Periódico Universitario / Unibertsitateko Aldizkaria - 403. Zkia.- 2023ko apirila

Graduondokoak buruan

Ikasturtearen azken txanpan sartzear gaudela,beren titulua jasotzea gertu duten ikasleek buruan dute zer egingo duten ikasketak amaitu eta gero.Praktikak egin? Lana bilatzen hasi? Ikasten jarraitu?

Azken galdera hori baldin bada nagusi zeure kasuan,Unibertsitateko Aldizkari honetan informazio zabala izango duzu eskura dituzun aukerei buruz.Horretaz aparte,gaur arte ukitu ez dugun gai bat jorratuko dugu,hau da,

master edo graduondoko bat online eta distantzian ikasi ahal izatea.

Graduondokoei eskainitako atal nagusi horretaz gain,gure ohiko gaiak aurkituko dituzue ale honetan: euskal eta nafar unibertsitateetako azken albisteak,beste berri batzuk,aisialdia,kultura, emakumeak,giza eskubideak,elkarrizketak...Adi egon zaitezte, beraz,gure albiste guztiei. Udaberri hasiera ona izan dezazuela!

Laguntzen du

403.zkia.2023ko apirila Doakoa

UNIBERTSITATEAK

Universidad del País Vasco / Euskal HerrikoUnibertsitatea. www.ehu.eus

Uda IkastaroakDonostiaMiramar Jauregia z/g943 219 511

Gipuzkoako Campuseko ErrektoreordetzaDonostiaIgnacio MªBarriola Eraik.Elhuyar Pza.1943 018 141

Leioako Campusa (Zentralita)Leioa-ErandioSarriena Auzoa,z/g946 012 000

Sarbide Bulegoa.Bizkaiko CampusaLeioa-ErandioSarriena Auzoa,z/g946 015 555

Arabako Campuseko ErrektoreordetzaGasteizComandante Izarduy Kalea,2945 014 444

Gazte Informazioko Bulegoak (UPV/EHU)

GasteizC/ Los Apraiz,1 - 1ªPlanta945 014 336oij.ar@ehu.eus

LeioaApia Bidea - Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultateko Behea946 015100oij.bi@ehu.eus

Nafarroako Unibertsitate PublikoaIruñeaArrosadiako Campusa948 169 000

Nafarroako Unibertsitate PublikoaTuteraTarazona etorbidea,z/g948 417 800

UNED (Distantzia Heziketako Unibertsitate Nazionala).

UNED ArabaGasteizPedro Usua,2945 244 200

UNED BizkaiaPortugaleteIgnacio Ellacuria Parkea,2-3944 936 533

UNED GipuzkoaBergaraMartin AguirreDeunaren Enparantza,4943

Mondragon Unibertsitatea. www.mondragon.edu

Mondragon UnibertsitateaArrasateLarramendi,4.23 posta-kutxatila943 794 700 / 943 712185

INFORMAZIO EUROPARREKO ZENTROAK

UPV/EHU

Ekonomia eta Enpresa Zientzien

Fakultatea. Lehendakari Aguirre Etorbidea,83.48015 - BILBAO

Tel.: (+34) 946 013 651/ 652

E-maila: cde@ehu.eus

http://www.ehu.eus/es/web/cde/home

Deustuko Unibertsitatea

Liburutegi Unibertsitarioa.

Ramón Rubial,1.48009 - BILBAO

Tel.: (+34) 944 139 417

E-maila: begona.prado@deusto.es

http://www.iee.deusto.es

Nafarroako Unibertsitatea

Zuzenbideko Eraikina. Campus Unibertsitarioa.31080 Iruñea.

Tel: 948 425 634.E-maila: cee@unav.es

EUROPE DIRECTCEDERNA

GARALUR.NAFARROA

Barriobide,40,001 bulegoa. 31013 Ansoain.Tel.: 948 206 697

E-maila: europadirect@cederna.es

EUROPE DIRECTHAZI

Granja Modeloa,z/g.01192 Arkaute (Araba).Tel.: 945 0003 208

http://www.hazi.es

EUROPE DIRECTBIZKAIA

HEZIKETA

Ikaslan.Lanbide Heziketako Ikastegi Publikoen Elkartea

Hetel Heziketa Tekniko Elkartea

ENPRESA ETA BERRIKUNTZAKO ZENTRUAK

Particular de Ategorrieta Kalea,2 Baxua.10.lokala

20013 Donostia.Tfnoa.: 943 053 488

http://www.elperiodicouniversitario.com

posta-e: asun@elperiodicouniversitario.com

Lege Gordailua: BI-338-93

ISSN: 2530-2132

KOORDINATZAILEAK: Asun Calviño eta Jon Lasa.

LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa,Ana Belén Sánchez,Nissma De Benito eta Irene Urizar.

DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Unibertsitateko Aldizkaria.

ARGAZKIAK: Irene Urizar,Cristina Domínguez eta Freepik.

PUBLIZITATEA:

Bizkaia/ Gipuzkoa/ Araba/Nafarroa: 629 229 185

Unibertsitateko Aldizkariak ez du bertan azaltzen diren iritzi eta edukien gaineko ardurarik hartzen.

LAGUNTZAILEAK

Simón Bolivar Kakea,8B

48010 Bilbao.Tel.: 946 072528

E-maila: europedirect@fundacionede.org

http://www.europedirectbizkaia.org

EBri buruzko informazio orokorra eta kontsulta espezializatuak eskintzen ditu,dibulgazioko ekitaldeak egiten ditu eta lan-gela bat dauka.

EUROPE DIRECTDONOSTIA

Prim kalea,14 2D.20006 Donostia Tel.: 943 470 962

E-maila: europedirect@kaebnai.net http://kaebnai.net

Informazioa,orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.

EKINTZA HONEK EUSKO JAURLARITZAKO KULTURA ETA HIZKUNTZA POLITIKA SAILEKO LAGUNTZA JASO DU

+TREBAKUNTZA ETA GAZTEOK BYEWORLD ALDIZKARIAK EUSKO JAURLARITZAKO GAZTERIA ZUZENDARITZAREN DIRU-LAGUNTZA DU

EKINTZA HONEK NAFARROAKO GOBERNUAREN LAGUNTZA JASO DU

UPV/EHU,inklusioaren adibide

Unibertsitateko Aldizkaria

Eva Ferreira Euskal Herriko Unibertsitateko errektoreak,Fernando

Tapia Ikasleen eta Enplegagarritasunaren arloko errektoreordeak eta

Aitor Zurimendi idazkari nagusiak

III.Inklusio Planaren (2019-2022) balantzea aurkeztu zuten hedabideen aurrean,eta planak,programa guztietan,oso emaitza onak izan dituela adierazi zuten.

Aurreko inklusio-planak desgaitasunen bat zeukaten ikasleei eta hezkuntza-premia bereziak zituzten ikasleei zuzenduta zeuden.Hirugarren plan horrek inklusioaren kontzeptua beste talde batzuetara zabaldu zuen,bazterkeria edo marjinazioa jasateko edo zaurgarri izateko arrisku handiagoa zutelakoan,eta,horrela, planean sartu ziren baliabide ekonomikorik ez duten ikasleak,familia-babesik ez dutenak,asiloa eta babesa eskatu dutenak edo egoera pertsonalaren ondorioz laguntza psikologikoa behar dutenak.

Hirugarren plan horren helburuak eta ekintzak lau etapatan banatuta zeuden,bata bestearen ondotik betetzeko: lehenengo etapak unibertsitate aurreko fasea hartzen zuen, eta unibertsitatera sartuz gero laguntza beharko zuten pertsonen jarraipena egin zen; bigarren etapak sarbide-fasea hartzen zuen,eta,hirugarrenak,unibertsitatean bertan ikasten ari diren garaia; laugarren eta azken etapan,laguntza eman zitzaien irteera profesionalari begira erabakiak hartzeko.

Eva Ferreira Euskal Herriko Unibertsitateko errektorearen hitzetan, “III.Inklusio Planak iraun duen lau urteotan,5.000 pertsonak baino gehiagok parte hartu dute antolatutako programetan: desgaitasuna duten pertsonei arreta emateko programa; arreta psikologikoa; Arrakasta programa,babesgabeta-

sun egoeran dauden gazteei babes akademikoa ematekoa; ikasleentzako jarraitutasun akademikorako laguntza ekonomikoak; errefuxiatuentzako arreta programa…Horrek guztiak agerian uzten du errektoretza taldea ez dela helburu horrekiko konpromisoa duen bakarra; izan ere,gure unibertsitate publikoan lan egiten duten pertsona guztien borondatez bultzatzen da asmo hori,konpromiso irmoa baitugu gaitasun intelektuala eta borondatea dituzten pertsona guztiek goi-mailako ikasketak egiteko aukera izan dezaten bultzatzeko,hartarako eskubide legitimoa dute eta”. Ezgaitasunak dituzten Pertsonentzako Zerbitzuaren konpromisoak dira,batetik,aukera berdintasuna eta,bestetik,desgaitasunen bat daukaten ikasleen eta,oro har,hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleen arreta hobetzea Zerbitzu horrek 3.619 lagun hartu ditu hirugarren plan hau indarrean egon den bitartean,hau da,aurreko biekin alderatuta,% 34ko igoera izan du.Bestalde,denbora tarte horretan bertan,185 ikaslek parte hartu zuten inklusioarekin lotutako bo-

luntariotza programetan. Arreta Psikologikorako Zerbitzuak, bestetik,1.316 ikasle hartu zituen banakako kontsultan.Azpimarratzekoa da 2019-2020 ikasturtean, pandemia betean,banakako kontsultan hartutako 323 lagunetatik % 20k online egin zutela kontsulta. Era berean,nabarmendu behar da pandemian 763 ikaslek parte hartu zutela online bidezko prebentzio programetan.Pandemiaren ondorengo bi ikasturteetan (2020-2021 eta 2021-2022) 408 eta 581 izan ziren,hurrenez hurren.Guztira,1.752 ikaslek hartu zuten parte online bidezko prebentzio programetan,plana indarrean egon den bitartean.

Ikasleentzako laguntzak

Arrakasta Programa 2017-2018

ikasturtean jarri zen abian,Euskal Herriko Unibertsitatean unibertsitateko ikasketak egiteko aukera izan dezaten eta arrakasta akademikoa lor dezaten adin nagusitasunera helduta haurrak eta nerabeak babesteko eta gizarteratzeko foru aldundien neurrien babespean dauden gazteek edo oraindik ere babes neurri horien pean daudenek.Hasiera hasie-

Euskal Herriko Unibertsitatearen III.Inklusio Planak oso emaitza onak izan ditu programa guztietan

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA 2023apirila 04

Fernando Tapia,Eva Ferreira eta Aitor Zurimendi.

ratik 65 ikasleri eman zaie arreta; horietatik 9k amaitu dituzte unibertsitateko ikasketak,eta aurreikusten da beste 4k ikasturte honetan bukatuko dituztela.Ikasle horietako batek master bat ere egin du programa horren babespean.

Bestalde,Euskal Herriko Unibertsitateak bat-batean sortutako edo denboran zehar dirauten arazo ekonomikoen ondorioz,zailtasunak dituzten UPV/EHUko ikasleei laguntza bueltatu beharrekoak emateko deialdia egiten du.Guztira,III.Inklusio Plan hau indarrean egon den bitartean,251 ikaslek eskatu zituzten laguntza horiek,eta horietatik 130 izan ziren laguntza horien onuradun.Aipatu behar da pandemian bikoiztu egin zirela eskariak,bai eta emandako laguntzak ere.Ildo horretan,pandemia garaian, irakats jarduerak modu telematikoan jarraitu ahal izateko,ordenagailua maileguan edo Interneteko sarbidea izateko laguntzen deialdia egin zen eta 21 ikaslek parte hartu zuten,eta 32 ikasle egon ziren COVID-19aren aurrean kaltebera zen ikaslearentzako irakaskuntza egokitzapenen programaren babesean.

Bestalde,65 lagun hartu dituzte Errefuxiatuei Laguntzeko Programan,besteak beste,Afganistandik, Kolonbiatik,Nikaraguatik,Mauritaniatik,El Salvadorretik eta Siriatik etorriak.

Era berean,958 ikaslek parte hartu dute jarduera solidarioetan (boluntariotzan) 2018-2019 ikasturtetik

2021-2022 ikasturtera.

trok eta atalek hartzen dute parte sarean eta 142 lagunek (irakasle-ikertzaileak,ikasleak eta administrazio eta zerbitzuetako langileak,guztiak laguntzaileak).Horietatik 62k unibertsitatean suizidioa prebenitzeko Gatekeeper prestakuntza berezia dute.Hiru prestakuntza saio egin dira,eta 60 kidek parte hartu dute.

Entzute eta Erantzute Sarea

Azkenik,Euskal Herriko Unibertsitateak Entzute eta Erantzute Sarea sortu du,ikasleen,irakasleen,Administrazio eta Zerbitzuetako langileen eta ikastegien arteko lankidetzarako egitura informala,ikasleek bizi ditzaketen zaurgarritasun egoerak antzeman eta horiei erantzuna emateko.Proiektuaren helburu nagusia da unibertsitateak dituen baliabideak leku berean zentralizatzea,eta enpatia eta elkartasuna bezalako balioak sustatu,sentsibilizazio saioak eskainiz sarean parte hartu nahi dutenei.Gaur egun,20 zen-

Fernando Tapiak,Ikasleen eta Enplegagarritasunaren arloko errektoreordeak,adierazi duenez,“III.Inklusio Planaren adierazleen ebaluazioa oso positiboa da,oro har,planak ezarritako helburuak bete egin direla erakusten baitu.Horri esker,zalantzarik gabe esan dezakegu euskal unibertsitate publikoa erreferentziazko eredua dela inklusioaren eta aukera berdintasunaren eremuan.Une honetan,egungo egoeraren diagnostiko bat egiten ari gara,eta horren helburua da etorkizunari begira dauden beharrak identifikatzea eta UPV/EHUren IV.Inklusio Plana izango denaren ildo estrategikoak bideratuko dituzten indarguneak sendotzea”.

5.000 pertsonak baino gehiagok parte hartu dute antolatutako programetan

MUren 25.urtebetetzea

Mondragon Unibertsitateak 25 urte bete ditu berrikuntzaren,praktikotasunaren eta hezkuntza-kalitatearen erreferente moduan

Unibertsitateko Aldizkaria

Mondragon Unibertsitateak mende-laurdena bete du,berrikuntzaren,praktikotasunaren eta hezkuntza-kalitatearen erreferente moduan.25 urteotan,unibertsitate berritzailea,praktikoa,kalitatekoa, konprometitua eta pertsonen garapen integralean oinarritua izatera heldu da.Jose Maria Arizmendiarrietak,Arrasateko kooperatibamugimenduaren sortzaileak,1943. urtetik aurrera eratutako hiru fakultatek bat eginda jaio zen unibertsitatea duela mende-laurden.

Gaur egun,nazioarteko erreferentea da hezkuntza-berrikuntzan. Prestakuntza,ikerkuntza eta transferentzia uztartzen ditu,jarduera horien bidez enpresa eta erakundeen lehiakortasuna hobetzeko eta,horrela,gizarte aurreratu eta lehiakorragoa lortzeko,baina justizia eta aberastasunaren banaketa bidezkoa ahaztu gabe. Horren data nabarmena ospatzearren,urteurreneko jaialdia egin zuen otsailaren 24an,Mondragon

Unibertsitateak Kursaal Biltzar Jau-

regi eta Auditorioan.Bertan,25 urteotan unibertsitatearen ondoan egon diren erakunde eta enpresetako hainbat ordezkari izan ziren,baita unibertsitatekoak bertakoak ere. Besteak beste,honako hauek izan ziren ekitaldian: Bakartxo Tejeria, Eusko Legebiltzarreko lehendakaria; Markel Olano,Gipuzkoako ahaldun nagusia; Jose Antonio Ardanza, lehendakari ohia; Jokin Bildarratz, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntzasailburua; Gotzone Sagardui,Osasun-sailburua; Iñigo Ucín,MONDRAGON korporazioko lehendakaria; Javier Oleaga,Mondragon Unibertsitateko lehendakaria; Vicente Atxa, Mondragon Unibertsitateko errektorea,eta Idoia Peñacoba,Mondragon Unibertsitateko idazkari nagusia. Horiez gain,beste ehunka lagun bildu ziren ekitaldian.Guztiek ere unibertsitatearen iragana eta oraina izan zuten gogoan,testigantza eta ahotsen bidez.Gainera,zenbait bideo jarri zituzten ikusgai.Haietako batean,unibertsitatea sortu zenetik orain arte errektore izan direnak agertu ziren: Ignacio Lakuntza (1997-1999),Javier Retegui (1999-

2001),Inaxio Oliveri (2001-2007),Iosu Zabala (2007-2015) eta Vicente Atxa (2015-gaur egun).

Jose Maria Arizmendiarrietak, Arrasateko kooperatibamugimenduaren sortzaileak,1943. urtetik aurrera

eratutako hiru fakultatek bat eginda jaio zen unibertsitatea duela mende-laurden

Gaur egun,Unibertsitateak 6.800 ikasle inguru ditu ikasketa ofizialetan (gradu,master eta doktorego-programetan) matrikulatuta,eta,haietatik, 2.200 berriak dira.Ikasketa hauek eskaintzen ditu ingeniaritzaren,enpresa-kudeaketaren,ekintzailetzaren, hezkuntzaren,komunikazioaren,humanitatearen,kooperatibismoaren eta gastronomiaren ezagutza-arloetan: 18 gradu-titulu (11 dualak eta 5

nazioarteko aintzatespendunak),19 unibertsitate-master (11 dualak eta 2 nazioarteko aintzatespendunak) eta 4 doktorego-programa.Etengabeko prestakuntzari dagokionez,8.800 profesional inguru trebatzen ditu urtean, haien ezagutzak eguneratzeko. Unibertsitatea 1997an jarri zuten martxan Debagoienean zeuden 3 fakultatek.Gaur egun,berriz,4 fakultate ditu,eta campus hauek: Arrasate,Oñati,Eskoriatza,Aretxabaleta,Goierri,Bidasoa,Hernani, Donostia eta Bilbo.

Datu interesgarriak

Egun,300 bat enpresak osatutako sarea du Mondragon Unibertsitateak,bere ikerkuntza- eta transferentzia-proiektuak gauzatzeko. Era berean,azpimarratzekoa da ikasleen enplegatze-tasa,% 95ekoa baita graduetan eta unibertsitatemasterretan,eta % 100ekoa doktorego-programetan.

Bestalde,garrantzi handikoa da prestakuntza duala ere,Mondragon Unibertsitateak ia 60 urte baitaramatza eredu horretan lan egiten -Alecop sortu zenetik,hain zuzen- eta,horrenbestez,Euskadiko liderra da arlo horretan.Hain zuzen,unibertsitateak 22 titulu ematen ditu modalitate dualean,eta ikasleen % 68 inguruk aukeratzen du prestakuntza-mota hori. Hori dela eta,Europako lehen unibertsitate-sare dualaren buru da European Universities ekimenaren barruan (EU4DUAL proiektua).Lidergo

horri esker,Euskadi nazioarteko erreferentziako herrialdea izango da prestakuntza dualaren esparruan. Horrez gain,nazioarteko eta Estatuko hainbat unibertsitate-sailkapenetan nabarmentzen da Mondragon Unibertsitatea,hala nola ezagutzaren transferentzia,ikerkuntza,irakaskuntza eta enplegagarritasuna aintzat hartzen dituzten ardatzetan.Adibidez,Europako Batzordearen U-Multirank sailkapenak -munduan unibertsitatesailkapen nagusi eta zehatzena omen da- aintzat hartzen dituen bost arloetako hamar parametrotan bikaintzat hartzen dituen Espainiako bost unibertsitateetako bat da Mondragon Unibertsitatea. Ildo horretan,nabarmentzekoa da Unibertsitatea estatu-mailako bigarren postuan dagoela ikasleen mugikortasunari dagokionez.Halaber,ezagutzaren transferentziaren esparruan,estatu-mailako seigarren postuan dago. Bere eskualdean (Euskadin) eragin sozioekonomikorik handiena duen

unibertsitatea da,eta estatuko zazpigarrena,U-Multiranken arabera.

