Oxfam-Solidariteit
jaarverslag 2019
2
© Tineke D’haese/Oxfam
Samen vooruit 2019 was een geslaagd jaar voor Oxfam-Solidariteit. Dankzij de steun van onze schenkers, vrijwilligers, sympathisanten en medewerkers waren we opnieuw succesvol in de strijd tegen armoede en ongelijkheid. We waren actief in 24 landen met 61 ontwikkelingsprojecten. Na de doortocht van de cyclonen Idaï en Kenneth in Zuid-Oost-Afrika verdeelden we 2.100 hygiënekits, voorzagen 6.100 mensen van drinkwater en informeerden we 50.000 mensen over de beste manier om zich tegen cholera te beschermen. In El Salvador zijn we er samen met onze drie partnerorganisaties in geslaagd om duizenden mensen te mobiliseren en zo de privatisering van het drinkwater tegen te houden. In Burkina Faso steunden we mini-melkerijen die melk opkopen bij lokale melkboeren en -boerinnen om hun basisinkomen veilig te stellen. De hele regio heeft er te kampen met oneerlijke concurrentie van de import van goedkope Europese poedermelk. We blijven bij de Europese Unie aandringen op een eerlijk, efficiënt en duurzaam Europees melkbeleid.
We behaalden een belangrijke overwinning in onze strijd tegen belastingontwijking.
Ook in onze strijd tegen belastingontwijking behaalden we belangrijke overwinningen. We waren in staat om doorslaggevende internationale onderhandelingen op de agenda van het Belgische parlement en de regering te plaatsen. Op basis van ons rapport erkende het Europees Parlement in 2019 voor het eerst dat de EU vijf belastingparadijzen telt. Financieel was 2019 een sterk jaar met een recordaantal schenkers en schenkingen. We sloten het jaar af met 84.074 maandelijkse schenkers, samen goed voor 9.396.808 euro. We staken onze sponsortocht Oxfam Trailwalker in een nieuw jasje en lokten zo 283 teams en 1.132 wandelaars naar de Ardennen, met een opbrengst van meer dan 500.000 €. Dank zij nieuwe EU-fondsen en een herschikking binnen de confederatie kreeg Oxfam-Solidariteit ook meer institutionele fondsen. Maar boven alles wil ik ten slotte graag wijzen op het integratieproject tussen Oxfam-Solidariteit, OxfamWereldwinkels en Oxfam Fair Trade dat we in 2019 opstartten om in 2020 te komen tot de oprichting van Oxfam België. Met een meer geïntegreerde beweging en dankzij uw vertrouwen staan we samen sterker in de strijd tegen ongelijkheid en voor economische rechtvaardigheid.
Eva Smets algemeen directeur
3
inhoud WIE ZIJN WE? Kerncijfers............................................................................................ 6 De kracht van mensen tegen armoede............................................... 7 Oxfam in de wereld............................................................................. 10 6 verbintenissen om de wereld te veranderen................................ 12 ONZE AANPAK Geïntegreerd en wereldwijd samenwerken...................................... 14 Noodhulp in Zuidoost-Afrika............................................................. 15 Het duurzame proces voor gendergelijkheid................................... 16 Dringend waterprobleem in El Salvador............................................ 17 Vooruitgang in Laos........................................................................... 18 Steun aan de West-Afrikaanse melkboeren.................................... 19 Onze strijd voor een eerlijk belastingsysteem................................. 20 ONZE WERKING Steeds meer mensen steunen Oxfam............................................... 22 Tweedehands voor een faire, circulaire en solidaire economie..... 24 De publiekswerking, het kloppend hart van onze beweging.......... 26 Een waardengedreven HR-cultuur.................................................... 28 Vrijwilligerswerk, meer dan een goede daad................................... 29 Misbruik en uitbuiting tegengaan..................................................... 30 FINANCIËLE RESULTATEN Gezonde financiën voor een gezond resultaat................................ 32 TOEKOMST Solidariteit, meer dan ooit aan de orde............................................ 38
4
Wie zijn we?
5 © Tineke D’haese/Oxfam
Oxfam wereldwijd
Wie zijn we?
19,5 We bereikten
MILJOEN MENSEN
52%
90
We waren actief in
van hen waren vrouwen en meisjes
landen
Oxfam-Solidariteit Waar komt het geld vandaan? We ondersteunden
61 PROJECTEN
GIFTEN EN LEGATEN 27%
SUBSIDIES 56%
met lokale partners in 24 landen
TWEEDEHANDS VERKOOP 17%
we kregen steun van
27.211 NIEUWE MAANDELIJKSE SCHENKERS
16 LANDEN
We ondernamen humanitaire acties in
27
Waarin investeren we het geld?
ADMINISTRATIE 9%
in onze programma’s 6
PROGRAMMA’S EN BELEIDSBEÏNVLOEDING 72%
EDUCATIE EN SENSIBILISERING 7%
uitgaven in programma’s per regio BELGIË 11%
AZIË 11% MIDDEN-OOSTEN EN MAGHREB 16%
We investeerden
MILJOEN
FONDSENWERVING 12%
AFRIKA 44%
INTERNATIONAAL 12%
CENTRAAL AMERIKA EN DE CARAÏBEN 6%
Wie zijn we?
De kracht van mensen tegen armoede Een op de drie mensen op de wereld leeft in armoede. Oxfam is vastbesloten om dat te veranderen en brengt de kracht van mensen samen tegen armoede. Wereldwijd werkt Oxfam aan praktische en vernieuwende oplossingen om mensen de kans te geven zich uit de armoede op te werken en een betere toekomst op te bouwen. Bij een ramp of conflict redden we levens en helpen we mensen om weer in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. Tegelijk werken we met vrouwen en mannen aan duurzame oplossingen die hen in staat stellen een veilig en volwaardig leven te leiden zonder armoede. We voeren campagne zodat arme mensen invloed krijgen op de lokale en mondiale beslissingen waar ze de gevolgen van ondervinden. We moedigen mensen aan om voor hun mening uit te komen. Tegelijkertijd beĂŻnvloeden we machthebbers en besluitvormers om de mensen die in armoede leven te betrekken bij belangrijke beslissingen met gevolgen voor hun gezin, hun familie en hun hele gemeenschap. Omdat vrouwen veel meer te lijden hebben onder armoede en ongelijkheid dan mannen, staan vrouwenrechten centraal in alles wat we doen. Wanneer vrouwenrechten gerespecteerd worden, heeft dat een positieve impact op de voedselzekerheid, het milieu en zelfs de kans op conflicten. Uit onderzoek blijkt dat als vrouwen dezelfde kansen zouden krijgen als mannen, de honger in de wereld met 17% zou verminderen*. Oxfam is een beweging van vrijwilligers, hulpverleners, klimaatactivisten, koffieboeren, beleidsexperts, herders, ingenieurs, schenkers, klanten en zoveel anderen. Samen bouwen we aan een veilige en rechtvaardige wereld waarin mensen beter
opgewassen zijn tegen de impact van rampen, conflicten, ongelijkheid en de klimaatverandering. Kortom, een wereld waarin we onze rechten voluit kunnen uitoefenen en ons leven in eigen handen kunnen nemen.
ONZE VISIE De wereldwijde ongelijkheid blijft verontrustend groot. De afgelopen tien jaar is het aantal miljardairs verdubbeld. Hun vermogen is jaarlijks gemiddeld met 7,4 procent toegenomen. Zo bezitten 2.153 miljardairs samen meer dan 60% van de wereldbevolking. Miljardairs zien hun rijkdom bovendien exponentieel groeien, wat in groot contrast staat met de armste mensen van deze wereld. Ondanks hard werk leeft bijna de helft van de wereldbevolking nog steeds van minder dan 5,50 dollar per dag. Bovendien is de snelheid waarmee extreme armoede wordt uitgeroeid sinds 2013 gehalveerd. Niemand zou mogen lijden onder ellende en vernedering. Iedereen heeft recht op veiligheid, onderwijs, gezondheid, onderdak, voedsel en water. Voor deze rechten vechten we elke dag, om ze te verkrijgen en om ze te behouden. Die strijd gaan we niet alleen aan. We doen dat samen met talrijke betrokken mensen, organisaties en overheden. Want samen staan we sterker. Samen hebben we de kracht om ongelijkheid tegen te gaan en armoede te verslaan.
Vrouwenrechten staan centraal in alles wat we doen.
* www.oxfamsol.be/nl/het-belang-van-vrouwen-de-landbouwsector
7
Wie zijn we?
© Tineke D’haese/Oxfam
ONZE WAARDEN Bij Oxfam doen we ons werk met passie. Samen met vele duizenden sympathisanten vormen we een beweging die steeds groter wordt. Die beweging is erg belangrijk, want de kracht van mensen is het beste wapen om ongelijkheid en armoede te bekampen en terug te dringen. • Mensen staan centraal in alles wat we doen. • We durven dromen, maar we blijven stevig geworteld in de realiteit. • We zijn professionals en baseren onze acties op feiten. We identificeren wat fout loopt in ons systeem en gaan voor concrete en innoverende oplossingen. • We nemen onze verantwoordelijkheid op. • We hechten bijzonder veel belang aan vertrouwen. Daarom zijn we eerlijk in onze communicatie, transparant over onze financiën en zorgen we dat we doen wat we zeggen en zeggen we wat we doen. • Respect is een sleutelwoord. Of we nu samenwerken met partnerorganisaties, begunstigden, schenkers of andere gesprekspartners: we doen het telkens met respect voor elkaars diversiteit en identiteit.
• Onze acties zijn gedreven door humanistische waarden: vrijheid, verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid, verdraagzaamheid, pluralisme en diversiteit.
