Jij & Overijssel: Samen in Overijssel, maart 2014

M a ga z i n e v o o r i nwo ne rs v a n Ove ri j ssel Jaargang 6, nr. 1 Maart 2014

Kiss & Ride bij basisschool Spoken in Overijssel Tekorten in het openbaar vervoer Bruisend Holten APK-keuring voor koeien

Natuurderij Keizersrande

“Het is geen ‘boertje spelen’ dat zou een veel te dure hobby zijn.”

Annette Harberink

zoekt

04

Colofon Jij & Overijssel is het magazine voor inwoners van Overijssel. Deze uitgave van de provincie Overijssel verschijnt drie keer per jaar en wordt huis aan huis verspreid.

Bezoek www.jijenoverijssel.nl voor de digitale versie van dit magazine.

Jaargang 6, nummer 1 Oplage 415.000 Hoofdredactie Bertine WestebringLindeboom Eindredactie Hanneke Postma Redactie Paulus Blom, Marieke van Bolderen, Ferenc van Damme, Bas van Dishoeck, Margreet de Haan, Katja Pronk.

Traffic Provincie Overijssel Concept Provincie Overijssel Realisatie Platform P Fotografie Raymond van Olphen, Femke Teussink, Margreet Vloon, Ben Vulkers.

Druk Platform P Copyright Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie.

Provincie Overijssel Luttenbergstraat 2 8012 EE Zwolle 038 499 88 99 Redactie adres Redactie Jij & Overijssel Bertine Westebring-Lindeboom, 5c Antwoordnummer 800 8000 VB Zwolle Jij@overijssel.nl Informatie www.jijenoverijssel.nl Ideeën of vragen via e-mail jij@overijssel.nl of het redactieadres. @jijenoverijssel www.facebook.com/provoverijssel

08 10 12 14 15 16 18 20 22 24 26 28 30 31

2014-002

maart 2014

2

Jij onderneemt: Natuurderij Keizersrande Een boerderij in dienst van de maatschappij. Twee derde van de omzet wordt gehaald uit het boerenbedrijf. De rest wordt verdiend met werkzaamheden voor natuur- en waterbeheer.

Jij regelt: Spitsuur rond het schoolplein Jij geniet: Hollandse snoekbaarsfilet met een witte wijnsaus gevuld met bospeen en bleekselderij Jij vertelt: Oerijssel!

“Ik ben als kind gebiologeerd geraakt door de sage van Derk en zijn Zeven Honden.”

Jij bezoekt: Jan Voerman in het Nijenhuis Jij online: Onbezorgd naar buiten Jij doet: Leuke dingen in Overijssel Jij beheert: Overstekend wild!

“Per jaar werden er hier in totaal wel vijf tot tien reeën aangereden.”

Jij helpt: Bruisend Holten Het kulturhus als ontmoetingsplek.

Jij innoveert: Altijd een lab op zak Het labbook, een draagbaar laboratorium waarmee een boer ter plekke meet hoe gezond zijn koeien zijn.

Jij woont: Droge voeten in de IJssel-Vechtdelta Jij participeert: Samen mobiel Lemelerveld denkt mee over het openbaar vervoer.

Jij schrijft: Zelf aan het woord in onze brievenrubriek Jij blikt terug: Een historisch plaatje dat vragen oproept Jij lost op: Voor de Overijsselse puzzelaar

Samen in Overijssel

Kloeke getallen Verdubbeling bekendheid magazine • Zeven op de tien Overijsselaars (71%) kennen ondertussen dit magazine. 55% van de ondervraagden wist ongezien wat het magazine Jij & Overijssel was, 16% herkende het magazine na het zien van een foto.

• Dit is een verdubbeling ten opzichte van 2010. Toen kende slechts 34% van de inwoners de Jij & Overijssel.

• De spontane bekendheid (zonder foto) van dit blad is bij vrouwen groter dan bij mannen (60% versus 50%).

• Daarnaast kent slechts 39% van de jongeren het blad.

Voorwoord door Bertine Westebring-Lindeboom

Veel meer frequente lezers • Voor ‘kenners’ is het direct duidelijk dat het magazine van provincie Overijssel is: 90% herkent het magazine als zodanig. In vergelijking met de voorgaande meting is dit percentage met 5% gestegen.

• De groep die dit magazine ‘altijd’ leest is in vergelijking met 2010 ongeveer drie keer zo groot geworden.

• Inwoners die het magazine niet lezen, geven als belangrijkste redenen: geen interesse, het magazine spreekt niet aan of ik heb geen tijd.

er, net als in 2010, een lezersonderzoek gehouden. Uit de cijfers

Interesse • Het merendeel van de lezers leest het magazine omdat zij geïnteresseerd zijn in de eigen leefomgeving (54%).

• Daarnaast blijft men graag op de hoogte van ontwikkelingen en grote projecten in de provincie (45%).

• Maar liefst 70% van de lezers vindt dat zij door het lezen van het magazine beter weten waar de provincie zich mee bezig houdt.

Samen in Overijssel. Samen kijken naar mogelijkheden om samen te werken aan een leefbaar Overijssel. Ik denk dat ‘samenredzaam’ de komende jaren vaker in de schijnwerpers staat.

Om te kijken of Jij & Overijssel past in onze huidige samenleving is

blijkt dat dit magazine goed gewaardeerd wordt. Hierover lees je in de Kloeke getallen. Op de vraag of lezers meer mee willen werken aan het magazine wordt slechts door een kleine groep positief geantwoord. Gelukkig hebben we op onze oproep voor een column wél inzendingen gekregen! De eerste column is geschreven door Erik van der Straat, inwoner van Nijverdal (zie pagina 29).

Wil jij ook een column schrijven? Stuur dan voor 18 april een column (max. 150 woorden) naar het redactieadres. Wat gaat er door jou heen als je denkt aan ‘Ontdek Overijssel’?

Wil jij ook een lezersenquête invullen? Dat kan op jijenoverijssel.nl!

Jouw mening nemen we waar mogelijk, mee in onze toekomstplannen.

Als je geen internet hebt, kun je een papieren versie van de enquête

Papier of digitaal?

• 68% van de Overijsselaars ontvangt de Jij & Overijssel het liefst zoals het nu gebeurt, op de deurmat. Daarnaast wil 3% het magazine wel huis-aan-huis ontvangen, maar dan in een sobere versie.

• 8% wil het blad graag per e-mail toegestuurd krijgen.

• 1% wil hem op de website bekijken.

• 6% van de ondervraagden wil het magazine ergens afhalen.

• 2% wil hem online bekijken via een app op smartphone of tablet.

• 6% wil het blad helemaal niet ontvangen.

bij de redactie opvragen.

Wat vindt men van het magazine Jij & Overijssel?*

een artikel, gerelateerd aan het provinciaal beleid? Of wil jij eens

Veel lees-, kijk- en puzzelplezier!

Het volgende nummer komt uit in juni 2014. Heb jij ideeën voor

vertellen over jouw burgerinitiatief? Laat van je horen!

24%

Informatief

16%

Interessant

13%

Duidelijk Leuk (om te lezen) Regionaal Aantrekkelijk Goede artikelen Toegankelijk Overzichtelijk

9% 8% 8% 7% 7% 6%

* Men kon bij deze vraag meerdere antwoorden invullen.

Bron: provincie Overijssel en TNS

3

maart 2014

onderneemt

Natuurderij Keizersrande

Een boerderij in dienst van de maatschappij

Tussen Olst en Deventer vind je Natuurderij Keizersrande.

Een bijzondere boerderij middenin de uiterwaarden.

Natuur, landschap, de IJssel en het boerenbedrijf werken er in een perfecte harmonie samen.

Stichting IJssellandschap is initiatiefnemer van dit bijzondere project en heeft dit samen met de provincie Overijssel en Rijkswaterstaat gerealiseerd. Annette Harberink is de boerin van Natuurderij Keizersrande. Annette: “De boerderij staat in dienst van de maatschappij. We produceren niet alleen vlees en melk, maar we maken ook nieuwe natuur, verhogen de biodiversiteit en zorgen voor waterveiligheid. Daarnaast maken we dit bijzondere gebied aantrekkelijk voor recreanten, zodat zoveel mogelijk mensen kunnen genieten van de prachtige natuur.” Een boerderij die zich inzet voor natuur en landschap. Een vreemde combinatie? “Helemaal niet.

