Jij & Overijssel thema water juni 2010

M a ga z i n e v o o r inwoners van Ove ri j ssel Jaargang 2, nr. 2 Juni 2010

Internationale waterpolowedstrijden in Nijverdal?

Dik kans! Yasemin Smit, winnares Olympisch goud waterpolo Wie volgt prins Willem-Alexander op?

Die dag staat in mijn geheugen gegrift!

Liggend vee en noppende paarden aan de IJssel Leuk dagje weg? Zie de evenementenkalender Vijf gulden per muskusrattenstaart

zoekt

Colofon Jij & Overijssel is het magazine van en voor inwoners van Overijssel.

Deze uitgave van de provincie Overijssel verschijnt drie keer per jaar en wordt huis aan huis verspreid.

Bezoek www.jijenoverijssel.nl voor de digitale versie van dit magazine.

Jaargang 2, nummer 2 Oplage 415.000 Redactie Marten Hellendoorn, Bertine Lindeboom, Coby Hofland, Karin Obdeijn, Johan Kroes Bijdragen Hanneke Postma, Hanneke Poelmans, Bas van Dishoeck, Albert Nijstad, Rob Heetland, Lex Dirkse, Annegina Randewijk Traffic Coniek Meijer Artdirector Ferenc van Damme Concept Marloes Weijl, Peter Voorn, Tony Verbrugge Realisatie PlatformP Fotografie Job Boersma, Marjo Baas Druk PlatformP Copyright Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie.

Provincie Overijssel Luttenbergstraat 2 8012 EE Zwolle 038 499 88 99

04

Jij sport: Water als goud

06

Jij woont: Leven met een constante dreiging van water

08 10 12 14 15 16 18 20 22 24

Zwembad ‘Het Ravijn’, internationale zwem- en waterpolosuccessen, maar ook veel aandacht voor sportzorg.

30 oktober 1998 is voor Henk Peters een harde kennismaking met de kracht en de onvoorspelbaarheid van water. “Die dag staat in mijn geheugen gegrift.”

Jij geniet: Boter bij de vis?

Jij vaart: Schipperen met ruimte in Ossenzijl Jij zwemt: Zwemmen in Overijssel Waar kun je veilig zwemmen?

Jij bezoekt: Liggend vee en noppende paarden aan de IJssel Museum de Fundatie. Jan Voerman.

Jij online: Het wereldwijde waterweb Jij doet: De evenementenkalender van Overijssel Jij bestuurt: Water is Life!

Jij werkt: “Ik kreeg vijf gulden per muskusrattenstaart” Maak kennis met vier waterprofessionals.

Jij toert: Familie Overijs geniet van water Jij recreëert: Weerribben-Wieden; bijzondere natuurparel in West-Europa Vaar met fluisterboot door het grootste aaneengesloten laagveenmoeras van Europa.

26

Redactieadres Redactie Jij & Overijssel Bertine Lindeboom, 5c Antwoordnummer 800 8000 VB Zwolle jij@overijssel.nl Informatie www.jijenoverijssel.nl Ideeën of vragen via e-mail jij@overijssel.nl.

28 30 31

Productgroep uit goed beheerde bossen en andere gecontroleerde bronnen. www.fsc.org Cert no. SGS-COC-004016 ©1996 Forest Stewardship Council

juni 2010

2

Jij leert: De waterbeheerders van de toekomst Worden de leerlingen van het Tormentil in Nijverdal de opvolgers van prins Willem-Alexander?

Jij schrijft: Zelf aan het woord in onze brievenrubriek Jij blikt terug: Een historisch plaatje dat vragen oproept…

Jij lost op: Voor de Overijsselse puzzelaar

Kloeke getallen over water in Overijssel • Tweederde (68%) van de inwoners van

Water in Overijssel Voorwoord door Marten Hellendoorn, eindredacteur

Overijssel drinkt het liefst water uit de kraan.

10% drinkt liever bronwater uit een flesje.

Blauwalg! Verboden te zwemmen!

• In 2008 is voor de productie van drinkwater in Overijssel 66 miljoen m3 grondwater gebruikt.

• Het merendeel van de inwoners (92%) maakt zich

Dat was altijd mijn favoriete bordje. Ik surfde, lang geleden alweer, fanatiek.

Helaas was ik niet de enige en op mooie dagen kon het flink druk worden.

geen zorgen over de kwaliteit van het drinkwater

Op een gegeven moment bleek de waterkwaliteit niet al te best meer en kon

op dit moment. Wel vraagt men zich af of water

blauwalg zich goed ontwikkelen. Met als gevolg nare jeuk en ziek gevoel.

in de toekomst nog zo goedkoop zal blijven.

Vrij snel stond er dan ook het bordje ‘Blauwalg! Verboden te zwemmen!’.

• In Overijssel zijn vijftien openbare zwemplassen

En het resultaat was een totaal verlaten plas water.

met plek voor 72.000 zwemmers.

• De grootste zwemplek: de Wijthmenerplas in Zwolle waar op een dag 15.000 mensen terecht kunnen.

• Het kleinste plasje: de Lange Kolk in Den Nul met

Als kind van 15 was de conclusie gauw gemaakt: dat bordje moet ik hebben!

En zodra ik het wat te druk vond worden, plaatste ik het bord terug.

Ik vond het briljant.

een capaciteit voor 200 mensen.

• De provincie heeft een toezichthoudende taak voor 210 zweminrichtingen, waarvan 48

Maar het is natuurlijk niet de bedoeling en na al die jaren weet ik onderhand wel beter. Nu besef ik hoe belangrijk schoon en veilig water is. En ook hoe bijzonder.

openbare zwembaden. De gemeente Hardenberg heeft de meeste zweminrichtingen: 27.

• Bijna 3% van het totale oppervlak van Overijssel

In Overijssel is veel water, boven én onder de grond. Daar hebben heel veel Overijsselaars dagelijks mee te maken: als recreant, als bewoner en beroepsmatig.

bestaat uit water (landelijk is dit 18,7%).

In deze uitgave van Jij & Overijssel vertellen inwoners van Overijssel over hun

West-Overijssel is met 4,3% waterrijker dan

ervaring met water. Wil jij daarop reageren? Een vraag stellen aan een van

Twente (0,9%).

de personen die in het blad staan? Zelf ideeën inbrengen, een foto of brief

• Van alle gemeenten in Overijssel zijn Kampen (12,6%) en Steenwijkerland (9,6%) het meest

inzenden? Graag! Dat kan naar het e-mailadres jij@overijssel.nl.

En op de website www.jijenoverijssel.nl staat nog veel meer informatie.

waterrijk.

• Overijssel heeft 153 kilometer aan vaarwegen.

Veel lees-, kijk- en puzzelplezier. Wij zijn weer benieuwd naar de reacties!

• Elk jaar laat de provincie Overijssel ongeveer 10.000 kuub bagger weghalen op kritieke plekken zodat de maximale diepgang gegarandeerd blijft.

• Overijssel beheert 8 sluizen en 29 beweegbare bruggen (inclusief de bruggen over de sluizen).

• De brug- en sluisbedieners kregen in 2009 van de gebruikers een dikke 8,7 op hun rapport.

• Vorst: in de afgelopen strenge winter is door de provincie Overijssel 3 keer een ijsbreker ingezet.

• Overijssel deelt jaarlijks zo’n 5.000 vaarwaterkaarten uit van de regio Noordwest-Overijssel en 2.000 kaarten van het Kanaal Almelo-De Haandrik.

• Vorig jaar is vanwege de droogte 3.487.000 m3 water ingelaten via de sluis bij Aadorp.

Bron: team Bestuurlijke Aangelegenheden Beleidsinformatie, provincie Overijssel

3

juni 2010

sport

Water als

goud

Al vele (inter)nationale titels kwamen voort uit het water van het Nijverdalse zwembad ‘Het Ravijn’. Maar het bad is te oud. Daarom bouwt de gemeente Hellendoorn een nieuw zwembad. Een topsportaccommodatie, mét houtgestookte ketels. Twee topsporters en een trotse wethouder laten hun gedachten gaan over het oude en nieuwe zwembad.

Wanneer wethouder Johan Coes (53) over het nieuwe zwembad spreekt, beginnen zijn ogen te glimmen. De sportieve inwoner van Nijverdal beschouwt het project als de kroon op zijn wethouderschap. “Ik beleef het als een grote gift dat ik dit mag trekken.” Zijn betrokkenheid is dan ook groot. “We willen niet alles uitbesteden, dus daarom doen we zelf ook een groot aantal dingen. Van procesbeheersing tot de keuze van de steensoort.”

Sfeer Een nieuw zwembad is geen overbodige luxe.

