M a ga z i n e v o o r i nwo ne rs v a n Ove ri j ssel Jaargang 6, nr. 2 Juni 2014
Koude oorlog in Overijssel Gezocht werkgevers (m/v) Een pondje molenstroom Ga toch fietsen! Op de knieën in de afvoerput
Knokken voor nieuwe natuur:
“Ophouden is wat ons betreft geen optie.” Bernard Kobes
zoekt
04
Colofon Jij & Overijssel is het magazine voor inwoners van Overijssel. Deze uitgave van de provincie Overijssel verschijnt drie keer per jaar en wordt huis aan huis verspreid. Bezoek www.jijenoverijssel.nl voor de digitale versie van dit magazine. Jaargang 6, nummer 2 Oplage 415.000 Hoofdredactie Bertine Westebring-Lindeboom Eindredactie Hanneke Postma Redactie Marieke van Bolderen, Ferenc van Damme, Bas van Dishoeck, Margreet de Haan, Johan Kroes, Hanneke Poelmans. Traffic Provincie Overijssel Concept Provincie Overijssel Realisatie Platform P Fotografie Raymond van Olphen, Margreet Vloon, Ben Vulkers, Hanneke de Zwaan. Druk Platform P Copyright Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Provincie Overijssel Luttenbergstraat 2 8012 EE Zwolle 038 499 88 99 Redactieadres Redactie Jij & Overijssel Bertine Westebring-Lindeboom, 5c Antwoordnummer 800 8000 VB Zwolle Jij@overijssel.nl Informatie www.jijenoverijssel.nl Ideeën of vragen via e-mail jij@overijssel.nl of het redactieadres. @jijenoverijssel www.facebook.com/provoverijssel
08 10 12 14 15 16 18 20 22 24 26 28 30 31
2014-097
juni 2014
2
Jij verbindt: Knokken voor nieuwe natuur “Het is zoals bij een goed geoliede wielerploeg. Je moet helder de finishlijn voor ogen houden. En dan heb je een complete ploeg nodig, met een gedreven kopman.”
Jij onderneemt: Duurzaam ondernemen op z’n Indonesisch Jij geniet: Sallandse kruudmoes “Ik heb dit recept 30 jaar geleden van mijn moeder geleerd. Kruudmoes is een volwaardige en gezonde maaltijd. Je lust het of je lust het niet!”
Jij pitcht: Energy Pitch Overijssel “Stroom die geproduceerd wordt op de plek waar het nodig is.”
Jij bezoekt: Een buitenplaats boordevol kunst Jij online: Op ontdekkingstocht Jij doet: Leuke dingen in Overijssel Jij fietst: Ga toch fietsen! “Ik kom ontspannen terug van mijn werk.”
Jij behoudt: Achter de linie Neem een kijkje in de IJssellinie. Deze linie is onderdeel van een geheime defensielinie tegen het Rode gevaar in de Koude Oorlog.
Jij organiseert: Kloosterhaar voor elkaar Jij onderzoekt: De milieu-inspecteur Jij helpt: Gezocht: werkgevers (m/v) “Werkgevers zitten niet op subsidie te wachten, maar op gemotiveerde werknemers.”
Jij schrijft: Zelf aan het woord in onze brievenrubriek Jij blikt terug: Een historisch plaatje dat vragen oproept Jij lost op: Voor de Overijsselse puzzelaar
Ontdek Overijssel
Kloeke getallen Vrije tijd • Ieder jaar worden er in Overijssel 92 miljoen uithuizige vrijetijdsactiviteiten ondernomen. • De Overijsselaar onderneemt deze activiteiten het liefst binnen een straal van 13 kilometer van huis. • Winkelen (14%), wandelen (11%), fietsen (10%) en uit eten gaan (9%) zijn de populairste activiteiten. Avondje uit • Zin in een hapje of drankje? Het aanbod is groot genoeg. In 2013 waren er in Overijssel 800 restaurants en 635 cafe’s. • Ook kan de Overijsselaar vertier zoeken in één van de 15 theaters en schouwburgen of één van de 19 musea. Buitenlandse gasten • Het is misschien niet heel verrassend, maar de helft van de buitenlandse gasten in Overijssel zijn Duitsers (49%). • 23% van de gasten komt uit Belgie, 21% uit de rest van Europa en 6% uit de rest van de wereld. • Ongeveer 1 op de 3 inwoners van de Duitse deelstaten Nordrhein-Westfalen en Niedersachsen heeft in het afgelopen jaar minimaal 1 keer Nederland bezocht voor een dagje uit. • 70% van deze dagjesmensen kwam winkelen in een Overijsselse stad.
Voorwoord door Bertine Westebring-Lindeboom
De zomer is begonnen! Tijd om onze mooie provincie te ontdekken. Te voet, op de fiets, in de boot, met de auto. Zomaar wat vergeten plekjes in je eigen omgeving opzoeken.
Veel mensen gaan naar een zonovergoten land om daar aan een zwembad tot rust te komen. Maar kennen we eigenlijk onze eigen achtertuin wel?
Het glooiende Twentse landschap, het Vechtdal, de verscholen IJssellinie, de Weerribben - Wieden, de Sallandse heuvelrug en de IJsseldelta? Voor mij persoonlijk valt er nog veel te ontdekken in en over mijn provincie. Wellicht voor jou ook. Hopelijk nodigt dit magazine uit om er zelf op uit te trekken in Overijssel.
Veel lees-, kijk- en puzzelplezier!
Vakantiegangers • Overijssel is een populaire vakantiebestemming. In 2013 vierden 1,4 miljoen Nederlanders vakantie in onze provincie. • Vakantiegangers waarderen hun vakantie in Overijssel gemiddeld met een 8,3. • Vakanties in de regio WaterReijk Weerribben Wieden krijgen het hoogste cijfer, namelijk een 8,5. Toerisme • Er waren in Overijssel 31.700 banen in de toeristische sector (2013). • Dit is 5,9% van de totale werkgelegenheid in Overijssel. Aandeel werkgelegenheid recreatie en toerisme (2013) sport 4,4%
handel 3,3%
Jouw mening We zijn benieuwd wat jij van dit magazine vindt. Laat ons je mening weten door de lezersenquête op www.jijenoverijssel.nl in te vullen.
Ideeën voor een artikel? De volgende editie verschijnt in november 2014. Het thema is
vervoer 6,6%
‘Ondernemend Overijssel’. Heb jij een leuk idee voor een artikel, gerelateerd aan het provinciaal beleid? Of wil jij zelf een bijdrage
overig 7,4%
leveren, door bijvoorbeeld een column (maximaal 150 woorden) te schrijven over ‘Mijn Overijssel’? Laat van je horen! Stuur je reactie naar jij@overijssel.nl of naar het redactieadres.
cultuur, recreatie en amusement 8,5% horeca 54,8% logiesverstrekking 15% Bron: provincie Overijssel / BIRO
3
juni 2014
verbindt
Knokken
voor nieuwe natuur Er wordt hard gewerkt aan de natuur rondom Enter. Bijzonder, want bijna waren de plannen om hier de landbouw, natuur, water en recreatie logischer in te richten en te verbeteren van de baan geweest. Bijna… gelukkig is er een ploeg mensen die geknokt en gelobbyd heeft om ervoor te zorgen dat het plan alsnog uitgevoerd wordt.
Een gesprek met Bernard Kobes, onafhankelijk voorzitter van ‘de
de overheid, recreanten. Noem maar op. Je krijgt ze niet zomaar
ploeg’, een uitvoeringscommissie waarin boeren, burgers en buitenlui
achter één plan. Toch is dit uiteindelijk gelukt.
zijn vertegenwoordigd. Bernard: “Het allerbelangrijkste is dat je wéét wat je wilt! Daar begint alles mee. Al in 2007 is het landinrichtingsplan
Roet in het eten
Enter er gekomen. In het ontwerp ruilplan is 92 hectare land
De door staatssecretaris Bleker aangekondigde bezuinigingen op
vrijgemaakt voor nieuwe natuur. 15 hectare langs de Regge en 77
natuurontwikkeling gooiden echter roet in het eten. Ineens werd
in het middengebied van Deldenerbroek. Daar is jaren aan gewerkt.
er noodgedwongen een pas op de plaats gemaakt. En dat terwijl
Mensen raadplegen, belangen verkennen, plannen maken, in kaart
de uitvoering van het plan eigenlijk in 2015 klaar moest zijn. De
brengen, herverdelen, overleggen, overtuigen, opnieuw verkavelen.
rijksbezuinigingen zorgden voor onzekerheid en intensieve discussies
Prachtig, maar zwaar werk. Iedereen heeft natuurlijk z’n eigen
rond de provinciale Ecologische Hoofdstructuur (EHS), het ‘masterplan’
belangen. Boeren, het waterschap, natuurorganisaties, ondernemers,
om natuurgebieden met elkaar te verbinden.
juni 2014
4
Lees verder >
“Het allerbelangrijkste is dat je wéét wat je wilt.”
