Ondernemend
NOORDOOST FRYSLÂN SEPTEMBER 2016 NUMMER 19
Ambitieus plan provincie Fryslân en Kabelnoord ■ TYTSJERKSTERADIEL Samenwerking HIMBO werpt vruchten af ■ ACHTKARSPELEN Agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Drogeham en Eastermar ■ DONGERADEEL Dokkum trekt waterrecreant met project Wetterfront ■ DANTUMADIEL Jachthaven ‘t Eibertsnêst, Hans en Jittie Mozes
■ KOLLUMERLAND c.a. Van meubelmaker tot hengstenhouder ■ FERWERDERADIEL Noordoost-Friesland op de kaart ■ ALGEMEEN ‘Iedereen gewoon een uniek feestje aanbieden’ ■ REGIONIEUWS Feest op de As
22| |INHOUD ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS
4 6
4
6 7 8 10 10
Ambitieus plan provincie Fryslân en Kabelnoord Veertien Bloggers verkennen Nationaal Park De Alde Feanen #Wadmooi16 bereikt 263.000 mensen Veenmos interessant voor regio Vakantiewerkers in beeld Jaarplan Toeristische RegioMarketing 2017 Noordoost Friesland digitaal zichtbaar voor de toerist
11 11 12 13 13 20
Kennislab Noordoost Fryslân Ook MKB’er kan nu asbest vervangen door zonnepanelen Industrie vitale drager Noordoost-Friese economie Inspiratiebijeenkomst 'in 2025 wekt Noordoost Fryslân 40% duurzame energie op' Noordoost Fryslân proeftuin voor nieuw Kabinet Feest op de As
TYTSJERKSTERADIEL
is geen foto besch9ikbaar
14
14 16 17 17 19
Samenwerking HIMBO werpt vruchten af Alles wat te maken heeft met bouwen en wonen onder één dak Nieuws van de Enerzjy Koöperaasje Garyp U.A. Overname Hotel Meerzigt in Eastermar Onderzoek naar ondernemingsklimaat in Tytsjerksteradiel
30
Agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Drogeham en Eastermar Harjan Bruining, de nieuwe wethouder van financiën in Achtkarspelen Bijkon wint Nationale business Succes Award 2016
35 35 35 35
Nieuwe opdracht voor Barkmeijer Ontwikkeling stationsgebied Buitenpost Voetgangersbrug Column
39
38
Dokkum trekt waterrecreant met project Wetterfront Dongeradeel betaalt rekeningen snel Koks zetten Noordoost Fryslân op de kaart in Fulda Dongeradeel gaat door met duurzame projecten
Woonappartementen op Dokkumer bedrijventerrein Afsluiting Wetterfront Dokkum Aanpak Metslawier feestelijk afgerond Op bezoek bij...
42 44 5 47
Van meubelmaker tot hengstenhouder Campingtour Kollumerland c.a. Digi-Taalhuis in Kollum Bedrijfsbezoek college Kollumerland c.a. - Column
48 50 51 53 53 53
Jachthaven ‘t Eibertsnêst, Hans en Jittie Mozes Recycling voorop bij Zorgtuin ‘Zo goed Als’ Presentatie resultaten onderzoek marketing Bûtenfjild Vraag aan de gemeente Dantumadiel? Stuur een WhatsAppje Start herinrichting Haadwei de Falom Stoutmoedig - Column
54
Noordoost-Friesland op de kaart
ACHTKARSPELEN
30
32 35
DONGERADEEL
36
36
38 38
39 39 41
KOLLUMERLAND c.a.
42 DANTUMADIEL
48 FERWERDERADIEL
52 W W W. AC H T K A R S P E L E N . N L
W W W. DA N T U M A D I E L . E U
W W W. D O N G E R A D E E L . N L
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN | 33 ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN VOORWOORD
Ondernemend
NOORDOOST FRYSLÂN
Voorwoord
SEPTEMBER 2016 NUMMER 19
Krimp Guon dingen hawwe tiid nedich om te besakjen. Lykas it beladen wurd Krimp. Men jout it in namme mar wat hâldt it no krekt yn? It nimt tiid om dêr de gefolgen en konsekwinsjes fan te oersjen. Ferline jier hat NOF de krimpstatus krigen. Om dy status te krijen hat Noardeast lobbyd yn Den Haag. Dat heart miskien nuver, mar tink derom: der is net lobbyd foar krimp, mar foar in label. Ut alle sifers die ommers bliken dat Noardeast krimpe soe. As men de oanwaaks fan de jeugd ferliket mei dy fan foarhinne, dan kin men de krimp net mear ûntkenne. Men kin op 'e dyk stilstean bliuwe, jin de koplampen yn de eagen skine litte en derop wachtsje dat men oerriden wurdt, of men giet oer ta aksje. Dat lêste hawwe wy dien, en mei sukses. Op himsels is krimp gjin ramp. Mei dizze krimpstatus komt der romte foar eksperiminten om de skerpe kanten fan de effekten fan de krimp ôf te heljen. Mar de gefolgen fan in befolkingsôfname binne wol grut; minder omset jout mear leechstân en dêrtroch minder foarsjennings. Yn Bûtenpost wenje no sawat 6000 minsken, 3% minder is 5820 minsken. Dat is net sa slim, mar dat is it wol as dêrtroch 60 wenten leech komme te stean. Sa giet dat ek mei winkels. As der in soad leechstân is, skrikt dat de winkeliers ôf om wat nijs te begjinnen. Om it plattelân leefber te hâlden is ynfrastruktuer belangryk. Wat de fysike ynfrastruktuer oanbelanget, dêr is al ien en oar oan dien, tink oan it ferdûbeljen fan it spoar en oan de sintrale as. Mar ek oan it opwurdearjen fan de Skieding en it ferdjipjen fan it Prinses Margrietkanaal. En no sil der ek wat dien wurde oan de digitale ynfrastruktuer. 'Us' regionaal bedriuw KabelNoord sil glêsfezel oanlizze yn de bûtengebieten fan de hiele provinsje. Dêrmei soargje wy derfoar dat it wurkjen en wenjen op it plattelân yn de takomst ek oantreklik bliuwt. Dat is belangryk foar de wearde fan ús wenten, foar ûndernimmers, foar de skoalbern en foar de soarch. Achtkarspelen hat dêr al jierren foar yn 't spier west en wy binne bliid dat de provinsje dêr ek stevich op ynset. Fierder yn dit nûmer mear nijs oer de winkelstrjitte yn Burgum, de boeren yn Achtkarspelen, it ekonomysk belied fan de regio en noch folle mear. In soad lêswille tawinske.
Gerben Gerbrandy Boargemaster Achtkarspelen
Ambitieus plan Provincie Fryslân en Kabelnoord ■ TYTSJERKSTERADIEL ... ■ ACHTKARSPELEN Agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Drogeham en Eastermar ■ DONGERADEEL Dokkum trekt waterrecreant met project Wetterfront ■ DANTUMADIEL Jachthaven ‘t Eibertsnêst, Hans en Jittie Mozes
■ KOLLUMERLAND c.a. Van meubelmaker tot hengstenhouder ■ FERWERDERADIEL Noordoost-Friesland op de kaart ■ ALGEMEEN ‘Iedereen gewoon een uniek feestje aanbieden’ ■ REGIONIEUWS Ambitieus plan Provincie Fryslân en Kabelnoord
Colofon
Uitgeverij OF BV i.s.m. gemeenten in Noordoost Fryslân Bladmanagement OF BV Gert de Lange Tel. 06-10556784 Advertentie-exploitatie OF BV Tussendiepen 21 9206 AA Drachten Tel. 0512-366326 Contactpersonen: Jos Miedema, 06-15262182 Contactpersoon: Sylvia Bosma Agenda Netwerk Noordoost (ANNO) Redactie Narvic Media & Communicatie Menno Bakker (hoofdredactie) Ingrid van Damme (eindredactie) Fotografie Ed Klijnman Fotografie Dongeradeel: Marit Anker Fotografie Kollumerland: Sake Beerstra Fotografie Achtkarspelen: Binne-Louw Katsma Vormgeving Sprog Druk Drukkerij van der Eems © Copyright 2015. De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.
W W W. F E R W E R D E R A D I E L . N L
W W W. KO L LU M E R L A N D. N L
W W W . T- D I E L . N L
4 | REGIONIEUWS ALGEMEEN ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN
BINNEN DRIE JAAR GLASVEZEL IN HET FRIESE BUITENGEBIED
Ambitieus plan provincie Fryslân en Kabelnoord Snel internet is niet meer weg te denken uit ons leven. Maar snel internet en het platteland, dat gaat lastig samen. Bijna 25.000 Friese huishoudens in de buitengebieden moeten het nog altijd zónder stellen. Maar dat gaat snel veranderen dankzij een ambitieus plan van provincie Fryslân en Kabelnoord. In gesprek met gedeputeerde Sietske Poepjes en Niek Geelhoed, directeur van Kabelnoord.
Snel internet heeft zich ontwikkeld tot een be-
sen zijn aangewezen op internetsoftware en op data
langrijke voorziening. Niet alleen voor thuis, maar
in de cloud.
evengoed voor het bedrijfsleven, de zorg en het onderwijs. Sietske Poepjes: “Wij zien snel internet
Overheid en marktwerking
als een basisvoorziening voor de gehele mienskip.”
Op 12 juli 2016 ondertekenden Gedeputeerde Staten
En daar zit wat in. Een cursus volgen? Zonder snel
en Kabelnoord een voorgenomen besluit over de
internet ben je nergens. Een online lesprogramma
aanleg van glasvezel in het Friese buitengebied. Ook
voor de plaatselijk basisschool? Idem dito. Om nog
wel genoemd, de ‘witte gebieden’. Dit zijn de gebie-
maar te zwijgen over al die ondernemers in het
den buiten de grotere woonkernen, met alleen een
buitengebied die voor steeds meer bedrijfsproces-
telefoonlijn en verder niets. Sietske: “Het komt heel
ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN REGIONIEUWS ALGEMEEN || 5
Aandelenuitgifte In totaal bedraagt de investering voor de witte gebieden zo’n 70 miljoen euro. Dit bedrag wordt opgebracht door een combinatie van aandelenparticipaties, achtergestelde leningen en externe financiering. Het is de bedoeling dat Kabelnoord nieuwe aandelen gaat uitgeven die worden aangekocht door de Provincie.
De helft daarvan mag de Provincie op haar beurt weer doorverprecies hoe je als overheid daarin opereert. Want je mag niet zo-
kopen aan geïnteresseerde gemeenten buiten de bestaande vijf
maar de marktwerking verstoren. Maar Brussel stelt heel duidelijk:
aandeelhouders. Kabelnoord is een NV die volledig in overheids-
waar de komende jaren niets te verwachten valt van commerciële
handen is. Alle aandelen van Kabelnoord zijn nu nog eigendom
partijen, daar mag een overheid investeren in basisvoorzieningen.
van vijf gemeenten in Noordoost-Friesland. Het bedrijf biedt al
Glasvezel in dit geval. Grotere kernen zijn een ander verhaal, die
veertig jaar televisie, radio, internet en telefonie aan voor particu-
beschikken veelal over kabel. Daar kun je als provincie dus niet
lieren in met name Noordoost-Friesland.
zomaar gaan investeren. Maar de noodzaak is daar ook niet het grootst, kabel voldoet over het algemeen prima.”
Start in 2017 Naar verwachting kan in het voorjaar van 2017 de schep in de
Rendabel
grond. Provincie en Kabelnoord hebben daarbij nadrukkelijk de
Zo’n project vergt nogal een investering natuurlijk. Wie gaat dat
ambitie uitgesproken dat 95% van alle witte gebieden omstreeks
betalen? En wat levert het op, is het überhaupt rendabel? Niek
eind 2019 beschikt over snel internet. En die resterende 5%? Dat
Geelhoed, “Wat rendabel is, daarover zijn de inzichten de laatste
zijn immers de meest afgelegen percelen, waaronder ongetwij-
jaren veranderd. Voorheen werd een project als dit beoordeeld op
feld agrariërs. Sietske: “Geloof me, deze bijzondere categorie heeft
een vrij korte termijn. Maar het nieuwe denken is er tegenwoordig
beslist onze aandacht. We hebben die percelen op het oog, we
op gebaseerd dat een glasvezelnetwerk er wel veertig, vijftig jaar
weten waar ze liggen. Daar hebben we een verantwoordelijkheid
ligt en gebruikt wordt met een wezenlijke deelname. We zeggen
voor. Daar zal dus apart provinciaal geld achteraan moeten. Bij
dus niet langer dat een dergelijk project onrendabel is, maar als
Provinciale Staten, die over de financiën van de provincie gaan, is
investeerder moet je gewoon langer op je geld wachten. Juist
daar ook draagvlak voor.”
voor bijvoorbeeld pensioenfondsen, maar ook voor overheden is dit soort langlopende investeringen interessant.”
www.glasvezelvankabelnoord.nl/buitengebiedfryslan
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
6 ||REGIONIEUWS GEMEENTE ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN
Veertien Bloggers verkennen Nationaal Park De Alde Feanen
Fotografie: Marcel van Kammen
Van 9 tot en met 11 september organiseerden Toeristisch Netwerk
internet op. Dat is waardevolle content die zowel door de
De Friese Wouden, Gemeente Leeuwarden, Ontdek Ons, Stichting
ondernemers als door de organiserende partijen kan worden
RegioMarketing Toerisme en de organisatie van Nationaal Park De
gebruikt voor de promotie van het Nationaal Park.
Alde Feanen het BloggersEvent in Nationaal Park De Alde Feanen. Veertien Nederlandse Gezins-, Travel-, Outdoor- en Foodbloggers
Ruim dertig ondernemers werkten mee aan dit evenement.
kwamen het gebied verkennen en gaven hun mening over de
Zij boden accommodaties, eten & drinken en diverse activiteiten
beleefmogelijkheden via blogs en de hashtag #npdaf16.
aan. De deelnemende ondernemers hebben zelf de bloggers geselecteerd en deels het programma samengesteld.
Het doel van dit BloggersEvent was om het Nationaal Park De Alde Feanen onder de aandacht te brengen bij een diverse
Deze beelden zijn gemaakt tijdens Fete de la Nature
groep Nederlanders. Om dit te kunnen bereiken zijn verschillende
(21 en 22 mei) in Nationaal Park De Alde Feanen.
soorten bloggers uitgenodigd. Alle schrijvers maakten drie
Hier waren ook vier bloggers aanwezig.
artikelen. In totaal leverde het weekend dus 45 artikelen op
#Wadmooi16 bereikt 263.000 mensen Van 4 tot en met 15 augustus vond er een BloggersEvent op
thuis en nu al heimwee naar de Wadden. Zou ik besmet zijn met
Werelderfgoed Waddenzee plaats. Tijdens Festival Horizontoer
het waddenvirus?” Op zo’n type bericht reageren dan weer zes
ontdekten twaalf Travelbloggers uit Nederland en Duitsland het
personen, wat weer zorgt dat het als een soort olievlek verder
natuurgebied met de Unesco-titel. De schrijvers deelden hun
wordt verteld.’’
ervaringen, foto’s en meningen via de hashtag #wadmooi16. “Het bereik op social media is al een mooie promotie voor het totale Tijdens het Bloggersevent hebben de schrijvers met #wadmooi16
gebied. Maar laten we eerlijk zijn, de echte promotie begint nu
ruim 263.000 accounts op Twitter en Instagram bereikt. Lisette
pas. We moeten afwachten wat de bloggers op hun website gaan
Grasmeijer, verantwoordelijk voor deze persreis in opdracht van de
plaatsen. De afspraak is dat elke schrijver drie artikelen aanlevert.
Waddenagenda (Interreg 5A programma) vertelde: ,,Ongelofelijk
Gezamenlijk zijn zij goed voor ongeveer 100.000 website bezoekers
hoeveel deze persreis te weeg heeft gebracht. 263.000 mensen
per maand. We proberen de publicaties zoveel mogelijk te spreiden
hebben op social media 721 prachtige foto’s en positieve
en verwachten de laatste artikelen begin 2017. Alle artikelen worden
berichten van de totale waddenbeleving voorbij zien komen.
verzameld op www.waddenseaworldheritage.org/nl. Pas als we
Hierbij zijn de berichten op facebook nog niet eens meegeteld.
alles binnen hebben kunnen we kijken of de persreis daadwerkelijk
Zo twitterde Blogger Vakantaseren uit Leiden het volgende: “Net
succesvol was,’’ aldus een tevreden Grasmeijer.
Fotografie: Stephanie Versteeg van Expeditie Aardbol
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS | 7
Veenmos interessant voor regio Wat kun je met veenmos? Hoe moet je met veenmos ‘boeren’? En
Better Wetter
hoe kan de regio geld verdienen met dit kleine plantje? Ecologisch
Het onderzoek naar veenmos is onderdeel van het programma
adviesbureau Altenburg & Wymenga onderzoekt welke mogelijk-
Better Wetter. Better Wetter is de proeftuin voor toekomstbestendig
heden veenmos heeft in het kader van het programma Better Wet-
waterbeheer, ter versterking van economie en ecologie. Het is
ter. Via de Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân hebben zes studen-
ontstaan vanuit ecologisch adviesbureau Altenburg & Wymenga
ten van Wageningen UR een verkennend onderzoek uitgevoerd.
uit Veenwouden, samen met de Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân. Het programma is opgenomen in de Agenda Netwerk
Bijzonder plantje
Noordoost (ANNO), een samenwerking van de zes gemeenten in
Waarom een onderzoek naar veenmos? Veenmos is een plant met
Noordoost Fryslân, en wordt uitgevoerd door een brede coalitie
bijzondere eigenschappen. Zo kan de plant tot twintig keer zijn
van regionale en provinciale overheden, waterschap, agrarische
eigen gewicht aan water opnemen. Ook kan de plant zijn eigen
en natuurorganisaties, onderwijs en maatschappelijke partijen.
ecosysteem creëren door de zuurgraad en het vochtigheidsge-
Better Wetter is een uniek programma vanwege de koppeling van
halte van zijn omgeving aan te passen. Hierdoor creëert veenmos
klimaatbeheersing aan innovatie en de regionale opgave. Naast de
een ideale leefomgeving voor een variëteit aan andere zeldzame
verkenning naar de mogelijkheden rondom veenmos, loopt een
plant- en diersoorten. Een andere eigenschap is dat veenmos
traject rondom het natte gewas lisdodde, waar samen met de regio
grote hoeveelheden CO2 opneemt.
gezocht wordt naar verdienmodellen.
