar nodig bij. Ik geloof erin dat wij – ondanks deze gigantische uitdaging – sterker uit deze crisis gaan komen.

Vormgeving VDS Crossmedia, Emmen

Ik wens u allen veel sterkte en kracht toe in de komende periode.

Druk Scholma druk Bedum

Alleen samen kunnen we het redden.

Bij het ter perse gaan van dit magazine zijn er veel onzekerheden over de effecten van het coronavirus op

informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele

de economie en geplande evenementen. Wij willen u de inhoud echter niet onthouden en vragen uw

aansprakelijkheid voor de schade, van welke aard

begrip voor geplaatste zaken die inmiddels niet meer actueel zijn, bijvoorbeeld afgelaste evenementen.

dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

W W W . T- D I E L . N L

W W W. AC H T K A R S P E L E N . N L

ALGEMEEN ONDERNEMEND REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST NET WERKFRYSLÂN NOORDOOST

HOLTROP & JANSMA IN GESPREK MET WTC NOORD NEDERLAND

‘Internationaal zakendoen vergt lef en voorbereiding’ Gerd Lindemann nam in 1996 Holtrop & Jansma over. Het bedrijf - specialist op het gebied van industriële luchtzuivering, recycling, spuitcabines en bulkhandling – bestaat zestig jaar. Lindemann zette meteen vanaf zijn komst in op internationaal zakendoen. Dat lukte: het Dokkumer bedrijf is onder andere succesvol in China. Evert Jan Schouwstra, managing director van het World Trade Center (WTC) Noord Nederland, hoort het succesverhaal verheugd aan. Het WTC ondersteunt bedrijven bij hun ontwikkelingen op internationaal gebied. “Dit is een ondernemer die zijn nek uit durft te steken.”

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST REGIONIEUWS

Handelsmissies Het WTC organiseert tweemaal per jaar een handelsmissie. “Om meerdere ondernemers tegelijk in direct contact te brengen met de juiste partijen. Zo organiseren wij samen met de Provincie Fryslân een oriëntatiereis naar Israël met zoveel mogelijk bedrijven uit het Noorden. Israël is leidend op het gebied van high tech en electronica. Wij bezoeken in mei de belangrijkste beurs op dit gebied: de New Tech in Tel Aviv. Dit is vooral een reis om kennis te halen en contacten te leggen. We leveren deelnemers een vol programma van een week, waarin ruimte is voor een individueel programma, bedrijfsbezoek en netwerken.” In het Noorden staan bovendien zes ervaren exporteurs namens het WTC klaar om ondernemers met vragen verder te helpen, zodat er een gedegen exportplan gemaakt kan worden. “Starters in international business kunnen voor deze vorm van coaching zelfs financiering krijgen van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.”

Lindemann: “Wij zijn uniek in het gebruik van lucht-

Puur ondernemerschap

techniek bij bijvoorbeeld de afzuiging van vaste stoffen

Lindemann en Schouwstra benadrukken dat je in

en dampen in productieprocessen. Ik zag meteen po-

een land als China nergens komt zonder kruiwagen.

tentie in deze onderscheidende positie.” Pogingen om

Voor Holtrop & Jansma was dit een Chinese student

voet aan de grond te krijgen in Duitsland en Rusland

die een MBA-opleiding deed in Leeuwarden.

werden na enkele verkenningen niet doorgezet. Onder

Lindemann: “Ik heb hem gevraagd uit te zoeken

meer cultuurverschillen speelden een rol. Schouwstra

of én hoe wij kans maakten in China.” Ook een on-

herkent dat: “Je krijgt maar één kans. Soms klikt het

derzoeksbureau in China ging voor de Dokkumers

gewoon niet en kun je je pijlen beter op een andere

aan de slag: in welke industrieën was behoefte aan

regio richten.”

de producten van het bedrijf? Vanwege de hoge invoerrechten en transportkosten werd in 2008

Lindemann had al contacten in China: “Voor ons de

besloten in China zelf in te kopen en te produceren.

grootste markt ter wereld. De lucht én het water zijn

“Wat wij daar maken, is voor de Chinese markt. Zo

daar erg vervuild. Ik wilde er zijn op het moment dat ze

werkt het daar het beste”, aldus Lindemann. “Wij

wakker werden en wat aan zuivering en recycling wil-

hebben onze kennis naar China gebracht, toeleve-

den gaan doen.” Schouwstra prijst Lindemann voor zijn

ranciers zijn daarop componenten voor ons gaan

vooruitziende blik: “Inspelen op internationale trends

maken en in onze productie wordt het eindproduct

en ontwikkelingen kan ondernemers kansen bieden.”

afgemonteerd. Die formule werkt.”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST NET WERKFRYSLÂN NOORDOOST

Schouwstra: “Dit is puur ondernemerschap, er zijn niet veel

handelsagent of distributeur moet vinden die jouw product

ondernemers die dit zo aandurven en er volledig voor gaan.

vertegenwoordigt.” Veel ondernemers onderschatten het be-

Holtrop & Jansma heeft een duidelijke keuze gemaakt en de

lang van een goede voorbereiding, ziet Schouwstra. Lindemann

focus op China gezet.” Lindemann: “Wat hielp is dat wij daar

stapte echter zonder die voorbereiding in het avontuur. “Hij

meteen het gevoel kregen: deze mensen gaan ervoor, net als

heeft op het goede moment de juiste keuzes gemaakt”, aldus

wij. Daarnaast moet je je tot op zekere hoogte aanpassen aan

Schouwstra, glimlachend. “Sommige ondernemers hebben er

wat in zo’n land gangbaar is.”

een neus voor, anderen helpen we heel graag verder.”

Dit wordt bevestigd door Schouwstra. “Ik heb in twintig jaar tijd in meer dan zeventig landen zaken mogen doen: dit is inderdaad hoe het werkt.”

Internationaal zakendoen: tips!

WTC: warm netwerk

Tips van het WTC:

Over de werkwijze van het World Trade Center (WTC) vertelt hij:

- Durf te vragen!

“We hebben netwerkorganisaties in negentig landen, wereld-

- Wees zichtbaar in de juiste netwerken

wijd 325 kantoren en vele lokale netwerken. In China hebben

- Wees onderscheidend: benadruk je USP’s

we meer dan 35 kantoren. Elk van die kantoren heeft ook een

- Wees flexibel en investeer tijd en energie

eigen lokaal netwerk. Het WTC heeft daarnaast goede contac-

- Wees goed voorbereid: maak een exportplan

ten met overheden. In bijna iedere stad in de wereld kunnen wij

- Neem contact op met het WTC voor de juiste hulp

ervoor zorgen dat deuren sneller opengaan voor onze bedrij-

- WTC beschikt over een database met meer dan 150 miljoen

ven. En dat zijn er veel: wereldwijd zijn er 800.000 bedrijven lid

bedrijven en organisaties!

van het WTC. We vormen een warm netwerk, verbinden is een centraal thema. Wij verbinden zoveel mogelijk rechtstreeks

De Gouden Tip van Lindemann:

naar een distributeur of eindgebruiker.” Lindemann: “Wat wij

- Grijp je kans als die voorbijkomt!

zelf hebben gemerkt is dat je in elk land waar je actief bent, een

ONDERNEMEND NETWERK NOORDOOST REGIONIEUWS

Westereen Handelscentrum; geslaagde regionale samenwerking In de Westereen is een bijzonder project van start gegaan: het Westereen Handelscentrum (WHC). Onderwijs en ondernemers uit de regio werken hier samen en spelen in op de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt door zeer praktijkgericht onderwijs aan te bieden. ,,Hier worden de werknemers van de toekomst opgeleid op een manier die aansluit bij de arbeidsmarkt’’, aldus Gerben Wiersma, voorzitter van Kennislab Noordoost-Friesland en wethouder van de gemeente Dantumadiel.

In het centrum worden onder andere boeken inge-

van Bol.com en een shop in shop waar ondernemers uit

bonden en geplastificeerd. Jong en oud kunnen in het

De Westereen hun producten kunnen aanbieden. Het

WHC ‘levensecht leren’. Het WHC levensecht leren is een

zorgt voor nieuwe bedrijvigheid in De Westereen en op

unieke samenwerking tussen lokale ondernemers, ROC

deze manier kunnen we voorkomen dat ondernemers

Friese Poort, Bibliotheken Noord Fryslân, gemeente Dan-

naar de stad vertrekken.’’

tumadiel en Kennislab Noordoost Friesland. Het project maakt onderdeel uit van de Regiodeal. De verschillende

Op deze manier kunnen regionale partijen de economie

partijen dragen actief bij aan het project.

een boost geven en draagt het WHC levensecht leren bij aan de Regiodeal Versnellingsagenda Noordoost Fryslân;

Bibliotheken Noord Fryslân is een van de eerste klanten.

samenwerken om in Noordoost Friesland groei en activi-

,,Wij kopen onze boeken via de boekhandel in. Dat de

teit te ontwikkelen.

boeken nu in De Westereen geplastificeerd kunnen worden is voor ons veel efficiënter. Boeken die vanavond

Stap gerust binnen bij WHC levensecht leren ( Yndustry-

in De Wereld Draait Door te zien zijn, liggen morgen al

wei 1A, De Westereen).

bij ons in de bibliotheek’’, aldus directeur-bestuurder

Voor meer informatie: Herbert Groenevelt, 06 15 17 18 98

Paulien Schreuder van Bibliotheken Noord Fryslân. Het plastificeren gebeurt door studenten van ROC Friese Poort. Herbert Groenevelt van de Friese Poort: ,,We hadden hier al een leerwerkplek van ROC Friese Poort. Nu kunnen MBO-studenten van de opleidingen Logistiek en Entree echt werken en leren in de praktijk.” Volgens Groeneveld zijn ze daardoor beter voorbereid op het toekomstige werkveld en kunnen ze hun talenten ontdekken en ontwikkelen. Het werk geeft voldoening, want het Handelscentrum is een echt bedrijf, dus hun werk telt mee. Uiteindelijk moet het WHC levensecht leren een servicecentrum worden voor ondernemers voor logistiek, opslag, transport en handel, zegt Sierd-Henk de Bruin, zelf ondernemer en aanjager van dit project. ,,Het wordt een echt handelscentrum. Zo komt er ook een afdeling

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

8 ||ALGEMEEN ALGEMEENONDERNEMEND REGIONIEUWS ONDERNEMEND ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST NETNET WERK WERK NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN NOORDOOST

Bureau Zelfstandigen Fryslân: een baken voor ondernemers wanneer het even tegenzit De Kamer van Koophandel in Leeuwarden weten de meeste Fryske ondernemers wel te vinden. Onder hetzelfde dak is echter ook een voor velen wellicht minder bekende organisatie te vinden: Bureau Zelfstandigen Fryslân. BZF is een overheidsinstantie die werkt voor nagenoeg alle gemeenten in Fryslân. Gerdien Wichers en Dirk Hoeksema, adviseurs

hulp kunnen bieden, naar andere instanties zoals

verbonden aan BZF, vertellen in een interview over

bijvoorbeeld bureaus voor schuldhulpverlening voor

de mogelijkheden die BZF ondernemers kan bieden.

ondernemers”.

Hun cliënte Erica Bosma, een jonge startende onderneemster in de staalbranche, zit daarbij ook

Ondernemers zijn vaak een beetje eigenzinnig en

aan tafel en deelt haar ervaringen met BZF.

zullen niet snel om hulp vragen. Het heersende beeld is ook dat je als ondernemer je eigen boontjes

Wat BZF doet

moet doppen en nergens recht op hebt in geval het

“BZF kan ondernemers ondersteunen door middel

niet goed gaat. Dit beeld blijkt in de praktijk toch niet

van een bedrijfskrediet of een uitkering levenson-

helemaal te kloppen. Daarom even op een rijtje in

derhoud. Tevens verwijzen wij, indien wij zelf geen

welke situaties BZF ondernemers van dienst kan zijn:

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST REGIONIEUWS

Ondernemers die vanuit een uitkeringssituatie een bedrijf willen star-

gesprekken met aanvragers uit heel Fryslân. Hiervan waren er 140

ten kunnen via een zogenaamd prestarttraject worden voorbereid

afkomstig uit de regio Noordoost en ongeveer 100 van die 140 heeft

op het ondernemerschap en het maken van een ondernemingsplan;

BZF ook daadwerkelijk kunnen helpen.

Ondernemers die vanuit een uitkeringssituatie een bedrijf starten kunnen financieel worden ondersteund door middel van een onder-

Ervaringen van een cliënte

nemerskrediet en/of een aanvullende uitkering voor het levensonder-

Erica Bosma is een jonge onderneemster met een bedrijf in de metaal

houd (Bbz uitkering). Tevens kan er adviserende begeleiding worden

sector: Bosma Staal, gevestigd te Buitenpost. Haar bedrijf maakt o.a.

geboden gedurende het eerste jaar na de start van het bedrijf;

vangrails en lantaarnpalen, waarmee ze in 2019 zijn gestart. Haar va-

Ondernemers die al een bedrijf hebben, maar in zwaar weer verkeren

der heeft door ervaring veel expertise in de metaalbranche en werkt

en daarbij geen gehoor vinden bij hun bank, kunnen worden onder-

bij Erica in loondienst, samen met nog een tweetal werknemers.

steund door middel van een bedrijfskrediet en/of een aanvullende uitkering levensonderhoud;

Erica is niet gestart vanuit een uitkering. Door privéomstandigheden heeft de kredietverstrekker het bij de start af laten weten. In eerste

Ondernemers die zich genoodzaakt zien hun bedrijf te beëindigen,

instantie kon zij met een krediet van Qredits toch van start gaan,

kunnen worden ondersteund door middel van advies en een aanvul-

maar dat bleek niet helemaal voldoende te zijn. Via Google kwam

lende uitkering levensonderhoud gedurende de tijd die nodig is om

zij op het spoor van BZF. Zij heeft aanvullend krediet gekregen en

het bedrijf te beëindigen;

ontvangt ook tijdelijk een aanvullende uitkering voor levensonderhoud. Hiervoor moest zij wel aantonen dat haar bedrijf levensvatbaar

Wanneer het bedrijf daadwerkelijk beëindigd is en de ondernemer

is. Zo krijgt deze ambitieuze jonge onderneemster de gelegenheid

is ouder dan 55 jaar, kan via de IOAZ mogelijk een uitkering worden

haar bedrijf verder op te bouwen naar een geheel zelfvoorzienende

verstrekt (aanvragen voordat het bedrijf is beëindigd!).

situatie. Erika verwacht al binnen enkele maanden zover te zijn.

De doelgroep die het meest gebruik maakt van de diensten van BZF

Mocht je als (startende) ondernemer tijdelijk een steuntje in de rug

zijn de starters vanuit een uitkeringssituatie. Maar ook gevestigde

nodig hebben? Dat kan de beste overkomen, blijf niet ploeteren maar

ondernemers die wegens ziekte of andere calamiteiten tijdelijk niet

ga tijdig in gesprek met één van de adviseurs van Bureau Zelfstandi-

in staat zijn om (volledig) te werken. Voor een belangrijk deel bestaat

gen Fryslân. Er is meer mogelijk dan je misschien denkt!

de geboden ondersteuning uit een aanvullende uitkering voor levensonderhoud. Samenwerking Daarnaast werkt BZF samen met De Friese Zaak, waarin ook stichting Ondernemersklankbord (OKB) participeert. De Friese Zaak kan ingeval van problemen praktische ondersteuning bieden, bijvoorbeeld bij het op orde brengen van de boekhouding. Het Ondernemersklankbord kan ervaren (oud)ondernemers inzetten als mentor en op die manier de ondernemer in zwaar weer coaching en advies bieden richting een gezond bedrijf. Op tijd Kloppen ondernemers ingeval van problemen op tijd bij BZF aan of wacht men vaak te lang? Wanneer trek je aan de bel? In de praktijk merken Gerdien en Dirk dat het vaak al 5 voor 12 is als ondernemers zich melden. Dit is op zich niet vreemd gezien ook de al genoemde

Bureau Zelfstandigen Fryslân

onbekendheid met de ondersteuning die BZF kan bieden. Maar ook

Heliconweg 62

speelt een stukje valse schaamte hierbij een rol.

