Elektrodata 5 - 2021

JAARGANG 40 | 2021 | NUMMER 5

48 Nieuwe producten

OP PAGINA 8 WWW.ELEKTRODATA.NL/EZINE

PAGINA

12

Functionele veiligheid en artificiële intelligentie (AI) in industriële toepassingen

INDUSTRIËLE ELEKTRONICA

6

Het hybride D&E (Design Automation & Embedded Systems) event kan dit jaar zowel fysiek als digitaal worden bijgewoond.

INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

16

Flexibele en schaalbare toolsuite voor optimaliseren productieproces vertaalt live procesdata naar overzichtelijk dashboard.

INDUSTRIËLE IOT

18

MCU faciliteert A/B-swapmethode voor beveiligd ‘over-the-air’(OTA)-updaten van kritieke toepassingen als automotive ECU’s.

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

22

USB 3.2 Gen 1 extender vergroot point-to-point afstand tussen USB-host en -apparaat van standaard drie naar tien meter.

TESTEN & METEN

26

Testen met net- en voertuigemulatie cruciaal voor de laadtechnieken achter Electric Vehicle Supply Equipment (EVSE).

Electrical Sustainable Power Lab maakt elektriciteitsnet future-proof Om het elektriciteitsnet klaar te stomen voor de

een integrale aanpak.

met vier miljoen volt een blikseminslag simuleert

toekomst, is bij de TU Delft het Electrical Sustai-

Voorbeeld van een innovatie waar in Delft aan

op nog geen vijf meter afstand staan van een zeer

nable Power Lab (ESP Lab) geopend. In het lab

wordt gewerkt is het toevoegen van een stukje

gevoelige supercomputer.

wordt onderzoek gedaan naar zowel de opwek-

intelligentie aan zonnecellen om de energieop-

king, transport, distributie als de afname van elek-

brengst onder sterk wisselende schaduwwerking

triciteit. Om de transitie maar meer duurzame ener-

te verbeteren. Ook wordt onderzoek gedaan

gie te laten slagen, zijn slimme innovaties nodig én

naar toekomstbestendige componenten (nieuwe hoogspanningskabels en vermogenselektronica) voor het veilig en zonder verlies transporteren van groene elektriciteit.

In het ESP Lab heeft ieder onderzoeksgebied zijn eigen stukje labomgeving, met specifieke eisen op het gebied van veelal elektromagnetische isolatie.

LEVERANCIER VANO.A.: O.A.: LEVERANCIER VAN Quectel, Ambiq, Trinamic, Quectel, Trinamic, CUI, ProAnt, ArkX Labs, ProAnt, Cepton, CUI, Sanyo Denki en Apex Microtechnology Sanyo Denki, Atmosic, Apex Microtechnology

Daarom zijn in het ontwerp verschillende lagen van afscherming verwerkt om invloeden van buitenaf en tussen de verschillende labomgevingen, zoals elektromagnetische straling, geluid, trillingen en licht, tegen te gaan. Zo kan de impulsgenerator die

ED Cover.indd 1

Top Electronics.indd 1

04-02-21 13:03 14-10-2021 09:57

ONS ASSORTIMENT

ONZE OFFERTE-AFDELING

VAN TECHNICI VOOR TECHNICI

UW PERSOONLIJKE PRIJSVERGELIJKER

The best part of your project: www.reichelt.com/distributie Haal nu snel en eenvoudig meer uit uw budget U hebt grotere hoeveelheden nodig, wilt uw inkoopvolume concentreren of hebt producten nodig die wij niet in ons programma hebben?

We vergelijken voor u graag de beste bronnen op de markt en bieden u meteen bij de eerste offerte de beste reichelt-prijs. Dankzij de efficiente, zelf ontwikkelde logistiek en de bundeling van onze inkoopkracht voor geselecteerde kwaliteitsproducten, kunnen wij ook zeer kleine hoeveelheden voor superprijzen leveren.

Versnel uw hardware-ontwikkeling Voltera V-One-printplaatprinter Met de Voltera V-One maakt u prototypes op uw eigen bureau. De printer print snel en eenvoudig individuele printplaten, van losse exemplaren tot kleine series.

L maakt tweelaags printplaten L print prinplaten, boort en soldeert (reflow) L meer efficiëntie bij onderzoek en ontwikkeling : max. 128

x1

16

prin

tplaatbreedt

e: 0, 2 m

m

m

m

m

ale

mi ni

k rvla

Pr int

pe op

Bestelnr.:

VOLTERA V-ONE

5.083,02

(4200,84)

Online vindt u altijd de meest actuele selectie 3D-printers, 3D-scanners en productiematerialen!

Nu ontdekken ►www.reichelt.com/3d-printing DAGPRIJZEN! Prijzenstand: 4. 10. 2021

Betaalwijzen:

Geweldige prijs-kwaliteitverhouding

Meer dan 120.000 geselecteerde producten

Betrouwbare levering - vanuit Duitsland over de hele wereld

www.reichelt.com Bestellservice: +49 (0)4422 955-360

elektronik – The best part of your project

De wettelijke herroepingsregelingen zijn van toepassing. Alle aangegeven prijzen in euro inclusief de wettelijke BTW, excl. verzendkosten voor de totale winkelwagen. Uitsluitend onze Algemene Voorwaarden (zie hiervoor https://rch.lt./AV-NL of op aanvraag) zijn van toepassing. Afbeeldingen kunnen afwijken. Drukfouten, vergissingen en prijswijzigingen voorbehouden. reichelt elektronik GmbH & Co. KG, Elektronikring 1, D-26452 Sande, Tel.:+49 (0)4422 955-360

reichelt_ElektroData_05-2021.indd 1 ED Advertenties.indd 2

05.10.2021 08:38:53 14-10-2021 10:00

REDACTIONEEL

OKTOBER 2021

3

Gaan we met z’n allen of blijven we toch maar thuis?

Ik wil toch nog even kwijt dat ik een behoorlijk katterig gevoel

Maar niets is meer hetzelfde sinds de corona-pandemie zijn

heb overgehouden over het op een best wel laat moment afbla-

hydra-kop heeft opgestoken. Dan denk je dat alles onder

zen van de Electronics & Applications, de eerste grootschalige

controle is, en stijgen de besmettingscijfers en/of zieken-

elektronicabeurs in Nederland die sinds lange tijd weer fysiek zou

huisopnames plotseling toch weer, en moet je je in allerlei

plaatsvinden. Extra tijd ingepland om een extra dikke Elektro-

bochten wringen om je event nog enigszins door te kunnen

Data te maken, het thuisfront tegen mij in het harnas gejaagd

laten gaan. Wat betreft D&E ben ik vandaag (13 oktober)

omdat in-augustus-op-vakantie-gaan een absolute no-go was, al

nog vol goede moed, al gaat het qua besmettingen en zieken-

lekker opgefokt om de afsluitende twee-weken-sprint te maken

huisopnames al wel weer de verkeerde kant op.

om alles op tijd naar de drukker te krijgen, en dan komt er zo’n domper-mailtje binnen. Dat je zo rond het bij-iedere grote-beurs-

Tot een lockdown zal dit niet snel meer leiden, maar de beslis-

special-gevoel van deze-keer-gaan-we-het-echt-niet-redden alles

sing om toch maar niet naar Eindhoven af te reizen op 10

uit je handen kunt laten vallen, was trouwens ook wel een fijne

november (drukke trein, veel mensen bij elkaar) is dan zo

opluchting-ervaring, maar dit terzijde.

gemaakt. Dat wordt nog eens in de hand gewerkt door de hybride opzet van het event: je kunt vanachter je bureau ook de

Inmiddels zijn we weer een ruime maand verder en is het eerste

lezingen volgen! Voortbordurend op de naar mijn inschatting best

grootschalige elektronicatreffen bij de WoTs over een daar-hoef-

wel succesvolle eerdere digitale events is het een prima idee om

ik-mij-nu-nog-niet-druk-over-te-maken tijd gepland.

zo te voorzien in een groter publiek voor de sprekers. Maar maak je het daarmee ook de voor de twijfelaars niet te gemakkelijk om

Op kortere termijn staan wel wat kleinere events voor de deur, die

alsnog niet te gaan? Extra belonen dus die wel-komers. Luxe

–hang de vlag maar uit!– fysiek te bezoeken zijn. Als eerste is dat

broodjes, uitgebreid bittergarnituur tijdens de borrel, niet te ver-

het D&E (Design Automation & Embedded Systems) event op 10

smaden acties van exposanten. Trek ze over de streep!

november in Eindhoven (zie ook verderop in deze Elektro-Data).

Zoals gebruikelijk met een bomvol lezingenprogramma en een goed gevuld beursvloertje, dus niets wat een grote opkomst in de

Richard Bezemer, hoofdredacteur Elektro-Data

weg staat, zou je zeggen.

(R.Bezemer@mybusinessmedia.nl)

Altijd de juiste I/O-module bij de hand

O

I

I/O

0/0

Zelf-configureerbare digitale I/O's Flexibel, kostenbesparend en gedetailleerde diagnose www.bihl-wiedemann.com

Meer elektroDATA op

ED Redactioneel.indd 3

14-10-2021 09:58

NIEUWS

4

Hogeschool van Amsterdam test laptopopladers A- en B-merken Studenten van de Hogeschool van Amsterdam

was, en of er wellicht nog meer

(HvA) hebben in opdracht van FHI en de Neder-

(kwaliteits)verschillen konden

landse EMC-ESD vereniging aan de hand van de

worden gevonden.

EMC-richtlijn opladers van laptops getest. Doel van

Voor het testen van de vier universele opladers, die een vermo-

deze tests was om te onderzoeken of er verschillen waren tussen reguliere Europese A-merken en goedkopere Aziatische B-merken. Hoewel

gen hebben tussen de 60 en 65 W bij een stroom van 3 tot 3,25 A,

alle geteste opladers aan de CE-keur en NEN-

is gebruik gemaakt van de Safe

EN-55032 (de nieuwe NEN-EN-55022) voldeden,

Mains Voltage Monitor. Dit systeem werd ontwikkeld

sen de Aziatische modellen. Ook qua stroomver-

waren er zeker verschillen op te merken.

om veilig de stroom te meten die door de lader werd

bruik ontlopen de Europese opladers elkaar nauwe-

getrokken met behulp van een stroomklem. Om

lijks. Datzelfde geldt onderling voor de Aziatische, waarbij het stroomverbruik wel structureel hoger lag

HvA-studenten Boris van Wessel en Youness

ervoor te zorgen dat alle laders werden blootgesteld

Azoubairi hebben onder leiding van docent Cees

aan dezelfde vermogensbehoeften, gebruikte men

Keyer een studie opgezet om mensen bewust te

een elektronische belasting tijdens de metingen. Met

maken van EMC-problemen die kunnen ontstaan

een sonde werd de minimale en maximale uitgangsspanning van de laders gemeten.

sen de minimum en maximum uitgangsspanning.

bij een product dat niet voldoet aan de richtlijnen en –meer algemeen– aandacht voor het EMC-

Zowel de geïmporteerde als de Europese laders

in een whitepaper. Later verschijnen er ook video’s

vakgebied te genereren. Hiervoor hebben ze een

hebben een lichtnetspectrum dat nooit de Quasi-

waarin de studie aan bod komt. Ook wordt gedacht

viertal voedingen besteld bij enkele online retailers;

piekgrenzen van de NEN EN-55032 overschreed.

aan een vervolgonderzoek waarin het vergroten van

twee van Europese en twee van Aziatische makelij.

Op basis daarvan kan je ze classificeren als veilig in

het bewustzijn en een fair level playing field centraal

Volgens de verpakking voldeden alle producten aan

gebruik met betrekking tot de EMC-normen. Echter,

staan.

de eisen van het CE-keurmerk. Gezien de grote

waar de gemeten spectra (en ook de hoeveelheid

prijsverschillen tussen de voedingen uit Europa en

ruis op het lichtnet) van de Europese modellen sterk

die uit Azië kwam de vraag naar voren of dat wel zo

met elkaar overeenkomen, verschillen die flink tus-

Phoenix Contact breidt uit

in vergelijking met de Europese opladers. Bij de Aziatische opladers bleken ook grote verschillen tusDe uitkomsten van het onderzoek zijn beschreven

www.fhi.nl/emc-esd

Kendrion neemt 3T over Kendrion, ontwikkelaar en fabrikant van elektromagnetische systemen en componenten voor industriële en automobieltoepassingen, heeft software- en elektronica-ontwikkelbedrijf 3T overgenomen. Kendrion spreekt van ‘een sterke strategische fit met de besturingstechnologie-activiteiten van

instellingen voor hoger technisch

Kendrion's Business Group Industrial

onderwijs bij de vestigingen in Eindhoven en Enschede, versterken Ken-

Actuators and Controls’. de uitgebreide ervaring van 3T op het

drions vermogen om een getalenteerd team van software- en elektronicaont-

Yilmaz Babaturk, Tom Kersten, Martin Maatkamp (Van Dorp installatie ), Walter van Aken (Phoenix Contact), Jurrien de Mik (D&M Architecten) en Erik Kempers (Welling Bouw) bij het slaan van de eerste paal.

gebied van software- en elektronica-

wikkelaars verder op te bouwen en te

ontwikkeling van strategisch belang

beheren.

zal zijn voor Kendrion's Automotive

Richard Mijnheer, CEO van 3T: “Met

Phoenix Contact gaat zijn

Group, waar het toenemende gehalte

Kendrion hebben we de juiste partner

bedrijfspand in Zevenaar uitbreiden.

op het gebied van automatiseringstechniek en elektrificatie speelt

aan geavanceerde elektronische

gevonden om ons bedrijf vooruit te

Onlangs is gestart met de bouw van

educatie en kennisdeling een

componenten in personenauto's en

een nieuwe vleugel van 1400 m2, die

belangrijke rol. Phoenix Contact

bedrijfsvoertuigen een aanzienlijke

helpen en uit te breiden. De combinatie van 3T en Kendrion biedt succes-

Daarnaast verwacht het bedrijf dat

ruimte biedt voor nieuwe werkplek-

gaat hier verder op inspelen door

groeimogelijkheid biedt, met name

volle groeimogelijkheden buiten onze

ken en de Phoenix Contact Aca-

meer opleidingen aan te bieden in

op het gebied van geconnecteerde,

huidige markten, werkend onder ons

demy. Momenteel zijn er zo’n 100

de vorm van seminars, webinars

elektrische en gedeelde voertuigen en

eigen sterke merk als onderdeel van

medewerkers werkzaam voor Phoe-

en praktijkgerichte workshops en

nix Nederland en dit aantal moet de komende jaren flink groeien.

trainingen.

de zogenaamde lighthouse-productplatforms die Kendrion ontwikkelt. De

de Business Group IAC en de Kendrion Group.”

Door de constante ontwikkelingen

www.phoenixcontact.nl

ED Nieuws.indd 4

hoogopgeleide medewerkers van 3T en de nabijheid van toonaangevende

www.3t.nl

technische universiteiten en andere

www.kendrion.com

14-10-2021 09:59

NIEUWS

OKTOBER 2021

5

Met blockchain op jacht naar haspels

Slechts een klein deel van de duizenden haspels die

data zijn voor beide toegankelijk. Verschillen wor-

Draka jaarlijks in omloop brengt, komt retour. Dat is

den meteen teruggekoppeld en hersteld.

verspilling en past niet bij circulaire ambities. Daarom

In eerste instantie beperkt de pilot zich tot de

gaan Draka en Technische Unie vanaf eind dit jaar hun

blauwe, recyclebare haspels die tussen Draka en

onderlinge zendingen en ontvangsten van haspels

Technische Unie (distributiecentrum en enkele

registreren. De pilot maakt gebruik van blockchain-

overslagcentra) pendelen. Zodra de medewerkers

technologie van RTI Blockchain. Doel is om haspels

met het systeem vertrouwd zijn en deze logistieke

voortaan effectiever en duurzamer in te zetten.Waar

bewegingen inzichtelijk zijn, kunnen de deelne-

blijven de haspels? Hoe vaak worden ze gebruikt?

mers maatregelen treffen en de toepassing uitbrei-

Via het dashboard van RTI Blockchain worden de

den. Bijvoorbeeld door haspels individueel te tra-

orderadministraties van Draka en Technische Unie

ceren (met QR-codes), andere soorten haspels op

onderling gekoppeld. Elke transportbeweging van

te nemen of meer logistieke partners toe te laten.

een haspel wordt daar (anoniem) geregistreerd (aantal, type, datum, start- en doellocatie) en de

www.draka.nl

Podcast ‘The Innovation Experts’ Farnell heeft onder de naam ‘The Innovation

Supplying the Next Gen of Innovation with

5G RF Components High-grade RF components and cable assemblies to support 5G innovation, testing, and deployments

Experts’ een nieuwe serie podcasts gemaakt over trends en technologische ontwikkelingen in de testen meetwereld. Ze zijn bedoeld voor zowel gebruikers van T&M-apparatuur als de ontwerpers ervan.

