05
Maakindustrie toont zich veerkrachtig P8
10 april 2020 8e jaargang
Wereldwijd 14 procent meer faillissementen P4
Frisse lucht en inspiratie
AKKOORD THYSSENKRUPP EN IG METALL: 3.000 BANEN WEG P3
ECONOMIE EUROZONE KRIJGT FORSE TIK DOOR CORONAVIRUS P7
PRODUCTUPDATE P12 &13
CORONAVIRUS
Machineering 2021 moet van 24 tot 26 maart 2021 de vernieuwde lente voor de maakindustrie inluiden. (foto: Vraag en Aanbod – Rolf Elling)
Tussen al de covid-19/coronaberichten door is er ook hoopvol nieuws. Team Industrialfairs werkt samen met haar exposanten en de technologiefederaties aan de toekomst van de maakindustrie in het post-coronatijdperk. Met een alerte vinger aan pols op de verschillende markten en een berekende vooruitblik op een heropgestarte productie en supply chains voorspelt het team de verwachte distorties, backorders en inhaalbewegingen.
Maak komt terug
Eén ding staat wat hen betreft vast: de maakindustrie komt volledig terug op gang en zal uiteindelijk naar zijn
vertrouwde niveau terugkeren. Dit gebeurt het best met goed voorbereide marktspelers. In die optiek biedt Machineering 2021 een duidelijke meerwaarde. Van 24 tot 26 maart 2021 luidt deze vakbeurs in Brussels Expo de vernieuwde lente van de maakindustrie in. ‘Wees als bezoeker of exposant dan ook fysiek en live aanwezig op dit event, dat het kruispunt van innovatie vormt qua slim, geavanceerd en inno-
vatief ontwerpen, maken en toeleveren in België’, roept de organisatie op.
Na lockdowns
150 exposanten langs 10 technologieroutes op een oppervlakte van 15.000 m² met live machinedemo’s, een ruime waaier expert classes & netwerkmomenten en de traditionele nocturne, dit alles maakt van Machineering het grootste tweejaarlijkse
maaktechnologietreffen in ons land. Deze editie wordt er een - na alle verplichte lockdowns en social distancing-maatregelen - waar iedereen graag oude bekenden en nieuwe contacten de hand schudt. Machineering 2021 vormt dus de gelegenheid voor directie- en operationsteams om samen letterlijk en figuurlijk een frisse neus en dito maakinzichten op te halen. www.machineering.eu
Maakindustrie houdt zich staande Rolf Elling
DEVENTER (NL) • De redactie van Vraag en Aanbod heeft een rondgang gemaakt binnen de maakindustrie om te kijken hoe de kmo's omgaan met de perikelen rondom het coronavirsus.
De lockdown in verband met het coronavirus houdt de gemoederen nogal bezig. Binnen de kmo's zien we dat, na eerst een forse daling in de productie, deze nu langzamerhand weer uit het dal komt. Een verslag over de ontwikkelingen op de pagina's 8 en 9 in deze uitgave. www.vraagenaanbod.be
advertenties
BUSINESS
Vraag en Aanbod gratis online te lezen DEVENTER • Door de uitbraak van het coronavirus zijn veel medewerkers van bedrijven in de maakindustrie genoodzaakt om thuis te werken.
Om onze abonnees ook nu van dienst te zijn, zetten we de krant Vraag en Aanbod online op onze website www.vraagenaanbod.be. Zo wordt u ook thuis op de hoogte gehouden van het nieuws in de maakindustrie.
advertenties
Lees vraag&aanbod ook online ❯ www.vraagenaanbod.be ❯ voor de hele maakindustrie
Uitgever: MYbusinessmedia.nl
NIEUWS
' Ook als we zonder werk komen te zitten, proberen we iedereen aan het werk te houden'
3
10 april 2020 • #05 • www.vraagenaanbod.be
COLUMN ROLF ELLING
BUSINESS De strategie heeft betrekking op de komende tien jaar
Akkoord Thyssenkrupp en IG Metall: 3.000 banen weg ESSEN (DE) • Thyssenkrupp en vakbond IG Metall hebben een overeenkomst bereikt betreft de uitvoering van de nieuwe strategie van het staalbedrijf. De uitvoering van de strategie zal onmiddellijk starten en betrekking hebben op de komende tien jaar. Doel is om technologieleider te worden tegen concurrerende kosten.
Dat maakte het industrieconcern recent bekend. Thyssenkrupp heeft extra investeringen gepland om het productienetwerk te optimaliseren en zich te kunnen richten op groeimarkten. Tegelijkertijd worden er kostenreducties doorgevoerd, waaronder het schrappen van drieduizend banen. Hierbij zullen gedwongen ontslagen worden vermeden. Tevens is met de vakbond een 'corona-crisispakket' overeengekomen. De overeenkomst is van toepassing op alle Duitse staallocaties van Thyssenkrupp. De cao zal in werking treden op 1 april 2020, met een looptijd van zes jaar. De strategie is het antwoord van Thyssenkrupp op de enorme uitdagingen in de staalsector. Naast een sterk afkoelende economie en de coronacrisis wordt staal al vele jaren geconfronteerd met overcapaciteit, zeer volatiele grondstofprijzen en hoge importdruk. Met de uitvoering van deze maatregelen wordt een aanzienlijke en duurzame winstverbetering verwacht, aldus Thyssenkrupp.
Concurrerend
Dr. Klaus Keysberg, lid van de raad van bestuur van Thyssenkrupp: 'We hebben de problemen te lang uitgesteld en hebben de moeilijke beslissingen laten liggen. De afspraken geven ons de ruimte om te manoeuvreren, zodat het staal op de lange termijn concurrerend kan blijven.
biliteit, worden versterkt. De ontwikkeling en het aanbieden van klimaatneutrale staalproducten zal worden voortgezet.
Corona-crisispakket
Met hun nieuwe strategie blijft Thyssenkrupp ook inzetten op duurzaamheid, zoals met waterelektrolyse op de productielocatie in Duisburg.
Een onmiddellijke en uitgebreide herstructurering is daarvoor een absolute voorwaarde.'
Banenreductie
De eerste stap van de implementatie is een vermindering van maximaal tweeduizend banen in de komende drie jaar. Ruwweg nog eens duizend banen moeten worden geschrapt tegen 2026. Het plan is om de geïntegreerde productielocatie in Duisburg te versterken door afzonderlijke eenheden op andere locaties te sluiten. Van de in totaal circa drieduizend arbeidsplaatsen worden er ongeveer duizend geschrapt in de administratie. In het segment van de zware platen worden achthonderd arbeidsplaatsen getroffen. Hier ziet Thyssenkrupp geen ontwikkelingsperspectieven binnen de Groep. Bovendien zullen vanaf 2022 ongeveer 1.200 banen worden geschrapt door de optimalisatie van het productienetwerk. Oliver Burkhard, directielid van de Raad van Bestuur voor Human Resources en Arbeidszaken van Thyssenkrupp: 'De reorganisatie daagt
ons allemaal uit. Bedrijven en medewerkers. Maar: zulke uitgebreide veranderingen zijn alleen mogelijk met en niet tegen de medewerkers. Samen bewijzen we dat nu weer bij staal. Met een goed evenwicht tussen economische noodzaak en sociale verantwoordelijkheid.'
Extra investeringen
De nieuwe strategie behelst ook extra investeringen van in totaal circa achthonderd miljoen euro over zes jaar, als aanvulling op de reeds geplande jaarlijkse investeringen van circa 570 miljoen euro. Naast de optimalisering van het productienetwerk moet de productportefeuille systematisch worden afgestemd op de toekomstige markten en de winstgevende staalsoorten. Het gaat hierbij om meerfasestalen en lichtgewicht staalsoorten, maar ook om soorten met een hoge oppervlaktekwaliteit. Bovendien zal de productie van hoogwaardige, niet-korrelgeoriënteerde elektrische staalsoorten, die essentieel worden voor de elektromo-
Op dit moment leidt de corona-pandemie tot een sterke afname van het aantal afroepacties van klanten en een verslechtering van de ordersituatie. Thyssenkrupp gaat daarom op korte termijn productieaanpassingen doorvoeren in de staalsector. Tegen deze achtergrond zijn Thyssenkrupp en IG Metall het ook eens geworden over een onmiddellijk 'corona-crisispakket'. De onderhandelingspartners zijn overeengekomen dat in de huidige situatie de afzonderlijke maatregelen van de staalstrategie regelmatig zullen worden herzien in de loop van de uitvoering. Daartoe is een gezamenlijke maandelijkse monitoring van de situatie voor de duur van de pandemie overeengekomen om de overeenkomst uit te voeren. Het onmiddellijke pakket omvat ook de eis voor de activiteiten van Thyssenkrupp Steel Europe om de arbeidstijdverkorting te verhogen tot tachtig procent in geval van arbeidstijdverkorting. Bovendien is overeengekomen dat een collectief overeengekomen speciale betaling wordt omgezet in vrije dagen. Oliver Burkhard: 'We zullen de komende weken op veel locaties moeten overgaan tot werktijdverkorting. Dit zal in eerste instantie gevolgen hebben voor productiegerelateerde gebieden, maar ook voor de administratie. We kijken allemaal goed naar welke maatregelen zinvol zijn. Ook als we zonder werk komen te zitten, proberen we iedereen aan het werk te houden. Zodat we na de crisis weer op koers kunnen komen.' www.thyssenkrupp.com/en
CORONAVIRUS
Bijkomende verduidelijking lijst van essentiële bedrijven BRUSSEL • Agoria is tevreden dat de regering de informatie en voorstellen van Agoria heeft benut om het ministerieel besluit en de lijst van bedrijven van cruciale sectoren en essentiële bedrijven verder te verduidelijken. Daarmee verhoogt de rechtszekerheid voor deze bedrijven.