ONS NETWERK Oxfam-Solidariteit gelooft in de kracht van mensen, al 55 jaar lang. Elke dag zien we hoe verandering tot stand komt wanneer mensen samenwerken. We brengen mensen samen om extreme ongelijkheid te bestrijden en samen te werken om de situatie van de meest kwetsbare mensen te verbeteren. We steunen gemeenschappen om zichzelf te vertegenwoordigen en combineren dat met de daadkracht van medestanders, partners en bondgenoten. Op die manier vormen we een beweging van miljoenen mensen die samen hun levensomstandigheden willen verbeteren. Dat doen we op wereldschaal.
Niemand zou mogen lijden onder ellende en vernedering.
8
Wie zijn we?
Wereldwijd ondersteunden we 19,5 miljoen mensen om hun leven te verbeteren.
1 Oxfam voor 1 wereld Om beter te kunnen inspelen op de veranderende machtsverhoudingen in de wereld en efficiënter samen te werken, heeft Oxfam International in 2018 een nieuwe organisatiestructuur aangenomen onder de naam One Oxfam. Die werd in 2019 verder uitgerold.
SAMEN STERKER
Oxfam-Solidariteit is één van de 19 onafhankelijke nationale Oxfam-organisaties die samen de confederatie Oxfam International vormen. We delen allemaal hetzelfde Strategisch Plan (zie pagina 12) en we werken samen aan een eerlijke en veilige wereld. Want samen bereiken we meer. In België vormen Oxfam-Solidariteit, Oxfam-Wereldwinkels/ FT en Oxfam-Magasins du monde samen Oxfam-in-België. Oxfam-Wereldwinkels/FT en Oxfam-Magasins du monde staan voor een eerlijke handel (fair trade) en bieden een groot assortiment eerlijke producten. We voeren allemaal campagnes om publiek en beleidsmakers te informeren over en te sensibiliseren voor een sociaal en duurzaam maatschappijmodel. In 2019 voerden Oxfam-Solidariteit en Oxfam-Wereldwinkels/Fairtrade een integratieproject waardoor we vanaf februari 2020 samen de krachten kunnen bundelen onder de naam Oxfam België. Het doel is een sterkere beweging vormen met één gemeenschappelijke missie: de strijd tegen ongelijkheid en voor economische rechtvaardigheid en er zo mee voor zorgen dat iedereen een menswaardig leven kan leiden en iedereen elk fundamenteel recht voluit kan uitoefenen. Wereldwijd ondersteunden we in 2019 19,5 miljoen mensen om hun leven te verbeteren. 1,8 miljoen mensen namen actief deel aan onze acties. Door de kracht van mensen, organisaties en overheden was het mogelijk de extreme armoede in de laatste 15 jaar wereldwijd terug te dringen. Maar we kunnen en moeten nog veel meer bereiken door te blijven vechten voor vrouwenrechten en door ongelijkheid te verminderen. Want samen kunnen we het verschil maken. ^
In de nieuwe structuur werken alle Oxfam-afdelingen in de landen waar Oxfam aanwezig is samen onder één enkele managementstructuur. Deze ééngemaakte landenprogramma’s zijn lokaal verankerd, en worden aangemoedigd om meer autonoom op te treden. De landenprogramma’s ontwikkelen een eigen landenstrategie en budget met input van lokaal personeel, partners, gemeenshappen en overheden. Alle Oxfam-afdelingen dragen bij aan een rekening van de confederatie waarmee de basiskosten van Oxfam-programma’s in meer dan 90 landen wereldwijd worden betaald. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen Partner Affiliates en Executing Affiliates. Alle Oxfam-afdelingen die fondsen ontvangen van overheden, bedrijven en multilaterale schenkers ten behoeve van een land, zijn Partner Affiliates. Oxfamafdelingen die daarnaast ook specifieke ondersteuning bieden voor de organisatie en het procesbeheer (zoals IT, HR, logistiek en financiën) van de landenkantoren , fungeren als Executing Affiliate. Er is maar één Executive Affiliate voor elk land waar Oxfam werkt. Zo is OxfamSolidariteit Partner Affiliate in 24 landen en Executing Affiliate voor twee landen of gebieden, namelijk Laos en de Westelijke Sahara (Algerije).
9
Wie zijn we?
Oxfam in de wereld OXFAM BEREIKT WERELDWIJD
19,5 miljoen mensen WAARVAN
52% Vrouwen en meisjes IN
90 landen OXFAM-SOLIDARITEIT IS ACTIEF IN
24 landen MET
61 projecten
België
Algerije – Westelijke Sahara Cuba
El Salvador
Dominicaanse Republiek
Tsjaad Mali Niger Burkina Faso
Nicaragua Democratische Republiek Congo
Deze kaart is niet 100% op schaal en werd zo nauwkeurig mogelijk opgemaakt. Oxfam International noch Oxfam-Solidariteit of een van de aangesloten organisaties, partners, aannemers of leveranciers kan verantwoordelijk worden gesteld voor mogelijke schade die door een vergissing of weglating op deze kaart wordt veroorzaakt. De aangeduide grenzen en namen houden geen officiële goedkeuring of bekrachtiging in vanwege Oxfam.
10
Wie zijn we?
Aantal mensen waarmee Oxfam wereldwijd werkt % % vrouwen & meisjes Aantal partners Landen waar Oxfam International programma’s ondersteunt (67) Landen waar Oxfam-Solidariteit actief is (24)
Latijns-Amerika en Caraïben
450.000 58% 813
oost- en centraal afrika
Azië
2.700.000 50% 1.087
midden-oosten en noord-afrika
Stille Oceaan
6.500.000 52% 285
600.000 54% 117
west-Afrika
4.800.000 51% 217 zuid-afrika
1.600.000 63% 268 andere
1.400.000 58% 285
1.400.000 50% 853
Syrië Libanon
Palestijnse Bezette Gebieden / Israël Jemen
Nepal
Vietnam Laos Cambodja
Oeganda
Indonesië
Burundi Tanzania Mozambique
* Oxfam International hanteert een werkjaar van 1 april 2018 tot 31 maart 2019. Oxfam-Solidariteit van 1 januari tot 31 december 2019.
11
Wie zijn we?
6 verbintenissen om de wereld te veranderen Het Strategisch Plan 2013-2020 was in 2019 nog de leidraad voor de internationale Oxfam-confederatie. Intussen maakte de Oxfam-confederatie werk van een nieuw Strategisch Kader voor 2020-2030. We weten dat we kunnen meehelpen aan de nodige veranderingen door mensen te steunen die samen voor hun rechten willen opkomen. Dan kunnen we samen ook nieuwe bedreigingen overwinnen en duurzame ontwikkeling tot stand brengen. 3,8 miljard mensen leven in armoede. Dat is minder dan enkele decennia geleden, maar we kunnen nog veel beter. Armoede, ongelijkheid en de klimaatcrisis zijn internationale problemen die om een wereldwijde aanpak vragen. Ons internationaal Strategisch Plan 2013-2020 bevat zes verbintenissen voor een wereld zonder armoede en ongelijkheid.
1. LEVENS REDDEN, NU EN IN DE TOEKOMST We steunen mensen die getroffen worden door een ramp of conflict. Maar ook landen en hun politici moeten hun steentje bijdragen. Zij ondertekenen verdragen voor internationale humanitaire rechten, voor de rechten van vluchtelingen en voor mensenrechten. We wijzen hen er op dat ze zich aan die engagementen moeten houden.
2. VOEDSELZEKERHEID Kwetsbare mensen moeten op termijn zelf in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Dat is al tientallen jaren een hoeksteen van wat Oxfam doet. We steunen kleine boeren om dit waar te maken: we starten ontwikkelingsprogramma’s met lokale partners op, steunen landbouwinnovatie en voeren campagnes voor een rechtvaardige internationale handel.
3. MENSWAARDIGE PRODUCTIE EN EERLIJKE VERDELING VAN DE NATUURLIJKE GRONDSTOFFEN Kwetsbare kleine producenten, lokale boeren, inheemse volkeren en arme stadsbewoners staan onder enorme druk omdat er steeds meer en harder wordt gevochten voor de toegang tot en de controle over landbouwgrond en natuurlijke grondstoffen. Kleine boeren kunnen niet concurreren met machtige belangengroepen of multinationals in de strijd over de controle van land en hulpbronnen. Ze blijven achter zonder een alternatief om zelf in hun levensonderhoud te voorzien. Vrouwen en
12
jongeren worden hier het hardst door getroffen. Oxfam brengt hen samen en steunt hen om samen op te komen voor het land en de grondstoffen die hen toekomen.
4. FINANCIERING VOOR DUURZAME ONTWIKKELING EN VAN BASISDIENSTEN Besparingen en dalende hulptoelages treffen al jarenlang organisaties die aan duurzame ontwikkeling doen. Daarom is het essentieel om bijkomende financiële middelen te vinden voor armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling. Eerlijke belastingen zijn daarvoor het belangrijkste hulpmiddel. Als iedereen (ook multinationals en superrijken) zijn eerlijk deel bijdraagt, kunnen we de essentiële openbare diensten financieren waar elke burger recht op heeft: gezondheidszorg, onderwijs, toegang tot zuiver water en betaalbare energie, afvalverwerking en het risicobeheer van rampen. Eerlijke belastingen helpen bij het bestrijden van ongelijkheid, omdat ze kunnen gebruikt worden voor de basisbehoeften van de allerarmsten.
5. MEER GELIJKE RECHTEN VOOR VROUWEN EN MANNEN Eén op de drie vrouwen is tijdens haar leven het slachtoffer van fysiek en psychologisch geweld, zowel thuis als buitenhuis. Deze systematische discriminatie is zowel een oorzaak als een gevolg van ongelijkheid. Oxfam steunt vrouwen die zich verzetten tegen onrecht, opkomen voor hun recht op natuurlijke rijkdommen, acties voeren tegen fysiek en seksueel misbruik of geweld en democratische inspraak opeisen.
