1.OYUN KİŞİLER : 1. Geri Dönüşüm kutusu 1 Cep Telefonu
2.Geri Dönüşüm Kutusu Kaplumbağa
Sokağa bırakılan Cep Telefonu üzgündür. Tek başına Geri Dönüşüm Kutularının yanında durmaktadır. Birden Cep Telefonu’ndan mesaj geldiğine dair bir ses duyulur. Cep Telefonu sesle hiç ilgilenmez, üzgün bir şekilde oturmaya devam eder. 1.G.D.K – Telefon mu çaldı? Kimse telefona bakmayacak mı? ( Seslenir) Kimse yok mu telefona bakacak? C.T. – Telefon çalmıyor. 2.G.D.K – Ben de bir ses duydum ama… C.T. – Mesaj geldi. (üzgün) Artık sadece mesaj geliyor. 1.G.D.K. _ Tamam işte doğru duymuşuz. Biri baksın canım. C.T. _ ( Kırgın) Bana kimse bakmıyor artık. 2.G.D.K _ ( Telaşlı) Neden, sahibini mi kaybettin yoksa ? C.T. _ ( Kızgın) Hayır. KAPL. _ Yoksa ( taklit eder) “ Aradığınız kişiye şu an ulaşılamıyor, lütfen sonra tekrar deneyiniz” durumu mu? C.T. _ Kimse bana ulaşmak istemiyor çünkü sahibim beni sokağa attı! 2.G.D.K. _ ( Şaşırır) Ne ? Sahibin seni sokağa mı attı? C.T. _ ( Utanç içinde ) Evet, ben artık sahipsiz, sokağa atılmış bir cep telefonuyum. Üstelik şarjım da bitmek üzere. 1.G.D.K. _ Olamaz ! Ne kadar sorumsuz bir sahibin varmış senin. KAPL. _ Bu insanlar ne kadar tuhaflar, ellerine geçeni sokağa atıyorlar. Al işte benim gövdeme dolanan da, öylesine atılmış bir kablo. Kurtulamıyorum ki bundan. C.T. _ (Kaplumbağayı inceler) Yazık , çok canın acıyor mu? KAPL. _ Doğduğumdan beri böyleyim ben. Kabloya dolanmışım, böyle herkesten farklı görünüyorum diye ailem çok üzülüyor. Küçükken benimle hep dalga geçiyorlardı. Büyüyünce anladım ki, bu bizim değil insanların suçu. C.T. _ Evet, insanları hiç anlamıyorum ben. Bu gün sevdiklerine, yarın değer vermiyorlar. Sahibim beni aldığı gün, ne kadar heyecanlıydı. Üç ay boyunca beni herkese gösterdi, hiç elinden bırakmadı. Şimdi yeni modelim çıkmış, onu alacakmış, beni de dün sokağa attı. 2.G.D.K. _ (Kızgın) Bunu yaptığına inanamıyorum. C.T. _ Çok haince değil mi? 1.G.D.K. _ Hayır, çok bilinçsizce ! Sen bir çöp değilsin ki, “elektronik atıksın”! 1
C.T. _ ( Şaşkın) Ne, neyim ben, “elektronik atık” mı? KAPL. _ Evet benim kabuğuma dolanan kablo gibi sen de bir elektronik atıksın. 2.G.D.K. _ Sahibin senin eskidiğini düşünüyorsa, bozuk, kırık ya da hasar görmüşsen ve seni kullanmayacaksa “elektronik atık” oluyorsun. Sokağa değil, e-atık geri dönüşüm kutusuna atılman gerekiyor. C.T. _ Nerde bu kutu peki? 1.G.D.K. _ ( Hem kızgın hem de alıngan) Sen de sahibin gibi çok cahilmişsin. Biz neyiz burada, çöp kutusu mu? C.T. _ Evet, çöp kutusu değil misiniz? 1.+2.G.D.K. _ Biz geri dönüşüm kutusuyuz. Geri dönüşüm kutuları çöp kutusu değildirler. C.T. _ ( Küçümseyici) Öyle mi? İnsanlar kullanmadıkları eşyaları size atıyorlar, ona da çöp denir işte. 1.G.D.K. _ Yarım şarjıyla, yarım aklı da uçup gitmiş sahipsiz cep telefonum benim! Senin gövdende plastik, metal, cam gibi çöp olmayan “geri dönüştürülebilir” malzemeler var. Sen bir karpuz kabuğu değilsin ki! C.T. _ Bu iyi mi, kötü mü şimdi? Öfff, benim kafam çok karıştı. 2.G.D.K. _ Yani canım kardeşim, sen bir çöp değilsin, bir elektronik atıksın kısaca “e –atık”. C.T. _ Eeeeee? KAPL. _ Sadece sen değil; bilgisayarlar, yazıcılar, elektrikli oyuncaklar hani araba olur, tren olur, şu çocukların elinden düşmeyen oyun konsolları, ütüler, tost makineleri, duvar ya da kol saatleri, tartılar bunların hepsi kullanım dışı kaldıklarında “e-atık” olacaklar. C.T. _ Neyse yalnız değilmişim. 1.G.D.K. _ Sokağa atılırsan yalnız kalırsın işte. C.T. _ Evet sokakta bir başına yalnız, şarjsız ve sessiz olurum. Nolurum? 2.G.D.K. _ Elektronik eşya satan mağazalarda geri dönüşüm kutuları var. Senin gibi e-atıklar orada toplanıyor. Ya da kimi belediyeler e-atık merkezleri açmışlar, taşınamayacak kadar büyük olan eşyaları da evlerden alıyorlar. Bütün e-atıklar geri dönüşüm için toplanmalılar. C.T. _ Umarım toplantıyı kaçırmamışımdır. Geç kalmaktan hiç hoşlanmam, benim gibi teknolojik bir ürüne de yakışmaz zaten!
