Leading People - katern bij Opwekking magazine 666

LEADING PEOPLE IEDEREEN HEEFT INVLOED

INTERVIEW MET EX-BURGEMEESTER JACQUELINE GROEN-SCHEELE LEIDINGGEVEN OP AFSTAND NIENKE WESTERBEEK INSPIREREND ONLINE SPREKEN BART VAN NES EN JANNICA VAN BARNEVELD

LEIDERSCHAPSONTWIKKELING

advertentie

ieder kind telt.

Ayesha

Ayesha woont op de Filipijnen. De ontmoeting tussen haar moeder Charismae en zangeres Sifra Bekx (InSalvation) geeft haar leven een ander wending.

Op zoek naar werk vertrok Charismae in haar eentje naar Koeweit. Haar vier kinderen bleven achter bij een tante. Ze is schoonmaakster en au pair in een rijke familie. Elke maand stuurt ze wat geld naar de Filipijnen. Charismae: “Het is vreselijk om zover weg te zijn. Als ik Ayesha spreek, zegt ze: ‘Mama, kom naar huis.’ Wat moet ik? Door de pandemie verdien ik hier nog minder dan voorheen. Maar waar vind ik werk op de Filipijnen?” De familie knoopt de eindjes aan elkaar.

In de overlevingsstand Zelf werd ze op 1-jarige leeftijd wees en ging ze met haar zusje bij haar oma wonen. Toen ook haar zusje en oma stierven, belandde Charismae op straat. Op haar zestiende werd ze moeder. Haar partner, met wie ze nog een tweede kind kreeg, mishandelde haar en de relatie strandde. Met haar tweede man kreeg ze Ayesha en nog een jongetje. Maar na de zoveelste ruzie verdween hij met hun zoon. Tot op de dag van vandaag zijn ze spoorloos en staat Charismae in de overlevingsstand.

Sponsor een kind via compassion.nl/owmagazine

Sifra, Charismae en Ayesha in 2018

Een hoop verloren In 2018 bezocht de Nederlandse Sifra Bekx het Compassion-project waarin Ayesha is opgenomen, daar ontmoette ze Charismae. Sifra was toen 19 weken zwanger. Ze vertelt: “Ik huilde om haar levensverhaal en vroeg: ‘Hoe houd je het vol?’

Charismae antwoordde: ‘Ik ben een hoop verloren in mijn leven, maar hier vond ik God. Hij is alles wat ik nodig heb.’” Sifra en haar man Jafeth besloten Ayesha te sponsoren. “Toen ons eigen dochtertje geboren werd, noemden we haar: Janoah Ayesha.”

Extra steun De sponsoring lost niet alle problemen van het gezin op, Charismae zit nog steeds in Koeweit. Maar het heeft wel een enorme ommekeer in hun leven gebracht. Sifra: “We zijn blij dat we Ayesha kunnen steunen. Het geeft verlichting en hoop in hun situatie.”

Charismae: “Ik dank God dat Ayesha naar het project kan en bid dat ze leert dat ze kind van God is.”

Meer weten over het werk van Compassion?

Bekijk hier de film.

Colofon Juli 2021 1e jaargang nr 2

WELKOM

Leading People is een uitgave van Stichting Opwekkingslectuur en verschijnt als katern van Opwekking Magazine.

Stichting Opwekking Ruitenbeek 16 3881 LW PUTTEN T: 088-352 67 00 E: info@opwekking.nl W: www.opwekking.nl IBAN: NL52ABNA0477774482

LEADING WOMEN Met heel veel dankbaarheid mag ik dit nieuwe nummer van Leading People bij je introduceren. Leiderschap in deze tijd heeft iets dubbels.

Aan de ene kant is het een moeilijke tijd om leiding te geven. Niet alleen de crisis met al haar beperkingen, maar ook en juist het menselijke aspect is lastig. Leiderschap heeft in de eerste plaats te maken met mensen, met samenwerken. En niet alleen zien we elkaar veel minder dan voorheen, althans persoonlijk, maar er is ook een groeiende polarisatie merkbaar.

Hoe houden we alles bij elkaar en moet dat?

Redactioneel (redactie@opwekking.nl) Hoofdredactie: Ruben Flach Eindredactie en interviews: Carina Bergman Redactie: Maartje Dekens Vormgeving: Bernard van den Berg Druk: Vellendrukkerij BDU Barneveld

Aan de andere kant gebeurt er ook iets heel moois in deze tijd en ik ben blij dat ik dat mag meemaken en dat we er als Opwekking aan mee mogen werken. Op steeds meer plekken, ook op het ‘christelijke erf’, zien we vrouwen zichtbaar worden op plekken van invloed en leiderschap.

“We zijn er nog lang niet,” zullen sommigen zeggen, maar mogen we dan toch met deze editie van Leading People even iets vieren?

Losse exemplaren: € 3,50 Fotografie Coverfoto, Nienke van Denderen Editie voor mensen met leesbeperking Leading People is ook

VREUGDEDANSJE Aan het eind van de redactiebespreking van dit nummer merkte ik ineens op dat we (bijna) allemaal vrouwen hadden genoemd die we wilden vragen voor de artikelen. Dat was niet zo gepland, maar wel heel gaaf om op te merken. We deden een ‘virtueel vreugdedansje’.

verkrijgbaar in gesproken vorm.

Info: CBB, T: 034 15 65 499 W: www.cbb.nl Abonnementen en Financiën Leading People is, gedrukt en online, gratis beschikbaar voor Vrienden van Opwekking. We bieden het blad

Je zult je misschien afvragen waarom en dat zal ik je vertellen. Het is nog maar een paar jaar geleden dat ik constateerde dat er wel een jonge generatie vrouwen in leiderschap wilde stappen, maar dat ze ‘rolmodellen’ misten. Vrouwen waar ze zich aan konden spiegelen, aan ‘op konden trekken’.

gratis aan, maar natuurlijk zijn er kosten verbonden aan het produceren van het blad.

