Opwekking Magazine 686

STEM NU OP JOUW FAVORIETE OPWEKKINGSLIEDEREN!

En maak kans op 1 van de 350 prijzen. Kijk voor de actievoorwaarden op de site.

Luister vrijdag 26 mei van 8.00u-18.00u naar de Opwekking Top 100 –mede mogelijk gemaakt door De christelijke zorgverzekeraar. De nieuwe naam van Pro Life Zorgverzekeringen.

Inhoudsopgave

04 De realiteit van de occulte wereld en onze overwinning door Jezus Ruben Flach

Als kinderen van God is het belangrijk dat we ons bewust zijn van de onzichtbare wereld achter onze dagelijkse realiteit. Alleen dan kunnen we overwinnen in Jezus’ naam.

10 Israël is jarig en wordt 75!

Ds. Henk Poot

Natuurlijk is het volk Israël al zo oud als Abraham, maar het moderne Israël staat weer op de kaart sinds 1948 en dat is wel een feest waard!

18 Cultuur van discipelschap Interview

De opdracht van Jezus: ‘Maak alle volken tot mijn leerlingen’, mag zichtbaar worden in elk aspect van het kerk-zijn, vindt Arnoud Drop, directeur van Alpha Nederland.

24 Seminar over racisme en diversiteit Seminar

Tijdens de Pinksterconferentie vindt een seminar plaats over racisme en diversiteit in de kerk. Het is nodig om hierover met elkaar in gesprek te gaan, zeggen organisatoren Godwin Arhin en Hans Euser.

30 Discipelen met een voetbal Interview

Paul Stoorvogel gaat al 12 jaar naar hetzelfde trapveldje in Groningen, waar hij sport met kinderen in de wijk en ze over Jezus vertelt. “Sport verbindt echt.”

33 Nieuw op de Pinksterconferentie: de leiderschapstent Henk Stoorvogel

Op de Pinksterconferentie vind je dit jaar voor het eerst een leiderschapstent. Hier vinden seminars en inspiratiesessies plaats rond het thema leiderschap.

39 Gebedsbeweging: uw koninkrijk kome Interview

In de periode tussen Hemelvaart en Pinksteren worden christenen wereldwijd uitgenodigd om te bidden voor vijf mensen in hun eigen omgeving.

COLOFON

Nr. 686, mei 2023, 63e jaargang | Opwekking Magazine is een uitgave van Stichting Opwekking en verschijnt 11 keer per jaar | Adres Ruitenbeek 16, 3881 LW Putten, 088 35 26 700, info@opwekking.nl, www.opwekking.nl | Redactie (redactie@opwekking.nl) Eindredactie: Carina Bergman en Joyce de Jongh, Hoofdredactie: Ruben Flach, Redactie: Henk Dik, Maartje Dekens, Kees Goedhart, Stef Schagen | Vormgeving: Margreet Sietsma en Verbaan Ontwerp | Fotografie: Adobe Stock, tenzij anders vermeld | Drukwerk: Veldhuis Media Advertenties Eddy Morren, T: 06 23 05 66 72 E: eddy@morrenmedia.nl, Opwekking is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties. Leesbeperking: Opwekking Magazine is ook verkrijgbaar in gesproken vorm, info: CBB, T: 034 15 65 499 W: www.cbb.nl | Abonnementen en Financiën Opwekking Magazine is, gedrukt en online, gratis beschikbaar voor Vrienden van Opwekking. We bieden het blad gratis aan, maar natuurlijk zijn er kosten verbonden aan het produceren van het blad. De kosten worden gedekt door (periodieke) giften van Vrienden van Opwekking. Voor het uitvoeren van onze opdracht zijn we afhankelijk van God en van de trouwe achterban van Stichting Opwekking, door wat we ontvangen in gebed, medewerking en giften. In dankbaarheid zien we hoe God keer op keer vermenigvuldigt wat we ontvangen. Wil je ons werk steunen met een gift? Alvast hartelijk dank! | Voor meer informatie kijk op www.opwekking.nl/word-vriend | Giften kunnen worden overgemaakt op IBAN: NL52 ABNA 0477 7744 82

De realiteit van de en onze overwinning

occulte wereld overwinning door Jezus

Als kinderen van God is het belangrijk dat we ons bewust zijn van de onzichtbare wereld achter onze dagelijkse realiteit. Alleen dan kunnen we kenmerken van die wereld, ook van demonische invloeden, herkennen – en daarin overwinnen in Jezus’ naam.

In Brazilië, waar ik opgroeide, was de realiteit van het occulte openlijk zichtbaar en aanwezig. Maar als we op verlof in Nederland waren, werd er vaak gezegd dat we er maar niet over moesten praten. Mensen zouden de verhalen maar eng vinden, was de gedachte. Naar mijn mening had de duivel op die manier vaak vrij spel! De Bijbel spreekt over de werkelijkheid van het occulte. Daarom moeten we juist kennis hebben van deze dingen om te kunnen gaan staan in de overwinning van Jezus Christus. In Hem zijn we meer dan overwinnaar!

Het is daarom ook een belangrijke vraag of we als kinderen van God eigenlijk wel voldoende stilstaan bij het feit dat er meer is dan wat we zien en horen. Dat er wel degelijk vaak een andere werkelijkheid schuilgaat achter gebeurtenissen. Hoe blijven we ons bewust van de Bijbelse werkelijkheid. Juist omdat deze geestelijke wereld direct invloed heeft op ons dagelijks leven, wil ik in twee artikelen in grote lijnen schetsen hoe we in deze realiteit kunnen- en mogen - staan.

Kiezen

Paulus schreef aan de christenen in Efeze over die onzichtbare realiteit en hoe onze houding daarin moet zijn: Ten slotte, zoek uw kracht in de Heer, in de kracht van zijn macht. Trek de wapenrusting van God aan om stand te kunnen houden tegen de listen van de duivel. Onze strijd is niet gericht tegen mensen maar tegen hemelse vorsten, de heersers en de machthebbers van de duisternis, tegen de kwade geesten in de hemelsferen. Neem daarom de wapens van God op om weerstand te kunnen bieden op de dag van het kwaad, en goed voorbereid stand te kunnen houden. Houd stand met de waarheid als gordel om uw heupen, de gerechtigheid als harnas om uw borst, de inzet voor het evangelie van de vrede als sandalen aan uw voeten, en draag daarbij het geloof als schild waarmee u alle brandende pijlen van hem die het kwaad zelf is kunt doven. Draag de verlossing als helm en Gods woord als zwaard, dat u van de Geest ontvangt. Laat u bij het bidden leiden door de Geest, iedere keer dat u bidt; blijf waakzaam en bid voortdurend voor alle heiligen (Efeze 6:10-18).

De Bijbel schetst ons de werkelijkheid van het koninkrijk van God en het rijk van de duivel. Er is geen grijs gebied tussenin: of je behoort tot het koninkrijk van God, of tot het rijk van zijn tegenstander. Niet kiezen is geen optie. Of anders gezegd, niet kiezen is óók kiezen.

Verder maakt de Bijbel duidelijk dat we het doelwit zijn van de duivel, helemaal wanneer we kiezen voor Jezus. Hij heeft het op ons gemunt. Vanaf het begin van de schepping is hij bezig de mens te scheiden van God. Dat doet hij door omstandigheden te creëren en leugens rond te strooien waardoor mensen ervoor kiezen om zich af te keren van God. Zo probeert hij ons op verschillende manieren te beïnvloeden, bijvoorbeeld door: 1

Verleiden en misleiden. Hij draagt allerlei dingen aan die in het begin leuk en mooi lijken, maar die ons afbrengen van God. Vanaf het begin, in Genesis, laat hij het dan vaak mooier lijken dan het in werkelijkheid is. 2

Aanklagen. Veel christenen worstelen met veroordeling. De duivel blijft ze in herinnering brengen wat er mis is gegaan in hun leven en ze kunnen maar niet geloven dat er door Jezus’ offer echt vergeving voor hen is. In Openbaring 12:10-11 wordt satan ‘de aanklager’ genoemd, maar we hebben een hogepriester die bij de Vader voor ons pleit (Romeinen 8:34, Hebreeën 9:11-28). Jezus neemt het voor ons op wanneer satan ons aanklaagt! 3

Bezetenheid. Mensen worden hierbij bezet en aangestuurd door demonen. Op sommige momenten neemt de duivel helemaal de controle over en mensen gaan zich gedragen op een onherkenbare manier. In Brazilië leerde ik dat bij bezetenheid mensen gebruikt worden ‘als paard’, zo noemen ze dat. Hij beteugelt en bestuurt ze en geeft ze geen vrijheid.

God heeft ons echter geroepen tot vrijheid. Hij geeft ons de vrijheid om steeds weer te kiezen om Jezus te volgen. Hoeveel invloed kan de duivel dan hebben op het leven

van een christen? De Bijbel leert ons dat je als kind van God niet bezeten kunt zijn. Paulus schrijft in 2 Korinthe 5:7 dat wij in Christus een nieuwe schepping zijn. Al het oude is voorbij, het nieuwe is gekomen. Bovendien zegt 2 Korinthe 6:19-20 dat wij een tempel zijn van de Heilige Geest.

Tot mijn verbazing kwam ik in het zendingswerk mensen tegen die, terwijl ze zich christenen noemden, toch bezeten waren. Hoe kon dat? Ik dook opnieuw in mijn Bijbel om te bestuderen wat God hierover zegt. Allereerst is het belangrijk om te begrijpen wat we in de theologie noemen, het ‘alreeds, maar nog niet’. Dit betekent dat wat in Christus al werkelijkheid en waarheid is binnen Gods plan, tegelijkertijd nog niet altijd in het hier en nu zichtbaar is. Het is er al wel… maar toch ook nog niet. Zo sterven er nog altijd mensen aan ziektes, ook al kan God hen genezen en is er door Jezus’ striemen genezing beloofd. Het proces als gevolg van de zonde is niet gestopt sinds Jezus’ dood.

Er zijn belangrijke vragen te stellen in de context van wat ik zag gebeuren:

) Heeft er echt bekering plaatsgevonden? Heeft iemand echt Jezus aanvaard als Redder en Heer en daarmee afstand gedaan van het oude leven? In het leven waar Jezus Heer is, heeft satan geen plaats meer.

) Heeft er een geestelijke schoonmaak plaatsgevonden? Een stap die vaak overgeslagen wordt is dat op alle plekken van je leven de duivel ontkracht wordt. Want ja, Jezus is helemaal Heer van je leven, maar je moet zelf het proces aan om alles op te ruimen en te verbreken, in Jezus’ naam.

Bovendien, als er bekering plaatsvindt en zonden worden beleden, komt de Heilige Geest in je wonen. En die deelt met niemand het huis. Zonder deze stappen kan het zijn dat de duivel nog steeds ‘recht claimt’ op iemands leven. In Jezus zijn we meer dan overwinnaars, daarom kunnen we deze stappen op ieder moment nemen.

'Onze strijd is niet gericht tegen mensen maar tegen hemelse vorsten (...)'

4

Gebondenheid. Een ander perspectief is dat van gebondenheid. Er kunnen dingen gebeuren waardoor mensen geestelijk gebonden raken. Ze komen niet vooruit in het leven en er is geen vrijheid of vreugde. Een belangrijk verschil met bezetenheid is dat dit van ‘buitenaf’ gebeurt. We moeten de duivel geen voetbreed ruimte geven, zegt Paulus in Efeze 4:27. De geestelijke werkelijkheid is te serieus om hier lichtvoetig mee om te gaan. Ook daarom spreekt de Bijbel over een geestelijke wapenrusting. Die trek je aan om je te beschermen, om vrij te blijven.

Spiritualiteit

Een term die helemaal bij deze tijd hoort is ‘spiritueel’. Soms ontstaat er daarom een zekere nieuwsgierigheid naar dingen die niet van God zijn, bijvoorbeeld bij occulte of paranormale zaken. Dat zijn echter verleidingen van satan, en daar zouden we bij vandaan moeten blijven. Je zet hiermee de deur van je leven open, en op het moment dat je de deur weer dicht wilt doen, zet de duivel zijn voet ertussen.

Er zijn heel veel dingen te noemen die occult zijn of ons misleiden om met het occulte bezig te zijn. Allerlei vormen van waarzeggerij, toekomstvoorspellingen, denk aan horoscopen, maar ook onreinheid rondom seksualiteit en nog andere zaken worden door de Bijbel omschreven als behorend tot het rijk van de duisternis.

