JAARGANG 40 | 2021 | NUMMER 1
42 Nieuwe producten
OP PAGINA 7 WWW.ELEKTRODATA.NL/EZINE
PAGINA
22
Compact alternatief voor RJ45 staat ook industrieel zijn mannetje
INDUSTRIËLE ELEKTRONICA
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
INDUSTRIËLE IOT
INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK
TESTEN & METEN
6
12
16
20
26
GNSS-ontvanger voor IoTen trackingtoepassingen gebruikt door de toepassing van snapshot-technologie nog maar nauwelijks stroom.
Zelf je modulaire veiligheidsrelais met online tool configureren, simuleren, bestellen en laten produceren vanaf batchgrootte één.
Draadloze IoT-apparaten met superzuinige SoC met Bluetooth 5 kunnen hun leven lang op één batterij draaien of kunnen zelfs zonder.
Locatiespecifieke vlamboogdetectie door tunen op frequentiegebied en drempelwaarde zorgt voor veiligere zonnepaneelsystemen.
Introductie van 5G-technologie vergt nieuwe strategie voor het testen van het 5Gnetwerk vanuit rondrijdende auto’s.
Europees handvest voor robots en mensen stelt mens centraal De European Engineering Industries Association
digheden en kennis hebben om te gedijen in die
(EUnited) heeft onder de naam ‘Good Work Char-
nieuwe economie. De aandachtsgebieden zijn:
ter’ het Europese handvest voor samenwerking
• Laat mensen blijven doen waar ze goed in zijn;
tussen robots en mensen vrijgegeven. Het docu-
de robots mogen het saaie en gevaarlijke werk
ment definieert tien aandachtsgebieden om de
doen.
toekomst van werken met robots vorm te geven.
• Robots moeten mensen helpen, niet andersom.
Het handvest is nodig omdat er in de overgang
• Stimuleer mensen in het aanleren van nieuwe
naar een steeds
• Stimuleer jeugd om om te kiezen voor STEM-
datagestuurde
• Geef iedereen de kans om mee te doen.
economie de
• Laat mensen profiteren van beter toegankelijke
een steeds grotere plaats zal innemen. De industrie moet ervoor te zorgen dat hun werknemers de vaar-
ED Cover.indd 1
arbeidskrachten op te vangen. www.eu-nited.net
vaardigheden.
meer geautomatiseerde en
robottechnologie
• Gebruik robots om dreigende tekorten aan
opleidingen.
robottechnologie. • Loop niet weg voor samenwerking tussen mens
LEVERANCIER VANO.A.: O.A.: LEVERANCIER VAN Quectel, Ambiq, Trinamic, Quectel, Trinamic, CUI, ProAnt, ArkX Labs, ProAnt, Cepton, CUI, Sanyo Denki en Apex Microtechnology Sanyo Denki, Atmosic, Apex Microtechnology
en robot. • Verlaag de drempel door gemakkelijker te bedienen en te programmeren robots. • Zet robottechnologie in voor meer duurzame productie.
Top Electronics.indd 1
04-02-21 13:03 11-02-21 12:20
ONZE OFFERTE-AFDELING UW PERSOONLIJKE PRIJSVERGELIJKER The best part of your project: www.reichelt.com
Haal nu snel en eenvoudig meer uit uw budget U hebt grotere hoeveelheden nodig, wilt uw inkoopvolume concentreren of hebt producten nodig die wij niet in ons reguliere programma hebben? We vergelijken voor u graag de beste bronnen op de markt en bieden u meteen bij de eerste offerte de beste reichelt-prijs.
Sensoren bij reichelt Ontdek ons uitgebreide assortiment sensoren van verschillende fabrikanten en met verschillende technologieën:
Machine Vision
L Afstandssensoren L Druksensoren L Ultrasoonsensoren L Lichtbarrières en -schakelaars L Machine beeldherkenning L Reed-sensoren en nog veel meer
Nu ontdekken ►www.reichelt.com/sensoren
ZED 2 STEREO RPLIDAR A3M1
Automatiseringstechniek bij reichelt In het veelzijdige assortiment voor automatiseringstechniek vindt u geselecteerde technische oplossingen van toonaangevende en innovatieve fabrikanten: L Elektrische aandrijvingen L Energiegeleidingssystemen L Pneumatiek L Veiligheidsschakelapparaten L Signaaltechniek L Controllers en regelaars en nog veel meer
Nu ontdekken ►www.reichelt.com/automation
DAGPRIJZEN! Prijzenstand: 3. 2. 2021
Betaalwijzen:
Geweldige prijs-kwaliteitverhouding
REVPI COMPACT
Meer dan 110.000 geselecteerde producten
Betrouwbare levering - vanuit Duitsland over de hele wereld
www.reichelt.com Bestellservice: +49 (0)4422 955-360
elektronik – The best part of your project
De wettelijke herroepingsregelingen zijn van toepassing. Alle aangegeven prijzen in euro inclusief de wettelijke BTW, excl. verzendkosten voor de totale winkelwagen. Uitsluitend onze Algemene Voorwaarden (zie hiervoor https://rch.lt./AV-NL of op aanvraag) zijn van toepassing. Afbeeldingen kunnen afwijken. Drukfouten, vergissingen en prijswijzigingen voorbehouden. reichelt elektronik GmbH & Co. KG, Elektronikring 1, D-26452 Sande, Tel.:+49 (0)4422 955-360
reichelt_ElektroData_01-2021.indd 1 ED Advertenties.indd 2
11-02-21 12:23
REDACTIONEEL
FEBRUARI 2021
3
De januskop van robots met kunstmatige intelligentie Het berichtje onderaan op de cover van deze Elektro-Data geeft
gestuurd om wetteloos veronderstelde terroristen met hun hele
mij in deze barre winterse tijden (ik schrijf dit net na de ‘verschrik-
familie te kunnen uitmoorden. En helemaal fijn dat er binnenkort
kelijke’ sneeuwstorm) weer wat broodnodige warmte. In het
helemaal geen mensen meer aan te pas hoeven te komen,
Europese handvest ‘Good Work Charter’ van EUnited Robotics
dat de robot met AI helemaal zelf kan beslissen wie of wat
laat de Europese robotindustrie een stuk maatschappelijke ver-
hij (het is helaas geen zij) vernietigt.
antwoordelijkheid zien, een bereidheid om na te denken over de
Ook hier is plek voor een handvest, allereerst vanuit de
toekomst en de impact daarop van de producten die ze ontwik-
landen (de usual suspects) die voorop lopen in deze levens-
kelen en produceren.
gevaarlijke ontwikkeling die het rechteloze van de sterkste
Nu zou je wat cynisch kunnen stellen dat de tien benoemde aan-
boven dat van de mens(heid) stelt. Er wordt al jaren overlegd in
dachtsgebieden open deuren van jewelste zijn, netjes opgeschre-
allerlei internationale settings om hierover bindende afspraken
ven en uitgewerkt door een (vergeef mij het pleonasme) sneaky
te maken, met als insteek een verbod op de ontwikkeling en
p.r.-bureau. Dat het er gewoon om gaat om zoveel mogelijk
toepassing van dit soort wapentuig. Dat overleg zit muurvast,
robots te verkopen en dat het dan wel zaak is dat er voldoende
omdat die usual suspects wel willen ‘beloven’ dat ze de wapens
mensen met voldoende hersenen zijn om ze te kunnen program-
niet zullen toepassen, maar dat ze qua technologie-ontwikkeling
meren en er mee te kunnen werken. Dat zal dan best, maar ik
niet achter willen blijven, dat ze dus technieken blijven ontwikke-
word toch blij van zo’n perspectief waarin de mens centraal staat
len die ook voor autonome oorlogsvoering inzetbaar zijn.
en de robottechnologie, niet in de laatste plaats door de toepas-
In het handvest van de Europese robotindustrie komt het woord
sing van kunstmatige intelligentie, voor de mens wordt uitgevent
autonoom alleen voor in de context van goedaardige servicero-
voor productie- of servicedoeleinden.
bots. Een uitspraak over autonome oorlogsrobots wordt omzeild
Hoe anders is dat bij een ander toepassingsgebied, bekend door
door te stellen dat dit geen robots zijn, maar wapens.
al die leuke robotfilmpjes. Ik heb het dan over de wapenindustrie.
Straatje netjes schoongeveegd, geen sneeuwvlokje meer te zien.
Heel fijn dat soldaten niet meer naar het slagveld hoeven, omdat
Dat is een gemiste kans.
robots het tegen elkaar op gaan nemen. Nog fijner dat piloten geen gevaarlijke manoeuvres meer hoeven uit te halen, maar dat
Richard Bezemer, hoofdredacteur Elektro-Data
drones heel precies naar unheimische plekken kunnen worden
(R.Bezemer@mybusinessmedia.nl)
Meld u nu aan voor de gratis nieuwsbrief! U ontvangt 2x per week de gratis e-nieuwsbrief En u blijft op de hoogte van: • Productinnovaties
• Nieuws
• Leveranciers
• Vacatures
Ga naar engineersonline.nl/ engineersonline.nl/nieuwsbrief nieuwsbrief Meer elektroDATA op
ED Redactioneel.indd 3
11-02-21 12:21
NIEUWS
4
Profinet op 5G-netwerk waardoor de betrouwbare implementatie van realtime datastromen wordt ontsloten. Samen met
WoTS maakt plaats voor E&A
network slicing maakt dit een nauwkeuriger beheer
Door de Covid-19 omstandigheden is de World
van de beschikbare industriële IT-resources mogelijk om bandbreedte en een betrouwbare verbinding
of Technology & Science (WoTS) verschoven
te garanderen.
waarop de WoTS aanvankelijk stond gepland
Profinet is een van de meest gebruikte industriële
zal nu de Electronics & Applications (E&A
ethernetprotocollen binnen de fabrieksautomatisering. Het protocol vormt een grote uitdaging bij
2021) plaatsvinden; vermits de omstandigheden rond Covid-19 dat toelaten zal dat van 28
de toepassing ervan voor industriële machinecom-
tot en met 30 september 2021 zijn. Het E&A-
municatie, omdat het een extreem lage latentie en
concept met standaard stands wordt gebruikt
ultrahoge betrouwbaarheid vereist. Daarom was
om de producten en diensten van bedrijven
voor Profinet meestal een bekabelde ethernetverbinding nodig.
in de industriële elektronica op een efficiënte
Phoenix Contact en Proximus hebben samen een
aanpak van deze E&A-editie is erop gericht om
proof of concept opgezet in het Proximus-lab,
naar eind september 2022. Rond de datum
en flexibele manier tastbaarder te maken. De
Phoenix Contact heeft samen met de Belgische
waarbij een stabiele Profinet-communicatie werd
zich snel aan te kunnen passen aan de actuele situatie rondom de coronapandemie. Dat
netwerkoperator Proximus een succesvolle test van
uitgerold via een privé standalone 5G-netwerk dat
biedt exposanten ruimte om snel te schakelen
Profinet op een draadloos 5G-netwerk uitgevoerd.
naar online middelen voor kennisoverdracht.
Het gebruik van dit fabrieksautomatiseringsprotocol
draait op de 3,5 GHz-band. De test werd uitgevoerd met de private 5G-netwerkinfrastructuur van
in combinatie met ultrasnelle, ultrabetrouwbare 5G
Proximus en een door Phoenix Contact ontwikkelde
geopend.
mobile private networks (MPN’s) biedt perspectief
industriële 5G-router.
Inschrijving voor deze beurs is inmiddels
fhi.nl/eabeurs.nl
voor Industrie 4.0-toepassingen. 5G is de eerste generatie van mobiele datatransmissietechnologieën die ultrabetrouwbare low-
www.proximus.be
latency communicatie (URLLC) mogelijk maakt,
www.phoenixcontact.com
Anritsu en Raditeq in pakket bij C.N. Rood E-book Industrie 4.0 Per 1 januari 2021 is bij C.N. Rood het Anritsu-
engineers en de mogelijkheden voor specifieke
assortiment verkrijgbaar voor het testen van en
lokale ondersteuning vanuit de vestigingen van
meten aan RF/microgolfgebaseerde systemen
C.N. Rood in Zoetermeer en Zellik.
en apparaten. Dit zijn vooral spectrum, kabel- en antenne-analyzers, die hun werk doen in met
Sinds half januari heeft C.N. Rood ook de producten van Raditeq, de werkmaatschappij van
name de hogere radiofrequenties, van pakweg
Dare!! die tot het half november vorig jaar nog
het HF-gebied (3-30 MHz) tot het EHF-bereik
door het leven ging als Dare!! Products, in het
(30-300 GHz). Michael Vollert, sales manager
pakket. Raditeq ontwikkelt en levert EMC/RF
Het door Farnell uitgegeven en op de website gratis
bij Anritsu voor de Benelux en Duitsland, ziet
meet & testapparatuur, automatiseringssoftware
te downloaden e-book ‘The Industry 4.0 Interviews
in C.N. Rood een welkome uitbreiding van het
en turn-key EMC-testsystemen via een wereldwijd netwerk van wederverkopers. Alleen de
2020’ bevat inzichten van deskundigen van Festo,
distributienetwerk van zijn bedrijf. Dit vanwege de technische expertise bij de sales en service
verkoop voor de Benelux vond in eigen beheer
over de ontwikkeling van het Industrial Internet
plaats. In de zoektocht naar een lokale en pro-
of Things (IIoT) en aanverwante technologieën.
fessionele partner voor de proactieve promotie,
Het boek wordt aanbevolen voor paneelbouwers,
verkoop en ondersteuning van zijn producten is
systeemintegratoren en ontwerpers, industriële en
Raditeq uitgekomen bij C.N. Rood, dat zelf ook
elektro-engineers. In het boek passeren onderwerpen de revue als de wereldwijde IIoT-markt, pro-
op zoek was naar partners om de productportfolio op het gebied van EMC/RF verder uit te breiden.
Omega, Molex, Panasonic en Schneider Electric
ducten en tools voor Industrie 4.0-technologie en de toekomst van IIoT. Ook biedt het handvaten voor IIoT-projecten, met tips op het gebied van ontwerp en onderhoud van industriële apparatuur, robotica, slimme gebouwen en fabrieken.
www.cnrood.com
ED Nieuws.indd 4
www.farnell.com
11-02-21 12:07
NIEUWS
FEBRUARI 2021
5
UT werkt aan energiezuinige datacenters
Oosterberg en itsme doen overname
Het Centre for Energy Innovation
datacenters. In 2030 zal dat naar verwachting 8% zijn. Nieuwe, fundamen-
Met de oprichting van de joint venture
van de Universiteit Twente zet een 10-jarig onderzoeksprogramma
teel andere oplossingen zijn nodig om
de Nederlandse familiebedrijven itsme
op om het datacenter van de toekomst te ontwikkelen. Ruim 100
het energieverbruik te verlagen en op lange termijn mogelijk energieneutrale
en Koninklijke Oosterberg hun krachten gebundeld en richten zij zich op
UT-wetenschappers zijn betrokken
datacenters te realiseren.
buitenlandse deelnemingen. Dit heeft
bij het ‘Low-energy Datacenters’ programma. Samen met partners uit de
De Universiteit Twente heeft expertise
onlangs geleid tot de overname van de Duitse elektrotechnische groothandel Hardy Schmitz. Dit bedrijf met een
van automatisering, digitalisering
industrie willen de wetenschappers
in huis voor verschillende technologische oplossingen. Zo wordt er
het energieverbuik van datacenters
gewerkt aan AI voor het slimmer en
jaaromzet van circa 150 miljoen euro
gaan wij in Duitsland ten behoeve
sterk verlagen. Het initiatief past binnen het streven van de EU naar kli-
dus zuiniger inzetten van de rekencapaciteit van datacenters en koelen
bedient met vijf vestigingen en hoofdkantoor in Rheine zowel de industrie
van Hardy Schmitz inzetten.” Daarnaast sluiten de verzorgingsgebieden
maatneutrale datacenters, in lijn met
van systemen. Ook ontwikkelen
als de installateur. Hardy Schmitz
van itsme en Koninklijke Oosterberg
de Europese Green Deal. Momenteel
UT-onderzoekers slimme materialen
goed aan op die van Hardy Schmitz.
wordt ongeveer 1% van de wereldwijd voor beter warmtemanagement en
wordt door deze overname opgenomen in een familie van onafhankelijke
opgewekte elektriciteit gebruikt door
efficiëntere data-opslag. Op chipgebied werkt de universiteit aan fotoni-
familiebedrijven, waartoe itsme en
uit verschillende klantsegmenten in
Koninklijke Oosterberg al behoren.
Duitsland nog beter bedienen”, aldus
cachips, die geen warmte produceren
Waar itsme zich toelegt op industriële
Taco Leeflang, directeur van itsme.
en daardoor minder energie gebruiken. Ook wordt gewerkt aan ‘neuro-
afnemers, rekent Koninklijke Oosterberg voornamelijk installateurs tot
morphic computing', waarmee som-
haar klanten.
mige taken veel efficiënter uitgevoerd kunnen worden dan nu het geval is.