5
juni 2014
verbindt De groep mensen achter het plan van Enter deed in deze tijd van
Groot draagvlak
minder geld en veel tegenstrijdige belangen hun uiterste best om de
“Om politici te overtuigen hebben we veel gehad aan een onafhankelijk
provinciale politici ervan te overtuigen toch te investeren in dit plan.
onderzoek. Dit onderzoek toont aan dat ons plan een essentiële schakel is in het verbinden van de natuur in Overijssel. Als het niet
Finish in zicht
wordt uitgevoerd, zit er een hele zwakke schakel in de verbinding
“Ophouden vanwege bezuinigingen, dat was wat ons betreft geen optie. We hebben jaren intensief gewerkt om gronden vrij te maken voor nieuwe natuur. De klus niet afmaken en het land dus niet opnieuw beter en mooier inrichten? Dat zou onverantwoord zijn”, vertelt Bernard. “Het is net als de finale van een bergetappe in
“Bij het lobbyen moet je vooral geen ‘weeskinderen’ maken.”
het wielrennen. Met de berg voor je, de finish in zicht, en zoveel te winnen, mag je niet opgeven! We hebben dus alle logische
tussen de natuur van de Sallandse Heuvelrug en Twente. En daarnaast
argumenten, onderzoeken en al onze overtuigingskracht uit de kast
is het draagvlak groot; iedereen staat achter het plan. Kortom, we
gehaald om continu, bij alle gelegenheden, politici te helpen de
wilden overtuigend laten zien dat het niet uit te leggen is om een
goede besluiten te nemen op het juiste moment. Met minder geld
streep te halen door het plan. Hoe kun je nu de grond eerst met veel
en zoveel andere prachtige plannen voor de Overijsselse natuur was
inspanning vrij maken en aankopen voor nieuwe natuur, en het dan
dat natuurlijk voor niemand makkelijk. Dan vallen er andere projecten
niet inrichten? Dat begrijpt geen mens! Wij vinden dat je de gemaakte
buiten de boot. Tenzij je een ‘beetje van alles’ doet. Maar daar zijn
plannen ook moet uitvoeren. Waar blijft anders het vertrouwen?
wij geen voorstander van. Je kunt beter een paar projecten heel goed
Op die manier besturen wekt wrevel, is niet consequent en niet
doen, dan tientallen net niet helemaal.”
verstandig. Dat hebben wij gezegd en uitgedragen. Op alle mogelijke
juni 2014
6
zoals bij een goed geoliede wielerploeg. Je moet helder de finishlijn voor ogen houden. En dan heb je een complete ploeg nodig, met een gedreven kopman. Zo’n ploeg komt samen over de meet, met een aantal eigenlijk voor de hand liggende kwaliteiten: je moet precies weten wat je wilt, je feiten logisch en correct op een rij hebben en de dingen niet mooier maken dan ze zijn. Je moet de kern van je project in twee minuten aan iedereen duidelijk kunnen maken. En dan komt het verder aan op inzicht, goede timing, en een lange adem.”
Meer weten over de nieuwe landinrichting bij Enter: www.landinrichtingenter.nl.
Nieuwe natuur Dit is aangelegde natuur, die op de aangelegde plek tot natuurlijke ontwikkeling komt. Die natuurlijke ontwikkeling kan bijvoorbeeld bos, moeras of een half natuurlijk grasland zijn. Kijk voor meer informatie op www.overijssel.nl/ehs.
Zelf een goed idee voor een mooier of beter Overijssel? Deel je droom of initiatief op www.jijenoverijssel.nl.
manieren. Bij officiële mogelijkheden tot inspreken, maar ook gewoon informeel bij een sportevenement, via de telefoon of social media.”
Weer aan de slag Gelukkig hebben de Statenleden en de gedeputeerden voor de logica achter onze argumenten gekozen. Er is geld beschikbaar gesteld, dus konden we verder.” In februari 2014 is de ploeg weer aan de slag gegaan. Buiten, in het veld, zie je steeds meer van de nieuwe landschapsinrichting. Natuur wordt onderling verbonden, een aantal fietspaden is al aangelegd en rond het Mokkelengoor is nieuwe natuur ingericht. De Elsgraven en Entergraven zijn natuurvriendelijker ingericht. Dit betekent dat de oevers minder stijl zijn. En de nieuwe fietspaden langs de Regge worden afgerond.
Samen over de meet Bernard: “Begrijp me goed. Het is niet eenvoudig om invloed uit te oefenen op politieke besluiten. Je moet een verbinder zijn die er in gelooft. En blijft geloven! Bij het lobbyen moet je vooral geen ‘weeskinderen’ maken. Je moet iedereen er constant bij blijven betrekken. En dan draait het vooral om kennis, en kennissen. Het is
7
juni 2014
onderneemt
Duurzaam ondernemen op zijn Indonesisch Ouderen komen er uit nostalgie, jongeren beleven er de romantiek en vrijheid van vakanties in Indonesië. Indische mensen voelen zich er thuis en mensen die nog nooit in Indonesië geweest zijn, proeven hier voor het eerst de sfeer van het land. Dat allemaal in Kallenkote, waar te midden van groene weilanden het enige Indonesische dierenpark van Europa ligt: Taman Indonesia.
Marlisa en Diederik Wareman groeiden op tussen vogels en reptielen.
Nieuwe initiatieven
Het was de passie van hun vader. Mensen kwamen de dieren bekijken,
Steeds komt onderneemster Marlisa met nieuwe initiatieven. Eerst
hun moeder serveerde er Indische hapjes en zo ontstond Taman
breidde ze het park uit met zoogdieren. “We kozen minder bekende
Indonesia, ‘Indonesisch park’. Na een bezoek aan het geboorteland
diersoorten met een bijzonder verhaal. Zoals de loewak, de koffiekat.
van hun moeder, waren ook Marlisa en Diederik op slag verliefd op
Deze kat eet koffiebessen. De duurste koffie ter wereld wordt
Indonesië. Vanaf 2009 runnen zij het dierenpark, dat in 2013 door de
gemaakt van de koffiebonen die je daarna in zijn ontlasting vindt. En
ANWB als het leukste uitje van Overijssel werd bestempeld en in 2012
de rijstvogel, dat vrolijk kwetterende vogeltje is mijn favoriet. Deze
een Gouden Wimpel voor groot gastheerschap won.
rijstvogel was in Indonesië net zo alledaags als de mus in Nederland,
juni 2014
8
materialen. Voor milieuvriendelijk vervoer van treinstation Steenwijk naar ons park hebben we samen met andere ondernemers een elektrisch Tuk Tuk netwerk aangelegd.” Gemeente Steenwijkerland en provincie Overijssel verleenden financiële steun aan deze driewielers op elektriciteit en de benodigde oplaadpunten. Ook de duurzame gebouwen van het park ontvingen steun van de provincie. “Ik vind het goed dat de provincie de verantwoordelijkheid neemt om duurzaam ondernemerschap te stimuleren. Andersom stimuleren wij het toerisme en de werkgelegenheid in de regio.” En terwijl de vogels hun exotische deuntje fluiten, broedt de onderneemster alweer op nieuwe ideeën. Meer informatie: www.taman-indonesia.nl.
maar door gebruik van pesticiden op de rijstvelden zijn er nog maar een paar duizend over. Wij doen mee aan een fokprogramma voor hun behoud.” Een Javaans huisje met typisch dak, een Mentawai hut op palen, op de achtergrond het exotische lied van fluitende vogels. Stel je hier een brandende zomerzon bij voor, dieren die uit hun hol
“De kas is innovatief, energiebesparend en zorgt voor werkgelegenheid.”
kruipen, bloeiende planten, 400 bezoekers die op een gemiddelde zomerdag door het park lopen, kleurrijke kraampjes met geurend eten en je waant je in Indonesië.