1 Petrus 5:8 waarschuwt ons om waakzaam te zijn, want de duivel is als een briesende leeuw en hij zoekt naar mogelijkheden om je te verslinden. Als er geen mogelijkheid zou bestaan dat christenen onder invloed konden staan van demonische machten, dan zouden deze teksten niet in de Bijbel hoeven te staan.

Christenen kunnen dus gebonden raken door zich open te stellen voor de invloed van demonische machten. We hoeven echter niet

bang te zijn voor de duivel, want wanneer je leeft als kind van God, ben je bedekt door het bloed van het Lam. Voor niet-christenen is de situatie veel gevaarlijker!

Gebondenheid ontstaat dus als het ware van buitenaf. Je bent niet meer vrij, je bent (vast) gebonden, en daarvan zijn de (geestelijke) consequenties merkbaar.

Vrijheid

Hierboven zijn de vragen al gesteld over bekering, belijden van zonden, vervulling met de Heilige Geest. Belangrijke stappen, die we bovendien op ieder moment kunnen zetten. Johannes 1:9 vertelt ons dat ‘als wij onze zonden belijden’, God trouw en rechtvaardig is om ons niet alleen te vergeven, maar Hij reinigt ons van onze ongerechtigheid. Door Jezus' offerdood kunnen wij vergeving ontvangen en mogen we vrij zijn van alle gebondenheid, van iedere claim die de duivel meent te mogen leggen op ons leven.

De sleutel tot vrijheid in Christus: dat je echt met je hart hebt gekozen en met je mond uitgesproken: “Ik wil Jezus dienen. Ik wil dat Jezus Heer is van mijn leven. Ik wil mijn oude leven afleggen. Ik belijd mijn zonden en wil vergeving ontvangen.”

Christenen moeten bij hun bekering breken met zonde en door de kracht van Jezus bevrijd worden van demonische machten. Die laatste stap wordt nog wel eens overgeslagen. Maar wanneer mensen tot bekering komen, laat er dan ook gebed zijn voor bevrijding, zodat de Heilige Geest hen kan vullen. •

In het zomernummer, Opwekking Magazine 688, gaat Ruben Flach dieper in op symptomen van gebondenheid en stappen naar vrijheid.

FRISSE KIJK OP

OUDE WAARHEDEN

Beproeving: vreugde of klaagzang?

Tentamens, examens, tests en proeven. Wie heeft er niet mee te maken?

Misschien lang geleden, misschien zit je er wel middenin of zie je er nog als een berg tegenop.

Het kan een rijexamen zijn, een medische test of een scheikundeproef. Onze kennis, onze gezondheid, onze behendigheden en vaardigheden, alles kan aan een test of proef worden onderworpen.

Zo ook ons geloof. Alleen is dat niet iets waar je je voor kunt inschrijven of aanmelden, het hoort aaneen: erbij Ik denk dat niemand kan ontkomen aan de dag waarop je beseft dat je een test, of beproeving zoals de Bijbel dat noemt, ondergaat. Eerlijk gezegd denk ik dat we, als we zelf zouden mogen kiezen, beproevingen liever uit de weg zouden gaan.

Abraham

Als we echter serieus de Bijbel lezen, komen we er al vrij snel achter dat het beproeven van ons geloof iets is van alle tijden. In Genesis 22:1 kunnen we het al lezen: En het gebeurde na deze dingen dat God Abraham op de proef stelde. Hij zei tegen hem: Abraham! Hij zei: Zie, hier ben ik. God roept Abraham bij naam en we weten uit de rest van het verhaal dat hij een heel moeilijke opdracht krijgt.

Even los van de moeilijke beproeving die jij en ik moeten ondergaan, vind ik de allereerste reactie van Abraham zo bijzonder. Hij zegt eenvoudigweg: ‘hier ben ik’. Dat is een houding van gehoorzaamheid, van bereidheid om te gaan waarheen God hem zenden zal. Die houding kunnen wij als hedendaagse gelovigen overnemen, als voorbereiding op de beproeving als het ware.

Beproeving van geloof is een rode draad die door de Bijbel heen loopt. God beproeft zijn geliefden niet

zomaar, niet voor de lol. Nee, het is onderdeel van de opbouw van ons geloof én van ons karakter! Alleen dat is al een reden om niet bij de pakken neer te zitten als we het moeilijk hebben, als we het gevoel hebben dat ons geloof getest wordt.

Integendeel, we zouden er blij van moeten worden. Ja echt. In Jakobus 1:2-4 staat het in niet mis te verstane woorden zo: Acht het enkel vreugde, mijn broeders, wanneer u in allerlei verzoekingen terechtkomt, want u weet dat de beproeving van uw geloof volharding teweegbrengt. Maar laat die volharding ook volledig mogen doorwerken, opdat u volmaakt bent en geheel oprecht, en in niets tekortschiet.

Beproeving van geloof is een rode draad die door de Bijbel heen loopt

Enkel vreugde. Ik vind dat altijd zo’n wonderlijk Schriftgedeelte. Ben ik daar al in mijn geloofswandel?

Doe ik dat? Kan ik dat? Laten we eerlijk zijn, een test of beproeving ondergaan kan op twee manieren. Doen we het vreugdevol of klagend? Ik denk dat dat vandaag de vraag is, voor ons, voor de kerk.

… maar, zoals wij door God beproefd zijn om ons het Evangelie toe te vertrouwen, zo spreken wij, niet om mensen te behagen, maar God, Die onze harten beproeft (1 Thessalonicenzen 2:4). •

Marja Verschoor-Meijers

ISRAËL IS JARIG EN WORDT 75!

Natuurlijk is het volk Israël al zo oud als Abraham, maar het moderne Israël staat weer op de kaart sinds 1948 en dat is wel een feest waard.

Ds. Henk Poot

Over Israël is veel te doen, niet in het minst in Israël zelf. Maar laten we niet vergeten: voor het eerst sinds tweeduizend jaar heeft het Joodse volk weer een plek waar het zichzelf kan zijn, vrij en onafhankelijk, met een eigen democratie, een eigen economie, eigen onderwijs en gezondheidszorg, eigen rechtspraak en een eigen leger. En dat is een wonder!

Weer thuis

Psalm 126 zegt: Toen de Here de gevangenen van Sion deed wederkeren, waren wij als degenen die dromen […] Toen zei men onder de heidenen: ‘De Heere heeft grote dingen bij hen gedaan […] Wie met tranen zaaien, zullen met gejuich maaien.’

Daar staat nogal wat. Allereerst dat de Here het gedaan heeft! Daar is gelijk al discussie over geweest. Natuurlijk, zou je bijna zeggen. Was het allemaal geen mensenwerk en was de terugkeer niet voorbarig? Sommige Joden vonden dat en wachtten af. Ze keken met argusogen naar de eerste zionistische pioniers en vonden hen veel te seculier. Maar de eerste opperrabbijn van Israël, Rav. Kook, zei: “Ja, zo begint het misschien. We zijn niet ongeschonden uit de volkerenwereld gekomen.

Sommigen van ons hebben zelfs hun geloof in God verloren door alle ellende en verdrukking in Europa, maar zo begint de tijd van de Messias, met zwakke mensen. Maar als we eenmaal weer terug zijn, dan groeit het geloof in de God van Israël ook. Ooit zullen zij die in de Eeuwige geloven de meerderheid vormen. En daarbij komt: wij horen helemaal niet in de verstrooiing! De ballingschap is niet alleen een straf op de zonde, maar ook een zonde op zich. God heeft dit land al beloofd aan onze aartsvaders. Hier zijn we thuis en de profeten hebben het beloofd, dat de Eeuwige ons thuis zou brengen.”

Dromen

Als tweede staat er in de tekst van Psalm 126 dat de ballingen die terugkeren alles beleven als een droom. En dat was ook zo. Wie had kunnen denken dat de woestijn weer zou gaan bloeien en boeren hun oogst zouden binnenhalen waar ooit moerassen waren? Wie had kunnen dromen dat Joden terug zouden komen uit oost en west en noord en zuid? Eerst uit het donkere Europa, toen gedwongen uit de Arabische wereld, toen na de val van het Sovjetrijk meer dan een miljoen… en uit Ethiopië en New York en India. Wie had kunnen

verwachten dat Israël de wereld zou zegenen; niet alleen met Jaffa sinaasappels maar met haar technologie?

Eindeloos is de lijst met uitvindingen op het gebied van de gezondheidszorg alleen al. Wie had dat durven dromen, als niet God het al eeuwen daarvoor verteld had?

Heidenen

Als derde spreekt deze Psalm over de reactie van de heidenen. Die loven de Here en zeggen dat Hij grote dingen gedaan heeft. En als dat geluid ergens gehoord wordt dan is het wel in de kerken. Want daar wordt de Bijbel gelezen. Christenen herkennen het dus als eerste onder de heidenen. Dat is een bekend thema in de Bijbel: de Here maakt zijn macht en majesteit bekend in Israël voor het oog van de wereld, opdat de wereld Hem zal eren en erkennen. Psalm 102 is daar een voorbeeld van

of de profetie van Zacharia 8, waar de heidenen Joden die terugkeren aanklampen en zeggen: “Wij willen met u gaan, want wij hebben gezien dat de Here bij u is!” De beloften van God aan Israël zijn eeuwig. Daar gaat geen streep door, dat weten we. Wij leven immers zelf ook met de beloften van Gods trouw en liefde.

'De moderne staat Israël is niet het einddoel. Het is nog maar het begin, het is het begin van het ontluiken van de verlossing.'

Het is mooi om te zien hoe gelovigen uit alle landen Israël bezoeken en daar lopen in de voetsporen van aartsvaders en profeten en van Jezus, de Zoon van God en de Koning van de Joden. Als voorproefje van wat komen gaat. Daarom is het goed om dit jaar met Israël te danken voor die 75 jaar.

Tranen

Toen de overlevenden van de kampen naar het Beloofde Land reisden, moesten ze meteen vechten om opnieuw te overleven omdat de islam geen Joodse staat duldt. En zal ik vertellen over de oorlogen om het bestaan, over de vliegtuigkapingen, over de terreurdaden? Rav. Kook spreekt over de geboorteweeën van de eindtijd. Want dat is zeker: de moderne staat Israël is niet het einddoel. Het is nog maar het begin, het is het begin van het ontluiken van de verlossing. Maar het gaat net als bij een geboorte door pijn heen. Paulus zegt dat in Romeinen 8: Wij zuchten in de verwachting van de volkomen verlossing.

God zegt over de duivel deze dingen: hij is een moordenaar en leugenaar, hij is een aanklager, hij brengt verdeeldheid en hij is de overste van de wereld. Kijk naar wat er rond Israël gebeurt! Maar dit zegt de Bijbel ook: Jezus Christus heeft hem overwonnen en hij heeft geen plaats meer in de hemel. Op aarde zal hij blijven doen wat zijn wezen is en zeker tegen de oogappel van God. Hij zal verdeeldheid zaaien in Israël tussen vromen en seculieren, in de kerk tussen hen die Israël liefhebben en hen die het maar niet kunnen laten om het te oordelen tot het einde, maar ook tot zíjn einde!

Er woedt een geestelijke strijd: toen het Joodse volk terugkeerde en de onafhankelijkheid uitriep met instemming van de wereld, had ze drie dingen niet: het Bijbelse hartland, de steden en streken die verbonden zijn met de identiteit van Israël: Hebron, Shilo, de Gerizim en Bethlehem (!). Ze had het oude Jeruzalem niet, Sion, de Olijfberg; tachtig synagogen waren daar verwoest. En ze miste het sluitstuk: de plaats van Gods tempel, de berg Moria.

In de Zesdaagse oorlog zijn dingen veranderd. De Here doet wel meer dingen in zes dagen... Maar de wereld wil er niet aan en ziet Sion als het paleis van Allah.

Zegenen

De wereld zal Jeruzalem tillen als een lastige steen, maar ze zal zich eraan vertillen, want de Koning komt! En wee degene die de knecht van een ander oordeelt en die tussen de Koning en zijn volk gaat staan.

En wij? Wij zijn christenen, volgelingen van Jezus. Ik lees in Romeinen 15:8 dat Christus een dienaar van Israël geworden is om alle beloften van God te bevestigen. Als wij Jezus navolgen, zullen we dat ook doen. We zullen helpen om de Joden thuis te brengen, we zullen de dorpen die zij bouwen steunen. We zullen Israël dienen en zegenen. En we zullen samen met de vromen in Israël God prijzen omdat Hij grote wonderen gedaan heeft en nog zal doen: Israël zal het Lam van God begroeten en wij zullen de Leeuw van Juda loven.