8914 AT Leeuwarden Mail: info@bureauzelfstandigenfryslan.nl

Afgelopen jaar voerden Gerdien, Dirk en hun collega’s ruim 1000

Tel: 14058

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Voordeur Klassiek

Stapeldorpeldeuren

Vlakke deuren

Garagedeuren

www.kvdp.nl

Harm Smidswei 13, 9298 RE Kollumerzwaag Tel.: (0511) 44 36 15 • Fax: (0511) 44 37 37 • info@kvdp.nl

Hét aanspreekpunt voor gedegen MKB bedrijfsadvies in Noord-Nederland.

Gespecialiseerd in ondersteuning bij de groei van en/of gedoe binnen uw onderneming.

info@visieopsucces.nl | www.visieopsucces.nl | 06 – 165 66 819

denken | bouwen | leven Wat wij doen is meer dan bouwen alleen. We denken mee en creëren samen met onze opdrachtgevers creatieve oplossingen. Of het nu gaat om seriematige bouw of bouwen onder architectuur: wij stellen ons flexibel op. (Be)denken, (be)bouwen, (be)leven. Voor nieuwbouw, verbouw, service en onderhoud.

Wilt u bouwers van Van Dijk? Dan krijgt u bouwers van Van Dijk! Vast team, vaste kwaliteit. Zoom 13 · 9231 DX · Surhuisterveen 0512 - 36 80 70 info@bouwbedrijf-vandijk.nl bouwbedrijf-vandijk.nl

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST REGIONIEUWS

Bowinn, de campus voor innovatie in de bouw

Bowinn is een plek waar ondernemers, studenten en onderzoekers samen werken aan toekomstige oplossingen voor de gebouwde omgeving. Nieuwe toepassingen voor de bouwen installatietechniek worden hier onderzocht, ontwikkeld en getest. Een fysieke campus in Dokkum met diverse faciliteiten en een sterk netwerk van regionale ondernemers en landelijke partners. Op 19 maart 2020 is Bowinn officieel geopend. Industrieel bouwen

kunnen innovaties, zoals nieuwe isolatiematerialen en

Het echte bouwen gebeurt steeds minder op de

verwarmingstechnieken worden getest. Met de robot-

bouwplaats en steeds meer in de fabriek. Binnen het

armen kunnen studenten ervaring opdoen met roboti-

proces van industrieel bouwen is nog veel ruimte voor

sering en de programmering en aansturing van robots.

ontwikkeling. Bowinn is de plek waar ondernemers en

Visual Components is software waarmee (industriële)

onderwijs (samen) industriële bouw(proces)innovaties

productielijnen nagebootst en geoptimaliseerd kun-

uitdenken en testen. Bowinn is ook een plek waar alle

nen worden om faalkosten terug te brengen.

faciliteiten aanwezig zijn voor kennisdeling en educatie. Ideeën groeien er door naar innovaties. Niet alleen

De campus aan de Hogedijken in Dokkum is op 19

in de regio, ook daarbuiten.

maart 2020 officieel geopend door gedeputeerde Sander de Rouwe. Bowinn is één van de projecten van de

Kennis delen in netwerken

Regio Deal Noordoost Friesland, het initiatief waarbij

Bowinn wil de innovatiekracht van de regio blijvend

ondernemers, onderwijs en overheid samen werken

faciliteren en versterken. Ondersteuning door Bowinn

aan de sociaaleconomische ontwikkeling van de regio.

reikt verder dan de campus in Dokkum. Dat betekent dat ook ondernemers die in eigen huis innovaties ontwikkelen worden ondersteund. Bowinn maakt be-

Inmiddels hebben verschillende bedrijven zich verbonden aan Bowinn:

drijven zichtbaar en helpt ze elkaar te versterken door

Bouwgroep Dijkstra Draisma, VDM Woningen, Bouma Technisch

het netwerk open te stellen en kennis te delen.

Installatiebedrijf, Bouwbedrijf Van Dijk, BKS Elementen, Combex Bouwlogistiek, Europrovyl B.V., Koninklijke Damstra Installatietechniek

Faciliteiten

B.V., Pranger-Rosier Installaties, Monuscan en Durasyst. Daarnaast zijn ook

Bowinn beschikt over verschillende faciliteiten waar

Bouwend Nederland en de onderwijsinstellingen NHL Stenden, ROC Friese

ondernemers en onderwijsinstellingen gebruik van

Poort en Friesland College als partner verbonden aan Bowinn.

kunnen maken, zoals klimaatkamers, robotarmen en Visual Components software. In de klimaatkamers kan

Wilt u meer weten over Bowinn of gebruik maken van de faciliteiten? Neem

elk buiten- en binnenklimaat nagebootst worden en

dan contact op met Jan Haakma via jan@bowinn.nl.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Bourboomweg 26 9112 HL Burdaard 0519-241550 www.TWA-architecten.nl info@twa-architecten.nl

De kracht van Kies Koers! NLP Business opleiding in 6 dagen.

Dak & Zinkwerken

Bitumineuze dakbedekking Kunststof dakbedekking Zinkwerk Renovatie & nieuwbouw Reparaties & onderhoud

Hovinga BV Grensweg 12 9231 HV Surhuisterveen Tel.: 0512-363400 www.hovingadak.nl E-mail: dak@hovinga.nl

Bourboomweg 26 9112 HL Burdaard 0519-241550 www.TWA-architecten.nl info@twa-architecten.nl

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST REGIONIEUWS

MKB VOUCHERREGELING Ondernemers die willen innoveren, ontwikkelen of het strategische personeelsbeleid willen stimuleren, kunnen gebruik maken van de voucherregeling MKB Fryslân. Deze regeling biedt ondernemers financiële ondersteuning bij het realiseren van deze activiteiten. Ook recreatieve ondernemers kunnen van deze voucher gebruik maken. U kunt subsidie aanvragen tot en met 31 december 2020. Informatie over de subsidieregeling

Opleidingen voor medewerkers op het gebied van

De subsidieregeling heeft als doel om innovatie,

personeelszaken (werving en selectie, belonen en

bedrijfsontwikkeling of strategisch personeelsbeleid

beoordelen, enz.).

te stimuleren bij MKB ondernemers in de provincie Fryslân. Via deze regeling kunnen ondernemers

Subsidiebedrag

financiële ondersteuning krijgen bij het geven van

De maximale subsidie bedraagt 50% van de subsidi-

een impuls aan hun bedrijf. De provincie probeert

abele kosten, met een subsidiebedrag per aange-

door deze regeling bij te dragen aan het Friese mkb,

vraagde activiteit van minimaal € 500,- en maximaal

onder andere voor actuele ondernemersthema’s,

€ 2500,-.

zoals het vergroten van de circulaire economie, digitalisering, vitaliteit van werknemers en de het

Subsidie aanvragen

inspelen op de krapte op de arbeidsmarkt.

De Voucherregeling wordt uitgevoerd door het SNN. U vindt op de website van het SNN verdere

De subsidiabele kosten betreffen activiteiten die ge-

informatie over de regeling en het aanvragen van de

richt zijn op het opdoen van kennis of het verbeteren

subsidie.

van vaardigheden, zoals: • Bedrijfsontwikkeling (financieringsplan, procesop-

Vragen?

timalisatieplan, overnameplan, advies over circulair

Vragen over de regeling kunt u stellen aan het SNN

ondernemen of bedrijfsplan).

via ondernemersregelingen@snn.eu of via 050 - 522

• Innovatie-advies (technische en economische haalbaarheid). • Het deelnemen aan een mini-master ondernemersontwikkeling (waar personeelsbeleid een

49 08, op werkdagen van 8:30 - 17:00 uur. Tevens kunt u voor inhoudelijke vragen op het gebied van personeelsbeleid, innovatie of bedrijfsontwikkeling terecht bij YnBusiness.

onderdeel van is). • Strategisch personeelsbeleid (advies en opleidin-

Hulp nodig

gen; trainingen van medewerkers die personeels-

Als u hulp nodig heeft kunt u contact opnemen met

beleid gaan uitvoeren).

Yn Business. In een kosteloos gesprek kunnen de medewerkers u advies geven over:

Voorbeelden

De inschatting van de haalbaarheid.

Laten opstellen van een strategisch marketingplan,

Het geven van tips en trucs ter voorbereiding.

businessplan, financieringsplan bedrijfsovername of

Schakelen in het netwerk voor een vervolgstap.

groei vakantiepark.

Het checken van de Voucher-aanvraag.

Advies over procesoptimalisatie online boekingen.

Het leveren van maatwerk.

Innovatief ontwikkelplan of bedrijfsconcept. Strategisch plan personeelsbeleid + personeelshand-

De medewerkers van YnBusiness zijn te bereiken via

boek + uitvoering door een specialist.

telefoonnummer 058 – 7600500.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

REGIONIEUWS ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST

Loop je hoofd leeg Met moeite trek ik mezelf los van het beeldscherm. Veel te doen en enkele strakke deadlines maken soms dat ik bijna niet kan stoppen met werk. En alhoewel er zaken van de actielijst worden weggestreept, merk ik dat het werktempo afneemt. Maar ik moet nog ergens een oplossing voor bedenken en de vraag in mijn mail wacht nog op een antwoord dat maar niet goed uit mijn vingers komt. Steeds vaker worden natuur en wandelen als medicijn genoemd.

genieten van de natuur, de bezienswaardigheden en de verhalen

Ter bestrijding, maar ook voorkoming van stress, burn out en ook

uit het bijbehorende boek terugvinden.

fysieke klachten. Streekpad Noardlike Fryske Walden Ik pak mijn jas en stap naar buiten. Laarzen aan en de natuur in.

In die prachtige coulissen, over land en zand loopt het Streekpad.

Dankzij het wandelknooppuntennetwerk maak ik een rondje

Iedereen raakt verrast over de schoonheid en komt regelmatig terug

zonder al te veel te hoeven opletten. Het miezert een beetje en ik

of slaapt bij een van de gastheren/vrouwen langs de route. Het werd

merk ineens dat ik een tijdje geboeid heb gekeken hoe de spet-

zelfs verkozen in de Top3 van lange wandelpaden van Nederland!

ters op het riet neerslaan. Dat er een andere geur ontstaat. Ik hoor vogels, veel geritsel en toch ook stilte. Ineens valt het antwoord

Blokje om: ruimte halen, ideeën grazen

op de gestelde vraag me in. Met een glimlach spreek ik het in op

Het is zo verleidelijk om je werktijd optimaal te benutten en “produc-

mijn telefoon, check.

tie” te draaien. Maar uit mijn ervaring en veel onderzoek blijkt dus dat het misschien wel heel slim is af en toe met elkaar de natuur in de

Dat is wat ruimte, wandelen en natuur doen. En dat en meer

trekken. En dat geldt natuurlijk ook voor een weekendje uitwaaien

hebben we hier in Land in Friesland: alle landschapstypen waar steeds meer toeristen echt landen. Om vakantie te vieren of een

De Streekpadgids is te koop via de webwinkel van Wandelnet. Het

van die prachtige lange afstanden te lopen.

boek en de gratis kaart van het Bonifatius Kloosterpad vind je bij de TIP in Museum Dokkum Liesbeth Schievink.

Bonifatius Kloosterpad Een toenemende groep is op zoek naar pelgrimsroutes en in ons landschap dat zo is vormgegeven door monniken is dat natuurlijk

www.rmtnof.nl

prachtig. Mensen landen bij iedere stap op deze mooie route,

www.eropuitinfriesland.nl

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST REGIONIEUWS

Bedrijven gevraagd in actie te komen voor behoud uniek landschap Bij veel bedrijven staat maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) hoog in het vaandel. Bij duurzaam ondernemen hoort oog voor de omgeving. Hoe ga je om met de natuur in de regio? Welke kansen op dit terrein kun je benutten? Agrarische natuurvereniging Noardlike Fryske Wâlden biedt bedrijven de mogelijkheid aan mvo te doen door het landschaps- en weidevogelbeheer in hun eigen werkomgeving te ondersteunen. Als tegenprestatie organiseert de vereniging diverse activiteiten voor het personeel. Duurzaam ondernemen is ook vanuit maatschappelijke

ving. Dankzij het (agrarisch) natuurbeheer kan iedereen

betrokkenheid je inzetten voor de lokale maatschappij.

genieten van al de landschappelijke kwaliteiten.

Bedrijven in de regio Noordoost-Fryslân zijn gevestigd in een prachtig gebied met bijzondere natuurwaarden.

Veldexcursie en buitenactiviteit

Ze maken onderdeel uit van het besloten coulisseland-

Eind 2018 heeft de NFW onder de noemer ‘Wat moai!’

schap of het open weide- en akkerbouwgebied. Dit

met beelden van boeren die het landschap met een

landschap is mooi, maar vergt veel onderhoud om het

stofzuiger, plumeau of een sopje schoonmaken, een

mooi te houden. Deze taak ligt bij de beheerders: agra-

wervingscampagne gehouden om vrienden te werven.

rische ondernemers en particulieren in het gebied. Zij

Deze campagne wordt nu uitgebreid naar het bedrijfs-

kunnen het echter niet alleen. De bijna 800 betrokken

leven. De vereniging NFW gaat binnenkort onderne-

beheerders van de vereniging Noardlike Fryske Wâlden

mingen benaderen om zich voor een bepaald bedrag

(NFW) kunnen de hulp van het bedrijfsleven goed

per jaar aan de Noardlike Fryske Wâlden te verbinden.

gebruiken. De NFW komt daarom met een campagne

Voorzitter Van der Ploeg: “Als tegenprestatie bieden we

om bedrijven te interesseren voor het landschapson-

een promotiepakket aan waarmee de bedrijven fysiek

derhoud.

en online kunnen laten zien dat zij beheer en onderhoud van ons bijzondere landschap van de Noardlike

Landschappelijke kwaliteiten

Fryske Wâlden steunen. Daarnaast nodigen we het

Het eeuwenoude coulisselandschap telt duizenden ki-

personeel van deelnemende bedrijven uit voor een

lometers aan elzensingels en houtwallen en honderden

veldexcursie, een buitenactiviteit of een boerderijbe-

pingoruïnes. Uniek in Europa. Hier groeien en leven veel

zoek. Speciale wensen van ondernemingen zijn ook

bijzondere planten en dieren. Bedrijven in de gemeen-

bespreekbaar. Samen houden we ons landschap mooi!”

ten Achtkarspelen, Dantumadiel, Noardeast-Fryslân, Smallingerland en Tytsjerksteradiel beseffen het niet

Meer informatie

altijd: ze zijn gevestigd midden in een Nationaal Land-

Vereniging Noardlike Fryske Wâldenvia e-mail:

schap en het personeel woont in een prachtige omge-

info@noardlikefryskewalden.nl of tel. (0511) 745 200.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST NET WERKFRYSLÂN NOORDOOST

BOEF ZOEKT BOER “Je kunt maar één keer nee zeggen”. Deze boodschap werd de circa 100 aanwezigen meermaals op het hart gedrukt. Woensdagavond 22 januari was het gemeentehuis van Kollum onder de noemer “boef zoekt boer” het toneel van een boeiende informatieavond over ondermijning.

Wat is ondermijning?

Programma

Criminelen maken gebruik van diensten van de

Avondvoorzitter Eelke Lok (voorheen Omrop

bovenwereld. Boven- en onderwereld raken zo met

Fryslân), trapte de avond af met een interview

elkaar verweven en criminelen beïnvloeden op die

van beide burgemeesters van de organiserende

manier onze samenleving. Hierdoor raken normen

gemeenten, Klaas Agricola van Dantumadiel en de

vervaagd en neemt het gevoel van veiligheid en

pas aangetreden Johannes Kramer van Noardeast-

leefbaarheid af. Dit heet ook wel ondermijning.