Duurzame kas Met de aanleg van een duurzame tropische kas hoopt de familie voortaan het hele jaar bezoekers Indonesië te laten beleven. “Daarin moeten planten en specerijen groeien uit het tropisch Indonesische klimaat. En misschien dat er wat kleine dieren in verblijven.” De kas is innovatief, energiebesparend en zorgt voor werkgelegenheid. Daarmee komt het niet alleen in aanmerking voor het internationale keurmerk Greenkey, maar ook voor subsidie vanuit het Energiefonds Overijssel. Marlisa wacht op de uitslag van haar aanvraag.
Tuk Tuk netwerk “Vanzelfsprekend willen wij als ondernemers iets creëren dat duurzaam is. Onze gebouwen bestaan grotendeels uit gerecyclede
Interessante regelingen Taman Indonesia heeft in het verleden gebruik gemaakt van de inmiddels gestopte KITO regeling (Kwaliteits Impuls Toerisme Overijssel). Subsidieregelingen die er nog wel zijn: • Energielening Ondernemingen – nu 10 jaar lenen tegen lage rente (3% onder marktrente) tot 100.000 euro. Kijk op www.overijssel.nl/nieuweenergie/subsidieregelingen. • Lening of participatie via Energiefonds Overijssel – vanaf 100.000 euro voor participaties en vanaf 1.000.000 euro voor leningen. Kijk op www.energiefondsoverijssel.nl.
9
juni 2014
geniet
Sallandse kruudmoes Net buiten Raalte vind je midden in de weilanden Landwinkel De Knapenvelder. Een boerenbedrijf dat al jarenlang een familiebedrijf is. Al runnen Erjan en Wilma samen met Edwin en Yvonne al heel wat jaren de boerderij en winkel, oprichters Derk en Miny helpen nog altijd af en toe mee. Zo maakt moeder Miny nog ieder jaar Sallandse kruudmoes. Zij deelt haar recept graag met de rest van Overijssel.
“Dit recept heb ik ongeveer 30 jaar geleden van mijn moeder geleerd”, vertelt Miny. “Zij maakte ieder jaar kruudmoes. Ik heb haar recept iets aangepast.” Kruudmoes bestaat al heel erg lang. Vroeger at men het vaak in het voorjaar, als de geweckte groenten en de aardappelen op waren. Miny: “Je kan het een dag van tevoren klaarmaken en meenemen naar het land. Het is een volwaardige en gezonde maaltijd!”
“Je lust het of juni 2014
10
Ingrediënten
Bereiding:
• 300 gr gort
Was de gort, doe deze in een pan ruim water en laat de gort een
• 200 gr mager rookspek in dobbelsteentjes
nacht weken. Breng de gort de volgende dag in het weekwater aan
• 400 gr verse worst
de kook en laat deze op een laag vuur 1½ uur zachtjes doorkoken.
• 200 gr dikke rozijnen
Goed roeren, pas op dat het niet aanbrandt!
• 1 liter Boerenkarnemelk
Voeg na 30 minuten de spek en verse worst toe en kook de laatste
• 2 blaadjes zwartebessenblad
20 minuten de gehakte kruiden en de rozijnen mee. Let erop dat de
• 2 blaadjes kruizemuntblad
gort niet te droog wordt.
• 1 theelepel fijngehakte zuring • 1 theelepel fijngehakte (Roomse) kervel
Haal de pan van het vuur. Haal de worst eruit en snijd hem in plakjes.
• 1 theelepel fijngehakt zevenblad
Roer die dan met de karnemelk door de massa.
• 1 theelepel fijngehakte bieslook • 1 theelepel fijngehakte brandnetel
Kruudmoes kan zowel warm of koud gegeten worden.
• 1 theelepel fijngehakte selderij
Het is erg lekker met suiker of stroop.
• eventueel suiker en/of stroop
Eet smakelijk!
Ook lekker: - Klein handje bruine bonen toevoegen. - Rookworst in plaats van verse worst (of beide). - Karnemelkse gortpap in plaats van gort en karnemelk.
je lust het niet.”
Kijk voor meer informatie op www.deknapenvelder.nl.
11
juni 2014
pitcht
Energy Pitch Overijssel Hoe overtuig je een deskundige jury binnen 8 minuten van de kwaliteit en haalbaarheid van jouw plan? Een pittige klus voor de deelnemers aan de Energy Pitch Overijssel. Maar een goede pitch kan heel wat opleveren. Zo gebruiken een bakker en ďŹ etsenmaker in Hellendoorn tegenwoordig molenstroom.
juni 2014
12
De energie Pitch is een nieuwe vorm van netwerken. Het doel is om lokale initiatieven op het gebied van energie te helpen met professionaliseren. Ook onderling leren de ‘pitchers’ van elkaar. Ze zien bij andere initiatieven dat èn hoe plannen tot stand komen. Eén van de deelnemers, en een mooi voorbeeld van een duurzaam lokaal initiatief, is ReggeStroom.
ReggeStroom ReggeStroom is een coöperatief energiebedrijf met leden en een bestuur. “Zo proberen we de deelname en betrokkenheid van
Wilma Paalman en Wim Diepeveen.
particulieren en bedrijven zo maximaal mogelijk te laten zijn”, aldus
molen die nog volop in bedrijf is. Het stroomproject van ReggeStroom
de initiatiefnemers directeur Wim Diepeveen en projectleider Wilma
geeft de molen extra toekomstperspectief. Voor particulieren is het
Paalman. “We streven ernaar dat duurzame energie voor iedereen
nog niet mogelijk stroom van de molen te onttrekken, maar een
bereikbaar en betaalbaar is. We leveren stroom afkomstig van
‘pondje molenstroom’ (opgeladen accu) kun je er in de toekomst
Nederlandse windmolens. ReggeStroom wil bijdragen aan een schoner
misschien wel kopen. Voor de uitvoering van het molenstroomproject
en leefbaarder milieu, nu en in de toekomst.”
was € 100.000,- nodig, 40% hiervan wordt betaald met een subsidie van de provincie. ReggeStroom heeft geprobeerd het bedrag aan te
“Crowdfunding geeft een wij-gevoel.”
vullen met een crowdfundingsactie. De investeerders ontvingen in ruil voor hun ondersteuning een pakket producten uit de molen.
Pitchen Meedoen aan een Energy Pitch leverde Reggestroom veel op. Wilma
Oude Molen-Nieuwe Energie
en Wim: “naamsbekendheid, imagoverbetering van groene energie,
Tegenwoordig produceert ReggeStroom zelf ook energie. Wim: “In
een nieuw platform en aandacht. Door deelname aan de Energy
Korenmolen de Hoop in Hellendoorn is in mei een generator geplaatst
Pitch is het uiteindelijk gelukt de rest van het benodigde bedrag via
waarmee stroom opgewekt wordt.” Deze molen kan minimaal
crowdfunding binnen te halen. Maar ook de directe coaching van de
40.000 kWh opwekken maar 60.000 kWh is haalbaar. Afnemers zijn
juryleden en de adviezen en feedback uit de zaal waren waardevol.”
de bakkerij en een rijwielhandel die in en naast de molen gevestigd zijn. Molen de Hoop is namelijk niet alleen een mooi plaatje maar een
Crowdfunding Wim: “We hebben gekozen voor crowdfunding om niet afhankelijk te zijn van grote investeerders of van een bank. Crowdfunding zorgt voor betrokkenheid bij de investeerders. Het geeft een wij-gevoel.” Wilma vult aan: “Je hebt je energievoorziening in eigen hand. Dat maakt ook dat mensen zuiniger omgaan met energie. Molenstroom leidt weer tot andere ontwikkelingen. Zo gaan we bekijken of we waterkracht kunnen inzetten voor het opwekken van stroom. Het einddoel? Alleen nog maar duurzame, lokale energie leveren. Stroom die geproduceerd wordt op de plek waar het nodig is.”
Meer informatie www.regge-stroom.nl en www.molendehoop.nl.
Energie Pitch Wil je met jouw plan ook meedoen aan een Energie Pitch? Er wordt in 2014 nog een pitch georganiseerd. Kijk voor meer informatie op www.overijssel.nl/duurzaamdorp.
13
juni 2014
bezoekt
Een buitenplaats boordevol kunst
Rawsome! van Ronald A. Westerhuis, een werk dat deel uitmaakt van de kunstcollectie van de provincie Overijssel (foto Frank van Hienen).