Mugarriak

❚ 1943. Eskola Profesionala,gaur egungo Goi Eskola Politeknikoa.

❚ 1960. ETEO,gaur egungo Enpresagintza Fakultatea.

❚ 1966. Alecop.Prestakuntza dualaren hastapenak.

❚ 1973. Ikerlan.Lehen zentro teknologikoa.

❚ 1976. Irakasle eskola,gaur egungo Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea.

❚ 1984. Saiolan.Ekintzailetza-eta aktibitate berrien zentroa.

❚ 1997. Mondragon Unibertsitatea.

❚ 2011. Gastronomia Zientzien Fakultatea.

❚ 2023. Mondragon Unibertsitatearen 25.urteurrena.

Guzti hontaz gain,gaur egun,Unibertsitateak 10 ekintzailetza laborategi ditu Esukaditik kanpo,MEIrekin batera,Mondragon México Unibertsitatea bultzaten du eta 8 campus ditu Gipuzokoan eta 2 Bizkaian.

Eraikin berria Deustuan,zerbitzu gehiagorekin

Unibertsitateko Aldizkaria

Deustuko Unibertsitateak Antxieta eraikin berria inauguratu zuen martxoaren 16an Donostiako campusean.Lehengo Eraikin Nagusiko zati bat guztiz eraberrituta,lanerako eta zerbitzuetarako espazio berriak sortu dira bertan.Eraikinari

José de Anchieta (1534-1597) euskal jatorriko jesuita kanariarraren izena eman zaio,Brasilgo ebanjelizatzailea,inkulturazioaren adibidea eta pertsonen duintasunaren defendatzailea.Inaugurazio ekitaldian esparru akademiko,politiko eta erlijiosoko hainbat ordezkari izan ziren,besteak beste Fernando Prado,Donostiako gotzaina; Eneko Goia,Donostiako alkatea; Tomás González,Brasilgo ohorezko kontsula; Francisco Javier López Aríztegui SJ,Deustuko Unibertsitateko

Gobernu Kontseiluko burua; José María Guibert Ucín SJ,Deustuko

Unibertsitateko errektorea eta José Mª E-txeberria SJ,Deustuko

Unibertsitateko Gobernu Kontseiluko idazkaria.

Eraikinak 3.000 m2 eta

hiru solairu ditu,eta

jakintza-arlo berrien

kalitatezko

irakaskuntza eta

ikerketa indartzen ditu, baita nazioartekotzearen

aldeko apustua ere

Antxieta eraikina,3.000 m2 eta hiru solairu dituena,2021eko uztailean

Larramendi Eraikinaren (12.000 m2) inaugurazioa ekarri zuen cam-

pusaren handitze handiaren osagarri da eta jakintza arlo berrietako kalitatezko irakaskuntza eta ikerketa indartzen ditu,Ingeniaritza,Zuzenbidea,Osasun Zientziak,Hezkuntza eta Kirolean,zehazki. Gainera,azpiegitura berriak nazioartekotzearen aldeko apustua ere indartu du,bertan kokatu baita campuseko Nazioarteko Harremanetarako Bulego berria.Otoitzerako kapera ere bertan dago,unibertsitateko elkarte osoaren beharrei erantzuteko.

Deustuko Unibertsitateak,Donostiako campuseko instalazioak hobetzeko asmoz,lehengo Eraikin Nagusiaren zati bat eraberritzeko lanei ekin zien 2021-22 eta 2022-23 ikasturteetan.Lanak amaituta,Antxieta Eraikina izango da aurrerantzean espazio hori.Eraikina Miguel de Oriolek proiektatu zuen 1964an,eta Donostiako Hirigintzako eta Eraikitako Ondarea Babesteko Plan Bereziaren (HEOBPB) barruan dago,C mailako eraikinen artean.Hori dela eta,egindako lanek kanpoko itxura errespetatu dute,bai fatxadaren estetika eta bai bertako baoak.Eta

barneko espazioak birbanatu dira, eraikitako azalera hobeto aprobetxatzeko,isolamendu termikoa hobetzeko eta eremu horretako instalazioak guztiz berritzeko.

Ekitaldian,Deustuko Unibertsitateko errektoreak José de Anchieta SJ santuaren marrazki originala oparitu zion Brasilgo ohorezko kontsulari, Edurne Gorrotxategi euskal artistak egina.Marrazkia 1960az geroztik bere jaioterrian,San Cristobal de la Lagunan,jesuita omentzeko Bruno Giorgirk egin zuen estatuan oinarrituta dago.Marrazki hori bera eta hiru hizkuntzatako aipamen biografiko bat inprimatu da horman ere.Horrek emango die ongietorria,gaurtik aurrera,Antxieta eraikineko atondo nagusira iristen diren guztiei. Errektoreak Fernando Prado Donostiako gotzainari Autógrafo de los Ejercicios espirituales de San Ignacio de Loyola liburua oparitu zion,orain dela gutxi argitaratua, luxuzko koadernaketan; eta Eneko Goia alkateari,En Camino con Ignacio,Aita Arturo Sosa SJ,Jesusen Lagundiko Jeneralaren gogoetak biltzen dituena.

Deustuko Unibertsitateak Antxieta eraikina inauguratu du Donostiako campusean, zerbitzu berriak emango dituen espazioa

Antxieta eraikin osoak 3.017 m2-ko azalera erabilgarria du,3 solairutan banatuta (sotoa,beheko solairua eta lehen solairua).

Proiektua Iker Arana arkitektoak idatzi du eta exekuzio lanen zuzendaritza Juan Luis Martín eta Fernando García arkitekto teknikoek hartu dute.Esku hartzea 2 fasetan egin da.

❚ 1.faseak (2021eko abuztutik 2022ko otsailera),1.064,21 m2 erabilgarriren gainekoak,jesuiten komunitatea izan zena birgaitzea izan zuen helburu.Fase horretan,eraikinaren sarrera nagusiko atondoa eta sotoaren zati bat ere berritu ziren.Jesuiten komunitateko logela eta espazio komun zaharrak eraitsi eta haietan Osasun Zientzietako,Hezkuntza eta Kiroleko,Zuzenbideko eta Ingeniaritzako fakultateetako administrazioko eta zerbitzuetako langileentzako lan tokiak erai-

ki ziren.Horiekin batera,beheko solairuan kapera eta Nazioarteko Harremanetako Bulegoa prestatu ziren.Goiko solairuan,aipatutako fakultateetako kideentzako lan tokiak eraiki ziren.Atondo nagusia eta Errektoreordetzako sarrera era berritu ziren,Informazioa campusaren sarrerara mugituta.Sotoko solairuan artxiborako espazioa antolatu zen. Beheko solairuan,guztira 25 lan toki prestatu ziren eta lehen solairuan,beste 76,bilerak eta tutoretzak egiteko tokiez gainera.Lanak Altuna y Uria eraikuntza enpresak egin zituen.

❚ 2.faseak (2022ko uztailetik irailera) 186 m2-ko azalera hartu zuen,Nazioarteko Harremanetako Bulegoa eta irakasleen bulegoak campuseko beste toki batzuetara mugitu ondoren,libre gelditu zirenak.Eremu horren banaketa aldatu zen,kristalezko itxiturekin

espazio gardenak eraikitzeko,Ingeniaritza Fakultateko irakasleentzat.Eremu horretan bertan kokatuko dira Unibertsitate-Enpresa Ikasgelak,ikasleek kanpoko enpresekin lankidetzan jarduerak garatzeko.Inguru horretan 26 lan toki prestatu ziren,bilerak eta tutoretzak egiteko tokiez gainera. Lanak Construcciones Hugar enpresak egin zituen.

José de Anchieta SJ (San Cristobal de la Laguna, Tenerife,1534 - Reritiba,gaur egun Anchieta,Brasil,1597)

José de Anchieta SJ euskal jatorriko jesuita kanariarra izan zen (aita Urrestillakoa zuen),"Brasilgo apostolua" izenaz ere ezaguna,herrialde hartan egin zuen ebanjelizatze lanagatik.Gaur egungo Sao Paulo eta Rio de Janeiro hirien sortzailea ere izan zen.

Humanista handia izan zen,inkulturazioaren adibide goiztiarra.Aborigenekin bizi izan zen eta tupi hizkuntza estandarizatzen lagundu zuen,lehen gramatika eta hiztegia idatzita.Esklaboak harrapatu eta saltzeko negozio aberatsaren aurkako ahots profetikoa izanik,irmo defendatu zituen indigenen eta mestizoen eskubideak agintarien eta kolonoen aurrean.Antxieta 2014ko apirilaren 3an kanonizatu zuen Frantzisko aita santuak.Elizak ekainaren 9an ospatzen du bere eguna.

Sariak NUPeko iazko ikasle onenentzat

NUPek 2021-2022 ikasturteko graduko eta masterreko espedienterik onenen sariak banatu ditu

Unibertsitateko Aldizkaria

Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) Ikasketen Amaierako Aparteko Saria eman die ikasketak 20212022 ikasturtean bukatu zituzten graduko 32 ikasleri eta masterreko 9ri.Ikasketen batez besteko kalifikazioa 8 edo altuagoa dutela egiaztatzen duten ikasleei ofizioz ematen die NUPek 300 euroko saria.Unibertsitateak sari kopuru jakin bat ezartzen du titulazio bakoitzeko.Saria irabazi izana ikasleen espediente akademikoan eta Tituluaren Europako Gehigarrian adierazten da.

Sari banaketa atzo egin zen,martxoaren 2an,osteguna,Ramón Gonzalo Unibertsitateko errektorea buru izan zuen ekitaldi instituzional batean.Bertan parte hartu zuen

Cristina Bayona Ikasleen Gaietarako,Enpleguko eta Ekintzailetzako errektoreordeak,baita Iranzu Zalba Larruyk,Elikagaien Prozesu eta Produktuen gradudunak ere,saritu guztien izenean.Ekitaldian,era berean,omenaldia jaso zutenen senide eta adiskideak izan ziren.

Eskola eta fakultate guztien artean, graduko espedienterik onena Miguel Baigorri Eguzquiaguirrek lortu du (Datuen Zientzietako Gradua),eta masterrekoa Miriam Huárriz Gúrpidek (Bigarren Hezkuntzako Irakasletzako Unibertsitate Masterra).

Graduko espedienterik onenak eskolaren eta fakultatearen arabera

Gainerako espedienterik onenak gradu hauetakoak dira,ikastegiaren arabera: Nekazaritzako Ingeniaritzako eta Biozientzietako Goi Mailako Eskola Teknikoan,Irene Zamora Álvarez (Bioteknologiako Gradua),Esther Zúñiga Sola (Zientzietako Gradua) eta

Iranzu Zalba Larruy (Nekazaritzako Elikagaien eta Landa Ingurunearen Gradua eta Prozesu eta Produktuen Berrikuntzako Gradua).

Industria,Informatika eta Telekomunikazio Ingeniaritzako Goi Mailako Eskola Teknikoan ikasle hauenak izan dira espediente onenak: Miriam Mesquita González (Diseinu Mekanikoaren Ingeniaritzako Gradua),Leire Paz Arbaibar (Ingeniaritza Biomedikoko Gradua),Ander Núñez Suberviola (Ingeniaritza Elektroniko eta Elektronikoko Gradua),Pablo Patus Díaz (Telekomunikazioaren Teknologien Ingeniaritzako Gradua),Daniel Sotelo Aguirre (Industria Teknologien Ingeniaritzako Gradua),Jorge Bruned Alaman (Ingeniaritza Informatikoko Gradua) eta Pablo Colomo Gárate (Ingeniaritza Mekanikoko Gradua). Osasun Zientzien Fakultatean,espedienterik onenak lortu dituzten ikasleak Jihnson Fabián Pardo Ludeña eta Claudia Fuentes Rípodas (biak Erizaintzako Gradukoak) eta Esther Ayerra Baduz (Fisioterapiako Gradukoa) izan dira.

Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultateko sarituak Iratxe Legarra Nuin,Silvia Díaz de Rada Goñi,María Esteban Madariaga,María Galar Labayen (guztiak Enpresen Administrazioko eta Zuzendaritzako Gradukoak) eta Silvia Díaz de Rada Goñi (Ekonomiako Gradua) izan dira.

Zientzia Juridikoen Fakultatean, Zuzenbideko Graduko María Vizcay Atienza eta María Esteban Madariaga ikasleek jaso dute saria,baita Lan Harremanetako eta Giza Baliabideetako Graduko Candela María Sesma Martínezek ere.

Zortziko batezbestekoa edo altuagoa lortu duten ikasle guztiak saritzen dira ofizioz, 300 euroko

ordainsariarekin

Azkenik,Giza,Gizarte eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean Ángela Peña Escobar eta Nerea Misiego Torralba izan dira saridunak (biak ere Lehen Hezkuntzako Irakasletzako gradukoak),eta Marina Setuain Zudaire, María José Gómez Navalón,Raquel Fernández de Oliveira eta Irati López Rosagaray (Lehen Hezkuntzako Irakasletzako Gradua).Horiez gain, Julen Murugarren Soria (Soziologia Aplikatuko Gradua) eta,azkenik, Araia Villareal Irujo eta Elisa Segovia Tiscar (biak Gizarte Laneko Gradukoak) saritu dituzte.

Graduko ikasketetan espedienterik onenak lortu dituzten ikasleak,NUPeko Olibondoak eraikinean,bertan egin baitzitzaien omenaldia.

Bostehun bat ikasle NUPen tesia egiten

Orotara 519 ikasle ari dira 2022-2023 ikasturtean tesia NUPen egiten,haien % 26 atzerritarrak

Unibertsitateko Aldizkaria

Guztira 519 ikasle (% 54 gizonezkoak eta % 46 emakumezkoak) ari dira 2022-2023 ikasturtean doktoretza Nafarroako Unibertsitate Publikoan egiten,horietatik 135 atzerritarrak (% 26).Ikasle atzerritar gehienak Kubakoak,Kolonbiakoak eta Txilekoak dira.

Nafarroako Doktoretza Eskolak (NADOE) ongietorria egiteko egun bat antolatu zuen NUPen ikasten hasi direnentzat,eta informazioa

eman zien ikasketa horiei eta Unibertsitateak eskaintzen dituen zerbitzuei buruz.Ongietorria egiteko egunean,honako hauek mintzatu

ziren: Mercedes Sánchez García

NADOEko zuzendaria,Francisco

Javier Arregui San Martín Ikerketako errektoreordea eta Begoña Vicente Yenes ikerketa-institutuetako

Negozio Garapenerako koordinatzailea,bai eta Iosu García Fernández Ikerketa Zerbitzuko zuzendaria eta Arantxa del Rey Martínez zerbitzu bereko Laguntzen eta Deialdien

Ataleko burua ere.Patricia Larráyoz Lorea EATEX Food Innovation

Hub-eko berrikuntzako arduradunak eman zuen hasierako ikasgaia, “Doktoretzaren balio erantsia nire garapen profesionalean” izenburukoa.

Aipatzekoa da 2018tik 2021era bitartean NUPen irakurritako tesien erdiek nazioarteko aipamena izan zutela.Horretarako,baldintza batzuk bete behar dira,besteak beste hauek: Espainiatik kanpo gutxienez hiru hilabeteko egonaldia egina izatea,behintzat tesiaren laburpena eta ondorioak EBko hizkuntza batean argitaratzea (Espainiako hizkuntza ofiziala ez den batean),eta lana ebaluatzeko epaimahaian gutxienez kideetako bat Espainiakoa ez den zentro bati lotutako ikertzailea izatea.

Doktoretza NUPen

2011ko 99/2011 Errege Dekretuaren arabera,unibertsitate ikasketa ofizialen hirugarren zikloa da doktoretza,kalitateko ikerketa zientifikoarekin lotutako gaitasunak eta trebetasunak lortzera bideratua.NUPen kasuan,hiru atal nagusi hauetan

egituratzen da doktoretzako prestakuntza: doktoregai guztientzako berdina den enbor bat,tesiaren jarduerari lotutakoa; programa bakoitzaren barruko prestakuntza espezifikoa,ikerketa-lerroei dagozkien gaitasunei lotutakoa; eta zeharkako prestakuntza,batez ere laneratzeko gaitasunak eskuratzera bideratua. Gaur egun,hamabost doktoretzaprograma eskaintzen ditu NUPek, Unibertsitateko ikasketak antolatuta dauden bost jakintza-arloetakoak. Zehazki,Arteak eta Giza Zientziak izeneko multzoan,Giza eta Gizarte Zientziak,batetik,eta Ondarea,Gizarteak eta Mugaguneak,bestetik. Gizarte Zientzien eta Zientzia Juridikoen multzoan,hauek: Zuzenbide Pribatua; Ekonomia,Antolaketa eta Kudeaketa / Economics,Management and Organization; Ekonomia, Enpresa eta Zuzenbidea,eta,azkenik,Gizarte Lana.

Ongietorria egiteko jardunaldiko hizlariak,doktoregai berriekin,NUPeko Sario eraikinean,saioa hasi aurretik.

Egin da NUko Enplegu Azoka Birtuala

Unibertsitateko Aldizkaria

Guztira,Nafarroako Unibertsitateko

1.500 ikaslek eta tituludunek eta

142 enpresak parte hartu zuten martxoaren 1ean eta 2an egin zen

Enplegu Azoka Birtualean,eta iazkoak gainditzen dituzten zifrak dira (1.400 eta 88,hurrenez hurren).Ekitaldi horrek Unibertsitateko ikasle eta tituludunentzako lan-aukerak ugaritzea eta enpresen kontrataziobeharrei erantzutea du helburu. Zentro akademikoan talentua bilatzea aukeratu zuten hainbat sektoretako enpresa eta elkarteen artean

3P Biopharmaceuticals,Acciona, Amazon,AseBio,BBVA,CNTA,El Corte Inglés,Grupo Bimbo,Grupo Caixabank,Iberdrola,IBM Consulting,Prodigioso Volcán,Roche,Satoki eta Viscofan zeuden.“Ikasturteko funtsezko ekitaldia da kontratazioari eta enpleguari dagokionez.Ikasleentzat une paregabea da mundu profesionalarekin harremanetan jartzen hasteko,dagoeneko jarri ez badira”, azaldu zuen Alfonso Vericat Nafarroako Unibertsitateko Career Services-eko zuzendariak.

ko aukera eman dit.Identifikatua sentitu naiz bilatzen ari direnarekin, bat dator graduan zehar ikasi dudanarekin.Ekitaldi honi esker,ezagutzen ez nituen enpresa asko ezagutu ditut,nirea bezalako profil batean interesa izan dezaketenak eta aukera mundu bat zabaltzen da”,komentatzen du Alejandra Quintero Kazetaritza 4.mailako ikasleak.

Lan-etorkizunerako prestatu

“Enpresek gure ikasle eta tituludunengatik eman dute izena Azokan: ezagutu eta kontratatu nahi dituzte. Bi egunez beraiek dira protagonista bakarrak eta ahalik eta ondoen erakutsi behar dute.Hori dela eta,ikasturtean zehar eta Azoka aurreko asteetan modu intentsiboan,Career Services-ek hainbat prestakuntza saio espezifiko eman ditu,bi egun hauei etekin handiena atera diezaieten”,azaldu du Alfonso Vericatek.

zaituzte.Azkenean,xehetasun horiek guztiak dira aldea egiten dutenak”,komentatzen du Alejandra Quintero ikasleak.

Zehazki,guztira 1.186 gradu eta masterreko ikaslek eta profil ezberdinetako 314 ikasle ohik eman zuten izena azokan.Parte hartzaileak enpresek argitaratutako 627 eskaintzetan aurkeztu ahal izan ziren eta guztira 7.991 eskaera egin zituzten.