Het huidige zwembad dateert uit 1977 en

juni 2010

4

volgens Jeroen van Oene (26), zwemmer bij de Waterspetters, is het bad helemaal op. “De startblokken zitten niet vast meer, de tegels laten los en de bankjes zien er niet uit.” Ook heeft het zwembad niet de juiste afmetingen om internationale waterpolowedstrijden te kunnen spelen. En voor een waterpoloclub die regelmatig Europese wedstrijden speelt is dat natuurlijk jammer. Hoewel het kleine ook wel weer z’n charmes heeft. “Vooral bij finales zit het heel vol, wat veel sfeer geeft”, vertelt de 25-jarige Yasemin Smit, speelster in het poloteam Het Ravijn en aanvoerder van het Nederlandse team. “Ik ben benieuwd of die sfeer ook in het nieuwe

zwembad zal terugkomen. Ik ben in ieder geval blij dat we in het nieuwe zwembad ook internationale wedstrijden kunnen spelen.” Van Oene houdt mooie herinneringen over aan het zwembad.

“Dan denk ik vooral aan Gesinus van Rhee. Hij was mijn eerste trainer en zag het met mij zitten.

Zonder hem was ik nooit zover gekomen.”

Houtgestookte ketels Het nieuwe complex bestaat onder andere uit een sporthal, een wedstrijdbad en een doelgroepenbad. Zoiets neerzetten gaat niet vanzelf.

Coes: “Een zwembad is één van de moeilijkste gebouwen om neer te zetten. De verschillende

Yasemin Smit Al op 7-jarige leeftijd begon Yasemin Smit met waterpolo. Eerst bij een club in Amsterdam, maar vijf jaar geleden kwam ze bij Het Ravijn terecht. In 2008 vierde ze haar grootste successen.

Ze werd landskampioen, behaalde de KNZBbeker en zorgde als aanvoerder van het Nederlandse team voor een sensatie door goud te winnen op de Olympische Spelen in Peking.

Volgens Smit heeft dit het geloof gebracht dat er voor Nederland in de toekomst meer medailles klaarliggen. Met haar 25 jaar hoopt Smit nog een tijd mee te gaan, in ieder geval tot en met de Olympische Spelen in Londen.

temperaturen en daarmee de warmte- en vochtbeheersing maken het lastig.” En dan maakt het zwembad ook nog eens gebruik van houtgestookte ketels, die het zwembad en de sporthal gaan verwarmen. Ten opzichte van gas moet dat een reductie van ongeveer 400 ton CO2-uitstoot per jaar opleveren. Een noviteit, want nergens in Nederland wordt deze techniek op zo’n grote schaal toegepast. Coes heeft complimenten voor de rol van de provincie

Overijssel in dat traject. “Naast een subsidie voor het wedstrijdbad, heeft de provincie het onderzoek naar de ketels betaald. Ze zijn een geweldige partner.”

Missie Met de nieuwe accommodatie gaat Nijverdal voor nieuwe zwem- en waterpolosuccessen.

Maar dat niet alleen. Er moet ook een Regionaal Waterpolo Opleidingscentrum komen en het

‘sportzorgconcept’ krijgt veel aandacht.

Coes: “De bedoeling is dat ondernemers uit de zorg mensen gaan helpen hun levensstijl te veranderen. Een idealistisch doel, maar we zijn er heilig van overtuigd dat mensen hun levensstijl moeten veranderen om de zorg betaalbaar te houden. We moeten dus gezonder gaan leven en Het Ravijn gaat daarbij helpen!” www.hellendoorn.nl/diensten/projecten/ zwembad

Jeroen van Oene Ruim tien jaar lang hoorde Jeroen van Oene uit Lemele op de sprintnummers bij de wereldtop van zwemmers met een beperking. Omdat hij astma had, begon hij op doktersadvies al op jonge leeftijd. Vanwege zijn problemen met leren, kwam hij terecht bij de Waterspetters. Al snel viel zijn talent op, wat in 2000 resulteerde in een hoogtepunt; zilver met de estafetteploeg op de Paralympics van Sydney. Vorig jaar zette hij vanwege chronische schouderklachten een punt achter zijn zwemcarrière.

Toch liet hij zich eind 2009 verleiden om nog een keer mee te doen met het NK, waar hij op wilskracht er toch nog een bronzen en zilveren medaille uit wist te slepen.

5

juni 2010

bezoekt woont

Leven met de constante dreiging

Ommenaar Henk Peters herinnert het zich nog als de dag van gisteren. Op 30 oktober 1998 staat het water in de Vecht bij Ommen zo hoog dat het zijn woning binnenloopt en zwaar beschadigt. Voor Peters is het een harde kennismaking met de kracht en de onvoorspelbaarheid van water. “Díe dag staat in mijn geheugen gegrift!”

juni 2010

6

van

water

Spookrivier

beginnen de muren te scheuren. Bovendien laat het

“Als je in de uiterwaarden van een rivier gaat wonen, houd

Vechtwater overal een vieze modderige drab achter.

je er rekening mee dat het een keer mis kan gaan. Maar

Het gezin zelf woont vijf weken lang in een zomerhuisje.

daar staat tegenover dat het ook veel moois biedt”. Henk

Pas rond de kerst keren ze terug in hun woning.

Peters woont met zijn gezin op het terrein van camping Anna’s Hoeve, mooi gelegen aan de oevers van de Vecht.

Vertrouwen

Dat het flink mis kan gaan blijkt in 1998: door hevige

Door de gebeurtenissen twijfelt Peters of hij wel in de

regenval loopt het winterbed van de Vecht vol. “De Vecht is

uiterwaarden wil blijven wonen. Toch besluit hij te blijven:

een spookrivier. De waterstand verloopt heel grillig. In een

“De overheid begon serieus werk te maken van de veiligheid.

dag tijd kan het water anderhalve meter stijgen of dalen.”

Sinds 1998 is de balgstuw bij Ramspol er gekomen en zijn verschillende projecten langs de Vecht gerealiseerd, zoals

Geen kans

de Loozensche Linie en de Mölnmarsch.” Hierdoor zijn de

Eind oktober dat jaar staat het water in de Vecht al hoog.

uiterwaarden vergroot, zodat het water in extreme situaties

Tegelijkertijd staat er een westerstorm op het IJsselmeer.

minder hoog staat.

Hierdoor kan het Vechtwater niet wegstromen. De situatie wordt met de dag nijpender en de brandweer begint

Door die ontwikkelingen vertrouwt Peters erop dat het

mensen die in de uiterwaarden wonen te evacueren. Peters

water niet meer zo extreem hoog zal komen als in 1998.

besluit alvast de camping te ontruimen. Snel blijkt dat ook

Voor de zekerheid heeft hij de schadevergoeding die hij van

zijn eigen woning gevaar loopt. “Toen we zagen aankomen

de overheid kreeg, gebruikt om op zijn erf een verhoogde

dat het mis ging hebben we zo snel mogelijk alle meubels

boswal aan te leggen, waardoor zijn woning iets beter is

op blokken gezet, en waardevolle spullen op hoge plekken

beschermd tegen nieuwe overstromingen. Peters beseft dat

gelegd. Maar het gaat zo snel, je krijgt eigenlijk niet de kans

de Vecht ook zijn levensader is: “Als recreatieondernemers

om nog echt iets te doen.”

hebben we de Vecht nodig om ons brood te verdienen.

De nieuwe projecten maken de rivier ook aantrekkelijker

Schade

voor toeristen.”

De schade in de woning van Peters is groot. De CV-ketel hangt in de kelder en is kapot, veel vloeren zijn beschadigd

Kijk ook op www.ruimtevoordevecht.nl

en doordat het na de overstromingen vrij snel gaat vriezen,

en www.overijssel.nl/water.

Wilt u uw eigen verhaal over de Vecht kwijt?

Ga dan naar www.mijnvechtmijnverhaal.nl of mail naar jij@overijssel.nl.

7

juni 2010

geniet

Boter bij

de vis?

Bij Overijssel denk je misschien niet meteen aan water.

Maar vijfhonderd jaar geleden was Noord-Overijssel ĂŠĂŠn ondoordringbaar moeras. Veel wegen waren er toen nog niet. De rivieren, zoals de IJssel en de Vecht, waren daarom van grote betekenis. Ze waren de transportaders. Zo werd de beroemde Bentheimer zandsteen vanuit Duitsland over de Vecht naar Zwolle en de rest van de wereld gebracht. De bewoners moesten echter ook leven met de angst voor overstromingen.

Cees Swart met snoekbaars.

Maar de tijden veranderen. Tegenwoordig genieten we van het water in onze vrije tijd, bijvoorbeeld tijdens een boottocht in de Kop van Overijssel, in de kano op de Regge of op een vlot in de Vecht.

Bij warm weer zoeken we verkoeling in het water.

