NR 346 17 kwietnia 2014
Polish Weekly Magazine
Kierowco! Formularz wypadkow wyr wij y ze środka
Polak, który przebiegł Antarktydę Dookoła świata
List gończy z genów
Najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii www.panorama24.co.uk Przegląd prasy polskiej
Nauka
Wesołych
świąt wielkanocnych Czytelnikom Panoramy życzy redakcja
TO SIĘ NAZYWA ODSZKODOWANIE!
NO WIN - NO FEE
Ponadto, gdy sprawa zostanie rozstrzygnięta, będziesz miał prawo do jednego z prezentów: laptopa, telefonu komórkowego lub złotej monety. *** Nie każda sprawa gwarantuje nagrodę. Zadzwoń po szczegóły
Miałeś wypadek drogowy, przy pracy, poślizgnąłeś lub potknąłeś się co spowodowało wypadek, lub inne zdarzenie nie z Twojej winy? Zaniedbania lekarskie. Wypadki rowerowe Prawo rodzinne - prawa rodzicielskie i rozwody. Nasi prawnicy przywrócą uśmiech na Twojej twarzy. Wystarczy wejść na naszą stronę internetową, lub zadzwonić, aby zgłosić nam Twoje roszczenie!
Jeśli miałeś wypadek wystarczy zadzwonić na 0208 343 70 70 lub 0 78 16 64 63 45
Regulamin świadczenia usługi dostępny w naszych oddziałach lub on-line:
możemy odwiedzić cię w ciągu godziny od rozmowy.
info@ersans.co.uk
SPIS TREŚCI
4 6 8 14
Na start Serwis informacyjny Zostań biznesmenem! PORADY PRAWNE
Społeczeństwo 18
Ukryty kat CHARAKTERY
Z życia wzięte 22
Wielkanoc? Nie obchodzę
Przemoc psychiczna także boli
SYMPATIA.PL
Nauka 22
List gończy z genów
Muzyczna impreza w Londynie
TYGODNIK POWSZECHNY
26 27
Okrutny los gadów Nauka dla każdego
Kultura i sztuka 28
Polski festiwal w Londynie: Let’s rock!
Dookoła świata 30
Polak, który przebiegł Antarktydę PANORAMA
Styl życia 32
41 45 46
Wstydliwy problem – czy dotyczy także ciebie? ARTYKUŁ PROMOCYJNY
33
Polak pokonał własne słabości!
8
Formularz wypadkowy dla kierowców Finanse po godzinach W co warto inwestować w 2014 r.?
Aparat dla nocnych marków OBRAZ I DŹWIĘK
Rewolucja w przekazach pieniężnych do Polski!
52 54
Żurek z historią Polska Wielkanoc z Delikatesami Polskimi BEST PL
ARTYKUŁ PROMOCYJNY
55
38 40
Najciekawsze wielkanocne ocnee tradycje na świecie
Kobieta 57 58
W królewskim stylu Coś dla niej
Męska rzecz 60
Glinka do lakieru: jak jej używać?
ARTYKUŁ PROMOCYJNY
62
Coś dla niego
Wielkanocne dekoracje
Panorama na weekend
AUTO ŚWIAT
Poradnik „Twoje Finanse” 37
49
WIELKANOC
Ludzka hybryda
51
Panoramiś
30
64 65 66 67
Co ze wspólnym kredytem po rozstaniu? Jak bezpiecznie przesłać pieniądze do Polski? Płaca minimalna w Wielkiej Brytanii
Magazyn
Od 2007 roku, najszybciej rozwijający się polskojęzyczny magazyn w Wielkiej Brytanii. www.Panorama24.co.uk Tel. 020 3318 4630 Fax 020 3014 9607 Email redakcja@Panorama24.co.uk Nakład kontrolowany:
70 000 egzemplarzy co tydzień
Krzyżówka Dowcipy / Horoskop Karnet kulturalny Kluby
Strefa ogłoszeń 68 Redakcja/Editorial Redaktor prowadzący: Ilona Zimmer Tel. 020 3318 4630 Email i.zimmer@Panorama24.co.uk Redakcja i korekta tekstów: Anna Marszałek Email a.marszalek@Panorama24.co.uk Asystent redaktora: Bartosz Dybała Email: b.dybala@Panorama24.co.uk
Księgowość/Accounts Magdalena Kukuła Tel. 020 3026 6550 ext. 7041 i 7024 Email accounts@Panorama24.co.uk
Reklama/Advertisement Sales Manager: Katarzyna Dziwisz Tel. 020 3026 6550 ext. 7018
Dystrybucja/Distribution Robert Grygo Tel. 07581470063, distribution@Panorama24.co.uk
Studio Grafik prowadzący: Rafał Szmidt, Piotr Olszowski, Damian Łęcki
Ogłoszenia
Serwis zdjęciowy Shutterstock, Getty Images, OmnisPress Photo Agency, TVN. Tygodnik rozpowszechnia artykuły na podstawie art. 25, 26, 29, 33 i 49 ust. 2 ustawy z dn. 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Magazyn Panorama jest dostępny w całej Wielkiej Brytanii. Aby znaleźć najbliższy punkt kolportażu, wejdź na www.Panorama24.co.uk/dystrybucja i wpisz swój kod pocztowy.
Miałeś wypadek? Należy Ci się odszkodowanie! Wracałam nocą z klubu, kiedy na pasach potrąciła mnie taksówka.
Podczas deszczowego poranka w tył mojego samochodu uderzyła ciężarówka.
Marta, potrącona na pasach £18 966 odszkodowania
Siedziałem na tylnym siedzeniu, kiedy samochód wypadł z trasy i uderzył w barierkę.
Adam, wypadek samochodowy £15 963 odszkodowania
Kiedy wynosiłam śmieci z restauracji, wystający z worka nóż przebił mi dłoń.
Damian, poszkodowany pasażer £16 638 odszkodowania
Ewa, wypadek w pracy £12 839 odszkodowania
Zadzwoń i zapytaj, jak wysokie odszkodowanie Ci się należy. polski departament:
020 3318 4626 Patrick Gordon We are regulated by the Ministry of Justice in respect of regulated claims management activities. Our authorisation number is CRM26705. We are registered with Information Commissioner’s Office registration number Z2680674.
Kom/SMS: 078 22 111 222 Pon. - pt. 8.00-18.30, sob. 8.00-16.30
www.patrickgordon.co.uk Dojeżdżamy do klientów w całej Anglii!
6
NA START
Znajdź znajomych na Wyspach!
www.polacy.co.uk
Co było pierwsze – jajko czy kura?
W związku z Wielkanocą pytanie o to, co mogłoby być pierwsze – jajko czy kura – stało się ostatnio przedmiotem zastanowienia niejednego z nas. I tak co roku my oraz nawet naukowcy, starają się wreszcie odpowiedzieć jednoznacznie, od czego się wszystko zaczęło. Pytanie to jednak od wieków zawstydza naukowców. Niektórzy spośród uczonych uważają, że bez jajka nie mogłoby być kury. Twierdzą oni, że z jaja, które zostało zniesione przez gatunek innego ptaka, wykluł się kurczak, a kluczowa mutacja, która do tego doprowadziła, zaszła na poziomie zygoty. Inni badacze nie mają z kolei wątpliwości, że to kura była pierwsza. Według nich jajo, zanim zostanie złożone, musi przejść przez jajowód. Jednak zdania na ten temat dzielą nie tylko badaczy, ale także naszych czytelników. I tak według niektórych z was oczywiste jest, że „jajo nie mogłoby powstać, gdyby nie istniała kura”. Z kolei inni upierają się przy twierdzeniu, że kura była pierwsza, bo „gdyby pierwsze było jajko, to nie miałby go kto wysiedzieć i zrobiłby się zbuk”. Życzymy wam zatem, żeby w waszych wielkanocnych koszykach znalazły się te wysiedziane jajka, a nie zbuki. Oraz żeby te święta były wyjątkowe i upłynęły wam, drodzy Czytelnicy w rodzinnej i ciepłej atmosferze, bez względu na to, co było pierwsze. Redakcja
ZA TYDZIEŃ NIE PRZEGAP
Małysz testuje pikapa
ROZWIĄZANIE KONKURSU WIELKANOCNEGO
Wyniki sondy z jajem W naszej sondzie wielkanocnej „Jajko czy kura?” wygrała kura! Mimo to postanowiliśmy nagrodzić również tych z was, którzy postawili na jajko, a także na… koguta! - Bilet na kabaret Marcina Dańca wygrywa Arleta Majkowska.
- Bilet na spektakl „Mój boski rozwód” wygrywa Barbara Barszczewska. - Bilet na spektakl „Ślub doskonały” wygrywa kamilek1910. - Płytę Edyty Jungowskiej „Braciszek i Karlsson z Dachu” wygrywają Anna krawczyk oraz Ewa Sucharek!
WYNIKI KONKURSU Podwójny bilet na koncert zespołu Indios Bravos wygrywa Piotr Marzec. Gratulujemy!
Szczegóły dotyczące odbioru nagród przesłaliśmy mailem. Wszystkim zwycięzcom gratulujemy!
świata często był niezwyciężony. Teraz, gdy Adam Małysz startuje w rajdach, też chce być niepokonanym kierowcą, i to nie tylko podczas zawodów, lecz także w trakcie codziennego podróżowania samochodem w trudnych górskich warunkach. Czytaj więcej w kolejnym numerze „Panoramy”!
KONKURS
Wygraj bilety na spektakl „Mój boski rozwód” to wzruszająca, ale i pełna optymizmu historia kobiety po przejściach, którą mąż porzucił ją dla pięknej Meksykanki, córka wyprowadziła się do narzeczonego, a matka – zimna i
krytyczna – nieskora jest do współczucia. Do wypełnienia pustki Angela ma tylko psa i telefon. Czy odnajdzie szczęście i sens życia? Weź udział w konkursie i wygraj jeden z biletów na spektakl.
Wyślij maila o tytule MÓJ BOSKI ROZWÓD na adres konkurs@panorama24. co.uk, w treści wpisując swoje imię i nazwisko.
KONKURS
Wygraj bilety na kabaret Marcina Dańca Tego satyryka przedstawiać nie trzeba. Marcin Daniec ze swoim programem „Krakowiacy i Górale” 18 maja zawita do Londynu. Jeśli chcesz spraw-
dzić, czy i tym razem polski kabareciarz rozśmieszy polską publiczność aż do łez, weź udział w konkursie i wygraj jedno z zaproszeń.
Adam Małysz w Rajdzie ux, Dakar startował Toyotą Hilu ję ssję a dla nas testuje seryjną wer h nyc licz W . odu och tego sam zawodach na skoczniach całego
Wyślij maila o tytule DANIEC na adres konkurs@ panorama24.co.uk, w treści wpisując swoje imię i nazwisko.
Jest nas już ponad
Podaj dalej! „Panorama” dociera do wielu miejsc w UK, jednak z pewnością masz rodzinę, czy znajomych, którzy nie mają tak łatwego dostępu do naszego tygodnika. Nie wyrzucaj przeczytanej
„Panoramy” – podaj ją dalej. Bo czasem jeden przeczytany artykuł lub trafne zdanie potrafi zmienić czyjś świat!
49255
POLECAMY
Poradnik „Ciąża i Dziecko w UK” Planujesz ciążę lub właśnie spodziewasz się dziecka? Już 8 maja w „Panoramie” znajdziesz pierwszą część cyklu poradnikowego „Ciąża i Dziecko w UK”. Dowiedz się, jakie prawa w pracy i do opieki zdrowotnej ma w UK kobieta w ciąży, a także jakie badania w trakcie ciąży powinnaś wykonać i jak wygląda poród na angielskiej porodówce. Jeśli jesteś już szczęśliwą mamą na Wyspach, sprawdź, czy przysługują ci benefity na dziecko, jak wygląda harmonogram szczepień malucha w UK i jakk em poradzić sobie z wychowaniem dwujęzycznego dziecka. Już teraz tter zadaj pytanie naszym ym ekspertom lub mi podziel się z innymi Polkami swoimi maami cierzyńskimi troskami i doświadczeniamii na ach Wyspach. Na łamach poradnika możeszz także pochwalić się swoją pocie-
chą – wyślij nam jej zdjęcie, a opublikujemy je w „Panoramie”. Pisz na redakcja@panorama24. co.uk, w tytule maila wpisując CIĄŻA. Każdy list ma szansę wygrać jedną z nagród (m.in. sesję zdjęciową ciążową lub noworodkową, metamorfozę w salonie piękności, płyty z polskimi bajkami dla dzieci). Porady i konkursy już od 8 maja co tydzień w cyklu poradnikowym „Ciąża i Dziecko w UK”.
POLECAMY
Polish Your Polish Polish Your Polish, jedyny w Wielkiej Brytanii polskojęzyczny klub organizacji Toastmasters International, zaprasza na spotkania wszystkie osoby zainteresowane publicznymi wystąpieniami. - Z nami w przyjaznej atmosferze dowiesz się, jak doskonalić elementy dobrego przemówienia, jak pokonać tremę, jak przedstawić swoje myśli w jasny i zwięzły sposób. W naszym klubie rozwijamy również cechy
przywódcze, realizując program leadership – mówi jeden z prowadzących zajęcia. Spotkania odbywają się w każdy drugi i czwarty wtorek miesiąca o godz. 19.30 w Sali Kominkowej Ogniska Polskiego (55 Exhibition Rd, SW7 2PN) w Londynie. Więcej informacji znajdziesz na info@polishyourpolish. org.pl. Dla gości wstęp jest bezpłatny.
SERWIS
8
Polska lokalna ROPCZYCE (WOJ. PODKARPACKIE)
Auto dachowało Po wypadku samochodowym trzech młodych mężczyzn zostawiło w rowie nieprzytomną 18-latkę. Kierowca, który uderzył w drzewo, miał we krwi 1,6 promila alkoholu. Nikt nie udzielił pomocy dziewczynie, nie zadzwoniono też po karetkę. Zmarła na miejscu. Sprawą zajmuje się prokuratura. źródło: DZIENNIK.PL
NOWY TARG
Wybuchowy zamek Potężna eksplozja zniszczyła przedszkole. Wybuchł... dmuchany zamek. Na szczęście w budynku nie było dzieci, a pracownikom udało się uciec. - Gdy pracownicy byli na najniższej kondygnacji doszło do zwarcia wentylatora i zamek wybuchł - mówi Piotr Krygowski z nowotarskiej straży źródło: DZIENNIK.PL pożarnej. ŻYWIEC
Umawiał się na seks Policjanci zatrzymali 40-letniego mężczyznę, który telefonicznie składał propozycje seksualne 14latce. Został zatrzymany, gdy szedł na umówione spotkanie z dziewczyną. Policję zawiadomiła matka nastolatki. 40-latkowi grożą 2 lata więzienia. źródło: WPROST.PL
Największe ćwiczenia służb w Polsce Pod koniec kwietnia odbędą się w Polsce największe od ponad 40 lat ćwiczenia służb mundurowych. Będzie w nich uczestniczyło ok. 2 tys. funkcjonariuszy, m.in. strażnicy graniczni, policjanci i strażacy - zapowiedział szef MSW Bartłomiej Sienkiewicz. - Granice są teraz stabilne, bezpieczne, ale musimy być przygotowani na bardziej
dramatyczne warianty. Chcemy przetestować pewną wewnętrzną odporność państwa polskiego na sytuacje ekstremalne - powiedział minister. Jak wyjaśnił, w ćwiczeniach weźmie udział prawie 2 tys. funkcjonariuszy ze wszystkich służb mundurowych podległych MSW. Scenariusz ćwiczeń jest tajemnicą. Sienkiewicz ujawnił jednak, że odbędą się one w centralnej Polsce.
Zostanie tam wyznaczona sztuczna granica, którą funkcjonariusze będą patrolować, monitorować i ochraniać.
Ćwiczenia rozpoczną się 23 kwietnia i mają potrwać do 25 kwietnia. źródło: GAZETA.PL
W ĆWICZENIACH WEŹMIE UDZIAŁ PONAD 2 TYS. FUNKCJONARIUSZY
Nie zagraża nam bieda?
Aplikacja od jezuitów
Ponad połowa Polaków ocenia poziom życia swoich rodzin jako przeciętny - takiej odpowiedzi udzieliło 58 proc. badanych przez CBOS.
Zakon jezuitów postanowił pójść z duchem czasu i dlatego stworzył aplikację „Modlitwa w drodze” na urządzenia z systemem operacyjnym Android od Google’a i iOS Apple’a.
Dodatkowo spada poczucie zagrożenia biedą. W 2014 r. było ono najniższe w ciągu ostatnich 10 lat i wynosiło 34 proc. W tym czasie odnotowano również zdecydowany spadek odsetka badanych określających standard życia swoich rodzin jako niższy niż
przeciętny. W 2004 r. skromnie lub bardzo skromnie żyło 47 proc. badanych, a w tym roku ten odsetek spadł do 23 proc. Jedna czwarta Polaków (24 proc.) twierdzi, że jest spokojna o finansową przyszłość swoich rodzin. Blisko co piąty Polak (17 proc.) ocenia, że jego rodzina żyje powyżej przeciętnej, chociaż swoje warunki jako bardzo dobre – pozwalające nawet na pewien luksus – stwierdza tylko 2 proc. ankietowanych. źródło: GAZETA.PL
Aplikacja ma ułatwiać modlitwę w ciągu bardzo zabieganego życia. Każdego dnia na użytkowników czeka fragment Pisma Świętego, kilka słów komentarza i porcja muzyki. Aplikację tworzy sześcioosobowy zespół
redakcyjny i czteroosobowa ekipa techniczna. Do tego dochodzi kilkadziesiąt osób, które napisały rozważania lub użyczyły głosu jako lektorzy. Grupę tworzą głównie zakonnicy, ale jest tam też aktorka Małgorzata Kożuchowska i dziennikarz Krzysztof Ziemiec. Rozważania polskich jezuitów trwają ledwie 10 minut, a więc każdy powinien znaleźć czas w ciągu dnia, aby skorzystać z aplikacji - komentują twórcy. źródło: WPROST.PL
Coraz mniej dzieci Jak wynika z danych opublikowanych prze Bank Światowy, Polska zajmuje niechlubną pozycję w czołówce krajów z najniższym wskaźnikiem urodzeń. Niepokoi również fakt, że wskaźnik urodzeń dodatkowo
spadł z 1,4 do 1,3 w 2012 r. w stosunku do lat 2009-10. Tzw. Total Fertility Rate określa, jaka liczba urodzeń dzieci przypada na jedną kobietę w wieku od 15 do 49 lat. Najniższą wartością wskaźnika „poszczycić się” może Makau z 1,1, natomiast spośród państw
najbardziej rozwiniętych najlepiej wypadła Francja (2,0). Najpłodniejszymi państwami świata są: Niger (7,6), Mali (6,9) oraz Somalia (6,7). Według ekspertyz, optymalny poziom wskaźnika do „zastępowalności pokoleń” wynosi 2,1-2,15. źródło: WPROST.PL
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Ubezpieczenia biznesowe – zaufaj polskim specjalistom
T: 0208 682 7736 149-155 Mitcham Road London SW17 9PG
Ubezpieczenia: • OC firmy od £60 rocznie • OC pracodawcy • od następstw nieszczęśliwych wypadków i chorób już od £80
Ubezpieczenia: • Narzędzi 24/7 już od £40 rocznie • pakietowe biur, salonów, sklepów świadczących przelewy pieniężne
Ubezpieczenia: • vanów • ciężarówek • floty pojazdów • „motor trade”
Ubezpieczenia dla: • producentów • dystrybutorów • hurtowników • i wiele innych
Pol-Plan Insurance jest częścią A-Plan Insurance Holdings, który jest autoryzowany i regulowany przez Financial Conduct Authority - 750484
$ ! "
! ,# $% ! #
&% ! ,( (
&- ( #,% "! $ "#*) ,+ ( * #) + 0 & / ) / #-. + # " & " ## ,( ) ' %,%+
+ #
$ * & *#( # #& % ' " *#( ' "
%' " % ! ! ! !" &"$ # ' %
Customers of Talk Home Mobile may not be able to use Electronic Top-Up at all locations where the green top-up logo appears.
Terms & Conditions: Pricing/Offers correct as at 27.03.2014 on the ‘Your Rates’ plan. UK Calls and UK texts: applies to calls/texts to mobile numbers allocated to H3G, O2, Orange, EE and Vodafone in the UK only and calls made in the UK to fixed line numbers starting 01, 02 or 03. The country rate advertised only includes calls made a) to fixed line geographic numbers and b) mobile numbers, in each case from the UK to such numbers in the country advertised. Excluded from all pricing/offers are all other types of call/text such as calls/texts to premium, reverse charge and revenue share numbers and those calls/texts made/sent or received when roaming. *Free Calls and Texts Offer: 2,000 minutes and 2,000 texts Talk Home mobile to Talk Home mobile. Available on topping up a minimum amount of ÂŁ5; expires 31st day after last top up. Pricing and offers can be varied or withdrawn at any time. These terms are in addition to our standard terms and conditions; see www.talkhomemobile.com for full terms and conditions and for variations and/or withdrawals.
OPTIMAL DIRECT INSURANCE COMPANY
z nami jeździsz najtaniej
UBEZPIECZENIA t Samochodów osobowych t Samochodów dostawczych t Motocykli
Ukraina na granicy wojny domowej Zbiegły prezydent Ukrainy, Wiktor Janukowycz ogłosił, że Ukraina jest na granicy wojny domowej i zaapelował do wojskowych, aby nie realizowali rozkazów nowych władz. - Ukraina znajduje się na granicy wojny domowej, a część winy za tę sytuację ponoszą władze USA - oświadczył Janukowycz. Jego zdaniem jedynym rozwiązaniem w tej sytuacji ma być natychmiastowe referendum. Z kolei szef MSZ Rosji
Siergiej Ławrow nazwał „przestępczym rozkazem” decyzję pełniącego obowiązki prezydenta Ukrainy, Ołeksandra Turczynowa o operacji antyterrorystycznej na szeroką skalę, która rozpoczęła się w Słowiańsku i Krasnym Limanie. Jak jednak twierdzi były zastępca szefa Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Ukrainy, admirał Ihor Kabanienko, w Słowiańsku i Krasnym Limanie działają nie separatyści, a wojskowe pododdziały wywiadowczoźródło: WPROST.PL dywersyjne.
JANUKOWYCZ PROPONUJE REFERENDUM
Użyto broni chemicznej? Jak donosi portal Jpost.com, w środkowo-zachodniej Syrii doszło do ataku chemicznego. Broń została użyta w okolicach wioski Kfar Zeita, w oblężonej prowincji Hama.
Kup tanie ubezpieczenie i odbierz prezent! t 10% taniej przez internet t gwarancja pomocy w 30 minut t obsługa klienta od 8.00 do 18.30 t taniej nawet o £132
Wejdź na:
www.optimaldirect.co.uk
Partyzanci poinformowali, że dziesiątki mieszkańców trafiło do szpitali z problemami oddechowymi, oskarżając reżim Baszara Assada o detonację ładunków z toksynami tuż nad wioską. Z kolei syryjska telewizja państwowa poinformowała, że
to członkowie związanej z Al-Kaidą organizacji Front Al-Nusra są odpowiedzialni za atak. Mieli użyć chloru, w wyniku czego zginęły dwie osoby, a ponad 100 zostało rannych. Syryjscy i amerykańscy lekarze działający w organizacji SAMS, która pomaga w ogarniętym wojną domową kraju w szpitalach, twierdzą, że zgłaszający się ludzie mieli „omamy, przyspieszony puls, problemy z oddychaniem, a w niektórych przypadkach doszło do uduszenia”. źródło: WPROST.PL
Obama bogatszy od Putina! Stoją na czele dwóch światowych potęg, jednak przynajmniej oficjalnie to Barack Obama jest lepiej opłacanym prezydentem niż Władimir Putin. Z opublikowanych przez nich oświadczeń wynika, że przywódca USA zarabia cztery razy więcej niż rosyjska głowa państwa. Według informacji, które udostępnił Barack Obama – w 2013 r. zarobił 481 tys. dolarów. Z samego tytułu piastowania urzędu prezydenckiego na jego konta wpłynęło 400 tys. dolarów. Swoimi dochodami pochwalił się także Władimir Putin. Co ciekawe, okazało się, że nie tylko zarabia skromniej niż amerykański polityk, ale jest też jednym z gorzej opłacanych pracowników w swojej kancelarii. Władimir Władimirowicz zadeklarował bowiem, że w zeszłym roku jego przychód to zaledwie 75 tys. euro. Więcej od niego zarobili choćby bliscy współpracownicy, a więc Nikołaj Patruszew – sekretarz Rady
Bezpieczeństwa Narodowego – ok. 680 tys. euro, Siergiej Iwanow – szef prezydenckiej administracji – ok. 220 tys. euro, a nawet Dmitrij Pieskow – szef służb prasowych na Kremlu – 180 tys. euro. źródło: GAZETA.PL
Reklama: 020 3026 6550
JUĹť OD 2016 R. SZYKUJÄ„ SIĘ ZMIANY
Niemiecki minister komunikacji, Alexander Dobrindt (CSU) przedstawił kalendarz planowanych zmian w systemie opłat za korzystanie z autostrad. Myto dla kierowców samochodów osobowych z zagranicy ma obowiązywać od 2016 r. Od 1 października 2015 r. obowiązkiem uiszczenia opłaty zostaną objęci kierowcy cięşarówek o wadze powyşej 7,5 t. Obecnie myto obowiązuje samochody od 12 t. Wcześniej, bo od 1 lipca 2015 r., zwiększy się teş liczba dróg objętych tą
opłatą. Kolejnym krokiem będzie wprowadzenie 1 stycznia 2016 r. opłat dla kierowców samochodów osobowych. Mają one dotyczyć tylko pojazdów zarejestrowanych za granicą. Ostatnim punktem strategicznego planu Ministerstwa Komunikacji jest objęcie od 1 lipca 2018 r. systemem opłat wszystkich dróg krajowych na terenie Niemiec o łącznej długości 40 tys. km. Dzięki planowanemu rozszerzeniu systemu opłat do budşetu państwa ma wpłynąć dodatkowo 2 mld euro. źródło: GAZETA WYBORCZA
11
Polski wzrost gospodarczy Jak wynika z najnowszej prognozy Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Unia Europejska zanotuje w tym roku wzrost gospodarczy, głównie dzięki Polsce.
Więcej płatnych dróg
24.co.uk
Ekonomiści prognozują, şe światowa gospodarka zwiększy się w tym roku o 3.6 proc.
W styczniu w MFW przewidywali, şe wzrost będzie o 0.3 proc. większy. Taki stan rzeczy jest spowodowany gorszym wynikiem państw rozwijających się, w tym przede wszystkim Rosji. Ponadto, odnotowano spowolnienie tempa rozwoju gospodarczego Japonii. Z kolei PKB strefy euro zwiększy się o 1.2 proc.
Zdaniem ekspertów liderem wzrostu w Europie jest Polska, której gospodarka w 2014 r. ma wzrosnąć do 3.1 proc. Jednakşe ekonomiści zastrzegają, şe ze względu na wydarzenia na Ukrainie, wzrost ten moşe być wolniejszy. Ponadto, MFW przewiduje, şe w 2015 r. w Polsce PKB wzrośnie o 3.3 źródło: WPROST.PL proc.
Wymagane antypedofilskie zaświadczenia! Wszyscy zatrudnieni we włoskich szkołach będą musieli dostarczyć zaświadczenia, şe nie byli karani za pedofilię. Zastrzeşenia do nowych przepisów wyraşa włoski episkopat. Kościół uwaşa, şe z obowiązku powinni być zwolnieni szkolni katecheci.
Zaświadczenie ma obowiązywać nie tylko w oświacie, ale takşe w klubach sportowych oraz innych stowarzyszeniach i organizacjach zrzeszających nieletnich. Będzie dotyczyło pracowników dydaktycznych i mających bezpośredni kontakt z dziećmi, a takşe np. woźnych i dozorców szkół czy obiektów sportowych. Zaświadczenie
ma być wydawane przez ministerstwo sprawiedliwości na prośbę pracodawcy. Ustawa w tej sprawie zgodna jest z prawodawstwem europejskim. Z kolei biuro radcy prawnego episkopatu Włoch uwaşa, şe przepisy ustawy nie są jednoznaczne i nie powinni im podlegać katecheci. źródło: NEWSWEEK.PL
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
1="4" 7 7830,03$* : 0#07*D95+& 0% ."2$" 2 * %048$98 129&,"9?7 7838="/8$) %0 0-3,* %0 : 7 53=5%9& ; "34C1/&(0 /*"< !81="48 7 '5/4"$) %034C1/& 0% 2 034C1/0BA B20%,?7 59"-&@/*0/" 0% 7"25/,?7 42"/3,"$+* 3=5(" %034C1/" 9 ,"@%&+ 1-"$?7,* "(&/$8+/&+ !&34&2/ /*0/ 7 !*&-,*&+ 284"/** 54)02*3&% #8 4)& &/42"- "/, 0' 2&-"/% "/% 2&(5-"4&% #8 4)& */"/$*"- 0/%5$4 54)02*48 '02 4)& $0/%5$4 0' 1"8.&/4 3&26*$&3 #53*/&33 */ 4)&
Fast foody na Krymie Sieć amerykańskich fast foodów Burger King zamierza otworzyć nowe restauracje w Rosji i na Krymie. Burger King chce bardzo szybko przejąć rynek, który niedawno opuścił McDonald’s. OGŁOSZENIA
Przedstawiciele McDonald’s poinformowali, że ze „względów operacyjnych” zamykają trzy lokale na Krymie. Podkreślili jednak, że wrócą na półwysep tak szybko, jak będzie to możliwe. Okazję postanowił wykorzystać Burger King. Szef fast foodu w Rosji, Dimitrij Medovy powiedział, że sieć zamierza
zwiększyć swój zasięg w tej części Europy. W Rosji przybędzie ok. 100 nowych lokali, a łącznie będzie ich w tym kraju 300. - Planujemy również wejście na Krym, ale na razie nie możemy zdradzić, kiedy do tego dojdzie - powiedział Medovy. Nie powiedział jednak, ile lokali powstanie na źródło: WPROST.PL półwyspie.
ONLINE
Specjalnie dla czytelników Panoramy darmowy kredyt £25 do wykorzystania na promocję ogłoszeń oraz zakup ogłoszeń do tygodników Panorama i Polish Express. Ważny do 30 kwietnia 2014.
STREFA-1VAOSE-30112013
£25 Wejdź na Strefa.co.uk, ka zaloguj się i w panelu użytkowni dyt. dodaj kredyt w zakładce Twój kre
NA KRYMIE NIE MA JUŻ MCDONALD’SA
Mnisi-antyterroryści! Buddyjscy mnisi z liczącej 1700 lat świątyni Lingyin w mieście Hangzhou (we wschodnich Chinach) sformowali „jednostkę antyterrorystyczną” - poinformo-
wały chińskie państwowe media. Jest to – zdaniem agencji Xinhua – odpowiedź mnichów na krwawą masakrę, do której doszło w ubiegłym miesiącu na dworcu kolejowym w Kunmingu. Grupa nożowników 1 marca zaatakowała tam
przypadkowych ludzi i w ciągu kilkunastu minut zabiła 32 osoby i raniła ponad 140. - Nowo powstały oddział liczy 40 ludzi: 20 mnichów i 20 stróżów porządku - mówił cytowany przez Xinhua mistrz świątyni Jueheng. Jego członkowie uzbrojeni są w tarcze, gaz źródło: GAZETA.PL pieprzowy i pałki.
Muzułmańska podstawówka Stowarzyszenie Matek dla Muzułmańskiej Szkoły Podstawowej od kilku lat walczyło o muzułmańską podstawówkę w stolicy Norwegii. Początkowo władze Oslo wniosek kwestionowały, ale w końcu plan został zatwierdzony i od początku najbliższego roku szkolnego zacznie obowiązywać. Autorzy projektu deklarują, że dzieci
„otrzymają edukację opartą na wartościach islamskich”. Szkoła ma edukować w taki sposób, aby skutecznie integrować się z norweskim społeczeństwem. - W zasadzie wspieramy powstawanie nowych prywatnych szkół, ale ważne jest dla nas, by zapewniały one dzieciom odpowiednie wykształcenie - mówiła radna Anniken Hauglie z Høyre, Norweskiej ej Partii Konserwatywnej. Jej oły zdaniem działalność szkoły powinna być monitorowana, zwłaszcza że w jej powstaniu brały udział ej osoby związane wcześniej
z Urtehagen, czyli placówką o podobnym profilu, która działała zaledwie 3 lata, bo zgłaszano skargi. źródło: WPROST.PL
Reklama: 020 3026 6550
W rękach brytyjskiej policji Brytyjska policja zatrzymała kielczanina poszukiwanego pięcioma listami gończymi i Europejskim Nakazem Aresztowania. Mężczyzna jest podejrzany o udział w zorganizowanej grupie przestępczej. Zatrzymany to 47-letni, wielokrotnie notowany kielczanin, którego policjanci szukali od 2005 r. - Z naszych ustaleń wynika, że był on członkiem zorganizowanej grupy przestępczej
24.co.uk
13
Wielu Polaków nie wystąpiło o zwrot PPI
zajmującej się między innymi wymuszeniami, rozbojami i kradzieżami - wylicza Marta Morys z zespołu prasowego świętokrzyskiej policji. W styczniu tego roku świętokrzyskim policjantom udało się ustalić, że mężczyzna znajduje się w Wielkiej Brytanii. Podejrzany jest już w Polsce. Porady prawnej dotyczącej Europejskiego Nakazu Aresztowania można zasięgnąć m.in. u ekspertów kancelarii Lexito. źródło: ONET.PL
PORADY PRAWNEJ MOŻNA ZASIĘGNĄĆ U EKSPERTÓW KANCELARII LEXITO
Każdego dnia brytyjskie banki oddają klientom tysiące funtów z polis PPI, które były płacone w ramach pożyczek, kredytów hipotecznych czy kart kredytowych. Jak się jednak okazuje, nadal ogromna rzesza klientów banków, w tym Polaków nie zwróciła się o zwrot należnych im pieniędzy. Zdaniem
Mateusza Mizołka z firmy Patrick Gordon, która pomaga Polakom odzyskać PPI, sytuacja taka wynika częściowo z faktu, że ubezpieczenia PPI niejednokrotnie dodawane były do pożyczek bez wiedzy klientów i często nie mają oni nawet świadomości tego, że taką polisę płacili. Poza tym wiele osób sądzi, że zwroty należą się tylko w przypadku polis
sprzedanych bezpodstawnie, co jest niezgodne z prawdą. Jak wyjaśnia Mateusz Mizołek bank ma obowiązek zwrócić każdą polisę PPI, niezależnie od okoliczności jej sprzedaży czy warunków umowy. Na umowie ubezpieczenie PPI może kryć się pod różnymi nazwami, a o zwrot można starać się w przypadku wszystkich polis od 2000 r. źródło: UBEZPIECZENIEPPI.CO.UK
Więcej imigrantów! Liczba imigrantów z krajów wschodniej Europy, która przybyła do UK w ostatniej dekadzie, jest większa niż przewidywano - przyznało Narodowe Biuro Statystyczne. Agencja rządowa podała, że pomyliła się w swoich obliczeniach o ok. 350 tys. osób, które przybyły do Wielkiej Brytanii w latach 2001-2011. Powodem błędu, było użycie „nieade-
kwatnego próbkowania” podczas prowadzenia kluczowych obliczeń na lotniskach. Obliczenia polegają na liczeniu różnicy pomiędzy osobami przybywającymi do kraju a opuszczającymi go. Większość osób, które pominięto w badaniach, pochodzi z Polski i innych byłych państw komunistycznych, które dołączyły do Unii Europejskiej w 2004 r. źródło: WPROST.PL
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
www.polsky.tv
+49 611 945 88 200 Polsky.TV
14 SEWRIS Porady prawne
Zostań biznesmenem! Kto może założyć własną firmę? Czym różni się taki rodzaj działalności od zwykłego zatrudnienia? Na co trzeba uważać? Dowiedz się w poniższego artykułu.
F
irmę w Wielkiej Brytanii może założyć praktycznie każdy. Trzeba jednak pamiętać o tym, że niektóre typy działalności wymagają formalnego zezwolenia lub licencji. Nazwa, którą wybiera się dla firmy, musi pozostać niezmienna. Aby założyć działalność, trzeba udać się do lokalnego urzędu podatkowego w celu zgłoszenia zatrudnienia. Przejście na samozatrudnienie można zgłosić również bez wychodzenia z domu, przez internet. Aby dokonać rejestracji jako self-employed, koniecznie trzeba posiadać numer NIN. Na rejestrację działalności przysługuys ugu ją trzy miesiące. Jeżeli poo trzech miesiącach działalność wciąż będzie niezarejestrowana, a, można spodziewać się kary pieniężnej. iężnej.
zadbać samodzielnie. Dotyczy to również ubezpieczeń.
Ważne ubezpieczenie Szczególnie przydatne może okazać się ubezpieczenie income protection, które w UK należy do najważniejszych ubezpieczeń. Ubezpieczenie income protection ma na celu zapewnienie stałego, miesięcznego dochodu osobom, które wskutek długotrwałej choroby czy wypadku, są niezdolne do pracy. Dzięki niemu można otrzymywać wypłatę odszkodowania nawet do wieku emerytalnego. Osobom samozatrudnionym nie przysługuje odgórnee p ys uguje odgó ubezpieczenie chorobowe na życie czy
Wady i zalety Taka forma zatrudnienia może okazać się błogosławieństwem twem lub przekleństwem. Samozatrudnietrudnienie może okazać się korzystne ystne dla życia osobistego, ponieważ aż jest w stanie zagwarantować bardzo dużą elastyczność. Osobyy samozatrudnione dysponują przeważnie eważnie większą ilością czasu dla rodziny i partnerów. Może dać bardzo rdzo przyjemne poczucie siły i niezależności, gdy własnyy biznes przynosi spore zyski. Jednocześnie jednak samozatrudnienie jest równoznaczne z większą liczbą obowiązków. O wszystko trzeba
niane osoby trzecie. Warto pood wypadku. Dlatego warto zadbać o dodatkowe ubezpieczenie. siadać public liability insurance, Każdy, kto zdecyduje się pracować służące do pokrycia szkód, jakie na własny rachunek, musi również poniosły osoby trzecie podczas pamiętać o tym, że zmiana garażu wykonywania pracy. Korzystne jest również zadbanie o ubezpiena przydomowy warsztat równa się zmianie statusu nieruchomości. czenie samochodu. Przejrzenie Zgłoszenie tego do ubezpieczycie- dokumentów w celu sprawdzenia jego aktualności to la jest niezwykle ważne. bardzo ważna sprawa. W razie wypadku, Nieważna polisa ważność naszej ubezpieczeniowa polisy może zomoże stanowić stać zakwestioZapytaj eksper ta! dla ubezpieczynowana. Napisz ciela doskonały Przy samoredakcja@panora na ma24. zatrudnieniu w tytule wpisu co.uk, pretekst do jąc niewypłacenia trzeba również PRAWO odszkodowania za pamiętać pa ętać o odod wypadek w drodze powiedzialności do klienta. Samochód cywilnej za zatrudzaładowany potrzebnym do pracy załad sprzętem, którego nie obejmuje sprzę tzw. business cover, może unieb możliwić możli uzyskanie odszkodowania w razie wypadku. W takich sytuacjach tuacja może się przydać pomoc kancelarii odszkodowawczej. kance Ubezpieczenia dla osób samozaUbezp trudnionych nie są obowiązkowe, trudn mogą jednak okazać się bardzo przydatne w razie wypadku przy przyd pracy. Przykładowo shop insurance pracy stanowi kompleksowe ubezpieczestano zakładów kosmenie restauracji, re tycznych i fryzjerskich czy innych. tyczn Korzystanie z nich nie jest Ko oobowiązkowe, ale być może dzięki nim sen przedsiębiorcy będzie nieco spokojniejszy.
Masz pytanie?
MATEUSZ MIZIOŁEK, Patrick Gordon
Nasi eksperci Porad czytelnikom „Panoramy” udzielają specjaliści z Kancelarii Lexito, Patrick Gordon, Odszkodowania Centrum oraz Konsolidacja.co.uk:
Sylwia Kowalczyk, Kancelaria Lexito, www.lexito.co.uk
Mateusz Miziołek, Patrick Gordon, www.patrickgordon.co.uk
Karol Pawlikowski, Odszkodowania Centrum, www.odszkodowania.co.uk
Wojciech Dąbek, Konsolidacja, www.konsolidacja.co.uk
$ #% $
$ " # !
#% $
$ $
$ " $ $# $ $ #
!) 1#( " *+ 0 ! (- # 1 1 ,-+1 1 (# ' &)% &(0 " *+1 *#,5/ ),- 2 # ),- 2 , 1 + $, ,-+)/ (0'# 1( % '# " ( &)/0'# ),- 2 - ),- 2 ")' , ))% + (" ', )( 0 )+* (% # *)1),- &# ! ( # , ! (- '# )( 0 + ' (- +( -#)( & )1 ) (),(0'# )*3 - '# -+ (, % 0$(0'# 1 *+1 & / ,-),.$ ,# %.+, /0'# (0 .,- &)(0 *+1 1 2 +' )( 0 + ' &. ! (- )( 0 + ' (- +( -#)( & #'#- $ ,- .-)+01)/ ( #(,-0-. $ *3 -(# 1 + !.&)/ ( *+1 1 +1 ,3.! #( (,)/0 " 4 )( 0 + '
16 FOTOPANORAMA
Ateny, Grecja. Niedawno przed budynkiem greckiego banku centralnego eksplodował samochód pułapka. W Grecji ataki na instytucje, m.in. ekonomiczne czy polityczne z użyciem bomb domowej roboty nie są rzadkością. Zazwyczaj stoją za nimi ruchy anarchistyczne lub ugrupowania skrajnie lewicowe.
Las Vegas, USA. Hillary Clinton zaatakowana butem, zapytała żartem: „To był nietoperz? Mój Boże, nie wiedziałam, że gospodarka odpadami budzi tu takie emocje”. Trzeba przyznać, że polityk umiała zachować spory dystans do sytuacji w jakiej się znalazła.
Symferopol, Krym. W stolicy półwyspu swoją działalność rozpoczął Genbank. Jest to pierwszy oddział rosyjskiego banku, który został otwarty na Krymie po jego aneksji przez Rosję. Watykan. W Niedzielę Palmową polska młodzież odebrała w Watykanie od Brazylijczyków Krzyż Światowych Dni Młodzieży. Tym wydarzeniem oficjalnie rozpoczęto duchowe przygotowania do przyjęcia papieża Franciszka w Polsce w lipcu 2016 r. Hanower, Niemcy. Oddaj mi banany, a ja oddam ci pisankę.
Tottori, Japonia. Potrafilibyście zrobić taką „babkę” z piasku? Po przepis na rzeźbę należałoby się udać do Włocha, Leonardo Ugoliniego, który swoje piaskowe dzieło zatytułował: „Saint Basil Cathedral & Moscow Kremlin”.
Reklama: 020 3026 6550
Kolonia, Niemcy. Złoty rower ower chińskiego artysty, Ai Weiwei wygląda bardzo ciekawie. m jeździ? Pytanie tylko, jak się na nim
Tokio, Japonia. Pamiętacie Charlesa, psa, którego mieszkańcy Norfolk pomylili z lwem? Jak widać, na Japończykach tak ostrzyżone pupile nie robią najmniejszego wrażenia.
Windsor, Wielka ka ku Brytania. Na zamku dsorze królewskim w Windsorze ent pojawił się prezydent Irlandii, Michael D. Higgins, który do Wielkiej Brytanii przybył z pierwszą oficjalną wizytą.
24.co.uk
17
18 SPOŁECZEŃSTWO
Ukryty kat Ofiary przemocy psychicznej – kobiety i mężczyźni, osoby starsze i dzieci – wstydzą się mówić o tym, czego doświadczają i prosić o pomoc. Jak rozpoznać przemoc psychiczną i jak rozbroić kata? zamiaru go uspokajać, a jeśli nie opanuje się sam, to zadzwonię po policję ponownie, za 10 minut - opowiada Kamila i dodaje, że policyjnej interwencji towarzyszył klimat growww.charaktery.eu Artykuł pochodzi z „Charakterów” 4/2014 teski. Zabierając Tomka, policjanci dodali żartobliwie: „No chodź, panie od przemocy, iedy Kamila wychodziła za mąż, prześpisz się u nas”. Kamila chciała nawet funkcjonariunie sądziła, że w ciągu kilku lat złożyć skargę na zachowanie owanie funkcjonariu tak wiele dowie się na temat... szy, ale ostatecznie zrezygnowała. ezygnowała. przemocy psychicznej. Była przekonana, że jej małżeństwo Niewidoczne krzywdy będzie lepsze niż inne, ponieważ razem z Czym jest przemocc psychiczna? Trudno Tomkiem wygrali walkę z jej rodzicami. znaleźć jednoznacznąą odpowiedź i jaMatka Kamili (szanowana pani adwokat) i sne kryteria. W Kodeksie eksie karnym ojciec (cieszący się dużym uznaniem i au- (artykuł 197) czytamy, my, że „Znętorytetem w swoim środowisku) długo nie canie się psychiczne to wszelkie chcieli zgodzić się na ślub córki z rolnikiem. działania charakteryzujące zujące się Gdy Kamila i Tomek stanęli wreszcie na poniżaniem, wzbudzaniem aniem poślubnym kobiercu, wydawało się, że od tej czucia zagrożenia, a także akże przechwili będzie już tylko dobrze. I na począt- moc ekonomiczna wyrażająca yrażająca ku rzeczywiście było – pojawiło się dziecko, się niezaspokajaniem m potrzeb Tomek zdobył dofi nansowany kredyt na roz- materialnych, uniemożliwianiem żliwianiem winięcie gospodarki. Na ziemi jego rodziców podjęcia pracy czy pozbawianiem zbawianiem zbudowali nowy budynek gospodarczy – zyski dochodów”. Więcej o konkretnych z gospodarki miały być na tyle duże, by po- kryteriach przemocy psychicznej sychicznej można kryć kredyt i zapewnić godne życie. Plan na przeczytać w Ustawie o przeciwdziałaniu piątkę... ale wszystko zostało tylko w sferze przemocy w rodzinie.. Punkt 2 artykułu 2 planów. Gospodarstwo ledwo na siebie zara- określa przemoc w rodzinie odzinie jako „jednorabiało, nie wystarczało na życie i spłatę kre- zowe albo powtarzające ce się umyślne działadytu. Wtedy na jaw wyszła słabość Tomka do nie lub zaniechanie naruszające prawa lub alkoholu – im większe były problemy fi nan- dobra osobiste członków ków rodziny, w szczesowe, tym bardziej pijany wracał do domu. gólności narażające tee osoby na niebezpieA pijany oznaczało „w złym humorze”. - Ni- czeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające gdy mnie nie uderzył, nigdy też nie traktował ich godność, nietykalność ność cielesną, wolność źle naszego dziecka - podkreśla Kamila. - Co (w tym seksualną), powodujące wodujące szkody na ich nie zmienia faktu, że stosował wobec mnie zdrowiu fi zycznym lubb psychicznym, a także przemoc. Groźby, krzyki, wulgarne wyzwi- wywołujące cierpienia ia i krzywdy moralne ska. W końcu Kamila zaczęła wzywać policję, u osób dotkniętych przemocą”. zemocą”. jednak pojawił się problem. - Owszem, poliZatem przemocą w rodzinie jest każde – cjanci pytali, co się dzieje, szczególnie pod- jednorazowe lub powtarzające tarzające się – celowe kreślali pytanie: „czy ktoś panią uderzył?”. działanie lub zaniechanie hanie sprawcy wobec Kiedy odpowiadałam, że nie, sugerowali, że członków rodziny, narażające rażające na niebezpie„tylko się kłócimy”. Na moje wyjaśnienia, że czeństwo ich zdrowiee i życie, naruszające to nie są kłótnie, ale przemoc psychiczna, godność, nietykalnośćć cielesną i wolność zaczęli się do siebie ironicznie uśmiechać. tych osób, powodującee szkody zdrowotne „Niech pani spróbuje uspokoić męża. Po co (fizyczne i psychiczne),, a także wywołujące mamy go brać na komisariat. To przecież są cierpienie i krzywdy moralne. O ile przemoc fizyczną sprawy rodzinne, nie dla policji”. Ostatecznie czną i jej skutki łatwo zabrali go, bo zapowiedziałam, że nie mam rozpoznać, o tyle samą mą przemoc psychicz-
K
ną zidentyfikować dużo trudniej. Bo w jaki sposób zmierzyć cierpienie pokrzywdzonej osoby, stwierdzić, czy na pewno jest ono na tyle duże, by uznać je za skutek przemocy? Pisze o tym na jednym z forów Basia: „Założyłam sprawę teściowi, który regularnie upija się i upokarza mnie przy każdej okazji. W sądzie przegrałam, ponieważ nie było dowodów
O ile przemoc fizyczną i jej skutki łatwo rozpoznać, o tyle samą przemoc psychiczną zidentyfikować dużo trudniej.
Reklama: 020 3026 6550
24.co.uk
19
moc psychiczna wyrządza ogromne szkody, przemoc to nie tylko agresja fi zyczna. „To, że wciąż jest jedną z najbardziej ignorowanych nie jesteś posiniaczony i poobijany, nie oznai usprawiedliwianych form agresji. Bywa, że cza, że nie jesteś maltretowany. Wiele kobiet nakaz jedzenia z podłogi w celu poniżenia i mężczyzn cierpi z powodu przemocy emoofiary nie szokuje osób, które się temu przy- cjonalnej, która wcale nie jest mniej destrukglądają. Melinda Smith i dr Jeanne Segal w cyjna od przemocy fi zycznej. Niestety, wpływ jednym z artykułów zwracają uwagę na to, że przemocy psychicznej jest często ignorowany Naprawdę „to” jest przemoc? myśląc o przemocy domowej, często mamy albo niezauważany – nawet przez Kathryn Patricelli, amerykańska specja- w głowie obraz maltretowanych kobiet, któ- osoby nią dotknięte” - piszą Smith listka w zakresie zdrowia psychicznego pra- re zostały zaatakowane fi zycznie. A przecież i Segal. cująca dla portalu Mentalhelp.net, wyjaśnia, że przemoc psychiczna obejmuje nadużycia werbalne i psychologiczne, które mogą mieć Zastraszone dziecko wielki wpływ na dalsze funkcjonowanie Rodzic stosuje przemoc psychiczną wobec swojego dziecka, gdy: człowieka. Przemocą psychiczną są: oskarużywa wulgaryzmów, zwracając się do dziecka (silne emocje nie są tu usprawiedliwieniem), żenia, krzyk, przedrzeźnianie, wulgaryzmy, uważa, że dziecko powinno się go bać, utożsamia szacunek ze strachem, okazywanie pogardy, publiczne poniżanie, poniża dziecko, każąc mu wykonywać czynności upokarzające (mycie sedesu szczoteczką zabieranie kluczy od domu w celu uniemożlido zębów jako kara za gorszą ocenę w szkole), wienia wyjścia drugiej osobie, rozpowiadanie karze dziecko w sposób narażający jego zdrowie psychiczne (dziecko ma siedzieć nieprawdziwych informacji na temat ofiary, w ciemnym pokoju, chociaż boi się ciemności), groźby wobec niej, ale także zachowania, grozi dziecku przemocą fizyczną, które wskazują na ryzyko użycia przemocy wyznacza dziecku zadania, którym nie jest ono w stanie sprostać, a następnie karze fi zycznej, jak rzucanie krzesłem o ścianę czy je za niewykonanie zadania, wymachiwanie nożem. Wszystko, co godzi w stawia dziecko w sytuacji świadka przemocy w rodzinie, poczucie bezpieczeństwa, wolność, godność wielokrotnie neguje osiągnięcia dziecka. albo poczucie własnej wartości. Choć przena to, że odniosłam krzywdę moralną. Trudno jest ją udowodnić, bo żyjemy w społeczności do niej przyzwyczajonej. Rodzice krzyczą na dzieci, mężowie i żony kłócą się, używając wulgaryzmów, a jeśli szef powie nam, że jesteśmy pieprznięci, to nikt z tym nic nie robi...”.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Polski Dom Pogrzebowy w Londynie Międzynarodowy transport zmarłych Usługi na terenie całego UK Dyżur całodobowy Najniższe ceny t t t t t t
Pochówki Kremacje Ekshumacje Transport Zmarłych do Polski Szeroki wybór trumien i urn Prywatna kaplica pożegnań dostępna 24h t Własna chłodnia t Flota pojazdów pogrzebowych t Zasiłki pośmiertne na terenie Anglii i Polski 3 The Pavement, Pope’s Lane, South Ealing, London W5 4NG. Tel: 0208 840 5188, Fax: 0208 840 5587, Mob: 0744 249 1767 Email: office@gallafd.com www.polskidompogrzebowy.co.uk
20 SPOŁECZEŃSTWO Szczególnie ignorowana jest przemoc psychiczna, której doświadczają mężczyźni ze strony kobiet. Przekonał się o tym Karol. Spotkał się z kompletnym niezrozumieniem, gdy wezwał policję, ponieważ żona znęcała się nad nim psychicznie. Obiecał sobie, że już nigdy nikomu o tym nie powie, bo to jak porywanie się z motyką na słońce: „Chociaż tłumaczyłem, że żona pije, upokarza mnie, grozi odebraniem dziecka, jeśli nie spełnię jej żądań, w końcu, że sprawdza moje telefony i rozpowiada znajomym, że ją zdradzam na prawo i lewo – nie usłyszałem ani słowa na temat przemocy. Owszem, podawano w wątpliwość jej zdrowie psychiczne, ale było to raczej w kontekście: Zrób coś z tym, nie będzie wariatka tobą rządzić. Czyli co, miałem ją uderzyć? Pokazać jej, że jestem silniejszy? Szkoda, że nie nagrałem sytuacji, kiedy chciałem założyć żonie niebieską kartę – policjant spojrzał na mnie z niedowierzaniem: »Ale co, kobiecie mam założyć?!«”. Dr Mariusz Brodnicki z Uniwersytetu Gdańskiego wskazuje, że powstrzymywanie się od interwencji w takich sytuacjach – nie tylko przez policjantów, ale i najbliższe otoczenie, obserwatorów – może być spowodowane niepewnością, czy „to” już jest przemoc psychiczna. - A w przypadkach niejasnych ludzie boją się reagować bez poparcia, lękają się głośno przedstawić swoje zdanie z obawy przed krytyką lub wyśmianiem. Ofi ara takiej przemocy milczy, co tylko pogłębia problem - uważa dr Brodnicki. Jego zdaniem w Polsce jest duże przyzwolenie nawet na przemoc fi zyczną. Mimo wielu kampanii społecznych dorośli nadal biją dzieci i mogą liczyć w swoim otoczeniu na usprawiedliwienie tego zachowania. - A skoro nadal tak traktowana jest przemoc fizyczna, to przemoc psychiczna staje się „niewidzialna”, jest postrzegana jako mniejsze zło i nie zwraca się na nią uwagi.
Pokazać dobro
Ofiarami przemocy psychicznej często padają dzieci. Niestety, rzadko nazywamy ją wprost. Zwykle mówimy, że ktoś „trzyma krótko” swoje pociechy. Gdzie znajduje się granica między dyscypliną a przemocą psychiczną i jak je odróżnić? Co jest słusznym stawianiem granic, a co już przemocą? Dr hab. Małgorzata Lipowska, profesor Uniwersytetu Gdańskiego, uważa, że rozróżnienie tych dwu kwestii przez osoby postronne jest niezwykle trudne, wręcz niemożliwe. - Pewne wyznaczniki przemocy psychicznej, jak na przykład wyzwiska, nie zawsze muszą świadczyć o tym, że ktoś tę przemoc stosuje. Proszę sobie wyobrazić matkę, która wytrącona z równowagi przez ciągle nieposłuszne dziecko, robiące daną rzecz na złość, mówi do niego: „jesteś złośliwym smarkaczem!”. Albo dziecko, które jest ciągnięte za rękę i wyje wniebogłosy. Z punktu widzenia przechodnia, obserwatora wygląda to strasznie – ale przecież nie musi wcale świadczyć o tym, że matka stosuje przemoc. Dziecko mogło przecież cały czas uciekać na ulicę albo położyło się na chodniku, bo nie chciało dalej iść. Oczywiście najlepiej by było, żeby rodzic nie dał się wyprowadzić z równowagi i zawsze miał czas nakłonić dziecko do wykonania poleceń. Ale jeśli maluch nie słucha i ucieka na ulicę, to nie przytrzymując go siłą, pozwolimy, by wpadł pod samochód - mówi prof. Małgorzata Lipowska. Duże znaczenie ma fakt, czy zachowanie rodzica jest incydentalne – dał się wyprowadzić z równowagi w pewnej sytuacji, czy raczej dominujące – rodzic wychowuje dziecko, stosując przemoc psychiczną. To incydentalne zachowanie nie musi przekładać się na stosowanie przemocy. - Natomiast jeśli chodzi o długotrwałą przemoc psychiczną, jej skutkami są przede wszystkim: zaniżona samoocena, duży poziom lęku, występowanie
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
agresji, kompleks niższości, brak poczucia bezpieczeństwa. Dziecko może wyrosnąć na lękliwego, niepewnego siebie, depresyjnego dorosłego. Z drugiej strony młody człowiek uczy się pewnych sposobów traktowania innych i w przyszłości może przejawiać dokładnie takie same zachowania, jakich doświadczał jako małe dziecko, czyli na przykład stosować przemoc wobec swoich dzieci - dodaje prof. Lipowska. Udowodnienie przemocy psychicznej jest niezwykle trudne, zwłaszcza wobec ignorującej postawy otoczenia – widać ją nawet w kwestii przemocy fi zycznej („ja nie biję, klaps to nie bicie”). Jak można pomóc dziecku, które regularnie jej doświadcza? Gdy nie mamy na to dowodów, ale podejrzewamy, że jest ofiarą długotrwałej przemocy psychicznej? Psychologowie wskazują, że przede wszystkim trzeba pokazać dziecku, że może być traktowane inaczej, wzmacniać jego samoocenę, podkreślać, że jest dobre, chciane. - Dopiero po ujrzeniu takiego kontrastu dziecko może zacząć mówić o tym, co je spotyka. Bo skoro całe życie miało do czynienia z przemocą, to nie wie, że to coś złego. Nie zna alternatywy. Pokazanie dziecku, że można postępować inaczej, jest pierwszym krokiem do tego, by zaczęło mówić. A wtedy można rozszerzyć rodzaj pomocy - podpowiada Małgorzata Lipowska. KAROLINA WOJTAŚ Czytaj „Charaktery” na tablecie, Kindle’u, komputerze lub smartfonie: wydanietabletowe.charaktery.eu.
Teczka osobowa Karolina Wojtaś jest psychologiem i dziennikarzem. Interesuje się komunikacją interpersonalną oraz psychologią rodziny. Pisze artykuły dla portali internetowych oraz magazynów.
ROZWÓD? WYKROCZENIE DROGOWE? KŁOPOTY W PRACY? PROBLEM Z PRAWEM? NIE DZIAŁAJ SAM, ZAPYTAJ PRAWNIKA!
Prawo karne: wykroczenia drogowe, drobne przestępstwa, pobicia. Sprawy rodzinne: rozwody, intercyzy, zmiany imion. Prawo pracownicze: niesłuszne zwolnienia, dyskryminacja, naruszenia umowy o pracę, mobbing. Prawo własności: sprzedaż i kupno, transakcje handlowe Odszkodowania: za wypadki na drodze, w pracy, w miejscu publicznym. Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej zadzwoń: Tel. 020 3603 8089, Kom./SMS: 078 22 111 222 pon.-pt. 8.00-18.30, sob. 8.00-16.30, Mówimy po polsku! Dzięki dobrej i rzetelnej poradzie prawnej zaoszczędzisz sobie kłopotów, jak również tysiące funtów.
22 Z ŻYCIA WZIĘTE
Wielkanoc? Nie obchodzę „Nawet nie wiem, kiedy są święta wielkanocne. Chyba wtedy pracuję. Rodzice chcieli mi przysłać paczkę, ale powiedziałem, że nie chcę...”. zazwyczaj jest się samemu. A święta to czas, który przypomina o tym, że mamy rodzinę, www.sympatia.pl bliskich, przyjaciół. Ludzi, z którymi lubimy spędzać czas wolny, z którymi lubimy się ajtrudniejszym egzaminem śmiać i z którymi czujemy się świetnie. Bez emigranta jest zawsze prze- nich… to nie to samo. trwanie świąt. Polacy na Wyspach naśladują zachowania Tomek: „Nie mam zamiaru spędzać w żaden coraz bardziej laicyzującego specjalny sposób tych świąt” się społeczeństwa brytyjskiego. „To święta rodzinne, a ja jestem tu sam, Niektórzy Polacy przejmują zwyczaje bry- więc jakby ich dla mnie nie było. W świętyjskie i święta Wielkiej Nocy traktują jak ta prawdopodobnie będę pracował, a jeśli kilka dni wolnego i czas na odpoczynek. nie, to będę gotował. To co zwykle. KurczaInni starają się je ignorować. Przychodzi im ka z ryżem. Nic specjalnego. Jestem sam, to tym łatwiej, że wiele z osób zatrudnio- więc nie mam za bardzo ochoty nigdzie iść nych w handlu, transporcie, świętować”. e, bbranży a y kuliu narnej czy rozrywkowej w tee dni normalnie pracuje.
N
Mateusz: „Święta będę spędzał dzał w pracy, jak zwykle” „Dzień jak co dzień. Może zaopatrzę się w jakieś słodycze. Coś pewnie kupimy, żeby uprzyjemnić sobie czas z dziewczyną. ewczyną. Będzie mi brakować rodziny, alee wkrótce jadę na 3 tygodnie do Polski. Co prawda rawda już po świętach, ale zawsze świąteczny eczny nastrój zostaje”. Dla innych jest to okazja do zarobieniaa dodatkowych pieniędzy. Wielki ielki Piątekk i wielkanocny poniedziałek są w Anglii ustawowo dniami wolnymi od pracy acy – to tak zwane bank holidays. Dla pracowniracownika oznacza to, że jeśli w ten dzień zostanie dłużej lub przyjdziee do pracy pomimo wypadającego ego dnia wolnego, otrzyma stawkę wkę 200 proc. za każdą przepracoowaną godzinę. Okazja intratna na dla emigrantów, którzy przyjeechali tu jedynie w celach zaarobkowych. Krzysztof: „Jeśli dostanę nadgogodziny, to chyba zostanę w pracy” y” „Chcę popracować jeszcze ze rok, może troszkę dłużej, a pootem spadam stąd”. Powo dem z a n ie ch a n i a tradycji świątecznych może być fakt, że na emigracji
Ci, którym samotność doskwiera nader mocno, często z wyprzedzeniem planują czas Wielkanocy. Jeśli się uda, można dostać urlop w pracy. Polecieć do Polski. Bilety drogie, bo linie lotnicze świetnie wiedzą, że w święta inaczej liczy się pieniądze. Przelicza się je na uczucia, a za te potrafi my dać dużo – święta z bliskimi są warte wielu wyrzeczeń. To coś więcej niż kilka dni obżarstwa – to prawdziwa, szczera radość ze wspólnie spędzonych chwil. Bartek: „Święta planuję spędzić w Polsce” „Ze względu na to, że wiem, jak ustalane są urlopy u mnie w pracy, zarezerwowałem termin w zeszłym roku. Tak samo bilety – kupiłem je kilka miesięcy temu. W środę wylatuję na 7 dni do Polski. Należę do tych szczęśliwców, którzy spędzą je z rodziną. Już się nie mogę doczekać!” Są i tacy, którzy nie muszą jechać do rodziny, bo rodzina przyjeżdża do nich lub po prostu jest na miejscu. Wtedy święta są o wiele łatwiejsze do zorganizowania. Tęsknota za pewnymi przyzwyczajeniami czy tradycjami (święcenie pokarmów, śmigus dyngus, spotkania z dalszą rodziną lub przyjaciółmi) schodzi na plan drugi. Najważniejsze – to być razem. Paweł: „Jeszcze nic nie pla-
Wielu Ponowałem na tę Wielkanoc” „Na pewno żona coś laków w UK nie przygotuje, coś speobchodzi świąt wielkacjalnego, polskiego. nocnych w tak tradycyjny Pewnie ciasto. Nie sposób, jak robili to, mieszplanuję pracować w kając w Polsce. Niektórzy z dni świąteczne, bo nas starają się jednak przecórka do nas przynosić na angielski grunt jeżdża od dziadków. zwyczaje świąteczne Chcę wykorzystać ten z ojczyzny. czas, kiedy z nami będzie. Pewnie pójdziemy do kościoła, ale przede wszystkim święta chcę spędzić z rodziną”. Jeśl i n ie masz sza ns na spotkanie z najbliższymi, nie musi to oznaczać, że w święta jesteś skazany na dzielenie się jajkiem do lustra. Wielu Polaków w te szczegól-
ne dni spotyka się, by świętować w nowoczesny sposób. Z odrobiną polskich tradycji, odrobiną angielskich nowości i własną inicjatywą. Kamil: „Jeszcze się nie zastanawiałem, jak będę w tym roku spędzał Wielkanoc” „Pewnie się zbierzemy, Ci, którzy nie będą się mieli gdzie podziać, jak to co roku, u nas w domu. Tak mi się wydaje. Nie mam pojęcia, co konkretnie będziemy robić, ale coś będzie. Z okazji świąt na pewno zorganizujemy jakiś wieczorek, potem kolacyjka, winko. Śniadanie też musi być, bo to trzeba jajeczko i prezenty. Mam przygotowane zupki, jakiś barszczyk biały”. Krzysiek: „Ostatnie święta nie były samotne, bo spędziłem je w gronie przyjaciół” „W te święta będę siedział w domu przy komputerze i rozmawiał z żoną i dziećmi przez Skype’a. W ramach potraw świątecznych, chyba zjem tradycyjne polskie... spaghetti”. Wir zajęć powoduje, że święta nie są tak mocno przeżywane i odczuwane. Raczej przychodzą jako ulga i chwila oddechu, niż powodują natłok dodatkowych obowiązków. Nie wszyscy chcą – zwyczajem tradycyjnych polskich gospodyń domowych – myć okna, prać fi ranki, trzepać dywany, piec cztery placki, gotować pięć potraw. Niektórzy nie czują takiej potrzeby, inni są po prostu wygodni, a jeszcze innym brak na to sił. Kasia: „Szczerze mówiąc, jestem tak zmęczona, że nie mam ochoty na przygotowywanie świąt”. „Chcę sobie odpocząć. Na pewno zrobię pisanki, bo uwielbiam ten zwyczaj, a potem pojadę z nimi do święcenia. Dwie miejscowości dalej jest polska parafia i tam wiem, że będzie święcenie. Pewnie też pójdę w niedzielę na mszę. Ale poza tym żadnego gotowania, sprzątania, szaleństwa świątecznego. Moje motto przewodnie tych świąt to: »śpimy i odpoczywamy«”. Kamil: „Do święcenia raczej się nie wybieram” „A jak już, to do Cambridge na polską mszę. Byliśmy ze znajomymi na pasterce i było super”. O religijnym aspekcie świąt na emigracji w Anglii łatwo zapomnieć. Oficjalną religią jest anglikanizm, jednak innych odłamów czy religii nie brakuje. Są także angielskie parafie rzymsko-katolickie, w których pracuje wielu polskich księży. Pomimo tego, że są msze w naszym języku, gromadzi się na nich tylko garstka ludzi (w porównaniu do ilości emigrantów). Mimo to organizowane jest święcenie pokarmów, spowiedź świąteczna i niedzielna msza. W Poniedziałek Wielkanocny nie ma ani mszy w języku polskim, ani w angielskim. Katolicka tradycja brytyjska nie przewiduje konieczności wizyty w kościele w drugi dzień świąt. Niewiele osób korzysta z pracy misjonarzy, ale są tacy, którzy z chęcią przyjdą w święta do kościoła, łącząc tradycje z miłą wycieczką. KATARZYNA SWIBA
24 NAUKA
List gończy z genów Wydawało się, że na miejscu zbrodni nie został żaden ślad. Ale technicy znajdują włos z cebulką. Uzyskany z niej profil genetyczny trafia do komputera. A ten tworzy trójwymiarowy obraz twarzy sprawcy. Fikcja rodem z serialu „CSI”? Już nie. genetycznej tworzy – na razie bardzo z grubsza – model twarzy. Wyniki opublikowali 20 marca w czasopiśmie naukowym „PLOS Genetics”. Ale skoro w genach jest cała informacja o nas – w czym tu sensacja? www.tygodnik.onet.pl
O
publikowane właśnie badania pod kierownictwem Marka Shrivera z Uniwersytetu Stanowego Pensylwanii (USA) i Petera Claesa z Katolickiego Uniwersytetu w Leuven (Belgia) to poważny krok w stronę Świętego Graala genetyków sądowych. Badaczom udało się ustalić 24 warianty 20 różnych genów, które odpowiadają za kształt twarzy. Stworzyli też program komputerowy, który na podstawie informacji
Jak uzyskać profil genetyczny 1. Zabezpieczenie materiału biologicznego: np. zmycie jałowym wacikiem. Najlepsze źródła: krew, ślina, cebulka włosa, wydzieliny. Naukowcy potrafią wydobyć wystarczające próbki DNA ze szkieletu, spalonych czy rozkładających się zwłok. 2. Izolacja DNA: oddziela się je przy pomocy detergentów i enzymów rozpuszczających błonę komórkową i trawiących białka. Ich resztki usuwa się np. za pomocą fenolu i chloroformu, a DNA wytrąca się alkoholem. 3. Amplifikacja: czyli namnażanie materiału. Nawet z niewielkiej próbki w procesie łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR), w urządzeniu zwanym termocyklerem, można uzyskać ok. miliarda kopii fragmentu DNA. 4. Analiza: fragmenty DNA poddaje się elektroforezie w tzw. analizatorze genetycznym – cząsteczki zmusza się do ruchu w polu elektrycznym, a ponieważ cząsteczki różnej wielkości mają różną ruchliwość, układają się według rozmiarów. Fragmenty DNA znakowane w procesie PCR barwnikami fluorescencyjnymi, przechodząc przez okno detekcji, są oświetlane laserem, co wzbudza je do świecenia. Sygnał świetlny jest rejestrowany przez kamerę CCD.
Na tropie polimorfizmu
opiera się na zasadzie, że aby stwierdzić, iż materiał genetyczny faktycznie należy do danej osoby, trzeba mieć materiał porównawczy od niej samej lub od jej rodziny - tłumaczy. - Ale organa ścigania często nie są w stanie wytypować sprawcy albo odgadnąć, do kogo mogą należeć anonimowe zwłoki. Naukowcy próbują im wyjść naprzeciw. Prowadzi się więc badania nad tzw. predykcją cech wyglądu. Po płci (np. mężczyznę poznaje się po chromosomie Y) zaczęto badać kolor włosów i oczu. Najłatwiej było z rudym. - Determinują go pojedyncze zmiany w miejscach polimorfi zmu - wyjaśnia naukowiec. - A z rudymi włosami wiąże się zwykle jasna karnacja i piegi, łatwo było te cechy powiązać. Tu na scenę wkracza krakowski Instytut. Zespół prof. Wojciecha Branickiego, we współpracy z Erasmus University Medical Center w Rotterdamie, opracował metodę ustalania innych kolorów. Test o nazwie HIrisPlex nie tylko pozwolił, na podstawie badań szczątków, ustalić kolor oczu Mikołaja Kopernika (niebieskie lub szare) czy generała Władysława Sikorskiego (niebieskie). Przydaje się też policji. Niedawno np. w ustaleniu tożsamości zwłok kobiety znalezionych w lesie w okolicach małopolskich Czajowic. Okazało się, że to teściowa Brunona K., krakowianina podejrzanego o przygotowywanie zamachu bombowego na Sejm. Podobnie określa się już pochodzenie biogeograficzne. Jak opowiada dr Kupiec, po zamachach w Madrycie w 2004 r. ślady zdjęte z bomby, która nie wybuchła, okazały się należeć do osoby pochodzącej z Afryki Północnej, co pomogło złapać terrorystę.
- Otóż za wygląd twarzy nie odpowiadają jeden czy dwa geny - tłumaczy dr Tomasz Kupiec, który w krakowskim Instytucie Ekspertyz Sądowych kieruje Pracownią Genetyki Sądowej. - Wpływa nań, podobnie jak np. na wzrost, bardzo wiele genów rozproszonych w różnych miejscach genomu. W dodatku pojedyncze geny wpływają często tylko w niewielkim stopniu. W poszukiwaniu tych genów amerykańsko-belgijski zespół postąpił jak wytrawni śledczy: zaczął od końca. Najpierw wykonano zdjęcia 3D twarzy 592 ochotników. Na każdym oznaczono ponad 7 tys. kluczowych punktów. Następnie porównywano genomy ochotników, szukając różnic, które dałoby się powiązać z tymi punktami. Zespół szukał pojedynczych różnic (tzw. polimorfizmów) między parami nukleotydów, z których składa się DNA. I tu pojawia się szkopuł: bo jeden chromosom człowieka liczy od 50 do 247 mln takich par. Skupiono się więc na genach, których mutacje powodują deformacje twarzy, np. rozszczep podniebienia. Skoro uszkodzony gen wpływa na kształt twarzy, dedukowano, to może też wpływać, gdy działa prawidłowo. Czasopismo „New Scientist” zestawiło zdjęcia swojej dziennikarki z jej trójwymiarowym portretem stworzonym przez Shrivera i Claesa na podstawie jej profi lu genetycznego. Oczy są może trochę mniejsze, łuk brwiowy nieco inny. Ale kształt nosa, ust, kości policzkowych czy owal twarzy – uderzająco podobne. NaZaglądanie w genotyp ukowcy uspokajają: to dopiero początki. Ale, Krakowscy genetycy pracują nad kolejnymi jak przekonuje Peter Claes na łamach „New elementami genetycznego portretu. Na przyScientist”, „za 5 do 10 lat będziemy w stanie kład nad łysieniem u mężczyzn. - Wspólnie z komputerowo określać kształt twarzy”. innymi członkami konsorcjum: Centralnym Laboratorium Kryminalistycznym Policji, Uniwersytetem Warszawskim oraz firmą KuCo pokaże DNA - Dziś 5 do 10 lat to w nauce epoka charczyk pracujemy nad cechą tylko pozornie - uśmiecha się dr Tomasz Kupiec, przyzna- niemającą z kodem genetycznym nic wspólnejąc, że określanie wyglądu na podstawie DNA go - zdradza dr Kupiec. - Nad wiekiem. W genomie są obecne miejsca, których to jedno z największych marzeń genetyków sądowych. - Klasyczna genetyka sądowa analiza pozwala określić wiek z dokładnością
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
6-7 lat.- Wykorzystuje się do tego tzw. stopień metylacji DNA. Otóż - wyjaśnia - w niektórych miejscach do par nukleotydów CpG dołącza się grupa metylowa – CH3, co powoduje zmianę aktywności danego genu. Okazało się, że na stopień metylacji wpływają czynniki środowiskowe. Nam udało się ją powiązać z wiekiem. Genetyk śmieje się, że badania konsorcjum przydadzą się nie tylko policji, ale też... gabinetom kosmetycznym. - Przedwczesne starzenie w znacznej mierze oparte jest właśnie na metylacji DNA - mówi. - Wiek metylacyjny może być niższy lub wyższy od metrykalnego. A to z kolei może kiedyś posłużyć szacowaniu
trybu życia na podstawie DNA. To nie koniec informacji, które można by odczytać. Bada się np., czy w genach mamy skłonność do agresji. - Wiadomo, że warianty pewnych genów wpływają na usposobienie - mówi dr Kupiec. Co już rodzi niepokojące pytania. - Jak głęboko służby będą nam kiedyś chciały zaglądać w geny? - genetyk poważnieje. - Co by było, gdyby do zbieranych o nas danych informatycznych dodać profi l genetyczny? Zwłaszcza - podkreśla - że można go dziś uzyskać ze śladu na przedmiocie ledwo przez kogoś dotkniętego. Jak dodaje, w Polsce dramatycznie brakuje uregulowań prawnych i etycznych dotyczących genetyki. - Choćby badania ojcostwa można zlecić prywatnej fi rmie - opowiada. - Wystarczy wysłać do niej gumę do żucia wyrzuconą przez dziecko. Czy to etyczne? Czy działa na korzyść dziecka? Tyle że nawet komputer w CSI przyszłości będzie mógł podać najwyżej prawdopodobne warianty twarzy. - Na ostateczny wygląd wpływają nie tylko geny, ale też procesy oddziałujące na ich ekspresje - tłumaczy dr Kupiec. - Moja babcia mawiała, że na wsi dzieci były niewysokie od tego, że ciężko pracowały. I coś w tym jest. Działanie genu nie ujawni się w pełni np. przy braku pokarmu czy witamin. A jeśli dana osoba jest bardzo otyła? Jej owal twarzy będzie inny. To pieśń przyszłości, ale bardzo niedalekiej. Już dziś, jak mówi dr Kupiec, nową generację urządzeń do badania DNA wyposaża się w panel predykcyjny. Podają one od razu kolor włosów, oczu, pochodzenie biogeograficzne. A wiek, możliwy wygląd, tryb życia czy usposobienie – za pięć, dziesięć lat?
25
Każdy z nas jest niepowtarzalny DNA zawiera instrukcję syntezy białek, z których się składamy. Fragment DNA kodujący jedno białko to gen. Składa się z nukleotydów A, C, G i T, których kolejność to instrukcja budowy danego białka. Łańcuch DNA każdego z nas jest jedyny w swoim rodzaju. Odpowiadają za to różnice w sekwencjach nukleotydów. Zjawisko to, odkryte w 1985 r., nazywa się polimorfizmem. Tylko 5 proc. ludzkiego genomu zawiera DNA kodujący białka. W pozostałych 95 proc. znajdują się powtarzalne sekwencje, których funkcji jeszcze nie znamy. Są jednak bezcenne dla genetyków sądowych – różnic w tych sekwencjach i w ich długości jest między nami tak wiele, że zestawiając znaleziony fragment DNA z próbką pobraną od danej osoby, można stwierdzić, czy ów fragment do niej należy. W pojedynczym jądrze ludzkiej komórki znajdują się ok. 2 metry DNA. W całym ludzkim organizmie jest go łącznie kilka milionów kilometrów.
MICHAŁ KUŹMIŃSKI źródła: Nature.com, NewScientist.com, E. Gruza, M. Goc, J. Moszczyński, „Kryminalistyka – czyli rzecz o metodach śledczych”, Warszawa 2011 Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Skuteczna pomoc prawna osobom objętym
POSZUKIWANY
Zadzwoń do nas i zapytaj, jak możemy Ci pomóc!
SRE EBRNA A L I N I A:
Europejskim Nakazem Aresztowania
Tel: 20 3514 32 83
Masz sprawy w Polsce, które chciałbyś wyjaśnić?
Kancelaria Lexito – Przywracamy dobre imię www.lexito.co.uk
Obawiasz się o swoją przyszłość?
Tel. 20 3514 32 83 Suite 120, 30 Red Lion Street, London TW9 1RB
Chcesz szybko pozbyć się kłopotów i zapomnieć o problemie?
Poszukiwany przez INTERPOL
Kancelaria Lexito zajmuje się kompleksową obsługą osób objętych Europejskim Nakazem Aresztowania. Jeśli chcesz wyprostować swoje sprawy w kraju, przywrócić sobie dobre imię i przestać obawiać się o swoje bezpieczeństwo, zadzwoń do nas i zapytaj, jak możemy Ci pomóc.
26 NAUKA
Okrutny los gadów CO TYDZIEŃ W INDONEZYJSKIEJ WIOSCE CIREBON TYSIĄCE WĘŻY JEST ZABIJANYCH, ABY PÓŹNIEJ MIESZKAŃCY ZACHODU MOGLI CHODZIĆ W BUTACH I NOSIĆ TOREBKI Z ICH SKÓR. Cirebon to tylko jedno z wielu miejsc w Indonezji, w którym funkcjonuje rzeźnia węży. To właśnie w podobnych zakładach zakupy robią właściciele fabryk produkujących torebki. Pracownicy rzeźni muszą wykonać bardzo ciężką pracę, aby przygotować skóry do dalszego etapu produkcji. Na początku nieżywe gady zwilżane są wodą, aby później mogły zostać oskórowane. Następnie trafiają do pieca. Po wyciągnięciu ich skóry są suszone i koloryzowane. Wówczas można uszyć z nich gustowną torebkę. Jej koszt to ok. 15 dol. Kiedy jednak torebki ze skóry węży skupują zachodnie domy mody, ich cena może wzrosnąć nawet do 4 tys. dolarów. W Indonezji zabijanie węży dla ich skóry nie jest niczym nadzwyczajnym. My jednak wolelibyśmy, aby gady te mogły zakończyć swój żywot w naturalny sposób.
Jak zajść w ciążę? Ja
Kob Kobiety, które starają się o dziecko mają za sobą poronienia, mogą lub m przyjmować aspirynę, by zwiększyć swoje przyjmo szanse na zostanie mamami - przekonują naukowcy. Uczeni z National Institutes of naukow przeprowadzili badanie z losowo wyHealth p tysiącem kobiet, które miały problemy branym ty z zajściem w ciążę lub doświadczyły poronieNiektóre z wolontariuszek przyjmowały nia. Niektór małą dawkę aaspiryny, a inne placebo. Okazało panie zażywające lek, częściej się, że p zachodziły w ciążę niż uczestniczki zachod z drugiej grupy.
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
27
nauka dla każdego Bałtyk dusi się!
Koty przenosząą gruźlicę?
W Berkshire w Wielkiej Brytanii miały miejsce pierwsze w historii potwierdzone przypadki zachorowania na gruźlicę, którą do domów właścicieli przyniosły ły ich koty. W sumie stwiertwierdzono cztery przypadki zakażenia. U dwóch nosicielii choroba pozostaje staje w uśpieniu, pieniu, ale u dwóch rozwinęła zwinęła sięę w pełni. Trafilii oni do szpitala, a 39 osób, które miały ały kontakt z chorymi zwierzętami, objęto obserwacją. Chociaż weterynarze narze twierdzą, że ryzyko zarażeniaa się gruźlicą w ten sposób jest niewielkie, elkie, to mimo wszystko zalecają ostrożność. ożność.
Robot-strażak
Latem tego roku Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych przetestuje robota-strażaka, który może wytrzymać bardzo wysokie temperatury. The Shipboard Autonomous Fire-fighting Robot (SAFFiR) został zbudowany przez inżynierów z Virginia Tech. Od robota oczekuje się dużego zakresu umiejętności, np. obsługi zaworów pożarniczych, podnoszenia i przeciągania węży strażackich oraz natryskiwania pożarów wodą. „Strażak” został wyposażony w system umożliwiający poszukiwanie ocalałych.
W ciągu m minionych zasięg strefy stu lat za ubogich w wód ubo zwiększył tlen zwię Bałtyku się w Bałt 10-krotnie 10-krotni alarmują – alarmuj naukowcy naukowc z Danii i WySzwecji. W baniki ich b pokazują, dań poka że w tej cchwili obszar defi de cytu obejmuje tlenu obe wM Morzu Bałtyckim ok. 60 tys. km². Jako główną przyczynę tego procesu badacze
podają spływające do wód Bałtyku z lądów substancje odżywcze. To one sprawiają, że zużycie tlenu przez plankton w niektórych rejonach gwałtownie rośnie.
Koniec z lekami?
Na Emory University w Atlancie przeprowadzono testy kliniczne, które dają nadzieję, że w przyszłości pacjenci po przeszczepach nie będą musieli przyjmować leków immunosupresyjnych. Zespół naukowca Allana Kirka zastosował na 20 osobach po przeszczepach nerek technikę resetu układu odpornościowego. W zamieKsiężyc jest dużo młodszy niż do tej pory rzeniach ma ona doprowadzić zakładano - stwierdzili naukowcy. Przeprowado zaakceptowania obcych dzone przez nich badania dowodzą, że ziemski organów przez organizm satelita powstał 95 mln lat po utworzeniu Układu biorcy. Przed eksperymenSłonecznego. To o 60 mln lat później, niż do tej tem osoby po przeszczepie pory sądzono. Księżyc powstał w wyniku potężnemusiały zażywać 20 leków go uderzenia asteroidy wielkości Marsa w młodą dziennie. Rok po przeszczepie wówczas Ziemię. To spowodowało, że część mau żadnej z osób, które wzięły terii pozostała na powierzchni, a część znaudział w testach klinicznych, lazła się w przestrzeni kosmicznej. Tam nie wystąpiły objawy odrzucenia odłamki asteroidy i Ziemi połączyorganów. ły się w całość, tworząc Księżyc.
Wcale nie taki stary
Wegetarianie mniej odporni! Osoby, które swoją dietę opierają jedynie na tłuszczach roślinnych, owocach, warzywach i pełnoziarnistym pieczywie, częściej zapadają na choroby nowotworowe, cierpią na alergie oraz zaburzenia psychiczne, takie jak depresja czy nerwica. Badacze przeprowadzili ankietę wśród 1320 osób, zarówno tych, którzy jedzą mięso, jak również tych, którzy wyeliminowali je ze swojej diety. Wyniki wskazują na to, że zarówno wegetarianie, jak i weganie oraz osoby ograniczające mięso wykazywały mniejszą odporność na stres niż badani, którzy nie zrezygnowali z produktów pochodzenia zwierzęcego.
28 KULTURA I SZTUKA
Polski festiwal w Londynie: Let’s rock! Blueberry Bush to zespół stanowiący wybuchową mieszankę bluesa, folku, soulu i rockowego pazura, który wystąpi już 4 maja na festiwalu Days of Poland w Londynie.
J
ak zaczęła się wasza przygoda z muzyką? Przygoda z samą muzyką zaczęła się bardzo dawno temu, ale jeśli chodzi o Blueberry Bush, to grupa uformowała się na początku 2013 r. w południowo-zachodnim Londynie. Wtedy właśnie dwóch doświadczonych kompozytorów, gitarzystów i wokalistów: Remi Juśkiewicz oraz Jakub Łabanowski po wcześniejszej współpracy w zespole Tottoos Toos i jego rozpadzie postanowili rozpocząć nowy projekt o nazwie Blueberry Bush, oparty na miksturze bluesa, folku, soulu, country i rocka. Po kilku miesiącach pracy w domowym studiu Remiego powstały pierwsze kompozycje zespołu. Następnym krokiem była propozycja złożona Rafałowi Piekosiowi, perkusiście z byłego składu Tottoos Toos, który perfekcyj-
nie nadawał się do tej roli w nowym zespole ze względu na duży talent oraz precyzję, z którą zdążyliśmy się bardzo dobrze zapoznać. Po krótkich poszukiwaniach na pokład dołączył także basista Marek Funkas, który spisał się bardzo dobrze na przesłuchaniu i jest od tej pory z nami. W tym oto składzie zaczęły się próby i koncerty, kiedy zespół spotkał się z bardzo pozytywnym przyjęciem publiczności, której część stanowi dzisiaj grupę naszych fanów. Z początkiem 2014 r., po żmudnych poszukiwaniach oraz przesłuchaniach, do zespołu dołączyła niesamowita wokalistka Merche Cardoso Garcia, dziewczyna o potężnym głosie wypełnionym bluesem w 110 proc., która sfi nalizowała nasze poszukiwania składu zespołu. Co mogę więcej powiedzieć? Let’s Rock!
Dlaczego Londyn? Tak jak w większości przypadków: praca, spełnienie swoich marzeń, planów, no i oczywiście zagranie na Wembley, supportując The Rolling Stones – wszystko jest możliwe. Czy to właśnie z The Rolling Stones chcielibyście kiedyś wystąpić na scenie? To jest trudne pytanie, myślę, że tu rozpoczęłaby się bardzo długa rozmowa kontynuowana do samego rana. Nie wiem, z którą z legend muzyki chcielibyśmy wystąpić. Chyba rzeczywiście z The Rolling Stones, ale pod uwagę wchodzi tez Britney Spears (śmiech). Co dla was jest najważniejsze w życiu? Myślę, że zdrowie jest najważniejsze, bez wątpienia, oraz pozytywny pogląd na wszystko.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Szukasz pracy jako księgowy? Zgłoś się do nas, czekamy właśnie na Ciebie!
admiraltax Gwarantujemy: • Atrakcyjne wynagrodzenie • Udział w ciekawych projektach • Możliwość rozwoju i awansu • Pracę w przyjaznej atmosferze
Szczegóły oferty na www.admiraltax.pl/rekrutacja lub pod numerem 020 3514 2983 Aplikacje proszę przesyłać na info@admiraltax.pl
Nowa pizza na dowóz: 0784 784 94 94 GODZINY OTWARCIA: WTOREK - CZWARTEK: 17.00 - 22.00 PIATEK - SOBOTA: 17.00 - 23.00 NIEDZIELA: 15.00 - 22.00 PONIEDZIAŁEK: nieczynne
WE WTORKI DO KAŻDEJ DUŻEJ PIZZY, DRUGA ZA PÓŁ CENY OBSŁUGUJEMY GREENFORD, PERIVALE ORAZ SUDBURY
SZCZEGÓŁY PROMOCJI NA KWIECIEŃ: WWW.PEPE-PIZZA.CO.UK
Reklama: 020 3026 6550
24.co.uk
29
Jaka była wasza największa wpadka, jaką zaliczyliście na scenie? Chyba nie mieliśmy większych wpadek na scenie, zawsze są jakieś niedociągnięcia, jeśli chodzi o nagłośnienie na scenie, ale staramy się z tym jakoś uporać i dać z siebie wszystko. Za to poza sceną jest ciekawie, np.: dostajemy dużo mandatów związanych z ruchem drogowym, gdy jedziemy gdzieś na koncert, to już – można powiedzieć – taka tradycja w zespole (śmiech). Jakie macie plany na najbliższą przyszłość? Planujemy nagrać płytę demo, a gdy tylko będziemy już mieli kompletny materiał, czeka nas dużo pracy związanej także z promocją zespołu. W najbliższym czasie planujemy także koncerty, których trochę nam się szykuje i na które serdecznie zapraszamy – chcemy grać jak najwięcej! Z Facebooka dowiecie się więcej na ten temat.
polskich mediów w Londynie – m.in. z tygodników „Panorama” i „Polish Express” – oraz od znajomych zespołu. Myślimy, że to bardzo fajny pomysł promować polską kulturę, która ma tak mocne korzenie w Europie oraz na świecie. Festiwal ten może przedstawić nas, Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii Skąd dowiedzieliście się o festiwalu Days of w możliwie najbardziej pozytywny sposób. To propozycja, dzięki której Polacy staną się Poland i jak wam się podoba jego idea? O festiwalu dowiedzieliśmy się od organi- bardziej widoczni, a nasi sąsiedzi poznają nas zatorów, którzy zaprosili nas do udziału i z coraz lepiej.
Jaki repertuar planujecie na festiwal? Ze względu na to, że nasza wokalistka jest anglojęzyczna, niestety nie będziemy śpiewać w naszym ojczystym języku, a muzyka nie będzie podobna do naszej „ludowej”, niestety (śmiech). Ale nic to, myślę, że będzie fajnie. Planujemy zagrać swoje utwory oraz parę coverów w klimacie rock-blues. Do zobaczenia na festiwalu! źródło: 2SISTERSPR
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
30 DOOKOŁA ŚWIATA
WYPRAWA POLAKA to nie tylko udział w maratonie, ale także wyjątkowe spotkania z naturą.
Polak, który przebiegł Antarktydę O bieganiu w minusowej temperaturze, pod wiatr, którego porywy sięgają nawet do 100 km/h i w butach przymarzających do podłoża, rozmawiamy z Krzysztofem Mazurem, który na metę 15. Antarctica Marathon dobiegł jako 13., a w swojej kategorii wiekowej zajął 3. miejsce z czasem 4:50.50. zaczytywałem się w książkach o podróżach polarnych i te opowieści cały czas siedziaPOLISH WEEKLY MAGAZINE ły w mojej głowie. A gdy usłyszałem historię www.panorama24.co.uk Roberta Celińskiego, który w 2008 r. wygrał ten maraton, marzenia odżyły, zacząłem kończenie maratonu na Antarkty- odkładać fundusze i stało się – pobiegłem w dzie. Dość dziwny pomysł na pre- Antarctica Marathon. zent z okazji 50 urodzin. Może i dziwny, ale ja w ten W jakiej najniższej temperaturze przyszło ci sposób po prostu zrealizowałem biec w czasie tego maratonu? swoje marzenie. W młodzieńczych latach Startowaliśmy przy temperaturze 2 stop-
U
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
ni Celsjusza na plusie, a kończyliśmy przy 5 stopniach Celsjusza na minusie. Jednak najbardziej dawał nam we znaki wiatr, który w porywach osiągał nawet do 100 km/h, oraz błoto o konsystencji gipsu, od którego z trudem odrywałem buty. Z zawodu jesteś lekarzem. Z medycznego punktu widzenia: z jakimi negatywnymi skutkami wiąże się udział w Antarctica Maraton?
Reklama: 020 3026 6550
24.co.uk
31
Fot. KRZYSZTOF MAZUR I MICHAŁ WALCZEWSKI, SZEF PORTALU MARATONYPOLSKIE.PL
WZIĘCIE UDZIAŁU w Antarctica Marathon to wielkie wyzwanie, z którym Krzysztof Mazur poradził sobie znakomicie.
Należy pamiętać o tym, że Antarktyda jest określana jako najbardziej zimne, wietrzne, górzyste i suche miejsce na Ziemi. Podczas biegu należy się nawadniać, nie forsować i dbać o to, żeby nie doszło do wychłodzenia organizmu. Przed zimnem nie ma się gdzie schować, ponieważ cywilizacja jest oddalona o ok. 1000 km. W czasie takiego maratonu trzeba po prostu zachować zdrowy rozsądek.
napoje izotoniczne w bidonach-termosach. h. To było bardzo dobre zabezpieczenie.
Jesteś zadowolony ze swojego wyniku?? Będziesz chciał go poprawić? Poprawić raczej nie, bo na Antarktydę jużż pewnie nie pojadę. Jednak mimo niezłej lokaaty nie jestem zadowolony, bo mogłem uzyskaćć lepszy wynik, gdybym, np. pobiegł w butach h startowych a nie trailowych. Te strasznie byłyy przytrzymywane przez gipsowe błoto i bieg w A jak to doświadczenie lekarskie pomagało ci nich pożerał mnóstwo energii. podczas biegu? Kilka dni przed maratonem, już na miejMaratonem na Antarktydzie postawiłeś sobie scu, obserwowałem, jak moje ciało reagu- poprzeczkę bardzo wysoko. Co dalej? je na wiatr, niską temperaturę i suchość. Wszystko, w tym przygotowania, zostały To pomogło mi dobrać odpowiednią odzież. podporządkowane Antarctica Marathon. TeJednak kluczowy okazał się zdrowy rozsądek. raz czas na regenerację. Chciałbym wstąpić Wiedza medyczna nie była do tego potrzeb- do Klubu 7 Kontynentów, ale potrwa to kilka na. Podczas maratonu każdy biegacz musiał lat, ponieważ Antarktyda była dopiero moim sam zadbać o to, żeby wystarczająco się na- trzecim zdobytym kontynentem po Europie wadniać. W warunkach, jakie panują na An- i Azji. tarktydzie, akurat mój organizm potrzebuje ciepłego picia, dlatego przygotowałem sobie Rozmawiał BARTOSZ DYBAŁA
Teczka osobowa KRZYSZTOF MAZUR – lekarz chorób wewnętrznych specjalizujący się w rehabilitacji medycznej. Od wielu lat uprawia biegi długodystansowe. Ukończył dotychczas 34 maratony w kraju i za granicą, w tym w Berlinie i w Tokio. Jego życiowy rekord wynosi 3.55.47 i został ustanowiony w Monachium. W 2009 r. zdobył Koronę Maratonów Polskich. Należy do Teamu ASA Biegiem po Zdrowie. Mieszka wraz z żoną Marzeną i dwiema córkami, Kasią i Hanią w Szczawnie-Zdroju.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
32 STYL ŻYCIA Artykuł promocyjny
Wstydliwy problem – czy dotyczy także ciebie? Nawiązując do naszego poprzedniego artykułu („Nie wstydź się hemoroidów”, nr 345 - przyp. red.), przedstawimy schorzenie proktologiczne występujące stosunkowo często, ale niestety rzadko prawidłowo rozpoznawane i leczone. wypróżnienie, a tym samym zalecana jest dieta bogata w błonnik, unikanie zaparć i stosowanie maści działających rozkurczowo i przeciwzapalnie na zwieracz. Uzupełnieniem leczenia – zwłaszcza u osób oddających cienkie i luźne stolce – jest zastosowanie tzw. dilatatora doodbytniczego, który służy do codziennego „kalibrowania”, czyli codziennego rozciągania kanału odbytu do Objawy właściwej średnicy niepowoduJest to schorzenie powodujące silne dolegliwości bólowe, piecze- jącej dolegliwości bólowych przy nie, świąd i krwawienie, zwłaszcza wypróżnianiu. W sytuacji częstych nawrotów choroby i przykrych odcinek kanału odbytu. Może być po oddaniu stolca. Dolegliwości wynikiem zaparć, urazu, stosunbólowe spowodowane są głównie dolegliwości występujących pomimo leczenia zachowawczego ków analnych itp. Do naszej kliniki długotrwałym skurczem tzw. jedynym rozwiązaniem skuteczczęsto zgłaszają się pacjenci ze zwieracza wewnętrznego odbytu szczeliną odbytu, która powstała z generowanego najczęściej po pro- nym jest zabieg operacyjny. pominięciem w/w sytuacji, jakby stu faktem oddaniam stolca – czyli W naszej klinice stosujemy bezbolesne leczenie szczeliny bez powodu – są to w większości rozciągnięciem kanału odbytu. chorzy z nadmiernym napięciem Dość charakterystyczną cechą ob- odbytu przez laserowe usunięcie – jest to zabieg przeprowadzany układu nerwowego wegetajawów bólowych jest pojawienie w znieczuleniu miejscowym, nie tywnego, czyli niezależnego się ich w momencie i po oddaniu wymaga hospitalizacji pacjenta. od naszej woli, generowanego stolca. Ból może trwać od kilku Polega na wprowadzeniu do często nadmiernym stresem. minut do kilku godzin! Oddanie odbytu wziernika z regulowanym Czasami dolegliwości są tak stolca staje się aktem trudnym i mocno nasilone, że uniemożlijeszcze bardziej bolesnym. Dlatego otworem, który naprowadza się wiają normalne funkcjonowanie chorzy często ratują się leczeniem na szczelinę, a następnie za popacjenta. Dotyczy to zwłaszcza „na własną rękę” i przyjmują środki mocą promienia lasera dochodzi do odparowania nieprawidłotzw. świeżych szczelin, „stare przeczyszczające w nadziei, że wych tkanek – bardzo precyzyjnie luźne i płynne stolce uchronią i bezpiecznie dla zwieracza odbyich od dolegliwości. Nic bardziej tu. Laserowe usunięcie szczeliny błędnego! Dochodzi wówczas do odbytu daje w naszym ośrodku zwężenia odbytu, co uchodzi za bardzo wysoki odsetek wyleczeprzypadek dalece zaniedbany. nia przy minimalnym dyskomforW wieloletnim przebiegu nieleczonej szczeliny odbytu dochodzi cie – powikłań nie odnotowaliśmy. Jest to najnowocześniejsza czasami do rozwinięcia się raka metoda leczenia szczeliny. płaskonabłonkowego. szczeliny” – czyli zazwyczaj te z wywiadem ponad trzymiesięcznym, charakteryzują się znacznie mniejszymi dolegliwościami bólowymi, ale przy znacznie nasilonych objawach morfologicznych, takich jak przerośnięta tzw. brodawka wartownicza wystająca z odbytu i przerośnięta brodawka linii grzebieniastej.
D
la nakreślenia skali problemu możemy przytoczyć jedno z pytań testowych z egzaminu na specjalizację z chirurgii: „Co jest najczęstszym powodem krwawienia z odbytu: hemoroidy, rak, zakrzep przyodbytowy, wrzodziejące zapalenie jelita, szczelina odbytu?”. Większość adeptów na specjalistów chirurgii odpowie „hemoroidy”, podczas gdy prawidłowa odpowiedź to „szczelina odbytu”.
Co to jest? Szczelina odbytu to pęknięcie struktur wyścielających końcowy
PROKTOLOG, SPECJALISTA CHIRURG
Dr Piotr Gross Rejestracja na wizyty: Tel. 0 208 767 83 89, 0 208 648 51 11 Adres: 5 London Road, SW17 9JR London
Leczenie Podstawowym postępowaniem jest dbanie o codzienne obfite
DR PIOTR GROSS proktolog, specjalista chirurg, Tooting Medical Center
Reklama: 020 3026 6550
24.co.uk
33
Aparat dla nocnych marków Wiosna to świetna pora na uprawianie fotografii nocnej. Że czasem zimno? Jasne, ale poza tym same pozytywy. Ciemność trwa bowiem dużo dłużej niż latem, zwłaszcza przy zachmurzonym niebie. Złożony solidny statyw działa też zniechęcająco na amatorów cudzej własności, na których możemy się natknąć nocą. Tak czy inaczej, na czas zdjęć dobrze zapewnić sobie towarzystwo. www.oid.info.pl
N
ie musimy więc zarywać nocy, gdyż fotografię nocną możemy uprawiać wieczorami, bądź rankami, ale tu już z upływem dni widno robi się coraz wcześniej. Większe więc mamy szanse na „trafienie” Księżyca nisko na horyzontem i większe jest prawdopodobieństwo odsłonięcia się rozgwieżdżonego nieba. Poza tym „nocne” miasto o niezbyt późnej porze jest trochę bardziej ruchliwe, a to też może być okolicznością sprzyjającą. Jak przygotować się do takich zdjęć, o czym należy pamiętać i w jaki sprzęt warto się zaopatrzyć?
Aparat aparatem…
…ale przy zdjęciach nocnych ważniejszy jest statyw. Nie to, że bez statywu nie da rady. Można, choć wówczas jesteśmy mocno ograniczeni. Stabilizujemy aparat, korzystając z przygodnych podpór: murków, samochodów albo fotografujemy z ręki przy krótkich czasach. Ale wtedy musimy korzystać z podwyższonych czułości matrycy, no i jasny obiektyw bardzo się przydaje. Tylko wtedy właściwie jedynym tematem są raczej zdjęcia nocnego miasta, a nie górskich krajobrazów w świetle Księżyca. Jaki statyw? Wiadomo, im cięższy tym lepszy, ale też nie warto przesadzać. Myślę, że dobrą zasadą jest użycie statywu o nośności dwukrotnie, a lepiej trzykrotnie większej niż wymaga tego używany przez nas sprzęt: aparat + obiektyw + głowica statywu (jeśli nośność podawana jest dla samego statywu). Dobrymi propozycjami z tych w miarę tanich są statywy: Manfrotto MT293A3, Slik Pro 330DX, Velbon EX-630. Szukajmy też takiego, z którym będzie nam się dobrze fotografowało bez wysuwania kolumny centralnej, korzystanie z której w znacznym stopniu zmniejsza sztywność statywu. Kupując, sprawdźmy, czy wygodnie obsługuje się go w ciepłych rękawicach.
Tylko lustrzanka?
aparat w trybie B (bulb) i na jak długo wystarcza w tym trybie akumulator – to istotne, gdy planujemy wielominutowe ekspozycje. One będą konieczne między innymi, by efektownie oddać ruch gwiazd w postaci długich łuków. W niskich temperaturach, zwłaszcza na mrozie, pojemność akumulatora wyraźnie spada, więc należy mieć przy sobie zapasowy, najlepiej przechowywany w cieple przy ciele, a nie w torbie. Wśród aparatów znajdziemy takie, których producenci deklarują prawidłowe działanie nie tylko przy 0°C, ale też przy -10°C. Jest takich sporo wśród kompaktów (np. seria Olympusów tough), ale znajdą się też bezlusterkowce (np. Nikon 1 AW1) oraz lustrzanki (np. Pentax K-3). Na Pentaxa warto zwrócić uwagę także ze względu na obecność wśród jego akcesoriów nietypowego urządzenia GPS, przystawki O-GPS1. Jedną z jej funkcji, działającą nie tylko z modelem K-3, ale też z kilkoma innymi, jest poruszanie matrycy w jej płaszczyźnie (ruchy liniowe i obrót) tak, by śledzić nieboskłon. Według danych producenta, dla krótkich i średnich ogniskowych dopuszczane są nawet 5-minutowe ekspozycje, dla których gwiazdy pozostaną punktami i nie zamienią się w kreski. To coś dla astrofotografów, którzy pracują bez używania montażu paralaktycznego, stackowania i podobnych manewrów. Czasami zdjęciom nocnym dobrze robi doświetlenie pierwszego planu błyskiem flesza. Pamiętajmy, by przy takim oświetlaniu poruszających się obiektów korzystać z trybu synchronizacji błysku z końcem ekspozycji. Wówczas smugi rozmazań ruchu pojawią się na zdjęciu za „zamrożonym błyskiem” obiektem. Warto też korzystać z techniki otwartego błysku, czyli oświetlania fleszem trzymanym w ręku fragmentów kadru, na przykład rozłożystego drzewa stanowiącego dół zdjęcia rozgwieżdżonego nieba. Błysk wyzwalamy wtedy ręcznie i nie ma mowy o ustawieniu jego energii przez aparat. Wymagana jest więc lampa z możliwością pomiaru błysku własnym czujnikiem lub z trybem ręcznego wyboru poziomu błysku.
Może nie tyle lustrzanka, co aparat z matrycą „lustrzankowych” rozmiarów, czyli APS -C lub małoobrazkową. Na 4/3 cala też nie ma co narzekać, ale już typowe kompakty z matrycami mniejszymi niż 2/3 cala będą się sprawdzać znacznie gorzej. Większy przetwornik obrazu przydaje się ze względu na niższe szumy przy wysokich czułościach i większą dynamikę pozwalającą lepiej oddać sceny o wysokiej rozpiętości tonalnej. Jednocześnie aparaty z większą matrycą zazwyczaj są konstrukcjami bardziej zaawansowanymi. To ułatwia fotografowanie w nietypowych warunkach, do jakich zaliczyć należy zdjęcia nocne. Bo niby niemal każdy aparat cyfrowy ma w swoich zasobach tryb w rodzaju Nocny krajobraz, lecz jako program tematyczny zazwyczaj wprowadza on sporo ograniczeń. A to mamy tylko automatyczny dobór czułości, a to brak możliwości wyboru położenia pola ostrości, a to brak wpływu na wartości czasu naświetlania i przysłony, jest tylko automatyczny balans bieli itd. Wygląda to różnie, ale z założenia nasze możliwości działania są bardzo ograniczone. Natomiast aparaty z wymienną optyką, bezlusterkowce oraz te bardziej wyrafinowane kompakty z zasady pozwalają użytkownikowi ręcznie sterować dużą liczbą funkcji, co bardzo ułatwia działanie. Obecność trybu M, czyli ręcznego doboru przysłony i czasu ekspozycji, to rzecz w takich aparatach normalna, podobnie jak opcja ręcznego ustawiania ostrości i wybór spośród kilku trybów balansu bieli. Wybierając aparat, zwróćmy jednak uwagę na dostępne opcje zdalnego wyzwalania migawki, co pozwala uniknąć poruszenia aparatem. Elektryczny wężyk spustowy, ewentualnie wężyk z możliwością zaprogramowania długiego czasu naświetlania, pilot podczerwieni do wyzwalania bezprzewodowego – sprawdźmy, które z tych Obiektyw urządzeń mogą współpracować z aparatem. Fotografując lustrzanką albo Zajrzyjmy do instrukcji obsługi, by spraw- bezlusterkowcem, możemy dobiedzić, jaki najdłuższy czas odmierzyć może rać optykę w zależności od tematu
34 STYL ŻYCIA zdjęć, ale fotografując kompaktem, obiektyw mamy wbudowany na stałe. Stąd, planując zakup kompakta do zdjęć nocnych, musimy od razu przewidzieć, co będziemy nim fotografowali, czyli jaki zakres ogniskowych jest nam potrzebny. Znaczna część współczesnych, zaawansowanych cyfrówek tego typu ma zoomy zaczynające się odpowiednikami małoobrazkowych 24-28 mm, więc z ujęciami szerokokątnymi problemów nie będzie. Długie ogniskowe też są dobrze rozwinięte, sięgają nawet odpowiedników ponad 1000
mm, ale w fotografi i nocnej ich przydatność nie jest duża. Powodem są małe maksymalne otwory względne i niższa – czasami znacznie – ostrość obrazu w porównaniu z krótkimi ogniskowymi. To, w połączeniu ze słabymi wynikami pracy przy podwyższonych czułościach powoduje, że kompaktów, które mógłbym pod tym względem polecić, nie jest dużo. Pewnym optimum jest Fujifilm X-S1 ze względu na najdłuższą ogniskową ponad 600 mm i niezłe zachowanie przy wyższych czułościach (matryca 2/3 cala). Natomiast jeśli wystarczy
nam 200 mm, to zdecydowanie polecam Sony RX10 z większą, 1-calową matrycą. W przypadku optyki wymiennej lustrzanek i bezlusterkowców warto zainteresować się obiektywami stałoogniskowymi. Są z pewnością mniej uniwersalne niż zoomy, ale niemal zawsze jaśniejsze i zapewniają wyższą jakość tworzonego obrazu – zwłaszcza przy mocniej otwartych przysłonach. Gdy godzimy się na wydłużenie ekspozycji, przysłonę możemy przymykać, dzięki czemu podwyższamy jakość obrazu. Wyjątkiem są tańsze, amatorskie,
Jeśli potrzebujemy kompaktu bez wyciągniętego zooma, polecałbym SONY RX100 II (28-100 MM) albo FUJIFILM X100S (STAŁOOGNISKOWE 35 MM).
Optimum optyki to jasne obiektywy stałoogniskowe. Maksymalny otwór względny f/2 lub większy sprawdzi się świetnie przy zdjęciach z ręki jasno oświetlonych ulic, nawet bez ciągnięcia czułości ponad ISO 1600. Na zdjęciu świetna jakościowo SIGMA 35 MM F/1,4.
Lustrzanka właściwie każda się nada. PENTAX K-5II jest stosunkowo tani, bardzo dobrze sprawuje się przy wysokich czułościach, niestraszne mu mróz i deszcz, a na dokładkę może współpracować z oryginalną przystawką O-GPS1 ułatwiającą długie naświetlanie nieba.
Długi zoom do lustrzanki, to najlepiej któryś z 70-200 mm f/2,8. Firmowy czy też niezależnego producenta – w tej grupie optyki trudno o obiektyw marnej jakości. Tu: NIKKOR 70-200 MM F/2,8 II VR. Jeśli kompakt z mocno wydłużonym zoomem, to FUJIFILM X-S1.
STATYW: wystarczająco sztywny i mocny, ale też nie za ciężki do noszenia w plenerze. Tu: Manfrotto 190XB.
GŁOWICA: KULOWA (tu: Benro BH-1) jest lżejsza i przy jej użyciu szybciej kieruje się aparatem, ale trzykierunkowa (tu: Manfrotto 804RC2) daje znacznie większą precyzję ustawień.
Reklama: 020 3026 6550
długoogniskowe zoomy. A to właśnie nimi często próbuje się fotografować Księżyc lub małe fragmenty nieba. Z tym, że ich najdłuższe ogniskowe (przeważnie 300 mm), z zasady nie reprezentują wysokiego poziomu jakości, delikatnie mówiąc. Nawet po przymknięciu. Gdy do tego dołożymy kadrowanie zdjęć wynikające z chęci objęcia kadrem niewielkiego obiektu, to ostrość obrazu staje się zdecydowanie niewystarczająca. Księżyc, by wypełnił całą klatkę, wymaga (przy aparacie małoobrazkowym) użycia ogniskowej rzędu 2500 mm. Stąd wysoka jakość długoogniskowego obiektywu, obraz z którego będzie przycinany, to rzecz bardzo istotna. Optimum cenowo-jakościowym jest tu zoom 70-200 mm f/2,8, ewentualnie z telekonwerterem 1,4x (bo 2x zazwyczaj już pogarsza obraz). Można spróbować poszukać wśród zoomów sięgających 300-400 mm z wyższej półki, ciemnych (f/5,6), ale czasami prezentujących naprawdę wysoki poziom. Tu wyróżnia się przeznaczony do lustrzanek Sony zoom 70-400 mm f/4,5-5,6G oraz canonowski 70-300 mm f/4,5-5,6L IS USM, choć jego polecałbym raczej tylko do aparatów z matrycami
24.co.uk
35
rozmiaru APS-C. Stabilizacja przyda się tylko, można narzekać. Wykorzystajmy je dla nocgdy zamierzamy fotografować z ręki. nych zdjęć. Sprawdźmy prognozę pogody, zajrzyjmy do kalendarza astronomicznego. Zainteresujmy się, czy może w najbliższym Osprzęt niefotograficzny Co może nam się przydać w chłodną noc? czasie w naszej miejscowości nie pojawi się Termos z gorącym piciem na pewno, ewentu- jakaś okazjonalna iluminacja. A nawet jeśli alnie zastrzyk kalorii w postaci batonika czy co żadna szczególna okazja nie zapowiada się, tam kto lubi. Przydatne mogą okazać się ręka- to i tak każda noc może być piękna. Na nawiczki, ale takie, w których da radę obsługiwać szych zdjęciach oczywiście. aparat i obiektyw. Sprawdźmy to, zanim wybierzemy się na zdjęcia. O zapasowym akumulaPAWEŁ BADWIN torze, który chowamy w ciepłej, wewnętrznej kieszeni, już wspominałem. I jeszcze latarka, może być czołówka. Pomoże nam ona w obsłudze sprzętu w ciemności dostrzec oznaczenia przycisków aparatu, skale na obiektywie lub poziomnice statywu. Dzięki niej łatwiej nam będzie znaleźć w torbie/plecaku drobne akcesoria albo upuszczony na ziemię kapturek obiektywu czy kartę pamięci.
Śpieszmy się kochać noce, tak szybko odchodzą
Najdłuższe noce mamy zimą, na wiosnę stają się szybko coraz krótsze, lecz nadal nie Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Ze schabowymi
z Baru Mlecznego Miś wyrobisz 200% normy Bar Mleczny Miś 178 MITCHAM ROAD TOOTING BROADWAY LONDON, SW17 9NJ
0208 682 0603 07526008117 07526008111
WWW.MISBARMLECZNY.CO.UK
Dowozimy do domu - dzielnice: Clapham Balham Tooting Broadway Streatham Norbury Pollards Hill Mitcham Wandsworth Colliers Wood Morden Wimbledon
Mis-Bar-Mleczny Godziny otwarcia: pon. - sob. 700 – 2130 niedziela 900 – 2130
Talon Rabatowy: Przy zamówieniu jedzenia do domu na Hasło Panorama
10% zniżki
36
Poradnik TWOJE FINANSE
Poradnik „Twoje Finanse” cz. 2
Co ze wspólnym kredytem po rozstaniu? Stało się: różnica zdań, charakterów czy po prostu spojrzenia na świat sprawiła, że podjęliście decyzję o rozstaniu. Emocjonalnie nie będzie to łatwe, ale okaże się jeszcze trudniejsze w praktyce, jeśli macie wspólny kredyt. Tak oto zaczynają się „uroki” podjętego przez was wspólnego zobowiązania, że „nie opuszczę cię aż do ostatniej raty”.
M
iało być pięknie: joint mortgage to zwiększona zdolność kredytowa i wyższa kwota kredytu, a co za tym idzie – większe możliwości spożytkowania pożyczonej gotówki. Jednak jeśli przy zawieraniu umowy kredytowej nie wyobrażaliście sobie nawet, że możecie bez siebie żyć i nie przewidzieliście ewentualności rozstania, i tym samym nie uwzględniliście go w dokumentacji, mogą zacząć się schody. Aby temu zapobiec, warto wiedzieć o kilku istotnych sprawach związanych ze wspólnym zaciągnięciem kredytu.
czy obydwoje będziecie widnieli w tzw. Land Registry, czyli będziecie legalnymi właścicielami mieszkania. Jeśli tak zdecydujecie, staniecie się automatycznie tzw. joint owners i będziecie mogli we dwoje decydować o losach nieruchomości – przykładowo do zaciągnięcia kredytu pod jej zastaw lub do jej sprzedania będzie konieczna zgoda obojga właścicieli. W przypadku, gdy te sprawy nie zostaną ustalone wcześniej, całkowity tytuł prawny do rozporządzania nieruchomością posiada osoba, której dane widnieją w Land Registry.
Wspólny kredyt mieszkaniowy na Wyspach wcale nie musi oznaczać, że obydwoje będziecie mieć prawny tytuł do zakupionej nieruchomości. Należy to uzgodnić odpowiednio wcześniej i ustalić,
że wszystkie osoby, które podpisały umowę kredytową i posiadają po połowie udziałów w nieruchomości, są zobowiązane do spłaty zadłużenia. Oznacza to, że dwie osoby są równie odpowiedzialne
Spłacanie solidarne Kto posiada tytuł prawny? Minusem joint mortgage jest fakt,
za pełną miesięczną spłatę kredytu hipotecznego, a jeśli jedna z nich nie uiści opłaty, druga będzie musiała to zrobić. Dotyczy to także sytuacji, jeśli para nie jest małżeństwem i żyje w związku partnerskim. Jeśli dojdzie do konfliktu i jeden z partnerów postanowi nie spłacać kredytu, drugi nie ma wyjścia i musi w całości spłacać kolejne raty. W takiej sytuacji również w razie śmierci jednego z partnerów cała własność nieruchomości nie jest automatycznie przekazana drugiemu z nich, chyba że zmarły zagwarantował to w testamencie. Przed zaciągnięciem wspólnego kredytu najlepiej warunki zakupu nieruchomości spisać w odpowiedniej umowie, która określi warunki finansowe, obowiązki wynikające z kredytu, procent własności każdego z właścicieli oraz ustalić plan działania, jeśli któryś z nich będzie chciał się wyprowadzić z nieruchomości
lub sprzedać swoją część. Dobrze by było, aby na taką umowę spojrzał prawnik lub specjalista, który oceni, czy w razie problemów będzie ona miała moc prawną.
Joint mortgage – opcje Wspólny kredyt pozwala na wybór jednej z opcji własności nieruchomości: „joint tenants” lub „tenants in common”. W pierwszym przypadku podział nieruchomości jest równy – każdy z partnerów ma więc połowę udziałów w kupowanej nieruchomości. „Tenants in common” również wiąże nabywców nieruchomości, jednak ich udział jest już nie połowiczny, a ustalony przez nich samych.
Co po rozstaniu? Para, która zdecyduje o rozstaniu, ma kilka opcji do wyboru, co zrobić z posiadanym przez siebie wspólnym kredytem oraz nieruchomością.
Reklama: 020 3026 6550
Pierwszym rozwiązaniem jest sprzedaż nieruchomości i spłacenie całości kredytu. Drugą opcją jest przeniesienie całości własności za zgodą obu partnerów na jednego z nich, a tym samym zobowiązanie go do spłacania kredytu. Jednak w drugim przypadku może się zdarzyć, że kredytodawca nie zgodzi się na to rozwiązanie, np. ze względu na zbyt małą zdolność kredytową jednego z partnerów, który ma stać się właścicielem nieruchomości. Jeśli po rozstaniu para pozostaje w konflikcie, czasami nie da się uniknąć rozwiązania sprawy kredytu oraz własności mieszkania na drodze sądowej. Sąd może zdecydować m.in. o sprzedaży nieruchomości lub przeniesieniu praw własności na jednego z partnerów. Ważną sprawą jest, że nawet jeśli toczy się postępowanie, warto spłacać swoją część kredytu, aby po rozstrzygnięciu sądowym na tym nie stracić, ponieważ z pewnością sąd weźmie ten fakt pod uwagę przy wydawaniu decyzji.
Wspólna przeszłość kredytowa A co w przypadku, gdy razem z partnerem prowadzony był wspólnie rachunek bankowy, z którego zamknięciem po rozstaniu wprawdzie nie było problemów, jednak zostały po nim ślady złej historii kredytowej? Jeśli chcesz już samodzielnie lub z nowym partnerem ubiegać się o kredyt, taka sytuacja może spowodować, że bank ze względu na twoją przeszłość kredytową odmówi udzielenia pożyczki. Przede wszystkim ważne jest, aby przed rozpoczęciem starań o jakikolwiek kredyt w UK sprawdzić i zweryfikować swoją historię kredytową w agencjach, które takie dane zbierają (pisaliśmy o tym w poprzednim numerze „Panoramy” - przyp. red.). Istnieje także procedura „financial disassociation”, która sprawi, że twoja historia kredytowa nie będzie już łączona z drugą osobą, z którą kiedyś prowadziłeś wspólny rachunek/miałeś wspólny kredyt. Formularz z wnioskiem o rozpoczę-
cie takiej procedury można znaleźć np. na www.uk.experian.com/ contactforms/consumer_onlinedisassociation.html. Ale uwaga! Taką procedurę można rozpocząć tylko w sytuacji, gdy wspólny rachunek jest zamknięty lub gdy zdecydu-
24.co.uk
37
jecie się osobno spłacać wspólny kredyt. Nie można jej wdrożyć w momencie, gdy pomimo rozstania posiadacie w dalszym ciągu wspólny rachunek bankowy. Oprac. ANASTAZJA STALIŃSKA
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
38
Poradnik TWOJE FINANSE
Jak bezpiecznie przesłać pieniądze do Polski? Z okazji zbliżających się świąt Wielkanocnych zapewne wielu z was będzie chciało przesłać pieniądze bliskim przebywającym w Polsce. Jak zrobić to najprościej i najbezpieczniej? Banki w Wielkiej Brytanii W większości przypadków banki na Wyspach są czynne w dni powszednie w godzinach od 9 do 17, ale można znaleźć również takie, które otwarte są w sobotę. Banki zamknięte są z kolei w święta państwowe (bank holiday). Jeżeli chodzi o bankomaty, to prawie ze wszystkich z nich można wyciągnąć pieniądze bez płacenia prowizji. Zostanie ona pobrana jedynie przy wybieraniu gotówki z prywatnych bankomatów znajdujących się w sklepach i barach. W takich przypadkach opłata wynosi ok. 1,5 funtów. Jeżeli natomiast chcesz otworzyć konto, będą ci potrzebne poniższe dokumenty: potwierdzający twoją tożsamość, np.: paszport, nowy dowód osobisty, międzynarodowe prawo jazdy, potwierdzający twoje zatrudnienie, potwierdzenie stałego adresu zamieszkania w UK, np. umowa najmu z dzierżawcą.
S
posobów jest kilka. Gotówkę można oczywiście przesłać w tradycyjny sposób, czyli w kopercie. Jednak w takim przypadku istnieje ryzyko, że pieniądze mogą zagubić się w drodze do adresata. Dlatego bezpieczniejszym sposobem jest transakcja bankowa. Można również skorzystać z usług firm, które specjalizują się w przesyłaniu pieniędzy na odległość.
Wysyłka w kopercie Przede wszystkim jest to metoda ryzykowna, ponieważ niejednokrotnie zdarzało się, że tak wysłana gotówka po prostu nie docierała do odbiorcy. Ponadto przy tym sposobie wysyłania pieniędzy wydłuża się czas oczekiwania na ich odbiór. Jeżeli jednak, np. nie masz innego wyboru, warto upewnić się, czy banknoty są niewidoczne przez kopertę, a także powinieneś taką przesyłkę ubezpieczyć, np. w ramach opcji Airsure lub International Signed For. Są to listy polecone i w razie ich zniszczenia lub zagubienia uzyskasz rekompensatę. Bezpieczniejszą i szybszą metodą jest natomiast przelew bankowy. Jeżeli posiadasz konto internetowe,
powinieneś wiedzieć, że przy przesyłaniu pieniędzy za jego pośrednictwem, będziesz musiał okazać dowód tożsamości, a także podać międzynarodowy numer konta odbiorcy, tzw. SWIFT oraz IBAN. Ten drugi składa się obecnie z numeru konta i 2-literowego numeru kraju, do jakiego przesyłasz gotówkę. W przypadku Polski jest to PL. Przelew bankowy wiąże się oczywiście z pewnymi dodatkowymi kosztami. W brytyjskim banku za transakcję internetową będziesz musiał zapłacić ok. kilkunastu funtów. Do tego dodać trzeba również opłatę w banku odbiorcy, która wynosi ok. kilkunastu złotych. Warto dodać, że wysokość tej prowizji jest z reguły stała, co oznacza, że niezależnie od tego, jak dużo pieniędzy przesyłasz, nie ulega ona zmianie. Zrealizowanie przelewu trwa zwykle od 4 do 5 dni.
Wyślij bliskim kartę Jednak najbardziej praktyczną i najwygodniejszą opcją wydaje się wyciąganie gotówki za pomocą karty kredytowej lub debetowej z bankomatu. Jeżeli założyłeś już konto w Wielkiej Brytanii, to wiesz, że banki na Wyspach często automatycznie zakładają dwa konta: bieżące i oszczędno-
ściowe. Jeżeli tak stało się i w twoim przypadku, na pewno otrzymałeś przy okazji dwie karty: debetową i kredytową. Jedną z nich możesz wysłać swoim bliskim, którzy mieszkają w Polsce. Osoba korzystająca z twojej karty będzie mogła wyciągać gotówkę z dowolnego bankomatu obsługującego dany typ karty, ale trzeba pamiętać w takim przypadku o dziennym limicie kwotowym, którym naznaczone są wszystkie tego typu karty. Oznacza to, że osoba korzystająca z twojej karty, będzie mogła dziennie wyciągnąć określoną kwotę pieniędzy z bankomatu.
Na odległość przez pośrednika Mimo tego, że polscy imigranci w ubiegłym roku przesłali zaledwie
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
HOXTONS S O L I C I T O R S
Kancelaria prawna zapewniająca usługi w zakresie:
rozwodów prawa najemcy i wynajmującego kupna/sprzedaży nieruchomości i dzierżawy sklepów spraw cywilnych, odzyskiwania długów Kontakt: Bożena Tel: 0208 523 7841, 07951 210 002
Email: bozena@hoxtons.com 159A Station Road, Chingford, London E4 6AG
Regulated by Solicitors Regulation Authority SRA No 324531
Barclays & Financial Republic work together with as an approved new business partner
Polskie Biuro Rachunkowe,Tooting Broadway, 40 Tooting High Str. London, SW17 0RG
02086 823 950, 02087 674 088 www.financialrepublic.org.uk www.rozliczenia-online.com www.rejestracjaspolek-online.com
OSTATNIA nieco ponad 4 mld euro, czyli o prawie 72 mln mniej niż w 2012 r., na Wyspach wciąż powstają kolejne firmy, które specjalizują się w przesyłaniu pieniędzy na odległość. Dużym plusem skorzystania z tej metody jest oczywiście bezpieczeństwo. Jeżeli zdecydujesz się na usługi którejś z działających w UK firm specjalizujących się w tym zakresie, jest duża szansa na to, że przekazanie
pieniędzy odbędzie się drogą bezgotówkową. Oznacza to, że pieniądze nie zostaną w fizyczny sposób przetransferowane do kraju adresata, co praktycznie wyklucza możliwość malwersacji. Jedynymi minusami tej metody są: koszt całej operacji oraz limity minimalnej kwoty, jaką możesz przesłać do innego kraju.
SZANSA
!
NA ODZYSKANIE PPI
BARTOSZ DYBAŁA
Plusy i minusy przesyłania pieniędzy do Polski z UK Wyjazd do Polski przelew jest „samoobsługowy”, bo wykonuje go osoba przybywająca do kraju, brak opłat za przelew zagraniczny (poza kosztami wliczonymi w podróż) w przypadku nagłych wypadków, ta opcja okazuje się bardzo kosztowna i niewygodna Dodatkowa karta z Wielkiej Brytanii dla osoby przebywającej w Polsce brak opłat za zlecanie przelewu zagranicznego element psychologiczny (zaufanie drugiej osobie w kraju), możliwe problemy biurokracyjne (wydanie karty i doręczenie jej w Polsce) Bank dobra reputacja oraz idąca za tym pewność doręczenia pieniędzy do celu dostępność oddziałów
wysokie koszty przekazów powszechne opłaty przy odbiorze przez banki w Polsce, dodatkowo obniżają konkurencyjność tej formy przelewania pieniędzy Firmy zajmujące się przelewami zagranicznymi zróżnicowane opłaty, ale w przypadku „stałej opłaty” za przelew, niezależnie od kwoty, koszty przelewu są znacznie niższe niż w banku część firm oferuje obsługę w języku polskim, (darmowe infolinie) nowoczesne metody przekazu (za pomocą internetu), a także inne ułatwienia W kopercie (poczta) prostota i symboliczne koszty przekazu mimo ciągłej powszechności metody, brak gwarancji doręczenia pieniędzy w Polsce
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Jeśli kiedykolwiek miałeś pożyczkę w banku, kredyt na samochód, mortgage, kartę kredytową lub robiłeś zakupy na raty
ZADZWOŃ NA
1
020 3318 4629
2
WYPEŁNIJ FORMULARZ
3
ODZYSKAJ ££££
Jeśli płaciłeś ubezpieczenie PPI w ramach kredytu, pożyczki, do karty kredytowej lub zakupów na raty, możesz je odzyskać w całości, niezależnie od warunków umowy.
Każdego dnia TYSIĄC osób odzyskuje PPI.
A Ty na co czekasz? Patrick Gordon www.ubezpieczenieppi.co.uk
40
Poradnik TWOJE FINANSE
Płaca minimalna w Wielkiej Brytanii Kolejne europejskie kraje planują wprowadzić płacę minimalną. W niektórych krajach będzie ona wyższa niż ta obowiązująca na Wyspach.
J
ej wysokość, np. w Niemczech, zgodnie z przyjętym przez rząd projektem ustawy, będzie wynosić 8,50 euro za godzinę. A jak wygląda sytuacja z minimalnym wynagrodzeniem na Wyspach?
Płaca minimalna rośnie W Wielkiej Brytanii płacę minimalną wprowadzono 15 lat temu i na początku nie była ona wysoka, ponieważ wynosiła zaledwie 3,60 funta za godzinę. Ale kiedy monitorująca efekty tej decyzji Low Pay Commission stwierdziła, że wprowadzenie minimalnego wynagrodzenia nie osób wpłynęło w negatywny sposób aleciła na inflację i zatrudnienie, zaleciła malnej. Na podwyższenie płacy minimalnej. Wyspach jej stawka ulega zmianie 1 u. października każdego roku. W ciągu 10 lat od wprowadzenia dzenia płacy minimalnej wzrosła ona o ponad 60 proc., czyli dwu-krotnie więcej niż inflacja. Jej wysokość zależy od wieku i od wykonywanej pracy. I tak obecnie minimalne wynagrodzeniee wynosi kolejno: dla pracowników w wieku ku 21 lat i powyżej: 6,31 GBP, dla pracowników w wieku ku od 18 do 20 lat: 5,03 GBP, dla pracowników w wieku ku 16 i 17 lat: 3,72 GBP, dla praktykantów i stażystów: ystów: 2,68 GBP.
Jeżeli pracodawca wypłaca pracownikowi mniejsze wynagrodzenie, niż przewiduje to obecna minimalna stawka, jest to niezgodne z prawem.
Wymówki pracodawców Dlaczego pracodawcy nie wypłacają swoim pracownikom minimalnego wynagrodzenia? Sprawdził to ostatnio HM Revenue & Customs i opublikował listę najbardziej niedorzecznych wymówek. I tak np. jeden z przełożonych nie płacił swojej pracownicy płacy minimalnej, ponieważ jak twierdził, ta jest jego żoną. p py Ale kiedyy pracownik HMRC zapytał go, jak jego małżonka ma na imię, ten odpowiedział: „Err … her name … err, what’s your name love?”.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Inny z kolei stwierdził, że skoro jego pracownicy nie znają języka angielskiego, to z pewnością nie wiedzą nic na temat płacy minimalnej na Wyspach, zatem nie trzeba im jej wypłacać. Czasami pracodawcy tłumaczyli się również w ten sposób, że żaden z pracowników nie przyszedł do nich ze skargą, że dostaje wynagrodzenie poniżej płacy minimalnej. Jednak jak przyznała Jennie Granger z HMRC, „większość przełożonych jest uczciwych i wypłaca swoim pracownikom prawidłową stawkę. Ale przeprowadzone przez nas badania p pokazały, że niektórzy pracodawcy w wciąż uważają, że wypłacanie minnimalnego wynagrodzenia nie jest oobowiązkowe”.
Pracodawca nie płaci P
pracodawca ma obowiązek wypłacania swojemu pracownikowi płacy minimalnej. Co w sytuacji, kiedy tego nie robi? Można wtedy skorzystać, np. z infolinii ds. płacy i praw pracowniczych. Można w ten sposób nie tylko złożyć skargę na działania swojego przełożonego i uzyskać informacje na temat minimalnego wynagrodzenia, ale również dowiedzieć się czegoś na temat: pracy w rolnictwie, korzystania z agencji pośrednictwa pracy, limicie czasu pracy. Warto znać prawa przysługujące pracownikom zatrudnionym na Wyspach, ponieważ jak pokazały wyniki badań, które przeprowadził HMRC, nie każdy pracodawca jest uczciwy.
Warto przypomnieć raz jeszcze: W
BARTOSZ DYBAŁA
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA! R
Odzyskaj swoj podatek! Czy wiesz, że 1 na 3 osoby w Wielkiej Brytanii zapłaciła zbyt wysoki podatek w ciągu ostatnich 4 lat? Do tej pory pomogliśmy odzyskać podatek wielu klientom, którzy nawet nie zdawali sobie sprawy z tego, że mają prawo do szeregu ulg podatkowych i zwrotu podatku. Skorzystaj z naszego serwisu: - Średni zwrot podatku to ponad £900 - Łatwy i szybki proces - my zajmujemy się wnioskiem od początku do końca i reprezentujemy Cię przed HM Revenue & Customs - Bezpieczeństwo - posiadamy odpowiednie kwalifikacje oraz doświadczenie, wszystkie wnioski o zwrot są przygotowywane zgodnie z obowiązującym prawem podatkowym - Nie ponosisz żadnego ryzyka finansowego – nie musisz płacić za nasze usługi z góry oraz nie płacisz nic, jeśli nie jesteśmy w stanie odzyskać dla Ciebie pieniędzy - Najniższa prowizja na rynku – tylko 10%+VAT od kwoty zwrotu
TaxPlan UK Ltd. 173 Constitution Street, EH6 7AA Edinburgh Tel: 013 1629 1712, Email: info@taxplanuk.com WWW: http://www.taxplanuk.com
PORADNIK DLA KIEROWCÓW
WYPADEK? CO ROBIĆ?
90%
OSÓB NIE WIE, JAK ZACHOWAĆ SIĘ PO WYPADKU SAMOCHODOWYM!
ZAPOZNAJ SIĘ z naszym miniporadnikiem, być może kiedyś ktoś będzie potrzebował właśnie Twojej pomocy.
DODATKOWO!
W środku poradnika znajdziesz formularz zdarzenia drogowego, który powinieneś uzupełnić nawet po najdrobniejszej kolizji drogowej. Wystarczy 5 minut na jego wypełnienie, aby otworzyć sobie drogę do odszkodowania za poniesioną stratę. WYRWIJ TĘ STRONĘ I TRZYMAJ W SAMOCHODZIE, aby uchronić się przed nieprzyjemnymi następstwami finansowymi stłuczek.
PIERWSZA POMOC PO WYPADKU! NIE BĄDŹ OBOJĘTNY – MOŻESZ URATOWAĆ KOMUŚ ŻYCIE! DO WYPADKÓW DOCHODZI BARDZO CZĘSTO. Sam możesz zostać ofiarą lub znaleźć się na miejscu zdarzenia jako przypadkowy uczestnik. Poniżej znajdziesz kilka bardzo prostych porad, które mogą uratować komuś życie.
OSTRZEŻ INNYCH! Zaparkuj swój samochód w taki sposób, by nie zagrażał innym uczestnikom ruchu. Włącz światła awaryjne oraz ustaw znak ostrzegawczy.
OGRANICZ ZAGROŻENIE! Sprawdź miejsce wypadku. Wyłącz stacyjki samochodów – kluczki połóż w widocznym miejscu. Dzieci i osoby, które nie mogą pomóc, niech przejdą w bezpieczne miejsce
WEZWIJ POMOC!
PIERWSZA POMOC! 1 Jeśli to możliwe, nie ruszaj ofiary – może to wywołać dalsze szkody.
2 Sprawdź, czy ranni oddychają – przyłóż ucho do ust ofiary, tak by jednocześnie móc obserwować klatkę piersiową. Dzięki temu możesz usłyszeć, poczuć i zobaczyć czy ofiara oddycha.
3 Jeżeli pokrzywdzony nie oddycha, należy w pierwszej kolejności delikatnie odchylając głowę do tyłu i podnosząc żuchwę sprawdzić, czy nic nie zalega w ustach.
4 Jeżeli pokrzywdzy wciąż nie oddycha, należy przystąpić do RKO.
Jeśli podczas oględzin zauważysz ranne osoby, poproś kogoś lub sam wezwij pomoc. Możesz zadzwonić pod numer 112 lub 999.
JEŚLI DOJDZIE DO WYPADKU SAMOCHODOWEGO, KTÓREGO BĘDZIESZ UCZESTNIKIEM, POSTĘPUJ WEDŁUG NASTĘPUJĄCYCH KROKÓW, A BĘDZIESZ MÓGŁ STARAĆ SIĘ O ODSZKODOWANIE. Po wypadku udokumentuj miejsce zdarzenia. Zrób zdjęcia pod różnym kątem. Kontaktując się z policją, zapamiętaj numer zgłoszenia. (Policja może nie przyjechać na miejsce wypadku, jeśli nie było poważnych obrażeń)
Wraz ze sprawcą wypadku wypełnij formularz ze strony 2 i 3. Jeśli uczestników wypadku było więcej, zdobądź ich dane – imiona, nazwiska, nr telefonów, adresy zamieszkania, nr rejestracyjne, nr polis ubezpieczeniowych
W pierwszej kolejności trzydzieści razy uciśnij klatkę piersiową ofiary – na wysokości mostka. Następnie wykonaj dwa oddechy ratownicze – dwoma palcami ściśnij nos pokrzywdzonego, przyłóż usta do ust ofiary i zrób głęboki powolny oddech, aż klata rannego uniesie się na około 3 cm, pozwól jej opaść, czynność powtórz jeszcze raz. 5 Jeżeli ofiara wciąż nie oddycha, powtarzaj 30 uciśnięć i 2 oddechy aż do przyjazdu służb medycznych.
PAMIĘTAJ! W oczekiwaniu na przyjazd służb medycznych nie podawaj rannym żadnych płynów ani jedzenia. Może to utrudnić pracę ratownikom.
Zdobądź dane świadków zdarzenia – imiona i nazwiska oraz numery telefonów
Udaj się do lekarza. Urazy mogą wystąpić do 48 godzin po wypadku, dlatego nie bagatelizuj nawet najmniejszego zderzenia. Późniejsze wykazanie, że obrażenia są wynikiem wypadku, może być niemożliwe.
45
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
Finanse po godzinach Polskie wódki spadają w rankingach
Ile zarobi polski student? 4 tys. euro Firma Universum, światowy lider w employer brandinpremii! gu (budowaniu wizerunku pracodawcy), sprawdziła,
7 lat temu przegraliśmy w Unii Europejskiej ważną wojnę o definicję wódki. Już są efekty. Rzekomo ekskluzywna wódka z winogronowych wytłoczyn znokautowała nasze żytnie i ziemniaczane. Johnie Walker i Smirnoff przewodzą w najnowszym globalnym rankingu marek spirytusowych Impact Databank Top 100. Królują zarówno pod względem liczby sprzedanych butelek, jak i wartości sprzedaży. Nic w tym dziwnego, obie marki należą do największego na świecie alkoholowego koncernu Diageo, który rządzi tym zestawieniem od 7 lat. Druga najpopularniejsza wódka na świecie to Grey Goose – francuska wódka produkowana z pszenicy. Wartość jej sprzedaży wyniosła 1,37 mld dolarów. Amerykańska Skyy Vodka przyniosła właścicielom 610 mln dol., hod a SSvedka ed a 530 lenderska Ketel One 535 mln, a szwedzka mln dolarów. Polskie marki, Sobieski i Wyborowa, ienia Top 100. plasują się w drugiej połowie zestawienia Najbardziej upokarzająca wiadomośćć to wejście do czołówki (550 mln dol. sprzedaży)) Cîroc, wódki produkowanej z winogron, która na początku tego roku debiutowała na polskim rynku. W raporcie cą marką została ogłoszona najszybciej rosnącą spośród 50 najlepiej sprzedawanych alkoholi klasy premium.
jakie są oczekiwania młodych ludzi wkraczających na rynek pracy. Zapytała 432 tys. studentów z 24 krajów, ile chcieliby zarabiać w swojej pierwszej pracy po opuszczeniu murów uczelni. Wyniki okazały się przytłaczające dla Polski. Zresztą nie po raz pierwszy. Studenci z Polski chcieliby w pierwszej pracy po ukończeniu studiów zarabiać równowartość 963 dolarów. Sporo? W żadnym wypadku. Dzięki swoim niewygórowanym oczekiwaniom znaleźli się na ostatniej pozycji w rankingu. Rodzimych studentów wyprzedzili m.in. Hindusi (976 dolarów), Chińczycy (1084), Meksykanie (1268) czy Rosjanie (1310). Oczekiwania Polaków wzrosły względem poprzednich dwóch lat, ale pozostali na szarym końcu listy. Ich oczekiwania są siedem razy mniejsze niż Szwajcarów, którzy oczekują es ęc yc zarobków na poziomie 7062 miesięcznych dolarów. Drugie Dr miejsce zajęli Norwegowie, nie niedawni zwycięzcy rankingu dobroby dobrobytu (6556 dolarów). Podium uzupełn uzupełnili studenci z Danii (5427 dolaró dolarów). To daje fatalne świadectwo po polskiemu rynkowi pracy. Nic dziwnego, że wielu studentów postanawia rozpocząć karierę zawodową za granicą, także na Wyspach.
Tego jeszcze nie było – każdy pracownik Ferrari dostanie w tym roku 4 tys. euro premii. To największy bonus w historii koncernu. Firma rozłożyła to na raty: najpierw pracownicy otrzymali po 1000 euro w dwóch transzach, teraz do tego otrzymają kolejny bonus wynoszący 2096 euro. Jak pisze „Rzeczpospolita”, w przypadku młodych pracowników będzie to 20 proc. ich rocznego wynagrodzenia. Ferrari świętuje w ten sposób swoją rekordową sprzedaż z 2013 r. – włoski producent luksusowych aut odnotował obroty na poziomie 2,3 mld euro, co było wynikiem o 5 proc. lepszym, niż rok wcześniej. Warto przy tym zaznaczyć, że Ferrari produkuje rocznie raptem... 7 tys. samochodów. Firma nie planuje zwiększać produkcji z oczywistych powodów – chce, by jej auta pozostały ekskluzywne. Jak widać, kryzys najbogatszych się nie trzyma.
źródło: FORBES.PL
źródło: RZECZPOSPOLITA
źródło: NATEMAT.PL
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Sprawy prawne: rozwody, alimenty, kontrakty, spory, zasiłki, bankructwo
www.taxlex.co.uk
biuro 020 3355 8104
kom 075 8140 2001
MĄ
Xero – “beautiful accounting software” dla każdej rozliczanej LTD FREE
LA
SA, CIS, VAT, RTI, tax refund, LTD rozliczenia i konsultacje
EK
Rzetelnie i profesjonalnie:
ĄR ZT
Kingston House 4th floor Coombe Rd, KT2 7BA ksiegowosc@taxlex.co.uk prawnik@taxlex.co.uk
EJ NI TA
licencjonowane EiXUo NViÚJowo SUawne
KINGSTON UPON THAMES:
% 10
TAX LEX
• KSIĘGOWOŚĆ - Profesjonalne rozliczenia: Self Employed, Tax Return, Vat, Ltd, CIS, Lista Plac, P45, P60. • KARTY CSCS - testy, egzamin w j. polskim, kartę CSCS dostosowujemy do Twoich potrzeb - obsługujemy całe UK • TŁUMACZENIA - Zwykłe / Przysięgłe / Certyfikowane Kontakt: 02035 981 675 • BENEFITY - Housing Benefit, Child Benefit, Pension Credit itp. E-mail: info@polstar.org.uk • REZYDENTURA / OBYWATELSTWO • ODSZKODOWANIA www.polstar.org.uk • „SZYBKI START” – konta bankowe, NIN, wym. prawa jazdy, EKUZ
Pon - Pt 10-19, Sobota 10:30-17, Niedziela 12-17
PolstarLondyn
7//$ '2%%. - Biuro doradztwa i księgowości PolStar 142 High Road, N22 6EB (OBOK POLSKIEGO SKLEPU)
46
Poradnik TWOJE FINANSE
W co warto inwestować w 2014 r.? W niepewnych czasach staramy się odłożyć pieniądze na tzw. „czarną godzinę” np. na lokacie lub zainwestować je w coś, co sprawi, że uda nam się powiększyć znacznie nasz kapitał. Gdzie zatem warto ulokować nasze ciężko zarobione funty?
O
becnie mamy do wyboru mnóstwo różnych sposobów lokowania pieniędzy. Jeżeli więc posiadamy pewne oszczędności, wówczas najwięcej spośród nas decyduje się na zakup nieruchomości bądź ziemi lub na rozwój własnej działalności gospodarczej. Z kolei osoby bardziej lubiące ryzyko coraz częściej inwestują w akcje spółek, które na rynku posiadają mocno ugruntowaną pozycję.
Alternatywy Jeszcze inni stawiają na alternatywne sposoby lokowania pieniędzy. Może to być na przykład inwesty-
cja w dzieła sztuki, ekskluzywne alkohole czy przedmioty kolekcjonerskie, których liczba na rynku jest bardzo ograniczona. I wbrew temu co mogłoby się wydawać – taki sposób lokowania pieniędzy wcale nie jest popularny tylko wśród bardzo zamożnych ludzi. Także i my, zwykli obywatele, coraz chętniej decydujemy się zainwestować w dobra materialne, które zakupione teraz, pozwolą nam w przyszłości podwoić nasz kapitał. Dodatkowo, jak wynika z badań CBOS, co dziesiąty Polak niespodziewany przypływ gotówki zainwestowałby właśnie w dzieła sztuki, biżuterię, złoto lub inne kruszce.
Statystyki nie kłamią
inwestycja w dzieła sztuki. Na rynku nie znajdziemy bowiem dwóch identycznych dzieł danego artysty. Warto również zauważyć, że dostępność wyżej wymienionych aktywów jest nie tylko ograniczona, ale w naturalny sposób zmniejsza się w czasie, zyskując zatem na swojej wartości. Decydując się jednak na inwestowanie w dobra luksusowe, warto skontaktować się ze specjalistą z danej dziedziny, gdyż takie lokowanie kapitału wymaga posiadania bogatej wiedzy, doświadczenia inwestycyjnego, a także umiejętności przewidywania tendencji na rynku w długim okresie czasie. ANNA MARSZAŁEK
Potwierdzają to także inne statystyki, które mówią o tym, że inwestycje alternatywne z roku na rok poszerzają grono swoich zwolenników na całym świecie. Dobrym przykładem lokowania pieniędzy w dobra luksusowe może być zakup drogiego unikatowego wina. Dlaczego? Jak wiadomo, winnice produkują określoną ilość danego wina. Na rynek trafia więc pewna liczba butelek z konkretnego rocznika i nie ma możliwości ich późniejszego „doprodukowania” w kolejnych latach. Również destylarnie alkoholu produkują najbardziej wartościowe trunki w limitowanej ilości. Innym przykładem niech będzie
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
OFERTA SPECJALNA dla wszyskich klientów oferujemy DARMOWĄ pomoc przy zakupie online telefonów komórkowych, internetu, TV.
ROZLICZENIA Tax Return,
P45,
P60
SZYBKIE I WYSOKIE ZWROTY PODATKU ROZLICZENIA LTD, Accounts, VAT, Payroll, Pracownicy karty CSCS po polsku numer NI, CIS konto bankowe Tax Credits
Housing Benefit Maternity 1A The Parade, Haven Green, Ealing Broadway, W5 2PB
0208 998 0942
07888 752 739
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
47
MASZ KREDYTY? Jak się wzbogacić?
W WIELKIEJ BRYTANII ŻYJE OK. 285 TYS. MILIONERÓW. CO ZROBIĆ, ABY ZOSTAĆ JEDNYM Z NICH? Zakup nieruchomości – jeśli kupisz teraz dom o wartości 150 tys. funtów i spłacisz swój kredyt hipoteczny w ciągu 25 lat, to przy założeniu, że ceny nieruchomości rosną średnio o 5 proc. w skali roku, to po 25 latach będziesz właścicielem lokalu wartego już 508 tys. funtów. Fundusz emerytalny – aby zdobyć milion funtów w postaci emerytury, musiałbyś odkładać miesięcznie ok. 650 funtów i to przez 40 lat, zakładając, że złożony wskaźnik wzrostu będzie wynosił 5 proc. Trzeba jednak wziąć pod uwagę inflację, która pomniejszy rzeczywistą wartość tego miliona funtów. Bogaty krewny – choć wydaje się mało możliwe, że nagle dowiesz się o odziedziczonym spadku po dalekim krewnym, to
jak wynika z danych, każdego roku 2,5 proc. Brytyjczyków dziedziczy spadek, przy czym średnio wynosi on 17,5 tys. funtów. Jeśli ulokowałbyś tę kwotę w banku na 25 lat, to przy średnim oprocentowaniu oszczędności w wysokości 6 proc., uzyskałbyś z tej kwoty ok. 75 tys. funtów. Sprzedaż firmy – każdego roku tysiące Brytyjczyków decyduje się na sprzedaż swojej firmy, aby przejść na emeryturę lub zmienić swoje życie. Średnią wartość takiego biznesu wylicza się na podstawie rocznego obrotu firmy. Księgarnię można np. sprzedać za 10-15 proc. wartości rocznego obrotu, sklep meblowy – do 25 proc., a oddział biura podróży nawet za 60 proc. wartości rocznych prowizji.
Darek obniżył raty o
52% Chcesz płacić mniej tak jak Darek?
ZADZWOŃ
020 3432 8306 I zapytaj o nasz program redukcji długu!
Spółki, w które warto inwestować w 2014 r. Inwestycja w akcje bywa ryzykowna, można jednak wymienić kilka najpopularniejszych firm, które bez względu na to, co wydarzy się w świecie ekonomii, nie powinny przynieść strat dla inwestorów w 2014 r. Google (GOOG, 1060.79 dolarów*) – popularna wyszukiwarka internetowa, zwiększy zyski dzięki wejściu na rynek reklam wyświetlanych na urządzeniach mobilnych. Apple (AAPL, 554.43 dolarów) – producent popularnego iPada i iPhone’a, jego pozycja wciąż rośnie na rynku produkcji urządzeń mobilnych. Visa (V, 207.36 dolarów) – procesor kart kredytowych mający potencjał do generowania 20% rocznego wzrostu zysków dzięki stopniowemu przechodzeniu z papierowej waluty do transakcji elektronicznych z użyciem „plastiku”, zwiększając swoje marże i wolne przepływy pieniężne. PVH (PVH, 129.06 dolarów) – niedawny zakup marki WARNACO
przez tę spółkę otwiera jej szerokie możliwości rozwoju w Europie. 3M (MMM, 126.43 dolarów) – spółka przemysłowa z konkurencyjną dywidendą. Monsanto (MON, 110.66 dolarów) – wiodący światowy dostawca nasion i produktów owadobójczych. Thermo Fisher Scientific (TMO, 101.34 dolarów) – sprzedawca sprzętu laboratoryjnego. ExxonMobil (XOM, 95.31 dolarów) – spółka paliwowa. Caterpillar (CAT, 86.05 dolarów) – wysokiej jakości przedsiębiorstwo przemysłowe, które ma coraz większe dywidendy. Qualcomm (QCOM, 72.58 dolarów) – producent sprzętu elektronicznego. *Giełdowy skrót oraz cena aukcji spółek z grudnia 2013 r. Wśród wyżej wymienionych firm są wysokiej jakości firmy przemysłowe,
GWARANTUJEMY
Konsolidację długów
Obniżenie rat
Umorzenie odsetek
Przywrócenie wiarygodności kredytowej
technologiczne, komputerowe itp.
Omni Debt Oprac. na podstawie: USATODAY.COM
www.konsolidacja.co.uk info@konsolidacja.co.uk tel. 020 3432 8306
UWAGA! PPI Jeśli w ostatnim czasie otrzymałeś SMS-a o PPI, to powinieneś jak najszybciej skontaktować się z nami!
Czym jest PPI? (Payment Protection Insurance)
Ubezpieczenie PPI (Payment Protection Insurance) powinno rzekomo pokrywać spłatę kredytu, karty kredytowej lub hipoteki, jeżeli z powodu choroby bądź wypadku kredytobiorca będzie niezdolny do pracy i spłacania rat. W rzeczywistości polisy te były często sprzedawane bez próby zweryfikowania ich opłacalności dla klienta, a w najgorszych przypadkach dodawane do kredytu bez jego wiedzy. Problem ten dotyczy także Polaków mieszkających w Anglii, którzy ze względu na barierę językową mogli zostać oszukani.
Zadzwoń do polskiego działu konsultantów
pod numer 020 3318 4628
Patrick Gordon
ubezpieczenieppi.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
24.co.uk
Wielkanoc na świecie Drogie Dzieci, w końcu nadeszła długo wyczekiwana Wielkanoc, a to oznacza, że pora zająć się malowaniem jajek. Ale to nie jedyna tradycja związana z tym wielkim świętem. Zobaczmy, jak Wielkanoc świętują ludzie w różnych zakątkach świata.
Meksyk Wielkanoc to w tym kraju czas zabawy i radości. Fiesta zaczyna się w Wielką Niedzielę, kiedy na niebie można zobaczyć rozbłyskające sztuczne ognie. W tym dniu mieszkańcy Meksyku wspólnie jedzą również tradycyjne potrawy na świeżym powietrzu, a także bawią się w wesołych y miasteczkach. Z kolei laba rozpoczyna p y się ę w Meksyku od lanego poniedziałku. To początek tygodnia pasc paschalnego. Jest to czas wolny od pracy i nauki. Wtedy Meksyk Meksykanie najczęściej spędzają wolne w chwile nad morzem. morzem
Norwegia Norwe Podobnie jak Meksykanie, także i NorwegoPodobn wie w Wie Wielkanoc odpoczywają, ale trzeba przyznać przyznać, że robią to w sposób aktywny. Większość z nich wyjeżdża w góry i dni wolne spędza na stokach. Jeżeli chodzi o wielkaspędz nocn nocne gadżety, to Norwegia nie jest pod tym względem oryginalna. W sklepowych witr witrynach królują oczywiście figurki króliczków, pluszowe kurczaki i kolorowe król jajk jajka. Jednak prawdziwym symbolem norw norweskich świąt jest owoc pomarańczy.
Rzetelna reklama reklam tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
PERFEKT SOLUTIONS LTD – oficjalny dystrybutor podręczników dla szkół sobotnich na terenie UK i Europy. Oferuje podręczniki do nauki: j. polskiego (M. Pawlusiewicz), historii (W. Bobiński), geografii (A. Nawara) religii (Dr K. Gospodarzec) oraz książeczki dla dzieci wspomagające naukę j. polskiego.
www.czytamimowiepopolsku.com Małgorzata Wiśniewska (0773 809 6644) email: sm.wisniewska@ntlworld.com
49
50 PANORAMIŚ Cyp r
Nieco inaczej do Wielkanocy a pod chodzi ludność grecka, któr szMie ru. Cyp dnie połu kuje zam iesz zują kańcy tej części wyspy przywią to szczeg ólną wag ę do tego, żeby ym zinn rod w dzić spę to wielkie świę czy ce Pols w jak ie obn Pod ie. gron rze w Wielkie j Brytanii, także na Cyp na ie czn wyłą ale a, mal uje się jajk kolo r czerwony, co ma sym boli zolwać krew Chrystu sa. Z kolei w Wie w , iem dan śnia d ką Nied zielę, prze ndomach wybucha bitwa „na pisa e ki”. Wszystk ie oso by zgro mad zon ą przy stol e stukają się między sob ten że rzą, wie e owi weg jajkami. Nor ponka pisa ego któr , ików iadn bies z ł zostanie nienaruszona, będ zie mia rok. y kojn szczęśl iwy i spo
Szwecja Ciekawie Wielkanoc obchodzą Szwedzi. Ich święto bardzo przypomina amerykańskie Halloween. W Szwecji popularnym zwyczajem jest tzw. Paskkarring. Tego dnia dziewczynki przebrane za wiedźmy, symbolizujące baby wielkanocne, stukają do drzwi mieszkań sąsiadów, żeby zbierać słodycze i drobne pieniądze. Kiedy się im otworzy, recytują chóralnie – Glad Pask! czyli – Wesołej Wielkanocy! To powitanie słychać w Szwecji podczas świąt Wielkiej Nocy z ust każdego przechodnia.
Wielka Brytania Na Wyspach święta Wielkanocne kojarzone są głównie z jajkiem, które jest symbolem wiosny i nowego życia. Jest ono również bohaterem wielu zabaw, w których uczestniczą nie tylko dzieci, ale i dorośli. Wielką frajdę sprawia Brytyjczykom szczególnie Egg Rolling, czyli wyścigi w turlaniu jajek. Chodzi w nich o to, żeby jak najszybciej doturlać jajko do mety. Oczywiście w całości. Popularnym zwyczajem w Wielkiej Brytanii jest również Egg Hunt, czyli szukanie czekoladowych jajek, które wcześniej zostały ukryte w zakątkach domu lub w ogrodzie.
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
51
Artykuł promocyjny
Rewolucja w przekazach pieniężnych do Polski!
Trejdoo.com obiera kurs na Europę i oferuje usługi przekazów pieniężnych z zagranicy, szybką i bezpieczną wymianę walut bez spreadu (czyli po najlepszych możliwych kursach na rynku), obsługę płatności krajowych i zagranicznych oraz inne usługi finansowe.
W
oferuje Trejdoo.com, co dotychza niespełna 2 funty w ciągu max czas było praktycznie nieosiągalne. 1 godziny, w godzinach pracy banków. Trejdoo.com oferuje kursy Ile możesz zaoszczędzić? wymiany bez spreadu, tj. różnicy pomiędzy kupnem a sprzedażą Trejdoo.com daje możliwość waluty. Na spreadzie sowicie zarauzyskania niezwykle atrakcyjbiają inni pośrednicy w przekazach nego kursu wymiany funtów na złotówki, błyskawicznego zasilenia pieniężnych, którzy w jawny bądź portfela przelewem typu domestic ukryty sposób pobierają prowizję na poziomie 2-4 proc. Trejdoo. w Wielkiej Brytanii i ekspresowej com zadowala się jedynie marżą wypłaty polskiej waluty na wskana wysokości 0,2 proc., co stanowi zany rachunek w Polsce. Przelew kilkukrotnie mniejszą stawkę niż do Trejdoo.com można wykonać obecna konkurencja. Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA! Dodatkowo, klienci mogą negocjować kursy z dealerem walutowym lub sami proponować własny kurs i dokonać wymiany z innymi uczestnikami platformy finansowej Trejdoo.com. Jest to ogromny krok do przodu, o którym inne podmioty oferujące podobne usługi mogą tylko pomarzyć. łaściciel serwisu Trejdoo.com, Igoria Trade S.A. jest Unijną Instytucją Płatniczą i posiada zezwolenie do świadczenia usług płatniczych w 31 krajach w Europie, w tym również w Wielkiej Brytanii. Swoją ofertę kieruje zarówno do klientów indywidualnych, jak i firm. Obecnie Rodacy na Wyspach mogą wykonywać przekazy pieniężne na niezwykle korzystnych warunkach, które
Czy to jest bezpieczne? Igoria Trade S.A. (właściciel Trejdoo.com) jest Unijną Instytucją Płatniczą nadzorowaną przez Komisję Nadzoru Finansowego. nansowego. Spółka jest notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w
POLSKA
Warszawie na rynku NewConnect. W związku z tym podlega wielu restrykcjom. Dane finansowe Spółki są przekazywane do publicznej wiadomości w postaci raportów kwartalnych i sprawozdań finansowych. Informacje o akcjonariuszach, umowach oraz wszelkich działaniach mających wpływ na działalność Spółki są jawne. Trejdoo.com to międzynarodowa platforma z korzeniami w Polsce, która obecnie poza Wielką Brytanią rozwija działalność również w innych krajach europejskich takich jak, Norwegia, Francja i Belgia. Usługi oferowane przez Trejdoo. com nie odbiegają od międzynarodowego poziomu. Oferta cieszy się dużym zainteresowaniem nie tylko wśród Polaków. Klientami platformy są również obcokrajowcy i zagraniczne firmy współpracujące z polskimi przedsiębiorstwami. Klienci Trejdoo.com codziennie otrzymują Morning Coffee, czyli informacje o bieżącej sytuacji na rynku walutowym. Zarejestruj się i sprawdź, ile możesz zaoszczę zaoszczędzić nie tylko czasu, ale i swoich pieniędzy.
52 WIELKANOC Przepis na szybki żurek idealny SKŁADNIKI: 0,5 l zakwasu na żurek (do kupienia w polskim sklepie) 1,5 l wody 2-3 pętka białej kiełbasy 1 szklanka siekanej włoszczyzny 4 suszone grzyby (lub ¾ kostki bulionu z grzybami polskiej marki) 1 ząbek czosnku 3 łyżki majeranku 2 liście laurowe, ziele angielskie, sól, pieprz Do zagęszczenia: 1/3 szklanki śmietany (lub jogurtu naturalnego) i 1 łyżka mąki SPOSÓB PRZYGOTOWANIA: Włoszczyznę, kiełbasę i namoczone grzyby (lub kostkę) zalać wrzątkiem, dodać czosnek, ziele angielskie, liście laurowe, majeranek, sól, pieprz. Po 10 min. dolać zakwas, zagotować. Na koniec zagęścić śmietaną wymieszaną z mąką i odrobiną żurku i pogotować jeszcze chwilę. Podawać z ugotowanymi i pokrojonymi w ćwiartki jajami na twardo oraz czerstwym chlebem razowym.
Żurek z historią Gęsty, kwaśny, sycący, z porządnym kawałkiem polskiej kiełbasy, jajem i czerstwym chlebem – to musi być żurek – polskie danie z historią.
C
hoć trudno w to uwierzyć, kiedyś żurek był bardzo „cieniutką” zupką, która nie zawierała mięsiwa i była spożywana w najbiedniejszych gospodarstwach. Z żurkiem, który znamy współcześnie, miał niewiele wspólnego – w zasadzie tylko zakwas na mące żytniej. Z powstaniem tego tradycyjnego dania związanych jest kilka historii. Posłuchajcie jednej z nich. Dawno, dawno temu, w pewnej wsi mieszkał pewien piekarz-karczmarz. Nie był on ulubieńcem mieszkańców, bo był strasznym sknerą i na wszystkim swoich klientów oszukiwał: do gorzałki wody dolewał, a i porcje w
karczmie dawał głodowe. Mieszkańcy postanowilii podstępem dać piekarzowi wi nauczkę. W tajemnicy wy-najęli zawodowego żarłoka, który jako przybysz z daleka złożył wizytę w karczmie i założył się z jej ej właścicielem, że zje najgorszą orszą zupę, jaką kiedykolwiek karczmarz przygotował. Stawkąą był sam lokal oraz wyprowadzka karczmarza ze wsi przeciwko workowi wi złota. Chytry karczmarz zwietrzyłł interes, zakasał rękawy i zabrał się do dzieła: zieła: przygotował
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Sklep Polski "EwKa"
401 Lea Bridge road E10 7EA Londyn
NAJWIEKSZE NOWO OTWARTE
DELIKATESY BAJKA W POLUDNIOWO-WSCHODNIM LONDYNIE 215 THE BRODWAY BEXLEYHEATH DA6 7ER
272 LEE HIGH ROAD SE13 5PJ LEWISHAM
tel. 020 8303 7803 dojazd autobusami 89,96,99,132,229,269, 401,422,486,492, B11,B13,B14,B15,B16
tel: 020 8852 5110 dojazd autobusami 122,178,261,321
PROMOCJE: JAJKA £0.99/ 10szt ! KIELBASA TORUNSKA(firmaJBB) -£2.99kg SZYNKA Z LISCIEM (firmaJBB) -£4.99kg
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
Aby nasze święta w UK były jak najbardziej tradycyjne, nie zapominajmy o przygotowaniu potraw, które będą nam przypominać o smakach i zapachach, które pamiętamy z wielkanocnego stołu w Polsce. Dzięki temu Wielkanoc w UK może okazać się równie wyjątkowa jak ta w ojczyźnie.
53
Nazwa „żur” pochodzi od dawnego niemieckiego wyrazu sūr, dziś sauer – kwaśny, (s)kisły. W Czechach zupa ta jest znana pod nazwą kyselo (czeskie słowo kyselý – kwaśny). wodnistą breję na resztkach zaczynu razowego, wrzucił do niej kilka warzyw, suche grzyby, kawał nie pierwszej świeżości wędzonki, a dla zabicia kiepskiego zapachu przyprawił wszystko czosnkiem. Przekonany, że worek złota ma już w kieszeni, podał zupę żarłokowi i ze zdziwieniem obserwował, jak gość ją ze smakiem pałaszuje. Uszy mu się tak trzęsły, że poprosił o dokładkę, a pozostali goście karczmy również zapragnęli skosztować nowej potrawy. W ten oto sposób sknera został przechytrzony i ku radości mieszkańców musiał opuścić wioskę, która już od teraz zaczęła słynąć z żuru właśnie. ANASTAZJA STALIŃSKA
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
NY ! E C E N J Y NC KONKURE N I U! D O G Y T DNI W 7 E T R A W OT 867-869 High Rd. Tottenham London, N17 8EY
K /PolskiSklep
losek
020 3417 0104 Y! T K U D O R ŚWIEŻE P Ć Ś O K A J A NA JLEPSZ NABIAŁ, PIECZYWO, WĘDLINY, MIĘSO, MROŻONKI, CIASTA, PRODUKTY SUCHE, I WIELE INNYCH
RIA przelewy gotówkowe do Polski
54 WIELKANOC Artykuł promocyjny
Polska Wielkanoc z Delikatesami Polskimi BEST PL Prawdziwa polska Wielkanoc – pisanki, smakowicie pachnące wędliny i oczywiście pyszny żurek z białą kiełbasą. Na szczęście dawno minęły już czasy, gdy zorganizowanie prawdziwie polskich świąt w Anglii było wyzwaniem.
T
eraz, dzięki Delikatesom Polskim BEST PL, mieszkańcy Kingston i okolicy mogą przygotować przepyszną Wielkanoc szybciej i łatwiej, ale i taniej niż kiedykolwiek. Przed świętami po jedne z najtańszych w Londynie jaj (£2/20 szt.) trzeba będzie przyjechać do Kingston. Z kolei białą kiełbasę, której jakość gwarantuje etykieta producenta – Sokołów – można dostać tu za jedyne £3.99 za kilogram. A skoro kiełbasa to i żurek – Kowalewski, w koncentracie 330 ml, za jedyne
49p. Wielkanocne śniadanie to także wędliny. Dla każdego smakosza zdrowej żywności delikatesy BEST PL to sklep marzeń: w ofercie są produkty aż trzech renomowanych polskich producentów: Bacówka, Tłocznia Maurer – producent doskonałych soków bez konserwantów, no i Krokus znany z przetworów, grzybów i dodatków do mięs. Nic tak nie poprawia nastroju w świąteczny czas jak pyszne polskie wypieki. Pączki, drożdżówki i szeroki wybór ciast przyciągają do BEST PL nie tylko polską klien-
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
telę – stały się już znakiem rozpo- Wielkiej Nocy upłyną w miłej i znawczym sklepu. Na Wielkanoc tradycyjnie polskiej, serdecznej oferta oczywiście poszerzona – o atmosferze. baby i mazurki – a także cukrowee baranki, czekoladowe jaja, zającz-ki, koszyczki, palemki, dekoracje, barwniki do jaj... Czego tam nie ma! A prawdziwie polska imprezaa nie odbędzie się oczywiście bez napojów alkoholowych. Jeśli od szkockiej whisky wolisz rodzime trunki – odwiedź Delikatesy Polskie BEST PL w Kingston. Jednym słowem – w Delikatesach Polskich BEST PL można znaleźć wszystko to, co sprawi, że święta
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
Wielkanocne dekoracje
55
4Y D DECYDUJESZ ILE P PÂ&#x152;ACISZ ZZA M MINUTĂ&#x192; DO 0 0OLSKI
Czas najwyĹźszy schowaÄ&#x2021; gĹ&#x201A;Ä&#x2122;boko do szafy plastikowe jajka i kurczaki oraz sztuczne Ĺźonkile. Podczas nadchodzÄ&#x2026;cych Ĺ&#x203A;wiÄ&#x2026;t wielkanocnych postaw na naturalne ozdoby, ktĂłre tchnÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;wieĹźoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w twĂłj dom.
|ADUJESZ KONTO 3-3Â&#x2020;EM LUB ONLINE I ROZMAWIASZ ILE CHCESZ
N
ie musisz od razu zajmowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; rÄ&#x2122;kodzieĹ&#x201A;em â&#x20AC;&#x201C; obecnie w sklepach spotkasz mnĂłstwo nietuzinkowych ozdĂłb, wystarczy tylko dobrze poszperaÄ&#x2021;. Specjalnie dla ciebie wybraliĹ&#x203A;my kilka najciekawszych propozycji i pomysĹ&#x201A;Ăłw, ktĂłre moĹźesz wykorzystaÄ&#x2021;, przygotowujÄ&#x2026;c swĂłj dom do Wielkiej Nocy. Niech zainspirujÄ&#x2026; ciÄ&#x2122; i sprawiÄ&#x2026;, Ĺźe te Ĺ&#x203A;wiÄ&#x2122;ta z przyjemnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; spÄ&#x2122;dzisz w domu, niezaleĹźnie od tego, gdzie na Ĺ&#x203A;wiecie â&#x20AC;&#x17E;mieszkaâ&#x20AC;? twoje serce. IZ
1. DoĹ&#x201A;aduj
ÂŁ10 kredytu WyĹ&#x203A;lij PANORAMA
na 65656 (koszt ÂŁ10 + std.SMS)
NA OKNIE, NA LAMPIE, NA WIESZAKACH â&#x20AC;&#x201C; wielkanocne jaja moĹźna wkomponowaÄ&#x2021; praktycznie w kaĹźdym miejscu domu.
ÂŁ5 kredytu WyĹ&#x203A;lij PANORAMA
na 81616 (koszt ÂŁ5 + std.SMS)
Przez Internet www.auracall.com/panorama
Polska tel. domowy
1 2 1
.70
pence/min
.00
pence/min
.50
pence/min
Polska komĂłrka
6 7 5
.00 pence/min
.00 pence/min
.20 pence/min
2. ZadzwoĹ&#x201E;
Wybierz 0370 041 0040* i postÄ&#x2122;puj zgodnie z instrukcjÄ&#x2026; operatora. ProszÄ&#x2122; nie wybieraÄ&#x2021; ponownie.
SĹ ODKIE KACZUSZKI W SKORUPKACH JAJ na Ĺ&#x203A;wiÄ&#x2026;tecznym stole i od razu jest przyjemniej!
o o o o o o o o
+ORZYSTAJ Z TEJ SAMEJ KARTY 3)5Â&#x2DC;YWAJ KREDYTU Z DOWOLNEJ KOMĂ&#x152;RKI LUB TEL DOMOWEGO .IE MUSISZ POSIADAÂż KONTRAKTU Z !URACALL -OÂ&#x2DC;ESZ DOÂ&#x152;ADOWAÂż KONTO NA WIELE SPOSOBĂ&#x152;W 5Â&#x2DC;YWAJ SERWISU 4Â&#x2020;4ALK I DZWOĂ&#x160; ZA DARMO NA NUMERY 5Â&#x2DC;YWAJ SERWISU 4Â&#x2020;4ALK I DZWOĂ&#x160; TANIO NA NUMERY 7YGODNA OPCJA AUTOMATYCZNEGO DOÂ&#x152;ADOWANIA KONTA 0OLSKOJĂ&#x192;ZYCZNA /BSÂ&#x152;UGA +LIENTA
T -TALK T-TALK ZESTAW â&#x20AC;&#x17E;MUST HAVEâ&#x20AC;? DLA WIELBICIELI WIELKANOCNYCH WYPIEKĂ&#x201C;W â&#x20AC;&#x201C; kolorowe foremki na babeczki oraz figurki w ksztaĹ&#x201A;cie zajÄ&#x2026;czkĂłw do ich ozdobienia.
Terms & Conditions: Ask bill payerâ&#x20AC;&#x2122;s permission before using the service. SMS costs ÂŁ5 / ÂŁ10 + standard sms. Virgin media customers cannot top-up via text message. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered, please replace the handset after a short period if your calls are engaged or unanswered. Connection fee varies between 0p & 25p depending on the destination. Calls to 03 number cost standard rate to a landline and can be used as part of the bundled minutes. To ensure that your call is not disconnected, we will automatically top-up your T-Talk account with the initial top-up amount when you will have 3 minutes talk time remaining. To cancel Automatic Top-Up feature, text AUTOOFF to 81616. Credit expires 90 days from the last top-up. Rates are subject to change without prior notice. Prices correct at 11.07.13. Service Provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 497 4622.
56 WIELKANOC POLOWANIE NA JAJKA CZAS ZACZĄĆ! Jeśli masz w domu małego poszukiwacza zaginionych czekoladowych jajek wielkanocnych, to koniecznie zaopatrz się w specjalne „drogowskazy” ułatwiające odnalezienie skarbów.
DOMEK DLA JAJEK? CZEMU NIE! Na pewno pisanki będą się w nim prezentowały ciekawiej niż wyłożone w misce.
OBOWIĄZKOWY Ą AKCENT WIELKANOCNY DLA ŁASUCHÓW – czekoladowe jajo wypełnione bakaliami.
DELIKATNE ŚWIATEŁKA W KSZTAŁCIE KURCZAKÓW dodadzą ciepła każdemu wnętrzu.
Z MATERIAŁOWEGO KOSZA NA KUCHENNE AKCESORIA można wyczarować oryginalny pokrowiec na doniczkę z wiosennymi kwiatami zdobiącą świąteczny stół.
DREWNIANA „MISKA” NA PISANKI ZIELONO MI... TAKA POMYSŁOWA I CZEKOLADOWE JAJA W KSZTAŁCIE KURY „zagroda” pełna ziół i rzeżuchy to niezwykle – jeśli posiadasz zdolności manualne, możesz wykonać oryginalna dekoracja pokoju lub kuchni w czasie W podobną z grubego kartonu. Wielkanocy!
STACJONARNE + KOMÓRKOWE
p /min (I` HR[`^V^HDž ^`NjSPQ :4: V [YLNjJP (*; :(=, UH U\TLY
ģwiat w Twoim zasičgu! NIELIMITOWANE DARMOWE ROZMOWY do wszystkich uĪytkowników Lycamobile w Europie, USA i Australii z kaĪdym doładowaniem
Austria
Australia
Belgia
Dania
Francja
Niemcy
Irlandia
Zamów swojĈ darmowĈ kartč SIM na www.lycamobile.co.uk lub pod numerem: 0207 132 0322
Włochy
Holandia
Norwegia
Top-up your SIM online or where you see the following signs:
Polska
Portugalia
Hiszpania
Szwecja
Szwajcaria
Customers may not be able to use Electronic Top-Up at all locations where the top-up logo appears
The following special rates are applicable for customers who joined on or after 08.02.2014. Existing customers should opt-in by texting ACT SAVE to 2525.If you are a National plan ( UK PLAN 10,12,20,30 & 40) customer, you will eligible for the special discounted international rates. Existing customers who joined before 08/02/2014 who do not opt-in will be charged at the standard rate. Promotion valid until 30/04/2014. Lycamobile is now offering FREE CALLS to other Lycamobile in Austria, Australia, Belgium, Norway, Germany , Ireland, Italy, France, Nederland’s, Sweden, Poland, Spain, Denmark, Switzerland, Portugal, UK & USA. The promotion is applicable for both existing Lycamobile customers and new customers. New and existing Customers must top-up to qualify for the promotion and will receive free Lycamobile to Lycamobile calls to any Lycamobile for 30 days from date of top-up. Customers must maintain a minimum balance of one penny. Offer is valid for personal use only. After the 30 days free calls the customer must top-up again to continue the free calls otherwise the customer will be charged at the standard tariff. International calls are billed per minute. This promotion is only available to Lycamobile UK customers and is not applicable to roaming calls. Promotion is valid from 10/03/2014 to 31/05/2014.
Wielka Brytania
Stany Zjednoczone
58 KOBIETA
Na samym szczycie
KOBIETY SUKCESU
MIAŁA 16 LAT, KIEDY PORZUCIŁA SZKOŁĘ DLA MODY. TERAZ JEST REDAKTOR NACZELNĄ JEDNEGO Z NAJBARDZIEJ CENIONYCH CH MAGAZYNÓW DLA KOBIET! Zanim Anna Wintour została redaktor naczelną amerykańskiego „Vogue’a”, pracowała w mniej znanych magazynach, np.: „House & Garden” i „New York”. Właśnie w Stanach Zjednoczonych Brytyjka zaczynała swoją redakcyjną przygodę. Do USA wyjechała w wieku 16 lat. Wtedy porzuciła szkołę. Od 1985 r. redagowała brytyjską edycję „Vogue’a”. Po dwóch latach to samo zadanie powierzono jej w amerykańskim wydaniu tego magazynu, z którego uczyniła „biblię mody”.
anie. „Ona ludzie mają o niej pochlebne zdanie. jest szczera. Mówi to, co myśli. Takk to tak, a dział niemiecki nie to nie” - tak o Wintour powiedział projektant mody, Karl Lagerfeld. Anna Wintour jest bardzo pracowitą itą kobietą. nnikarka jest Niektórzy uważają nawet, że dziennikarka yjka zasiądzie pracoholiczką. Jednak zanim Brytyjka nie stawia się na do swoich obowiązków, codziennie ną szóstą, żeby korcie tenisowym już przed godziną pograć przed pracą.
Szczera pracoholiczka
Królowa mody
„Zimna” i „zamknięta w sobie” - to najczęstsze określenia, które padają pod adresem Wintour. Dziennikarka nie spoufala się ze swoimi pracownikami. Podobno nie pozwala im jeździć ze sobą w windzie. Na dodatek Brytyjka jest bardzo wymagająca i asertywna, o czym mogły przekonać się niektóre celebrytki. Wintour odmówiła zdjęcia na okładce „Vogue’a” np. barbadoskiej piosenkarce, Rihannie po tym, jak nagie fotografie wokalistki wypłynęły do sieci. Z kolei innym razem Brytyjka zakazała wpuszczać na organizowane przez siebie pokazy mody amerykańską celebrytkę, Kim Kardashian. I chociaż rzadko można usłyszeć pozytywne opinie na jej temat, to np. współpracujący z nią
Annę Wintour uważa się za najpotężniejszą tężniejszą korka zasłynęła bietę w świecie mody. Dziennikarka nawet na kartach powieści, którą napisała jej była osobista asystentka, Lauren Weisberger. Mowa o książce „Diabeł ubiera sięę u Prady”, w której dziewczyna z prowincji przyjeżdża do Nowego Jorku, gdzie zyskuje posadę magającej i asystentki u Mirandy Priestly, wymagającej apodyktycznej redaktor naczelnejj prestiżowego którzy uważają, pisma modowego „Runway”. Niektórzy amej Wintour. że Miranda to odzwierciedlenie samej or naczelnej Jednak zanim o obecnej redaktor amerykańskiego „Vogue” zaczętoo pisać książki, musiała ona przejść długą drogęę na sam BD szczyt.
Konkurs! Każda z was z pewnością znajduje w swoim życiu przykłady na to, że jest kobietą, która odnosi sukcesy. Jeżeli chcesz podzielić się z innymi Polkami swoim mniejszym bądź większym sukcesem, napisz do nas, a my opublikujemy twój list! Może się okazać, że Twoja historia stanie się inspiracją dla innych kobiet! Na wasze maile czekamy pod adresem redakcja@panorama24.co.uk. W tytule wiadomości prosimy wpisać SUKCES, a w treści nie zapomnijcie podać waszych danych (imię, nazwisko, adres). Najciekawsze listy zostaną nagrodzone upominkiem, który prześlemy pocztą!
Dz Dzieła sztuki sz JEŻELI JEŻ CHCESZ CHC ZOBACZY BACZYĆ, JAKIMI ZABA ZABAWKAMI BAWIŁA SIĘ KRÓLOWA EELŻBIETA II, KONIECZNIE KONI ODWIED ODWIEDŹ WYSTAWĘ R ROYAL CHILDH CHILDHOOD W PAŁA PAŁACU BUCKIN BUCKINGHAM PALACE. PALACE Konie na biegunach, lalki ubrane ubra w wykwintne ffrancuskie stroje oraz mały, wiklinowy wózek – to tylko niektóre spośród zzabawek, którymi monarchin monarchini cieszyła się, kiedy miała 2 lat lata. Czy przypominają one tte, którymi bawią się obecnie tw twoje dzieci? Bardzo prawdopodo prawdopodobne, że lalki królowej Elżbie Elżbiety II w żadnym calu nie p przypominają upiornych Mon Monster High czy popularnych ga gadżetów Angry Birds, które aaktualnie zalegają sklepowe półki. p BD
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
Zapach awangardowy
59
coś dla niej
Z początkiem wiosny do perfumerii trafił wyjątkowy zapach unisex. To Laine de Verre Serge Lutens. Laine a de Verre to zapach z linii L’Eau, której premiera odbyła się w 2009 r. To już trzecie perfumy z linii wodnej słynnego francuskiego perfumiarza. Inspiracją do ich stworzenia była… szklana wełna. Zapach łączy w sobie akordy cytrusowe, aldehydy i kaszmir. Im dłużej go p wąchasz, tym mocniej pachnie. Dla kogo jest Laine de Verre? Dla fanek chemicznych eksperymentów Serge’a Lutensa oraz dla tych pań, w które lubią perfumy wyjątkowe i awangardowe. kt
Cena produktu wynosi ok. £60/50 ml.
Kontrowersyjna kampania Ko Nico Kidman już od trzech sezonów jest twarzą brytyjskiej marki butów Jimmy Choo. Za każdym razem kampanie z jej udziałem Nicole robią na nas spore wrażenie i to nie tylko z powodu pięknych rzeczy, jakie reklamuje. Na zzdjęciu promującym najnowszą kolekcję pre-fall 2014 aktorka pozuje bez spodni, a jej twarz bardziej przypomina nastolatkę niż dojrzałą kobietę. Do tej pory w reklamach Jimmy Choo widzieliśmy Nicole Kidman w rudym bobie, w roli Brigitte Bardot i praktycznie nagą akto w niebotycznie wysokich szpilkach. Ta ostatnia, wiosenno-letnia kampania, wzbudziła zresztą ogromne emocje ze względu na aktorkę jakość jakoś zdjęć. Twarz Nicole została tak bardzo wyretuszowana, że trudno było ją rozpoznać. Najnowsza kampania pre-fall 2014 zdaje się być nnawiązaniem do poprzedniej. Tym razem jednak flagowym elementem kolekcji są płaskie buty, inspirowane męskim stylem.
Na razie ceny produktów nie są znane.
Trendy Nokia Każda z nas pamięta legendarną Nokię 3310. Co powiedziałybyście o tym modelu telefonu, ale wyposażonym w ekran dotykowy, kamerę 41 Mpix PureView i Windowsa 8.1? Nokia 3310 PureView jest fascynującym konceptem zaprezentowanym przez fińskiego producenta. Telefon korzysta częściowo z podzespołów Lumii 1020, w tym z fantastycznego aparatu o rozdzielczości 41 megapikseli. Także pozostałe elementy specyfikacji robią przyzwoite wrażenie. Prezentowany telefon miałby być napędzany dwurdzeniowym procesorem wspomaganym przez 2 GB pamięci RAM. Głównym elementem telefonu zostałby 3-calowy ekran dotykowy Clear Diamond. Wyświetlacz miałby pracować w rozdzielczości 768x1280 pikseli. Otrzymałby on oryginalny kształt pasujący do obudowy Nokii 3310 PureView.
Na razie nie wiadomo, kiedy produkt pojawi się na rynku.
60 MĘSKA RZECZ Porady: CZYSZCZENIE LAKIERU Glinkowanie nie jest trudne, ale trzeba robić to z głową. W innym przypadku nie wyczyścisz
1
PŁUKANIE: przed glinkowaniem należy dokładnie oczyścić lakier – najlepiej zacząć od spłukania wodą pod ciśnieniem.
2
4
3
MYCIE RĘCZNE: samo płukanie nie wystarczy. Warto umyć auto za pomocą gąbki. Przygotuj dwa wiadra: jedno z wodą do opłukiwania gąbki z brudu, a drugie z wodą i szamponem.
WYSTARCZY KAWAŁEK: glinki zwykle sprzedawane są w kostkach 100- lub 200-gramowych, które przypominają plastelinę. Z całości wystarczy urwać niewielki kawałek, ok. 20-30 g.
UGNIATANIE: żeby glinka nadawała się do pracy, trzeba ją dobrze rozrobić, ugniatając w palcach. Im będzie miększa, tym bezpieczniejsza dla lakieru. Przed formowaniem można ją rozgrzać, np. w ciepłej wodzie.
Pamiętaj! Glinka przyda się wszędzie tam, gdzie zwykła gąbka z szamponem to za mało. Ta plastyczna masa radzi sobie z usuwaniem z powierzchni i porów lakieru smoły, śladów po owadach, nalotów np. rdzy i plam. Warto jej użyć przed woskowaniem lub polerowaniem. Glinka do lakieru wbrew nazwie nadaje się też do czyszczenia szyb, felg, lamp samochodowych i chromów. Ma jednak dwie wady: jest dość droga, a praca nią – czasochłonna.
BRUDNĄ WYRZUĆ: nigdy nie używaj glinki, która upadła na ziemię, bo porysujesz lakier.
WYCZYŚCI SZYBY: glinką równie dobrze można umyć szyby samochodowe – warto spróbować.
Glinka do lakieru: jak jej używać? Wygląda jak kawałek plasteliny, ale kostka 100-200 g może kosztować od 30 do nawet 200 zł (w UK zapłacimy ok. 5-50 funtów - przyp. red. „Panoramy”).
klocków hamulcowych, jednak nie spodzie- to jednak nawet te najostrzejsze nie zastąpią wajcie się, że po jej zastosowaniu lakier będzie polerki mechanicznej. Warto też wiedzieć, że nieumiejętnie użyta glinka może zniszczyć wyglądał jak nowy. lakier.
Ile marketingu, a ile prawdy?
G
www.autoswiat.pl
linka do lakieru, bo o niej mowa, wciąż dla wielu kierowców jest nieznanym produktem. Pokazujemy, po co i jak ją stosować. Glinka to mieszanka masy plastycznej (polibutenu) i lekko ściernych cząsteczek, jednak znacznie mniej agresywnych niż te, które wchodzą w skład past polerskich i politur. Samochodowej „plasteliny” używa się do usuwania z lakieru smoły, żywicy lub opiłków
Producenci glinek zachwalają swoje produkty. Według nich można dzięki nim usunąć niemal każdy brud nie tylko z lakieru, lecz także z szyb, chromu, felgi i lamp. Rzeczywiście, po wyglinkowaniu powłoka traci chropowatość, a brzydkie naloty znikają. Glinka nieźle radzi sobie też z usuwaniem spłowiałej warstwy lakieru na starszych powłokach akrylowych, a przy tym jest mniej agresywna niż polerowanie. Nie myślcie jednak, że po jej zastosowaniu znikną koliste hologramy i rysy. Choć niektórzy producenci rozróżniają glinki pod względem agresywności (np. Chemical Guys ma 3 produkty o różnej ścieralności),
Więcej na WWW.AUTOSWIAT.PL
M a g a z y n
Teraz także w twoim iPadzie! Przetestuj za darmo
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
61
lakieru, tylko go... porysujesz!
5
CZYSZCZENIE: z rozrobionej glinki uformuj cienki placek. Następnie dobrze zwilż lakier specjalnym płynem lub wodą z szamponem i wykonuj glinką podłużne ruchy. Uwaga: nie trzeba jej mocno dociskać.
8
7
6
SPRAWDZAJ CZYSTOŚĆ: podczas czyszczenia trzeba pamiętać o tym, żeby glinka cały czas miała poślizg, i o sprawdzaniu jej czystości. To ważne, bo przyklejone ziarenka piachu mogą porysować lakier.
BRUDNEJ MOŻNA DALEJ UŻYWAĆ: jeśli glinka zbierze już dużo zanieczyszczeń lub straci elastyczność, należy ją ponownie wyrobić – tak jak pokazaliśmy na zdjęciu, brud najlepiej zagnieść do środka.
9
GŁADKI LAKIER: jak widać, mimo że wcześniej spłukaliśmy i umyliśmy ręcznie auto, po glinkowaniu zebrało się jeszcze sporo brudu. Efekt czuć pod palcami, bo lakier nie jest już chropowaty. WOSKOWANIE: glinkowanie nie zabezpiecza lakieru, tylko go czyści, dlatego później warto nałożyć wosk. Na tak oczyszczonym lakierze da on jeszcze lepszy efekt i dłużej się utrzyma.
Rzetelna reklama tylko w magazynie PANORAMA. Dzwoniąc, powołaj się na magazyn PANORAMA!
Najtańszy sposób żeby dzwonić do Polski Polska telefon komórkowy
2.5p Polska telefon stacjonarny
1p
Doładuj konto SMS i dzwoń bezpośrednio z Twojego telefonu komórkowego
UK
£10 kredytu + £1 GRATIS! Wyślij POLONIA na 79910 (koszt £10 + std.SMS) £5 kredytu Wyślij POLONIA na 85787 (koszt £5 + std.SMS)
POLSKA
www.text2dial.co.uk/polska
£1.5 kredytu Wyślij POLONIA na 88565 (koszt £1.5 + std.SMS)
text2dial
Terms & Conditions: Ask bill payer’s permission before using the service. SMS costs £1.50 / £5 / £10 + standard sms. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment of connection. When calling the access number the charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered, please replace the handset after a short period if your calls are engaged or unanswered. Connection fee is five pence per successful call. Calls to 03 number cost standard rate to a landline and can be used as part of your provider’s bundled minutes. To ensure that your call is not disconnected, we will automatically top-up your account with the initial top-up amount when you will have 10 pence of credit remaining. To cancel Automatic Top-Up feature, text STOP to 85787. Credit expires 90 days from the last top-up. Rates are subject to change without prior notice. Prices correct at 15.07.13. Service Provider: Twelve Telecom Ltd. Helpline: 03331555030
62 MĘSKA RZECZ
Ludzka hybryda Dynamiczne auto z gracją KIA OPTIMA WŁAŚNIE TRAFIŁA NA RYNEK EUROPEJSKI. NOWY SAMOCHÓD KOREAŃSKIEGO PRODUCENTA CHARAKTERYZUJE GRACJA I ZDECYDOWANY WYGLĄD. Nowa Kia przykuwa uwagę wysoką i wyraźną linią nadwozia, stylizowanymi bokami, a także zdecydowanie rozszerzonymi w stosunku do poprzedniego modelu nadkolami. Z kolei przypominający coupe profil
zwiększa wrażenie dynamizmu Optimy, a w praktyce poprawia jej właściwości aerodynamiczne. M.in. dzięki temu nowe cacko będzie zużywało mniej paliwa. Oczywiście, jak każdy model proponowany nam
przez koreańskiego producenta, Optima także zagwarantuje niezrównane bezpieczeństwo. Możesz zatem spokojnie zaprosić na pokład całą rodzinę i wyruszyć na wymarzone wakacje! BD
ROWER Z SILNIKIEM ELEKTRYCZNYM O MOCY 12 KM, KTÓRY POTRAFI ROZPĘDZIĆ SIĘ DO 80 KM/H? A MOŻE TO JUŻ MOTOCYKL? Wynalazek Niemca, Stefana Gulasa, trudno zakwalifikować do którejkolwiek z tych kategorii. Ze względu na elektryczny silnik eRockit należałoby wrzucić do grupy motocykli, ale z drugiej strony maszyna napędzana jest wyłącznie siłą ludzkich mięśni, ytan co przybliża ją do roweru. Pytanie tylko, który rower posiada 75 Nm momentu obrotowego i potrafi rozpędzić się do ponad 80 km/h? Wydaje się, że najtrafniejj eRockit został określonyy przez samego wynalaz-cę. Gulas nazwał swojee ydą. „dziecko” ludzką hybrydą. Ma to sens, bowiem pojazd p pprawić można co prawda wprawić w ruch jedynie za po omocą pomocą swoich mięśni, jedn nak każdy jednak ruch pedałów należ eży pomnonależy żyć przez 50, a to ze z względu na elektryczny siln lnik. silnik. BD
Reklama: 020 3026 6550
24.co.uk
63
coś dla niego Dla wymagających Aparat dla podróżników Oto nowość od Olympusa. Producent zapewnia, że przy normalnym użytkowaniu jego nowy aparat byłby w stanie zniszczyć jedynie ogień.
Sony wprowadziło do oferty niezwykłe słuchawki hawki mieniobezprzewodowe. Sprzęt nie tylko pozwala na strumieniowanie dźwięku, ale też reprodukuje go w systemie dźwięku przestrzennego 9.1.
To pierwsze takie rozwiązanie na rynku. Najwyższą jakość dźwięku uzyskamy przez połączenie HDMI, a bezprzewodowy sygnał przechodzi w pasmach 2,4 i 5 GHz. Sony pozwoliło sobie przygotować Tough TG-3 ma także znieść zanurzenie w wodzie wać trzy tryby pracy modelu MDR-HW700DS. Użytkownicy wybiorą zatem: atem: na głębokość 15 m, upadki z wysokości ponad „Kino”, „Gra” i „Głos”. Pierwszy z nich został opracowany przy 2 m, niskie temperatury oraz przygniecenie ciężaudziale Toma McCarthy’ego. Zdobywca Oscara za najlepszyy rem o wadze 100 kg. Jeżeli zapewnienia produmontaż dźwięku pomógł w odpowiednim zbalansowaniu centa są prawdziwe, nowy Olympus znajdzie sobie wszystkich ustawień. Tryb „Gry” reprodukuje realistyczprzyjaciela w każdym podróżniku. Pracując nad ną przestrzeń dźwiękową. Natomiast „Głos” wydosolidną obudową, twórcy Tough TG-3 nie zapomnieli bywa odgłosy mowy i spisze się idealnie podczas zadbać także o przyzwoitą specyfikację urządzenia. Jaoglądania programów telewizyjnych. pońska firma wyposażyła swoje nowe dziecko w matrycę CMOS BSI o rozdzielczości 16 megapikseli oraz procesor obrazu TruePic VII znany z serii OM-D. Jak przystało na nowoCena produktu wynosi czesny aparat, nie zabraknie również łączności bezprzewodowej. ok. £220.
Na razie cena produktu nie jest znana.
Samurajski parasol
Tym razem Windows Po ostatnich kilku miesiącach mogło się wydawać, że Samsung na dobre skupił się jedynie na produkcji urządzeń z Androidem. Okazuje się jednak, że nie zapomniał o Windowsie. Nowe urządzenie z tym systemem to Samsung ATIV SE. Smartfon ma oferować 5-calowy ekran Super AMOLED o rozdzielczości Full HD oraz procesor Qualcomm Snapdragon 800 wspomagany przez 2 GB pamięci RAM. Cieszyć się mogą także ci użytkownicy, którzy poza sprawną obsługą sprzętu cenią także dobrą jakość wykonywanych przez niego zdjęć. Bowiem ATIV SE został wyposażony w aparat 13 Mpix, znany z Galaxy S4. Smartfon ma być sprzedawany z systemem Windows 8, ale po zakupie będzie on aktualizowany do wersji 8.1.
Na razie nie wiadomo, kiedy produkt pojawi się na rynku.
Od zawsze marzyłeś o tym, żeby poczuć się jak Tom Cruise w „Ostatnim Samuraju”? Właśnie nadeszła ta chwila! Wystarczy, że zainwestujesz w parasol, którego rączka stylizowana jest na rękojeść samurajskiego miecza. Nosząc taką katanę u boku, możesz być pewny, że na ulicy każdy zejdzie ci z drogi, a i twoja ukochana z pewnością poczuje się bezpiecznie przy swoim dzielnym samuraju. Jednak wymachując „mieczem” na prawo i lewo, nie zapomnij tylko, że w razie deszczu możesz rozłożyć „broń”.
Cena produktu wynosi ok. £20.
64 NA WEEKEND
Sudoku
3
Wypełnij wszystkie pola cyframi frami od 1 do 9 tak, aby w każdym z małych niach kwadratów, jak również w liniach w pionie i poziomie, cyfry sięę nie powtarzały.
2
7 7
5
6 2
6
4 6
9
7
5
6
7
4
5
9
1
4
5
7
8 3
´ slad po operacji
dawne okulary
zajecze ˛ skoki
zgniłe jajo
3
5
4
2
Krzyżówkaa panoramiczna Ludwik od szczepionki
kropka na skórze
ciasto z bakaliami
ptak czczony w star. Egipcie
diabeł
kolega sapera
popisuje sie ˛ nia˛ mocarz znany z biznesu z mydłem
sidło na zwierzyne ˛ bank rodem z zasilaja˛ wielko- latarke ˛ polski
Bee ..., zespół muz. polska biało czerwona
pryncypał obok łopatki i wiaderka
...Lanka, ´ panstwo ... w Azji Rogers płd.
sala akademicka Cem´ brzynska, aktorka
dział matematyki Jarosław, b. minister
... ˙ rezyser Kazan, ˙ "Eroiki" rezyser i pisarz
Kłodzka lub ˙ Łuzycka
płaci go abonent odliczane od podatków
płyna˛ na łowisko model Skody
7 8
Sergiei, ˙ rezyser
ustawiany rumplem
2
szturchaniec kolor ´ wsród kart
˙ zadanie udostepnił ˛ serwis krzyzówkowy szarada.net
poprzedzał Matiza
24.co.uk
Reklama: 020 3026 6550
65
Na wesoło Szczery W wagoniku kolejki na Kasprowy Wierch turysta konwersuje z góralem: - Baco, a co by było, gdyby ta lina się urwała? - A to by było.... trzeci roz w tym tygodniu…
- Ja mam tu pierwszeństwo, bo mnie tu NASA przysłała. Na to Rosjanin: - Ja mam pierwszeństwo, bo mnie ZSRR przysłało. Po chwili pytają się Polaka: - A ty, co tu robisz? - Ja z wesela wracam.
Zadowolony Jasiu przychodzi ze szkoły i mama pyta go: - Jasiu, jak było w szkole? - A dobrze. Pani mnie wyróżniła, powiedziała, że cała klasa to kretyni, a ja największy.
Alpiniści Dwóch alpinistów wspina się na górę. Nagle jeden z nich wpada w szczelinę. Drugi krzyczy do niego: - Wszystko w porządku? Cały jesteś? - Tak, tak! - odpowiada głos z oddali. - Zdaje się, że spadłeś z dużej wysokości! Jesteś pewien, że nic sobie nie zrobiłeś?