In het ministerieel besluit is verduidelijkt dat ook de producenten, leveranciers, aannemers en onderaannemers van goederen, werken en diensten die essentieel zijn voor de uitvoering van de activiteit van deze bedrijven en deze diensten, ook aanzien worden als essentiële bedrijven. Deze bedrijven zijn ertoe gehouden om, in de mate van het mogelijke, het systeem van telethuiswerk en de regels van so-
Giga impact voor iedereen
T
ja waar moet je het nu over hebben. Over de ontwikkelingen in de maakindustrie, of over andere aanpalende zaken die hierop betrekking hebben. Ik denk nu even van niet. De focus ligt uiteraard volledig op hetgeen iedereen bezighoudt, de ontwikkelingen rondom het wereldwijde en zeer ingrijpende coronavirus. Het heeft een gigantische impact. Op iedereen, niemand uitgezonderd. Laten we dit vooropstellen. We hebben toch getracht om de impact van het coronavirus in de Belgische maakindustrie een beetje in beeld te brengen. Telefonisch uiteraard. Helaas is persoonlijk contact nog even uit den boze. Het geeft in ieder geval een inzicht waaruit blijkt dat er ook binnen de maakindustrie en de bedrijvigheid enorme verschillen zitten. Bij het ene bedrijf zijn ze 'retedruk' terwijl een ander de opdrachten vrij snel ziet opdrogen. Het is sterk afhankelijk in welke markten de bedrijven zich begeven. Het blijft evenwel een bizarre situatie, wereldwijd. Dat mag worden vastgesteld. En het is vooralsnog echt koffiedik kijken hoe dit allemaal gaat aflopen. Vooralsnog proberen we onze lezers, de maakindustrie in België zo goed mogelijk op de hoogte te houden van de ontwikkelingen die er spelen. En aangezien vele werkvoorbereiders, salesmedewerkers, engineers en andere niet productiegebonden medewerkers thuis aan het werk zijn en dus geen fysieke uitgave van Vraag en Aanbod ontvangen, hebben we besloten om de krant ook, tijdelijk en gratis, digitaal te plaatsen. Hiermee kan iedereen zich op de hoogte stellen van alle informatie over de maakindustrie. De recente uitgaven zijn te vinden onder het kopje Mijn Vakblad op de homepage van www. vraagenaanbod.be. Stay safe.
cial distancing toe te passen. Ook de lijst opgenomen in het ministerieel besluit werd aangevuld en waar nodig verduidelijkt. Deze lijst bevat twee delen. In het eerste deel lijst men de handelszaken, private en
publieke bedrijven en diensten op die noodzakelijk zijn voor de bescherming van de vitale belangen van de natie en de behoeften van de bevolking. Hier werd onder meer de veiligheids- en defensie-industrie toegevoegd aan
de lijst van de vitale belangen, samen met de onderhoudswerken en toelevering voor cruciale sectoren. Ook de inspectie- en controlediensten blijven staan op deze lijst. www.agoria.be
Rolf Elling, hoofdredacteur Reageren? E-mail: rolfelling@vraagenaanbod.nl Twitter: @VenA_Rolf Facebook: www.facebook.com/vraagenaanbod
4
NIEUWS
10 april 2020 • #05 • www.vraagenaanbod.be
EVENEMENTEN
Eerste editie Techni-Mat uitgesteld KORTRIJK • De nieuwe beurs Techni-Mat, een kennisevenement voor professionals uit de branches infra en ruwbouw, zou plaatsvinden op 25 en 26 maart. Door de toenemende verspreiding van het coronavirus heeft de organisatie besloten de nieuwe vakbeurs uit te stellen.
Techni-Mat zal nu plaatsvinden op 7 en 8 oktober 2020 in Kortrijk Expo. Hiermee volgt de organisatie het advies van de Belgische overheid om indoor evenementen met meer dan 1.000 bezoekers uit te stellen. Gregory Olszewski, managing director The Fair Experts: 'Uit een rondvraag bij een groot deel van de exposanten bleek dat men bereid is om dit uitstel te aanvaarden en mee te verhuizen naar de nieuwe data.' www.techni-mat.eu
Merz blijft CEO Thyssenkrupp DUISBURG (DE) • Martina Merz, de tijdelijke CEO van Thyssenkrupp, blijft het industrieconcern nog drie jaar lang leiden, met ingang van 1 april 2020.
Dr. Sigrief Russwurm, voorzitter van de raad van commissarissen van Thyssenkrupp zei het volgende over de vaste aanstelling van Martina Merz als CEO: ‘Dit is de best denkbare oplossing voor het bedrijf. Martina Merz heeft bewezen dat haar aanpak de juiste is en dat haar consistentie effectief is. De veranderingen in het bedrijf zijn duidelijk zichtbaar. We willen dat ze met dezelfde kracht doorgaat.’ www.thyssenkrupp-steel.com/en/
AUTOMOTIVE
Coronacrisis raakt 1,1 miljoen banen auto-industrie EU BRUSSEL • 1,1 miljoen Europese banen in de autosector staan op het spel vanwege de coronacrisis. Hierbij gaat het om medewerkers die rechtstreeks in dienst zijn van de automobielindustrie, de impact op de bredere toeleveringsketen is zelfs nog groter.
Dat blijkt uit gegevens van de ACEA, het Europese verbond van autofabrikanten. Doot het sluiten van fabrieken in heel Europa naar aanleiding van het coronavirus, zijn er nu al 1,2 miljoen minder motorvoertuigen geproduceerd. De gemiddelde stilleggingsduur bedraagt momenteel 16 werkdagen. Het is duidelijk dat de productieverliezen zullen toenemen als de stilleggingen worden verlengd of als extra fabrieken worden stilgelegd. ACEA heeft twee interactieve kaarten gemaakt die de impact van het coronavirus op de automobielindustrie weergeven, zowel wat betreft het aantal getroffen medewerkers als het productieverlies in eenheden. In totaal zijn er 2,6 miljoen directe arbeidsplaatsen in de automobielindustrie in de Euopese Unie, waarbij de voertuigfabrikanten 229 assemblage- en productiefabrieken in de hele regio hebben. De bredere autosector zorgt voor indirecte en directe werkgelegenheid voor 13,8 miljoen mensen in de Europese Unie.
BUSINESS Ondanks de enorme steunmaatregelen van overheden en centrale banken
Wereldwijd 14% meer faillissementen
BRUSSEL • De economische groei daalt het komend kwartaal wereldwijd met vijftien procent. Tegelijkertijd stijgt het aantal faillissementen over heel 2020 met veertien procent.
Dat blijkt uit gezamenlijk onderzoek van de researchafdelingen van Euler Hermes en de Allianz Group. Begin dit jaar hadden de onderzoekers nog een groei van 2,4 procent geraamd voor de wereldwijde economie. Dat is in het recente onderzoek bijgesteld naar 0,8 procent. Voor de VS gaan de onderzoekers uit van 0,5 procent groei. De eurozone moet het dit jaar doen met een negatieve groei van -1,8 procent. 'Daarbij gaan we er wel vanuit dat de maatregelen om het coronavirus in te perken de komende maanden succesvol verlopen', zegt Walter Toemen, Directeur Risk Underwriting van Euler Hermes Nederland.
Korte recessie
'Onze onderzoekers verwachten een korte, scherpe wereldwijde recessie met meteen daarna een fors herstel. Door de inhaalvraag in de
rest van het jaar zal een groot deel van de business die op dit moment verloren gaat, weer worden goedgemaakt. De recessie laten we eind dit jaar weer achter ons. Maar die groeispurt zal voor een aantal bedrijven te laat zijn. Vooral voor bedrijven met weinig liquiditeit zal het moeilijk zijn de huidige periode te overbruggen', aldus Walter.
Scherpe stijging
Ondanks de enorme steunmaatregelen van overheden en centrale banken, gaan wereldwijd meer bedrijven kopje onder. 'Na drie jaar van een wereldwijde stijging van faillissementen komt daar nu een groot aantal bovenop met een toename van veertien procent. Het is een sneeuwbaleffect dat begon met het stilvallen van de economie in China. Zowel het aanbod als de vraag van goederen vanuit China viel weg waardoor de wereldwijde supply chain ernstig verstoord raakte. Bedrijven raken in liquiditeitsproblemen. Nota's worden niet meer betaald. En dan krijg je een domino-effect dat nagenoeg alle sectoren raakt.' Volgens Walter zijn
retail, energie, de metaalindustrie, machinebouw en de auto-industrie de meest kwetsbare sectoren.
Verdieping recessie
Als het lukt om het coronavirus in te dammen, is niet meteen alle gevaar geweken. Volgens Walter kunnen scherpe neerwaartse bewegingen op de goederen- en aandelenmarkten tot verdere liquiditeitsstress leiden. De recessie zal zich hierdoor verdiepen. 'Ook het afbouwen van de gigantische steunoperaties kunnen tot onevenwichtigheid leiden. Landen zitten straks opgescheept met enorme begrotingstekorten. De vraag is hoe daarmee om wordt gegaan. Allemaal factoren die het opnieuw opstarten van de motoren kunnen bemoeilijken.' www.origin-www.eulerhermes.nl
De retail, energie, de metaalindustrie, machinebouw en de auto- industrie zijn de meest kwetsbare sectoren.
INNOVATIE/VIRUSBESTRIJDING
LVD en Vives ontwikkelen coronavrije deuropener GULLEGEM • LVD Company en Hogeschool Vives slaan de handen in elkaar voor het design en de productie van een 'coronavrije' deuropener die ze gratis ter beschikking stellen van zorginstellingen en openbare diensten.
Het coronavirus overleeft op gladde oppervlakken en materialen en deurklinken vormen per definitie een groot risico. Wie virusdruppeltjes via de handen in de mond, neus of ogen binnenkrijgt, kan besmet raken met het virus. Een handsfree deuropener kan dit voorkomen. Docenten productie, verbonden aan het Vives departement Industriële Wetenschappen en Technologie,
HANNOVER (DE) • De organisatie van de Hannover Messe heeft bekend gemaakt dat de beurs dit jaar niet plaats zal vinden, door de steeds kritischer wordende situatie rond de corona-pandemie. De Hannover-regio heeft een decreet uitgevaardigd dat de opbouw van de vakbeurs verbiedt. Het is voor het eerst in de 73-jarige geschiedenis van de beurs dat deze niet plaatsvindt.