De kosten worden gedekt door (periodieke) giften van Vrienden van Opwekking.

Stichting Opwekking is voor het uitvoeren van haar opdracht afhankelijk van God en van haar trouwe achterban, door wat we

En nu hebben we een heel blad vol met vrouwen. Vrouwen die leidinggeven, ook in crisissituaties. Vrouwen die ons leren om te reflecteren op wie we zijn en hoe we omgaan met talenten zoals tijd, middelen en woorden.

Laat je inspireren!

ontvangen in gebed, medewerking en giften.

In dankbaarheid zien we hoe God keer op keer vermenigvuldigt wat we ontvangen. Wil je ons werk steunen met een gift?

Alvast hartelijk dank!

Voor meer informatie kijk op www.opwekking.nl/word-vriend Giften: Giften kunnen worden overgemaakt op IBAN: NL52 ABNA 0477 7744 82

3

LEIDINGGEVEN IN TIJDEN VAN Leidinggeven gaat niet alleen over het managen van een bedrijf of organisatie.

Het gaat ook om jezelf leiden, zeker in crisissituaties. Interview met Jacqueline

CRISIS

Groen-Scheele, voormalig burgemeester van Heerde.

In haar leven en in haar werk is Jacqueline Groen-

Tijdens deze periode als wethouder kreeg Jacqueline

Scheele verschillende keren door diepe dalen gegaan.

twee kinderen. “Ik was veertig toen ik wethouder

Toch keerde ze elke keer weer terug in het zadel –

werd, en hoewel mijn echtgenoot Stephan en ik

gedreven en met visie voor het werk waarvoor ze zich

heel graag kinderen wilden, was dat tot dan toe niet

geroepen weet.

gelukt. Het was dan ook een wonder dat we toch nog ouders mochten worden van een zoon en een

In 2020 liep het anders: een coronabesmetting

dochter.”

waarvan ze een jaar later nog steeds ernstige restklachten heeft, en een verstoorde bestuursrelatie

Het maakte het wethouderschap wel extra

deden Jacqueline besluiten om haar functie als

uitdagend. “Over leidinggeven aan jezelf gesproken:

burgemeester neer te leggen.

de balans vinden tussen werk en privé was heel pittig. Eindelijk was ik moeder en ik wilde heel graag

Maar de drive om door te gaan is er nog steeds.

bij mijn kind zijn. Maar het wethouderschap was ook

“Ik zou graag weer aan de slag gaan als waarnemend

supergaaf. Gelukkig steunde Stephan mij daarin. Hij

burgemeester, maar daarvoor moet ik van mijzelf

was veel thuis en kwam elke ochtend met de baby

minstens een jaar klachtenvrij zijn. Het is het mooiste

in de Maxi-Cosi naar het gemeentehuis zodat ik

beroep dat ik ken, dat besef heeft de teleurstellende

borstvoeding kon geven. Na verloop van tijd heb ik,

ervaring niet kunnen wegnemen.”

in goed overleg met Jan van Zanen, één mammadag ingelast in mijn werkweek. Overigens moest ik

BALANS De liefde voor het burgemeesterschap ontstond

daardoor hetzelfde werk in minder tijd doen, maar het was heel fijn om op donderdag thuis te zijn bij mijn zoon.”

tijdens haar werk als wethouder in Amstelveen.

4

Jan van Zanen was er burgemeester. “Ik vond hem

“Je leert wel efficiënt om te gaan met je tijd. Ik ben

zo’n goede burgemeester. Hij stond echt boven de

lang advocaat geweest en ik was gewend om elk

partijen, hield zich niet bezig met jouw dossiers, maar

regeltje te lezen. Ik heb moeten leren om minder

hij was wel een sterke kracht op de achtergrond.”

op de details te letten. In de advocatuur geldt ook:

regels zijn regels, maar als gemeentebestuurder

In 2015 ging Jacqueline opnieuw aan de slag als

kun je naar het individu kijken en oog hebben voor

(parttime) wethouder, maar nu in de gemeente

schrijnende gevallen. Dat vond ik een heel mooi

Stichtse Vecht vanwege het overlijden van een

aspect van dit werk.”

andere wethouder. In de periode dat ze daar werkzaam was, overleed plots haar echtgenoot

‘Over leidinggeven aan jezelf gesproken: de balans vinden tussen werk en privé was heel pittig’

Stephan aan de gevolgen van alvleesklierkanker.

Een groot verlies; samen met de kinderen (toen 3 en 6) bleef ze alleen achter. Ook nu besloot ze door te gaan. “Het werk gaf me rust en vastigheid in die periode.”

BURGEMEESTER Toen Jacqueline niet lang daarna hoorde dat er in de gemeente Heerde een nieuwe burgemeester werd

Desondanks besloot Jacqueline om zich bij de

gezocht, besloot ze te solliciteren. Haar sollicitatie

verkiezingen in 2014 niet opnieuw beschikbaar te

werd positief ontvangen en op 1 februari 2019 werd

stellen als wethouder. Er was in de maanden daarvoor

ze geïnstalleerd als burgemeester.

veel gebeurd: in oktober kreeg ze een dochter die in november als gevolg van een virus langdurig op de

Een van de opgaven die ze meekreeg, was

intensive care terechtkwam en na negen dagen zelfs

het bouwen aan een nieuwe cultuur in het

gereanimeerd moest worden. “Ik heb iedereen die kon

gemeentebestuur. Dat bleek moeilijker dan gedacht,

bidden, gebeld. Ik kon niet meer. Ik was wethouder,

want juist daarop liep het, op het moment dat

lijsttrekker, campagneleider, moeder en vrouw.

het er echt op aankwam, stuk. “Het was maart

Toen mijn dochter weer thuiskwam, ben ik op mijn

2020, ik was inmiddels een jaar lang met succes

tandvlees doorgegaan. Het is wie ik ben maar ik zou

burgemeester, toen de coronacrisis op ons afkwam.

het een ander niet aanraden.”