Fryslân, samen met LTO Noord voorzitter Menno van der Veen. Voorts werd het publiek geïnformeerd over

Bewustwording

de actualiteit en urgentie van het onderwerp door

Doel van deze avond, die werd georganiseerd door

sprekers van het Centrum voor Criminaliteitspreventie

de gemeenten Dantumadiel en Noardeast-Fryslân

en Veiligheid (hetCCV) en Meld Misdaad Anoniem

in nauwe samenwerking met LTO-Noord, de Politie,

(M), waarbij talloze sprekende voorbeelden de revue

het Platform Veilig ondernemen Noord-Nederland,

passeerden. Dit werd nog eens levendig geïllustreerd

het CVV, het RIEC en Meld Misdaad Anoniem, was het

door het verhaal van een ervaringsdeskundige.

bewust maken van agrariërs en andere bewoners van het buitengebied. Want de drugscriminaliteit verspreidt zich in rap tempo over ons Friese platteland.

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST REGIONIEUWS

Hoe het werkt

Later op de avond kwam de aap uit de mouw en bleek

Het begint meestal met een bezoekje van een stel heel

de dame met het overduidelijke Brabantse accent een

normaal en fatsoenlijk ogende mensen met de vraag

actrice te zijn die tevens ervaringsdeskundige is. Ook uit

of ze je leegstaande schuur of stal kunnen huren. Voor

haar verhaal werd maar al te duidelijk dat de verleiding

een bedrag waarvan je misschien denkt: ‘’nou dat past

groot kan zijn om in te gaan op lucratief klinkende

me wel.” Soms gebruiken ze als dekmantel normale

voorstellen om je pand te verhuren als hennepkwekerij of

bedrijfsactiviteiten, maar vaak ook wordt het beestje

drugslab. Voorstellen waarop zij destijds overigens niet is

gewoon bij de naam genoemd en geven ze aan de

ingegaan.

ruimte te willen huren om er een hennepkwekerij of drugslab te vestigen. Met een mooi verhaal dat je

Na afloop van het plenaire programma was er voor

gewoon de huur kunt opstrijken en verder niets hoeft te

de aanwezigen die dit nog niet hadden gedaan,

doen en je vooral nergens zorgen over hoeft te maken.

gelegenheid de ondermijningscontainer te bezoeken. Tevens kon onder het genot van een hapje en een

De consequenties

drankje met de aanwezige partijen worden nagepraat

Dit is het moment waarop je nog nee kunt zeggen. Want

over het onderwerp.

wanneer je ja op A zegt wordt het bijna onmogelijk om B te weigeren. A zeggen maakt je al chantabel omdat je als

Moraal van dit verhaal

pandeigenaar verantwoordelijk bent voor de activiteiten

Ondermijning blijkt op het Friese platteland aan de

die erin worden ontplooid. En dan blijkt er achter die

orde van de dag te zijn, maar het speelt zich uiteraard

normaal en fatsoenlijk ogende contactpersonen een

grotendeels af buiten het gezichtsveld van boeren,

niets ontziende criminele organisatie schuil te gaan

burgers en buitenlui. Vaak zijn criminele activiteiten bij

die bedreiging en (zwaar) geweld naar jou en je gezin

de buren niet echt duidelijk zichtbaar, maar hebben

of familie toe niet schuwt. Dit nog afgezien van de

omwonenden of bekenden wel het gevoel dat er iets niet

risico’s die je loopt op het gebied van brandgevaar,

klopt.

hoge energierekeningen, afvaldumping en torenhoge opruimkosten. En natuurlijk van het feit dat verhuur van je

Zijn er duidelijke of minder duidelijke signalen die in de

pand voor criminele activiteiten gewoon strafbaar is.

richting van (drugs)criminaliteit wijzen, of heb je alleen maar een onderbuikgevoel? Meld het bij de politie

Ondermijningscontainer

of via Meld Misdaad Anoniem (M)! Dit laatste kan via

Voorafgaand en na afloop van het plenaire deel van het

telefoonnummer 0800-7000.

avondprogramma was er gelegenheid deel te nemen aan een rondleiding van twee oud-politiemensen door

Als je weet waar je op moet letten, zie je meer.

de zogenaamde Ondermijningscontainer. Deze was

Wês waaks!

speciaal voor de gelegenheid op het terrein van het gemeentehuis in Kollum aanwezig om de bezoekers zelf te laten ervaren hoe het er in een hennepkwekerij en een synthetisch drugslab aan toe gaat, met als doel dat je criminele activiteiten eerder kunt gaan herkennen. Van deze rondleiding werd door veel bezoekers gebruik gemaakt. Mysteryguest en ervaringsdeskundige Tijdens de inloop werden de aanwezige bezoekers, politiemensen en andere aanwezigen geprikkeld door een mysteryguest die zich voordeed als een Brabantse die van de gelegenheid gebruik wilde maken nieuwe locaties te werven voor hennepkwekerijen of drugslabs: boef zoekt boer.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND NOARDEAST FRYSLÂN ONDERNEMEND NOORDOOST NET FRYSLÂN WERK NOORDOOST

‘Tot 1590 was hier het Stadsraethuijs gevestigd’ staat op de gevel te lezen. Het oudste Stadsraadhuis van Dokkum was vroeger gevestigd in dit pand van Artisante. “Ook zo’n geweldig historisch feit”, aldus Braaksma (links) en Terpstra.

KANSEN VOOR ONDERNEMERS IN DOKKUM

‘Historie compacte binnenstad nog beter benutten’ Bonifatius, de bolwerken, bierbrouwerijen… De drie B’s kunnen nog worden aangevuld met de A van Admiraliteitsstad: Dokkum staat goed op de kaart qua historie. En ook qua reuring met alle grote en kleinere evenementen die worden georganiseerd, vindt Ondernemersvereniging Dokkum (OVD). “Het is nu zaak dat vast te houden en in te spelen op de veranderingen in onder andere de detailhandel.” We zitten aan tafel met Pieter Braaksma, de nieuwe

Dokkum staat gelukkig open voor een andere invul-

voorzitter van de OVD, en Andries Terpstra, voorzitter

ling van de binnenstad”, aldus Braaksma en Terpstra.

van de activiteitencommissie. De andere bestuursle-

Ze juichen het toe dat er veel horecagelegenheden bij

den van de OVD zijn Bert Reinders, Wytse Pyt de Jager,

gekomen zijn. “Een mooie aanvulling, waardoor we een

Carina Bruin en Ido Pranger. “De detailhandel verandert

mooie mix hebben met de vele leuke winkels en winkel-

door onder andere internet. Supermarkten, bijvoor-

tjes. Hierdoor blijven toeristen én eigen inwoners langer

beeld, vestigen zich alleen nog buiten de bolwerken.

in het centrum. Daar moeten we op voortborduren.”

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST NOARDEAST FRYSLÂN

Gevels in compacte binnenstad Het in ere herstellen van de ‘putstoel’ trekt volgens Braaksma eveneens belangstellenden. “Er werd water uit de Bonifatiusbron gehaald en via de putstoel naar de ketel in de bierbrouwerij gebracht. Echte Dokkumer historie.” Vanuit Stadscafé Artisante kijken we uit over de Zijl en zien onder andere de prachtige gevel van de winkel van Zuivelcoöperatie ZUCO. “Daar zie ik wel een paard en wagen voor staan, als extra element”, aldus Braaksma. Het compacte van de historische binnenstad is volgens de OVD een voordeel: alle oude gebouwen – ‘’die door armoede altijd gebleven zijn en niet vervangen” – vormen gezamenlijk een prachtig gezicht. “Zoals de gevels van ZUCO en Boekhandel Van der Velde opgeknapt zijn, zo zouden we het meer willen zien. Eigenlijk wachten we op de Stads Ontwikkelings Maatschappij (SOM). We zien dat de Dorps Ontwikkelings Maatschappijen (DOM’s) in de dorpen veel goede dingen doen, dat mag hier ook gebeuren.” Parkeren en plannen De OVD heeft regelmatig overleg met het college van B en W en de ambtenaren van de gemeente. Ook met de inwoners en ondernemers van de binnenstad wordt Hotels en historie

vaak gesproken. “Onderwerpen van gesprek zijn bijvoor-

Braaksma ziet nog kansen. “Een museum in de Grote

beeld de bevoorrading door vrachtverkeer: dat gaat

Kerk, de raadzaal in de Roomse kerk, de bibliotheek in

vaak net goed in de krappe bochten. Ook het aantal

de Beurs… Ik bedoel: we hebben prachtige gebouwen,

parkeervergunningen en het wel of niet gratis parkeren

die moet je invullen met kwaliteitsvoorzieningen. De

komt ter sprake, evenals de plannen voor een nieuwe

Refter gaat straks weer open, met twintig kamers. Dat is

brug bij de Jumbo.”

heel mooi, maar we hebben daarnaast een low budget hotel nodig, met veel kamers.”

Leven in de brouwerij De binnenstad heeft een tijdje te kampen gehad met

Terpstra en Braaksma zien dat gasten van Landal

leegstaande (winkel)panden. “Inmiddels gelukkig bijna

Esonstad massaal een dagje Dokkum doen. Ook het

niet meer. Veel panden hebben een nieuwe invulling

nieuws dat Camping Lauwersoog in Franse handen is

gekregen. We hebben inventieve ondernemers en

overgegaan en uitgebreid zal worden, levert volgens

makelaars waar we echt blij mee mogen zijn.” Bovendien

het OVD-bestuur kansen op voor Dokkumer onderne-

worden in de binnenstad steeds meer appartementen

mers. “We kunnen de historie van onze binnenstad nóg

gecreëerd. “De bewoners daarvan zorgen eveneens voor

beter gebruiken. Zo is het Keerpunt een veelgebruikte

reuring. Zij zitten zomers voor hun pand, gaan ook de

fotolocatie, maar die kunnen we veel beter herkenbaar

stad in. Kortom: hun aanwezigheid brengt meer leven.”

maken. Nog meer ‘fleur en kleur’ zal de binnenstad

Braaksma: “Wat wij nog graag van onze ondernemers

ook goeddoen. Naast bloemen en groen, proberen wij

en inwoners willen horen, is: wat is nu hét idee voor

daarom deze zomer als extra element ook vlaggen en

Dokkum? Waarmee kunnen wij ons nog beter profileren

banieren toe te voegen in de winkelstraten.”

als regiostad? Frisse, nieuwe ideeën zijn welkom!”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND NOARDEAST FRYSLÂN ONDERNEMEND NOORDOOST NET FRYSLÂN WERK NOORDOOST

Onlangs nieuw gevestigd in SILK & DESIGN AAN DE KOORNMARKT 10:

Prachtige sfeervolle winkel met woon-, lifestyle en groendecoraties. Monique Lourens verhuisde haar winkel van De Westereen naar Dokkum. www.facebook.com/SilkenDesignDokkum/

HALVE MAAN AAN DE DIEPSWAL 15:

Op de plek van de vroegere brouwerij ‘het half Maentie’ openden Theo Kingma ( tevens bekend van Eric’s Café) en zijn partner Melanie Markslag begin februari de deuren van weer een horecapareltje in Dokkum. Elke dag van de week kun je hier terecht voor o.a. koffie/ thee, lunch, diner en een lekker (speciaal)biertje of ander drankje. https://www.halvemaandokkum.nl/

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST NOARDEAST FRYSLÂN

de binnenstad van Dokkum: BEAUTY & TATTOOSHOP FANSI INK AAN DE VLASSTRAAT 5: Frederique van Sinderen groeide uit haar tattooshop in Kootstertille en vestigde zich in de binnenstad van Dokkum, waar zij zich helemaal thuis voelt. In haar mooie klassieke pand kun je naast tattoos ook piercings laten zetten. https://www.facebook.com/fansiink/

RAADGEVEND INGENIEURSBUREAU DOKKUM AAN DE KEPPELSTRAAT 30: Dit bedrijf begon in 1983 Op ’e Fetze, verhuisde achtereenvolgens naar de Suupmarkt, het bedrijvencentrum, opnieuw de Suupmarkt, Rounwei West en is nu geland op de Keppelstraat. Eigenaar Dirk Jelle Hiemstra nam het bedrijf in 2004 over. Core business van het raadgevend ingenieursbureau is het maken van sterkteberekeningen voor bouwprojecten. http://www.ridokkum.nl/

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

17 WONINGEN

DE DELLEN - SURHUISTERVEEN BINNENKORT IN VERKOOP

ROZEN HOF

BOUWKAVEL OP HET OOG?

KIES UIT ÉÉN VAN ONZE 17 WONINGTYPES

De Buorren 40a 9289 HH Drogeham 0512 - 571234 info@vdmwoningen.nl www.vdmwoningen.nl

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST NOARDEAST FRYSLÂN

Gastengilde: het draait om gastheerschap ’Persoonlijk streekeigen gastheerschap’ is het motto van het Gastengilde. Het Gastengilde is een organisatie van kleinschalige gastenaccommodaties in de regio Noordoost-Fryslân. Je kunt hierbij denken aan een Bed & Breakfast, kleine camping of vakantiehuisje. De accommodaties staan vaak op bijzondere locaties, bijvoorbeeld met

Renovatiefabriek Dijkstra Draisma ontvangt 15 miljoen

een mooi uitzicht over het open veld, aan de wadden of juist in het beschutte landschap van de Friese Wouden. Veel accommodaties zijn gehuisvest in unieke gebouwen, zoals een monumentale boerderij, een karakteristieke pastorie, of juist een klein, bijzonder huisje. Veel ondernemingen hebben niet alleen een recreatieve, maar ook een maatschappelijke functie. Leegstaande huisjes krijgen een nieuwe bestem-

Bouwgroep Dijkstra Draisma ontvangt 15 miljoen euro subsidie van het Rijk voor het ontwikkelen van een nieuwe renovatiefabriek. De fabriek moet in 2025 draaien en ca. 25.000 slimme gevels en daken produceren voor de verduurzaming van ca. 3,5 miljoen woningen in Nederland.

ming. Dit voorkomt verpaupering in de dorpen. Monumentale boerderijen en pastorieën zijn financieel moeilijk te onderhouden. Door er een B&B in

Dijkstra Draisma werkt, samen met 14 andere bedrijven, aan dit project,

te vestigen, kunnen eigenaren een deel van de kosten terugverdienen. Bo-

maar het heeft de subsidie met twee zakelijke partners aangevraagd. Dat

vendien blijven de panden op deze manier behouden voor de omgeving.

zijn Factory Zero uit Tiel en Rc Panels uit Lemelerveld. Het hele project kost zo’n dertig tot veertig miljoen euro.

Gastheerschap staat hoog in het vaandel van het gilde. Het stimuleren van langere verblijfsduur en herhalingsbezoek van de toeristische gast in de

Volgens Folkert Linnemans, innovator bij Dijkstra Draisma, is nog niet

eigen regio vormt een gezamenlijk belang. Bijzonder hierbij is dat onder-

duidelijk waar deze fabriek van de toekomst komt te staan, maar Fryslân

nemers naar elkaar doorverwijzen en elkaar niet als concurrent zien.

wordt zeker niet uitgesloten. De nieuwe renovatiefabriek, die de naam Future Factory krijgt, gaat slimme gevels en daken ontwikkelen. Goed

Ook bijzonder is, dat de ondernemers van het Gastengilde regelmatig bij

geïsoleerd, met volledig geïntegreerde installaties, plug-and-play.

elkaar komen. Ze kijken dan letterlijk bij elkaar in de keuken.

Dijkstra Draisma exploiteert in Dokkum al een vergelijkbare gerobotiseerde gevelfabriek. ,,Maar dit wordt echt een megafactory’’, zegt Lin-

Tijdens deze ‘keukentafelgesprekken’ leren ze van elkaar, geven elkaar tips

nemans van het Friese bouwconcern. ,,Deze subsidie helpt ons, maar het

en wisselen ervaringen uit.

consortium zal er tenminste de helft bovenop doen.’’