Kijk naar het Nederlandse landschap. Van oudsher hebben boeren altijd het landschap in Nederland bepaald en onderhouden.”

Buitendijks boeren De Natuurderij staat op een bijzondere plek. Vlakbij de IJssel, buitendijks. En wat het nog specialer maakt, is dat de boerderij middenin een natuurgebied staat. Alle uiterwaarden rond de IJssel

maart 2014

4

zijn zogenaamde Natura2000 gebieden, dat is door de EU vastgesteld.

zou doen met dit gebied en je de natuur de vrije hand geeft, wordt

De natuur in deze gebieden is uniek, er leven veel bijzondere vogels

het bos en overwinnen de sterkste soorten. Door het te beheren, kan

en er komen zeldzame planten voor. Voor Annette een belangrijke

ik zorgen voor meer variatie, meer soorten en biodiversiteit.”

reden om zich juist hier te vestigen. “Dit waardevolle landschap moet beschermd worden en waar mogelijk verbeterd. Hier in de

Geen spelletje

uiterwaarden heb je hele vruchtbare, rijke grond. Dat komt door de

Natuurderij Keizersrande is een volwaardig boerenbedrijf. Annette: “Het is geen ‘boertje spelen’ dat zou een veel te dure hobby zijn.

Maar doordat de Natuurderij in dienst staat van het landschap, is

“Het land levert genoeg op voor de veestapel, het bedrijf is in balans.”

de omzet lager dan van intensieve landbouw of veehouderij. Daar staat tegenover dat mijn kosten ook een stuk lager zijn, omdat ik bijvoorbeeld mijn dieren bijna niet hoef bij te voeren. Het land levert genoeg op voor de veestapel die ik heb, het bedrijf is in balans.”

De Natuurderij heeft 150 hectare grond, waarvan 100 hectare grasland, en 160 koeien die samen zorgen voor 480.000 liter melk per

rivierklei. Omdat deze grond schaars en kostbaar is, vind ik het zo

jaar. Twee derde van de omzet wordt gehaald uit het boerenbedrijf.

belangrijk om het naar waarde te gebruiken. Ik wil de biodiversiteit

De overige 33 procent wordt verdiend met werkzaamheden voor

verbeteren, dat kan door het gemengde agrarische bedrijf. Als je niets

natuur- en waterbeheer.

5

maart 2014

Lees verder >

boert

Wensenlijst

Langdurig proces

De grond is eigendom van de stichting IJssellandschap, Annette pacht

Het avontuur begon voor Annette Harberink en haar gezin in 2007.

de grond en de gebouwen die erop staan. De stichting wilde een

Op 1 november 2013 werd Keizersrande officieel geopend. Daartussen

verbinding maken tussen natuur en landbouw. Daarnaast leefde de

lagen zes lange jaren die in het teken stonden van overleggen. “Het

wens bij de stichting om het landgoed Rande uit te breiden. Want

was voor mij als ondernemer een heel interessant, maar wel langdurig

het gebied is niet alleen vanwege de natuur bijzonder, het heeft ook

proces. Het was bijvoorbeeld heel moeilijk om een bouwvergunning

een rijke cultuurhistorische waarde. In het buurtschap Rande stonden

te krijgen voor een boerderij in een Natura2000 gebied, die ook nog

meerdere landhuizen en havezaten die ieder hun eigen verhaal

buitendijks ligt.” Toch slaagde ze daar uiteindelijk wel in. “Dankzij de

vertelden over de tijdsgeest. Natuurderij Keizersrande vertelt op haar

mensen die positief met je meedenken en net als jij geloven in deze

beurt het verhaal van 2014 en de manier waarop natuur en landbouw

vorm van natuur- en waterbeheer. Die heb je nodig in een proces als

samen kunnen werken.

deze. Samen kun je het waarmaken, het risico nemen, je nek uitsteken

Stichting IJssellandschap was niet de enige partij met een verlanglijstje.

en iets heel moois neerzetten.”

Ook Rijkswaterstaat had plannen met het gebied. Er moest ruimte voor de rivier de IJssel komen. In het gebied zijn verschillende strengen

Kloof stad en platteland

en stromen gerealiseerd, waardoor de rivier stukjes kan afsnijden

“In de landbouw is iets bijzonders aan de hand. Vroeger was

bij hoog water en de stad Deventer niet onder water loopt. Al die

landbouw altijd een onderdeel en afspiegeling van de samenleving.

‘sluipweggetjes’ van de IJssel moeten onderhouden worden, zodat ze

De laatste jaren staat het produceren van voedsel steeds verder

bijvoorbeeld niet dichtgroeien. Dat onderhoud neemt de Natuurderij

van mensen af. Mensen weten niet meer waar voedsel vandaan

voor haar rekening.

komt en wat er voor nodig is om het te produceren. Ik wil met

maart 2014

6

Natuurderij Keizersrande weer draagvlak zoeken bij de omgeving en

Toekomst

daar onderdeel van uitmaken. Daarom is de Stichting Keizersrande

Maar het komende jaar wil ze zich toch vooral gaan richten op de

opgericht. Binnen de stichting houden we ons bezig met culturele en

boerderij. “De afgelopen zes jaar waren intensief en onzeker. Nu is de

educatieve activiteiten, die de afstand tussen stad en land verkleinen.

droom uitgekomen en is er eindelijk tijd om de aandacht te richten op

Zo hebben leerlingen van scholen wandelroutes ontwikkelt in het

dat waar het allemaal om te doen was. Een boerenbedrijf runnen en

gebied in de Keizersrande app. Ook zijn er regelmatig excursies voor

daarnaast het landschap beheren en aantrekkelijk maken voor zoveel

schoolklassen.”

mogelijk mensen. Het komende jaar wil ik vooral lekker boeren en

Een ander belangrijk onderdeel voor de stichting zijn de kunst

toffe dingen doen.”

en cultuurprojecten. De verwondering en de schoonheid van het gebied laten zich vertalen in bijzondere kunstprojecten. Zo is de

Meer informatie over de Natuurderij vind je op www.keizersrande.nl

zondagse kamer in de boerderij ingericht door kunstenaarscollectief

en op www.overijssel.nl/natuurderij.

GrondVormen, door een subsidie van de provincie Overijssel, het Mondriaan Fonds en de EU binnen het project ALFA. De inrichting vertelt het verhaal van een nieuwe boerencultuur.

Belangstelling Annette: “Er is veel belangstelling voor Natuurderij Keizersrande. Bij de opening en tijdens de open dagen mochten we al vierduizend mensen verwelkomen. En er komen regelmatig groepen mensen langs. Aan de ene kant schoolkinderen, die iets leren over het landschap en de boerderij. Maar ook veel ecologen, ingenieurs, watermanagers en planologen. Er is volop belangstelling voor deze vorm van landschapsbeheer en er komt veel positiefs op ons af. Mensen melden zich spontaan als vrijwilliger of komen met mooie plannen en projecten bij ons. Het stroomt!”

“Het komende jaar wil ik vooral lekker boeren en toffe dingen doen.”

7

maart 2014

regelt

Spitsuur rond het schoolplein

Rond half 9 ’s morgens is het spitsuur bij veel basisscholen. Auto’s worden op de stoep geparkeerd, kinderen schieten met de fiets tussen het verkeer door of steken de weg over om op school te komen.

Dit levert gevaarlijke situaties op.

Verkeersouders zetten zich in voor de verkeersveiligheid in de buurt van de basisschool. Eén van de Overijsselse verkeersouders is Heidy van Essen. Zij is verkeersouder van de St. Willibrordschool in Olst. “Ik ben dit gaan doen omdat ik zelf kinderen heb en me iedere dag met mijn kinderen in het verkeer begeef,” vertelt Heidy. “Als verkeersouder praat je met de wijkagent, ondersteun je de leerkrachten bij het verkeersonderwijs en ben je het lijntje met bijvoorbeeld de gemeente.

Daarnaast organiseer ik met de verkeersouders van twee nabijgelegen scholen themaweken over het verkeer.”

maart 2014

8

Wijk op de schop In Olst-Noord staan in een klein gebied drie basisscholen. Het was

Het project Verkeersouders is een project van Veilig

een dicht bebouwde wijk met smalle straten en tweerichtingsverkeer.

