Ambacht, hightech machines en software P10
22
14 augustus 2020 123e jaargang
Mahle en Trumpf 3D-printen zuigers voor Porsche P3
AANZIENLIJK MINDER KRIMP P9
RICHTPRIJZEN
KUNSTSTOF METAAL
5 juli
METAAL
SCHROOT
STAAL
LME Slotnoteringen IN US$ PER TON
Richtprijzen oude metalen 2020 IN EURO PER TON
Staalprijzen periode 2
31-Jul
07-aug
plus/min
juli
augustus
Aluminium
Loco
1.686,00
1.744,00
58,00
Kortstaal
120
118
$/ton
3-mnds
1.722,00
1.780,00
58,00
Knipijzer
107
99
Koper
Loco
6.447,00
6.437,00
-10,00
Licht knipijzer
93
87
$/ton
3-mnds
6.440,00
6.429,00
-11,00
Gruisijzer
54
62
Lood
Loco
1.843,00
1.921,00
78,00
Sloopmetalen
126
139
$/ton
3-mnds
1.861,00
1.937,00
76,00
Draaisel
50
65
Nikkel
Loco
13.756,00
14.335,00
579,00
Roodkoper
3600
3767
$/ton
3-mnds
13.806,00
14.379,00
573,00
Geelkoper
2316
2417
Tin
Loco
17.880,00
17.935,00
55,00
Aluminium
393
425
$/ton
3-mnds
17.822,00
17.910,00
88,00
Al. Draaisel
217
245
Zink
Loco
2.299,00
2.393,00
94,00
Rvs 18/8
707
723
$/ton
3-mnds
2.311,00
2.410,00
99,00
Lood
1063
1108
Zink
1086
1147
10-08-2020 Aankoop $ 1,17185 Verkoop $ 1,18685
(BRON: VRAAG EN AANBOD)
LME ontwikkeling januari 2018 t/m 7 augustus 2020
Schroot ontwikkeling oktober 2017 t/m augustus 2020
3800
'In totaal is ruim 7,7 miljard euro door het UWV uitgekeerd' ze werknemers met een vast en met een flexibel contract doorbetalen.
NOW 2.0
De NOW is met ingang van 1 juni verlengd met vier maanden tot 1 oktober. Deze NOW 2.0 kan vanaf 6
juli worden aangevraagd en voorziet in tegemoetkoming op de loonkosten vanaf 1 juni. Werkgevers die te maken hebben met tenminste twintig procent verwacht omzetverlies, kunnen bij het UWV een tegemoetkoming voor deze vier maanden aanvragen ter hoogte van maximaal negentig procent van de loonsom, gerelateerd aan het omzetverlies. De omzetdaling wordt dan vastgesteld over een viermaands periode die start op 1 juni, 1 juli of 1 augustus 2020 en volgt daarbij de systematiek van de eerste periode (NOW 1.0).
januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december 2018
Circa fabrieks-staalpr Koudgewalste coils Sendzimir verz. coils
1200
3400
2300
1150 1100
3200
2000
1050 1000
3000
950
okt-17 nov-17 dec-17 jan-18 feb-18 mrt-18 apr-18 mei-18 jun-18 jul-18 aug-18 sep-18 okt-18 nov-18 dec-18 jan-19 feb-19 mrt-19 apr-19 mei-19 jun-19 jul-19 aug-19 sep-19 okt-19 nov-19 dec-19 jan-20 feb-20 mrt-20 apr-20 mei-20 jun-20 jul-20 aug-20
week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33
1700
900 850 800
Rood Koper
750 wk. 1 wk. 4 wk. 7 wk. 10 wk. 13 wk. 16 wk. 19 wk. 22 wk. 25 wk. 28 wk. 31 wk. 34 wk. 37 wk. 40
Zink
V&A NIEUWE SCHROOTPRIJZEN P20 550
REPORTAGE: STAALKABEL ALS SPECIALISME P14 22000
week 33 LDPE film LLDPE film HDPE extr. HDPE spg. PP homo PP copolm. PVC PS helder PS slagsterk
500 450
20000
400
18000
350 300
16000
250
14000
150 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33
okt-17 nov-17 dec-17 jan-18 feb-18 mrt-18 apr-18 mei-18 jun-18 jul-18 aug-18 sep-18 okt-18 nov-18 dec-18 jan-19 feb-19 mrt-19 apr-19 mei-19 jun-19 jul-19 aug-19 sep-19 okt-19 nov-19 dec-19 jan-20 feb-20 mrt-20 apr-20 mei-20 jun-20 jul-20 aug-20
200
12000
3500 3300 3100
130
2900
120
2700
110
2500
100
6500
WIESBADEN (DE) • Volgens voor-
2300
90
2100
5500
60 50
5000
week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33
okt-17 nov-17 dec-17 jan-18 feb-18 mrt-18 apr-18 mei-18 jun-18 jul-18 aug-18 sep-18 okt-18 nov-18 dec-18 jan-19 feb-19 mrt-19 apr-19 mei-19 jun-19 jul-19 aug-19 sep-19 okt-19 nov-19 dec-19 jan-20 feb-20 mrt-20 apr-20 mei-20 jun-20 jul-20 aug-20
40
4500
Draaisel
Koper
advertenties
Hierna een verder specificatie van de kunststofprijzen. De prijzen die in de tabellen van kunststoffen worden genoemd zijn onderveeld in: - gangbare grondstoffen, in grotere volumes, per silowagen geleverd - technische grondstoffen, in hoeveelheden van 5 ton, geleverd in zakken op pallets Het zijn richtprijzen, rekening houdend met ontwikkelingen op kor-
streeks zaken met producenten. Meestal wordt bij de uiteindelijk te betalen prijs van een kunststofsoort rekening gehouden met de maandelijks gepubliceerde monomeerprijs. Daarnaast kunnen kwantumkortingen worden bedongen en speelt continuïteit/beschikbaarheid de laatste jaren ook een rol. De netto prijs is in deze categorie lager dan de in onze tabel genoemde richtprijzen. De prijs van PVC poeders ligt vrij-
Staalgaas en Strekmetaal
Kabel
®
• Lasersnijden • Buislasersnijden • Kanten • Lassen • Assemblage
Metaal
+31 (0)75 681 82 00 info@kabelzaandam.nl
www.cornelissenmetaaltechniek.nl
Lees vraag&aanbod ook online ❯ www.vraagenaanbod.nl ❯ voor de hele maakindustrie
Gedrukt geweven gaas Gedrukt geweven gaas Golfgaas en Gedrukt geweven gaas Golfgaas en Gedrukt geweven gaas Golfgaas en Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen Golfgaas Geweven en gaas in in alle metalen Geweven gaas alle metalen Staalgaas en Geweven gaas in alle metalen Staalgaas en Geweven gaas in alle metalen Staalgaas en en Staalgaas Strekmetaal Staalgaas en Strekmetaal Staalgaas en Strekmetaal Strekmetaal Strekmetaal Strekmetaal
Heva BV Metaalgaasweverij
e Lorentzstraat 7 Heva BV BV Metaalgaasweverij metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 Heva 7102 JH Winterswijk e
Overkampseweg 26 • 8102 PH Raalte Tel.: 0572 - 36 26 00 • Fax.: 0572 - 36 22 98
www.disselhorstmetaal.nl
Lorentzstraat 7T.: JH 7102 Winterswijk 0543-512373 Lorentzstraat 7T.: 7102 JH Winterswijk F.: 0543-512373 0543-515919 F.: 0543-515919 7102 JH Winterswijk info@hevawinterswijk.nl T.: 0543-512373 T.: 0543-512373 F.:aanvraag. 0543-515919 Documentatie op aanvraag. Documentatie op Documentatie op aanvraag. Documentatie op aanvraag. F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl Documentatie op aanvraag.
Heva BV metaalgaasweverij Documentatie op aanvraag. Heva BV metaalgaasweverij BV Metaalgaasweverij Heva BV metaalgaasweverij Heva Metaalgaasweverij Heva BV metaalgaasweverij Heva BV Metaalgaasweverij e BV eeeHeva Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 Heva BV metaalgaasweverij Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 Heva Metaalgaasweverij Lorentzstraat 77 e BV Lorentzstraat
e
Lorentzstraat 7 Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk 7102 JH Winterswijk Lorentzstraat 7 Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk 7102 JH Winterswijk 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 Lorentzstraat 7 T.: 0543-512373 7102 JH Winterswijk 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 T.: 0543-512373 F.: JH 0543-515919 7102 Winterswijk T.: 0543-512373 T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl T.: 0543-512373 F.:F.: 0543-515919 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
wk. 37
wk. 33
wk. 29
De prijzen van regranulaten en maalgoed volgen met vertraging de prijzen van de originele materialen. Bepalend is de continuïteit van kwaliteit en beschikbaarheid. Wel is sprake van grote verschillen met de aangegeven richtprijzen wanneer het te leveren recyclaat uit
Regranulaat en maalgoed
DE SPECIALIST IN METALEN MET GATEN
STREKMETAAL
GAAS
GEPERFOREERD
Documentatie op aanvraag.
Documentatie opHeva aanvraag. BV metaalgaasweverij
wk. 25
Prijzen van technische grondstoffen lijken stabieler, echter, bij ABS en POM heeft invoer op lage prijzen de markt onder druk gezet, andere soorten zijn afhankelijker geworden van onverwachte prijsstijgingen door schaarste in andere werelddelen. Ook hier is het verschil in af te ne-
Fabrikant van
Fabrikantvan van Fabrikant Fabrikant van Fabrikant van Gedrukt geweven gaas Gedrukt geweven gaas
wk. 21
lijk minder dan de aangegeven richtprijzen.
Johann Siegerstraat 8 1096 BH Amsterdam Tel: 020-4633131 info@forceerwerk.nl www.forceerwerk.nl
Gedrukt geweven gaas Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen Gedrukt geweven gaas Golfgaas en Staalgaas en Geweven gaas in alle metalen Strekmetaal
prime/virgin 1420 1520 2390 900 2050 1800 1730 2230
wagen, toeslagen volgens een staffel kunnen vanaf 0,10 tot 0,75 euro per kg oplopen bij kleinere zendingen.
Fabrikant van
www.now-inzichtelijk.nl
wk. 9
week 33 ABS naturel ABS zwart PA 6 naturel PET glashelder PC glashelder PBT naturel POM naturel PMMA glashelder
REIJGERS & SCHALLIES FORCEERTECHNIEK bv
X X X
wk. 17
70
wk. 5
wk. 1
80
wk. 13
procent hoger dan in mei 2020. De lopige gegevens van het Federaal coronacrisis geeft al enkele maanden Bureau voor de Statistiek (Destatis) vorm aan de ontwikkelingen in de was de reële (prijsgecorrigeerde) maakindustrie. orderintake in de productie in juni Vergeleken met februari 2020, de BUSINESS hoger dan in mei 2020 27,9 procent maand voordat de restricties als geToelichting op de Vraagvolg & Aanbod richtprijzenin Duits2020. van de coronapandemie begonnen, was devan orderontDEVENTER • De prijzen die in de Verwerkers te termijn, kortom,land een prijstrend wel op de richtprijs. men volume per keer van grote inbovenstaande tabellen worden aangevend. De noteringen worden gangbare kunststoffen, die aange- vloed op de prijs. vermeld zijn indicatieve, brutowezen zijn op distributeurs, betalen gegeven door een gemiddelde te beDes lager. te kleiner het volume, des te Zonder rekening te houden met grovangst in juni 2020 11,3 procent prijzen. De daadwerkelijke prijzen rekenen tussen gepubliceerde con- meer, echter ook hier geldt dat het hoger de toeslag, die kan oplopen tot liggen was meestal de een stuk lager afvolume bepalend is voor de toeslag tractprijzen en actuele spotprijzen vele euro’s per kilo, afhankelijk van te bestellingen, reële orderinhankelijk van de hoeveelheid en op de markt. bij levering van minder dan een volle het specifiek gewenste, of voorgefrequentie waarop materialen Volume speelt een belangrijke rol. wagen. Een relatief verder gering verschilop schreven type. 4 lees pagina take in de productie indejuni 2020Zeer 23,8 worden afgenomen. grote afnemers doen rechtwordt doorberekend voor een volle Grote afnemers betalen aanzien6000
RUIM 1500 VERSCHILLENDE ARTIKELEN OP VOORRAAD MAATWERK, LASERSNIJDEN, WALSEN, KANTEN & LASSEN +31 (0) 75 684 49 79 ALMETAAL@ALMETAAL.COM WWW.ALMETAAL.COM
Uitgever: MYbusinessmedia.nl
wk. 41
7500
Verrassend herstel Duitse maakindustrie
advertenties
Geperforeerd, gaas of strekmetaal? www.kabelzaandam.nl
prime/virgin 990 870 890 900 950 1000 830 1130 1210
Richtprijzen Technisch
Al. Draaisel
7000
nen voor een tegemoetkoming in de loonkosten, en hiervoor een voorschot ontvangen. Hiermee kunnen
450
Kwartoplaat
Tin
De drie bedrijven die het meeste geld hebben ontvangen zijn DAF Trucks (€ 28.257.864), Schiphol Nederland (€ 27.814.296) en Tata Steel in IJmuiden (€ 27.605.562). Dit blijkt uit het register NOW-inzichtelijk dat het UWV op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid publiceert. NOW staat voor Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid en is bedoeld voor werkgevers die als gevolg van het coronavirus kampen met een substantieel omzetverlies (ten minste twintig procent). Ze konden bij het UWV een aanvraag indie-
500
KUNSTSTOF Richtprijzen Commodi
3600
2600
Ruim duizend bedrijven uit de maakindustrie hebben gebruik gemaakt van de NOW 1.0-regeling. Hiermee is een bedrag gemoeid van een slordige honderd miljoen euro. In totaal hebben 138.966 bedrijven in ons land deze regeling aangevraagd en heeft het UWV ruim 7,7 miljard euro (€ 7.776.975.944) uitgekeerd.
550
(BOVENGENOEMDE PRIJZEN ZIJN BAS
3800
2900
ECONOMIE
600
Warmgewalste coils
4000
3200
Rolf Elling
650
4200
3500
Maak ontvangt ruim 100 miljoen euro uit NOW 1.0
700
▼ ▼ ▼ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲
m v o k
n H s g t r v m d p b z d e
Al tientallen jaren experts in miniatuurlagers, kogellagers, rollagers en lagerblokken. EXCLUSIEF DISTRIBUTEUR
Your Partner for Cutting & Automation
SUMMER DEAL BESTEL EEN SWIFT-CUT VOOR 31/08/2020 EN GENIET VAN KORTINGEN TOT € 2500!
Bestel online en ontvang 10% welkomstkorting:
www.neita.nl
Kortingscode: VraagAanbod2020-2F geldig tot 31-03-2020
▪ XXL robotlassen ▪ Zwaar plaatwerk
Kanten tot 18 meter, 3000 ton perskracht.