Ik was anderhalve dag afwezig in verband met

5

Na vijf weken ging Jacqueline weer een paar uur per dag aan het werk. “Opnieuw werd ik geconfronteerd met de ongezonde bestuurscultuur en zo goed en zo kwaad als het kon werkte ik verder.” Ondertussen bleef ze kampen met restverschijnselen van de ziekte en kreeg ze zelfs een fikse terugval waarbij ze haar armen en benen niet meer kon optillen. het burgemeestersklasje, een speciale ontmoeting

“Ik heb voorgesteld om tijdelijk een waarnemend

met net-benoemde burgemeesters. Tijdens mijn

burgemeester aan te stellen maar daar kreeg ik mijn

afwezigheid werd er op het gemeentehuis een

collega niet in mee. Ik was te ziek om dat verder te

speciaal crisisberaad belegd waartoe alleen de

bepleiten, ik kon niet eens praten.”

burgemeester de bevoegdheid heeft. Op afstand heb ik toen nog een aantal zaken rechtgetrokken en zat de dag erna een door mijzelf belegd crisisoverleg voor in verband met de coronacrisis.”

Het bleek achteraf een van de laatste fysieke overleggen te zijn die ze voorzat. De dag erna - 14 maart - werd ze ernstig ziek. “Eigenlijk voelde ik me al dagenlang niet lekker. Ik had ook weinig trek. Maar aan corona dacht ik niet. Ik was niet verkouden en hoestte

'Vooral de combinatie van burgermoeder zijn en de visionaire lijnen uitzetten vind ik heel mooi'

niet. Ik weet mijn klachten aan slaapgebrek en hoopte in het weekend op te knappen. Maar zaterdagavond

Haar ziekte en de teleurstelling in haar collega’s

kreeg ik hoge koorts en ging ik ook hoesten.”

deden Jacqueline uiteindelijk besluiten om haar functie als burgemeester definitief neer te leggen.

De eerste week lukt het Jacqueline nog aardig om

“Op deze manier kon ik geen leiding geven aan het

de koorts in bedwang te houden met paracetamol.

gemeentebestuur. Ook al ging het me heel erg aan

Ondertussen werkte ze vanuit bed bijna fulltime door.

het hart om deze mooie gemeente los te laten.”

“Ik had contact met de horeca toen premier Rutte op zondagavond de horeca sloot en ik schreef een brief

Inmiddels zijn we tien maanden verder. Met Karel -

aan alle scholieren toen de scholen gesloten werden.

met wie ze in december is getrouwd - en haar twee

Maar in het daaropvolgende weekend ging het zo

kinderen woont Jacqueline in een landelijk gebied

slecht met me dat ik het werk moest neerleggen. Het

in de provincie Groningen. Ze geniet van de groene

ging echt niet meer. En er was een moment dat ik

omgeving en de rust. Maar nog altijd kampt ze met

dacht dat ik het niet zou halen. Met mijn vriend Karel,

de gevolgen van het coronavirus. Ze heeft pijn in haar

inmiddels mijn man, besprak ik hoe het moest met de

armen en benen. Haar hoofd rechtop houden kost

kinderen als ik er niet meer zou zijn. Gelukkig kwam ik

haar veel energie. Maar er zijn ook goede dagen die

uit dat dal en ik dank God dat Hij mij gespaard heeft.”

haar hoop geven. Dan begint het weer te kriebelen en laait het vuur van de ambitie in haar op.

BESTUURSCULTUUR

“Als ik weer burgemeester zou worden, dan zou

Intussen voltrok zich een drama in Heerde. Heel

het als waarnemer zijn. Ik vind het nog steeds het

veel inwoners waren besmet. Een derde van de

mooiste beroep dat er is. Vooral de combinatie van

bewoners van het plaatselijke verpleeghuis overleed

burgermoeder zijn en de visionaire lijnen uitzetten

door het virus. “Mijn huis stond aan de weg naar de

vind ik heel mooi. Ik heb door de jaren heen ook

begraafplaats. Liggend in bed zag ik de rouwauto’s

geleerd dat je vooral in jezelf moet blijven geloven,

af en aan rijden. Ik voelde me zo begaan met de

ook in tijden van crisis. Je kunt het gedrag van

inwoners van mijn gemeente, maar ik kon niet naar

anderen niet beïnvloeden wel van jezelf. Iedereen is

ze toe. Ik voelde me machteloos.”

6

verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag.” •

AANBEVOLEN LEIDERSCHAPSBOEKEN door Henk Jan Kamsteeg Storylistening

Annet Scheringa en Simone Beemster

Het motief Patrick Lencioni

Ja, leiders die hun visie goed

Waarom zou je een baan als

kunnen overbrengen, verdienen

leidinggevende ambiëren?

vaak ons respect. Niet voor

Gemakkelijk is het namelijk

niets is er veel aandacht

vaak niet. Toch lijken veel

voor spreekvaardigheid en

leidinggevenden nauwelijks

storytelling. Wanneer ik echter

bewust te hebben nagedacht

kijk naar de kenmerken van

of ze deze rol wel zouden

dienend leiderschap, zoals

aannemen. Het leek een

afgeleid uit de boeken van

logische volgende stap. En ja,

servant-leadership grondlegger

het doet het goed op je cv en

Robert Greenleaf, gaat het

op je salarisstrookje. In zijn

niet zozeer om de kunst van het overbrengen van onze

nieuwste boek laat Patrick Lencioni, geen onbekende

boodschap, maar om het luisteren naar de boodschap

voor bezoekers van de Global Leadership Summit,

van de ander. Daarom genoot ik van dit boek van Annet

leidinggevenden eerlijk in de spiegel kijken. Wat is onze

Scheringa en Simone Beemster.

drijfveer om leidinggevende te willen zijn?