Eerder nog meldde de organisatie dat de beurs was uitgesteld tot juli 2020. Nu blijkt dus dat dit jaar helemaal geen beurs mogelijk is, de eerstvolgende Hannover Messe zal die van 2021 zijn, van 12 tot 16 april. Tot die tijd zal een digitaal informatie- en netwerkaanbod de exposanten en bezoekers de mogelijkheid bieden tot economische beleidsoriëntatie en technologi-
ontwikkelden een inox deuropener in het Vives Maaklab. Het systeem wordt op een bestaande deurklink gemonteerd waardoor men de deur kan openen en sluiten met de arm in plaats van met de hand. LVD Group, internationale producent van plaatbewerkingsmachines, ondersteunde de voorbije weken AZ Groeninghe met beschermingspakken en stuurde mondmaskers naar AZ Delta en de LVD-filialen in China, Slovakije, Italië en de USA.
Eigen machines
Dit bijzondere project kan het bedrijf echter met eigen machines realiseren: 'Met de machines in het LVD XP Center, het democenter voor onze
klanten, konden we de stukken snel produceren. De inox plaat van 3 x 1,5 meter ging eerst naar een Electra lasersnijmachine waar ze in de gewenste vorm gesneden werd. Uit één plaat haalden we tweehonderd stuks. Daarna werden de gesneden stukken geautomatiseerd geplooid op de Dyna-Cell, een gerobotiseerde plooicel', aldus Sébastien Van Neste, application engineer bij LVD.
Universeel
'De deuropener wordt met drie eenvoudige kabelbinders op de klink gemonteerd en past op zowel binnen en buitendeuren. Eén design past op 95 procent van de bestaande deurklinken, in alle maten en vor-
EVENEMENTEN
Geen Hannover Messe dit jaar sche uitwisseling. Naast het decreet spelen er andere zaken mee bij het besluit, zoals de uitgebreide reisbeperkingen en een verbod op groepsbijeenkomsten. Daarnaast heeft de coronacrisis sterke gevolgen voor de economie en de industrie (kernklant van de beurs) kampt nu al met de gevolgen. De vraag en de verkoop in de Duitse industrie nemen af, met als gevolg knelpunten in het aanbod, productiestops en arbeidstijdverkorting voor de werknemers.‘Gezien de dynamische ontwikkeling rond covid-19 en de vergaande beperkingen van het openbare en economische leven kan Hannover Messe dit jaar niet plaatsvinden’, zegt Dr. Jochen Köckler, voorzitter van de Raad van Bestuur van Deutsche
Messe AG. ‘Onze exposanten, partners en ons hele team hebben er alles aan gedaan om het mogelijk te maken, maar vandaag moeten we accepteren dat het in 2020 niet mogelijk zal zijn om het belangrijkste industriële evenement ter wereld te organiseren.’
igitaal informatie- en D netwerkplatform
‘De behoefte aan oriëntatie en uitwisseling is vooral in tijden van crisis belangrijk’, zegt Köckler. ‘Daarom werken we momenteel intensief aan een digitaal informatie- en netwerkplatform voor Hannover Messe dat we binnenkort voor onze klanten zullen openstellen.’ Verschillende webformaten zullen Hannover
men. Dit geldt ook voor deuren met een hydraulische deurpomp', weet Vives docent Productie/Automatisering Pieter Desplenter. 'Ons ontwerp is vrijgegeven, op die manier kunnen maakbedrijven wereldwijd aan de slag, zodat de productie en de verdeling snel kan gaan. Alles helpt om het coronavirus een halt toe te roepen', aldus nog Tom Scharlaken, Lector Mechanica Elektrotechniek van Vives. Samples kunnen, na aanvraag, gratis afgehaald worden bij Vives. Zorgen overheidsinstellingen krijgen voorrang. www.vives.be/nl www.lvdgroup.com/en
Messe-exposanten en -bezoekers in staat stellen om informatie uit te wisselen over aankomende economische beleidsuitdagingen en technologische oplossingen. Livestreams zullen interactieve expertinterviews, paneldiscussies en best-case presentaties over de hele wereld brengen. Ook wordt de online exposanten- en productzoekfunctie uitgebreid, bijvoorbeeld met een functie waarmee bezoekers en exposanten direct met elkaar in contact kunnen komen. Thilo Brodtmann, directeur van de VDMA, zei: ‘De annulering van Hannover Messe 2020 is een ongelukkige beslissing, maar de enige juiste. De machinebouw moet zich nu concentreren op het minimaliseren van de gevolgen van de pandemie in haar eigen bedrijfsvoering.’ www.hannovermesse.de
5
' Als het lukt om het coronavirus in te dammen, is niet meteen alle gevaar geweken'
10 april 2020 • #05 • www.vraagenaanbod.be
METAAL
BUSINESS
Reorganisatie Tata Steel uitgesteld
Meer dan een miljoen tijdelijke werklozen door coronavirus
IJMUIDEN (NL) • De geplande reorganisatie bij Tata Steel, die een verlies van meer dan duizend banen zou gaan inhouden, wordt uitgesteld vanwege alle perikelen rondom het coronavirus.
Dat meldt vakbond FNV, die eerder al had gevraagd om uitstel. De reorganisatie start nu pas na 1 juli 2020. Roel Berghuis, bestuurder FNV Metaal: 'We zijn uiteraard heel erg blij met dit besluit. Het zou ook onmenselijk zijn om in deze moeilijke en bizarre periode medewerkers, die juist nu laten zien wat ze waard zijn, met ontslag te confronteren.'
Fel tegen
De plannen voor de reorganisatie bij Tata Steel leven al lang. Aanvankelijk maakte Tata Steel Europe bekend in drieduizend banen te willen snijden in heel Europa, dat is onlangs bijgesteld naar 1.250 banen. FNV Metaal is fel tegen het schrappen van banen. ‘Het schrappen van banen past niet bij de uitgangspunten van het afgesloten Werkgelegenheidspact. Daarin staat dat er tot oktober 2021 geen gedwongen ontslagen zullen vallen', aldus Berghuis. www.tatasteel.nl
METAAL
BUSINESS
Sterke daling van de koperprijzen LONDEN (VK) • De koperprijs
daalt hard, nu op veel plekken de productie stilvalt. De koperprijs wordt gezien als een indicator van economische activiteit. Dat blijkt nu tijdens de coronacrisis maar weer eens. Het vertrouwen in de kopermarkt is laag. De vraag naar koper wordt uiteraard lager wanneer er mondiaal minder productie is. In het kader van de handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China bleven ondanks de politieke situatie, de vooruitzichten voor de kopermarkt wel gunstig. Daarvoor noemde waren drie redenen, namelijk: de slinkende aanvoer van koperertsen, de schaarste van kopererts en de groeiende vraag naar koper.
Steun voor digitale start-ups
Die groeiende vraag naar koper is nu echter weggevallen, wat terug te zien is in de koperprijzen. In week 12 daalde de koperprijs van maandag op vrijdag met 6,8 procent. Gekeken naar het verschil tussen 1 januari en 20 maart is er zelfs een daling van 21,5 procent te bespeuren.
LME
LME heeft bekend gemaakt dat zij tijdelijk over is gegaan op een volledig elektronische prijsstelling. Hierbij worden de prijzen berekend op basis van de elektronische marktactiviteit op LMEselect. De ringhandel wordt opgeschort totdat de omstandigheden met betrekking tot het coronavirus genormaliseerd zijn. www.vraagenaanbod.be
BRUSSEL • Technologiefederatie Agoria en technologiecentrum Sirris hebben financiële steun gevraagd voor Vlaamse digitale startups, die zwaar worden getroffen door de corona-crisis.
Ze denken aan een achtergestelde lening van 100.000 euro voor iedere start-up, een versnelde uitbetaling van innovatiesubsidies en de stimulatie van aankopen bij Vlaamse startups door overheden en bedrijven. ‘Onze digitale groeibedrijven zijn de kiemen voor de economie van morgen, en staan aan de wieg van nieuwe innovaties in Vlaanderen. Ook spelen start-ups een belangrijke rol in het digitaliseren van onze economie en samenleving. Het staat buiten kijf dat zo'n digitale versnelling vandaag relevanter en noodzakelijker is dan ooit', schets Peter Demuynck, algemeen directeur van Agoria Vlaanderen
Volgens Demuynck heeft de coronacrisis op startende ondernemingen een enorme impact. ‘Net als alle Vlaamse bedrijven lijden ook onze jonge digitale groeibedrijven forse inkomstenverliezen, maar specifiek komen ze vlugger dan andere bedrijven in cashproblemen omdat ze nog geen financiële buffer hebben opgebouwd.' Agoria verwacht dat de helft van de start-ups binnen drie tot zes maanden zonder geld komen te zitten. Agoria en Sirris willen start-up bedrijven een achtergestelde lening doen toekennen van 100.000 euro en versnelde procedures met betrekking tot goedkeuring van innovatiesubsidies en de uitbetaling hiervan. De derde maatregel die de organisaties voorstellen is het stimuleren van het afnemen van diensten bij startups en scale-ups. www.agoria.be
METAAL
Wereldstaalproductie blijft stijgen BRUSSEL • De wereldwijde staalproductie is in februari licht gestegen, met 2,8 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. Hiermee kwam de productie uit op 143,3 miljoen ton staal.
Dit blijkt uit de cijfers van de World Steel Association, aangeleverd vanuit 64 landen. Azië, Oceanië, het Midden-Oosten en de Europese landen buiten de Europese Unie lieten een stijging zien, de productie groeide hier met respectievelijk 4,5, 14,9, 22,9 en 7,4 procent.
Europa
In Europa was sprake van een daling van 9,0 procent voor de 28 landen van de Europese Unie en
zoals gezegd een stijging van 7,4 procent voor de overige Europese landen. Grootste dalers in Europa waren Kroatië (-57,6%), Spanje (-38,1%), België (-23,9%) en Polen (-21,6%). Stijging in de productie was onder andere te zien bij Finland (36,4%) en Slovenië (10,9%).
