19. Historia o cyfrach rzymskich

praca z partnerem w parze, kiedy dziecko uczy się dwa razy: będąc w roli ucznia, a także wykonując zadania nauczyciela. Należy ponadto tak prowadzić proces edukacyjny, aby uczniowie mogli doświadczyć sukcesów na miarę swoich możliwości.

19. Historia o cyfrach rzymskich47

Uczniowie siadają w kręgu na dywanie. W środku nauczyciel ustawia lampion imitujący ognisko. Królowa Matematyka snuje opowieść: – Wódz rzymski pozazdrościł mi fantazji w tworzeniu cyfr i koniecznie chciał zaprojektować własne. Postanowił, że zrobi to przy ognisku, w obecności swoich żołnierzy. Nic mu jednak nie przychodziło do głowy, więc zebrani zaczęli się niecierpliwić, rozległy się szepty i pokrzykiwania. Kiedy wódz chciał uciszyć tłum, uniósł palec w górę, przyjrzał mu się i nagle doznał olśnienia: – Tak! Jedyneczka, to będzie jedna kreseczka! Dwa i trzy stworzyć było z niej łatwo. Kiedy na czwórkę przyszła kolej, wódz stracił zapał, gdyż jak potem rozpozna liczbę w gąszczu kresek? Przyszedł mu na myśl pomysł taki: – Zakazuję, by pisać więcej niż trzy takie same znaki! Podparł głowę na kciuku dłoni i co pewien czas wycierał pot z czoła, ponieważ żołnierze czekali na resztę cyfr. Nagle przyszła mu do głowy doskonała myśl, więc wykrzyczał na całe gardło: – W dłoni obraz piątki się chroni. – Przyjrzyjcie się sami: między kciukiem a palcami! Żołnierze oniemieli z radości. Podziwiali wodza za pomysłowość, ale co z czwórką – pytali. Wódz odpowiedział ze spokojem: – Stworzyłem już dwa znaki. – Teraz mam pomysł szczery: postawimy jedyneczkę przed piąteczkę, i już mamy cztery. – Brawo! – lud zawołał. Wszyscy byli ciekawi, jak na to wpadł, a on zbladł. Wtedy przyszła mu na myśl oś liczbowa. – Tak! – zakrzyknął: – Tu sekret się chowa! – wyjaśnił żołnierzom, że po lewej stronie liczby maleją, a po prawej rosną. Wtem tłum wrzasnął: – Wiemy, panie, jak sześć, siedem i osiem powstanie! Wódz ręce z radości skrzyżował i z nich dziesiątkę odszyfrował. Resztę liczb stworzyli żołnierze. A wódz krzyczał: – Mam cyfry, rzymskie cyfry, i sam w to nie wierzę!

Królowa rozdaje uczniom zapałki i prosi, by ułożyli kolejne liczby według wskazówek wodza. Sąsiadujący ze sobą uczniowie wzajemnie sprawdzają poprawność wykonanego zadania. Za każdym razem przypominają o tym, co zainspirowało wodza do stworzenia

47 Scenariusz dostępny na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej MEiN, https://epodreczniki.pl/a/program-ze-scenariuszami-do-edukacji-wczesnoszkolnej-2/DaXPSLeIq [dostęp: 20 grudnia 2020].