Om medewerkers te helpen verbinding te maken met de

Toen leiderschapsexpert Ken Blanchard eens aan een

toekomst, is het belangrijk om als leidinggevende te laten

zaal vol met leidinggevenden de volgende vraag stelde:

zien hoe die toekomst raakt aan waar zij vandaan komen.

“Houden jullie van mensen?” kon je een speld horen

Dit kan alleen door op zoek te gaan naar de zogenoemde

vallen. “Wanneer u deze vraag niet bevestigend kunt

‘onderstroom’ van je medewerkers of gemeenteleden.

beantwoorden, ga dan in vredesnaam op zoek naar een andere baan.”

Hoe kun je verhalen bij medewerkers ophalen? Door goed te luisteren! En dan niet volgens het bekende

Leiderschap is een ‘hartszaak’. Zonder een natuurlijk

principe van LSD (Luisteren, Samenvatten, Doorvragen),

verlangen er voor de ander te zijn, mondt het vaak

maar door LLL (Luisteren, Luisteren, Luisteren). “Wie dat

uit tot een lange, moeizame worsteling van de

geduld heeft, wordt beloond met een relevant verhaal,”

leidinggevende zelf en tussen hem of haar en de

aldus de auteurs. “Je mond kunnen houden en je mee

medewerkers.

laten voeren door het verhaal is misschien wel de allergrootste uitdaging voor verhalenverzamelaars.”

Lencioni stelt dat we idealiter de term dienend leiderschap niet meer hoeven te gebruiken, “omdat

Storylistening was voor mij dus deels een feest van

iedereen begrijpt dat dit de enige vorm is.” Een leider

herkenning en deels een heldere oproep nog veel meer uit

begrijpt nu dat “opoffering en lijden bij dit streven

verhalen te halen dan ik tot dusver in mijn consultancywerk

onvermijdelijk zijn en dat anderen dienen de enige juiste

deed. Een boek dat absoluut thuishoort op de plank

motivatie van leiderschap is.”

met boeken over storytelling. En een boek dat ik er nog regelmatig vanaf zal pakken voor verdere verdieping.

Henk Jan Kamsteeg is spreker en consultant in zowel de profit- als de non-profitsector.

Boeken die hij zelf schreef: Dienend leiderschap, Spreken met passie en Inclusief leiderschap.

7

PLAN ZUURSTOF IN JE AGENDA Als leidinggevende kun je de hele dag druk zijn zonder toe te komen aan de taken die je je hebt voorgenomen. Daarom is het belangrijk om in je agenda vaste momenten voor jezelf in te plannen.

meer op hebt. Met als gevolg dat je belangrijke informatie of afspraken mist. Je moet daarom je mail niet scannen maar plannen.

Deel je mail op in vijf ‘stapels’: 1. Mail die direct weg kan, zoals spam.

2. Mail die voor iemand anders bestemd is: doorsturen en daarna weggooien.

3. Mails die je in twee seconden kunt beantwoorden met ja of nee. Creëer een mailcultuur binnen je

In deze tijd van online vergaderen is het heel

eigen organisatie waarin mensen concrete vragen

makkelijk om je agenda helemaal vol te zetten met

stellen waar je snel antwoord op kunt geven.

meetings. Maar zit er ook tijd voor zuurstof in je

4. Informatieve mail voor bijvoorbeeld een

agenda? Waar zijn de momenten dat je nadenkt over

vergadering bewaar je in een speciaal infomapje.

je organisatie, de structuur en het proces? Ik spreek

5. De laatste mails zijn de mails waar je echt iets

regelmatig managers die dat ’s avonds of in het

mee moet doen en die betrekking hebben op jouw

weekend doen terwijl ze dat eigenlijk liever tijdens

taken. Plan in je agenda momenten waarop je die

de werkweek doen.

mails gaat lezen en beantwoorden.

Ik pleit er dan ook voor dat je een aantal van deze

Bovenstaand voorbeeld gaat over de mail maar dit

momenten in je agenda plant:

kun je op veel meer dingen toepassen, zoals post of WhatsApp.

• Voorbereidingstijd. Bereid je voor op een meeting.

Wat is het doel en wat wil ik brengen en halen?

Door verschillende momenten in je agenda in te

Wat hebben we de vorige keer afgesproken? Als je

plannen voor zuurstof en voorbereiding, krijg je

dat niet doet, ga je van de ene in de andere online

als leider grip op je agenda. Dan heb je rust en

meeting en raak je het zicht kwijt op het proces.

regie en kun je tijdens vergaderingen met een

• Reviewtijd. Neem elke week een uur de tijd om

helicopterview naar de lopende zaken kijken, die

terug te kijken en vooruit te kijken. Hoe lopen de

duiden en analyseren en heb je tijd om je mensen

dingen en wat verwacht ik de komende tijd?

te waarderen. •

• Heilige tijd. Een dagdeel zonder afspraken waarin je in alle rust je eigen taken kunt verrichten.

