Poradnik
Auto-Moto
Zbieraj
Poradniki Panoramy
Spis treści s. 42 s. 44 s. 46 s. 47 s. 48 s. 50
Samochodem przez UK! Dziecko bezpieczne w podróży Sprawdź, wymień i jedź bezpiecznie Zanim wyruszysz motorem w świat Uwaga! Wjazd płatny! Wypasiony wóz dla każdego
s. 52 Wypadki, stłuczki, potrącenia s. 54 Ubezpieczenia samochodowe z punktu widzenia prawnika s. 54 Ogłoszenia Auto-Moto s. 55 Raport z wypadku drogowego – formularz w polskiej i angielskiej wersji językowej
Panorama, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii
10a_Dodatek MOTO.indd 41
41 6/18/2012 7:44:45 PM
poradnik
Samochodem przez uk! Przed nami wakacje, czas kiedy więcej poróżujemy i chętniej poznajemy nowe miejsca. Aby nasza podróż była bezpieczna, warto dowiedzieć się, w jaki sposób w Wielkiej Brytanii możemy wymienić nasze polskie prawo jazdy na brytyjskie.
J
eżeli zdałeś egzamin na prawo jazdy w Polsce, nie musisz się niczym martwić – dzięki wejściu Polski do Unii Europejskiej możemy posługiwać się nim także poza granicami naszej ojczyzny. Co ważne, należy jednak pamiętać, że wiek kierowcy, który zdobył prawo jazdy w Polsce, musi odpowiadać kategoriom wiekowym obowiązującym na terenie Wielkiej Brytanii: 17 lat dla samochodów osobowych i motocykli, 18 lat dla średnich pojazdów, 21 lat dla dużych ciężarówek i autobusów.
Wymieniamy Polskie prawo jazdy należy wymienić w sytuacji, gdy wygaśnie jego ważność lub jeśli uzyskasz
status rezydenta w celach podatkowych i zatrudnienia (przed upływem 12 miesięcy od przyjazdu na Wyspy). Wówczas trzeba wypełnić formularz D1. Możesz zamówić go na stronie: www.dvla.gov.uk. Do formularza należy dołączyć: paszport (który zostanie ci odesłany), zdjęcie paszportowe, polskie prawo jazdy, opłatę za wymianę – czek wystawiony na DVLA (Driver and Vehicle Licensing Agency). Wypełniony wniosek należy przesłać na adres DVLA, a po ok. 2-3 tygodniach powinieneś otrzymać brytyjskie prawo jazdy. Przy wymianie prawa jazdy nie ma obowiązku zdawania ponownie egzaminu.
Nie posiadam prawa jazdy Nie zawsze jednak posiadamy prawo jazdy. Często wcześniej nie mogliśmy go zrobić z różnych powodów, np. nie posiadaliśmy wieku uprawniającego nas do podejścia do egzaminu. Gdy jednak zdecydujemy się zdać prawo jazdy, bo pragniemy wreszcie wyruszyć na brytyjskie drogi, powinniśmy wiedzieć, w jaki sposób starać się o te uprawnienia na Wyspach. Wbrew pozorm nie jest to takie trudne. By rozpocząć kurs na samochód osobowy czy motocykl, należy mieć ukończone 17 lat, jednak wniosek o tymczasowe prawo jazdy (provisional licence) można złożyć już 3 miesiące przed naszymi urodzinami. Jeśli chcemy starać się o prawo jazdy na
samochody półciężarowe i ciężarowe, należy mieć ukończone odpowiednio – 18 i 21 lat. Bez tymczasowego prawa jazdy rozpoczęcie kursu nie jest w ogóle możliwe. Trzeba więc wypełnić formularz D1 dla samochodów osobowych, D2 i D4 dla samochodów ciężarowych (LGV) i autobusów (PCV). Formularze D1 i D2 jesteśmy zobowiązanym wypełnić także w sytuacji, gdy staramy się o duplikat lub wznowienie prawa jazdy, a także chcemy zmienić polskie dokumenty na angielskie. Co istotne, nie musisz posiadać statusu rezydenta Wielkiej Brytanii, by móc starać się o angielskie prawo jazdy – wystarczy, że przebywasz na terenie Anglii od co najmniej 185 dni. Jedynie legalni rezydenci Wysp Brytyjskich zobowiązni są do
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
POLSKA SZKOŁA JAZDY W PN-ZACH LONDYNIE! “W Szkole Jazdy Viking liczy się przede wszystkim bezpieczeństwo i satysfakcja klienta.”
tel. (+44) 07715566363 tel. (+44) 07425349754 info@turbochargers24.com www.turbochargers24.com
TEL. 077 2301 2423
ZADZWOŃ! WWW.VIKINGDRIVINGSCHOOL.CO.UK
42 10a_Dodatek MOTO.indd 42
24.co.uk 6/18/2012 7:44:46 PM
poradnik
Ważne
zrobienia angielskiego prawa jazdy w ciągu trzech lat od momentu otrzymania rezydentury.
Kurs z instruktorem czy z przyjaciółmi? Gdy zdobędziesz już tymczasowe prawo jazdy, możesz zapisać się na kurs. Jednak w Wielkiej Brytanii nie ma obowiązku nauki jazdy z profesjonalnym instruktorem. Przepisy nie określają również liczby godzin, po przejechaniu których można przystąpić do egzaminu praktycz-
nego. Zaleca się jednak odbyć ok. 40 godzin praktyk. Godzina jazdy z instruktorem to wydatek ok. 20-25 funtów. Dużym udogodnieniem jest jednak to, że możesz uczyć się jazdy także pod okiem któregoś z członków rodziny czy przyjaciela. Oszczędzasz tym samym pieniądze i nie stresujesz się obcą osobą. Jednak decydując się na kurs i ucząc się jazdy pod okiem doświadczonego instruktora, wzrastają twoje szanse na zdanie egzaminu już za pierwszm razem. Musisz jednak pa-
miętać o kilku ważnych kwestiach: Podczas nauki jazdy musi towarzyszyć ci osoba powyżej 21. roku życia, która posiada prawo jazdy od co najmniej trzech lat. Z przodu i z tyłu samochodu muszą znajdować się czerwone znaki L (learner), które oznaczają kierowców uczących się poruszania po drogach. Tymczasowe prawo jazdy nie uprawnia do jazdy po autostradzie. Nie dozwolone jest ciągnięcie przyczep. Samodzielna jazda samochodem jest możliwa dopiero po zdaniu egzaminu. Na Wyspach obowiązuje rozgraniczenie pomiędzy prawem jazdy na samochód z automatyczną a manualną skrzynią biegów. Posiadając prawo jazdy na samochód z automatyczną skrzynią biegów, można prowadzić samochody tylko z automatyczną skrzynią biegów. Natomiast posiadając prawo jazdy na samochód z manualną skrzynią, możemy prowadzić zarówno te z automatyczną, jak i manualną skrzynią biegów. anna MarSzaŁek
Egzamin teoretyczny Od 2012 r. zmieniły się przepisy dotyczące teoretycznego egzaminu na prawo jazdy. Jeszcze w ubiegłym roku udostępniane były pytania testowe oraz odpowiedzi obowiązujące na egzaminach teoretycznych na wszystkie kategorie prawa jazdy. Teraz do nauki służą specjalnie opracowane przykładowe pytania – zbliżone do tych egzaminacyjnych, jednak nie takie same. Minister ds. bezpieczeństwa drogowego, Mike Penning uzasadnia tę decyzję próbą zwiększenia bezpieczeństwa na drogach.
Nowe kategorie Pojawiła się nowa kategoria prawa jazdy – AM – posiadacze mają uprawnienia do jazdy lekkimi pojazdami 4-kołowymi, czyli quadami oraz motorowerem. Pojawiła się również kategoria A2 dla motocykli o mocy do 35 kW. W przypadku kategorii A osoby, które zdawać będą na prawo jazdy po raz pierwszy, muszą mieć ukończone 24 lata. Do tej pory wymagany wiek to 18 lat. Jeśli chodzi o kategorię A1, na motocykle o pojemności do 125 cm3, bez zmian – trzeba mieć ukończone 16 lat.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Panorama, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii
10a_Dodatek MOTO.indd 43
43 6/18/2012 7:44:47 PM
poradnik
dziecko bezpieczne w podróży
Jazda samochodem z dzieckiem wymaga od nas nie tylko zwiększonej uwagi i koncentracji na drodze, ale także zachowania wszelkich środków ostrożności. Jakich zasad powinniśmy przestrzegać i o czym bezwzględnie należy pamiętać, podróżując z dziećmi?
W
2006 r. w Wielkiej Brytanii wprowadzono nowe przepisy, które regulują sposób przewożenia dzieci w taki sposób, by zapewnić im nawyższy poziom bez-
pieczeństwa podczas jazdy samochodem. Pamiętajmy, że wszystkie dzieci, bez względu na wiek, muszą mieć zapięte pasy. W czasie podróży to od nas, kierowców, zależy ich zdrowie, a nawet życie.
Dla kogo fotelik bezpieczeństwa? Dzieci poniżej 3 lat muszą bezwzględnie być przewożone w odpowiednio dostosowanym do ich wieku i wagi foteliku. Nie wolno
Pamiętaj Teraz, gdy zbliża się lato, pamiętajmy, aby nie zostawiać dziecka samego w samochodzie podczas wysokich temperatur, gdyż może to spowodować uszczerbek na jego zdrowiu, a w skrajnych przypadkach doprowadzić nawet do śmierci! W zeszłym roku głośno było w mediach o pewnym Włochu, który przed swoim miejscem pracy zostawił w samochodzie niemowlę, ponieważ zapomniał odwieźć je do żłobka. Dziecko zmarło z powodu przegrzania organizmu. Z kolei kilka miesięcy później polscy turyści podczas wakacji w Chorwacji zostawili swoją 6-letnią córkę w samochodzie na ogromnym upale na 45 min. Dziewczynka doznała bardzo ciężkiego udaru, jej mózg i inne organy zostały uszkodzone. Takich przykładów jest niestety znacznie więcej, a więc pamiętajmy nie tylko o bezpiecznej jeździe, ale także o tym, aby nasze dzieci pod żadnym pozorem nie zostawały same w nagrzanym od słońca samochodzie.
także przewozić dzieci w fotelikach ustawianych tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu wyposażonego w poduszkę powietrzną dla pasażera. W przypadku wypełnienia poduszek gazem, dziecko zostałoby gwałtownie wypchnięte do góry, z powodu niewielkiej odległości między oparciem siedzenia a deską rozdzielczą. Z kolei dzieci powyżej 3. roku życia do ukończenia 12 lat lub do momentu osiągnięcia 135 cm wzrostu również powinny być przypięte do właściwego fotelika umocowanego za pomocą odpowiednio dopasowanych pasów bezpieczeństwa – bez względu na to, czy podróżują z tyłu czy z przodu. Możemy z tego zrezygnować tylko w przypadku, gdy niespodziewanie musimy
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
TRANSEUROPEAN TRANS TRAN S E UR U R OPEAN OP EAN LEFT L EFT HAND HAND D DRIVE RIVE RIV E LEFT HAND DRIVE LEFT
LEFT HAND DRIVE CAR CENTRE IN THE HEART OF KINGS CROSS/ST PANCRAS EUROSTAR 50+ LHD CARS IN STOCK, FREE PARKING (OUTSIDE THE CONGESTION ZONE) WE CAN ASSIST WITH GREEN CARD INTERNATIONAL INSURANCE + REGISTRATION
WE ARE OPEN 7 DAYS A WEEK INFO@TRANSEUROPEAN.co.uk Tel: +44 (0) 20 7713 1777 www.TRANSEUROPEAN.co.uk Mob: 07940 506784 44 10a_Dodatek MOTO.indd 44
24.co.uk 6/18/2012 7:44:51 PM
poradnik
Waşne Jeśli koniecznie musimy wyjść na chwilę z samochodu i chcemy zostawić dziecko same, pamiętajmy, by usunąć wszystkie niebezpieczne przedmioty. W Wielkiej Brytanii zdarzyły się przypadki, gdy dzieci spaliły się şywcem w samochodzie, bawiąc się znalezionymi wewnątrz zapałkami, powaşnie poraniły się haczykami na ryby, a takşe zatruły się trutką na szczury.
Bezpieczeństwo najwaşniejsze
odbyć podróş na niewielką odległość lub gdy zainstalowane juş uprzednio dwa foteliki uniemoşliwiają montaş kolejnego. W takich wypadkach dziecko powinno podróşować na tylnym siedzeniu przypięte zwykłym pasem bezpieczeństwa. Prawo dopuszcza równieş przewoşenie dzieci na tylnych siedzeniach w starszych modelach samochodów, w których nie ma pasów bezpieczeństwa.
Dzieci w wieku 12 i 13 lat lub młodsze – jeşeli mają powyşej 135 cm wzrostu, mają obowiązek podróşować w pasach bezpieczeństwa, zarówno na tylnych, jak i na przednich siedzeniach samochodu. Konieczność zapinania pasów bezpieczeństwa nie dotyczy pasaşerów powyşej 14. roku şycia, jeşeli podróşują na tylnym siedzeniu.
Zawsze wyłączajmy silnik i zabierajmy ze sobą kluczyki od samochodu. Dzięki temu unikniemy ryzyka, şe dziecko uruchomi pojazd, a takşe mamy pewność, şe nikt nie ukradnie samochodu. Odnotowano juş przypadki, gdy złodziej odjeşdşał samochodem, w którym na tylnym siedzeniu znajdowało się dziecko.
Miejmy na uwadze, şe nigdy nie powinniśmy zostawiać dziecka samego w foteliku bezpieczństwa, gdyş moşe zrobić sobie krzywdę. Dlatego bądźmy odpowiedzialni i pamiętajmy, şe jeśli chodzi o zdrowie i şycie najmłodszych pasaşerów, to naleşy zachowywać wszelkie środki ostroşności. AM
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
CITROĂ‹N LONDON WEST
www.citroen.co.uk
LETNIE OBNIĹťKI
Moşesz się zrelaksować poniewaş – w CitroÍn London West posiadamy wiele specjalnych ofert i obnişek cenowych.