Tot nu toe zijn er vier afleveringen gepubliceerd. De eerste gaat over Pico Technology en hoe de PC-

Partner in 5G

gebaseerde oscilloscopen en RF-testproducten van dit bedrijf hybride werken en nieuwe manieren van leren op afstand mogelijk hebben gemaakt tijdens de COVID-19 pandemie.

Aflevering twee zoomt in op Tektronix en Keithley

In aflevering drie bespreekt testfabrikant Hioki

en laat zien hoe beide bedrijven hebben bijgedra-

innovatieve tools en apparatuur voor het ontwerpen

gen aan de innovatie in de T&M-business. Ook

en testen van batterijen. De vierde is van Keithley,

komen opkomende trends en geavanceerde tech-

waarin tips worden gegeven over welke functies en

nieken op het gebied van testen en meten aan de

spec’s nu echt van belang zijn bij de aankoop van

orde, en wordt uitgelegd hoe engineers een breed

testapparatuur van vandaag de dag. Deze en toe-

scala aan testapparatuur kunnen gebruiken om

komstige podcasts zijn te vinden via de Technical

huidige en toekomstige uitdagingen te overwinnen

Resources Hub van Farnell.

rimarck.com +31 229 50 34 78

en zo de ontwikkeling van nieuwe producten te versnellen.

uk.farnell.com/technical-resources Meer elektroDATA op

ED Nieuws.indd 5

14-10-2021 09:59

INDUSTRIËLE ELEKTRONICA

6

Hybride D&E-event in Eindhoven: je kunt er fysiek of digitaal bij zijn D&E (DESIGN AUTOMATION & EMBEDDED SYSTEMS) OP WOENSDAG 10 NOVEMBER IN EINDHOVEN Op woensdag 10 november vindt het D&E (Design Automation & Embedded Systems) event 2021 plaats in Van der Valk Hotel Eindhoven. Het event is dit jaar in een hybride vorm, en kan zowel fysiek als digitaal worden bijgewoond. Reis je af naar Eindhoven, dan kan je ook de beursvloer met een kleine twintig exposanten bezoeken en de technologie van dichtbij opsnuiven. En is er alle gelegenheid om weer eens ouderwets te netwerken!

terug te voeren op het niet adequaat testen in een vroegtijdig stadium.

AR Erik Nijeboer (CB Distribution) bespreekt een manier om aan de hand van augmented reality (AR) PCB’s efficiënter te debuggen door een overlay met de ontwerpdata over het prototype te ‘leggen’, zodat belangrijke testpunten goed zichtbaar Als je hebt besloten om voor het

Anticiperen op de PCB

zijn en daarbij ook alle benodigde

D&E-event niet aan de verleiding (niet

Met een beetje goede wil kan je

componentinformatie beschikbaar is.

te vroeg op, geen files, geen drukke

vleugjes van dat anticiperen terugzien

Een verhaal apart zijn de ontwerpen

treinen en stiekem hele andere dingen

in enkele van de zestien parallellezingen, met name die over en rond

met zowel een flexibele- als een starre

de PCB, met vijf de grootste gemene

vertelt over een modulaire methode

lezingen te volgen, dan is het wel

deler van de dag. Het duidelijkst komt

om ‘flex-rigid’ constructen te maken

zaak om op 10 november voor half

dat naar voren in de lezing van Dirk

zonder de gebruikelijke connectoren

tien bij het Van der Valk Hotel Eindhoven aanwezig te zijn (en het liefst wat

Stans (Eurocircuits) over de invloed van de layout van de printplaat op

en het vele handmatige werk. Voorwaarde is wel dat je hoogkwalitatieve

eerder, want er is een corona-check).

de maakbaarheid van het ontwerp.

producten maakt, waar weer veel ken-

Op die tijd begint namelijk de plenaire

Kennis van het fabricageproces en

nis en ervaring voor nodig is.

lezing van Carmen Bratosin, senior

Jan Grooten (Altium) behandelt het

research fellow bij TNO. Zij gaat in op

diens mogelijkheden zijn onontbeerlijk om goede layout-gegevens te

een algemene trend, die impact heeft

realiseren. Met de juiste tools kan je

steeds complexere ontwerpen, waar

op alle ontwerp- en testaspecten

daarop inspelen, wat er niet alleen

die de rest van de dag aan de orde

toe leidt dat de printen op tijd en

je ook weer allerlei optimalisatieslagen in kan maken. Anticiperen is

komen. De high-tech industrie staat

binnen budget klaar zullen zijn, maar

ook weten of de componenten die

namelijk voor de uitdaging om ervoor

ook dat ze gewoon goed zijn en goed

je voor je ontwerp voor ogen hebt

te zorgen dat een afgeleverd systeem of product gedurende de hele

blijven functioneren gedurende de

wel beschikbaar zullen zijn. Olivier

hele levenscyclus van het product of

levenscyclus presteert. Dat vergt een

systeem waarin ze zijn verwerkt.

Arnaud (Siemens EDA, namens Innofour) heeft een supply chain app met

andere strategie dan de meer traditionele service- & reparatie-benadering,

Anticiperen door in een zo vroeg

realtime sourcing-informatie voor de

mogelijk stadium te testen komt ook

ontwerpers.

die is gericht op het oplossen van

steeds meer in zwang. William Baars

problemen. Extra uitdaging bij het

(C.N. Rood) laat aan de hand van

Software en meer

maken van de switch van diagnosticeren naar voorspellen op systeemni-

onder andere Hardware in the Loop

De softwarejongens- en meisjes

(HIL) testen en simuleren zien wat de

komen aan hun trekken bij lezingen

veau is de almaar toenemende com-

voordelen hiervan zijn. Ook bespreekt

van onder meer Andre de Ceuninck

plexiteit van de systemen.

hij voorbeelden van recall’s die zijn

(Logic Technology) over de integra-

kunnen doen) toe te geven om vanachter je computer of op je telefoon

PCB. Boy van Veghel (Fineline Q.P.I.)

belang van samenwerken bij de

fhi.nl/dene/ melvin@fhi.nl (033) 465 75 07

ED IE.indd 6

14-10-2021 09:59

OKTOBER 2021

7 tie van software-ontwikkeling in je

• Egbert Stellinga (Phoenix Contact)

bedrijfsprocessen, van Jan Kuper

over Single Pair Ethernet (SPE) in

Nog meer fysieke events

(QbayLogic) over het effectief ontwerpen met FPGA’s en van Gerard Fianen

sensoren en actuatoren.

• Arco Snoey (TOP-electronics) over

(INDES-IDS) over het dynamische tes-

draadloze IoT-apparaten die hun

Voor wie er dit jaar nog vaker op

ten van realtime embedded systemen.

leven lang op één batterij kunnen

uit wil trekken om wat elektronica

Andere sprekers, met een meer toe-

draaien, of zelfs zonder kunnen.

op te snuiven heeft FHI nog twee

gepaste insteek, zijn: • Bert van den Berg & Joost Jansma (3T) over het ontwerp van een multisensor module.

• Alex Snijder (Würth Elektronik) over een backup-voeding voor embedded systemen op basis van supercap’s.

• Kurt van Buul (HMS Networks

• Florian Faltin (Elma-Electronic, namens Elincom Electronics) over de de toepassing van AI in embedded systemen, met als voorbeeld

fysieke events in petto. Op 23 november organiseert de Nederlandse EMC-ESD Vereniging het EMC-ESD event in hotel van der

een cPCI-serieel platform voor

Valk in Vianen. Een week later

autonoom rijden.

vindt het RF Technology event plaats bij QuTech/TU Delft. Houd

Inschrijven

de websites in de gaten voor het

Deelname aan het D&E-event is gratis.

actuele programma.

Benelux) over verschillende embedded oplossingen om de cyber

Vergeet niet om je van tevoren op te geven op fhi.nl/dene/ en zorg dat je een

fhi.nl/emc-esd/emc-esd-event/

security van OT- en IT-systemen te

geldig corona-toegangsbewijs hebt.

fhi.nl/rftechnologydays/

garanderen.

PRODUCTNIEUWS Renesas

Panasonic

32-bit microcontrollers

Dual band WiFi 5 module

De RX671 serie 32-bit microcontrol-

microfoons worden aangesloten voor

is gebaseerd op de NXP

lers zijn gebaseerd op een 120 MHz

spraakherkenning over lange afstanden. De ingebouwde hardware secu-

88W8987 draadloze

RXv3 CPU-kern en zijn beschikbaar in verschillende behuizingen met 48 tot

rity engine van de RX671 is gebaseerd

145 pinnen en tot 2 MB flashgeheugen en 386 KB SRAM. Voor ruimtekri-

op de Trusted Secure IP van Renesas

ondersteunt downloadsnelheden tot 433 Mbit/s

en omvat AES-, RSA-, ECC- en SHA-

en heeft (optioneel) een

tische toepassingen is er een uitvoe-

ondersteunde encryptie en een true

power management IC,

ring in een 64-pins TFBGA-behuizing

random number generator (TRNG).

die een footprint heeft van 4,5 mm ×

Samen met de ‘dual bank’ functie en

wat hardware design vergemakkelijkt en gunstig

4,5 mm.

de beveiliging van het on-chip flashgeheugen maakt dit veilige firmware

De MCU is geoptimaliseerd voor contactloze toepassingen door integratie

chipset. De module

uitpakt voor de BoM. Tx-power kalibratiedata

updates en secure boot mogelijk.

De PAN9028 WiFi radiomodule met

van een capacitieve aanraakgevoelige

Er zijn twee nieuwe evaluatieborden

Bluetooth-functionaliteit springt in

sensoreenheid. Ook kunnen digitale

met de RX671 beschikbaar. Met

op marktwensen voor geïntegreerde

regio’s zijn tijdens productie in het

RX671 worden geëvalueerd

functionaliteiten die snellere prototyping en kortere certificeringsprocedu-

eenmalig programmeerbare geheugen van de module opgeslagen,

zonder aparte debugger; de

res mogelijk maken, zodat producten

zodat slechts één onderdeelnummer

Renesas Starter Kit+ voor

sneller op de markt kunnen worden

nodig is voor de drie verschillende

RX671 ondersteunt een meer

gebracht. De dual band 2,4 GHz en

regio's. Qua beveiliging voldoet de

gedetailleerde evaluatie van

PAN9028 aan de IEEE 802.11i en

de belangrijkste functies van

5 GHz 802.11 a/b/g/n/ac WiFi radiomodule met geïntegreerde Bluetooth

de MCU.

BR/EDR/Low Energy functionaliteit

en CCMP.

het ‘target board’ kan de

en WiFi- en Bluetooth-systeemparameters voor CE RED, FCC en ISED

bevat onder meer AES cryptografie

Meer elektroDATA op

ED IE.indd 7

14-10-2021 09:59

INDUSTRIËLE ELEKTRONICA

8 Rutronik

Elincom electronics

Hoge-stroom inductor

Solid state relais voor op de print

De Vishay Dale IHLP 7575GZ-51

werktemperaturen tot +155 °C, is

Celduc heeft naast zwaardere solid

inductor in 7575-behuizing (19 x 19

geoptimaliseerd voor DC/DC-omzetter

state relais als hockeypuck en DIN-

x 7 mm) biedt in vergelijking met

toepassingen tot 2 MHz en hoge-

rail uitvoeringen ook printuitvoeringen

• SHT: 3-fasen 25 A/24-280 VAC.

soortgelijke componenten in een

stroom filtertoepassingen tot aan de

met grote en middelgrote vermogens.

• SKD: DC relais, max. 3 A/60 VDC.

6767-behuizing tot 30% lagere DCR-

SRF (eigenresonantiefrequentie) van

Er zijn types voor AC- en DC-belastingen:

• SKLD: DC relais, max. 12 A/36

• SL/SP/ST: max. 4 A/12-275 VAC,

Bij solid state relais is het belangrijk

waardes en kan tot 35% meer stroom de component. Specificaties: inductie: aan. Bovendien zijn volgens de fabrikant de kosten de helft lager dan het

0,56 tot 33 μH, typische DCR: 1,02

grotere broertje in de 8787-behuizing.

27,0 mΩ; maximale stroom: 10,2 tot

De inductor, die is gespecificeerd voor

61 A en SRF: 4,4 tot 50,0 MHz.

tot 25,2 mΩ; maximum DCR: 1,09 tot

pincompatibel met elektromechanische printrelais.

• SKA: max. 6 A/230 of 400 VAC,

voor motoren verlichtings- en verwarmingsapplicaties.

VDC. de inschakelduur te kennen en het type belasting, zodat de levensduur optimaal is.

overspanningsbeveiliging, toepassing solenoid of motorschakelaar.

• SKB: max. 4 A/230 of 400 VAC, geoptimaliseerd voor ohmse belastingen.

• SKL: 16 -75 A, hoge immuniteit, optioneel opschuifbaar koellichaam

TOP-electronics

Processor voor AIoT-toepassingen

SOFT START VAN POWER SUPPLIES D.M.V. EEN TRANSFORMER SWITCHING RELAY

MRAM en 1,8 MB aan SRAM is er voldoende reken- en opslaggeheugen aan boord voor

Schakelende voedingen en transformatoren creëren bij het inschakelen hoge inschakelstromen die de zekeringen onbedoeld kunnen activeren.

complexe algoritmes en neurale netwerken. Extra extern geheugen kan via de SPI- en eMMC-interfaces worden ingezet.

Het stroomverbruik van de processoreenheid is 3 μA/MHz, waarbij het

Het Transformator Schakel Relais garandeert een actieve demping van deze stromen onafhankelijk van de belasting.

De maximale stroom wordt actief verlaagd tot slechts enkele ampères.

Zowel de soft- als hardware kunnen aangepast worden aan uw specifieke behoeftes.

ISATRONICK bv (België) T: +32 3 448 19 76 E-mail: info@isatronick.be ISATRONICK bv (Nederland) T: +31 6 46 78 90 62 E-mail: info@isatronick.nl

Isatronick.indd 1

ED IEPN.indd 8

geen verschil maakt of Wil je AI draaien op de eindpunten

dat in combinatie met het MRAM

van een IoT-netwerk, dan is het

(met cache) of SRAM gebeurt. Naast

zaak om grote rekenkracht met laag

een zuinige BLE 5 module bevat de

energieverbruik te kunnen combineren. Ambiq stelt dat dit kan met

SOC 3x 2/4/8-bit SPI-masterinterfaces, 7x I2C/SPI-masters voor perifere

de Apollo4 SoC-familie, die is geba-

communicatie, 1x SPI-slave voor

seerd op het eigen Subthreshold

hostcommunicatie, 4x USB 2.0 HS/

Power-Optimized Technology (SPOT)

FS device controller en 1x SDIO

platform. De SoC heeft een 32-bit

(SD3.0)/1x eMMC (v4.51). Displays

Arm Cortex-M4 kern (klokfrequentie van maximaal 192 MHz) met Floating

met 640 x 480 pixels worden ondersteund via MIPI DSI 1.2 met twee

Point Unit (FPU). Met tot 2 MB aan

datalijnen tot 500 Mbps.

08-09-2021 16:37

14-10-2021 10:00

PRODUCTNIEUWS

OKTOBER 2021

9 Powerbox

80 W DC/DC-omzetter afstand worden in- en uitgeschakeld via een interface connector. Hierbij wordt standaard gebruik gemaakt van negatieve logica; positieve logica is optioneel.