• Starttijd. Reserveer een half uur aan het begin van de dag voor het ‘quick plan’. Veel mensen openen hun mailbox aan het begin van de dag en plukken er een paar mails uit om te beantwoorden en de rest bewaren ze voor later, al dan niet voorzien van vlaggetjes. Dat groeit uit tot een grote stapel die je voor jezelf blijft uitschuiven en waar je geen zicht

8

Dit artikel is een verkorte weergave van de workshop Timemanagement die Inez Petter verzorgde op de GLS thema-avond op 15 april 2021.

Inez is werkzaam als trainer en coach op het gebied van timemanagement en persoonlijk leiderschap.

GLS 2021/2022 KOMT ERAAN! MELD JE NU AAN op vrijdag en zaterdag, en in januari staat dag 2 op de “In een wereld die herrijst uit de crisis is gezond

planning. Daarmee hopen we de Summit voor zoveel

leiderschap essentieel. Door bewust te kiezen voor

mogelijk mensen toegankelijk te maken.

ontwikkeling van vaardigheden, karakter en geestelijke

De GLS wordt gehouden op een hoofdlocatie,

en emotionele gezondheid kun je een positieve bijdrage

waarvandaan het gelijktijdig via livestream te volgen is

leveren aan de wereld om je heen. Dat is leiderschap.”

op diverse hostlocaties op verschillende plaatsen in ons land. Als deelnemer heb je de keuze waar je de

Dat is volgens Ruben Flach, directeur van Opwekking,

GLS bijwoont.

de reden dat we in het seizoen 2021/2022 opnieuw de Global Leadership Summit organiseren in Nederland.

Als Opwekking geloven we dat we de balans moeten

Sprekers

zoeken tussen herbouwen van wat er was, maar ook lef

Er staat weer een mooie line-up aan sprekers klaar:

moeten hebben om te veranderen en de kansen zien

• Craig Groeschel – GLS voorman

die deze tijd ons biedt.

• Pastor Albert Tate – pastor en inmiddels een bekend

We staan voor een uitdaging die veel zal vragen van

• Juliet Funt – oprichter van WhiteSpace at Work

leiders. Want niet alleen is de situatie veranderd, maar

• Rich Wilkerson jr – pastor en oprichter van VOUS

gezicht voor GLS volgers

ook de mensen en de organisaties zijn veranderd. We zullen anders leiding moeten geven en meer moeten investeren in het delen van leiderschap. Want: “Als we vooral verlangen dat het weer wordt zoals het was, dan maken we een cruciale denkfout en hebben we een

leiderschapsconferenties • Dr. Francesca Gino - professor aan Harvard Business School • Jerry Lorenzo – oprichter en designer van modelabel ‘Fear of God’

belangrijke kans gemist om te leren en te groeien in

• Ibukun Awosika - voorzitter First Bank Nigeria Limited

deze crisis,” aldus Ruben Flach.

• Jamie Kern Lima - oprichter IT Cosmetics • Dr. Henry Cloud - klinisch psycholoog

Met de GLS willen we leiders en mensen die willen

• En meer!

groeien in leiderschap bemoedigen en aanmoedigen om te blijven staan en invulling te geven aan onze roeping of

) Je kunt je vanaf nu inschrijven voor deelname aan de

levensdroom! We willen luisteren naar toespraken maar

GLS in november en januari via www.glsnederland.nl.

ook andere leiders ontmoeten en van elkaar leren.

* Twee dagen deelname: 59 euro * Eén dag deelname: 34,50 euro.

Laat je inspireren tijdens de GLS! Dit seizoen vindt de Global Leadership Summit 2021/2022 plaats op vrijdag 12 en zaterdag 13 november, en vrijdag 28 en zaterdag 29 januari.

Tijdens het weekend in november wordt dag 1 van het programma aangeboden - een identiek programma

Hostlocaties Wil je met je kerk of organisatie een regionale GLS dag hosten? Stuur een mail naar gls@opwekking.nl We denken graag mee over de opzet en het format.

Aanmelden als hostlocatie kan tot 30 september.

9

Nienke Westerbeek

LEIDINGGEVEN OP AFSTAND nu en na corona

Tijdens de coronacrisis gingen we massaal thuiswerken en moesten managers en teamleiders hun medewerkers op afstand leidinggeven. Nienke Westerbeek, directeur van Compassion Nederland, deelt haar belangrijkste lessen uit de achterliggende tijd.

We zijn nu ruim een jaar onderweg in het leren

3. Communiceer veel en op nieuwe manieren.

leidinggeven op letterlijke afstand. De meesten van

Omdat onze organisatie inmiddels uit zo’n 65

ons zullen niet weer als vanouds met het hele team op

medewerkers en 40 vaste kantoorvrijwilligers

kantoor zijn. De verwachting is dat dat ook niet meer

bestaat, werd interne communicatie al vóór de

in die mate gaat gebeuren omdat ons werkgedrag

crisis wat ingewikkelder omdat het bijna nooit meer

is veranderd. Ik deel graag een paar dingen die ik

voorkwam dat iedereen tegelijk op kantoor was.

bevestigd heb gezien, geleerd heb het afgelopen jaar

Dat moest anders en dat bleek ook te kunnen. Zo

en die ik graag wil vasthouden voor de toekomst.

starten we nu elke maandag met een online ‘lief & leed uit de organisatie’ en een inspirerende inbreng

1. Manage de crisis, maar laat ook weer los als het kan.

van een van de collega’s. En elke donderdagochtend

Zeker in het begin van de crisis was het noodzakelijk

met een online ‘Let’s Connect’ met internationale

om helderheid te scheppen over hoe we het gingen

relaties en input vanuit het veld. Het grootste deel

aanpakken. In eerste instantie vooral over het

van de collega’s is daarbij aanwezig, met regelmatig

thuiswerken op zich, maar al snel daarna over hoe

ook mensen die niet op die dag werken, maar toch

je in een crisis met veranderde omstandigheden

betrokken willen blijven.