Zelf denk ik dat de terugkeer van Israël gepaard gaat met een enorme geestelijke strijd. Je zou kunnen zeggen dat de oprichting van de staat Israël het antwoord is op de Shoa, het dal van de dorre doodsbeenderen (Ezechiël 37). Maar je zou het ook kunnen omdraaien: de Shoa was de poging van de duisternis om de komst van Israël te voorkomen.

Even heeft het erom gespannen of Psalm 126 het volkslied van Israël zou worden. Het is uiteindelijk het HaTikva geworden, het lied van de hoop. Maar wat is het een prachtig en feestelijk lied om straks op de verjaardag van Israël in onze kerken te zingen. Dan is het ook bij ons feest, want onze God is Israëls God. •

'Hij zal verdeeldheid zaaien in Israël tussen vromen en seculieren, in de kerk tussen hen die Israël liefhebben...'

HET IS FEEST!

Israël bereikt dit jaar de mooie leeftijd van 75 jaar. Driekwart eeuw al is de Joodse staat een feit: met een bijzondere en wonderlijke geschiedenis. David BenGoerion, de eerste premier van Israël zei ooit: “Om in Israël een realist te zijn moet je in wonderen geloven.”

In Israël wordt dit jubileum uitbundig gevierd, maar ook in ons land. Op deze pagina maak je kennis met allerlei feestelijke programma’s en uitgaven rondom 75 jaar Israël.

Magazine: Het wonder van Israël Christenen voor Israël geeft in mei een uniek magazine uit over Israël. Een prachtige, kleurrijke special met een uitgebreide tijdlijn over de fascinerende geschiedenis van Israël, de mooiste foto’s van de natuur in Israël, een interview met één van de helden van Israël en allerlei interessante achtergrondartikelen. Speciaal voor de lezers van Opwekking Magazine mogen we deze speciale editie gratis aanbieden.

) Ga daarvoor snel naar: www.cvi.nl/opwekking

Tentoonstelling: Hallo Israël!

Feesten & Falafels:

Een culinaire wereldreis. Hou je van lekker eten en van de diversiteit van de Israëlische keuken? Dan is Feesten & Falafels hét programma voor jou. Karolina uit Israël laat zien hoe je met gewone ingrediënten de heerlijkste maaltijden kunt klaarmaken. Vanaf 15 april is de serie te zien op Family7 en via Christenen voor Israël.

De uitbundige smaken van Zuid-Amerika, de heerlijke specerijen van het verre oosten en de gezonde ingrediënten van Oost-Europa: samen vormen ze het veelkleurige palet van de Israëlische keuken. Dat heeft alles te maken met het feit dat veel Joden verspreid wonen over de hele wereld. In Feesten & Falafels gaan we gezellig koken en vertellen we tegelijkertijd het verhaal van de Joden uit allerlei landen: bijvoorbeeld India, Jemen, Polen, Oekraïne, Ethiopië en NoordAfrika: elk met hun eigen recepten en ingrediënten.

) Kijk op feestenenfalafels.nl

Beleef het beloofde land tijdens de tentoonstelling Hallo Israël! in Nijkerk. Ontdek de diversiteit van het land, beleef de adembenemende natuur en ontmoet fascinerende en inspirerende mensen uit Israël! Speur door het beloofde land, bel aan bij een ‘settler’, overnacht in de Negev-woestijn, schuif aan in de kibboets en bewonder Israël in LEGO! Dit en véél meer ontdek je allemaal in Hallo Israël! De tentoonstelling opent op 13 mei en is tot eind oktober gratis te bezoeken in het Israëlcentrum in Nijkerk.

) Kijk voor meer info op www.israel75.nl

Gratis voor Opwekking lezers

BOEK

MET HET OOG OP ISRAËL

DR. M.J. PAUL, DR. J. HOEK, DR. M. VAN CAMPEN

Wie de Bijbel openslaat, komt al gauw in Israël terecht en wie het verhaal van Israël leest, komt bij Jezus uit. Maar wanneer Israël in christelijke kringen op tafel komt, leidt dat vaak tot polarisatie vanwege de sociaal-economische en politieke actualiteit. Historisch heeft het Joodse volk door de vervangingstheologie en de antisemitische besluiten en uitspraken van kerkvaders enorm geleden. Daarover is onder velen steeds meer bekend.

Hoe zit het met de plek van Israël op Gods agenda sinds Christus’ komst? Dit boek gaat daarop in, en doet dat in alle opzichten: historisch, exegetisch en profetisch. Zonder een zwaargewicht theologieboek te zijn voor theologen, behandelt het boek de cruciale teksten die vaak aan de discussies ten grondslag liggen. Kundige theologen en predikanten doen de Bijbel open en vullen het aan met gespreksvragen die in kringverband gebruikt kunnen worden. Zij leggen een basis voor een goede Israëltheologie zonder te schrijven vanuit een allergie tegen de vervangingstheologie. Als je je verbaast of verblijdt over de staat Israël en je verdiept in Gods beloften en daarvoor een goede Bijbelse basis wilt hebben, dan mag dit boek niet ontbreken in je boekenkast. Iedere voorganger of predikant zou het eigenlijk moeten lezen voordat hij de kansel bestijgt en over dit onderwerp spreekt.

€ 15,95 | De Banier

BOEK

75 VRAGEN VAN GOD AAN ZIJN VOLK MARIEN KOLLENSTAART

“Dit jaar bestaat de staat Israël 75 jaar en het thema ‘Israël’ blijft voor gemengde reacties zorgen,” schrijft Marien Kollenstaart ter introductie van zijn recent verschenen boek. “De een voelt een sterke sympathie, de ander weet zich niet zo goed raad met de terugkeer van Gods volk in het beloofde land, of heeft grote moeite vanwege het conflict met de Palestijnen.”

Aan de hand van 75 scherpe, ontroerende en soms ook verrassende vragen – voor het merendeel uit het Oude Testament – komen belangrijke thema’s aan de orde. Elke vraag wordt gevolgd door een meditatie, bezinningsvraag en een gebed. Het kan als dagboek gebruikt worden, maar ook als handleiding voor een kring of gespreksgroep. Het helpt om niet politiek, maar meditatief stil te staan bij het bijzondere volk en land dat Israël heet. Elke vraag is meer dan alleen maar interessant, en stemt tot nadenken. En Marien spreekt de hoop uit dat de lezer door elke vraag de God van Israël beter leert kennen en nog meer verlangt om zijn weg te gaan.

Marien Kollenstaart is predikant in de PKN en pastor in een multiculturele gemeente. Daarnaast is hij werkzaam voor stichting Near East Ministry. De NEM zendt al jarenlang vrijwilligers naar diaconale projecten in het Midden-Oosten om Jood en Arabier te dienen vanuit de liefde van Jezus.

€ 17,50 | Vuurbaak

Piet van Midden, docent Hebreeuws en predikant, schreef een interessant boek over de geschiedenis van Israël. Het boek draagt de veelzeggende ondertitel ‘Een geschiedenis van 3000 jaar op leven en dood’. In het voorwoord schrijft de auteur: “Israël is in de ogen van velen het land dat er niet mag zijn.” Vervolgens geeft het boek een chronologische beschrijving, beginnend 1200 voor Christus, van de geschiedenis van Israël. Deze geschiedenis wordt in de context van de wereldgeschiedenis beschreven.

Piet van Midden schrijft heel toegankelijke tekst, die wordt afgewisseld met illustraties en interessante feiten ter verdieping. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een gedeelte ‘Uitgelicht’ waarin dieper wordt ingegaan op thema’s zoals diaspora, Jodenhaat, religieuze richtingen in het Jodendom, zionisme, politiek en Israël en de kerk.

In het boek wordt ook aandacht besteed aan de BDSbeweging (Boycot, Desinvestering en Sancties tegen Israël), waar Van Midden stellig over is: “Het doel is niet de erkenning van Palestijnse rechten te bereiken, al wordt dat wel beleden. Doel is de staat Israël van de kaart te vegen.”

Hij ziet mogelijkheden in de samenwerking die de laatste jaren is ontstaan tussen Israël en de omringende Arabische landen. “De Palestijnen kunnen hun problemen niet intern oplossen, ook niet met de Verenigde Naties. Dat moet in de regio gebeuren.”

€ 22,50 | KokBoekencentrum

DE ZEVEN WONDEREN VAN JERUZALEM

WILKIN VAN DE KAMP, THEO VELDHUIS

Een reisgids waarmee je de locaties kunt bezoeken die van belang waren tijdens het leven van Jezus, en in het bijzonder de 18 uur voorafgaand aan de kruisiging. Als lezer/reiziger volg je Jezus vanaf zijn geboorte in Bethlehem, zijn kindertijd in Nazareth, zijn doop, de verzoeking, zijn bediening in Kapernaüm en andere plaatsen in Galilea. Het belangrijkste deel van dit boek is het onderwijs over het wonder van het kruis en de zeven plaatsen waar Jezus’ bloed vloeide.

Ter voorbereiding van je bezoek kun je de televisieserie De zeven wonderen in Jeruzalem bekijken. Het doel van de gids is om je te helpen je tijd in Jeruzalem zo in te delen dat je de belangrijkste plaatsen uit het evangelie kunt bezoeken en tegelijk in Jeruzalem zelf gaat begrijpen wat de reikwijdte is van wat Jezus voor ons heeft gedaan.

Het boek bevat veel fotomateriaal en tevens een uitgebreide stadsplattegrond van Jeruzalem.

BOEK ISRAËL, EEN WERELD APART PIET VAN MIDDEN

€ 24,95 | VrijZijn

Kees Goedhart beantwoordt geloofsvragen van lezers.

Sommige christenen verstaan heel duidelijk de stem van God. Daar heb ik moeite mee. Hoe weten ze nou precies wat ze moeten of mogen doen? - B.H. (naam bekend bij redactie)

Eerst een paar redenen waarom iemand Gods stem niet kan verstaan:

1. Je leeft nog in zonde. Zie Johannes 9:31, waar een blindgeborene door Jezus is genezen en dan zegt: “Wij weten dat God naar zondaars niet luistert…”. (Gelukkig luistert God wél als een zondaar tot Hem komt om vergeving.) Voor de duidelijkheid: een zondaar is iemand die volhardend in zonde leeft, niet iemand die wel eens zondigt. Zo kan ook een christen nog zondigen, maar hij blijft toch een kind van God. Belangrijk is wel dat je je zonden belijdt.

2. Je gehoorzaamde God de vorige keer niet. Stel dat je God al eens eerder om leiding vroeg. Hij gaf antwoord, maar je deed niet wat Hij zei. Waarom zou Hij dan nu opnieuw moeten spreken? Zie bijvoorbeeld Mattheüs 19:16-22.

3. Je neemt geen tijd om te luisteren. We hebben vaak wel bidstonden, maar geen ‘hoorstonden’. Het feit dat we twee oren hebben en één mond is eigenlijk veelzeggend.

4. Je hebt zelf al ingevuld hoe God het zou moeten doen. God doet de dingen meestal anders dan wij hadden verwacht, maar daar moeten we wel voor openstaan.

Hoe spreekt God?

1. Een menigte van raadgevers. Vraag diverse mensen om samen over jouw probleem te praten en te bidden. Dan komt er een gezamenlijk antwoord en op het getuigenis van twee of drie staat alle woord vast (Johannes 8:17). Het werkt dus niet als je elke raadgever afzonderlijk benaderd. Zie Spreuken 11:14 en 15:22.

2. Omstandigheden. In het verhaal van Ruth zie je hiervan een prachtig voorbeeld. In Ruth 2:3 bidt

Ruth niet: “Heer, leid mij naar familie.” Nee, ze deed gewoon haar plicht en ‘toevallig’ trof zij het stuk land van Boaz.

Een ander voorbeeld is het verhaal van Simeon en Anna (Lukas 2:25-27). Simeon had een openbaring (profetie) gekregen over de Messias. Anna had niet zo’n openbaring gehad; zij was gewoon op de plaats waar zij moest zijn, maar ook zij had een ontmoeting met Jezus.

3. Bijbelstudie. Denk bijvoorbeeld aan het bekende vers Psalm 119:53: Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad.

4. Openbaring, visioenen, dromen, enzovoort.

Goddelijke leiding is ons beloofd

We mogen leven in het vertrouwen dat God ons wil leiden. Zo staat in Jesaja 58:11: De HEER zal je voortdurend leiden. En Psalm 32:8: Ik geef inzicht en wijs de weg die je moet gaan.

Het probleem is dat niet iedereen die beweert Gods leiding te zoeken er ook echt naar verlangt om Gods weg te gaan. Soms zoeken mensen eerder Gods goedkeuring dan zijn wil.