Flip Oosterberg, directeur van Koninklijke Oosterberg: “De Nederlandse
www.utwente.nl/en/energy
itsoos hebben de aandeelhouders van
en efficiency. Die kennis en ervaring
“Op deze manier kunnen we klanten
elektrotechnische groothandelsmarkt
www.itsme.eu
is een van de koplopers op het gebied
www.oosterberg.nl
Trekdraadsensoren houden ijskap in de gaten
Ontwerpprijs voor kabelrups
Het Nederlandse bedrijf Greenland
flexibele kabel om afstand te meten.
De E4Q kabelrups van igus heeft in
Guidance heeft op de Groenlandse
Ze kunnen afstanden van 50 mm tot
de categorie ‘Uitmuntend Product-
ijskap een vijftal Dwiat’s (‘draw wire
50.000 mm meten en hebben een
ontwerp’ de Duitse Design Award
ice ablation trackers’) geïnstalleerd:
zeer hoge lineariteit over het gehele
gewonnen. Deze kabelrups-serie is
eentje aan de zuidkant waar in 2010
meetbereik. De trekdraadopnemer die
ontwikkeld om de best mogelijke
de grootste jaarlijkse smelt ooit op de
is gebruikt in de Dwiat is de FD115,
Groenlandse ijskap werd gemeten,
een robuuste trekdraadsensor, die
oplossing te realiseren bij vrijdragende- en lange rijwegen. “Om het
en recentelijk vier aan de westkant.
temperaturen kan weerstaan tot -40
materiaal en daarmee het gewicht
In deze ijsablatie-trackers zitten trekdraadsensoren van Althen Sensors &
°C.
van de kabelrups te optimaliseren,
en stabieler. De schakels van deze
zijn onze ontwikkelaars door de
kabelrups hebben volledig nieuw
Controls.
www.althensensors.com
natuur geïnspireerd”, legt Michael
Om de ijsablatie te meten worden
Blaß, afdelingshoofd van de divisie
ontworpen PVC datakabeldwarsverbinders met een vergrendelings-
diepe gaten geboord en wordt de
kabelrups-systemen bij igus uit.
mechanisme voor een verminderd
trekdraad vastgezet. De units kunnen
“Het afgeronde ontwerp is zeer
gewicht. Deze zorgen ervoor dat de
tot 14 meter ablatie volgen totdat de
organisch en is terug te vinden
kabelrupsen zonder gereedschap
draad opnieuw moet worden geboord.
aan de buitenkant van de koppel-
binnen enkele seconden geopend
De Dwiat's werken op zonne-energie
en stopelementen. Dit reduceert
en gesloten kunnen worden. Vullen
en volgen ook de ijsbeweging door
het gewicht met 10% vergeleken
is daarom bijzonder gemakkelijk
middel van GNSS-positionering.
met de voorgaande E4.1 serie, en
en de installatietijd wordt met 40%
Meetgegevens worden lokaal opgeslagen in de datalogger en tevens
dat geldt ook voor de benodigde
gereduceerd.
verzonden naar het dataportaal van
aandrijfenergie.” Ondanks uitsparingen in het materiaal is het nieuw
Greenland Guidance.
ontwikkelde product 20% sterker
www.igus.nl
Trekdraadsensoren gebruiken een Meer elektroDATA op
ED Nieuws.indd 5
11-02-21 12:07
INDUSTRIËLE ELEKTRONICA
6
Ultrazuinige GPS-positionering voor IoT- en trackingtoepassingen GNSS-ONTVANGER MET SNAPSHOT-TECHNOLOGIE GEBRUIKT NOG MAAR NAUWELIJKS STROOM Misschien het grootste probleem bij het toevoegen van GPS-functionaliteit aan batterijgevoede apparaatjes, zoals (wearable) trackers en IoT-sensoren, is de reductie in levensduur van de batterij. Meer voedingscapaciteit is doorgaans geen optie, omdat dit ten koste gaat van afmetingen, gewicht en kostprijs. Maxim heeft met de op de Snapshot-technologie gebaseerde firmware van Baseband Technologies, Inc (BTI) een oplossing ontwikkeld waarbij de GNSS (Global Navigation Satellite System) ontvanger zo weinig energie verbruikt dat de batterijlevensduur een factor tien groter is dan bij conventionele GNSS-ontvangers.
Het MAX2769 GPS-referentieboard is een complete GPS-oplossing rond de MAX2769C GNSS L1 ontvanger en de MAX32632 ARM Cortex M4 microcontroller.
Een veel toegepaste strategie om
van die positie. Deze zogenaamde
stroomverbruik te beperken is het
satelliet-efemeriden zijn in wezen
apparaat alleen maar ‘aan’ te zetten als dat nodig is. Dat zie je ook bij
niet anders dan de efemeriden die al
seconden volstaat nu voor de ontvanger.
eeuwen worden gebruikt in de astronomie en astrologie: een tabel met
Flexibele GPS-oplossing
GNSS-ontvangers, die alleen uit hun slaaptoestand ontwaken als, al dan
een voorspelling van plaats en tijd van
board heeft de ontwikkelaar een
niet tijdgedreven, om de GPS-positie
een object in de ruimte, of dat nu een
complete GPS-oplossing in handen
wordt gevraagd. Nadat de ontvanger
planeet, een ster of een satelliet is.
waarmee hij zijn toepassingen kan
verbinding heeft gemaakt met het
Zo’n tabel, die je dus al maanden van
optimaliseren voor de nauwkeurigheid
satellietsignaal worden via de voor
tevoren kan maken, wordt naar de
civiel gebruik gereserveerde L1- en
satelliet gestuurd, zodat iedereen die
van de GPS-positie en daarbij de consequenties voor het energieverbruik
de voor militaire doeleinden bedoelde
met die bepaalde satelliet in contact
kan meten. Cruciale componenten
L2-band verschillende gegevens
op de kaart zijn de MAX2769C GNSS
opgehaald. Dat zijn met name positie
komt van die satelliet dezelfde efemeriden krijgt. Maar je kunt die gegevens
van de satelliet en de actuele tijd die
ook via een andere route krijgen.
Cortex M4 microcontroller, waarop
met die positie in verband kan worden
Vanuit deze gedachte ontwikkelde
de snapshot-firmware draait en de
gebracht. Rekening houdend met een
Baseband Technologies de snapshot-
signaalverwerking tot aan het bepalen
ionosferisch vertragingsmodel kan op
technologie die er op neerkomt dat
van de positiecoördinaten plaatsvindt.
basis van die data van tenminste vier
je mede door de gepatenteerde
De functionaliteit van de ontvanger
satellieten de realtime positie van de
algoritmes genoeg hebt aan een klein
kan je opdelen in drie functieblokken:
ontvanger worden bepaald.
deel van de satellietinformatie; het leeuwendeel is namelijk al aanwezig
• Signal Capture (SC): het binnenhalen van het satellietsignaal.
Vooraf downloaden is zuiniger
in de ontvanger in de vorm van –in het
• Signal Processing (SP): het verwer-
Bij conventionele GNSS-ontvangers
geval van de snapshot-technologie–
kan het tot wel 30 seconden of meer
28 dagen aan efemeriden-data die is
duren voordat er voldoende informatie is binnengekomen om de eerste
gedownload vanuit een cloud-server. Een ‘snapshot’ van slechts enkele
Met het MAX2769 GPS-referentie-
L1 ontvanger en de MAX32632 ARM
ken van het signaal tot een meetwaarde. • Position Estimation (PE): het vertalen van de meetwaarde tot een
positie te berekenen. Dat kost veel energie, en is helemaal niet nodig bedachten enkele slimme engineers van het Canadese bedrijf Baseband Technologies al enkele jaren geleden. www.avnet.eu (076) 572 27 00
De positie van de satelliet is namelijk geen absoluut gegeven, maar is een (zeer betrouwbare) voorspelling
ED IE.indd 6
De functionaliteit van de GPS-ontvanger is op te delen in drie functieblokken.
11-02-21 12:08
FEBRUARI 2021
7 data (± 20 kB/week).
MAX14690 PMIC, die hiervoor is uitgerust met twee buck’s, een oplader
Praktijkvoorbeeld
en drie LDO’s. Voor alkalinebatterijen
Een pluspunt van de snapshot-
wordt de MAX20310 aangeraden, met
firmware is dat die kan werken met
twee buck-boost uitgangen en twee
verschillende acquisitie-intervallen:
lineaire regelaars. De MAX14720/50
4, 6, 8, 10, 16, 22 of 30 ms. Je kunt
kunnen worden gebruikt bij knoopcellen. Zij hebben één buck-regelaar, één
zo optimaliseren voor positienauwkeurigheid en energieverbruik. Een
buck-boost uitgang en één lineaire
groter acquisitie-interval levert meer
regelaar. Bij knoopcellen heb je ook
nauwkeurigheid, maar vergt wel meer
een nanoPower boost converter nodig
Al naar gelang de toepassing die je voor ogen hebt, kan je het werk van één,
signaalverwerking en kost dus meer
om van de 2 V de benodigde 2,7 V te
twee of drie functieblokken in de GPS-ontvanger laten plaatsvinden en de
energie.
maken voor de receiver. Dat kan met
rest ‘off-board’ door een server op afstand laten doen.
Maxim rekent voor dat met de
de MAX1722-familie.
schatting van de positie van de
grote datafile naar de server is wel
Maxim/BTI-oplossing het energieverbruik voor de positiebepaling bij
Meer energiewinst
ontvanger.
relatief veel energie gemoeid; vaker
1 update per uur rond de 18 µWh
Op het referentieboard zijn nog twee
Al naar gelang de toepassing die je
per dag is qua energiegebruik niet
voor ogen hebt, kan je het werk van
echt een optie.
ligt, terwijl daar bij een concurrerende conventionele GNSS-ontvan-
voorbeelden te vinden van componenten, die voor een verdere reductie
• In modus 2 vindt ook de signaalverwerking in de ontvanger plaats.
ger ruim 170 µWh voor staat. Beide
van het energieverbruik zorgen. De
ontvanger laten plaatsvinden en de
benaderingen gebruiken een kleine
eerste is een aparte RTC, in de vorm
rest ‘off-board’ door een server op
Deze optie kost van de drie manie-
10 µWh om de berekende positie te
van de MAX31341. De meeste MCU’s
afstand laten doen.
ren het minste energie. De datafile
hebben een interne realtime clock,
• Bij modus 1 vindt alleen SC in de ontvanger plaats. Die stuurt het
is nu kleiner en kan dus vaker worden verstuurd, bijvoorbeeld vier
verzenden. Bij de Maxim/BTI-oplossing komt er alleen nog een paar µWh bij voor het al eerder downloa-
signaal door naar een server, die SP
keer per dag. Een toepassing is het
den van de efemeriden-data. Ver-
1mA aan stroom trekt. Door de functie van realtime clock uit de MCU te
tracken van pallets.
taald naar de praktijk betekent dit
halen en te laten uitoefenen door een
dat bij het kortste acquisitie-interval
externe RTC is dat nog maar 180 nA.
één, twee of drie functieblokken in de
en PE voor zijn rekening neemt. Dit is qua BoM de goedkoopste oplossing (alleen de MAX2769C is nodig
• Bij modus 3, voor toepassingen
die zelfs in de diepste slaapstand nog
met camera’s en wearables, wil je
van 4 ms een 100 mAh batterij het
De tweede verbetering betreft een
en een manier om de data naar de
snel de positie weten en hoeven
meer dan een jaar volhoudt.
verdere reductie van de slaapstroom
server te krijgen) en is aan te raden
er geen data naar een server te
indien niet vaak (in de orde van één
worden gestuurd. Hier kan met
Li, alkaline of knoopcel
zo’n 200 µA trekt. Door een ideale
keer per dag) een positie hoeft te
behulp van de lokale efemeriden
diode in het stroomcircuit te plaatsen
worden bepaald, bijvoorbeeld bij
de schatting van de positie direct
Het referentieboard is geoptimaliseerd voor herlaadbare Li-batterijen.
tracking van dieren of het vinden
worden gemaakt. De enige data-
De receiver-IC heeft minimaal 2,7 V
lager worden (typisch 28 mV bij 0,1
van een auto op een parkeerplaats.
uitwisseling die plaatsvindt is het
nodig; voor de micro is dat 1,8 V. Dat
A), maar neemt wel de slaapstroom af
Met verzenden van een relatief
downloaden van de efemeriden-
kan prima worden gemanaged met de
naar 300 nA.
van de receiver-IC, die in shutdown
zal de voedingsspanning nauwelijks
PRODUCTNIEUWS Rutronik
Recom Power
IoT-module voor smart metering
AC/DC-omzetters
worden de data naar een centrale
De board-mount AC/DC-converters
V, 12 V, 15 V en 24 V. De voedingen
gateway verzonden, die ze via GSM of
RAC02E-K/277 en RAC03E-K/277
werken zonder derating tot 80 °C
LTE doorstuurt naar de cloud. Met de ME310G1-W2 LTE-M/NB-IoT-module
hebben een vermogen van respectievelijk 2 W en 3 W. Ze hebben een
(RAC02E) of 75 °C (RAC03E). De isolatiespanning is 4 kVAC. Ze zijn veilig-
van Telit is dat een stuk minder
ingansspanningsbereik van 100-277
heidsgecertificeerd volgens de indus-
omslachtig. Deze maakt gebruik van
VAC, zodat ze wereldwijd voor uiteenlopende toepassingen inzetbaar zijn.
triële, huishoudelijke (RAC03E) en
Uitgangen zijn onder andere 3,3 V, 5
EMC-conformiteit volgens EN55032
de 450 MHz frequentieband, waardoor data direct van de meter naar de
ITE-normen. Beide series bezitten de
cloud kunnen worden gestuurd en de
klasse B. De componenten voldoen
Omdat klassieke GSM-signalen door
gateway overbodig is.
aan de ErP-eisen met een maximaal
hun beperkte bandbreedte maar
De module ondersteunt LTE Cat M1
moeizaam diep in huizen doordringen
en NB2 in overeenstemming met
verbruik van 75 mW in onbelaste toestand. Dankzij hun goede rendement
naar kelders en meterkasten, worden
3GPP release 14. Hij bevat ook een
bij lage belasting kan een aanzienlijk
smart meters doorgaans opgetuigd
GNSS-ontvanger en is dankzij de
standby-vermogen worden geleverd
met een speciale oplossing die werkt
footprint van 15 x 18 mm geschikt
zonder dat de 0,5 W-ingang wordt
in het sub-GHz-gebied. Van daaruit
voor kleine ontwerpen.
overschreden. Meer elektroDATA op
ED IE.indd 7
11-02-21 12:08
INDUSTRIËLE ELEKTRONICA
8
Meer vermogen op minder plek, breder ingangsspanningsbereik ONTWIKKELINGEN IN HET ONTWERP EN DE PRODUCTIE VAN DC-DC OMZETTERS De nieuwste DC-DC omzetters kenmerken zich door een breed ingangsspanningsbereik, hoge rendementen en –door de geringe interne warmteverliezen– zeer compacte afmetingen. Daar liggen decennia van innovatie aan ten grondslag, zowel op het gebied van elektronica- en PCB-ontwerp als productietechnologie. In dit artikel zoomt Lars Foerster in op onder andere SESUB (Semiconductor Embedded in SUBstrate), een geïntegreerde oplossing die de vermogenshalfgeleider en de inductor in een zeer compact product onderbrengt.
De i7C buck omzetter heeft een 1/16e brick footprint, kan tot 750 W leveren en heeft een ingangsbereik van 18 tot 60 V.
synchrone rectificatie en digitale regeling. Dankzij ferrietmaterialen met laag stroomverlies kon de omvang van transformatoren en inductoren drastisch worden teruggeschroefd. De voedingstransformatoren op veel hoogvermogen DC-DC modellen gebruiken nu geïntegreerde kopersporen op een meerlagige printplaat als wikkelingen. Hierdoor zijn traditionele draadgewikkelde spoelconstructies DC-DC omzetters worden gebruikt in
niet meer nodig; de ferrietkernen worvan de printplaat gemonteerd.
Lars Foerster, DC-DC Business
tal van toepassingsgebieden, zoals
van 45 x 30,5 x 16,5 mm nog een inhoud van 22.646 mm3. In 2020 is de
Development Manager EMEA bij
telecommunicatie, datacommunica-
benchmark voor een 3 W omzetter
TDK-Lambda
tie, testen & meten, procescontrole,
1.642 mm3. Door de bank genomen
halfgeleiderfabricage, industriële
is de vermogensdichtheid van DC-DC
Warmte afvoeren
productie, medische apparaten en
omzetters elke tien jaar verdubbeld.
