Masterplan Bergpolder-Zuid

Masterplan Bergpolder-Zuid

september 2011

Masterplan Bergpolder-Zuid Rotterdam

september 2011

n

n

t

a

Voorwoord Beste lezer, Voor u ligt het Masterplan voor de gebiedsontwikkeling Bergpolder Zuid. Dit plan is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met Vestia. Maar ook de bewoners hebben een belangrijke rol gespeeld. De inzet van de deelgemeente is voor een groot gedeelte bepaald door hun inbreng. De mate van betrokkenheid van de bewoners en de kwaliteit van hun inbreng is iets waar wij als deelgemeentebestuur alleen maar trots op kunnen zijn.

Natuurlijk schuurt zo’n proces af en toe, dat hoort erbij. Temeer daar we voor het eerst zo’n intensief participatietraject hebben ingezet bij de totstandkoming van een Masterplan. Belangrijk is nu dat we leren van de opgedane ervaringen en de lessen toepassen in nieuwe trajecten.

Inhoudelijk is het een fantastisch plan geworden. Deze ontwikkeling geeft een enorme impuls aan het hart van onze deelgemeente. En zal een positief uitstralend effect hebben op Bergpolder, het Liskwartier en hopelijk ook de Agniesebuurt. Daarmee wordt het nog beter wonen en leven in Noord.

Dank en complimenten aan Vestia en onze bewoners voor dit plan.

Nils Berndsen Portefeuillehouder Wonen, Sport en FinanciĂŤn

k

a

Inhoudsopgave

Voorwoord I. Aanpak II. Inventarisatie

III.

01. Inleiding 02. Ambitie 03. Wettelijke kaders en Staand beleid 04. Analyse bestaande situatie, programma en cultuurhistorie 05. Opgave Masterplan

06. Gebiedsconcept

07. Plan voor de wijk

08. Duurzaamheid

09. Voorbeelduitwerking per deelgebied

- Spoordriehoek

- Eudokiaplein

- Kerktuin

- Voorburgstraat

- Woonblokken Bergselaan

- Energiehof

- De Vlaggeman

10. FinanciĂŤle haalbaarheid

11. Planning en uitvoering

IV. Juridisch kader en bestuurlijke besluitvorming V. Participatie

Bijlagen

- Plankaarten

- Parkeerstudie en notitie

- Bezonningsstudie

- Duurzaamheid en milieu

- Straatnamen

Colofon

Deel I AANPAK

10

37

n

vo

Aanpak Het masterplan voor Bergpolder-Zuid is volgens een stappenplan tot stand gekomen. In deze paragraaf worden deze logisch op elkaar volgende stappen uiteengezet.

1. Allereerst is het plangebied voor Bergpolder-Zuid geïnventariseerd. Plangrenzen zijn vastgelegd en de relevante beleidskaders zijn onderzocht. De huidige kwaliteiten van het gebied zijn met bewoners en ondernemers in beeld gebracht. In gesprekken met deze bewoners en ondernemers zijn kansen voor de toekomst van de wijk verkend. De bevindingen hieruit en de relatie met de specifieke problematiek van de wijk zijn vastgelegd in het ambitiedocument “Bergwegkwartier”.

2. In de zomer van 2010 is met de bewoners gewerkt aan het formuleren van de identiteit van BergpolderZuid. Hiervoor is gekeken naar zowel de positieve als de negatieve kanten van Bergpolder-Zuid, en hoe de wijk bekend staat in de stad.

3. Vanuit die gemeenschappelijke identiteit is het gebiedsconcept voor de toekomst van de wijk bedacht: een antwoord op de vragen en problemen in het gebied en een kapstok voor het masterplan. Wat doen we om het goede van de wijk te versterken en de zwaktes aan te pakken.

4. In het vierde kwartaal van 2010 is het gebiedsconcept ruimtelijk en programmatisch vertaald naar de plattegrond van Bergpolder-Zuid. Op welke plekken in de wijk moet er iets gebeuren en is hier voldoende ruimte voor? Voor het antwoord op deze vraag zijn verschillende varianten ontwikkeld. Deze zijn met de bewoners in drie debatronden besproken.

