Free press Καλοκαιρινό περιοδικό ποικίλης ύλης για Πάρο/Αντίπαρο, τεύχος 09. Magazine for Paros/Antiparos. | Έκδοση / edition 2017
σελίδα | page | 3
περιεχόμενα | contents 04 Σούμα... | Editorial 08
Agenda: Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις του καλοκαιριού Cultural events of this summer
22
Πολιτισμός | Culture: Θέματα και συνεντεύξεις Articles and interviews
36 44
Εξώφυλλο: «Σειρήνα» του Νίκου Ζάππα Τρίπτυχο, Ακρυλικό σε ξύλο 120x60cm Συλλογή Χαράλαμπου Πανταζή
56 Πατριδογνωσία
Διευθύντρια έκδοσης: Αυγή Καλογιάννη
Μουσεία | Μuseums: Ένας μικρός οδηγός A small guide Το πρόσωπο The person: Μανόλης Κορρές Manolis Korres
Tradition: Ανακαλύπτοντας την Παροικιά Discovering Parikia
Αρχισυντάκτρια Μάρω Βούλγαρη Σχεδιασμός: Χάρης Χρηστίδης
62 Cinema: Suntan
Αργύρης Παπαδημητρόπουλος Argiris Papadimitropoulos
Συντακτική ομάδα: Νίκος Ζάππας Κατερίνα Ηλιάκη Αλέξανρος Τριβυζάς
62
Κολυμπώντας στο κανάλι Swimming across the channel
Ατελιέ: Γιώργος Κυριακόπουλος
73 Πρόσωπα | Persons:
Φωτογραφίες Νίκος Ζάππας Δημήτρης Βρανάς Μαρία Περαντινού
84 Πατριδογνωσία
Mετάφραση: Φίλιππος Γεωργιάδης Αυγή Καλογιάννη
της Πάρου & της Αντιπάρου of Paros and Antiparos
Tradition: Νάουσα | Naoussa
96
90
Πατριδογνωσία Tradition: Ένα οινοποιείο χαμένο στη Λήθη A winery lost in oblivion
Νομικός σύμβουλος: Ελένη Κατσάρου Εκτύπωση: Χαϊδεμένος ΑΕΒΕ
92
Στο τραπέζι της γιαγιάς μου At my granny’s table: Το φαγητό ως λίθος πολιτισμού του απέραντου μικρού νησιού μας Food as a civilization stone of our great small island.
112
Μέλι το Θυμαρίσιο Thyme honey: Το κεχριμπάρι των Κυκλάδων The amber of Cyclades
121 Γλυκιά ζωή | Dolce Vita: Προτάσεις για φαγητό και διασκέδαση Suggestions for food and fun
σελίδα | page | 4
Επεξεργασία εικόνων: Τάκης Λαζάρου
To Parola ευχαριστεί όλους τους συνεργάτες του για τη φιλική συμμετοχή τους στο φετινό τεύχος.
62 82
Ιδιοκτησία: Parola Αρχίλοχος, Πάρος τηλ.: 6976511532 parolaparos@gmail.com facebook.com/ ParolaFreePress Όλα τα τεύχη του Parola σε ηλεκτρονική μορφή στη διεύθυνση issuu.com/parolaparos
“Sigi Ikthios” Η Σιγή Ιχθύος μετατρέπεται και φέτος σε ένα all day and night event. Ανοιχτό από νωρίς το πρωί με χυμούς και καφέ αλλά και μπύρες και ευφάνταστα κοκτέηλ στη συνέχεια. Με έμφαση στη μουσική το Salty, το μπαράκι του Σιγή Ιχθύος, φιλοδοξεί να δώσει μια άλλη νότα στο λιμανάκι της Νάουσας.
Τhis summer too, Sigi Ikthyos becomes an all day and night event. Open from early morning with coffee and juices, beers and imaginative cocktails for later. With emphasis on the music Salty, Sigi Ikthios' bar, gives a new note to the old port of Naoussa.
Ο Γιάννης Ζουμής όπως πάντα στα πλατώ της γεύσης και η υπογραφή του Σεφ Οσάμα υπόσχονται εξαιρετικές γαστρονομικές απολαύσεις, βασισμένες στην υγιεινή διατροφή και τις φρέσκες ψαροκαταστάσεις. Αφεθείτε στη μαγεία και ζήστε μοναδικές στιγμές στο λιμανάκι της Νάουσας από το πρωί ως το άλλο... πρωί.
Owner Yannis Zoumis with our master chef Osama offer you excellent gastronomic delicacies based on healthy selections and fresh sea dishes.Live the magic and enjoy unique moments in the old port of Naoussa from early morning till... next morning.
Naoussa old port,tel.:22840 52639 / mob.: 6978285290 σελίδα | page | 5
σούμα... | editorial Tης Μάρως Βούλγαρη | By Maro Voulgari
09 Ένατος χρόνος για τo Parola που συμπίπτει κιόλας με μια χρονιά πολύ σημαντική για το νησί. Μια χρονιά με καλούς οιωνούς, με γεμάτα ξενοδοχεία, με μια σπουδαία αιγαιοπελαγίτικη θεατρική συνάντηση, με πολύ πολιτισμό, πολλή τέχνη, νέες εμπορικές προσπάθειες, νέο αεροδρόμιο, νέες προηγμένες υπηρεσίες.
2017 is the ninth year for Parola, a year which is also very important for the island. A year with good omens, with hotels full of guests, with an important Aegean Τheatre Meeting, with a lot of culture, a lot of art, new business initiatives, a new airport, new advanced services.
Μια χρονιά γεμάτη ελπίδα, που το Parola την παρακολουθεί βήμα βήμα καταγράφοντας κάθε νέα της προσπάθεια, κάθε ενδιαφέρουσα κίνηση, κάθε σημαίνον πρόσωπο, κάθε -σχεδόν- καινούρια ετικέτα.
It is a year full of hope which Parola watches step by step by presenting each new effort, each interesting movement, each outstanding person and every –almost– new label.
Μια χρονιά γεμάτη από τη χαρά της ελπίδας, του ταξιδιού και του καινούριου. Γεμάτη από τον φρέσκο αέρα που φέρνουν οι νέοι άνθρωποι και οι καινούριες ιδέες.
It is a year full of the joy of hope, of a journey and of new prospects. Full of the breeze brought by the young people and the new ideas. Parola is for us –and we hope for you as well– the ship which sails together with the Paros of the next five years.
Το Parola, αποτελεί για μας –ελπίζουμε και για σας– το πλεούμενο που αρμενίζει παράλληλα με αυτήν την Πάρο, της επόμενης πενταετίας που όλοι ονειρευόμαστε. Ένα καράβι για να φύγουμε από τα στάσιμα νερά της μιζέριας και να ταξιδέψουμε στην εξέλιξη, την ομορφιά, την πρωτότυπη σκέψη, τη δημιουργικότητα. Ονειρευόμαστε μια Πάρο που δεν προδίδει το παρελθόν της αλλά και δεν κλείνει τα μάτια στην ίδια της την εξέλιξη. Που ανοίγεται με εμπιστοσύνη στο μέλλον και τους ανθρώπους της. Είναι η Πάρος όλων μας όπως την αγαπάμε και την ονειρευόμαστε. Καλό καλοκαίρι
σελίδα | page | 6
It is a ship which will take us away from the stagnant waters of misery in a travel towards novel things, beauty, original thought and creativity. We dream of a Paros which will not betray its past and will not shut the eyes to its own development, a place which will have faith in its future and its people. This is Paros we all love and we all dream of. Have a nice summer.
Yoga Classes Retreats Teacher Trainings
Experience yoga in nature at the most authentic yoga retreat center in Greece! Santa Maria, Paros Greece | +30 6981014300 | www.okreblue.com | info@okreblue.com σελίδα | page | 7
σελίδα | page | 8
σελίδα | page | 9
ατζέντα | agenda ΙΟΥΝΙΟΣ Συνεχίζοντας μια μακρά και ξεχωριστή πολιτιστική παράδοση, η Πάρος φιλοξενεί ένα πλούσιο πρόγραμμα πολιτιστικών εκδηλώσεων και εκθέσεων. Continuing a long and special cultural tradition, Paros hosts a varied program of musical events and art exhibitions. To Parola δημοσιεύει τις κυριότερες εκδηλώσεις σύμφωνα με την ενημέρωση που είχε ως την 1/6. Για αλλαγές ή ακυρώσεις συμβουλευθείτε τους παρακάτω ιστότοπους. Parola publishes the most important events of this summer according to the information provided up to the June 1st. For any changes or cancellations please consult the sites below. www.paros.gr www.antiparos.gr www.parosweb.com
16|6 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
19|6 ΔΕΥΤΕΡΑ
Παροικία: Hellenic Match Racing. Διοργάνωση Ναυτικός Όμιλος Πάρου. Έως 18|6.
Παροικία: Έναρξη έκθεσης ζωγραφικής «Volume» του Γιάννου Ντανάκου. Δημοτικός Χώρος Τεχνών Παλαιά Αγορά, έως 25|6.
17|6 ΣΑΒΒΑΤΟ Παροικία: Συναυλία χορωδιών – 1ο Φεστιβάλ «Μικρό Χωριό – Little Village». Αύλειος χώρος Εκατονταπυλιανής. Ώρα 21:00.
20|6 ΤΡΙΤΗ
18|6 ΚΥΡΙΑΚΗ
23|6 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
α) Νάουσα: Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί – Αφιέρωμα στα έθιμα και στους χορούς της Κρήτης - Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα «Νάουσα Πάρου». Προαύλιο Παναγίας. Ώρα 21:00.
α) Πρόδρομος: Πλατεία Αγ. Σπυρίδωνα. Αναβίωση του εθίμου του Κλήδονα. Ώρα 21:30.
β) Παροικία: Βραδιά παραδοσιακής μουσικής, πλατεία Ταξιάρχη. Ώρα 21:00.
β) Αλυκή: Γιορτή του Κλήδονα στην παραλία κάψιμο μάηδων - Παραδοσιακοί χοροί – μουσική κεράσματα. Ώρα 21:00.
β) Νάουσα: Αναβίωση του εθίμου του Κλήδονα. Αύλειος χώρος Αγίου Αθανασίου. Ώρα 19:00.
δ) Λεύκες: Πλατεία Ηρώων, κάψιμο των μάηδων. Ώρα 21:00.
γ) Αλυκή: Kids Triathlon. Διοργάνωση Ναυτικός Όμιλος Πάρου.
ε) Κώστος: Αναβίωση του εθίμου του Κλήδονα. Ώρα 1:00. στ) Λεύκες: Παράσταση Καραγκιόζη από το Θέατρο Σκιών του Αργύρη Αθανασίου. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00. 24|6 ΣΑΒΒΑΤΟ α) Πρόδρομος: Πλατεία Αγ. Σπυρίδωνα. Πανηγύρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, με τον Νίκο Οικονομίδη και την Κυριακή Σπανού. Ώρα 21:30.
δ) Αμπελάς: Έναρξη έκθεσης «Food of Time» του Δ. Σκουρογιάννη. Διάρκεια έως 13/7. Εγκαίνια 8/7, ώρα 21:00. ε) Λεύκες: Συναυλία τελετής λήξης του Ωδείου «Μυθωδία». Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00. 25|6 ΚΥΡΙΑΚΗ Κώστος: Εορτασμός Αγ. Αθανασίου του Παρίου. Παζάρι Παραδοσιακοί χοροί και τραγούδια από το Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα
«Νάουσα Πάρου». Ώρα 21:00. 26|6 ΔΕΥΤΕΡΑ Παροικία: Έναρξη 2ης προσωπικής έκθεσης ζωγραφικής «Υποσυνείδητα» της Μαρίας Περαντινού. Δημοτικός Χώρος Τεχνών Παλαιά Αγορά, έως 2|7. 30|6 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ α) Παροικία: Παρέλαση 150 μουσικών στο πλαίσιο του 3ου BATALA DRUMCAMP 2017. Παραλία Παροικίας. Ώρα 20:00. β) Παροικία: Πανηγύρι Αγίων Αναργύρων. Ώρα 20:00. γ) Μάρμαρα: Εκδήλωση μετά τον Εσπερινό των Αγίων Αναργύρων, προαύλιο Γυμνασίου Αρχιλόχου.
JUNE 6|6 FRIDAY
19|6 MONDAY
Parikia: Hellenic Match Racing. Until 18|6
Parikia: Opening of painting exhibition "Volume" by Giannos Danakos. City Arts Space, Old Market Street, until 25|6
17|6 SATURDAY Parikia: Choirs concert - 1st "Little Village" festival at Ekatontapyliani Church open area. Time: 21:00 18|6 SUNDAY a) Naoussa: Greek traditional dances - Feature on the customs and dances of Crete - Naoussa Dance Group. Panagia Church open area, Time: 21:00 b) Parikia: Traditional dance night - Taxiarchis square. Time: 21:00.
σελίδα | page | 10
Νάουσα: Ετήσια εκδήλωση Σχολής Χορού «Central School of Ballet». Θέατρο Πάρκο Πάρου.
γ) Μάρπησσα: Αναβίωση του εθίμου του Κλήδονα. Πλατεία παπά – Γιώργη Στάμενα. Ώρα 21:00.
20|6 TUESDAY Naoussa: Annual event of "Central School of Ballet" Paros Park Theater 23|6 FRIDAY a) Prodromos - St. Spiridon square: Revival of the local custom of Klidonas. Time 21:30. b) Aliki Beach: Burning of “Mays” (flower wreaths made on May 1st) – Traditional dances -music- treats. Time 21:00.
c) Marpissa: Revival of the local custom of Klidonas. Papa-Giorgi Stamena square. Time 21:00. d) Lefkes: Iroon square, Burning of “Mays” (flower wreaths made of May 1st). Time 21:00. e) Kostos: Revival of the local custom of Klidonas. Time 21:00. f) Lefkes: Performance of Karagiozis (shadow theater) by Argiris Athanasiou, at the Lefkes open air theater. Time 20:30. 24|6 SATURDAY a) Prodromos: St. Spiridon square. St. Ioannis Prodromos Fair – Live music featuring Nikos Economidis and Kiriaki Spanou. Time 21:30.
b)Naoussa: Revival of the local custom of Klidonas. St Athanasios Church open area. Time 21:00. c) Aliki: Kids Triathlon Organised by Paros Nautical Club d) Ambelas: Beginning of exhibition "Food of Time" by D. Skourogiannis. Until 13|7. Opening 8|7, time 21:00 e) Lefkes: End of season concert by the Music School “Mythodea” Lefkes open air theater. Time 20:30 25|6 SUNDAY Kostos: Celebration of St. Athanasios the Parian. Bazaar Traditional dances and
songs by the Naoussa Music and Dance Group. Time 21:00. 26|6 MONDAY Parikia: Opening of painting exhibition "Subconscious" by Maria Perantinou. City Arts Space, Old Market Street, until 2|7 30|6 FRIDAY a) Parikia: Parade of about 150 musicians as part of the 3rd BATALA DRUMCAMP 2017. Parikia beachfront. Time 20:00 b) Parikia: St. Anargyri Fair. Time 20:00. c) Marmara: Event after the St. Anargyri Mass, Archilohos Secondary School open area.
σελίδα | page | 11
ΙΟΥΛΙΟΣ 1|7 ΣΑΒΒΑΤΟ Νάουσα: Έναρξη έκθεσης ζωγραφικής – φωτογραφίας των: Άννα Θεοδωράκη, Giotis και Carlos Lorenzo Beretta. Χώρος Τέχνης «Άγιος Αθανάσιος», έως 7|7.
με τον DJ Roulis στην Πίσω Αλυκή. Ώρα 22:00. δ) Νάουσα: Έναρξη έκθεσης καλλιτεχνικής κεραμικής της Σαβίνας Βασιλειάδη. Χώρος Τέχνης «Άγιος Αθανάσιος», έως 12|7.
2|7 ΚΥΡΙΑΚΗ
9|7 ΚΥΡΙΑΚΗ
Νάουσα: Γιορτή της Θάλασσας στο λιμάνι. Ώρα 21:00.
α) Δρυός: Βραδιά για την Πανσέληνο μουσική εκδήλωση. Ώρα 21:00.
3|7 ΔΕΥΤΕΡΑ Παροικία: Έναρξη εικαστικής έκθεσης της Francesca Del Regno «Crossing the sea from Roma to Paros». Δημοτικός Χώρος Τεχνών Παλαιά Αγορά, έως 10|7. 4|7 ΤΡΙΤΗ Παροικία: CYCLADES REGATTA 2017. Διοργάνωση Ναυτικός Όμιλος Πάρου - Ναυτικός Όμιλος Τζιτζιφιών Καλλιθέας, έως 6|7. 8|7 ΣΑΒΒΑΤΟ α) Παροικία: Διεθνές Συνέδριο Αρχαιολογίας «Η Παριανή και Κυκλαδική Κεραμική της Γεωμετρικής και Αρχαϊκής Περιόδου». αίθουσα Π.Σ. «Αρχίλοχος». Έως 9|7. β) Παροικία: Αναβίωση της Πεζότρατας. Παραλία Ζωοδόχου Πηγής. Ώρα 20:00. γ) Αλυκή: Beach Party
β) Νάουσα: Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί της Θράκης και της Ηπείρου. Προαύλιο Παναγίας. Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα «Νάουσα Πάρου». Ώρα 21:00. 12|7 ΤΕΤΑΡΤΗ α) Νάουσα: Παιδική Θεατρική Παράσταση «Το Δέντρο της Γνώσης». Πάρκο Πάρου. Ώρα 21:00. β) Παροικία: Έναρξη έκθεσης ζωγραφικής των Miriana Greurevich και Nai Youki. Δημοτικός Χώρος Τεχνών Παλαιά Αγορά, έως 26|7. 13|7 ΠΕΜΠΤΗ α) Νάουσα: Συναυλία «Μανώλης Χιώτης… Από το Ρεμπέτικο στο Swing» με τη μουσική ομάδα «Rigas en Sample» υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του δεξιοτέχνη του μπουζουκιού Αστέ-
JULY ριου Ρήγα. Λιμάνι Νάουσας. Ώρα 21:00. β) Νάουσα: Έναρξη ομαδικής έκθεσης «Aegean Blue». Χώρος Τέχνης «Άγιος Αθανάσιος», έως 20|7. 15|7 ΣΑΒΒΑΤΟ α) Νάουσα: Παιδική Θεατρική Παράσταση «Η Ωραία Κοιμωμένη». Πάρκο Πάρου. Ώρα 21:00 β) Μάρμαρα: Τουρνουά Beach Volley – Παραλία Μώλου. Έως 15|8. γ) Αλυκή: Φεστιβάλ παιδικών χορευτικών – παραλία Αλυκής. Ώρα 21:30. δ) Μώλος: Kids Triathlon. Διοργάνωση Ναυτικός Όμιλος Πάρου. ε) Αμπελάς: Εγκαίνια έκθεσης φωτογραφίας της Έφης Χαλιόρη. Ώρα 21:00. Έως 3|8. 16|7 ΚΥΡΙΑΚΗ Νάουσα: Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί Αφιέρωμα στα έθιμα της Μακεδονίας – Αναπαράσταση του Παριανού Γάμου - Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα «Νάουσα Πάρου». Προαύλιο Παναγίας. Ώρα 21:00. 17|7 ΔΕΥΤΕΡΑ Κώστος: Εορτασμός Αγίας Μαρίνας, με
Αγίου Παντελεήμονα. Μουσική βραδιά. Ώρα 21:30.
20|7 ΠΕΜΠΤΗ
β) Νάουσα: Συναυλία «Two to Tango» με τους Richard Smith, Tico Pierhagen και Βασίλη Ρακόπουλο. Θέατρο Πάρκο Πάρου. Ώρα 21:30.
Naoussa: Opening of painting photography exhibition by Anna Theodoraki, Giotis and Carlos Lorenzo Beretta Agios Athanasios Art Gallery, until 7|7
27|7 ΠΕΜΠΤΗ
2|7 SUNDAY
Κώστος: Εορτασμός Αγίου Παντελεήμονα, με ζωντανή μουσική και κεράσματα. Ώρα 21:00.
Naoussa: Celebration of the Sea at the port. Time 21:00.
28|7 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Parikia: Opening of art exhibition "Crossing the sea from Roma to Paros" by Francesca Del Regno. City Arts Space, Old Market Street, until 10|7
α) Λεύκες: Θεατρική παράσταση «Γεώργιος Νέγρος – Ο Τίγρης του Αιγαίου» σε σκηνοθεσία του Πάνου Κέκα. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00. β) Μάρπησσα: Έκθεση φωτογραφίας «Πρόσωπα στο Χθες και στο Σήμερα» της Ιωάννας Φυσιλάνη, Μαρίας Περαντινού και Ισαβέλλας Κασαλιά στο Μουσείο Γλυπτικής «Νικόλαος Περαντινός». Έως 6|8. 21|7 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ α) Νάουσα: Εκδήλωση του Συλλόγου Προστασίας Ζώων Πάρου Paws.Θέατρο Πάρκο Πάρου. Ώρα 21:30. β) Νάουσα: Έναρξη έκθεσης ζωγραφικής σε μετάξι «The Scarves» του Νεκτάριου Αποσπόρη. Χώρος Τέχνης «Άγιος Αθανάσιος», έως 30|7. 22|7 ΣΑΒΒΑΤΟ α) Πίσω Λιβάδι: Παιδικός Διάπλους. Διοργάνωση Ναυτικός Όμιλος Πάρου. β) Λεύκες: Παράσταση Καραγκιόζη από το Θέατρο Σκιών του Αργύρη Αθανασίου. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00. 23|7 ΚΥΡΙΑΚΗ Λεύκες: Παράσταση παραδοσιακών χορών. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00. ΔΕΥΤΕΡΑ α) Παροικία:Τοπικό πανηγύρι Αγίας Άννας. Ζωντανή μουσική. Ώρα 20:30. β) Μάρμαρα: Εκδήλωση για τη γιορτή της Αγίας Άννας στο προαύλιο της εκκλησίας. Ώρα 21:00 26|7 ΤΕΤΑΡΤΗ
28|7 Λεύκες: Στιγμές Οπερέτας και Όπερας «Σφίξε με και τα Χείλη ας Μένουν» Lefkes: Moments of operetta and opera "Hold me tight and let the lips linger"
σελίδα | page | 12
1|7 SATURDAY
ζωντανή μουσική και κεράσματα. Ώρα 21:00.
α) Πρόδρομος: Παραδοσιακό πανηγύρι
α) Λεύκες: Στιγμές Οπερέτας και Όπερας «Σφίξε με και τα Χείλη ας Μένουν» με τους: Νικόλα Καραγκιαούρη, Φωτεινή Αθανασάκη, Πάνο Λουμάκη. Θέατρο Λευκών. Ώρα έναρξης 21:00. β) Παροικία: Έκθεση φωτογραφίας στον παραδοσιακό οικισμό Παροικίας «Η Παροικία του Χθες και του Σήμερα». Έως 30|7 γ) Αλυκή: Παζάρι παραδοσιακών τοπικών προϊόντων στην παραλία της Αλυκής, έως 30|7. δ) Παροικία: Έναρξη έκθεσης σύγχρονης τέχνης «so greek... so contemporary» υπό την επιμέλεια της Μαρίνας Αθανασιάδου. Δημοτικός Χώρος Τεχνών Παλαιά Αγορά, έως 6|8. 29|7 ΣΑΒΒΑΤΟ α) Πρόδρομος: 3ο Διήμερο Φεστιβάλ Παραδοσιακής Ρεβυθάδας - Διάρκεια έως 30|7. β) Λεύκες: 3ο Θερινό Φεστιβάλ Θεάτρου –Θέατρο Λευκών. Παιδική Θεατρική Παράσταση «Ο Φιλόσοφος Ξάνθος και ο Δούλος του Αισώπου», σκηνοθεσία Φαίδωνα Γεωργίτση. Ώρα 21:00.
3|7 MONDAY
4|7 TUESDAY Parikia: CYCLADES REGATTA 2017 Organised by Paros Nautical Club Tzitzifies Kallithea Nautical Club, until 6|7 8|7 SATURDAY a) Parikia: International Archaeology Convention "Parian and Cycladic Pottery of the Geometric and Archaic Era". “Archilohos” Cultural Association Hall. Until 9|7 b) Parikia: Event “Revival of the ‘Pezotrata’ (Traditional fishing method). Zoodochos Pigi Beach. Time 20:00. c) Aliki: Beach Party featuring DJ Roulis at Piso Aliki. Time: 22:00 d) Naoussa: Opening of art pottery exhibition by Savina Vassiliadi. Agios Athanasios Art Gallery, until 12|7 9|7 SUNDAY
30|7 ΚΥΡΙΑΚΗ
a) Drios: Full moon night - musical event. Time: 21:00
Παροικία: Βραδιά παραδοσιακής μουσικής – πλατεία Ταξιάρχη. Ώρα 21:00.
b) Naoussa: Greek traditional dances from Thrace and Epirus by Naoussa
Dance Group. Panagia Church open area, Time: 21:00 12|7 WEDNESDAY a) Naoussa: Children's theater performance "The Tree of Knowledge". Paros Park Theater. Time: 21:00 b) Parikia: Opening of painting exhibition by Miriana Greurevich and Nai Youki. City Arts Space, Old Market Street, until 26|7 13|7 THURSDAY a) Naoussa: Concert by music group «Rigas en Sample» which consists of Parian musicians under the artistic instruction of bouzouki expert Asterios Rigas at Naoussa port. Time: 21:00 b) Naoussa: Opening of collective exhibition "Aegean Blue". Agios Athanasios Art Gallery, until 20|7 15|7 SATURDAY a) Naoussa: Children's theatre performance "Sleeping Beauty". Paros Park. Time: 21:00 b) Marmara: Beach Volley Tournament Molos Beach. Until 15|8 c) Aliki: Children's dance festival - Aliki beach. Time: 21:30 d) Molos: Kids Triathlon Organised by Paros Nautical Club e) Ambelas: Opening of photography exhibition by Efi Chaliori. Time: 21:00 until 3|8 16|7 SUNDAY Naoussa: Greek Traditional Dances - Feature on the dances and customs of Macedonia Reenactment of Parian Wedding by Naoussa Dance Group. Panagia
Church open area, Time: 21:00
performance. Time 21:30.
17|7 MONDAY
b) Naousa: Concert "Two to Tango" featuring Richard Smith, Tico Pierhagen and Vasilis Rakopoulos Paros Park Theater, Time: 21:30
Kostos: Celebration of St. Marina. Live music and treats. Time 21:00. 20|7 THURSDAY a) Lefkes: Theatrical performance "Georgios Negros" directed by Panos Kekas. Time 21:00. b) Marpissa: Exhibition of photography "Faces in the Past and the Present" by Ioanna Fysilani, Maria Perantinou and Isavella Kasalia at Sinai" by Fotini Lyra 21|7 FRIDAY a) Naoussa: Event by Paros Animal Welfare Society PAWS. Paros Park Theater, Time 21:30 b) Naoussa: Opening of exhibition "The Scarves" by Nektarios Aposporis. Agios Athanasios Art Gallery, until 30|7 22|7 SATURDAY a) Piso Livadi: Children's Crossing. Organised by Paros Nautical Club b) Lefkes: Performance of Karagiozis (shadow theater) by Argiris Athanasiou, at the Lefkes open air theater. Time 21:00. 23|7 SUNDAY Lefkes: Traditional dance performance at the Lefkes open air theater. Time: 21:00 24|7 MONDAY a) Parikia: St Anna local Fair. Live music. Time 20:30. b) Marmara: Event in celebration of St. Anna, Church open area. Time: 21:00 26|7 WEDNESDAY a) Prodromos: St Panteleimon traditional fair. Music
27|7 THURSDAY Kostos: Celebration of St Panteleimon, with live music and treats. Time 21:00. 28|7 FRIDAY a) Lefkes: Moments of operetta and opera "Hold me tight and let the lips linger" featuring Nikolas Karagiaouris, Fotini Athanasaki, Panos Loumakis at the Lefkes open air theater. Time 21:00. b) Parikia: Photography exhibition in the traditional settlement of Parikia "Parikia of Yesterday and Today" until 30|7 c) Aliki: Bazaar of local traditional products at Aliki beach, until 30|7 d) Parikia: Opening of painting exhibition "so greek…so contemporary" edited by Marina Athanasiadou. City Arts Space, Old Market Street, until 6|8 29|7 SATURDAY
We invite you to visit our Atelier and shop in the south of the island, where we look forward to showing you our hand-made creations
a) Prodromos: 3rd two-day «Chickpea Celebration» Honoring the traditional “revithada” (chickpea soup). Until 30|7 b) Lefkes: 3rd Summer Theater Festival at Lefkes open air theater. Children's theatrical performance "The philosopher Xanthos and Aesop's slave" directed by Fedon Georgitsis. Time: 21:00
ATELIER NOE CERAMICS Aspro Chorio, Paros, tel.: 2284042676, www.noeparos.com, e-mail: noecer@otenet.gr
30|7 SUNDAY Parikia: Traditional dance night Taxiarchis square. Time: 21:00.
σελίδα | page | 13
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1|8 ΤΡΙΤΗ
Αλυκής, έως 13|8.
α) Λεύκες: Θέατρο Λευκών. Θεατρική παράσταση «Τα Κίτρινα Γάντια» από την Θεατρική Ομάδα του Συλλόγου Γυναικών Μάρπησσας. Ώρα 21:00.
5|8 ΣΑΒΒΑΤΟ
β) Μάρμαρα: Αφήγηση παιδικού παραμυθιού «Ο Δράκος Κέφαλος» από τη Μοσχούλα Μαρμαρά – Νηπιαγωγείο. Ώρα 20:00. 2|8 ΤΕΤΑΡΤΗ
α) Κώστος: Αναβίωση παλιών παιχνιδιών. β) Λεύκες: Συναυλία με τον Ανδρέα Χανιώτη. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00.
β) Παροικία: Έναρξη σεμιναρίων μαρμαρογλυπτικής στο εργαστήριο του Νικόλαου Περαντινού στην Αγία Άννα. Έως 19|8.
β) Αλυκή: Πανηγύρι του Σωτήρος – Γιορτή ψαριού με ζωντανή μουσική και κεράσματα στην παραλία Αλυκής. Ώρα 21:00.
β) Πίσω Λιβάδι: Συναυλία «Μανώλης Χιώτης... Από το Ρεμπέτικο στο Swing» με τη μουσική ομάδα «Rigas en Sample». Ώρα 21:00.
7|8 ΔΕΥΤΕΡΑ α) Μάρπησσα: Τιμητική εκδήλωση στη μνήμη της Ευδοκίας Παπουλή. Προαύλιο Μουσείου Γλυπτικής «Νικόλαος Περαντινός». Ώρα 21:00.
δ) Λεύκες: 3ο Θερινό Φεστιβάλ Θεάτρου – Θέατρο Λευκών. Παράσταση Καραγκιόζη από το Θέατρο Σκιών του Αργύρη Αθανασίου. Ώρα 21:00.
β) Λεύκες: 3ο Θερινό Φεστιβάλ Θεάτρου – Θέατρο Λευκών. Θεατρική παράσταση «Πέτρες στις Τσέπες» της Μαρί Τζόουνς. Σκηνοθεσία-ερμηνεία Γιώργος Χρυσοστόμου, Μάκης Παπαδημητρίου. Ώρα 21:00.
4|8 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
8|8 ΤΡΙΤΗ
α) Λεύκες: Θέατρο Λευκών. Θεατρική παράσταση «Ο Κρητικός» του Διονύσιου Σολωμού, σκηνοθεσία Μάριου Ιορδάνου. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00.
α) Λεύκες: Παρουσίαση βιβλίου «Πιάσε το Τιμόνι Γίγαντα» της Έλενας Αρτζανίδου. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00.
γ) Αλυκή: Έκθεση βιβλίου στην παραλία
σελίδα | page | 14
9|8 ΤΕΤΑΡΤΗ
6|8 ΚΥΡΙΑΚΗ
α) Νάουσα: Συναυλία «Restart» με τον Νίκο Πορτοκάλογλου και τους Ευγενείς Αλήτες. Θέατρο Πάρκο Πάρου. Ώρα 21:30.
β) Μάρπησσα: Εκδήλωση με την χορωδία του Συλλόγου Γυναικών Μάρπησσας υπό την διεύθυνση του Αστέριου Ρήγα, πλατεία Χριστού. Ώρα 21:00.
δ) Παροικία: Έναρξη έκθεσης ζωγραφικής «Into» της Daniela Carrara. Δημοτικός Χώρος Τεχνών Παλαιά Αγορά, έως 18|8.
α) Λεύκες: Συναυλία με την Κλεονίκη Δεμίρη και τον Νεοκλή Νεοφυτίδη. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00.
3|8 ΠΕΜΠΤΗ
γ) Παροικία: 18ο Τουρνουά Beach Volley στις εγκαταστάσεις του ΝΟΠ, έως 6|8.
«Άγιος Αθανάσιος», έως 13|8.
γ) Αμπελάς: Εγκαίνια έκθεσης κεραμικής της Βανέσσας Αναστασοπούλου. Ώρα 21:00. Έως 16|8.
α) Μάρπησσα: Πανηγύρι Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Νησιώτικη μουσική βραδιά – παζάρι παραδοσιακών προϊόντων. Πλατεία παπαΓιώργη Στάμενα. Ώρα 21:30.
Παροικία: Συναυλία «Δύο Κιθάρες» με τους Ιάκωβο Κολανιάν και Λάρυ Χάμετ – Αύλειος χώρος Αγίου Κων|νου, Κάστρο. Ώρα 21:00.
AUGUST
β) Παροικία: Ετήσια τιμητική εκδήλωση του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Πάρου» στον εντευκτήριο του Ναυτικού Ομίλου. Ώρα 20:00. γ) Νάουσα: Έναρξη έκθεσης αγιογραφίας «Εικόνες από το Σινά» της Φωτεινής Λύρα. Χώρος Τέχνης
10|8 ΠΕΜΠΤΗ α) Αλυκή: Συναυλία «Μανώλης Χιώτης Από το Ρεμπέτικο στο Swing» με τη μουσική ομάδα «Rigas en Sample». Ώρα 21:00. β) Νάουσα: Συναυλία με την Σαββίνα Γιαννάτου και τον Κώστα Γρηγορέα στην κιθάρα. Θέατρο Πάρκο Πάρου. Ώρα 21:30 γ) Λεύκες: Θεατρική παιδική παράσταση «Η Χιονάτη και οι 7 Υπέροχοι Μουσικοί» με τον Κ. Γρηγοριάδη. Ώρα 21:00. 11|8 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ α) Λεύκες: Συναυλία με τον Παναγιώτη Μάργαρη και την Ανδριάννα Λυκουρέση. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00. β) Μάρμαρα: Μουσική εκδήλωση «Με Τσαμπούνες και Τουμπάκια». Πλατεία Κοιμήσεως της Θεοτόκου». 12|8 ΣΑΒΒΑΤΟ α) Κώστος: Εκδήλωση με ζωντανή μουσική. Ώρα 21:00. β) Λεύκες: Μουσική εκδήλωση με ρεμπέτικα τραγούδια. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00. γ) Παροικία: 6ο Μεικτό Τουρνουά Beach Volley. Έως 13|8.
13|8 ΚΥΡΙΑΚΗ
1|8 TUESDAY
α) Λεύκες: Ποιητική βραδιά με τους Γιώτα Αργυροπούλου – Τάσο Γαλάτη. ‘Ώρα 21:00.
a) Lefkes: 3rd Summer Theater Festival at Lefkes open air theater. Theatrical performance "The yellow gloves" by the Marpissa Women's Association Theatrical Group. Time: 21:00
β) Μάρμαρα: Μουσική βραδιά στο προαύλιο του Γυμνασίου. 14|8 ΔΕΥΤΕΡΑ Νάουσα: Έναρξη έκθεσης κολλάζ με υφάσματα σε καμβά, «A View to a Dream» του Αθ. Κολλίντζα. Χώρος Τέχνης «Άγιος Αθανάσιος», έως 31|8. 15|8 ΤΡΙΤΗ Παροικία: Λαμπρός εορτασμός Ι.Π. Παναγίας Εκατονταπυλιανής. Εορταστικές εκδηλώσεις. Παραδοσιακοί Χοροί από το Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα «Νάουσα Πάρου».
b) Marmara: Narration of children's fairytale "The Dragon Kefalos" by Moschoula Marmara at the Nursery school. Time: 20:00 2|8 WEDNESDAY Parikia: Concert "Two Guitars" featuring Iakovos Kolanian and Larry Hamet at St. Constantinos Church open area, Castle. Time: 21:00
16|8 ΤΕΤΑΡΤΗ
3|8 THURSDAY
α) Νάουσα: Συναυλία «Οι Μούσες του Τσιτσάνη» με την Φωτεινή Βελεσιώτου και την Ανατολή Μαργιόλα. Θέατρο Πάρκο Πάρου. Ώρα 21:00.
a) Naoussa: Concert "Restart" featuring Nikos Portokaloglou and the Noble Tramps at Paros Park theater.Time: 21:30
β) Λεύκες: Θέατρο Σκιών «Σκιές και Γέλια», θίασος Μαρίνας Ζώη. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:30. 17|8 ΠΕΜΠΤΗ Παροικία: Συναυλία «Μανώλης Χιώτης... Από το Ρεμπέτικο στο Swing» με τη μουσική ομάδα «Rigas en Sample». Παραλία Παροικίας. Ώρα 21:00. 18|8 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Μάρμαρα: Νησιώτικη μουσική βραδιά στην παραλία του Μώλου. Ώρα 21:30. 19|8 ΣΑΒΒΑΤΟ α) Νάουσα: Συναυλία με τον Γιάννη Κότσιρα. Πάρκο Πάρου. Ώρα 21:00. β) Λεύκες: Πανηγύρι του Καράβολα. Παραπλεύρως του Κοινοτικού Μεγάρου. Ώρα 21:30.
b) Piso Livadi: Concert by music group «Rigas en Sample». Time: 21:00. c) Parikia: 18th Beach Volley Tournament at Paros Nautical Club Organised by Paros Nautical Club, until 6|8 d) Lefkes: Performance of Karagiozis (shadow theater) by Argiris Athanasiou, at the Lefkes open air theater. Time 21:00. 4|8 FRIDAY a) Lefkes: 3rd Summer Theater Festival at Lefkes open air theater. Theatrical performance "The Cretan" by Dionisios Solomos directed by Marios Iordanou. Time: 21:00 b) Marpissa: Music event by the Choir of Marpissa Women's
Association under the music instruction of Asterios Rigas. Christos square, Time: 21:00. c) Aliki: Opening of book exhibition at Aliki beach. Until 13|8 5|8 SATURDAY a) Kostos: Revival of old games. b) Lefkes: Concert by Andreas Chaniotis at the Lefkes open air theate.Time: 21:00 c) Ambelas: Opening of pottery exhibition by Vanessa Anastasopoulou. Time: 21:00 until 16|8 6|8 SUNDAY a) Marpissa: “Metamorfosis of our Saviour Jesus Christ” fair. Music event – traditional products bazaar. Papa-Giorgi Stamena square. Time 21:30. b) Aliki: “The Saviour Jesus Christ” fair – Festival of Fish with live music and treats at Aliki beachfront. Time 21:00. 7|8 MONDAY a) Marpissa: Event in honor of Evdokia Papouli. "Nikolaos Perantinos" Sculpture Museum open area, Time: 21:00 b) Lefkes: 3rd Summer Theater Festival at Lefkes open air theater. Theatrical performance "Stones in the pockets" by Marie Jones, directed and performed by Giorgos Chrystostomou and Makis Papadimitriou Organised. Time: 21:00 8|8 TUESDAY a) Lefkes: Book presentation "Grab the steering wheel, giant" by Elena Artzanidou at Lefkes open air theater. Time: 21:00 b) Parikia: Annual honorary event by
the “Friends of Paros” Association at Paros Nautical Club. Time: 20:00. c) Naoussa: Opening of exhibition "Images of Sinai" by Fotini Lyra Agios Athanasios Art Gallery, until 13|8 d) Parikia: Opening of painting exhibition "Into" by Daniela Carrara City Arts Space, Old Market Street, until 18|8 9|8 WEDNESDAY a) Lefkes: Concert featuring Kleoniki Demiri and Neoklis Neofitidis at the Lefkes open air theater. Time: 21:00
event. Time: 21:00
beach. Time: 21:30
b) Lefkes: Musical event with rebetiko songs. Lefkes open air theater. Time: 21:00
19|8 SATURDAY
c) Parikia: 6th Beach Volley Tournament. Until 13|8 13|8 SUNDAY a) Lefkes: Night of poetry with Giota Argyropoulou and Tassos Galatis at the Lefkes open air thater. Time: 21:00 b) Marmara: Musical event at the Secondary School open area. 14|8 MONDAY
b) Parikia: Seminars on marble sculpture at the workshop of Nikolaos Perantinos at St. Anna, until 19|8
Naoussa: Opening of exhibition "A View to a Dream" by Ath. Kollintzas Agios Athanasios Art Gallery, until 31|8
10|8 THURSDAY
15|8 TUESDAY
a) Aliki: Concert by music group «Rigas en Sample». Time: 21:00.
Parikia: Grand celebration of Panagia Ekatontapiliani Church. Procession of the Holy Icon. Celebratory events. Fireworks display. Musical performance. Traditional dances by the Naoussa Dance Group.
b) Naoussa: Concert featuring Savina Giannatou and Kostas Grigoreas (guitar) at the Paros Park Theater. Time: 21:30 c) Lefkes: Children's theatrical performance "Snow White and the 7 Wonderful Musicians" by K. Grigoriadis. Lefkes open air theater. Time: 21:00 11|8 FRIDAY a) Lefkes: Concert featuring Panagiotis Margaris and Andrianna Lykouressi at the Lefkes open air theater. Time: 21:00 b) Marmara: Musical event "Me Tsambounes kai Toumbakia" at Dromition of the Mother of God square. 12|8 SATURDAY a) Kostos: Live music
16|8 WEDNESDAY a) Naoussa: Concert "The Muses of Tsitsanis" featuring Fotini Velesiotou and Anatoli Margiola at Paros Park Theater. Time: 21:00 b) Lefkes: Shadow theater "Shadows and Laughter" by Marinas Zois. Lefkes open air theater. Time: 21:30 THURSDAY 17|8 Parikia: Concert by music group «Rigas en Sample». Time: 21:00. 18|8 FRIDAY Marmara: Traditional island music night at Molos
a) Naoussa: Concert featuring Yannis Kotsiras at Paros Park. Time: 21:00. b) Lefkes: “Karavolas” festival. Beside the Community Hall. Time 21:30. c) Parikia: 5th Parikia Crossing "D. Ghikas". Organised by Paros Nautical Club d) Parikia: Event celebrating the end of the seminars on marble sculpture at the workshop of Nikolaos Perantinos at St. Anna, in memory of the sculptor Kostas Georgiou - Works exhibition. Time: 20:30 20|8 SUNDAY a) Naoussa: Commencement of the Nine Days of the Holy Mary celebrations. Traditional products bazaar by the Naoussa Women’s Association at the square. Until 22|08. b) Kostos: Event in honour of the Major Benefactor of Paros Fragiskos Velentzas. c) Parikia: Traditional dance night Taxiarchis square. Time: 21:00. d) Parikia: Opening of exhibition of modern art jewellery made with pebbles by Spyros Mykoniatis City Arts Space Parikia Old Market Street, until 26|8 21|8 MONDAY a) Naoussa: 6th Charity Bazaar «We Recycle-We Help» Until 23|8. b) Naoussa: Music and Theater "Statues that don't move, don't speak, don't laugh" featuring Lefteris Eleftheriou and Alkiviadis Konstantopoulos at Paros Park Theater. Time: 21:30
σελίδα | page | 15
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
AUGUST
γ) Παροικία: 5ος Διάπλους Παροικίας «Δ. Γκίκας».
Φιλανθρωπικό Παζάρι «Ανακυκλώνουμε Βοηθάμε». Έως 23|8.
Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00.
δ) Παροικία: Εκδήλωση λήξης σεμιναρίων μαρμαρογλυπτικής στο εργαστήριο του Νικόλαου Περαντινού στην Αγία Άννα. Ώρα 20:30.
β) Νάουσα: Μουσική - πρόζα «Αγαλματάκια Ακούνητα, Αμίλητα, Αγέλαστα» με τον Λευτέρη Ελευθερίου και τον Αλκιβιάδη Κωνσταντόπουλο. Θέατρο Πάρκου Πάρου. Ώρα 21:30.
α) Μάρπησσα: Έναρξη τριήμερου βιωματικού – πολιτιστικού Φεστιβάλ «Διαδρομές στη Μάρπησσα», έως 27|8.
20|8 ΚΥΡΙΑΚΗ α) Νάουσα: Έναρξη εκδηλώσεων για τα Εννιάμερα της Παναγίας. Πώληση παραδοσιακών προϊόντων στην πλατεία. Έως 22|08. β) Κώστος: Εκδηλώσεις προς τιμήν του Μέγα Ευεργέτη της Πάρου Φραγκίσκου Βελέντζα. γ) Παροικία: Μουσική βραδιά στην πλατεία Ταξιάρχη. Ώρα 21:00. δ) Παροικία: Έναρξη έκθεσης σύγχρονου εικαστικού κοσμήματος με βότσαλα του Σπύρου Μυκονιάτη. Δημοτικός Χώρος Τεχνών Παλαιά Αγορά, έως 26|8. 21|8 ΔΕΥΤΕΡΑ α) Νάουσα: 6ο
22|8 ΤΡΙΤΗ α) Νάουσα: Πρωινή περιπατητική ξενάγηση σε μουσεία και μνημεία. β) Λεύκες: Τιμητική βραδιά αφιερωμένη στον αρχαιολόγο Διαμαντή Τριαντάφυλλο. Θέατρο Λευκών. Ώρα 21:00. 23|8 ΤΕΤΑΡΤΗ Νάουσα: Εορτασμός Εννιάμερων της Παναγίας. Κουρσάρικη βραδιά - αναπαράσταση δρώμενων, παρουσία χορευτικών συγκροτημάτων. Ώρα 21:00. 24|8 ΠΕΜΠΤΗ Λεύκες: Παράσταση Καραγκιόζη από το Θέατρο Σκιών του Αργύρη Αθανασίου.
25|8 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
β) Λεύκες: Παρουσίαση βιβλίου «Πάρος - το Λιμάνι των Αρκάδων» του Αντώνη Αρκά. Θέατρο Λευκών. Ακολουθεί μουσικό μέρος με τους: Νένα Βενετσάνου και Νότης Μαυρουδή. Ώρα 21:00. 26|8 ΣΑΒΒΑΤΟ α) Μάρπησσα: 2η ημέρα του τριήμερου βιωματικού – πολιτιστικού Φεστιβάλ «Διαδρομές στη Μάρπησσα», έως 27|8. β) Λεύκες: Συναυλία με την Ε. Κανελλοπούλου και τον Α. Θεοχάρη. Θέατρο Λευκών. Τα έσοδα θα διατεθούν στο Σύλλογο Προστασίας Ζώων «PAWS». Ώρα 21:00. γ) Παροικία: 7ο Τουρνουά Beach
Volley κάτω των 18.
22|8 TUESDAY
δ) Παροικία: 21ο Εσωτερικό Πρωτάθλημα Κολύμβησης «Γεώργιος Π. Μπίσμπας». Διοργάνωση Ναυτικός Όμιλος Πάρου.
a) Naoussa: Morning hiking tour of museums and monuments
27|8 ΚΥΡΙΑΚΗ α) Μάρπησσα: 3η ημέρα του τριήμερου βιωματικού – πολιτιστικού Φεστιβάλ «Διαδρομές στην Μάρπησσα», έως 27|8. β) Νάουσα: Πανηγύρι Αγίου Φανουρίου, Αμπελάς. 28|8 ΔΕΥΤΕΡΑ α) Νάουσα: Πανηγύρι Αϊ Γιάννη Δέτη. β) Παροικία: Έναρξη έκθεσης ζωγραφικής – φωτογραφίας των: Άννα Θεοδωράκη, Giotis και Carlos Lorenzo Beretta. Δημοτικός Χώρος Τεχνών Παλαιά Αγορά, έως 3|9. 29|8 ΤΡΙΤΗ Παροικία: Πανελλήνιο Κύπελλο Ιστιοσανίδας FUN. Διοργάνωση Ναυτικός Όμιλος Πάρου. Έως 2|9.
b) Lefkes: Honorary event dedicated to archaeologist Diamantis Triantafyllos at the Lefkes open air theater. Time: 21:00 23|8 WEDNESDAY Naoussa: Celebration of the Nine Days of the Holy Mary. Pirates night – reenactments, dance groups. Time 21:00. 24|8 THURSDAY Lefkes: Performance of Karagiozis (shadow theater) by Argiris Athanasiou, at the Lefkes open air theater. Time 21:00. 25|8 FRIDAY a) Marpissa: Opening of the 3-day interactive festival “Marpissa Routes” until 27|08. b) Lefkes: Book
Presentation "Paros - Port of the Arkadians" by Antonis Arkas. Follow by live music. Lefkes open air theater. Time 21:00. 26|8 SATURDAY a) Marpissa: 2nd day of the 3-day interactive festival “Marpissa Routes” until 27|08. b) Lefkes: Concert featuring E. Kabellopoulou and A. Theocharis at the Lefkes open air theater. Proceeds will be donated to the Paros Animal Welfare Society PAWS. Time: 21:00 c) Parikia: 7th Beach Volley Tournament for under 18s. Organised by Paros Nautical Club d) Parikia: 21st Swimming Championship «Georgios P. Bisbas» Organised by Paros Nautical Club 27|8 SUNDAY a) Marpissa: 3rd day of the 3-day interactive festival “Marpissa Routes” until 27|08. b) Naoussa: St. Fanourios Fair, Ambelas. 28|8 MONDAY a) Naoussa: St. John Detis Fair Organised by Naoussa L.C. - Kolimbithres Association - Paros Park - Association of friends of Paros Park b) Parikia: Opening of painting photography exhibition by Anna Theodoraki, Giotis and Carlos Lorenzo Beretta. City Arts Space, Old Market Street, until 3|9 29|8 TUESDAY
Το Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα Νάουσας Πάρου κρατάει ζωντανή την παράδοση και μας χαρίζει στιγμές κεφιού και πολιτισμού. Naoussa Dance Group keeps the tradition alive and offers us unique moments of joy and culture.
σελίδα | page | 16
Parikia : National Surfing Cup FUN. Organised by Paros Nautical Club, 2|9
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1|9 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ α) Νάουσα: Paros Run For All – Αγώνες Δρόμου. Έως 3|9. β) Νάουσα: Έναρξη έκθεσης καλλιτεχνικής κεραμαικής της Σαβίνας Βασιλειάδη. Χώρος Τέχνης «Άγιος Αθανάσιος», έως 10|9. 2|9 ΣΑΒΒΑΤΟ Παροικία: 1ο Μουσικοχορευτικό Σταυροδρόμι. Πλατεία «Μαντώ Μαυρογένους». Ώρα 20:30. 3|9 ΚΥΡΙΑΚΗ Νάουσα: Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί - Αφιέρωμα στους χορούς και στα έθιμα Μικράς Ασίας και Καππαδοκίας Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα
«Νάουσα Πάρου». Προαύλιο Παναγίας. Ώρα 21:00. 5|9 ΤΡΙΤΗ Παροικία: Έναρξη εικαστικής έκθεσης «Triptych» των: Άρτεμις Παπαδήμα, Justyna Borucka, Θανάση Γιωτάκη. Δημοτικός Χώρος Τεχνών Παλαιά Αγορά, έως 20|9. 6|9 ΤΕΤΑΡΤΗ Πίσω Λιβάδι: Νησιώτικη βραδιά στην Πανσέληνο. Ώρα 21:00. 9|9 ΣΑΒΒΑΤΟ α) Άσπρο Χωριό: 13η Μικρασιατική Συνάντηση Πάρου. Μικρασιάτικα τραγούδια και χοροί - Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα «Νάουσα Πάρου». Προαύλιο Ι.Ν.
Ζωοδόχου Πηγής. Έως 10|9. Ώρα 20:00. β) Νάουσα: Χορευτική παράσταση «Στον Κύκλο του Χορού». Προαύλιο Παναγίας. Ώρα 20:30. 14|9 ΠΕΜΠΤΗ Αγκαιριά: Πανηγύρι Υψώσεως Τιμίου Σταυρού. Χορευτική παράσταση στην παραλία της Αλυκής. Ώρα 20:30. 17|9 ΚΥΡΙΑΚΗ Νάουσα: 8ο Τρίαθλο – Mini Park Aquathlon. Πάρκο Πάρου. 23|9 ΣΑΒΒΑΤΟ Παροικία: Παράσταση χορευτικών συγκροτημάτων. Πλατεία «Μαντώ Μαυρογένους». Ώρα 20:00. Έως 24|9.
Καλοκαιρινό Ωδείο "Μυθωδία"
SEPTEMBER 1|9 FRIDAY a) Naoussa: Paros Run For All - Races Organised by 24EVENTS Municipality of Paros - K.D.E.P.A.P. until 3|9 b) Naoussa: Opening of art pottery exhibition by Savina Vassiliadi Agios Athanasios Art Gallery, until 10|9 2|9 SATURDAY Parikia: 1st Music & Dance Crossroads at Manto Mavrogenous square Organised by Arts & Culture Center “Technintari” Municipality of Paros - K.D.E.P.A.P. Time: 20:30 3|9 SUNDAY Naoussa: Greek traditional dances – Feature on the dances and customs of Asia Minor and Cappadocia – Naousa Music and Dance Group.
Panagia Church open area. Time 21:00.
Association, until 10|9
5|9 TUESDAY
b) Naoussa: Dance performance "In the circle of the dance" at Panagia Church open area Organised by Naoussa Dance Group, Time: 20:30
Parikia: Opening of art exhibition "Triptych" by Artemis Papadima, Justyna Borucka, Thanassis Giotakis City Arts Space, Old Market Street, until 20|9 6|9 WEDNESDAY Piso Livadi: Full moon night with folk music Organised by Marpissa L.C. 9|9 SATURDAY a) Aspro Chorio: 13rd Asia Minor Meeting on Paros. Songs and dances from Asia Minor – Naoussa Music and Dance Group – Asia Minor Association. Zoodochos Pigi Church open area. Time 20:00. Co-organised by Lefkes L.C. – “Atlantis”
14|9 THURSDAY Ageria: “Rood” fair. Dance performance at Aliki beachfront. Co-organised by Ageria L.C. – Ageria C.A. Time 20:30. 17|9 SUNDAY Naoussa: 8th Triathlon - Mini Park Aquathlon at Paros Park Organised by Paros Park 23|9 SATURDAY Parikia: Dance groups performance at Manto Mavrogenous square Organised by K.D.E.P.A.P. - UNESCO, Time: 20:00 until 24|9
LEARNING THROUGH ART
ΕΚΜΆΘΗΣΗ ΜΈΣΩ ΤΈΧΝΗΣ
For preschoolers and elementary school students. Daily 09:00 to 14:00.
Για παιδιά προσχολικής ηλικίας και παιδιά δημοτικού. Καθημερινά 09:00 - 14:00.
Singing lessons for teenagers and adults.
Mαθήματα τραγουδιού για εφήβους και ενήλικες.
Learn Italian through music. Music for pregnancy and babies. Individual Courses.
Εκμάθηση Ιταλικών μέσω τραγουδιών. Μουσική για εγκύους και βρέφη. Ατομικά μαθήματα.
Τα μαθήματα αρχίζουν στις 3 Ιουλίου και διαρκούν Ιούλιο και Αύγουστο. Classes start on July 3rd and last during July and August Kakapetra Parikia, tel: 22840 23202 www.mythodia.gr, contact@mythodia.gr σελίδα | page | 17
ατζέντα | agenda ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΣΤΟ ΠΑΡΚΟ | FESTIVAL AT THE PARK June,Tuesday 20 Annual show of the ballet school of Naousa July, Wednesday 12 «The tree of life» theatrical play for kids. July, Saturday 15 «The sleeping beauty» theatrical play for kids.
Τρίτη 20 Ιουνίου Ετήσια γιορτή Σχολής Χορού Νάουσας Τετάρτη 12 Ιουλίου «Το δένδρο της ζωής» παιδικό θέατρο. Σάββατο 15 Ιουλίου «Η ωραία κοιμωμένη» παιδικό θέατρο. Δευτέρα 17 Ιουλίου Opera under the stars – Άριες, ντουέτα και τραγούδια με τους λυρικούς καλλιτέχνες Στέλλα Μάρκου – σοπράνο, Γιάννη Φίλια – τενόρο, τη Μαρουλία Κοντού στο πιάνο και την παιδική χορωδία του Ωδείου Μυθωδία. Τετάρτη 26 Ιουλίου Two to Tango! – Συναυλία με τους Richard Smith και Tico Pierhagen και special guest το Βασίλη Ρακόπουλο. Παρασκευή 29 Ιουλίου Συναυλία «Μία βραδιά για τον Μάνο Χατζιδάκη». Κωνσταντίνος Φάμης – Ζαχαρούλα Κληματσάκη – Γιάννης Αναστασόπουλος – Μαρία Δελή – Δημήτρης Μακρής. Πέμπτη 3 Αυγούστου Restart – Συναυλία με το Νίκο Πορτοκάλογλου και τους Ευγενείς Αλήτες,. Πέμπτη 10 Αυγούστου Συναυλία Σαβίνας Γιαννάτου με τον Κώστα Γρηγορέα στην κιθάρα – Τραγούδια της Μεσογείου - του Μ. Χατζιδάκη και Λ. Πλάτωνος - Ισπανικά και Αγγλικά της Αναγέννησης. Τετάρτη 16 Αυγούστου Οι μούσες του Τσιτσάνη – Συναυλία με τη Φωτεινή Βελεσιώτου και την Ανατολή Μαργιόλα. Σάββατο 19 Αυγούστου Συναυλία με τον Γιάννη Κότσιρα. Δευτέρα 21 Αυγούστου Αγαλματάκια ακούνητα, αμίλητα, αγέλαστα – Μουσική και πρόζα με τον Λευτέρη Ελευθερίου, τον Αλκιβιάδη Κωνσταντόπουλο και τους συνεργάτες τους. Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου 8ο Τρίαθλο Πάρου και Mini Park Aquathlon Cine Enastron
Aπό 29/6 ως 10/9 απολαύστε σινεμά κάτω από τα άστρα με αξέχαστες ταινίες και ελεύθερη είσοδο. From 29/6 to 10/9 enjoy unforgettable moovies under the stars with free entrance.
σελίδα | page | 18
July, Monday 17 Opera under the stars – Arias and lyric songs by S. Markou, soprano – J. Filias, Tenor – M. Kontou, piano and Mythodia children's choir. July, Wednesday 26 Two to Tango! Concert with Richard Smith and Tico Pierhagen, Special Guest V. Rakopoulos. July, Friday 29 Concert “A night dedicated to Manos Chatzidakis” K. Famis, Z. Klimatsaki, J. Anastasopoulos, M. Deli, D. Makris. August, Thursday 3 Restart – Concert with Nikos Portokaloglou and the Noble Vagabonds.
Η Μέδουσα στην Πάρο | Medusa Art Gallery in Paros Πριν από 12 χρόνια συναντήθηκαν το Fotis Art Cafe με την Μέδουσα Αίθουσα Τέχνης ! Από τότε ταξιδεύουν μαζί μέσα στον χρόνο με σκοπό να σας παρασύρουν... Έτσι λοιπόν και φέτος η Σοφία Αλιμπέρτη μαζί με την Μαρία Δημητριάδη σας καλούν σε ένα ταξίδι χρωμάτων παρουσιάζοντας έργα του Κώστα Τσικνή !
12 years ago Fotis Art Cafe met Medusa Art Gallery! Since then they have been travelling together through time tempting to lure you... So, this summer for one more time Sophia Aliberti along with Maria Demetriades invite you to a journey in colours presenting the art work of Kostas Tsiknis!
Καλλιτεχνική έκθεση ‘’’Rock Steady’’. Art Exhibition "Rock Steady"
August, Tuesday 10 Concert with Savina Yannatou and Kostas Grigoreas, guitar – Songs of the Mediterranean, Manos Chatzidakis, L. Platonos, Spanish, English and Renaissance. August, Wednesday16 “Vasilis Tsitsanis Muses”. Concert with F. Velesiotou and A. Margiola. August, Saturday 19 Concert with Yannis Kotsiras. August, Monday 21 Musical and theatrical show with L. Eleftheriou, A. Konstantopoulos and colleagues. September, Sunday 17 8th Paros Triathlon and Mini Paark Aquathlon.
Η ομάδα αναστήλωσης του Δεσποτικού συμμετέχει στο Φεστιβάλ Φωτογραφίας που πραγματοποιείται από 1-10 Iουλίου 2017 στο Κάστρο Αντιπάρου με την καλλιτεχνική έκθεση ’’Rock Steady’’. Η έκθεση πρωτοπαρουσιάστηκε στην οικία Δημητρακόπουλου,στην Παροικιά από 3-10 Ιουνίου. Οι μαρμαροτεχνίτες του προγράμματος αναστήλωσης, Χρήστος Μπληγιάννος, Γιώργος Παλαμάρης, Ηλιάς Σιψάς και Βαγγέλης Χατζής, απόφοιτοι της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, και η αρχαιολόγος Ναταλία Βέλλη εκθέτουν την προσωπική καλλιτεχνική τους δουλειά, που περιλαμβάνει φωτογραφικό υλικό, γλυπτά και εγκαταστάσεις.
The members of Despotiko project present their first art exhibition"Rock Steady” related to the ongoing Restoration and Excavation project on Despotiko Island at Antiparos Photo Festival from 1-10 July. The exhibition has been presented in Paroikia, at Dimitrakopoulos Building from June 3- 10. The marble technicians, Christos Bligiannos, Giorgos Palamaris, Ilias Sipsas and Evangelos Chatzis, graduates of the School of Fine Arts and the archaeologist Natalia Velli exhibit their personal art work. The exhibition includes photographic material, sculptures and installations from the artists΄ personal projects.
ct
io
co
la
n
c produ
n
d
's
si u m
any
The
Is
mp
LIVE | STUDIO | LABEL
We make music by the sea... Kambos Naoussa, Paros Cyclades tel. & fax: +302284052651 mob: +306978550086 e-mail: violinsproductions@gmail.com, web: www. violinsproductions.com, find us on fb: violins productions σελίδα | page | 19
ατζέντα | agenda Διαδρομές στη Μάρπησσα | Στο Φως Routes in Marpissa In the | Light
Έκθεση κοσμήματος του Σπύρου Μυκωνιάτη Jewel Exhibition by Spiros Mikoniatis
25 / 26 / 27 Αυγούστου | 25, 26, 27 August Τί γίνεται όταν ένα βότσαλο βρίσκεται ξαφνικά από την παραλία στα χέρια του ανθρώπου που το ξεχώρισε; Στην έκθεση του Σπύρου Μυκωνιάτη, θα βρείτε όλες τις πιθανές απαντήσεις και θα διαπιστώσετε, ιδίοις όμμασι, αυτό που η επιστήμη επιβεβαιώνει καταφατικά: κάθε βότσαλο είναι μοναδικό. Η εθελοντική ομάδα διοργάνωσης των «Διαδρομών στη Μάρπησσα» πραγματοποιεί το 8ο τριήμερο βιωματικό πολιτιστικό φεστιβάλ στις 25, 26 & 27 Αυγούστου στον παραδοσιακό οικισμό της Μάρπησσας, στην Πάρο. Ο άνθρωπος, ο τόπος και το εκτυφλωτικό φως των Κυκλάδων. Από το χάραμα στο δυνατό μεσημεριανό φως και από τα γλυκά χρώματα της δύσης στη νύχτα, μέσα από το πρίσμα των Διαδρομών στη Μάρπησσα, δημιουργούμε θεματικούς σταθμούς, επισκέψιμους χώρους και εικαστικές εκθέσεις, που πλαισιώνονται από εργαστήρια, διαλέξεις, συναυλίες και παιχνίδια. Μία βιωματική εμπειρία που ξεδιπλώνει ένα καλειδοσκόπιο πολιτισμού και γνώσης. Με έμπνευση το χωριό, συντροφιά τους κατοίκους και στόχο τη δράση, ελάτε να περπατήσουμε μαζί στη Μάρπησσα... στο Φως! Ώρες: 19:00-23:30. Ελεύθερη είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις
The volunteer team of “Routes in Marpissa” organises the 8th three-day, experiential, and cultural festival on 25, 26 & 27 August in the traditional settlement of Marpissa, Paros. The man, the place and the radiant light of the Cyclades. From dawn to the bright morning light and from the warm colours of the sunset to night, through the prism of the Routes in Marpissa, we create thematic stations, visiting sites and art exhibitions, framed by workshops, lectures, concerts and games. A unique experience that unfolds a kaleidoscope of culture and knowledge. Inspired by the village, accompanied by the residents and aiming at action, come and walk with us in Marpissa…in the light! Hours: 19.00 – 23.30. Admission is free to all events site: www.stimarpissa.gr facebook page: Διαδρομές στη Μάρπησσα
Δύο εκθέσεις φωτογραφίας στο BRAZIL PORT BAR Two photo exhibitions at BRAZIL PORT BAR Δύο φωτογράφοι παρουσιάζουν τη δουλειά τους στο Brazil στο Πίσω Λιβάδι φέτος το καλοκαίρι. Τwo photographers present their work at Brazil in Piso Livadi this summer.
Οι δημιουργίες του Σπύρου Μυκωνιάτη το επιβεβαιώνουν και αυτές. Χωρίς παραλλαγές και επαναλήψεις αναδεικνύουν την αιώνια σχέση μας με το νερό και την άρρηκτη σύνδεση της απλότητας με την ευφυΐα. Με τρόπο απλό και τελικά χαρούμενο μας υπενθυμίζουν ότι η ύλη εμπεριέχει τη φθορά όπως το χάος την τάξη. Γι αυτό αν και βότσαλα φοριούνται και σαν κόσμημα και αν και κόσμημα παραμένουν πάντα ένας βράχος που το νερό και ο χρόνος έκαναν βότσαλο.
σελίδα | page | 20
Νικόλας Λουρίδης "Από την Ανατολή στη Δύση". 25/5 ως 5/8
In the exhibition of Spiros Mikoniatis you will find all the possible answers and you will ascertain, with your own eyes, what science affirms: each pebble is unique. The creations of Spiros Mikoniatis affirm it as well. Without variations or repetitions they point out our eternal relation with water and the unbreakable link of simplicity to intelligence. In a simple and finally joyful manner they remind us that materials contain decay as chaos contains order. Therefore although they are pebbles, they can be worn as jewels and although they are jewels they remain rocks that water and time have transformed into pebbles.
Τρεις εκθέσεις στο "TWO'S, architecture and design" Three exhibitions at"TWO'S, architecture and design" Ο νέος χώρος του "TWO'S" στο Εμπορικό Κέντρο Νάουσας φιλοξενεί τρεις καλλιτεχνικές εκθέσεις. "Food of Time" Εγκαίνια έκθεσης του Δημήτρη Σκουρογιάννη. Σάββατο 24/06, ώρα 21.00. Από Σάββατο 24/06 ως Πέμπτη 13/07. Εγκαίνια Έκθεσης Φωτογραφίας της Έφης Χαλιορή. Εγκαίνια: Σάββατο 15/07, ώρα 21.00. Από Σάββατο 15/07 ως Πέμπτη 03/08.
Todd Rigos "Crossroads". 5 /8 ως 5/10.
What happens when a pebble finds itself from the beach to the hands of the person that picked it up?
Εγκαίνια Έκθεσης Κεραμικής της Βανέσσας Αναστασοπούλου. Σάββατο 05/08, ώρα 21.00. Από Σάββατο 05/08 ως Τετάρτη 16/08.
"TWO'S" a new venue in Naoussa Shopping Center hosts three art shows. "Food of time" Opening of art exhibition by Dimitris Skourogiannis. Opening Saturday 24/06, at 21.00. Duration Saturday 24/06 to Thursday 13/07. Opening of photography exhibition by Efi Haliori. Opening Saturday 15/07, at 21.00. Duration Saturday 15/07 to Thursday 03/08. Opening of ceramic exhibition by Vanessa Anastasopoulou. Opening Saturday 05/08, at 21.00. Duration Saturday 05/08 to Thursday 16/08.
Σώμα, Νους & Πνεύμα
Body, Mind & Spirit
Το Tao’s Center είναι ένα κέντρο διαλογισμού και γιόγκα, το οποίο προσφέρει καθημερινά μαθήματα, εργαστήρια και θεραπείες, καθώς και ένα πρόγραμμα μακροχρόνιας παραμονής, όλα εστιασμένα στην εξάσκηση της αυτεπίγνωσης και στην ευεξία. Η Γιόγκα, το Τσι Κουνγκ, το Πιλάτες, ο Διαλογισμός, η Κίνηση, η Δημιουργικότητα, η Θεραπεία, είναι μόνο μερικές από τις ενότητες που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμά του. Αν αναζητάτε ένα διαφορετικό, πιο ζωογονητικό είδος διακοπών, αλλά και αν είστε απλώς περαστικοί, το Tao’s έχει κάτι να σας προσφέρει.
Tao’s is a wellness, meditation and yoga center, offering dropin classes, treatments, workshops and Long Stay retreats, dedicated to the practice of awareness and wellbeing. Drawn from various traditions, the Center’s program includes Yoga, Meditation, Pilates, Chi Kung, Movement, Creativity, Healing, Kids Activities, Live Music events and many more. Whether you are looking for stimulating vacation or just passing by, Tao’s has something for you.
www.taos-greece.com
Καθημερινά μαθήματα, Daily Classes 09:15 Morning meditation 10:00 Pilates, Yoga, Chi Kung 19:00 Yoga For Special Kids Activities & Live Music events please check taos-greece.com or facebook/Taos.Center
Εργαστήρια, Θεραπείες & Εκδηλώσεις Treatments, Workshops & Special Events 29|6 - 2|7 Beyond Femininity (Women Retreat with Orly Doctory) 4|7 - 9|7 Wild Root Vocal Journey (MusicBreath-Voice workshop with Amit Carmeli) 3|7 - 9|7 Tao's Music Week 2017 (inclduning the vocal workshop above, live shows every night and music activities) 4|8 - 5|8 Common Ground 2-days workshop (how to better communicate and understand
the other gender) 26|8 - 30|8 Power of Breath (Kundalini Yoga with Carolyn Cowan) 22|9 - 24|9 Therapists Intensive weekend training with Orly Doctory
Απολαυστικά πρωινά, υπέροχα δειλινά, χαλαρά βράδια... Όλες τις ώρες της ημέρας το μπαλκόνι μας σας περιμένει να απολαύσετε ό,τι καλύτερο μπορούμε να φτιάξουμε για σας.
4|10 - 7|10 Playful Life (Movement improvisation with Ilanit Tadmor) 8|10 -16|10 Wild Root Vocal Journey (MusicBreath-Voice workshop with Amit Carmeli)
Paroikia, Paros, tel: 2284 027580 σελίδα | page | 21
ατζέντα | agenda
Σειρήνες και Ναύτες
Sirenes & Sailors
Paros Collectiva 2017
Paros Collectiva 2017
Ο Νίκος Ζάππας παρουσιάζει στον πολυχώρο Τao’s ατομική έκθεση με θέμα Σειρήνες και Ναύτες. Η έκθεση αποτελείται από 10 ζωγραφικά έργα, 10 κατασκευές - συνθέσεις, καθώς και μια σειρά Video Art. Σειρήνες και Ναύτες συναντώνται στο διαχρονικό ελληνικό τόπο και χρόνο.
Nikos Zappas presents his personal exhibition at Tao’s Center located at Ampelas. The Exhibition consists of 10 paintings, 10 construction compositions and a Video Art Film casting Sirens and Sailors.
8 Καλλιτέχνες που ζουν και εργάζονται στην Πάρο θα εκθέσουν έργα τους στον πολυχώρο ‘Κάστρο” στο Κάστρο της Παροικιάς υπό τον τίτλο”Paros Collectiva 2017.” Oι καλλιτέχνες που συμμετέχουν είναι οι: Αναστασία Αλιφιέρη, Νίκος Ζάππας, Γιώργος Λαγκαθινός Καβάλλης, Δήμητρα Κατσαούνη, Κλεοπάτρα Μουρσελά, Τάσος Μπαμπάσης, Παμίνος, Δήμητρα Χανιώτη. Την έκθεση διοργανώνει το Hotel Art Magazine.
8 Artists from Paros will present their work at the Kastro Art Space at the Port of Parikia. Participants: Anastasia Alifirei, Tasos Babassis, Dimitra Chanioti, Dimitra Katsaouni, Giorgos L. Kavallis, Kleopatra Moursela, Paminos, Nikos Zappas. Exhibition organized by Hotel Art Magazine.
Νίκος Ζάππας Διάρκεια έκθεσης: 15 Ιουλίου - 15 Αυγούστου 2017 Tao’s Centre Ampelas, Paros
Nikos Zappas Exhibition Period : 15th of July - 15th of August 2017 Tao’s Centre Ampelas, Paros
Διάρκεια Έκθεσης : 25 Ιουνίου - 14 Ιουλίου 2017 Πολυχώρος “Κάστρο” στο Κάστρο Παροικιάς
Exhibition Period : 25th of June 14th of July 2017 “Κastro” Art space / Bar Restaurant at the Kastro Parikias, Paros.
Παμίνος
“Magnetism”
Δήμητρα Κατσαούνη Διάρκεια. Έκθεσης: 25 Αυγούστου 15 Σεπτεμβρίου 2017 Πολυχώρος “Κάστρο” στο Κάστρο Παροικιάς. Η Δήμητρα Κατσαούνη παρουσιάζει στον πολυχώρο “Κάστρο” στο Κάστρο Παροικιάς, τη σειρά “Magnetism” που αποτελείται από 10 ζωγραφικά έργα μικτής τεχνικής ερευνώντας το φως ως μαγνητικός χώρος.
σελίδα | page | 22
“Magnetism”
Dimitra Katsaouni Exhibition Period : 25th of August 15th of September 2017 ‘Kastro” Art Space / Bar Restaurant at the Parikia Port Dimitra Katsaouni presents “Magnetism” at the Kastro Art Space, (at the Parikia Port), a new collection of 10 mixed media paintings, featuring a geometrical research on magnetism as a space value.
Εικαστικά και αρχιτεκτονική. Διάρκεια έκθεσης 24 Ιουλίου - 31 Ιουλίου 2017 Πολυχώρος “Κάστρο” στο Κάστρο Παροικιάς Ο εικαστικός, σκηνογράφος Παμίνος παρουσιάζει στον Πολυχώρο “Κάστρο” στο Κάστρο Παροικιάς μια σειρά εικαστικών έργων, φωτογραφιών και αρχιτεκτονικών σχεδίων παλαιότερων αλλά και νέων, με κυρίαρχο συστατικό τον Ελληνισμό στο ύφος, το ρυθμό και το σχήμα.
Paminos
Art works & architecture, Exhibition Period 24th of July - 31st of July 2017 “Kastro” Art Space / Bar restaurant at the Kastro at parka Port. Artist and Scenographer Paminos presents at the “Kastro Art Space” a combination of retrospective collection and latest works, focusing on Hellinism through Art, Photography and Scenographic Architecture.
Πάρε έναν Καμύ, άσε έναν Μπόρχες. Take a Camus, give a Borges. "Πάντα φανταζόμουν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης" έλεγε ο Χόρχε Λουί Μπόρχες. Παίρνοντας το δρόμο από την Παροικιά για το αεροδρόμιο, στη Στάση Συρίγου, ένας τέτοιος μικρός παράδεισος σου βάζει ένα βιβλίο στο χέρι για να είναι πιο ταξιδιάρικη η διαδρομή. Η στάση του λεωφορείου που έχει μετατραπεί σε μια μικρή ανταλλακτική βιβλιοθήκη με βιβλία ελληνικά κι αγγλικά, σε βάζει γλυκά στο παιχνίδι προτρέποντας σε να πάρεις ένα βιβλίο, κι αν θέλεις, όποτε θέλεις, ν' αφήσεις ένα άλλο. Έτσι, μια απλή διαδρομή γίνεται συναρπαστικό ταξίδι, στο οποίο παίζουμε όλοι. Συγγραφείς, αναγνώστες, ταξιδιώτες, φίλοι...
“I have always imagined that paradise will be a kind of library”, Jorge Luis Borges has said. On the way from Parikia to the airport, at the Sirigou bus stop, you will come across such a small paradise which puts a book in your hand to make your journey more pleasurable. The bus stop has been turned into a small exchange library with Greek and English books introducing you gently into the exchange game, urging you to take a book and, if you want, whenever you want, leave another. So a simple trip becomes an exciting journey, involving all of us. Writers, readers, travelers, friends...
Το Κτηνιατρείο των Φιλόζωων Εθελοντών Πάρου είναι γεγονός! The Vet Centre of Paros Animal Welfare has opened. Ένα νόμιμο φιλοζωικό κτηνιατρείο για όλα τα ζώα συντροφιάς του νησιού ίδρυσε ο Σύλλογος «Φιλόζωοι Εθελοντές Πάρου» στη Νάουσα. Η δημιουργία και ο εξοπλισμός του στηρίχτηκε αποκλειστικά σε δωρεές, σε προσφορές από τους επαγγελματίες και κατοίκους της Πάρου και σε εθελοντική εργασία. Υπεύθυνος κτηνίατρος είναι ο κ. Αλέκος Ρώτας, μέλος του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου και με πολύχρονη εμπειρία στην περίθαλψη ζώων συντροφιάς.
A legal vet centre for all the island’s pet animals has been set up by the Paros Animal Welfare at Naοusa. The whole enterprise was made possible only thanks to volunteer work and the donations of the Parians. Alekos Rotas, member of the Pan-Hellenic Vet Association with a many year experience in the care of pet animals, is the vet in charge. Tel. 22840 55055, mob. 6940866215 https://www.facebook.com/ fepvet/
Faragas BEACH BAR & I.M.F. RESTAURANT
all day enjoyment in the Open all day long 10am-9pm tel: 22840 90423, Faragas Paros e mail: faragas.beach@gmail.com www.faragas-beach.gr
σελίδα | page | 23
βιβλίο | book
πολιτισμός | culture
Από την: Αλέγκρε Εσκαλονή
Shriver Lioner Πρέπει να μιλήσουμε για τον Κέβιν.
Η Ίβα αποκτά τον Κέβιν και αναπτύσσει μία ανταγωνιστική σχέση μαζί του. Είναι γι’ αυτήν ένα παιδί τέρας, καταστροφικό και εκδικητικό, προβληματικό από τη γέννα, του οποίου την συμπεριφορά δεν προσπαθεί να χαλιναγωγήσει. Ο σύζυγός της είναι αισιόδοξος και πιστεύει στον Κέβιν. Ο Φράνκλιν δεν βλέπει ή αγνοεί την σκοτεινή πλευρά του Κέβιν που ανησυχεί και προβληματίζει την Ίβα. Ο Κέβιν αδυνατεί να αναπτύξει το αίσθημα της εμπιστοσύνης προς την μητέρα του και θεωρεί πως δεν τον καλύπτει. Δεν μπορεί να συνδεθεί μαζί της καθόλου. Είναι θυμωμένος με τον κόσμο, τον μισεί. Η Shriver μέσα από τα γράμματα που γράφει η μητέρα στον απόντα σύζυγό της αναπτύσσει πολύ δυνατά το βαθιά φιλοσοφικό ερώτημα, «ο άνθρωπος γεννιέται, ή γίνεται;» εξερευνώντας τις χειρότερες και πιο κρυφές σκέψεις των γονέων. Όταν ο δεσμός ανάμεσα σε μητέρα και γιο γίνεται έντονα προβληματικός ή σπάει, είναι αυτό το αποτέλεσμα ή η αιτία των σατανικών του πράξεων; Οι αγωνίες ενός αταίριαστου γάμου, οι προβληματισμοί και τα άγχη των ανθρώπων που πρόκειται να γίνουν γονείς μπορούν να έχουν τραυματικό αντίκτυπο στα παιδιά; Ή μήπως φταίει αποκλειστικά η σύγχρονη καταναλωτική εποχή μας που δημιουργεί ινδάλματα και ψευδαισθήσεις μέσα από τις διάφορες οθόνες; Τελικά, εγκληματίας γεννιέσαι ή γίνεσαι; Ένα αφυπνιστικό και προκλητικό μυθιστόρημα γραμμένο με ορμή και εντιμότητα που τραβά τις σκέψεις του αναγνώστη διαρκώς από την μία μεριά στην άλλη.
Shriver Lionel, We Need to Talk about Kevin. Orange Prize 2005.
It is a stimulating and provocative novel, an immersion into the interior of a desperate character, written with intensity and honesty, attracting the reader’s thought from one side to the other.
σελίδα | page | 24
Φωτογραφία: achilleasphotography.com
Μετάφραση Γωγώ Αρβανίτη. Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2009. Βραβείο Orange 2005.
Τα μυστικά του οίνου στη Θέα | Wine secrets at Thea
Τέσσερις αισθήσεις αφιερωμένες στο κρασί. Four senses dedicated to wine. Με την όραση, όταν το γεμάτο ποτήρι παρουσιαστεί μπροστά μας και τα ελκυστικά του χρώματα μας προσκαλούν για μια δοκιμή. Με την ακοή, όταν ο θόρυβος του φελλού δώσει το έναυσμα για την γλυκιά ιεροτελεστία του σερβιρίσματος και κάθε “κόμπος” καταλήγει στο ποτήρι. Με την όσφρηση όταν τα πλούσια αρώματα του κρασιού απελευθερώνονται στον αέρα καλώντας σε επειγόντως να το γευτείς. Και τέλος με τη γεύση, όταν το κρασί πλημμυρίζει τον ουρανίσκο και χιλιάδες αρχαίες πληροφορίες κατακλύζουν τον εγκέφαλο. Το εστιατόριο Θέα, καλεί τις τέσσερις από τις πέντε αισθήσεις μας να γεμίσουν από γεύσεις και αρώματα, οργανώνοντας οινικές βραδιές γευσιγνωσίας, αφιερωμένες κάθε φορά και σε έναν Έλληνα παραγωγό. Έτσι θα έχουμε την ευκαιρία να μυηθούμε στα μυστικά του ελληνικού αμπελώνα και να γνωρίσουμε παράλληλα εξαιρετικά ελληνικά προϊόντα με τα οποία ο Νίκος Κουρουμλής, που αναλαμβάνει αυτήν την γοητευτική ξενάγηση, συνοδεύει τα κρασιά που κάθε φορά παρουσιάζει. Την αγάπη του και τις γνώσεις του για το κρασί ο Νίκος Κουρουμλής τις μοιράζεται μαζί μας πιστεύοντας πως εκείνα τα «μυστικά» που ομορφαίνουν τη ζωή δεν πρέπει να μένουν μεταξύ ολίγων. Κάθε Πέμπτη στις 8μμ, συνοδεία της πάντα εξαιρετικής μουσικής και της μοναδικής θέας στο λιμάνι της Αντιπάρου.
With the sense of vision, when a full glass is brought to us and its attractive colours invite us for a tasting. With the sense of hearing, when the sound of the cork gives the incentive for the sweet ritual of serving the wine and each drop goes into the glass. With the sense of smell, when the rich wine aromas are released inviting you to taste it urgently. Finally, with the sense of taste, when the wine floods the palate and a multitude of ancient information inundates the brain. The Thea restaurant invites four of our five senses to be permeated with tastes and aromas by organizing wine tasting evenings dedicated each time to a Greek producer. So, we shall have the opportunity to be initiated in the secrets of the Greek vineyard and also to get acquainted with the excellent Greek products with which Nikos Kouroumlis who is responsible for this fascinating tour accompanies the wine he presents each time. Nikos Kouroumlis shares with us his love and his knowledge for the wine, as he believes that those “secrets” which make life beautiful should not be kept among a few. Every Thursday at 8p.m with excellent music and a unique view to the port of Antiparos.
σελίδα | page | 25
πολιτισμός | culture
Το θέατρο στην Πάρο | The theatre at Paros
Επτά ομάδες χειροκροτούνται! An applause for seven groups! "Στην επαρχία, το παράθυρο αντικαθιστά το θέατρο και τους περιπάτους." έγραφε γύρω στο 1850 ο Γκιστάβ Φλομπέρ. Στην Πάρο του 2017, επτά αξιόλογες θεατρικές ομάδες είναι από καιρό πανέτοιμες να τον διαψεύσουν. Η ζωηρή τους δράση, το εξαιρετικό επίπεδο υποκριτικής, το πολύ καλά επιλεγμένο ρεπερτόριο και η ενθουσιώδης ανταπόκριση του κοινού έχουν δημιουργήσει μικρούς πνευματικούς κύκλους στο νησί, που κρατούν ζωντανή και εξελίσσουν κάθε καλλιτεχνική αναζήτηση που μπορείς να έχεις ως θεατής ή ως συμμετέχων. Οι μικρές θεατρικές αίθουσες λειτουργούν μυσταγωγικά “πίσω από τις κουίντες” της γρήγορης τουριστικής εικόνας, ενώ φέτος η 29η Συνάντηση Ερασιτεχνικών Θιάσων Αιγαίου στην Πάρο θα είναι αναμφισβήτητα το καλλιτεχνικό γεγονός του νησιού.
“In the province, the window replaces the theatre and the promenades” Gustave Flaubert wrote, circa 1850. In 2017 at Paros seven notable theatre groups have been ready -for a long time now- to prove him wrong. Their activities, the excellent acting level, the very carefully chosen repertory and the enthusiastic response of the public have created small intellectual circles which stimulate the interest one might have as a spectator or as a participant. The small theatre halls participate in a mystagogy, behind the scene of the easy tourist picture, while the 29th Meeting of the Aegean Amateur Dramatics at Paros will undoubtedly be the island’s top cultural event.
ΟΙ ΟΜΆΔΕΣ Με κέφι, πολλές καλές ιδέες, επαγγελματική σοβαρότητα κι ερασιτεχνική αγάπη οι ερασιτεχνικοί θίασοι του νησιού παρουσίασαν και φέτος το αποτέλεσμα μια κοπιαστικής προσπάθειας. Οι παραστάσεις είναι δυνατές και λεπτοδουλεμένες με μεγάλη θεματική ποικιλία και οι ερασιτεχνικές ομάδες δεμένες και συνεπείς στο καλλιτεχνικό προφίλ που έχει χτίσει η κάθε μία.
THE GROUPS With enthusiasm, good ideas, professional seriousness and the amateurs’ love, the island’s amateur companies presented the outcome of their hard effort, this year as well. The performances are strong and masterly with a wide repertory range and the amateur companies are closely knit and consistent with the artistic profile each one has built.
Το Θέατρο της Παλιάς Αγοράς είναι η ομάδα της Μοσχούλας Κοντοσταύλου. Πρόκειται για μια από τις πιο παλιές ομάδες του νησιού με, ενδεχομένως, πιο “βαρύ” ρεπερτόριο και με εξαιρετικές πάντα παραστάσεις που γοητεύουν ακόμα και το πιο δύσκολο κοινό. Η ομάδα δραστηριοποιείται στην Παροικιά με μόνιμο χώρο το κτίριο Δημητρακόπουλου, σε πάντοτε κατάμεστη αίθουσα αφού η πρεμιέρα της συγκεκριμένης ομάδας αποτελεί καλλιτεχνικό γεγονός στο νησί. Η θεατρική ομάδα του Αρχίλοχου είναι κι αυτή μια από τις πιο παλιές και δραστήριες του νησιού. Δημιούργημα του Γιώργου Γεμελιάρη επίσης με έδρα την Παροικιά, λειτουργεί όλο το χρόνο ως μια μικρή σχολή υποκριτικής προσφέροντας στο νησί παραστάσεις από το κλασικό και μοντέρνο ρεπερτόριο. Η Θεατρική Ομάδα Νάουσας Πάρου αντλεί το ρεπερτόριό της από Κείμενο: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ σελίδα | page | 26
“The Theatre of the Old Market” is the group of Moschoula Kontostavlos. It is one of the oldest companies on the island, possibly with the “heaviest” repertory and with a history of excellent performances which always captivate even the most difficult audience. The group is active at Parikia with premises at the Dimitracopoulos building. The theatre hall is always full since the company’s first night is a top cultural event for Paros. The theatre company of Archilochos is also one of the oldest and most active. It has been created by Giorgos Yemeliaris at Parikia. There, he has also set up a small acting school, offering to the island performances of the classic and modern theatre. The repertory of the Naousa Paros Theatre Company
Οι θίασοι από τις τελευταίες παραστάσεις επάνω του "Αρχίλοχου" και κάτω της θεατρικής ομάδας Νάουσας. The groups of the last performances of "Archilochos" up and below of the theatre group of Naoussa.
μοντέρνα και κλασικά κείμενα κάτω από την καθοδηγητική ματιά της Υπαπαντής Ρούσσου. Οι παραστάσεις δίνονται συνήθως στο χώρο του Μουσικοχορευτικού Συγκροτήματος Νάουσας. Το ρεπερτόριο κυμαίνεται από Νηλ Σάιμον μέχρι Ίψεν ενώ η σκηνοθετική γραμμή είναι φρέσκια νευρώδης και απόλυτα σημερινή. Δυο γυναικείες ομάδες, η ομάδα του Συλλόγου Γυναικών Νάουσας κι αυτή του Συλλόγου Γυναικών Μάρπησσας πειραματίζονται κυρίως με έλληνες συγγραφείς και βάζουν τη δική τους δημιουργική πινελιά στο παριανό ερασιτεχνικό θέατρο. Η θεατρική ομάδα του Α.Μ.Ε.Σ. Νηρέα τέλος με εξαιρετικές επιλογές και ανελλιπή δράση από το 2005 καθώς και η Θεατρική Παιδική Συντροφιά της Νάουσας συμπληρώνουν τη θεατρική δραστηριότητα του νησιού, δημιουργώντας αναλογικά με τον πληθυσμό της Πάρου ένα αξιοθαύμαστο ποσοστό καλλιτεχνικής δράσης. P
H 29η Συνάντηση Ερασιτεχνικών Θιάσων Αιγαίου θα είναι αναμφισβήτητα το καλλιτεχνικό γεγονός του νησιού. The 29th Meeting of the Aegean Amateur Dramatics at Paros will undoubtedly be the island’s top cultural event.
covers both classic and modern texts under the guidance of Ypapandi Roussou. The performances are usually staged at the hall of the Naousa Music and Dance Group. The repertory ranges from Neil Simon to Ibsen with the direction being fresh, stimulating and up to date. Two women groups, the group of the Association of the Naousa Women and the Association of Marissa’s Women, have been experimenting mainly with Greek writers, adding their own touch to the Parian dramatics. The list includes the A.M.E.S NEREAS theatre group with excellent choices since 2005 when it started, as well as the Naousa Children Theatre Group. All this amounts to a theatre activity admirably disproportionate to the island’s population. P
σελίδα | page | 27
πολιτισμός | culture
Θεατρικές πράξεις στον Αρχίλοχο Ο κόσμος ενός ερασιτεχνικού θιάσου ψάχνει για επικοινωνία, μας λέει ο υπεύθυνος της ομάδας “Θεατρικές Πράξεις” στον Αρχίλοχο, Γιώργος Γεμελιάρης. Θέλει να μιλήσει, να μοιραστεί, να γνωρίσει κόσμο, ν’ ανταλλάξει απόψεις. Θέλει, αν θέλετε, να καταπιέσει και λίγο τον εγωισμό του, για να μπορέσει να χωρέσει σε μια ομάδα. Ταυτόχρονα, να σπάσει και τα προσωπικά του μπλοκαρίσματα. Μέρος της δουλειάς μου είναι σιγά-σιγά να “ξεκλειδώσω” κλειδωμένους ανθρώπους. Βλέπετε δεν είναι καθόλου απλό ν’ ανεβαίνεις πάνω στη σκηνή. Ο καθένας θέλει το χρόνο του. Όταν όμως περάσουν αυτό το σύνορο και τα καταφέρουν, τότε ανθίζουν, κι αυτή είναι μια στιγμή πολύ συγκινητική για μένα. Όταν παίζεται η παράσταση και τους βλέπω από το θεωρείο, βλέπω πόση δουλειά έχει γίνει και συγκινούμαι πραγματικά. Το εργαστήριο λειτουργεί και σαν δεξαμενή για τη θεατρική ομάδα. Τα μαθήματα ξεκινούν από τον Οκτώβριο και γίνονται μια φορά την εβδομάδα. Είναι ανοιχτό σε όλους, εξάλλου ο πρώτος μήνας είναι δοκιμαστικός. Μετά, η ομάδα κλείνει και προχωράμε. Η 29η ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΏΝ ΘΙΆΣΩΝ ΑΙΓΑΊΟΥ Θέλαμε πολύ να αναλάβουμε αυτή τη διοργάνωση στο νησί, εξηγεί ο κ. Γεμελιάρης. Είναι ένας θεσμός 29 χρόνων και ποτέ δεν τον είχαμε φιλοξενήσει στην Πάρο. Η ομοσπονδία που αποφασίζει ποιό νησί θα φιλοξενήσει το θεσμό, λειτουργεί λίγο -τηρουμένων των αναλογιώνσαν την Ολυμπιάδα. Υπάρχουν νησιά που δηλώνουν την πρόθεσή τους να φιλοξενήσουν αυτό το πολιτιστικό γεγονός, πρέπει όμως να πληρούν τις προϋποθέσεις και να έχουν τις υποδομές. Η Πάρος πριν από λίγα χρόνια δεν ήταν έτοιμη. Όμως με προετοιμασία και με τις σωστές δημόσιες σχέσεις μπήκαμε στη διαδικασία, δημιουργήσαμε μια “επιτροπή διεκδίκησης” φτιάξαμε τον φάκελο εργασίας και τους υποσχεθήκαμε ότι θα έχουμε έτοιμη την ευρύχωρη αίθουσα του ΕΠΑΛ μέχρι τον Οκτώβρη. Η αίθουσα, θα μείνει στην Πάρο ως μεγάλο και βασικό πολιτιστικό κέντρο. Πρέπει να τονίσουμε πως η Πάρος είναι το νησί με τις περισσότερες θεατρικές ομάδες στις Κυκλάδες. Η συνάντηση θα γίνει από τις 5 ως 25 Οκτωβρίου και θα λαμβάνουν χώρα πάνω από δυο παραστάσεις την ημέρα. Το νησί θα φιλοξενήσει πάνω από 30 θιάσους από όλο το Αιγαίο -που θα φιλοξενηθούν στο Porto Paros- ενώ οι αίθουσες στις οποίες θα πραγματοποιηθούν οι παραστάσεις θα είναι το ΕΠΑΛ, το δημοτικό θέατρο της Νάουσας και ο Νηρέας. Παράλληλα θα γίνονται και άλλα καλλιτεχνικά δρώμενα με χορευτικά συγκροτήματα ή θα διοργανώνονται διάφορα πάρτι. Πρόκειται για κάτι μοναδικό που σίγουρα θα διαφημίσει το νησί και θα τονώσει τον πολιτιστικό τουρισμό. Έχει επίσης ενδιαφέρον να πω ότι η είσοδος σε όλες τις παραστάσεις θα είναι δωρεάν για το κοινό. P
σελίδα | page | 28
Γιώργος Γεμελιάρης. Giorgos Yemeliaris.
THEATRE ACTS AT ARCHILOCHOS The people of an amateur group seek communication, Giorgos Yemeliaris, in charge of the “Theatre Acts” group at Archilochos, tells us. They want to talk, to share, to know other people, to exchange views. They want, so to speak, to oppress their selfishness a bit, to become part of a group. At the same time, they want to unblock themselves. Part of my work is to “unlock” people who are locked. You see, it is not that simple to be on the stage. Everyone takes their time. However, when they cross this border and everything goes well, then they flourish and this is a very moving moment for me. When I watch them acting, I see the amount of work done and I am moved. The workshop is also a pool for the theatre group. The courses start in October and take place once a week. They are open to all. Anyway the first month is a trial period. Then the group closes and we go on. THE 29th AEGEAN AMATEUR DRAMATICS We wanted very much to host this meeting on the island, Mr Yemeliaris tells us. It is a 29 year old institution and we had never hosted it on Paros. The Federation which decides which island will host the meeting works –mutatis mutandis- a bit like the Olympic Committee. There are islands which state their intention to host this cultural event but they must satisfy some prerequisites and have the necessary infrastructure. Paros was not ready some years ago. With the appropriate preparation and the right public relations we entered the participation procedure, we set up a committee, we prepared a working file and we promised that the spacious hall of the Professional Lyceum building would be ready by October. It will be used as a cultural centre in the future. We must point out that Paros is the island with the most theatre groups in the Cyclades. The meeting will take place from October 5th to 25th with over two performances per day. The island will host over thirty theatre companies who will stay at Porto Paros. Performances will take place at the Professional Lyceum, at Naousa’s municipal theatre and at Nereas. In the same period, other cultural events involving dance groups will also take place and some parties will be organized as well. The whole event is something which will advertise the island and will boost cultural tourism. I should add that entrance to all performances will be free. P
NAOUSA’S THEATRE GROUP Naousa’s Theatre Group participates in Paros cultural events since 1985, we are told by Ypapandi Roussou who is in charge of the group. All these years, for me the most fascinating journey is that of the rehearsalnot so much the outcome. All of us, the adults, are people with our jobs in the mornings and we come here in the evening and put our souls into this. Each one does their best. No one is a professional, we are all amateurs. So in order to approach the text and the roles, we start with readings which are very important in helping the actors understand what they play and how they must say it. This, I think, is the most important, the process of the rehearsals. I’d say that the theatre is a kind of psychotherapy, it heals our soul, it saves the soul. The children have realized this and when the performance is over they miss it. Υπαπαντή Ρούσσου. Ipapandi Roussou.
Θεατρική Ομάδα της Νάουσας Η Θεατρική Ομάδα της Νάουσας συμμετέχει στα πολιτιστικά δρώμενα της Πάρου από το 1985, μας λέει η υπεύθυνη της ομάδας κ. Υπαπαντή Ρούσσου. Για μένα όλα αυτά τα χρόνια το ομορφότερο ταξίδι είναι το ταξίδι της πρόβας κι όχι τόσο το αποτέλεσμα. Φανταστείτε ότι όλοι εμείς οι ενήλικες είμαστε άνθρωποι που έχουμε τις δουλειές μας τα πρωινά κι ερχόμαστε εδώ το βράδυ για να καταθέσουμε την ψυχή μας. Οπότε από κει και πέρα ο καθένας κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί. Κανένας δεν είναι επαγγελματίας, είμαστε όλοι ερασιτέχνες. Ξεκινάμε λοιπόν την προσέγγιση του κειμένου και κυρίως των ρόλων που ο καθένας θα επωμιστεί, με αναγνώσεις που είναι πολύ σημαντικές για να γίνει κατανοητό πρώτα στους ηθοποιούς το τι παίζουν και πώς πρέπει να το πουν. Αυτό νομίζω ότι είναι το πιο σημαντικό, η διαδικασία των προβών. Θά ’λεγα ότι το θέατρο παίζει ένα ρόλο ψυχοθεραπευτικό, γιατρεύει την ψυχή μας, είναι η σωτηρία της ψυχής μας και τα παιδιά το έχουν καταλάβει αυτό. Για αυτό όταν τελειώνει η παράσταση, τους λείπει, η όλη διαδικασία. Η 29η ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΏΝ ΘΙΆΣΩΝ ΑΙΓΑΊΟΥ Για μένα 29η Συνάντηση Ερασιτεχνικών Θιάσων Αιγαίου είναι ένα πολύ σημαντικό γεγονός και προσωπικά και για την ομάδα. Σ’ αυτή τη συνάντηση πηγαίνουμε από το 1991. Η θεατρική ομάδα της Νάουσας ήταν η πρώτη που πήγε, και πραγματικά έχω συγκινηθεί που θα μπορέσουμε να φιλοξενήσουμε αυτόν τον μεγάλο θεσμό. Εμείς είμαστε από τα ιδρυτικά μέλη της Ομοσπονδίας, οπότε καταλαβαίνετε τι σημαίνει για μας αυτό το γεγονός. Από τα πρώτα πάντως χρόνια που πηγαίναμε, όλοι ήθελαν να έρθουν στην Πάρο. Η Πάρος είναι ένα νησί πολύ αγαπητό. Πάντα είχαμε μια αγωνία για το πώς θα γίνει εδώ γιατί πηγαίνοντας σε άλλα νησιά, οι υποδομές ήταν εκπληκτικές, όπως στο θέατρο Απόλλων στη Σύρο. Τα τελευταία χρόνια κάπως ξεπεράστηκε αυτό γιατί πήγαμε και σε μικρότερα νησιά που οι υποδομές δεν ήταν πολύ καλές. Έτσι τολμήσαμε φέτος να διεκδικήσουμε τη συνάντηση και πήραμε θετική απάντηση μια και το συμβούλιο, η ομοσπονδία, ήταν πάρα πολύ ένθερμο. Είδανε τους χώρους και συμφώνησαν, όμως θα πρέπει να γίνουν εντατικές προετοιμασίες, ειδικά στο ΕΠΑΛ που δημιουργείται μια μεγάλη αίθουσα 350 ατόμων.Η δική μας αίθουσα δεν θα χρησιμοποιηθεί ασφαλώς γιατί εμείς είμαστε ο μόνος σύλλογος που πληρώνει ενοίκιο. Δεν έχουμε καμία βοήθεια, δεν είμαστε κρατικοδίαιτος θίασος. Ξέρω ότι αυτή η αίθουσα έχει τα προβλήματά της, για μένα όμως είναι ένας χώρος δημιουργίας όπου έρχονται και καταθέτουν την ψυχή τους μουσικοί, χορευτές, ηθοποιοί, χορωδοί. Έχει μια ενέργεια αυτός ο χώρος που για μένα είναι σημαντικός. Θέλω με όλη μου την ψυχή να πετύχει αυτή η διοργάνωση και ταυτόχρονα ανησυχώ κιόλας, γιατί εδώ πάει αργά η άμαξα, ελπίζω όμως ότι όλα θα πάνε καλά. Η Πάρος έχει μόνο να ωφεληθεί από αυτό, τουριστικά και πολιτιστικά. Είναι μια πολύ μεγάλη ευκαιρία για τις δέκα αυτές μέρες να βλέπουμε καθημερινά δύο τρεις παραστάσεις και ανυπομονώ να τις απολαύσω όσο το δυνατόν καλύτερα. P
THE 29th AEGEAN AMATEUR DRAMATICS The 29th Meeting of Aegean Dramatics is a very important event for me and the group. We have been participating in this meeting since 1991. Naousa’s theatre group was the first to go and I am touched that we shall host this important institution. We are one of the Federation’s founding members, so you can understand what this event means for us. From the very first years everybody wanted to come to Paros. Paros is a much beloved island. We always wondered wether it could take place here because we saw that in the other islands the infrastructure was excellent.In the recent years, however, we went to smaller islands in which the infrastructures were not so good, so this year we took the chance to submit our candidacy. The Council was favourable to the proposal and we had a positive reply. They visited the venues and agreed that much work had to be done, especially at the Professional Lyceum where a large hall for 350 people is under preparation. Our hall will not be used, surely because we are the only group who pay rent. We have no help; we do not get any subsidies. I know that this hall has problems, but for me it is a place of creation where musicians, dancers, actors, choirs come and put their soul. It radiates a kind of energy and it is important to me. I wholeheartedly wish for the success of the Meeting. I am a bit worried because things here are done slowly, but I also hope that everything will go well. Paros will benefit both in the tourist and the cultural sectors. It is an opportunity to see two or three performances daily for ten days and I am looking forward to enjoying them. P
σελίδα | page | 29
πολιτισμός | culture
Παμίνος Γεωργιάδης «Η συνεργασία μου με τον Τσαρούχη με διαμόρφωσε πολιτιστικά και αισθητικά.» Με τον Παμίνο συναντηθήκαμε πριν 10 χρόνια στο Πίσω Λιβάδι πίνοντας μέντα λικέρ με σόδα. Πριν 3 χρόνια είχα την τιμή να ζήσω για ένα καλοκαίρι σε ένα από τα σπίτια του και μάλιστα σε αυτό που βρίσκεται ακριβώς πάνω από το δικό του. Η εμπειρία αυτή - άκρως διδακτική για εμένα αποτέλεσε σημαντική αφετηρία εικαστικής αναζήτησης. Ο Παμίνος σύντομα μετετράπη σε πατρική φιγούρα, αφού η κριτική του δεν περιορίστηκε μονάχα στους Ναύτες που τότε ετοίμαζα, αλλά κυριολεκτικά σε ό,τι με αφορούσε. Σήμερα, συμπεραίνω το απόσταγμα της διδαχής του... Την επιμονή στον Ελληνισμό, λαμπρή πηγή εσωτερικής ελευθερίας! Kύριε Παμίνο, βρίσκεστε στην Πάρο τα τελευταία 25 χρόνια όπου μένετε τους περισσότερους μήνες του χρόνου. Πώς ξεκίνησε ο έρωτας αυτός; Το 1992 αγόρασα ένα οικόπεδο στο Πίσω Λιβάδι με καταπληκτική θέα. Αυτό όμως ήταν μόνο η αρχή, αφού, έως σήμερα έχω χτίσει 22 σπίτια. Σεβόμενος την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική σύμφωνα με το περιβάλλον και με χειροποίητη αγάπη, εδώ στην Πάρο έκανα το επάγγελμά μου μεράκι . Πώς πρέπει να είναι κατά τη γνώμη σας μια κατοικία της Πάρου. Κατ’αρχάς να μην έχει την αισθητική της πόλης. Να εκμεταλλεύεται τη φύση – ανοίγματα- πόρτες και βεράντες, γιατί τους καλοκαιρινούς μήνες η ζωή είναι στην βεράντα και όχι μέσα. Τα μέσα εξυπηρετούν μόνο τις καθημερινές ανάγκες, με τα απαραίτητα και όχι τα περιττά. Η αισθητική είναι κατά τη γνώμη μου αυτό που αντιλαμβάνεται ο χρήστης σύμφωνα με την παιδεία του. Εργαστήκατε στην αρχιτεκτονική αλλά και στον κόσμο της τέχνης και ειδικά σε αυτόν της σκηνογραφίας. μεγάλο μέρος αυτής της διαδρομής ήταν η συνεργασία σας με τον Γιάννη Τσαρούχη. Πώς επηρέασε η συνεργασία αυτή την μετέπειτα πορεία σας; Η γνωριμία μου με τον Τσαρούχη και η συνεργασία μου μαζί του τόσο στις εικαστικές παραγωγές όσο και στις θεατρικές παραστάσεις του ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Συνεργαστήκαμε από το 1962 έως το 1989. Με διαμόρφωσε αυτή η συνεργασία, και πολιτιστικά και αισθητικά. Προσπάθησα να συγκεράσω όλη αυτή τη γνώση στην προαναφερόμενη αισθητική των σπιτιών που μετέπειτα κλήθηκα να φτιάξω. Στην εποχή μας είναι πλέον εμφανής η εισβολή της σύγχρονης παγκοσμιοποιημένης αισθητικής στην αρχιτεκτονική. Θα ήθελα το σχόλιό σας επ’αυτού. Καταρχάς με τη λέξη αρχιτεκτονική εννοούμε τον χώρο και την υπάρχουσα αισθητική του τοπίου, δηλαδή, η αισθητική να είναι Συνέντευξη | Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΖΑΠΠΑΣ σελίδα | page | 30
«Η αισθητική είναι κατά τη γνώμη μου αυτό που αντιλαμβάνεται ο χρήστης σύμφωνα με την παιδεία του.»
εναρμονισμένη με το τοπίο. Επίσης σημαντικό, είναι οι ανάγκες να εξυπηρετούν τους κατοικούντες τον χώρο. Ειδικά η Ελλάδα φημίζεται για το φως και την παρουσία της θάλασσας. Η σύγχρονη αρχιτεκτονική, δυστυχώς, βασίζεται στο βιομηχανικό προϊόν, και έπαψε η χειροποίητη κατασκευή η οποία στις ημέρες μας σπανίζει. Για αυτό, και όπου υπάρχει, θαυμάζεται για την λαϊκότητα των τεχνιτών. Τι ετοιμάζετε αυτήν την περίοδο; Αυτήν την περίοδο ολοκληρώνω πέντε κυκλαδίτικες κατοικίες, δύο στην Άνω Σύρο και τρεις στο χωριό Κάμπος της Τήνου. Τώρα, σχεδιάζω τη μεταμόρφωση και αλλαγή χρήσης του υπάρχοντος εγκαταλειμμένου ξενοδοχείου της Μάρπησσας σε πολιτιστικό χώρο (υπαίθριος κινηματογράφος, εκθεσιακοί χώροι και εργαστήρια τεχνών). Έχω υποβάλει προσχέδια στον Δήμο, όπου και ανήκει το κτίσμα αυτό, αλλά δυστυχώς ο Δήμος θα το προκηρύξει προς αξιοποίησή του, λόγω έλλειψης χρημάτων. Η πρόταση η δική μου είναι να αναλάβουμε μια ομάδα καλλιτεχνών και τοπικών παραγόντων, με έξοδα δικά μας, ώστε να αξιοποιηθεί προς όφελος του πολιτισμού που τόσο έχει ανάγκη ο τόπος μας ιδίως την εποχή αυτή.
First of all its aesthetics should be different from that of an urban house. It should use what nature offers -openings, doors and verandas because in the summer months life is outside and not inside. The interior should serve only the daily needs, not anything superfluous but what is necessary. I believe that aesthetics is what the user can understand according to his culture. You have worked as an architect but also in the art world and specifically in the sector of set design with a long cooperation with Yiannis Tsarouhis. How did this cooperation influence your later work? My acquaintance with Tsarouhis and my work with him, both in visual productions and in theatre performances were very important. We cooperated from 1962 to 1989. This cooperation shaped me both culturally and aesthetically. I tried to blend all this knowledge in the style of the houses I built in later years.
Paminos Georgiadis Η συνεργασία μου με τον Τσαρούχη με διαμόρφωσε πολιτιστικά και αισθητικά. With Paminos we first met ten years ago at Piso Livadi, drinking mint liqueur with soda. Three years ago I had the honour of living for one summer in one of his houses, the one that is above his own. This experience -a very edifying one for me was the important starting point of a visual quest. Paminos soon became a father figure; since his critique was not limited to the Sailors I was preparing but embraced every aspect of my life. Today I conclude the essence of his teaching; his insistence on Hellenism source of internal freedom. Mr Paminos you have been in Paros for the past 25 years and you spend most months of the year here. How did this love begin? In 1992 I bought a piece of land at Piso Livadi with an astounding view. However, this was only the beginning, since that time I have built 22 houses. Respecting the Cycladic architecture, in harmony with the environment and with handmade love, here at Paros I turned my profession into a love affair. In your opinion, how should a house in Paros be?
“I believe that aesthetics is what the user can understand according to his culture.”
In our era, we can see the invasion of the globalised aesthetics in architecture. I’d like your comment. First of all, with the word architecture we mean the space and the existing aesthetics of the landscape -the aesthetics should be in harmony with the landscape. It is also important that it should serve the needs of those living in the place. Greece is famous for its light and the presence of the sea. Unfortunately, modern architecture is based on the industrial product; the handmade construction is rare in our days and for this reason wherever we find it we admire the folk mastery of the builders. What are you preparing now? I am about to finish five Cycladic houses, two at Ano Syros and three at the village of Kampos at Tinos. I also work on a project for turning the abandoned hotel of Marpissa into a cultural space (open air cinema, exhibition spaces and art workshops). I have submitted a preliminary study to the Municipally which is the owner of the building, but unfortunately the Municipality will issue a tender invitation for its exploitation, due to a lack of funds. My proposal is that some of us -artists and locals- should shoulder the expenses for a culturally oriented exploitation, something this place needs badly, especially nowadays.
σελίδα | page | 31
πολιτισμός | culture
Ελένη Φιλιπποπούλου «Δουλεύω με τη χειρονομία και το λίγο τυχαίο, το οποίο όμως εν τέλει, το κατευθύνω εγώ». Μια πρόσκληση σε σπίτι φίλων, ένα κτήμα που πουλιόταν δίπλα, η αγάπη για την ιστιοπλοΐα, το δικό της σπίτι στη Santa Maria, η εικοσιπενταετής σχέση με το νησί. Η Ελένη Φιλιπποπούλου ζωγραφίζει ιδιοσυγκρασιακά και ομολογεί ότι η Πάρος "τρυπώνει" πάντα μέσα στην παλέτα της. Ζωγραφίζετε στο νησί; Η Πάρος μου δίνει υλικό. Επηρεάζει την παλέτα μου. Μού αρέσουν τα χρώματα, μού αρέσει η αγριάδα της. Κρατάω σημειώσεις και σκιτσάκια τα οποία αργότερα ολοκληρώνονται ως έργα. Δίνει το έναυσμα για να κάνω μετά στο εργαστήριο πράγματα. Η τελευταία έκθεση που έγινε στη Νάουσα στο Fotis Αrt Cafe πέρσι ήταν όμως φτιαγμένη αποκλειστικά για την Πάρο και είχα πει εδώ "η θάλασσα θα είναι μέσα κι έξω" από το χώρο. Σάς χαρακτηρίζει πολύ το μπλε. Έχετε ένα δικό σας μπλε. Στο μπλε έχω τα ανοιχτά μου και τα σκούρα μου. Το κιαροσκούρο ανήκει στα μπλε μου. Δεν δουλεύω τόσο πολύ με μαύρο. Με μπλε σκουραίνω έναν πίνακα αλλά και με μπλε δίνω πάλι την αισιοδοξία. Και στη χειμωνιάτικη έκθεση που την είπα "τοπία του μυαλού και της ψυχής", πάλι το μπλε έδωσε τον τόνο της μελαγχολίας όσο και τη φωτεινή πλευρά της ζωής. Είναι ιδιοσυγκρασιακή ή πιο πολύ τεχνική η δουλειά σας; Είμαι του εξπρεσιονισμού, της έκφρασης. Δουλεύω με τη χειρονομία και το λίγο "τυχαίο". Πιο πολύ θα έλεγα είναι μια δουλειά εγκεφαλική που εκφράζεται αφού πρώτα έχει ωριμάσει μέσα μου. Δουλεύω χειρονομιακά επάνω στο χαρτί και εκεί κατευθύνω και λίγο το χρώμα. Εκεί βρίσκει χώρο και το τυχαίο, το οποίο όμως εν τέλει το κατευθύνω εγώ. Σας βρίσκουμε σε μια περίοδο που κάτι αρχίζει; Κάτι έχει τελειώσει; Ακριβώς. Έχει τελειώσει αυτή η περίοδος με τα τοπία της ψυχής. Αλλά και η σειρά που είχα αποκλειστικά δημιουργήσει για να εκτεθεί στην Πάρο. Τώρα ξεκινάει κάτι καινούριο που ακόμα το δουλεύω σε σκίτσα. Μοιραία θα εμφανιστούν και καινούρια χρώματα πιο φωτεινά. Το σίγουρο είναι ότι θα παίξει πάλι σημαντικό ρόλο η φύση. Κι ότι θα είναι κάτι σαν έξοδος από τη σκοτεινή παλέτα. After Dark θα το έλεγα... Πόσο οι Κυκλάδες έχουν επηρεάσει την καλλιτεχνική σας ταυτότητα; Οι Κυκλάδες είναι πάντα μέσα μου. Κι όχι μόνο η θάλασσα. Συνέντευξη: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ | Φωτογραφία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΡΑΝΑΣ σελίδα | page | 32
«Με μπλε σκουραίνω έναν πίνακα αλλά και με μπλε δίνω πάλι την αισιοδοξία.»
Τα βουνά έχουν κι αυτά κάτι το ειδικό. Το σκληρό φτωχικό τοπίο μού είναι ιδιαίτερα γοητευτικό. Αλλά και η θάλασσα εγγράφεται μέσα μου με τον άγριο χειμωνιάτικο τρόπο. Καθόλου με τον γλυκό χαριτωμένο τρόπο που την αντιμετωπίζουμε συνήθως. Μ' αρέσει αυτή η δωρική εκδοχή του νησιού. Μου ταιριάζει η οικονομία του. Που δεν είναι καθόλου φλύαρο... Τι θα θέλατε να δείτε στην καλλιτεχνική ζωή του νησιού; Θα ήταν πολύ ωραίο να γίνουν εδώ μαθήματα τέχνης και σεμινάρια ακόμα και για τα μικρά παιδιά. Θα μου άρεσε επίσης οι κοινόχρηστοι χώροι, τα cafe, τα ρεστοράν, να δανειζόντουσαν κάποια έργα και να λειτουργούσαν σαν ανοιχτές γκαλερί. Κάτι σαν εικαστικός περίπατος...
I like its roughness. I keep notes and small sketches which later result in complete works. It gives me the incentive to make things in the workshop. My latest exhibition at Fotis Art Café was dedicated to Paros. I had said: “the sea will be both inside and outside” the place. The blue colour characterizes you. You have your own blue. In blue, I have my light and dark contrasts. Chiaroscuro belongs to my blue. I don’t work with the black that much. I use the blue to darken a painting but I also use blue to give optimism. In my winter exhibition which I called “landscapes of the mind and the soul”, it was the blue colour which gave both the tone of melancholy and the bright side of life. Is your work idiosyncratic or more technical? I am an expressionist. I work with the gesture and the somewhat “random”. I’d rather say that it is a cerebral work which finds its expression after it has matured in me. I work in a gestural way on paper and on it I also direct the colour a bit. There, the random element also finds its place but ultimately it is me that directs it. Do we find you in a period that something begins? Something has ended? Exactly. This period with the landscapes of the soul is over. This is also true of the series I had created exclusively for the Paros exhibitions. Now I begin with something new which I still work out in drawings. Inevitably, new colours more light ones will emerge. What is certain is that nature will again play a significant role and that it will be something of an exit from the dark palette. I’d call it After Dark…
Eleni Philippopoulou “I work with the gesture and the somewhat random element, but ultimately it is me that directs it. An invitation to the house of some friends, a piece of land on sale next to it, her love for sailing, her own house at Santa Maria, her 25 year old relation with the island. Eleni Philippopoulou paints idiosyncratically and admits that Paros always “slips into” her palette. Do you paint on the island? Paros offers me the material. It influences my palette. I like the colours.
“I use the blue to darken a painting but I also use blue to give optimism.”
How much the Cyclades have influenced your identity as an artist? The Cyclades have always been inside me. Not only the sea. The mountains as well have something special. I find the harsh and frugal landscape fascinating. The sea also registers in me, in its rough winter way, not in the sweet way we usually see it. I like this Doric aspect of the island. Its economy suits me; there is no rambling… What would you like to see in the island’s cultural life? It would be nice if we could have art lessons and seminars even for children. I’d also like to see the public places, cafes and restaurants, borrow some art works and operate as open galleries. Something like a visual art walk.
σελίδα | page | 33
πολιτισμός | culture Νίκος Γραικός «Η Πάρος που αγαπώ είναι ένα αγριολούλουδο που αντιστέκεται στη μπουλντόζα του μαζικού τουρισμού.»
Γνωστός στην ελληνική κοινότητα στο Παρίσι ως ο άνθρωπος που διδάσκει “τα ελληνικά ως ξένη γλώσσα” ο Νίκος Γραικός είναι ο άνθρωπος που συμμετείχε στην ίδρυση του συλλόγου ΦωνήΓραφή για τη διάδοση των νέων ελληνικών στη Γαλλία. Nομίζετε ότι η γλώσσα μπορεί να γίνει πρεσβευτής ενός ολόκληρου πολιτισμού; Οπωσδήποτε. Η παραμικρή φράση περιέχει έναν ολόκληρο κόσμο. Μια γλωσσική και πολιτιστική παράδοση, την ιστορία του ίδιου του ομιλητή. Η ίδια η στάση του, οι χειρονομίες, ο τόνος της φωνής του είναι φορείς μιας ιστορίας. Κι η τάξη όπου γίνεται το μάθημα είναι όπως μια θεατρική σκηνή, ένας μικρόκοσμος όπου αναπαριστάται ο μακρόκοσμος, ο χώρος όπου κινείται η γλώσσα που μαθαίνουμε. Ποιά η σύνδεση της γαλλικής με την ελληνική κουλτούρα και γιατί κυρίως πιστεύετε ότι οι Γάλλοι αγαπούν τη χώρα και τη γλώσσα μας; Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποια ιδιαίτερη σχέση ανάμεσα στη Γαλλία και την Ελλάδα. Έχω διδάξει τα ελληνικά σε μαθητές που έρχονται από πολλές χώρες. Όσοι αποφασίζουν να μάθουν ελληνικά έχουν μια προσωπική σχέση με τη χώρα και τη γλώσσα. Η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας είναι μια επιστροφή σε κάποιες ρίζες, σε μια μακρινή προσωπική ιστορία. Tι είναι η Φωνή – Γραφή και πόσο συνδετικά λειτουργεί όλα αυτά τα χρόνια για τις δυο κουλτούρες; Είναι μια συλλογική προσπάθεια που επιτρέπει στα μέλη της να βρουν την Ελλάδα που ψάχνουν. Ο καθένας τη δική του. Τα μαθήματα και οι πολιτιστικές εκδηλώσεις αποτελούν ένα χώρο διαλόγου και ανταλλαγής εμπειριών που μας κάνουν να νιώθουμε πλούσιοι. Ο πλούτος είναι η συνάντηση, η ελπίδα ότι δεν θα αφήσουμε τη ζωή μας να κυλήσει άσκοπα. Ποιά είναι τα φετινό σας εκπαιδευτικό πρόγραμμα όσον αφορά στην Πάρο; Τα μαθήματα για Γάλλους, για τα οποία είμαι υπεύθυνος, οργανώνονται από τον γαλλικό σύλλογο “Αθηνά”. Πέρα από τα μαθήματα γλώσσας -με τρεις καθηγητές- το πρόγραμμα περιλαμβάνει πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις και διαλέξεις. Φέτος έχουμε τη χαρά της συνεργασίας με το Γιώργο Γεμελιάρη του πολιτιστικού συλλόγου Αρχίλοχος για τα θεατρικά εργαστήρια, και της Μαρουλίας Κοντού από το Ωδείο Μυθωδία για τα μαθήματα μουσικής. Ευχαριστούμε επίσης το Δήμο για τη βοήθειά του. Δώστε μας κάποιες αγαπημένες σας συνήθειες, διαδρομές, στιγμές από το νησί. Συνέντευξη: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ | Φωτογραφία: ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΡΜΕΤΖΗΣ σελίδα | page | 34
«Η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας είναι μια επιστροφή σε κάποιες ρίζες, σε μια μακρινή προσωπική ιστορία.»
Οι βόλτες στις Λεύκες, στη Μάρπησσα, στα δρομάκια της Παροικιάς, οι γειτονιές προς την Παναγία στη Νάουσα, οι επισκέψεις στα μοναστήρια... Ο Ανεμόμυλος στην Αγκαιριά, κάποια πανέμορφα μαγαζιά με παλιά αντικείμενα, εστιατόρια, ταβέρνες ή καφενεία που σέβονται τον πελάτη και τον θεωρούν φίλο. Οι εκδηλώσεις στο θέατρο στις Λεύκες ή στο Πολιτιστικό Πάρκο Πάρου... Η ώρα της δύσης του ήλιου από το κάστρο της Παροικιάς που δίνει την αίσθηση του αιώνιου. Θυμάμαι επίσης την πράσινη αχτίδα λίγο πριν τη δύση προς την Αντίπαρο από τη βεράντα φιλικού σπιτιού στην Αγκαιριά. Δε θα ξεχάσω ποτέ τις άγριες ανεμώνες που είδα φέτος το χειμώνα... Η Πάρος που αγαπώ είναι ένα αγριολούλουδο που αντιστέκεται στη μπουλντόζα του μαζικού τουρισμού.
teaching takes place is like a theatre scene, a microcosm representing the macrocosm, the space which contains the language we learn. Which is the relation between the French and Greek cultures and why do you believe that the French love our country and our language? I do not believe that there is a special relation between France and Greece. I have taught Greek to students coming from many countries. Those who decide to learn Greek have a personal relation with the country and the language. Learning the Greek language is a return to some roots, to a remote personal history. What is “Phonie-Graphie” and what has been its role in creating links between the two cultures? It is a collective effort which helps its members to find the Greece they are looking for. Each one their own Greece. The courses and the cultural events create an area for dialogue and exchange of experiences which make us feel rich. This wealth is the meeting, the hope that we shall not let our life slip by aimlessly. Which is this year’s educational programme as regards Paros? The courses for French I am responsible for have been organized by the French Society “Athina”. Besides the language courses -with three teachers- the programme includes many cultural events and lectures. This year we have the pleasure of cooperating with Giorgos Yemeliaris of the Archilochos cultural Society for the theatre workshops and with Maroulia Kontou of the Mythodia Conservatory for the music lessons. We also thank the Municipality for its help.
Nikos Graikos “The Paros I love is a wild flower which resists the bulldozer of mass tourism” Nikos Graikos, known in the Greek community in Paris as the man who teaches Greek as a foreign language, is one of the founding members of the Society Phonie-Graphie for the propagation of Modern Greek in France. Do you think that the language can be the ambassador of an entire civilization? Certainly, the smallest phrase contains an entire world: a lingual and cultural tradition, the history of the speaker himself. His stances, his gestures, the tone of his voice are the agents of a history. The classroom where the
“Learning the Greek language is a return to some roots, to a remote personal history.”
Tell us about some of your favourite habits, routes and moments at the island. My walks at Lefkes, at Marpissa, the alleys at Parikia, the neighbourhoods near Panagia at Naoussa, the visits to the monasteries... The Windmill at Agkairia, some gorgeous shops with old objects, the restaurants, the taverns or the cafes which respect their client and see him as a friend... The events at the theatre at Lefkes or at the Paros Cultural Park. The sunset from the Kastro in Parikia which imparts a feeling of eternity. I also remember the green ray shortly before the sunset in the direction of Antiparos, at the veranda of a friend’s house at Agkairia. I shall never forget the wild anemones I saw this winter. The Paros I love is a wild flower which resists the bulldozer of mass tourism.
σελίδα | page | 35
πολιτισμός | culture
Γιάννης Ράγκος «Ο συγγραφέας για να λέγεται συγγραφέας πρέπει πρωτίστως να είναι αναγνώστης.» Είναι συγγραφέας, δημοσιογράφος, ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας (ΕΛΣΑΛ), λάτρης του Τσάντλερ και του Χάμετ και Παριανός από την πλευρά της μητέρας του. Ο Γιάννης Ράγκος μας λέει ότι η αστυνομική λογοτεχνία δεν είναι μια λογοτεχνία της σπαζοκεφαλιάς, κι ότι ο συγγραφέας για να λέγεται συγγραφέας πρέπει πρωτίστως να είναι αναγνώστης. Πώς ξεκινήσατε να γράφετε αστυνομική λογοτεχνία; Ξεκίνησα γράφοντας σενάρια. Όταν αποφάσισα να γράψω λογοτεχνία, αυτομάτως η φόρμα ήταν η αστυνομική λογοτεχνία. Είναι το μόνο είδος λογοτεχνίας που κάνει δυο αντίθετες κινήσεις. Η μια κίνηση είναι προς τα έξω, κοιτάζει την κοινωνία, και η άλλη βυθίζεται προς την ύπαρξη. Είναι κάτι που είχε σχέση και με τα αναγνώσματά σας; Από μικρός διάβαζα τα κλασικά: Κόναν Ντόιλ, Άγκαθα Κρίστι κλπ και κάποια στιγμή ο πατέρας μου, που ήταν ένας δικηγόρος διανοούμενος με ευρύτερη μόρφωση, μου είπε να διαβάσω Χάμετ και Τσάντλερ. Έτσι άρχισα ν' ανακαλύπτω ότι η αστυνομική λογοτεχνία δεν είναι μια λογοτεχνία της σπαζοκεφαλιάς, είναι μια λογοτεχνία με πολιτικά, με κοινωνικά χαρακτηριστικά, μια λογοτεχνία εν τέλει βαθιά υπαρξιακή. Την αστυνομική λογοτεχνία τη θεωρώ ένα είδος πλήρως εγκιβωτισμένο στη λογοτεχνία. Είναι όμως ορατή και η μεγάλη αγάπη σας στον Γιάννη Μαρή. Μέσα από αυτά τα διαβάσματα έφτασα και στον Γιάννη Μαρή ο οποίος με καταγοήτευσε. Τον θεωρώ έναν πολύ σπουδαίο story teller, με αφηγηματικές στρατηγικές πολύ γοητευτικές. Έχει εξαιρετικές ψυχογραφικές παρατηρήσεις, έχει φτιάξει έναν χαρακτήρα εμβληματικό, τον αστυνόμο Μπέκα, και βεβαίως η ατμόσφαιρά του είναι μοναδική. Παρά τα ελαττώματα του, που είναι ορατά, είναι για μένα ο πατριάρχης της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας. Τι θα αποτελούσε έμπνευση για ένα καλό αστυνομικό μυθιστόρημα; Πιστεύω πως η αστυνομική λογοτεχνία θα έπρεπε να λεγόταν λογοτεχνία της παράβασης. Εκεί που αυτό που λέμε κανονική ζωή ανατρέπεται. Ο άνθρωπος αρχίζει να γίνεται ενδιαφέρων όταν αρχίζει να εμφανίζεται η τραγική του μοίρα. Όταν υπερβαίνει μια κόκκινη γραμμή. Του νόμου, του Θεού, της ηθικής... Αυτοί είναι και οι άνθρωποι που εμένα με ελκύουν. Ομοίως και οι ιστορίες τους. Η ευτυχία δεν παρουσιάζει κανένα ενδιαφέρον λογοτεχνικό ή καλλιτεχνικό. Ο τόπος τι ρόλο παίζει στην πλοκή μιας αφήγησης; Κατά τη γνώμη μου το πεδίο δράσης ενός αστυνομικού μυθιστορήΣυνέντευξη: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ | Φωτογραφία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΡΑΝΑΣ σελίδα | page | 36
«Ο άνθρωπος αρχίζει να γίνεται ενδιαφέρων όταν αρχίζει να εμφανίζεται η τραγική του μοίρα.»
ματος είναι ο αστικός χώρος. Ο Τσάντλερ αγαπούσε τον Χάμετ και είχε πει την περίφημη φράση "Ο Χάμετ έβγαλε το έγκλημα από τις βίλες και το απέδωσε στους ανθρώπους που είχαν λόγο να το διαπράττουν". Ακόμα και τις φορές που ο φόνος συμβαίνει σε κάποια εξοχή ή επαρχία, στην πραγματικότητα "έρχεται" από την πόλη. Πώς αντιλαβάνεστε μέσα στα χρόνια και πώς απολαμβάνετε το νησί; Έρχομαι στην Πάρο από το πρώτο καλοκαίρι της ζωής μου. Και νομίζω ότι κατά διαστήματα έχει πολλές φορές αλλάξει φυσιογνωμία ανθρωπολογική. Τώρα που τελείωσε η απόβαση των νεόπλουτων και το ξέφρενο πάρτι, είναι ευκαιρία να αναβιώσει την αγροτική της παραγωγή, να επιστρέψει στα θεμελιώδη και να αναστοχαστεί τον εαυτό της
ety and the other immerses in the existence. Was this something related to your readings? When I was a child I read the classics: Conan Doyle, Agatha Christie etc and at one time my father who was a lawyer and an intellectual with a broad education told me to read Hammett and Chandler. So I discovered that the detective fiction was not a brain teaser literature, but a literature with political and social features, a literature which is ultimately deeply existential. I consider detective fiction as fully embedded in literature. Your great love for Yiannis Maris is also apparent. My readings also took me to Yiannis Maris who fascinated me. I think he is an outstanding story teller with fascinating narration strategies. He has exceptional psychological insights, has created an emblematic character, police officer Bekas, and of course his atmosphere is unique. Despite his defects, which are apparent, for me he is the patriarch of the Greek detective fiction. What could inspire a good detective story? I believe that the detective fiction should be called the fiction of delinquency. It is the point at which what we call normal life gets reversed. Man becomes interesting when his tragic destiny makes its appearance. When he crosses a red line. Of Law, of God, of morality…. These are the people who attract me. This is true of their stories as well. Happiness is not interesting in literature or art.
Yiannis Ragkos A writer deserves to be called a writer if he is primarily a reader. He is a writer, journalist, founding member of the Greek Club of Detective Fiction Writers, a lover of Chandler and Hammet and a Parian on his mother’s side. Yiannis Ragkos has told us that detective literature is not a literature of brain teasing and that a writer deserves to be called a writer if he is primarily a reader. How did you begin writing detective fiction? I started by writing scripts. When I decided to write literature, the form of detective fiction came naturally. It is the only literary genre that makes two opposing moves. One move goes outwards, with an eye at the soci-
“Man becomes interesting when his tragic destiny makes its appearance.”
What is the role of location in the plot of a story? In my opinion the field of action in a detective story is the urban area. Chandler loved Hammett and had said the famous phrase: “Hammett took murder out of the mansions and gave it back to those who had reasons to commit it”. Even when the murder takes place in the countryside or some province in reality it “comes” from the city. How do you see and enjoy the island through the years? I come to Paros since the first summer of my life. I think that its anthropological profile has changed many times. Now that the invasion of newly rich and the frenzied party came to an end, the island has the chance to revive its agricultural production, return to the fundamentals, dedicate time on self reflection.
σελίδα | page | 37
μουσεία | museums Μικρός οδηγός των μνημείων της Πάρου | Small guide to the monuments of Paros
The Archaeological Museum The Archaeological Museum of Paros was built in the fifties, on a lot that was donated by the Municipality of Paros and it is the most important archaeological museum of the Aegean.
Η Πάρος των μουσείων και των μνημείων Τhe museums and monuments of Paros
Σαν έρθεις φέτος στην Πάρο, ή για πρώτη φορά ή για πολλοστή, αφιέρωσε λίγο χρόνο στην άλλη Πάρο, τη λιγότερο γνωστή. Στις σελίδες που ακολουθούν θα βρεις πληροφορίες για τα κυριοτέρα μνημεία που μπορείς να επισκεφτείς στην Πάρο και Αντίπαρο. Paros’ long and important history is widely recorded in monuments and paths, mansions and churches and of course in the museums of Paros with the Archaeological Museum in Parikia being the first and leading one.
Aρχαιολογικό Μουσείο Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάρου οικοδομήθηκε τη δεκαετία του 1950, σε έκταση που παραχωρήθηκε από το Δήμο της Πάρου και είναι το σημαντικότερο αρχαιολογικό μουσείο του Αιγαίου. H οργάνωση της έκθεσης οφείλεται στον τότε Έφορο Aρχαιοτήτων Nικόλαο Zαφειρόπουλο. Στο Μουσείο εκτίθενται και φυλάσσονται ευρήματα από τις παλαιές και τις νεότερες ανασκαφικές έρευνες στο νησί. Πολλά από τα ευρήματα του Mουσείου προέρχονται από σωστικές ανασκαφές που άρχισαν στην Παροικιά υπό τη διεύθυνση της Eφόρου Αρχαιοτήτων Φωτεινής Zαφειροπούλου και από το 1986 σε συνεργασία με το Γιάννο Κουράγιο, υπεύθυνο αρχαιολόγο Πάρου και Αντιπάρου. Εκτίθενται κυρίως μαρμάρινα γλυπτά, θαυμάσια έργα παριανών εργαστηρίων, για την κατασκευή των οποίων χρησιμοποιήθηκε ο «λυχνίτης», όπως ονομάζεται το περίφημο παριανό
σελίδα | page | 38
μάρμαρο. Η έκθεση των αρχαιοτήτων έγινε κυρίως με κριτήρια χρονολογικά και η παρουσίασή τους με στόχο να γίνει αντιληπτή όχι μόνο η καλλιτεχνική αξία, αλλά και η σπουδαιότητα των έργων ως φορέων ιστορίας και πολιτισμού. Στα σημαντικότερα εκθέματα περιλαμβάνονται η «Χοντρή Κυρία» από το νησάκι Σάλιαγκος (5000 πΧ), η επιτύμβια στήλη από το Βίντζι (700 π.Χ), που αποτελεί το αρχαιότερο δείγμα επιτυμβίου αναγλύφου στην αρχαία ελληνική τέχνη, η Γοργώ από τον Άγιο Παντελεήμονα Παροικιάς (6ος αι. π.Χ), η ανάγλυφη πλάκα με τον Αρχίλοχο σε νεκρόδειπνο (500 π. Χ), το θαυμάσιο άγαλμα της Νίκης από το Κάστρο (5ος αι. π.Χ.) και τέλος τμήμα από το Πάριο Χρονικό (264-263 π. Χ.) από την Παροικιά, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της ελληνικής αρχαιότητας. Στη μικρή αίθουσα εκτίθενται τα ευρήματα από την ανσκαφή του Γ.Κουράγιου στο Δεσποτικό που βρίσκεται σε εξέλιξη. Eίσοδος 2€/1€. Ανοικτό 8πμ-3μμ εκτός Δευτέρας Παροικιά, τηλ. 22840 21231
The exhibition was set by the late ephor of antiquities, Nikolaos Zafiropoulos. Finds from older and recent archaeological research on the island are displayed in the museum. Many of them come from excavations led by the Ephor of Antiquities, Fotini Zafiropoulou and since 1986 in collaboration with Yannos Kourayos, head archaeologist for Paros and Antiparos. The Museum exhibition develops in the two galleries, the small hall, the atrium as well as the area in front of the museum, where the Roman sarcophagi. The exhibition mainly includes marble sculptures, admirable creations of Parian workshops, carved out of the famous Parian marble, known as «lychnites». The exhibits are arranged in chronological order and presented in order to highlight their aesthetic value as well as their historical and cultural importance. The most important exhibits include the Fat Lady from Saliangos (5000 BC), the marble slab from Vintzi, Parikia (700 BC), the oldest sample of grave relief from the ancient Greek art, the Gorgo sculpture from Agios Panteleimon, Parikia (6th c. BC), the relief with Archilochos in a funerary banquet (500 BC), the amazing statue of Nike from Kastro (5th c. BC) and the fragment of the Parian Chronicle, one of the most important works of Greek antiquity. The finds from the excavation in progress in Despotiko are displayed in the small hall. Εntrance fee 2€/1€ Οpen 8am-3pm except Mondays Parikia,tel. 22840 21231
ONEIPA
Concept Store Paros LEFKES | Tel: 22840.23.423 | www.oneipa.com
σελίδα | page | 39
μουσεία | museums Μικρός οδηγός των μνημείων της Πάρου | Small guide to the monuments of Paros
Panagia Ekatontapiliani (Our Lady of the Hundred Gates)
The historic Byzantine church of Ekatontapiliani is located here, not far from the port, in Paroikia. It is architecturally unique and one of the oldest, most significant, and best preserved monuments in Greece. And better yet, it is right here on Paros, the heart of the Aegean. It can be only compared with its equivalents in Constantinople or Thessaloniki. But should we call it “Ekatontapiliani” or “Katopoliani”? Both are correct as both names can be found almost simultaneously from the middle of the 16th century. Each name has its own meaning. Katopoliani generally refers to the location of the church facing the old city of Paroikia. Ekatontapiliani means 100 doors or gates.
Εκατονταπυλιανή Εδώ στην καρδιά του Αιγαίου, στην Πάρο, βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία της Εκατονταπυλιανής, μνημείο μοναδικό που μπορεί να συγκριθεί μόνο με τα αντίστοιχα της Κωνσταντινούπολης ή της Θεσσαλονίκης. Εκατονταπυλιανή λοιπόν ή Καταπολιανή; Σωστά και τα δύο καθώς και τα δύο ονόματα τα συναντάμε σχεδόν ταυτόχρονα από τα μέσα του 16ου αιώνα. Το καθένα έχει το νόημά του. Το μεν πρώτο δηλώνει κυρίως το μέγεθος και τη μεγαλοπρέπεια του ναού, χωρίς να αναφέρεται πραγματικά στην ύπαρξη εκατό πυλών, το δε δεύτερο στην τοποθεσία του ναού «κατά την πόλιν». Το πρώτο που αντικρύζει ο επισκέπτης είναι ο πανύψηλος κατάλευκος περίβολος ύψους 8,5μ και μήκους 252μ, με τα δύο αγαιοπελαγίτικα καμπαναριά που, αν και ιδιαίτερα εντυπωσιακός, δεν είναι σπάνιο θέαμα στα νησιά μας. Χτισμένος για να προστατεύει τον ναό από τους πειρατές ολοκληρώθηκε μαζί με τα κελιά που ακουμπούν τον εσωτερικό του τοίχο, τον 17ο αιώνα και προσέδωσε στην Εκατονταπυλιανή όψη μοναστηριού διαφορετική από την αρχική όταν η εκκλησία, ελεύθερη πανταχόθεν, πρόβαλλε τις αρμονικές γραμμές και τέλειες αναλογίες της. Μετά, μια όμορφη φροντισμένη αυλή και λίγο χαμηλότερα τα θεμέλια του αιθρίου από τον 4ο αιώνα, τότε που οι μεγάλες βασιλικές, οι χτισμένες με αυτοκρατορικές χορηγίες είχαν τέτοιες άνετες κιονοστοιχίες στην είσοδό τους. Και στο βάθος ο ίδιος ο βυζαντινός ναός, κομψός μέσα στην αυστηρότητά του, σε μεταφέρει κατευθείαν στην Κωνσταντινούπολη στα χρόνια του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, με την πρόσοψή του αναλλοίωτη από τότε, και του Ιουστινιανού, o οποίος ανακατασκεύασε την εκκλησία και αντικατέστησε την ξύλινη στέγη με έναν όμορφο τρούλο. Βρίσκουμε λοιπόν τους δύο ενδοξότερους βυζαντινούς αυτοκράτορες να έχουν βάλει τη σφραγίδα τους στη δημιουργία του μεγαλόπρεπου αυτού ναού. To συγκρότημα περιλαμβάνει επίσης το παλαιοχριστιανικό βαπτιστήριο και τη μικρή βασιλική του Αγίου Νικολάου καθώς και τον τάφο της Οσίας Θεοκτίστης, πολιούχου αγίας της Παροικιάς. Στο αίθριο βρίσκεται το Βυζαντινό Μουσείο Πάρου με εικόνες και κειμήλια. σελίδα | page | 40
Οι δύο ενδοξότεροι βυζαντινοι αυτοκράτορες έχουν βάλει τη σφραγίδα τους στη δημιουργία του μεγαλόπρεπου αυτού ναού. Two of the greatest Byzantine emperors have put their mark on the creation of this magnificent church.
Τhe first thing the visitor sees approaching the church, is the tall white wall surrounding the complex. The wall has a height of 8.5m and a length of 252m, and two distinctive Aegean bell towers. Such protective walls were often built around sacred and important structures to safeguard them from invaders and pirates. Prior to this construction, the church sat free of other encumbrances, proudly displaying its pure harmonic lines and perfect proportions. This particular wall was built and finished in the 17th century along with the monk cells that adjoin the inner wall. This markedly changed the look, but gave sturdy protection. The beautifully landscaped meditative garden is a perfect frame for the large and capacious arcades that mark the entrance. Ekatontapiliani rises majestically behind, elegant in its severity, its exterior façade basically unchanged since the 4th century. During its 17 centuries of existence Ekatontapyliani has seen natural disasters, fires, earthquakes, invaders as well as two of the greatest Byzantine emperors (Constantine and Justinian) having put their mark on the creation of this magnificent church. The complex includes the baptistery, the chapel of St Nicolas and the tomb of St Theoktisti, patron saint of Parikia. In the atrium one can visit the Byzantine Museum of Paros.
MODERN DIAGNOSTICS MEDICINE
DEPARTMENTS - ΤΜΗΜΑΤΑ SURGICAL - ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ CARDIOLOGICAL - ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ GYNECOLOGY - ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΟ UROLOGY - ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΟ ORTHOPEDIC - ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟ NEUROLOGICAL - ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΟ PEDIATRIC - ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟ ENDOCRINOLOGIC - ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΟ DEP. VASCULAR - ΑΓΓΕΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ RHEUMATOLOGY - ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ PSYCHIATRIC - ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟ Ε.Ν.Τ. - Ω.Ρ.Λ.
Σ Υ Γ Χ Ρ Ο Ν Η Δ Ι Α Γ Ν Ω Σ Τ Ι Κ Η Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η
LABORATORIES - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ HEMATOLOGY - ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ MICROBIOLOGY - ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ CLINICAL BIOCHEMISTRY - ΒΙΟΧΗΜΙΚΟ IMMUNOLOGY - ΑΝΟΣΙΟΛΟΓΙΚΟ HORMONOLOGY - ΟΡΜΟΝΟΛΟΓΙΚΟ
ΠΙΣΤ.: EN ISO 9001 X-RAY - ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ DEP. OF ULTRA SOUND - ΤΜΗΜΑ ΥΠΕΡΗΧΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΜΥΟΓΡΑΦΗΜΑ - ELECTROMYOGRAPHY ΗΛΕΚΤΡΟΕΓΚΕΦΑΛΟΓΡΑΦΗΜΑ - ELECTROENCEPHALOGRAM
CENTER MANAGER: TSIGONIAS JOHN/ΤΣΙΓΩΝΙΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ PAROS · 22840 24410 · MOB.: 6944 340940 · Email: parosmed@otenet.gr
ΓΕΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΠΑΡΟΥ
Σεβασμός στη μεταφορά σας! Έδρα: Πάρος Παρασπόρος Παροικιάς Τηλ: 22840 23669 Fax: 2284025005 e mail: argparos@otenet.gr Yποκατάστημα Αθηνών: Ταύρου 41 Αγ. Ι. Ρέντης, Αθήνα Τηλ: 210 3457755 Fax: 210 3459056
AΝΟΙΧΤΆ όλο το χρόνο OPEN all year
Δωρεάν παράδοση και παραλαβή από λιμάνι ή αεροδρόμιο!
Free delivery to/from airport and port!
Σε εμάς θα βρείτε αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες, τετράτροχα, ποδήλατα και ηλεκτρικά ποδήλατα.
You will find cars, motorbikes, quads, bicycles, motorcycles and electric bicycles.
Προτεραιότητα μας η άνετη και ευχάριστη μετακίνηση στο νησί μας! Στόχος μας η ευχαρίστηση των πελατών μας!
Your comfortable and pleasant drive across the island is our first priority! Your pleasure is our goal!
Θα μας βρείτε σε: Κεντρική πλατεία Μαντώ Μαυρογενούς (κάτω από αστυνομικό τμήμα) Περιφερειακό δρόμο Παροικία-Αεροδρόμιο Μeeting point του αεροδρομίου Πάρου, έξω από τις αφίξεις.
find us at: Parikia Central square Mando Mavrogeni (below the police station) Peripheral Road ParikiaAirport Meeting Point of Paros Airport, outside the arrivals.
Mobile Tel. / viber / whatsApp / 0030.6978010678 Tel.0030.22840-22488 / 23679 / 21111 σελίδα | page | 41
μουσεία | museums Μικρός οδηγός των μνημείων της Πάρου | Small guide to the monuments of Paros
Δεσποτικό Το Δεσποτικό είναι ένα μικρό ακατοίκητο νησί δυτικά της Αντιπάρου. Εκεί ιδρύθηκε από τους αρχαίους Παριανούς ένα σημαντικό ιερό αφιερωμένο στον Απόλλωνα, θεό του φωτός και της μουσικής. Υπήρχαν 22 ιερά αφιερωμένα στον Δήλιο Απόλλωνα στις Κυκλάδες. Ένα από αυτά βρισκόταν στο Δεσποτικό. Πρόκειται για μεγάλο θρησκευτικό κέντρο που προσήλκυε πιστούς από τις Κυκλάδες, την Κόρινθο καθώς και τη Μικρά Ασία, Κύπρο και Αίγυπτο. Η δύναμη της Πάρου κατά την αρχαϊκή και κλασική περίοδο επιβεβαιώνεται από τις ανασκαφές στο Δεσποτικό. Με τα τοπικά λατομεία να παράγουν την καλύτερη ποιότητα μαρμάρου, η Πάρος γρήγορα αναπτύχθηκε, δημιούργησε σχολή στη γλυπτική και έκανε εξαγωγή μαρμάρου και γλυπτών σε όλα τα σημαντικά κέντρα του αρχαίου κόσμου.
Despotiko Despotiko is a small uninhabited island west of Antiparos. An important sanctuary dedicated to Apollo, god of light and music, was founded there by the ancient Parians. There were as many as 22 shrines dedicated to Delian Apollo, the most worshiped deity throughout the Cyclades. One of them was the sanctuary of Despotiko. It was a religious center that attracted worshipers from the Cyclades, Corinth in the Peloponnese as well as Asia Minor, Cyprus and Egypt. The power of Paros during the archaic and classical period is confirmed by the excavation in Despotiko.With the local quarries producing the best quality of marble, Paros quickly developed, created a remarkable school of sculpture and exported marble and sculptors to all the important centers of the ancient world.
Ο χώρος είχε εντοπιστεί από τον Έφορο Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Ν. Ζαφειρόπουλο το 1959, αλλά η έρευνα ξεκίνησε το 1997 από τον αρχαιολόγο Γιάννο Κουράγιο και η συστηματική ανασκαφή μόλις το 2002, αφού χτίστηκε ο μόλος χάρις στον Αντιπαριώτη Γιάννη Πατέλη. Ήταν τότε που βρέθηκε ο θησαυρός των 600 αντικειμένων που ήτα θαμμένα κάτω από το δάπεδο ενός δωματίου του «ναού», τώρα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάρου. Τα νέα ευρήματα που φέρνει κάθε χρονιά αποκαλύπτουν ένα ιερό αφιερωμένο στον Απόλλωνα και τη θεά Εστία που ήταν τα κλασικά χρόνια προστάτις των ναυτικών. Ανάμεσα στα ευρήματα είναι ένα πήλινο αγαλματίδιο από παριανό εργαστήριο, επίσης στο μουσείο της Πάρου. To μεγάλο του μέγεθος και η εξαιρετική ποιότητα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για το λατρευτικό άγαλμα του αρχικού ναού, το οποίο παρίστανε τη θεά Άρτεμη ή και τον ίδιο τον Απόλλωνα. Η ανασκαφή στο Δεσποτικό που συνεχίζεται με τη συμμετοχή φοιτητών από ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια, χαρακτηρίστηκε ως μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 2011. σελίδα | page | 42
Research began with great difficulty in 1997 by archeologist Yannos Kourayos, while systematic excavation just in 2002, after the pier was built thanks to Yannis Patelis from Antiparos. It was then that a treasury of 600 objects was discovered, buried under the floor of one of the rooms of the “temple”, now in the Archaeological Museum of Paros. The new finds that each year brings along, disclose a sanctuary dedicated to Apollo and to the goddess Hestia, who was the patron goddess of seamen in the classical period.
Πήλινο αγαλματίδιο που αναπαριστά τον Απόλλωνα ή την Άρτεμη. Τerracotta statuette representing Apollo or Artemis
Among the finds is a terracotta statuette from a Parian workshop also in the museum of Paros. The large size and fine artistic quality suggest that it is probably the cult idol of the original temple, representing the goddess Artemis or even Apollo himself. The excavation on Despotiko, which is still in course with the participation of students of Greek and foreign universities, was classified among the ten most important archaeological discoveries of 2011.
Aφιερώματα στο ιερό του Δεσποτικού. Offerings to the sanctuary of Despotiko.
Εστιατόριο Ανάργυρος Anargyros restaurant Το Εστιατόριο Ανάργυρος για περισσότερο από 50 χρόνια με σεβασμό και ευθύνη στην ιστορία και την παράδοση προσφέρει αιγαιοπελαγίτικη φιλοξενία και νέες δημιουργικές προτάσεις βασισμένες σε τοπικά αγνά υλικά. 9πμ-12μμ από Μάιο έως Οκτώβριο. Κέντρο του λιμανιού της Αντιπάρου τηλ: 22840 61204
Apoplous • greek restaurant • cafe • cocktail Ένας προορισμός για όλη τη μέρα, για καφέ, πρωινό, φαγητό ή ένα δροσερό ποτάκι με τη μαγευτική θέα της θάλασσας και τα μοναδικά χρώματα του ηλιοβασιλέματος. Start your day enjoying a good coffee or breakfast by the sea. Our grilled octopus and steamed mussels are the ideal snacks for your ouzo. Fresh salads, handmade appetizers, seafood and tasty dishes; fisherman’s risotto, Kalamaroudi Aliki’s, shrimp spaghetti and the traditional, gluten free “sifneiko mastelo” are some of our dishes which you can accompany with a bottle of wine from our wine list. Live the magic of the sunset and relax with a drink or cocktail! Aliki Beach tel: 2284091228
Anargyros restaurant offers, for more than 50 years, Aegean hospitality and new creative propositions based on genuine local products, with respect and responsibility to tradition and history. 9am to 12pm from May till October. Center of Antiparos port tel. 22840 61204
K ASntiparos TRO Tο «ΚΑΣΤΡΟ ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ» επιβεβαιώνει τον ορισμό της ελληνικής φιλοξενίας. Διαθέτει διαμερίσματα, στούντιο, δωμάτια , υπέροχη θέα , πισίνα και οικογενειακό περιβάλλον. Οι αποσκευές της επιστροφής σας θα είναι γεμάτες από ευχάριστες αναμνήσεις. Τώρα υπάρχει ένας ακόμα λόγος να επισκεφτείτε την Αντίπαρο!
“KASTRO ANTIPAROS“ confirms the definition of greek hospitality. Apartments, studios, rooms, a wonderful view, a swimming pool and a family ambiance. Your suitcases on the way back will be loaded with pleasant memories. Now, there is one more reason to visit Antiparos!
Tel: +302284061011 | fax: +302284061013| Mob: +306979616637 Email: castro1@otenet.gr | www.antiparosgreece.com σελίδα | page | 43
σελίδα | page | 44
πισίνα | σάουνα | υδρομασάζ ΜΌΝΩΣΗ | ΧΡΏΜΑ | ΕΠΈΝΔΥΣΗ | ΔΌΜΗΣΗ
Κάμπος Νάουσαs, Πάρος Κυκλάδες, τηλ.: +302284052651, fax: +302284052661 e-mail: baliosltd@gmail.com, web: www. baliosparos.gr, find us on fb: Balios ltd σελίδα | page | 45
τo πρόσωπo | the person
Μανόλης Κορρές | Manolis Korres “Τα υπόγεια λατομεία της Πάρου είναι μια μεγάλη παγκόσμια κληρονομιά.” “The underground quarries of Paros are a great world heritage.”
Οξύς και δίκαιος, τολμηρός αλλά και γοητευτικός στον λόγο του, ο Μανόλης Κορρές είναι ο άνθρωπος που αφιέρωσε τη ζωή του στην ιστορία της αρχιτεκτονικής. Με αξιοζήλευτη πορεία στα έργα αναστήλωσης του Παρθενώνα και πρόσφατα του Παναγίου Τάφου, η καριέρα του είναι γεμάτη βραβεύσεις και διακρίσεις όπως ο τίτλος του μέλους της Ακαδημίας Αθηνών που του απονεμήθηκε πριν λίγους μήνες. Στο Parola μας μίλησε για όλα, και κυρίως για τα αρχαία λατομεία μαρμάρου της Πάρου, τη γνωστή ανοιχτή πληγή, στα πλευρά του νησιού.
Ο Μανόλης Κορρές είναι Δρ αρχιτέκτων-μηχανικός, D.h.c. FU Berlin και καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου. Έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρα και βιβλία και έχει τιμηθεί με το χάλκινο μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών, με το αργυρό της Academie d’Architecture, το βραβείο Alexander von Humbolt και το χρυσό της Ακαδημίας της Ρώμης (διεθνές βραβείο Feltrinelli 2013).
Sharp and fair, bold and at the same time fascinating in his speech, Manolis Korres is a man who dedicated his life to the history of architecture. With a renowned work in the Parthenon and the Holy Sepulchre restoration, his career is full of honours such as the title of member of the Athens Academy. In Parola, he talked about everything and especially about the ancient marble quarries of Paros, this open wound at the side of the island.
Manolis Korres is a Dr. architectengineer, D.h.c. FU Berlin and professor at the Athens Polytechnic. He has published numerous articles and books and has been honoured with the Bronze Medal of the Athens Academy, the Silver Medal of Academie d’Architecture (Paris), the Alexander von Humbolt prize and the gold medal of the Rome Academy (international Fetrinelli prize 2013)
Συνέντευξη: ΑΥΓΗ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ σελίδα | page | 46
σελίδα | page | 47
Σχέδιο: Μανόλης Κορρές, "Από την Πεντέλη στον Παρθενώνα" εκδόσεις "ΜΈΛΙΣΣΑ"
τo πρόσωπo | the person Μανόλης Κορρές | Manolis Korres
Εργαστήκατε για είκοσι πέντε περίπου χρόνια στο αναστηλωτικό πρόγραμμα της Ακρόπολης, εκ των οποίων δεκαέξι στον Παρθενώνα. Πρόσφατα συμμετείχατε στην αναστήλωση του Ναού του Παναγίου Τάφου. Θα έλεγε κανείς ότι με τη δουλειά σας αγγίξατε τα Άγια των Αγίων. Όλα είναι θέμα τύχης, όπως έλεγε κι ο αείμνηστος δάσκαλός μου, ο Χαράλαμπος Μπούρας. Όταν προκύπτουν ευκαιρίες κι όταν βρίσκεται κανείς εκεί και έχει κάποια εμπειρία, και αυτά που ξέρει τα θέλουν και οι άλλοι, όλα αυτά δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να αρχίσει μια συνεργασία. Λοιπόν τα δικά μου αρχίζουν πολύ πίσω. Όταν ακόμη σπούδαζα στο Πολυτεχνείο εργαζόμουν και πιο πολύ μου άρεσε να βοηθάω τους αρχαιολόγους. Όχι τόσο σε ανασκαφές αλλά γενικότερα σε έρευνες, όπου χρειαζόντουσαν σχεδιαστικές αναπαραστάσεις μνημείων, κάτι στο οποίο τα κατάφερνα αρκετά καλά. Μάλιστα τότε σιγά-σιγά άρχισα να συνειδητοποιώ ότι υπήρχαν κάποιες σκοτεινές πλευρές στην ανοικοδόμηση των πάντων και ότι υπήρχε πολλή ομορφιά στη δουλειά στα αρχαία, κυρίως έξω στις εξοχές. Άλλωστε δεν μου άρεσε και τόσο το μέσα στο γραφείο. Ο Χαράλαμπος Μπούρας, ο οποίος όχι μόνο ήταν ο καλύτερος επιστήμων, το καλύτερο μυαλό, ο καλύτερος καθηγητής αλλά είχε κι αυτό το ήθος και τη συνέπεια, αποτέλεσε παράδειγμα άρα πολύ μεγάλη επιρροή. Δεν προσπάθησε να παρασύρει κανέναν στη δική του τη δουλειά. Αυτό έγινε μόνο του. Έτσι όταν το 1975 ιδρύεται η Ε.Σ.Μ.Α (Επιτροπή Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως ήμουν ο πρώτος που μου ζητήθηκε να αναλάβω στο έργο. Βέβαια δεν αισθάνθηκα και πολύ καλά, αισθάνθηκα ότι ήμουν πολύ νέος για να δουλέψω στην Ακρόπολη. Στην πραγματικότητα όμως φαίνεται ότι παρά το νεαρόν της ηλικίας μου είχα πολύ περισσότερα εφόδια από οποιονδήποτε άλλον ήδη εκείνη την εποχή. Απλώς δεν μου άρεσε αυτό να γίνει έτσι, χωρίς μια διαγωνιστική διαδικασία. Ποιες ήταν για σας οι επιρροές, οι αναφορές, τα παραδείγματα ζωής; Πάνω απ’όλα μία καλλιέργεια από το σπίτι, από την οικογένεια. Η μητέρα μου αγαπούσε πάρα πολύ τα γράμματα, ήταν προικισμένη και σε αυτό. Διάβαζε ποίηση, διάβαζε συγγραφείς και έγραφε και η ίδια. Πέθανε πολύ νέα, πενήντα ετών. Ήταν αναγκασμένη να εργαστεί σκληρά γιατί ο πατέρας είχε πεθάνει επίσης πολύ νέος αλλά από παιδικής ηλικίας μάς είχε επηρεάσει στα γράμματα. Γενικώς στην οικογένεια υπήρχε το ταλέντο του χεριού, του σχεδίου. Και τα τρία παιδιά είχαμε μεγάλη επιδεξιότητα. Μάλιστα σε ένα διαγωνισμό παιδικού σχεδίου απορριφθήκαμε ο αδελφός μου κι εγώ γιατί θεωρήθηκε ότι τα σχέδια ήταν επαγγελματιών ενηλίκων. Άδικο! Δεν μπήκαν στον κόπο να μας καλέσουν για να δουν ότι σε παιδική ηλικία ήμασταν σε θέση να σχεδιάσουμε όπως ένας ενήλικας. Χρησιμοποιείτε εξαιρετικά τη γλώσσα. Χαίρεται κανείς να σας ακούει γιατί δεν ακούμε πια συχνά ωραία ελληνικά. Αυτό πάλι είναι η επίδραση από το σπίτι, πρώτα από την οικογένεια -η λογική διατύπωση, το πλούσιο λεξιλόγιο- και μετά οι δάσκαλοι στο σχολείο. Άλλωστε εκείνη την εποχή όλα ήταν περισσότερο
σελίδα | page | 48
«Σε ένα διαγωνισμό παιδικού σχεδίου απορριφθήκαμε ο αδελφός μου κι εγώ γιατί θεωρήθηκε ότι τα σχέδια ήταν επαγγελματιών ενηλίκων. Άδικο!» "In a children drawing competition, both my brother and I were disqualified because they thought that our drawings were made by professional adults. Unfair!"
You have worked for about twenty five years in the Acropolis restoration, sixteen of which on the Parthenon. Recently, you participated in the restoration of the Temple of the Holy Sepulchre. One could say that with your work you have touched the Sancta Sanctorum. Everything is a matter of chance as my late mentor, Haralambos Bouras used to say. When an opportunity comes up and you are there and you have some experience and what you know is something other people want to use, all this creates the prerequisites for cooperation. Well, my own story begins a long way back. When I was a student at the Polytechnic, I worked as well. What I liked most was to help the archaeologists, not so much in the excavations but more generally in studies which made use of representational drawings of monuments something at which I was quite good. Then I began to realize that there were some dark sides in the rebuilding of everything and that there was much beauty in the work with the ancient monuments, especially in the countryside. Anyway, I didn’t really like being in an office. H. Bouras who was not only the best scientist, the best brain, the best professor, but he also had integrity and consistency, was an example -therefore he exerted a great influence. He did not attempt to entice anyone. This came naturally. Thus in 1975 The Committee for the Conservation of the Acropolis Monuments was established and I was the first who was asked to take over the work. Of course I didn’t feel very comfortable; I felt I was too young to work at the Acropolis. However, it seems that despite my youth I was better equipped than any other at the time. I simply didn’t like the idea that it happened in this way, without any competitive procedure. Which were for you the influences, the points of reference and the life examples? Above all, the culture from the family. My mother liked literature very much; she was gifted in this as well. She read poetry, she read various writers and wrote herself as well. She died very young, she was only fifty. She had been obliged to work hard, because
Φωτογραφία: Μαρία Περαντινού
Το αρχαίο λατομείο του Πανός στο Μαράθι. Τhe ancient quarry of Pan in Marathi.
προσεγμένα και τα φιλολογικά μαθήματα είχαν κεντρική θέση στην εκπαίδευση ασχέτως αν πήγαινε κανείς στο κλασικό ή στο πρακτικό. Και μετά βέβαια ο Μπούρας, ο οποίος ήταν το πρότυπο γιατί στο Πολυτεχνείο είχε μείνει ακόμα περιθώριο και για άλλη επίδραση. Ας μιλήσουμε για τα λατομεία μαρμάρου της Πάρου. Το παρελθόν τους είναι λίγο πολύ γνωστό, ποιο μπορεί να είναι το μέλλον τους; Πρέπει να είναι ένα μέλλον άξιο της ιστορικής και της τεχνικής τους σπουδαιότητας. Είναι κεντρική η θέση τους στην ιστορία και τη δημιουργία πρώτα-πρώτα των έργων τέχνης στην αρχαιότητα και μετά βέβαια στην ιστορία αυτής της δημιουργίας που είναι η ιστορία της τέχνης, η ιστορία της αρχαίας πλαστικής γλυπτικής, δείγματα της οποίας βρίσκονται στα καλύτερα μουσεία του κόσμου. Τα καλύτερα όλων είναι από μάρμαρα του υπόγειου λατομείου στο Μαράθι. Ο Φαύνος Μπαρμπερίνι, για παράδειγμα, στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου, παρά τις μεγάλες διαστάσεις του, βγαίνει από ένα
«Το μέλλον των λατομείων πρέπει να είναι άξιο της ιστορικής και τεχνικής τους σπουδαιότητας.» "The future of the quarries must be worth of their historical and technical significance."
our father had also died very young but from our childhood we had been taught to love books. In general, in our family there was the talent of the hand, of drawing. We, all three children, had a high skill. In a children drawing competition, both my brother and I were disqualified because they thought that our drawings were made by professional adults. Unfair! They didn’t even bother to call us and see that we were children who could draw like an adult. You use the language in an excellent way. One enjoys listening to you as we don’t usually hear good Greek nowadays. Once again this is the influence from my home, from the family -accuracy in the
σελίδα | page | 49
τo πρόσωπo | the person Μανόλης Κορρές | Manolis Korres
ογκοτεμάχιο που εξορύχθηκε κάποτε στο υπόγειο εκείνο λατομείο της Πάρου, όπου το κάθε κυβικό μέτρο κόστιζε σχεδόν εκατό φορές περισσότερο από ένα αντίστοιχο που εξορύσσετο σε υπαίθριο κανονικό ανοικτό λατομείο λόγω των πολύ ειδικών συνθηκών. Πολλές δυσκολίες εκεί στο υπόγειο λατομείο γιατί το καλό μάρμαρο δεν έχει πολύ πάχος, είναι στρώμα, κι επίσης για να ελευθερωθεί πρέπει να αφαιρείται από πάνω μια μεγάλη μάζα, ένα άλλο στρώμα, αυτό που κυανίζει και μετά δεξιά αριστερά να γίνονται τάφροι με μεγάλη οικονομία γιατί αυτές πια θα είναι εις βάρος του πολύτιμου λευκού πετρώματος. Επομένως αυτό το λατομείο είναι ένας θησαυρός. Το πιο σπουδαίο βέβαια, το πιο ενδιαφέρον είναι η τεχνολογία που αναπτύχθηκε εκεί κάτω. Είναι μια τεχνολογία που υπήρχε ήδη από παλιά. Στην Αίγυπτο, στα λατομεία της Τούρα, περίπου δύο χιλιάδες χρόνια παλιότερα είχαν εξορυχθεί λίθοι που σχημάτισαν την εξωτερική επιφάνεια των πυραμίδων. Επομένως αυτή είναι μια παλιά παράδοση η οποία χρησιμοποιήθηκε επίσης στην Πάρο και αργότερα εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται σε πολύ μεγάλη έκταση στη ρωμαϊκή Κρήτη όπου είναι τα απέραντα υπόγεια λατομεία της Γόρτυνας. Και γύρω στην Κνωσό υπάρχουν τέτοια από την εποχή του μινωικού κόσμου. Και πού να αρχίσει κανείς, πού να τελειώσει; Υπόγεια λατομεία υπήρχαν στη Σάμο για τα οποία έγραψε πρόσφατα ο Ηerman Kienast, ένα πολύ ωραίο άρθρο. Ή στη Ρώμη, τα απέραντα υπόγεια για το tufo, τεράστια λατομεία κι εκεί. Λοιπόν τα υπόγεια λατομεία είναι μια μεγάλη κληρονομιά και είναι παγκόσμια κληρονομιά. Επομένως ένα μέρος σαν τα υπόγεια λατομεία είναι δεμένο πολύ σφιχτά με τον πολιτισμό, με την ανάπτυξη των πόλεων και ειδικότερα δε με τα εικαστικά έργα, ειδικά στην Πάρο, με τα καλύτερα αγαλματικά έργα του αρχαίου κόσμου που, όπως είπα, αποτελούν το καύχημα των καλύτερων μουσείων παντού. Άρα αυτά τα υπόγεια λατομεία στην Πάρο, στο Μαράθι, το πρώτο των Νυμφών, το άλλο του Πανός, είναι το ένα καλύτερο από το άλλο. Πιο γνωστό είναι των Νυμφών λόγω του αναγλύφου αλλά το άλλο του Πανός δεν νομίζω ότι υπολείπεται σε σπουδαιότητα και σε ενδιαφέρον. Αυτά απέχουν μεταξύ τους περίπου μισό χιλιόμετρο και ανάμεσά τους μεσολαβεί μια ωραία κοιλάδα. Πριν φθάσουμε σ’αυτά, συναντάμε τις εγκαταστάσεις των εταιριών που διαδοχικά εκμεταλλεύτηκαν στους νεώτερους χρόνους αυτόν τον θησαυρό. Ακόμη εκεί πλανάται και η σκιά του Ανδρέα Κορδέλλα, που έγραψε μια σπουδαία μελέτη, έναν απολογισμό για τις προσπάθειες της Ελληνικής Εταιρίας Μαρμάρων. Ακόμη και πλοίο δικό τους είχαν, το «Πάρος», και τα εργοστάσια που ακόμα σώζονται. Εκεί βρίσκεται σήμερα ο πολιτιστικός σύλλογος «Αρχίλοχος», που στεγάζεται σε έναν από αυτούς τους χώρους στην Παροικιά. Μπροστά στον προβλήτα ήταν το κυκλικό βάθρο ενός γερανού. Πέντε χιλιόμετρα σιδηροδρομικής γραμμής ένωναν τα λατομεία με το λιμάνι. Βαγόνια Decauville, διακλαδώσεις που οδηγούσαν σε καθένα από τα υπόγεια αλλά και σε άλλα υπαίθρια λατομεία γιατί μαζί με τα υπόγεια η Εταιρία εκμεταλλευόταν και τρία τέσσερα άλλα ανοικτά, συμβατικά λατομεία επιφανείας στην ίδια περιοχή.
σελίδα | page | 50
expression, a rich vocabulary- and the teachers at school. At that time more attention was given to such things and the literary subjects had a central place in education independently of whether one went to a classical school or not. And then there was Bouras who was an example, because at the Polytechnic there was still room for an influence of another kind.
«Ένα μέρος σαν τα υπόγεια λατομεία είναι δεμένο πολύ σφιχτά με τον πολιτισμό, με την ανάπτυξη των πόλεων και ειδικότερα δε με τα εικαστικά έργα.» "A place like the underground quarries has very close ties with civilization, the development of cities and specifically with the best sculptural works of the ancient world."
Let’s talk about the marble quarries of Paros. Their past is known, more or less, but what about their future? It must be a future worth of their historical and technical significance. They have a central place in the history and the creation, first of all, of art works in the antiquity and later in the history of this creation which is the history of art, the history of the ancient sculpture, samples of which can be found in the world’s best museums. The best of them are of marble from the subterranean quarry at Marathi. For example the Barberini Faun at the Munich Glyptotech, despite its great size comes from one piece of marble which at some time was quarried at this subterranean quarry of Paros, at which each cubic meter cost almost one hundred times more that its equivalent extracted from a usual open air quarry, due to the very special conditions. Too many difficulties there, under the ground, because good marble is not very thick -it is a layer- and then to free it, another layer, which has a bluish tint, must be taken away, and then one has to dig trenches on the right and the left, with great economy because this will be to the detriment of the valuable white marble. Therefore this quarry is a treasure. The most important, the most interesting thing is the technology developed down there. It is a technology which existed from the past. In Egypt, at the Tura quarries, about two thousand years earlier, they had extracted lime stones which formed the external surface of the pyramids. Therefore, this is an old tradition used also at Paros and later it continued to be used in Roman Crete where we have the vast underground quarries at Gortina. Around Knossos there are similar quarries since the Minoan era. It is really a long story. At Samos too, there were subterranean
O Φαύνος Μπαρμπερίνι στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου, σμιλεμένος σε παριανό λυχνίτη από το Λατομείο των Νυμφών στο Μαράθι. The Barberini Faun in the Munich Glyptotech, carved in Parian marble from the Quarry of the Nymphs in Marathi.
σελίδα | page | 51
τo πρόσωπo | the person Μανόλης Κορρές | Manolis Korres
quarries- Herman Kienast has recently written a very good paper on them. In Rome, too, the vast underground ones for tufo. Thus, the underground quarries are a great heritage, a world heritage. Therefore a place like the underground quarries has very close ties with civilization, the development of cities and specifically at Paros with the best sculptural works of the ancient world; as I said they are the pride of the best museums everywhere. These quarries of Paros, at Marathi, the Nymph quarry and the Pan quarry are very important. That of the Nymphs is more known, but I think that the quarry of the Pan is no less important and interesting. The distance between them is about half a kilometer and a beautiful valley lies in between.
Ο καθηγητής Μανόλης Κορρές επί τω έργω στο ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνα. Professor Manolis Korres working on the east pediment of the Parthenon.
Επομένως αυτό είναι ένα σύνολο, που καλύπτει ιστορικά περίπου δυόμιση χιλιετίες και είναι ταυτοχρόνως κλασική αρχαιολογία, μνημείο της φύσεως αλλά και βιομηχανική αρχαιολογία της εποχής μας. Όλα μαζί στον ίδιο τόπο. Δεν ξέρω γιατί θα πρέπει κανείς να επιστρατεύσει επιχειρήματα για να υποστηρίξει κάτι που είναι αυτονόητο, ότι τέτοια μέρη έχουν προτεραιότητα στις επιλογές της τοπικής κοινωνίας όπως αυτή εκφράζεται μέσω των αρχόντων, εννοώ την Τοπική Αυτοδιοίκηση, πρώτα ο Δήμαρχος και μετά το Δημοτικό Συμβούλιο. Δεν ξέρω αν θάπρεπε κανείς να πει πολλά για να πείσει αυτούς τους ανθρώπους για κάτι που είναι αυτονόητο. Δεν νομίζω ότι θάπρεπε κανείς να βγει σε μία πλατεία και να αρχίσει να εξηγεί τις ηθικές αρχές βάσει των οποίων δεν πρέπει, ας πούμε, να κλέβουμε ή να σκοτώνουμε. Θεωρούνται αυτονόητα αυτά. Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν είναι εξίσου αυτονόητο ότι η πολιτιστική κληρονομιά πρέπει να είναι στις προτεραιότητές μας και πρέπει να θυσιάζουμε γι’ αυτήν. Πολλά λάθη έχουν γίνει και στην Πάρο αρχίζοντας από μία κακοσχεδιασμένη απόπειρα εκβάθυνσης του λιμανιού, με διάφορες πράξεις εκεί στην παραλία, στην ιστορική παραλία. Τα μπαζώματα κατά μήκος της βόρειας ακτής της Παροικιάς, του ιστορικού οικισμού, ακριβώς στα πόδια του Κάστρου και σ’ όλο το μήκος, τα οποία ενταφίασαν και κάποιες αρχαιότητες που ήταν εκεί μέσα στο νερό και δεν πρόλαβε κανείς να τις μελετήσει ή να τις ανασύρει. Ή τί να πει κανείς για την άκριτη χρήση του λευκού στην ανοικοδόμηση σε μεγάλες αποστάσεις οπουδήποτε στις πλαγιές ή στις ρεματιές στο νησί με τα λίγα δέντρα όπου ξαφνικά ξεφυτρώνει εδώ κι εκεί κάθε τόσο μια λευκή οικοδομή και συρρικνώνει τις πριν, έστω φαντασιακά, τεράστιες διαστάσεις του. Θέλω να πω ότι όλα σήμερα δείχνουν πιο μικρά και βεβαίως χρησιμοποιώντας το αυτοκίνητο οι αποστάσεις διανύονται γοργά και η παρατήρηση
σελίδα | page | 52
«Δεν ξέρω γιατί θα πρέπει κανείς να επιστρατεύσει επιχειρήματα για να υποστηρίξει κάτι που είναι αυτονόητο.» "One should not have to use arguments to support something that is self-evident."
Before we reach them, we meet the installations of the companies which successively exploited these treasures in modern times. There, still hovers the shadow of Andreas Kordellas who wrote an important study, a report about the efforts of the Greek Marble Company. They had their own ship named "Paros," and their installations are still there in Parikia. Now, the cultural society “Archilochos” is housed there. At the pier, there was the circular pedestal for a crane, five kilometers of a railway line, Decauville wagons, and lines leading to each of the underground quarries but also to other open air ones. You see, the company also exploited three or four open, conventional surface quarries in the same region. Therefore this is a whole which, historically covers about 2500 years. It is classical archaeology and at the same time, a natural monument and industrial archaeology; all in one place. One should not have to use any arguments to support something that is self-evident. Such places should have priority in the options of the local society as this is represented by the Local Administration, the Mayor and the Municipal Council. I don’t think one should go out in a square and make a speech to explain why we should not steal or kill. These things are self-evident. I can’t think why it is not equally self-evident that our cultural heritage must be among our priorities and that we must make sacrifices for it. Many mistakes have been made at Paros as well, starting with the badly planned attempt to deepen the port, with various botched works at the coast, this historic coast. The landfill works along the
σελίδα | page | 53
τo πρόσωπo | the person Μανόλης Κορρές | Manolis Korres
των ιδίων στοιχείων του τοπίου εκατό φορές αλλά φευγαλέα δεν ισοδυναμούν με μία φορά αλλά ήρεμα. Κι έτσι μπορεί κανείς, ενώ έρχεται με το αυτοκίνητό του στην Πάρο ή στη Νάξο, να βλέπει φευγαλέα το ίδιο βραχάκι αριστερά και πέρα τον ανεμόμυλο. Οι εκατό φορές από δέκα δευτερόλεπτα δεν ισοδυναμούν καν με πέντε λεπτά, ήρεμης παρατήρησης από έναν ο οποίος κάθισε κοντά και κοιτάζει και σκέφτεται κι είναι ήρεμος. Για όλους αυτούς τους λόγους οι σημερινοί άνθρωποι είναι αδιάφοροι απέναντι στο τοπίο και μπορούν εύκολα να το καταστρέφουν και δεν συνειδητοποιούν καν ότι το σπίτι που το έχτισαν λευκό πάνω στην πλαγιά, το έχει τελειώσει το τοπίο, το έχει καταστρέψει. Μάλιστα έφτασε και το Υπουργείο Πολιτισμού πολλές φορές να θεσπίσει κανόνες μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η λευκότητα. Ιστορικά ποτέ δεν υπήρξε, μόνο στο κέντρο των οικισμών τα αρχοντικά σπίτια ήταν λευκά και μάλιστα όχι με τον επίπεδο σοβά αλλά με τον σαρδελωτό που έχει μια τραχιά επιφάνεια και αυτοσκιάζεται. Πιο έξω ήτανε απλώς τα φυσικά υλικά της πέτρας, οι δε κατοικιές, τα μιτάτα κι όλα αυτά στις εξοχές ήταν αυτονοήτως στο φυσικό χρώμα της πέτρας. Λοιπόν μέσα σε αυτή την αλλόφρονα ανάπτυξη, το ωραίο μεγάλο αυτοκίνητο, το εξοχικό εδώ, το σπίτι εκεί, το άλλο εξοχικό αλλού, αυτός ο επιφανειακός τρόπος έχει κάτι το βέβηλο επάνω στη φύση, στο τοπίο. Με αυτόν τον τρόπο δεν περιμένει κανείς μια μεγάλη ευαισθησία εκ μέρους του μεγάλου αριθμού των ανθρώπων για τα μνημεία, για το κάθε Μαράθι και για το κάθε υπόγειο λατομείο. Όλα αυτά έχουν ενδιαφέρον για μία γρήγορη ματιά που απολήγει στο τέλος σε κάποια ταβέρνα. Είναι ένας υλισμός, ένας φοβερός υλισμός ο οποίος πλέον τους έχει φτάσει, νομίζω, τους συνανθρώπους μας σε μία κατάσταση που δεν υπήρξε παλιότερα και δεν το συνειδητοποιούν γιατί η αλλαγή δεν φαίνεται από τη μία ημέρα στην άλλη αλλά από τη μία δεκαετία στην άλλη. Και θα μου πείτε τότε, τί να κάνουμε στο Μαράθι; Παρακολουθώ τώρα δεκαετίες, που διάφοροι σύλλογοι προσπαθούν, έχουν αλλάξει οι δημοτικοί άρχοντες κάμποσες φορές... Το μόνο που έγινε εκεί είναι ένας λιθόστρωτος δρόμος, ο οποίος έχει απλώς κάποιες κατασκευαστικές λεπτομέρειες όμοιες μ’ εκείνες στην πεζοδρόμηση της Ερμού, στην Αθήνα. Ιδίως εκείνο το μαρμαράκι κομμένο από μηχανή με φαλτσάκι εκατέρωθεν. Οι δε κυβόλιθοι, που είναι από μάρμαρο, που κανονικά δεν θά‘πρεπε, είναι τετραγωνισμένοι από μηχανή κι απλώς είναι σκισμένοι στη μέση. Επομένως το έξοδο γι’ αυτό το δρομάκι εμπεριέχει πλήρη κατεργασία με μηχανή αντί αυτού που θα ήταν δυνατόν να γίνει με μάζεμα λίθων από τα περισσεύματα, όπως έκαναν οι παλιοί εκείνοι αγνοί άνθρωποι που με πνεύμα οικονομίας χρησιμοποιούσαν το κάθε κομμάτι, τα άρμοζαν μεταξύ τους λογικά και έστρωναν με πολύ μικρή δαπάνη επιφάνειες, δρόμους, πλατώματα. Το επόμενο το οποίο συμβαίνει είναι ότι μπαίνει ο κάθε άσχετος εκεί -και κυρίως νέοι- και αρχίζει και λερώνει με το σπρέι το εσωτερικό. Ιδίως εκεί που είναι τα πανάρχαια κατάλοιπα από ονόματα γραμμένα με μεγάλη προσοχή, κοκεταρία και σεμνότητα μερικές φορές. Αν δει κανείς το όνομα του Hallerstein, του μεγάλου αυτού ανθρώπου γραμμένο με μολυβάκι, θα παρατηρήσει ότι όλο μαζί καταλαμβάνει όσο τέσσερα δάχτυλα στο πλάτος, τόσο μικρά που δυσκολεύεσαι να τα διαβάσεις. Πήγαιναν τόσο σπουδαίοι άνθρωποι κι έγραφαν το όνομά τους,
σελίδα | page | 54
«Οι σημερινοί άνθρωποι είναι αδιάφοροι απέναντι στο τοπίο και μπορούν εύκολα να το καταστρέφουν και δεν συνειδητοποιούν καν ότι το σπίτι που το έχτισαν λευκό πάνω στην πλαγιά το έχει τελειώσει το τοπίο, το έχει καταστρέψει.» "Nowadays, people are indifferent to the landscape and they can easily destroy it, without even realizing that the white house they have built on the slope has destroyed the landscape."
northern coast of Parikia, this historic settlement, exactly at the foot of the Kastro. Some antiquities there in the water, were buried before anyone had the time to study or recover them. Or what can one say about the mindless use of white in buildings, everywhere, at the slopes or at the creeks -on an island with few trees you have a white construction popping up, thus shrinking what would have appeared, even if only in fantasy, enormous. What I want to say is that in our days everything looks smaller and of course with the use of cars the distances are covered in a short time, but seeing fleetingly a landscape one hundred times is not the same as observing it just once, but at your peace He who comes to Paros or Naxos with his car fleetingly sees the same small rock on the left and a windmill in the distance, but 100 times, each one lasting just ten seconds, do not even equal five minutes of serene observation by someone who sits, looks and thinks. For all these reasons, nowadays, the people are indifferent to the landscape and they can easily destroy it, without even realizing that the white house they have built on the slope has destroyed the landscape. Well, even the Ministry of Culture many times went as far as laying down rules which also included whiteness. Historically, it never existed but only in the centre of a settlement the large rich houses were white, but with a rough surface plaster which has a self shadowing effect. Further off, they used the natural material of stone, and the houses, the huts in the countryside were obviously in the natural colour of stone. Well, this frantic development -the fancy big car, a country house here, a house there, another country house somewhere else- this superficial way of life was a kind of sacrilege against nature, against the landscape. Thus one could not expect a high sensitivity by the many for the monuments, for a place like Marathi, for a subterranean quarry. They do not deserve anything more than a quick glance and then follows a visit to a local tavern. We see materialism, an appalling materialism which has led people to a condition which, I think, never existed in the past and they are not aware of it, because the
π α ρ α δ ο σ ι α κ έ σ
χ ω ρ ι ά τ ι κ ε σ
Στο µποστάνι µας, φυτέυουμε εποχιακά ζαρζαβατικά, χωρίς χημικά και πρόσθετα. Ανάλογα με την εποχή και τις διαθέσιμες πρώτες ύλες μας, μπορείτε να δοκιμάσετε τυρόπιτα, χορτόπιτα, πρασσόπιτα, κολοκυθόπιτα, σπανακόπιτα και δεκάδες άλλες, εξαιρετικές σε γεύση και ποιότητα, προτάσεις! Στο παρασκευαστήριό µας, ψήνουμε καθημερινά μπροστά στον πελάτη, υπέροχες γεύσεις για κάθε ώρα της ημέρας. Και σας προσκαλούμε να δοκιμάζετε κάθε μέρα και κάτι διαφορετικό. Ώστε το γευστικό ταξίδι σας να βρίσκει άλλους προορισμούς κάθε φορά...!
