Dagoeneko hasi da 2024-25 ikasturte berria! Euskal Herriko eta Nafarroako unibertsitate publiko eta pribatuek beren ikasleei,berriak barne,harrera eman diete beren ongietorri-ekitaldiekin.Atzerritik etorritako gazteek ere ekin diete beren ikasketei beraientzat arrotza zen herrialde honetan. Unibertsitateko Aldizkariari dagokionez,hemen da berriz ere zuen agerkaririk gogokoena zuen hezkuntza-zentroetako albiste berrituenak agertzeko.Adibidez,Euskal Herriko Unibertsitateak gora egin du Shanghaiko rankingean eta munduko 400 unibertsitate onenen artean dago berriz ere.Bestalde,
Mondragon Unibertsitateak eskaintza akademikoa zabaldu du, hamar titulu berri emango baititu bere lau jakintza-arloetan.Bere aldetik,Deustok bere historiaren zati bat berreskuratu du,Bizkaiko Kultura Elkartearen funtsaren dohaintza jaso baitu.Nafarroako Unibertsitate Publikoan,zabalik dago epea kirol-txartela eskuratzeko,25 kirol egiteko aukerarekin,astean 71 saiotan.Bukatzeko,Nafarroako Unibertsitateko tituludunen % 92 lanean edo ikasten ari da. Amaitzeko,tatuaje bat kendu nahi al duzue? Horri buruzko izanga da ale honetako elkarrizketa. Goza dezazuela,beraz!
uniagenda
UNIBERTSITATEAK
Universidad del País Vasco / Euskal HerrikoUnibertsitatea www.ehu.eus
Uda IkastaroakDonostiaMiramar Jauregia z/g943 219 511
LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa,Ana Belén Sánchez,Nissma De Benito eta Irene Urizar.
DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Unibertsitateko Aldizkaria.
ARGAZKIAK: Irene Urizar eta Cristina Domínguez.
PUBLIZITATEA: Bizkaia/ Gipuzkoa/ Araba/Nafarroa: 629 229 185 Unibertsitateko Aldizkariak ez du bertan azaltzen diren iritzi eta edukien gaineko ardurarik hartzen.
Informazioa,orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.
ETA GAZTEOK BYEWORLD ALDIZKARIAK EUSKO JAURLARITZAKO GAZTERIA ZUZENDARITZAREN DIRU-LAGUNTZA DU
HONEK NAFARROAKO GOBERNUAREN LAGUNTZA JASO DU
unibertsitatea
UPV/EHU,munduko unibertsitate onenetarikoa
UPV/EHUk gora egin du Shanghaiko rankingean eta munduko 400 unibertsitate onenen artean dago berriz ere
Unibertsitateko Aldizkaria
Espainiako unibertsitateen artean hirugarren postuan dago UPV/EHU. Euskal Herriko Unibertsitateak Shanghaiko rankingean gora egin du eta munduko 400 unibertsitate onenen artean kokatu da berriro,iaz 500 unibertsitate garrantzitsuenen artean geratu ostean (http://www.shanghairanking.com).Sailkapen hori Shanghaiko Jiao Tong Unibertsitateak egiten du urtero,eta,gaur egun, nazioartean aintzatetsitako ebaluazio-irizpideetako bat da,unibertsitatemunduaren barruan errespetatuena eta enblematikoena.Espainiar estatuko zortzi unibertsitate soilik daude sailkapen horretako lehen 400 unibertsitateen artean.
Eva Ferreira euskal unibertsitate publikoko errektorea pozik agertu da emaitza horiekin: "Maila bat igo izana, euskal unibertsitate publikoa munduko 400 unibertsitate onenen artean egotea,albiste bikaina da gure gizartearentzat.Kontuan hartu behar da gero eta konpetentzia handiagoko nazioarteko testuinguru batean gaudela, Txinaren goranzko posizioak erakusten duen bezala.Horregatik,munduko lehen 400 unibertsitateen artean egotea eta Espainiako unibertsitateen artean hirugarren postuan egotea emaitza bikaina da.Urte olinpikoa izanik,esango nuke Euskal Herriko Unibertsitatea unibertsitateko ikerketaren munduko podiumean dagoela. Posizio hori are nabarmenagoa izango litzateke egindako inbertsioaren errendimenduari dagokionez.Aukera hau aprobetxatu nahi dut gure unibertsitate-komunitatea osatzen duten pertsona guztiak zoriontzeko lorpen kolektibo bikain honengatik". Shanghaiko rankingak,funtsean, unibertsitateetako ikerketaren era-
gina neurtzen du,baita nazioartean duen ospea ere.Euskal Herriko Unibertsitatea 2012an agertu zen lehen aldiz sailkapen horretan.Aurten, Harvard,Stanford eta Massachusetts Institute of Technology unibertsitateek sailkapeneko lehen hiru postuak hartuko dituzte,ordena honetan.Lehen hamar postuetatik zortzi Estatu Batuetako unibertsitateek betetzen dituzte,eta bi Britainiar Handiko unibertsitateak dira (Cambridgekoa eta Oxfordekoa).
Maila bat igo da, Harvardeko
Unibertsitatea buru duen sailkapenean
Ex aequo 301 eta 400 postuen artean
UPV/EHU ex aequo kokatzen da 301 eta 400 postuen artean.Inguruabar hori azaltzeko,zerrendan emaitzak aurkezteko ezarritako sistema ulertu behar dugu.Hala,1. postutik 100.postura handienetik txikienera bitarteko hurrenkera zorrotza ezartzen dute,puntuazioa-
ren arabera.Ondoren,bloke bat osatzen da 50 unibertsitaterekin; beste bloke bat beste 50 unibertsitaterekin; eta hortik aurrera,500. postura arte,100 unibertsitateko hiru multzo bereizten dira.Bloke bakoitzaren barruan unibertsitateak ordena alfabetikoaren arabera agertzen dira.Sailkapen honek duen garrantzia zenbatekoa den konturatzeko,gogoratu behar da mundu osoan goi mailako 20.000 hezkuntza erakunde baino gehiago daudela.
Unibertsitateen bikaintasuna neurtzeko nazioarteko erreferentzia den zerrenda hau osatu ahal izateko, kontuan izan dira Nobel saria eta Matematiketako Fields dominak eskuratu dituzten irakasle edo ikasle ohiak dituzten unibertsitateak,ikertzaile oso aipatuak eta Nature edo Science aldizkarietan argitaratutako artikuluak,baita WOSen (Web of Science) indexatutako artikuluen kopurua ere.Hala,rankingik fidagarriena eta entzutetsuena da.Guztira, 2.500 unibertsitate baino gehiago ebaluatzen dira eta 1.000 onenen sailkapena ateratzen da.Datorren urrian,Shanghaiko rankingak ikasketa espezialitateen araberako emaitzak eskainiko ditu.
UPV/EHU,mundu-mailako abangoardian
Euskal Herriko Unibertsitatea mundu-mailako abangoardian kokatu da komunikazio kritikoei dagokienez
Unibertsitateko Aldizkaria
Edozein larrialdi-egoeratan,ohikoa izaten da txistu-hots bereizgarri horiek igortzen dituzten “walkie talkie” handi horiek erabiltzen ari diren suhiltzaileak,zerbitzu medikoak eta polizia ikustea,elkarrekin eta agintezentroarekin hizketan edozein gorabeheraren aurrean erantzun eraginkorra koordinatu ahal izateko.
Era horretako komunikazioei “misio kritikoko komunikazioak” izena eman izan zaio edo,laburbilduta,“komunikazio kritikoak”.Termino hori sendoak eta seguruak izan beharrarekin eta une eta egoera orotan eskuragarri egon behar izatearekin lotuta dago (baita jazoera larrien - hala nola hondamendien- edo ekitaldi masiboenhala nola jaialdia kirol-ekitaldia edo ospakizunen- kasuan ere).
UPV/EHUko Bilboko Ingeniaritza Eskolako NQAS ikerketa-taldea,hain zuzen ere,belaunaldi berriko larrialdiko komunikazioen arloan ari da lanean eta Ministerioak Espainiako Gobernuaren Eraldaketa Digitalerako emandako 3,25 milioi euroko zenbatekoa jaso du.
“Gaur egun,telefono adimendunen eta 5G (eta laster 6G) ospetsuen garaiotan,paradoxa dirudi larrialdietako kidegoek erabiltzen dituzten ko-
hamarkadako teknologian oinarrituta egotea.Teknologia horrek,funtsean,ahots deiak egitea eta mezuak bidaltzeko gutxieneko gaitasuna izatea ahalbidetzen du.Bien bitartean,gure egunerokotasunean,multimedia informazioa partekatzeko,bideoak bidaltzeko, kokapen aurreratua partekatzeko, sentsoreen informazioa bidaltzeko, dronak erabiltzeko eta abarretarako hamaika aplikazio ditugu guztiok”, azaldu du Fidel Liberak,Bilboko Ingeniaritza Eskolako irakasle eta NQAS taldeko ikerlari nagusiak.
Hutsune horretaz jabetuta,ikerketa talde horrek 15 urte inguru daramatza “banda zabaleko misio kritikoko komunikazioak” izenekoetarako trantsizioan aurrera egin ahal izateko teknologia ikertzen eta garatzen.
Denbora tarte honetan,nazioarteko erreferente bihurtu da ikerketaren eta estandarizazioaren arloetan,interoperabilitatea sustatzen eta teknologia transferitzen.Bide horri 2011n ekin zion,Europako GERYON proiektua zuzenduz.Proiektu hark sare mugikor komertzialen (ordu hartan 4G) segurtasuna eta sendotasuna handitzea eta,telefono adimendunetako aplikazioak erabiliz,komunikazio kritikoak eskaintzea zuen helburu.Urte batzuk geroago,komunikazio mugikorrak estandarizatzen dituen 3GPP erakundeak ere bide berari ekin zion eta,hala,taldea era horretako teknologiak ikertzeko abangoardian kokatu zen.Horren ondoren,gainera,5Grako bidean Europako beste proiektu batzuk ere iritsi ziren: 5G SESAME eta 5G ESSENCE,esate baterako.
munikazioak 90eko
MUk bere eskaintza akademikoa handitu du
Mondragon Unibertsitateak eskaintza akademikoa zabalduko du datorren ikasturtean,hamar titulu berri eskainiko baititu bere lau jakintza-arloetan
Unibertsitateko Aldizkaria
Mondragon Unibertsitateak eskaintza akademikoa zabalduko du 2024-2025 ikasturtean,hamar titulu berrirekinlau master,gradu bat,aditu-ikastaro bat eta lau espezializazio-ikastaro-,ingeniaritzaren,enpresa-kudeaketaren, ekintzailetzaren,hezkuntzaren,humanitateen eta gastronomiaren jakintza-arloetan.Gainera,lehendik dauden tituluetako bat beste campus batzuetan eta beste modalitate batzuetan ere emango du unibertsitateak.Eskaintza berri horren helburua da gizartean izandako aldaketek ekarri dituzten beharrei erantzutea eta aldaketa horien araberako lanpostuak betetzea,prestakuntza berrien bidez. Eskaintza berri hori,beraz,gehitu egin zaie unibertsitateak ikasturte honetan eskaini dituenei: graduko 18 titulu -horietako 12,dualak-,21 unibertsitatemaster eta doktoregoko 4 programa, bai eta hainbat graduondoko,titulu propio eta aditu-ikastaro ere zortzi ar-
lo horietan.
Mondragon
Unibertsitateak 2023-2024 ikasturtean eman dituen 18 graduei eta 20 unibertsitatemasterrei gehituko zaie eskaintza hori
Goi Eskola Politeknikoa
Mondragon Unibertsitateko Goi Eskola Politeknikoak Mekatronikako Gradua eskainiko du Galarretako campusean,2024-2025 ikasturtean.Orain arte,gradu hori Arrasaten eta Bilbon eman da,eta,datorren ikasturtetik aurrera,Galarretako campusean ere emango da.Titulu horretan,produktuen,makinen,ekipamenduen eta
abarren bizi-zikloaren garapena,optimizazioa,muntaketa,automatizazioa, prestaketa eta mantentzea landuko dituzte ikasleek.
Enpresagintza Fakultatea
Mondragon Unibertsitateko Enpresagintza Fakultateak hiru berrikuntza ekarriko dizkio unibertsitatearen datorren ikasturteko eskaintza akademikoari.Zehazki,bi master berri eta onlineko etengabeko prestakuntzako ikastaro bat izango ditu. Ekintzailetzako eta Berrikuntza Irekiko Unibertsitate Masterra da,gaur egungo aldaketa-uneari erantzun nahi diona,eta etorkizuneko eraldaketaeta sorkuntza-prozesuetan liderrak izango diren pertsonak prestatzea du xede.Master horrek ekintzailetza eta barne-ekintzailetza bultzatu nahi ditu, eta irtenbide praktiko eta bideragarriak bilatu,egungo erronka sozial, ekonomiko,ingurumeneko,teknologiko,hezkuntzako edo sozio-sanitarioei
aurre egiteko,testuinguru errealetik eta diziplina anitzeko lantaldearen barruan betiere.
Negozioari aplikatutako datuen alorrean, Business Analytics Etengabeko Prestakuntzako onlineko Masterra eta Datuen Gobernu eta Kudeaketa Estrategikoko Etengabeko Prestakuntzako onlineko Ikastaroa emango dira.Horien helburua da profesionalak prestatzea,erabaki informatuak har ditzaten,datuetan oinarrituta,ez intuizioetan.0Ingurune ekonomiko global honetan,izugarri lehiakorra eta dinamika aldakorrekoa izaki,lehiarako abantaila izateko aukera ematen die erakundeei sortutako datuen bolumeneko eztanda aztertzeak.
Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea
Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultateak hiru titulu berri izango ditu; Hezkuntzaren arloko master bat da nabarmentzekoa.
Hezkuntza Berrikuntzarako Ikerketako Unibertsitate Masterra % 100 online emango da,eta ikasleak hezkuntzaren arloan berrikuntza-ildo berriak identifikatzeko gai izateko prestatzea du helburu.Ikasleak ikertzaile izan ahalko dira,eta doktorego-programan sartu.Titulua euskaraz zein gaztelaniaz emango da.Ikasleek,gainera,bi ikasketa-erritmo izango dituzte aukeran,urte batean edo bi urtean egiteko aukera izango baitute. Bestalde,urrian, Euskararen normalizazioa eta normatibizazioa XXI. mendean espezializazio-diploma hasiko da,Euskaltzaindiaren eta Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatearen arteko elkarlanari esker.
Gastronomia Zientzien Fakultatea
Gastronomia Zientzien FakultateaBasque Culinary Centerrek prestakuntza-eskaintza handituko du eta Food Design: Berrikuntza Produktu, Zerbitzu eta Esperientzia Gastronomikoetan Masterra eskainiko du.Master horren lehen edizioa 2025eko urtarrilean hasiko da,formatu hibridoan.
Merkatuko prestakuntza-eskaintzari ikuspegi berritzaile eta sortzaile batetik erantzuteko beharraren ondorioz sortu da,eta elikagai-industrian aldaketa nabarmenak bultzatzea du xede, erronkei aurre eginez,aukerak sortuz, eztabaidak piztuz eta narratiba jasangarritasunera bideratuz,iraganaren, orainaren eta etorkizunaren integrazioan eta kulturarekiko errespetuan oinarrituta,gastronomiaren eta diseinuaren arteko sinergiak bilatuta.
Eskaintzak master, aditu-ikastaro eta
espezializazio-ikastaro berriak hartzen ditu barne
- Industria Diseinuko eta Produktu Garapeneko Ingeniaritza (DUALA).
- Industria Antolakuntzako Ingeniaritza (DUALA)
- Industria Elektronikako Ingeniaritza (DUALA).
- Informatika Ingeniaritza (DUALA)
- Energiaren Ingeniaritza (DUALA)
- Prozesu Industrialetako Ekoteknologien Ingeniaritza (DUALA).
- Ingeniaritza Biomedikoa (DUALA)
❚ ENPRESEN KUDEAKETA
- Enpresen Administrazioa eta Zuzendaritza - myGADE (DUALA)
- Business Data Analytics.
❚ EKINTZAILETZA
- Lidergo Ekintzailea eta Berrikuntza - LEINN.
❚ HEZKUNTZA
- Haur Hezkuntza (4 aipamenekin).
- Lehen Hezkuntza (6 aipamenekin).
❚ HUMANITATEAK
- Humanitate Digital GlobalakHDG.
❚ KOMUNIKAZIOA
- Ikus-entzunezko Komunikazioa (DUALA).
❚ GASTRONOMIA
- Gastronomia eta Sukaldaritza Arteetako Gradua.
21 Unibertsitate-master
❚ INGENIARITZAK
- Produktu eta Zerbitzuen Diseinu Estrategikoa.
- Enpresa Berrikuntza eta Proiektu Zuzendaritza.
- Industria Ingeniaritza.
- Energia eta Potentzia Elektronika.
- Teknologia Biomedikoak.
- Robotika eta Kontrol Sistemak.
- Datuen Analisia,Zibersegurtasuna eta Hodei-konputazioa.
- Energia Sistema Adimendunak.
- Operazio Logistiko eta Produktiboen Zuzendaritza.
❚ KOOPERATIBISMOA
- Kooperatibismoa eta Kudeaketa Sozioenpresariala.
❚ ENPRESEN KUDEAKETA
- Kontabilitate eta Finantza Zuzendaritza.
- Marketin Digitala.
- Erakundeen Nazioartekotzea.
- Pertsonen Talentuaren Kudeaketa Estrategikoa.
- Negozio Adimenerako Datuen Analisia/Business Analytics.
❚ EKINTZAILETZA
- Ekintzailetzako eta Berrikuntza Irekiko Unibertsitate Masterra **. Berria 2023-2024 ikasturtean.
❚ HEZKUNTZA
- Derrigorrezko bigarren hezkuntzan,batxilergoan,lanbide-heziketan eta hizkuntzen irakaskuntzan irakasle izateko gaikuntza (aipamen berria Heziketa Fisikoan).
- Ikaskuntza Errazteko eta Berrikuntzako Unibertsitate Masterra (LIT).
- Hezkuntza Berrikuntzarako Ikerketako Unibertsitate Masterra.
❚ GASTRONOMIA
- Gastronomia Zientziak.
- Gastronomiako Irakasle Prestakuntza.