Een hoger rendement vermindert de
batterijgevoede apparatuur. Hiermee
De alsmaar groeiende vermogens-
hoeveelheid vermogen die als warmte
kunnen eenvoudig laagspanningsuit-
dichtheid was vooral mogelijk door
in de voeding wordt gedissipeerd.
gangen worden gerealiseerd vanuit
sterke verbeteringen in het rende-
Hierdoor kunnen koellichamen klei-
een hogere spanning AC-DC voeding.
ment, die op hun beurt weer werden
ner worden gemaakt of zelfs worden
Denk daarbij aan een 24 V uitgang
gefaciliteerd door de ontwikkeling
weggelaten door de vermogenshalf-
voor het aandrijven van motoren,
van nieuwe topologieën en tech-
geleiders als SMD-component op
relais of pompen. Een andere functie
nieken. Denk daarbij aan brugloze
de printplaat te solderen. Meerlagige
is het zorgen voor een stabiele, gere-
gelijkrichtertopologie, het gebruik van
glas-epoxy printplaten zijn vervangen
gelde spanning tijdens de laad- en
zeer efficiënte GaN-componenten,
door IMS (insulated metal substrate)
den eenvoudigweg aan beide zijden
ontlaadcycli van batterijen bij batterijgevoede (bijvoorbeeld 12 V) systemen. Controllers, logische circuits en IC’s worden vaak gevoed vanuit een enkele of dubbele 3,3 V, 5 V, 12 V of 15 V uitgang. Meer vermogen op minder plek In de afgelopen jaren zijn de geïsoleerde DC-DC omzetters een stuk www.emea.lambda.tdk.com/nl
kleiner geworden. In de zeventiger
info@nl.tdk-lambda.com
jaren van de vorige eeuw had het
+33 (0)6 72 83 75 77
stukje elektronica op de PCB voor
Gedistribueerde stroomverdelingsarchitectuur (DPA, Distributed Power
een 1,5 W omzetter met een afmeting
Architecture) met niet-geïsoleerde omzetters en PoL’s.
ED IE_2.indd 8
11-02-21 12:09
FEBRUARI 2021
9
V tot minder dan 1 V. Aanvankelijk
een nieuwe bouwwijze verschenen:
zorgden 24 V en 48 V AC-DC voedin-
SESUB (Semiconductor Embedded
gen voor de voeding van geïsoleerde
in SUBstrate). Deze geïntegreerde
DC-DC omzetters. Veel daarvan zijn
oplossing omvat de vermogenshalfge-
inmiddels vervangen door niet-geïsoleerde Point of Load (PoL)
grootste externe component) erboven
municatie- en
kan worden geplaatst. De module, die via I2C-communicatie volledig con-
computersys-
figureerbaar is, is geschikt voor een
AC-DC voeding en de PoL's kunnen door hun brede ingangsbereik zowel op 5 V als op 12 V wer-
transformatorwikkelingen.
het substraat, zodat de inductor (de
Veel datacom-
ken nu een 12 V
met geïntegreerde
pact product. Het IC is opgenomen in
omzetters.
temen gebrui-
GQA-vermogensmodule
leider en de inductor in een zeer com-
breed scala aan toepassingen, zoals Power Management Units (PMU) voor smartphones, maar ook Bluetoothmodules. Een module van 3,3 x 3,3 x 1,5 mm kan tot 6 A uitgangsstroom leveren.
ken. Ontwerpers van printplaten kunnen met voedingsregelaar-IC's
Meer met minder modellen
printplaten. Kopersporen worden met
Bij het
ook hun eigen niet-geïsoleerde
Brede ingangsbereiken zijn inmiddels
een hoog-diëlektrische isolatielijm
onderzoek
DC-DC omzetters maken om zo de
gemeengoed, waardoor er minder
op een aluminiumplaat aangebracht.
naar en de ontwikkeling van omzet-
omvang van de omzetter te beperken
productcodes nodig zijn en voor-
Door die plaat op een koellichaam
ters wordt veelvuldig gebruik gemaakt
en kosten te besparen. Bij die bena-
raden afnemen. Verdubbeling van
of een koelplaat voor convectie- of
van computersimulatie. 3D-CAD
dering moet je evenwel de vereiste
het ingangsbereik tot 4:1 brengt met
waterkoeling te monteren kan de
wordt gebruikt om de optimale plaats
externe inductoren en meerlagige
zich mee dat met slechts drie model-
warmte van de omzetter worden weg-
van componenten te bepalen. Aan
keramische condensatoren niet ver-
len een bereik van 4,5 tot 76 V kan
gevoerd.
de hand van thermische modellering
geten. Als je die meerekent blijkt de
worden afgedekt. Dit vermindert het
kunnen nauwkeurig temperatuurstij-
benodigde ruimte op de printplaat
aantal modellen dat moet worden
Dringen op de printplaat
gingen worden voorspeld. Ook kun-
groter en zijn de kosten hoger dan bij
geassembleerd en opgeslagen, zowel
Door de grotere nauwkeurigheid van
nen de magnetische fluxdichtheden
een volledig geïntegreerde, standaard
bij de distributeur als bij de klant. Eén
de oppervlaktemontage kunnen pas-
van de transformator worden bepaald
DC-DC omzetter. De systeemengineer
nieuw model volstaat nu ook voor
sieve componenten dichter bij elkaar
voor verschillende vormen van de fer-
moet daarbij ook nog de printplaat
de versies met een 5 V en een 12 V
worden geplaatst. Ook kunnen klei-
rietkern.
ontwerpen en die uitgebreid testen,
nominale ingang. Dit kan in principe
bij lage en hoge temperaturen en bij
nog verder worden doorgevoerd met
uiteenlopende belastingen.
nog grotere ingangsbereiken. Dat leidt
nere componentbehuizingen worden toegepast. Weerstanden en MLCC’s
Stroomverdeling verandert
(meerlagige keramische condensa-
Kostenverlaging en technologiever-
toren) zijn er bijvoorbeeld in bouw-
beteringen in datacommunicatie- en
Nieuwe modules
grootte 0603 (0,6 x 0,3 mm).
telecomsystemen hebben de manier
Recentelijk zijn niet-geïsoleerde
Voor sommige aspecten van het pro-
veranderd waarop DC-DC omzet-
DC-DC omzetters met hogere vermo-
3D-inspectie
ductontwerp gelden beperkingen. De
ters worden gebruikt. Dit heeft ertoe
gens op de markt gebracht. Dit zijn
Veel DC-DC omzetters hebben SMD-
internationale veiligheidsinstanties
geleid dat in de laatste twee decennia
ofwel buck (step-down) omzetters,
componenten die onder de (grotere)
schrijven bijvoorbeeld voor hoeveel
nieuwe vormen van gedistribueerde
waarbij de uitgangsspanning lager
voedingstransformator zijn gemon-
ruimte er minimaal moet zijn tus-
stroomverdelingsarchitecturen (DPA’s,
moet zijn dan de ingangsspanning,
teerd in een driedimensionale struc-
sen de in- en uitgangsklemmen van
Distributed Power Architectures)
ofwel buck-boost omzetters, waarbij
tuur. Hierbij kan de geautomatiseerde
de omzetter. Deze afstanden zijn
zijn ingevoerd. De voedingsspan-
de uitgangsspanning hoger of lager
inspectieapparatuur niet altijd even
afhankelijk van de isolatiespanning en
ning voor ASIC's, FPGA's en andere
kan zijn dan de ingangsspanning.
goed de integriteit van de soldeer-
nemen dienovereenkomstig toe.
microprocessoren is gedaald van 5
Belangrijke voordelen van deze
verbindingen controleren. In nieuwe
omzetters zijn een breed ingangs-
productielijnen in de fabrieken van
spanningsbereik, een hoog rende-
TDK-Lambda wordt derhalve een
ment (tot 98,5%), lage kosten door
high-speed röntgensysteem geïm-
hun eenvoud en –door de geringe
plementeerd. Dit systeem kan vanuit
interne warmteverliezen– zeer com-
meerdere hoeken foto's nemen en zo
pacte afmetingen. TDK-Lambda's
3D-beelden van de soldeerverbindin-
nieuwe i7C buck omzetter is daar een
gen creëren. Deze beelden worden vervolgens door de computer geana-
Modellering van de
voorbeeld van. Deze heeft een 1/16e brick footprint, kan tot 750 W leveren
magnetische flux voor
en heeft een ingangsbereik van 18 tot
proces correct is verlopen.
transformatorkernen.
60 V. Onlangs is op de DC-DC-markt
echter tot lagere rendementen, grotere dimensies en hogere kosten.
lyseerd om na te gaan of het soldeer-
Meer elektroDATA op
ED IE_2.indd 9
11-02-21 12:09
INDUSTRIËLE ELEKTRONICA
10 Atlantik Elektronik
TDK-Lambda
5G-antenne
500 W DC-DC buck omzetters toepassingen. Hij is geschikt voor
Bij de TDK-Lambda i7A serie 33 A
is 12,7 mm hoog. De uitvoeringen
5G-demosystemen en referentieopstellingen en voor het testen van
/ 500 W niet-geïsoleerde DC-DC
met geïntegreerd koellichaam voor
omzetters is de uitgangsspanning
convectiekoeling of geforceerde
multi-antennemethoden.
instelbaar tussen 3,3 V en 24 V. De
luchtkoeling zijn 24,9 mm hoog. De
Het ontwerp is voorzien van een
omzetters hebben een ingangsspanningsbereik van 18 V tot 60 V. Ze
omzetters zijn standaard uitgerust
antennestructuur met een geoptimaliseerde kant-en-klare antenne-
worden gebruikt om extra hoge-ver-
van de uitgangsspanning, positieve
mogen uitgangen te realiseren uit een
opstelling. Hiermee wordt een vrijwel
24 V, 36 V of 48 V DC-voeding. Door
remote sense, remote on-off (positieve of negatieve logica) en bescher-
nieuwe aangepaste quasi-fractale
uniforme antenneversterking en een
rendementen tot 98% zijn interne
ATXX introduceert een ultra-wide-
hoge antenne-efficiëntie over het
warmteverliezen minimaal en kan de
band alles-in-één 5G-referentie-
gehele frequentiebereik bereikt. De
antenne met geoptimaliseerde
antenneaansluiting met U.FL (Hirose,
i7A werken bij omgevingstemperaturen tussen -40 °C to +125 °C, zelfs bij
toepassing voor alle 5G-banden en
IPX, Ipex connector), RF-verbindingskabel van U.FL (MHF1) naar MHF4
lage luchtstromen.
frequenties van 600 MHz tot 6 GHz met bijpassende reflectiedemping
is geschikt voor alle 5G-modules
die ieder 34 mm breed en 36,8 mm
van tenminste S11 = -10dB (VSWR
en referentie-ontwerpen die op de
lang zijn. Het 11,5 mm hoge open-
= 2). De antenne bestrijkt alle 5G-frequenties inclusief 3G/4G-frequenties
markt verkrijgbaar zijn. Aangepaste
frame model is voor toepassingen
antenne-ontwerpen of speciale
die een laag hoogteprofiel vereisen.
en dekt ook IoT-, GPS/GNSS-,
antennes kunnen op verzoek worden
De versie met een grondplaat voor
Bluetooth-, Wi-Fi- en 5,9 GHz V2X-
gemaakt.
conductiekoeling naar een koelplaat
met een trim pin voor het regelen
ming tegen te lage ingangsspanning, te hoge stroomsterkte en te hoge temperatuur.
Er zijn drie uitvoeringen beschikbaar,
Microchip
Avnet
Ethernet-switches
Power monitoring chip
Met de SparX-5i familie single-chip
enkele chip onder te brengen kan de
Ethernet-switches voor time sensitive
volledige overdracht van high-priority
networking (TSN) kan tegen lagere
data met minimale vertraging worden
kosten het netwerk worden geoptimaliseerd en de connectiviteit ver-
gegarandeerd. De SparX-5i familie ondersteunt ook
beterd. De SparX-5i ondersteunt de
–net als de daarvoor ontwikkelde belangrijkste TSN IEEE-normen voor SparX-5 familie– L2/L3 Ethernet met een complete realtime communicatie- 200 Gb bandbreedte en heeft daartoe oplossing. Dit zijn onder andere 100 Mb, 1 Gb, 2,5 Gb, 5 Gb, 10 Gb IEEE 1588v2 en IEEE 802.1AS-REV
en 25 Gb interfaces aan boord heeft.
voor tijdsynchronisatie, IEEE
De ACS37800 IC van Allegro
shunt-weerstanden. Dankzij een
Microsystems is een geïntegreerde
onboard regelaar kan de ACS37800
802.1Qbv voor het
oplossing voor het gelijktijdig meten
regelen van het
van stroom, spanning en vermogen
door dezelfde spanningsbron worden gevoed als de systeemmicro-
dataverkeer, IEEE
in AC- en DC-signalen. De in een
processor (5 V of 3,3 V).
802.1Qbu/802.3br voor het beperken
SOIC16W-behuizing verpakte component heeft een ten opzichte van
een voorgeprogrammeerde I2C- of
van vertraging van
eerdere versies grotere isolatiespan-
SPI-interface. Gebruikers kunnen
de data-overdracht,
ning, tot 1480 Vpk. Dit maakt dat
IEEE 802.1Qci
ontwerpers allerlei componenten op
ook via de EEPROM drempelwaardes instellen voor onder/overspan-
voor het bewaken
de PCB kunnen weglaten. Zo maakt
ning, spannings/stroomversterking,
van de streams en
de geïntegreerde versterkte isolatie stroommeting mogelijk zonder
offsetspanning/stroom en over-
opto-isolators, Rogowski-spoelen,
optimaliseren voor gebruik tussen
overgedimensioneerde stroomomvormers, geïsoleerde OpAmps of
±30 A en ±180A, en tussen –40 °C
IEEE 802.1CB voor continue redundantie. Door al deze faciliteiten in een
ED IEPN.indd 10
Ontwerpers kunnen kiezen voor
stroom. Zo kunnen zij hun systeem
en 125 °C.
11-02-21 12:25
PRODUCTNIEUWS
FEBRUARI 2021
11 Schurter
Elincom electronics
Zekeringhouder
Compacte 450 W voeding
De CFO serie zekeringhouders is ontwikkeld voor zekeringen met een dia-
voor toepassingen met spanningen
gesloten behuizing. Het
tot 1000 VDC / 600 VAC en stromen
meter van 10,3 mm en is verkrijgbaar
tot 16 A (UL). Het werktemperatuur-
maximale continu vermogen is 250 W met alleen
als M3-versie voor schroefbeves-
bereik loopt van -40 ºC tot 125 ºC.
convectiekoeling en 450
tiging of voor THT. Ze zijn geschikt
De clips zijn gemaakt van messing en zijn verkrijgbaar met
W met een gedwongen luchtstroom. De gesloten
nikkel- of tinbekleding. Dankzij de lage
uitvoering met convectiekoeling is geschikt voor
montagehoogte kun-
medische BF-applicaties
nen de houders schier overal worden geïn-
waarbij elektrische veiligheid vereist is en geluid
stalleerd. De hoge
ongewenst. Hij is er ook
spanningswaarden in
voor industriële en ITE-
de spec’s maakt dat
toepassingen waar de
de zekeringsklemmen, naast reguliere
De ECH450 voedingen zijn ont-
de betrouwbaarheid verhoogt. De
industriële en consu-
wikkeld vanuit het oogpunt van
voedingen hebben een rendement tot
mententoepassingen,
maximaal vermogen met minimale
94%. De ingangsspanning ligt tussen
ook geschikt zijn voor
afmetingen. De open frame versie
PV- en DC-hoogspanningstoepassingen.
meet 127,0 x 76,2 x 36,1 mm. De
90 en 264 VAC, en er zijn uitvoeringen met uitgangsspanningen van 12,
voeding is ook verkrijgbaar in een
15, 19, 24, 36, 48 en 54 VDC.
ventilatorloze werking
EAO Benelux
Apacer
Universele schakelaar
Geheugens voor -40 °C tot +85 °C
EAO heeft de Serie 09 uitgebreid
De IP5K4-beschermde schakelaars
Apacer is gestart met de massapro-
hogere eisen aan 24/7 rekenkracht
met een universele schakelaar. Deze
voor klikmontage en met haptische
ductie van DDR4-3200 geheugen-
voor AI- en HPC-toepassingen, voor
is ontwikkeld voor E1-toepassingen,
of tactiele feedback kunnen worden
modules, die een werktemperatuur-
dat er in de apparaten zelf ook veel
is uitgerust met een geïntegreerde
gemarkeerd met verlichte ISO 7000-
bereik hebben van -40 °C tot +85 °C.
warmte wordt gegenereerd. Het in-
connectoruitsparing en is geschikt
of klantspecifieke symbolen.
