Vraag en Aanbod 1 - 2023

Techbeurs CES met 70 start- en scale-ups

Een grote Nederlandse delegatie van zeventig innovatieve bedrijven stond van 5 tot en met 8 januari op de Consumer Electronics Show (CES) 2023 in het Amerikaanse Las Vegas. Op de CES presenteerden 40 start-ups en 30 scale-ups uit Nederland hun technologieën, producten of diensten op de internationale markt en aan potentiële investeerders.

Vooraf zijn al dertien Nederlandse bedrijven als zeer veelbelovend aangemerkt door de organisatie en hebben daarvoor een zogenoemde Innovation Award gekregen. Nederland neemt voor de zevende keer deel.

De 70 Nederlandse deelnemers krijgen begeleiding van onder andere de ministeries van Economische Zaken en Klimaat en Buitenlandse Zaken.

De CES vindt jaarlijks plaats met meer dan 170.000 bedrijven en investeerders uit zo’n 160 landen.

Voor het eerst bestaat de Nederlandse delegatie voor bijna de helft uit scale-ups. De wens ontstond om deze editie meer grotere groeibedrijven uit Nederland te presenteren op de CES. In het ‘Netherlands Tech Square’ staan de veertig nieuwste en beste

start-ups. Daarnaast bieden de dertig scale-ups hun innovatieve oplossingen aan in het ‘Netherlands Next Level Innovations Pavilion’.

Eén van die scale-ups is LeydenJar uit Leiden. Het bedrijf ontwikkelde

de Europese Investeringsbank (EIB) bekend om een nieuwe fabriek in Nederland te bouwen. Een andere deelnemer is het Rotterdamse RanMarine , dat een apparaat bouwt dat als een kruimeldief afval in het water kan verzamelen en opruimen.

LEZERSREACTIE LTS en MTS naar Den Haag

COEVORDEN • Met regelmaat ontvangen we op de redactie reacties op de column. Die worden natuurlijk altijd netjes beantwoord. De onderstaande reactie wil ik graag met u delen.

Het gaat om de reactie aan Christa Hagel-Benjamins. Zijn werkt sinds 2017 als techniekcoördinator voor Scholengroep Coevorden.

delbaar maar maak een associatie met de techniek.

Met mij zijn er veel collega’s die er net zo over denken. Mijn vraag aan u is het volgende: Is het mogelijk om met elkaar iets op te zetten om te lobbyen voor deze vormen van onderwijs richting Den Haag?

een techniek waarmee de capaciteit van lithiumbatterijen 70% hoger kan komen te liggen en maakte onlangs een investering van € 30 miljoen door

QuiX Quantum uit Enschede ontwikkelt de meest krachtige Quantum Photonics Processor met een enorme rekenkracht om de grote maatschappelijke uitdagingen op het gebied van klimaatverandering, databeveiliging en medicijnontwikkeling aan te gaan. Het bedrijf kreeg afgelopen najaar een investering van het Duitse ruimtevaart instituut van 14 miljoen euro om daar de eerste Europese quantumcomputer te installeren. www.ces.tech

‘Graag wil door middel van deze mail een reactie geven op uw column uit Vraag en aanbod van 18 november 2022. Met uw uitspraak over terug naar de LTS en de MTS ben ik het volkomen eens. Ik roep al jaren dat we terug moeten naar deze vormen van onderwijs echter geef het een andere naam. Een naam die meer swung aan het geheel geeft. Classificeer het niet als lager of mid-

U eindigt uw column met: maar goed, dit zal er wel niet van komen, echter als we zo blijven denken zal er zeker niets gebeuren. Ik ben van mening dat een breed gedragen lobby voor dit onderwijs een kans van slagen heeft. Ik hoop op een reactie van u of iemand anders waarmee ik hierover van gedachten kan wisselen.’ Aldus Christa Hagel-Benjamins.

Dus hierbij de oproep namens Christa.

email: redactie@vraagenaanbod.nl

BUSINESS Subsidie voor onderzoek naar 3D-metaalprinten

UTRECHT • Acht hogescholen ontvangen samen bijna drie miljoen euro aan subsidies voor praktijkgericht onderzoek. Een krachtige impuls voor het onderzoek van deze hogescholen naar actuele vraagstukken voor, in én met de praktijk, waaronder 3D-metaalprinten.

Het is de tweede keer dat het Regieorgaan SIA deze Sprong-subsidies toekent. Via Sprong stimuleert SIA de samenwerking tussen hogescholen en

het werkveld, om zo krachten, kennis en doorwerking in de praktijk te bundelen en te versterken.

Een Sprong-groep bestaat uit een samenwerking tussen minimaal twee hogescholen en praktijkpartners om onderzoeksinfrastructuur te verstevigen en impact van onderzoek op het maatschappelijke debat te vergroten. Elke groep krijgt maximaal één miljoen euro voor de eerste vier jaar van het Sprong-traject.

www.regieorgaan-sia.nl

QuiX Quantum, een fotonische quantumtechnologie start-up, was aanwezig op Techbeurs CES.

'Voor het eerst bestaat de Nederlandse delegatie voor bijna de helft uit scale-ups'

Krimp neemt af, Nevi PMI december 48.6

V&A bestaat 125 jaar

Geluk, gezondheid en goede business gewenst voor 2023. Laten we er met zijn allen een goed en succesvol jaar van maken.

In deze eerste column van 2023 wil ik graag even stil staan bij een toch wel heel bijzondere gebeurtenis die verder op in dit jaar zal plaatsvinden. Vraag&Aanbod bestaat in 2023 namelijk maar liefst 125 jaar.

In 1898 startte Aebele Kluwer met deze wekelijks verschijnende krant. Het betekende de start van een enorme expansie van het uitgeefconcern Kluwer, nu beter bekend als Wolters Kluwer. In 1987 fuseerde Kluwer met de uitgeverij Wolters-Samsom. Het bedrijf is uitgegroeid naar een concern met ruim 19.000 werknemers en realiseert een omzet van bijna 5 miljard euro.

Vraag&Aanbod verkaste van Wolters Kluwer naar ten Hagen & Stam om vervolgens onderdeel te worden van MYbusinessmedia holding een uitgeverij met business-to-business uitgaven voor de industrie vanuit Deventer.

ZEIST • De Nevi PMI steeg in december van 46.0 naar 48.6, een forse verbetering met 2.6 punten. Ondanks de verbetering blijft de index lager dan 50, wat nog duidt op een verslechtering van de bedrijvigheid. De productie nam voor de vijfde maand op rij af en hetzelfde was het geval bij de nieuwe orders en de hoeveelheid onvoltooid of nog niet uitgevoerd werk.

De voorraad gereed product nam voor de derde achtereenvolgende maand af. De inkoopactiviteiten namen voor de vierde maand op rij af, deze maand in het hoogste tempo sinds juni 2020. De materiaalvoorraad bleef grotendeels stabiel. De verlenging van de levertijden bleef beperkt. De inkoopprijsinflatie lag slechts licht boven het gemiddelde. De verkoopprijsinflatie was het laagst in eenentwintig maanden, maar bleef historisch gezien toch hoog. De werkgelegenheid groeide in de grootste mate in vier maanden en hetzelfde was het geval bij de verwachtingen voor de toekomstige productie.

Bodem in zicht

‘De bodem lijkt in zicht voor de bedrijvigheid in de Nederlandse industrie’, aldus Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN AMRO in zijn

redactionele commentaar deze maand op de Nevi PMI. ‘Het aantal nieuwe orders neemt gezien de stand onder de 50 wel nog steeds af, maar dus in veel mindere mate dan in november. De vraag naar investeringsgoederen, zoals machines, nam zelfs weer licht toe. Behalve in de meest energie-intensieve branches hebben ondernemers in de Nederlandse industrie positieve verwachtingen over 2023. De Toekomstige Productie Index, die het optimisme over de productie in de komende twaalf maanden meet, is in december verder gestegen. Ook groeide de werkgelegenheid in het hoogste tempo sinds augustus.’

Productie

De productieomvang bij de Nederlandse industriele bedrijven nam in december voor de derde maand op rij af, wat dit de langste periode van teruggang maakt sinds medio 2009. De lagere productie werd toegeschreven aan een combinatie van een lager aantal nieuwe orders, personeelstekorten en voorraadvermindering. De daling was echter kleiner dan in november, toen het hoogste niveau in tweeënhalf jaar werd bereikt, en grotendeels vergelijkbaar met het niveau van september. De productieomvang in de subsector consumptiegoederen nam toe, terwijl

er bij de producenten van investeringsgoederen en halffabricaten sprake was van respectievelijk bescheiden en forse dalingen.

Nieuwe exportorders

De gegevens voor december lieten een vijfde achtereenvolgende daling zien van het aantal ontvangen nieuwe orders uit het buitenland. Deze daling was het kleinst in drie maanden, maar groter dan de daling van het totale aantal nieuwe orders (uit binnen- en buitenland). Er was voor de vierde maand op rij sprake van een daling in alle drie subsectoren.

Levertijden

De gegevens voor december lieten een slechts geringe stijging zien van de gemiddelde levertijden, vergeleken met november. Dit wijst op stabilisering van de toeleveringsketens voor de Nederlandse productiesector. De seizoensmatig aangepaste Levertijden index bereikte het hoogste niveau in achtendertig maanden en lag voor de vierde maand op rij boven het langetermijngemiddelde. Een aantal bedrijven maakte melding van meer capaciteit bij leveranciers door een daling van de vraag. De levertijden in de subsector halffabricaten waren fors korter, vooral als gevolg van de uitermate zwakke vraag.

Met een wekelijkse oplage van tienduizend exemplaren ging Kluwer in mei 1898 van start met Vraag en Aanbod. Een gratis advertentieblad voor de industrie in Nederland. Aanvankelijk liep het blad - in zijn eigen woorden - 'verbazend slecht', maar na enkele jaren werd het de kurk waarop zijn uitgeverij dreef. De in Vraag&Aanbod gehanteerde formule van advertenties in samenhang met praktische informatie bleek uitstekend te werken bij het veroveren van de industriële markt.