5. De varianten zijn onderling afgewogen en de gemaakte keuzes staan in het uiteindelijke Masterplan Bergpolder-Zuid. In deze fase is ook uitgebreid stilgestaan bij de haalbaarheid van het masterplan, zowel financieel als maatschappelijk. Met bewoners is overlegd over de gevolgen van de keuzes, ook wanneer voor nieuwbouwprojecten eventueel sloop van bestaande gebouwen nodig is. Met financieel experts is de financiële haalbaarheid van alle ontwikkelingen onder de loep genomen.

Dit proces heeft geleid tot het masterplan zoals het voor u ligt.

Ambities en projecten In het masterplan is soms sprake van projecten, soms van ambities. Van projecten wordt gesproken als de haalbaarheid van het planonderdeel voldoende is aangetoond. In andere gevallen, wanneer nader onderzoek is gewenst of ontwikkelingen nog onzeker zijn, wordt gesproken van ambities. Ambities zijn dus deelplannen waarvoor nog nader onderzoek nodig is voordat het projecten worden. Over de realisatie van projecten worden tussen de deelgemeente Noord, de gemeente Rotterdam en Vestia Rotterdam Noord verregaande afspraken gemaakt.

aanpak

11

“de kle ne midden tand gaat weg u wegrennen �

de wi k

e z e ze

Inleiding / Ambitie / Wettelijke kaders en staand beleid / Analyse bestaande situatie, programma en cultuurhistorie / opgave

Deel II INVENTARISATIE

14

01. Inleiding In april 2007 is Bergpolder door de minister van Wonen, Wijken en Integratie (WWI) aangewezen als één van de krachtwijken binnen Rotterdam. De aanwijzing is gebaseerd op de volgende problemen in de wijk: - een hoge mutatiegraad van bewoners - matige luchtkwaliteit vanwege de A20 - een rommelig straatbeeld ondermeer door verzakte straten en fietsen op straat - overlast van vuil op straat - een beperkt aanbod van voorzieningen op het gebied van sport, kunst en cultuur.

De WWI regeling is als gevolg van bezuinigingen door de rijksoverheid gestopt. De problemen zijn echter nog niet opgelost.

Vestia Rotterdam Noord, de deelgemeente Noord en de gemeente Rotterdam hebben besloten om zich de komende jaren in te zetten voor de oplossing van de problemen in Bergpolder.

Door intensief samen te werken met de bewoners en ondernemers in Bergpolder zijn de deelgemeente Noord, Gemeente Rotterdam en Vestia Rotterdam Noord tot dit masterplan gekomen.

Het masterplan gaat niet alleen over BergpolderZuid, maar geeft ook kaders voor een deel van het Liskwartier. De plangrenzen van het Masterplan Bergpolder-Zuid zijn de Bergselaan, de Bergsingel, de Bergweg en de Schieweg.

Vooruitlopend op dit masterplan is de gemeente begonnen met de verbetering van de woon- en leefomgeving door de herinrichting van het Insulindeplein en de straten hieromheen en de nieuwe parkeergarage voor de wijk. In dit masterplan bouwen we voort op deze investeringen.

Met dit masterplan wordt een belangrijke stap gezet in de verbetering van de wijk Bergpolder-Zuid.

Het vertaalt de ambities uit het ambitiedocument “Bergwegkwartier” van 7 juli 2009 naar een concreet plan.

15

INVENTARISATIE

Het ambitiedocument beschrijft de kaders voor toekomstige plannen in Bergpolder.

Het toekomstbeeld voor Bergpolder-Zuid, zoals omschreven in het ambitiedocument ziet er als volgt uit: “BP3738 is in het jaar 2020 een aantrekkelijke woonwijk als sterk onderdeel van Bergpolder en het Liskwartier. Een wijk waar studenten, starters maar ook gezinnen graag wonen omdat het een stoer stuk stad is met om de hoek de rust van de singel en de Bergselaan.Een wijk waar je een woning durft te kopen of durft te investeren in je huidige woning en waar je wooncarrière kunt maken (...). Een echte stadswijk met een mix van mensen die bewust kiezen voor deze plek in Rotterdam, een sociaal duurzame wijk. Het Bergwegkwartier onderscheidt zich van de rest van Bergpolder en het Liskwartier door de hoeveelheid voorzieningen direct in de wijk en de opvallende architectuur van de bebouwing op, aan en tegen de Hofbogen. Maar het Bergwegkwartier blijft ook duidelijk onderdeel van de klassieke 19e/20e eeuwse stad. De kenmerkende structuur van het gesloten bouwblok, baksteen, straten en pleintjes is een goede basis voor een aantrekkelijke stedelijke woonwijk. Er staat in 2020 een mooi nieuw front voor het Bergwegkwartier aan de Bergselaan, een front dat recht doet aan het klassieke karakter van de omgeving. Deze vernieuwing van het Bergpolder-Zuid langs de Bergselaan is voor Rotterdam een succesvol experiment gebleken.