Die verschillende eigenschappen maken veenmos ecologisch interessant, maar zorgen ook voor allerlei andere mogelijkheden
Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân
zoals de reductie van CO2 en wateropslag. Daarnaast kan veenmos
De Kenniswerkplaats is een regionaal netwerk van overheden,
bijvoorbeeld gebruikt worden als substraat voor het groeien van
ondernemers, organisaties, onderwijs en onderzoek.
planten, maar ook voor terrariumvulling, hygiëneproducten, wa-
De Kenniswerkplaats zoekt naar creatieve oplossingen voor
terzuiveringsproducten, levensmiddelingconservering, decoratief
actuele vraagstukken in de regio. Met als doel het vernieuwen en
materiaal en zelfs medische producten. Zowel de ecologische als
duurzaam ontwikkelen van de regio. De basis is dat alle partijen
de economische eigenschappen maakt veenmos zo interessant.
leren in, met en van de praktijk, waarbij nieuwe kennis wordt
Het onderzoek van de studenten wijst uit dat er in Noordoost
gecreëerd en doorgegeven wordt. Belangrijk onderdeel hiervan
Fryslân veel potentiële locaties zijn waar gestart kan worden met
zijn de studentenprojecten.
het experimenteren met het verbouwen van veenmos op een
Check de website kenniswerkplaatsnoordoostfryslan.nl voor onder
grotere schaal.
andere het studentenrapport of volg ons op twitter @kwp_nof.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
8 ||REGIONIEUWS ALGEMEEN GEMEENTEONDERNEMEND ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN FRYSLÂN
Vakantiewerkers in beeld Een rondje Noordoost Fryslân laat een grote variatie aan vakantiebaantjes zien bij de regionale bedrijven. Jongeren werken massaal tijdens hun zomervakantie om een extraatje te verdienen. Voor reizen, studie en gewoon ‘leuke dingen’, maar vooral ook om de spaarrekening te spekken. Bollen pellen anno 2016. Wij portretteerden 9 jongeren op hun werkplek en stelden hen de hamvraag: “waar doe je het allemaal voor?”.
ngboom NielsOJo Burgum bij JUMB
extra om zijn Niels werkt in de vakantie . spaarrekening aan te vullen
Laura Folkersma
bij de Canvas Company in Kollum De inkomsten van Laura gaan naar haar spaarreken ing.
Ettha Kootstra bij VOF De Boskbei in Sumar Ettha gaat haar spaarrekening vullen met wat ze verdient.
Matthijs Postma
bij Van der Meulen Meesterbakkers te Hallum Het salaris van Matthijs gaat naar zijn spaarrekening.
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN GEMEENTE || 9
lot Coby Picam p in De Westereen bij Brugchelen Het loon van Coby gaat naar haar spaarrekening.
Ymke Zwart
bij Tuincafe De Kruidhof te Buiten
post
De opbrengsten van haar vakantiebaa n gaat Ymke gebruiken voor haar studie en het spar en voor een auto.
Patrick van der Ploeg
Wolter van der Maten
bij Slagerij Weidenaar in Dokkum ls Met wat hij verdient gaat Patrick dee en. spar l leuke dingen doen én een dee
bij Zeilschool De Twirre te Earnew âld
Wolter zijn verdiensten gaan naar de spaarrekening.
Harm Vrij
bij Vakantiepark Bergumermeer Harm werkt om zijn fietsreizen door Europa, waarbij hij voetbalsjaals verzamelt, te bekostigen.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
10 ||REGIONIEUWS GEMEENTE ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN
Jaarplan Toeristische RegioMarketing 2017 Stichting RegioMarketing Toerisme werkt momenteel hard aan het jaarplan 2017. De contouren worden zichtbaar en er zal volgend jaar nog meer worden ingezet op online marketing. Hierbij maakt de stichting budget vrij voor een drietal zaken. Als eerste wil de stichting inzetten op internetmarketing, waarbij geprobeerd wordt met advertenties meer bezoekers naar de website www.eropuitinfriesland.nl te trekken. Als tweede wordt contentmarketing opgepakt. De stichting wil graag een team met professionele schrijvers en filmers uit de regio samenstellen die regelmatig inspirerende en relevante artikelen gaan produceren. Als derde wordt er een aantal social media acties op touw gezet. Uiteraard houdt het stichtingsbestuur ook rekening met de speerpunten ‘Lerend Netwerk’ en ‘Gastheerschap’. Zo worden er dit najaar weer diverse bijeenkomsten en workshops voor toeristische ondernemers georganiseerd en worden middelen als een Fotografie: Marcel van Kammen
magazine, evenementenkalender en kaartmateriaal doorontwikkeld.
Noordoost Friesland digitaal zichtbaar voor de toerist Regio Noordoost Friesland biedt bezoekers
resultaat. “Vooral de drietaligheid maakt de
sinds 1 juli 2016 een digitaal platform met
website interessant voor een grote groep
toeristische informatie op het webadres:
toeristen. Ook denk ik dat de kaart met ruim
www.eropuitinfriesland.nl.
400 toeristische hotspots zoals accommodaties, restaurants en activiteiten veel gebruikt gaat
Op het platform staat een actuele evene-
worden.“
mentenkalender, routes en informatie over de verschillende bezienswaardigheden. Daarnaast
“Natuurlijk moeten we de inhoud regelmatig
bevat de website een overzichtskaart met alle
vernieuwen. Onze aanjagers schrijven wekelijks
slaap- en eetgelegenheden. Ook staat er op die
nieuwe artikelen, routes en blogs.
kaart een scala aan activiteiten die bezoekers
De weekplanners in de zomervakantie zijn
kunnen ondernemen. Alle informatie is weerge-
hiervan een voorbeeld. Relevante content
ven in drie talen: Nederlands, Duits en Engels.
vinden onze bezoekers en recreanten in de regio erg waardevol zo blijkt uit de
Voorzitter van de Stichting RegioMarketing Toerisme, Fokko Eybergen is erg blij met het
bezoekersaantallen.“
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN GEMEENTE || 11
Kennislab Noordoost Fryslân Ondernemers, onderwijs en overheden
Krachten bundelen
Op dit moment ligt het accent op het
werken samen aan toekomstgericht ICT-
Dit toekomstperspectief geldt ook voor
onderwijs en de lokale overheden.
onderwijs.
deze regio. Aangezien Noordoost Fryslân
Enkele ondernemers hebben inmiddels
In de maatschappij van de nabije
niet direct in de eigen regio beschikt
aangegeven mee te willen doen, zoals
toekomst spelen ICT-vaardigheden en
over een Universiteit of Hogeschool,
Sionsberg, PTH, Kabelnoord en de
digitalisering een zeer belangrijke rol. Het
moet er meer samengewerkt worden
Rabobank. De komende tijd wordt contact
onderwijs van nu moet hierop inspelen en
binnen het regionale onderwijs en met
met andere ondernemers gezocht.
toekomstgericht handelen om leerlingen
het bedrijfsleven. Universiteiten en
voor te bereiden op de komende
Hogescholen willen graag participeren in
Meer weten?
veranderingen. Leerlingen van nu worden
toekomstgerichte projecten die relevant
Heeft u ideeën, wilt u meer weten of
immers opgeleid voor de arbeidsmarkt van
zijn voor de ontwikkeling van de gehele
meedenken? Neem dan contact op
de toekomst. Hoewel we niet exact weten
regio. Daarom is het noodzakelijk om
met Sytze Nauta van de gemeente
wat de banen van de toekomst inhouden,
juist nu samen te werken en de krachten
Achtkarspelen via tel. (0511) 548 159.
moeten leerlingen worden opgeleid met
te bundelen. Dat gebeurt binnen het
de juiste vaardigheden en competenties.
Kennislab Noordoost Fryslân.
Ook MKB’er kan nu asbest vervangen door zonnepanelen De succesvolle regeling ‘asbest eraf, zonnepanelen erop’ krijgt een
negen maanden de tijd om het asbest van het dak te halen en de
vervolg. Nadat de regeling vanaf 2013 tot juni 2016 openstond voor
zonnepanelen te installeren.
agrarische gebouwen, kunnen in de vervolgregeling ook andere eigenaren van gebouwen met asbestdaken profiteren. Doel ervan
Eerste ronde
is hen te stimuleren het asbest te verwijderen en zonnepanelen op
In de eerste periode profiteerden 289 eigenaren van agrarische
het dak te leggen. In totaal is er € 500.000,- voor beschikbaar.
gebouwen van de regeling. Bijna 329.000 vierkante meter asbest verdween van de daken, daarvoor kwam bijna 3,6 mW-piek aan
In de nieuwe subsidieregeling is € 4,50 per vierkante meter dak
zonnepanelen terug. Die opbrengst is goed voor 1000 huishou-
beschikbaar. Voorwaarde is wel dat er minimaal 10kW-piek aan
dens. Dat kostte in totaal € 1.478.699,- aan subsidie.
zonnepanelen voor komt. Dat geldt nu niet meer alleen voor agrarische gebouwen, maar ook voor andere asbestdaken. Die moeten
Meer informatie
wel minimaal 250 vierkante meter groot zijn. Een aanvrager kan
Informatie over de regeling staat op
maximaal € 15.000,- aan subsidie krijgen. Wie subsidie krijgt, heeft
www.asbestvanhetdak.nl/friesland.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
12 ||ALGEMEEN GEMEENTEONDERNEMEND ONDERNEMENDNOORDOOST NOORDOOSTFRYSLÂN FRYSLÂN
Industrie vitale drager NoordoostFriese economie Ondanks een verlies aan werkgelegenheid blijft de industriële sector een economische pijler in Noordoost-Fryslân.
‘Omarm je verleden, heb zorg voor de toekomst’
Economische vitaliteitsscan Noordoost-Fryslân 2016
Dit blijkt uit een onderzoek van de Fryske Akademy. Het onderzoek, waaraan ook de provincie Fryslân en de Rabobank meewerkten, is gepubliceerd als eerste ‘economische vitaliteitsscan’ uit een reeks van vier studies naar economisch beleid in de regio Noordoost-Fryslân. Volgens projectleider Marijn Molema blijft Noordoost-Fryslân ‘economisch gezien kwetsbaar’. Sinds de economische crisis staat de bouw- en industriële nijverheid onder druk. Omdat deze sectoren in Noordoost-Fryslân oververtegenwoordigd
nijverheid als kansrijk gezien. Netwerken kunnen innovatie,
zijn, verloor de regio een bovengemiddeld aantal banen
regioprofilering en andere ontwikkelingen stimuleren.
sinds 2008. Gecombineerd met demografische krimp zet dit
De overheid kan daar als intermediaire partij een rol in vervullen.
de leefbaarheid onder druk. Komende jaren zal het onderzoek worden voortgezet, met Lichtpunten
als doel een kennisbijdrage aan het economisch beleid te
Toch laat de vitaliteitsscan duidelijke lichtpunten zien.
leveren. Tot en met 2019 verschijnt er elk jaar een vitaliteits-
Industriële ondernemingen boekten de afgelopen jaren
scan van Noordoost-Fryslân waarin een economische sector
bovengemiddelde winsten. Van de winst werd 12 procent
centraal staat. Volgend jaar is dat de agrofoodsector.
opnieuw geïnvesteerd, een percentage dat bijna 2 procent hoger ligt dan het landelijke gemiddelde. “Het is mogelijk dat
De Economische vitaliteitsscan Noordoost-Fryslân 2016 is te
de regionale industrie hierdoor sterker uit de crisis komt“,
downloaden van de website van de Fryske Akademy:
stelt onderzoeker Bart Hoogeboom.
www.fryske-akademy.nl.
Haar industriële basis heeft Noordoost-Fryslân mede te
Over de Fryske Akademy
danken aan het overheidsbeleid van de naoorlogse decen-
De Fryske Akademy doet wetenschappelijk onderzoek op
nia. Voor de toekomst wordt in de vitaliteitsscan gewezen op
het terrein van de Friese taal en maatschappij, meertalig-
nieuwe vormen van industriebeleid in en buiten de regio die
heid en regionale geschiedenis. Het instituut geeft boeken
aansluiten bij de hedendaagse netwerkeconomie. Zo wordt
en taalhulpmiddelen uit, organiseert symposia, lezingen en
samenwerking in de levensmiddelenindustrie en de metaal-
congressen en is sinds 1990 gelieerd aan de KNAW.
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN GEMEENTE || 13
Inspiratiebijeenkomst 'in 2025 wekt Noordoost Fryslân 40% duurzame energie op' In Noordoost Fryslân is energietransitie één van de regionale
wekt Noordoost Fryslân 40% duurzame energie op. Doet u mee?
opgaven. Een transitie naar meer duurzame vormen van energie.
De samenwerkende Noordoost Friese gemeenten, provincie,
Bij die transitie sluiten we aan bij de energieke samenleving.
Wetterskip Fryslân, Vereniging de Noardlike Fryske Wâlden en
Burgers nemen zelf het heft in handen en er ontstaan
de Friese Milieu Federatie nodigen u van harte uit voor een
burgerinitiatieven zoals lokale energiecoöperaties. Maar ook
inspiratiebijeenkomst Energietransitie op dinsdag 4 oktober van
bedrijfsleven en agrarische gebiedscollectieven zijn dwaande met
19.00-22.00 uur in de IJsherberg, Harddraversdijk 1 in Dokkum.
duurzame energie. De regio heeft hiervoor de ambitie in 2025
Noordoost Fryslân proeftuin voor nieuw Kabinet Naast Metropoolregio Amsterdam, Eindhoven, Drechtsteden, Zwolle en Zeeland Zes regio’s gaan proeftuinen vormen waar
aan de praktijk. In de proeftuinen wordt
samenwerkingsverbanden en wil Zeeland
het Rijk, de Vereniging van Nederlandse
daarom onder meer gekeken naar hoe
de regionale economische structuur en
Gemeenten en het IPO de praktijk benut-
wetgeving meer ruimte kan bieden, hoe
werkgelegenheid versterken.
ten om inzicht te krijgen hoe regionale
financiering beter kan aansluiten op regi-
samenwerking kan bijdragen aan eco-
onale ontwikkelingen en welke vaardighe-
Samen met ondernemers, de Fryske
nomische groei. Deze proeftuinen zijn:
den publieke professionals nodig hebben
Akademy, het Samenwerkingsverband
Metropoolregio Amsterdam, Drechtsteden,
om in een regio te opereren. Zodoende
Noord Nederland (het SNN) en ministeries
de regio's Eindhoven en Zwolle, Noordoost
moeten de uiteindelijk voorgestelde
wordt onze proeftuin verder uitgewerkt
Fryslân en Zeeland. In deze regio’s worden
maatregelen aansluiten bij de dagelijkse
en ingevuld. De proeftuinperiode is vrij
in de praktijk de aanbevelingen van de Stu-
regionale praktijk.
kort en wordt in februari 2017 afgesloten
diegroep Openbaar Bestuur getoetst. De
vanwege de Tweede Kamerverkiezingen in
regio’s kennen allemaal een eigen samen-
Concrete ambities en nieuwe inzichten
werkingsverband: in Noordoost Fryslân is
De keuze van de regio’s is eind juni bekend
dat het Netwerk Noordoost (ANNO; waarin
gemaakt. In totaal hadden vijftien regio’s
15 november: regiobijeenkomst met
sinds 2012 ondernemers, overheden en
zich voor een proeftuin aangemeld.
thema economie
maatschappelijke partijen samenwerken).
Bij het maken van een keuze is gekeken
Op 15 november a.s. is de jaarlijkse regio-
Uiteindelijk moeten deze ervaringen leiden
naar concreetheid van de ambities, ligging
bijeenkomst waar o.a. bij deze proeftuin
tot adviezen –over de inrichting en werk-
in Nederland en het verschil in opgaven,
wordt stilgestaan. Prof. dr. Pieter Tordoir
wijze van het openbaar bestuur- voor het
ook om zoveel mogelijk nieuwe inzichten
presenteert hier de nieuwste cijfers en
volgende kabinet.
op te doen. Zo staan de Metropoolregio
ontwikkelingen voor Noordoost Fryslân
maart 2017.
Amsterdam en de regio Eindhoven voor
en de Fryske Akademy staat stil bij haar
Economische opgave
diverse internationale opgaven, hebben
onderzoek naar de economische vitaliteit
In het rapport 'Maak verschil' wordt gesteld
Zwolle en Drechtsteden ieder hun eigen
in deze regio. Noteer deze datum alvast in
dat de inhoud, de economische opgave,
governance-opgave, heeft Noordoost
uw agenda! Meer informatie volgt.
centraal moet staan. De aanbevelingen
Fryslân te maken met de gevolgen van
uit het rapport vragen nog om een toets
bevolkingsdaling en aansluiting bij andere
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
14 | TYTSJERKSTERADIEL ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN
Burgum heeft meer SAMENWERKING HIMBO WERPT VRUCHTEN AF
Profiel
Erik Meijer Functie Algemeen directeur bij ExpertMeijer Burgum. Geboren 22 maart 1966 te Drachten. Woonplaats Burgum. Opleiding Middelbare detailhandelsschool. Burgerlijke staat Gehuwd. Hobby’s Houtjacht, volleybal, skiën, muziek.
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN TYTSJERKSTERADIEL | 15
Het gaat goed met Burgum. Er zijn steeds meer evenementen, het winkelcentrum wordt alsmaar gezelliger en de ondernemers zijn creatief en actief. Dit trekt meer en meer mensen naar het dorp. De positieve flow is voor een groot deel te danken aan de inspanningen van de werkgroep Burgum Heeft Meer (BHM), de Burgumer Aktiviteiten Kommisje (BAK) en de overkoepelende ondernemersvereniging HIMBO. Erik Meijer, voorzitter van HIMBO (Handel, Industrie, Middenstand
legt Meijer uit. "Dit gebeurt aan de hand van de WOZ-waarde.