6. HET RECHT OM GEHOORD TE WORDEN We kunnen allemaal meer controle krijgen over ons leven en de situatie waarin we ons bevinden. Maar daarvoor moeten we deel kunnen nemen aan de politieke besluitvorming (door bv. stemrecht) en om misbruiken aan te klagen via een eerlijke rechtspraak. ^
onze aanpak
© Tineke D’haese/Oxfam
13
onze aanpak
Geïntegreerd en wereldwijd samenwerken Oxfam-Solidariteit behandelt tegelijk de oorzaken en de effecten van armoede en ongelijkheid. Dat doen we op lokaal, nationaal en internationaal vlak. We helpen levens te redden in crisissituaties, we ondersteunen duurzame ontwikkelingsprojecten en beïnvloeden beleidsmakers. Deze drieledige aanpak zorgt ervoor dat we succesvol kunnen zijn in onze strijd tegen armoede en ongelijkheid. DRIELEDIGE AANPAK Ook in 2019 had Oxfam-Solidariteit drie programmaprioriteiten: humanitaire hulp, duurzame voedselvoorziening en sociale bescherming. Om levens te redden in humanitaire crisissituaties leveren we noodhulp zoals zuiver water, voedsel, basishygiëne, een veilige omgeving en een dak boven het hoofd. Waar mogelijk slaan we ook de brug naar heropbouw, duurzame ontwikkeling en weerbaarheid tegen nieuwe catastrofes. Daarnaast werken we aan duurzame voedselvoorziening. Daarvoor ondersteunen we onze partners in de lokale productie, verwerking en verkoop van voedsel. We strijden voor eerlijke internationale voedsel- en handelsvoorwaarden en helpen mensen beter om te gaan met de gevolgen van de opwarming van het klimaat.
laten opeisen en samenwerken om hun levensstandaard te verbeteren. Oxfam-Solidariteit steunt hen daarin. We werken samen met lokale gemeenschappen en oefenen druk uit op nationale overheden. We voeren wereldwijde campagnes om landen aan te sporen hun beleid te veranderen dat ongelijkheid en armoede veroorzaakt of onderhoudt. Daarbij geven we extra aandacht aan het bevorderen van gendergelijkheid..
ONS NETWERK IS ONZE KRACHT Onze kracht is dat we onze opdrachten internationaal aanpakken. Oxfam-Solidariteit is lid van Oxfam-in-België dat op haar beurt deel uitmaakt van een netwerk van 19 Oxfamorganisaties, meer dan 86 Oxfam-landenprogramma’s en 3.925 lokale partners. We maken actief deel uit van een groot aantal netwerken, platformen, allianties en samenwerkingsverbanden en werken samen met andere Belgische, Europese en internationale organisaties. Beleidsbeïnvloeding vindt plaats op lokaal, nationaal en globaal niveau. Dat laat ons toe om aan de grondoorzaken van armoede en ongelijkheid te werken. Op die manier hebben we in 2019 bijgedragen aan 61 projecten in 24 landen voor een totaal van 27 miljoen euro. Meer dan de helft daarvan waren humanitaire acties. ^
We hebben bijgedragen aan 61 projecten in 24 landen.
Ten slotte combineren we acties rond eerlijke belastingen met programma’s rond sociale bescherming. We hebben telkens aandacht voor actief burgerschap. We willen ervoor zorgen dat burgers zelf opkomen voor hun rechten en hun overheden ter verantwoording roepen.
De meest efficiënte oplossing voor armoede en ongelijkheid is mensen hun recht op waardig werk en inkomen zelf te
14
onze aanpak
© Philip Hatcher-Moore/Oxfam
Noodhulp in Zuidoost-Afrika In april 2019 raasden de cyclonen Idaï en Kenneth na elkaar over Mozambique, Malawi en Zimbabwe. Het resultaat: 3,2 miljoen getroffen mensen, meer dan 1.000 doden en 1 miljoen mensen zonder toegang tot basisdiensten zoals elektriciteit en water. Oxfam en lokale partnerorganisaties schoten te hulp met hygiënekits, drinkwater en andere manieren om te vermijden dat er een cholera-epidemie zou uitbreken. Door de vele overstromingen was het risico op deze ziekte bijzonder groot. Dankzij de snelle noodhulp voorkwamen we dat de cholera uitbrak en dat andere ziektes zich konden verspreiden. Oxfam-teams hebben in de drie landen 883.600 mensen bereikt met noodhulp: dekens, waterfilters, muskietennetten, waterzuiveringstabletten, jerrycans, maandverbanden, voedselpakketten en tenten. ^
ZES MAANDEN NA DE RAMP HADDEN WE AL 883.600 MENSEN GEHOLPEN MET
10.697
HYGIËNEPAKKETTEN BETAALD WERK VOOR
4.500 HUISHOUDENS
2.198
WATERFILTERS
1.400 LATRINES
4.918
KITS MET HUISHOUDELIJK MATERIAAL
15
onze aanpak
Het duurzame proces voor gendergelijkheid Oxfam-Solidariteit heeft in Burkina Faso, Mozambique, Mali en de Democratische Republiek Congo de Gender Action Learning (GAL) geïntroduceerd. GAL is een participatieve methode waarmee we de gelijkheid tussen mannen en vrouwen bevorderen in landen waar er nog lang geen gendergelijkheid bestaat. WERKEN VIA GROEPSGESPREKKEN
WERK VAN LANGE ADEM
Omdat het in landen met een traditioneel patriarchale cultuur zoals Burkina Faso moeilijk is om de houding tegenover het andere geslacht te wijzigen, vermijden we eenrichtingsgesprekken en zetten we vooral in op groepsgesprekken. “We vertrekken vanuit de persoonlijke ervaringen van mannen en vrouwen”, vertelt Benoit De Waegeneer, medewerker van Oxfam-Solidariteit. Hij heeft de GAL in Burkina Faso mee in goede banen geleid. “Dat is meteen de grote troef van deze aanpak. Als we botweg waren opgedaagd met de aankondiging ‘laten we het even over gender hebben’, dan hadden we onmiddellijk het deksel op de neus gekregen.”
Een volledig GAL-traject neemt ongeveer 18 maanden in beslag. Dat lijkt misschien lang, maar is het eigenlijk niet. Het kost tijd om gewoontes te veranderen die al generaties lang verankerd zijn in de lokale gemeenschappen. De deelnemers aan het GAL-traject zijn lid van partnerorganisaties van Oxfam, zoals verenigingen van melkveehouders of landbouwcoöperaties. Dat kunnen mensen met een sleutelpositie in hun gemeenschap zijn of personen die zich al met gendergelijkheid bezighouden. Maar ook gewone leden zijn welkom. Vanuit deze mix wil GAL de mindset van de mensen over gender op lange termijn doen evolueren. ^
In Burkina Faso werken mannen en vrouwen samen aan een toekomst waarin ze gelijk behandeld worden.
© Eric de Mildt/Oxfam
16
onze aanpak
Mensen voeren actie op straat of gaan met gevaar voor eigen levende confrontatie aan wanneer machthebbers hen via jongerenbendes bedreigen en aanvallen.
Š Jose Cabezas/ REUTERS
Dringend waterprobleem in El Salvador In El Salvador ondersteunt Oxfam samen met partners ACUA, UNES en FECORACEN 46 lokale groepen die ook in 2019 vele duizenden mensen mobiliseerden om de privatisering van drinkwater te verhinderen. Dat werk vereist sterke partners en sterke lokale groepen. Oxfam staat deze partners bij met hun interne processen zodat ze sterker staan en brede allianties kunnen aangaan. Want politieke en economische tegenstrevers buiten hun zwakheden uit. De lokale groepen brengen mensen samen om de oorzaken van en oplossingen voor problemen te analyseren. Bijvoorbeeld wanneer waterbronnen opdrogen als gevolg van de bouw van nieuwe woonwijken met een golfterrein dat elke dag besproeid wordt. Of de hotelindustrie die steeds meer water nodig heeft en suikerrietproducenten die het mangrovewoud kappen. Lokale leid(st)ers gaan dan in dialoog met projectontwikkelaars, plantage-eigenaars of overheidsinstanties om oplossingen te vinden. Soms komen ze ook op straat en
gaan ze met gevaar voor eigen leven de confrontatie aan wanneer machthebbers hen via jongerenbendes bedreigen en aanvallen. ^
Uitgegeven:
â‚Ź 343.000 Aantal bereikte mensen:
11.898
waarvan 70% vrouwen
17
onze aanpak
VOORUITGANG IN LAOS Oxfam is sinds de jaren 80 actief in Laos. We verdedigen er de rechten van de arbeiders, ondersteunen plattelandsgemeenschappen en komen op voor gendergelijkheid. Oxfam Laos werkt daarvoor samen met 45 partnerorganisaties. Hun projecten bereiken 17.000 Laotianen, waarvan de helft vrouwen. De projecten zorgen ervoor dat mensen hun leven weer in handen kunnen nemen, voor hun rechten opkomen en meegenieten van de economische groei in het land. De organisaties promoten ook gendergelijkheid en beschermen vrouwen tegen discriminatie en geweld.
OP REIS MET ANNE EN SOPHIE In december 2019 trokken Oxfamschenkers Anne en Sophie met OxfamSolidariteit naar Laos om met eigen ogen te ondervinden wat die activiteiten allemaal inhouden. Ze bezochten onder meer een rubberplantage, een meubelfabriek en een bananenplantage.
© Eric de Mildt/Oxfam
Anne en Sophie gingen naar Laos om Oxfamprojecten te bezoeken die met hun giften worden ondersteund.