De omzetters hebben een rendement van maximaal 92% en kunnen De STMGFS80 serie 80 W DC/DC-

werken bij omgevingstemperaturen

omzetters is er in twee uitvoeringen.

tussen -20 °C en +70 °C. Ze zijn

De STMGFS8024 werkt tussen 9 en 36 VDC en is hiermee geschikt

voorzien van overstroom- en overspanningsbeveiliging en hebben een

voor 12 V- en 24 V-systemen. De

isolatiespanning van 1.500 VDC tus-

STMGFS8048 is met een ingangsbereik van 18-76 VDC geschikt voor 24

sen in- en uitgang, 1.000 VDC tussen

V-en 48 V-systemen. Er zijn vier uit-

sen uitgang en aarde. De omzetters

gangsspanningen mogelijk: 3,3 V/18

kunnen direct op het chassis van de

A; 5 V/16 A; 12 V/6,7 A en 15 V/5,4 A.

toepassing worden gemonteerd of op

Deze spanning kan worden ingesteld

een DIN-rail worden geklikt. De open-

met een potmeter die op het moederbord zit. Alle modules kunnen op

frame versie meet 52 x 29 x 117 mm

ingang en aarde en 1.000 VDC tus-

en weegt 170 gram.

Melexis

Time-of-flight 3D-camerasensor

THN 30WIR De THN 30WIR is een serie DC/DC converters voor betrouwbaarheid in extreme omstandigheden. Met 30Watt vermogen een uitbreiding op de spoorweg series die EN 50155 gekwalificeerd zijn.

In een metalen behuizing van 1 x 1 inch die daardoor ongevoelig is voor elektromagnetische straling.

De MLX75026 time-of-flight 3D-camerasensor is nu uitgerust met een volledig geïntegreerde infrarood-banddoorlaatfilter (IRBP). Een IR-filter is verplicht in elke ToF-toepassing om infrarood licht van golflengtes buiten de bandbreedte van de sensor in het werkgebied te verminderen. Dat zou namelijk het dynamisch bereik van de sensor kunnen verlagen. Door de integratie van de IRBP is het niet langer nodig om een aparte IR-filter in de lens of de sensor te integreren. Deze in de industrie unieke oplossing vermindert de complexiteit en kosten van het ontwerp, terwijl er meer keuze is bij het selecteren van een lens.

Eigenschappen: • Breed 4:1 ingangsspanningsbereik van 9-36, 18-75, 36-160 VDC • Uitgangen 3,3/5,1/12/15 en 24VDC en dubbel ±12/±15 en ±24VDC • Werktemperatuur van -40°C tot +65°C zonder vermogensverlies • Tot 91% rendement (afhankelijk van uitgangsspanning) • 3000 VDC I/O-isolatie • EN 45545-2 brandwerend • Aan/uit- en trimfunctie op afstand • Onderspanningsbewaking • Overspanningsbeveiliging • Oververhittingsbeveiliging • 3 jaar productgarantie

De MLX75026 heeft een QVGA-resolutie (320 x 240 pixels) met een 1/4 inch optisch formaat en ondersteunt 940 nm verlichting. De sensor is configureerbaar via een I2C-interface en heeft een CSI-2 seriële interface voor data-uitvoer. De hoge mate van integratie, het kleine formaat en het lage stroomverbruik van de sensor in combinatie met de geïntegreerde IR-banddoorlaatfilters maken het mogelijk compacte en kosteneffectieve ToF-camera's te ontwerpen voor auto-, industriële en consumententoepassingen.

Meer elektroDATA op

ED IEPN.indd 9

14-10-2021 10:00

ADVERTORIAL

Over onze onderneming Omne cs Connector Corpora on is een toonaangevende wereldwijde fabrikant van precisie- en zeer betrouwbare elektronische connectoren en verbindingssystemen.

Sinds meer dan 30 jaar hebben we een uitgebreid assor ment innova eve producten ontwikkeld in het bijzonder gericht op micro-miniatuur- en nano-miniatuurverbindingstechnieken. Met eigen personeel dat meer dan 300 medewerkers telt, worden alle producten vervaardigd in onze fabriek in Minnesota (USA) volgens de norm ISO 9001. Het gaat om QPL-producten volgens MIL-DTL-83513 en MIL-DTL-32139 met ITAR-registra e.

Onze connectoren behoren tot de kleinste op de markt en leveren uitzonderlijke presta es in veeleisende werkomgevingen.

Terwijl de verbindingstechnologieën blijven evolueren, ontwerpen we nieuwe genera e producten die baanbrekende ideeën helpen verwezenlijken.

Onze connectoren zijn zeer gewild bij ontwerpers die werken voor het leger, de luchtvaart, de ruimtevaart, de medische sector en andere grensverleggende bedrijfstakken. We zijn ook toonaangevend op het gebied van verbindingsstukken met hoge mobiliteit voor toepassingen in

Advertorial Omnetics.indd ED Advertenties.indd 10 Alle pagina's

robo ca, bewakingssystemen en orbitale satellie echnologie.

Omne cs speelt in op de stringente bedrijfsomstandigheden die bedrijfskri sche toepassingen doorstaan en onze oplossingen omva en EMI-afscherming, IP-afdich ng, polarisa e, robuuste materialen en andere elementen die connec viteit garanderen onder druk. We houden een grote voorraad aan van kant-en-klare producten.

Ons zeer betrouwbare assor ment Het assor ment nano-, micro- en hybride connectoren van Omne cs is ideaal voor

defensieprogramma’s waarbij factoren als groo e, gewicht, signaalintegriteit en betrouwbaarheid uiterst belangrijk zijn. We leveren verschillende verbindingssystemen van klein formaat en gering gewicht: • Pla e micro- en nano-connectoren • Ronde micro- en nano-connectoren • Bi-Lobe ® / Nano-D • Gepolariseerde nano-connectoren • Nano-D- en micro-D-connectoren met knijpvergrendeling • MIL-DTL-32139 nano-D-connectoren • MIL-DTL-83513 micro-D connectoren • Hybride connectorconfigura es • Kabelassemblages • Draadbomen

Het Flex Pin-ontwerp Het baanbrekende Flex Pin-contactontwerp van Omne cs dateert van vóór de komst van de MIL-DTL-32139 nanominiatuurspecifi ca e en tegenwoordig werken alle MIL-DTL-83513 en MIL-DTL32139-contactbussen prima met de Flex Pin-techniek. De monobloc-eenheid is gestampt uit ASTM B194 beryllium koper (BeCu) voor een hoge geleidbaarheid, lage interferen e en hoge veerkracht. Dankzij de uitstekende veereigenschappen is de eenheid bestand tegen schokken, trillingen en andere zware omstandigheden en voldoet de eenheid gemakkelijk aan de eisen van militaire specifi ca es. Flex Pincontacten zijn geplateerd met 1,27 µm goud over 1,27 µm nikkel en elk contact is belastbaar tot 1 A bij nano-connectoren en tot 3 A bij micro-connectoren. Alle pennen zijn geplateerd na de vormgeving om een niet-poreus oppervlak te waarborgen. Elk exemplaar wordt geïnspecteerd door onze kwaliteitsborgingsexperts om perfec e en presta es te garanderen.

14-10-2021 10:00

Onze deskundigheid op het gebied van robuuste miniatuurconnectoren voor militaire toepassingen

ED Advertenties.indd 11

Ons proces in drie stappen Nieuwe connectorvormen worden snel ontworpen op basis van bewezen connectoren en materialen als referen e om vorm, groo e en func e aan te passen.

Maatwerk connectoren lossen vaak nieuwe instrumentbehoe¦en op en garanderen hoge betrouwbaarheidspresta es op basis van bewezen materialen en processen volgens onze geves gde normen.

Omne cs is een wereldleider op het gebied van miniatuurconnectoren met ‘ruimtelijk model’-ontwerp en werkt samen met klanten om perfect passende kabels en connectoren te leveren voor geavanceerde toepassingen.

Met behulp van 24-uurs 3D-printer processen kunnen ontwerpers snel testapparatuur bedenken, modelleren en bouwen om aan hun behoe¦en te voldoen.

Omne cs werkt met een direct proces in drie stappen. Onze toepassingsspecifieke connectoren voldoen aan de behoe¦en van de klant en zijn jdig leverbaar!

1. Ontwerpers kunnen miniatuurconnectoren met bewezen presta es op onze website bestuderen of bespreken met ons verkoopteam. Als een connector vrijwel goed lijkt, vraag dan om een monster of bespreek mogelijke op es via e-mail of telefoon.

2. Neem contact op met een Omne csconnectorontwerper voor online samenwerking en maak een nieuw ruimtelijk model van precies wat nodig is. Dit kost

www.omne cs.com sales@omne cs.com

maar 2 dagen.

3. Als u van ruimtelijke modellen houdt, vraag dan om een 3D-monster dat is gemaakt met behulp van een geautoma seerd 3D-printerproces. Dit kost maar 24 uur.

Het nieuwe 3D-model wordt naar de klant gestuurd om het in zijn nieuwe toepassing in te passen voor defini eve goedkeuring of/ en om een specifieke noodzakelijke wijziging opnieuw te definiëren.

Gewijzigde connectoren worden vaak gebruikt om signalen te combineren in wat we gemengde-signaal of hybride connectoren noemen. Coax- en voedingssignalen worden door dezelfde connector en kabel geleid als meerdere digitale signalen.

Dit vermindert aanzienlijk de groo e, het gewicht en de complexiteit van de routering voor de systeemontwerper.

Specifieke toepassingen die Omne csconnectoren gebruiken, zijn onder meer: hogesnelheidscommunica ekabels gedragen door militairen en op helmen, connectoren voor nanosatellieten, orbitale radiocircuits op satellieten, drone-besturingen, digitale dataconnectoren van bewakingssystemen, raketbesturingselektronica, robotverbindingen, spinale modula e, prothesen, katheterkabel naar monitoren, enzovoort.

ADVERTORIAL

Moderne elektronische systemen voor militaire toepassingen worden in een geweldig hoog tempo ontwikkeld en ingezet. Sleutelparameters zijn onder meer: kort bemeten verbindingen, hoge graad van overdraagbaarheid, klein formaat, gering gewicht, robuuste presta es en snellere elektronica. Het combineren van al die parameters binnen één werkende verbindingseenheid vergt veel engineering, en dat is juist waar Omne cs sterke troeven hee¦.

Onze engineering werkt snel en efficiënt om te voldoen aan de doelstelling van de applica e die nodig is voor de missie. Meestal kiezen systeemontwerpers voor robuuste connectoren die op dat moment leverbaar zijn, en wanneer de bestaande producten niet voldoen aan hun toepassingsvereisten, moeten gewijzigde connectorontwerpen in overweging worden genomen. Deze zijn mogelijk noodzakelijk om te voldoen aan de uitdaging van hun nieuwe producten en de manier waarop deze worden gebruikt. Omne cs biedt de helpende hand door niet alleen voorbeelden van de standaardconnectoren ter beoordeling ter beschikking te stellen, maar zal ook een teamleider voor het ‘ruimtelijk model’-ontwerp rechtstreeks met u laten samenwerken om het verbindingsontwerp aan te passen aan uw eisen.

Nieuwe connectorformaten evolueren en de wijzigingen kunnen worden besproken met degenen die rechtstreeks betrokken zijn bij de elektronica waarmee ze zullen worden gebruikt. Omne cs maakt allereerst gebruik van beproefde connectorcomponenten van bestaande QPL-gecer ficeerde en militair geteste connectoren. Omne cs-connectoren zijn voorzien van een BeCu (beryllium koper) veerpen-naar-contactbus-systeem voor hun robuuste verbindingen, waarvan bewezen is dat ze voldoen aan de schok- en vibra etests in Mil. Spec 83513 en 32139. Een nieuwe connector kan snel worden geforma eerd voor vroege veldtests met de zekerheid dat deze goed zal presteren op het slagveld.

Kies voor Omne cs bij het ontwerpen van kabel- en connectorsystemen van micro- en nanoformaat die in geavanceerde systemen moeten worden gebruikt.

Onze geavanceerde ontwerpgroep werkt rechtstreeks samen met uw ingenieurs en stuurt vroege ontwerpen door naar onze snelle productontwikkelingsgroep. Vroege voorbeelden geven de systeemontwerper een groot voordeel bij het forma eren en modelleren van ons nieuwe genera e elektronicapakket voor militaire doeleinden.

We zijn erg trots op de producten die we voor u mogen bouwen. Ons ontwerpteam werkt nauw samen met klanten om nieuwe en op maat gemaakte verbindingsoplossingen te creëren voor de innova eve producten van morgen. Onze connectoren worden met de hand ontworpen, geproduceerd en getest in onze fabriek in de Verenigde Staten die beschikt over eigen apparatuur voor automa sche machinale bewerking en voor omspuiten. Omne cs is een par culier bedrijf en we zijn er om innova e vooruit te helpen waar dat ook nodig is.

+1 763-572-0656

27-09-2021 10:00 10:16 14-10-2021

INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

12

Functionele veiligheid en AI in industriële toepassingen NIET BINAIR EN TOCH VOLDOEN AAN DE FUNCTIONELE VEILIGHEIDSEISEN Functionele veiligheid wordt vaak op een binaire manier toegepast, waarbij vastgestelde operationele parameters op een absolute manier worden beschouwd. Een algoritme, dat reageert met een waarschijnlijkheidsniveau in plaats van een duidelijk ‘ja’ of ‘nee’, lijkt op het eerste gezicht minder geschikt om aan functionele veiligheidseisen te voldoen. Maar dat is exact wat er nu gebeurt. Er is een groeiende belangstelling voor het gebruik van AI (artificiële intelligentie) in functionele veiligheidstoepassingen. Deze zijn al vanzelfsprekend in autonome voertuigen en mobiele robots, dus waarom niet in industriële automatisering?

Mark Patrick, Mouser Electronics

Het gebruik van AI in functionele veiligheidstoepassingen is al vanzelfsprekend in autonome voertuigen en mobiele robots, dus waarom niet in industriële automatisering?

De belangrijkste eis voor een func-

aangevuld met apparatuurspecifieke

ingeschakeld, moet deze de band

tionele veiligheidsvoorziening is dat

richtlijnen, zoals IEC 61131 voor

de apparatuur bij een onvoorziene

PLC's, IEC 61511 voor toepassingen

onmiddellijk stoppen. De veiligheidsintegriteit is een maatstaf voor de

gebeurtenis of actie onmiddellijk

in procescontrole en IEC 61800-5

zekerheid dat de band onmiddellijk

stopt, zodat persoonlijk letsel of

voor frequentieregelaars. Een andere

materiële schade wordt voorkomen.

veiligheidsnorm voor industriële apparatuur is ISO 13849. Deze norm heeft

stopt. IEC 62061 voorziet in vier verschillende integriteitsniveaus (SIL1,

De vereiste functies van de veiligheidsvoorziening worden afgeleid uit

SIL2, SIL3, en SIL4) die bepalen hoe

een breder toepassingsgebied en

potentiële veiligheidsrisico's worden

de evaluatie van de potentiële risico's

omvat alle operationele vormen van

geminimaliseerd tot een aanvaardbaar

tijdens normale of abnormale werking en dienen de apparatuur veilig

een veiligheidsfunctie.

niveau. ISO 13849 hanteert een iets

Het toenemende gebruik van robots en

andere benadering van de SIL's en

tot stilstand te brengen. Voordat we

cobots voor industriële toepassingen

kent vijf veiligheidsprestatieniveaus

dieper ingaan op hoe AI-gebaseerde

heeft geleid tot de ontwikkeling van

toe (PL A, PL B, PL C, PL D, en PL E).

functionele veiligheidssystemen kunnen worden geïmplementeerd, behan-

de relatief nieuwe functionele veiligheidsnorm ISO 10218. Het gedrag van

In de praktijk

delen we de relevante functionele

cobots wordt ook behandeld in de

Het hart van de meeste industriële

veiligheidsnormen.

technische specificatie ISO/TS 15066.

automatiseringstoepassingen wordt

Functionele veiligheidsnormen

Basisconcepten

Alle functionele veiligheidsregels

Op industriële apparatuur zijn verschillende functionele veiligheidsnor-

Functionele veiligheid heeft twee fundamentele aspecten: veiligheidsfunc-

moeten zowel hard- als softwaretechnieken omvatten. De belangrijkste

men van toepassing. IEC 61508 is een

ties en veiligheidsintegriteit. Een vei-

verwerkingseenheden binnen het

fundamentele norm voor functionele veiligheid die betrekking heeft op

ligheidsfunctie definieert een kenmerk

hardwaredomein zijn microcontrollers,

dat wordt gebruikt om een veilige

elektrische, elektromechanische en

werking van machines te waarborgen.

microprocessoren en/of programmeerbare logische devices. Halfgelei-

elektronisch gestuurde apparatuur.

