Aandrijven en Besturen 1 - 2023

Page 1

AANDRIJVEN & BESTUREN 1 MAAKINDUSTRIE GEWOON ‘BOOMING’ LM Systems wil ook dit jaar weer verder groeien WIE DE KLANT VAN ZIJN KLANT BEGRIJPT Frequentieregelaar vergroot toepassingsbereik extruder OP ZOEK NAAR EEN ALTERNATIEF Omgaan met schaarste componenten ‘HOT PLUGGABLE SAFETY’ Een op software gebaseerde oplossing
10 18 34 24
Jaargang 29 | februari 2023

Asynchrone Motor Aansturing

FDD 3000 frequentieregelaar 230/480 VAC

eenvoudige istallatie en aansturing

2 Safety STO inputs (SIL3, Ple)

integrale All-In-One LASAL software tool

geïntegreerd EMC filter

hoge overbelasting mogelijk

in te stellen met Visual Object View

powered by

www.sigmacontrol.eu

COLOFON

Uitgave van MYbusinessmedia Holding bv Postbus 58, 7400 AB Deventer www.mybusinessmedia.nl

t (0570) 50 43 00

AB biedt vakinformatie voor gebruikers en ontwerpers van aandrijfen besturingscomponenten/systemen en software. We streven ernaar lezers te inspireren en informeren zodat ze hun werk (nog) beter kunnen uitvoeren. Dit willen we bereiken door de combinatie van applicatieartikelen, bedrijfsreportages en interviews op het gebied van de ontwikkeling, modifi catie en het onderhoud van machines, installaties en productielijnen en het vertalen van fundamentele informatie naar praktische toepasbaarheid en door inzicht te geven in ontwikkelingen op het gebied van techniek.

Redactie

Robin Zander

t +31 (0)6 22 20 80 34

e-mail: r.zander@mybusinessmedia.nl

Vaste medewerkers

Liam van Koert, Ad Spijkers, Marjolein de Wit-Blok

Uitgever

Arjan Stoeten

e-mail: a.stoeten@mybusinessmedia.nl

Advertenties

Dennis Wielheesen, d.wielheesen@mybusinessmedia.nl, +31 (0)6 53 69 24 613

René Wibbelink, r.wibbelink@mybusinessmedia.nl, +31 (0)570 50 43 52

Publishing Services

tra c@mybusinessmedia.nl

Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het advertentiewezen 1990’.

Vormgeving

Bureau OMA, www.bureauoma.nl

Druk

Drukkerij Roelofs, Enschede

Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen

kunt u:

Bellen met: + 31 (0)570 50 43 25

Mailen naar: klantenservice@mybusinessmedia.nl

Schrijven naar:

MYbusinessmedia Holding bv ab

Postbus 58

7400 AB Deventer

Abonnementstarieven

Jaarabonnement Nederland € 215,00*

Jaarabonnement Buitenland € 237,50*

*Prijzen zijn excl. 9% BTW

Jaarabonnement geldt tot wederopzegging.

Beëindiging van het abonnement kan schriftelijk, per e-mail of telefonisch geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.

Reproductie

Overname van artikelen, tekeningen en foto’s uit ab is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever.

MYbusinessmedia Holding bv, 2023

‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden’.

ISSN 1385-0091

MYbusinessmedia Holding bv legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia Holding bv, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia Holding bv, t.a.v. Afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer.

Picknick

Aangenomen dat het gebrek aan componenten in Duitsland – of pakweg ergens anders in de EU – nou niet aan de orde is. Zou je dan goedkoper uit kunnen zijn? Dat je als machinebouwer in een grensstreek even de grens overwipt en wat elektromotoren, overbrengingen – ‘ja doe er ook maar wat van die assen, koppelingen en een doosje Seegerringetjes en slangklemmen bij’ –in je bus laadt en weer naar huis rijdt. Zou dat dan ook mogen? Vrij verkeer van mensen en goederen tenslotte. Of loop je dan tegen EU-wetgeving aan? Bijvoorbeeld omdat de bijbehorende gebruiksaanwijzing er dan niet in het Nederlands bijzit? Of is dat niet relevant omdat je het gaat inbouwen in een ander geheel en – omdat die onderdelen hoogstens ‘onvoltooide machines’ zijn – je nog geen CE-markering nodig hebt en dus ook geen gebruiksvoorschrift of handleiding in het Nederlands?

Ik heb werkelijk geen idee. Als je te maken hebt met een ‘original equipment manufacturer’ die ook hier een volle dochter heeft, zegt die dan ‘nee, helaas’ die spulletjes kunt u bij onze Nederlandse vestiging kopen’. Of zouden ze dan toch lekker zeggen ‘eigen omzet eerst'?

En hoe werkt dat als je een partij bent die allerhande vertegenwoordigingen heeft? Betaal jij dan een vergoeding aan de oorspronkelijke fabrikant bij alles wat jij verkoopt – bovenop jouw inkoopprijs? Kan ik dan gewoon naar de fabrikant stappen zodat ik die meerprijs niet betaal? Of moet ik er dan toch duizenden per jaar aanscha en voordat die fabrikant de vertegenwoordiging laat vallen? En de mindere goden moeten dan maar meer betalen om dat te compenseren.

Ik heb absoluut geen oordeel over hoe zaken wordt gedaan en wat de tactieken van inkopers en salesafdelingen zijn om targets te behalen of hoe een fabrikant zijn marktaandeel wil vergroten. Het zal er ongetwijfeld hard aan toe gaan. Hoe zeggen ze dat dan ook alweer in het Engels over onderhandelingen? ‘No walk in the park’ of ‘absolutely no picknick’? Of spel je dat als PicNic?

3 REDACTIONEEL editie 1 | februari 2023 HOOFDREDACTEUR R.ZANDER@MYBUSINESSMEDIA.NL ROBIN ZANDER

GEWOON 'BOOMING’

Richard Eshuis van LM Systems ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet.

‘SAFETY HOT SWAP’

Productiemachines en -lijnen tijdens bedrijf wijzigen.

DUURZAAM ZUINIG

‘Alleen al het gebruik van een toerentalregeling met frequentieregelaars in plaats van reductoren of kleppen biedt enorme besparingsmogelijkheden.’

ALTIJD ‘ADDED VALUE’

Op hardware-niveau kan je vrijwel alleen met de frequentieregelaar energie besparen.

JOUW KLANT IS MIJN KLANT

‘Control Techniques [..] begrijpt onder welke omstandigheden onze klanten werken en wat dit voor ons als machinebouwer betekent.’

4 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
editie 1 | februari 2023 10 28 24 18
IN DIT NUMMER
14

IN EEN OOGOPSLAG

Het Beegle-monitoringsysteem meet aan (kritische) machineonderdelen.

32

NETKWALITEIT

Frequentieregelaars en patiëntveiligheid in het

Maastricht UMC+

OP DE COVER 34

Projecten voor de ‘automotive’ zijn altijd al uitdagend.

23

PICKNICK

Zou als machinebouwer over de grens goedkoper uit kunnen zijn?

AANDRIJFNIEUWS

Een nieuwe directeur, nieuwe software, een overname en probleem-PLC's

EEN STAP VOOR

Zuinige en communicatieve

CFW900-frequentieregelaar van WEG PLUSSEN

Bespaar met intelligente Nordac ON+-omvormer en zuinige IE5+-motor

38

DAT KAN SLANKER

Nieuwe vermogensmodules maken kast 30 procent smaller

HEILIGE GRAAL?

Synchrone reluctantiemotor de heilige graal voor de Nederlandse industrie?

IP66 FREQUENTIEREGELAARS

Een ‘must’ voor applicaties in een veeleisende omgeving

PRODUCTNIEUWS

Riemen, gateways, compressoren, voedingen enzovoort

LM Systems in Veenendaal, gespecialiseerd in lineaire geledingen en aandrijvingen groeit al jaren gestaag. Dat willen ze uiteraard volhouden, vandaar ook de verhuizing van vorig jaar naar een ruimere locatie. Dankzij een ruim hoogbouwmagazijn kan het bedrijf adequaat inspelen op de behoefte van machinebouwend Nederland en België.

5 & VERDER 03
06 42
27 17
44 40
‘PLANNING IS HEILIG’
Maar als daar dan ook nog de schaarste aan componenten bijkomt.

AANDRIJFNIEUWS

NIEUWE DIRECTIE BEGE AANDRIJFTECHNIEK

Gerard Paulides stopt met zijn actieve rol in de directie van BEGE Aandrijftechniek en draagt de leiding van het 72 jaar oude familiebedrijf over aan zijn zoon Coen Paulides (foto). Het directieteam is verder uitgebreid met Alex van den Berg (commercieel directeur) en Marcel Biesma (operationeel directeur) en kan het driemanschap het bedrijf verder leiden. Zij zullen zich in de toekomst onder andere gaan bezighouden met thema's zoals klantspecifieke productontwikkeling en digitale automatisering. Gerard Paulides blijft betrokken als adviseur binnen de organisatie. De generatiewisseling werd al ingezet met de toetreding van Coen Paulides als 12

12 'FUNDAMENTALS’ Ga naar tinyurl.com/ 12FUNDAMENTALS

voor de ‘The 12 fundamentals of embedded software development’

internationaal verkoopleider (international sales manager) in 2016. Coen Paulides: "Als derde generatie binnen ons familiebedrijf streef ik ernaar een waardevolle bijdrage te blijven leveren aan de Nederlandse en internationale automatiseringsindustrie. Het bieden van innovatieve oplossingen om industriële processen productiever, efficiënter en betrouwbaarder te maken, is mijn topprioriteit. Daarnaast is goed werkgeverschap een belangrijk speerpunt en zullen we blijven investeren in onze collega's en stimuleren we persoonlijke groei."

www.bege.nl

200 KG CO2 Dat bespaar je volgens ABB bij de productie van een 75 kW elektromotor van 650 kg met ‘groen’ koper

Lageranalyse voor Ansys-gebruikers

De simulatie van lagers is een behoorlijke uitdaging. Hun gedrag hangt af van belastingkarakteristieken en fijne geometrische details die niet direct beschikbaar zijn voor iedereen. Met de nieuwe SKF Bearing App voor de Ansys Mechanical Finite Element Analysis (FEA) software hoeven ingenieurs bij hun simulaties niet langer te vertrouwen op benaderingen of complexe, onbetrouwbare modellen. De app is gratis beschikbaar in de Ansys Store. In de Ansys-integratie selecteert de gebruiker eerst het gekozen lager met behulp van een e wizard. De app communiceert vervolgens met een SKF cloudserver voor een nauwkeurige voorspelbare weergave van de stijfheid

van een echt lager. De app geeft voor simulatie toegang tot nauwkeurige stijfheidsgegevens van ongeveer 10.000 lagers/lagervarianten.

De software-toepassing ondersteunt zowel statische als dynamische analyses die harmonischen en trillingen belangrijk aandachtspunt hebben en wordt voortdurend bijgewerkt. Behalve de nieuwe Ansys-integratie zijn er ook gedetailleerde modellen van de lagerstijfheid beschikbaar voor de analyseplatforms KISSsoft en FVA Workbench. SKF breidt de mogelijkheden van de software voortdurend uit – ook naar nieuwe platforms.

catalog.ansys.com/?q=skf

6 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
Meer nieuws op www.aandrijvenenbesturen.nl
200

Indutrade neemt SKS over

Siersema Komponenten Service

BV, beter bekend als SKS maakt sinds 19 januari onderdeel uit van de technische bedrijvengroep Indutrade Benelux. Indutrade heeft een overeenkomst getekend voor de overname van alle aandelen van het technisch handelsbedrijf. SKS heeft een jaaromzet van ongeveer EUR 35 miljoen en 50 medewerkers in dienst.

Directeur Toine Uijttewaal is enthousiast over de overname door Indutrade: "SKS is 25 jaar geleden gestart vanuit het familiebedrijf Siersema Groep. In de periode onder eigenaarschap van Nobel Capital Partners heeft SKS belangrijke stappen in haar ontwikkeling gezet. Door de overname door Indutrade kan SKS verder bouwen aan haar marktpositie op lange termijn."

SKS is gevestigd in Waalwijk en heeft verkoopkantoren in Drachten, Berchem (B) en Dortmund (D). De handelsonderneming is gespecialiseerd in componenten zoals afsluiters, buizen, pompen, filters en warmtewisselaars van verschillende merken voor de ‘food & beverage' en de farmaceutische en hygiënische procesindustrie, sectoren die worden gezien als duurzame groeimarkten. Met veel van de internationale leveranciers en klanten onderhoudt SKS langdurige relaties.

www.indutradebenelux.com

ALLEEN VROUWEN

De drie kanshebbers voor de Prins Friso Ingenieursprijs 2023 zijn bekend. Het zijn Kerusha Lutchmiah, rioolwaterspecialist bij ingenieursbureau Royal HaskoningDHV, Simone de Rijke, adviseur kunstwerken bij ingenieursbureau Antea Group, en Jacquelien Scherpen, hoogleraar en directeur van het Groningen Engineering Center van de Rijksuniversiteit Groningen.

Het is voor het eerst dat er alleen vrouwen zijn genomineerd voor de onderscheiding. De winnaar wordt woensdag 15 maart bekendgemaakt op de Dag van de Ingenieur. "De drie finalisten zijn stuk voor stuk topingenieurs", zegt KIVI-directeur Miguel Delcour. "Dat het alle drie vrouwen zijn, verrast me niet. Techniek is al heel lang geen mannenwereldje meer."

Behalve een juryprijs wordt er ook een publieksprijs toegekend. Daarvoor kan iedereen stemmen op zijn of haar favoriete finalist. De portretten van de drie finalisten vind je op www.kivi.nl/dagvandeingenieur en de publieksstemming loopt inmiddels. De stembussen zijn open tot en met maandag 13 maart.

KIVI kent voor het tweede jaar op rij ook een prijs toe aan het beste studententeam op het gebied van techniek. De drie finalisten zijn Green Team Twente en Core Changemakers en !mpact beide van de TU Eindhoven.

ONLINE ELECTRIC MOTION SIZING

De online Electric Motion Sizing-toepassing is volgens maker Festo bedoeld om eenvoudig en snel elektromechanische systemen te dimensioneren. De gebruiker kan volstaan met de invoer van een klein aantal parameters, zoals massa, slag/ afstand en cyclustijd; de tool bepaalt onmiddellijk voor die specificaties meest economische oplossing.

De toepassing is geschikt voor de dimensionering van zowel roterende als lineaire motiontoepassingen. Je kan er niet alleen motoren en mechanica samen mee dimensioneren, maar ook scenario's waar alleen sprake is van rotatie. Je krijgt op basis van de invoer maximaal vijf optimale oplossingen en motorcurves voorgeschoteld. Van de verschillende opties kan je de gedetailleerde resultaten downloaden, de meest economische optie kiezen en een volledige stuklijst (BoM) genereren.

www.festo.com/nl/nl/s/electric-motion-sizing

MOTORBEVEILIGINGSSCHAKELAARS MOTORSTARTER COMBINATIES

MOTORBEVEILIGINGSSCHAKELAARS MOTORSTARTER COMBINATIES

MOTORBEVEILIGINGSSCHAKELAARS MOTORSTARTER COMBINATIES

SERIE SM

SERIE SM

SERIE SM

• beschikbaar van 0,1 tot 100A

• beschikbaar van 0,1 tot 100A

• beschikbaar van 0,1 tot 100A

• hoog kortsluitvermogen

• hoog kortsluitvermogen

• hoog kortsluitvermogen

• bediening met drukknop of draaiknop

• bediening met drukknop of draaiknop

• bediening met drukknop of draaiknop

• modulaire afmetingen

• modulaire afmetingen

• modulaire afmetingen

• uitvoering tot 40A breedte 45mm

• uitvoering tot 40A breedte 45mm

• uitvoering tot 40A breedte 45mm

• ruim assortiment accessoires

• ruim assortiment accessoires

• ruim assortiment accessoires

• behuizing zowel inbouw als opbouw IP65

• behuizing zowel inbouw als opbouw IP65

• behuizing zowel inbouw als opbouw IP65

officieel
CALPE.NL
distributeur
officieel
CALPE.NL
distributeur
officieel
CALPE.NL Calpe_185x30.indd 1 01-02-2023 11:26
distributeur

PLC’S MET CYBERSECURITY-PROBLEEM

Onderzoekers van Red Balloon Security hebben verschillende kwetsbaarheden ontdekt in de crypto-authenticatiechips in de S7-1500-serie industriële controllers van Siemens en in aanverwante producten. De onderzoekerswerken al meer dan een jaar aan het probleem, maar Red Balloon heeft het pas onlangs naar buiten gebracht. Volgens de onderzoekers van Red Balloon Security kunnen aanvallers de beveiligde opstartfuncties van de controllers omzeilen en de besturingscode en gegevens kunnen wijzigen. Aanvallers zouden willekeurige gecodeerde firmware kunnen genereren die opstartbaar is op alle Siemens S7-1500 CPU-modules. Door kwaadaardige firmware op een doelapparaat te flashen, hetzij fysiek of door misbruik te maken van een bestaande kwetsbaarheid voor het uitvoeren van code op afstand, kunnen aanvallers willekeurige code uitvoeren en mogelijk officiële beveiligings- en firmware-updates omzeilen. Omdat voor het misbruiken van de kwetsbaarheden fysieke manipulatie van het product nodig is, adviseert het bedrijf gebruikers het risico van fysieke toegang tot hun apparaten te beoordelen en maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat alleen vertrouwd personeel toegang heeft tot de hardware. Er wordt bijvoorbeeld voorgesteld om de betrokken apparaten in afgesloten kasten te plaatsen.

Behalve Simatic S7-1500 PLC's gaat het ook om Simatic Drive

Een empathische robot?