STAPHORST | www.dulasta.nl
Tel. +32 3 475 98 25 I sales@wcw.be I www.wcw.be
NIEUWS
'Dankzij de nieuwe, lichtere zuigers kunnen we het motortoerental verhogen...'
3
14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
COLUMN ROLF ELLING
3D-PRINTEN / AUTOMOTIVE Porsche maakt al op verschillende gebieden gebruik van additieve productieprocessen
Mahle en Trumpf 3D-printen zuigers voor Porsche
G
STUTTGART (DE) • Mahle en Trumpf werken samen aan het 3D-printen van zuigers voor de 911 GT2 RS van Porsche. Porsche gebruikte al additieve productie voor prototypebouw en bij de productie van reserveonderdelen voor klassieke sportauto’s, maar nog nooit voor de productie van aandrijfcomponenten.
Door 3D-printing kunnen de zuigers worden vervaardigd met een structuur die is geoptimaliseerd voor de belastingen die op de zuigers werken. Hierdoor wegen de zuigers uit het voorontwikkelingsproject tien procent minder dan de gesmede serieproductiezuigers. Ze hebben ook een geïntegreerd en gesloten koelkanaal in de zuigerkop die niet op conventionele wijze geproduceerd had kunnen worden. ‘Dankzij de nieuwe, lichtere zuigers kunnen we het motortoerental verhogen, de temperatuurbelasting van de zuigers verlagen en de verbranding optimaliseren’, legt Frank Ickinger van de afdeling voor de ontwikkeling van geavanceerde aandrijvingen van Porsche uit. ‘Dit maakt het mogelijk om tot 30 pk meer vermogen uit de 700 pk-biturbo-motor te halen en tegelijkertijd de efficiëntie te verbeteren.’ De zuigers van de 911 GT2 RS zijn vervaardigd uit hoogzuiver metaalpoeder met behulp van het lasermetaalfusieproces (LMF). Hier verwarmt en smelt een laserstraal het poederoppervlak dat overeenkomt met de contour van het onderdeel. Porsche startte het gezamenlijke project met de partners Mahle en
Voor iedereen weer anders eleidelijk aan komt het leven in de Nederlandse maakindustrie weer op gang. Voor het ene bedrijf een hele opluchting, voor een ander is er soms maar weinig veranderd. Maar er zijn ook bedrijven die het niet hebben gered. Voor deze bedrijven betekende de pandemie het einde, ondanks de financiële steun. Pijnlijk, maar helaas is er soms niet aan te ontkomen.
De verschillen zijn dus enorm groot. En dat is natuurlijk ook niet zo vreemd. Kijk alleen al naar de verschillende marktsegmenten die worden bediend. En hoe nu verder in deze bizarre periode van het coronavirus? Komt er een tweede golf zoals een aantal deskundigen verwachten? Of komt er snel een vaccin zodat we het 'normale' leven weer kunnen oppakken? Ook hierover lopen de berichten nogal uiteen.
De zuigers voor de motor van de 911 GT2 RS. (Foto: Porsche)
Trumpf. De kwaliteit en het prestatievermogen van de componenten werden gevalideerd met behulp van meettechnologie van Zeiss.
Breed toepassingsgebied
Porsche maakt al op verschillende gebieden gebruik van additieve productieprocessen. Zo is er bijvoorbeeld sinds mei een 3D-geprinte kuipstoel voor de modelreeksen 911 en 718 beschikbaar. Hier wordt het centrale
gedeelte van de zitting, dat wil zeggen de kussen- en rugleuningoppervlakken, gedeeltelijk met een 3D-printer geproduceerd.
Twintig
Porsche Classic maakt ook gebruik van additieve processen voor het reproduceren van plastic, stalen en gelegeerde onderdelen die voorheen niet meer verkrijgbaar waren. Een ontgrendelingshendel voor de koppeling
van de Porsche 959 komt tegenwoordig bijvoorbeeld uit een 3D-printer. Momenteel worden ongeveer twintig gereproduceerde onderdelen voor de Porsche classic-modellen met behulp van additieve processen vervaardigd. Deze productietechniek is voor Porsche ook technisch en economisch interessant voor speciale en kleine series en voor de autosport. www.trumpf.de / www.mahle.de
ECONOMIE
Krimp productie industrie neemt iets af DEN HAAG • De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in juni 9,7 procent lager dan in juni 2019. De daling is iets kleiner dan in de vorige twee maanden. Het producentenvertrouwen is de afgelopen drie maanden sterk verbeterd.
Van de acht grootste bedrijfsklassen binnen de industrie kromp de productie van de branche reparatie en installatie van machines het sterkst. In ruim drie kwart van alle branches was de daling minder sterk dan in de vorige maand.
Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. In juni lag in alle bedrijfsklassen van de industrie de productie opnieuw lager dan in dezelfde maand een jaar eerder, behalve in de bouwmaterialen- en tabaksindustrie.
Opvallende uitschieter is de bouwmaterialenindustrie. Hier is de ontwikkeling van de productie ten opzichte van het voorgaande jaar positief, met een klein plusje van één procent.
Producentenvertrouwen
In juli waren industriële ondernemers voor de derde maand op rij minder negatief. Het oordeel over de verwachte bedrijvigheid verbeterde opnieuw en was voor het eerst na februari 2020 ook weer positief. De benutting van machines en installaties in de industrie lag bij aanvang van het derde kwartaal van 2020 op 76,9 procent. Dat was iets hoger dan de 74,2 procent in het tweede kwartaal, maar nog wel de op een na laagste bezettingsgraad in ruim zeven jaar. www.cbs.nl
We moeten door, en zeker ook binnen de maakindustrie. En ik denk ook dat bedrijven en ondernemers elkaar een beetje moeten ondersteunen. Elkaar fysiek ontmoeten, is nu nog steeds even wat lastiger. Dit is ook een van de redenen dat we met Vraag&Aanbod een virtuele beurs gaan organiseren. Op www. middenindemaak.nl is te zien hoe dit in zijn werk gaat. In ieder geval een fraaie kans voor ondernemers in de maakindustrie om te laten zien waar ze mee bezig zijn en welke innovaties er op dit moment actueel zijn. Het is zeker de moeite waard. Ik zou zeggen: neem snel een kijkje.
Rolf Elling, hoofdredacteur
In juli waren industriële ondernemers voor de derde maand op rij minder negatief.
advertentie
- info@barteling-buizen.nl
Reageren? E-mail: rolfelling@vraagenaanbod.nl Twitter: @VenA_Rolf Facebook: www.facebook.com/vraagenaanbod
4
NIEUWS
14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
ECONOMIE
Airbus produceert in juli meer vliegtuigen TOULOUSE (FR) • Airbus heeft in de maand juli 49 nieuwe vliegtuigen afgeleverd. Dat zijn er iets meer dan in mei en juni, maar door de coronacrisis liggen de cijfers veel lager dan normaal. Ook het aantal bestellingen blijft flink achter: er kwamen orders binnen voor slechts vier toestellen.
In mei leverde Airbus 24 vliegtuigen af, in juni waren dat er 36. In juli ging het uitsluitend om toestellen uit de A220- en A320-serie. Vorig jaar werden er in juli weliswaar slechts 33 vliegtuigen afgeleverd, maar kwamen er wel bestellingen binnen voor 69 toestellen. Airbus ontving tussen 1 januari en 31 juli in totaal 369 bestellingen, maar inclusief annuleringen komt het netto aantal orders op 302. Dat zijn er een stuk minder dan vorig jaar: alle vliegtuigbouwers zien de animo voor nieuwe vliegtuigen afnemen vanwege de ingezakte luchtvaartmarkt. www.airbus.com
ECONOMIE
Verrassend sterk herstel Duitse maakindustrie vervolg van voorpagina
In vergelijking met vorige maand stegen de binnenlandse bestellingen met 35,3 procent in juni 2020, terwijl de internationale bestellingen met 22,0 procent stegen. De inkomende orders uit de eurozone stegen met 22,3 procent. Inkomende bestellingen uit de rest van de wereld zijn met 21,7 procent gestegen ten opzichte van mei 2020. De bestellingen die de fabrikanten van halffabrikaten in juni 2020 ontvingen, waren 10,6 procent hoger dan in de voorgaande maand. De productie van kapitaalgoederen steeg met 45,7 procent. De bestellingen in de sector consumptiegoederen stegen met 1,1 procent. In de auto-industrie steeg de orderintake in juni 2020 opnieuw aanzienlijk (+ 66,5% ten opzichte van de voorgaande maand). Dit is echter nog steeds 12,2 procent lager dan in februari 2020.
Auto-industrie
Volgens voorlopige gegevens waren de reële verkopen in de productiesector in juni 2020 12,5 procent hoger dan voorgaande maand. Voor mei 2020 was er na herziening van de voorlopige resultaten een stijging van 9,7 procent ten opzichte van april 2020 (voorlopige waarde: + 10,6%). In vergelijking met februari 2020, de maand voordat de beperkingen door de corona-pandemie in Duitsland begonnen, waren de verkopen in juni 2020 14,7 procent lager. In de auto-industrie steeg de omzet in juni 2020 opnieuw aanzienlijk (+ 53,5% ten opzichte van de voorgaande maand). Dit is echter nog steeds 20,6 procent lager dan in februari 2020. www.destatis.de
ECONOMIE Metaalunie: MKB-metaal in het oog van de orkaan
Grijze wolk boven de maakindustrie
NIEUWEGEIN • De uitslag van de Koninklijke Metaalunie Economische Barometer voor het MKB-metaal was het eerste kwartaal desastreus. De Economische Barometer over het tweede kwartaal laat een iets minder negatief beeld zien, maar de afname van zowel de binnen- als buitenlandse orderportefeuille hangt als een grijze wolk boven de sector.
Dankzij steunmaatregelen is veel werkgelegenheid in het eerste en tweede kwartaal behouden. Van de ondervraagden geeft toch vier procent aan dat zij in het tweede kwartaal vast personeel gedwongen heeft moeten ontslaan. Een ander gevolg van de teruglopende orders is de ontwikkeling van het bedrijfsresultaat. Bij bijna de helft van de bedrijven is het bedrijfsresultaat in het tweede kwartaal verslechterd ten opzichte van het eerste kwartaal. Ondanks het uitbreken van het coronavirus in het eerste kwartaal van 2020, was de afname van de orderportefeuille binnenland in dat kwartaal nog gering. In het tweede kwartaal worden de gevolgen van de crisis
echter pijnlijk duidelijk. Bij de helft van de respondenten is de orderportefeuille afgenomen ten opzichte van het eerste kwartaal. Bij een derde is deze gelijk gebleven en bij slechts vijftien procent is deze toegenomen. Ondernemers in het MKB-metaal verwachten dat de sterkste teruggang van orders voorlopig achter de rug is. Voor het derde kwartaal van dit jaar wordt nog wel een verdere afname verwacht, maar lang niet meer zo sterk als in het tweede kwartaal. Het aantal ondernemers dat een daling van de binnenlandse portefeuille verwacht, is gehalveerd van twee derde naar een derde. De gemiddelde orderportefeuille in weken is iets toegenomen ten opzichte van het eerste kwartaal. In het eerste kwartaal van 2020 was deze 7,2 weken en deze is aan het einde van het tweede kwartaal toegenomen tot 7,8 weken.
Orderpositie buitenland
Van de respondenten geeft 46 procent aan te exporteren. Tien procent exporteert tot tien procent van de omzet en 54 procent exporteert niet. Van de bedrijven die meer dan tien procent van hun omzet exporteren,
is het exportaandeel gemiddeld 36 procent. Bijna zestig procent van de exporterende bedrijven geeft aan dat de orderportefeuille buitenland is afgenomen ten opzichte van een kwartaal eerder. Bij vijftien procent is de orderportefeuille toegenomen. Net als bij de binnenlandse orders is ook de waardering van de orderpositie buitenland minder negatief dan in het eerste kwartaal. Zestien procent van de bedrijven is tevreden over de orderpositie buitenland, 45 procent is neutraal en 39 procent oordeelt negatief. De verwachte ontwikkeling van de buitenlandse orderportefeuille voor het derde kwartaal is aanmerkelijk minder negatief dan drie maanden geleden. 35 procent van de exporterende bedrijven verwacht het komende kwartaal een verslechtering. Dit was een kwartaal eerder nog 73 procent. De terugvallende orderposities zijn ook van invloed op de prijsontwikkeling. Voor het eerst in ruim vier jaar tijd hebben meer ondernemers hun prijzen moeten verlagen dan dat er ondernemers zijn die de verkoopprijzen konden verhogen. De afname van de orderportefeuille resulteert in slechtere bedrijfsresulta-
ten. 46 procent van de bedrijven geeft aan een slechter bedrijfsresultaat te hebben behaald dan een kwartaal eerder, terwijl dit bij vijftien procent van de bedrijven juist is toegenomen. Ook het te verwachten bedrijfsresultaat is
ECONOMIE
Wereldwijd 1050 banen weg bij Damen Shipyards GORINCHEM • Van de 12.000 arbeidsplaatsen bij Damen Shipyards wereldwijd verdwijnen er 1.050. In Nederland verdwijnen 173 banen bij een divisie van het bedrijf in Gorinchem, Schiedam en Burgum.
Dat meldt het NRC. Doordat het slecht gaat in de offshore-industrie, verdwijnen de banen met name in de tak die veerboten en middelgrote schepen maakt. De sector had het al langer moeilijk, maar de coronacrisis gaf nog eens een extra klap. Ook de vooruitzichten zijn negatief, Damen sluit extra maatregelen dan ook niet uit. Het verkopen van bedrijfsonderdelen zou een optie kunnen zijn.
In Nederland verdwijnen 173 banen bij een divisie van het bedrijf in Gorinchem, Schiedam en Burgum.
Olieprijs
Het grootste probleem is de dalende olieprijs, waarmee er ook minder vraag is naar reparatie van schepen voor de offshore-industrie. Daarnaast liepen nieuw aangekochte werven (2017) minder dan verwacht, en was Damen genoodzaakt om in de moeilijke markt opdrachten goedkoop aan te nemen. Alles samen maakt dat Damen flinke verliezen heeft geleden in
de afgelopen jaren, met in 2019 het grootste verlies ooit, van 287 miljoen euro. Roemenië wordt het hardst geraakt door de reorganisatie, hier verdwij-
nen bijna negenhonderd banen. In Polen en Oekraïne wordt tijdelijk arbeidstijdverkorting toegepast. Damen geeft wel aan dat het zoveel mogelijk Nederlandse en Roemeense mede-
werkers uit de reorganisatie wil herplaatsen binnen de eigen organisatie. Te denken valt dan aan de divisie van luxe jachten, die een stuk beter loopt. www.damen.com
advertentie
Plaatwerk WWW.METALPOINT.NL
D E
B E S T E
I N
5
'Voor het eerst in ruim vier jaar tijd hebben meer ondernemers hun prijzen moeten verlagen'
14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
EVENEMENTEN
INDUSTRIE
Demo Days gaat niet door
Nauwe samenwerking Trumpf en Fraunhofer IPA
BELOEILL (BE) • Na intensief overleg met exposanten en rondvraag in de markt heeft de organisatie van de Demo Days besloten om de aanstaande editie van 2020 niet door te laten gaan.