De uitgave evolueerde. Uiteraard. En de uitgave ging – en gaat - met de tijd mee. Ook nu, anno 2023, is het nog steeds een uitgave waarin veel praktisch informatie staat voor de Nederlandse maakindustrie.

We gaan er een feestje van maken en u bent welkom. Wordt dus vervolgd.

Rolf Elling, hoofdredacteur

Reageren?

E-mail: rolfelling@vraagenaanbod.nl Twitter: @VenA_Rolf Facebook: www.facebook.com/vraagenaanbod

COLUMN ROLF ELLING

ECONOMIE De productie nam voor de vijfde maand op rij af

De productieomvang bij de industriële bedrijven nam in december voor de derde maand op rij af.

'De levertijden in de subsector halffabricaten waren fors korter'

ECONOMIE Vertrouwen ondernemers industrie neemt iets toe

DEN HAAG • De stemming onder ondernemers in de industrie is in december verbeterd. Het vertrouwen ging van 3,0 in november naar 3,3 in december, aldus het CBS. Dat komt doordat ondernemers positiever waren over de verwachte bedrijvigheid. Het producentenvertrouwen ligt boven het langjarige gemiddelde van 1,1. Het vertrouwen van de ondernemers bereikte in november 2021 de hoogste waarde (12,7). In april 2020 werd de laagste waarde (-28,7) genoteerd.

Ondernemers waren positiever over de productie in de komende drie maanden. Ze waren echter minder positief over hun orderpositie. Ook waren producenten negatiever over de voorraden gereed product. Twee deelindicatoren van het producentenvertrouwen waren positief. Het aantal ondernemers dat de orderpositie groot acht had de overhand op het aantal ondernemers dat de orderportefeuille te klein vindt, gelet op de tijd van het jaar. Ook was het aantal ondernemers dat verwacht dat hun productie de komende drie maanden zal toenemen groter dan het aantal ondernemers dat een afname van de productie voorziet. Het aantal ondernemers dat de voorraad eindproduct als te klein beschouwt, was kleiner dan het aantal dat de voorraden te groot vindt, laat het CBS weten.

www.cbs.nl

Nieuwe speler in de markt van halkranen

Elling KRIMPEN AAN DEN IJSSEL •

Optima Kranen, onderdeel van de Breedveld Groep, heeft de vertegenwoordiging verworven van het Italiaanse bedrijf OMIS. Vanaf oktober 2022 levert het bedrijf als o ciële dealer van OMIS in Nederland het gehele pakket aan kranen en andere hijsoplossingen zoals het geautomatiseerde magazijnsysteem.

OMIS is een familiebedrijf gevestigd in het Italiaanse Sandrigo. Het bedrijf ontwerpt en produceert onder meer halkranen, portaalkranen en zwenkkranen.

Martijn Feijen is het eerste aanspreekpunt voor het nieuwe bedrijfsonderdeel binnen de Breedveld Groep, waar ook Breedveld Staal, Breedveld Halkranen en Ultimate Steel & Metals onder vallen.

‘We zijn binnen Breedveld Halkranen al jaren actief in de handel van gebruikte bovenloop kranen. Tijdens de jarenlange ervaring met Breedveld Halkranen in de gebruikte bovenloopkranen kwamen wij via Arnoud Hooymeijer in aanraking met dit Italiaanse kwaliteitsproduct. Arnoud

had al vele jaren ervaring met OMIS maar niet de mogelijkheden om dit als merk verder in de Nederlandse markt weg te zetten.

De kernwaarden die OMIS hanteert sluiten naadloos aan bij die van Optima Kranen en zo is de samenwerking tussen Arnoud, OMIS en Optima Kranen snel tot stand gekomen. Met OMIS voeren we een robuust merk dat hard aan de weg timmert en gelooft in design en moderne techniek zonder enige concessies te doen aan de kwaliteit of onnodig ingewikkeld te worden.’

Consolidatie

‘In Nederland is nu een consolidatie ontstaan als je kijkt naar het aantal aanbieders van nieuwe kranen. Toen de mogelijkheid zich voordeed om dit merk te gaan vertegenwoordigen in Nederland waren we snel overtuigd. Het is een Italiaans familiebedrijf met, net als ons, al meer dan 50 jaar ervaring in de hal- en portaalkranen. We denken dat er zeker ruimte is voor een nieuwe speler in deze markt. Als je kijkt naar de kranen die OMIS levert, zie je dat de kwaliteit bovenaan staat, daar wordt erg veel aandacht

aan besteed. Dat zie je aan vele technische aspecten waarbij ze bijvoorbeeld nog altijd stalen draad geleide ringen gebruiken en koker liggers in plaats van de ook wel toegepaste balken. Door gebruik te maken van kokers is de kraan steviger en stabieler. Verder wordt frequentie besturing toegepast en wordt de kwalitatief goed bewezen elektronica van het Franse Schneider gebruikt.

‘We werken met partners door het hele land voor montage, assemblage, onderhoud en keuringen zodat we altijd snel in een goede service kunnen voorzien. Daarnaast gaan we onze voorraad stapsgewijs verder uitbreiden zodat we snelle leveringen kunnen garanderen.’

info@optimakranen.nl www.optimakranen.nl

Optima Kranen, onderdeel van de Breedveld Groep, heeft de vertegenwoordiging verworven van het Italiaanse bedrijf OMIS.

ENERGIE Storm is fataal voor windmolen

Evert Bruinekool

BRUSSEL (BE) • Ingenieurs- en architectenbureau Sweco neemt sectorgenoot VK architects+engineers over via een Share Purchase Agreement. Door onze krachten te bundelen kunnen wij beter het hoofd bieden aan de opeenvolgende sociale, ecologische en technologische veranderingen. Samen met onze klanten co-creëren wij oplossingen die de samenleving veranderen.

VK architects+engineers is een multidisciplinair ontwerpbureau met 'out of the box'- en langetermijndenken in zijn genen. De afgelopen 70 jaar heeft het zijn vindingrijkheid en multidisciplinaire teams ingezet om duurzame oplossingen te ontwerpen. Het bureau biedt architectuur- en engineeringontwerpoplossingen op internationale schaal, met kantoren in België, Nederland, Luxemburg, het Verenigd Koninkrijk en Vietnam. De groep heeft een geconsolideerde omzet van ongeveer 70 miljoen euro (2021).

ZEEWOLDE • Een van de windmolens aan de Eemmeerdijk in Zeewolde gaf op woensdag even voor elf uur de geest. De windmolen brak af en het bovendeel van de mast wordt weggeslagen. Honderden meters in de omtrek lagen de brokstukken van de wieken. In de dijk zat een krater waar de generatorgondel en het bovenste deel van de mast was terechtgekomen.

De achttien in 1989 neergezette windmolens verloren al eerder, in 2006, een molen door de knikken naast een las in de mast. Dit keer is vermoedelijk de zware wind met stoten tot windkracht acht in de nacht van dinsdag op woensdag de windmolen fataal geworden. Woensdag rond elf uur werd de Almeerse brandweer gealarmeerd voor het incident. De schade bleef bij de windmolen, dijk en de omliggende boerenkool op het land.

Het fietspad en de N704 bleven net gespaard.

Storing voorbode

‘Dinsdag op woensdagnacht rond

elf uur kregen we een foutmelding’, vertelt Robert Portier, woordvoerder Vattenfall NL. ‘Persoonlijke ongelukken waren er gelukkig niet.’

‘Naar de oorzaak wordt nog on-

Honderden meters in de omtrek lagen de brokstukken van de wieken.

stilgezet. De molens zijn onlangs nog geïnspecteerd en een deel was door het gebrek aan onderdelen al niet meer bruikbaar. Een deel van de bouten is uit de bevestigingsringen van de windmolenmast gebroken, andere zijn als luciferhoutjes geknapt. De turbines in het windmolenpark Zeewolde zijn al wat ouder, ze hebben maar twee wieken in plaats van drie bij moderne windmolens. Het park is eigenlijk aan het eind van zijn levensduur en moet binnenkort gesloopt worden.

Vernieuwen

derzoek gedaan’, vertelt Portier. ‘Het verwijderen van de brokstukken is op dit moment het belangrijkste, samen met het onderzoek naar de oorzaak’. De overige nog draaiende molens zijn

Bij modernere windparken kan de omgeving normaalgesproken mede-eigenaar worden van de windmolen parken, dat is hier nog niet het geval. Dit park is volledig eigendom van Vattenfall NL. Op land investeert Vattenfall NL dan ook in de omgeving met giften en aandeelhouderschap om de naastgelegen mensen en bedrijven betrokken te maken. ‘Deze windmolens verdienen eigenlijk een eervoller afscheid, vijfentwintig jaar is een lange eervolle tijd voor een windmolen’, sluit Portier af.

BUSINESS

Sweco en VK architects+engineers bundelen krachten

Rolf

BUSINESS Er is ruimte is voor een nieuwe speler in deze markt

OPINIE Nieuwe columnist voor Vraag&Aanbod

DEVENTER • Vraag & Aanbod heeft een nieuwe columnist, Joachim Driessen (55) aangetrokken. Driessen is econoom en een ondernemer pur sang, die in 2009 zijn eerst bedrijf, Blink, opzette door een Management Buy Out.

Daarvoor was Driessen CEO en manager in diverse beursgenoteerde bedrijven als Koninklijke Wegener, PostNL en Wolters Kluwer. Na een stormachtige groei van Blink door eerst te saneren en vervolgens te innoveren verkocht Driessen Blink in 2018.

In 2015 nam Driessen een belang in MYbusinessmedia. Zijn aanpak om saneren en groei te combineren heeft hij inmiddels in diverse bedrijven toegepast, zowel zijn eigen als voor anderen. Daarnaast helpt Driessen bedrijven in zwaar weer. Driessen deelt in deze column zijn ervaringen als ondernemer.

Om hiermee u allen, als ondernemers in de maakindustrie te adviseren, te ondersteunen en wellicht ook te waarschuwen.

In zijn eerste column, hiernaast, gaat Driessen in op arbeidscontracten, WhatsApp en vakantiedagen.