Bergum en Omstreken), is een blij man. Zijn vereniging heeft
Voorheen was een aantal winkeliers geen BAK-lid. Zij betaalden
een mooie ontwikkeling doorgemaakt. Zo is het ledenaantal
niet mee aan evenementen maar profiteerden er wel van; de 'free
de afgelopen jaren gestegen tot het huidige 110. "Na mijn
riders'. Nu is het wel zo eerlijk. Bijkomend voordeel van het fonds
aanstelling in 2013 hebben we als eerste een campagne in het
was dat de HIMBO-contributie omlaag kon, wat het lidmaatschap
leven geroepen om te vertellen wat de HIMBO precies is en
aantrekkelijker maakte."
waarom je lid zou moeten worden. Hierdoor hebben we veel nieuwe leden mogen begroeten, onder andere gevestigd op de
Beter ondernemersklimaat
industrieterreinen, en ondernemers die bijvoorbeeld digitaal actief
Om Burgum in de regio beter om de kaart te zetten, is vijf jaar
zijn. We zijn van een traditionele winkeliersvereniging omgevormd
geleden de werkgroep BHM opgericht. "Een denktank met daarin
naar een netwerkclub voor alle ondernemers in Burgum en
ondernemers en vertegenwoordigers van dorpsbelangen en
omgeving. Dit is belangrijk, want we hebben elkaar nodig en
de gemeente Tytsjerksteradiel', aldus Meijer. "Zij kijken naar de
moeten goed samenwerken."
uitstraling van het dorp in zijn geheel, een soort citymarketing. Ook houden zij zich bezig met onderwerpen als leegstand en werkgelegenheid." Dat de gemeente hierbij aanschuift, onderstreept volgens Meijer het verbeterde ondernemersklimaat. "Voorheen stonden ondernemers en de gemeente nog wel eens recht tegenover elkaar. Dat is helemaal veranderd. We zijn een betere gesprekspartner geworden. Er wordt door de gemeente ook meegedacht. Zo is economisch beleidsmedewerker Jan Sijtsma actief betrokken bij het centrum van Burgum en hij fungeert als sparringpartner bij diverse ondernemersinitiatieven."
Kleinere activiteiten
Nieuwe winkelstraat
HIMBO behartigt sinds 1936 de belangen van de ondernemers
Door de samenwerking op verschillende fronten heeft Burgum
in het kleine en middelgrote bedrijf en beroep in Burgum en
recent een paar fraaie wapenfeiten mogen bijschrijven. Neem
directe omgeving. Meijers vader was jarenlang lid. “De HIMBO
het compleet opnieuw ingerichte parkeerterrein midden in het
is altijd nog bekend van de traditionele feesttent, maar daar is
centrum, waar traditiegetrouw gratis geparkeerd kan worden.
men mee gestopt. De middenstanders profiteerde er niet meer
Meijer: "Dankzij een grote financiële bijdrage van de gemeente
voldoende van.” Zelf begon de directeur van Expert Meijer
Tytsjerksteradiel en subsidie vanuit de Provincie Fryslân, is er in
aan de Schoolstraat twintig jaar geleden met zo’n tien andere,
totaal anderhalf miljoen voor beschikbaar gekomen. Hierdoor
jongere ondernemers in de BAK. “Daardoor zijn er veel meer
heeft de gemeente het centrale parkeerterrein op de markt
kleinere activiteiten en evenementen in het centrum gekomen,
uitgebreid en op fraaie wijze opnieuw ingericht. Verder is er
zoals de midzomermarkt, VIP-avonden, het korenfestival, een
in het centrum gratis wifi beschikbaar gekomen." Momenteel
foodtruckersfestival en het Burgummer Mearkesfestival.
zitten de HIMBO-leden midden in het traject 'Platform De
Daarnaast is er regelmatig live-muziek in het centrum en worden
Nieuwe Winkelstraat', waarbij het toekomstbestendig maken van
er kinderactiviteiten georganiseerd.”
winkelgebieden centraal staat. Meijer: "Met dank aan de Rabobank die een substantieel deel van de kosten voor het traject draagt.
Activiteitenfonds
Het gaat om een landelijk platform met professionals waarvan wij
De evenementen zijn mede mogelijk dankzij een activiteitenfonds
werksessies krijgen. Hieruit volgt straks een actieplan. In de loop
dat nog niet zo lang geleden in het leven werd geroepen.
van volgend jaar is het traject afgerond en kunnen we Burgum
"Alle winkeliers betalen nu naar eigen draagkracht contributie",
nog beter op de kaart gaan zetten."
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
16 ||TYTSJERKSTERADIEL GEMEENTE ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN
NIEUW INFOCENTRUM IN HURDEGARYP ALS VERVOLG OP SUCCES ENERGIE(K)LOKET
Alles wat te maken heeft met bouwen en wonen onder één dak Als vervolg op het succesvolle Energie(k)loket - waar gemeente, bouw, isolatie en installatiebedrijven samen met de Rabobank en ook makelaars samenwerken - wil de gemeente nog dit jaar een integraal bouw, woon- en energie-infocenter openen. Doel is om alle informatie over (nieuw) bouwen en (bestaand) wonen in Tytsjerksteradiel onder één dak te brengen in een pand in het centrum van Hurdegaryp. “De afgelopen maanden is er contact geweest met bouwbedrijven
meer te weten komen over gemeentelijke bestemmingsplannen
die in de gemeente Tytsjerksteradiel actief zijn“, vertelt
en beschikbare bouwkavels. Speciale aandacht is er ook voor het
woordvoerder Willem Bil. “Ook de makelaars die in Tytsjerksteradiel
project Kansen in Kernen. Willem Bil: “Na aanleg van de Centrale
zijn gevestigd en de Rabobank zijn bij het initiatief betrokken.
As rijdt het doorgaand verkeer niet meer door de kernen van
Opzet is om het gebouw samen geschikt te maken als
dorpen zoals Garyp, Burgum en Hurdegaryp. Dit biedt kansen.
inloopcentrum voor woningzoekenden en mensen die plannen
Kansen om de verkeersveiligheid en leefbaarheid van deze
hebben het eigen huis te verbouwen en energiezuinig te maken.
dorpen te vergroten. Kansen om de huidige weg anders in te richten, socialer te maken, groener en stiller. De bedoeling is dat al die nieuwe plannen straks in het infocentrum gepresenteerd worden.“’ Hurdegaryp Vooral de beschikbaarheid van een prachtig pand op een prominente plek in het centrum heeft tot de keuze voor Hurdegaryp geleid, laat Willem Bil weten. “En niet in de laatste plaats ook de vele bouwactiviteiten die hier de komende jaren op stapel staan. Er zijn in onze gemeente plannen voor de bouw van enkele tientallen beleggerswoningen, koopwoningen voor senioren en bouwkavels voor particuliere zelfbouwers.“ Streven is om het infocentrum in november 2016 officieel voor
Door deze activiteiten onder één dak te brengen, wordt voor de
het publiek te openen. Op dit moment is er nog ruimte voor
woningzoekende meteen duidelijk wat er allemaal te beleven is in
bedrijven die willen participeren, maar wie wil aanhaken, moet
Tytsjerksteradiel. Het Energie(k)loket heeft reeds bewezen dat het
snel actie ondernemen. “De belangstelling is groot“, aldus Willem
bundelen van krachten zo zijn voordelen heeft. Deze formule blijft
Bil.
dan ook onveranderd in het nieuwe infocenter.“ Voor informatie over dit project kan contact worden opgenomen Naast informatie over financieren, bouwen, verbouwen, isolatie
met Willem Bil van de gemeente Tytsjerksteradiel via email:
en het aanbod van makelaars kan men in het infocentrum ook
wbil@t-diel.nl of telefoon: 06-25583272.
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN TYTSJERKSTERADIEL | 17
Nieuws van de Enerzjy Koöperaasje Garyp U.A. Voortgang realisatie zonneweide aan de Easterein in Garyp Het zal u niet zijn ontgaan in de pers en
ruim 700 huishoudens, dus ook de directe
op social media: de officiële aftrap van het
regio zal hier haar stroom van kunnen
project van het zonnepark aan de Easterein
betrekken! De bouw zal ruim 3 maanden
1 in Garyp. Bij notaris IJbema in Franeker
vergen en begin december zijn afgerond.
werden op 5 juli jl de laatste handteke-
De werkelijke levering aan het net staat
ningen gezet en vanaf dat moment stond
gepland voor 1 januari 2017.
niets meer de realisatie van het zonnepark in de weg. Tijdens de open dag van It
Crowdfunding actie 2017
Griene Nêst op zaterdag 17 september,
Vaak krijgt het bestuur de vraag hoe leden,
waar de Enerzjy Koöperaasje ook aanwezig
dorpsgenoten en anderen in de regio
was, werden vele belangstellenden in de
kunnen participeren en mogelijk profiteren
gelegenheid gesteld om kennis te maken
van de zonneweide in Garyp. Het bestuur
met het project en werd de locatie van de
overweegt om in 2017 een crowdfunding
grofvuillocatie, onze nieuwe zonneweide,
actie op te zetten in Garyp en omstreken
druk bezocht. Bijna niet voor te stellen dat
waarbij deelnemers deelgenoot kunnen
op deze locatie een installatie van ruim
worden in het park. De komende tijd zal
27.000 zonnepanelen wordt geplaatst, die
het bestuur zich oriënteren over de manier
een opbrengst zal opleveren goed voor
waarop dit het beste gestalte kan gaan
ruim 1.700 huishoudens. Garyp zelf heeft
worden gegeven.
Overname Hotel Meerzigt in Eastermar Op 26 augustus hebben Chistiaan Steijn en Manuela Lenz van Acces Catering Hotel Meerzigt officieel overgenomen van Ada Roelants en Heymen Jansen. Meer dan 150 vrienden en klanten waren uitgenodigd hierbij aanwezig te zijn. Loco-burgemeester Doeke Fokkema mocht de hoofdsleutel van Hotel Meerzigt overdragen aan de nieuwe eigenaren. Daarmee is deze bijzondere horecagelegenheid voor het toeristendorp Eastermar behouden. Christiaan Steijn is al acht jaar met zijn bedrijf Acces Catering in Eastermar gevestigd. Hij was al enige tijd op zoek naar een nieuwe locatie voor het bedrijf. Samen met zijn Duitse vriendin Manuela Lenz hebben zij de kans gekregen om het karakteristieke Hotel Meerzigt over te nemen. Van hieruit worden de activiteiten van Acces Catering voortgezet en uitgebouwd. Het hotel beschikt over 6 prachtige hotelkamers. Daarnaast biedt deze prachtige locatie ruimte voor culturele activiteiten en vanzelfsprekend ook voor vergaderingen en feesten.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
Vuur
Als het startschot klinkt, duiken we in het diepe. We bijten ons vast in het doel. Water kan ons vuur niet blussen, want wij lopen letterlijk het vuur uit de sloffen om aan uw wensen te voldoen, omdat we vakidioten zijn. We houden van ons werk en laten het vuur in ons branden om van het vonkje een vlam te maken: van idee tot tastbaar product. Welkom bij Van der Eems.
VANDEREEMS.NL EASTEREIN / HEERENVEEN / BOLSWARD
“Je kunt niet de windrichting veranderen, wel de stand van je zeilen. Hoe ga jij om met veranderingen?�
Coaching voor mensen die meer uit hun bedrijf willen halen. Pr.Bernhardstraat 1a/203 9251 GJ Burgum 0511-820211 06-44832771 www.kieskoers.nl
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN TYTSJERKSTERADIEL | 19
Onderzoek naar ondernemingsklimaat in Tytsjerksteradiel
VNO-NCW MKB Noord doet samen met de gemeente een inventarisatie onder de ondernemers in Tytsjerksteradiel naar een optimaal ondernemersklimaat. Daartoe is via de ondernemersverenigingen een digitale enquête uitgezet bij de leden. Op 26 oktober is er ’s avonds met de besturen van de ondernemersverenigingen een afsluitende bijeenkomst waar de resultaten en oplossingsrichtingen zullen worden besproken. De raad van Tytsjerksteradiel wil inzicht krijgen in de optimale
ook wat voor oplossingen zij zien om het ondernemersklimaat in de
randvoorwaarden voor een florerend bedrijfsleven in de gemeente.
gemeente Tytsjerksteradiel te verbeteren. We nodigen ondernemers
Aandachtspunten daarbij zijn onder andere lagere administratieve
dan ook van harte uit om mee te denken!”
lasten en minder regels voor ondernemers, kansen voor acquisitie van nieuwe bedrijven en het faciliteren van ondernemers bij
Halverwege september is de digitale enquête onder de leden van de
huisvesting.
ondernemersverenigingen in Tytsjerksteradiel uit gezet. De besturen van de verschillende ondernemersverenigingen zijn door de
De gemeente heeft VNO-NCW MKB Noord benaderd om daarin
gemeente uitgenodigd voor de thema-avond waarin de resultaten
mee te denken en te ondersteunen. VNO-NCW MKB Noord heeft
worden besproken. Tijdens deze ondernemersavond zal Trudie
optimaal ondernemersklimaat hoog in het vaandel staan. “De
Timmerman, regiovoorzitter MKB Friesland een toelichting zal geven
aanpak waarvoor we in Tytsjerksteradiel hebben gekozen, geeft
op het thema “Ruimte voor Ondernemerschap”. De resultaten van
ondernemers de mogelijkheid zelf een actieve bijdrage te leveren
de enquête worden gepresenteerd en daarna gaan ondernemers en
aan mogelijke oplossingen,” zo vertelt Floortje van Aken, manager
gemeente samen kijken: welke dingen kunnen beter, en hoe gaan
belangenbehartiging van MKB-Noord. “Dat vinden wij belangrijk.
we dat doen? De raadsleden zijn uiteraard voor deze avond ook
Ondernemers kunnen aangeven waar ze tegen aan lopen, maar
uitgenodigd.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
20 ||REGIONIEUWS ALGEMEEN ONDERNEMEND GEMEENTE ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN
Feest op de As Wat in de jaren ‘90 begon met de eerste schetsen, wordt in 2016 werkelijkheid. De nieuwe verkeersader van Noordoost Fryslân is bijna klaar. En dat is gevierd! De hele regio (en daarbuiten) liep uit om mee te doen met de openingsevenementen. Er was voor ieder wat wils, of je nu van cultuur, sport of handelen houdt.
De pASant Honderden mensen lieten zich met de theaterreis verrassen door theater, zang, dans en muziek. Op unieke locaties langs de Sintrale As gaven bewoners een eigen bedachte en opgevoerde voorstelling.
De Dwerskop Een iepenloftspul op een unieke locatie: het nieuwe aquaduct bij Burgum. Zes avonden kon je genieten van een theaterstuk over de bekende kapper en botenbouwer uit Burgum: Hendrik Bulthuis. Het aquaduct is naar hem vernoemd.
Feiten over De Centrale As • De Sintrale As is 23,5 kilometer lang • De maximumsnelheid is 100 km/u • De As telt 32 bruggen, tunnels en viaducten • De As telt 40 voorzieningen voor flora en fauna • De tijdswinst Dokkum – Wâldwei (N31) is ongeveer 20 minuten • De rondweg Hurdegaryp is eind 2016 klaar • Een gebied van 7000 hectare rond de weg wordt verbeterd. Dit zijn meer dan 10.000 voetbalvelden. • Zes dorpen krijgen een metamorfose • De totale kosten voor de weg, het gebied en de dorpen zijn €400 miljoen
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN REGIONIEUWS ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN GEMEENTE || 21
Sport op de As Hardlopen, wielrennen of wandelen op het gloednieuwe asfalt van de Sintrale As. Dat was een eenmalige kans op 24 september. In de middag was de As voor iedereen toegankelijk en kon je meedoen aan een elfdorpentocht.
Handelsroute Op 1 oktober is de laatste mogelijkheid om de nieuwe autoweg te beleven tijdens de Handelsroute Foarút mei de Handel. Over een lengte van 9 kilometer laten ondernemers zien wat zij te bieden hebben.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
22 ||ALGEMEEN ALGEMEENONDERNEMEND ONDERNEMENDNOORDOOST NOORDOOSTFRYSLÂN FRYSLÂN
‘FOARÚT OER DE AS MEI DE HANDEL’ HELEMAAL OP STOOM
‘Iedereen gewoon een uniek feestje aanbieden’
Fotografie: Margaretha Damstra
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN | 23
‘De kracht van collectiviteit’, zo noemde magazine Ondernemend Friesland (OF) het ontstaan van de Centrale As en de nieuwe ontsluitingsweg Skûlenboarch dit voorjaar in een uitgebreid artikel. En niet voor niets, want vooral dankzij een goede samenwerking tussen onder andere overheid en bedrijfsleven kwam het allemaal tot stand. Ondernemers staan inmiddels te popelen om van de nieuwe infrastructuur te profiteren. Daarom organiseren ze op 1 oktober iets unieks. Onder de naam ‘Foarút oer de As mei de Handel’ tonen ondernemers in een lint van maar liefst 9 kilometer wat ze in huis hebben.