"Harrituta geratu naiz Azokan hainbeste enpresa parte hartzen ikustean.Bakoitzak zer behar duen jakite-

Esaterako,prestakuntza saio hauetan curriculuma eta LinkedIn profila prestatzen irakasten zaie; lan-elkarrizketa bati edo beste hautaketaprozesu batzuei arrakastaz aurre egiteko; eta praktikak eta enplegua modu proaktiboan bilatzea.“CVeta LinkedIn tailerrak oso lagungarriak dira prestatzeko.Unibertsitateko bigarren eta hirugarren ikasturtean parte hartu nuen eta asko aberasten

Sarean aritzea ahalbidetzen duen Azoka bezalako ekitaldi batean parte hartzerakoan,garrantzitsua da enpresa baten interesa hartzean ikasitakotik soilik ez gidatzea."Ikasleek graduetan pentsatzen utzi eta zer egin nahi duten pentsatzen hasi behar dute.Jakina,enpresa batzuek titulu zehatz bat eskatzen duten lanpostu teknikoak eskatzen dituzte,baina kasu horietatik kanpo,enpresek ez dute talentua ikasketa plan batekin identifikatzen; beste adierazle garrantzitsuago asko daude.Ziur nago horrelako ariketek ikasleak lan merkatuaren errealitatera hurbiltzen laguntzen dutela”,dio Alfonso Vericatek. Gainera,Azokan zehar,enpresek aukera dute online hitzaldiak eskaintzeko eta parte-hartzaileekin txat baten bidez elkarreragiteko.Oraingo honetan,enpresek 13 hitzaldi eskaini zituzten.Horietan galderak azaldu zituzten,hala nola,zer behar dituzten,zer profil interesatzen zaizkien, zer ibilbide profesional eskaintzen dituzten edo zer proiektu garatzen ari diren.Parte hartu duten enpresen 'standek' erabiltzaileen 38.969 bisita jaso dituzte guztira.

1.500 ikaslek eta lizentziatuk eta 142 enpresak parte hartu zuten Nafarroako Unibertsitateko Enplegu Azoka Birtualean

7.991 eskaera jaso dira argitaratutako 627 lan-eskaintza eta praktika profesionaletarako

BCCren nazioarteko lehen doktorea

Basque Culinary Centerrek Gastronomia Zientzietako nazioarteko lehen doktorea aurkeztu du,Elena Romeo

Unibertsitateko Aldizkaria

Elena Romeo Arroyo da Gastronomia

Zientzietako nazioarteko lehen doktorea,gaur Basque Culinary Centerren bere doktore-tesia defendatu ondoren,azukrearen pertzepzioaren azterketari eta haren kontsumoa murrizteko estrategia multimodalen diseinuari buruzkoa.

Elena Romeoren tesiak izenburu hau du: 'Cut down on sugar,not on taste! A research project on sweetness perception and multimodal approaches to reduce sugar consumption' edo 'Azukrea murriztu,ez zaporea! Gozotasunaren pertzepzioari eta azukre-kontsumoa murrizteko ikuspegi multimodalei buruzko ikerketa proiektua'. Helburua,berriz,honako hau: elikagai gozoak hautatzeko prozesuei buruzko ezagutza sortzea eta estrategia multimodalak diseinatzea,kontsumi-tzaileen gozotasun-nahia asetzen duten elikagaiak eta esperientziak -aldi berean azukre erantsien kontsumoa murrizten dutenak- formulatzeko.

“Ikasten jarraitzea espero dut,bai eta zientzia gastronomikoei eta zientzia sentsorialari buruzko ikerketa bultzatzen laguntzen ere,elikadura-ohituretan balioa erantsiz,eta,beraz, baita pertsonen eta gure ingurunearen bizi-kalitatean ere.Nire doktoregoa ekarpen txiki bat besterik ez da problematika handiago batean,zeinean oraindik asko baitago egiteko eta ikertzeko.Gastronomia,zalantzarik gabe,gizartean aldaketa eta eragin positiboa sortzeko tresna bat da”, Elena Romeo Gastronomia Zientzietan doktorearen esanetan.

Tesia Laura Vázquez Araújok eta María Mora Gijónek zuzendu dute; biak

BCC Innovation Basque Culinary Centerreko Gastronomiako Zentro Teknologikoko doktore eta ikertzaileak dira.“Gastronomiari buruzko lehen doktore-tesiaren zuzendariak izatea

erronka garrantzitsua izan da.Izan ere,gure erosotasun-eremutik atera behar izan dugu zientzia sentsorialetatik harago dauden beste ezagutzaarlo batzuetako ideiak eta lan egiteko moduak sartzeko.Elenaren tesiaren bidez,berak ez ezik berarekin lanean aritu den talde osoak ere ikasi du 'gastronomian' lan egiten eta hobeto ulertzen zientzia hori garatzeko beharrezkoak diren elkarrekintzak”.

Romeoren tesiko epaimahaiko adituak hauek izan dira: Paula Varela Tomasco,Nofima-n zientzia sentsorialetan eta kontsumo-zientzietako ikertzaile seniorra eta epaimahaiko lehendakaria; María Amparo Tárrega,Elikagaien Zientzia eta Teknologian doktorea eta CSICeko Agrokimikako eta Elikagaien Tecnologiako Institutuan zientzialari titularra; eta Lucía Gayoso Morandeira,doktorea eta BCC Innovationen Osasun Saileko ikertzailea.

Programaren barruan,Romeok hiru hilabeteko egonaldia egin zuen Estatu Batuetako Davis Unibertsitatean.Han,azukrea murrizteko estrategia multimodalei buruzko ikerketa zabaldu zuen.Horrela,Nazioarteko Doktorea aipamena lortu du.

Joxe Mari Aizega Basque Culinary Centerreko zuzendari nagusiak adierazi duenez,“2019an abian jarritako Gastronomia Zientzietako doktore-

tza-programak gastronomiaren abangoardiara itzuli zuen Euskadi, sektorearen hazkundea eta ikerketa bultzatzearen ondorioz.Hiru urte geroago,fruituak jaso eta Gastronomia Zientzietako lehen doktorea aurkeztu dugu.Basque Culinary Centerren ikerketa eta balioaren sorkuntza sustatu nahi ditugu.Hala,gure eskaintza akademikoaren bidez,elikaduraren eta gastronomiaren sektorea eraldatuko duten profesionalak prestatzen ditugu eta hazteko laguntza ematen diegu.Elena Romeok gaur aurkeztutako tesiak berretsi egiten gaitu asmo horretan”.

Elena Romeo (1993,Zaragoza) 2019tik ari da BCC Innovationen analisi sentsorialeko ikertzaile gisa.Zaragozako Unibertsitatean Bioteknologiako graduko ikasketak egin zituen. Madrilgo Unibertsitate Autonomoan Analisi eta Ikerketa Kriminaleko Auzitegi Zientzietako Masterrean graduatu zen.2019an,Basque Culinary Centerreko Gastronomia Zientzietako Masterrean graduatu zen.Han,premium elikagaiak paketatzean simetriak,kurbadurak eta koloreak duten eraginaren azterketan espezializatu zen. 2020an,Gastronomia Zientzietako Doktoretza programari ekin zion.Elikadura Zientzietan espezializatu zen, eta,zehazki,Analisi Sentsorialeko lanildoan.

Sariak Nafarroako LHko Arte Plastikoan eta Diseinuan

Hezkuntzak Nafarroako 36 ikasleri eman dizkie 21/22 ikasturteko Arte

Plastikoetako eta Diseinuko Lanbide Heziketako eta Lanbide

Irakaskuntzako Sari Bereziak

Unibertsitateko Aldizkaria

Guztira 36 ikaslek jaso zituzten 2021-22 ikasturteari dagozkion Arte Plastikoetako eta Diseinuko Lanbide Heziketako eta Lanbide Irakaskuntzako Saria Bereziak.Saritutakoen kopuruak legegintzaldian honetan,% 30 inguru hazi da,eta igoera hori bat dator prestakuntza profesionalaren eskaintzaren igoerarekin.

Saritutako ikasleek beren kategorietako espedienterik onenak aitortzeko diplomak jaso dituzte.Baluarte Batzar Jauregiko Ziudadela Aretoan egindako ekitaldi batean egin zen banaketa,Carlos Gimeno Hezkuntzako kontseilaria buru zela,Tomás Rodríguez Garraza Lanbide Heziketako zuzendari nagusiaren,Esther Monterrubio Lanbide Heziketako Plangintza eta Integrazio Zerbitzuko zuzendariaren,saritutako pertsonen lagunen eta saritutako ikasleen zentroetako ordezkariena parte-hartzearekin.

Saritutako ikasleek,aitorpen ofizialaz gain,300 euro jasoko zituzten Goi Mailako Ezohiko Sariaren kasuan,250 euro Erdi Mailakoaren kasuan, eta 200 euro Oinarrizko Lanbide Heziketako ikasleentzat.Goi-mailako eta Erdi-mailako mailan saritutako ikasleak,autonomia-erkidego ezberdinetako kideekin lehian,nazio-sarietara joango dira.

Bertaratutakoen aurrean egindako agerraldian,

Gimeno sailburuak zorionak eman zituen,eta nabarmendu zuen bikaintasuna adierazten dutela “esfortzua eta aitortza uztartu izanagatik sektore produktiboek hain eskatzen dituzten eta gaur egun gizarteak hain beharrezkoak diren gaitasun pertsonal eta profesional multzo batean”.Hezkuntza sailburuak "irakasleen funtsezko eginkizuna" aitortu zuen arrakasta formatzaile honetan,eta,gaineratu zuen Gimeno sailburuak,"Lanbide Heziketaren kasuan,euren lana ikasleen lan munduan berehala txertatzeak saritzen du".Kontseilariak Lanbide Heziketak kualifikazio eta birkualifikazio aukera gisa duen garrantzia ere nabarmendu zuen,irabazle helduen ahalegina zorionduz,euren bizitza pertsonala,laborala eta formazioa uztartzeko. Era berean,Hezkuntza Departamentuko Lanbide Heziketako zuzendari nagusiak,Tomás Rodríguez Garrazak,eskertzeko hitzak izan zituen irakasleentzat: "Ikasleenganako hurbiltasunak berezitasuna ekartzen die Lanbide Heziketako irakaskuntzei,irakaskuntza hauen arrakasta bermatzen duelako".

Erregimen bereziko LHko eta Arte Plastikoetako eta Diseinuko Lanbide Irakaskuntzen ezohiko sariaren eskatzailea izateko,hasiera-hasieratik,Oinarrizko LHren kasuan 7,5eko batez besteko nota-espedientea eta Erdi eta Goi Mai-

lakoetan 8,5ekoa baino handiagoa izatea eskatzen da.Azken deialdi honetara,139 eskabide aurkeztu ziren,eta irabazleak proposatzeaz arduratzen den hautaketa batzordeko kideek aztertu eta ebatzi zituzten.

Saritutako ikasleen zerrenda

Oinarrizko Lanbide Heziketako modalitatean, ikasle saritua Alae Eddine Khettou El Mazouzi izan da,"Tafalla" Zentro Politekniko Integratuko Administrazio Zerbitzuetan oinarrizko lanbidetitulua duena,Elías Morillo Sanz,Elektrizitate eta Elektronikako oinarrizko lanbide-titulua duena."Salesianos Politeknikoa" Zentro Integratu Pribatua eta Abderrahman Mouaihat, "Huarte / Uharte" Zentro Politekniko Integratuko Sukaldaritzako eta Zaharberrikuntzako oinarrizko lanbide-titulua duena.

Erdi Mailako Graduan sarituak izan den ikaslegoa Iker Azcárraga Mendiburu,"Virgen del Camino" Zentro Politekniko Integratuko Automobil Elektromekanikako teknikaria da; Shanaia Gallardo García,"Cuatrovientos" Zentro Integratu Pribatuaren Administrazio Kudeaketako teknikaria; Maider García Irisarri,"Burlada LH" Zentro Integratuko ile-apainketa eta ile-kosmetika teknikaria; Beatriz Igea Garatea,Nekazaritzako

Basogintza Zentro Integratuko Lorezaintza eta Loradendako teknikaria; Aimar Jaso Moreno, "Ribera del Arga" DBHko Sareko Mikroinformatika Sistemen Teknikaria; Jon Lacheta Guillén, "Politécnico Salesianos" Zentro Integratuko Instalazio Elektriko eta Automatikoetako Teknikaria; Carol Leonor Medranda Ganchozo,"María

Inmaculada" Zentro Integratuko Erizaintzako

Zainketa Laguntzaileko teknikaria; Ignacio Orcaray Iturmendi,Energia Berriztagarrien Goi

Zentro Integratuko Sare eta Uren Araztegietako teknikaria; Álvaro Resano Aísa,“Salesianos Politekniko” Zentro Integratuko Mekanizazio Teknikaria,Iosune Urra Beraza,“Irunberri” LH Zentro Politekniko Integratuan natur ingurunean jarduera fisiko-kirolak egiteko teknikaria; Maialen Ventura González,"San Juan-Donibane"

Zentro Integratuko Altzari Instalazioko teknikaria,eta Thanayri Aracely Zamora Munive,"Lizarra-Lizarra Politeknikoa" Zentro Integratuko Mendekotasun Egoeran dauden Pertsonei Arretarako teknikaria. Bere aldetik,honako hauek dira sarituak izan diren Goi Mailako Hezkuntzako ikasleak: Oihane Aguirregoicoa Pérez,"María Inmaculada" Zentro Integratuko Anatomia Patologikoko eta Zitodiagnostikoko goi-mailako teknikaria; Ibai Baudor López,"Donapea" Zentro Politekniko Integratuko Analisi eta Kalitate Kontrolerako Laborategiko goi-teknikaria; Lorea Caminos García,"Virgen del Camino" Zentro Politekniko Integratuko Eraikuntza Metalikoetako Goi Mailako Teknikaria; Ángela Fernández Arístregui,"Burlada LH" Zentro Integratuko Zaharberritze Zerbitzuen Kudeaketako goi-mailako teknikaria; Maitane Fernández Ibáñez,"LH Irunberri" Zentro Politekniko Integratuko Girotze Fisikoko goi-mailako teknikaria; Pablo Gil Baztán,"Energia Berriztagarrietako" Goi Zentro Integratuko Eraginkortasun Energetikoaren eta Eguzki Energia Termikoko goi-mailako teknikaria; Mª de los Ángeles Guaman Castro,"Cuatrovientos" Zentro Integratu Pribatuaren Salmenta Kudeaketako eta Espazio Komertzialen goi-mailako teknikaria; Alejandro Guillomia Cerdán,"ETI" Zentro Politekniko Integratuko Automatizazio eta Robotika Industrialeko goi-mailako teknikaria; Israel Jaime Martín, Mª Ana Sanz Administrazio,Merkataritza eta Informatika Zentro Integratuko Sare Informatikako Sistemen Administrazioko goi-mailako teknikaria; Josune Labiano Ciriza,"Nekazaritzako Basogintza" Zentro Integratuko Hezkuntza eta Ingurumen Kontroleko goi-mailako teknikaria; Alison Nicole León Landacay,"Burlada LH" Zentro Integratuko Estetika eta Ongizate Integraleko goi-mailako teknikaria; Francisco Márquez Urbano,"Ega" BHIko Elikagaien Industriako Prozesu eta Kalitateko Goi Mailako Teknikaria; Uxue Murgialdai López de Uralde,"Hezitzaileen Eskola-Hezitzaile Eskola" Zentro Integratuko Haur Hezkuntzako goi-mailako teknikaria; Iker Pinillos Martínez,"Lizarra Politeknikoa" Zentro Integratuko Mekatronika Industrialeko goi-mailako teknikaria; Eduardo San Miguel Badós,"Nekazaritzako basogintza" Zentro Integratuko Abeltzaintza eta Animalien Osasun Laguntzako goimailako teknikaria; Yessenia Mayra Veizaga López,"Virgen del Camino" Zentro Politekniko Integratuko Eraikuntza Proiektuetako goi-teknikaria eta Erika Lairi Vera Wajarai,"Cuatrovientos" Zentro Integratu Pribatuko Administrazio eta Finantzetako goi-mailako teknikaria.

Carlos Gimeno Hezkuntzako kontseilariak aitortu zuenez, “irakasleek funtsezko zeregina dute” prestakuntzaren arrakasta horretan

UPV/EHUren udako campusa nerabeentzat

EGOkITU udako campusean,dena prest 15 eta 17 urte bitarteko gazteak

jasotzeko

Unibertsitateko Aldizkaria

EGOkITU udako campusa Euskal Herriko Unibertsitateko Gipuzkoako Campusak garatu du, Gipuzkoako Foru Aldundiarekin lankidetzan,eta udan irekiko ditu ateak.Udako campusak arrakasta handia izan du edizioz edizio,eta 15 eta 17 urte bitarteko gazteak unibertsitate-mundura eta,ondorioz,enpresa-mundura modu ludikoan hurbiltzea du helburu.

Aimar Insaustik,Euskal Herriko Unibertsitateko

Izena emateko epea 2023ko martxoaren 27an ireki eta ekainaren 2an amaituko da.

Plazak hurrenkeraren arabera

esleituko dira

Gipuzkoako Campuseko Ekintzailetza eta Transferentziako zuzendariak hauxe azpimarratu du: “Aurtengo nobedadeen artean,Psikologiako Fakultatea eta Gipuzkoako Ingeniaritza Eskolako Eibarko egoitza sartu dira.Horrela,aurten 9 programa ezberdin eskainiko dira,unibertsitateko jakintza-arlo guztiak barne hartuta.Bestalde, aurreko urteetan bezala,EGOkITU programak Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntza du,Ekonomia Sustapen,Turismo eta Landa Inguruneko

Departamentuaren eskutik.Laguntza horrek Foru Aldundiak Gipuzkoako gazteen talentua sustatzeko duen konpromisoa erakusten du.”

EGOkITU programa 2006 eta 2008 urteen artean jaiotako pertsonei zuzenduta dago.Bi txanda antolatu dira: ekainaren 26tik 30era eta uztailaren 3tik 7ra.Aste bat edo bi aste aukeratu daitezke, 9:30etik 14:00etara (campuseko jantokiak irekita egongo dira programa garatzen den egunetan).

Izena emateko epea 2023ko martxoaren 27ean ireki eta ekainaren 2an amaituko da.Plazak hurrenkeraren arabera

esleituko dira

Aimar Insaustik azaldu duenez,“EGOkITU udako campusak bi helburu ditu.Alde batetik,gazteei unibertsitate-ikasketak egin ondoren lortzen diren lanbideen errealitatea ezagutzen lagundu nahi diegu.Horrela,DBHren amaieran edo Batxilergoaren hasieran daudenei orientazio akademikoa ematen lagundu nahi diegu. Programaren bigarren helburua unibertsitatea barrutik ezagutzeko aukera ematea da.Jarduerak campuseko eskola eta fakultateetan egiteaz gain,EGOkITUko partaideek UPV/EHUko irakasle ikertzaileen laguntza izango dute eta unibertsitatearen instalazioak ezagutuko dituzte.” Aipatzekoa da jarduerak 15 eta 17 urte bitarteko gazteei zuzendutako ingurune ludiko batean egingo direla.“Zentroetako programei begirada bat emanez gero,misterioak aurkituko ditugu,laborategi kimikoetako saiakuntzetan,Donostia Ospitalera edo inguruko enpresetara begira, epaiketen simulazioetan,energia berriztagarriekin egindako esperimentuetan,scape roometan, robotekin egindako jokoetan edo etxebizitza baten proiektua egiteko tailerretan oinarrituta.Horregatik,2006 eta 2008 urteen artean jaiotako gazteak animatzen ditugu EGOkITUren webgunean sartzera eta ahalik eta azkarren plaza erreserbatzera.Iaz hainbat talde bete ziren izena emateko epearen lehen egunetan”,amaitu du Gipuzkoako Campuseko Ekintzailetza eta Transferentziako zuzendariak.

INFORMAZIO GEHIAGO ETA IZENA EMATEA: www.ehu.eus/eu/web/gipuzkoa/egokitu

Gazteak iaz Gipuzkoako Ingeniaritza Eskolako jarduera batean.

Elmubas Petfood Group, Gipuzkoako enpresarik onena

Gipuzkoako Bazkundeak Elmubas Petfood Group "Gipuzkoako Enpresa 2023" izendatu du

Jon Lasa Galdos

Gipuzkoako Enpresa Sariak emateko ekitaldia egin zen,Gipuzkoako Bazkundean.Hogeita hamaikagarren edizio honetan,Gipuzkoako Bazkundeak Azpeitiko Elmubas Petfood Group enpresa 2023ko "Gipuzkoako Enpresa" izendatu zuen.Oñatiko LANA S.Coop.enpresari "Enpresa Nazioartekotzea" sari eman zion,Lazkaoko Ezarri enpresari,“ETE Enpresa Industrialari" saria, Donostiako GUREAK enpresari,"Zerbitzu Enpresa" saria eta Donostiako IRISBOND enpresari, "Berrikuntza Enpresa" saria.Sarien edizio honetan,Gipuzkoan aberastasuna eta enplegua sortzen dituzten enpresek gainditu dituzten erronkei balioa eman zaie eta hamargarren urtez jarraian,SABADELL bankuaren babesa jaso da.