Maar ook op de wal is er genoeg te beleven: je kunt er lekker struinen in de uiterwaarden, een fietstochtje over de dijk maken of je hengel uitwerpen.

juni 2010

8

De Overijsselse Vecht is populair bij sportvissers.

Van ver over onze landsgrenzen komen ze in het voorjaar hun geluk hier beproeven. Je vindt er veel witvis, zoals voorns, brasems en winde.

Maar ook voor roofvis kun je prima op de Vecht terecht: zowel snoek, baars als snoekbaars komen veel voor. Deze laatste vis vind je vaak terug op de menukaart van de betere restaurants in het Vechtgebied.

De chefkok van Restaurant De Zon in Ommen serveerde vorig jaar snoekbaars tijdens de lunch van koningin Beatrix toen zij op werkbezoek was in Salland.

Menu lunch werkbezoek koningin Beatrix in Salland.

S

Ook De Librije in Zwolle zet zijn bezoekers regelmatig snoekbaars voor. Op internet vonden we een recept van Jonnie Boer voor snoekbaars met appelstroop en pijpjeskruid.

Snoekbaars, gelakt met appelstroop, pijpjeskruid en Rieslingsaus 1 struikje bleekselderij 20 gram katenspek 2 sjalotjes 600 gram snoekbaarsfilet met ontschubd vel 1 dl Riesling 1 dl visfond 1 dl room 20 gram koude boter zout en peper appelstroop pijpjeskruid (bieslook)

Bereiding Schil de bleekselderijstengels. Snijd de bleekselderij in stukjes en het spek in reepjes. Snipper de sjalotjes.

Rooster de visfilets om en om (eerst op de huid) in een hete anti-aanbakpan met iets olie. Neem ze uit de pan en leg ze op een bakpapiertje.

Kook de Riesling met 1 sjalot in tot de helft van het vocht is verdampt.

Voeg de visfond toe, en weer tot de helft inkoken.

Voeg ½ dl room toe.

Weer inkoken tot de saus begint te binden.

Klop er op het laatste moment (valk voor het serveren) de (klontjes) koude boter en eventueel nog een scheutje Riesling door.

Bak in een hete pan de bleekselderij in een scheutje olie even aan.

Voeg de sjalot en de spekjes toe. Roer hier ½ dl room door en breng het geheel op smaak met zout en peper.

Lak de huid van de geroosterde snoekbaarsfilets met de appelstroop en laat ze onder een heel hete grill (met de huid naar boven) even doorgaren.

Leg de bleekselderij met spekjes in het midden van het bord met hierop de snoekbaars en de gladde saus eromheen. Strooi het pijpjeskruid er over.

Eet smakelijk!

9

juni 2010

vaart

Schipperen

Een warme zomerdag. Het is een drukte van belang bij de brug op de grens van Overijssel en Friesland. Plezierjachten en zeilschepen varen af en aan. De terrassen van twee cafĂŠs aan weerszijden van de brug zitten gezellig vol. Op het fietspad langs het water fietsen honderden toeristen en dagjesmensen. Het verkeer over de brug moet moeite doen om elkaar te passeren.

Welkom in Ossenzijl, het drukste vaarknooppunt van Overijssel. Het is de laatste, en eerste, Overijsselse brug; alle boten die naar Friesland gaan en andersom komen hier langs.

Brugwachter Henk In het kleine brugwachtershuisje slaat Henk Bos alle bedrijvigheid glimlachend gade. Hij is hier in zijn element. Al 28 jaar is hij brugwachter voor de provincie Overijssel, de laatste jaren in Ossenzijl. Hij is de man die ervoor zorgt dat de boten op een goede manier door de brug

juni 2010

10

komen. En en passant houdt hij ook het overige verkeer in de gaten met de vorig jaar geïnstalleerde camera. Verkeerscontroleur is hij niet, maar soms vergt het wel enig geregel om te zorgen dat alle weg- en watergebruikers zo weinig mogelijk hinder ondervinden van de brug. De Ossenzijlse brug is namelijk de enige doorgaande weg voor het verkeer en is net niet breed genoeg voor twee vrachtwagens (of auto’s met caravans) om elkaar te passeren.

Daarom is het soms letterlijk schipperen met de beschikbare ruimte.

met ruimte in Nooit ziek “Maar ik klaag niet hoor”, lacht Henk. “Ik heb het mooiste beroep dat er is. Ik heb alle vrijheid.

Ik heb er drie jaar over gedaan om het werk echt leuk te vinden, maar ik wil nu niet meer anders.

Dat ik het zo leuk vind, blijkt wel uit het feit dat ik nooit ziek ben!” Henk heeft zelf ook jarenlang een eigen boot gehad. Hij woont aan de haven in Steenwijk en spreekt ook in zijn vrije uren nog met de schippers en hun familie. Zo blijft hij op de hoogte van het wel en wee van de schippers.

Tevreden Het enthousiasme van Henk en zijn collega’s vertaalt zich terug in de klanttevredenheid.

In een onderzoek onder schippers bleek onlangs dat zij zeer tevreden zijn over de voorzieningen, dienstverlening en waterkaart in Overijssel.

Schippers die gebruikmaken van de Overijsselse vaarwegen geven de dienstverlening gemiddeld een dikke acht. Zij zijn tevreden over de service die bij de bruggen en sluizen wordt verleend.

“Vlot en vriendelijk personeel. Daar kunnen ze in het westen nog wat van leren!”, aldus een schipper.

Wist je dat…

• er per jaar 32.000 boten onder de Ossenzijlse brug varen?

• dit er op een drukke zomerdag wel 500 kunnen zijn?

• dit zo’n 80 tot 100 brugopeningen per dag inhoudt?

Ossenzijl klanttevredenheid Enquête onder schippers van Overijsselse vaarwegen, in opdracht van provincie Overijssel, april 2010.

Waterkaart: 8,68 Dienstverlening: 8,56 Voorzieningen: 7,69 (schippers konden cijfers van 1 tot 10 geven) Naar aanleiding van de uitkomsten van de enquête is er besloten om ‘stewards’ in te zetten op drukke knooppunten. Deze stewards zorgen op drukke dagen voor een vlotte doorstroming van de scheepvaart.

IJsbreker De brug- en sluiswachters werken zeven maanden per jaar op een vaste brug of sluis.

In de wintermaanden zitten zij samen op één centraal punt. Wanneer er dan een boot de brug nadert, belt de schipper naar het centrale nummer en komen Henk of zijn collega’s naar de brug om deze te openen. Afgelopen winter was er net als in de winter van 2008/2009 een vaarverbod op enkele Overijsselse vaarwegen.

Henk: “Dat is vrij uniek. Zoiets heb ik in mijn hele loopbaan nog maar twee keer eerder meegemaakt. We peilden dagelijks de dikte van het ijs en uiteindelijk heeft een ijsbreker de vaarwegen weer begaanbaar gemaakt.”

Lees meer Lees meer over de Overijsselse vaarwegen op www.overijssel.nl/vaarwegen.

En over de brug- en sluistijden op www.overijssel.nl/brugensluistijden.

11

juni 2010

zwemt

Zwemmen in

Overijssel

Tips om veilig te zwemmen: • ga nooit alleen zwemmen; • duik nooit in ondiep of troebel water; • pas op voor afval. Dit trekt ongedierte aan en je kunt je eraan bezeren; • let op: in diep water krijg je door een koude onderstroom sneller kramp.

Jouw plas op de kaart?

Zwem jij regelmatig in een plas, maar staat deze niet op de kaart? Misschien kan jouw plas een officiële zwemplas worden. Hoe dit precies in zijn werk gaat lees je op de website.

12

Zwemplassen Op de kaart zie je de zwemplassen die jaarlijks door de provincie worden gecontroleerd.

Dit gebeurt tijdens het zwemseizoen, van 1 mei tot 1 oktober. De actuele zwemwaterkwaliteit vind je op de website van provincie Overijssel.

Behalve de zwemplassen controleert de provincie, samen met de waterschappen en de GGD’s, ook de ruim 200 zwembaden.

Drijflijnen De diepte bij de drijflijnen staat aangegeven op het informatiebord bij de zwemplas. Er wordt regelmatig gemeten of de diepte bij de drijflijnen klopt.

Zwemverbod?

Als de waterkwaliteit van zwemwater niet goed is, geeft de provincie een waarschuwing.

In ernstige gevallen wordt er een zwemverbod ingesteld. Er wordt een bord bij de zwemplas geplaatst en zwemmers worden op de hoogte gesteld via de website, teletekst (NOS 725) en andere media.

Blauwalg Soms zie je een gifgroene laag op het water drijven: blauwalg. Blauwalgen zijn giftig en zorgen ervoor dat het water gaat stinken en troebel wordt. Wanneer je in dit water zwemt, kan je last krijgen van huidirritatie, misselijkheid, diaree en koorts.