Stahlo en Salzgitter Flachstahl leveren groen staal

DILLENBURG (DE) • Het Stahlo staalservicecentrum heeft een samenwerkingsovereenkomst gesloten met Salzgitter Flachstahl voor de levering van groen staal. Daarmee verzekert Stahlo, dat deel uitmaakt van de Friedhelm Loh Group, zich nu al van CO2-vrij staal dat vanaf eind 2025 zal worden geproduceerd en geleverd.

Met het transformatieprogramma Salcos-Salgitter Low CO2 Steelmaking wil Salzgitte zijn staalproductie geleidelijk omschakelen naar op waterstof gebaseerde processen. Het doel is om vanaf 2033 vrijwel CO2-vrij te produceren. Het Salzgitter-concern produceert nu al CO2-arme staalproducten uit schroot. In 2021 had Stahlo deze producten al in haar leveringsprogramma opgenomen.

In de toekomst zullen Stahlo-klanten het groene Salcos-staal in alle drie de Stahlo-fabrieken (Dillenburg, Gera en Nordhausen) kunnen verkrijgen. Zo wil het bedrijf zijn klanten ondersteunen bij het optimaliseren van

de product carbon footprint (PCF) van de staalproducten die zij kopen. Stahlo levert aan de bedrijven van de Friedhelm Loh Group en aan klanten in de verwerkende industrie en de automobielindustrie een uitgekiend assortiment platte staalproducten.

Decarbonisatie

‘Heel veel van onze klanten volgen een stappenplan voor decarbonisatie, waarin de besparingen in consequente stappen voor de komende jaren worden beschreven. Ons doel is hen te ondersteunen bij het bereiken van hun CO2-optimalisaties bij staalinkoop voor de komende jaren en bij het voldoen aan de upstream Scope 3-vereisten’, vertelt Oliver Sonst, managing director van Stahlo. ‘We zijn dan ook zeer verheugd om ons langdurige, op vertrouwen gebaseerde partnerschap met Salzgitter Flachstahl verder uit te breiden en zo in de toekomst een betrouwbare leverancier van groen staal voor onze klanten te zijn.’

MATERIALEN

Platform voor materiaaltests

BLADEL • Maakindustrie-platform Tech2B introduceert in januari 2023 een platform voor het uitvoeren van materiaaltests. Op het platform kunnen maakbedrijven vraag en aanbod op het gebied van testapparatuur op elkaar afstemmen. Tech2B zorgt voor het ecosysteem, terwijl EXPERTA | TESTING als deskundige op het gebied van testen optreedt. Beide organisaties gingen deze week hiertoe een samenwerking aan.

Tech2B biedt vanaf dit jaar een bedrijvenpagina aan waar geïnteresseerden met slimme filters hun testen kunnen selecteren. Bezitters van testapparatuur kunnen hun aanbod kenbaar maken. Paul Wouters van Tech2B: ‘Het is nu mogelijk om zogenaamde ‘Assets’ te kunnen delen, zodat je sneller bij de juiste testapparatuur uit kunt komen. Maakbedrijven hebben soms zelf al testapparatuur, die het grootste deel van de tijd stil staat. Zo koppel je vraag en aanbod optimaal.’

Daarnaast kunnen maakbedrijven hun vragen ook op het platform plaatsen waarna bedrijven met de juiste

expertise erop kunnen reageren. Hier is een belangrijke rol weggelegd voor Experta dat als kennispartner kan bemiddelen bij de moeilijke vraagstukken. Het testbedrijf biedt fysische materiaaltesten aan, van Adhesie-testen tot Zetapotentiaal analyses.

Wouters vat samen: ‘We brengen bedrijven in de maakindustrie naar de bedrijven die het beste bij ze passen. Dat doen we nu dus ook op het gebied van testen en analyseren. De meeste maakbedrijven hebben deze kennis maar af en toe nodig, dan kan Experta ze helpen mocht dit nodig zijn.’

Arbeidscontracten

Zo’n 15 jaar geleden werd ik ondernemer. Een stap, waar ik, zoals velen, geen dag spijt van heb gehad. Van CEO van een middelgrote onderneming met 500 medewerkers, onderdeel van een grote corporate naar een kleine management buy out met 50 medewerkers. Wel van mij, zonder budgets, kwartaalrapportages, targets en bazen, die denken het beter te weten. Medewerkers, ook uit een corporate omgeving, maar stuk voor stuk nieuwsgierig naar de toekomst.

Ook zonder stafafdelingen, waar je elk probleem kunt parkeren. Voldoet een arbeidscontract wel aan alle wettelijke vereisten? Natuurlijk kun je voor elk probleem iemand inhuren, maar dat kost weer geld, mijn geld. Anderzijds kan een foutje flink verkeerd uitpakken, zeker in het arbeidsrecht. Het hebben van een goed netwerk aan deskundigen, die niet met een vork hun uren schrijven, is dus erg belangrijk.

Wat te doen met die medewerker, die op de laatste dag van de maand opzegt, het liefst per WhatsApp op de 31ste ’s-avonds laat. Hij heeft een nog leukere baan gevonden. En o ja, hij heeft nog heel wat vakantiedagen staan, dus komt volgende week nog even zijn spullen halen en is dan voor het laatst. Nou, daar ben ik dus mee gestopt. Dat medewerkers in Nederland een opzegtermijn van een maand hebben vind ik kort, maar tot daaraantoe. Vakantiedagen is een recht, maar in overleg, dus alleen als het werk het toelaat. Als een medewerker nog vakantie wil, kan dat ook na die maand en begint hij maar twee weken later in zijn superleuke nieuwe baan. Een goede overdracht is niet alleen voor mij belangrijk, maar uiteindelijk ook voor de medewerker zelf. Het goed achterlaten van je werk draagt bij aan een positieve terugblik op een baan. Niet toegeven dus aan de eis van een medewerker zijn vakantiedagen op te maken, voordat hij met zijn nieuwe baan begint, tenzij het jezelf goed uitkomt.

Zo anders is het met arbeidscontracten met jezelf. Nederland is erg goed in overeenkomsten, waar je links als werkgever tekent en recht als jezelf. Een schizofreen is nooit alleen. In de eerste arbeidsovereenkomsten, die mijn compagnon en ik met onszelf tekenden stond dat we 25 vakantiedagen per jaar hadden. Ze vroeg me of ze dat moest bijhouden. Ik antwoordde dat ze dat aan haar werkgever moest vragen, daar hangt een spiegel. Ze grijnsde breed. Dat is dan weer het voordeel van ondernemer zijn.

Joachim Driessen, onafhankelijk adviseur Reageren?

Tech2B koppelt maakbedrijven aan testbedrijven.

STAAL

'Door gebruik te maken van kokers is de kraan steviger en stabieler'

330 m² 22 bar 15.000 kg/h 2001

125 m² 10 bar 6.000 kg/h 1996

36 m² 10 bar 1.450 kg/h 2000

1991

m² 13 bar 650 kg/h 1998 Loos 9 m² 10 bar 400 kg/h 1997 HKB* 130 m² 12 bar 3.500 kg/h 1996 HKB* 80 m² 18 bar 5.000 kg/h 2008 HKB* 80 m² 10 bar 3.500 kg/h 1984

HKB 230 m² 12 bar 10.000 kg/h 1996 HKB 2,7 m² 12 bar 100 kg/h 2002

Jumey 40 m² 16 bar 1.600 kg/h 1996

Jumey 40 m² 10 bar 1.600 kg/h 1994

Omnical 90 m² 13 bar 4.000 kg/h 1997

Hagoort 50 m² 12 bar 2.000 kg/h 1978

Hagoort 44 m² 12 bar 1.800 kg/h 1986

Hagoort 5 m² 8 bar 200 kg/h 1988

Viessmann 330 m² 16 bar 15.500 kg/h 2017

Viessmann 25 m² 16 bar 1.200 kg/h 2003

Henschel 12,9 m² 10 bar 600 kg/h 1996 LAGEDRUK

Productie terug uit Azië

BOXTEL • Door mee te denken over het design en maatwerk te leveren, haalt DM Wheel Systems klanten binnen die de productie om meerdere redenen willen reshoren vanuit Azië. Dankzij de robotisering van de CNC-machines houdt de Nederlandse fabrikant de kostprijs in de hand en groeit het bedrijf snel in een krappe arbeidsmarkt.

Toen DM Wheel Systems in 2007 ontstond uit een fusie, waren er in Nederland nog twee fabrikanten van zwenk- en bokwielen over. Beide met een verouderd productieapparaat. ‘De andere productiebedrijven waren toen al in polonaise naar Azië gegaan’, zegt Frank van Schaaijk (CEO), samen met zijn broer Christian (CTO) de derde generatie in het familiebedrijf. Ze zijn zelf ook in China gaan kijken voor productiecapaciteit. Er waren

problemen met hoeveelheden en omloopsnelheid van de producten. Dan zouden de dozen met producten voor DM Wheel Systems naast die van de concurrent staan. Hoe moet je je dan onderscheiden?

Hoogwaardige toepassingen

De beide broers hebben sindsdien de productie in Nederland gemoderniseerd. Met nauwkeurige CNC-draaimachines en bewerkingscentra, meestal met stafaanvoer en tegenwoordig ook robots. ‘Als je hier geautomatiseerd produceert, is het kostprijsverschil met China niet groot. Je hebt dan ook niet de megagrote aantallen nodig, maar je zit wel dicht bij de klant’, zegt Frank van Schaaijk. Klanten waarderen dit steeds meer, zeker nu lange aanvoerketens regelmatig verstoord raken. ‘Klanten zoeken leverbetrouwbaarheid.’ Bovendien

durft hij een constante en hoge kwaliteit te garanderen. Dit is belangrijk omdat het Nederlandse bedrijf zich richt op de hoogwaardige wielsystemen voor uiteenlopende toepassingen, van draaideuren tot en met complexe bagagea andelingssystemen.

Alles onder één dak DM Wheel Systems levert complete modules, voor de helft maatwerk, voor de andere helft standaardsystemen die tot een draaglast van 20 ton gaan. De systemen worden zo goed als volledig in eigen huis geproduceerd. ‘Dan zijn de kwaliteit en alle toleranties van het totale product onze verantwoordelijkheid. Het systeem gaat pas weg als alles past. Wij nemen zo voor onze klant een deel van de supply chain over. Bovendien ga je kostprijstechnisch anders denken als je alles onder één dak maakt’, zegt Frank

van Schaaijk. Met deze formule is het Boxtelse familiebedrijf zo succesvol dat er klanten zijn die inmiddels de wielsystemen in Boxtel laten produceren voor toepassingen in Azië.

Robotisering met BMO

De voorwaarde voor én kwaliteit én een goede prijs is een stabiel én geautomatiseerd productieproces in het verspanen van de losse componenten. Toleranties lopen op tot 0.005 mm. Drie jaar geleden heeft DM Wheel Systems mede hierom de eerste robotcel in huis gehaald. Een BMO Platinum 50 met zeven productlades. Deze robotcel staat gekoppeld aan een DMG Mori NLX 2500 CNC-draaimachine.

Verleden jaar is er een tweede cel van dit type geplaatst bij een DMG Mori CTX 450 draaifreesmachine, de eerste in Nederland. De combinatie van de BMO Platinum robotcellen, met elk

Sociaal Contract Groen Staal voor Tata Steel

IJMUIDEN •

FNV Tata Steel heeft -met de overige vakverenigingenmet Tata Steel een Sociaal Akkoord op hoofdlijnen gesloten: het Sociaal Contract Groen Staal. Een pakket aan maatregelen en regelingen bestemd voor werknemers die werken in de fabrieken, die op termijn zullen sluiten als gevolg van de transitie naar Groen Staal. Baangarantie en goede ‘blijf- en sluitpremies’ staan in dit alles centraal.

FNV Tata Steel bestuurder Cihan Lacin: ‘We zijn er best wel trots op dat het project Groen Staal in feite nu van start gaat met een goed Sociaal Contract. Hiermee wordt duidelijkheid, zekerheid en perspectief geboden aan alle werknemers van de Dolomiet Steenfabriek, de Kooks- en Gasfabrieken, Hoogovens en een deel van de Ertsvoorbereiding. Want dit zijn de mensen die op termijn te maken krijgen met de sluiting van hun fabriek.

En daar moeten we goed voor zorgen met elkaar. Want waar de komst van Groen Staal en nieuwe groene fabrieken goed nieuws is voor het staalbedrijf, de werknemers en het milieu, gaat diezelfde verandering uiteraard ook gepaard met veel onzekerheid voor de werknemers van de betrokken fabrieken.’

Er zijn afspraken gemaakt over onder andere de werkgelegenheidsgarantie, er worden individuele gesprekken ge-

houden en vervolgtrajecten gemaakt voor de toekomst. Er zullen individuele maatwerkoplossingen komen.

Bij de sluiting is er sprake van twee elkaar opvolgende fases. Bij fase 1 gaat het, zoals dat nu er uit ziet, om sluiting van Kooks- en Gasfabriek 2 en Hoogoven 7.

Uitzondering De regeling geldt in principe voor alle werknemers die werken in een fabriek

zeven lades voor het ruwe materiaal en de afgewerkte stukken, met de precisie CNC-machines van DMG Mori leveren de Boxtelse fabrikant een stabiel en manarm productieproces op.

Derde robot

Begin 2023 zet DM Wheels Systems de volgende stap: dan komt de derde robot van BMO Automation voor het beladen van een CNC-draaibank en wordt het eerste vijfassig bewerkingscentrum in gebruik genomen, met dan inmiddels de vierde Platinumcel van BMO. Deze robot plaatst zowel materiaal en producten als pallets met opspanmiddelen op de CNC-machine. ‘Daarmee gaan we niet alleen de vijfasser beladen maar ook een DMU drie-assig bewerkingscentrum.’

www.dmwheelsystems.com www.bmoautomation.nl

die zal sluiten, ongeacht of dat gebeurt in de eerste of tweede fase van het plan Groen Staal.

Voor de werknemers van de Dolomiet Steenfabriek is er een uitzondering, gezien deze fabriek eind 2023 zal sluiten volgens de plannen. In totaal gaat het hier dan om dertigduizend euro per medewerker.

De genoemde regelingen worden begin januari 2023 met de werkgever uitgewerkt in een protocol.

‘Je gaat kostprijstechnisch anders denken als je alles onder één dak maakt’

RESHORING DM Wheel Systems speelt met robotisering in op reshoring

Een BMO Platinum 50 met zeven productlades, gekoppeld aan een DMG Mori NLX 2500 CNC-draaimachine.

Praktijkman in hart en nieren

Scheidend voorzitter

Metaalunie Fried Kaanen:

Behouden innovatieve kracht onontbeerlijk voor toekomst mkb-maakindustrie

Rolf Elling

Voor Fried Kaanen (67) zit het voorzitterschap van Koninklijke Metaalunie er op. Na 8 jaar en zes maanden krijgt Mark Helder (51) de voorzittershamer van Nederlands grootste werkgeversorganisatie overhandigd. Dit zal gebeuren op 20 januari tijdens een feestelijke nieuwjaarsbijeenkomst die vooral in het teken zal staan van het afscheid van Kaanen.

Fried Kaanen, een mensen-mens, een tikje introvert en een persoon die zich houdt aan zijn woord. Een man met passie voor de maakindustrie en in het bijzonder voor Metaalunie. Hij heeft zich met verve ingezet om de Nederlandse maakindustrie op een hoger plan te tillen en dan in het bijzonder de leden van Metaalunie. ‘Ik heb het voorrecht gehad om zowel het 14.000ste lid als het 15.000ste lid van Metaalunie te mogen verwelkomen. Dat zijn twee markante momenten geweest.’

Geen vaarwel

Met het vertrek als voorzitter van Metaalunie betekent niet dat Kaanen nu de maakindustrie vaarwel zegt. ‘Zeker niet, voor twee maakbedrijven neem ik zitting in de Raad van Toezicht. Daarnaast ga ik mij inzetten voor een vrijwilligersorganisatie die zich bezighoudt met het opzetten van werkgeversorganisaties in ontwikkelingslanden in Midden Amerika, Azië en Afrika. Deze organisatie, waarbij ik al zitting had in de Raad van Toezicht tijdens mijn periode als voorzitter van Metaalunie, fuseert per 1 januari 23 met stichting PUM. Ook voor ontwikkelingslanden is het van belang dat er sociale dialoog ontstaat. Met andere

aantrekken. Hierbij waren bedrijven vooral heel flexibel en creatief. Ook dit hoort bij het ondernemerschap. De situatie in Oekraïne, met alle dramatische gevolgen van dien, zorgde voor een volgende schokgolf. En dan volgde er in 2021 een explosie van de grondstoffenprijzen.

Groei leden Kaanen is trots op de groei van de ondernemersorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf in de metaal. ‘Dit is af te meten aan het aantal medewerkers bij onze leden. Dit liet een groei zien en dat betekent ook groei in de bedrijvigheid. Binnen het ledenbestand tellen we wel circa vierduizend ondernemers zonder personeel, maar dit aantal is een constant percentage van het totale aantal. Deze groei geeft direct de kracht aan van de maakindustrie in ons land. Dit wordt vooral getrokken door de innovatieve machine- en apparatenbouw in ons land. Hierbij kunnen we niet om bedrijven als ASML en Philips Medical heen. Maar ook bedrijven in de agrosector, de Lely’s, hebben een enorme zuigkracht op alle toeleverende maakbedrijven. En de genoemde bedrijven hebben als kop-staartbedrijf vele toeleveranciers aan zich weten te binden. En dat doen ze niet voor niks, ze weten dat er kwaliteit en innovativiteit binnen deze bedrijven aanwezig zijn.’

Bij huis

woorden dat werkgevers- en werknemersorganisaties worden opgericht. Naast Nederland hebben ook andere Noord-Europese landen zo’n programma. Daarnaast ben ik nog betrokken bij mijn softwarebedrijf Propos waar ik mij vooral richt op de conceptbewaking. En ik heb mijn vrouw beloofd om iets meer thuis te zijn, dus daar ga ik ook mijn best voor doen.’ Zijn bedrijf Bosch Scharnieren heeft Kaanen ruim een jaar gelden verkocht.

Terugblik

Terugblikkend op bijna negen jaar voorzitterschap, vanaf september 2014, liep het feitelijk voorspoedig tot 2019. ‘Vanaf 2020 werd het, wereldwijd, toch allemaal even anders. De Covid-periode gaf een behoorlijke schok en de maakindustrie lag even stil. Maar na drie, vier maanden zagen de bedrijven de orders toch langzaamaan weer

Tijdens zijn voorzitterschap merkte Kaanen dat in de maakindustrie de trend werd ingezet om de activiteiten weer dichter bij huis te doen. ‘Zowel de Covid-periode als de ontwikkelingen in Oekraïne hebben dit zeker nog meer versterkt. Het is nu niet meer van deze tijd om bijvoorbeeld plaatwerkdelen de hele wereld over te slepen. Daarnaast ligt de kwaliteit van de Nederlandse maakbedrijven op een hoger plan dan zeg maar vijf, tien jaar geleden.’

Kernactiviteiten

De groei van het aantal leden komt ook doordat veel bedrijven zich toeleggen op de kernactiviteiten stelt Kaanen. ‘Hierbij focussen zij zich op waar ze goed in zijn. In dit geheel worden stafdiensten als HR, marketing, juridische zaken meer en meer uitbesteed. Bovendien zijn veel lidbedrijven te klein om hiervoor personeel aan te nemen en in te zetten. Metaalunie kan hierbij ondersteuning verlenen en hierin zijn we als organisatie ook professioneler geworden. Deze dienstverlening is een van de belangrijkste

pijlers van onze organisatie. Wat ook belangrijk is, is dat we een structuur hebben met regiobesturen en regiosecretarissen. Dit houdt in dat er zo’n 150 ondernemers betrokken zijn in de regiobesturen en commissies, dit zorgt voor brede betrokkenheid.’

'De Nederlandse maakindustrie is enorm belangrijk voor de economie en de welvaart in ons land. We plukken hier echt allemaal de vruchten van, ik kan dat niet vaak genoeg benadrukken. Binnen politiek Den Haag wordt dit gelukkig steeds meer erkent. Maar ze zullen dit moeten blijven doen, zeker met alle maatschappelijke ontwikkelingen.’

Zorg toekomst

Kaanen maakt zich wel zorgen als hij kijkt naar de nabije toekomst van de maakindustrie. ‘Deze zorg komt voort uit de maatschappelijke aspecten waar Nederland zich druk om maakt. Denk aan het van het gas af willen, de CO2 uitstoot fors verminderen, de circulariteit, de verduurzaming en inflatie en de hieraan gerelateerde en loonsverhogingen. Als je dit allemaal bij elkaar optelt, betekent dit voor de ondernemers een forse verhoging van de kosten. Dit knaagt aan de concurrentiekracht. Hieraan zullen we met zijn allen het hoofd moeten bieden. Een klein bijkomend voordeel is dat vrijwel alle Europese landen een forse inflatie hebben, dus wij zijn niet het enige land. Dat scheelt behoorlijk. Maar desalniettemin moeten we fors blijven investeren in innovatie. Dit is echt de kurk waarop we drijven. Hierbij moet de overheid financieel mede de aanjager zijn. We zijn best goed op weg, kijk naar de steeds slimmer wordende plaatbewerking en verspanende bedrijven. Daarnaast zie je dat in Nederland het aantal hoogwaardige machines in de verspaning, lasersnijden en kantbanken per vierkante kilometer hoger is dan in andere Europese landen. Wellicht dat een enkele Duitse deelstaat hierbij in de buurt komt.

Aan de bak

Alles bij elkaar optellend komt Kaanen tot de conclusie dat de Nederlandse maakindustrie er best goed op staat. We zijn concurrerend en hebben een solide basis. We zijn als sector wellicht niet de meest flamboyante, maar wel constant en degelijk. Hij vindt het wel bijzonder dat de Nederlandse maakindustrie zich zo goed heeft gehouden in 2022. 'De kern van ondernemen is dat je uitdagingen ziet en oplossingen bedenkt. Daarmee blijf ik positief voor de maakindustrie. Ook in lastige tijden”.

‘De forse verhoging van de kosten knaagt aan de concurrentiekracht’

‘De kern van ondernemen is dat je uitdagingen ziet en oplossingen bedenkt’

‘Er is veel kwaliteit en innovativiteit binnen de bedrijven aanwezig’

Groot en goed

Groter dan grootst als het kan. Den Oudsten Staalservice is groot in laser- en plasmasnijden, zetten, plaatwalsen en profielwalsen en startte in september met buislasers. Anderhalf jaar onderzoek en een jaar voorbereiding bepaalde dat de uitbreiding op het vlak van profiel en buizen snijden zou gaan geschieden, ook in de filosofie van het bedrijf en dat is XXL groot en goed.

Je moet niet alleen goed zijn in wat je doet maar je ook onderscheiden met vakmanschap en machines, is de filosofie van Den Oudsten Staalservice. De operators worden dan ook intern door de fabrikant opgeleid bij Den Oudsten Staalservice voor de BLM Lasertube LT8.20 en de BLM Lasertube LT24. Op de buislasersnijmachine LT8 kan tot een lengte van 8500 mm gesneden worden met minimale diameter van 20 mm tot een maximale diameter van 240 mm. Op de buislasersnijmachine LT24 kan tot een lengte van 18000 mm gesneden worden met een maximale diameter van 610 mm.

Nieuwste techniek geeft voordelen Het snijden van profielen en buizen met lasertechniek biedt veel voordelen. Zeer complexe vormen en verbindingen kunnen zo eenvoudig gerealiseerd worden. Er is minder restafval en er zijn minder bewerkingen voor nodig om tot een product te komen. 3D-lasersnijden is naast duurzaam ook nog eens een concurrerend proces geworden. Met de twee BLM-buislasers kan vanaf rond 20 mm tot 610 mm gesneden worden. Daarnaast kokers tot 400 x 400 mm of 500 x 300 mm en hoekprofielen tot 500 x 300 mm en alle gangbare profielen van HE100 tot HE400.

Niet veelvoorkomend op deze grote buislasers is de automatisering van het 3D-snijden, tappen en boren. ‘Dat was echt een wens van ons’, zegt Pieter den Oudsten, bedrijfsleider Den Oudsten Staalservice, zoon van Ries den Oudsten, CEO van Den Oudsten. ‘Wij hebben dit traject gezamenlijk uitgezet.’

Technisch hoogstaand lasersnijden De machines zijn voorzien van een draaibare kop waardoor hele complexe producten 3D gesneden kunnen

worden. Vervolgens kan er automatisch geboord worden en zo nodig getapt in buis of profiel. Kortom deze aanschaf is een enorme innovatieve stap vooruit voor Den Oudsten Staalservice. Een heel scala van nieuwe producten is mogelijk door deze buizenlasers. Inmiddels draait het bedrijf door de 4480 zonnepanelen op de daken van de 18000 vierkante meter grote bedrijfshallen al voor zeventig procent energieneutraal. Met een elektrisch wagenpark en zelfs 8 ton zware heftrucks die ook elektrisch rijden. De werkruimtes worden niet meer op gas verwarmd maar

Op de buislasersnijmachine LT8 kan tot een lengte van 8500 mm gesneden worden.

Marktonderzoek heeft Den Oudsten doen besluiten de grootste buislasers aan te schaffen die nu op de markt zijn.

Pieter den Oudsten (links) is bedrijfsleider van Den Oudsten Staalservice.

Evert Bruinekool

Den Oudsten Staalservice investeert in twee nieuwe buislasers

door infraroodstralers. Den Oudsten besloot zelf in huis door BLM de operators te laten opleiden, dat is inmiddels gebeurd. ‘Widjai, Quis en Angelo gaan de nieuwe buislasers als operator draaien.’ De LT8 is met bundels te laden of met een steplader tot zes stuks. In principe kunnen de machines 24/7 doordraaien, maar dat gaat voorlopig niet gebeuren omdat de fabrikant aangeeft dat het belangrijk is dat er mensen bij zijn. Er is altijd kans dat er storingen optreden in het productieproces bij de complexe bewerkingen en dat kan stilstand opleveren. ‘In de toekomst,

als wij ons verder hebben ontwikkeld, is er meer mogelijk. Het is nog nieuw, elke dag in de lerende fase.‘

Diepgaand onderzoek voor de uitbreiding ‘We hebben onze vertegenwoordiger laten onderzoeken naar welke uitbreiding veel vraag is binnen een straal van 500 kilometer. De LT8 is een fiberlaser daar kan je alle materialen mee snijden en de grote LT24 een CO2 laser’, vertelt Den Oudsten. Het marktonderzoek heeft ze doen besluiten de grootste buislasers aan te schaffen die nu op

de markt zijn. ‘Bijvoorbeeld de kantbanken daar hebben we drie maten in tot 2500 ton perskracht en ruim vijftien meter lang. In XXL-werk onderscheiden we ons. Zo ook hier, er staan maar enkele grote buislasers in Nederland. Waar de LT8 stopt gaat de LT24 verder.’ Ze zijn inmiddels aan de eerste opdrachten begonnen. ‘Begin 2022 is de fundering voorbereid en ver daarvoor zijn we gestart met gedegen onderzoek voor de uitbreiding. Bij elkaar ruim twee jaar voorbereiding.’

De coronatijd heeft gelukkig geen stagnatie opgeleverd, evenals de oorlog. Helaas was er wel heel veel onzekerheid en spanning in de markt. De staalmarkt is nog steeds onzeker en met veel instabiliteit door de fluctuerende prijzen. Begin augustus begon de training van de grote machine en in september van de kleine machine. ‘De keuze van een goede leverancier BLM is omdat er dan ook meer zekerheden zijn op reserveonderdelen bij storing.

Wij proberen de beste te zijn in ons vakgebied en zijn daar toonaangevend in. Daar hoort een betrouwbare machineleverancier bij.’

Onzekere staalmarkt ‘Specialistisch kleiner werk doen we wel eens voor klanten maar onze niche is groot, XXL. De bulk is van zes tot twaalf meter’, vertelt Den Oudsten Sinds Covid is er behoorlijk wat instabiliteit op de staalmarkt, Europese fabrieken hebben het moeilijk. Momenteel zou je mede door de zwakke euro en de enorme kosten voor energie zelfs kunnen spreken van een perfecte storm. Niet- Europese fabrieken hebben daardoor een enorm concurrentievoordeel wat natuurlijk voor de Europese staalmarkt ongunstig is. Andere investeringsplannen zijn er op dit moment niet bij Den Oudsten Staalservice. ‘Er is de laatste jaren veel geïnvesteerd in ons bedrijf.’ Ze hebben nog wat uitbreidingsmogelijkheden voor in de toekomst.

Vakmensen belangrijk voor de toekomst Afgelopen drie maanden zijn er drie vacatures ingevuld en ze hebben ook nu nog vacatures open staan. ‘Dat is bij elk bedrijf een probleem. We werken nu met 38 mensen. Een hechte en vaste groep’, stelt Den Oudsten. Angelo werkt via Werk en Vakmanschap en krijgt met ondersteuning van Den Oudsten Staalservice nog een opleiding. ‘Wij leiden de mensen zelf op voor onze niche. Vakgerichte mensen kan je niet vinden. Je moet blij zijn als iemand inzet en goede wil heeft.’ Ze hebben nauw contact met de scholen. “Daar zijn op dit moment veel te weinig leerlingen voor de vele bedrijven die personeel zoeken.”

Er staan altijd twee mensen aan een machine, een operator en eventueel een leerling, machine learning on the job.

Een specifieke opleiding voor XXL is er niet. Een leerling leert op school hoe traditionele machines werken maar die zijn niet vergelijkbaar met onze machines . ‘Iemand die wil is tegenwoordig al heel wat.’

Robotiseren niet mogelijk Meer automatiseren met de lengtes die wij hebben met robots kan gewoon niet. Er bestaat geen automatisering voor ons vakgebied, de oplossingen die er zijn automatiseren kleine lasersnijmachine of kantbanken, voor de machines die wij gebruiken worden geen oplossingen voor ontwikkeld omdat er te weinig vraag is. ‘Voor de toekomst moet je een heel goede werkgever zijn voor je personeel’, zegt Den Oudsten. ‘Zowel om personeel binnen te houden als te krijgen.’ De meeste mensen zijn trouw en werken al minstens vijftien jaar bij het bedrijf.

Waar de LT8 stopt gaat de LT24 verder.

‘Onze niche is groot, XXL. De bulk is van zes tot twaalf meter’

GEREEDSCHAPPEN

Magneet-kernboormachine

FEIN presenteert de een compacte magneet-kernboormachine met functie voor rechts- en linksdraaien: de KBC 36 MAGFORCE. De machine is ontwikkeld voor gebruik op zeer krappe plaatsen en is door het geringe totale gewicht van 8,5 kilogram ook bij uitstek geschikt voor mobiel gebruik op bouwplaatsen of in werkplaatsen. De magneet-kernboormachine KBC 36 MAGFORCE onderscheidt zich door de compacte bouwvorm. FEIN heeft deze als probleemoplosser voor montagewerkzaamheden ontwikkeld: met een bouwhoogte van slechts 169 millimeter en een bouwlengte van 290 millimeter klaart de MAGFORCE kernboorklussen op krappe plaatsen die voor klassieke kernboormachines niet toegankelijk zijn. De FEIN KBC 36 MAGFORCE past bijvoorbeeld tussen de beide flenzen van een stalen HEB-200-ligger met een vrije ruimte van 170 millimeter. Ook in de voertuig- en aanhangerbouw kan de machine op zeer krappe plaatsen worden gebruikt. www.fein.com

ELEKTROTECHNIEK Voeding

De TDK-Lambda PFH500F serie hoge-rendement AC-DC voedingsmodules is uitgebreid met modellen die een 12 V of 48 V uitgangsspanning hebben. De voedingen hebben een vermogen van 504 W en kunnen worden gekoeld middels warmtegeleiding via de basisplaat, wat ze geschikt maakt voor outdoor toepassingen. De modules kunnen via de industriestandaard PMBus™ interface worden geprogrammeerd (read/ write) of op afstand worden gemonitord (read).

De PFH500F serie biedt uitstekende prestaties in COTS-, LED-signage-, vermogenversterker- en test- en meetapparatuur. Door toepassing van de nieuwste technologieën, zoals GaN-halfgeleiders, power factor correctie met synchrone gelijkrichting en digitale regeling, kunnen de PFH500F-12 en PFH500F-48 rendementen tot 92% behalen. Door gebruik van digitale isolatoren in plaats van traditionele optocouplers kan langdurige stabiliteit en betrouwbaarheid worden verkregen.

www.emea.tdk-lambda.com

GEREEDSCHAPPEN

Gereedschapskoffer

Viega heeft het programma gereedschapskoffers uitgebreid met drie nieuwe systeemkoffers voor PT2-persbekken, Picco-persbekken en persringen. Bij de nieuwe gereedschapskoffers kan de installateur zelf de gewenste persbekken selecteren. Daarmee vervalt het handmatig samenstellen met koffer, deksel en kofferinzet. De nieuwe koffer voor PT2-persbekken leent zich voor PT2-persbekken in de diameter 12 t/m 35 mm voor metalen fittingen, 16 t/m 40 mm voor kunststof systemen en 3/8 t/m 1 Inch Megapress fittingen. De koffer voor Picco-persbekken is ontwikkeld voor de diameter 12 t/m 35 mm voor metalen fittingen, 16 t/m 32 mm voor kunststof systemen en 3/8 t/m 3/4 Inch Megapress-fittingen. De levering omvat naast de systeemkoffer ook een kofferinzet voor PT2- dan wel Picco-persbekken en een dekselinzet. Beide worden geleverd met speciaal etiket voor de betreffende systeemkoffer. www.viega.nl

INDUSTRIETECHNIEK Industriële gasveren

De industriële gastrek en -drukveren van ACE zijn verkrijgbaar in de rvs-legeringen 304 en 316 in de types GZ-15 tot GZ-40 en GS-15 tot GS-40 met een diameter van 15 tot 40 mm. Daarnaast heeft ACE industriële gasdrukveren met een diameter van 8 tot 12 mm in de types GS-8 tot GS-12 in rvs 316 in het assortiment. Het kwalitatieve verschil tussen de twee soorten rvs is dat het chroomnikkelstaal bij rvs 316 nog molybdeen bevat. Voor de scheepsbouw, bijvoorbeeld bij het openen van luiken of het reguleren van de snelheid bij een uitvarende sloep, ligt de focus van de dempingsspecialist uit het Duitse Langenfeld daarom vooral op types van rvs 316 In tegenstelling tot de 304-legering is deze dankzij het molybdeengehalte beter bestand tegen corrosie en zeewater.

www.ace-ace.nl

METAAL Koelsmeermiddel

Met rhenus TY 155 L presenteert Rhenus Lub een innovatief koelsmeermiddel dat gemaakt is voor de uiteenlopende eisen van mens, machine en industrie. Dankzij de speciale formule kan de in water oplosbare kunststof bijna elk metaalbewerkingsproces optimaliseren. Frezen, boren, slijpen, maar ook meer veeleisende bewerkingsprocessen zoals draadsnijden of diepboren - het nieuwe koelsmeermiddel is voor bijna alle bewerkingsmethodes geschikt. Dit maakt het universeel toepasbaar in een groot aantal bedrijfstakken. Maar de sterke punten ervan komen vooral de halfgeleiderindustrie ten goede. Hiervoor is al een procesgoedkeuring verleend. Zijn hoge stabiliteit en lange levensduur maken van rhenus TY 155 L een machinevriendelijke allrounder. Het waterheldere koelsmeermiddel heeft een zeer goede schuimafbraak en is ook in water oplosbaar. Het is een bijzonder overtuigende optie voor vlekgevoelige materialen zoals aluminiumlegeringen. Dankzij deze speciale eigenschappen kan het de materiaalkosten verlagen en de bewerkingsprocessen verkorten.

www.rhenuslub.nl

METAAL Chemisch zwarten

Het Presto Black SSB-proces voor het chemisch zwarten van roestvast staal op kamertemperatuur kan gebruikt worden door onderdompeling of brushon voor de meeste roestvast staallegeringen en substraten. Presto Black SSB creëert een esthetisch aantrekkelijke afwerking en kan gemakkelijk worden gebruikt bij productieafwerking, voor handmatige bijwerking of voor verouderde decoratieve of architecturale metaalbewerking. Presto Black SSB reageert snel en produceert een zwarte afwerking in 1-3 minuten in de meeste brush-on toepassingen. Het onderdompelingsproces duurt slechts 12-15 minuten om een volledige partij onderdelen te voltooien. Toepassingen voor Presto Black SSB omvatten machinaal bewerkte componenten, gereedschappen, bevestigingsmiddelen, armaturen, apparaten, constructie- en beeldhouwprojecten. Presto Black SSB is een goedkope manier om de verkoopaantrekkingskracht te vergroten. Met een uniforme dikte van 0,000030" (1 micron), maakt de poreuze kristallijne structuur van de zwarte afwerking het een uitstekende absorberende basis voor een roestwerende toplaag of blanke lakbeschermer. Eenmaal verzegeld, weerstaat de afwerking tot 1200 uur vochtigheid zonder afschilferen of pellen.

METAAL Gereedschapswisselaar

SafanDarley voegt de E-Brake C 200T Ultra met Tool Mate toe aan de kantbanken productrange. De Tool Mate is een externe automatische gereedschapswisselaar en biedt een grote tijdwinst bij het produceren van kleine series. De servo-elektrische E-Brake C met 200T perskracht en een buiglengte van 4300 mm is opgebouwd met een C-frame, om de gereedschappen zijwaarts te wisselen. De Tool Mate werkt zeer intuïtief en behoeft geen uitgebreide training. De SafanDarley E-Control besturing zorgt voor de aansturing van de Tool Mate. De juiste gereedschapsinstelling kan vanuit AutoPOL offline software (of elk ander gewenst onafhankelijk offline buigsimulatiesoftware programma) direct op de machine worden ingeladen en gebruikt. Met de nauwkeurige wisselaar worden gereedschappen precies op de juiste positie geplaatst. Door de intelligente software worden alleen de noodzakelijke wisselingen gedaan en worden gereedschappen uit de vorige gereedschapopstelling hergebruikt. Hiermee worden aanzienlijk kortere omsteltijden behaald. Het gereedschap opslag magazijn heeft een capaciteit van 32, 52 of 60 meter. www.safandarley.com

GEREEDSCHAPPEN

Accu-reciprozaag

Een krachtpatser die zich onderscheidt in zaagsnelheid, kracht en laag trillingsniveau. Dat is de 40 Volt Max accu-reciprozaag JR002GZ, de nieuwe uitbreiding op het XGT-platform van Makita. Hij is breed inzetbaar, dat komt goed van pas bij uiteenlopende klussen in de bouw. Het zaagblad is met één vingerbeweging te verwisselen, ook als het heet is. Het is de eerste machine van de fabrikant die zich kan meten met vergelijkbare zware gesnoerde machines. De 40 Volt Max accu-reciprozaag JR002GZ is de nieuwe troef op het XGT-platform van Makita. Het is de snelste en krachtigste in het huidige assortiment, die niet onderdoet voor gesnoerde reciprozagen. De JR002G heeft een zeer laag trillingsniveau dankzij actieve Anti Vibratie Technologie (AVT). Door de pendelstand zaag je hout met hoge snelheid. Maximum zaagcapaciteiten voor hout 0° 255 mm en voor pijp/buizen 0° 130 mm. Een zaagblad is met één vingerbeweging te verwisselen, gereedschap is niet nodig.