Enpresa Sarituak

Azpeitiko Elmubas Petfood Group enpresak 2023ko "Gipuzkoako Enpresa" saria jaso zuen, bere sektorean nazio mailan duen posizio erreferenteagatik,Europako elikagai lehorrak ekoizteko instalaziorik handiena izatera eraman duen inbertsio-ahalegin nabarmenagatik eta produktu dibertsifikatuen gama zabal bat garatzeko egindako ahalegin berritzaileagatik.Azpeitiko Elmubas Petfood Group enpresa liderra da maskotentzako elikagaien ekoizpenean.Ekoizpenaren

% 55 esportatzen du,bere laborategietan premium produktuak garatzeko egindako berrikuntza-lanari esker; izan ere,produktu horiek dira, balio handiena dutenez,esportatzeko egokienak.

Horrela,besteak beste Argentina,Israel,Korea edo Australiako maskotek,txakurrek eta katuek Azpeitiko instalazioan prestatutako elikagaiak kontsumitzen dituzte.

230 langilerekin eta urteko 125 milioi euroko fakturazioarekin,enpresak bere produkzioaren

% 55 esportatzen du.Kontsumoaren esparruan kokatuta,bere produktuak maskota bakoitza-

ren ezaugarrietara egokitzen dira,batez ere txakurrak edo katuak: arrazaren,bizimodu sedentarioaren edo kirol-bizimoduaren arabera, baina baita produktu beganoen edo proteina handiko produktuen gamak kontsumitzeko ohitura berrien arabera ere.

"Enpresa Nazioartekotzea" saria

LANA S.Coop.enpresari eman zitzaion,"ETE enpresa Industrialari" saria Ezarri enpresari,"Zerbitzu Enpresa" saria GUREAKi eta "Berrikuntza Enpresa" saria IRISBONDi

Gaur egun,Elmubas Petfood Group bere kudeaketa-ereduan jasangarritasunari buruzko irizpiderik aurreratuenak txertatzen ari da,ingurumen-aztarna murriztera bideratutako hiru proiekturekin:

❚ Mugikortasun berdearen proiektua Elmubas Petfood Groupen instalazioetan,emisio txikiko eskorgak erabiltzean eta logistika adimenduna aplikatzean oinarrituta,plantako kargen garraioa murrizteko.

❚ Plastikoaren erabilera minimizatzeko proiektua,karbono konposatu degradagarrietan oinarritutako materialak gehitzean oinarrituta.

❚ Eta energetikoki orekatua den plantaren proiektuak Elmubas Petfood Group jatorri berriztagarriko energiaren bidez kontsumitzen duen energiaren baliokidea ekoizten duen enpresa bihurtzea du helburu.

Gaur egun,Elmubasek produktua berritzeko eta dibertsifikatzeko ahaleginarekin jarraitzen du,produktu-portafolioan janari hezearen eta

snacken barietatea txertatzeko eta nazioartean garrantzia duen maskota elikatzeko hornitzaile integral bihurtzeko.

"Enpresa Nazioartekotzea" saria LANA,S.Coop. Enpresari eman zitzaion,bere nazioarteko negozioaren garapenean egindako ahalegin eredugarriagatik,denboran zehar mantendu dena, inbertsioa egiteko unean sektoreak eta merkatuak egoera txarra izan arren.Merkatu nazionalean lider izatetik,fokua aldatzea eta Europa tokiko merkatu gisa bereganatzea lortu du.

LANA S.Coop enkofratuentzako taulen eta habeen ekoizpenean espezializatutako enpresak nazioartekotzean egindako ahaleginari esker lortu du bere jarduera eta negozio-eredua bultzatzea,duela hamabost urte gutxik imajinatzen zuten proiekzioa eta indarra emanez.Enpresak nazioartekotzeko ahaleginari ekin zioneko egoeraren eta lortutako arrakastaren ondorioz,LANA S.Coop.erresilientziaren eta kemenaren adibide da.

"ETE Enpresa Industriala” sariari dagokionez, Gipuzkoako Bazkundeak Ezarri 74 pertsonaz osatutako enpresari eman zion saria.Lazkaon dago,eta 91 herrialdetan ekoizten eta saltzen ditu bere produktuak,17 milioiko fakturazioaren % 70 herrialde horietara bideratuz. Bere presentzia 5 kontinenteetan etengabeko lanaren bidez lortu da hasieratik,non kalitateak, diseinuak eta modernitateak Ezarrik bere bezeroei egiten dien balio-proposamena osatzen dute.Enpresak teknologiaren aldeko apustua egin du beti,eta inbertsio-erritmo konstanteari eutsi dio.Horri esker,fabrikari automatizazio-maila handia eman dio ekoizpen-prozesuan eta biltegiratzean.Izan ere,erabat automatizatutako biltegi bat edukitzeak mosaikoaren 300 erreferentzia baino gehiagorekin lan egiteko aukera ematen die,baita bidalketak prestatzeko eta entregatzeko zerbitzu batekin ere.Zerbitzu horrek entregen % 99 baino gehiagotan betetzen ditu epeak.Nabarmendu behar da mosaikoak ekoizteko erabilitako lehengaia VIDRIO RECICLADO.

Jada ISO 14021 arauaren bidez ziurtatuta dago. “Zerbitzu Enpresa” saria GUREAKentzat izan zen,Gipuzkoan enplegu gehien sortu duen enpresa-taldeetako bat izatea lortu duelako,lanaukerak sortzeko eta desgaitasuna duten pertsonen gizarteratzea eta laneratzea sustatzeko

misioari leial eutsiz.Hori guztia,negozio-jardueren bilaketa nekaezinari esker,non lehiakortasuna,berrikuntza,lankidetza eta lana pertsonei egokitzeko ahalegina nabarmendu beharreko merituak diren.

2022an 210 milioi euroko fakturazioa izan du, eta bere giza taldeak 5.954 pertsona,horietatik % 83k desgaitasuna dute.Bere negozioei erantzuteko,GUREAKek 32 kokapen produktibo ditu Gipuzkoan,beste kokapen produktiboez gain Araban,Nafarroan eta Mexikon,eta ordezkaritza komertzialak Madrilen eta Bartzelonan.Gainera,nabarmentzekoa da,beren lanaren bidez, 1.945 pertsona ari direla jardueraren bat garatzen GUREAKetik kanpoko laninguruneetan.

IRISBONDek “Berrikuntza Enpresa” saria jaso zuen,eye-tracking teknologietan oinarritutako ekipoak eta teknologia garatzeagatik,mugikortasun eta komunikazio mugak dituzten pertsonen komunikazioa errazteko.IRISBOND hirugarrenen ekipamenduetan integratzen diren eye-tracking teknologien hornitzaile edo hornitzaile gisa proiektatzen da merkatura.

Gaur egun 33 langile ditu eta 2,4 milioi euroko fakturazioa izan du.IRISBOND 2013an eratu zuen Eduardo Jaureguik,Donostian du egoitza, eta filial komertzial bat du Bostonen (AEB).Salmenten % 70 esportatzen dute,eta horien % 60 AEBko merkatu nagusira bideratzen dira.Europak jarraitzen dio esportazioen % 30arekin,eta Latam,% 10arekin (Mexiko,Kolonbia,Argentina).

Energia berriztagarrietako prestakuntza Hezkuntzan

Jon Lasa Galdos

Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eta Siemens Gamesak lankidetza-akordioa sinatu dute,Euskadiko Lanbide Heziketako ikastetxeetan energia berriztagarriei buruzko irakaskuntzari bultzada emateko.Hezkuntza Sailaren aldetik,akordioa Jorge Arévalo Lanbide Heziketako sailburuordeak sinatu du,eta Siemens Gamesa enpresa multinazionalaren aldetik berriz,Jon Lezamiz Cortazar Erakunde arteko Harremanetarako zuzendari nagusia izan da sinatzailea.Ekitaldia Tknikan egin da,Euskadiko Lanbide Heziketaren Ikerketa Aplikatuko Zentroaren Errenteriako egoitzan.

Izenpetu den akordioak Euskadiko Lanbide Heziketako ikastetxe publiko eta itunpeko guztiak hartzen ditu,nahiz eta batez ere energia berriztagarriak,industria-mantenua (erdi-maila eta goi-maila) eta elektrizitatea (goi-maila) heziketa-zikloak eskaintzen dituztenei zuzenduta dagoen.Modu horretan,energia berriztagarrietan emango den prestakuntza hori aipatutako heziketa-ziklo horietako bat behintzat eskaintzen

duten Lanbide Heziketako 40 ikastetxeetako 800 bat ikaslek jaso ahal izango dute.

Akordioaren helburuetako bat da Siemens Gamesak Lanbide Heziketatik jaso ahal izatea talentua, ikastetxe horietako ikasleak bere plantillan sartuta, jarduerak hala eskatzen duenean.Era berean,akordio honen arabera,Siemens Gamesak Euskadiko Lanbide Heziketako irakasleak parke eolikoen instalazioetan eta mantenuan prestatzeko konpromisoa hartzen du,Nafarroako formakuntza-eskolako prestakuntza-katalogoaren bitartez,bai modu presentzialean bai online.Bestalde,Euskadiko Lanbide Heziketak energiarekin,oro har,eta energia eolikoarekin,bereziki,lotuta eskaintzen dituen formakuntzetan Siemens Gamesak proposatutako eduki didaktikoak sartzeko konpromisoa hartzen du bere gain.Euskadiko Lanbide Heziketak espezializazioprograma horiek diseinatzen,kudeatzen eta ematen lagunduko dio Siemens Gamesari. Siemens Gamesak,berriz,parke eolikoekin erlazionatutako materiala eskainiko dio Euskadiko Lanbide Heziketako ikastetxe-sareari,bai fisikoa bai birtuala,eta izan litezke errealitate birtualeko aplikazioak,aerosorgailuen osagaiak edo nacelle edo makineria-kaxak (dorrearen goiko aldean kokatzen den elementua da,eta horren gainean egiten dute bira palek.Metalezko egitura batek osatzen dituen kaxa horiek dira barruan kokatzen diren gainerako elementuentzako euskarria).

Bestalde,akordioa izenpetu ondoren,ikasle zein irakasleek parke eolikoak ikusteko bisitak antolatuko dira,eta Lanbide Heziketako ikastetxeetako ikasleei zuzendutako azalpen-saioak eskainiko dira. Akordioari esker,beharrezkoa duen eskulan espezializatua handitu ahal izango da hazten ari den sektore horretan,zeina funtsezkoa baita klima-aldaketaren eta energia-segurtasunaren aurkako borrokarako.

Hezkuntza Sailak eta Siemens Gamesak lankidetza-akordio bat sinatu dute energia berriztagarrietan prestakuntza emateko

Eusko Jaurlaritza,Professional

Women's Network-en

Nerea Melgosak Professional Women's Network-en workshop-ean parte hartu du

Jon Lasa Galdos

Nerea Melgosa Berdintasun,Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak Professional Women's Networkek antolatu duen Liderazgo equilibrado ante la diversidad - LEAD workshopean parte hartu zuen martxoaren 23an.Professional Women´s Network nazioarteko mugimendu bat da,eta emakumeen lanbide-karrerak eta enpresetan genero-berdintasunak aurrera egiteko lan egiten du.Hitzordua Bilboko Euskalduna Jauregian izan da.

“Garrantzitsua da mito faltsuak eraistea.Esaterako,lidergo-postuak betetzeko hainbeste prestakuntza ez dugulako mitoa.EAEn goi-ikasketak dituzten pertsonen % 60 inguru emakumeak dira.Hala ere,gerentzia-postuen % 6 baino ez dute emakumeek betetzen.Eta motiboa ez da prestakuntza edo lidergo falta.Motibo bakarra da enpresa askok gizonezkoen pribilegioak eta rolak iraunarazi dituztela”,esan zuen sailburuak. Melgosak,gainera,gizonezkoen sektorearen inplikazioa eskatu zuen.“Dei berezia egin nahi diet gizonei; izan ere,emakumeok eremu publikoan sartu garen bezala,zuok eremu pribatuan duzuen erantzukizuna onartu behar duzue.Hura da genero-berdintasuna maila guztietan baldintzatzen jarraitzen duen erronka handietako bat”. Sailburuak jarraitu zuen berdintasunaren aldeko apustua egiten duten enpresek dituzten abantaila eta onurei buruz hitz egiten.“Enpresetan berdintasunaren sustapena berrikuntzarako,kalitateko eta gure erakundeen eta gizartearen etengabeko hobekuntzarako elementutzat jo behar da.Gauza bat jakina da.Berdintasunaren aldeko apustuak langiro hobea dakar,eta kontziliazio erantzunkiderako bide ematen du eta talentua aintzatesten du”. Azkenik,Melgosa sailburuak,amaitzeko,honako hau esan zuen: “emakumeei haien ahalmen guztia berdintasunean oinarrituta garatzeko aukera emango dien gizartea eraiki behar dugu”.

Emakume Profesionalen Sarea

Professional Women's Network irabazi-asmorik gabeko erakunde bat da,emakume ekintzaileei hurrengo urratsa ematen laguntzera bideratuta. Chicagoko hegoaldeko auzoetan oinarrituta,PWNk hainbat hezkuntza eta inspirazio-ekitaldi antolatzen ditu hilero,bere kideak eta gonbidatuak beti ikasten eta hazten ari daitezen animatuz.

Ekitaldi hauetan parte hartzearen bidez,konexioak sortzen dira eta adiskidetasunak sortzen dira,kideei bertaratzeko eta beste batzuk gonbidatzeko arrazoi gehiago emanez.Urteetan zehar,ziklo honek gure kideen loturak sendotu ditu,adierazteko leku segurua eta elkarri laguntzeko aukera emanez.

PWNn,gure ezagutzak eta konexioak partekatzeko konpromisoa hartzen dugu,gure kideei ahal den guztietan laguntzen.Sinesten dugu guztiok arrakasta izateko lekua dagoela,eta emakumezkoen sare ikaragarri honek lagundu diezaguke hori lortzen.

Emakumeen Sare Profesionalaren misioa emakumeei beren karrera garatzen laguntzea,negozioak hobetzen eta hurrengo belaunaldiko emakume enpresaburuen tutoretza ematea da, hezkuntza programen,baliabideen partekatzearen eta sareko aukeren bidez.

Logistika-sektoreak gehien behar dituen LHko profilak

Logistika-industriak kamioi- eta atoi-gidari,biltegiko langile eta hizkuntzak eta gaitasun digitalak dituzten nazioarteko merkataritzako teknikari gehiago eskatzen ditu

Jon Lasa Galdos

Teknologiaren etengabeko bilakaerarekin eta logistikaren sektorean automatizazioaren eta robotizazioaren sartzearekin batera,enpresek gero eta profil profesional gehiago eskatzen dituzte,garai batean behar zituzten gaitasun desberdinak dituztenak,eta horiek lortzea gero eta zailagoa da.Hori nabarmentzen du Report on the Present and Future Scenario for VET& Logistics in Europe txostenak

Ikerketa Fundació BCN Formació Profesional-ek prestatu du,XarxaFP European VETMobility Network elkartearekin lankidetzan,1999an sortutako erakunde horrek Europako 15 herrialdeko 39 hiritan kokatutako Europar Batasuneko (EB) LHko

600 zentro baino gehiago biltzen ditu,eta Lanbide Heziketan berrikuntza sustatu nahi du. Aipatutako txostenak azpimarratzen du logistika-industriak profil profesional kualifikatuen eskasia pairatzen duela eta enpresek aurkitu ezin dituzten arrazoiak deskribatzen ditu.Era berean,sektorean orain zein etorkizunean gehien eskatzen diren profesionalak zeintzuk diren azaltzen du; baita izan behar dituzten ezinbesteko trebetasunak eta gaitasunak ere.

Gaur egun,logistika sektorean gehien eskatzen diren 5 lanbideak

Ikerketak identifikatzen ditu gaur egun logistikaindustriak gehien eskatzen dituen profilak eta aurkitzen oso zailak dira.Ikerketak aztertutako

herrialde guztietan,Espainia barne,hiru lanpostu hauetarako langileak behar dira:

❚ Atoi-gidaria. Gaur egun erdi atoi eta errepideko

tren gidari kualifikatuen eskasia nabarmena dago,askok industria utzi baitute soldata,prestazio eta lan baldintza hobeak dituzten lanpostuen bila,txostenaren arabera.Aldi berean,pandemiak

trailer eskasia ekarri du,eskaria handitzeak eskaintza murriztea ekarri baitu.Baldintza horiek, langileen eskasiari gehituta,zaildu egiten dute ibilgailu horien gidari gisa lan egiten duten profesionalak aurkitzea,ikerketaren arabera.Dena den,lanbide hau betetzeko beharrezkoak diren gaitasunak eta ezagutzak eskuratzeko,LH ikasketak behar dira,hala nola Errepideko Ibilgailuak Gidatzeko Erdi Mailako Heziketa Zikloa.

Logistika-industriak profil profesional kualifikatuen eskasia pairatzen du

❚ Kamioilaria (kamioi gidaria eta garabietako operadorea). Kamioi-gidariek eta garabi-operadoreek ere eskaera handia dute,batez ere lehenak.Hauek arduratzen dira eskaerak garraiatzeaz eta azken bezeroari banatzeaz.Profil honek orientazio mekanikoa,norabide zentzu ona,determinazioa eta arazoak konpontzeko gaitasuna duen pertsona behar du.Konpromiso handia eskatzen duen lana da,etxetik kanpo igarotako ordu luzeengatik,horietako asko errepidean,txostenak dioenez.Langile zahartzea eta langile berri kopuru nahikoa eskasa bezalako faktoreek,lan baldintzengatik eta lanbideari lotutako irudi arazoengatik,profil hau industriak gehien eskatzen duenetako bat bihurtzen dute.

❚ Biltegiko langileak. Biltegiko langileak,hala nola biltegiratzaileak edo biltegiko arduradunak,manipulazioaz,biltegiratzeaz,birsortzeaz eta eskaeraz arduratzen dira.Zenbait prozesuren automatizazioak lanbide-profil horien ardurak hobetzen eta betetzen lagundu du; be-

Laguntzen du

raz,langileek teknologia berriak ezagutu behar dituzte.Lanpostu hori betetzeko,adibidez,Garraio eta Logistikako Goi Mailako Teknikari prestakuntza behar da.Ikerketan aztertutako herrialdeetako logistika-sektorean eskatzen diren aipatutako profilez gain,Espainian beste espezifiko batzuk behar dira,Bartzelonan zehazki,txostenaren arabera.

❚ Nazioarteko merkataritzako teknikaria. Nazioarteko merkataritzako teknikariaren funtzio nagusia herrialde ezberdinetako enpresek ondasunak eta zerbitzuak erostea eta saltzea da. Adibidez,lehengaiak,elikagaiak eta bestelako produktuak.Erosketa eta salmenta guztiak nazioarteko merkatuan egiten dira.Bere helburua enpresen merkatuak eta ondasun eta zerbitzuetarako sarbidea zabaltzea da.Lanpostu hori betetzeko,Nazioarteko Merkataritzako Goi Mailako Titulua edo hari lotutako beste tituluren bat izatea eskatzen da,nahiz eta txostenak iradokitzen duen industria logistikak Lanbide Heziketako profilak lehenesten dituela.

❚ Garraio-operatzailea edo kudeatzailea. Logistika-sektoreko kudeatzaile edo garraio-zuzendari bat salgaien eta produktuen garraio-zerbitzuaren mantenu eta kudeaketaz arduratzen da.Oro har,Garraio eta Logistikako Lanbide Prestakuntza duten profil teknikoak dira.