Het Gastengilde is als het ware een ‘lerend netwerk’, waarbij de ondernemers de toeristen een aangenaam en onvergetelijk verblijf in onze mooie

,Normaal subsidieert de overheid per project’’, stelt Linnemans. ,,Dat ze

regio willen bieden.

nu een programma van vijf jaar op deze wijste steunen is bijzonder. Voor die beginjaren weten we wel precies hoe die er uit gaan zien, maar van het laatste jaar weten we dat simpelweg nu nog niet. Het is best wel moedig van het rijk om daar zo bij in te stappen.’’ In totaal steekt de regering 40 miljoen in concrete, innovatieve concepten, die de verduurzaming van miljoenen woningen en gebouwen in Nederland slimmer, goedkoper en aantrekkelijk moet maken. Linnemans ziet straks een techbedrijf ontstaan, maar geeft ook aan dat er nog wel een groot aantal innovatiestappen gezet moeten worden. Bijvoorbeeld op het gebied van digitalisering. “Er moet een flow ontstaan. Bij corporaties is die er al steeds vaker. Zij koppelen geplande, reeksen renovaties aan het verduurzamen van de woningen. Op de particuliere markt ontbreekt het aan zo’n stroom.”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND NOARDEAST FRYSLÂN ONDERNEMEND NOORDOOST NET FRYSLÂN WERK NOORDOOST

BURGEMEESTER KRAMER VAN NOARDEAST-FRYSLÂN:

‘ Net achteroer leune, mar gas derop!”

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST NOARDEAST FRYSLÂN

Noardeast-Fryslân heeft een nieuwe burgemeester. Johannes Kramer is FNP-er, vader van vier kinderen, politiek dier, ‘gemeenteman’ en sinds kort ook inwoner van Dokkum. “Wy ha tweintich jier yn Sibrandabuorren wenne, ferhúzjen wie wol in hiele stap foar myn gesin. Mar hjir hearre wy no thús: wy binne diel fan dizze mienskip. En dit is in prachtige regio, mei in hiel eigen ‘smoel’.”

Profiel

Johannes Kramer Functie

Burgemeester gemeente Noardeast-Fryslân

Kramer komt oorspronkelijk uit Gaasterland, was

digitale ontsluiting van de hele gemeente, kwalitatief

bij de gemeente Menaldumadeel onder andere

goede verbindingen tussen het gemeentebestuur en het

Woonplaats:

gemeentesecretaris, was FNP-fractievoorzitter van

bedrijfsleven, economische ontwikkeling die zorgt voor

Dokkum

Provinciale Staten en werd in 2011 gedeputeerde, tot hij

meer werkgelegenheid én meer woningbouw: Kramer

in oktober 2019 door de gemeenteraad van Noardeast-

noemt zo een rijtje ‘benodigdheden’ op. “Wy binne hjir

Burgerlijke staat:

Fryslân voorgedragen werd als burgemeester. “Dokkum

lang net klear. En wy kinne net alles ôfhingje litte fan in

Getrouwd, vier kinderen

hat wol wat fan Snits: in historyske binnenstêd en in

pear entûsjaste ûndernimmers: wy moatte mei syn állen

heech nivo oan foarsjennings. Mar it hat ek in hiel eigen

oan de bak.”

Hobby’s:

Lezen en sport: fietsen en

mentaliteit. Ik koe de minsken, it gebiet en de opjeften fansels al, fanút myn wurk foar de Provinsje. Mar dat

‘Wy ha in leidende rol’

wie mear op ôfstân: no sit ik der middenyn. Ik bin

Noardeast-Fryslân is bijvoorbeeld met de Provincie Fryslân

‘burgervader’, mear oan it lústerjen dan allinnich mar mei

in gesprek over de woningvoorraad in de gemeente. “Der

Lijfspreuk/motto:

polityk dwaande.”

moatte wenten by, dat is dúdlik. As wy wolle dat minsken

‘Wy rêde dermei’

schaatsen

hjir wurkje en wenjen bliuwe kinne, moatte se wol in Wat de nieuwe burgemeester meteen opviel, is dat

betelber hûs krije kinne en dat is dreech.” In Leeuwarden,

bedrijven in Noardeast-Fryslân heel blij zijn dat ze hier

maar ook in Den Haag en zelfs Brussel:

zitten. “Ûndernimmers wolle meigroeie mei de regio: se

Kramer klopt gerust aan waar nodig om voor zijn nieuwe

ha bewust de kar makke foar dit gebiet, binne hjir hikke en

gemeente de gewenste economische ontwikkeling vlot te

tein en wolle perfoarst hjir ûndernimme.” Kramer noemt

trekken. “Wy moatte trochsette. Noardeast-Fryslân hat in

als voorbeeld ‘Watersportdorp Kollum’, deze ontwikkeling

leidende rol yn de ûntwikkeling fan de hiele regio.”

om het dorp op de kaart te zetten is door de ondernemers zelf flink ‘aangeslingerd’. “Omdat se it nut der fan ynsjogge,

De gemeente zelf is eigenlijk nog maar kort die grote

it belang om it unyk wêzen op de kaart te setten.” Ook

voorbeeldgemeente: ontstaan uit de drie fusiegemeenten

een bedrijf als Oreel in Hallum, dat hoogwaardige metalen

Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland c.a. “Trije

producten ontwikkelt, “sit mei rjocht en reden yn Hallum.

kear min is noch gjin plus: wy sitte noch yn in groeiproses.

Omdat dat is wêr’t se wêze wolle.”

Wy ha 45.000 ynwenners. Dy moatte fernimme dat dizze grutte gemeente skaalfoardielen hat, mar ek dat wy

‘Wy moatte oan de bak’

tagongklik en benaderbaar binne. Wy moatte de motor

Die onvoorwaardelijkheid, het ervoor gaan, dat heeft

wêze foar ûntwikkeling, in krachtich apparaat dat it

indruk gemaakt op de burgemeester. “Minsken wolle hjir

lytsskalige kombineert mei it grutskalige.”

net wei en ha de ‘drive’ om alles te dwaan om dat mooglik te meitsjen, ek foar de takomst. Der bart hjir echt wat.” Van

Kramer belooft het bedrijfsleven dat de gemeente altijd

die kwaliteit moet de gemeente het hebben, ziet Kramer.

kijkt naar wat mogelijk is, als ondernemers met plannen

“Myn kollega Jelle Boerema seit altiid: ‘het is hier helemaal

komen. “Inoar útdaagje en befreegje: wat binne jim

het einde!’ Dat is ek sa, mar troch ûnder oare de Sintrale As

mooglikheden, wat kinne we better dwaan, dat wol ik

sitte wy net mear oan it fuottenein, wy sitte middenyn de

graach.” Vanwege de nuchtere aanpakkersmentaliteit die

regio. Wy meie sizze: it is hjir moai wenjen en wurkjen, wy

Kramer al mocht ervaren, heeft hij er alle vertrouwen in

har hjir alles. Die ‘smoel’, die kinne we brûke.”

dat die gesprekken op gang komen. “Wy prate deselde taal. Fan Ferwert oan Muntsjesyl: de ferbining is der al. No

Achterover leunen omdat Noardeast-Fryslân het goed

kinne wy fierder: net achteroer leune, mar gas derop!”

voor elkaar heeft, is geen optie. Goede opleidingen,

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND NOARDEAST FRYSLÂN ONDERNEMEND NOORDOOST NET FRYSLÂN WERK NOORDOOST

“ONZE PRODUCTEN GAAN VANUIT HALLUM DE HELE WERELD OVER”

Collegebezoek Oreel Groep Hallum Het college van B en W bezoekt regelmatig bedrijven om te horen waar ondernemers mee bezig zijn en wat er leeft in het ondernemersklimaat binnen onze regio. Het eerste bezoek van 2020 was tevens de primeur voor de nieuwe burgemeester Johannes Kramer. 14 januari vond een bezoek plaats aan de Oreel Groep in Hallum. Dit 165-jarige familiebedrijf in de metaalsector behoort tot de top 10 van grote werkgevers binnen onze gemeente en is onlangs genomineerd als een van de kanshebbers voor de titel ‘Friese Onderneming van het jaar 2020’. Alle reden voor een bezoek met rondleiding.

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST NOARDEAST FRYSLÂN

Sytse Oreel is de 5e generatie uit de familie Oreel en

zeker vooruit kan. Paradepaardje is het moderne en

heeft op dit moment de dagelijkse leiding over het

innovatieve machinepark waaronder 2 laserlasma-

bedrijf. Na een hartelijke ontvangst vertelt hij onder

chines. Hiermee is Oreel uniek in het noorden. De

het genot van koffie over de historie en de actuele

kracht van laserlassen is lassen met een snelheid van

ontwikkelingen binnen het bedrijf. Het bedrijf begon

5 centimeter per seconde, uiterst precies en efficiënt

in 1855 als koperslagerij en melkbussenfabriek, maar

en zeer geschikt voor materieel waar veel kracht

heeft zich in de loop van alle jaren meerdere keren

op wordt uitgeoefend. Deze innovatieve techno-

opnieuw moeten uitvinden. Meebewegen, investe-

logie maakt Oreel aantrekkelijk voor zowel nieuwe

ren en keuze’s maken, ook ten tijde van oorlogen en

opdrachtgevers als werknemers.

crisis, hebben het bedrijf gebracht waar het nu staat. Vandaag de dag een modern en innovatief metaal-

Duurzaamheid in de praktijk

bedrijf en een specialist in staal en aluminium. Er wer-

Het duurzame karakter van het familiebedrijf komt

ken op dit moment ruim 140 medewerkers, een groot

op meerdere vlakken tot uiting. De gebruikte mate-

deel hiervan wordt door het bedrijf zelf opgeleid.

rialen zijn zo veel mogelijk circulair, het bedrijf is van het gas af en stookt op palletkorrels, er liggen 1.500

Robuust investeren en innoveren

zonnepanelen op het dak, alle verlichting is aange-

Oreel maakt op dit moment vooral halffabricaten

past naar led en de kantoorinrichting is van OPnieuw

voor assemblage in verscheidene machines. Klanten

in Buitenpost. Ook investeert men heel bewust in

zijn machinefabrieken in de voedings-, medische,

een duurzame relatie met werknemers én opdracht-

landbouw en agrosector, in binnen- en buitenland.

gevers. Oreel wil graag een aantrekkelijke werkgever

Producten gaan direct en indirect vanuit Hallum de

voor mensen zijn en blijven. Dit slaagt door de focus

hele wereld over en dat is iets om trots op te zijn.

te leggen op motivatie, mensen het gevoel te geven

Door robuust te investeren en te innoveren is het

dat ze welkom zijn en ze diversiteit in werk te bieden.

bedrijf de laatste jaren fors gegroeid. 1,5 jaar geleden is het bedrijf verder uitgebreid met een nieuwe

Oreel is een prachtig en toekomst-proof bedrijf; op

fabriekshal waarmee het bedrijf de komende jaren

naar de volgende 165 jaar!

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Superior solutions by quality people

www.stertil.nl

Surhuisterveen LOKET-Buitenpost Surhuisterveen LOKET-Buitenpost Nije Jirden Nije 14 Jirden 14 KEI (Innovatiehuis) KEI (Innovatiehuis) Surhuisterveen LOKET-Buitenpost Postbus 140 Kuipersweg Postbus 140 Kuipersweg 5 5 Nije Jirden (Innovatiehuis) 923014 AC SurhuisterveenKEI 9285 SN Buitenpost 9230 AC Surhuisterveen 9285 SN Buitenpost Postbus 140 0512 - 36 98 00 9230 ACT Surhuisterveen

Kuipersweg 5 I www.mookdenotaris.nl 9285 SN Buitenpost

E info@mookdenotaris.nl

MOOKdeNotaris

E 98 info@mookdenotaris.nl MOOKdeNotaris T 0512 - 36 00 I www.mookdenotaris.nl HET VERSCHIL E info@mookdenotaris.nl T 0512 MOOK - 36 98DE 00 NOTARISIMAAKT www.mookdenotaris.nl MOOKdeNotaris

MOOK DE NOTARIS MAAKT HET VERSCHIL MOOK DE NOTARIS MAAKT HET VERSCHIL

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST NOARDEAST FRYSLÂN

BINCKBANK TOUR NAAR DOKKUM EN OMGEVING

Internationale profronde in 2020 in regio Noordoost Fryslân Dokkum en de regio Noordoost Fryslân verzorgen op 30 en 31 augustus 2020 de start van de BinckBank Tour (tot 2016 Eneco Tour), de enige meerdaagse UCI WorldTour wedstrijd van Nederland en België. Inwoners van beide landen krijgen de mogelijkheid om de beste ploegen en wielrenners van de wereld dicht bij huis aan het werk te zien. De tocht gaat door Noordoost Fryslân en zal naast

We kijken wederom uit naar de komst van het

de stad Dokkum meerdere dorpen in verschillende

profpeloton, ditmaal op Noordoost Friese wegen.”

gemeenten aandoen. Het evenement trekt naar ver-

Wethouder Pytsje de Graaf : “Wy binne grutsk dat

wachting duizenden bezoekers en ook langs de route

dit sportbarren nei ús gebiet komt. Dit is in moai

verwacht men vele enthousiaste sportliefhebbers.

fytsgebiet, de minsken meie dat wol meimeitsje. Ik

Het event wordt onder de regie van de gemeente

fyn it dan ek logysk dat provinsje en gemeente hjir

Noardeast-Fryslân georganiseerd en valt deels samen

efter stean.”

met het begin van de Admiraliteitsdagen, die dit jaar voor de tiende keer worden georganiseerd.

De BinckBank Tour bestaat uit zeven etappes in Nederland en België en begint zes weken na de finish

De organisatie hiervan ziet het internationale wieler-

van de Tour de France. Doorgaans bestaat de koers

festijn als een uitgelezen kans Dokkum als regiostad

uit een tijdrit aangevuld met vlakke ritten en heuve-

nog steviger neer te zetten. Dokkum is het decor van

letappes. De laatste Nederlandse winnaar was Tom

zowel de ploegenpresentatie op zondag 30 augus-

Dumoulin in 2017.

tus als de finish van de profronde op maandag 31 augustus.

Meer informatie? Wilt u meer informatie of wilt u graag een bijdrage

De wielrenners rijden een mooie route van

leveren aan dit evenement? Dan kunt u contact

ongeveer 170 kilometer door Noordoost Fryslân.

opnemen met evenementencoördinator Martine van

Gedeputeerde Sander de Rouwe is enthousiast. “Wij

der Kloet (m.vanderkloet@noardeast-fryslan.nl) of

zien de BinckBank Tour als een mooie gelegenheid

bedrijvencontactfunctionaris Ingrid Vellinga

om Fryslân als sport- en fietsprovincie te promoten.

(i.vellinga@noardeast-fryslan.nl).

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND DANTUMADIEL ONDERNEMEND NOORDOOST NET WERK FRYSLÂN NOORDOOST

BURGEMEESTER AGRICOLA OVER RECREATIE IN DANTUMADIEL:

‘We hebben meer dynamiek en beleving nodig’ Er mag wel wat meer swung in, vindt burgemeester Klaas Agricola, als hij kijkt naar het aanbod aan recreatie en toerisme in ‘zijn’ gemeente Dantumadiel. “Ondernemers mogen meer in zichzelf geloven en proactief zijn: de gemeente hoort graag van hen wat hun ideeën en plannen voor de toekomst zijn.” Er ligt een nieuwe visie over recreatie en toerisme

voor hun eigen, unieke gebied verder in te vullen.

voor de hele regio Noordoost Friesland, daarin is

“Ik heb onlangs de portefeuille recreatie en toerisme

bijvoorbeeld Nationaal Landschap Noardlike Fryske

overgenomen van mijn collega, wethouder Rommy

Wâlden als speerpunt aangewezen. Het is nu aan

Kempenaar. Ik zou graag van de recreatieve en

elk van de afzonderlijke gemeenten om deze visie

toeristische ondernemers in onze gemeente willen

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST DANTUMADIEL

je plannen - maar ook je zorgen - met ons. Sommige ondernemers blijken goede, concrete plannen te

Profiel

Klaas Agricola

hebben. Anderen vraag ik: wat is nu jullie stip op de horizon?”