De organisatie zegt hierover het volgende: ‘Hoewel Demo Days in veilige omstandigheden kon georganiseerd worden, zou de beurs niet hetzelfde geweest zijn als de voorgaande editie. De bezoekersregistraties lopen dan wel vlot, het is lang niet zeker of er voldoende bezoekers zullen komen om de exposanten een succesvolle deelname te garanderen.’
Niet te voorspellen
Dankzij steunmaatregelen is veel werkgelegenheid in het eerste en tweede kwartaal behouden.
voor het derde kwartaal minder negatief dan die van de Barometer over het eerste kwartaal. Vorig kwartaal gaf 64 procent van de respondenten aan een slechter bedrijfsresultaat te verwachten, nu is dat 29 procent. De
helft van de bedrijven maakt winst, 28 procent draait break-even en 22 procent maakt verlies.
Machinepark
Na het eerste kwartaal gaf per saldo
TRANSPORT EN BOUW
zestig procent van de bedrijven aan dat zij het komende halfjaar minder zal investeren in machines. Na het tweede kwartaal is dit teruggelopen tot per saldo 32 procent. www.metaalunie.nl
‘Ook is duidelijk geworden dat niemand kan voorspellen welke maatregelen er nog zullen worden genomen of hoe de coronacrisis verder zal evolueren. Het is dan ook met grote spijt en pijn in het hart dat de organisatie deze beslissing heeft genomen. Het getuigt in elk geval van verantwoordelijkheidszin. Er was nochtans al massaal geïnvesteerd in de mediacampagne en in de operationele voorbereiding. Alle exposanten, leveranciers en bezoekers die zich hadden geëngageerd voor Demo Days worden dan ook oprecht bedankt.’ De volgende editie van Demo Days is voorzien op 3 en 4 september 2022.
BLEISWIJK • Technische bedrijvengroep Indutrade Benelux is onlangs uitgebreid met de firma Hofa (Holland Fasteners). Het in Bleiswijk gevestigde bedrijf levert bevestigingsoplossingen, waaronder schroeven, bouten, ringen, moeren, pluggen/ankers, draadstangen en schroefgereedschappen (bits).
Bouw
Voor de bouwsector worden komend jaar 1.760 faillissementen verwacht. Het aantal faillissementen zal verdrievoudigen. Waar er vlak voor de uitbraak van het coronavirus in een jaar tijd 3.656 Nederlandse bedrijven failliet gingen, zal dat in de periode Q4 2020 tot Q4 2021 stijgen tot 11.069 faillissementen. Met ruim drie
Er bestaan grote verschillen tussen de faillissementen in Nederland en België. In het derde kwartaal van 2020 tot het derde kwartaal van 2021 gaan er in België veel meer organisaties failliet: naar verwachting 16.275, wat 0,90 procent is van de gehele markt. Vooral de Belgische horeca wordt hard geraakt: komend jaar zullen 2.578 restaurants en cafés de deuren sluiten, dat is 3,65 procent van de sector. Deze cijfers zijn ingrijpend, maar België kent altijd al vrij veel faillissementen. De hoge aantallen voorspelde faillissementen zijn slechts anderhalf keer zoveel als in 2019.
De komende jaren wil de directeur zijn rol in het bedrijf verkleinen. Daarom ging hij op zoek naar een strategi-
Reorganisatie Cirex Almelo vanwege malaise auto-industrie
sche partner die helpt om groeimogelijkheden ten volle te benutten en de beste kansen biedt voor zowel Hofa, de medewerkers als hemzelf. Deze zoektocht resulteerde in de aansluiting bij Indutrade Benelux. De decentrale structuur van Indutrade vormt het hart van hun cultuur en strategie. Hierdoor behouden bedrijven hun identiteit en autonomie, terwijl ze profiteren van de samenwerking met zusters binnen de technische bedrijvengroep. www.hofa.nl
E N K E L
Het magazijn van Hofa in Bleiswijk. (foto: Ton Borsboom / Hofa)
www.altares.nl
S T U K S
ALMELO • IJzergieterij Cirex uit Almelo gaat reorganiseren. Doordat er minder vraag is vanuit de auto-industrie, waar het momenteel slecht gaat, is er voor zeventien medewerkers geen plek meer binnen het bedrijf. Bij de vestiging in Tsjechië verdwijnen er dertig banen.
Dat meldt Tubantia. De auto-industrie heeft zwaar te lijden onder de coronacrisis en laat Cirex nou juist grotendeels afhankelijk zijn van de opdrachten uit die industrie. Het bedrijf maakt stalen motoronderdelen, 75 procent hiervan is bestemd voor de auto-industrie. De grote series tot twee miljoen stuks worden geproduceerd in Almelo, de kleinere series komen uit de zusterbedrijven in Tsjechië en Slowakije, waar de lonen lager liggen.
Dertig procent
k, snel en voordelig!
N
Beide bedrijven willen de komende vijf jaar meer oplossingen ontwikkelen voor een betere datakwaliteit in de productie. Dit omdat hoogwaardige data een voorwaarde is voor het verhogen van de efficiëntie met KI.
INDUSTRIE
INDUSTRIETECHNIEK
ROTTERDAM • In het vierde kwartaal van 2020 tot aan het vierde kwartaal van 2021 zullen er in Nederland 1.760 faillissementen plaatsvinden in de bouwsector. Dit is drie-en-een-half keer zoveel als in het jaar 2019.
Nederland vs België
Datakwaliteit
www.trumpf.de / www.ipa.fraunhofer.de
Hofa overgenomen door Indutrade
Dat blijkt uit een data-analyse van ruim drie miljoen organisaties uitgevoerd door bedrijfsdataspecialist Altares Dun & Bradstreet. De sector die relatief het hardst geraakt wordt, is de transportsector. Maar liefst 0,96 procent van de transportbedrijven zal komend jaar failliet gaan. Dat leidt tot 663 faillissementen.
Het doel is om oplossingen voor netwerkproductie met kunstmatige intelligentie (KI) industrieel volwassen te maken. Hiermee is een bedrag gemoeid van ongeveer twee miljoen euro. Bij de projecten zijn in totaal tien medewerkers van Trumpf en Fraunhofer IPA werkzaam. ‘We willen onze leiderspositie bij KI in de plaatverwerkende industrie verder uitbouwen. Daarom investeren we nu al in toekomstige technologieën die bedrijven zullen helpen meer winst en een betere concurrentiepositie te realiseren’, aldus Thomas Schneider, managing director development bij Trumpf machine tools.
www.demodays2020.be/nl/
Transport- en bouw mogen zich schrap zetten miljoen actieve organisaties in het land overleeft dus 0,37 procent de crisis niet. Dat percentage is bijna even hoog als in 2013, het jaar na de tweede economische dip door de kredietcrisis. Het percentage was toen 0,39 procent, opgebouwd uit 9.202 faillissementen op 2.361.019 bedrijven.
DITZINGER / Stuttgart (DE) • Trumpf en het Fraunhofer Institute for Manufacturing Engineering and Automation IPA hebben een onderzoekssamenwerking tot 2025 afgesloten.
E N
S E R I E S
Algemeen-directeur Jeroen Spoelder vertelde aan Tubantia dat de omzet van het bedrijf dit jaar met ruim dertig procent daalde. Ook voor het komende jaar zal de omzet lager liggen dan verwacht. Met de reorganisatie hoopt het bedrijf het hoofd boven water te houden en volgend jaar weer winst te maken.
Robotisering
In de hoogtijdagen liepen er 230 medewerkers rond bij Cirex Almelo. Met de aanschaf van 25 robots werd de flexibele schil al afgebouwd. Na de reorganisatie is er in Almelo nog plek voor 90 banen, in Tsjechië blijven er 180 banen behouden. Ook werken er nog enkele tientallen medewerkers in Slowakije. www.cirex.nl
194299.pdf
1
24-01-19
13:29
capaciteit voor capaciteit voor
UIT VOORRAAD LEVERBAAR
Zeecontainers met toegevoegde waarde
BRONS ALUMINIUMBRONS FOSFORBRONS MESSING SONDERMESSING
• Verkoop en verhuur • Nieuwe of gebruikte modellen • Naar wens uitgevoerd in uw bedrijfskleur(en) • Zeecontainers uitgevoerd als kantoor- en magazijnruimte
capaciteit voor slijpen en en slijpen en polijsten polijsten
SINDS 1956
● ● ● ● ●
polijsten
handmatig machinaal handmatig enenmachinaal robotslijpen robotslijpen handmatig en machinaal robotslijpen
• Milieucontainers • Leverbaar met afzetsystemen • Transport met eigen laad- en loskraan Stobbeweg 11 2461 EX Ter Aar Telefoon: (0172) 60 43 43 E-mail: info@pietersecontainer.nl www.pietersecontainer.nl
● ● ● ● ●
Zanddijk 40-42 2691 PH ’s-Gravenzande (Holland) Tel. +31-(0)174-412232-416212 Fax +31-(0)174-421497 Mobiel 06-53202282 E-mail: info@strikstoomketelverhuur.nl
VERHUUR MONTAGE DEMONTAGE INKOOP VERKOOP
Zanddijk 40-42 2691 PH ’s-Gravenzande (Holland) Tel. +31-(0)174-412232-416212 Fax +31-(0)174-421497 Mobiel 06-53202282 E-mail: info@strikstoomketelverhuur.nl
• Maatwerk
www.hemimex.nl T. (073) - 521 91 25 E. info@hemimex.nl
VERHUUR MONTAGE DEMONTAGE INKOOP VERKOOP
tel. 0548-543793
tel. 0548-543793 www.vangeenen.nl tel. 0548-543793 www.vangeenen.nl www.vangeenen.nl
KWALITEIT IN IEDERE MAAT 362600 aanvraag@disselhorstmetaal.nl
362600 aanvraag@disselhorstmetaal.nl
362600 aanvraag@disselhorstmetaal.nl
• Schroeftransporteurs • Schroefassen • Schroefbladen • Reparatie
Overkampsweg 26, 8102 PH Raalte Tel. 0572-362600 • aanvraag@disselhorstmetaal.nl
Telefoon (075) 628 78 55 Fax (075) 628 04 76 www.klinkenbergbv.nl E-mail: info@klinkenbergbv.nl
Lasersnijden, ponsen, finishen, buigen en walsen...
Topkwaliteit Plaatwerk En dat bereiken we bij VMC door: • een team vakkundige en enthousiaste medewerkers • vier lasersnijmachines (elk 168 uur per week)
• een pons-/lasercombinatie (168 uur per week) • een geautomatiseerd platen-/productenmagazijn (168 uur per week) • zeventien kantbanken
• vijf walsmachines • vier finish-/afrondings-machines
Nieuwsgierig naar onze kwaliteit, mogelijkheden en prijzen? Neem vandaag nog contact op en ontvang een offerte met advies op maat.
m² 7.000 te voor ijnruim magaz p voorraad ep het o n op afro ne houde ren van uw leve cten produ
Veluw Metal Creations
Klompenmaker 18 5253 RH Nieuwkuijk
T. (073) 511 85 03 • info@vmc.eu • www.vmc.eu
VEILIGHEID EN ZEKERHEID IN
STOOMTECHNIEK Fabrikaat
V.O.
Standard Kessel* 200 m² Standard Kessel 65 m² Standard Kessel* 49 m² Loos* 330 m² Loos* 330 m² Loos* 330 m² Loos* 240 m² Loos 170 m² Loos 125 m² Loos* 80 m² Loos 50 m² Loos 36 m² Loos 20 m² Loos 16 m² Loos 14 m² HKB 237 m² HKB* 179 m² HKB* 130 m² HKB* 100 m² HKB 2,7 m² Omnical 90 m² LAGEDRUK STOOMKETELS Loos 20 m² HKB 6 m² * Uitgerust met een economiser.
Werkdruk
Cap.
Bouwjr.
24 bar 10 bar 13 bar 16 bar 16 bar 10 bar 28 bar 13 bar 10 bar 10 bar 16 bar 10 bar 10 bar 16 bar 13 bar 12 bar 10 bar 12 bar 10 bar 12 bar 13 bar
10.000 kg/h 2.800 kg/h 2.000 kg/h 15.000 kg/h 15.000 kg/h 15.000 kg/h 12.000 kg/h 8.000 kg/h 6.000 kg/h 3.200 kg/h 2.200 kg/h 1.500 kg/h 800 kg/h 640 kg/h 560 kg/h 10.000 kg/h 8.000 kg/h 5.000 kg/h 4.000 kg/h 100 kg/h 4.000 kg/h
1985 1994 2000 1997 1997 2008 2007 1995 1996 1986 1974 1994 1991 2000 2002 1998 2002 1996 1999 2002 1997
0,5 bar 0,5 bar
800 kg/h 300 kg/h
1998 2016
STOOMKETELVERHUUR precimax_v6.pdf
1
07-03-19
15:38
• Gedurende reparatie van uw ketels • Bij periodieke inspectie • Als tijdelijke capaciteitsverhoging
40 HUURKETELS BESCHIKBAAR
capaciteit voor capaciteit voor
slijpen reinigen en slijp- en polijstwerk verpakken
Enkelstuks, serie- en massaproductie
cleanroom capaciteit voor
polijstwerk
machineen apparatenbouw stofklasse 10.000 machine- en apparatenbouw
tel. 0548-543793 0548-543793 tel. www.vangeenen.nl tel. 0548-543793 www.vangeenen.nl www.vangeenen.nl
Cap. van 60-10.000 kg/h in drukken tot 25 bar.
DRUKVATEN ONDER KEUR STOOMKETELREPARATIE - REVISIE - VERHUUR KETELHUISINSTALLATIE - LEIDINGWERK
CNC DRAAIEN CNC FREZEN Ampèrestraat 10 info@precimax.nl 2181 HB HILLEGOM precimax.nl Tel. 0252-521010 Vraag vrijblijvend uw offerte aan, uw aanvraag wordt per omgaande behandeld!