België
De Belgische productie kwam met een afname van 23,9 procent ten opzichte van 2019 uit op 475 duizend ton. De totale productie van de eerste twee maanden van 2020 voor België komt uit op 0,98 miljoen ton, een afname van 22,2 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. www.worldsteel.org
De wereldwijde staalproductie is in februari licht gestegen.
BRUSSEL • Meer dan één miljoen Belgen zitten op dit moment in het systeem van tijdelijke werkloosheid als gevolg van het coronavirus.
Dit maakte federaal minister van Werk Nathalie Muylle (CD&V) bekend. Een week eerder bedroeg dit aantal nog een half miljoen. Muylle sprak toen haar vermoeden uit het aantal tijdelijk werklozen op termijn op zou kunnen lopen tot één miljoen. Deze kaap is dus sneller bereikt dan verwacht met 1,075 miljoen tijdelijk werklozen om precies te zijn. Dat is ongeveer één vierde van de totale Belgische beroepsbevolking. Een deel van de werknemers is gedeeltelijk werkloos, maar het gros zit voltijds thuis. Het aantal fabrieken en bedrijven dat de deuren sloot nam vorige week sterk toe, nadat de overheid verscherpte maatregelen invoerde om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Zo is er de regel van social distancing, waarbij werknemers op minstens anderhalve meter van elkaar moeten werken. Veel bedrijven, vooral ook assemblagebedrijven, kunnen deze werkomstandigheden niet bieden. Tijdelijke werkloosheid maakt het voor bedrijven mogelijk om hun personeelskosten voor even te verlagen, zonder dat ze mensen moeten ontslaan. De federale overheid voorziet de werklozen in een uitkering, die op zeventig procent van het loon ligt. België heeft de regels rondom de aanvraag en invoering van tijdelijke werkloosheid versoepeld. Het systeem van tijdelijke werkloosheid was overigens al tijdens de financiële crisis in 2008 flink uitgebreid.
Unizo: 'Voorwaarden betalingsuitstel te streng' BRUSSEL • Sinds het akkoord met de banksector over de toekenning van betalingsuitstel en overbruggingskredieten, drong Unizo herhaaldelijk aan op snelle duidelijkheid over de modaliteiten. Unizo noemt het dan ook positief dat er alvast duidelijkheid is gekomen over het luik betalingsuitstel.
'Dat betalingsuitstel is enorm belangrijk voor onze ondernemingen', benadrukt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van Unizo. In een Unizo-enquête daarover gaven dertig procent van de kmo's met bankleningen aan dit uitstel te zullen aanvragen. 44 procent weet het nog niet en 27 procent zal het niet doen. Unizo heeft nog wel bedenkingen bij twee belangrijke beperkingen voor het betalingsuitstel. Zo komen kmo's enkel in aanmerking als ze geen achterstal hebben op lopende kredieten, bij de belastingen of de sociale zekerheid op 1 februari 2020. Of wanneer ze minder dan 30 dagen achterstal hebben op lopende kredieten, bij de belastingen of de sociale zekerheid op 29 februari 2020 en aan alle contractuele kredietverplichtingen hebben voldaan gedurende de laatste 12 maanden voorafgaand aan 31 januari 2020. 'We begrijpen dat de focus wordt gelegd op levensvatbare bedrijven', aldus Van Assche. 'Maar deze regels zijn wel heel arbitrair en kunnen - indien strikt toegepast - nefast zijn voor ondernemingen in tijdelijke moeilijkheden die daarom nog wel het potentieel hebben om recht te veren. www.unizo.be
UITGELICHT
‘ De industriële prijzen zijn in maart vier jaar lang niet zo sterk gedaald’
7
10 april 2020 • #05 • www.vraagenaanbod.be
ECONOMIE Daling groter dan tijdens financiële crisis
Economie eurozone krijgt forse tik door coronavirus LONDEN (UK) • De economie van de eurozone kreeg in maart te maken met een ongekende ineenstorting van de bedrijfsactiviteit, toen de uitbraak van het coronavirus zich verhevigde.
Dat blijkt uit de nieuwe PMI Eurozone gegevens van IHS Markit. De ‘flash’ IHS Markit Eurozone Composite PMI stortte in maart volledig in naar 31,4, waar deze waard in februari nog 51,6 was. Dit is de laagste waarde sinds de PMI wordt bijgehouden, in februari 2009 was het dieptepunt met 36,2 hoger.
Verstoring
Terwijl de groei in de eerste twee maanden van het jaar bescheiden was versneld, werden de activiteiten in maart op grote schaal verstoord door de steeds strengere maatregelen om de verspreiding van het coronavirus in te dammen. De dienstensector werd bijzonder hard getroffen, vooral binnen de consumentgerichte sectoren zoals reizen, toerisme en restaurants. De index van de bedrijfsactiviteiten in de dienstensector is van 52,6 in februari met iets meer dan 24 punten gedaald tot 28,4, waarmee hij het eerdere dieptepunt van 39,2 (geregistreerd in februari 2009) ruimschoots heeft overtroffen.
Industrie
De industrie kende een minder ernstige, maar toch nog steeds sterke daling van de productie. De productie van de fabriek daalde met iets meer dan negen punten van 48,7 naar 39,5, waarmee de grootste maandelijkse krimp van de productie sinds april 2009 werd geregistreerd. De verwachtingen voor de toekomstige productie zijn ook duidelijk verslechterd en worden verwacht een historisch dieptepunt te gaan bereiken, met een recordpessimisme voor het komende jaar in zowel de industrie als de dienstensector.
Vraag en aanbod
Naast de sterk verslechterde vraagomstandigheden in de loop van de maand, verslechterden ook de toeleveringsketens. Sinds het begin van het productieonderzoek medio 1997 was er slechts één maand (mei 2000) meer vertraging in de toeleveringsketen dan in maart werd gemeld. Terwijl de prijzen in de meeste andere tijden van aanbodbeperkingen zijn gestegen omdat de vraag groter was dan het aanbod, zijn de industriële prijzen in maart vier jaar lang niet zo sterk gedaald omdat bedrijven kortingen aanboden om de verkoop te stimuleren en de voorraden te verminderen. De industrie in de eurozone kende een minder ernstige, maar toch nog steeds sterke daling van de productie. www.markiteconomics.com
BUSINESS
EVENEMENTEN
Yokogawa koopt Deense start-up Grazper
Materials+Eurofinish+Surface 2020 verplaatst naar 2021
TOKIO (JP) • Yokogawa kondigt aan dat de overname van alle aandelen van het Deense Grazper Technologies ApS (Grazper) is afgerond. Grazper heeft geavanceerde artificial intelligence (AI) technologie voor beeldanalyse ontwikkeld en Yokogawa wil deze technologie toepassen op verschillende bestaande activiteiten van het bedrijf en gebruiken om nieuwe industriële AI-oplossingen ontwikkelen.
EINDHOVEN (NL) • Materials+Eurofinish+Surface 2020 wordt, in navolging van de aangescherpte regels rondom het coronavirus, verplaatst naar 26 en 27 mei 2021. De huidige ontwikkelingen en de onzekerheid die dit voor het welzijn van alle betrokkenen met zich meebrengt, heeft de organisatie hiertoe besloten.
Dankzij recente vooruitgang op het gebied van deep learning en aanverwante technologie is de praktische toepassing van AI binnen de industrie mogelijk geworden. Naar verwachting zal het gebruik van AI nog verder toenemen, omdat de nauwkeurigheid van beeldidentificatie en gegevensvoorspelling steeds beter wordt. Door de herkenning van bewegende beelden te verbeteren, wordt het mogelijk om de gehele omgeving en context van het volledige beeld te bepalen, waardoor met name nieuwe toepassingen voor beveiliging en voor beeldanalyse en geautomatiseerde werkzaamheden in productielijnen ontstaan. Grazper is een onderneming die in 2015 in Kopenhagen is opgericht. Het bedrijf bezit geavanceerde AI-technologie voor beeldanalyse. Een noemenswaardig sterk punt is een oplossing waarmee AI-software efficiënt kan worden uitgevoerd op een field-programmable gate array (FPGA), een bepaald type geïntegreerd circuit. De software maakt gebruik van beeldherkenningsmethoden die zijn ontwikkeld aan de hand van algoritmes en 3D-modellen en kan worden uitgevoerd met beperkte IT-middelen. Yokogawa ontwikkelt en levert oplossingen op basis van AI voor fabrieken en openbare infrastructuurprojecten. Met de technologie van Grazper kan het bedrijf oplossingen leveren die gebruikmaken van AI voor beeldanalyse, zoals het vastleggen van beeldinformatie voor robots en het detecteren van abnormaliteiten in fabrieken. www.yokogawa.com/nl
‘Het welzijn van de bezoekers, de exposanten en alle andere betrokkenen heeft voor ons als organisatie de hoogste prioriteit. Vanaf het begin van de samenwerking, hebben we de intentie en de wens om het vernieuwde en gecombineerde event tot een groot succes te maken. Gezien de huidige ontwikkelingen zal het moeilijk zijn om die doelstelling in juni van dit jaar te realiseren. De verscherpte regels door de overheid in combinatie met diverse geuite zorgen door exposanten gaf de doorslag om het event te verplaatsen’, zo laten Timo van Leent (Mikrocentrum), Veerle Fincken (VOM) en Egbert Stremmelaar (Vereniging ION) weten.
Materials+Eurofinish+Surface verplaatst naar 26 en 27 mei 2021.
Het concept blijft ongewijzigd, evenals de locatie. De nieuwe datum is vastgelegd op woensdag 26 en donderdag 27 mei 2021 op dezelfde locatie: NH Conference Centre Koningshof in Veldhoven (Nederland). Het concept, de opzet van de beursvloer en de beoogde thema’s in lezingen-
programma blijven, voor zover mogelijk, gewaarborgd. Momenteel zoekt de organisatie naar digitale oplossingen om een minimum aan kennisoverdracht te organiseren op 3 en 4 juni 2020. Bovendien blijven inschrijvingen geldig tot de volgende editie in 2021.