Er zijn nieuwe woningtypes gemaakt vooral gericht op de wensen van gezinnen binnen de regels van het Beschermd Stadsgezicht.”

16

02. Ambitie nzet r rgp d o l i gv mb t e i d r u mt d t

l er u d v n g nt d g nt V ti tt d o d ic t ch m t na ep o l ndei e nwij ng rv r nk m k n v rb t r ng v n d wo omg v ng o l o t n w nen v r en ng p n n ntr j t d ijk wo w j o t t t

t t rp n gp d uid richt ch p t pl n v d t eenzijd g w ni gvo a d t e i ig ew n ewj n th v nt v l t nbj v lg n t p i hu w nc ri n a v wo ngv r d et v v lg k i t b d n n uw d g o n d t n g ot mxv w er nt t n erb j w r t tn ng t p( g g n n r j o h t b n np en e w n r d ct n r k h t v rb d v et v r n ng niv a p h t g b d v n d wij i dvo zi i g n c t ur t r cht t p n zic p h t v rb t v nd f mg ng t h t g p t vr d w n n ern i ewj D p v nd tg c t w lt t v r le n g v v d t tt r a truct r p i g n v r it r b e m o t d k p t ch n v a g c tw en B n n d p n g od Z i echt o ei ch n l i g n w rd g c tdebj r g n n v rb t r ng v n d uchtkw l t it

17

AMBITIE

18

Beleidskader Buitenruimte Noord 2010 - 2030 Februari 2010

03. wettelijke kaders en staand Beleid Om sturing te geven aan de ontwikkeling en beheer van de stad is visie en beleid nodig. De stad Rotterdam, de deelgemeente Noord maar ook Vestia Rotterdam Noord formuleert beleid op verschillende onderwerpen. De ontwikkeling van Bergpolder-Zuid moet passen in dit beleid. Hieronder volgt een samenvatting per onderwerp van relevant beleid voor het Masterplan Bergpolder-Zuid.

Integrale aanpak In de Stadsvisie Rotterdam 2030 is de hoofddoelstelling ‘Rotterdam als aantrekkelijke woonstad voor iedereen’. Een aantrekkelijke woonstad betekent dat bewoners zich verbonden voelen met de stad en daarvoor moeten hun woonwensen worden vervuld.

Rotterdam gaat aantrekkelijke woonmilieus realiseren die selectieve migratie tegengaan: met name groenstedelijke en rustig stedelijke woonmilieus. In de Stadsvisie is per wijk aangegeven wat de kansen zijn voor de doelstelling ‘aantrekkelijke woonstad’. De aanpak voor Noord berust op het beter benutten en uitbouwen van de bestaande kwaliteiten: de knooppunten van bedrijvigheid en de goede woonmilieus.

Meer specifiek heeft de wijk Bergpolder-Zuid de potentie om uit te groeien tot een gemengd, stedelijk woon- en werkmilieu. Een belangrijke Rotterdamse strategie voor de groei en bloei van aantrekkelijke woonmilieus is ‘gentrification’. Door de centrale ligging, het historisch karakter en de functiemenging van wonen, horeca, winkels en kunstinstellingen zijn wijken zoals Bergpolder-Zuid steeds meer in trek bij (oud-)studenten en werkers in de creatieve en kenniseconomie. Dit zijn de groepen die Rotterdam graag aan zich wil binden. Woonconsumentenstudies, waaronder de Grote Woontesten 2004-2008, laten zien dat het nu het moment is om de opkomende stedelijke leefstijl te faciliteren. In sociaal, cultureel en economisch opzicht heeft Bergpolder-Zuid de benodigde kenmerken om een proces van gentrification op gang te brengen en een levendig stedelijke en rustig stedelijke wijk te worden. Hiervoor is de inzet van kluswoningen een mogelijk middel. Maar ook de verkoop van huurwoningen en het bevorderen van particuliere woningverbetering zijn stimulansen.

(Stadvisie Rotterdam 2030).

Ook de deelgemeente Noord zet in op een integrale aanpak. Zij streeft ernaar om een sociaal en economisch sterke deelgemeente te zijn waar het aantrekkelijk is om te wonen. Dit vraagt om kwalitatief goede woningen, prettige buitenruimte, uitstekend onderwijs, een goede bereikbaarheid en een divers aanbod van culturele en commerciële voorzieningen.

De deelgemeente hanteert de volgende doelstellingen: - Versterken van de stedenbouwkundige structuur en verbindingen - Aantrekkelijker maken van het wonen - Versterken van de wijkeconomie - Inzetten van de openbare ruimte als katalysator voor een aantrekkelijke woon- en werkomgeving.

(Ontwikkelingsvisie 2008-2014) Vestia vindt dat de steden en dorpen waarin zij actief is een bont geheel aan woonmilieus moeten bieden.

Van jong tot oud, van zelfstandig tot zorgbehoevend en uiteraard voor alle inkomensgroepen. Op dit moment is het voor bewoners met een laag inkomen moeilijk om een woning buiten de stad te vinden, terwijl het voor mensen met een hoger inkomen moeilijk is om een passende woning ín de stad te vinden.

Vestia wil aan dit probleem werken door voor beide groepen in verschillende milieus passende woonruimte aan te bieden. Vestia investeert daarom de komende jaren in de (rand)stedelijke gebieden waar zij actief is. In de eerste plaats zet Vestia zich in voor goede dienstverlening aan haar klanten: de huurders en kopers van een woning van Vestia. Daarbij zijn de volgende thema’s van belang: - Wijk- en buurtvernieuwing - Jongeren, werk en scholing - Wonen en zorg - Duurzaamheid

INVENTARISATIE

19

Economie Rotterdam kiest voor een economisch vitale stad, door gericht gebieden aan te wijzen waar winkels en bedrijven een plek krijgen. Uitgangspunt daarbij is een concentratie van wijk- en buurtvoorzieningen.

Voor Noord zijn het Noordplein, het Eudokiaplein, de Noorderboulevard (Zwart Janstraat, Noordmolenstraat) en het Zwaanshalsgebied belangrijke zones voor detailhandel. Op overige locaties gaat het meer om maatschappelijke voorzieningen en kleinschalige bedrijvigheid. (‘De Schatkamer van Noord’, Economische Ruimtelijke Visie, concept en de Ruimtelijk Economische Visie 2002-2010, deelgemeente Noord).

Ieder kind in Noord heeft recht op gelijke kansen Ambitie van de Hofbogen BV is om de Hofbogen en en mogelijkheden voor een goede toekomst. Het is het Bergwegstation te vullen met creatief-ambachtelijke functies: opslag/lichte productie al dan niet belangrijk dat kinderen opgroeien in een stabiele en kansrijke (gezins)situatie en in een geliefde wijk. Voor gecombineerd met verkoop (bidbook Hofbogen BV). de talentontwikkeling van kinderen is het belangrijk De deelgemeente wil in haar nieuwe horecabeleid, dat: dat idealiter 1 januari 2012 ingaat, ook horeca - kinderen (0-4 jaar) zonder taal- of ontwikkelingsmogelijk maken in het Bergwegstation. Ter hoogte achterstand naar de basisschool gaan; van de Voorburgstraat nrs. 201 t/m 210 is behalve - er voor kinderen (4-12) mogelijkheden zijn voor voor creatief-ambachtelijke bedrijfjes ook ruimte voor talentontwikkeling op verschillende gebieden; detailhandel, mits kleinschalig. Grotere initiatieven worden niet op voorhand uitgesloten maar worden wel zorgvuldig getoetst. Nieuwe detailhandel sluit bij voorkeur aan bij het aanbod in de Eudokiapassage.

Binnen het huidige beleid is een beperkte ontwikkeling van horeca alleen mogelijk op de hoeken waar de Hofbogen de dwarsliggende straten doorkruist (horecanota Ruimte voor kwaliteit). Een kwalitatieve impuls op het gebied van horeca is zeer welkom in Bergpolder. Bij het herijken van de horecanota in 2012 wordt hiermee rekening gehouden. Verder wordt gestuurd op kruisbestuiving tussen bedrijven en het onderwijs. Noord heeft een groot aanbod van beroepsonderwijs en de samenwerking met het bedrijfsleven kan geoptimaliseerd worden. In het plangebied is beleidsmatig geen ruimte voor extra kantoorruimte.