Het door de EU gefinancierde driejarige onderzoeksproject Fluently, dat wordt geleid door Roboverse Reply, wil een robotplatform creëren dat echte sociale samenwerking tussen mens en machine mogelijk maakt. Robotfabrikant Fanuc heeft onlangs bekendgemaakt te participeren in het project dat empathische industriële robots moet opleveren. Om dat te bereiken wordt voor de robot

Controllers (S7-1500 CPU’s in combinatie met Sinamics S120-aandrijfsystemen) en onderdelen van het Simatic ET 200Pro I/O-systeem. Door de gebreken in de chips kunnen aanvallers kwaadaardige code op de apparaten kunnen uitvoeren. Siemens heeft een lijst vrijgegeven van meer dan 120 producten die door de kwetsbaarheden worden getroffen. Omdat de gebreken verband houden met de controller-hardware, kunnen ze niet worden verholpen door software-updates of patches. Van verschillende producten de S7-1500-reeks zijn al nieuwe hardware-versies uitgebracht waarin de kwetsbaarheden zijn verholpen. Het bedrijf werkt aan nieuwe versies van de overige PLC's.

tinyurl.com/SIEMENSPLCLIJST

een op kunstmatige intelligentie gebaseerde slimme interface – Fluently – ontwikkeld, waarmee zij de (gemoeds) toestand van de menselijke operator kunnen interpreteren, inclusief spraakinhoud, de toon en gebaren. De mens zal ook worden uitgerust met een ‘wearable’ die hem informeert over de toestand en de acties van de robot. In de Fluently RoboGym kunnen gebruiker en robot aan

elkaar ‘wennen’.

In totaal zijn 22 partners uit de academische wereld en het bedrijfsleven betrokken bij het project, dat wordt ondersteund door Horizon Europe, het belangrijkste financieringsprogramma van de EU voor onderzoek en innovatie. Vanuit Nederland participeert de TU Eindhoven in Fluently.

tinyurl.com/EUFLUENTLY

8 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
www.aandrijvenenbesturen.nl
AANDRIJFNIEUWS Meer nieuws op

ONLINE FAULHABER 'DRIVE CALCULATOR

Met de online Faulhaber Drive Calculator is het volgens de producent mogelijk snel tot een geschikt aandrijfsysteem te berekenen. De gebruiker kan kiezen voor gebruik van algemene voorinstellingen met veel gebruikte gemiddelde waarden, aangevuld met de applicatie-specifieke gegevens en geholpen met contextafhankelijke tips.

Maar je kan natuurlijk ook alles gewoon zelf invullen om het systeem af te stemmen op bijvoorbeeld de omgevingstemperatuur, de voedingsspanning of de beschikbare inbouwruimte. Eenmaal ingevuld komt het programma met de geschikte opties, die met filters verder kunnen worden verfijnd. Het programma kan zeven soorten aandrijvingen en twee bedrijfsmodi berekenen. Een detailpagina voor ieder aandrijfsysteem geeft de berekende thermische waarden, karakteristieken en alle andere belangrijke gegevens. De gebruiker kan de waarden direct aanpassen voor een herberekening, die onmiddellijk beschikbaar is. Aanvullend op de berekening worden ook geschikte besturingen weergegeven. Uiteindelijk kunt u de geselecteerde oplossingen downloaden als PDF of ze direct online aanvragen.

www.faulhaber.com/nl/drive-calculator

Frequentieregelaars halen makkelijk IE2

Acht laboratoria hebben in 179 tests in totaal 57 verschillende frequentieregelaars met vermogens tussen de 0,12 en 55 KW aan de tand gevoeld. Wat blijkt uit het een door EMSA georganiseerd internationaal ‘round robin’-testprogramma? Ze halen allemaal de IE2-rendementklasse als het om energieverbruik gaat. Dat is ook meteen de belangrijkste bevinding van het onderzoek. Overigens worden in het rapport de regelaars niet bij naam en toenaam genoemd. De gemeten omvormerverliezen waren allemaal minder dan 30 tot 50 procent van de referentieverliezen voor de IE1-classificatie. De classificatie zegt iets over hoe energiezuinig een frequentieregelaar is. Frequentieregelaars met een IE0 classificatie springen 25 procent minder efficiënt om met energie en met een IE2- classificatie doe je het 25 procent beter.

tinyurl.com/EMSARAPPORT

Complexe industriële productieapparatuur vereisen een hoog kabel prestatieniveau en flexibiliteit, die beiden door HELUKABEL® worden geboden. Wij leveren motor, servo en feedback kabels, profinetprofibus en robotkabels van uitstekende Duitse kwaliteit. www.helukabel.nl

Download onze nieuwe Drive Technology brochure

Maakindustrie is gewoon ‘booming’

LM Systems wil ook dit jaar weer verder groeien

“De maakindustrie is gewoon ‘booming’. Ik heb er ook het volste vertrouwen in dat dit alleen maar verder gaat. We zien daarom ook 2023 met het volste vertrouwen tegemoet en hebben ons tot doel gesteld om weer verder te gaan groeien.” Aldus Richard Eshuis, operationeel directeur bij LM Systems in Veenendaal. Al jaren groeit de onderneming in de lineaire techniek gestaag. De ruimte voor verdere groei hebben ze na de verhuizing van vorig jaar in elk geval.

Wel zegt Eshuis gekscherend dat hij nu al spijt heeft dat hij na de verhuizing naar “300 meter verder om de hoek” een externe voorraadlocatie heeft opgezegd – als indicator voor de gestage groei. Want meer ruimte was de hoofdreden voor de verhuizing. “Je hebt het over een verdubbeling van de capaciteit. Wij zijn naar een vloeroppervlakte van 1500 m2 gegaan. Dankzij het hoogbouwmagazijn hebben we nu ook veel meer opslagmogelijkheden. En daar profiteren we vandaag de dag van. Het ligt weer vol tot aan het plafond. En morgen komt er weer een zending binnen van 20 pallets. We kunnen hierdoor wel adequaat inspelen op de marktbehoefte.”

Prominent

Diezelfde marktbehoefte was in 1994 eigenlijk ook de basis achter de oprichting van LM Systems in samenwerking met THK. Nog steeds is THK een belangrijke zo niet de belangrijkste ‘component’ in het programma van LM Systems dat zich richt op lineaire geleidingen en aandrijvingen voor de machinebouw in de Benelux. De merknaam staat dan ook nu weer prominent op de gevel.

“THK is van origine Japans en een pionier en wereldmarktleider in lineaire geleidingen die ruim 50 jaar bestaat. In Japan staan 12 productievestigingen, maar ook in Amerika, Maleisië, Thailand, Vietnam en in India is een nieuwe fabriek gebouwd. In Europa - want het is de bedoeling dat op

ieder continent wordt geproduceerd – staat in Frankrijk in de Elzas een fabriek van 40.000 m2. Maar door de grote behoefte In de afgelopen jaren kon Frankrijk die productie gewoon niet aan voor Europa en waren wij afhankelijk onder andere van de 12 productieplants in Japan en zes in China om ons te bevoorraden

Levertijden

Dan heb je wel te maken met de productietijd en de verscheping. Je hebt het over zware producten en dat gaat over het algemeen met zeevracht. Hoe dat boven-

de grotere geleidingen in. De standaard range is van miniatuurgeleidingen tot en met bouwgrootte 55 mm, dat hebben wij hier over het algemeen op voorraad. Maar het pakket is veel uitgebreider, startend vanaf 1 mm tot en met 300 mm railbreedte.”

dien met zeecontainers – de beschikbaarheid én de kosten – is gelopen, is genoegzaam bekend. Vooral vanwege de levertijden is het geen wonder dat LM Systems een grote en brede voorraad aanhoudt.

“Wij hebben het gedeelte van het gamma van THK dat voor machinebouwers in de Benelux van toepassing is op voorraad. In Nederland en België gaat het ook niet echt over de hele zware machinebouw, zoals je dat in Duitsland ziet met zware draai-, frees- en bewerkingsmachines. Daar zitten

80 procent op klantspecificatie Nu wil dat niet zeggen dat bouwgrootte 65 of nog groter niet in Veenendaal te vinden is, maar dat zijn langlopende orders voor specifieke klanten. Met hen zijn raamcontracten afgesproken of het gaat om kanban-orders. “Als er dan 10 afgenomen worden, nou dan bestellen wij er weer 10 of 20 bij afhankelijk van de doorlooptijd, zodat wij nooit zonder komen te zitten. Of we hebben er 50 op voorraad liggen en bij het bereiken van positie 20 bestellen wij er weer 30 bij. Daar spelen we allemaal op in.” Daarbij moet je ook denken aan long lead items. Eshuis noemt bijvoorbeeld geleidingen die een langere levertijd hebben vanwege de speciale coating en de aanpassingen aan de geleiding die dat met zich meebrengt.

Want laat daar sowieso geen verwarring over bestaan. Het magazijn mag dan vol liggen met kisten en dozen, pakweg 80 procent van de geleidingen die het pand verlaten zijn aangepast aan nauwkeurige klantspecificaties. Zo kunnen op de micrometer nauwkeurig de kogels in de kogelomloopgeleiding van de loopwagen

10 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
“ H et is inderdaad niet altijd ‘rocket science’ maar het kan wel”
REPORTAGE Lineaire geleidingen

worden gewisseld – “maar wij zitten ook in de nanotechnologie, dus dan hebben we het niet over een 1000-ste millimeter maar dan gaan we nog een stap verder” – om de voorspanning aan te passen aan de applicatie. Het kan gaan om factoren als vereiste stijfheid en toegestane speling. Als lineaire geleidingen van een coating worden voorzien is het veelal ook noodzakelijk de kogels te vervangen.

Uitbreiden

Voor klantspecifieke aanpassingen die in huis worden uitgevoerd, is nu ook meer ruimte beschikbaar. “We hebben een grotere werkplaats met zeven lean-manufacturing werkplekken neergezet, zodat de collega’s daar makkelijk, snel, efficiënt en ergonomisch kunnen werken.” De nieuwe locatie heeft mede geleid tot de aanschaf van een automatische Silvercut RSP-400N-slijpmachine, die geharde

lineaire geleidingen op de gewenste lengte doorslijpt. Het op lengte maken van de rails is nu vrijwel compleet geautomatiseerd.

“De te verwerken lengtes en aantallen kunnen via vrij programmeerbare regels worden ingevoerd – je voert de rails in, draait je om en de machine doet het werk”, zegt Eshuis over de machine die eind vorig jaar in gebruik is genomen. De nieuwe aanwinst, uiteraard voorzien van THK-geleidingen, slijpt met een minimale lengtenauwkeurigheid van 0,1 mm. De machine slijpt hiermee zo nauwkeurig dat ook gekoppelde lengtes geen probleem zijn. Want 4600 mm is zo’n beetje de maximale lengte uit één stuk die LM Systems van THK in het programma heeft. Hierboven worden de rails gekoppeld. Dankzij de nauwkeurigheid van de nieuwe slijpmachine wordt ook dat eenvoudiger. “We hebben klanten voor wie de lengtetolerantie die we nu met de

nieuwe machine halen noodzakelijk is. Bovendien breiden we met dit automatische systeem onze mogelijkheden en onze capaciteit uit. Een persoon kan nu twee machines bedienen. Je kan de nieuwe slijpmachine aanzetten en weglopen en vervolgens verder met de manuele machine.”

Niet altijd ‘rocket science’ Nu kan in huis – nog – niet aan alle klantvereisten worden voldaan. Want zegt Eshuis: “Het is inderdaad niet altijd ‘rocket science’ maar het kan wel.” Denk aan de assemblage van geleidingen die in vacuüm hun werk moeten doen. LM Systems maakt geleidingen, geschikt voor bijvoorbeeld gebruik in de halfgeleiderindustrie, die volgens Grade 2/4-vereisten worden gereinigd en verpakt.

De halfgeleiderindustrie is volgens Eshuis overigens één van de belangrijkste afnemer

11
De vorig jaar betrokken nieuwe locatie van LM Systems in Veenendaal past bij de ambitie om ook dit jaar weer flink te groeien.

REPORTAGE

Lineaire geleidingen

van geleidingen ‘uit Veenendaal’, maar zeker niet de enige. Ook machinebouwers die actief zijn in de automotive kloppen hier aan. Voor de medische sector is het bedrijf eveneens geen onbekende. Denk aan toepassingen als CT-scanners die een stille en soepele beweging van de patiënt door de scanner vragen. Maar de toepassingen en toepassingsgebieden zijn net zo uiteenlopend als het aanbod van LM Systems – van de cleanroom via de logistieke markt, de grafische en verpakkingssector tot de offshore en alles wat daar tussen ligt.

100 jaar ervaring

Om in al die sectoren een volwaardige gesprekspartnet te zijn kan Eshuis, zelf van huis uit besturingstechnicus, bouwen op zijn pakweg dertig collega’s. “We zijn eigenlijk een familie en zo voelt het ook wel. Iedere week verzorgen we een keer een lunch, zodat we allemaal – van magazijn en expeditie, de werkplaats en engineering – met elkaar aan tafel zitten. We hebben ook weinig verloop en dat is wel de kracht van onze onderneming. We hebben in de buitendienst mensen die meer dan 20 jaar bij ons werken. Maar die hebben we ook in de binnendienst en het

magazijn. Het is een hele trouwe club. Als je kijkt naar de buitendienst hebben we 100 jaar ervaring die wij naar onze klanten brengen. En dat geldt ook voor onze binnendienst.”

“Die kennis en kunde kunnen we onze klanten aanbieden.” Zijn aansluitende opmerking “Dat is van een hoog niveau” is duidelijk een understatement. “Wij willen onze klanten ontzorgen. Laat onze engineers maar aan die projecten rekenen – hier in huis of bij jou op locatie. Noem mij een branche waar ze geen tekort aan mensen hebben? Leg dat daarom bij ons neer, zodat jij die capaciteit bespaart. Wij rekenen het voor je uit. Dat is ons werk. Dat is ons specialisme. We hebben een eigen berekeningsprogramma ontwikkeld met ons hele productgamma erin. Klanten vinden het imposant als we bij een bepaalde bouwgrootte de impact op de levensduur te zien als je de hart op

hartafstand van de loopwagens of van de rails vergroot. Daarom willen wij graag vanaf het begin af aan bij een klant als mede-engineeringpartner aan tafel zitten. Of via Teams dan. Dat is ook een dan wel weer een prachtige ontwikkeling uit de coronatijd. Natuurlijk niet in alle gevallen, maar om snel even te sparren met iemand of mee te kijken.”

Na blijven denken

Dan nog ben je er niet want zo’n programma zou iedereen kunnen invullen. Het kiezen van de juiste lineaire geleiding is nadrukkelijk meer dan “je profileert een railtje, je doet de kogeltje erin en, hup, heen en weer. Ik moet er eigenlijk even de catalogus bij pakken voor de exacte getallen maar wereldwijd heeft THK 1200 en in Japan 600 geregistreerde patenten. Je moet altijd ook nog na blijven denken. Op welk onderbed wordt het gemonteerd? Met welke

12 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
“ L aat onze engineers maar aan die projecten rekenen – hier in huis of bij jou op locatie”
Wij hebben het gedeelte van het gamma van THK dat voor machinebouwers in de Benelux van toepassing is op voorraad.

bouten draai ik het aan? Is het dus van staal of gietijzer of aluminium en heb ik te maken met invering? Wat voor stabiliteit heb ik nodig of wat voor stijfheid?”

Personaliseren

Bovendien heeft LM Systems meer te bieden. “We willen graag betrokken blijven. Want als je een geleiding nodig hebt, dan heb je misschien ook wel een spindel of een spline-as nodig. Daarom hebben we een uitgebreid pakket aan lineairtechniek. We praten wel continu over THK en kogelomloopgeleidingen, maar we hebben ook Nadella-loopwielgeleidingen en aluminium geleidingen met stalen inlays en hardstalen geslepen roestvaststalen kogels van Alu-lin en de miniatuur spindels van Eichenberger. Maar we hebben ook stelvoeten. Daar hebben we een prachtig programma voor gevonden van het Italiaanse merk Martin. Dat is handig voor een klant om dat ook bij ons te bestellen. We hebben een aantal klanten die seriematig bouwen en die we duizenden stelvoeten leveren. En als je het dan hebt over toegevoegde waarde: die kunnen we ook personaliseren met jouw logo erop. Zover willen we dan ook gaan.” •

www.lmsystems.com

LINMOTION

Behalve LM Systems is aan de Gildetrom 25 in Veenendaal ook LinMotion BV gevestigd. Richard Eshuis “LinMotion levert complete lineaire systemen. Vandaag de dag waarin we tekorten hebben in engineering en in montage is dat natuurlijk een uitkomst. We gaan ook daar in 2023 focus opleggen.”

Behalve over lineaire oplossingen van THK – en de andere vertegenwoordigingen die bij LM Systems’ zijn ondergebracht zoals de looprollengeledingen van Nadella en spindels van Eichenberger – beschikt LinMotion ook over producten van NTN SNR. Laatstgenoemde, een van de drie grootste lagerfabrikanten in de wereld, heeft tevens een lineaire divisie.

“Een prachtig productenpakket. Ik noem het Meccano voor volwassenen. We doen dat met dezelfde 30 mensen en de kennis en de kunde die daar zit.

Daarin willen we meedenken tot het besturingsgedeelte. We werken samen met partners als SEW, Siemens en Lenze. Dus op die manier ontzorgen we ook daarin weer de klant. Wij stemmen die motordimensionering wel af met de betreffende leverancier; dat hoef jij niet te doen, dat doen wij. En als wij dan afzonderlijk van elkaar leveren is dat wel plug&play en heb je de garantie van een werkend systeem. Helemaal af, een compleet pakket.”

13
Operationeel directeur Richard Eshuis (rechts) met collega Joop Veldhuizen de nieuwe automatische slijpmachine: “We hebben klanten voor wie de lengtetolerantie die we nu [..] halen noodzakelijk is.

TECHNIEK

‘Ik denk dat data altijd added value brengt’

De ‘drive’ als intelligente sensor

“De energiefacturen van zowel de Belgische als de Nederlandse industriële bedrijven zijn nog nooit zo hoog geweest. Vandaar dat de vraag naar energiebesparende oplossingen groot is. En dan is op hardware-niveau de frequentieregelaar een van de weinige toestellen die effectief een besparing te weeg kan brengen”, aldus Thomas Vermeir, offer marketeer Drives & Drive Systems voor België en Nederland bij Schneider Electric, die zelf ook constateert dat de belangstelling en vraag toenemen.