Functie

Burgemeester Dantumadiel Uniek gebied en strategische ligging Vrienden en kennissen van burgemeester Agricola,

Woonplaats:

die afgelopen zomer op bezoek kwamen, vroegen

Feanwâlden

hem: wat is het hier mooi, waarom wisten wij dit niet? “We zijn vaak te bescheiden over ons unieke land-

Burgerlijke staat:

schap. We zien het zelf niet meer, terwijl we er

Gehuwd en twee dochters

middenin wonen en werken.” Ook de ligging van Dantumadiel in de regio is uniek, weet Agricola.

Hobby’s:

“Wij liggen strategisch heel goed: we hebben twee

Fietsen en tuinieren

treinstations, in De Westereen en Feanwâlden, en de Sintrale As gaat dwars door onze gemeente.

Lijfspreuk/motto:

We zitten tien minuten van Dokkum, een kwartier

Denk in kansen en

van Drachten en Leeuwarden, en een half uur van

mogelijkheden

Groningen en Heerenveen. Dat is heel centraal en maakt van Dantumadiel de ideale uitvalsbasis. Het Bûtenfjild is bovendien de achtertuin van Leeuwarden. Mensen die een dagje uit doen in de stad, kunnen gemakkelijk op de fiets, maar ook met de boot, hier naartoe komen.” ‘Het hoeft niet groot en duur’ Maar dan moet er wel wat voor ze te doen zijn beweten wat wij voor hen kunnen betekenen en wat zij

halve fietsen, aldus de burgemeester. “Mensen gaan

nodig hebben.” De gemeente organiseert weleens

tegenwoordig voor een beleving: er moet iets te

bijeenkomsten voor de ondernemers, maar die

zien en te doen zijn. We hebben hier meer dynamiek

trekken vaak mensen die toch al actief zijn en al in

nodig, meer terrasjes en eethuisjes bijvoorbeeld.

contact staan met de gemeente. “Daarmee missen

Plekken waar mensen even afstappen.”

we een hele groep anderen, terwijl hun inbreng ook heel belangrijk is. Natuurlijk: ondernemers moeten

Ook boottoeristen moet het makkelijker gemaakt

zelf ondernemen en hun eigen plan trekken, maar

worden, door bijvoorbeeld de sluisjes in het gebied

de gemeente is er om te faciliteren. We helpen graag

te laten bedienen, zodat men door kan varen vanuit

waar we kunnen.”

Leeuwarden. De burgemeester denkt hardop: “Misschien kan een ondernemer ‘s zomers wel een

Nieuwe ideeën moeten bij ondernemers zelf

pop-up winkeltje en terrasje bij zo’n sluisje openen

vandaan komen. “Kom naar ons toe, wacht niet af”,

en tegelijkertijd het sluisje bedienen. Het is maar

nodigt de burgemeester uit. Zelf gaat hij eveneens

een idee. Ik wil maar zeggen: het hoeft allemaal niet

‘de boer op’, samen met de bedrijvencontactfunc-

groots en duur.” Ook elkaar versterken door bijvoor-

tionaris. “Ik vind het belangrijk om persoonlijk met

beeld gezamenlijk arrangementen aan te bieden of

mensen in gesprek te gaan en merk dat onderne-

voor overnachtingen naar elkaar door te verwijzen,

mers het fijn vinden als ik aan de keukentafel aan-

ziet Agricola als een kans voor de Dantumadielse

schuif. We horen hele mooie verhalen. Maar ik vraag

ondernemers. “Geloof in jezelf en elkaar, en durf!

vaak wel: waarom horen wij dit voor het eerst? Deel

En: laat het ons weten.”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND DANTUMADIEL ONDERNEMEND NOORDOOST NET WERK FRYSLÂN NOORDOOST

Bezoek college aan Hekstra Bouwers, Rietdekkers & Dakmeesters Het college ging in januari op bezoek bij Romke Hekstra, eigenaar en inmiddels vierde generatie van Hekstra Bouwers, Rietdekkers & Dakmeesters in Damwâld. In 1929 start overgrootvader Ebele Hekstra met het rietdekkers-

opgedaan bij Bouwbedrijf Lont als projectontwikkelaar en bij Van

bedrijf. Ondanks de moeilijke crisisjaren en de oorlog weet hij van

Wijnen als adjunct directeur projectontwikkeling. Romkes visie

doorzetten en overleeft hij deze economisch zware tijden. Rond

voor Hekstra Bouwers, Rietdekkers en Dakmeesters is het ultieme

de jaren ‘50 doet Ebele - naast het rietdekken - ook timmer- en

thuisgevoel creëren, zowel voor klanten als voor medewerkers.

verbouwklussen bij boeren. Zijn zoon Romke werkt inmiddels

Momenteel werken er rond de 70 mensen bij het bedrijf.

ook voor het bedrijf. In de jaren ‘60 breidt het bedrijf verder uit en

Romkes motto’s zijn: rebels, perfectie en betrokken. Onder zijn

verhuist naar de Willemstraat in Damwâld, waar het nu nog steeds

leiding is afgelopen jaar de prefab-afdeling toegevoegd aan het

is gevestigd.

bedrijf. Werd er eerst veel projectmatig gewerkt, tegenwoordig zijn er ook weer volop werkzaamheden bij particulieren.

Eind jaren ‘80 is het tijd voor de derde generatie; de twee broers Ebele en Johan nemen het roer over. In deze tijd wordt ook de

Hekstra investeert daarnaast ook in startups : Studio Frij is

bouwtak opgericht. Het bedrijf groeit verder en doet mee met de

zo’n project.

innovatieve ontwikkelingen in de markt zoals het kunststof riet.

Hier kan men betaalbare vrijstaande leefstudio’s kopen die , in

Dit wordt niet alleen op de Nederlandse daken geplaatst, maar

overleg met gemeenten, vrij plaatsbaar zijn.

ook in België, China en Amerika.

Romke is niet de enige succesvolle ondernemer binnen dit gezin want zijn vrouw Jildou begon het bedrijf Dutch Sprinkels. Ze maakt

Foto Hekstra

In 2017 stapt de huidige directeur Romke in het bedrijf en

opvallende klokken en muurcirkels voor het interieur, waar mensen

neemt dit in 2018 over van zijn vader en oom. Hij heeft ervaring

eigen afbeeldingen of andere designs in kunnen laten verwerken.

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST DANTUMADIEL

Bedrijfsbezoek van der Meulen fotograaf Nanne Nicolai

Bedrijfsbezoek college aan Van der Meulen roggebroodfabriek Broeksterwâld “Dit is neffens my foar it earst dat we hjir kolleezjebesite krije”. Dit waren de woorden van de heer Johannes van der Meulen, directeur van onder andere de roggebroodfabriek in Broeksterwâld. Al vier generaties wijdt de Friese bakkersfamilie zich met hart en ziel aan maar een doel: het maken van meesterlijk lekkere bakkerijproducten. Dit gebeurde door deze familie niet meteen op ‘e

Meulen uit tot een internationale onderneming

Broek. Veel inwoners van Dantumadiel kennen dit

met veertig exportlanden en circa honderdtwintig

bedrijf onder de naam Van der Veer en hebben daar

medewerkers.

wellicht ooit een vakantiebaantje gehad. De productielocatie van het roggebrood is nog ‘De Volharding’ was geboren.

steeds in Broeksterwâld maar, de export wordt al-

Het was op een mooie dag in 1910, dat Hessel van

lemaal geregeld vanuit Hallum.

der Meulen wakker werd met een heel goed idee; hij zou een beschuitenbakkerij in Ferwert openen.

De ontwikkeling van producten stopt nooit. Het

Dat Hessels passie beschuiten van een hele goede

wettelijk ingevoerde broodbesluit wijzigde toen

kwaliteit opleverde, bleef niet onopgemerkt, heel

brood opeens minder zout moest. Nu suikers het

Noord-Nederland leek plotseling de dag te begin-

nieuwe gif zijn moet ook hierin opnieuw gekeken

nen met een Van der Meulen Beschuit. De bakkerij in

worden naar de samenstelling van de producten.

Ferwert maakt plaats voor een grotere, speciaal voor

Omstandigheden kunnen wettelijk zomaar veran-

beschuit ingerichte bakkerij in Hallum.

deren en er wordt van de bedrijven verwacht dat ze hier meteen op inspelen. Voor reclamedoeleinden

In 1930 neemt oudste zoon Johannes het stokje over

worden vaak samenwerkingsvormen gezocht, zoals

en hij gaat de markt op in Amerika. Hessel van der

bijvoorbeeld met Heksenkaas.

Meulen jr. neemt vervolgens in 1964 het roer over en gooit dit ook meteen om. Aan het begin van de jaren

De laatste jaren is er ook meer vraag naar aparte en

‘70 wordt door hem Melba Toast geïntroduceerd.

kleinere verpakkingsvormen. Van der Meulen ziet

Halverwege de jaren ‘80 komt daar de overname van

vooral toekomst in het ontwikkelen van broodspeci-

roggebroodfabriek Van der Veer uit Broeksterwâld

aliteiten en nieuwe productgroepen. Innovatie speelt

bij. Onder de vleugels van Johannes groeit van der

een belangrijke rol binnen dit mooie familiebedrijf.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST

110 JAAR KONINKLIJKE DAMSTRA INSTALLATIETECHNIEK

Van boerenkar naar vernieuwer in installatiebranche Teake Damstra moest er een aantal weken voor onderhandelen, maar zijn beppe Anne Damstra-van der Wiel zat als 99-jarige maar mooi op de eerste rij bij het feest ter ere van het 110 jarig jubileum van de Koninklijke Damstra Installatietechniek. Damstra: “Ze heeft niet meer de leeftijd om alle feestjes bij langs te lopen, maar ik ben blij dat ze erbij was en kan terugkijken op een mooie avond.”

Mevrouw Damstra-van der Wiel kon en mocht niet

Vernieuwing

ontbreken op het grote feest op 15 januari jongstle-

Het bedrijf heeft een naam wat betreft innova-

den. In 1910 begon haar vader Sytze van der Wiel het

ties. Oprichter Sytze van der Wiel was in zijn tijd al

bedrijf met een wagenmakerij, in 2020 leiden haar

inventief bezig. Damstra: “Hij holde boomstammen

4 kleinzonen Teake, Rein, Sytse en Symen dagelijks

van vier à vijf meter uit en maakte er waterpompen

de 150 werknemers die inmiddels werkzaam zijn bij

van. Deze werden dan ingegraven. Dat was voor

het installatiebedrijf. Uit handen van Teake kreeg ze

veel mensen een uitkomst. Het was in die tijd niet

samen met haar zoon Thymen, voormalig directeur

gemakkelijk om aan goed water te komen.” Door de

en vader van de huidige directeuren, het eerste exem-

jaren heen bleef het bedrijf voor de troepen uitlopen.

plaar van het boek ‘Damstra, van wagenmaker tot ko-

In de jaren negentig bijvoorbeeld waren ze als één

ninklijk installatiebedrijf’ uitgereikt. Een geschenkboek

van de eerste bedrijven in Nederland al bezig met

voor familie, relaties en (ex)werknemers, speciaal voor

warmtepompen.

de gelegenheid geschreven door Henk Dilling. Ook nu nog lopen de Damstra’s voorop. Zo is het Laatste boerenwagen

pand in Driezum sinds begin vorig jaar volledig van

Alsof een eenmalig jubileumboek al niet speciaal

het gas. Nu is het plan om binnen tien jaar volledig

genoeg is, werd ook nog een door Thymen Damstra

off grid te gaan. “We zijn van het gas af, nu willen we

gerestaureerde boerenwagen onthuld. Het is één van

er ook voor zorgen dat we zelfvoorzienend worden

de laatste wagens die Sytze van der Wiel in de jaren

qua elektriciteit”, vertelt Damstra. “We onderzoeken

50 bouwde. Het staat nu in volledig gerestaureerde

of we met behulp van een waterstofgenerator de

staat voor het bedrijfspand in Driezum. “De wagen

overcapaciteit van door zonnepanelen opgewekte

zakte van ellende bijna door de wielen”, geeft Dam-

energie kunnen opslaan. Over een half jaar willen

stra aan. “Mijn vader heeft er nog een hele klus aan

we met testopstellingen aan de slag. Met onze inzet

gehad om het weer in oude staat te herstellen. Veel

om volledig energieneutraal te opereren laten we

gereedschap uit die tijd is er niet meer en ook onder-

iedereen zien welke mogelijkheden er zijn en kunnen

delen moesten soms vanuit Brabant, Limburg of zelfs

we anderen misschien net dat laatste zetje in de rug

België komen. Maar na een half jaar hard werken is

geven ook tot actie over te gaan.”

het hem gelukt. De wagen staat er weer prachtig bij.”

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST ALGEMEEN

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Ã&#x201A; N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

TYTSJERKSTERADIEL ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST

MEER TOERISTEN WELKOM IN TYTSJERKSTERADIEL

‘Wij zijn op zoek naar dé plus voor onze gemeente’

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST TYTSJERKSTERADIEL

Er ligt een nieuwe regionale visie recreatie en toerisme op de bureaus van de gemeenten in Noordoost Friesland. Ook de gemeente Tytsjerksteradiel - binnen de regio al goed voor het hoogste aantal overnachtingen – gaat met deze visie in de hand aan de slag om verdere groei te realiseren. “Dat doen we samen met onze ondernemers”, benadrukt wethouder Gelbrig Hoekstra.

Er liggen kansen op het gebied van recreatie en toe-

vragen die we kunnen uitzetten in onze gemeente.

risme, weet de wethouder. Landelijk verwacht het

Bovendien helpt de Stichting Recreatie en Marketing

Nederlands Bureau voor Toerisme een stijging van

Toerisme ons als gemeenten om dit soort vragen te

18 miljoen naar 29 miljoen bezoekers. Er wordt in-

beantwoorden.”

gezet op een spreiding van die bezoekers over heel Nederland. De provincie Fryslân maakt zich sterk om

Seizoensverlenging en slechtweervoorzieningen

een evenredig aandeel hier welkom te heten. “Daar

Ideeën voor kleine hotels, B&B’s en andere accom-

liggen kansen voor ons”, aldus Hoekstra. “Voor de

modaties - bijvoorbeeld op het gebied van ecolo-

regio Noordoost gaan we uit van zo’n 600.000 over-

gisch toerisme - zijn van harte welkom, wat Hoekstra

nachtingen, dat willen we verhogen naar 900.000. In

betreft. “Het moet natuurlijk bij ons als gemeente

onze gemeente schommelt het aantal overnachtin-

passen en we moeten goed kijken op welke locaties

gen rond de 260.000.”

we nieuwe plannen kunnen inpassen. Maar er zijn wat ons betreft ook kansen voor seizoensverlenging:

De aantrekkingskracht van onder andere Earnewâld

wat kunnen we doen om meer slechtweervoor-

en de Burgumer Mar zorgt al jaren voor groei in het

zieningen te treffen? Hoe kunnen we bijvoorbeeld

aantal toeristen. “Ook de komende jaren zetten we

onze musea nog beter voor het voetlicht brengen?”

in op onze streekmerken Nationaal Park Alde Feanen

De wethouder gaat hierover graag met onderne-

en nationaal landschap De Noardlike Fryske Wâlden.

mers in gesprek.

Maar we willen samen met ondernemers op zoek naar dé plus: wat kunnen we nog meer doen om

Draagvlak voor meer toerisme

ons mooie gebied te versterken en toeristen aan te

De recreatie en toerismesector is goed voor 7

trekken? Bovendien willen we ook voor onze eigen

procent van de Friese werkgelegenheid, voor

inwoners blijven zorgen voor een gemeente waarin

Tytsjerksteradiel is dat 6 procent. “Dat percentage

het fijn wonen, leven en recreëren is.”

mag groeien, ook wat betreft de inwoners”, weet Hoekstra. “Het Fries Sociaal Planbureau deed on-

Pareltjes

derzoek naar de beleving van toerisme in Friesland

Tytsjerksteradiel heeft genoeg unieke kenmerken

door de inwoners zelf. Er is onder andere gevraagd

die toeristen kunnen trekken. “Onze leuke dorpen,

of er draagvlak is voor meer toerisme. Dat is er:

de cultuurhistorie, de variatie in het landschap met

inwoners zien het belang van recreatie en toerisme.

zowel water als bos en weiden zijn echt pareltjes.