Op nog geen 15 kilometer van Zwolle ligt Kasteel het Nijenhuis.
bekende buitenlandse namen. Denk bijvoorbeeld aan Dodeigne,
De beeldentuin rond het Nijenhuis is één van de grootste en meest
Castagna en Zadkine. Met ondermeer Charlotte van Pallandt,
bijzondere van Nederland. De tuin biedt een boeiende doorsnede van
Karel Appel en Jan Bronner is ook de Nederlandse beeldhouwkunst
de moderne beeldhouwkunst uit de 20ste en 21ste eeuw. Daarnaast
rijk vertegenwoordigd. Echte blikvangers zijn de metershoge beelden
maken de honderd witte zwerfstoeltjes dat de museumtuin de perfecte
van Heringa/Van Kalsbeek, Ronald A. Westerhuis, David Bade en
plek is voor een zomerse picknick!
Yasser Ballemans. Wist je dat er ieder jaar één of meer van deze
In de siertuin, op de gazons en tussen de bomen van het park rond
beelden tijdelijk verhuizen naar het Lowlands Festival?
het kasteel worden zo’n 80 beelden van gerenommeerde kunstenaars uit binnen- en buitenland tentoongesteld. De beelden zijn afkomstig
Het kasteel en de beeldentuin zijn tot en met oktober geopend
uit de collecties van Museum de Fundatie, provincie Overijssel en
van dinsdag tot en met zondag, van 11.00 uur – 17.00 uur.
Museum Beelden aan Zee. In de beeldentuin vind je werken van
Meer informatie vind je op www.museumdefundatie.nl.
juni 2014
14
online
Op ontdekkingstocht Beleef!
O Ommetjes iin Overijssel
Wil jij je omgeving eens op een andere manier ontdekken? Fiets dan eens een SmaakďŹ etsroute, een Pondjesroute of route langs heilige huisjes. Tour met je auto door het authenthieke Staphort, kano door Twente of wandel de Sallandse Zandloper. Er is genoeg te beleven! Kijk op www.oostbest.nl/routes.
Een app met een zestal korte wandel- en scootmobielommetjes in Overijssel. Onderweg geeft de app je de nodige achtergrondinformatie bij de route. Nieuwsgierig? Download de app in je Appstore of via Google Play.
Kwikstart K
De lichtwachter
A je door Als omstandigo heden met h Jeugdzorg te maken krijgt, heb je recht op basishulp tot 18 jaar. Daarna is het de bedoeling dat je op kamers gaat of ander onderdak vindt. Gelukkig is er de app Kwikstart. In deze app vind je alles wat je moet weten als je op jezelf gaat wonen. Welke verzekeringen sluit je af? Welke studie ga je doen? Tips op het gebied van geld. Eigenlijk een handig naslagwerk voor iedere 18-plusser! Download de app in je Appstore of via Google Play.
De Zwolse Janneke Drulman fantaseerde als meisje op Schokland over de vuurtorenwachter die de boten veilig uit de buurt van de kust moest houden. Zij heeft haar jeugdfantasie omgezet in een indrukwekkend verhaal over de strijd van een eenzame vuurtorenwachter. Zonder woorden, in beelden, beweging, en met veel humor. De première is op 27 juni in de uiterwaarden bij Zwolle. Daarna toert de voorstelling langs prachtige natuurplekken in heel Overijssel. Kijk op www.delichtwachter.nl.
15
juni 2014
doet
Leuke dingen Juli
Juli 2014
Juli 2014
FOTO:
Marijke Ripke
Juli 2014
FOTO:
Roy te Lintelo
Juli 2014
Braderie Zomermarkt Dassen kijken Sallandse streekmarkt Raalte Scootmobieltocht Summerwind Sporen naar nachtdieren Twents Aroma Weidefeest Wiezo Wierdense zomerfeesten Bosfeest HobNob Festival IJhorstermarkt Verhalenvertellers bij de Kruidenhoeve Opendag IJssellinie Drakenbootfestival Nederlandstalig korenfestival Nostalgische Wasdag Dagje Mooi Vilsteren Stoomdag Afrikafestival Vliegerfeest Twenterand Een Zomer lang Brocante aan de IJssel Trommelen op Rommel Accordeon Harmonicadag Koren malen Shantyfestival Nature Experience Hammer Brinkdag Blauwvingerdagen Hellendoorn Open Air Explosion Festival Deventer op Stelten Lil’Hill Festival Luttenberg Woodstock the story Tropical Dance Night Rock Around Festival Zwartsluiser zaterdagen Lattrop en Breklenkamp Pakt Oet Almelose Havendagen Ommer Bissingh Kamper Ui(t)dagen Grolsch Summer Sounds Kreatieve zomermarkt bij galerie Aly Schutte Broeklanderfeest Geurenpop Hellendoorn Beeldhouwen in Twente Weerribbenmarkt Zaterdagmiddagconcert Authentieke rijtuigendag Dancetour Zomermarkt Bazar Tubbergen Twentse rolstoelvierdaagse Staphorstdag Multiculturele Markt Florashow
juni 2014
16
2 juli 2 juli 2, 9, 16, 23, 30 juli 2, 9, 16, 23, 30 juli 3 juli 3 juli 3 juli 3 en 10 juli 3 t/m 5 juli 3 t/m 5 juli 4 t/m 6 juli 5 juli 5 juli 5 juli 5 juli 5 juli 5 juli 5 juli 5 juli 5 juli 5 en 6 juli 5 en 6 juli 5, 12, 19, 26 juli 6 juli 6 juli 6, 13, 20, 27 juli 6 juli 7, 14 en 21 juli 9, 23 juli 9, 16, 23, 30 juli 11 juli 11 juli 11 t/m 13 juli 12 juli 12 juli 12 juli 12 en 13 juli 12, 19, 26 juli 13 juli 16 t/m 20 juli 8, 16, 23 en 30 juli 17, 24, 31 juli, 7 aug. 17, 24 en 31 juli 17 t/m 19 juli 18 t/m 21 juli 18 juli 18 t/m 20 juli 18 en 25 juli 19 juli 19 juli 20 juli 20 juli 22 t/m 25 juli 22 t/m 25 juli 23, 30 juli en 6 aug. 25 t/m 27 juli 25 juli t/m 3 aug.
www.winkeleningenemuiden.nl www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl www.landschapoverijssel.nl www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl www.welzijn-tubbergen.nl www.plechelmusbasiliek.nl www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl www.ervewezenberg.nl www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl www.wiezo.nl www.bosfeest.nl www.hobnob.nl www.staphorst.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl www.drakenbootfestival.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.kloostersibculo.nl www.dagjemooivilsteren.nl www.stoomgemaal.nl www.afrikafestivalhertme.nl www.vliegerfeesttwenterand.nl www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl www.amfitheaterhetlommerrijk.nl www.brookmoaten.nl www.vvvtubbergen.nl www.vvvhaaksbergen.nl www.museumholterberg.nl www.hammerbrinkdagen.nl www.zwolletoeristinfo.nl www.hellendoornopenair.nl www.explosionfestival.nl www.deventeropstelten.nl www.lilhill.nl www.zinin.com www.bureauhengelo.nl www.muziekingiethoorn.nl www.ontdekdeijsseldelta.nl www.paktoet.nl www.almelosehavendagen.nl www.ommerbissingh.nl www.ontdekdeijsseldelta.nl www.grolschsummersounds.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.broekland.com www.popbelanghellendoorn.nl www.kampboer.nl www.WaterReijk.nl www.bergkerkconcerten.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.zwolletoeristinfo.nl www.vvvhaaksbergen.nl www.sbn-tubbergen.nl www.rolstoelvierdaagse.nl www.staphorst.nl www.multiculturelemarktenschede.nl www.floraootmarsum.nl
Genemuiden Olst Bathmen Raalte Tubbergen Oldenzaal Nijverdal Denekamp Hellendoorn Wierden Lierderholthuis Almelo IJhorst Balkbrug Olst Vroomshoop Hardenberg Sibculo Vilsteren Genemuiden Hertme Westerhaar Deventer Luttenberg Enter Mander Haaksbergen Holten Den Ham Zwolle Hellendoorn Ommen Deventer Luttenberg Nijverdal Hengelo Giethoorn Zwartsuis Lattrop Almelo Ommen Kampen Enschede Giethmen Broekland Hellendoorn Saasveld Oldemarkt Deventer Hardenberg Zwolle Haaksbergen Tubbergen Delden Staphorst Enschede Ootmarsum
in Overijssel Gondelvaart Dwarsgracht Boekenmarkt Landbouwdag Boerenmarkt Paarden en ponyconcours Midzomerwandeling Orgelconcert Dicky Woodstock festival
26 juli 26 juli 26 juli 26 juli 26 en 27 juli 27 juli 29 juli 31 juli t/m 2 aug.