Informazio gehiago hemen: www.mondragon.edu
Deustok bere hastapenak jaso ditu
Deustok bere historiaren zati bat berreskuratu du,Bizkaiko Kultura Elkartearen funtsaren dohaintza jaso baitu,urteetan zaintzaile izan duen Antonio Elías Suárezen eskutik
Unibertsitateko Aldizkaria
Deustuko Unibertsitateak bere historiaren zati bat berreskuratu du Bizkaiko Kultura Elkartearen funtsaren dohaintza eta haren zaintzaile zen Antonio Elías Suárezen artxibo pertsonala jaso baititu.1931n, Manuel Azaña Errepublikako presidenteak Jesusen Lagundia dekretua zela eta elkarte hori sortu zen, orduko Deustoko Goi Mailako Ikasketen Zentroan jesuiten lan akademikoarekin jarraitzeko.Lan hori 1941era arte egin zuen.Jasotako ondareak 10 urte horietan egindako jarduera akademikoaren dokumentuak biltzen ditu.
Jasotako materialen artean daude irakasleen eta ikasleen zerrendak, kalifikazioak,ikasgaien programak,ikasgaien zerrendak...
Bizkaiko Kultura Elkartea 1931n sortu zen,Errepublikaren garaian jesuitak kanporatu ondoren eten zen Uniber-tsitatearen lan akademikoarekin jarraitzeko.Legatuak 1941era arte egindako irakaskuntza-jardueraren emaitzak gordetzen ditu,eta dokumentuen artean,aipagarriak dira irakasleen eta ikasleen zerrendak,kalifikazioak edo irakasgaien programak.
Jasotako materialen artean daude irakasleen eta ikasleen zerrendak, kalifikazioak,ikasgaien programak, ikasgaien zerrendak,omenaldiak edo Valladolideko Unibertsitateare-
kiko korrespondentzia,beste batzuez gain.Beraz,ikasleak Industria Ingeniarien Karrera Prestatzeko Ikasketetan eta Zuzenbidean trebatzen ziren garaiko funtsezko testigantzak dira,eta hemendik aurrera Deustuko Unibertsitateko Artxiboan egongo dira.
Erakundearen memoria
Antonio Elías Suárezek,Zuzenbide Fakultateko ikaslea izan zenak,Bizkaiko Kultura Elkartearen lehendakaritza hartu zuen.Hasieran Bilboko Kale Nagusiko 33.zenbakian kokatu zen elkartea,eta gero behin betiko Mazarredo zumarkaleko 25. zenbakira joan zen,biak Bilbon. 1940-1941 ikasturtera arte,Deustuko Unibertsitatearen barruan ikasturte berria hasi zen arte,1938ko maiatzaren 3ko Francoren dekretuaren babespean,azken agindu horrek aurreko dekretua indargabetzen baitzuen,elkarteak jesuiten lanaren jarraipena egin zuen eta lan horren bermatzailea izan zen.Eta 1931 eta 1941 urteen artean,presi-
dentea erakunde horrek sortutako dokumentazio guztia bere etxean mantentzeaz arduratu zen eta,horrela,Deustuko Unibertsitatearen historia babesteko dokumentu garrantzitsuen gordailuzain bihurtu zen.
Unibertsitatearen historiaren zati bat babesteko eta ezagutarazteko betebeharra sentitu duen erakunde horren eta haren oinordekoen oroimena bizirik mantentzeko interesari eta kezkari esker,Deustuko Unibertsitateko iraganeko garai bat osa daiteke orain,ia lekukotasunik ez zuena.
Garai hartako historiaren osagarri eta testuinguru gisa,Unibertsitateko Artxiboak Antonio Elías Suárezen artxibo pertsonala ere jaso du. Bilboko,Euskal Herriko eta Espainiako bizitza politiko eta sozialean lekuko eta partaide zuzen eta nekaezina izan zen joan den mendeko 20.eta 50.hamarkaden artean Elías Suárez.Bere dokumentazioak XX.mendeko historia hurbilenaren zati interesgarri bat islatzen duen informazioa ematen du.
Deustok ongietorria egin zien ikasle berriei
Deustuko Unibertsitateak ikasturtea hasi zuen nazioarteko ikasleei eta 1.mailako ikasleei ongietorria emateko jardunaldiekin
Unibertsitateko Aldizkaria
Deustuko Unibertsitateak irailaren lehen astean ekin zion jarduera akademikoari,nazioarteko ikasleei ongietorria emanez eta 1.mailako ikasleei harrera eginez.Guztira,40 herrialde baino gehiagoko graduko eta graduondoko trukeko eta CIDEko (atzerritarrentzako espainierazko ikastaroak) 645 ikaslek Bilbon (511) eta Donostian (137) ikasiko dute ikasturtearen lehen seihileko honetan. Gainera,nazioarteko 50 ikaslek parte hartuko dute International Virtual Campusen,mundu osoko unibertsitate bazkideetako ikasleei nazioartekotze-alternatiba eskuragarriak eta inklusiboak eskaintzeko pentsatutako espazio digital batean ikasgaiak eginez.
Graduko 2.440 ikasle
berri baino gehiago hasiko dira aurten
Deustuko campusetan eta Gasteizko egoitzan
Gazteak herrialde hauetatik datoz: Albania,Argentina,Austria,Belgika,Brasil,Kanada,Txile,Txina,Kolonbia,Kroazia,Danimarka,Eslovakia,Eslovenia, Estatu Batuak,Estonia,Finlandia, Frantzia,Grezia,Hungaria,India,Irlanda,Italia,Japonia,Letonia,Lituania, Malta,Maroko,Mexiko,Norvegia,Herbehereak,Peru,Polonia,Portugal, Puerto Rico,Erresuma Batua,Txekiar Errepublika,Koreako Errepublika, Suedia,Suitza,Taiwan eta Turkia.
Graduko ikasleei dagokienez,2.440 ikaslek baino gehiagok hasiko dituzte aurten beren karrerak unibertsitateko bi campusetan eta Gasteizko egoitzan.Ikastaro guztietarako eskolak irailaren 9an hasiko dira,eta irekiera ekitaldi ofiziala,Imanol Prada-
les Eusko Jaurlaritzako lehendakaria buru dela,irailaren 25ean izango da.
Harrera nazioartekoei Bilbon
Bilboko campusak nazioarteko
511 ikasleei ongietorri instituzionala egingo zien irailaren 4an.Harrera jardunaldi hori Paraninfoan egin zen,eta Aitziber Irigoras Unibertsitate Elkarteko eta 2030 Agendako errektoreordeak,Javier Arellano Nazioarteko Harremanetarako errektoreordeak,Juan Mari Aburto Bilboko Udaleko alkateak eta Leixuri Arrizabalaga Bizkaiko Foru Aldundiko Euskara,Kultura eta Kiroleko foru diputatuak batera parte hartu zuten,baita Bilbon oinarri duten hainbat kontsul orokor eta ohorezkoak ere.
Topaketa lunch batekin amaitu zen eta ikasleek Bilboko hiria ezagutzeko aukera izan zuten Buddy Programan parte hartzen duten Deustoko ikasleen eskutik.Programa hori nazioarteko ikasleak bertako ikasleekin elkartzen dituen programarik nabarmenetako bat da,haien integrazioa eta harrera sustatzeko.Ekitaldi instituzional hau orientazio akademikorako tutoreekin eta Na-
zioarteko Harremanetarako Bulegoarekin eta Deusto Campusekin egindako saioekin osatuko da.
Internazionalak Donostian
Donostiako campusak ere irailaren 4an ospatu zuen bere 137 ikasle eta truke ikasleentzako ongietorri instituzionala.Ekitaldia Loiola Centrumen izan zen,Xabier Riezu Deustuko Unibertsitateko Donostiako campuseko errektoreordeak hartu zuen parte. Egun horretan bertan,Donostiako alkate Eneko Goiak harrera egin zien nazioarteko ikasleei Udaletxeko Osoko Bilkuren Aretoan eta jardunaldiari amaiera emateko,city tour bat egingo da 'Big buddies' taldearekin.
Ikasturte honetako nobedadeak
Datorren urterako berrikuntzen artean,Ingeniaritza Matematikoko gradua eta Bilboko campusean emango diren Zuzenbideko + Filosofiako,Politikako eta Ekonomiako gradu bikoitza daude.Donostiako campusak,bestalde,ADE + Digital Business Intelligence (Deusto Business Analytics Programme) gradua eskainiko du datorren ikasturtean.
25 kirol egiteko aukera NUPen
Zabalik dago epea NUPeko kirol-txartela eskuratzeko; 25 kirol egiteko aukera ematen du astean 71 saiotan
Unibertsitateko Aldizkaria Nafarroako Unibertsitate Publikoaren (NUP) kirol-txartelarekin 25 jarduera egin ahal izango dira,astean 71 saiotan banatuak,udazkeneko seihilekoan.Irailaren 9tik aurrera egin daitezke,astelehenetik ostiralera,Unibertsitatearen kirol-instalazioetan.Kirol-txartelarekin egiten ahal diren jarduerez gainera,beste 13 modalitate daude,maila diferenteetakoak,eta horietan parte hartzeko,aparte izena eman eta ordaindu behar da.Bestalde,entrenamendusaio pertsonalizatuak eta golf-ikastaroak ere eskaintzen dira.
Honako jarduera hauek sartzen dira kirol txartelean: erabateko entrenamendua,spinning,pilates + hipopresiboak,pump,HIIT,yoga, yoga yin yang eta yoga hatha, zumba,igeriketa (maila bat baino gehiago),pilates eta tarteko mailako pilates,aquaboost,funtzionala,aerobic+core,step+core,TRX, total body,core+stretching,fastfit,GAP,GAP+core,step eta boxtraining.
Edonork eskuratu dezake kirol txar-
tela eta egin ditzake horrek eskaintzen dituen kirolak.Urtekoa,seihilekoa edo hilekoa izan daiteke,eta Unibertsitatearen webgunearen bidez eska daiteke.Zehazki,udazkeneko seihilekorako kirol txartelaren prezioa 44 euro da ikasleentzat, 55,20 euro Unibertsitateko komunitateko gainerako kideentzat,80 euro Ikasle Ohien eta Adiskideen Elkarteko kideentzat,eta 120 euro Unibertsitatetik kanpokoentzat.
Kirol txarteleko jarduerak “online” erreserbatzea
Kirol txarteleko jarduerak egiteko, “online” erreserba egin behar da aldez aurretik Unibertsitatearen webgunean (egun baterako bi erreserba egiten ahal dira gehienez).Gero,ezin joan izanez gero,bertan behera utzi behar da erreserba,jarduera hasi baino hiru ordu lehenagora arte. Txartela edukiz gero,gainera,kirol instalazioak erabil daitezke (igerilekua,rokodromoa,muskulazio aretoa eta abar),eta pilotalekua zein kanpoko tenis pistak erreserbatu. Unibertsitatearen webgunean dago
informazio guztia: kirolak (ordutegia,deskribapena eta entrenatzaileak),txartelaren bidez kiroletan izena emateko sistema,eta seihilekoko eta hilabeteko prezioak.
Udazkeneko jarduerak irailaren 9an hasi ziren, eta astelehenetik ostiralera egingo dira, aldez aurretik “online” erreserbatuta
Udazkeneko seihilekorako beste jarduera batzuk
Gorago azaldu bezala,udazkeneko seihilekoan beste hamahiru jarduera eskaintzen dira,txartelean sartuak ez daudenak: xakea,boxeoa,eskalada,kickboxing,igeriketa, tenisa,trail camp,boleibola eta waterpoloa.Errugbia ere eskaintzen da ikasleei zuzendutako doako kirol modura.Izena eman eta aparte ordaindu behar diren jarduera horietarako,irailaren 4an ireki zen izena emateko epea Unibertsitateko komunitatekoentzat,eta irailaren 13n gainerakoentzat. Bestalde,seihileko honetan,NUP mendira irteerak egiten segituko da: Candanchútik Lizarara Estanés iboitik (Huesca),Auza mendia eta Urbasa mendilerroa.Urbasarako irteeran,mendi-ibilaldiez gain eskalada egiteko aukera eskaintzen da. Horrez gain,ikasturte honetan,berritasun modura,golf bautismoak eskaini eta eginen dira irailaren 21ean eta urriaren 19an,denak larunbatarekin,Nafarroako Golf Federazioarekin lankidetzan,eta doakoak izanen dira unibertsitateko ikasleentzat.
Ehun mentore NUPen
Ikasturte honetan ehun ikasle ari dira mentore gisa Nafarroako Unibertsitate
Publikoko ikasle berrientzat
Unibertsitateko Aldizkaria
Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) Ikasleen Gaietarako,Enpleguko eta Ekintzailetzako Errektoreordetzak jarri zuen abian berdinen arteko mentoretza-programa,eta bederatzigarren edizioa du bere historiako ikasle mentoreen kopuru handienarekin: ehun.Graduko goimailako ikasle horiek mentore-lanetan arituko dira hala nahi duten ikasle berrientzat.Irailaren 2tik 10era arte egon zen zabalik ikasle horiek “online” inskripzioa egiteko epea. Programa horren bidez,mentoreek gai akademiko eta administratiboei buruzko informazioa eta aholkuak ematen dizkiete lehen ikasmailako zazpi ikasleri gehienez ere. NUPek ikasle mentoreei ongietorria egiteko jardunaldia egin zuen berriki.Jardunaldian parte hartu zuten Cristina Bayona Sáez Ikasleen Gaietarako,Enpleguko eta Ekintzailetzako errektoreordeak eta Ritxar Arlegi Pérez Ikasleen Arloko zuzendariak. Mentoreek prestakuntza osagarriko bi ECTS kreditu (50 orduren baliokidea) lortzen ahal dituzte gehienez,eta konpromisoa hartzen dute prestakuntzako lantegietara joateko; mentoretzapean daukaten ikasle taldearekin bilera egiteko seihileko bakoitzaren hasieran;
ikasleen banakako kontsultei “online” erantzuteko; eta ikasleengan unibertsitateko independentzia eta autonomia bultzatzeko,lanerako eta ikasketarako ohitura eraginkorrak gara ditzaten.Mentore-lana bukatutakoan,laguntza jaso duten ikasleek berek ebaluatzen dituzte.
Gai akademiko eta administratiboei
buruzko aholkuak emango dizkiete
unibertsitatean lehen
aldiz sartzen diren ikasleei
Programak 2.514
parte-hartzaile izan ditu hastapenetik
Beste lankide batzuentzat mentoretza-lanak egin dituen Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) ikasle-kopurua handitu egin da pixkanaka ikasturtez ikasturte.Programa hasi zenean,2016-17 ikasturtean,23 mentore zeuden,eta ikasturte honetan,berriz,ehun.Hortaz,orain arteko
markak hautsi dira.“Ikasleen Kontseiluaren eskaera bat dago programaren ernamuinean,eta sendotu egin da urteekin.Unibertsitatearentzat oso garrantzitsua da.Lehen ikasmailako ikasleak nahiko galduta egoten dira,eta mentoreek konfiantza eta lasaitasuna ematen dizkiete titulazio bereko ikasle gisa izan duten esperientzia partekatuz.Irakasleek ezin dute hori egin”,Cristina Bayona Sáez NUPeko Ikasleen Gaietarako,Enpleguko eta Ekintzailetzako errektoreordeak.
Bestalde,mentoreen aholkuak jaso dituzten ikasleen kopuruak ere gora egin du,eta hasierakoak halako bost baino gehiago dira egun: programaren lehen urtean 105 ikasle ziren,eta 2023-24 ikasturtean,berriz,518 ikasle.Zifra globaletan, zortzi ikasturte horietan,2.152 lagun mentorizatu dituzte goi-mailako 362 ikaslek.
Programa amaitzean,mentorizatutako ikasleek mentoreen lana ebaluatzen dute.Zazpi urte hauetan, mentoreen batez besteko puntuazioa 10etik 8,3 puntukoa izan da.
Bestalde,mentoreek mentoretzaprogramaren edukia eta jasotako prestakuntza baloratzen dute,eta batez besteko puntuazioa 10etik 8,2 puntukoa da.
NUko tituludunen enplegagarritasun bikaina
Nafarroako Unibertsitateko tituludunen % 92 lanean edo ikasten ari da
Unibertsitateko Aldizkaria
Nafarroako Unibertsitateko graduko ikasle ohien % 69k lan egiten du eta % 23 beste jarduera batzuetara dedikatzen da,hala nola ikasketak edo azterketak egitera.Hau da, % 92k ardura bat dute.Masterra dutenei dagokienez,% 87,4k lana dute.Hauek dira Unibertsitaterako
Ikerfel Merkatu Ikerketa eta Marketin Estrategikoko Institutuak urtero egiten duen azken ikerketako datuetako batzuk.Aurtengo otsailean eta apirilean egin zen eta 2021, 2022 eta 2023an ikasketak amaitu zituzten 3.115 tituludunek hartu zuten parte (1.989 gradu eta 1.126 master).
Txostenak agerian uzten du graduko ikasle ohien % 68,6k eta masterreko ikasleen % 87k sei hilabete baino gutxiago behar izan dituztela lanpostua lortzeko titulua lortu ondoren."Oso datu positiboak dira, Unibertsitateak ematen dien prestakuntzak eta gaitasunek lana aurkitzeko denbora murrizten laguntzen dutela erakusten dutenak",dio Alfonso Vericat Nafarroako Unibertsitateko Praktikak eta Enplegu Zerbitzuko zuzendariak. Beste jardueretan buru-belarri ari diren gradudunen artean,
% 52 master edo ikastaro batekin osa-tzen ari da bere prestakuntza (horietako % 30,5ek Nafarroako Unibertsitatea aukeratu du graduondoko ikasketetarako).
“Madrilen lan egiten duten masterretako tituludunen ehunekoa nabarmentzen da,% 54,4ra iritsiz; 2022an egindako azterketan,berriz,% 26,5”,adierazten du Vericatek.Graduko tituludunei dagokienez,% 86,6k Espainian egiten du lan (% 39 Madrilen eta % 33,5 Nafarroan).
Kalitatezko praktikak eta prestakuntza egitea
Graduko eta masterreko ikasle ohiek positiboki baloratzen dute egindako ikasketa: lehenak 8,27/10 eta bigarrenak 8,32/10.Batez ere “giza eta prestakuntza teorikoa” nabarmentzen dute,baita “ikasketa planaren egokitasuna graduazioprofila eskura-tzeko”.Alderdi horiek ere kontuan hartzen dituzte inkestatutako enpresek enpresaburu gisa.“Graduaren kalitate orokorraz” galdetuta,8,31/10 baloratzen dute.Hain justu,azken hiru urteetan izan dituzten inkorporazioen % 61,4 Nafarroako Unibertsitateko ikasle ohiei dagokie.