2
2. OYUN İLK GERİ DÖNÜŞÜMCÜLER KİŞİLER: 1. Geri dönüşüm Kutusu (kız) 2. Geri Dönüşüm Kutusu (erkek) 1 Cep Telefonu 1 Kaplumbağa
1.G.D.K. 2.G.D.K. KAPL. C.T.
_ Hava! _ Su! _ Toprak! _ Metal!!!!!!
(1. ve 2. Geri dönüşüm Kutuları ve Kaplumbağa aynı anda sinirlenirler,cep telefonuna kızgın olarak birlikte cevap verirler.) G.D.K+KAPL:_ Metal mi????????? C.T. _ Yine mi yanlış bir şey söyledim ??? KAPL. _ Biz “hava, su,toprak” için “ilk geri dönüşümcüleriz”! 1.G.D.K. _ Görevimiz.. 2.G.D.K. _ ( lafı kaldığı yerden devam ettirir) çöpe atılan.. 1.G.D.K. _ Ama çöp olmayan “e-atıkların” .. 2. G.D.K. _ Havaya.. 1.G.D.K. _ Suya.. KAPL. _ Toprağa.. C.T. _ ( Yine kendisini kaptırmıştır heyecanla lafa karışır) Metale!!!! KAPL. _ Hayır!!! Doğaya zarar vermesini önlemek. C.T. _ Ne kadar önemli görevleriniz var.(Üzgün) Bense sadece bir eatığım. 1.G.D.K. _ (Onu avutmaya çalışarak) Sen de modeline göre çok gelişmiş bir telefonsun. 2.G.D.K. _ Evet evet, kocaman bir ekranın varmış. Hem de o ekrana dokunarak mesaj yazılıyormuş. 1.G.D.K. _ Fotoğraf da çekiyormuşsun. ( Söylediğine inanmaya çalışarak) Ne kadar önemli özellikler bunlar… KAPL. _ Bence en önemlisi geri dönüşüme girdiğinde, senden elde edilecek malzemeler! C.T. _ Geri dönüşümde ezilip gidicem ben.
3
KAPL. _ Hayır, işte burada çok yanılıyorsun. Geri dönüşüm demek; senin malzemelerini bir işlemden geçirip, “yeniden” bir malzeme oluşturmak demek. 1.G.D.K. _ Evet, Kaplumbağa çok haklı. Örneğin cam şişeler, kavanozlar geri dönüşüm sırasında cam kırığı haline getirilir sonra tekrar işlemden geçerler ve yine CAM olurlar. Yani aslında biz onları hep kullanmaya devam edebiliriz. 2.G.D.K. _ Böylece kaynaklarımızı boşuna harcamamış oluruz. KAPL. _ Hem de üretimde daha az enerji harcamış oluruz. Seni şaşırtacak bir şey söyliyim mi,insanların ellerinde metal içecek kutularını görmüşsündür... C.T. _ Evet evet, benim sahibimde özellikle tost yerken diğer elinde de hep bir metal kutu olurdu. KAPL. _ Hah işte o kutular geri dönüştürülüp “uçak gövdesi” yapımında kullanılıyor! C.T. _ Uçak gövdesi öyle mi????????? 1.G.D.K. _ Tabi ya ne sandın, biz geri dönüşüm kutuları aslında çok değerli malzemeleri taşıyoruz. KAPL. _ Teknoloji ilerledi teknoloji ilerledi deniyor bu sadece telefonla görüntülü konuşma, kablosuz internet bağlantısı anlamına gelmiyor. Geri dönüşümle doğadan almadan, daha önce kullandıklarımızı yeniden değerlendirebiliriz anlamına geliyor. C.T. _ Ben hala değerliyim, hala işe yarayabilirim ne güzel. 2.G.D.K. _ İnsanlar ellerindekinin çöp olmadığını bilmeliler. Kullanılmayan bir fotoğraf makinesini,bir bilgisayarı, ütüyü geri dönüşüm noktalarına getirmeliler. Böylece onlardan yeni ürünler yapılabilir. KAPL. _ “İlk geri dönüşümcüler”, doğanın kaynaklarının da sonu olduğunu insanlara hatırlatalım. C.T. _ Çöp kutusuyla, geri dönüşüm kutusu arasındaki farkı da öğretin. Öğretin ki, insanlar kullanmadıklarında bizlerin değersiz olduğumuzu düşünmesinler. KAPL. _ Haydi ilk geri dönüşümcüler! 1.G.D.K. _ Hava! 2.G.D.K. _ Su! KAPL. _ Toprak! C.T. _ Doğa! KAPL. _ için geri dönüşümün bir kaynak olduğunu bilelim. Doğal kaynaklarımızı harcamak yerine, geri dönüşüm kaynaklarımızı kullanalım.
Oyunları Yazan: Deniz Karslıoğlu
4