ElektroData 1 - 2022

JAARGANG 41 | 2022 | NUMMER 1

58 Nieuwe producten

OP PAGINA 19 WWW.ELEKTRODATA.NL/EZINE

PAGINA

20

Toepassingsspecifieke batterijen op basis van hybride supercondensatoren

INDUSTRIËLE ELEKTRONICA

6

Combi van FPGA’s en solution stack levert AI/MLfunctionaliteiten met laag energieverbruik voor batterijgevoede applicaties.

INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

12

Mobiele veiligheids-HMI's met draadloze roamingfunctie geven operator groter bewegingsbereik bij instellen en inbedrijfname.

INDUSTRIËLE IOT

18

Platform met fusieproducten van één of meer MCU’s en NPU’s voor het ontwikkelen van IoT-systemen op basis van één chip.

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

24

Whitepaper over de mogelijkheden van microgrids voor het faciliteren van efficiënte toepassing van duurzame energie.

TESTEN & METEN

26

In-circuit emulator helpt bij het schrijven van energiezuinige code met handige functies voor het opsporen van fouten.

RF, mixed-signal en quantum op RF Technology event in Delft Op dinsdag 29 maart vindt het tweejaarlijkse RF

CMOS-geheugenmodules vinden die bij 77 K wer-

of QuTech. Hiervoor is de capaciteit beperkt, dus

Technology event plaats bij QuTech/TU Delft, met

ken, supergeleidende controlechips die niet war-

meld je snel aan!

aandacht voor complexe RF-projecten en tests,

mer mogen worden dan 4 K en een quantumver-

mixed-signal varianten en quantumtechnologie.

werkingseenheid (QPU) die gekoeld moet worden

Twee blikvangers uit het lezingenprogramma:

tot 20 mK. Hoe ga je dan testen & meten?

Strategieën voor het testen en meten bij tempera-

Microgolf ontwerpuitdagingen in quantum com-

turen van 77 K tot enkele milli-Kelvins, door Dong-

puting, door Jim Creed (Hi-Tech RF & Micro-

Tuc (Microtron). Voor quantum computing worden

wave solutions). Voor de controle en uitlezing

technieken ingezet, die bij hele lage temperaturen

van qubit informatie moet hoge-precisie micro-

hun werk doen. Zo kan je in een quantumcomputer

golf instrumentatie worden ingezet. De toegepaste ontwerpmethodieken

www.fhi.nl/rftechnologydays/

Leverancier van o.a.:

voor de microgolfcircuits en bijbehorende signaalverwerking worden gepresenteerd.

Aan het einde van de dag deel kan je deelnemen aan een rondleiding in één van de quantumlabs van de TU Delft

Summit Electronics is leverancier van o.a. IoT-oplossingen en componenten. Onder de merknaam Summit Components levert Summit o.a.: box-, pin- & socket headers, terminal blocks, SMT spacers, IDC en RF connectoren, DC jacks & data-, power-, RF- en USB kabels.

TOP-ELECTRONICS.COM

ED Cover.indd 1

10-02-2022 12:33

ONS ASSORTIMENT

VAN TECHNICI VOOR TECHNICI The best part of your project: www.reichelt.com

Voor u alleen het beste - van meer dan 900 merkfabrikanten Onze productmanagers zijn al vele jaren bij reichelt actief en kennen de eisen van onze klanten. Zij stellen een breed scala aan kwaliteitsproducten samen, optimaal afgestemd op de behoefte bij onderzoek en ontwikkeling, onderhoud, IT-infrastructuur, kleine serieproducties en makers.

Quadruped A1 Explorer, vierbenige robot voor de ontwikkeling van autonome systemen / mens-robot interactie / SLAM Het uitgekiende aandrijf- en energiemanagementsysteem maakt een snelheid van 3,3 m/s (11,88 km/u) mogelijk bij een bedrijfstijd tot 2,5 uur. Tot 33,5 Nm koppel maken ook sprongen en backflips mogelijk.

L Koppel: 33,5 Nm max.

L Afmetingen: 500 x 300 x 400 mm

L Bestuurder/Controller: NViDIA TX2

L Laadvermogen: 5 kg

L Systeem: RTOS (Ubuntu+ROS)

Bestelnr.: QR A1 EXPLORER

16.940,

00 (14.000,00)

L Gewicht: 12 kg

Levering alleen aan handelaren, instellingen en autoriteiten.

Ontdek ons uitgebreide aanbod robotica:

►www.reichelt.com/robotica DAGPRIJZEN! Prijzenstand: 24. 1. 2022

Betaalwijzen:

Geweldige prijs-kwaliteitverhouding

Meer dan 120.000 geselecteerde producten

Betrouwbare levering - vanuit Duitsland over de hele wereld

www.reichelt.com Bestelservice: +31 85 208 62 94

elektronik – The best part of your project

De wettelijke herroepingsregelingen zijn van toepassing. Alle aangegeven prijzen in euro inclusief de wettelijke BTW, excl. verzendkosten voor de totale winkelwagen. Uitsluitend onze Algemene Voorwaarden (zie hiervoor https://rch.lt./AV-NL of op aanvraag) zijn van toepassing. Afbeeldingen kunnen afwijken. Drukfouten, vergissingen en prijswijzigingen voorbehouden. reichelt elektronik GmbH & Co. KG, Elektronikring 1, D-26452 Sande, Tel.: +31 85 208 62 94

reichelt_ElektroData_01-2022.indd 1 ED Advertenties.indd 2

24.01.2022 10:43:36 10-02-2022 12:31

REDACTIONEEL

FEBRUARI 2022

3

Energie besparen tegen de klippen op Het gros van de artikelen in deze Elektro-Data heeft te maken

sparingstechnologie toe in een schaalbaal platform van CPU’s/

met energie-efficiency: zo goed mogelijk gebruik maken van de

MPU’s en NPU’s, die zijn ondergebracht in één chip. Doel: zo

beschikbare energie en/of zo weinig mogelijk energie gebruiken.

gemakkelijk mogelijk AI/ML-gebaseerde IoT-toepassingen

Winst in energie-efficiency blijkt het beste naar boven te halen uit

realiseren, die een goede balans hebben tussen reken-

de ontwerpers van componenten en systemen, niet in de laatste

kracht en energie-efficiëntie.

plaats omdat er ook verkooptechnisch flinke voordelen zijn te behalen als je de zuinigste bent of hebt.

Allemaal hartstikke leuk, maar ik zit mij ernstig af te vragen of

Wat opvalt is dat er op een nog zoveel plekken winst te behalen

al die druppeltjes (of plasjes) wel genoeg zijn om te compense-

is. Veelal minimale winst, maar ik hoor in onze branche niemand

ren voor het gedrag van ‘de mens, de consument’, die in een

meewarig doen over al die kleine druppeltjes op de hete plaat.

duivelspact met bijvoorbeeld de auto-industrie de schijt heeft

En elk druppeltje kan dankzij de –weliswaar nu wat haperende–

aan alles wat ‘wij technici’ bij elkaar ontwerpen.

massaproductie in de elektronicasector (‘straks’ ook heel veel uit

Eén voorbeeld, dat volgens mij alles zegt. Elektrische auto’s in

Europa zelf!) uitgroeien tot tenminste een plasje.

het hogere segment hebben net zo veel pk’s als een formule-1 bolide uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Met totaal onno-

Neem de op pagina 6 & 7 beschreven oplossing om AI-geba-

dige prestaties als binnen enkele seconden op 100 km/u en

seerde functionaliteiten aan bijvoorbeeld laptops toe te voegen.

waanzinnige topsnelheden, waar misschien dan wel minder ener-

Het energiezuinige zit hem ten eerste in het gebruik van FPGA’s

gie voor nodig is dan 50 jaar geleden, steken fabrikanten en pat-

die ten opzichte van een CPU de AI-algoritmes een stuk soepeler

serchauffeurs een dikke vinger op tegen iedereen die ook maar

verwerken. En ook in de slimmigheidjes van die algoritmes, die

een beetje serieus bezig is met de energieproblematiek.

bijvoorbeeld al snel in de smiezen hebben als je naar buiten zit te staren (en dan het een en ander van de laptop dimmen of afscha-

Ik heb qua dimensionering nog wel wat ideetjes voor energiebe-

kelen, en dat al lerende steeds beter doen).

sparing; wel zo rustig … en veilig.

Op chipniveau biedt het selectief activeren van bepaalde onderdelen ook perspectief voor een energiezuinige werking, lezen we

Richard Bezemer, hoofdredacteur Elektro-Data

op pagina 18. Alif Semiconductor past een dergelijke energiebe-

(R.Bezemer@mybusinessmedia.nl)

DE GROOTSTE OFFICIËLE

MEAN WELL DISTRIBUTEUR IN DE BENELUX

Telerex N.V.

ED Redactioneel.indd 3

Antwerpen

+32 3 326 40 00

Telerex Nederland B.V.

Breda

+31 76 578 20 00

info@telerex-europe.com

wwww.telerex-europe.com

10-02-2022 12:33

NIEUWS

4

Cobots en AI bij HPS Industrial HPS Industrial, dat onlangs is verhuisd naar de

termijn. Daarbij worden meerdere technologieën

van Advantech”,

Wiltonstraat 25 in Veenendaal en ook een nieuw

gecombineerd, denk aan paneel- en box-pc's,

zegt Erik Seijner

logo heeft laten ontwerpen, heeft de afgelopen

industriële gateway-pc's, embedded computer

van HPS Industrial.

maanden het assortiment uitgebreid. Ten eerste is

boards, industriële aanraakschermen, HMI-panelen

“Nu de vraag naar

het een ‘focus channel’ partnerovereenkomst aangegaan met Advantech, waarbij de focus ligt op de

en industriële bekabelde en draadloze netwerkcomponenten. Ook AI-technologie komt daarbij aan

industriële AI-systemen in de markt

AI-producten van het Taiwanese bedrijf. Advantech

bod.

toeneemt laten we

wil met een dergelijke overeenkomst in zee gaan met gespecialiseerde partnerbedrijven, zodat klant-

Bart Meesterburrie, IIoT Channel Manager - Benelux bij Advantech: “AIoT heeft het potentieel in zich

graag onze toegevoegde waarde zien

en sectorspecifieke oplossingen voor een breed

om voor heel wat toepassingen enorme voordelen

in het verder uitbouwen van het AI-ecosysteem van

spectrum van applicaties mogelijk kunnen worden

te creëren. Maar het is duidelijk dat het werken

Advantech.”

gemaakt.

met één enkele technologieleverancier de klant zal

HPS Industrial heeft ook aangekondigd dat het de

Advantech heeft een uitgebreid assortiment aan

beperken om die voordelen ook om te zetten in

edge AI-modules, AI-inferentiesystemen, edge

commercieel gewin. Wat zij nodig hebben is een

producten van JAKA Robotics gaat vertegenwoordigen. JAKA, dat staat voor ‘Just Always Keep

intelligence-servers en IoT-gateways. Deze zijn

ecosysteem van leveranciers. De overeenkomst

Amazing’ ontwikkelt cobots, waaronder een vorig

gericht zijn op het versneld inzetten van Artificial

met HPS Industrial zal het bedrijf toegang geven

Intelligence of Things (AIoT) voor het wereldwijde

tot onze technologie. Zo kunnen wij hun projecten

jaar geïntroduceerde 6-assige lichtgewicht minicobot, die een payload heeft van 1 kg, een werkbereik

klantenbestand.

HPS Industrial levert systemen voor applicaties

ondersteunen en hun klanten volledig laten genieten van de mogelijkheden van AIoT.”

waarin er hoge eisen gesteld worden aan de

“We zijn verheugd dat we ons productportfolio kun-

betrouwbaarheid en beschikbaarheid op lange

nen uitbreiden met de innovatieve AI-producten

van 576 mm en een herhalingsnauwkeurigheid van ± 0,1 mm. www.hpsindustrial.nl

‘Hardware as a service’ voor ontwikkelaars MikroElektronika, de ontwikkelhardware onder-

voor $4 per dag tijd reserveren op een van de

“Wij maken voor hen de configuratie met de MCU,

neming achter Click boards en mikroBUS, heeft

inmiddels meer dan 70 ontwikkelborden op Planet

suites van haar high-end ontwikkelboards on-

Debug stations”, zegt Mikroe CEO Neb Matic.

randapparatuur en display die ze willen uitproberen; de volgende dag kunnen ze al beginnen

line gezet om ze aan te bieden als verhuurbare

met ontwikkelen. Het mooie is dat je via Necto in

hardware op afstand. Deze 'hardware as a service' wordt aangeboden onder de naam 'Planet

realtime echte beelden ziet van echte borden. Het

Debug'. Het betreft geen gesimuleerde hardware,

Momenteel zijn er Planet Debug-faciliteiten bij

maar echte hardware waarop gebruikerscode kan

Mikroe in Belgrado, in de nabijgelegen universiteit

worden ontwikkeld en gedebugd. Deze wordt op

van NoviSad, in Minnesota en in Mexico. Een

afstand bestuurd via de geïntegreerde ontwikkelomgeving Necto Studio IDE van Mikroe.

Aziatische faciliteit zit in de pijplijn. Ontwikkeltijd

“Ontwerpers, die verschillende hardware benade-

gereserveerd.

is geen simulatie!”

kan door iedereen, waar ook ter wereld, worden

ringen aan het evalueren zijn of bijvoorbeeld maar tien dagen ontwikkeltijd nodig hebben, kunnen

www.mikroe.com

ICsense opent vestiging in Gent De Leuvense chipontwerper ICsense, die onderdeel

elektrische en zelfrijdende auto's. Een ploeg van

is van de TDK Group, is volop aan het uitbreiden om te voldoen aan de vraag van onder andere Europese

90 hoogopgeleide ingenieurs met expertise in analoog, digitaal en high-voltage design moeten ervoor

autofabrikanten en toeleveranciers van medische

zorgen dat het bedrijf de komende jaren een grote

apparatuur. Een nieuw kantoor in de Gentse kennisregio moet helpen om nieuw talent aan te werven.

sprong voorwaarts maakt.

ICsense hoort in Europa bij de grotere bedrijven

we onze ambitie en slagkracht tonen. We krijgen nu

op het gebied van het ontwerpen van ASIC’s voor

ook toegang tot de expertise en de talentvijver van

nen bij ons meewerken aan projecten met impact

slimme, duurzame elektronica. Het bedrijf ontwerpt custom chips en sensoren die een centrale

de regio Gent, naast Leuven een belangrijke kenniscluster voor nieuwe technologieën. Zowel net afge-

en tegelijk een mooie stap zetten in hun carrière.”

rol spelen in onder andere medische implantaten,

studeerde ingenieurs als ervaren ontwerpers kun-

www.icsense.com

ED Nieuws.indd 4

CEO Bram de Muer: “Met deze uitbreiding willen

10-02-2022 12:34

NIEUWS

FEBRUARI 2022

5

Schakelmateriaal van oceaanplastic Schneider Electric liet op de CES schakelmateriaal

samenwerkt met lokale gemeenschappen in India

zien dat is gemaakt van oceaanplastic. Onder de

om afgedankte visnetten in te zamelen. Deze visnetten worden vervolgens versneden, schoonge-

noemer Merten Ocean Plastic is hiermee een assortiment opgebouwd van schakelaars, stopcontacten

maakt, samengeperst en geïnspecteerd op kwaliteit

en afdekramen, die zijn gemaakt uit polyamide vis-

voordat ze bij DSM worden verwerkt tot een mate-

netten, die zijn opgevist uit de Indische Oceaan en

riaal, dat Akulon Repurposed wordt genoemd. De

de Arabische Zee. Schneider kreeg hiervoor tijdens

CO2-voetafdruk van dit materiaal is 82% lager dan

de CES een Innovation Award in de categorie Duurzaamheid. Het Merten Ocean Plastic is het eerste in

die van het traditionele nylon-6 dat in soortgelijke producten wordt gebruikt. Het definitieve materiaal

de industrie dat de internationale Cradle to Cradle

veer 10% uit van het plastic afval in onze oceanen.

Silver-certificering heeft ontvangen voor verantwoord productontwerp en ontwikkelingen richting

Om oude visnetten om te zetten in hoogwaardig

bevat bovendien 15% glasvezel om producten sterker en duurzamer te maken zodat het aan de veilig-

technisch kunststof dat kan worden gebruikt in

heidseisen en normen van de industrie voldoet.

een continue circulaire economie.

elektrische apparaten ging Schneider Electric een

Achtergelaten of verloren vismateriaal maakt onge-

samenwerking aan met DSM, dat op zijn beurt al

www.se.com/nl

Connectoren met fairtrade goud De Japanse connectorenfabrikant Hirose Electric

and Precious Metals en die regelmatig worden

gaat samenwerken met Fairphone, het Neder-

gecontroleerd op naleving van de Fairtrade

landse bedrijf dat milieuvriendelijke en ethische

Standards.

smartphones op de markt brengt. Door voor de

Hirose heeft samen met Fairphone en de Fairtrade Foundation onderzocht hoe de hoeveelheid

Hannover Messe 2022 naar begin juni

in de telefoons verwerkte connectoren fairtrade

De Deutsche Messe AG heeft besloten de Hanno-

en ethische oplossing voor goud, algemeen

ver Messe 2022 te verschuiven naar 30 mei-2 juni.

erkend voor het verbeteren van de omstandigheden voor ambachtelijke en kleinschalige

in de hele elektronicasector toeneemt, wat bij

Oorspronkelijk stond de industriebeurs gepland voor begin april. Dit heeft alles te maken met de

mijnwerkers, het aanpakken van oneerlijke

elektronica-industrie.

onzekerheden rond het aantal covid-besmettingen.

beloning, gevaarlijke arbeidsomstandigheden,

Jochen Köckler, ceo van Deutsche Messe AG:

en bescherming van het milieu. Fairtrade-goud

www.hirose.com

“Vorig jaar is gebleken dat de zomermaanden het

is afkomstig van vijftien mijnen in Peru, die allen

www.fairtrade.org.uk

beste zijn voor grote evenementen tijdens deze

voldoen aan de Fairtrade Standard for Gold

www.fairphone.com

goud te gebruiken, ondersteunt Hirose de toeleveringsketen voor de productie van duurzame

verantwoord goud in fairtrade producten kan

smartphones.

er meer fairtrade-goud in de toeleveringsketen

Fairtrade is de toonaangevende certificering

van Fairphone kan worden geïntegreerd. Uiteindelijk doel is dat het aandeel verantwoord goud

worden verhoogd. Met als eerste resultaat dat

zal dragen aan een meer ethische en duurzame

pandemie. Door de beurs te verschuiven naar juni bieden we de exposanten de grootst mogelijke planningszekerheid.”