“Prestakuntza teorikoaz gain,azterketak azpimarratzen du graduan zehar praktikak egiteak eragin handia duela enplegua bilatzeko orduan.Ikasketak enpresa batean lan egiteak zer den irudi argiago batekin amaitzen dituzte",dio Vericatek. Ikerketaren arabera,zentro akademikoan titulua egin duten inkestatuen % 78k diote unibertsitate-urteetan praktikak egin dituztela."Beste datu garrantzitsu bat da lizentziadunen % 82,9 eta masterraren % 88,8 pozik daudela gaur egungo lanpostuarekin",gaineratzen du.
NU,pertsonak eta gizartea eraldatzen
3.500 pertsona inguru izan ziren Nafarroako
Unibertsitateko lehen mailako ikasleentzat
Unibertsitateko Aldizkaria
Ia 3.500 lagunek hartu zuten parte NUko Kiroldegian egindako Unibertsitateko Ongietorri Jardunaldian.María Iraburu errektoreak lehen mailako ikasleek eta haien familiek campusera iristean daukaten ilusioa aipatu zuen eta Unibertsitatearen eginkizunean inplikatu nahi izan zituen. "Nafarroako Unibertsitatea pertsonak eraldatzen dituen proiektua da,gizartea eraldatzen duena eta parte garen guztiok ilusioz betetzen gaituena",adierazi zuen. "Zuen bizitzekin,bizipenekin aberasten duzue campusa",esan zien ikasleei,eta unibertsitateko etapa esplorazio eta hazkuntza pertsonal eta akademikoaren garaia dela deskribatu zuen,zeinetan ikasleek jakintza-arlo oso garrantzitsuetan sakontzen baitute.
2024-25 ikasturte
honetan,NUk gradu ezberdinetako lehen
mailako 2.400 ikasle berri baino gehiago hartuko ditu
Errektoreak 1952an San Josemaríaren bultzadarekin hasitako egitasmoak oinarri dituen hiru zutabe aipatu zituen: lanerako grina,pertsonak lehenestea eta bizitzan elkartasunaren ikuspegia.María Iraburuk esker oneko hitzak izan zituen Nafarroako Unibertsitatea posible egiten duten profesional,lagun,emaile eta ikasle ohientzat. Txaloak eta bere hitzaldiaren amaiera Kiroldegian entzuten ari ziren aita-amei zuzenduta egon ziren."Munduko unibertsitaterik onenak ez du lekurik horren aldeko apustua egiten duten familiarik,ikaslerik ez badago.Nafarroako Unibertsitatean konfiantza jarri duzue eta duzuen onena eman diguzue,hau da,zure semeak eta zure alabak".
UPV/EHUko ikasleak,solidarioak
Euskal Herriko Unibertsitateko ikasleek 215.000 ordu baino gehiago eman dituzte boluntariotzan
Unibertsitateko Aldizkaria
2012az geroztik,Euskal Herriko Unibertsitateko 2063 ikaslek 216.592 ordu baino gehiago eman dituzte UPV/EHUk aitortutako Boluntariotzako eta Gizarte-partaidetzako programetan.
Ekimen solidario horretan ikasle-parte hartzaile gehienak emakumeak dira (% 75,5; gizonak % 24,5) eta oso eremu desberdinetako (esaterako ingurumena,kultura,arlo soziosanitarioa,eremu soziala,kirola,aisialdia eta astialdia) 66 erakunde baino gehiagotan gauzatu da.Guztira,590,5 kreditu onartu dira,hau da,17.715 boluntariotza-ordu.
David Hoyos Ramos EHUgune - Konpromisoa eta Eragin Sozialako zuzendariak azaldu duenez zuzendariak azaldu duenez,“Unibertsitatearen egungo Plan Estrategikoan planteatzen dugun helburuetako bat ikasleek kalitatezko prestakuntza integrala jasotzea izan zen,baita UPV/EHUtik igarotzea bizi-esperientzia aberasgarria izateaz gain eta tokiko erronkei eta erronka globalei behar bezala erantzuteko aukera ematea ere.Hots,modu etiko eta sortzailean jardun ahal izatea ingurune aldakor eta gero eta zorrotzago batean”.Bere aburuz,“boluntariotza aukera bikaina da ikasleek
inguratzen gaituen errealitatea hobetzen parte har dezaten eta gizartean konprometitutako unibertsitate baterantz aurrera egin dezagun.Gizartearekin konprometitutako unibertsitatea,inklusioaren,ekitatearen eta iraunkortasunaren balioak sustatzen dituena,eta gizartearen erdigunean kokatzen dena”.
Joan den ikasturtean, gizarte-erakundeekin lankidetzan emandako
17.715 orduko kredituak aitortu ziren
Nagore Gallardo Menayo eta Iker Callado Iza mota honetako ekimenetan parte hartu duten ikasleen taldeko kideak dira.Lehenengoa Gizarte Laneko ikaslea da,eta,bere ustez,"boluntariotza tresna eraldatzailea da,bai maila indibidualean,bai maila komunitarioan.Pertsonalki,giza berotasunaren ekintza bat da,non zentroa izateari uzten diozun,beste pertsona ikusi ahal izateko eta gure bizitza pribilegiatutik oso urrun dauden beste errealitate batzuk partekatzeko,laguntzeko.
Gallardok Ellacuria Fundazioarekin lankidetzan aritu da migratzaileei eta errefuxiatuei harrera egiteko: "boluntariotzan bizitako esperientziak (ederrak eta gordinak) gure buruan eta bihotzean geratzen dira,eta,horrela, pertsona guztien duintasunaren araberako tratu ona eta zaintza hedatzen dira".
Komunitate-mailan,askotariko gizartea eta gizarte-justizia sustatzen laguntzen duela uste du: “Nire ustez,ezinbestekoa da unibertsitateko ikasleek boluntariotza egitea, batez ere pertsonei zuzeneko arreta ematearekin lotutako ikasketak egiten ari direnek.Alde horretatik, eskertzen dut UPV/EHUk hirugarren sektoreko erakundeekin harremanetan jartzeko aukera eman izana”.
Bestalde,Iker Callado graduondoko ikaslea da (Psikologian graduatua, irakasleen prestakuntzan masterra,hezkuntza-orientazioan espezializazioa),eta uste du "boluntariotza lana laguntzen saiatzeko modu bat dela.Berdin dio eremuak; horrek hobekuntza ziurren bat ekarriko du,eta oso esperientzia pozgarria da.Behin bizita,jende asko saiatuko da errepikatzen, ziur aski".
MUko Eskola Politeknikoak 11 beka eman ditu proiektu teknologiko jasangarrietarako
Mondragon Unibertsitateko Goi Eskolak ideia berritzaile,teknologiko eta jasangarriak saritu ditu,'Industrial Sustainable Entrepreneurship Awards' lehiaketaren edizio honetan aurkeztutako 32 startupen artean
Unibertsitateko Aldizkaria
Mondragon Unibertsitateak 2024ko 'Industrial Sustainable Entrepreneurship Awards' lehiaketaren finala jokatu zuen joan den ekainaren 16an.Industria jasangarrira zuzendutako ekintzailetza-lehiaketa da,eta oinarri teknologia duten negozio-ideia guztiak sartzen dira.Aurtengo edizioan 32 proiektu aurkeztu zituzten,irtenbide teknologiko eta jasangarriak proposatuz hainbat arlotarako; besteak beste,diseinuaren,industria-prozesuen,biomedikuntzaren eta automozioaren arloetarako.Guztira 11 sari banatu ziren,startup horiek Mondragon Unibertsitateko ikasleak hartzeko,laguntza teknologikoan inbertitzeko eta ikasleek trebatzen eta euren proiektua garatzen jarraitzeko.Fagor Taldearen, Orbearen,KREANen eta MONDRAGON Korporazioaren laguntzari esker lortu dira bekak,enpresa horiek talentu teknologikoa eta lurraldean enplegua eta aberastasuna sortzea sustatzen dute eta.
Aurtengo edizioan 32 startupek eman zuten izena,eta haietatik 11k irabazi zuten saria.Zehazki,Talentuaren kategorian,5 sari banatu zirensaria beka bat da,urtebetekoa gutxienez eta bi urtekoa gehienez,startupak ingeniaritzako talentu bat hartzeko-; ACCESITaren kategorian, berriz,3 sari -1.000 euro laguntza teknologikorako-,eta Prestakuntzaren kategorian,3 sari -
ikasleei bi hilabeteko prestakuntza eta laguntza ematea,oinarri jasangarriko proiektu teknologikoa garatzeko-.
Talentuaren saria
Talentuaren saria irabazi zuten startupek,beraz, Mondragon Unibertsitateko Eskola Politeknikoko ikasle bana hartuko zuten,urtebeterako gutxienez eta bi urterako gehienez.Hona hemen irabazleak: SATOP,3D inprimaketaren onurez baliatuz kirol-oinetakoetarako zolak ekoizten dituena; Keibaran System,material zeramikoa eta harri naturala edo sintetikoa ebaki eta manipulatzeko sistema eramangarria,langilearen osasunerako arriskurik ez duena; LUP,adinekoei edo dislexia duten pertsonei irakurtzen laguntzen diena; BAI,eta Dryfing,neoprenozko jantziak garbitu,lehortu eta desinfektatzen dituena. Kategoria horretako startup irabazle bakoitzak 11.000 euro jasoko ditu urtebetean -edo 25.000 euroraino bi urtean-,ikasle bat lantaldean sartzeko.
Guztira 11 sari banatu dira 3 kategoria hauetan: Talentua (5), ACCESITa (3) eta Prestakuntza (3)
ACCESITaren saria
Kategoria horretako startup irabazle bakoitzak 5.000 eurorainoko saria jasoko du,laguntza teknologikoan inbertitzeko.Hauek izan ziren 3 saridunak: Nido,eraikuntzan ingurumen-inpaktua murrizten duten materialak sortzen dituena; Protiberia,intsektu batek -Tenebrio Molitor izenekoak- sortzen duen proteina jasangarria ikertzen duena,eta Bizi Flow,norberaren zainketarako eta etxeko garbiketarako 300etik gora produktu biodegradagarriz,jasangarriz eta beganoz osatutako katalogoa duena.
besteberrriak
Badaude nazioarteko ikasleak NUPen
Nazioarteko 213 ikaslek graduko ikasketak egingo dituzte datorren seihilekoan Nafarroako Unibertsitate Publikoan
Unibertsitateko Aldizkaria
Hogeita hamar herrialdeko 213 ikasle atzerritarrek (145 emakumek eta 68 gizonek) Nafarroako Unibertsitate Publikoan (NUP) egingo dute 20242025 ikasturteko udazkeneko seihilekoa,erakunde akademikoak eskaintzen dituen nazioarteko mugikortasuneko programetakoren batean.Horien artean 34k egingo dute ikasturte osoa NUPen. Gainera,Espainiako unibertsitateetako beste 35 ikasle ere ikasturte hasiera honetan hasiko dira NUPen,SICUE-Seneca estatu barneko mugikortasun-programari esker.Bestalde,atzerriko 19 ikaslek master-ikasketak hasiko dituzte NUPen.
Ikasleen artean,34k ikasturte osoa egingo dute NUPen, erakunde horrek eskaintzen duen nazioarteko programaren batean
Atzerriko ikasleak abuztu bukaeran hasi ziren
Unibertsitatera iristen,eta nazioarteko ikasleei ongietorria egiteko jardunaldietan parte hartu dute. Horietan,unibertsitateko egonaldian egiten ahal dituzten ikasketen edukiari eta kultur eta kirol jarduerei buruzko informazio hitzaldiak izan dituzte. Ongietorriaren barnean,Unibertsitateko Nazioartekotzeko eta Lankidetzako Errektoreordetzak koordinatuta,bisita gidatu bat ere eskaintzen zaie Unibertsitatean barrena,bai eta NUPen egin daitezkeen ikasketei eta kultur eta kirol jarduerei buruzko informazio hitzaldiak ere.Unibertsitateko Hizkuntzen Goi Mailako Ikastegian espainierari buruzko astebeteko ikastaro trinkoa eta doakoa egiteko aukera ere badute. Gainera,Buddy programan parte hartzen duten NUPeko ikasleek laguntza emanen diete etorri berriei.Harrera ekimen horren bidez kanpoko ikasleei laguntza ematen zaie dela Iruñea eta Unibertsitatea ezagutzeko,dela beste zenbait kontutarako,hala nola bizilekua bilatzeko eta zenbait tramite egiteko.Ikasturte honetan hogeita hamar bat ikasle boluntario daude programarako.
Programak eta herrialdeak
Aipatu denez,nazioarteko ikasleak 22 herrialdetakoak dira,gehienak Europakoak,eta honela daude banatuta: Italia (53),Alemania (17),Frantzia (13), Turkia (8),Polonia eta Txekiar Errepublika (bosna ikasle); Portugal (4); Herbehereak (3); Danimarka eta Errumania,(bina ikasle); eta Austria,Belgika,Irlanda,Grezia eta Eslovakia (ikasle bana). Horiez gain,herrialde hauetako ikasleak ere badatoz: Mexiko (22); Estatu Batuak (13); Txile (12); Peru (13); Kolonbia eta Brasil (hiruna ikasle); Kanada eta Argentina (bina ikasle) eta Bolivia,Puerto Rico,El Salvador,Uruguai (bana).Orobat Txina (11),Taiwan (3) eta Israel (2).Herrialde hauek ikasle bana dute: Aljeria,Burundi,Maurizio,Maroko,Ukraina,Pakistan eta Japonia. Programa motaren arabera,Erasmus+ (Europako eta beste herrialde elkartu batzuetako ikasleekin trukea egiteko) da ikasle gehien dituen programa (128 ikasle),eta haren atzetik dator Palafox,Latinoamerikarekin trukea egiteko (61 ikasle).
4 milioi euro Hezkuntza-eremura
Gobernu Kontseiluak 4 milioi euro bideratuko ditu hezkuntza-eremuarekin lotutako hiru programatara
Unibertsitateko Aldizkaria
María Ubarretxena Gobernuko bozeramaileak prentsaurreko bat eskaini zuen irailaren 9an, egun horretako Gobernu Kontseiluak hartutako akordio nagusien berri emateko.
Horrela,jakinarazi zuen 4 milioi euroko hiru laguntza-lerro onartu direla,Hezkuntza Sailak hala proposatuta.
Alde batetik,Gobernu Kontseiluak onespena eman dio ia milioi bat euro bideratzeari Lantokiko Prestakuntzako modulua egiten duten Lanbide Heziketako ikasleen enpresetako egonaldietarako beken deialdira.Bozeramailearen hitzetan, "egonaldiak ikasturte honetako iraila eta martxoa bitartean egingo dira eta,deialdiari esker,ikasleek aukera izango dute egonaldia beste hiru hilabetez luzatzeko,modulua amaitu ondoren eta ebaluatzen duten bitartean".
Guztira,479 laguntza emango dira,eta onuradun bakoitzeko gehieneko zenbateko garbia 1.800 eurokoa izango da.
Programa horien helburua da enpresetan egonaldia luzatzea
Lanbide Heziketako
ikasleentzat,sartu berri diren
ikasleen hizkuntza-errefortzua
lortzea eta LHko ikasleen artean ekintzailetza-kultura sustatzea
Gainera,Eusko Jaurlaritzak onartu du 2,7 milioi euro bideratzea hizkuntza indartzeko programak gauzatzeko dirulaguntzetarako.Zehazki, iritsi berriak diren ikasleen hizkuntza indartzeko dirulaguntzak dira hauek.Ubarretxenak jakinarazi zuenez,"laguntza-lerro honek erantzuna eman nahi zaie hizkuntza menperatu gabe hezkuntza-sisteman sartzen diren ikasleen beharrei,eta Euskal Hezkuntza Sistemaren tresna bat da aukera-berdintasuna eta aniztasunarekiko errespetua bermatzeko".
Halaber,Hezkuntza arloan baita ere,Gobernu Kontseiluak oniritzia eman dio beste dirulaguntza deialdi bati Lanbide Heziketako azken mailako ikasleen artean kultura ekintzailea sustatzeko."Etapa horretan,ikasleek sektorea-
ri buruzko beharrezko ezagutza teknikoa dute, eta negozio-ideia bat garatzeko gai dira irakasleen laguntzaz",azaldu zuen María Ubarretxenak.Eusko Jaurlaritzak 166.000 euro bideratuko ditu laguntza hauetarako.
3,5 milio euro lehen sektorearentzat
Bestalde,Elikadura,Landa Garapen,Nekazaritza eta Arrantza sailak proposatuta,Eusko Jaurlaritzak Portuetako Udal Kontseiluak sortzeko dekretua onartu du.Portuen arloko kide anitzeko aholkularitza-,kontsulta- eta eztabaida-organoak dira,eta Saila horri atxikita egongo dira. María Ubarretxenak adierazi duenez,hauen funtzioak izango dira "portu-azpiegiturak planifikatzea eta garatzea,portuko jabari publikoa kudeatzea eta ustiatzea eta portuko jabari publikoa kontserbatu,babestu eta defendatzea".
Baita Sail horrekin lotuta ere,oniritzia eman zaie nekazaritzaren,basogintzaren,arrantza- eta akuikultura-produktuen sektoreetan ikerketa, garapena eta berrikuntza sustatzeko laguntzen 2024ko deialdiaren oinarriei,BERRIKER programaren barruan.Guztira 2,5 milioi euro bideratuko dira 2024 eta 2025 ekitaldietarako.Ubarretxenak azaldu duenez,"helburua da efizientzia areagotzea,lehiakortasuna hobetzea,hazkunde jasangarrian laguntzea eta lankidetza-sustatzea EAEko sektore horietako produktuetan.
Cegid eta CEAJE,gazte ekintzaileen digitalizazioa sustatzen
Cegidek eta CEAJEk lankidetza-hitzarmen bat sinatu dute gazte
ekintzaileen artean digitalizazioa bultzatzeko
Unibertsitateko Aldizkaria
Cegid hodeiko negozioak kudeatzeko irtenbideen hornitzaile global liderra da Finantzen,Giza Baliabideen,Kontabilitatearen,Ekintzaileen eta Enpresa Txikiaren sektoreetarako.Lankidetza-hitzarmen estrategiko bat sinatu du CEAJErekin (Espainiako Ekintzaileen Elkarteen Konfederazioa) gazteen enpresa-ekosistema indartzeko helburuarekin.Lankidetza horren helburu nagusiak berrikuntza sustatzea,adimen artifiziala hurbiltzea eta ekintzaile gazteen proiektuei laguntza integrala ematea dira.