8
UITGELICHT
10 april 2020 • #05 • www.vraagenaanbod.be
BUSINESS Voorzichtige comeback na een omzetdaling van 85 procent
Maakindustrie toont zich veerkrachtig Jerom Rozendaal
Volgens een rondvraag van Agoria is de activiteit in de maakindustrie met 85 procent afgenomen door het coronacrisis. Maar mogelijk is het dal bereikt. Sommige maakbedrijven werken in de eerste weken van april aan een gedeeltelijke comeback. Lichtpuntje in deze tijden is een producent van beademingsapparatuur die overuren draait.
De krantenberichten over maakbedrijven die de deuren sluiten als gevolg van de coronacrisis doven begin april langzaam uit. De bodem lijkt in zicht. Vooral in de derde week van maart slaat de coronacrisis als een dolleman om zich heen. Volvo Cars, Picanol, Audi Brussels en andere grote maakbedrijven sluiten de deuren en vragen tijdelijke werkloosheid aan voor hun werknemers. Voor hoe lang? Niemand weet het. Als gevolg van de massasluiting is de activiteit in de maakindustrie eind maart met 85 procent gedaald, volgens een rondvraag van technologiefederatie Agoria. Kortom: de maakindustrie draait nog maar op 15 procent van haar normale niveau. Tachtig procent van de werknemers in de sector zit tijdelijke werkloos thuis, aldus Agoria.
Niet essentiële sector
Volgens de enquête onder 190 Agoria lidbedrijven is de gemiddelde omzet bij de Belgische bedrijven met zo’n vijftig procent afgenomen. Andere sectoren zijn dus beduidend minder hard getroffen. Neem de sector van materialen, zoals producen-
Raming van de huidige activiteitsgraad.
Marc Lambotte, CEO van Agoria.
ten van non-ferrometalen, gieterijen en fabrikanten van producten van metaal. Deze bedrijven zagen nog geen dertig procent van hun omzet verdampen. ‘Dat komt omdat deze bedrijven tot de essentiële sectoren behoren omdat zij hun installaties moeilijk kunnen stilleggen zonder schade toe de brengen aan het productieapparaat’, verklaart Marc Lambotte, CEO van Agoria. Het feit dat maakbedrijven niet tot essentiële sectoren behoren, is een belangrijke verklaring voor de massasluiting, stellen experts. Veel bedrijven konden niet voldoen aan eisen op het gebied van social distancing en waren gedwongen de productie te stoppen. Andere bedrijven konden dat wel, maar de angst onder het personeel voor coronabesmetting dwong hen eveneens om de deuren te sluiten. Een familiebedrijf dat met dergelijke personeelsproblemen kampte, is E&M Metalworks uit Beringen. ‘Er kwamen steeds minder werknemers opdagen uit schrik voor besmetting. Daarom hebben we in de week van 23 tot en met 27 maart de productie stop moeten zetten’, vertelt zaak-
voerder Martin Lemmens. Een week later gingen de deuren weer open en nu draait de metaalbewerker op 75 procent van haar normale bezetting. Het bedrijf levert onder andere onderstellen voor machinebouwers in de voedingsindustrie en medische wereld. ‘Machinebouw draait wel gewoon door’, vertelt Lemmens.
Heropstart productie
Terwijl de stof van de coronacrisis neerdaalt en de eerste paniek onder werknemers is weggeëbd, onderzoeken veel maakbedrijven hoe ze de productie weer op kunnen starten. Door de herinrichting van het productieproces kan er bijvoorbeeld wel voldaan worden aan de eisen rond social distancing. Agoria ondersteunt deze bedrijven in dit proces. ‘We gaan hen helpen, zodat ze op een veilig manier hun productie kunnen hervatten met inachtneming van de regels op het gebied van bijvoorbeeld social distancing', zegt Lambotte. Ook werkgeversorganisatie VOKA ziet positieve signalen in de economie. Uit een rondvraag onder haar leden blijkt dat het aantal bedrijven dat omzetverlies lijdt of tijdelijke werk-
Dirk Torfs, directeur van Flanders Make.
loosheid aanvraagt, nog steeds groeit, maar niet meer zo sterk. Voorts komt uit de enquête naar voren dat achttien procent van de ondervraagde ondernemers er aan denkt om hun activiteiten de komende weken terug op te starten. ‘Dit lijkt op een eerste teken van herstel becommentarieert VOKA-topman Hans Maertens. Volgens Dirk Torfs, directeur van onderzoeksinstelling Flanders Make bestaan de heropstartende bedrijven uit twee groepen. ‘Enerzijds heb je bedrijven in de sectoren waar de vraag beperkter is stilgevallen als gevolg van de coronacrisis. Deze bedrijven starten nu langzaam terug op om in de vraag te voorzien. Anderzijds heb je bedrijven die nu anticiperen op de uitgestelde vraag van morgen en dus langzaam een voorraad opbouwen.’ Doordat regels omtrent social distancing nauw opgevolgd worden, draaien de meeste bedrijven volgens Torfs overigens niet op volle kracht.
Verhonderdvoudiging vraag
Er zijn ook zeker lichtpuntjes in deze sombere tijden voor de Belgische maakbedrijven. Medec uit Aalst
bijvoorbeeld. De telefoon van de producent van beademingsapparatuur staat dezer dagen roodgloeiend met bestellingen van klanten over de hele wereld. ‘De vraag is verhonderdvoudigd’, vertelt directeur Kristof Braem. ‘We krijgen bestellingen uit Italië, Oekraïne, Oezbekistan, België noem maar op.’ Normaal komen de beademingstoestellen van Medec terecht op anesthesieafdelingen van ziekenhuizen. ‘Maar zij volstaan ook prima om coranapatiënten op intensive care te beademen’, vertelt Braem. Het bedrijf produceert in normale tijden zeven toestellen per week, maar op korte tijd is dit aantal opgeschroefd naar dertig stuks en is een verdere uitbreiding voorzien. De obstakels voor een opschaling zijn niet de werkkrachten (momenteel werken zo’n 20 man) of de productiemiddelen. ‘Het grootste probleem zit hem in de toeleveranties’, zegt Braem. Het grote probleem zit hem volgens Braem in de levering van ingewikkelde stukken, waar ook nog eens een enorme internationale vraag naar is. ‘We hebben bijvoorbeeld erg veel moeilijkheden met de toelevering
Percentage tijdelijke werkloosheid.
9
' De coronacrisis zal blijvende sporen achterlaten in de maatschappij en ook de maakindustrie'
10 april 2020 • #05 • www.vraagenaanbod.be
Beademingstoestel van Medec uit Aalst.
van proportionele valves, een essentieel stuk in het toestel waar bijvoorbeeld de pneumatiek op gebaseerd is. Dit onderdeel komt uit Amerika en komt nog maar mondjesmaat binnen. We pushen de leverancier om toch te leveren, maar deze krijgt ook veel vraag van andere producenten.’ De beademingstoestellen bestaan uit ruim vierhonderd verschillende elementen, die uit verschillende landen geleverd worden. ‘Zeventig procent komt uit België, de rest van over de hele wereld’, zegt Braem. ‘Voor veel onderdelen is het relatief gemakkelijk om alternatieven te vinden, bijvoorbeeld voor de draai- en freesstukken. Nadat er door de coronacrisis een leverancier van stukken in Erpe-Mere de productie had gestopt, hebben we elders in België op korte termijn een andere leverancier gevonden.’
Lingerieproducent
Andere maakbedrijven hebben de tering naar de nering gezet en spelen door een productieshift in op de sterk veranderde markt waarbij zorginstellingen plotseling het middelpunt zijn. Zo hebben brouwerijen en
stokerijen, die de vraag van de horeca zagen wegvallen, zich gestort op de productie van ontsmettingsalcohol. Ook lingerieproducent Van de Velde toonde zich lenig. Op vraag van een nabije gelegen ziekenhuis in Aalst is het bedrijf overgegaan op de productie van mondmaskers. ‘Als bedrijf heb je toch ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid in de regio’, vertelt CEO Marleen Vaesen. Op pro deo basis produceert Van de Velde 1.700 maskers per dag. In Wichelen beschikt de lingerieproducent over een team van tien stikkers die in normale tijden samen met de designafdeling werken aan toekomstige collecties van het bedrijf. De productie vindt vervolgens in China en Tunesië plaats. ‘Deze stikkers zouden anders tijdelijk werkloos thuis zitten kunnen daarom prima ingezet worden voor de productie van mondmaskers’, vervolgt Vaesen. Het materiaal voor de mondmaskers, chirurgisch papier, wordt aangeleverd door het ziekenhuis.