Een fotodiode kan bijvoorbeeld de

derfabrikanten leveren steeds vaker

Hiervan zijn marktspecifieke normen

verwerkingseenheden en sensoren

gevormd door ingebedde systemen.

www.mouser.com

afgeleid. IEC 60601 dekt medische

aanwezigheid van een vergrendelinrichting detecteren die de operator

nederlands@mouser.com

apparatuur en ISO 26262 is voor

ervan weerhoudt een lopende band te

die functionele veiligheidselementen in hun architectuur integreren.

(088) 130 07 00

automotive systemen. Voor industriële

betreden. Als de fotodiode aangeeft

Voor de fabrikant van industriële

apparatuur geldt IEC 62061, die wordt

dat de veiligheidsvoorziening niet is

apparatuur betekent integratie van

ED IA.indd 12

14-10-2021 10:01

OKTOBER 2021

13

dergelijke devices in een ontwerp

veiligheidssystemen. De grondbegin-

een sneller ontwikkelings- en valida-

selen van functionele veiligheid vinden

tieproces. Een voorbeeld is de Xilinx

hun oorsprong in mechanische lock-

dual lockstep MicroBlaze processor.

outmethoden. Zelfs wanneer uitgevoerd met een processor, berust deze

De lockstep-architectuur voorziet in twee redundante ‘fail-silent’ processoren die tegelijkertijd dezelfde code

aanpak op een ‘go/no go’-reactie

uitvoeren en het geheugen delen. Bij

risico's.

fail-silent herkent het systeem dat het de verkeerde informatie ontvangt

De toepasselijke functionele veiligheidsnormen benadrukken de nood-

ten gevolge van een storing en past

zaak om alle potentiële risico's bij het

daarop de werking aan.

gebruik van een machine te identifi-

IEC 61508 schrijft een bepaalde benadering van het ingebedde softwarede-

ceren. Meestal heeft dit alleen betrek-

sign voor, waarbij een gestructureerde

voor elke afzonderlijke gebruiksfase

ontwerparchitectuur en validatie- en

vast te stellen. De machine wordt echter op een vaste plaats op de

testmethoden de belangrijke elementen zijn om de functionele veilig-

op een vooraf gedefinieerde reeks

king op de operator. Deze risico's zijn

fabrieksvloer gemonteerd. Op deze

heidskenmerken te integreren. Tevens

manier kan het aantal geïdentificeerde

wordt het gebruik van een officiële

risico's dus eindig zijn. Maar wat

coderingsmethode aanbevolen, maar

als de machine kan bewegen? Een

afgezien van MISRA C voor automotive toepassingen zijn er wat dat

andere overweging ligt bij onbekende problemen met de machine die een

aanwijzingen, zoals voetgangers,

betreft geen normen voor industriege-

gevaar voor de gebruiker kunnen

objecten op de weg of verkeerslich-

tingen. De staat van de apparatuur is zeer relevant voor de functionele

relateerde functionele veiligheid. Xilinx

inhouden. Bijvoorbeeld, slijtage van

ten. Functionele veiligheid is gericht

veiligheid, waardoor het zinvol is AI in

beveelt op dit gebied een ‘isolation

de lagers betekent dat de fysieke

op de betrouwbaarheid en integriteit

te zetten om zowel de status van de

design flow’ (IDF) aan als een manier

omvang van een gevaarlijk werktuig

van de besturingssystemen van de

apparatuur als de veiligheidsrisico's

om veiligheids- en niet-veiligheidsgerelateerde functies van elkaar te

verder gaat dan de veiligheidszone.

auto. Twee- en drievoudige lockstep-

te bewaken. AI kan ook leren door

processoren en systeemredundantie

de verschillende handelingen van de

scheiden.

Veel potentiële risico's

zijn van het grootste belang.

operator te observeren en door voortdurend de locatie en bewegingen van

Functionele veiligheidsnormen afgeleid van IEC 61580.

Zoals ontwikkelaars van autonome voertuigen weten, zijn er aan het automatisch besturen van een voertuig op

AI-gebaseerde veiligheid

menselijke medewerkers te monito-

AI wordt gebruikt in een breed scala

AI kan ook de basis van industriële

van industriële toepassingen, van

snelheid in een stedelijke omgeving te

functionele veiligheid worden door

ren. Bovendien heeft AI de capaciteit om zich voortdurend aan te passen

beeldverwerking tot trillingsbewaking,

veel potentiële risico's verbonden om

het leren zich aan te passen aan een

aan een stortvloed van gegevens,

en werkt op basis van kansberekening. Op het eerste gezicht zou de

deze te kunnen kwantificeren. AI-systemen die gebruikmaken van vision-,

veranderende productieomgeving. AI

deze te verwerken en te doorgronden.

niet-binaire wereld van de op kans-

lidar- en radar-sensoren worden de

Kansberekening

wordt al gebruikt in toepassingen op Ontwerpverificatie

botsen met de binaire wereld van de

het gebied van preventief onderhoud, ogen van de automatische bestuurder. waar bijvoorbeeld veranderende trillingssignalen wijzen op potentiële De sensorfuncties scannen voortdu-

traditionele, op hardware gebaseerde

rend naar potentiële risico's en visuele

ële automatisering een groot aantal

berekening gebaseerde AI kunnen

slijtage of verschillende motorbelas-

Op AI gebaseerde functionele veiligheid biedt de wereld van de industrinieuwe mogelijkheden op het gebied van risico-identificatie en veiligheidsbeheer. Daarom is het van het grootste belang dat de verificatie van het hardwaredesign en formele architecturen en methoden voor de ontwikkeling van software wordt nageleefd.

Het is van essentieel belang dat systemen voldoen aan vastgestelde functionele veiligheidsnormen. De halfgeleiderindustrie kan daarbij helpen. Halfgeleiderleveranciers zijn zich al terdege bewust van het vertrouwen dat in hun producten wordt gesteld,

Veiligheidsintegriteitsniveaus volgens IEC 61508.

en velen implementeren ontwikkeltools voor functionele veiligheid.

Meer elektroDATA op

ED IA.indd 13

14-10-2021 10:01

INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

OKTOBER 2021

14 Sick

Duranmatic

Compacte lidarsensor

10” embedded controller met touch men kan lokaliseren

De X10 is het vijfde product in de

Naast gebruik in voer-

Micro OCS-serie embedded I/O-

worden uitgebreid via Ethernet, Modbus/TCP, CANbus of RS-485.

tuigen is de TiM2xx ook

controllers van Horner Automation.

Programmering van de X-serie

geschikt voor toepas-

Deze HMI-PLC´s hebben met elkaar

gebeurt met Horners eigen Cscape

singen als interactieve

gemeen een interne krachtige PLC,

9.4 software suite. Dit is een

media. Of het nu gaat

IEC61131-compatibel pakket waarin

om informatieschermen,

touch operatorinterface, LAN en serieel netwerk, en digitale en analoge

experience walls of

I/O aan boord. De X10 kan naast

alle Horner-producten middels functieblokken, flowcharts, structured-

interactieve games, de

machines en installaties besturen

text en/of ladderdiagram geprogram-

ook data communiceren en loggen. Discrete productie wordt goed

meerd worden. Dat betreft zowel de

ondersteund met 24 digitale I/O-

outs en touchfuncties.

De TiM2xx is een compacte 2D-lidar-

TiM2xx detecteert eenvoudig waar

sensor die breed inzetbaar is. Door

(de hand van) een persoon zich bijvoorbeeld bevindt. De sensor zet de

afstandsmeting met fijne hoekresolutie en de HDDM+-technologie is

meetgegevens om in een signaal dat

punten, inclusief high-speed in- en

de sensor inzetbaar voor taken als

vervolgens een nieuw beeld of een

uitgangen. Voor toepassingen in de

aanwezigheidsbewaking, lokalisatie

nieuw informatievenster activeert.

proceswereld bevat de X10 meerdere

en objectherkenning. De sensor is

De lidarsensor heeft een werkzone tot 10 meter, met een gerichte openingshoek. Eenduidige parametrering

analoge in- en uitgangen, met ondersteuning voor 4-20m A-signalen en

maakt installatie en inbedrijfname

ingebouwde I/O niet genoeg is voor

snel en eenvoudig.

een specifieke toepassing, kan deze

geschikt voor accu-aangedreven voertuigen omdat hij tegelijkertijd zowel referentiekaarten van de omgeving kan maken als mobiele platfor-

PLC-functionaliteit als de schermlay-

RTD-temperatuursensoren. Als de

SigmaControl www.icotek.com

Kabeldoorvoer met

Snap-in of

Schroefmontage N EW

Analoge veiligheidsmodule De analoge ingangsmodule SAI 041 breidt het modulaire S-Dias Safety

PL e, Cat. 4, voor single-channel

System van Sigmatek verder uit.

3 volgens EN ISO 13849-1/-2. De

Vier analoge stroomingangen met

SAI 041 wordt geconfigureerd met

een meetbereik van 4-20 mA en een

de Lasal Safety Designer engineering

resolutie van 16 bits evenals een 24

software.

gebruik, overeenkomstig PL d, Cat.

V-sensorvoeding zijn geïntegreerd in de 25 mm brede DIN-railmodule.

Fysieke variabelen zoals druk, temperatuur, vulniveau en doorstroomsnelheid kunnen veilig worden gere-

KEL-DPZ-CLICK – kabeldoorvoer plaat

IP68 ▀ ▀ ▀ ▀ ▀ ▀

gistreerd en bewaakt met de SAI 041.

De invoerfilters zijn instelbaar. Twee pneumatiek

Beschikbaar met twee montage opties: Snap-in klikmontage (IP65) en schroefmontage met moer (IP68) Gecertificeerde bescherming IP65/IP66/IP68 (conform EN 60529) Hoge kabeldichtheid Automatische afdichting en trekontlasting voor de kabel Geschikt voor metrische uitsparingen M25 – M63

onafhankelijke evaluaties met wederzijdse monitoring zorgen voor een betrouwbare analyse en interpretatie van de analoge ingangen. De geregistreerde waarden zijn niet alleen beschikbaar voor de Safety CPU, maar ook voor de functiegerichte besturing voor verwerking.

Bij gebruik van twee kanalen is de SAI 041 geschikt voor de veilige

www.ccned.nl

detectie van stroomsignalen voor veiligheidstoepassingen tot SIL 3,

ED IAPN.indd 14

14-10-2021 10:01

PRODUCTNIEUWS

OKTOBER 2021

15 Pilz

Datalogic

Radarsensor

Barcodelezer

De radarsensor PSEN rd1.2 voor de

De Datalogic Matrix 320 heeft met

veilige bewaking van beschermde

de 16:9 CMOS 2-megapixelsen-

ruimtes kan door de tweekanaals

van 20° verticaal en 20-100° horizon-

sor een relatief grote beeldchip

IP en Modbus TCP. Ook nieuw is een

structuur worden gebruikt voor de vei-

taal. De openingshoek kan in stappen

en leest alle standaard 1D- en

modulair C-mount model met verwis-

ligheidscategorie cat. 3/PL d. In com-

van 10° worden ingesteld.

2D-codes, waaronder de datama-

selbare lens.

binatie met de evaluatie-eenheid PSEN De radarsensor is ook inzetbaar in rd1.0 I/O PS ETH, die nu naast de roboticatoepassingen. Een van de

trix en QR-codes die op labels of

Door de relatief grote beeldchip en

als DPM (Direct Part Marking) op

geavanceerde decodeersoftware

bestaande interfaces ook een Ether-

veiligheidsgerelateerde functies van de

producten zijn aangebracht. Tevens

leest de Matrix 320 een groot opper-

net- en Profisafe-interface biedt, kan

systeemoplossing is bereikbewaking:

is het mogelijk om meerdere codes

vlak. De krachtige processor maakt

het veilige radarsysteem eenvoudiger

de machine in een veilige toestand

tegelijk vanaf een label te lezen en

dat ook hoge snelheden geen pro-

in bestaande toepassingen worden

brengen zodra een gevarenzone wordt

deze in een gewenste volgorde te

bleem zijn. Dit maakt hem geschikt

geïntegreerd, hetgeen de inbedrijfstel-

binnengedrongen. Daarbij komt de

communiceren naar het achterlig-

voor logistieke- en productieproces-

ling optimaliseert. Bovendien kunnen

beveiliging achter de veiligheidsaf-

gende systeem of software. Net als

sen. De geavanceerde belichting,

er meer zonesets worden gegene-

scherming. Deze voorkomt dat de

bij de andere barcodelezers van de

al dan niet gecombineerd met een

reerd. Dit vereenvoudigt het configure-

machine zelfstandig weer start als er

Matrix-serie worden door dit nieuwe

gepolariseerde lensfilter, maakt dat

ren en zorgt daardoor voor een hogere

zich nog personen in de gevarenzone

6 mm liquid lens (LQL)-model alle

ook de meest uitdagende DPM-

beschikbaarheid van de installatie.

bevinden. Zo kan stilstand voorkomen

industriële ethernet-protocollen

codes uitstekend worden gelezen en

De PSEN rd1.2 heeft een bereik van

en de beschikbaarheid van de robot-

ondersteund, waaronder Ethernet,

dat een reflecterende code of opper-

5 meter en een smalle openingshoek

toepassing gegarandeerd worden.

TCP-IP maar ook Profinet, Ethernet

vlak geen nadelige invloed heeft.

DE GROOTSTE OFFICIËLE

MEAN WELL DISTRIBUTEUR IN DE BENELUX

Telerex N.V.

Antwerpen

+32 3 326 40 00

Telerex Nederland B.V.

Breda

+31 76 578 20 00

info@telerex-europe.com

wwww.telerex-europe.com

Meer elektroDATA op

ED IAPN.indd 15

14-10-2021 10:02

INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

16

Flexibele en schaalbare toolsuite voor optimaliseren productieproces CLOUD- EN/OF SERVERGEBASEERDE OPLOSSING VERTAALT LIVE PROCESDATA NAAR OVERZICHTELIJK DASHBOARD Van Lente Systeemintegratie heeft met Plant Assist een tool ontwikkeld voor het optimaliseren van productieprocessen.

Het schaalbare platform bestaat uit diverse modules, zoals overall equipment effectiveness (OEE), production site management, tracking & tracing, ERP/ MES-koppeling en maintenance management. De tool vertaalt live data uit processen en machines naar een overzichtelijk dashboard en biedt plantmaPlantmanagers, procesoperators of nagers een totaaloverzicht van TD-ers weten veel van hun processen het productieproces en/of de en machines. Toch wordt niet altijd fabriek.

Het dashboard van Plant Assist toont relevante en actuele stuurinformatie voor optimalisering van het productieproces.

andere delen aanpakken, en de scoop

ren van incidenten, het vastleggen

van de functionaliteit verbreden.

van kwaliteit (wettelijk of door klant

optimaal gebruik gemaakt van de

OEE

vereist) en het optimaliseren van voorraadbeheer.

informatie die in de beschikbare data

OEE is door de praktische insteek

Afhankelijk van de applicatie kunnen

besloten ligt en blijkt het lastig om de

prima geschikt als eerste stap bij

verschillende tracking & tracing-

juiste data naar voren te halen. Zeker

procesverbetering en is binnen Plant

systemen worden geïmplementeerd,

niet ieder bedrijf is al toegerust om te

Assist het meest gevraagde onderdeel. Bepalende factoren voor een

van barcode en RFID-chip in discrete

efficiënt productieproces zijn beschik-

afvulsystemen om in bijvoorbeeld

baarheid, prestatie en kwaliteit. Met

de voedingsmiddelenindustrie tot op

Stapsgewijs

de OEE-tool kunnen op basis van een

batchniveau terug te herleiden.

