DE WEG VAN HET WOORD
STEPHAN MACLEOD OVER SCHÜTZ EN SCHEIN
In de twee eeuwen die 1523 en 1707 van elkaar scheidden, vanaf de publicatie van Luthers Duitse bijbelvertaling tot aan de dood van Buxtehude, maakte de muziek in Duitsland een buitengewone ontwikkeling door. Luther wilde vooral dat het woord (of beter: het Woord) voor het gewone volk zo begrijpelijk mogelijk was. Begrip van de taal, haar betekenis en reikwijdte, en inzicht in de helderheid van de tekst stonden daarom centraal in de lutherse leer. Daar komt bij dat Luther de muziek een hoofdrol toekende in de liturgie. Dat verklaart waarom de verstaanbaarheid van de tekst een belangrijk uitgangspunt was voor alle grote Duitse musici van de zestiende en zeventiende eeuw, ongeacht hoe hun stijlen en technieken zich ontwikkelden.
Heinrich Schütz en Johann Hermann Schein importeerden aan het begin van de zeventiende eeuw vrijwel gelijktijdig de Italiaanse stile nuovo in Duitsland. De theoloog en kerkhervormer Martin Luther speelde in dat proces een belangrijke rol. Tijdens het komende Festival Oude Muziek Utrecht schetst Gli Angeli Genève hoe de overgang van de ‘oude’ naar de ‘nieuwe’ stijl in Duitsland verliep. Muzikaal leider Stephan MacLeod licht het programma zelf toe.
Ons programma De weg van het woord: van Schütz tot Schütz focust op deze ontwikkeling. We kiezen vier symbolische lutherse teksten uit de liturgie en de feesten van de lutherse ritus en bekijken die door de bril van verschillende componisten uit soms uiteenlopende tijdperken. Op die manier onderzoeken we hoe dezelfde tekst in verschillende composities wordt behandeld