Het levert inkomsten op, maar ook reuring: dorpen

Het Wetter en Willepark in Burgum en het Fierljep-

worden er levendiger door. De openbare ruimte

museum zijn mooie voorbeelden van faciliteiten die

blijft bovendien aantrekkelijk als er geïnvesteerd

je nergens anders tegenkomt. Vooral dagrecreanten

wordt in winkels en horecagelegenheden.” Niet al-

bezoeken onze gemeente graag. In het kader van de

leen voor de werkgelegenheid, maar ook voor een

Regiodeal en de promotie van de vier gemeenten

groeiend aantal toeristen én voor het woongenot

in onze regio kunnen we samen meer aan product-

van de eigen inwoners, is die plus dus belangrijk.

ontwikkeling doen: kunnen onze ondernemers

“Met elkaar kunnen we nieuwe mogelijkheden

bijvoorbeeld arrangementen samenstellen die goed

realiseren zodat een bezoek aan Tytsjerksteradiel

vindbaar en heel toegankelijk zijn, zodat mensen

echt een beleving wordt. Daar hebben we allemaal

meerdere dagen in ons gebied vertoeven? Dat zijn

wat aan.”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN TYTSJERKSTERADIEL ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOSTNET FRYSLÂN WERK NOORDOOST

Van der Wal Hout verduurzaamt bedrijfspanden De laatste maand is het een drukte van jewelste op de daken bij Van der Wal Hout in Noardburgum. Er zijn door installatiebedrijf Damstra uit Driesum maar liefst 1.640 panelen op de daken van de bedrijfspanden geplaatst. Dit is eén van de investeringen welke ondernemersechtpaar Lieuwe en Akkelien van der Wal doen om hun bedrijf te verduurzamen.

Aan de Woudweg bij het buurtschap Quatre-

Milieuvriendelijk

bras staat het indrukwekkende bedrijfspand van Van der

Van der Wal Boomrooierij is leverancier van biomassa. “Voor

Wal Hout. Goed zichtbaar vanaf de Centrale As en goed

iedere boom die wij moeten kappen, doneren wij een bij-

bereikbaar via de Woudweg. Het bedrijf van Lieuwe en

drage aan de organisatie JustDigget. Dat is een wereldwijde

Akkelien is actief in de markt van hout. Zowel voor de

organisatie die met projecten werkt aan klimaatherstel. Wij

zakelijke markt als ook voor de particuliere markt. Er is

gebruiken bij het zagen van de bomen bewust hoogwaar-

geen nee te koop als het gaat om bijvoorbeeld tuinhout,

dige brandstof met hoge milieuvriendelijke en duurzame

hardhout, lariks douglas, bouwmaterialen, verf & beits,

eigenschappen. Daarnaast rijden de machines met behulp

speeltoestellen, ijzerwaren of haardhout en houtsnip-

van AdBlue om de uitstoot van stikstofoxiden uit de uitlaat

pers. Samen met zoon Cornelis Van der Wal wordt een

te verminderen. Daarnaast rijden er twee elektrische hef-

tweede bedrijf gerund: Van der Wal Boomrooierij.

trucks op het bedrijf rond”, aldus Akkelien van der Wal.

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST TYTSJERKSTERADIEL

Onafhankelijk energieadvies

nelen. “De ligging van ons bedrijf en de dakhellingen

“In 2018 hebben wij ons aangemeld voor een onafhanke-

zijn ideaal voor een zogenaamde ‘oost-west plaatsing’.

lijk energieadvies voor bedrijven, zo vertelt Akkelien van

Voordat we de SDE+ subsidie hebben aangevraagd,

der Wal. “Het is een project van de gemeenten in onze

hebben we eerst toestemming gevraagd aan Liander om

regio, waarbij we voor een aantrekkelijk tarief een ener-

dan ook de stroom te mogen leveren. Dat is echt een

giescan voor ons bedrijf konden uitvoeren. Freek Wier-

belangrijke randvoorwaarde bij dergelijke grote investe-

sum van de Stichting Energie voor MKB heeft de scan uit-

ringen. Liander heeft ons toestemming gegeven en we

gevoerd voor ons bedrijf. De uitkomst van die scan heeft

hebben ook de SDE+ subsidie toegekend gekregen. Met

ons aan het denken gezet”, zo vertellen Lieuwe en Ak-

SDE+ is de terugverdientijd van de panelen ongeveer

kelien van der Wal gepassioneerd. “Het gaf concrete aan-

tien jaar. In dit gehele traject zijn we begeleid door Ro-

knopingspunten om ons bedrijfspand te verduurza-

derick Wuite van Energy Return BV, zodat wij ons konden

men. Daar wilden we voor gaan.”

blijven richten op onze eigen bedrijfsvoering. In de afgelopen maand zijn de 1.640 panelen op de bedrijfslood-

Led-verlichting

sen geplaatst.

“We zijn stapsgewijs aan de slag gegaan. Eerst hebben we de TL-buizen in de winkel en showroom vervangen

Aardgasvrij

door LED. Dat kon in de bestaande armaturen. Daarna

Uiteindelijk is het de ambitie van Lieuwe en Akkelien

hebben we de oude natriumlampen in de buitenver-

om de bedrijfspanden en de bedrijfswoning ook van

lichting en de loods aangepakt. Dat werk is uitgevoerd

het aardgas af te halen. “Bij de bouw en verbouw van

door Vaarwel TL uit Eastermar. De kosten vielen ons erg

de panden hebben we er al rekening mee gehou-

mee. We hebben berekend dat we de binnenverlichting

den”, aldus Lieuwe van der Wal. “Het zou kunnen door

binnen twee jaar kunnen terugverdienen. Een bijkomend

het schone afvalhout, dat toch al op het bedrijf

voordeel is dat met LED-verlichting de presentatie onze

beschikbaar is, te gebruiken om daarmee warmte op

producten in de showroom en winkel nog beter tot hun

te wekken. Een andere optie is te kiezen voor een all-

recht komen.”

electric oplossing in combinatie met het overschot aan energie dat beschikbaar is van de zonnepanelen.

Zon op het dak

Die keuze hebben we nu nog niet gemaakt. We doen

De volgende stap die Lieuwe en Akkelien van der

het stap voor stap” zo vertellen Lieuwe en Akkelien met

Wal hebben genomen is de aanschaf van zonnepa-

een brede glimlach op hun gezicht.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

TYTSJERKSTERADIEL ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST

Werkbezoek van Tweede Kamerleden Onlangs hebben de VVD Tweede Kamerleden Aukje de Vries

voering en hoe zij aan kijken tegen de actuele stikstofproble-

en Helma Lodders een werkbezoek gebracht aan een tweetal

matiek, waar de landbouw mee is geconfronteerd. Aansluitend

ondernemers in de gemeente Tytsjerksteradiel. Aanleiding was

is Interay Solutions BV in Burgum bezocht. Directeur Wessel

de uitverkiezing van Tytsjerksteradiel als de meeste onderne-

Koning heeft de Kamerleden onder andere meegenomen in

mers vriendelijkste gemeente van Fryslân. Bovendien waren de

de bijzondere historie van het bedrijf en het productieproces.

Kamerleden benieuwd hoe de Regiodeal wordt ingevuld op

Interay Solutions BV ontwikkelt samen met klanten technische

de thema’s onderwijs & arbeidsmarkt. Er is in gezelschap van

oplossingen voor hun specifieke vraagstukken. Met behulp van

burgemeester Jeroen Gebben en economisch medewerker Jan

programmering worden maatwerkoplossingen per klant via

Sijtsma een bezoek gebracht aan het melkveehouderijbedrijf

‘printplaten’ verwerkt in concrete producten. Aukje de Vries en

van de maatschap Zeinstra in Noardburgum. Jan en Frans Zein-

Helma Lodders nemen deze praktijkervaringen weer mee in

stra hebben de Kamerleden inzicht gegeven in hun bedrijfs-

hun werk in de Tweede Kamer.

Raad neemt besluit over de Winkeltijdenverordening De gemeenteraad heeft 27 februari gesproken over de winkeltijden in

seizoen. Tegen deze achtergrond heeft de gemeenteraad nu inge-

de gemeente. In 2016 heeft de gemeenteraad de ondernemers in de

stemd met een aanpassing van de Winkeltijdenverordening. Daardoor

gemeente ruimte geboden om de winkel op zondag te openen. Op

is de strekking van de Winkeltijdenverordening in Tytsjerksteradiel:

verzoek van de gemeenteraad heeft het college onlangs een enquête uitgevoerd onder de winkeliers. Dit om meer inzage te krijgen hoe het beleid over de koopzondagen wordt ervaren. Uit een evaluatie blijkt dat er draagvlak is voor het bestaande beleid. Een deel van de ondernemers wil graag meer ruimte om hun winkel ook te mogen openen

- Openstelling van de winkels is mogelijk van maandag t/m zondag tussen 6 uur en 22 uur; - Op Nieuwjaarsdag en eerste Kerstdag geldt een winkelopeningsverbod.

op de nu uitgezonderde feestdagen (Nieuwjaarsdag, eerste Paasdag, eerste Pinksterdag en eerste Kerstdag). Voor de recreatieondernemers

Dat betekent dus dat winkels voortaan ook op eerste Paasdag en

is dat vooral van toepassing voor de feestdagen tijdens het toeristisch

eerste Pinksterdag open mogen zijn.

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST ALGEMEEN

COLUMN

Cyber Security actueler dan ooit In december werd de Universiteit van

en cryptovaluta anonimiteit garanderen.

Maastricht gehacked. Door het versleutelen

Helaas bestaat er geen perfecte beveiliging.

van alle bestanden pleegden hackers een

Er zijn naar schatting rond de 50 miljard

digitale overval. Ze kregen uiteindelijk €

apparaten aangesloten op het internet, van

200.000 in Bitcoins betaald en gaven – zoals

datacenter tot smartphone en van koelkast tot

dat in hun branche gebruikelijk is – alles weer

deurbel. Een groot deel hiervan is kwetsbaar

netjes vrij.

voor aanvallen, de lapmiddelen daartegen worden vaak laat of niet beschikbaar gesteld,

Begin januari legden ziekenhuizen,

of helemaal nooit geïnstalleerd.

gemeenten, bedrijven en overheid hun thuiswerkplekken preventief stil na het

Weinig mensen realiseren zich echter dat

ontdekken van een ernstige kwetsbaarheid in

verreweg de meeste digitale aanvallen

de Citrix-software. Na drie weken was er een

beginnen met een menselijke component.

oplossing beschikbaar.

Pas wanneer een hacker eenmaal een eerste ingang heeft, kan hij of zij van daaruit verder

In februari lag de gehele ICT van

bouwen door technische kwetsbaarheden uit

wateronderzoeksintituut Wetsus in

te buiten.

Leeuwarden gedurende anderhalve week

Een belangrijke eerste verdediging is daarom

plat. Hackers waren (bewust) in het weekend

het trainen van medewerkers om phishing-

daarvoor begonnen met het versleutelen van

pogingen te herkennen. Geef nooit zomaar

alle gegevens. Gesteld voor een dilemma werd

je wachtwoord weg! Ook liggen van u en van

de afperser betaald en kreeg men alles terug.

mij vele miljarden uitgelekte wachtwoorden op straat. Gebruik het liefst voor elke site of

Het onderwerp cyber security is breder en

systeem een uniek wachtwoord.

actueler dan ooit. Datalekken zijn aan de orde van de dag. Door de verregaande digitalisering

Multifactorauthenticatie (2FA) is het beste

van bedrijven en overheid zijn er ook geen

wapen tegen ongeoorloofde digitale toegang.

analoge alternatieven meer – er is geen weg

Om toegang te krijgen is niet alleen iets nodig

terug.

wat je weet (wachtwoord) maar ook iets wat je hebt (smartphone). Het toepassen hiervan

We moeten er mee leren omgaan. We

neemt voor hackers een flink deel van hun

moeten onze apparatuur en onze bedrijfs- en

aanvalsmogelijkheden weg.

privégegevens beschermen tegen criminelen, die er overigens altijd al waren. Met het

Ronald Zijlstra

internet hebben zij er een handig platform bij

Oké-IT-services

gekregen, waarbij afstand geen factor meer is

ronald@oke-it-services.nl

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

stra.nl

Uw Veenstra Woning • Houtskeletbouw

• Zeer hoge isolatiewaarden

Uw Veenstra Woning • Energiezuinig

• Maatwerk op basis van uw woonwensen

• Vrijstaande woningen v.a. € 115.165,- exclusief grond

• Houtskeletbouw

• Zeer hoge isolatiewaarden

• Energiezuinig

• Maatwerk op basis van uw woonwensen

• Vrijstaande Nijewei 52awoningen v.a. € 115.165,- exclusief grond 9281 NW Harkema

www.uveenstra.nl Nijewei 52a 9281 NW Harkema

Uw Veenstra Woning www.uveenstra.nl • Houtskeletbouw

• Zeer hoge isolatiewaarden

• Energiezuinig

ADV

• Maatwerk op basis van uw woonwensen

• Vrijstaande woningen v.a. € 115.165,- exclusief grond

Bel 0512 36 32 27 voor een GRATIS Bezoek onzeSamen modelwoning stappen ondernemen WONINGBROCHURE!

Janssenlaan 30 Drachten - Industrieterrein A7-Noord Raadpleeg onze website voor actuele bezoektijden www.uveenstra.nl

Bezoek onze modelwoning

Bel 0512 36 32 27 voor een GRATIS Wij staan naast de ondernemer, waar dit ons ook brengt. WONINGBROCHURE!

Janssenlaan 30 Drachten - Industrieterrein A7-Noord Graag praten wij met onze Raadpleeg onze website voor actuele bezoektijden www.uveenstra.nl

klanten over hun ambities en ideëen

en geven we passend advies. Samen zetten we stappen vooruit. Maak ook een vrijblijvende afspraak voor een adviesgesprek. www.vanwieren-vellinga.nl

Bezoek onze modelwoning

Bel 0512 36 32 27 voor een GRATIS WONINGBROCHURE!

Janssenlaan 30 Drachten - Industrieterrein A7-Noord Raadpleeg onze website voor actuele bezoektijden www.uveenstra.nl

imagezNL

Fotografie - Internet - Video Parksterbolwerk 5, 9101 JX Dokkum Tel.: 06 - 14 14 22 05 www.imagez.nl info@imagez.nl

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST ALGEMEEN

WONEN NOORDWEST FRIESLAND ZET IN OP VERBINDING

‘Betaalbare woningen in een prettige leefomgeving’ Wonen Noordwest Friesland staat de komende jaren voor flinke uitdagingen. Martine Huizinga is sinds november directeur van de woningcorporatie en zij stroopt de mouwen op. “De samenleving wordt steeds complexer. We moeten echt maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de leefbaarheid in de dorpen op peil blijft en onze huurders prettig en betaalbaar kunnen blijven wonen. Huizinga heeft jarenlange ervaring in de corporatiewereld.

rekening houden met de persoon achter de vraag of situ-

Tot voor kort was ze Manager Wonen en plaatsvervangend

atie. Verbinding en samenwerking zoeken we ook met onze

directeur-bestuurder bij woningcorporatie Centrada in

stakeholders, onder andere de gemeenten Waadhoeke en

Lelystad. “Ik heb een passie voor dienstverlening en het

Noardeast-Fryslân en De Bewonersraad. Een prettige leef-

werken met klanten. Een corporatie besturen past daar uit-

omgeving heeft naast de woning ook alles te maken met

stekend bij, evenals het werken met een doelgroep die een

een gevoel van veiligheid en aanvullende voorzieningen in

steuntje in de rug nodig heeft.” Toen Huizinga de vacature

de dorpen.”

directeur-bestuurder bij Wonen Noordwest Friesland zag, twijfelde zij dan ook niet. “Deze corporatie staat dichtbij de

Huizinga ziet daarnaast een ondersteunende rol voor de

huurders en denkt vanuit de dorpen. Mijn eerste ervaringen

woningcorporatie als het gaat om bijvoorbeeld het onder-

zijn ontzettend positief. Ik ben heel hartelijk ontvangen in

houd van tuinen. “Dat aanzicht draagt ook bij aan woon-

het werkgebied. De tevredenheid van huurders over onze

genot. Als een bewoner de tuin niet meer kan bijhouden

dienstverlening stijgt bovendien en ook de stakeholders

vanwege leeftijd of andere redenen, kunnen wij daar wel-

zijn heel positief. Dit blijkt ook uit het visitatierapport dat

licht mee helpen. Dat is de sociale kant van wonen. Evenals

binnenkort wordt gepubliceerd.”

het inseinen van wijkteams van de gemeente als we zien dat het niet goed lijkt te gaan met één van onze huurders.