Van Lente Systeemintegratie kan aan

analyse van knelpunten, afwijkingen,

de hand van het platform Plant Assist

verliezen, kwaliteit en productiesnelheid concrete acties in gang worden

Nog veel meer

data uit een fabriek, productielijn of machine visueel en functioneel

gezet die leiden tot bijvoorbeeld

management, een geautomatiseerd

inzichtelijk maken. Het bedrijf ontsluit

minder foutproductie, meer up-time,

onderhoudssysteem dat structuur

hiertoe data uit procesinstallaties en

minder schommelingen, verhoogde

geeft aan het onderhoudsproces en

koppelt deze aan verschillende lagen

productie, verbeterde kwaliteit en

in de productieorganisatie.

besparing op onderhoud en reparatie.

zo helpt om een optimale beschikbaarheid van productiemiddelen te

De tool is met functionaliteiten als

De OEE-tool is universeel toepasbaar

behalen. Om precies te weten wat

profiteren van trends als big data, artificial intelligence en Industrie 4.0.

overall equipment effectiveness (OEE), binnen iedere productieomgeving

producten tot sensoren in weeg- en

Een andere tool is maintenance

er op een productielocatie speelt is

production site management, tracking

en is zo instelbaar dat een historisch

er production site management, die

& tracing, ERP/MES-koppeling en

en realtime inzicht van allerhande

realtime data verzamelt over zaken

maintenance management veelomvattend. De system integrator stelt echter

productiegegevens per ploeg of

als machinestatus, energieverbruik

product kan worden getoond. Door

en storingen. Het systeem is hiertoe

dat je die niet direct allemaal tegelijk

de gelaagdheid van het systeem kan

verbonden met machines, PLC’s,

moet willen gaan gebruiken. Betere

worden ingezoomd tot op het niveau

sensoren, proces control systemen,

strategie is om te beginnen met informatie uit een enkel deel van het pro-

van één machine.

RTU-computers of SCADA-systemen.

www.vanlente.nl

Plant Assist geeft ook handen en

‘Blind spots’, onbetrouwbare of

info@vanlente.nl

ductieproces of machine te halen en

voeten aan tracking & tracing, voor

onbruikbare data moeten hiermee

(0570) 63 12 18

die in te zetten voor een verbeterstap.

bijvoorbeeld het beperken van de

verleden tijd zijn.

Van daaruit kan je dan stapsgewijs

impact van een recall, het snel opspo-

ED IA 2.indd 16

14-10-2021 10:12

OKTOBER 2021

17 PRODUCTNIEUWS B&R Industriële Automatisering

Motor- en drivecombinaties

Nieuw! Xelity 10TX is dé IP67 switch voor professionele netwerken

B&R heeft twee compacte varianten toegevoegd aan haar geïntegreerde motor- en driveoplossing, waardoor de Acoposmotor nu verkrijgbaar is in een vermogensbereik van 283 W tot 2,3 kW. Deze oplossing voorziet in cyclustijden

van 125 mm. Zo is het mogelijk om

van 50 µs voor stroom-, snelheids- en

compactere machines te bouwen, die

positieregeling, wat hem geschikt

minder vloerruimte innemen.

maakt voor dynamische processen

De Acoposmotoren zijn uitgerust met

waarbij snelle bewegingen met een

twee over 300° draaibare connectoren

onberispelijke precisie moeten worden gesynchroniseerd.

voor hybride kabels. Er hoeft maar

De nieuwe combinaties beschikken

één kabel naar de schakelkast te worden geleid. Deze hybride kabel zorgt

over motoren met een zeer hoge

voor de voeding en de Powerlink-

koppeldichtheid. Hierdoor kan er een

communicatie naar de Acoposmotor. Extra Acoposmotoren kunnen

aanzienlijk kleinere flens gebruikt worden, terwijl tegelijkertijd de vermogensdichtheid met 12% toeneemt.

eenvoudig worden toegevoegd via

De kleinste combinatie heeft een

tot 90% aan bekabeling en maakt het

flens van 60 mm bij een totale lengte

testen en installeren eenvoudiger.

Murrelektronik heeft een IP67 Managed switch met 10 poorten aan het assortiment toegevoegd. Deze bespaart ruimte in de schakelkast, meters kabel en vele schakelkastdoorvoeren. Ze kunnen ook sneller en met minder fouten worden aangesloten. Ideaal voor gebruik binnen professionele industriële communicatienetwerken. Deze Xelity 10TX is er als Managed en Profinet Managed variant.

daisy-chain bekabeling. Dat bespaart

De Xelity 10TX in het kort: • • • • • • •

Sick

Lasersensor De laserfotocel G6 Laser

Robuuste metalen behuizing Beschermingsklasse IP67 Bestand tegen schokken en trillingen Power In M12 L-gecodeerd Met / zonder functionele aarde (4-/5-polig) Power Out aansluiting voor energie looping Voor PROFINET, Ethernet

is met een detectiebereik van 400 mm (achtergrondonderdrukking),

Murrelektronik Takkebijsters 3 4817BL Breda Tel: 085-2220 282 sales@murrelektronik.nl www.murrelektronik.nl

450 mm (energetisch), 12 m (reflector) en 40 m (zender/ontvanger) geschikt voor tal van toepassingen, zoals de aanwezigheidscontrole van zeer kleine objecten en het nauwkeurig positioneren van producten en onderdelen.

Met een behuizing van 31,4 x 21 x

laserklasse 1) en een schakelfrequentie van 1.000 Hz. Een 360º led biedt

12 mm is hij goed te integreren in

eenvoudig zicht op de schakelstand.

machines met beperkte ruimte. De

De laserfotocel is beschikbaar in

metalen inserts voor montage en de

energetische-, reflector- en zender-

aangegoten connector verhogen het

ontvangeruitvoering, alsmede met

installatiegemak.

De sensor heeft een fijne lichtspot

achtergrondonderdrukking. Hij presteert ook goed in stoffige en vuile

van 1,1 mm op 200 mm (VCSEL met

omgevingen.

Waarom kiezen voor de Xelity 10TX? Bekijk de video via de QR code.

Meer elektroDATA op

PvdM-Murr.indd 1

ED IA 2.indd 17

05-10-2021 14:17

14-10-2021 10:12

INDUSTRIËLE IOT

18

Architectuur voor het beveiligd OTA-updaten van automotive ECU MCU FACILITEERT A/B-SWAP-METHODE VOOR BEVEILIGD ‘OVER-THE-AIR’(OTA)-UPDATEN ‘Over-the-air’ (OTA) updates zijn gebruikelijk in consumentenproducten waar de gevolgen van een storing gering zijn. Maar kunnen ze ook worden gebruikt in een veiligheidskritische omgeving waar hoge eisen worden gesteld aan de betrouwbaarheid? Osvaldo Romero, Systeem en Architectuur Engineer voor Automotive Microcontrollers bij NXP Semiconductors, gaat in op de verschillende methoden voor het OTA-updaten van automotive ECU’s. De A/B-swapmethode komt daarbij als meest geschikt naar voren, zeker in combinatie met passende hardware, zoals de S32K3 familie microcontrollers.

Bij het OTA-updaten van automotive ECU’s staan een goede beveiliging en garantie van continue werking van de applicatie voorop.

Veel van de via een netwerk verbon-

aan de gateway, die deze gereed

geen geheugenblokken met ‘read-

den apparaten –denk aan producten

maakt voor de client. In de meeste

while-write’ ondersteunt, of als het

voor toepassingen in de industrie, de

gevallen kan de client de update zelf

softwarebestand zo groot is dat het

medische sector en de auto-industrie– zijn ontworpen om OTA-updates

installeren door de in het niet-vluchtige geheugen opgeslagen software te

meer dan de helft van de beschikbare

van de software te accepteren. Deze

overschrijven of te vervangen.

kan voor de OTA-update worden

toepassingen, waar vaak hoge eisen Osvaldo Romero, NXP

geheugenruimte in beslag neemt, gekozen voor de ‘in-place’-methode.

worden gesteld aan de betrouwbaarheid, moeten een evenwicht zien te

Management van de OTA-update

In dat geval stuurt de OTA-manager,

Er zijn verschillende manieren om

die idealiter ten minste twee versies

vinden tussen het gemak van OTA-

een OTA-update uit te voeren. Dit is

van de software bewaart, de update

updates en het risico van het permanent onbruikbaar maken van een

afhankelijk van de grootte van het

naar de client. Zodra de update

softwarebestand, het beschikbare

is geverifieerd, draait de client het

apparaat (‘bricking’).

niet-vluchtige programmageheugen

bootloader-programma om de in het

en de aanwezige processoren.

niet-vluchtige geheugen opgeslagen

OTA-architectuur

Sommige microcontrollers (MCU's)

programmacode byte-per-byte te

De belangrijkste onderdelen van een

faciliteren OTA-updates met functies

overschrijven. De vorige kopie van de

OTA-architectuur zijn:

die de verschillende opties kunnen

software wordt dan rechtstreeks in het

• een telematica-eenheid, die in ver-

ondersteunen. Deze ondersteuning

geheugen overschreven.

binding staat met de server die de

begint met de bootloader, maar kan

Deze aanpak kent risico’s omdat er

update levert;

worden uitgebreid tot hardwaregerelateerde functies, zoals de wijze

een onderbreking of fout kan optreden

zorgt voor de lokale ontvangst en

waarop het niet-vluchtige geheugen is

tussen de beheerder en de client. Met

distributie van de update;

gepartitioneerd of de mogelijkheid om

‘in-place’-updates is er geen manier

‘read-while-write’ uit te voeren, waarbij naar een bepaald geheugen wordt

voor de client om terug te keren naar

In een typisch updateproces krijgt de

geschreven en van datzelfde geheu-

begonnen. Hij zou dan ofwel de laatst

telematica-eenheid een signaal dat

gen wordt gelezen. Hierdoor kan de

bekende goede softwareversie of de

er een nieuwe software-update klaarstaat. Hierop verifieert deze unit de

nieuwe software worden opgeslagen

nieuwe update opnieuw moeten laden

terwijl het apparaat de bestaande

door bij het opstarten deze opnieuw

www.nxp.com

bron en zet een beveiligde verbinding

software blijft uitvoeren.

aan te vragen bij de manager.

www.avnet.eu

met de server op om het bestand te

(076) 572 27 00

downloaden. Na ontvangst geeft de

In-place-methode

updates te implementeren is het

telematica-eenheid de software door

Als de MCU van de toepassing

gebruik van extern geheugen om de

Semiconductors

• een gateway (OTA-manager), die

• een client: het apparaat dat de update ontvangt.

ED IIOT.indd 18

tijdens de overdracht van de update

de vorige versie zodra de update is

Een andere manier om ‘in-place’-

14-10-2021 10:02

OKTOBER 2021

19 tweemaal zoveel programmageheu-

nieuwe software afhandelt.

gen beschikbaar moet zijn dan strikt

Een voordeel van de A/B-swap-

noodzakelijk is. De extra kosten voor

methode is dat de oudere versie van

die grotere geheugencapaciteit zijn

de software in het geheugen wordt

veelal goed te verantwoorden door de

bewaard. Dit betekent dat bij een

voordelen van een betrouwbaardere

probleem met de nieuwe softwareversie de MCU snel terug kan gaan

software-update, zeker bij veiligheidskritische toepassingen.

naar de vorige versie. De S32K3x4 heeft meerdere banken van 1 Mbyte

MCU-ondersteuning

programma-flashgeheugen en 128

De S32K3 familie microcontrollers van

Kbyte data-flashgeheugen. De OTA-

NXP is ontworpen om OTA-functio-

indicatoren worden gebruikt om het

Voorbeeld van een OTA-architectuur die kan worden geïmplementeerd in

naliteit in veeleisende toepassingen

actieve blok te identificeren, dat de

een automotive toepassing.

mogelijk te maken. De architectuur is

versie van de software bevat die op

gekwalificeerd voor de auto-industrie

dat moment wordt uitgevoerd.

en heeft een dual-bank on-chip OTA-update op te slaan, en de nieuwe

op en begint het met de uitvoering

flashgeheugen dat ‘read-while-write’

Beveiliging

software in het programmageheugen

van de nieuwe software. Hierbij is de

ondersteunt. Ontwerpteams kunnen

op de chip te laden tijdens het opstarten of na een reset. Nadeel van deze

vorige softwareversie opgeslagen in

afhankelijk van de applicatie-eisen

Voor de beveiliging van de datatransfer is de S32K3-familie voorzien van

wat nu het ongebruikte deel van het

de ‘in-place’- of A/B-swap-methode

een Hardware Security Engine (HSE).

oplossing is dat er extra geheugen

programmageheugen is.

implementeren.

Dit functionele blok biedt versleuteling

nodig is.

Deze aanpak heeft verschillende voordelen ten opzichte van de ‘in-place’-

Het on-chip geheugen en de processorsubsystemen handelen het her-

en ontsleuteling via zowel symmetrische als asymmetrische coderingen,

A/B-swap-methode

update. Ten eerste is er na de update

schikken van de adressering af die in

waaronder AES-128/256 en RSA.

Een alternatieve aanpak is de A/B-

de mogelijkheid om terug te vallen

de A/B-swap-modus nodig is bij het

Deze functies worden gebruikt om de

swap-methode. Hierbij is het systeem

op de vorige software, die nog in het

communicatie tussen de client en de

zo ingericht dat de software minder

programmageheugen is opgeslagen.

overschakelen van het ene geheugenblok naar het andere. Door de

dan de helft van het beschikbare programmageheugen in beslag neemt.

Omdat de nieuwe software in het vrije

multicore-architectuur kan één Arm

Een client op basis van de S32K3 kan

geheugen wordt opgeslagen, kan het

Cortex-M7 kern vanuit het ene deel

veilig communiceren met een OTA-

De nieuwe software wordt geladen in

apparaat bovendien gewoon blijven

van het flashgeheugen de software

manager via CAN, LIN of Ethernet.

het deel van het geheugen dat niet

blijven uitvoeren, terwijl een tweede

De MCU bevat ook hardwarefuncties

wordt gebruikt door de actieve versie

werken terwijl de update in het programmageheugen wordt geladen.

Arm Cortex-M7 kern in het andere

voor OTA-ondersteuning, waaronder

van de software. Na het laden en

De belangrijkste systeemvereiste

OTA-indicatoren, een monitor om

verifiëren start het systeem opnieuw

voor deze aanpak is dat er minstens

deel van het flashgeheugen de download, verificatie en opslag van de

OTA-manager te beveiligen.

communicatieverlies tijdens uitwisseling van software op te sporen en te registreren, en de mogelijkheid om

Parameter

In-place -

In-place -

A/B -swap-

intern geheugen

intern geheugen +

twee embedded softwareversies in intern

extern geheugen

op basis van de status van de OTAindicatoren naar een vorige softwareversie terug te grijpen.

geheugen Downloaden terwijl de

Nee

Ja

Ja

Ja, door de bootloader

Ja, door de bootloader

Ja, in de hardware

Ja, door de bootloader

Ja, door de bootloader

Ja, in de hardware

Ja, bij het ontvangen en

Ja, bij het kopiëren van de

Nee

opslaan van de nieuwe

nieuwe softwareversie van

softwareversie

het externe flash- naar het

applicatie draait Tracking van de softwareversie Monitoring van stroom- of communicatiestoringen ECU downtime

interne flashgeheugen Backup van de software beschikbaar

In de OTA-manager

In het externe

In het interne

flashgeheugen van de

flashgeheugen van de

OTA-client

OTA-client Implementatie van een A/B-swap-

Eigenschappen en voordelen van de verschillende OTA-aanpakken.

OTA in de S32K3 MCU.

Meer elektroDATA op

ED IIOT.indd 19

14-10-2021 10:02

INDUSTRIËLE IOT

20 Atlantik Elektronik

Evalan, Exosite

Oplossingen voor 5G-netwerken

Remote monitoring oplossing

Atlantik Elektronik biedt producten en oplossingen die speciaal zijn ontworpen voor alle

Exosite koppelt de ExoSense remote monitoring applicatie met de Bace hard-

soorten 5G Campus Network-producten. 5G

waremodule van Evalan voor een IoT-oplossing. De zo gevormde end-to-end

is niet alleen een innovatieve radiotechnologie

oplossing voor remote monitoring is veilig, binnen enkele minuten te imple-

die een breder frequentiespectrum biedt. Het

menteren en voor aanpassingen is geen codering vereist.

is de combinatie met nieuwe technologieën

De gatewaymodule kan rechtstreeks worden aangesloten op elke asset in

zoals het Internet of things (IoT), de vraaggerichte en geautomatiseerde distributie van

het veld via verschillende industriële protocollen, waaronder RS485/Modbus, CANbus en UART. De module bevat een optionele CO2-sensor en RFID-

IT-resources (Mobile Edge Cloud) en kunstmatige intelligentie (AI) die 5G

scanner, maar kan ook worden geconfigureerd om te werken met externe

Campus Networks in staat stelt om nieuwe technologieën en diensten aan te

sensoren. De module communiceert assetgegevens naar de cloud via de

bieden die technisch nog niet haalbaar zijn op de huidige WiFi- en bekabelde

LTE-M/NB-IoT-infrastructuur, die deel uitmaakt van het 4G-netwerk. Zodra de

netwerken.

gatewaymodule is verbonden met de cloud, gebruikt deze een Exosite IoT-

5G Campus Networks bieden een hoge mate van betrouwbaarheid, voorspelbare prestaties en geïntegreerde beveiliging voor toepassingen in de

connector om onmiddellijk gegevens naar

industriële omgeving. Doorslaggevend hierin is naadloze mobiele dekking,

applicatie hebben gebruikers toegang tot

zonder onderbrekingen tijdens hand-offs van de ene cel naar de andere, ook

functionaliteiten voor remote monitoring,

op grote sites, zowel binnen als buiten. 5G Campus Networks bieden functionaliteiten voor de ondersteuning van toepassingen in de industriële productie,

zoals aanpasbare dashboards, historische

de ExoSense-applicatie te versturen. In de

waaraan hoge eisen worden gesteld op het gebied van betrouwbaarheid en

analyse, standaardregels, waarschuwingen en meldingen, visuele statusindicato-

lage latencies.

ren en analyse.