“Dat die Centrale As er nu komt is geweldig”, vertellen Akkelien van der Wal (Van der Wal Hout, Noardburgum) en Sjoerd Hoekstra (projectmanager provincie Fryslân/Netwerk Noordoost). Zij zitten beide in de organisatie. “Er waren uiteraard al snel allerlei plannen om de opening te vieren, vooral op het gebied van sport en cultuur. Maar ook de ondernemers willen laten zien dat ze er blij mee zijn.” Zo ontstond het idee van een handelsroute op de nieuwe weg, tussen knooppunt Feanwâlden en het knooppunt Sumar. En dat over 9 kilometer, een afstand waar zelfs een aanvraag voor is gedaan bij het Guinness Book of World Records. Maar dat is niet het belangrijkste, aldus Hoekstra. “We doen dit om de hele regio en provincie te laten zien dat we er zijn. Er zijn relatief veel kleine bedrijven in deze regio, maar opgeteld bieden ze een belangrijk stuk werkgelegenheid. En iedereen wil zich graag laten zien.” Van der Wal, aanvullend: “En we willen ook gewoon de bevolking een hartstikke mooi feestje aanbieden. Daarom pakken we het ook niet hyper commercieel aan. Koffie en fris kost overal langs de route een euro en zo kun je ook op een goedkope manier hapjes krijgen. Het doel is voor jong en oud een prachtige route te bieden, met onderweg allerlei vertier.” Uitdaging De logistiek vormt op 1 oktober de grootste uitdaging, zo leren we. “We hebben uiteraard twee uiteinden waar de route
Langs de route laten niet alleen ondernemers zien wat ze in
begint”, stelt Hoekstra. “Daar kunnen belangstellenden langs
huis hebben. Ook particulieren en artiesten kregen de kans om
de route gaan lopen. Maar kunt er ook met openbaar vervoer
zich voor de handelsroute aan te melden. Er is een braderie,
gebracht en gehaald worden. En midden in de route hebben
rommelmarkt, en acht verschillende podia. Van der Wal: “Het
we dan nog een centraal uitwisselpunt. Dat is werkelijk een heel
wordt echt voor elk wat wils. We gaan er prachtige dag van
geregel, want je wil alles soepel laten verlopen als het gaat om
maken. Alleen hopen dat het weer een beetje meewerkt.”
aan en afvoer, parkeren, toegankelijkheid, bewegwijzering.” Van der Wal, nippend aan haar koffie: “Het is een enorme klus,
De initiatiefnemers hopen dat Noordoost Friesland met het
we zijn al een jaar bezig, maar het is prachtig om te doen en
evenement op een bijzondere manier op de kaart kan worden
vele handen maken licht werk.”
gezet. Er wordt gemikt op 10.000 tot 15.000 bezoekers en Van
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
JAN SIKKEMA s t r a t e g i s c h e
v o r m g e v i n g
Wat maakt uw organisatie uniek? Samen maken we dat voor uw
VERHUUR | VERKOOP | REPARATIE | ONDERHOUD | SCHADEHERSTEL
doelgroep zichtbaar. Ga naar jansikkema.nl en plan geheel vrijblijvend een kennismakingsgesprek, of kom langs op de Handelsroute.
A. Fogelsangweg 69, (Ingang Industrieweg) De Westereen T. 0511-421599 E. info@FeddemaRecreatieService.nl
WWW.FEDDEMARECREATIESERVICE.NL
Geldzaken regelen op uw eigen manier Op kantoor
Noorder Staete Assurantiën Florynwei 1-L 9251 MP Burgum T 0511-460240 E infoburgum@noorder-staete.nl I www.noorder-staete.nl
Internet Bankieren
Mobiele app
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN | 25
der Wal en Hoekstra realiseren zich wel degelijk dat
Tube en gesteund door RTV NOF. De heren gingen
dit ambitieus is. “Het moet kunnen lukken”, stelt
in tal van afleveringen op pad met een golfkarretje
Hoekstra. “De deelname van de bedrijven loopt
en troffen zo diverse ondernemers in de regio, die
prima; we verwachten die 9 kilometer gewoon te
meedoen aan het evenement. “Prachtig, zoals ze dat
gaan halen. Dan komt het publiek ook wel. Je moet
aanpakken”, stelt Akkelien van der Wal. “Die filmpjes
natuurlijk wel je PR goed voor elkaar hebben.”
werden steeds bekender en hebben het evenement flink wat publiciteit opgeleverd.” Over publiciteit
Reclamekaravaan
gesproken; op 28 september start ook nog eens de
Op die PR lijkt weinig op aan te merken, want men
reclamekaravaan. Hoekstra: “Dat is een evenement
kon het evenement eigenlijk niet missen, de afge-
op zich. We denken dat een zeven kilometer lange
lopen maanden. Vooral voorzitters Willem Kooistra
stoet van voertuigen wordt, waarmee het publiek
en Bauke Schaafsma van het evenement wisten met
alvast warm gemaakt wordt voor de handelsroute.”
Foto’s Willem Kooistra en Bauke Schaafsma:
ludieke filmpjes duizenden kijkers te trekken op You-
Opmerkelijk dat een dergelijk bijzonder idee toch
zijn fragmenten uit filmpjes, te zien op het
weer tot stand komt in de regio waar de samenwer-
YouTube kanaal van RTV NOF.
king tussen ondernemers en gemeenten behoorlijk voorbeeldig genoemd mag worden. Hoekstra: “Ik wil andere regio’s in Fryslân niet te kort doen, maar hier in Noordoost Fryslân krijg je veel voor elkaar. Bovendien: de wâldpiek heeft het ondernemen echt in het bloed zitten. Die moet bezig zijn. Al geldt dat denk ik ook wel voor de kleiklûten, haha! Verkopen, handelen. Dat wordt op 1 oktober nog weer eens op een feestelijke en ludieke manier duidelijk.”
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
COMPUTERS
ICT-DIENSTEN VOOR BEDRIJVEN EN ONDERWIJS
NOTEBOOKS
REPARATIES SMARTPHONES ABONNEMENT VERLENGEN MET TOESTEL OF SIM-ONLY
Aalsumerpoort 10 Dokkum | Westersingel 49 Burgum | 0511-200200 | xstelecom.nl | okepc.nl
Totaal leverancier voor bedrijf en particulier!
BEZOEK ONS OP 1 OKTOBER TIJDENS 'FOARÚT OER DE AS MEI DE HANDEL'.
ONDERNEMEND ONDERNEMENDNOORDOOST NOORDOOSTFRYSLÂN FRYSLÂNALGEMEEN ALGEMEEN || 27
Foarút mei de handel en Korenfestival Burgum slaan handen in één Zaterdag 1 oktober aanstaande hoeft Noordoost Fryslân voor muzikale beleving niet ver te reizen. Terwijl in het centrum van Burgum de tweede editie van het korenfestival wordt gehouden, vindt er op de Centrale As tussen Sumar en Feanwâlden een grote handelsroute plaats met daarop 8 podia met muziek & theater. Toen de dubbele boeking op de evenementenkalender werd opgemerkt, sloegen de organisatoren de handen ineen en grepen de kans om samen te werken. De B.A.K. (Burgumer Aktiviteiten Kommissie) die het Burgumer Koren-
Noordoost Fryslân. Het korenfestival en Foarút mei de handel passen
festival organiseert, klopte bij de organisatie van de handelsroute aan
daarom perfect bij elkaar”, aldus Lettinga. De koren hebben allemaal
toen de dubbele boeking bekend werd en zo ontstond het idee om
een eigen repertoire. “Er is voor elk wat wils. Van shantykoor tot pop-
een paar koren van het festival ook bij de handelsroute te laten optre-
koor, met- of zonder piano of een ander begeleidingsinstrument, en
den. Atsje Lettinga van het Burgumer Korenfestival vertelt enthousiast
teksten in Nederlands, Engels, en Frysk.”
over de samenwerking. “De organisatie van de handelsroute was op zoek naar artiesten en koren uit de omgeving. Dit is een prachtige
In het weekjournaal van Foarút oer de As mei de handel namen de
gelegenheid om nog meer mensen van beide evenementen te laten
presentatoren Willem Kooistra en Bauke Schaafsma een kijkje bij één
genieten.” Op 1 oktober worden de koren met een bus van Burgum
van de repetities van het korenfestival. De video is te bekijken op:
naar het evenement op de Centrale As vervoert. “De koren komen uit
https://youtu.be/L_GVSFmURS4?t=6m50s
Innovatiehuis Lauwersdelta wordt ‘het KEI’. Samenwerken is samen sterker! Dat is waar Kennis- en Innovatiehuis Noordoost Fryslân (het KEI) in Buitenpost voor staat. In samenwerking met ondernemers, onderwijsinstellingen en overheden heeft het KEI als doel te zorgen voor een duurzame economische structuurversterking van het MKB-bedrijfsleven in de regio Noordoost Fryslân. Voor ondernemers is het KEI hét ondernemershuis in Noordoost Fryslân. Het biedt ondersteuning op het gebied van proces- en productinnovatie. Dit wordt bereikt door het versterken en slimmer verbinden van bestaande netwerken en netwerkstructuren, het bevorderen van kennisoverdracht aan het bedrijfsleven en het onderzoeken, opstarten en begeleiden van samenwerkingsprojecten. Tevens is het KEI per 1 mei 2016 projectpartner van de zes Noordoostelijke Friese gemeenten en de Provincie Fryslân. Hierdoor is de oude naam Innovatiehuis Lauwersdelta gewijzigd in Kennis- en Innovatiehuis Noordoost Fryslân. Nieuwsgierig naar het KEI? Kom dan langs in onze stand op de handelsroute van de Centrale As.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
DE BOER BURGUM BV
ONDERNEMING VAN HET JAAR 2016
EFFICIËNTER
WERKEN? Wij staan graag voor u klaar! Voor een optimaal infraproces: • machinebesturingsmanagement • digitale grondstromenregistratie • ontwikkelen uitvoeringsmethode • beheer infrakit
www.optima-infra.nl
• dé partner voor aannemers van projecten in grond-, weg en waterbouw • nieuwste technologie en slimme oplossingen • al meer dan 70 jaar!
de www.deboerburgum.nl
Houthandel Barkmeijer, vliegensvlug over de Centrale As!
Houthandel J. Barkmeijer & Zn. B.V. Riddersmaweg 2, 9291 NC Kollum www.barkmeijerbv.nl
T: 0511 45 25 25 F: 0511 45 34 07 verkoop@barkmeijerbv.nl
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ALGEMEEN
|
29
Feddema Recreatie Service deelnemer handelsroute
Op 1 juni 2007 zijn Klaas en Reinie Feddema gestart met hun familiebedrijf Feddema Recreatie Service in Damwoude. We hebben een bedrijf waar we aandacht, service en kwaliteit hoog in het vaandel hebben staan, vertelt Klaas Feddema. In de afgelopen jaren hebben we al een grote vaste klantenkring weten op te bouwen, die zoal uit het binnen en buitenland komen. We horen daardoor al tot één van de grootste toercaravan verhuurder van het Noorden. Je kan bij ons niet alleen een toercaravan huren, maar desgewenst kunnen wij hem ook leveren met diverse extra's. Waaronder een complete inventaris of een tuin set. Daarnaast is het ook mogelijk om bij ons een caravan in te ruilen of te verkopen. Als extra om het onze klanten nog gemakkelijker te maken, hebben we een haal en brengservice in de 5 noordelijke provincies. Hierin zijn we uniek, aldus de enthousiaste Klaas Feddema. Ook voor reparatie en onderhoud van de toercaravan kan men bij ons terecht. We beschikken over moderne apparatuur om elke toercaravan weer veilig en vertrouwd de weg op te laten gaan besluit Klaas Feddema. Kortom voldoende redenen om op 1 oktober even langs te gaan bij Feddema Recreatie Service op de handelsroute.
De Boer Burgum breidt verder uit
Dit najaar verhuist De Boer Burgum BV naar een nieuwe locatie op het bedrijventerrein in Sumar. Het bedrijf dat vooruitstrevend is op het terrein van grondverzet is in Burgum uit het jasje gegroeid. Samen met het nieuw opgerichte bedrijf Optima Infra werkt De Boer Burgum met slimme technologie en innovatieve oplossingen voor opdrachtgevers in grote grond-, weg- en waterprojecten, zoals de Centrale As. De Boer Burgum is dit jaar door brancheorganisatie Cumela uitgeroepen tot onderneming van het jaar. Eind van dit jaar viert De Boer Burgum hun 70-jarig bestaan. Ooit begonnen met paard en wagen heeft het familiebedrijf op dit moment tussen de vijftig en zestig mensen in dienst en telt het machinepark zo’n 30 graafmachines, shovels en trucks. Heinze de Boer kijkt vol optimisme naar de toekomst. “Door onze manier van werken en de nieuwste technologische oplossingen zijn we een interessante partner voor aannemers. Optima Infra, dat is opgericht met Cor Lont, vult ons werkterrein aan en richt zich op 3D-machinebesturing, GPS-technieken en het leveren van kennis aan aannemers en andere grondverzetbedrijven.”
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
30 ||ACHTKARSPELEN GEMEENTE ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN
BOER ZIJN ÉN BLIJVEN IN EEN UNIEKE REGIO
Agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Drogeham en Eastermar
ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN ACHTKARSPELEN GEMEENTE || 31
Kleinschalige boerenpercelen met authentieke elzensingels en ‘dykswallen’. Het coulisselandschap rond Drogeham en Eastermar is uniek in Nederland. Schilderachtig. Romantisch bijna. Maar achter die romantiek gaan voor de lokale agrariërs wel de nodige uitdagingen schuil. Boeren met inzet voor landschapsbehoud en biodiversiteit, wat zijn de perspectieven? Een gesprek met agrariërs Auke Sietzema en Henk van Dijk. Auke en Henk zijn boeren met hart voor hun
perceeloppervlak onder de twee hectare. Niet alleen
geboortestreek. Dat blijkt ook wel. Beiden zijn ze
moeten de elzensingels en dykswallen bijgehou-
voorzitter van een lokale vereniging voor agrarisch
den worden, ze geven ook veel schaduwwerking.
natuurbeheer. In Auke’s geval is dat de Vereniging
Sowieso is het door de kleinere, verspreid liggende
Henk van Dijk
Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Achtkar-
percelen kostbaarder om een loonwerker in te huren.
Woonplaats
spelen (VANLA). En in Henk’s geval de Vereniging
Profiel Drogeham.
Eastermars Lânsdouwe (VEL). Beide verenigingen
Biodiversiteit
Loopbaan
streven naar een economisch duurzame landbouw,
Waar boeren als Auke Sietzema en Henk van Dijk in
Timmerman, agrariër.
in evenwicht met het milieu en in combinatie met
het verleden konden terugvallen op een vergoeding
Hobby’s
een verantwoord beheer van natuur en landschap.
per meter houtwal, ligt dat tegenwoordig anders.
Vrijwilligerswerk binnen de
“Nu worden we afgerekend op vergroting van de
voetbalclub.
Idealisme
biodiversiteit.” Waarbij biodiversiteit staat voor de
Zowel de VEL als de VANLA vieren volgend jaar hun
afwisseling en verscheidenheid van dier- en planten-
25-jarig jubileum. In de beginjaren ontstonden in
soorten. “Maar die biodiversiteit is hier juist al enorm
de Wâlden nog andere verenigingen voor agrarisch
groot. Daar hebben we ons vanaf de beginjaren zelf
natuurbeheer. Maar die zijn inmiddels allemaal ge-
voor ingezet.” Een beetje ironisch is het wel.
fuseerd met de Vereniging Noardlike Fryske Wâlden (NFW). De VEL en de VANLA niet. Een bewuste keuze.
Kleinschaligheidsvergoeding
Henk: “De VEL is de oudste vereniging voor agrarisch
Geen wonder dat ondernemers als Auke en Henk
natuurbeheer in Tytsjerksteradiel. En zelfs de oudste
liever zouden terugkeren naar een vergoedingsrege-
Auke Sietzema
in Nederland. Beide verenigingen zijn uit idealisme
ling gebaseerd op kleinschaligheid. Vergelijkbaar
Woonplaats
ontstaan en dat laat je als leden niet zomaar los.”
met de ‘Bergboerenregeling’; met een vaste premie
Augustinusga.
Beide ondernemers zijn overigens wel gewoon lid
per hectare. Hoe kleiner het perceel hoe hoger de
Loopbaan
van de NFW. En met hen vele andere leden van de
tegemoetkoming. Zowel de VEL als de VANLA hebben
Agrariër.
VEL en VANLA. Want om aanspraak te maken op
hierover al eens een balletje opgeworpen richting de
Hobby’s
vergoedingen voor agrarisch natuurbeheer moet je
gemeente. “Zoals het nu gaat, zijn de vergoedingen
Het boerenbedrijf.
in de regio simpelweg lid zijn van de NFW.
te laag om een loonwerker te laten komen. Dus doen onze leden het snoei-, kap- en ander onderhoud zelf.”
Bewerkingskosten “Wij zijn ondernemers in een uniek gebied dat voor
Extensieve veehouderij
een groot gedeelte ook is aangewezen als Nationaal
Beide mannen klagen niet, laat daar geen misver-
Landschap. We leven en werken hier met heel veel
stand over bestaan. “We zijn hier opgegroeid en
plezier. Maar in dit zeldzame, beschermde landschap
houden van deze streek. We hebben ongelooflijk
zit je als agrariër wel met hogere bewerkingskos-
veel aardigheid aan het boeren hier. We willen hier
ten. We boeren hier totaal anders dan bijvoorbeeld
boer zijn én blijven.” En perspectief zien ze ook wel.
agrariërs op de klei”, weet Auke. Om een indruk te
“Extensieve veehouderij heeft wel de toekomst.
geven: Auke bezit 28 percelen met een totaalopper-
Weidegang en bijbehorende producten als Weide-
vlak van 42 hectare. Ook bij Henk ligt de gemiddelde
melk, daar liggen onze kansen.”