www.WaterReijk.nl www.vvvtubbergen.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vvvdinkeldal.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.WaterReijk.nl www.orgelconcertendenham.nl www.WaterReijk.nl
Dwarsgracht Tubbergen Hardenberg Losser Hoonhorst Ossenzijl Den Ham Steenwijkerwold
1 augustus 1 en 2 augustus 2 augustus 2 augustus 2 augustus 2 augustus 2 en 3 augustus 2 en 9 augustus 2 t/m 7 augustus 3 augustus 3 augustus 3 t/m 9 augustus 4 t/m 19 augustus 5 t/m 10 augustus 6 augustus 6, 13 augustus 6, 13, 20 augustus 6 en 20 augustus 7 augustus 7 augustus 7 en 14 augustus 8 augustus 8 augustus 9 augustus 9 augustus 9 augustus 9 en 15 t/m 17aug. 9 t/m 16 aug. 10 augustus 10 augustus 13 en 20 augustus 15 augustus 15 t/m 17 augustus 15 en 17 augustus 15 en 16 augustus 17 augustus 20 t/m 24 augustus 21 augustus 23 augustus 23 augustus 24 augustus 27 augustus 27 augustus 27 t/m 31 augustus 28 t/m 31 augustus
www.WaterReijk.nl www.geuzenpop.nl www.zwolletoeristinfo.nl www.vvvhaaksbergen.nl www.WaterReijk.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.oldtimerdagen.nl www.ontdekdeijsseldelta.nl www.tubbergsepaardendagen.nl www.deventerboekenmarkt.nl www.kunststappen.nl www.heldersfees.nl www.zwolletoeristinfo.nl www.vvvoldenzaal.nl www.puurtwenterand.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl www.hammerbrinkdagen.nl www.welzijn-tubbergen.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.grolschsummersounds.nl www.gondelvaartbelt-schutsloot.nl www.staphorst.nl www.WaterReijk.nl www.bureauhengelo.nl www.vvvhaaksbergen.nl www.muziekingiethoorn.nl www.oranjevereniging-hasselt.nl/euifeest www.devenfluiters.nl www.ajktubbergen.nl www.museumholterberg.nl www.stratenfestivalzwolle.nl www.vvvdinkeldal.nl www.grasbroek.nl www.WaterReijk.nl www.bureauhengelo.nl www.pompdagen.nl www.WaterReijk.nl www.uitinalmelo.nl www.vvvdinkeldal.nl www.uitinalmelo.nl www.uitinenschede.nl www.vvvoldenzaal.nl www.stoppehaene.nl www.melbuuldagen.nl
Ossenzijl Enschede Zwolle Haaksbergen Steenwijk Lemelerveld Tilligte Zwartsuis Tubbergen Deventer Almelo Hellendoorn Zwolle Oldenzaal Vriezenveen Ommen Raalte Den Ham Tubbergen Hardenberg Enschede Belt-Schutsloot Staphorst Blokzijl Hengelo Haaksbergen Giethoorn Hasselt Manderveen Tubbergen Holten Zwolle Losser Bornerbroek Sint Jansklooster Hengelo Heino Steenwijk Almelo De Lutte Almelo Enschede Oldenzaal Raalte Borne
Augustus 2014
17
juni 2014
FOTO:
Marijke Ripke FOTO:
Augustus 2014
Augustus 2014
Roy te Lintelo
Kijk voor meer evenementen op www.jijenoverijssel.nl. De evenementen hebben wij overgenomen van derden. Houd de websites in de gaten voor wijzigingen in programma, data en locatie. Wil je zelf evenementen aanleveren, plaats ze op www.jijenoverijssel.nl.
Augustus 2014
FOTO:
Weerribbenmarkt Geuzenpop Color Run Tropical Day Wielerspektakel Populaire orgelbespeling Oldtimerdagen Twente Zwartsluiser zaterdagen Tubbergse paardendagen Deventer Boekenmarkt Kunststappen Heldersfees Zomerkermis Boeskool is lös Boerenmarkt Ommer Bissinghdag Sallandse streekmarkt Raalte Hammer Brinkdag Scootmobieltocht Standwerkersconcours Grolsch Summer Sounds Gondelvaart Belt Schutsloot Grasbaanraces Ringrijderij Kennedymars Hengelo Kunstmarkt Wiedepop en Blues Festival Euifeest Zeepkistenrace Manderveen Trekker Trek Tubbergen Poppenkast tussen de dieren Stratenfestival Bruegheliaans Festijn Mini Sail Classic Bloemencorso Kunst in de Tent Heino Pompdagen Nacht van Steenwijk Klein Montmartre Open Air De Lutte Shantykorenfestival Introductieconcert Twente Ballooning Stöppelhaene Sallands Oogstfeest Melbuul’n Dagen
Marijke Ripke
Augustus
fietst
Ga toch
fietsen! Van de rietkragen in de Kop, de kabbelende Vecht tot de kolkende IJssel, en het oostelijkste stukje Twente. Het is mooi fietsen in Overijssel! Bijzondere landschappen en mooie vergezichten wisselen elkaar af.
“Ik kom ontspannen thuis van mijn werk.”
juni 2014
18
Jij & Overijssel ontving een enthousiaste e-mail
Nordhorn van turf te voorzien. Met trekschepen,
van Marcel Meijer. Hij las over het thema ‘ontdek
voortgetrokken door paarden. Dit was alleen
Fietsknooppunten
Overijssel’ en wilde graag een uniek stukje
niet meer nodig tegen de tijd dat het kanaal
Op initiatief van de provincie is
Overijssel delen.
klaar was. Het fietspad ligt op de plek waar
een fietsroutenetwerk van 3.000
vroeger de paarden zouden lopen. Dit fietspad
kilometer ontwikkeld. Borden
Mooi-weer fietsen
is onderdeel van het fietsknooppuntennetwerk.
met knooppuntnummers leiden
Marcel Meijer: “Ongeveer één keer per week fiets
Ik zou het fijn vinden als het fietspad iets breder
ik vanuit mijn woonplaats Denekamp naar mijn
was. Je kunt nu net niet met zijn tweeën naast
werk in Almelo. Een fantastische fietsroute langs
elkaar fietsen. Ook zouden een paar extra
kanaal Almelo-Nordhorn. Omdat ik op zo’n dag
schuilhutten handig zijn. “Water, bomen en
bijna 60 kilometer fiets, heb ik drie jaar geleden
onweer is een gevaarlijke combinatie.”
fietsers steeds naar een volgend knooppunt. Je stelt eenvoudig je eigen route samen. Onthoud het knooppuntnummer waar je gestart bent, dan vind je die plek altijd
een elektrische fiets gekocht. Ik moet wel toegeven dat ik een echte mooi-weer-fietser ben;
Mooiste stukje
terug! Je fietsroute kun je plannen
ik houd Buienradar dus goed in de gaten. Met
“Het mooiste stuk van de fietsroute vind ik het
op www.routeyou.com.
of zonder tegenwind, ik ben in een uur en een
stukje tussen Denekamp en Rentum. Je vindt hier
kwartier op mijn werk. De omgeving is prachtig;
nog de originele bruggen, het oude schuivenhuisje
ik kom ontspannen thuis van mijn werk.”
en de dubbele sluizen. Maar wat ik ook erg bijzonder vind, zijn de broedende zwanen langs het
Turf
kanaal. Eigenlijk is de volle lengte van het fietspad
“Het kanaal bestaat al meer dan 100 jaar en
prachtig. Tip: eet onderweg een ijsje bij de familie
er vindt geen scheepvaart plaats. Het kanaal
van wielrenner Hennie Kuiper in Noord-Deurningen.
is oorspronkelijk aangelegd om de stad
Of neem een kijkje bij landgoed Singraven!”
Toeristische Opstappunten Een Toeristisch Opstappunt (TOP) is een plek waar je je auto kan parkeren en kan starten met je fietsof wandelroute. Er zijn 33 TOP-punten in Overijssel. Deze punten zijn te herkennen aan een grote, met stenen gevulde kegel. Kijk voor meer informatie op www.fietseninoverijssel.nl.
Met de fiets in de ‘bootbus’ Moe van al het fietsen in de Wieden-Weerribben? Rust dan even uit op de EcoWaterLiner, de duurzame elektrische ‘bootbus’ tussen Giethoorn en Blokzijl. Met deze boot heb je altijd wind mee. En door de elektromotor is de boot fluisterstil. Zo kan je nog beter van de natuur genieten! Check: www.EcoWaterLiner.nl.