Hoewel God een volmaakt plan heeft voor ons leven, laat Hij niet meteen alle stappen zien. Meestal toont Hij ons één stap per keer. Dat komt omdat goddelijke leiding moet samengaan met geloof en afhankelijkheid van Hem. Ook Jozef moest dat leren. Toch concludeerde hij in Genesis 45:8: Niet jullie hebben mij dus hierheen gestuurd, maar God. •

Heb jij zelf ook een vraag? Stuur deze naar redactie@opwekking.nl

Kees Goedhart

KERK IN BEWEGING

De kerk van Jezus Christus is veel meer dan de wekelijkse dienst en de eigen kerk of gemeente. In een tweeluik belichten we initiatieven die de kerk in Nederland in beweging willen brengen.

Cultuur van discipelschap:

van de zondag naar de

Alpha Nederland wil zich in de komende jaren richten op een cultuuromslag binnen kerken in Nederland. “Er zijn nog verschillen tussen de cultuur van Alpha als cursus en de cultuur van de kerk. We willen die twee dichter bij elkaar brengen,” vertelt Arnoud Drop, directeur van Alpha Nederland.

Cultuurverandering in de kerk

Evangeliegemeente De Lichtstad in Eindhoven is één van de dertig kerken die deelnamen aan de pilot van Alpha Nederland. “We hebben echt een cultuurverandering doorgemaakt in onze gemeente, doordat we de deelnemers aan Alpha en de gemeenteleden dichterbij elkaar gebracht hebben” vertelt Sanne Klein Wolterink die betrokken is bij de organisatie van Alpha.

“We zijn ermee begonnen om de leiding van de kerk uit te nodigen bij een van de laatste sessies van Alpha,

over de kerk. Ze kregen daar zulke leuke vragen van de deelnemers dat ze zelf ook enthousiast over Alpha werden. Verder maken we bij iedere Alpha een video die we aan de gemeente laten zien. Dan zien ze de deelnemers en leren de gemeenteleden ze al een beetje kennen. Dat werkt drempelverlagend voor de deelnemers.

Maar het heeft ook effect op de gemeente zelf: ze zien dat het nog steeds mogelijk is dat mensen tot geloof komen en zich aansluiten bij hun gemeente. Als je kinderen niet

woensdag

Al ruim 25 jaar bieden kerken Alpha aan. Met deze cursus zijn al 400 duizend mensen bereikt. Arnoud Drop vertelt: “Deelnemers leren over het geloof en ervaren wat kerk-zijn kan inhouden: samen eten en optrekken. Ze ervaren gastvrijheid in een niet-veroordelende sfeer, maar ze kunnen dat niet altijd rijmen met hun ervaring met de kerk. Het lukt de deelnemers dan ook lang niet altijd om die stap te maken en lid te worden van een kerk, en van kerken krijgen we regelmatig de vraag naar vervolgcursussen, de Bètacursus. Wij nemen die hulpvraag van kerken serieus. We willen ze graag helpen om met de nieuwe gelovigen op te trekken en ze vast te houden. Maar ik weet ook zeker dat kerken, als ze

niet veranderen qua cultuur, zullen blijven vragen naar vervolgcursussen, van gamma tot omega.”

Bij Alpha Nederland wordt gesproken over ‘Alpha als cultuur’. Arnoud Drop: “Die cultuur bevat zes ingrediënten: kernwaarden die we als cultuur van de kerk zouden willen vormgeven. Om op die manier van de cultuur van de zondag – met alle geschreven en ongeschreven regels – naar een cultuur van de woensdag te gaan – de dag waarop veel kerken Alpha aanbieden.”

De zes kernwaarden zijn

1 Prioriteit bij missie

De kerk is geroepen om gehoor te geven aan de opdracht van Jezus: ‘Maak alle volken tot mijn leerlingen’. Die roeping mag zichtbaar worden in elk aspect van het kerk-zijn.

2 Gebed

Gebed is de motor achter Alpha die alles in beweging brengt. Arnoud: “Alpha wordt in kerken omringd met gebed: door gemeenteleden en de leiding, en er gaat vaak een gebedsbrief rond. Stel je voor dat we in elk onderdeel

meer geloven en als je geen respons krijgt op het moment dat je iets deelt van je geloof, kun je teleurgesteld raken. Maar nu zien ze: God werkt nog steeds in mensen in Nederland. Hierdoor zijn dingen gaan bewegen in onze gemeente.”

Kernwaarden

We passen ook de kernwaarden toe zoals Alpha Nederland ze voorstelt, bijvoorbeeld gastvrijheid en het uitnodigen. Een keer per maand houden we ‘zoete inval’.

Er is een maaltijd na de dienst waar je vrienden voor kunt uitnodigen. Daar zeggen we bij: ze hoeven niet per se eerst naar de dienst te komen als ze dat niet willen. Als ze alleen komen eten is het ook goed – ze komen dan in ieder geval het kerkgebouw binnen, waarmee de eerste stap is gezet. Dan zien ze dat we geen ‘aliens’ zijn.

Ook hebben we gekeken hoe we onze website meer uitnodigend kunnen maken. We hebben een video geplaatst die laat zien hoe het er aan toegaat in onze

van de kerk zo met gebed zouden omgaan. Dat bijvoorbeeld de crècheleiding op die manier zou omgaan met de baby’s en de ouders, dat zou een grote verandering zijn.”

3

Ervaren van de Heilige Geest

‘Kom, Heilige Geest’ is het oudste gebed van de kerk. Veel deelnemers ervaren Gods liefde wanneer dit gebed wordt uitgesproken tijdens het Alpha-weekend. Hoe zou het zijn als er in alle kerkelijke activiteiten verwachting is voor de Heilige Geest?

4 Gastvrij zijn

Gastvrijheid is niet alleen een warm welkom bij de deur, het raakt alle aspecten van kerk-zijn. De nietveroordelende sfeer die bij Alpha bestaat, mag in heel de kerk terug te zien zijn. Door gastvrij te zijn, wordt Gods hart gereflecteerd; Hij wil iedereen ontmoeten.

5 Uitnodigen

De meeste deelnemers komen op Alpha door een persoonlijke uitnodiging. Zo’n uitnodiging kan hét verschil maken in iemands leven. Uitnodigend zijn gaat verder dan iemand vragen om naar een dienst of viering op zondag te komen. Het is een levenshouding waarbij we

anderen meenemen, hen verwelkomen en de kans geven om Jezus te ontmoeten.

6 Leerlingen maken

Alpha is de perfecte plek om talent en geloof te ontwikkelen en verantwoordelijkheden te delen. Het ideale vervolg op Alpha volgen is namelijk Alpha géven. Het is een geweldige manier om te groeien in discipelschap en te ontdekken hoe God door ons heen werkt.

Arnoud: “Zeventig procent van de deelnemers wil ook betrokken zijn bij de volgende Alpha, maar slechts tien procent wordt daadwerkelijk ingeschakeld door de kerk. Kerkleiders denken dat mensen eerst opgeleid moeten zijn om Alpha te geven, maar het enige wat je moet kunnen is vragen stellen en voor elkaar bidden. Ik kan geen betere bètacursus bedenken dan iemand in te schakelen om mee te helpen bij de volgende Alpha.”

Alpha Nederland legt een hoge prioriteit bij het coachen van kerken om deze cultuuromslag te maken. Arnoud: “In het afgelopen jaar hebben we door middel van een pilot dertig kerken begeleid. Nu willen we het groter opzetten, waarbij we in samenspraak met de kerkleiding voor elke kerk een maatwerkpakket ontwikkelen. Met hen willen we nadenken over: hoe kun je de zes kernwaarden van Alpha toepassen in alle aspecten van je kerk-zijn, bijvoorbeeld in het pastoraat en het jeugdwerk?” •

gemeente. Mensen die nooit in een kerk komen kunnen zich afvragen: hoe moet je je kleden, wat voor mensen zijn er eigenlijk, hoe laat begint en eindigt het?”

Bèta

In De Lichtstad is ook een Bètacursus opgezet, door de gemeente zelf. “Wij hadden die vraag ook gesteld aan Alpha Nederland. Want de aansluiting bij mensen die al jaren in de gemeente komen lukt niet altijd zo makkelijk. Maar zoals Alpha echt het evangelie vertelt en daardoor bij elke kerk past, zo vul je een Bèta eigenlijk per kerk verschillend in. We bieden een discipelschapscursus, waar we ingaan

op de vraag wat het betekent om Jezus te volgen, en een cursus Bijbellezen voor wie daar nog niet zo bekend mee is. Gedurende het hele jaar is er een doorstroom naar de Bèta en zodra die afgerond is proberen we mensen te laten aansluiten bij een Kern [Kleine groep].

We zijn nu drie jaar bezig met Alpha en we hebben inmiddels al doopdiensten gehad. Na elke doopdienst hebben we een volle Alpha!

Eerst was het trekken aan Alpha en aan de gemeente, maar nu zien we de vruchten ervan. Het bouwt ons geloof zo op, het is echt een zegen.” •

Ruben Flach

De Heilige Geest zet mensen in beweging

Beweging en vernieuwing passen bij het koninkrijk van God. Dat is een uitdaging, maar ook prachtig om daar deel van te mogen zijn.

Alles rondom Opwekking is volop in beweging deze weken. Teams zijn druk met de laatste details van hun programma’s. Technische mensen maken zich gereed om te bouwen. Intussen zijn de eerste containers ingepakt en meegenomen. Binnenkort vertrekken onze projectmensen naar het terrein van Walibi om te starten met de opbouw. Het aantal aanmeldingen voor de camping is veelbelovend en programma’s voor de digitale Pinksterconferentie worden op allerlei plekken opgenomen. Alles zoals gebruikelijk?

53ste Pinksterconferentie

Is het na 53 jaar Pinksterconferentie nog spannend? Zijn er nog écht nieuwe dingen? Voor sommige mensen lijkt de Pinksterconferentie bijna vanzelfsprekend, vooral als je als bezoeker komt. Maar hoewel heel veel ervaring en een grote, veelal professionele, groep vrijwilligers zeker helpt en belangrijk is, is zo’n enorm project allesbehalve vanzelfsprekend. Ieder jaar kent nieuwe en oude uitdagingen.

De ‘oude’ uitdagingen hebben te maken met het plannen en bestellen van alles wat nodig is. We bouwen voor die 4 dagen Pinksterconferentie een complete stad met alle voorzieningen, van water, toiletten, veiligheid, medische dienst tot verkeersplannen, toegangscontrole en nog veel meer. En dan nog al die tenten waar de samenkomsten en programma’s plaatsvinden. Ook het vinden van voldoende medewerkers is ieder jaar toch wel even spannend.

De ‘nieuwe’ uitdagingen hebben te maken met veranderingen die na de coronacrisis in versneld tempo plaatsvinden. Materiaal dat niet meer te krijgen is. Tentenbouwers die niet meer hetzelfde werk kunnen doen, stoelen die niet leverbaar zijn, en zo kunnen we nog wel even door gaan. En dan de prijzen die als nooit tevoren gestegen zijn, en die de komende jaren nog wel even doorstijgen.

Onder de indruk

Tien jaar geleden keek ik, toen nog geheel incognito, voor het eerst mee achter de schermen van de Pinksterconferentie. Ik kwam kennismaken vanwege de vraag of ik het leiderschap op me wilde nemen. Ik was onder de indruk van alles wat ik zag. De omvang van dit project en de inzet van de vrijwilligers. De impact van de conferentie op tienduizenden mensen. Het geloof van de organisatie om zoiets te organiseren. Ik ben nog steeds onder de indruk, van dezelfde dingen overigens. De trouw van vrijwilligers, van bezoekers en bovenal van God die dit werk steeds weer zegent en tot zegen stelt.

Vernieuwing

Er is de afgelopen jaren ook veel veranderd en vernieuwd. Programma’s werden uitgebreider, er kwamen nieuwe dingen bij, zoals extra seminartenten, de MissionPlaza en MissionBoulevard en de samenwerking vanuit het land.

Vernieuwing heeft ook te maken met beweging, en daar zijn we in gebed steeds mee bezig. God wil voor deze tijd, voor de mensen van vandaag een krachtige boodschap geven, juist tijdens de Pinksterconferentie. Het is de Heilige Geest die mensen in beweging zet, die harten aanraakt en tot genezing en vernieuwing brengt.

En dan wordt het opnieuw spannend, in vele opzichten. Maar in het koninkrijk van God bieden resultaten uit het verleden wel degelijk garantie voor de toekomst.