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
32 ||ACHTKARSPELEN ALGEMEEN GEMEENTEONDERNEMEND ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN FRYSLÂN
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ACHTKARSPELEN | 33
“BRUGGEN SLAAN TUSSEN OUD EN NIEUW”
Harjan Bruining, de nieuwe wethouder van financiën in Achtkarspelen De gemeentelijke politiek in Achtkarspelen was de laatste maanden veelbewogen en -besproken. Met de installatie van een nieuw college van B en W stuurt Achtkarspelen aan op rustiger vaarwater. Harjan Bruining is de nieuwe wethouder financiën, organisatie, economische zaken − een relatieve nieuwkomer in de gemeentelijke politiek. In plaats van de geschiedenis nog eens op te rakelen, kijkt hij liever vooruit. Harjan Bruining is sinds 2014 lid van de
overigens samen met Jouke Spoelstra, de eveneens
gemeenteraad in Achtkarspelen. Tot die tijd richtte
kersvers geïnstalleerde wethouder voor sport,
hij zich fulltime op zijn onderneming in financieel en
accommodaties en leefbaarheid. Samen gingen ze
bedrijfskundig advies. Dit laatste doet hij nog steeds,
de strijd aan en samen kwamen ze lachend over
maar nu in combinatie met het wethouderschap. “Ik
de finish. En passant fietste Bruining vorig jaar ook
heb jarenlang in het bankwezen gewerkt in diverse
nog in acht dagen naar Oostenrijk. Over duurzaam
functies, van adviseur tot het management. In 2005
presteren gesproken.
besloot ik mijn eigen adviesbureau op te richten. Maar rond 2014 kreeg ik toch weer de behoefte om
Mienskip
actief te zijn binnen een grotere organisatie.” Die
Met stip bovenaan op Bruining’s werklijst staat een
wens werd nog datzelfde jaar vervuld toen hij werd
sluitende begroting. Inderdaad, het struikelblok
verkozen tot gemeenteraadslid. En onlangs dus
voor de vorige coalitie. “Belangrijk hierbij is goed
tot wethouder. “Ik vervul het wethouderschap in
rentmeesterschap, nu en in de toekomst. Maar dan
deeltijd. Zo kan ik mijn eigen bedrijf voortzetten én
zonder dat dit ten koste gaat van de ‘mienskip’.
Harjan Bruining
werk ik in teamverband; heel positief.”
Ofwel, voorzieningen moeten in stand blijven.”
Geboorteplaats
Daarbij kan het gaan om schijnbaar marginale
Dokkum.
Verbinding
zaken. “We zijn zo langzamerhand een echt ‘groene’
Woonplaats
‘Never a dull moment’, zo zouden de Engelsen de
gemeente; het onkruid tiert hier welig. Dat is mij en
Surhuisterveen.
recente gemeentelijke politiek in Achtkarspelen
vele anderen een doorn in het oog. Daarvoor zullen
Loopbaan
omschrijven. Maar volgens Bruining moet het nu
we oplossingen moeten zoeken.”
Banksector, ondernemer, raadslid,
niet meer gaan over wat geweest is. “Ik wil me met
Profiel
wethouder.
veel energie inzetten, zonder achterom te kijken.” Hij
Collega-ondernemers
Hobby’s
hoopt dat zijn nog vrij jonge politieke carrière daarbij
Andere speerpunten voor Bruining zijn glasvezel
Hardlopen, fietsen, tennis,
een pre is. Niet belast met zaken die zich in een ver
in het buitengebied, de ontsluiting via c.q.
bergsporten, skiën, reizen.
of recenter verleden hebben afgespeeld. “Het is niet
opwaardering van de Skieding en de kwaliteit van
mijn bedoeling om de confrontatie aan te gaan maar
de diverse bedrijventerreinen in Achtkarspelen.
om juist de verbinding te zoeken. Dat zal nog lastig
Dit laatste is vrij te vertalen als: werkgelegenheid
genoeg worden. Maar ik wil daaraan graag bijdragen
behouden en waar mogelijk creëren. “Dat is
door bruggen te slaan tussen oud en nieuw.”
makkelijker gezegd dan gedaan. Ik heb de wonderolie niet paraat. Maar te denken valt
Uitdagingen
bijvoorbeeld aan het ondersteunen van start-ups.
Harjan Bruining is een man van de lange adem.
Maar zeker ook aan het vergunningensysteem,
Misschien is dat juist wat hem geschikt maakt
dat wil ik kritisch gaan bekijken.” Eén ding is zeker,
voor de taken in Achtkarspelen. Als enthousiast en
als zelfstandig ondernemer wil Bruining zich
veelzijdig sporter schuwt hij inspanningen niet.
hard maken voor de belangen van de collega-
Zo liep hij dit jaar nog de Slachtemarathon. Dit
ondernemer.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
ZANDBERG WEGENBOUW
Superior solutions by quality people
www.stertil.nl
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN ACHTKARSPELEN | 35
Bijkon wint Nationale Business Succes Award 2016
COLUMN
Bijkon Staal- en Systeembouw bv uit Harkema is na nominatie gekozen als winnaar van de Nationale Business Succes Award 2016 in de branchegroep staalbouw. Ook komt Bijkon in aanmerking voor de ‘overall’ Nationale Succes Award 2016. In het juryrapport wordt duidelijk aangegeven waarom Bijkon deze Award heeft verdiend. “Bijkon Staal-en systeembouw is zonder meer een vooraanstaand bedrijf, dat een opmerkelijke positie heeft
Herfst 2016
opgebouwd.” Verder vindt de jury Bijkon een toonaangevend en vernieu-
Herfst. Op moment van
wend bedrijf. “Gedrevenheid, passie, innovatievermogen, durf en visie, plus
schrijven is het nog volop
een 100% focus op de klant maken van haar een absolute topper in haar
zomer. Warm, korte broeken
wereld.” Vooral de wijze waarop de klanten van Bijkon worden ‘ontzorgd’
en ijsjes. Terwijl op moment van lezen mogelijk herfststormen
leverde volgens de jury een belangrijk element in de werkwijze van het
over Noordoost Fryslân razen.
bedrijf uit Harkema. Voor de zomervakantie ben ik erg druk geweest met glasvezel
Nieuwe opdracht voor Barkmeijer
voor de buitengebieden. Zie ook elders in dit blad het interview
Het Nederlands Loodswezen heeft Barkmeijer opdracht gegeven voor
met Niek Geelhoed en Sietske Poepjes. Erg goed om te zien
de bouw van nog twee aluminium schepen. De nieuwe tenders worden
dat de provincie hierin haar rol neemt. En mooi dat een lokale
ingezet in de Nederlandse- en Vlaamse Scheldehavens. De opdracht voor
partij, een Dwaande ambassadeur, hierin een centrale rol
Barkmeijer Shipyards in Stroobos maakt deel uit van het totale vlootvervan-
neemt. Ik heb er vertrouwen in dat de glasvezel in de loop
gingsprogramma van het Loodswezen. Het opnieuw kiezen voor dit schip
van 2017 aangelegd zal gaan worden. Een zeer belangrijke
is voortzetten van een sinds 2010 ingezet en beproefd concept. “Dit type
ontwikkeling voor ons buitengebied!
schip is uitermate geschikt voor de veelal zware omstandigheden op de Noordzee. Ze hebben bewezen het perfecte middel te zijn om de loodsen
Voor en tijdens de zomervakantie was er veel bestuurlijke
van en naar de schepen te brengen”, aldus Willem Bentinck, directeur van
drukte in Achtkarspelen. Na de val van het college van FNP/
Nederlands Loodswezen B.V. “De samenwerking met Barkmeijer is vanaf
PvdA/GBA moest er een nieuwe coalitie gevormd worden. Ook
2007 constructief, coöperatief en gebaseerd op vertrouwen.”
voor collega’s op het gemeentehuis was het spannend wat de uitkomst zou worden. Wat zijn de ambities van het nieuwe
Ontwikkeling stationsgebied Buitenpost
college en wat wil ze niet meer. De nieuwe wethouders zijn
De omgeving rond De Kruidhof en het stationsgebied in Buitenpost onder-
inmiddels geïnstalleerd. Het nieuwe college bestaat uit CDA/
gaan de komende jaren een metamorfose. Europa’s grootste botanische
PvdA/ChristenUnie.
tuin maakt zich klaar voor de toekomst. Tegelijkertijd bouwt supermarkt Poiesz aan een nieuwe winkel en wordt de verbinding naar het centrum
Na de zomervakantie zijn we vol energie aan de slag gegaan.
van Buitenpost versterkt. De herinrichtingswerkzaamheden vanaf het sta-
Ook wij hebben genoeg ambities de komende tijd! We willen
tion tot en met de Schoolstraat zijn inmiddels gestart. Het werk is aangeno-
binnenkort regionale afspraken maken over bedrijventerreinen
men door het lokale aannemersbedrijf Witteveen.
in Noordoost Fryslan, we willen weer nieuwe ruimte voor bedrijven in Surhuisterveen, we willen het bedrijventerrein De
Voetgangersbrug
Swadde beter op de kaart zetten, we willen een doorgroei van
Arriva vervoert circa 7.500 reizigers op een gemiddelde werkdag tussen
het KEI (Kennis en Innovatiecentrum voor Noordoost Fryslân),
Leeuwarden en Groningen. Het station in Buitenpost is een plek waar de
we willen regionale afspraken maken over hoe om te gaan
trein altijd stopt, 1.800 reizigers maken dagelijks gebruik van het stationsge-
met detailhandel, we willen onze toeristisch potentieel verder
bied. Het aantal treinreizigers neemt naar verwachting de komende jaren
ontwikkelen, we willen kavels verkopen en het belangrijkste; we
toe. Om het parkeerprobleem op te lossen en de bereikbaarheid van het
willen dat onze ondernemers zich vertegenwoordigd voelen in
station te verbeteren wordt een groot parkeerterrein ten noorden van het
het gemeentehuis, dat ze weten waar ze moeten zijn en dat ze
spoor gerealiseerd. Het terrein wordt door middel van een voetgangers-
zich gesterkt voelen om te investeren in onze gemeente.
brug met het zuidelijk stationsgebied verbonden.
Auke Pie t van der Meulen Accountmanager bedrijven Gemeente Achtkarspelen
36 ||DONGERADEEL ALGEMEEN GEMEENTEONDERNEMEND ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN FRYSLÂN
DE VERLEIDINGEN VAN DE WAL
Dokkum trekt waterrecreant met project Wetterfront
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DONGERADEEL | 37
Wie Friesland zegt, zegt watersport. Maar waar de Friese meren van oudsher bekendheid genieten, ligt een stad als Dokkum minder voor de hand. Als het aan de gemeente Dongeradeel ligt, gaat daar verandering in komen. Project Wetterfront zet Dokkum en omstreken op de watersportkaart. Een gesprek met de verantwoordelijk wethouder en twee betrokken ambtenaren. Met jaarlijks 18.000 overnachtende waterrecreanten
ook flink geïnvesteerd in de watersportinfrastructuur
en 10.000 doorvaarten doet Dokkum het
in Dokkum. Denk bijvoorbeeld aan nieuwe stroom-,
verdienstelijk als watersportstad. Maar gezien het
drinkwater- en vuilwatervoorzieningen overal langs
Pieter Braaksma
rijke potentieel van de schitterende oude binnenstad
de kades. Maar ook aan een fonkelnieuw sanitair-
Woonplaats
moeten die cijfers wel hoger kunnen, vond de
gebouw, de Watergeus, vlakbij het Dokkumer
Oostrum.
gemeente Dongeradeel. “Watersporters zagen
Grutdjip en Lytsdjip. Tevens is er een nieuwe camper-
Geboorteplaats
de stad altijd meer als een doorvaartbestemming
plaats aangelegd met fantastisch uitzicht op de bei-
Ternaard.
dan als een doel”, weet Bauke Dijkstra, senior
de molens. Verder is er een heel netwerk van nieuwe
Loopbaan
beleidsmedewerker. In 2010 werd daarom samen
informatieborden in gebruik genomen. Met daarop
Agrariër, docent, detailhandel,
met de provincie en het lokale bedrijfsleven het
niet alleen een overzicht van alle watersportvoorzie-
ambtenaar.
masterplan Wetterfront opgesteld als onderdeel van
ningen maar ook alle toeristische trekpleisters. “Terug
Hobby’s
het Friese Merenproject.
van weggeweest is ook de ‘brugwachterstas’. Alle
Kaarten, werken.
Profiel
waterrecreanten die in Dokkum aanleggen, kunnen Staande mastroute
gratis een tas afhalen vol hebbedingen en produc-
Waterrecreanten aantrekken én verleiden tot
ten van de lokale middenstand en met informatie
bestedingen aan de wal. In een notendop is
over de stad.” Soms zijn het immers de kleine dingen
dit het doel van project Wetterfront. Overigens
die een mens verleiden.
staat dit project niet op zichzelf. Samen met project Súd Ie behelst het een keten van
Fasering
maatregelen in Dongeradeel om de complete
Project Wetterfront is inmiddels grotendeels
Bokke Jan Boersma
vaarroute van de Dokkumer binnenstad tot
afgerond. Momenteel wordt onderzocht hoe
Woonplaats
aan het Lauwersmeergebied aantrekkelijker te
waterrecreanten Dokkum en de watersport-
Anjum.
maken. Wethouder Pieter Braaksma: “De zuidkant
voorzieningen ervaren. Het project Súd Ie
Geboorteplaats
van Dokkum maakt al langer deel uit van de
daarentegen duurt nog tot 2019. Bokke Jan Boersma,
Anjum.
staande mastroute. Mede door uitgevoerde
beleidsmedewerker openbare ruimte:
Loopbaan
baggerwerkzaamheden is nu de hele gracht rondom
“Bij het project Súd Ie draait het om meer dan
Ambtenaar.
de stad bevaarbaar voor kleine motorjachten en
recreatie. Zo behelst dit project ook ecologische
Hobby’s
sloepen. Voor grotere motorjachten geldt dat
aspecten als paaigebieden en vismigratie. De
Watersport, badminton.
nog niet. Daarvoor moeten eerst nog een drietal
Suderie wordt op vele locaties uitgebaggerd, er
bruggen worden verhoogd. Dan zijn de fraaie oude
komen nieuwe verbrede oevers, een trailerhelling,
bolwerken rondom het centrum bereikbaar en
visplekken, verhoogde bruggen en meer.”
kan men overal aanleggen.” En er komt meer. “Met het project Súd Ie is er straks een geheel nieuwe
Spin-off
mogelijkheid voor watersporters. Namelijk de
“Meer dan 75% van het werk voor beide projecten
doorsteek naar het Lauwersmeer via de prachtige
wordt gerealiseerd door aannemers en leveranciers
Suderie, van oorsprong een slenk.”
uit de regio”, benadrukt Pieter Braaksma. Over een
Bauke Dijkstra
mooie spin-off gesproken. En er ontstaan allerlei
Woonplaats
Brugwachterstas
nieuwe watersportinitiatieven; van nieuwe terrasjes
Dokkum.
Wetterfront mag dan bedoeld zijn als een impuls
tot de verhuur van (elektrische) boten. Iets te wensen
Geboorteplaats
voor de waterrecreatie, toch doet deze omschrijving
blijft er trouwens ook. Pieter Braaksma: “We zoeken
Dokkum.
het project tekort. “We maken de verbinding van
nog een ondernemer die een brandstofverkooppunt
Loopbaan
watersport met landrecreatie. Denk aan fietsen,
wil opzetten aan de stadsgracht. Dus hierbij doe ik
Ambtenaar.
wandelen en cultuur.” De afgelopen periode is er dan
een oproep aan de ondernemers.”
Hobby’s Sport, langeafstandswandelen.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
38 | DONGERADEEL ALGEMEEN ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN
Dongeradeel betaalt rekeningen snel Leveranciers van de gemeente Dongeradeel
Zo hoeven leveranciers nog minder lang te
betalen. Uit intern onderzoek is gebleken dat
krijgen hun rekeningen snel betaald. In 2015
wachten op hun geld.
Dongeradeel 95,8% van de facturen in 2015
duurde het gemiddeld 18 dagen voordat een
Landelijk is de afgelopen jaren veel aandacht
binnen deze termijn van 30 dagen heeft betaald.
factuur werd voldaan. B en W hebben besloten
geweest voor het betaalgedrag van overheden.
Veel rekeningen werden zelfs nog eerder
een vaste betalingstermijn helemaal los te laten
In 2013 is wettelijk vastgelegd dat overheden
betaald, met een gemiddelde van 18 dagen.
en rekeningen na goedkeuring direct te betalen.
binnen 30 dagen hun facturen moeten
KOKS ZETTEN NOORDOOST FRYSLÂN OP DE KAART IN FULDA Afgelopen augustus hebben Jan Veenma
Bonifatiusbier, Friese kruidkoek en lokaal vlees
(Jan Cooks 4 you, Brantgum) en Bert Tacoma
van de Klaver Weide gebruikt. Met deze
(IJsherberg, Dokkum) met hun kookkunsten
producten uit de regio promoten we Noordoost
Noordoost Fryslân op de kaart gezet in het
Fryslân”, aldus Jan Veenma.
Duitse Fulda. Ze namen deel aan de 31e Laurentiustag der Köche, een driedaags
Uitwisselingen
evenement met tal van culturele en culinaire
De Duitse Vereniging van Koks was enthousiast
activiteiten.
over de deelname van partnerstad Dokkum en ziet mogelijkheden voor meer toekomstige
Lokale producten
uitwisselingen. Dokkum en Fulda zijn nauw met
Zo’n 1200 koks uit Duitsland kwamen naar Fulda
elkaar verbonden door de rol die Bonifatius in de
om een gerecht te bereiden voor ongeveer
geschiedenis van beide steden heeft gespeeld.
1500 gasten. Veenma en Tacoma waren de
Al jaren is er een vriendschapsband tussen
enige internationale deelnemers. Ze maakten
Fulda en Dokkum. Bij de culturele activiteiten en
in hun gerecht zo veel mogelijk gebruik van
uitwisselingen speelt het vriendschapscomité
lokale producten. “We hebben onder andere
Dokkum-Crediton-Fulda een belangrijke rol.
Dongeradeel gaat door met duurzame projecten Energiebesparing, het zelf opwekken van energie en bewustwording van duurzaamheid bij de ondernemers en inwoners stimuleren. Dit blijven voor de gemeente Dongeradeel belangrijke beleidsitems. De gemeente heeft de afgelopen vier jaar verschillende maatregelen uitgevoerd uit het afgeronde duurzaamheidsprogramma 'Dongeradeel hat enerzjy!' De gemeente gaat door met duurzame projecten, heeft het college van B en W besloten. Elektrische gemeenteauto's “Wy wolle as gemeente it goede foarbyld jaan en nimme ús maatskiplike ferantwurdlikens”, aldus wethouder Albert van der Ploeg. Zo laat
vinden op parkeerterrein Harddraversdijk in Dokkum. Ook voor boten zijn
Dongeradeel 15 auto’s rondrijden op groengas, zijn er drie elektrische
er elektrische oplaadpunten in de stad. Verder heeft de gemeente op daken
gemeenteauto’s, is er nog een in bestelling en staan er op het gemeen-
van verschillende gemeentelijke gebouwen zonnepanelen geplaatst.
tehuis twee elektrische solexen. Aan de Beurtvaart in Dokkum staat een
Daarnaast gaat Dongeradeel de lampen van zoveel mogelijk straatlantaarns
vulstation voor groengas. Twee elektrische oplaadpalen voor auto’s zijn te
vervangen door ledverlichting.
ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN DONGERADEEL GEMEENTE || 39
Woonappartementen op Dokkumer bedrijventerrein Het oude bedrijventerrein aan de Houtkolk
De Houtkolk is een van de oudste bedrijfsloca-
Infrastructuur
in Dokkum krijgt een totaal andere aanblik.
ties in de stad.
De partijen die gaan ontwikkelen, investeren
Bedrijfspanden op de verpauperde locatie
samen met overheden ook fors in nieuwe
langs de Dokkumer Ie maken plaats voor vier
Entree richting binnenstad
infrastructuur, sloop en bodemsanering. Het
woongebouwen van vijf tot zeven verdiepingen
Honderd jaar geleden lag het terrein nog aan
gaat om een totaalinvestering van meer dan
met in totaal 77 koop- en huurappartementen.
de stadsrand, maar nu is het omgeven door
een miljoen euro. De gemeente is bereid met
woonwijken, supermarkten Lidl en Jumbo en
toegekende ISV-subsidies van de provincie
Het actuele herstructureringsplan is ontstaan
de Rondweg-West. Zowel vanaf het water als
nieuwe openbare infrastructuur aan te leggen.
in samenwerking tussen Bouwgroep Dijkstra
vanaf de weg vormt de Houtkolk een entree
Volgens planning start in de loop van 2017
Draisma, Bouwbedrijf Visser, Schregardus,
richting de binnenstad. “Wy binne der wiis mei
de sloop en bodemsanering. Daarna volgt de
Adema Architecten, woningcorporatie
dat de ûndernimmers it inisjatyf naam ha foar
bouw. Marktpartijen willen dit najaar beginnen
Thús Wonen, Loft Ruimtelijke Ontwikkeling en
werstrukturearring fan it fertutearze gebiet”,
met de verkoop van de appartementen.
de gemeente Dongeradeel.
aldus wethouder Albert van der Ploeg.
Aanpak Metslawier feestelijk afgerond In Metslawier is de riolering in de Roptawei en de Balthasar Bekkerstrjitte vervangen door een nieuw vuilwater- en schoonwaterriool. Daarnaast is het dorpspleintje heringericht. Het werk is uitgevoerd door de firma Daniël Pijnacker uit Kollum. Afgelopen juni zijn de werkzaamheden feestelijk afgerond met de onthulling van een bank die door bewoners zelf is gemaakt. Mede door de krachtige inzet van vrijwilligers heeft het plein een verbluffende metamorfose ondergaan. Het project is gefinancierd door de provincie Fryslân en Dorpontwikkelingsmaatschappij Dongeradeel (DOM).
Afsluiting Wetterfront Dokkum Vrijdag 1 juli is Wetterfront Dokkum op feestelijke wijze afgesloten. Het door gedeputeerde Johannes Kramer en wethouder Pieter Braaksma onthulde informatiepaneel nodigt watertoeristen uit te genieten van Dokkum en alle nieuwe voorzieningen die vanuit Wetterfront Dokkum zijn gerealiseerd.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
Dokkum Dokkum Dokkum Hogepol Hogepol 18 18 Hogepol 18 9101LZ LZ Dokkum Dokkum 9101 9101 LZ Dokkum Telefoon (0519) (0519) 29 29 49 49 15 15 Telefoon Telefoon (0519) 29 E-mail E-mail notaris@hellema.knb.nl notaris@hellema.knb.nl Ameland Torenstraat 11-b Ameland Ameland 9163 HD Nes (A) Torenstraat 11-b Torenstraat 11-b Telefoon (0519) 9163 HD Nes Nes (A) (A)54 35 04 9163 HD Telefoon (0519) (0519) 54 54 35 04 Telefoon Schiermonnikoog iedere 2e en 4e woensdag Schiermonnikoog Schiermonnikoog v.d. maand Dorpshuis iedere 2e en enin4e 4ehet woensdag iedere 2e woensdag v.d. maand maand in in het het Dorpshuis v.d. info@hellemanotaris.nl www.hellemanotaris.nl notaris@hellema.knb.nl notaris@hellema.knb.nl www.hellemanotarissen.nl www.hellemanotarissen.nl
Voorheen notarissen te te Metslawier Metslawier en enDokkum. Dokkum. Voorheen notarissen te Voorheen Metslawier en Dokkum.
Hoogtepunten in belevenissen Prachtig gelegen aan het Bergumermeer ligt partycentrum en restaurant Klein Zwitserland. Maar wist u dat u behalve heerlijk dineren nog veel meer kan doen op deze unieke locatie? Voor uw familiedag, rondvaart, bedrijfsevenement, themafeest of outdoor evenement kunt u ook in ons partycentrum terecht, met of zonder overnachting. Hierbij horen een barbecue, buet of uitgebreid diner tot de vele opties voor uw evenement op maat. Vraag naar de mogelijkheden!
PARTYCENTRUM/RESTAURANT
Hoogtepunt in belevenis
Solcamastraat 30 9662 ND Sumar T 0511 - 46 13 85 E info@kleinzwitserlandburgum.nl www.kleinzwitserlandburgum.nl
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DONGERADEEL | 41
Op bezoek bij... De gemeente Dongeradeel bezoekt regelmatig ondernemers om onder andere de bedrijfsontwikkelingen en de samenwerking met het onderwijs en de gemeente te bespreken. Wilt u ook de gemeente uitnodigen voor een bedrijfsbezoek? Maak dan een afspraak via bestuurssecretariaat@dongeradeel.nl of (0519) 298 707.
ADMINISTRATIEKANTOOR DIJKSTRA IN DOKKUM Administratiekantoor Dijkstra is een bekende naam voor ondernemers in Dokkum en omgeving. Vooral zzp’ers en bedrijven met een klein aantal werknemers kloppen bij het kantoor aan. Dijkstra neemt hen werk uit handen op het gebied van financiële administratie, rapportages, begrotingen en jaarrekeningen. Dijkstra onderscheid zichzelf van grotere administratiekantoren door zich niet te richten op specialistische kennis. Onder kleine bedrijven is daar namelijk weinig vraag naar. Op deze manier kan hij een scherp tarief aanbieden. Dijkstra ziet de Centrale As als een kans voor ondernemers in Noordoost Fryslân. Eén van zijn ambities is dan ook om met zijn bedrijf een plekje aan de Centrale As te bemachtigen, waarvoor volgens hem veel belangstelling is. Hij is dan ook van mening dat de gemeente het oostelijk deel van Dokkum dat aan de Centrale As komt te liggen, beschikbaar zou moeten maken voor bedrijven. Niet alleen bij ondernemers, ook binnen de kaatssport is Dijkstra een bekende naam. Hij is zelf een groot sportliefhebber.
Toornstra VOF in Dokkum Bewerking van runderhuiden en handel in huiden en wol. Dat is wat Dirk Toornstra en Gerrit Herman Jan Toornstra samen met zes personeelsleden doen. De broers zijn de vijfde generatie in het familiebedrijf. Al lang waren ze als medebestuurders betrokken bij Toornstra BV van hun vader, toen zij vijf jaar geleden Toornstra VOF oprichtten. Tot 1972 was het bedrijf binnen de bolwerken van Dokkum gevestigd. Daarna verhuisde het naar bedrijventerrein Betterwird. Sindsdien is het bedrijf al twee keer uitgebreid met nieuwe opslagloodsen. De Toornstra’s doen veel zaken met (regionale) slachterijen in het Noorden, maar ook met Friederich Sturm uit Duitsland. Door samenwerkingsafspraken is er altijd een continue aanvoer van huiden in een branche met veel concurrentie. Hoe goed de verkoop gaat, is van allerlei factoren afhankelijk. Het weer, economische en culturele ontwikkelingen, maar ook de mode hebben invloed. Op dit moment is de handel met Rusland en China niet goed. Is er sprake van een strenge winter, dan is er veel vraag naar lange leren laarzen met schapenwol. Of de leren banken zijn in. De auto-industrie is een goede afnemer. In duurdere auto’s zijn wel zeven stierenhuiden verwerkt. Bij weinig vraag en lage prijzen kiest Toornstra ervoor om de huiden tot wel tienduizenden stuks te bewaren totdat de prijzen weer stijgen.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
42 | KOLLUMERLAND ALGEMEEN ONDERNEMEND C.A. ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN
Van meubelmaker tot hengstenhouder FAMILIE BOSMA, KOLLUMERZWAAG
De argeloze voorbijganger kan niet vermoeden dat er zo’n enorm bedrijf schuilgaat achter dat ogenschijnlijk kleine boerderijtje in Kollumerzwaag. Zelfs voor burgemeester Bilker was het een ware verrassing tijdens een werkbezoek deze zomer. Tjibbe Bosma lacht erom. In 25 jaar tijd bouwde hij zijn optrekje uit tot een professionele hengstenhouderij en trainingsstal voor zo’n 50 paarden. Het begon allemaal in 1985. Tjibbe Bosma verdiende
van z’n beste kant te laten zien. En het sperma moet
destijds de kost als meubelmaker en -stoffeerder.
van goede kwaliteit zijn. Als dat niet zo is, gaat het
Hij deed het graag, maar liever nog was hij bij de
hele feest niet door. Echtgenote Fetsje weet nog dat
paarden. “Ik reed vrij netjes dressuur”, vertelt hij
het bij Jillis in eerste instantie niet goed was. Hij was
bescheiden. “Ik heb altijd gezegd dat ik ooit een
blijkbaar nog te jong, want een jaar later was alles in
dekhengst wilde hebben. Samen met dominee
orde. “En dat is nooit meer anders geweest.”
Wiersma kocht ik drie hengstveulens. En we hadden geluk: één van de drie werd in 1989 goedgekeurd.
Uitbreiding
Dat was Jillis.”
Het bleef niet bij die ene dekhengst op dat kleine boerderijtje. Nieuwe veulens werden gefokt, jonge
Topconditie
hengsten werden goedgekeurd, de naam Bosma
De weg van veulen naar dekhengst gaat niet vanzelf.
kreeg meer bekendheid en paardenhouders
Het jonge dier moet in topconditie blijven. Het moet
bleven een beroep op hem doen om hun paarden
de juiste training krijgen om zich tijdens de keuring
keuringsklaar te laten maken. Het pand werd
ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN KOLLUMERLAND FRYSLÂN ALGEMEEN C.A. || 43
Drie vennoten Meubels stoffeert Bosma al lang niet meer en Fetsje kon haar baan als administratief medewerkster opzeggen. De VOF heeft zelfs een derde vennoot: Fremer Jager. Ze staat na de fotosessie met hengst Reinder direct klaar om de prachtige manen weer in te vlechten en op te binden. “Anders gaat hij erop staan en dan zijn ze eraf”, legt Bosma uit. “Het is een hele kunst om die manen zo lang te houden.”
Profiel
Tjibbe Bosma Fetsje Bosma
52 weken per jaar Hulp is er ook van zoon Gaatze en zijn vriendin Margrietha, die paarden uitbrengen op wedstrijden.
Geboren
Gelukkig maar, want er is veel werk, heel veel
16 mei 1957 te Dokkum;
werk. Zeven dagen per week, 52 weken per jaar.
1 juli 1955 te Twijzelerheide.
Voederen, stallen uitmesten, trainen, deelnemen
Opleiding
aan wedstrijden en keuringen. En niet te vergeten
ORUN, instructeur en jurylid KNHS;
het afnemen van sperma bij de hengsten en
Mavo.
insemineren van merrie´s. Heeft de dierenarts
Loopbaan
bepaald dat een merrie er klaar voor is, dan gaat
Meubelmaker en -stoffeerder;
er direct een telefoontje naar Bosma. ’s Ochtends
Administratief medewerkster.
neemt Fremer sperma af en ’s middags doen Tjibbe,
Burgerlijke staat
Fremer en Gaatze de ronde om te insemineren.
Gehuwd met Fetsje; Gehuwd met Tjibbe.
te klein en de uitbreidingen volgden elkaar op:
Hobby’s
gescheiden hengsten- en merriestallen, trainingshal,
Werk is hobby. En genieten van
laboratorium... “Tjibbe heeft dit allemaal eigenhandig,
de wedstrijden waar zoon Gaatze
samen met familie en vrienden ontworpen en
en schoondochter Margrietha aan
gebouwd”, vertelt zijn echtgenote trots.
meedoen.
“Tjibbe heeft dit allemaal eigenhandig, samen met familie en vrienden ontworpen en gebouwd.”
Papierwerk Ondertussen doet Fetsje de administratie. Een hele klus, want in al die jaren is er enorm veel wet- en regelgeving gekomen. Deels om te zorgen dat er niet
Vandaag de dag staan op het complex niet minder
gefraudeerd wordt met afstamming. Bosma: “Om de
dan acht goedgekeurde dekhengsten, fokmerries
afstamming te controleren, worden bij veulens haren
met veulens, en paarden die voor anderen worden
getrokken en krijgt elke driejarige merrie een DNA-
getraind. Minder mooie momenten waren er helaas
test. Die gegevens komen allemaal in een databank.”
ook. Zoals in 2012, toen Jillis na 25 jaar trouwe
Al dat papierwerk is niet de favoriete bezigheid van de
dienst volkomen onverwacht overleed. Een enorme
Bosma’s. Maar het dient een mooi doel: blijven doen
domper.
wat ze het allerliefst doen.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
44 ||KOLLUMERLAND GEMEENTE ONDERNEMEND C.A. ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN
Campingtour Kollumerland c.a. Op alle locaties zijn ze enthousiast door de recreatieondernemers ontvangen. Ze waren ondanks de matige zomer allemaal tevreden over het seizoen Ook dit jaar hebben ze weer meer gasten ontvangen dan vorig jaar. Het blijkt dat Noordoost Fryslân groeit als een aantrekkelijk gebied om als toerist te verblijven. Wat de ondernemers opviel was dat de gasten zeer geïnteresseerd waren in de culturele activiteiten van de regio en het Nationaal Park Lauwersmeer. Het vervoermiddel waar de vakantiegangers hier veelal mee op pad gingen was de fiets. Juist omdat het fietspadennetwerk in onze regio zo goed ontwikkeld is en vaak maakten ze
Campingtour Kollumerland c.a.; Sake Beerstra
gebruik van het Fietsknoopuntennetwerk. Net als vorig jaar hebben de wethouders Jan Benedictus en Jelle Boerema van de gemeente Kollumerland c.a. ook deze zomer een aantal toeristische bedrijven in de gemeente bezocht. Ze willen zelf ervaren hoe het toeristisch seizoen wordt beleefd door de ondernemers en de bezoekers. Voor Noordoost Fryslân is recreatie en toerisme een belangrijke economische drager. Toeristen weten dit gebied steeds vaker te vinden en hun bestedingen hier levert werkgelegenheid op. De wethouders hebben de volgende bedrijven bezocht: Minicamping ’t Achterom in Kollum, Logement Doosje in Warfstermolen, Camping de Greidpôlle in Westergeest,
Op enkele locaties hebben de ondernemers de
Bed & Breakfast ’t Skoalhús in Westergeest en Under de
wethouders bijgepraat over de uitbreidingsplannen
Bynten / café Foestrum in Westergeest.
die op stapel staan. Het is goed om te horen dat er bij de ondernemers veel ambitie zit om door te groeien. Een veel gehoorde wens was de verbetering van de digitale ontsluiting. Men hoopt dat de uitrol van glasvezel voortvarend wordt opgepakt. Verteld is aan de ondernemers dat hier vergevorderde plannen voor klaar liggen. De bestuurders kijken terug op een zeer geslaagde campingtour. Deze dag heeft nogmaals geleerd dat een intensieve samenwerking tussen de gemeente en bedrijven waardevol is.
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN KOLLUMERLAND C.A. | 45
Digi-Taalhuis in Kollum Op maandag 5 september 2016 heeft
sociale ontmoetings- en werkplek te
Noord Fryslân. Via gebiedsteams, sociale
wethouder Paul Maasbommel van
creëren. Mensen met een achterstand
dienst, onderwijs enz. worden mensen
Kollumerland c.a. het eerste Digi-Taalhuis
op het gebied van taal, rekenen of het
doorverwezen naar het Digi-Taalhuis.
in Noordoost Fryslân geopend. Digi-
gebruiken van een computer, kunnen hier
Zo proberen ze samen mensen te helpen
taalhuis is gevestigd in de bibliotheek aan
leren en hun vaardigheden verbeteren.
om zich verder te ontwikkelen. Iets wat
de Kerkstraat in Kollum.
leuk is, het leven verrijkt, maar ook nodig Dit vindt plaats met behulp van
is om goed te kunnen participeren in onze
Digi-Taalhuis
vrijwilligers die de mensen helpen.
samenleving.
Digi-Taalhuis Kollum helpt mensen die
Deze zogenaamde taalmaatjes begeleiden
moeite hebben met lezen en schrijven.
de laaggeletterden één op één of in
Wie niet goed kan lezen of schrijven,
een groep. Gebruik wordt gemaakt van
moeite heeft met rekenen of niet met de
makkelijke computerprogramma’s en
computer kan werken, kan veel problemen
studiemateriaal in eenvoudig Nederlands.
ondervinden in het dagelijks leven. Lezen
Een professionele taalcoördinator verzorgt
is belangrijk, vaak zelfs noodzakelijk,
de intake en begeleidt de vrijwilligers die
bijvoorbeeld op het werk of om instructies
hierin werkzaam zijn.
of bijsluiters te lezen. In Fryslân zijn in verhouding veel laaggeletterde mensen.