Postbus 59, 1440 AB Purmerend · Kwadijkerkoogweg 2, Purmerend Tel. (0299) 42 77 51 · Fax (0299) 47 07 61 · E-mail prokal@prokal.nl
www.prokal.nl
DESPECIALISTINDIEPGATBOR MA
capaciteit voor HOPMAN MACHINEFABRI capaciteit voor HOPMAN MACHINEFABR HOPMAN MACHINEFABRIEK BV slijpen en polijsten slijpen en polijsten HOPMAN MACHINEFABRIEK BV DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN EN ALLROU
DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN EN ALLROUN MACHINEBOUW | O DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN EN ALLROUND VERSPANEN MACHINEBOUW | ONTWIKKELING
capaciteit voor HOPMAN MACHINEFABRIEK BV DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN EN ALLROUND VERSPANEN MACHINEBOUW |
rvs stripstriprvs stripkoker-plaat koker-plaat
HOPMAN M
DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN EN ALLROUND VERSPANEN MACHINEBOUW | ONTWIKKELING slijpen en polijsten
METAALWEG 7 3751LS BUNSCHOTEN | TEL +3
MACHINEBOUW | ONTWIKKELING | WWW.DIE INFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL
DE SPECIALIS
METAALWEG 7 3751LS BUNSCHOTEN | TEL +31 (0)33 2997940 INFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL | WWW.DIEPGATBOREN.NL
HOPMAN MACHINEFABR koker-plaat HOPMAN MACHINEFABRIEK BV HOPMAN MACHINEFAB HOPMAN MACHINEFABRIEK BVEN ALLR| DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN EN ALLROUND VERSPANEN DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN MACHINEBOUW
METAALWEG 7 3751LS BUNSCHOTEN | TEL | WWW.D METAALWEG 7 3751LSINFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL BUNSCHOTEN | TEL +31 (0)33 2997940 INFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL | WWW.DIEPGATBOREN.NL METAALWEG 7 3751LS BUNSCHOTEN | TEL +31 (0)33 2997940 DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN EN ALLROU INFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL | WWW.DIEPGATBOREN.NL
DE SPECIALIST IN DIEPGATBOREN EN ALLROUND VERSPANEN MACHINEBOUW | ONTWIKKELING MACHINEBOUW MACHINEBOUW | ONTWIKKELING METAALW
INFO@HOPMA
tel. 0548-543793 0548-543793 tel. METAALWEG 7 3751LS BUNSCHOTEN | TEL + INFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL | WWW.DI METAALWEG 7 3751LS BUNSCHOTEN | TEL7+31 (0)33 2997940 METAALWEG 3751LS BUNSCHOTEN |T www.vangeenen.nl tel. 0548-543793 www.vangeenen.nl INFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL | WWW.DIEPGATBOREN.NL INFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL METAALWEG 7 3751LS BUNSCHOTEN | TEL +31 (0)33 2997940 | WWW
Cor-Ten® / S355J0WP Weervast plaatstaal
Leverbare afmetingen uit coil voorraad: Diktes: 0,6 t/m 20 mm Lengtes: tot max. 14 meter Breedtes: 1000 tot max. 2500 mm Uit voorraad leverbaar: platen in diktes 2 t/m 15 mm Bijsterhuizen 5143 NL 6604 LX WIJCHEN www.noviostaal.nl
+31 (0)24-6750840 info@noviostaal.nl www.cortenstaal.nl
Waar kwaliteit je grijpt!
CNC- draaien en frezen, schroefdraad rollen, volautomatisch afkorten, spiebaan brootsen, buigen, lassen, diverse oppervlaktebehandelingen Tolhuislaan 19, 8401GA Gorredijk T: 0513 46 19 66
www.vangeenen.nl INFO@HOPMANMACHINEFABRIEK.NL | WWW.DIEPGATBOREN.NL
Naamloos-1 1
UW OPLOSSING VOOR SLIJTAGE EN CORROSIE PROBLEMEN www.chromin.nl
← NIEUW!! BEHANDELING TOT 9 METER LENGTE MOGELIJK! →
INCHROMEREN
RVS HARDEN
VANADEREN
BOREREN
ALUMINISEREN ALONIZING
HARDEN / GLOEIEN
MATERIAAL ONDERZOEK
FOODGRADE CERTIFIED
1977
MAASTRICHT info@vdgrijp.nl
vdgrijp.nl
01-05-18 11:4
2017
40
YEARS of innovation, development and quality
Chromin Maastricht BV Sleperweg 31 - Beatrixhaven, 6222 NK Maastricht T 043-3632021 info@chromin.nl
9
UITGELICHT
14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
'Zeker is wel dat ondernemers nog optimistischer zijn geworden'
Het lijkt erop dat de Nederlandse industrie de bodem bijna heeft bereikt.
ECONOMIE
Nevi PMI van juli was 47.9, aanzienlijk hoger dan het cijfer van juni
Aanzienlijk minder krimp AMSTERDAM • De Nevi PMI van juli was 47.9, aanzienlijk hoger dan het cijfer van juni en een indicatie van een bescheiden verslechtering van de bedrijfsomstandigheden in Nederland.
De geringere krimp was het gevolg van betere resultaten bij de productie en de nieuwe orders. De daling van de productie was het laagst in vijf maanden en hoewel de index nieuwe orders nog steeds een daling aangaf, was deze bijna acht punten hoger dan vorige maand. Ook de nieuwe exportorders daalden minder, maar hier bleef de daling aanzienlijk. De werkgelegenheid daalde opnieuw flink en de inkoopactiviteiten bleven afnemen. Hetzelfde gold voor de hoeveelheid ingekocht materiaal. De voorraad eindproducten bleef grotendeels gelijk. De levertijden namen in de kleinste mate toe sinds oktober 2019. De inkoopprijzen daalden voor de vierde maand op rij en ook de verkoopprijzen daalden. In beide gevallen was deze daling echter kleiner dan in juni. De verwachtingen voor de toekomstige productie bleven positief en ook deze deelindex kwam hoger uit dan in juni. Albert Jan Swart, sectoreconoom in-
dustrie bij ABN AMRO licht toe: ‘Het lijkt erop dat de Nederlandse industrie de bodem bijna bereikt heeft. De productie, nieuwe orders en lopende orders namen verder af, maar de afname was vrij klein. Aangezien de industrie in Duitsland en in de eurozone als geheel al voorzichtig opkrabbelt, zouden de nieuwe exportorders in augustus licht kunnen toenemen. De productie zal voorlopig nog op een laag niveau blijven. Wat betreft de productie over twaalf maanden zijn ondernemers nog optimistischer geworden. Er is goede hoop op economisch herstel in 2021.’
Bodem in zicht
Albert Jan Swart: ‘De Nevi Inkoopmanagersindex over juli wijst erop dat de bedrijfsactiviteit in de Nederlandse industrie minder snel daalt. De index krabbelde op van 45.2 over juni naar 47.9 over juli. Dat is nog steeds onder de ‘neutrale’ stand van 50, maar de score van 47.9 duidt wel op een geringe afname van de bedrijfsactiviteit. Het lijkt er dus op dat de Nederlandse industrie de bodem bijna bereikt heeft. De productie, nieuwe orders en lopende orders namen verder af, maar de afname was vrij klein. De nieuwe exportorders namen nog wel in behoorlijk tempo af, maar aangezien de industrie in Duitsland en in de euro-
zone als geheel al voorzichtig opkrabbelt, zouden de nieuwe exportorders in augustus licht kunnen toenemen.’ ‘Uit diverse deelindicatoren blijkt wel dat de Nederlandse industrie heeft teruggeschakeld naar een lagere versnelling. Inkopers houden nog steeds de hand op de knip en het aantal banen nam opnieuw in hoog tempo af. Ondernemers sneden al sinds maart in het aantal banen, maar dat was vooral in het aantal uitzendkrachten en tijdelijke contracten. In juli moesten ook medewerkers met een vast contract eraan geloven. Gedwongen ontslagen, reorganisaties en werktijdverkorting zijn aan de orde van de dag. Vooral bij producenten van kapitaalgoederen neemt de werkgelegenheid in hoog tempo af. Aangezien reorganisaties vaak voorbereidingstijd kosten, is het waarschijnlijk dat er de komende maanden nog meer ontslagen vallen.’ ‘Volgens de ondervraagde inkoopmanagers treedt er ook deflatie op. De inkoopprijzen daalden opnieuw sterk, maar wel iets minder sterk dan in juni. De prijsdaling hangt vermoedelijk vooral samen met lagere grondstofprijzen. De verkoopprijzen daalden in juli slechts licht, na sterke dalingen in mei en juni. Vermoedelijk komt dat doordat de vraag nog altijd zeer zwak is, maar niet veel verder is
verslechterd. De marges zijn mogelijk licht gestegen.’ ‘Kijkend naar de inkoopmanagersindices van andere landen valt op dat de val van de Nederlandse industrie minder diep lijkt dan die in Duitsland en in de eurozone als geheel. Zo waren in heel Europa fabrieken voor auto’s en vrachtwagens van half maart tot half mei gesloten vanwege een gebrek aan onderdelen uit China. In Duitsland, dat een relatief grote auto-industrie heeft, nam de industriële productie volgens het Statistisches Bundesamt in april af met 25 procent (jaar-opjaar). In Nederland, dat relatief weinig van zulke fabrieken heeft, bleef de daling in april volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) beperkt tot elf procent.’ ‘Niet toevallig veert de productie in Duitsland ook weer sneller op, net als in de eurozone als geheel. In mei nam in Duitsland de industriële productie maand-op-maand toe met 7,8 procent. Ten opzichte van mei vorig jaar lag de productie nog wel 19,3 procent lager. In Nederland daalde de productie in mei echter verder, naar -12,5 procent jaar-op-jaar. Vermoedelijk is deze verdere daling te verklaren doordat de Nederlandse industrie veel levert aan andere industriële bedrijven in de rest van Europa, met name in Duitsland. Veel fabrieken van Europese afnemers
waren van half maart tot half mei gesloten, ook vanwege strenge ‘lockdowns’, terwijl Nederland doorging met produceren. Daardoor moeten in Nederland grotere voorraden gereed product zijn ontstaan.’ ‘De overproductie van de eerste maanden van de crisis verklaart waarom de Nederlandse inkoopmanagersindex nog altijd onder de 50 noteert, terwijl de inkoopmanagersindices (flash pmi’s) voor de industrie in Duitsland en in de eurozone van eind juli duidelijk wijzen op groei (respectievelijk 53,2 en 54,0). Het dal was voor de Nederlandse industrie dus veel minder diep, maar daardoor klimt de sector er ook langzamer uit.’
Economisch herstel
‘Als de nieuwe orders in de komende maanden weer toenemen, kan ook de Nederlandse industriële productie licht aantrekken. Een toename van de index naar boven de 50 ligt dan voor de hand, wat duidt op een toename van de activiteit, al blijft het niveau van de productie voorlopig nog wel laag. Zeker is wel dat ondernemers nog optimistischer zijn geworden over de productie over twaalf maanden. Dat duidt op goede hoop op economisch herstel in 2021.’ www.nevi.nl
10
UITGELICHT
14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
REPORTAGE Familiebedrijf Van de Klundert vertrouwt na 80 jaar nog steeds op ambacht naast hightech machines & software
Ambacht, hightech machines en software
Wat ruim 80 jaar geleden is gestart als hoefsmid, is gedurende drie generaties uitgegroeid naar een hightech plaatverwerkingsbedrijf met een modern machinepark en meerdere certificeringen: Van de Klundert Plaatwerk en Constructie. Over deze rijke historie is onlangs een jubileumboek verschenen met de titel ‘Mannen van Staal’. Martinus van de Klundert, opa van de huidige eigenaren Martin en Marco van de Klundert, startte in 1938 tegen alle adviezen in als zoveelste hoefsmid van het dorp Zevenbergschen Hoek. Maar al snel stond hij bekend als beste hoefsmid van de regio en breidde hij zijn activiteiten uit, om ook voor boeren uit de omgeving landbouwmachines te gaan maken. Zijn zonen Henk en Piet werkten al van jongs af aan in het bedrijf, maar toen zij de kans hadden gooiden ze het roer om en transformeerden zij het bedrijf naar een specialist in plaatwerk en constructie. De broers legden de basis voor het bedrijf, zoals het er nu voor staat, en voor hun zonen die in de jaren negentig het stokje overnamen. Een misschien wel exemplarisch verhaal van familiebedrijven actief in plaatbewerking die ooit gestart zijn als hoefsmid en
Groot walswerk.
gedurende tientallen jaren en meerdere generaties zijn uitgegroeid tot hightech toeleverancier. De huidige eigenaren Martin en Marco hebben de taken goed verdeeld en dat werkt uitstekend. Ze vullen elkaar prima aan en hebben geen vergaderingen nodig, omdat alles al jaren informeel wordt besproken, tot de investering in nieuwe machines aan toe.
Plaatwerk
Het bedrijf is gevestigd aan de A16 net voor de Moerdijkbrug en de laatste jaren is het pand steeds verder uitgebreid. ‘We maken van klein tot groot plaatwerk, van enkelstuks tot seriewerk en van eenvoudig snij- en zetwerk tot complete turn-key projecten’, vertelt Martin van de Klundert. ‘We hebben honderden klanten en leveren aan zeer uiteenlopende markten, zoals on- en offshore, ma-
Van de Klundert is actief op het gebied van apparatenbouw.
chinebouw, agrarische sector, voedingsmiddelen, milieutechnologie en complexe staalbouw. De producten werden steeds groter en die wilden we compleet in huis kunnen fabriceren, dus hebben we enkele jaren geleden een nieuwe hal neergezet hiervoor. Daarbij kunnen we de verschillende materiaalsoorten ook veel beter gescheiden houden. Bedrijven doen vaak een aanvraag voor het snijen zetwerk, maar als ze al onze mogelijkheden en kennis zien, dan komen daar gedurende het traject allerlei bewerkingen bij, zoals gecertificeerd lassen, walsen, samenstellen en monteren. Alles doen we hier in eigen huis en met de hoogste kwaliteitseisen. Dat verwachten onze klanten ook.’
Investeringen
'Door onze lange historie weten we hoe belangrijk het is om te blijven
vernieuwen, zo ook in ons machinepark. Er wordt continue bekeken of we machines moeten vervangen, omdat er voor ons betere uitvoeringen beschikbaar zijn.' In 1997 is Van de Klundert gestart met de eerste plasmasnijmachine en in 2005 met de eerste eigen lasersnijmachine. Deze machines hebben heel lang goede dienst bewezen, maar zijn inmiddels vervangen voor een Trumpf 6KW lasersnijmachine (4x2m) en een Sato plasmasnijmachine (8x3m). Beide machines hebben een groot snijbed en dan moeten daar de vervolgbewerkingen ook op afgestemd zijn. In 2012 is een 8 meter kantbank van Bystronic aangeschaft. ‘Wij kijken als eerste naar de kwaliteit van de machines, omdat onze producten dit vragen. Wij willen snel kunnen leveren en daar kunnen we geen stilstand bij gebruiken. Tot op de dag van vandaag hebben we nog
geen onderdeel hoeven vervangen, dat zegt toch wel iets.' De nieuwste aanwinst in 2019 was naast de Sato een LVD 320 tons 4,5 meter kantbank met hoekmeetsysteem. 'Voor ons was die machine de beste optie. Het hoekmeetsysteem helpt onze vakmensen om een nog hoogwaardiger product te kunnen maken. En ook kleinere producten kunnen hier snel op gemaakt worden. Maar naast grote producten kanten, kunnen we ook CNC-walsen tot 3 meter breed.'