Ik tel de dagen, en zie ernaar uit! •

Opwekking Actueel ]

MELD JE AAN VOOR OPWEKKING IN CONCERT

VOORPRET: DE AFTERMOVIE VAN OPWEKKING 2022

Op het YouTubekanaal van Opwekking vind je muziekvideo’s van onze Opwekkingsliederen, diverse preken, getuigenissen en meer. Neem een kijkje en laat je bemoedigen!

Elke maand lichten we hier een video uit. Deze maand de aftermovie van de Pinksterconferentie van vorig jaar. Geniet nog even na van de highlights van 2022, en kijk tegelijk alvast vol verwachting vooruit naar de komende conferentie. Wij tellen de dagen in ieder geval al af!

Iedere keer is het een feest om nieuwe Opwekkingsliederen op te nemen: nieuwe liederen uit binnen- en buitenland om God te aanbidden. En jij kunt erbij zijn, want we gaan het land in! Ook komend seizoen gaan we naar lokale kerken waar we samen met de Opwekkingband een avond vol aanbidding en de opname van nieuwe Opwekkingsliederen beleven. Geweldig om met elkaar in Gods aanwezigheid te zijn, onder een open hemel met alle tijd en ruimte voor de Heilige Geest! Voor de opnames van de nieuwe liederen van cd 48 staan de eerste twee avonden al gepland: op zaterdag 23 september in Aalsmeerderbrug en op zaterdag 4 november in Oud-Beijerland. Reserveer alvast je ticket, zodat je zeker bent van een plek. We zien uit naar je komst!

MELD JE LOKALE PINKSTERVUURTJE AAN!

Kijk je de Pinksterconferentie op afstand met ons mee? In je kerk, met een vriendengroep of op de camping? Meld dan je Pinkstervuurtje aan! Via het digitale platform kun je diverse programma’s van de Pinksterconferentie volgen – zowel de livestream als van tevoren opgenomen seminars. Ook worden er door verschillende pleinen – Kinderplein, Youth en Bijzonder Mensen Tent – eigen programmaonderdelen én materialen ontwikkeld speciaal voor de Pinkstervuurtjes. Ook als je als kerk alleen meekijkt en -viert op zondagochtend vinden we het fijn als je je aanmeldt als Pinkstervuurtje. Laten we heel Nederland vullen met Pinkstervuurtjes!

Scan de QR-code om de aftermovie te bekijken.

BOUW MEE AAN

DE PINKSTERCONFERENTIE!

Op alle fronten wordt hard gewerkt om de voorbereidingen voor de Pinksterconferentie voor elkaar te krijgen. Een mooi moment om te zien hoe de eerste containers vanaf kantoor richting het conferentieterrein gaan. We zijn dankbaar voor het grote team vaste medewerkers dat de handen uit de mouwen steekt en al zoveel werk verricht heeft. En voor alle vrijwilligers die zich al hebben opgegeven om voor, tijdens en na de Pinksterconferentie mee te helpen. Tegelijkertijd zijn er nog heel veel mensen nodig op allerlei gebieden, parttime en fulltime. Kijk snel op www.pinksterconferentie.nl/meewerken voor een leuke taak!

Een andere manier om mee te bouwen aan de conferentie is door het geven van een gift. Om de conferentie toegankelijk te houden voor iedereen zijn we voor een groot deel afhankelijk van giften en sponsoring. Dat kan natuurlijk als individu, maar bijvoorbeeld ook als bedrijf. Als jij je als ondernemer met jouw bedrijf wil inzetten om mee te bouwen aan de Pinksterconferentie, of ons vanuit visie wil ondersteunen met een gift, met mankracht of middelen, dan horen we graag van je! Je kunt contact opnemen met Carlino Bus, operationeel directeur via 06-37550304 of carlino.bus@opwekking.nl. Alvast hartelijk dank voor je betrokkenheid en inzet!

DOWNLOAD DE OPWEKKINGAPP

Vanaf 1 mei kun je ‘m downloaden: de OpwekkingApp! Met deze onmisbare tool blijf je de hele conferentie op de hoogte van o.a. het laatste nieuws, de programma’s, waar je lekker kunt eten, de liedjes van de Sing-in, en waar je je auto hebt geparkeerd. Ook vind je er alle praktische info en kun je je met de app aanmelden voor een leuke vrijwilligerstaak. Download de app alvast zodat je niets mist!

KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN

Een van de afdelingen die in aanloop naar de Pinksterconferentie op volle toeren draait, is de afdeling communicatie. Want er moet heel wat worden gecommuniceerd in woord en beeld. Denk aan social media, de website, Opwekking Magazine en … banners, heel veel banners (een kleine 300…)! Een klein maar enthousiast team bijt zich erin vast.

Amsterdam2023 en Everyone2023

We hebben al eerder aandacht besteed aan Empowered21, en aan het verlangen van deze beweging om onze wereld te bereiken met het evangelie van Jezus Christus. Van 20 tot en met 23 juni organiseert Empowered21 een grootschalige conferentie voor internationale, christelijke leiders in de Rai Amsterdam: Amsterdam2023, met als doel om strategisch na te denken over hun aandeel in het verspreiden van het evangelie. Een krachtige conferentie en bron van inspiratie voor leiders in kerk, gemeente en organisaties. Op 24 juni is er dan het slotevent in het Olympisch Stadion dat openstaat voor iedereen, voor christenen uit de hele wereld: Everyone2023. Kom ook en laat je inspireren, toerusten, en bemoedigen om erop uit te gaan om het evangelie te delen met de mensen om je heen.

SEMINAR OVER RACISME EN DIVERSITEIT

‘De kerk heeft hierbij een profetische stem in de samenleving’

Tijdens de Pinksterconferentie vindt op zaterdagavond een seminar plaats over racisme en diversiteit in de kerk. Het is nodig om hierover open met elkaar in gesprek te gaan, vinden organisatoren Godwin Arhin en Hans Euser: “Er is sprake van ongelijkwaardigheid, onbewust en soms ook bewust.”

Godwin Arhin (30) is jeugdleider en spreker. Op de EOjongerendag in 2018 werd hij uitgeroepen tot beste jeugdleider van Nederland. Tijdens de Pinksterconferentie spreekt hij meermaals in de Teenzone. Godwin is getrouwd met Raëshma, vader van een dochter en pleegvader van vier kinderen.

Hans Euser (45) is directeur van Intercultural Church Plants Nederland (ICP) en samen met zijn vrouw Carolien is hij initiatiefnemer van de sociale onderneming BLEND in de Rotterdamse wijk Bloemhof. Hans en Carolien hebben samen drie kinderen.

“Als spreker kom ik in veel verschillende kerken in het land,” vertelt Godwin Arhin (30). “Dan maak ik wel eens mee dat iemand zegt: ‘Wat spreek je goed Nederlands voor iemand van kleur’. Zo’n opmerking is niet kwaad bedoeld, veel christenen zijn zich er vaak niet van bewust dat ze met alle goede bedoelingen toch een situatie van ongelijkwaardigheid creëren.” Hans Euser (45) vult aan: “Als je een houding hebt dat je iemand van kleur alleen maar iets te brengen hebt, en eigenlijk niets van hem verwacht te ontvangen, dan is er sprake van ongelijkwaardigheid. Pas als we van élkaar willen leren, dan is er gelijkwaardigheid.”

Godwin en Hans verzorgen op de zaterdagavond op het hoofdpodium een seminar over racisme en diversiteit in de kerk. Het programma borduurt voort op een open gesprek van Ruben Flach en Filemon Peroti op Family7 tijdens de digitale Pinksterconferentie in 2021. Hier deelde Filemon onder andere iets over zijn eigen ervaringen als het gaat om racisme, en concludeerden hij en Ruben samen dat er verandering nodig is, in de maatschappij maar ook in de kerk.

Hans: “Het was een goed gesprek en de dingen die genoemd werden, waren herkenbaar voor mij. Het zijn onderwerpen waar we bij Intercultural Church Plants Nederland (ICP) ook tegenaan lopen. We zijn bij ICP bezig met interculturele kerkplanting en we zien een grote diversiteit aan kerkbezoekers, maar helaas is er niet altijd sprake van gelijkwaardigheid.”

Tradities

Hans en Godwin ontwikkelen naast het seminar ook onlinemateriaal voor kleine groepen. Hans: “In het onlinemateriaal delen we ervaringsverhalen, Bijbelgedeeltes, informatie en feiten. Daarmee kun je drie avonden vullen met je kleine groep of kring.

Met het seminar en het onlinemateriaal willen we in de eerste plaats bewustwording vergroten. Bijvoorbeeld als het gaat om systemisch racisme.” Godwin: “Dan kan het bijvoorbeeld gaan over de figuur van zwarte piet, die veel mensen onder wie ikzelf als racistisch ervaren. Ik schreef er iets over op Facebook en met name de reacties van christenen verbaasden mij. Mensen die mijn broeders en zusters zijn, zeggen dan plotseling: ‘Dat is onze cultuur, daar moet je afblijven’. Maar als ik op Facebook schrijf dat ik aan bepaalde Ghanese of Surinaamse culturele feesten

niet meedoe omdat ze samenhangen met voodoo of winti dan wordt dat door dezelfde christenen toegejuicht. Dan is mijn vraag aan christenen in Nederland: durf je te kijken waar bepaalde tradities in de Nederlandse cultuur vandaan komen? Het 19e-eeuwse boek waarop het huidige sinterklaasfeest is gebaseerd, is geschreven door een man voor wie het beeld van een witte baas en een zwarte knecht heel normaal was. Maar is dat echt normaal? En is het in lijn met wat God zegt over hoe wij met elkaar moeten leven?”

Fundamenten

Hans: “Racisme is een diepliggend probleem dat ervoor zorgt dat de ongelijkwaardigheid in stand blijft. De vraag is of je durft te graven naar de fundamenten ervan. Ik gebruik wel eens het voorbeeld van een hotel dat ooit gebouwd werd door iemand die absoluut geen gehandicapte mensen in zijn hotel wilde hebben. Daarom bouwde hij het zo dat het volkomen ontoegankelijk was voor hen. Op een gegeven moment komt er een nieuwe eigenaar die helemaal niets heeft tegen gehandicapte mensen. Maar hij is zich er niet van bewust dat het hotel, door de bouw ervan, niet toegankelijk is voor hen. De fundamenten moeten opnieuw gelegd worden. Dat is het systemische racisme waarvoor we oog moeten krijgen. Je kunt dingen niet veranderen als je niet bij de basis begint.” Godwin: “Soms komen er dingen aan het licht die het gevolg zijn van systemisch racisme, dan schrikt iedereen van het nieuws, maar algauw gaat men weer over tot de orde van de dag. De dieperliggende oorzaak wordt niet aangepakt.”

Het tweede doel van het seminar en het onlinemateriaal is om ruimte voor gesprek te creëren. “Dat is voor veel mensen nog niet zo makkelijk,” meent Hans. “Ze zijn bang om in een bepaalde hoek te worden geduwd.” Godwin: “Ik heb er ook over geaarzeld. Zodra je je gaat uitspreken, gaan mensen iets van je vinden. De een vindt je te soft en de ander te extreem.” Hans: “Er is ook schaamte; witte mensen die het probleem wel zien maar niet weten hoe ze

'Racisme is een diepliggend probleem dat ervoor zorgt dat de ongelijkwaardigheid in stand blijft'

het moeten veranderen. Het derde doel van het seminar is dan ook om in actie te komen, op microniveau. Dat je bijvoorbeeld een vriendschapsrelatie opbouwt met iemand die een andere achtergrond heeft dan jij.”

Diversiteit

De Pinksterconferentie is voor de beide mannen het moment bij uitstek om met dit onderwerp bezig te zijn. Godwin: “Pinksteren is het feest van de diversiteit. Toen de discipelen de Heilige Geest ontvingen en naar buiten gingen om te getuigen, stonden ze voor een grote groep Joden die vanuit de hele wereld naar Jeruzalem was gekomen. Dat waren dus mensen van verschillende afkomst en kleur. Drieduizend mensen kwamen op die eerste dag tot bekering en zo ontstond er een gemeente die bestond uit mensen van verschillende kleur, en er was eenheid. Ik verlang zelf naar zo’n gemeente en ik snap dat God dagelijks mensen kon toevoegen want iedereen was welkom.

Na verloop van tijd ontstond er ook frictie. In Handelingen 6 lezen we over gemor van de Griekssprekenden omdat hun weduwen over het hoofd gezien werden. Om die reden werden er discipelen van verschillende afkomst aan de leiding toegevoegd zodat de vertegenwoordiging meer evenredig was. Dan stel ik me een leiderschapsteam voor dat Hans en mij, en bijvoorbeeld ook Marokkaanse gemeenteleden vertegenwoordigt. Zodat ieder besluit kerkbreed genomen en gedragen wordt.”