π ί τ ε σ
In our kitchen we use only the freshest fruit and vegetables from our island garden, all free of chemicals, grown here to make the best cheese and vegetable pies that you can enjoy here at our café or take home. Savor a new taste and seasonal dish each day.
Κάμπος Νάουσας, Πάρος τηλ.: 22840 52651, find us on fb: little village σελίδα | page | 55
τo πρόσωπo | the person Μανόλης Κορρές | Manolis Korres
change is not apparent from one day to the next but from one decade to the next.
ενώ πολλοί είχαν χρησιμοποιήσει και κεριά για να φτάσουν εκεί στα διακόσια μέτρα, στα έγκατα. Και τώρα πάει ο καθένας με το κινητό βγάζει selfies και φωτογραφίζει και περνάει και μία με το σπρέι και σκεπάζει δέκα ονόματα από εκείνα που έγραψαν οι περιηγητές: ο Fauvel ή ο Choiseul Gouffier και είναι εκεί όλα μαζεμένα εκατό ονόματα. Βλέπουμε λοιπόν ότι εκτός των βελτιωτικών ή προσθετικών έργων είναι και τα προστατευτικά. Τα μέτρα προστασίας νομίζω, είναι πιο επείγοντα από τα μέτρα ανάδειξης. Τα μέτρα ανάδειξης πρέπει να είναι προαιρετικά, αν υπάρχουν χρήματα, αν υπάρχει η συγκυρία αλλά τα μέτρα προστασίας είναι επείγοντα και θα έπρεπε κατά προτεραιότητα αυτά όλα να γίνουν και βέβαια κι όλα τα άλλα. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλοί οι οποίοι δουλεύουν ίσως ασυντόνιστα αλλά από τη στιγμή που οι δημοτικές αρχές δεν έχουν προωθήσει ένα θεσμικό πλαίσιο, όλα αυτά που ετοιμάζουν οι φιλότιμοι νέοι μελετητές, είναι κάπως θεωρητικά. Ο Δήμος εν προκειμένω ή το Υπουργείο Πολιτισμού; Ο Δήμος έχει πολύ μεγάλη ανάμειξη σε αυτά. Το Υπουργείο Πολιτισμού έχει επίσης ευθύνη αλλά το Υπουργείο ασκεί την προστασία κι ως εκεί είναι εντάξει. Και την ασκεί πάρα πολύ καλά αλλά για να γίνει ένα έργο, θα πρέπει να σχεδιαστεί από τον Δήμο και θα εγκριθεί από το Υπουργείο, αν το έργο είναι εντάξει, κι όλα θα προχωρήσουν. Αλλά πρέπει να είναι μέσα στις προτεραιότητες. Σε ένα νησί το οποίο έχει κερδίσει πάρα πολλά χρήματα από τον τουρισμό, δεν είναι δυνατόν να επανέρχεται συνεχώς αυτό το θέμα. Αυτοί οι οποίοι κερδίζουν, είναι εύλογο, ένα μέρος από το κέρδος να θεωρούν ότι πηγαίνει στο κεφάλαιο. Και κεφάλαιο, δεν είναι μόνο οι τέσσερις τοίχοι που έχτισαν αλλά και το μνημειακό δυναμικό του νησιού γιατί αυτό προσκαλεί τους επισκέπτες. Αν θεωρούμε ότι πάντοτε ακόμα και οι τελευταίοι θα ήθελαν μία καλύτερη προσφορά πνευματικού περιεχομένου, αξιοθέατου μορφωτικού κεφαλαίου, τότε νομίζω δεν έχει γίνει τίποτα σχεδόν, αναλόγως με τα εισοδήματα, για τα λατομεία στο νησί και για να μην πω ειδικότερα για τα λατομεία στους Λάκκους που έχουν γίνει χωματερή. Σύμφωνα με την πληροφόρηση που έχουμε από τον Δήμο, υπάρχει ένα σχέδιο να δημιουργηθεί στο νησί ένα αιολικό πάρκο με ανεμογεννήτριες που θα έχουν ύψος εκατό μέτρα και θα είναι περίπου εκατό στον αριθμό. Δεν πιστεύω ότι θα είναι τόσο πολλές γιατί το Αρχαιολογικό Συμβούλιο για πολύ μεγαλύτερα τοπία και ογκωδέστερα, περιορίζει δραματικά τον αριθμό των ανεμογεννητριών. Εν πάση περιπτώσει είναι θέμα που δεν το γνωρίζω καλά απλώς θεωρώ υπερβολικό ότι μπορεί να είναι εκατό στον αριθμό. Στο ύψος ναι, γιατί οι ανεμογεννήτριες πια είναι πανύψηλες παρόλο που δεν είναι υποχρεωτικά το πιο άσχημο πράγμα στον κόσμο. Στο τέλος εκφράζουν, ας πούμε, μία ανώτερη προτεραιότητα που είναι το ενεργειακό, μια παγκόσμια προτεραιότητα. Δεν πρέπει φυσικά να είναι κοντά σε ιστορικά τοπία, τα οποία είναι ευαίσθητα, κοντά σε μνημεία. Η Πάρος βέβαια δεν είναι τόσο μεγάλη και τόσο υψηλές κατασκευές φαίνονται από παντού. Αλλά το Υπουργείο Πολιτισμού ξέρει να κάνει καλά τη δουλειά του, όπως γνωρίζω από πολλές άλλες περιπτώσεις που συζητήθηκε στο Συμβούλιο το θέμα ανεμογεννήτριες. Ένας συμβιβασμός είναι ούτως ή άλλως. Το ιδανικό θα ήταν να έρχεται η ενέργεια από το Αεικίνητον των φιλοσόφων αλλά δεν υπάρχει, ακόμη είμαστε δέσμιοι των μηχανών! P
σελίδα | page | 56
Well, you will ask me, what can we do at Marathi? For decades now, I have been watching the efforts of various cultural societies, several mayors have changed... The only thing that has been done is a cobbled street, which has some construction details similar to the ones at Hermou Street in Athens. Especially those small marble pieces cut by machine. What can one say about the paving sets which should not be of marble and they have been machine cut.
«Τα μέτρα προστασίας νομίζω είναι πιο επείγοντα από τα μέτρα ανάδειξης.» "The protective measures should be given priority."
Therefore, the cost for this small street includes a full machine processing, instead of collecting stray stones as it was done by those unpretentious people of the past who in a spirit of economy used every piece of stone, fitted them together and paved surfaces, streets and so on at a very low cost. Another thing is that any irrelevant person enters the place and –especially the young people– defiles the interior with spray, especially in the places where we have the very old remnants of names written very carefully, with coquetry and modesty sometimes. If one sees the name of Hallerstein, this great man, written with a small pencil, he will observe that it occupies a space of only four fingers: it is written in so small letters that one can hardly discern them. Many important people went there and wrote their name, while others had used
Ο μαρμαρόστρωτος δρόμος που οδηγεί στα κλειστά και αφημένα στην τύχη τους λατομεία στο Μαράθι! Τhe marble paved road leading to the closed and left to their destiny quarries at Marathi!
PCPGR
Care Property in Paros & Antiparos Greek Company candles to go down, all 200 meters. Now everyone goes with his mobile, takes selfies and photos and for fun uses his spray, covering in one touch about ten names written by travelers in the past: Fauvel or Choiseul Gouffier -we have there about one hundred names. So, we see that besides the improving or additional works, we should also take protective measures -they are more urgent than enhancement measures. The enhancement measures can be optional, if there are sufficient funds and suitable conditions, but the protective measures should be given priority. Now, there are many people who work, probably in a not coordinated way, but since the municipal authorities have not promoted an institutional framework, the projects prepared by all those well meaning young researchers are at a somewhat theoretical level. Which should take initiatives, the Municipality or the Ministry of Culture? The Municipality is deeply involved. The Ministry of Culture is also responsible but the Ministry supervises the protective measures and it does its job well. The Municipality must plan a project and if it is ok the Ministry will approve it and it will be carried out. But it should be among the priorities. At an island which has earned a lot of money from tourism, we should not discuss this issue again and again. It is reasonable that those who earn should agree that a part of the earnings should go to the capital and capital is not just the four walls they have built but also the island’s monument heritage because this is what attracts the visitors. If we consider that all -even the most ignorant- would like to see a better offer of spiritual and cultural capital, then I think that, considering the high incomes, almost nothing has been done for the quarries on the island, not to mention the Lakki quarry which has become a dump.
Rentals, Cleaning, Carriage for your Tenants & Customers Secure Delivery & Take back of your home - keys Annual Maintenance & Security services for houses, Villas, Gardens, Yachts & Boats
Φροντίδα του σπιτιού σας σε Πάρο και Αντίπαρο Ελληνική Εταιρεία Ενοικίαση, Καθαρισμός, Μεταφορά των Ενοικιαστών σας Ασφαλής Παράδοση & Παραλαβή των κλειδιών σας Ετήσια συντήρηση & φύλαξη για οικίες, βίλες, πισίνες, κήπους , γιωτ & φουσκωτά Mr. Mavrelis / Κ. Μαυρέλης 6977 577891 & 6942798728, www.pcpgr.eu
Enjoy your stay in Paros – Ονειρεμένες Διακοπές
HYPERLINK “http://www.calypsostudio.gr/”www.calypsostudio.gr
Lefkes Paros / Λεύκες Πάρος
According to information from the Municipality, there are plans for the creation of an Aeolian park with about 100 wind turbines, 100m high each. I don’t believe that there will be so many, because the Archeological Council drastically cuts down the number of wind turbines even at larger and bigger landscapes. Anyway, this is an issue I don’t know very well but I believe that the number of 100 wind turbines is an exaggeration, because they are extremely high. However, they are not necessarily the ugliest thing in the world. After all let’s say that they express a higher priority which is the energy issue -a world priority. Of course, they should not be near historic landscapes or monuments which are vulnerable. Paros, of course, is not big and such high constructions can be seen from all parts. The Ministry of Culture, however, knows its job well, as I know from many other cases when the issue of wind turbines was discussed at the Council. After all, it is a compromise. The ideal situation would be to use the philosophers’ Perpetual Motion as an energy source, but this does not exist, we are still bound up with the machines! P
σελίδα | page | 57
πατριδογνωσία | tradition Στιγμές από τη ζωή στην Πάρο | Moments from the life in Paros
Ανακαλύπτοντας την Παροικιά Discovering Parikia Η Παροικιά μπορεί εύκολα να σε ξεγελάσει. Η πολύβουη ζώνη του λιμανιού, η κίνηση και συχνά το μποτιλιάρισμα ειδικά το καλοκαίρι, η εκτυφλωτική μαρμαρόστρωτη πλατεία της Μαντώς δεν σε προϊδεάζουν για την ατμόσφαιρα και τη γραφικότητα της παλιάς πόλης. Πρέπει να αφήσεις το λιμάνι, να διασχίσεις την πλατεία για να ανακαλύψεις τους κρυμμένους θησαυρούς της Παροικιάς ή Παρκιάς, κατά το παριανό ιδίωμα. Η πλούσια ιστορία της είναι αποτυπωμένη παντού. Αρχαίοι ναοί και πύργοι, καστρόπορτες και ενετικά οικόσημα, πολύχρωμα νεοκλασικά και ταπεινά άσπρα σπιτάκια, τριάντα έξι εκκλησιές μόνο μέσα στην πόλη με πρώτη και καλύτερη την Εκατονταπυλιανή, όλα αρμονικά δεμένα μεταξύ τους, σε μια από τις πιο όμορφες πόλεις των Κυκλάδων. Χάρη στο πολύτιμο παριανό μάρμαρο, που χρησιμοποιήθηκε απλόχερα στα κτίρια της πόλης, και στην καλαισθησία των κατοίκων της, η Παροικιά αποπνέει μια σπάνια αίσθηση φινέτσας και αριστοκρατικότητας, καλά κρυμμένης στα σοκάκια και τους δρόμους της. Το παλιότερο κομμάτι είναι σίγουρα το Κάστρο. Εκεί ξεκίνησε η πόλη, από αυτό το οχυρό σημείο πριν 5000 χρόνια, εκεί και η αρχαία Ακρόπολη με τον ναό της Αθηνάς, εκεί κι ο μαρμάρινος πύργος του Ενετού Μάρκου Σανούδου.
σελίδα | page | 58
H Παροικιά αποπνέει μια σπάνια αίσθηση φινέτσας και αριστοκρατικότητας. Parikia gives out a feeling of subtlety and nobleness.
Parikia can easily deceive you. The noisy area of the port, the crowds and traffic jam, especially in the summer time, and the dazzling white marble paved square do not prepare you for the atmosphere and the picturesque character of the old town. You have to leave the port behind you and cross the square in order to discover the hidden treasures of Parikia. The rich history of the town is visible everywhere; ancient temples and towers, castle gates and Venetian coats of arms, colorful neoclassical mansions and modest whitewashed houses, thirty six churches only in town with Ekatontapyliani being the first and most important one, all matching together in perfect harmony in one of the most beautiful towns of the Cyclades. Thanks to the precious Parian marble, widely used in the monuments of the town and the fine artistic sense of its inhabitants, Parikia gives out a feeling of subtlety and nobleness well hidden in its alleys. The oldest part is surely the Kastro. That's where the town started, from this stronghold, 5000 years ago, that's where the Acropolis was with the temple of Athina, that's where the Venetian,
σελίδα | page | 59
Φωτογραφία: Δημήτρης Βρανάς (AIF)
σελίδα | page | 60
Φωτογραφία: Νίκος Ζάππας
σελίδα | page | 61
Φωτογραφίες: Δημήτρης Βρανάς (AIF)
Εκεί και το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα, κάθε φορά αλλιώτικο. Στα σκαλάκια του Αγίου Κωσταντίνου ή στα κοντινά μπαράκια αν θέλεις να απολαύσεις τον ήλιο να δύει πίσω από τον Άγιο Φωκά παρέα με ποτό και μουσική. Μπροστά από την Κάτω Πόρτα του Κάστρου κι αριστερά, ξεκινά η Οδός Γράβαρη με τα όμορφα αρχοντικά και κάποια εστιατόρια, μπαρ και μαγαζιά. Καλαίσθητα και ιδιαίτερα, συντονισμένα με τον χαρακτήρα της πόλης. Δεξιά από την Πόρτα αρχίζει η οδός της Παλιάς Αγοράς που είναι και σήμερα ο πιο εμπορικός δρόμος της πόλης. Ανάμεσα στα μοντέρνα καταστήματα και τις μπουτίκ ξεχωρίζει το Παντοπωλείο του Διπλού, όπου υπάρχουν μόνο γνήσια παριανά προϊόντα, και μερικά ακόμα σαν μάρτυρες μιας άλλης εποχής. Αυτόν τον δρόμο μπορείς να τον περπατήσεις μέχρι τέλους ή μετά την τρίτη Κρήνη Μαυρογένη να μπεις στα σοκάκια και να ανακαλύψεις γειτονιές και γωνιές της Παροικιάς μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Τα τελευταία χρόνια ο δρόμος που ενώνει τα Λιβάδια με το Δημαρχείο, η παραλιακή δηλαδή της Παροικιάς, βρίσκεται σε μεγάλη άνθιση. Ωραία εστιατόρια και μπαρ και άλλα στέκια την κάνουν όλο και πιο ελκυστική σε Παριανούς και μη. Εκεί η νυχτερινή ζωή της Παροικιάς ξεκινάει με το ηλιοβασίλεμα και συνεχίζεται μέχρι τις μικρές ώρες. P
σελίδα | page | 62
Στα σοκάκια θα ανακαλύψεις γειτονιές και γωνιές της Παροικιάς μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. In the alleys you will discover neighborhoods and corners of the town behind the scene.
Marco Sanudo built the marble tower. That's where you will see the most beautiful sunset, different each time. From the steps of Agios Konstantinos or from the neighboring bars if you want to enjoy the sun dive into the sea behind the Cape of Agios Fokas along with a drink and some music. In front of the Lower Gate of the Kastro and to the left, starts Gravari street with the beautiful mansions and some nice restaurants, bars and shops. All with good taste and style in harmony with the town itself. Right of the Gate is where the Old Market street starts, which is until today the main shopping street in Parikia. Among the modern shops and boutiques the old convenience store of Diplos selling only genuine Parian products which, along with some other shops, stands out as a witness of past times. You can walk along this street to its end or after the third Mavrogenis fountain turn into the alleys and discover neighborhoods and corners of the town behind the scene. These last years the road connecting Livadia to the Town Hall at the southern end of town, Parikia's seafront has been blooming; nice restaurants and bars make it very attractive to Parians and visitors. On the seafront life starts at sunset and goes on until the early morning hours. P
σελίδα | page | 63
σινεμά | cinema Αργύρης Παπαδημητρόπουλος Argiris Papadimitropoulos
«Αντίπαρος, η επιστροφή σε μια ρίζα που επέλεξα» “Antiparos is a return to a root I have chosen”
Ένας μεσήλικας γιατρός επαρχίας, ένα κορίτσι κάτω από τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο, τα νιάτα, η μοναξιά, η παρεξήγηση, η Αντίπαρος... Ο Αργύρης Παπαδημητρόπουλος, σκηνοθέτης της ταινίας Suntan μας μιλάει για τους πρωταγωνιστές, τα γυρίσματα και το νησί που εδώ και χρόνια έχει γίνει ο επίλεκτος τόπος του. Κινηματογραφίσατε την Αντίπαρο όπως ο ερωτευμένος σκηνοθέτης τη μούσα του. Μιλήστε μας για τη σχέση σας μαζί της. Προφανώς για μένα η Αντίπαρος είναι ένας χαρακτήρας ακόμα μέσα στην ταινία. Δεν ξέρω αν είναι μούσα αλλά σίγουρα δεν είναι background. Είναι μάλλον ένα ακόμα πρόσωπο... Εξάλλου η σχέση μου με την Αντίπαρο είναι ακραία. Την έχω ζήσει σε όλα της τα στάδια. Την είδα πρώτη φορά στα δεκάξι μου και δεν την έχω αφήσει μέχρι τα σαράντα μου. Κι εγώ μέχρι τα σαράντα μου έχω αλλάξει τριάντα φορές. Αλλά και η Αντίπαρος αλλάζει μαζί μου οπότε είναι μια σχέση διαρκής. Και σαν τέτοια έχει και τις κόντρες της. Είναι φορές που η Αντίπαρος με έχει θυμώσει και Συνέντευξη: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ σελίδα | page | 64
«Η σχέση μου με την Αντίπαρο είναι ακραία. Την έχω ζήσει σε όλα της τα στάδια.»
A middle aged provincial doctor, a girl under the hot summer sun, youth, loneliness, a misunderstanding, Antiparos… Argiris Papadimitropoulos, director of the film Suntan, talks about his leads and the shootings on the island which for years now has been his chosen place.
"My relation with Antiparos is an extreme one. I have lived it in all of its stages."
You have filmed Antiparos in the way a director in love would film his muse. Tell us about your relation with it. Evidently, for me Antiparos is one of the characters of the film. I don’t know if it is a muse but it is not merely background. I’d say it is yet another person. Anyway; my relation with Antiparos is an extreme one. I have lived it in all of its stages. The first time I saw it, I was sixteen and now I’m in my forties and I have never left it. During this time I have changed thirty times. Antiparos
άλλες που την έχω ερωτευτεί ξανά και ξανά... Η ταινία είναι γεμάτη φρεσκάδα και νεανική ενέργεια. Η επίγευση είναι όμως πικρή. Είναι νομοτέλεια η απογοήτευση που περιμένει το μεσήλικα που θέλει να ζήσει έναν έρωτα πέρα από τα όρια; Δεν υπάρχει κανόνας ούτε νομοτέλεια. Στην πίκρα συνήθως οδηγούν οι λάθος προσδοκίες. Αν ο Κωστής είχε καταφέρει να μπει στο πνεύμα των νέων και δεν γινόταν κτητικός, θα ήταν ακόμα στη la luna και θα χόρευε μαζί τους. Επίσης ο Κωστής αναφέρει το "για πάντα" που στο λεξιλόγιο των νέων απλώς δεν υπάρχει. Το μεγάλο πάρτι των διακοπών έχει... υποσημειώσεις. Η επαγγελματική καθήλωση του επαρχιακού γιατρού, η ασυναισθηματική τρέλα μιας ολόκληρης γενιάς, η μοναξιά που εμπεριέχεται συνήθως στις μεγάλες παρέες... Έχει να κάνει καθαρά με τις επιλογές. Ο Κωστής φαντάζει εδώ αποτυχημένος γιατί δεν έχει επιλέξει να είναι εκεί. Ο πραγματικός γιατρός του νησιού, για παράδειγμα, ο Σωτήρης είναι πετυχημένος και ευτυχής γιατί αυτή ήταν εξαρχής η επιλογή του.
«Δεν υπάρχει κανόνας και νομοτέλεια. Στην πίκρα συνήθως οδηγούν οι λάθος προσδοκίες.» There is neither rule nor inevitability. Bitterness is usually the outcome of wrong expectations.
is changing along with me, so the relation is permanent. Such a relation has its ups and downs. At times, I have been angry with Antiparos and then I have fallen in love with it again and again. Your film has much freshness and youthful energy. However, the after taste is bitter. Is the disappointment of the middle aged man who wants to live a love beyond any limits unavoidable? There is neither rule nor inevitability. Bitterness is usually the outcome of wrong expectations. If Kostis had managed to understand the mentality of the youths and had not become possessive he would still be at La Luna dancing with them. Kostis also uses the word “forever”, something which simply doesn’t exist in the young people’s vocabulary.
σελίδα | page | 65
σινεμά | cinema
Οι πρωταγωνιστές Μάκης Παπαδημητρίου και Έλλη Τρίγγου σε σκηνή από το Suntan. The lead actors in a scene from Suntan.
Πόσος χρόνος χρειάστηκε για να ολοκληρωθεί η ταινία; Πώς σας φάνηκε ο χειμώνας στο νησί; Πόσο δεθήκατε με τους κατοίκους; Κάναμε επτά εβδομάδες γύρισμα συνολικά στο νησί. Έξι το καλοκαίρι και μια το χειμώνα. Είμαστε μια πολύ χαμηλού κόστους παραγωγή και έπρεπε να δουλέψουμε οργανωμένα και συμπυκνωμένα. Είχαμε αρκετή βοήθεια από το νησί, το μεγαλύτερο μέρος του νησιού αντιμετώπισε την παραγωγή θετικά και παρόλο που γυριζόταν μες τον Αύγουστο που όλοι έτρεχαν στις δουλειές τους, όσο μπορούσαν μας βοήθησαν και τους ευχαριστούμε γι αυτό. Η Αντίπαρος του Suntan θυμίζει έντονα την Αντίπαρο των 80's. Ένα ασταμάτητο πάρτι κάτω απ' τον καυτό ήλιο. Αυτή είναι για σας μια εικόνα τρέχουσα και υπαρκτή ή μια ιδεατή εικόνα του νησιού που αγαπάτε; Δεν έζησα την Αντίπαρο των 80'ς. Είμαι γεννημένος το 1976. Γνώρισα την Αντίπαρο στα 90'ς αλλά αυτό που ξέρω και που μου αρέσει είναι ότι η νυχτερινή της ζωή δεν έχει αλλάξει. Ο κόσμος πίνει στην πλατείες μέχρι τις 3.00 πμ και μετά περπατάει σ' αυτό το "προσκύνημα" που λέω εγώ προς τη La Luna. Kαι παρόλο που οι εποχές αλλάζουν και ο κόσμος του νησιού έχει εν μέρει αλλάξει, το νησί παραμένει το ίδιο. Και το πάρτι παραμένει ζωντανό. Δεν περιγράφω μια εικόνα ιδεατή. Αυτή είναι η Αντίπαρος που έζησα και ζω. Εξάλλου 80'ς μουσική παίζει οπουδήποτε θέλεις να περάσεις καλά. Που θα πήγαινες τον ήρωά σου τον Κωστή στο νησί αν ήταν υπαρκτό πρόσωπο και αν τον φιλοξενούσες εσύ; Δεν θα σταματήσω ποτέ ν' αγαπώ την παραλία του camping, παλιά στα 90'ς για μένα ήταν η μοναδική παραλία του νησιού, μετά μεγαλώνοντας άρχισα ν'ανακαλύπτω το υπόλοιπο. Επίσης η Φανερωμένη είναι ένα μαγικό μέρος και αν το επέτρεπε ο καιρός θα τον πήγαινα και στον Σιφναίϊκο. Στην Αντίπαρο έχεις επίσης
σελίδα | page | 66
Τα βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου που απονεμήθηκαν στην ταινία το 2017 Φωτογραφίας: Χρήστος Καραμάνης Β΄Γυναικείου Ρόλου: Έλλη Τρίγγου Α΄Ανδρικού Ρόλου: Μάκης Παπαδημητρίου Σεναρίου: Αργύρης Παπαδημητρόπουλος & Σύλλας Τζουμέρκας Σκηνοθεσίας: Αργύρης Παπαδημητρόπουλος Μεγάλου Μήκους Ταινίας Μυθοπλασίας: Φαίδρα Βόκαλη & Αργύρης Παπαδημητρόπουλος
The big party of the holidays has... footnotes. The provincial doctor’s professional stalemate, the a-sentimental madness of an entire generation, the loneliness usually lurking in the big groups… It is a matter of choice. Kostis appears to be a failure because he has not chosen to be there. For example, the island’s real doctor, Sotiris, is successful and happy because this was his original choice. How long did it take you to shoot the film? What was the winter like on the island? How close did you get with the locals? In all, we had seven weeks of shooting on the island. Six in the summer and one in the winter. It was a very low budget production and we had to be well organized and stick to a tight schedule. We had enough help from the island, most of the people had a positive stand and despite the fact that the shooting took place in August when everybody was very busy, they helped us as much as they could and we thank them for this. Antiparos in the film strongly reminds one of the 80”s; an endless party under the hot sun. Is this, for you, an existent picture or an ideal image of the island you love?
σελίδα | page | 67
σινεμά | cinema I have not known Antiparos of the 80’s. I was born in 1976. I got to know Antiparos in the 90’s but what I know and I like is that its night life has not changed. The people drink at the squares till three in the morning and then walk to what I call the pilgrimageLa Luna. Although times have changed and the locals have also changed somewhat, the island remains the same. The party still goes on. I don’t describe a notional picture. This is the Antiparos I have lived and still live. Anyway, the music of the 80’s still plays anywhere one goes to have a good time.
Ο σκηνοθέτης κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Τhe film director during the shootings.
εξαιρετικές επιλογές για φαγητό. Είναι καταπληκτικό σε ένα τόσο μικρό νησί να μπορείς να φας τόσο καλά και να γευτείς υπέροχη ντόπια κουζίνα. Και συγκλονιστικό σουβλάκι! Πώς ήταν η εμπειρία των γυρισμάτων για τον πρωταγωνιστή σου το Μάκη Παπαδημητρίου; O Mάκης έζησε λίγο ασκητικά στο νησί σε αντίθεση με τους υπόλοιπους που κάναμε γύρισμα και κραιπάλη ταυτόχρονα. Πρώτα απ' όλα απαγορευόταν να βγει στον ήλιο από τον Απρίλιο γιατί έπρεπε να εμφανιστεί χλωμός, καθόλου μαυρισμένος. Οπότε εμείς τρέχαμε με μπύρες στις παραλίες κι ο Μάκης καθόταν με το βιβλιαράκι του στο δωμάτιό του. Επίσης, όλοι οι υπόλοιποι μέναμε στο camping -ναι, είχαμε φτιάξει στο camping ένα γαλατικό χωριόεκτός απ' τον Μάκη που έμενε σ' ένα δωμάτιο στο χωριό. Ο Μάκης είναι επαγγελματίας και πολύ σπουδαίος ηθοποιός. Δεν είναι από τους καλλιτέχνες που δουλεύουν με ευκολίες και θα πάει να κάνει το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά. Αυτό είναι πολύ έξω από την προσωπικότητά του κι απ τις επιθυμίες του γι' αυτό και δεν νομίζω πως θα γίνει ποτέ μανιερίστας. Το κορίτσι του Suntan, η Έλλη Τρίγγου φαίνεται επίσης ιδανική επιλογή. Η Έλλη έδειξε με την πρώτη της δουλειά ότι είναι σπουδαία ηθοποιός. Θα μπορούσε να έχει πέσει στη μανία του φτιασιδιού και της πόζας, ενώ αντίθετα είχα ένα κορίτσι όπως το ήθελα: Ηλιοκαμένο, γυμνό με αλάτια στα μαλλιά, φυσικό κι ελεύθερο, αφημένο στο φακό. Κινηματογραφείς το γυμνό με μεγάλη αθωότητα. Θέλει τέχνη αυτό... Ναι για μένα είναι σημαντικό μετά τα δυο πρώτα λεπτά να μην σε απασχολεί καθόλου σαν θεατή το αν είναι γυμνοί ή ντυμένοι οι ηθοποιοί. Να είναι τόσο φυσικό κι οργανικό μέσα στην ταινία αυτό, ώστε να μην κάνει διαφορά. Αυτό έχει να κάνει και με τον τρόπο
σελίδα | page | 68
Awards Rotterdam International Film Festival (The Netherlands) Premiere Edinburgh International Film Festival (UK) - Best Foreign Film Award Odessa International Film Festival (Ukraine) - Special Mention LUX Awards 2016 Nomination Oaxaca International Film Festival (Mexico) - Best Global Film Mamers en Mars (France) - Best Film Belgrade International Film Festival (Serbia) Best Screenplay SXSW (USA) Brussels Film Festival (Belgium) - Youth Jury Award New York Times' Critics' Pick of the Week Film of the Week for Film Comment (US release)
To what places on the island would you take your hero, Kostis, if he were a real person and you were his host? I will always love the camping beach; in the 90’s it was for me the only beach of the island, later as I was growing up, I began to discover its other parts. Faneromeni is also a magic place and if the weather was good I’d take him to Sifneiko. At Antiparos one has excellent choices for food. It is amazing that on such a small island one can eat so well and taste a superb local cuisine. And a gorgeous souvlaki! How was the experience of the shootings for your lead, Makis Papademetriou? Makis lived somewhat like a hermit as opposed to the rest of us who mixed work with fun. First of all he shouldn’t go out in the sun as of April, because he should look pale, not suntanned at all. So when we rushed to the beaches with tins of beer, Makis stayed at his room with his book. All the rest of us were staying in the campingwe had set up a Galatians’ village-but Makis stayed at his room in the village. Makis is a professional and an excellent actor. He is not an artist who indulges in convenient mannerisms, doing the same thing again and again. This goes against his personality and his wishes and for this reason I believe he will never become a stock character actor. The girl of Suntan, Elli Triggou, also appears to have been an ideal choice. Elli has shown in her first work that she is an outstanding actress. She could have fallen into flamboyance and pose, but on the contrary I had a girl as I wanted her: suntanned, naked, with salt on the hair, natural and free, surrendering to the camera. You have shot nakedness with great innocence. It takes mastery to do it...
Music | sound | light | video | photography | studio | label
Group multimedia innovation we have risen wellbeing into science
Kambos Naoussa, Paros Cyclades tel. & fax: +302284052651 mob: +306978550086 e-mail: violinsproductions@gmail.com, web: www. violinsproductions.com, find us on fb: violins productions σελίδα | page | 69
σινεμά | cinema Yes, for me it is important that after the first two minutes the spectator should not care whether the actors are dressed or naked. This should be so natural and integrated in the film as not to make any difference. This has to do with the way I and C-hristos Karamanis handled our frames and also with the generosity of the actors who felt free very soon and also very comfortable. For me this was the highest stake.
που εγώ κι ο Χρήστος ο Καραμάνης χειριστήκαμε τα κάδρα μας αλλά και με την γεναιοδωρία των ηθοποιών που απελευθερώθηκαν γρήγορα και που εξαρχής ένιωθαν πολύ άνετα μέσα σ' αυτό. Για μένα αυτό ήταν ένα από τα πιο μεγάλα στοιχήματα της ταινίας. Είναι μια παρέα γεμάτη νεανική ενέργεια. Έχουν την ταχύτητα που έχουν οι νέοι άνθρωποι. Κάτι που αποτυπώνεται ανάγλυφα στην ταινία και αποτελεί το τέμπο της. Μα δουλέψαμε πάνω σ' αυτό γιατί ήταν παιδιά που δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους. Τους έφερα όλους στην Ελλάδα ένα μήνα πριν τα γυρίσματα, και τους "ανάγκασα" να γίνουν φίλοι. Φυσικά κι έγιναν! Βγαίναμε μαζί, πηγαίναμε σε μπαρ και παραλίες, μεθύσαμε παρέα πολλές φορές, κι έτσι φυσικά έδεσε η παρέα. Γίναμε μια solid παρέα σαν να γνωριζόμασταν χρόνια και βρήκαμε κοινό ρυθμό. Ποιά είναι τώρα η πορεία του Suntan; Κάθε μέρα το Suntan μας φέρνει κι ένα καλό νέο. Είτε αυτό είναι ένα βραβείο σ' ένα φεστιβάλ, είτε μια συμμετοχή σε κάποιο πολύ σημαντικό αφιέρωμα, είτε πωλήσεις στο εξωτερικό. Ήδη η ταινία είναι αγορασμένη σε πάνω από δέκα χώρες, μεταξύ αυτών η Αμερική, η Αγγλία, ο Καναδάς, η Κορέα, η Γαλλία, η Αυστρία, η Σερβία, η Αυστραλία, και μιλάμε για κανονική διανομή στις αίθουσες και στα dvd πράγμα που σημαίνει οτι θ' αγγίξει ένα πιο ευρύ κοινό. Η Πάρος και η Αντίπαρος αποτελούν πολύ συχνά "το πλατό" σας για μια σειρά από πολύ πετυχημένες διαφημίσεις που έχετε γυρίσει εδώ... Είναι το τέλειο σκηνικό. ΄Οταν για παράδειγμα διαφημίζεις μια ελληνική μπύρα, θέλεις ένα ελληνικό τοπίο, θέλεις κέφι, διακοπές, χαρούμενους ανθρώπους, γιορτή... Το λιμανάκι της Νάουσας σου τα προσφέρει αυτά χωρίς προσπάθεια. Έτσι λοιπόν το νησί προβάλλει το προϊόν και το προϊόν προβάλλει το νησί. Και είναι αληθινή γιορτή γιατί στήνουμε πραγματικό γλέντι με τους ντόπιους. Έχει κούραση αλλά το ευχαριστιόμαστε πολύ! Τώρα αναμένουμε και την καλοκαιρινή version της μπύρας που έχω αναλάβει και που θα δείξει περισσότερη Πάρο. Θα σας δούμε το καλοκαίρι στο νησί; Ασφαλώς. Ξέρετε εγώ δεν είχα ποτέ χωριό. Έτσι κάπως αποφάσισα να κάνω την Αντίπαρο χωριό μου. Είναι η επιστροφή μου σε μια ρίζα που εγώ επέλεξα. P
σελίδα | page | 70
«Κάθε μέρα το Suntan μας φέρνει κι ένα καλό νέο. Είτε αυτό είναι ένα βραβείο σ' ένα φεστιβάλ, είτε μια συμμετοχή σε κάποιο πολύ σημαντικό αφιέρωμα.» Every day the film brings good news. This may be a prize in a festival, participation in some important film event
It is a group full of youthful drive. They have the speed of the young people. This is evident in the film and sets its tempo. Well, we worked on this because they were guys who did not know each other. I brought all of them to Greece one month before the shooting and “forced” them to become friends, Of course they became friends! We went out together, we went to bars and beaches, we got drunk many times and we became a solid group as if we had known each other for many years and found a common tempo. Which is the course of Suntan now? Every day the film brings good news. This may be a prize in a festival, participation in some important film event or sales abroad. The film has been already bought in more than ten countries including America, England, Canada, Korea, France, Austria, Serbia and Australia. There will be distribution in cinemas and DVDs and this means that it will approach a broader public. Paros and Antiparos have often been the location for a series of very successful advertisements you have shot here. They make a perfect stage. For example, when you advertise a Greek beer, you want a Greek landscape; you want merriment, holidays, joyful people, a feast... The small port of Naousa offers all this generously. In this way the island promotes its product and the product promotes the island. It is a real feast because we party together with the locals. It is tiring but we enjoy it greatly. Now we are expecting the summer version of the beer I have been advertising, which will show more of Paros. Shall we see you on the island this summer? Of course. You know I never had a village of origin. Therefore at some point I decided to make Antiparos my village of origin. It is a return to a root that I, myself have chosen. P
Acquamarina Resort, located inside a beautiful garden just in front of the sandy New Golden Beach, is a unique architectural gem, offering excellent services and a wide range of facilities. Featuring 29 renovated suites overlooking the Aegean Sea, Acquamarina Resort is the perfect choice for family holidays. Our spacious one or two-room suites feature king size beds with exclusive linen, a sitting area with Cycladic style decoration, a marble bathroom with amenities, balcony or veranda, LCD HD TV, free wi-fi connection, fridge and sink. In the hotel pool bar-restaurant, visitors can enjoy their coffee, snacks, Greek and Mediterranean dishes as well as refreshing cocktails. In our hotel, right on the beach, operates Goya Windsurfing Center, where you can find the latest models of Goya and take lessons with experienced and accomplished instructors.
Our hotel offers: • Organized beach just in front of the hotel with free umbrellas and sunbeds for guests • Very large (500 m2) ozon pool with hydromassage & pool towels • Pool bar restaurant • Room service • Free wi-fi • Sports and Activities • Playground • Outdoor cinema • Safe Deposit Box • Concierge services • Laundry service • In-room beauty services • Babysitting (upon request) • Gift and souvenir shop • Organisation of social events
New Golden Beach, Paros +30 22840 43281, info@acquamarina.gr, www.acquamarina.gr
σελίδα | page | 71
ΚΟΛΥΜΒΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΠΛΟΥΣ ΠΑΡΟΥ - ΑΝΤΙΠΑΡΟΥ | PAROS - ANTIPAROS SWIMMING CROSSING This summer, as every summer for the past 10 years, the Swimming Crossing will take place at the island of Antiparos. The participants will have the chance to enjoy a unique experience as they will swim from Punta of Paros to the port of Antiparos, crossing the 1453m long channel which separates the two islands.
Κολυμπώντας στο κανάλι
Swimming across the channel Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος θα πραγματοποιηθεί στο νησί της Αντιπάρου ο 10ος Κολυμβητικός Διάπλους. Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν μια μοναδική καλοκαιρινή εμπειρία καθώς θα κολυμπήσουν από την Πούντα της Πάρου έως το λιμάνι της Αντιπάρου διασχίζοντας το κανάλι μήκους 1453 μέτρων το οποίο και χωρίζει τα δύο νησιά. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια οι συμμετοχές ξεπερνούν τις 400 αλλά ότι και ανάμεσα σε αυτές, έχει υπάρξει και ο παγκοσμίου φήμης ηθοποιός Tom Hanks, ο οποίος είναι και θερινός κάτοικος της Αντιπάρου. Ο αγώνας θα πραγματοποιηθεί στις 8 Ιουλίου εφόσον το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες, με τις κατηγορίες να έχουν ως εξής: η πρώτη για τους αρχάριους ενώ η δεύτερη για τους έμπειρους χωρίς κανένα βοήθημα και με χρονομέτρηση. Οι δηλώσεις συμμετοχής για το Διάπλου, γίνονται στα γραφεία του Ν.Ο.Α. στο Λιμάνι της Αντιπάρου, έως δύο ώρες πριν τον αγώνα. Επίσης να αναφέρουμε ότι θα ληφθούν όλα τα μέτρα ασφαλείας που προβλέπονται για τη σωστή και ομαλή εξέλιξη του αγώνα. Σε επικοινωνία που είχαμε με τον πρόεδρο του Ναυτικού Ομίλου Αντιπάρου, κύριο Ιωάννη Φαρούπο, πληροφορηθήκαμε ότι αναμένονται συμμετοχές στο ίδιο περίπου ποσοστό με εκείνο της προηγούμενης χρονιάς. Σύμφωνα πάντα με τον κύριο Φαρούπο αναμένονται αθλητές από όλη την Ελλάδα, αλλά και από το εξωτερικό, όπως για παράδειγμα ακόμη και από την Αφρικανική ήπειρο. Ζητούμενο της διοργάνωσης που γίνεται υπό την αιγίδα του Δήμου Αντιπάρου, είναι η ανάδειξη του αθλητικού ιδεώδους, της ευγενούς άμιλλας, του αθλήματος της κολύμβησης αλλά και η προβολή του νησιού της Αντιπάρου τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι διοργανωτές είναι η έλλειψη οικονομικών πόρων για την κάλυψη των αναγκών του ΝΟΑ αλλά και η έλλειψη εθελοντών. Ελπίζουμε ο ΝΟΑ να συνεχίσει να προσφέρει στο νησί και στους νέους την ευκαιρία να γνωρίσουν τα αθλήματα της ιστιοπλοΐας και της κολύμβησης και κάθε χρονιά που περνάει, ο κολυμβητικός διάπλους να γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής! Κείμενο: ΑΛΕΞΑΝΡΟΣ ΤΡΙΒΥΖΑΣ σελίδα | page | 72
In recent years participations have gone up to over 400, including the world famous star Tom Hanks, who is a summer resident of Antiparos. The contest will take place on July the 8th, if the weather conditions are suitable. The participants will be divided in two groups; one for beginners and one for experienced swimmers who will be timed and will not carry any swimming equipment. Participation forms should be submitted at the offices of the Antiparos Nautical Club not later than two hours before the start of the contest. We should add that all appropriate measures for a safe and smooth swimming contest will be taken. We interviewed the President of Antiparos Nautical Club, Mr Ioannis Faroupos, and were told that participation is expected to be the same as last year. Mr Faroupos has told us that athletes from all over Greece and abroad, including Africa, are expected. The event is aimed at promoting the athletic ideal, fair play, swimming as a sport and attracting interest to Antiparos. The main problems for the organizers are the lack of funds for the needs of the Nautical Club and also the lack of volunteers. The Contest which is held under the auspices of the Antiparos Municipality is aimed at the island’s tourist promotion, both in Greece and abroad. We hope that the Antiparos Nautical Club will continue giving to the island and the young people the opportunity to get acquainted with the sports of sailing and swimming and that with each coming year the Swimming Crossing will become more and more popular.