Etorkizunean logistika-industrian behar gehien izango diren profilak

Etorkizunera begira,gehien eskatzen diren eta aurkitzeko zailak diren profil profesionalak teknologia berriei eta,gaur egun gertatzen den bezala,atoi-gidari eta kamioilariei lotutakoak izango dira,ikerketaren arabera.Horrela,logistika sektoreak profil hauek dituzten pertsonak beharko ditu:

❚ Software garatzailea.Software garatzailea edo ordenagailu programatzailea enpresa eta kontsumitzaileentzako softwarea diseinatzeko eta kodetzeko ardura duen profesionala da.Bezeroekin estuki lan egiten dute zer behar duten zehazteko eta,ondoren,programazio lengoaien bidez programak sortzeko.Zeharkako gaitasunak izan behar dituzte,hala nola pentsamendu kritikoa eta arazoak ebaztea.Logistika-industrian teknologia eta ikaskuntza automatikoa sartzeak profil honen eskaera areagotu du.

❚ Informatika teknikaria.Erakunde bateko ordenagailuen hardware eta software osagaiak instalatu,mantendu eta konpontzeaz arduratzen den profesionala da.Laguntza informatikoko zerbitzuetako teknikariek,oro har,Informatika eta Komunikazioen familiako LH zikloetako tituludunak,laguntza teknikoa ematen diete enpresa baten sistema informatikoei urrutiko sarbideen bidez edo tokiko bisitak eginez,erakundeko zuzendaritza-taldeek behar duten moduan.

❚ Merkataritza elektronikoko kudeatzailea.Segmentu guztietako bezeroen artean Interneten erabilera eta ospea areagotu denez,enpresa gehienak sarean saltzen ari dira produktuak eta zerbitzuak.Horregatik,merkataritza elektronikoko kudeatzaileak protagonismo handiagoa hartzen ari dira industrian.Bere funtzioa hornikuntzakatea eguneratzea da,plangintza eta antolaketa areagotuz eta online marketina hobetuz.Funtzio horiek betetzeko,beharrezkoa da merkataritza elektronikoari buruzko ezagutzak izatea,lotutako prestakuntzaren bidez,adibidez,merkataritza elektronikoko espezialitatea duen Marketin eta Publizitateko Goi Mailako Heziketa Ziklo bat.

❚ Robot operadorea.Bartzelonan bereziki eskatzen den profiletako bat da.Bere funtzio nagusia roboten mugimendua programatzea da zeregin zehatzak egiteko,zenbait software erabiliz.Soldadura,margoketa eta muntaketa bezalako lanak ere egiten dituzte.Lanbide hori betetzeko,robotikarekin lotutako ikasketak izatea eskatzen da,hala nola,Automatizazio eta Robotika Industrialeko Goi Mailako Heziketa Zikloa,adibidez.

Laguntzen du

EAEko gazteak euskaldunagoak dira

EAEko 16 urtetik gorako gazteen ehuneko 74,5 euskalduna da,duela 30 urte baino 49,5 puntu gehiago

Jon Lasa Galdos

Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika Sailak EAEko VII.Inkesta Soziolinguistikoaren datuak aurkeztu ditu gaur.Donostian,Tabakaleran,egin den prentsaurrekoan Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu Bingen Zupiriak eta Hizkuntza Politikako sailburuorde Miren Dobaranek parte hartu dute.

2021ean egindako Inkesta Soziolinguistikoa herritarren datu aitortuetan oinarritzen da,eta lehen Inkesta Soziolinguistikoa 1991koa denez, gaurko prentsaurrekoak balio izan du azken hiru hamarkadatan euskarak EAEn izan duen ibilbidea zein den argitzeko.EAEko 16 urte edo gehiagoko biztanleria izaten da inkestatua.Bost urtetik behin egiten da inkesta soziolinguistikoa,eta lau ikerketa-eremu jasotzen ditu:

1. Herritarren hizkuntza-gaitasuna

2. Hizkuntzaren transmisioa

3. Euskararen erabilera hainbat esparrutan (etxean,lagunartean,eremu formaletan…)

4. Euskararen sustapenari buruzko jarrera EAEn gaur egun duela 30 urte baino,1991.urtean baino,261.000 euskaldun gehiago daude, hau da euskaldunen kopuruak 12 puntuko hazkundea izan du azken 30 urte hauetan (24,1etik 36,2rakoa).Gaur egun 16 urtetik gorako biztanleen % 36,2 da euskalduna,% 18,6 euskaldun hartzailea eta % 45,3 erdalduna.

Sexuari dagokionez,emakumezkoen artean % 36,5 da euskalduna eta % 35,8 gizonezkoen artean

VII.Inkesta soziolinguistikoak argi erakusten du euskal hiztunaren profila gaztetu egin dela azken hogeita hamar urtean.Euskaldunen ehunekorik handiena 16-24 urte bitarteko gazteen artean dago.Izan ere,16 eta 24 urte bitartekoen % 74,5 da euskalduna,1991n,berriz,% 25a zen.

Zupiria sailburuak adierazi duenez “edozein hizkuntza gutxituren biziberritzean egon litekeen daturik onena da gazte-belaunaldiak euskara ezagutzea.Hizkuntza-ordezkapena iraultzen ari denaren adierazle nagusienetakoa da”.Orain

dela 30 urte adin-talderik euskaldunena zena, 65 urtetik gorakoena,gaur egun euskararen ezagutza apalena duena da (% 22,1 euskaldun). Zupiriak azaldu duenez “euskararen hazkundea gazteenetatik ari da zabaltzen,eta gaur egungo euskal hiztun askok hezkuntza sistemaren bidez edota euskaltegien bidez jaso dute euskara. Eskolaren eta helduen euskalduntzearen eragina nabarmen sumatzen da datu hauetan.Gizarteak azken hiru hamarkada hauetan egin duen apustu sendo baten adierazlea ere bada hau guztia”.

Euskaldunen kopurua ere 12 puntu hazi da azken 30 urteetan.Hiru lurraldeetan egin du gora ezagutzak

VII.Inkesta Soziolinguistikoak adierazten duenez euskaldunen igoera hiru lurraldeetan gertatu da.Gipuzkoan dago euskaldun gehien: % 51,8 (hamarkada batean,2 puntuko igoerarekin); ondoren Bizkaia dago (% 30,6; 5 puntuko igoerarekin) eta gero Araba (% 22,4; 6 puntuko igoerarekin).

Euskaldunen taldean arreta jarrita,EAEko euskaldunen erdia baino gehiago (% 55,4) gune soziolinguistiko erdaldunean edo nahiko erdaldunean bizi da,hau da,lehenengo eta bigarren eremu soziolinguistikoetan (Sestao,Barakaldo, Irun…).Eta aldiz,gune euskaldunetan,hirugarren eta laugarren eremu soziolinguistikoetan % 44,7.

Euskararen erabilera

VII.Inkesta Soziolinguistikoaren emaitzen adierazten dutenez,euskararen erabilerak ere gora egin du.Biztanleen % 21,9k hitz egiten du eus-

Igoera orokorra

karaz erdaraz beste edo gehiago.Guztira, 412.821 biztanle 2021ean eta 271.121 orain dela hogeita hamar urte (6,4 puntuko igoera azken 30 urtean).Igoera hori hiru lurraldeetan ez ezik, hiru hiriburuetan ere gertatu da. Adin tarteari begira,ezagutza datuekin adierazi bezala,euskara erabiltzen dutenen ehunekorik handiena gazteena da (% 33,5) eta txikiena 65 urtetik gorakoena (% 16,7).

Biztanleria gehien bizi den gunetan gertatu da igoera hau (lehen,bigarren eta hirugarren gune soziolinguistikoetan: 4,4 lehenean; 6,4 bigarrenean; 7,3 hirugarrenean),eta gehienbat herri txikiz osatutako laugarrenean jaitsi da erabilera (-9,7).Aldaketa honetan eragina izan du besteak beste,lurralde barruko zein kanpoko mugikortasunak.

Hizkuntzaren erabileran eragiten duten faktoreen artean nagusienak izan ohi dira hizkuntza erraztasuna eta harreman sarea.Baldintza horiek batzen direnean izan ohi da euskara erabiltzeko aukera gehien.Hala,erabilera esparruak ere aztertzen dira inkesta soziolinguistikoan eta ikusi da testuinguru formal zein informaletan egin dela gora.

Udal zerbitzuetan egiten da gehien euskara (% 27,4).Ondoren,lankideen artean (% 26,8); gero,osasun zerbitzuetan (% 23,1) eta lagun artean % 22,1.Datu hau ere adierazgarria da bereziki Administrazioaren aurrean euskararen alde egiten den hautua gero eta euskararen aldekoagoa dela adierazten duelako.

Euskararen transmisioa

Familia bidezko euskararen transmisioari dagokionez,gora egin du bai bikote euskaldunetan baita bikote mistoetan ere.3-15 urte bitarteko seme-alabak dituzten familien hizkuntzaren portaera nolakoa den jakiteko,inkestatuei galdetu zaie zein hizkuntza transmititu dieten seme-alabei.Transmisio hori aztertzeko,gurasoen hizkuntza-gaitasuna eta lehen hizkuntza izan dira kontuan.

Guraso biak euskaldunak direnean eta bien lehen hizkuntza euskara denean,seme-alaben % 98k euskara soilik transmititu du etxean eta % 2k euskara eta erdara.Gurasoetako bat baino ez denean euskalduna eta bere lehen hizkuntza euskara denean,% 84k euska-

ra eta erdara transmititu ditu eta % 16k erdara.

Gurasoa ama ala aita izan,aldea dago sexuaren araberako transmisioan.Ama edo aita soilik euskalduna den kasuan amen % 49,9k transmititzen du euskara eta erdara eta aiten % 41,7k euskara eta erdara.

Euskararen aldekotasun handia

EAEko 16 urte edo gehiagoko biztanleen % 67 euskararen erabilera sustatzearen alde dago, % 26,3 ez alde ez aurka eta % 6,8 aurka.Horrela,euskara sustatzearen aldeko jarrerak gora egin du azken 30 urteotan.1991ko eta 2021eko datuak alderatuz,euskara sustatzearen alde daudenen ehunekoak 12 puntuko hazkundea izan du (2021ean % 67 eta 1991an % 55).

EAEko 16 urte edo gehiagoko biztanleen

% 74,7k uste du Administrazioan sartzeko euskara jakin beharko litzatekeela; % 89,3k haur guztiek euskara ikasi beharko luketela,eta aldiz,% 49,3k irrati edo telebistek programa gehiago eman beharko lituzketela euskaraz. Zupiria sailburuak adierazi duenez “Euskararen legeak,gizartearen aldeko adostasunak eta ibilbidean jarritako baliabide askotarikoek lagundu dute euskararen biziberritze prozesua positiboa izan dadin.Datu hauek berresten digute gizarteak euskararen alde egindako apustua sendoa izan dela eta sendoa izaten jarraitzen duela gaur egun ere”.

"Teknologiaren erabilera sustatu behar da bizi-kalitatea hobetzeko"

Jon Lasa Galdos

Laura Ibeas,Fisikan lizentziatua,Ingevital-en sortzailea da,haririk gabeko radar-soluzioa,adinekoak modu ez-intrusiboan zaintzen laguntzeko eta haien familia eta zaintzaileen lasaitasuna lortzeko.Ingevital zahar-egoitzetan,ospitaleetan eta baita etxe partikularretan atzemandako arazoei erantzuteko jaio da.Elkarrizketa honetan,Laurak Ingevitalez,osasunaren zerbitzuko teknologiaz,Osasunaz,ekintzailetzaz eta askoz gehiagoz hitz egingo digu.

Zer da Ingevital?

Ingevital haririk gabeko radar-sistema bat da, bizi-presentzia eta erorketak modu ez intrusiboan detektatzeko.Etxeetan zein egoitzetan jar daitekeen sistema da,eta egoiliarrak ezer eraman gabe kontrolatzeko aukera ematen du, gaua nola pasatzen duten,nola lo egiten duten, asko mugitzen diren,ohetik altxatzen diren, ohetik jaikitzean erortzen diren...Horrez gain,

bihotz- eta arnas maiztasunaren estimazioa ematen dizu,eta datu horiekin guztiekin alarma sorta bat sortzen dugu,prediktiboak zein erreaktiboak,eta horrela pertsonen gaua zaintzen dugu.

Dopler efektua aprobetxatuz,gorputzaren mikro-mugimenduak ikusten dira eta hortik informazio guztia jasotzen dute.Sabaian radar bat jartzen da eta ohe buruan beste bat,eta bi horiekin,ohean gertatzen den guztia kontrolatu dezakegu.

Nola bururatu zitzaizuen ideia?

Bideo-analisiari eta bideo-zaintzari oso dedikatua den enpresa nagusi batetik gatoz.Bezero bat izan genuen,zaharren egoitza bat,bideoanalisiekin ohe-irteeraren detekzioaren arazo bat konpon genezakeen eskatu ziguna.Ikertzen hasi ginen,begiratzen,eta oso garestia zen.Beraz,aplikazio desberdinak zituzten radar hauek aurkitu genituen,apneak kontrolatzeko...Garapena oso denbora gutxikoa da,eta komertzializazioa ere bai.Proba egiteko agindu diegu,eta oso ondo funtzionatzen dutela ikusten da. Hortik abiatuta,startup osoa sortu genuen gai hau guztia merkaturatu ahal izateko,ez baitu zerikusirik enpresa nagusiarekin,eta nahiago dugu spin-off moduan hastea eta intra-ekintzailetza bat egitea.Iazko maiatzean hasi ginen; beraz,garapen betean gaude.Bi pilotu jarri ditugu egoitzetan,eta orain ondorioak ateratzen ari gara,hobekuntzak egiten eta produktua gainerako egoitzetan aurkezten saiatzen gara.Paraleloki,etxerako produktua garatzen hasi gara.

"Gizartearentzat onuragarria den zerbait egiten ari gara,eta horrek beste sari mota bat ematen dizu"

Zein onura eta abantaila eskaintzen ditu Ingevitalek adinekoentzako beste arreta sistema batzuekin alderatuta?

Esaten duguna da,batez ere,iragarpen ereduak sartzen saiatuko garela,lehendik dagoenaz gain,hau da,erori,altxatu edo ohean ez dagoen detektatzeko hutsa.Orduan,pertsonaren egoera orokorra ikusten laguntzen duten datu gehiago emateak,botikek nola eragiten dioten,gau txarrak izan dituen...orain dauden sistemek baino askoz datu gehiago ematen dizu.Ohe-sentsore batek esaten dizu ohean dagoen ala ez,baina ez du esaten oso urduri egon den edo komunera joan den,edo ez du esaten norbait komunera joan den ordu erdiz eta bertan erori den ala ez.Askoz informazio osatuagoa ematen dugu.Zentzu honetan,ongizate hobea eta lasaitasun handiagoa ematen dugula uste dut.

Egoitza oso ingurune kontrolatua da,mantentze-lanetako langile bat dutelako orduoro.Enpresa bat da eta errazagoa da ondo funtzionatzen duela kontrolatzea.Etxean baino errazagoa da dena.Etxe batean,dena oso ondo egin behar da,zeren edozein arrazoirengatik matxurak egonez gero,berehala botako dute zure produktua.Senidearentzat aplikazio bat egitea da asmoa,amona edo andrearen etxean arazoren bat dagoenean abisatu ahal izateko.Egoitza batean baino askoz finago funtzionatu behar du.

Zeintzuk dira adinekoekin lotutako arazo ohikoenak?

Batetik,egoitzetan bada arazo bat,ekonomikoa edo nolakoa deitzen den ez dakidana,arreta behar dutela eta batzuetan horretaz harago doan arreta emateko gai ez direnak.Eta zaintzak eta adinekoak gizatiartuagoak izan behar dira; hori ez da negozio bat.

Eta gero,etxean bakarrik geratzen diren eta egoitzetara joan nahi ez dutenek ere eskubide

Dagoeneko erabiltzen ari al da?

Bi egoitzatan erabiltzen ari gara proba pilotu gisa.BerriUp-en deialdia irabazi genuen,startupen azeleratzailea,Rural Kutxa eta Adinberrirekin batera.Rural Kutxak Nafarroako egoitza batzuk ditu,Solera Taldekoak,eta hemen daukagu sistemarekin gela bat instalatuta,eta beste bat Uzturren dugu,Tolosan,hau da,bideozaintzarekin irtenbidea eskatu zigun bezeroa. Radarrak genituela esan genionean,gustura probatu zuen.

Norbaitek egoitzetan erabili nahiko balu,dagoeneko eskuragarri egongo litzateke,baina etxerako,Adinberri merkatuan kontsulta bat ateratzen ari da Gipuzkoan ordaindutako pilotuak egiteko,eta guk nahi duguna da proposamen horretan sartzen saiatzea.Etxebizitzen garapena egoitza batean baino askoz delikatua eta konplexuagoa da.Egoitzetan,instalatzen eta funtzionatzen has gaitezke,baina etxeari dagokionez,urte erdirako zerbait merkaturatuagoa izatea espero dugu.

"Ingevitalek orain dauden arreta-sistemek baino askoz datu gehiago ematen dizkizu"

guztiak dituzte eta askotan askoz hobeto egoten dira,inguruko guztiak lasaitzen dituzten tresnak ukatzen zaizkie eta gorabeheraren bat izanez gero,erreakzioa oso azkarra dela eta hobeto zainduta daudela.Eta sistema honek duen gauza ona da adinekoak ez duela erabili behar,gelan jartzen dela.Ez duzu botoia jarri edo ezer egin behar,modu ez-intrusiboan ikusten zaituzte eta axola duenari abisua ematen zaio arazoren bat badago,eta hori ona da.

Nola ikusten duzu une honetan Osasunaren egoera?

Ez dakit zein den arazoa,baina errealitatea da ez garela pandemia aurreko egoerara itzuli.Lehen Mailako Arretan Osasunak trabatuta jarraitzen du.Uste dut lehen denok deitzen geniola medikuari eta azkar artatzen zintuzten,eta ez orain.Egia esan,ez dakit pertsonal kontua den,soldatak,oporrak,bajak...Ez dakit zein den arazoa,baina ez gara bueltatu.Hortaz,zegoenera bueltatu ahal izateko irtenbidea bilatu beharko dute arduradunek.Uste dut denok harro geundela euskal Osasunaz,eta orain gero eta gutxiago.

Zer asmo dituzue etorkizunerako Ingevitalen?

Nolako arazoak konpontzen ditu Ingevitalek?

Batetik,jendea lasai egon daitekeela etxean denbora luzeagoan,hemen Gipuzkoan gertatu ohi den zerbait,egoitzetara ahalik eta beranduen joan nahian,normalean etxean jendea hobeto dagoelako.Eta egoitzetan, gertatuko diren gorabeherak ahalik eta azkarren artatzen direla,baita zenbait gauza saihestu daitezkeela,hala nola erorketak edo gaueko arazoak,hau da,egoitzek langile gutxiago dituztenean denak zaintzeko,eta ez dago murrizketarik egin behar...humanizatu, batez ere,zaintza,horixe da balioa eman behar zaiona.

Etorkizuneko gure asmoa,negozio eredu gisa,ahal ditugun egoitza guztietan sartzea da, eta etxearen garapenean,gero norbanako huts eta gogorrengana iristen saiatzea,dena telelaguntza zerbitzuen bidez izan gabe.Oso egoera askotarikoak aurkezten dizkigute, oraindik probatu ez ditugunak,bat-bateko heriotza izan duten haurrengatik edo gaixo mota batzuen jarraipena egiteagatik,adinekoak ahaztu gabe,eta kasu mota honetarako ere,merkaturatu ahal izatea maila pribatuan, ez soilik erakundeen bidez.Eta etorkizunean pentsatuz,Europara helduz.Saiatu gabe gera ez dadila.

Zer da ekintzailetzaren onena eta txarrena?

Ekintzailetzaren onena,beti esaten dut nagusirik ez izatea beti gustatu zaidan zerbait dela. Nahiago dut neure burua antolatzea.Eta zure helburuak ezarri ahal izatea,ideia bat egi bihurtzeko ahal dena egin ahal izatea,inguruko guztia kontrolatzea...niretzat hori positiboa eta ona da.Gustatu egin behar zaizu,hori egiteko gogoa izan behar duzu.