Samenwerkingsverband
Het betreft circa 12% van de inwoners
Het Digi-Taalhuis is een initiatief van
tussen de 16 en 65 jaar. In het Digi-Taalhuis
Gemeente Kollumerland c.a., ROC
krijgen zij begeleiding op maat. Het idee
Friesland College, Stichting Lezen en
van het initiatief is om een laagdrempelige
Schrijven, Timpaan Welzijn en Bibliotheken
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
DE
M EUBE L MAKERIJ FRL Fogelsang 69 9271 GC De Westereen info@demeubelmakerij.frl
Poerbêste Ferve foar in moai pryske! www.ferve.frl
Op maat gemaakt
voor een betaalbare prijs.
Meubelrestauratie Keukens Interieur Kasten Trappen Spuitwerk Tafels enz.
DESIGN MEUBELS OP MAAT
GEZOCHT NOG EEN
ZELFSTANDIGE MEUBELMAKER
ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN KOLLUMERLAND FRYSLÂN ALGEMEEN C.A. || 47
COLUMN
Bedrijfsbezoek
college Kollumerland c.a. Op dinsdag 6 september 2016 heeft het college van Kollumerland c.a. een bezoek gebracht aan Bouwbedrijf Van der Haak – Bijlstra te Westergeest en ZwemCentrum Kollum te Kollum.
Omarm je verleden en heb zorg voor de toekomst Het in augustus verschenen wetenschappelijke rapport van de Fryske Akademy, de Provincie Fryslân en de ANNO-gemeenten heeft
Bouwbedrijf Van der Haak – Bijlstra.
als titel ‘De Economische vitaliteitsscan van Noordoost-Fryslân’
In mei 2016 bestond het bouwbedrijf 125 jaar. De familie is 125
en als subtitel ‘Omarm je verleden en heb zorg voor de toekomst’.
jaar geleden een wagenmakerij begonnen op het huidige adres
Het is het eerste jaarrapport van een meerjarig onderzoek naar de
aan de Eelke Meinertswei 21 te Westergeest. Het bedrijf is in
economische mogelijkheden in Noordoost Fryslân.
meer dan honderd jaar tijd uitgegroeid tot een middelgroot bouwbedrijf. Ze zijn vooral werkzaam in de agrarische sector
Het rapport stelt dat de economische positie alhier kwetsbaar is.
met het bouwen van melkstallen, loodsen, kelders en silo’s.
Dat bewijzen de cijfers van de afgelopen decennia. Vooral de
Maar daarnaast doen ze ook nieuwbouw, verbouw, restauratie
industrie wordt hierin belicht. Heeft het beleid effect gehad voor
en onderhoud van woningen.
de industriële ontwikkeling? Heeft de overheid met zijn specifieke programma’s er goed aan gedaan het bedrijfsleven te ondersteunen? Er zijn veel lessen te trekken uit de afgelopen jaren. Wanneer er nieuwe maatregelen getroffen worden, of het nu op gebied van infrastructuur is, of op gebied van ondersteuning in faciliterende sfeer, of het om grondprijzen gaat of om stimulering van bepaalde sectoren, moeten deze eigenlijk eerst maar eens tegen het licht van het verleden gehouden worden. Had het destijds effect en waarom bijvoorbeeld toen niet en nu dan wel? Het rapport is echt de moeite waard, omdat het steeds vanuit het
ZwemCentrum Kollum
verleden een blik op het heden en de toekomst geeft. Nieuwe trends en
Hans Pantjes startte ruim tien jaar geleden ZwemCentrum Kollum
ontwikkelingen moeten kritisch worden gevolgd. We zien ook duidelijk
op. Een uniek relatief klein zwembad met veel aandacht voor de
dat er veel meer sprake is van een netwerkeconomie. Geen enkel bedrijf
kinderen. Inmiddels hebben vele duizenden leerlingen uit de
staat op zichzelf. Samenwerking en samen optrekken is het parool.
wijde omgeving hier het zwemmen geleerd. Na 10 jaar wilde
Met onderwijs, met onderzoeksinstellingen en met de overheid.
Hans het wat rustiger aan doen en heeft hij, zei het met pijn in het hart, het zwembad overgedragen aan Vincent Gottschalk uit
Een conclusie is ook dat in Noordoost Fryslân nauwelijks sprake is
Nijmegen. De bezoekers van het Zwemcentrum zullen weinig
van herstel van de crisis sinds 2008. Dat is vervelend. Anderzijds geeft
merken van de overname, want de vaste medewerkers blijven
de krimp ons creatieve mogelijkheden. Het blijkt dat de industrie
hier werken onder de nieuwe directeur.
het eigenlijk in dat geheel goed doet. Dat zit hem vooral in de voedingsmiddelenindustrie en in de metaalnijverheid. Interessant is ook dat de arbeidsparticipatie toeneemt. Een ontwikkeling die vooral is te danken aan vrouwen die betrokken worden in het arbeidsproces. Maar ook een toename van het aantal deeltijders en de groei van het ondernemerschap. Er staan veel goede suggesties in dit rapport. Ik wens dat we er echt lessen uittrekken.
Bearn Bilker
Burgemeester van gemeente Kollumerland c.a.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
48 | DANTUMADIEL ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN
CONSTANT ZOEKEN NAAR KANSRIJKE COMBINATIES
Jachthaven ‘t Eibertsnêst, Hans en Jittie Mozes Zomaar een zomerdag in Dantumadiel. De watersportsector mag dan in een dip zitten, maar op ‘t Eibertsnêst in De Westereen is daarvan weinig te merken. De jachthaven ligt tjokvol boten. En opvallend genoeg ziet het er wit van de campers. Hier wedt men duidelijk niet op één paard. Laat staan op één motorjacht. Een gesprek met eigenaren Hans en Jittie Mozes en Jan Ybema van HISWA Friesland. Mooi in het midden tussen het Burgumermeer en
begonnen zij hun plannen uit te werken.
Lauwersmeer ligt ‘t Eibertsnêst op een strategisch
Op de locatie aan de Kûkhernster Feart stond toen
plekje. Natuurlijk, het zijn hier niet de Friese Meren
nog een boerderij. Uiteindelijk duurde het nog tot
met alle watersportdrukte van dien. Maar met de na-
1982 tot de jachthaven daadwerkelijk open ging.
tionale parken Lauwersmeer en Âlde Feanen dichtbij
Vergunningen. Regelgeving. Zaken die elke onderne-
is de jachthaven een heerlijke uitvalsbasis voor een
mer een gruwel zijn. Jan Ybema herkent het wel.
ander type waterrecreant. “Hier komen vooral de
Precies om die reden is HISWA in het leven geroepen.
rustzoekers. Mensen die van het water houden maar
“Wij behartigen de belangen van de watersporton-
niet van de drukte van Sneek en Lemmer. Waterre-
dernemers. We ondersteunen ze bij vraagstukken en
creanten ook, die graag even de fiets pakken”, weet
projecten. We stimuleren dat overheden investeren
Hans Mozes.
in de sector en dat ondernemers kunnen ondernemen zonder onnodige beperkingen.” Inmiddels is ’t
250 ligplaatsen
Eibertsnêst uitgegroeid tot een keurig geoutilleerde
Jachthaven ‘t Eibertsnêst werd in 1975 gestart door
jachthaven; met 250 ligplaatsen één van de grootste
de ouders van Hans. Dat wil zeggen, in dat jaar
in de regio.
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DANTUMADIEL | 49
Profiel
Jan Ybema Geboorteplaats Leeuwarden. Woonplaats Oentsjerk. Loopbaan Adviseur. Hobby’s Windsurfen, tennis.
een zoektocht gestart naar nieuwe watersporters via een landelijke promotiecampagne ‘Welkom op het Water’. Belangrijk daarbij is ook de samenwerking met Merk Friesland, de Friese promotieorganisatie. Inzoomend op Friesland zie je dat de jachthavens zich anders in de markt gaan zetten. ’t Eibertsnêst kiest voor sloepen en campers, andere jachthavens bijvoorbeeld voor evenementen, een combinatie
Hans Mozes
met jachtbouw of iets culinairs. Je moet meebewe-
Geboorteplaats
gen met je markt.” De campers zijn inderdaad niet te
Feanwâlden.
missen op ’t Eibertsnêst. Nu staan er toevallig Belgen,
Woonplaats
Huursloepen
maar ook andere Europeanen weten de weg naar De
De Westereen.
Hans en Jittie Mozes hebben duidelijk werk gemaakt
Westereen te vinden. Verspreid over de jachthaven
Loopbaan
van hun onderneming. De jachthaven heeft onbe-
zijn er 25 camperplaatsen. “En die staan regelmatig
Watersportondernemer.
rispelijke sanitairvoorzieningen, een benzine- en
allemaal vol.”
Hobby’s
dieselpomp, winterstalling en een onderhoudsloods
Voetbalfan, fietsen, watervogels.
waar bootbezitters ook terecht kunnen voor doe-
Combinaties
het-zelfonderhoud. Kortom, faciliteiten die horen bij
De jachthaven heeft ook een huurappartement;
een moderne jachthaven. “Van de 250 ligplaatsen
over ‘meebewegen met je markt’ gesproken. Jittie:
zijn er 200 vaste jaarplekken.” De rest staat altijd open
“Handig voor mensen die meerdere dagen doe-
voor passanten. “Buiten het seizoen liggen er zo’n
het-zelfonderhoud uitvoeren. En bijvoorbeeld voor
100 boten in de overdekte, vorstvrije winterstalling
familie van mensen met een vaste ligplek.” Maar de
en zo’n 60 op de wal.” In 2005 stapten ze ook in de
plannen gaan verder. “We zouden graag nog enkele
verhuur van sloepen. Vijf stuks telt de sloepenvloot
lodges of trekkershutten willen toevoegen.
inmiddels, waarvan één elektrisch.
De gemeente staat daar ook positief tegenover.”
Jittie Mozes
Het zijn kansrijke combinaties, vindt Jan Ybema.
Geboorteplaats
Campers
“Mensen die een weekje in een chalet zitten, willen
Feanwâlden.
Uit een landelijke watersportenquête blijkt dat
ook wel eens een uitje maken op het water. Zoiets
Woonplaats
watersporters Friesland waarderen met een
kan elkaar echt versterken.”
De Westereen.
rapportcijfer 8. Jan Ybema: “Dat is het hoogst in
Loopbaan
Nederland. Landelijk zit de sector weer iets in de lift.
www.jachthavenkuikhorne.nl
Watersportondernemer.
Toch zijn de bij HISWA aangesloten ondernemers
www.camperparkkuikhorne.nl
Hobby’s Voetbalfan, fietsen, wandelen.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
50 | DANTUMADIEL ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN
Recycling voorop bij Zorgtuin ‘Zo Goed Als’ Twien Burger en Thijs van Eeden zijn samen 5 jaar geleden
papier-maché, kussens en ga zo maar door. In het winkeltje
aan de Fjildwei 9 in Rinsumageast begonnen met hun
bij de kwekerij worden de spullen verkocht. ‘Er zouden wel
dagbesteding annex kwekerij. Meestal hebben ze 10 cliënten
wat meer klanten mogen komen. Maar als er moet worden
op de kwekerij.
gekozen tussen winst maken en de cliënt dan gaat de cliënt altijd voor’, aldus Twien.
Bij Twien en Thijs wordt er veel gerecycled. Ze maken samen met de cliënten van een oud cd rekje weer een bloemenrekje,
Twien vind het belangrijk om te kijken naar je eigen vierkante
ze maken schuttinghonden van resthout, bloempotten van
meter en wat voor verschil je daar kan maken. Twien vertelt: ‘daarom recyclen we, gebruiken we geen kunstmest of onkruidbestrijding en gebruiken we biologische potgrond. Ik wil ook geen kwekerijen wegconcurreren omdat het bij ons goedkoper kan.’ Twien komt zelf uit de zorg en heeft daar ook veel meegemaakt. Onder andere dat de dagbestedingsvormen naar haar mening te massaal werden. In de winkel wordt ook het Froukje Servies verkocht, bekend van ‘Heel Holland Bakt´ en ontworpen door schoondochter Froukje. Dit wordt geproduceerd in een Fairtrade bedrijf in Thailand. Twien: ‘Natuurlijk kan je daar niet tegen zijn, eerlijke handel, maar er gaat ook nog veel mis in ons eigen land. En daar ligt bij mij de focus op’. Kijk voor meer informatie over de zorgtuin op www.zogoedals.nl.
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DANTUMADIEL | 51
Presentatie resultaten
onderzoek marketing Bûtenfjild Ondernemers in en rond het Bûtenfjild kwamen maandag
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van gemeenten
13 juni samen in ’t Dûke Lûk te Feanwâldsterwâl.
Dantumadiel en Tytsjerksteradiel. Het Bûtenfjild is een
Daar werden de uitkomsten van het onderzoek naar
uniek natuurgebied tussen Leeuwarden en Dokkum waar
de marketingmogelijkheden voor het Bûtenfjild
momenteel een Electric Only vaarroute aangelegd wordt.
gepresenteerd. Aanleiding is de Electric Only vaarroute
De Bûtenfjildroute is de derde elektrische vaarroute in
die begin 2017 geopend wordt. De bijeenkomst is het
Friesland. De route legt een nieuwe verbinding tussen de
startpunt van een samenwerking tussen de verschillende
Grote Wielen en De Swemmer en wordt geopend in het
ondernemers.
voorjaar van 2017.
De 27 ondernemers en stakeholders die voor het onderzoek zijn geïnterviewd, zien kansen in die onderlinge samenwerking. Ze pakken volgens onderzoekster Elizabeth Pilat, van het bureau Pilat Advies, graag samen de marketing op. Ook moet volgens haar het verhaal van de regio worden verteld. “De ondernemers zijn het unaniem eens dat streekverhalen het ideale instrument zijn om het Bûtenfjild op de kaart te zetten bij toeristen.”
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
Uitvaartverzorging • Rouwdrukwerk • Rouwvervoer • Uitvaartkisten
Hét adres voor al uw groepsvervoer: bedrijfsuitje, schoolreizen, vervoer naar uitwedstrijden, dagtochten en meerdaagse reizen.
Traditie en vernieuwing in afscheid en uitvaart
M 06 13 07 59 38 info@fennema-uitvaart.nl www.fennema-uitvaart.nl
Dag en nacht bereikbaar op: T 0511 45 40 09
Conradi Veenlandstrjitte 100a • 9104 BN Damwâld Tel: 0511 – 42 41 35 • www.birwa.nl info@birwa.nl
Werkzaam in de regio Noordoost - Friesland
: ZIJN WIJ
tisch Prak aar alb B e ta t i e f Crea
INRI
NG CHTI
IN E
VA N
BE IGEN
HEER
:
erp O nt w g e i ca Fa b r g e ta Mon
:
els Wink es in Kant aktijken r senp ngen t r a s Hui ste l l i n i g r Zo oren Ka n t n e Bank 400 8 412 .nl (0)51 ieurbouw l 1 3 0 Tel. 0 teeninter urbouw.n s ie info@ teeninter .s www
Onde
rsche
i
nte r d in i
ieur!
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN DANTUMADIEL | 53
Vraag aan de gemeente Dantumadiel? Stuur een WhatsAppje
COLUMN
De gemeente Dantumadiel is nu ook via WhatsApp te bereiken. Inwoners en ondernemers die een vraag hebben of een melding willen doorgeven, kunnen nu ook een bericht sturen via het WhatsApp-nummer +31 6 12 08 30 46.
Stoutmoedig
Meerdere contactmogelijkheden
“Stoutmoedig”. Voor mij een van
Op sociale media was het al mogelijk om contact op te nemen via Facebook en
de mooiste woorden van de
Twitter. Met de mogelijkheid om te WhatsAppen wil Dantumadiel inspelen op de
Nederlandse taal. Een krachtig
toenemende behoefte van inwoners en ondernemers om digitaal in contact te
woord met een positieve lading.
komen met de gemeente. Het roept bij mij beelden Laagdrempelige communicatie
op van dappere ridders en
Het voordeel van WhatsApp is dat gebruikers een bericht kunnen sturen wanneer
onverschrokken helden uit lang
het hen uitkomt. Met een foto of video kun je bovendien heel gemakkelijk je vraag
vervlogen tijden, maar wat dichter
of melding verduidelijken. De gemeente reageert binnen 24 uur, behalve in het
bij huis vooral ook associaties met durven doen wat nodig is
weekend en op feestdagen. De gemeente benadrukt wel om privacygevoelige
en waar je voor staat.
informatie niet zomaar te delen via WhatsApp. Voor een ondernemer is stoutmoedigheid een erg
Start herinrichting Haadwei de Falom
waardevolle eigenschap. Het laat je niet alleen grenzen
Op maandag 29 augustus is de herinrichting van de Haadwei in De Falom officieel
gaan, waardoor je het verschil kunt maken om succesvol te
gestart. Aanwonenden ontvingen van wethouder Roelof Bos een ‘Fryske biezem’
zijn met je bedrijf.
opzoeken, maar geeft je ook het lef er net even overheen te
als compensatie voor eventuele overlast als gevolg van de werkzaamheden.
Je verwacht het misschien niet, maar ook een ambtenaar De Haadwei in De Falom krijgt een dorpse uitstraling. De weg gaat straks over van
als ik kan wel enige stoutmoedigheid gebruiken. In een
provinciale weg, naar dorpsweg, naar dorpshart. Ter hoogte van de Hegewal en de
organisatie die doordrenkt is van regelgeving, is het mijn
Rinewal/ Mûnewei worden dorpspleinen aangelegd, omzoomd door leilindes. Op
taak ondernemers te adviseren en te begeleiden bij het
de brug komt een kunstwerk dat het dorp een eigen aanzien geeft.
verwezenlijken van hun plannen op het gebied van onder meer vergunningen en bestemmingsplanwijzigingen.
De herinrichting van de Haadwei is onderdeel van het project Kansen in Kernen.
Trajecten die erom bekend staan veel tijd en energie te
Doel van het project is de verkeersveiligheid en leefbaarheid van Damwâld,
kosten. Deels zijn we daarbij gebonden aan wettelijke
De Falom, Feanwâlden, Hurdergaryp, Burgum en Garyp te vergroten. Door de
termijnen e.d., maar voor een ander deel kunnen we de
Centrale As komt er immers veel minder doorgaand verkeer door deze dorpen.
vrijheid nemen om te kijken hoe zaken gefaciliteerd kunnen
Inwoners en ondernemers zijn nauw betrokken bij de planvorming. Naar verwach-
worden in plaats van in regels gevangen. Dit is vooral een
ting zal de herinrichting eind dit jaar worden opgeleverd.
kwestie van durven loslaten en vertrouwen. Echt heroïsch is dat natuurlijk niet, maar het vergt wel moed om buiten
Het project Kansen in Kernen is een project van de gemeenten Tytsjerksteradiel,
de bestaande kaders en grenzen te denken én te handelen.