toch je doelen kunt halen. Toen de richtlijnen helder waren, konden de teams het weer zelf. En waar het

Daarnaast werken we met een interne update. Die

niet vanzelf ging, vroegen we: hoe kunnen we helpen?

verschijnt nu elke twee weken, maar in het begin

Situationeel leidinggeven geldt ook in crisistijd.

elke dag. We verwachten dat iedereen deze update leest en hij wordt goed gebruikt door de teams om

2. Individuele collega’s en teams zijn heel goed in staat

zelf met informatie te komen die ze graag met de

om veel verantwoordelijkheid te nemen - als je hen

andere teams delen. Dit zullen we blijven doen, ervan

daarin faciliteert.

uitgaand dat we voortaan nog maar 1 of 2 keer per

Bij Compassion hadden we twee jaar geleden al een

jaar de hele organisatie live bij elkaar zullen hebben.

stevige afslag genomen door samensturend te gaan werken. Daardoor lag er al veel verantwoordelijkheid

4. Maak het leuk.

op de plek waarvan ik denk dat hij hoort: bij de mensen

Slingers door de brievenbus, allemaal een tompouce

die er het meest verstand van hebben. Afgelopen jaar

halen op Koningsdag, een Secret Santa buiten-

bleek weer hoe waardevol dat was. Als je mensen goed

ontmoeting voor de kerstvakantie, een pubquiz, een

faciliteert vanuit HR en met duidelijke processen en

budget om je werkplek leuker of fijner te maken…

heldere richtlijnen, zijn ze heel goed in staat als team

We hebben veel ingezet om ervoor te zorgen dat

beslissingen te nemen en doelen te halen.

10

we verbonden bleven, elkaar verrasten en het leuk

kun je prima volgen terwijl je ergens naartoe rijdt of

hielden. Dat blijven we natuurlijk doen, ook als we

ondertussen een wandeling maakt.

weer meer op kantoor zijn.

Meer online thuiswerken zal ertoe leiden dat er 5. Vraag feedback.

minder gereisd wordt. Dat scheelt tijd, maar is

Met regelmaat sturen we een enquête met de vraag

ook duurzamer.

hoe het met iedereen gaat. We hebben er vanaf het begin bij de collega’s op aangedrongen eerlijk te zijn

7. Richt je gebouw anders in.

omdat we verwachtten dat het een marathon zou

We hadden al een verbouwing in de planning

worden. Dat het een ultramarathon zou worden

staan dus die passen we nu gelijk aan op de

hadden we niet voorzien, maar onze voorbereiding

toekomst. We gaan meer ruimtes maken voor

hielp. Hoewel de crisis in de veldlanden vroeg om

informele ontmoetingen en kleine meetings. Veel

snelle reactie en actie en dus veel werkdruk met

concentratiewerk zal thuis blijven plaatsvinden en dus

zich meebracht – naast thuiswerken en de kinderen

geven we medewerkers ook veel ruimte om zelf te

thuis – hebben we steeds benadrukt dat het ons

beslissen wanneer ze naar kantoor komen en wanneer

niet ging om het aantal gemaakte uren. We werken

niet. We hebben het geluk dat we ruimte genoeg

voluit vanuit vertrouwen en niet vanuit controle. En

hebben voor iedereen om straks (als de 1,5 meter niet

de belangrijkste vraag hier ook weer: hoe kunnen we

meer geldt) naar kantoor te komen als daar behoefte

je helpen je werk zo goed en fijn mogelijk te doen?

aan is. En op de ‘lege’ dagen willen we anderen

Duurzame inzetbaarheid vinden we veel belangrijker

uitnodigen om lekker bij ons te komen werken. Wat we

dan korte termijn winst.

ontvangen hebben, mogen we ook weer delen.

6. Online heeft ook voordelen.

Kortom: leidinggeven op afstand of dichtbij gaat

Even iemand uit de USA of waar dan ook vandaan

altijd beter als je vraagt: hoe kan ik je helpen om je

uitnodigen in je toch al virtuele vergadering is makkelijk

werk goed en prettig te doen? Door goed te luisteren

en duurzaam. Dat deden we voorheen veel te weinig.

en goede voorwaarden te scheppen, floreren je medewerkers en je organisatie, en jijzelf als leider ook.

Goed gefaciliteerde vergaderruimtes waarin je online en offline kunt aanschuiven geven veel meer flexibiliteit in de agenda’s en dat maakt het dus makkelijk om even

Nienke Westerbeek is directeur

aan te schuiven. Meetings die vooral informatief zijn,

van Compassion Nederland

11

INSPIREREND ONLINE SPREKEN Bart van Nes en Jannica van Barneveld

Licht, camera, actie! Tja, daar zit je dan. Alweer. Net als al die andere mensen die eigenlijk wel klaar zijn met al die schermen. Jij vond het ook allang uitputtend en toch ben jij juist degene die telkens nieuw enthousiasme mag aanboren voor je kijkers!

Hoe kun je online blijven inspireren? Hoe zorg je dat jouw verhaal online klinkt als een klok en nieuwe energie geeft? We geven je graag een aantal tips.

1. WAT ZIET DE KIJKER?

op het podium, online is dat niet zo. De vuistregel

Afgelopen jaar heb je waarschijnlijk geleerd om met

is: geen ‘nice to have’ maar alleen ‘have to have’.

de verschillende digitale programma’s te werken.