“We zitten in een energiecrisis en Ik denk dat de eerste energiefactuur voor velen zo hoog was, dat dit hen de ogen heeft geopend. Het ligt in de aard van de mensheid eerst tegen een muur te moeten lopen, alvorens actie te gaan ondernemen”, antwoordt de aan de KU Leuven opgeleide elektrisch ingenieur op de vraag naar de belangstelling naar een al decennia oude technologie voor het regelen van het toerental van synchrone en asynchrone elektrische motoren.

Applicatiegericht

“Maar de drives van de dag van vandaag zijn uiteraard niet hetzelfde als die van 30 jaar geleden” zegt Vermeir. ”De techniek is nog altijd hetzelfde: we gebruiken pulsbreedte-modulatie om de snelheid en het koppel van de elektrische motor te kunnen gaan regelen. Maar nu wordt ingezet op laat ik het ‘dedicated functions’ noemen, die specifiek gericht zijn op weer specifieke applicaties. Een voorbeeld daarvan is de Altivar Process 630-frequentiergelaar van Schneider Electric. Die heeft op pompapplicaties

ook de Altivar Building-regelaars, die zoals de naam al aangeeft, zijn bedoeld voor het aansturen en regelen van HVAC-systemen en pompen in gebouwen.

“Daarnaast hebben we ook de Altivar Machine-range die ontwikkeld is voor de integratie in machines, voor de machinebouwers dus. Daar hebben we een onderverdeling in de Altivar 12, Altivar 320 en Altivar 340 naar gelang het vermogen, de prestaties en additionele functionaliteiten. De Altivar 12 is een heel compacte drive met weinig toeters en bellen en regelt gewoon de snelheid en het koppel. De Altivar 320 is al een meer geavanceerde drive met geïntegreerde veiligheidsfuncties en kan zowel synchroon als synchrone machines aansturen. Deze regelaar heb je in verschillende uitvoeringen. Je hebt de compacte vorm en de ‘book’-vorm mochten er verschillende drives naast elkaar moeten worden geplaatst. Verder heb je dan een IP65- en IP66-uitvoering. De Altivar 340 wordt eigenlijk ingezet voor hijsapplicaties omdat de drive kan werken in closed loop”, legt Vermeir uit over de verschillende regelaars van Schneider Electric.

toegespitste functies. Zo kan je de pompcurve ingeven en kan je er voor zorgen dat de pomp draait aan zijn BEP – Best Efficiency Point – en dat is het energie-efficiëntst.”

Voor de machinebouw

Behalve de procesuitvoeringen heeft Scheider Electric

14 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
“Elke extra functionaliteit die inspeelt op de problemen die fabrikanten en producenten elke dag tegenkomen brengt added value”
Frequentieregelaars

Intelligente ‘sensor’

Hoewel van de hardware in de regelaar misschien geen schokkende innovaties zijn te verwachten – of het moet om de grootte gaan – wil dat niet zeggen dat de regelaar van pakweg 30 jaar terug nog dezelfde is als die van nu. “De drive doet nog steeds hetzelfde, maar in de regelaar is nu intelligentie geïntegreerd, die inzet op energiemanagement, assetmanagement en procesoptmalisatie. De drive is onderdeel van een netwerk en wordt dan eigenlijk een intelligente sensor die zeer interessante data kan vergaren en die kan door sturen naar een bovenliggende ‘layer’. Wij hebben bij Schneider Electric het EcoStuxure IIOT-platform. De drive kan dan de vergaarde data doorsturen naar de edge control layer, die op zijn beurt alles centraliseert en de drives kan aansturen. Dat resulteert ook altijd nog een zekere mate van procesoptimalisatie. Die laag gaat de data doorsturen naar de apps, analytics & services layer waar dan eigenlijk die data wordt geanalyseerd aan de hand van allerlei algoritmes. Daar verwerf je unieke inzichten met betrekking op energieverbruik, onderhoudsplanning, onderhoudskosten en predictive maintenance.”

Steeds slimmer

Vermeir noemt een voorbeeld: “Je hebt de MCSA-technologie – de Motor Current Signature Analysis. Aan de hand van de motorstroom die de drive genereert richting de motor, kunnen we voorspellen wanneer een onderdeel uit de hele aandrijflijn defect zou kunnen gaan. Dat halen we uit een analyse van de motorstroom. Dan kan je op voorhand onderhoudssessies gaan plannen om de uptime te optimaliseren en ongewenste stilstand te verminderen. Als we de technologie implementeren heb je een leerfase van twee drie maanden. In die tijd is en gigantische hoeveelheid data verwerkt. Het algoritme, gecombineerd met machine-learning en deep-learning, leert dan dat een anomalie kan duiden op dat mogelijk defect binnen een aantal weken of maanden. Het systeem maakt zichzelf steeds slimmer aan de hand van de verworven data.”

‘Sneak peek

De groeiende intelligentie van het algoritme komt tot stand en speelt zich af in de software-layer. Maar Vermeir wil bij wijze van ‘sneak peek’ wel verklappen dat de plannen bestaan om dit te gaan integreren in de hardware. “Dat project staat nog in de kinderschoenen maar daar kan ik 2024 wellicht meer over vertellen, verklaart hij lachend. “Het is niet zo dat iedereen in de industrie het budget heeft een heel IOT-framework op te tuigen. Kosten worden in de industrie pas gemaakt zodra de zekerheid er is dat die kosten zich terugbetalen. Als je dan een kleine installatie hebt die je wil beheren dan is het zeer interessant om die technologie of die intelligentie In de hardware beschikbaar te hebben. Zo kunnen zij ook inspelen op eventuele ongeplande stilstand. Stilstand is een gigantische kostenpost en wil geen enkele producent of fabrikanten meemaken.”

Meer business

Volgens Vermeir is het interessant om die functionaliteit sowieso gewoon op de hardware te hebben. Ook voor de grotere spelers. “Elke extra functionaliteit die inspeelt op de problemen die fabrikanten en producenten elke dag tegenkomen – en dan ben ik weer bij die procesoptimalisatie, assetmanagement en energiemanagement manager, brengt ‘added value’ en dat is hetgeen wij willen geven aan onze klanten.”

Vermeir vervolgt: “Ik denk dat data altijd added value brengt. Meten is weten. Als je meet weet je meer en kan je inspelen op allerlei zaken Stel nu – jij bent een machinebouwer en Ik ben een machinebouwer en jij zet in op die data-analyse en ik niet. Jij hebt dan sowieso altijd een competitief voordeel. Iedereen moet eigenlijk op die boot moet springen. Enerzijds om er zelf slimmer van te worden, want je krijgt data over de performance van je machine. Je klanttevredenheid gaat dan ook stijgen. Zo krijg je loyalere klanten en dat gaat weer business genereren.” •

www.se.com

De techniek van een ‘drive’ is in principe hetzelfde als 30 jaar terug, maar de functionaliteit zeker niet.

15

Your TOMORROW is what drives us today.

CFW900

The CFW900 is a high-tech variable speed drive for driving and controlling three-phase induction and permanent magnet motors. It offers excellent static and dynamic performance and highly precise torque, speed and position control.

•Supply voltage: 200 - 240 V or 208 - 240 V

•Rated currents: 4.6 - 250 A

•Degree of protection: IP20

•Operation at ambient temperature -10 to 50ºC

•High power density

•Easy operation

•Simple monitoring www.weg.net

Automation Energy
& Distribution
Motors
Transmission
Coatings

TECHNIEK

Frequentieregelaars

Een stap voor

Zuinige en communicatieve CFW900-frequentieregelaar van WEG

“Nadat de EU in 2021 jaar met nieuwe regelgeving is gekomen, is WEG frequentieregelaars blijven ontwerpen die een stap op de wetgever vooruit lopen en gericht zijn op een grotere energiezuinigheid”, stelt Marek Lukaszczyk van WEG. “Door de CFW900 aan de CFW-lijn toe te voegen, wilden we een frequentieomvormer met een optimale connectiviteit aanbieden, waarmee gebruikers de productiviteit, het gebruiksgemak en de inzetbaarheid in al hun toepassingen kunnen verbeteren”, aldus de voor het Europa en Midden-Oosten verantwoordelijke marketingmanager.

WEG noemt de recent geïntroduceerde CFW900-frequentieregelaars daarom niet voor niets ‘High Performance'-omvormers. Behalve een vereenvoudigd ontwerp, is de vermogensdichtheid verhoogd en kan de gebruiker snel en gemakkelijk naar de configuraties en technische gegevens gaan. De omvormer is onder andere dankzij de hogere vermogensdichtheid bovendien compacter en dat maakt de installatie in een omkasting eenvoudiger. heeft. Met een geavanceerde energiebesparingsfunctie, een breed werkgebied, veiligheidsfuncties is de regelaar geschikt voor een scala aan industriële toepassingen. De CFW900 heeft een ingebouwde functie om WEG’s Motion Fleet Management (MFM) eenvoudiger te kunnen toepassen. Dit systeem maakt het mogelijk om een

Net als eerdere modellen heeft de CFW900 ook ingebouwde veiligheidsvoorzieningen, zoals Safe Torque Off (STO) en Safe Stop 1 (SS1).

compleet machinepark online te monitoren en het onderhoud ervan te beheren.

Optimaal functioneren

Het nieuwe model heeft nu ook een Ethernet-poort, zodat het belangrijke besturingsdata naar het MFM-systeem kan sturen, dat daardoor de werking en het onderhoud nog beter kan monitoren. De CFW900 werkt bovendien samen met een hele reeks systemen om gebruikers te helpen hun freqentieregelaar VSD te beheren. Dankzij een slim managementsysteem kan het gedrag van de omvormer voortaan worden afgestemd op schommelingen in de belasting, voedingsspanning en omgevingstemperatuur. Hierdoor blijft het geheel ook onder uiteenlopende omstandigheden steeds optimaal functioneren.

EcoDrive

BovendienDaarnaast is de CFW900 compatibel met de nieuwe EcoDrive-app, te vinden in de app-store van Apple en de Google Play-store. De app kan aan motoren en frequentiergelaars worden gekoppeld om hun prestaties te monitoren. De app berekent automatisch de werkpunten en kan het stroomverbruik controleren. Gebruikers kunnen hun systemen bewaken, parameters instellen, programmeren en het effect op het systeemrendement simuleren. De CFW900 kan ook direct gegevens met de cloud uitwisselen en biedt een verbeterde beveiliging voor de data en informatie. •

www.weg.net

17

Frequentieregelaars

Wie de klant van zijn klant begrijpt

Selemers vergroot toepassingsbereik extruder met Control Techniques

DFS-frequentieregelaar

Selmers uit Beverwijk rontwikkelt complete proceslijnen waarop pijpen met diameters tot enkele meters worden ‘gehandled’, gereinigd en voorzien van verschillende beschermlagen. De pijpen zijn onder meer bedoeld voor het transport van producten uit de petrochemie, maar ook voor het ondergronds geleiden van bijvoorbeeld kabels. Het aanbrengen van deze coatings gebeurt met een extruder en luistert zeer nauw. Een opgave dus voor de besturingstechniek.

Ing. Ramon Keizer start in 2014 bij het bedrijf en is sinds 1 januari van dit jaar manager operations. “Anno 2023 leveren we zowel standalone oplossingen als volledige turnkey procesinstallaties. Hiermee worden pijpen vanaf de ruwe vorm, dus nog vuil en onbewerkt, gereinigd en voorzien van typisch drie of meer coatings. De eerste laag is een poedercoating die de pijpen beschermt tegen corrosie, daarna volgt een dunne lijmlaag en tot slot een kunststof laag die vooral bescherming biedt tegen mechanische belastingen. Voor pijpen die op de zeebodem worden gelegd, wordt vaak ook een ballastlaag van beton aangebracht die het afzinken ondersteunt.”

In alle gevallen is het de pijp die in de machine met een bepaalde spoed draait terwijl de coating vanuit stilstaande ‘spuitmonden’ wordt opgebracht. Een optimale afstelling tussen snelheden, temperaturen en drukken is hier uiteraard cruciaal om een coating in de juiste laagdikte en kwaliteit te realiseren.

Over op draaistroomaandrijvingen

Om klanten een machine te leveren die de juiste kwaliteit pijpen produceert, werkt Selmers al jaar en dag samen met Control Techniques. Het bedrijf is een van de vier Business Units van Nidec Netherlands B.V.

en viert dit jaar zijn vijftigste verjaardag. Teun van Breugel, accountmanager Control Techniques, is de vaste contactpersoon van het bedrijf uit Beverwijk: “De eerste leveringen van Control Techniques betroffen gelijkstroommotoren inclusief regelaar voor hoofdzakelijk het draaien van de pijp. Gelijkspanning was in die tijd de beste optie voor applicaties waarin een hoog koppel moest worden gecombineerd met een laag toerental. De nadelen van gelijkspanningsmotoren zijn echter navenant en liggen vooral in de slijtage van de benodigde koolborstels en de bijbehorende hoge onderhoudsbehoefte. Met ontwikkelingen in de asynchrone servotechniek werden draaistroomaandrijvingen een haalbare optie en stapte Selmers met behulp van onze kennis, kunde en producten, succesvol over op draaistroomaandrijvingen.”

Grenzen opzoeken

Keizer: “Daarbij is het een duidelijk voordeel dat Control Techniques niet alleen de regelaar, maar ook de elektromotor levert. Je hebt dan twee componenten die optimaal op elkaar zijn afgestemd en bovendien heb je te maken met één aanspreekpunt voor de hele aandrijving.”

Door de jaren heen heeft Selmers de nieuwe ontwikkelingen bij Control Techniques steeds gevolgd en profiteert zo van de steeds

betere regelbaarheid en het bredere regelbereik van draaistroomaandrijvingen. Van de Unidrive (Classic) via de Unidrive SP tot aan de huidige DFS-frequentieregelaar die bij de nieuwste extruders wordt toegepast. Keizer: “Daarbij hebben we ook steeds de grenzen van de regelelektronica opgezocht. Eenvoudig om zo betrouwbaar en efficiënt mogelijk het exacte toerental – zonder encoderterugkoppeling – met het juiste koppel te combineren met het oog op een optimaal coatingproces.”

Nieuwe extruder

Omdat Selmers sterk gericht is op innovatie, maakt Control Techniques het bedrijf altijd attent op nieuwe ontwikkelingen die voor hen van betekenis kunnen zijn. Zo is het afgelopen jaar besloten om bij de nieuwste extruder de DFS-frequentieregelaars van Control Techniques toe te passen. DFS staat voor ‘Drive Freestanding’ en is speciaal ontwikkeld voor het regelen van hogere vermogens. De DFS frequentieregelaar is met recht een universele regelaar en beschikbaar in uitvoeringen voor diverse besturingsplatforms:

• Unidrive – het highperformance-platform van Control Techniques;

• H300 – de HVAC-regelaar uit de ‘specialist series’ ;

18 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
REPORTAGE

De extruders van Selmers brengen spuitmonden dunne coatinglagen aan op ronddraaiende pijpen. De coatinglagen beschermen tegen onder meer corrosie en mechanische belastingen.

ONTWIKKELING EXTRUDERS

In de Selmers extruders worden kunststof korrels (granulaat) gesmolten tot een homogene massa die in een bepaalde laagdikte wordt aangebracht op pijpen van verschillende diameter. Meestal betreft het de kunststoffen HDPE (High Density Polyurethaan) en PP (Polypropyleen). Selmers ontwikkelde al in een vroeg stadium van het bedrijf extruders die verschillende materialen kunnen verwerken zonder de noodzaak de schroef te verwisselen. Door de besturing in het eigen systeem te integreren, was Selmers bovendien in staat om machines op afstand te monitoren en advies te geven bij storingen of stilstand. Een volgende stap was om de extru-

ders sneller te maken waarbij een belangrijke rol ligt in de toevoeging van een smeltunit aan de punt van de schroef. Hierdoor was het smeltproces te verlengen en werden ongesmolten deeltjes – als gevolg van de hogere snelheid – voorkomen. Daarnaast verbeterde het extra smeltdeel de temperatuurhomogeniteit van de smelt wat bijdraagt aan de kwaliteit van de coating. Het lasnaadcompensatiesysteem tot slot is een oplossing waarbij de machine extra materiaal aanbrengt ter hoogte van de lasnaden om het krimpeffect van PE/PP bij afkoeling te compenseren. Dit bespaart tot 25 procent op materiaalgebruik.

19

REPORTAGE

Frequentieregelaars

CONTROL TECHNIQUES – 50 JAAR INNOVATIE

In 1973 wordt KTK opgericht in Newton in Wales. KTK staat voor de namen van de drie oprichters: Ken Briggs, Trevor Wheatley en Kevin Curran. In 1985 breidt het bedrijf uit en herpositioneert zich als Control Techniques. Het bedrijf maakt een snelle en winstgevende groei door en moet uitbreiden om de vraag naar het product te kunnen bijhouden. Net als de groei in Newtown groeit ook het wereldwijde netwerk.

In 1989 opende Control Techniques in Nederland, het eerste Drive Centre buiten het Verenigd Koninkrijk, de deuren asl verlengstuk van de fabriek in Wales. Lokaal aanwezig adviseren en assisteren bij elektrische aandrijfvraagstukken. Een eigen voorraad frequentieregelaars en gelijkstroomregelaars, service, reparatie en een eigen paneelbouw hoorden toen ook al tot de totale serviceverlening.

Inmiddels heeft Control Techniques niet alleen hoofdkantoren, productie- en R&D-faciliteiten in Newtown, maar zijn er wereldwijd ook 23 Drive Centres (locaties) en is er een partnernetwerk in 70 landen om in de behoeften van de klant te voorzien.

Anno 2023 blijft Control Techniques, sinds 2017 onderdeel van Nidec, een innovator die nog vele generaties lang innovatieve, baanbrekende frequentieregelaars wil produceren.

Teun van Breugel: “Naast alle technische specificaties is een opvallend kenmerk dat de regelaar standaard is opgenomen in een schakelkast die voorziet in alle benodigde componenten: variërend van snelle zekeringen en hoofdschakelaar tot aan de display met ‘realtime clock’ op de voorzijde. Ook is de DFS-frequentieregelaar uitgerust met dakventilator voorzien van een thermostaat, om zo de warmtehuishouding in de kast te beheersen. Met deze benadering is de complete oplossing flexibel te plaatsen in een technische ruimte of naast de betreffende machine.”