www.makita.nl

INDUSTRIETECHNIEK

Thermische flowschakelaar

De thermische flowschakelaar T-Easic FTS meet de flow en de temperatuur volgens het calorimetrische principe. Zo gauw de ingestelde grenswaarde wordt over- of onderschreden stuurt de schakelaar de gemeten waarden door naar een overkoepelende controller. De parameters van de T-Easic FTS kunnen via IO-Link worden ingesteld. De flowschakelaar laat zich makkelijk en snel in gebruik nemen. Daarvoor zorgen ook de af fabriek ingestelde standaardwaarden voor water en olie. Daarnaast kunnen vrijwel alle vloeistoffen eenvoudig en snel worden gekalibreerd. De flowschakelaar beschikt over legeleidingdetectie: de sensor detecteert of de punt van de sensor de vloeistof (bijvoorbeeld water en olie) raakt. Een lege leiding valt zo meteen op. Pulsuitgang: met deze uitgang wordt de flowrate (het debiet) gespecificeerd. Naast het volume dat een puls genereert (pulsvalentie) kan ook de pulsduur worden gedefinieerd. Analoge variant: er is nu ook een variant beschikbaar met één digitale output en één analoge output.

www.sick.nl

METAAL Frezen

Fabrikanten die op zoek zijn naar veelzijdigheid en precisie bij het bewerken kunnen Seco Turbo 16 hoekfrezen en Helical Turbo 16-frezen combineren om de voorraad gereedschappen en kosten te verlagen. Beide series bieden hoge verspaningsdebieten in staal, roestvast staal, gietijzer, non-ferrometalen, superlegeringen en titanium. De veelzijdige Turbo 16 hoekfrezen leveren uitstekende resultaten en proceszekerheid met een uitzonderlijke mogelijkheid voor kopieerfrezen. De geoptimaliseerde snijplaathoeken verbeteren de snede en zorgen voor een uitstekende oppervlakteafwerking. Met een hoge spiraalhoek voor soepeler in- en uitvoeren van het werkstuk zorgen deze frezen ook voor een efficiënte spaanafvoer. Lagere snijkrachten verminderen het stroomverbruik, gereedschapsslijtage en geluidsniveaus. De nieuwe generatie Helical Turbo 16 frezen combineert topprestaties met gebruiksgemak, en profiteert van een uitgebreid assortiment Seco snijplaatkwaliteiten en geometrieën voor uitzonderlijke verspaningsdebieten (MRR) en een langere standtijd. Grotere snedes en hogere voedingen verkorten de cyclustijden en versnellen de productie, met geoptimaliseerde koelvloeistofkanalen, groeven en spaanhoeken voor stabiele bewerking en optimale spaanvorming.

www.secotools.com

GEREEDSCHAPPEN Koolborstelsysteem

Metabo heeft een innovatief koolborstelsysteem ontwikkeld dat voor een betere levensduur zorgt. Bij de nieuwe reeks haakse slijpers is vooral de mate van gebruik bepalend. De haakse slijpers hebben dankzij de nieuwe, voor patent aangemelde, M-Brush technologie onderhoudsvrije koolborstels – ze vallen op door hun 3x langere levensduur in vergelijking met traditionele koolborstels. Ze gaan het hele machineleven lang mee, zonder dat ze tussentijds vervangen hoeven te worden. Voor zwaar continue werk zijn de nieuwe gesnoerde haakse slijpers dankzij hun krachtige 1.900 Watt de juiste keus. Terwijl bij traditionele motoren zeer slanke koolborstels van een uniek materiaal worden gebruikt, heeft Metabo met M-Brush een oplossing ontwikkeld waarbij anders gevormde koolborstels worden gebruikt, die bovendien van twee verschillende materialen zijn gemaakt. Ze zijn perfect op de verschillende soorten stroom van de roterende collectoren afgestemd. Dat vermindert de kans op koolborstelbrand, minimaliseert de slijtage en vermindert uitval van de machine.

www.metabo.nl

INDUSTRIETECHNIEK

Touchpanel

Uitgerust met een groot visualisatievermogen, bieden de ETT 1064 en 1264 multi-touch panelen van SIGMATEK de operator een positieve bedieningservaring op elke machine - vooral met veeleisende HTML5-visualisaties. Een krachtige EDGE3-technologieprocessor met vier nauwkeurig gesynchroniseerde processor cores (4x 1,6 GHz) maakt een vloeiende opmaak mogelijk voor (web-)visualisatie. Met 2 GB DDR4 RAM en 8 GB eMMC is voldoende geheugen beschikbaar. De capacitive multi-touch panels met een 10,1- of 12,1-inch TFT-kleurendisplay in hoge resolutie (1280 x 800 pixels) zijn net zo intuïtief te

de gebruikerservaring – zelfs wanneer enkel vingers,

widescreen panels zijn visueel aantrekkelijk in een modern,

nium frame omringt de IP65-beschermde glazen voorkant en zorgt voor robuustheid.

gebruiken als een smartphone. Dit verbetert

handschoenen of een aanraakpen gebruikt wordt. De ETT

hoogwaardig ontwerp. Een zwart geanodiseerd alumi-

METAAL

STAAL

30-dec06-janplus/min

AluminiumLoco 2.360,00 2.242,00 5,00

$/ton3-mnds 2.391,00 2.274,00 11,00

KoperLoco 8.386,00 8.362,00 149,00 $/ton3-mnds 8.398,00 8.385,00 162,00

LoodLoco 2.333,00 2.234,00 36,00

$/ton3-mnds 2.280,00 2.195,00 37,00

NikkelLoco 30.400,00 27.455,00 2.700,00

$/ton3-mnds 30.500,00 27.625,00 2.625,00

Tin Loco 24.750,00 25.200,00 1.200,00

$/ton3-mnds 24.800,00 25.275,00 1.260,00

ZinkLoco 3.023,00 2.992,00 179,00 $/ton3-mnds 2.989,00 2.980,00 154,00

525 ▲ Rvs 18/8 970 1100 ▲ Lood 1380 1453 ▲ Zink 1670 1757 ▲ (bron: vraag en aanbod)

KUNSTSTOF

1510-201000-108500

1470-10 1200

1870120 96010

197012012704082020

216010

Toelichting op de Vraag & Aanbod richtprijzen

DEVENTER • De prijzen die in de bovenstaande tabellen worden vermeld zijn indicatieve, brutoprijzen. De daadwerkelijke prijzen liggen meestal een stuk lager afhankelijk van de hoeveelheid en frequentie waarop de materialen worden afgenomen.

Hierna een verder specificatie van de kunststofprijzen. De prijzen die in de tabellen van kunststoffen worden genoemd zijn onderveeld in: - gangbare grondstoffen, in grotere volumes, per silowagen geleverd - technische grondstoffen, in hoeveelheden van 5 ton, geleverd in zakken op pallets

Het zijn richtprijzen, rekening houdend met ontwikkelingen op kor-

te termijn, kortom, een prijstrend aangevend. De noteringen worden gegeven door een gemiddelde te berekenen tussen gepubliceerde contractprijzen en actuele spotprijzen op de markt.

Volume speelt een belangrijke rol. Zeer grote afnemers doen rechtstreeks zaken met producenten.

Meestal wordt bij de uiteindelijk te betalen prijs van een kunststofsoort rekening gehouden met de maandelijks gepubliceerde monomeerprijs. Daarnaast kunnen kwantumkortingen worden bedongen en speelt continuïteit/beschikbaarheid de laatste jaren ook een rol. De netto prijs is in deze categorie lager dan de in onze tabel genoemde richtprijzen. De prijs van PVC poeders ligt vrij-

wel op de richtprijs. Verwerkers van gangbare kunststoffen, die aangewezen zijn op distributeurs, betalen meer, echter ook hier geldt dat het volume bepalend is voor de toeslag bij levering van minder dan een volle wagen. Een relatief gering verschilwordt doorberekend voor een volle wagen, toeslagen volgens een staffel kunnen vanaf 0,10 tot 0,75 euro per kg oplopen bij kleinere zendingen.

Prijzen van technische grondstoffen lijken stabieler, echter, bij ABS en POM heeft invoer op lage prijzen de markt onder druk gezet, andere soorten zijn a ankelijker geworden van onverwachte prijsstijgingen door schaarste in andere werelddelen. Ook hier is het verschil in af te ne-

men volume per keer van grote invloed op de prijs.

Des te kleiner het volume, des te hoger de toeslag, die kan oplopen tot vele euro’s per kilo, a ankelijk van het specifiek gewenste, of voorgeschreven type.

Grote afnemers betalen aanzienlijk minder dan de aangegeven richtprijzen.

Regranulaat en maalgoed De prijzen van regranulaten en maalgoed volgen met vertraging de prijzen van de originele materialen. Bepalend is de continuïteit van kwaliteit en beschikbaarheid.

Wel is sprake van grote verschillen met de aangegeven richtprijzen wanneer het te leveren recyclaat uit

meerdere soorten bestaat. Het prijsverschil kan tot tientallen procenten onder de richtprijzen liggen, in een kwaliteit die wel goed verwerkbaar is.

Aan de gegeven richtprijzen kunnen geen rechten worden ontleend. Het is duidelijk dat nooit een absolute hoogte van een prijs wordt genoemd. Onze richtprijs let op toekomstige ontwikkelingen, houdt rekening met meerdere factoren die van invloed zijn op de verwachte marktprijs. Deze wijkt meestal af van de hogere contractprijzen die door producenten worden afgegeven. Te beschouwen als bruto verrekenprijzen waar kortingen op kunnen worden gegeven. Afwijkend van de actuele marktprijzen.