De geheugenmodules maken gebruik
voor gebruik in het interieur van
van originele Samsung IC’s, die ook
designen van industrial-grade geheugencomponenten komt ten goede
voertuigen. De Serie 09 schakelaars
dergelijke temperatuurspecificaties
aan de betrouwbaarheid, stabiliteit en
kunnen worden gecombineerd
bezitten. De geheugenmodule is
levensduur van de systemen waarin
tot een vrijwel onbeperkte
bedoeld voor gebruik in embedded
ze zijn verwerkt.
serie schakelfuncties.
en edge apparaten, netwerkapparatuur, telecomsystemen en cloudap-
Dankzij het modulair, ergonomisch ontwerp voor de
paratuur, die vaak buiten is
automobielsector en de
geplaatst. Omgevingstem-
adapterframes kunnen de
peraturen kunnen daar sterk variëren. Bovendien zorgen de
schakelaars geïnstalleerd worden in een standaardDIN ISO 7736-radioschacht.
SMD.indd 1
ED IEPN.indd 11
nieuwste CPU- en GPU-oplossingen er dankzij de steeds
Machines voor
www.smd-tec.be
Electronica Productie
info@smd-tec.be Meer elektroDATA op
01-02-21 16:54
11-02-21 12:25
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
12
Zelf veiligheidsrelais samenstellen en bestellen vanaf batchgrootte één MODULAIR KLANTSPECIFIEK VEILIGHEIDSRELAIS MET ONLINE TOOL TE CONFIGUREREN De familie PNOZ veiligheidsrelais, waarvan de eerste telg in 1987 werd geïntroduceerd, is er inmiddels in vele series voor talloze toepassingen. Nu komt daar myPNOZ bij, een veiligheidsrelais dat gebruikers zelf via een online tool kunnen samenstellen, waarna het door Pilz wordt voorgemonteerd, ingesteld, getest en geleverd als voorgeconfigureerd systeem, klaar voor installatie. Dit volledig geautomatiseerde proces is zo efficiënt dat bestellingen vanaf batchgrootte één kunnen worden geplaatst en levertijden niet veel zullen afwijken van die van producten die op voorraad liggen.
Met de veiligheidsrelais myPNOZ worden veilige oplossingen aangeboden die volgens klantspecifieke eisen individueel in batchgrootte één kunnen worden gebouwd.
Met myPNOZ komt Pilz niet alleen
sen verbindt hij noodstop, veiligheids-
starten. Als de gebruiker selectief wil
met een nieuw product, maar ook
hek, lichtscherm, enzovoort middels
testen of een schakeling naar wens
met een digitaal proces dat de
logische AND/OR-verbindingen.
reageert, kan hij in myPNOZ Creator
samenstelling, simulatie, bestelling en
bijvoorbeeld via de simulatie een
inbedrijfstelling volledig omvat. Met
Daarbij moeten wel enkele basisregels in acht worden genomen: zo moet elk
behulp van de online tool myPNOZ
logisch AND minstens één uitgang
onmiddellijk controleren.
Creator stellen klanten hun myPNOZ
hebben, die de gebruiker gewoon toevoegt in myPNOZ Creator. Als de tool
Druk op de knop
veiligheidsrelais zelf samen en ontvangen ze het product voorgemonteerd en klaar om te installeren.
logicafouten in de volgorde van de
lichtscherm activeren en de reactie
veiligheidsfuncties ontdekt, verschijnt
Als de geselecteerde logische verbindingen geldig zijn, berekent myPNOZ
er een rood lampje; als de verbinding
Creator automatisch welke modules
Een paar stappen naar veiligheid
correct is, verschijnt er een groen
nodig zijn en in welke volgorde ze
Nadat via een risicobeoordeling het
lampje. De gebruiker kan een willekeurig aantal extra veiligheidsfuncties
moeten worden ingestoken. Naast de
aantal en het type gevaarlijke bewegingen bekend is, is het zaak om een
instellen en details zoals een opkom-
een bedradingsschema. Met een
veiligheidssysteem op te tuigen voor
of afvalvertraging definiëren. Hij kan
spreekwoordelijke druk op de knop
risicominimalisatie. MyPNOZ Creator ondersteunt dit proces op een
ook andere veiligheidszones in de
kan hij nu zijn veiligheidsrelais in de
installatie definiëren en er een uitgang
gewenste configuratie bestellen.
documentatie ontvangt de gebruiker
logische manier: de gebruiker legt het
aan toewijzen, die hij bijvoorbeeld met
Samen met het voorgeconfigureerde
www.pilz.nl
aantal, het type en de logica van de
een vertraging van twee seconden
info@pilz.nl
veiligheidsfuncties vast en volgt een
wil schakelen. Tegelijkertijd kan hij
en inbouwklare veiligheidsrelais ontvangt de klant een zogenaamde ‘oor-
(0347) 32 04 77
transparante en eenvoudige proce-
bepalen onder welke voorwaarden de
zaak- en gevolgentabel’, een tech-
dure. Afhankelijk van de veiligheidsei-
installatie na een stop opnieuw mag
nische matrix die de inbedrijfstelling
ED IA.indd 12
11-02-21 12:11
FEBRUARI 2021
13 ondersteunt. De levering bevat ook
gemiddelde complexiteit vanaf twee
een typecode met productaandui-
tot maximaal zestien veilige ingangs-
ding, zodat de klant op elk moment
functies. In geval van één of twee
dezelfde veiligheidscomponent
veiligheidsfuncties, zoals noodstop en
opnieuw kan bestellen.
veiligheidshek, blijft een klassiek veiligheidsrelais een prima alternatief.
Vanaf twee veiligheidsfuncties Wat hardware betreft bestaat
Ook bij een klein budget
myPNOZ uit een kopmodule met
Pilz richt zich met de productindivi-
insteekbare uitbreidingsmodules. De
dualisering vanaf batchgrootte één
kopmodule zorgt voor de stroomvoorziening en ook voor een over-
op machine- en installatiebouwers en
koepelende veiligheidsfunctie. Elke
automatiseerders die twee tot maximaal zestien veiligheidsfuncties willen
ingangsmodule kan maximaal twee
bestrijken en daarbij geen gebruik
veiligheidsfuncties bewaken. De
willen maken van engineeringsoftware. Vooral kleinere en middelgrote
werking van het individueel op maat gemaakte relais is het resultaat van de
bedrijven die hun schakelkast vrij van
gedefinieerde logische verbindingen.
software willen houden, hebben daar
Gebruikers kunnen via de intuïtief te bedienen online tool myPNOZ Creator
De systeemlogica wordt bepaald door
baat bij in de vorm van lagere onderhoudskosten, geen externe systeem-
individuele veiligheidsrelais myPNOZ samenstellen.
de insteekvolgorde en de instelling van de draaischakelaars. Dankzij
technici nodig en besparingen bij de
instellen met logica die vergelijkbaar is
de modulaire opbouw kan myPNOZ
softwaretraining van het personeel.
met de softwareprogrammering. Ook
worden gebruikt om meerdere veiligheidssensoren te bewaken zonder
Verder wordt met myPNOZ gemikt
voor gebruikers die al gebruik maken
op installatiefabrikanten voor wie
van conventionele veiligheidsrelais,
–zoals voorheen— meerdere relais te
configureerbare kleine besturingssystemen zoals PNOZmulti 2 (nog)
kan het interessant zijn omdat ze met
niet de moeite waard zijn, maar die
systeem krijgen om aan hun huidige
meerdere veiligheidsfuncties willen
behoeften te voldoen.
hoeven aansluiten. Het veiligheidsrelais is geschikt voor veiligheidstoepassingen met een eenvoudige tot
myPNOZ een flexibeler, krachtiger
PRODUCTNIEUWS HPS Industrial
Duranmatic
Ventilatorloze box-PC
Indicatoren voor flowmeting
De vraag naar snelle industriële box-
Intel 10e generatie Comet Lake plat-
De 490 serie flow-
PC's met flinke rekenkracht neemt
form. Het systeem beschikt over een
indicatoren van
steeds meer toe. Daarom voegt HPS
breed ingansspanningsbereik (9-36 V)
Fluidwell bestaat
Industrial de nieuwe FPC-810X serie
zodat hij in de meest uiteenlopende
van Arbor Technology toe aan de
industriële omgevingen kan worden
uit twee verschillende uitvoeringen:
product portfolio. De FPC-8100 is een
ingezet.
de F490 met vol-
fanless robuuste industriële box-PC
Overige eigenschappen van het systeem zijn een TPM 2.0 cryptomodule
ledig gesloten
voor een optimale beveiliging, HDMI,
en de D490 met
die de laatste Intel Core i9/i7/i5/i3 processoren ondersteunt op het nieuwe
DVI-D en VGA display
veldbehuizing
poorten, 6 x USB 3.2
een standaard DIN-maat, die
poorten, 3 x GbE LAN
geschikt is voor
poorten en een M.2
paneelmontage.
E key slot voor een
De IP66/67-beschermde indicatoren
powered ingangscircuit. De zeer lage
Bluetooth- of WiFi-
spanningsval van <1 V zorgt ervoor
module. De FPC-8101,
zijn geschikt voor vele toepassingen, bijvoorbeeld op het dek van
FPC-8102 en de FPC-
een tanker in de binnenvaart om het
in bijna elke 4–20 mA-loop toegepast
8103 beschikken over
niveau van de vervoerde olie af te
kan worden.
dezelfde eigenschappen, het verschil is dat
lezen. Maar ook voor uitlezing van
De F490 en D490 zijn gecertificeerd
de daadwerkelijke flow of één van de
volgens ATEX en IECEx voor gebruik
deze uitgebreid kunnen
andere 57 engineering units zoals een
in intrinsiek veilige toepassingen met
worden met PCI- en
percentage, mA en RPM. De indicatoren werken op een (0)4-20 mA loop
een omgevingstemperatuur van -30
PCIe-kaarten.
dat het loop powered gevoede display
°C tot +70 °C. Meer elektroDATA op
ED IA.indd 13
11-02-21 12:11
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
FEBRUARI 2021
14 Datalogic
Red Lion
Handscanner
Profinet-switch
Volgens Datalogic is hun nieuwe
voor scannen op korte afstand, tus-
De NT4008-serie achtpoorts Gigabit
HandScanner het kleinste en lichtste
sen 10 en 80 cm. Het ‘mid range’-
managed industrial ethernet-switches
draagbare apparaat dat werknemers
model heeft een scanbereik van 30
zijn gecertificeerd om te voldoen aan
met beide handen goederen of pakketten laat ‘picken’. Gebruikers krij-
tot 150 cm. De batterij gaat tot 15
de Profinet PNIO v2.34 Conformance
uur en 10.000 scans mee en is in
Class B-standaarden. Dit garandeert
gen bij elke gelukte scan optische,
2 uur volledig opgeladen. Scannen
de integratie in Profinet-netwerken
akoestische en haptische feedback.
werknemers op een statische, semi-
De ‘standard range’ is ontworpen
statische of dynamische werkplek,
met behulp van standaard PLC configuratie en management tools. De
dan worden de data automatisch
NT4008-serie is UL Klasse 1, Divi-
naar een gekoppelde smartphone,
sie 2- en ATEX-gecertificeerd voor
mobiele of industriële computer verzonden, of naar een tablet via een
gebruik in gevaarlijke en gewone
Bluetooth Low Energy-verbinding.
locaties, ABS-gecertificeerd voor toepassingen aan boord van schepen en
de switches geschikt voor gebruik
De scanner kan worden gekoppeld
EN50155-gecertificeerd voor spoor-
in de industrie. De switches zijn
aan in de hand gehouden Memor
wegtoepassingen. De IP30 metalen
10- en Memor 20- en op voertuigen
DIN-railbehuizingen, redundante
verkrijgbaar met koper- en glasvezelopties in zowel Fast Ethernet- als
gemonteerde Rhino II-computers
12-58 VDC stroomingangen, -40 tot
Gigabit-configuraties en met geavan-
voor gegevensverzameling.
75 °C bedrijfstemperatuurbereik en
ceerde beveiliging en verkeerscon-
tot 50G schokbestendigheid maken
trole.
SMC
SigmaControl
Basisplaat flowschakelaars
Draadloze CPU-communicatie
De PF3WB basisplaat voor digitale
ruimte. Klanten beschikken over
flowschakelaars centraliseert de
meer flexibiliteit met de optie van
regeling van het (koelwater)debiet
drie verschillende ontwerpen van
en -temperatuur in productielijnen
de basisplaat: basis (B), recht (C)
en -installaties. Doordat de flowschakelaars in één basisplaat zijn
en aanvoer- en retour (S/R). De
ondergebracht, in plaats van op
drievoudig display dat gelijktijdig
iedere lijn, wordt niet alleen inspectietijd bespaard. De installatie is
het actuele debiet en een instelbaar
daardoor ook eenvoudiger en snel-
onderwaarde) weergeeft. Binnen
ler, dankzij het geringe leidingwerk.
het ingestelde bereik worden deze
De basisplaat is tot 65 procent
waarden in rood of groen getoond.
lichter dan vergelijkbare modellen
De flowschakelaars zijn compatibel
en bespaart bovendien 85 procent
met IO-Link.
ED IAPN.indd 14
flowschakelaar beschikt over een
bereik (hysterese en boven- en
Met de compacte WLAN-adapters WiFi-C en WiFi-Pro van Sigmatek is efficiënte draadloze CPU-communicatie mogelijk. De adapters werken in
op elke bestaande infrastructuur met een draadloze router. Door verbinding te maken via de router met een laptop, zijn alle servicefuncties
de 2,4 GHz frequentieband en kun-
beschikbaar, met de gebruikelijke
nen wereldwijd zonder beperkingen worden gebruikt. Het WiFi-C -appa-
transmissiebeveiliging en wachtwoordtoegang.
raat, dat als client fungeert, is reeds
Beide varianten ondersteunen de
beschikbaar. WiFi-Pro is gepland voor verdere ontwikkeling, waarbij de
USB A-interface. Met het geïntegreerde software engineeringplat-
adapter kan worden geconfigureerd
form Lasal kan de besturing worden
als client of access point. Bij configuratie als access point is er geen extra
geprogrammeerd via een virtuele
netwerk nodig om een verbinding
visualisatiecomponenten voor het
te maken tussen de besturing en de
selecteren van toegangspunten en
laptop, tablet of smartphone. WiFi-C
het invoeren van wachtwoorden zijn
kan eenvoudig worden aangesloten
beschikbaar.
verbinding. Kant-en-klare classes en
11-02-21 12:26
PRODUCTNIEUWS
FEBRUARI 2021
15 Penko Engineering
Sick
Meerkanaals weegconcept
Contactloze bewegingssensor
Het Penko Omega weegconcept
ren. Deze meetsystemen zijn analoog
De Speetec bewegingssensor
stopbedrijf en korte meetlengtes een
maakt gebruik van weeginstrumen-
bepaalt contactloos de lengte, posi-
hoge meetnauwkeurigheid en reproduceerbaarheid.
10.000 d (0,001 %), een meetsnel-
of digitaal aan te sluiten. Los hiervan heeft iedere weger zijn eigen verwerkingseenheid met in- en uitgangen.
heid van 1.600/s en een inwendig
Dit zorgt ervoor dat de besturing
oplossend vermogen van 24 bits. De Omega beschikt verder, per rack
gelijktijdig op drie niveaus plaatsvindt zonder dat de drie cyclustijden
met tot 16 wegers, over een eigen
elkaar beïnvloeden, namelijk per
kwetsbare, zachte en zeer gladde
PLC. Per systeem zijn tot 8 racks
weger (gewichtscontrole/dosering),
objecten en oppervlakken en is
koppelbaar, wat tot 128 weeg-/meetsystemen als één besturing inzetbaar
besturing (niet-gewichtsafhankelijke
kleuronafhankelijk. Omdat de sensor
programma-afloop) en compleet
geheel contactloos werkt, raakt deze
maakt. Voor dit gedeelte zijn kaarten
systeem (communicatie met randapparatuur en bovenliggende syste-
niet beschadigd. Ook is er nauwelijks
men). Toepassingen zijn meerkops
sensor maakt gebruik van een laser
tatie met een nauwkeurigheid van
met in- en uitgangen, zowel digitaal als analoog, beschikbaar. Ook
tie en snelheid van tal van objecten en oppervlakken, zonder dat er een meetwiel, markering of schaalaanduiding aan te pas komt. De sensor is geschikt voor toepassing bij
sprake van slijtage en onderhoud. De
meetsystemen voor
vulinstallaties,
in de klasse 1, zodat er geen extra
andere eenheden,
gewichtssorteermachines en
laserbescherming nodig is, zoals dat
grote doseer- en
bewegingssensor kan snelheden tot
menginstallaties.