Na księżycu Spotykają się na księżycu Anglik, Rosjanin i Polak. Anglik mówi:
- Nic mi nie jest - odpowiada głos jeszcze bardziej odległy. - Ale to dlatego, że jeszcze nie skończyłem spadać! Ciekawski Tato, kto to jest alkoholik? - pyta Jasiu. - Widzisz te cztery drzewa? Alkoholik widzi osiem. - Ale tato, tam są tylko dwa drzewa! Biznesmeni Chwali się jeden biznesmen drugiemu: - Wiesz, jaką sekretarkę zatrudniłem? Zrobiła mi porządek w biurze, o wszystkim pamięta, a w łóżku jest lepsza od mojej żony!
Minął pewien okres, drugi biznesmen planuje urlop, ale chce, żeby firma chodziła jak w zegarku. Mówi więc do kolegi: - Stary. Pożycz mi tej swojej sekretarki ma miesiąc. - No problem, mówi tamten. Po miesiącu spotykają się. - I jak? - Miałeś rację. Przypilnowała wszystkiego. No, może w jednym się pomyliłeś: w łóżku nie jest lepsza od Twojej żony. Niespodzianka Kowalski postanowił zrobić żonie niespodziankę. Poszedł do fryzjera, zgolił wąsy, brodę, przystrzygł krótko włosy. Kiedy wrócił, żona
Tarocista Bartek specjalnie dla Czytelników Panoramy przygotowuje cotygodniowy horoskop.
rzuciła mu się na szyję i zaczęła namiętnie całować. - Wiedziałem kochanie, że zrobię ci niespodziankę! - Och, to Ty? - krzyknęła speszona żona. Na budowie Na budowie Kowalski lata w te i z powrotem z pustą taczką. Widząc to, kierownik pyta: - Co tak z tą pustą taczką latacie? - Panie kierowniku - mówi Kowalski - tyle pracy, że nie ma kiedy załadować!
Dowcipy pochodzą z serwisu www.dowcipy.pl
Bartek przyjmuje w Londynie, osobom spoza Londynu udziela także konsultacji telefonicznych po wcześniejszym umówieniu się na konkretny termin.
Tarocista Bartek jest członkiem Brytyjskiego Stowarzyszenia Tarocistów. Posiada bardzo bogate doświadczenie wróżbiarskie, w swojej pracy wykorzystuje karty tarota, kamienie runiczne i karty cygańskie, którymi nakreśla wydarzenia mające nadejść w przyszłości. W czasie seansu nie przepowiada jedynie przyszłości, ale pomaga też podjąć właściwe
decyzje życiowe, co pozwala uniknąć pułapek losu. Zajmuje się także chiromancją, czyli wróżeniem z dłoni oraz numerologią. Swoje seanse wzbogaca przesłaniem z kart anielskich i wróżbą z fusów. Ukończył wydział dietetyki w szkole medycznej, interesuje się również rozwojem duchowym, medytacją oraz medycyną naturalną.
BARAN Zachowaj umiar w wydatkach, bo przysporzysz sobie kłopotów. Zwłaszcza że w najbliższych dniach będziesz mieć tendencję do tego, aby nabywać rzeczy, bez których w zupełności możesz się obejść. Nie podejmuj ryzykownych inwestycji finansowych. Nie przesadzaj też z drogimi upominkami dla bliskich.
RAK Nadchodzi czas żniw i zbierania plonów. Włożony wcześniej wysiłek wyda teraz swoje owoce. Skutki Twoich dotychczasowych działań miło Cię zaskoczą i dodadzą sił, oraz zmotywują do dalszej pracy. Odniesiony sukces otworzy przed Tobą nowe możliwości, z których śmiało możesz teraz korzystać.
WAGA Warto w tym tygodniu poświęcić się w pełni swoim obowiązkom zawodowym. Tym bardziej, jeśli w ostatnich dniach zdarzyło Ci się mieć lekceważący stosunek do pracy czy też swoich przełożonych. Nic nie umknęło ich uwadze, dlatego lepiej ratować sytuację, zanim będzie za późno. Działaj, póki czas.
BYK Warto skupić się na nowościach, gdyż najbliższy czas sprzyjać będzie zamykaniu tego, co dotychczas było dla Ciebie trudne. Innowacyjne zmiany dotyczyć będą przede wszystkim sfery finansowo-zawodowej, w której odnieść możesz sukces. Pod warunkiem, że odważysz się sięgnąć po swoje marzenia.
LEW Twój upór poskutkuje zdobyciem upragnionego celu. Nie poddawaj się w przypadku jakichkolwiek przeciwności losu, gdyż są one przejściowe. Wątpliwości, które mogą Cię z tego powodu ogarniać, będą niepotrzebnie opóźniać zrealizowanie ważnych projektów. Niebawem czeka Cię korzystna odmiana losu.
SKORPION Koniecznie trzeba będzie się zająć własnymi sprawami, aby nadać im właściwy kierunek. Sprzyjające w tym czasie okażą się wszelkie zmiany mające na celu poprawę Twojej sytuacji. Nie bój się przyjmować składanych Ci ofert i propozycji, ponieważ otworzą one przed Tobą zupełnie nowe możliwości.
BLIŹNIĘTA Trzeba będzie uparcie walczyć o swoje, bo tylko w ten sposób możesz osiągnąć to, na czym Ci zależy. Tym bardziej, że zaangażowanie włożone w nadchodzących dniach w toczące się sprawy, przynieść może pożądane rezultaty. Nie rezygnuj z niczego, co jest dla Ciebie ważne. Wiara czyni cuda.
PANNA Czeka Cię sporo kłótni i sporów, które trzeba będzie stoczyć z otoczeniem, jeśli chcesz udowodnić swoje racje. Na szczęście, bez trudu uda Ci się przekonać wszystkich, że Twoja opinia jest słuszna. Pytanie tylko, czy warto aż tak się stresować. Prędzej czy później, prawda i tak wyjdzie na jaw.
STRZELEC Możesz teraz wyrównać rachunki z otoczeniem oraz zaprowadzić ład i porządek w relacjach z ludźmi. Harmonia i równowaga będą łatwe do osiągnięcia, pod warunkiem że unikniesz nadmiernych emocji. Bez większego trudu będzie można odciąć się od wszystkiego, co toksyczne i niekorzystne.
Kontakt Oficjalna strona internetowa: www.tarocistalondyn.co.uk Nr tel.: 07800 870 483
KOZIOROŻEC Uważaj na niespodziewany obrót spraw, który w tym tygodniu może wyprowadzić Cię z równowagi. Nagła zmiana planów może skutecznie zepsuć Ci samopoczucie i sprawić, że nabierzesz dystansu do toczących się wydarzeń. Niebawem jednak przekonasz się, że nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło. WODNIK Poprawa Twojej sytuacji finansowej wydaje się wręcz nieunikniona. Wszystko wskazuje na to, że w tej dziedzinie Twojego życia może w końcu nastąpić długo wyczekiwane zadowolenie i spełnienie. Aby tak się stało jednak, musisz zdobyć się na odwagę i podjąć nowe wyzwania, jakie pojawią się przed Tobą. RYBY Najważniejsza będzie dla Ciebie w nadchodzących dniach rodzina oraz ludzie bliscy. Niewykluczone, że ktoś może potrzebować Twojej pomocy lub wsparcia, które okaże się wręcz niezastąpione. Wiadomości docierające do Ciebie z rodzinnych stron zmuszą Cię do podjęcia ważnych decyzji na przyszłość.
66 NA WEEKEND
Karnet kulturalny LONDYN
LONDYN
LONDYN
Artyści dzieciom na Ukrainie
Koncert Soboty
Spektakl „Ślub doskonały”
25-26 kwietnia
26 kwietnia
4 maja, godz. 18.30
Nowy album Soboty – „X Przykazań” to pierwszy tego typu projekt na skalę światową, jeśli chodzi o rap. W projekcie została wykorzystana muzyka sakralna: artyści nagrali w dziesięciu kościołach żywe organy i chóry, a następnie połączyli to z hip hopem. Wrażenia niesamowite!
Jesteś panem młodym w dniu swojego ślubu. Budzisz się rano, właściwie w południe, w pokoju hotelowym, z piękną, nagą nieznajomą u boku. Niestety, wśród zapamiętanych atrakcji wczorajszego kawalerskiego wieczoru obraz tej ślicznotki nie występuje. A głos twojej przyszłej żony już słychać w hotelowym korytarzu… Wystarczy wyobrazić sobie taką sytuację, by w lot zrozumieć, że życie naszego bohatera (Paweł Małaszyński) już nigdy nie wróci na dotychczasowe tory. Premiera spektaklu w doborowej obsadzie już wkrótce w Londynie – wybuchy nieposkromionego śmiechu gwarantowane!
BROUGH ROUGHT HTT TO TO YOU Y BY
Zapraszamy na koncerty organizowane przez Hurricane of Hearts na rzecz pomocy dzieciom dotkniętym konfliktem na Ukrainie. Zbiórka pieniędzy jest również prowadzona przez platformę internetową na www. hurricaneofhearts. com/ukraine.
Artyści Ukrańskim ńsk Dzieciom Get Inspired Summer Academy Dzień Drugi: 26.04.2014
Polscy artyści w Ukraińskim Centrum
Dzień Pierwszy: 25.04.2014
Gala Muzyki Klasycznej z udziałem światowego poziomu artystów Alla Sirenko - kompozytorka, pianistka, UA Julietta Demetriades – sopran, CY Yuri Zhislin - skrzypce, RU Nick Buxton - tenor, GB Monica Sawa - sopran, PL Gabriella Swallow – wiolonczela, Orpheus Papafilippou - skrzypce, GR Yuri Sabatini - tenor, IT John Ioannou - aktor, Maria Vigar - aktorka, Criton Tomazos – artysta, poeta, Richard Burrell - gitara GB
Główny
Kultury
Luiza Staniec - kompozytor, muzyk, piosenkarka Pola Pospieszalska - piosenkarka Marcin Mroziński - piosenkarz, aktor Marek Sośnicki- piosenkarz Marzena Rychlik- piosenkarka Emiliyah Singer - piosenkarka Czapa - zespół reggae Wstęp wolny r:
Sponso
Bilety: £15 Rezerwacja: 07827915054 54 4
25,26 KWIETNIA 2014 Wszystkie zebrane fundusze zostaną przekazane na zorganizowanie wakacji dla dzieci ukraińskich, które ucierpiały w związku z ostatnimi wydarzeniami na Ukrainie.
Sala Teatralna POSK 238-246 King Street London W6 0RF
25 kwietnia: Gala Muzyki Klasycznej z udziałem światowego poziomu artystów (Sala Teatralna, POSK, King Street). Wstęp: £15 (cały dochód zostanie przeznaczony na cele charytatywne). Rezerwacja biletów: 07827915054, on line www.ferfun.co.uk/ferfun/ charity-concert-ukraine.
Ukraińskie Centrum Kultury 154 Holland Park Avenue London W11 4UH
WWW.HURRICA AN NEOFHE NEOFH EOFH HEA ARTS.COM
26 kwietnia: Polscy artyści w Ukraińskim Centrum Kultury, wystąpią m.in. Luiza Staniec, Pola Pospieszalska, Marek Sośnicki, zespół reggae Czapa. Wstęp wolny (154 Holland Park Avenue, W11 4UH).
LONDYN
Festiwal Days of Poland
Arista Bar 232 Church Lane London, NW9 8SN Wstęp: £17 (przedsprzedaż), £20 (w dniu koncertu) Bilety dostępne na: www.aristabar.com
LONDYN
LONDYN
Koncert zespołu Gency Daniec o Krakowiakach i Góralach 10 maja, godz. 20.00-02.00
4 maja Serce Londynu, ciepła majowa niedziela i liczne atrakcje dla Polaków – tego nie można przegapić! Festiwal Days of Poland już 4 maja zawita pod Tower Bridge. Na festiwalu wystąpią m.in.: Karolinka – zespół ludowy, Space Cookies – nowo powstały zespół reggae z Kent, Blueberry Bush – grający wszystko od folka, poprzez blues, do starego dobrego rocka. Gwiazdą wieczoru będzie Pola Pospieszalska wraz z zespołem. Podczas festiwalu będzie można zjeść polską kiełbaskę z grilla, domowe pierogi, watę cukrową oraz napić się polskiego piwa. Nie zabraknie także atrakcji dla dzieci!
Troxy Theatre 490 Commercial Rd London E1 0HX Wstęp: od £30, bilety na www. londynskiteatr.com
Restauracja Oliwia zaprasza wszystkich do zabawy przy tanecznej muzyce zespołu Gency. Dobra zabawa gwarantowana! Stolik można zarezerwować pod numerem tel.: 020 8203 2229
Patronat nad imprezą objęli:
Płyty zespołu Gency można nabyć w dobrych polskich sklepach. Adresy sklepów można znaleźć na www.GencyBand.com. Patronat nad imprezą objęli:
Potters Fields Park London SE1 2AA
2 Sentinel Square Hendon NW4 2EL Wstęp wolny
18 maja, godz. 18.00 Najpopularniejszy polski satyryk, Marcin Daniec, rozbawi was do łez w swoim nowym programie: „Krakowiacy i Górale”. Daniec to artysta, który fenomenalnie potrafi wcielać się w przeróżne postacie, naśladując i przejaskrawiając ich cechy. Ma znakomity kontakt z publicznością, która w trakcie programu jest nieustannie przez satyryka „zaczepiana”
i zagadywana, stając się częścią programu i wpływając na jego przebieg. Zabierzcie ze sobą chusteczki do ocierania łez. Patronat nad imprezą objęli:
Orchard Hall, St. Benedict’s School 54 Eaton Rise, London Ealing Broadway, W5, 2ES Wstęp: £25
Reklama: 020 3026 6550
24.co.uk
67
Clubbing PIĄTEK 18.04
SOBOTA 19.04 Whitechapel Road, E1 1EW), godz. 22:00
godz. 19:00
SOUNDCRASH PRESENTS TERAKRAFT. Partytunes. Rich Mix (35-47 Bethnal Green Rd, E1 6LA), godz. 19:30
THE GALLERY PRES LOST & FOUND. Club. Ministry of Sound (103 Gaunt Street, Elephant & Castle, SE1 6DP), godz. 22:30 GOOD FRIDAY FUN AT BIG CHILL street, W1F 0TN), godz. 19:30 HOUSE WITH SUN BAILAN. Club. Big Chill House (257-259 Pentonville Road, Kings Cross, N1 9NL), godz. 21:30
PURE PACHA WITH PROK AND FITCH. House. Pacha London (Terminus Place, Victoria, SW1V 1JR), godz. 23:00 MATHEW HORNE PRESENTS SESSION. Club. Queen Of Hoxton (1 Curtain Road, EC2A 3JX), godz. 20:00
DJ JAZZY JEFF, DJ ANDY SMITH AND MORE. Club. Scala (275 Pentonville Road, King’s Cross, N1 9NL), godz. 22:00 TDO300 - DJ JAZZY JEFF, DJ BABU, RAKAA IRISCIENCE. Club. Scala (275 Pentonville Road, King’s Cross, N1 9NL), godz. 22:00
BEAT WERK X SERVICE. Club. Fire (South Lambeth Road, SW18 1UQ), godz. 22:00 HOLIC. Club. Corsica Studios (Farrell Court, SE17 1LB), godz. 22:00
CRAWDADDY CLUB - NORTHERN SOUL, TAMLA MOTOWN, 60S. Club. The Fiddler’s Elbow (1 Malden Road, Camden, NW5 3HS), godz. 20:00
THE GALLERY PRES ALY AND FILA. Club. Ministry of Sound (103 Gaunt Street, Elephant & Castle, SE1 6DP), godz. 22:30 SHAKE THAT. Club. Nomad Club (58 Old Street, Hoxton, EC1V 9AJ), godz. 22:00
CUTTING EDGE. Club. Lightbox (6a South Lambeth Place, SW81SP), godz. 22:00 FOSSA ATOMS NICK O SHEA CØA CHASE. Partytunes. Barfly Camden (49 Chalk Farm Road, Camden, NW1 8AN), godz. 19:00 LOS PADRINOS DE SALSA FEAT LOS CHARLYS. Latin. floridita (wardour street, W1F 0TN), godz. 19:30
FAY HALLAM TRINITY - MOD OR SOUL OR HAMMOND GROOVE. Jazz. The Fiddler’s Elbow (1 Malden Road, Camden, NW5 3HS), godz. 19:00
DREAD FURY LIVE MUSIC SHOW. Reggae. Luna Lounge (7 Church Ln, E11 1HG), godz. 20:00 BENOIT & SERGIO + MIGUEL CAMPBELL + ARKON FLY. Club. XOYO (32-37 Cowper Street, EC2A 4AW), godz. 21:00
HAVANA CALLING PRESENTS MUEVETE. Partytunes. Notting Hill Arts Club (21 Notting Hill Gate, Notting Hill, W11 3JQ), godz. 19:00
BASSLACED PRESENT THE DUB POLICE WAREHOUSE SPECIAL . Club. Studio Spaces - Wapping ( Unit 2, 110 Pennington Street, E1W 2BB), godz. 22:00
SUPERNOVA. Club. Egg (200 York Way, N7 9AP), godz. 23:00 LOST. Club. Fire (South Lambeth Road, SW18 1UQ), godz. 22:00
DAZÉD PRESENTS: UTOPIA WAREHOUSE PARTY. Club. Crucifix Lane (7 - 9 Crucifix Lane, SE1 3JW), godz. 22:00
SATURDAY SESSIONS: BENNY BENASSI . Club. Ministry of Sound (103 Gaunt Street, Elephant & Castle, SE1 6DP), godz. 23:00
BE FREE - ROOF TOP PART. Club. The Prince of Wales (467 Brixton Road; London; SW9 8HH), godz. 16:00
JOSH BUTLER, APPLEBOTTOM AND CARNAO BEATS. Club. No.65 (65 Albert Embankment Street, SE1 7TP ), godz. 22:00
KITSUNE ‘EASTER’ CLUB NIGHT. Club. Village Underground (54 Holywell Ln, EC2A 3PQ), godz. 21:30
PACHA PRIVÉ - GET GREEDY. House. Pacha London (Terminus Place, Victoria, SW1V 1JR), godz. 23:00 MOVIMIENTOS PRESENTS LA SENORA TOMASA + GYPSY BUTT. Partytunes. Passing Clouds Dalston (1 Richmond Road, E8 4AA), godz. 19:00 EGG PRESENTS: CHEZ DAMIER. Club. Egg (200 York Way, N7 9AP), godz. 22:00 HOT WUK SPRING BREAK PARTY WITH THE HEATWAVE. Club. Electric Brixton (Town Hall Parade, SW2 1RJ), godz. 22:00 LITTLE HAVANA FEATURING SALSEOLOGY. Club. floridita (wardour
LUCID PRESENT FKJ LIVE. Club. Rhythm Factory (16-18
HAVANA CALLING PRESENTS MUEVETE. Partytunes. Notting Hill Arts Club (21 Notting Hill Gate, Notting Hill, W11 3JQ),
THE 2 BEARS + HUXLEY + TERRENCE PARKER. Club. XOYO (32-37 Cowper Street, EC2A 4AW), godz. 21:00
Zdrowie
Okulistyka XXI wieku w My Medyk! Teraz oferujemy kompleksowe XVâXJL ] ]DNUHVX GLDJQRVW\NL L FKLUXUJLL RNXOLVW\F]QHM komputerowe badanie wzroku i pola widzenia laserowa korekcja wzroku OHF]HQLH NUyWNRZ]URF]QRĹ&#x2019;FL QDGZ]URF]QRĹ&#x2019;FL L DVW\JPDW\]PX OHF]HQLH ]DĂ˝P\ MDVNU\ L FKRUyE siatkĂłwki i wiele innych
Prezentujemy pierwsi w Londynie
.medyk.
facebook.com/MyMedyk
0208 997 91 91 www.medyk.co.uk
2XU SDWLHQWV FRPH Ă&#x20AC; UVW
Kup takÄ&#x2026; reklamÄ&#x2122; i zdobÄ&#x2026;dĹş nowych klientĂłw! ZadzwoĹ&#x201E; 020 3026 6550
Prawo/Finanse
zne logic o t a o gi stom ho w Wszystkie usĹ&#x201A;u c a f i MiĹ&#x201A;o
OSTATNIA
SZANSA NA ODZYSKANIE PPI ZADZWOĹ&#x192; NA
1 020 3318 4629 JeĹ&#x203A;li pĹ&#x201A;aciĹ&#x201A;eĹ&#x203A; ubezpieczenie PPI w ramach kredytu, poĹźyczki, do karty kredytowej lub zakupĂłw na raty, moĹźesz je odzyskaÄ&#x2021; w caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci, niezaleĹźnie od warunkĂłw umowy.
68
2
JeĹ&#x203A;li kiedykolwiek miaĹ&#x201A;eĹ&#x203A; poĹźyczkÄ&#x2122; w banku, kredyt na samochĂłd, mortgage, kartÄ&#x2122; kredytowÄ&#x2026; lub robiĹ&#x201A;eĹ&#x203A; zakupy na raty
WYPEĹ NIJ FORMULARZ KaĹźdego dnia TYSIÄ&#x201E;C osĂłb odzyskuje PPI.
3
ODZYSKAJ ÂŁÂŁÂŁÂŁ
A Ty na co czekasz?
Tutaj zareklamuj swoje usĹ&#x201A;ugi! ZadzwoĹ&#x201E;:
020 3026 6550
Patrick Gordon
Wracałam nocą z klubu, kiedy na pasach potrąciła mnie taksówka.
Należy Ci się odszkodowanie!
Patrick Gordon
Podczas deszczowego poranka w tył mojego samochodu uderzyła ciężarówka.
Marta, potrącona na pasach £18 966 odszkodowania
Adam, wypadek samochodowy £15 963 odszkodowania
Zadzwoń do polskiego departamentu:
Zadzwoń do polskiego departamentu:
020 3318 4626
020 3318 4626
Bus KOTWICA POLSKA – ANGLIA – POLSKA Przewóz osób i przesyłek
53"/41035 1"$;&, t 503&# 8"-*;&, t 803,»8 t "(% 357 t .0503»8 t 308&3»8 8 0'&3$*& ,"350/: t 5"ƴ.: ,-&+Ƌ$& t '0-*& 453&5$)
Paczka do 20kg - £20
Z kartą stałego klienta co piąta paczka do 20kg GRATIS!*
t Przeprowadzki z i do kraju t Transport motocykli i aut na lawetach
Prawo/Finanse
Należy Ci się odszkodowanie!
Miałeś wypadek w miejscu publicznym?
Transport/Paczki
Miałeś wypadek w miejscu publicznym?
t PACZKA DO 10KG - £10 t PACZKA DO 30KG - £15
Obsługiwane miasta: Londyn, Luton, Slough, Reading, Guildford i okolice
WYMIARY A+B+C=175CM
t PALETY, PRZEPROWADZKI OD £150 t OPŁATA ZA PRZYJAZD £5
e-mail: buskotwica@wp.pl
Kontakt w Anglii 079 77552018 075 95644529 Tel. Polska: 0048158443364 0048158443185 Kom: +48 (0) 601494177 (0) 604530783 *(w kartonie)
Przy stałej współpracy biznesowej możliwość uzyskania indywidualnej oferty.
Promocja nie dotyczy paczek poniżej 10 kg
WYMIARY A+B+C=150CM
Anglia 075 963 04949 Polska 032 746 0092 %0 8"-*;&, 503&# 1",6/,»8 %0-*$;".: b Do przesyłek z Polski proszę doliczyc £5
69
Transport/Paczki
n
,6#"o 13;&8ÂŹ; 04ÂŹ# * #"("Â&#x2C6;6
EĹ&#x201A;k, AugustĂłw, SuwaĹ&#x201A;ki, GiĹźycko, BiaĹ&#x201A;ystok i okolice
â&#x20AC;˘ Komfortowe samochody â&#x20AC;˘ Wykwalifikowani kierowcy â&#x20AC;˘ Licencjonowany przewĂłz osĂłb
Anglia-Polska
paczki-londyn.co.uk
Polska-Anglia Wyjazd z EĹ&#x201A;ku w kaĹźdy czwartek Wyjazd z Londynu w niedzielÄ&#x2122; PrzystÄ&#x2122;pne ceny OdbiĂłr przesyĹ&#x201A;ek OdbiĂłr osĂłb z miejsca zamieszkania DowĂłz pod wskazany adres PrzewĂłz motocykli i quadĂłw Do 30 kg opĹ&#x201A;ata ÂŁ20 za paczkÄ&#x2122;
Polska tel. 501 514 994 Anglia 0 756 383 56 09 www.kuba.elk.pl
70
e-mail:
kubaelk@gmail.com
PACZKI DO 30 KG â&#x20AC;&#x201C; ÂŁ20
POLSKA - ANGLIA 695 812 969 0044 771 808 7978 502 166 934 0044 778 773 5992
Transport/Paczki
przewóz osób i przesyłek
*tylko sobota i niedziela
Jeździmy dla Ciebie
cała Polska / Londyn cena za przesyłkę 25kg/20funtów
!
i okolice
71
Transport/Paczki
AngOLD-
PACZKA
do 30 kg - ยฃ17.99*
przewozy POLSKA
ANGLIA
-AngOLa
* cena dotyczy standardowego kartonu (bok A+B+C=180cm )
3R]RVWDรกH SDF]NL GR NJ ย
-POEZO t 4MPVHI t #JSNJOHIBN t (MBTHPX
$"ย " "/(-*" CAล A ANGLIA Wyjazd z Polski
U
Piฤ tek, Poniedziaล ek Dawid 663 353 373
Wyjazd z Anglii Niedziela, ล roda Dawid 07511 99 33 45
NAJTAล SZE PRZEPROWADZKI, PRZEBIJEMY KAลปDฤ OFERTฤ
TANIE PACZKI
do 30kg/ยฃ19,99; do 50kg/ยฃ35; powyลผej 100kg - 1 kg/ยฃ0,5 Jesteล my z Wami juลผ 7 lat
PACZKA
[ 1PMTLJ EP 6, b
1S[FTZย LJ 6, ย 1PMTLB
Bez ukrytych opล at
ยฃ20 = 20kg Odbiรณr z domu klienta 7 dni w tygodniu Odbiรณr z domu klienta 7 dni w tygodniu
Przeprowadzki, ล adunki handlowe Motory juลผ od ยฃ100 Auta juลผ od ยฃ300 Ubezpieczenie UbezpieczenieGRATIS GRATIS RABATY RABATYdla dlastaล ych staล ychKlientรณw Klientรณw
Tel. 07967742654, 02085560053
www.bluefenix.co.uk e-mail: office@bluefenix.co.uk Unit 1 & 2, Fairways Business Park Lammas Road, London E10 7QB
T towe P k P esyล k P ow k P ฤ t RTV, AGD e P ewรณ t รณw รณ ow รณw
CODZIENNY ODBIร R PACZEK 5FM 6, JUMBO TRANS
www.jumbo-trans.com jumbo.trans@yahoo.co.uk
077 637 01 627 077 637 077 637 01 01 627 625 077513 637053 01 625 5FM 1PMTLB +48 175 : +48 513 053 175 Te . P sk8 HPE[JOBDI Te . UK:
K&K ลปURAWSCY Przewรณz paczek Przewรณz osรณb Transport aut, motocykli, quadรณw Kompleksowe przeprowadzki Transport zwierzฤ t Zaopatrzenie sklepรณw
Tel. 0770-637-4131, +48 792-663-005 anglia@przewozyzurawscy.pl, www.przewozyzurawscy.pl
Paczki Polska-Anglia Szybko i solidnie
72
0RZEWOZISZ PACZKI DO 0OLSKI :AMร W TAKย REKLAMร JUย DZIu
:ADZWOร TEL
Amelia - Tour POLSKA - ANGLIA Przewóz osób oraz paczek Odbiór paczek z domu klienta Przeprowadzki Anglia-Polska, Polska-Anglia Lecisz samolotem, bagaż przewieź z nami ;)
Kontakt w Anglii: 075 2863 4012 Kontakt w Polsce: 00 48 158 418 346 kom. 0 600 476 962
Transport/Paczki
PACZKA 20 KG =20 GBP!
Dla stałych klientów specjalne oferty - Atrakcyjne ceny
przewóz osób i paczek
OPTIMAL DIRECT
cała Polska
INSURANCE COMPANY
z nami jeździsz najtaniej
Wyjazdy: z Polski: czwartek/piatek • z Anglii w niedziele Zapewniamy: • przewóz paczek • przeprowadzki • • transport motocykli • quadów • • odbiór klienta z miejsca zamieszkania • • dowóz pod wskazany adres • • miłą i fachową obsługę • nieskie ceny •
Tel. Anglia +44 7856646647 +44 7934554787
Tel. Polska +48 501211452 +48 502740634
UBEZPIECZENIA Kup tanie ubezpieczenie i odbierz prezent! t t t t
10% taniej przez internet gwarancja pomocy w 30 minut obsługa klienta od 8.00 do 18.30 taniej nawet o £132
t Samochodów osobowych t Samochodów dostawczych t Motocykli
Wejdź na: www.optimaldirect.co.uk
www.transporter.elk.pl
Tel.: PL: +48 601 473 925 Tel. UK: +44 754 414 79 85
t paczki, przesyłki, t przewóz rzeczy, t przewozy quadów, motorów, skuterów, rowerów, t przeprowadzki POLSKA - ANGLIA - POLSKA W RAMACH USŁUG REALIZUJEMY PRZEWÓZ OSÓB „OD DRZWI DO DRZWI” REALIZUJEMY RÓWNIEŻ INNE ZLECENIA, WEDŁUG POTRZEB KLIENTA
POLSKA - ANGLIA PRZEWÓZ OSÓB I RZECZY
73
Transport/Paczki/Auto-Moto
U nas zawsze do pełna!
OGŁOSZEŃ
Paczki: Polska-Anglia Anglia -Polska
DO 20 k g = £ 20
Świadczymy również usługi w zakresie: Przeprowadzki, przewóz motocykli oraz innych towarów handlowych.
Również transport ciężarowy 24 tony
tel./fax: 0208 4283 288, mob: 07951957573 82 Gosforth Lane, South Oxhey, Watford, WD19 7AZ www.polandexpress.eu
OGŁOSZENIA
ONLINE
SKUP
SAMOCHODÓW Nasi czytelnicy co tydzień wysyłają tysiące paczek do Polski! Upewnij się, że znają Twoją firmę! Ogłoszenia i reklamy dla firm kupisz na www.panorama24.co.uk/ogloszenia
www.korekty-licznikow.pl 07 587 587 120
Korekta liczników i sterowników - Wszystkie modele! Gaszenie kontrolek Airbag, Serwisu, ABS, ESP, silnika - EML Odkodowywanie radia Filtr cząstek stałych dpf fap off Chiptunning Wspomnij, mę rekla że widziałeś esz Remapping a dostani EE DOJAZD FR
Zapraszamy do skorzystania z naszej oferty transportu Aut Osobowych, Skuterów, Quadów, Motorów na trasie Polska-Anglia lub Anglia-Polska. Na rynku transportowym działamy już kilka lat a taborem jakim dysponujemy to samochody marki LOHR, jednorazowo możemy załadować od jednego do dziewięciu samochodów osobowych.
74
Transport Międzynarodowy tel 601 731 222 E-mail autoslawek65@wp.pl www.autoslawek.pl
t Skupujemy wszystkie auta osobowe i vany t Złomowanie pojazdów t Załatwiamy formalnosci DVLA
fenixcars@hotmail.com tel.
07595316349 07849001065
* Rozrządy, Sprzęgła, Skrzynie biegów * Naprawa silników * DPF, FAP serwis * Programowanie immobilizerów * Chiptiuning * Naprawa pomp SBC * Przygotowanie samochodów do MOT 79 Windmill Hill EN2 7AF
ENFIELD
WARSZTAT SAMOCHODOWY
Wykonujemy naprawy mechaniczne, elektrykę oraz diagnostykę komputerowa większości modeli aut
0770 41 41 416
ogłoszenia drobne
Transport
ogłoszenia drobne
tel: 020 3026 6550
Szkoła Języka Angielskiego
Kursy ESOL (English for Speakers of Other Languages) znajdziesz w poniższych szkołach: Brent Adult and Community Education Service Stonebridge Centre 1 Morland Gardens London NW10 8DY Tel. 020 8937 3950
Islington Adult and Community Learning Service 7 Newington Barrow Way Islington London N7 7EP Tel. 020 7527 5782
Community Education Lewisham 2nd Floor Laurence House 1 Catford Road Catford SE6 4RU Tel. 020 8314 3300 Croydon Adult Learning and Training 217 High Street Croydon Surrey CR9 1LJ Tel. 020 8253 8550 Ealing, Hammersmith and West London College Gliddon Road Barons Court London W14 9BL Tel. 0800 980 2185 Hackney Community College Falkirk Street Hackney London N1 6HQ Tel. 020 7613 9123
Tylko lko br brytyjscy ytyjs nauczyciele
Merton Adult Education Whatley Avenue Merton London SW20 9NS Tel. 0208 274 5244
Kursy od d £90 za cztery tygodnie e
Newham College of Further Education East Ham Campus High Street South London E6 6ER Tel. 020 8257 4446
Skorzysttajj z da darmowej lekcji próbnej
30% zniżżki na autobusyy i me metra
Znajdujemy się w pobliżu POSK SK-u -u
The Adult College of Barking and Dagenham Fanshawe Crescent Dagenahm Essex RM9 5QA Tel. 020 8270 4722
Mówimy po polsku
24 Chiswick High Road, London W4 1TE Stacja metra: Stamford Brook (linia District)
tel. 020 8995 8772; fax 020 8995 7363
Pełna lista szkół na www.polishexpress.co.uk
(Polska Infolinia) TEL: 020 8869 0910 Warsztaty Przygotowania do Zycia i Pracy w UK-darmowe dla uczniow naszej szkoly 50% znizki na kursy angielskiego- przy zapisie na conajmniej 3 miesiace
4x s zy 4x t bciej anie j
Kursy i szkolenia
Ucz się angielskiego i zdobywaj nowe kwalifikacje
angielsku? Czy wstydzisz sie mowic po e angielskiego od podstaw? Potrzebujesz rozpoczac nauk pomoc. Jestesmy tutaj, zeby Ci w tym
IEGO
KURSY JEZYKA ANGIELSK
rekach Twoja przyszlosc w Twoich
103-105 Greenford Road, Harrow, HA1 3QF www.kkcl.org.uk | info@kkcl.org.uk
info@speakeasyschool.co.uk
www.speakeasyschool.co.uk
no 30 ra em d 9. o or z y iec Kurs 30 w ieczo. 1 2 w do urs 0) tni k 21.3 (osta 19.30 y row
Szkolenia Szkolenia na na uprawnienia uprawnienia GAZOWE GAZOWE ii ELEKTRYCZNE ELEKTRYCZNE w w Londynie Londynie (Gas Safe Engineer, 17th Edition, Inspection and Testing) Najniższe ceny Polscy instruktorzy Kursy weekendowe Płatność ratalna Gwarancja ukończenia kursu
Tel: 07587218899
www.kursyzawodowe.co.uk
KURSY ELEKTRYCZNE
ww w.Fabryka Fabr Fa b ykkaR aReklamy.co.uk ww. FabrykaR www. w FabrykaReklamy specjalnie dla CIEBIE
TYLKO TERAZ
5000 5 000
za jedyne
£8 844
£ kolorowe, fo kolorowe format A6 (jak pocztówka)
ULOTKI od £40 ͻ WIZYTÓWKI od £35 ͻ PLAKATY od £8 ͻ STRONY WWW od £100 ͻ FOTOGRAFIA REKLAMOWA ͻ MAGNESY NA VANY od £49/mkw ͻ KOSZULKI Z NADRUKAMI od £8 ͻ BANERY NA RUSZTOWANIA od £29/mkw
tel.