Op de rubberplantage is de Lao Federation of Trade Unions actief, een vakbond die Oxfam sinds 2008 steunt en arbeiders helpt om voor hun rechten op te komen. Dat is hard nodig want de meeste jobs zijn er informeel. De arbeiders werken er zonder contract waardoor ze heel moeilijk hun rechten kunnen laten gelden. “De grote uitdaging op deze plantage is het onderhandelen van de prijs van de oogst”, vertelt Sophie. “De rubberteelt alleen brengt niet genoeg op om van te leven. De meeste families hebben een bijkomende activiteit nodig.” In de lawaaierige meubelfabriek van Xyngxai, waar de lucht vol houtstof hangt, krijgt Anne het moeilijk. “De arbeiders dragen geen enkele bescherming. Geen hoofddeksel, geen maskers.” De ontmoeting met deze arbeiders gebeurt in aanwezigheid van de directie en stelt haar niet gerust. “We voelden dat ze niet konden zeggen wat ze wilden.” Voor Anne is het bezoek aan een bananenplantage in Bokeo het meest confronterend: “Ze werken met chemische producten en hebben geen of weinig materiaal om zich te beschermen, of ze moeten daar zelf voor zorgen. Ze slapen met zes in een kamer, in barakken van golfplaat, met een beperkte toegang tot water.”
18
GEMEENSCHAPPELIJKE DOELEN Oxfam steunt ook de vereniging Maeying Huamjai Phattana (“Mobilisatie van Vrouwen voor de Ontwikkeling” - MHP) die zich inzet voor de gelijkheid tussen mannen en vrouwen in alle aspecten van het leven, zowel privé als professioneel. MHP werkt in landelijke dorpen samen met de bewoners en betrekt hen in het uittekenen van een betere toekomst voor de hele gemeenschap. Iedereen mag zich uitdrukken, vooral de vrouwen. Samen leggen ze gemeenschappelijke doelen vast, denken ze na over de beste manier om die te bereiken en verdelen ze eerlijk de taken. Anne en Sophie zijn na deze buitengewone reis nog sterker overtuigd van het belang van Oxfam. “Er is al veel moois gerealiseerd”, besluit Anne, “maar er blijft nog veel te doen. We moeten Oxfam blijven steunen om dit werk verder te zetten.” Sophie vult aan: “Ik hoop dat Oxfam nog meer steun zal krijgen om mensen te helpen die het echt nodig hebben.” ^ In onze videoserie “Met eigen ogen” kan je Sophie en Anne volgen tijdens hun ontdekkingsreis van de Oxfam-projecten in Laos. Zie www.oxfamsol.be/met-eigen-ogen-oxfam-laos
onze aanpak
De klimaatverandering laat zich voelen voor melkboerin Fatoumata met droogtes die ieder jaar extremer worden.
© Pablo Tosco/Oxfam
Steun aan de WestAfrikaanse melkboeren Fatoumata is een melkboerin uit Koto Dougo, een dorp op 20 km van de stad Bobo Diulasso in Burkina Faso. Ze staat elke ochtend om 6 uur op om haar koeien en die van haar 12 naburige gezinnen te melken. Dan stapt ze anderhalf uur naar de stad om de melk te verkopen. Met het geld koopt ze wat nodig is voor de dag. Daarna keert ze terug en verdeelt het resterende geld onder de vrouwen in haar gemeenschap. AANPAK OP TWEE FRONTEN
LOKALE MELK STIMULEREN
Fatoumata heeft te kampen met twee bedreigingen: de klimaatverandering en de concurrentie van goedkoop Europees melkpoeder.
Burkinese melkkoeien produceren slechts 3 liter melk per dag (bij Europese koeien is dat 15 liter). Maar door betere voeding kunnen ze 5 tot 6 liter per dag geven. Sinds Oxfam en haar lokale partners voor betere voeding zorgden, geven de koeien twee keer zoveel melk per dag. Om de productie en verkoop van lokale melk te stimuleren, steunt Oxfam mini-melkerijen, zoals Kossam de l’Oest. Die organisatie werkt nu al met 40% lokale melk. Ze houdt zich bezig met de verkoop van verpakte verse melk en afgeleide zuivelproducten zoals yoghurt. In de toekomst willen ze nog andere producten verkopen zoals boter. Kossam de l’Ouest heeft ondertussen al 75 productie-eenheden die melk kopen van meer dan 600 melkboeren- en boerinnen zoals Fatoumata. ^
De Europese melksector produceert te veel melk. Grote bedrijven kopen die melk aan een uitzonderlijk lage prijs en verpatsen het overschot op de West-Afrikaanse markt. Die geïmporteerde poedermelk kost tot 30% minder dan de lokale melk en is van minder goede kwaliteit. Een liter lokale melk kost in Burkina Faso 0,91 euro, een liter Europese poedermelk slechts 0,34 euro. Om daaraan te verhelpen, biedt Oxfam ondersteuning bij de commercialisering van de lokale melk. Daarnaast oefenen we samen met andere organisaties druk uit op het Europees melkbeleid en bij de West-Afrikaanse overheden om de import van Europees melkpoeder te doen verminderen.
19
onze aanpak
© Tineke D’haese/Oxfam
Onze strijd voor een eerlijk belastingsysteem Op dinsdag 26 maart 2019 erkende het Europees Parlement voor het eerst officieel dat vijf landen uit de Europese Unie effectief belastingparadijzen zijn. Het gaat om Nederland, Ierland, Cyprus, Malta en Luxemburg. Het Europees Parlement verwees daarbij expliciet naar het Oxfam-rapport “Off The Hook” dat Oxfam op 7 maart publiceerde. “Dit is een historische overwinning voor fiscale rechtvaardigheid”, meent Maaike Vanmeerhaeghe, beleidsmedewerker fiscaliteit bij Oxfam-Solidariteit. “Tot nu toe schermden de Europese instellingen met uitdrukkingen als ‘er zijn geen belastingparadijzen maar wel landen die belastingontwijking faciliteren’. Deze erkenning is vooral symbolisch belangrijk omdat de EU met haar zwarte lijst van
20
belastingparadijzen waar ook ontwikkelingslanden op staan nu alleen sterk optreedt tegen niet-Europese landen. Het feit dat landen zoals Namibië op de vingers werden getikt is onrechtvaardig als je weet dat Nederland één van de grootste belastingparadijzen in de wereld is, maar dit niet werd erkend door de EU.”
HET ONDERZOEK VAN OXFAM In het Oxfam-rapport “Off The Hook” stelt Oxfam dat de criteria van de EU met betrekking tot belastingparadijzen zo zwak zijn dat zelfs notoire belastingparadijzen als Hong Kong, Panama, Isle of Man, Guernsey en Jersey van de jaarlijkse zwarte lijst zijn gehaald.
BELGIË IN DE SCHEMERZONE Ook België ontsnapt aan de EU-criteria om van een echt belastingparadijs te spreken. Toch heeft ons land schadelijke fiscale voordelen aangenomen zoals de innovatieaftrek die bedrijven in staat stelt om fors minder belastingen te betalen op winsten uit intellectuele eigendom zoals octrooien en auteursrechten. ^
onze werking
© Tineke D’haese/Oxfam
21
onze werking
Steeds meer mensen steunen Oxfam Oxfam-Solidariteit steunt voor haar werking ook op eigen inkomsten. In 2019 haalden we bij het publiek 11.861.708 euro op. Daarmee maken de eigen fondsen 40 procent uit van het totale jaarbudget van Oxfam-Solidariteit. Eigen fondsen zijn cruciaal om tussen te komen in crisissen waarvoor geen financiering beschikbaar is of die onvoldoende media-aandacht krijgen. Bovendien verlenen onze maandelijkse schenkers ons een politiek gewicht in ons nationaal beleidswerk om de oorzaken van ongelijkheid en armoede aan de kaak te stellen. In 2019 mochten we 27.211 nieuwe maandelijkse schenkers verwelkomen, ons beste resultaat ooit.
schenkers voor een bedrag van 9.396.808 euro.
In 2019 waren er 27.211 nieuwe schenkers.
POSITIEVE EVOLUTIE De evolutie van de inkomsten (giften voor noodhulp buiten beschouwing gelaten) over de laatste jaren is positief. We merken een duidelijke groei. We hebben 2019 afgesloten met 84.074 maandelijkse
Via telemarketing konden we 1.175 leden ervan overtuigen hun maandelijkse gift te verhogen of herop te starten. Zo kwamen we in december 2019 op 9.065 schenkers die hun gift verhoogden.
EVENEMENTEN EN EENMALIGE GIFTEN
De twaalfde editie van Oxfam Trailwalker vond in 2019 voor de eerste keer plaats in het Grote Bos van Saint-Hubert in plaats van in de Hoge Venen. Daarbij wordt een wandeling van 100 km in teams van 4 mensen in maximum 30 uur afgelegd. De vernieuwing was een groot succes, want maar liefst 267 teams liepen
INKOMSTEN UIT PUBLIEKE FONDSENWERVING
22
2019
€ 11.861.708
2018
€ 10.361.080
2017
€ 11.511.688
2016
€ 7.929.150
2015
€ 7.708.165
2014
€ 7.446.218
2013
€ 6.532.991
2012
€ 5.687.269
MAANDELIJKSE GIFTEN € 9.396.808
EENMALIGE GIFTEN € 847.475 NOODHULP € 233.865 BEDRIJVEN EN ANDERE INKOMSTEN € 279.077
TOTAAL € 11.861.708
EVENEMENTEN € 787.390
LEGATEN € 317.094
onze werking
Maandelijkse schenkers geven ons een politiek gewicht in ons beleidswerk.
mee om elk een minimum van 1.500 euro op te halen voor Oxfam. Nieuw was ook de invoering van een korte versie van de Oxfam Trailwalker van 25 km voor teams van maximaal 8 wandelaars. Deze nieuwe formule was een groot succes bij bedrijven en organisaties die er een ideaal teambuildingmoment van maakten. Met 508.908,61 euro aan schenkingen was 2019 een recordjaar voor de Oxfam Trailwalker.
OXFAM IN JE TESTAMENT
40 % van het OXFAM jaarbudget komt uit eigen fondsen.
Via direct mail zamelden we in 2019 531.587 euro aan giften, waarvan 113.764 euro specifiek voor hulp aan de slachtoffers van de cycloon Idaï in Zuidoost Afrika. En via een benefietconcert konden we €10.000 ophalen.