10 m/s meten en heeft ook bij start-
zoals druk, temperatuur en vochtigheid zijn te bestu-
wel voor klasse 2-systemen geldt. De
Apem Benelux
RFID-lezer De KW2D RFID-lezer van Idec is
werkgebieden volgen en de werk-
een oplossing voor het beheren van
omgeving beter beveiligen. Eigen-
de ‘mode of safe operation’, zoals
schappen:
gespecificeerd in de ISO 16090
• Nauwkeurige gegevensverzame-
Machine Tools Safety. Deze standalone reader is specifiek ontworpen
ling en betrouwbare gegevensoverdracht.
voor stijlvolle panelen en combineert
• Zelfdiagnose voor het controleren
veiligheid met design. Dankzij RFID-
van de geheugenstatus telkens
lezer kan je de gebruikersautoriteit en de inspectiegeschiedenis van
wanneer het product wordt ingeschakeld.
machines en apparaten beheren.
• Bij communicatie met het hostap-
Met de bijhorende software en kaarten of tags, kan je het binnenkomen
paraat worden de gegevens dub-
en verlaten van werknemers in de
checksum.
bel gecontroleerd met behulp van
Betrouwbare complete bescherming. Serie 82. Ingegoten en M12 connector. Voor agressieve omgevingen – volledige IP67 bescherming aan de voor- en achterzijde en M12 connector.
. Volledige IP67 bescherming voor verlichte drukknoppen . Tritan lichtgeleiders bestendig tegen reinigingsmiddelen . SUS 316L roestvaststalen behuizing . Hoge weerstand tegen trillingen en schokken . Duurzame M12 connector en snelle montage . 24 VDC versies met diverse LED’s
www.eao.com/82
Meer elektroDATA op EAO_AD_82_M12_Connector_Elektrodata_97x133mm_NL.indd 1
ED IAPN.indd 15
19.01.2021 08:01:21
11-02-21 12:26
INDUSTRIËLE IOT
16
Superzuinige SoC met Bluetooth 5 kan toe met energie uit omgeving DRAADLOZE IOT-APPARATEN KUNNEN HUN LEVEN LANG OP ÉÉN BATTERIJ DRAAIEN, OF KUNNEN ZELFS ZONDER Sinds begin dit jaar heeft TOPelectronics de producten van Atmosic in het assortiment. Deze Amerikaanse ontwikkelaar van energiezuinige communicatie-oplossingen heeft met de M2- en M3-familie SoC’s een twee- en drietraps technologieraket ontwikkeld waarmee het groeiende probleem van batterijgebruik in verbonden IoT-apparaten te lijf kan worden gegaan. De M2 heeft daartoe functionaliteiten voor een low-power transceiver en on-demand wake-up; de M3 voegt daar een PMU aan toe, die allerlei energiestromen uit de omgeving, afkomstig van bijvoorbeeld zonlicht, verlichting of RF-straling, in goede banen kan leiden voor gebruik door de Bluetooth 5-zender/ontvanger.
De M2- en M3-familie SoC’s van Atmosic zijn beschikbaar in een 5 x 5 mm QFN- of een 6 x 6 mm DRQFN-behuizing.
Een installed base van meer dan 35
veel minder energie gebruikt, niet
miljard Bluetooth-, WiFi- en NFC-
alleen bij het zenden en ontvangen,
worden in alle power states, waaronder CPU power down. Ook kan een
apparaten in 2023. Dat zijn zo ongeveer de getallen die je tegenkomt
maar ook in rust. De chip bevat een
alarm worden getriggerd wanneer
BLE 5.0 transceiver, die de nieuwste
de gelezen sensorwaarde een vooraf
in rapporten van gerenommeerde
Bluetooth-spec’s voor 2 Mbits/s en
ingestelde grens overschrijdt.
marktvorsers. Een enorme groei (vorig
Naast deze voorzieningen heeft de
jaar zaten we pas op 20 miljard),
long-distance coded PHY ondersteunt. Verder is er een low-power
die een wereldwijde aanwas van
ARM M0 MCU met 16 MHz kloksnel-
4 kB OTP een uitgebreid geheugen.
meer dan 100 van die apparaten per
heid. Het maximale stroomverbruik bij
Optioneel kan daar nog 1 MB flash
seconde(!) veronderstelt. Het gros van
zenden is 2,4 mA; voor ontvangen is
met XIP aan worden toegevoegd.
die apparaten wordt gevoed middels
dat 900 µA.
een of meer batterijen, en dat wordt
De andere technologie heeft te
Pindefinieerbare I/O-interfaces zijn mogelijk voor onder andere I2C, SPI,
zeker met die enorme aantallen alleen
maken met geavanceerd energiemanagement. Onder de naam WuRx is
HCI, UART, ADC, PWM, QSPI, KSM
al uit milieu-oogpunt (schaarste aan grondstoffen, chemisch afval) een
een stukje functionaliteit ontwikkeld
een 5 x 5 mm QFN-behuizing of een
steeds groter probleem. Maar ook
waarbij een wake-up ontvanger in een
6 x 6 mm DRQFN-behuizing. Voor dit
in de praktijk zijn batterijen niet altijd
soort van halve-slaap stand (stroomverbruik 700 nA) continu ‘luistert’ of
jaar is ook levering in een CSP-behuizing voorzien.
even handig: je moet in de gaten houden of ze nog voldoende spanning
M2 met 128 kB RAM, 256 kB ROM
en QDEC. De chip is beschikbaar in
er een standaard Bluetooth-pakketje
leveren en onderhoudsinspanningen
aankomt, dat verzonden kan zijn
Geen batterij meer nodig
verrichten om ze te vervangen, wat
door een willekeurige BLE-apparaat
Atmosic claimt door gebruik van de
vooral bij omvangrijke projecten geen
in de buurt. Als zo’n signaal wordt
M2-chip in een IoT-apparaat een vijf
sinecure is. Bovendien zijn door de
ontvangen, dan wordt de transceiver
tot tien keer lager energieverbruik dan
toegenomen populariteit van deze
gewekt. Naast deze ‘radio consciousness’ stand is er ook een diepe-slaap
bij andere oplossingen die dezelfde
toestand (stroomverbruik 150 nA),
leveren. Dat komt zeker ten goede
afhankelijk; plotselinge uitval kan dan
waarbij alleen via een alert de zender/
aan de levensduur van de batterij,
voor kostbare downtime zorgen.
ontvanger in actieve stand kan worden gezet.
maar gaat nog niet zo ver dat het
Zuinig verbinding maken
Verder beschikt de chip over een
zal kunnen, laat staan dat er helemaal
IoT-apparaten ook steeds meer industriële en business-processen ervan
zend- en ontvangstprestaties moeten
apparaat altijd met die ene batterij toe
Om het gebruik van batterijen in IoT-
‘sensor hub state machine’. Deze
geen batterij meer nodig is. Dat kan
www.top-electronics.com
apparaten terug te kunnen dringen
maakt het mogelijk om externe
wel worden gerealiseerd met de M3,
info@top-electronics.com
heeft Atmosic in de M2-serie SoC’s
sensordata in te lezen en weg te
die qua spec’s identiek is aan de M2,
(0180) 58 04 92
twee technologieën geïmplementeerd,
schrijven op een extern stuk flash
die er voor zorgen dat de transceiver
geheugen. Deze functie kan gebruikt
maar nog een PMU (power management unit) heeft, die er voor zorgt
ED IIOT.indd 16
11-02-21 12:12
FEBRUARI 2021
17
M3-configuraties voor PMU-geregelde batterijloze werking (met energie-opslag in een supercondensator), verlengde batterijwerking (met eerst gebruik van opgeslagen energie en dan pas batterijgebruik) en batterijgebruik tijdens de hele levensduur van Blokschema van de M3 SoC.
dat de energie vanuit de omgeving
het apparaat (overschot aan energie wordt gebruikt om de batterij op te laden).
converter nodig, die de uitgangsspanning van een thermo-elektrische
(licht, RF-straling, mechanische- en
productontwerp. Een PV-cel van 10 cm2 is al voldoende voor batterijloos
thermische energie) wordt omgezet
(in combinatie met de supercap)
tot bruikbare spanningen en stromen,
functioneren van een beacon in een
RF en andere bronnen
opwekt vanuit de thermische gradi-
hetzij voor direct gebruik, hetzij voor
goed verlicht magazijn, waarbij elke
De PMU kan ook uit de RF-straling
ënt van een warmtebron (menselijk
opslag in een oplaadbare batterij of
100 ms informatie wordt verzonden.
supercondensator. Bij gebruik van
Bij iets mindere lichtomstandigheden
energie halen. Dit gaat via een on-chip lichaam, machine, HVAC) naar een RF-harvesting gelijkrichter. Deze recti- heatsink, opvijzelt tot een werkbare
een normale batterij kan dit leiden
(in een kantooromgeving) kan dat
fier kan worden afgesteld op frequen-
spanning voor de M3. Toepassingen
tot een verlengde levensduur van 18
bij een interval van 200 ms. Zijn de
ties tussen 800 MHz en 2,5 GHz. Met
maanden of langer. Met een oplaadbare batterij hoef je je tijdens de
lichtomstandigheden echt bedroevend dan komen alleen toepassingen
een drempelwaarde van de signaal-
zijn te verzinnen voor allerlei fitnessbanden en -horloges, wearables en
sterkte van -7,2 dBm voor batterijloze
tracking beacons.
levensduur van het IoT-apparaat niet
in aanmerking waar een zendinterval
werking kan een overall rendement
meer druk te maken om de batterij. Bij
van 2 seconde voldoende is. Uiteraard spelen hierbij ook parameters
van 20 tot 30% worden behaald voor
Evaluatiekits
deze energiebron.
Om de mogelijkheden met de M2 en
zelfs helemaal niet meer nodig. Atmosic geeft aan dat in toepassingen met
als het aantal te verzenden bytes en
De PMU kan ook overweg met
de benodigde signaalsterkte een rol.
M3 te onderzoeken zijn er verschillende evaluatieboards, voor zowel de
de M3 de benodigde batterij-energie
Andere applicaties die zich lenen voor
mechanische energie. Een mechanische schakelaar levert bijvoorbeeld bij
tot wel een factor tien lager kan liggen
batterijloze werking met zo’n kleine
aan- of uitzetten 0,3 mJ aan energie.
Deze kunnen worden aangesloten
dan bij de M2.
PV-cel zijn afstandsbedieningen en
Die kan via een bruggelijkrichter aan
gebruik van supercap heb je batterijen
configuratie heeft de PMU 30 µW aan ingangsvermogen nodig.
generator, die op zijn beurt energie
M2 als M3, in 5x5- of 6x6-behuizing.
toetsenborden.
de PMU worden aangeboden, die er
op een I/O-interfaceboard, die is uitgerust met een USB-interface voor
PV-cellen
De PV-cel is direct verbonden met
bijvoorbeeld de supercap mee kan
software updates en debugging via
Bron voor de fotovoltaïsche energie,
de PMU. Voor batterijloze werking of
een PC, die ook voor de voeding van
die zowel van de zon als van binnen-
voeden van een oplaadbare batterij is
voeden. Een toepassing is een eenvoudige afstandsbediening.
of buitenverlichting afkomstig kan zijn,
een minimale celspanning van 1,65 V
Er zijn ook mogelijkheden om ther-
referentiemodule beschikbaar, die
zijn PV-cellen, die als klein paneeltje
vereist. Voor het elke seconde zenden
mische energie te gebruiken voor de
is gebouwd met modules van onder
kunnen worden geïntegreerd in het
door een beacon in een batterijloze
M3. Hiervoor is wel een externe boost
meer easyRF.
de PCB zorgt. Inmiddels is er ook een
PRODUCTNIEUWS Rockwell Automation
Ixon
Edge gateway
Cloudplatform automatisch met elkaar en plaatst
Ixon Cloud 2 is een IoT-platform
aanpassen en inrichten. Een nieuwe
deze met behulp van een vooraf
voor machinebouwers. Het stelt hen
geconfigureerd informatiemodel in
in staat om hun eigen IoT portal te
functie is Ixon Studio voor het aanpassen van de portal en het bouwen
een payload. Die manier van werken
creëren, machines te verbinden, data
van dashboards.
resulteert in één oplossing om de
te verzamelen, alerts in te stellen en
relevante gegevens te verzamelen
problemen op afstand op te lossen.
en te organiseren. De mogelijkheden De FactoryTalk Edge Gateway ver-
voor datamanagement met de Edge
Dit helpt bij het zorgen voor datagedreven onderhoud, troubleshooting en
rijkt OT-data met kritische context en
Gateway resulteren volgens Rockwell
advisering gedurende de levenscyclus
levert de data aan IT-applicaties. De
in een reductie tot 70% van de tijd,
van de machine. Gebruikers kunnen
gateway is onderdeel van de FactoryTalk Analytics suite en verbindt data
die nodig is voor de voorbereiding van in de nieuwste versie via de intuïtieve interface het platform naar eigen wens data-analytics. Meer elektroDATA op
ED IIOT.indd 17
11-02-21 12:12
INDUSTRIËLE IOT
18 Atlantik Elektronik
Avnet
Edge computing box
MCU’s voor IoT-toepassingen
De TurboX EB5 Edge AI Box van
biedt de TurboX EB5 een gemakke-
Thundercomm ondersteunt zowel
lijke en veilige manier om apparaten
Linux als Android, evenals een
te verbinden en de datastroom aan
5G-verbinding. Hij is gebaseerd op
de edge te verwerken. TurboX EB5 is
de Qualcomm IoT System-on-Chip (SoC) QRB5165, kan 15 TOPS AI-
gemaakt om cloud computing dichterbij de apparaten te brengen, waar
prestaties leveren en tot 24 kanalen
de gegevens worden geproduceerd.
FHD-videoverwerking. Met het ingebouwde Intelligent Edge besturings-
Hij integreert meerdere communicatieprotocollen zoals Modbus, BAC-
systeem TurboX Edge OS (Linux),
net, CAN, MQTT, ZigBee en onder-
Renesas breidt de RA4 serie micro-
steunt mainstream
controllers (MCU’s) uit met twaalf
gebruik van de Arm TrustZone technologie en de Renesas Secure Crypto
cloudplatforms,
RA4M2 Group MCU’s. Ze gebruiken
Engine. Deze combinatie van bevei-
waaronder AWS en
in actieve toestand 80 µA/MHz en in
ligingstechnologie maakt het voor
Microsoft Azure. De
rust 0,7 mA. De wake-up tijd bedraagt
klanten mogelijk om secure element
industriële kwaliteit met ventilatorloos
30 µs. In combinatie met kloksnelheden tot 100 MHz maakt dit de MCU’s
functionaliteit te implementeren in bijvoorbeeld veilige IoT-edge apparaten.
ontwerp en veel
geschikt voor energiezuinige toepas-
De MCU’s zijn er in 48- tot 100-pins
interfaces maken
singen in industriële en IoT-apparatuur.
LQFP-behuizingen en 48-pins QFN-
hem geschikt voor
Hart van de MCU is een Arm Cortex-
behuizingen. Ze zijn uitgerust met
complexe omgevingen.
M33 kern, die is gebaseerd op de
128K SRAM en 512 KB, 384 KB of
Armv8-M architectuur. Ze maken
256 KB flashgeheugen.
OnLogic
B.E.S.D.
Ventilatorloze IIoT-computers
WiFi-toegangspunt
De Helix 310, Helix 330, Karbon
nen worden geconfigureerd met de
De RuggedAir1000 van Acksys is
410 en Karbon 430 zijn vier nieuwe
Dual-Core Intel Atom X6211E of een
een multifunctioneel WiFi product
compacte, industriële en robuuste
Quad-Core Atom X6425E CPU. De
dat kan worden geconfigureerd
fanless computers voor Industrie
Karbon 400-serie functioneert in
als access-point, client, repeater,
4.0-toepassingen. De op de Dual-
omgevingen met temperaturen van
router en mesh. Door de robuuste
Core Celeron N6211 of Quad-Core
-40 °C tot 70 °C, is uitgerust met
opbouw kan de RuggedAir1000
Pentium J6425 CPU gebaseerde Helix 310 en Helix 330 kunnen tot
fanless koeling en variabele stroomtoevoer. Hiermee is deze serie ont-
worden ingezet voor toepassingen in het openbaar vervoer,
drie onafhankelijke 4K-schermen
worpen om te presteren in de meest
automotive en industrie. Het
ondersteunen, werken bij omgevingstemperaturen van 0 °C tot 50
uitdagende omgevingen. Kenmerken
apparaat is voorzien van een
zijn onder andere twee USB 3.2- en
802.11ac, 1,3 Gbps MIMO
°C, hebben tot 32 GB geheugen, tot
twee USB 2.0-poorten, 2x LAN met
3T3R radio met drie antennes
drie Gb LAN-poorten, drie USB 3.2-
optionele PoE, SIM-slot, optionele 4G
voor snelle data-overdracht.
en drie USB 2.0-poorten.