Lager energieverbruik

Ing. Martijn Schutz is procurementmanager en werkt inmiddels 22 jaar bij Selmers. Hij ziet als geen ander wat de verschillende

De nieuwste extruder van Selmers maakt gebruik van de DFS-frequentieregelaar die een breder regelbereik heeft.

ontwikkelingen op het vlak van frequentieregelaars het bedrijf hebben gebracht. “Voor Selmers betekent het grotere regelbereik van de DFS-frequentieregelaar onder andere dat er met één type extruder een brede range aan pijpen is te coaten. Onze klanten hoeven hierdoor voor verschillende afmetingen geen verschillende machines in te zetten. Een enorme tijden kostenbesparing. Bovendien stelde het ons in staat om bij gelijkblijvende capaciteit van de extruder een kleinere aandrijving toe te passen. Dit resulteert in lagere kosten en een lager energieverbruik terwijl de machine een lager gewicht krijgt.“

Teun van Breugel vult aan: “De brede inzetbaarheid van de frequentieregelaars biedt uiteraard ook mogelijkheden voor een veelvoud aan andere machines waaronder pompen, ventilatoren, compressoren en algemene applicaties waaronder

20 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
• F600 – de pompregelaar uit de ‘specialist series’ Martijn Schutz procurementmanager bij Selmers, Teun van Breugel, accountmanager Control Techniques, Ramon Keizer, manager Operations bij Selmers (van links naar rechts) voor de kast met de DFS-frequentieregelaars voor de nieuwe extruder.

extruders, crushers, mixers, kranen en transportbanden”.

Data-handling via Profinet

Een belangrijke eigenschap van de DFS-frequentieregelaar voor Selmers is tot slot de mogelijkheid om data te verzamelen en deze te ontsluiten. Teun van Breugel: “De regelaars genereren tijdens het gebruik van de machine een veelheid aan data zoals het aantal starts en stops, het aantal uren dat een machine draait maar ook de opgenomen motorstroom, toerentallen en statusmeldingen. Alle data is via de SI Profinet-module van Control Techniques te benaderen. Naar wens kan dit ook via Ethernet, EtherCAT of andere vormen van buscommunicatie.”

Digital twins

Deze data vormt een waardevolle basis voor het optimaliseren van processen, het verhogen van de veiligheid en het verlagen van de kosten. Onder meer op het onderhoud en ongeplande stilstand. Daarnaast verzamelt Selmers de gegevens in het kader van ‘traceability’. Martijn Schutz: ”Data is in de huidige tijd onmisbaar om je te kunnen onderscheiden. Selmers heeft dit vertaald naar een aparte afdeling die onder meer digital twins bouwt op basis van klantspecificatie. Wanneer je eenmaal een goed model hebt opgezet, kun je via simulatie het volledige proces nabootsen; niet alleen de handling, maar ook bijvoorbeeld het reinigen, het aanbrengen van de coating en het testen en meten. Deze manier van

werken biedt vooral in het ontwerpstadium de mogelijkheid om fouten of onhandigheden op te merken nog voordat er ook maar een onderdeel is besteld of geassembleerd. Daarnaast kun je in het voorstadium al optimaliseren met betrekking tot bijvoorbeeld effectiviteit, energie-efficiëntie en veiligheid maar ook ten aanzien van technische en financiële haalbaarheid en milieuaspecten.”

Virtual reality

De modellen worden tevens gebruikt om mensen te trainen. Onder meer met behulp van Virtual Reality kunnen monteurs of engineers virtueel oefenen met de inbedrijfstelling of het uitvoeren van onderhoud. Ramon Keizer: “Door gebruik te maken van een interactieve 3D omgeving, is de kennis zodanig over te dragen dat onze klanten fysieke opstartkosten verlagen en de veiligheid op locatie verbeteren. De praktijk leert dat hiermee de tijd die nodig is om een lijn inbedrijf te stellen tot 30% is te reduceren.”

Belangrijk aspect

Behalve de relatie met betrekking tot het leveren van advies en de juiste componenten, kent de relatie tussen de twee bedrijven ook een ander belangrijk aspect. Ramon Keizer: “De mensen van dit bedrijf lopen hier al geruime tijd langer dan ik rond, maar uit eigen ervaring kan ik zeggen dat Control Techniques onder meer begrijpt onder welke omstandigheden onze klanten

werken en wat dit voor ons als machinebouwer betekent. Een machine in Nigeria staat bijvoorbeeld gedurende vele uren per dag in een warme omgeving. Andere machines staan weer op locaties waar zout water en vuil de machine extra zwaar belasten en in alle gevallen moeten we rekening houden met het feit dat een machine ook geïnstalleerd en inbedrijf gesteld moet worden én onderhouden!”

Serieuze prestatie

Schutz vult aan: “De korte communicatielijnen tussen techniek en technisch/ commerciële mensen is al die jaren een standaard begrip en de ondersteuning is letterlijk enorm. Niet alleen in Nederland, maar in alle uithoeken van de wereld. Wat dat betreft maken we graag gebruik van het wereldwijde netwerk van Control Techniques dat altijd klaar staat om samen met ons naar oplossingen te zoeken wanneer de klant in problemen is. Daarnaast kan ik niet anders zeggen dat we veel respect hebben voor de manier waarop Control Techniques in de afgelopen twee jaar in staat is gebleken de levertijden na te komen. Dat is voor een schakel in de supply-chain die voor grote uitdagingen stond – en nog steeds staat – een serieuze prestatie waardoor wij ook onze afspraken kunnen nakomen. Wij gaan uit van een relatie die nog lang zal bestaan!” •

www.nidec-netherlands.nl www.selmers.com

Selmers richt zich op het complete proces van handling, reinigen, coaten en testen. In deze hal een van de transportbanden in opbouw - met Commander-frequentieregelaars van Control Techniques in de besturingskast.

21

Full Range

Voor PROFINET

Profiteer van Turck’s uitgebreide portfolio voor PROFINET met systeem redundantie S2 en PROFIsafe

PROFINET I/O-systemen, verkrijgbaar in modulair of blokformaat, in beschermingsklassen IP20 en IP67 en als hybride PROFIsafe-module in IP67

CODESYS-PROFINET besturing, beschikbaar als HMI met PROFINET-interface, als IP67 PLC met PROFINET-interface of als modulaire I/O-systemen in IP20 en IP67 met PROFINET-interface

www.turck.com/pn

10 & 11 mei 2023

Evenementenhal Hardenberg

Hét event voor de maakindustrie

Kom in 1 dag in contact met 100 (potentiële) leveranciers

Spijker je kennis bij op jouw vakgebied

Laat je inspireren door de nieuwste technische oplossingen en technologie

Ontmoet collega’s uit de branche

Registreer je ticket!

Registreer je gratis ticket met code MP1311 op mixnoordoost.nl/ticket

Your Global Automation
Partner
Volg ons op LinkedIn www.mixnoordoost.nl

TECHNIEK

Frequentieregelaars

Plussen

Bespaar met intelligente Nordac ON +-omvormer en zuinige IE5+-motor

Hoe de bedrijfskosten zoveel mogelijk te beperken is nu belangrijker dan ooit. Daarom is het verstandig installaties tegen het licht te houden en te kijken welke componenten kunnen worden vervangen door e ciëntere alternatieven. Dat geldt zeker ook voor frequentieomvormers en synchroonmotoren.

Nordac ON + en IE5+ van Nord Drivesystems: de intelligente combinatie om de bedrijfskosten terug te dringen.

Met de Nordac ON+-frequentieomvormers in combinatie met de IE5+-synchroonmotoren kan aanzienlijk op de kosten voor energie worden bezuinigd. Bovendien maakt de genoemde combinatie het dankzij de veelzijdige eigenschappen mogelijk met minder varianten te werken in eht bedrijfsproces. En dat biedt grote voordelen om de kosten van het onderhoud te reduceren.

Frequentieomvormer

De omvormer is door Nord Drivesystems speciaal ontwikkeld voor de horizontale transportbandtechnologie en om te worden toegepast in combinatie met de uiterst e ciënte IE5+-motor. De Nordac ON+ met vermogens tot 0,95 kW, is bruikbaar in een breed frequentiebereik, verkrijgbaar met beschermingsklasse IP55 en IP69 en leverbaar voor wand- of motormontage. Volledige plug&play-oplossingen zorgen voor eenvoudige ingebruikname. Het compacte ontwerp met geïntegreerde ethernet-interface – onder meer voor firmware updates en integratie via parameters

– garandeert een gebruiksvriendelijk bedrijf. De frequentieomvormer beschikt over PLC-functionaliteit voor aandrijfgerelateerde functies, is voorbereid op de toekomst en geschikt voor Internet of Things.

IE5+-synchroonmotor

De IE5+ synchroonmotor is ontworpen voor toepassingen in de interne logistiek en de drankenen levensmiddelenindustrie. De IE5+ past dankzij de compacte hygiënische behuizing in de kleinste installatieruimtes, is corrosiebestendig en makkelijk te reinigen. Optioneel kan de IE5+ worden voorzien van de unieke nsd tupH- oppervlakteveredeling die nagenoeg dezelfde bescherming biedt als roestvasts staal. De in de motor geïntegreerde encoder is standaard en een geïntegreerde mechanische rem is optioneel. De IE5+ is compatibel met alle frequentieomvormers en reductoren in het modulaire productsysteem van Nord. •

www.nord.com

23

TECHNIEK

Besturingen en machineveiligheid

Safety modulair ‘hot pluggable’

Productiemachines en -lijnen tijdens bedrijf wijzigen

De ‘Safety Hot Swap’-functie voor het S-Dias Safety System van Sigmatek vereenvoudigt de ombouw van modulaire machines tijdens een lopend productieproces. Via een op software gebaseerde oplossing kunnen afzonderlijke onderdelen of modules van een machine met een eigen veiligheids-CPU in en uit het systeem kunnen worden geconfigureerd. Zonder extra hardware kunnen tot 70 sub-stations met noodstopfunctie worden beheerd door een centrale ‘highlevel’ safety-controller.

Tekst: Ingrid Traintinger, marketing & communicatie, Sigmatek

Bij moderne modulaire machine- en installatieconcepten worden ook de eisen die aan de safety-technologie wordt gesteld steeds hoger. Het moet flexibel aanpasbaar en gemakkelijk te hanteren zijn – uiteraard altijd in overeenstemming met de hoogste veiligheidsnormen. S-Dias Safety is een compact, flexibel veiligheidssysteem, geschikt voor modulaire productiemachines of -lijnen. Zowel standalone als geïntegreerd in een totale besturingsoplossing, geeft het systeem de gebruiker grote vrijheid in de configuratie van het veiligheidsconcept. Met een modulair ontwerp als basis is het daarom ideaal voor bij het ontwikkelen van productiemachines of -lijnen met standaarduitrusting en optionele modules zoals laad- en loseenheden en handling- en transportsystemen.

Hot swapping 2.0

Een hot-plug van units die alleen optioneel nodig zijn, was al mogelijk met S-Dias Ssafety, maar de mogelijke opstelling in de lijn moest bekend en stevig verankerd zijn in het programma. Met de nieuwe firmware-uitbreiding in de safety-controller van het S-Dias-systeem is de flexibiliteit sterk verhoogd dankzij ’Flex Con met Hot Swap’. De uitgebreide veiligheidstoepassing wordt eenmaal geconfigureerd met alle mogelijke deelnemende units in het machinenetwerk; hoeveel safety-sla-

ve-CPU’s in het productieproces worden gebruikt is het enige dat bekend moet zijn. Een exacte positie is niet meer nodig. De sub-stations kunnen naar wens en in een breed scala aan opstellingen worden geassembleerd – zonder de veiligheidstoepassing te wijzigen.

Voorwaarde voor hot swapping is dat de machinemodules zijn uitgerust met eigen veiligheidsbesturingen. Deze communiceren met de safety-controller op een hoger niveau via de Varan Industrial Ethernet-bus. De centrale veiligheidsbesturing kan tot 70 optionele sub-stations met noodstopfunctie beheren voor dynamische safety-toepassingen met een buscyclustijd van 5 ms).

In een dergelijke flexibele veiligheidsconfiguratie kunnen optionele systeemmodules die zijn uitgerust met een geïntegreerde noodstopfunctie, aan machines en systemen worden toegevoegd. Dat kan dan tijdens een lopend proces, zonder opnieuw op te starten of te worden afgemeld en elders in het machinenetwerk opnieuw te worden geregistreerd.

Actief erkennen

De dynamische verbinding wordt tot stand gebracht via een eenvoudig functiegericht inlogmechanisme – zonder hardware-schakelaar. Het concept bepaalt dat de operator de registratie actief moet erkennen

24 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023

om een onbedoelde registratie van het sub-station uit te sluiten. De ontkoppeling wordt geactiveerd via een beveiligde ingang. In het geval dat een unit wordt losgekoppeld van de centrale safety-controller zonder voorafgaande uitschrijving door de machinebediener, treedt een noodstop op alle bijbehorende machinemodules op nadat de configureerbare watchdog-tijd is verstreken.

Behalve de veiligheidsbesturing omvat het modulaire safetysysteem in zakformaat –de basismodule is maar 12,5 mm breed –verschillende digitale en analoge safe-I/O's en aandrijvingen met veiligheidsfuncties. Op deze manier kan de oplossing precies worden afgestemd op de safety-relevante toepassing.

Tot SIL3 en PL-e/Cat.4

S-Dias Safety-toepassingen kunnen eenvoudig worden geconfigureerd via de uitgebreide bibliotheek in de Lasal Safety Designer – onderdeel van de alles-in-een Lasal-engineeringsoftware van Sigmatek. De gebruiksklare, gecertificeerde safety-functieblokken zijn gebaseerd op de PLCopen-standaard en kunnen, net als de veilige in- of uitgangen, eenvoudig worden geplaatst met drag&drop. De geïntegreerde debugger maakt de grafische weergave van alle waarden mogelijk en geeft duidelijk de status en signaalstroom van de veiligheidsfuncties weer.

Door het S-Dias Safety System te gebruiken, hoeven noch de machinefabrikant noch de machinegebruiker precies te weten welke extra modules of sub-units in de loop van

de levenscyclus van de machine zullen worden toegevoegd. Tijdens het lopende productieproces bespaart de plug & play-functionaliteit de machineoperator kostbare tijd en verhoogt tegelijkertijd de output. S-Dias Safety kan volledig worden

geïntegreerd in het S-Dias besturingssysteem of standalone en voldoet aan alle eisen tot SIL3 volgens EN 62061 en PL-e/ Cat.4 volgens EN ISO 13849-1/-2. •

www.sigmacontrol.eu

25
Met de Safety Hot Swap-functie van het S-Dias Safety System kunnen modulaire machines en productielijnen met noodstopfunctie flexibel worden gegroepeerd of omgebouwd. De veiligheidsrelevante gegevens kunnen bij het S-Dias- veiligheidssysteem samen met de standaard data via de kabel of draadloos worden verzonden volgens het ‘Black-Channel'-principe.
Driven by knowledge De best passende lineaire componenten toepassen in uw machines? Vraag het onze engineers. www.lmsystems.nl Ga naar aandrijvenenbesturen.nl/nieuwsbrief Meld u nu aan voor de gratis nieuwsbrief! U ontvangt 2x per week de gratis e-nieuwsbrief En u blijft op de hoogte van: • Productinnovaties• Nieuws • Leveranciers • Vacatures

TECHNIEK

Freqentieregelaars

Slanker dankzij nieuwe vermogensmodules

Kast voor nieuwe hoogvermogenregelaars 30 procent smaller

Een nieuwe reeks Emotron-frequentieregelaars van CG Drives & Automation voor vermogens van 160 tot 4000 kW en 230 tot 690 V profiteert van de ontwikkeling van nieuwe slimme 365 A ‘Power Electronic Building Blocks’ (PEBB's). De vermogensmodules hebben nu een aanzienlijk verbeterde vermogensdichtheid en hun constructie biedt flexibiliteit en redundantie. Het resultaat is een 30 procent smallere frequentieregelaarkast.

procent. Alle FDU- en VFX-aandrijvingen van Emotron zijn uitgerust met luchtgekoelde koellichamen met warmtegeleidingtechnologie, communicatie met alle belangrijke veldbussen en externe toegang. Van den Nouwland: "Alle Emotron-aandrijvingen zitten boordevol technologie om uw apparatuur te beschermen en uw activiteiten te optimaliseren. Zo is elke aandrijving standaard uitgerust met een asbelastingsmonitorfunctie. Betrouwbaarheid is de sleutel tot ons succes en dat vereist aandacht voor detail. We zorgen ervoor dat zelfs de slimme temperatuur-/snelheidsregeling van de door DC-spanning aangedreven kastventilatoren de levensduur en efficiëntie optimaliseert.Wij bieden flexibiliteit bij het bouwen van kasten voor frequentieregelaars met hoog vermogen. Lucht- of vloeistofkoeling, speciale filters, communicatie en telemetrie zijn slechts enkele van de aangeboden opties.”

'Waarde toevoegen’

Dankzij nieuwe vermogensmodules bouw je met de nieuwe Emotron-reeks hoogvermogenregelaars van CG Drives & Automation 30 procent smallere omvormerkasten.

Productmanager Jos van den Nouwland over het modulaire vermogensconcept: "Onze PEBB's hebben hun eigen ingebouwde bescherming. Ze ondersteunen en beschermen elkaar. Ze zijn ook onderling uitwisselbaar, waardoor ze ideaal zijn voor toepassingen waarbij continu gebruik belangrijk is. Emotron-frequentieregelaarpanelen met hoog vermogen zijn eenvoudig te bouwen op basis van het gewenste vermogen, hetzij in twee- of drievoudige PEBB-kastconfiguraties voor flexibiliteit."