Botulisme Tijdens een warme zomer komt er soms botulisme voor. Je herkent botulisme doordat er dode dieren in het water drijven.

Waarschuw in zo’n geval de politie of Milieupunt Overijssel en ga niet zwemmen.

Meer informatie: www.overijssel.nl/zwemwater Milieupunt Overijssel: 038 425 24 23

13

juni 2010

bezoekt

Jan Voerman

Liggend vee en noppende paarden aan de IJssel

Uit de kunstcollectie van de provincie Overijssel: Jan Voerman sr.

In de kunstcollectie van de provincie Overijssel bevindt zich veel werk

gezichten was Voerman van grote betekenis voor de Nederlandse

van ‘IJsselschilder’ Jan Voerman (1857-1941). De in 2009 overleden

kunstgeschiedenis. Voerman trok bijna dagelijks de IJsseldelta in

acteur Henk van Ulsen was een groot liefhebber van Voerman en

en maakte schetsen van het vee, de schepen, het water en de altijd

bracht sinds de jaren ‘70 de grootste Voermancollectie ter wereld

veranderende luchten daarboven. Wolken waren zijn specialiteit.

bij elkaar. In 1994 droeg hij deze over aan de provincie Overijssel.

Niet voor niets werd hij ook wel ‘de wolkenbouwer’ genoemd. In zijn

“Een Voerman staat voor mij gelijk aan een paar uur aan de IJssel zijn”,

atelier werkte hij zijn schetsen uit tot schilderijen in aquarel en olieverf.

sprak Van Ulsen over zijn favoriete schilder. Jan Voerman werd in 1857

Het schilderij ’Liggend vee en noppende paarden aan de IJssel’ is

geboren in Kampen. Na zijn studie aan de academies van Amsterdam

hiervan een prachtig voorbeeld. Van Jan Voerman zijn wisselend

en Antwerpen vestigde hij zich in 1889 in Hattem. Daar schilderde

doeken in de vaste opstelling van Museum de Fundatie te zien.

hij talloze landschappen en bloemstillevens. Vooral met zijn IJssel-

Kijk voor meer informatie op www.museumdefundatie.nl.

juni 2010

14

online

Het wereldwijde waterweb Overijssel.vakantievaren.nl De website overijssel.vakantievaren.nl is sinds kort uitgebreid met WaterReijk Weerribben Wieden en de IJsseldelta. De website, ook toegankelijk voor mobiele internetters, geeft handige informatie voor watersporters die langer in het gebied willen blijven. Van passantenhavens tot punterverhuur, van cultuurhistorie tot culinaire verwennerij.

Om toervaarders te attenderen op de vernieuwde website en op de schoonheid van het gebied is het mini-magazine Vakantievaren verschenen. Dat wordt gratis uitgedeeld bij VVV’s, passantenhavens en toeristische bedrijven.

Beleef Overijssel vanaf het water De nieuwe toerismeportal van Overijssel is een belevenis op zich!

Rondom het water is uiteraard van alles te beleven, zeker in deze mooie zomermaanden. Kijk dus vooral eens op de onderdelen ‘De IJssel’ en ‘WaterReijk Weerribben Wieden’ voor een strak vormgegeven weergave van alles wat er te doen is deze maanden!

www.beleefoverijssel.nl

Verswater.nl Op deze site van Vitens, hét waterbedrijf van Overijssel, vind je alle informatie over drinkwater zowel uit de kraan als uit de fles. Want het is voor de gemiddelde Overijsselaar steeds onduidelijker wat waar is over al de verschillende soorten waters uit de kraan en uit de fles.

Welk water is nu gezond; is dat bijvoorbeeld mét mineralen of juist zónder of misschien zelfs met éxtra mineralen? En hoe zit het met de smaak; is het onderscheid tussen de diverse waters te meten of te proeven? Deze site vertelt het je allemaal. www.verswater.nl

Deel je droom?

Bij ons dus niet!

Nee, geen misleidend kopje bij deze site! Op de campagnesite www.jijenoverijssel.nl worden Overijsselaars namelijk uitgenodigd om hun droom te delen voor je leefomgeving in de provincie.

En dat kan uiteraard een ideaalplaatje zijn voor iets op of rond het vele water dat Overijssel rijk is. De leukste dromen worden ter tafel gebracht bij het provinciehuis om te zien of er wellicht ook eentje waargemaakt kan worden… Dus heb je altijd al een klompjes pontje voor je huis gewild, of een haringverkoper in de sloot achter je huis?

Deel dan je droom op de campagnesite via droom.overijssel.nl.

15

juni 2010

bezoekt

Leuke dingen Juli

Juli 2010

Juli 2010

Juli t/m oktober 2010

Juli 2010

Spelen met water Kunstproject EastSite Kunstproject O van Overijssel Straatmusical Daendels KUNSTen op straat Midzomerfeest Bentelo Hellehondsdagen Hobnob Festival Shantykorenfestival Historische wandeling Opendag ’t Kruud’n höfke Kloosterpad Zenderen Fietstocht Wildspeurtocht per huifkar Workshop koeien schilderen Demonstratie hout bewerken CSI Twente Deventer op Stelten Triathlon Holten Boekenmarkt Harmonicadag Zomerconcert Kunst & Strijd Afrikafestival Rock around Giethoorn Lattrop en Breklenkamp Pakt Oet! Opening Ommer Blissingh Bazar Tubbergen Midweekfeesten Excursie Landgoed Rozendael Oogstdag Vleermuizenexcursie Authentieke rijtuigendag Zwartsluizer Zaterdag De Boer op Oogstmiddagen Almelose Havendagen Twentse avond bij de schaapskooi Zomermarkt Oldtimerdagen

hele jaar juli t/m 10 oktober juli t/m november meerdere data in juli meerdere data in juli 1 t/m 5 juli 2 t/m 4 juli 3 juli 3 juli 3 juli 4 juli 4 juli 6, 13, 20 en 27 juli 7, 14, 21 en 28 juli 7 juli 7 juli 8 t/m 11 juli 8 t/m 11 juli 9 en 10 juli 10 juli 10 juli 10 juli 10 en 11 juli 10 en 11 juli 11 juli 12 juli 13 t/m 16 juli 14, 21 en 28 juli 14 en 28 juli 15 juli 15 en 23 juli 17 juli 17, 24 en 31 juli 22 juli 25 juli t/m 7 augustus 28 t/m 31 juli 29 juli 30 juli 31 juli en 1 augustus

Deventer Heino Overijssel Overijssel Overijssel Bentelo De Lutte Almelo Hardenberg Ommen Vasse Zenderen Markelo Holten Saasveld Gelselaar Geesteren Deventer Holten Hardenberg Loozen Losser Hertme Giethoorn Lattrop Ommen Tubbergen Steenwijk Heino Lemele Ommen Hardenberg Zwartsluis Markelo Delden Almelo Ambt Delden Giethoorn Tilligte

www.ulebelt.nl www.museumdefundatie.nl www.ovanoverijssel.nl www.beeldvanoverijssel.nl www.beeldvanoverijssel.nl www.vvvhofvantwente.nl www.vvvdelutte.nl www.hobnob2000.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.natuurinformatiecentrum.nl www.vvvtubbergen.nl www.kloosterpadzenderen.nl www.vvvmarkelo.nl www.vvvholten.nl www.kampboer.nl www.erve-brooks.nl www.csitwente.nl www.beeldvanoverijssel.nl www.triathlonholten.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.erve-kraesgenberg.nl www.vvvborne.nl www.ervaarhetwaterreijk.nl www.vvvdenekamp.nl www.ommerblissingh.nl www.vvvtubbergen.nl www.ervaarhetwaterreijk.nl www.vvvheino.nl www.lemelsarfgoed.nl www.natuurmonumenten.nl www.vechtdaloverijssel.nl www.vvvijsseldelta.nl www.vvvmarkelo.nl www.wendezoele.nl www.almelosehavendagen.nl www.vvvdelden.nl www.kulturhusgiethoorn.nl www.oldtimerdag.nl

meerdere data in augustus meerdere data in augustus 1 augustus 2, 9, 16, 23 en 30 augustus 3 en 10 augustus 3, 10, 17, 24 en 31 augustus 3 t/m 6 augustus 7 augustus 7 t/m 10 augustus 7, 14 en 21 augustus

Overijssel Overijssel Deventer Holten Markelo Holten Almelo Delden Lattrop Zwartsluis

www.beeldvanoverijssel.nl www.beeldvanoverijssel.nl www.vvvdeventer.nl www.vvvholten.nl www.vvvmarkelo.nl www.vvvholten.nl www.vvvalmelo.nl www.vvvdelden.nl www.grasbaanraceslattrop.nl www.vvvijsseldelta.nl

Augustus Straatmusical Daendels KUNSTen op straat Deventer Boekenmarkt

Treintje Bello rijdt Fietstocht Hoe worden koeien gemolken Twentse fietsvierdaagde Streekmarkt Twente Grasbaanraces Zwartsluizer Zaterdag

juni 2010

16

in Overijssel Maarkelse Meutdaag’n 10 augustus Boeskool is lös 11 t/m 15 augustus Feestweek Lemelerveld 11 t/m 15 augustus Wiedepop 14 augustus Euifeest 14 t/m 21 augustus Harmonicadag bij de Wendezoele 15 augustus De Pompdagen 2010 18 t/m 22 augustus Dinkeldalfestival 19 t/m 21 augustus

Breugheliaans Festijn 20 t/m 22 augustus Blues Festival 20 t/m 22 augustus Ommen in de Middeleeuwen 21 en 22 augustus Truckslepp’n 22 augustus Orgelwandelconcerten 22 en 26 augustus Stift internationaal muziekfestival 22 t/m 29 augustus Twente Ballooning 25 t/m 29 augustus Lampionoptocht 26 augustus Melbuul’n dagen 26 t/m 29 augustus Dorpsfeest Markelo 27 t/m 29 augustus Kunst in Ootmarsum 27 t/m 29 augustus Geuzenpop 27 en 28 augustus Vechtdal Fotosafari 28 augustus

Markelo Oldenzaal Lemelerveld Giethoorn Hasselt Delden Heino met locatie- voorstelling Lân (Laand) Losser Giethoorn Ommen Oldenzaal Ootmarsum Weerselo Oldenzaal Oudleusen Borne Markelo Ootmarsum Enschede Arriën

www.vvvmarkelo.nl www.boeskoolislos.nl www.feestweeklemelerveld.nl www.ervaarhetwaterreijk.nl www.euifeest.oranjevereniging-hasselt.nl www.wendezoele.nl www.vvvheino.nl www.kunstenopstraat.nl

www.vvvdelutte.nl www.ervaarhetwaterreijk.nl www.middeleeuwsommen.nl www.markloawen.nl www.orgelwandelconcerten.com www.stiftfestival.com www.twenteballooning.nl www.oranjevereniging-oudleusen.nl www.vvvborne.nl www.dorpsfeestmarkelo.nl www.kunstinootmarsum.nl www.uitinenschede.nl www.vechtdalhoeve.nl

Overijssel Markelo Delden Markelo Diepenheim Losser IJhorst/De Wijk Enschede Ommen Steenwijk Zwolle Markelo heel Nederland Ambt Delden Denekamp Haaksbergen Ambt Delden Markelo Almelo Enschede Reutum

www.beeldvanoverijssel.nl www.ivnmarkelo.nl www.vvvdelden.nl www.vvvmarkelo.nl www.vvvhofvantwente.nl www.openluchttheaterlosser.nl www.grenslooskunstverkennen.nl www.gogbot.nl www.ommervechtdagen.nl www.kopjecultuur.nl www.vvvijsseldelta.nl www.vvvmarkelo.nl www.openmonumentendag.nl www.wendezoele.nl www.vvvdenekamp.nl www.vvvhaaksbergen.nl www.vvvdelden.nl www.kosterskoele.nl www.atelierroutealmelo.nl www.grenswerk.nl www.vvvtubbergen.nl

Juli t/m september 2010

Augustus 2010

September 2010

September KUNSTen op straat Vleermuizen spotten Streekmarkt Twente Samengestelde menwedstrijden Vlinderwandeling Kuhlkamp Koren Festival Grensloos Kunst Verkennen Festival GOGBOT Ommer Vechtdagen Kopje Cultuur Thorbeckegracht Festival Castle Fair Weldam Open Monumentendag Wendezoeledagen Kom kiek’n in de Middeleeuwen Autumn Fair Moestuindag op Landgoed Twickel Koele Fair Atelier- en Theaterroute Festival Grenswerk Balgenfestival

meerdere data in september 3 september 4 september 4 t/m 5 september 5 september 5 september 9 t/m 26 september 9 t/m 12 september 9 t/m 12 september 10, 11 en 12 september 11 september 11 september 11 en 12 september 11 t/m 18 september 12 september 12 september 19 september 20 september 24 t/m 26 september 25 september t/m 12 oktober 26 september

Voor meer evenementen in juli t/m september kijk op www.jijenoverijssel.nl.

De evenementen hebben wij overgenomen van derden. Houd de desbetreffende websites in de gaten voor mogelijke wijzigingen in programma, data en locatie.

17

juni 2010

September 2010

bestuurt

Water is

“Meestal realiseren we ons helemaal niet hoe bevoorrecht we in Overijssel zijn, met zoveel schoon en mooi water”, zegt Piet Jansen, gedeputeerde van de provincie Overijssel, met passie in zijn ogen.

water is ook Vitens, als drinkwaterleverancier, een onontbeerlijke partner.”

De effecten van klimaatverandering, die, volgens Piet Jansen, niemand meer kan ontkennen, hebben ook gevolgen voor Overijssel: “We hebben geen andere keus. Alleen maar aandacht voor

“Alles in ons leven heeft met water te maken!

het materialistisch najagen van ‘vooruitgang’

We bestaan voor het grootste deel uit water,

moet ook hier plaatsmaken voor duurzaamheid.

en vanaf het moment dat je ’s ochtends opstaat,

Zeker op het gebied van water. Er valt meer

speelt water een onzichtbare hoofdrol in je leven.

regenwater in veel kortere tijd, maar er is ook

Ik was onlangs in Roemenië (waar we met de

meer extreme droogte. Op de hoge zandgronden

provincie Teleorman samenwerken op water-

is gebrek aan water rampzalig voor de landbouw

gebied) en dan merk je weer ’s even hoe bijzonder

en de natuur. Vroeger was men bezig het water

het is om in Overijssel gewoon een kraan open

zo snel mogelijk af te voeren naar het IJsselmeer

te zetten en zonder nadenken heerlijk drinkwater

en de zee, maar nu zijn we veel meer bezig met

te kunnen tappen. Iedereen ziet dat maar als een

het op een zo slim en natuurlijk mogelijke manier

vanzelfsprekendheid, maar eigenlijk is het heel

vasthouden en dan pas afvoeren van water.

bijzonder dat wij zoveel schoon grondwater en

We geven meanderende rivieren meer ruimte om

machtig mooi oppervlaktewater hebben!”

hun natuurlijke loop te kiezen, geven boeren een vergoeding voor het vasthouden van water en

“Water in beweging is rust!”

stimuleren ‘natte’ natuur. Allemaal manieren om de pracht en veiligheid van Overijssel te verzekeren.”

Piet Jansen kan ontzettend genieten van het

juni 2010

“Dat geeft ons tegelijk ook een grote verant-

water in onze provincie: “De IJssel is zonder

woordelijkheid. Het is onze plicht om al dat water

overdrijven toch wel de sierlijkste grote rivier van

schoon, veilig en mooi te houden. En dat kunnen

ons land, nietwaar? En dan hebben we nog de

we natuurlijk niet alleen. Alles wat met water-

grootste ‘kleine rivier’ van Nederland: de Vecht.

beheer in Overijssel te maken heeft, vraagt om een

En juweeltjes als de Regge, de Dinkel en de Reest.

samenhangende visie, maar ook om goed op

En vergeet onze meren niet! Allemaal water waar

elkaar afgestemde uitvoerende taken. Die worden

ik een diepe band mee heb. Mijn werk vraagt heel

nu geleverd door onze gespecialiseerde partners.

veel van me, maar als ik aan de IJssel zit, of langs

Met name de waterschappen, met hun veelzijdige

de Regge fiets of wandel, voel ik rust. Zelfs als

expertise en vitale rol, zijn daarbij als uitvoerings-

ik op een bankje mijn werk nog even doorneem.

organisatie enorm belangrijk. En voor het grond-

Want juist water in beweging is rustgevend.”

18

Life! “Pracht en veiligheid verzekeren�

19

juni 2010

werkt

“Ik kreeg vijf gulden per

muskus We drinken water, genieten ervan in onze vrije tijd en hopen dat het ons niet al te veel overlast bezorgt. Dat levert veel werk op.

Een kennismaking met een viertal ‘waterprofessionals’.

De muskusrattenvanger Al dertig jaar jaagt hij fanatiek op de nationale vijand van de Nederlandse dijken: de muskusrat, of ook wel ‘waterkonijn’ genoemd.