CITROĂ‹N C3 e-HDi 90 Airdream Exclusive Manulany
ÂŁ179
TYLKO
MIESIĘCZNA OPĹ ATA Z ELECT4 PERSONAL LEASE°
CITROĂ‹N C3 Picasso HDi 90 Code Manulany TYLKO
ÂŁ199
MIESIĘCZNA OPĹ ATA Z ELECT4 PERSONAL LEASE°
ÄĽ Šƒ‰’Â?— ˜Œƒ ÂŽÂ?‚ŒÂ?ĂœÂŒÂ‡Â‰Â‡ ‘˜—€ ÄĽ ‰É ‚ Œƒ ƒŠƒ‰’Â?— ˜Œ‡ƒ ˜ƒ•Œ´’Â?˜Œƒ Š“‘’ƒÂ?‰ ÄĽ Š‡‹ ’—˜  ˆ ÄĽ Š“ƒ’Â?Â?’† ÄĽ ‚’• Â?˜  ˜
ÄĽ Â?‚“É ‰Š‡‹ ’—˜  ˆ‡ ˜ Â?ƒ…“Š Â ÂˆÂ˘ ÄĽ Š“„ƒŠ…‡ ÄĽ ÂŒÂ?Â? ‹‡ ˜Œ ÂŽÂ?˜ƒ‚Œ‡ ‘˜—€ ƒŒ‡’† ÄĽ “’Â?‹ ’— ˜Œ‡ƒ Â•Ă‰Â˘Â Â˜ Œƒ •— ‡ƒÂ?  ˜‰‡ ÄĽ “’Â?‹ ’— ˜Œ‡ƒ Â•Ă‰Â˘Â Â˜ Œƒ Â?ÂƒĂžÂƒÂ‰Â’Â?Â?— ÂŽÂ?˜ƒ‚Œ‡ƒ
ÄĽ ‡’Â?Â?°Œ Â?Œ‚Â?ÂŒ ƒ‘’ Ä’ ÂŒ ˆ•‡ƒ‰‘˜— ‘ ŠÂ?ÂŒ Ă˝Â?‹Â?•— • Â?Œ‚—Œ‡ƒ ÄĽ Posiadamy ponad 20 najnowszych modeli Citroen’a oraz ponad 70 uzywanych samochodow ÄĽ Â?‘’ Â? ˜ ‹— ÂŒ ’ƒÂ?ƒŒ‡ƒ  Šƒˆ Œ…Š‡‡ ÄĽ Oferujemy darmowe wyceny powypadkowe kazdej marki KAĹťDEJ TYLKO ÄĽ Posiadamy takze najwiekszy magazyn czesci zamiennych i akcesorii MARKI ÄĽ W celu uzyskania informacji w jezyku polskim prosimy skontaktowac sie z Ewa Samsonowicz
MOT
ÂŁ39.99
ZASKAKUJACO NISKIE CENY W CITROĂ‹N LONDON WEST
Moşesz się zrelaksować tego lata z nowymi obnişkami Citroen’a. Posiadamy wysokiej klasy ekonomiczny CitroÍn C3 oraz stylowy C3 Picasso Code Special Edition, dostępne w zdumiewająco niskiej cenie w Elect4 Personal Lease. Są to tylko niektóre z naszych niesamowitych letnich ofert dostępnych w Czerwcu . SKONTAKTUJ SIE Z NAMI JUZ TERAZ! CRÉATIVE TECHNOLOGIE
*On the road recommended prices & offers apply to retail sales of qualifying new CitroÍn vehicles ordered & delivered 01/06-13/07/12 & include VAT, delivery to Dealer & number plates, Government First Registration Fee, & 12 months’ graduated Vehicle Excise Duty. Black/metallic/pearlescent paint optional at extra cost. °Elect 4 Personal Lease, an advance rental of £3,476.93 & £2,304.28 will be required followed by 46 monthly rentals of £179 & £199 & an optional final payment of £4,443 & £4,349 for the CitroÍn C3 e-HDi 90 Airdream manual Exclusive and the CitroÍn C3 Picasso HDi 90 manual Code respectively. Based on 6,000 miles per annum. Excess mileage charges may apply if the agreed annual mileage is exceeded. Payment of the optional final rental extends the rental term (this does not transfer title of the vehicle) & requires an annual rental equivalent to one months’ rental. Finance subject to status. Written quotations available on request from CitroÍn Financial Services, Quadrant House, Princess Way, Redhill, Surrey, RH1 1QA, UK. Over 18s only. A guarantee may be required. Offers, prices & specification correct at time of going to press from participating Dealers. Terms & conditions apply. Please ask us for details. Subject to stock availability. Finance offers apply to UK only.
Official Government fuel consumption figures: Urban cycle, Extra urban, Combined (litres per 100km/mpg) & CO2 emissions (g/km); Highest: CitroĂŤn C3 VTi 120 automatic 9.4/30.1, 5.0/56.5, 6.6/42.8, 153. Lowest: CitroĂŤn C3 e-HDi 70 Airdream EGS 3.6/78.5, 3.2/88.3, 3.4/83.1, 87.
CITROĂ‹N LONDON WEST - BRENTFORD TEL: 0203 131 0085
CAPITAL INTERCHANGE WAY, BRENTFORD, LONDON TW8 0EX www.citroenretailgroup.co.uk/london Panorama, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii
10a_Dodatek MOTO.indd 45
45 6/18/2012 7:44:53 PM
poradnik
Sprawdź, wymień i jedź bezpiecznie Nareszcie, przed domem stoi wymarzone używane auto. Zanim wybierzesz się swoim nowym cackiem w podróż, bez względu na to, jak zachwalał jego stan techniczny sprzedawca, sprawdź dwa razy najważniejsze elementy, od których zależy często bezpieczeństwo twoje i pasażerów.
D
la własnego spokoju i dla długotrwałego utrzymania dobrego stanu samochodu, należy sprawdzić w profesjonalnym warsztacie elementy, które najczęściej się zużywają. Jest to przede wszystkim pasek rozrządu, opony oraz klocki hamulcowe. Nie zaszkodzi także zaopatrzyć się w nowy filtr powietrza, dokonać
Info Używane, niezawodne Najcześciej kupowane przez Polaków samochody używane: 1. VW Passat 2. VW Golf 3. Audi A4 4. Opel (Vauxhall) Astra 5. Reno Scenic 6. Ford Focus 7. BMW 3 8. Ford Mondeo 9. VW Polo 10. Opel Vectra
46 10a_Dodatek MOTO.indd 46
serwisu klimatyzacji oraz wymienić olej.
Rozrząd i akcesoria Zlekceważenie wymiany paska rozrządu może zakończyć się kosztownym remontem kapitalnym silnika. Należy pamiętać jednak, że wymiana samego paska to za mało – wymienić należy także akcesoria, czyli napinacz, rolki prowadzące i uszczelniacze, a czasem nawet koła zębate, z którymi współpracuje pasek. Fachowy mechanik powinien ocenić naciąg zębatego paska rozrządu oraz to, czy nie zsuwa się z rolek. Dopiero po tym można podjąć decyzję, czy konieczna jest jego wymiana, czy nie, ponieważ „na oko” nikt nie jest w stanie zagwarantować, że w dobrze wyglądającym pasku wszystkie ząbki są dobre.
Opony Podczas zakupu używanego samochodu poprzedni właściciel zazwyczaj dodaje do kompletu zestaw opon. Pamiętajmy, że nawet jeśli nie są „łyse” i na pierwszy rzut oka nie wymagają wymiany, to przed
wyruszeniem w trasę powinniśmy sprawdzić w nich ciśnienie. Prawidłowy poziom ciśnienia w oponach zależy od zaleceń producenta samochodu, więc najlepiej będzie tę sprawę skonsultować w serwisie. Testy Michelina dowodzą, że samochód o zbyt małym ciśnieniu opon zużywa więcej paliwa, więc warto mieć to pod kontrolą. Kolejną sprawą są opony, których bieżnik jest już zużyty i starł się poniżej 1,6 mm – takie powinno się koniecznie wymienić. Przy okazji można sprawdzić, czy opony są równomiernie zużyte – jeśli tak nie jest, może to świadczyć o źle ustawionej geometrii zawieszenia, którą w takim przypadku również należy skontrolować.
Hamulce Układ hamowania to jeden z najważniejszych elementów samochodu, który gwarantuje nam bezpieczeństwo, więc bezwględnie należy sprawdzać ich sprawność, zwłaszcza gdy kupimy używane auto. Sprawdźmy więc klocki, tarcze, bębny, szczęki, tłoczki i poziom płynu hamulcowego. Najczęściej
wymianie podlegają klocki, które aby zepewnić prawidłowe działanie, nie powinny mieć mniejszej niż jedna czwarta , jedna piąta początkowej grubości oraz tarcze, które powinny być nie cieńsze niż 8 mm w przypadku tarczy litej i 22-25 mm w przypadku taczy wentylowanej.
Przyjemność z jazdy Pamiętajmy także o wymianie filtra powietrza oraz serwisie klimatyzacji. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele zanieczyszczeń zatrzymuje filtr powietrza, przez co skraca się żywotność silnika. O ile filtr powietrza jest ważny dla dobrej formy silnika, to filtr kabinowy jest istotny z punktu widzenia samego kierowcy i pasażerów. Niedrożny filtr kabinowy może być przyczyną nie tylko nieprzyjemnego zapachu, ale także problemów alergologicznych, laryngologicznych i dermatologicznych. Sprawdźmy także, czy klimatyzacja działa prawidłowo i nie zapominajmy o regularnej dezynfekcji klimatyzacji. Magdalena Murarz
24.co.uk 6/18/2012 7:44:54 PM
poradnik
zanim wyruszysz motorem w świat W końcu udało nam się zakupić nasz upragniony motor. Od razu mamy ochotę wskoczyć na niego i wyruszyć w drogę. Zanim jednak to zrobimy, przekonajmy się, że jest on sprawny i bezpieczny. Choć sprzedawca sprzedał nam go w dobrym stanie, ostrożności nigdy za wiele.
T
eraz, kiedy jesteś już dumnym posiadaczem motoru, musisz pamiętać, że nie tylko zaraz po jego zakupie powinienieś sprawdzić kilka rzeczy w swoim pojeździe, ale będziesz musiał robić to obowiązkowo przynajmniej trzy razy do roku – na początku sezonu, na końcu, a także przed każdą dłuższą trasą.
Dokładnie sprawdź poziom oleju – w każdym modelu motocyklu robi się to inaczej, jednak zazwyczaj przy pomocy bagnetu zintegrowanego z korkiem oleju. płyn hamulcowy – powinno się wymieniać go co dwa sezony lub co 20 tys. km. Jeśli jednak zauważysz, że w okienku kontro-
lnym poziom płynu zbliża się do minimum lub ma brunatny kolor, wówczas należy jak najszybciej go wymienić, bo może to świadczyć o zużytych klockach hamulcowych lub nieszczelności układu hamulcowego. ogniwo łańcucha – powinno ono być pokryte warstwą smaru. Jeśli nie, koniecznie je nasmarujmy. oświetlenie – wybierając oświetlenie dla motocyklu, należy zwrócić szczególną uwagę na moc strumienia światła. Im większy strumień światła emituje żarówka, tym mamy większą widoczność, a co za tym idzie – wzrasta nasze bezpieczeństwo na drodze. Warto zainwestować w lepszej jakości żarówki, np. odporne na wstrząsy i jazdę po szutrowych czy nierów-
nych nawierzchniach. Wymieniając żarówkę, starajmy się nie dotykać dłonią bez rękawiczek szkła, ponieważ może to skrócić jej żywotność. Pamiętajmy też, by zawsze mieć przy sobie zapasowe żarówki.
Co możesz zrobić sam Dokonując przeglądu motocyklu, warto udać się do mechanika, który sprawdzi szegółowo stan techniczny naszego nabytku. Są jednak rzeczy, które możesz zrobić sam: Jeśli łańcuch w naszym motocyklu nie jest zakuwany, to możemy samodzielnie wymienić łańcuch i zębatki. Jeżeli łańcuch jest zakuwany, to do jego wymiany niezbędna jest zakuwarka i wtedy lepiej nie wykonywać takiej wymiany samodzielnie.
Po jeździe w terenie możesz uzupełniać popękane szprychy, a także wycentrować koła. Możesz zająć się naprawą elektryki, np. urwanym lub przetartym kablem, a także wymianą lamp i kierunkowskazów. Możesz także samodzielnie smarować linki i cęgły, jak również dokonać ich wymiany. Elementy układu hamulcowego nie podlegają naprawie, lecz wymianie. Część z nich możesz jednak wymienić we własnym zakresie. W szczególności dotyczy to tarczy hamulcowych, klocków, uszczelniaczy tłoczków, szczęk i sprężyn w hamulcach bębnowych. karolina kozik
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
POLE POSITION RACING
najdłużej na rynku doświadczenie racingowe naprawy i serwisy sprzedaż i kupno motocykli
części i akcesoria naprawy szybkie i diagnostyka pełna obsługa powypadkowa tuning, dyno i mapping
tel: 020 7702 9381
www.PolePositionint.com 24/7 recovery i pomoc: 07970028434 Panorama, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii
10a_Dodatek MOTO.indd 47
47 6/18/2012 7:44:57 PM
poradnik
uwaga! Wjazd płatny! Jeśli jesteś kierowcą prywatnie lub zawodowo, z pewnością spotkałeś się z problemem płatnej strefy parkowania w obrębie Londynu, w której obowiązuje tzw. congestion charge. Zasady obowiązujące w strefie przyprawiają o ból głowy. Poniżej podajemy informacje, które – mamy nadzieję – ten ból zniwelują.
W
ielu kierowców już nie raz zostało uraczonych mandatem za przeoczenie faktu, że przekroczyli strefę congestion charge bez uiszczenia odpowiedniej opłaty lub zapomnieli ją wnieść w ustalonym terminie.
Jak to działa? Każdy pojazd, który wjedzie do centrum Londynu od poniedziałku do piątku, w godzinach od 7.00 do 18.00 jest rejestrowany przez kamery, które nieubłagalnie weryfikują wniesione przez kierowców opłaty. Na granicy strefy nie ma żadnych barier ani punk-
48 10a_Dodatek MOTO.indd 48
tów pobierania opłat, dlatego też należy bacznie zwracać uwagę na znaki „C”, które są widoczne na jezdni lub umieszczone przy drodze. Opłata za wjazd uprawnia nas do wielokrotnego przekraczania granicy strefy w danym dniu. Ważną informacją jest, że na ulicach, które stanowią granicę strefy, opłaty nie są pobierane. Mieszkańcy strefy płatnej są upoważnieni do 90 proc. zniżki (tzw. Residents 90% discount). Można się o nią ubiegać na postawie statusu mieszkańca i dokumentacji pojazdu. Wszelkie formalności załatwia się za pośrednictwem strony internetowej www.cclondon.com.
24.co.uk 6/18/2012 7:45:01 PM
poradnik
Płacić możemy przez internet, przez wysłanie SMS-a lub przelew pocztą (wyłącznie przedpłaty). W niektórych sklepach i na stacjach benzynowych, które są oznaczone symbolem „C” lub „epay”, można także uiścić opłatę. Przy opłacaniu congestion charge należy koniecznie zwrócić uwagę, czy podaliśmy rzeczywistą datę wjazdu oraz prawidłowy numer rejestracyjny samochodu. Wszystkie opłaty, które zawierają błędne dane, są karane mandatem.
Płatność automatyczna
Jak zapłacić? Jeśli wjeżdżamy do strefy sporadycznie, opłatę w wysokości 10 funtów wystarczy uregulować z góry lub zapłacić po fakcie. Jednak w drugim przypadku musimy pamiętać o dokonaniu wpłaty do północy następnego dnia po wjeździe do strefy, ale kwota wzrasta wtedy do 12 funtów.
Transport for London (TfL) z myślą o kierowcach, którzy regularnie wjeżdżają do centrum Londynu, przygotował specjalny system opłat, dzięki którym nie trzeba codziennie mysleć o congestion charge, ponieważ jest ona pobierana automatycznie. Aby skorzystać z tego udogodnienia, należy zarejestrować się w systemie opłat TfL za pośrednictwem strony internetowej www.cclondon.com lub pod numerem telefonu 0845 900 1234. Dodatkową korzyścią jest obniżona stawka dzienna, która wynosi 9 funtów. Opłaty są podsumowywane co miesiąc i ich kwota jest potrącana z podanej przy rejestracji karty płatniczej.
Mandaty Penalty Charge Notice, czyli po prostu mandat, może zostać wystawiony, jeśli nie opłaciliśmy congestion charge do północy dnia następującego po tym, w
którym wjechaliśmy do strefy płatnej, a także jeśli podaliśmy przy płatności błędne dane (datę lub numer rejestracyjny). Początkowa wartość grzywny wynosi 120 funtów, jednak jeśli ją uiścimu w ciągu 14 dni zmnieszy się do 60 funtów. W przypadku nie zapłacenia kary w ciągu 28 dni, wzrośnie ona do 180 funtów. Niezapłacenie mandatu wiąże się z nakazem komorniczym, więc lepiej nie zapominać o nim. Grzywnę można zapłacić poprzez stronę www.cclondon.com. ilona ziMMer oprac. na postawie materiałów informacyjnych Tfl
Info Z opłaty congestion charge zwolnione są m.in.: motocykle, motorowery i rowery, londyńskie taksówki na licencji Public Carriage Office, pojazdy niektórych służb państwowych, pojazdy osób niepełnosprawnych zwolnione z opłaty akcyzowej, pojazdy z co najmniej dziewięcioma miejscami siedzącymi zarejestrowane jako autobusy.
Info Rejestracja w systemie Congestion Charge przez SMS krok po kroku: 1. Aby dokonać rejestracji, należy zadzwonić pod numer 0845 900 1234 2. Należy podać imię i nazwisko, adres, kod pocztowy, numer karty kredytowej lub debetowej, numer telefonu komórkowego i numer rejestracyjny pojazdu, za który użytkownik chce zazwyczaj płacić przez SMS. 3. SMS aktywacyjny powinien dotrzeć do użytkownika w ciągu 30 min. 4. Aby zakończyć proces rejestracji, należy usunąć z wiadomości aktywacyjnej cały tekst oprócz słowa REGISTER (Zarejestruj), po którym powinna się znajdować spacja, a następnie kod aktywacyjny rozpoczynający się od liter BS, po czym należy przesłać SMS pod numer 81099. (Np. REGISTER BS12345678). 5. Użytkownik otrzyma kolejny SMS potwierdzający, że rejestracja jest aktywna. Jeżeli klient nie otrzyma ostatniej wiadomości SMS, nie będzie mógł korzystać z systemu płatności przez SMS, dlatego ten sposób rejestracji nie jest zalecany, jeśli goni nas termin opłaty congestion charge.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Naprawiamy samochody, motocykle i skutery wszystkich marek. Ü diagnostyka komputerowa Ü elektromechanika - elektronika Ü mechanika pojazdowa Ü serwis Ü spawanie (aluminium, stal nierdzewna, tytan) Ü wymiana oraz sprzedaż opon - opony nowe i używane Ü MOT na motocykle i samochody Adres: Unit 3a Alston Works Alston Road EN5 4EL Barnet
www.armot.co.uk armotauto@gmail.com Tel. 02032311094 Kom. 07564663144
Oferujemy przystępne ceny i gwarantujemy wysoką jakość usług.
MOJE NAZWISKO TWOJĄ GWARANCJĄ Panorama, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii
10a_Dodatek MOTO.indd 49
49 6/18/2012 7:45:04 PM
poradnik
Wypasiony wĂłz dla kaĹźdego!
J
eśli benzynę masz we krwi i pragniesz odświeşyć wizerunek swojego samochodu, zamiast od razu zrywać i wymieniać tapicerkę, montować panoramiczny dach i kosmiczne drzwi, przyglądnij się motogadşetom, które są coraz tańsze i znajdują się w naszym zasięgu. Dlatego czas przestać narzekać, şe tylko Snoop Dogg moşe mieć wypasiony wóz i poszukać inspiracji wśród szeregu akcesoriów, które sprawią, şe kaşdy kierowca będzie dumny z wyposaşenia swojego samochodu. Ponişej kilka przykładów, w które moşna zaopatrzyć się za naprawdę niewielkie pieniądze, a które usatysfakcjonują kaşdego początkującego motogadşeciarza. iz
Moc w dłoni
Kino samochodowe
Drewniana, chromowana, w lamparciej skórze, błyszczącym brokacie lub w kształcie czaszki – niezaleşnie od tego, jaka będzie twoja nowa gałka zmiany biegów, dzięki niej poczujesz na nowo moc samochodu w dłoni.
JeĹ›li wybierasz siÄ™ w dĹ‚uĹźszÄ… podróş, z pewnoĹ›ciÄ… przerwy w jeĹşdzie umili podsuďŹ towy monitor Alpine PKG-2100P.
Przy wyborze nowej gałki zwróć uwagę, czy pasuje do twojego modelu samochodu, a takşe do ilubiegowej skrzyni biegów jest przeznaczona. Jeśli masz automatyczną skrzynię biegów, musisz poszukać gałki specjalnie do niej zaprojektowanej. Producenci prześcigają się w projektach tych gadşetów, więc z pewnością kaşdy – zarówno kobiety i męşczyźni – znajdą coś w swoim guście. Przed zakupem przymierz gałkę do dłoni – najwaşniejsze, aby dobrze w niej leşała, dzięki czemu łatwo i szybko będziesz zmieniać biegi, zwłaszcza na trudnych trasach.
Gadşet posiada wbudowany odtwarzacz DVD, o ultrawysokiej rozdzielczości i przekątnej 10,2 cala. W zestawie znajduje się takşe pilot oraz słuchawki bezprzewodowe, które ułatwią korzystanie z monitora. Dodatkowym atutem są załączone akcesoria montaşowe oraz fakt, iş instalacja nie wymaga dodatkowej puszki. Cena produktu wynosi ok. ₤550.
Cena produktu zaczyna się od ok. ₤15.
Felgi to podstawa Podstawą kaşdego tuningu są ozdobne felgi, które zamontowane nawet w niepozornym wozie sprawią, şe jego wizerunek stanie się bardziej agresywny i będzie się kojarzył z wielką mocą silnika. Aby osiągnąć oszałamiający tuning, najlepiej wybrać felgi aluminiowe, a przy większym budşecie – chromowane, które są dla samochodu niczym najlepsza bişuteria dla kobiety. Felgi chromowane są tym bardziej atrakcyjne, jeśli posiadają tzw. spinnery, czyli dodatkowe łopatki, które obracają się razem z kołem oraz po jego zatrzymaniu, sprawiając wraşenie, jakby samochód dalej był w ruchu. Takie felgi jednak nie pasują wizualnie do kaşdego samochodu i jeśli posiadasz mały wóz, to lepiej wybierz alufelgi, które dobrze dobrane wyglądają świetnie i z klasą na kaşdym samochodzie. Cena produktu róşni się w zaleşności od modelu i rozmiaru.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
AUTOS
378 NORTH CIRCULAR RD, LONDON, N13 6BJ tel: 0787 706 47 95, 0796 955 93 68 www.LPGAUTOCENTRE.co.uk
ONVERSION S & R E PA IR G IN IC V R SE
LPG G A S C
TR ACKING
NOSTIC S ICE TYRES SERV
CAR D IA G
%52/#()0
Profesjonalna Elektronika Samochodowa
ď‚ş $)*156/*/( */ * /%:8 %:8**%6""-/ /& 130 & 130( (3".: 3".: 1 10% 0% "65 "650 "65 0 5 5",Â?& /"+/084;& 45&308/*,* &%$ $ * .&% ; 56/*/( 1305&$5*0/
ď‚ş 130(3".08& 8:ƒ… 8 8:ƒ… $;"/*& '*-5 - 3Âł8 -5 %1' * '"1 ď‚ş /"13"8" &$6 "*3#"( *..0 *51 *51 ď‚ş 841ÂłÂƒ13"$" ; 8"34; 8 8"34; 5"5 5" "5". 5".*
5FM 50 10a_Dodatek MOTO.indd 50
24.co.uk 6/18/2012 7:45:17 PM
poradnik
Jazda bez trzymanki Kaşdy kierowca, ceniący bezpieczeństwo i wygodę, powinien zaopatrzyć sie w wypasiony zestaw głośnomówiący. Spośród wielu dostępnych na rynku warto wybrać sprawdzony i dobry gadşet, który zapewni lepszy dźwięk rozmów bez konieczności trzymania słuchawki telefonu. Jabra Freeway to pierwszy samochodowy zestaw głośnomówiący bluetooth, wyposaşony w 3-głośnikowy system stereo oraz system Virtual Surround, który zapewnia najbardziej naturalny, czysty i şywy dźwięk. Dzięki zastosowaniu technologii podwójnego mikrofonu moşesz zapomnieć o niepoşądanych szumach otoczenia. Dodatkowo, zestaw moşna obsługiwać głosowo, a po wyjściu kierowcy z samochodu samoczynnie się on wyłącza. Cena produktu wynosi ok. ₤80.
Magia dźwięku Dla tych, którzy posiadają większy budşet na motogadşety, polecamy zaopatrzenie się w wypasiony zestaw audio. Na dobry początek polecamy Alpine PXA-H800, zaawansowany procesor dźwięku zapewniający wszelkie niezbędne funkcje przetwarzania dźwięku. Cyfrowa korekcja czasu umoşliwia uzyskanie optymalnego rozchodzenia się dźwięku, dzięki czemu dźwięki wydobywające się ze wszystkich głośników, docierają do Twoich uszu w tym samym czasie. Sprzęt optymalizuje rozchodzenie się dźwięku, balans i tony w zaledwie kilka minut. Nic tylko włącz muzykę i ruszaj w trasę! Cena produktu wynosi ok. ₤700.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
WypoĹźyczalnia samochodĂłw RENT A CAR 24
Find us on
AUTORENOMA
CENTRUM REZERWACJI Mysłowice ul. Grunwaldzka 20 PL tel: +48 32 225 00 90 +48 606 792 638 UK tel: +44 0844 555 50 10
www.auto-wynajem.pl, info@auto-wynajem.pl Panorama, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii
10a_Dodatek MOTO.indd 51
XXX &OJHNB"VEJP DP VL
Facebook Projektowanie i montaş: Car audio i video Instalacje monitorów LCD, DVD, IPOD, GRY VIDEO Zestawy głośnomówiące BLUETOOTH Czujniki Cofania Alarmy Przyciemnianie Szyb Instalacja radio DAB 2a Bridgewater Road HA0 1AJ Wembley
07921955449 ((Sylwester) Sylwester)
51 6/18/2012 7:45:40 PM
poradnik
Najczęstsze przyczyny wypadków n iedokładne patrzenie przez kierowcę (40 proc. wypadków), utrata kontroli nad pojazdem (34 proc.), nadmierna prędkość (tylko 12 proc., ale te wypadki oznaczają aż 24 proc. wszystkich ofiar śmiertelnych), niedokładne patrzenie pieszego (60 proc. wypadków z udziałem pieszych), bezmyślność, pośpiech pieszych (25 proc. wypadków z udziałem pieszych).
Drogi w liczbach 200 tys. osób zostaje rannych w wypadkach drogowych każdego roku w UK, z czego ok. 2 tys. osób jest zabitych, a 20 tys. poważnie rannych. W 2010 r. średnio 5 osób dziennie umierało w wypadku drogowym w całej Wielkiej Brytanii. Ze wszystkich użytkowników dróg procentowo najwięcej wypadków śmiertelnych jest wśród motocyklistów. Rowerzyści to jedyna grupa użytkowników dróg, wśród której rośnie liczba poszkodowanych w wypadkach. Tylko 6 proc. wypadków śmiertelnych zdarza się na autostradzie. Pozostałe w miastach i na wsiach. Dane Department for Transport
Wypadki, stłuczki, potrącenia Wypadki na drodze zdarzają się codziennie. Nawet najbardziej ostrożny i przewidujący kierowca może stać się ofiarą wypadku z nie swojej winy. Warto wiedzieć, co robić w razie stłuczki czy potrącenia, szczególnie że w Wielkiej Brytanii policja z reguły do wypadków nie przyjeżdża.
W
iedza ta pomoże też opanować stres i przystąpić do działania, gdy już do wypadku dojdzie.
Na miejscu wypadku Obojętnie czy w wypadku bierzemy udział jako kierowca, pieszy czy rowerzysta, musimy przestrzegać kilku zasad. Gdy nie ma osób mocno rannych lub ofiar śmiertelnych, policja czy karetka nie przyjedzie na miejsce zdarzenia i jesteśmy zdani na siebie. Przede wszystkim należy zabezpieczyć miejsce wypadku i ostrzec innych kierowców: postawić trójkąt ostrzegawczy, włączyć światła awaryjne, tak żeby nie doszło do następnych stłuczek, sprawdzić obrażenia uczestników wypadku. W razie jakichkolwiek wątpliwości, co do stanu ich zdrowia, wezwijmy pogotowie (numer telefonu 999 lub 112). Jeśli są ofiary, wypadek miał miejsce na autostradzie lub droga została zablokowana – trzeba również zawiadomić policję (także jeśli istnieją podejrzenia, że uczestnik wypadku prowadził auto nielegalnie, np. był w zbyt młodym wieku bądź pod wpływem alkoholu).
Gdy w wypadku nie ma rannych i nie ma też wątpliwości co do tego, kto zawinił – trzeba usunąć pojazdy z drogi, żeby nie stanowiły zagrożenia. Wcześniej dla pewności należy zrobić zdjęcia sytuacyjne, np. telefonem komórkowym. Jeśli samochód trzeba usunąć lawetą, będzie konieczna pomoc drogowa (roadside assistance). Kierowcy posiadający tzw. breakdown cover muszą zadzwonić do swojego ubezpieczyciela. Samochody na gwarancji producenta mają najczęściej darmowe breakdown cover w ramach tej gwarancji. W innym przypadku samochód może odholować dowolna firma, ale trzeba się liczyć z wysokimi kosztami.
Jak się zabezpieczyć przed roszczeniami? Nawet jeśli nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że to inny kierowca jest winny, należy zanotować numer rejestracyjny jego pojazdu. Warto także wziąć od innych uczestników wypadku dane ubezpieczyciela, dane personalne (jeśli kierowca przyzna się do winy, wówczas wystarczy nam nazwa ubezpieczalni i numery rejestracyjne pojazdu, resztą zajmie się nasza ubezpieczalnia, która odbierze koszty napraw od winnego).
obrze jest się dowiedzieć, czy D winny kierowca jest właścicielem pojazdu (registered keeper) i jeśli nie, to wziąć dane właściciela. Dobrym rozwiązaniem jest od razu spisać krótkie oświadczenie lub wypełnić formularz powypadkowy (gotowy formularz warto wozić w samochodzie, szczególnie gdy biegle nie władamy językiem angielskim. Formularz powypadkowy można ściągnąć ze strony odszkodowania.co.uk).
Dane do oświadczenia Oświadczenie musi zawierać datę, godzinę, miejsce zdarzenia, dane uczestników (nazwisko, adres, numer rejestracyjny samochodu, nazwę zakładu ubezpieczeń). Dodatkowo powinien w nim znajdować się w miarę jasny opis zdarzenia, najlepiej z mapką sytuacyjną (o taką mapkę mogą potem prosić też ubezpieczalnie) wraz z uszkodzeniami obu pojazdów i oświadczeniem, kto ponosi winę. Jeśli wypadek stał się z naszej winy, warto odnotować wszelkie okoliczności działające na naszą korzyść: uszkodzone światła, złe oznakowanie itd. Orzeczenie o winie jest ważne z wielu powodów. Po pierwsze, ubezpieczalnia
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn Panorama!
52 10a_Dodatek MOTO.indd 52
24.co.uk 6/18/2012 7:45:43 PM
poradnik
winnego pokrywa koszty napraw obu aut, a winny traci punkty za bezwypadkową jazdę (no claim discount). Po drugie, nawet jeśli w wypadku nie ma rannych, po czasie mogą wystąpić następstwa zdrowotne i poszkodowany będzie się starał o odszkodowanie.
Zdrowie po wypadku Jeśli kierowca lub pasażer w wyniku wypadku odnieśli obrażenia, mogą się starać o odszkodowanie za utratę zdrowia. Odszkodowanie takie jest niezależne od ubezpieczenia wypłacanego za zniszczenie samochodu i wypłaca je ubezpieczyciel winnego wypadku. Niezbędne jest wycenienie szkód, a więc i ocena obrażeń przez lekarza. Obrażenia nie zawsze ujawniają się od razu w trakcie wypadku, a szok, stres i adrenalina sprawiają, że ból pojawia
się dopiero po kilku godzinach. W przypadku gdy wystąpi, trzeba skontaktować się z lekarzem i zachować wszelką dokumentację medyczną. Możliwość starania się o odszkodowanie i jego wysokość wyceni prawnik. Powinien zrobić to bezpłatnie, a w przypadku starania się o odszkodowanie opłaty pobrać dopiero przy wygranej sprawie. Dla wielu osób wypadek samochodowy jest traumatycznym przeżyciem, które nie pozwala przez długi czas usiąść za kółkiem. Zarówno ofiary, jak i sprawcy wypadków mogą odczuwać złość, niepokój, poczucie winy, a nawet popaść w depresję. W przypadkach, gdy uniemożliwia to normalne funkcjonowanie, warto skorzystać z pomocy psychologa (można zacząć od wizyty u GP, który skieruje nas do specjalisty).
Breakdown cover to nie car insurance!
Pamiętaj!
Osoby, które po wypadku potrzebują pomocy lawety, często są rozczarowane, gdy okazuje się, że w ramach ubezpieczenia samochodowego, taka pomoc im nie przysługuje i muszą za nią płacić dodatkowo niemałe pieniądze. Aby korzystać z usługi pomocy drogowej bezpłatnie, trzeba mieć wykupione breakdown cover, które można zakupić w tym samym czasie co polisę ubezpieczeniową na samochód (jest to zwykle opcja dodatkowo płatna i nie wchodzi w zakres ubezpieczenia samochodowego). Breakdown cover gwarantuje pomoc na drodze, drobne naprawy na drodze, ale także odholowywanie pojazdu po wypadku. Samochody nowe, na gwarancji producenta często mają breakdown cover w ramach gwarancji.
Jeśli istnieją wątpliwości co do winy lub kierowcy nie mogą dojść do porozumienia – należy wezwać policję. Również wtedy, gdy jeden z kierowców odmawia podania swoich danych. W Wielkiej Brytanii policja nie przyjeżdża do wszystkich wypadków. Są szanse, że przyjedzie gdy: w wypadku są ranni, ofiary śmiertelne, wypadek miał miejsce na autostradzie, wypadek spowodował blokadę drogi, uczestnik wypadku prowadził nielegalnie: bez prawa jazdy, pod wpływem alkoholu, sprawca wypadku uciekł z miejsca zdarzenia.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Warsztat Mechaniki Pojazdowej Peteres Auto Repairs Ltd
M.O.T. Przeglądy A STGYRK Pełen zakres napraw NOW ATIS A IAG ! D O R is E T rw Diagnostyka komputerowa KOMPU onanym se ie yk przy w Elektronika samochodowa Blacharstwo - Lakiernictwo Laserowe ustawianie zbieżności kół
Miałeś wypadek
jako kierowca lub pasażer? Niech ktoś zapłaci za Twoje obrażenia!
• Wypadki do 3 lat wstecz • Całość odszkodowania dla Ciebie
Sprawdź czy należy Ci się
odszkodowanie: 020 3026 9163 07822 111 222
www.odszkodowania.co.uk
tel. 44 078 788 8127
17 Gorst Road NW10 6LA Park Royal
Panorama, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii
10a_Dodatek MOTO.indd 53
Dojeżdżamy do klientów w całej Wielkiej Brytanii!
53 6/18/2012 7:45:59 PM
poradnik
Ubezpieczenia samochodowe z punktu widzenia prawnika Każdy kierowca w Wielkiej Brytanii, aby poruszać się po drogach publicznych, musi posiadać imienne ubezpieczenie samochodu. Z doświadczenia wiemy, że nie są one drogie i w związku z tym spodziewamy się wyskokiej jakości obsługi klienta, szczególnie jeśli jesteśmy podmiotem wypadku.
N
przez swojego ubezpieczyciela, pomimo że fakty zdarzenia przemawiają na jego korzyść. Podaję przykład bulwersującej sprawy prowadzonej niedawno przez kancelarię Moore Blatch, która ilustruje, w jaki sposób ubezpieczalnia kierowcy bezpodstawnie przyznała się do winy w imieniu swojego ubezpieczonego. Nasz klient, Pan Polak jadący samochodem osobowym w godzinach szczytu, poruszał się wolno po zatłoczonej autostradzie, kiedy samochód dostawczy jadący z tyłu uderzył w auto Pana Polaka. Siła uderzenia była tak duża, że popchnęła auto Pana Polaka na samochód poruszający się z przodu. Kierowca tego samochodu złożył roszczenie przeciwko Panu Polakowi, ponieważ uważał, że jest on winny. Ubezpieczalnia
Pana Polaka przyznała się do winy, pomimo tego że bazując na faktach zdarzenia, oczywiste było, że winę ponosi kierowca samochodu dostawczego. Pomimo wyjaśnień Pana Polaka ubezpieczalnia nie chciała wysłuchać jego racji, nie zmieniła zdania co do winy, podniosła składkę ubezpieczeniową i zabrała zniżki za bezwypadkową jazdę. Pan Polak zgłosił do nas sprawę odszkodowania zdrowotnego i w toku sprawy udało nam się udowodnić całkowitą winę kierowcy samochodu dostawczego. Odzyskaliśmy 100 proc. odszkodowania dla Pana Polaka i co więcej – zniżki za bezwypadkową jazdę zostały przywrócone, a składka ubezpieczenia powróciła do tej sprzed wypadku. Gdy dojdzie do wypadku, warto pamiętać, aby przde wszystkim
zrobić zdjęcia pojazdów, które biorą udział w kolizji, zebrać dane dotyczące samochodów i kierowców oraz zgłosić wypadek do ubezpieczyciela. Następnie opisać ubezpieczycielowi dokładne fakty zdarzenia, a jeśli jest bariera językowa, to poprosić znajomych o pomoc w tłumaczeniu. Ważne rownież, aby współpracować z ubezpieczycielem i bronić swoich racji, a w razie problemów można złożyć oficjalną skargę. Takich przypadków jest więcej, a powyższy ilustruje to, jak ubezpieczalnie, które wymagają od nas astronomicznych składek, robią tak niewiele, gdy dochodzi do wypadku.
Mercedes S320 CDi 7G-Tronic Diesel, Mileage: 33000, Year: 2008 (new Model) (LHD); £28,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
Mercedes C220CDi Saloon 2009 (LHD), Mileage: 41728, Year: 2009, £13,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
Mercedes S350 Auto/Tip Saloon (LHD), Mileage: 87250, Year: 2005, £11,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
KIA Carnival 2.9 CRDi Auto 6 Seats UK reg (LHD), Mileage: 57863, Year: 06/2006, £8,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
Citroen C-Crosser 2.4 (16v) Auto/ Paddle/stick, 4X4, 7 Seats, Mileage: 24756, Year: 2010 (LHD), £17,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
Volkswagen Golf 2.0 TDi Plus Trend (LHD), Mileage: 20000, Year: 2008, £13,450. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
Mercedes C220CDi Elegance New model Spanish (LHD), Obsidian Black with matching cloth interior Mileage: 39000, Year: 2009; £16,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
Toyota LandCruiser 100 Auto 7 Seats 50th Anniversary (LHD), Mileage: 93750, Year: 2002, £12,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
iestety rzeczywistość jest inna i doświadczenie naszej kancelarii Moore Blatch potwierdza, że zdarzają się przypadki, kiedy kierowca pojazdu, który uczestniczył w wypadku, jest obarczany winą
Czy wiesz, że... Moore Blatch Resolve LLP jest jedną z wiodących kancelarii prawnych udzielających pomocy prawnej Polakom poszkodowanym w wypadkach na terenie Anglii i Walii. W celu otrzymania darmowej konsultacji, należy zadzwonić pod numer: 023 8071 8106.
Magdalena Wróblewska-Trojanowicz, prawnik kancelarii Moore Blatch
Ogłoszenia Auto-Moto
Volkswagen Golf 2.0 Tdi DSG/AUTO 2010 HIGHLINE MODEL (LHD), Mileage: 24250, Year: 2010, £15,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777 Land Rover Freelander 2.2L TD4 S (LHD), Mileage: 33400, Year: 2007. £13,950 transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
54 10a_Dodatek MOTO.indd 54
Porsche Cayenne 3.2L V6 Auto/Paddle Spanish (LHD), Mileage: 97000, Year: 2004, £12,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777 Volkswagen Golf 1.9 TDi Auto/DSG Comfort (LHD), Mileage: 61376, Year: 2009, £12,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
Volvo XC90 T6 4WD Auto F/S/H 7 Seats (LHD) Mileage: 78400, Year: 2004, £9,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777 Volkswagen Passate 1.6 FSi Sports/ Auto (LHD), Mileage: 38000, Year: 2007, £9,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777 BMW 320 D Estate/ Auto/Tip UK reg (LHD), Mileage: 89000, Year: 2004, £8,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777 Renault Espace 3.0Dci Expression 7 Seats Auto UK reg (LHD), Mileage: 88588, Year: 2004, £8,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
Ford Fiesta 1.25(60KW) 5Dr A/C 2010 (LHD), Mileage: 8515, Year: 07/2010, £7,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777 Mitsubishi L200 4x4 air/con DIESEL (LHD), Mileage: 69000, Year: 2005, £7,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777 Hyundai Trajet 2.0 CRDi Auto GLS 7-Seats (LHD), Mileage: 72500, Year: 2004, £6,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777 Ford Focus 1.6 (16V) Trend Saloon 2008 (LHD), Mileage: 57000, Year: 2008, £6,950. transeuropean.co.uk (0) 20 7713 1777
24.co.uk 6/18/2012 7:46:00 PM
Raport z wypadku drogowego
1 Data wypadku
Godzina
poradnik
2 Kraj / Kod pocztowy / miejscowość
3 Ranni, nawet lekko ranni nie
4 Szkody materialne dotyczÄ…ce innych pojazdĂłw niĹź A i B
5 Ĺšwiadkowie: nazwiska, adresy, nr tel. innych przedmiotĂłw niĹź pojazdĂłw:
tak
nie
tak
nie
tak
Pojazd A 6 Ubezpieczony*
Okoliczności zdarzenia
*(patrz potwierdzenie ubezpieczenia)
Pojazd B 6 Ubezpieczony*
12 W celu sprecyzowania szkicu zakreślić krzyşykiem
nazwisko
odpowiednie pola. Niepotrzebne skreślić:
imi
* (patrz potwierdzenie ubezpieczenia)
nazwisko imi adres
adres kod pocztowy
kraj
nr tel. lub e-mail 7 Pojazd pojazd mechaniczny:
Przyczepa:
marka, typ nr rej.