Eenheid

Hans: “Kerken in Nederland zijn vaak langs etnische lijnen ingericht. Dat is jammer, want je kunt zoveel van elkaar ontvangen als je met elkaar omgaat. God maakte de mensheid naar zijn beeld en Hij gaf opdracht om de wereld te bevolken. In het begin bleven ze bij elkaar klitten rondom de toren van Babel; men vormde een monocultuur. Maar God wilde diversiteit en versnelde het proces van diversificatie door de spraakverwarring. Men moest wel uiteengaan en zo vormden zich de culturen. Die verscheidenheid zal blijven bestaan, zegt Openbaring

7. Dan staat een grote schare uit alle volken, stammen, natiën en talen voor Gods troon. Samen loven ze God.”

Godwin: “Er is niet zoiets als een ideale kerk en het is niet erg als je in een witte of zwarte kerk zit, als we maar beseffen dat we broeders en zusters zijn. Dat we bereid zijn om uit onze bubbel te stappen en elkaar te ontmoeten, bijvoorbeeld op de Pinksterconferentie, in eenheid en gelijkwaardigheid. Het belangrijkste is dat we Jezus centraal stellen.”

Opstaan

Het onlinemateriaal is bedoeld om te gebruiken in de periode tussen de Pinksterconferentie en Keti Koti (1 juli), de dag waarop Surinamers de bevrijding uit slavernij herdenken en vieren. Zouden witte en zwarte Nederlanders die dag samen kunnen vieren? Godwin: “Ik denk dat je samen kunt delen in de blijdschap als je de kern van die dag begrijpt. Als je je verdiept in elkaars leven, dan kun je ook elkaars feesten vieren, dat kan genezing brengen.” Hans: “Slavernij is niet de focus van het seminar en het onlinemateriaal, maar voor die pijn en weerstand mag ook ruimte zijn in de gesprekken.

In de maatschappij zien we racisme, systemisch en persoonlijk, en ook polarisatie over dit onderwerp. Ik geloof dat de kerk een profetische stem heeft in de samenleving, en die mag ze meer gaan gebruiken. We moeten opstaan voor recht.” •

'Dan staat een grote schare uit alle volken, stammen, natiën en talen voor Gods troon. Samen loven ze God'

Carina Bergman

Familie Ten Boom

Honderd jaar bidden voor de vrede van Jeruzalem

In 1844 begon Willem ten Boom, horlogemaker te Haarlem, met een bidstond voor het Joodse volk en voor de vrede van Jeruzalem. Precies honderd jaar later, op 28 februari 1944 werden zijn zoon, vier kleinkinderen en een achterkleinkind gearresteerd voor hun hulp aan Joodse onderduikers.

Veel christenen – in binnen- en buitenland – kennen Corrie ten Boom. Maar lang niet iedereen weet dat haar getuigenis een lange familiegeschiedenis heeft. Haar ouders, Casper en Cornelia, en haar grootouders, Willem en Elisabeth, waren diepgelovige mensen die hun kinderen opvoedden in de liefde tot God.

Willem hoorde in de kerk een preek over Psalm 122 vers 6: Bid om vrede voor Jeruzalem, laat het goed gaan met hen die u liefhebben. Na vele gesprekken over de terugkeer van Joden naar het beloofde land, begon hij vanaf 1844 met vrienden bijeen te komen om te bidden voor het Joodse volk. Zijn kleindochter Corrie schreef hierover: “Voor de christenen in die tijd was dit een ongebruikelijk idee. De Joden waren verstrooid over de hele aarde, zonder land of nationale identiteit. Jeruzalem was een verscheurde stad, door eeuwen van conflict. De aandacht van de wereld was niet op het Midden-Oosten gevestigd en toch

ontmoette een kleine groep Nederlandse gelovigen elkaar in een klein huis in Haarlem om de Heilige Schrift te lezen en voor de Joden te bidden.”

Gearresteerd

Willem leerde ook zijn kinderen voor de Joden te bidden en gedurende 100 jaar, drie generaties lang, baden de Ten Booms in hun huis aan de Barteljorisstraat voor de vrede van Jeruzalem. Corrie zag een verband tussen deze gebeden en de rol die haar familie in de Tweede Wereldoorlog speelde: “Op goddelijke wijze, die boven ons menselijk begrip reikt, verhoorde God deze gebeden. Honderd jaar nadat Willem zijn bidstond begon, werden in hetzelfde huis zijn zoon, vier kleinkinderen en een achterkleinkind gearresteerd, omdat ze Joodse mensen gered hadden van Adolf Hitlers plannen om hen om te brengen. Drie van deze arrestanten stierven. Vaak vraag ik me af waarom God toelaat dat ons bepaalde dingen

overkomen. We proberen de omstandigheden van ons leven te begrijpen en we blijven met raadsels zitten. Maar Gods dwaasheid is zoveel wijzer dan onze wijsheid (1 Korinthe 3:19). Door de generaties heen komt Hij tot zijn doel met hen die Hem kennen en vertrouwen.”

Arrestanten

Wie waren de drie arrestanten die stierven, over wie Corrie schrijft? Allereerst was dat haar vader Casper. Casper ten Boom was geliefd in Haarlem en op de dag dat de familie werd overgebracht van het politiebureau naar de gevangenis in Scheveningen, stonden velen op straat om hun eer te betonen. Sommigen hadden Casper gewaarschuwd dat het verbergen van Joden gevaarlijk werk was. Zijn antwoord: “Mocht dat gebeuren, dan zou het voor mij een eer zijn mijn leven te geven voor Gods aloude volk, de Joden.” Na tien dagen in de Scheveningse gevangenis stierf Casper op 84-jarige leeftijd.

Ook Corries zus Betsie stierf in gevangenschap. Corrie en Betsie hadden in de oorlogsjaren intensief samengewerkt bij het verbergen van Joden. Na hun arrestatie zaten ze drie maanden gevangen in Scheveningen, werden overgeplaatst naar gevangenkamp Vught en vervolgens op transport gesteld naar het concentratiekamp Ravensbrück, een vrouwenkamp ten noorden van Berlijn. Op 16 december 1944 stierf Betsie als gevolg van ziekte en de vele ontberingen in dit kamp.

Ook Corries broer Willem overleed als gevolg van de arrestatie. Willem was tijdens de oorlogsjaren zeer actief in het helpen en verbergen van Joden, in zijn eigen woonplaats Hilversum. Al in de jaren twintig had hij het

gevaar van het toenemende antisemitisme in Duitsland gezien en daarover geschreven in het proefschrift dat hij voor zijn studie theologie schreef. Door zijn geloof en door de liefde die hij vanuit zijn familie meekreeg voor het Joodse volk, stuitte deze Jodenhaat hem tegen de borst. Op de dag dat de familie werd gearresteerd, was hij in huis om mee te bidden bij de bidstond voor de vrede van Jeruzalem. In de gevangenis liep Willem ernstige tuberculose op, waaraan hij in 1946 overleed.

Vergeving

Corrie overleefde het concentratiekamp Ravensbrück. Eind 1944 werd zij, op wonderlijke wijze, vrijgelaten. Na haar terugkeer in Haarlem zette zij in eerste instantie haar werkzaamheden van voor haar gevangenschap voort. Maar ze besefte dat God meer voor haar te doen had. Uiteindelijk verkocht Corrie de winkel en al haar bezittingen en begon over de wereld te reizen om haar getuigenis te delen. In totaal 64 landen bezocht ze tijdens die reizen en velen kwamen tot geloof onder haar bediening.

Vaak sprak ze over vergeving, maar toen op een dag een van de bewakers van kamp Ravensbrück voor haar stond en om vergeving vroeg, kwam er “een kilte in haar hart”, zoals ze zelf schreef: herinneringen aan haar zus Betsie en aan het mensonterende van hun lijden overvielen haar. Toen bad Corrie in stilte: “Jezus, help mij! Ik kan mijn hand uitstrekken naar hem, wilt U voorzien in het gevoel?”

Ze gaf de man een hand en onmiddellijk voelde ze een warmte door haar arm gaan en ervoer ze de Heilige Geest. Met tranen in haar ogen zei ze: “Ik vergeef u met mijn hele hart.”

Het volledige verhaal over de familie Ten Boom is te horen in het museum Corrie ten Boomhuis in Haarlem (ook een aanrader om als gezin te bezoeken), en te lezen in onder andere de boeken De Schuilplaats en de museumgids Meer dan een schuilplaats

DISCIPELEN MET EEN VOETBAL

Paul Stoorvogel (37) is al van jongs af aan veel bezig met sport. Maar als jonge tiener had hij niet zoveel met geloof, hoewel zijn vader metganger was en hij er dus wel het een en ander over wist. Maar dat voorgangerschap van zijn vader zat hem vooral in de weg, want daardoor was het gezin verhuisd. En waar Paul bij zijn vorige voetbalclub nog droomde van een kans om profvoetballer te worden, was die kans verkeken bij de kleine christelijke voetbalclub waar hij nu terecht was gekomen. Wat daarbij ook een rol speelde, was dat sport en kerk niet bij elkaar leken te horen. Paul: “Als je muzikale talenten hebt dan krijg je al gauw een podium, maar sport is minder makkelijk toe te passen. Er was in kerkelijk Nederland ook heel lang een tegenbeweging richting sport: je moest kiezen tussen sport of kerk, allebei kon niet.”

Toch werd er in de tienerjaren van Paul een connectie gelegd tussen sport en kerk. Door zijn eigen kerk werd

een sportweek georganiseerd en broer Henk vroeg hem om mee te helpen. “God en de kerk hoefden voor mij niet zo nodig, maar voor sport was ik altijd wel te vinden.” De week betekende een omkeer in zijn leven. “Ik heb God daar echt ervaren, en voor het eerst kwamen God en sport voor mij samen.”

Sportprojecten

Paul volgde een opleiding in vrijetijdsmanagement en maakte van sport zijn werk. “Ik ben gaan evangeliseren door middel van sport. Eerst bij Athletes in Action en tegenwoordig met ons eigen bedrijf Next Move. Sport is, net als muziek, een taal waarmee je kunt communiceren. Dat merken we in ons werk in de wijk. Schop een bal naar iemand toe, en hij schopt ‘m terug. Je hebt gelijk contact.”

In de eerste jaren was Paul betrokken bij diverse sportprojecten in binnen- en buitenland. “Dan

Paul Stoorvogel gaat al 12 jaar naar hetzelfde trapveldje in Groningen, waar hij sport met kinderen in de wijk en ze over Jezus vertelt. “Sport verbindt echt. Trap maar eens een bal naar iemand, je hebt gelijk contact.”

organiseerden we een sportweek, we maakten contact met kinderen en jongeren, vertelden over Jezus en zagen mensen tot geloof komen. Dan vertrokken we weer, zeiden: ‘Tot volgend jaar’, maar die mensen zagen we dan nooit meer terug. Ik besefte dat we iets misten. Jezus zei: ‘Maak discipelen’ - daar zit relatie in. Dat gaat verder dan mensen vertellen dat Jezus voor hun zonden is gestorven. Toen besloot ik om vanaf dat moment elke week naar dezelfde wijk te gaan in mijn woonplaats Groningen. Sinds 2011 kom ik iedere week, weer of geen weer, op een trapveldje in de wijk Vinkhuizen en het bijzondere is: er is elke week wel iets sprankelends en nieuws te delen met de kinderen.”

Laagdrempelig

“We hebben echt relatie gekregen met de kinderen in de wijk. Er komen nu jongens en meiden naar de woensdagavond sportcommunity in de Stadskerk die eerst als kind kwamen aanzetten op dat veldje. Sommigen zijn ook tot een levend geloof gekomen en deel van onze kerk geworden.

vanzelfsprekend dat kinderen buiten zijn. Sterker nog, vaak is er een bepaalde reden voor, bijvoorbeeld omdat ze door hun ouders naar buiten zijn gestuurd omdat ze als lastig worden gezien. Zo was er een jongen die regelmatig woedeaanvallen had. Zijn ouders kregen vaak afwijzende woorden te horen over hem, maar wij zagen ook andere kanten van hem omdat we hem beter leerden kennen en potentie in hem zagen. Dat maakte dat zijn ouders ons gingen vertrouwen.

Het was niet altijd makkelijk. We hebben best pittige dingen meegemaakt, dat we politieagent moesten spelen en we dagen van tien uur maakten. Je wilt ze liefde geven maar dat kan niet vanuit een lege beker. De kerk is toen biddend om ons heen gaan staan en dat heeft echt tot een ommekeer geleid.”