13 januari 2023 • #01 • www.vraagenaanbod.nl

Beurzen I

FEBRUARI

Manufacturing Technology Conference

14/2 2023 VELDHOVEN

Inl.: Knowledge Sharing Centre www.kscevents.nl

MAART

AM for Production

29-30/3 2023 ‘S -H ERTOGENBOSCH

Inl.: Mikrocentrum www.amforproduction.nl

Machineering 29-31/3 2023 B RUSSEL

Inl. Brussels Expo www.machineering.eu

APRIL

Hannover Messe

17 - 21/4 2023 H ANNOVER (DE)

Inl.: Deutsche Messe www.hannovermesse.de

Maintenance Next 18-20/4 2023 R OTTERDAM

Inl. Rotterdam Ahoy www.maintenancenext.nl

Nederlandse Metaaldagen 19-21/4 2023 ’S -H ERTOGENBOSCH

Inl.: United Industrial Fairs www.denederlandsemetaaldagen.nl

MEI

Mix Noordoost

10-11/5 2023 H ARDENBERG

Inl.: Easyfairs www.mixnoordoost.nl

SEPTEMBER

Matexpo

6-10/9 2023 KORTRIJK

Inl.: Kortrijk XPO www.matexpo.com

Parts2clean

26-28/9 2023 STUTTGART

inl.: Deutsche Messe www.parts2clean.de

JUNI

Vision & Robotics

7-8/6 2023 ’S -H ERTOGENBOSCH

Inl.: Mikrocentrum vision-robotics.nl

OKTOBER

Metavak

10-12/10 2023 G ORINCHEM

Easyfairs www.metavak.nl

NOVEMBER

BlechExpo/Schweisstec

7-10/11 2023 STUTTGART

Schall www.blechexpo-messe.de www.schweisstec-messe.de

UITGESPROKEN

K&P Constructie bv Burgemeester Jansenlaan 189, 3331 HH Zwijndrecht Curator: mr J.H. Huybens, Postbus 1.080, 3300 BB Dordrecht, tel. 078-6133966

RJP Staffing Company bv Curator: mr. S.A. Voermans, Postbus 53081, 1007 RB Amsterdam, tel. 020-6646511

Coni Daktechnieken Frans Halskade 38, 2282 VA Rijswijk Curator: mr B.F. van Noort, Postbus 80504, 2508 GM ’s-Gravenhage, tel. 088-3368800

Kaltenbach Tools bv Kerkstraat 58, 2295 LH Kwintsheul

Curator: mr J.J. Wittekamp, Postbus 80.504, 2508 GM ’s-Gravenhage, tel. 088-3368800

LeBecker Schildersbedrijf

Stadhoudersring 768, 2713 GZ Zoetermeer

Curator: mr M.H.Z. Brouwers, Postbus 7191, 2701 AD Zoetermeer, tel. 079-3420250

Onderhoudsbedrijf J.A. Bouw Hella Haassestraat 9, 2353 LK Leiderdorp Curator: mr K. Verheij, Postbus 11231, 2301 EE Leiden, tel. 071-7502200

InfraJob bv Hoolstraat 14, 6006 SL Weert

Curator: mr C.W.M. Slegers, Postbus 270, 6000 AG Weert, tel. 0495-536138

G&D International bv Jet Velustraat 2, 2033 MX Haarlem Curator: mr B.H.A. Brauers, Postbus 3045, 2001 DA Haarlem, tel. 023-5319565

Heerbaart Transport en Grondverzet bv Wegtersweg 38A, 7556 BR Hengelo

Curator: mr A.C. Blankestijn, Postbus 619, 7550 AP Hengelo (Overijssel), tel. 0742593867

Purified Metal Company bv Oosterwierum 7, 9936 HJ Farmsum

Curator: mr J.H. Mastenbroek, Postbus 7015, 9701 JA Groningen, tel. 050-3140840

Euro Convoy Service bv Zeskant 97, 6412 DV Heerlen

Curator: mr B.T.G.M. Lamers, Emmasingel 38, 6001 BD Weert, tel. 0495-532583

Jamafa Machinery bv Grathemerweg 78, 6037 RP Kelpen-Oler Curator: mr B.T.G.M. Lamers, Emmasingel 38, 6001 BD Weert, tel. 0495-532583

A-Fort Transport bv Van Boetzelaerlaan 24, 3828 NS Hoogland Curator: mr H.C. Vroege, Postbus 1222, 1200 BE Hilversum, tel. 035-6219941

Romaris Staal bv Duinkerkenstraat 50, 9723 BT Groningen Curator: mr J.C.M. Silvius, Postbus 723, 9700 AS Groningen, tel. 050-5757400

Dakdekkersbedrijf Honing Graaf Florisstraat 1F-28, 7415 LK Deventer Curator: mr F. Havers, Munsterstraat 2N, 7418 EV Deventer, tel. 0570-630857

M.B.H. Transport bv Mandenmakersstraat 1, 3334 KE Zwijndrecht Curator: mr J. Smael, Van Vollenhovenstraat 15A, 3016 BE Rotterdam, tel. 010-8209840

VEREENVOUDIGDE AFWIKKELING

C.D.E. Montageprojecten Ampsen 97, 7608 MT Almelo Curator: mr G.W. Weenink, Postbus 214, 7600 AE Almelo, tel. 0546-488540

DurasolBouw bv, hodn Durasol Eekboerstraat 32, 7575 AX Oldenzaal Curator: mr P.E.M. Schol, Molenstraat 13, 7514 DJ Enschede, tel. 053-4310063

Best Transport bv Atoomweg 63, 3542 AA Utrecht Curator: mr M.D.B. Stap, Postbus 13086, 3507 LB Utrecht, tel. 030-2122800

Brand Infra bv, hodn Brand Groenwerk; Brand Grondwerk; Cocos Design Oude Veerweg 6, 3329 KM Dordrecht Curator: mr P.A. Visser, Postbus 25006, 3001 HA Rotterdam, tel. 010-4776777

GEËINDIGD

Contour bv Voorstraat 48, 3311 ER Dordrecht

Door verbindende uitdelingslijst Renovatie en Onderhoudsbedrijf Sanberg Frederik Hendriklaan 35, 2181 TD Hillegom Wegens gebrek aan baten

Hazo Techniek bv Stuwweg 8, 8243 RA Lelystad

Door verbindende uitdelingslijst

Elbertsen Daktechniek Domeinenhof 47, 6916 MK Tolkamer Wegens gebrek aan baten

Seymenler Transport bv Bondamlaan 9, 3843 CX Harderwijk Wegens gebrek aan baten

MZ-Transport bv Mekkelholtsweg 214, 7523 DJ Enschede Wegens gebrek aan baten

SteTrans bv Weerterveld 43, 6231 NC Meerssen Wegens gebrek aan baten

EPS Bouw NL bv Noorderhof 14, 5804 BV Venray Wegens gebrek aan baten

Van Dijk Bouw Holding bv, hodn Van Dijk Groep

J C Kellerlaan 22, 7772 SG Hardenberg Door verbindende uitdelingslijst

DUOET Asbest & Sloop bv Gouderakstraat 30B, 3079 DB Rotterdam Wegens gebrek aan baten

SLOTUITDELINGSLIJST

Componenta bv Lozerweg 90, 6006 SR Weert

JMS Transport bv Koppelweg 38, 3704 GH Zeist

Bouwgroep Moonen Holding bv Sluisweg 198, 5237 MZ ’s-Hertogenbosch

Partner Logistics Europe bv Blankenweg 2, 4612 RC Bergen op Zoom

Temmink Groep bv Kleibultweg 59-61, 7575 BW Oldenzaal

DurasolBouw bv, hodn Durasol Eekboerstraat 32, 7575 AX Oldenzaal

H&B Dedicated Transport bv Rutherfordweg 101, 3542 CN Utrecht

Zeeuws Vlaamse Gieterij (Z.V.G.) bv Westkade 18, 4551 BV Sas van Gent

VERVANGING CUR/BWV

Kühne Bouw bv Hoofdveste 11C, 3992 DH Houten Curator: mr L.L. ten Wolde, Postbus 170, 3500 AD Utrecht

Onderhoudsbedrijf R. le Febre Klaprooskamp 17, 2353 HA Leiderdorp Curator: mr H.J. Bakker, Postbus 11231, 2301 EE Leiden

VERNIETIGD

RSBM Bouw Groep bv Kattegat 8A, 3446 CL Woerden Vernietiging faillissement na verzet

Bron: www.rechtspraak.nl

Colofon

Uitgeverij Mybusinessmedia Postbus 58 7400 AB Deventer

Verschijning

Tweewekelijks op vrijdag

Redactie Postbus 58 7400 AB Deventer Telefoon: 0570 - 504 390 E-mail: redactie@vraagenaanbod.nl

Hoofdredacteur Rolf Elling Eindredactie Kasper Weigand Webredactie Jorine van Knippenberg

Uitgever

Joachim Driessen

Advertentieverkoop

Bert Brassée Tel.: 06 833 313 82

Cobie te Nijenhuis Tel.: 0570 504 313

Roy Wösting Tel.: 06 225 483 04

E-mail: verkoop@vraagenaanbod.nl

Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen kunt u: Bellen met: 0570 - 504 325 Mailen naar: klantenservice@vraagenaanbod.nl Schrijven naar: MYbusinessmedia Vraag en Aanbod Postbus 58 7400 AB Deventer

Abonnementsprijs

Jaarabonnement Nederland € 329,-* Jaarabonnement buitenland € 399,-*

* Prijzen zijn excl. 9% BTW.

Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.

Druk

Basislayout

Vormgeving

Auteursrechten

voorbehouden. Niets uit deze opgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotocopie, microfilm, elektronisch of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Op de advertentiecontracten of overeenkomsten tot plaatsing van losse advertenties zijn van toepassing de Regelen voor het Advertentiewezen van de Stichting ROTA zoals gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam onder nummer 28114570. Uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, dan kunt u dit melden aan Uitgeverij Mybusinessmedia Holding bv, t.a.v. afdeling Relatiebeheer, Postbus 58, 7400 AB Deventer.

Lid FPPB, Federatie van de Periodieke Pers van België, Lid European Association of Machine Tool Merchant.

Demag KBK hangbaansystemen maken elke werkplek voor een takel bereikbaar. Onze hand- of elektrisch verrijdbare hangbaansystemen zijn leverbaar als monorailbaan of als hangkraan, van staal of aluminium. Intern transport met Demag KBK is flexibel, vloervrij en verhoogt uw efficiëntie. Haal ook meer uit uw werkplek en vraag uw eigen KBK-systeem op via www.demag.nl/KBK

Vloervrij transporteren

Voor bedrijfslasten tot 2.000 kg

Eenvoudig te monteren

Makkelijk te wijzigen en uit te breiden

Leverbaar in staal of aluminium

Zeer lage rolweerstand