Dit jaar duurt de beurs vier dagen vanwege de volle evenementenkalender van het Hannover Exhibition Center in juni. In 2023 hervat het industrie-evenement zijn normale vijfdaagse schema in april. “Het is goed om de Hannover Messe naar een latere datum te verschuiven, ook omdat er dan meer kans is op een groter aantal bezoekers, zowel nationaal als internationaal, wat iedereen ten goede komt. De sector machinebouw en installatietechniek zal zich in Hannover presenteren als een technologische ‘enabler' van klimaatbescherming en digitalisering, evenals een aanbieder en gebruiker van geavanceerde technologie voor genetwerkte en intelligente productie”, zegt VDMA general manager Thilo Brodtmann. www.hannovermesse.de www.global-fairs.com Meer elektroDATA op

ED Nieuws.indd 5

10-02-2022 12:34

INDUSTRIËLE ELEKTRONICA

6

Energiezuinige AI/ML-applicaties voor batterijgevoede apparaten COMBI VAN FPGA’S EN SOLUTION STACK LEVERT AI-FUNCTIONALITEIT MET LAAG ENERGIEVERBRUIK Lattice Semiconductor komt met een flexibele hard- en software-oplossing waarmee ontwikkelaars AI/ML-gebaseerde toepassingen kunnen realiseren voor batterijgevoede client compute apparaten. Deze oplossing heeft als belangrijkste elementen versie 4.1 van de sensAI solution stack en de CertusProNX FPGA’s. Naast energiezuinige applicaties kunnen ontwikkelaars hiermee ook de nodige flexibiliteit aan hun ontwerpen meegeven. Zo zijn er in field software updates mogelijk met nieuwe AI-algoritmes en kunnen OEM’s kiezen voor verschillende sensor- en SoC-technologieën.

De Lattice sensAI-stack omvat alles wat je nodig hebt voor het evalueren, ontwikkelen en implementeren van FPGAgebaseerde ML/AI-oplossingen: modulaire hardwareplatforms, demo’s, referentie-ontwerpen, neurale netwerk IP-cores, softwaretools voor ontwikkeling en ontwerpdiensten. Versie 4.1 bevat hardware- en software-updates die het gemakkelijker maken om AI/ML-ondersteuning toe te voegen aan een breder scala edgeapparaten. De nieuwe functies zijn met de gele boxjes uitgelicht.

Dat de werking van edge apparaten

of het opportuun is om het beeld-

(‘attention sensing’) software van

als autonome robots en beveiligings-

scherm en/of CPU in de slaapstand te

technologiepartner Mirametrix kan

camera’s kan worden verbeterd door

zetten dan wel uit te schakelen.

de computer zijn scherm dimmen en

het gebruik van AI/ML-algoritmes is

een spaarstand activeren wanneer

zonneklaar. Maar dat geldt ook voor

Referentie-ontwerpen

de gebruiker gedurende langere tijd

PC’s en laptops, die net als die robots

Versie 4.1 van de sensAI solution

en camera’s interacteren met hun

stack van Lattice Semiconductor

niet naar het scherm kijkt. Een energiezuinige FPGA, die als intelligente

werkomgeving, met name de gebruiker. Ook daar is met AI nog veel winst

geeft de ontwikkelaar verschillende

sensorhub fungeert, ontvangt hiertoe

mogelijkheden om AI-gebaseerde

de input van de sensoren van de

te behalen ten aanzien van gebrui-

functionaliteiten voor onder andere

computer en beslist vervolgens welke

kers-ervaring en energieverbruik.

energiebesparing aan client compute

Zo zal bijna iedereen zijn laptop of PC

apparaten zoals een laptop toe te

componenten gezien de situatie moeten worden in- danwel uitgeschakeld.

wel hebben ingesteld om na zoveel

voegen. Eerdere versies bevatten met

Dezelfde sensor-software-FPGA

tijd van inactiviteit het scherm automatisch uit te laten schakelen c.q. de

objectdetectie, classificatie, tracking en tellen al de nodige custom

configuratie kan helpen bij het verbeteren van de privacy en veiligheid

computer in de slaapmodus te zetten.

design services voor toepassingen

rond de computer. De ingebouwde

Daarmee bespaar je ongetwijfeld wat

als smart home, smart city, smart

videoconferencing camera van de

energie, maar het zet natuurlijk weinig

factory en smart car. In versie 4.1

zoden aan de dijk als je die tijdsduur

zijn daar referentie-ontwerpen aan

computer kan ook de omgeving achter een gebruiker in de gaten houden

op 2 uur hebt gezet en je na lunchtijd nog steeds een helder stralend

toegevoegd waarmee ontwikkelaars

en detecteren wanneer iemand over

de nodige finetuning op basis van AI

zijn/haar schouder meekijkt. Als de

scherm aantreft. Daar valt nog heel

kunnen aanbrengen in het gedrag van

computer is geconfigureerd voor

wat te winnen door het apparaat zelf

client compute apparaten. Zo kan er automatisch worden geschakeld

nl.farnell.com

aan de hand van de standaard aanwezig sensoren als camera’s en micro-

privacy, kan hij de gebruiker waarschuwen met een pop-up alert of zelf

naar spaar- of uitstand als de camera

het scherm dimmen of blurren wan-

benelux@farnell.com

foons in de gaten te laten houden wat

geen gebruiker achter het apparaat

neer iemand achter de geautoriseerde

(030) 241 73 73

er in zijn omgeving gebeurt, en vanuit

ziet. Maar het kan ook subtieler. Met

gebruiker naar het computerscherm

die observaties zelf te laten beslissen

de Glance aandachtsherkenning

lijkt te kijken.

www.latticesemi.com

ED IE.indd 6

10-02-2022 12:36

FEBRUARI 2022

7 Ideaal plaatje

raten waarbij met hulp van de CPU’s

AI/ML-functies kunnen ook de

de AI-toepassing moet worden gerea-

gebruikservaring verbeteren. Zo is er

liseerd. In dat kader kunnen meerdere

een referentie-ontwerp met een op

energiezuinige AI-toepassingen op

AI/ML gebaseerde toepassing voor

hetzelfde device worden gedraaid,

het centreren van gezichten, waarbij

waarbij de CPU wordt ontlast van het

gebruik wordt gemaakt van het beeld

verwerken van de AI-data. Zo kunnen

van de ingebouwde videoconferencing camera. Zo ben je tijdens een

meerdere objecten gelijktijdig in realtime worden geclassificeerd.

sessie altijd goed in beeld, ook al zit

Speciaal voor het faciliteren van stem-

je scheef voor de camera.

Er is ook een referentie-ontwerp

en visiongebaseerde AI/ML-applicaties voor client devices ondersteunt

dat een energiezuinig AI-gebaseerd

de stack een nieuw hardwareplatform

Een normale laptop kan op basis van de sensAI solution stack met CertusPro-

systeem implementeert voor gebarenherkenning, zodat je contactloze

rond de CertusPro-NX, dat verder een

NX FPGA’s met heel wat AI-functionaliteiten worden uitgerust.

bedieningsfuncties kan toevoegen

en connectoren voor extra sensoren

aan de laptop of PC, of aan elk ander

bevat.

beeldsensor, twee I2S microfoons

IoT-apparaat dat video ondersteunt.

worden geconfigureerd en getraind.

verwerking, gedistribueerd geheugen

Onder de IP-cores in de stack vallen

en DSP-resources. De versneller cores maken gebruik van de programmeerbare logica van de FPGA's om

De input komt in dit geval van een

Software updates

drie convolutionele neurale netwerk

infraroodsensor.

In versie 4.1 van de sensAI solution

versnellers (CNN, CNN Plus en CNN

stack zijn ook de nodige software-

Compact) en een CNN coprocessor

low-power NN's te implementeren,

Minder over de CPU

updates te melden. Zo is er een

engine. Ontwikkelaars kunnen met

waaronder efficiënte binaire neurale

Lattice stelt dat door de AI-software

gemoderniseerde NNC (neurale

deze IP-cores ook andere populaire

netwerken (BNN's), zodat CNN's

op de nieuwste FPGA’s van de Nexus-

netwerk compiler) toegevoegd, alsmede ondersteuning voor senseAI

CNN’s gebruiken. De versnellers

kunnen worden gerealiseerd met een

vereenvoudigen de implementatie

uiterst laag stroomverbruik, tot in het

de batterijlevensduur van client apparaten tot 28% kan worden verhoogd

Studio, een GUI-gebaseerde tool met

van de energiezuinige AI-ontwerpen

mW-bereik.

een bibliotheek van AI-modellen van

omdat ze optimaal gebruik maken van

in vergelijking met soortgelijke appa-

populaire toepassingen, die kunnen

de kracht van de FPGA’s: parallelle

familie, de CertusPro-NX, te draaien

PRODUCTNIEUWS Batenburg Adelco Electronics

Microchip

Modules voor LTE Cat 1

TSN Ethernetswitches

Met de LARA-R6 en LENA-R8 brengt

afwezigheid van GNSS-signalen.

dantie protocol) en ODVA-DLR

u-blox twee nieuwe series modules

De LARA-R6 is voorzien van dub-

en IEC-61158-6-10 voor media

op de markt voor cellulaire LTE Cat

bele Rx (ontvanger) antennes voor

redundantie.

1. De modules bieden makers van

betrouwbare signaalontvangst. In het

De Ethernetswitch API (MESA)

apparaten een toekomstbestendig

ontwerp is veel aandacht uitgegaan

en Ethernet PHY API (MEPA)

migratiepad naar 4G-technologie voor

naar security, wat de modules tot een

bieden ontwerpers de vrijheid en

datastreamingtoepassingen. Daarnaast bieden ze MQTT Anywhere en

geschikt cellulair modem maakt voor

flexibiliteit voor het samenstellen van een functiebibliotheek

MQTT Flex connectiviteit via u-blox's

telematica-, tracking- en gezondheidstoepassingen, alsmede alarm-

Thingstream platform voor low-power,

panelen, slimme meters en verkoop-

De LAN9668-I/9MX en LAN9668-9MX

besturingssysteem. De LAN9668 en

low-cost connectiviteit met wereldwijde dekking. Ze ondersteunen

puntapparatuur. De serie omvat een

componenten zijn 8-poorts switches

LAN8814 schaalbare TSN chipsets

wereldwijd gecertificeerde variant met

voor respectievelijk industriële en

worden ondersteund door Microchip’s

CellLocate, u-blox's cellulaire net-

18 LTE-frequentiebanden en 2G/3G

software raamwerk en leveren de

werkgebaseerde locatiedienst, voor

fallback voor universele connectiviteit,

commerciële toepassingen, voorzien van Arm Cortex-A7 CPU’s, met

grove positioneringsgegevens zelfs bij

en diverse multiregionale varianten.

ondersteuning van TSN IEEE stan-

De LENA-R8 bevat een GNSS-ontvanger, die is gebaseerd op het u-blox

daarden voor communicatie in indus-

naar-eind transmissie van het communicatieverkeer. De LAN8814 is een

triële omgevingen. Daartoe behoren

vierpoorts gigabit Ethernet PHY van

M10-platform. De standaard modu-

de nieuwe generatie met volledige

les met een enkele Rx-antenne zijn

IEEE 1588v2 en IEEE 802.1AS-2020 voor precisietiming, IEEE 802.1Qci

bedoeld voor klanten in de tracking-

voor per-stroom filteren en toezicht

TSN-eisen. Ontwerpers die LAN9668

en telematicamarkten. Er is er ook een

houden, IEEE 802.1Qav en IEEE

en LAN8814 technologie toepassen,

met een ultra-low power u-blox M10

802.1Qbv voor traffic shaping en IEEE

kunnen de TSN chipset inzetten voor

GNSS-ontvanger voor hoogwaardige

802.1CB voor naadloze redundantie,

asset tracking.

alsook IEC-62439-2 (media redun-

de timing, stroomreservering, beveiliging en management.

die onafhankelijk is van het

laagste vertragingstijd op en eind-

ondersteuning van de meest recente

Meer elektroDATA op

ED IE.indd 7

10-02-2022 12:36

INDUSTRIËLE ELEKTRONICA

8 Hirose Electric

Würth Elektronik

Profinet-connector

Optocouplers

De ix Industrial connectorserie van

veilige gegevensoverdracht tot

Würth Elektronik heeft zijn opto-elek-

cuits met laag vermogen van circuits

10 Gbps.

tronicaportfolio uitgebreid met opto-

met hoog vermogen is een belangrijk

Er zijn drie typen contactdozen beschikbaar. Het recht-

couplers in alle gangbare behuizingen

veiligheidsaspect in veel toepassingen. Optocouplers beschermen

opstaande haakse type kan

ratio). Dit omvat de WL-OCPT-serie

tegen interferentie en overspanning in

parallel worden gemonteerd

fototransistor optocouplers in DIP-4-,

met een steekafstand van 10

SOP-4- en LSOP-4-behuizingen. De

voedingen, laders, computers, microprocessoren, sequentiële controllers,

mm. De verticale versie maakt

WL-OCDA Darlington optocoupler-

PLC’s, meetapparatuur en andere

het mogelijk de contrastekker

serie is beschikbaar als DIP-4 en

toepassingen. Bij het ontwerp van

vanaf de bovenzijde te koppelen, hetgeen ontwerpflexibiliteit

SOP-4. Deze behuizingen zijn er

de optocouplers is gekozen voor een

ook als lead frame-varianten. De

coplanair design met een constante

biedt. Het horizontale haakse

CTR-waarden van de componenten

isolatiespleet. Dit garandeert een

type is ontworpen met een

variëren van 20 tot 15.000 procent.

hoogte van 5,7 mm, minder

De DIN EN 60747-5-5 gecertificeerde componenten kunnen worden

perfecte isolatie tot 5000 V. Hoogwaardige siliconen- en polymeerma-

dan de helft van de hoogte van

en CTR-waarden (current transfer

terialen zorgen voor 100% interne

Hirose Electric is door PNO in versie

Hirose's RJ45-connector.

gebruikt in het bedrijfstemperatuur-

reflectie en garanderen een stabiele

5.0 van de richtlijn gespecificeerd

De connector heeft tien contacten en

bereik van -55 °C tot +110 °C.

als nieuwe standaard interfaceconnector voor Ethernet-toepassingen

is geschikt voor stroomsterktes tot

Galvanische scheiding van regelcir-

CTR over het gehele temperatuurbereik.

met Profinet. De ix Industrial serie

en 3 A bij gebruik van vier contacten.

reduceert de functionele ruimte

De nominale spanning is 50 VAC

met maximaal 75% en de footprint

/ 60 VDC. Gedurende maximaal 1

met tweederde in vergelijking met

minuut kunnen spanningen tot 2250

RJ45-oplossingen. De I/O-connector

VDC worden weerstaan. Het aantal

ondersteunt CAT5e- (1 Gbps) en

gespecificeerde mating cycli is 5.000,

CAT6A- (10 Gbps) bekabeling en

de insteek-/uittrekkracht is 25 N en

beschikt over een geoptimaliseerd

het werktemperatuurgebied is -40 °C

EMI/ESD-afschermingsontwerp voor

tot +85 °C.

1,5 A bij gebruik van alle contacten

Panasonic Industry

Atlantik Elektronik

Polymeercondensator met lage ESR Antenne voor LTE 410/450 Panasonic heeft de SP-Cap portfolio

Antenova introduceert de SRFI079 Atta embedded antenne voor LTE- en

van aluminium polymeercondensatoren uitgebreid met de JX serie.

draadloze implementaties in de 410 MHz- en 450 MHz-banden. De flexibele

Deze hebben een gespecificeerde

een I-PEX-connector voor directe integratie op een printplaat en een zelfklevende pad om hem gemakkelijk op zijn plaats te bevestigen. De antenne kan

antenne is een FPC en meet 101,0 x 20,0 x 0,15 mm. Hij wordt geleverd met

levensduur van 3.000 uur bij 125 °C. De specificaties voor vochtige hitte

worden gevouwen, gebogen of plat in een ontwerp worden geplaatst, of wor-

(1.000 uur bij 85 °C / 85% RV) maken

den geïntegreerd in de behuizing van een klein apparaat.

de condensatoren ook geschikt voor

LTE 450 MHz wordt gebruikt voor

veeleisende buitentoepassingen.

M2M-verkeer, smart grids, smart cities,

Met de rest van de SP-Cap portfolio hebben ze de typisch lage ESR

ruimte op de PCB en leveren betere

EV-opladen en landelijke breedbandnetwerken. Europa leidt de uitrol met nuts-

gemeen, evenals een grote capaciteit,

prestaties, vooral voor complexe

bedrijven die LTE 450 MHz gebruiken

een laag profiel en hoge stabiliteit. Dat

low-profile elektronische devices, met

voor kritieke communicatie en geau-

hangt samen met de vaste polymeertechnologie, die in veel toepassingen

een capaciteit tot 820 µF en een rim-

tomatiseerde meteruitleesinfrastructuur. De 450 MHz-band steekt gunstig af

pelstroom tot 10,2 Arms. Dit komt naar

bij 900 MHz voor deze toepassingen, omdat er bij 900 MHz vier keer zoveel

een alternatief is voor multilayer kera-

voren in toepassingen, zoals ruison-

basisstations nodig zijn om hetzelfde geografische gebied te bestrijken.

mische condensatoren (MLCCs) en

derdrukking of spanningsafvlakking in

zuivere tantaalcondensatoren. Ze ver-

basisstations, netwerken, servers en

De Atta-antenne is ideaal om connectiviteit te bieden voor apparaten op deze netwerken, met name meters en robuuste smartphones, en draagbare

eisen namelijk minder onderdelen en

industriële apparatuur.

mobiele apparaten die gebruik maken van Cat 4-modules.