Verkeer Nederland, mede mogelijk gemaakt door het

“Een kwartier voor en na schooltijd was het hier altijd chaos,” vertelt

Regionaal Orgaan voor de Verkeersveiligheid in Oost

Heidy. “Auto’s werden lukraak geparkeerd in de smalle straten en

Nederland, provincie Overijssel, de Regio Twente en de

kinderen liepen en fietsten tussen de auto’s door. Gevaarlijk! Toen het

Overijsselse gemeenten. Meer informatie over Verkeers-

afgelopen jaar een deel van de wijk op de schop ging vanwege groot

ouders en over andere verkeersveiligheidprojecten in

onderhoud, hebben we als verkeersouders de gemeente gevraagd

Overijssel vind je op www.rovo.nl. Zelf verkeersouder

of we mee mochten denken over hoe de straat eruit ging zien.” Dit

worden? Kijk op www.vvn.nl/verkeersouder__worden.

mocht. Niet alleen de scholen, maar ook vertegenwoordigers uit de wijk dachten mee over de invulling van de straten. “Het was geven en nemen, maar uiteindelijk kan iedereen zich vinden in het eindbeeld.”

Kiss & Ride Het resultaat mag er zijn. Parkeren mag alleen nog in de daarvoor bestemde vakken. Er is een extra zebrapad aangelegd. Ook hebben fietsers voorrang en zijn een aantal straten veranderd in eenrichtingsverkeer. Zo is het met name voor kinderen een stuk overzichtelijker. Heidy: “Er is een Kiss & Ride-plaats aan de doorgaande weg vlakbij de scholen. Hier kunnen ouders hun kinderen met de auto afzetten. Zo hoeven zij niet met hun auto door de wijk te rijden. De kinderen kunnen via een binnendoorweggetje heel snel en veilig bij school komen.”

Spelregels Maar wat doe je als mensen zich niet aan de nieuwe regels houden?

“Het blijft lastig om mensen aan te spreken op hun gedrag. Daarom hebben we speciale kaartjes gemaakt met daarop de spelregels in de schoolomgeving. Deze kunnen buurtbewoners, kinderen en leerkrachten uitdelen aan mensen die zich niet aan de regels houden.

Als dat niet helpt, hebben we de wijkagent nog!” aldus Heidy.

De gemeente Olst-Wijhe heeft wijkbewoners en scholen mee laten denken over de inrichting van de Ter Stegestraat en omgeving. Projectcoördinator Jaring Walta vertelt waarom:

“We wisten dat er ’s morgens en ’s middags verkeersproblemen waren rondom de wijk. Wij hebben de randvoorwaarden bepaald, maar de scholen en buurtbewoners mochten beslissen over de inrichting van hun omgeving. Wij gaan ervan uit dat zij dit het beste weten. Scholen hebben andere belangen dan de wijkbewoners. Gelukkig besefte men dat iedereen wat water bij de wijn moest doen. Het resultaat is een breed gedragen plan, dat voor iedereen aanvaardbaar is.”

9

maart 2014

geniet

Hollandse

snoekbaarsďŹ let met een witte wijnsaus gevuld met bospeen en bleekselderij

maart 2014

10

Ingrediënten (voor 2 personen)

Bereidingswijze saus

• 2 snoekbaarsfilets

Schil de bospeen en bleekselderij met een dunschiller en snij deze in stukjes

• 4 bospenen

(grootte maakt niet uit als alles maar dezelfde grootte heeft). Kook de

• 3 stengels bleekselderij

groente beetgaar. Giet deze af en spoel de groente af met koud water tot

• 75 ml witte wijn

deze koud is.

• 150 ml slagroom (ongezoet)

Giet de witte wijn in een steelpannetje en laat deze inkoken tot het een klein

• Viskruiden

beetje verkleurt, voeg dan de groenten en de slagroom toe. Laat het op een

• Bakboter

lage temperatuur inkoken tot de gewenste dikte en voeg naar smaak een

• Peper en zout

beetje viskruiden toe.

• Garnering: diverse kiemplantjes (denk bijvoorbeeld aan waterkers

Bereidingswijze snoekbaars

of rucolakiemen) of een takje dille,

Leg de snoekbaars op een doek zodat de vis mooi droog wordt. Kruid deze

citroen of limoen

vervolgens met zout en een klein beetje peper. Laat de koekenpan met de boter goed warm worden, doe vervolgens de snoekbaars op de huid in de pan.

Bak de baars aan beide kanten mooi bruin. Haal de snoekbaars uit de pan en doe de vis nog 6-7 minuten in de oven op 160 °C.

Leg de vis op een bord en giet er wat saus naast. Garneer het gerecht met kiemplantjes, dille, citroen of limoen.

Eet smakelijk!

Dit recept is aangeleverd door Alko Tolner uit de Kop van Overijssel.

Op de foto’s wordt het gerecht gekookt door chefkok Linda Willemsen.

11

maart 2014

vertelt

Oerijssel!

In Overijssel spookt het. Het oergeloof leeft volop.

Maar niemand zegt het, bang voor de gevolgen…

Voor de stichting Sous Les Arbres maakten filmmaker Geertjan

Je weet maar nooit

Lassche en presentatrice Margje Korevaar de film Oerijssel. Een film

Geertjan Lassche: “Ik ben als kind gebiologeerd geraakt door de sage

over oeroude inspiratie uit natuur, sages en gebruiken. Onder het

van ‘Derk en zijn Zeven Honden’, een lokale Staphorster versie van

vernislaagje van het heden, schuilen resten oercultuur uit het verleden.

de Twentse sage ‘Derk met de beer’. Die sage houdt verband met de

Veel voor-christelijke inspiratie; uit de natuur, de gebruiken en

gewoonte, meestal op kerstavond, om alles op het erf op te ruimen

verhalen, uit wat lang bijgeloof werd genoemd.

en binnen te blijven, want anders kwam Derk met zijn Zeven Honden!

“Ik ben als kind gebiologeerd geraakt door de sage van Derk en zijn Zeven Honden.”

maart 2014

12

Ken jij een stukje Overijsselse oercultuur?

Een legende die nog leeft of een stuk landschap met een diepere betekenis? Deel het op: www.jijenoverijssel.nl/oerijssel.

Plaats je tekst, foto, geluid of filmpje en laat anderen er op stemmen. Het stukje oercultuur met de meeste stemmen wordt beloond met een inspirerende VIP behandeling rond de spannende ‘geheime’ premières van de documentaire van ‘Oerijssel’.

Wat er precies gebeurde als Derk kwam is niet duidelijk, maar de

Johan Bakker van ‘Sous Les Arbres’ vervolgt: “We hopen dat de film

dreiging was helder! Heel lang hebben mensen, ook christenen, naar

kijkers op een spoor zet om met andere ogen naar hun omgeving

zo’n ‘heidens’ gebod uit de volkscultuur geluisterd, want je weet

te kijken en zelf op zoek te gaan. De publiekspremière is op het

maar nooit!”

Zunnewendefestival op 27 juni 2014. Vervolgens organiseren we in de zomermaanden een aantal vertoningen op verrassende, geheimzinnige

“Dat zette mij aan het denken over wat er hier geloofd werd voordat

plekken in de natuur. In het najaar zijn er vertoningen in filmhuizen

dit gebied gekerstend werd door een missionaris als Lebuïnus, of

door heel Overijssel en aan het eind van het jaar zal de film op RTV

Liafwin zoals hij eigenlijk heette, die in de achtste eeuw via Deventer

Oost te zien zijn.

uit Engeland kwam. Hoe dachten voor die tijd de mensen in dit gebied over de wereld, wat geloofden ze en waar putten zij kracht en

Lees verder op www.jijenoverijssel.nl/oerijssel en ontdek meer over

inspiratie uit? Dat verhaal willen we in ons ‘Oerijssel’ project vertellen.”

de achtergronden van dit project en over Derk met zijn zeven honden.