Paul wil kerken aanmoedigen om ook een sportcommunity te starten in hun wijk. “Je hebt draagvlak nodig van een stuk of vier, vijf mensen en daarnaast een bal en een veldje. Veel budget heb je niet nodig maar het is wel belangrijk dat de kerk erachter gaat staan. Daar willen we graag bij helpen om dat concreet te maken.” •

We proberen de kerk ook zo laagdrempelig mogelijk te maken. Zo is er een voetbalkooi achter de kerk en organiseren we in de winter ook activiteiten in de kerk. Iedereen loopt je kerk binnen, de drempel is echt weg. Op een keer vroeg ik een jongen: ‘Kom je wel eens in een kerk?’ Hij keek me verbaasd aan: ‘Ja natuurlijk, elke woensdag toch?’

Inmiddels hebben we in de stad waar we elke week komen verschillende programma’s voor kinderen en tieners. De teams die deze programma’s leiden bestaan uit jongeren uit onze kerk, in de leeftijd van 16 tot 25 jaar. Ook zijn er een paar dertigplussers bij die rust en autoriteit inbrengen.”

Pittig

De sportcommunity teams die aan Next Move verbonden zijn, vormen inmiddels een vertrouwd gezicht in een aantal wijken van de stad. “Soms komen we ook achter de voordeur. Het is tegenwoordig niet meer zo

Meer informatie over het opzetten van sportcommunity’s en over hoe je kerk kunt zijn in de wijk is te vinden

‘Kom je wel eens in een kerk?’

Hij keek me verbaasd aan:

‘Ja natuurlijk, elke woensdag toch?’

Lees over 2000 jaar christelijk antisemitisme in het boek “Toen het Kruis werd tot Zwaard” (76 pag )

Chrysostomus: “God heeft de Joden altijd gehaat en het is een plicht voor alle christenen om de Joden te haten”!

Luther: “hun synagogen moeten in brand gestoken worden…”

God echter zegt:“Ik zal zegenen wie u zegenen, en wie u vervloekt, zal Ik vervloeken; en in u zullen alle geslachten van de aardbodem gezegend worden.” Gen. 12:3

Ebenezer Operatie Exodus helpt sinds 1991 in meer dan 60 landen om het Joodse volk terug te laten keren naar Israël, zoa ls de profeet Jesaja gesproken heeft (Jes 43:6) “Breng Mijn zonen van ver, en Mijn dochters van het einde der aarde ”

Bestellen: info@ebenezer nl, voor een vrijwillige bijdrage

- vraag ook ons gratis kwartaal blad aan over alijah

Ebenezer Operatie Exodus

Postbus 3084 4200 EB Gorinchem

Tel : 085-4001002

Email: info@ebenezer nl

IBAN: NL42INGB0007620166 t n v Ebenezer

www ebenezer nl

DE LEIDERSCHAPSTENT

Dat Opwekking investeert in leiderschap is niet nieuw. Sinds jaar en dag organiseert Opwekking de Global Leadership Summit (GLS) in Nederland. Hier kun je vooraf opgenomen toespraken vanmeestal - Amerikaanse sprekers zien en horen. De leiderschapstent biedt een liveprogramma, met voornamelijk sprekers van Nederlandse bodem.

Vanwaar die focus op leiderschap? Het antwoord van Ruben Flach is helder: “Als de leider wint, wint iedereen. Wanneer leiders groeien, kan alles in hun omgeving dat ook. We zien dat er op het gebied van leiderschap nogal eens wat misgaat in ons land. Voorkomen is beter dan genezen. We willen als Opwekking leiders graag ondersteunen in hun ontwikkeling en sterken in hun vaak uitdagende taak.”

Programma

Hoe gaat het programma in de leiderschapstent eruitzien? Henk Stoorvogel, werkzaam als begeleider van leiderschapsteams in binnen- en buitenland en mede-vormgever van het programma in de leiderschapstent: “We werken met twee concepten: ten eerste de reguliere seminars, waarbij één of twee sprekers hun thema neerzetten en daarbij zowel kwaliteit als diepgang bieden. Ten tweede hebben we elke dag een zogenaamde ‘leiderschapssessie’, waarbij één thema uit verschillende invalshoeken wordt belicht. Drie of vier sprekers krijgen ieder kort de tijd om hun onderwerp puntig en kernachtig neer te zetten. Daarna gaan ze in een ‘couchsessie’ met elkaar in gesprek. Op die manier ontstaan er veel dynamiek en energie rondom het thema.”

Eén van de thema’s die uitgebreid aan bod komt in de leiderschapstent is het ontwikkelen van nieuwe leiders. Gilbert Thera en Ruben Koudstaal die samen met Ruben en Henk het programma voor de leiderschapstent hebben ontwikkeld, vertellen: “Op het jongerenplein ontmoeten we elk jaar honderden jonge mannen en vrouwen met ongelofelijk veel potentieel. Helaas gebeurt het nog te vaak dat dit potentieel onvoldoende wordt benut. We kunnen zoveel van elkaar leren, jong van oud, én oud van jong.”

Vaardigheden

Het programma in de leiderschapstent focust niet alleen op leiderschap in de kerk, maar ook op leiders die actief zijn in het bedrijfsleven en de samenleving. Er vinden seminars plaats die focussen op leiderschap bij veranderprocessen, op de filosofie van Bijbels gefundeerd leiderschap en de wijze waarop leiders hun visie effectief kunnen overdragen. Door de serie seminars is er aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling van de leider en op de belangrijkste vaardigheden die een leider nodig heeft, op welk terrein hij of zij ook actief is. •

Meer informatie over het programma in de leiderschapstent vind je op: ) www.ikganaaropwekking.nl

Op de Pinksterconferentie vind je dit jaar voor het eerst een leiderschapstent. Hier vinden seminars en inspiratiesessies plaats rond het thema leiderschap.

JEUGD MET EEN OPDRACHT

VIERT VIJFTIGJARIG BESTAAN

Jeugd met een Opdracht (JmeO) in Nederland staat op 18 mei - Hemelvaartsdag - stil bij het feit dat ze vijftig jaar geleden werd opgericht. Er is een uitgebreid programma gepland in Heerde met een viering, seminars, gezelligheid en een afsluitende aanbiddingsavond met Eline, welbekend van het lied Jezus Overwinnaar. Zij volgde jaren geleden een Discipelschap Training School (DTS) bij JmeO.

Het thema van de jubileumdag is ‘From Everywhere to Everyone’ (van overal naar iedereen). “Onze wens is om samen Gods trouw te vieren”, zegt Freek van Balen, directeur van JmeO Nederland. “Gods opdracht aan JmeO heeft onze missie door meerdere generaties gevormd en zal dat blijven doen, totdat iedereen het goede nieuws van het evangelie heeft gehoord. De visie om jonge mensen te mobiliseren voor wereldzending en hen uit te dagen om met en voor Jezus te leven, brandt als vuur in ons hart. We willen jonge mensen leren missionair te leven om daardoor verandering te brengen op elke plek waar ze komen.”

Het volledige programma is te vinden op www.ywam.eventbrite.nl. Hier zijn ook de gratis kaartjes voor deze dag te reserveren.

Gratis vertaalapp

RECORDAANTAL BIJBELVERTALINGEN

100 miljoen mensen kunnen sinds 2022 voor het eerst de Bijbel in hun eigen taal lezen. Zij spreken een van de 57 talen waarin de Bijbel of een deel ervan vertaald werd. Dat meldt United Bible Societies (UBS), het samenwerkingsverband van de 150 Bijbelgenootschappen. Niet eerder kwam in één jaar tijd een Bijbel of Bijbelgedeelte in zoveel talen gereed.

“De UBS heeft de afgelopen jaren veel Bijbelvertaalwerk verzet”, zegt directeur Rieuwerd Buitenwerf van het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap, dat lid is van de UBS. “Het is bemoedigend dat dit zoveel resultaat oplevert. Voor het NBG is het wereldwijde vertaalwerk al decennialang een speerpunt, omdat je alleen met een vertaling in de taal van je hart de betekenis van de Bijbel echt kunt ervaren.”

In veertien van de bovengenoemde 57 talen is voor het eerst de complete Bijbel beschikbaar: onder andere in een Ethiopische en een Nigeriaanse taal. In vijf andere talen kwam voor het eerst het Nieuwe Testament gereed: in een taal uit Afrika en uit Latijns-Amerika en in drie Aziatische talen. Daarnaast kwamen in 38 talen voor het eerst gedeelten van de Bijbel beschikbaar, onder andere in de Egyptische omgangstaal.

De complete Bijbel is nu beschikbaar in 733 talen voor 5,9 miljard mensen. Het Nieuwe Testament is in 1.622 talen beschikbaar; Bijbelgedeelten in nog eens 1.255 talen. In 3.776 van de circa 7.400 talen is nog geen Bijbeldeel vertaald.

Softwareontwikkelaar Martijn maakte een app waarmee geluid van kerkdiensten wordt omgezet naar een vertaling. Handig als er niet-Nederlandstalige gasten, zoals Oekraïense vluchtelingen, in je kerk zijn. Hij vertelde

hierover op Groot Nieuws Radio. Martijn wil de app ook beschikbaar stellen voor andere kerken. Dit doet hij kosteloos, omdat hij mensen wil blijven helpen. Wie de app wil gebruiken, kan mailen naar Martijn: martijn_vd_maas@hotmail.com

IN MEMORIAM GEORGE VERWER (1938-2023)

Met verdriet, maar ook met dankbaarheid voor zijn leven hebben we kennisgenomen van het overlijden van George Verwer, oprichter van Operatie Mobilisatie. De vrucht van zijn leven, visie en trouw zijn ontelbaar, ook in Nederland. Hij mocht ons voorgaan naar de Heer van wie hij zo vol was. We zijn dankbaar voor zijn leven en voor het partnerschap met Operatie Mobilisatie. We wensen familie en vrienden Gods zegen toe en de troost van de Heilige Geest.

In Opwekking Magazine (673) had Henk Dik een interview met George Verwer voor de rubriek Geloofsgetuigen. Hierin vertelde hij over zijn leven en zijn passie. Vanaf het moment van zijn bekering in 1955 had hij een diep verlangen om de boodschap van het evangelie te delen met anderen. Zijn eenmansmissie groeide uit tot de wereldwijde organisatie Operatie Mobilisatie waarin duizenden jongeren gemobiliseerd werden om het evangelie te delen. Vanaf begin jaren 60 was Operatie Mobilisatie ook actief in Nederland en België.

De woorden van Paulus in 1 Korinthe 11:1 zijn sprekend als getuigenis van zijn leven: Wees navolgers van mij, zoals ik navolger van Christus ben.

AGENDA

12 MEI

Conferentiedag Missie.nu – Arnhem Conferentie voor voorgangers, oudsten, studenten, missionair werkers en andere geïnteresseerden, met lezingen en workshops rond het onderwerp ‘Missie in crisis?’.

) Meer info: www.missie.nu

13 MEI

Gezinsdag – Den Haag

Tijdens de Week van het Gezin organiseert Gezinsplatform een gezinsdag in Madurodam, tegen een gereduceerd tarief. De opening wordt verzorgd door Riekelt Pasterkamp. Aanmelden is nodig.

) Meer info: www.gezinsplatform.nl

19-20 MEI

VPE-conferentie Zie Jezus – Ede Conferentie over geraakt worden door Jezus. Vanuit het verlangen dat Jezus zichtbaar wordt in ons land door onze levens en gemeenten heen.

) Meer info: www.vpe.nl

25 MEI

Supermam bijeenkomst – ’t Harde Avond voor moeders over geloofsopvoeding van je kinderen. Spreker: Herman Boon.

) Meer info: info@supermam.nu

26-29 MEI

Pinksterconferentie – Biddinghuizen

De 53ste Pinksterconferentie heeft als thema ‘Maar wij zien Jezus’. Sprekers zijn onder andere Jeroen Dorstijn, Jeffrey Rachmat, Ruben Flach, Nadine de Vos, Henk Stoorvogel, David de Vos en Dr. Billy Wilson.

) Meer info: www.ikganaaropwekking.nl

Frank van Oordt

Antisemitisme is heel dichtbij

Antisemitisme, Jodenhaat, is ouder dan de weg naar Rome. De geschiedenis van het Joodse volk is erdoor getekend. En ook nu staan de seinen weer op rood. Hoe kunnen we onze kinderen leren wat antisemitisme is en – nog belangrijker - om er niet in mee te gaan?