Trouwe dienst
Optimale combinatie van ambacht en vooruitgang. Zoals in veel familiebedrijven het geval is, zijn de meeste medewerkers bij Van de Klundert jarenlang in trouwe dienst, waarbij 35 jaar zeker geen uitzondering is. 'Onze kracht is de combinatie van het echte ambacht wat onze mensen nog
De LVD-kantbank in bedrijf.
11
‘Er zijn genoeg mogelijkheden om deze ambachten door te geven aan de jongere generatie’
14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
Oprichter Martinus met zijn zoons.
beheersen en de hightech machines. Hoe vaak we niet terug horen dat het gemaakte product perfect past of uitstekend is afgewerkt. Zo hebben we delen mogen maken van de brug tussen Cuijk en Mook en die delen pasten perfect in de constructie. Het mooie binnen ons bedrijf is dat er genoeg mogelijkheid is om deze ambachten door te geven aan de jongere generatie. Zo is mijn zoon Luc inmiddels werkzaam in een leer-werk traject, samen met nog een jongen van het mbo en leren ze de kneepjes van het vak van de ‘oude’ garde. Ze hebben pas samen een RVS kanaalstuk compleet gelast en samengesteld. Alleen op die manier kan de jeugd het werk leren, door het in de praktijk ook echt te maken.'
Software steeds belangrijker
Precies vijftien jaar geleden heeft Van de Klundert voor de soft-
Martin (links) en Marco van de Klundert.
wareoplossingen van Widenhorn gekozen. Met PROfirst worden de snijmachines aangestuurd en de plaatvoorraad optimaal bijgehouden. ‘We hebben destijds meerdere pakketten bekeken en uiteindelijk vanwege de mogelijkheden, de gebruiksvriendelijkheid en de service van een familiebedrijf gekozen voor Widenhorn. Ook bij de ingebruikname van onze nieuwe snijmachines verliep alles vlekkeloos en konden we snel optimaal snijden. Een reden om bij onze nieuwe kantbank ook voor de kantgereedschappen van Widenhorn te kiezen. De prijs was heel scherp en de kwaliteit uitstekend.’ Inmiddels draait Van de Klundert ook op de nieuwste versie van RidderIQ. Dit geeft een nog beter overzicht van alle lopende offer-
tes, projecten, werkzaamheden en financiële zaken. Er wordt ook gekeken naar de koppelingsmogelijkheden met PROfirst en de mogelijkheden van Trivest Connect om automatisch materiaal te bestellen. Van de Klundert beschikt daarnaast over een eigen 3D-engineeringsafdeling. ‘Meestal krijgen we de ontwerpen in 3D aangeleverd en zorgt de engineering dat alles wordt aangepast op ons machinepark. Maar we kunnen ook complete projecten in 3D uitwerken.’
Ondernemen in coronatijd
We spreken Van de Klundert midden in de coronatijd. ‘Als je zo’n lange historie hebt, dan ben je niet echt onder de indruk van een crisis. Maar deze is toch wel heel anders dan we ooit hebben meegemaakt. Naast de vele toeleveringswerk-
zaamheden, vervaardigen we ook grote machines, filtersystemen en leidingwerk. Die grote projecten werden allemaal opgeschoven. Inmiddels begint dat werk wel weer te komen, want het zal toch gemaakt moeten worden. Een deel van onze producten gaan naar het buitenland en dat heeft ook een tijdje stil gelegen. Qua leveringen van materiaal hebben we geen vertragingen gehad, dus we konden zonder problemen blijven produceren. We hebben intern wel alles aangepast volgende de RIVM-richtlijnen, zodat iedereen een gezonde werkomgeving heeft. En dat is soms best een uitdaging met producten waar meerdere mensen tegelijk aan werken. Wel moest direct een van onze medewerkers thuiswerken met PROfirst en dat heeft Widenhorn ook binnen enkele uren mogelijk
gemaakt. Dat soort service is heel belangrijk.’
Toekomst
Ondanks de huidige uitdagingen in de markt vanwege corona ziet Van de Klundert de toekomst met vertrouwen tegemoet. ‘We hebben moderne machines met veel mogelijkheden om van klein tot groot met hoge nauwkeurigheid te produceren. Daarnaast hebben we meerdere certificaten zoals ISO 9001 en ISO 3834-2. Daarmee kunnen we ook veel gecertificeerd werk zelf maken. Dat geeft ons meer mogelijkheden voor toekomstige projecten, die we met onze machines en mensen optimaal kunnen invullen.’ www.vandeklundert.nl www.widenhorn.nl
Werkvoorbereider Leon programmeert in PROfirst.
Spantechniek | Normelementen | Bediendelen
HEINRICH KIPP WERK
HEINRICH KIPP WERK is fabrikant van spantechniek, normelementen en bediendelen. Ons productassortiment omvat 36.000 delen.
Ruim 4.000 noviteiten
KIPP NEDERLAND BV Willem Dreeslaan 251 . 2729 NE Zoetermeer . Tel. +31 79 361 12 21 . info@kippcom.nl . www.kippcom.nl
En u blijft op de hoogte van:
Meld u nu aan voor de gratis nieuwsbrief!
• Laatste branchenieuws • Actuele metaalprijzen • Markttrends • Productinnovaties • Iedere woensdag rechtstreeks in uw mailbox
Ga naar vraagenaanbod.be/nieuwsbrief
TURKSTRA HANDELSONDERNEMING H A N D E L I N R ES T PA RT I J E N
Te koop gevraagd: restpartijen
Elektromotoren
capaciteit voor capaciteit voor
slijpen-borstelencapaciteit voor slijpen-borstelenslijpen-borstelenpolijsten polijsten polijsten
metaalwaren metaalwaren metaalwaren
e.a. technische artikelen www.turkstrasneek.nl 0031-612595440
tel. 0548-543793 0548-543793 tel. www.vangeenen.nl tel. 0548-543793 www.vangeenen.nl www.vangeenen.nl
15 september 9 oktober 2020 POWERED BY VRAAG&AANBOD EN KONINKLIJKE METAALUNIE
www.middenindemaak.nl
De virtuele beurs voor de maakindustrie
WORD STANDHOUDER Unieke manier om uw product te presenteren U heeft direct contact met uw doelgroep door livechat en seminars Een ongelimiteerd aantal bezoekers, zonder fysieke barrières De beurs is 4 weken (online) te bezoeken U krijgt een eigen custom made 3D stand met virtuele 360° ervaring De beurs is effectief en bespaart u tijd Méér dan alleen een stand! Als standhouder krijgt u ook een volledig multimediaal communicatiepakket. Ontdek alle mogelijkheden en prijzen op www.middenindemaak.nl
Powered by
Businesspartners
14
REPORTAGE
14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
Steeds meer aandacht voor lichtgewicht kabel
Staalkabel als specialisme Een bredere markt in staalkabels, rigging en de hijsen heftechniek als nieuwe uitdaging voor Danny Hol bij Roodenberg Staalkabels in IJmuiden. Twee jaar geleden begon hij als salesmanager om het bedrijf te leren kennen en per 1 januari 2020 is hij directeur.
Roodenberg Staalkabels levert staalkabels van 1 tot 40 millimeter dik. (Foto's: Evert Bruinekool)
Evert Bruinekool
T
ot twee jaar geleden was Hol directeur bij een bedrijf dat staalkabels leverde in een nichemarkt. Hij zocht een grotere uitdaging na zeventien jaar in de staalkabelbranche gewerkt te hebben. Die uitdaging vond hij bij het 103-jarige Roodenberg Staalkabels, waar hij als salesmanager mocht beginnen om te ontdekken hoe het bedrijf in elkaar stak.
worden. Erkende Keurbedrijven Hijs- en Hefmiddelen (EKH) werkt hard aan regelgeving en normen voor kunststof kabels. ‘Er zijn twee redenen voor de wens naar lichtere kabels
Nieuwe uitdaging
Hij leerde wie wat deed en of de poppetjes op de juiste plaats zaten in het bedrijf. ‘We zijn een echt maakbedrijf’, vertelt Hol. ‘We maken een eindproduct.’ De kabel komt op rol binnen en is alleen gevlochten. Bij de 40 medewerkers is de kennis aanwezig om er kabels voor verschillende toepassingen van te maken. Tal van mogelijkheden zijn er en voor elk type toepassing is een andere kabel, samenstelling of eindverbinding nodig. ‘Je kan bijvoorbeeld van een stijve kabel een windverband maken terwijl je voor een dynamische situatie een soepelere kabel nodig hebt’, begint Hol uit te leggen. ‘Door het soort kabel en de constructie kun je voorkomen dat een hijslast gaat draaien. Zo heeft elke toepassing zijn constructietechniek. Voor de aannemerij leveren we bijvoorbeeld kabels van 2,5 meter met een speciale afwerking in het midden die het mogelijk maakt de kabels in de aanbruggen te monteren. Bij Roodenberg kun je terecht voor verzinkte of roestvast stalen kabels maar tegenwoordig ook steeds meer voor kunststof lijnen’, vertelt hij.
Lichtere kabels
Bij hijsen en heffen is steeds meer aandacht voor lichtgewicht kabels, geproduceerd uit vezels zoals Dyneema. Ook bij sleeplijnen en lierkabels komt er steeds meer vertrouwen in kunststof kabels. ‘Maar dat product heeft wel een adviestraject nodig’, volgens Hol. ‘Daar kunnen wij bij helpen. Er heerst nog veel onwetendheid en mensen zijn huiverig voor kunststof, ze weten er te weinig van.’ Elke touwfabriek vlecht de vezels op een bepaalde manier. Het vlechten bepaalt weer wat er met de kabel gedaan kan
Persklemmen persen met kous en lus aan het eind.
van kunststof qua veiligheid en arbo’, stelt Hol. ‘Lichter betekent meer hijslast bij hetzelfde gewicht en waar je een grote staalstrop met twee man moet tillen, kan dit met kunststof wellicht alleen.’ Bij staal weet iedereen wat de
15
‘Voor elk type toepassing is een andere kabel, samenstelling of eindverbinding nodig’
14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
Directeur Roodenberg Staalkabels Danny Hol.
mogelijke eindverbindingen zijn, bij kunststoflijnen van Dyneema niet. In 1996 kwam de eerste Dyneema gevlochten lijn op de markt. ‘Onze hoofdmoot is nog steeds staalkabel van 1 tot 40 millimeter, in de basisrange. Daarnaast is alles mogelijk bij speciale projecten’, zegt Hol.
juiste kabels. Een totaalproject voor de klant die zegt ‘dit wil ik hebben en dat moet het kunnen’. Het leukst is zo’n opdracht van ‘ga het maar maken’, waardoor we de klant ontzorgen.’
Het geheim van de smid
Roodenberg Kabels werkt alleen met A-merken. ‘Bijvoorbeeld kettingen kopen we alleen in bij enkele Europese topfabrieken zoals Gunnebo en GreenPin. Een topschalm om mee te hijsen halen wij niet uit Azië, je moet veilig kunnen werken met ons materiaal’, stelt Hol. ‘Onze keurmeesters assembleren de kettingen op de juiste manier en dan ontstaat er kwaliteit.’ Iedereen kan terecht bij Roodenberg. Als het ingewikkeld wordt, haken veel kabelboeren af, merkt Hol. ‘We hebben de technische kennis en werken met de juiste partners die onder belasting cycli-testen kunnen doen. Automatische deuren en snelloopdeuren hebben dat bijvoorbeeld nodig. Je drukt op een knopje en de deur gaat open. Belangrijk voor de onderhoudscycli is hoe vaak die kabel buigt voordat hij breekt: Je wilt namelijk niet die deur op je hoofd krijgen of er een logistiek centrum mee stilleggen. In elke deur zitten twee kabels, tussen de twee en acht millimeter. Dat is een grote industriële markt voor ons.’
Er worden veel meer kabels geproduceerd dan alleen de productiemedewerkers kunnen assembleren. Voor een aantal serieproducten zijn speciale machines ontwikkeld. Deze machines kunnen bepaalde montagetechnieken volledig automatisch uitvoeren. Als voorbeeld noemt Hol: ‘Van een kabel kan je er maar 200 per uur maken zonder machine, de zelfontwikkelde machine maakt er 600 per uur.’ In detail wil Hol niet treden. ‘Het is gewoon leuk elke dag weer een beetje beter te worden.’ De machines worden niet in de markt verkocht, dat zou Roodenberg Staalkabels zijn voorsprong kosten. Verder automatiseren met bijvoorbeeld robots of cobots is de verwachte volgende stap.
25.000 per week
‘Ons semi-geautomatiseerd productiesysteem zorgt ervoor dat wij 25.000 kabels per week kunnen maken’, vertelt Hol. ‘Mensen hebben geen idee waar kabels allemaal in en voor gebruikt worden. Er wordt vaak alleen aan hijsen gedacht. Maar je treft in roldeuren minimaal twee kabels aan, en ook in de auto zitten kabels. De veiligheidsgordel wordt vastgeklikt in een staande sluiting, die rechtop gehouden wordt door een staalkabel.’ Op elke beurs worden kabels gebruik om zaken aan het plafond te hangen. Ook in theaters worden staalkabels en kettingen gebruikt. Zelfs op het Eurovisie Songfestival 2018 konden ze dankzij Roodenberg Staalkabels met kettingen en kabels alles aan het plafond hangen. Offshore-werk is er inmiddels ook genoeg. Elke spudpaal voor werkplatforms heeft kabels. En ook een gangway die op en neer gaat moet aan boord gehesen worden. ‘Wij krijgen een plan en ontwerpen een hijsbalk voor de gangway’, legt Hol uit. ‘De hijsbalk wordt na ontwikkeling uitbesteed en wij voorzien hem van de
Testen
Keuren en veiligheid
Een ander specialisme is het keuren van hijs- en hefmiddelen. Ook valbeveiliging hoort daarbij. Veel midden- en kleinbedrijven denken dat het wel goed zit met hun valbeveiliging. Maar alleen een naam met een stift op de banden schrijven kan al fataal zijn. Door de chemicaliën in de stift kan de band het harnas al verzwakken. Dit kan je van een afstand niet zien, daar moet een keurmeester naar kijken. Ook of er kleine scheurtjes inzitten moet onderzocht worden. Dat is specialistisch werk. Keuren blijft natuurlijk en momentopname. Het is een keuze of je je materiaal laat keuren, maar voor ieders veiligheid wel heel belangrijk. www.roodenberg.nl
Het keuren van een klimharnas.
247TAILORSTEEL.COM Op maat gesneden metalen platen, buizen en kantdelen online Topkwaliteit voor een eerlijke prijs
24/7 online bestellen via uw assistent: Sophia®
Betrouwbare levering binnen 48 uur
Flexibele aantallen vanaf 1 stuk
Registreer snel en bespaar kosten en tijd!