Met andere ogen Degene die de verbinding legt tussen toen en nu is Margje Korevaar,

Stimuleren streekcultuur

presentatrice voor Radio 1: “Ik ben opgegroeid in dit gebied en er

Sous les Arbres kreeg voor deze documentaire in 2012 subsidie

weer terug gekomen, na een wilde tijd in Amsterdam. Op zoek naar

vanuit het programma ‘Streekcultuur leeft’. Dit programma

mijn persoonlijke ‘roots’. In de film ga ik op zoek naar een oergevoel

stimuleerde projecten op het gebied van streekcultuur,

en naar andere mensen die met het authentieke in dit gebied

volkscultuur en streektaal, maar is inmiddels gestopt. Je kunt

verbonden zijn. Een soort echte ‘oermensen’ dus. We bezoeken die

op dit moment nog wel gebruikmaken van de subsidieregeling

mensen, delen verhalen, en gaan met ze op stap naar bijzondere

‘Het verhaal van Overijssel’. Meer informatie hierover vind je op

plekken, vooral in de natuur. Wat we willen is dat je door de film, zelf

www.overijssel.nl/cultureelerfgoed.

het oergevoel ervaart.”

13

maart 2014

bezoekt

Jan Voerman - Landschappen, wolkengezichten en bloemstillevens

Jan Voerman, Wolkeffect-Vallende avond, olieverf op paneel, 31 x 51 cm, kunstcollectie Provincie Overijssel

Uit de nalatenschap van acteur Henk van Ulsen kreeg Museum de

of op papier vast te leggen. Het werd zijn handelsmerk, deze

Fundatie onlangs zo’n 60 schetsen en tekeningen van de hand van

wolkengezichten. Eindeloze verten met stapelwolken boven het

Jan Voerman sr. Tot en met 9 juni 2014 is een groot deel van deze

water, en vee rustend in de wei. Voermans IJssellandschappen

werken, samen met ruim honderd schilderijen en aquarellen van

zijn ongeëvenaard. Geboren in 1857 in Kampen en vanaf 1889

‘de IJsselschilder’, te zien in Kasteel het Nijenhuis in Heino/Wijhe.

woonachtig in Hattem, werkte Voerman praktisch zijn hele leven

De weidse landschappen, stille wolkengezichten, grazende koeien en

aan de IJssel. Hij voelde zich er verbonden mee.

lieflijke bloemstillevens geven een prachtige kijk op Voermans oeuvre.

Nieuwsgierig naar deze collectie? Het kasteel en de beeldentuin “Let maar niet op Voer, hij is aan het broeden op een wolk.” Zo

zijn van maart tot en met oktober geopend van dinsdag tot en

beschreef Anna Verkade haar echtgenoot Jan Voerman als hij

met zondag, 11.00 - 17.00 uur. Meer informatie vind je op

zich weer eens afgezonderd had om een wolkenlucht op doek

www.museumdefundatie.nl.

maart 2014

14

online

Lekker naar buiten IIJsselOorlog

T Teek Away onbezorgd o naar buiten n

B Beleef het verhaal van de laatste Hollandse Waterlinie ttegen het rode gevaar in de Koude Oorlog van Overijssel. Ontdek de NAVO-geheimen van de IJssellinie O bij Olst. Kruip in de huid van een KGB-spion en bericht Moskou over de Amerikaanse tactieken.

Deze interactieve app van Natuur en Milieu Overijssel helpt je bij een tekenbeet.

In de app vind je een stappenplan voor het verwijderen van de teek, een tool, die je helpt te herinneren je opgelopen tekenbeet te checken en achtergrondinformatie over teken.

Heel erg handig dus!

V Varen in Overijssel O

Atlas van Overijssel Een atlas van de provincie bevat vast alleen hele ingewikkelde informatie? Nee hoor! Wil je weten waar de dichtstbijzijnde openbare zwemplas is, welke campings en moutainbikeroutes er in Overijssel zijn? Of ben je nieuwsgierig waar het in Overijssel het allerdonkerst is ’s nachts? Neem dan een kijkje in de vernieuwde Atlas van Overijssel op www.atlasvanoverijssel.nl.

Wil je dit voorjaar met je boot op pad? Check dan de app ‘varen in Overijssel’. In de app vind je een viertal uitgebreide vaarroutes door Overijssel. Met informatie voor tijdens het varen en voor de momenten aan wal.

JJij & O Overijssel

Wil je de jij & Overijssel op je tablet lezen? Download dan de app Jij & Overijssel.

In deze app vind je niet alleen de huidige editie, maar ook alle ‘oude exemplaren’ op een rijtje.

Download bovenstaande apps via je App Store of Google Play.

15

maart 2014

doet

Leuke dingen Maart

Maart 2014

Muziek Totaal Lente-editie Brommers kieken Korhoenexperience Gramsbergen Torentocht 35e midvastenloop Bike Challenge

27 en 28 maart 28 maart 29 maart 29 maart 29 maart 30 maart

www.deventermuziektotaal.nl www.lucky.nl www.museumholterberg.nl www.gramsbergen.nl/evenementen www.ootmarsum-dinkelland.nl www.zwolletouristinfo.nl

Deventer Rijssen Holten Gramsbergen Rossum Zwolle

2 april 3 april 4 en 5 april 4 t/m 6 april 5 april 5 april 5 april 5 april 5 en 21 april 5 en 6 april 6 april 6 april 6 april 6 april 6 april 9 t/m 11 april 10 april t/m 24 juni 11 t/m 21 april 11 t/m 13 april 11 april tot half oktober 13 april 13 april 13 april 13 april 13 april 13 april 13 t/m 21 april 15 april 16 t/m 20 april 17 april 17 april 17 en 18 april 18 t/m 21 april 19 april 19 april 19 april 19 april 20 april 20 april 21 april 21 april 21 april 21 april 25 april 25 en 26 april 25 t/m 27 april 26 april 26 april

www.stadstheaterdebond.nl www.welzijn-tubbergen.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.ootmarsum-dinkelland.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.hexelsetrucktour.nl www.hofvantwenteinfo.nl www.vvvhaaksbergen.nl www.zwolletouristinfo.nl www.tukkerstocht.nl www.kunstcircuit.nl www.stadstheaterdebond.nl www.hofvantwenteinfo.nl www.vlindermarktlosser.nl www.vrouwenvannu.nl www.hofvantwenteinfo.nl www.paaskermisdeventer.nl www.waterreijk.nl www.ettyhillesumcentrum.nl

Oldenzaal Tubbergen Dalfsen Denekamp Ommen IJhorst Hoge Hexel Delden Haaksbergen Zwolle Albergen Deventer Oldenzaal Diepenheim Losser Steenwijk Delden Deventer Blokzijl Deventer

www.ijsselloop.nl www.schipbeeksurvival.nl www.vvvtubbergen.nl www.uitinalmelo.nl www.waterreijk.nl www.vvvoldenzaal.nl www.uitinenschede.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.uitinalmelo.nl www.cultureleraadwierden.nl www.vvvoldenzaal.nl www.matthauspassiondeventer.nl www.ontdekdeijsseldelta.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.wierden-enterinfo.nl www.zwolletouristinfo.nl www.vvvoldenzaal.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.ootmarsum-dinkelland.nl www.brocanteaandeijssel.nl www.poasbloasfestival.nl www.hexelonwheels.nl www.historischraalte.nl www.deventermuziektotaal.nl www.zwolletouristinfo.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.inschrijven.nl www.hofvantwenteinfo.nl

Deventer Bathmen Tubbergen Almelo Steenwijk Oldenzaal Enschede Staphorst Almelo Wierden Oldenzaal Deventer Kampen Diffelen Enter Zwolle Oldenzaal Hardenberg Ootmarsum Deventer De Lutte Hoge Hexel Raalte Deventer Zwolle Dalfsen Hoge Hexel Delden

april

April 2014

April 2014

April 2014

Maas theater en dans Scootmobieltocht Kunstweekend Voorjaarskermis Denekamp Volvo Furness Car Halve Marathon Maandmarkt Hexelse Truck Tour Streekmarkt Twente Rit met de stoomtrein Internationale Poppen- en Berenbeurs 47e tukkerstocht Albergen Huiskamer TheaterTour Pina Filmtheater Rondje Diepenheim Vlindermarkt Handwerk en quilttentoonstelling Twente aspergetour Paaskermis Het WaterEvent Herdenking 100e geboortejaar Etty Hillesum IJsselloop Schipbeeksurvivalrun Kunst kijken bij een ander Palmpasenoptocht Vlooienmarkt Hulsbeekdag Paaskermis Staphorster jaarmarkt Paaskermis Lezing CRW: Paul Scheffer Natuurwandeling Matthäus Passion Sail Kampen Open dag Aspergeboerderij Nijenhuis Streekmarkt Hardshock Festival Streekproductenmarkt Hardenberg Buiten VlÜggeln Ootmarsum Paasbrocante aan de IJssel Poas Bloas Festival Hexel On Wheels Historisch Festival Muziek Totaal Koningsnacht Kingdance Oranjefeesten Dalfsen Oranjeloop Concert bij kaarslicht

maart 2014

16

in Overijssel Kingpop Vasse Oldtimer en Solex Toertocht Enschede marathon Nature Experience