Waarom mensen geld schenken aan Oxfam: “Oxfam helpt mensen om uit de armoede te raken.” “Oxfam voert de juiste campagnes om iets te doen aan ongelijkheid.”
“Make Poverty history”. Met deze woorden riep Nelson Mandela in 2005 de wereldleiders op om een einde te maken aan extreme armoede. Deze oproep was in 2019 opnieuw het thema van onze campagne waarbij we donoren uitnodigden om Oxfam in hun testament op te nemen. De campagne maakt duidelijk dat een legaat aan Oxfam de ideale manier is om te blijven meebouwen aan een wereld waarin toekomstige generaties een rechtvaardiger leven zullen leiden.
Oxfam werd als liefdadigheidsorganisatie in 2019 in verschillende testamenten opgenomen, hetzij als onderdeel van de traditionele erfenis, hetzij als legataris, door de techniek van legaten in duo. ^
Ethisch verantwoord fondsen werven De Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving (VEF) werd in 1996 mee door Oxfam opgericht. Zij groepeert sociale en humanitaire organisaties die alle een Ethische Code en een intern reglement hebben ondertekend. Daarmee garanderen ze het publiek dat ze morele normen handhaven in hun fondsenwerving en dat hun rekeningen transparant zijn.
“Oxfam is een betrouwbare organisatie die armoede en ongelijkheid holistisch aanpakt.”
23
onze werking
Tweedehands voor een faire, circulaire en solidaire economie Oxfam-tweedehandswinkels spelen een belangrijke rol in het behalen van onze doelstellingen. Via de winkels bereiken we een breed publiek en halen we extra inkomsten binnen om projecten te financieren. Door uitsluitend tweedehandsgoederen te verkopen, ondersteunen we bovendien de circulaire economie. In onze tweedehandswinkels verkopen we textiel, informaticamateriaal, boeken en curiosa (brocante). Naast hun verkoopfunctie zijn de winkels ook een sterk communicatiekanaal waarlangs we onze missie en boodschap kunnen verspreiden. Dankzij hun lokale verankering staan de winkels rechtstreeks in contact met klanten, schenkers en vrijwilligers. Eind 2019 telde Oxfam-Solidariteit 39 tweedehandswinkels. Dat zijn er 5 minder dan in 2018. Er waren 9 winkels in Brussel, 15 in Wallonië en 15 in Vlaanderen. Naast winkels met verschillende productsoorten zijn er ook 9 gespecialiseerde boekenwinkels en 3 ‘boutiques’ gespecialiseerd in textiel. Vier winkels werden gesloten, namelijk Eupen, Kids Brussel, Antwerpen Lange Koe en Ans. Twee winkels fuseerden en verhuisden naar een nieuw adres in Dinant. Om de winkels draaiende te houden, werken we met 95 werknemers en 1.277 vrijwilligers. Daarnaast stellen we ook 124 mensen te werk in verschillende sociale statuten.
TEXTIEL EN FAIRTRADE In de loop van 2019 hebben we ons verder gespecialiseerd in kleding en textiel. Die productgroep is goed voor bijna 50% van de winkelomzet en dat aandeel stijgt jaarlijks. In totaal verkochten we in 2019 meer dan 500.000 kleding- of textielstukken. In dat segment kiest Oxfam-Solidariteit strategisch uitdrukkelijk voor kwaliteit samen met een professionele presentatie en een correcte prijs. Voor dat laatste
24
hanteren we een nationale “Juiste Prijslijst”, gebaseerd op een periodieke prijsvergelijking in de Belgische tweedehandsmarkt. Via het innovatieve Empty Shop-concept, dat we met de beste designers van België ontwikkelen, zetten we ook in op de allerhoogste kwaliteit en design. In 2019 verbreedden we ons commercieel aanbod met fairtradeproducten in samenwerking met onze zusterorganisaties Oxfam-Wereldwinkels en Oxfam -Magasins du Monde. Met een omzet van ongeveer 100.000 euro was dat goed voor 2% van onze verkoop. Belangrijk is dat we met deze uitbreiding een nieuw publiek aanspreken en hen warm kunnen maken voor onze strijd tegen armoede en ongelijkheid. De aanwezigheid van fairtradeproducten versterkt ook de Oxfam-identiteit in onze winkels alsook de perceptie van één organisatie bij het publiek.
SENSIBILISERENDE ROL In de evaluatie van ons winkelbeleid kijken we niet alleen naar de omzetcijfers maar ook naar de rol die winkels
Met onze tweedehandsverkoop vermeden we de uitstoot van 3,8 miljoen kilogram CO2.
onze werking
spelen in het sensibiliseren van het publiek. In 2019 hebben de winkels deelgenomen aan 120 evenementen en in totaal bereikten we meer dan 500.000 mensen. Zo gaven we in november extra aandacht aan de klimaatcampagne. Via affiches, sterke etalages en flyers moedigden we klanten aan om onze klimaatpetitie te steunen. Uiteindelijk tekenden 5.591 mensen onze eisen voor sociaal rechtvaardige klimaatoplossingen.
SOCIALE ECONOMIE Het pilootproject voor een sorteercentrum voor het Brusselse Gewest dat in 2018 was opgestart, kreeg in 2019 een positieve evaluatie. Naast de sorteerfunctie heeft dit project ook een sociale functie want het biedt werk aan mensen die moeilijk toegang vinden tot de arbeidsmarkt. In samenwerking met 13 verschillende partners uit de sociale economie** zetten we deze mensen in aan de sorteerband, in de logistiek en de winkels. Omdat het werken met diverse profielen – gaande van vluchtelingen en mensen met beperkingen tot ex-gevangenen – de nodige omkadering vergt, hebben we in 2019 extra budget vrijgemaakt om dit in de toekomst verder uit te bouwen. ^
DE REDUCTIE VAN CO2 Omdat we ervan overtuigd zijn dat de klimaatcrisis vooral de armste en meest kwetsbare mensen treft, hechten we veel belang aan onze bijdrage aan de circulaire economie. Dank zij onze tweedehandsverkoop vermeden we in 2019 de uitstoot van 3,8 miljoen kilogram CO2*. Dat staat gelijk met 36.500.000 kilometers met de auto of 13.300.000 kilometers met het vliegtuig.
* 3,8 miljoen kg CO2 is het resultaat van: [Aantal verkochte kilo’s producten] x [CO2 uitstoot voor de productie van een nieuw product]. In 2019 verkochten we 634.411 kg producten en gebruikten we een gemiddelde vermeden CO2-uitstoot van 6 kg. ** Onze partners: OCMW Linkebeek, OCMW Vilvoorde, OCMW Molenbeek, OCMW 1000 Bxl, OCMW Etterbeek, Groep Intro, De Werklijn, Jes , Semja, Push, Emino en Gambas.
Resultaten
2018
Inkomsten Subsidies Winst
€ 6.239.215 € 974.317 € 112.581
2019
€ 6.289.741 € 1.033.994 € -494.533
inkomsten
2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Verschil 2018
Andere € 847.830 € 585.513 € 704.860 Coördinatie € 84.397 € 60.918 € 34.378 Winkels € 4.296.309 € 4.482.987 € 4.200.278 Sorteercentra € 1.090.874 € 1.149.734 € 1.060.987 TOTAAL € 6.319.410 € 6.279.152 € 6.000.504
€ 467.182 € 589.601 € 561.219 € 616.718 € 38.911 € 83.930 € 11.928 € 2.013 € 4.500.979 € 4.583.737 € 4.498.006 € 4.607.247 € 1.035.594 € 1.062.625 € 1.168.061 € 1.063.763 € 6.042.666 € 6.319.893 € 6.239.215 € 6.289.741
10% -83% 2% -9% 1%
inkomsten per productsoort - VERDELING EXTERNE VERKOPEN 2017 2018 2019 VERSCHIL AANDEEL IN
2018
DE INKOMSTEN
Textiel Informatica Boeken Kleine brocante Grote brocante Andere inkomsten TOTAAL
3% 2% 3% 5% -5% -22%
54% 14% 13% 11% 2% 6%
€ 3.184.897 € 1.181.320 € 808.389 € 601.805 € 187.951 € 355.531 € 6.319.893
€ 3.292.745 € 881.233 € 812.12 € 624.717 € 156.873 € 471.525 € 6.239.215
inkomsten VAN DE DRIE MEEST SUCCESVOLLE WINKELS IN 2019
Brugge Brabançonne Marcinelle
€ 3.379.218 € 898.147 € 839.180 € 657.963 € 148.356 € 366.876 € 6.289.741
Gemiddeld inkomen per winkel:
€ 118.135
Gemiddelde winst per winkel:
€ 32.294
inkomsten van de drie meest verlieslatende winkels in 2019
RESULTAAT
OMZET
€ 134.936 € 109.257 € 100.130
€ 342.483 € 166.362 € 247.008
RESULTAAT
Antwerpen (LKP) € -82.325 Ans € -42.323 Lambermont € -29.301
OMZET
€ 37.661 € 51.225 € 7.130
25
onze werking
De publiekswerking, het kloppend hart van onze beweging Om het grote publiek te informeren over onze realisaties en te motiveren voor onze doelen, voeren we het hele jaar door sensibiliserende acties en campagnes en werken we samen met de pers. In 2019 lag het accent op het versterken van onze digitale communicatie om jongeren te bereiken. HET JAAR VAN DE KLIMAATCRISIS 2019 stond voor Oxfam in het teken van de klimaatcrisis. Want de armste mensen dragen de zwaarste gevolgen van de klimaatverandering. Toch zijn ze daar het minst voor verantwoordelijk. Met de steun van duizenden burgers drong Oxfam er in 2019 bij de overheden sterk op aan om te kiezen voor duurzame energiebronnen in plaats van fossiele brandstoffen, biobrandstoffen of vervuilende nieuwe energiebronnen zoals fracking. Samen met © Tineke D’haese/Oxfam anderen willen we politici aanzetten tot duurzame keuzes. In België is Oxfam daarom Oxfam-directeur Eva Smets overhandigt de 5.591 lid van de Klimaatcoalitie, een netwerk van meer dan 70 handtekeningen voor onze klimaateisen aan federaal milieuorganisaties, ngo’s en vakbonden. minister van Leefmilieu Marie-Christine Marghem. In 2019 deden we mee aan een tiental betogingen en voerden we een campagne om handtekeningen te verzamelen voor een degelijk klimaatbeleid. Dat deden we op onze online kanalen, op muziekfestivals en in onze & Johnson, een van de grootste farmaceutische bedrijven, tweedehandswinkels. We kregen de steun van 5.591 aan te zetten eerlijke belastingen te betalen. mensen (waarvan 2.920 jongeren tussen 16 en 35 jaar) die onze klimaateisen ondertekenden. De handtekeningen Johnson & Johnson is het moederbedrijf van het Belgische overhandigden we op 5 december aan federaal minister Janssen Pharmaceutica en ontwijkt belastingen op grote van Leefmilieu Marie-Christine Marghem net voor ze naar schaal. We sloten de wereldwijde petitie op 24 april 2019 af de klimaattop in Madrid vertrok. We gaven haar ook de met in totaal 172.678 handtekeningen. Die overhandigden bevindingen uit ons internationaal rapport “Forced from we op 25 april aan Johnson & Johnson tijdens de jaarlijkse home”. Daaruit blijkt dat klimaatrampen de afgelopen tien aandeelhoudersvergadering in New Jersey, waar het jaar de belangrijkste oorzaak zijn geweest van binnenlandse Amerikaanse bedrijf haar hoofdzetel heeft. ontheemding.