Waarmee we bedoelen: niet wat wel aardig is, maar

Inmiddels weet je vast al dat het belangrijk is om in

alleen wat essentieel is. Beperk je tot het essentiële

de camera te kijken en niet op het scherm, dat het

en schrap de rest. Zorg dat jouw verhaal eruit

licht van voren moet komen en niet van achteren.

springt in de hele brei van digitale meetings en

Toch kan met de routine ook gemakzucht ontstaan.

afspraken door concrete formuleringen en puntige

Blijf jezelf dus afvragen: wat ziet de kijker?

omschrijvingen.

Zet je camera of laptop zo neer dat de kijker niet in je neusgaten tuurt maar eerder iets schuin van

3. INTERACTIEF

boven op jou kijkt. Soms kan het helpen om staand te

Online kunnen mensen elk moment aanhaken,

presenteren en je laptop hoger neer te zetten. Denk

dat is een voordeel. Maar ze haken ook net zo

ook aan je kledingkeuze: kies voor rustige kleuren

makkelijk weer af. Het is dus essentieel dat je van

zonder drukke prints. En een rommelige achtergrond

alle digitale middelen gebruikmaakt om je kijkers te

met veel spullen of spelende kinderen kan erg

betrekken bij je presentatie. Dit doe je door je inhoud

afleiden.

goed te timen, te doseren en af te wisselen met prikkelende werkvormen. Niets is zo belangrijk als

2.KORT EN GOED

afwisseling digitaal!

Kort en goed spreken is online nog belangrijker

12

dan op het podium. En dan ook echt: kort! Als je

Maak bijvoorbeeld gebruik van de screenshare optie,

dacht dat je wat extra verhaaltjes kunt vertellen

laat mensen in break-out rooms een paar minuten

één vraag beantwoorden en vraag om reactie door

‘jij’: “Wat ga jij nu doen, waar ga jij nu over nadenken?”

middel van de chat-functie of het digitaal opsteken

Wanneer je zegt: “Wij gaan nu dit doen”, kan de kijker

van handen. Kortom: laat mensen zoveel mogelijk in

denken: prima, maar ik sla wel even over. Spreek de

beweging komen!

kijker aan op zijn individuele verantwoordelijkheid.

Informatie komt digitaal het beste over wanneer

5. DYNAMIEK

je bij je praatje een ‘plaatje’ en een ‘daadje’ hebt.

In elk goed verhaal zit dynamiek. Zowel online als

Op die manier laat je de kijkers woorden horen,

offline. Wanneer je een half uur lang in dezelfde

zien én ervaren. Vertrouw daarbij op de kracht van

houding met dezelfde intensiteit en volume aan

voorwerpen en visuals. Gebruik een schilderij of

het spreken bent, haakt de hele groep af. Na tien

voorwerp bij je verhaal. Visuals helpen jou om je

minuten gaan ze hun mailbox checken.

verhaal te onthouden.

Spreken is een combinatie van gasgeven en afremmen. Dat creëert dynamiek. Bij een kernpunt

4. VAN WIJ NAAR JIJ

rem je af, bij tussenzinnen kan je gasgeven. Door af

Met een livepubliek voor je helpt het om een beroep

te remmen maak je een punt groot en door stiltes te

te doen op het ‘wij-gevoel’: je zoekt naar dingen die

laten vallen kun je gedachtes diep bij mensen laten

de groep samenbinden. Digitaal is dat anders. Er zit

binnenkomen.

een individu achter dat scherm, meestal in z’n eentje in zijn eigen ruimte. Het direct aanspreken van de ‘jij’

Elke spreker heeft als het ware een versnellingsbak

is dus essentieel. Wanneer je een werkvorm of een

met drie versnellingen: Beheerst – Bezield – Groots.

reflectie introduceert in je verhaal benoem dan de

Wissel af met deze versnellingen. Word groot door

13

meer volume toe te voegen en kom dichter bij de

uit naar de tijd dat alles weer terug naar normaal is.

ander door bezieling in te brengen. Wissel dit af

Maar in de tussentijd blijft dat beeldscherm tussen

met jouw beheerste geluid en creëer zo krachtige

jou en je publiek inzitten. In de tussentijd, ook

dynamiek.

wanneer je er klaar mee bent, blijft de uitdaging: benut de technologie en blijf jezelf geven.

6. LICHAAMSTAAL Jouw lichaam en mimiek geven een inkijk in wie je

Blijf ook geloven in de veranderkracht van de

bent en zetten kracht bij jouw boodschap. Op die

Bijbel. Vertrouw op de werking van Gods Geest en

manier geef je jouw kijkers een meerdimensionale

dat elk woord van God, live of online, niet ledig zal

ervaring en geen eentonig verhaal. En dat is wat je

wederkeren, maar zal doen wat God behaagt en dat

wil! Laat je ogen jouw verhaal mee vertellen en je

volbrengen, waartoe Hij het zendt (Jesaja 55:11).

handen meebewegen. Woede, angst, afkeer, vreugde, verdriet en verbazing kun je via gelaatsuitdrukkingen overdragen op jouw kijkers.

Bart van Nes en Jannica van Barneveld zijn werkzaam als trainers bij Sermon Movement

7. IN DE TUSSENTIJD

Center, het centrum voor wie wil groeien in

Hoelang we nog aan allerlei coronamaatregelen

spreekvaardigheid.

vastzitten weten we niet. Iedereen kijkt verlangend

BOEKRECENSIE KLINK! Spreken met impact

en Mark van Vuuren (universitair hoofddocent

Henk Stoorvogel en Mark van Vuuren

Via eeuwenoude principes uit de retorica en actueel

communicatiewetenschappen) dan ook samen uit. wetenschappelijk onderzoek naar spreekvaardigheid

‘Leadership comes with a

nemen ze je letterlijk stap voor stap mee naar

microphone’ een oneliner die

het podium. Met klassiekers als: ‘waar laat ik mijn

ik eens tegenkwam en die

handen?!’, ‘de kracht van stiltes laten vallen’ en

treffend de realiteit van een

‘wandelingen door een geheugenpaleis’.