26 april 27 april 27 april 28 april

www.vvvtubbergen.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.uitinenschede.nl www.museumholterberg.nl

Vasse Dalfsen Enschede Holten

3 mei 3 mei 3 mei 3 mei 3 mei 3 en 4 mei 6 mei 9 mei 10 mei 10 mei 10 en 11 mei 11 mei 14 mei 16 t/m 18 mei 17 mei 17 mei 17 mei 17 mei 17 mei 17 en 18 mei 17 en 18 mei 18 mei 23 t/m 25 mei 24 mei 24 mei 24 mei 24 mei 24 mei 24 mei 24 mei 24 en 25 mei 25 mei 25 mei 25 mei 26 mei 28 en 29 mei 29 mei 29 mei 29 t/m 31 mei 29 mei t/m 1 juni 29 mei t/m 1 juni 29 mei t/m 1 juni 29 mei t/m 1 juni 30 mei 30 mei 30 en 31 mei 31 mei 31 mei

www.vechtdaloverijssel.nl www.hofvantwenteinfo.nl www.museumholterberg.nl www.ontdekdeijsseldelta.nl www.vvvhaaksbergen.nl www.waterreijk.nl www.bibliotheekraalte.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.deventerjazzfestival.nl www.uitinenschede.nl www.grasbroek.nl www.openluchtmuseumootmarsum.nl www.bibliotheekraalte.nl www.desmaakvandeventer.nl www.wierden-enterinfo.nl www.zwolletouristinfo.nl www.uitinalmelo.nl www.vvvoldenzaal.nl www.veldschuur.net www.colmpop.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.kloosterpadzenderen.nl www.schalkhaarlife.nl www.brocanteaandeijssel.nl www.wierden-enterinfo.nl www.zwolletouristinfo.nl www.atelierdrokjewierden.nl www.museumholterberg.nl www.vvvoldenzaal.nl www.ijsseldeltadag.nl www.zwolletouristinfo.nl www.kunstkijkenophethogeland.nl www.uitinalmelo.nl www.helemaalhengelo.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.zwolletouristinfo.nl www.museumholterberg.nl www.countryfairfluitenkruid.nl www.ontdekdeijsseldelta.nl www.grasbroek.nl www.twentsgitaarfestival.nl www.openluchttheaterhertme.nl www.vvvhaaksbergen.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.uitinalmelo.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.uitinalmelo.nl www.waterreijk.nl

IJhorst Delden Holten Zwartsluis Buurse Steenwijk Heino Hardenberg Deventer Enschede Bornerbroek Ootmarsum Raalte Deventer Enter Zwolle Almelo Oldenzaal Rouveen Colmschate Balkbrug Zenderen Schalkhaar Deventer Enter Zwolle Wierden Holten Oldenzaal IJsseldelta Zwolle Enschede Almelo Hengelo Radewijk Zwolle Holten Holten Zwartsluis Bornerbroek Enschede Hertme Haaksbergen Dalfsen Almelo Reestdal Almelo Vollenhove

April 2014

Mei Maandmarkt Streekmarkt Twente Natuurtheater Mattenschippersrace Stiepelwandeling Grenzeloos Ambachteljik Cultureelcafé Heino Cityrun en halve marathon Deventer Jazz Festival Batavierenrace Benelux Jetski wedstrijd Lente en Muziek Evenement Vertelkring De Smaak van Deventer Streekmarkt Wildness Festival Sportmarkt Streekproductenmarkt Schapen scheren Colmpop Popfestival Roerige Reestdagen Kloosterpad wandeling Schalkhaar Life!

Lentebrocante aan de IJssel Ganzenmarkt Enter Megabase Outdoor Kunstevenement Atelier Drokje Nationale Parken Dag Brocantemarkt IJsseldeltadag Samenloop voor Hoop KunstKijken op het Hogeland Shantykoren festival BAM! Festival Open dag asperge- en buffelfarm Rhythm & Blues Festival Dauwwandelen Countryfair Sleepbootdagen Minisail Twents Gitaar festival Passiespelen Zomerfeesten de Hoeve Kunsten op straat Twentse Lente Kijk, proef en beleef het Reestdal Rembrandt Fiësta Landsdag en Urkerdag

In het magazine kunnen wij slechts een beperkt aantal evenementen plaatsen. Kijk voor meer evenementen op www.jijenoverijssel.nl. De evenementen hebben wij overgenomen van derden. Houd de desbetreffende websites in de gaten voor mogelijke wijzigingen in programma, data en locatie. Wil je evenementen aanleveren voor het magazine, plaats ze dan zelf op www.jijenoverijssel.nl. Voor het volgende magazine maken wij een selectie uit de aanmeldingen op de website.

17

maart 2014

Mei 2014

Mei 2014

Mei 2013

beheert

Overstekend Boven de provinciale weg tussen Rijssen en Wierden, de N 350, is onlangs ecoduct De Grimberg geopend. Dit is bijzonder, want het is de eerste provinciale weg in Overijssel met een ecoduct.

wild!

De provincie Overijssel heeft de N 350 de afgelopen jaren flink

reeën aangereden. De weg was daardoor niet alleen een gevaar voor

verbeterd. Gevaarlijke kruisingen en oversteekplaatsen zijn vervangen

de dieren, maar natuurlijk ook voor de weggebruikers.”

door rotondes en tunnels. Er zijn parallelwegen aangelegd, de markering op de weg is verbeterd en de berm is deels verhard. Bij de

Joan kent het gebied als zijn broekzak. Al honderdvijftig jaar is de

aanpak van de weg is er voor een ecoduct gekozen, om de veiligheid

grond in bezit van de familie. Zijn kennis over het gebied en de dieren

voor mensen en dieren te vergroten. Het ecoduct staat op de grond

die er leven, kwam goed van pas bij de ontwikkeling van het ecoduct.

van Joan ter Horst en zijn twee broers. Joan was vanaf het begin

Joan: “Samen met de provincie hebben we gezocht naar de beste plek

intensief betrokken bij de plannen en de uitvoering.

voor het ecoduct. Het moet er rustig zijn, zodat dieren goed kunnen oversteken.”

Slachtoffers Joan: “Om de paar dagen werden er dieren aangereden. Niet alleen

Verschillende routes

kleine dieren zoals hazen en marters, maar ook groter wild. Vossen en

Ook over de inrichting van het ecoduct is goed nagedacht. Er

reeën bijvoorbeeld. Per jaar werden er hier in totaal wel vijf tot tien

lopen verschillende routes over het ecoduct. Een speciaal pad van

maart 2014

18

boomstronken voor de kleine dieren, vennetjes voor reptielen en amfibiën en een brede doorgang voor het grote wild. De dieren kunnen vanaf het ecoduct niet op de weg kijken. Omgekeerd is de kans dat je als automobilist een overstekend ree ziet uitgesloten.

Langs beide kanten van de weg staat een wildraster, geen enkel dier kan op een andere plek oversteken.

Historische naam Joan dacht niet alleen mee over de plek en de inrichting van het ecoduct, maar ook over de naam; De Grimberg. Die naam verwijst naar het gebied en het kasteel dat er vroeger stond. Ook de fietstunnel vlak naast het ecoduct draagt een naam met een historische verwijzing; ’t Winkel, vernoemd naar een belangrijke boerderij in de omgeving. in verband met de bouw. Dan blijven de dieren op afstand. Het is nu Ongestoord oversteken

belangrijk dat het weer rustig wordt, zodat de dieren op hun gemak het

Het ecoduct valt op door zijn bijzondere glooiende vorm. Joan: “Dit

ecoduct kunnen verkennen.” Het ecoduct is dan ook verboden terrein

ecoduct past qua vorm helemaal bij het landschap. Zeker als het straks

voor fietsers en wandelaars. “Ik kan me goed voorstellen dat mensen

begroeid is, dan moet het als het ware wegvallen in het gebied.”

het interessant vinden om een kijkje te nemen, maar dat is niet de bedoeling. Als er mensen overheen lopen, blijven de dieren weg.”