ED IEPN.indd 8

10-02-2022 12:36

UIT DE ELEKTRONICAMARKT

FEBRUARI 2022

9

Farnell houdt voor vierde keer wereldwijd IoT-onderzoek Productontwerpers en systeemingenieurs kunnen

intelligentie (12%). Ondanks het feit dat industriële

tot 18 maart 2022 deelnemen aan de wereldwijde

automatisering en besturing als een belangrijke

IoT-enquête van Farnell. Daarbij kunnen ze ook

markt voor IoT wordt beschouwd, werd erkend dat

meedoen aan een wedstrijd om kans te maken op

de invoering van Industrie 4.0 traag blijft, voorna-

een iPad Pro en Amazon-cadeaubonnen. De resul-

melijk door bezorgdheid over de veiligheid (32%)

taten worden in het voorjaar bekendgemaakt.

en een gebrekkige bedrijfsstrategie (30%) die de

De Farnell 2022 jaarlijkse IoT-enquête staat open

invoering en integratie van slimme productieoplos-

voor ingenieurs die werken aan IoT-oplossingen.

singen belemmeren. Beveiliging bleef voor ontwik-

Dit jaar zal de impact van COVID-19 op IoT-

tekorten aan belangrijke productiecomponenten en

kelaars het belangrijkste aspect om rekening mee te

ontwikkelingen een belangrijk aandachtspunt zijn

problemen met de toeleveringsketen.

houden (29%) bij het ontwikkelen van hun ontwerp,

in de vragenlijst. In 2020-21 had de pandemie een

Uit het onderzoek van 2021 blijkt de groeiende rol

en het is ook hun grootste zorg (36%), gevolgd

aanzienlijke impact op de IoT-industrie, wat leidde

van het IoT voor industriële automatiserings- en

door connectiviteit en interoperabiliteit. Interopera-

tot een snelle groei in de ontwikkeling van nieuwe

besturingstoepassingen die essentieel zijn voor de

biliteit en certificering werden zowel in de enquêtes

medische diagnosesystemen en geautomatiseerde

realisatie van Industrie 4.0. De top drie van indus-

van 2019 als 2020 aangemerkt als de sleutel tot het

testsystemen, evenals medische apparatuur met

triesegmenten die vooroplopen in IoT-toepassingen

versnellen van de voordelen van IoT.

verbeterde connectiviteit. Industriële systemen

bestond dat jaar uit industriële automatisering en

zijn ook negatief beïnvloed door de wereldwijde

besturingen (25%), domotica (18%) en kunstmatige

www.farnell.nl

Podcasts over analoge IC’s De nieuwste podcast in de serie Passion for Technology van EBV Elektronik is gewijd aan analoge IC’s. Alles wordt digitaal, maar dat betekent niet dat we zonder analoge schakelingen kunnen. Integendeel, analoge componenten zijn hard nodig om die digitalisering mogelijk te maken. In deze podcast van ruim een kwartier, de eerste in een serie van zes over ‘analoog & power’, komen Tarik Souibes, technical marketing director van STMicroelectronics en Milan Ivkovic, Director Segment Analog & Power bij EBV Elektronik, aan het woord.

De serie Passion for Technology bevat verder een viertal podcasts over SiC en GaN, het ontwikkelen van robots, wearables: van hype tot big business,

Renesas slecht mijlpaal van 1 miljard RX MCU’s

EV-laders, UV-led’s: de voordelen van led-technolo-

Renesas Electronics heeft onlangs de miljardste

een breed scala aan prestaties, on-board geheugen,

gie en edge computing.

microcontroller uitgeleverd uit de RX-serie van

en een verscheidenheid aan perifere functies bie-

32-bit MCU's, waarin de eigen RX CPU-kern

den. Na de introductie van de nieuwste RXv3-core

is verwerkt. Sinds de lancering in 2009 is de

in 2018 werkt Renesas inmiddels weer aan de ont-

RX-serie terug te vinden in een breed scala aan consumenten-, industriële en IoT-toepassingen

wikkeling van een volgende core.

Renesas verwacht voor de RX MCU's over 2021

op het gebied van bijvoorbeeld motorbesturing,

een omzetstijging van meer dan 30% tot meer

aanraakgevoelige bediening en industriële Ether-

dan 35 miljard yen. Het bedrijf gaat dan ook de

net-communicatie.

Momenteel zijn er vier series RX MCU's beschikbaar

investeringen in productiecapaciteit opvoeren.

(RX100, RX200, RX600, en de high-end RX700) die

www.renesas.comw

www.ebv.com

ED Nieuws.indd 9

10-02-2022 12:35

INDUSTRIËLE ELEKTRONICA

10 TDK-Lambda

Farnell

300 W voedingen met 500 W piek

Oplossingen voor PCB-bescherming

Met geforceerde

Farnell heeft het assor-

luchtkoeling

timent oplossingen voor

kan 500 W

PCB-bescherming uitge-

worden bereikt

breid. Het gaat om onder

bij omgevingstemperaturen

meer de 832HD potting

tot +60 °C.

compound van MG Chemicals, die dankzij de lage

Daarboven is er

viscositeit gemakkelijk in

derating tot 400

kleine spleten en holtes

W bij +70 °C.

kan doordringen. Deze

Er is keuze uit

compound biedt een

zeven standaard uitgangs-

uitstekende elektrische isolatie en

tot -60 °C. Een derde voorbeeld is de Sylgard

spanningen: 12

beschermt componenten tegen statische ontlading, trillingen, slijtage,

V, 19 V, 24 V, 28

thermische schokken, omgevings-

170 siliconen elastomeer van Dow,

De CUS500M1 serie AC-DC voedin-

V, 32 V, 36 V en 48 V. Alle modellen

vochtigheid, zout water, schimmels

een tweecomponenten inkapselmiddel voor algemeen gebruik met

gen zijn gecertificeerd volgens de IEC

kunnen overweg met een ingangsspanning van 85 tot 265 VAC. De

en allerhande agressieve chemica-

goede vloeibaarheid, lange werktijd

60601-1 norm voor medische appa-

liën.

en vlambestendigheid. Met een matig

ratuur en de IEC 62368-1 norm voor

CUS500M1 heeft een isolatiespan-

Een andere uitbreiding is de

warmtegeleidingsvermogen heeft

audio-, video- en ICT-apparatuur.

Dit voor zowel klasse I als klasse

ning tussen in- en uitgang van 4.000

UR5041RP250G polyurethaan hars

het een lange levensduur en biedt

VAC (2 x MoPP), tussen ingang en

het een verbeterde vloei en vulling

II (dubbelgeïsoleerde) installaties.

aarde van 2.000 VAC (1 x MoPP) en

van Electrolube, een tweedelig harssysteem dat uitstekend bestand is

Convectiegekoeld voor stil bedrijf

tussen uitgang en aarde van 1.500

tegen zeewater en een lage waterab-

geometrieën. Het kan ook worden

kan de voeding 300 W leveren (500

VAC (1 x MoPP). Dit maakt hem

sorptie heeft, waardoor het ideaal is

gebruikt voor het vermijden van

W piek) bij omgevingstemperaturen

voor maritieme omgevingen. De hars

mechanische stress in toepassingen

tussen -20 °C en +40 °C. Daarboven

geschikt voor B- en BF-geclassificeerde medische apparatuur. De

biedt een goede fysieke bescherming

is er sprake van lineaire derating tot

lekstroom is <200 µA en de aanraak-

waar hardere, stijvere inkapselmiddelen schade kunnen veroorzaken

een belasting van 150 W bij +70 °C.

stroom is <100 µA.

met een sterke scheur- en oxidatieweerstand, ook bij lage temperaturen

in nauwe ruimten rond complexe

tijdens thermische cycli.

Melexis

EEMC

Inductieve resolver voor elektromotoren

Thermische geleidende grafiet

Het inductieve sensor-IC MLX90510, dat

worden aangepast aan het aantal poolparen van de motor. Door meerdere sensor-

Leadertech produceert

intrinsiek immuun is voor magnetische strooivelden, is een high-speed resolver

posities voor zowel ‘on-axis’ (einde van

materiaal in sheets, ook

die de ECU helpt om in extreme mechanische en elektrische

de as) als ‘off-axis’ (zijkant van de as of

op basis van grafiet.

thermisch interface

door de as) meting te ondersteunen, maximaliseert het IC

Grafiet wordt ingezet

omstandigheden de beste nauwkeurigheid in

de flexibiliteit van inductieve

thermische geleiding,

zijn klasse te bereiken.

spoelontwerpen voor toepassing in de meest uitdagende

maar alleen op oppervlaktes die niet elektrisch

Het IC biedt een nauwkeurigheid van <±-0,36°

om zijn extreem goede

mechanische configuraties.

geïsoleerd hoeven te

bij maximaal 240.000

Met zijn overspannings- en

rpm. De MLX90510

ompoolbeveiliging (±24 V op

zijn. De verticale geleidbaarheid is met 5 W/m-K behoorlijk

biedt differentiële analoge sinus- en cosinus-

de voeding en ±18 V op de

te noemen, terwijl de horizontale

eenvoudige montage te garanderen.

uitgangen) biedt het IC een

thermische geleidbaarheid met 400

Het materiaal is verkrijgbaar in diktes

dende grafiet met eenzijdige of tweezijdige plaklaag aan, om een juiste en

uitgangen. De onderliggende digitale

uitstekende robuustheid tegen elektrische

W/m-K extreem hoog is. Daarom kan

van 0,1; 0,3; 0,5 en 1,0 mm en heeft

architectuur omvat de door Melexis gepatenteerde ‘tracking loop’ technologie.

storingen. Verder is de sensor AEC-Q100

thermisch geleidend grafiet als heat

een werktemperatuur van -40 °C tot

spreader worden ingezet. Toepassing

+400 °C. Om een passend product te

De MLX90510 werkt in combinatie met

gekwalificeerd voor gebruik bij temperaturen van -40 °C tot +160 °C. De MLX90510

is vooral op chips en onder COB’s

een reeks spoelen op de PCB, waarvan

wordt geleverd in een RoHS TSSOP-16

power leds.

beiden stanst EEMC in huis het grafiet basismateriaal in klantspecifieke

het schaalbare ontwerp eenvoudig kan

behuizing.

Leadertech biedt het thermisch gelei-

vormen.

ED IEPN.indd 10

10-02-2022 12:37

PRODUCTNIEUWS

FEBRUARI 2022

11 DeltaProto

Recom Power

3D-printer voor elektronica proto’s

DC/DC-omzetters voor gate drivers

ren. Een manier om dat proces

kV/1 minuut.

verder te versnellen is om het de

De leverbare ingangsspanningen

engineer zelf te laten doen, maar

zijn +5 V, +12 V en +24 V met een

dan geautomatiseerd.

De bijbehorende ProtoFlow

tolerantie van ±10%, het rendement is hoger dan 80%. De isola-

inkoop- en productiesoftware

tiecapaciteit bedraagt minder dan

zoekt realtime naar componenten, controleert met een API de

10 pF voor een hoge immuniteit voor de snelle hoogspanningsschakelingen die voorkomen in

actuele voorraad, genereert een inkooplijst en stuurt de cobot

De RA3-serie 3 W DC-DC omzetters

high-side drivers, vooral bij de

aan. Dit allemaal web-based.

wide bandgap-technologieën van SiC

De cobot heeft een 12 MP

is ontworpen om de optimale spanningen te leveren voor IGBT-, Si-,

en GaN. Het bedrijfstemperatuurbereik is -40°C tot +85 °C.

camera met 0,02 mm resolutie

SiC- en GaN-halfgeleider switch gate

DeltaProto heeft met de microPlacer

op de plaatsingskop en kan tot

drivers. Er zijn varianten verkrijgbaar

De RA3-serie is geschikt voor SMD-

een 3D-printer voor elektronica proto’s ontwikkeld. Deze gepatenteerde

600 componenten per uur plaatsen

met uitgangen van 8 V of 9 V, of

montage en meet 23,4 mm x 15 mm

op PCB’s van 300 x 200 mm. Zonder

met dubbele uitgangen van +7/-1 V,

CNC pick & place cobot, die onlangs

insteltijd worden de kleinste componenten, inclusief 0201, nauwkeurig

+15/-3 V, en +20/-5 V. Deze waarden

x 8,5 mm. Dankzij de oppervlaktebevestiging met grote tussenruimten

voldoen aan de eisen van IGBT's,

kan op de printplaat de noodzakelijke

geplaatst.

silicium MOSFET's en de nieuwste

hoge isolatie worden bereikt tussen

siliciumcarbide MOSFET's en GaN

de DC/DC-uitgangspinnen en andere

een proces te komen om sneller en

De komende maanden vinden veldtesten plaats. Vanaf de zomer 2022 is

schakelingen, met aansluiting op

goedkoper proto PCBA’s te produce-

de microPlacer verkrijgbaar.

HEMT-cellen. De componenten hebben een functionele isolatie van 5,2

is gepresenteerd op de CES 2022, is het resultaat van de ontwikkelinspanningen van het bedrijf om tot

alleen de bovenste laag.

Elincom electronics

Solid-state relais voor PCB-montage Celduc biedt drie types solid-state

spanningen 12-30 VAC/DC of 12-30

relais voor DC-toepassingen in PCB-

VDC. Het SPD relais is hoger dan de

montage. Deze zijn qua vormfactor

STD en kan 0-30 VDC / 5 A schakelen. Deze is ook verkrijgbaar in twee

state relais worden veel gebruikt voor

gelijk aan veel elektromechanische relais. Het slanke SLD single inline

aanstuurspanningen: 12-30 VAC/DC

relais kan 0-32 VDC / 4 A of 0-60 VDC

en 12-30 VDC.

zoals DC-voedingen, batterijen, verwarmingselementen, elektromagneten

/ 2,5 A schakelen en wordt aangestuurd met 18-32 VDC. Het STD is

Een belangrijk voordeel is de extreem

en DC-motoren, maar ook in testap-

een uitgangscircuit, wat de relais een

lange levensduur omdat er geen

paraten die duurtesten uitvoeren.

hoge immuniteit geeft. Ze zijn bestand

een lager, double inline relais in 0-30

mechanisch bewegende delen in het

De relais zijn opgebouwd met een

VDC / 2,5 A en 5 A in twee aanstuur-

relais zijn. Daarbij zijn ze uitwisselbaar

ingangscircuit, een schakelcircuit en

tegen hoge inschakelstromen en piekspanningen.

met een groot aantal gangbare elektromechanische relais. Deze solidfrequent schakelende belastingen

1-48 lagen | 1 Express werkdag ExpressEen van deEen van deaanbieders grootste aanbieders van hoogwaardige 1-48 lagen | 1 werkdag grootste van hoogwaardige Uit verzonden.

Duitsland verzonden. in Europa. in UitEuropa.

Duitsland Meer jaar ervaringprintplatenprintplaten Meer dan 30 dan jaar 30 ervaring

Hoogtechnologische printplaaten Hoogtechnologische printplaaten

diktes heeft

°C tot

duct te

t graifieke

€ b.v. 80mm x 100mm

iste en

deren.

Dubbelzijdige PCB

f twee-

0,1 mm spoorbreedte en isolatieafstand, Inclusief: 0,1Inclusief: mm spoorbreedte en isolatieafstand, 0,2 mm boring, FR4 1,55 mm Cu, metaalfinish loodvrij HAL, 2x soldeermasker groen, 1x tekstopdruk wit, E-test, Design Rule Check, opstartkosten b.v. 1 st. € 29,80 net€ 29,80 net b.v. 5 st. elk € 11,49 net€ 11,49 net

b.v. 30 st. elk € 3,33 net € 3,33 net b.v. 100 st. elk € 2,11 net

-47% -47% tot

ED IEPN.indd 11

€ €, , net

Automatisering maakt het mogelijk!

Automatisering maakt het mogelijk! € 2,11b.v. net500 st. elk € 1,27 net € 1,27 net stuks

99

90 90

tot

Nettoprijzen, plus BTW indien van toepassing. Verkoop alleen aan commerciële en openbare instellingen.

Multi CB.indd 1

Precisie-SMD-Stencil Precisie-SMD-Stencil (laser) (laser)

NIEUW: verlaagde prijzen: NIEUW: verlaagde prijzen:

net

b.v. 1 st. 115mm x 120mm

Inclusief: Onbeperkt pads, roestvrij staal, dikte 100-120μm, optionele Inclusief: Onbeperkt pads, padreductie, eindbehandeling aan beide zijden ontbraamd (geborsteld)

www.multi-cb.nl www.multi-cb.nl

Prijzen en productietijden online: Prijzen en productietijden online:

Meer elektroDATA op

12-01-2022 13:21

10-02-2022 12:37

INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

12

Mobiele veiligheids-HMI's met draadloze roaming GROTER BEWEGINGSBEREIK VOOR OPERATOR MET VEILIGE DRAADLOZE BEDIENINGSPANELEN Lange tijd werd het bewegingsbereik voor mobiele machinebediening beperkt door twee factoren: de kabellengte en de noodzakelijke veiligheid in de industriële omgeving. De HGW 1033 draadloze bedieningspanelen van Sigmatek vormen een slimme oplossing voor deze problemen. De HMI's bieden een grote bedieningsvrijheid dankzij WLAN-datatransmissie en geïntegreerde veiligheidsfuncties.

Met de nieuwe draadloze roamingfunctie kan het bereik naar behoefte worden vergroot.

Met een nieuwe roamingfunctie kan het bereik van de draadloze HMI-oplossing met safety-togo van Sigmatek naar behoefte worden vergroot.

Draadloze bediening en bewaking

rechtstreeks gekoppeld aan de geko-

transmissiemedium, of dat nu WLAN,

is een uitkomst wanneer een grote

zen machine- en veiligheidsbesturing.