leider aantoont: vanuit deze positie is de kans aanwezig

In (soms ronkende) communicatietermen helpen de

dat je (meestal zonder, maar

auteurs je om echt een betere spreker te worden.

soms met microfoon) je eigen

Je verhaal beter opbouwen, nadenken over je

team, collega’s, bestuur,

toehoorders, de gunst en gunfactor die je hebt of

aandeelhouders of kerkelijke gemeente toespreekt.

kunt krijgen. Al lezend bekruipt je het idee: dit kan

Waarin je je luisteraars meeneemt in je visie, je

ik ook! Geen punt. Maar, temperen de auteurs

verhaal. Daarover gaat dit boek: hoe vertel je op een

gelijk je enthousiasme, vergeet niet wat je net hebt

krachtige manier je verhaal?

geleerd: een goed verhaal moet je oefenen. Het gaat over ritme, goedgekozen woorden, een goede

Bij het doorlezen van het boek ontdek je al vrij

opbouw en uiteindelijk over moed en bezieling.

snel: niet iedere goede spreker wordt als gloedvol redenaar geboren. Eerder niet dan wel. Goed,

En dat is misschien nog wel het allermooiste aan

aansprekend, verrassend en helder spreken is

het boek. De theorie over spreekvaardigheid en

blijkbaar heel vaak het resultaat van eindeloze

communicatie is niet nieuw, maar de enorme

oefening, aanleg, bijslijpen en een goede

bezieling die de auteurs hebben om jouw unieke

leermeester. Kortom, met gebruikmaking van de

stem en verhaal naar voren te halen is dat wel!

gereedschappen die in je toolbox beschikbaar

14

zijn. En die toolbox pakken de auteurs van dit

Door Maartje Dekens,

boek, Henk Stoorvogel (spreker en ondernemer)

teamleider communicatie Stichting Opwekking

‘IK MOET LAWAAI MAKEN VOOR RECHT’ Danielle Rebel (44), eigenaar van fashionlabel FairRebel, ervoer dat God van haar een koerswijziging vroeg. Ze werd bepaald bij karaktereigenschappen die God vanaf haar jongste jeugd in haar had gelegd.

ONRECHT Danielle ging nadenken over de eigenschappen die ze van God gekregen heeft. “Ik ben iemand die graag over Jezus vertelt én die tegen onrecht strijdt. Alles moet eerlijk gebeuren. Toen ik werkzaam was als logopediste gaf ik letterlijk een stem aan kinderen die zich niet konden uiten. En het christelijke gastouderbureau dat ik in 2008 startte, had als slogan ‘Voor kinderen is alleen het beste goed genoeg’. Zo’n statement zegt alles hè!”

Danielle Rebel is sinds 2018 werkzaam in de mode.

Bij haar kledingmerk FairRebel staan Faith, Fair en

Een documentaire op tv gaf een nieuwe impuls. “Ze

Fashion centraal. “Ik wil christenen helpen om over

lieten een jongen zien die de hele dag niks anders

hun geloof te praten, daarom draagt elk kledingstuk

deed dan zijn vinger drukken op een lap stof op

een subtiele uiting van het geloof. Ik koos ook

een lopende band. Hij gaapte en viel bijna om van

voor duurzame kleding, omdat we de God van

de slaap. Je zag zijn levenloze ogen. God zei op dat

gerechtigheid dienen.”

moment tegen mij: ‘Hij is je doelgroep.’ Toen besefte ik: er zijn 47 miljoen slaven in de kledingindustrie.

Hoewel Danielle een grote bevlogenheid had voor

Dat is een onrecht dat God niet verdraagt.”

haar bedrijf en ook veel enthousiaste reacties kreeg, lukte het niet om er een goed verdienmodel van

Danielle wil van FairRebel nu een stichting te maken

te maken. “Ik had alleen maar tegenwind. Ik dacht:

met als missie recht te doen aan mensen in de

ik moet daar doorheen, de duivel werkt me tegen

kledingindustrie. Daarbij is ze op zoek naar meer

maar ik laat hem niet winnen. Desondanks kwam ik

‘rebels with a cause’ – mensen die aan willen haken

niet vooruit."

op deze missie. “Als God zegt dat deze jongen mijn doelgroep is, dan moeten we heel veel lawaai maken

In april nam Danielle een sabbatical. “In mijn eigen

voor hem. Wat er in de lagelonenlanden gebeurt,

ogen was ik heel hard bezig om voor een goede zaak

wordt veroorzaakt door ons consumptiegedrag.

te strijden, waarom leek het dan niet te lukken? Ook

Ik wil dan ook niet alleen maar roepen: kijk die

in mijn stille tijd bleef het erg stil. Het frustreerde

arme jongen, maar ook: kijk naar ons ‘arme’ zelf.

me. Tot God tegen mij zei: ‘Vertrouw je me echt?’

We sluiten onze ogen hiervoor. Dat wil ik doen

Hij liet me zien dat het niet míjn strijd was, maar

vanuit een positieve benadering en niet vanuit

zíjn strijd. Ik wilde mezelf opofferen maar Hij zei:

veroordeling. Als God van ons vraagt om de ander

‘Het offer is al gebracht’.”

lief te hebben als onszelf, dan gaat het om beiden.” •

15

Wil je groeien in leiderschap, en je door God gegeven mogelijkheden benutten? Kom dan naar de GLS en ontdek hoe jij op jouw plek van invloed kunt zijn.

12 / 13 NOVEMBER 2021 28 / 29 JANUARI 2022 SCHRIJF JE NU IN VIA WWW.GLSNEDERLAND.NL