PETITIE TEGEN BELASTINGONTWIJKING
RELEVANT BLIJVEN VOOR DE JONGEREN
Op basis van een eigen rapport dat de belastingontwijking door vier reuzen van de farmaceutische sector aan het licht bracht, startte Oxfam een internationale petitie om Johnson
Ook in 2019 hebben we ons actief ingezet om jongeren bewust te maken van de maatschappelijke thema’s waar Oxfam rond werkt. Om hen warm te maken voor onze
26
onze werking
aanpak, bereiken we hen met boodschappen op maat. Naast onze communicatie via Facebook en Instagram, stemden we een groot deel van onze activiteiten op hen af. Enkele resultaten: op Instagram steeg het aantal volgers van ca. 500 in 2018 tot 1500 in 2019, we waren aanwezig op alle klimaatbetogingen en op de zomerfestivals hebben 2.920 jongeren onze petitie getekend voor een ambitieuzer klimaatbeleid. Een ander kanaal waarmee we rechtstreeks jongeren uit het hele land bereikten, zijn onze inleefateliers Mondiapolis en Bolivia in ons hoofdkantoor. Daarin leggen jongeren in groep een interactief parcours af en kruipen ze in de huid van onder meer een Boliviaanse boer of een Cambodjaanse kledingarbeider. In 2019 bezochten meer dan 2.600 leerlingen uit het secundair onderwijs en studenten uit een pedagogische richting in een hogeschool onze inleefateliers. Via Oxfam-in-Actie boden we samen met Oxfam-Magasins du Monde en Oxfam-Wereldwinkels jongeren ook de mogelijkheid om rechtstreeks met ons samen te werken. We organiseerden verschillende activiteiten zoals een vormingsweekend, klimaatmobilisaties en trainingen om als vrijwilliger onze stands te bemannen op festivals. Via Oxfam-in-Actie engageerden zich in 2019 ongeveer 100 jongeren om actie te voeren. Om onze relevantie bij de toekomstige jongere generaties te vrijwaren, startten we samen met een extern communicatiebureau een strategisch project. Daarmee willen we beter inspelen op hun verwachtingen ten aanzien van Oxfam.
EEN NIEUW MAGAZINE Dat we steeds meer inzetten op digitale kanalen heeft niet verhinderd dat we in september 2019 ons nieuw kwartaalmagazine OH op een oplage van 90.000 exemplaren lanceerden. OH wil onze trouwe schenkers, klanten en sympathisanten diepgaander en op een trager tempo zowel informeren als motiveren over onze doelen en realisaties. ^
h O
Driemaandelijks magazine Van Oxfam-Solidariteit
8 12
#OX-FILES Klimaatcrisis bestrijden om honger te vermijden #Project De blauwe ader van Zuid-Kivu September- Oktober – November 2019
In september lanceerden we ons nieuw kwartaalmagazine OH .
Hiermee kwamen we in de pers Onze ongelijkheidscijfers, die we traditiegetrouw lanceren tijdens het Wereld Economisch Forum in Davos, haalden opnieuw uitgebreid de pers. Bovendien communiceerden we ook rond de Mauritius Leaks die aantonen hoe Afrikaanse landen broodnodige belastinginkomsten verliezen door belastingparadijs Mauritius. Ook klimaatrechtvaardigheid was voor ons perswerk een belangrijk thema met de overhandiging van onze checklist en klimaatpetitie aan federaal klimaatminister Marie-Christine Marghem en aanwezigheid op de klimaattop in Madrid als belangrijkste momenten. Naast ons beleidswerk communiceerden we uiteraard ook over onze humanitaire programma’s in conflict- of rampgebieden zoals Jemen, Syrië, Oost-Afrika en Congo: regio’s die met een ernstige voedselonzekerheid kampen.
27
onze werking
Een waardengedreven HR-cultuur Oxfam-Solidariteit maakte in 2019 werk van een waardengedreven HR-beleid. We investeerden extra in opleidingen en workshops om onze fundamentele waarden bij al onze medewerkers springlevend te houden.
In 2019 werkte de personeelsdienst verder aan de invoering van het integriteitscharter dat in 2018 was opgesteld. Het organiseerde workshops rond integriteitsdilemma’s en de nieuwe ethische code. Daarbij gaven we opnieuw aandacht aan manieren om melding te maken van onaangepast of onethisch gedrag (ruimte voor klokkenluiders) via een e-mailadres, telefoonnummer en een integriteitscontactpunt. Integriteit maakt nu integraal deel uit van de waarden binnen de Oxfam-cultuur.
SOCIALE BALANS Totaal aantal personen
Vrouwen Mannen Totaal
Totaal aantal VTE
Totaal gemiddelde
90,78 109,80 200,58
79,36 103,49 182,85
103 120 223
‘Totaal gemiddelde‘ is het gemiddelde volgens het aantal gepresteerde maanden op het jaar.
ERKENNING EN WAARDERING
TotaAl VTE
2018
2019
Gebaseerd op de resultaten van een tevredenheidsenquête investeerde de HR-dienst in het geven van feedback, erkenning en waardering bij alle personeelsleden. Zo werd de 360°-feedback geïntroduceerd en volgden er workshops rond feedback geven en krijgen.
Vrouwen Mannen Totaal
84,30 99,50 183,80
88,40 109,78 198,22
Voor de leidinggevenden werkte HR een leiderschapstraject uit van 9 maanden om hun vaardigheden op dat vlak te ontwikkelen. Dat omvatte ook opleiding, coaching, intervisie en praktische oefeningen van en met hun medewerkers. Om nieuwe medewerkers zo snel en goed mogelijk te informeren en bij de organisatie te betrekken, werd de onthaalprocedure verder uitgewerkt en verfijnd.
Gemiddeld aantal medewerkers
2018
2019
Vrouwen Mannen Totaal
97 107 204
100 116 216
In 2019 groeide het personeel van Oxfam-Solidariteit met 14,42 voltijdsequivalenten tot een totaal van 223 medewerkers. Er waren aanwervingen in de diensten human resources (investering in ontwikkeling, opleidingen en genderstrategie), Kwaliteit (internal audit, gender), Programma & beleidsbeïnvloed, Tweedehands, Publiekswerking (media officer) en Fondsenwerving. ^
We introduceerden de 360°-feedback voor meer erkenning en waardering.
28
onze werking
Vrijwilligerswerk, meer dan een goede daad In 2019 hebben 1993 vrijwilligers zich ingezet om de projecten van OxfamSolidariteit actief te steunen en zo onze beweging te versterken. Met de steun van duizenden vrijwilligers over de hele wereld binnen de Oxfam-confederatie, vechten we samen tegen armoede en ongelijkheid. De bijdrage van de vrijwilligers is fundamenteel voor de werking van Oxfam-Solidariteit. Zij zorgen voor de werking van een groot aantal tweedehandswinkels en bieden essentiële ondersteuning op kantoor, tijdens evenementen en bij het ophalen en sorteren van kleding. Zonder hun inzet zouden veel initiatieven onmogelijk zijn. AANTAL VRIJWILLIGERS PER TYPE ACTIVITEIT Tweedehandswinkels 1.207 Evenementen 375 Festivals & Campagnes 70 Ophalen textiel E5 278 Kantoormedewerkers/vertalingen 63 Totaal 1.993
EEN WEDERZIJDS ENGAGEMENT Vrijwilligers zijn essentieel voor onze organisatie. In ruil doen we ons best om hen een positieve ervaring te bieden. In juni 2019 hebben we daarom in samenwerking met het label “Investing in Volunteers” (IiV) een kwaliteitskader voor vrijwilligerswerk ontwikkeld. We hebben eerst ons vrijwilligersbeheer grondig geëvalueerd volgens de door IiV bepaalde normen. Op basis daarvan hebben we concrete ontwikkelingsmogelijkheden bepaald voor een beter vrijwilligersbeheer .