Duurzaamheid en betaalbaarheid

Zo kunnen we elkaar helpen.” Huizinga is ingestapt in een

Huizinga is daar erg blij mee, vooral in het licht van de

mooie organisatie, die begrijpt dat het ‘altijd beter kan’. “Wij

opgave waar de corporatie voor staat. “Thema’s zoals krimp,

snappen bij Wonen Noordwest Friesland: wonen is veel

vergrijzing, betaalbaarheid en een grote duurzaamheidsop-

méér dan alleen die woning.”

gave komen nu veel steviger naar voren dan vijf jaar geleden. Daarom kijken we opnieuw naar onze plannen, maar ook naar ons huishoudboekje. Hoe kunnen we dit allemaal bekostigen? We betalen als corporatie een hoge bijdrage aan het Rijk, die zouden we dolgraag investeren in de regio. Wat onze huurders betreft kijken we niet alleen naar de hoogte van de huren, maar naar hun totale woonlasten: de energierekening maakt daar een steeds groter deel van uit. Daarom nemen wij maatregelen op het gebied van duurzamer wonen.” Sociale kant van wonen Achter de oplossing voor elk van de genoemde thema’s staat een gemene deler, heeft Huizinga gemerkt: verbinding. “Die speelt een hele grote rol. Het persoonlijke contact met onze huurders moet de basis zijn: maatwerk leveren en

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ACHTKARSPELEN ALGEMEEN ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NET WERK FRYSLÂN NOORDOOST

NIEUW CENTRUM SURHUISTERVEEN:

Veilig, bereikbaar én gezellig

Het centrum van Surhuisterveen ziet er, als alles goed gaat, volgend jaar zomer een stuk groener, ruimer en gezelliger uit. Een traject van vier jaar resulteert straks in een dorpskern die niet alleen veiliger en beter bereikbaar is, maar ook de sfeer uitstraalt waar winkeliers, bewoners en gemeente Achtkarspelen naar op zoek waren. Eind januari presenteerde de speciaal daartoe opgerichte werkgroep het definitieve plan: het werd buitengewoon goed ontvangen. “Het idee voor een nieuw centrumplan voor Sur-

Belang Surhuisterveen en de gemeente Achtkarspe-

huisterveen komt voort uit klachten in het dorp over

len was subliem, vertelt Bergsma. “In overleg hebben

gladde stenen, overlast door bomen, gaten in de weg,

we ervoor gekozen een werkgroep te formeren met

obstakels en onveilige kruisingen. Ook was er te weinig

draagvlak in alle geledingen: met vertegenwoordigers

plek voor fietsers en voetgangers en was het centrum

vanuit zowel Plaatselijk Belang als H&I en de gemeente.

gedateerd. Alles bij elkaar opgeteld heeft het dorp met

Deze werkgroep kreeg de opdracht een nieuwe visie

elkaar gezegd: kunnen we niet een nieuwe constructie

te maken voor Surhuisterveen. We mochten ook ste-

krijgen?”, vertelt Jasper Bergsma, de onafhankelijke

denbouwkundige en verkeerskundige kennis inhuren,

voorzitter van de werkgroep Centrumplan Surhuister-

omdat de visie-opdracht breder was dan alleen de

veen. “Er is nu een prachtig plan ontstaan dat ervoor

winkelstraat.”

zorgt dat ondernemers en inwoners van Surhuisterveen weer vooruit kunnen kijken.”

Er is goed geluisterd naar de wensen van ondernemers en inwoners. “Op een informatieavond hebben we

Sublieme samenwerking

alle informatie opgehaald: alles wat volgens het dorp

De samenwerking tussen H&I Surhuisterveen, Plaatselijk

anders moest. We kregen zo’n 130 reacties, daar konden

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST ACHTKARSPELEN

we mee aan de slag!” De werkgroep nam ook de

een lint. We halen de bestaande verkeersobstakels weg,

historie van lintdorp Surhuisterveen mee in de visie. “De

verkeer reguleren doen we door ruimtes met groen op

oude kenmerken van het lintdorp wilden we terug laten

te vullen. Het aanzicht wordt dat van een groene laan.

komen. Dat alles tezamen hebben we vertaald naar

Op alle binnenkomende paden vanaf het Torenplein,

een voorlopig ontwerp, dat we in mei 2018 hebben

de Action en Ter Stal in het midden, komen groene

gepresenteerd. Het hele dorp heeft op dat moment

plantenbakken met ‘kleur en sier’ erin. Dat fleurt het

de visie omarmd. Dat kwam ook doordat het dorp al

beeld ook op.” Bergsma ziet het helemaal voor zich,

betrokken was door hun representatie in de werkgroep.

evenals de rest van de werkgroep én het dorp, dat

We hebben vele gesprekken gevoerd met betrokkenen

zich verheugt op de vernieuwing. “Dit plan is zó warm

en in alle stadia tussenpresentaties gehouden.”

ontvangen, we hebben echt wat bereikt met elkaar. Ja, daar zijn we ook als werkgroep best trots op.”

Verheuging over de vernieuwing Het vernieuwde centrum van Surhuisterveen krijgt onder andere eenrichtingsverkeer. “Vanaf het Torenplein

Mooi voorbeeld van burgerparticipatie

naar De Action, dat wordt ook een blauwe parkeer-

De gemeenteraad van Achtkarspelen heeft donderdagavond 27 februari

zone”, verduidelijkt Bergsma. “Vanuit veiligheidsoverwe-

unaniem goedkeuring gegeven aan de investeringsbegroting van 3 miljoen euro

gingen hebben we gekozen om het haaksparkeren om

voor de reconstructie Surhuisterveen. Burgemeester Oebele Brouwer gaf tijdens

te zetten naar langsparkeren: dat creëert meer ruimte

de raadsvergadering aan dat de wijze van burgerparticipatie, zoals dit plan met

voor het winkelend publiek, fietsers en voetgangers.

de werkgroep tot stand is gekomen, een voorbeeld is van hoe burgerparticipatie

Aan beide uiteinden, bij de Action en de Lidl, wordt

tot mooie resultaten kan leiden: “Je kunt er een leerboek over schrijven.”

dit ruimschoots gecompenseerd. Er komen dan ook in totaal 38 parkeerplekken in het centrum bij.” De histo-

Henk Veenstra van Plaatselijk Belang Surhuisterveen noemt de samenwerking:

rische lintbebouwing komt tot uitdrukking in het ‘lint’

“Optimale samenwerking met een optimaal resultaat.” Abbe Borger, voorzitter

waarlangs het wandelend en fietsend publiek door het

van H&I Surhuisterveen, roemt het resultaat van het plan: “Dit is Surhuisterveen

centrum zal gaan.

2.0 in de maak, hier kunnen we weer jaren mee vooruit.” Bergsma besluit: “Ik hoop dat we na de Wielerronde van dit jaar de schep in de grond kunnen

Groen wordt het centrum ook. “De bestaande bomen

zetten en de grote opening van het nieuwe centrum kunnen houden tijdens de

hadden te weinig ondergrondse groeiruimte. Daar

Wielerronde van 2021. We gaan van een centrum ‘waar je kunt komen, naar een

komen nieuwe bomen voor terug, ook in de vorm van

centrum waar je wilt zijn!”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ACHTKARSPELEN ALGEMEEN ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NET WERK FRYSLÂN NOORDOOST

Afscheid Auke Piet van der Meulen Na ruim elf jaren te hebben gewerkt als accountmanager Bedrijven voor de gemeente Achtkarspelen heeft Auke Piet van der Meulen op dinsdag 28 januari afscheid genomen. Dit afscheid vond plaats bij Pilat&Pilat in Twijzel, waar veel relaties de moeite hebben genomen om samen met Auke Piet terug te kijken op deze periode.

Met veel plezier

continu hun productiviteit willen verbeteren. Vanuit de gemeente

Een periode waarin Auke Piet, zoals hij tijdens zijn speech zelf heeft

Achtkarspelen is Stertil één van de deelnemers van NPAL.

gezegd, “met heel veel plezier voor zowel Achtkarspelen als de regio Noordoost Fryslân”, heeft gewerkt. “Soms liep het soepel, soms

Opvolger

uiterst moeizaam en soms duurde het lang voor er succes geboekt

Jeldrik Doevendans is zijn opvolger bij de gemeente Achtkar-

werd. Maar juist als die zaken toch lukten, dan was de voldoening

spelen. Afgelopen jaar heeft Jeldrik al een groot gedeelte van

ook het grootste! Ook is de economie in de loop der jaren merk-

de taken overgenomen. Hierdoor is er een warme overdracht

baar veranderd in Achtkarspelen. Zo was er in de eerste jaren veel

geweest en kan men nu voor alle vragen over de economie en

bedrijfsgrond beschikbaar, maar was er weinig interesse. En nu is er

het bedrijfsleven in Achtkarspelen bij Jeldrik terecht.

veel interesse, maar weinig bedrijfsgrond beschikbaar.” NPAL Auke Piet zet zijn carrière voort bij de Noordelijke ProductiviteitsAlliantie (NPAL). Afgelopen jaar was hij hier ook al gedeeltelijk voor aan de slag. Auke Piet richt zich op versterking van de concurrentie-

Jeldrik Doevendans

kracht van de industrie in Noord-Nederland. Daarnaast ondersteunt

0511 - 54 87 10

hij producerende bedrijven en technische dienstverleners die

j.doevendans@achtkarspelen.nl

Opening Lidl Surhuisterveen Op 5 december was de feestelijke opening van de vernieuwde Lidl in Surhuisterveen Wethouder Harjan Bruining verrichtte de openingshandeling en mocht onder de aanwezige bezoekers een minuut gratis winkelen verloten. In de vernieuwde winkel worden geen tabakswaren meer verkocht en hiermee is het filiaal in Surhuisterveen een rookvrije Lidl geworden.

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST ACHTKARSPELEN

Fairtrade certificaten uitgereikt in Achtkarspelen In december zijn er meerdere Fairtrade certificaten uitgereikt in Achtkarspelen. Wethouder Margreet Jonker deed een ronde langs 10 bedrijven en organisaties in de gemeente die Fairtrade producten gebruiken of verkopen en overhandigde een certificaat. Fairtrade bedrijven en organisaties De volgende bedrijven en organisaties ontvingen een certificaat: Coop Buitenpost, Doopsgezinde gemeente Surhuisterveen, Dropshop Liquorice Buitenpost, Jumbo Surhuisterveen, Lidl Buitenpost en Surhuisterveen, Poiesz Buitenpost, Harkema en Kootstertille en Spar Bruggeman Drogeham. Werkgroep Fairtrade Achtkarspelen wil in 2020 Fairtrade Gemeente worden. Samen met inwoners en lokale ondernemers en bedrijven zet de gemeente zich in voor eerlijke handel. Een speciale Fairtrade werkgroep neemt initiatieven om de titel ‘Fairtrade Gemeente’ te behalen en uiteindelijk te behouden. Voor het verkrijgen van de titel moet een gemeente voldoen aan zes criteria die worden beoordeeld door een landelijke jury. Achtkarspelen wil zoveel mogelijk Fairtrade producten gaan gebruiken, zowel binnen de eigen organisatie als door middel van het motiveren van anderen. Naast het stimuleren van Fairtrade producten is er ook extra aandacht voor streekproducten.

Modernste koeienbrokmachine van Europa staat in Stroobos ABZ Diervoeding draait sinds februari met de modernste productielijn voor het maken van rundvee- en schapenvoer. Zes jaar geleden was het toenmalige Sikma Veevoeders nog goed voor 55.000 ton aan mengvoer, vorig jaar maakten ze ruim 90.000 ton. Het aantal werknemers is gegroeid van 21 naar een kleine 30 nu. Met de nieuwe aanwinst draaien er nu 4 lijnen, waardoor de verwachte productie verder zal worden opgeschroefd. Deze lijn is uitgerust met de nieuwste technieken voor het voorbehandelen, persen, koelen en nabehandelen van het voer. In de stikstofdiscussie krijgt veevoer namelijk een belangrijke rol toe bedeeld, waardoor ABZ heeft besloten om veehouders hierin nog beter te bedienen.

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

8KTD ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST

De werkgroep Fairtrade met van links naar rechts Fairtrade consulent noord Anke van Duuren, Wim de Haan, Toos van der Vaart, Henk Pilat, Fenna Pama en Tineke Bergsma (niet aanwezig: Bareld Kootstra en Jaap Jacobi)

DOE MEE EN WORD OOK FAIRTRADE!

Fairtrade Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen Tytsjerksteradiel is al jaren Fairtrade gemeente. Zo’n 70 bedrijven en instellingen doen mee en gebruiken en/of verkopen fairtrade producten. Ook in het gemeentehuis wordt natuurlijk Fairtrade koffie en thee geschonken.

Ook Achtkarspelen wil Fairtrade gemeente worden.

is meedoen natuurlijk mogelijk. Graag zelfs! Neem

Sinds de zomer van vorig jaar is er een gezamenlijke

gerust contact op met Tineke Bergsma of Toos van

werkgroep die zich inzet om de titel in Tytsjerkstera-

der Vaart. Zij kunnen u ook vertellen hoe u het Fair-

diel te behouden en de titel voor Achtkarspelen te

trade certificaat kunt ontvangen.

verkrijgen. Bedrijven kunnen meedoen als Fairtrade bedrijf maar De samenwerking zorgt voor nieuwe energie. Tijdens

ook als MVO-bedrijf (maatschappelijk verantwoord

de Fairtrade week in mei organiseert de werkgroep

ondernemen) Achtkarspelen. Kijk hiervoor op www.

een fashion-evenement en voor het najaar zijn er

achtkarspelen.nl en www.t-diel.nl , zoekterm ‘maat-

ideeën over een inspiratiebijeenkomst. Ook kunnen

schappelijk verantwoord ondernemen’.

wij op scholen een gastles verzorgen over Fairtrade. En natuurlijk willen we het binnenhalen van de titel

Heeft u ideeën of wilt u meedoen?

voor Achtkarspelen straks feestelijk vieren.