19
juni 2014
behoudt
Achter de linie
Het Rode Gevaar in Overijssel Wie wel eens van Zwolle via Olst naar Deventer rijdt, heeft per deďŹ nitie een gelukje onderweg. Links liggen luisterrijke Sallandse landerijen. Rechts het blauwgroen dooraderde uiterwaardenlandschap van de IJsseldelta. Net voorbij Olst wordt het pas echt apart. Was dat nou een kanon dat uit de berm stak?
juni 2014
20
Militair staatsgeheim Inderdaad, je rijdt door het best bewaarde geheim van Overijssel: de IJssellinie. Feitelijk is de hele dijk onderdeel van een geheime defensielinie tegen het Rode gevaar in de Koude Oorlog. Vanaf Nijmegen kon de IJssel gecontroleerd worden overstroomd om een enorm gebied van meer dan 125 kilometer lang blank te zetten. In de hoop oprukkende Russsiche tanks te vertragen in hun opmars. Gelukkig kwam het nooit zover. Tot 1990 bleef het militair staatsgeheim. Al wisten de Russen zelf al lang hoe het zat… Tegenwoordig kun je de bunkers bezoeken. Tijdens een wandeltocht met de app IJsselOorlog of een rondleiding van de stichting IJssellinie. De stichting die zich inzet voor het behoud van dit bijzondere Overijssels erfgoed.
Koude oorlog Wijhenaar Gerard Jutten draait als bestuurslid nu drie jaar mee om de kennis en kunde rond de linie uit te dragen. “Ik ben geboren in Ommen en heb mijn jeugd doorgebracht in Salland. Ik dacht dat de zichtbare restanten te maken hadden met de Tweede Wereldoorlog. Het beeld van de spanning tussen het westen en het oosten, Chroetsjov en Kennedy, de Cubacrisis, dát herinnerde ik me. Maar dat zo dichtbij ook een stukje Koude Oorlog vorm kreeg… Daarom streef ik ernaar dat de IJssellinie erkend wordt als een museum, als waardevol cultuurhistorisch erfgoed. Het is ongelooflijk knap wat in 1950 is bedacht én uitgevoerd. Honderden sluisjes en stuwen, vele dijken en dijkjes, drie grote stuwen met drijvende caissons en zeven
Het verhaal van Overijssel
inlaatwerken... en dat alles in een gebied van 125 km lang! De TU
Om cultureel erfgoed voor de toekomst te behouden, bestaat de
Delft heeft twee jaar geleden met de computer alles nagerekend:
subsidieregeling ‘Het verhaal van Overijssel’. De subsidiepot voor
de linie zou gewerkt hebben!”
2014 is leeg, maar in 2015 is er weer geld beschikbaar. Meer informatie: www.overijssel.nl/erfgoedverhaal.
IJsselOorlog op je mobiel Beleef het verhaal van de IJssellinie zelf! Kruip in de huid van een
Eén geheel
Russische spion en ontfutsel de geheimen van de IJssellinie.
Ook Jacques Duivenvoorden, voorzitter van de stichting IJssellinie,
Zoek in de appstore op IJsseloorlog! en download hem gratis,
is gefascineerd door het ingenieuze en geheime plan dat in
zowel voor Iphone als Android.
Nederland werd uitgerold in de Koude Oorlog. “Ongelooflijk, hoe de geheimhouding rondom de waterlinie als verdediging van
Verschil tussen waarheid en werkelijkheid
West Europa werd gewaarborgd. De meeste details ken ik ook
In de brievenroman Koude Oorlog aan de IJssel (Overijssels boek
pas sinds ik bij de stichting ben betrokken”, aldus Duivenvoorden,
van 2014) vertellen schrijvers A.L. Snijders en Erik Harteveld
die al meer dan 33 jaar in het IJsselgebied woont. Zijn idee rond
het verhaal van de IJssellinie. Het boek is op ficitieve karakters
de linie: “In de toekomst zou de IJssellinie één geheel moeten zijn
gebaseerd, maar zorgt wel voor een historisch correcte weergave
over de volle 125 km. Met op een aantal plaatsen interessante
van de manier waarop de Russen met spionagemethodes achter
objecten om het verhaal van de koude oorlog op een eigentijdse
de plannen konden komen.
manier te kunnen blijven vertellen.”
21
juni 2014
organiseert
Van links naar rechts: Gerdi Rijkaart, Ruud de Jong, Henk Luisman en Riekele Bron.
Voor elkaar in Kloosterhaar Er is iets bijzonders aan de hand in Kloosterhaar. In dit Overijsselse dorp krijgen de inwoners op eigen initiatief veel van de grond. Onder de noemer KloosterhaarVoor elkaar! zijn projecten gestart om de leefbaarheid in het dorp te vergroten.
juni 2014
“Hoe ziet u de toekomst van ons dorp?” Die vraag stelde Plaatselijk Belang eind 2011 aan alle huishoudens. Voorzitter Ruud de Jong benaderde met de uitkomsten van deze enquête inwoners om mee te doen met Kloosterhaar – Voor Elkaar! Hij klopte aan bij verenigingen, ondernemers, jongeren, de dominee en de fysiotherapeut. Zo ontstonden werkgroepen die zich richten op de realisatie van een toekomstdroom van Kloosterhaar.
22
Kloppend hart
Trots
Dorpshuis ’t Haarschut is het kloppend hart van Kloosterhaar. Riekele
Het lijkt in Kloosterhaar makkelijk om vrijwilligers op de been
Bron is de voorzitter van het bestuur. “Eén van de wensen van de
te krijgen. Henk Luisman was jarenlang voorzitter van de
gemeenschap is om het dorpshuis te pimpen. De jongeren hadden het
voetbalvereniging. “Het is lastig om mensen te vinden die zich voor
gevoel dat het dorpshuis er alleen voor de senioren is, dat is natuurlijk
meerdere jaren ergens aan willen verbinden. Dat is hier niet anders
niet zo. Daarom gaan we het dorpshuis met vrijwilligers opknappen.
dan elders. Maar als je mensen zoekt voor een specifieke klus, staan
Iedereen mag meedenken over de nieuwe aankleding en inrichting
ze in de rij.” Gerdi denkt dat het te maken heeft met de geschiedenis
zodat het een plek wordt, waar iedereen zich welkom voelt.”
van het dorp. “Er is hier één kerk en één school. Daardoor is er van oudsher al een saamhorigheid in Kloosterhaar. Mensen zijn trots op
Maar eerst is er in samenwerking met de provincie Overijssel een
hun dorp en realiseren zich dat ze zelf een steentje moeten bijdragen
energiescan gedaan. Deels met provinciale subsidie zijn verwarmingen
om ook in de toekomst trots te blijven op Kloosterhaar.”
vervangen en liggen er nu zonnepanelen op het dak. Riekele: “Het plaatsen van de zonnepanelen moesten we aanbesteden.
Meer informatie
In de voorwaarden hebben we opgenomen dat de uitvoerder gebruik
www.kloosterhaar.com
moest maken van de mensen in de arbeidspool.” En zo is het gegaan. De zonnepanelen zijn geplaatst door de eigen inwoners.
“Als je mensen zoekt voor een specifieke klus, staan ze in de rij.” Werkervaring Die arbeidspool is een ander project. Gerdi Rijkaart: “Veel mensen zijn werkeloos. Het is voor hen fijn om bezig te zijn. We hebben bij de verenigingen in het dorp geïnventariseerd welke klussen er liggen waar ze niet aan toe komen. De mensen in de arbeidspool pakken deze klussen op, in goed overleg met uitkeringsinstanties. Daardoor doen ze werkervaring op en hebben ze overdag weer wat te doen. Bovendien wordt het dorp er beter van. De mensen van de arbeidspool zijn bezig om een veranda bij de tennisclub te maken.”
Samenwerken De dorpsbewoners kunnen veel zelf realiseren maar soms hebben ze hulp nodig van bijvoorbeeld de gemeente of ondernemers. Dat gaan de Kloosterhaarders niet uit de weg. Ruud: “We bekijken of we samen met een sociale werkvoorziening een winkel of rijdende supermarkt kunnen realiseren. Ook is er overleg met de woningbouwvereniging, zorginstellingen en de gemeente over zorg en wonen. In de Schoolstraat worden nieuwe woningen gerealiseerd voor starters en senioren. De gemeente kan niet alle wensen betalen, dat hoeft ook niet. Er is een grote bereidheid om met ons mee te denken.” Riekele voor de nieuwe veranda van de tennisclub.