LTE en twee additionele M.2 2280-
De elektronica, die wordt
De Karbon 410 en Karbon 430 kun-
slots (alleen de 430).
gevoed met 12-36 VDC of PoE is ondergebracht in een waterdichte IP66-behuizing met M12-connectoren. Het geheel is
ED IIOTPN.indd 18
bestand tegen schokken en trillingen conform de EN611373.
van een defecte module kan men
Voor het het configureren en behe-
deze C-Key overzetten waardoor
ren van de WiFi-module levert Ack-
de vervangen unit weer direct klaar
sys de WaveManager en de Wave-
is voor gebruik. Beveiliging van
Viewer software. De configuratie van de module wordt opgeslagen in
de datacommunicatie kan onder
het C-Key geheugen. Bij vervanging
Enterprise (Radius), DoS en firewall.
andere aan de hand van WPA2-
11-02-21 12:13
WE MAKE YOUR MANUFACTURING SMARTER. The power of AI, provided by Avnet Silica. Learn more at avnet-silica.com/ai
ED Advertenties.indd 19
11-02-21 12:23
INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK
20
Locatiespecifieke vlamboogdetectie voor veilige zonnepaneelsystemen MINDER VALS-POSITIEVE MELDINGEN DOOR TUNEN OP FREQUENTIEGEBIED EN DREMPELWAARDE Ondanks regelmatige berichten over brand in PV-systemen is het gros van dergelijke systemen niet adequaat beveiligd tegen de belangrijkste brandoorzaak: elektrische vlambogen. Weliswaar zijn er inmiddels omvormers op de markt met geïntegreerde vlamboogdetectie, maar die schieten volgens Dijkman Elektrotechniek hun doel deels voorbij omdat ze niet op de locatiespecifieke omstandigheden kunnen worden afgesteld. Met de Arcostop vlamboogdetector, die samen met een overspanningsbeveiliging, DC- en AC-lastschakelaar in de door het bedrijf ontwikkelde Stringbox kan worden geplaatst, kan het detectiesysteem worden geoptimaliseerd voor frequentiegebied en drempelwaarde. In combinatie met de SolarGateway is verdere finetuning mogelijk op het gebied van tijdsduur en vermogen.
Met de Arcostop
tot ongeveer 2 MHz met relatief grote
vlamboogdetector
frequentie-intervallen van 80 kHz
kan het detectiesysteem
bemonsterd. Met de Arcostop vlamboogdetector kan dit gebied in 256
worden
meetintervallen worden opgedeeld.
geoptimaliseerd voor
Ook kan binnen een meetinterval een
frequentiegebied en
drempelwaarde worden aangegeven.
drempelwaarde. Dit
Zo vermijd je dat een ‘onschuldig’
leidt tot minder vals-
spikeje, dat boven de systeemruis
positieve meldingen.
uitstijgt, direct leidt tot het afschakelen van de installatie. Door nauwere filters te gebruiken en een drempelwaarde in te stellen kan je betrouwbaarder de vlamboog
Waar Thialf er onlangs in slaagde om
het DC-circuit, die vaak te wijten zijn
herkennen en zo het aantal vals-
zo’n beetje alle relevante schaatswed-
aan gebrekkig onderhoud en/of inadequate montage. De kleinste vlambo-
positieve meldingen beperken. Dit is
strijden in een vijfweekse schaatsbubbel samen te persen, speelt de directie
gen, niet meer dan een enkel vonkje,
(een gebruiker wil niet iedere keer
van Thialf al een hele tijd langer zijn
treden al vanaf 30 W op en zullen in
‘voor niets’ worden gewaarschuwd en
eigen wedstrijd met verzekeraars over
de regel weinig schade aanrichten.
worden gedwongen om het systeem
de verzekerbaarheid van de schaatstempel. Dat heeft alles te maken met
Serieuzer wordt het bij vermogens van
te checken en weer in te schakelen), maar komt ook de veiligheid ten
de bijna 5.000 zonnepanelen die in
enkele honderden watt’s en vlambogen, die kunnen blijven aanhouden
2016 op het met een nieuwe EPS-SE
zolang als er vermogen op de panelen
dat bij veel vals-positieve meldingen
isolatie en PVC-bedekking uitgeruste
staat, wat uren kan duren zolang er
gebruikers de vlamboogdetectie zelfs
dak zijn aangebracht. De verzekeraar
voldoende zon is. In die gevallen is
uitzetten...
was achteraf gezien niet gelukkig met
er een gerede kans dat connectoren
de brandbaarheid van het dak in combinatie met het risico op brand door
dusdanig heet worden dat ze gaan
Locatiespecifiek
branden, waarna via de kabelisolatie
Door de mogelijkheid van het
storingen in het zonnepaneelsysteem.
de brand zich kan voortplanten richting paneel. Als die op een brandbare
frequentie-afhankelijk instellen van
Met als gevolg dat, hangende verder onderzoek naar een oplossing, het
niet alleen praktisch gezien wenselijk
goede. De praktijk wijst namelijk uit
drempelwaarden kan je per locatie
afdekking ligt, kan er een serieuze
het detectieprofiel aanpassen. Dat
hele PV-systeem is afgeschakeld en
brand ontstaan.
is belangrijk, omdat allerlei externe
zelfs deels gedemonteerd. De al ettelijke malen uitgestelde deadline voor
Vlamboogdetectie
frequentieregelaars of een elektrische
de beslissing over het al dan niet ver-
Om ervoor te zorgen dat vlambogen
installatie, ook van invloed zijn op de
zekeren van het pand met zonnepa-
geen schade kunnen aanrichten is
systeemruis. Door die externe ruis er
nelen, en zo ja onder welke voorwaar-
het zaak ze in een vroegtijdig stadium
uit te filteren, kan je met een ‘schoon’
den, staat inmiddels op 1 juni 2021.
te detecteren. Vlamboogdetectoren
stukje frequentiegebied specifiek de
maken hierbij gebruik van een om één
vlambogen detecteren.
Vlambogen
of meer strings bevestigde meetspoel
Het optimaliseren van de instellingen
De kritische houding van de verze-
die het spanningssignaal meet. In het
www.duurzamedccomponenten.nl
keraar komt niet uit de lucht vallen:
geval van elektrische vlambogen zal
(kalibreren) van de vlamboogdetectoren vergt wel wat handigheid. Instal-
www.dijkman.com
bij menig afgebrand bedrijfspand of
de ruis in het frequentiespectrum bij
lateurs kunnen dat na een eendaagse
verkoop@dijkman.com
woonhuis blijkt de brandoorzaak te liggen in het PV-systeem, met name het optreden van elektrische vlambogen in
bepaalde frequenties hoger liggen
cursus bij Dijkman Elektrotechniek
dan de systeemruis. Aanvankelijk
uitstekend zelf; eventueel kan ook een
werd hiervoor het frequentiegebied
technicus van Dijkman voor het kali-
(013) 536 01 44
ED EI.indd 20
ruisbronnen, zoals een GSM-mast,
11-02-21 12:13
INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK
FEBRUARI 2021
21 De eenvoudig te installeren Stringbox bevat een Arcostop vlamboogdetector, een Dehn overspanningsbeveiliging, een Santon DC-lastschakelaar en een LS AC-lastschakelaar. Er zijn afhankelijk van de applicatie verschillende configuraties mogelijk, onder andere qua aantallen in- en uitgangen en vlamboogdetectoren.
breren worden ingeschakeld.
daarin wordt alleen maar gezegd dat
als opbrengst en rendement kunnen
De Arcostop vlamboogdetector kan
‘als er een kans is op vlambogen je
ook veiligheidsmeldingen worden
samen met een Dehn overspanningsbeveiliging, een Santon DC-lastscha-
er alles aan moet doen om dat te
doorgegeven en gelogd. Op die
voorkomen’) is 300 W en tenminste
manier kan het systeem een pre-
kelaar en een LS AC-lastschakelaar in
2 seconde een goed uitgangspunt, al
alert afgeven zodra strings niet meer
de door Dijkman Elektrotechniek ont-
zullen er situaties zijn dat je eerder wil
optimaal presteren en zo vlambogen
wikkelde Stringbox worden geplaatst.
kunnen ingrijpen, of juist later.
voorspellen.
Deze eenvoudig te installeren (aanslui-
Deze twee parameters kunnen worden
Ook kan de SolarGateway op basis
ten van de strings op de voorgemonteerde MC4 stekkers en een 220 VAC
bepaald met behulp van de door Dijkman Elektrotechniek in eigen beheer
van de vergaarde informatie zelfstandig allerlei beslissingen nemen.
voeding voldoet) veiligheidsoplossing,
ontwikkelde SolarGateway. Dit ener-
Bijvoorbeeld het automatisch laten
die beschermt tegen blikseminslag
giemanagementsysteem kan commu-
inschakelen van een machine of het
en elektrische vlambogen, zal bij een
niceren met elke omvormer met een
laten opladen van een elektrische
constatering van een vlamboog de
Modbus-aansluiting, alsook met de
auto of UPS zodra er meer energie
DC- en AC-zijde automatisch uitschakelen en zo een spanningsvrije situatie
vlamboogdetectoren. Op die manier
opgewekt wordt dan op dat moment
kan dit apparaat bij constatering
wordt gebruikt. Die mogelijkheden,
garanderen.
van een vlamboog op basis van het
ook wel gebezigd onder de noemer
gemeten vermogen van de omvormer
‘Internet of Energy’, liggen nog deels
Brandweerschakelaar
en de duur van de vlamboog zorgen
in de toekomst. Qua schaalgrootte zal
De componenten in de Stringbox
voor het gecontroleerd afschakelen
de SolarGateway daarin niet zo snel
voorzien ook in de functionaliteit van
van de installatie. Hierbij wordt eerst
een beperkende factor zijn: met één
brandweerschakelaar. In geval van
de omvormer uitgeschakeld, en vervolgens de DC- en AC-lastscheiders.
SolarGateway kunnen 255 apparaten
Gecontroleerd uitzetten is beter voor
is kunnen meerdere SolarGateways
zodat de spanning op de Stringbox
de levensduur van de omvormer.
worden gekoppeld in een master- of
wegvalt. Op dat moment kan de DC-
Bovendien heeft de monteur vanaf
slaveconfiguratie.
schakelaar nog één schakeling maken
het moment dat je de installatie spanningsloos maakt een veilige werkplek.
brand zal de brandweer de AC-hoofdschakelaar van het gebouw uitzetten,
en zet hiermee zichzelf uit. In die zin is
worden bediend. Als dat niet genoeg
www.
11K
het ook een brandweerschakelaar. Als de netstroom weer wordt aangezet,
Monitoring
gaat de DC-schakelaar weer aan en
De SolarGateway kan ook worden
vervolgens ook de omvormer.
gekoppeld aan andere apparaten, zoals de hoofdenergiemeter, andere
Gecontroleerd afschakelen
energiemeters, een laadpaal, een
De beslissing om daadwerkelijk af
UPS-systeem, een machine of andere
te schakelen kan nog nauwgezetter
energieverbruikers die voorzien zijn
worden gemaakt als je daarbij ook
van een Modbus-aansluiting. Op basis
parameters betrekt als het actuele vermogen dat de omvormer opbrengt en
van gegevens uit die apparaten kan
de tijdspersistentie van een vlamboog.
het energiesysteem worden gemonitord, vanuit bijvoorbeeld een app, een
Opengewerkte versie
Afgeleid van Amerikaanse normen (in
website of een intern communicatie-
van de SolarGateway.
Europa zijn we nog niet zo specifiek;
systeem. Naast prestatie-indicatoren
06PLA
Meer elektroDATA op
ED EI.indd 21
11-02-21 12:13
INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK
22
Compact alternatief voor RJ45 staat ook industrieel zijn mannetje DE ‘IX INDUSTRIAL’ ETHERNETCONNECTOR NEEMT 70% MINDER RUIMTE IN BESLAG DAN DE RJ45-CONNECTOR Bijna geen connector die zo veel wordt gebruikt als de RJ45, die zo ongeveer synoniem staat voor de huidige ethernetverbindingen. Of het nu om een kantooromgeving gaat of industriële uitvoeringen. Maar daar gaat verandering in komen, verwacht Helukabel. Ofschoon het al in 2016 geïntroduceerde compacte alternatief, de ‘ix Industrial’ ethernetconnector, om verschillende redenen interessant is voor de eindgebruiker, begint de markt daar nu pas warm voor te lopen.
Categorie 6A ‘ix Industrial’ connectoren van Hirose met ethernetkabels van Helukabel
Een van de bekendste versies van de
de stekkers en aansluitpunten. Naarmate de miniaturisering voortschrijdt,
overdragen met een snelheid tot 10
in de jaren 1970 door Bell Laboratories geïntroduceerde RJ-connectoren
worden apparaten kleiner, net als de
is de RJ45-connector. Deze wordt
printplaten met de aansluitpunten.
In vergelijking met de RJ45-connectoren heeft de ‘ix Industrial’
al tientallen jaren gebruikt voor telecommunicatie en datatransmissie in
De RJ45-connector, met breedtes
connector een hogere mechanische
tot circa 11 mm, neemt dan relatief
robuustheid, wat hem geschikt maakt
kantoren en verbindt pc's met een
veel plek in. Dat maakt het er voor
voor industrieel gebruik. Dat komt in
netwerk via patchkabels, variërend
de ontwerper niet gemakkelijker op
het ontwerp naar voren in de vorm
van categorie 5 tot categorie 7.
om compacte mobiele apparaten,
In de loop der jaren werden RJ45-
schermen, kleine programmeerbare
van twee stevige vergrendelingsmechanismen met metalen haken
connectoren ontwikkeld, die goedgekeurd waren voor industriële toepas-
besturingen, camera's en sensoren
om weerstand tegen trillingen en
verder te miniaturiseren. Een kleinere
contactduurzaamheid te garanderen.
singen: compatibel met grotere kabels
ethernetconnector biedt dan uitkomst.
De connector is geschikt voor omgevingstemperaturen van -40 tot + 85
te monteren en afgeschermd om te
70 procent minder ruimte
°C en de afscherming staat garant
voldoen aan EMC-eisen. Deze industriële versies zijn echter voor tal van
Dat kleinere alternatief bestaat in
voor elektromagnetische compatibiliteit.
en draden, zonder krimpgereedschap
www.helukabel.nl
industriële toepassingen niet robuust
de vorm van de ‘ix Industrial’ ethernetconnector. De ‘ix Industrial’
genoeg. Zo hebben ze slechts één
interface, die voldoet aan IEC PAS
de afmetingen en de bijbehorende
vergrendelingshaak.
61076-3-124-standaard voor connectoren voor elektronische apparatuur,
ruimtebesparing. Een ix-ethernetconnector neemt maar 30 procent van
Lastig miniaturiseren
beschikt over tien contacten, een
de ruimte in beslag die een RJ45-
Een ander nadeel is de grootte van
Cat 6A-classificatie en kan gegevens
connector vraagt. Minder benodigde
info@helukabel.nl (0495) 49 90 49
ED EI_2.indd 22
Gbps.
Het meest in het oog springend zijn
11-02-21 12:14
INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK
FEBRUARI 2021
23 ruimte op de printplaat vertaalt zich
Markt
in meer armslag om de afmetingen
Momenteel levert Helukabel de
van het betreffende apparaat kleiner
Helukat 600IND (P/N: 802184), een
te maken.
afgeschermde en verijdelde twisted-
Assemblage
pair (S/FTP), PUR-‘jacketed’, Categorie 7 industriële ethernetkabel voor
Nieuwe connectortechnologie noopt
gebruik in patchkabelassemblages.
kabelfabrikanten bestaande producten aan te passen of nieuwe
De ix-connectoren zijn momenteel
kabeltechnologieën te ontwikkelen. Helukabel, fabrikant en leverancier
standaard ethernet (vier of acht pinnen, plus twee voedingskabels met
van kabels, draden en accessoires,
een classificatie van 3 A voor 50 of 60
is optimistisch over de mogelijkheden van de alternatieve ethernet-
VDC), of met B-codering voor specifieke installatietoepassingen; beide
interface en de mogelijkheden om
versies zijn recht. Ook zijn er twee
met plug&play montageoplossingen
versies met hoeken van 90º en een
met ‘ix Industrial’ connectoren te
plug met C-codering voor standaard
komen. Kansrijke industriële markten
ethernet.
zijn onder meer automatiserings-,
De aanzienlijke ruimtebesparing in
video- en cameratechnologie, vision
vergelijking met de RJ45-tegenhanger
in de machinebouw en bedrijven die meetsystemen produceren, die
biedt extra miniaturisatiemogelijkheden voor appartenbouwers, vooral
patchkabels nodig hebben om stroom
omdat ook horizontale, verticale
en gegevens te verzenden. Daarvoor is het ook mogelijk om kabels met
of staande versies van de bijbehorende behuizing beschikbaar zijn.