De 54-jarige Gerrit Petter vangt er gemiddeld 800 per jaar in de omgeving van Giethoorn, zijn ‘jachtgebied’. “In 1979 ben ik begonnen als premiejager. Ik kreeg toen 5 gulden per gevangen muskusrat. Voor de betaling moest ik elke week de staarten bij een ambtenaar inleveren.” Begin ’85 kwam hij als vanger in dienst bij de provincie Overijssel en sinds 2002 is hij één van de elf muskusrattenvangers bij Waterschap Reest en Wieden. Hij heeft er zoveel schik in dat hij het zichzelf nog tot zijn pensioen ziet doen. “Het is het mooiste beroep dat er is!

Als je oog voor de natuur hebt, dan is geen dag hetzelfde. En je bent lekker vrij. Ik heb niet constant een chef achter mijn broek aan.”

De spanning van het vangen is er na al die jaren nog steeds. “Als ik een klem heb gezet en ik weet dat er de volgende dag waarschijnlijk wat inzit, dan moet ik ernaar toe. Weer of geen weer.”

Meer weten? www.reestenwieden.nl/leven_met_water

juni 2010

20

rattenstaart” Jeroen, Jan en Jan Harm Schreur

De duikende brandweer “Als het duikalarm gaat, dan gaan alle antennes op scherp. Maar als het loos alarm blijkt te zijn, en het is nacht, dan doe ik de rest van de nacht geen oog meer dicht. Zoveel adrenaline gaat er door je lijf bij een duikalarm.” Johnny van Aefst (41) is nu vijftien jaar beroepsbrandweerman bij brandweer Zwolle en duiker. Het is een specialisme die veel van de brandweerman vergt.

“Het is een onnatuurlijke situatie. Je duikt een donker gat in en eenmaal onder water moet je het helemaal alleen doen. Tussen je oren moet het daarom goed zitten.” Het eerste uur na het alarm wordt ook wel het ‘gouden uur’ genoemd.

Daarna is de kans om iemand levend uit het water te halen vrijwel nihil. Brandweer Zwolle rukt ongeveer 20 tot 30 keer per jaar uit voor een waterongeval. Gemiddeld leidt dit tot 2 tot 5 keer per jaar tot een daadwerkelijke reddingsof zoekactie.

De monsternemer Dat er schoon water uit de kraan komt wordt in Nederland als heel vanzelfsprekend ervaren.

Volgens Hans Doeve (46) is dat een terechte verwachting en Vitens doet er alles aan om dat zo te houden. Als vooruitgeschoven post van het laboratorium vervult Doeve als één van de 28 monsternemers bij Vitens een belangrijke rol in dat proces. “365 dagen per jaar controleren we het water, dus ook in het weekend.

De monsters die wij nemen worden gecontroleerd op de hoeveelheid bacteriën, de zuurgraad, het zuurstofgehalte, kalk, metalen, organische en anorganische oplosmiddelen.” Na eerder op verschillende laboratoria gewerkt te hebben, neemt Doeve nu sinds twee jaar monsters in Noordoost-Overijssel. Hij waardeert de afwisseling en vrijheid die zijn werk geeft. “Ik kom op deze manier op de gekste plekken. De ene keer is het een waterpompstation, de andere keer sta ik bij iemand in de keuken of loop ik op een bouwterrein rond.” Naast de kwaliteit van het drinkwater, moet er ook voldoende van zijn.

Zo zoekt de provincie Overijssel, samen met Vitens en Waterschap Regge en Dinkel naar een nieuwe drinkwaterwinning in Twente.

Kijk ook op www.waterwinningtwente.nl.

21

juni 2010

De punterbouwer 180 manuren gaan er in de bouw van een tussenpunter zitten, het meest verkochte model.

In de loop der jaren zijn er weliswaar machines bijgekomen, maar toch komt het vooral aan op handwerk. En op het oog van de meester.

“Je moet er echt gevoel voor hebben om de ronding van de boot goed te krijgen. Dat is bijna niet te leren.” Jan Harm Schreur (69) is nu een aantal jaren met pensioen, maar kan het niet laten om regelmatig de bijl in het Franse eiken te zetten. “Het is machtig mooi werk. Je maakt een stuk hout mee van stam tot punter.”

En hij heeft dan gelijk de gelegenheid zijn kennis over te dragen aan kleinzoon Jeroen (20), alweer de elfde generatie die het familiebedrijf Schreur – ontstaan in 1860 – wil voortzetten.

Door de recessie draait het bedrijf minder goed dan voorheen, maar Schreur ziet de toekomst hoopvol tegemoet. “Er blijven altijd liefhebbers voor de punter bestaan. De diepgang en het draagvermogen zijn uniek en je kunt er alles mee doen.” Tegenwoordig maakt de familie Schreur zich ook hard voor ‘elektrisch varen’. De provincie Overijssel heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van een elektrische rondvaartboot.

Kijk ook op www.punterbouw.nl.

toert

Familie Overijs geniet van

Natuur, varen, historie, veiligheid. De rivieren in Overijssel hebben voor iedereen een andere betekenis. En dat zorgt voor andere meningen

water

en andere, soms tegengestelde belangen. Kijk alleen al naar de familie Overijs: vier verschillende mensen, vier verschillende gedachten.

Fien

Thijs

“Ik ben dol op de Vecht. Ik ga wel eens met Thijs mee als hij

“Lekker vissen in de Vecht of de IJssel! Wel een beetje jammer

gaat vissen, vindt-ie gezellig. Niet dat ik dan ook een beetje

dat ik soms wat ver weg moet parkeren. Loop ik met hengels

dom naar die dobber ga staren hoor, ik ga altijd wandelen.

door weilanden met koeienvlaaien. Maar als ik er eenmaal

Het is er prachtig! Zo verschillend dat landschap. Of heerlijk

ben is het heerlijk in mijn eentje. Een goed gesprek met een

dwalen door de Hanzesteden. Ik neem tegenwoordig ook

meerkoet en alleen een paar reigers die aan je kop zeuren.

altijd mijn portemonnee mee want je kunt onderweg lekkere

Dat doen ze echt hoor, ze komen gewoon naast je staan

kazen kopen en andere streekproducten. Komen we toch

bedelen. Maar verder geen mens te bekennen. Nou ja, Fien

met iets eetbaars thuis. Want wat Thijs vangt, daar neemt

dan weer aan het eind van de middag met blaren op haar

de kat niet eens genoegen mee.”

voeten en een Overijssels schimmelkaasje.”

juni 2010

22

Ruimte voor Overijsselse rivieren

ondernemers worden aangemoedigd daarvan te profiteren.

Het klimaat verandert. Er komen meer en fellere buien, waar-

Ook bij het project IJsseldelta-Zuid kijken we naar meer

door de Overijsselse rivieren meer water te verwerken krijgen.

dan alleen de veiligheid. We willen van het gebied een

Om de rivieren veilig te houden zijn maatregelen nodig. Zowel

prettige omgeving maken om te leven en te werken.

bij de Vecht als in de IJsseldelta werken we aan programma’s

Daarbij kijken we ook naar een betere doorstroming van het

waarbij we veel aandacht besteden aan de veiligheid.

verkeer, bijvoorbeeld door de aanleg van de Hanzelijn.

Maar er is meer. Bij het programma Ruimte voor de Vecht

Om deze doelen te bereiken zorgen we voor meer ruimte

bekijken we samen met onze partners hoe we de economie

voor woningbouw, recreatie, wegen en nieuwe natuur.

en het toerisme in het gebied kunnen stimuleren.

Net als bij de Vecht zorgen we voor het verbeteren van de

De landbouw in het gebied is belangrijk en krijgt nieuwe

mogelijkheden van landbouw. Bij alle ontwikkelingen staat

mogelijkheden, bijvoorbeeld door het ontwikkelen

een goede kwaliteit van de inrichting van het gebied centraal.

van typische Vechtdalproducten. De regionale en lokale

Info: www.ruimtevoordevecht.nl en www.ijsseldelta.info.

Bas

Julia

“Ik ga wel eens met mijn vader varen op de Vecht. Da’s echt

” ‘s Zomers moet ik altijd met mijn ouders mee. Kamperen

Hoe denk jij erover?

cool. Laatst had het geregend en toen was de rivier veel

in Overijssel, aan de Vecht of de IJssel! Je kunt daar heerlijk

Praat mee, doe mee,

breder. Zou de Vecht kunnen overstromen als de aarde

zwemmen met je vrienden, zegt mij moeder altijd. Zelf gaat

denk mee. Ga naar

verder opwarmt? Dat dan de halve provincie onderloopt?

ze ‘lekker de natuur in’ of tuinen bekijken. En mijn vader

www.jijenoverijssel.nl,

Kan mijn vader in de tuin gaan vissen. Dat gebeurt niet

zit alleen maar te vissen, vreselijk! Ik ben het helemaal zat.

geef je mening en

denk ik, daar zullen ze wel over nagedacht hebben bij de

Dit jaar ga ik het helemaal anders doen. Mijn vriendinnen

maak iedere maand

provincie, toch?”

zitten twee weken in Spanje. En dan ga ik dus ook mee,

kans op een I-pod!

echt wel!”

23

juni 2010

recreëert

Weerribben-Wieden; “De leukste en beste manier om het gebied te leren kennen is met de fluisterboot”, vertelt vrijwilliger Robin Woollard enthousiast. Hij is, samen met veel andere vrijwilligers, actief in Nationaal Park Weerribben-Wieden. Een bijzondere parel in het Overijsselse landschap.

Kolonie Zwarte Sternen “Een zeer bijzondere verschijning in dit gebied is de Zwarte Stern”, vertelt vrijwilliger Jannie Appelo. Zij werkt in het bezoekerscentrum Sint Jansklooster. “Elk jaar zetten wij broedvlotjes uit waar een grote kolonie Zwarte Sternen op afkomt.” Om deze bijzondere vogels te spotten hoef je niet met de boot. “Ze zijn te vinden langs het vlonderpad, dat zelfs voor rolstoelers makkelijk te bereiken is.” Wandelaar Kees Post staat bij het uitkijkpunt van het vlonderpad. Hij houdt zijn verrekijker voor zijn ogen.

Rustig glijden de boten door de rietkragen van het park. De gids

Misschien ziet hij wel een aalscholver, watersnip of een gele kwikstaart.

vertelt dat dit een uniek park in West-Europa is. Het is het grootste

“Ik kom hier om even wat natuur op te snuiven”, vertelt Kees. Nationaal

aaneengesloten laagveenmoeras in dit werelddeel. De fluisterboten

Park Weerribben-Wieden is dan ook de beste plek voor vogelaars.

‘De Zwarte Stern’ en ‘De Aalscholver’ varen bijna dagelijks door de hooilanden, langs de eendenkooi en door het knusse Wiedendorp

Familieactiviteiten

Dwarsgracht. Een frisse wind steekt op en waait over het water.

Naast de vaarexcursies en wandelpaden zijn er ook kanotochten en

Vanuit de boot zijn de futen goed te zien. Zij dragen hun kleintjes

fietsroutes. En in het bezoekerscentrum worden allerlei gezellige

op de rug terwijl zij het water induiken op zoek naar vis.

familieactiviteiten georganiseerd. “Het laarzenpad is erg leuk voor

Een fascinerend schouwspel.

grote kinderen,” vertelt Jannie. De naam zegt het al: je moet je laarzen

juni 2010

24

bijzondere natuurparel in West-Europa meenemen. “Het is een drie kilometer lange route waar je jezelf met pontjes naar de overkant van het water moet trekken.”

Een aantal kinderen gaat net de uitdaging aan. Eén ding is zeker, je moet niet bang zijn om vies te worden.

Kijk voor meer informatie op www.np-weerribbenwieden.nl.

Weerribben-Wieden Nationaal Park Weerribben-Wieden is een kwetsbaar veengebied met een oppervlakte van 10.000 hectare. Er zijn verschillende activiteiten te doen. Kanoën, vaarexcursies, wandelen, fietsen en allerlei gezellige familieactiviteiten. Maar het is belangrijk dat iedere bezoeker zorgvuldig met de natuur omgaat en niet van de paden/vaarroutes afdwaalt. Dit is allemaal in het belang van de dieren die in dit gebied leven. De provincie Overijssel zet alles op alles om dit bijzondere natuurgebied te beschermen.

Daarnaast investeert zij in de uitbreiding van het bezoekerscentrum Sint Jansklooster. Zie ook www.overijssel.nl/weerribbenwieden.

De otter is terug!

Een unieke bewoner van dit gebied is de otter. Met zijn ronde snoet is hij hét symbool van het nationaal park. Lange tijd was de otter niet meer te vinden in Nederland, maar vanaf 2002 zijn er regelmatig otters uitgezet in dit gebied. Tegenwoordig bestaat de ‘familie otter’ alweer uit verschillende generaties, van opa en oma tot babyotters. Een goede reden om eens langs te gaan bij Nationaal Park Weerribben-Wieden.

25

juni 2010

leert

De waterbeheerders

Als prins Willem-Alexander straks koning is, wie moet hem dan opvolgen als nationale waterbeheerder? Misschien wel één van de leerlingen van groep 8 van het Tormentil in Nijverdal. Zij kregen een spoedcursus waterbeheer.

“Oh nee, nu wordt het moeilijk, we gaan kaart lezen”, verzucht één van de leerlingen als gelegenheidsdocent en waterdeskundige Roelof Klem van de provincie Overijssel een kaart aan de muur hangt. Dat blijkt mee te vallen, want Klem begint met de vraag waar je water zoal voor kunt gebruiken. Termen als ‘douchen’, ‘zwemmen’ en ‘waterballonnengevecht’ rollen door het klaslokaal, terwijl Klem de leerlingen bemoedigend toeknikt.

Zelf gebruikt hij de tegenstelling ‘drinken of verdrinken’. “Van water kun je genieten. Een rivier kan heel vriendelijk zijn. Maar het kan ook heel beangstigend worden, als er een overstroming dreigt.” Klem legt uit dat verschillende factoren het risico op een overstroming bepalen. “Bij de watersnoodramp in 1953 zag je dat een combinatie van een harde wind en het getij – een springvloed – voor problemen zorgde. En nu komt daar ook de klimaatverandering bij, wat een hogere zeespiegel oplevert.”

juni 2010

26

Zandzakken Dat 60% van Nederland onder de zeespiegel ligt, inclusief een gedeelte van Overijssel, wekt verbazing in de klas. Maar hoe moet je hier nu mee omgaan? Volgens de leerlingen kun je op het dak gaan zitten, zandzakken neerzetten, een boot kopen of op vakantie naar Duitsland gaan. Klem voegt daaraan toe dat je ook de school op een hoge plek zou kunnen bouwen. Of dijkjes in een woonwijk kan neerzetten. “We hopen dat het nooit gebeurt, maar toch kan het een keer fout gaan. Bij de provincie Overijssel denken we erover na hoe je overstromingen kunt voorkomen.”

Rodekoolsap Een goede waterbeheerder weet niet alleen veel van waterveiligheid, maar moet zich ook bezig houden met de kwaliteit van het water. Daarvoor is het mobiele waterlaboratorium van het watermuseum aangerukt, onder andere met de proef ‘rodekool als speurneus’. Water kan er schoon uitzien, maar toch allerlei vervuilende stoffen bevatten. Ank Unck, vrijwilliger bij het watermuseum, legt uit dat het sap van rodekool als indicator gebruikt kan worden. “Rodekoolsap blijft paars-blauw in schoon water, wordt roze in zuur water en groen in water met zeep. In een echt laboratorium wordt dit op een vergelijkbare manier getest.”

Tang Of het Tormentil nieuwe waterbeheerders gaat leveren valt nog te bezien, maar de leerlingen zijn aan het denken gezet. Annieka Lette: “Ik heb ervan geleerd dat onze school geen gevaar loopt, omdat ‘ie zo hoog ligt, wel 10 meter boven NAP.” Larissa Wansink: “Nu weet ik welke richting het water op gaat als het overstroomt.” Klem vindt het belangrijk dat we op een andere manier tegen het water gaan aankijken. “Vroeger dachten we het water in de ‘tang’ te hebben. Nu leeft veel meer de gedachte dat we moeten leven met het water.

We moeten meebewegen. En de Nederlandse watersector staat te springen om goed geschoolde mensen, dus misschien zet zo’n les wat in gang.”

Lees meer op www.overijssel.nl/water en www.watermuseum.nl.

van de

toekomst

Water naar de Sahara Daniël de Vries (11) heeft een goed idee voor de waterproblematiek. “Eigenlijk zou je water naar de Sahara moeten brengen. Dan ben je er hier vanaf en daar hebben ze het nodig. Maar ik denk dat dat wel heel duur is.” Zelf wil hij niet het waterbeheer in. “Ik wil uitvinder worden, of iets waarbij je nieuwe medicijnen bedenkt.”

Metaal aan elkaar smelten “Waterbeheerder worden? Nee, ik vind water niet zo bijzonder.” Elina de Knegt (11) wordt liever archeoloog of bioloog. Toch heeft ze wel wat met water, want ze doet aan synchroonzwemmen. En oplossingen om het water tegen te houden heeft ze ook wel. “Ik zou grote stenen als dijk gebruiken. Of metaal aan elkaar smelten, want dat gaat minder snel kapot.”

Jong Overijssel doet mee!