nr rej.
kraj dopuszczenia
kraj dopuszczenia
pojazdu do ruchu
pojazdu do ruchu
8 Zakład ubezpieczeń
( patrz potwierdzenie ubezpieczenia )
nazwa nr umowy nr zielonej karty potwierdzenie ubezpieczenia zielonej karty wa nej od do nazwa oddzia u (biuro lub makler) adres kraj nr tel. lub e-mail Czy szkody materialne pojazdu s ubezpieczone umow ?
nie
tak
A
Jak doszło do wypadku?
B
1
parkowa / sta
1
2
opuszczal parking / otwiera drzwi pojazdu
2
3
wje d a na miejsce postoju
3
4
wyje d a z parkingu, terenu prywatnego, drogi
4
5
wje d a na parking, teren prywatny, drog
5
w cza si do ruchu okr nego (rondo)
6
7
jecha w ruchu okr nym
7
8
uderzy w ty pojazdu jad cego w tym samym kierunku i tym samym pasem
8
9
jecha w tym samym kierunku, lecz innym pasem
9
10
zmienia pas ruchu
10
11
wyprzedza
11
12
skr ca w prawo
12
13
skr ca w lewo
13
14
cofa
14
15
wjecha na pas ruchu dla przeciwnego kierunku
15
6
kod pocztowy
kraj
nr tel. lub e-mail 7 Pojazd pojazd mechaniczny:
Przyczepa:
marka, typ nr rej.
nr rej.
kraj dopuszczenia
kraj dopuszczenia pojaz-
pojazdu do ruchu
du do ruchu
8 Zakład ubezpieczeń
* - + .
Ten formularz nie stanowi przyznania się do winy, a jedynie przedstawienie toşsamości uczestników wypadku oraz faktów i ma pomóc w późniejszym rozstrzyganiu sprawy.
(patrz potwierdzenie ubezpieczenia)
nazwa nr umowy nr zielonej karty potwierdzenie ubezpieczenia lub zielonej karty wa nej od do nazwa oddzia u (biuro lub makler) adres kraj nr tel. lub e-mail Czy szkody materialne pojazdu s ubezpieczone umow ?
nie
tak
16 nadje d a z prawej strony (na skrzy owaniu) 16 9 Kierowca
(patrz prawo jazdy)
zlekcewa y znak pierwsze stwa przejazdu lub czerwone wiat o
17
nazwisko
imi data ur. adres
13
kraj
Podać liczbę zakreślonych pól
17
nr prawa jazdy
imi data ur. adres
Szkic sytuacyjny wypadku w momencie kolizji
kraj nr tel. lub e-mail nr prawa jazdy
3. państwa pozycję w momencie kolizji, 4. znaki drogowe, 5. nazwy ulic
kategoria (A, B, ...)
(patrz prawo jazdy)
nazwisko
Proszę oznaczyć 1. układ dróg 2. kierunki ruchu pojazdów A i B (oznaczyć strzałką),
nr tel. lub e-mail
9 Kierowca
kategoria (A, B, ...) prawo jazdy wa ne do
prawo jazdy wa ne do 10 Wskazać strzałką miejsce uszkodzeń pojazdu A
10 Wskazać strzałką miejsce uszkodzeń pojazdu B
Państwa szkic:
11 Widoczne uszkodzenia pojazdu A
14 Uwagi własne:
11 Widoczne uszkodzenia pojazdu B
15
A
podpisy kierowcĂłw
15
14 Uwagi własne
B
) , , ( ' ! "$ # &$& , ' %&!! Panorama, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii 10a_Dodatek MOTO.indd 55
!!!
Patrick Gordon
24H
55
6/18/2012 7:46:01 PM
Does NOT constitute an admission of liability, but a summary of identities and of the facts which will speed up the settlement of claims.
poradnik 2
1 Date of accident
Time
Agreed Accident Statement 3 Injuries even if slight
Locality · Country · Place
no
4 Material damage other than to vehicles A and B:
objects other than vehicles:
no
no
yes
yes
Vehicle A
Circumstances * see insurance certificate
6 Insured/policyholder*
Vehicle B
Put a cross in each of the relevant boxes to help
Surname
First name
explain the drawing -* delete where appropriate:
First name Address
Address Country
Tel. or e-mail 7 Vehicle Trailer:
Motor: Make, type Registration No.
Country of registration
8 Insurance company Policy No. Green Card No. Insurance Certi cate from to Agency (or bureau, or broker) Address Country Tel. or e-mail
Does the policy cover material damage to the vehicle?
What happened?
B
1
* parked / stopped
1
2
* leaving a parking space / opening a vehicle door
2
3
entering a parking space
3
4
*emerging from a parking space, from private premises, from a track
4
5
*entering a parking space, private premises, a track
5
6
entering a roundabout
6
7
circulating a roundabout
7
8
striking the rear of the other vehicle in the same line of traf c and travelling in the same direction
8
9
going in the same direction but in a different line of traf c
9
10
changing lines of traf c
10
11
overtaking
11
12
turning to the right
12
13
turning to the left
13
14
reversing
14
15
changing to a lane reserved for traf c in the opposite direction
15
16
coming from the right (at a junction)
16
(see insurance certificate)
Surname
or Green Card valid
A
Registration No.
Country of registration
9 Driver
no
(see driving licence)
yes
17 had not observed a priority sign or a red light 17
Surname
First name Date of birth Address
13
Country Tel. or email Driving licence No. Category (A, B, ...)
State the number of boxes marked with a cross
Postcode
Country
Tel. or e-mail 7 Vehicle Trailer:
Motor: Make, type Registration No.
Registration No.
Country of registration
Country of registration
8 Insurance company
(see insurance certificate)
Surname Policy No. Green Card No. Insurance Certi cate or Green Card valid
from to
Agency (or bureau, or broker) Address Country Tel. or e-mail Does the policy cover material damage to the vehicle? 9 Driver
no
yes
(see driving licence)
Surname
First name Date of birth Address
Sketch of accident when impact occurred
Country
Indicate 1. the layout of the road 2. by arrows the direction of the vehicles A, B 3. their position at the time of impact 4. the road signs 5. names of the streets or roads
Tel. or email Driving licence No. Category (A, B, ...) Driving licence valid until:
Driving licence valid until: 10 Indicate the point of initial impact to vehicle A by an arrow
10 Indicate the point of initial impact to vehicle B by an arrow
Your Sketch of the accident:
11 Visible damage to vehicle A:
14 My remarks:
* see insurance certificate
6 Insured/policyholder*
12
Surname
Postcode
yes
5 Witnesses: names, addresses, tel.
11 Visible damage to vehicle B:
15
A
Signatures of the drivers
15
14 My remarks:
B
dla kierowców i pasażerów. Biuro: 020 3514 1858, komórka: 07822 111 222 Patrick Gordon 24.co.uk 56Odszkodowania 10a_Dodatek MOTO.indd 56
24H
6/18/2012 7:46:01 PM