Igus

Module voor voorspellend onderhoud Met de i.Cee:lokale module heeft igus een nieuwe behuizing ontwikkeld voor haar smart plastics soft-

De smart plastics sensoren van igus bewaken slijtage, meten de trek/duwkracht en bieden informatie

ware. De module berekent de resterende levens-

over op handen zijnde overbelasting. De i.Cee:local

duur van de kabelrups, kabel, lineaire geleiding en

bundelt de data van alle smart plastics systemen

glijlager tijdens gebruik. Hierdoor kan de levensduur van het systeem worden geoptimaliseerd, kunnen

die worden gebruikt. De voorspelling van de levensduur, die wordt bepaald op basis van miljoenen

fouten in een vroeg stadium worden gedetecteerd

testdata uit het igus-laboratorium, wordt vergeleken

en gecorrigeerd, en kan onderhoud van te voren

en aangepast tijdens het gebruik met de waarden

worden gepland. Met haar multi-connectiviteit kan de module worden geïntegreerd via het internet of

die daadwerkelijk worden bepaald, zodat een realtime uitspraak over de levensduur van de machine

zonder IoT-connectiviteit via het lokale netwerk.

en het systeem kan worden gedaan.

ED IIOTPN.indd 20

14-10-2021 10:03

PRODUCTNIEUWS

OKTOBER 2021

21 OnLogic

Robuuste computers voor IoT De Karbon 400 serie ventilatorloze computers is ontworpen voor industrie 4.0, edge computing en industriële IoT toepassingen in uitdagende omgevingen. Er zijn twee modellen, de Karbon 410 en de Karbon 430, die kunnen worden geconfigureerd met de Dual-

FRANKONIA

www.frankonia-solutions.com

Core Intel Atom X6211E of de Quad-Core Intel Atom X6425E CPU. Ze hebben tot 32 GB aan DDR4 3200 geheugen, 2 USB 3.2 & 2 USB 2.0 poorten, 2 LAN met optionele PoE+, DisplayPort, externe

...your turnkey solution partner!

SIM Slot, 4G LTE en optioneel 2 COM en GPIO. De Karbon 430 heeft twee extra M.2 2280 uitbreidingsslots voor extra opslag, draadloze connectiviteit of I/O. De Karbon 430 heeft ook een extra SIM-kaart slot voor mobiele connectiviteit met meerdere providers. Beide uitvoeringen zijn geschikt voor gebruik in industriële, medische en maritieme toepassingen.

Parker Hannifin

Druksensor met IO-Link De SCPSi-druksensor met IO-Link-functionaliteit maakt eenvoudige en snelle inbedrijfstelling en parametrisering mogelijk. Dit houdt in dat gegevens sneller en in een gestandaardiseerde vorm beschikbaar zijn, bijvoorbeeld in een ERPsysteem. Uiteindelijk zal dit leiden tot kostenbesparing en een toename in efficiëntie. Met behulp van IO-Link-technologie worden gegevens zonder verstoring overgedragen. De gegevensoverdracht vindt zijn basis in een volledig digitaal signaal van 24 V. De signaaloverdracht is zeer goed beveiligd tegen invloeden van buitenaf.

Met de IO-Link-technologie kan een breed scala aan waarden gemeten worden. Hiermee heeft de gebruiker meer flexibiliteit en de mogelijkheid voor eenvoudige integratie in bestaande systemen. Toepassingen voor toestandsbewaking kunnen hiermee eenvoudig worden ontwikkeld. Via de IO-Link-sensor is ook diagnose op afstand mogelijk.

Rutronik

Superzuinige SiP De SiP nRF9160 van Nordic maakt eenvoudige integratie van low-power LTE-technologie mogelijk en biedt een verscheidenheid aan functies voor devices met laagvermogen ontwerpen voor cellulaire IoT. De fabrikant stelt dat de SiP tot 91% meer energieefficiënt is dan soortgelijke modules. Hiertoe zijn energiebesparende functies als eDRX en PSM verder verbeterd. De Arm Cortex-M33 processor wordt ondersteund met 1 MB flash en 256 KB RAM. Het geïntegreerde modem ondersteunt zowel LTE-M als NB-IoT en kan wereldwijd werken. Optimaliseren van het energieverbruik kan via functies als RRC Connected (de netwerkverbinding en het datagebruik vereisen meer vermogen), RRC Idle (de unit staat korte intervallen in slaapstand, maar is wel standby voor gebruik) en PSM (langere slaapintervallen omdat de latency van de downloads langer is).

Exclusive Benelux Distributor www.rimarck.com Meer elektroDATA op

ED IIOTPN.indd 21

14-10-2021 10:03

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

22

Tien meter tussen USB-apparaat en -host via een standaard kabel USB 3.2 GEN 1 EXTENDER VERGROOT WERKBEREIK VAN STANDAARD DRIE NAAR TIEN METER Met de Icron USB 3-2-1 Starling 3251, die is voorzien van ExtremeUSB-C technologie, kan de point-to-point afstand tussen host en apparaat worden vergroot tot tien meter. De extender kan uit de voeten met zowel USB 3.2 Gen 1 (5 Gbps) apparaten als USB 2.0- en 1.1-apparaten. Toepassingen zijn onder meer bij hoge-resolutie USB 3 camera's voor videoconferencing, video-opname-apparatuur, USB 3- en USB 2-flashdrives, harde schijven, toetsenborden, muizen en touchscreens.

Typische configuratie met de local en remote extender.

Met al die draadloze communica-

en 1.1-apparaten. Voor deze laatste

tie van vandaag de dag zal je bijna

twee oudere USB-standaarden worden uiteraard lagere datasnelheden

vergeten dat een vaste verbinding tussen host en apparaat in bepaalde

gespecificeerd: tot 480 Mbps voor

gevallen een betere optie is. In het

USB 2.0 en tot 12 Mbps voor USB

geval van de USB 3.2-apparaten zit

1.1.

externe voeding kan worden aangesloten. Verder is er een ARJ45-poort voor aansluiting voor de met een ARJ45-connector uitgeruste verlengkabel.

Die connector zit ook aan de andere kant van de kabel, waar hij wordt

daar volgens de specificaties een alleszins behoorlijke snelheid van 20

Toepassingen

aangesloten op de ARJ45-poort van

Gbit/s aan vast. Nadeel is wel dat

De extender kan worden ingezet om

de Rex. Dit apparaat heeft verder een

er ook een maximale kabellengte

de afstand tussen host en apparaat

USB 3.2 Gen 1 Type-C poort waarop

is gespecificeerd om die prestaties

te vergroten van bijvoorbeeld hoge-

een standaard USB-apparaat kan

te halen. Die is met drie meter voor

worden aangesloten.

standaard bureautoepassing meer

resolutie USB 3 camera's voor videoconferencing, video-opname-appara-

dan voldoende, maar er zijn genoeg

tuur, USB 3- en USB 2- -flashdrives,

Installatie

situaties te verzinnen waar een grotere afstand handiger is, of dichterbij

harde schijven, toetsenborden, mui-

Installatie is slechts een kwestie van

zen, interactieve white boards, touch-

aansluiten. Op de Lex zit een led die

dan drie meter geen optie is.

screens, audio-apparatuur en vele

aangeeft of er voldoende stabiel vermogen uit de USB-aansluiting met de

andere USB 3-, 2- en 1-apparaten.

host komt. Licht de led amberkleurig

Tien meter Met de Icron USB 3-2-1 Starling

Extensiekit

op, dan wordt een externe voeding

3251, die is voorzien van ExtremeUSB-C technologie, kan de point-

De Icron USB 3-2-1 Starling 3251 bevat naast de tien meter kabel twee

aanbevolen. Er zijn geen softwaredrivers nodig en alle veelgebruikte

to-point afstand tussen host en appa-

aparte kastjes: Lex (local extender)

OS-en kunnen ermee uit de voeten.

raat worden vergroot tot tien meter.

en Rex (remote extender). Het Lex-

De compacte apparaten (ze meten

Deze USB 3.2 Gen 1 extender maakt

apparaatje is verbonden met de host

86 x 45 x 24 mm, waarbij de Lex 80

hiervoor gebruik van een CM-of

(computer) via een standaard USB

gram weegt, en de Rex 90 gram)

3.2 Gen 1 kabel. De voeding (maximaal 15 W (5 V/3 A) wordt betrokken

hebben een werktemperatuurbereik

verkoop@ampliconbebelux.com

plenum-geclassificeerde vlamvertragende netwerkkabel. De extender kan

(010) 529 88 27

uit de voeten met zowel USB 3.2 Gen

via de USB-aansluiting. Ook is er

1 (5 Gbps) apparaten als USB 2.0-

een 5 V/3 A DC-ingang waarop een

www.ampliconbenelux.com

ED EI.indd 22

tussen 0 °C en 50 °C.

14-10-2021 10:03

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

OKTOBER 2021

23 PRODUCTNIEUWS Helukabel

Kabels met DVGW-goedkeuring Met de Aquatic-750-Blue heeft Helukabel een kabel

druk van 60 bar. De mechanisch robuuste blauwe

op voorraad die bestand is tegen drink-, zee- en

mantel is gemaakt van een vernet PVC-elastomeer.

zoutwater volgens de W 270 standaard van de Duitse Vereniging voor Gas en Water, de DVGW. De

De kabel is goedgekeurd voor een nominale spanning van 450/750 V. Toepassingsgebieden zijn

kabel is 100 procent bestand tegen vochtdiffusie en

onder meer de voedings- en biotechindustrie,

kan daarom worden gebruikt tot een diepte van 600

waterrecycling/-reiniging en aquafarms. De veerkrachtige kabel is bestand tegen chloorniveaus tot

meter en kan worden blootgesteld aan een externe

Tailored to your needs.

Custom & Standard Terminal Blocks

0,6 mg/l en zeewater met een zoutgehalte tot 3,5%.

Kabeldoorsneden variëren van 1 tot 2,5 mm2. In vaste installaties kan deze kabel worden gebruikt bij omgevingstemperaturen van -40 tot +80 °C. Bij plaatsing in de open lucht moeten omgevingstemperaturen in het bereik van -25 tot +50 °C worden aangehouden. De maximale bedrijfstemperatuur bij de geleider is 90 °C. CC Nederland

Bij automatische gereedschaps-

kerbehuizing is ook geschikt voor

wisselingen moeten elektrische

dockingstations voor het opladen

connectoren niet alleen zelf cen-

van zelfrijdende transportsystemen

trerend in elkaar passen, maar

en autonome magazijnvoertuigen.

dient ook rekening te worden

Kenmerken:

gehouden met de IP-bescherming.

Connectorbehuizingen van de Ilme BIG-serie met roestvrijstalen dockingframes MBV... D maken een IP-beveiligd, automatisch plug-in proces mogelijk. De behuizingen zijn geschikt voor de insteektechniek van racks, matrijzen- en gereedschapsbouw voor spuitgietmachines en de bouw van modulaire machines in inline-design. De stek-

© eiCan

Stekkerbehuizing met dockingframe

WE are here for you!

elf centrerende connectorbe• Z huizingen voor automatische

Join our free webinars on www.we-online.com/webinars

koppeling.

• Tolerantiebereik van ±1,5 mm in X- en Y-richting.

Würth Elektronik Terminal Blocks

• Dankzij 10.000 steekcycli geschikt voor dagelijkse paringsprocessen.

In addition to a portfolio of more than 2000 standard

• Eenvoudig te monteren dankzij de tweedelige

to tailor the products to your specific requirements.

behuizing met grote aansluitruimte.

articles, Würth Elektronik offers various possibilities Personalized modifications of standard terminal blocks are available for small to medium quantities within a few days as a special service. Fully customized products in high quantities are possible within a

Kieback&Peter Nederland

few weeks. In house design, tooling and prototyping

I/O-modules

ensures all customer specific requirements are met.

For further information, please visit:

Kieback&Peter komt met zes nieuwe in- en uitgangsmodulen voor DDC-systemen. Alle in- en

meter afstand worden geplaatst en aangesloten

uitgangen zijn voorzien van multi-led zodat in één

elektronica zijn zowel de voeding als de databus

oogopslag de status van de I/O wordt gevisualiseerd. De overzichtelijk teksten komen direct uit

galvanisch gescheiden van de regelaar.

het engineeringstool, zodat deze nooit afwijken ten opzichte van de teksten in de software. De compacte bouwwijze leent zich er voor om regelpanelen niet groter te maken dan strikt noodzakelijk. Om het aansluiten nog sneller te laten verlopen zijn er veerklemmen toegepast en heeft ieder datapunt een eigen nulader. De modulen in het regelpaneel

www.we-online.com/TBL

worden op een databus. Ter bescherming van de    

Highly customized products Over 2000 standard articles Available from stock without MOQ Personalized modifications of standard parts for small quantities

 Fast delivery  Color & printing possibilities with MOQ for mass production

#TailoredTBL

worden geplaatst of worden toegepast als remote I/O. In het laatste geval kunnen ze tot op 2.000 Meer elektroDATA op

ED EI.indd 23

14-10-2021 10:03

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

24 TDK-Lambda

Binder Benelux

Driefase DIN-rail voedingen

M8 snap-in connectoren

voedingen geschikt voor zowel

Binder voegt verschillende rechte,

capacitieve als inductieve belas-

kabelgemonteerde en kabelgegoten

voorzien van vergulde messing pincontacten en bronzen buscontacten.

tingen. De voedingen zijn geschikt

M8 snap-in connectoren toe aan de

Met nominale spanningen tussen 30

voor een breed scala aan toepassingen, waaronder schakelkasten,

718 productserie. Naast uitvoeringen met 3 of 4 contacten, zijn deze

V en 60 V zijn de producten, afhankelijk van de draaddikte en het aantal

gedecentraliseerde machines en

connectoren nu ook als 5- en 6-pins

contacten, geschikt voor nominale

industriële systemen, alsmede

versies verkrijgbaar. Ze worden geassembleerd met PUR- of PVC-kabels,

stromen van 1,5 A tot 3 A. De 3- en

die standaard 2 of 5 meter lang zijn.

piekspanning aan van 1500 V. Voor

De DRB serie DIN-rail voedingen

apparaten voor informatie- en communicatietechnologie.

is uitgebreid met uitvoeringen met

De voedingen hebben een ingangs-

Op aanvraag kunnen samenstellingen

de uitvoeringen met 5 of 6 contacten

een driefase AC-ingang. Ze zijn er

spanningsbereik van 350 tot 575

met andere kabellengtes worden

is dat 800 V.

met 12 V-, 24 V- of 48 V-uitgang en

VAC. Het rendement tot 94% en een

met uitgangsvermogens van 120

nullastverbruik tot minder dan 2,3 W

geleverd. Omdat het vergrendelingsmechanisme geen draaiende elemen-

W of 240 W. Ze kunnen gedurende

in de standby-modus met remote on-

ten vereist, kan met deze gemakkelijk

twee seconden een piekvermogen

off zorgen voor een laag energieverbruik. Lage energieverliezen zorgen

te hanteren connectoren efficiënt

voor minder interne opwarming en

De ronde M8 snap-in connectoren

een langere levensduur van de elektrolytische condensatoren.

voldoen in gekoppelde toestand aan

leveren van 144 W respectievelijk 288 W. In combinatie met de overbelastingskarakteristiek bij constante stroom maakt dit de

4-pins versies kunnen een nominale

worden geïnstalleerd.

de IP65-beschermingsgraagd. Ze zijn

WEG

Motor voor ventilatortoepassingen De WEG elektronisch gecommuteerde

3000 omw/min. Deze toerentalvariatie

stemming met de normen IEC TS

motoren (WECM) zijn borstelloze

reduceert niet alleen het energieverbruik, maar ook de kosten in vergelij-

60034-30-2 - voor elektromotoren

geïntegreerde omvormer. Deze omvormer maakt variatie in het toerental van

king met een aparte motor en omvor-

beschermde motoren hebben een

mer. Bovendien is er geen aansluitkast

geluidsniveau van 40 dBA, dankzij de

de motor mogelijk, afhankelijk van de

of kabel vereist omdat de omvormer

behoeften voor de toepassing. Aanpassing van het toerental kan met een pre-

in de motor is geïntegreerd. Dit maakt

TENV/TEAO-configuratie en lage trillingsniveaus (tussen 0,3 en 0,8 mm/s).

deze oplossing compacter.

Het assortiment is geschikt voor axiale

cisie van ±0,1% van 200 tot 1500/1800

Met de WECM-motoren wordt efficiëntieniveau IE6 bereikt, in overeen-

en radiale ventilatoren alsmede luchtbehandelingseenheden.

motoren met permanente magneten en

omwentelingen per minuut of 500 tot

met variabel toerental. De IP55-

MAGNE E TSCHAKE L AARS M OTORSTARTE R COM BINATIE S SERIE B, BF, BG • 3-polig tot 630A IEC-AC1 • 4-polig tot 1600A IEC-AC3 • modulaire afmetingen

• elektronische spoel voor 40-150A AC • geschikt voor din-rail of bodemmontage • ruim assortiment toebehoren beschikbaar

CALPE.NL

Importeur Importeur Importeur vanImporteur van elektrotechnische Importeur elektrotechnische van elektrotechnische vanvan elektrotechnische elektrotechnische componenten componenten componenten componenten componenten Importeur van elektrotechnische componenten T. 013T.536 01 536 T. 4401 013 •536 T. 013 E.•01T. verkoop@dijkman.com 44 013 E.E.verkoop@dijkman.com 01 536 • 4401 E. 44 verkoop@dijkman.com • E.• verkoop@dijkman.com E. verkoop@dijkman.com • www.dijkman.com • • www.dijkman.com • www.dijkman.com • www.dijkman.com • www.dijkman.com T.013 013 536 0144 44 • 536 verkoop@dijkman.com www.dijkman.com Voor zonne-, Voor zonne-, Wind-, Voor Wind-, UPSzonne-, enUPSVoor EV Wind-, en zonne-, Voor EVEV UPSzonne-, Wind-, en EV Wind-, UPS- enUPSEV en EV KastenKasten enKasten Paneelbouw enen Paneelbouw Kasten enKasten Paneelbouw Kasten en Paneelbouw en Paneelbouw Alles Alles devoor installateur deAlles installateur voorAlles de installateur voor Allesdevoor installateur de installateur KastenKasten enKasten Paneelbouw enen Paneelbouw Kasten enKasten Paneelbouw Kasten en Paneelbouw Kasten en Paneelbouw Kasten enKasten Paneelbouw enen Paneelbouw Kasten enKasten Paneelbouw Kasten en Paneelbouw envoor Paneelbouw Voor zonne-, Wind-, UPSen Paneelbouw Alles voor de installateur Paneelbouw Paneelbouw

Energietransitie Energietransitie Energietransitie Energietransitie Energietransitie Industriële Industriële elektrotechniek Industriële elektrotechniek Industriële elektrotechniek Industriële elektrotechniek elektrotechniek Installatietechniek Installatietechniek Installatietechniek Energiedistributie Energiedistributie Energiedistributie Energiedistributie Energiedistributie Marine Marine & offshore && offshore Marine &Marine offshore Marine & Installatietechniek offshore & Installatietechniek offshore Energietransitie Industriële elektrotechniek Installatietechniek Energiedistributie Marine offshore

Dijkman proef.indd 1

ED EIPN.indd 24

18-03-21 14:42

14-10-2021 10:04

PRODUCTNIEUWS

OKTOBER 2021

25 Igus

Hybride kabel voor energie en data Igus heeft

nu een hybride kabel ontwikkeld, die flexibel is,

het assor-

een lange levensduur heeft en ook bij beweging

timent

betrouwbaar werkt.

hybride

Voor deze hybride kabel CF280.UL.H207.D zijn er

kabels

vier energie-aders gecombineerd met één coaxiaal

uitgebreid

ader en twee besturingsparen. Door twee kabels

met eentje

tot één samen te voegen, kunnen gebruikers 40%

voor SEW-

ruimte besparen in de kabelrups. Tegelijkertijd

motoren met de Movilink DDI-interface. In dit geval vertrouwt de fabrikant op een coaxiaal element

wordt het gewicht dat door het systeem moet worden aangedreven gereduceerd, hetgeen betekent

voor de datatransmissie van motorinformatie. Om

dat er minder energie wordt verbruikt. De kabel met

de compacte motoren veilig te voorzien van energie en data terwijl ze in beweging zijn, heeft igus

PUR-buitenmantel kan worden gebruikt voor toepassingen met een buigfactor tot 15xd.

Conrad Electronic

Contactloze stroomtangen De true rms-meettangen Fluke 377 en 378 maken

de instrumenten ideaal voor hoogspanningsmetin-

gebruik van FieldSense-technologie. Hierdoor is

gen, ook in driefa-

het meetproces eenvoudiger en veiliger omdat er

sesystemen.

geen direct contact met stroomvoerende geleiders meer nodig is. Als de technicus het instru-

driefasesystemen

ment heeft geaard en de bek om de leiding heeft

vergt slechts drie

geklemd, toont het instrument tegelijkertijd een nauwkeurige meetwaarde van de spanning en van

eenvoudige stappen om een com-

de stroomsterkte. Een handige functie is dat de

plete set waarden

kleur van het display groen wordt zodra er een stabiele FieldSense-meting beschikbaar is.

tussen de fasen en tussen fase en nul te verkrijgen.

De Fluke 377/378-serie biedt de mogelijkheid om

display. Beide instrumenten zijn ook verkrijgbaar in

wisselstromen tot 1.000 A en met de iFlex-meetbek

de FC-versie (Fluke Connect) met Bluetooth-connectiviteit onder de naam 377FC en 378FC.

zelfs tot 2.500 A in true rms te meten. Hierdoor zijn

Het meten van

Alle meetwaarden staan naast elkaar op het dubbele

ABB

HMI-scherm voor monitoring en besturing Elektronische componenten, zoals vermogensschakelaars, energiemeters, netwerkanalyzers en zekeringlastscheiders bevinden zich veelal verspreid over gebouwen. Om deze toch centraal te kunnen monitoren en besturen heeft ABB het Lite Panel HMI-scherm geïntroduceerd. Door laagspanningsverdelers uit te rusten met het Lite Panel, wordt één centrale plek gecreëerd waar de elektrische componenten zijn te monitoren en besturen. Eén Lite Panel kan zo worden ingezet voor maximaal 28 componenten. Naast meetgegevens, zoals vermogen, energie, stroom, spanning, vermogensfactor en vermogenskwaliteit worden ook onderhouds- en diagnostische gegevens gemonitord. Contactslijtage, serienummers maar ook uitschakelingen, alarmen, status en gebeurtenissen kunnen zo continu worden gevolgd.

Meer elektroDATA op

ED EIPN.indd 25

14-10-2021 10:04

TESTEN & METEN

26

Testen met net- en voertuigemulatie cruciaal voor EVSE-technologieën WHITEPAPER BESCHRIJFT BESTAANDE EN NIEUWE EVSE-TECHNIEKEN EN DE TESTMOGELIJKHEDEN De laadtechnieken achter Electric Vehicle Supply Equipment (EVSE), de infrastructuur tussen een elektrisch voertuig (EV) en de elektrische bron, ontwikkelen zich razendsnel, met als voorlopig ultieme benadering slim bi-directioneel laden. TTMS zet in een rijk geïllustreerde whitepaper al die technieken op een rijtje, gaat in op de normen die daarmee verband houden en beschrijft de mogelijkheden om een en ander te testen. In dit op de whitepaper gebaseerde artikel ligt de focus op het testen.

In de nabije toekomst kan elke batterij op wielen bijdragen aan het evenwicht tussen vraag en aanbod in het elektriciteitsnet (bron: Cenex).

Slim laden heeft de toekomst, maar

stroom, ook wel snelladen

in de praktijk van vandaag de dag

genoemd. De omvorming van

De batterij van het elektrische voertuig doet dienst als buffer om het

gebeurt het laden van elektrische

wisselspanning naar gelijkstroom

net te ondersteunen en mogelijke

voertuigen nog merendeels via één

vindt plaats in het laadpunt zelf. Er

piekbelastingen op te vangen. V2G-

van de vier onderstaande technieken:

wordt dus geen gebruik gemaakt

technologie werkt door middel van

• Mode 1 is het onbegrensd laden

van omvormers in de elektrische

via een standaard 230 VAC stopcontact. De maximale laadstroom

wagen, zoals bij de andere drie

bedraagt 10 A. Een dergelijke

laden en het bewaken van de veiligheidslimieten wordt verzorgd door

laadmethode werkt zonder stroombegrenzer en wordt uit veiligheidsredenen daardoor voor grotere voertuigen nauwelijks toegepast.

modi. Ook de controle over het

bi-directionele laadstations.

• V2X of Vehicle to Everything heeft extra voordelen, zoals toegankelijkheid, flexibiliteit en efficiëntie. Toepassingen van V2X zijn Vehicle to

het laadpunt. Deze mode wordt

Home (V2H) of Vehicle to Building

toegepast voor snelladen met vermogens van 50 kW tot > 1 MW.

(V2B). Afhankelijk van het concept

Deze laadmethode is eerder

wordt de energie van een EV-batterij gebruikt voor de verbruikers van

Slim laden

een huishouden of kantoren. Het

• Mode 2 is een veiligere manier van

Bij slim laden (‘smart charging’) wordt

elektrische voertuig kan energie ter

laden via een standaard 230 VAC

rekening gehouden het elektriciteits-

beschikking stellen, ook wanneer

stopcontact. Hierbij wordt gebruik

net, bijvoorbeeld door piekbelasting

gemaakt van een laadkabel met

te vermijden, alleen te laden als het

terugleveren aan het elektriciteitsnet niet mogelijk is.

ingebouwde stroombegrenzer. De

aanbod van (duurzame) energie hoog

elektronica in de laadkabel communiceert met de wagen om het

is en/of energie terug te leveren om

EVSE-testopstellingen

(lokale) energietekorten flexibel op te

Het veilig, gemakkelijk en efficiënt

laadproces te starten of uit te scha-

vullen. Ook hier spelen verschillende

op- en ontladen van elektrische voer-

kelen. De laadstroom bedraagt hier

ontwikkelingen:

tuigen is essentieel voor de doorbraak

ook 10 A.

• Bij V1G-opladen, ook wel uni-

van elektromobiliteit. Er worden hoge

geschikt voor e-bikes.

directioneel gecontroleerd laden

eisen gesteld aan de interface tussen

genoemd, is het opladen van

laadpunt en het elektrische voertuig.

worden bekeken op de website van

oplaadpunt en het voertuig over het

elektrische auto’s zo geregeld dat

Het laadpunt moet ook voldoen aan

TTMS en is ook te vinden op de

juiste vermogen. Er is een aparte

het laadvermogen kan worden

hoge eisen bij het terugleveren van

kennispagina’s van www.engineersonline.nl.

kring voorzien waarop het AC-laad-

verhoogd en verlaagd wanneer dat

punt wordt aangesloten. Hierdoor

nodig is.

stroom aan het net om de netkwaliteit en stabiliteit te garanderen. Voor

De whitepaper ‘Het testen van EV-laders en snelladers’ kan

• Mode 3 is gedoseerd laden waarbij er communicatie is tussen het

zijn er grotere vermogens mogelijk

• Het bi-directionele concept Vehicle-

het optimaliseren en verder ontwik-

www.ttms.nl

tot 7,4 kW enkelfase, 22 kW (32 A

to-Grid (V2G) gaat een stap verder

kelen hiervan zijn uitgebreide testen

info@ttms.nl

x 3) driefase en zelfs 43 kW (63 A x

met netemulatie en voertuigemulatie

(0252) 62 10 80

3) driefase.

en maakt het mogelijk om het opgeladen vermogen ook tijdelijk terug te sturen naar het elektriciteitsnet.

Dit zijn dan ook de twee belangrijkste

• Mode 4 is het laden met gelijk-

ED TM.indd 26

onontbeerlijk.

14-10-2021 10:04

OKTOBER 2021

27

Testopstelling voor mode 2 laadkabels met stroombegrenzer en mode 3

Testopstelling voor mode 3 drie-fase laadpalen.

enkelfase laadpunten.

elementen bij het testen van laad-

kan creëren. Ook is het mogelijk om

wordt het regeneratieve concept van

Als DC-belasting kan de Cinergia

palen. De netemulatie (ook wel grid-

frequentieschommelingen te simu-

een AC-belasting nog belangrijker om

B2C+ ingezet worden. Deze kan ook

emulatie genoemd) bootst het net na

leren, of harmonische componenten

het effectieve verbruik te reduceren.

met alle mogelijke schommelingen en

aan de 50 Hz/60 Hz grondfrequentie

Een communicatiesimulator tussen de

modulair worden uitgebreid voor grotere vermogens en heeft een regenera-

netvervuilingen. Een instelbare belasting zorgt in combinatie met een voer-

toe te voegen.

laadpaal en de belasting zorgt voor

tieve opzet om energie te besparen.

een eenvoudige testprocedure en

tuigcommunicatiesimulator voor het

De AC elektronische belasting vervangt het elektrische voertuig en de

analyse van het complexe laadproces.

Bi-directioneel (V2G en V2X)

nabootsen van de eigenschappen van

OBC (On Board Charger). Het rege-

Om een testoplossing te bieden voor

het elektrische voertuig en batterij.

neratieve karakter van deze belasting

Zo kunnen de meest gebruikte laadnormeringen gemakkelijk geverifieerd

bi-directioneel) is er een multifunctionele testopzet die alle mogelijkheden

zorgt er voor dat het gevraagde ver-

worden. Met de vermogensanalyzer

Mode 2 en mode 3 (enkelfase)

mogen niet enkel in warmte verloren

De testopstelling voor mode 2 laadkabels met stroombegrenzer en mode 3

gaat maar terug het net wordt inge-

kunnen precisiemetingen worden uitgevoerd en gelogd.

enkelfase laadpunten bestaat uit een

geen uitzondering.

stuurd. Rendementen van <90% zijn

zowel AC- als DC-laadpalen (uni- en

integreert in één opstelling. Deze all-terrain convertoren combineren de

Mode 4 voor DC-snelladers

volledige functionaliteit van een AC/

De snelle ontwikkeling bij DC-snellaad-

DC-voeding met alle mogelijkheden

elektronische belasting, een vermogensanalyzer en eventueel een com-

Mode 3 voor 3-fase laadpunten

punten, met vermogens die de 1 MW

Een 3-fase mode 3 testopstelling moet

overschrijden, vraagt om een modulair

van een AC/DC elektronische belasting. De mogelijkheid om de opstelling

municatiesimulator. Het maximale ver-

geschikt zijn voor vermogens tot 43

opgebouwde testopstelling, die de

modulair uit te breiden voor hogere

mogen bij gebruik van een laadkabel

kW. De 3-fase gridemulator kan alle

flexibiliteit biedt om uit te breiden. Bij

is 2,3 kW. Bij enkelfase laadpunten is

mogelijke variabelen van een 3-fase

de Cinergia GE+ vAC gridemulator

vermogens geeft de gebruiker maximale flexibiliteit en zekerheid voor de

dit 3,6 kW of 7,2 kW.

net simuleren, zoals spanningspieken en dips, variabele frequenties,

kunnen er tot acht voedingen parallel

toekomst. De opstelling kan op die

De aangeboden netspanning bij de

geschakeld worden voor vermogens

manier ook ingezet worden voor het

laadkabel kan worden nagebootst

faseverschuivingen en harmonische

tot boven een megawatt. Een goed

testen en simuleren van batterijen,

met een 1-fase netemulator, die spanningsvariaties zoals pieken en dips

vervorming. De mogelijkheden zijn per

rendement van de emulator is uiteraard

AC- en DC-elektromotoren en alle

fase instelbaar. Bij grotere vermogens

van belang bij deze hoge vermogens.

typen omvormers.

enkelfase AC-gridemulator, een AC

Testopstelling voor mode 4 DC-snelladers.