Filia Grigoraskou Central square of Parikia
T: +30 22840 21474 M: +30 6932 393098 info@parosestate.gr , www.parosestate.gr
σελίδα | page | 73
The Green Project | Drios, tel 22840 41388. σελίδα | page | 74
pe rso ns πρόσωπα
σελίδα | page | 75
πρόσωπα | persons Πάρης Καραμήτσος «Υπηρετώ μια σεμνή και ειλικρινή κουζίνα που σέβεται τα όρια του τόπου και τους κανόνες του.» Το ψαρόσπιτο στη Santa Maria που φύλαγαν τα δίχτυα τους οι ψαράδες έγινε ...Siparos. Ένα λιτό, μοντέρνο και πολύ πετυχημένο εστιατόριο που ανήκει σταθερά στο top five του νησιού. Όσο για τα προϊόντα που βγάζει η θάλασσα και τα μποστάνια της περιοχής, δημιούργησαν ένα σεμνό στρογγυλεμένο μενού που πατάει απαλά στην παράδοση και απογειώνεται μ' ένα twist. Μέσα στο χώρο σας βλέπουμε ανάγλυφα την αγάπη σας για το νησί. Πόσο Παριανός είστε; Είμαστε Παριανοί εγώ, όπως και η αδερφή μου και συνεργάτης μου Δέσποινα Καραμήτσου, από την πλευρά της μητέρας μας. Αλλά είμαστε και στη συνείδηση. Φέτος αποφάσισα να μείνω εδώ όλο τον χρόνο με την οικογένεια μου. Πέρασα πολύ ωραία. Ήταν ένας ήσυχος χειμώνας και μια ευκαιρία για ξεκούραση, οργάνωση και ενδοσκόπηση. Επομένως μάλλον 100% θα έλεγα. Τι είναι κατά τη γνώμη σας αυτό που δημιουργεί στον επισκέπτη αυτή την υπέροχη οικειότητα; Θεωρώ πως όλα είναι θέμα ψυχολογίας. Όπως μου έλεγε και ο μέντορας μου Χρήστος Κριμαίας, αφενός έχουμε ένα κοινό το οποίο κάνει διακοπές και βρίσκεται σε ένα μαγικό νησί που του επιφυλάσσει μόνο ωραίες στιγμές και από την άλλη πλευρά είμαστε όλοι εμείς που ο καθένας με την σειρά του έχουμε την υποχρέωση να το κάνουμε να νιώσει άνετα. Αυτό γίνεται μόνο στην περίπτωση που πραγματικά πιστέψουμε στην έννοια της φιλοξενίας και του συμπεριφερθούμε όπως και στην οικογένεια μας. Στους συνεργάτες μου, μαθαίνω μόνο αυτό. Δεν με ενδιαφέρει να ακολουθήσω τους κανόνες του απόλυτου σέρβις αλλά προτιμώ οι κανόνες αυτοί να περάσουν στην καθημερινότητα τους μέσα από το πρίσμα ενός κυριακάτικου οικογενειακού γεύματος. Πόσο παραδοσιακή είναι η κουζίνα σας; Μας οδηγούν τα υλικά τα οποία στην πλειοψηφία τους είναι ντόπια. Είναι τόσο πυκνές και δυνατές οι γεύσεις εδώ που στην πραγματικότητα εμείς τις αναδεικνύουμε κάνοντας απλώς ένα twist. Ένα μοντέρνο φινίρισμα. ...κι αυτό έχει εκτιμηθεί δεόντως. Πρόκειται για ένα από τα πιο δημοφιλή στέκια του νησιού. Υπάρχει μυστικό; Η συνταγή μας είναι οι καθαρές γεύσεις που δεν υποκύπτουν σε μόδες ή γαστρονομικά κλισέ. Είναι επίσης το εγκάρδιο σέρβις κι ένας χώρος ανοιχτός, ολόφωτος, λίγα μέτρα από τη θάλασσα. Οι άνθρωποι νιώθουν ελεύθεροι να φέρουν τα παιδιά τους, να φορέσουν ό,τι πιο άνετο, να σηκωθούν απ' την καρέκλα τους και να χαζέψουν τη θέα. Επίσης η καρτέλα μας αλλάζει συχνά ανάλογα με την εποχή. Θέλουμε Συνέντευξη: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ | Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΖΑΠΠΑΣ σελίδα | page | 76
«Η συνταγή μας είναι οι καθαρές γεύσεις που δεν υποκύπτουν σε μόδες ή γαστρονομικά κλισέ.»
τα προϊόντα να είναι φρέσκα και στην ώρα τους. Τι θα υπογραμμίζατε στο μενού σας για φέτος το καλοκαίρι; Τη χειροποίητη πίτα ημέρας στην σχάρα, το κριθαρότο με το φρέσκο φιλέτο ψαριού και την σάλτσα από σαφράν, τη φάβα με αργομαγειρεμένο χταπόδι σε μαυροδάφνη και μαντζουράνα και τους λουκουμάδες φέτας με λιαστή ντομάτα και άνηθο. Υπάρχει βέβαια και ποικιλία στα κρεατικά αλλά και άφθονο φρέσκο ψάρι το οποίο...μας το φέρνει το κύμα (γέλια..) Και τι θα διαλέγατε από την κάβα σας; Η κάβα μας έχει επιλογές από όλη την Ελλάδα. Όμως με τις ντόπιες συνταγές ταιριάζουν εξαιρετικά τα κρασιά του νησιού. Θα διάλεγα οπωσδήποτε έναν από τους παριανούς οινοποιούς που είναι πολύ αξιόλογοι αλλά και τη δική μας Ροζέ Μανδηλαριά Siparos.
our mother’s side. I also feel Parian. This year I decided to stay here with my family, all the year round. It was nice. It was a calm winter and an opportunity for rest, for organizing things and for introspection. So, I’d say 100% Parian. What makes a visitor feel this marvelous intimacy, in your opinion? I think that everything is a matter of psychology. As my mentor Hristos Krimeas used to tell me, on one hand we have a public on holidays on a magic island which offers magnificent moments and on the other hand there is us who, in our turn, must make them feel comfortable. This can happen only if we really believe in hospitality and behave as we do with our families. This is the only thing I teach to my co workers. I am not interested in following the rules of absolute service, but I prefer to see these rules going through the prism of a Sunday family lunch. How traditional is your cuisine? We are guided by the ingredients. Most of them are local. The tastes here are dense and strong and we just highlight them with a twist. We add a modern touch.
Paris Karamitsos “I serve a decent and sincere cuisine which respects the limits of the place and its rules”. The fishing house at Santa Maria where fishermen kept their nets has become...Siparos. A simple, modern and very successful restaurant which has gained a permanent place among the island’s top five. The products from the sea and the region’s gardens have created a simple and balanced menu which treads gently on tradition and takes off with a twist. In your place we can see vividly your love for the island. How much of a Parian are you? We are Parians, my sister and collaborator, Despina Karamitsou, and I on
“Our recipe is to have clear tastes, not succumbing to fashion or gastronomic clichés.”
....this has been duly appreciated. It is one of the most popular places on the island. Is there a secret? Our recipe is to have clear tastes, not succumbing to fashion or gastronomic clichés. It is also the cordial service and the open place, a few meters from the sea, full of light. People feel free to bring their children, to wear comfortable clothes, to get up from their chair and admire the view. Our menu list changes frequently, depending on the season. We want our products to be fresh, at their finest hour. What would you underline in your menu for this summer? The handmade pie on the grill, orzo with a fresh fish fillet and saffron sauce, fava beans with octopus cooked in Mavrodafni wine and marjoram or feta doughnuts with sundried tomato and dill. There is also a variety of meat and plenty of fresh fish brought to us by the wave... (laughs) What would be your choice from your wine list? We have wines from all over Greece but the local recipes pair excellently with the island’s wines. I’d certainly choose one of the Parian wines which are of high quality, but also our own rose “Mandilaria Siparos”.
σελίδα | page | 77
πρόσωπα | persons Αργύρης Ταντάνης «Το νησί έχει τρομερές προοπτικές. Αυτό δημιουργεί προσδοκίες και υποχρεώσεις.» Είναι από τους πρώτους ανθρώπους που αντικρίζεις μπαίνοντας στην πλατεία της Νάουσας. Μια πλατεία που αγωνίζεται να την κρατήσει καθαρή από αυτοκίνητα, γραφική και φιλόξενη. Εξάλλου οι επισκέπτες της ταξιδεύουν χιλιάδες μίλια για να απολαύσουν εδώ έναν καφέ και μια ήρεμη βόλτα, κι ο Αργύρης Ταντάνης είναι ο πρώτος στον οποίο θα απευθυνθούν για πάσης φύσεως πληροφορίες... Προφανώς κατέχετε μια πολύ προνομιούχο θέση έχοντας ένα από τα πρώτα καταστήματα που βλέπει κανείς μπαίνοντας για το λιμάνι της Νάουσας. Βρίσκομαι πριν από το λιμάνι στην πλατεία της Νάουσας. Η πλατεία είναι κάτι διαφορετικό κι έχει το δικό της ρόλο. Δεν είναι Parking. Kανείς δεν πρέπει να παρκάρει εκεί. Πρέπει να κρατάμε το χώρο λειτουργικό και τη θέα απρόσκοπτη προς τη θάλασσα. Πρόκειται για μια από τις πιο γραφικές πλατείες της χώρας και ταυτόχρονα την πιο υποβαθμισμένη. Κάποια πράγματα είναι πολύ στοιχειώδη για την καλή εικόνα που πρέπει να δίνουμε ως νησί. Απολαμβάνω το ρόλο μου ως ο άνθρωπος που ουσιαστικά υποδέχεται, δίνει πληροφορίες και ουσιαστικά υποκαθιστώ και το γραφείο πληροφοριών που είναι κι αυτό στοιχειώδες σ’ ένα τουριστικό μέρος. Αν θέλουμε πραγματικά ν’ αναπτυχθούμε τουριστικά θα πρέπει να φροντίσουμε αυτές τις παραλείψεις. Το κατάστημά σας έχει περάσει σε μια “μετατουριστική αισθητική” που αφήνει πίσω της το τετριμμένο σουβενίρ και περνά σε πιο πρωτότυπα ενθύμια ποιότητας. Πιστεύετε ότι τέλειωσε η εποχή του “γύψινου ανεμόμυλου”; Δυστυχώς μάλλον δεν έχει τελειώσει ακόμα. Εγώ πάντως έχω κάνει τις επιλογές μου, αποφάσισα σε ποιό κοινό θέλω να απευθύνομαι και πορεύομαι βάσει γούστου... Έχουν βέβαια ανέβει και οι απαιτήσεις του ταξιδιώτη. Ο κόσμος που μας επισκέπτεται είναι πιο καλλιεργημένος, πιο ψαγμένος, πιο απαιτητικός. Δεν είναι τυχαίο ότι ειδικά η Νάουσα έχει τέτοιου είδους κοινό. Προσωπικά επιλέγω προϊόντα ιδιαίτερα και αυστηρά ελληνικά. Το κοινό διαμορφώνει το κατάστημα ή το κατάστημα το κοινό; Δεν μπορείς να απευθύνεσαι σε όλους γιατί δεν θα έχεις χαρακτήρα. Αν απευθυνθείς σε συγκεκριμένο κοινό σύντομα θα σε αναγνωρίσει και θα σε επισκεφτεί. Έτσι αποκτώνται και οι πιστοί πελάτες. Λειτουργεί λίγο “σαν σουρωτήρι”. Θα μπει πολύς κόσμος και στο τέλος θα συγκρατήσεις αυτούς που σε αφορούν. Ποιά θα ήταν η πρότασή σας για να επιμηκυνθεί η σεζόν; Συνέντευξη: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ | Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΖΑΠΠΑΣ σελίδα | page | 78
«Κάποια πράγματα είναι πολύ στοιχειώδη για την καλή εικόνα που πρέπει να δίνουμε ως νησί.»
Εμείς οι επαγγελματίες θα πρέπει ασφαλώς να κάνουμε την αρχή. Εγώ μένω ανοιχτός όλο το χρόνο και το θεωρώ άκομψο να βλέπεις καταστήματα να κλείνουν πριν καλά καλά τελειώσει η σεζόν. Δυστυχώς δίνουν το μήνυμα της αρπαχτής και ο καταναλωτής αυτό το αντιλαμβάνεται. Οι επιχειρηματίες πρέπει να αντιληφθούν ότι πρέπει να ανταποδώσουν το κοινωνικό όφελος στην παριανή κοινωνία μένοντας ανοιχτοί κατά το δυνατόν περισσότερο. Μόνο έτσι ένα τόπος έχει ενδιαφέρον για τον επισκέπτη. Όταν μένουν οι επιχειρήσεις ανοιχτές. Τώρα με το αεροδρόμιο είναι μια ευκαιρία να επιμηκυνθεί η σεζόν και να αυξηθούν οι χειμερινοί επισκέπτες.
Apparently, you have a privileged shop as it is one of the first we see when heading for the port of Naousa. I am before the port, at Naousa’s square. The square is something different; it has its own role. It is not a parking. We must keep this space functional and the view to the sea unhindered. It is one of the most picturesque squares of Greece and at the same time the most neglected one. Some things are elementary as regards the picture we must give as an island. I enjoy my role as the person, who virtually welcomes the visitors, gives information and in fact I substitute for the information office which is also neglected. If we want to develop our tourism, we must take care of these deficiencies. Your shop has now adopted a “post tourist esthetics”, having left behind the commonplace souvenirs, it promotes more original and qualitative mementos. Do you believe that the era of the plaster windmills is now over? Unfortunately, it is not over yet. As regards me I have made my choice, I have chosen the clientele I want and I go along on the basis of good taste... Of course, the visitors’ demands are also higher. The people who visit us are more cultivated, more sophisticated, more demanding... It is not accidental that especially Naousa attracts people like that. Is it the public that adjusts to the shop or vice versa? You cannot appeal to everybody, because you will have no character. If you appeal to a specific public, they will recognize you and will visit you. In this way you acquire loyal clients, it is something like a filter. Many visitors will enter the shop and in the end you will keep those you want.
Argiris Tantanis “The island has terrific prospects. This creates expectations and obligations.” He is one of the first persons you see when you approach the square of Naousa. He struggles to keep it picturesque, hospitable and free of cars. After all, visitors have travelled thousands of miles to enjoy a coffee or a stroll here. Argiris Tsantanis is the first one they ask for every kind of information.
“Some things are elementary as regards the picture we must give as an island ”
What about a prolongation of the season. What do you propose? Surely, we the shop owners should give the example. I stay open all year round and I find it inappropriate that some shops close even before the season is over. They send out a message of quick and easy money and the consumer realizes it. The businessmen must understand that they must return the social benefit to the Parian society by staying open as long as possible. Only in this way a place attracts the visitor’s interest. Now with the airport, we have the opportunity to prolong the season and increase the number of winter visitors.
σελίδα | page | 79
πρόσωπα | persons
Μαρίνα Κορτιάνου «Όι άνθρωποι αναζητούν απλότητα και αλήθεια. Αυτός είναι ο πιο γνήσιος και αποτελεσματικός τουριστικός κώδικας.» “Ένα απλό και άνετο all day lounge cafe που οι επισκέπτες θα αράζουν όλες τις ώρες της ημέρας και θα νιώθουν σαν στο σπίτι τους”. Αυτό οραματίστηκε πριν από έντεκα χρόνια η Μαρίνα Κορτιάνου, κι αυτό ακριβώς δημιούργησε χωρίς καμία παραχώρηση στα αρχικά της σχέδια. Το οικογενειακό οίκημα, άνθισε, καθώς ένας υπέροχος χώρος με floral καναπέδες και καταπράσινο κήπο και κυρίως η ίδια η Μαρίνα, σε υποδέχονται εγκάρδια μόλις πατήσεις το πόδι σου στην πλατεία της Νάουσας. Περιγράψτε μας με λίγες λέξεις το Konstantza Cafe. Άνετο, οικείο, πολύ ελληνικό, παιχνιδιάρικο, child friendly, gay friendly, pet friendly, με lounge μουσικές, πολλές ιδιαίτερες γωνιές και μια ευέλικτη καρτέλα για να φας πρωινό, brunch, μεσημεριανό, σνακ, δείπνο και να απολαύσεις και το κοκτέιλ σου... Είναι πολύ ενδιαφέρον που έχετε μια παιδική γωνιά και τα παιδιά απασχολούνται εδώ χωρίς να ενοχλούν τους γονείς. Ξεκίνησε αυθόρμητα για τα παιδιά των φίλων μου και πλέον καθιερώθηκε χωρίς να το προσπαθήσω. Τώρα η παιδική γωνιά είναι οργανικό κομμάτι του cafe όπως και οι χειμερινές δραστηριότητες που οργανώνουμε για παιδιά κι ενήλικες με μεγάλη συμμετοχή Είστε γέννημα θρέμμα της πλατείας και αυτής της αυλής... Πράγματι μεγάλωσα σ’ ένα σπίτι του 1600 ακριβώς δίπλα στο cafe. Θυμάμαι τη γιαγιά μου να περιποιείται αυτόν τον κήπο και να μιλάει στα λουλούδια κι από την άλλη το κτίσμα που είναι σήμερα η Konstantza να είναι το πρώτο πρωϊνάδικο του νησιού, “ο Γλάρος”. Ο χώρος γνώρισε κι άλλους ιδιοκτήτες ώσπου κάποια στιγμή αποφάσισα να δοκιμάσω κι εγώ τις δυνάμεις μου με κάτι εντελώς καινούριο για την εποχή. Η βασική μου έγνοια πάντως κατά τη διαμόρφωση ήταν ο κήπος. Δεν ήθελα να διαταράξω την ιδιωτικότητα του σπιτιού μου, κατάφερα όμως με έναν χαμηλό φράχτη, το καφέ να “αναπνέει” τον κήπο! Τι σας έχει προσφέρει το Konstantza cafe εκτός από επιβίωση; Eίναι ένα ταξίδι στον κόσμο. Έχω φίλους σε όλες τις γωνιές του πλανήτη από την πρώτη χρονιά που άνοιξα και με επισκέπτονται Συνέντευξη: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ | Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΖΑΠΠΑΣ σελίδα | page | 80
«Μεγάλωσα σ’ ένα σπίτι του 1600 ακριβώς δίπλα στο cafe.»
σταθερά κάθε χρόνο. Από την άλλη, αγάπησα κι εγώ τα ταξίδια. Τον χειμώνα προσφέρω στον εαυτό μου αυτή την πολυτέλεια. Ένας τόπος τουριστικός, όταν είσαι ανοιχτός, σου ανοίγει ορίζοντες. Ποιά είναι τα best seller της καρτέλας σας; Tο πρώτο είναι σίγουρα η λεμονάδα της γιαγιάς Κωστάντζας, με δική της μικρασιάτικη συνταγή, που μού αρέσει πολύ και που κάνει την παρουσία της μεταφυσικά έντονη μέσα σε αυτόν το χώρο. Το δεύτερο είναι τα δικά μου φρέσκα ραβιόλια με ανθότυρο και σπανάκι. Ένα πιάτο που το ξεκίνησα πέρυσι με αγάπη -αλλά και με κάποιες αμφιβολίες- και που τελικά με δικαίωσε απόλυτα.
Describe the Konstatza Café in a few words. Comfortable, cozy, very Greek, playful, child friendly, gay friendly, pet friendly, with lounge music, many niches and a flexible list for breakfast, brunch, lunch, snacks, dinner and cocktails… It is very interesting that you have a special corner where children can spend time without bothering their parents. It was something spontaneous, I started it for the children of my friends and then it got established without any effort by me. Now the children’s corner is an integral part of the café. The same is true of the winter activities we organize for children and adults, with a high participation. You grew up at this square and at this yard. Indeed, I grew up at a house of 1600, at the side of the café. I remember my grandmother looking after this garden and speaking to the flowers and on the other hand I also remember the building which today houses Konstantza to be the island’s first morning hang out, “The Gull”. The space changed several owners and then I decided to try my hand with something quite new for that time. My basic care, however, was the garden. I didn’t want to disturb the privacy of my home, but I managed with the help of a low fence to have the café “breathe” the garden.
Marina Kortianou “People look for simplicity and truth. This is the most genuine and effective tourist code”. “It is a simple and comfortable lounge café at which the visitors can sit back all day round and feel at home”. This was Marina Kortianou’s dream 11 years ago and she created the café, without any concessions in her original plans. The family building flourished. An exquisite place with floral couches, a green garden and especially Marina give you a warm welcome at Naoussa square.
“I grew up at a house of 1600, at the side of the café.”
What has the Konstantza cafe offered to you, besides the means of living? It is a journey in the world. I have made friends all over the planet and they visit me without fail each year. On the other hand, I also fell in love with travelling. Every winter I indulge in this luxury. When you are open, a tourist place broadens your horizons. Which is the best seller of your list? The first one is surely grandmother Konstantza’s lemonade, prepared according to her own recipe from Asia Minor. I like it very much and it has a metaphysically distinctive presence in this place. The second is my own fresh ravioli with cream cheese and spinach. It is a dish I tried last year with love and some doubts as well, but it proved me right in the end.
σελίδα | page | 81
πρόσωπα | persons
Απόστολος Κακολύρης «Αν γονιός δεν παίξει με το παιδί του, όσα παιχνίδια κι αν έχει δεν είναι ευτυχισμένο.» Εγκαταστάθηκε στην Πάρο πριν από 10 χρόνια γιατί απλώς “είναι ο παράδεισος”, όπως μας είπε. Πολύ σύντομα δημιούργησε το Felix ένα πολύ ξεχωριστό κατάστημα παιχνιδιών κι αμέσως μετά τον ομώνυμο παιδότοπο, όπου γονείς και παιδιά ανακάλυψαν έναν πολύ πιο δημιουργικό τρόπο ν’ απολαύσουν το παιχνίδι. Πόσο αναγκαία είναι η ύπαρξη ενός παιδότοπου σ’ έναν χώρο τόσο ανοιχτό και υπαίθριο όπως η Πάρος; H έλλειψη γειτονιάς δεν είναι φαινόμενο της γεωγραφίας αλλά της εποχής. Υπάρχει άπλετος χώρος για παιχνίδι, αλλά το παιχνίδι σημαίνει πάνω απ‘ όλα παρέα. Εδώ υπάρχει ένας ειδικά διαμορφωμένος χώρος όπου όλοι έρχονται με τον ίδιο σκοπό: να παίξουν. Ποιός είναι για σας ο ιδανικός τρόπος ν’ απασχολήσεις ένα παιδί; O δημιουργικός. Υπάρχει μια κατηγορία παιδότοπων που δημιουργήθηκαν απλώς για εκτόνωση. Εμείς δεν είμαστε αυτής της φιλοσοφίας. Θέλουμε να ενεργοποιήσουμε τη φαντασία. Εδώ τα παιδιά θα βρουν ”θεματικά” τραπεζάκια για να στήσουν επάνω τα lego, τα κουζινικά, τα κάστρα τους, θα φορέσουν στολές και θα μπουν σε παιχνίδια ρόλων, θα καθοδηγηθούν από την παιδαγωγό κι όλο αυτό θα είναι ένα παιχνίδι φαντασίας. Πώς είναι το επιχειρείν σ’ ένα τουριστικό νησί με ήσυχο χειμώνα και ζωηρό καλοκαίρι; O επισκέπτης έρχεται στο νησί κουρασμένος από την κατανάλωση. Δεν είναι μέσα στις ανάγκες του ακόμα ένα μαγαζί. Απεναντίας θέλει να απολαύσει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες. Η ποιότητα της υπηρεσίας που παρέχεις κάνει πάντα τη διαφορά. Για μένα ο πελάτης δεν είναι απλώς πελάτης. Θέλω πάνω απ’ όλα να τον εξυπηρετήσω, να τον βοηθήσω και να τον ξαναδώ. Υπάρχει αυτή τη στιγμή στο εμπόριο ένας κατακλυσμός από φτηνό και πρόχειρο παιχνίδι. Πιστεύετε ότι υπάρχει μια στροφή στην αναζήτηση του κόσμου για παιχνίδι ποιοτικό και δημιουργικό; Αυτή είναι μια ευθύνη που βαραίνει το γονιό. Για το παιδί κάθε παιχνίδι είναι...παιχνίδι. Ναι, φυσικά τα καινούρια ζευγάρια θέλουν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους να έχουν αισθητική και κριτική σκέψη. Ένα καλό παιχνίδι κάνει πολύ μεγαλύτερη δουλειά στο παιδί Συνέντευξη: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ | Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΖΑΠΠΑΣ σελίδα | page | 82
«H έλλειψη γειτονιάς δεν είναι φαινόμενο της γεωγραφίας αλλά της εποχής»
από όση φανταζόμαστε. Όμως πρέπει να ασχοληθεί και ο γονιός με το παιδί. Αλλιώς όσα παιχνίδια και να του πάρεις είναι σαν να μην έχει τίποτα. Υπάρχει ένα φυτώριο νέων οικογενειών στην Πάρο που ενδιαφέρονται για προϊόντα και υπηρεσίες νέας γενιάς και καλής ποιότητας; Ναι φυσικά αλλά είναι πιο συνολικό. Πρέπει να υπάρχουν υποδομές, θεάματα, σωστή ψυχαγωγία, εκπαίδευση κλπ. Νομίζω ότι είναι μύθος ότι στην επαρχία τα παιδιά βλέπουν περισσότερο τους γονείς τους. Το κρίνω και από τον εαυτό μου. Γι αυτό χρειάζονται έναν χώρο που θα είναι πλήρως αφοσιωμένοι στα παιδιά, θα διοργανώσουν τα πάρτι τους, θα συναντηθούν με άλλους γονείς αλλά και θα μπορούν να πιούν αμέριμνοι τον καφέ τους.
all play means company. Here, there is a specially designed space where everybody visits with the same goal, to play. Which do you think is the ideal way of entertaining a child? The creative one. There is a category of play centres which offer a temporary relaxation. Our philosophy is different. We want to mobilize the imagination. Here the children will find “thematic” tables to play with Lego bricks, kitchens or castles, they will wear costumes, will play different roles, will be guided by an educator and all this will be an imagination game. How is business at a tourist island with a quiet winter and a lively summer? The visitors come to the island, tired of consumption. They do not need just another shop. On the contrary, they demand high quality services. Quality makes the difference. For me a client is not just a client. Above all, I wish to serve him, to help him and to see him again.
Apostolos Kakoliris “If the parents don’t play with their kid, no matter how many toys it may have it won’t be happy” He settled at Paros ten years ago, simply because “it is paradise”, as he has told us. Soon afterwards he created Felix, a very distinctive toy shop and then the Felix Kid’s creative centre at which parents and children discovered a really creative way to enjoy themselves. How necessary is the existence of a play centre at an open space like Paros? The lack of neighborhoods is not a geographical phenomenon, but a phenomenon of our time. There is ample space for play, but above
“The lack of neighborhoods is not a geographical phenomenon, but a phenomenon of our time.”
Nowadays the market has been inundated with cheap and shoddy toys. Do you believe that there has been a shift to qualitative and creative toys? This responsibility lies with the parents. For kids every toy is ...a toy. Yes, of course the young couples want to teach their kids how to develop good taste and critical thought. A good toy helps more than we can imagine, but the parents must spend time with their children. Otherwise no matter how many toys you give them, in fact they have nothing. Are there in Paros any groups of young families interested in new generation and qualitative products and services? Yes, of course, but the issue is more general. We must have infrastructures, spectacles, good entertainment, education etc. I think that it is a fiction that in the province parents spend more time with their children. This is the case with me as well. For this reason, they need a space where they will devote themselves to the children, they will organize their parties, and they will meet with other parents but will also enjoy a carefree cup of coffe.
σελίδα | page | 83
πρόσωπα | persons Ραφαέλα Ζαχιώτη «Η μεγαλύτερη χαρά στη ζωή, είναι να γίνεις μητέρα. Η δεύτερη μεγαλύτερη, είναι να γίνεις μαία.» Η Ραφαέλα Ζαχιώτη, τελείωσε με άριστα στο ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας στο τμήμα Mαιευτικής. Έκανε την πρακτική της σε αθηναϊκά και περιφερειακά νοσοκομεία και κέντρα υγείας, και με όραμα την Πάρο συμμετείχε στην προκήρυξη για την κενή οργανική θέση της μαίας στον Κέντρο Υγείας Πάρου-Αντιπάρου όπου και διορίστηκε. Πώς ήταν όταν ήρθες στην Πάρο μετά από τις σπουδές σου; Είναι μεγάλη μου τιμή και χαρά, όντας Παριανή, να μου δίνεται η δυνατότητα να προσφέρω, γνωρίζοντας τις ελλείψεις του νησιού στον τομέα μου. Συνεπώς ασχολούμαι με την προετοιμασία για φυσικό τοκετό, την εκπαίδευση στον μητρικό θηλασμό, την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση... Βάση για όλα αυτά είναι να συνειδητοποιήσει η γυναίκα τη δύναμή της, παίρνοντας τις σωστές αποφάσεις για την υγεία και το σώμα της. Έτσι θα μπορεί η ίδια να επιλέξει τις συνθήκες που εκείνη επιθυμεί για τον τοκετό της. Πώς ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια, σε μια χώρα μάλιστα που ο τομέας της υγείας βρίσκεται σε τόσο άσχημη κατάσταση; Η πρόληψη ήταν ο πρώτος στόχος και εγώ ζήτησα τα απαραίτητα. Δεν γινόταν να μην μπορούν οι γυναίκες στο νησί να κάνουν δωρεάν τεστ Παπανικολάου. Με την διεκπεραίωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, ο στόχος επετεύχθη. Υπάρχει λοιπόν μια συνεργασία εγκεκριμένη από τα κεντρικά της διοίκησης στην Αθήνα (2η Δ.Υ.Π.Ε. Πειραιώς και Αιγαίου) με δημόσιο κυτταρολογικό εργαστήριο όπου τα αποτελέσματα του τεστ επιστρέφουν εδώ και είναι έτοιμα να αξιολογηθούν από τον γυναικολόγο. Πώς καταφέρνει κανείς να διαλύσει το φόβο μιας επίτοκης γυναίκας, ή μιας γυναίκας που γενικά φοβάται να εισέλθει για εξετάσεις μέσα στο ιατρικό περιβάλλον; Ο φόβος διαλύεται όταν η γυναίκα συνειδητοποιήσει και αποδεχτεί τη δύναμή της. Αλλά για να συμβεί αυτό πρέπει να της δώσεις τα εφόδια μέσα από τη γνώση. Κι αυτό το καταφέρνω όχι αποδεικνύοντας πόσο επαρκής είμαι εγώ ως επαγγελματίας υγείας αλλά ενεργοποιώντας αποκλειστικά τις δικές της δυνάμεις. Σε ποιούς τομείς δραστηριοποιείται το τμήμα της συμβουλευτικής; Στον τομέα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, της υπεύθυνης σύλληψης, της υγιεινής του σώματος, της αυτοεξέτασης μαστού, της προετοιμασίας για φυσικό τοκετό, του θηλασμού και ασφαλώς της Συνέντευξη: ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ | Φωτογραφία: ΝΙΚΟΣ ΖΑΠΠΑΣ σελίδα | page | 84
«Δεν γινόταν να μην μπορούν οι γυναίκες στο νησί να κάνουν δωρεάν τεστ Παπανικολάου.»
γονεϊκότητας. Μιλάμε για γονεϊκότητα και όχι για μητρότητα γιατί ο άνδρας πρέπει να παίρνει το ρόλο του στην ανατροφή του παιδιού και να μην τον αφήνουμε απ’ έξω. “Ο τοκετός, έλεγε ο Michel Odent, είναι η ολοκλήρωση της ερωτικής πράξης.” Ποιές είναι οι προσεχείς δραστηριότητες αυτού του καινούριου τμήματος σε Πάρο και Αντίπαρο; Οργανώνονται επισκέψεις στα περιφερειακά ιατρεία του νησιού μας και της Αντιπάρου, κατόπιν συνεννόησης με την Διοικούσα επιτροπή και διεύθυνση του Κέντρου Υγείας, για προληπτικό έλεγχο και συμβουλευτική στις γυναίκες του νησιού. Ταυτόχρονα, ξεκινάμε ενέργειες για να δημιουργηθεί ένα κέντρο υποστήριξης θηλασμού και συμμετέχω σε προγράμματα ενημέρωσης σεξουαλικής υγείας στα σχολεία. Γιατί με την γνώση ξεπερνάμε το φόβο!
important that I was aware of what the island lacked and therefore I could sound out the people and learn what they needed. I was mainly interested in the training of women on natural birth, in their training on breastfeeding and in the sexual education of young girls… The main thing is that women should become aware of their power to decide about their body. In the same way they should decide on their labour; the time and the method they wish to choose. How did this effort begin, especially in a country where the situation of health care is so bad? I asked for what was absolutely necessary. Prevention was the first target. It was inconceivable that the island’s women could not have a free Pap test. After an insistent struggle against bureaucracy, the goal was achieved. Now -with the approval of the Athens administrative service- we can send the tests to a public cytology lab which sends back the results to be evaluated by a gynaecologist here. How can one dispel the fears of a pregnant woman or of a woman who is afraid to undergo a medical examination or test? The fear goes away when the woman becomes aware of her power. However, one must prepare her by providing the necessary knowledge. I succeed in this not by proving how competent I am but by mobilizing her own powers.
Rafaela Zahioti “The greatest joy in life is to become a mother. The second greatest is to become a midwife”. Rafaela Zahioti has graduated with a top degree from the Western Macedonian Technological and Educational Institute in the sector of Midwifery. After her internship in Athenian and Regional hospitals and with Paros as her prospective she participated in the competition for the vacant position of the midwife in the Health Centre of Paros and Antiparos where she was appointed. How did you feel when you came back after your studies? You returned to a place where there was no provision for an activity like yours? It was a great joy and honour, being a Parian to work on my island; it is
“It was inconceivable that the island’s women could not have a free Pap test.”
In what sectors is the Advisory Section active? In the fields of sexual information, responsible conception, body hygiene, breast self examination, preparing for a natural childbirth, breastfeeding and of course parenthood. We are talking of parenthood and not of motherhood, because the man must also play his part in the raising of children and not be kept out.” The child birth is the completion of the sexual act”, Michael Odent has said. Which are the future activities of this new section at Paros and Antiparos? Visits to the peripheral health centres of Paros and Antiparos are being organized, in agreement with the Ruling Committee and the management of the Health Centre of Paros, for preventive checks and advice to the island’s women, at the regional medical centre. At the same time a section for breast feeding is being set up and I participate in a program on sexual education for schools. Because with knowledge we beat fear!
σελίδα | page | 85
Φωτογραφία: Νίκος Ζάππας
Στο παλιό λιμανάκι της Νάουσας θα απολαύσετε καταπληκτική θέα με πανδαισία χρωμάτων στη δύση του ήλιου. In Naoussa's old port you will enjoy an amazing view with magical colours at sunset.
σελίδα | page | 86
Νάουσα Naoussa σελίδα | page | 87
Αυθεντικές εμπειρίες, κυκλαδίτικη ομορφιά, δαιδαλώδη σοκάκια, μικρά ξέφωτα, μοντέρνο lifestyle και παραδοσιακά στοιχεία συνυπάρχουν στον πιο όμορφο οικισμό της Πάρου με φόντο το γαλάζιο και το λευκό. Γεμάτη φωτογενείς γωνιές, ενδιαφέροντα εστιατόρια και πολύχρωμα μαγαζάκια, η Νάουσα καταφέρνει να συγκεντρώνει ετερόκλητο κόσμο: παρέες φοιτητών, οικογένειες και τουρίστες κάθε ηλικίας δίνουν ραντεβού στο δημοφιλές γεφυράκι, συναντιούνται στα πλακόστρωτα στενά της, πλημμυρίζουν το γραφικό λιμάνι και της χαρίζουν τη μοναδική κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα που την χαρακτηρίζει... Δεν θεωρείται άλλωστε τυχαία η βασίλισσα της καλής ζωής των Κυκλάδων. Η ανεπιτήδευτη αρχιτεκτονική της, η αυθεντικότητα και η απλότητά της δημιουργούν μαγευτικές εικόνες που μένουν για πάντα χαραγμένες στη μνήμη σου και γίνονται η αφορμή για να επιστρέφεις ξανά και ξανά στον οικισμό με την απαράμιλλη ομορφιά. Και αυτό γιατί, οι ανέσεις και οι ατελείωτες επιλογές για διαμονή και νυχτερινή ζωή δεν έχουν διαβρώσει ούτε στο ελάχιστο τον παραδοσιακό χαρακτήρα της. Κείμενο: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΗΛΙΑΚΗ σελίδα | page | 88
Γνώρισε την πολυτέλεια της κυκλαδίτικης απλότητας του γραφικού οικισμού. Its unpretentious architecture, its authenticity and simplicity create enchanting images.
Authentic experiences, the Cycladic beauty, rambling alleys, small clearings, a modern lifestyle and traditional elements coexist at the most beautiful settlement of Paros with a background of blue and white colours. Full of photogenic corners, interesting restaurants, colourful small shops, Naousa succeeds in attracting a motley crowd: groups of students, families and tourists of all ages meet at the popular small bridge or at its narrow paved streets and flood the picturesque port creating a unique cosmopolitan atmosphere... Surely, it is not by chance that Naousa is considered the queen of pleasant life in the Cyclades. Its unpretentious architecture, its authenticity and simplicity create enchanting images which remain etched in your memory for ever and urge you to return again and again to this settlement with the incomparable beauty, a place whose traditional character has not been corroded by the many comforts and the many choices it offers for accommodation and night life. Naousa has many concealed treasures! It
ΕΠΙΠΛΟ | ΦΩΤΙΣΤΙΚΟ | ΔΩΡΟ | ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΠΙΤΙΟΥ | ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ
FURNITURE | LAMP | GIFT |HOUSE GEAR | INTERIOR DESIGN
Κεντρική πλατεία Νάουσας, Naoussa main square tel: 22840 51261, e-mail: tantanis.paros@gmail.com
ΑΧΙΝΟΣ
σελίδα | page | 89
Φωτογραφίες: Σπύρος Μπάλιος
Η Νάουσα κρύβει θησαυρούς! Αλλάζει όψεις διαρκώς και όσες φορές και να βρεθείς στα δρομάκια της, πάντα θα ανακαλύπτεις κάτι νέο. Οι στυλάτες μπουτίκ, τα μαγαζιά με παραδοσιακά προϊόντα, τα όμορφα στέκια και οι νέες αφίξεις «ξεφυτρώνουν» μέσα στα στενά. Η θέα από τα εστιατόρια και τα καφέ στο ενετικό λιμανάκι είναι εξίσου γοητευτική κάθε στιγμή της ημέρας, με τα χρώματα να μεταμορφώνουν το σκηνικό. Τα καΐκια στη μαρίνα, και το δροσερό αεράκι σου υπενθυμίζουν ότι βρίσκεσαι στο πιο όμορφο παραδοσιακό και αρχοντικό ψαροχώρι του Αιγαίου. Άλλωστε, η γαστρονομική του υπεροχή οφείλεται στα θαλασσινά που έρχονται κατευθείαν από τα καΐκια των ντόπιων στα τραπεζάκια των προσεγμένων εστιατορίων, που «βάζουν τα καλά τους» όταν βραδιάσει για να περιποιηθούν τους καλεσμένους τους δίπλα στο κύμα. Εκεί, θα δοκιμάσεις τη φημισμένη «γούνα», θα γευτείς τη δροσερή σούμα και θα ξεναγηθείς με τις αισθήσεις σου. Η διασκέδαση συνεχίζεται στα αμέτρητα μπαρ που μένουν ανοιχτά μέχρι το πρωί, ενώ αν είσαι τυχερός και βρεθείς στο νησί τον Αύγουστο, θα παρακολουθήσεις το μεγάλο Πανηγύρι των Πειρατών (23/8), με τους Ναουσαίους ντυμένους με παραδοσιακές στολές να αναπαριστούν τις επιδρομές των πειρατών και του Μπαρμπαρόσα! Αν πάλι δεν το προλάβεις δεν πειράζει, στη Νάουσα κάθε μέρα είναι γιορτή... P
σελίδα | page | 90
Στο λιμανάκι και τα δρομάκια της Νάουσας θα ανακαλύψετε πολλούς θησαυρούς γαστριμαγικούς και όχι μόνο. In Naoussa's little steets you will discover many treasures, delicacies and more.
its faces all the time and no matter how many times you have walked along its alleys, you will always find something new. The stylish boutiques, the shops with the traditional products, the attractive hang outs and the new arrivals “crop up” in its narrow streets. The view from the restaurants and the cafes at the small Venetian port is fascinating at all hours, with the colours renewing the scenery. The caique boats at the marina and the breeze remind the visitor that he is in the most beautiful, traditional and gracious fishing village in the Aegean Its gastronomic supremacy is due to the seafood that comes directly from the fishing boats of the locals to the tables of the well-cared-for restaurants which they “do their best” to please their guests at the sea front. There you can taste the famous “gouna”, drink the refreshing souma and let your senses guide you. The nightlife continues in the innumerable bars which stay open till morning, while if you are lucky and visit the island in August, you can attend the Pirate fiesta (23/8) with the locals, dressed in traditional costumes, enacting the raids of pirates and Barbarossa! But even if you miss it, it doesn’t matter, at Naousa every day is a feast... P
σελίδα | page | 91
πατριδογνωσία | tradition Στιγμές από τη ζωή στην Πάρο | Moments from the life in Paros
Ένα οινοποιείο χαμένο στη Λήθη
A winery lost in oblivion Η Πάρος γενικά, αν παρατηρήσει κανείς την ύπαιθρο, αποτελείται από χιλιάδες αναβαθμίδες, ξερολιθιές, στις περισσότερες από τις οποίες καλλιεργούνταν αμπέλια. Είναι εκατοντάδες τα πετρόχτιστα υπαίθρια πατητήρια, διάσπαρτα σε όλα τα σημεία του νησιού μιας και ως επί το πλείστον η έκθλιψη, το πάτημα των σταφυλιών γίνονταν επί τόπου στο αμπελοτόπι και μετά μεταφερόταν ο μούστος με τα υποζύγια μέσα σε ασκούς στα βαρέλια που ήταν στις αποθήκες, τους λεγόμενους μαγκατζέδες. Το νησί είναι γνωστό από την αρχαιότητα για την οινική παραγωγή ήδη από την Πρωτοκυκλαδική περίοδο 3200-2000 πX (μαρμάρινο ειδώλιο πότη), Μυκηναϊκή (βρέθηκαν μεγάλοι πίθοι στις Κουκουναριές Νάουσας), Αρχαϊκή (γενειοφόρος μορφή του Διονύσου σε αμφορέα του 7ου αιώνα πX, η παλαιότερη ως τώρα γνωστή απεικόνιση του θεού), Κλασική, Κείμενο, Φωτογραφίες: GIORGOS KAVALLIS www.kalligrammon.gr σελίδα | page | 92
Paros in general, if one takes a look at its countryside consists of thousands of terraces with dry stone walls, xerolithies, in most of which vines were cultivated. Hundreds of stone outdoor structures called patitiria, were scattered around the island, since mostly the grape pressing took place on site in the vineyard and then the must was transferred with donkeys and mules in sheepskin bags to the barrels that were in warehouses called magatzedes. The island is known since antiquity for its wine production, since the Early Cycladic period 3200-2000 B.C. (marble figurine drinker), Mycenaean (large jars pithoi found in Koukounaries of Naoussa), the Archaic (bearded figure of Dionysus in amphora of the 7th century BC the oldest so far known depiction of the god of wine), the
Υπαίθρια πατητήρια πάνω από τις Λεύκες. Outdoor "patitiria" above Lefkes village.
σελίδα | page | 93
πατριδογνωσία | tradition Στιγμές από τη ζωή στην Πάρο | Moments from the life in Paros
Χειροκίνητο πιεστήριο, μάγκανο, στο εγκαταλελειμμένο οινοποιείο του Κονταράτου. Hand press, the "maggano", at Kontaratos abandoned winery.
Ελληνιστική, Ρωμαϊκή, Βυζαντινή από νομίσματα, πίθους και αμφορείς παριανών εργαστηρίων. Τα νεότερα χρόνια αναφέρεται ότι η κύρια ενασχόληση των κατοίκων είναι η αμπελουργία με παραγωγή 2.000.000 οκάδων οίνου και μεγάλα βιομηχανικά οινοποιεία στο νησί, στη Νάουσα το οινοποιείο του Μωραΐτη, στην Παροικία ένα λαμπρό κτίριο στη θέση που είναι σήμερα ο ΟΤΕ στο λιμάνι και αργότερα τα κτίρια της Ενώσεως Αγροτικών Συνεταιρισμών, στην Πούντα το κτίριο που στεγάζει το οινοεστιατόριο "ΘΕΑ", στην Αλυκή το μεγάλο εγκαταλελειμμένο κτίριο αριστερά πριν φτάσουμε στην παραλία, και στις Λεύκες το κεραμοσκεπές οινοποιείο του Κονταράτου, με τέσσερις χτιστές δεξαμενές μεγάλης χωρητικότητας και άλλο ένα που ανακάλυψα πρόσφατα κατά την διάρκεια της επισκευής ενός γειτονικού κτιρίου και αποφάσισα να το φωτογραφίσω. Όταν σταμάτησα και μπήκα μέσα, έμεινα έκθαμβος...