WWW.247TAILORSTEEL.COM
De ontmoetingsplaats voor ondernemers in de Maakindustrie is vernieuwd! vernieuwd • gebruiksvriendelijker • overzichtelijker • effectiever Op Vraagenaanbod.nl: • leest u het laatste nieuws • blijft u geïnformeerd en geïnspireerd • wordt u in contact gebracht met uw doelgroep
PRODUCTUPDATE
17 14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
INDUSTRIETECHNIEK
Nog efficiënter verwarmen en koelen met koudemiddel R32
Mitsubishi Electric heeft het City Multi Hybride VRF-systeem (HVRF) uitgebreid met de Y-serie. Deze is geschikt voor verwarmen of koelen en maakt als koudemiddel gebruik van R32. Bij de nieuwe Y-serie van het City Multi HVRF-systeem wordt koudemiddel uitsluitend toegepast tussen de buiten-unit en de BC-controller. Vanaf de BC-controller naar alle binnen-units wordt water als energiedrager gebruikt. Met deze combinatie van direct verdampende en watergedragen systemen is er beduidend minder koudemiddel nodig dan bij andere VRF-systemen. Het gebruikte koudemiddel R32 heeft bovendien een 67 procent lagere GWP (Global Warming Potential) dan bijvoorbeeld R410A. R32 verhoogt daarnaast de efficiëntie van het gehele systeem en zorgt er zo voor dat er - afhankelijk van het systeem - zelfs geen bufferreservoir nodig is. Daarmee kan worden bespaard op investerings- en onderhoudskosten. Het transport van het water wordt verzorgd door een pomp die standaard in de BC-controller is geïntegreerd. De aansturing wordt geregeld via het beproefde M-Netprotocol van Mitsubishi Electric. Via M-net wordt zowel de communicatie tussen units en regeling als de koppeling naar een eventueel gebouwbeheersysteem verzorgd. De inverter-aangedreven pomp levert bij iedere capaciteitsvraag het exacte vermogen. De binnen-units zijn daarbij uitgevoerd met traploos instelbare kranen waardoor het water ook in exact de benodigde hoeveelheid wordt afgeven om de gewenste temperatuur te bereiken. Dit samenspel leidt tot een efficiënte werking en daardoor lagere bedrijfskosten. De data die van buiten- en binnen-units worden verzameld, kunnen bovendien worden gebruikt voor afrekening van de afzonderlijke kosten via de centrale regeling AE200 of de cloud-gebaseerde RMI Tool. Het HVRF-Y-systeem omvat zeven modellen met koelvermogens die variëren van 22,4 tot 56 kW en verwarmingsvermogens van 25 tot 63 kW.
INDUSTRIETECHNIEK
Nord Universal-motor nu beschikbaar met vermogens van 0.12 tot 45 kW Nord introduceert een nieuwe Universal-motor, met twintig modellen in een vermogensgebied van 0,12 tot 45 kW. De nieuwe hoog efficiënte motor is verkrijgbaar in het vermogensgebied van 0,12 tot 45 kW. De motor beschikt over CE, UL, CSA, CCC, ISI en EAC certificeringen en voldoet aan de relevante minimum efficiëntieniveaus die geschiktheid garanderen voor markten als Europa, VS, Canada, Rusland, China, India en andere landen. De motor is door Bureau Veritas gecertificeerd voor scheeps- en offshore-toepassingen. De 3-fase Nord Universal motor kan worden gebruikt met vier standaard voedingen, zoals vermeld op het motortypeplaatje: 380V 50Hz, 400V 50Hz, 415V 50Hz en 460V 60Hz, maar kan ook worden gebruikt bij 440V 60Hz en 480V 60Hz. De robuuste motoren zijn verkrijgbaar in een 4-polige configuratie en zijn geschikt voor IEC-framematen van 63 tot 225. Ze zijn verkrijgbaar met B3 voet-, B5 flens- of B14 flensmontage. www.nord.com
HIJSTECHNIEK
Veilig en makkelijk hijsen tot 50 ton
www.alklima.nl
GEREEDSCHAPPEN
Vier keer sneller schroeven
Wera Werkzeuge GmbH uit Wuppertal staat bekend om hun innovatieve, hoogwaardige gereedschappen. Ook nu denken ze mee met de gebruikers dankzij de bijzondere 'Kraftform Turbo i'. Op het eerste gezicht lijkt het wel de standaard VDE handgreep die al jaren bekend is in de markt, met 1.000V VDE wisselklingen heeft de professional altijd de juiste schroevendraaier bij zich, voor velen een onmisbaar stukje gereedschap onderweg. Dankzij de Kraftform Turbo i handgreep, met een planeetoverbrenging, kan met één druk op de knop vier keer sneller worden geschroefd. Nogmaals op de knop drukken blokkeert dit mechanisme zodat er met hoge krachten kan worden aangedraaid. De nieuwe Turbo familie werkt mechanisch en is verkrijgbaar als losse hangreep in 1.000V VDE uitvoering of als complete set met 1.000V wissellingen. Daarnaast heeft Wera ook een industriële versie gemaakt die niet 1.000V geïsoleerd is, deze werkt met een standaard ¼” bitopname.
Collé Rental & Sales breidt haar assortiment uit met pneumatische kettingtakels. Voor het hijsen van zeer zware lasten tot 50 ton zijn pneumatische kettingtakels een uitstekende optie. Naast het grote hijsvermogen, zijn pneumatische kettingtakels uitermate geschikt in explosiegevaarlijke omgevingen (diverse Atex zones). Daarnaast zijn deze kettingtakels ideaal in extreme omstandigheden, denk hierbij aan de offshore. De kettingtakels zijn leverbaar in verschillende hoogtes. Ze zijn voorzien van een gevoelige traploze bediening voor exacte positionering van de diverse lasten. Door de olievrije werking hebben de kettingtakels minimaal onderhoud nodig en is er geen inschakelduur. In de operatie zijn de kettingtakels stil van geluid, zeker een belangrijk voordeel. De pneumatische kettingtakels van Collé Rental & Sales hebben de specificaties: > hijshoogte - leverbaar vanaf 3 meter, verlengen per 3 meter hijshoogte > hijssnelheid - met nominale last 0,55 m/min, zonder nominale last 1,3 m/min > aantal parten - 4 > inbouwhoogte - 1485 mm > luchtverbuik - 6,5 m3/min > eigen gewicht - 940 kg bij 3 meter hijshoogte.
www.wera.de/nl www.colle.eu
GEREEDSCHAPPEN
Gereedschappen gericht op productie van buizen
Dormer Pramet, een van de fabrikanten van gereedschappen voor de buisen pijpverwerkende industrie, heeft zijn scarfing-assortiment uitgebreid. Deze nieuwste aanvullingen omvatten een serie positieve, schroef gemonteerde wisselplaten met enkele snijkant voor uitwendige scarfing. Het SPUB 19-assortiment biedt acht van de meest gangbare radii bij de productie van dunwandige metalen elektrische doorvoerbuizen, ook bekend onder de naam 'conduit'. Het ontwerp zorgt voor een vlotte spaanvorming vanaf het snijpunt tot de spaanwikkelaar die zich gewoonlijk boven het gereedschap bevindt. Dormer Pramet heeft bovendien diverse afmetingen toegevoegd aan zijn assortiment negatieve dubbelzijdige wisselplaten met acht snijkanten voor uitwendige scarfing. De wisselplaat type SNMX 1507-R heeft een bolvormige top, terwijl de SNMA 1506-R een vlakke top heeft. Beide wisselplaten zijn leverbaar in 23 van de meest gangbare radii voor verwijdering van lasrups op de uitwendige diameter. Omdat de wisselplaten zijn gemaakt van taai gecementeerd hardmetaal met een CVD-coating is het scarfing-assortiment van Dormer Pramet bestand tegen extreme hitte. De geometrie van de snijkant biedt een uitstekende buisoppervlaktekwaliteit, perfecte proceszekerheid en tevens een langere standtijd. Ook is er een nieuw assortiment onderlegplaten ontwikkeld om negatieve wisselplaten van het type SNMX 2512 en SNMX 1507, met bolvormig spaanvlak, in bestaande houders van Dormer Pramet te kunnen vastklemmen.
GEREEDSCHAPPEN
Click & Clamp met dubbele opspanning
Afgelopen jaar presenteerde de Hoffmann Group de Garant Xtric centrische machineklem met snelwisselsysteem op basis van het ‘Click & Clamp’-principe. Vanaf nu is de Xtric, die met een klemkracht tot 25 kN direct op het onderdeel inwerkt en bekken en onderdelen nauwelijks opheft, ook te leveren met een middenbek. Het voordeel: er kunnen nu twee bewerkte of onbewerkte onderdelen tegelijkertijd en zonder voorindrukken worden geklemd. Hierdoor gaat het instellen twee keer zo snel. Daarnaast maken nieuwe grijperboringen en een endutec-automatiseringsinterface de klem geschikt voor gebruik in een geautomatiseerde omgeving. Ook is het Garant Xtric-assortiment uitgebreid met vier nieuwe basislengtes. Voor de bewerking van kleine componenten is de Garant Xtric nu ook in de grootte XS met een basislengte van slechts 136 millimeter verkrijgbaar. De groottes XS, S en M zijn nu leverbaar in een bekbreedte van 80 millimeter. Er zijn ook nieuwe machineklemmen met een bekbreedte van 125 millimeter, 32 kN klemkracht en een lengte tot 270 millimeter in de groottes XS, S en M. Als alternatief zijn alle modellen er ook met een pendelbek. Hierdoor kan de klant kiezen uit zes machineklemgroottes, die elk in twee versies verkrijgbaar zijn. De Garant Xtric kan worden omgebouwd tot een dubbele machineklem: hiervoor hoeft alleen maar het standaard spindellager worden verwisseld en de middenbek worden geplaatst. Vervolgens worden 180 graden draaibare en met microprecisie verwisselbare bekken opnieuw geplaatst. Dit is in een handomdraai mogelijk dankzij het klikmechanisme en met Garant grijpbekken kunnen onbewerkte delen zonder voorindrukken worden opgespannen. www.hoffmann-group.com
www.dormerpramet.nl
Nieuwe datum i.v.m. Coronavirus
Praktische antwoorden op al uw vragen over machineveiligheid! Zet 29 oktober alvast in uw agenda want dan vindt de elfde editie plaats van het SAFETY Event. Wat heeft het SAFETY Event te bieden? • Laat u inspireren tijdens het plenaire programma • Doe kennis op bij de learnshops tijdens het middagprogramma • Krijg praktische antwoorden van de Safety doctors, die alle safety-gerelateerde vragen beantwoorden • Kom in contact met vakgenoten, fabrikanten en toeleveranciers op de informatiemarkt Datum: 29 oktober 2020 Locatie: 1931 Congrescentrum s’ Hertogenbosch Sponsored by:
Deelnameprijs: € 99,- voor abonnees € 150,- voor niet abonnees
Meer informatie? Kijk op www.safetyevent.nl
Je plaatwerk uitbesteden en daardoor je doorlooptijd verkorten. Strak gesneden plaatwerk. Zetwerk dat éxact past. Onderdelen die als montageset op één pallet klaarliggen. Componenten die precies op tijd worden geleverd. Dat zijn voordelen van uitbesteden aan ERBA. Ongemerkt een groot winstpunt.
ERBA plaatbewerking T: 0318 555 700 E: wvb@erbaplaatbewerking.nl
Hijsen met Zwitserse precisie KRACHTIG MODULAIR BETROUWBAAR DUURZAAM ROBUUST info@teleflex.nl
www.teleflex.nl
Tel +31(0)344-673020
20
RICHTPRIJZEN
KUNSTSTOF METAAL
14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
METAAL
SCHROOT
STAAL
LME Slotnoteringen IN US$ PER TON
Richtprijzen oude metalen 2020 IN EURO PER TON
Staalprijzen periode 2018 - 2020 IN EURO PER TON
07-aug
plus/min
juli
augustus
120
118
107
99
Aluminium
Loco
1.686,00
1.744,00
58,00
Kortstaal
$/ton
3-mnds
1.722,00
1.780,00
58,00
Knipijzer
Koper
Loco
6.447,00
6.437,00
-10,00
Licht knipijzer
93
87
$/ton
3-mnds
6.440,00
6.429,00
-11,00
Gruisijzer
54
62
Lood
Loco
1.843,00
1.921,00
78,00
Sloopmetalen
126
139
$/ton
3-mnds
1.861,00
1.937,00
76,00
Draaisel
50
65
Nikkel
Loco
13.756,00
14.335,00
579,00
Roodkoper
3600
3767
$/ton
3-mnds
13.806,00
14.379,00
573,00
Geelkoper
2316
2417
Tin
Loco
17.880,00
17.935,00
55,00
Aluminium
393
425
$/ton
3-mnds
17.822,00
17.910,00
88,00
Al. Draaisel
217
245
Zink
Loco
2.299,00
2.393,00
94,00
Rvs 18/8
$/ton
3-mnds
2.311,00
2.410,00
99,00
Lood Zink (bron: vraag en aanbod)
10-08-2020 Aankoop $ 1,17185 Verkoop $ 1,18685
LME ontwikkeling januari 2018 t/m 7 augustus 2020 3800
707
723
1063
1108
1086
1147
700
▼ ▼ ▼ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲ ▲
Schroot ontwikkeling oktober 2017 t/m augustus 2020 4000
3200
okt-17 nov-17 dec-17 jan-18 feb-18 mrt-18 apr-18 mei-18 jun-18 jul-18 aug-18 sep-18 okt-18 nov-18 dec-18 jan-19 feb-19 mrt-19 apr-19 mei-19 jun-19 jul-19 aug-19 sep-19 okt-19 nov-19 dec-19 jan-20 feb-20 mrt-20 apr-20 mei-20 jun-20 jul-20 aug-20
week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33
300 250
week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33
okt-17 nov-17 dec-17 jan-18 feb-18 mrt-18 apr-18 mei-18 jun-18 jul-18 aug-18 sep-18 okt-18 nov-18 dec-18 jan-19 feb-19 mrt-19 apr-19 mei-19 jun-19 jul-19 aug-19 sep-19 okt-19 nov-19 dec-19 jan-20 feb-20 mrt-20 apr-20 mei-20 jun-20 jul-20 aug-20
200 150
485
500
Sendzimir verz. coils
510
525 495
▲ ▲ ▲ ▲
950
LDPE film
900 850
wk. 1 wk. 4 wk. 7 wk. 10 wk. 13 wk. 16 wk. 19 wk. 22 wk. 25 wk. 28 wk. 31 wk. 34 wk. 37 wk. 40 wk. 43 wk. 46 wk. 49 wk. 52 wk.3 wk. 6 wk. 9 wk. 12 wk. 15 wk. 18 wk. 21 wk. 24 wk. 27 wk. 30 wk. 33
350
12000
415
Koudgewalste coils
week 33 LDPE film LLDPE film HDPE extr. HDPE spg. PP homo PP copolm. PVC PS helder PS slagsterk
400
14000
juli 2020
405
750
450
16000
juni 2020 Warmgewalste coils
800
Rood Koper
500
18000
Circa fabrieks-staalprijzen IN EURO PER TON
1000
550
20000
2020
1050
Zink
22000
2019 Sendzimir verz. coils
1100
3000
1700
2018
1150
3200
2000
450
1200
3400
2300
500
Richtprijzen Commodities IN EURO PER TON
3600
2600
550
KUNSTSTOF
3800
2900
600
Kwartoplaat 485 (Bovengenoemde prijzen zijn basisprijzen; bron: Noviostaal)
4200
3500
650
januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december januari februari maart april mei juni juli
31-Jul
Tin
prime/virgin +/990 20 870 10 890 0 900 0 950 10 1000 10 830 10 1130 0 1210 0
regranulaat +/600 10 525 590 760 780
0 0 10 10
870
0
maalgoed +/380 10 370 480 500 550 100 730 610
0 0 0 0 -10 0 10
Richtprijzen Technische Polymeren IN EURO PER TON 3500
Al. Draaisel
3300 3100
130
2900
120
2500
100
2300
90
60 50
5000
week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33 week 37 week 41 week 45 week 49 week 1 week 5 week 9 week 13 week 17 week 21 week 25 week 29 week 33
okt-17 nov-17 dec-17 jan-18 feb-18 mrt-18 apr-18 mei-18 jun-18 jul-18 aug-18 sep-18 okt-18 nov-18 dec-18 jan-19 feb-19 mrt-19 apr-19 mei-19 jun-19 jul-19 aug-19 sep-19 okt-19 nov-19 dec-19 jan-20 feb-20 mrt-20 apr-20 mei-20 jun-20 jul-20 aug-20
40 4500
Koper
Draaisel
week 33 ABS naturel ABS zwart PA 6 naturel PET glashelder PC glashelder PBT naturel POM naturel PMMA glashelder
wk. 33
wk. 29
wk. 25
wk. 21
wk. 17
wk. 9
wk. 13
wk 1
prime/virgin +/1420 10 1520 0 2390 0 900 0 2050 0 1800 0 1730 0 2230 10
wk. 5
wk. 49
wk. 45
wk. 41
wk. 37
wk. 33
wk. 29
wk. 25
wk. 1
70
5500
wk. 21
2100
80
wk. 17
6000
wk. 9
6500
PMMA glashelder
2700
110
wk. 13
7000
wk. 5
7500
regranulaat +/780 1320 860 1450 520 900
0 0 0 0 -10 0
maalgoed +/570 980 610 1300 250 630 590
-10 10 0 0 0 -10 0
BUSINESS
Toelichting op de Vraag & Aanbod richtprijzen DEVENTER • De prijzen die in de bovenstaande tabellen worden vermeld zijn indicatieve, brutoprijzen. De daadwerkelijke prijzen liggen meestal een stuk lager afhankelijk van de hoeveelheid en frequentie waarop de materialen worden afgenomen.
Hierna een verder specificatie van de kunststofprijzen. De prijzen die in de tabellen van kunststoffen worden genoemd zijn onderveeld in: - gangbare grondstoffen, in grotere volumes, per silowagen geleverd - technische grondstoffen, in hoeveelheden van 5 ton, geleverd in zakken op pallets Het zijn richtprijzen, rekening houdend met ontwikkelingen op kor-
te termijn, kortom, een prijstrend aangevend. De noteringen worden gegeven door een gemiddelde te berekenen tussen gepubliceerde contractprijzen en actuele spotprijzen op de markt. Volume speelt een belangrijke rol. Zeer grote afnemers doen rechtstreeks zaken met producenten. Meestal wordt bij de uiteindelijk te betalen prijs van een kunststofsoort rekening gehouden met de maandelijks gepubliceerde monomeerprijs. Daarnaast kunnen kwantumkortingen worden bedongen en speelt continuïteit/beschikbaarheid de laatste jaren ook een rol. De netto prijs is in deze categorie lager dan de in onze tabel genoemde richtprijzen. De prijs van PVC poeders ligt vrij-
wel op de richtprijs. Verwerkers van gangbare kunststoffen, die aangewezen zijn op distributeurs, betalen meer, echter ook hier geldt dat het volume bepalend is voor de toeslag bij levering van minder dan een volle wagen. Een relatief gering verschil wordt doorberekend voor een volle wagen, toeslagen volgens een staffel kunnen vanaf 0,10 tot 0,75 euro per kg oplopen bij kleinere zendingen.
men volume per keer van grote invloed op de prijs. Des te kleiner het volume, des te hoger de toeslag, die kan oplopen tot vele euro’s per kilo, afhankelijk van het specifiek gewenste, of voorgeschreven type. Grote afnemers betalen aanzienlijk minder dan de aangegeven richtprijzen.
Prijzen van technische grondstoffen lijken stabieler, echter, bij ABS en POM heeft invoer op lage prijzen de markt onder druk gezet, andere soorten zijn afhankelijker geworden van onverwachte prijsstijgingen door schaarste in andere werelddelen. Ook hier is het verschil in af te ne-
De prijzen van regranulaten en maalgoed volgen met vertraging de prijzen van de originele materialen. Bepalend is de continuïteit van kwaliteit en beschikbaarheid. Wel is sprake van grote verschillen met de aangegeven richtprijzen wanneer het te leveren recyclaat uit
Regranulaat en maalgoed
meerdere soorten bestaat. Het prijsverschil kan tot tientallen procenten onder de richtprijzen liggen, in een kwaliteit die wel goed verwerkbaar is. Aan de gegeven richtprijzen kunnen geen rechten worden ontleend. Het is duidelijk dat nooit een absolute hoogte van een prijs wordt genoemd. Onze richtprijs let op toekomstige ontwikkelingen, houdt rekening met meerdere factoren die van invloed zijn op de verwachte marktprijs. Deze wijkt meestal af van de hogere contractprijzen die door producenten worden afgegeven. Te beschouwen als bruto verrekenprijzen waar kortingen op kunnen worden gegeven. Afwijkend van de actuele marktprijzen.
21 14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
COLUMN CASPER BURGERING
De rijk gevulde economische steunpakketten kwamen ten goede aan de liquiditeit
Koper blinkt uit
D
e basismetaalprijzen hebben dit jaar een dollemansrit achter de rug. Van enig optimisme aan het begin van het jaar met relatief hoge prijzen naar een diep dal door Covid-19 eind maart. Het tweede kwartaal stond vervolgens in het teken van stevig prijsherstel.
Alle basismetaalprijzen veerden van april tot en met juli op. De nikkel- en zinkprijs met zo’n 26 procent en de aluminiumprijs met ‘slechts’ tien procent. Maar met een prijsstijging van bijna veertig procent in dezelfde periode was koper de echte uitblinker.
Optimisme in het tweede kwartaal
De metaalprijzen stegen in het tweede kwartaal doordat veel Chinese macro-economische cijfers minder slecht waren dan voorzien. Daarnaast hadden de nieuwe monetaire en fiscale beleidsmaatregelen door centrale banken wereldwijd een positieve invloed. De rijk gevulde economische steunpakketten kwamen ten goede aan de liquiditeit en voedden het optimisme in basismetaalmarkten. Speculanten en investeerders kregen weer moed. Zij keken verder dan alleen de negatief gestemde lockdown-data van dat moment en concentreerden zich meer op de heropening van de wereldeconomie. Als logisch gevolg van de vraaguitval tijdens de coronacrisis kreeg de kopermarkt mondiaal te maken met
capaciteitsreducties in de mijnbouwsector en bij smelters. Maar zoals gebruikelijk in de meeste grondstoffencycli was deze aanbodreactie conservatiever in vergelijking met de afname van de vraag. Dit zorgde aanvankelijk voor lagere prijzen door overaanbod van januari tot en met eind maart. Nu de verwachtingen over de vraag naar het rode metaal echter weer naar boven worden bijgesteld, zelfs boven preCovid-19 niveaus, dan geeft dat vanzelf veel wind onder de vleugels. Door het optimisme bij speculanten en investeerders steeg de koperprijs weer naar nieuwe hoogtes. De prijs van koper is sinds 23 maart – toen zo’n beetje alle centrale banken hun onvoorwaardelijke steun aan de economie hadden uitgesproken – met zo’n veertig procent gestegen.
monetaire stimulans blijven de neerwaartse prijsrisico’s voor de tweede helft van dit jaar hoog. Hogere werkloosheid, aanhoudende onzekerheid bij consumenten en hogere besparingen uit voorzorg blijven druk uitoefenen op de bestedingen. Ook de zorgen over een tweede golf van het coronavirus voedt de terughoudendheid en tempert economische activiteit. En vergeet niet de Amerikaanse verkiezingen in november en de oplopende spanningen tussen de VS en China. Er is dus weer genoeg om onrustig van te worden. Zonder twijfel gaat de koperprijs dit soort trends niet negeren.
Tweede helft van dit jaar
De centrale bank van Amerika (Federal Reserve, ofwel Fed) blijft de Amerikaanse economie ondersteunen en stimuleert de economie daar waar nodig. Ook de Europese Centrale Bank (ECB) en de Public Bank of China (PBoC) houden vooralsnog vast aan het accommoderende monetaire beleid. Dit betekent dat in het komende kwartaal de liquiditeit goed blijft. Naast deze steunpakketten zullen ook de verbeterende fundamentele trends een duit in het zakje doen in de komende maanden. De trend in de koperprijs blijft echter ook sterk onder invloed staan van speculatie. Want in de komende maanden moeten speculanten en investeerders nog veel drempels slechten. Ondanks de mondiale agressieve
Casper Burgering, ABN AMRO Reageren? redactie@vraagenaanbod.nl
COLUMN INTERNATIONAAL ONDERNEMEN WAAR HET IN DE SLOTFASE OM GAAT IS OF ER DAN TOCH NOG EEN DEAL KOMT
Ook met handelsakkoord verandert zakendoen met het Verenigd Koninkrijk
B
oris Johnson’s ambities om de Britten collectief te laten afvallen lijken belangrijker dan het komen tot een handelsdeal met de EU. Of het hem gaat lukken de Britten kilo’s lichter te maken is twijfelachtig. Dat hij zal slagen in een radicale afslanking van de Britse economie geef ik een veel grotere kans. Het is op z’n minst merkwaardig dat de Nederlandse kranten al enkele weken weinig melden over Brexit maar wel aandacht schenken aan een fietsende Boris die het goede voorbeeld geeft aan zijn bevolking.
Slotfase
Een hoopvolle verklaring van die stilte rond de Brexit zou kunnen zijn dat EU onderhandelaar Barnier met zijn Britse opponenten in de luwte van de media meters maakt met de zogenaamde deal. Omdat het zakendoen met het VK nu nog door de geldende overgangstermijn 'business as usual' is, zou je bijna vergeten dat het VK al sinds begin dit jaar is vertrokken uit de Europese Unie. Waar het nu in de slotfase om gaat is of er dan toch nog een deal komt of niet. Door geen verlenging van de overgangstermijn aan te vragen begin juli leek het VK een signaal af te geven een harde Brexit niet te schuwen.
Klok tikt door
Inmiddels tikt de klok rustig door naar 31 december. Duidelijk moet zijn voor ondernemers dat, deal of geen deal, het zakendoen sowieso anders gaat worden. In het slechtste geval, dus zonder deal, krijgen ondernemers te maken met bijvoorbeeld import- en exportheffingen. Maar ook met een deal moet je rekening houden met bijvoorbeeld douaneformaliteiten, want dat geldt altijd als je zaken doet met een zogenaamd derde land. Als je bedenkt dat voor de afhandeling van die douaneadministratie in Nederland al zevenhonderd extra douaniers nodig zijn dan kun je je voorstellen welke impact dat ook heeft op de administratieve lasten van exporteurs. Een stuk werkgelegenheid waar we voor een keertje niet echt op zitten te wachten.
Scan
Op www.hulpbijbrexit.nl krijg je alle informatie om je goed voor te bereiden. Start daar bijvoorbeeld met de Brexit impact scan. Dan weet je in no time wat de impact van de Brexit is voor jouw bedrijf. Of neem contact op met je brancheorganisatie. Metaalunie werkt bijvoorbeeld nauw samen met haar steunpunt de NBCC (Nederlands Britse Kamer van Koophandel) die ondernemers bijstaat bij vragen over Brexit. En intussen stel ik voor dat iedereen blijft duimen dat Barnier straks als een geschenk uit de hemel een deal uit de hoge hoed tovert met de Britten.
In actie
Deal of geen deal, ondernemers die zakendoen met het VK, zou ik adviseren nu echt in actie te komen als er nog niks is geregeld. Dat geldt dubbel en dwars als je nog geen ervaring hebt met het zakendoen in derde landen. Die laatste groep zou bijvoorbeeld haast kunnen maken met het aanvragen van een zogenaamd EORI-nummer waarmee aangifte gedaan kan worden. Haast omdat de drukte bij de douane in de laatste maanden wel eens voor vertraging kan zorgen.