Bluetooth, kabel of infrarood is.

bewegingsvrijheid vereist is. Dit is

Een verlichte rode paddenstoelknop

vooral het geval tijdens het instellen

geeft aan dat de HGW-1033 op de

Om de kwaliteit van de radiotransmissie in de directe machineomgeving

en inbedrijfname, wanneer de operator vaak van positie moet veranderen.

juiste manier is gekoppeld aan het

te verbeteren, wordt een redundante

systeem en de veiligheidselementen

Maar ook tijdens de dagelijkse bedie-

klaar zijn voor gebruik. Het basisstation fungeert als communicatiebrug

transmissiemethode gebruikt. Veiligheids- en gebruikersgegevens worden

ning en controle vergemakkelijken draadloze HMI’s het werk, zeker bij

gelijktijdig verzonden via twee WLAN-

tussen het draadloze en het beka-

frequenties: 2,4 en 5 GHz. De redun-

belde netwerk. Dit heeft het voordeel

dante overdracht van veiligheidsge-

dat niet voor elke machine een apart

gevens verhoogt de beschikbaarheid van de HMI. Als een van de twee

Sigmatek biedt hiervoor sinds 2018

basisstation nodig is, waardoor kosten worden bespaard.

een draadloze bedieningsoplossing met safety-to-go. Deze bestaat

Redundante overdracht

van het apparaat of het basisstation

uit drie hoofdcomponenten: een

Net als bij bekabelde technologie

bevindt, wordt de veilige verbinding

draadloos paneel uit de HGW-1033

worden veiligheidsrelevante gegevens

toch in stand gehouden via de tweede

serie met de TÜV-gecertificeerde

verzonden via de Black Channel-

veiligheids-elementen noodstop,

methode. Hierbij wordt de gegevensoverdracht via de vermeend onveilige

verbinding. De gebruiker wordt voortdurend geïnformeerd over de actuele

omvangrijke productielijnen.

Draadloos en veilig

bevestigingsknop en sleutelschakelaar (SIL3, PLe), het basisstation BWH

netwerkverbinding door de veiligheids-

draadloze verbindingen wordt onderbroken omdat de gebruiker zich te ver

verbindingskwaliteit via de HMI, zodat hij/zij tijdig kan reageren op veranderende netwerkomstandigheden.

001, dat fungeert als toegangspunt

CPU op integriteit gecontroleerd met behulp van een hiërarchisch hoger

office@sigmacontrol.eu

en laadstation, en een S-DIAS veiligheidsbesturing. Indien inactief, wordt

veilig communicatieprotocol. Deze

Onbeperkte dekking met roaming

(0180) 69 57 77

de knop grijs.

methode maakt de datatransmissie

In het geval van omvangrijke en vaak

In deze oplossing is het HGW-paneel

onafhankelijk van het fysiek gebruikte

honderden meters lange machines

www.sigmacontrol.eu

ED IA.indd 12

10-02-2022 12:38

FEBRUARI 2022

13 Verschillende technieken

en systemen worden meerdere basis-

Redundant systeem

de geïntegreerde OPC-UA interface.

stations en vaak ook meerdere draad-

De CP 112 CPU-module bijvoorbeeld,

loze panelen gebruikt. Om ervoor te

die slechts 25 mm breed is en twee

zorgen dat de fabrieksoperators zich

onafhankelijke Ethernet-poorten heeft,

echt vrij langs de productielijn kunnen

fungeert als een gateway naar de buitenwereld.

bewegen, heeft Sigmatek de functionaliteit uitgebreid met draadloze roaming, waarmee het bereik van de

De redundante

draadloze bedieningsoplossing naar

transmissie via 2,4 en 5

Voor de gebruiker betekent roaming

behoefte kan worden uitgebreid. Roaming betekent dat er te allen tijde een

GHz van safety data en

een toename van het bedienings-

gebruikersdata verhoogt

gemak, de functionaliteit en de

actieve dataverbinding is via ten min-

de betrouwbaarheid van

beschikbaarheid van het systeem. Alle

Meer bedieningsgemak

ste één van de twee frequenties.

de WLAN-verbinding

beschikbare machines zijn zichtbaar

Deze oplossing maakt een recht-

aanzienlijk.

op de HGW-visualisatie. De operator

streekse veiligheidskoppeling tussen het HGW-paneel en de veiligheidsbesturing in de machine mogelijk. Het

maakt draadloos verbinding met de worden beïnvloed door de dataflow van hogere-niveau bedrijfsnetwerken.

basisstation fungeert als communica-

kunnen de afzonderlijke systeemcomponenten in een willekeurig aantal

gewenste machine of systeemsectie

worden gecombineerd: meerdere

lijn beweegt, scant het paneel naar het beste netwerk op basis van de

via de HMI. Terwijl hij/zij zich langs de

tiebrug tussen LAN en WLAN. Door

Snelle configuratie

de interfaces van de gebruikte BWH's

De netwerkconfiguratie is snel

basisstations voor de gewenste netwerkdekking, meerdere veiligheids-

samen te voegen tot bruggen, worden alle deelnemers via één enkel subnet

gedaan: elk basisstation heeft slechts

controllers voor het verdelen van de

actuele RSSI-signaalsterkte. Schakelen tussen netwerken kan worden

één IP-adres. Complexe structuren

installatie in veiligheidszones en het

geactiveerd door een gebruikersactie

verbonden. Om het netwerk met hoge

met talrijke subnetten zijn derhalve

gewenste aantal HMI-panelen voor de

of automatisch. Het draadloze paneel

prestaties en lage latency te laten

overbodig. Zelfs uitgebreide systemen, die bestaan uit meerdere

operators van de installatie.

verlaat het huidige basisstation pas wanneer een van de twee radiokanalen een betrouwbare verbinding met

van een VLAN (Virtual Local Area Network) in een bestaande netwerkinfra-

bedieningsapparaten, basisstations

De integratie van de draadloze besturingsoplossing in het besturingssys-

en veiligheidscontroles kunnen in

teem of de uitwisseling van gegevens

het volgende basisstation met hoge

structuur. Dit zorgt ervoor dat de pres-

korte tijd worden geconfigureerd. Om

signaalsterkte heeft.

taties van de draadloze oplossing niet

een roaming-systeem op te zetten,

met bestaande besturingssystemen van andere fabrikanten verloopt via

werken, kan gebruik worden gemaakt

PRODUCTNIEUWS B&R Industriële Automatisering

Turck

Servoaandrijving met ST-bepaling

Decentrale I/O-oplossingen voor Ex

geschikt voor safety applicaties

De IP67 blok I/O-modules in de

de IP67-geschikte IMC-interfaceserie

tot niveau SIL 2 / PL d / Cat. 3.

versies TBEN-S en TBEN-L zijn

is het zelfs mogelijk om de kastvrije

De SLT-functie kan gebruikt

goedgekeurd voor gebruik in zone 2.

worden om het koppel op

Turck maakt daarmee schakelkastloze

aansluiting van intrinsiekveilige signalen uit zone 0 of 1 te realiseren.

het aandrijfsysteem op een

decentrale automatiseringsoplossingen met ATEX- en IEC Ex-goed-

Gebruikers kunnen ook schakelkast-

keuring mogelijk, wat de vereiste

controller- of cloud-oplossingen direct

belasting vermeden en veilig

mechanische arbeid, bedrading en

in zone 2 implementeren, aangezien

afgewend worden. Bovendien

ook inbedrijfstellingstijden reduceert.

kunnen mechanische ontwerpen

In combinatie met de apparaten van

vrijwel het volledige Turck IIoT ecosysteem in deze ontwerpen wordt

betrouwbare manier te begrenzen. Zo kan mechanische over-

loze veiligheids-, RFID-, IO-Link-,

De Acopos P3 servoaandrijving is

met SLT kosteneffectiever worden

aangeboden.

nu uitgerust met een Safe Torque

Met de Argee logicasoftware op

bepaling. Hierdoor kunnen talrijke

gemaakt. De SSO-functie is een virtuele snelheidssensor die het mogelijk

veiligheidsfuncties worden gebruikt

maakt om de SLS-veiligheidsfunctie

waarvoor vroeger een externe sensor

te gebruiken zonder dat een veilige

2 worden geïmplementeerd. Dit is

nodig was. De kosten om aan de

encoder noodzakelijk is. Dit is vooral

handig voor retrofit-toepassingen,

machinerichtlijn te voldoen worden

nuttig bij het gebruik van lineaire of

zo verlaagd. De bepaling is gebaseerd op een interne stroommeting

torque-motoren. De SBT-functie kan

aangezien bestaande besturingssystemen niet hoeven te worden

worden gebruikt om de werking van

aangepast. Conditiebewaking en

en maakt de veiligheidsfuncties

een houdrem veilig te bewaken en te

Safely Limited Torque (SLT), Safe

controleren. De verzamelde gegevens

gegevensanalyse via cloudsystemen kunnen nu ook vanuit zone 2

Speed Observer (SSO) en Safe Brake

geven inzicht in de conditie van de

worden geïmplementeerd zonder

Test (SBT) mogelijk. De functies zijn

rem en eventuele schade of slijtage.

dat een schakelkast nodig is.

de I/O-modules kunnen autonome toepassingen direct in zone

Meer elektroDATA op

ED IA.indd 13

10-02-2022 12:38

INDUSTRIËLE AUTOMATISERING

FEBRUARI 2022

14 Siemens

Sick

Ontwerp en bouw besturingspanelen Flexibel mutingsysteem De software vereenvoudigt bijvoorbeeld het ontwerp van motorstarters/softstarters waarop de IEC- en

Met Siemens Control Panel Design

Het flexibele en kant-en-klare deTem

Muting A/P gaat ook de productiviteit

LT Muting A/P mutingsysteem is uitgerust met vooraf geassembleerde

flink omhoog. De vele diagnostische mogelijkheden brengen procesoptimalisaties binnen handbereik. En

UL-richtlijnen van toepassing zijn.

Daarnaast biedt de tool ondersteuning in het dimensioneren van de

mutingsensoren voor muting binnen een geautomatiseerde materiaalstroom. Hierdoor laat het systeem

dankzij de alom zichtbare statusin-

bekabeling voor een toepassing

zich snel en eenvoudig installeren

gesignaleerd en verholpen. Ook

en biedt de tool de mogelijkheid

en integreren – ook in een compacte fabrieksomgeving. Dankzij het

administratief zorgt het mutingsysteem voor enige verlichting. In plaats

belangrijke kortsluitberekeningen uit

dicator kan stilstand direct worden

software in de TIA Selection Tool

te voeren met één druk op de knop.

active/passive-principe is slechts

van tientallen losse onderdelen vol-

is het voortaan mogelijk om het

Een andere functie is de mogelijkheid

een eenzijdige bedrading nodig.

staat nu één artikelnummer.

gehele elektrotechnische ontwerp

Het mutingsysteem, een 4-straals

te dimensioneren en te realiseren.

van het toekennen van referentieaanduidingen conform de belangrijkste

Dat betekent eenvoudig, accuraat

richtlijnen in de industrie, zoals

inloopbeveiliging met 3,2 m scanbereik, is er in een L-muting (exit only)

en snel ontwerpen conform de Europese IEC- en Noord-Amerikaanse

UL508, NFPA79, NEC, IEC-60204-1

en een T-muting uitvoering. Zijn er positieaanpassingen nodig? Geen

UL-richtlijnen. Dankzij het volledig

en IEC-81346. Ook biedt de tool creatieve functies ten behoeve van het

digitaliseren van elektrotechnische

genereren van de schakelschema's

deTem4 LT Muting A/P laten zich

engineering wordt dit eenvoudiger,

voor Eplan en het vervaardigen van

makkelijk verplaatsen.

efficiënter en flexibeler.

projectdocumentatie.

Met de aanschaf van de deTem4 LT

probleem: de mutingsensoren van

OnLogic

KSB Nederland

Robuuste industriële computers

Intelligente positieterugkoppeling

De OnLogic Karbon 800-serie rugged computers is ontwikkeld voor

kunnen het systeem selecteren en

machine learning, artificial intelli-

voor hun behoeften. Elk model kan

gence (AI), productie, automatisering

worden geconfigureerd met maximaal

en andere industrie 4.0- en industriële IoT-toepassingen die krachtige

16 cores, een Intel Core i9-processor

gegevensverwerking in commerciële

geheugen. Afhankelijk van het model

en industriële omgevingen vereisen.

zijn er verschillende opslag- en

Hierbij wordt voortgebouwd op de

uitbreidingsopties, zoals hot-swap-

prestatie-upgrades van Intel's Alder

modules en zowel enkelvoudige als

Bij de ontwikkeling van de nieuwe,

via een M12-connector (24 V) en is

Lake-architectuur. Uitbreidingsmogelijkheden zijn onder andere

dubbele PCIe Gen 4-sleuven. De

intelligente unit voor positieterugkop-

na initialisatie direct gebruiksklaar.

ModBay-uitbreidingstechnologie van

peling van het type SK-i led, is veel

Alle belangrijke informatie, zoals de

de PCIe Gen 4-uitbreiding voor de

OnLogic kan ook worden gebruikt

aandacht gegeven aan de speciale

klepstand, stand-by en storingen,

nieuwste GPU's, nieuwe I/O-opties,

om verschillende connectiviteits- en

eisen die door de biotechnologische,

wordt weergegeven door middel van

zoals 10GbE en M12 LAN en nieuwe

opslagopties toe te voegen, zoals

gekleurde en duidelijk zichtbare led's.

configuraties zoals een high-capacity

maximaal 14 LAN-poorten en een

fijnchemische en farmaceutische industrie worden gesteld. Het nieuwe

RAID-array.

SSD RAID-array met zes 2,5-inch

apparaat van Sisto Armaturen

van de klepstatus mogelijk, ongeacht

De Karbon 800 wordt in vier modellen op de markt gebracht. Gebruikers

stations.

registreert continu de klepslag. De

de inbouwpositie. Optioneel is de

eindposities van de klep worden in

SK-i led ook verkrijgbaar met AS-

een microcontroller opgeslagen. Het

interface.

handmatig en tijdrovend afstellen

Indien gewenst kan de gebruiker ook

komt daarmee te vervallen. De initialisatie kan ter plaatse automatisch

een 3/2-weg magneetventiel voor

plaatsvinden via een geïntegreerde

aandrijvingen integreren in de IP65-

magneetsensor of op afstand vanuit

conforme kunststof of RVS behuizing. Het gladde oppervlak van de

aanpassen dat het meest geschikt is

en 64 GB DDR4 ECC- of niet-ECC-

de controlekamer via het procesbesturingssysteem.

Het apparaat wordt aangesloten

ED IAPN.indd 14

Daarmee is een betrouwbare detectie

enkelvoudig werkende pneumatische

behuizing maakt deze gemakkelijk en efficiënt te reinigen.

10-02-2022 12:39

PRODUCTNIEUWS

FEBRUARI 2022

15 Leuze Electronic

B&R Industriële Automatisering

Veilig met slechts één sensor

Compacte PLC

In het verleden moesten sys-

De X20 Embedded PLC's combi-

greerd flashgeheugen en twee ether-

teemleveranciers twee sen-

neren hoge prestaties en talrijke

netpoorten. Een geïntegreerde switch

soren en twee verschillende

geïntegreerde interfaces in een

ondersteunt daisy-chain bekabeling

technologieën gebruiken voor

behuizing van slechts 55 mm breed.

veilige positiebepaling. Daar

Daardoor zijn deze slechts half zo

zonder extra netwerkinfrastructuur. De apparaten zijn voorzien van

komt met het FBPS 600i Fail

breed als vergelijkbare apparaten.

hardware-interfaces voor Powerlink

Safe barcode positioneersysteem een eind aan, omdat

Met hun krachtige Intel Atom processors zijn de PLC's ook geschikt voor

en RS485. De RS485-interface kan

hiermee positiedetectie met

veeleisende toepassingen met korte

worden om een frequentieregelaar

zonder extra hardware gebruikt

één enkele sensor mogelijk is.

gewerkt. Voorheen waren daar twee

cyclustijden. De compacte apparaten

De FBPS 600i wordt via twee SSI-

gescheiden sensoren voor nodig en

kunnen zelfs een volwaardige robot-

rechtstreeks op de PLC aan te sluiten. Ook de voeding is geïntegreerd.

interfaces op een veilige verwerkingseenheid aangesloten en is geschikt

was PL d het hoogst haalbare. Het

toepassing besturen.

De PLC’s hebben ondanks de hoge

nieuwe systeem, dat kan worden

De PLC’s worden standaard geleverd

voor toepassingen tot Performance

toegepast tot PL e, kan direct worden

met twee USB-poorten, een geïnte-

prestaties geen ventilatoren of batterijen nodig en zijn daarom onder-

Level (PL) e.

aangesloten op bijvoorbeeld een frequentieregelaar.

houdsvrij.

Het systeem zorgt met een reactietijd

interfaceslot ondersteunen aanvullende veldbusprotocollen. Met de

In de intralogistiek is het belangrijk dat de stapelkranen en dwarsoverzetwagens geen gevaar vormen voor het personeel. De positie en snelheid moeten worden bewaakt tijdens onderhoudswerkzaamheden of wanneer met een bemande wagen wordt

Optionele PLC-varianten met een

van 10 milliseconden voor nauwkeurig positioneren en een duidelijk

X20 Embedded serie kunnen alle

kortere remweg. De resolutie is 0,15 mm en de scansnelheid is 1.000 keer

interfacekaarten van B&R gecombineerd worden en kunnen alle X20

per seconde.

I/O-modules aangesloten worden.

✓ Pilz AGV-Check Zonder omwegen naar een veilige AGV Kijk op pilz.nl

Meer elektroDATA op

ED IAPN.indd 15

10-02-2022 12:39

NIEUWS

FEBRUARI 2022

16 Beckhoff

Sick

Controller wordt modulaire schakelkast Alles in één druksensor voor 24 VDC, 48 VDC,

Met de PBS Plus combineert Sick

roestvrijstalen membraan is de

400 VAC en 600 VDC als

een elektronische drukschakelaar,

mogelijke voltages op de

drukmeetomvormer en display in

sensor corrosiebestendig. Hij is verkrijgbaar met maximaal twee scha-

achterliggende backplane

één sensor. Daarmee is er nu een

keluitgangen, een analoge uitgang

en met stromen tot 63 A.

complete oplossing voor drukmeting,

en IO-link. Hij is instelbaar via de drie

Op de moduleslots van

drukbesturing en drukbewaking. Met

grote toetsen en het display op de

de baseplate kunnen de

meetbereiken van 0,4 tot 1.000 bar

sensor of op afstand via IO-link. De

IPC, de I/O en de drivemodules worden aange-

(relatieve druk) is de PBS Plus veelzijdig inzetbaar. Naast flexibele meetbe-

behuizing is op twee manieren draaibaar. Daardoor laten het display en

sloten. Een systeemcom-

reiken biedt hij ook absolute druk- en

de elektrische aansluiting zich opti-

binatie van baseplate en

vacuüummeetbereiken.

maal uitlijnen.

modules kan direct op

De PBS Plus kan de meetwaarden

Het nieuwe MX-Systeem is een flexi-

de machine worden gemonteerd. Het

in bar via IO-link naar de besturing

bele, ruimtebesparende, modulaire

systeem vermindert de benodigde

en intelligente systeemoplossing, die

engineerings- en montagetijd en biedt

overbrengen. Ook kunnen temperatuurwaarden van de sensor zelf

de conventionele schakelkast geheel

verbeterde diagnosefuncties. Dit alles

worden uitgelezen en worden de

of gedeeltelijk kan vervangen. Het

minimum- en maximumwaarden voor

modulaire systeem bestaat uit een

resulteert in een modulair schakelkastsysteem met een hoge bescher-

robuuste aluminium baseplate (IP67)

mingsklasse, dat op de machine kan

temperatuur en druk bewaakt. Dankzij deze diagnosemogelijkheden is

met geïntegreerde moduleslots, met

worden gemonteerd, zonder dat er

voorspellend onderhoud mogelijk.

EtherCAT als interne communicatiebus en een geïntegreerde voeding

extra beschermende behuizingen

De druksensor heeft een robuust

benodigd zijn.

design. Door het volledig gelaste

Siemens

Igus

Servomotor

Configurator voor robotopbouw

De Simotics S-1FS2 servomotoren

dersignaal en de eventuele aansturing

in roestvaststalen behuizing zijn

voor de rem.

Om ervoor te zorgen dat kleine en grote productiefaciliteiten

ontwikkeld om te voldoen aan de

Het servosysteem werkt in combinatie

fail-safe 24/7 kunnen wer-

hygiëne-eisen van de voedingsmiddelen-, dranken- en farmaceutische

met de Simatic S7-1500 PLC’s die de

ken, hebben robots het juiste

aansturing en de rekenkracht centraal

energietoevoersysteem nodig

industrie. De IP67/IP69-beschermde

ondervangen. Het servosysteem is

voor het veilig geleiden van de

servomotor is uitgevoerd met een

geschikt voor een groot scala aan

kabels en slangen van as 1 tot

22-bits absolute multi-turn encoder.

toepassingen, zoals dynamische

De motor beschikt ook over een

en met as 6. Voor het eenvoudig ontwerpen van de indivi-

EHEDG certificaat. De servomotor

servo-oplossingen voor handlingsystemen en verpakkingsmachines.

sluit naadloos aan op het Sinamics

Ook veeleisende motion control-

SCARA, 4-assige robots en 6-assige

S210 servosysteem, dat bestaat uit

functionaliteiten, zoals dynamische

servoregelaars en bijpassende servomotoren die door middel van een ‘one

positionering, versnellingssynchronisaties (gearing) of nokbewegingen

robots, heeft igus nu de mogelijkheden van haar QuickRobot configurator

cable connection’ met elkaar worden

(camming) met meerdere assen zijn

de online tool kunnen gebruikers hun

uitgewerkte weergave van de componenten ondersteunt het configura-

verbonden. Deze enkele kabel bevat

geen probleem.

robot selecteren uit 418 verschillende

tieproces. De prijs van het gekozen

modellen van 10 fabrikanten en de

systeem wordt in realtime berekend.

optimale energietoevoer vinden.

De onderdelenlijst wordt automatisch

Na selectie van het robotmodel worden alle toepasbare energietoevoer-

gemaakt, kan worden gedownload of

systemen aan de gebruiker getoond,

het winkelwagentje. De CAD-data

zoals de driedimensionale triflex R

van de individuele componenten, een

kabelrupsen en retractiesystemen

PDF-rapport en ook assemblagevideo's van de componenten worden

zowel de motorkabels als het enco-

duele kabelrups voor cobots,

voor robotapparatuur uitgebreid. In

of de nieuwe SCARA kabeloplossing. De tool toont video's van de afzonderlijke producten, waarbij echte

ED IAPN.indd 16

toepassingen en bewegingen worden geïllustreerd van de kabelrups.

Een visualisatie van de robot en een

kan direct worden overgedragen naar

door de tool aangeboden als aanvullende service.

10-02-2022 12:39

NIEUWS

MAAND 2014

17 Euchner

Duranmatic

EtherCAT P voor deurslot

Universele veldbus gateway

Het Euchner deurslot

De nieuwe HMS Networks Anybus

°C, voedingsspanning 12-30 VDC,

MGB2-Modular EtherCAT

gateway van het Communicator type,

DIN-rail montage met aansluitingen

P met FSoE heeft vier

de ABC3090, kan door de gebruiker

aan de voorzijde, verhoogde I/O

deursloten, die kunnen

zelf worden ingesteld voor Profinet,

datacapaciteit tot maximaal 1500

worden verbonden met

Ethernet/IP en Modbus/TCP aan de

bytes, Modbus RTU master compa-

één busmodule. Inclusief de vier deursloten

veldbuskant. Omdat er aan de seriële

tible, seriële aansluiting met 7-pins

zijde ook voor Modbus/RTU master

connector, drie verschillende LAN-

is plaats voor 36 veilige

gekozen kan worden, kan er een heel

interfaces, een voor programmering

elementen (knoppen,

scala van producten gekoppeld worden. Aan de hand van de interne gra-

en twee voor veldbusaansluiting.

nu ook met een interface voor

functies, enzovoorts). Met elke veiligheidsfunctie bereik je altijd PL e - Cat

EtherCAT P met FSoE ( Fail Safe

4 – SIL3. Naast EtherCAT P met FSoE

kan de gebruiker naast het instellen

over EtherCAT). Door de modulaire

bestaan er al langer andere interfaces

van de seriële parameters nu ook van

samenstelling van dit deurslot zit de businterface maar in één module; de

voor onder andere ProfiNet met ProfiSafe en EthernetIP met CIPsafety.

veldbus wisselen. Voor het programmeren is geen specifieke software

zogenaamde busmodule. Die bepaalt

Functionele veiligheid is best een-

nodig; een laptop met een LAN-ver-

aan welk busplatform de deursloten

voudig, maar dan moet je er op een

binding volstaat. Omdat configuraties

worden aangesloten. In de busmodule zit onder andere de chipset voor

bepaalde manier naar leren kijken.

bewaard kunnen worden is het her-

Euchner verzorgt daarom trainingen

halen van projecten eenvoudig.

de desbetreffende bus. Door middel

Technische specificaties: baudrates

van dip-switches geef je handmatig

die inzichtelijk maken hoe veiligheidscomponenten met elkaar communi-

een adres aan de busmodule.

ceren.

Het deurslot MGB-Modular is er

fische drag-and-drop webinterface

tot 128 kbps, 3 ms updatetijd, temperatuurbereik van -25 °C tot +70

SigmaControl

Turck

7-inch bedieningspaneel

Naderingssensor

Met een robuust rvs front (IP65) is het

en 1x CAN zijn diverse standaard

7" inbouw ETT 736 paneel geschikt

interfaces voorzien.

voor toepassingen met strenge

De geïntegreerde printplaten hebben een oppervlaktebehandeling

hygiëne-eisen waar bedieningsapparaten vaak en grondig moeten worden gereinigd. De fanless wide screen HMI is uitgerust met een EDGE2 technology dual-core processor, acht digitale

gehad en zijn daarmee bestand tegen omgevingsvocht. Het analoge resistieve single-touch screen dat wordt gebruikt, zorgt voor een betrouwbare

ingangen en acht kortsluitvaste digi-

werking, zelfs bij gebruik van op zout

tale uitgangen. Met 1x USB 2.0, (type

gebaseerde reinigingsvloeistoffen.

A), 1x USB-OTG, 2x Ethernet 10/100

Met 800 x 480 pixels, biedt het 7-inch WVGA TFT-kleurendisplay voldoende ruimte

Turck breidt de uprox-serie sensoren

richtingen worden gepositioneerd,

voor een duidelijke visu-

met de NI40UE-QV40 inductieve

wat tijd bespaart, de mechanische

alisatie. De applicatie

installatie vereenvoudigt en de

kan comfortabel worden

naderingsschakelaar. Dit is een rechthoekige Efficiency Line-variant die

geprogrammeerd met

is geoptimaliseerd voor flexibiliteit,

bestand tegen magnetische velden

behulp van de all-in-

korte inbedrijfstellingstijd en prijsgevoelige toepassingen in de logistiek

tot 300 mT en voldoet aan de eisen

en materiaalverwerking.

one software engineeringtool Lasal. Vooraf

flexibiliteit vergroot. De sensor is

van beschermingsklasse IP68.

gedefinieerde add-ons

De factor 1-sensor detecteert onder

Samen met een werktemperatuurbereik van -30 °C tot +85 °C voldoet

met programma- en

andere kleinere metalen doelen

de sensor aan de strengste eisen op

weergave-elementen

wanneer deze van opzij worden

het gebied van beschikbaarheid en

voor veel machinefuncties verkorten de engi-

benaderd, zoals gebruikelijk is bij

bedrijfszekerheid. De NI40UE-QV40

target-toepassingen. De sensorkop kan zonder gereedschap in vijf

is beschikbaar als NPN- en als

neeringtijd.

PNP-sensor.

Meer elektroDATA op

ED IAPN.indd 17

10-02-2022 12:39

INDUSTRIËLE IOT

18

Een IoT-systeem ontwikkelen op basis van één enkele chip SCHAALBAAR PLATFORM VOORZIET IN FUSIEPRODUCTEN VAN ÉÉN OF MEER MCU’S EN NPU’S

De Ensemble en Crescendo families bieden in de vorm van uitvoeringen met single- tot quad-core processoren verschillende prestatieniveaus.

Het in 2019 opgerichte Alif Semiconductor heeft een technologieplatform ontwikkeld waarmee ontwerpers op basis van één enkele chip een compleet IoT-systeem kunnen ontwikkelen. Het platform verenigt één tot vier CPU-kernen met één of twee microNPU’s, die fungeren als AI/ML-versneller.

Er zijn twee families van singletot quadcore processoren, waar naast de nodige rekenkracht ook voorzieningen voor security, geheugen en interfacing zijn geïntegreerd. Verschil tussen de Ensemble en Crescendo familie is dat laatstgenoemde ook functionaliteiten voor cellulaire IoT aan boord heeft.

www.alifsemi.com

ED IIOT.indd 18

teit, interfaces en geheugen door de

De dagelijkse praktijk voor ontwik-

geïntegreerd met AI/ML-versnellers,

kelaars, die een slim IoT-device

uitgebreide securityvoorzieningen,

processoren worden gedeeld en door

willen ontwerpen, is veelal het bij

IoT-connectiviteit, interfaces en

elkaar zoeken van geschikte componenten, waarbij ze veel ontwikkeltijd

geheugen. Kortom alles wat nodig

de ontwerper processorspecifiek kunnen worden toebedeeld.

is om het ontwerp van slimme IoT-

De tweede familie –Crescendo– is

kwijt zijn met het integreren van die

devices mogelijk te maken, waarin alle

in basis hetzelfde als de Ensemble

componenten tot een werkend IoT-

vereiste bewerkingen kunnen worden

familie, maar heeft als extra LTE Cat-

systeem. Met de opkomst van AI/

uitgevoerd.

M1 en NB-IoT cellulaire connectiviteit,

kan zo decentraal mogelijk hun werk

Twee families

geïntegreerde radio, RF-powerversterker en een GNNS-ontvanger.

doen, is het er voor de ontwikkelaars

De meest eenvoudige single-chip

niet gemakkelijker op geworden om

uitvoeringen zijn te vinden in de

Zuinig

een goede balans te vinden tussen

Ensemble familie. Die bestrijken een

Ook qua energiezuinigheid wordt

processorprestaties en energie-efficiëntie. Toepassingen vergen steeds

viertal single-core tot quad-core configuraties die zijn opgebouwd uit één

een steentje bijgedragen in de vorm

meer rekenkracht, maar mogen

of twee 160 MHz resp. 400 MHz Arm

ontwikkelde aiPM-technologie, die

daarmee zeker niet meer energie

Cortex-M55 microcontrollers (MCU’s)

er op neerkomt dat alleen die delen

verbruiken.

als realtime MCU-core, één of twee

van de chip worden geactiveerd die

128 MAC/c resp. 256 MAC/c Arm

nodig zijn. Dat maakt dat zelfs de

Closing the gap

Ethos-U55 microNPU’s die fungeren

complexe quad-cores, die lokaal AI/

De engineers van Alif Semiconductor

als AI/ML-versnellers en (bij de triple-

ML-gebaseerde taken uitvoeren en

zijn aan de slag gegaan om wat zij

en quad-versie) één resp. twee Arm

noemen het gat tussen wat ontwikkelaars nodig hebben en wat er

Cortex-A32 MPU’s als toepassings-

ook draadloos een en ander communiceren, zich kunnen gedragen

core.

als kleine, toepassingsspecifieke

beschikbaar is in de markt te sluiten.

De multicore-devices worden ook

low-power MCU’s. Dit maakt dat

Dat heeft geresulteerd in een technologieplatform waarbij alle gewenste

wel ‘fusion processors’ genoemd.

hierop gebaseerde IoT-devices

Dit slaat niet alleen op de integratie

langer kunnen werken op kleinere

functionaliteiten in één enkele chip

in één enkele chip, maar heeft er ook

batterijen.

zijn ondergebracht. Hiertoe zijn ener-

mee te maken dat voorzieningen als

giezuinige embedded controllers

multilayered security, IoT-connectivi-

ML-functionaliteiten, die als het even

van de door Alif Semiconductor

10-02-2022 12:40

FEBRUARI 2022

19 PRODUCTNIEUWS Rutronik

Tri-band Wi-Fi 6E 2x2 PCIe-modules De Silex SX-PCEAX tri-Band Wi-Fi 6E 2x2 PCIe-

lende afmetingen en vormfactoren gerealiseerd. De

module is naast de 2,4 en 5 GHz-banden ook

PCI Express kaart is bijvoorbeeld geschikt voor de

geschikt voor de 6 GHz-band. Daarmee is deze

migratie van 802.11ax in bestaande PCIe oplossingen. Daarnaast zijn er een SMD-

op de Qualcomm SoC QCA2066 gebaseerde module een van de

uitvoering van de M.2 LGA type

eerste Wi-Fi 6E-modules. Naast

1418 en een M.2 insteekkaart in

driebands IEEE 802.11 a/b/g/n/

M.2 2230 formaat verkrijgbaar.

ac/ax WLAN ondersteunt hij ook Bluetooth 5.2 BR/EDR/LE.

De module wordt optioneel geleverd met 2x MHF4-aansluitingen

Om aan de ruimtevereisten van de

voor een antenne en heeft een

diverse toepassingen te voldoen,

werktemperatuurbereik van -20

heeft Silex de module in verschil-

°C tot +65 °C.

KEEP IT SIMPLE! SENSE WITH MEMS

TOP-electronics

De Quectel SG865W-WF-module is geschikt voor

videoprestaties bieden met ondersteuning van

high-end AIoT-toepassingen. De module is uitgerust

maximaal 8K@30fps videocodering of 8K@60fps

met Qualcomm's 7 nm QCS8250 system-on-chip

videodecodering, tot 64-megapixel foto- en video-

(SoC), die een octa-core high-performance Kryo

opnames van maximaal zeven groepen camera's.

585 CPU, Adreno 650 GPU, Adreno 995 DPU,

De SG865W-WF ondersteunt het Android 10-besturingssysteem en heeft een standaard on-board

Hexagon DSP en Spectra 480 ISP integreert, waardoor een reken-

geheugen van 8 GB LPDDR5 + 64 GB UFS. Wat

kracht van maxi-

betreft communicatie ondersteunt de module

maal 15 TOPS wordt bereikt.

Wi-Fi 6.0, Bluetooth 5.1 en 2×2 Wi-Fi MIMO-multi-

Dankzij de

interfaces zoals dual USB, meervoudige PCIe en

krachtige video-

UART, kan het product naadloos worden geïntegreerd met cellulaire en GNSS-modules voor

verwerkingscapaciteit van de SoC kan de module

antenne-technologie. Met verschillende perifere

aansluiting op 4G/5G-netwerken en een snelle en nauwkeurigere positionering.

Phoenix Contact

Industriële BLE-sensoren integreren De compacte, draadloze FL BLE 1300-module

ratuurbereik en robuuste M12-aansluitingen maken

met geïntegreerde antenne van Phoenix Contact

een betrouwbaar en langdurig gebruik mogelijk;

verbindt maximaal acht industriële, voor Bluetooth-

ook in industriële omgevingen waar zich de sensoren kunnen bevinden.

Low-Energy (BLE) geschikte sensoren met industriële besturingen en IoT-systemen.

Eenvoudige montage via

Dit maakt bijvoorbeeld de toegang tot sensorge-

twee boringen direct in een

gevens mogelijk vanuit een machinebesturing. De

behuizingswand bespaart

geregistreerde bedrijfsrelevante data en informatie

bovendien tijd en geld. De

vormen de basis voor innovatieve IoT-toepassingen

onderhouds- en slijtagevrije

voor de optimalisatie van productieprocessen.

overdracht vermindert stilstand.

Beschermklasse IP65/67/68, uitgebreider tempe-

© eiSmart

Module voor AIoT

MEMS Sensor Portfolio & Customer Service Sensors are an integral part of every future application.

• Support by engineers within 24 h • Excellent measuring accuracy • Factory calibrated & ready to use • On-chip interrupt functions • Implemented algorithms • SPI & I²C digital interfaces Combine sensors and wireless connectivity – start your IoT application today: www.we-online.com/sensors #SensewithMEMS

Meer elektroDATA op

ED IIOT.indd 19

10-02-2022 12:40

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

20

Toepassingsspecifieke batterijen op basis van hybride supercaps VAN ÉÉN BATTERIJCEL VOOR EEN IOT-SENSOR TOT CONTAINERS MET 100.000-EN CELLEN VOOR ENERGIEBEHEER Het Belgische Kurt.energy ontwikkelt sinds een tweetal jaren toepassingsspecifieke batterijen op basis van hybride supercondensatoren, zogenaamde powercapacitors. Hiervoor is een exclusief partnership aangegaan met Toomen New Energy, een bedrijf uit het Chinese Shenzhen. Deze condensatoren bieden dezelfde orde van energiedichtheid als Li-batterijen, maar kunnen veel sneller laden en ontladen, hebben een breder werktemperatuurbereik, houden het langer vol en zijn zeer bedrijfszeker en veilig in gebruik. De veelal klantspecifieke toepassingen zijn legio, van één cel voor een IoT-sensor tot batterijen voor voertuigen en zelfs containers met wel honderdduizenden cellen voor energiebeheer.

De op een hybride supercondensator gebaseerde batterijcellen zijn er in varianten die uitblinken in energiedichtheid of juist het verschil kunnen maken in vermogensdichtheid.

Een essentiële veiligheidsvoorziening

De lood/zuur-accu’s hebben een

tie, die vijf pitchcycli op volle belasting

bij windturbines is de pitchregeling.

beperkte levensduur en presteren

aankan. Daarbij neemt gedurende

Deze past voortdurend de stand van

al snel minder bij lage temperaturen

de levenscyclus de capaciteit veel

de rotorbladen aan in functie van

(40% van de capaciteit is nog over bij

minder snel af dan bij ‘normale’

de windkracht, maar voert ook een

-20 °C). Hierdoor moeten ze om de 3

supercaps. Na 25 jaar (de gemiddelde

noodstop uit bij te harde wind of

tot 5 jaar worden vervangen, waarbij

levensduur van een windmolen) is die

systeemuitval waarbij de rotorbladen

de windmolen telkens drie dagen lang

nog 75%, wat toereikend is voor de

snel in een veilige stand worden gezet

buiten werking is. Dit geldt niet zozeer

(de vaanstand). Deze regeling wordt

voor de supercaps, maar deze hebben een lage energiedichtheid (in de

backupfunctie. De hybride supercondensatoren hoeven dus gedurende

doorgaans gevoed vanuit een combinatie van de door de windmolen

de hele levensduur van de windmolen

orde van 3 tot 10 Wh/kg), waardoor

niet te worden vervangen.

opgewekte elektriciteit en een parallel

de backup-systemen relatief groot

geschakelde backup voeding –feitelijk een UPS– in de vorm van een

en zwaar zijn, en ook nog eens duur

Kurt.energy, beschrijft in een whitepaper de retrofit van een windmolen, die

uitvallen. De combinatie van lage

aanvankelijk was uitgerust met 24 12

batterijpakket. Deze backup moet

V/ 12 Ah accu’s per rotorblad voor het

aan de nodige eisen voldoen, zoals

energiedichtheid en beperkte installatieruimte maakt dat men met super-

voldoende piekvermogen om in het

caps nauwelijks één noodstop kan

pitchregelsysteem. Deze zijn vervangen door een 320 V hybride powerca-

geval van stroomuitval autonoom de

uitvoeren, tenminste indien dan nog

pacitor systeem, dat is gespecificeerd

actuator van de pitchregelaar van

alle energie voorhanden is.

voor 6,6 Ah met 2,4 kWh aan energie voor elk rotorblad. Dit systeem is

voldoende energie te voorzien. Ook moet er voldoende capaciteit kunnen

Retrofit in China

opgebouwd uit drie eenheden, die elk

worden gegarandeerd voor minimaal

Een alternatieve oplossing is op basis

bestaan uit twee parallel geschakelde

drie van dat soort exercities.

van hybride supercondensatoren,

Voor een dergelijke backup golden

zoals Kurt.energy die aanwendt. Deze

1,2 kWh modules, met 388 powercapacitor cellen per module.

lange tijd twee veilige oplossingen:

powercapacitors hebben een hogere

In de praktijk is er 88 Wh gemoeid

www.kurt.energy

de klassieke lood/zuur-accu’s en de

energiedichtheid (80-100 Wh/kg),

met één pitchverstelling onder volle

info.request@kurt.energy

modernere supercondensatoren.

waardoor er in de technische ruimte

belasting. Uit testen blijkt dat deze

+32 477 60 83 39

Beide oplossingen zijn niet ideaal.

voldoende plek is voor een configura-

batterijconfiguratie moeiteloos

ED EI.indd 20

10-02-2022 12:40

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

FEBRUARI 2022

21

Een hybride supercondensator is best of both worlds van een supercapacitor en een Li-ion batterij meerdere pitchverstellingen aankan,

ligt tussen de 80 en 100 Wh/kg. Voor

tot wel 18. De cellen hebben een

de powercapacitor batterijen is geen

levensduur van 20.000 laadcycli, wat

BMS (Battery Management System)

in combinatie met de hogere energiedichtheid voldoende is voor de hele

nodig, en geen actieve koeling. Daarenboven kan een toepassing bijna de

De hybride supercondensatoren van Toomen hebben verschillende streepjes

levensduur van de windmolen. Zelfs

volledige energie-inhoud beschikbaar

voor op andere batterijtechnologieën.

bij 75% van de capaciteit kunnen ze

stellen en kunnen de batterijen in 5 à

nog voldoende vermogen leveren.

10 minuten geladen worden. Dit compenseert grotendeels voor de lagere

capacitor batterijen ook aangewend

referentie-batterij kan hiermee de bat-

Hybride supercondensatoren

energiedichtheid, terwijl het vermogen

worden in de meer veeleisende toe-

terijbelasting over het gegeven profiel

De hybride supercondensatoren van

tot het einde kan geleverd worden.

passingen, of het nu UPS-systemen

worden gesimuleerd. Rekening hou-

Toomen bestaan uit een kathode van

Andere specificaties die opvallen zijn

zijn, zware hybride generatoren of

dend met de werkelijke belasting, het

geactiveerd koolstof –een grafeenvariant– en een met Li gedoteerde

een levenscyclus (uitgedrukt in aantal

voertuigen of grote energie-opslag

temperatuurprofiel en hoe de batterij

laad-ontlaadcycli totdat de capaciteit

systemen in containers.

grafietanode. Ze verenigen de che-

is gedaald naar 75%) van 10.000 tot

zal worden gebruikt, kunnen parameters met betrekking tot de levensduur

mie van een batterij en de fysica van

20.000 cycli en meer. Het werktemperatuurbereik strekt zich uit van -40 °C

Load simulator

worden afgeleid.

een supercondensator in één enkele

Kurt.energy heeft in de vorm van de

Dit pakket is er nu ook in een online

structuur. Belangrijk hierbij is dat

tot +80 °C, en gaat daarmee een stuk

Battery Builder een tool gemaakt voor

er geen chemische redoxreacties

verder dan dat van Li-ion batterijen.

het configureren van powercapacitor

versie. Na registratie kunnen engineers een belastingsprofiel ingeven en

batterijen en het testen van deze in

met verschillende batterijconfiguraties simuleren. De resultaten worden in

plaatsvinden en er dus ook geen flow van lithiumionen is, waardoor er geen

Toepassingen

kans is op dendrietvorming, lekkage

Toepassingen beginnen bij het voeden

een applicatie voordat ze daadwerkelijk wordt gebouwd. Op basis van een

en explosiegevaar. De aanwezige

van een apparaatje met een enkele

belastingsprofiel en een geselecteerde

elektrolyten zijn vooral bedoeld om

cel, die er in capaciteiten is van

de ladingen te kunnen verplaatsen.

2.000, 3.000 of 5.000 F, met nominale

Die ladingen worden opgeslagen als

capaciteiten van 1,00 resp. 1,25 resp.

statische energie, net als bij supercaps. Vanwege die statische opslag

4,00 Ah. Een voorbeeld hiervan is

kan er razendsnel worden geladen en

de door SODAQ ontwikkelde draagbare luchtkwaliteitsmonitor AIR. Dit

ontladen.

IoT-apparaat, dat zo klein is als een

Vanwege de trade-off tussen energiedichtheid en vermogensdichtheid

fietsbel, kan je op het stuur van je

zijn er varianten die uitblinken in energiedichtheid en andere, die meer

om de 10 seconden fijnstofconcentraties, temperatuur en vochtigheid.

geschikt zijn voor toepassingen waar

Die data worden elk uur via LTN/NB-

vermogensdichtheid de onderscheidende parameter is. De energiedichte

IoT-netwerken doorgesluisd naar een

cellen zijn er met energiedichtheden

monitoringstations wordt gevoed.

tussen 200 en 260 Wh/kg, waarbij

Hiermee creëer je een heel fijnmazig,

vermogensdichtheden van rond de

low-cost netwerk van mobiele meetstations, die mede dankzij de batterij

500 W/kg mogelijk zijn. Bij de andere

pdf-formaat ter beschikking gesteld.

fiets monteren. De sensoren meten

mondiale server, die ook door andere

langdurig hun werk kunnen doen.

Dit hybride supercondensator systeem, dat is opgebouwd uit drie configuraties, die elk bestaan uit twee parallel geschakelde modules, met 384 powercapacitor

tot 5.000 W/kg. Dat gaat dan wel ten

De combinatie van veiligheid, vermogen, lange levensduur en extreme

koste van de energiedichtheid, die

bedrijfszekerheid maken dat power-

windturbine.

variant liggen de vermogensdichtheden rond de 1.500 W/kg, met pieken

cellen, is gebruikt als retrofit voor de UPS voor de pitchregeling van een

Meer elektroDATA op

ED EI.indd 21

10-02-2022 12:40

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

22 Nvent

Cable-Glide

Veilige elektrische verbindingen

Soepel kabels trekken

singen die 500 A tot 4700 A vereisen.

Enkele jaren geleden introduceerde

een bocht in het goottracé. Door het

Hierbij is het een alternatief voor het

Cable-Glide het gelijknamige pro-

gebruik ervan in één of meer hoeken

gebruik van meerdere dikke kabels.

duct om eenvoudig, snel en efficiënt

van de goot, kan één persoon vrij

De FleXbus is gekoppeld aan nVent

kabels te trekken in kabelgoten. De

Eriflex advanced technology, wat

oplossing voorkomt het vastlopen van

gemakkelijk één of meer kabels tegelijk door de goot heen trekken. De

zorgt voor minder impact op het

kabels, zorgt ervoor dat ze netjes in de

Cable-Glide is zo verstelbaar dat de

milieu en leidt tot meer veiligheid.

kabelgoot komen te liggen en om het

installateur van de buitenkant naar de

Deze geleider met een hoge temperatuurweerstand tot 115 °C, gecom-

hoekje gaan, en voorkomt beschadigingen. Onlangs is de set uitgebreid

binnenkant van de goot kan werken.

bineerd met rookarme, halogeenvrije

met een extra montagestuk. Hiermee

in de goot, waardoor er meer kabels in

en vlamvertragende eigenschappen,

is de gebogen geleider zodanig aan

De nVent Eeriflex FleXbus is een

zorgt voor een verminderde kans op

de buitenkant van de kabelgoot te

de goot kunnen. Omdat de draagbeugel van de kabeltrekbocht bovenop

verbindingsoplossing tussen twee

giftige rook en beperkte verspreiding van vuur. Deze oplossing lost

bevestigen dat de kabel eenvoudig

is geplaatst, is hij ook te gebruiken in

in de goot is in te voeren. Je kunt zo

goten waar al kabels in liggen.

is ontworpen om de efficiëntie en veiligheid bij elektrische laagspannings-

uitdagingen op voor het aansluiten

de geleider multifunctioneel inzetten

van transformatoren, schakelborden,

in zowel bochten als op de plaatsen

installaties te verhogen, biedt bespa-

generatoren en grote ononderbroken

waar de kabel vanaf rol de geleider in

ringen op de totale installatietijd en

voedingen door veilige, gemakkelijke

wordt getrokken.

verlaagt de totale installatiekosten.

en last-minute aanpassingen mogelijk

Door de Cable-Glide glijdt de kabel

De oplossing is geschikt voor toepas-

te maken.

zonder al teveel weerstand door

elektrische apparaten. De oplossing

De kabels liggen dus netjes verdeeld

EEMC

Phoenix Contact

Flexibele afdichtingen

Voeding met 110 VDC De Quint Power familie voedingen is uitgebreid met een 110 VDC voeding, die geschikt is voor toepassingen van 110 tot 135 VDC. Applicaties die voorheen een serieschakeling van verschillende apparaten nodig hadden, kunnen nu met slechts één apparaat worden gevoed. Dat bespaart ruimte in de schakelkast en verlaagt bekabelingskosten.

De voeding beschikt over veiligheidstoelatingen volgens EN, IEC, UL 61010-1 en 61010-2-201.

Deze is volgens UL HazLoc Class 1, Division 2 ook gecertificeerd voor explosiegevaarlijke omgevingen en kan vanwege de maritieme toelating volgens DNV GL ook in scheepsapplicaties worden toegepast. De voedingen van de Quint Power familie onderscheiden zich door een statische en dynamische boost, SFB-technologie en een

Parker Chomerics heeft een serie geleidende

tische vulopeningen binnen de industrie.

elastomeren met een dubbele functionaliteit.

Deze elastomeren zijn voorzien van een

omvangrijke signalering. Door het brede temperatuurbereik van -40 °C tot +70 °C zijn de apparaten

Waar de standaard seals voorzien in óf een

geleidend en een niet-geleidend element.

flexibel inzetbaar.

omgevingsafdichting tegen vocht, stof en

Beiden zijn gelijktijdige uitgehard om met

vuil óf voorzien in een elektrische geleidende

een lage sluitkracht de beste afdichting te

afdichting, heeft de fabrikant beide functies ondergebracht in één afdichting. Deze

realiseren. Ze zijn te verkrijgen in corrosiebestendig en vuurvaste kwaliteiten, voorzien

flexibele afdichtingen worden gebruikt voor

in een EMC/EMP-afdichting en sluiten lucht-

hersluitbare openingen, zoals deuren, luiken

dicht af. Deze gecoëxtrudeerde afdichtingen zijn er in tal van standaard uitvoeringen,

en vulopeningen. Het toepassingsgebied is veelal defensiematerieel in militaire voer-, vaar en vliegtuigen, in de ruimtevaart maar ook kri-

ED EIPN.indd 22

maar ook reeds bij kleine aantallen in klantspecifieke vormen.

10-02-2022 12:41

PRODUCTNIEUWS

FEBRUARI 2022

23 TDK-Lambda

CaTeC

45 kW AC-DC voeding

Weerstation voor gebouwbeheer

een Delta- of Wye-driefasen ingang

De USM1+ is de opvolger van het

van 360-528 VAC. Vollast bedrijf is

USM1 ultrasonore meteostation,

mogelijk bij omgevingstemperaturen

dat is uitgerust met sensoren voor

van -10 °C tot +50 °C (opstarten kan

wind, neerslag, relatieve vochtigheid,

bij -20 °C). De voeding is opgebouwd

temperatuur, barometrische druk en

uit maximaal tien modules van 4,5 kW,

licht. Nieuw bij de USM1+ is de extra

waardoor eenvoudig systeemconfiguraties met een lager vermogen kunnen

keramische neerslagdetector die de

worden gerealiseerd.

zodat pollen en insecten geen valse

voedingssystemen die gebruik maken

Voor bewaking op afstand zijn geïsoleerde signalen voor DC-good, fase-

neerslagwaarden geven, zodat bijvoorbeeld wordt voorkomen dat dak-

Standaard wordt het station geleverd

van geïsoleerde DC-DC omzetters.

uitval en storingsalarmering beschik-

luiken en ramen automatisch onte-

met 8x 0-10 V analoge uitgangen en

Met een rendement van 98% wordt

baar. Ook zijn er PMBus en USB

recht sluiten. Daarnaast is de USM1+

er minder interne restwarmte gegenereerd, waardoor koeling met interne

communicatie-interfaces voor het

uitgerust met een algoritme dat de

een digitale uitgang die te configureren is naar Modbus of een Thies

bewaken van de ingangsspanning,

toerengeregelde ventilatoren mogelijk

uitgangsspanning, uitgangsstroom,

globale straling berekent uit de gegevens van de lux lichtsensoren. Op

is. Door op deze manier te koelen zijn

interne temperatuur, statussignalen en

deze wijze verkrijgt de gebruiker een

voornamelijk toegepast bij gebouwautomatisering, scheepvaart, brug-,

dure en complexe waterkoelsystemen

ventilatorstatus, of voor het in- of uitschakelen van de uitgangsspanning.

goed beeld van de op dat moment

tunnel- en sluisbewaking, glastuin-

effectieve aanwezige energie.

bouw en verkeersapplicaties.