‘Boordevol technologie’

De technologie resulteert in een rendement van 98

GG Drives & Automation heeft meer dan 40 jaar ervaring in oplossingen op maat voor VFD's. Het bedrijf heeft zijn hoofdkantoor in Zweden, waar ook het grootste deel van de R&D-afdeling is gevestigd. "We zijn er trots op dat we met onze diepgaande toepassingskennis waarde toevoegen. Het moet eenvoudig zijn om contact op te nemen met een deskundige op het gebied van toepassingen voor aandrijvingen in uw vakgebied. Het meest energie-efficiënte resultaat is altijd gebaseerd op een gespecialiseerde oplossing voor uw unieke vraagstuk." •

www.emotron.nl

27

REPORTAGE

Frequentieregelaars

Duurzaam en efficiënt

Veel sectoren zijn afhankelijk van schone perslucht. Dit gaat van de levensmiddelen-, dranken- en farmaceutische industrie tot ziekenhuizen en gebouwentechniek. Andere voorbeelden zijn laboratoria en spuiterijen, evenals de papierverwerkende en elektrische industrie. Tegelijkertijd is energie-efficiëntie bij het opwekken van perslucht in al deze sectoren een uiterst belangrijke factor – niet alleen uit kostenoverwegingen, maar ook met het oog op ecologie en duurzaamheid.

Olievrije schroefcompressoren van Aquaair uit Augsburg in combinatie met intelligente besturingssystemen voor persluchtmanagement bieden hier de juiste aanpak. Krachtige frequentieregelaars, uiterst efficiënte motoren en op maat gemaakte regeltechniek van Yaskawa spelen in dergelijke concepten een sleutelrol. Energie-efficiëntie en duurzaamheid alsmede eersteklas technische ondersteuning waren overtuigende argumenten bij de gunning van de opdracht.

Olie?

Nog steeds wordt algemeen aangenomen dat het gebruik van olie als smeermiddel in de compressor het persluchtproces energie-efficiënter en dus goedkoper maakt. Zo worden jaarlijks miljoenen vaten minerale olie gebruikt om perslucht op te wekken en vervolgens als afgewerkte olie en oliehoudend condensaat afgevoerd. Bovendien is de oliedichtheid nooit gegarandeerd. De met olie vervuilde perslucht verspreidt de olie in het milieu

en verontreinigt producten. Dit moet ten koste van alles worden voorkomen, vooral in de levensmiddelen- of farmaceutische industrie. De inspanningen en kosten voor het verkrijgen, filteren en afvoeren van de olie zijn dus aanzienlijk, waardoor een aanzienlijk deel van de beoogde energiebesparing teniet wordt gedaan. Dus waarom olie gebruiken in het compressieproces als olievrije perslucht goedkoper te produceren is en beter werkt?

Water!

Het Duitse Aquaair toont al enkele jaren aan dat er een betere manier is. De schroefcompressoren gebruiken water als smeer- en afdichtingsmiddel in plaats van olie. De schroefcompressoren zijn gecertificeerd door SGS Institut Fresenius, een van de belangrijkste aanbieders van niet-medische laboratoriumanalyses in Europa. De gecertificeerde compressoren zijn bewezen biocompatibel en leveren 100 procent olie- en kiemvrije perslucht. De compressoren zijn uiterst energie-efficiënt en ondervinden tijdens hun hele levensduur geen verlies aan efficiëntie door slijtage. In vergelijking met conventionele oplossingen voor het opwekken van perslucht kunnen ze tot 35 procent aan energiekosten besparen.

‘Innovationspreis Bayern’

Dit is grotendeels te danken aan de

28 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
Aquaair olievrije schroefcompressoren vertrouwen op Yaskawa-technologie De compressoren kunnen gemakkelijk worden bediend via een slimme HMI.

De olievrije schroefcompressoren van Aquaair maken gebruik van efficiënte aandrijftechnologie van Yaskawa.

innovatieve rotoren, die gemaakt zijn van nieuw ontwikkelde hoogwaardige polymeren. In 2018 werd deze duurzame en ecologisch ontworpen technologie bekroond met de ‘Innovationspreis Bayern’. De olievrije schroefcompressoren ‘Made in Germany’ zijn verkrijgbaar in een fijnmazig assortiment, als frequentiegeregeld systeem met een aandrijfvermogen van 4 tot 110 kW, een volumestroom van 0,3 tot 20 m3/min en een uiteindelijke werkdruk tussen 5 en 15 bar.

Ze beschikken ook over een krachtig en gebruiksvriendelijk besturingssysteem dat gemakkelijk via een touchscreen kan worden bediend. De compressoren zijn dan ook breed inzetbaar, onder meer voor industriële toepassingen, persluchtvoorziening in brouwerijen, de productie van vaccins en in medische apparatuur, bijvoorbeeld voor ventilatie. De olievrije compressoren van Augsburg worden zelfs gebruikt in het hoofdkwartier van de VN in Genève, Zwitserland

Toerentalregeling bespaart energie "Bij het opwekken van perslucht is altijd energie nodig. Maar alleen al het gebruik van een toerentalregeling met frequentieregelaars in plaats van reductoren of kleppen biedt enorme besparingsmogelijkheden", legt Marco Lodni, algemeen directeur van Aquaair, uit. De fabrikanten van de olievrije compressoren hebben vanaf het begin

nauw samengewerkt met Yaskawa aan hun energiebesparende concept en sinds 2016 is de automatiseringsspecialist de hoofdleve-

rancier, niet alleen voor de inverteraandrijvingen, maar ook voor de compacte regelaars en touchpanels. Lodni legt de redenen hiervoor uit: "Energie-efficiëntie en duurzaamheid zijn voor Yaskawa net zo belangrijk als voor ons. Het bedrijf kan bovendien bogen op tientallen jaren ervaring met inverteraandrijvingen en de toepassing ervan in compressoren, en biedt bovendien

29
“..een toerentalregeling met frequentieregelaars [..] biedt enorme besparingsmogelijkheden”
In de olievrije compressoren worden frequentieomvormers uit de GA700-serie van Yaskawa toegepast

REPORTAGE

Frequentieregelaars

uitstekende ondersteuning. Dit betaalt zich vooral uit bij de ontwikkeling van klantspecifieke oplossingen en softwareaanpassingen."

Ook voor ademlucht

Het succes van de samenwerking blijkt ook uit de compressoren voor het genereren van ademlucht. De partners ontwikkelden samen de software voor deze medische toepassing en Yaskawa ondersteunde het hele validatieproces met zijn expertise en mankracht. Zoals Lodni toevoegt: "Bovendien hebben we een automatiseringsspecialist aan boord die ook internationaal zeer goed gepositioneerd is en on-site ondersteuning voor onze klanten over de hele wereld kan garanderen."

Automatische optimalisatie

Bij de keuze van de frequentieregelaars voor de olievrije compressoren is gekozen voor de GA700-serie. De compacte

frequentieregelaars bestrijken alle vermogensniveaus die voor de compressoren nodig zijn, van 4 tot 220 kW, en bereiken rendementen tot 98,5 procent. Bovendien optimaliseren ze het motorrendement volledig automatisch, ongeacht de belasting of de snelheid. Dankzij de elektronische snelheidsregeling zijn er ook minder bewegende delen op de compressoren, waardoor hun werking zeer slijtagearm is.

De regelaars zijn geschikt voor asynchrone, permanentmagneet- en reluctantiemotoren. De energie-efficiënte aandrijfoplossing kan zowel worden gebruikt voor stand-alone systemen als voor systemen met netwerkaandrijvingen of toepassingen die een verhoogd veiligheidsniveau vereisen. Met een veldbusinterfacekaart in slechts één regelaar kunnen maximaal vijf GA700-frequentieregelaars in een netwerk worden opgenomen. Dit verlaagt de kosten aanzienlijk en minimaliseert het benodigde bedradingswerk.

Tot SIL3/PLe

Dankzij de geïntegreerde STO-functie (safe torque off) zijn de regelaars ook geschikt voor toepassingen die een veiligheidsniveau tot SIL3/Ple vereisen. Een 24 V-interface kan worden gebruikt om extra sensoren toe te voegen, zoals druk- of temperatuursensoren. Ondanks de vele functies kunnen de omvormers dankzij het intuïtieve bedieningsconcept binnen enkele minuten in bedrijf worden gesteld.

Eén hand

Voor de besturing van de frequentieregelaars worden compacte Yaskawa- besturingssystemen uit de SLIO-serie gebruikt. Deze kunnen worden geprogrammeerd in TIA, Siemens Step7 of Speed7Studio en kunnen dankzij hun modulaire opbouw worden aangepast aan de specifieke toepassing.

Voor een comfortabele bediening van de compressoren is de Yaskawa-controller voorzien van een slimme HMI. De panelen

30 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
"Wij hebben altijd een complete functionele oplossing voor onze olievrije compressoren uit één hand" – Marco Lodni algemeen directeur Aquaair
Ondanks de vele functies kunnen de omvormers dankzij het intuïtieve bedieningsconcept binnen enkele minuten in bedrijf worden gestelad. Voor de besturing van de frequentieregelaars worden compacte Yaskawa- besturingssystemen uit de SLIO-serie gebruikt.

zijn speciaal ontworpen voor kleine tot middelgrote toepassingen. Hun 7-inch display maakt niet alleen menugestuurde bediening mogelijk, maar ook visualisatie. Voor grote compressorsystemen biedt de IPC-serie een krachtige industriële PC met

Deelbare 360° kabelinvoer

Tot 48 kabels met connectoren uit alle richtingen veilig geleid met trekontlasting! Met de nieuwe Distribution Box kunnen kabels 360° in alle gewenste richtingen worden verdeeld. icotek.com

touch panel.

De combinatie van hoogwaardige componenten en deskundige persoonlijke ondersteuning bij het aanpassen van de oplossingen aan de specifieke eisen maakte Yaskawa tot de perfecte partner. "Wij

hebben altijd een complete functionele oplossing voor onze olievrije compressoren uit één hand", besluit Lodni. •

www.aquaair.de www.yaskawa.nl

Interesse gewekt?

Bestel gratis samples

IP54
ccned.nl 31
|
AquaAir's algemeen directeur Marco Lodni (rechts) met bedrijfsleider Roman Keider: werkt nauw samen met Yaskawa.

Frequentieregelaars

Netkwaliteit omhoog in Maastricht UMC+

MCA linear motion robotics is al vanaf de jaren ’90 actief op het gebied van onder andere regelbare aandrijftechniek. Bijvoorbeeld in HVAC-installaties. Twintig jaar geleden werd een groot aantal frequentieregelaars in de luchtbehandelingskasten van het Maastricht UMC+ geplaatst met het doel energie te besparen. Nu deze regelaars aan het einde van hun levensduur zijn komen, is besloten om ze te vervangen door de Yaskawa U1000-frequentieregelaar. Weer in samenwerking met MCA en met meer mogelijkheden om energie te besparen en netvervuiling te verminderen.

32 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
Marjolein de Wit-Blok
REPORTAGE
“Patiëntveiligheid is uiteindelijk het allerbelangrijkst”
Jos Eerens. MUMC+ (tweede van links): “We hebben de energie-efficiëntie verhoogd [en] de netkwaliteit verbeterd.” Links naast Jos staat Jo Huppertz en rechts Jos’ collega Stefan Pluimen met naast hem Paul Huppertz van MCA.

Voor elk ziekenhuis geldt dat de luchtbehandelingskasten nét even belangrijker zijn dan in een willekeurig kantoorpand of ander gebouw. Cliënten van een ziekenhuis zijn immers kwetsbaarder en extra gevoelig voor vervuilingen en besmettingen. Daarom moet de lucht schoon zijn en bovenal beschikbaar; bijvoorbeeld voor het op overdruk houden van specifieke ruimtes om vervuiling buiten te houden.

Duurzamheid en energiebesparing

De veiligheid en gezondheid van cliënten staat natuurlijkl, maar dat neemt niet weg dat de technische afdeling zich óók richt op duurzaamheid en energiebesparing. Jos Eerens is team- en projectleider ‘energie, bedrijfsstoffen & monitoring’ van de Procesgroep Techniek & Duurzaamheid. Hij stond ruim twintig jaar geleden aan de wieg van een project waarin tientallen luchtbehandelingskasten zijn voorzien van een Yaskawa-frequentieregelaar. “Samen met Jo Huppertz van indertijd Huppertz technical services, zijn de eerste frequentieregelaars geïnstalleerd. En met succes.”

'Huidige stand der techniek’

De Yaskawa-regelaars werden betrokken van MCA. Een bedrijf dat niet alleen producten op het vlak van lineair-, aandrijf- en besturingstechniek levert maar ook breed adviseert over de beste oplossing voor een specifieke applicatie. Jo Huppertz werkt hier inmiddels als technisch specialist en weet: “Indertijd is voor het verlagen van het energieverbruik van de luchtbehandelingskasten een standaard frequentieregelaar toegepast die op dat moment tot de ‘huidige stand der techniek’ behoorde. Dit leverde de gewenste verbetering qua energie-efficiëntie op omdat de regelaars de ventilatoren in de kasten aansturen op basis van ingestelde tijdsblokken. Zijn er geen mensen op een afdeling gepland, dan draait de luchtbehandelingskast op een lager niveau.”

Verbeterplan

Voor die tijd een perfecte oplossing, maar zoals bekend hadden frequentieregelaars ook een nadeel: door de noodzaak van een tussenkring die AC stroom omzet naar DC en weer terug, produceren zij hogere harmonischen en vervuilen daarmee het net. In feite voor alle omgevingen ongewenst, maar zeker in een ziekenhuis.

Met het bereiken van de technische en economische levensduur zo’n twintig jaar later, werd dan ook een plan gemaakt om te verbeteren. Jos Eerens: “We zijn opnieuw naar MCA gegaan, eenvoudig omdat de samenwerking maar ook de producten bevallen. Beiden zijn van belang omdat de luchtbehandelingskasten in een ziekenhuis mede de kwaliteit bepalen van de omgevingscondities in bijvoorbeeld cleanrooms of operatiekamers. Toen we met elkaar in gesprek gingen, hebben we meteen geïnformeerd naar mogelijk nieuwe oplossingen om de netvervuiling als gevolg van de oude regelaars, tegen te gaan.”

‘Matrixconvertertechnologie’

Deze oplossing werd gevonden in de kwalitatief hoogwaardige Yaskawa U1000-regelaar. In tegenstelling tot de frequentieregelaars van toen, werkt deze regelaar op basis van de zogenaamde ‘matrixconvertertechnologie’. De regelmogelijkheden en het energiebesparingspotentieel blijven onveranderd. Maar door de nieuwe technologie – waarbij geen tussenkring nodig is – blijven de ingangsstromen sinusvormig en de vermogensfactor dichtbij 1. Hiermee worden transformatoren en voedingskabels zo min mogelijk belast en blijft de harmonische vervuiling onder de 5 procent. Enkele andere kenmerken zijn het ingebouwde EMC-filter en het ingebouwde toetsenbord met volledig tekst in dertien talen.

Ingebouwde vermogensregeneratie Naast het feit dat de vierkwadrantregeling een efficiënt gebruik van energie ondersteunt, bespaart deze regelaar ook nog op

een andere manier energie. Dit ontwerp heeft namelijk geen optionele remweerstand nodig die normaal de regeneratieve energie omzet naar warmte die vervolgens verloren gaat. Daarentegen neemt deze regelaar de remenergie op en stelt deze beschikbaar aan eventueel andere verbruikers in hetzelfde net. Naast energiebesparing reduceert dit ook de warmteontwikkeling en hiermee de koelbehoefte. Bovendien betekent het ontbreken van een remweerstand: minder onderdelen, minder onderhoud en een compacter ontwerp. Belangrijke eigenschappen voor alle toepassingen die worden aangedreven door één motor zoals liften, roltrappen, HVAC-machines, takels en centrifuges.

Energieverbruik, netkwaliteit en flexibiliteit

Jos Eerens besluit: “De keuze voor de U1000 is ook gebaseerd op het feit dat hij niet conflicteert met ons huidige gebouwbeheersysteem (GBS). In dit geval gebruiken we een Siemens-systeem dat compatibel is met de nieuwe regelaars. Maar ook voor de toekomst is dit belangrijk. Een GBS moet iedere veertien jaar worden vervangen en wanneer dit tijdstip is aangebroken, moet de nieuwe keus ook naadloos aansluiten op de U1000.”

Inmiddels zijn de regelaars vervangen en kijkt Jos Eerens met een goed gevoel terug op het project. “We hebben de energie-efficiëntie verhoogd, de netkwaliteit verbeterd en kunnen door de verschillende tijdsfuncties zeer flexibel omgaan met de inzet van de kasten.” •

www.mcabv.nl

33
Dankzij de Yaskawa U1000-regelaar blijft de harmonische vervuiling onder de 5 procent.

REPORTAGE

Productieautomatisering

‘De planning is heilig’

Dit jaar start Brink Towing Systems in Staphorst met de productie van een nieuw ontwikkelde elektrisch wegdraaibare trekhaak. Een deel van de bijbehorende assemblagelijn is ontwikkeld en gebouwd door Total Productivity. Nu zijn projecten voor de ‘automotive’ altijd al uitdagend, maar als daar dan nog de schaarste aan componenten bijkomt.

Een trekhaak die je met een druk op de knop verborgen in de kofferbak automatisch wegdraait of tevoorschijn komt – een optie lange tijd voorbehouden aan auto’s uit het luxe segment. Niet in de laatste plaats omdat dit vaak grotere modellen zijn met meer ruimte tussen chassis en bumper. De ontwerpers van Brink Towing Systems – kortweg Brink – hebben nu een trekhaaksysteem ontwikkeld, dat ook in middenklassers kan worden toegepast. Behalve grootte en – uiteraard– goed en betrouwbaar functioneren, zijn dan ook de kosten van belang. Mensen die een middenklasser kopen zullen minder overhebben voor een dergelijke optie dan mensen die een duurdere auto kopen. Winst valt dan onder meer te behalen door nog efficiëntere productie, bijvoorbeeld door hybride automatisering.

Assemblagelijn

De productie van een trekhaaksysteem, dat bestaat uit de trekhaak en een balkdeel waarmee de trekhaak aan de chassis wordt gemonteerd, beslaat bij Brink zo’n 40 stappen. Dat begint bij vormen en samenstellen van trekhaak en balk vanuit de ruw materiaal en eindigt – na verschillende assemblagestappen – bij een samenstel van balk en bewegend systeem,. Bij de elektrisch wegdraaibare trekhaak heeft dit systeem twee stekkers die kunnen worden aangesloten op het besturingssysteem van de auto.