Dantumadiel en de provincie Fryslân. Kijk voor meer informatie
En daarbij is een beetje stout durven zijn soms ook gewoon
www.decentraleas.nl/kansen-in-kernen/
nodig. De Franse schrijfster Anaïs Nin schreef: “Life shrinks or expands in proportion to one’s courage”. Laten we daarom moedig zijn, moedig met een snufje stout.
Dicky van der Meer Bedrijvencontactfunctionaris gemeente Dantumadiel Reageren? Graag! E-mail ondernemen@dantumadiel.eu of bel 06-21296037.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
54 ||FERWERDERADIEL ALGEMEEN GEMEENTEONDERNEMEND ONDERNEMEND ONDERNEMEND NOORDOOST NOORDOOST NOORDOOST FRYSLÂN FRYSLÂN FRYSLÂN
NIEUWE TOERISTISCHE WEBSITE GELANCEERD
Noordoost-Friesland op de kaart In Noordoost-Friesland valt voor recreanten van alles te beleven. Maar dat weet niet iedereen. Daarom bundelt de website eropuitinfriesland.nl sinds kort alle toeristische informatie. 'Noordoost' is niet zomaar weggelaten uit de naam
Actueel
van de website, vertelt Fokko Eybergen, directeur
Als ze Noordoost-Friesland hebben bereikt, is het
van Camping & Vakantiepark Bergumermeer en
volgens Eybergen zaak om de recreanten goed
voorzitter van Stichting RegioMarketing Toerisme
te informeren. "Toeristen regelen steeds meer zelf
(RMT). Deze stichting vertegenwoordigt meer dan
tijdens hun vakantie. Daarom brengen we een keer
vierhonderd toeristische ondernemers in
per jaar een magazine uit met activiteiten, evene-
Noordoost-Friesland en heeft het initiatief tot de
menten en plekken waar men terecht kan voor een
website genomen. "Helaas vinden sommigen
hapje en een drankje." In juli ging eropuitinfriesland.
Friesland al een eind weg, bij Noordoost klinkt het
nl live. Ook online is alles te vinden over de streek-
nog meer afgelegen", aldus Eybergen. Om te laten
merken Dokkum, nationale parken De Alde Feanen
zien dat de regio toch echt niet zo ver weg ligt, staat
en Lauwersmeer, Waddenzee Unesco Werelderfgoed
op de homepagina een kaart van Nederland met de
en Nationaal Landschap De Noardlike Fryske Wâlden.
reisafstanden. Amsterdam: twee uur. Vanuit Utrecht
Rondvaarten, festivals, wandeltochten, fietsexcur-
ben je maar een kwartiertje langer onderweg.
sies, wadlopen, winkeltips; de lijst aan activiteiten
ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN FERWERDERADIEL | 55
en evenementen is groot. "Met de website kunnen
delen. Zeker kleine ondernemers hebben veel baat
we nog actueler zijn dan met het magazine", zegt
bij onze informatiebundeling. Daarbij is het natuurlijk
Lisette Grasmeijer, regiocoördinator bij RMT. Samen
ook handig als alle ondernemers eropuitinfriesland.
met collega Elizabeth Pilat vult ze de website en de
nl onder de aandacht brengen, bijvoorbeeld via een
daaraan gekoppelde Facebook-pagina met nieuws-
banner op hun eigen website."
berichten en informatie over de streken, activiteiten, evenementen en allerhande praktische zaken.
Samenwerken
"Daarbij gebruiken we een kaart waarop 'points of
RMT vindt het belangrijk om de toeristische
interest' zijn aangebracht. Hier staan alle toeristische
ondernemers in de regio te betrekken. Bij eropuitin-
ondernemers uit de regio op. We maken daarnaast
friesland.nl, maar ook allerlei andere initiatieven om
in de vakantie weekplanningen met binnen- en
Noordoost-Friesland op de kaart te zetten.
Lisette Grasmeijer
buitenactiviteiten die afgestemd zijn op de weers-
Dit komt terug in de drie speerpunten van RMT:
Geboren 23 januari 1990 te
voorspelling." Ook de fotografie is erg belangrijk, vult
lerend netwerk, gastheerschap en marketing. "Bij
Utrecht. Functie Regiocoördinator
Eybergen aan. "We laten een vaste fotograaf elke
lerend netwerk gaat het om het informeren van
toerisme voor Noordoost-Friesland,
maand prachtige foto's maken. Zo kun je goed zien
de ondernemers", legt Grasmeijer uit. "Dit doen we
marketeer bij Pilat Advies.
hoe mooi de regio is in alle seizoenen."
via kennisbijeenkomsten, workshops en netwerk-
Opleiding International Event
momenten. Zo organiseren we voor de zomer een
Management in Leeuwarden
drukbezochte foldermarkt, waar de ondernemers
en Londen, Hoger Toeristisch en
hun folders uitwisselen, nieuwtjes te horen krijgen
Recreatief Onderwijs in Deventer.
en onder genot van een hapje en drankje elkaar ont-
Loopbaan Productieleider en
moeten." De nieuwe website en goede informatie-
vrijwilligerscoördinator bij Podium
voorziening in het algemeen behoren bij 'gastheer-
Asteriks in Leeuwarden. Hobby’s
schap'. De fysieke informatiepunten worden daarbij
Saxofoon, gitaar spelen, reizen.
niet vergeten. "Want persoonlijke informatieverstrek-
Lijfspreuk Viva la vida!
Profiel
king en tips blijven belangrijk", weet Eybergen uit eigen ervaring. "Een VVV-kantoor bestaat in onze regio niet meer, in de plaats zijn 25 informatiepunten gekomen. Daaronder veel toeristische hotspots, zoals musea, bezoekerscentra, grotere campings en bungalowparken. Ook hierbij is het belangrijk dat zij Bloggers
de krachten bundelen, om zo Noordoost-Friesland
Reisbloggers uit binnen- en buitenland leveren
goed op de kaart te zetten."
een belangrijke bijdrage. Grasmeijer: "Wij organise-
Fokko Eybergen
ren BloggersEvents, waarvoor we een meerdaags
Geboren 24 februari 1976 te
programma opstellen en bloggers uitnodigen. De
Toeristische informatiepunten
Den Helder. Functie Mede-
bloggers schrijven tijdens en na hun bezoek op hun
gemeente Ferwerderadiel:
directeur/eigenaar Vakantiepark
eigen website objectieve verhalen over Noordoost-
Bergumermeer. Opleiding
Friesland en wat hier te doen is.
Burdaard
Hotel-Restaurant It Posthûs
Middelbare Hotelschool, NHTV
De blogs worden door duizenden mensen gelezen.
Hallum
Kweldercentrum Noarderleech
Nationale Hoge school Toerisme
Door het gebruik van een specifieke hashtag bij
Hegebeintum Bezoekerscentrum Terp
en Verkeer. Loopbaan Bestuurslid
Hegebeintum
KvK Noord-Nederland, bestuurder
potentiële bezoekers." Grasmeijer heeft ook de meer
Marrum
Herberg Godot
Recron Friesland, gemeenteraadslid
dan vierhonderd toeristische ondernemers uit de
Marrum
SeedyksterToer
Tytsjerksteradiel. Hobby’s Voetbal,
buurt hard nodig. "Zij weten precies welke leuke
Wânswert
Koffie- en theeschenkerij
gemotoriseerde watersporten.
Bartlehiem
Lijfspreuk Het leven is een feest,
hun social media-posts, , bereiken wij nog meer
dingen er te doen zijn. Doordat de ondernemers hun informatie bij mij aanleveren, kan ik het weer
alleen je moet wel zelf de slingers ophangen.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
Uw business gaat verder,
ons commitment ook
Een financiële oplossing zo solide als uw plan Uw onderneming ziet kansen die anderen niet zien. Om te groeien heeft u behoefte aan iemand die niet in barrières denkt, maar in mogelijkheden. Wilt u een financiële oplossing voor uw groeiplannen? Neem dan contact op met één van onze adviseurs.
Rabobank Noordoost Friesland, telefoonnummer (0511) 42 63 40 Een aandeel in elkaar
Nieuwbouw Verbouw/aanbouw Restauratie
Onderhoud Bouwbegeleiding Renovatie
www.janhooghiemster.nl Boerfinne 12 n T 058 - 256 10 71 9064 DG Aldtsjerk n E info@janhooghiemster.nl
ONDERNEMEND ONDERNEMENDNOORDOOST NOORDOOSTFRYSLÂN FRYSLÂNALGEMEEN ALGEMEEN || 57
RTV NOF komt opnieuw met sport- en ondernemersgala Na het succes in 2015 van de RTV Sport & Ondernemersprijs Noord-
met cultuur. Bovendien worden alle zes gemeenten in Noordoost
oost Friesland komt er ook dit jaar een spetterende verkiezing.
Friesland betrokken bij het initiatief. Ook zal in samenwerking
De streekomroep voor Dongeradeel, Dantumadiel en Kollumerland
met de Ondernemersfederatie Noord Oost Friesland (ONOF) een
nam het stokje van de ondernemersprijzen in de regio Dokkum
netwerk-event vooraf aan de uitreiking opgezet worden.
over, nadat de vorige organisatie er mee was gestopt. Tijdens een live tv-uitzending met meer dan 400 aanwezigen in zalencentrum
In 2015 gingen de prijs voor Onderneming van het Jaar naar print-
Old Dutch in de Westereen werden eind december de diverse
en beletteringsbedrijf Probo in Dokkum. Melkveehouder Reijer
prijzen in de verschillende categorieën uitgereikt.
den Hartog in Kollum won de titel ondernemer van het jaar en in de categorie starter van het jaar ging de prijs naar Hinke Weening
‘Bijna tienduizend mensen in de regio namen vorig jaar de moeite
van Lunchhuis de Lauwers in Surhuisterveen.
om via een stembon in ons speciale huis-aan-huis magazine of via internet zijn of haar favoriet aan te geven’, zegt RTV NOF voorzitter
Alle bedrijven, sporters en sportclubs uit Noordoost Friesland kun-
Herman de Hoop met enige trots. ‘We werden met het concept
nen worden ‘gespot’ voor deze verkiezing. Is er een bedrijf bij u in
zelfs genomineerd voor de OLON Awards, een prestigieuze prijs
de buurt dat echt iets bijzonders doet? Dan kunt u deze onder-
voor lokale omroepen. Een vervolg kon daarom niet uitblijven!’.
nemer doorgeven. Is er een sporter of sportclub die een knappe
In samenwerking met Twenty Four Webvertising BV uit Leeuwarden
prestatie heeft geleverd? Aarzel niet en geef deze door via:
wordt het gala dit jaar op vrijdagavond 16 december gehouden.
verkiezing@rtvnof.nl. In een speciaal huis-aan-huismagazine in heel Noordoost Friesland worden in november de genomineerden
‘Het was voor ons in 2015 de eerste keer, we werken veelal met
bekend gemaakt. Na het tellen van de publieks- en jurystemmen
vrijwilligers en hebben samen met sponsoren en jury een evaluatie
zullen tijdens een lokatie-uitzending met publiek en genomineer-
gedaan om dit jaar nog beter voor de dag te komen’, aldus het
den op vrijdag 16 december 2016 de winnaars bekendgemaakt
bestuur van RTV NOF. Naast de ondernemers- en sportprijzen is er
worden. Meer informatie komt binnenkort op de website van de
bijvoorbeeld de intentie om de komende editie ook iets te doen
streekomroep, te vinden via: www.rtvnof.nl.
L E E S O N D E R N E M E N D N O O R D O O S T F R Y S L Â N O O K O N L I N E V I A W W W . O F. N L E N V O L G O N S V I A
,
EN
.
58 | ALGEMEEN ONDERNEMEND NOORDOOST FRYSLÂN
COLUMN
Delen is groeien Je doel bereiken door samen
Het gezicht achter ADB Renault Dokkum
te werken en te leren van anderen. Dat uitgangspunt vormde ooit, al meer dan
In het vorige nummer van Ondernemend Noordoost Fryslân lazen we een leuke
honderd jaar geleden, de start van onze coöperatie.
reportage over ADB Renault uit Dokkum. Weet u nog, “Dorpsgarage onder een
Als coöperatie delen we graag onze visie, expertise, studies
grote vlag”. Maar ja, wie is nu het gezicht van deze garage? Wel nu, dat is Erwin
en kennispublicaties met ondernemers.
Middelbos. Erwin is sinds drie jaar bedrijfsleider bij ABD Renault Dokkum. “ABD heeft mij in huis gehaald om de vestiging Dokkum op poten te zetten. We zijn
De huidige omgeving van bedrijven wordt steeds
nu drie jaar verder. Begonnen met drie medewerkers en inmiddels met een team
turbulenter. Gelukkig blijven de meeste ondernemers
van zeven man. De zakelijke rijder is een belangrijke voor ABD Renault Dokkum.
enthousiast plannen maken en nadenken over hun
We hebben in de regio veel zzp’ers. En dus veel bedrijfswagens op de weg. Kleine
aanpak en strategie. De Rabobank helpt daar graag
ondernemers hebben zeven jaar niet geïnvesteerd, nu trekt de verkoop van
bij. Kennis is belangrijk om te kunnen anticiperen op
bedrijfsbussen weer flink aan. Kortom, kom gerust bij ons langs voor informatie,
actuele ontwikkelingen. Het geeft een voorsprong bij
de koffie staat klaar”, aldus de goedlachse Erwin Middelbos.
het ondernemen en daarmee de continuïteit van uw bedrijfsactiviteiten. Door meer inzicht in uw branche en
Nieuwe serie bijeenkomsten voor startende ondernemers ‘Dwaande met je bedrijf’
trends krijgt u als ondernemer meer zicht op uw kansen en kunt u tijdig inspelen op bedreigingen, nu en in de toekomst. Met de juiste kennis herkent u succes en falen van uw onderneming. Via rabobank.nl/bedrijven en de Rabo Kennis App, vindt
Van september tot en met november
gehouden. Het UWV en het Bureau
u actuele kennis en informatie over uw branche, maar
wordt weer een nieuwe serie uit de
Zelfstandigen Friesland zijn daarbij ook
ook handige informatie zoals de ontwikkelingen in uw
ondernemerscyclus ‘Dwaande met je
aanwezig.
sector, informatie over internationaal ondernemen,
bedrijf’ georganiseerd voor startende
economische ontwikkelingen en duurzaam ondernemen.
ondernemers in Noordoost Fryslân.
Aanmelden en data overzicht
Rabobank Kennis Economisch Onderzoek volgt, analyseert
In acht modules krijgen beginnende
Deelname aan één of meer avonden
en voorspelt macro-economische ontwikkelingen in
ondernemers inzicht in hun sterke
van de ondernemerscyclus "Dwaande
binnen- en buitenland. De sectormanagers van Rabobank
en zwakke kanten, de belangrijkste
met je bedrijf" is gratis, maar wel geldt
verzorgen regelmatig publicaties die ingaan op thema's in
wetten en regels, effectieve marketing,
een maximum aantal deelnemers per
uw sector en brengen jaarlijks een visie uit op het MKB. Op
financiën en belastingen. Ook is er
avond. Hebt u een bedrijf (of gaat u
uw beurt kunt u in de App via LinkedIn en Twitter reageren
een workshop die ondersteunt bij het
binnenkort starten) in de regio en hebt
op onze visie en deze aanvullen met uw kennis en ervaring.
schrijven van een eigen ondernemers-
u interesse: meld u dan zo spoedig
plan. Verschillende bedrijven, zoveel
mogelijk aan!
mogelijk uit de regio, delen hun kennis
Graag nodig ik u uit om –online of tijdens een persoonlijk gesprek- met ons in gesprek te gaan over hoe u deze kennis
en zijn betrokken bij de organisatie van
U kunt zich aanmelden op de website
kunt toepassen op uw bedrijf. Want kennis delen is groeien!
deze bijeenkomsten.
van Dwaande:
Albert Bijma
www.dwaande.nl/starters. Hier kunt Starten vanuit een uitkering
u een formulier invullen en aangeven
De ondernemerscyclus start met een
welke avonden u wilt bezoeken. Voor
speciale avond over het starten van
vragen kunt u contact opnemen met
een bedrijf vanuit een uitkering op
Ilona Boekhorst van de gemeente
27 september. Het is gebleken dat er
Achtkarspelen via telefoonnummer
behoefte is aan informatie hierover.
140511 (zonder netnummer) of per
Deze bijeenkomst wordt in Buitenpost
e-mail, i.boekhorst@achtkarspelen.nl
Accountmanager Grootzakelijk, Rabobank Noordoost Friesland
LIVE TV APP
Nu ook bij Kabelnoord Zakelijk:
Gratis live TV App De gratis live TV App van Kabelnoord is beschikbaar voor “Klein Zakelijk”
Al meer dan 3000 klanten gebruiken de App!
abonnees met een Small, Medium, Large of XLarge abonnement van Kabelnoord Zakelijk. Zo krijgt u toegang tot de gratis Kabelnoord live TV App voor tablet en smartphone: • Meld u aan via www.kabelnoord.nl/live-tv-kabelnoord-app • Download de App in Playstore of App-store (iTunes) • Log in met de ‘mijn Kabelnoord gegevens’ die u per post ontvangt
Meer informatie op www.kabelnoord.nl
www.kabelnoordzakelijk.nl Pier Prinslaan 21, Dokkum Telefoon (0519) 701 701
KENNIS IS KUNNEN
IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF
BEVESTIGINGEN
VEILIGHEID
GEREEDSCHAPPEN
POSTBOXEN
GROENVOORZIENING
Dokkum . Heerenveen . Leeuwarden . Groningen . t. (0519) 29 23 25 . www.raadsma.nl