REKRUTEREN Het versterken van diversiteit binnen onze vrijwilligersteams volgens afkomst, cultuur, leeftijd, geslacht, enz. is een prioriteit voor Oxfam. We streven naar een genderevenwicht en proberen meer jonge vrijwilligers uit alle lagen van de bevolking aan te trekken. In 2019 hebben we deelgenomen aan een pilootervaring in het kader van “De Warmste Week” om nieuwe vrijwilligers
© Tineke D’haese/Oxfam
in winkels te verwelkomen, in nauwe samenwerking met Oxfam-Wereldwinkels. Oxfam-Solidariteit is ook geaccrediteerd als gastorganisatie voor het Bel-J-programma. Dat heeft als doel om vrijwilligers van 16 tot 30 jaar van andere taalgemeenschappen te onthalen binnen ons winkelnetwerk. ^
29
onze werking
Misbruik en uitbuiting tegengaan Begin februari 2018 kwam aan het licht dat enkele oud-medewerkers van de Britse tak van Oxfam in 2011 in Haïti een beroep hadden gedaan op prostituees. Oxfam stelde meteen een internationaal actieplan op tegen seksueel en ander wangedrag. Dat werd in België in 2019 verder verfijnd met de introductie van een integriteitstraject voor medewerkers. Het actieplan dat Oxfam in 2018 opstelde, omvatte 10 maatregelen die internationaal bij alle Oxfam-organisaties werden ingevoerd, ook in de samenwerking met derden. Het werd in 2019 verdergezet en verfijnd. Het doel was om de nodige veranderingen aan te brengen in ons beleid, onze praktijk en onze cultuur om uitbuiting, misbruik en intimidatie in alle delen van onze confederatie te voorkomen, de mensen met wie we werken te beschermen en gerechtigheid te garanderen voor overlevenden van misbruik.
ONAFHANKELIJKE DOORLICHTING Een van de punten in het actieplan was de oprichting van een onafhankelijke onderzoekscommissie om de werking van Oxfam internationaal door te lichten. In haar eindrapport schreef de commissie dat Oxfam zich tijdens de doorlichting transparant en kwetsbaar opstelde. Ze wees erop dat Oxfam veel stappen heeft gezet om wangedrag te voorkomen en ernaar streeft een veilige organisatie te zijn voor medewerkers, voor haar partners en voor de bevolking in landen waar wij werken. De onafhankelijke commissie was ook kritisch. Zo stelde ze dat medewerkers, partners en de lokale bevolking nog beter geïnformeerd moesten worden over hoe zij problemen kunnen melden. Oxfam moest er bovendien voor zorgen dat meldingen professioneel worden onderzocht en afgehandeld, waarbij de veiligheid van de melders en slachtoffers voorop staat. Nog voor het eindrapport verscheen, had Oxfam al heel wat stappen ondernomen die aansloten op de aanbevelingen van de onafhankelijke onderzoekscommissie. Dit waren de belangrijkste verwezenlijkingen:
• In ieder land waar Oxfam werkt, is een medewerker opgeleid en aangesteld die klachten ontvangt, adviseert en bewustwording en preventie bevordert. • Een wereldwijde database is opgericht voor het registreren van meldingen van wangedrag. • De introductie van een intern systeem die het voor daders van wangedrag moeilijk maakt om opnieuw binnen Oxfam een baan te krijgen. • Een uitbreiding van de klokkenluidersregeling. • Een nieuwe aanpak en toolkit voor onze partnerorganisaties die hen helpt om hun eigen beleid en praktijken te verbeteren en een veiliger organisatie te zijn voor hun personeel en de mensen waarmee ze werken.
DOORLICHTING OXFAM IN BELGIË In 2018 kwam er in opdracht van minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo een onafhankelijke doorlichting van Oxfam-in-België. Daaruit bleek dat leidinggevenden, medewerkers en vrijwilligers van Oxfam-in-België zeer bewust omgaan met integriteit. Er werd een reeks interne maatregelen ingevoerd om de integriteit en de uitbanning van alle vormen van misbruik binnen de organisatie te garanderen.
Oxfam-in-België gaat heel bewust om met integriteit
30
In 2019 werden workshops georganiseerd voor alle medewerkers over de gedragscode en alle medewerkers hebben de nieuwe versie van de gedragscode onderschreven. Alle HR-documenten werden aangepast met de nodige aandacht voor integriteit: vragenlijst voor externe kandidaten, formulieren exitgesprek en opvolgingsgesprekken, werkaanbiedingen. ^
financiële resultaten
© Pablo Tosco/Oxfam
31
financiële resultaten
Gezonde financiën voor een gezond resultaat Onze missie is zeer ambitieus. Om armoede en ongelijkheid doelmatig te bestrijden, hebben we naast ons engagement en concrete oplossingen ook een nauwgezet financieel beheer nodig. Dat laat ons toe om elk jaar opnieuw verantwoord en duurzaam in onze werking en onze programma’s te investeren.
ONZE JAARREKENINGEN UITGAVEN
Ons nettoresultaat voor 2019 bedroeg -158.361 €, wat op een goed algemeen evenwicht tussen onze uitgaven en inkomsten wijst. Voor onze inkomsten konden we rekenen op een aanhoudende steun van onze trouwe schenkers en op een toename van de toelagen van onze institutionele donoren. Deze bijkomende inkomsten lieten ons toe om een historisch record aan investeringen te doen in onze programma’s. 33,1 MLN.
32,5 MLN.
30,1 MLN.
35,8 MLN.
42,2 MLN.
2015
2016
2017
2018
2019
INKOMSTEN
NETTORESULTAAT
3.187.254 33,3 MLN.
31,5 MLN.
33,3 MLN.
35,9 MLN.
42,0 MLN.
210.366
89.758
-950.850 2015
32
2016
2017
2018
2019
2015
2016
2017
2018
-158.361 2019
financiële resultaten
INKOMSTEN Onze voornaamste inkomsten kwamen van schenkingen van het Belgische publiek, van overheidssubsidies van de Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking en van de verkoop in onze tweedehandswinkels. De steun van het Belgische publiek neemt jaar na jaar toe en versterkt onze onafhankelijke positie.
SOORT INKOMSTEN
PUBLIEKE FONDSEN EN LEGATEN € 11,6 MILJ.
SUBSIDIES € 24,1 MILJ. WINKELVERKOOP € 6,1 MILJ.
WAAR KOMT HET GELD VANDAAN?
ANDERE SUBSIDIES 14%
OMZET TWEEDEHANDSWINKELS 16% DIVERS 1%
PUBLIEKE FONDSEN 27% SUBSIDIES VAN DE EUROPESE UNIE 14%
EIGEN FONDSEN VERSUS TOEGEWEZEN FONDSEN
SUBSIDIES VAN DE BELGISCHE ONTWIKKELINGSSAMENWERKING 28%
UITGAVEN Om ongelijkheden en armoede te bestrijden, hebben we structurele investeringen in tijd, expertise en financiële middelen nodig. In 2019 hebben we meer dan 27 miljoen euro geïnvesteerd in humanitaire projecten, duurzame ontwikkelingsprojecten, beleidsbeïnvloeding en sensibiliseringscampagnes. Dat was 5 miljoen euro meer dan in 2018.
TOEGEWEZEN FONDSEN 60%
EIGEN FONDSEN 40%
Inkomsten worden toegewezen wanneer er een wettelijke verplichting is om deze fondsen te gebruiken binnen een bepaald kader.
WAARIN INVESTEREN WE HET GELD?
FONDSENWERVING 12% ADMINISTRATIE 9%
EDUCATIE EN SENSIBILISERING 7%
PROGRAMMA’S EN BELEIDSBEÏNVLOEDING 72%
Investeringen in de tweedehandswinkels niet inbegrepen.
33
financiële resultaten
ELK JAAR CONTROLEREN WE OF WE MET ONZE INVESTERINGEN EEN AANTAL RATIO’S RESPECTEREN De investeringsgraad in onze programma’s De verhouding van de investeringen in onze programma’s (humanitaire hulp, ontwikkelingswerk, beleidsbeïnvloeding en sensibiliseringscampagnes) ten opzichte van onze totale uitgaven was beter in 2019 dan in 2018 omdat we 5 miljoen euro meer in onze programma’s hebben geïnvesteerd. Het aandeel van fondsenwerving Deze verhouding vertegenwoordigt de totale kosten voor de privé fondsenwerving, uitgedrukt als percentage van alle van het publiek ontvangen schenkingen. Deze verhouding is in 2019 afgenomen door strenger beheer van de uitgaven en de selectie van projecten met toegevoegde waarde voor de organisatie. De administratieve kosten Het aandeel van de totale uitgaven aan administratieve kosten in verhouding tot de totale uitgaven van de organisatie beantwoordde in 2019 volledig aan onze verwachtingen.
INVESTERINGEN IN ONZE PROGRAMMA’S
34
Aandeel fondsenwerving
34,1%
33,6%
27,0%
35,6%
34,5%
2015
2016
2017
2018
2019
32,4%
GEMIDDELD OVER DE AFGELOPEN DRIE JAAR
Aandeel administratieve kosten
9%
8%
11%
10%
9%
2015
2016
2017
2018
2019
10%
GEMIDDELD OVER DE AFGELOPEN DRIE JAAR
AANDEEL VAN INVESTERINGEN IN ONZE PROGRAMMA’S
21,2 MLN.
20,8 MLN.
17,4 MLN.
22,0 MLN.
27,0 MLN.
81%
81%
76%
77%
79%
2015
2016
2017
2018
2019
2015
2016
2017
2018
2019
77%
GEMIDDELD OVER DE AFGELOPEN DRIE JAAR
financiële resultaten
INVESTERINGEN IN ONZE PROGRAMMA’S Oxfam ondersteunt structurele ontwikkelingsprogramma’s die lokale partners en gemeenschappen duurzaam versterken. Bij natuurrampen of andere humanitaire crisissen, schieten we snel in actie om vitale hulpverlening te bieden.