Eta negatiboa arriskua da.Ez duzu egonkortasuna bermatuta beste inorentzat lanean ari zaren bezala,eta arriskua,ekonomikoa zein pertsonala,eta orduena eta dena,dagoen zerbait da.Uste dut badela gustatuko zaion jendea eta gustatuko ez zaiona,eta dena errespetagarria da.Kontua da ekitea gustuko duenak eta gogoa duenak egin dezakeela,hainbeste oztopo ez izateko.

"Ekiteko gogo hori baldin baduzu,ez zaitez geratu gogoarekin"

Oztopoez hitz egitean,zein dira nagusiak?

Enpresa bat sortzeko egin beharreko izapideetatik hasita,astakeria dirudi baina ez.Ezin duzu egun batetik bestera egin.Tramite guztietarako bizpahiru hilabeteko marjina izan behar duzu, horrek izan dezakeen kostua,izan ere,azkenean,beste enpresa batetik gatoz eta gastu asko bere gain hartu edo aurreratu ditzakete enpresa nagusiak,baina ulertzen dut hori gazteagoek ezer ez izatea; ez da hain merkea.Eta gero, finantzaketa,zure proiektuan sinetsi behar duena; asko borrokatu behar duzu.Jainkoari eskerrak,badira diru-laguntzak,ez dakit nahikoak diren edo ez,baina,behintzat,hor daukazu finantza-iturri bat saltzen hasi arte.Zaila da negozioa sortzen hasi eta biziraun arte.Hori da alde txarra eta konplikatua.

dia ematen diola ikusten duela,bizileku batera lekualdatzea eman aurretik

Nola ikusten duzu teknologiaren garapena osasunaren alorrean?

Etorkizunetako bat dela uste dut.Orain silver economy-az ari dira hitz egiten,eta uste dut iltzea jo dutela.Zahartzen gara eta teknologia guztiontzat da eta,gainera,helduago garenean hobeto bizitzeko,eta noski,gure osasunerako. Nire ustez,bere pisuan erortzen den zerbait da. Orain animatzen hasi da eta jendea pentsatzen hasi da,ez bakarrik beste enpresa bati nola saltzen zaionari buruz,baizik eta jendea zaintzen nola lagundu dezakegun,gure kasuan gogobetetasun moral handia ere eman diguna. Orain arte,lanean ari ginen eta oso ondo,baina orain gizartearentzat onuragarria den zerbait egiten ari gara,eta horrek beste sari mota bat ematen dizu.

Nola bultzatuko zenuke jendea ekintzailetzara?

Uste dut bultzada hori eta gogo hori baldin baduzu,probatu egin behar duzula,ez geratu gogoarekin,tresnak daudelako,startuparen mundu osoa,niretzat berria izan dena,zaharragoa naiz jada,baina ez nekien oso enpresa tradizional batetik natorrelako.Uste dut aukera asko daudela azeleragailuetan oinarrituta,finantzaketa edo inbertitzaileetan oinarrituta,han zure proiektuan sinesten dutenak,eta hara joaten saiatu behar zara.Probatzera animatuko nuke, behintzat.

Eta nola bultzatuko zenuke Ingevitalen erabilera?

Uste dut bizi-kalitatea hobetzeko teknologia erabiltzea sustatu behar dela,teknologiak egin behar duena,gero eta gehiago zaindu gaitezen, baina gure denbora,burua edo ezaer jan gabe. Uste dut proiektua kontatu dugun bakoitzean, norbait bakarrik bizitzen duen pertsona bati, gauak behintzat ondo doazela jakiteak eta gorabeherarik izan ez duela jakiteak lasaitasun han-

"Uste dut denok harro geundela euskal Osasunaz,eta orain gero eta gutxiago"

Nafarroako LH, gora

Nafarroako Hezkuntza Departamentuak legealdia itxi du Lanbide Heziketako zikloetan % 25 igota

Jon Lasa Galdos

Hezkuntza Departamentuak 2023-2024 ikasturteko Lanbide Heziketako eskaintza aurkeztu du, LHko zentroen sare publikoan 825 plaza berri eskainiz.Guztira 28 unitate berri dira,14 Goi Mailako ziklo berri (bi euskaraz),Erdi Mailako 7 ziklo berri (2 euskaraz),Oinarrizko Mailako ziklo berri bat,bai eta gradu bikoitzeko prestakuntza esperimentaleko 2 ibilbide-unitate eta 4 espezializazio-ziklo ere.

Carlos Gimeno Hezkuntzako kontseilariak nabarmendu du eskaintza honekin Departamentuak legegintzaldian sustatutako plazen gorakada nabarmena finka-tzen duela,% 32tik % 40ra igaroz lanbide heziketako ikasleen matrikulazioan.Zifra horiek Nafarroa Europako Batasunak ezarritako helburuetara hurbiltzen dute.

165 profil profesionalek osatzen dute 2023-24 ikasturterako eskaintza.Izen-ematea

apirilaren 24tik maiatzaren 5era bitartean egin daiteke

Kaleratutako txostenak 165 titulu ezberdin eskaintzen ditu,dauden 26 familia profesionaletatik 24tan integratuta.2019-2020 ikasturtean hasi zen 12.217 ikasleetatik,gutxi gorabehera 15.200

LHko ikasle izatera iritsi da 2023-2024 ikasturterako; hau da,% 25eko hazkundea suposatzen du. 23/24 ikasturterako LH eskaintza sustapen kanpaina batekin abiarazten da “Tu futuro a un paso / Acércate a FP / Sin salir de casa”,“Zure etorkizuna / Urrats batean / Zatoz LHra” lelopean.Herritarren hurbiltasuna sareko 36 zentroekiko eta horrek ematen duen lurralde kohesioa.

Erdi Mailako eta Goi Mailako Zikloen kasuan izena emateko epea apirilaren 24tik maiatzaren 5era arte luzatuko da.

Hezkuntza sailburuak zehaztu du hurrengo ikasturtean 825 plaza eskainiko direla,eskaintza handituz 10 titulu eta programa berritan (% 21 igo) eta 46 talde berritan (% 25eko igoera),guztira 6.607 lehen urteko plazak modalitate presentzialean,eta guztira 1.140 sarbide plaza berri online modalitatean.

Gimeno kontseilariak azaldu duenez,azken lau urteotan eskaintzaren hazkunde esponentziala eta iraunkorra izan da,zentroen okupazioa optimizatu duelako talde berriei egokitzeko eta ordutegiak zabaldu dituelako,askotariko publikoentzako prestakuntzarako sarbidea ahalbidetzeko. Zentzu honetan,DBHko ikastetxeak sartzen dira Iruñea/Iruña eta Komarkako eskaintza indartzeko,Administrazio eta Merkataritza sektoreko erabilera anitzeko zikloak dituztenak,lanbide-aukera garrantzitsua dutenak,baita beste hezkuntzamaila batzuetan jarraitzeko irakaslegoa ere. Kontseilariak nabarmendu du datozen bi ikasturteetan (2023-24an modu esperimentalean eta 2024-25ean modu orokorrean),azken Lanbide Heziketaren Legean ezarritakoa beteko dela,

ikasleek bermatu behar dutela.2.000 ordu curricularreko ziklo baten gutxienez 500 ordu eratzen dira bi prestakuntza-zikloen artean banatutako enpresetan.

Aurkeztutako eskaintzak lanbide-profil aniztasun handia jasotzen du,titulazio berriak txertatzen jarraituz.10 profil ezberdin berri eskaintzen dira,horietako 6 goi mailako zikloak eta 4 espezializazio-ikastaro.Irakaskuntza hauek generoberdintasuna,osasun-dokumentazioa,sormen industriak eta 3D animazioa edo soinua,robotika, drone edo energia-auditoria,baita artisau-okindegia eta gozogintza ere jorratzen dituzte.Eskaintza oso aberatsa da bai profil profesionaletan,bai modalitateetan (presentziala,online, duala,elebiduna eta Oinarrizko Graduko,Erdiko

Graduko,Goiko Graduko edo Espezializazioko

Maila ezberdinetan),prestakuntza praktikoa eta kalitatezkoa ematen dutenak. Sailak espezializazio ikastaroen aldeko apustua egiten jarraitzen du (LH master),lau gehigarri berrirekin,Erdi-mailakoak eta Goi-mailakoak,LHko ikasleak produkzio-sektoreen puntako eskakizunei erantzuteko kualifikazio gorenean trebatzea ahalbidetzen dutenak.Gimeno kontseilariak nabarmendu du Lanbide Heziketa egiten duten 10 pertsonetatik 9k aurkitzen dutela lana,eta tasa handitzen da Lanbide Heziketa Duala bada.

Lurralde kohesiorako eskaintza

Modu berean,Tomás Rodríguez Garrazak Nafarroako Foru Komunitateko eremu ezberdinen lurralde orekari eta identitateari erantzuteko ahalegina nabarmendu du eta horren harira nobedade batzuk zehaztu ditu.

Lizarra-Garaziko CIP eskaintzan hazten da 3 unitate berrirekin,Administrazio Kudeaketako erdimailako titulua euskaraz eta Nafarroako Osasun

Dokumentazio eta Administrazioko Goi-mailako teknikariaren profil profesional berriarekin,Haur

Hezkuntzako goi-mailako goi mailako zikloarekin batera.

Altsasuko CIP Sakana LHn,"Soldadura eta Galdaragintza" erdi-mailako zikloa gaztelaniaz eskaintzeko konpromisoa hartu dute,"Asociación de Empresarios de Sakana" enpresa-ehunarekin

elkarlanean,Intentsiboan lehenengo eskaintza duala egiteko.Nafarroako enpresetan 700 ordu baino gehiagoko prestakuntzarekin eta ikasleen-

tzako ordainsari ekonomikoarekin.Horrez gain, Haur Hezkuntzako euskarazko goi-mailako teknikariaren titulua txertatzen da,eta horri esker,inguruko gazteek zerbitzu/gizarte sektorean goi mailako ikasketak egiteko aukerak zabaltzen dituzte.

Tuterako CIP ETIk bere hazkundearekin jarraitzen du Osasun Larrialdien maila ertaineko hedapenarekin eta Gizarteratze elebidun maila altuagoarekin.Bi zikloek Erriberarako profil berriak adierazten dituzte.

CIP Tafallan "Elementu metalikoen fabrikazioa" oinarrizko gradu berri bat eskaintzen da,inguruko ikasleek DBHren alternatiba gisa prestakuntza praktikoa egiteko duten interesa dela eta. Sareko gainerako zentroek azken eskaintzak finkatzen dituzte,eta 2022-23 honetan zikloak ezarri dituztenen kasuan,dagozkion bigarren ikastaroak eskaintzen dira.

Garrantzi berezia du hurrengo ikasturtetik 2024ra bitartean,teknologia aplikatuko gela berri (ATECA) ezarriko direla,dagoeneko ezarrita dauden 8ei gehitzeko,eta horiek CIP Agroforestal,CIP Virgen del Camino,CIP-n kokatuko dira. Donibane,CIP ETI Tutera (Eraikuntza Zentrala), IES San Adrián,IES Ribera del Arga de Peralta / Azkoien,Energia Berriztagarrien CI,Corella Arte Eskola eta CI Huarte / Uharte.Modu berean,INIZIA Programa garatzeko Ekintzailetza Ikasgelak

14 unitate hazten dira,30era iritsi arte,eta horri esker,sareko zentro bakoitzak eta bakoitzak ezaugarri horietako ikasgela bat edukitzea ahalbidetzen du.

Zentroen titulazioen,familia profesionalen eta eremu geografikoen araberako eskaintza espezifikoa fp.navarra.es webgunearen eta inprimatutako liburuxketan jasotako QR kodearen bitartez eskura daiteke.

Master bat ikasteko modu berri bat

Nola funtzionatzen du online master batek Espainian? Galdera horri erantzuten saiatuko gara jarraian

Unibertsitateko Aldizkaria

Internet bidezko prestakuntza eta presentziala oso ezberdinak dira,jakina denez.Ikasleak ez du klasera joan behar,etxetik edo Internetera konektatutako lanetik ikasten du. Prestakuntza-prozesuan,tresna birtualak erabiltzen ditu eta edukien interaktibitateaz baliatzen da.

Sareko ikasketa-metodologia

Nola funtzionatzen du online master batek Espainian? Ikastaro berritzaileenetan,ikaskuntza-metodologiak ez du antzik ohiko klase presentzial batenarekin,hots liburuetatik eta apuntetatik ikasten duzunarekin.

Gaur egun jende kopuru esanguratsu batek nahiago du lineako prestakuntza hezkuntza tradizionalaren alternatiba gisa.Arrazoi ezberdinak daude; adibidez,adin batetik aurrera masterra edo ikastaroa pertsonalki egitea konplexua bilakatzen da,beste betebehar batzuengatik. Zentzu honetan,eguneko ordu produktiboen erdiak ikasgela fisikoan ikasten emateak denek ezin dezaketen ahalegina dakar,nahiz eta etengabeko prestakuntza izan balio diferentziala hobetzeko baliabiderik onena.

Hortaz,urrutiko hezkuntza alternatiba interesgarria da denbora erabilgarritasun arazoak dituztenentzat edo masterra egiteko zailtasun geografikoak dituztenentzat.Horrez gain,ikasle eta irakasleen arteko harreman arina ahalbidetzen duen modalitatea da.

Espainian,lineako ikastaro bakoitzak erritmo jakin bat eskatzen du eta bere estiloa eta metodologia

du.Ikaslea,ikastaro horietako gehienetan,ez dago ordutegi finkoen menpe,baina eguneko edozein ordutan eta edozein espazio fisiko eta gailutatik eskura ditzake edukiak,bere lan edo bizitza pertsonala akademikoarekin orekatuz. Era berean,leku zehatz batera joan beharra ezabatzen da,janaria,garraioa eta ostatu gastuak ezabatzen direlarik.

IMF Business School,Inesem edo ISEB bezalako zentroek foroak,txatak,Campus Birtuala eta beste tresna birtualak dituzte,eta horien bidez,ikasleak etengabeko komunikazioa lortzen du ikaskideekin eta irakasleekin: ikasmateriala,foroak,txatak,networking-a,tutoretza pertsonalizatuak,bideo-tutorialak,masterclass eta gaurkotasuna. Garrantzitsua da komentatzea online ikastaro edo master hauek antolakuntza,diziplina eta ardura eskatzen dutela ikaslearen aldetik, gerora lan merkatuak oso baloratuko dituen gaitasunak.

Hala ere,bakarka ikasten denean, ez dago ikaslea kontrolatzen duen figurarik.Hori dela eta,Espainian online ikaskuntza zorrotzagoa izan ohi da presentziala baino.ENyD, N+E,Kühnel,EU Business School, UNIR edo ISIE bezalako ikastetxeek ohiko jarduerak esleitzen dizkiete beren ikasleei ebaluazioa eta aurrerapena kontrolatzeko.

Instituzio horietako hainbat metodologiak aplikatzen dituzte: Learning by doing edo 360 graduko ebaluazioa,beren ikasleen errendimendua modu sistematikoan ebaluatzeko, laguntza osoa emateko eta laneratzerako esperientzia praktikoa itzultzeko.

Azterketei dagokienez,Madrilgo Urrutiko Unibertsitatea,Europako Unibertsitatea eta Murtziako Unibertsitate Katolikoa bezalako zentro batzuek,online ikasketa programak dituztenak,azterketa presentzialak egiten dituzte.

Beste batzuek,EnyD-ek adibidez, aurpegia ezagutzeko sistema berritzaile bat daukate,ikasleei azterketa egiteko aukera ematen diena gertuen dagoen bulegora bertaratu gabe.Hori garrantzitsua da Espainian online masterrak nola funtzionatzen duen jakiteko orduan.

Espainian on-line prestakuntza eskaintzen duten ikastetxe eta zentroek ikasle bakoitzarengana bideratutako ikuspegia mantentzen baitute,bere esperientzia etengabe hobetzen saiatuz.

graduondokoak

Master batzuk mistoak dira,hainbat klase edo tutoretza presentzialen bidez,irakaslearen eta ikaslearen arteko harreman zuzenagoa lortzeko.Hauek irakasten duten lanbidean guztiz aktiboa den irakasle baten aukera dute.

IMF BUSINESS SCHOOL:

Enpresa baten posizionamendu lehiakorrak eskatzen du Zuzendaritza enpresen kudeaketan prestaketa ezin hobea duten profesionalen eskuetan egotea,giza baliabideak, marketina,kudeaketa estrategikoa, komertziala,informazio sistemak, finantzak,etab.

MBA Online masterrak enpresa batean goi mailako zuzendari gisa integratzeko prestatzen zaitu.

IMF Business School-ek Enpresen Kudeaketa eta Administrazioko Masterra ere irakasten du lanaldi osoko modalitatean,klase presentzialekin,ikasle eta irakasleen arteko Networking intentsiboa sustatuz.

UNIR: NEUROPSIKOLOGIAN

ETA HEZKUNTZAN MASTERRA

UNIReko Neuropsikologia eta Hezkuntzako Master Ofizialak on line eskola-errendimendua optimizatzen eta ikasle guztien talentua garatzen irakasten du.

Ikasketaren bidez,ikasleak modu praktikoan ezagutuko ditu neuropsikologiak ikaskuntza-prozesuan duen aplikazioa eta oinarrizko gaitasunen garapenean egiten duen ekarpena,hala nola,alfabetatzeprozesua,ikusmen- eta entzumen-trebetasunak eta beste funtsezko alderdi batzuk,hala nola lateralitatea,sormena ikasgelan, etab.

EUROPAKO UNIBERTSITEA: OSASUN PSIKOLOGIA OROKORREKO MASTERRA

Psikologia klinikoa aplikatzen den arlo guztietan esperientzia handia duen fakultatea.

Ikasleak praktika orduak izango ditu osasun-psikologia zentroetan.

Ebaluazio-teknika tradizionalak eta modernoak biltzen ditu: animaliekin lagundutako esku-hartzea,hipnosia eta teknologia berriak terapia psikologikoan sartzea.

UDIMA: MARKETIN

DIGITALEAN ETA SARE SOZIALEN MASTERRA

Marketin Digitalaren eta Sare Sozialen Master Ofiziala programa guztiz praktikoa da,ikasleen enplegagarritasuna areagotzera bideratuta,ezagutza estrategiko zein operatiboa eskaintzen duena erakundeen esparruan azken urteotan gehien hazi den arloetako batean: marketina kanal digitalak eta sare sozialak publikoarekiko komunikazio-elementu gisa.

Marketin Digitalaren eta Sare Sozialen Masterra,batez ere,Gizarte eta Lege Zientzien adarreko lizentziadunei edo lizentziatuei zuzenduta dago, zehazki,Merkataritza eta Marketina, Ekonomia,Enpresa Antolakuntza, Kazetaritza,Publizitatea eta Ikusentzunezko Komunikazioa arloetan.

Garrantzitsua da komentatzea on-line ikastaro edo master horiek antolakuntza, diziplina eta ardura eskatzen dutela ikaslearen aldetik

INESEM NEGOZIO ESKOLA: BURTSA ETA FINANTZA MERKATUETAKO

NEGOZIAZIOAN MASTERRA

Burtsa eta Finantza Merkatuetako Masterrarekin,ikasleek gaitasun estrategikoko finantza-zuzendari kaudiente eta aurreikuspentsua izateko behar duten balio erantsia lortuko dute.

Burtsa eta Finantza Merkatuetako Masterra ekonomia,enpresen administrazio eta kudeaketa,marketin,finantza,zuzenbide edo zientzia zehatzetako ikasle,lizentziatu eta lizentziatuei zuzenduta dago,baita finantza arloan eta burtsan espezializatu nahi duen orori.

Online Masterrak Espainian

ENPRESEN KUDEAKETA ETA ADMINISTRAZIOKO MASTERRA (MBA)

Zergatik graduondoko edo master bat ikasi?

Master bat ikasteak aukera ematen die ikasleei arlo jakin batean espezializatzeko eta enplegu-tasa hobetzeko prestakuntza zabaltzeko

Unibertsitateko Aldizkaria

Gazteen langabezia-tasa handiak, 25 urtetik beherakoen erdiei eragiten dienak,adi jarri ditu prestakuntza amaitzen duten ikasleak, eta,unibertsitatetik irtetean,lan bat aurkitzeko aukera gutxi ikusten dituzte.Ikasketak karrera berrietan jarraitzea edo master batean matrikulatzea gero eta gehiago baloratzen diren bi aukera dira gazteen artean.Batez ere bigarren kasuan, erabaki horrek hiru arrazoi nagusi ditu,jarraian azalduko ditugunak: alde batetik,lana aurkitzeko prestakuntza handitzea,espezializatzea edo birziklatzea; bestetik,egoera profesionala hobetzea eta atzerrian master bat ikastea; eta amaitzeko,hizkuntza bat hobetzea

eta baldintza hobeak dituen lana lortzea.