Heeft u zelf ideeën voor een evenement of actie of

OPROEP: Doe mee en word Fairtrade

karspelen en Tytsjerksteradiel? Wij horen het graag

wilt u meedoen met de werkgroep Fairtrade AchtWe zijn er nog niet. Voor het behalen van de titel Fairtrade gemeente Achtkarspelen zijn we op zoek

U kunt contact opnemen met:

naar bedrijven, instellingen, scholen, winkels, restau-

Tineke Bergsma, tel. (0511) 46 09 19/06 21 30 28 15

rants, kerken enzovoort die mee willen doen. Moei-

(tbergsma@t-diel.nl ) of met

lijk is dat niet. Wanneer u kiest voor Fairtrade koffie

Toos van der Vaart, tel. 06 15 96 28 72 (t.vandervaart@

en thee en iets erbij (suiker, een koekje, chocolade of

achtkarspelen.nl).

sap) dan kunt u al meedoen. Ook in Tytsjerksteradiel

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST ALGEMEEN

WEIDENAAR ZONNEENERGIE:

Druk met duurzame oplossingen Weidenaar Zonneenergie verzorgt duurzame oplossingen voor klanten in het hele Noorden. Eigenaar Geert Weidenaar vertelt in zijn pand in Oosternijkerk: “Wij richten ons puur op zonnepanelen. We zowel zakelijke als particuliere klanten. Ook doen we veel montagewerk voor derden.” Dagelijks zijn er twee ploegen op pad, zij plaatsen

goed doen. Ons bedrijf is sterk gegroeid: we leiden ook

zowel zonnepanelen op individuele woningen, als

vakmensen op zodat we grotere projecten aankunnen.”

projectmatig grotere series. Weidenaar zelf is vaak op

In de loop der tijd zijn ook de zonnepanelen door-

kantoor te vinden, nu zijn bedrijf groeit. “We worden

ontwikkeld. “Ze worden steeds beter qua rendement.

gebeld door opdrachtgevers die het werk binnenhalen

Uiteraard zit er veel variatie in daken en daarmee in de

en ons vragen het uit te voeren, en door installatiebe-

ligging van de panelen.”

drijven die zelf geen tijd of mankracht hebben om de montage te verzorgen. Het hangt van de opdracht af

De teams van Weidenaar gaan altijd met een legplan

of wij ook het materiaal bestellen: we zijn flexibel en

het dak op en nemen al het benodigde materiaal mee.

kunnen zowel projecten van A tot Z verzorgen, als een

“We zitten nu drie jaar op deze locatie in Oosternij-

deel van het project.”

kerk. Het voordeel van dit pand is dat we materiaal van opdrachtgevers op voorraad kunnen hebben. We checken altijd of al het materiaal er is. Mocht er iets ont-

Weidenaar begon tien jaar geleden als eenmanszaak,

breken, dan hebben wij altijd extra voorraad liggen.”

inmiddels hebben de vele jaren ervaring ervoor gezocht dat hij en zijn vakmensen precies weten wat

Hoog rendement

ze doen. “Voor ons is het dagelijks werk: wij weten alles

Weidenaar hoort van particulieren dat nu de bankrente

van de opbrengst van de panelen en waar en hoe ze

nihil is, mensen graag investeren in zonnepanelen.

het beste geplaatst kunnen worden. Dat maakt nogal

“Die heb je in vijf tot zes jaar terugverdiend, zo’n hoog

wat uit, denk alleen al aan schaduwplekken op het dak

rendement kun je bij geen enkele bank meer verwach-

die van invloed kunnen zijn.”

ten. Ook wordt gas en stroom steeds duurder, mensen laten de energierekening graag zakken door zelf ener-

Energietransitie

gie op te wekken.” Weidenaar vervolgt: “Toen ik begon

De energietransitie en het Klimaatakkoord zorgen

heb ik in Duitsland een opleiding gevolgd. De daken

ervoor dat de vraag naar zonnepanelen groeit. “Er

zijn daar nu redelijk vol, hier zijn nog genoeg daken om

moet nog heel wat gebeuren, willen we de transitie

zonnepanelen op te plaatsen!”

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST

KUNSTENAAR EN ONTWERPER JACK VISSER

Puur, natuurlijk en nuchter Zijn mooiste ontwerp moet nog komen. Of dat nu een ontwerp voor een gebouw of een kunstcreatie is, dat laat Jack Visser in het midden. Hij is zowel kunstenaar als ontwerper, heeft een nuchtere en een vrije kant. Is functioneel en praktisch, maar met een creatieve schwung. Visser Ontwerpburo past daardoor niet in een hokje. Gelukkig is Visser wars van hokjes, net als zijn klanten.

“Ik ontwerp onderscheidende gebouwen en interi-

overal mijn eigen draai aan, maar blijf daarbij functio-

eurs voor mkb-bedrijven, scholen en overheden en

neel. Hoe het gebouw uiteindelijk gebruikt wordt, hoe

woningen voor particulieren. Ik ga daarbij, creatief

mensen erin leven of werken, dat is het belangrijkste.”

gezien, tot het uiterste. Ik ben daarnaast echt een natuurman, met gevoel voor en verstand van goede en

De gebouwen die op Vissers tekentafel ontstaan, zijn

eerlijke materialen.” Een mooi voorbeeld daarvan is het

voor opdrachtgevers in het hele Noorden. Die leert

nieuwe gebouw voor de Kruidhof dat Visser ontwierp:

hij goed kennen tijdens een diepte-interview waarin

gebouwd met inlands hout uit Drenthe. “Transport

doel en gevoel duidelijk worden. “Ik kom altijd langs:

kost ook energie: het is beter voor de natuur en de

ik wil een gevoel krijgen bij de mensen en de locatie.

regionale economie om materialen van dichterbij te

Hoe wordt hier gewerkt of gewoond? Luisteren is het

halen.” Daarover adviseren is voor Visser heel gewoon.

belangrijkste van het ontwerpen.”

“Ik licht altijd toe hoe mijn ontwerp gebouwd kan worden met natuurlijke materialen.”

Visser maakt één ontwerp, één oplossing. “Die is altijd raak. Een kwestie van vertrouwen: klanten leggen

Doel en gevoel

hun gevoel en ideeën bij mij neer en ik vertaal dat.”

Vele jaren ervaring in diverse functies in de bouw

De vraag achter de vraag, die vist hij uit het relaas.

zorgen ervoor dat Visser precies weet wat hij doet. “Ik

“Bedrijven willen een eigen uitstraling, ze willen zich

heb verstand van zaken én een creatieve visie. Ik geef

onderscheiden en dat doen ze met hun eigen verhaal.

ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST ALGEMEEN

Met mijn ontwerp maak ik helder wat ze precies wil-

Mijn kunst prikkelt, hoor ik van mensen. Het doet iets

len.” Na het ontwerp houdt het niet op. Visser maakt

met hen; men gaat erdoor met elkaar in gesprek.”

het plan daarna gereed voor goedkeuring van de welstandscommissie en verzorgt ook het bouwkundig

Bovendien draagt het bij aan het werkplezier en het

tekenwerk en de vergunningaanvragen. “Ook begeleid

geluk van werknemers, weet Visser. “Als werkgever

ik desgewenst de bouw en ga ik met aannemers aan

kun je kunst inzetten om te helpen een prettiger

de slag. Het is maar net wat de opdrachtgever wil.”

werkomgeving te creëren, en een warm welkom voor

Blijvend visitekaartje

de en een blijvend visitekaartje.”

gasten en klanten. Zo vormt kunst echt een meerwaarElk project en elk ontwerp is uniek, vertelt Visser. “Soms ontwerp ik puur het gebouw, maar het komt ook voor

Visser zit in het laatste jaar van de Kunstacademie Frys-

dat ik eveneens het interieur doe en soms zelfs de tuin

lân. “Ik wil mezelf verder ontwikkelen als kunstenaar en

of de terreininrichting. Zodat het een eenheid wordt.”

merk dat ik hier ook in mijn werk als ontwerper profijt

Bijzondere toevoeging van de ontwerper is zijn kunst.

van heb. Daarom ben ik er ook zo van overtuigd: mijn

“Als je kunst een integraal onderdeel kunt maken van

beste werk moet nog komen.”

je bedrijf, doe je echt iets extra’s. Het versterkt de identiteit en de uitstraling van je onderneming. Een goed

Kijk voor meer informatie op

kunstwerk blijft hangen, zowel letterlijk als figuurlijk.

www.visser-ontwerpburo.nl/

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

Nieuwbouw  Verbouw / aanbouw  Restauratie  Onderhoud  Bouwbegeleiding  Renovatie 

www.janhooghiemster.nl Boerfinne 12, 9064 DG Aldtsjerk 058 256 10 71 info@janhooghiemster.nl

• Belastingzaken voor ondernemer en particulier • Samenstellen jaarstukken • Salarisadministraties • Bedrijfsadvisering

Ds. Feitsmawei 1a • 9108 NE Broeksterwâld Tel (0511) 421297 www.rosieradministraties.nl info@rosieradministraties.nl

ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN

Oké-PC IT: totaalleverancier op ICT-gebied Oké-PC IT jubileert: het bedrijf met vestigingen in Burgum en Dokkum bestaat een kwarteeuw. “We zijn in 25 jaar tijd gegroeid van computerwinkel naar totaalleverancier op ICT-gebied”, vertelt eigenaar Ronald Zijlstra, niet zonder trots. “We werken zowel voor particulieren als bedrijven, onderwijsinstellingen en (semi)overheden.” Op het moment is cyber security een ‘hot item’. “Veel

goed werkend netwerk kunnen verzorgen en storingen

bedrijven vragen zich door alle nieuws over hacks af

zoveel mogelijk voorkomen.”

of ze zelf wel goed beschermd zijn. Waar zitten ons kwetsbaarheden? Is onze wi-fi wel goed beveiligd?

Ook zaken als IP-telefonie, het aanbieden van online

Hoe beschermen we onze vitale bedrijfsgegevens? Wij

back-up en het maken van webapplicaties behoort

denken mee over deze vragen. De oplossingen zijn

tot de werkzaamheden van Oké-PC IT. “Dat doen we

altijd maatwerk, geen bedrijf is het zelfde. Wij helpen

ook, we ontwikkelen ons voortdurend en hoeven ons

bedrijven om inzichtelijk te maken hoe hun systemen

wat dat betreft de komende 25 jaar ook echt niet te

in elkaar zit. Vaak helpt het zaken eenvoudiger in te

vervelen!”

richten: ICT-systemen zijn al complex genoeg. Dit kan ook de tijd dat een storing duurt verkleinen. Bewustwording Zijlstra merkt dat zowel ondernemers als particulieren zich bewuster worden van hun eigen digitale kwetsbaarheid. Oplichters en inbrekers zijn er altijd geweest, met het internet hebben ze er een nieuw kanaal bijgekregen om hun werk te doen. Slimmer zijn dan de hackers is bijna onmogelijk, weet Zijlstra. “Je kunt het ze wel zo moeilijk mogelijk maken. Het zijn net echte inbrekers: een deur die niet op slot is nodigt eerder uit om binnen te komen dan een stevig vergrendeld exemplaar.” Mits uiteraard niemand vergeet die deur te vergrendelen. “De mens is de zwakste schakel: bewustwording is écht het belangrijkste.” Ook raadt Zijlstra aan niet alle data op een enkele plaats onder te brengen. “Ook als je in de cloud werkt is het raadzaam niet al het risico op één plek te bundelen: maak een afweging tussen kosten en risico’s.” Oplossingen Oké-PC IT denkt graag mee over dat soort oplossingen. “Niet elke oplossing is voor iedereen geschikt. Klanten vragen: wat is nu het beste voor ons? Wij kijken met hen mee en zorgen voor een helder plan. Onze medewerkers vinden het ook mooi werk om helderheid te scheppen in de systemen van klanten, zodat we een

L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A

ALGEMEEN ONDERNEMEND NET WERK NOORDOOST

COLUMN

Heel Friesland gastvrij Hebt u dat ook? U kijkt naar ‘Heel Holland Bakt’ en denkt: ‘dat kan ik ook’. Mooi dat beroepsbakker Robert van Beckhoven dan terloops meldt dat de professionele bakker dit taartje niet één, maar vijfhonderd keer maakt. Perfectie is daarbij de verwachting en morgen volgt een nieuwe ronde van vijfhonderd dito taartjes.

COLUMN ‘Je kunt ze een flinke mep geven, maar ze komen altijd weer overeind’

Een amateur komt met veel oefenen en goede recepten een heel eind. Zo ontstaan er thuisbakkerijtjes en in de kookhoek komen we steeds va-

Starten als ondernemer

ker het thuisrestaurant tegen. ‘Koken is de uit de hand gelopen hobby’,

vraagt lef. Je begint ‘from scratch’: er ligt nog niks op de

hoor je de gastheer of gastvrouw dan aan de kop van de tafel vertellen.

plank. Geen geschiedenis, alleen gepassioneerde plannen.

Vertaal je het Franse woord amateur, dan kom je uit bij liefhebber en

Wat de toekomst brengt, is afwachten. Wat zeker is: succes

met liefhebberij begint het. Maar dan is er nog een weg te gaan om tot

komt niet zonder enige tegenslag. Er zullen complexe

vakmanschap te komen. Kijk naar de gastvrijheidseconomie, daar zijn

problemen op je pad komen. Financiële tegenvallers

we vaak nog goedwillende amateurs. De liefhebberij komt uit het hart,

misschien. Vragen waarop je niet direct een antwoord hebt.

maar in handelen zijn we vaak onbewust onbekwaam. Iets nog niet

Dat is de realiteit.

kunnen, is niet zo erg, maar wat als je je er niet van bewust bent dat je wat had móeten kunnen? Gastvrij zijn lijkt makkelijker dan het is.

Maar… de echt succesvolle starters zijn net tuimelaartjes. En dan hebben we het niet over dolfijnen, maar over

Neem het voorbeeld van de schrijver, als hij vertelt dat hij aan een

kinderspeelgoed. Je kent ze wel: wiebelige poppetjes met

boek bezig is, krijgt hij vaak te horen: ‘ik wil ook nog een keer een boek

een ronde, verzwaarde onderkant. Je kunt ze alle kanten op

schrijven’. De amateurschrijver is zich niet bewust van wat het schrijven

duwen, ze desnoods een flinke mep geven, en toch komen

van een boek inhoudt.

ze altijd weer overeind. Start-ups met potentie laten zich

Andersom is het ook zo. Onlangs zei een gast in mijn bedrijf: ‘Wat gaat

evenmin uit het veld slaan bij strubbelingen. Ze staan op en

het je allemaal makkelijk af.’ De gast zag mij als een natuurtalent, maar

gaan moedig door.

besefte niet dat ik met mijn 25 jaar horeca-ervaring al heel wat heb kunnen oefenen op mijn gastvrije vaardigheden.

In onze regio zien we zulke starters met lef en veerkracht

De amateur die ‘nog een keer’ een boek wil schrijven, zegt ‘onbewust

steeds meer. Ondernemen in Friesland is op dit moment

bekwaam’ heel treffend wat vakmanschap behelst: nog een keer en

springlevend. Ze poppen op, die jonge bedrijven. Met

nog een keer en nog een keer.

opmerkelijke en innovatieve ideeën. Er komen mensen aan het roer die het ondernemersavontuur met verve aangaan.

We kijken met zijn allen naar ‘Heel Holland Bakt’. We duiken massaal de

En geef ze eens ongelijk. Als je iets doet met je hart, gebeurt

keuken in om lekkernijen te bakken. ‘Heel Holland Bakt’ inspireert. Door

er iets magisch. Er komt een energie vrij waar geen einde

het tv-programma is er zelfs een groei van aanmeldingen voor de oplei-

aan lijkt te komen. The sky is the limit. Meestal hebben zulke

ding banketbakker. ‘Heel Holland Meer Banketbakkers’, dat is het effect.

enthousiastelingen maar van één ding spijt: dat ze er niet eerder aan zijn begonnen.

Waar ik van droom? Dat we een variant maken voor een generatie gast-

De nieuwe economie is nu. En we willen het met elkaar gaan

vrije Friezen. Een programma waarin amateurs leren van professionals,

beleven! Elk van de vier Friese Rabobanken kiest vanaf nu

horeca-ondernemers zijn de voor de hand liggende deelnemers, maar

iedere drie maanden haar eigen Starter van het Kwartaal en

ik zie ook mogelijkheden voor de mensen in de Friese bibliotheken,

zet deze in de spotlights. Een moedige doorzetter, net als dat

tandartspraktijken en sportkantines.

speelgoed. En dat ondernemerschap belonen we ook nog

Met ‘Heel Friesland Gastvrij’ geven we Friesland

met een cheque van 250 euro.

een boost van ‘niet weten’ naar bewust vaardig, dat moet lukken denk ik in 9 afleveringen.

We kunnen niet wachten!

En daarna? Heel Friesland klaar? Oefenen maar.

C orry Vlasma

Drs. Geesje Duursma

Directeur Bedrijven

Team MKB Kom maar op met dat plan!

Al ruim 100 jaar de veelzijdige aannemer uit Eastermar...

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar telefoon: 0512 - 47 13 00 www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart.nl

KENNIS IS KUNNEN

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF

BEVESTIGINGEN

VEILIGHEID

GEREEDSCHAPPEN

POSTBOXEN

GROENVOORZIENING

Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl