www.kunststofenrubber.nl
Besparen door goede productontwikkeling
Solutions for polymerevery
masterbatches & special compounds
www.uniqueqolors.nl
info@uniqueqolors.nl
BESPAART GELD EN GEEFT ALLES IS SNEL
Uw instap in de wereld van elektrisch spuitgieten: De GOLDEN ELECTRIC combineert de onverslaanbare kwaliteit van onze hydraulische GOLDEN EDITION met de effi ciëntie van een elektrische aandrij ving. Goed voor uw klanten en uw operators. www.arburg.nl PRODUCEERT KLASSE
COLOFON
Kunststof en Rubber is een uitgave van Mybusinessmedia.
Uitgever: Arjan Stoeten
Redactie:
• Maartje Henket (+31 570 504 302, m.henket@mybusinessmedia.nl)
• Kasper Weigand (+31 570 504 374, k.weigand@mybusinessmedia.nl)
• Robin Zander (+31 6 222 080 34, r.zander@mybusinessmedia.nl)
Webredactie: Maartje Henket
Redactieadres:
Postbus 58, 7400 AB Deventer redactie.kunststofenrubber@mybusinessmedia.nl www.kunststofenrubber.nl
Advertentieverkoop:
Dennis Wielheesen (+31 6 53 69 24 61, d.wielheesen@mybusinessmedia.nl)
Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland.
Abonnementenadministratie
Abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen: MYbusinessmedia Holding bv, abonnementen Kunststof & Rubber, Postbus 58, 7400 AB Deventer +31 570 504 325 klantenservice@mybusinessmedia.nl
Abonnementstarieven (excl. 9% btw)
• Jaarabonnement Nederland: € 275,-
• Jaarabonnement buitenland: € 299,-
• Proefabonnement (drie edities): € 29,50
• KIVI-leden: 45% korting
• Studentenabonnement: € 50,00 (inschrijvingsbewijs verplicht)
Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan schriftelijk en telefonisch (+31 570 504325) gebeuren, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.
Druk: Drukkerij Roelofs, Enschede Basisontwerp / opmaak: Bureau OMA, www.bureauoma.nl
Hoewel de informatie gepubliceerd in deze uitgave zorgvuldig is uitgezocht en waar mogelijk gecontroleerd, sluiten de uitgever en de redactie uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheden en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens.
MYbusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de abonnementenovereenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia of zorgvuldig geselecteerde derden worden gebruikt om u te informeren over relevante producten. Indien u hiertegen bezwaar hebt kunt u contact opnemen met de uitgever.
Lobbyen
December feestmaand. Sinterklaas is nog niet achter de rug of de kerstverlichting hangt alweer. Kerstbomen worden opgetuigd en alles wordt mooi versierd. Beste gezellig toch? Als de laatste blaadjes van de bomen vallen en de laatste bladen van het jaar naar de drukker zijn, wordt het bij ons op de uitgeverij ook wat rustiger. Even tijd om adem te halen. De feestelijke en gemoedelijke sfeer is voor veel mensen een welkome afwisseling met de dagelijkse realiteit. Maar het zou maar zo kunnen dat het voor sommige mensen dit jaar lastiger is dan ooit om los te komen van het werk. Het is nou niet bepaald rustig in de kunststofsector. Als ik het branchenieuws van de laatste maand even doorkijk, lees ik over inzakkende plasticproductie in Europa, kunststofindustrie wordt om zeep geholpen en de huidige aanpak die tekort schiet. Nee, er gebeurt veel en er staat nog meer te gebeuren.
De Nationale Circulaire Plastics Norm is weer actueel want de staatsecretaris van I&W heeft in een brief aan de Tweede Kamer geschreven dat hij wel vertrouwen heeft in de maatregel als zodanig. Waarbij de strengere eisen aan plastic producten niet zullen gelden voor geïmporteerde producten. In reactie heeft de kunst-
“Als deze maatregel zo wordt aangekondigd, is de kans groot dat deze ook zo wordt uitgevoerd”
stofsector een brandbrief gestuurd met daarin de zinsnede: “Met het momentane NCPN-voorstel worden de Nederlandse kunststofverwerkers en kunststofrecyclers niet geholpen. Sterker, ze worden eerder om zeep geholpen.” The gloves are off, zullen we maar zeggen, bij gebrek aan een goede Nederlandse uitdrukking.
De hoop is natuurlijk dat de soep niet zo heet gegeten wordt als ze wordt opgediend. Daar is dan wel weer een mooie Nederlandse uitdrukking voor. Maar we moeten ook realistisch zijn. Als deze maatregel zo wordt aangekondigd, dan is de kans groot dat deze ook zo wordt uitgevoerd. Hoe we ons daarop kunnen voorbereiden, daar heb ik geen antwoord op. Misschien toch goed om het allemaal even los te laten de laatste weken van dit jaar. En dan vol goede moed, want dat houden we toch, weer het nieuwe jaar in. Mooie producten maken, goede oplossingen bedenken. En lobbyen, heel veel lobbyen.
KASPER WEIGAND, HOOFDREDACTEUR k.weigand@mybusinessmedia.nl
8
Rubber op het spoor
Oplossingen voor trillingshinder door treinen
BIJ HET OMSLAG
Prorail test bij Wierden hoe rubberen ballastmatten trillingen dempen. Foto: Prorail/ Stefan Verkerk
Innovatie in beeld
Familiebedrijf RPP
Kunststofoplossingen en de Duurzame Kunststoffabriek
12
Zonnepaneel van zand en plant
Circulaire, lichtgewicht en r ecyclebare kunststof zonnepanelen
18
Besparen door goede productontwikkeling
FlinQ Plastics pleit voor lokale kunststofproductie
GRATIS NIEUWSBRIEF
De Kunststof en Rubber-nieuwsbrief brengt u wekelijks op de hoogte van allerlei ins en outs uit de sector. Bedrijfsnieuws, materialen, machines, toepassingen, prijzen, vacature en human interest.
Aanmelden kan via www.kunststofenrubber.nl/nieuwsbrief
26
Nieuwe kunststoffamilie breekt af in zeewater
EN VERDER:
6 Bij ons in de kunststof 16 Branchebreed 21 Online 27 Brancheregister
Vliegend composiet
De composiet rotorbladen van de vliegende auto Pal-V Liberty zijn volgens de Nederlandse makers 20% efficiënter met minder weerstand dan vergelijkbare bladen. Ze zijn ontworpen door het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) dat uitgebreide ervaring heeft in lucht- en ruimtevaarttechniek en composietstructuren. Een set van twee rotorbladen met een totale lengte van bijna 11 meter weegt 35,8 kilo. NLR beschikt onder andere over windtunnels, composietproductiefaciliteiten, apparatuur voor het testen van structuren en zelfs een landingsbaan. Nu de rotorbladen af zijn, kan de industrialisatiefase van de vliegende auto beginnen.
CIRCLE-ARROW-RIGHT Lees het uitgebreide artikel op www.kunststofenrubber.nl
Rubber op het spoor
Over de zoektocht naar oplossingen voor
trillingshinder door
Een rubbercomposiet dat wel trillingen opvangt, maar nooit slijt. Wie die heilige graal in zijn bezit heeft, kan zich waarschijnlijk verheugen in een lang en veelomvattend leveringscontract met Prorail, want naarmate er steeds meer, zwaardere en snellere treinen komen, wordt ook de noodzaak om trillingen tegen te gaan groter.
MAARTJE HENKET
Inwoners van Nederland klagen in toenemende mate over trillingshinder door treinverkeer.
ProRail wil deze overlast bij de bron aanpakken. Het ontstaan van de trillingen en het effect van maatregelen, zijn echter moeilijk te voorspellen. Ook worden er vooralsnog geen normen/richtlijnen/beleid voor trillingen voorgeschreven vanuit de overheid. In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werkt ProRail daarom aan de Innovatieagenda Bronaanpak Spoortrillingen (IBS) die een divers palet aan betaalbare oplossingen/maatregelen moet opleveren.
Wij spraken programmamanager Irene Kraak en geluid- en trillingsexpert Nils Yntema over de bevindingen tot dusver, de oplossingen die al zijn gevonden, en de wensen die nog open staan.
“Wat ons in 3,5 jaar onderzoek heel erg duidelijk is geworden”, schetst Kraak de situatie, “is dat trillingshinder een ongelofelijk complex probleem is waar niet één pasklare oplossing voor is te vinden. Het hangt af van onder meer de ondergrond, de opbouw van het spoor, de vraag of er al dan niet een spoorsloot is, het type trein dat voorbij komt, de afstand tot de bebouwing en zelfs hun bouwwijze.
Soms krijgen we uit een bepaald gebouw bijvoorbeeld klachten terwijl de buren nergens last van hebben.” Om hier grip op te krijgen en te houden, wordt samen met de TU Delft, Deltares en TNO een rekenmodel
ontwikkeld, het Spoor Trillingen Emissie Model (STEM), waar al deze parameters in kunnen worden ingevoerd. Straks kunnen in dit open source model voor elke situatie maatregelen doorgerekend worden om – hopelijk - te voorspellen wat het meeste effect heeft.
Parallel worden kansrijke oplossingen getest. De metingen uit de tests worden straks ingevoerd in het model om dit de valideren. Ook bestaande oplossingen worden doorgemeten en ingevoerd – en waar mogelijk verbeterd.
Rubberen overweg
Een voorbeeld van een trillingsmaatregel die al langer bestaat, is de rubberen overwegbevloering. Bij overwegen waar veel zwaar wegverkeer langs komt,
Het
valt niet mee om de (on)mogelijkheden van rubbercomposiet te doorgronden
treinen
wordt in eerste instantie vaak gekozen voor een betonnen bevloering waar spoorstaven ingegoten zijn. Als de rest van het spoor gaat verzakken, blijft de betonplaat echter vaak hoger liggen en dan ontstaat een soort ‘drempel’ die een klap kan geven bij het passeren van de trein. Een rubberen overweg is een normaal ballastspoor (het reguliere spoor in Nederland) met rubberen matten ertussen. Dit is dus eigenlijk een heel wenselijke, goedkoop aan te leggen overgangbehalve dat er nog geen rubberen mat is die niet slijt. “Dat is de uitdaging”, zegt Yntema: “Alles wat we aan het spoor schroeven, moet een lange levensduur hebben, want dat is beter betaalbaar”
Under Sleeper Pads
Een van de eerste projecten van IBS, was om Under Sleeper Pads uit te testen. Dat is onder meer gedaan in Oisterwijk, waar een actieve trillingsbeweging is, die volgens Kraak blij was met het resultaat. Prorail vond het ook een redelijk succes, omdat de pads eenvoudig zijn aan te brengen en, in elk geval in Oisterwijk, effect hadden. “We gaan het nu op andere plekken ook uitrollen – en dan ook weer bemeten, om te zien of ze daar ook een goed effect hebben.”
Under Sleeper Pads, ook wel dwarsliggerzolen
genoemd, zijn elastische lagen die onder de dwarsliggers in het spoor worden geplaatst. Ze verbeteren de krachtenverdeling van de rijdende voertuigen over het ballastbed en verminderen trillingen en geluid, dankzij de vergrote elasticiteit in het spoor. “Ze zijn op zich niet nieuw”, zegt Yntema: “In Oostenrijk en Zwitserland worden ze wel toegepast om het spoor elastischer te maken Alleen hier wordt hij voor een ander doeleinde gebruikt, namelijk als oplossing tegen spoortrillingen op stijve zandgronden.”
Overigens ligt de focus van de onderzoeken wel enigszins op zandgronden, omdat daar meer klachten vandaan komen. Volgens Yntema is het echter niet zo dat klei en veen minder trillingen doorgeven. Ze kunnen in slappe gronden zelfs langer energie houden, maar ze manifesteren zich anders.
Kraak: “Tot nu toe hebben we gezien dat de trillingen zich in elke situatie anders gedragen. We gaan niet één gouden ei vinden, ben ik bang. Maar wat we wel hopen te doen, is op heel veel vlakken een oplossing vinden. Of iets wat kan helpen.”
Innovatie-aanbesteding
Om op nieuwe ideeën te komen, heeft Prorail bedrijven enige tijd geleden uitgenodigd om met innovatie-
Irene Kraak met een staal van de rubberen ballastmat met noppen die wordt getest onder het spoor bij Wierden. FOTO: PRORAIL/STEFAN VERKERK
ve maatregelen te komen. Een commissie van experts heeft in oktober 2023 uit de 11 inzendingen 5 geselecteerd die kansrijk leken. Die worden momenteel in of naast het spoor uitgeprobeerd. Ze zijn niet allemaal van kunststof of rubber, maar om het umfeld te schetsen, bespreken we ze hier toch allemaal kort:
Railtube
Wel enigszins van kunststof is de Railtube, want dit fononische kristal wordt samengesteld uit PVC buizen, die in clusters van drie rechtop in de grond worden gezet en ervoor zorgen dat trillingen die het ‘kristal’ binnenkomen, zo reflecteren en geabsorbeerd worden, dat ze niet meer uit het grid komen. Dit klinkt als een wonder, maar is wel degelijk gestoeld op natuurkundige wetten. De configuratie is bepaald door uitvinder Martin Voorma van MIS7 en TNO heeft er een rekenmodel aan gekoppeld, waarmee per ondergrond et cetera kan worden uitgerekend hoe ver de clusters uit elkaar moeten worden geplaatst. Voor de tests zijn ze in een grid van 50 x 50 meter geplaatst op een weiland in Drenthe en wordt getest met valgewicht. Bij het ter perse gaan van dit blad, waren de testresultaten helaas nog niet bekend. Overigens test Voorma zijn systeem intussen ook met buizen van 3D geprint bioplastic.
Bio-Inspired Soil Improvement
Bij dit idee worden hulpstoffen in de bodem ingebracht, namelijk ureum en calciumchloride, waarmee bacteriën die van nature in zandgronden zitten, actie-
We zoeken nog rubber componenten voor op goederenmaterieel
ver worden, en het zand omzetten in een ondergrondse barrière van zandsteen. “Leuk, want het is weinig ingrijpend en je hebt er weinig ruimte voor nodig”, zegt Kraak. “Nu gebruiken we vaak een ingraven betonwand om trillingen te keren, maar dat is veel werk, kostbaar en het treinverkeer moet er vaak voor worden stilgelegd. Terwijl dit alternatief met hulpstoffen kan worden uitgevoerd terwijl de treinen doorrijden.”
Modulaire Metabarrier
De Modulaire Metabarrier is een ondergrondse wand van beton met in het midden een beweegbaar deel dat de trillingen absorbeert. Dit is een andere vorm van een fononisch kristal en kan ook redelijk eenvoudig
worden ingegraven. Deze maatregel wordt dichtbij de bron ingegraven, bijvoorbeeld onder het schouwpad naast het spoor.
Shimlift + sensor voor Nastelbare
ES las
Dan is er de Nastelbare ES-las (elektrische scheidingslas). Dit zijn plekken waar de spoorstaaf wordt doorgesneden om elektracircuits te breken, om stukken spanningsvrij te kunnen maken. Bij deze lassen ontstaan vaak trillingen, bijvoorbeeld door blinde vering: ruimte onder de dwarsliggers die ontstaat door verzakkingen. Bij de Nastelbare ES-las wordt een kunststof wig onder de spoorstaaf geschoven, die over een contrawig op de dwarsligger kan bewegen om de spoorstaaf iets op te tillen of te laten zakken. Deze
Railtube: een wonder van trillingsafbuiging in een fononisch kristal. FOTO: PRORAIL/STEFAN VERKERK
‘ShimLift’ bestaat al enkele jaren, maar zijn nut kan mogelijk verbeterd worden door er een sensor aan te koppelen. De hoop is dat de informatie daarmee zo nauwkeurig is, dat trillingen kunnen worden voorkomen.
TAS-las
De TAS-las is een volledig nieuw ontworpen trillingsarme elektrische scheidingslas, waar Prorail nog niet veel over kan zeggen, omdat hij nog door de fabriekstesten moet. Prorail hoopt dat ze hem in Q2 van komend jaar kunnen gaan testen.
Ballastmatten
Dan is er nog een proef gaande met ballastmatten. Dat zijn rubberen matten die tot nu toe soms op betonnen kunstwerken/bruggen worden toegepast tussen het brugdek en de ballastlaag. In een nieuwe variant –namelijk met noppen – worden ze nu op het doorgaand spoor bij Wierden getest, gewoon onder het spoor. “Als dit werkt is het een hele mooie oplossing”,
Rubberen overwegbevloering bij Heerhugowaard. Wie kan een extreem slijtvaste variant leveren? FOTO: PRORAIL/STEFAN VERKERK
Voor Bio-Inspired Soil Improvement hoeft de trein niet te stoppen. FOTO: PRORAIL/STEFAN VERKERK
vindt Kraak, “want het neemt helemaal geen plaats in beslag en kan worden toegepast bij bijvoorbeeld een bovenbouwvernieuwing.”
De matten worden in het buitenland wel vaker toegepast in spoor- en metrotunnels en hebben daar hun nut ook al bewezen om trillingen naar bovengelegen gebouwen te reduceren.
Op de treinstellen zelf
Tot slot is er ook een zoekrichting om rubber componenten toe te passen op goederenmaterieel. “Hier zijn we echt nog aan het zoeken”, benadrukt Kraak, “dus alle partijen met ideeën zijn van harte welkom. We kijken onder meer naar de draaistellen, omdat goederentreinen over het algemeen meer last veroorzaken. Elk idee dat ons kan helpen om die wat minder te laten trillen op het spoor, is heel welkom.”
Het team wil graag kijken of ze een testtrein kunnen laten rijden met rubber componenten, maar gezien het feit dat het programma ten einde loopt – ze hebben nog een half jaar – is het de vraag of dat nog lukt.
De ShimLift kan het uiteinde van een rail een klein stukje optillen of laten zakken. FOTO: KAMPA BV
Maar anders kan het wellicht daarna alsnog, aangezien het zoeken naar oplossingen gewoon door zal gaan.
Specifiek
Aan het eind van het gesprek verzuchten Kraak en Yntema nog dat het niet meevalt om de mogelijkheden en onmogelijkheden van rubbercomposiet te doorgronden. “Het is allemaal best specifiek. Er zijn heel veel varianten en verschillende stijfheden. Voor de ballastmatten hadden we bijvoorbeeld echt een heel andere mat nodig dan we normaal op bruggen gebruiken. Ook bij materieel komt de stijfheid van componenten heel precies; in het verleden hebben we ook ‘oplossingen’ gezien in die het probleem zelfs erger maakten! En, zoals gezegd, we willen natuurlijk eigenlijk iets wat wel heel flexibel is en nooit slijt.” Wie biedt?
www.prorail.nl/programmas/innovatieagenda-bronaanpakspoortrillingen
Een zonnepaneel van zand en plant. En wat metaal. Daarnaar streeft CTO Gerard de Leede van Solarge, producent van zonnepanelen bestaande uit zonnecellen en kunststof. En hij is al een eind op weg.
MAARTJE HENKET
Zonnepaneel van zand en plant
De eerste circulaire, lichtgewicht en recyclebare kunststof
Solarge werkt al sinds 2018 samen met SABIC aan de panelen, die de laatste tijd ineens momentum krijgen. In november kregen ze de Future of Energy Award en de Wubbo Ockels Innovatieprijs, en op Duurzame Dinsdag kreeg Gerard de Leede een Duurzaam Lintje. Ook is in oktober het complete dak van de SABIC-productielocatie in Genk vol gelegd met de panelen.
Dit toont een belangrijk pluspunt van de panelen: ze zijn twee keer zo licht als standaard kristallijne panelen met glas. Voor bedrijven die zonnepanelen willen een uitkomst. Industriële daken zijn immers niet toegerust voor zware glasgebaseerde zonnepanelen. Deze lichtgewicht panelen bieden daarvoor een oplossing en zijn goedkoper dan het versterken van een dak. Vooralsnog ligt de maakprijs twee keer zo hoog –maar dat wordt vanzelf minder als de dromen verder bewaarheid worden en de licentiehouders van het bedrijf miljoenen zonnepanelen per jaar gaan produceren. “We heten niet voor niets Solarge”, zegt De Leede hierover droogjes. De ambitie is namelijk om licenties uit te geven aan een stuk of tien fabrieken wereldwijd, die het proces kopiëren en de materialen blijvend van SABIC en Solarge afnemen. De eerste licentie is al uitgegeven aan Infracorp, een infrastructuurfonds van de Nigeriaanse staat. “Maar er zijn meerdere partijen mee bezig. Het is altijd ons doel geweest om iets te ontwikkelen dat beter is dan het bestaande en dat tegelijk kan concurreren met goedkope aanbieders. Om snel te kunnen groeien gaan wij ook niet zelf alle fabrieken bouwen, maar zetten we vooral in op dat licentiemodel.”
Op het dak van de SABIC-plant in Genk, waar de grondstoffen voor de Solarge panelen worden gemaakt, liggen sinds kort 4600 Solarge zonnepanelen. De installatie werd ontworpen, gefinancierd en geïnstalleerd door ENGIE Sun4Business, de Belgische dochteronderneming van ENGIE die bedrijven helpt hun CO2-uitstoot te verminderen met zonne-energie. De installatie zal jaarlijks ongeveer 2.000 megawattuur hernieuwbare elektriciteit produceren.
zonnepanelen ter wereld komen uit de Benelux
Maar even terug naar het begin. In 2012 begon SABIC met een klein team aan de ontwikkeling van een lichtgewicht zonnepaneel op basis van kunststof. “Ze moesten zowel lichtgewicht als volledig recyclebaar zijn”, zegt De Leede, die in 2014 een samenwerking begon vanuit een positie als CTO bij bouwbedrijf Heijmans. “Dat is vanaf het begin meegenomen en daar hebben we nu plezier van.”
Want, zo claimt hij, op dit moment zijn SABIC en Solarge het enige samenwerkingsverband ter wereld dat dergelijke zonnepanelen kan leveren. “In China zijn wel een aantal partijen bezig met kunststof panelen, maar die gebruiken allemaal PFAS, fluor, of halogenen. Wij niet. Wij gebruiken geen fluorhoudende verbindingen.”
Maar hoe voorkomt het team dan dat watermoleculen door de kunststof buitenlaag diffunderen en oxidatie van de metalen in de zonnecellen op gang brengen?
Dat is het geheim van SABIC’s PP (polypropyleen), dat is gepatenteerd, net als de vorm waarin het PP voor de panelen wordt uitgevoerd.
Een paneel wordt opgebouwd uit een stevige back sheet met honingraatstructuur uit dit PP, een UV- en warmtewerende PP frontsheet met additieven die
zorgen dat de panelen een levensduur hebben van zo’n 25 jaar, ook als het buiten 60 graden Celsius is, of -20, en daar tussen in POE (polyolefine-elastomeer) ingekapselde zonnecellen van de metalen silicium, zilver, tin en koper.
Wij gebruiken geen fluorhoudende verbindingen
SABIC is de specialist die de grondstoffen levert; Solarge ontwikkelde het proces waarmee het geheel lucht- en waterdicht aan elkaar komt te zitten en gedurende 25 jaar alle weersomstandigheden doorstaat. Daarna kunnen de losse onderdelen bij temperaturen boven 100 graden Celsius worden gescheiden. Anders dan bij glazen zonnepanelen, laat de zonnecel in de oven los van de encapsulant zonder dat de materialen
Solarge kijkt nu naar de mogelijkheid om de panelen toe te passen als elektrische carport. In overleg met de architect is een mock-up gemaakt met een golfbeweging. De panelen kunnen dus een beetje buigen. Het is niet mogelijk om een compleet flexibel paneel te maken door de front sheet ook als back sheet toe te passen, omdat het geheel dan gaat opkrullen als het afkoelt na de oven.
mengen, zodat 95% van het metaal kan worden hergebruikt. Vervolgens worden de metalen in de zonnecel van elkaar gescheiden. De encapsulant dient als brandstof bij dit proces en gaat dus verloren. Echter hoeft geen andere energiedrager te worden toegevoegd om de scheiding van de metalen tot stand te brengen, en de overige kunststoffen kunnen prima worden gerecycled.
Een Solarge paneel bestaat uit een back sheet van een stevig PP met honingraatstructuur, de zonnecel in POE en een front sheet van waterdicht en UV-bestendig PP.
Als je Solargepanelen toepast als afdak, zie je dat er nog behoorlijk veel licht doorheen schijnt.
“Omdat de grondstoffen niet mengen, kun je het koper, zilver en tin van de zonnecel in losse bakken stoppen en terugvoeren in de supply chain. En vanaf volgend jaar kunnen wij ook het silicium hergebruiken.”
Silicium wordt gemaakt van zand waar de zuurstof met koolstof onder vorming van CO2 uit wordt gebrand. Hiertoe moet het worden verhit tot 15002000 graden Celsius. Dan moet dit silicium nog verder worden gezuiverd en dit gebeurt veelal in China, met
energie van kolencentrales. Niet zo milieuvriendelijk dus. Maar het bedrijf Rosi-Solar in Grenoble heeft een technologie om silicium, zilver, tin en koper te hergebruiken. “Over een jaar hebben wij deze circulaire procesgang op industriële schaal en dan kunnen wij dus ons gehele zonnepaneel terugvoeren de keten in. Op de encapsulant na.”
De energetische terugverdientijd van een nieuw Solarge-zonnepaneel dat in Nederland op een gunstig gelegen dak ligt, bedraagt op dit moment 1 à 2 jaar. Met het terugwinnen van het silicium, wat 50% minder energie kost dan nieuw silicium maken, kan dat voor een gerecycled paneel de helft korter worden.
Biobased
De huidige PP is volledig recyclebaar, maar daarnaast biedt SABIC ook biobased PP. De Leede heeft berekend dat, als in 2050 de helft van de wereldwijde energiebehoefte wordt ingevuld met zonnepanelen die worden gemaakt met het Solarge-procedé, daarvoor 1,5% nodig is van het vrij beschikbare biomateriaal in de wereld. Dat betekent het materiaal dat niet nodig is voor voedsel, voer en kleding. “Overigens groeien planten met 1 procent van het zonlicht, terwijl wij 20 procent van het zonlicht omzetten in stroom”, redeneert de CTO. “Dus zand + plant is 20 x zo efficiënt als plant alleen.”
solarge.com
Alleen al in Europa gaat er zo’n
1,8 miljoen ton tapijt per jaar naar de stort
Kamerbreed recyclaat
Schmits Chemical Solutions heeft een aantal recyclebare dispersies (back coatings) ontwikkeld als alternatief voor latex om tapijtruggen te verstevigen, onder meer van polyester, polypropyleen of polyamide. Tapijtfabrikanten kunnen zo een tapijt uit één materiaal maken. Hierdoor is het goed te recycleren.
De tapijtindustrie gebruikt nu vooral synthetische latex voor de rug van een tapijt, vloerkleed of mat om de pool (vezels) vast te maken door middel van een vulkanisatieproces.
Recyclebedrijven kunnen de lagen daardoor niet van elkaar scheiden, zodat versleten tapijten eindigen op de stortplaats of in de verbrandingsoven. Alleen al in Europa gaat het om zo’n 1,8 miljoen ton per jaar.
Schmits Chemical Solutions ontwikkelde nu meerdere zogenaamde back coatings voor tapijten van onder meer polyester, polypropyleen of polyamide.
Fabrikanten kunnen hiermee tapijten uit één materiaal maken.
“De dispersies zijn op het eerste gezicht kostbaarder dan de gangbare producten”,
zegt technisch directeur Miechel Zweers. “Tegelijkertijd is er minder van nodig, waardoor de tapijten lichter zijn en de transportkosten afnemen. Bovendien is er minder water en energie nodig voor de productie.”
Lees het uitgebreide artikel op www.kunststofenrubber.nl
BRANCHEBREED
In de Telegraaf wordt de positie van de recyclingsector in Nederland belicht. De sector staat onder zware druk door de toenemende import van goedkoop plastic uit Azië en Amerika
Terwijl de vraag naar duurzaam materiaal groeit, kunnen Nederlandse bedrijven niet concurreren met de lage prijzen van nieuw plastic dat onder meer via de havens in Rotterdam binnenkomt. Onder meer algemeen directeur van de NRK Harold de Graaf uit zijn zorgen in het dagblad over de toekomst van de recyclingindustrie in Nederland. ‘Op deze manier geven we de volgende markt aan China cadeau.’
Er is een hoop onrust onder Nederlandse recyclers. Zo staan bij Healix in Maastricht de machines stil. Oprichter Marcel Aalberts wijt dit aan de concurrentie van goedkoop plastic uit Azië en Amerika,
BREED
Er gebeurt veel branchebreed: opleidingen, bijeenkomsten, bedrijfsbezoeken, noem maar op. Aan alles deelnemen gaat niet, maar alles overslaan is ook geen optie. Harold de Graaf, algemeen directeur van NRK, benoemt de belangrijkste actuele onderwerpen. www.nrk.nl
‘We geven de recyclingmarkt cadeau’
waardoor het voor circulaire initiatieven zoals Healix onmogelijk is om concurrerend te blijven. Dit jaar sloot Umincorp in Rotterdam, ondanks een succesvol jaar, zijn deuren. Ook kabelrecycler TRH uit Emmen en Ecocircle uit Schiedam gingen failliet. Recentelijk trof hetzelfde lot de PET-flessenrecycler Ioniqa uit Eindhoven. Ondernemers kunnen momenteel niet
concurreren met goedkoop nieuw plastic uit China en de Verenigde Staten, dat door lage olieprijzen en productiekosten tegen zeer lage prijzen wordt aangeboden. De Nederlandse industriële groei is al vijftien maanden negatief, wat de recyclingssector zwaar treft. Harold de Graaf benadrukt dat de hogere prijs van gerecycled plastic een groot probleem is. Grote bedrijven zoals supermarkten en voedselproducenten zijn niet bereid om een premie voor duurzaamheid te betalen, ondanks eerdere beloften.
Europese regel
Adviesbureau Simon-Kucher waarschuwt dat dit probleem zal blijven bestaan totdat er één Europese regel geldt voor alle bedrijven. De Graaf: ‘Zolang Nederland extra eisen stelt voor duurzaamheid, blijven producenten van recyclaat en kunststofverwerkers in dat spel met de laagste inkoopprijs in de wereld achter. Ze vechten tegen bedrijven die geen scherpe normen opgelegd krijgen voor milieuregelgeving. Dan verliezen Nederlandse bedrijven.’
Nederland achter in strijd tegen cybercrime
De NIS2-wet gaat in Nederland waarschijnlijk op 1 juli 2025 in. Deze richtlijn moet Europa weerbaarder maken tegen cybercrime.
Omringende landen zoals Duitsland en België voeren de wet al eerder in. Dit is een risico voor Nederlandse bedrijven met buitenlandse klanten. Als de wet in het leveringsland wel ingaat kan de klant het contract opzeggen. Ga daarom zo snel mogelijk aan de slag met deze nieuwe wetgeving!
Binnen 1 à 2 maanden moeten alle bedrijven en organisaties hun budget voor 2025 klaar hebben. Het is van groot belang dat
in dit deze planning ook financiele middelen zijn vrijgemaakt voor cyberveiligheid. Nederland loopt met het invoeren van de NIS2-wetgeving achter op de omringende landen. Bedrijven in Nederland lopen het risico klanten kwijt te raken als zij niet genoeg gedaan hebben aan cyberveiligheid. Als u bijvoorbeeld goederen levert aan België of Duitsland kunnen uw klanten in deze landen vragen stellen wat uw onderneming doet op het gebied van
Plastic bij failliete recycler TRH.
Onzekerheid over invoering plastic heffing door capaciteitsgebrek Belastingdienst
De toekomst van de circulaire plastic heffing is onzeker geworden doordat de Belastingdienst niet over de benodigde capaciteit beschikt om deze heffing te implementeren. Desondanks moet de belastingopbrengst wel gerealiseerd worden. Het is dus nog allerminst zeker dat de heffing er niet zal komen. De NRK blijft de ontwikkelingen rond deze heffing nauwgezet volgen.
Het ministerie onderzoekt nu hoe de plastic heffing zonder de hulp van de Belastingdienst kan worden ingevoerd. “Momenteel wordt in kaart gebracht op welke manieren de plasticheffing per 2028 kan worden vormgegeven en wat de beleidseffecten zijn. Voor de circulaire plasticheffing dient nog een uitvoerder te worden gevonden. Bij de nadere uitwerking worden ook mogelijke alternatieve beprijzingsmaatregelen voor het genereren van de budgettaire netto-opbrengst van € 547 miljoen euro en het stimuleren van circulair plastic in kaart gebracht.” Het ministerie kijkt dus ook naar alternatieve maatregelen om de beoogde 547 miljoen euro op te brengen.
Voorjaar
“In het voorjaar wordt hierover besluitvorming verwacht als onderdeel van een breder beleidspakket voor het stimuleren van circulair plastic”, aldus staatssecretaris van Financiën Folkert Idsinga. De circulaire plastic heffing werd onverwacht aangekondigd in het hoofdlijnenak-
koord van de vier regeringspartijen afgelopen mei. Hoewel de exacte details van de heffing nog steeds onduidelijk zijn, werd toen al bekend dat de heffing een opbrengst van 547 miljoen euro moet genereren en dat er jaarlijks 5 miljoen euro aan uitvoeringskosten nodig zijn.
De daadwerkelijke invoering van de hef-
fing is nu wel onzeker, aangezien de Belastingdienst geen ruimte heeft om deze te implementeren. De beschikbare middelen en mankracht worden momenteel ingezet voor de invoering van onder meer de CO2-heffing voor de glastuinbouw, waardoor de capaciteit tot 2028 beperkt is.
Geen ruimte
De vliegbelasting uit hetzelfde akkoord kan waarschijnlijk nog net ingevoerd worden, maar daarna is de capaciteit op. “Er is bij de Belastingdienst geen ruimte voor nieuwe beleidsvoorstellen die grote structuurwijzigingen vereisen binnen deze keten, zoals het afschaffen of aanpassen van fiscale regelingen of de introductie van de circulaire plastic heffing,” aldus de staatssecretaris van Financiën, aan de Tweede Kamer. De besluitvorming hierover moet volgend jaar voorjaar plaatsvinden als onderdeel van een breder beleidspakket voor het stimuleren van circulair plastic, waaronder de Nationale Circulaire Plastic Norm (NCPN) die naast de heffing zou komen te staan. Dit was althans het plan in het hoofdlijnenakkoord.
Leden
De NRK blijft de ontwikkelingen rond de plastic heffing nauwgezet volgen en zal de leden bij grote ontwikkelingen uiteraard op de hoogte brengen. Het is van groot belang dat de industrie goed geïnformeerd blijft over de voortgang en eventuele veranderingen in de regelgeving.
cyberveiligheid. Voldoet u niet aan de wetgeving? Dan kan het zijn dat klanten voortaan voor een andere leverancier zullen kiezen. De NRK verwacht dat de wet op 1 juli 2025 van kracht wordt. Dit geeft bedrijven en organisaties nog negen maanden om zich voor te bereiden. Deze tijd is echter hard nodig, aangezien veel bedrijven zes tot negen maanden hiervoor nodig hebben.
Nederland loopt achter in de strijd tegen cybercrime.
Onzekerheid over invoering plastic heffing.
Besparen door goede productontwikkeling
FlinQ Plastics pleit voor lokale kunststofproductie
Pjotr Kraan liep als jongen al rond in het familiebedrijf, een spuitgietfabriek. Hij werkte er na zijn opleiding een aantal jaar, en deed daarna ervaring op bij Injextru Plastics. Uiteindelijk besloot hij zijn eigen route te kiezen en in 2020 startte hij FlinQ Plastics op.
KASPER WEIGAND
Toen Kraan besloot zijn eigen bedrijf op te starten, moest hij natuurlijk goed nadenken waar zijn toegevoegde waarde lag. “Een productiebedrijf vanuit niets oprichten, dat moet wel bij je passen. En je moet ook niet onderschatten wat daar allemaal bij komt kijken, los van kapitaal”, vertelt hij. Kraan besefte al snel dat hij met een kleine spuitgietfabriek, met twee machines, niet per se meerwaarde kon bieden aan klanten. Daarom focust hij op het traject voor de productiefase, waar hij met zijn ervaring juist veel toegevoegde waarde kan bieden. “Ik merkte dat er heel veel projecten in een productiefase belandden, terwijl ze eigenlijk nog helemaal niet geoptimaliseerd waren voor de productie. Daar valt in mijn ogen nog veel winst te behalen”, stelt de jonge ondernemer. Met de focus op het voortraject biedt hij klanten het vertrouwen dat ook de productie in goede handen is.
Duurzaamheid
“Duurzaamheid komt vaak ter sprake in projectbesprekingen, maar zodra duurzame materialen iets duurder blijken te zijn, verdwijnt dat enthousiasme. Soms lijkt het wel alsof duurzaamheid alleen belangrijk is zolang het geen extra kosten met zich meebrengt. Dan vraag ik me af: waar ligt de echte motivatie? Het prijsverschil is op het kunststof onderdeel meestal verwaarloosbaar binnen de totale productkosten van een machine of apparaat, dus een duurzame keuze zou geen obstakel hoeven te zijn. Kijk verder dan alleen een paar cijfers op papier - duurzaamheid zou onderdeel moeten zijn van de bredere visie op verantwoord ondernemen.”
Het draait niet om het aantal eigen machines, maar om de zekerheid dat kunststof producten correct worden ontwikkeld en geleverd – snel, in de juiste kwaliteit, en tegen de juiste prijs.
Lokaal
Kraan is voorstander van lokale productie. “Ik geloof er heilig in dat de meeste spuitgietprojecten ook prima lokaal geproduceerd kunnen worden. Waar het vaak fout gaat is dat een inkoper puur alleen naar twee offertes kijkt en op basis daarvan een keuze maakt. Kijk eens verder dan alleen de prijs van de matrijs. Kijk eens wat het scheelt over drie jaar. Neem eens een risicoanalyse mee, als je produceert in China”, legt hij uit.
Breder
Hoewel de intentie vaak is om lokaal te produceren, merkt Kraan toch dat op het moment dat er offertes worden neergelegd, de trend nog steeds is dat bedrijven dan voor China kiezen. En dat prijsverschil zit dan vooral in de matrijskosten. Je moet met hele goede argumenten komen om die productie lokaal te houden “Wat mij dan helpt is om het plaatje wat breder te trekken”, zegt hij. “Met de onzekerheid van fluctuerende vrachtprijzen, wat scheelt die matrijsprijs dan werkelijk? Komt er een container binnen met producten van slechte kwaliteit, dan moet je weer 10 weken wachten op een nieuwe lading, wat kost die stilstand? Als je dat allemaal meerekent, dan is de meerprijs van de matrijs in Nederland misschien wel verwaarloosbaar”, denkt hij.
Omslagpunt
Hij erkent dat als het gaat om een kunststof onderdeeltje, technisch niet zo bijzonder en ook esthetisch niet interessant, dat prima in China kan laten produceren. Maar trek je dat breder, dan is het omslagpunt om in Nederland te produceren als snel gehaald. “De initiële kosten liggen in Nederland wat hoger, maar de productiekosten zijn bijna gelijk. Grondstoffen zijn in China eigenlijk net zo duur. En je zit wel met lange levertijden en vrachtprijzen.” Kraan weet ook dat als
Pjotr Kraan met twee lekbakken, volledig gemaakt van gerecycled kunststof, geproduceerd in samenwerking met lokale partner NKS Kunststoffen.
je een goedkope matrijs in China laat maken, je eigenlijk ook wel de productie in China moet laten doen. “De matrijs voor productie in China is een totaal andere matrijs, dan een matrijs voor productie in Nederland. In Nederland zijn we erg gericht op een automatisch proces, maar in China zetten ze rustig vier man naast de machine, om het vlies af te snijden, en om producten uit de mal te halen. Zo’n matrijs zal hier nooit goed op de machine kunnen produceren.”
Laat je in China, bij gecontroleerde partners, een matrijs maken gericht op het automatisch proces, met goede koeling en kwalitatief hoogstaand, dan is het prijsverschil ineens een stuk minder groot is.
Vroeg stadium
Om de discussie voor te zijn, probeert Kraan in een zo vroeg mogelijk stadium al betrokken te zijn bij de ontwikkeling van een nieuw product. “De meeste klanten zijn productontwikkelaars van andere maakbedrijven die apparaten en machines ontwikkelen. Daar maken ze een onderdeel van, een behuizing bijvoorbeeld. Het zijn vaak halffabricaten.” Zijn advies is om de expert op het gebied van matrijzenbouw en spuitgieten er in een zo vroeg mogelijk stadium bij te betrekken. Iedereen heeft zijn eigen expertise. Dat klinkt heel simpel, maar in de praktijk gaat dat toch vaak lastig”, merkt Kraan. Regelmatig ziet hij tekeningen waarvan hij had gewild dat hij die eerder had gezien, omdat je nu eerst weer een paar stappen terug moet zetten om aanpassingen te doen. “Besparen door goede productontwikkeling, daar pleit ik voor.”
Allround vs expertise
Als je een product soms net even anders ontwerpt, kan dat maar zo een schuif in je matrijs schelen. Maar dan moet iemand met verstand van matrijzen wel in
een vroeg genoeg stadium betrokken zijn geweest, anders ben je te laat. “Die productontwikkelaar moet gewoon heel allround zijn. Maar om vervolgens te gaan produceren is toch wel echt die verdiepingsslag van de productietechniek nodig. Dat vraagt om vergaande expertise”, zegt Kraan. “Ik pleit ervoor om die
Je moet met hele goede argumenten komen om de productie lokaal te houden, weet Pjotr Kraan.
“Breng allround kennis en die vergaande expertise op tijd samen”
allround kennis en die vergaande expertise op tijd samen te brengen. Want doe je dat niet, dan krijg je matrijzen met onnodige schuiven, complexiteiten. Dat brengt extra risico’s met zich mee en zorgt er bovendien voor dat de kosten onnodig oplopen.”
Doorgroeien
Kraan is nu een aantal jaar onderweg met FlinQ. Waar hij naartoe wil groeien? “Ik wil FlinQ verder ontwikkelen als dé partner voor lokale kunststofproductie, met een focus op het vertalen van ontwerp naar productie om risico's te minimaliseren en tijd en kosten te besparen. Met een sterk netwerk van lokale leveranciers kunnen we efficiënt en snel leveren. Door voortdurend te investeren in ontwerpoptimalisatie, kennis en relaties helpen we onze klanten producten te ontwikkelen die voldoen aan hoge eisen op het gebied van kwaliteit, betaalbaarheid en betrouwbare levertijden.” Aan ambitie geen gebrek.
www.flinqplastics.nl
ONLINE
Arburg en carbonauten brengen CO2-negatieve compounds
Altijd op de hoogte van het laatste nieuws in de kunststof- en rubberbranche? Bezoek de website.
www.kunststofenrubber.nl
Arburg werkt samen met de start up carbonauten om NET Materials® op grotere schaal toepasbaar te maken. Deze materialen, die CO2-negatief zijn dankzij biokoolstoffen, moeten het mogelijk maken om het gebruik van fossiele grondstoffen in de kunststofindustrie terug te dringen. Doel is om met behulp van CO2-negatieve polymeren een kostenbesparende en duurzame oplossing te bieden aan kunststofverwerkers.
Scan voor meer info
Criminele risico’s in kunststofafvalketen blootgelegd
De Inlichtingen- en Opsporingsdienst en de politie waarschuwen voor criminele praktijken in de kunststofafvalketen. Het wordt onder meer illegaal geëxporteerd. Ook subsidies liggen onder een vergrootglas.
Scan voor meer info
Groninger fabriek maakt PHA uit papierproceswater
PHA uit papierproceswater? Ja, dat kan. ESKA en Paques Biomaterials hebben een Memorandum of Understanding ondertekend voor de bouw van de eerste full-scale fabriek.
BEST GELEZEN: Fraunhofer vervangt PFAS
Dr. Ralph Wilken, hoofd van de afdeling Surface Technology van het Fraunhofer IFAM, zoekt al twintig jaar naar materialen die PFAS kunnen vervangen. En hij heeft er al heel wat gevonden. Waaronder: de ReleasePLAS® plasma-polymeer functionele releasecoating, die de productie van kunststofcomponenten zonder lossingsmiddel mogelijk maakt.
Scan voor meer info
Scan voor meer info
Het familiebedrijf RPP
Kunststofoplossingen werd in 2003 opgericht door de vader van huidige directeur Emmelien Regeling. “Nog helemaal niet zo heel lang geleden”, zegt ze zelf. Haar vader had al een carrière in de kunststofindustrie achter de rug toen hij op 50-jarige leeftijd het roer omgooide en op basis van een overname een eigen onderneming startte.
KASPER WEIGAND
Emmelien Regeling naast een kerstboom van gerecycled plastic. Een relatiegeschenk van het bedrijf.
Focus op de
Familiebedrijf RPP Kunststofoplossingen
“We zijn ooit gestart met de productie van ventilatiekokers voor de ventilatietechniek”, vertelt Regeling. Al vrij snel kwam daar Wavin bij als klant, waar de vader van Regeling werkte voordat hij zijn onderneming startte. Later kwamen, met het integreren van nog twee bedrijven in RPP, diverse marktgebieden mee. Machinebouw bijvoorbeeld, en ook jachtbouw zijn belangrijke afzetmarkten voor de kunststofverwerker.
Hoewel dat niet zoals bij sommige familiebedrijven al jaren in de planning lag, besloot Regeling haar vader op te volgen. Om de continuïteit te waarborgen, ook voor het personeel, werd besloten het bedrijf binnen de familie en in Nieuwleusen te houden. “Ik merkte dat mijn vader toen ineens veel meer ruimte kreeg om over de toekomst na te denken. Omdat je dan ook weet waar je het voor doet”, herinnert Regeling zich. Hij had nog één wens en dat was om een eigen onderkomen te bouwen. Dat project hebben vader en dochter samen opgepakt en daar is de Duurzame Kunststoffabriek uit voortgekomen. Een circulair pand dat is opgetrokken
met duurzame bouwmaterialen die soms voor de tweede of zelfs derde keer worden gebruikt en dat volledig demontabel en energieneutraal is.
Kleine series
“RPP Kunststofoplossingen levert aan tien verschillende marktgebieden, aan klanten in binnen- en buitenland. We maken allemaal special producten. Van enkelstuks, prototypes, tot kleine series. Voor de massaproductie verwijzen we door naar partnerbedrijven die spuitgieten of extruderen. En dat maakt ook dat we veel kunststofbedrijven zelf als klant hebben”, legt Regeling uit. Als één klant toch net een andere aansluiting nodig heeft, kan een spuitgieter daar geen uitgebreide matrijsaanpassing voor doen. “Dat maken wij dan voor ze. Maar zo doen we ook veel in de jachtbouw, want dat is nooit massa.”
Handen
Op deze manier blijft de hoeveelheid werk voor RPP redelijk stabiel. “De enige ‘struggle’ die we wel eens hebben, is het aantal handen. Maar de orderporte-
en de Duurzame Kunststoffabriek monostroom
feuille absoluut niet”, zegt ze. Qua aanvragen zouden ze wel kunnen groeien, maar wat betreft personeel is dat een lastig verhaal Hoewel dat de laatste tijd wel beter gaat. Regeling wijdt dat aan een aantal maakbedrijven in de regio dat is omgevallen, waardoor personeel vrijkwam.
Kunststof lassen
Een veel toegepaste techniek binnen het bedrijf is kunststof lassen; een techniek die regelmatig wordt toegepast binnen bedrijven in Nederland, jachtbouwers bijvoorbeeld, maar die RPP als core business heeft. “We hebben ook vacuümvormmachines. Die gebruiken we hoofdzakelijk voor halffabricaten van onze eindproducten. Hoewel we er soms ook gewoon een eindproduct me e maken.” Lopen de aantallen op, dan besteden ze dat uit. Op de drie-assige en vijfassige freesmachines, frezen ze bij RPP ook heel wat af. “De kracht van RPP is dat we vaak complementair zijn aan andere kunststofbedrijven. Daardoor kunnen we heel snel een verbinding leggen. En er is ook minder snel een concurrentiegevoel, want we werken samen aan een product.”
PP, PE en ABS
Er is naast het soort bewerkingen ook een duidelijke afweging gemaakt met welke kunststofsoorten het bedrijf zou willen werken. “Kunststofsoorten waarmee we ook in de toekomst verder kunnen. We richten ons nu op PE, PP en ABS. Heel af en toe gebruiken we ook nog PETG of polystyreen. Zo creëren we een monostroom”, zegt Regeling. Het bedrijf draagt zo bij aan een makkelijk en beter te recyclen kunststofstroom. Hoe ze dat met haar klanten afstemt? Vaak zijn het ook juist klanten die daarvoor open staan die aankloppen bij RPP, dat toch wel bekend staat als een bedrijf met een focus op duurzaamheid. “Maar er is ook een aantal klanten waar ik echt een paar jaar voor heb moeten werken om die over te zetten naar gerecycled plastic. Dat is toch een kwestie van een lange adem hebben, en veel gesprekken voeren over de voordelen ervan.” Regeling vertelt over een grote klant die alleen maar virgin materiaal afnam en waar ze al jaren mee in gesprek was over recyclaat. “We hebben erover gesproken wat het zou doen in de scope 3 van de Corporate Sustainability Reporting
Kunststof prullenbak om lege shampooflessen in te verzamelen.
Gemaakt voor een project voor schoolkinderen.
Afgekeurde producten worden niet meteen vernietigd. Eerst wordt er gekeken of er in de huidige vorm nog een functie voor kan worden bedacht.
Directive (CSRD). En toen bleek het ineens interessant. Als je maar blijft praten over de voordelen, niet alleen voor het algehele milieu maar ook voor de klant, dan kan het toch interessant worden”, merkt ze.
Rendement
Ondertussen had RPP al wel prototypes van gerecycled kunststof geleverd zodat de klant daarmee kon testen. “Daar hebben we de afgelopen jaren heel veel in geïnvesteerd. Je krijgt er niet direct iets voor terug maar ik geloof wel in dat langetermijnrendement”, zegt Regeling. Ze kijkt dan ook proactief of ze iets kan omzetten naar recyclaat en wacht niet tot de klant daar zelf om vraagt. “Ons doel is om volledig over te stappen op recyclaat en daar zijn we al een heel eind mee op weg. Er moet wel een héle goede reden zijn om nu nog met virgin te blijven werken. Vaak gaat het dan om producten waarvan de klant een ISOcertificering heeft. Ja, dan kunnen wij praten wat we willen, maar zij moeten ook betalen om het om te zetten.”
Closed loop
Speelt het dan niet mee dat gerecycled plastic duurder is dan virgin materiaal? “Dat is voor ons niet zo”, legt ze uit. “Dat heeft er ook mee te maken dat we een monostroom creëren en dat we een closed loop hebben met onze leveranciers, waardoor we onze eigen reststromen weer terugkrijgen.” Deze constructie is positief voor de prijswerking omdat als de prijzen stijgen, de prijs van wat RPP teruglevert ook stijgt.
Daarnaast heeft het bedrijf zelf invloed op de kwaliteit van het materiaal. “Alles wat ik zelf verzamel blijft schoon.”
Fabriek van de toekomst
Het pand waarin RPP zit, is ook een uithangbord van hoe ze er willen werken. De Duurzame Kunststoffabriek is RPP’s visie op de fabriek van de toekomst. “Het is wel veel groter geworden dan we ooit hadden kunnen bedenken”, lacht ze. Bij de bouw waren er drie uitgangspunten, ook als voorbeeld voor de eigen productie en industrie. Materiaal dat een-opeen nog een keer in te zetten was, had de voorkeur. Kon dat niet, dan moest het materiaal gerecycled zijn. Was dat ook niet mogelijk, dan moest het materiaal wel recyclebaar zijn. Met daarnaast de eisen dat het pand volledig circulair moest zijn, demontabel en energie-neutraal. Het project is nog niet helemaal af. De tuin moet nog worden gedaan en een eigen energieopslag is ook nog een stiekeme wens. “Maar wij mogen nog terugleveren aan het net. We hebben 850 zonnepanelen op het dak liggen. De opbrengst over een heel jaar genomen is meer dat wat wij verbruiken. De warmte van de machines, die vrijkomt bij vooral het vacuümvormen, zuigen we uit de fabriek en gaat naar een grote warmtewisselaar. Daar wordt het pand mee verwarmd. En hiervoor liggen twee vijvers met een verbinding met het kanaal de Dedemsvaart. Met het koude water uit de vijvers koelen we het pand. We hebben geen gasaansluiting en zijn eigenlijk volledig zelfvoorzienend”, vertelt Regeling trots.
De fabriekshal.
De buizen voor de luchtbehandeling zijn natuurlijk eigen fabricaat.
Plastic taks
In de dagen voor het interview met RPP werd bekend dat het ministerie van I & W toch vasthoudt aan de plastic taks, die ze voorbereiden voor de voorjaarsnota in 2025. Emmelien Regeling is bestuurslid bij NRK-PVT en zit ook in de Economic Board Regio Zwolle. Hoewel ze met RPP niet direct een probleem krijgen, omdat ze al zover zijn in het gebruik van gerecycled plastic, is ze toch geschokt. “Het gaat me natuurlijk aan het hart.”
“Wat gaan andere bedrijven in de regio doen? Vertrekken ze?”
Er wordt binnen het bedrijf veel kunststof gelast…
…met dit soort lasapparaten. direct raken, indirect wel, als de hele industrie geraakt wordt, dan moeten we daarvoor strijden.” Soms mist ze die actie nog wel bij bedrijven. “Ik snap het goed. Je hebt al zoveel aan je hoofd, je product, de arbeidsmarkt, alle regels die op je afkomen. Maar ik denk dat het juist nu heel erg belangrijk is om je geluid te laten horen en om ook in gesprek te gaan met ambtenaren. Hier in de regio zijn we nauw verbonden met elkaar. De ondernemers, de overheid en het onderwijs”, weet Regeling. Dat betekent dat als er een boodschap richting Den Haag gaat, de bewindslieden daar ook concrete bedrijven bij voor ogen hebben. “Ik begrijp niet waarom je niet gewoon dezelfde eisen stelt aan alles wat geïmporteerd wordt.” Regeling denkt dan ook aan alle bedenkelijke producten die via Aziatische bestelbedrijven ons land binnenkomen. “Wat haal je allemaal binnen? Dat is wel weer een afvalstroom waar wij weer iets mee moeten maken.”
Hoop
Het probleem bij de nieuwe regelgeving is dat deze niet gaat gelden voor importproducten. Het gevaar bestaat dat de kunststofindustrie voor een deel vertrekt naar omliggende landen waar deze regelgeving nog niet is. “Ik vraag me af wat het langetermijneffect is. Wat gaan andere bedrijven in de regio doen? Vertrekken ze? Wat bekent dat voor de keten”, vraagt ze zich af.
Actie
Met de sector is er een brandbrief gestuurd en er worden Kamervragen gesteld. “Ook al zou het ons niet
Genoeg om je druk over te maken. Maar Regeling heeft ook hoop, als ze ziet hoe er in de sector wordt samengewerkt. “Wij zijn eigenlijk met hele mooie, circulaire zaken bezig. Wij proberen hier juist te laten zien dat kunststof een enorme duurzame bijdrage kan hebben. Als je het maar goed gebruikt. En als je als industrie ook je verantwoordelijkheid neemt om het goed te gaan gebruiken”, besluit ze.
rppkunststofoplossingen.nl
Nieuwe kunststoffamilie breekt af in zeewater
In Japan is een familie kunststoffen ontwikkeld die afbreekt in zeewater. Volgens de wetenschappers zijn de plastics ‘net zo sterk als conventioneel plastic’ en ook biologisch afbreekbaar op land.
Huidige biologisch afbreekbare kunststoffen zoals PLA kunnen niet worden afgebroken in rivieren en zeeën omdat ze onoplosbaar zijn in water. Takuzo Aida en zijn team richtten zich op het oplossen van dit probleem met supramoleculaire kunststoffen: polymeren met structuren die bij elkaar worden gehouden door omkeerbare interacties.
Ze combineerden twee ionische monomeren die vernette zoutbruggen vormen voor een sterk en flexibel geheel. In de eerste tests werd natriumhexametafosfaat gekoppeld aan een guanidinium-ion-gebaseerd monomeer. Beide monomeren kunnen worden gemetaboliseerd door bacterien, wat zorgt voor biologische afbreekbaarheid zodra de kunststof is opgelost in zijn componenten.
Sterke cross links
“Hoewel men dacht dat de omkeerbare aard van de bindingen in supramoleculaire kunststoffen ze zwak en instabiel maakt”, zegt Aida, “zijn onze nieuwe mate-
rialen precies het tegenovergestelde. In het nieuwe materiaal is de structuur van de zoutbruggen onomkeerbaar, tenzij ze worden blootgesteld aan elektrolyten zoals die in zeewater.” De belangrijkste ontdekking was hoe deze selectief onomkeerbare dwarsverbindingen gecreëerd konden worden. Nadat de twee monomeren in water waren gemengd, zagen de onderzoekers twee gescheiden vloeistoffen. De ene was dik en viskeus en bevatte de belangrijke constructieve vernette zoutbruggen, terwijl de andere waterig was en zoutionen bevatte. Het uiteindelijke plastic, alkyl SP², werd gemaakt door te drogen wat er in de dikke viskeuze vloeistoflaag overbleef.
Zouten en ontzouten
Het ‘ontzouten’ bleek de cruciale stap te zijn; zonder dit was het resulterende gedroogde materiaal een bros kristal, ongeschikt voor gebruik. Door het plastic opnieuw te zouten door het in zout water te leggen, werden de interacties omgedraaid en de structuur van het plastic in enkele van uren gedestabiliseerd.
Toen ze een sterk en duurzaam plastic hadden dat onder bepaalde omstandigheden kan worden opgelost, testten de onderzoekers de andere eigenschappen. De nieuwe kunststoffen zijn volgens de makers niet-giftig en niet-ontvlambaar en kunnen worden vervormd bij temperaturen boven 120 °C, net als andere thermoplasten. Met verschillende soorten guanidiniumsulfaten zijn kunststoffen gegenereerd met verschillende hardheden en treksterktes.
Mest
Ten slotte onderzochten de onderzoekers de recyclebaarheid en biologische afbreekbaarheid van de nieuwe kunststoffen. Nadat ze het oorspronkelijke nieuwe plastic in zout water hadden opgelost, konden ze 91% van het hexametafosfaat en 82% van het guanidinium als poeders terugwinnen, wat aangeeft dat recycling eenvoudig en efficiënt is. In de grond werden de vellen van het nieuwe plastic in 10 dagen volledig afgebroken, waardoor de grond werd voorzien van fosfor en stikstof, vergelijkbaar met meststof. “Met dit nieuwe materiaal hebben we een nieuwe familie van plastics gecreëerd die sterk, stabiel, recyclebaar zijn, meerdere functies kunnen vervullen en, belangrijker nog, geen microplastics genereren”, zegt Aida.
www.riken.jp
De onderzoekers van het Japanse Riken Center for Emergent Matter Science (CEMS) publiceerden hun bevindingen in Science.
GRONDSTOFFEN
Biesterfeld
Rolweg 27
4104 AV Culemborg +31 (0)345-687878 plastic-benelux@biesterfeld.com www.biesterfeld-plastic.com
Distributeur van kunststof granulaten. Leverancier van: BASF (PS, TPU), Chi Mei (o.a. ABS, M-ABS, SAN, PC), Celanese (o.a. PA, PBT, TPC-ET, TPE-V), DuPont (o.a. POM, PI), ExxonMobil (o.a. Vistamaxx, Vistalon, Exxelor), Idemitsu (o.a. PC, SPS), INEOS (o.a. PE, PP, HDPE, L(L)DPE, R-TPO), LG Chem (o.a. M-ABS, ASA, PC Compounds, PMMA, POE, NBR, SBR), SK Chemicals (o.a. PETG), Solvay (o.a. PFA, MFA, PPSU, PPS, PSU,PES, PEEK), Cabot (o.a. Roet), KumYang (o.a. Blaasmiddelen Cellcom), Master Additives (o.a. Rubber), EVA.
Distrupol BV
Strawinskylaan 1457, Tower 10, 14th Floor 1077XX Amsterdam
The Netherlands +31 (0) 20 809 3720 info@distrupol.com www.distrupol.com
Leverancier van: Akpol (r-PP en r-PE), Celanese (PA en TPC-ET), CHIMEI (ASA, PC, PC/ABS, SAN, SBC en gerecylced ABS, PC/ABS en PC), Hexpol (TPE), INEOS compounds (PVC), LG Chem (ABS, PC, POM, ASA, PC/ABS, PC/ ASA en PPS), Lucite International (PMMA), Neutrex (Purgex reinigingsmiddel), Pinnacle (PP-C en PP-R), Poliblend (PA, PBT en POM), Polychim (PPH), Teknor Apex (TPE, TPV), Toray (ABS, transparante ABS, PPS, PA, en PBT), Trifilon (PLA, PP compounds vezel gevuld), Versalis (PE, EVA), Wells Plastics (additieven), Distrupol Colour (kleurcompounds, masterbatch)
Resinex Netherlands BV
Leeuwenbrug 105 B
7411 TH Deventer, Nederland +31 (0)570-677584 info.benelux@resinex.com www.resinex.com
Resinex Benelux NV
Moerenstraat 85a B2370 Arendonk, België +32 14 67 24 96 info@resinex.be www.resinex.com
Ultrapolymers BV
Galvanistraat 14-2
Postbus 138 6710 BC Ede 0318 - 641216 info@ultrapolymers.nl
Ultrapolymers Group NV
Gerard Mercatorstraat 90 3920 Lommel, België +32 11 57 95 57 info@ultrapolymers.be www.ultrapolymers.com
Fournier Polymers
Hoevestein 36 4903 SC Oosterhout
+31 (0) 162 - 491650
+32 (0) 251 - 33313 info.bnl@fournierpolymers.com www.fournierpolymers.com
Officieel distributeur voor o.a. ExxonMobil Chemical, Borealis, Eni Versalis, Radici Plastics, Polimarky, Polychim, Ducor en Wiwax.
MASTERBATCHES & COMPOUNDS
Resinex Netherlands BV
W & R Plastics BV
Jean Monnetpark 73 7336 BB Apeldoorn 055 - 5335224 info@wenrplastics.nl www.wenrplastics.nl
Masterbatches & Additieven: Viba, Cabot, Unnox Iberia, Ultrabatch, Cabamix.
Colorex Master Batches BV Achterdijk 12 5705 CB Helmond +31(0)492-524252 post@colorex.nl www.colorex.nl
Unique Qolors BV Masterbatches
Oerstroom 50 5421 WV Gemert 085-076 13 63 info@uniqueqolors.nl www.uniqueqolors.nl
KUNSTSTOFRECYCLING
SPUITGIETMACHINES
ARBURG BV
Krommewetering 81 3543 AM Utrecht +31 (0)30 24 26 06 0 netherlands@arburg.com www.arburg.nl
ARBURG NV
Herrestraat 8
3294 Molenstede, België +32 16 44 12 90 belgium@arburg.com www.arburg.be
Elektrische, hybride en hydraulische spuitgietmachines met sluitkrachten van 125 tot 6.500 kN. Robotsystemen, geïntegreerd in de SELOGICA direct machinebesturing.
OPLEIDINGEN & EVENEMENTEN
Mikrocentrum
De Run 1115, 5503 LB Veldhoven +31 (0)40 – 296 99 11 info@mikrocentrum.nl www.mikrocentrum.nl
Ook uw bedrijf in het brancheregister? m.nuhn@mybusinessmedia.nl
Mikrocentrum is het verbindende platform voor de hightech- en maakindustrie. We hebben een fascinatie met technologie. En als onafhankelijke stichting kunnen wij als geen ander de juiste verbinding leggen om die fascinatie door te vertalen naar alle lagen van de waardenketen. Samen met onze leden, klanten en partners zetten we ons in voor een sterk innovatief ecosysteem, voor talentontwikkeling en voor de grote maatschappelijke uitdagingen. Dit doen we door op te leiden, ontmoetingen te stimuleren en door te verbinden met onze cursussen, evenementen en ons ledenplatform. Want met kennis, talent, skills en connecties als brandstof, maken we de wereld van morgen, vandaag al een beetje beter.
U blijft op de hoogte van:
• Nieuws uit de branche • Productinnovaties
• Marktontwikkelingen • Leveranciers