UITGAVEN IN PROGRAMMA’S PER REGIO
BELGIË 11%
Dankzij de vele giften van het Belgische publiek en de overheidssubsidies, hebben we verschillende internationale humanitaire hulpprojecten kunnen ondersteunen: • € 2,7 miljoen: eerste hulp in Kasai (Democratische Republiek Congo) • € 1,4 miljoen: eerste hulp in Tanganyika (Democratische Republiek Congo) • € 1,0 miljoen: eerste hulp in Ituri (Democratische Republiek Congo) • € 0,8 miljoen: versterking van de voedselzekerheid voor de bevolking in Gaza (bezette Palestijnse gebieden) • € 0,7 miljoen: versterking van de voedselzekerheid voor de bevolking in Libanon • € 0,7 miljoen: versterking van de weerbaarheid van kwetsbare gemeenschappen in Burundi • € 0,6 miljoen: versterking van de weerbaarheid van kwetsbare gemeenschappen in Tanzania • € 0,4 miljoen: voedselhulp en overlevingsprogramma in de vluchtelingenkampen, Westelijke Sahara.
AZIË 11%
MIDDEN-OOSTEN EN MAGHREB 16%
AFRIKA 44% INTERNATIONAAL 12%
CENTRAAL AMERIKA EN DE CARAÏBEN 6%
FINANCIËLE VOORUITZICHTEN
We doen uiteraard veel meer dan tussenkomen bij humanitaire crisissen. Onze meerjarige ontwikkelingsprogramma’s zijn gericht op duurzame oplossingen:
Net zoals in de vorige decennia behoudt Oxfam-Solidariteit een sterke financiële positie. De onvoorwaardelijke steun van het Belgische publiek blijft de sleutel tot het succes van de organisatie en draagt bij tot onze onafhankelijkheid.
• € 0,7 miljoen: steun voor boerinnen in Mozambique • € 0,5 miljoen: steun voor landbouwers in de Democratische Republiek Congo • € 0,5 miljoen: verbetering van de sociale bescherming in Cambodja • € 0,5 miljoen: steun voor landbouwers in Mali • € 0,4 miljoen: steun voor landbouwers in Nicaragua • € 0,4 miljoen: verbetering van het bestuur en de verantwoording door digitale technologie in Tanzania • € 0,4 miljoen: steun voor boerinnen in de melksector in Burkina Faso • € 0,4 miljoen: verbetering van de sociale bescherming in Vietnam
Op middellange termijn merken we eveneens een toename in de subsidies van nationale en internationale institutionele donoren. Dat wijst op hun blijvend vertrouwen in onze organisatie en op de erkenning van de knowhow van Oxfam-Solidariteit. We hebben gezonde financiële vooruitzichten. Om die te behouden, moeten we soepel, veerkrachtig en efficiënt blijven. Op die manier kunnen we ook in de toekomst sociale rechtvaardigheid ondersteunen en armoede en ongelijkheid bestrijden. We gaan vol vertrouwen de toekomst tegemoet en danken onze schenkers voor hun aanhoudende steun en vrijgevigheid. ^
35
financiële resultaten
INKOMSTEN 2019 2018 Schenkingen 11.244.677 9.621.102 Legaten 317.094 372.615 Subsidies Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (DGD) 11.933.623 10.746.919 Europese unie 6.095.096 2.515.063 Andere Belgische openbare instanties 2.179.385 2.263.986 Autres subsidies 3.850.884 4.140.889 Andere operationele inkomsten Winkelverkoop 6.122.623 6.011.369 Financiële producten 15.134 27.494 Uitzonderlijke producten 177.297 99.544 Andere inkomsten 111.205 105.015 Totaal inkomsten 42.047.018 35.903.996 Uitgaven Programma’s en projecten Ontwikkelingsprogramma’s en politieke beleidsbeïnvloeding 24.622.485 19.658.120 Informatie- en vormingcampagnes 2.431.482 2.437.828 Totaal uitgaven voor programma’s en projecten 27.053.967 22.095.948 Kosten fondsenwerving 4.103.998 3.702.504 Administratieve kosten 3.211.100 2.830.061 Kosten met betrekking tot de tweedehandswinkels 7.836.314 7.185.725 Totaal uitgaven 42.205.379 35.814.238 Netto jaarresultaat -158.361 89.758
Activa Vaste activa Oprichtingskosten en immateriële vaste activa 8.655.648 6.965.674 Materiële vaste activa 6.712.052 3.084.272 Financiële vaste activa 375.253 377.672 Totaal vaste activa 15.742.953 10.427.618 Vlottende activa Vorderingen op meer dan één jaar 7.100 17.100 Vorderingen op ten hoogste één jaar 11.511.319 6.096.019 Geldbeleggingen en liquide middelen 8.657.422 13.570.120 Overlopende rekeningen 594.216 844.258 Totaal van de vlottende activa 20.770.057 20.527.497 Totaal van de activa 36.513.010 30.955.115
Passiva Eigen vermogen Beginvermogen 1.108.475 1.108.475 Bestemde fondsen 3.427.386 3.661.624 Overgedragen resultaat 6.709.753 6.633.876 Kapitaalsubsidies 1.856 3.051 Herwaarderingsmeerwaarde 3.200.000 0 Totaal eigen vermogen 14.447.470 11.407.026 Voorzieningen Voorzieningen voor risico’s en kosten 181.036 194.276 Totaal voorzieningen 181.036 194.276 Schulden Schulden op meer dan één jaar 287.667 314.333 Schulden op ten hoogste één jaar 1.658.448 617.931 Handelsschulden 1.538.101 1.400.947 Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1.692.088 1.529.706 Diverse schulden 3.994.827 1.336.909 Overlopende rekeningen 12.713.373 14.153.987 Totaal van de schulden 21.884.504 19.353.813 Totaal van de passiva 36.513.010 30.955.115
Dit financieel rapport is een overzicht van de volledige jaarrekeningen van de organisatie. Exemplaren van het Jaarverslag en van het verslag van de accountant kunnen aangevraagd worden bij de financieel directeur of op onze site www.oxfamsol.be. 36
toekomst
© Tineke D’haese/Oxfam
37
toekomst
Solidariteit Is meer dan ooit aan de orde 2019 was een sterk jaar voor Oxfam-Solidariteit. Dankzij de aanhoudende steun van de vele schenkers, vrijwilligers, klanten en sympathisanten zijn we er van overtuigd dat we ook de komende jaren een positieve impact zullen hebben op het leven van tienduizenden mensen over de hele wereld. In 2019 legden we de basis van het strategisch plan voor de periode 2021-2027. Dat sluit aan bij het wereldwijd strategisch kader 2030 van Oxfam dat een nieuwe visie op de toekomst voor de confederatie uitstippelt. Nog vóór de coronacrisis toesloeg, was de wereld al op ingrijpende manier aan het veranderen, waardoor wij ons moesten aanpassen. Om de grootst mogelijke impact te blijven hebben op de wereldwijde armoede en ongelijkheid, moeten we onze manier van werken versterken. We ondernamen stappen om als organisatie gerichter, effectiever en financieel duurzamer te worden. Dat heeft een impact op ons hele confederatiemodel, onze partnerschappen, onze aanwezigheid en het soort werk dat we ondersteunen in landen over de hele wereld. Een van onze beslissingen is om onze programma’s een andere vorm te geven en onze partnerschappen over de hele wereld te versterken. We zullen onze middelen en inspanningen concentreren op de plaatsen waar we het grootste verschil kunnen maken en we het meest nodig zijn. Dat betekent een kleiner aantal landen met een breder scala aan partners en nieuwe soorten programma’s die beter inspelen op de behoeften van mensen. We moeten dan ook moeilijke keuzes maken over welk type programma’s we in welk land zullen implementeren en waar en hoe we zullen werken.
coronacrisis maakt ons werk ter ondersteuning van mensen die in armoede leven en met ongelijkheid en onrecht worden geconfronteerd, belangrijker dan ooit. Bovendien treft de crisis ons financieel hard waardoor we aanzienlijke kostenbesparingen moeten doorvoeren. Om ook in België gerichter, efficiënter en financieel duurzamer te worden, ondernamen we in 2019 een integratieproject tussen Oxfam-Solidariteit, OxfamWereldwinkels en Oxfam-Fair Trade om in 2020 te komen tot de oprichting van de eengemaakte organisatie Oxfam België. Het doel is een sterkere beweging te maken met één gemeenschappelijke missie: de strijd tegen ongelijkheid en voor economische rechtvaardigheid. En er zo mee voor zorgen dat iedereen een menswaardig leven kan leiden en iedereen elk fundamenteel recht voluit kan uitoefenen.
Als organisatie willen we nog gerichter, effectiever en financieel duurzamer worden.
Dat zal niet gemakkelijk zijn. Tegelijk dwingt het coronavirus ons om sneller te handelen dan we willen. Want de
38
Dat we deze stappen in 2019 konden zetten, is te danken aan de inzet en de veerkracht van al onze werknemers en vrijwilligers. Het is dezelfde veerkracht die ons in staat stelt om door de coronacrisis heen te raken. COVID-19 heeft ons nogmaals aangetoond dat het vooral de armsten en de zwaksten onder ons zijn die de grootste gevolgen dragen van een dergelijke crisis, zowel wereldwijd als in België. Solidariteit blijft meer dan ooit het ordewoord. Samen geraken we ook hier doorheen. ^
Colofon Oxfam-Solidariteit Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel, België www.oxfamsol.be +32 (02)2 501 67 00 • oxfamsol@oxfamsol.be Verantwoordelijke uitgever: Eva Smets Redactie & eindredactie: Mark Anthierens, Bert Dhondt, Sotiris Gassialis, Thomas Maertens, Eva Smets, Leen Speetjens, Annemie Vandeput Vertalingen: Mark Anthierens, Sotiris Gassialis, Thomas Maertens, Eurideas Translation Coördinatie: Mark Anthierens Fotoredactie: Tineke D’haese Lay-out: Comm’sa, Luc Roels Druk: Artoos Group Oxfam-Solidariteit is lid van 11.11.11 (Koepel van de Vlaamse Noord-Zuid Beweging).
© Tineke D’haese/Oxfam
39
Š Kimlong Meng/ Oxfam Novib