Herziening productielijnen
Het voorbeeld van mondkapjes toont aan hoe zeer de economie
geglobaliseerd is en hoe sterk België afhankelijk is van buitenlandse maakbedrijven. De productie van mondkapjes is al decennia geleden weggetrokken uit België naar lageloonlanden. Hetzelfde geld voor andere arbeidsintensieve productiegroepen. Ongetwijfeld zullen Europese overheden in de toekomst de beschikbaarheid van mondkapjes veilig stellen door strategische voorraden aan te leggen. Maar de coronacrisis kan er volgens Dirk Torfs en andere experts toe leiden dat ook maakbedrijven sectorbreed hun supply chain onder de loep gaan nemen. Gebrekkige aanvoer van onderdelen uit China verstoorden al voor de uitbraak van het coronacrisis in België het productieproces van veel maakbedrijven. ‘Bedrijven zullen de schade evalueren en mogelijk gaan kiezen voor meerdere leveranciers en dichterbij huis om zo de afhankelijkheid van bepaalde landen te beperken’, stelt Torfs. Volgens de Flanders Make topman wordt hiermee de trend van reshoring, die al voorzichtig gaande was, alleen maar versneld. ‘Door de digitale transformatie in de maakindustrie
wegen de arbeidskosten steeds minder zwaar en kan productie teruggehaald worden uit China. Hier zag je de afgelopen tijd al voorbeelden van, maar dit zal zich verder ontwikkelen.’ Daarnaast geeft ook de Europese Green Deal en de maatschappelijke aandacht voor het milieu de sector een duwtje in de rug, meent Torfs. ‘Productie in China en het hiernaartoe transporteren is natuurlijk
niet zo duurzaam als het ter plaatste produceren. En wie weet zijn mensen dadelijk ook wel bereid meer te betalen voor een product dat uit Europa komt’, besluit Torfs. Achter de wolken schijnt misschien toch wel de zon voor de maakindustrie. www.agoria.be www.voka.be www.flandersmade.be
Subsidie en projecten De raad van bestuur van onderzoeksinstelling Flanders Make heeft een miljoen euro vrijgemaakt voor projecten die verband houden met de strijd tegen de coronacrisis. Zo werkt het samen met de Vrije Universiteit van Brussel aan de ontwikkeling van een beademingstoestel die ingezet kan worden op de intensive care afdelingen van ziekenhuizen. De komende dagen moeten de eerste exemplaren in productie gaan bij een maakbedrijf in Brussel. Andere projecten zijn de ontwikkeling van koortsmetingen op afstand met een infraroodsysteem. Een derde project is gericht op apparatuur dat social distancing kan monitoren. ‘Het gaat om een apparaat dat op een machine geplaatst kan
worden en die de afstand tussen werknemers kan meten. Als men binnen de anderhalve meter komt’, gaat een alarm af’, vertelt Dirk Torfs, CEO van Flanders Make. ‘Verder ondersteunen we ook een project van de Universiteit van Antwerpen voor een oplossing voor auscultatie op afstand.’ Torfs is ervan overtuigd dat de coronacrisis blijvende sporen achterlaat in de maatschappij en ook de maakindustrie. ‘Voor zaken als handen ontsmetten zal in de toekomst ook meer aandacht zijn’, stelt hij. ‘Daarnaast hebben ook zaken als online conference calls een enorme boost gekregen en zullen nadien meer frequent gebruikt worden in het bedrijfsleven.’
Beademingstoestel van Medec uit Aalst.
VRAAGENAANBOD.BE
12
PRODUCTUPDATE
10 april 2020 • #05 • www.vraagenaanbod.be
GEREEDSCHAPPEN
Tappen met hoge treksterkte Dormer Pramet heeft zijn serie Shark Line-tappen uitgebreid met een nieuw assortiment voor staal met een hoge treksterkte en titanium legeringen. De nieuwe tappen zijn verkrijgbaar in de geometrieën met schilaansnijding (E334) en gespiraliseerde spaangroef (E335) voor respectievelijk het draadsnijden van doorlopende en blinde gaten. Ze bieden hoge prestaties en grote proceszekerheid in geharde en getemperde materialen tot 45 HRC. De tappen zijn direct te herkennen aan de zwarte ring op de schacht. Ze beschikken over een robuuste geometrie die de sterkte van de snijkant aanzienlijk vergroot en bijdraagt aan een probleemloze, hoogwaardige draadproductie. Daarnaast hebben beide uitvoeringen een TIAlN-Top-coating en zijn ze vervaardigd uit een uniek poedermetallurgisch gereedschapsstaal voor taaiheid, lange standtijd en verbeterde prestaties op hogere bedrijfstemperaturen. De E334 is bedoeld voor draadsnijden van doorlopende gaten tot 2.5xD en heeft een kleine spaanhoek voor goede spaancontrole en snijkantsterkte. De E335 is voor blinde gaten tot 1,5xD en kenmerkt zich door een uitgebalanceerde grotere vrijloop bij de aansnijding en een lagere vrijloop bij de geleidegangen. www.dormerpramet.be
INDUSTRIETECHNIEK
SENSOREN
Sensor voor 3D-objectdetectie Pepperl+Fuchs presenteert de nieuwe R2300 multilayer scanner. De sensor voor 3D-objectdetectie blinkt uit door een ongelooflijk hoge meetdichtheid: de compacte en eenvoudig te integreren behuizing bevat de uiterst precieze LiDAR-lasermeettechnologie. Die voert een analyse uit van in totaal vier scanvlakken en kan de lengte, breedte en hoogte van objecten detecteren en meten. De compacte en plaatsbesparende R2300 -dankzij de hoogte van slechts 58 millimeter- is een 3D LiDAR-sensor (Light Detection And Ranging) voor optische hoek- en afstandsmeting in stationaire en mobiele toepassingen. Het apparaat gebruikt vier scanvlakken die licht verschoven zijn ten opzichte van elkaar dankzij een roterende spiegel in de sensorbehuizing, om zo een contactloze 3D-scan van de omgeving te realiseren. De R2300 heeft een meetbereik met openingshoek van 100°, een groot meetbereik tot tien meter op heldere objecten en tot vier meter voor donkere oppervlakken, een meetfrequentie van 50 kHz en selecteerbare scansnelheden van 12,5 Hz en 25 Hz met maximaal 4000 pixels per scan.
Reflecterende pictogrammen
De nieuwe, sterk reflecterende ISO 7010-veiligheidspictogrammen van Brady zorgen voor veiligheid op donkere plaatsen. Ze zijn geschikt voor binnenen buitengebruik. De reflecterende pictogrammen van Brady zijn goed zichtbaar omdat ze licht reflecteren zonder te verblinden dankzij hun retroreflecterende, prismatische folie. Ze zijn over het algemeen dubbel zo reflecterend als pictogrammen met standaard retroreflecterende folie met glasparels. Hierdoor kunnen werknemers de pictogrammen beter zien in het donker en zware weersomstandigheden wanneer deze beschenen worden met een zaklamp of de koplampen van een voertuig. Reflecterende pictogrammen zijn verkrijgbaar op aluminium borden voor buitengebruik. De borden hebben dubbele gebogen kanten en geen scherpe randen. Ze zijn verkrijgbaar in ronde, driehoekige en rechthoekige vormen en daardoor geschikt voor elke vorm van ISO 7010-veiligheidspictogram. Elk bord is ook verkrijgbaar met ronde of vierkante palen in verschillende lengtes, met beugels of bodemplaten voor een optimale installatie buiten. Alle pictogrammen hebben een lange levensduur bij buitengebruik doordat ze beschermd worden met het uv-bestendige B-7639-laminaat van Brady.
www.pepperl-fuchs.com
GEREEDSCHAPPEN
Montagehulpstukken voor krachtopnemers De serie montagehulpstukken voor krachtopnemers type 350 is uitgebreid tot 10.000 kg. Moderne industriële weegtechniek vereist nauwkeurigheid en betrouwbaarheid. Hiervoor bewezen de shearbeam krachtopnemers hun waarde. Bovendien blijken zij robuust en gemakkelijk in te bouwen. Ook de beschikbare draagvermogens, vanaf 300 tot en met 10 000 kg, maakt dat zij vrijwel overal inzetbaar zijn. Echter, in de praktijk komen de voortreffelijke eigenschappen van deze opnemers niet altijd volledig tot hun recht. Een optimaal resultaat vereist namelijk een perfecte montage. Deze nieuwe hulpstukken bieden hier zekerheid. De stabiele bodemplaat geeft de opnemer een perfecte ondergrond, een draadeind maakt de weegopstelling voor buitenopstelling windvast en een rubberen demper beschermt de opnemer tegen trillingen en zwerfstromen. Er zijn verzinkt stalen en roestvast stalen modellen.
www.bradycorp.com www.penko.com
SENSOREN
Indicatoren voor flowmeting
INDUSTRIETECHNIEK
Duranmatic introduceert de nieuwe B-serie indicatoren van Fluidwell, een Nederlandse fabrikant van indicatoren voor flowmeting. De B-serie bestaat uit vier verschillende modellen, de B-Basic, B-Smart, B-Alert en de B-in-control voor weergave / totaliseren van flow of een batchcontroller om een batch proces te regelen. Een batchcontroller wordt ook wel een doseercomputer of afvulcomputer genoemd en wordt gebruikt voor het automatisch afvullen van gassen of vloeistoffen in bijvoorbeeld flessen en tanks. De B-in-control is uitgerust met een zogenaamde one-stage-control en heeft de beschikking over twee uitgangen om bijvoorbeeld een klep te openen of te sluiten. De B-basic kan ingezet worden voor directe weergave van actuele flow plus een totaal (debiet) van een langere periode, met de B-Smart is het mogelijk deze via een analoge uitgang door te geven. Met de B-Alert kan er een relais geactiveerd worden als de totaal waarde kleiner is dan (laag alarm) of meer dan (hoog alarm) of buiten een lage en hoge waarde (vensteralarm).
Schroefanker
www.duranmatic.nl
www.heco-schrauben.com
MULTI-MONTI-plus van HECO heeft nieuwe ETA-goedkeuring gekregen voor de bevestiging van niet-dragende systemen in voorgespannen kanaalplaten. Het MULTI-MONTI-plus (MMSplus) schroefanker van HECO heeft een nieuwe Europese Technische Goedkeuring (ETA) ontvangen van het Duitse Instituut voor Bouwtechnologie. Hierdoor kunnen de schroefankers nu ook gebruikt worden voor de bevestiging van niet-dragende, redundante systemen in voorgespannen kanaalplaten. Dankzij de beoordeling van de MMS-plus met klasse A1 in de categorie veiligheid in geval van brand, zijn vele toepassingen mogelijk. Dankzij de nieuwe ETA-goedkeuring kan de MMS-plus als bevestigingsmiddel in kanaalplaten in de industriële hoogbouw toegepast worden. Ze maken onder meer ook economische doorsteekmontages mogelijk. De ETA-goedkeuring houdt rekening met het gebruik van betonnen holle secties van druksterktes in de klassen van C30/37 tot C50/60. Daardoor kan het MMS-plus schroefanker gebruikt worden in bijna alle gangbare kanaalplaten die in de bouwpraktijk voorkomen. De nieuwe ETA15/0785 geldt voor alle MMS-plus schroefankers met een diameter van 6, 7.5 en 10mm. Ook alle beschikbare kopvormen vallen onder de nieuwe ETA.