σελίδα | page | 94
Όταν σταμάτησα και μπήκα μέσα, έμεινα έκθαμβος... When I stopped and walked in I was totally stunned...
Classical, Hellenistic, Roman, Byzantine periods with coins, jars and amphorae of Parian workshops. It is stated that in later years the main occupation of the inhabitants is the viticulture which produced 2,000 000 okades (ottoman weight =1282 gr) of wine and that there were large industrial wineries on the island; in Naoussa, Moraitis winery, in Parikia a large scale building in the position that is today OTE by the port and later the Union of Agricultural Cooperatives buildings, in Punta at the building that houses the wine-restaurant "THEA", in Aliki the large abandoned building on the left before reaching the beach, and in Lefkes the tiledroof winery of Kontaratos, with four stone built large capacity tanks and another that I recently discovered during the repair of a neighboring building and decided to photograph. When I stopped and walked in I was totally stunned... In the courtyard there is a large
Drios Paros Luxury Hotel
Κρυμμένο μέσα σ’ έναν ολάνθιστο κήπο με φοίνικες και βουκαμβίλιες βρίσκεται το πολυτελές και κομψά διακοσμημένο DRIOS PAROS LUXURY HOTEL. O χώρος πρόσφατα ανακαινισμένος, αποτελείται από τρία παραδοσιακά κτίρια κυκλαδίτικου στυλ με δεκαπέντε συνολικά δωμάτια που απολαμβάνουν θέα στην πισίνα ή στο Αιγαίο. Απολαύστε αξέχαστες στιγμές στο Pool Bar "Memories" και ταξιδέψτε με τις γεύσεις και τα κοκτέιλ του φροντισμένου Snack Bar. Aν αγαπάτε τις εκδρομές ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα διαφόρων κατηγοριών είναι στη διάθεσή σας.
Hidden in a garden blooming with palm trees and bougainvilleas lies the luxurious and elegant DRIOS PAROS LUXURY HOTEL. Recently renovated, the hotel consists of three buildings in traditional Cycladic style with a total of fifteen rooms all with a view either to the Aegean or to the pool. Enjoy unforgettable moments at the Pool Bar Memories and travel with the flavours and cocktails of our well attended Snack Bar. If you like trips there are cars to rent of different types at your disposal.
Τ: 2284 041923 | driosparosluxuryhotel@gmail.com σελίδα | page | 95
πατριδογνωσία | tradition Στιγμές από τη ζωή στην Πάρο | Moments from the life in Paros
Κοφίνια, μεγάλα πλεκτά καλάθια για τη μεταφορά των σταφυλιών με τα μουλάρια. "Κofinia", large woven baskets for transporting grapes with mules.
Στον αύλιο χώρο έχει ένα μεγάλο πατητήρι 20 τμ περίπου, μια στέρνα, τέσσερεις μικρές ημιυπόγειες δεξαμενές και ένα μικρό περιβόλι με εσπεριδοειδή. Αποτελείται από το κύριο κτίσμα μεγέθους περίπου 100 τμ όπου γινόταν η σύνθλιψη-πάτημα των σταφυλιών με τα πόδια σε ένα πατητήρι. Μετά μεταφέρονταν τα στέμφυλα, αφού αφαιρούνταν τα κοτσάνια, στις δύο μεγάλες εσωτερικές δεξαμενές και τις τέσσερεις εξωτερικές για να γίνει η ζύμωση. Απέναντι από αυτό υπάρχει ένα μικρότερο κτίσμα 20 τμ περίπου που ήταν το αποστακτήριο, ρακιδιό στην ντοπιολαλιά, όπου γινόταν η απόσταξη σε άμβυκα - καζάνι. Σε αυτό το κτίσμα έχει δυστυχώς καταρρεύσει η στέγη και ο νότιος τοίχος. Από τότε έχω σταματήσει αρκετές φορές. Με έχει συνεπάρει η μαγεία που αποπνέει. Κάθομαι στα σκαλιά της εισόδου και αφουγκράζομαι τις φωνές των ανθρώπων που έχουν δουλέψει εκεί μέσα, τα γλέντια με την τσαμπούνα και το τουμπάκι, τα πειράγματα (οι Λευκιανοί ήταν πάντα μεγάλοι χωρατατζήδες...). Οι τοίχοι και το
σελίδα | page | 96
"Οι Λευκιανοί ήταν πάντα μεγάλοι χωρατατζήδες..." "Lefkianoi, people from Lefkes, have always been great jesters..."
winepress patitiri about 20 m2, a cistern, four small subterranean reservoirs and a small citrus orchard. It consists of a main building of approximately 100 m2, were the crushing-pressing of the grapes with the feet took place in a winepress. Then the grapemarc was transfused after the removal of the stalks in two large indoor cisterns and four external ones for fermentation. On the opposite side there is a smaller building approximately 20 m2, which was the distillery, rakidio in dialect, where the distillation cauldron amvikas was. In this building, the roof and the south wall have unfortunately collapsed. Since then I have stopped there several times. The magic that breathes out has fascinated me. I sit on the steps of the entrance and listen to the voices of the people who have worked there, the feasts with bagpipe and small drum toubaki, the teasing to each other (Lefkianoi, people
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ ΛΕΥΚΩΝ
Κώστας Φοίφας | Kostas Fifas LEFKES CERAMICS
Στο ομορφότερο μπαλκόνι των Λευκών, στο εστιατόριο της κυρίας Φλώρας θα γευτείτε παραδοσιακή ελληνική κουζίνα αποκλειστικά με φρέσκα παριανά υλικά. At the most beautiful terrace in Lefkes, at Flora's restaurant you may taste greek traditional dishes made exclusively from fresh parian products.
Λεύκες Lefkes T: 22840 43130
Από το 1951 | Since 1951
Lefkes, Paros Cyclades, Tel. 2284043255
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΝΤΕΛΑΙΟΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.
ΠΑΝΕΜΠΟΡΙΚΗ ΛΕΥΚΩΝ - ΕΜΠΟΡΙΟ ΕΙΔΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ -ΖΩΟΤΡΟΦΕΣ - ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ
Αντλίες, κρουστικά, γεννήτριες, βυτία Βότσαλα, πετρώματα Ζωοτροφές, ταϊστρες, ποτίστρες Ιμάντες, συρματόσκοινα, μουσαμάδες Καλαμωτές Κάρβουνα Καρότσια, σκαλωσιές, μπετονιέρες
Κοιλοδοκοί, στραντζαριστά, λαμαρίνες, μαύρα, γαλβανιζέ, ίνοξ Κοντέϊνερ Κτίσιμο με YTONG-κισσηρόλιθο τούβλα Μεγάλη ποικιλία εργαλείων κήπου & οικοδομής Παραγωγή ασβέστη Πλάκες Καρύστου - Αλβανίας Σίδερα, πλεγματα
Συρματοπλέγματα Τσιμεντόπλακες, τσιμεντοσωλήνες καλούπια για πηγάδια & βόθρους Υδραυλικά είδη, λάστιχα ποτίσματος Υλικά μονώσεων, κόλλες, στεγανωτικά, χρώματα
Ποιοτικά προϊόντα σε προσιτές τιμές, δωρεάν μεταφορά σε όλη την Πάρο, μέριμνα, σεβασμός και άμεση εξυπηρέτηση των πελατών μας.
Ενεργειακά τζάκια, τζάκια, ψησταριές, φούρνοι, σόμπες
ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ - ΠΑΡΟΣ ΤΗΛ: 22840 41598, ΚΙΝ: 6944 556610, FAX: 22840 42936 www.pantelaios.gr, Email: info@pantelaios.gr σελίδα | page | 97
πατριδογνωσία | tradition Στιγμές από τη ζωή στην Πάρο | Moments from the life in Paros
Οι τοίχοι και το δάπεδο είναι ποτισμένα με τον μούστο των σταφυλιών... The walls and the floor are soaked with the must of grapes...
δάπεδο είναι ποτισμένα με τον μούστο των σταφυλιών, τον ιδρώτα των ανθρώπων, και τελευταία τη μυρωδιά του νοτισμένου ξύλου δημιουργώντας ένα μοναδικό αρωματικό μείγμα που σου μένει αξέχαστο. Ολόγυρα, ξεχασμένα αντικείμενα: κοφίνια (μεγάλα πλεκτά καλάθια για τη μεταφορά των σταφυλιών με τα μουλάρια), ασκοί από δέρμα κατσικιού για τη μεταφορά του μούστου, ένα ξύλινο φτυάρι (ποτέ σιδερένιο γιατί αντιδρά με τον μούστο), τα μεγάλα βαρέλια μάλλον δρύινα, χωρητικότητας 600 -700 λίτρων, σιωπηλοί μάρτυρες ενός χώρου που έσφυζε από ζωή και ενός χωριού που στη μεγάλη του ακμή είχε περισσότερους από 2500 κατοίκους, τρεις ενορίες και πολλά καφενεία και ταβέρνες για να διοχετεύσουν όλο αυτό το κρασί και την σούμα (το απόσταγμα στην τοπική διάλεκτο)! Θα ήταν όνειρο κάποια από τα εναπομείναντα να επισκευαστούν και να γίνουν επισκέψιμα μια μέρα, σύμβολα του ένδοξου οινικού παρελθόντος ...! P * Πηγή Σταυρούλα Κουράκου. Υπουργείο Ανάπτυξης για τις ονομασίες Π.Ο.Π. μέσω της Άννας Ζουμή, οινολόγου.
σελίδα | page | 98
Τα βαρέλια μάλλον δρύινα, σιωπηλοί μάρτυρες ενός χώρου που έσφυζε από ζωή... The large oak barrels silent witnesses of a place that was full of life...
from Lefkes, have always been great jesters...). The walls and the floor are soaked with the must of grapes, the sweat of the people, and nowadays the smell of damp wood, creating a unique and unforgettable aromatic blend. All around there are, forgotten objects, like kofinia (large woven baskets for transporting grapes with mules), bags of goat skin to transfer the must, a wooden shovel (they never used iron ones as iron reacts with the grape), large oak barrels of 600 -700 liters capacity, silent witnesses of a place that was full of life and a village that at its peak, had more than 2500 inhabitants, three parishes and many cafeneion and taverns to channel all this wine and souma (distillate in local dialect)! It would be a dream if some of the remaining buildings were restored to their original state and could be visited one day, as symbols of the glorious wine history of the place...! P
σελίδα | page | 99
σελίδα | page | 100
Στο τραπέζι της γιαγιάς μου At my granny’s table Το φαγητό ως λίθος πολιτισμού του απέραντου μικρού νησιού μας Food as a civilization stone of our great small island.
Από τη ΜΑΡΩ ΒΟΥΛΓΑΡΗ σελίδα | page | 101
Στο τραπέζι της γιαγιάς μου At my granny’s table
Τη γιαγιά Αννέζα δεν πρόλαβα να την γνωρίσω καλά. Εξάλλου δεν ήταν πραγματική γιαγιά μου. Μπήκα στο παριανό της σπίτι ως νύφη, ακόμα όμως κι όταν εκείνη είχε για χρόνια φύγει, εγώ έκοβα λεμόνια από τη λεμονιά της, έπλενα τα γαλάζια γυάλινα ποτήρια της προίκας της κι έτρωγα στην κουζίνα της με το όνομά της πάντα στο στόμα για δύο λόγους: γιατί παντού υπήρχε μια αφορμή να θυμηθούμε τη γιαγιά, και γιατί τίποτα -μα τίποτα- δεν ήταν πια ακριβώς όπως το έφτιαχνε η γιαγιά. Η γιαγιά ήταν από όλους αγαπητή αλλά πέθανε μαζί με την εποχή της. Το πιο σημαντικό που μας κληροδότησαν τα χρυσά της χέρια, ήταν να μην μπορούμε να διανοηθούμε ετοιματζίδικο φαγητό πάνω στο βαμμένο μπλε με λαδομπογιά νησιώτικο τραπέζι της. Η Πάρος δεν σε αφήνει να τη γνωρίσεις αν δεν σε ταΐσει τα δικά της φαγητά. Όπως ακριβώς έκανε και η γιαγιά. Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει το νησί τόσο γευστικά ξεχωριστό; Μα η συγκλονιστική «γύμνια», η εξαιρετική απλότητα των τροφών. Στο τραπέζι της γιαγιάς είτε τρώγαμε μανιτάρια τηγανητά είτε καραβόλους σκορδαλιά είτε πιτσούνια με μιρμιγκέλι είτε παριανή πατατοσαλάτα με κάππαρη και σαρδέλα, οι γεύσεις ήταν απόλυτες και καθαρές. Η συνταγή δεν άλλαζε ποτέ. Και κάθε προσπάθεια να παραλλάξουμε ή να εμπλουτίσουμε το φαγητό, ήταν από περιττή έως καταστροφική. ΤΙ ΤΡΏΓΑΜΕ ΛΟΙΠΌΝ ΣΤΟ ΤΡΑΠΈΖΙ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΆΣ; Το φθινόπωρο έκαναν ντεμπούτο τα μανιτάρια. Μαζεύαμε με ζήλο αγκαθίτες, γλιστρίτες και κουμπαρίτες και τους κάναμε αλευρωμένους στο τηγάνι με λεμόνι και μερικές φορές με αυγά. Κάθε σπίτι είχε τον καλό του μανιταρά. Κι ακόμα κι όταν υπήρχε διακεκριμένος κρεατομεζές, τα μανιτάρια στη σχάρα έκαναν πολύ σκληρό τον ανταγωνισμό. Τους καραβόλους τους μαζεύαμε στην ίδια βόλτα και τους μετρούσαμε πάντα. Ξέραμε πόσους έχει μέσα η κατσαρόλα. Μια καλή βράση με χοντρό αλάτι κι από δίπλα η σκορδαλιά. Κάποιες φορές τους κάναμε και κοκκινιστούς ή στιφάδο. Κάθε Σάββατο έφτιαχνε πάντα τα ψωμιά της εβδομάδας. Στρογγυλά, στιβαρά, ζυμωμένα καλά από τα δυνατά χέρια της. Και πριν σβήσει η χόβολη έχωνε μέσα και μερικά αυγά. Αυγά ψητά στη χόβολη, μια υπερκόσμια εμπειρία. Το χειμώνα φτιάχναμε φασόλια χάντρες σε μια πλούσια φασολάδα στην αλουμινένια κατσαρόλα. Άλλοτε, πυκνή γευστική φάβα αλεσμένη στο χερόμυλο τόσο ιδιαίτερη όσο και η σαντορινιά με ψιλοκομμένο κρεμμυδάκι από πάνω και λίγη κάππαρη, απάντρευτη με ωμό ελαιόλαδο και στυμμένο ένα λεμόνι. Κι έπειτα, κάναμε σούπα τα περιστέρια και τα κοτόπουλα κι αντί για μανέστρα βάζαμε μιρμιγκέλι, στριφτό στο χέρι, μερακλίδικο, έργο τέχνης. Στο τέλος της βράσης ρίχναμε και δυο στήμονες από τον ντόπιο κρόκο που φυτρώνει ακόμα στην Ανεραντζιά.
σελίδα | page | 102
Στο τραπέζι της γιαγιάς είτε τρώγαμε μανιτάρια τηγανητά είτε καραβόλους σκορδαλιά είτε πιτσούνια με μιρμιγκέλι είτε παριανή πατατοσαλάτα με κάππαρη και σαρδέλα, οι γεύσεις ήταν απόλυτες και καθαρές. At granny’s table -either we had fried mushrooms, or karavoloi (giant snails) with garlic dip, squabs with mirmigeli (local pasta), or Parian potato salad with capers and sardines- the tastes were absolute and clear.
Time did not give me the chance to get to know grandmother Annesa well. Anyway, she was not my real grandmother. I joined her Parian household as a daughter in law, but years after she was gone I cut lemons from her lemon tree, I washed the sky blue glasses of her dowry and had lunch in her kitchen with her name in my mouth for two reasons: because there was always something to remind us of granny and because nothing-absolutely nothingwas exactly as granny used to make it. Granny Annesa was beloved by everybody but she died together with her era. The most important thing we inherited from her golden hands was that we couldn’t even think of putting readymade food on her blue painted kitchen table. You can’t know Paros unless you taste its own food. Just like granny Annesa. So what’s the secret of the island’s culinary uniqueness? Well, nothing more but an exciting “nakedness”, an exceptional simplicity in food. At granny’s table -either we had fried mushrooms, or karavoloi (giant snails) with garlic dip, squabs with mirmigeli (local pasta), or Parian potato salad with capers and sardines- the tastes were absolute and clear. The recipe never changed. Every attempt to vary or enrich the dish was redundant or disastrous. SO, WHAT DID WE HAVE AT GRANNY’S TABLE? In the autumn mushrooms made their entry. We eagerly picked agathites, glistrites and koumparites and we fried them with lemon and sometimes with eggs. Every home had its own mushroom expert. Even when we happened to have some meat delicacy, the mushrooms on the grill were always a formidable temptation. We also collected karavoli. We always counted them. We knew how many there were in the pot. We boiled them with coarse salt and ate them with garlic dip. Sometimes we cooked
Οι μαρίδες και οι γόπες έφερναν τη θάλασσα στο τραπέζι μας. Οι καράβολοι (σαλιγκάρια) πάλι, ήταν ο μεζές που μας έστελνε το βουνό. Στο εβδομαδιαίο μενού ήταν πάντα και η παραδοσιακή ρεβιθάδα. Pickerels and bogue fish brought the sea to our table. The karavoloi (snails) was a delicacy that came from the mountain. The traditional chickpea soup was always in the week's menu.
σελίδα | page | 103
Φωτογραφία: Μαρία Περαντινού
Ξεραίναμε στο σύρμα μαρίδες και γοπιά και φτιάχναμε τις λιόκαφτες και τον εξαιρετικότερο τσιπουρομεζέ που τον λέγαμε βορτολίνο. We dried pickerel and bogue fish on the wire and made "liokaftes" and the best meze for tsipouro that we called vortolino.
σελίδα | page | 104
Φωτογραφία: Μαρία Τριβυζά
Φωτογραφία: Μαρία Τριβυζά
Μιρμιγκέλι, το χειροποίητο μανεστράκι κάθε νοκοκυριού. Υπέροχο και ως γιουβετσάκι με καραβόλους. Τα μανιτάρια ήταν πολλά κι έπρεπε να ξέρεις να τα διαλέγεις. Mirmigeli, the handmade risoni of each household. Delicious in the oven with karavoloi (snails). There was a multitude of mushrooms and you had to know which ones to pick.
σελίδα | page | 105
Στο τραπέζι της γιαγιάς μου At my granny’s table
Τρώγαμε τις φακές που τους ρίχναμε στο τσουβάλι δάφνες για να μην πιάσουνε μαμούνι, αλλά και ρεβίθια δικά μας βραστερά κι όταν καπακώναμε το σκούνταυλο βάζαμε μέσα κι ένα φλιτζανάκι του καφέ κρασί λιαστό της μετάληψης. Κι από δίπλα, στο τραπέζι, ελιές παριανές, ασκούδες ή μικρούλες κορωνέικες. Φτιάχναμε όμως και πηχτή, όταν είχαμε χοιρινό, που τη λέγαμε τσιλαδιά. Την άνοιξη μαζεύαμε τα κάλφα, τους βολβούς, τις κοκκινάδες (παπαρούνες) και τους χοιροβοσκούς. Τα κάλφα τα φτιάχναμε ζεματιστά με αλιάδα αλλά και ομελέτα με αυγά. Το ίδιο και τους βολβούς όμως αυτούς τους κάναμε και τουρσί με δικό μας ξίδι «από μάνα». Φτιάχναμε πίτες με άγρια χόρτα, κοκκινάδες, σέσκουλα, καυκαλήθρες, τσουκνίδες, ζοχούς, άγρια ρόκα, λάπαθα κολοστρόφιλα και μυρώνια. Τις πίτες τις λέγαμε κολόπια όταν τις κάναμε με σταφίδες ή χορτοφουσκωτές. Κάναμε και γιαχνί με πατάτες απ' το κτήμα με φρέσκο μάραθο και τις νοστιμίζαμε με δικό μας πελτέ κρατημένο απ’ το καλοκαίρι σε γυάλινα βαζάκια. Και το καλοκαίρι… Αχ! το καλοκαίρι, τα φαγητά γινόντουσαν μόνα τους. Σαν να τα μαγείρευε ο ήλιος! Ξεραίναμε στο σύρμα γοπιά και μαρίδες φτιάχνοντας τον εξαιρετικότερο τσιπουρομεζέ που τον λέγαμε βορτολίνο. Λιάζαμε σύκα και ντομάτες στην ταράτσα, και βυθίζαμε στο λάδι καθαρισμένο το μικροκοπικό δυνατό σκορδάκι του νησιού- «τούρκο» το έλεγε η γιαγιά. Φτιάχναμε μελιτζάνες τηγανητές και η μυρωδιά πλημμύριζε το Καμάρι κι έφτανε κάτω ως στον πλάτανο, και κολοκύθια στρογγυλά για μπριαμ φουλ αυτοσχεδιαστικό με ό,τι έβγαζε το κτήμα. ΨΑΡΙΚΆ ΚΑΙ ΚΥΝΉΓΙ Τα μικρόψαρα τα κάναμε σούπα αλλά το ρεσιτάλ με τα ψαρικά ξεκινούσε την Καθαρά Δευτέρα που οι φίλες της γιαγιάς -ναι οι φίλες- έβαζαν τις γαλότσες κι έφερναν αχινούς και πεταλίδες. Οι κανονικοί ψαράδες και οι άντρες διακινδύνευαν το γόητρό τους να ψαρεύουν με γαλότσες στα ρηχά. Αυτά λοιπόν ήταν γυναικεία δουλειά. Τους αχινούς τους ανοίγαμε επί τόπου στο τραπέζι -η αχινοσαλάτα είναι μια πολύ μεταγενέστερη life style έμπνευση- και τις πεταλίδες και τα κοχύλια τα κάναμε κοκκινιστά με ρύζι. Όνειρο! Τα κυνήγια ήταν τρόπαια. Και η καλή μαγείρισσα έπρεπε να σταθεί στο ύψος του θηράματος. Αυτό στο σπίτι μας συνέβαινε με δύο τρόπους. Ο ένας λεγόταν «Πέρδικα φρικασέ». Ο άλλος εκφραζόταν με μια πιο αστική συνταγή: «Μπεκάτσα ψητή με σάλτσα συκωτιού». Kατά τ’ άλλα, υπήρχαν ορτύκια, πιτσούνια και τρυγόνια ψητά στη σχάρα ή στη σούβλα και βεβαίως ο απαραίτητος λαγός στιφάδο. ΑΡΑΝΤΌΣ Στην πλούσια «γαστρονομική ατζέντα» της γιαγιάς είχαν ξεμείνει και τρεις τέσσερις συνταγές επιβίωσης. Ο Αραντός ήταν μια
σελίδα | page | 106
Και το καλοκαίρι... Αχ! το καλοκαίρι, τα φαγητά γινόντουσαν μόνα τους. Σαν να τα μαγείρευε ο ήλιος! Summer... Summer was heavens, cooking took care of itself.
them with tomato or in a stew. Every Saturday, granny kneaded the week’s breads. They were round, robust and well kneaded by her strong hands. Before the ember died out, she put in some eggs. Eggs baked in ember, a wondrous experience. In the winter we had rich bean soups or thick tasty fava (chickpeas), ground in a hand grinder with chopped onions, caper, olive oil and lemon juice. We also had pigeon and chicken soup and instead of orzo we used handmade mirmigeli, a real work of art. When it was almost done, we added two stamens of the local crocus which can still be found at Anerantzia. We also ate lentils-in the sack we kept them, we put some bay leaves to keep bugs away- as well as our own rapidly boiling chickpeas. Before putting the lid on the pot, we added a coffee cup of sun dried wine-the one used in the Holy Communion. Parian askoudes or small Koronian olives accompanied this dish. We also made brawn when we had pork, we called it tsiladia. In the spring we picked kalfa (asparagi), bulbs, poppies and hirovoski greens. We cooked the kalfa greens or the bulbs in boiled water and had them with garlic sauce or with an omelet. We also made pickled bulbs, using our own vinegar. We made pies with wild greens-poppies, chards, hartworts, nettles, show thistles, wild rocket and sorrels’ chervils. We also made pies with raisins-we called them kolopia or xortofouskotes. With potatoes from our farm we made potato stew with fennel, flavoring it with our own tomato paste preserved since summer in glass jars. Summer… Summer was heavens, cooking took care of itself. It was as if the sun itself cooked the food! We dried bogue fish and picarel to make an exquisite tsipouro (grape distilled liquor) snack-we called it vortolino. We sun dried figs and tomatoes, and we immersed the island’s strong tiny garlic in oil, granny called it “the Turk”. We made
O γαύρος, πρωταγωνιστής του καλοκαιρινού τραπεζιού. Μπριάμ, το αγαπημένο φαγητό της Κυριακής. Anchovy, summer's leading character. Briam (vegetable stew), Sunday's favourite meal.
σελίδα | page | 107
Στο τραπέζι της γιαγιάς μου At my granny’s table
βασική τροφή τριών υλικών (αλεύρι, αλάτι και νερό). Ένα γρήγορο ζυμαρικό ξεραμένο στον ήλιο που όταν το έριχνες σε βραστό νερό και πρόσθετες γάλα είχες έναν χορταστικό χυλό για να δώσεις στα παιδιά σου. Τροφή πρώτης ανάγκης ενάντια στην Κατοχή και τη φτώχεια. Το ίδιο και ο χόνδρος, ο νησιώτικος τραχανάς, με ξινόγαλο και σπασμένο στάρι. Τέλος, με περισσότερα υλικά έφτιαχναν και το λαδένιο. Ένα γλυκό από ψημένο ζυμάρι με άχνη και κανέλα που επιβίωσε και ως βασικό κέρασμα της Σαρακοστής. ΤΑ ΤΥΡΙΆ Στο σπίτι υπήρχε πάντα φρέσκια ξινομυζήθρα, σκληρή παριανή μυζήθρα, τυρί της άρμης και τουλουμοτύρι. Όσο ζούσε η γιαγιά τυροκομούσε. Αργότερα τα αγοράζαμε από τους γείτονες και μετά από το πρατήριο του Συνεταιρισμού. Όσοι αγαπούν τα αυθεντικά προϊόντα και τις παραδοσιακές συνταγές, εκτιμούν πολύ και την τυροκομική δουλειά των μικρών μεμονωμένων παραγωγών. Αναζητήστε σ' αυτούς ξινομυζήθρα, υπέροχη φέτα, κοπανιστή, γραβιέρα και κεφαλοτύρι ασυναγώνιστα, αγνά, πεντακάθαρα και με εξαιρετική ποιότητα.
Στο σπίτι υπήρχε πάντα φρέσκια ξινομυζήθρα, σκληρή παριανή μυζήθρα, τυρί της άρμης και τουλουμοτύρι. In the house we always had fresh sour cream cheese, hard Parian mizithra and toulomotyri.
ΤΑ ΓΛΥΚΆ Ήταν πολύ απλά τα γλυκά της γιαγιάς. Κι αν δεν βουλιάζω σε θάλασσες κοινοτοπίας, ναι, ήταν πολύ νόστιμα. Τηγανίτες με μέλι ή με πετιμέζι, γλυκό σταφύλι, γλυκό σύκο, γλυκό
Δυο ενδιαφέροντα βιβλία | Two interesting books Ευτυχώς υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν, σέβονται την παραδοσιακή κουζίνα του νησιού και το δείχνουν στην πράξη. Όποιος θέλει να εντρυφήσει λοιπόν στην αυθεντική παριανή κουζίνα ας αναζητήσει δυο έντυπα που φτιάχτηκαν με κόπο και σχολαστική έρευνα. Το πρώτο, «Της Πάρος οι Νοστιμιές» είναι της Υπαπαντής Ρούσσου και του Λευτέρη Μενέγου, και πρόκειται για ένα εύχρηστο βιβλίο ντόπιων συνταγών που συλλέχθηκαν από παλιές νοικοκυρές του νησιού. Το άλλο είναι οι «Παραδοσιακές γεύσεις από τις Λεύκες Πάρου» της Γιάννας Σέργη. Μια καταγραφή της λευκιανής κουζίνας βασισμένη στην έρευνα και τη μελέτη που έγινε μέσα από το Νηπιαγωγείο Λευκών Πάρου υπό την Αιγίδα του Προοδευτικού Συλλόγου Λευκιανών Αθήνας. Fortunately there are people who love the island’s traditional cuisine and pay homage to it with their work. Anyone who wants to indulge in the authentic Parian cuisine should seek two books written after thorough research and with great care. The first -The Tastes of Paros- by Ypapanti Roussou and Lefteris Menegos is a handy collection of local recipes as told by the island’s housewives. The other book is Traditional Tastes of Lefkes of Paros, by Yianna Sergi. It contains recipes of the Lefkian cuisine and is based on a study carried out at the kindergarten of Lefkes under the auspices of the Athens Progressive Association of Lefkians.
σελίδα | page | 108
fried eggplants and a delicious smell flooded Kamari, as far down as the plane tree. We freely improvised with round courgettes and vegetables from the farm to make briam (vegetable stew). FISH AND GAME We made soup with the small fish but the real seafood feast began on Ash Monday when groups of women -granny’s friends- put on galoshes and brought home sea urchins and limpets. The men did not want to mar their image by fishing with galoshes in shallow waters. This was a task for women. We opened the sea urchins on the spot, at tablethe urchin salad is a later life style invention. We cooked the limpets and the shells with tomato sauce and rice- a dream dish. The game was a kind of trophy and the good cook should be worthy of it. In our home this happened in two ways. The first was called Partridge fricassee, the other took the form of a rather city like recipe: Roast woodcock with liver sauce. We also had quails, squabs and turtledoves either on the grill or skewed and naturally rabbit stew. ARANTOS Granny’s rich culinary agenda included three or four survival recipes from the past. Arantos was a basic food of three ingredients (flour, salt and water). It is pasta dried in the sun which when put in boiling water and mixed with milk gives a nourishing batter you could give to your children. It was a necessity against the Nazi Occupation and poverty. It was likewise with xondros- the island trahanas (frumenty) made with sour milk and grain. They also had ladenio, a cake of baked dough with powdered sugar and cinnamon. Ladenio has survived as a treat during the Lent. THE CHEESES In the house we always had fresh sour cream cheese, hard Parian mizithra, salted cheese and toulomotyri. As long as granny lived she made cheese. Later we bought them from our neighbours and then from the store of the local Cooperative. Those who like genuine products and traditional recipes
highly appreciate the cheese products of small producers. They produce sour cream cheese, delicious feta, kopanisti, graviera and kefalotyri; all of them pure, precious and of excellent and stable quality. THE SWEETS
Λιαστό κρασί και κατσικίσιο κεφαλοτύρι. Δυο εξαιρετικά προϊόντα που αντέχουν ακόμα στο χρόνο. Liasto (sundried) wine and goat cheese. Two extraordinary products that last through time.
βύσσινο, λυχναράκια με γλυκιά μυζήθρα, συκομαΐδα. Έφτιαχνε επίσης λαδοκούλουρα, μουστοκούλουρα και κουλουράκια σούμας, γεύσεις που δεν τις στερούμαστε ούτε τώρα ευτυχώς. Τις διαθέτουν πλέον όλοι οι φούρνοι στο νησί. Όπως και τα κρίθινα παξιμάδια και τα εξαιρετικής γεύσης ραφιόλια της με νωπή μυζήθρα στο τηγάνι. Τα Χριστούγεννα έφτιαχνε και κουλούρια πασπαλισμένα με ζάχαρη. Ενώ τις Κυριακές και μέσα στις γιορτές του χρόνου εμφανίζονταν τα αμυγδαλωτά, τα ξεροτήγανα, τα κουλουράκια με γλυκάνισο, η γλυκιά μυζηθρόπιτα, τα παστέλια, η μουσταλευριά, και το ρυζόγαλο που του πρόσθετε μια φλούδα πορτοκαλιού για να στολίσει το κέρασμά της και να του δώσει άρωμα.
Στο τραπέζι μας είχαμε πάντα το δικό μας κρασί, αλλά μας άρεσε ιδιαίτερα το λιαστό, που το πίναμε παγωμένο.
ΜΑΝΤΗΛΑΡΙΆ, ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΆ, ΒΆΦΤΡΑ ΚΑΙ ΑΪΔΆΝΙ Στο τραπέζι μας είχαμε πάντα το δικό μας κρασί. Μαντηλαριά μαζί με Μονεμβασιά που έδιναν ένα φρουτώδες ροζέ, αρωματικό, κελαρυστό, ευχάριστο, ελαφρύ κρασί που ταίριαζε και με κρέας και με ψάρι. Ο τρύγος τέλειωνε με λουκουμάδες στα Μαυροπέτρια κι έπειτα απ' το βαρέλι περνούσε περήφανα στην κρυστάλλινη καράφα. Υπάρχουν κι άλλες ποικιλίες στο νησί. Το Αηδάνι, η Βάφτρα, το Καραμπραήμι, το Ασύρτικο, το Σαββατιανό, η Μαλαγουζιά, ο Ροδίτης, το Μαλουκάτο και το Ποταμήσι. Όμως εμείς αγαπούσαμε ιδιαίτερα το λιαστό, που το φτιάχναμε κιόλας. Ένα κρασί βαθύ ρουμπινί, πολλών βαθμών που οι γυναίκες το παγώναμε και το πίναμε το απόγευμα στο ποτήρι του λικέρ, μαζί με ένα σοκολατάκι. P
We always had our own wine at table but the wine we liked most was the one we produced from sundried grapes.
Granny”s sweets were very simple and of course they were delicious. Pancakes with honey or molasses, spoon sweets made of grapes, figs, sour cherry, lihnarakia with sweet mizithra, fig tarts. She also made olive oil cookies, must cookies, and souma (grape distilled liquor) cookies- tastes we can fortunately find in our days as well. All these can be bought at the island’s bakeries. We also had barley rusks and her delicious rafiola with fresh mizithra. At Christmas she also made cookies sprinkled with sugar. On Sundays and on special days we enjoyed her marzipans, her xerotigana, her cookies with anise, sweet mizithra pies, sesame seed candies, grape must puddings or rice puddings in which she added a slice of orange peel to adorn it and give fragrance. MANTILARIA, MONEMVASIA, VAFTRA AND AEDANI. We always had our own wine at table. Mantilaria blended with Monemvasia gives a fruity, rose, aromatic, pleasant light wine, pairing with both meat and fish. The vine harvest in Mavrapetria ended with the eating of doughnuts and then the wine from the barrel made a proud appearance in the crystal decanter. There are more varieties on the island-Aidani, Vaftra, Karampraimi, Asyrtiko, Savvatiano, Malagouzia, Roditis, Malukato and Potamisi. The wine we liked most was the one we produced ourselves from sundried grapes. It is a dark red wine of many degrees. In the evenings, the family’s females used to drink it iced in a small glass together with chocolates. P
σελίδα | page | 109
Ο Γιάννος Κουράγιος στην ανασκαφή του Δεσποτικού. Yannos Kourayos at the excavations at Despotiko. Κάτω και δεξιά: ευρήματα από το Εστιατόριο. Below and right: finds from the Hestiatorion.
Με τους Θεούς συνδαιτημόνες! Banqueting with the Gods! Με αφορμή την ανεύρεση του πρώτου “τελετουργικού εστιατορίου” στο Δεσποτικό, ο αρχαιολόγος Γιάννος Κουράγιος μας μιλά για τη γοητεία του να ενώνεις τις ψηφίδες της ιστορίας, για το όνειρο ενός υπαίθριου αρχαιολογικού μουσείου στο ακατοίκητο νησί και για τις πληροφορίες που ανασύρονται διαρκώς κάτω απ’ τα ιερά σφάγια.
Following the finding of the first “ritual hestiatorion” at Despotiko, archaeologist Yannos Kourayos tells us about the fascination of bringing together the history’s mosaic pieces, about the dream for an open air archaeological museum at the uninhabited island and about the information we retrieve from under the sacrificial animals.
“Ένας επιβλητικός ναός και δίπλα του ένας χώρος εστίασης για να καταναλωθούν τα σφάγια μετά τις θυσίες, είναι δυο από τα πολλά κι εξαιρετικά αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκαν στο Δεσποτικό τα τελευταία 18 χρόνια. “Ναός και τελετουργικό εστιατόριο αυλιζόμενα στον ίδιο περίβολο όπως ακριβώς κι ένα τυπικό ορθόδοξο Μοναστήρι” μας λέει ο κ. Γιάννος Κουράγιος αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και υπεύθυνος του Αρχαιολογικού Μουσείου Πάρου. Ένα εντυπωσιακό εύρημα που μας δείχνει πολλά για τον τρόπο που θυσίαζαν αλλά και που κατανάλωναν μετά τα σφάγια, καθώς στον περιβάλλοντα χώρο βρήκαμε κόκαλα από βοοειδή, κατσίκες, χοίρους, πουλερικά, δελφίνια, οστρακοειδή αλλά και σκεύη (ιχθυοπινάκια, πολλά αγγεία πόσης, κύπελλα κλπ). H μοναδικότητα του “τελετουργικού εστιατορίου” στο Δεσποτικό έγκειται στο ότι βρέθηκε κολλητά με το ναό με ευθεία παραπομπή στο ορθόδοξο μοναστήρι όπου οι πιστοί γευματίζουν στην μοναστηριακή τράπεζα μετά τη λειτουργία σερβίροντας βραστό κρέας, όσπρια, κλπ. Μπροστά από τον ναό επίσης, έχουμε έναν πολύ μεγάλο βωμό, μια ημικυκλική κατασκευή με μαρμάρινο το
An imposing temple and adjacent to it a space for consuming the sacrificed animals are two of the numerous archaeological finds at Despotiko in the past 18 years. “A temple and a ritual hestiatorion standing in the same yard -something typical of an orthodox Monastery”, we are told by Mr Yannos Kourayos, archaeologist at the Cyclades Ephorate of Antiquities and head of the Paros Archaeological Museum. It is an impressive finding giving us many indications about the way they sacrificed and consumed the animals, as in the surrounding space we have found many bones of bovines, goats, pigs, poultry, dolphins, shellfish but also many vessels (fish plates, many drinking vessels, cups etc). The uniqueness of the “ritual hestiatorion” at Despotiko lies in the fact that it was found to be adjacent to the ancient temple, bringing to mind an orthodox monastery where the faithful dine at the refectory after the service, having stew or legumes. In front of the temple, we also have a very big altar, a semicircular construction, with a front part made of marble where apparently the priest officiated, his face turned to the east. The sacrifices were held there
σελίδα | page | 110
μπροστινό κομμάτι όπου προφανώς ιερουργούσε ο ιερέας στραμμένος προς την Ανατολή. Εκεί, γίνονταν οι θυσίες, κι έπειτα σε αυτό που ονομάζουμε “εστιατόριο”, κατανάλωναν τα σφάγια. Είναι πλέον γνωστό ότι τα ζώα τα έψηναν και τα τρώγανε. Ουσιαστικά το πέντε τοις εκατό πήγαινε στον Θεό! Να σημειώσουμε επίσης εδώ ότι η κρεοφαγία τότε ήταν μια πολύ εξαιρετική περίσταση. Οι άνθρωποι έτρωγαν κρέας μόνο σε γιορτές και θυσίες.
and then they grilled and consumed the animals at what we call “hestiatorion”. It is now known that they ate the animals. In fact, five percent went to the God! We should also add that they had meat only in exceptional occasions -in feasts and sacrifices. THE MEAL WAS A FEAST “At the University of Genoa”, Mr. Kourayos adds ”I was asked why we call it hestiatorion (i.e. restaurant, refectory). We reached this conclusion for many reasons. We have three consecutive rooms which have doors both in the west and the east, while the temple has doors only in the east. The entire temple is made of marble while the “hestiatorion” is of slate. Arrayed along the walls of these three rooms there are marble slabs at which the legs of the couches were probably fixed. As we know the people had their meals while reclining on couches. The meal was a feast of communication, euphoria, exchange and joy. They consumed the viands, drinking wine mixed with water and enjoyed the meeting and the ritual. In front of one of the rooms there was an altar where the sacrifices took place. Inside the 18 buildings we have found, there are ancillary areas used for keeping the animals before the sacrifice or for storing grain, oil and wine -anything that would be consumed at the rituals. So far, we have found four altars at which sacrifices or libations were held.
ΤΟ ΓΕΎΜΑ ΉΤΑΝ ΜΙΑ ΓΙΟΡΤΉ Μια ερώτηση που μου κάνανε στο Πανεπιστήμιο στη Γένοβα, συνεχίζει ο κ. Κουράγιος, είναι γιατί το λέμε “εστιατόριο”. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που οδηγηθήκαμε σε αυτό το συμπέρασμα. Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε τρία συνεχόμενα δωμάτια που έχουν πόρτες και δυτικά και ανατολικά ενώ ο ναός έχει πόρτες μόνο ανατολικά. Ο ναός επίσης είναι όλος από μάρμαρο ενώ το εστιατόριο είναι από σχιστόλιθο. Γύρω από τους τοίχους αυτών των τριών δωματίων κατά διαστήματα υπάρχουν μαρμάρινοι κυβόλιθοι όπου μάλλον έμπαιναν τα πόδια από τις κλίνες. Όπως ξέρουμε τότε οι άνθρωποι έτρωγαν ξαπλωτοί. Το γεύμα ήταν μια γιορτή. Ένα γεύμα επικοινωνίας, ευφορίας, ανταλλαγής, χαράς. Κατανάλωναν τα εδέσματα συνοδεύοντάς τα με κρασί αναμεμειγμένο με νερό και απολάμβαναν τη συνάντηση και το τελετουργικό. Επίσης, μπροστά από το ένα δωμάτιο υπήρχε βωμός όπου γίνονταν οι θυσίες. Μέσα στα δεκαοχτώ κτίρια βέβαια που έχουμε βρει υπάρχουν και βοηθητικοί χώροι τόσο για να τοποθετηθούν τα ζώα που περίμεναν για τη θυσία, όσο και για να αποθηκευτούν τα σιτηρά, τα λάδια, τα κρασιά και γενικώς τα τρόφιμα που θα καταναλώνονταν στις τελετές. Μέχρι στιγμής στη συγκεκριμένη ανασκαφή έχουμε βρει τέσσερις βωμούς όπου μπορεί να γίνονταν θυσίες ή χοές. ΤΑ ΣΧΈΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ Οραματιζόμαστε έναν ανοιχτό επισκέψιμο χώρο που με αυστηρή συντήρηση θα προφυλάσσεται από τις φυσικές καταστροφές, κι από αυτές που τυχόν μπορεί να κάνουν οι επισκέπτες, τα ζώα κλπ. Ήδη υπάρχουν πινακίδες κι έχει δημιουργηθεί από τον αρχιτέκτονά μας προσχέδιο –εγκεκριμένο από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο- με τις πορείες επισκεπτών για να μην περνούν από απαγορευμένα σημεία και φθείρουν τα ευρήματα. Μέχρι στιγμής η ανασκαφή χρηματοδοτείται από ιδιώτες (Ίδρυμα Λάτση, Ίδρυμα Λεβέντη, Ίδρυμα Κανελλόπουλου, Θανάσης και Μαρίνα Μαρτίνου). Έχουμε όμως φέτος την υπόσχεση του Δήμου Αντιπάρου ότι θα προχωρήσει σε κάποια χρηματοδότηση. Τώρα ανεβάζουμε τους σπονδύλους για να δώσουμε στον χώρο την τρίτη διάσταση. Πρόκειται για ένα εστιατόριο σαράντα μέτρων και πιστεύουμε ότι με την αναστήλωση θα εμψυχωθεί αυτό το πραγματικά σπουδαίο μνημείο, που θα αποτελέσει προορισμό για τον επισκέπτη και θα εντυπωσιάσει με τη σπανιότητα και την ομορφιά του. P
THE PLANS FOR THE FUTURE
Το γεύμα ήταν μια γιορτή. Ένα γεύμα επικοινωνίας, ευφορίας, ανταλλαγής, χαράς. The meal was a feast of communication, euphoria, exchange and joy.
We envisage a space open to visitors, a space which, under a rigorous conservation, will be protected from natural disasters and from any damage that might be caused by the visitors or animals. Information boards have already been placed and our architect has prepared a study -approved by the Central Archaeological Council- with the routes visitors should take so as to avoid causing any damage to the finds. So far, the excavation has been funded by sponsors (the Latsis Foundation, the Kanellopoulos Foundation, Thanassis and Marina Martinou). However, this year the Antiparos Municipality has promised to go ahead with some funding. Now, we raise the drums of the columns to give the space its third dimension. It is a 40 m. long “hestiatorion” and we believe that with its restoration this important monument will be animated and will impress visitors with its rarity and beauty. P
σελίδα | page | 111
Φωτογραφίες: Νίκος Ζάππας
Χαίρε Ευσχήμων Ελαία! Hail Noble Olive Tree! Mάκης Κωστίκας Μια ελιά, ένα αμπέλι, ένα καράβι... Είναι ο δημιουργός της πιο σοφιστικέ ετικέτας κρασιού του νησιού. Το ίδιο ιδιαίτερος αποδείχτηκε και ως ελαιοκόμος. Ο Μάκης Κωστίκας δημιούργησε την ετικέτα Alissafi, πρώτα για τα τέσσερα κρασιά του και κατόπιν για το extra παρθένο -βιολογικό πιστοποιημένο από τη ΔΗΩ- ελαιόλαδο που μάλιστα κυκλοφόρησε και με γεύση φρέσκου λεμονιού και πορτοκαλιού. ¨Πρόκειται για λάδια φτιαγμένα για ν’ απογειώσουν ένα πιάτο, ή για να τα γευτείς απλώς στο ψωμί σε μια ασκητική γευστική απόλαυση. Το κτήμα βρίσκεται στις Καμάρες, σε μια ανοιχτή κατωφέρεια που αναπνέει τη θάλασσα. Τα ελαιόδεντρα είναι παλιά Κορωνέϊκη ποικιλία, και τα κλίματα επίσης παλιά. Καθώς φαίνεται έχουμε την ελιά, έχουμε και το αμπέλι του Ελύτη. Για να ανασυνθέσουμε την Ελλάδα μας λείπει μόνο το καράβι που στην περίπτωσή μας είναι το δημιουργικό μας πάθος και η συνεχής αναζήτηση του καλύτερου”.