Onderwijs In de stadsvisie van Rotterdam wordt benadrukt dat een aantrekkelijke woonstad bestaat uit goede en complete woonmilieus met aandacht voor de openbare ruimte en de noodzakelijke voorzieningen zoals onderwijs (Stadsvisie Rotterdam 2030). Talentontwikkeling is prioriteit in Rotterdam. Voor talentontwikkeling van kinderen en jongeren is goed onderwijs van belang. Hiervoor is meer nodig dan alleen een focus op onderwijsresultaten; het Rotterdams onderwijs richt zich op de brede ontwikkeling van het kind (ROB 2011-2014).

20

imelda school

- er voor kinderen die van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs gaan (de groep van 1214 jaar) begeleiding en opvang is in de vertrouwde omgeving.

De wijk is een omgeving waar kinderen, hun ouders en hun directe omgeving (buurtbewoners) elkaar moeten kunnen ontmoeten. Het moet een plek zijn waar mensen met elkaar activiteiten uitvoeren en elkaar beter leren kennen. Om alle kinderen binnen de wijk naar school te laten gaan is het van belang dat het onderwijsaanbod en de overige kindvoorzieningen binnen de wijk goed zijn. Het is belangrijk dat buurtbewoners met alle verschillende achtergronden en karakteristieken ook gezamenlijk gebruik maken van het onderwijs en de overige voorzieningen in de wijk. Dit bevordert de cohesie in de wijk. eudokia complex - entree winkelpassage

Duurzaamheid en milieu De stad Rotterdam en Vestia Rotterdam Noord vinden het thema duurzaamheid van belang en willen samenwerken aan een duurzame leefomgeving. In oktober 2010 ondertekenden de gemeente Rotterdam en ruim 40 vastgoedpartijen de Samenwerkingsovereenkomst Duurzaam Ontwikkelen. De belangrijkste ambities uit deze (nieuwe) stedelijke samenwerkingsovereenkomst zijn: - Rotterdam streeft ernaar om in 2014 mee te dingen naar de European Green Capital Award. Rotterdammers wonen en leven bewuster in een schone en groene stad en zijn zich bewust van hun eigen verantwoordelijkheid voor het milieu.

- Rotterdam is klaar voor de toekomst en pakt duurzaamheid integraal op. Ook wordt Rotterdam groener en aantrekkelijker.

Cultureel erfgoed In de Stadsvisie geeft Rotterdam aan voorzichtig om te willen gaan met haar cultuurhistorisch erfgoed.

Monumenten geven een gebied identiteit en zijn aantrekkelijk voor een groot aantal verschillende doelgroepen en programma’s. Dit betekent dat voortgebouwd dient te worden op de bestaande kwaliteiten en dat nieuwe ontwikkelingen in de historische context van de stad moeten passen. Bergpolder-Zuid kent drie beschermde monumenten: De kerk aan de Bergsingel van 1927 is een gemeentelijk monument. De architect, Joseph Cuypers, heeft de kerk destijds ontworpen in de traditie van het expressionisme. Het kerkgebouw, toegewijd aan de “Heilige Familie”, is van cultuurhistorisch belang als herkenbare uitdrukking van de katholieke gemeenschap in het Liskwartier, een woonwijk die net als de kerk in het interbellum werd gebouwd. Door zijn omvang en vooral dankzij de rijzende zadeldaken is de kerk een monumentale manifestatie van getuigenis en devotie. Daardoor is het kerkgebouw sterk aanwezig in het stadsbeeld. (Gemeentelijke Monumentenlijst). heiilige familie kerk

groen dak - groothandelsgebouw

- Rotterdam gaat voor duurzame gebiedsontwikkeling en kijkt verder dan het gebouw alleen. Bewoners, gebruikers en beleggers in het gebied worden bij een ontwikkeling betrokken. Leegstaande kantoorgebouwen worden getransformeerd en bestaande bouw wordt verduurzaamd.

- Alle nieuwbouw in de planfase wordt voorzien van een duurzaamheidslabel.

- Bij renovatie, transformatie en sloop wordt duurzaam omgegaan met materialen, via hergebruik van bestaande materialen en/of duurzaam slopen.