Total Productivity is ingeschakeld voor het deel van de lijn verantwoordelijk voor de assemblage van de motor en de trekhaak. Dit deel van de lijn is inmiddels geïntegreerd in de hoofdproductielijn bij Brink in Staphorst waar jaarlijks meer dan een miljoen trekhaken worden geproduceerd.

Flexibel in het groeipad Vanwege de speciale dynamiek in de auto-industrie werkt Brink volgens APQP: Advanced Product Quality Planning. Hierbij start je zo ongeveer halverwege de productontwikkeling al met het ontwikke-

Hybride automatisering

len van de productielijn. Dat heeft verschillende voordelen: je wint tijd en vanuit het ontwikkelwerk van de productielijn is nog feedback mogelijk op de ontwikkeling van het product.

In dat stadium staat de benodigde productiecapaciteit ook nog niet vast – zeker niet voor een heel nieuw product als de elektrisch wegdraaibare trekhaak. Total Productivity is dan ook nadrukkelijk gevraagd om met Brink mee te denken in het groeipad, in modulariteit, beschikbare productieruimte en verplaatsbaarheid.

Belangrijke parameter in dat alles: de uiteindelijke kostprijs voor het maken van het product. Wat is in dit geval de ideale oplossingsbenadering: handmatig, volledig geautomatiseerd of van beide wat? “We hebben reeds in het offertestadium intensief overlegd met Brink over de gewenste mate van automatisering. Dat lag in principe open van volledig geautomatiseerd tot aan een lijn met misschien wel tien operators. Aan de beide uitersten van dit speelveld kleven behoorlijke nadelen. Bij volledige automatisering moeten de ingangsproducten aan relatief hoge eisen voldoen om ze visiongestuurd te kunnen handlen. En de investeringskosten zijn hoog. Bij volledig handmatig zijn de investeringen in de lijn een stuk lager, maar heb je veel hogere productiekosten. Dan kom je dus al snel uit op een hybride benadering, met een keiharde voorwaarde vanuit de automotive dat met het handmatige werk dezelfde kwaliteit is geborgd als bij een volledig automatische lijn. Dat hebben we ondervangen door veel sensoriek in te bouwen, die bijdraagt aan zowel de werkinstructies voor de operator als de benodigde traceability”, vertelt Vincent Bijman, lead engineer bij Total Productivity.

Flexibel

De hybride automatisering maakt het ook mogelijk om flexibel te produceren. “De

34 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
‘Trekken’ aan de markt bij componentschaarste
“Als je sec kijkt naar de sensoren [..] dan bleek 80 procent [..] niet op tijd leverbaar”

Overzicht van de assemblagelijn in opbouw bij Total Productivity in Broek op Langedijk, nog voor de factory accceptance test.

VAN IDEE NAAR MASSAPRODUCTIE

De ideeën voor een compacte elektrische wegdraaibare trekhaak zijn op de eerste plaats vormgegeven in 3D-geprinte kunststof prototypes. Om daar een business-case van te maken (er een klant bij te vinden) ga je vervolgens met metalen proto’s aan de slag, niet in de laatste plaats omdat je dan beter klanteisen kunt meenemen in het ontwerp. Is er een geïnteresseerde klant gevonden, dan is het ook al tijd om op zoek te gaan naar een leverancier voor het productiesysteem, in dit geval Total Productivity. Die is in het tweede kwartaal van 2021 gestart met de ontwikkeling van de productielijn op een moment dat het product nog niet volledig is uitontwikkeld. Die uitontwikkeling hangt namelijk deels samen met de wensen van de klant van Brink. Een autoproducent neemt in de regel bij de ontwikkeling van een nieuw type auto de trekhaak al redelijk in het begin van het –twee tot vier jaar durende– ontwerptraject mee. Want de auto moet worden getest op zaken als belasting, aandrijving en chassis. En dan is het wel zo handig als de trekhaak er dan al op zit. In de loop van dat proces kunnen

er nog wijzigingen moeten worden doorgevoerd in het ontwerp van de trekhaak. Bijvoorbeeld ten gevolge van een aanpassing in de bumper.

Als ontwikkelaar en bouwer van het productiesysteem zit je dus een tijdje in een spagaat tussen de opdrachtgever en de klant van de opdrachtgever. Het kan zomaar gebeuren dat een ontwerp in een laat stadium alsnog moet worden aangepast omdat de autoproducent zijn eisen heeft veranderd. Op een zeker moment wordt er wel een klap op het geheel gegeven, in de vorm van de ‘design freeze’. Dat is dan ook het moment dat –bij Total Productivity zelf– met de bouw van de lijn kan worden gestart. Na een tusseninspectie einde eerste kwartaal 2022 is via een ‘factory acceptance test’ (FAT) de formele afname bekrachtigd. Hierop is de lijn verhuisd naar de fabriek in Staphorst, waar de klant op basis van een ‘site acceptance’ test het hele productieproces kan vrijgeven. Hierna kan worden gestart met de daadwerkelijke productie, die dankzij het modulaire concept in de loop van 2023 eenvoudig kan worden opgeschaald.

35

REPORTAGE

Productieautomatisering

lijn is door één operator te bedienen, maar als je meer wilt produceren kunnen er ook twee, drie of zelfs vier mensen aan werken. Dat hebben we bereikt door de lijn modulair op te bouwen, in vier werkstations. Het hoofdblok wordt met twee pennen vastgezet in een drager, die achtereenvolgens de vier stations doorloopt waarbij er steeds enkele elementen aan worden toegevoegd. Als er één persoon werkt loopt die met het werkstuk mee; bij vier heeft ieder zijn eigen station aan de lijn. Aan het einde gaat het voor dit deel gerede product met een lift naar een retourbaan die aan de onderkant van de lijn zit. Deze transporteert het product naar de beginpositie, waar het wordt uitgenomen en door een nieuw te assembleren product vervangen. Deze configuratie maakt ook een nog toekomstige wens van Brink mogelijk om er eenzelfde lijn gespiegeld naast te kunnen zetten, zodat je de twee lijnen efficiënt vanaf één punt kunt bevoorraden.”

Intelligente ‘tooling’

Illustratief voor de hybride automatisering is het samenspel tussen mens en machine bij de verschillende boutverbindingen die worden gemaakt. Voor het verschroeven wordt intelligente tooling ingezet die volledige feedback geeft over de kwaliteit

van de verschroeving: het aantal rotaties, is er tijdens het indraaien van de bout een onvolkomenheid gevonden in de bout, is het gewenste koppel behaald, welke marge zit daarop?

Het schroeven zelf gebeurt handmatig. Volgens Vincent stelt volledige automatisering zoveel extra eisen dat dit kostentechnisch niet interessant is. Maar de operator weet precies tot hoe ver de moer moet worden aangedraaid, of beter gezegd: de tooling stopt als het gewenste koppel is bereikt.

Een taak die wel volledig is geautomatiseerd, is het aanbrengen van precieze hoeveelheden vet op de juiste posities van het product. Dit is vanuit de FMEA-systematiek (Failure Mode and Effect Analysis) een heel kritisch proces, want te weinig vet verkort de levensduur - een no-go in de automotive. “Het is dus zaak om heel precies te monitoren dat op de juiste posities een juiste hoeveelheid vet is aangebracht. Dat heeft een hoge impactscore, vandaar de noodzaak om dit verder te automatiseren dan andere stappen. In dit geval door inzet van een cobot”, vertelt Vincent.

Visuele werkinstructies

De sensorinformatie uit de intelligente

tooling en uit de cobot is gekoppeld aan het VisualFactory systeem, dat de operators stap voor stap met veelal visuele werkinstructies door het assemblageproces leidt. Dit systeem controleert ook, via allerlei ingebouwde interacties en sensoren, of de operator zijn handelingen conform de richtlijnen heeft uitgevoerd. Zo wordt aan de hand van de signalen van krachtsensoren op de dragers gecontroleerd of er in een bepaald station een product heeft gelegen, of het is ingeplaatst en ook weer weggehaald is. In bepaalde gevallen geeft de operator zelf via een scan-actie of een druk op de knop aan of een stap is afgerond. Veel sensorinformatie komt ook vanuit het vierde station waar met een controlegereedschap onder meer wordt gecheckt of een bepaald ringetje – met een dikte van maar 0,8 mm – correct is gemonteerd is. Al die informatie wordt gemonitord en geregistreerd voor het achterliggende managementsysteem waar in het kader van traceability alles moet kunnen worden teruggevonden.

Op zoek naar sensoren

Vincent schat dat er een kleine honderd sensoren in de assemblagelijn zijn verwerkt. Dat had bij dit project meer voeten in de aarde dan gebruikelijk

36 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
Lead engineer Vincent Bijman heeft zich in verband met de componentenschaarste meer dan gebruikelijk bezig gehouden met het vinden van alternatieven voor onder meer het gros van de sensoren en de PLC.

vanwege de schaarste aan componenten, die eind 2021 zo’n beetje zijn hoogtepunt kende. “Precies in die periode zaten we in het stadium van de ‘design freeze’. De opdrachtgever is akkoord met het ontwerp. Onder normale omstandigheden ga je dan je componenten bestellen, die dan meestal wel binnen een paar dagen binnen zijn, zodat je snel met de opbouw van de lijn kan beginnen. In dit geval moesten we anticiperen om alles op tijd binnen te krijgen. Als je sec kijkt naar de sensoren, die we in het oorspronkelijke design hadden gespecificeerd, dan bleek 80 procent van de sensoren niet op tijd leverbaar. Hiervoor moesten we dus een alternatief zoeken, met als uitgangspunt om alles functioneel te laten voldoen aan de eisen die we hadden afgesproken met de klant. Oplossingen werden veelal gevonden

in sensoren van andere leveranciers en/of sensoren met net iets andere spec’s en/of bouwstijl. Dat kan soms leiden tot een duurdere bouwstijl, maar daar ga je dan ook voor, want de planning is heilig. Ook doen we niet moeilijk over de extra engineeringtijd die al het geregel en aanpassingen van de tekeningen met zich meebrachten. Het is niet fair om dat één op één door te rekenen aan de klant. Wij gaan wat dat betreft voor de relatie.”

PLC in bruikleen

Meer kopzorgen waren er om de beschikbaarheid van de juiste PLC voor in de besturingskast. Total Productivity schakelt voor het inrichten van schakelkast steevast systeempartner JB Besturingstechniek in, maar die werd geconfronteerd met een levertijd van tenminste negen maanden

voor de betreffende PLC. “Als system-integrator zijn we eindverantwoordelijk voor het project, dus hebben wij ook onze kanalen aangeboord om tot een oplossing te komen. Die lag dichterbij dan we dachten, namelijk bij onze opdrachtgever! Brink had eenzelfde PLC draaien op een van hun productiemachines. Die machine kon ook uit de voeten met een PLC, die ze als 'spare’ beschikbaar hadden. Door de spare in de kast bij de productiemachine te plaatsen en die vervolgens vrij te geven, kon de PLC worden vrijgespeeld voor het project, zodat we geen vertraging zouden oplopen. We hebben de PLC in bruikleen gehad, totdat de bestelde PLC alsnog binnenkwam. Brink heeft vervolgens de bruikleen-PLC weer teruggebouwd in hun productiemachine. Zo zie je maar hoe waardevol een goede relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer kan uitpakken!” •

brinkgroup.eu

www.totalproductivity.nl

37
“Als system-integrator zijn we eindverantwoordelijk voor het project, dus hebben wij ook onze kanalen aangeboord om tot een oplossing te komen”
Detail van het station waar precieze hoeveelheden vet op de juiste posities van het product worden aangebracht met een cobot, die op de achtergrond zichtbaar is.

TECHNIEK

Energiebesparting

De synchrone reluctantiemotor

Heilige graal voor de Nederlandse industrie?

Ondernemers, industrieën en overheden zijn collectief op zoek naar manieren om in productieprocessen het energieverbruik te reduceren. Enerzijds om door minder kooldioxide-uitstoot en minder verbruik van fossiele energie klimaatverandering tegen te gaan, anderzijds om onderaan de streep meer over te houden. Zeker in de afgelopen periode, waarin energieprijzen door het dak gingen als gevolg van maatschappelijke onzekerheid en de oorlog in Oekraïne, geldt dat iedere bespaarde kWh er eentje is. Is de synchrone reluctantiemotor de oplossing voor dit vraagstuk?

Een snelle en niet-kapitaalintensieve manier om energie te besparen, is het optimaliseren van het elektrische aandrijfsysteem in het hart van het productieproces. Van transport tot bouw, van de voedingsmiddelenindustrie tot offshore en van containertransport tot procesindustrie: in vrijwel iedere branche in onze economie zorgt een elektromotor in combinatie met een reductorsysteem en een frequentieregelaar voor de aandrijving van het productieproces. En in veel gevallen kan dit integrale systeem (aanzienlijk) energie-efficiënter opereren.

Diverse voordelen

In alle hierboven genoemde bedrijfstakken en toepassingen staan controleerbaarheid, flexibiliteit, efficiëntie en compactheid centraal. Om aan deze behoeften te voldoen heeft de Italiaanse marktleider Bonfiglioli de synchrone reluctantiemotor (BSR) ontwikkeld. Deze motoren worden meestal gecombineerd met wormwieltandwielkasten, die bekend staan om hun robuustheid en brede koppelbereik. De BSR heeft een aantal voordelen ten opzichte van andere typen motoren, zoals hoge efficiëntie, hoge start- en remkracht en het vermogen om te werken in een breed spannings- en frequentiebereik.

40 procent minder energie

De BSR-synchroonreluctantiemotoren van Bonfiglioli

voldoen aan efficiëntieklasse IE4, waarbij een conventionele stator is gecombineerd met een rotor zonder windingen of magneten. Bij dit type rotor ontbreken de gebruikelijke energieverliezen, terwijl de rotor veel lichter is dan gebruikelijk. Tegelijkertijd is de rotormassa en daarmee de massatraagheid lager. Behalve een directe rendementsverbetering is ook de motordynamiek hoger. In tegenstelling tot veel andere IE4-motoren is de BSR ontwikkeld zonder gebruik te maken van zeldzame aardmetalen. Omdat het werkingsprincipe van de BSR geheel anders is dan die van de traditionele inductiemotor, reduceert de BSR maar liefst 40 procent van de motorverliezen van een inductiemotor. Eenvoudiger gesteld: er is 40 procent minder energie nodig om dezelfde output te genereren.

Active Cube-regelaars

Om verdere energiebesparingen mogelijk te maken, heeft Bonfiglioli de BSR geoptimaliseerd en geharmoniseerd voor gebruik met de Active Cube-serie. Deze frequentieregelaar van Bonfiglioli Vectron is leverbaar in twee varianten. Zo kunnen gebruikers in iedere industrie en toepassing de voor hen beste optie kunnen kiezen.

Het High Efficiency Package resulteert in een hogere efficiëntieklasse in vergelijking met een inductiemotor met hetzelfde vermogen en dezelfde framemaat.

38 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023

Er is dus minder energie nodig om met een even groot aandrijfsysteem hetzelfde vermogen te genereren.

Wie het High Output Package kiest, krijgt voor hetzelfde uitgangsvermogen en dezelfde efficiëntieklasse als een inductiemotor een kleinere framemaat. Met andere woorden: een kleiner aandrijfsysteem levert dezelfde output.

IE5 nu al haalbaar

Het zeer gunstige rendement van de synchrone reluctantiemotor verlaagt de operationele kosten en draagt bij aan de verduurzaming van het productieproces. De IE4-norm is op dit moment de hoogste efficiëntieklasse voor elektromotoren in Europa en vanaf 1 juli 2023 verplicht tot 200 kW. Elektromotoren die aan deze norm voldoen, zetten 96 procent procent van de opgenomen energie om in bruikbare energie. Dat is zeer energie-efficiënt en kan leiden tot aanzienlijke energiebesparingen in talloze industriële toepassingen. In combinatie met een regelaar is zelfs de toekomstige IE5-klasse al haalbaar.

Ook voor uw toepassing?

Voor het overgrote deel van de frequentie-geregelde aandrijvingen in onze economie geldt dat ze zelden

De Bonfi glioli-synchroonreluctantiemotor in geoptimaliseerde combinatie met de Active Cube-frequentieregelaar voldoet nu al aan de toekomstige IE5-rendementseisen.

op vollast draaien. Juist voor die situatie is de BSR interessant om serieus energie te besparen. In deellast is het rendement van de synchrone reluctantiemotor namelijk significant gunstiger dan bij een inductiemotor. Dit geldt vooral bij centrifugaalpompen en ventilatoren – die vaak continu draaien, maar zelden op vol vermogen – en ook bij vele typen compressoren.

Dubbel rendement

Ligt de nadruk in het productieproces op energiebesparing? Dan kan de synchrone reluctantiemotor zeker helpen dat doel te bereiken. In dat geval kan namelijk de synchrone reluctantiemotor met frequentieregelaar gekoppeld worden aan een tandwielkast met rechte of kegelvormige tandwielen in plaats van wormwieltechnologie. Daarmee besparen de motor en de overbrenging energie en met dezelfde energie-input verdubbelt dan nagenoeg het rendement van het integrale systeem. Omgekeerd betekent dit dat voor dezelfde energie-output een kleinere motor en reductor kunnen worden gekozen. Zo dalen zowel de investeringskosten als de gebruikskosten. •

elsto.eu

39
KRIMPSCHIJVEN EN KLEMBUSSEN IN R.V.S. WWW.GRONEMAN.NL
AANDRIJFTECHNIEK

TECHNIEK

Frequentieregelaars

Frequentieregelaars in IP66

De behoefte aan efficiëntere industriële systemen aangedreven met een elektromotor om de energiekosten en bijbehorende emissies te verlagen neemt alleen maar toe. Als bijkomend effect neemt groeit ook de vraag naar duurzame frequentieregelaars die kunnen worden ingezet onder verschillende zware omgevingsomstandigheden.