Wil jij ook een les van de provincie Overijssel? Dat kan! De provincie biedt gastcolleges, Statenspelen en lespakketten aan om jongeren te laten kennismaken met de democratie en de provincie.

Meedoen? Ga dan naar www.overijssel.nl/publieksvoorlichting.

27

juni 2010

schrijft

Holland

Waterland

Ik ben een boer van 89 jaar. Ik heb koningin Emma, Wilhelmina en Juliana meegemaakt en ik hoop ook koning Willem-Alexander nog mee te maken. U vraagt een oud liedje over water, dat heb ik en dat is al meer dan 80 jaar oud.

A. Dijk, Nieuwleusen Holland-Waterland Neem Hollands boer zijn guldens af,

Dan ruist nog Hollands windgezang.

Zijn centen en vier duiten.

Door ‘t riet langs slooten en greppels.

Dan houdt hij nog zijn vette klei.

Maar neem je Hollands water weg.

En staat er bij te fluiten.

Zijn plassen en zijn vaarten.

Neem Hollands boer zijn landen af.

Dan is mijn land geen Holland meer.

Dan houdt hij nog zijn water.

Al staat het op de kaarten.

Daar maalt hij tog weer land uit op.

Dan wordt het duin en woestenij.

Wat vroeger of wat later.

Dan dorren alle weiden.

Neem Hollands boer zijn dijken af,

Dan gaat mijn mooie Holland dood.

En laat het onderlopen.

Omdat het dorst moet lijden.

Geen nood: elk kaasboerinneke Gaat visschersnetten knopen.

Neem Holland al zijn bomen weg.

Zijn wilgen en zijn greppels.

juni 2010

28

Alles begint

Troostknuffels

vrijwillig

Massaal hebben jullie gereageerd. Er zijn heel veel leuke namen binnengekomen voor het lieve knuffelhondje en knuffelkonijn. Voor de jury was het ontzettend moeilijk maar er is toch een winnaar gekozen.

Graag wil ik reageren op uw blad Jij & Overijssel

Het hondje heet vanaf nu: Woefie en het konijn heet: Zoefie.

van maart 2010 en wel op het openbaar vervoer

Deze prachtige namen zijn bedacht door

in onze regio. Er zijn 8 buurtbusverenigingen

Jiddo van Vliet uit Almelo.

die voor Connexxion rijden om kleine plaatsen en kernen bereikbaar te houden voor studenten, ouderen, enz.

Dit gebeurt met vele vrijwilligers, die volgens een dienstschema, dus op tijd, vele passagiers vervoeren. Wij zelf zijn van de bus Weerselo, Borne/Ootmarsum en werken met 60 vrijwilligers.

Ik reageer omdat er wel over de Regiotaxi, bus en trein wordt geschreven, maar niet over ons als vrijwilligers en hun werk, want wij hebben toch een redelijk aandeel in de mobiliteit van onze regio.

H. Venema De buurtbusvereniging Weerselo, Borne/ Ootmarsum is het levende voorbeeld van het nut van vrijwilligerswerk. Vrijwilligers

Woefie & Zoefie

zijn onmisbaar voor de samenleving.

Kiek!

Deze foto is gemaakt door de heer G.J.J. Pijnappel uit Nieuw Heeten tijdens een blauwe toer-evenement op 14 maart 2010 op landgoed De Kranenkamp.

Voor meer blauwe toerevenementen van de provincie Overijssel kijk op www.jijenoverijssel.nl.

29

juni 2010

blikt terug Meer historische foto’s? Ga naar www.historischcentrumoverijssel.nl.

Ben je geïnteresseerd in geschiedenis en Overijssel, bekijk dan het nieuwe blad

foto: Historisch Centrum Overijssel, www.historischcentrumoverijssel.nl

‘Mijn Stad, Mijn Dorp (www.mijnstadmijndorpoverijssel.nl). Nu in de winkel!

Wie kan ons meer vertellen over deze foto?

Stuur ons een brief of e-mail voor 1 augustus; onder de inzendingen wordt een mooie prijs verloot.

Heb je zelf nog belangwekkende historische foto’s die in deze rubriek thuishoren, dan horen we dat graag!

De winnaar krijgt automatisch bericht van de provincie. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.

De winnaar van de historische foto uit het vorige magazine is de heer A.L. Stoel uit Zwolle. “U kunt mij zien in de cabine van de machinist.

Daar staan drie mensen. De derde van rechts ben ik.”

Uitgebreide verhalen kun je terugvinden op www.jijenoverijssel.nl.

Reacties voor 1 augustus sturen naar: jij@overijssel.nl of Redactie Jij & Overijssel Bertine Lindeboom, 5c Antwoordnummer 800

juni 2010

30

8000 VB Zwolle

23

lost op

i 2

1

j

24

Kruiswoordraadsel Jij en Overijssel

3

4

5

6 8 a

7

k

9

Het kruiswoordraadsel staat uiteraard ook geheel in het teken van het thema ‘water’. Als je het magazine goed gelezen hebt, zijn alle antwoorden op onderstaande vragen terug te vinden in de tekst. Veel lees- en puzzelplezier dus!

b

10 11

12 13 14

Meedoen?

Noteer de letters van de oplossingen in de onderstaande 11 vakjes en je kunt een woord vormen dat alles met het thema van dit magazine te maken heeft. Mail je juiste antwoord voor 1 augustus naar jij@overijssel.nl dan maak je kans op een leuke prijs.

Succes!

15

16

17

c

d 18

19

e

h

20

21

22 g

f

23

a

b

c

d

e

f

g

h

i

j

k

j

24 k

Horizontaal:

Verticaal:

1: Waar zestig procent van Nederland onder ligt.

3: Waarmee vaarweg ’s winters begaanbaar werd.

5: Unieke waterbewoner van Overijssel.

8: Andere naam voor muskusrat.

9: Bijzondere zwarte vogel in nationaal park.

10. Gifgroene laag op het water.

11: Unieke eigenschap van een punter.

13: Naam oude zwembad van Nijverdal.

21: Rode groente die sap bevat voor testen watervervuiling.

22: Waar een rattenvanger vijf gulden voor kreeg.

23: Aantal meters dat Nijverdal boven NAP ligt.

24: Drukste vaarknooppunt van Overijssel.

2: Lekker van Jonnie Boer met appelstroop.

4: Zandsteen die over de Vecht werd vervoerd.

6: Waarvoor brandweer IJsseland 20 keer per jaar uitrukt.

7: Term voor eerste uur dat iemand levend uit water wordt gered.

8: Naam Nijverdalse zwemvereniging voor gehandicapten.

12: Best gewaardeerd door Overijsselse schippers.

14: Familiebedrijf in punterbouw.

15: Gebeurde bij de Vecht in oktober 1998.

16: Als wat zijn de Weerribben het grootst in West-Europa.

17: Historische ramp die zorgde voor bouw deltawerken.

18: Controleert Overijssel met GGD en waterschap.

19: Meest verkochte model punter bij de familie Schreur.

20: Snippers waarmee het nieuwe zwembad in Nijverdal wordt verwarmd. a

b

c

d

e

f

g

h

i

j

k

Heel veel kinderen hebben de kleurplaat van het vorige magazine naar ons gestuurd.

Per leeftijdscategorie zijn daar de volgende winnaars uit gekomen.

De winnaars zijn: 0 t/m 3 jaar: Jolinde Meesters uit Hasselt, 3 jaar 4 t/m 6 jaar: Kirsten Masselink uit Almelo, 6 jaar 7 t/m 9 jaar: Mike Beumer uit Schalkhaar, 8 jaar 10 t/m 12 jaar: Mellanie Poorterman uit Vroomshoop, 12 jaar Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.

De winnaars krijgen persoonlijk bericht.

Mellanie Poorterman

31

juni 2010

beleeft

IJssel Ik kijk graag naar de rivier Die er elke dag anders uitziet En het verveelt me niet, Al 18 jaar woon ik hier.

In dit gebied Zoeken mensen op strandjes hun vertier Lopen paarden langs de oevers, fier.

Scharrelen vogels tussen het riet.

De rivier, altijd in een ander licht, Is soms golvend, soms heel vlak.

Soms belemmerde mist mijn zicht voor de schoonheid van het water In het licht wanneer de zon doorbrak.

als mooiste gedicht over water.

De andere inzendingen kun je bekijken op www.jijenoverijssel.nl.

Het volgende nummer van Jij & Overijssel verschijnt in oktober.

Het thema is dan Jeugd.

Heb jij een mooi gedicht over jeugd?

Stuur het voor 1 augustus 2010 naar jij@overijssel.nl.

Het mooiste gedicht plaatsen wij op deze pagina.

FOTOGRAFIE

Dit gedicht van Ilja Alberts is gekozen

Job Boersma

Dan zag ik het pas later.