Met het sluiten van de samenwerkingsovereenkomst tekenen de partijen voor een schoner, mooier en economisch sterker Rotterdam. Een stad waarin wordt samengewerkt aan een aantrekkelijke en gezonde leefomgeving en waar duurzaamheid bijdraagt aan economische groei. (Samenwerkingsovereenkomst Duurzaam Ontwikkelen Rotterdam van het Rotterdam Climate Initiative d.d. oktober 2010). De duurzaamheidovereenkomst is onverkort van toepassing in Bergpolder-Zuid. Voor Bergpolder-Zuid is in november 2010 een Quickscan Milieu uitgevoerd door DCMR. In deze quickscan wordt bepaald dat er een geluidsonderzoek moet worden gedaan voor de woonblokken aan de Bergselaan. Het Masterplan Bergpolder-Zuid is niet MER-plichtig. Voor herontwikkeling van woningen langs de Bergselaan en de Schieweg moet rekening gehouden worden met het ontheffingsbeleid Wet Geluidshinder van 14 augustus 2007 van de gemeente Rotterdam. Bij eventuele sloop van panden wordt een flora en fauna onderzoek gevraagd. De Quickscan Milieu is integraal opgenomen in de bijlagen.

21 Het spoorviaduct De Hofbogen heeft de status van een rijksmonument (vastgelegd in het besluit ‘Spoorviaduct Hofpleinlijn’; 2002). Het Hofpleinviaduct is 1,9 kilometer lang en vormde het begintraject van de Hofpleinlijn, een verbinding tussen Rotterdam en Den Haag. De bogen onder het viaduct werden gebruikt als werkruimte voor ambachtslieden. Acht bogen (niet in Bergpolder-Zuid) hebben nog altijd de originele pui uit die tijd. Het viaduct is als bouwwerk een rijksmonument en moet als stedenbouwkundig object heel en ondeelbaar blijven.

Tot slot zijn de woonblokken aan de Bergselaan onderdeel van Beschermd Stadsgezicht. Dit is vastgelegd in de ‘Toelichting bij het besluit tot aanwijzing van het beschermd stadsgezicht Blijdorp-Bergpolder’.

INVENTARISATIE

Parkeren Rotterdam onderscheidt in haar parkeerbeleid vier sectoren. Voor elke sector geldt een andere parkeernorm die afhangt van het bereikbaarheidsprofiel met het openbaar vervoer. Het centrum is per OV het best bereikbaar en heeft dan ook de laagste parkeernorm.

welkomplein met sportkooi

In het huidige beleid wordt onderscheid gemaakt tussen de normen voor huur- en koopwoningen en de omvang van de woningen. De normen voor de woonfuncties zijn dan als volgt: huur

koop

oppervlakte m2 parkeerplaats per woning < 85 0,92 >=85<=100 1,14 >100 1,33

oppervlakte m2 parkeerplaats per woning < 85 1,28 >=85<=100 1,39 >100 1,47

De normen voor andere functies zijn terug te vinden in Parkeerbeleid gemeente Rotterdam.

Rotterdam werkt echter aan de herijking van de parkeernormen voor de woon- en niet-woonfuncties.

Naar verwachting wordt deze norm vastgesteld in 2011. De normen voor woningbouw zijn dan als volgt: oppervlakte m2 parkeerplaats < 40 per woning >40<=65 0,1 >65<=85 0,6 >85<=120 0,8 >120 1 1,2

Voor nieuwbouwprojecten is het uitgangspunt dat het parkeren op eigen terrein wordt opgelost. Dit geldt voor de woonfuncties maar ook de niet-woonfuncties. Op het drukste moment van de week mag niet meer dan 85% procent van de parkeerplaatsen op straat bezet zijn. Dit om overlast van het zoekverkeer door de wijk te voorkomen.