Van de bouw, de landbouw, waterbedrijven en afvalwaterverwerking tot de voedingsmiddelen- en drankenindustrie – allemaal omgevingen waar stof, vocht en temperatuur van invloed kunnen zijn op geregelde elektrische aandrijvingen. Dit is waar frequentieregelaars met een IP66-beschermingsgraad geen keuze maar een noodzaak zijn om te zorgen dat processen niet onderbroken worden. Invertek Drives, geïmporteerd en gedistribueerd door Hiflex Automatiseringstechniek, heeft IP66-frequentieregelaars ontwikkeld die wereldwijd worden gebruikt in uiteenlopende situaties en toepassingen. Dankzij de IP66-beschemingsgraad hebben de omvormers geen schakelkast nodig en kunnen dicht bij de motor en direct op de applicatie worden geplaatst. Hierdoor kan worden volstaan met een kortere EMC kabel en wordt op installatiekosten bespaart.

Hygiënisch ontwerp

De beschermingsgraad maakt ze ideaal voor buitentoepassingen, retrofitting en machines die moet worden gereinigd; de Optidrive-regelaars in IP66-uitvoering, zoals de ECO, E3 en P2, zijn robuust, stofdicht en kunnen worden afgespoten. Een gecoat koellichaam in combinatie met de beschermde behuizing zorgt ervoor dat ze bestand zijn tegen harde waterstralen. Het ontwerp van de frequentieregelaars zorgt dat vuil zich niet kan vastzetten. Dit maakt de Invertek IP66-frequentieregelaars zeer geschikt voor toepassingen die strenge hygiënenormen vereisen.

Aansturing van transportbanden

Transportbandspecialist InterQuip zocht een

frequentieregelaar die bestand is tegen de vaak zware omgevingen waarin men werkt en waarmee de gebruiker de snelheid van de transportband gemakkelijk kan regelen. De modulaire transportbanden van het bedrijf worden gebruikt in krappe ruimtes of op plaatsen waar de toegang beperkt is, zoals kelders, rioolwaterzuiveringen en andere toepassingen. Deze kunnen ook sloop-, tunnel- en graafprojecten zijn. De IP66-beschermingsgraad van de Optidrive E3 maakt het mogelijk dat hij direct op de transportbanden kan worden gemonteerd en stof- en waterdicht blijft, zowel binnen als buiten.

Stalventilatie

De gezondheid en productiviteit van vee en pluimvee in de landbouwsector kan aanzienlijk worden beïnvloed door hoe goed of slecht de ventilatie is in de stallen. Agrarische gebouwen, zoals schuren en pluimveestallen, zijn vaak stoffig en moeten worden schoongemaakt. De ventilatiesystemen hebben motorbesturingen nodig die bestand zijn tegen deze omstandigheden. Een frequentieregelaar met een IP66-beschermingsgraad is voor deze situaties ideaal. Ze kunnen dicht bij de ventilator worden gemonteerd. Dit betekent dat er geen speciale technische ruimte of installatiekast nodig is en bespaart kosten en ruimte.

‘Geen aparte kast nodig’

Dorner is toonaangevend in de productie en integratie van transportsystemen. Veel van dit soort systemen worden elke dag gebruikt in bakkerijen, vleesverwerkende industrie, zoetwarenproductie, farmaceutische industrie en andere productieomge-

40 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
Een ‘must’ voor applicaties in een veeleisende omgeving

De modulaire Easykit-transportbanden van Interquip zijn uitgevoerd met Invertek-freqentieregelaars, direct op de transportband.

vingen. De noodzaak om transportbanden regelmatig te reinigen of af te spuiten betekende dat elke frequentieregelaar een IP66-behuizing moet hebben. "Hoewel er veel keuzes zijn op het gebied van frequentieregelaars, voldeed Invertek aan onze eisen met een kwaliteitsproduct en een kosteneffectief aanbod", aldus Scott Grahl van Dorner. "Bovendien betekent de IP66-behuizing dat ze direct op de transportbanden kunnen worden gemonteerd, waardoor ruimte wordt bespaard en er geen aparte kast nodig is."

Verdampingssystemen

Resource West Inc. is een gespecialiseerde fabrikant van afvalwaterverdampingsapparatuur. Ze kregen te maken met problemen van bestaande frequentieregelaar leveranciers met aandrijvingen die werden beïnvloed door de bedrijfsomstandigheden. "De bestaande frequentieregelaars, die door een ander

bedrijf werden geproduceerd, konden het simpelweg niet aan. Onze klanten rapporteerden storingen. Het lag aan de frequentieregelaars die we gebruikten en niet aan ons eigen ontwerp", aldus William MacDonald, R&D design engineer bij Recource West. Daarom is de overstap gemaakt naar Optidrive ECO IP66-frequentieregelaars. "Sindsdien werken ze probleemloos. Het programmeren van de frequentieregelaars is eenvoudig, we kunnen dat rechtstreeks op de regelaar zelf, op een laptop of op afstand doen. Door een verbinding met de klant kunnen we de verdampers op afstand monitoren en onze klanten sneller helpen. Deze frequentieregelaars werken onder extreme omstandigheden; behalve de operationele omstandigheden, hebben ze ook te maken met verschillende veranderende weersomstandigheden." •

hiflex.nl/invertek-optidrive-ip66-serie

41
De Optidrive-regelaars in IP66-uitvoering van Invertek zijn robuust, stofdicht en kunnen worden afgespoten.

TECHNIEK

In een oogopslag

Beegle geeft inzicht in machinegedrag

Stilstand van een machine moet zo veel mogelijk voorkomen worden in een productieomgeving. De kosten en bijkomende schade kunnen immers aardig oplopen. Daarom investeren bedrijven in onderhoud en preventieve vervanging van onderdelen – een veiligheidsmarge die uitval van de machine voorkomt . Kostbaar is het wel en inzicht in het gedragingen van een machine krijg je niet. Is dat onderdeel wel aan vervanging toe? Kan het niet langer mee?

Inzicht in het gedrag van een onderdeel is nodig voor echte controle. Morskate Aandrijvingen uit het Overijsselse Hengelo, ontwikkelde als oplossing de Beegle. Een monitoringsysteem dat 24/7 inzicht brengt in de prestaties van geselecteerde onderdelen. Het onderhoud, de inzet van personeel en de vervanging van onderdelen kan hiermee worden gecontroleerd en effectief worden beheerd.

Verborgen voor het blote oog

De Beegle registreert wat bijvoorbeeld een Technische Dienst niet met het blote oog kan waarnemen. Zo kan er op tijd ingrepen worden, ruim voordat er stilstand of een defect ontstaat, en is het onderhoudsteam niet langer afhankelijk van periodieke metingen en fysieke aanwezigheid. Bij de installatie worden alarmwaarden ingesteld voor bijvoorbeeld het aantal decibel of trillingen dat een onderdeel mag bereiken. Alleen wanneer de interventiewaarde wordt overschreden, verschijnt er een melding op de smartphone. Wanneer de melding verschijnt is er nog geen stilstand en het onderdeel hoeft nog niet direct vervangen te worden. Op basis van de inzichten kunnen er nu aanpassingen gemaakt worden aan de machine of onderdelen worden vervangen. Kortom, van periodiek onderhoud naar toestandsafhankelijk onderhoud.

Gesprekken met klanten Frans Nijman directeur bij Morskate: “In gesprekken met klanten ging het vaak over onverwachte stilstand van een machine. Ook gaven klanten aan dat er

regelmatig nog goede onderdelen werden vervangen door nieuwe onderdelen en dat dit de onderhoudskosten onnodig verhoogde. Daar zijn we mee aan de slag gegaan en zo is de Beegle ontstaan. Voor het assortiment van Morskate Aandrijvingen is de Beegle een mooie aanvulling. Wij leveren vooral onderdelen voor toepassing in de aandrijftechniek en onderdelen voor interne transportsystemen, zoals bijvoorbeeld transportbanden. Branches waar wij veel leveren zijn bijvoorbeeld de voedingsmiddelenindustrie, verpakkingsindustrie, waterzuivering en papierindustrie. En juist in deze branches is het voorkomen van stilstand van essentieel belang. De Beegle past daarom prima in onze productportfolio.”

Eenvoud het grootste voordeel

De Beegle is het resultaat van jarenlange ontwikkeling en perfectionering. Volgens Nijman is vooral de eenvoud van de Beegle het grootste voordeel. “Alles aan de Beegle is eenvoudig. De installatie, het gebruik en de meldingen”. De Beegle is een ‘machine-to-machine’ (M2M) monitoringsysteem dat onder andere geluid, temperatuur en trilling van (kritische) machineonderdelen meet. Zo houdt het systeem continu de toestand van machine in de gaten. De sensoren worden aan de machine bevestigd. De gemeten waarden worden 24/7 digitaal en draadloos doorgezet naar My Beegle. Vanuit een browser, smartphone of tablet is het online dashboard altijd toegankelijk via my.beegle.nl. Daar is een compleet overzicht te zien van alle metingen. Het meetsysteem is zo ingesteld dat via een gekleurde ‘knop’ op de

42 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
Onderhoud

Beegle is een ‘machine-to-machine’ (M2M) monitoringsysteem. De gemeten waarden zijn via My Beegle benaderbaar vanuit een browser, smartphone of tablet.

In een papierfabriek in het zuiden van Nederland voorkomt het Beegle-systeem onder andere het preventief – te vroeg – wisselen van lagers.

smartphone direct te zien is of er aandacht voor de machine nodig is.

Praktijk

In een papierfabriek in het zuiden van Nederland wordt de Beegle al jaren toegepast. Papiermachines zorgen voor veel geluid, grote hoeveelheden water en extreem hoge temperaturen. Voor een constante kwaliteit van het papier is een onverstoord productieproces noodzakelijk. Onderhoudsmonteurs voerden daarom in het verleden preventief onderhoud uit. Dit zorgde echter voor onnodige investeringen en echte controle en inzicht was er niet.

Beegle wordt ingezet om de onderhoudskosten van het machinepark beheersbaar te houden en technisch falen van de machines te voorkomen. De sensoren van het worden gemonteerd op de

zeefpartij en op de lagers in de droogwalsen. Ook is voor de temperatuurmeting van de machine een sensor gemonteerd in de tandwielkast. Deze meet de temperatuur van de olie. De monteur ontvangt een melding op zijn smartphone bij het bereiken van de vooraf ingestelde interventiewaarden. Het resultaat is dat de monteurs beter inzicht hebben gekregen in de gedragingen van de machine. De Technische Dienst van de papierfabriek vervangt niet langer te vroeg kostbare onderdelen. Het preventief vervangen van de lagers in de walsen is minder vaak nodig dan voorheen. Ook het wisselen van olie gebeurt sinds het systeem wordt ingezet minder frequent. •

www.beegle.nl

www.morskateaandrijvingen.nl

43

PRODUCTNIEUWS

DISTRIBUTIERIEMEN

Voor de 8MGT- en 14MGT-uitvoeringen van de PowerGrip GT4-reeks distributieriemen heeft Gates nieuwe lengtes. De 8MGT-uitvoering is in 14 nieuwe lengtes verkrijgbaar, die grotendeels tussen de 976 en 2080 mm liggen. Aan de 14MGT-serie is één nieuwe lengte toegevoegd van 4004 mm. De totale minimum- en maximumlengte blijven gelijk: 328 mm tot 4400 mm voor de 8MGT en 966 mm tot 6860 mm voor de 14MGT.

www.gates.com

Stappenmotoraansturing

De nieuwe P80630-SDN stappenmotoraandrijving van Kollmorgen is bedoeld voor stappenmotoren op 24 tot 75 VDC met maximaal 5,5 A rms stroom per fase (7,8 A rms piek). Toepassingen ziet de fabrikant bij in labelers, indexeringstafels, CNC-machines, verpakkingssystemen, pompen en andere één- of meerassige systemen met lage snelheid en vast last voor point-to-point motion control. De nieuwe aandrijving heeft een verbeterde positioneernauwkeurigheid, agetoond in laboratoriumtests met PMX-stappenmotoren. De aandrijving bereikt 10 procent meer uitgangsstroom in een 60 procent kleinere behuizing die tot 34 mm korter is dan de 6410 (, afhankelijk van het model). De stappenmotoraandrijving ondersteunt conventionele ‘single-ended’ of differentiële stap- en richting-interfaces (door de gebruiker geleverde pulstrein vereist) of CW/CCW commando ingangen. Met dip-switches worden motorfasestroom, ruststroomreductie en stapresolutie tot 1/128 microstap ingesteld. Een speciale vrijgave-ingang en storingsuitgang geeft controle over de vermogenstrap van de aandrijving en foutbewaking.

www.kollmorgen.com

NIEUWE ANYBUS-GATEWAYS

HMS Networks brengt een nieuwe generatie Anybus gateways op de markt, die volgens de makers meer en sneller data tussen twee verschillende automatiseringsapparaten kan versturen, sneller en eenvoudiger kan worden geconfigureerd en geschikt is voor verschillende netwerkprotocollen. In de netwerkversie kan worden gekozen voor Profinet IO, Modbus/TCP, EtherCAT aan de aansluitzijde. Modbus/ TCP kan hierbij als master of slave functioneren. De seriële RS23/485-versie ondersteunt Profibus, EtherCAT, Profinet en Ethernet/IP. Hiermee wordt ook elk willekeurig ASCII-protocol ondersteunt. De nieuwe ABCxxxx modellen ondersteunen maximaal 1500 bytes per netwerk-telegram en hebben een reactietijd van 1 ms. Voor EtherCAT is dit zelfs 0,1 ms. De gateways accepteren ze alleen officiële HMS-software en een fysieke schakelaar zet de unit in programmeermodus te plaatsen.

www.duranmatic.nl

44 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
Bekijk meer op www.aandrijvenenbesturen.nl

AC-DC-voeding

De TDK-Lambda PF1500B-360 full-brick powermodule kan tot 1.512 W. De voeding met AC-ingang heeft een vermogensfactor van 0,98 en levert een geregelde 360 V niet-geisoleerde DC-spanning. Met een ingang van 170 tot 265 VAC levert de PF1500B-360 1.512 W en 1.008 W bij bedrijf van 85 tot 265 VAC. Het rendement van 96,5% zorgt voor een betrouwbare werking bij basisplaattemperaturen tot +100 °C en bij omgevingstemperaturen van -40 °C tot +85 °C. De PF1500B-360 biedt standaard een hulpspanning van 10-16 V / 10 mA, aan/uit op afstand en een ‘signal good’ van de omvormer. Er is een vrijgavefunctie beschikbaar om geïsoleerde DC-DC converters te activeren om de stijgtijden van de uitgangen te synchroniseren mocht de uitgangsspanning groter zijn dan 360 VDC. Voor extra uitgangsvermogen is parallelschakeling met stroomdeling van maximaal drie modules mogelijk. De isolatiespanning van zowel ingang als uitgang naar de grondplaat is 2.500 VAC.

www.emea.lambda.tdk.com/nl

SCHROEFCOMPRESSOREN

De S-4-serie schroefcompressoren Boge is nu ook leverbaar in een compacte variant voor vermogens van 45 t/m 75 kW. Ook de nieuwe compressoren - met een opstellingsoppervlak van 1,20 m x 2,00 m – zijn uitgerust met het ‘IntegrateDrive’-compressorblok, een hermetisch afgesloten, directe aandrijving die vrijwel onderhoudsvrij is. Het energieverbruik van de nieuwe compressor met 75 kW vermogen is met meer dan 12 procent verminderd ten opzichte van het vorige model. De capaciteit is bijna 9 procent toegenomen. De compressoren zijn standaard uitgerust met energiebesparende IE4-motoren en permanente-magneetmotoren. De verticale olieafscheiding zorgt voor een laag restoliegehalte, minimale drukverliezen en een lange standtijd.

nl.boge.com/nl

Aandrijvingen

zeer geschikt voor gebruik in AGV’s

Compacte vergrendelmagneten bestand tegen hoge dwarskrachten

Met de ontwikkeling van de BLV-R serie biedt Oriental Motor al jaar en dag een range borstelloze DC-aandrijvingen die erg populair is onder haar gebruikers. Er is dan ook een brede range aan vertragingen beschikbaar.

De motoren waren al verkrijgbaar met een nominaal uitgangsvermogen van 100 en 200 W. De serie is nu naar twee kanten uitgebreid met uitvoeringen die een nominaal uitgangsvermogen hebben van respectievelijk 60 en 400 W.

Onlangs heeft Magnet Schultz een doorontwikkeling van de serie G SC X geïntroduceerd onder de naam G SC X … B01. Deze nieuwe generatie onderscheidt zich onder andere door het feit dat het magneetlichaam vast is verbonden met de aandrijving waardoor de spoel niet kan worden gedraaid of uitgewisseld. Door de compacte bouw zijn de elektromagnetisch bekrachtigde vergrendelingen, met beschermingsklasse IP40, bestand tegen hoge dwarskrachten. Dit levert een kostenvoordeel op terwijl nog altijd de mogelijkheid bestaat om te kiezen voor een stangafdichting met een hogere beschermingsgraad.

De uitbreidingen vergroten het toepassingsbereik van de serie aanzienlijk. Twee motoren van 400 W met vertraging zijn bijvoorbeeld geschikt voor de aandrijving van een AGV met een max. belasting van 500 kg en snelheden tot 0,7 m/s. Tevens zijn toepassingen te vinden in mengsystemen die vloeistoffen met verschillende viscositeiten met een constante snelheid moeten mengen en in transportbanden waar een breed regelbereik centraal staat.

Oriental Motor produceert de nieuwe uitvoeringen met bijbehorende vertragingskasten.

Kenmerkend is tevens de beschikbare aansluiting voor beschermingsleiders waarmee ook nominale spanningen tot 250 VAC tot de mogelijkheden behoren. Op basis van de compacte en robuuste bouw zijn tot slot hogere dwarskrachten mogelijk die (in stilstand) kunnen oplopen van 750 tot wel 3.000 N. Toepassingen zijn te vinden in het vergrendelen van uiteenlopende mechanische onderdelen zoals deuren en luiken.

Nu verkrijgbaar bij Rotero!

ROTERO HOLLAND

Pompmolenlaan 21

3447 GK Woerden

0348-495150

info@rotero.com

www.rotero.com

45
Uitgelicht november 2019 Rotero-PvdM.indd 1 06-02-2023

PRODUCTNIEUWS

SENSOR VOOR STOFFIGE OMGEVINGEN

De G20-sensor van Sick is ontwikkeld voor een betrouwbare objectdetectie over grotere afstanden (tastafstand reflextaster: 3 m / reflector: 15 m / zender-ontvanger: 120 m) in stoffige omgevingen dankzij de grote lensgroep. Met de sensoren die beschikken over een grote operationele reserve kunnen stoptijden volgens Sick aanmerkelijk worden teruggebracht. Dankzij de helder-/donkeromschakeling, een extra front-LED, de draaischakelaar en de instelbare signaalvertraging zijn de sensoren snel in bedrijf te nemen. De G20 is beschikbaar in DC- en AC/DC-uitvoering. Hiervoor zijn ze eenvoudig toe te passen in allerlei elektrische installaties. Verschillende bevestigingsmechanismen zorgen ervoor dat ze op elke plek kunnen worden geïnstalleerd. Ook een versie met relaisuitgang (3 A@250 V AC, 4 A@24 VDC) is beschikbaar. Tijdvertraging is een optie.

www.sick.nl

Modulaire connector

• Efficiënt Assembleren

• Kwaliteit eindproduct borgen en registreren

• One-piece-flow productie

• Productie opschalen en optimaliseren

JOIN US IN GREAT TECHNOLOGY

totalproductivity.nl

Igus heeft voor de configuratie van de plug-in module ‘Module Connect’ 180 afzonderlijke onderdelen aan de webshop toegevoegd. Module Connect is een plug-in connector voor het aansluiten van elektrische kabels, glasvezelkabels en pneumatische slangen. De connector is vooral bedoeld voor kabelrupsen met beperkte ruimte voor de aan et sluiten kabels. Voor het verbindingssysteem gebruikt igus de Han-Modular-productlijn van Harting. Igus heeft nu niet alleen afgewerkte sets met drie of vier kabelingangen, maar ook 180 losse onderdelen in de webshop: van afzonderlijke behuizingsonderdelen en vergrendelingsmechanismen tot voedings-, signaal-, gegevensoverdrachts- en pneumatische modules en contacten. De Module Connect-adapter verbindt de Module Connect-plug-in connector en de kabelrups tot een samenhangend geheel. De Module Connect-adapter kan aan bestaande systemen worden toegevoegd.

www.igus.nl/info/connectors-module-connect

WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023 46
Wij bedenken en bouwen productiesystemen
Bekijk meer op www.aandrijvenenbesturen.nl

VERGRENDELBARE VEILIGHEIDSSCHAKELAAR

De compacte vergrendelbare veiligheidsschakelaar CTS beschikt over FlexFunction. Dit houdt in dat het gedrag van de CTS door inleren van de transponder-actuator wordt bepaald. Zo uit de verpakking heeft de schakelaar nog geen functie. Pas wanneer een eerste actuator in de kop wordt geplaatst en wordt ingeleerd, verkrijgt de schakelaar zijn functie. Verschillende functies zijn mogelijk, bijvoorbeeld herkennen van een unieke actuator, van alle of een set actuatoren. Ook wordt op vastgelegd of de OSSD-uitgangen hoog worden na het vergrendelen of al meteen na het sluiten van de deur. De zwevend gelagerde actuator is geschikt voor draai- en schuifdeuren, zelfs met extreem kleine deurradii en meet 135 x 31 x 31 mm met centraal geplaatste bevestigingsgaten. Door gebruik van de multi color RGB-LED, is er meer over de status van de schakelaar meteen af te lezen. Verbinding maken met IO-Link is standaard mogelijk met behulp van een externe gateway voor uitgebreide diagnose- en communicatiefuncties. De vergrendelingskracht is maximaal 3900 N. Nominaal mag er met 3000 N (Fzh / ISO 14119) worden belast. Een versie met aan de achterzijde een knop voor vluchtontgrendeling is beschikbaar.

www.euchner.nl

Positieschakelaars

De nieuw ontwikkelde positieschakelaarserie ES/EM 97 is modulair opgebouwd. De actuatorkoppen van de schakelapparaten kunnen gemakkelijk worden verwisseld en in stappen van 90° gedraaid. De schakelaarelementen kunnen worden verwijderd na het openen van de schroefloze dekselbevestiging. er si een breed aanbod aan actuatoren (verschillende draaihefbomen, rolhefbomen, drukveren...) beschikbaar en de afmetingen zijn conform EN 50047. De schakelaars kunnen worden gebruikt in veiligheidsgerelateerde toepassingen als positieschakelaars met veiligheidsfunctie. In combinatie met een geschikte analyse-eenheid zijn PLe en SIL 3 haalbaar. Voor de schakelaars met veiligheidsfunctie kan uit twee extra actuatorkoppen worden gekozen.

www.4top.nl

IP66 FREQUENTIEREGELAARS

47
Adres Wolweverstraat 22 2984 CD Ridderkerk Contact 0180 - 46 60 04 verkoop@hiflex.nl
ROBUUST, WATERDICHT, STOFDICHT, GESCHIKT VOOR BUITENGEBRUIK. Leverbaar met of zonder hoofdschakelaar.
Bezoek onze website!

‘KEY-IN-POCKET’-ONDERHOUDSBEVEILIGING

Het nieuwe onderhoudsbeveiligingssysteem ‘Key-in-pocket’ van Pilz beschermt operators tegen een ongeoorloofde herstart van de machine en zorgt ervoor dat onderhoudswerkzaamheden veilig kunnen worden uitgevoerd.

Het systeem is een alternatief voor mechanische lockout-tagout-onderhoudsbeveiligingen die op alle veiligheidshekken zijn aangebracht.

’Key-in-pocket’ is gebaseerd op het toegangsautorisatiesysteem PITreader en wordt gerealiseerd met behulp van de configureerbare kleine controller PNOZmulti 2 of het automatiseringssysteem PSS 4000. Gebruikers krijgen een RFID-sleutel met hun individuele rechten, die met PITrea-

der op het veiligheidshek kan worden uitgelezen. Zo kunnen een of meer gebruikers die bevoegd zijn voor onderhoudswerkzaamheden zich op de installatie legitimeren. De operator weet te allen tijde wie toegang heeft voor welke taak; er kunnen ook tijdelijke machtigingen worden toegekend. Na succesvolle authenticatie wordt voor de gebruiker een gepersonaliseerde veiligheids-ID opgeslagen in de controller, in een veilige lijst. De machine kan nu worden uitgeschakeld, het veiligheidshek kan worden geopend en de machine kan worden betreden. Gedurende deze tijd blijven de RFID-sleutels bij de respectieve gebruikers – ‘key-in-pocket’. Zodra het onderhoud is voltooid en de mensen de gevarenzone hebben verlaten, meldt iedereen zich af. De veiligheids-ID's worden verwijderd uit de veilige lijst op de Pilz-controller en de machine kan opnieuw worden gestart.Digitale onderhoudsbeveiligingen zijn speciaal ontworpen voor machines met gevarenzones die via veiligheidshekken zijn beveiligd. Het biedt een economisch en efficiënt Aangezien het mogelijk is de fabriek te betreden of te verlaten via verschillende veiligheidshekken, biedt "key-in-pocket" het personeel meer flexibiliteit en bespaart het dus tijd tijdens het onderhoud.

www.pilz.nl

48 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023
0315 25 72 60 | info@mcabv.nl | mcabv.nl Minimale harmonische vervorming Alles-in-één oplossing Terugleveren aan het net Energie besparen in uw aandrijving

Remote Access

In de nieuwe versie van de op browser gebaseerde oplossing op afstand Remote Access Platform of RAP is volgens fabrikant Sigmatek nog meer aandacht besteed aan de behoeften van de gebruiker. Met een overzichtelijke user-interface kunnen eenvoudig gepersonaliseerde dashboards en machinepagina’s worden gemaakt voor verschillende machinetypen, groepen, klanten en gebruikers. Met het nieuwe ‘live view’ wordt de actuele status van individuele machines zichtbaar. ‘Machinekaarten’, vergelijkbaar met kwartetkaarten, geven een snel overzicht van alle apparaten en kunnen individueel worden ontworpen. De visualisatie van de aangesloten machines kan via VNC of een webserver – alsof je op locatie bent. Berichten en alarmen kunnen worden geconfigureerd via ‘Cloud Notify’. ‘Cloud Logging’ geeft gedetailleerder inzicht in de machine. De verbinding met het platform kan worden gemaakt via een router (Ethernet, 4G of Wi-Fi) of via Sigmatek CPU's met de uitbreiding van het besturingssysteem Remote Access Embedded. Mobiele toegang loopt via de Sigmatek Connect-app.

www.sigmacontrol.eu

2D GRASPING-KIT

Schunk heeft de 2D Grasping kit ontwikkeld voor het hanteren van afzonderlijke objecten die willekeurig in een vlak zijn gerangschikt. Gebruikers kunnen het plug-and-play, op vision gebaseerde systeem meteen inzetten; voorafgaande kennis van programmeren of beeldverwerking is niet vereist. De kit bevat een camerasysteem inclusief lens, een toepassingsspecifiek grijpsysteem, Schunk’s eigen industriële pc (SVC) en een plug-in voor eenvoudige integratie in de robotbesturing. De kern is de zelfontwikkelde AI-software. Het camerasysteem detecteert werkstukken zelfs bij moeilijke lichtomstandigheden en berekent mogelijke grepen inclusief een botsingscontrole. De software gebruikt de interferentiecontouren van de

Softstarters

De Emotron TSA-softstarters van 5,5 tot 1000 kW (16-960 A en 200-690 V) in de nieuwe bouwvormen TSA 5 en 6 voor de hoogste vermogens (470-960 A) beschikken standaard over veel ingebouwde functies voor veiligheid en beveiliging. Denk aan een thermische motorbeveiliging, slimme belastingbewaking, een thermistor-ingang en een bypass-contactor. De nieuwe modellen 5 en 6 zijn in staat om zware lasten op te vangen bij de start, wat vaak nodig is voor bijvorrbeeld transportbanden en brekers. Een verhoogd aanloopkoppel wordt gebruikt om aanvankelijke koppelpieken te overwinnen. De startcapaciteit bedraagt 300 procent gedurende 30 seconden.

De start en stop met laag koppel en de sterke vectorrem voor belastingen met een hoge massatraagheid maken hem ideaal voor veel toepassingen zoals pompen, zagen, transportbanden, mengers en centrifuges. Met meer dan 99,6 procent startrendement door de bypass-contactor en volledige programmeerbaarheid van de softstarter binnen handbereik, biedt de TSA volop gelegenheid om energie te besparen.

www.emotron.nl

vingers en het eerder in de software gedefinieerde werkstuk om te berekenen hoe het werkstuk in het gedefinieerde werkgebied kan worden gegrepen zonder te botsen. Na herkenning worden botsingsvrije handgrepen en naderingspunten binnen enkele seconden automatisch berekend en naar de robot overgedragen. Afhankelijk van de grijpsituatie kunnen voor elk type cobot geschikte grijpers worden gecombineerd: elektrische, magnetische, adhesie of pneumatische grijpers.

www.schunk.com

DE ENERGIEZUINIGE AANDRIJVING VOOR

POST, PAKKETTEN EN DISTRIBUTIE

LogiDrive is het energiezuinige, onderhoudsvriendelijke en gestandaardiseerde systeem van NORD voor post, pakketten, luchthavens en distributie. Met een IE3 of extreem efficiënte IE5+ motor en een NORDAC LINK, FLEX of ON/ON+ frequentieomvormer.

Compact ontwerp Modulair Eenvoudig en kostensparend onderhoud Volledig afgestemd op de gekozen toepassing Wereldwijd inzetbaar

49
Nord Aandrijvingen Nederland | T 0252 529 544 | www.nord.com | netherlands@nord.com

MODULAIRE LINEAIRE AS

De lineaire module Drylin Endless Gear is een modulaire, smeermiddelvrije lineaire geleider met tandheugelaandrijving. Het modulaire systeem kan volgens fabrikant Igus worden uitgebreid tot elke rijweglengte, kost weinig en zou net zo licht zijn als de geleiding van een speelgoedtrein. Meerdere sledes kunnen erop rijden in verschillende richtingen en met verschillende snelheden. Gebruikers kunnen de lineaire geleider na installatie ook uitbreiden en meer sledes toevoegen, , die elk met een eigen elektromotor in verschillende richtingen en met verschillende snelheden kunnen rijden. De basis van de drylin EGW is de WS-20, een geleiding van hard geanodiseerd aluminium met een rond profiel. In het midden bevindt zich een profiel om de polymeer tandheugelmodules in op nemen. Het tweede onderdeel is de aandrijfslede, ondersteund door vier glijlagerbussen. Een elektromotor in de slede drijft een tandwiel aan dat in de tandheugel grijpt. De motorkabel beweegt in een kabelrups die parallel aan de rail loopt. De derde component is rechtstreeks aan de aandrijfslede bevestigd: een trekslede, waarop elementen als een camera, picking-robots of sensoren kunnen worden gemonteerd.

www.igus.nl/info/n22-endless-gear-egw

Gigabit Ethernet-switches

De N-Tron-serie NT5000 Gigabit Managed Layer 2 Ethernet-switches zijn ontworpen om de netwerkbeveiliging en betrouwbaarheid te verbeteren voor industriële organisaties van iedere omvang en in iedere omgeving. De grafische gebruikersinterface van de NT5000 bevat een logische weergave van actieve poorten, power supply, temperatuur en contact relay status van de switch en kleurgecodeerde weergave voor poortverkeer en events. Hiermee kunnen beheerders mogelijke netwerkverstoringen in real-time identificeren en verhelpen. De NT5000-switches zijn verkrijgbaar in configuraties met 6, 8, 10, 16 en 18 poorten in volledig koper of een combinatie van koper en glasvezel zodat voldaan kan worden aan specifieke installatievereisten. De NT5000 beschikt over wachtwoordversleuteling, gebruikerstoegang op meerdere niveaus en MAC-beveiliging, IEEE 802.1X met RADIUS-authenticatie op afstand en meer. Beheerders kunnen de event- en syslog bekijken om de status van het netwerk in real-time te bekijken en meldingen te ontvangen over toegangspogingen of configuratiewijzigingen. De switch kan worden ingesteld om gebruikers- of poortreferenties automatisch uit te schakelen na mislukte toegangspogingen.

www.redlion.net

M12-connectors

Binder heeft verschillende M12-connectorseries uitgebreid en meer uitbreidingen aangekondigd. De producten zijn ontwikkeld op basis van de eisen voor M12 in de DIN EN IEC 61076-2-standaard. Voor dit jaar zijn verdere nieuwe ontwikkelingen aangekondigd op het gebied van push/pull-vergrendeling en M12 one-cable-oplossingen. Voor het voeden van apparaten met 63 V(DC) bij maximaal 16 A is het M12-portfolio uitgebreid met chassisdelen met L-codering en dipsoldeercontacten (foto). Het portfolio van readyto-connect-kabels in het M12-segment omvat een aantal versies: rechte en haakse connectors, aangegoten aan één of beide uiteinden, met diverse coderingen en in verschillende kabelkwaliteiten met 3 tot 12 pennen. Voor de single-cable-oplossing combineert de M12-connector zeven signaalcontacten met twee voedingscontacten. Maximale stromen van 12 A en spanningen tot 63 V zijn mogelijk voor de voeding, en 0,5 A en maximaal 12 V voor de signaaloverdracht. Verder zijn M12-connectors met externe push-pull-vergrendeling aangekondigd.

www.binder-connector.de

VERBETERDE CONTROLLERS

De verbeterde 2080-Lx0E controllers van Allen-Bradley bieden volgens Rockwell een uitgebreidere connectiviteit en meer efficiency tijdens het ontwerpproces, dankzij de nieuwe Class 1 implicit messaging functionaliteit met ondersteuning voor maximaal 8 EtherNet/IP apparaten. De controllers stroomlijnen de integratie van controller en drives, zoals de PowerFlex 520 serie en de Kinetix 5100 drives, over EtherNet/IP met behulp van voorgedefinieerde tags en instructies voor user-defined function blocks (UDFB). Belangrijker zijn wellicht nog de eenvoudige programmering en de handige workflows dankzij een herkenbare en intuïtieve ontwikkelomgeving.

Versie 21 van de Connected Components Workbench software is de minimale eis om de Class 1 implicit messaging functionaliteit in Micro850 en Micro870 2080-Lx0E controllers te ondersteunen.

www.rockwellautomation.com

50 WWW.AANDRIJVENENBESTUREN.NL | NR. 1 | 2023

Specialist in frequentieregelaars

De juiste frequentieregelaar voor uw toepassing

Eenvoudige installatie

Bij Yaskawa vindt u altijd een geschikte frequentieregelaar voor uw toepassing. Zo hebben we frequentieregelaars voor motoren van 0,1 kW tot 315 kW ontwikkeld voor de meest voorkomende toepassingen.

Zowel de frequentieregelaars binnen de GA700-serie als de GA500-serie hebben standaard slimme algoritmes aan boord die de installatie en inbedrijfstellen eenvoudig maken; de frequentieregelaars tunen automatisch optimaal in op de motorspecificaties en uw toepassingseisen.

Finless

Het type GA500 Finless is gemaakt om te worden gemonteerd op externe koellichamen, waterkoelers of elk ander type warmteverspreider. Deze grote flexibiliteit vergroot de vrijheid voor machineontwerpers en biedt mogelijkheden voor een perfecte integratie met een verscheidenheid aan machinekoelconcepten.

Hoge snelheid tot 2000 Hz

Met een maximale uitgangsfrequentie tot 590 Hz dekt de standaard uitvoering van de GA500 een breed scala aan toepassingen. Indien hogere snelheden vereist zijn, kan het uitgangsfrequentiebereik worden uitgebreid tot 2000 Hz. In combinatie met een hoog overkoppelvermogen en volledige veldbuscontrole, maakt dit de GA500 een uitstekende keuze voor hogesnelheidstoepassingen.

Yaskawa Benelux BV | Brainport Industries Campus 1, 5657 BX Eindhoven |www.yaskawa.nl | info.nl@yaskawa.eu | +31(0)40 289 55 00

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.