Multifunctionele bi-directionele testopstelling (V2G en V2X).

Meer elektroDATA op

ED TM.indd 27

14-10-2021 10:04

TESTEN & METEN

28 Farnell

Yokogawa Test & Measurement

Sensor-tot-software oplossingen

Optische spectrum analyzer

Farnell komt met nieuwe configura-

Op het gebied van uitwisselbaar-

Met de AQ6380 optische spectrum

tiegebaseerde oplossingen waarbij

heid bouwen deze oplossingen op

analyzer (OSA) kunnen engineers aan

de data-acquisitie hard- en software

het modulaire 1-slot chassis, dat

de slag om de snelheid, bandbreedte

van NI is gekoppeld aan sensoren

eenvoudige aanpassing van het

en kwaliteit van de nieuwe generatie

van Omega. Met deze specifieke

meetsysteem mogelijk maakt door

optische communicatienetwerken

oplossingen wil het bedrijf klanten

het verwisselen van de modules. Het

te ontwikkelen en verbeteren. Denk

Samen met de mogelijkheid om de

ontzorgen met betrekking tot het

chassis en de software kan worden

daarbij aan DWDM, een optische

resolutie aan te passen van 5 pico-

uitpluizen van systeemcompatibiliteit,

gebruikt voor meer dan 80 verschil-

multiplex technologie om de band-

meter tot 2 nanometer kan hiermee

het uittesten van de configuratie en

lende CompactDAQ compatible C

breedte over bestaande glasvezelver-

een breed bereik aan applicaties

het inschatten van de productlevens-

Series modules van NI. Ook van NI is

bindingen te verbeteren. Dergelijke

worden ondersteund. Een consis-

cyclus.

de gebruikersvriendelijke datalogging

DWDM-systemen maken het extra

tente hoge nauwkeurigheid wordt

software waarmee een user-

uitdagend om de individuele kanalen

bereikt middels on-board kalibratie

interface op maat kan worden

in de WDM-analyse op een OSA van

ten opzichte van een ingebouwde

gemaakt. Het systeem kan op

elkaar te onderscheiden.

lichtbron. De AOT, die is uitgerust

meerdere variabelen tegelijk

De AQ6380 heeft een optische reso-

met een 10,4-inch touchscreen

testen. Testresultaten kunnen

lutie van 5 picometer, zodat optische

LCD, heeft een maximaal dynamisch

worden opgeslagen als .csv

signalen die heel dicht bij elkaar zit-

bereik van 65 dB en haalt in bepaalde

(excel) of als de open binaire

ten toch goed gescheiden en nauw-

omstandigheden datapunten een

standaard .tdms voor gebruik in

keurig gemeten kunnen worden. Het

factor 20 keer zo snel binnen als de

in-house ontwikkelde software.

golflengtebereik is 1200 tot 1650 nm.

voorganger, de AQ6370D.

TTMS

Gridemulator De Itech gridemulator, model IT7900, slave-unit. Door het combineren van is een 4-kwadrant AC/DC voeding/ één master met 10 slave-units is

Meer precisie

Krachtige verplaatsingsmetingen in ruwe omgevingen eddyNCDT Inductieve sensoren gebaseerd op wervelstroom voor contactloze meting van verplaatsing, afstand en positie op alle metalen Hoge frequentierespons voor dynamische meettaken

load met vele functionaliteiten in

het eenvoudig mogelijk om een 165

één unit. De gridemulator kan zowel

kVA gridemulator te creëren. Tot zes

vermogen leveren als vermogen

master-units kunnen parallel worden

absorberen waarbij dit vermogen

geschakeld tot een maximaal vermo-

wordt terug geleverd aan het net. De

gen van 960 kVA.

unit kan gebruikt worden voor onder

De uitgangsspanning per fase is

andere enkelfase grid, driefase grid,

0-350 Vl-n en het frequentiebereik is

omgekeerde fase grid (voor 700

16 Hz tot 150 Hz. De unit heeft een

Vrms) en meerkanaals AC voeding.

programmeerbare uitgangsimpe-

Met meerdere units is het ook moge-

dantie en kan ook worden gebruikt

lijk om een 6-fase net of 12 fase net

voor pre-compliance testen als

te emuleren.

IEC61000-4-11/4-13/4-14 en 4-28.

De IT7900 serie bestaat uit zes

De fasehoek kan worden ingesteld

modellen. Een enkelfase 5 kVA unit,

tussen 0° en 360° voor zowel het

een enkel- of driefase 6 kVA, 9 kVA,

opstarten als het afschakelen van

12 kVA en 15 kVA unit en een 15kVA

een DUT.

Hoogste nauwkeurigheid en stabiliteit Robuuste ontwerpen voor moeilijke omgevingsomstandigheden condities (olie, vuil, hoge temperaturen, druk tot 2000 bar)

Contacteer onze applicatie engineers: Tel. +31 162 510 400 micro-epsilon.com/eddy

ED TMPN.indd 28

14-10-2021 10:05

PRODUCTNIEUWS

OKTOBER 2021

29 TDK-Lambda

Micro-Epsilon

Programmeerbare DC-belasting

3D-inspectie reflecterend oppervlak

gegenereerd tijdens inschake-

De reflectControl sensor voert

met hoge meetsnelheden bij micro-

len of dynamische werking. De

3D-inspecties uit van glanzende en

meter nauwkeurigheden.

unit kan in zeven verschillende

glimmende oppervlakken. De nauw-

De sensor genereert een gestreept

belastingsmodi en vier bedrijfs-

keurige herkenning van afwijkingen

patroon dat door het oppervlak van

modi werken. Dankzij deze

maakt het mogelijk om aan de hoog-

het meetobject wordt gespiegeld

flexibiliteit kan de gebruiker tot

ste kwaliteitseisen te voldoen. De

in de sensorcamera. Vervormingen

zeventien verschillende soor-

controle kan zowel robotgestuurd als

van dit gestreepte patroon staan

ten belastingstesten uitvoeren

stationair in de productielijn worden

voor onregelmatigheden van het

op DC-voedingen, brandstof-

uitgevoerd. In het bijzonder bij vlakke

oppervlak, die door software worden

cellen, zonnecellen, batterijen

oppervlakken overtuigt deze sensor

geëvalueerd. De 3D-sensor detec-

De TDK-Lambda SFL-serie program-

en componenten om hun prestaties

teert betrouwbaar zelfs de

meerbare elektronische DC-belastin-

volledig te karakteriseren.

geringste vlakheidsafwijkin-

gen omvat modellen voor 300 W en

De apparaten kunnen worden

gen van minder dan 1 µm.

1.000 W, die zijn gespecificeerd voor

geprogrammeerd voor meerdere

De sensor wordt gebruikt

maximaal 120 V of 500 V. De SFL

vormen van belasting, zoals con-

voor bijvoorbeeld 3D-vorm-

heeft een snelle stroomfeedbackre-

stante stroom, constante weer-

detectie van wafers in de

geling, die overshoot en oscillaties

stand, constant vermogen, extern

halfgeleiderproductie en kwa-

van de stroom tegengaat, zodat een

geregeld, kortsluiting en constante

liteitsinspectie van vlakglas,

stabiele en voorspelbare golfvorm

spanning met een maximale

bijvoorbeeld bij de productie

van de DC-belasting kan worden

stroomsterkte.

van smartphones.

Omron

Elincom electronics

PCB-inspectiesysteem

Testsystemen

De VT-S10-serie PCB-inspectiesyste-

rekening wordt gehouden met ken-

Om een nieuw product

men maken gebruik van AI om nauw-

merken zoals de vormen van elektro-

te ontwikkelen van

keurige inspectieprocessen voor

nische componenten en het solderen

concept tot gereed

PCB-subassemblages te automati-

op de PCB. Eerste tests tonen aan dat

product, zijn functionele

seren. Naarmate PCB-assemblages

deze nieuwe technologie de mensuren

ontwikkel- en testtools

dichter en nog kleiner worden, gaat

die nodig zijn voor de installatie met

onontbeerlijk. Elma

de inspectie gepaard met steeds

ongeveer 70 procent kan verminderen.

beidt, als expert in

grotere uitdagingen. Conventionele

system platforms, een

PCB-inspectiesystemen hebben

gevarieerde selectie in

moeite om nauwkeurige beelden

ontwikkelsystemen aan,

van bijvoorbeeld soldeervormen te

van het E-Frame tot het

maken, waardoor de omvang en

kleine D-Frame en het

parameters van de inspectie wor-

L-Frame.

gebruiken of ontwikkelen boards.

den beperkt.

Het backplane wordt gekozen afhan-

De ontwikkelplatforms zijn uitgerust

De VT-S10-serie is uitgerust met de

kelijke van de architectuur waarvoor

met een selectie van voedingsopties

MDMC (multi-direction multi-color)

de ontwikkeling bedoeld is: Com-

en bieden een open toegang tot

imaging technologie van Omron

pactPCI, CompactPCI Serial, Open-

meet- en debugkaarten tijdens de

en optimaliseert automatisch de

VPX of SOSA. Voorts is er keuze uit

integratie, testfase en applicatieont-

stralingshoeken, kleuren en lichtin-

luchtgekoelde of conductiegekoelde

wikkeling van zowel de hardware als

tensiteit tijdens inspectie, waarbij

kaartgeleiders, afhankelijk van de te

de software.

ae sensors for heavy duty electronics Al méér dan 25 jaar hét adres voor advies en levering van sensoren.

Van trilling tot scheefstand Vragen of advies nodig? Bel 078 6213152 of ga naar www.aesensors.nl

Meer elektroDATA op

ED TMPN.indd 29

14-10-2021 10:05

COLOFON / ADVERTEERDERSINDEX

OKTOBER 2021

30

Adverteerdersindex

Colofon

AE Sensors

29

Murrelektronik

17

ATS Applied Tech Systems

20

Mybusinessmedia

31

Added Value Electronics ave

9

Omnetics Connector Corp.

10&11

Bihl+Wiedemann

3

Reichelt elektronik

2

Redactie

Postbus 58, 7400 AB Deventer e-news@mybusinessmedia.nl Richard Bezemer (hoofdredacteur) Tel. 06 34 65 95 02, r.bezemer@mybusinessmedia.nl Robin Zander, r.zander@mybusinessmedia.nl Advertenties

Dennis Wielheesen, d.wielheesen@mybusinessmedia.nl, 06 53 69 24 61 René Wibbelink, R.Wibbelink@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 43

Calpe Industrial Products

24

Rimarck

5

Dijkman Elektrotechniek

24

Rimarck

21

icotek

14

Rimarck

25

Sonja Wolsink s.wolsink@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 52 Advertenties worden uitgevoerd overeenkomstig de-‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’

Telerex Nederland

15

Uitgever

Isatronick

8

Micro-Epsilon Messtechnik

28

TOP-electronics

Microchip

32

Würth Elektronik Nederland

JE VINDT HET SNELLER OP

1 23

Publishing services

Arjan Stoeten a.stoeten@mybusinessmedia.nl Een uitgave van MYbusinessmedia Holding b.v., postbus 58, 7400 AB Deventer, Tel. (0570) 50 43 00.

Vakblad over industriële elektronica en industriële automatisering voor Nederland en België.

ISSN 0168-2873 Reproductie

Dé ingang voor producten en leveranciers: www.engineersonline.nl.

U kunt nu nog sneller en eenvoudiger informatie vinden over producten en leveranciers via onze vernieuwde site www.engineersonline.nl.

DIRECT ZOEKEN NAAR PRODUCTEN Ga naar www.engineersonline.nl en klik op ‘zoeken’. U kunt bijvoorbeeld zoeken op naam of op productrubriek.

DIRECT ZOEKEN NAAR LEVERANCIERS EN MERKEN Op zoek naar de leverancier van dat ene merk, leveranciers van sensoren, merken in testapparatuur, via de zoekfuncties op www.engineersonline.nl kunt u alle mogelijke zoekcombinaties maken.

De zoekresultaten leiden altijd tot één of meer leveranciers die u verder kunnen helpen. Bovendien vindt u bij de leveranciers direct de informatie over de nieuwste producten uit het leveringspakket.

ENGINEERING SHOP De vernieuwde website www.engineersonline.nl biedt nu ook de mogelijkheid om boeken, dossiers, losbladigen en CD’s te bestellen met informatie over engineering in de volle breedte: van elektronica-ontwerp tot aandrijftechniek, van besturingstechniek tot werktuigbouwkundig construeren. Kijk ook snel naar de speciale aanbiedingen, want op is op!

Overname van artikelen, tekeningen en/ of foto’s uit ElektroData is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever. © MYbusinessmedia, 2021 ‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden.’ Door het aanbieden van bijdragen aan dit tijdschrift verklaart de auteur zich accoord met de Standaardpublicatievoorwaarden voor bijdragen aan tijdschriften en soortgelijke uitgaven.

Bescherming persoonsgegevens

MYbusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer.

Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: +31 570 504 325 Faxen naar: +31 570 504 399 Mailen naar: klantenservice@mybusinessmedia.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia Holding bv Elektrodata Postbus 58 7400 AB Deventer Abonnementstarieven

Jaarabonnement Nederland € 144,95* Jaarabonnement Buitenland € 157,15* Studentenabonnement 50% korting * Prijzen zijn exclusief 9% BTW en € 3,95 administratiekosten exclusief 21% BTW. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging.

Beëindiging van het abonnement kan schriftelijk, per e-mail of telefonisch geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.

Verzending en facturering

MYbusinessmedia

Basislayout | Opmaak

Bureau OMA, Doetinchem, www.bureauoma.nl Druk

Drukkerij Roelofs, Enschede

ED COL.indd 30

14-10-2021 10:06

17 november

Nú verplaatst naar 17-11-2021

Praktische antwoorden op al uw vragen over machineveiligheid!

Zet 17 november alvast in uw agenda want dan vindt de elfde editie plaats van het SAFETY Event. Wat heeft het SAFETY Event te bieden?

• Laat u inspireren tijdens het plenaire programma • Doe kennis op bij de learnshops tijdens het middagprogramma • Krijg praktische antwoorden van de Safety doctors, die alle safety-gerelateerde vragen beantwoorden • Kom in contact met vakgenoten, fabrikanten en toeleveranciers op de informatiemarkt Datum: 17 november 2021 Locatie: 1931 Congrescentrum s’ Hertogenbosch

ED Advertenties.indd 31

Deelnameprijs: € 99,- voor abonnees € 150,- voor niet abonnees

Meer informatie? Kijk op www.safetyevent.nl

14-10-2021 10:01

MPLAB® Cloud Tools Ecosystem

Discover, Configure and Develop: An Ecosystem for All Your Ideas MPLAB cloud tools ecosystem is a complete online solution for all skill-level users, to discover, configure, develop and debug embedded PIC® and AVR® microcontroller (MCU) applications.

• Intuitive entry into PIC and AVR MCU development with integrated MPLAB tools • Quick prototyping with Microchip’s PIC and AVR MCUs using Curiosity boards • No software installation to start developing PIC and AVR MCU solutions Designers who use PIC and AVR MCUs can visit the MPLAB Cloud Tools page and start developing based on their design phase.

• Search and Discovery: Access MPLAB Discover to find fully configured and complete source code projects • Configure Code: Easily configure software applications with MPLAB Code Configuration • Develop and Debug: Developing, debugging and deploying project applications directly from a preferred browser can be completed without any software installation with MPLAB Xpress IDE

microchip.com/MPLABcloudtools

ED Advertenties.indd 32

The Microchip name and logo, the Microchip logo, AVR, MPLAB and PIC are registered trademarks of Microchip Technology Incorporated in the U.S.A. and other countries.

All other trademarks are the property of their registered owners. © 2021 Microchip Technology Inc. All rights reserved. DS50003138A. MEC2381A-UK-07-21

14-10-2021 10:01