Berrikuntzarako eta negozioaren hazkunderako aliantza
CEAJE sektore anitzeko erakundea da,1991n sortua,18.500 bazkide zuzen eta 21.000 ETE baino gehiago biltzen dituena,55 foru elkarte eta federazio autonomo biltzen dituena. Cegid eta CEAJEren arteko hitzarmen honek ekintzaile gazteei beren bilakaera digitaleko estrategian laguntzeko hainbat ekimen eta programa aurreikusten ditu,bai kudeaketa tresnei eta gaitasun digitalei dagokienez,bai beren negozioak eremu digitalean garatzeko ezinbesteko baliabideei dagokienez,enpresa txikien egituren lehiakortasuna bermatzeko ezinbesteko bidea. Hori dela eta,CEAJErekin lotutako ekintzaileek webinar,tailerrak eta prestakuntza-programetarako sarbidea izango dute,baita Cegid soluzioetarako sarbide lehentasunezkoa ere,AI eta hodeiko teknologia aurreratua barne hartzen duten kontabilitate kudeaketarekin,lanarekin, fakturazioarekin,giza prozesuen optimizaziorako baliabideak,baita horeca,aholkularitza,industria,logistika,osasun edo txikizkako sektorerako irtenbide bertikalak ere.
Lankidetza horri esker,Cegidek azken berrikuntza teknologikoetarako sarbidea emango du,AIan oinarrituta,eta baita ekintzaile gazteak ahalduntzeko,egungo merkatuak dituen erronkei aurre egiteko prestakuntza-programak ere
Digitalizazioaren eta faktura elektronikoaren garrantzia
Egungo testuinguruan,eraldaketa digitala ezinbesteko faktore bihurtu da enpresen lehiakortasunerako eta eraginkortasunerako.“Create & Grow” eta “Anti-Fraud” legeen bidez fakturazio
elektronikoaren derrigorrezkotasuna,Digital Kit diru-laguntzarekin batera,funtsezko bi mugarri dira CEAJE Cegid-ekin hitzarmen hau sinatzera eramateko.Modu honetan,Cegid irtenbide teknologiko erabilgarriak eta berritzaileak hartzeko bideratzaile bilakatzen da,ekintzaile gazteei beren baliabideak optimizatzeko eta beren enpresen hazkuntza eta berrikuntza bideratzeko. Horrez gain,Cegid-eko adituen laguntza izango dute,eta aholkularitza pertsonalizatua eta etengabeko laguntza teknikoa eskainiko dute. “Ziur gaude aliantza honek ekintzaile hauen negozioaren etorkizunean benetako aldea eragin dezakeela,euren ideiak negozio arrakastatsu eta jasangarri bihurtzen lagunduz.Lankidetza honek berrikuntzarako eta gazteen enpresaekosistemaren aurrerapenerako dugun dedikazioa islatzen du",dio Fermín Lozanok,autonomoen,ETEen eta Cegid-en Espainiako Cegid-eko negozio-unitateko zuzendariak.
Fermín Albaladejo CEAJEko presidenteak nabarmendu du akordio honek Espainian gazte ekintzailetzaren etorkizunerako duen garrantzia eta aliantza horrek Espainiako ekonomian izan dezakeen eragina: "Gazte ekintzaileak dira gure herrialdeko hazkunde ekonomikoaren eta berrikuntzaren motorra.CEAJEren baliabideak eta esperientzia eta Cegid-en soluzio teknologiko aurreratuak konbinatuz,etorkizuneko erronketarako prestatuta dagoen ekosistema sendoagoa sortzen ari gara".
Aliantza honekin,Cegidek eta CEAJEk ekintzaile gazteen artean berrikuntza eta hazkundea sustatzeko elkarrekin lan egiteko konpromisoa berresten dute,negozio etorkizun eraginkorrago baterako bidea irekiz.
CEAJEri buruz
Espainiako Gazte Ekintzaileen Elkarteen Konfederazioa (CEAJE) 41 urtetik beherako Espainiako Enpresaburu eta Enpresari Gazte guztien ordezkaritza da,CEOE,CEPYME,FIJE,YES FOR EUROPE eta G20YEA-n integratuta.18.500 zuzeneko elkargo eta 21.000 enpresa txiki,ertain eta handi biltzen dituen sektore anitzeko erakundea da,eta 55 foru elkarte eta federazio autonomo biltzen dituena.1991n sortua,CEAJEren helburu nagusia da enpresak jaio eta garatzen diren ingurunea hobetzea eta haien egonkortasuna, lehiakortasuna,berrikuntza eta nazioartekotzea sustatzen laguntzea.
Cegid-i buruz
Cegid hodeiko negozioak kudeatzeko irtenbideen hornitzaile global liderra da Finantza (Ogasu-
na,Zerga eta ERP),Giza Baliabideen (nominak, Talentuaren Kudeaketa),Kontabilitate,Txikizkako,Ekintzaileen eta Enpresa Txikiaren sektoreetarako.Hodei osoko negozio-eredu sendo batekin,Cegidek konpromiso irmoa du epe luzeko bezeroekin,enpresen digitalizazioari laguntza emanez,kontu txikietatik hasi eta handietara,tokian zein nazioartean esperientzia bikaina eta bereizgarria eskaintzeko.Cegidek negozioaren ikuspegi prospektibo eta pragmatikoa uztartzen ditu,berrikuntzarako gaitasun handia,adimen artifiziala bezalako teknologia berriak menderatzea eta araudiaren ezagutza paregabea.Azkar aldatzen ari den munduan,Cegidek aukeren mundu bat irekitzen du eta bere bezeroen negozioen balio osoa agerian uzten du,soluzio erabilgarriak eta berritzaileak eskainiz. Nazioarteko anbizio handiak eta bere 750.000 bezeroek bultzatuta,EBP,A Cegid Company erosita,Cegidek 5.000 langile ditu gaur egun eta 130 herrialdetan banatzen ditu soluzioak.Cegidek urteko 852 milioi euroko diru-sarrerak lortu ditu (2023ko abenduaren 31n).Pascal Houillon,konpainiako zuzendari nagusia,Cegid-en sartu zen 2017ko martxoan. Iberiar penintsulan,Cegid liderra da Cloud enpresa kudeatzeko soluzioetan eta 1.300 langile baino gehiago ditu,700 bazkide eta aurten 190 milioi eurora iritsiko den proforma fakturazioa du. Iberiako Cegid-ek Cegid Peoplenet,Cegid VisualTime,Cegid Talentsoft,Cegid Ekon,Cegid Sigrid, Cegid Contasimple,Cegid Billage,Cegid GSE,Cegid Diez,Cegid Profiture,Cegid Club del Asesor, Cegid Gestiona3w,Cegid Informàtica3,Cegid Revo,Cegid XRP,Cegid Primavera,Cegid Yet,Cegid Valuekeep,Cegid Cloudware,Cegid Eticadata,Cegid Vendus eta Cegid SAFTOnline soluzioak biltzen ditu.
Hezkuntza Sailak hogei bat ikasle saritu ditu Urruzuno lehiketan
Bigarren Hezkuntzako ikasleen artean irakurzaletasuna eta bizikidetzaren balioak sustatzea helburu duen lehiaketak 39 urte bete ditu jada
Jon Lasa Galdos
Begoña Pedrosa Hezkuntzako sailburuak banatu zituen Urruzuno sariak abuztuaren 30ean,hau da,Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak Bigarren Hezkuntzako ikasleentzat antolatutako literatura-lehiaketako sariak.Jasone Osoro idazle eta kazetariak gidatuta,Lakuako egoitzan egindako ekitaldian,hogei bat neska-mutilek jaso zituzten sariak -ekitaldira sarituen senideak eta ikaste-txeen ordezkariak ere bertaratu dira ziren-. Urruzuno sariak literatur zaletasuna eta euskara sustatu nahi ditu Bigarren Hezkuntzako ikasleen artean.Era berean,idazketaren munduan interesa duten ikasleen artean komunitatea sortzeko aukera paregabea dira sariak,ikasle horiek elkartu,elkar ezagutu eta elkarrekin ikasteko aukera sortzen baita.Izan ere,saria literatur egonaldi batean datza: Arantzan (Nafarroa) egindako ikaskuntza- eta bizikidetza-esperientzia.Saridunek, bost egunez,parte hartu zuten jardunaldi,tailer eta errezitaldietan,literaturaren eta musikaren arloko pertsona nabarmenekin batera,hala nola Patxi Zubizarreta,Ruper Ordorika edo Itxaro Bordarekin.Horiek gazteekin partekatu zituzten beren ibilbidean bizitako esperientzia inspiratzaile-
ak,eta haien idazketa eta sormen-lana hobetzen jarraitzeko gomendio baliagarriak eman zizkieten.
Irakurketa.Adimena eta sormena garatzeko giltzarria
Hezkuntza Sailak Euskal Hezkuntza Sistemarako Irakurketa Estrategian kokatzen du ekimen hau, euskal ikastetxeekin dagoeneko hedatzen ari da estrategia hori.Irekiera ekitaldian,Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak irakurketaren garrantzia azpimarratu zuen,gaitasun kritikoa eta sormena bultzatzeko,baita hizkuntzaren eta komunikazioaren garapena bultzatzeko ere.Funtsezkoa da hezkuntza-komunitate osoaren inplikazioa lortzea,irakurtzeko ohitura sustatzeko eta irakurketa sustatzeko. Pedrosa sailburuak idazteko ahaleginean esfortzuz eta konpromisoz jarraitzera eta beren talentua eta sormena garatzera animatu zituen ikasleak,etorkizunean Euskadin irakurzaletasuna sustatzen eta bertako kultura eta hizkuntza sustatzen lagundu ahal izan dezaten beren idazlanekin.
Halaber,ikastetxe guztiak zoriondu zituen ikasleen artean irakurketa sustatzeko hartutako konpromisoagatik,eta bereziki eskertu du neska-mutilak Urruzuno lehiaketan parte hartzera animatzeko egindako ahalegina.
Euskal literaturaren sortzaile handiez inguratutako lehiaketa
Datorren urtean 40.urteurrena beteko duen lehiaketa honetatik 600 gazte baino gehiago igaro dira, eta horien artean daude gaur egun ospe handia duten artista eta sortzaileak,hala nola Alaine Agirre,Mikel Ayllón,Leire Bilbao,Goiatz Labandibar, Miren Gorrotxategi,Peru Iparragirre edo Estibaliz Vivanco -guztiek jaso zuten saria haien bidearen hasieran-. 2024ko edizio honetan,guztira 278 idazlan aurkeztu dira lehiaketara: 92 poesian eta 186 prosan.
Master- eta prestakuntza-eskaintza berriak Gipuzkoako Bazkundean
Gipuzkoako Bazkundeak 324 erosketa-aukera bideratu eta 66 bisita itxi ditu industria-azpikontratazioaren sektoreko enpresekin urteko lehen seihilekoan
Jon Lasa Galdos
Urteko lehen hilabeteetan Gipuzkoako Bazkundeak 324 erosketa-eskaera bideratu dizkie azpikontratazio industrialaren eremuan lan egiten duten Gipuzkoako enpresei.Horixe da Subcontex Gipuzkoak egindako lanaren emaitza.Gipuzkoako Bazkundearen arlo espezializatua da,eta kontratazio-modalitate horren pean gure lurraldean lan egiten duten enpresen merkataritza-sustapena egiten du.
Azpikontratazio industriala,oso errotuta dagoen industria-eredua Gipuzkoan
Industria-jarduerak lurraldeko jardueran garrantzi handia duela oso ezaguna da.Horietatik % 27, gutxi gorabehera,beste industria batzuetarako piezak eta osagaiak fabrikatzen espezializatutako enpresak dira,eta horrek lehiarako abantaila handia ematen die lurraldeko gainerako industriei. Abantaila nagusia da ekoizpen-prozesuetan espezializazio-maila handia duten enpresak direla,eta, beraz,ez dietela produktu zehatzik eskaintzen bezeroei; aitzitik,azkartasunari,kalitateari eta prezioari dagokienez,modu eraginkorrean fabrikatu ditzakete hainbat pieza,gero merkatuan saltzen den produktu batean txertatzen direnak.Beste inork ez bezala,mekanizazioa,galdaragintza,forja edo galdaketa bezalako ekoizpen-prozesuak menderatzen dituzten enpresak dira.
Merkataritza-sustapena behar bat da sektore honetan
Hala ere,produkzio-jarduerara oso bideratuta daudenez,oro har,merkataritza-ekipo txikiak dituzte,eta askotan enpresako zuzendariak berak bere gain hartzen du zeregin hori.Horri gehitzen badiogu enpresa azpikontratistaren eta bere enpresa bezeroaren arteko harremanak hasieran ezartzeko zailak diren harreman komertzialak direla,baina behin martxan jarrita denboran mantentzen direla,ulertuko dugu bezero berriak era-
kartzeko jarduera komertziala konplexua dela eta iraunkortasun dosi handiak eskatzen dituela. Agertoki horretan planteatu du Subcontex Gipuzkoak bere zerbitzu-proposamena,hau da,enpresa mota horren merkataritza-jarduera bultzatzea,batez ere Europako merkatuan.
Orain arte,2024an,7 industria-azokatan parte hartu da 5 herrialdetan,eta 66 bisita antolatu dituzte erosle europarrek Gipuzkoako enpresetara
Urteko lehen 6 hilabeteetako balantzea
Aldi horretan garatutako jarduerari esker,Gipuzkoako enpresek 324 negozio-aukeratarako eskaintzak egin ahal izan dituzte.Aukera horiek,ixtekotan, bezero berri bat erakartzea dakarte,eta,gehienetan,bezero fidelizatu bihurtuko da.Aukera horiek espezializazioaren arabera banatzen dira Subcontex Gipuzkoa zerbitzuan alta emanda dauden Gipuzkoako 90 enpresa azpikontratisten artean. Aukera horiek lortzeko,urtean zehar Europako merkatu nagusietan egiten den prospekzio-lana egin da,Subcontex Gipuzkoak 7 industria-azokatan parte hartu du Europar Batasunekoak ez diren 5 herrialdetan,eta Azpikontratazio Industrialeko Europako Erosleen XV.Topaketak egin dira.Topaketetan 7 herrialdetako nazioarteko 24 eroslek eta azpikontratazioko 73 tokiko enpresak hartu dute parte. Jarduera horren ondorioz,nazioarteko 66 eroslek Gipuzkoako ekoizpen-lantegietara egindako bisitak ere antolatu ziren.Ekintza horiek funtsezkoak dira bezeroaren eta hornitzailearen arteko konfiantza-harremana ezartzeko.
Nafarroak LH Dualeko ikasleak prestatuko ditu
Nafarroako sozietate publikoek LH Dualeko 64 ikasle prestatuko dituzte ikasturte honetan
Jon Lasa Galdos
CPENek eta Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuak hitzarmena sinatu dute Korporazioa osatzen duten 18 sozietate publikoetan Lanbide Heziketako ikasleen prestakuntza sustatzeko.Sareko Informatika Sistemen Administrazioa,Abeltzaintza eta Animalien Osasun Laguntza,Administrazio Kudeaketa,Informatika eta Kudeaketa Laguntza espezialitateetako profilak sartuko dira.
Nafarroako Enpresa Korporazio Publikoak (CPEN) eta Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuak abuztuaren 22an Korporazioa osatzen duten hemezortzi enpresa publikoetan lanbideheziketako ikasleen prestakuntza sustatzea helburu duen lankidetza-hitzarmena sinatu zuten. Horren bidez,2021ean Nafarroako hainbat hezkuntza-zentrorekin lankidetza-ildoa finkatu zen, eta haiekin hitzarmenak sinatu ziren beren ikasleen prestakuntza osatzeko eta enplegagarritasuna
hobetzeko,Nafarroako enpresa-sektore publikoak hartzen dituen askotariko jarduera-esparruak aprobetxatuz.
Sinadura abuztuaren 22an egin zen Hezkuntza Sailean eta bertan izan zen Carlos Gimeno Hezkuntza sailburua; Lanbide Heziketako,Digitalizazioko eta Hezkuntza Zerbitzuetako zuzendari nagusia,Luis Calatayud; eta CPENeko zuzendari nagusia,Francisco Fernández.
Hitzarmenean ezarritakoaren arabera,Korporazioko 25 profesional bakoitzeko plaza bat eskainiko da LH Dualeko ikasleentzat.Hala,64 gaztek ikasketak eta prestakuntza presentziala uztartu ahal izango dituzte gizarte publiko ezberdinetan. Orain arte,Agroforestal Integratua,Mariana Sanz, Donapea eta Lizarrako politekniko zentroekin lan egin dute,Sareko Informatika Sistemen Administrazioa,Abeltzaintza eta Animalien Osasun Laguntza,Administrazio Kudeaketa,Informatika eta Kudeaketa Laguntza espezialitateetan.
64 gaztek ikasketak eta prestakuntza presentziala uztartu ahal izango dituzte sozietate publikoetan
LH,erronka nagusia Nafarroarentzat
Francisco Fernández CPENeko zuzendari nagusiak uste du prestakuntza hau aukera bat dela beren zentroetan eskuratzen dituzten ezagutzak osatu eta indartu nahi dituzten ikasleentzat:
“Nafarroan LH Dualaren garapenean gure hondar aleak laguntzen jarraitu nahi dugu,hezkuntza-zentroen eskura jarriz gure 1.600 profesionalek baino gehiagok jarduera-sektore askotan
duten esperientzia eta sektore publikoak Nafarroarentzat garrantzi handia duen arloak ezagutzeko aukera emanez".Modu berean,LH Duala sustatzearen garrantzia nabarmendu zuen: “Lanbide Heziketaren sustapena erronka erabakigarria da Nafarroarentzat eta gizarte publikoek,erakunde publiko gisa,horren parte izateko betebeharra dute.LH ekosisteman parte hartuz bakarrik sartu gaitezke belaunaldi berrien berrikuntzaren eta gaitasun profesionalen garapenaren zirkuituan".
Francisco Fernández CPENeko zuzendari nagusia: "Lanbide Heziketaren sustapena erronka erabakigarria da Nafarroarentzat eta gizarte publikoek,erakunde publiko gisa,horren parte izateko betebeharra dute"
Bide beretik,Carlos Gimeno Hezkuntza sailburuak azpimarratzen du enpresek prestakuntza programetan parte hartzeko beharra dutela: “LH Dualak aukera ematen digu ikasleen lanbide-profilak enpresaren behar zehatzetara egokitzeko.Horrek ikaskuntza kurba murrizten du, belaunaldi aldaketa errazten du eta enpresa osoan kualifikazioak hobetzeko orientazioa bultzatzen du".