Master ikasketetan matrikulatutako

AURKITZEKO PRESTAKUNTZA HANDITZEA Master bateko

ikasleek gora egin dute.Azken urteotan,krisi-egoera areagotu egin da. Arrazoi nagusiak bi dira: unibertsitatea bukatzean lana aurkitzeko aukera gutxi,eta landunen artean,egoera profesionala hobetzeko aukera.

ENPLEGUA

pena Fundazioaren (CYD) kalkuluen arabera.

Hori dela eta,unibertsitatea bukatzean,gero eta ikasle gehiagok aukeratzen dute ikasketak aktibo egoteko eta prestakuntza hobetzeko modu gisa jarraitzea,lan aukera hobeari begira.

Círculo Formación aholkularitza-enpresak,prestakuntzan eta graduatu ondoko ikasketetan espezializatua, FIEP graduatu ondoko ikasketen azken ferian azterketa bat egin zuen bere garaian.Emaitzen arabera,parte-hartzaileen % 43k enpresa multinazional batean egin nahi du bere ibilbide profesionala,% 26k beste konpainia batean (ETE),% 19k bere negozioa sortzea pentsatzen du,eta % 11k oposizioak izatea nahi du.

Master bat ikastean, multinazional batean lana aurkitzea,negozio propioa sortzea edo lanpostu hobea lortzea espero da

beto ordaindutako lanpostuetara iristeko.

Lehentasunei dagokienez,gazteek gehien eskatzen dituzten graduondokoak arlo ekonomikoak betetzen dituztenak dira,eta atzetik marketina,diseinua eta komunikazioa (% 16) eta zientzia sozial eta juridikoak (% 16).

❚ Lanbide-gaitasun berriak indartu edo garatzea eta horrela lanpostuaren funtzioak hobetzea.

❚ Tituluan lortutako prestakuntza osatzea,beste jakintza-arlo batetik ikasiz,baina praktika profesionalaren egunerokotasunean baliagarriak direnak.

❚ Edo,baita,master bat egin,kezka edo zaletasun jakin batzuei lotutako interes,jakin-min edo motibazio informatibo hutsagatik.

Atzerrian ikasteak zenbait pizgarri ditu.Atzerriko hizkuntza bat ikasten da -edo,menderatuz gero,perfekzionatzen da-,harremanetarako aukera berriak irekitzen dira eta Espainiara itzultzean baloratuko den esperientzia duen lanpostu bat aukeratzen da.Eragozpen nagusia ekonomikoa da,gure herrialdetik kanpo ikastea ez baitago guztien eskura.

Hori da aukerarik interesgarriena unibertsitateko gazte gehienentzat.Círculo Formación enpresak egindako azterlanak datu biribilak ematen ditu: “galdetutako gazte eta profesionalen % 66k atzerrian ikasiko luke bere masterra,eta % 34k Espainian ikasteko asmoa du”.

Hauek bezala,masterra egiteko beste arrazoi asko daude,baina ezinbestekoa da jakitea ez dela derrigorrezkoa ikasketa hauek lizentziaturaren ondoren egitea.

Derrigorrezko baldintza bihurtzen dena doktorego-programa bat sartzeko masterra egitea edo lanbide arautuan jarduteko gaikuntza-master bat egitea da.

❚ Profesionalki edo akademikoki espezializatzeko aukera ematen duen diziplina zehatz batean prestakuntza aurreratua eskuratzea.

❚ Intereseko beste arlo batzuetan unibertsitateko ikasketak osatzea.

Gaur egun lana izatea ez da etorkizuneko lan-bermea.Krisiak hiru milioi enplegu baino gehiago suntsitu zituen 2007ko hirugarren hiruhilekotik 2012ko lehen hiruhilekora arte. Horregatik,soldatapekoak etorkizunaz arduratzen dira.Ikasgeletara itzuli eta masterrak espezializatzeko edo birziklatzeko aukera ona dira. Adituek diote espezializazioa dela master bat egiteko interes nagusia. % 16k baino ez du pentsatzen prestakuntza osatzea,birziklatzea edo sektorez aldatzea,baina aukera horiek oso interesgarriak dira kezka hori partekatzen dutenentzat.Gehiengoak (% 52) dio master bat egiten dutela egungo krisi-egoeraren ondorioz,eta % 22k uste du,gainera,horrek aukera emango diola ho-

Master bat ikastea erabakitzeak erakusten du jarrera aktiboa duzula zure ibilbide profesionala planifikatzeko eta bizitza osoan zehar trebatzeko. Masterra zure curriculum vitae-ko elementu bereizgarria izan daiteke lanpostu bat eskatzerakoan.Horrez gain,ezagutzak eguneratzeko eta sartu nahi duzun sektorean sakontzeko duzun motibazio eta interesaren adierazgarri da.

DERRIGORREZKOA AL DA MASTERRA?

Masterra egitea aukera pertsonal bat da,eta arrazoi ezberdinei erantzun diezaieke:

❚ Aukeratutako titulazioko gai zehatz batean sakontzea edo espezializatzea,lan-merkatuan sartzeko,espezialitate horrekin lotutako arloetan.

❚ Zabaldu zure harreman profesionalen sarea sektoreko lankide, irakasle eta profesionalekiko harremanetan oinarrituta.Kontaktu hauek guztiak lagungarri izan daitezke zure etorkizuneko ibilbide profesionalerako edo baita sarean lan egiteko ere,dagoeneko lanbide batean ari bazara edo zerbitzu bat eskaintzen ari bazara.

❚ Bereizi zaitez lan merkatuan.Arlo batean ezagutza zabaltzeak,aldi berean,gaitasun profesionalak hobetzea eta kontratatzeko aukerak areagotzea esan nahi du gainerakoengandik bereiziz lanpostu bat eskatzerakoan.

❚ Berbideratu zure ibilbide profesionala.Profesionalen eskaera handia duten ekonomia-sektoreak ezagutzea edo beste lan-interes batzuk ezagutzea arrazoiak izan daitezke lanaz aldatu nahi izanez gero beste gaitasun eta gaitasun batzuk eskuratzea erabakitzeko.

BESTE ARRAZOI BATZUK

graduondokoak

UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA

2023apirila 24

Enplegagarritasuna eta graduondokoak

Unibertsitateko Aldizkaria

Ikus dezagun zein den graduondokoen eskaria autonomia-erkidegoen eta lan-sektoreen arabera

Graduondoko ikasketak dira prestakuntza espezifikoa eskatzen duten eskaintzen artean gutxien eskatzen den prestakuntza-maila.

Lan-eskaintzen % 1,64k baino ez ditu eskatzen titulu hori duten hautagaiak, aurreko urtean baino % 0,22 gutxiago. Melilla (% 4,09) eta Ceuta (% 3,32) hiri autonomoen ostean,Balear Uharteak (% 2,92) da eskakizun hori gehien eskatzen duen autonomia-erkidegoa.

Espainian 2021ean argitaratutako lan-eskaintza orokorretan,% 1,64k espresuki eskatu zuen hautagaiek master eta/edo graduondoko prestakuntza-maila izatea.Kopuru hori 2020koaren ia berdina da,pandemiaren lehen urtean izandako beherakada nabarmena gelditu ondoren.

Legezkoa da graduondoko prestakuntza

akademikoa duten hautagai gehiago

eskatzen den arloa, eskaintzen % 16,40

batekin

Autonomia Erkidegoen eskaria

Lurralde nazionalaren barruan,Melilla (% 4,09) eta Ceuta (% 3,32) hiri autonomoak,Balear Uharteak (% 2,92), Extremadura (% 2,51) eta GaztelaMantxa (% 2,25) erkidegoekin batera daude formazio hori gehien baloratzen zutenak.Atzetik datoz Kanariar

Uharteak (% 2,19) eta Gaztela eta Leon (% 2,15).Kontuan izan behar da orain arte herrialde honetan enpleguaren zati handi bat kontzentratzen

zuten erkidegoek utzi diotela izateari graduondoko titulua gehien eskatzen dutenak.Hala,Madrilgo Erkidegoa (-% 0,80) da prestakuntza hori eskatzen duten eskaintza kopuruan gehien jaitsi den bigarren eskualdea, aurreko urtearekin alderatuta.Katalunia (% 1,01) da gaur egun graduondokoa gutxien baloratzen duen autonomia erkidegoa eta Euskadik (% 1,02) sailkapeneko azkenaurreko postua hartzen du.

Graduondokoak sektoreka

2021.urtean zehar,auditoretza da bere lan eskaintzan graduondoko prestakuntza duten hautagai gehiago eskatu dituen sektorea (% 16,28),aurreko urtearekin alderatuta lau puntu eta erdi haziz.Bigarren postuan kalitatearen eta ingurumenaren sektorea dago

(% 8,64) eta hirugarren postuan zaintza eta segurtasuna (% 7,58). Multimedia sektoreak (% 5,71) eta harreman publikoak (% 5,56) dira igoera nabarmenenak izan dituztenak.Bi eremu dira iaz ez zirenak agertu ere graduondoko prestakuntza duten langileak gehien eskatzen zituzten sektoreen artean. Aholkularitza juridikoa da beherakada nabarmenena izan duen sektorea (% -19,33),ikerketarekin (% -17,08), informatika/telekomunikazioen aholkularitza (% -14,67) eta hezkuntza/prestakuntzarekin (%-11,70) batera.

MBA ikasketek beren pisua murrizten jarraitzen dute graduondoko prestakuntza eskatzen duten eskaintzetan. Aldiz,kopurua igotzen da lan egingo duten sektorean prestakuntza espezializatua duten hautagaien eskaria.

Graduondoko ikasketen balioespena sektoreka,lan-eskaintzetan Eskaintzak

Graduondoko motak

5,84% 11,11% 88,89

Kultura eta artea% 1,82% 4,40% 50,00% 50,00

Telekomunikazioa/

Informatika Aholkularitza% 1,80% 16,47% 5,88% 94,12

Ikerketa% 1,79% 18,87% 0,00% 100,00

GKEak eta Fundazioak% 1,48% 1,47% 0,00% 100,00

Ingeniaritza% 1,28% 4,57% 50,00% 50,00

Handizkako Banaketa% 1,06% 0,76% 11,11% 88,89

Iturria: Infoempleo Adecco Txostena.Enplegagarritasuna eta Graduondokoak.

Graduondokoak arlo funtzionalaren arabera

Legezkoa da gaur egun graduondoko prestakuntza akademikoa duten hautagai gehiago eskatzen den arloa,eskaintzen % 16,40rako derrigorrezko betekizuna baita. Podiuma kalitatea,I+G,PRL eta ingurumena (% 7,42) eta teknologia,informazioaren eta telekomunikazioen arloek (% 1,91) osatzen dute, bigarren urtez jarraian hirugarren postua hartzen duena.Giza baliabideak,hau da,2020an graduondoko hautagai gehien eskatu zituen arloa, bederatzigarren postura jaitsi dira. Graduondoko ikasketen balioa nabarmena den beste arlo batzuk hauek dira: administrazioa eta idazkaritza (% 1,70); kalitatea,diseinua eta maketazioa (% 1,56) eta marketina,komunikazioa eta edukiak (% 1,35).

Irakasgaien arabera,MBA ikasketak eskatzen dira bereziki enpresen administrazioa (% 67,92),merkataritza eta salmenta (% 56,00) eta marketina, komunikazioa eta edukiak (% 44,83) arloetan.

Lanbide kategoriak eta lanpostuak

Kudeatzaileen kategoria profesionalak graduondoko prestakuntza duten hautagaiak eskatzen dituzten eskaintzen % 9,54 biltzen ditu. Ikasketa hauek dituzten hautagai gehiago behar diren maila da.Erdiko zuzendarientzako lan-eskaintzetan, MBA ez da baldintza hain garrantzitsua,nahiz eta oraindik ere % 18,78 eskatzen den.Garrantzitsuagoa den arren zuzenduko duten arlo zehatzean prestakuntza espezializatua izatea (% 81,22).

Bigarren postuan teknikarien kategoria dago (% 6,35),postu horietarako graduondoko prestakuntza eskatzen duten eskaintzak ia lau puntu gutxitu diren arren 2020.urtearekin alderatuta.Hautagai hauei eskatzen zaien prestakuntza,% 77,40an,Masterra da, eta egingo duten lanarekin lotutako irakasgai espezifikoetan beste espezializazio programa batzuk.

Lan-eskaintzetan graduondoko ikasketen balorazioa arlo funtzionalen

Kudeaketa kategorian,graduondoko prestakuntza eskatzen duten eskaintzak % 20,66 gutxitu dira 2020arekin alderatuta,eta eskaintzen % 5,42ra baino ez dira iristen.

Jaitsiera gogor honek kategoria hau lehen postutik lekualdatu du. Graduondoko prestakuntza eskatzen duten zuzendaritza lanpostuetarako hamar eskaintzetik zazpik MBA izatea eskatzen dute (% 69,70).

Langileei zuzendutako lan-eskaintzen % 0,49k baino ez dute eskatzen graduondoko prestakuntza.

Gaien eskaera erdiko zuzendarien antzekoa da.Horrela,% 82,07an, langileentzako eskaintzek graduondoko prestakuntza eskatzen dute irakasgai espezifikoetan,

% 17,93k MBA egin izana eskatzen dutenen aldean.

Inbertsioen zuzendaria,laneko arriskuen prebentzio zuzendaria eta marketin zuzendaria dira graduondoko prestakuntza duten hautagai gehien eskatzen diren zuzendaritza-mailako hiru lanpostuak.Bitarteko zuzendaritza mailan hauek dira: industriainstalazioen arduraduna,segurtasun eta osasun-koordinatzailea eta segurtasun-burua.Teknikarien kategorian,gidoilari,alemaniar irakasle eta HR arloko irakasle postuak dira prestakuntza hori eskatzen duten eskaintza gehien biltzen dutenak.

Eta langileen artean hauek dira: marketin digitalaren laguntzailea, onarpen aholkularia eta hornikuntza-operatzailea.

Femenino idealaren bila

Sare sozialetan,eta zehazki 'dating' aplikazioetan,femenino ideal berri bat agertzen da

Fundación Orienta Zaitez Fundazioa

Komunikabideen eta kultura-produktuen erdibidean eta beren negozio-ereduan eta edukietan presente dauden publizitate-industriekin,sare sozialak gizarte postmodernoaren fenomeno adierazgarrienetako bat bihurtu dira.Komunitate birtual berrietan,jendeak komunikatzeaz gain,bere burua eraikitzen du.Izaki sozialak diren heinean,identitatea den niaren istorioa talde eta makrotaldeekiko elkarreraginaren araberakoa da,zeinak,aldi berean,beren espazio-denboraren kulturaren eragin zuzena duten (Díaz Altolano et al.2020).

Azterketa feministek kulturak desberdintasunen diskurtsoen erreprodukzioan duen funtsezko eginkizuna adierazten dute formalki berdintasunezko gizarteetan.Kultura postmodernoan,"feminitate berriaren" kontakizun patriarkalak onarpen zabala du emakumeak subjektu homogeneo gisa mantentzen dituen bitartean,erakargarritasun sexualak amatasuna ordezkatuz euren identitatearen eta "botere femeninoaren" oinarri gisa. Istorio honek Instagram edo YouTube bezalako sare sozialetan eragin handia badu,bere ga-

rrantzia egiturazkoa da harreman sexual-afektiboen bilaketara dedikatzen direnetan.Elkarrizketa-aplikazioetan,femenino postmodernoaren idealak gizonek beren profilean bete nahi dituzten emakumeei buruz egiten dituzten eskakizunak barneratzen ditu,eta eredu honi egokitzen ez zaizkionekiko mespretxu agerikoa ahalbidetzen du.Garrantzitsua da azpimarratzea nola elkarbizitzen den feminitate patriarkalaren modernizazioa -batzuetan modu kontraesaneanfeminitate tradizionalaren balioekin.Marcela Lagarde antropologo feminista (2015)

Paradoxa hori "genero-sinkretismo" gisa deskribatu zuen,zeinaren fenomenoarekin batera bizi diren genero zapalkuntza modernoak eta tradizionalak emakumearen identitatearen eraikuntzan.

Zentzu honetan,gizon-profiletan nahi diren emakumeak definitzen dituzten adjektiboen artean, ohikoa da feminitate-eredu tradizionalari dagozkion kalifikatzaile batzuk aurkitzea,hala nola: "femeninoa","klasearekin","izaten jakitearekin", "printzesa","balioekin","normala","ezaguna","gazte","polita","neska ona","tradizionala" edo "sinplea".“Neskaren bila nabil bere lehentasuntzat hartzen nauena”,“Ni zaintzen nauen neska baten bila nabil” edo “Seme-alabarik gabeko emakume baten bila nabil” bezalako esaldiak ere maiz dira. Balio tradizionalekin bat

Genero sinkretismoan,emakumeek bete behar dituzten balio tradizionalak elkarrekin bizi dira, batzuetan txandaka,beste batzuetan paraleloan, feminitate postmoderno berrian desiragarriak diren balioekin.Aukera askearen eta emakumezkoen energiaren ahalduntze hipotetikoaren istorioen azpian,gizonezkoen profilek emakume "ausartak","aurreiritzirik gabe","askatuak","morbosoak" edo "autokonfiantza" eskatzen dituzte,ia soilik sexualitateari lotutako kualifikazioak.Gauza bera gertatzen da: “Intentsitatea eta eromena bilatzen dut” edo “emakume irekiak bakarrik”.

Jarraian ikusiko dugunez,sexualitatearen esparrutik kanpo,"intentsitatea" edo "eromena" dira, hain zuzen ere,gizonezkoen profilek egiten dituzten eskakizunetan konnotazio negatiboa duten bi adjektibo.

Azterketa kuantitatiboak azterketa kualitatiboa berresten du erabiltzaileen erantzunekin,"femeninoa"

uniemakume

(% 95,6),"drama/traumatismorik gabe" (% 92,4), "normala" (% 95,1) "printzesak/erreginak" (% 87,2) identifikatzen dituena,"sexualki determinatua" (% 94,8) eta "irribarretsua" (% 96,6),gizonek bete nahi dituzten emakumeei egiten dizkieten eskakizunetan irakur daitezkeen adjektibo gisa. Sistema patriarkalaren gobernagarritasunaren teknologia gisa,sozialki onartutako eredu horretatik kanpoko tenperamentuak edo rolak zentsura irekia jasan dezakete edozein motatako bazkide potentzialak aukeratzerakoan.Emakumeen aukera askearen leloa izan arren,diskurtso honek teknologia zuzentzaile gisa funtzionatzen du arbuioaren eta bakardadearen mehatxupean. Era berean,emakume maitagarri,irribarretsu, xumean eta gizonen sexu-eskakizunak gogoz asetzeko prest daudenak iraintzeko tradizioz erabili izan direnen oso antzeko kategorizazioak mantentzen dira,hala nola,"mingotsa","eroa", "feminazi" edo "traumatizatua".

“Ni zainduko nauen neska baten bila nabil” edo “Seme-alabarik gabeko emakume baten bila nabil” bezalako esaldiak ere maizkoak dira

Ildo horretatik,gizonezkoen diskurtsoaren aldagairik kezkagarrienetako bat emakumeek, "berdinak" diren heinean (Amorós,1992),ez dutela beren eguneroko bizitzan banakako arazo, trauma edo tristurarako eskubiderik.Positibismo faltsuaren eta aukera askearen mesedetan, emakume subjektu neoliberalak betirako zoriontsu izan behar du besteagatik.Emakumeak ezagutu nahi dituzten gizon heterosexualak izan arren,"dramarik gabeko emakume normalak" bilatzen dituzten profilen zati handi batek pertsona edo pertsona neutroak erabiltzen ditu,joera matxista kamuflatzeko. Tinder erabiltzaileek ere maiz jasaten dituzte "emakume ergelak","emakume friboloak" eta "emakumea aprobetxatu" diskurtsoak emakumeen aurkako indarkeria sinboliko arrunt gisa. Genero-diskurtsoaren osagarri hipotetikoan,argudio mota hau erabiltzen duten gizonek adimentsuak,sakonak eta ekonomikoki goi mailakoak direla erakusten dute.Berriro ere, estereotipo hauek kontraesanak dira,baina emakumeen deshumanizazioaren bertsio modernoekin batera bizi dira,hala nola sexu ekintzailea edo sugar baby.