PRODUCTUPDATE
13 10 april 2020 • #05 • www.vraagenaanbod.be
METAAL
Hoogrendement-frees De hoogrendement-frees WZF 126688 van Meusburger voor de HPC-bewerking centrumsnijdend en met ongelijke steek blinkt vooral uit door de zogenaamde spaandeler. De onderbreking aan het snijvlak zorgt ervoor dat er korte spanen ontstaan; dit garandeert een betere afvoer van de spaanders. Het resultaat is een duidelijke verbetering van de proceszekerheid door een lager risico op ophoping van spaanders. Bovendien beschikt de frees vanaf een diameter van 6 mm over een kernsprong. Deze creëert een optimale spanenruimte: vooraan het snijgedeelte bevat de frees een grotere spanenruimte die in de richting van de schacht van de frees steeds kleiner wordt. Dit leidt enerzijds tot een betere afvoer van spaanders en anderzijds tot meer stabiliteit in de kern van de frees. De nieuwe frees is geschikt voor diverse staalsoorten, ook roestvast staal. Meusburger biedt de WZF 126688 direct uit voorraad aan in diameters van 3 tot 16 mm, in de snijlengtes 4xd.
INDUSTRIETECHNIEK
Profinet troubleshooting De Helmholz tool voor PROFINET Troubleshooting en inbedrijfstellen is volledig gebaseerd op software en kan op elke Windows-PC worden geïnstalleerd. Dankzij het gebruik van de standaard ethernetkaart is extra hardware niet nodig. Het is een gebruiksvriendelijke tool waarvan de functionaliteit is gebaseerd op meer dan 15 jaar ervaring. Ruim 1.000 service-inzetten, audits en afname inspecties hebben geleid tot deze praktische PROFINET Test Tool. De PROFINET Test Tool is geschikt voor troubleshooting en voor het bepalen van de kwaliteit van het netwerk bij oplevering. Het maken van een uitgebreid rapport met de meetresultaten is onderdeel van deze oplossing. En dit rapport is volledig gebaseerd op de richtlijn PROFINET Commissioning van PI. Gebruiksvriendelijke wizards helpen de gebruiker om de analyse uit te voeren. Ook is de tool geschikt voor het uitvoeren van een vergelijking met eerdere metingen. De tool wordt geleverd in een service-koffer en hierin is ook voldoende ruimte om de tool uit te breiden met een TAP of kabeltester.
www.meusburger.com
www.helmholz-benelux.eu
METAAL
OPSLAG
Double Turbo-hoekfrezen en snijplaten
Verticale lift Vanas breidt zijn assortiment verticale liften uit met de Modula Slim. De Modula Slim is de ideale oplossing voor iedereen die op zoek is naar een volledig flexibele oplossing voor verticale opslag. De Modula Slim biedt alle voordelen van een automatisch verticaal magazijn op slechts 3 m² vloeroppervlakte. Net zoals de Modula lift is de Modula Slim een afgesloten toren waarin producten afgeschermd en stofarm worden opgeslagen. Alle goederen worden overzichtelijk en ergonomisch aan de gebruiker aangeboden. Door middel van de beheersoftware Gigasoft worden pickings geoptimaliseerd en de toegang gecontroleerd. De Modula Slim biedt dus alle voordelen van een automatisch verticaal magazijn, maar is slechts 1,6 meter diep en neemt amper 3 m² vloeroppervlakte in. Dankzij de vooraf gemonteerde basismodules kan de Modula Slim snel geïnstalleerd en makkelijk verplaatst worden. www.vanasengineering.be
Voor fabrikanten die moeite hebben met het behalen van superieure oppervlakteafwerkingen zonder hoog energieverbruik van de machine heeft Seco Tools zijn assortiment hoekfrezen uitgebreid met de nieuwe Double Turbo. De frezen verbeteren ruwbewerkingen en verlagen het energieverbruik in staal, roestvast staal, gietijzer en hogetemperatuurlegeringen met een geavanceerde freesgeometrie. Voor het hoogste productiviteitsniveau maken de gereedschappen gebruik van dubbelzijdige snijplaten met vier snijkanten en geavanceerde freeskwaliteiten van Seco Tools. De Double Turbo voldoet aan de wensen van zowel kleine werkplaatsen als fabrieken voor massaproductie. Dit systeem wordt gekenmerkt door de zeer accurate geometrie met de meest positieve spiraalhoek die mogelijk is om de kans op oppervlaktefouten te reduceren en een hoeknauwkeurigheid van 90 graden mogelijk te maken. Met een dergelijke precisie worden de cyclustijden voor het afwerken aanzienlijk korter of, in sommige gevallen, volledig geëlimineerd Double Turbo-frezen zijn verkrijgbaar in 19 metrische varianten met een diameter van 32 mm tot 125 mm en 16 inchmaten van 1,25" tot 5". www.secotools.com
INDUSTRIETECHNIEK
Programmeerbare DC-voedingen TDK Corporation meldt dat alle modellen uit de GENESYS+ serie programmeerbare voedingen kunnen worden voorzien van een EtherCAT-interface. EtherCAT is een industrieel Ethernet-protocol dat veel wordt gebruikt in de automatiserings- en besturingstechniek. Dit protocol biedt meer functionele veiligheid, flexibiliteit en gebruiksgemak, alsmede lagere kosten en snellere reactietijden. De EtherCAT-interface kan worden gebruikt om via een EtherCAT-netwerk de voeding op afstand te programmeren, te monitoren en de status ervan te checken. Met EtherCAT komt het aantal beschikbare gebruikersinterfaces op zeven. De andere zijn LAN, RS-232/RS-485, USB, Remote Isolated Analogue, ModBUS-TCP en (lokale) interfaces op het frontpaneel. Wanneer de voeding wordt bediend via de Remote Isolated Analogue interface of de interfaces op het frontpaneel, kan de EtherCAT-interface nog steeds worden gebruikt om de GENESYS+ te monitoren.
INTERN TRANSPORT
Elektrische heftruck Jungheinrich presenteert zijn nieuwste elektrische heftruck met geïntegreerde lithium-ion accu: de EFG P30i. De P30i is een krachtige elektrische heftruck in het jasje van een diesel/LPG truck. Jungheinrich verwacht de P30i eind 2021 op de markt te brengen. Voor de EFG P30i heeft Jungheinrich het chassis van zijn nieuwste hydrostaat verder ontwikkeld door de elektrische aandrijving en de lithium-ion techniek in de truck te integreren. Het frame, de cabine en de wielen zijn speciaal ontworpen voor een zware buiteninzet. De harde rubberen bumpers op het contragewicht laten de kracht zien van de P30i. De truckaandrijving bestaat uit twee elektromotoren. De geïntegreerde lithium-ion accu, die bestaat uit twee modules van elk 25kWh, voorziet de P30i van voldoende kracht voor een drieploegeninzet. De comfortoplader maakt tussentijds laden net zo eenvoudig als het bijtanken van een verbrander, en de hoge voltagetechnologie maakt de P30i zeer geschikt voor de zwaarste buiteninzet. www.jungheinrich.be
www.emea.lambda.tdk.com
LEZERSSERVICE
15 10 april 2020 • #05 • www.vraagenaanbod.be
Beurzen
Vanwege corona worden sommige beurzen uitgesteld of gecanceld. Controleer de website van de betreffende beursorganisatie voor de laatste stand van zaken.