23
juni 2014
onderzoekt
De milieu-inspecteur Geen deur, vloer of kast ontsnapt aan zijn blik. Snuffelen in afvalcontainers en op de knieën kijken in een afvoerput. Het is het dagelijkse werk van Jos Custers. Als medewerker vergunningen en handhaving van de gemeente Olst-Wijhe bezoekt hij regelmatig bedrijven en controleert hij of ze zich aan alle milieuregels houden.
Vandaag staat er een bezoek aan fruitteler Van Vilsteren in Wijhe
Onwetendheid
op het programma. De inspectie begint met een kop koffie aan
Jos: “Het is mijn taak om te kijken of bedrijven bijvoorbeeld het afval
de keukentafel. Papieren worden doorgenomen; hoeveel energie
op de juiste manier scheiden. Als er iets mis is, is het niet altijd een
verbruikt het bedrijf en hoeveel water, is er een dieselopslag en waar
kwestie van kwade wil. Soms is het ook gewoon onwetendheid. Een
gaat het afval naartoe? Van Vilsteren laat zijn papieren zien, hij heeft
kapotte tl-buis hoort bijvoorbeeld niet in de afvalcontainer, want dat
niets te verbergen. Dan maken ze een rondgang langs de gebouwen
is gevaarlijk afval in verband met het kwik dat erin zit. Die hoort dus
en over het erf. In alle vuilnisbakken wordt even gekeken.
bij het chemisch afval. Dat weet niet iedereen, daarom wijs ik de
Jos inspecteert een container op het terrein.
juni 2014
24
Fruitteler van Vilsteren en Jos Custers in gesprek.
ondernemers op dat soort zaken.” In de vuilnisbakken van Van Vilsteren
Aan het werk
worden geen onregelmatigheden aangetroffen. Door naar de hal waar
Het voordeel van de RUD is dat op den duur alle controles binnen alle
het fruit wordt gesorteerd.
gemeenten op dezelfde manier plaatsvinden. Er is straks geen verschil meer tussen de manier van toezicht. En dat is ook voor de bedrijven
Samenwerking
prettig, want zij weten precies waar ze aan toe zijn.
Alle gemeenten en de provincie hebben inspecteurs in dienst die dit soort controles uitvoeren. Sinds een jaar werken ze samen binnen de
Het bezoek in Wijhe zit erop. De afspraken worden nog even netjes
Regionale Uitvoeringsdienst (RUD). Dat is een samenwerkingsverband
op papier gezet en nagezonden. Met een stevige handdruk nemen de
tussen alle Overijsselse gemeenten en provincie op het gebied van
inspecteur en de fruitteler afscheid.
vergunningen, toezicht en handhaving. Het voordeel van de RUD is
Kijk voor meer informatie over de Regionale Uitvoeringsdienst op
dat de inspecteurs de kans hebben om zich te specialiseren in één
www.rudoverijssel.nl.
bedrijfstak – bijvoorbeeld varkenshouderijen of garages. Dat verhoogt de kwaliteit van de controles en daardoor kunnen de inspecteurs efficiënter en dus sneller werken. Dat is ook voor de agrariërs en bedrijven een voordeel. Bovendien vermindert de samenwerking de kwetsbaarheid omdat de gemeenten niet meer afhankelijk zijn van alleen hun eigen inspecteurs, maar ook een beroep kunnen doen op de inspecteurs en de kennis van andere gemeenten en de provincie.
“Als er iets mis is, is dit niet altijd kwade wil.” Kritische blik Jos wijst naar een zolder in één van de bedrijfshallen: “En wat zit hier boven?” Het blijkt een opslagruimte die dienst kan doen als kantine. Jos werpt een blik naar binnen en constateert dat het in orde is. Geen deur, vloer of kast ontsnapt aan zijn blik. Jos: “Er zijn veel milieuregels waar bedrijven aan moeten voldoen. Maar ik ben niet alleen maar bezig met inspecties. Ik kan bedrijven en agrariërs ook informeren over actuele regelgeving en ze adviseren over de manier waarop ze hun bedrijf zo kunnen inrichten dat ze zich aan alle regels houden.” Het bezoek zit er op.
25
juni 2014
helpt
Gezocht: werkgevers m/v Vanaf 2010 draait in Overijssel het 1000 jongerenplan. Het doel is om in vijf jaar tijd 1000 jongeren aan een baan te helpen. Gemotiveerde jongeren zijn er genoeg. Wat men nu nog zoekt zijn enthousiaste werkgevers!
Jeroen: “Werken in een autowasstraat kan in feite iedereen. Het is ongeschoolde arbeid. De meeste mensen willen dat niet hun hele leven doen, en dat begrijp ik ook. Daarom vraag ik de jongeren die bij mij in dienst komen: wat wil je nou écht met je leven? En dan komen ze opeens met dromen over een studie of baan. Ik stel ze voor de keuze: een salarisverhoging of een studie op mijn kosten. Tot nu toe heeft iedereen voor een studie gekozen. Dat betekent dat ik ze na een
Vanaf 2015 zijn de Overijsselse gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg, dus ook voor het vervolg van het 1000 jongerenplan. Zij zien hoe belangrijk het is om te investeren in de arbeidsmarktkansen van kwetsbare jongeren. Op dit moment bekijken zij hoe zij, in tijden van bezuinigingen, structureel kunnen investeren in jongeren.
“Je krijgt er enorm goede werknemers voor terug.”
Nieuwe kans Om aan het einde van dit jaar daadwerkelijk 1000 jongeren aan een baan te hebben geholpen, wordt nog een aantal werkgevers gezocht. Waarom zou een werkgever zo’n jongere in dienst nemen? Wie kan dat beter uitleggen dan Jeroen Winterink, eigenaar van autowasstraat
aantal jaar ook weer kwijt ben, ja. Maar ik heb liever vier jaar lang een
The Wash. Hij heeft al drie jongeren een tweede kans gegeven en
gemotiveerde werknemer, dan iemand die vroegtijdig stopt. En ik vind
vertelt waarom hij dit zo belangrijk vindt.
het niet erg als ze na hun studie bij mij weggaan, uiteindelijk moet iedereen zijn eigen geluk achterna.”
Gemotiveerde werknemers “Eén van de jongeren kwam binnen met het stempel ‘PDD-NOS’ [Een zogeheten autisme spectrum stoornis –red.]. In mijn ogen was hij gewoon verlegen. Hij volgde een communicatietraining (NLP) en doet nu de havo.” Volgens Winterink hebben de meeste jongeren gewoon ‘een beetje pech in het leven’. “Bij mij krijgen ze een tweede, derde, of soms wel vierde kans. Ik vind het fijn om mensen gelukkig te maken. En in tegenstelling tot wat mensen misschien denken, zitten werkgevers echt niet op subsidie te wachten, maar op gemotiveerde werknemers.” Winterink behandelt de jongeren uit het 1000 jongerenplan net als zijn andere werknemers. “Al kost de begeleiding in het begin wel iets meer tijd. Maar wat je ervoor terugkrijgt zijn gasten die enorm goede werknemers worden. Mijn motivatie? Door te zorgen dat mijn omgeving fijner wordt, heeft iedereen het fijner.“
juni 2014
26
1000 jongerenplan
Geïnteresseerd?
Het 1000 jongerenplan is er voor jongeren tussen de 16 en 27
Jeroen Winterink: “Het mooie aan dit project is dat het
die kunnen en willen werken, maar door allerlei problemen niet
uitgaat van de wensen van de werkgever. Meestal is dat bij
in staat zijn zelf een baan te vinden. Het plan wordt betaald
integratiebureaus juist andersom. Werkgevers kunnen
door de provincie Overijssel (tot eind 2014), gemeenten,
aangeven aan wat voor soort krachten ze behoefte
werkgevers en onderwijs. Jeugdhulpinstellingen begeleiden
hebben. Geïnteresseerde werkgevers met vragen mogen
de jongeren. Sinds 2010 hebben ruim 820 jongeren een baan
mij altijd bellen.”
gevonden dankzij het 1000 jongerenplan. Meer informatie: www.1000jongerenplan.nl.
The Wash: 074 250 54 27 of info@thewash.nl.
27
juni 2014
schrijft
Brievenrubriek
Geachte redactie,
Ik vind het blad Jij & Overijssel een heel ďŹ jn blad en lees het altijd bladzijde voor bladzijde uit. Een opmerking zou ik als 82 jarige willen maken over bladzijde 18 en 19 van de maart editie. Daar staat een zwarte tekst op een blauwe achtergrond. Zou die tekst uitgespaard kunnen worden zodat het beter leesbaar wordt?