Zentzu horretan,inkestatuen % 88,2k baietz erantzun zuen ea deseroso sentitu ote diren gizonezko erabiltzaileen biografiak irakurtzen galdetuta eta % 87,5ek esan zuen minduta edo deseroso sentitu zirela irakurritako estereotipo gutxiesgarriak ikustean,hala nola "histerikoak", "friboloak","esplotatuak" edo "erraza".Emakume estereotipatuen deskribapenak fisikoki "positibotzat" jotzen diren terminoetan irakurtzean deseroso sentitu ziren emakumeen ehunekoa ("zaindu","neskata","gazte","gozoa","zaintsua", "neskatoa") jaitsi zen,% 67 batera.

Gizonezkoak nagusitasun ageriko diskurtso batetik ezagutu nahi dituzten emakumeei zuzentzen zaizkien profilak ere ikusten dira,modu zehatzagoan baina ez apartekoan.Sexuen arteko harreman politikoa azpimarratzen da aurreko paragrafoan azaldutakoen antzeko estereotipoetan oinarritutako testuetan,baina mespretxu zorrotz batetik.

Diskurtso hauek marko tradizionalean zein bere modernizazio "transgresiboan" kokatzen dira, baina beti emakumeak sexu-genero hierarkia sistemak ematen dien gutxiagotasun-postuan kokatuz.Ildo horretatik,inkestatuen % 92,5ek adierazi dute Tinder-eko gizonen biografietan edukiren bat,testuetan edo irudietan,sexistatzat jo dutela.Ehuneko horretatik,% 29,1ek adierazi dute eduki hori "maiz" edo "beti" aurkitu dutela. Ikusten dugunez,kulturalki sustatzen den ideal femeninoa ere indartzen da edozein motatako harreman sexu-afektiborako,izan sexua zein erromantikoa izateko eskubidea orduan.Kontuan izan behar da harreman irekietan edo harreman poliamorosoetan dauden gizonek ideal femenino berriaren adjektibo positibo berberak erabiltzen dituztela harreman monogamoak bilatzen dituztenek.Marko teorikoan aurreratu genuen bezala,sexuen sozializazio desberdinak ez du soilik emakumearen rola edo egoera definitzen gizartean,aitzitik,bere subjektibizazioa kolonizatzen du,hau da,emakumeek euren identitatea eraikitzeko eta beren burua hautemateko duten modua.Hori islatzen da bai analisi kuantitatiboaren emaitzetan,bai emakume-profilen behaketa parte-hartzailean. Modu honetan,inkestatuek erantzun dute gustuko dutela euren profiletan emakume gisa agertzea: "dibertigarria eta arduragabea" (% 79,1),"alaia,maitagarria" (% 77,2),"femeninoa" (% 69,4),"sexualki ahaldunduta" (% 56,1). Aurreko ataletan aipatu dugun bezala,feminitate berriaren balio positibo hauek "tradizionala" (% 47,8) eta "delikatua/printzesa" (% 44,4) bezalako beste batzuekin batera bizi dira.

Giza eskubideak sustatzen aste oso batean zehar

"20.000 especies de abejas" filmak inauguratuko du apirilaren 21ean Donostiako Giza Eskubideen 20.

Zinemaldia

Fundación Orienta Zaitez Fundazioa

Estibaliz Urresola Solagurenek zuzendutako "20.000 especies de abejas" (2023) filmak inauguratuko du apirilaren 21ean,Victoria Eugenia Antzokian,Donostiako Giza Eskubideen 20.Zinemaldia,Udaleko Giza Eskubideen arloak eta Donostia Kulturak antolatua.

Zinemaldia apirilaren 21etik 28ra bitartean garatuko da Victoria Eugenia Antzokian -lehiaketaren egoitza nagusian- eta Antzoki Zaharrean, baita hiriko beste agertoki batzuetan ere.

Cocó,zortzi urtekoa,ez da moldatzen besteek berarengandik espero dutenaren aurrean,eta ez du ulertzen zergatik.Bere inguruko guztiek

Aitor deitzen diote behin eta berriz,baina ez du bere burua izen horretan ezagutzen.Amak, Anek,oporrak aprobetxatuko ditu hiru semealabekin bere amaren etxera joateko.Bertan bizi dira Lita ama eta Lourdes izeba,erleen hazkuntzan murgildua.Beren bizitzak aldatuko dituen uda horrek beren zalantzei eta beldurrei aurre egitera behartuko ditu hiru belaunaldi oso desberdinetako emakume horiek.

Pelikula hau,Gariza Films (Bilbo) eta Inicia Films (Bartzelona) etxeek ekoiztua Sirimiri Filmsekin (Araba/Gipuzkoa) batera eta joan den Berlingo Zinemaldian estreinatua,Estibaliz Urresola Solagurenek zuzendutako fikziozko lehen film luzea da,"Adri" (2012),"Nor nori nork" (2018),"Polvo somos" (2020) eta "Cuerdas" (2022) film laburren eta "Voces de papel" (2016) dokumental luzearen ondoren.

Bertan,hauek dira protagonistak: Sofía Otero (Berlingo aktore onenaren Zilarrezko Hartza), Patricia López Arnaiz,Ane Gabarain,Itziar Lazkano,Martxelo Rubio,Sara Cózar,Unax Hayden, Andere Garabieta eta Miguel Garcés.

"20.000 especies de abejas" filma Malagako Zinemaldiko Sail Ofizialean estreinatuko da estatuan,eta Bartzelonako Festival Internacional de Cinema d'Autor zinemaldiari emango dio amaiera.

BTEAM Pictures banatzaile duen film hau apirilaren 21ean bertan estreinatuko da komertzialki.Donostiako aretoetan SADE taldeak estreinatuko du.

Zinemaldia apirilaren 21etik 28ra bitartean garatuko da Victoria Eugenia

Antzokian -lehiaketaren egoitza nagusian- eta Antzoki

Zaharrean,baita hiriko beste agertoki batzuetan ere

Programazioaren aurrerapena

Urtero bezala,zinemaldia hainbat gai eta istoriotara hurbilduko da,besteak beste: Irango fundamentalismo islamistaren aurkako erresistentzia,Ukrainako gerra,harkien historia -Aljeriako Gerran armada frantsesaren bandoan borrokatu zuten soldadu aljeriarrena-,XX.mendeko migrazioak,Mendebaldeko Sahararen gaurkotasuna eta Errumaniako gazteriaren egoera Ceaucescuren garaian.

19:00 / 19:30eko proiekzioen ondoren egingo diren solasaldietan gaurko hainbat gairen inguruan sakonduko da,filmetako ordezkarien eta

giza eskubideen arloan lan egiten duten pertsona,aktibista eta erakundeen parte hartzearekin. Aurten,Zinemaldiaren Saria Carmen Castillo idazle eta zinemagile txiletarrari emango zaio, eta haren filmik ezagunena,Calle Santa Fe (2007),saio berezi batean proiektatuko da.Dagoeneko zabalik dagoen erakusketa bat eskaintzen zaio Okendo Kultur Etxean.

Sail Ofizialeko film luzeen aurrerapena

❚ Les Harkis (2022).Philippe Faucon.FrantziaBelgika.Aljeriako Gerran,baliabiderik gabeko gazte aljeriar askok bat egiten dute Frantziako armadarekin: harkis izenekoak dira.Salah eta Kaddour horietako bi dira,eta unitate batean amaitzen dute,Pascal tenientearen agindupean.Gatazkaren egoera dela eta,Aljeriaren independentzia hurbiltzen ari dela eta harkien halabeharra zalantzan dagoela aurreikusten da.Pascalek nagusiei aurre egiten die bere unitateko gizon guztiak Frantziara aberriratzea lortzeko.

❚ Interdit aux chiens et aux italiens (2022). Alain Ughetto.Frantzia-Italia-Belgika-SuitzaPortugal.XX.mendearen hasiera,Ughettera, Italiako iparraldea,Ughetto familiaren etxea. Eskualdean bizitzea oso zail bihurtu da,eta Ughettoek beste leku batean beren egoera hobetzea dute amets.Kondairak dioenez,Luigi Ughettok Alpeak zeharkatu zituen Frantzian bizitza berri bat hasteko,eta horrek betiko aldatu zuen familiaren ahalbeharra.Bere bilobak bidaia bat egiten du denboran zehar haren historia gogoratzeko.

❚ Mariupolis 2 (2022).Mantas Kvedaravicius.Lituania-Frantzia-Alemania.2022an Mantas Kvedaravicius zinemagile lituaniarra Mariupolera (Ukraina) itzuli zen,2015ean filmatu zuen jendearekin berriz elkartzeko.Hil ondoren,bere ekoizleek eta kolaboratzaileek indar guztia jarri dute bere lanarekin jarraitzeko eta proiektu hau bere ikuspegiari jarraituz amaitzeko.Zinemagile gisa,han gertatzen ari denaren testigantza utzi nahi zuen Mantasek,hedabideen eta politikarien zaratatik urrun.Indar eta sentsibilitate handiz,dokumental honek bizitzak bonben azpian nola jarraitzen duen kontatzen du,eta tragedia eta itxaropena erdi bana konbinatzen dituzten irudiak erakusten ditu.

❚ Metronom (2022).Alexandru Belc.ErrumaniaFrantzia.Bukarest,1972.Anak 17 urte ditu eta maitasuna eta askatasuna ditu amets.Gau batean,lagunarteko festa batean,Metronomi gutun bat idaztea erabakiko dute,Free Europe irratiak Errumanian ezkutuan transmititzen duen

musika-saioari.Une horretan iritsiko da Securitate-a,Ceaucescu polizia sekretu beldurgarria.

❚ No Bears (Khers nist,2022).Jafar Panahi.Iran. Bi maitasun-istorio paralelo dira,non bikoteak gaizki irtengo diren oztopo ezkutu eta saihestezinengatik,sineskeriaren indarragatik eta boterearen mekanikagatik.Pelikula hau existitze hutsa miraria bat da ia.Jafar Panahik klandestinitatean filmatua,atxilotua eta 6 urteko kartzela zigorra -duela bi hilabetetik bere etxean betetzen ari dena- ezarri baino lehentxeago,No Bears maisulan bat da zinemagile irandar honen filmografian.Bere artearekin,gizartearekin eta adierazpen askatasunarekin artistak hartua duen konpromisoaren monumentu bat. ❚ Tetuán (2022).Iratxe Fresneda.Espainia.Bizitza errealeko esperientzietan oinarrituta,Iratxe Fresnedak bidaia pertsonal batean murgilduko gaitu.Iraganak eta orainak bat egingo dute ikus-entzunezko esperientzia hunkigarri eta sentsorial batean.Danubio ibaiaren ertz lasaietatik hasi eta Madrilgo bizitza asaldatuan amaitu arte,lau istorio elkartu eta galduko dira Tetuan filmaren misterioetan.

"Zinema eta Memoria" zikloa Giza Eskubideen Zinemaldian

Zinemaldia apirilaren 21etik 28ra bitartean garatuko da Victoria Eugenia Antzokian -lehiaketaren egoitza nagusian- eta Principal Antzokian, baita hiriko beste agertoki batzuetan ere.Aurten ziklo labur berezi bat izango da Tabakaleran: Zinema eta memoria.Hiru film eskainiko dira,Historia,Politika edo/eta Kontzientzia sortzeko irudiek duten ahalmena balioan jartzen dutenak.Rithy Panh (Everything Will Be OK) eta Mark Cousins (The March on Rome) zinemagileen lan berriak ikusteko aukera,baita Wanibik film sahararra ere.

Film fantastikoak nagusi Bilbon

Maiatzaren 5etik 13ra,Bilboko Zinemaldi

Fantastikoa - FANTegingo da Bizkaiko hiriburuan

Unibertsitateko Aldizkaria

Bilboko Udalak antolatzen duen Bilboko Zinemaldi FantastikoarenFANT- 29.edizioa egingo da maiatzaren 5etik 13ra.

Iristear dagoenaren aperitibo gisa, Zinemaldiak PreFANTzikloa jarri du abian gehien espero den euskal filmetako baten aurrestreinaldiarekin: Paul Urkijoren “Irati” filma. Filma FANTeko zuzendari Justo Ezenarrok,filmaren zuzendari Paul Urkijok,Edurne Azkarate,Eneko Sagardoy eta Itziar Ituño aktoreek eta Manu Paino ekoizleak aurkeztu dute prentsaurreko batean.

"Irati” filmak VIII.mendean kokatzen du publikoa.Kristautasuna hedatzen ari da Europan,eta sinesmen paganoak desagertzen.Frankoen erasoaldiaren ondoren,Karlomagnoren armada Pirinioak zeharkatzera doala,ibarjaunak laguntza eskatzen dio antzinako jainkosa bati. Odolezko itun baten bitartez,etsaia garaitzen du,trukean bizitza eman-

da,baina lehenago,Eneko semeari hitzemanarazten dio bere herria babestu eta gidatuko duela aro berrian.Urte batzuk geroago,misio batekin egingo dio aurre Enekok promesa hari: aitaren gorpua berreskuratu beharko du,modu paganoan lurperatuta dagoena Karlomagnoren altxorrarekin batera. Kristau fedekoa izanik,Enekok ibarreko pagano baten laguntza beharko du,Irati deituriko emakume enigmatiko bat.Bi gazteak oihan bitxi eta ilun batean murgilduko dira: bertan, diotenez,“izena duen guztia bada”. Filme hau Paul Urkijoren bigarren filme luzea da,eta “Errementari”,bere opera prima eta gero dator.Paul Urkijo FANTjaialdiaren aspaldiko ezaguna da.Jaialdian bere filme labur asko aurkeztu ditu,eta 2018an, FANTROBIA Saria eman zion,generoaren barruan gorabidean dagoen pertsona bat saritzen duena. Txiki-txikitatik zinema,ilustrazioa, literatura eta komikiak maite izan ditu,eta genero fantastikoa du gus-

tuko.Mitologia eta ipuin tradizionalen zale amorratua da.Berak idatzi eta zuzendutako bere film laburrek 85 sari eta 400 selekzio baino gehiago irabazi dituzte mundu osoko zinemaldietan.

Errealizadoreak Edurne Azkarate, Eneko Sagardoy,Itziar Ituño,Nagore Aranburu eta Elena Ruiz ditu buru Iratin.

Goya Sarien 2023ko edizioan,“Iratik” bost izendapen lortu zituen: Jantziteria Onena,Jatorrizko Abesti Onena,Musika Onena,Efektu Berezi Onenak eta Gidoi Egokitu Onena.

Sarrera librea izango da lekua bete arte eta gonbidapenak egun berean jaso ahal izango dira zinemako

leihatiletan 16:00etatik

aurrera

Gizon Ikusezina kartelean

Edizio berri honetan,Gizon Ikusezina egun batzuetan ikusgai bihurtuko da Bilbon,bera aukeratu baitute jaialdiaren irudi gisa.FANTen irudiak iaz hasitako grafikoari jarraitzen dio,fantasiazko eta beldurrezko zinemako pertsonaia mitikoetako bati protagonismoa emanez.Gizon Ikusezina, H.G.Wells-en izen bereko eleberriko

pertsonaia (“La isla del doctor Moreau” edo “La guerra de los mundos”), Frankenstein edo Drakularekin batera,Unibersaleko munstro klasikoen frankiziaren parte izan zen. Aurten,1933an James Whalek (hau ere Frankensteinen egilea) zuzendutako jatorrizko filmaren estreinaldiaren 90.urteurrenarekin batera,betaurreko viktoriarrek, benda batek eta kapela beltz batek osatzen dute jaialdia iragartzeko kartela.Horretarako,Claude Rains (Adrian Griffinen pertsonaia antzezten duena) aktore protagonistak erabilitako eguzkitako betaurrekoen erreplika bat erabili da, Magnoli Clothiers Ltd Zeelanda Berriko enpresarena,atrezzo zinematografikoan espezializatua,eta Fedora kapela,zeina,normalean, filmaren estreinalditik irudikatzen baita.

honek antzinako izaki mitologikoei buruzko ikuspegi irudimentsu eta garaikidea ematen du. Erakusketa hau Raquel Alzateren (Barakaldo,1972) ilustrazioen eskutik dator.

Erakusketa nagusi honek,gainera, Paul Urkijoren eta Nerea Torrijosen (zuzendaria eta jantzien diseinatzailea) ilustrazioak eta zirriborroak ditu osagarri gisa.

Erakusketa doakoa da eta 8:30etatik 21:30etara bisitatu ahal izango da maiatzaren 12ra arte.

Beste erakusketa batzuk

gisa.Oso artista zorrotza da bere lanarekin,marrazkia,perspektiba eta kolorea menderatzen ditu,eta horri esker,lan birtuosoak egin ditzake, irudimen agortezinarekin eta ironia fantastikoarekin batera.

Beste jarduera paralelo batzuk

FANTJaialdiaren aperitibo gisa,apirilaren 28an,19:00etan,FNAC Bilbaon,Jon Mikel Bañales DC Comicseko ilustratzailearekin topaketa bat antolatu da.

“Mitologika” erakusketa

Bestetik,“Mitologika” erakusketa doan bisitatu ahal izango da Barrainkuako Udaltegian maiatzaren 12ra arte.Horrez gain,Paul Urkijoren eta Nerea Torrijosen marrazkiak eta zirriborroak ere izango dira,“Irati” filmeko pertsonaiei buruzkoak.

"Mitologika” euskal mitologiako pertsonaia nagusien irudi-galeria bat da. Zugarramurdiko sorginak,Mari jainkosa,Gaueko,Jentilak eta Basajaun, jainko,deabru,iratxo eta erraldoiekin batera,mendeetan zehar iruditerian egon diren euskal mitologiako pertsonaien erakusketa honen protagonistak dira,belaunaldiz belaunaldi transmititutako ehunka kontakizunen bidez.Ilustrazioen erakusketa

Deustuko Liburutegiak apirilaren 17tik maiatzaren 13ra bitartean “Mitologia,sorginak eta magia” erakusketa hartuko du,gai horiei buruzko hainbat materialekin,hala nola liburuak,komikiak,filmak edo CDak.

Gainera,Begoñako Liburutegiak “Sugaar eta munduko dragoiak (Kobazuloetatik liburutegietara)” hartuko ditu maiatzaren 5etik 25era bitartean,eta hemen,dragoiek literaturan, komikian,zinean eta musikan utzitako arrastoak jarraitzera gonbidatuko da publikoa.

Azkenik,FANTJaialdiak “Sin TíNtulo” erakusketa inauguratuko du,Daniel Esteves Bilbao FormARTEko artistaren ilustrazioekin,Vía de Fuga Cafe-n, maiatzaren 1etik 31ra.Daniel Esteves Alonso (Bilbo,1998) FormARTE

Bilbon hasi zen 2017an praktika artistikoan eskolaz kanpoko jarduera

Hurrengo egunean,apirilaren 29an, 16:00etatik 20:30era,Euskal Mitologiaren inguruko rol saio bat antolatu da La Perrera Udal Eraikinean eta euskaraz izango da.

FANTek FAS CineCLUBarekin kolaboratuko du aurten ere,eta elkarrekin El Camen Aretoan Aitor Elorriagaren “El Cometa”,film laburra eta Alberto Vazquezen “Unicorn Wars”,film luzea programatuko dira maiatzaren 2an,19:45ean.

“El Cometa” kometa baten igarobidea ikusteko geratu diren bi lagun erakusten ditu; inoiz ez da bat Lurretik hain gertu igaro eta une ahaztezina izango da.Film labur honek FANT 2021eko Sail Ofizialean parte hartu zuen eta Aiora Sedanok Euskal Aktoreen Batasunak ematen duen Euskal Film Laburren Interpretazio Onenaren ohorezko saria irabazi zuen.

Informazio gehiago: www.fantbilbao.eus