Bere aldetik,LH,Digitalizazio eta Hezkuntza Zerbitzuetako zuzendari nagusiak,Luis Calatayudek, gogoratzen du LHko profesionalak "ezinbestekoak" direla enpresaren funtzionamendurako eta bilakaera zuzenerako,eta gaineratzen du lanbide heziketako sistema sendoa bat egiten dela ekonomia handiko herrialdeekin,garapenarekin eta ongizate sozialarekin.Gainera,nabarmentzen du Nafarroa dela Espainiako eskualde bakarra eta EBko 16 eskualdeetako bat non Lanbide Heziketako tituludunen enplegagarritasun-tasa % 94,5 gainditzen duen,Eurostaten berriki egindako ikerketa baten arabera.
Etorkizunera begira,LH Dual modalitatea gizarte publikoetan zabaltzeko lanean jarraitzea da helbu-
rua.Horretarako,Hezkuntza Sailaren eta CPENen artean analisi bat egiten ari dira,lanbide-profil berriak txertatzeko eta,ahal den neurrian,espezialitate gehiagok onuradun izan dezakete hitzarmenaren onuradun.
LH Duala,etorkizuneko apustua Nafarroan
CPENek Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuko Lanbide Heziketako Zuzendaritza Nagusiaren laguntzarekin koordinatzen duen LH Dual modalitateak gizarte publikoan eta prestakuntza-zentroan irakatsi eta ikasteko prozesuak uztartzen ditu.Era berean,irakasten den txandakatze-erregimenaren ezaugarria da, lan-zentroaren eta hezkuntza-zentroaren artean iraupen aldakorreko egonaldi-ordu edo egun batzuk izanik.
Modalitate honen helburua da enpresa publikoek eta lanbide heziketako zentroek euren loturak sendotzea,indarrak batzea eta ikasleen laneratze handiagoa sustatzea.Horretarako, ikasleek gutxienez 660 orduko praktikak egiten dituzte enpresetan,plan baten eta enpresa bakoitzeko tutore baten jarraipenaren arabera.
CPEN-i buruz,Nafarroari zerbitzua ematen dion korporazioari buruz
Nafarroako Gobernuak garatzen duen zerbitzu publikoa bermatzeko eta Foru Komunitatearentzako aberastasuna sortzen laguntzeko,Nafarroak enpresa-sektore publiko garrantzitsu bat du, 18 enpresek eta 1.600 profesional baino gehiagok osatua,Nafarroako Enpresa Korporazio Publikoan integratuta daudenak. Sozietate nagusia den heinean,CPEN enpresa publikoen funtzionamenduaren koordinazioaren, jarduteko politika eta jarraibide komunen finkapenaren eta horien jarraipenaren bermatzailea da,enpresa-sektore publiko erreferente,orekatu eta jasangarri bat lortzeko helburuarekin.Horretarako,eraginkortasuna eta balioa sortzeko irizpideak betetzen ditu.
Era berean,Korporazio Publikoa funtsezko tresna da Nafarroako berrikuntza eta lurralde eta gizarte egituraketa sustatzeko,erantzukizun publikoko baloreen transmisio-elementu gisa eta Nafarroako Gobernuko departamentu ezberdinen politiken exekuzioaren bideratzaile gisa.
Pfizer,Pfizer Fundazioa
eta Wayra, antibiotikoekiko multierresistentziari aurre egiten
Innomakers4health-en seigarren edizioak 100 parte-hartzaile berri bilatzen ditu,48 ordutan antibiotikoekiko erresistentziari eraginkortasunez aurre egiteko teknologiaren erabilerak planteatzen duen erronkari erantzungo dion irtenbide paregabea garatzeko
Jon Lasa Galdos
Wayra,Telefónicaren corporate venture nagusia,Pfizer eta Pfizer Fundazioa elkarlanean daude Innomakers4Health-en VI.edizioa abian jartzeko,berrikuntzak eta teknologiak osasunarekin bat egiten duten programa,osasun-sektorearen erronkei aurre egiteko,irtenbideak diseinatzeko eta biztanleriaren bizi-kalitatea hobetzen duten prototipoak sortzeko.
100 hautagai baino ez dira hautatuko urriaren 18an eta 19an Madrilgo 42 Fundación Telefónica campusean egingo den Innomakers4healthekin bat egiteko.Bertan,5 edo 6 laguneko taldeetan garatu beharko dute proposamena,Wayra, Pfizer eta Pfizer Fundazioko profesional onenen laguntzarekin.
Deialdi honetarako eskatzen diren profilak hauek dira: ikasleak,esperientzia duten edo ez duten profesionalak,osasun-sektorean interesa duten ekintzaileak edo startup-ak,STEAM gaitasunak eta egungo merkatuko teknologia disruptiboenen ezagutza dutenak.Gizarte zientzietan prestakuntza eta merkatuaren analisian eta plangintza estrategikoan ezagutzak dituzten pertsonak ere bilatzen dira.
Erronka antibiotikoen erresistentzia (mikrobioen aurkako erresistentzia anitzeko) eraginkortasunez aurre egiteko teknologiaren erabileran zentratuko da.Parte hartzaileak abiapuntu beretik abia daitezen,erronka zehatza ekitaldiaren lehen egunaren hasieran jakinaraziko da.
“Wayra-n oso harro gaude Pfizerrekin eta Pfizer Fundazioarekin gure aliantza sendotzeaz osasun-sektoreko aliatu estrategiko gisa,Espainiako ekosistema ekintzailearen ezagutza guztia eta
merkatuko teknologia disruptiboenen erabileraren eskura jartzeko.Gainera,interesdun guztiak animatzen ditugu deialdi honetan izena ematera, osasun-ekosistema iraultzen duen irtenbide berritzaile bat eskaintzeko,gure gizarteko guztientzako funtsezko zutabea”,dio Paloma Castellanok,Wayra Españako zuzendariak.
Ekitaldia Madrilgo 42 Fundación
Telefónica campusean izango da urriaren 18an eta 19an,eta bertan jakinaraziko dira irabazleak
Bere aldetik,Sergio Rodríguez Pfizer Fundazioko presidenteak adierazi duenez,“Innomakers4Health bezalako proiektuekin ateak zabaltzen dizkiegu ekintzaileei euren potentzial osoa garatzeko eta pazienteen eta osasun sistema osoaren onurarako irtenbide berritzaileak sortzeko.Aurten proposatzen dugun erronka asmo handikoa da,baita beharrezkoa ere,mikrobioen aurkako erresistentzia osasun publikoaren arazo global bihurtu baita".
Lehenengo hiru sailkatuek 6.000 euroko saria banatuko dute eta irabazleak InnomakersLABen, Pfizer-en zentroan,bere proiektua bizkortzeko aukera izango du,Wayrarekin batera,zeinak,aldi berean,6 hilabetez mentoring programarako sarbidea emango dion; Madrilgo Gran Vía-n kokatutako espazioan lan egiteko aukera; Telefónicaren negozio unitate anitzetarako sarbidea eta etorkizunean Wayrak inbertitzeko aukera.
Zer da Innomakers4Health?
Berrikuntzak eta teknologiak osasunarekin bat egiten duten tokian,Innomakers4Health-en zutabeak osatzeko,Pfizer eta Pfizer Fundazioak azeleratzaile eta inkubagailu ospetsuekin elkarlanean antolatutako ekitaldia,sormena,talentua eta motibazioa probatzeko bere erronka berritzaileetako batean parte hartuz.Innomakers4Health-en helburua Espainiako talentu guztiak batzea da,irtenbideak diseinatzeko eta eguneroko bizitza erraztuko duten eta Osasun Sektorearen erronka handiei erantzuteko prototipo berri eta originalak sortzeko.Proban ipini ezazu zure sormena,talentua eta motibazioa aldian-aldian abian jartzen dituzten erronka berritzaileenetako batzuetan parte hartuz.
Wayra-ri buruz
Wayra Telefónicaren Corporate Venture Kapitala da,eta horren bidez,Telefónicara berrikuntza erakartzeko gaitasuna duten startupetan inbertitzen du eta hirugarrenei berrikuntza zerbitzuak eskaintzen dizkie,Berrikuntza Irekiko ekimenak hurrengo mailara eramaten laguntzeko. Presentzia globalarekin,zazpi gune ditu Europan (Espainia - Madril eta Bartzelona -,Erresuma Batua eta Alemania) eta Latinoamerikan (Brasil,Argentina eta Kolonbia),eta bederatzi herrialdetan jarduten duten taldeak.Bere funtsen bidez,Silicon Valleyn eta Israelen ere presente dago. Sortu zenetik,duela 13 urte baino gehiago,Wayrak 233 milioi euro inbertitu ditu +1.100 startupetan eta gaur egun +530 startup ditu bere zorroan,horietatik +190 Telefónicarekin lan egiten dutenak.Horrez gain,140 bazkide eta bezero baino gehiagoz osatutako sarea du,eta hirugarrenei irekita dauden bi berrikuntza plataforma (Alaian eta Open Future).
Informazio gehiago: www.wayra.es
Pfizer Fundazioari buruz
Pfizer Fundazioak zientzia,teknologia eta berrikuntza sustatzeko eta gizartera hurbiltzeko konpromisoa hartu du 25 urtez.Horretarako, urtero berrikuntza zientifiko,teknologiko eta sozialaren aldeko apustu estrategikoa berritzen du ikerketa-jardueraren eta gizartearen arteko zubiak bilatuz,aurrerapen zientifikoak pertso-
nen onurarako aplikazio praktiko batean itzultzeko helburuarekin. Informazio gehiago: www.fundacionpfizer.org
Pfizerri buruz,pazienteen bizitza aldatzen duten berrikuntzak
Pfizer,pertsonen osasuna hobetzeko lan egiten duen enpresa biomediko gisa,gaixotasunak sendatzeko eta prebenitzeko edo haien sintomak arintzeko terapia eta txerto berritzaileak garatzen dihardu.175 urte baino gehiagoko historiarekin,Pfizerrek gizartearekin duen konpromisoari eusten dio eta I+Garen aldeko apustua egiten du gaur eta biharko mediku beharrei erantzuteko.Zientziaren eta teknologiaren aurrerapenak,baita haren aplikazio medikoak ere, parte hartzen duten guztiekin lankidetza behar dute sendagaien zorroa maximizatzeko eta berrikuntza farmazeutikoa behar duten pertsona guztiengana iristeko,modu azkar,merkean,fidagarrian eta gardentasunez kalitate eta segurtasun estandar gorenekin. Informazio gehiago: www.pfizer.es
Emakume Gazteen Talentu Zientifikoko Sarien V.edizioa
Deialdi honen bosgarren edizioak 2.500 euroko sari ekonomikoa izango du lau kategoriatan: Matematika; Fisika eta Kimika; Biologia eta Geologia; eta
Zientziaren Aplikazioak Teknologian
Jon
Lasa Galdos
Mastercard-ek eta Espainiako Zientzien Errege
Akademiako Fundazioak (FRACE) ofizial egin dute
Emakume Gazteen Talentu Zientifikoko Errege
Akademiako Zientzia Fundazioaren Sarien bosgarren edizioaren deialdia.Espainiako zientzialari gazteen lanaren aitorpena lau kategoriatan banatzen da,diziplina hauek barne hartuta: Matematika; Fisika eta Kimika; Biologia eta Geologia; eta Zientziaren Aplikazioak Teknologian.2019an garatzen hasi zen ekimenaren helburua da espainiar emakume gazteei beren ibilbidean laguntzea arlo zientifiko eta teknologikoan,merezi duten errekonozimendua eta ikusgarritasuna emanez,bultzada ekonomiko bat izateaz gain.Lau kategorietako irabazle bakoitzeko 2.500 euroko zuzkidura ekonomikoa izango da.Sariak sortu zirenetik eta gaur arte,Mastercardek eta FRACEk 16 zientzialari gazte saritu dituzte. Eskaerak aurkezteko epea irailaren 11n hasi zen eta urriaren 20ra arte onartuko dira izenak.Hautagaiak ebaluatu ondoren,irabazleak otsailaren 10eko astean egingo den ekitaldian jakinaraziko dira,Zientziako Emakumeen eta Nesken Nazioarteko Egunaren ospakizunarekin bat eginez. Emakumeek zientzian duten paperaren aldeko apustua
rregatik,lankidetzan jarraitzeko konpromisoa hartu dute ekimen hau zabaltzeko helburu hori lortzeko proiektu berriekin.
Sari banaketa Madrilen egingo da 2025eko otsailean,Zientziako
Emakumeen eta Nesken
Nazioarteko Egunaren astearekin bat eginez
Laguntzen du
2019an martxan jarri zirenetik,sari hauek antolatzearen helburua,batez ere,emakume zientzialari gazteen ibilbidea laguntzea eta ikusaraztea da, ekintza hau berdintasun eta aniztasunarekiko konpromisoan Mastercardek eta FRACEk partekatzen duten plan estrategikoan kokatuz. Lan-munduan sortzen diren etorkizuneko erronkak eta STEM karrerak duten garrantzia kontuan hartuta,Mastercard-ek eta FRACEk laguntza hau ezinbestekotzat jotzen dute eta,ho-
Urtero kopuruak gora egiten badu ere,Espainiako Gobernuko Hezkuntza,Lanbide Heziketa eta Kirol Ministerioak urtero prestatzen duen Berdintasuna Zifretan 1 ikerketak 2024ko argitalpenean erakusten du ingeniaritzako karreran, emakumeen matrikulazio-tasa % 30,3koa dela. Datua,berriz,are kezkagarriagoa da informatika-tituluen arloan,non emakumezkoen presentzia ehunekoa % 14,9koa baita. Ana Crespo,Zientzien Errege Akademiako lehen emakume presidentea da erakundearen 177 urtetan.Bere hitzetan: "Egun emakume zientzialariek parte hartzen dugu emakume ikertzaileek edozein erantzukizun-zereginei aurre egin diezaieketela ikusarazteko sustapenean.Frogatu dute talentua dutela eta euren ibilbidea neskentzako eta gazteentzako akuilu izan daitekeela.Sinetsita nago emakume batek burutzen duen Zientzien Errege Akademiako lehendakaritzak nire kideen,emakumezkoen eta gizonen,konfiantzaren aitortzan generoa ez izatea hori eragozteko arrazoia.Espero dut honek erreferentzia gisa balio izatea,beste zientzialariek lidergo instituzionalean erreferentzia gehiago izan dezaten".
Bestalde,Paloma Realek,Mastercard-eko Mendebaldeko Europako Dibisioko egungo presidente
eta ekimen honen sustatzaileak,FRACErekin batera,adierazi duenez,“oso edizio berezia da,ekimen hau martxan jarri genuenetik lehenengo bost urte betetzen baitira.Dagoeneko 16 emakume saritu ditugu sari hauei esker eta harro nago epaimahaikide gisa parte hartzen jarraitzeaz,beren karrera apartekoa den emakume bikainak aukeratzeko,gazteak izan arren,eta aintzatespena merezi dutenak.Nire kargu berritik,gizarte bidezkoagoa izaten laguntzen diguten aniztasun eta inklusio ekimen eta proiektuak sustatzen jarraituko dut".
VMastercard eta FRACE sarietarako sailkatzeko baldintzak
Espainiar nazionalitatea duten zientzialariek izan ditzakete sariak,baita ibilbide profesionala batez ere Espainian garatu duten atzerritarrak,eta 2024ko irailean 45 urte edo gutxiago izango dituztenak.Hautagaiek zientziari ekarpen nabarmenak egin behar dizkiote,bai ikerketan,garapenean,berrikuntzan,irakaskuntzan edo hedapenean.Baliteke zure jarduera arlo akademikoan,enpresarialean edo administrazioan garatu izana.
Epaimahaia Zientzien Errege Akademiako presidenteak,presidenteak izendatutako atal bakoitzeko bi akademikok,Mastercard-eko Mendebaldeko Europako Dibisioko presidenteak eta RACeko Lagunen Elkarteko presidenteak osatzen dute.
❚ Eskatzaileek beharrezko dokumentazioa bidali beharko dute esteka honen bidez: https://premiostalentofemenino.frace.es/
❚ Sari hauei buruzko informazio gehiago hemen: https://premiostalentofemenino.frace.es/
❚ Jarraian oinarriei buruzko informazio gehiago aurki dezakezu: https://premiostalentofemenino.frace.es/bases/
Laugarren edizioko sarien irabazleak
Aurreko edizioan,aurtengo otsailean,'Matematika' kategorian,Rosa María Crujeiras Casais doktorea aukeratu zuten datu konplexuak sortzen dituzten prozesuak ulertzeko egindako ekarpenagatik.Doktoreak adierazi zuenez,"sari hauek lider izaten laguntzen gaituzte eta zientziari eta ikerkuntzari buruzko erabakiak hartzerakoan protagonismoa betetzen".
'Fisika eta Kimika'ko emakumezko gazteen talentuaren saria Irene Valenzuela Agüí ikerlariari eman zioten,grabitate kuantikoari eta soken teoriari eta fisikan,partikulen eta kosmologian duten inplikazioari buruzko ikerketarengatik.Irabazleak adierazi zuenez,"sari honekin,batez ere,neskak eta gazteak animatu nahiko nituzke pasioa dutenari eta beren bokazio zientifikoari jarraitzera".
'Biologia eta Geologia' kategorian,Blanca Ausín González doktorea saritu zuten berreraikuntza paleoklimatikoak fintzeko lanagatik.Ausinek ziurtatu zuenez,"hezkuntza ezinbesteko tresna da neska gazteenengan ikerketa eta izpiritu zientifikoa sortzeko".
Isabel Oller Alberola zientzialaria 'Zientziaren Aplikazioak Teknologiari' kategorian hautatu zuen epaimahaiak hondakin-uren birsorkuntzarako ikerketan egindako ibilbideagatik.
Laguntzen du
"Pertsonek pertsonekin konektatzen dute; ez makinekin"
Jon Lasa Galdos
Tatuaje bat kentzea pentsatzen ari al zara? D&D DestattooateBeauty da irtenbiderik onena.Lasarte-Oriako Antxota kaleko 1.zenbakian ireki berri da eta,bertan,teknologia berritzaileena erabiltzen dute irudi hori zure azaletik %100ean kentzeko.Izan ere,horretarako erabiltzen den makina Ink Hunter Master Pro da,Euskal Herrian aurki dezakezun onena.Zerbitzu horretaz gain,D&D-k karbono aktiboko peeling-a egiten du laser eta fototerapiarekin,bekain-liftinga,betileen luzapena eta bekain eta aurpegiko depilazioa,besteak beste.Oslaene Nunes brasildarrak zuzentzen du enpresa hori.Porton eta Espainiako beste leku batzuetan sukurtsal berriak irekitzeko asmoa duena.Oslaenekin hitz egin dugu bere negozio berriaz gehiago jakiteko eta D&D bisitatzera anima gaitzan,bere profesionalen esku jartzeko.
Zer da D&D Destattooate Beauty?
D&D nire seme-alaben izenen inizialak dira,D Daniel eta D Diane.Destattooate-k tatuajeak kentzeari egiten dio erreferentzia,eta Beauty-k,bere aldetik,hemen egiten ditugun gainerako prozedurei.
"Euskal
Herriko makinarik onena dugu tatuajea kentzeko, Ink Hunter Master Pro,eta bakarrak gara hori daukagunak"
Zer eskaintzen duzue D&Dn? Zein zerbitzu dituzue?
Hemen tatuajeak kentzen ditugu,karbono aktiboko peeling-a laser eta fototerapiarekin egiten dugu,bekain eta betileen lifting-a,Brow Lamination,bekainen laminazioa.Bekainen laminazioak ileak luzatzea lortzen du,kizkurdunak badituzu pixka bat lisatzen ditu.Bekain,aurpegi,bibote... depilazioa ere egiten dugu.
Zer da peeling bat?
Peeling-a ikatz aktiboko prozedura bat da,eta honekin garbiketa sakona egiten dugu.Puntu beltzak,adierazpen-lerro txikiak,zimur txikiak... kentzen ditugu.Garbiketa sakona ematen dizu, zure larruazala krema kosmetikoak hobeto xurga ditzan,batzuetan ondo garbitzen dugula uste baitugu,eta poroak murrizten ditu ere.
Nola bururatu zitzaizun zentro hau sortzea?
Nik ere tatuaje bat dudalako eta kendu nahi nuenean merkatua ikertzen hasi nintzen,hemen Donostian oso gutxi garelako hori egiten dugunak,eta hortik sortu zen tatuajeak kentzeko zentro bat sortzea pentsatzearen jatorria.
Zerk bereizten du zure zentroa gauza bera eskaintzen duten besteengandik?
Nireari buruz bakarrik hitz egin dezaket,ez besteei buruz,baina ikusten duzuenez,gustu handiz
apaindu dut zentroa,oso zentro atsegina sortzeko,Euskal Herriko makina onenarekin,Ink Hunter Master Pro,eta gu gara makina hau dugun bakarrak.Fabrikatzailea Badalonakoa da eta beste makinekiko aldea hauxe da: haiekin 8 saiotan tatuaje bat kentzen baduzu,honekin 6tan egin dezakezula,beti ere pertsonaren tatuajearen,kolorearen...arabera.
Zenbat denbora pasa behar da saioen artean?
Bi hilabete.Bi hilabete pasatzea aholkatzen dugu,eta azkenetan,bi hilabete eta erdi gutxi gorabehera.Denbora eman behar duzu zure sistema linfatikoak tinta kanporatzeko,zeren eta,egia esan,laserrak egiten duena tinta zatitzen du,eta zure sistema linfatikoak kanporatzen du.
Zer nolako kasuak aurkitzen ari zara?
Gehienetan ispiluan ikusten dutena gustatzen ez zaielako etortzen dira,edo harreman bat hautsi dutelako eta bikotearen izena dutelako,nire kasuan bezala (barreak),damutu dira gaztaroan egindako tatuaje batez...kasu gehienak horrelakoak dira.
"Bezeroek
ematen dizkiegun aholku guztiak betetzen badituzte,ez lukete albo-ondoriorik izan behar"
Prozedura honek albo-ondoriorik ba al du?
Ematen ditugun aholku guztiak jarraitzen badira,ez dute arazorik izan behar,daukagun laserrak ez duelako erretzen,laser fotoakustikoa da. Horretarako egokia da,ez du azala erretzen,bakarrik tinta dagoen tokira joaten da.Horregatik, guk gomendatzen duguna egiten bada,eskuak ondo garbituz daukagun krema aplikatu aurretik,laserraren ondorengo unean,ez duzu arazorik izan behar.
Tatuajea % 100 kentzen al du? Bai,ez da markarik edo orbainik geratuko.
Min egiten al du?
Tatuaje bat egiteak baino min gutxiago ematen du, eta momentu horretan bakarrik da,ez geroago.
Zein zalantza edo galdera egiten dizute gehien?
Min egingo duen,arrastorik edo orbain bat utziko duen,eta etorri aurretik krema anestesiko bat aplika dezaketen.
Eta krema anestesiko bat jarri al dezakete?
Bai,etorri baino ordubete lehenago.Ordu erdi lehenago jartzen baduzu,berdin sentituko zara.
Pertsona batek tatuaje asko baditu eta guztiak kendu nahi baditu,dena batera egin al daiteke?
Esaterako,beso oso bat bada eta pertsonak ondo jasaten badu,dena batera egin dezakegu aldi berean.Pertsonak tatuajearen zati bat bakarrik kendu nahi duen kasuak ere badaude eta hori ere egin daiteke.
Egin daiteke,baina ez dugu gomendatzen.Orain arte,ez dut gorputz osoa inplikatzen duten kasurik izan,baina buruari buruzko kasuak izan ditut, eta burua egin daiteke,gutxien sentitzen den zatia delako,horrela ez duelako dermisa sakontzen eta ezabatzea errazagoa da.
Nola erabaki zenuen zure negozioa sortzea eta zergatik aukeratu zenuen sektore hau?
Merkatua ezagutu nuelako,eta gaur egun espainiarren erdiak inguru tatuatuta daudelako,beraz,asko,eta Donostian zentro bakarra dagoenez,horregatik erabaki nuen hau irekitzea.
Tatuajea kentzera joan nintzen eta hori jakin nuen.
Bestalde,lan asko egiten nuen,beste era batera lan egin nahi nuen eta honetan sartzea erabaki nuen.Nire seme-alabek graduak amaitu dituzte eta pixka bat gutxiago lan egin nahi nuen,nahiz eta askoz gehiago lan egiten ari naizen (barreak).Hasi berria naiz eta marketinaren zatiak neke handia eragiten dit,ez nekien ezer honetaz, baina moldatzen ari naiz.
Nola kudeatzen ari zara zeure nagusia izatea?
Ongi,nire ordutegiarekin lan egin dezakedalako. Nire buruari asko exijitzen diodanez eta perfekzionista naizenez,baliteke zati hau apur bat aldatu behar izatea.Antolaketa zatia,adibidez,marketina,banekiela uste nuen,baina konturatu naiz ezetz,eta oso zaila egiten zait bideoak grabatzea, perfekzioa nahi dut...eta pixka bat lasaitu behar dut zentzu horretan,hitz egiteko orduan,grabatzean...Hasi berria naiz eta zati hau zailena da niretzat.
Zein zailtasun aurkitu dituzu hastean?
Ez dut arazorik aurkitu.Egia esan,tramite guztiak betetzeko orduan,nire bankuko arduradunari ere aipatu nion,arazoak izango nituela uste nuen eta harrera ona jaso dut joan naizen toki guztietan.Horregatik,nik uste nuena gainditu zuen.
Zer da ekintzailetzaren onena eta txarrena? Onena,zure ordutegiekin lan egin dezakezula, zure agenda egin dezakezula... Eta okerrena,esan dudan bezala,marketinaren zatia da.Gainerakoa oraindik goizegi da esateko.Hasi berria naiz eta ezin dut gauza handirik esan,baina niretzat blokeoa izaten ari dena marketinaren atala da.Bideoak grabatzeko goiz erdia galtzen nuen eta ez nuen hitzordurik hartzen.Orain bideo editore bat kontratatu dut. Adimen artifizialeko ikastaro bat ere egiten ari naiz gidoiak sortzeko,hitz gakoak ezagutzeko... Kontua ez da soilik grabatu eta interneten jartzea...hitz gakoak zein diren jakin behar da norbaitek zute bideoak ikusten jarrai dezan.Ez nuen ideiarik eta hau guztia berria da niretzat.
"Ekintzailetzaren gauzarik onena zure ordutegiekin lan egin dezakezula da,zure agenda propioa egin dezakezula"
Zer aholku emango zenioke enpresa bat sortzea pentsatzen ari den pertsona bati,zuk egin zenuen bezala?
Merkatua ondo ezagutu,ondo aztertu,ondo ikasi egingo duzun guztia,eta ahalik eta azkarren egin,baina merkatua ondo aztertuz.
Negozio batek arrakasta izan dezan,sarean egon behar al du?
Bai,orain,bai.COVDaren ostean,guztiz aldatu gara.Pentsatzen nuen ezetz.Marketina makinaren gainean egin nahi nuen,horretan inbertitu dudalako,eta jendea ez da makinekin konektatzen,zurekin konektatzen da.
Makinarekin marketina egin nahi nuen,ez nirekin.Ez nuen nire bizitza hainbeste agerian utzi nahi.Hasieran,makinari argazkiak eta bideoak atera nizkion,neure burua ezkutatuta,baina azkenean,zu zara.Eta hori izan da nire blokeoa.Hori aldatzeko lanean ari naiz.Noizean behin agertu nahi nuen,ez nire argazkia profilean jarri.Hasieran,profileko argazkia makina zen, ez nintzen ni.Marketinaren arloan ezaguna den brasildar batekin ikastaro bat egin nuen,
hemen baino askoz aurreratuago daudenak influencer gaietan eta abar,hemen hasi berriak baikara.Guillermo Lamarcarekin ere adimen artifizialeko ikastaro batean nago,eta hark,hasieran,esan zidan: "Pertsonek pertsonekin konektatzen dute; ez dute makinekin konektatzen".Orduan neure buruari esan nion "zure negozioa altxatu behar duzu,asko inbertitu duzulako".
Etorkizuneko zein proiektu dituzu?
Lehenik eta behin,hau martxan jarri,eta behin egonkor egotean,marka erregistratzen ari naiz eta Portugalera eta pixka bat gehiago Espainiara zabaldu nahiko nuke.Portugalen eta Espainian zentroak ireki nahiko nituzke,ez dauden tokietan, esaterako,Gasteizen,Bilbon...Dena ondo badoa, nire asmoa hazten jarraitzea da. Nik jendea kontratatuko nuke eta makina zainduko nuke,ezin duzulako inori utzi.Heziketa izan behar duzu,eta aste bat hemen eta beste bat han pasako nuke,edo horretan trebatutako jendea kontratatuko nuke.
Uste duzu emakumeak zailagoa duela ekitea?
Uste dut emakumeak oso independenteak direla orain.Gizonekiko % 50ean ez bagaude,% 40an gaude.Brasildik nator eta uste dut orain hemen nahiko antzeko egoeran gaudela.Lehen emakumeek etxean egon behar zuten senarrarekin eta
seme-alabekin,baina orain ez dut hor ere ikusten.Uste dut dagoeneko aldatu dugula ehuneko hori.
Nola ikusten duzu tatuajeen mundua? Moda iragankorra dela uste al duzu edo etorkizun handia ikusten al diozu?
Jendea geroz eta tatuaje gehiago egiten ari da, baina jende asko dago aspaldi egin zutena kendu nahi duena,edo orduan tatuatzaileak ez ziren orain bezain profesionalak...
Nola animatuko zenuke tatuaje kentzea pentsatzen ari den norbait hona etortzera?
Zentro batera joan aurretik,arretaz ezagutu makina,makinaren marka,laserra,metodoak,egin ahalik eta galdera gehien...zentro batera joan ahal izateko,nirea edo bestea izan.
Eta hona etortzeko,jakin dezala azken makina dudala,Ink Hunter Master Pro.Hori badaki,nik ezer esan gabe etorriko da.Aldiz,Lasarte-Orian, ni naiz horretara dedikatzen den bakarra,eta oso gutxi daude inguruan.
Prezioa beti dago tatuaje motaren,saio kopuruaren arabera...Gainera,lausotua den ikusi behar da,hain indartsua eta sakona ez dena...Kolorearen araberakoa da,beltza errazago kentzen da, sakonera...dena tatuajearen araberakoa da.
www.destattooatebeauty.eus
Bizkaia,gazte baztertuak laneratzen
Enplegua sustatzeko GazteOn programak gizartetik baztertuta geratzeko arriskuan dauden 300 gazte baino gehiago laneratzea lortu du
Jon Lasa Galdos
Enplegu- eta prestakuntza-programa mistoaren bosgarren edizioa industria eta eraikuntza jasangarriko ibilbideak indartuz eta parte-hartzaileen kopurua 350era igoz hasi da (aurreko urteetan 120 izan ziren).Lehen aldiz programa Bizkaiko Foru Aldundiaren Umeen Zerbitzuak hartutako gazte adingabeei ireki zaie.Mikel Torres lehendakariordeak eta Teresa Laespada ahaldun nagusiordeak Peñaskal Kooperatiba prestakuntza-zentroa bisitatu dute.Mikel Torresek nabarmendu du 20222024 gazteen enplegu-programaren bidez ia 105.000 gaztek parte hartuko dutela Eusko Jaurlaritzaren programetan.
Laespada: "Lan egin nahi dute eta bakarrik aukera bat behar dute"
Bizkaiko Foru Aldundiak sustatzen duen GazteOn enplegu- eta prestakuntza-programa mistoak 2020an abian jarri zenetik gaur egunera arte gizarte-bazterketa jasateko arriskuan dauden
gutxienez 309 gazte laneratzea lortu du; horrek esan nahi du parte-hartzaile guztien % 60 baino gehiago direla.
Mikel Torres lehendakariordeak eta Teresa Laespada ahaldun nagusiordeak Peñaskal Kooperatibaren instalazioak bisitatu zituzten irailaren 13an, GazteOn programari lotutako prestakuntzan laguntzen duen zentroetako bat.Programan aurten 350 parte-hartzaile izan dira,aurreko edizioetan 120 izan zirenean.
Programak bosgarren edizioa du aurtengoa,eta aurten lehen aldiz programaren onuradun izan daitezkeenen artean daude gaur egun Bizkaiko Foru Aldundiaren Umeen Zerbitzuaren harrerapean dauden adingabeko gazteak (16-18 urte) ere.
Parte-hartzeari eta laneratzeari buruzko datuei dagokienez (iazko edizioko zifrak ez dira behin betikoak),esan daiteke hasieratik programak 501 parte-hartzaile eta 309 laneratze (% 61,67) izan dituela.Lan egin den sektoreen artean industria (elikagaien arloa,itsasontzigintza,mantentze-lanak edo gainazalen tratamenduak),zurgintza,sukaldaritza,elektrizitatea,etxebizitza,eraikuntza jasangarria edo arrantza daude.
GazteOn programak Bizkaiko herritar guztien garapen ekonomikoa eta oparotasuna bultzatzen ditu.Lehenengo urtean bakarrik inbertsioaren (programa eta gazteentzako laguntzak) eta etekinen (gazteentzako laguntzetan aurreztea, eta gazte horiek sortutako kontsumoak,erosketak,kotizazioak eta zergak) arteko aldea 365.000 eurotik gorakoa izan zen.
Laespada,aldi berean,Enplegua,Gizarte Kohesioa eta Berdintasuna Sustatzeko Saileko arduraduna ere bada,eta bisitan adierazi zuenez, lan egin nahi duten gazteak dira,eta horretarako aukera baten zain baino ez daude.
GazteOn programak erakusten du,gezurrak eta estereotipoak alde batera utzita,gizarte-bazter-
keria jasateko arriskuan dauden gazteek,edonondik datozela ere,esfortzuz eta konpromisoz erantzuten dutela enplegu duin batekin bizitzan aurrera egiteko benetako aukerak ematen zaizkienean,gaineratu zuen.
Era berean,adierazi zuenez,GazteOnekin urtetik urtera gora egin du gazteak lan-merkatuan sartzeko tasak,urtetik urtera azkarrago hasten direlako lanean,praktikak laburragoak eta laneratzeko prozesuak arinagoak direlako.
Horren arrazoia da,batez ere,atzerritartasunaren arloko lege-aldaketak izan direla eta enpresen beharretara gehiago egokitu direla eta enpresek aurreko edizioetan ikasi dutena.Aldi berean lan-merkatuan sartzeko tasaren oinarrietako bat gazteek enpleguaren aldeko apustuarekiko duten fideltasuna indartzea izan da.Beste alde batetik, programa Bizkaian indar handiena duten sektore ekonomikoetan: industria,eraikuntza eta ingurumen-jasangarritasuna finkatzen ari da.
Programan
aurten 350
parte-hartzaile izan dira,eta aurreko edizioetan 120 izan ziren
Bestalde,Mikel Torres lehendakariordeak adierazi zuen gazteen enplegua Ekonomia,Lan eta Enplegu Sailaren lehentasun handienetakoa dela eta gogorarazi du gaur egun 2021-2024 Gazte Enplegu Plana dagoela martxan,gazteen enplegua lehengoratzeko diseinatu zen txoke-plana. Estrategia honek ekintza batzuk ezartzen ditu gazteei kalitatezko enplegua lortzen laguntzeko. Ekintza horiei esker hezkuntza-mundutik lanmundurako trantsiziorako beharrezko kualifikazioa,gaitasunak eta esperientziak eskuratzeko aukera izango dute,enplegu- eta prestakuntzaaukerak konbinatuz,enpresetan kontratazioa, gazteen ekintzailetza edo lehen lan-esperientzia erraztuz,adierazi du.2024an Plana amaitzean 104.189 gazte izango dira enplegurako programetan eta ekintzetan parte hartuko dutenak.
Pertsonen eta enpresen beharrak
GazteOn gizarte-bazterkeria jasateko arriskuan dauden gazteak erabat gizarteratzeko apustua da,baina,era berean,Bizkaiko produkzio-sare-
aren egungo beharrei erantzuteko enpresek beren plantilletan pertsonak sartzeko duten beharraren aldeko apustua.
Programa hau abian jarri zenetik,inklusioa sustatzeko foru-zerbitzuek (Gazte Estrategia izenekoaren barruan) artatutako gazteak sartu dira programan (adinez nagusiak eta 23 urte artekoak).2024tik aurrera horri Bizkaiko Foru Aldundiak berak umeak eta nerabeak babesteko egoeran dauden eta prestakuntza arautuko ikasketarik egiten ez duten 16 eta 18 urte bitarteko gazteei ematen zaien arreta gehitu behar zaio.