Hartelijk dank en veel succes met uw blad. W. Zwepink uit Deventer
Hartelijk dank voor deze reactie. De redactie zal in het vervolg rekening houden met uw opmerking. Heel vervelend dat het voor u niet goed leesbaar was. Wij sturen u een uitdraai van het artikel toe zodat u het alsnog goed kunt lezen.
juni 2014
28
Column
Eerste ecoduct? In de vorige editie van dit magazine stond een artikel over het ecoduct over de N350. Daarin staat dat de N350 de eerste provinciale weg is met een ecoduct. Dit bleek vragen op te roepen bij Dhr. W. Engel omdat er ook een ecoduct ligt over de N35. En dat klopt! Ook over de N35 ligt een ecoduct. We begrijpen de verwarring maar het verschil zit hem
Mijn Overijssel
er in dat de N35 een Rijksweg is en de N350 een provinciale weg. Het ecoduct over de N350 is daarmee het eerste ecoduct over een provinciale weg.
Marianne Steenbergen
49 jaar • Deventer • Verzorgster
Mijn initiatief
De skyline van Deventer vanaf de Worp dus Gelderland gezien. Zo kom je de
Onderstaand burgerinitiatief werd ingestuurd door een betrokken inwoner van Overijssel.
provincie Overijssel binnen. Een uniek
Wil jij ook iets delen? Mensen met jouw initiatief inspireren? Mail dan naar jij@overijssel.nl.
beeld dat al menigmaal door kunstenaars is vastgelegd. Want waar vind je een
In het kader van burgerinitiatief wil ik het volgende melden. Geboren op de Baars, toen
dergelijke mooie skyline. De IJssel met zijn
nog Steenwijkerwold. Inmiddels gemeente Steenwijkerland. Op de Woldberg was altijd
prachtige uiterwaarden. Elk seizoen weer
een uitkijktoren, dichtbij waar ik woonde en mijn jeugd doorbracht. Helaas was die
anders. Vaak met grazende koeien soms
toren om wacht te lopen als er in het bos brand uitbrak. De toren werd overbodig
volgelopen met water maar nooit
omdat ze met vliegtuigjes gingen controleren. Begin jaren tachtig is deze afgebroken.
hetzelfde. Zelfs de mooie Hollandse
Hij was inmiddels in slechte staat, en de jeugd ging er stiekem op.
wolkenluchten veranderen per minuut. Dan valt je blik op de oude vestingmuren
Bij mij kwam de wens naar boven,
en de twee torens van de Bergkerk.
om weer een uitkijktoren terug
Met ook weer een eigen geschiedenis.
te krijgen, maar dan een toren
Deventer een stad in Overijssel die onlangs
waar je op mocht. Met mij heb
nog is uitgeroepen tot de groenste stad
ik mensen gevonden die dezelfde
van Europa. Deventer gelegen in het
wens hadden, een Stichting
mooie Salland. Salland met zijn molens en
werd in het leven geroepen.
weilanden met grazende koeien. Salland
Met geld van verschillende
waar de tijd in sommige dorpjes lijkt te
instanties/bedrijven, campings
hebben stilgestaan. Salland een streek in
en particulieren is de toren
het mooie Overijssel waar het leven goed
er gekomen! De werkzaamheden
is. Overijssel ik word er blij van.
zijn door bedrijven binnen de gemeente uitgevoerd. Een toren om trots op te zijn! Bij Steenwijk afslag Noord.
De overige inzendingen vind je op www.jijenoverijssel.nl. Wil jij een column (max. 150 woorden) schrijven over ‘Mijn Overijssel’?
vriendelijke groet
Stuur deze dan voor 1 september
Lia Berkenbosch-Pit
naar de redactie.
voorzitter van de Stichting
29
juni 2014
blikt terug
Foto: Historisch Centrum Overijssel
Wie kan ons meer vertellen over deze foto? Stuur ons een brief of e-mail; onder de
Mijn foto Het betreft hier de Buitennieuwstraat 136 in Kampen. Bijna hoek Hagenkade. Het gaat hier om het stadsboerderijtje van mijn grootouders de fam. J.Duitman. Op de ene foto staat moeder met opoe voor de lege hooiwagen, op de andere foto is het voer hooi gelost op de hooizolder. Het is het jaar 1952.
inzendingen wordt een mooie prijs verloot. Reiny Westendorp De winnaar van de historische foto uit het vorige magazine is B. Riesebos uit Kampen.
Heb je zelf nog een historische foto waarover je graag wat vertelt? Stuur hem dan naar de redactie en mogelijk staat jouw foto met verhaal in de volgende Jij & Overijssel.
Reacties voor 1 september sturen naar: jij@overijssel.nl of het redactieadres.
juni 2014
30
lost op
Kruiswoordraadsel Jij & Overijssel Maak kans op een pakket streekproducten. Als je het magazine goed gelezen hebt, zijn de antwoorden op onderstaande vragen terug te vinden in de tekst. Veel lees- en puzzelplezier!
a
b
c
d
e
f
jij@overijssel.nl of stuur je antwoord naar het redactieadres. Succes!
Meedoen? Noteer de letters van de oplossingen in de onderstaande vakjes en je kunt een woord vormen dat alles met het thema van het magazine te maken heeft. Mail je antwoord voor 1 september naar
g
De winnaar van de vorige keer is Victoria Fens uit Zwolle.
1
h
2 3
6
4
5
b
a
g
8
7 h
e
9 10 f d
11 c
Horizontaal 4 Waar ligt het enige Indonesische dierenpark van Europa?
Verticaal 1 Wie zijn er vanaf 2015 verantwoordelijk voor de Overijsselse
6 Bij de autowasstraat van Jeroen Winterink kan een jongere kiezen voor een studie of voor… 7 Waar wordt keihard gewerkt aan nieuwe natuur?
jeugdzorg? 2 Waarbij moet je vooral geen weeskinderen maken? 3 Waarvan kan je in Hellendoorn in de toekomst misschien een
8 Noem één van de plaatsen die aan kanaal Almelo-Nordhorn ligt. 10 Wat wilde men oorspronkelijk over kanaal Almelo-Nordhorn gaan vervoeren?
pondje kopen? 4 In welk dorp krijgen vrijwilligers alles voor elkaar? 5 Uit de uitwerpselen van welke katachtige peutert men dure
11 Wat kan moeder Miny als geen ander maken?
koffiebonen? 9 Waartegen moest de IJssellinie ons beschermen?
31
juni 2014
beleeft
Ontdek Overijssel Wandelend of fietsend Overijssel ontdekken, dat kan in onze provincie op heel veel mooie plekken. In het oosten in Salland en het Oudsaksische Twente, of in de Noordwesthoek, zo prachtig in de lente. In de Kop van Overijssel de Weerribben en de Wieden, met rietkragen en laagveen, schitterende natuurgebieden. Maar mijn eigen favoriet, mijn grote ‘held’, is het altijd weer verrassende Staphorsterveld. Met prachtige, pastelkleurige wolkenluchten, of donkere donderwolken, waar je voor moet vluchten. Met de fijne nevel, zwevend boven de sloten, de verschillende soorten reigers, op hun hoge poten. Waterlelies en gele plompen in een donkere plas, zwanebloemen en krabbescheren in een ruig stuk moeras. Ergens achter in het weiland, een roedel ranke reeën, in de rietkraag wat zwanen, meestal met z’n tweeën. En over een poosje, als het meezit en het allemaal is gelukt, is er over en onder het Conradskanaal een ‘aqua-tunnel-duct’. Waterroofkevers, heikikkers, padden en waterspitsmuizen, kunnen dan zonder gevaar, naar de overkant verhuizen. Ringslangen, bittervoorns, modderkruipers groot en klein, kunnen door het water, sneller op hun vertrouwde plekje zijn. Het Staphorsterveld is een gebied dat mij ieder seizoen weer boeit, door de geuren en kleuren van wat er allemaal groeit en bloeit. Alida Santbergen-Harsevoord
De andere inzendingen kun je bekijken op www.jijenoverijssel.nl.
FOTO:
Ben Vulkers
Het thema van de volgende Jij & Overijssel is ‘Ondernemend Overijssel’. Heb jij een mooi gedicht hierover? Stuur dit dan voor 1 september naar jij@overijssel.nl of naar het redactieadres. Een van de inzendingen plaatsen we op deze achterpagina.