De TDK-Lambda TPF45000-385 nietgeïsoleerde 45 kW AC-DC voeding levert een stabiele 385 VDC uitgangsspanning voor grote, decentrale

niet nodig. De voeding kan werken op

radarneerslagopnemer ondersteunt

ASCII protocol. Het weerstation wordt

Schneider Electric

Helukabel

Vermogensschakelaars

600 V datakabels met UL-keur

De nieuwe gegoten ComPacT-modellen hebben

Datakabels zijn niet ontworpen voor de transmissie van zware stroom en

een nieuw design. Een ontwerpverbetering is de

worden in de praktijk niet voor dit doel gebruikt. Toch worden er steeds

semi-transparante frontplaat, zodat in één oogopslag kan worden gezien welke hulpcontacten in de

hogere eisen aan spanningsspecificaties gesteld en zijn UL-goedkeuringen

vermogensschakelaar aan het werk zijn en of ze correct zijn geplaatst. Een blijvertje zijn de EverLink-

waar niet altijd voldoende plek is om ze goed afgeschermd van stroomkabels met een diëlektrische sterkte tot 600 V of 1.000 V te installeren.

connectoren voor kabelverbindingen en

De UL-norm vereist dat alle kabels die in een ruimte worden gelegd

ingebouwde DIN-rails waarmee de schakelaars gemakkelijk op hun plaats kunnen

dezelfde diëlektrische sterkte hebben. Hoewel een data-, sensor- of buskabel nooit op 600 V werkt, moet de diëlektrische sterkte wel op het label

worden geklikt.

worden vermeld. Anders kan de inspecteur de goedkeuring weigeren, of

De ComPacT-reeks kan gelijk aangesloten worden en de modulaire accessoires

moet de installateur achteraf een beschermende mantelbuis gebruiken of

breiden de capaciteit voor geavanceerde

Om aan de eisen van haar klanten te voldoen, heeft Helukabel bijvoorbeeld

monitoringmogelijkheden uit. Omdat

haar Ethernetkabels van de Profinet-serie voorzien van aanvullende UL-

de nieuwe modellen dezelfde vorm en

certificeringen, zogenaamde AWM-stijlen (Appliance Wiring Material). Deze

grootte hebben als hun voorgangers, kunnen installateurs of paneelbouwers de

richtlijnen, die hun oorsprong vinden in de bekabeling van machines en

bestaande vermogensschakelaars makke-

kabels en maken de bijbehorende opdruk mogelijk, die nodig is voor een

lijk vervangen. Dit maakt het ook mogelijk om de schakelaars uit te breiden voor

succesvolle goedkeuring.

vereist. Dat heeft te maken met het leggen van datakabels in kabelgoten,

de kabel vervangen voor goedkeuring door het certificeringsbedrijf.

apparaten, zorgen voor de gewenste hogere diëlektrische sterkte van de

digitale intelligentie.

De vereenvoudigde draadloze connectiviteitsfunctie verbetert de installatie, het onderhoud of de upgrade van de ComPacT-reeks. Nieuwe draadloze hulpapparatuur geeft gebruikers een beter inzicht in hun elektriciteitsdistributiesysteem, om de beschikbaarheid van stroom te maximaliseren. Gebruikers hebben altijd en overal toegang tot hun data.

Meer elektroDATA op

ED EIPN.indd 23

10-02-2022 12:41

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

24

Microgrids faciliteren efficiënte toepassing van duurzame energie WHITEPAPER OVER DE ARCHITECTUUR VAN MICROGRIDS, DE VOORDELEN EN DE BELANGRIJKSTE FUNCTIES De toepassing van duurzame energiebronnen wordt bemoeilijkt doordat ons elektriciteitsnetwerk niet overal meer geschikt is om de stijgende hoeveelheid stroom uit duurzame energiebronnen te transporteren. Uitbreiding van dit netwerk is een duur en langdurig traject.

Door de ontwikkeling van microgrids kan vraag en aanbod van duurzame energiebronnen en gebruikers zodanig worden afgestemd met het bestaande elektriciteitsnetwerk dat het minder snel overbelast raakt.

In de voor dit artikel bewerkte whitepaper ‘Huidig elektriciteitsnetwerk beperkt groei van duurzame energie en klimaatafspraken? Microgrid biedt de oplossing met een aantrekkelijk verdienmodel’ gaat Schneider Electric in op de werking van microgrids, de voordelen ervan en de functies.

Microgrids vormen de sleutel voor succes voor de groeiende toepassing van duurzame energiebronnen.

Een microgrid combineert het open-

tale communicatie ook alle lokale

bare elektriciteitsnet, alle duurzame

opwekking en eventueel verbrui-

wordt. Alleen bij smartgrid gaat het om het openbare elektriciteitsnetwerk,

kers.

terwijl microgrid alleen betrekking

energiebronnen en verbruikers zodat de verschillende soorten energie optimaal benut kunnen worden. Het bestaat uit de volgende componenten, die digitaal met elkaar informatie

• Cloudgebaseerde software inclusief lokale controller voor optimalisering van de werking op basis van geavanceerde regelstrategieën.

Voordelen Belangrijk voordeel van een micro-

uit kunnen wisselen: Joep Dekker, Grid & Power

heeft op een lokaal elektriciteitsnetwerk.

Slim, los of vast

grid-systeem is dat er duurzame

Indien een microgrid zich niet los kan

energiebronnen kunnen worden

koppelen van het elektriciteitsnetwerk noemen we dit een netgekop-

geïntegreerd in het bestaande elektriciteitsnetwerk zonder dat deze

peld (‘grid tied’) microgrid. Dit type

aangepast hoeft te worden. Ook kan

komt het meeste voor in Nederland

het brandstofverbruik van fossiele

omdat er een betrouwbaar elektriciteitsnetwerk is. Er zijn ook zoge-

energiebronnen verlaagd worden of

naamde ‘island able’ microgrids,

energiebronnen in combinatie met

• Lokale opslag (batterijen).

die zich bij uitval van het openbare

lokale opslag.

• Schakelaar die de verbinding vormt

elektriciteitsnetwerk kunnen loskoppelen en autonoom blijven functio-

Verder kan een microgrid bij uitval van

neren. Tenslotte zijn er geïsoleerde systemen voor autonoom bedrijf (‘off

blijven functioneren, zodat kan worden voorzien in een zeer betrouwbare

grid’).

energievoorziening. Ook is het moge-

Een microgrid-systeem bestaat uit:

Vaak wordt de term microgrid verward

lijk om de lokaal opwekte energie zo

• Lokaal regelsysteem, inclusief HMI.

efficiënt en zo goedkoop mogelijk te

support@nl.schneider-electric.com

Dit systeem verzorgt de lokale

met de smartgrid. Beide grids hebben overeenkomsten wat betreft het

(023) 512 41 24

regeling van het microgrid en de

digitaal koppelen van systemen waar-

onder andere op basis van het actuele

aangesloten meters en via digi-

door het elektriciteitsnetwerk slimmer

tarief en de beschikbaarheid, hoeveel

Distribution System Specialist Schneider Electric

• Elektriciteitsdistributienetwerk met daarin diverse meters.

• Verbruikers (verlichting, verwarming, laadpalen voor elektrische auto).

• Lokale duurzame energie-opwekking (zonnepanelen, windmolens).

• Lokale fossiele energieopwekking (dieselgeneratoren).

tussen het microgrid en het openbare elektriciteitsnetwerk.

• Het microgrid-systeem.

www.se.com/nl/

ED EI_2.indd 24

vervangen worden door duurzame

het elektriciteitsnetwerk autonoom

benutten. Het microgrid regelt zelf,

10-02-2022 12:42

INSTALLATIE & ENERGIETECHNIEK

FEBRUARI 2022

25

De regeling van een microgrid kan worden ingericht met componenten en

Vermindering van de piekbelasting is mogelijk door het benutten van de in de

systemen van Schneider Electric.

batterijen opgeslagen energie.

ren ter voorkoming van inperking of

Ontwerpen van een microgrid

batterij laadt op tijdens de dalperiode

afschakeling. Het microgrid-systeem

Bij het ontwerp van een microgrid-

en begint te ontladen in de piekperiode

stelt bijvoorbeeld een aanbesteding

om te voorkomen dat er stroom van

van 100 kW voor 1 uur voor aan een

systeem komen de volgende aspecten kijken:

het net moet worden geïmporteerd.

commerciële aggregator. De commerciële aggregator accepteert dit aan-

energie er wordt verbruikt of wordt

verminderd worden. Bijvoorbeeld, de

teruggeleverd aan het openbare elektriciteitsnetwerk.

Geavanceerde functies De voordelen van een microgrid kunnen worden gerealiseerd via geavan-

• Uitvoeren van een audit, inclusief opstellen van een business-case. In

Vraaggestuurde regeling van geëxporteerde energie

bod. Vervolgens beperkt het microgrid

de praktijk blijkt het rendement van

ceerde functies als:

de belastingen en worden produc-

een microgrid-systeem niet alleen

• Tariefoptimalisering.

Door middel van een berekening van

tiebronnen ingeschakeld en energie-

afhankelijk te zijn van technische

• Vermindering piekbelasting.

de voorspelling van geëxporteerde

opslagsysteem ontladen zodat deze

• Maximalisering eigenverbruik.

energie is het mogelijk vraaggestuurd

100 kW gedurende 1 uur kan worden

zaken, maar ook van financieringsregelingen voor investeringen in

• Vraaggestuurde regeling van geëx-

energie te leveren of te verminde-

geleverd.

porteerde energie.

duurzame energie en de elektriciteitstarieven.

• Netwerkstudie.

• Ontwerp en implementatie, ook met

Tariefoptimalisering Regeling van geïmporteerde energie

betrekking tot cybersecurity.

door gebruik te maken van vermogens-

• Test en ingebruikstelling.

regeling van lokale opwekking, opslag en verbruikers met als doel optimalise-

• Operationele training van gebruikers.

ring van de kosten die zijn gerelateerd

• Onderhoud en optimalisering/actualisering van regelingen.

aan het variabel tarief. Een voorbeeld is een HVAC-installatie, die wordt gestart gedurende laag tarief en gestopt gedurende hoog tarief. Er wordt slim gebruik

Conclusie Microgrids vormen de sleutel tot succes voor de groeiende toepassing van

gemaakt van de warmtecapaciteit van het gebouw waarbij het comfort wordt

Maximaliseren van eigenverbruik door slim laden en ontladen van lokale

duurzame energiebronnen. Kansen

gerespecteerd.

batterijen.

om diensten tegen vergoeding aan de netbeheerder of energieleveranciers

Vermindering piekbelasting

te kunnen aanbieden worden hierdoor

Door gebruik te maken van lokale opslag kunnen pieken in de import

ook mogelijk, wat kan leiden tot interessante verdienmodellen. In de toe-

van niet-lokaal opgewekte energie

komst zullen ook meerdere microgrids

worden uitgevlakt, wat leidt tot lagere

door middel van software met elkaar

verbruikskosten en het vermijden van

gekoppeld worden, bijvoorbeeld als

boetes die gerelateerd zijn aan piekverbruik. In het voorbeeld wordt de opge-

onderdeel van een smart city project. Deze bieden daardoor een nog

slagen energie in de batterijen benut

betere netstabiliteit met een hoger

om het piekverbruik te verminderen.

vermogen. De toepassing van microgrids vereist kennis van commerciële

Maximalisering eigenverbruik

aspecten, regelgeving en techniek.

Door voor eigenverbruik zoveel

Schneider Electric is een partner om

mogelijk gebruik te maken van lokaal

Bij vraaggestuurde regeling van geëxporteerde energie komt het nodige reken-

opgeslagen energie kunnen de kosten

en voorspelwerk kijken.

het gehele traject hierin te ondersteunen.

Meer elektroDATA op

ED EI_2.indd 25

10-02-2022 12:42

TESTEN & METEN

26

In-circuit emulator helpt bij schrijven energiezuinige code ICE VERHOOGT DE PRODUCTIVITEIT MET HANDIGE FUNCTIES VOOR PROGRAMMEREN EN OPSPOREN VAN FOUTEN Microchip’s MPLAB ICE 4 incircuit emulator is een compleet systeem voor emulatie, programmeren en foutzoeken met draadloze koppeling, krachtige foutopsporing en realtime codeprofilering met gebruikmaking van trace. Het emulatorsysteem wordt gekoppeld via USB 3.0 of USB 2.0, of optioneel draadloos via Ethernet of WiFi. Met de energie-optimalisatiefuncties kan het verband tussen het energieverbruik en de code worden bepaald.

De MPLAB ICE 4 in-circuit emulator tool voor foutopsporing en programmeerontwerp is afgestemd op de PIC en AVR microcontrollers (MCU’s), dsPIC digitale signaalcontrollers (DSC’s) en SAM MCU’s en microprocessors (MPU’s) van Microchip.

Ontwerpers van ingebedde systemen

nodig zijn om de foutopsporingstijd te

Energie-optimalisering

hebben behoefte aan complete ana-

beperken.

Met de energie-optimalisatiefuncties

lyse van projecten. Maar om snel te

kan worden bepaald wat het verband

kunnen ontwikkelen is gemakkelijk te

Flexibel

is tussen het energieverbruik en de

gebruiken en krachtige emulatiehardware nodig. Microchip Technology

Het in-circuit emulatorsysteem kan

code met behulp van de MPLAB

worden gekoppeld via USB 3.0 of

Data Visualizer. Bovendien kunnen

stelt daarin met de MPLAB ICE 4

USB 2.0. Optioneel kan dat ook

ontwerpers van ingebedde systemen

tegemoet te kunnen komen. Deze

draadloos via Ethernet of WiFi, wat

nog meer uit hun code afleiden door

in-circuit emulator tool voor foutop-

meer flexibiliteit en gebruiksgemak

sporing en programmeerontwerp is

oplevert. Zo kunnen via draadloos

gebruik te maken van twee onafhankelijke stroomsensor-kanalen met ver-

afgestemd op de PIC en AVR micro-

Ethernet op afstand fouten worden

schillende resoluties voor het meten

controllers (MCU’s), dsPIC digitale

opgespoord, wat handig is bij het

en optimaliseren van het energiever-

signaalcontrollers (DSC’s) en SAM

bruik van een ontwerp.

MCU’s en microprocessors (MPU’s)

bewaken van toepassingen op verafgelegen locaties. Koppeling via WiFi

van het bedrijf. Dit vereenvoudigt het

kan een uitkomst zijn bij toepassingen

beperken door gebruik te maken van

ontwerpproces als ontwerpers migreren van de ene Microchip MCU of

waar de omgevingscondities een sta

MPLAB ICE 4 in-circuit emulators

in de weg zijn, zoals het regelen van

geavanceerde functies, die vele,

MPU naar een andere.

motoren die op een hoge spanning

breed toegepaste instrumentatie

Het opsporen van fouten en het programmeren gaat aan de hand van de

werken of systemen zonder aardlus.

en instructie-tracing mogelijkheden

De MPLAB ICE 4 hardware integreert

ondersteunen. Het brede scala aan

grafische gebruikersinterface van de

met MPLAB X CI/CD setup over

MPLAB X geïntegreerde ontwikkel-

foutopsporings- en programmeerinterfaces en de mogelijkheid van het

Ontwerpers kunnen hun ontwikkeltijd

omgeving (IDE). De emulator voorziet

Ethernet, wat een effectieve combinatie vormt voor hardware in de loop.

www.microchip.com

in een flexibele ontwerpervaring met

Ontwerpers kunnen gebruik maken

kaarten draagt eveneens bij aan het

www.avnet.eu

geavanceerde foutzoekmogelijkheden

van de CI/CD wizard voor de setup

beperken van de ontwikkeltijd.

(076) 572 27 00

voor het schrijven van energiezuinige

van Jenkins en Docker op de laatste

code, gekoppeld aan alle functies die

versie van MPLAB X IDE v6.00.

ED TM.indd 26

koppelen van apparaten via adapter-

10-02-2022 12:43

FEBRUARI 2022

27 PRODUCTNIEUWS TTMS

BMF System Parts

AC- en DC-voedingen

Vochtsensor

Na in 2021 ISEG, fabrikant van een

De instrumentatie wordt gebruikt in

Met de introductie van de SHT4x

breed assortiment hoogspannings-

Power Line Conditioning, frequentie-

I serie heeft Sensirion het pakket

voedingen, te hebben toegevoegd

conversie en programmeerbare AC-

van vochtsensoren aangevuld met

aan het pakket, kan TTMS al weer een

en DC-testtoepassingen. Blikvangers

een 5 V digitale temperatuur- en

nieuwe uitbreiding van de linecard

bij deze leverancier zijn met name de

vochtsensor die speciaal is ontwor-

melden. Per januari 2022 zijn ook

regeneratieve voedingen tot 1000 Hz

pen voor gebruik in zware industriële

de instrumenten van Pacific Power

met een spanningsbereik van 440 Vrms en 760 Vrms (AMX) en de lineaire AC-

toepassingen. De serie bestaat

Source verkrijgbaar bij TTMS. Pacific Power Source ontwikkelt

voedingen uit de LMX Series met een

de SHT40 I (max. 4%) en SHT41 I

technisch geavanceerde, betrouwbare

frequentiebereik tot 5 kHz (harmoni-

(max. 2,5%), en maakt gebruik van

AC- en DC-voedingen. De produc-

schen tot 50 kHz) en een vermogen

de bewezen CMOSens-technologie

ten van Pacific variëren in vermogen

tot 30 kVA.

van Sensirion. Hierdoor is maximale

van 500 VA tot meer dan 625 kVA.

uit twee nauwkeurigheidsversies,

betrouwbaarheid gegarandeerd. De sensor maakt naadloze integratie in

bereik af van 0 tot 100% RV en van

nagenoeg iedere applicatie mogelijk

-40 °C tot 125 °C (met een typische

door zijn brede ingangsspanningsbe-

nauwkeurigheid van 0,2 °C) met een

reik, klein formaat en verhoogde ESD-

voedingsspanning van 2,3 tot 5,5 V.

bescherming.

Dit in combinatie met een goede prijs-

De CMOSens-technologie van Sen-

kwaliteit verhouding maakt de nieuwe

sirion biedt een complete en gekali-

SHT4X I geschikt voor kostprijsgevoe-

breerde sensor op een enkele chip.

lige applicaties die in grote aantallen

De sensoren dekken een operationeel

geproduceerd worden.

Micro-Epsilon

Sick

Sensoren voor diktemeting

Lasercontrasttaster

nodig is. Diverse interfaces

De KTML lasercontrastsensor heeft

tot -20 °C.

zoals analoog, Ethernet en

een bereik van 250 mm met laser-

Kerninformatie:

EtherCAT maken aansluiting

klasse 1. Dankzij de kleine lichtspot

• Schakelsnelheid tot 4.000 Hz.

op moderne machines en

van 1,8 mm doorsnee ziet hij zelfs

• Schakelafstanden: 50 en 250 mm

systemen mogelijk.

kleine objecten op grotere afstand.