De dieren moeten nog even wennen aan de nieuwe oversteekplaats.

Joan: “Het is het afgelopen jaar op deze plek erg onrustig geweest

Meer informatie vind je op www.overijssel.nl/n350.

19

maart 2014

helpt

Bruisend Paul en Suzanne in gesprek met een aantal jongeren in het Kulturhus.

Waar mensen samen komen, gebeurt iets. Daar draait het om bij een Kulturhus. Een Scandinavisch idee, overgewaaid naar Nederland. Kulturhus staat voor een veelzijdig gemeenschapscentrum waarbij niet alleen de voordeur wordt gedeeld.

maart 2014

20

Holten Jij & Overijssel nam een kijkje in Kulturhus Holten: dé ontmoetings-

zijn vrijwilligers actief. Zij schenken koffie, voeren reparaties uit en

plaats voor culturele en sociale activiteiten en inspirerende

ondersteunen bij allerlei activiteiten.

bijeenkomsten. In het gezellige restaurant-grand café in het Kulturhus van Holten vindt een gesprek plaats met Suzanne van Gaale en Paul

Talenthus

Kouwen. Suzanne en Paul zijn twee van de vele vrijwilligers waar het

Voor jonge muziektalenten is er het Talenthus. In samenwerking

Kulturhus op draait. Slechts vier mensen zijn in vaste dienst.

met onder meer de muziekschool en scholengemeenschap De Waardenborch kunnen jongeren in een echte studio oefenen of zelfs

Samen sterk

opnames maken. Ze worden daarin begeleid door professionals.

Er is een theatercommissie, een filmcommissie en een pr-commissie.

Vrijwillig. Hoe kan het toch dat dit zo’n succes is? Daarop antwoorden

Daarnaast zetten vrijwilligers zich in voor de vele activiteiten die er zijn.

Paul en Suzanne bijna gelijkertijd: “Holten is een actieve gemeente.

Kortom, het bruist in en rondom het Kulturhus Holten. En alles wordt

Er is veel enthousiasme in deze gemeenschap. Er zijn heel veel

georganiseerd onder het motto: ‘Samen staan we sterk en samen

verenigingen en vrijwel iedereen steekt ongevraagd de handen uit de

zetten we ons in om het Kulturhus het bruisende middelpunt van

mouwen als er iets georganiseerd moet worden. Kijk maar naar de

Holten te laten zijn.’

Triathlon Holten. Heel Holten werkt daar aan mee. Het zit in de aard en voor nieuwkomers is het een prachtige manier om contacten te

Vol van energie en enthousiasme vertellen Paul en Suzanne hun

leggen.” Meer informatie vind je op www.kulturhusholten.nl.

verhaal. Suzanne: ”Het is ontzettend leuk om in een team van Holtenaren actief te zijn, waarbij ieder zijn eigen kwaliteiten kan

Kulturhusen Overijssel

inzetten. We zijn allemaal betrokken en als je denkt dat het alleen

Kulturhusen leveren een belangrijke bijdrage aan het

maar voor en door ouderen is, dan heb je het mis. De jongste bij

voorzieningenniveau in dorpskernen en stadswijken. Provincie

ons is 29 en de oudste halverwege de 50.”

Overijssel heeft in totaal 15 miljoen euro geïnvesteerd in Kulturhusen in Overijssel. Op dit moment zijn er 81 Kulturhusen

Ontmoetingsplek

in bedrijf en er zijn nog 68 in ontwikkeling. Meer informatie

Het Kulturhus is een echt ontmoetingspunt in Holten. Er zit een

vind je op www.overijssel.nl/kulturhus.

Wereldwinkel, de bibliotheek, het gezellige restaurant-grand café Tastoe en er worden allerlei workshops gegeven en vergaderingen gehouden. Scholieren, ondernemers, verenigingen, kinderen, senioren, muzikanten, jong en oud weet inmiddels de weg te vinden naar het Kulturhus.

Nieuwe contacten Suzanne is sinds twee jaar betrokken bij het Kulturhus. Ze was op zoek naar nieuwe contacten in het dorp waar ze nog niet zo lang woonde en ging aan de slag met Public Relations (PR). Inmiddels is de PRcommissie uitgegroeid tot zes vaste vrijwilligers. De theatercommissie stelt het jaarlijkse culturele programma samen. De filmcommissie zorgt voor een gevarieerd filmaanbod. Ook achter de schermen

21

maart 2014

innoveert

Altijd een lab Bloedonderzoek direct in de stal

Het is lastig om voor te stellen, hoe in de koeienstal van veehouder Wim Grobben een kunststof cassette ter grootte van twee postzegels naast elkaar de potentie heeft om uiteindelijk deze planeet van beter voedsel te voorzien. Dankzij de uitvinding lab-on-a-chip is het mogelijk om ter plekke de gezondheid van mensen en dieren te checken. Maar hoe kun je met een apparaatje ter grootte van een inke iPad een bijdrage leveren aan een betere gezondheid van je veestapel? Nano-ontwikkelaars Erik Staijen en Daan Sistermans van Blue4Green leggen het uit.

Een constante APK-keuring voor koeien: met dat uitgangspunt gingen Daan en Erik aan de slag. Hun oplossing is even simpel als innovatief: een draagbaar laboratorium dat op basis van een druppeltje bloed meet hoe gezond de koe in kwestie is. Jaren van samenwerking met melkveehouders en dierenartsen ging vooraf aan het ontwikkelen van dit ogenschijnlijk simpele apparaat; het Labbook.

Geen whizzkid Dankzij deze vinding heeft de Deventer dierenarts Ruben Tolboom sinds anderhalf jaar een compleet laboratorium op zak voor het meten van calcium- en magnesiumwaarden in koeienbloed.

maart 2014

22

op zak

Meer inzicht Melkveehouder Wim Grobben is inmiddels ook geïnteresseerd in deze hightech oplossing. Grobben: “Met deze nieuwe techniek kan ik meer inzicht krijgen en mijn bedrijfsresultaten verbeteren.” Dat besef groeit ook bij de bedenkers van het systeem. Vier jaar na de oprichting van hun onderneming komen Daan en Erik tot het besef dat hun techniek helpt om beter voedsel te produceren. Want gezonde koeien die zich senang voelen in de stal leven langer en produceren meer en betere melk. “Kijk maar naar de Chinezen, die importeren niet voor niets Nederlands melkpoeder.”

Extra werkgelegenheid De belangstelling uit het buitenland is er al: Blue4Green is actief in Duitsland en België. Binnenkort starten ze ook in de Verenigde Staten. De potentie van het Labbook is groot en de technologie kan een nieuwe industrie betekenen met extra werkgelegenheid voor Overijssel; aangezien de nanofabrieken rondom de Universiteit kunnen draaien. Maar de technologie en de eerste toepassingen staan nog in de kinderschoenen. Er zijn veel meer investeringen nodig voordat dit soort uitvindingen wereldwijd gaan werken. Daarom verstrekte de provincie Overijssel vorig jaar een subsidie in de vorm van een lening van € 500.000. En dat is nodig, want de volgende stappen dienen zich aan. Want waarom geen Labbook voor varkens of kippen? Sistermans: “Nu is het zaak om de techniek te perfectioneren en geschikt te maken voor meerdere toepassingen.”

Meer informatie: www.Blue4Green.nl.

Daan Sistermans en Erik Staijen doen met het Labbook bloedonderzoek in de stal van en met veehouder Wim Grobben.

Ruben: “Met het Labbook kun je ter plekke bloedonderzoek doen, waardoor je kunt zien hoe gezond een koe is. Hiermee kan ik samen met de veehouder zijn hele veestapel overzien.” Alle gegevens worden door de Labbook gelijk verzonden, zodat zowel veearts als boer op de computer direct alle gevens in nette tabellen zien. “Daar hoef je geen whizzkid voor te zijn.” Voorheen ging er een reageerbuisje met afgetapt bloed naar een laboratorium, nu is de uitslag ter plekke bekend. Doordat je kunt testen voorkom je ziektes in plaats van ze te genezen. Al denkt Tolboom dat het nog veel verder kan gaan.

“In de toekomst denk ik dat we zo’n chip direct in een koe plaatsen, zodat we de gezondheid altijd online kunnen meten.”

23

maart 2014

woont

Droge voeten in de IJssel-Vechtdelta Waterveiligheid staat niet alleen hoog op de agenda in Nederland, ook op die van provincie Overijssel. Om de voeten in de toekomst droog te houden zijn nu al maatregelen nodig, vooral in West-Overijssel.

maart 2014

24

Klimaatveranderingen

dijkverzwaring in 1999, konden ze een stuk grond kopen aan de

Door klimaatveranderingen stijgt de zeespiegel en stroomt er steeds

andere kant van de dijk. Hier is Silvia een theetuin begonnen. “We

meer water door de rivieren. Om overstromingen te voorkomen

combineren het nuttige met het aangename. De inkomsten van de

neemt provincie Overijssel een aantal maatregelen. Zo worden dijken

theetuin en de bed & breakfast kunnen we goed gebruiken, anders

versterkt en krijgen rivieren meer ruimte.

zouden wij ons dit pand niet kunnen veroorloven.”

Eén van de gebieden waar waterveiligheid een hot item is, is de IJssel-

Veilig aan de dijk

Vechtdelta. In dit gebied stromen de IJssel, de Overijsselse Vecht en de

Ook al woont het gezin Meyer buitendijks, er is geen noodpakket in

Sallandse weteringen samen. Daarnaast heeft het waterpeil van het

huis. “Wij voelen ons veilig, pal aan de dijk. Ons erf ligt weliswaar

IJsselmeer invloed op het gebied. In de IJssel-Vechtdelta wonen bijna

buitendijks, maar is slechts tientallen centimeters lager dan het

tweehonderdduizend mensen. Het is belangrijk dat deze mensen hier

dijkniveau. De bewoners van Stadshagen hebben meer reden om na

veilig kunnen blijven wonen, werken en recreëren.

te denken over waterveiligheid. Ons erf ligt circa twee meter hoger dan deze wijk. Gek genoeg zullen zij zich dit minder realiseren dan wij.

Slim inrichten

In een gewone woonwijk heb je minder binding met de natuur.

Samen met Waterschap Groot Salland, de gemeenten en

Wij zien het water al bijna dertig jaar komen en gaan.”

Veiligheidsregio IJsselland zorgt de provincie dat de IJssel-Vechtdelta ook in de toekomst waterbestendig is. Hierbij wordt niet alleen

Meer informatie over waterveiligheid vind je op www.overijssel.nl/

gekeken of de dijken hoog en sterk genoeg zijn. Gedeputeerde

waterveiligheid. Nieuwsgierig naar de bed & breakfast en theetuin

Boerman: “We gaan het gebied slimmer inrichten om slachtoffers

van Silvia? Kijk op www.theetuinstadsland.nl.

en schade te voorkomen. Bijvoorbeeld door een geluidswal rondom de wijk Stadshagen in Zwolle te benutten als noodwaterkering.”

Mocht de dijk in de Mastenbroekpolder ooit doorbreken, dan blijft het in Stadshagen tenminste een maand droog. Daarnaast wordt er gekeken hoe door simpele maatregelen gezorgd kan worden dat bij wateroverlast de elektriciteit blijft werken. En natuurlijk moeten de evacuatieplannen op orde zijn.

Leven met water Hoe denken inwoners van de IJssel-Vechtdelta hier zelf over? Maken zij zich zorgen? Een gesprek met Silvia Meyer. Zij streek bijna dertig jaar geleden met man en kinderen neer aan de Hasselterdijk tussen Zwolle en Hasselt.

“Dit water is direct verbonden met de omliggende rivieren. Bij een noordwesterstorm op het IJsselmeer stuwt het water hier flink op,” vertelt Sylvia. “Bijna jaarlijks overstromen de uiterwaarden. Toch voelen wij ons al dertig jaar onbedreigd. Wij leven met het water.

Mijn schoonmoeder zag alleen de risico’s: ze moest huilen toen ze zag waar we gingen wonen. Wij zagen de voordelen: een prachtige locatie aan het Zwarte Water.”

Bed & Breakfast Silvia en Christian Meyer zijn volledig gesetteld aan de Hasselterdijk.

“We ontvangen dankzij deze prachtige locatie jaarlijks zo’n 800 gasten. Wij zien vooral de voordelen van deze locatie.” Bij de laatste

25

maart 2014

participeert

Samen mobiel Lemelerveld denkt mee over het openbaar vervoer Nederland verandert in hoog tempo. Dit heeft grote gevolgen voor de samenleving. De overheid wordt steeds kleiner waardoor er een steeds groter beroep wordt gedaan op eigen verantwoor-

Tekorten De tekorten in het openbaar vervoer blijven oplopen. De provincie, verantwoordelijk voor het openbaar vervoer in WestOverijssel, moet dus ingrijpen. Ze wil dat niet zonder inspraak van de inwoners doen. De vraag is: wat verwachten inwoners

delijkheid, betrokkenheid en inzet van inwoners.

van het platteland van het aanbod aan openbaar vervoer en

Op het platteland waar het verdwijnen van voorzieningen harder aankomt dan in de stad, is de inzet van bewoners nog belangrijker. Zeker als de bereikbaarheid in het geding komt door een versobering van het openbaar vervoer.

bijzonder vervoer (zoals de Regiotaxi of buurtbus)? Daarom wordt in vijf Overijsselse dorpen, samen met de vervoerders en de inwoners gekeken wat er de komende jaren met het openbaar vervoer gaat gebeuren.

Lemelerveld Mobiel Eén van deze dorpen is Lemelerveld. Anton Sibelt van de Stichting Welzijn Ouderen (SWO) en inwoner van Lemelerveld zit in de werkgroep die bekijkt wat er mogelijk is in het openbaar en bijzonder vervoer in Lemelerveld.

Anton Sibelt: “In 2012 hebben we in opdracht van de gemeente Dalfsen een woonwensen-onderzoek uitgevoerd in deze kern. Openbaar en bijzonder vervoer was daar een belangrijk onderdeel van. We hebben in kaart gebracht wat er aan vervoer is en wat ontbreekt. Wat hebben we als dorpsgemeenschap nodig, hoe kunnen we dit realiseren en hoe kunnen we het vervoer dat er is efficiënter regelen.”

De werkgroep maakt dankbaar gebruik van de expertise van Gerrit Heutink van Rocov Overijssel, de belangenbehartiger van reizigers in het openbaar vervoer.

Aanbod en wensen Om het aanbod van allerlei soorten vervoer efficiënter te kunnen regelen moet je weten wat er al is en waar de gebruikers behoefte aan hebben. Uit de enquête bleek dat er een behoorlijke kloof bestaat tussen het huidige aanbod en de wensen van de inwoners van Lemelerveld. Er zijn inwoners die het liefst ieder kwartier de bus naar Zwolle willen Anton Sibelt

maart 2014

26

pakken. Andere inwoners vinden dat de bus naar Raalte ook

mogelijk de belangen van de inwoners bij het Bijzonder

wel iets vaker mag rijden. En de Regiotaxi, die nogal eens te

Vervoer. Een rolstoelbus in eigen beheer staat nog op de

laat is bij aankomst en te vroeg bij het ophalen, riep bij de

verlanglijst voor 2015.

geënquêteerden de nodige onvrede op.

Lastige keuzes Bij het OV ligt het iets ingewikkelder. Gerrit Heutink: ”We

“Wat hebben we als dorpsgemeenschap nodig?”

staan voor lastige keuzes. We werken eraan om het openbaar vervoer zo goed mogelijk te laten functioneren. Met de provincie zijn we in overleg om te kijken hoe - met expertise, en/of financiën - zij de initiatieven uit Lemelerveld kunnen ondersteunen. Hoe vang je een versoberd OV-aanbod op?

Vervoerspilot

Ideeën genoeg! Ik hoop dat we tot een oplossing komen waar

De inbreng van de inwoners heeft inmiddels geleid tot de

alle partijen tevreden mee zijn.”

start van de vervoerspilot Lemelerveld (Regiotaxi, buurtbus, rolstoelbus). Organisaties vanuit de zorgsector, Algemene

Wil je meer weten over de vervoerspilot in Lemelerveld?

Hulpdienst en SWO Lemelerveld behartigen samen zo goed

Kijk dan op www.jijenoverijssel.nl/lemelerveldmobiel.

Gerrit Heutink

27

maart 2014

schrijft

Meer

samenwerken

Van G. van der Veen kregen wij onderstaande brief. Een eigen visie op het thema Samen in Overijssel. Hartelijk dank voor de inzending!

Er moet meer samenwerking zijn. Men moet meer vragen stellen: “Kan ik nog iets voor u doen?”

Dan komt er meer levendigheid, meer werk en sympathie in deze crisistijd van niks doen, depressie en armoede. Aanpakken is de boodschap! Nou wordt er veel geklaagd “Wat een dooie boel, hier en daar!”

Succes met uw werk!

Hopende dat u positief bent.

G. van der Veen

maart 2014

28

Column

Rijks- en Gemeentelijke monumenten

Samen in Overijssel

Ik wil wel eens graag een artikel van uw kant lezen over wat er wel/niet mag met Rijks- en Gemeentelijke monumenten in Overijssel. En dan juist met die panden die bewoond worden. Zelf woon ik in een Rijksmonument te Hengelo.

Erik van der Straat Met vriendelijke groeten, P.W. ten Vergert

46 jaar • Nijverdal • triatleet en jurylid

Als provincie gaan wij niet over de Rijks- en Gemeentelijke monumenten.

bij triatlons •

Rijksmonumenten vallen onder de Monumentenwet, waaruit verschillende

politiek actief

verplichtingen (maar ook financiële mogelijkheden) voor eigenaren voortkomen. Gemeentelijke monumenten worden door een gemeente zelf aangedragen en kennen een eigen verordening. Woon je in een

Als we bij Deventer of Zwolle weer

Rijks- of Gemeentelijk monument en wil je iets aan je woning veranderen?

over de IJssel gaan, hoor ik altijd

Neem dan contact op met je gemeente. Kijk voor meer informatie op

“we zijn weer thuis”. Maar ben ik dan

www.monumenten.nl/kennisbank.

trots op Overijssel? Op dat moment wel. Kom ik dichterbij huis en rijd ik over de Holterberg, dan voel ik mij weer inwoner van Twente en als je

Initiatief SteunJeClub

verder kijkt inwoner van mijn dorp of stad. Wat is dan samen? Zijn we samen in Overijssel of zijn we samen in regio Twente, Zwolle of Deventer.

Geachte redactie,

Als de bestuurders al moeilijk doen

Hartelijk dank voor toezending van uw Magazine ‘Jij & Overijssel’.

tussen de regio Twente en Zwolle,

Heel informatief – ‘kantoor op wielen’, geweldig idee! – leuke artikelen ook.

hoe kun je dan het samen gevoel in Overijssel bestempelen? Samen

Een aanvulling op het artikel sport & duurzaamheid – misschien is het een

in Overijssel is het gevoel dat je zelf

idee om aandacht te besteden aan initiatief SteunJeClub.nl.

hebt. In welke regio of dorp je woont, welke huidskleur of

Met vriendelijke groet,

nationaliteit je ook hebt. Samen in

Geert Jan Bittink

Overijssel doe je op kleine schaal, zodat iedereen met plezier kan wonen en werken.

Geert Jan, hartelijk dank voor je positieve bericht. Fijn om te horen.

Een heel artikel zit er niet in, maar bij deze hebben we ook aandacht besteed aan het initiatief SteunJeClub.

De overige inzendingen vind je op www.jijenoverijssel.nl. Wil jij een

Inmiddels is Geert Jan zelf ook op pad geweest met gedeputeerde Rietkerk.

column (max. 150 woorden)

“De kennismaking en gedachtenwisseling met Theo Rietkerk waren heel erg

schrijven over ‘Ontdek Overijssel’?

leuk. Ik heb met hem gesproken over duurzaamheid in relatie tot vitaliteit

Stuur deze dan voor 18 april naar

en maatschappelijke relevantie van het verenigingsleven.” Nieuwsgierig

de redactie.

naar het hele verhaal of zelf meerijden met een bestuurder?

Kijk op www.overijssel.nl/rijdmee.

29

maart 2014

blikt terug

Foto: Historisch Centrum Overijssel

Wie kan ons meer vertellen over deze foto?

Stuur ons een brief of e-mail; onder de inzendingen

De winnaar krijgt automatisch bericht van de provincie.

wordt een mooie prijs verloot.

Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.

Heb je zelf nog een historische foto waarover je graag wat

De winnaar van de historische foto uit het vorige magazine

vertelt? Stuur hem dan naar de redactie en mogelijk staat

is Jan Willem Klein Winkel.

jouw foto met verhaal in de volgende Jij & Overijssel.

Reacties voor 18 april sturen naar: jij@overijssel.nl of Redactie Jij & Overijssel Bertine Lindeboom, 5c Antwoordnummer 800 8000 VB Zwolle maart 2014

30

lost op

Kruiswoordraadsel Jij & Overijssel Maak nu kans op een pakket met streekproducten.

Het kruiswoordraadsel staat in het teken van het thema ‘Samen in Overijssel’. Als je het magazine goed leest, vind je de antwoorden op onderstaande vragen terug in de tekst. Veel lees- en puzzelplezier!

Meedoen?

Noteer de letters van de oplossingen in de onderstaande vakjes en je kunt een woord vormen dat alles met het thema van het magazine te maken heeft. Mail je antwoord voor 18 april naar

jij@overijssel.nl of Redactie Jij & Overijssel (antwoordnummer 800, 8000 VB Zwolle) en maak kans op een leuke prijs. Succes!

De winnaar van de vorige editie is Els Holsbrink uit Dedemsvaart.

1 3 5

4

2 d

b 6

7

8

9

11

10

c 12 13

14

a

e

a

Horizontaal 4 Welke gebieden rond de IJssel zijn Natura2000 gebieden?

honden bij je langs als je op kerstavond niet binnen blijft?

Natuurderij Keizersrande ligt?

2 Waarmee leef je als je in de IJssel-Vechtdelta woont?

3 Wat is niet alleen in de IJssel-Vechtdelta een hot item, maar ook in de rest van Nederland?

6 Welk cultureel fenomeen is van Scandinavië overgewaaid

Natuurderij Keijzersrande ingericht?

10 Wat wil het dorp dat meedoet aan de vervoerspilot in 2015

d

1 Wat wil Anette Harberink verbeteren in het gebied waarin

8 Wat doet een dierenarts met een labbook in de boerenstal?

9 Welk kunstenaarscollectief heeft de zondagse kamer op

c

Verticaal

5 Welke vis vormt de basis van het recept in deze Jij & Overijssel?

7 Wie komt er volgens een Overijsselse sage met zijn zeven

b

naar Overijssel?

12 Wat heeft de provinciale weg N350 wel wat andere provinciale

in eigen beheer hebben?

wegen niet hebben?

11 Welk Overijsselse dorp doet mee aan een vervoerspilot?

13 Welke verkeersdeelnemers hebben voorrang in het scholengebied in Olst?

14 Tijdens welk festival is de première van Oerijssel?

31

maart 2014

e

beleeft

Samen in Overijssel Samen één en toch ook zo anders Vormen wij saamhorigheid Twentenaren en Sallanders Maar ook de nieuwe Nederlanders Leven in een nieuwe tijd.

Overijssel is veranderd Ook door het openbaar vervoer De nieuwe wegen voor ‘t verkeer Bracht voor de burger ommekeer Voor de provincie een heksentoer.

Samen sterk ook in de zorg Hulp voor onze medemens Soms met goede burgerinitiatieven Elkaar niet uit het oog verliezen Gaan zo over de vermogensgrens.

Ook ondernemers van Overijssel Samen innoveren maakt je sterk Samen een arbeidsmarkt creëren Daarin blijven navigeren Werknemers houden zo hun werk.

Ook de jeugd van Overijssel Wil een toekomst met elkaar Goede scholen met perspectief Samen leren maakt assertief Toekomst in Overijssel wordt zo leefbaar.

Fenny Martens-Berends

De andere inzendingen kun je bekijken op www.jijenoverijssel.nl.

FOTO:

Margreet Vloon

Het volgende nummer van Jij & Overijssel verschijnt in juni 2014. Het thema is dan ‘Ontdek Overijssel’ Heb jij een mooi gedicht over dit thema?

Stuur dit dan voor 18 april 2014 naar jij@overijssel.nl of naar Redactie Jij & Overijssel, antwoordnummer 800, 8000 VB Zwolle. Eén van de inzendingen plaatsen wij op deze pagina.