Pertsona hauekin diagnostiko soziala eta orientazio espezializatua egiten da,enplegurako laguntza integralarekin.Kasu honetan,pertsona bakoitzaren beharren arabera,prestakuntza egokitua sartzen da (hizkuntzetan edo matematiketan funtsezkoak diren gaitasunak),baita lan-bitartekaritza eta lanbide-esperientzia ere. Esperientzia profesionalari dagokionez,prestakuntza praktikoa eskaintzen zaie lantokietan eta ibilbide bakoitzarekin lotutako lanbideetan. Gainera,behar izanez gero,etxebizitza,elikadura edo garraioko oinarrizko premietarako beka ematen zaie.Beka hau garrantzi gutxiko gaia bihurtu da 18 eta 23 urte bitarteko gazteen eskura Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta jarri ondoren.
Onartua UPV/EHUren Berdintasunerako Plan berria
Fundación Orienta Zaitez Fundazioa
UPV/EHUk Berdintasunerako Plan berria aurkeztu zuen joan den uztailaren 21ean,era horretako laugarrena,eta 2028ra arte egongo da indarrean.Plana Eva Ferreira García errektoreak aurkeztu zuen,Aitor Zurimendi Isla idazkari nagusiak eta Elena Leiñena Mendizabal Berdintasunerako zuzendariak lagunduta. Euskal unibertsitate publikoaren Berdintasunerako Plan berriaren xedea da diagnostiko-txostenek nabarmendu dituzten beharrei erantzutea eta gizonen eta emakumeen arteko soldata-arrakala txikitzea.Planak 5 ardatz ditu (Prestakuntza; Ikerketa; Gizartea eta Kultura; Pertsonak; Gobernantza eta Baliabideak),79 jardun-lerro,eta 40 adierazle,lerro horien eraginkortasuna neurtzeko.
Eva Ferreira UPV/EHUko errektoreak goraipatu egin zuen Berdintasunerako IV.Plana martxan jarri izana: “Gobernu Kontseiluaren babes osoa izan du, eta plana onartu da berdintasunaren aldeko ekime-
nek bultzada berezia izan duten aste baten testuinguruan.Hala,joan den ostiralean egin genuen CRUE-Genero Berdintasunerako Politikak Lantaldearen lehen osoko bilkura,Bizkaia Aretoan.Gure unibertsitatea talde horren buru da.UPV/EHU funtsezko erreferentea da genero politiketan,eta genero indarkerien aurkako haren protokoloa inspirazio iturri izan da antzeko egitasmoetarako unibertsitate askotan.Era berean,aniztasunari dagokionez, LGTBI+ tematikako lanak sustatzen ditugu,eta pertsona transen eta ez-bitarren izena aldatzeko protokoloa onartu dugu”.
Berdintasunerako plan berria sortu da euskal unibertsitate publikoan berdintasuna aztergai izan duen diagnostiko xehe batetik (“Non gauden”,dokumentuak adierazi bezala,“Non egon nahi dugun 2028an” planifikatzeko).Hala,baieztatu egin da bere horretan jarraitzen duela diziplinen arteko genero arrakalak.Emakumeak nagusi dira Osasunari, Hezkuntzari eta Gizarte Zientziei loturiko dizipline-
Ezkerretik eskuinera: Aitor Zurimendi,Eva Ferreira eta Elena Leiñena.
uniemakume
tan; gutxiengoa,Zientzia,Teknologia eta Ingeniaritza arloetan.Lan kategoria altuenetan,gutxiengo nabarmena dira (katedradunen % 22,7,adibidez), eta hori gertatzen da irakasle-ikertzaileen artean ez ezik,baita TEKAZEL langileen artean ere (Teknikariak eta Kudeaketako eta Administrazio eta Zerbitzuetako Langileak).Soldata arrakala ere mantentzen da: emakumezko langileek gizonek baino % 7 gutxiago irabazten dute.Gobernu Taldea parekidea da,baina beste kargu batzuetan,zenbat eta handiagoa izan karguaren erantzukizuna,orduan eta emakume gutxiago kategoria horietan. Beraz,urrats esanguratsuak egin badira dira, oraindik badago zereginik berdintasunerako bidean.Horretarako,Berdintasunerako IV.Planak asmo handiko helburu batzuk finkatzen ditu datozen lau urteetarako.2028rako helburu garrantzitsuenen artean daude:
❚ Emakumezko katedradunen eta irakasle osoen ehunekoa % 40 ingurukoa izatea.
❚ TEKAZEL langileen A mailako emakumeen ehunekoa bat etortzea,gutxienez,kolektibo horretako emakumeen guztizko ehunekoarekin.
❚ Soldata arrakala erdira murriztea.
❚ TEKAZEL langileen % 10 telelanean aritzea, eta urrutiko lanaren aukera ematea.
❚ Prestakuntzan eta ikerketan erreferente izaten jarraitzea euskal gizartean,bai eta genero indarkerien aurkako borrokan ere,gure protokoloa indartuta.Bereziki,bokazio zientifikoak sustatzea nesken eta emakumeen artean,rolak deseraikiz,STEAM diziplinetan dagoen hesi bikoitza murriztuta.
Berdintasunerako IV.Plana garatzeko,UPV/EHUk 2,5 milioi euroko aurrekontua erabiliko du (20242028).Horri gehitu behar zaio emakume ikertzaileek beren proiektu eta egitasmoetan lor dezaketen kanpo finantzaketa.
ruak ardatz horietan,eta jardun lerroak neurtzeko 40 adierazle.Neurgarriak eta esanguratsuak.
1. Prestakuntza. Genero indarkeria prebenitzeko ikastaroak eta titulazioetan genero ikuspegia txertatzeko neurriak.Genero ikuspegia duten gradu amaierako lanak,master amaierako lanak eta doktorego tesiak.Bereziki indartzea STEAM alorrekoak.
2. Ikerketa. Emakumeen lidergoa (kuantitatiboa eta kualitatiboa) ikerketa proiektu eta taldeetan,eta genero ikuspegia sartzea proiektu,esperimentu eta lagin estatistikoetan.
3. Gizartea eta kultura. Emakumeen presentzia argitalpenetan,genero oreka ekitaldi zientifiko eta kulturaletan,STEAM bokazioetarako programa berezia,STEAM katedra bat eta Indarkeria Matxistei buruzko Unibertsitate-Gizarte Gela sortzea.
4. Pertsonak. Berdintasunerako Zuzendaritzaren lantaldea sendotzea eta handitzea,hiru campusetan.Genero indarkerien aurkako protokoloaren zabalkundea eta prebentzio prestakuntza indartzea.Bultzada izena aldatzeko protokoloari.Emakumeen presentzia bermatzea kontratazio eta promozio prozesuetan. Bidea erraztea emakumeei katedradun eta irakasle oso bihurtzeko.Kontziliazio neurriak, telelana eta urrutiko lana indartzea.Zaintzagatiko eszedentzien edo baimenen ondoren lanera itzultzea errazteko neurriak.
5. Gobernantza eta baliabideak. Lidergo ikastaroak (Akademe eta A-Leader),genero oreka kargu eta lanpostu akademiko guztietan, harremanak estutzea ikastegietako berdintasun batzordeen artean,berdintasun klausulak sartzea hirugarrenekiko kontratazioetan,genero inpaktuari buruzko txostena eskatzea,emakumeen astea ospatzea.
Non egon nahi dugun 2028an
Emakumeen lidergoa handitzea eta nesken eta emakumeen artean bokazio zientifikoak sustatzea,UPV/EHUren Berdintasunerako IV.Planaren lehentasunak
Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako IV.Plana
❚ Ardatzak,jardun lerroak eta adierazleak: 5 ardatz, guztira 79 jardun lerro garatzen dituzten helbu-
❚ IRI.Emakumezko katedradunen eta irakasle osoen ehunekoa % 40 ingurukoa izatea.
❚ TEKAZEL langileen A mailako emakumeen ehunekoa bat etortzea,gutxienez,kolektibo horretako emakumeen guztizko ehunekoarekin.
❚ Soldata arrakala erdira murriztea.
❚ TEKAZEL langileen % 10 telelanean aritzea,eta urrutiko lanaren aukera ematea.
❚ Prestakuntzan eta ikerketan erreferente izaten jarraitzea euskal gizartean,bai eta genero indarkerien aurkako borrokan ere,gure protokoloa indartuta.Bereziki,bokazio zientifikoak sustatzea nesken eta emakumeen artean,rolak deseraikiz,STEAM diziplinetan dagoen hesi bikoitza murriztuta.
unieskubideak
UNIBERTSITATEKO ALDIZKARIA
Palestinar eta israeldar gatazka ulertzeko gakoak
Jakin ezazu noiz eta nola hasi zen Israel eta Palestinaren arteko guda
Fundación Orienta Zaitez Fundazioa
Gatazka honen sustraiak ulertzeko,1947ra jo behar da,are gehiago.Israelgo kasuak paradoxa triste bat dauka.Alde batetik,Israelgo Estatua existitzen da Nazio Batuen ebazpen batek existitzeko eskubidea ematen diolako.Horrela sortutako lehen Estatu modernoa da.Bestalde, Israelgo Estatuak ez dio uzten bizia eman eta bere existentziaren zilegitasuna aitortzen zion erakunde beraren ebazpen guztiak sistematikoki urratzeari.
Israelek bere haragian krimen izugarriak jasan zituen herria bat ordezkatzen du.Urte batzuk geroago,nazioarteko zuzenbidearen etengabeko urraketen erantzule da,eta beste herri baztertu eta arbuiatu baten (hots,palestinarren) aurkako gerra-krimenen,errepresioaren eta zapalkuntzaren erantzule da.
Israelgo Estatuaren sorrera eta arazo demografikoa
Sionismoa Palestina historikoan kokatuta dagoen Judaismoaren Lur Prometituan Estatu judu eta demokratiko baten sorrera bilatzen duen mugimendu nazionalista da.Arrazoi ekonomiko, nazional-erlijioso eta humanitarioek bultzatuta, juduak 1881ean hasi ziren Promesatutako Lurralde honetara emigratzen.1930eko hamarkadan gertatu zen lehen olatu judu handia,Britainia Handiko Mandatuaren erdian,nazien jazarpenaren ondorioz.
Urteak aurrera joan ahala,Palestina historikoan
finkatu ziren judu komunitateak hazi egin ziren eta,horrekin batera,liskarrak areagotu ziren independentzia eskatzen zuten palestinarren eta lurralde hura beretzat hartzen zuten juduen artean.Eszenatoki horren aurrean,Erresuma Batua Nazio Batuen Erakundera joan zen 1947an, eta 181 (II) Ebazpena eman zuen.Ebazpen honek bi estatutan banatu zuen eskualdea: bata arabiarra eta bestea judua.Azken horri lurraldearen % 54 esleitu zitzaion.
1948 eta 1967ko gerrak
1948an,Israelek Independentzia Gerra irabazi zuen eta lurraldearen % 77 okupatu zuen,Jerusalem mendebaldea barne.Gaza Zerrenda Egiptoko agintepean zegoen eta Zisjordaniakoa (Ekialdeko Jerusalem barne) Jordaniarren menpe zegoen.
Palestinarrentzat gerra hau "Nakba" (hondamendia) izan zen.Arabiar biztanleriaren erdia baino gehiago kanporatu edo lurraldetik ihes egin zuten. Nazio Batuen Erakundeko beste iturri batzuek % 85az ere hitz egiten dute.700.000 eta 750.000 palestinar artean euren etxeetatik kanporatu zituzten,lurrak galdu eta inguruko herrialde arabiarretan errefuxiatu egin ziren,edo Gazan eta Zisjordanian lekualdatu zituzten.
Ekialdeko Jerusalem
Gatazka honetako polemika handietako bat Jerusalem ekialdekoa da.Bere garrantzia Hiri Zaharrean dago,hiru erlijiorentzat garrantzi han-
unieskubideak
diko ermitak biltzen dituena: islama,judaismoa eta kristautasuna.Horrez gain,2021eko maiatzean gatazkaren areagotzearen epizentroetako bat izan zen.
Gazan,biztanleriaren % 58 pobrezian bizi da.Biztanleen % 54 elikadura-segurtasun eza du eta % 75 baino gehiago laguntzen onuradunak dira
Osloko eta Camp Davideko akordioak
1993an sinatutako Osloko Akordioak 1991n Madrilen hasitako bake prozesu baten parte dira. Une honetan,NBEk Palestinako Estatuaren aitortza eta okupazioaren aurkako lehen intifada palestinarra gertatu zen.Akordioek bost urte aurreikusten zituzten bake akordio iraunkor bat lortzeko,baina ez zen lortu.2000.urtean berriro saiatu zen Camp Davideko Akordioekin.Baina ez zen lortu ere.Ez zegoen adostasunik errefuxiatuen itzuleran,Jerusalemen egoerari buruz,lurralde egokitzeei buruz edo Israelgo segurtasun gaiei buruz.
Gaza,munduko kartzelarik handiena
Gaza munduko kartzelarik handiena da.Antonio Guterres Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusiaren arabera,"lurrean infernua" da.Egoera humanitarioa oso kezkagarria den eta 2 milioi pertsona inguru bizi diren eskualdeetako bat,horietatik erdia baino gehiago adingabeak.Gaza munduko populazio trinkoenetako bat da. Biztanleriaren % 58,4 pobrezian bizi da.Biztanleen % 54 elikadura-segurtasun gabezia du eta % 75 baino gehiago laguntzen onuradunak dira. Bere nekazaritza-lurren % 35 eta arrantza-uren % 85 guztiz edo partzialki eskuraezinak dira Israelgo neurri militarrak direla eta.Egunero partzialki tratatutako 50 eta 80 milioi litro ur zikin isurtzen dira itsasora.Gazako akuiferoko uraren % 90 baino gehiago ez da edangarria.Ezinbesteko sendagaien zerrendako elementuen heren bat agortuta dago.
Gazaren inbasioa
2023ko urriaren 7an,Hamasek eta Palestinako beste talde armatu batzuek Gaza Zerrenda okupatuan erasotu ezusteko bat egin zuten Israelen aurka.Milaka kohete jaurti zituzten herrialdea-
ren hegoalderantz eta muga gurutzatu zuten, hainbat herri erasotuz,exekuzio sumarioak egin zituzten eta 200 pertsona baino gehiago bahitu zituzten,gehienak zibilak.Israelgo Osasun Ministerioaren arabera,gutxienez 1.200 lagunek galdu zuten bizia eta ia 3.500 zauritu ziren. Israelgo agintarien erantzuna berehalakoa izan zen krimen latz hauen aurrean.Milaka bonba jausten hasi ziren Zerrendara eta Israelgo armadak setio osoa ezarri zuen,Zerrenda ebakuatzeko aginduz edo erregaia,janaria eta ezinbesteko beste baliabide batzuk hornitzea eragotziz,hala nola sendagaiak edo ekipamendu medikoak.Aldi berean,Benjamin Netanyahu lehen ministroak ofizialki deklaratu zuen Israel gerran zegoela eta Nissim Vaturi Parlamentuko diputatu eta presidenteordea bezalako agintariek "Gaza lur azaletik ezabatzeko" eta "Gaza erretzeko" deia egin zuten elementu genozidioak izan ditzakeena,Hegoafrikak Nazioarteko Justizia Auzitegian Israelen aurka jarritako auzian adierazi bezala,Genozidio Krimena Prebenitzeko eta Zigortzeko Hitzarmenaren sinatzaile gisa dituen betebeharrak ez betetzeagatik. Zazpi hilabete geroago,2024ko maiatzean,Gazako hondamendi humanitarioak ez du aurrekaririk: hildako kopurua 34.000tik gorakoa da gaur egun,gutxienez 13.000 neska-mutiko barne,eta gutxienez 10.000 pertsona desagertuta daude. Gazako populazio zibil palestinarra krisi humanitario probokatu baten erdian dago,non biztanleriaren % 100ak elikadura-segurtasun eza jasaten duen eta gosetea errealitatea da dagoeneko, Nazioarteko Justizia Auzitegiak 2024ko martxoaren 28an ondorioztatu zuenez.
Cate Blanchett,aurtengo Zinemaldiko protagonista
Donostia Zinemaldiko 72.edizioa irailaren 20tik 28ra egingo da
Unibertsitateko Aldizkaria
Cate Blanchettek,zinematografia garaikideko interprete garrantzitsuenetako batek,Donostia Saria jasoko du Donostia Zinemaldiaren 72.edizioan. Halaber,kartel ofizialeko protagonista izango da.José Luis Lanzagorta diseinatzaile grafikoak sortu du posterreko irudia,Gustavo Papaleoren argazki batetik abiatuta.
Blanchettek 200 aintzatespen eta sari baino gehiago jaso ditu: bi Oscar sari (eta beste sei izendapen),bi Volpi Kopa Veneziako zinema-jaialdian, lau Bafta sari,lau Urrezko Globo,eta ohorezko César eta Nazioarteko Goya,egile-filmak eta ikus-entzule guztiengana iritsi nahi duen zinema uztartzen dituen ibilbide luze batean.
Aktore eta ekoizle australiarrak Martin Scorsese,Terrence Malick,Steven Soderbergh,Steven Spielberg,David Fincher,Ridley Scott,Sally Potter, Wes Anderson,Alfonso Cuarón,Alejandro G.Iñarritu,Woody Allen,Gillian Armstrong,Taika Waititi,Peter Jackson,Todd Haynes,Richard Linklater, Jim Jarmusch,Guillermo del Toro,
Adam McKay eta Todd Field zinemagileekin lan egin du,besteak beste. Lehendabizikoz izango da australiarra Donostian,baina bere filmetako batzuk proiektatu izan dira Zinemaldian,hala nola Babel (Alejandro G. Iñárritu,Perlak,2007) eta Veronica Guerin (Joel Schumacher,Sail Ofiziala,2003; Urrezko Maskorra lortzeko lehiatu zen).
Zinemaldiaren ohorezko sari nagusia jaso duen bigarren aktore australiarra da Cate Blanchett,Hugh Jackmani 2013an eman baitzioten. Zinemaldiak kartel-linea berri bat ezarri zuen 2018an,zinematografia garaikidearen figura bat buru zuena.Isabelle Huppert,Penélope Cruz,Willem Dafoe,Sigourney Weaver,Juliette Binoche eta Javier Bardem izan dira irudi ofiziala Blanchetten aurretik.Aurten,José Luis Lanzagorta diseinatzaile grafiko donostiarra arduratu da kartela sortzeaz,Gustavo Papaleo argazkilariaren erretratu bat oinarri hartuta.
Kartel horiez gain,beste hiru ere badira, Klasikoak ekimenaren berri ematen dutenak.Donostia Zinemaldiak eta Euskadiko Filmategiak elkarlanean antolatzen duten ekimen horrek dagoeneko martxan ziren hiru proposamen batzen ditu marka berapean: Filmategiaren udaberriko zikloa,Zinemaldiaren atzerabegirakoa (aurten Italiako poliziesco generoari eskainia) eta Klasikoak saila.