Capacitieve sensoren bewa-

De KTML kan overweg met alle mar-

ken de foliedikte direct in

keringen en achtergronden. Zelfs

de productielijn. De senso-

bij glimmende objecten met kleine

ren zijn bevestigd aan een

contrastverschillen doet de lasercon-

meetbeugel en meten van

trastsensor betrouwbaar zijn werk.

twee kanten tegen de strip.

Daarmee is de taster een welkome

bereik (laserklasse 1).

• Reactietijd: 125 µs (50 mm); 333 µs (250 mm).

• Jitter: 57 µs (50 mm); 122 µs (250 mm).

• Vier opties voor teach-in: statisch (twee punten), dynamisch, extern of

Capacitieve sensoren van Micro-Epsi-

Elk van de twee capacitieve verplaat-

portfolioaanvulling voor onder meer

lon worden gebruikt voor nauwkeurige

singssensoren levert een afstands-

de verpakkingsindustrie. De sensor is

• IO-Link voor diagnose, alarm, scha-

verplaatsingsmetingen en contactloze

signaal met hoge resolutie, dat recht-

ook geschikt voor koude omgevingen,

kelingen en werken met recepten.

diktemetingen. Zij bereiken zelfs in

streeks in de controller wordt verwerkt

industriële omgevingen submicron-

tot een diktemetingswaarde. De meet-

nauwkeurigheid en koppelen daaraan

spot van de capacitieve sensoren is

concurrerende spec’s op het gebied

groter in vergelijking met optische

van lineariteit, herhaalbaarheid en

methoden, waardoor eventuele struc-

resolutie. Door hun hoge tempe-

turen en anomalieën op het oppervlak

ratuurstabiliteit zijn ze ideaal voor

worden uitgemiddeld. Het gebruik

omgevingen met schommelende tem-

van de capaNCDT 6200 meerkanaal-

peraturen. De capacitieve sensoren

scontroller maakt de verwerking van

kunnen met elke controller worden

meerdere sensorparen met slechts

gecombineerd zonder dat kalibratie

één controller mogelijk.

via IO-Link.

Meer elektroDATA op

ED TM.indd 27

10-02-2022 12:43

TESTEN & METEN

28 TTMS

Micro-Epsilon

Elektronische single cell belasting

Warmtebeeldcamera

H&H heeft voor het testen van high-

De SCL serie heeft de standaard

De warmte-

current DUT’s zoals brandstofcellen

functies van CC, CV, CR en CP, alsmede gecombineerde functies als

beeldcamera

CC+CV, CR+CC+CV, CP+CC+CV

en batterijcellen, de SCL-serie ontwikkeld. Deze elektronische Single

thermoImager

Cell Load kan een aangesloten

en CV+CC. Daarnaast hebben

TIM41 is ontworpen voor

spanningsbron belasten tot 1.200 A

deze modellen een aantal functies,

de hoge eisen

bij een minimale ingangsspanning

van industriële

van 600 mV (standaardmodellen) of

die specifiek horen bij high current DUT’s, zoals het bepalen van

zelfs vanaf 0 V (SCL ZV). De serie is

de interne DC-weerstand van de

Temperaturen

leverbaar met een spanningsrange

aangesloten DUT conform DIN EN

van 0-12 V en 0-40 V en geschikt

61951 en DIN EN 61960. Ook is

worden nauwkeurig gere-

voor stromen van 400 A, 800 A en

deze SCL serie voorzien van een

gistreerd in

1.200 A. Voor hogere stromen zijn

het bereik van

meerdere loads parallel te schakelen

discharge functie, een modulatorfunctie in het frequentiebereik van

-20 tot +900 °C. Geautomatiseerd

zodat verdere stappen zoals alarmering, openen van de deur, koeling of

in een master/slave configuratie. De

0,1 Hz tot 10 kHz en een datalog-

testen van warme en koude punten is

uitschakeling kunnen worden uitge-

modellen zijn ondergebracht in een

functie, die is voorzien van een time

voerd wanneer grenswaarden worden

2U hoge 19" behuizing.

stamp.

mogelijk via de geïntegreerde puntzoekerfunctie. Tot drie meetvelden kunnen gelijktijdig worden gericht en

De bij de levering inbegrepen TIM

continu worden bewaakt.

Connect software wordt gebruikt

De geïntegreerde gemotoriseerde

voor een eenvoudige inbedrijfstelling.

scherpstelling kan worden gebruikt

Een meetwaarde-uitgang is mogelijk

om op afstand scherp te stellen. De

via Ethernet of procesinterface (4-20

gemeten waarden kunnen worden

mA). Voor autonome werking is geen

doorgegeven aan een regelsysteem,

extra PC nodig.

toepassingen.

overschreden.

C.N. Rood

Teledyne Flir

Mixed-signal oscilloscoop

Kits voor videoscopen quentie van de optioneel

Teledyne Flir introduceert twee uitbreidingen van de serie industriële

ingebouwde willekeurige

VS290 kits voor thermische en visuele videoscopen: de VS290-33 MSX

golfvorm-/functiegenerator

kit en de VS29-21 kit. De VS290-33 is uitgerust met een afgeronde,

is verdubbeld tot 100 MHz.

dubbele thermisch-zichtbare camerasonde voor extra flexibiliteit bij het

Voor technici die op

inspecteren van hoogspanning-scenario's, waarvoor een CAT IV classificatie vereist is. De VS290-21 biedt thermal-only bouwkundige, mecha-

afstand (moeten) samenwerken zijn er verbeterde offline tools voor samen-

De 5 Series B MSO is de nieuwste

nische en elektrische inspectiemogelijkheden voor moeilijk bereikbare omgevingen.

werking en opslag, waar-

Samen met de nieuwe VS290 videoscoopkits worden de VSC-IR33 en

onder analyse op afstand van oscilloscoop-golfvorm-

VSC-IR21 sondebevestigingen geleverd. De afgeronde VSC-IR33 dubbele thermisch-zichtbare sonde is slechts 19 mm in diameter, waardoor

gegevens vanaf elke loca-

hij goed past in krappe ruimtes en gaten zonder dat dit ten koste gaat

versie van de Tektronix 5 Series mixed-

tie via de TekScope PC-golfvormanaly-

van de zijdelingse zichtbaarheid. De sonde

signal oscilloscopen. Deze MSO bevat

sesoftware en TekDrive-cloudopslag.

Een snellere processor maakt de bedie-

bevat zowel een 160 × 120 warmtecamera als

verschillende verbeteringen die het debuggen van designs en valideren

ningselementen nog responsiever en

een heldere LED werkverlichting voor MSX

van systemen versnellen en/of gemakkelijker maken. Zo is er een extra trigge-

zal in de toekomst aanvullende, com-

beelden in zowel lichte als donkere ruimtes.

plexere meetanalyses ondersteunen.

ringang waarmee gebruikers de oscil-

De VSC-IR21 sonde heeft vergelijkbare specificaties in een thermische behuizing die slank

loscoop kunnen synchroniseren met

Ook zijn er diverse verbeteringen in het HD-display, waardoor gebruikers in één

een extern signaal zonder daarvoor een

oogopslag overzicht over het systeem

kunnen bereiken. De sonde heeft dezelfde

van de vier, zes of acht ingangskanalen met volledige capaciteit te hoeven

hebben en zich daarbij kunnen blijven

resolutie van 160 × 120 als de VSC-IR32/33,

concentreren op de specifieke meettaak.

maar dan met een voorwaarts gerichte

gebruiken. De maximale uitgangsfre-

ED TMPN.indd 28

een twee-megapixel beeldcamera, samen met

genoeg is om moeilijk bereikbare plaatsen te

camera.

10-02-2022 12:44

PRODUCTNIEUWS

FEBRUARI 2022

29 LEM

Transducer voor stroommetingen in nauwkeurige T&M-apparatuur Als naar zeggen van fabrikant LEM de

digitale integratie, door omzetting van

meest nauwkeurige sensor van zijn

het signaal. Door te werken in het digitale

klasse op de markt is de IN 200 transducer ideaal voor gebruik in uitdagende

domein biedt de nieuwe sensor meer

toepassingen als zeer nauwkeurige

detecteren van tweede harmonischen en

T&M-apparatuur die wordt gebruikt voor

excitatie van de spanningsregelaar.

het analyseren van het rendement van

De IN 200 biedt aanzienlijke ruisvermindering en grote ongevoeligheid voor

mogelijkheden, zoals rimpelcompensatie,

omvormers voor hybride elektrische voertuigen (HEV’s) en elektrische voertuigen

externe velden. De digitale technologie

(EV’s). Het specificatieblad van de IN 200 vermeldt respectievelijk 0,6 ppm voor de

van de component garandeert ongevoeligheid voor temperatuureffecten,

lineariteit en maximaal 10 ppm elektrische

interferentie en voedingsspannings-

offset, maar in-huis testen laten zien dat

schommelingen, terwijl de metalen

de sensor lineariteit onder 0,5 ppm en een

behuizing (voorgaande modellen hadden

offset van +/-5 ppm kan behalen.

De IN 200 completeert de IN serie van

een kunststof behuizing) de EMC-ongevoeligheid verbetert, de temperatuurdrift

zeer nauwkeurige sensoren, die een

vermindert en een zeer nauwkeurige

stroombereik van 100 A tot 2000 A omvat.

werking garandeert over een breed

De IN 200 zelf bestaat uit drie producten

vonden. Traditioneel zouden er veel analoge cir-

voor het meten van nominale stromen van 100 A,

cuits nodig zijn voor het onderdrukken van ruis en

temperatuurbereik (-40 °C tot +85 °C).

200 A en 400 A.

andere onvolkomenheden omdat er verschillende

Andere eigenschappen zijn een ruime frequentiebandbreedte van DC tot 1,1 MHz (-3 dB), het

Om de almaar hogere nauwkeurigheidsniveaus te

fluxgate spoelen aanwezig zijn. LEM’s oplossing

compacte ontwerp met een 28 mm spleet voor

kunnen realiseren waar de T&M-markt om vraagt,

maakt het mogelijk om het aantal analoge circuits

kabels en busbars, en een statussignaal om de

heeft LEM de fluxgate technologie opnieuw uitge-

binnen de transducer substantieel te verlagen via

toestand van de transducer aan te geven.

EEMC

Teledyne Flir

Handheld ESD-simulator

SDK voor warmtebeeldcamera

Elektronica appa-

Met de nieuwe Flir Mobile software development kit (SDK) voor de Cat S62

ratuur moet een

Pro rugged smartphone kunnen ontwikkelaars de professionele warmtebeeldcamera van de telefoon gebruiken in hun eigen Android-applicaties. De

zekere immuniteit hebben tegen

Cat S62 Pro is uitgerust met een hoge-resolutie Flir Lepton 3.5-sensor en

elektrostatische

de MyFlir Pro app van Teledyne Flir. Deze stellen ontwikkelaars in staat om

ontladingen,

warmtebeeld-functionaliteit toe te voegen aan hun eigen mobiele apps.

getest volgens

Met de software development kit kunnen ontwikkelaars gebruik maken van

de internationale standaard IEC

veel van de functies die de Cat S62 Pro zo’n krachtig en veelzijdig gereedschap maken. Bijvoorbeeld de Teledyne Flir's MSX-technologie, die contrast

61000-4-2. Het

van de visuele camera combineert met warmtebeeld. Of alpha-blending,

Duitse Schlöder

waarmee het warmtebeeld als doorzichtige laag over regulier beeld wordt

heeft hiervoor

gelegd. Spotmeters en

een serie programmeerbare ESD-simulatoren met pistoolgreep, die zowel accu- als

aanpasbare temperatuurschalen kunnen gemak-

lichtnetgevoed gebruikt kunnen worden. De SESD 216 is geschikt voor 16,5

kelijk worden toegevoegd

kV lucht- en 10 kV contactontlading, de SESD 230 voor 30 kV lucht- en contactontlading en de SESD 30000 voor 30 kV lucht- en contactontlading. Deze

aan een live videofeed

heeft een variabel ontladingsnetwerk en voldoet aan ISO10605, MIL-STD.

warmtebeelden, om heel

Afhankelijk van het te testen product en de test setup zijn er twee testme-

gericht temperaturen te

thodes: ontlading via de lucht en ontlading via contact. Luchtcontacttesten

kunnen meten. Dankzij de

worden veelal bij kunststof behuizingen uitgevoerd. De contacttesten kunnen

kleurenschema’s kunnen

alleen door werkelijk contact worden uitgevoerd; bij geoxideerde of geverfde

temperatuurverschillen op

oppervlakken vindt er geen testrun plaats. Verschillende ontladingselektrodes

diverse manieren worden

worden meegeleverd.

gevisualiseerd.

of eerder vastgelegde

Meer elektroDATA op

ED TMPN.indd 29

10-02-2022 12:44

COLOFON / ADVERTEERDERSINDEX

FEBRUARI 2022

30

Adverteerdersindex

Colofon

Microchip

32

SMD-TEC

9

Redactie

Multi CB Leiterplatten

11

Telerex Nederland

3

Richard Bezemer (hoofdredacteur) Tel. 06 34 65 95 02, r.bezemer@mybusinessmedia.nl

MyBusinessmedia

31

TOP-Electronics

1

Robin Zander, r.zander@mybusinessmedia.nl

Postbus 58, 7400 AB Deventer e-news@mybusinessmedia.nl

Advertenties

Dennis Wielheesen, d.wielheesen@mybusinessmedia.nl, 06 53 69 24 61

Pilz Nederland

15

Würth-Elektronik Nederland

19

René Wibbelink, R.Wibbelink@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 43 Publishing services

Reichelt elektronik

2

Sonja Wolsink s.wolsink@mybusinessmedia.nl, (0570) 50 43 52 Advertenties worden uitgevoerd overeenkomstig de-‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’ Uitgever

Arjan Stoeten a.stoeten@mybusinessmedia.nl Een uitgave van MYbusinessmedia Holding b.v., Postbus 58, 7400 AB Deventer, Tel. (0570) 50 43 00.

Vakblad over industriële elektronica en industriële automatisering voor Nederland en België.

JE VINDT HET SNELLER OP ISSN 0168-2873 Reproductie

Dé ingang voor producten en leveranciers: www.engineersonline.nl.

U kunt nu nog sneller en eenvoudiger informatie vinden over producten en leveranciers via onze vernieuwde site www.engineersonline.nl.

Overname van artikelen, tekeningen en/ of foto’s uit ElektroData is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever. © MYbusinessmedia, 2022 ‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden.’ Door het aanbieden van bijdragen aan dit tijdschrift verklaart de auteur zich accoord met de Standaardpublicatievoorwaarden voor bijdragen aan tijdschriften en soortgelijke uitgaven.

Bescherming persoonsgegevens

DIRECT ZOEKEN NAAR PRODUCTEN Ga naar www.engineersonline.nl en klik op ‘zoeken’. U kunt bijvoorbeeld zoeken op naam of op productrubriek.

DIRECT ZOEKEN NAAR LEVERANCIERS EN MERKEN Op zoek naar de leverancier van dat ene merk, leveranciers van sensoren, merken in testapparatuur, via de zoekfuncties op www.engineersonline.nl kunt u alle mogelijke zoekcombinaties maken.

De zoekresultaten leiden altijd tot één of meer leveranciers die u verder kunnen helpen. Bovendien vindt u bij de leveranciers direct de informatie over de nieuwste producten uit het leveringspakket.

ENGINEERING SHOP De vernieuwde website www.engineersonline.nl biedt nu ook de mogelijkheid om boeken, dossiers, losbladigen en CD’s te bestellen met informatie over engineering in de volle breedte: van elektronica-ontwerp tot aandrijftechniek, van besturingstechniek tot werktuigbouwkundig construeren. Kijk ook snel naar de speciale aanbiedingen, want op is op!

MYbusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, Postbus 58, 7400 AB Deventer.

Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: +31 570 504 325 Mailen naar: klantenservice@mybusinessmedia.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia Holding bv Elektrodata Postbus 58 7400 AB Deventer Abonnementstarieven

Jaarabonnement Nederland € 170,00* Jaarabonnement Buitenland € 195,00* Studentenabonnement 50% korting * Prijzen zijn exclusief 9% BTW en € 3,95 administratiekosten exclusief 21% BTW. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging.

Beëindiging van het abonnement kan schriftelijk, per e-mail of telefonisch geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.

Verzending en facturering

MYbusinessmedia

Basislayout | Opmaak

Bureau OMA, Doetinchem, www.bureauoma.nl Druk

Drukkerij Roelofs, Enschede

ED COL.indd 30

10-02-2022 12:45

De nieuwste technologische slimmigheden gratis in je mailbox?

• • • •

productinnovaties leveranciers nieuws vacatures

engineersonline.nl/nieuwsbrief ED Advertenties.indd 31

10-02-2022 12:31

dsPIC33C DSC for Robust Industrial Design High-Reliability and Robustness in Harsh Environments

The dsPIC33C family offers a 100 MIPS high-performance core with DSP engine, ideal for implementing math-intensive functions. It also offers a rich set of peripherals designed to meet the needs of demanding real-time industrial control and automation applications.

Key Features •

Operating temperature of up to 150°C for robust performance in extreme conditions

•

High-performance core offers a deterministic response for your control-unit design

•

Up to two independent cores with its own peripherals to enable high-level function integration and simplify development

•

High-level analog integration offers superior signal conditioning and measurement, and reduces the overall BOM cost

•

Robust communication peripherals including CAN FD, LIN and SENT

•

dsPIC33C DSCs and ATECC608 devices enable robust security implementation

•

Functional Safety Ready DSCs help you achieve IEC 61508 SIL 2 and Class B functional safety levels

microchip.com/dsPIC33C

ED Advertenties.indd 32

The Microchip name and logo and the Microchip logo are registered trademarks of Microchip Technology Incorporated in the U.S.A. and other countries. All other trademarks are the property of their registered owners. © 2021 Microchip Technology Inc. All rights reserved.

DS40002347A. MEC2394A-UK-10-21

10-02-2022 12:32