Makis Kostikas An olive tree, a vineyard, a ship... He is the creator of the most sophisticated wine brand on the island. He is no less resourceful as an olive oil producer .Makis Kostikas created the brand Alissafi, first for his four wine varieties and then for his extra virgin -officially certified biological- olive oil; a variety of it has a flavour of fresh lemon and orange. They are olive oil varieties aimed at making a dish take off or at giving one the frugal pleasure of tasting it on a slice of bread. The olive grove is at Kamares on an open slope, breathing in the sea. The olive trees are of an old Koroni variety and the vines are also old. It seems that we have the olive tree and also Elytis vineyard. Only the ship is missing from this image of Greece, but we sail with our creative passion and a pursuit of the best.
σελίδα | page | 112
Δυο τολμηροί πρωτοπόροι παραγωγοί, βάζουν την Πάρο στον ελληνικό ελαιοπαραγωγικό χάρτη. Ο Μάκης Κωστίκας και ο Σταύρος Τσάβαλος δημιούργησαν δυο premium ετικέτες βιολογικού extra παρθένου ελαιόλαδου, σεβόμενοι τις παραδοσιακές ποικιλίες και μεθόδους αλλά προσθέτοντας στο προϊόν την υπεραξία της υψηλής αισθητικής και της σύγχρονης τεχνογνωσίας. Two bold pioneer producers have placed Paros on the Greek oil producing map. Makis Kostikas and Stavros Tsavalos have created two premium brands of biological extra virgin olive oil, showing respect to the traditional varieties and adding the surplus value of high esthetics and modern know-how.
Οι δύο ετικέτες διατίθενται από το "Mελίσσι" Delicatessen. Both brands are available at the "Melissi" Delicatessen.
Σταύρος Τσάβαλος Ελιές Κορωνιές, Λάδι παριανό “Νομίζω πως η μεγαλύτερη φροντίδα που μπορείς να παρέχεις σε ένα κυκλαδίτικο νησί είναι να το ξαναφυτέψεις, μας λέει ο Σταύρος Τσάβαλος . Φροντίζοντας και ανανεώνοντας τα παλιά ελαιόδεντρα στα ξεκούραστα χώματα της Νότιας Πάρου ήξερα πως το αποτέλεσμα θα με δικαιώσει. Στο Καμάρι όπου βρίσκεται το “Καμάρανθο”, το κτήμα με τα βότανα και τις ελιές, υπάρχει κι ένα παραδοσιακό ελαιοτριβείο. Έτσι, οι ελιές ωρίμασαν και ελαιοκομήθηκαν στον τόπο τους, χωρίς να κάνουν καμιά διαδρομή και χωρίς ασφαλώς καθόλου φάρμακα και λιπάσματα. Ήδη το λάδι βρίσκεται στον τρίτο χρόνο παρακολούθησης από τη ΔΗΩ προκειμένου να πιστοποιηθεί ως βιολογικό. Η γεύση του είναι πυκνή, αρωματική και φρουτώδης. Μια παλιά αγαπημένη γευστική καταγραφή που όμως πλέον μπαίνει στο ράφι και μπορεί να την απολαύσει και ο επισκέπτης του νησιού.”
Stavros Tsavalos Koroni olives. Parian olive oil “I think that the best caring gesture for a Cycladic island is to replant it”, Stavros Tsavalos tells us. “By nurturing and renewing the old olive trees at the well rested land of Southern Paros I was certain the results would prove me right. At Kamari where “Kamarantho” -the land with the herbs and the olive trees- is located, there is also a traditional olive press. Thus the olives ripened and gave their oil without leaving the place and of course without any chemicals and fertilizers. The olive oil has now been monitored for over two years by the competent organisation to be certified as a biological one. Its taste is thick, aromatic and fruity. An old and beloved taste which can now be found on the shelf to delight the island’s visitors.
Since 2004 Pisso Livadi, Paros, tel.: 2284043257 σελίδα | page | 113
σελίδα | page | 114
Μέλι το Θυμαρίσιο | Thyme honey Το κεχριμπάρι των Κυκλάδων | The amber of Cyclades
σελίδα | page | 115
Μέλι το Θυμαρίσιο | Thyme honey Το κεχριμπάρι των Κυκλάδων | The amber of Cyclades
There is a food for every spoonful of which 2000 souls must work, a food which has survived intact in 2000 year old jars, which heals wounds and sweetens human life through the centuries. The thyme honey of the Cyclades resembles a gold deposit and is a fundamental value of the island nutrition - a sweet remedy in amber colour.
Υπάρχει μια τροφή που για κάθε της κουταλιά, χρειάζεται να δουλέψουν 2000 ψυχές, που περισώθηκε ανέπαφη σε δοχεία 2000 ετών, που γιατρεύει τις πληγές και γλυκαίνει τη ζωή των ανθρώπων μέσα στους αιώνες. To θυμαρίσιο μέλι των Κυκλάδων, μοιάζει με κοίτασμα χρυσού και αποτελεί βασική και αδιαπραγμάτευτη αξία της νησιωτικής διατροφής. Ένα γλυκό γιατρικό με κεχριμπαρένιο χρώμα. Μέλι γλυκύτατο Το θυμαρίσιο μέλι θεωρείται υπερτροφή. Δεν είναι μαρκετίστικος όρος ούτε μια απ' τις συνήθεις μόδες που κατακλύζουν το internet και τα περιοδικά ευζωίας. Έχει το χρώμα του κεχριμπαριού, δυνατή μυρωδιά που αφήνει μια ανάμνηση βανίλιας και γεύση δυνατή που γεμίζει τον ουρανίσκο κι αφήνει ελαφρύ κάψιμο στο λαιμό. Είναι το καμάρι της κυκλαδικής φύσης, ένα γευστικό ενθύμιο που πρέπει να πάρει μαζί του κάθε επισκέπτης, ένα δώρο που θα κάνει ευτυχισμένο κάθε παραλήπτη. Η δυνατή παρουσία του θυμαριού και η μικρή ποικιλία άλλων λουλουδιών στα νησιά μας, φέρνουν τις μέλισσες σ' ένα... εκπληκτικό αδιέξοδο. Τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με θυμαρίσιο γυρεόκοκο δημιουργώντας ένα από τα καλύτερα μονοποικιλιακά μέλια στον κόσμο. Το κυκλαδίτικο θυμαρίσιο μέλι! Γιατί το θυμαρίσιο; Το θυμαρίσιο μέλι είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία (σίδηρο, κάλιο, φώσφορο, μαγνήσιο, ασβέστιο) ενώ το θυμάρι είναι γνωστό για τις αντισηπτικές του ιδιότητες και τη σημαντική αντιοξειδωτική του δράση. Είναι ευεργετικό για τις παθήσεις του στομαχιού και των εντέρων και ανακουφίζει θεαματικά τον βήχα και τα υπόλοιπα
σελίδα | page | 116
Είναι το καμάρι της κυκλαδικής φύσης, ένα γευστικό ενθύμιο που πρέπει να πάρει μαζί του κάθε επισκέπτης. It is the pride of the Cycladic nature, a flavourful memento each visitor must take with them.
Sweetest honey Thyme honey is considered a super food. This is neither a market term nor one of the usual fashions which inundate internet and the holistic magazines. Its colour is amber, with an intense aroma reminiscent of vanilla, leaving a strong taste in the palate and a light sharpness in the throat. It is the pride of the Cycladic nature, a flavourful memento each visitor must take with him, a gift which will give pleasure. The strong presence of thyme and the limited variety of other flowers on our islands bring the bees to an amazing deadlock. They feed almost exclusively on thyme pollen, thus producing one of the best one-variety honeys in the world. The Cycladic thyme honey! Why thyme honey? Thyme honey is rich in trace elements (iron, potassium, phosphorous, magnesium, calcium). Thyme is renowned for its antiseptic properties and its high antioxidant action. It is beneficial for the treatment of stomach and intestine ailments and greatly relieves cough and the other symptoms of cold and flu. It also helps with stress, exhaustion and mental decline. It is a natural tranquilizer and offers protection against breast and prostate cancer. Historically speaking… Paros has always been a honey producing land. It is a dry, fragrant bee habitat with its first beehives having been built of stone in natural recesses in drywalls or in hollow trees. In them the bee colony developed its complicated life. Later, we had earthen beehives shaped like jars, about one meter high, with a narrow mouth just allowing the bees to go in and come out and also protecting them from rain and winds. In the past, beekeepers also built the
Κρεβατοκάμαρες Τραπεζαρίες Έπιπλα Κουζίνας Σαλόνια Στρώματα Έπιπλα κήπου
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΠΑΡΟΙΚΙΑΣ Τ: 22840 22989, info@epipla-paros.gr, www.epipla-paros.gr σελίδα | page | 117
Μέλι το Θυμαρίσιο | Thyme honey Το κεχριμπάρι των Κυκλάδων | The amber of Cyclades
famous bee sheds which were stone terraces aimed at protecting the bee colonies from rushing water and, mainly, from winds. Not so common was the use of baskets as beehives. These woven beehives were usually placed in the house yard at a windless spot and were used to provide honey just for the family’s needs.
συμπτώματα του συναχιού και της γρίπης. Βοηθά όμως και το άγχος, την υπερκόπωση, την πνευματική κατάπτωση. Είναι φυσικό αγχολυτικό, καταπραϋντικό και προστατεύει από τον καρκίνο του μαστού και του προστάτη. Ιστορικά μιλώντας... Η Πάρος υπήρξε ανέκαθεν μελισσοπαραγωγικός τόπος. Ένας στεγνός, εωδιαστός μελισσώνας με τις πρώτες κυψέλες του να είναι κτιστές πέτρινες σε φυσικές εσοχές μέσα σε ξερολιθιές και κουφάλες δέντρων. Οι εσοχές λειτουργούσαν σαν θυρίδες όπου το μελίσσι ανέπτυσσε την πολύπλοκη ζωή του. Αργότερα, εμφανίστηκαν οι πήλινες μονόστομες κυψέλες σε σχήμα πυθαριού (υψέλι) ύψους περίπου ενός μέτρου με στενό στόμιο ίσα-ίσα για να μπαινοβγαίνει το μελίσσι αλλά και να προστατεύεται από τις βροχές και τον αέρα. Οι παλιοί μελισσοκόμοι έφτιαχναν και τα περίφημα μελισσομάντρια τα οποία δεν ήταν παρά πέτρινες πεζούλες, για να προστατεύουν τα μελισσοκήπια τους από τα ορμητικά νερά και κυρίως τον αέρα. Περισσότερο σπάνια ήταν η μελισσοκομία μέσα σε κοφίνια. Οι πλεκτές αυτές κυψέλες βρίσκονταν συνήθως στον περίβολο των σπιτιών σε χώρο απάγγειο και προστατευμένο ίσα-ίσα για να βγαίνει το μέλι του σπιτιού. Μελιτοφόρα Φυτά Όταν η χρονιά είναι καλή, και πέσουν μερικές ευλογημένες βροχές μέσα στην άνοιξη, το θυμάρι είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού και ο καλοκαιρινός τρύγος δίνει ένα πραγματικό θαύμα. Κανένα όμως μέλι δεν είναι 100% θυμαρίσιο. Οι μέλισσες επισκέπτονται πολλών ειδών φυτά. Μερικά απ' τα μελιτοφόρα φυτά του νησιού, εκτός από το θυμάρι, είναι ο λιόδρομος ή αλίδρομος (ένα είδος ηλιοτρόπιου), ο άρδικας και ο κουφάρδικας (με τον κούφιο κορμό), ο αστράγγουρας, η πανέμορφη κίτρινη παπαρούνα της θάλασσας, η ακονιζιά και η καμπανούλα. Κάθε λοιπόν μικρό λουλούδι στο γυμνό γοητευτικό τοπίο του νησιού, δεν είναι μόνο όμορφο αλλά και χρήσιμο για την τροφή των μελισσών όταν το θυμάρι δεν φτάνει. Πως να ξεχωρίζετε το αγνό μέλι Το μέλι φαίνεται στο μάτι και στη μυρωδιά. Πρέπει να είναι πυκνό, συμπαγές, αρωματικό, με γεμάτη γεύση και ωραίο χρώμα. Εξετάστε τη ρευστότητά του στο βάζο. Οσο πιο πυκνό και παχύρευστο είναι τόσο λιγότερη υγρασία περιέχει, άρα και τόσο καλύτερη ποιότητα έχει. Έπειτα γυρίστε το βάζο και προσπαθήστε να το ρίξετε σε ένα πιάτο. Αν πέφτει με αδιάκοπη ροή, αυτό είναι δείγμα ότι το μέλι είναι ανόθευτο. Ένας ακόμη τρόπος είναι να πάρετε ένα ποτήρι με κρύο νερό και να βάλετε μέσα μια κουταλιά της σούπας μέλι. Αν το μέλι περιέχει γλυκόζη, η οποία διαλύεται αμέσως στο νερό, το μέλι θα διαλυθεί και αυτό μέσα στο ποτήρι. Αντίθετα, αν το μέλι σας είναι ανόθευτο, θα κατέβει συμπαγές στον πάτο του ποτηριού. P
σελίδα | page | 118
Το μέλι πρέπει να είναι πυκνό, συμπαγές, αρωματικό, με γεμάτη γεύση και ωραίο χρώμα. Honey must be thick, compact and fragrant, Ωwith a full taste and a nice colour.
Honey plants When the weather has been favorable and some blessed rains have fallen in the spring, thyme becomes the master of the game and the summer harvest is a real miracle. However, no honey is 100 % thyme honey. The bees visit many kinds of plants and flowers. On the island, besides thyme, we have a number of other honey plants: liodromos (a kind of sunflower), ardikas and koufardikas (Ferula communis), astragouras, akonizia, bluebells and the gorgeous yellow sea poppy. Every small flower on the naked island landscape is not only pretty but also useful, when thyme does not suffice. How you can recognize pure honey Honey reveals itself both to the eye and the nose. It must be thick, compact and fragrant, with a full taste and a nice color. Examine its liquidity in the vase. The more thick and viscous it is, the less its water content. Tilt the vase and let the honey fall on the plate. If it flows smoothly, this is an indication that the honey is unadulterated. Another way is to put a spoonful of honey in a glass of cold water. If the honey contains glucose, which dissolves in the water instantaneously, the honey will also dissolve, but if the honey is pure, it will go down to the glass bottom intact. P
σελίδα | page | 119
Οι νέοι μελισσοκόμοι | The young beekeepers
Αργύρης Λουκής | "Μέλι ΠΑΡΟΥ" Argiris Loukis | “Honey of Paros” Δεν είναι εύκολη η σχέση με το μελίσσι, μας λέει ο νεαρός μελισσοκόμος Αργύρης Λουκής παραγωγός της ετικέτας "Μέλι ΠΑΡΟΥ", γι άυτό και είναι μια σχέση ζωής. Κολλάς με το μελίσσι, θέλεις να το ανακαλύπτεις συνέχεια, να καταγράφεις ένα ένα τα μυστικά του, να το εμπιστεύεσαι και να σ' εμπιστεύεται. Το μελίσσι είναι το τέλειο σύστημα. Το τέλειο παράδειγμα οργάνωσης, φροντίδας αλλά και αυστηρότητας. Μόνο να σου διδάξει μπορεί. Γι άυτό σε θέλει κοντά του ήρεμο, καθαρό, απαλλαγμένο από άλλες σκέψεις. Οταν είσαι εκεί, ψυχή και σώμα πρέπει να είσαι εκεί. 'Οταν έκανα τα χαρτιά μου για τον ασφαλιστικό μου φορέα, με έβαλαν στο τμήμα κτηνοτροφίας. Για λίγα λεπτά ξαφνιάστηκα! Αλλά έχουν δίκιο. Το μελίσσι είναι ένα σώμα. Ένα ζώο. Ενωμένο, ευφυές, αξιολάτρευτο. Μόνο αν το δεις έτσι μπορείς να συνεννοηθείς μαζί του και να το κατανοήσεις. Για τις μέλισσες και για τους μελισσοκόμους τα πράγματα στο νησί δεν είναι εύκολα. Η χλωρίδα είναι φτωχή, οι βροχές σπάνιες, ο αέρας ανελέητος, ο κίνδυνος πυρκαγιάς από τα καπνιστήρια διαρκώς σε απειλεί. Ο τρύγος εδώ του μελιού είναι μόνο ένας. Η σοδειά συνήθως μικρή. Αλλά το προϊόν, αν είσαι τίμιος με το μελίσσι σου και με τους πελάτες σου, είναι premium! Ενα μέλι εξαιρετικής ποιότητας που καμιά βιομηχανία δεν μπορεί να μιμηθεί. Το παριανό θυμαρίσιο μέλι έχει από 50% μέχρι και 80% θυμαρίσιο γυρεόκοκο, μπαίνει σε μοντέρνα συσκευασία και γίνεται πρέσβης ποιότητας σε όλες τις γωνιές του πλανήτη. Εξάλλου το τρόφιμο είναι το καινούριο σουβενίρ!
σελίδα | page | 120
Το μελίσσι είναι το τέλειο σύστημα. Μόνο να σου διδάξει μπορεί. A bee colony is a perfect system. An example of organization and care.
The relation with the bee colony is not easy we are told by the young beekeeper Argiris Loukis, producer of the brand “Honey of Paros”. It is a life relation, you dedicate yourself to the bee colony, and you want to find out its secrets one by one, to trust it and to be trusted as well. A bee colony is a perfect system. An example of organization and care but also of strictness. It wants you to be close to it and also to be calm, clean and free of other thoughts. When you are there, body and soul, you must be there. When I submitted the documents for the social security agency, I was registered as a stock breeder. For a moment, I was surprised. But they are right. The bee colony is a body. It is an animal. United, intelligent, adorable. Only if you see it in this way you can deal with it and understand it.
Το Μελίσσι Delicatessen Πάρος Νάουσα
For bees and beekeepers things are not easy on Paros. The flora is poor, rains are rare, the winds are merciless and the danger of fire from the bee smokers is a permanent threat. Here, we have only one honey harvest and the yield is usually small. But the product, if you are honest with your bee colony and your clients is of premium quality. No industry can aspire to such a quality. The Parian thyme honey contains thyme pollen grain between 50% to 80%, thus acting as a quality ambassador all over the planet. Anyway, a local product is the new trend in souvenirs!
Γιάννης Χανιώτης | "Μέλι Μπαναγιάννη" Yiannis Haniotis | “Banayianni Honey” Το θυμαρίσιο μέλι είναι ένα μέλι εκλεκτό με τη δική του ταυτότητα και τη δική του μοναδική σύνθεση. Ένα μέλι που πρέπει να αναδείξουμε και να προστατεύσουμε. Η σχέση μου με τη μελισσοκομία ξεκίνησε και παραμένει μια σχέση αγάπης. Δηλώνω πάντα ερασιτέχνης μελισσοκόμος γιατί από την αρχή τα κίνητρά μου δεν ήταν εμπορικά. Στην αρχή ξεκίνησα με μια μόνο κυψέλη. Αγάπησα το μελίσσι και με αγάπησε και αυτό. Είμαι λοιπόν εραστής της τέχνης της μελισσοκομίας. Όταν ξεκινάς μόνος σου τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Κανείς δεν σου λέει τα μυστικά του. Συνάντησα στόματα κλειστά. Όμως από την πρώτη μου παραγωγή οι αντιδράσεις ήταν πάρα πολύ ενθαρρυντικές. Τα μελίσσια πολλαπλασιάστηκαν και το μέλι μου απέκτησε ταυτότητα. Το μελισσοκομείο μου βρίσκεται στις Λεύκες όπου κάθε εποχή έχει ανθοφορία και φυσικό νερό. Έτσι αφήνω τη φύση “να κάνει παιχνίδι”. Όσο καλύτερα εξάλλου ακούς το μελίσσι σου, τόσο λιγότερο παρεμβατικός γίνεσαι. Το μελίσσι σού μιλάει... Μόνο όμως αν τυποποιήσεις και ακολουθήσεις τους κανόνες μπορείς να διεκδικήσεις σεβασμό από την αγορά. Έτσι, το μέλι μου απέκτησε ταυτότητα και το feed back που παίρνω στις εκθέσεις και στα φεστιβάλ μελιού είναι ενθουσιαστικό. Στο προηγούμενο φεστιβάλ, μάλιστα, πήρα και βραβείο συσκευασίας κοινού.
Αγάπησα το μελίσσι και με αγάπησε και αυτό. Είμαι λοιπόν εραστής της τέχνης της μελισσοκομίας. I fell in love with the hive and it also loved me. I am a lover of the beekeeping art.
Banayianni Honey/ Μέλι "μπαναγιάννη"
Thyme honey is a prime honey with its own identity and its own unique composition. It is a honey which we must promote and protect. My relation with beekeeping has always been a relation of love. I still state that I am an amateur beekeeper, because from the very beginning my motives were not commercial. I began with only one beehive. I fell in love with the hive and it also loved me. I am a lover of the beekeeping art. When you start on your own, things are not easy. No one reveals their secrets, the mouths are shut. However, after my first production, the reactions were very encouraging. The beehives multiplied and my honey acquired an identity. My beehives are at Lefkes, where there is efflorescence all year round and natural water. Thus I let Nature be the “master” of the game. The more you listen to your beehives, the less you intervene. The bee colony speaks to you… However, only if you standardize and follow the rules you can claim the public’s respect. My honey has now acquired an identity and the feedback from honey exhibitions and festivals is enthusiastic. In the previous festival I was awarded the public's prize for my packaging.
σελίδα | page | 121
Naoussa, tel 22840 51445 σελίδα | page | 122
Gastronomy walk Ι γαστρονομικός περίπατος
Δοκιμάσαμε τη Dolce Vita της Πάρου και σας αποκαλύπτουμε τα μέρη που απολαύσαμε περισσότερο. Παραδοσιακές συνταγές με ντόπια πρώτη ύλη, εξωτική κουζίνα σε ειδυλλιακό περιβάλλον, λιχουδιές παρά θιν' αλός και cocktails με μαγιό και ανεμελιά. Καλή απόλαυση! Dolce Vita of Paros is a small selection of great establishments that we enjoyed the most. We sampled everything from the traditional to the exotic in idyllic and marvellous surroundings, cocktails and sumptuous delicacies by the sea in bathing suits. Enjoy!
σελίδα | page | 123
BUON VENTO
Ιταλικός άνεμος | Italian wind
Φρέσκα υλικά από το μποστάνι, "φλύαρες μυρωδιές" από την κουζίνα, δυο Ιταλοί οικοδεσπότες "έξω καρδιά", κι ένας χώρος ανάμεσα σε κυκλαδίτικο σπίτι κι εξοχικό στην Τοσκάνη. Όσο για την κουζίνα; Η Νότια Ιταλία θα πρέπει να είναι πολύ περήφανη για αυτό το εστιατόριο. Δοκιμάστε σπαγγέτι Χρυσό Μήλο με κίτρινα ντοματάκια από τον Βεζούβιο, τηγανητή πίτσα, σπαγγετι 500 με φιλεταρισμένο λαβράκι, ντοματίνια και μαϊντανό και κολασμένο επιδόρπιο Babba κατευθείαν από τους δρόμους της Νάπολης.
Γεύση | Taste Nαπολιτάνικο ταμπεραμέντο στις Κυκλάδες. Napolitan temperament in the Cyclades
Ατμόσφαιρα Atmosphere Απρόσκοπτη θέα στη θάλασσα της Μεσσάδας. A wide view to the sea of Messada.
Hot Point H δική τους Μοτσαρέλα και Ρικότα. Their own Mozzarella and Ricotta
Fresh ingredients from the orchard, “talkative smells” from the kitchen, two hearty Italian hosts, a place combining the style of a Cycladic house and a cottage in Tuscany. What about the cuisine? Southern Italy should be very proud of it. Try the spaghetti Pomo d'Oro with yellow tomatoes from the Vesuvio, fried pizza, spaghetti 500 with sea-bass fillet, cherry tomatoes and parsley, and their terrific dessert Babba, straight from the streets of Naples.
Italian Restaurant | Messada, Marpissa, tel.: 2284042694, mob.: 6971914063 σελίδα | page | 124
ΦΥΣΙΛΆΝΗΣ | FISILANIS
MARKAKIS RESTAURANT
Γεύση | Taste
Γεύση | Taste
Ψαράκι πλάι στο κύμα | Fish by the sea
Ψάρια και κρεατικά παρά θιν' αλός. Fish and meat by the sea.
Ατμόσφαιρα Atmosphere Οικογενειακή οικειότητα με παραλιακό dress code. Family intimacy and a beach dress code.
Hot Point Το μη "τουριστικό" εγκάρδιο καλωσόρισμα. The not “tourist” cordial welcome.
Μια οικογενειακή υπόθεση που έχει γίνει θεσμός στο νησί και που δημιούργησε μια ισχυρή παράδοση για να την επισκεφτείς ξανά και ξανά. Εδώ θα γευτείς ελληνική κουζίνα δίπλα στη θάλασσα και θα απολαύσεις την απλότητα, τη νοστιμιά και την αυθεντικότητα ενός νησιωτικού γεύματος. Ψάρια, κρεατικά, ορεκτικά, μαγειρευτά, όλα με φροντίδα και αγάπη οικογενειακή, έρχονται στο πιάτο σας ολόφρεσκα ενώ μπροστά σας απλώνεται η πανέμορφη παραλία του Λογαρά. Το εστιατόριο Φυσιλάνη υποδέχεται τους πάντα πιστούς κι ευχαριστημένους επισκέπτες του από το 1964, κι εδώ και πάνω από 50 χρόνια αποτελεί γευστικό προορισμό στην Πάρο. Fisilanis restaurant welcomes its faithful and always satisfied visitors since 1964. For over 50 years it has been a gastronomic destination at Paros. Here, you can enjoy the Greek cuisine and relish the simplicity, savour and authenticity of real island food. Fish, meat, appetizers, cooked dishes, all fresh and prepared with care and love, come to your table, while you enjoy the view of the exquisite Logaras beach.
Restaurant | Logara beach, tel 22840 41530 - 41734
Γεύσεις και αρώματα Αιγαίου
Γνήσιες γεύσεις, μεσογειακής ταυτότητας από αγνά, ποιοτικά υλικά. Genuine flavors of Mediterranean identity from pure quality ingredients.
Ατμόσφαιρα Atmosphere Η απαράμιλλη θέα στο γραφικό λιμάνι στο Πίσω Λιβάδι. The unrivalled view to the picturesque port of Pisso Livadi.
Hot Point Οι ξεχωριστές ποικιλίες από τα χέρια της κυρίας Μαρίας. Special dishes from the hands of Mrs. Maria.
Με θέα το γραφικό λιμάνάκι στο Πίσω Λιβάδι και φιλόξενη ατμόσφαιρα, το μεζεδοπωλείο Μαρκάκης γίνεται το ιδανικό σκηνικό για να απολαύσετε παραδοσιακές κυκλαδίτικες δημιουργίες, φτιαγμένες από τα χέρια της κυρίας Μαρίας. Κάθε πιάτο αποτελεί μία ξεχωριστή γευστική εμπειρία και φέρνει τη μυρωδιά καλοκαιριού στα τραπεζάκια δίπλα στο κύμα. Στο μενού θα βρείτε φρέσκα θαλασσινά, εξαιρετικής ποιότητας ντόπια κρεατικά και δροσερά λαχανικά. Σας προτείνουμε μελιτζάνα τηγανητή με σάλτσα από πιπεριά Φλωρίνης, ριζότο θαλασσινών, ολόφρεσκα ψάρια και καραμελωμένο πανσετάκι! With a view to the picturesque port of Pisso Livadi and a cozy atmosphere, Markakis meze place becomes the ideal set for you to enjoy traditional Cycladic creations made by the hands of Mrs. Maria. Every dish is a special taste experience that brings the summer scent at the tables by the sea. In the menu you will find fresh seafood, good quality local meat and fresh vegetables. We propose to you the fried aubergines with Florina pepper sauce, seafood risotto, fresh fish and caramelled bacon!
Piso Livadi port, tel 2284 042177,
Μαρκάκης-Μεζεδοπωλείο σελίδα | page | 125
BALLO CAFE - BAR & BAR SUSHI Sushi με θέα το ηλιοβασίλεμα | Sushi with sunset view Γεύση | Taste Κλασικές και μοντέρνες προτάσεις σε σαλάτες και sushi. Classical and modern ideas in salads and sushi.
Ατμόσφαιρα Atmosphere Η ηρεμία της θάλασσας και η γαλήνη των χρωμάτων το ηλιοβασίλεμα. The calmness of the sea and the serenity of the colors at sunset.
Hot Point All day χώρος με υψηλή αισθητική που προσφέρει απόλυτη χαλάρωση και ψυχαγωγία. Ανοιχτά όλο τον χρόνο. All day spot with style for the perfect relaxation and enjoyment. Open all year.
Ιδανικός χώρος για τους λάτρεις της αισθητικής και των τολμηρών γαστρονομικών απολαύσεων. Το Ballo εναρμονίζεται με το ειδυλλιακό τοπίο της Παροικιάς και καταφέρνει να εντυπωσιάσει με minimal στοιχεία, μαγευτική θέα και υψηλού επιπέδου γευστικές επιλογές που θα ικανοποιήσουν ακόμη και τους πιο απαιτητικούς. Ξεχωρίζει για τη δημιουργική κουζίνα που συνδυάζει κλασικές αλλά και σύγχρονες γεύσεις. Απολαύστε πολύχρωμες σαλάτες, ποιοτικό sushi και χειροποίητα γλυκά και συνοδεύστε τα με ενδιαφέροντα ροφήματα, πρωτότυπα κοκτέιλ ή ένα από τα εξαιρετικά κρασιά της μακροσκελούς λίστας. The ideal place for the lovers of style and daring gastronomic pleasure. Ballo is in perfect harmony with the idyllic scenery of Parikia and manages to impress with minimal elements, magical view and high standard tasteful choices that will satisfy even the most demanding. Its creative cuisine combines classical and contemporary flavors. Enjoy colorful salads, special sushi and handmade sweets and accompany them with interesting infusions, original cocktails or a good wine from our long wine list.
Paroikia Coast, tel 22840 28238, www.ballo-cafe.com σελίδα | page | 126
THALASSAMOU
Ένας σεφ στην Αλυκή | A chef in Alyki Γεύση | Taste Μεσογειακή κουζίνα με πολλά δημιουργικά twist. Mediterranean cuisine with many creative twists.
Ατμόσφαιρα Atmosphere Lounge περιβάλλον, prive αίσθηση, άψογη αισθητική. Lounge ambiance, feeling of privacy, style.
Hot Point Oyster bar με ολόφρεσκα όστρακα και θαλασσινά. Oyster bar with fresh shells and seafood.
Γαρίδες μαριναρισμένες σε μάραθο, κόλιανδρο και δυόσμο με mojo παντζαριού, αβοκάντο και κολοκύθι, Φιλετάκια τόνου καπνισμένα σε γλυκόριζα και κέδρο, Χοιρινό ψημένο σε πικάντικη μαρμελάδα πιπεριάς Φλωρίνης, Ριζότο καλαμαριού με μήλο και δυόσμο. Τέσσερις λόγοι για να περάσετε στη νότια πλευρά του νησιού και να αναζητήσετε το thalassamou ένα από τα πιο δυνατά γαστρονομικά μυστικά της Πάρου. Εκεί ο chef Μάριος Σαλματάνης δημιούργησε το δικό του γευστικό παράδεισο αξιοποιώντας τα φρέσκα υλικά του τόπου, αλλά και το δικό του δημιουργικό ταλέντο. Shrimps marinated in fennel, coriander and mint with beet mojo, courgettes and avocado, Tuna filet smoked with ginger and cedar, Roasted pork in a spicy jam of Florina peppers, Calamari risotto with apple and mint. Four reasons to get to the southern side of the island and look for Thalassamou, one of the strongest gastronomic secrets of Paros. Chef Marios Salmatanis has created there his own paradise of flavors making the best of the island's fresh products and his own creative talent.
Restaurant · oyster bar | Aliki Beach tel: 22840 91461 Τhalassamou
LIVADIA RESTAURANT CAFE Χαλάρωση δίπλα στο κύμα | Relax by the sea Γεύση | Taste Επιμονή στη φρέσκια πρώτη ύλη, απλότητα και αμέτρητες επιλογές Strictly fresh straightforward ingredients and infinite choices.
Ατμόσφαιρα Atmosphere Ειδυλλιακό σκηνικό, ιδανικό για στιγμές χαλάρωσης Idyllic scenery, ideal for relaxation.
Hot Point Η θέα το ηλιοβασίλεμα Definitely the sunset view.
Η χρυσή άμμος και ο ήχος των κρυστάλλινων νερών συνθέτουν το πιο φιλόξενο περιβάλλον για να χαλαρώσετε από το πρωί μέχρι αργά το βράδυ. Στο καφέ εστιατόριο LIVADIA, η μέρα ξεκινάει με αισιοδοξία, καλό καφέ, φυσικούς χυμούς και εξαιρετικά χειροποίητα εδέσματα. Στο προσεγμένο μενού θα ανακαλύψετε αυθεντικές γεύσεις μαγειρευτών που φέρνουν αναμνήσεις από την κουζίνα της μαμάς, φρέσκα θαλασσινά και νόστιμα μπέργκερ. Η θέα το ηλιοβασίλεμα είναι μαγική ενώ το βράδυ το σκηνικό γίνεται πιο ρομαντικό με ατμοσφαιρικό φωτισμό! The golden sand and the crystal clear water make the perfect scene for you to relax from morning to late night. In LIVADIA Restaurant Café, the day begins with high spirits, good coffee, natural juices and special handmade dishes. In the menu you will discover authentic flavours that bring memories from mom’s kitchen, fresh seafood and tasty burgers. The sunset view is magical while at night the scene gets more romantic with the right lighting!
Livadia Beach Parikia, t: 22840 21316, www.paroslivadiahotel.com
TAO'S RESTAURANT CAFE To Zen της γεύσης | The Zen of taste Γεύση | Taste Tαϊλανδέζικη κουζίνα και Sushi κάτω από τ' άστρα! Thai cuisine and Sushi under the stars!
Ατμόσφαιρα Atmosphere Βραδιές με live μουσικές αγναντεύοντας το Αιγαίο. Live music nights and magical view the Aegean Sea.
Hot Point Συντονίστε σώμα & νου με γιόγκα, Pilates και χαλαρωτικό μασάζ στο Tao's center. Tune your body and your mind with a yoga session Pilates class or relaxing massage at Tao's center.
To εστιατόριο Τao’s σας φέρνει την καλύτερη ασιατική κουζίνα: Pad Thai, πιάτα με ζυμαρικά και κάρυ από την Ιαπωνία, Dim Sum από την Κίνα και πολλά άλλα. Το μενού του Τao’s προσφέρει πρωινό, υπέροχα smoothies και ποικιλία πιάτων για χορτοφάγους όλα φτιαγμένα από φρέσκα και ντόπια λαχανικά και μαγειρεμένα με τη μεγαλύτερη τέχνη από τον ταϋλανδό σεφ Pan Suwan και το χαμογελαστό team της κουζίνας. Το Bar - Café, οι ζωντανές μουσικές εκδηλώσεις μαζί με την εκπληκτική θέα συμπληρώνουν την εικόνα και δημιουργούν μια οικεία ατμόσφαιρα. Tao’s Restaurant brings you the very best of Asian Cuisine: Pad Thai, Noodles and Curry dishes from Thailand, Sushi from Japan, Dim Sum from China and many more. Tao's menu also offers breakfast, smoothies and a variety of Vegetarian dishes all made from fresh and local ingredients and prepared with the highest quality by Tao's chef -Pan Suwan- and the smiling kitchen team. Bar - Café, Live music events and outstanding view complete the picture, creating an intimate, free and easy going atmosphere, where one immediately feels at home.
Ambelas, tel 22840 28882 σελίδα | page | 127
ΘΕΑ | THEA
Με Θέα θάλασσα | With a sea View. Γεύση | Taste Δημιουργική μεσογειακή κουζίνα με χρώμα ανατολής. Creative Mediterranean cuisine with an eastern air.
Ατμόσφαιρα Atmosphere Γεύμα πλάι στο κύμα με φόντο το πηγαινέλα για Αντίπαρο. Dinner by the sea with the Antiparos ferry crossing in the background.
Hot Point Η εξαιρετική Θέα. Κάθε βράδυ αλλιώτικη και πάντα μαγική. The amazing view. So different every evening but always magical.
Με γεύσεις που φλερτάρουν την εγγύς ανατολή, με μια από τις πιο ενημερωμένες κάβες του νησιού (507 ελληνικές ετικέτες) και συνταγές με πολίτικη ψυχή, η Θέα καθιστά κάθε γεύμα εμπειρία μοναδική. Πρόκειται για ένα ταξίδι στην ουσία της γεύσης, στη γαλήνη της παριανής θάλασσας, στη μουσική που συμπληρώνει με γνώση το σκηνικό και φυσικά στο μεγάλο ατού την απόλυτη Θέα! Κάθε Πέμπτη ο οινογνώστης ιδιοκτήτης Νίκος Κουρουμλής μοιράζεται μαζί σας τα μυστικά του κρασιού και φυσικά το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα του νησιού. With flavors flirting with the Near East, one of the most up to date wine list of the island (507 Greek labels) and recipes with a Constantinopolitan soul, Thea turns every meal into a unique dining experience. This is about a journey to the essence of flavor, in the calm Parian sea, in the music that completes the set with knowledge and of course to the great View. Every Thursday the conoisseur owner Nikos Kouroumlis shares with you the secrets of the wine and naturally the most beautiful sunset on the island.
ΘΕΑ, Wine Club - Restaurant | Paros, Pounda, tel 22840 91220 σελίδα | page | 128
THE GREEN PROJECT
Στα μυστικά του κήπου | The secret garden Γεύση | Taste Γευτείτε την Πάρο μέσα από αγνές καθαρές γεύσεις. Taste Paros through genuine clear flavors.
Ατμόσφαιρα Atmosphere Kρυμμένη ομορφιά στον καταπράσινο δροσερό κήπο. Hidden beauty in the lush cool garden.
Hot Point Tα προϊόντα που θα πάρετε μαζί σας ως γευστικά ενθύμια ενός ξεχωριστού γεύματος. The products you will take with you as flavor souvenirs of a special meal.
To The Green Project είναι πια σημείο αναφοράς στο γαστρονομικό χάρτη του Δρυού. Οχι μόνο γιατί ο,τι σερβίρει (λαχανικά, φρούτα, μυρωδικά) είναι από το περιβόλι του Γιάννη Ραγκούση, αλλά και γιατί όλα αυτά συμβαίνουν με τρόπο σημερινό, μοντέρνο, σύγχρονο. Μια φρέσκια αντίληψη για το ποτό, το σνάκ, το burger. Εκτός όμως από όσα μπορείτε να γευτείτε εδώ, υπάρχουν και πολλά καλούδια για το σπίτι: Ιδιαίτερες μαρμελάδες από φρούτα του κήπου (πορτοκάλι-σοκολάτα, μανταρίνι-μαστίχα Χίου, φραγκόσυκο) αλλά και υπέροχα τσάτνεϊ με καυτερή πιπεριά και μέλι. The Green Project has become a reference point in Dryos' gastronomy map. Not only because whatever it serves (vegetables, fruit, herbs) comes from Yannis Ragoussis' orchard but because everything is done in a modern, contemporary way. A fresh concept about drinks, snacks or burgers. Besides the dishes you can taste here, there are a lot of goodies to go: special marmalades from fresh fruit and more (orangechocolate, mandarin-mastic of Chios, prickly pears) and exquisite chutney with hot peppers and honey.
The Green Project | Drios, tel 22840 41388
Restaurant Στον όμορφο, δροσερό κήπο μας μπορείτε να απολάυσετε όλη μέρα καφέ, φαγητό και ποτό. Δοκιμάστε τη μοναδική λεμονάδα μας φτιαγμένη με τη μυστική συνταγή της γιαγιάς, τις σπιτικές πίττες και τα γλυκά μας..
In our beautiful cool garden you can enjoy all day long your coffee, food and drinks. Taste our unique lemonade made with secret grandma’s recipe, our home made pies and cakes.
Konstantza
Naousa marina | 22840 51874
Naoussa Paros tel.: 22840.52999, e: konstantza.cafe@gmail.com, f: konstantza cafe
bluefishparos@gmail.com #BlueFishParos, f: BlueFishParos
Restaurant-cafe
Anchorage
All day Music Cafe Bar
Στο πιο όμορφο κομμάτι της Πάρου, στη παραλία του Δρυού, βρίσκεται η ταβέρνα “Το Κύμα”. Γνήσια ελληνικά αλλά και δημιουργικά πιάτα, μαγειρεμένα με αγάπη και πολύ μέρακι...! Ο γαύρος στο αμπελόφυλλο, η ψαρόσουπα, η αστακομακαρονάδα, το χταποδάκι στιφάδο αλλά και πολλά άλλα, θα μείνουν στη γευστική σας μνήμη!!! Αχιλλέας & Γλυκερία Μηνά Piso Livadi port | 2284 028740
In the most beautiful part of Paros, on Drios beach, lies the tavern “To Kyma”. Genuine greek cuisine or creative delicious dishes. All prepared with passion and love! Whitefish rolled in young vine leaves, fresh fish soup, octopus stifado and many more. A memorable gastronomic experience!!! Achilles and Glykeria Mina
Dryos Beach, Paros, Tel.: 22840 43306, email: kymatavernadrios@hotmail.com
σελίδα | page | 129
Φαγητό της μαμάς, σπιτικά γλυκά, μαρμελάδες, “καλούδια” και μεζέδες φτιαγμένα από τα χεράκια της κυρίας Χρυσούλας σας περιμένουν στο «Γεύσεις της συντροφιάς» στην είσοδο των Λευκών με υπέροχη θέα στο χωριό.
Mom’s cooking, home made cakes, jams and snacks, all made by Chryssoula, expect you at the «Geuseis tis sintrofias» at the entrance of Lefkes with a splendid view on the village.
Cuore Rosso is an authentic Italian pizzeria with a wood-burning oven that offers more than 40 handmade pizzas containing special flours that make a truly unique dough. Cuore Rosso offers a wide range of Salami and Cheeses which are part of the regional tradition of Emilia Romagna and Tuscany, accompanied by the classic fried Gnocco. The menu includes salads, Mozzarella from Campania, grilled cheese and homemade desserts, including the unforgettable Tiramisù. The cellar offers a wide selection of Italian and Greek wines as well as craft beers strictly unfiltered and unpasteurized. Cuore Rosso is composed of two dining rooms in a traditional Greek style and a cosy garden sheltered from the wind. Cuore Rosso is located in the centre of Parikia near the Hellenic school of art and the Library.
Lefkes, Paros tel.: 22840 43144
Το Cuore Rosso είναι μια αυθεντική ιταλική πιτσαρία με ξυλόφουρνο που προσφέρει περισσότερα από 40 είδη χειροποίητης πίτσας φτιαγμένης από ειδικά άλευρα που κάνουν μια μοναδική ζύμη. Το Cuore Rosso προσφέρει μια μεγάλη ποικιλία από σαλάμια και τυριά από την τοπική παράδοση της Εμίλια Ρομάνια και της Τοσκάνης, συνοδευμένα με τα κλασικά τηγανητά νιόκκι. Το μενού περιλαμβάνει σαλάτες, μοτσαρέλα από την Καμπάνια, ψημένο τυρί και σπιτικά επιδόρπια όπως το υπέροχο τιραμισού. Η κάβα διαθέτει μια μεγάλη επιλογή από ελληνικά και ιταλικά κρασιά και μπύρες αφιλτράριστες και μη παστεριωμένες. Το Cuore Rosso αποτελείται απο δύο χώρους σε ελληνικό παραδοσιακό στυλ και έναν όμορφο απάνεμο κήπο. Το Cuore Rosso βρίσκεται στο κέντρο της Παροικιάς κοντά στη Σχολή Καλών Τεχνών και τη Βιβλιοθήκη. www.cuorerosso.gr
Cuore Rosso
Tripadvisor
tel: 2284022920 mob: 6983078276
σελίδα | page | 130
Παραδοσιακό ψωμί με προζύμι, ψημένο στα ξύλα, πάντα φρέσκα γλυκά & τούρτες, τούρτες γάμου, μαγευτικό τσουρέκι, παραδοσιακά γλυκίσματα, γνήσιες σοκολάτες παραγωγής μας, απολαυστικό παγωτό... και αρωματικό καφέ για το δρόμο!
Τraditional bread with yeast baked on the firewood, freshly made cakes and wedding cakes, amazing ‘‘tsoureki’’, traditional desserts, home made genuine chocolates, delicious ice cream... and good coffee to go!
Υστέρνι, τηλ./fax.: 22840.52750, Νάουσα, τηλ.: 22840.55405, www.xilofournos.gr, www.partysugar.gr