Leer je kind bidden voor Israël, voor de vrede van Jeruzalem en de vervulling van Gods beloftes.

De regering vond het enkele jaren geleden nodig om een speciale coördinator antisemitismebestrijding aan te stellen. In januari van dit jaar kwam naar voren dat 23 procent van de jongeren denkt dat de Holocaust wordt overdreven. Hoe is ’t mogelijk, denk je? En: dat zou mijn kind nooit doen. Maar dan merk je ineens dat je dochter

via WhatsApp antisemitische stickers ontvangt en stuurt over Joden, Hitler of Anne Frank. Of dan hoor je je zoon als notoire voetbalfan dingen roepen over Joden, die walgelijk zijn. Of dan zeggen ze ineens iets over Israël, waarbij jij je realiseert, dat ze kennelijk niets weten van Gods beloften…

10 TIPS

1. Benadruk bij het (kinder)Bijbellezen dat het steeds over Israël gaat, dat ook Jezus een Jood is, die volgens de Thora leefde. Laat Israël als Israël staan.

2. Leer je kind bidden voor Israël, voor de vrede van Jeruzalem en de vervulling van Gods beloftes.

3. De terugkeer van Israël naar het land in onze dagen is er een geweldig bewijs van dat God altijd trouw is. Benoem dat in persoonlijke gesprekken met je kind en laat dat ook bij jullie thuis een gespreksonderwerp zijn.

4. Leer je kind Joden kennen, van vroeger (Mozes, Daniël, Petrus, Paulus) en van nu. Misschien zijn ze wel dichterbij dan je denkt. En zoek eens uit welke bekende mensen Joods zijn.

5. Zoek plekken in je omgeving met Joods erfgoed en leer je kind(eren) dat er Joden onder ons gewoond hebben en hoe ze leefden. Neem hen mee naar het Joods historisch museum in Amsterdam, of bezoek een plaatselijke synagoge.

6. Besteed aandacht aan de Tweede Wereldoorlog en de moord op het Joodse volk. In Amsterdam is het nationaal Holocaustmuseum en het namenmonument, maar in veel plaatsen liggen struikelstenen bij plaatsen waar Joden gewoond hebben. Daar is vaak op plaatselijke websites informatie over te vinden.

7. Maak met je gezin een reis naar Israël. Bezoek het land en kijk of het mogelijk is ontmoetingen met de bewoners te organiseren. Met je tieners kun je ook Yad Vashem bezoeken. Dat maakt elke keer weer een onuitwisbare indruk.

8. Op Netflix verschijnen regelmatig films of series van of over Israël (Shtisel, Fauda, 7 Days in Entebbe). Het kan een ontspannen manier zijn om aspecten van Israël of het Joodse leven dichterbij te brengen.

9. Bij diverse schoolopdrachten (presentaties, werkstukken) zijn er mooie aanknopingspunten om iets met Israël te doen. Reik dat als mogelijkheid aan.

10. Laat je kind lid worden van organisaties die iets met Israël hebben, zoals de TOV!Club (tovclub. nl), jongerenorganisatie CIJO (@cidijongeren), De Verkenners (verkenners.info) of Isreality (isreality.nl).

Ver weg of dichtbij?

Sinds de Tweede Wereldoorlog wonen er nog maar weinig Joden in Nederland. Voor de oorlog waren er in veel plaatsen Joodse gemeenschappen en kwam je ook geregeld Joden tegen. De meeste Joden die nu nog in Nederland wonen, herken je nauwelijks op straat. Ze horen niet meer bij onze belevingswereld. Misschien richt het huidige antisemitisme zich daarom als antizionisme tegen de staat Israël. Al het kwaad dat je kunt verzinnen, wordt geprojecteerd op de Joodse staat. En als je dat keer op keer hoort, ga je het nog geloven ook.

Voor ons, volgelingen van Jezus, lezers van de Bijbel, zijn Joden juist wel dichtbij. Jezus is zelf een Jood, samen met de apostelen en profeten. De Bijbel is een Joods boek in een Joodse context. Het grootste deel van het boek speelt zich af in Israël en in Joodse gemeenschappen. En als je leert om de Bijbel in de eerste plaats op Israël toe te passen, ga je ook zien dat God bezig is zijn plan met zijn volk uit te voeren. Door de Bijbel leren we dat juist Israël, de Joden, Gods oogappel zijn.

Aanknopingspunten

Als antisemitisme weer zo sterk opkomt, moeten we daar iets mee richting onze kinderen. En juist in de geloofsopvoeding liggen de eerste en beste aanknopingspunten om in de strijd tegen antisemitisme aan de goede kant te blijven. Twee factoren kunnen op dit vlak de doorslag geven. De eerste is het opbouwen van een relatie met het land en het volk en het tweede is te werken aan kennis van antisemitisme en de geschiedenis van Israël. Daarom deze tien tips. •

Frank van Oordt is directeur van Christenen voor Israël

n

y

probeer nu 3 maanden voor

Ga snel naar:

israeltoday.nl/lid

ISRAEL75

Uw koninkrijk kome

In de periode tussen Hemelvaart en Pinksteren worden christenen wereldwijd uitgenodigd om te bidden voor vijf mensen in hun eigen omgeving. Dat kunnen vrienden en familieleden zijn, maar ook collega’s, buren of kennissen.

Vanuit de Anglicaanse kerk is in 2016 de interkerkelijke missionaire beweging ‘Thy Kingdom Come’ begonnen die inmiddels wereldwijd gedragen wordt. Ook Nederland is, onder de vlag van de IZB, aangesloten onder de titel ‘Uw koninkrijk kome’. In samenwerking met Alpha Nederland en 24/7 Prayer Nederland is gewerkt aan een vertaling van het gebedsmateriaal voor Nederlandse kerken.

Het doel van de beweging is dat kerken tussen Hemelvaart en Pinksteren bidden voor de groei van Gods koninkrijk.

“De periode tussen Hemelvaart en Pinksteren is een tijd van bidden en wachten tot de Heilige Geest neerdaalt,” zegt Eline de Boo, vanuit de IZB betrokken bij de organisatie. “Je kunt voor vijf mensen bidden voor geloof. Hoe mooi zou het zijn als ook zij de uitstorting van de Heilige Geest zouden ervaren. Als honderdduizend Nederlanders samen bidden, ieder

voor vijf mensen in hun eigen omgeving, dan kunnen we een opwekking zien, dat geloof ik.”

Boekenlegger

De IZB heeft het Engelstalige materiaal vertaald. Zo is er een gratis gebedsdagboekje dat je kunt downloaden of op papier bestellen. Hierin staan voor elke dag een Bijbeltekst, een overdenking en een gebed. Daarnaast is er een boekenlegger waarop je de namen kunt schrijven van vijf mensen voor wie je bidt. Eline: “Die boekenlegger kun je in je Bijbel leggen, waardoor je aan deze mensen herinnerd wordt. Sommige mensen kiezen ervoor om ook na die tien dagen te blijven bidden voor deze mensen of meer met ze op te trekken. Als iets in je hart is, dan kan het haast niet anders dan dat je ook meer betrokken raakt op die ander. We moedigen de bidders aan om een volgende stap te zetten, het is ook ‘bid en werk’. Je zou bijvoorbeeld kunnen beginnen door te vertellen dat je voor die persoon bidt. Ik heb zelden meegemaakt dat iemand negatief reageert als je zegt: ‘Ik bid voor jou.’ Vaak geeft het juist openheid.” •

Wil je ook aansluiten bij deze gebedsbeweging tussen Hemelvaart en Pinksteren? Kijk op www.izb.nl/uwkoninkrijkkome

Doe in juni mee aan de nieuwe citygame van Verre Naasten: Saecret. Help met je team van vier personen een evangelist aan een nieuwe undercoveridentiteit. Maar de tijd tikt… En er dreigt gevaar!

Dé hogeschool in Zwolle

lezingen | workshops | worship | prayer walk | banieren | kinderwerk

Cees Kant | Jacob Keegstra | Wiljo Beerens| Emo en band

Op zaterdag 24 juni 2023 komen

22.500 christenen van alle generaties en denominaties samen om de hoop die we hebben in het evangelie van Jezus te vieren en te delen. Het is een event waar getuigenissen worden gedeeld, waar internationale en Nederlandse sprekers en bands ons zullen bemoedigen, zodat iedere bezoeker geïnspireerd zal worden om op zijn eigen manier onderdeel te zijn van de Grote Opdracht van Jezus.

24 juni, 2023 13:00 - 21:00

Olympisch stadion Amsterdam

Iwan & Rebekka Sahertian

speaker

Martin Koornstra

Henk Stoorvogel

Hoe goed zijn wij nou eigenlijk?

Wat maakt dat mensen bereid zijn om met gevaar voor eigen leven andere mensen te helpen? Het is een vraag die mij al mijn hele leven bezighoudt.

Als kind las ik de boeken van K. Norel en Piet Prins en wist ik het zeker: als er nu oorlog zou zijn, dan zou ik bij het verzet gezeten hebben. Maar… zou dat echt zo zijn? Iemand die een groot deel van zijn leven heeft gewijd aan het vinden van een antwoord op de vraag: ‘Wie zijn de rechtvaardigen?’, is Marek Halter. Halter, woeste baard, volle haardos, arendsogen boven een haviksneus, is een in Frankrijk woonachtige Jood, schrijver en documentairemaker. Zelf ontsnapte hij aan de concentratiekampen dankzij de hulp van twee Poolse katholieken. In 1995 publiceerde hij het resultaat van zijn jarenlange speurwerk naar de rechtvaardigen uit de Tweede Wereldoorlog: La force du Bien (de kracht van de goeden).

Verzet

Halter maakt onderscheid tussen drie soorten rechtvaardigen. De eerste categorie rechtvaardigen werd gedreven door trots. Zij weigerden zich door Hitler en zijn trawanten van hun waardigheid te laten beroven. Ze haatten Hitler, en het redden van hun medemens was een daad van verzet tegen het kwaad. Een tweede groep rechtvaardigen bestond uit gelovigen: overtuigde christenen die het Bijbelse gebod van naastenliefde in de praktijk brachten vanuit geloofsovertuiging. Zij zagen de Joden als hun

‘oudere broeders in Christus’. Het redden van een Joods kind stond voor hen gelijk aan het redden van het kindje Jezus. De laatste categorie bestond uit de mensen van ‘gewoon, omdat’. Wanneer je deze mensen zou vragen waarom zij in actie kwamen, dan fronsen zij de wenkbrauwen, halen de schouders op en zeggen iets in de trant van: “Gewoon, omdat. Wat moest ik anders?” Pas wanneer je doorvraagt zouden zij vertellen over hun compassie met de zwakken en hun weerzin tegen het kwaad.

Yad Vashem

Uit het feit dat er tijdens de Tweede Wereldoorlog zes miljoen Joden werden vermoord en slechts 400.000-500.000 uit handen van de Nazi’s werden gered, blijkt wel dat de rechtvaardigen zeldzaam zijn. Wereldwijd heeft Yad Vashem 27.712 mensen de eretitel ‘Rechtvaardige onder de Volken’ verleend. Meer dan een vijfde van hen komt uit Nederland: 5.851, onder wie bijvoorbeeld Corrie ten Boom. Nederland staat hiermee, na Polen, op de tweede plaats van landen met de meeste rechtvaardigen. Maar. Er is een maar. Uit geen enkel land in West-Europa zijn procentueel gezien zoveel Joden weggevoerd als uit Nederland: 80 procent! Van de 143 duizend weggevoerde Joden hebben slechts 20.000 de oorlog overleefd. Nederland telde relatief gezien veel rechtvaardigen, maar blijkbaar nog veel meer onrechtvaardigen. De 143 duizend Joden werden met behulp van de bevolking, de overheid, de politie en de NSB opgespoord, opgepakt en getransporteerd. Wat zegt dat over ons, Nederlanders? Wij bestonden uit relatief véél rechtvaardigen. En relatief véél onrechtvaardigen. •

Het redden van hun medemens was een daad van verzet tegen het kwaad

STEUN OPWEKKING

WORD VRIEND

Opwekking staat voor Jezus volgen in de kracht van de Heilige Geest. Dit is ons verlangen: Nederland vol van Jezus! Met deze missie organiseren we de Pinksterconferentie waar meer dan 60.000 mensen samenkomen om Hem en elkaar te ontmoeten en vol van deHeilige Geest weer terug te keren naar hun plekken in kerk en werk.

Wil jij ons helpen? Door mee te bouwen deel je in onze missie. Zet ook jouw schouders onder dit werk en bouw mee!

Scan de QR-code of ga naar

www.vriendvanopwekking.nl/steun