‘gemengde’ verbindingen, een ix-
Duurzaamheid, compactheid en een
verbinding aan het ene uiteinde en
dubbel vergrendelingsmechanisme
een RJ45- of andere connector aan
spreken in het voordeel van de ‘ix
Gegevensconnectoren in twee formaten: RJ45 met 8 pinnen en ‘ix Industrial’
de andere zijde, te assembleren.
Industrial’ interface.
met 8 plus 2 pinnen.
verkrijgbaar met A-codering voor
Met de nieuwe ‘ix Industrial’ connector kan een vijf keer zo grote pakkingsdichtheid worden bereikt als met conventionele RJ45-connectoren.
PRODUCTNIEUWS TDK-Lambda
CC Nederland
DIN-rail buffermodule
Kabeldoorvoerplaten
De buffermodule is standaard uit-
signaalkleur blauw RAL5005 zorgt
gerust met een aan/uit-functie op
De FDA- en EHEDG-conforme kabeldoorvoerplaten KEL-DPZ-HD zijn ont-
afstand om onveilige ontlading van
wikkeld voor gebruik in de voedings-
kenning van de kabeldoorvoerplaten.
opgeslagen energie te voorkomen,
en farmaceutische industrie. Aan de
De KEL-DPZ-HD kan kabels en slan-
een DC OK-relais, led-indicatoren
zichtbare zijde is vuilophoping onmogelijk. De buitenste contourstraal van
gen met een diameter van 3,2 mm tot 22,2 mm doorvoeren en afdichten
en photocoupler-signalen die de volledig geladen en ontladen toestand
voor een duidelijke visuele kleurher-
6 mm in plaats van de vereiste 3 mm
(IP65/66/67/68). Afhankelijk van
aangeven. Voor langere buffertijden
overtreft de EHEDG-richtlijn. Voor de
de uitvoering kunnen tot 35 kabels
KEL-DPZ-HD is gebruik gemaakt van
De DBM20 DIN-rail 24 V 20 A buf-
kunnen meerdere modules parallel worden geschakeld. De energie
worden doorgevoerd met deze kabeldoorvoerplaat. De platen zijn verkrijg-
fermodule is geschikt voor het
wordt opgeslagen in elektrolytische
kortstondig overbruggen van spanningsdips van belastingen die zijn
condensatoren. Via een op het frontpaneel bevestigde schakelaar kan
verbonden met de 24 VDC uitgang
worden geselecteerd of de buffermo-
Er zijn ook detecteerbare bundelban-
van een AC-DC voeding. De module kan gedurende 250 ms 448 W uitgangsvermogen leveren en heeft een
dule wordt getriggerd door een vaste
den (KB-HDD) en
spanningswaarde of door een vari-
bundelbandhouders
abele spanning. In de vaste modus
hold-up tijd van 2 s bij 2,5 A. Hierdoor
zal de buffermodule stroom leveren
(KBH-HDD) ontwikkeld, alsmede
kan apparatuur veilig worden uitgeschakeld en wordt gegevensverlies
wanneer de ingangsspanning daalt tot
blindstoppen voor
22,4 V. In de variabele modus gebeurt
het afdichten van
ten gevolge van stroomonderbrekin-
dat wanneer de ingangsspanning
gen voorkomen.
daalt met 1 V.
gebruikte kabelmembranen.
FDA-conform materiaal in overeenstemming met de voedselgoedkeuring 1935/2004/EG en (EU) 10/2011. De
baar met een metrische schroefdraad in de maten M32, M40, M50 en M63.
Meer elektroDATA op
ED EI_2.indd 23
11-02-21 12:14
INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK
24
Breed toepasbare M16-connectoren bieden plek aan 2 tot 24 contacten X-GECODEERDE CONNECTOR UIT HET M16-AANBOD KAN DATASNELHEDEN VERWERKEN TOT 10 GBITS/S Sinds de eerste toepassingen in de audio-industrie meer dan 50 jaar geleden is de M16-connector –de eerste connector die door binder werd geproduceerd– niet meer weg te denken als connectoroplossing voor een grote verscheidenheid aan indoor toepassingen. Dankzij voortdurende ontwikkeling en verfijning is de M16-connector inmiddels de ideale oplossing voor ontwerpers die op zoek zijn naar een kosteneffectieve, al dan niet EMI-afgeschermde robuuste connector met schroefvergrendeling die plaats kan bieden aan 24 contacten.
De M16-connectoren zijn breed toepasbaar omdat ze in veel verschillende uitvoeringen beschikbaar zijn.
M16-connectoren zijn oorspronkelijk
bescherming tegen binnendringen van
dan er worden geboden door M8- en
ontworpen om te voldoen aan de
stof en vocht tot aan IP67- of IP68-
M12-sensorconnectoren. Andere toe-
eisen die het Duitse normalisatie-
bescherminsgraad.
passingen zijn pneumatische bestu-
instituut, het Deutsches Institut für
De connectoren zijn breed toepasbaar
ringen, gas- en drukmeting, draaimo-
Normung (DIN), had vastgelegd in
omdat ze in verschillende uitvoeringen
mentsensoren en toerenregelaars.
de norm voor ronde connectoren
beschikbaar zijn. Ze kunnen als rechte
voor analoge audiosignalen. Deze
of haakse connector aan de kabel
connectoren zijn jarenlang in vele
worden gemonteerd door middel van
audiotoepassingen gebruikt en staan
solderen, met schroef- of met krimpaansluiting. Er zijn ook aangegoten
M16-connectoren liggen onder meer
bij de consument bekend als DINconnectoren.
kabels beschikbaar. De mogelijkheden
heeft voor outdoor installaties ASIGconforme connectoren ontworpen
Tot IP68-beschermd
bij panelmount connectoren zijn eveneens zeer uitgebreid met standaard
Ofschoon ze nog steeds verkrijgbaar zijn in de oorspronkelijke, niet-
front- en achterwandmontage voor
De AISG (Antenna Interface Standards
soldeercupversies en frontmontage
Group) stelt normen vast voor de
afgeschermde IP40 DIN-uitvoeringen,
regeling en monitoring van antenne-
staan de nieuwste M16-connectoren
voor versies met dompelsoldeercontacten of uitvoeringen die zijn voorzien
ver af van de eerste audioversies. Op
van flex-PCB’s.
De series 423 en 723 M16-connectoren zijn bijvoorbeeld verkrijgbaar in
een lagere contactweerstand, een
Toepassingen
8-pins DIN-varianten, waarvan vier
hoger aantal polen en verbeterde
Deze connectorvorm heeft er mede
tot vijf contacten worden gebruikt. De
beschermingsniveaus, zijn de huidige
door de voordelen van een robuust
producten voldoen aan AISG C485
M16-connectoren geschikt voor 2 tot
ontwerp met een goede bestendigheid tegen omgevingsinvloeden voor
norm en zijn verkrijgbaar als mannelijke en vrouwelijke afgeschermde
gezorgd dat de M16 op grote schaal
connectoren voor zowel kabel- als
info@binder-connector.nl
ondergebracht in metalen behuizingen, met of zonder afscherming tegen
wordt gebruikt in instrumentatie,
paneelmontage. De connectoren,
(023) 574 70 46
elektromechanische interferentie
meetapparatuur en sensoren, waar
die kunnen worden gebruikt voor alle
(EMI) en bieden in bepaalde versies
er behoefte is aan meer contacten
draadloze netwerken, voldoen in aan-
basis van vragen uit de markt naar
24 contacten. Ze zijn voornamelijk www.binder-connector.nl
ED EI_3.indd 24
Uitrol van 5G De nieuwste toepassingen voor bij de uitrol van 5G-netwerken. Binder
met een hoge IP-beschermingsgraad.
apparatuur in de draadloze industrie.
11-02-21 12:15
INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK
FEBRUARI 2021
25 gesloten toestand aan de eisen voor beschermingsklasse IP68 en bieden zelfs onder extreme buitenomstandigheden maximale betrouwbaarheid. Tot 10 Gbits/s Een van de nieuwste toevoegingen aan het M16-aanbod van binder is een X-gecodeerde connector die de datasnelheden kan verwerken die tegenwoordig worden gevraagd door sensorgebaseerde geautomatiseerde productiefaciliteiten. De datatransmissiesnelheid kan oplopen tot een indrukwekkende 10 Gbits/s. Door de combinatie van een hoog aantal pinnen met de compacte afmetingen van 18,5 mm nominale diameter en 60 mm lengte vormen M16-connectoren een goed alternatief voor duurdere connectorsystemen.
kabels met een diameter van 4,0 tot
Speciale korte versies en rechthoekige versies met een hoogte van
10 mm, zijn gespecificeerd voor een
schermde kabelsystemen voor, die zijn voorzien van connectoren met
nominale spanning van 250 V en
slechts 37 mm zorgen er voor dat de
stroomsterktes tot 7 A (bij 40 ºC), en
goede afschermingseigenschappen. Voor optimale resultaten is 360º
M16 ook kan worden gebruikt in toepassingen waar de ruimte erg krap is.
zijn bestand tegen een piekspanning
afscherming vereist. Dat kan worden
tot 1500 V. Met de toenemende eisen van machine- en apparatenbouwers
bereikt met geïntegreerde afschermingsringen, die een hoge demping
Specificaties
op het gebied van EMI-afscherming
bieden over een groot frequentiebe-
M16-connectoren zijn geschikt voor
schrijven zij tegenwoordig afge-
reik.
PRODUCTNIEUWS Panduit
Siemens
Glasvezelconnector voor datacenters Vermogensschakelaars nectoren. Met oplossingen die zijn
via een USB-poort nieuwe, online
200G/400G applicaties helpt de capa-
gebaseerd op CS connectoren is het
beschikbaar gestelde functies toe te
citeit van datacenters te optimaliseren
voegen aan de elektronische trip unit
voor hoge-snelheid toepassingen.
mogelijk 216 aansluitingen te installeren, in vergelijking met 144 bij gebruik
Dankzij de compacte vormgeving is
van LC connectoren. CS connectoren
deze glasvezelconnector met een
helpen daarom de ‘connectivity footprint’ in hyperschaalbare, multi-tenant
De 400G CS connector voor
hoge dichtheid te installeren en vergroot deze de flexibiliteit en efficiency van rackindelingen. De connector is
(ETU600) van de deze open vermogensschakelaars. De 3WA vermogensschakelaars zijn
en grote datacenters aanzienlijk te
bestand tegen spanningsschommelingen tot 10 procent en voorkomen
verlagen.
zo op betrouwbare wijze onnodig
ook geschikt voor implementaties van
trippen en storingen. De schakelaars
25G-200G.
zijn bovendien in staat om hun beveiligingsalgoritme aan te passen aan
DeCS connector maakt in combinatie met de
Siemens vermogensschakelaars zijn
de actuele energierichting. Ze bieden
HD Flex Cabling
ontworpen voor 30.000 bedrijfscycli,
daarmee optimale bescherming aan
een 50% grotere
smart grid gebruikers. De schakelaars
poortdichtheid
vergen één inspectie per jaar en hebben een potentiële levensduur van
per rackunit
meer dan 100 jaar. Dat geldt ook
een nominale stroomsterkte van 630
(RU) mogelijk en
voor de nieuwe 3WA vermogensschakelaars. Als de technische eisen
tot 6300 A voor wisselstroomtoepassingen en in één grootte met een
veranderen, is het met de Sentron
nominale stroomsterkte van 1000,
‘powerconfig’ inbedrijfstellingssoftware eenvoudig mogelijk om
2000 en 4000 A voor gelijkstroomtoepassingen.
een dubbele dichtheid voor QSFD-DD en OSFP transceivers, in vergelijking met oplossingen gebaseerd op LC con-
zijn beschikbaar in drie groottes met
Meer elektroDATA op
ED EI_3.indd 25
11-02-21 12:15
TESTEN & METEN
26
Testen van het 5G-netwerk vanuit rondrijdende auto’s INTRODUCTIE VAN 5G-TECHNOLOGIE VERGT NIEUWE TESTSTRATEGIE De introductie van 5G New Radio (NR) brengt grote veranderingen met zich mee in de manier waarop het RAN (radiotoegangsnetwerk) wordt geconfigureerd. Andere frequenties, geavanceerde transmissiemethoden, veel hogere eisen qua transmissiesnelheden, netwerkcapaciteit en spectrale efficiëntie alsmede kortere latentietijden brengen enorme uitdagingen met zich mee voor de testers. Een van de activiteiten die ingrijpend zal veranderen is het testen vanuit een rondrijdende auto. In dit artikel wordt ingegaan op de nieuwe teststrategieën en hoe testers daarvoor aan geschikte apparatuur kunnen komen.
Electro Rent heeft apparatuur van onder andere PCTEL in het assortiment voor het testen van het 5G-netwerk vanuit rondrijdende auto’s.
nauwkeurige evaluatie van de netwerkdekking van ieder basisstation in het netwerk moet op een heel andere manier worden opgezet dan bij 4G. De nieuwe frequentiebanden die aan 5G zijn toegewezen zullen waarschijnlijk geen onoverkomelijk obstakel De GSMA (de vereniging van exploi-
dekking in gebouwen of plekken die
blijken. Een veel grotere uitdaging zit
tanten van mobiele telefonie) stelt dat
niet per auto of motor bereikbaar zijn.
hem in de overgang van een conventionele, gelijkmatig gespreide op cellen
20% van alle mobiele telefonieverbindingen voor haar rekening neemt.
Voldoen aan KPI’s
gebaseerde dekking naar een dek-
De gegevens die worden verzameld
king op basis van bundelvorming en
Naarmate de infrastructuur voor 5G
tijdens de tests worden gebruikt om
complexe configuraties met meer dan
op grotere schaal wordt geïmplementeerd, is het van cruciaal belang dat er
te controleren of vooraf gedefinieerde
twee antennes. Meerdere bundels
de 5G-technologie in 2025 tenminste
Richard Martin, Product Manager
gegevens kunnen worden verzameld
KPI’s ook daadwerkelijk worden gerealiseerd (met betrekking tot zowel
bij Electro Rent
over de dekkingsniveaus.
spraak- als datadiensten). Door te
Dat gaat voor een belangrijk deel met
garanderen dat deze KPI’s niet alleen
Voor de komst van 5G zonden basisstations tegelijkertijd in alle richtingen
rondrijdende auto’s, zodat met apparatuur die op het voertuig is bevestigd
maar theoretische waarden zijn, kan
uit. Ter verbetering van de prestaties,
de exploitant van het mobiele telefonienetwerk maatregelen treffen tegen
uitbreiding van de capaciteit en de
voor verschillende punten binnen het netwerk actuele gegevens kunnen
problemen die anders zouden kunnen
maakt men bij 5G echter gebruik van
worden verzameld. Het gaat hierbij
leiden tot frustratie bij de klant (zoals
talrijke bundels. Via multi-user MIMO
meestal om hardware voor het registreren en analyseren van gegevens die
slecht signaal, lage transmissiesnelheden, uitvallende verbindingen,
(MU-MIMO met vele gebruikers) is er
verbonden is met een reeks mobiele
vertraging bij de streaming van video,
propagation’ wordt genoemd. Door de
telefoons, plus een GPS-ontvanger voor nauwkeurige registratie van
gebieden met problematische dekking, potentiële storingsbronnen). Het
combinatie van deze innovaties worden netwerken operationeel gezien
de voertuiglocatie. Vaak zijn al deze
is dan mogelijk om actie te onderne-
veel effectiever en energiezuiniger dan
onderdelen in een multikanaalscanner
men om iets aan deze gesignaleerde
ingebouwd. Het voertuig dat wordt
problemen te doen, zodat de de kwa-
mogelijk is met behulp van de celdekkingstopologie waaraan we momen-
ingezet voor de test kan een bestelbusje zijn of een personenauto. In
liteit van de dienstverlening (QoS) en
teel gewend zijn. Dat betekent dat
de kwaliteit van de klantervaring (QoE)
meer bandbreedte-intensieve dien-
sommige gevallen wordt de voorkeur
overeind blijven.
sten kunnen worden ondersteund.
verlaging van het stroomverbruik
ook sprake van wat wel ‘multi-path
gegeven aan iemand op een motorfiets, bijvoorbeeld bij druk verkeer in
Anders testen bij 5G
www.electrorent.com/nl
een stad, zodat de test sneller kan
Hoewel de basisprincipes van testen
nieuwe dimensie toe aan de dekkingsgraad voor mobiele telefonie,
netherlands@electrorent.com
worden voltooid. Ook kunnen voetgangers met draagbare testapparaten
vanuit een rondrijdende auto simpel
waarbij op richting gebaseerde gege-
zijn, betekent de komst van 5G dat de
vensverbindingen tot stand worden
worden ingezet voor het meten van de
spelregels volledig veranderen. Een
gebracht tussen basisstation en
(0318) 58 86 88
ED TM.indd 26
Bundelvorming voegt een geheel
11-02-21 12:16
FEBRUARI 2021
27 gebruikersapparatuur. Tests vanuit rondrijdende auto's zullen plaatsvinden met betrekking tot de referentie voor SSB (‘synchronisation signal block’). Het basisstation dat wordt getest genereert meer dan twee SSBbundels en de gebruikersapparatuur/ scanner brengt een verbinding tot stand met de sterkste bundel in de omgeving. In situaties waarin bepaalde apparaten van gebruikers zich vlak bij elkaar bevinden, is het nodig om na te gaan of adequate ruimtelijke afstand kan worden gewaarborgd. Dit betekent dat er geen interferentie kan optreden
Overzicht van de verschillende veldtesten die met de uitrol van net 5G-netwerk zijn gemoeid.
tussen de respectieve bundels. Testparameters De KPI’s worden gemeten met betrekking tot de volgende parameters voor de bundels van het basisstation: • De SS-RSRP (‘synchronisation
een aangrenzende cel wellicht
basisstation. Die zijn van grote waarde
gerechtvaardigd.
bij het nemen van beslissingen over
exploitanten van telecommunicatiebedrijven en hun technische partners
de manier waarop dekking op een
beide uitdagingen het hoofd bieden.
bepaalde cellocatie kan worden geoptimaliseerd.
