çava juni 2017 by Communicatie rMT

Het magazine dat deugd doet

EDITIE ZOMER 2017 • FACEBOOK.COM/MAGAZINECAVA

EEN UITGAVE VAN CM REGIO MECHELEN-TURNHOUT • EDITIE 20

DE KUNST VAN HET RUZIE MAKEN + HOOGSENSITIVITEIT

PEPMIDDELEN Opkikkertje nodig?

INHOUD EDITIE ZOMER 2017

11,19,47

GESPOT Cijfers & weetjes

PORTRETTEN Supporters

RUZIE MAKEN Goed ruzie maken is een kunst

PSYCHISCHE PROBLEMEN Waar kan je terecht als het even wat minder gaat?

LEGENESTSYNDROOM Leeg nest, nieuwe start

PRO & CONTRA Sporten is beter dan gezonde voeding

ZEG EENS AAA Onschuldige zomersproetjes of gevaarlijke moedervlekken?

GROETJES UIT... 3 studenten over reizen als vrijwilliger

WAT DOET DEUGD Studentenresto Kantienberg

PEPMIDDELEN Zinvol of niet?

COLUMN De oorlog van Hans & Griet

HOOGSENSITIVITEIT Een geschenk als je ermee om kunt gaan

CM DEALS Korting voor CM-leden & çava?-lezers!

CM-AGENDA Plan je activiteiten

ONTSPULLEN Minder spullen, minder zorgen Coverfoto: Plainpicture

Verantwoordelijke uitgever Tonnie Steeman, Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout · Bladmanagement Jim Jansen · Redactie Peter Lambert, Marjolein Cuvelier, Ann Hostens, Natalie Van den Heule, Niels Ansoms, Ann Swolfs, Annelies Vervoort, Paul Van Roy, The Fat Lady · Concept, fotografie en vormgeving The Fat Lady · Advertenties Publicarto 053 82 60 80, com@publicarto.be · Contact CM regio Mechelen-Turnhout, Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout, 014 40 31 11, regiomechelenturnhout@cm.be · çava? is een uitgave van CM regio Mechelen-Turnhout en verschijnt in een oplage van 305 000 ex. huis aan huis in de arrondissementen Mechelen en Turnhout. De CM-diensten en -voordelen die in çava? vermeld worden zijn informatief. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten en de huishoudelijke reglementen. CM regio Mechelen-Turnhout is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de çava?-advertenties.

Edito dat niet vaak en hoef ik maar ééns om de zoveel maanden hun prachtige tekeningen weer uit MARJOLEIN CUVELIER de vuilnisbak te vissen. Ruzies en eindeloze rommel, ze doen me soms mijmeren over de zegeningen van een leeg nest. Dat ik, als ik thuiskom, eens niét het gevoel zou hebben dat onze kasten hebben overgegeven? Dan zou ik ongestoord mijn krant lezen en niet hoeven tussen te komen in allerlei kleine en middelgrote (“Jij verpest altijd alles”) ruzies. Tijdens het avondeten zouden we een echt Emoties tonen is gesprek voeren en daarna naar een filmbelangrijk maar de pje kijken in plaats van buren moeten niet spinazie van de grond te schrapen. het gevoel krijgen dat Maar volgens Karen Van den Broeck, ze beter meteen schrijfster van het naar de politie bellen. boek “Het lege nest”, zie ik zo’n leeg nest veel te rooskleurig. We moeten de impact niet onderschatten wanneer kinderen het ouderlijk huis verlaten. Dat is best een hele uitdaging want “je moet zelf zorgen voor een nieuw begin en kiezen voor gezamenlijke uitdaAan de andere kant: de vluchtreRUZIE. Een tijdlang had ik gingen”. Dus, jonge ouders, denk actie (mijn favoriet) is óók niet buren die er wat van konden. Ze maar niet dat koffie drinken en de juiste. Over ‘boel’ en rommel ruzieden zich een ongeluk. Eerst de krant lezen fulfilling kan zijn gesproken: ik ben net zoals u gillen, dan in de auto stappen, tot het einde van je dagen. Dat misschien, een rommelig mens. wegscheuren, terugkomen, nog en nog veel meer in dit frisse Maar soms krijg ik plots de ogen meer gillen. Kortom, de Tom en mei-nummer. Geniet ervan! ● van een buitenstaander. En dan Jerry’s van de straat. Ze stonden steekt er een ware rage against model voor beroerde ruziemathe rubbish in mij op. Karrenkers. Emoties tonen is belangrijk Marjolein Cuvelier is vrachten “rommel” belanden maar de buren moeten niet redactiemedewerker van çava? resoluut bij het afval. Gelukkig het gevoel krijgen dat ze beter Je kan haar contacteren via voor mijn gezinsleden gebeurt meteen naar de politie bellen. marjolein.cuvelier@cm.be.

Een rommelboel

VOLG ONS OP FACEBOOK facebook.com/magazinecava

HOEVEEL PUNTEN KRIJG IK VOOR MIJN BAMBI-OGEN?

Zoek je een nieuwe aanpak? Chat gratis en anoniem op www.Teleblok.be. Ontdek er ook onze tips en info over studeren. www.teleblok.be facebook.com/Teleblok

De kunst van het ruziemaken

TEKST: Willem-Jan van Ekert

â&#x20AC;&#x201D; ILLUSTRATIE: Pieter Van Eenoge

GOED RUZIEMAKEN IS EEN KUNST. TOCH VERMIJDEN WE VAAK HET CONFLICT. WAAROM ZIJN WE DAAR ZO BANG VOOR? HOE MAAK JE HET BEST RUZIE, EN OM WELKE REDENEN?

erge Ornelis is lesgever aan de School of Life in Antwerpen. Je leert in zijn workshop niet om vaker je gelijk te halen, wel om de oorzaken van een conflict beter te begrijpen en constructief om te gaan met strubbelingen. Serge begon zijn loopbaan als officier bij Defensie en geeft sindsdien training in conflicthantering, leiderschap en timemanagement. “Als je naar een uitzending van Terzake of De Afspraak, kijkt dan zou je bijna denken dat politici de kunst van het ruziemaken tot in de puntjes beheersen. Dat is schijn. Ze zijn nooit echt met de ander in gesprek, wel met het publiek. Politici zijn erop getraind om hun punt te maken en een goede indruk bij de kijker na te laten. Dus ik betwijfel of zij model kunnen staan voor goede ruziemakers.”

Botsen “Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen een conflict en een ruzie. Een conflict heb je als auto’s met elkaar botsen. En ruzie kan ontstaan als je uitstapt. Bij een conflict is er sprake van verschillende belangen, opvattingen, temperamenten,

De kunst van het ruziemaken

waarden, voorkeuren, doelstellingen. Die horen bij het leven en kan je niet vermijden. Ruzie gaat over: hoe ga je er verder mee om?”

Vluchten, vechten of verstarren? “Hoe je omgaat met een conflict kun je terugbrengen tot drie keuzes: vluchten, vechten of verstarren. In onze cultuur zijn we geneigd om conflicten te vermijden, te vluchten dus. Dat heeft met opvoeding te maken, we willen geen relatie

op het spel zetten voor een conflict. Vermijden kan tot onvoorspelbare gevolgen leiden. Als je een conflict laat sluimeren komt het vaak toch terug boven, op een heel emotionele manier. Mijn ouders gingen al vroeg uit elkaar, met veel ruzie. Ik onthield dat conflicten en ruzie alleen maar narigheid opleveren en daarom ging ik ze liever uit de weg. Later leerde ik om de dingen op een rustige manier op tafel te leggen. Maar je hoeft ook niet alles meteen op tafel te leggen, het tijdstip en de plaats zijn ook belang-

rijk. Het heeft vooral te maken met hoe belangrijk de relatie (thuis, op het werk, onder vrienden, ...) en het conflict voor je is. Hoe belangrijker, hoe sneller je het conflict best aankaart.”

Doe ik het goed? “Er bestaat geen goede of verkeerde manier van ruziemaken. De een houdt zich in, maar dan komt het er toch ooit uit. De ander floept er alles uit, maar kan op den duur het gevoel krijgen

SERGE ORNELIS

‘In onze cultuur zijn we geneigd om conflicten te vermijden. Dat heeft met onze opvoeding te maken, we willen geen relatie op het spel zetten voor een conflict.’

‘zie je wel, als ik iets zeg is het meteen ambras. Ik zal maar beter zwijgen.’ Wat dan ook weer niet lukt. Het gaat over de mate waarin je je in het conflict laat meeslepen. Durf je emotie te benoemen. Als ik iets zeg waardoor jij je gekwetst voelt dan is het goed om dat tegen mij te zeggen. Veel mensen ervaren dat als zwak. Het is belangrijk om tijdens een conflict van jezelf te beseffen wat er aan het gebeuren is. Dat kan je leren. Op het moment dat ik alleen maar iets vertel over wat ik ervaar, wat ik voel, zonder te beschuldigen, dan kan je tot een echt gesprek komen. Stel: je baas maakt een grapje over je werk, ‘eindelijk eens op tijd.’ Ik kan daar op verschillende manieren mee omgaan. Met ‘is het weer niet goed misschien?’ Dan is de kans groot dat daar ambras van komt. Maar als ik vraag ‘wat bedoel je daar precies mee?’ Dan dwing ik hem duidelijk te zijn. Dan hebben we het tenminste over het

probleem dat hij met me heeft. Maar het vraagt moed om te zeggen wanneer je je gekwetst voelt. Je moet vertrouwen opbouwen en dat doe je alleen met open communicatie.”

Jezelf en de ander “Beter ruziemaken gaat over assertief communiceren: duidelijk aangeven wat je wilt. Maar ook over rekening houden met, en zorg dragen wat voor de ander belangrijk is. Zorgen voor jezelf, de ander en de relatie. Dat is de basis. Wat niet betekent dat we nooit ruzie mogen maken. Klassiek voorbeeld is de tube tandpasta in de badkamer. De een duwt die op het einde uit, de ander in het midden. De een vindt dat dus belangrijk, de ander totaal niet. Je zegt dat verschillende keren maar er verandert niets. Op een bepaald moment krijg je het gevoel dat je niet gehoord wordt. Dan kan het nodig zijn om ook je emotie te

De kunst van het ruziemaken

tonen, om de ander te laten weten dat dit voor jou wel belangrijk is. Dit voorbeeld kan ook over de opvoeding van kinderen gaan, over met geld omgaan… Je reageert op een emotionele manier, maar dan is het de kunst om het daarbij te laten.”

Niet Invullen Voor Een Ander “Wat ik vaak in de les Hoe ga je om met conflict aanhaal is het Nivea-principe. Het staat voor Niet Invullen Voor Een Ander. Dat je reageert op een door jou veronderstelde intentie van de ander, een die jou bijvoorbeeld kwetst. Maar die misschien wel helemaal anders bedoeld was. Het blijft elke keer opnieuw zoeken naar hoe je het best met de andere in relatie kunt treden of blijven. Want onoverbrugbare verschillen zullen ons altijd blijven achtervolgen. Daar constructief mee omgaan vraagt tijd. Als je merkt dat een bepaald gedrag van jou niet werkt, probeer dan iets anders. Vergelijk het hiermee: je zit achter je computerscherm en tikt een verkeerd paswoord in. En dat blijf je telkens opnieuw doen ook al besef je dat dit redelijk onnozel is. Stom voorbeeld? Dat is wel wat we in het dagelijks leven vaak doen. We doen iets, iemand reageert niet zoals we gehoopt hadden en we blijven maar herhalen.” ● theschooloflife.com/antwerp

E H L P! Het lukt ons niet! Annelies Defoort is relatietherapeute bij het Therapiehuis SDW in Sint-Denijs-Westrem. Zij ziet heel wat mensen met problemen in hun relatie.

ikwijls vragen koppels te laat hulp. Vroeg genoeg is als je merkt dat er iets begint te knagen: de communicatie wordt minder, je begint elkaar te vermijden, de conflicten nemen toe, de goede momenten van in het begin nemen af, er wordt gevlucht in werk of kinderen. Dat zijn allemaal belangrijke signalen. Vaak voelen we ons bij een conflict aangevallen en gaan we in het defensief. Je gaat weg van je eigen gevoel door de ander te beschuldigen. Terwijl je beter zelfbewust naar een conflict zou kijken en bepalen wat dat conflict met je doet. Je hebt de oppervlakkige huis-, tuin- en keukenconflicten, de afwas bijvoorbeeld of naar welk tv-programma we kijken. Daar zit dikwijls een diepere hechtingsbehoefte achter. Een ‘Vaak voelen we ons behoefte om gezien of gewaardeerd bij een conflict aan- te worden, om nabijheid van de partner te voelen. Maar die behoefte ter gevallen en gaan we sprake brengen lukt niet altijd omdat in het defensief. Je je je dan heel kwetsbaar opstelt en gaat weg van je eigen je schrik hebt gekwetst te worden. kwetsen gebeurt hoe dan ook gevoel door de ander Elkaar in een relatie, het hangt ervan af wat te beschuldigen.’ je ermee doet. Een time-out inlassen, even tot rust komen en er later op een constructieve manier op terugkomen is beter. Jezelf kwetsbaar opstellen dus. Maar hoe doe je dat als je dat nog nooit gedaan hebt? Dan geef je dat letterlijk aan: dat je heel onveilig voelt om je zo op te stellen. En dat je hoopt dat je begrepen wordt.“

Gespot

Geest & lichaam De beste tips en tricks voor een gezonde geest in een gezond lichaam...

Gezonde snacks, een harde noot om te kraken? Gezonde tussendoortjes hoeven helemaal niet moeilijk te zijn. Wat denk je van een dosis ijzer, vitamine E en vitamine B1? Dit alles vind je terug in heel wat noten. Ze zijn het gezondst als ze zo puur mogelijk worden geconsumeerd. Een handjevol is al genoeg om een maximale dosis aan goede stoffen binnen te krijgen. Amandelen, pecannoten, walnoten en hazelnoten vormen alvast een lekkere mix! Verwerk ze bijvoorbeeld in een zelfgemaakte granola.

BLOEDDRUK OMHOOG OP MAANDAG willigerswerk de gezondheid bevordert. Verschillende factoren spelen mee. Zo zou vrijwilligerswerk helpen om weerstand te bieden tegen stress en ontstekingen. Alle effecten samen zouden tot een winst van vijf levensjaren leiden!

Brommers maken het voor fietsers ongezond:

JA Muziek helpt ontspannen, waardoor je sneller inslaapt. Stel in dat de muziek vanzelf stopt om rustig verder te slapen.

➽

Onderzoek bij onze noorderburen stelde vast dat fijn stof, uitgestoten door scooters en brommers, heel ongezond is voor fietsers. Zo zouden de brommers pieken veroorzaken die tot twintig keer hoger zijn dan de concentratie fijnstof die er al is. Enkele meters afstand tussen de brommers en de fietsers zou al gunstiger zijn.

➽

Op maandagochtend gaat onze bloeddruk de hoogte in. Onderzoek toonde aan dat het risico op een hartaanval op maandag zo’n 20% hoger ligt bij volwassen mannen en 15% hoger bij vrouwen. Hoe kan je dit tegengaan? Uit onderzoek blijkt dat vrij-

BETER IN SLAAP VALLEN MET MUZIEK?

NEE De elektromagnetische golven van je telefoon verstoren je slaap. Luister dus niet via je gsm.

‘Vandaag sta ik opnieuw open voor een relatie, maar het is geen must.’ HILDE

Legenestsyndroom

N I E U W E

S T A R T

TEKST: Ludo Hugaerts FOTOGRAFIE: Anton Coene

We zien vandaag dat koppels vijftig- of zestigplussers uit elkaar gaan, wanneer de kinderen volwassen zijn geworden en het ouderlijke nest verlaten. Maar is dat ook de reden? En kan het lege-nestsyndroom misschien juist een stimulans zijn voor een nieuwe start in het leven? “Nee, het is niet zo dat mijn man en ik echt gewacht hebben om te scheiden tot onze kinderen volwassen waren”, zegt Myriam (55) van wie u elders het getuigenis leest. “We waren al langer uit elkaar gegroeid, maar dat is pas echt zichtbaar geworden doordat de kinderen stilaan

het huis uitgingen. We waren al een hele tijd ons eigen leven met werk en hobby’s aan het leiden en misschien hebben we te weinig tijd voor elkaar gemaakt. Ik stelde me vaak de vraag: wil ik met deze partner oud worden? En ik kwam tot het besef dat er nog weinig verbinding tussen ons was.”

Een gebrek aan verbinding was ook bij Hilde de reden om een einde te maken aan haar huwelijk van 25 jaar. “Ik herinner me nog goed dat ik op mijn terras zat en me ineens de vraag stelde: wat als de kinderen het huis uit zijn? En toen besefte ik plots dat ik dat echt niet zag zitten om terug

Legenestsyndroom

alleen met hem te blijven. Met de jaren waren we te ver uit elkaar gegroeid. Met de kinderen op kot ging de vrijgekomen tijd naar mijn job, niet naar quality time met mijn partner. We leidden eigenlijk elk ons leven.” Het kan paradoxaal lijken, maar uit onderzoek naar de zogenaamde huwelijkstevredenheidscurve blijkt steeds weer dat de tevredenheid in de relatie toeneemt wanneer de biologische kinderen het huis uit gaan. Bovendien kan je je de vraag stellen of het legenestsyndroom eigenlijk nog bestaat nu ouders langer moeten werken en kinderen langer thuis blijven om financiële redenen (“Hotel Mama”)? “Vergis u niet: ondanks deze trends betekent het lege nest in zeer vele gevallen nog een echt verlies”, zegt relatie-

MYRIAM:

' Er is weer rust voor iedereen‘ Myriam(*), 55, is zelfstandig verpleegkundige en heeft twee volwassen kinderen. Ze is nu twee jaar gescheiden en heeft geen andere relatie.

coach Karen Van den Broeck, van wie begin dit jaar het boek “Het lege nest” verscheen. “Dat verlies lijkt het grootst te zijn voor de partner die het meest voor de kinderen heeft gezorgd. Tegelijk kan deze fase ook een nieuw begin betekenen. De partners krijgen de kans elkaar weer te vinden en het uit-huis-gaan van de kinderen kan ook leiden tot een nieuw contact tussen ouders en kinderen, op een meer gelijkwaardige basis.”

Als broer en zus? Karen Van den Broeck baseerde haar boek op haar praktijkervaringen en op gesprekken met gehuwde en gescheiden mannen en vrouwen in de legenestfase van hun leven. Volgens haar kiezen koppels dan vaak uit een drietal oplossin-

“IK MIS VOORAL de zorg en de gezelligheid. Ik heb altijd graag gezorgd voor de kinderen en vind dit nog altijd superfijn. Die zorg is nu minder intens geworden, maar als de kinderen bij mij thuis zijn, dan merk ik dat ik ze nog altijd graag verwen en dat ze graag verwend worden. Ik voel me niet eenzaam, maar toch geeft het een raar gevoel wanneer ik echt alleen ben. Vroeger zou ik er veel voor over gehad hebben eens rustig in de zetel te zitten met een boek. Nu is dit mogelijk, maar toch mis ik soms het ge-

gen. Ofwel gaan ze uit elkaar omdat ze de energie niet meer kunnen opbrengen in hun relatie te investeren. Ofwel gaan ze samen nieuwe uitdagingen aan. Een derde mogelijkheid: naast elkaar leven als broer en zus, zonder intiem seksleven en met elk zijn of haar bezigheden en interesses. Maar is dat laatste wel realistisch? Karen Van den Broeck: “Toch zie ik deze situatie vaak voorkomen. Als beide partners hiermee tevreden zijn, lijkt dit oké. Koppels hebben heel dikwijls de moed niet om opnieuw van nul te starten en zoeken andere manieren om zich gelukkig te voelen. Alleen: het komt meermaals voor dat deze situatie voor één van de partners toch niet voldoende blijkt en dat hij of zij vreemd gaat. Als die ontrouw ontdekt wordt, staat het koppel opnieuw voor de keuze:

zinsplaatje, zeker wanneer ik naar foto’s van vroeger kijk en daarbij besef dat mijn ex-man en ik er in de toekomst niet meer zullen zijn als één gezin. Ik hoop dat hij en ik nog wel tot een goede verstandhouding komen en dat we de feestjes met de kinderen samen kunnen beleven.” De scheiding was een schok voor de kinderen. “In begin hoopten ze dat het nog goed zou komen. Maar nu, twee jaar later, hebben ze het schijnbaar aanvaard, ook al denk ik dat ze het nog altijd liever anders zouden wensen. Ze zijn loyaal

naar ons beiden toe en ze zien ons nog graag. Op het moment van de scheiding waren ze er trouwens volop mee bezig hun eigen leven uit te bouwen. Nu alles inzake de echtscheiding geregeld, is de spanning weggevallen en is er weer rust voor iedereen. Ondertussen heb ik mijn echtscheiding en het lege nest verteerd, denk ik. Ik sta nu wel open voor een nieuwe relatie als de gelegenheid zich voordoet”.

(*) Myriam is een pseudoniem.

of wel elkaar terugvinden en een nieuwe start maken of uit elkaar gaan.” Opvallend: kinderen blijven, ook als ze het ouderlijke nest verlaten hebben, vaak zéér bepalend in het leven van vijftig- en zestigplussers. Dat heeft met meerdere redenen te maken. Volwassen kinderen kunnen vandaag een financiële steun van hun ouders zeer goed gebruiken en/of op hen een beroep doen voor het oppassen van de kleinkinderen. Ouders gaan met hun volwassen kinderen ook dikwijls om als vrienden. Is er dan nog echt sprake van een leeg nest? “Dat nest kan zelfs nog groter worden”, waarschuwt de relatiecoach. “Ik denk aan de situatie waarin een koppel een eigen ouder, volwassen kinderen én kleinkinderen opvangt. Zolang dit een eigen keuze van de partners blijft, is er geen probleem. In de realiteit zien we echter vaak dat partners druk voelen om aan de verwachtingen van anderen te voldoen en dan kan deze situatie impact hebben op hun eigen relatie.”

Het komt weer goed… Karen Van den Broeck kan het niet genoeg benadrukken: koppels in een lege-nestfase moeten vooral een goed gesprek met elkaar hebben en een bewuste keuze maken over hun toekomst: “Er bestaat niet zo iets als een ‘normaal’ gezin. Elke situatie is anders en bij elk koppel kunnen meerdere overwegingen meespelen: de kinderen, materiële aspecten, vroegere (huwelijks)beloftes, een mogelijk andere partner enz. Kan er een nieuwe start gebeuren? Is er nog genoeg

HILDE: ‘Ik besefte dat mijn leven in het teken stond van de kinderen en van mijn werk en dat ik niets meer had van mezelf.’

verbinding om door te gaan? Alleen het koppel kan die keuze maken, een derde partij heeft hier geen oordeel over te vellen.” Als het koppel uit elkaar gaat, gebeurt het wel vaker dat één van de partners een nieuwe relatie aangaat, terwijl één of meer volwassen kinderen bij die partner blijven wonen. “Om conflicten met volwassen kinderen te vermijden, zie ik dikwijls dat men in die nieuwe relatie kiest voor een LAT-verhouding”, zegt Karen Van den Broeck. “Het nieuwe koppel wacht met samenwonen tot de kinderen het huis uit zijn of het houdt de twee relaties toch zoveel mogelijk gescheiden. Wanneer de volwassenen kin-

deren thuis zijn, is de nieuwe partner er niet en omgekeerd.” Welke keuze koppels in een lege-nestfase ook maken, ze kunnen hun verliesgevoelens milderen door het volgen van een aantal adviezen, aldus nog de relatiecoach: De overgang naar het lege nest wordt minder pijnlijk als partners nog andere verplichtingen hebben in hun werk en in hun sociale contacten. Langer blijven werken draagt hier zeker toe bij. Probeer een warme en loyale relatie te houden met de kinderen die de deur uit zijn. Het is normaal dat er in de eerste jaren minder contact is met de kinderen die het ouderlijke nest hebben verlaten. Paniek, angst of verbittering is nergens

Legenestsyndroom

voor nodig: vaak zie je dat de kinderen zelf na een paar jaar weer méér contact zoeken, zeker wanneer ze zelf vader of moeder zijn geworden.

“Ik zag me niet gelukkig oud worden met hem” Hilde Brams is nu 57 jaar, en 10 jaar geleden gescheiden. Vandaag leeft ze haar leven zoals ze het wil. “Ik ben jong getrouwd. We genoten samen van het leven, we reisden veel, gingen graag op restaurant en op uitstap met vrienden.” Een paar jaar later kwamen de kinderen: een dochter en een zoon. Het gezinsleven kabbelde rustig voort, professioneel zochten beiden hun weg. Op haar veertigste stond ze voor het eerst stil bij haar leven. “Tijdens een workshop op het werk nota bene (lacht). Ik besefte dat mijn leven in het teken stond van de kinderen en van mijn werk en dat ik niets meer had van mezelf. Tijdens de workshop is het trage proces van bewustwording gestart, dat 7 jaar later zou leiden tot de scheiding. Eerst ging het om een fysiek proces: eens naar de kapper gaan, beginnen sporten, … Later begon ik ook na te denken over onze verschillende karakters. Zie ik het glas altijd halfvol, dan is het bij mijn ex meestal halfleeg. Hij dacht altijd dat het grote geluk ergens lag, en dus had hij te vaak geen oog voor wat er onder zijn ogen gebeurde. Onze verschillen in visie, en waarden, werden goed duidelijk tijdens de puberteit van mijn zoon. Dat leidde tot spanningen.” “Ik herinner me nog goed dat ik op mijn terras zat en me ineens de vraag stelde: wat als de kinderen het huis uit zijn?

En toen besefte ik plots dat ik dat echt niet zag zitten om terug alleen met hem te blijven. Hij kon niet genieten van de kleine dingen in het leven en ik zag me, daar op mijn terras, niet gelukkig oud worden met hem.”

Impact op de kinderen onderschat “Tijdens de voorbereidingen van ons 25-jarig huwelijksjubileum begon ik te beseffen dat ik mijn huwelijksbelofte niet zonder meer kon vernieuwen. Na nog eens een hevige ruzie stelde ik voor om in therapie te gaan, maar hij vond het niet meer nodig. ‘Laat ons gewoon uit elkaar gaan’, was zijn reactie. Vrij snel erna had hij een nieuwe vriendin. Bij mij verliep het anders, ik wilde nu mijn leven leiden.” Praktisch verliep de scheiding vlot, de emotionele verwerking was een ander verhaal, ook al houdt Hilde er geen slechte gevoelens aan over. “Ik had eerlijk gezegd de impact op de kinderen onderschat. Vooraf voelden ze wel de spanning in huis, maar ze hadden nooit gedacht dat we uit elkaar zouden gaan. Voor

HILDE: ‘Een relatie beginnen als middel tegen eenzaamheid, daar bedank ik voor.’

hen was het dus een schok. Hun rolmodellen vielen weg, net op een moment dat ze zelf in liefdesrelaties stapten. Ook al waren mijn kinderen al wat ouder, ze hadden net zoveel begeleiding en ondersteuning nodig als kleine kinderen. We hebben heel veel gepraat met de kinderen om de scheiding te kaderen.” Vandaag heeft ze een heel goede relatie met haar kinderen. “Het is rustiger in huis en ik voel me beter in mijn vel. En ik kijk nu uit naar de komst van mijn eerste kleinkind.”

Op zoek naar nieuwe vrienden Na de scheiding merkte Hilde dat de grootste uitdaging lag in het opnieuw uitbouwen van een sociaal netwerk. “Ik was al die jaren bezig geweest met ons gezin, waardoor ik mijn sociaal netwerk had verwaarloosd. Onze vriendengroep viel in twee groepen uit elkaar: ‘mijn’ jeugdvrienden trokken meer naar mij, en vice versa. Toch vond ik dat verbreken van sociale banden van decennia lang wel jammer. Voor mijn vijftigste verjaardag, drie

jaar na de scheiding, gaf ik een groot feest geven waarop ik iedereen die een betekenis had gehad in mijn leven uitnodigde. Alle familieleden van mijn ex gaven forfait. Dat deed pijn, ja.” Hilde sloot zich ook aan bij een singlesorganisatie. “Om nieuwe mensen te leren kennen, niet omdat ik op zoek was naar een partner. Het heeft eventjes geduurd voor ik in die organisatie een netwerk had opgebouwd, maar van die ene babbel komt een ander en nu voel ik me daar heel goed.”

Opnieuw kriebels Na dertig jaar viel ook de intimiteit weg die je deelt

als koppel. “Toch ben ik de eerste drie jaar na de scheiding bewust single gebleven. Na een paar jaar als single begon het opnieuw te kriebelen. Op mijn vijftigste vond ik: nu mag het opnieuw (lacht). En dan ben ik van het ene uiterste in het andere gesprongen en heb ik me vol overgave op de zoektocht gestort. Ik leerde iemand kennen via een datingsite, wat allesbehalve evident was. We hebben vijf jaar een relatie gehad maar nu ben ik terug single, onze karakters botsten te veel en ik heb geen zin meer om me slecht te voelen in een relatie. Vandaag sta ik opnieuw open voor een relatie, maar het is geen must. Ook al is de

fysieke en emotionele intimiteit wel hetgeen ik het meest mis als single. Een relatie beginnen als middel tegen eenzaamheid, daar bedank ik voor. Ik wil positieve keuzes maken, en het single zijn vind ik nu niet meer zo erg. Ik moet met niemand rekening houden, ik heb geen last van ruzies, zalig!” ● Karen Van den Broeck, Het lege nest/De relatiecoach biedt inzichten en kansen, uitgeverij Garant, isbn 978-90-441-3482-7.

Nergens zo goed als thuis Bel gratis

0800 26 708 www.tk-traplift.be

Makkelijk en veilig de trap op met een traplift van thyssenkrupp Encasa · · · ·

Duitse degelijkheid en 60 jaar ervaring van de marktleider Een traplift op maat van uw trap, geleverd rechtstreeks van de fabriek Unieke draaitechniek, met installatie aan muur- of leuningzijde Adviseurs en installateurs uit uw buurt, met een Service 24/24 en 7/7

Vraag een vrijblijvende offerte en een ‘testrit’ bij een klant in uw buurt.

Ontvang uw gratis informatiepakket

Voor meer kankan u ook terecht in in éénéén van van de onderstaande Thuiszorgwinkels: Voor meerinfo info u terecht de onderstaande Thuiszorgwinkels: 2200 HERENTALS Hofkwartier 5

Tel. 014 47 36 00

2320 HOOGSTRATEN Vrijheid 168

Tel. 014 47 36 00

2000 152 39 Tel. 40 53 2220 ANTWERPEN HEIST-O-D-BERGAmerikalei Boudewijnlaan Tel. 0150328238 30 70 2550 11A 33D Tel. 68 93 2260 KONTICH WESTERLO Drabstraat St.-Lambertusstr. Tel. 0140347888 36 00 2300 KALMTHOUT TURNHOUT Patersstraat 85 0140347644 36 00 2920 Kapellensteenweg 73 Tel. Tel. 41 13

www.thuiszorgwinkel.be www.thuiszorgwinkel.be

2400 2170 2440 2110 2500 2800

MOL Corbiestraat 3 MERKSEM Oude Bareellei 33 GEEL Stationsstraat 162 WIJNEGEM Turnhoutsebaan LIER A. Vanderpoortenlaan 21 363 MECHELEN Antwerpsesteenweg 259

Tel. 014 47 36 00 Tel.014 03 47 6453680 Tel. 0051 Tel. 015 03 354 Tel. 28 3008 7012 Tel. 015 28 30 70

Thuiszorgwinkel

Zeg eens AAA

TEKST: Sofie-Ann Van Daele

03 IS HET GEVAARLIJK?

Dokter, dokter!

Onschuldige zomersproetjes of gevaarlijke moedervlekken? De eerste zonnige dagen hebben we achter de rug en daarmee ook een deugddoende dosis vitamine D. Maar te veel zon is ook schadelijk voor onze huid. Wat is de beste bescherming en hoe voorkom je een melanoom? çava? vroeg het aan dermatologen Griet Voet en Eveline DeCoster uit Gent. 01 WAT IS EEN MELANOOM? Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat uit de pigmentcellen van de huid. Het verschil met een gewone moedervlek zit hem in de aard van de vlek. Een moedervlek is goedaardig, een melanoom

kwaadaardig. In de pigmentcellen zit bruin pigment dat kleur geeft aan onze huid. Wanneer de pigmentcellen veranderen, kunnen ze kwaadaardig worden en uiteindelijk een melanoom vormen.

02 HOE MERK JE ZE OP? Bij een melanoom gaat een moedervlek ‘onrustig’ worden en verandering vertonen in grootte, kleur, vorm of randen. Merk je een dergelijke vlek op? Maak zo snel mogelijk een afspraak met een dermatoloog

voor een totale huidinspectie. Best wacht je zelfs niet tot je iets ziet, maar ga je langs voor een preventieve controle. Afhankelijk van je risicoprofiel bespreekt de dermatoloog een verdere opvolging.

Hoeveel moedervlekken je hebt, wordt deels erfelijk bepaald en deels door de hoeveelheid zonlicht waaraan je huid wordt blootgesteld. Zonverbranding, een licht huidtype, erfelijke factoren en bepaalde medicatie kunnen een verhoogd risico vormen. Een melanoom is gevaarlijk: het kan in de diepte groeien met eventueel uitzaaiingen naar de lymfeklieren en andere organen.

04 HOE VOORKOMEN? Je kan een melanoom niet altijd voorkomen, maar deze drie dingen kan je wel doen. Blijf uit de zon tijdens de middaguren, laat jezelf niet verbranden en gebruik steeds zonprotectie door middel van kleren en zonnebrandcrème. Verder kan je jouw huid verzorgen door ze regelmatig te hydrateren met behulp van crème of lotion. Wees daarbij alert voor veranderingen.

Gespot

CM nieuws Alle nieuwigheden bij CM ontdek je hier

Kazou 70 jaar spetterende CM-vakanties

CM-verzekeringen doen het goed CM-leden kunnen zich vrijwillig extra verzekeren tegen hoge ziekenhuiskosten (via het CM-Hospitaalplan) en andere medische kosten (via het CM-Mediko Plan). Beide verzekeringen zitten in de lift. Op dit ogenblik is ⅓ van de CM-leden in de regio MechelenTurnhout aangesloten bij het CM-Hospitaalplan. Dat aantal groeit gestaag, in het afgelopen jaar met meer dan 2.000 nieuwe aansluitingen. In maart publiceerde Test-Aankoop een vergelijkende test van hospitalisatieverzekeringen, waaruit het CM-Hospitaalplan als beste keuze naar voor kwam voor de leeftijdsgroep tussen 18 en 59 jaar. Ook het CM-Mediko Plan wordt steeds populairder bij CM-leden. Dat betaalt 75 % terug van het

ONDERZOEK

remgeld voor prestaties door artsen, specialisten, tandartsen, kinesisten, logopedisten, verpleegkundigen en andere zorgverleners. Daarnaast komt het tussen in extra kosten voor tandprothesen en implantaten, orthodontie, hoorapparaten, oogzorg (brillen, lenzen, laserbehandeling, …), bevalling, voedings- en dieetadvies, reisvaccinaties. De premie voor het CM-Mediko Plan hangt af van je leeftijd bij aansluiting (hoe jonger, hoe goedkoper), en die premie geldt voor je verdere leven. Jong aansluiten is dus bijzonder interessant.

In 1946 waren Mechelen en Turnhout de eerste CM-ziekenfondsen die vakanties voor jongeren organiseerden, in België en even later ook in Zwitserland. De tijd van de ‘kartonnen dozen’, weet je wel. Wat toen de ‘preventieve luchtkuren’ heette, werd in 1976 ‘Jeugd en Gezondheid’ en in 2006 kreeg de werking weer een nieuwe naam: ‘Kazou’. De vroegere ‘kampen’ zijn intussen mee geëvolueerd met de tijd en nieuwe vakantieformules deden hun intrede: themavakanties, kleinere groepen, nieuwe leeftijden, nieuwe bestemmingen in meer Europese landen, vakanties voor jongeren die bijzondere aandacht nodig hebben… Ook vandaag blijft de ambitie dat CM kinderen en jongeren niet alleen een toffe vakantie wil bezorgen, maar ook gezonde leefgewoonten en waarden als samenwerken, solidariteit, creativiteit, verantwoordelijkheid… wil bijbrengen. Wie denkt dat de CMjeugdvakanties ‘passé’ zijn, is duidelijk slecht geïnformeerd. Ben je tussen 7 en 18 jaar oud en nog op zoek naar een spetterende zomervakantie? Surf dan snel naar onze website www.kazou.be. er zijn nog enkele plaatsjes vrij! Ben je tussen de 17 en 35 jaar oud en heb je enorm veel zin om een vakantie mee te begeleiden? Neem dan contact op met kazou.rmt@cm.be.

Voor een onderzoek rond toegankelijkheid van zorg werkt CM momenteel samen met de Universiteit Antwerpen. Hierbij wordt nagegaan of leden medische zorgen hebben uitgesteld in het voorbije jaar. Verder wordt onderzocht of dit uitstel van zorg afhangt van de opname van de verhoogde tegemoetkoming. De enquête, die anoniem is, werd gestuurd naar leden die mogelijk of effectief in aanmerking komen voor de verhoogde tegemoetkoming. Dat zijn mensen met een laag inkomen.

Vrijwilligersreizen

Groetjes uit... Elk jaar trekken duizenden jongeren op vrijwilligersreis om mensen of gemeenschappen te helpen. Bouworde vzw, AFS, Go Strange, ... Er zijn heel wat mogelijkheden. Wij vroegen het aan drie jongeren die al één of meerdere vrijwilligersreizen op (rug)zak hebben. TEKST: Anneleen De Leyn FOTOGRAFIE: Eigen collage — Marloes De Vries

BRAM ROTTHIER

' Ik besef dat economische migratie een overlevingsstrategie is.’

D ·· Wie? Bram Rotthier ·· Leeftijd? ·· 27 jaar, uit NieuwkerkenWaas, industrieel ingenieur ·· Waar? Deed één reis naar Roemenië ·· Wat voor werk? Een nationaal park helpen uitbouwen voor toerisme, een oud hutje ombouwen tot een schuilhut waar toeristen kunnen overnachten

e drie zomermaanden tijdens m’n studiejaren leken me ideaal om even de handen uit de mouwen te steken op een bouwkamp. Tijdens de week kampeerden we in het nationaal park waar we aan de hut werkten. Dat was op een dag stappen van ‘de bewoonde wereld’, waar we in het weekend soms naartoe gingen. Ik onthoud vooral de gesprekken die we rond het kampvuur voerden met Roemenen. Op een ‘normale’ reis zou je de mensen die er wonen nooit zo persoonlijk leren kennen. Op die manier was het niet alleen een bouwkamp maar voelde het ook aan als een inleefreis. Eén ervaring zal ik nooit vergeten: we moesten eens onverwacht enkele dagen langer overnachten in het kamp, maar ons rantsoen was daar niet op voorzien. We besloten

dat ik samen met twee andere uit de groep eten zou halen, een hele lange tocht. We stonden die ochtend op voor de zon op kwam en waren pas weer bij het kamp toen het alweer donker was. Dat gevoel van ‘we moeten een dag wandelen om aan eten te geraken’ heb ik nooit meer ervaren. Door die reis besef ik ook dat economische migratie geen luxeprobleem is, maar vaak een overlevingsstrategie: mensen hebben gestudeerd maar hebben daar vaak minder toekomst met hun diploma. Velen trekken dan weg op goed geluk,op zoek naar een betere toekomst, in de eerste plaats voor hun kinderen. Ik vermoed dat de mediaaandacht voor dit soort reizen een grote rol speelt. Jongeren zien dit als een mogelijkheid om zelf iets te kunnen doen. Ik kan het alleen maar toejuichen.

Vrijwilligersreizen

FIEN DE SMET

'Wij mogen eten, slapen & leven bij de plaatselijke bewoners en leren hun cultuur en wereld ontdekken van dichtbij.’

·· Wie? Fien De Smet ·· Leeftijd? 22 jaar ·· Wat? 3 vrijwilligersreizen ·· Waar? Marokko, Sri Lanka, Nepal ·· Wat voor werk? Meehelpen in een weeshuis, lesgeven en animatie op schooltjes, huisjes helpen opknappen, een weeshuis helpen (ver)bouwen

ijn eerste vrijwilligerskamp naar Marokko had meteen een grote impact op me. Met een groep vrijwilligsters hielpen wij baby’s en jonge kinderen verzorgen in een weeshuis. Er waren slechts 1 of 2 verzorgsters voor een dozijn baby’s. Voor hen bleef er niet veel tijd meer over om hen vast te pakken of extra aandacht te geven. Papflessen werden al gauw met een touwtje rond hun nek gebonden. Door een gebrek aan middelen werden deze baby’s ook maar twee keer per dag ververst. De stank die er hing toen we de eerste keer het weeshuis bezochten, zal ik nooit meer vergeten. Door een slechte ouder-kindrelatie merk je bij de kindjes vaker mentale problemen op, naast de fysieke. Na een tijdje merkten we dat de oudere kindjes iets zorgzamer met elkaar omgingen en leerden van ons gedrag. Dan krijg je voldoening voor wat je doet. Toch bleef deze reis aan mij kleven: de baby’s zo achterlaten doet pijn. Het meest hartverwarmende, en de reden waarom ik steeds teruggrijp naar dit soort reizen, is de enorme gastvrijheid ter plaatse. Wij mogen eten, slapen en leven bij de plaatselijke bewoners en leren hun cultuur en wereld van dichtbij ontdekken. Ze delen al hun verhalen met ons en staan volledig voor ons open. Ze zorgen voor ons alsof we familie zijn. Ik ben dan erg blij dat ik

iets terug kan doen onder de vorm van vrijwilligerswerk. Zo’n reis heeft ook blijvende impact: ik ben bijvoorbeeld veel dankbaarder geworden. Voor ons westerlingen zijn veel zaken evident, zoals een douche nemen of mógen studeren. We zouden best wel eens meer tevreden mogen zijn met wat wij hier allemaal hebben en kunnen, en er meer van genieten. Je wereldbeeld verruimt enorm door zo’n reis. Je ziet de dingen vanuit een ander perspectief. Als ik in de media politieke uitspraken hoor over vluchtelingen of mensen met een migratieachtergrond, vraag ik me soms af of ze ooit al met zo iemand hebben gepraat. Ik hoop dat reizen zoals deze de jeugd kritisch naar de wereld laten kijken. Lekkerste gerecht/drankje? Momo’s uit Nepal! Altijd feest! Meest memorabele uitspraak? Zoals Hlimou dagelijks zei: ‘Al Hayat Jamila!’, of ‘Life is good!’. Hoewel zij niet altijd alle middelen voor handen hebben of niet steeds alles loopt zoals gehoopt, zijn zij de kunst van het genieten en dankbaar zijn niet verleerd. Mooiste herinnering? De geweldige verhalen van Hlimou ’s avonds aan tafel.

Vrijwilligersreizen

SARAH VANDERMEULEN

'Na elke reis beslis ik om minder materialistisch te leven. Maar helaas val je heel snel weer in je oude routine.’

I ·· Wie? Sarah Vandermeulen ·· Leeftijd 22 jaar ·· Wat 6 vrijwilligersreizen ·· Waar? Marokko, Chili, Sri Lanka, Togo, Bulgarije, België ·· Wat voor werk? Schooltjes en gebouwen mee opbouwen of opknappen, animatie in een weeshuis...

n het eerste jaar dat ik verder studeerde, ben ik halverwege het jaar gestopt. Ik wist toen niet goed wat te doen met m’n leven. In mijn zoektocht botste ik op Bouworde en besloot ik een werkkamp te boeken: ik ging een schooltje helpen bouwen in Marokko. Die eerste reis zorgde voor de grootste cultuurshock. Na elke reis beslis ik om minder materialistisch te leven. Maar helaas herval je heel snel weer in je oude routine. De mensen daar denken veel minder vooruit dan wij en maken zich minder druk. Dat vind ik wel charmant en het brengt mij tot rust. Hier is het altijd één grote rush. Ik heb ondertussen meer geduld ontwikkeld. Ik kan ook beter omgaan met onvoorziene omstandigheden en zoek meer naar oplossingen. Als iets kapot gaat, zal ik eerst nadenken over hoe ik dat misschien nog kan fiksen. Met sommige cultuurverschillen had ik het echt wel moeilijk. Toen ik in Sri Lanka lesgaf aan kinderen zongen ze

op het einde van de lesdag altijd het volkslied. Daarna kusten de leerlingen één voor één de voeten van de lesgevers, dat is hun vorm van respect uiten. Mijn voeten zijn dus ook meermaals gekust en daar voelde ik me toch niet echt goed bij. Lekkerste gerecht/drankje? Papadam (een soort van dunne, grote cracker die ze in India als voor- of bijgerecht serveren). Meest memorabele uitspraak? Een uitspraak die ik in Togo hoorde onder de arbeiders: “We verdienen hier niet veel maar zo verdient iedereen toch iets.” Bij ons zou de keuze om meer mensen aan het werk te zetten met minder loon, maar op weinig begrip kunnen rekenen. Mooiste moment? Die waarop ik zo dicht bij een andere cultuur kon staan. ●

CM zoekt vrijwilligers. Bij Samana en Kazou kun je als vrijwilliger heel veel betekenen. Beide verenigingen zijn voortdurend op zoek naar vrijwilligers om de vakanties te begeleiden. Bij Kazou zoeken we vooral monitoren voor de Jomba-vakanties (jongeren met bijzondere aandacht). Samana zoekt vakantieverantwoordelijken en vrijwillige verpleegkundigen voor de vakanties. Voor wie geïnteresseerd is, organiseert Samana instapcursussen: op 2 en 3 juni in Mechelen, en op 16 en 17 oktober in Bouwel. ―⟶ Meer info? Kazou: kazou.rmt@cm.be, Samana: 015 21 59 40 of rmt@samana.be

Xxx

SHERLEY, 23 JENS, 22 MARTHE, 21

ANNELORE, 20

Wat doet deugd?

SOFIE-ANN, 23

De heerlijke spontaniteit van het studentenleven TEKST: Timothy Puype

FREDERIK, 21

FOTOGRAFIE: Studio 37

Pal in de Gentse studentenbuurt ligt studentenrestaurant Kantienberg. Deze vrolijke bewoners van het studentenkot in de Jeruzalemstraat komen er regelmatig langs. De eerste zon meepikken en in goed gezelschap lekker en betaalbaar eten, wat wil een student nog meer?

SOFIE, 23

“In Gent arriveren en voor je het goed en wel beseft een compleet nieuwe vriendenkring opbouwen. Dat vind ik één van de mooiste dingen aan het studentenleven”, geeft Sofie toe. “Toen we vorig jaar introkken in ons kot had niemand van ons verwacht dat we zo’n goede vrienden zouden worden. Samen op terras eten zoals nu, daar kan ik echt van genieten!” “Als student heb je een vrij leven, hé”, beaamt Jens. “Het is onze laatste speeltijd voor het ‘echte’ volwassen zijn (lacht). Op kot leer je nieuwe mensen kennen, terwijl je voor het eerst zelfstandig je weg zoekt. Het is fijn dat je dit kunt delen met anderen, die op hetzelfde punt in hun leven staan. Één van de leukste dingen vind ik thuiskomen op kot, dat is een gezellig moment. Na een lange lesdag eens goed ons relaas kunnen doen over de kleine dingen, dat doet deugd.” ●

Pepmiddelen

TEKST:

Anneleen De Leyn FOTOGRAFIE:

Plainpicture, Studio 37

E M D P P I Zinvol...

D D E L E N ... of niet?

Pepmiddelen

Juni staat voor studenten gelijk aan examenstress. De verleiding kan groot zijn om naar een pepmiddel te grijpen als concentratieverhogend hulpmiddel. Ook anderen die onder (prestatie)druk staan zoals sporters, nachtwerkers, truckers of gewoon mensen met een drukke job, nemen soms een middel om het beter (aan) te kunnen. Helpt het? We vroegen het aan dr. Els Huybregts, al 30 jaar studentenarts aan de VUB.

HE T

HET KOMT ER VOLGENS dr. Els Huybregts vooral op aan om goed zorg te dragen voor je hersenen. Al de rest komt vanzelf. “Er bestaat geen middel om je hersenen beter te doen werken. Veel studenten gaan ervan uit dat je iets extra kan nemen om je hersenen te stimuleren of om je beter te doen concentreren. Ze komen bij me langs om een voorschriftje voor rilatine, maar dat geef ik niet. Ik geef hen de nodige uitleg, in de hoop ze te overtuigen het zonder te doen. Rilatine is een middel dat alleen werkt bij mensen bij wie ADHD is vastgesteld. Wie geen ADHD heeft, heeft geen baat bij het nemen van rilatine.”

Rilatine relativeren

80% van de studenten die rilatine nemen ‘genieten’ van een groot placebo-effect.

Dr. Huybregts: “Uit VUB-onderzoek bleek dat 80% van de studenten die rilatine nemen ‘genieten’ van een groot placebo-effect. Studenten die dachten dat ze rilatine genomen hadden (en het was een placebo) presteerden opmerkelijk beter dan zij die dachten dat ze geen rilatine genomen hadden (en het soms wél genomen hadden). Uit de studie bleek ook dat de gevaren of mogelijke neveneffecten van middelen als rilatine groter zijn dan het mogelijke voordeel dat ze kunnen opleveren.” Rilatine kan bestaande tics verergeren, voor slaapstoornissen zorgen, de eetlust doen afnemen en het houdt een risico op een

P E P

J E

O P

A L

E T E N D

EET GEZOND EN GEVARIEERD. Kies voor fruit en groenten, noten, zaden, granen (trage suikers) en vermijd snoep en alcohol. Soep is ideaal om je portie groenten op te nemen. Wie het nodig heeft, kan altijd vitamines tijdelijk aanvullen met voedingssupplementen, zoals vitamine B, omega 3 en 6, ginkgo biloba, aminozuren of carnitine.

Pepmiddelen

Cafeïne kan op zich geen kwaad zolang je het met mate gebruikt. Cafeïne, die in koffie maar ook in energiedrankjes zit, kan je tijdelijk een oppeppend effect geven maar na een half uur riskeer je een dip. Als je blijft koffie of energiedrankjes drinken, neemt het pepeffect af of heb je er een steeds grotere hoeveelheid voor nodig. Maar dan loop je het risico op angsten, hartkloppingen of een pijnlijke maag. Cafeïne kan ook verslavend werken. Er plots mee stoppen kan hoofdpijn of andere ontwenningsverschijnselen geven. Meerdere onderzoeken hebben vastgesteld dat energiedrankjes ook zeer weinig tot geen invloed hebben op het concentratievermogen en op cognitieve en sportieve prestaties. Het zou bestuurders wel wakker houden tijdens lange ritten maar dat zou dan vooral aan de cafeïne liggen. Er zit ook heel veel suiker in energiedrankjes, wat niet gezond is en zorgt voor een te hoge suikerspiegel.

blijvende erectie in, wat zeer gevaarlijk is. Bovendien blijkt uit een recent Amerikaans onderzoek waarbij ze 16 jaar lang kinderen opvolgden die medicatie kregen voor ADHD, dat er een groeiachterstand mee gepaard gaat. Kinderen die slikten werden gemiddeld 4,7 cm kleiner eens ze volgroeid waren.

Tips voor onderhoud Wat kan je dan wél doen om je hersenen in optimale studeerstatus te brengen, goed bestand tegen stress? Alles start met aandacht voor de volgende drie zaken: energie, zuurstof en rust. Energie. Dr. Huybregts: “Trage suikers zijn dé energiebron voor de hersenen, die het meest suiker nodig hebben van heel ons lichaam. Denk aan havermout, noten, fruit. Als je een reep junkfood eet, krijg je een suikerpiek gevolgd door een dal, wat zich kan uiten in een dipje. De hersenen houden het meest van een constante suikerspiegel. Het helpt om te eten als een diabetespatiënt: meerdere lichte maaltijden per dag, tot 6 per dag.” Zuurstof. Dr. Huybregts: “We kunnen onze hersenen een zuurstofboost geven door te sporten. Ga zwemmen, fietsen, lopen of wat je ook maar fijn vindt. Dat is vaak net het eerste wat veel studenten of mensen die het erg druk hebben, laten vallen.” Rust. Rust is de derde onmisbare factor in het verzorgen van je hersenen. Dr. Huybregts: “Je hersenen kunnen zich maar 20 minuten na elkaar concentreren. Dat is best wel kort. Na 20 minuten moet je minstens

Een optimale studeerstatus, goed bestand tegen stress? Alles start met aandacht voor de volgende drie zaken: energie, zuurstof en rust.

heel even ‘ontspannen’: even voor je uit kijken, een kop koffie halen, een toiletbezoek, even iets zeggen tegen een collega. Als je dit niet doet, zal je aandacht op een bepaald moment verslappen. Vaak hoor je: ‘Ik snap niet dat ik die fout heb

kunnen maken.’ Dat kan net op zo’n moment geweest zijn, toen je hersenen besloten dat het even genoeg is geweest.” Rust betekent ook voldoende slapen. Slaap is ontzettend belangrijk. Dr. Huybregts: “Tijdens de slaap ‘verteren’ je

hersenen alles. Het is bovendien bewezen dat je leert tijdens het slapen. Slapen is dus een onderdeel van het leren. Wie besluit een nachtje door te trekken, is fout bezig.” Rust brengen in je hoofd kan ook door je te ontspannen,

Pepmiddelen RODEBIETENSAP Opent bloedvaten en zorgt zo voor een betere bloeddoorstroming.

Vitamines kunnen geen kwaad in periodes van inspanning Wie in Europa gezond en gevarieerd eet, zou in principe alle nodige vitaminen uit z’n voeding moeten halen. Maar in periodes van stress en prestatiedruk (bv. examens) of waarin we extra inspanningen van ons lichaam vragen (bv. zwangerschap, topsport), kan het zeker geen kwaad om wat vitamines bij te nemen. Aangeraden vitamines: ··Vitamine B: goed voor de celstofwisseling ··Omega 3 en 6: de bouwstenen van de hersenbindingen ··Ginkgo biloba (in pure vorm): zet hersenbloedvaten wat uit, verbetert zo de bloeddoorstroming en de werking van de hersenen (getest en bewezen) ··aminozuren en carnitine: zorgen voor extra concentratie en energie en verminderen stress

en dat lukt nog het best door je actief in te spannen. Dr. Huybregts: “Als je sport gebruik je je spieren. Dan gaat alle zuurstof en bloed even naar daar en worden je hersenen automatisch on hold gezet. Ideaal dus om je hersenen even tot rust te brengen. Bovendien neem je door te sporten weer extra zuurstof op om die te voeden.” Veel studenten vragen om rilatine om de blok- en examenperiode beter door te komen. Toch zijn het alleen zij die ADHD hebben of gehad hebben, die hierbij gebaat zijn, zoals Ellen, intussen 29 en mama van 2 kinderen. Ellen had ADHD als kind en nam sinds het vierde leerjaar rilatine. In het vierde middelbaar besloot ze ermee te stoppen. Maar eens ze aan de hogeschool studeerde, merkte ze dat de blok- en examenperiode merkbaar betere resultaten opleverde mét rilatine en ging ze weer (tijdelijk dan) aan de pillen. “In het vierde leerjaar werd ADHD bij me vastgesteld en vanaf toen begon ik rilatine te slikken. Dat heeft goed geholpen om de schooljaren draaglijker te maken. Rilatine maakte me innerlijk rustiger en ik kon me beter concentreren. Maar na het vierde middelbaar besloot ik ermee te stoppen. Ik

vond dat de tijd rijp was om het zonder te proberen. Bovendien kreeg ik er als kind toch ook een beetje een stempel door. Dat merkte ik vooral wanneer ik heel enthousiast over iets deed. “Ben je je pilletje vergeten nemen, Ellen?”, vroegen m’n klasgenootjes dan. Dat vond ik echt niet fijn want ik ben van nature nogal uitbundig. Het lukte mij daarna goed om zonder rilatine te functioneren maar eens ik op de hogeschool zat, waren mijn eerste examens heel slecht. Terwijl ik dácht dat het goed gegaan was, ook de blok. Ik had uren aan mijn bureau zitten studeren voor niets, zo bleek. Het rare is dat ik niet besefte dat ik constant afgeleid was. Ik had de leerstof niet écht opgenomen. Na die rampzalige eerste examenresultaten ben ik opnieuw tijdens de blok- en examenperiodes rilatine beginnen nemen. Mijn resultaten werden opmerkelijk beter.” In het begin van een periode met rilatine, was ik de eerste dagen heel kalm en had ik weinig eetlust. Ik voelde me er futloos door. Maar na een paar dagen was alles weer als normaal, als mijn lichaam eraan gewend was. Ik ben niet negatief over het gebruik van rilatine. Zelf ben ik er door geholpen. Ik heb het gevoel dat ik anders niet zo ver in m’n leven zou staan als nu. Had ik zonder het diploma behaald dat ik nu heb? Ik vraag het me af.” ●

In de rats tijdens de examens? Teleblok helpt. Teleblok is de anonieme en gratis hulplijn van CM. Studenten die het even niet meer zien zitten, kunnen er hun hart luchten. Ook bezorgde ouders, leerkrachten, vrienden en partners kunnen een beroep doen op Teleblok. Tijdens de examenperiode (31 mei tot en met 28 juni) is Teleblok elke dag tussen 18 en 23 uur bereikbaar via chat. Neem

een kijkje op www.teleblok.be. Samen blokken, meer pep heb je niet nodig. Voor veel studenten is samen studeren een extra stimulans. Je ziet letterlijk dat je niet alleen door de leerstof moet ploeteren. Surf naar teleblok.be/blokpunten voor een overzicht van locaties waar je samen met andere studenten kan gaan studeren.

Ontdek de smaak en de kwaliteit van biovlees Een biologisch dier krijgt meer ruimte, kan lekker naar buiten en eet alleen biologisch voer, geteeld zonder ggoâ&#x20AC;&#x2122;s, chemische pesticiden en kunstmest Robuuste runderrassen zijn sterker en worden minder snel ziek. Kalveren komen op natuurlijke wijze ter wereld, zonder keizersnede Bio? Dat betekent minder varkens en koeien, dus minder milieulast Heerlijk, kwaliteitsvol vlees met een minimum aan additieven Biologische vleeswaren worden van stal tot winkel gecontroleerd. Ook bij de (bio)supermarkt. Zo heb jij de garantie dat ze voldoen aan alle strenge bionormen. Wanneer je het groene biolabel ziet, ben je zeker dat het gaat om bioproducten.

Online winkelen op bioplanet.collectandgo.be Meer weten over bio? www.biomijnnatuur.be

Bio is overal. Zeker bij Bio-Planet, uw biosupermarkt. Het aanbod bestaat uit bioproducten in alle segmenten. In de bedieningstoog heb je een ruime keuze aan vlees, charcuterie, vegetarische producten en kaas.

Ontspullen

Minder spullen... Als je opruimgoeroes mag geloven, dan is een grondige opruimactie dé weg naar geluk. Dat klinkt misschien wat extreem, maar de lenteschoonmaak blijft niet voor niets populair. Het doet deugd om eens komaf te maken met al die spullen die we in de loop der jaren bij elkaar kopen. Ontspullen is één ding, maar is het vermijden van spullen niet slimmer? Bijvoorbeeld door je buren, vrienden, familie of een online platform in te schakelen? Met deze tips vermijd je een spullenindigestie.

...minder zorgen TEKST:

Sofie-Ann Van Daele FOTOGRAFIE:

Matty van Wijnbergen

Vind je het ook zonde om soms dure spullen aan te kopen die je maar af en toe gebruikt? Ligt die haagschaar maar te verkommeren in je tuinhuis? Verschillende ruilinitiatieven en gratis weggeefgroepen op Facebook spelen hierop in en proberen een antwoord te bieden op ons vergaarprobleem. Ook Peerby speelt hierop in en komt met een oplossing. Met zijn gebruiksvriendelijke gratis app en website stimuleert Peerby buren om online spullen met elkaar uit te wisselen. Het gaat niet alleen om spullen uitwisselen, de initiatiefnemers willen mensen zo met elkaar in contact brengen. “Mensen helpen elkaar graag en het platform werkt op basis van vertrouwen,” aldus medeoprichter Lieven D’hont. Ondertussen breidt het concept zich steeds verder uit. In België werd PeerGroups gelanceerd, een extra dienst

op het al bestaande systeem. Zo kan je als bedrijf nu een groep aankopen en onder collega’s spullen uitwisselen. Grote spelers als Ikea en Colruyt sloten zich al aan.

Word je er blij van? Wat als mijn huis al vol staat? Daar weet opruimspecialist Marie Kondo wel raad mee! Laat je bij het ontspullen leiden door één vraag: Maakt het je gelukkig? Et voilà, een opgeruimd huis als resultaat! Marie Kondo geeft nog wat handige tips mee: ruim op per categorie, niet per kamer. Op die manier krijg je een beter zicht op wat je allemaal in huis hebt. Ze maakt ook komaf met ons schuldgevoel waardoor we jarenlang prullen en nutteloze cadeautjes bij houden. Het gaat immers om het mooie gebaar waarmee het is gegeven, niet? Een laatste tip: verpakkingen van elektro-

nica met bijhorende handleiding kun je maar beter meteen weggooien. Het terugbrengen in de originele verpakking bij een defect is immers geen must en handleidingen vind je nu makkelijk online. Klinkt best eenvoudig!

Geef je spullen een tweede leven Wat met de items die het bijhouden-lijstje niet hebben gehaald? Waarom niet wegschenken aan degenen die ze wel kunnen gebruiken? Vandaag bestaan er tal van mogelijkheden om je spullen een tweede leven te geven: van de kringwinkel, over tweedehandssites, rommelmarkten, repair cafés tot de geefkast, een kast waarin je spullen met elkaar kan delen. Je plaatst de kast op een toegankelijke plaats, zoals jouw bedrijf, organisatie of school, en je kan aan de slag. ●

LIEVEN D'HONDT, MEDEOPRICHTER PEERBY: ‘Mensen helpen elkaar graag en het platform werkt op basis van vertrouwen.’

Portretten

TEKST: Annelore Vandervoort, FOTOGRAFIE: Dries Luyten

SUPPORTERS Supporters, het is een ras apart. We supporteren allemaal wel eens bij een voetbalmatch op tv, maar deze supporters juichen hun idolen van aan de zijlijn toe. Elk sportevenement opnieuw.

Wie? Jonathan Brackx Supportert voor? basketbalclub Oostende â&#x20AC;&#x153;Wanneer de wedstrijd begint, maak ik een klik. Dan leef ik even in een andere wereld en ga ik volledig op in het spel. Gelukkig is niet elke supporter zo zot als ik. Als BC Oostende verloor, zag ik daar vroeger dagen van af. Nu kan ik dat gelukkig beter plaatsen (lacht).

Na een verloren wedstrijd in Charleroi was ik eens zo teleurgesteld dat ik niet meer terug naar huis wilde. De supportersbus was al vertrokken, dus mocht ik met de spelersbus mee terug naar Oostende. Een geluk bij een ongeluk. Die avond zal ik niet snel vergeten!â&#x20AC;?

Wie? Jan & Lena Supporteren voor? De wielrenners van de Scheldeprijs â&#x20AC;&#x153;Wij komen uit Hoogerheide, een echt wielerdorp aan de Nederlandse grens. Al van kinds af aan zijn we met het wielrennen opgegroeid en sinds we een mobilhome kochten, vinden we het nog leuker de wielrennerij op te zoeken. Door de gemeenschappelijke interesse in de sport sla je al snel een praatje

met de andere supporters langs het parcours. Welke taal je ook spreekt, de wielertaal verstaat iedereen. De Scheldeprijs is voor ons de openingsdag van het zomerseizoen. Op dit punt rijden de renners meerdere keren langs. Het is dus een strategisch gekozen plekje.â&#x20AC;?

Wie? Wim Schauvliege Supportert voor? KAA Gent â&#x20AC;&#x153;Ik woon in Boom, maar ben geboren en getogen in Gent. Voor Gent supporteren voelt voor mij aan als een logische keuze. Ik heb nooit zelf gevoetbald, maar dat maakt mijn passie voor de sport niet minder. Het begon allemaal met de bekerfinale in 1984. Het was de eerste match die ik meemaakte, toen-

dertijd in het Ottenstadion. AA Gent won de finale tegen Standard Luik en ik had de supportersmicrobe te pakken. Sinds de opening van de Ghelamco Arena heb ik me ingeschreven bij een supportersclub en heb ik zelfs een abonnement. Nu ben ik er iedere thuismatch bij.â&#x20AC;?

Psychische problemen

AN EN LIEN (CAW BOOM-MECHELEN-LIER): ‘Mensen denken dat hun probleem zo zwaar is dat ze meteen bij een psycholoog of psychiater moeten, maar vaak zijn een paar gesprekken al voldoende om hen terug op de rails te krijgen.’

TEKST:

Willem-Jan van Ekert FOTOGRAFIE:

Dries Luyten

Waar kan je terecht als het even wat minder gaat? In de knoop zitten met jezelf: het overkomt iedereen wel eens. Vaak raak je er wel uit, met hulp van familie of vrienden. Maar wat als dat niet lukt? Bij wie kan je dan terecht? çava sprak met An en Lien van CAW Boom– Mechelen–Lier en met huisarts Koen Meynendonckx. Dokter Koen Meynendonckx is huisarts bij Wel en Wee, een wijkgezondheidscentrum in Mechelen. “Wie met een psychologisch probleem zit, gaat beter eerst langs bij een huisarts. Die weet welke diensten, psychologen, ziekenhuizen of andere centra kunnen helpen. Een huisarts kan je dus gerichter doorverwijzen.” Ben je daarvoor opgeleid? “Ja, we zijn opgeleid om psychiatrische en psychologische problemen te herkennen en ook om bepaalde psychologische problemen te bespreken. In gesprekken van 15 minuten proberen we patiënten weer op de rails te krijgen. Wanneer

het na een paar gesprekken niet beter gaat, verwijzen we de patiënt door voor een verdere behandeling. Meestal is dat naar een psycholoog. Als we denken dat er medicatie nodig is of bij psychoses of andere zwaar psychiatrische problematiek verwijzen we door naar een ziekenhuis met een psychiatrisch centrum of een psychiater.” Wat zijn veel voorkomende psychische problemen? “Vooral depressies. Verder komen er regelmatig mensen langs met een borderlineproblematiek of met een bipolaire stoornis. Ook psychoses in het algemeen of als gevolg

Psychische problemen

Eén op vier mensen krijgt vroeg of laat af te rekenen met psychische problemen. Over de periode van een jaar kampen ongeveer 700.000 mensen in Vlaanderen met een psychisch probleem. Vrouwen hebben bijna twee keer zoveel last van depressie en angst dan mannen. Mannen hebben veel vaker last van psychische stoornissen die te maken hebben met alcoholgebruik. Vlaanderen heeft een van de hoogste zelfmoordcijfers van Europa. De oorzaak daarvan is niet helemaal duidelijk. Maar de cijfers bewijzen wel dat veel landgenoten, ook jongeren, geen uitweg meer zien. Bron: Geestelijk Gezond Vlaanderen

van middelenmisbruik zoals cannabis of alcohol zijn veelvoorkomend. We kunnen niet altijd ondersteuning bieden en verslaafden kan je ook niet zomaar naar een ziekenhuis sturen. Daarom werken we samen met opvangcentrum De Sleutel.” Praten mensen makkelijk over hun probleem? “Je hebt mensen die zich slecht voelen, maar dit niet kunnen verwoorden. Of ze hebben klachten zonder dat er een lichamelijke oorzaak te vinden is. Na verloop van tijd stel je dan de vraag of het geen depressie kan zijn. En dan komt er vaak meer naar boven.” Je hoeft niet altijd eerst via de huisarts te passeren voor hulp bij psychische problemen. Er zijn onder meer het CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk), Tejo (Therapeuten voor Jongeren van 10 tot 20 jaar), het CLB (Centrum voor Leerlingenbegeleiding), het OCMW of Thuisverpleging die kunnen helpen. We noemen dit de eerstelijnszorg. Dat is zorgverlening in je buurt die direct toegankelijk is. Daarnaast is er de tweede lijn van ambulante gespecialiseerde zorg als het CGG (Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg), psychologen of de derde lijn van gespecialiseerde zorg in een ziekenhuis. Hoe ziet een sessie er bij jullie uit? Koen: “Wij hebben een eerstelijnspsycholoog in huis. Patiënten kunnen er voor

maximaal 5 sessies terecht. Die 5 sessies zijn afhankelijk van de aard van de problemen meestal voldoende. Is dit niet het geval, dan kan men tot 10 sessies langskomen. Vaak is zo’n langer traject ook een aanwijzing dat er meer hulp nodig is. Daarom is de link met het CGG zo belangrijk. Helaas zijn de wachtlijsten daar enorm, er is zelfs een aanmeldingsstop. Normaal gezien krijgen mensen niets terugbetaald bij psychologische bijstand, tenzij het eerstelijnshulp is. Je moet bij een privépsycholoog toch al gauw rekenen op 40 tot 60 euro per sessie. Dat is voor veel mensen veel geld.” Denk je dat daarom veel mensen niet gaan? “Er komen hier mensen met een weekbudget van 50 euro. Omdat de psycholoog te duur is, vragen ze een pilletje. Huisartsen schrijven te vaak antidepressiva voor, maar het wetenschappelijk bewezen effect van die middelen is vrij beperkt. Je ziet, zelfs na enkele maanden van gebruik, geen spectaculaire verbeteringen. Van de 25 meest voorgeschreven medicijnen zijn er 2 antidepressiva. En die worden terugbetaald, dat is een grote kost voor onze samenleving. Het argument dat de kost van psychologen te hoog zou zijn voor ons ziekteverzekeringssysteem klopt niet als tegelijk het gebruik van antidepressiva zou verminderen. Het totaalbudget voor psychische hulp zou in principe niet eens zo veel verhoogd moeten worden,

AN EN LIEN (CAW BOOM-MECHELEN-LIER): ‘Rond psychische problemen hangt een groot taboe. Schaamtegevoel speelt een rol bij de vraag om hulp.’

er moet wel een verschuiving komen. 80% van de middelen voor de geestelijke gezondheid zijn geconcentreerd in de ziekenhuizen. Iets minder dan 5% wordt ingezet voor de eerstelijnshulpverlening. Die verhouding is scheef.” Er is sprake van een terugbetaling door het ziekenfonds. “Je lost het probleem niet alleen op door een terugbetaling van de psychologen. Je moet er ook voor zorgen dat

een patiënt tot daar geraakt. Die omkadering van eerstelijnshulp moet verder ondersteund worden. Haal je die weg, dan is er niets meer, dan komt op den duur iedereen in psychiatrische ziekenhuizen terecht. Wij begeleiden veel mensen die een traject in instellingen doorliepen, een groot aantal daarvan had achteraf gezien liever hulp gezocht in de ambulante zorg. Dan had het niet altijd tot een opname moeten komen. Een opname is een artificiële

omgeving. Ze worden gemedicaliseerd of ze komen in het beste geval in dagprogramma’s terecht waar ze mensen tegenkomen met een rugzak vol problemen. Daar word je niet altijd beter van, ondanks de goede omkadering die je er krijgt. Er bestaan wel buddysystemen maar het blijft moeilijk om die mensen in een gewone omgeving als een sportclub of vrijetijdsvereniging te laten integreren. Terwijl dat vaak een gezonde omgeving voor hen is.

Psychische problemen

Dat, samen met begeleiding vanuit de eerste lijn. Het geeft structuur, houvast en routine in het dagelijkse leven. Voor veel mensen is dat al voldoende om terug hun draai te vinden.”

30% tot 70% van de kinderen van ouders met een psychische stoornis, ontwikkelen zelf een psychische stoornis.

27% van het ziekteverzuim boven 15 dagen kent een psychische oorzaak. Psychisch onwelzijn is mede verantwoordelijk voor 25% van alle uitkeringen voor werkonbekwaamheid.

We blijven nog even in Mechelen en gaan langs bij An Van Gorp en Lien Kerff van CAW Boom-MechelenLier. Het CAW hield onlangs een mediacampagne om meer bekendheid te krijgen. Wat doet het CAW? An: “Rechtstreeks neemt men nog te weinig contact op, dat is jammer want het CAW biedt een heel groot pakket hulpverlening aan. Mensen kunnen bij ons terecht voor vragen en problemen rond wonen, relaties, armoede, detentie, … We zijn er voor iedereen met een welzijnsvraag. Ook jongeren, vluchtelingen, slachtoffers, … worden bij ons geholpen.” Lien: “Mensen vinden niet zo makkelijk de weg naar hulpverlening. Ze kennen de huisarts en het OCMW en daar stopt het meestal.” Met welke vragen kunnen mensen bij jullie terecht? Lien: “We zijn heel toegankelijk. Onze hulpverleners zijn telefonisch, via mail of chat en natuurlijk ook in het CAW zelf bereikbaar. Bij het eerste contact luistert de hulpverlener vooral naar de vraag. Dan kijken we naar de hele situatie en afhankelijk van het probleem naar welk hulpaanbod het meest geschikt is.” An: “Vaak denken mensen dat hun probleem zo zwaar is dat ze meteen bij een psycholoog of psychiater moeten. Maar

dikwijls zijn een paar gesprekken al voldoende om ze terug op de rails te krijgen.” En die hulp is gratis? Lien: “We kunnen in het CAW heel veel opvangen en bieden verschillende soorten van hulpverlening aan. Dat is allemaal gratis eerstelijnshulp. Enkel de opvang is betalend: we hebben onderdak voor thuislozen, een vluchthuis en opvang voor mensen in crisissituaties. Wie niet kan betalen, kan een beroep doen op het OCMW.” Wat is vandaag nog het grote probleem bij psychische problemen? An: “Rond psychische problemen hangt een groot taboe. Schaamtegevoel speelt een rol bij de vraag om hulp. Vaak praten mensen er ook niet met hun omgeving over en denken onterecht dat anderen daar geen tijd voor hebben. Veel mensen voelen zich ook heel eenzaam, dan kan je al moeilijk bij anderen terecht. We leven in een prestatiemaatschappij, mislukken lijkt geen optie. Mensen die problemen ondervinden denken dat ze afwijken, dat ze niet normaal zijn. En dat is natuurlijk niet zo.” ● Op www.caw.be vind je in welk CAW je terechtkunt bij jou in de buurt.

Voor jongeren die recht hebben op kinderbijslag betaalt CM tot 50% van het honorarium terug (tot maximaal 30 euro) als ze een therapie volgen bij een psychotherapeut die een overeenkomst heeft afgesloten met CM. Je moet wel verwezen zijn door een arts, een CLB, een dienst Maatschappelijk Werk, een dienst Studentenvoorzieningen of een CAW. ―⟶ cm.be/psychotherapie

Gespot

Wablief? Straffe quotes, waanzinnige records & coole nieuwe snufjes...

PLASTIC OF PAPIER?

Een zwembad vol speeksel

WAT? In Wallonië heeft de overheid sinds december vorig jaar het meegeven van plastic zakjes bij je inkopen aan banden gelegd. Brussel voert vanaf 1 september dit jaar een verbod in. Een alternatief is het papieren tasje. Maar is dat wel zo’n goed idee?

WAAROM? Voor de productie van een papieren zakje is er meer energie nodig. Ook de uitstoot van broeikasgassen en het waterverbruik ligt hoger bij het maken van een papieren tas. Maar op het vlak van afbreekbaarheid doet de papieren tas het veel beter.

100 Een mens verliest tot 100 hoofdharen per dag. Elk haar is 5 tot 7 jaar oud.

We produceren gemiddeld 1 liter speeksel per dag.

Een gemiddelde persoon produceert genoeg speeksel in zijn leven om maar liefst twee olympische zwembaden mee te vullen. Klinkt vies, maar toch zouden we blij moeten zijn dat we speeksel aanmaken. Speeksel bevat enzymen die

zorgen voor de vertering van ons voedsel. De vertering van wat je eet begint dus al in je mond. Speeksel zorgt er ook voor dat we iets lekker of net vreselijk onsmakelijk vinden. Iets wat speeksel niet kan ontbinden, heeft namelijk geen smaak.

De sportkleding van de toekomst Activity trackers en andere sportaccessoires zijn ondertussen ingeburgerd. Tegenwoordig mikken sportmerken hoger en slaan ze de handen in elkaar met technologiebedrijven voor de ontwikkeling van slimme sportkle-

ding. De sportkleding van de toekomst houdt bij hoeveel calorieën je verbrandt tijdens het sporten. Een sportbeha die detecteert hoeveel je zweet en meer lucht toelaat indien nodig? Het kan allemaal!

Pro & contra

TEKST: Annelore Vandervoort

Bewegen is beter voor je gezondheid dan voeding

Pro HENDRIK CAMMU ‘Beweging en fitheid is belangrijker dan je gewicht.’ “Fitheid komt niet in de plaats van voeding, maar als ik moet kiezen zet ik het wel op de eerste plaats. Kiezen voor de juiste voeding is uiteraard prima, maar als we het hebben over gewoontes die de globale gezondheid verbeteren dan kan je beweging niet negeren. Fitheid verlaagt onder andere de bloeddruk en verbetert de bloeddoorstroming. Zwaarlijvigheid daarentegen belast het hart door de verhoogde vetopstapeling. Het schadelijk effect van zwaarlijvigheid op het hart daalt of verdwijnt zelfs helemaal als je fit bent. Omgekeerd riskeert een slank persoon die niet fit is wel een hoge bloeddruk. Dat bewees een onderzoek in 2016 waarbij anderhalf miljoen Zweedse mannen van 18 jaar gedurende een kwarteeuw werden opgevolgd. Jongeren die zowel obees als in slechte conditie waren hadden als volwassen bijna drie keer zoveel kans op een hoge bloeddruk. Jongeren die enkel obees waren hadden nog steeds meer kans op hoge bloeddruk. Maar jongeren die niet obees, maar wel in slechte conditie waren, staken er met kop en schouders bovenuit. Zij hadden het meeste kans op hoge bloeddruk. Beweging en fitheid is dus belangrijker dan je gewicht.”

We worden bestookt met manieren om snel en gemakkelijk in topvorm te geraken. Er bestaan tal van diëten en trainingsprogramma’s die ons op weg helpen naar een nieuwe levensstijl. Maar waarop focussen we eigenlijk het best?

Contra MARIJKE VAN RIJSSELBERGHE ‘De energie die je nodig hebt bij het bewegen, haal je uit je voeding.’ “Veel mensen denken dat ze met sporten gemakkelijk wat kilo’s kunnen kwijt geraken, maar zo werkt het niet. Je moet heel wat inspanningen leveren om je voeding te verbranden. Tel daar nog eens alle kleine extraatjes zoals snacks, overvloedige porties of alcohol bij en je werkt je uren in het zweet. Als je ongezond eet, krijg je niet alle nodige voedingsstoffen binnen en je metabolisme zal hierdoor niet optimaal werken. Een goed evenwicht tussen koolhydraten, proteïnen en vetten, en vitaminen en mineralen is noodzakelijk. De energie die je nodig hebt bij het bewegen, haal je uit je voeding. Zonder de juiste voeding heeft bewegen weinig zin. Beweging zorgt voor een gezonde geest, maar gezonde voeding zal je helpen naar een goed gewicht. Ik zou het zo durven stellen: voeding is essentieel, net als beweging. Laat de twee samenwerken om het beste te halen uit je gezondheid en zoek een goede balans.” Marijke Van Rijsselberghe is hoofddiëtiste op de dieetafdeling van het Onze-LieveVrouwziekenhuis in Aalst.

Hendrik Cammu is gynaecoloog in het Universitair Ziekenhuis Brussel. Hij is auteur van het boek ‘Wat moet ik nu geloven, dokter?’.

HEB JIJ EEN MENING OVER DEZE STELLING? Deel ze dan op facebook.com/magazinecava

LOTTE DEBROUWERE

De oorlog van Hans & Griet

H 'Over één ding waren ze het eens: dat ze beter eerder ruzie hadden gemaakt, eerder oorlog hadden gevoerd.'

Hij zweeg. Zij zweeg. Dat was lang geleden. Dat de stilte nog eens oorverdovend was. De dagen van geschreeuw, hysterisch gehuil en onophoudelijk gesis waren eindelijk gaan liggen. De verwoestende oorlog van woorden was gestopt. Niet omdat er vrede was, maar omdat de wapens waren uitgeput. Hun hart was aan flarden geschoten. De liefde was vakkundig vermoord. Hij had de stoelen, zij kreeg de tafel. De sofa was een groot probleem. Hij wou hem, zij ook. We hebben een groot probleem , zeiden ze. Een van de zovele. Ze waren gespecialiseerd in grote problemen. Ze hadden het net niet aan de voorgevel van hun huis gehangen: Hier wonen Hans en Griet, gespecialiseerd in grote problemen." Ja, Hans en Griet. U lacht, zij ook. In den beginne, toen de liefde hoogtij vierde, een huwelijk volgde, een kind en een hond, lachten ze er vaak om. Een geweldig toeval, hun namen. Ze waren een sprookje. Maar iemand vergat hen te vertellen dat sprookjes niet bestaan. Dus nog voor ze lang en gelukkig konden leven, waren Hans en Griet de weg kwijt. Sporen van stukjes brood konden hen niet helpen om die terug te vinden. Hoe dat ging? Hans werd verliefd op secretaresse, secretaresse op Hans. Griet ontdekte sms’jes, Griet boos op Hans. Hans ook boos op Griet omdat zij in zijn gsm had gekeken en zo begon het einde. Nu ja, het einde was al veel eerder begonnen. Erosie van de liefde, zoals dat dan heet. Langzaam had het toegeslagen. De verveling. Het geen tijd meer hebben. Keek hij naar links, keek zij naar rechts. Wou hij uiteten, wou zij thuisblijven. Wou zij seks, wou hij voetbal. Of was het omgekeerd? De twee sprookjesfiguren werden wandelende clichés van sluimerende relatieproblemen. De dagen schreden voorbij, de maanden ook en uiteindelijk de jaren. Maar we maken geen ruzie. Nooit”, zeiden ze. Dus bleven ze bij elkaar. Onder het motto: “Zo slecht is het niet.” Tot het sms’je van de secretaresse de oorlog ontketende. Plots braakte Griet haar jarenlange frustraties uit. En plots deed ook Hans zijn mond open. Ze maakten ruzie als nooit tevoren. De kamer vulde zich met woorden die ze van zichzelf en elkaar nooit hadden verwacht. Over één ding waren ze het eens: dat ze beter eerder ruzie hadden gemaakt, eerder oorlog hadden gevoerd. Dan hadden ze de witte vlag nog gehesen, een kerstbestand ingelast en het sprookje kunnen redden. Nu was het te laat. Er restte niets meer. Alleen die stilte. Die oorverdovende stilte. ●

Hoogsensitiviteit

TEKST: Eva Hugaerts

— ILLUSTRATIE: Debora Lauwers

Een dramaqueen, puberaal, een zeurkous, een eeuwige twijfelaar, … maar ook gepassioneerd, opmerkzaam, intuïtief, creatief, … Zo kan ik nog wel even doorgaan om mijn partner te beschrijven. En oh ja, ook hoogsensitief. Net als mijn dochtertje. Wat nu?

‘ Hoogsensitiviteit is een geschenk als je ermee om kunt gaan’

H HET HEEFT LANG geduurd

voordat ik het zwart-witkarakter van mijn lief kon plaatsen. Pas toen ik over hoogsensitiviteit las, begon de puzzel in elkaar te passen. Niet dat alles daarom nu van een leien dakje

gaat, maar ik begrijp waarom hij zich graag eens afzondert op een rustig plekje, of kan wegstormen tijdens een discussie. Bijna vijf jaar geleden kregen we een dochtertje, en ja hoor, hoogsensitiviteit blijkt wel degelijk erfelijk. Ook zij is bijzonder gevoelig voor prikkels: geluiden, geuren, smaken, … Ze voelt enorm goed emoties aan, is erg creatief, ziet alles, en is tegelijk een grote dromer. Opvoeden is vaak op eieren lopen door de onvoorspelbaarheid van haar reacties. Maar ook een geweldig boeiende trip. Heb ik het soms lastig met de zorg van twee – we hebben ook een zoontje van drie – levendige kleuters, hoe zwaar

Hoogsensitiviteit

‘Hoogsensitieven zijn diesels, er komt zo veel binnen dat ze tijd nodig hebben om alles te verwerken.’ LINDA 'T KINDT

moet het dan wel niet zijn voor mijn partner? Ik vroeg het aan Linda ’T Kindt, auteur van het boek ‘Mijn kind is hooggevoelig’, en aan muzikant Tom Helsen, die na een jarenlange depressie er recent achter kwam dat hij hoogsensitief is. Tom is ook papa van een hoogsensitief zoontje.

Veiligheid, rust en tempo Linda ’T Kindt: “Zorg voor VRT: veiligheid, rust en tempo. Hoogsensitieven zijn diesels, er komt zo veel binnen dat ze tijd nodig hebben om alles te verwerken. ‘Mijn hoofd zit vol’, hoor je dus vaak. Het kan kinderen deugd doen om na

een periode van veel triggers, eventjes tot rust te komen in de natuur. Het is een goede reflex van je partner om zich even af te zonderen als jij thuiskomt.” Die zelfzorg als hoogsensitieve ouder betekent niet alleen op tijd en stond rust nemen. “Durf ook hulp te vragen, schakel eens een babysit in op woensdagnamiddag, ook al ben je zelf thuis. Je mag ook als ouder nee zeggen en je grenzen stellen.”

Hoe vul je VRT in? Linda: “Het is heel belangrijk dat je kind zichzelf kan zijn. Neem daarom elke vraag of gevoel van je kind serieus en zeg dat het ok is om zich zo te

voelen. Hoogsensitieven hebben vaak de neiging om alles negatief te zien, het is aan jou als ouder om het positieve te benoemen. Lukt er iets niet meteen, erken dan dat dit niet leuk is maar dat het de volgende keer misschien wel zal lukken. Veranderen doe je met kleine stapjes. Het helpt ook om je kind te wijzen op zijn talenten. Hoogsensitieven zelf vinden hun bijzondere talenten de normaalste zaak van de wereld.” Voor Linda is hoogsensitiviteit in de eerste plaats een kracht, ook al is onze maatschappij niet altijd aangepast aan mensen die nood hebben aan rust en veiligheid.

TOM HELSEN:

' Ik ben voor het eerst in mijn leven gelukkig’ Muzikant Tom Helsen worstelde 8 jaar met een depressie. “Het was mijn vrouw die het eerst de link legde tussen mijn depressie en hoogsensitiviteit. Zo kwam ik terecht bij Sabine Vanquaillie van kusdekikker.be. Sabine zag meteen dat ze aan de slag moest met mijn hoogsensitiviteit, dat daar de sleutel lag. Ze gaf me de nodige tips om positief en krachtig met mijn hoogsensitiviteit om te gaan. Vandaag ligt de depressie achter mij. Ik ben voor het eerst in mijn leven gelukkig.” Nu zie ik hoogsensitiviteit als een geschenk, als je ermee om kunt gaan. Maar het duurde lang om met mezelf in het reine te komen. Net zoals bij veel mensen met psychische problemen, lag de oorzaak voor een groot stuk in mijn jeugd. Niemand wist toen wat hoogsensitiviteit was, laat staan hoe je ermee om moest gaan. Dat wil ik nu tot elke prijs vermijden bij mijn zoon. Het begon

TOM HELSEN ‘De rijkdom aan associaties die ik leg is geweldig, terwijl ik daar vroeger niet van genoot.’

ons echt op te vallen rond zijn vierde. Gingen we op uitstap, dan sjokte hij altijd achteraan. Alsof hij alles met tegenzin deed. Hij was van de kleinste dingen meteen overstuur en ontroostbaar. Door anders met hem om te gaan, voelt hij zich nu veel beter. We hebben hem uitgelegd dat hij is zoals papa en dat hij diezelfde sterke, sensitieve kwaliteiten heeft. En we hebben gepraat met zijn

leerkrachten, zij wisten soms ook niet goed hoe ze moesten reageren in bepaalde situaties. Om mijn zoon te helpen, zijn er twee dingen die we vandaag anders aanpakken. Als hij iets meemaakt dan kan dat voor hem aanvoelen als het einde van de wereld. Dan wil hij geen oplossing horen, maar in de eerste plaats voelen dat we hem begrijpen.” Een andere tip lijkt op het eerste zicht ook vreemd: “Wij straffen onze zoon niet meer, dat zorgde er alleen voor dat hij zich nog slechter voelde. Nu proberen we samen met hem te begrijpen waarom hij iets heeft gedaan dat niet mag. En we gaan steeds samen op zoek naar zijn achterliggende intentie.”

Hoogsensitiviteit

Niet verwonderlijk dat ouders zich zorgen maken over hoe hun kind zijn weg gaat vinden. Linda begrijpt die reflex: “Ook jouw kind zal ooit op eigen benen moeten staan. Maar probeer te relativeren. Maak jij je zorgen, dan zal je kind zich ook zorgen maken.”

Emotionele bommetjes De emoties kunnen snel en hoog oplaaien, bij hoogsensitieve ouders, kinderen én pubers. “De puberteit is sowieso al een lastige ontwikkelingsfase voor de meeste kinderen, puberende hoogsensitieven zijn emotionele bommetjes.” Oh jee, er staat me dus nog meer te wachten dan de occasionele driftbui vandaag. “Absoluut”, beaamt Linda, “en op dat moment is het des te belangrijker dat jij een veilige thuis aanbiedt, waar ze zich volledig durven tonen zoals ze zijn. Aangenaam zijn slaande deuren natuurlijk niet, maar het is goed dat ze zich thuis veilig voelen om zich onhebbelijk te gedragen”, glimlacht Linda. “Dat betekent niet dat je daarom alle gedrag moet accepteren.”

‘Een straf is geen oplossing omdat je kind al hard genoeg is voor zichzelf.’ LINDA 'T KINDT

Grenzen stellen Het is een lastige evenwichtsoefening, erkent Linda. “Als ouder moet je je grenzen stellen, want de valkuil bestaat om al hun willetjes in te willigen, om die explosies te vermijden en om hen goed te doen voelen. Ze kennen vaak hun eigen grenzen niet, dan is het aan jou om die te stellen. Dat geldt ook voor hoogsensitieve ouders: als het te veel is, geef het toe en laat de boel even de boel. Neem je rust.” Linda: “Een straf is geen oplossing omdat je kind al hard genoeg is voor zichzelf

en niemand wil teleurstellen. Maar soms nemen hun emoties het over van het helder denken. Dan moeten ze soms letterlijk even afkoelen, met een ijspak in de nek bijvoorbeeld. Die plotse sensatie kan de heftige emoties afblokken. Vervolgens kun je overschakelen op ademhalingsoefeningen om tot rust te komen. Een ander hulpmiddel is mindfulness, of kinderyoga. Je ziet ook vaak dat ze zelf allerlei rituelen creëren, dat geeft hen een gevoel van veiligheid, van controle.” Een ouder wil het gedrag van het kind graag begrijpen. Een strategie die voor frustratie kan zorgen, aldus Linda. “Als je de oorzaak van het gedrag wilt achterhalen, dan vraag je beter naar wat ervoor zorgde dat je kind zich zo heeft gedragen. Dat kan je kind gemakkelijker verwoorden. Ik vat het vaak zo samen: alle impressie moet expressie worden anders wordt het depressie.”

Worst case scenario’s Je bent natuurlijk trots als je ziet dat je kind ergens helemaal voor gaat, maar die passie kan ook een keerzijde hebben. Linda: “Hoogsensitieven leggen de lat zeer hoog en iedereen moet daarin mee, zonder dat ze zich daarvan bewust zijn. Als je dit koppelt aan hun grote opmerkzaamheid, dan

kan dit leiden tot piekergedrag en stress. Door te focussen op de slechtst mogelijke scenario’s, kunnen ze verlammen. Merk je dat je kind vastzit of de lat te hoog legt, dan is het aan jou om stop te zeggen en op een positieve manier hun talent te ondersteunen. Weg van de verwachtingen.” Kinderen kijken de kat uit de boom om een situatie te overzien. Zo kunnen ze al die binnenkomende prikkels op hun tempo verwerken. Heel typisch is een druk verjaardagsfeestje voor je kind, dat op zijn beurt de hele namiddag in een hoekje zit te spelen. ‘Is dat wel normaal’, vragen ouders zich af. Ja, dus (lacht).”

Tijd voor reflectie Pakken wij het goed aan met onze dochter? Alles kan beter, maar ik denk niet dat we het slecht doen als ouders, en als partners. We creëren voor haar een veilige thuis, respecteren haar grenzen maar durven ook die van ons te stellen. We wonen in een groene en prikkelarme omgeving, ideaal om tot rust te komen. En we pushen haar niet om dingen te doen waar ze zich slecht bij voelt. Het helpt om van haar een zelfbewust persoon te maken, die zichzelf goed kan inschatten. “Soms ben ik mijn tong kwijt, mama, maar dat mag

hè!” En daarmee is de kous af. Ik heb er alle hoop in dat ze vooral de positieve kanten van deze karaktertrek zal ondervinden. Ondertussen staan wij aan haar zijde om te leren omgaan met die zaken die lastig zijn. ● • Meer informatie op over hoogsensitiviteit op www.hspvlaanderen.be • Het boek van Linda ’T Kindt en Ilse Van den Daele, ‘Mijn kind is hooggevoelig’, is uitgeverij Lannoo, ISBN 9789020997255. Haar blog kan je volgen en lezen op www.gevoeligopvoeden.be. Je kunt haar ook contacteren voor opvoedingsondersteuning bij het leren omgaan met HSP. • Wil je hoogsensitiviteit leren herkennen, erkennen, begrijpen en aanvaarden? Of ben je op zoek naar tips rond zelfzeker opvoeden, waarbij je het contact behoudt met zowel jezelf als je kind? Dan kun je aankloppen bij Sabine Vanquaillie via de website www.kusdekikker.be. Op 26 oktober geeft Sabine ‘Hoogsensitiviteit (h)erkend en begrepen bij CM Antwerpen (meer info in de volgende editie van çava).

CM info-avonden. Regelmatig organiseert CM info-avonden en cursussen over opvoedingsproblemen en psychische problemen op wisselende plaatsen in de regio. Informatie daarover vind je in Visie, cm.be, het CM-zine, op www.cm.be/agenda en achteraan in dit blad. VZW SENSITIEF organiseert een leer- en speelvakantie in Tsjechië. Vakantie voor gezinnen met (hoog)gevoelige kinderen. VZW SENSITIEF organiseert een leer- en speelvakantie in Tsjechië. Er is korting voorzien voor CM-leden. Zie op blz. 56 bij de CM-deals.

CM-Deals

1 Exclusief in Planckendael! VOORDEEL VOOR CM-LEDEN 4 EURO KORTING

Ontdek tientallen dieren gemaakt van meer dan 1 miljoen LEGO®-blokjes. Deze zomer duiken vreemde dieren, bloemen en planten op in Planckendael. Levensecht, soms meer dan levensgroot en... gemaakt van LEGO®-blokjes! Spot jij de ijsbeer, de leeuw, het lieveheersbeestje, de buffel, de goudsijsjes, de papegaaien en al die andere dieren van

LEGO®-blokjes? Nature Connects – Art with LEGO® bricks, van de Amerikaanse kunstenaar Sean Kenney, is in Planckendael een primeur voor Europa. De expo loopt van 1 juni t.e.m. 17 september en is daarna niet meer in ons land te zien.

2 Leervakantie voor gezinnen met hooggevoelige kinderen VOORDEEL VOOR CM-LEDEN 10 EURO KORTING PER PERSOON

Prijs dagtickets ·· Kinderen 20 euro ·· CM-leden 16 euro ·· Volwassenen 26,5 euro ·· CM-leden 22,5 euro

KORTINGSBON Enkel voor CM-leden. Knip deze bon uit en geef hem af aan de kassa

BON ENKEL GELDIG MET GELE KLEVER Kleven doe je hier.

In ruil voor deze bon krijg je €4 korting per dagticket bij aankoop van maximaal 4 dagtickets voor Planckendael aan standaard individueel tarief. Deze dagtickets dienen gelijktijdig aangekocht te worden en zijn enkel geldig op de dag van aankoop. Deze bon is niet inwisselbaar in speciën, niet cumuleerbaar met andere acties, promoties of voordelen. Enkel geldig aan de kassa van 1.06.2017 t.e.m. 17.09.2017. Kopieën worden niet aanvaard. Niet geldig op eerder aangekochte dagtickets.

Met je (klein)kind op kamp in Tsjechië. De kinderen leren in hun eigen kracht te staan, hun gevoelens beter te uiten en zich beter te ontspannen en concentreren. Ouders en grootouders leren hoe hun (klein)kind te coachen om meer zelfvertrouwen te krijgen, beter over gevoelens te communiceren en beter met grenzen om te gaan. Praktisch Verblijf in volpension Lipa te Tešov, Tsjechië van 22 juli tot en met 31 juli 2017. 10 euro CM-korting per persoon.

Arrangement volpension ·· Kinderen tot 6j: € 530 ·· Kinderen tot 12j: € 630 ·· Jongeren +12 j: € 680 ·· 1e volwassene/ouder: € 880 ·· 2e volwassene/ouder: € 850 VZW SENSITIEF, gevoelig anders Boek met vermelding van uw CM lidnummer. ·· E-mail: an@sensitief.be ·· Tel: +32 57 30 09 19 ·· Gsm: +32 0495 25 17 55 ·· www.sensitief.be

✁

3 Familiepark Harry Malter VOORDEEL VOOR ÇAVA-LEZERS TOT 20 EURO KORTING

Het familiepark Harry Malter te Heusden ligt in een bosrijke omgeving en biedt een dagje uit voor het hele gezin. Kinderen beleven er de dag van hun leven. Je maakt een ritje met de huifkar,

4 Vakantiehuisjes in Tsjechië: een huisje en net iets meer VOORDEEL VOOR CM-LEDEN 40 EURO KORTING

ontmoet de ringstaartmaki’s of bewondert de circusshow… Extra info: www.harrymalter.be Bosheidestraat 15 9070 Destelbergen

Bij afgifte van deze bon betaalt u € 7,50 p.p. ipv € 12,50. Kinderen kleiner dan 1 meter gratis. Geldig voor max. 4 personen. Geldig tem. 5.11.2017. Niet cumuleerbaar met andere acties en enkel geldig bij afgifte van originele kortingsbon.

Op maat van families met ravottende rakkers Op 725 km van de Belgische grens, midden in het Boheemse Woud, ligt het dorpje Jiřičná. Het Belgische reisbureau Outline heeft er haar Tsjechische thuisbasis en zorgt voor een uniek activiteitenaanbod voor families: ·· Verhalenwandeling met streekinfo & worstje prik ·· Familiesurvival, vuur maken woudloperskeuken en leuke tips & tricks voor jong en oud ·· Hoogtepiste in het Outline avonturenbos ·· Kano-afvaart ·· Kliminitiatie en rappel

Leuke vakantiehuisjes vanaf 420 euro Comfortabel en ruim. De huisjes zijn het hele jaar ter beschikking en worden van zaterdag tot zaterdag verhuurd. Lakens en keukenlinnen worden voorzien. Wifi, gas, elektriciteit, water, hout en de eindschoonmaak zijn inbegrepen. CM-voordeel 40 euro korting per week per familiehuisje Info & booking OUTLINE TRAVEL Lic A6061 ·· info@outline-travel.com ·· Tel: 09 219 90 18 ·· www.outline-travel.com ·· Vermeld code ‘CAVA052017’

✁

Xxx

CM-Deals 6 Kom naar het plezantste land!

7 Theater Elckerlyc

VOORDEEL VOOR ÇAVA?-LEZERS TOT 12 EURO KORTING PER TICKET

VOORDEEL VOOR ÇAVA?-LEZERS 15% KORTING

tickets: 12 euro per ticket voor maximaal 5 personen. Of tot 50 euro bij tickets aan de kassa (10 euro per ticket voor max. 5 pers.)

çava?-lezers krijgen een korting op de toegangsprijs in Bobbejaanland van tot wel 60 euro bij online

Print de bon uit en neem hem mee naar de kassa of gebruik de code cmcava017 op www.bobbejaanland.be

✁

Bobbejaanland, dat is fun voor groot en klein. Met meer dan 40 attracties vindt iedereen er wel eentje dat zijn hart sneller doet slaan!

*Met deze bon ontvang je €12 korting p.p. voor max. 5 personen op bobbejaanland.be met actiecode cmcava017 of €10 korting p.p. voor max. 5 personen aan de kassa van Bobbejaanland. Geldig tot en met 30.09.2017. M.u.v. 03.09.2017. Deze bon is niet geldig bij voorverkooptickets, niet geldig bij schoolreizen en groepsuitstappen, niet terugbetaalbaar, noch cumuleerbaar met andere acties/promoties. Deze bon mag niet verkocht noch uitgedeeld worden.

Jacky Lafon staat volgend jaar maar liefst 50 jaar op de planken en dat moet gevierd worden! Voor deze gelegenheid zal Jacky van 2017 een feestjaar maken en met een theatershow door Vlaanderen trekken. CM-leden en çava?lezers krijgen bij Theater Elckerlyc in hartje Antwerpen 15% korting op de ticketprijs van volgende productie: De Schaar Erin. Alle info en speeldata vind je op: www.elckerlyc.be/ programma

Wil je tickets met korting bestellen? Dat kan via www.cm.be/elckerlyc met de promocode CM1718. De aangepaste prijzen komen dan tevoorschijn. Adres Theater Elckerlyc, Frankrijklei 85-87, 2000 Antwerpen

Agenda

BABY, KIND EN TIENER

EIGEN BAAS OVER JE GEDACHTEN

Deze training is bedoeld voor kinderen van het vierde leerjaar die zich snel zorgen maken, vaak piekeren en veel negatieve gedachten hebben. In een klein groepje (maximum 8 kinderen) leren kinderen de baas te worden over hun negatieve gedachten en gevoelens door een andere bril op te zetten. Ze leren goed om te gaan met tegenslag en krijgen een aanzet tot meer zelfvertrouwen. De training bestaat uit vier delen en vindt zijn oorsprong in de gedragstherapie. Het programma is vergelijkbaar met het preventieve scholenprogramma (www.leerpositiefdenken.be), met het verschil dat er in deze kleine groep dieper ingegaan kan worden op individuele zorgen en vragen. De ouders kunnen via de website de inhoud van de training volgen en thuis verder oefenen met hun kind. Voorafgaand aan de training ontvangen de ouders een uitgebreide vragenlijst, om te kijken of deze training goed aansluit bij datgene dat zij willen verbeteren. Na afloop van de hele training is er een individueel evaluatiegesprek met de ouders. De aangeleerde vaardigheden worden overlopen en er worden werkpunten gegeven voor de toekomst.

PRAKTISCH

Waar Mechelen, CM-campus Antwerpsesteenweg 261 Wanneer Dinsdag 17, 18, 19 en 20 juli, telkens van 9.30 tot 13 uur Prijs ·· 170 euro ·· CM-leden 120 euro ·· Verh. tegemoetk. 60 euro Extra CM-voordeel Per sessie wordt 50% terugbetaald indien het kind recht heeft op kinderbijslag, lid is van CM en een voorschrift kan voorleggen (indien het kind nog geen 12 tegemoetkomingen voor psychotherapeutische begeleiding kreeg). Begeleiding drs. Wendy de Pree, ontwikkelingspsycholoog en gedragstherapeut. Info en inschrijven www.cm.be/agenda of 014 40 35 45 Organisatie CM-Gezondheidspromotie

Agenda

BABY, KIND EN TIENER

ROLLEBOLLEBUIK

PEUTERS IN ACTIE

BABYMASSAGE

Zwanger zijn is een blije, maar ook spannende periode. Als je zwanger bent, brengt dat een hoop vragen met zich mee. ·· Is het nodig dat ik bepaalde gewoonten verander? ·· Hoe ontwikkelt het baby'tje zich in mijn buik? ·· Hoe regel ik mijn bevallingsrust? ·· Hoe kan ik me voorbereiden op de bevalling? ·· Wie kan mij begeleiden tijdens de zwangerschap? Voor een antwoord op deze en nog andere vragen, ben je samen met je partner welkom op de infoavond ‘Rollebollebuik’. Een vroedvrouw en deskundige van CM geven je de nodige informatie om je goed te kunnen voorbereiden op de komst van je kindje. Deze infoavond is uitsluitend gericht naar aanstaande mama's en hun partner. PRAKTISCH

Waar Mechelen, CM-campus Antwerpsesteenweg 261 Wanneer 13 juni 2017 Prijs Gratis Inschrijven www.cm.be/agenda of 014 40 35 45 Organisatie CM-gezondheidspromotie

De peuterperiode is een niet te onderschatte mijlpaal in de ontwikkeling van elk kind. Tussen 1,5 en 3 jaar is spelen, lopen, springen, dansen,... kortom BEWEGEN hun belangrijkste bezigheid. Want, een sterk motorische ontwikkeling legt de basis voor de latere complexe vaardigheden. Maar wat is er leuker dan samen spelen en bewegen. Peuters in actie geeft je een brede waaier aan spelimpulsen en beweegtips waarmee je thuis makkelijk aan de slag kan. PRAKTISCH

Waar Meerdere locaties in de regio Wanneer Meerdere sessies Prijs Gratis Inschrijven www.cm.be/agenda of 014 40 35 45 Organisatie CM-gezondheidspromotie ism Kind en Preventie

Het best ontwikkelde zintuig van jonge baby's is de huid. Elke baby heeft lichamelijk contact nodig. Met lichaamsmassage kan je je baby koesteren en knuffelen. Babymassage creëert een warme band voor het leven en stimuleert de lichamelijke en emotionele ontwikkeling van je kindje. Naast voeding en verzorging betekent liefdevol aanraken een goeie start. Het is voor ouder en kind een moment van rust en ontspanning. Bovendien kan het helpen om een onrustige of zenuwachtige baby te kalmeren. PRAKTISCH

Waar Meerdere locaties in de regio Wanneer Maandelijks Prijs Gratis Inschrijven www.cm.be/agenda of 014 40 35 45 Organisatie CM-gezondheidspromotie ism Kind en Preventie

61 VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/AGENDA.RMT

LIJF EN LEDEN

ZORG

PRAATCAFE DEMENTIE: JURIDISCHE ASPECTEN

PRAATCAFE DEMENTIE: HOE CONTACT HOUDEN?

DAG VAN DE MANTELZORG

Jan Vande Moortel, advocaat Advamo, gaat ons informeren over de juridische aspecten van dementie, zoals bewindvoering, wilsverklaring en testament. Na het informatiegedeelte is er de mogelijkheid om onderling van gedachten te wisselen bij een drankje. Iedereen is van harte welkom, vooraf inschrijven is niet nodig. PRAKTISCH

Waar Breendonk, dienstencentrum Paepenheide, Beenhouwerstraat 3 Wanneer 6 juni om 19.30 uur Spreker Jan Vande Moortel Prijs Gratis Info 014 40 34 33 , Kris de Koker (OCMW Puurs) Organisatie De OCMW's van Klein-Brabant i.s.m. CM en andere partnerorganisaties

Nadia Hainaut, dementie-expert Orion, gaat ons informatie en tips geven rond 'hoe contact houden met dementerenden als praten moeilijk wordt'. Na het informatiegedeelte is er de mogelijkheid om onderling van gedachten te wisselen bij een drankje. Iedereen is van harte welkom, vooraf inschrijven is niet nodig. PRAKTISCH

Waar Sint-Amands, GC De Nestel, Buisstraat 19c Wanneer 26 september om 19.30 uur Spreker Nadia Hainaut Prijs Gratis Info 014 40 34 33 , Kris de Koker (OCMW Puurs) Organisatie De OCMW's van Klein-Brabant i.s.m. CM en andere partnerorganisaties

Vrijdag 23 juni 2017 is het opnieuw de langste dag van het jaar. Deze dag staat symbool voor onze mantelzorgers die elke 'lange' dag moeten/ mogen zorgen voor hun zorgbehoevende. We bieden u de kans om samen met vele andere mantelzorgers even te ontspannen, te genieten en te ontmoeten. We ondervinden dat velen daar deugd aan beleven. We ontmoeten elkaar in Mechelen voor een boeiend programma met verschillende keuzeactiviteiten: Caroluswandeling, bezoek aan brouwerij ‘Het Anker’, een boottochtje op de Dijle, beklimming Sint-Romboutstoren, bezoek aan de beiaardschool, bezoek aan Manufactuur De Wit,… We sluiten deze namiddag af met een lekkere maaltijd in Hof De Merode. PRAKTISCH

Waar Mechelen, Grote Markt Wanneer 23 juni van 13.30 uur tot 17.30 uur Voor wie Mantelzorgers Prijs ·· 15 euro ·· CM leden gratis Info en inschrijven inschrijvingen.rmt@samana.be of 015 21 59 46 Organisatie Samana In balans bij gedeelde zorg

Agenda

ZORG

IN BALANS BIJ GEDEELDE ZORG

OPKOMEN VOOR JEZELF ALS MANTELZORGER

Hoe neem je de gedeelde zorg op voor zowel je kleinkinderen als je ouders? Graag geven wij je enkele tips hoe je de balans tussen deze taken en daarbij vaak nog gaan werken kunt behouden. Hoe maak je tijd voor jezelf zodat je de zorg kan volhouden? Op deze en vele andere vragen krijg je tijdens ons infomoment een antwoord.

Heel wat mantelzorgers rollen in de zorg zonder echt een bewuste keuze te maken. Er wordt snel heel wat verwacht, zonder dat de mantelzorger voor zichzelf de voor- en tegens van een keuze heeft kunnen afwegen. Er gebeurt ook plots zoveel! Het is fantastisch dat zoveel mensen zoveel zorg opnemen. Maar tegelijk blijft het belangrijk om ook op te komen voor jezelf als mantelzorger. Hoe bewaak je als mantelzorger dat je niet over je grenzen gaat? Hoe maak je die grenzen duidelijk aan de zieke of je omgeving? Dit is immers noodzakelijk in de zorg voor een ander. Deze vorming reikt handvaten om hier bewust en eerlijk voor jezelf mee om te gaan. Saskia Vloeberghs heeft als psychotherapeute heel wat ervaring hierin en loodst ons door dit infomoment.

OMGAAN MET DEMENTIE: ZOEKEN NAAR RUST EN VERBINDING

PRAKTISCH

Waar Geel, Lokaal Dienstencentrum Luysterbos, J.B.-Stessensstraat 69 Wanneer 6 juli van 14.30 uur tot 16.30 uur Prijs ·· 3 euro ·· Verh. tegemoetk. 2 euro Info en inschrijven www.cm.be/agenda thuiszorgcentrum.turnhout@cm.be of 014 40 35 45 Organisatie Thuiszorgcentrum i.s.m. LDC Luysterbos

PRAKTISCH

Waar Mechelen, CM-campus, Antwerpsesteenweg 261 Wanneer 21 september van 13.30 uur tot 16.30 uur Voor wie Mantelzorgers Spreker Saskia Vloeberghs Prijs ·· 6 euro ·· CM-leden 3 euro ·· Verh. tegemoetk. 2 euro Info en inschrijven www.cm.be/agenda thuiszorgcentrum/mechelen@cm.be of 015 21 58 88 Organisatie Thuiszorgcentrum

Verzorg jij ook een persoon met dementie? Dan weet je dat hierbij heel veel op je afkomt! Omgaan met dementie is een hele zoektocht. Er is immers niet één duidelijke handleiding voorhanden! Tijdens deze workshop reiken we je wel handvaten aan om die moeilijke zoektocht wat meer richting te geven. De richting van rust en verbinding. Rond allerlei thema’s bieden we je een theoretisch kader, ruimte om ervaringen uit te wisselen en de kans om te oefenen. We gaan samen op een interactieve manier aan de slag op een leerrijke, maar vooral ook gezellige manier. PRAKTISCH

Waar Turnhout, gebouw Beweging.net zaal Masereel, Korte Begijnenstraat 18 Wanneer 26 september van 9.30 uur tot 16 uur Voor wie Mantelzorgers Begeleiding Jolijn Deceulaer en Bieke Van Gils, consulent Thuiszorgcentrum Prijs ·· 15 euro ·· CM-leden 10 euro ·· Verh. tegemoetk. 5 euro Info en inschrijven www.cm.be/agenda thuiszorgcentrum.turnhout@cm.be of 014 40 35 45 Organisatie Thuiszorgcentrum

63 VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/AGENDA.RMT

ONTMOETING

BEZOEK AAN HET SPORTIMONIUM

In de permanentie tentoonstelling ontdek je unieke collectiestukken uit ons verre en recente sportverleden: een wollen zwempak uit de jaren '20, een high-tech fiets van Merckx, de spikes waarmee Tia Hellebaut naar goud sprong, de allereerste olympische fakkel, de boksmantel van Jean-Pierre Coopman, de crossmotor van Joël Smets en de slede van Dixie Dansercoer. Dankzij de bijzondere collectie die het museum bezit, werd het Sportimonium door het IOC erkend als één van de 22 Olympische Musea ter wereld. Met de interactieve toepassingen kan je in de vaste tentoonstelling gloriemomenten en legendarische sporthelden herbeleven, en kan je ook zonder gids stil staan bij verhalen achter de collectiestukken. Speciaal voor wielerfanaten is het digitaal belevingsparcours "In het wiel van Eddy Merckx" gerealiseerd. Bezoekers die geboeid zijn door het olympische, komen in de digitale toepassing "Van Zeus tot Braziliê" van alles te weten over ons olympisch verleden. Na een bezoek aan het Sportimonium kan je je uitleven met de volkssporten. In het Sportlabo staan o.a. de stangenbiljart, pudebak, sjoelbak, klimbak

en struifvogel opgesteld. Leuk voor jong en oud. Verder kan je je in het zweet werken tijdens een turnles ‘uit de oude doos’. PRAKTISCH

Waar Sportimonium, Bloso-domein Hofstade Wanneer 1 juni 2017 om 14 uur Voor wie Jonge mensen (-65j) met een langdurige ziekte Prijs ·· CM-leden 5 euro ·· Niet-leden 8 euro ·· Verh. tegemoetk. 3 euro. Inschrijven inschrijvingen.rmt@samana.be of 015 21 59 46 Organisatie Samana