075 40 37 16 93 | email info@FabrykaReklamy.co.uk
Zostañ elektrykiem w Wielkiej Brytanii Weekendowe kursy elektryczne w Londynie i Birmingham. Ucz siê po polsku od doœwiadczonych inspektorów NICEIC
078 0123 0123
17th edition C&G 2382 Domestic Part P NICEIC Inspection and Testing Elektryk pocz¹tkuj¹cy PAT Testing
www.wilmowski.com
75
Wywóz śmieci
TER ASTE SH MAS BBIIS UBB RU R
7.5 TON
Z ŚM Ś IECI ÓZ WÓ WY YWÓ M BUDOWLANYCH M OGRODOWYCH M GRUZU M ZIEMI M PRZY ZAŁADUNKU POMOC DWÓCH OSÓB
Y ENY KONKURENCYJNE CEN
07916122268
.UK WWW.RUBBISH-MASTER.CO
079 7413 7910 MICHAŁ
WYWÓZ ŚMIECI Tylko teraz!!! tylko u nas!!! Do każdego pełnego załadunku paczka worków budowlanych gratis! Ciężarówki od 3,5t do 7,5t
www.hawkservice.co.uk
Zadzwoń po darmową wycenę Artur 0777 190 78 68
075 14 71 53 02 075 14 71 53 08 info@rubbishhunters.co.uk
LICENCJONOWANY WYWÓZ ŚMIECI: » Budowlanych » Domowych / Hotelowych / Biurowych / Sklepowych » Ogrodowych (Gruz / Ziemia / Drewno) » Śmieci komercyjne » Zużyte meble » Garażowych
NAJLEPSZE CENY ZNIŻKI DLA STAŁYCH KLIENTÓW 24h/7 DNI W TYGODNIU
PNM SKIP HIRE LTD Nowa firma zajmujaca sie wynajmem skipow, zaprasza do wspolpracy.
ZABIERAMY WIĘCEJ NIŻ SKIP WYWÓZ ODPADÓW:
BUDOWLANYCH DOMOWYCH Z GARAŻU OGRODOWYCH BIUR / SKLEPÓW I WSZYSTKICH INNYCH
DOBRY SERWIS W SUPER CENIE Londyn, South West TW, SL, KT, CR, SM ZADZWOŃ DO NAS
76
Tel: 75 8585 6521, 77 4616 7171 Email: pnmskiphire@gmail.com
•Dojazd do klienta• •Skupujemy każdą ilość• •Każdy klient jest dla nas ważny• •Ważymy tylko na wagach elektronicznych•
Skup złomu
SKUP ZŁOMU Miedź £3.50 - £4.30 Mosiądz £2.00 - £2.60 Kable £ 0.90 - £2.40 Ołów £0.70 - £1.10 Aluminium £0.50 - £1.10 Nierdzewka £0.50 - £0.90 Złom stalowy £60 - £120/tona •dojazd do klienta •skupujemy każdą ilość •klient jest dla nas najważniejszy •ważymy tylko na wagach elektronicznych
*Zastrzegamy możliwość zmiany ceny z racji wahań kwot surowców na giełdach
KLIENTÓWD DLA STAŁYCH AR E CZ M ASTE RC KA RT Y PŁ AT
NI
U NAS ZREALIZUJESZ WYSTAWIONY PRZEZ NAS CZEK
Skupujemy wszystkie auta!!! Załatwiamy formalności DVLA!!! Obsługujemy cały Londyn i UK!!!
07768881248
*Ceny mogą ulec zmianie ze względu na notowania giełdowe
NAJWIĘKSZY W LONDYNIE
SKUP ZŁOMU
I METALI KOLOROWYCH
PRZEBIJEMY KAŻDEGO, ZAWSZE DAMY NAJLEPSZĄ CENĘ, DZWOŃCIE DO NAS
NASZE CENY
PŁACIMY NAJWYŻSZE CENY!!! • dojazd do klienta • skupujemy każdą ilość • klient jest dla nas najważniejszy • ważymy tylko na wagach elektronicznych • Kupujemy wszystkie auta!!! • Załatwiamy wszystkie formalności DVLA!!! • Obsługujemy całe UK!!!
miedź mosiądz kable ołów aluminium nierdzewka złom stalowy tel. kom.: Magda
*Podana cena może ulec zmianie w zależnosci od notowań giełdowych danego surowca
£3.50 - £4.30 £2.00 - £2.60 £0.90 - £2.40 £0.70 - £1.10 £0.50 - £1.10 £0.50 - £0.90 £60-120/tona
07923689202
77
Skup złomu
SKUP ZŁOMU Miedź 3,50-4,20 Mosiądz 2,00-2,50 Kabel 0,90-2,30 Ołów 0,70-1,00 Aluminium 0,50-1,00 Nierdzewna 0,50-0,80 Złom stalowy 110 tona Dojazd do klienta, skupujemy każdą ilość, ważymy wagami elektronicznymi.
07500522545
SKUP ZŁOMU .JFEy .PTJ E[
,BCFM 0 ÍX "MVNJOJVN /JFSE[FXOB ; PN TUBMPXZ UPOB Dojazd Do Klienta, Skupujemy Każdą Ilość, Ważymy Wagami Elektronicznymi.
Skup stali i metali kolorowych zaprasza do współpracy
TRANS METAL LTD scrap metal recycling SKUP ZŁOMU I METALI KOLOROWYCH
SKUPUJEMY WSZYSTKIE METALE KOLOROWE: t .*&%LJ t t .04*Ƌ%; t t ,"#-& t t 0 »8 t t "-6.*/*6. &5$ t
Przy dużych ilościach stali podstawiamy kontener. Oferujemy zawsze najwyższe ceny które prosimy ustalać podczas zamawiania transportu. Zapraszamy do korzystania z naszych usług.
tel. 0751 151 66 55 0751 129 33 63 e-mail: demolitionrecyclingltd@gmail.com 78
ceny metali ustalane wskaźnikiem giełdy
Mied㶈 Mosi㶁dz Ołów Aluminium Kwasówka Kable Akumulatory Złom stalowy
3.30-3.80 2.00-2.40 0.70-1.00 0.40-0.80 0.40-1.00 0.70-2.00 0.30-0.40 do 100.00
*ceny mog㶁 ulec zmianie
Tel 075 5444 1765
y na ka
TELEWIZJA SATELITARNA rtę i ko
3montaż 3ustawienia 3serwis 3zestawy sat
ntrakt
NAZIEMNA INTERNETOWA
Profesjonalna sjonalna instalacja
i ustawianie anie anten n tv polskiej sk kiej ej i angielskiej Najtańsza sza tv bez umowy wy Kontrakty kty kt ty Aneksy Multiroom om o m Dekodery ry ry Piloty
Andrzej 07840650509 Sawicki 07423602647
$ZWOÊ TANIO DO 0OLSKI ZE STACJONARNEGO
ROBERT
07931420954
WSZYSTKIE POLSKIE TELEWIZJE SATELITARNE ! !
7YBIERZ NUMER DOSTÃPOWY PO US YSZENIU OPERATORA WYBIERZ NU MER DOCELOWY Z MIÃDZYNARODOWYM PREFIXEM I ZAKOÊCZ
.A KOMÌRKÃ P MIN .A STACJONARNY P MIN
Tv Sat
Zestaw
telewizja bez umowy
Serwis satelitarny 24/7:
ORAZ TELEWIZJA BEZ ANTENY SATELITARNEJ
PRQWDİ DQWHQ VDWHOLWDUQ\FK XVWDZLHQLH V\JDQãX VSU]HGDİ DNFHVRULL
KAROL 07713358081 ENY SATELI A T TARNE
Sprzedaż polskich zestawów Cyfra+, at cyfrowy wy, telewizja n, telewizja na kartę. taż, ustawienia sygnału, piloty i akcesoria. Tanio i fachowo!!! Promocja Zimowa T Mariusz Domaradzki
07523486296
Terms & Conditions: Ask the bill payer’s permission before using the service. Calls are charged per minute & include VAT. Charges apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are engaged or unanswered. BT call setup fee applies. Cost of calls from non BT operators & mobiles may vary. Check with your operator. Rates are subject to change without prior notice. Prices correct at 11.07.13. Service provider: Auracall Ltd. Helpline: 0208 497 4622.
Tutaj zareklamuj swoje usługi!
Zadzwoń: 020
3026 6550 79
Inne
4+ %3"*/
1PHPUPXJF 8PEOPÂ&#x2021;,BOBMJ[BDZKOF
-POEZO J PLPMJDF X QSPNJFOJV LN KFTU EP 1BĂ&#x2039;TUXB EZTQP[ZDKJ X QFÂ?OZN [BLSFTJF VTÂ?VH VESPÂ&#x2122;OJNZ [BQDIBOF UPBMFUZ QJTVBSZ VNZXBMLJ J CSPE[JLJ VESPÂ&#x2122;OJNZ TUVE[JFOLJ LBOBMJ[BDZKOF J EFT[D[PXF TBNPDIPEFN XZQPTBÂ&#x2122;POZN X NBT[ZOĂ&#x201E; D[ZT[D[Â&#x201C;DÂ&#x201C; QPE TUSVNJFOJFN DJvOJFOJB XPEZ JOTQFLDKB $$57 PSB[ SBQPSU CF[ XZLPQPXB OBQSBXB SVS TQVTUPXZDI TQSBXE[JNZ LBNFSÂ&#x201C; 57 QS[ZD[ZOĂ&#x201E; OJFESPÂ&#x2122;OPvDJ J KÂ&#x201C; VTVOJFNZ OBQSBXJBNZ TUVE[JFOLJ LBOBMJ[BDZKOF J EFT[D[PXF JUQ
Drobne
JOGP!TKESBJO DP VL
Mieszkanie wynajmÄ&#x2122; AAA. OgĹ&#x201A;oszenia drobne przez internet za darmo. ZamieĹ&#x203A;Ä&#x2021; bezpĹ&#x201A;atnie ogĹ&#x201A;oszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia. BOUNDS GREEN. DuĹźy 1 bed flat z piÄ&#x2122;knym ogrodem, podwĂłjne okna, drewniana podĹ&#x201A;oga, oddzielny living, w peĹ&#x201A;ni umeblowany. 3 min. od metra. Cena ÂŁ265pw + rachunki. Tel. 07880901439.
MASZ MIESZKANIE DO WYNAJÄ&#x2DC;CIA? OgĹ&#x201A;oĹ&#x203A; to w najwiÄ&#x2122;kszym serwisie ogĹ&#x201A;oszeniowym w UK: www.Strefa.co.uk
NAJWIÄ&#x2DC;CEJ POKOI DO WYNAJÄ&#x2DC;CIA NA WWW.STREFA.CO.UK
STRATFORD/LEYTON. Do wynajÄ&#x2122;cia dwĂłjka w 4-pokojowym domu blisko Stratford, Leyton. Tylko dla jednej osoby niepalÄ&#x2026;cej. DostÄ&#x2122;pny od 01.05. ÂŁ460/m-c, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznie z rachunkami. Dom z ogrodem. Tel. 07857973370/07923000469. SUTTON. PokĂłj do wynajÄ&#x2122;cia na Sutton. ÂŁ500/-c+ rachunki. DostÄ&#x2122;pny od 27-go maja. Wymagane roczne zarobki minimum ÂŁ15,000, ÂŁ617 depozytu i opĹ&#x201A;ata za miesiÄ&#x2026;c z gĂłry. Zainteresowanych proszÄ&#x2122; o kontakt telefoniczny do godz. 16:00. Tel. 07510861164. TURNPIKE LANE. Studio flat z aneksem kuchennym, umeblowany, carpety, podwĂłjne okna, 10 min. od stacji metra. ÂŁ 173pw + Elektr. do opĹ&#x201A;aty. Tel. 07880901439. TURNPIKE LANE. Polecam 2 bed flat po remoncie, kuchnia z salonem, Ĺ&#x201A;azienka w kaflach, podwĂłjne sypialnie, nowe okna, 5 min. od metra. Cena ÂŁ276pw + rachunki. Tel. 07880901439.
EARLSFIELD SW17. MaĹ&#x201A;a dwĂłjka do wynajÄ&#x2122;cia z podwĂłjnym Ĺ&#x201A;óşkiem, Internet, miejsce na samochĂłd, blisko stacja Tooting Broadway i Earlsfield. Spokojna okolica, SW170AU. ÂŁ120/ tydz. +depozyt. Tel. 07828074554. EDMONTON. 1 bed flat z ogrodem, oddzielny living, podw. sypialnia, drewniane podĹ&#x201A;ogi, darmowy parking, 10 min. od stacji metra. ÂŁ265pw. Council tax wliczony. Tel. 07880901439. EDMONTON. 2 bed flat w bloku, umeblowane, okna pcv, carpety, kuchnia z salonem, podwĂłjne sypialnie, 10 min. od stacji kolejki. ÂŁ276pw+rachunki do opĹ&#x201A;aty. Tel. 07880901439.
Mieszkanie szukam SZUKASZ MIESZKANIA? OdwiedĹş stronÄ&#x2122; www.polacy.co.uk/ogloszenia, mnĂłstwo ogĹ&#x201A;oszeĹ&#x201E; w kategorii wynajmÄ&#x2122; mieszkanie. Polacy.co.uk - portal spoĹ&#x201A;ecznoĹ&#x203A;ciowy dla PolakĂłw mieszkajÄ&#x2026;cych w Anglii.
POKOJE I MIESZKANIA NA WYNAJEM ZNAJDZIESZ NA WWW.STREFA.CO.UK
80
MUSWELL HILL N10. WynajmÄ&#x2122; pokĂłj dla dwĂłch osĂłb-pary na Muswell Hill N10 od zaraz. Rachunki wliczone, dostÄ&#x2122;pny Internet. ÂŁ150/tydz. plus 2 tyg. depozytu. ProszÄ&#x2122; o kontakt 07838679356.
AAA. OgĹ&#x201A;oszenia drobne przez internet za darmo. ZamieĹ&#x203A;Ä&#x2021; bezpĹ&#x201A;atnie ogĹ&#x201A;oszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia.
JEĹ&#x161;LI CHCESZ WYNAJÄ&#x201E;Ä&#x2020; MIESZKANIE OGĹ OĹ&#x161; TO TUTAJ! WejdĹş na www.Panorama24.co.uk i zamieĹ&#x203A;Ä&#x2021; ogĹ&#x201A;oszenie.
KURSY NA WĂ&#x201C;ZKI WIDĹ OWE Z MBTTRAINING. POLSKI INSTRUKTOR-ANGIELSKA LICENCJA.WYMIANA LICENCJI Z POLSKIEJ NA ANGIELSKÄ&#x201E;. TEL. 0 777 327 1883 OD PON-SOB GODZ.8-18 www.mbtkursy.com
AKTUALNE OFERTY PRACY W UK NA WWW.STREFA.CO.UK PRACA DAM. Nice person wanted to look after home. Live in house. ÂŁ140.00 per week. phone 020 845 28942 and 07866 499179. AVON. Witam!! Ĺ&#x161;wiÄ&#x2122;ta juĹź tuĹź, tuĹź... Pewnie kaĹźdy z Was marzy o dodatkowych pieniÄ&#x2026;Ĺźkach:). ZostaĹ&#x201E; konsultantkÄ&#x2026; w Wielkiej Brytanii, zacznij od dziĹ&#x203A;!!! Avon to miĹ&#x201A;a i bardzo prosta forma zarobkowania. JeĹ&#x203A;li potrzebujesz wiÄ&#x2122;cej informacji zadzwoĹ&#x201E; do mnie!!! Ania 07842907803 anna-avon@go2.pl
ZZZ PRACOWNICY CZEKAJÄ&#x201E;! Szukasz pracownika? OgĹ&#x201A;oĹ&#x203A; to bezpĹ&#x201A;atnie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia.
EXPERIENCED SHOEMAKER. Experienced shoemaker wanted to work in Central London. Top wages paid for the right person. Call: 02074864664 Special Footwear 12 New Cavendish St. London W1G 8UN.
AAA. OgĹ&#x201A;oszenia drobne przez internet za darmo. ZamieĹ&#x203A;Ä&#x2021; bezpĹ&#x201A;atnie ogĹ&#x201A;oszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia.
LOOKING FOR EMPLOYEES? Advertise here! Call 020 3026 6550 ext. 7024
Praca szukam
BUDOWLANE. 40-letni hydraulik, wyksztaĹ&#x201A;cenie zawodowe, uczciwy i sumienny mÄ&#x2122;Ĺźczyzna podejmie pracÄ&#x2122; jako malarz, pĹ&#x201A;ytkarz, hydraulik (prace wykoĹ&#x201E;czeniowe). 22-letnie doĹ&#x203A;wiadczenie, kontakt: tel. 0048-537880447. BUDOWLANE. Szukam pracy jako malarz, szpachlarz, pĹ&#x201A;ytkarz, zabudowa karton/ gips, kontakt: tel. 0048-785539772. BUDOWLANE. Szukam pracy jako pomocnik na budowie w Londynie, mam 27 lat, doĹ&#x203A;wiadczenie 1,5 roku, kontakt: tel. 0048-796943974.
FIRMA ZIPYARD. Poszukuje krawcowych/szwaczek do pracy w swoich placĂłwkach na terenie Wielkiej Brytanii. Oferujemy zatrudnienie legalne na peĹ&#x201A;en etat. Zainteresowanych prosimy o kontakt mcieluch@zipyardrecruitment. co.uk lub tel. +44 77 0601 9991. FRYZJERKA. ZatrudniÄ&#x2122; fryzjerkÄ&#x2122; damsko mÄ&#x2122;skÄ&#x2026;, Hounslow West, tel. 07951435622.
HORNSEY. 2 bed flat w bardzo dobrej kondycji, kuchnia razem z salonem, umeblowane, 2 dwĂłjki , okna pcv, spokojna okolica. Cena ÂŁ300pw+rachunki. Tel. 07880901439. MANOR HAUSE. 2 strefa. Czysty 1-osobowy pokĂłj ÂŁ125/tydz.+2 tyg. depozytu. W mieszkaniu tylko jedna osoba. Wszystkie media wliczone, polska TV. Tel. 07921760750.
Praca dam
KIEROWCY KAT.C+E. Zarejestrowani jako limited company (LTD), UK/EU prawo jazdy, karta tacho, Birmingham lub Derby, praca 5 dni w tygodniu, dobrze pĹ&#x201A;atna, róşne godziny, start od zaraz. 07834590596 / 07834590599 albo info@mkmemployment.co.uk KRAWCOWE. PrzyjmÄ&#x2122; do pracy doĹ&#x203A;wiadczone krawcowe do szycia sampli, pojedynczych sztuk, szycia w taĹ&#x203A;mie, lekkich materiaĹ&#x201A;Ăłw. Lokalizacja Aldgate East Tel. 02077291366/07539000397.
BUDOWLANE. Szukam pracy na budowie w Londynie i okolicy. Andrzej - murarz, klinkier, pĹ&#x201A;ytki, tynk, szpachel, malowanie, ocieplenia, kontakt: tel. 0048-662990573. ELEKTRYK-HYDRAULIK. Z 10letnim doĹ&#x203A;wiadczeniem w angielskiej firmie szuka pracy. Z wĹ&#x201A;asnymi narzÄ&#x2122;dziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i GAS SAFETY. Mob 07707717053. OPIEKA. 32-letnia kobieta, z zawodu opiekun w domu pomocy spoĹ&#x201A;ecznej, zaopiekujÄ&#x2122; siÄ&#x2122; osobÄ&#x2026; starszÄ&#x2026; w rodzinie polskojÄ&#x2122;zycznej, kontakt: tel. 0048-666299316. PLASTRARZE. Plastrarze, 7 lat doĹ&#x203A;wiadczenia w Londynie szukajÄ&#x2026; pracy. WĹ&#x201A;asne narzÄ&#x2122;dzia i transport. Wysoka jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wykonania. Tel. 07999963477 Andrzej.
Poszukuje kierowcy do rozwożenia prasy w Londynie Informacje na temat pracy dostępne pod numerem
075 8147 0063 (Robert) • Praca w ciągu dnia • Musisz mieć własny samochód van
Aplikacje prosimy przesyłać na adres:
r.grygo@zetha.co.uk
ROLNICTWO. Szukam pracy na farmie lub w hotelu, kontakt: tel. 0048-530790660.
doświadczenie w opiece nad dziećmi i starszymi, j. angielski, francuski, kontakt: tel. 0048-799179851.
ROLNICTWO. 28-letni ogrodnik szuka pracy, wykształcenie zawodowe, pracownik farmy, ogrodnik, uprawnienia na wózek, kontakt: tel. 0048-609004543.
RÓŻNA. 50-letni górnik, wykształcenie zawodowe, podejmę każdą pracę, kontakt: tel. 0048-795960913.
RÓŻNA. Poszukuję pracy jako stolarz. Mam 31 lat, 15 lat doświadczenia w branży meblowej, budowlanej, doświadczenie w lakierowaniu mat/połysk, kontakt: Rafał, tel. 0048-508897204. RÓŻNA. Szukam pracy jako ślusarz, 20 lat w zawodzie, 6 na kontraktach w UE, dobra znajomość rys. technicznego i samodzielność, kontakt: tel. 0048-607647384, 0049-15166064097. RÓŻNA. Szukam pracy w Londynie w firmie przeprowadzkowej/ sprzątającej lub pogrzebowej, kontakt: tel. 0048-530790660. RÓŻNA. Malarz, uczciwy, bez nałogów, wykończenie wnętrz, malowanie, płytki, laminaty, strukturputz dekoracyjne, renowacja zacieków, zagrzybień, itp., kontakt: tel. 0048-601935878, 0048-725743895. RÓŻNA. Brukarz szuka pracy. Obsługa niwelatora. Prawo jazdy kat. B, C. Mam 28 lat. Podstawy j. niemieckiego, kontakt: tel. 0048-733658524, e-mail: pawelpili@wp.pl RÓŻNA. Szukam pracy jako elektryk w Londynie. Mam 26 lat, 5 lat doświadczenia w tym rok w UK, NIN, konto w banku już mam, podstawowe narzędzia, kontakt: tel. 0048-797510512, 0048-798355307. RÓŻNA. 45-letni piekarz, wykształcenie zawodowe, sumienny, pracowity, bez nałogów, podejmie każdą pracę, kontakt: tel. 0048-531309104. RÓŻNA. 31-letni cukiernik, wykształcenie średnie, uprawnienia - koparka, koparkoładowarka, prawo jazdy kat. B, C, wózek widłowy, podejmę pracę w przemyśle/fabrykach, budownictwie, kontakt: e-mail: Martin1283@o2.pl RÓŻNA. 24-letnia kobieta, wykształcenie gimnazjalne, podejmę każdą pracę, kontakt: tel. 0048-515542827. RÓŻNA. 40-letnia kobieta, pracownik biurowy, komunikatywna, zorganizowana, uczciwa, empatyczna,
STOLARZ. Podejmiemy pracę, stolarka budowlana/meblowa, łazienki, dekoratorka itp. Własne narzędzia i transport. W UK ponad 10lat. Adres e-mail: tjozefek@interia.pl SZUKASZ PRACY? Odwiedź stronę www.polacy.co.uk/ogloszenia, mnóstwo ogłoszeń w kategorii praca. Polacy. co.uk - portal społecznościowy dla Polaków mieszkających w Anglii.
Sprzedam
Inne AAA. Ogłoszenia drobne przez internet za darmo. Zamieść bezpłatnie ogłoszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia.
MAZDA 6 1.8. 2006 r, LPG, stan techniczny bardzo dobry, czysta osoba, nie paląca, pełna elektryka, czujnik cofania, bluetooth. Cena 2000. Tel. 07534916620.
POLSKI LEKARZ. www.medicalcenterphysiotherapy.co.uk Polski lekarz: physiotherapy niepełnosprawni dzieci i dorośli zaprasza na rehabilitacje. Metody Vojta, PNF, BOBATH ,elektroterapia, kroterapia, massage sport, bóle pleców, skolioza ,wada postawy, kursy. Tel. 07703606574. TANIEC DLA DZIECI. 31.03.2014 GODZ.17.00 (spotkanie informacyjne) PONIEDZIALKI 17.00 -17.45 3-12 LAT - hip-hop, rytmika ,balet, jazz. Adres e-mail: czerwinskab@wp.pl WROZKA GORALKA MIRTA. Wrozy z kart tarota, ze zwykłych kart, ma dar przekazywania dobrej energii. Tel. 07909204088
KSIĘGOWOŚĆ. ROZLICZENIA OSÓB SAMOZATRUDNIONYCH,ZWROT PODATKU, ZASIŁKI, APLIKACJA O REZYDENTURĘ/ OBYWATELSTWO, PISMA URZĘDOWE, TŁUMACZENIA, MAGDA TEL. 07804288127
Towarzyskie TŁUMACZENIA PRZYSIĘGŁE, CERTYFIKOWANE ORAZ ZWYKŁE, PISEMNE I USTNE. Wszystkie rodzaje dokumentów Tel. 07932064970, 02088641014 www.jowitajozwik.co.uk jowita.jozwik@yahoo.co.uk
AAA. Ogłoszenia drobne przez internet za darmo. Zamieść bezpłatnie ogłoszenie w Panoramie i online: www.polacy.co.uk/ogloszenia
Auto-Moto
Drobne
Tygodnik
WITAM MAM PRZYJEMNOSC ZAPREZENTOWAC USLUGI KOWALSKIE WYKONYWANE PRZEZ KOWALA GDZIE UMIEJETNOSCI BYLY PRZEKAZYWANE Z POKOLEN. Ogrodzenia, schody i inne. Zapraszam :) Tel : 07917346211
CERTIFICATY. Certificaty na nowe instalacje elektryczne, dodatki & nowe fusbordy. East London & Essex 07746552278.
SZUKASZ ZNAJOMYCH? Tysiące osób korzysta już ze strony www. polacy.co.uk Nie jesteś sam w Anglii, wejdź na stronę www.polacy.co.uk
Zdrowie i uroda KURSY. Kursy leczenia pijawkami 16-17-18 maja 2014 w Londynie (Ealing). Liczba miejsc ograniczona. Do 30 kwietnia - 40 % zniżki, info: 07900000790, bah.duremar@gmail.com
KURSY. Polskie Kursy Kosmetyczne w Londynie-Kursy Stylizacji Paznokci (Żelowe i Akrylowe). Make-UP, kurs przedłużania włosów, kursy masażu i inne. Więcej informacji tel. 07849202526, lub na stronie internetowej www.PolskieKursy.co.uk
BMS MECHANIKA SAMOCHODOWA. • Serwisowanie , • Wymiana ukladow zawieszenia, • Wymiana tarcz i klocków hamulcowych, • Wymiana rozrzadow , • Wymiana sprzegiel , • Diagnostyka komputerowa ,Tel: 07533208897 Tutaj zareklamuj swoje usługi!
Zadzwoń:
020 3026 6550
NAPRAWA KOMPUTERÓW I LAPTOPÓW. W domu u klienta. Dojazd gratis. Antywirus dla każdego na rok. Polskie oprogramowanie. Płacisz tylko wtedy, gdy naprawię Twój komputer. Inżynier z wieloletnim doświadczeniem. Tel:07843684014.
81
Drobne
Transport
Tanie Przeprowadzki na terenie Londynu i okolic!!!
TRANSPORT. Szukasz transportu na lotniska na imprezy zadzwoń. Transport na lotniska do NewcastleEdynburgh-Doncaster i inne miejsca samochodem osobowym Mercedes oraz przeprowadzki, przewóz materiałów. Tel. 07543240784 .
LOTNISKA VAN 9-OSOBOWY. Licencja PCO i Przeprowadzki – największy VAN Ubezpieczenie, Odpowiedzialny kierowca, TANIO tel.7985600960
Zapewniamy fachowa, solidna i kompleksową obsługę przeprowadzek. Zadzwoń i sprawdź naszą ofertę!
LOTNISKA
079 7777 3333
Tel: 07808 854 267
LOTNISKA. Punktualnie bezpiecznie komfortowo 4 - 5 osobowe samochody , foteliki.Tel 07773399000 www.familyminicab.co.uk
TRANSPORT OSOBOWY
MAZDA, VAUXHALL CZY AUDI. Obojętnie jakie auto chcesz sprzedać, z nami zrobisz to szybciej. Zamieść ogłoszenie w naszym tygodniku: 020 3026 6550 ext. 7024
Lotniska i nie tylko. Małe przeprowadzki. Gwarancja punktualności
07891815524 NAJTANIEJ NA RYNKU PRZEWOZY NA LOTNISKA TEL.07766950021 FOTELIKI DZIECIĘCE. Doświadczenie i Punktualność SERWIS 24/7
CHCESZ SPRZEDAĆ SAMOCHÓD? Ogłoś to tutaj! Wejdź na www.Panorama24. co.uk i zamieść ogłoszenie.
UŻYWANE SAMOCHODY NA SPRZEDAŻ. www.Strefa.co.uk
Zamów ogłoszenie w Panoramie! Przez internet
Przez telefon
www.panorama24.co.uk www.polacy.co.uk ogłoszenie drobne
ogłoszenie ramkowe
BARKING. Wynajmę pokój 2-osobowy za 100 funtów tygodniowo (rachunki wliczone). Tel. 078123456
od
£2.99
BARKING. Wynajmę pokój 2-osobowy za 100 funtów tygodniowo (rachunki wliczone). Tel. 078123456
020 3026 6550 wew. 7024
od
od
£16.50 O G ŁO S Z EN I A
81616
Wyślij SMS pod numer 81616 o treści: PANA spacja TREŚĆ OGŁOSZENIA (pamiętaj o umieszczeniu tel. kontaktowego).
ogłoszenie graficzne
£13.75
Przez SMS
Przykładowy SMS z ogłoszeniem: PANA BARKING. Wynajmę pokój 2-osobowy za 100 funtów tygodniowo (rachunki wliczone). Tel. 078123456 Koszt SMS-a £5. Maksymalnie 160 znaków w SMS-ie (ze spacjami, bez polskich znaków). SMS-y dłuższe niż 160 znaków są skracane. Otrzymanie SMS-a zwrotnego jest gwarancją umieszczenia ogłoszenia.
O N LI N E
Ogłoszenia przyjmujemy do niedzieli do północy (do wydania ukazującego się w czwartek).
MASZ PROBLEM Z ZAMIESZCZENIEM OGŁOSZENIA:
?
82
•
DROBNEGO?
Skontaktuj się z Anią! Zadzwoń pod numer 020 8123 5845 lub napisz na adres drobne@zethamedia.com
•
RAMKOWEGO LUB GRAFICZNEGO?
Skontaktuj się z Ewą! Zadzwoń pod numer 020 3026 6550 wewn. 7024 lub napisz na adres uslugi@zethamedia.com
Redakcja w szczególnych wypadkach (np. ogłoszenia, które narusza zasadę ochrony prywatności), zastrzega sobie prawo do udostępnienia osobie trzeciej numeru telefonu, z którego ogłoszenie zostało wysłane oraz do niepublikowania ogłoszenia.
Jedyna Jedynaaplikcja aplikcjanewsowa newsowa dla dlaPolak贸w Polak贸wwwUK UK POBIERZ POBIERZZA ZAFREE! FREE! Najnowsze Najnowszenewsy, newsy,fotki, fotki,wideo wideo24/7 24/7
Szukaj Szukaj Polish Polish Express Express News News w App w App Store Store i Google i Google Play Play