Sail Ofiziala
Maite Alberdi,Edward Berger,Gia Coppola,Costa-Gavras,Kiyoshi Kurosawa,Mike Leigh,Diego Lerman, Joshua Oppenheimer eta François Ozonen film luze berriak Urrezko Maskorra beretzeko lehian ariko dira,
Laura Carreira eta Xin Huoren lehen lanekin batera,horiek ere Donostia Zinemaldiaren 72.edizioko (irailaren 20tik 28ra) Sail Ofizialean barne hartuta egonik.
Cate Blanchettek
Donostia sarietako bat jasoko du Donostia
Zinemaldiaren 72.edizioan
Maite Alberdik (Santiago,1983) lehendabizikoz hartuko du parte Urrezko Maskorra lortzeko lehian fikziozko bere lehen film luzearekin; zehazki, El lugar de la otra Alia Trabucco Zeránen Las homicidas entseguan jasotako kasuetako baten egokitzapena da.María Carolina Geel idazleak 1955ean bere maitalea tiroz hil zueneko benetako istorioa kontatzen digu Alberdik. Eskoziako biltegi handi bateko langile portugaldar baten bizitza prekarioa deskribatzen digu Laura Carreirak (Porto,1994) On Falling bere lehen film luzean.
Pamela Anderson,Jamie Lee Curtis eta Dave Bautista dira The Last Showgirl Gia Coppolaren (Los Angeles,1987) lan berriko aktore nagusiak; Palo Alto (2013) eta Mainstream (2020) dira zinemagilearen beste bi lan,Veneziako Mostran emanak biak.Coppolaren filmaren protagonista nagusia showgirl beterano bat da,30 urte ikuskizun batean lanean eman ondoren ikuskizun hori bukatu eta bidegurutzean kokatuko dena. Donostia Sariarekin omendua 2019an (urte horretan proiektatu zen,hain justu, Adults in the Room), Costa-Gavras errealizadore fran-
tziar-greziarra (Loutra-Iraias,1933)
Sail Ofizialera itzuliko da; Sail Ofizialean aurkeztu zuen,halaber, Le capital (2012). Le dernier souffle / Last Breath da zuzendariaren lan berria, eta zainketa aringarrietako mediku baten eta idazle baten bizitzei buruzko gogoetak biltzen dira bertan. Edward Berger (Wolfsburg,1970) Conclave filmarekin lehiatuko da Sail Ofizialean aurten; alemaniarraren aurreko filma, Im Westen nichts Neues (2022),hainbat Oscar sariren irabazle izan zen (nazioarteko film onenaren Oscar saria,besteak beste).Film berrian,Ralph Fiennesek kardinal baten rola antzezten du.Aita Santua bat-batean hil ondoren,haren oinordekoa hautatzeko konklabea gainbegiratu beharko du protagonistak. Shower (1999), Kung Fu Hustle (2004), Curiosity Kills The Cat (2006) eta The Monkey King (2014) filmetan gidoigile izan ondoren, Xin Huo txinatarrak (Beijing,1980) Bound in Heaven pelikularekin egin du debuta zuzendari gisa.Gaixotasun terminala duen gizon baten eta indarkeriak harrapatutako neska baten gorabeherak kontatzen
dizkigu oraingoan zinemagileak; erlojupeko ihesaldia hasiko dute bi protagonistok hainbat hiritan zehar.
Hebi no michi / Serpent's Path filma ere emango da lehiaketan, Kiyoshi Kurosawak (Kobe,1955) zuzendua, alabaren heriotza basatia mendekatzeko plan bat antolatzen duen gizon bati buruzkoa.Frantsesez filmatua, Ko Shibasaki,Damien Bonnard eta Mathieu Amalric ditu protagonista filmak.Kurosawak berak 1998an zuzendutako izen bereko filmaren -hamar urte geroago
Halaber, Mike Leigh britainiarra (Salford,1943) ere Sail Ofizialean izango da lehendabizikoz. Hard Truths ekoizpen ingeles-espainiarraren protagonistak Marianne Jean-Baptiste eta Michele Austin dira; Leighek Londresko familia baten eguneroko bizitza deskribatzen digu bere lan berrian, bai eta familia-harremanak,dolua eta osasun mentala ere,besteak beste. Diego Lerman (Buenos Aires,1976) hirugarrenez lehiatuko da Zinemaldian El hombre que amaba los platos voladores obrarekin; Argentinako telebistan estralurtar-presentziaren
ikus-entzunezko sorkuntzarik gogoangarriena kontatzen digu zuzendariak bere lan berrian.
José Luis Lanzagorta diseinatzaile grafikoak sortu du aurtengo posterreko irudia, Gustavo Papaleoren argazki batetik abiatuta
Sail Ofizialak The End ere hartuko du, Joshua Oppenheimerrek (Austin,Texas,1974) zuzendutako lehen fikziozko pelikula,hain zuzen ere.Tilda Swinton,Michael Shannon,George MacKay,Bronagh Gallagher eta Tim McInnerny nabarmentzen dira, antzezle-zerrendan,mundua amaitu eta bi hamarkada geroago bunker batean bizirik dirauen familia aberats bati buruzko musikal distopiko honetan.
François Ozonen (París,1967) Quand vient l'automne / When Fall Is Coming filmeko protagonistak Hélène Vincent,
Josiane Balasko,Ludivine Sagnier eta
Pierre Lottin dira,eta emakume erretiratu baten istorioa kontatzen digu frantziarrak bertan (gizon bat -lagun baten semea,espetxetik atera berriaezagutu eta bizitza aldatu egingo zaio protagonistari).
Cate Blanchett aktore eta ekoizle
australiarrak,bi
Oscar sariren irabazleak,jaialdiko ohorezko aitorpen nagusia jasoko du eta kartel ofizialaren protagonista izango da
Audrey Diwanen Emmanuelle filmak ere parte hartuko du Sail Ofizialean (zehazki,lehiaketa inauguratu-
ko du),bai eta Urrezko Maskorra irabazteko lehiatuko diren ekoizpen espainiar hauek ere (duela gutxi iragarri dira): Soy Nevenka / I am Nevenka, Iciar Bollainena; El llanto / The Wailing, Pedro Martín-Calerorena; Los destellos / Glimmers, Pilar Palomerorena,eta Tardes de soledad, Albert Serrarena.
Espainiako Zinema
Iciar Bollain,Pilar Palomero,Albert Serra eta Pedro Martín-Caleroren debuta Urrezko Maskorra eskuratzeko lehian ariko dira Donostia Zinemaldiaren 72.edizioan.
Soy Nevenka / I'm Nevenka filmean, alkate baten jazarpena salatzera ausartzeagatik ondorio latzak pairatu zituen zinegotzi baten benetako istorioa kontatzen digu Iciar Bollainek (Madril,1967),eta bosgarrenez parte hartuko du zuzendariak lan horrekin
Sail Ofizialean. Te doy mis ojos / Take My Eyes (2003), Mataharis (2007), Yuli
(2018) eta Maixabel (2021) filmen egileak,film horiekin Zinemaldiko hainbat sari erdietsi ondoren,berriz ariko da lehian Urrezko Maskorra beretzeko,oraingo honetan,Mireia Oriolen eta Urko Olazabalen antzezpena duen obra honekin.
Sail Ofizialaren parte izango da,halaber, El llanto / The Wailing, Pedro Martín-Calero (Valladolid,1983) film laburren eta musika- eta publizitateindustriarako lan ugariren egileak zuzendutako lehen film luzea.
Pilar Palomerok (Zaragoza,1980) bere hirugarren film luzea aurkeztuko du, Los destellos / Glimmers,Eider Rodríguez idazlearen Bihotzhandiegia kontakizunean inspiratua.Patricia López Arnáiz,Antonio de la Torre,Marina Guerola eta Julián López dira protagonista nagusiak hamarkada batetik gora bananduta eman arren senar ohi gaixoa zaintzeko lana onartzen duen emakume bati buruzko istorio honetan.
Bestalde, Albert Serrak (Banyoles, 1975) lehen aldiz parte hartuko du Sail Ofizialean Tardes de soledad filmarekin; tauromakiari buruzko ezfikziozko film honetan,toreatzaileak zezentokian bizi dituen egoera mental eta espiritualak jorratzen dira.
'Querer' seriea,Sail Ofizialean lehiaz kanpo
Sail Ofizialak lehiaketatik kanpoko serie bat sartuko du. Alauda Ruiz de Azúak (Barakaldo,1978) Querer,aurkeztuko du,30 urtez ezkonduta egon ostean senarrarekin hautsi eta bortxaketa jarraituagatik salaketa jarri dion emakume baten istorioa kontatzen duen lana.Nagore Aranburu da lau ataleko serie honen protagonista, eta Pedro Casablanc,Miguel Bernardeau,Iván Pellicer eta Loreto Mauleon ere agertzen dira bertan.Ruiz de Azúak Berlinaleko Panorama sailean aurkeztu zuen bere lehen lana, Cinco lobitos / Lullaby (Zinemira amaiera,2022), Málagako zinema-jaialdian arrakasta lortu aurretik.Bertan,Espainiako film
onenaren Urrezko Biznaga,emakumezko aktore onenaren Zilarrezko Biznagak (Laia Costa eta Susi Sánchez) eta gidoi onenaren Zilarrezko Biznaga eskuratu zituen,baita publikoaren saria ere,eta Goya sarietan zuzendari berri onenaren aitortza jaso zuen.
'Yo,adicto' eta 'La virgen roja', Sail Ofizialeko emanaldi bereziak
Bestalde,Emanaldi Berezien barruan, Yo,adicto / I,Addic serieak sei ataletan kontatuko digu Javier Ginerrek (Barakaldo,1977) idatzitako izen bereko liburuaren gainditzekontakizuna.Oriol Pla aktoreak gorpuzten du Giner,eta seriearen sortzaileetako bat ere bada, Aitor Gabilondo (Donostia,1974) Patria (Sail Ofiziala Emanaldi Bereziak, 2020) filmaren egilearekin batera. Yo,adicto serieko aktore zerrendan, Nora Navas,Omar Ayuso,Victoria Luengo,Alex Brendemühl,Ramón Barea,Marina Salas eta Itziar Lazka-
no nabarmentzen dira,besteak beste.Javier Giner eta Elena Trapék (Bartzelona,1976), Blog (New Directors,2010), Les distàncies / Distances (Made in Spain 2018) eta Els encantats ( Made in Spain 2023) lanen egileak,zuzendu dituzte seriearen sei atalak (hiruna atal bakoitzak).
Sail Ofizialeko Emanaldi Bereziek, La novia / The Bride (Zabaltegi, 2015) eta Teresa (2023) filmen zuzendaria den Paula Ortiz (Zaragoza,1979) zinemagilearen film luze berria hartuko dute bere baitan,lehiaketatik kanpo. La virgen roja / The Red Virgin Najwa Nimri,Alba Planas,Aixa Villagrán,Patrick Criado eta Pepe Viyuela protagonista dituen lanean,30eko hamarkadako Espainian gertatutako benetako istorio bat berrikusi du Ortizek: bere ama zorrotzak Hildegart gaztea apropos izan zuen,etorkizuneko emakume bilakatzeko.
Informazio gehiago: www.sansebastianfestival.com
Mapamunditarrak 2024, "Gainazalaren azpian"
Ekimena irailaren 5etik urriaren 29ra egingo da Iruñeko hainbat aretotan
Unibertsitateko Aldizkaria
Mapamunditarren edizio berriak “Gainazalaren azpian” izenburua hartu du.Programazioaren barruan,erakusketak,artistekin topaketak,zinema-proiekzioak,performanceak eta tailerrak izango dira, Ziudadelan,Iturramako Civivoxen, Nafarroako Museoan,NUPen eta Atarrabiako Batanen,irailaren 5tik urriaren 29ra bitartean.
Ziudadelan,Iturramako
Civivoxen,Nafarroako
Museoan,NUPen eta Atarrabiako Batanen egingo da Mapamunditarrak 2024
Edizio honetan parte hartzen duten artistek interesa dute ekoizpen eta kontsumo zentro nagusien bazterrean dauden lurraldeetan.Lurralde horiek badute zer kontatu; munduaren konplexutasunaren parte dira, baina ezkutuan daude,edo ahanzturan.Edizio honetako artistek era honetako tokiak hautatu dituzte: urtegien urek azpian hartutako herriak (Anne-Laure Boyer eta Maddi Barber),jendez hustutako tokiak eta erabiltzen ez diren bideak (Olga Olivera-Tabeni),eta memoria historikoko tokiak (Amaia Molinet eta Eriz Moreno).Itziar Okarizek,nolabait ere,ametsak sortzen diren garuneko zokoa bisitatu zuen; Ignacio García Sánchez-ek,berriz,etorkizuneko hondakinak proiektatu zituen,erortzeko zorian dauden eraikinen artxiboetan oinarrituta.
Erakusketak
❚ ZIUDADELA,6.poterna,09/1210/27 (asteartetik larunbatera, 11:30-13:30 eta 18:00-20:30; igande eta jaiegunetan 11:30-13:30).Hirugarren harria. Amaia Molinet y Eriz Moreno
❚ ZIUDADELA,Labea,09/12 - 10/27 (asteartetik larunbatera,11:3013:30 eta 18:00-20:30; igande eta jaiegunetan 11:30-13:30).Sakonak Olga Olivera-Tabeni
❚ NUP / El Sario eraikina,09/0510/25 (astelehenetik ostiralera, 09:00-21:00). Hormigoi armatuzko ametsak.Ignacio García Sánchez
❚ BATAN,Atarrabia,09/14 - 10/27 (larunbat,igande eta jaiegunetan,11:00-14:00 eta 17:00-20:00). Atlas ezkutua. Anne-Laure Boyer. Topaketak
❚ 09/12,18:00. ZIUDADELA,Labea eta 6.poterna.Inaugurazioa eta so-
lasaldia Anne-Laure Boyer, Amaia Molinet eta Olga Olivera-Tabeni artistekin.
❚ 09/18,18:00. NAFARROAKO MUSEOA,Atondoa.Ametsen egunkaria,Itziar Okariz-ek sortu eta Iziar Ocariz Prego antzezleak antzeztutako performancea.
Proiekzioak
❚ 10/15,19:00. ITURRAMAKO CIVIVOXA AÏSSA MAÏGAren Marcher sur l'eau (Oinez ur azalean) filmaren proiekzioa.
❚ 10/22,19:00. ITURRAMAKO CIVIVOXA. ANNE-LAURE BOYER artistaren Atlas ezkutua film laburra eta MADDI BARBER zinemagilearen Urpean Lurra film ertaina.Solasaldia Maddi Barber zinemagilearekin.
❚ 09/14,17:30-19:30. BATAN,Atarrabia. Ane Laure Boyer.Kutxak irekitzen,Doako sarrera aurretiazko izen ematearekin.
❚ 10/12,10:00-13:00 eta 16:0019:00. ZIUDADELA,EZKABA MENDIA ETA UHARTE ZENTROA Amaia Molinet & Olga Olivera-Tabeni
Mapamunditarrak,zer da?
Mapamunditarrak proiektu independente bat da,urterokoa,ikusizko arteen arlokoa.La Caracola elkarte kulturalak antolatzen du eta Alexandra Baurès da proiektu horren zuzendari eta komisarioa.2007an hasi zenetik elkarlanetarako sarea ehundu du Iruñeko eta Iruñea inguruko zenbait espazio kultural eta erakunderekin.Horrela,eragile eta toki batzuen eginahalak eta baliabideak batzeari esker,urtero gauzatzen ahal da proiektua.
Mapamunditarrak proiektuak bere bizi-zikloa du.Udazkenero edizio berri bat plazaratzen da,pertsonekin kontaktuan jartzen da eta haien baitan bizi da,denbora batez.Gero, Mapamunditarrak itzaletara joaten da,hausnartzera.Eta,gutxika-gutxika,ideia berrien bila hasten da,programazioaren ardatz izanen den
kontzeptu-ildoaren bila.Horrela izaten da urtez urte: edizio berriak aurrekoarekin lotura du,oraina zainduta,betiere.
Zuhaitzen modura,programari adar berriak ateratzen zaizkio,eta enborra gero eta indartsuago bihurtzen da.Artisten formez,ideiez eta keinuez elikatzen da,berritzen den fluxuaren antzera.Baina zuhaitzak tinko dirau,errealitatearekin distantzia kritikoa ezartzen duen behatoki baten modura.
Gainazalaren azpian
Edizio honetan parte hartzen duten artistek interesa dute ekoizpen eta kontsumo zentro nagusien bazterrean dauden lurraldeetan.Lurralde horiek badute zer kontatu; munduaren konplexutasunaren parte dira,baina ezkutuan daude,edo ahanzturan.Lurraldera gerturatzean,tokiarekin fisikoki kontaktuan egotean,artistek bide berezi bat marrazten dute: hainbat iturritatik eta diziplinatatik edaten duen ibilbide bat,baina poesia eta kritika darabiltzana,modu aktiboan.Horrela,bizipenez bizipen lurraldea arakatzean,egileek helburu honi eusten diote: zantzu nabarmen batzuk bakantzea edo,bestela ere,begiak irekiko dizkiguten forma edo narrazio berriak sortzea.
Zer lurralde dira? Zenbaitetan,oso gertuko tokiak dira,zeinetatik igarotzen garen,gai ez garela haien itxura neutroaz harago joateko eta haien historia osatzen duten geruzak aztertzeko.Beste batzuetan,ordea,urrutiko tokiak dira,esanahi sinboliko handia izateagatik ezagun direnak,baina sekula modu sentikorrago batez ikusi ez ditugunak. Mapamunditarrak proiektuaren 2024ko edizioan,toki erreal horietako batzuk oinarri dituzten proposamen artistikoak aurkezten ditugu.Guztietan pertsonen kontuak nahasten dira,tirabira etengabean, istorio naturalekin.
Edizio honetako artistek era honetako tokiak hautatu dituzte: urtegien urek azpian hartutako herriak (Anne-Laure Boyer eta Maddi Barber),jendez hustutako tokiak eta erabiltzen ez diren bideak (Olga Olivera-Tabeni),eta memoria historikoko tokiak (Amaia Molinet eta Eriz Moreno).Itziar Okarizek,nolabait ere,ametsak sortzen diren garuneko zokoa bisitatu zuen; Ignacio García Sánchez-ek,berriz, etorkizuneko hondakinak proiektatu zituen,erortzeko zorian dauden eraikinen artxiboetan oinarrituta.Egileek, zein ibiltari,zein orainaren arkeologo, gure arbasoek egindako urratsetan argi egiten dute.