Electro Rent biedt niet alleen de
• De SS-SINR (‘synchronisation signal - signal-to-interference-plusnoise ratio’) is de verhouding tussen het vermogen van het uitgangs-
allernieuwste hardware en softwarepakketten van de toonaange-
signal - reference signal received
signaal van de bundel en wat er
Geschikte T&M-apparatuur
vende producenten aan –waaronder
power’) geeft een schatting van het
afkomstig is van ruis en eventuele
Binnen het brede assortiment aan
Infovista, PCTEL, Rohde & Schwarz,
uitgangsvermogen van de OFDM-
incidentinterferentie.
nieuwe oplossingen die op de
Keysight en Viavi–, maar kan ook
markt komen voor het testen van
bogen op een grote deskundigheid
5G-netwerken is het niet altijd even
voor op de behoeften van de klant
gemakkelijk om de apparatuur te kiezen die precies past bij de beoogde
afgestemde ondersteuning. Het
testapplicatie. Bovendien zal, zeker
gemoduleerde SSB-bundels afkomstig van het basisstation. 3D-plaatje • De SS-RSRQ (‘synchronisation signal - reference signal received quality’) is een maat voor de kwaliteit van het bundelsignaal (rekening
Het combineren van het testen vanuit een rondrijdende auto op grondniveau met tests die zijn uitgevoerd via
bedrijf beschikt over uiteenlopende
drones biedt de mogelijkheid van het
bij een beperkt budget, de investering
flexibele huuroplossingen voor toegang tot de allernieuwste technologie
houdend met ruis) over de gehele
compileren van de gegevens in de
in veel van die hard- en software niet
voor tests vanuit rondrijdende auto’s
bandbreedte van het systeem. Als
horizontale en verticale richting. Dit
haalbaar zijn.
en kan hulp bieden bij ieder project
dit cijfer laag is op een bepaalde
leidt tot een driedimensionale weergave van de bundeldekking van ieder
Door samen te werken met Electro
of contract, zelfs met de strengste
Rent, zo stelt het bedrijf, kunnen
leveringsvereisten.
locatie, dan is de overdracht naar
PRODUCTNIEUWS EEMC
Euro-Index
Voorversterker voor EMC-metingen Zonnestralingsmeter De voorversterkers van Com-Power
De Fluke IRR1-SOL is een handzaam
worden door EMC-laboratoria
instrument dat is ontwikkeld voor
zuignap meegeleverd. De hellingshoek wordt gemeten met een geïnte-
gebruikt om de gevoeligheid van het
installatie, inbedrijfstelling, inspectie
greerde kantelsensor. Het toestel test
testsysteem te verbeteren tijdens
en probleemoplossing bij PV-systemen. Het instrument meet instraling
conform IEC 62446-1 en is geschikt
onder de ondergrens van het testsysteem liggen worden gemeten.
in W/m , omgevingstemperatuur,
12 TD18.
De voorversterker geeft minimale
lingshoek en kompashoek van de
vervorming over het gehele frequentiebereik voor nauwkeurige metingen.
panelen.
Com-Power heeft meerdere uitvoerin-
voorzien van een gemakkelijk afleesbaar LCD-scherm met hoog contrast
emissiemetingen. Ook de signalen die
2
voor inspecties volgens SCIOS scope
paneeltemperatuur, alsmede de hel-
De IRR1-SOL is compact, robuust en
gen die toepasbaar zijn in de band-
De Com-Power voorversterkers zijn
breedte van 100 Hz tot 6 GHz, met
vooral bedoeld voor EMC-toepassingen, maar zijn ook uitstekend inzet-
voor het aflezen van meetwaarden in
een versterkingsfactor tot 33 dBm. Door een interne batterijvoeding zijn
baar voor andere toepassingen op het
paneeltemperatuur wordt een externe
ze gemakkelijk te gebruiken.
gebied van signaalversterking.
temperatuurmeetsonde met een
direct zonlicht. Voor meting van de
Meer elektroDATA op
ED TM.indd 27
11-02-21 12:16
i.v.m. coronavirus verplaatst naar 2021
Praktische antwoorden op al uw vragen over machineveiligheid! Zet 8 juni alvast in uw agenda want dan vindt de elfde editie plaats van het SAFETY Event. Wat heeft het SAFETY Event te bieden? • Laat u inspireren tijdens het plenaire programma • Doe kennis op bij de learnshops tijdens het middagprogramma • Krijg praktische antwoorden van de Safety doctors, die alle safety-gerelateerde vragen beantwoorden • Kom in contact met vakgenoten, fabrikanten en toeleveranciers op de informatiemarkt Datum: 8 juni 2021 Locatie: 1931 Congrescentrum s’ Hertogenbosch
ED Advertenties.indd 28
Deelnameprijs: € 99,- voor abonnees € 150,- voor niet abonnees
Meer informatie? Kijk op www.safetyevent.nl
11-02-21 12:23
PRODUCTNIEUWS
FEBRUARI 2021
29 AE Sensors
HBM
Verplaatsings- en hellingssensor
Piëzoelektrische krachtopnemers
In veel toepassingen moeten zowel ver-
HBK heeft nieuwe piëzoelektrische meetketens voor de CMC-
plaatsing als de hellingshoek bepaald
serie krachtopnemers ontwikkeld, die naar keuze in meer dan
worden. Door beide sensoren in één
200 combinaties geconfigureerd kunnen worden. Daardoor zijn
sensorbehuizing te combineren bespaar
ze ideaal voor een uitgebreide range
je op kosten, installatieruimte, bekabeling
meettaken in industriële toepassingen
en installatietijd. De posiwire trekdraadsensor WST-serie biedt een dergelijke
zoals verbindings-, vervormings- of
gecombineerde verplaatsings- en incli-
kunnen een sensor kiezen die optimaal
natiemeting. Deze sensoren zijn uitgerust
past bij de kracht die ze willen meten,
met contactloze, magnetische multi-Hall-
bij de potentiële voorspanning en het
assemblageprocessen. Gebruikers
encodertechnologie en zijn daarmee aanzienlijk robuuster dan conventionele kabelsensoren die gebruik
gewenste overbelastingsbereik.
maken van optische encoders of potentiometeroplossingen. De
een ladingskabel, een ladingsversterker en het bijbehorende
hellingshoek wordt gemeten door een geïntegreerd hellingssensorelement op basis van MEMS-technologie. De sensor is
testprotocol, dat informatie geeft over de relatie tussen de
geschikt voor gebruik in ruwe omgevingen, zoals in mobiele
te verbeteren, heeft HBK ook de kalibratieresultaten voor de
machines.
verschillende meetbereiken gespecificeerd.
De posiwire WST-serie sensor meet een lineaire positie tot
Een schakelingang maakt nulstelling van de ladingsversterkers
20.000 mm en inclinatie tussen +180° en -180° in één as. De
mogelijk en er kan een deelbereik ingeschakeld worden om de
sensor is verkrijgbaar met een digitale uitgang CANopen; voor veiligheidstoepassingen is de CANopen redundant uitgevoerd.
gevoeligheid van de meetversterker te verhogen. Er zijn sensoren leverbaar met een nominale kracht vanaf 5 kN tot 120 kN.
De lineariteit van de sensoren is tot ±0,05% van het meetbereik
De ladingsversterkers hebben ingangsbereiken tussen de 1000
voor de lineaire positie en tot 0,05° voor de hellingshoek. De
en 482.000 pc corresponderend met een nominaal meetbereik
sensor heeft beschermingsklasse IP67/IP69.
van 125 N en 120 kN.
TTMS
Elke meetketen bestaat uit een sensor,
kracht en het uitgangssignaal. Om de gebruiksnauwkeurigheid
Micro-Epsilon
Geschakelde voeding met lineaire spec’s Lasersensor De Magna-Power DBx module maakt van een geschakelde voeding een voeding met lineaire specificaties. De module is
De optoNCDT 1900 triangulatie lasersensor is dankzij de combinatie van snelheid, compact ontwerp (70 x 31 x 45 mm) en
geschikt voor de spanningsbereiken van 0-10 VDC tot 0-1.000
nauwkeurigheid geschikt voor dynamische verplaatsings-,
VDC en stroombereiken tot 6.000 ADC. Temperatuurgestabiliseerde regelaars en een fluxgate gelijkstroom transformator
afstands- en positiemetingen in industriële omgevingen. Zowel
(DCCT) zorgen voor een stabiliteit van minder dan 5 ppm in
glanzende metaaloppervlakken als gelakte oppervlakken, variërend van helder tot donker en van mat tot glanzend, kunnen
de spannings- of stroomregeling, temperatuurcoëfficiënten tot
betrouwbaar worden gemeten. De sensoren zijn uitgerust met
0,05 ppm/°C en resolutie tot 24-bits. De productlijn van Magna-
een intelligente oppervlaktecontrolefunctie. Deze ‘Advanced
Power omvat meer dan 500
Surface Compensation’ werkt met nieuwe algoritmen en maakt
standaard programmeerbare
stabiele meetresultaten mogelijk, zelfs op meettechnisch
DC-voedingen in het vermogensbereik van 1,5 kW tot
uitdagende oppervlakken. De
3.000 kW. De bediening van
sensor heeft weinig last van
deze voedingen is mogelijk via het frontpaneel, via de
omgevingslicht. Voor signaaloptimalisatie is er tweestaps-
analoge I/O-connector of
meetwaardemiddeling, wat
via RS232. Optioneel zijn er
leidt tot een meer vloeiend
de digitale interfaces als LXI
signaal bij randen en overgangen.
TCP/IP Ethernet, IEEE-488 GPIB, USB en RS-485. De module maakt de DC-voedingen geschikt als magneetvoeding voor bijvoorbeeld de high-energy energetische fysica
Door montage van de sensor
(HEP), research- en medische toepassingen. Hieronder vallen
uitgelijnd in de juiste positie. Dit maakt eenvoudige vervanging
ook de besturingen van dipool, quadrupole en stuurmagneten
van de sensor mogelijk en leidt ook tot hogere precisie, bijvoorbeeld bij diktemetingen met twee optoNCDT 1900 sensoren.
voor deeltjesversnellers.
met behulp van montagehulzen wordt de sensor automatisch
Meer elektroDATA op
ED TMPN.indd 29
11-02-21 12:17
COLOFON / ADVERTEERDERSINDEX
FEBRUARI 2021
30
Adverteerdersindex
Colofon
Avnet Silica
19
MyBusinessmedia
3, 28
Binder Nederland
32
Reichelt elektronik
2
Redactie
Postbus 58, 7400 AB Deventer e-news@mybusinessmedia.nl Richard Bezemer (hoofdredacteur) Tel. 06 34 65 95 02, r.bezemer@mybusinessmedia.nl Robin Zander, r.zander@mybusinessmedia.nl Advertenties
EAO Benelux
15
SMD-TEC
11
Dennis Wielheesen, d.wielheesen@mybusinessmedia.nl, 06 53 69 24 61 René Wibbelink, R.Wibbelink@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 43 Publishing services
Microchip
31
TOP-electronics
1
Sonja Wolsink s.wolsink@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 52 Advertenties worden uitgevoerd overeenkomstig de-‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’ Uitgever
Joachim Driessen j.driessen@mybusinessmedia.nl Een uitgave van MYbusinessmedia Holding b.v., postbus 58, 7400 AB Deventer, Tel. (0570) 50 43 00. Vakblad over industriële elektronica en industriële automatisering voor Nederland en België.
JE VINDT HET SNELLER OP
ISSN 0168-2873 Reproductie
Dé ingang voor producten en leveranciers: www.engineersonline.nl. U kunt nu nog sneller en eenvoudiger informatie vinden over producten en leveranciers via onze vernieuwde site www.engineersonline.nl. DIRECT ZOEKEN NAAR PRODUCTEN Ga naar www.engineersonline.nl en klik op ‘zoeken’. U kunt bijvoorbeeld zoeken op naam of op productrubriek. DIRECT ZOEKEN NAAR LEVERANCIERS EN MERKEN Op zoek naar de leverancier van dat ene merk, leveranciers van sensoren, merken in testapparatuur, via de zoekfuncties op www.engineersonline.nl kunt u alle mogelijke zoekcombinaties maken. De zoekresultaten leiden altijd tot één of meer leveranciers die u verder kunnen helpen. Bovendien vindt u bij de leveranciers direct de informatie over de nieuwste producten uit het leveringspakket. ENGINEERING SHOP De vernieuwde website www.engineersonline.nl biedt nu ook de mogelijkheid om boeken, dossiers, losbladigen en CD’s te bestellen met informatie over engineering in de volle breedte: van elektronica-ontwerp tot aandrijftechniek, van besturingstechniek tot werktuigbouwkundig construeren. Kijk ook snel naar de speciale aanbiedingen, want op is op!
Overname van artikelen, tekeningen en/ of foto’s uit ElektroData is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever. © MYbusinessmedia, 2021 ‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden.’ Door het aanbieden van bijdragen aan dit tijdschrift verklaart de auteur zich accoord met de Standaardpublicatievoorwaarden voor bijdragen aan tijdschriften en soortgelijke uitgaven. Bescherming persoonsgegevens
MYbusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer. Abonnementen
Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: +31 570 504 325 Faxen naar: +31 570 504 399 Mailen naar: klantenservice@elektrodata.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia Holding bv Elektrodata Postbus 58 7400 AB Deventer Abonnementstarieven
Jaarabonnement Nederland € 144,95* Jaarabonnement Buitenland € 157,15* Studentenabonnement 50% korting * Prijzen zijn exclusief 9% BTW en € 3,95 administratiekosten exclusief 21% BTW. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan schriftelijk, per e-mail of telefonisch geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats. Verzending en facturering
MYbusinessmedia
Basislayout | Opmaak
Bureau OMA, Doetinchem, www.bureauoma.nl Druk
Drukkerij Roelofs, Enschede
ED COL.indd 30
11-02-21 12:19
Reimagine Your Design
Curiosity Development Platform Simplified The cost-effective Curiosity Nano Development Platform features a variety of PIC® and SAM, 32-bit Arm® Cortex® core-based microcontrollers (MCUs) based evaluation kits, allowing you to easily explore different architectures for your 32-bit embedded design. Operate in an all-in-one development platform or customize them to suit your individual application needs. The 32-bit MCU-based Curiosity Nano Evaluation Kits can be scaled using Curiosity Nano Base for Click boards™ thus allowing you to create a development environment that can take your project from exploration to working prototype on a single platform. On-board debug and program capability removes the need for an external programmer, thus reducing development cost.
Key Features • Scale from 8-/16-bit to 32-bit MCUs for higher performance • Lower cost-entry point for device evaluation • Full on-board programming and debug support • Add Click boards to expand capabilities for a more complete system design Microchip offers a series of examples in the MPLAB® Harmony Integrated Software Development Framework, complete with Bill of Materials (BOM), user code and application notes to jump start your design and get your product to market faster.
microchip.com/curiositynano
ED Advertenties.indd 31
The Microchip name and logo, the Microchip logo, MPLAB and PIC are registered trademarks of Microchip Technology Incorporated in the U.S.A. and other countries. All other trademarks are the property of their registered owners. © 2021 Microchip Technology Inc. All rights reserved. DS60001678A. MEC2357A-ENG-02-21
11-02-21 12:24
M16 FAMILIE
Schroef Solderen Krimpen Voorzien van aansluitdraden Data transmissie tot 10 Gbit/s
www.binder-connector.nl
binder_Nederland_Elektro-Data_M16_Family_230x325.indd 1 ED Advertenties.indd 32
27.01.21 14:39 11-02-21 12:24