JUNI Smart Industries 9-12/6
Parijs (FR)
Inl.: Global Industrie www.smart-industries.fr/en
Industrie Paris 9/6 - 12/6
Parijs (FR)
Inl.: Global Industrie www.industrie-expo.com
Vision, Robotics & Motion U itge s teld
V eldhoven (NL)
Inl.: NH Conference Centre Koningshof www.vision-robotics.nl
Empack 2020 23-25/6
U trecht (NL)
Inl.: Easyfairs www.empack.nl
SEP TEMBER TechniShow 1-4/9
U tr echt (NL)
Inl.: FPT Vimag/Jaarbeurs www.technishow.nl
ESEF 2020 1- 4/9
U t r e c h t (NL)
Inl.: Jaarbeurs www.esef.nl
APEX 8-10/9
M a a s t r i ch t (NL)
Inl.: MECC Maastricht www.apexshow.com
AMB 15-19/9
Stuttgart (DU)
Inl.: Landesmesse Stuttgart www.messe-stuttgart.de/amb/
Light + Building 2020 27/9 - 2/10
F r ankfurt (DE)
Inl.: Messe Frankfurt Exhibition www.light-building.messefrankfurt. com
WOTS 29/9 - 2/10
Utrecht (NL)
Inl.: Federatie Aandrijven en Automatiseren www.wots.nl
OK TOBER Techni-Mat 7- 8 / 10
Kortrijk
Inl.: Kortrijk Expo www.techni-mat.eu
PaintExpo 12-15/10
K arlsruhe (DE)
Inl.: FairFair GmbH www.paintexpo.de
The Battery Show 15-17/10
Stuttgart (DE)
Inl.: Informamarkets www.thebatteryshow.eu
Parts2clean 27-29/10
Stuttgart (DE)
Inl.: Deutsche Messe www.parts2clean.com
Euroblech 27-29/10
H annover (DE)
Inl. Mack Brooks Exhibitions www.euroblech.com
Engineering Event Safety 29-10
‘ s -H ertogenbosch (NL)
Inl.: 1931 Congrescentrum Den Bosch www.safetyevent.nl
Faillissementen D&R Productions bvba Generaal Lemanstraat 59, 3500 Hasselt Curator: Michel Spaas, 3500 Hasselt Kernactiviteit: Dakwerkzaamheden Ecophos Industrial Services nv Bosstraat 52, 3560 Lummen Curator: Dirk Van Coppenolle, 3500 Hasselt Kernactiviteit: Ingenieurs en aanverwante technische adviseurs, exclusief landmeters Lainiere Des Flandres bvba Albert Vandeputtestraat 36/401, 9600 Ronse Curator: Ali Heerman, 9700 Oudenaarde Kernactiviteit: Vervaardiging van platen, vellen, buizen en profielen van kunststof Ender Lift bvba Eeklostraat 50, 9030 Mariakerke (Gent) Curator: Patricia Vandenberge, 9820 Merelbeke Kernactiviteit: Overige bouwinstallatie, n.e.g. Deko bvba Assesteenweg 65, 1740 Ternat Curator: Wim Heethem, 1050 Ixelles Kernactiviteit: Bouw van autowegen en andere wegen Tact One bvba Stokerijstraat 9, 8520 Kuurne Curator: Philip Ghekiere, 8500 Kortrijk Kernactiviteit: Algemene bouw van residentiële gebouwen B&D Energy Consultants bvba Rubensstraat 104/100, 2300 Turnhout Curator: Ronny Ceusters, 2300 Turnhout Kernactiviteit: Elektrotechnische installatiewerken aan gebouwen Frenk & Joe bvba Sterrenlaan 3, 3621 Rekem Curator: Felix Ruysschaert, 3700 Tongeren Kernactiviteit: Vervaardiging van hang- en sluitwerk Koni Trans comv Uitbreidingstraat 84, 2600 Berchem (Antwerpen) Curator: Christiaan Hendrickx, 2018 Antwerpen Kernactiviteit: Goederenvervoer over de weg, m.u.v. verhuisbedrijven Renovation Construction Bouw nv Langvoort 17, 2430 Laakdal Curator: Noel Devos, 2440 Geel Kernactiviteit: Overige gespecialiseerde bouwwerkzaamheden Management Airlines nv Retiesebaan 122, 2460 Kasterlee Curator: Gert Verreyt, 2300 Turnhout Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Bouwbedrijf Stijnen bvba Langvoort 17, 2430 Laakdal Curator: Noel Devos, 2440 Geel Kernactiviteit: Algemene bouw van residentiële gebouwen Yada bvba Legrellestraat 40, 2590 Berlaar Curator: Dominique Claes, 2560 Nijlen Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering BM Consulting bvba Klein Heiken 69, 2950 Kapellen (Antwerpen) Curator: Peter L. Vercraeye Jr., 2000 Antwerpen Kernactiviteit: Algemene bouw van residentiële gebouwen New Ceram spru Nering 28, 1650 Beersel Curator: Brandaan Mombaers, 1000 Bruxelles Kernactiviteit: Groothandel in bouwmaterialen, algemeen assortiment Zeamarine Belgium nv Rijnkaai 37, 2000 Antwerpen Curator: Tomas Bruneel, 2000 Antwerpen Kernactiviteit: Overige vervoerondersteunende activiteiten
Albatros bvba Plantin en Moretuslei 12/4, 2018 Antwerpen Curator: Tomas Bruneel, 2000 Antwerpen Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Red Button Media comv Boekenborglei 30/03, 2900 Schoten Curator: Gregory Wilkin, 2000 Antwerpen Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering English Metal Trading bvba De Keyserlei 58-60/19, 2018 Antwerpen Curator: David Anne, 2600 Berchem (Antwerpen) Kernactiviteit: Groothandel in metalen en metaalertsen Sikander comv Altenastraat 75, 2550 Kontich Curator: Luc De Pretre, 2000 Antwerpen Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Louimmo nv Pater Nuyenslaan 20, 2970 Schilde Curator: Luc De Pretre, 2000 Antwerpen Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Best Return On Life Consulting comv Rode Dreef 14, 2990 Wuustwezel Curator: Valere Vereecke, 2018 Antwerpen Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Xelabyte comv Kempischdok-Westkaai 100 501, 2000 Antwerpen Curator: Jan Bergmans, 2840 Rumst Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Reccon Benelux bvba Elisabethlaan 146, 2600 Berchem (Antwerpen) Curator: Steven Boeynaems, 2000 Antwerpen Kernactiviteit: Overige reiniging van gebouwen; industriële reiniging Dakfocus Belgie bvba Dorpsplein 12, 3071 Erps-Kwerps Curator: Jacques Arnauts-Smeets, 3200 Aarschot Kernactiviteit: Dakwerkzaamheden Innoverend Bouwen bvba Isengrijnstraat 16, 8530 Harelbeke Curator: Johan Vynckier, 8500 Kortrijk Kernactiviteit: Algemene bouw van residentiële gebouwen Thermo-Quality bvba Groenstraat 25, 3730 Hoeselt Curator: Philippe Noelmans, 3700 Tongeren Kernactiviteit: Loodgieterswerk BMH nv Schoendalestraat 306, 8792 Desselgem Curator: Laurence Montagne, 8500 Kortrijk Kernactiviteit: Vervaardiging van fineer en van panelen op basis van hout Wim Van Doninck bvba Puttekensberg 25, 2275 Lille Curator: Ria Piedfort, 2275 Lille Kernactiviteit: Vervaardiging van ander schrijn- en timmerwerk
Colofon MS Trans bvba Vijverstraat 55, 9420 Erpe-Mere Curator: Albert Coppens, 9300 Aalst Kernactiviteit: Goederenvervoer over de weg, m.u.v. verhuisbedrijven VH Concepts bvba Saffierstraat 5/10B, 2200 Herentals Curator: Steven Heylen, 2270 Herenthout Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering
Uitgeverij MBM mybusinessmedia Postbus 58 7400 AB Deventer (Nederland)
Shanko Bouw comv Rodendries 41/5, 9250 Waasmunster Curator: Alain Cleyman, 9100 Sint-Niklaas Kernactiviteit: Isolatiewerkzaamheden
Verschijning
HTB svba Rijksweg 270/5, 3630 Maasmechelen Curator: Kristien Hanssen, 3600 Genk Kernactiviteit: Algemene bouw van residentiële gebouwen
Redactie
Design Construction vof Monnikenstraat 2A, 8433 Middelkerke Curator: Johan Herpelinck, 8400 Oostende Kernactiviteit: Overige gespecialiseerde bouwwerkzaamheden S&S bvba Dendermondestraat 68, 2018 Antwerpen Curator: Marian Van Alphen, 2100 Deurne (Antwerpen) Kernactiviteit: Loodgieterswerk P.R. Consultancy bvba Brouwerijstraat 30/2A, 9880 Aalter Curator: Benny Goossens, 9800 Deinze Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering Bouwonderneming Vandenberghe bvba Steenstraat 103, 8820 Torhout Curator: Jean Lammens, 8400 Oostende Kernactiviteit: Algemene bouw van residentiële gebouwen Blope Consulting bvba Billikstraat 31, 3511 Hasselt Curator: Thierry Bielen, 3520 Zonhoven Kernactiviteit: Computerconsultancyactiviteiten Immocars Express evba Van Benedenlaan 25 K/001, 2800 Mechelen Curator: Elke Goossens, 2800 Mechelen Kernactiviteit: Elektrotechnische installatiewerken aan gebouwen
Driewekelijks op vrijdag
Postbus 58 7400 AB Deventer (Nederland) Telefoon: +31 570 - 504 390 E-mail: redactie@vraagenaanbod.be Hoofdredacteur Rolf Elling Eindredactie Kasper Weigand Webredactie Jorine van Knippenberg
Uitgever
Joachim Driessen
Advertentieverkoop Bert Brassée Tel.: +31 6 833 313 82
Abonnementen
Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: +31 570 - 504 325 Mailen naar: klantenservice@vraagenaanbod.be Schrijven naar: MYbusinessmedia bv Vraag en Aanbod Postbus 58 7400 AB Deventer (Nederland)
Abonnementsprijs
Jaarabonnement België € 79,00* * Prijzen zijn excl. 9% BTW en € 3,95 administratiekosten excl. 21% BTW
Sirius Consult bvba Notelarenstraat 11/4, 3500 Hasselt Curator: Thierry Bielen, 3520 Zonhoven Kernactiviteit: Computerconsultancyactiviteiten
Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.
Tomel svba Marktplein 19, 9520 Sint-Lievens-Houtem Curator: Marc Ghysens, 9300 Aalst Kernactiviteit: Overige bouwinstallatie, n.e.g.
Druk
New JRV Construct bvba Minksbossenstraat 23, 2220 Heist-Op-DenBerg Curator: Francois Van Camp, 2220 Heist-Op-Den-Berg Kernactiviteit: Algemene bouw van residentiële gebouwen Loncar bvba Lange Lozanastraat 142, 2018 Antwerpen Curator: Barbara Heysse, 2050 Antwerpen Kernactiviteit: Vervaardiging van metalen constructiewerken en delen daarvan
Leysen Management bvba Lode Vleeshouwerslaan 51, 2900 Schoten Curator: Daniel Van Ingelghem, 2000 Antwerpen Kernactiviteit: Installatie van industriële machines, toestellen en werktuigen
Algemene Bouw- en Renovatiewerken Schoofs bvba Vossenberglei 42, 2861 Onze-Lieve-VrouwWaver Curator: Nancy Vannueten, 2580 Putte Kernactiviteit: Algemene bouw van residentiële gebouwen
KEC Consult comv Goedingenstraat 16, 9051 Gent Curator: Helena De Schryver, 9000 Gent Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering
Artemis Financial Planning bvba Nationalestraat 15/4, 2000 Antwerpen Curator: Herman Jr Hellenbosch, 2000 Antwerpen Kernactiviteit: Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer Bron: Graydon
Ludlow Media, www.ludlowmedia.nl
Basislayout
Bureau OMA bv, www.bureauoma.nl
Opmaak
Bureau OMA bv, www.bureauoma.nl Auteursrechten © voorbehouden. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotocopie, microfilm, elektronisch of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Op de advertentiecontracten of overeenkomsten tot plaatsing van losse advertenties zijn van toepassing de Regelen voor het Advertentiewezen van de Stichting ROTA zoals gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam onder nummer 41198699. Uitgeverij MBM mybusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door Uitgeverij MBM mybusinessmedia, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, dan kunt u dit melden aan Uitgeverij MBM mybusinessmedia, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, Postbus 58, 7400 AB Deventer. Lid FPPB, Federatie van de Periodieke Pers van België, Lid European Association of Machine Tool Merchant.
ISSN 0165-3954 © 2020