Paul Verlinden, beleidssecretaris Internationaal Ondernemen Koninklijke Metaalunie Reageren? verlinden@metaalunie.nl
www.buislasersnijden.nl L A S E R S N I J D E N . B U I S L A S E R S N I J D E N . WAT E R S T R A A L S N I J D E N . C N C P O N S E N . Z E T T E N . P L A AT B E W E R K I N G . K O N S T R U K T I E
Meld u nu aan voor de gratis nieuwsbrief! En u blijft op de hoogte van: • Laatste branchenieuws • Actuele metaalprijzen • Markttrends • Productinnovaties • Iedere woensdag rechtstreeks in uw mailbox
Ga naar vraagenaanbod.be/ nieuwsbrief
“Al meer dan 45 jaar ervaring in de metaal”
Uw toeleverancier van buig- en walswerk • Buig en walswerk van Ø 10 tot en met Ø 114 mm • Poedercoaten • Klein constructiewerk
capaciteit voor capaciteit voor
slijp- en en slijp- en polijstwerk polijstwerk capaciteit voor
Toelevering van:
www.jansenbuigservice.nl Antennestraat 2 3903 LZ Veenendaal Telefoon 0318-512403
* CNC Draai- en freeswerk * Constructie * Hydrauliek * Engineering * Montage Vlam Machinefabriek B.V. T: 0228-593066 E: info@vlammachinefabriek.nl I: www.vlammachinefabriek.nl
polijstwerk
machineenen apparatenbouw machineapparatenbouw machine- en apparatenbouw
tel. 0548-543793 0548-543793 tel. www.vangeenen.nl tel. 0548-543793 www.vangeenen.nl www.vangeenen.nl
LEZERSSERVICE
23 14 augustus 2020 • #22 • www.vraagenaanbod.nl
Beurzen
Faillissementen
I
RECTIFICATIE
SEP TEMBER Empack 2020 15-17/9
UTRECHT
Inl.: Easyfairs www.empack.nl
Midden in de Maak 15/9 - 9/10
O NLINE
In.: Mybusinessmedia www.middenindemaak.nl
Metavak 6-8/10
GORINCHEM
Inl.: Easyfairs www.metavak.nl
Techni-Mat KORTRIJK (BE)
Inl.: Kortrijk Expo www.techni-mat.eu
The Battery Show 15-17/10
STUTTGART (DE)
Inl.: Informamarkets www.thebatteryshow.eu
Engineering Event Safety 29-10
‘S-HERTOGENBOSCH
Inl.: Mybusinessmedia www.safetyevent.nl
FMB BAD SALZUFLEN (DE)
Inl.: Easyfairs www.fmb-messe.de
DECEMBER Kunststoffen 2-3/12
VELDHOVEN
Inl. Mikrocentrum www.kunststoffenbeurs.nl
Maintenance 1-3/12
GORINCHEM
Inl.: Evenementenhal Gorinchem www.maintenance-gorinchem.com
Wire 7-11/12
D ÜSSELDORF (DE)
Inl.: Messe Düsseldorf www.wire-tradefair.com
Tube 7-11/12
D ÜSSELDORF (DE)
Inl.: Messe Düsseldorf www.tube-tradefair.com
MA ART 2021 Smart Industries 16-19/3
PARIJS (FR)
Inl.: Global Industrie www.smart-industries.fr/en
16-19/3
PARIJS (FR)
Inl.: Global Industrie www.industrie-expo.com
Metav D ÜSSELDORF (DE)
Inl.: Messe Düsseldorf www.metav.de
MEI 2021 Eurofinish+Materials +Surface 26-27/5
CNC Machineworks bv Graafschap Hornelaan 136B, 6004 HT Weert Curator: mr H.A.W. van Wel, Emmasingel 38, 6001 BD Weert, tel. 0495-532583 Fast and Solid Logistiek Nijenheim 1.322, 3704 VD Zeist Curator: mr. A.D. van Dalen, Postbus 85.207, 3508 AE Utrecht, tel. 030-2635050 TT-totaalservice Dompvloedslaan 65, 2051 NA Overveen Curator: mr M.C.M. van Ruitenbeek-Kossen, Postbus 5.287, 2000 CG Haarlem, tel. 023-5125025
Klusbedrijf bart De schilder Eva Besnyostraat 74, 1087 KR Amsterdam Curator: mr V.S. Janszen, Postbus 7.925, 1008 AC Amsterdam, tel. 088-4070444 Pol Klus Reinier Claeszenstraat 58-3, 1056 WP Amsterdam Curator: mr D. Beunk, Postbus 75.181, 1070 AD Amsterdam, tel. 020-3035900 Bolyn Bouw bv Schouwmeester 45, 1689 WT Zwaag Curator: mr M. Bonefaas, Grote Oost 6, 1621 BW Hoorn (Noord-Holland), tel. 0229287000
VELDHOVEN
Inl.: NH Conference Centre Koningshof www.materials.nl
BSB Staalbouw bv, hodn Bergum Staalbouw Solcamastraat 22, 9262 ND Sumar Curator: mr W.H.M. Cnossen, Postbus 225, 8440 AE Heerenveen, tel. 0513-433433 Wilkohaag Metaal bv Uitenhagestraat 35, 2571 VV 's-Gravenhage Curator: mr M.M.E. van Veen-Oudenaarden, Postbus 85.563, 2508 CG ’s-Gravenhage, tel. 070-3615048 A-Rent Special Uitzendbureau Oosterenderweg 34, 1794 GB Oosterend Curator: mr A.J.J. Sweens, Luchthavenweg 16, 1786 PP Den Helder, tel. 0223-660114 Leoflex Uitzendbureau bv Jupiter 67, 2685 LV Poeldijk Curator: mr K.S.L. van Vliet, Postbus 399, 2670 AK Naaldwijk, tel. 088-3368800
VERIFICATIEVERGADERING
GEËINDIGD SPM Klussenbedrijf S.L. Louwesstraat 167, 7545 EV Enschede Wegens gebrek aan baten Snijder Bouwsupport Surinamestraat 25, 9715 PP Groningen Door verbindende uitdelingslijst Aannemingsbedrijf Th. J. Van Dijk bv Marconistraat 68X, 2809 PE Gouda Door verbindende uitdelingslijst
Genuine Uitzendbureau, hodn Genuine Totaalonderhoud Loirestroom 90, 2721 EG Zoetermeer Curator: mr. J.D. Hartgring, Postbus 7.191, 2701 AD Zoetermeer, tel. 079-3420250
Boylatransport bv Erve 36, 5142 NS Waalwijk Wegens gebrek aan baten
Henisol Industrial Services bv Parelstraat 13, 7554 TL Hengelo Curator: mr J.M. Pol, Hof van Parijs 10C, 9403 DA Assen, tel. 0592-751900
Zaan Metaal bv Industrieweg 56, 1521 NE Wormerveer Door verbindende uitdelingslijst Gottwald & Zn. Transport bv Zeefbaan 26, 9672 BN Winschoten Wegens gebrek aan baten Bouwbedrijf Schothans bv Energiestraat 2, 7442 DA Nijverdal Door verbindende uitdelingslijst
OBA Bouw Holding bv Gooiland 2C, 1948 RC Beverwijk
Bobach Kunststoftechniek bv, hodn Minks Kunststoftechniek De Trompet 1.000, 1967 DA Heemskerk Door verbindende uitdelingslijst
HWO Afbouw bv, hodn HWO Onderhoud Laan van Vredestein 162, 2552 DZ 's-Gravenhage Curator: mr M.M.E. van Veen-Oudenaarden, Postbus 85.563, 2508 CG ’s-Gravenhage, tel. 070-3615048
Expeditiebedrijf H.J. Goes en Zonen bv Naamrijk 1, 3454 PX De Meern Door verbindende uitdelingslijst
JPM Glaswerken Antonlaan 43, 3701 VD Zeist Curator: mr L. van Dieren-Muller, Postbus 85.005, 3508 AA Utrecht, tel. 030-2595959 Verificatievergadering en akkoordbehandeling: pro forma op 27 augustus 2020 om 9:30 uur Uiterste datum van indiening vorderingen: 13 augustus 2020
Ingenieurs Bureau Jac. van der Veen bv, hodn Van der Veen - Event Engineering Cort van der Lindenstraat 7, 2288 EV Rijswijk Curator: mr E.W. Baart, Dijsselhofplantsoen 16, 1077 BL Amsterdam, tel. 020-5747474 Curator: F.F.A. Smetsers, Postbus 4.810, 4803 EV Breda, tel. 088-9080800
Pimini Constructie bv Ohmweg 10, 9503 GW Stadskanaal Curator: mr H.J. Meijer, Postbus 723, 9700 AS Groningen, tel. 050-5757400
Goes Handling bv Naamrijk 1, 3454 PX De Meern Door verbindende uitdelingslijst
Rayyan Cleanings Zegenstraat 67A, 3082 XP Rotterdam Wegens gebrek aan baten
Transglobistics bv Freddy van Riemsdijkweg 4, 5657 EE Eindhoven Wegens gebrek aan baten
Siel Personeelsdiensten bv, hodn Infinity Ehrlichstraat 8, 1221 JB Hilversum Curator: mr R.V. de Lauwere, Postbus 1.222, 1200 BE Hilversum, tel. 035-6219941
Bouwbedrijf A.G. Testerink bv Sarabandeplein 28, 7323 SW Apeldoorn Door verbindende uitdelingslijst
Impulse Engineering bv, hodn Impulse Engineering Detachering Oudaen 63, 8219 AA Lelystad Curator: mr J.P. Davids, Postbus 22.025, 1302 CA Almere, tel. 088-5004300 Verificatievergadering: pro forma op 20 juli 2020 om 11:00 uur Uiterste datum van indiening vorderingen: 06 juli 2020
HRK Logistics bv Boerkensleen 7, 4705 RL Roosendaal Curator: mr P.J.W. Vermunt, Brugstraat 44, 4701 LJ Roosendaal, tel. 0165-555094
VEREENVOUDIGDE AFWIKKELING
Industrie Paris
23-26/3
SANS Fioritures Exploitatie bv Rapenburgsestraat 20, 7131 CX Lichtenvoorde Curator: mr J.C.A. Herstel, Postbus 348, 7000 AH Doetinchem, tel. 0314-372311
Wolbers Transport Emmen bv Sint Gerardusstraat 139, 7826 CD Emmen Curator: mr P.J.G.G. Sluijter, Postbus 399, 9400 AJ Assen, tel. 0592-311001
NOVEMBER 4-6/11
UITGESPROKEN On Time Transportbedrijf bv Boyleweg 2, 3208 KA Spijkenisse Curator: mr J.A. Dullaart, Postbus 399, 2670 AK Naaldwijk, tel. 088-3368800
OK TOBER
7-8/10
Machinefabriek Brabant D. van Opstal bv Konijnenberg 68, 4825 BD Breda Het faillissement is niet geëindigd na verzet, maar doordat de uitdelingslijst verbindend is geworden
Colofon
Scherpenisse Infra bv Vierlinghweg 39A, 4612 PN Bergen op Zoom Wegens gebrek aan baten
Machinefabriek Brabant D. van Opstal bv Konijnenberg 68, 4825 BD Breda Door verbindende uitdelingslijst Ice Bouwgroep bv Arend Vijfvinkelplein 50, 2552 RX ’s-Gravenhage Wegens gebrek aan baten
Bestflex Personeelsdiensten bv Lunterenstraat 150, 2573 PT 's-Gravenhage Door verbindende uitdelingslijst
SLOTUITDELINGSLIJST
Bouwbedrijf Schothans bv Energiestraat 2, 7442 DA Nijverdal
Verschijning
Tweewekelijks op vrijdag
Redactie
Postbus 58 7400 AB Deventer Telefoon: 0570 - 504 390 E-mail: redactie@vraagenaanbod.nl Hoofdredacteur Rolf Elling Eindredactie Kasper Weigand Webredactie Jorine van Knippenberg
Uitgever
Joachim Driessen
Advertentieverkoop Bert Brassée Tel.: 06 833 313 82 Cobie te Nijenhuis Tel.: 0570 504 313 Roy Wösting Tel.: 06 225 483 04 E-mail: verkoop@vraagenaanbod.nl
Bouwservice Plus bv Meerval 13, 3892 HW Zeewolde Dakbedekkingsbedrijf Eldo bv Stek 10, 3371 KG Hardinxveld-Giessendam Volhuis Projectontwikkeling 5 bv Middel Broekweg 67, 2675 KG Honselersdijk Henisol Industrial Services bv Parelstraat 13, 7554 TL Hengelo
VERVANGING CUR/BWV Tooling Technology Experts bv, hodn Momexx Mould Making Experts Hopbrouwer 9, 5253 RD Nieuwkuijk Curator: mr. W.M. Welage, Postbus 3366, 5203 DJ ’s-Hertogenbosch, tel. 073-7600100 IPX Europe bv Hopbrouwer 9, 5253 RD Nieuwkuijk Curator: mr. W.M. Welage, Postbus 3366, 5203 DJ ’s-Hertogenbosch, tel. 073-7600100 Quodo Moulding International bv Hopbrouwer 9, 5253 RD Nieuwkuijk Curator: mr. W.M. Welage, Postbus 3366, 5203 DJ ’s-Hertogenbosch, tel. 073-7600100
Abonnementen
Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: 0570 - 504 325 Mailen naar: klantenservice@vraagenaanbod.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia Vraag en Aanbod Postbus 58 7400 AB Deventer Abonnementsprijs Jaarabonnement Nederland € 266,45* Jaarabonnement buitenland € 316,85* * Prijzen zijn excl. 9% BTW. Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.
Druk
Ludlow Media, www.ludlow.nl
Basislayout
Bureau OMA bv, www.bureauoma.nl
Quodo Mould Systems Holding bv Hopbrouwer 9, 5253 RD Nieuwkuijk Curator: mr. W.M. Welage, Postbus 3366, 5203 DJ ’s-Hertogenbosch, tel. 073-7600100
Vormgeving
IJntbouw bv Brigantijnstraat 51, 1503 BR Zaandam Curator: mr K.J. Willemse, Postbus 3.045, 2001 DA Haarlem
Auteursrechten © voorbehouden. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotocopie, microfilm, elektronisch of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
C. Koertse Bouw en Onderhoud bv, hodn RoCee bouwkundig advies bureau Zwarteweg 50, 1412 GD Naarden Curator: mr. M.D.B. Stap, Postbus 13.086, 3507 LB Utrecht
Van Maanen Transport bv, hodn Van Maanen Warehousing; Van Maanen Distributie; Van Maanen Transport; Van Maanen Intermodal Ambachtsweg 24, 3771 MG Barneveld Wegens gebrek aan baten
Flexs bv Lijndenweg 30B, 1951 NC Velsen-Noord Curator: mr W.J.T. Ursem, Kennemerstraatweg 2, 1815 LA Alkmaar
Bouwbedrijf Van Bemmel bv Ambachtsweg 8H, 6657 CK Boven-Leeuwen Wegens gebrek aan baten
Zagros Transport bv Hart van Brabantlaan 12, 5038 JL Tilburg Curator: mr B.W.H. Pepping, Postbus 4.203, 5004 JE Tilburg, tel. 013-5440400 Vernietiging faillissement in hoger beroep
Montagebedrijf Bevo bv Het Kooiveen 9, 8096 MH Oldebroek Door verbindende uitdelingslijst
Uitgeverij Mybusinessmedia Postbus 58 7400 AB Deventer
VERNIETIGD
Bron: www.rechtspraak.nl
Bureau OMA bv, www.bureauoma.nl
Op de advertentiecontracten of overeenkomsten tot plaatsing van losse advertenties zijn van toepassing de Regelen voor het Advertentiewezen van de Stichting ROTA zoals gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam onder nummer 28114570. Uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, dan kunt u dit melden aan Uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, Postbus 58, 7400 AB Deventer. Lid FPPB, Federatie van de Periodieke Pers van België, Lid European Association of Machine Tool Merchant.
ISSN 0165-3954 © 2020
Vraag aan via:
Demag.nl/KBK
VERBETER UW WERKPLEK Met Demag KBK Hangbaansystemen
Demag KBK hangbaansystemen maken elke werkplek voor een takel bereikbaar. Onze hand- of elektrisch verrijdbare hangbaansystemen zijn leverbaar als monorailbaan of als hangkraan, van staal of aluminium. Intern transport met Demag KBK is flexibel, vloervrij en verhoogt uw efficiëntie. Haal ook meer uit uw werkplek en vraag uw eigen KBK-systeem op via www.demag.nl/KBK
Den Haag +31 70 40 20 100 www.demag.nl
van den Berg Transporttechniek
◾ ◾ ◾ ◾ ◾ ◾
Vloervrij transporteren Voor bedrijfslasten tot 2.000 kg Eenvoudig te monteren Makkelijk te wijzigen en uit te breiden Leverbaar in staal of aluminium Zeer lage rolweerstand
Antwerpen +32 321 33 030 www.demag.be