22

Openbare ruimte De kwalitatieve verbetering van de openbare ruimte is uitgangspunt van het beleid van de stad Rotterdam. Dit beleid heeft zij vastgelegd in de ‘Rotterdamse Stijl’ (inclusief Bomenstructuurplan en Lichtplan). In dit beleid worden duidelijke hoofdkeuzes gemaakt voor de hele stad. Hiermee wordt niet alleen fragmentatie bij de inrichting van de openbare ruimte voorkomen, ook optimaliseert Rotterdam hiermee het beheer van de buitenruimte. De voor Bergpolder-Zuid relevante pijlers uit de Rotterdamse stijl zijn: aantrekkelijk netwerk, verbonden stad met meer ruimte voor voetganger en fietser, herkenbare gebieden en inzetten op specifieke kwaliteitsdragers in de buurt, hier bijvoorbeeld de Hofbogen. Ook de deelgemeente hecht belang aan de verbetering van de openbare ruimte. Haar beleid is vastgelegd in het Beleidskader Buitenruimte 2010-2030. In het huidige Bergpolder-Zuid is sprake van verschillende buitenruimtetypologieën, waarvan in het beleidskader een beschrijving is te vinden. bergpolderstraat - 2-zijdig straatparkeren

Het Eudokiaplein wordt gezien als wijkplein: een ontmoetingsplein dat plaats moet bieden aan spel,

cultuur, groen en kleine evenementen.

Het Welkomplein is een buurtplein: groen met spelen verblijfsmogelijkheden. Vlakgroen, kleur en bomen zijn de belangrijkste onderdelen van de inrichting. De speelplekken zijn gebaseerd op ‘natuurlijk spelen’.

De De Savornin Lohmanlaan is een wijkpark: groen, lommerrijk, met wandelpaden, zitplekken, kleine speelvoorzieningen en mogelijk een sportplek als functie voor de aanliggende buurten. Plantvakken met kleur in verschillende seizoenen en veel gras zijn kenmerkend voor de inrichting.

De savornin lohmanlaan

een gemengd programma met voorzieningen, winkels en woningen in de plinten. In principe hebben ze aan één zijde een breed trottoir zonder parkeerplaatsen. Doordat niet alle wijkstraten in dezelfde periode zijn aangelegd, zijn er onderling grote verschillen, bijvoorbeeld met betrekking tot de breedte en de concentratie van voorzieningen. Wijkstraten hebben een continue groenstructuur. Enkele wijkstraten zijn ook winkelstraten.

Het beleidskader buitenruimte constateert dat bewoners de kwaliteit van het openbaar groen in de straten van Bergpolder als zeer laag ervaren. Als oplossing wordt de aanleg van een bomenstructuur voorgesteld: langs de randen van het plan kiest men voor bomen van de eerste orde (hoger dan 12 meter met lommerrijke kroon of transparante kroon). Voor de Insulindestraat en Voorburgstraat worden bomen van de tweede orde voorgesteld (lager dan 12 meter).

Het Insulindeplein wordt gezien als pocketpark: een specifiek ingerichte, groene plek met seizoensbeleving en kleur. Een pocketpark is klein, verzorgd en is een verblijfsplek.

De Insulindestraat en de Voorburgstraat zijn wijkstraten: belangrijke (langzaam)verkeersroutes tussen de verschillende wijken die ook van belang zijn voor de ontsluiting van de wijk (openbaar vervoer, auto, fiets en voetganger). Kenmerkend voor veel wijkstraten is

vlaggemanstraat

Er wordt zoveel mogelijk ingezet op eenzijdig parkeren. Op de pleinen in Bergpolder is ruimte voor lichtaccenten. Daarnaast is er aandacht voor ‘kindvriendelijke bouwstenen’ (Kindvriendelijke wijken Monitor 2010). Daarbij gaat het om de aanleg van brede stoepen aan de zonzijde, langs- in plaats van dwarsparkeren en waar mogelijk de aanleg van gevel- en drempelgroen. Ook wordt gestreefd naar het maken van veilige schoolroutes met veilige oversteekmogelijkheden.

Voor de inrichting van het openbaar gebied wordt uitgegaan van bestratingsmateriaal uit de basislijn van de Rotterdamse Stijl, met uitzondering van het gebied rond de Hofbogen. Hier wordt een extra investeringsniveau gehanteerd en een andere materiaalkeuze.

In het beleidskader buitenruimte is voorzien in een langzaamverkeersroute tussen de Schieweg en de Bergsingel, als onderdeel van een lange route door Noord. Langs de Bergsingel, aan de rand van het plangebied, loopt een andere belangrijke langzaamverkeersroute.

insulindeplein na herinrichting

INVENTARISATIE

23

24

20

EEUW

BEBOUWING

04. Analyse bestaande situatie, p rogramma en cultuurhistorie Positionering van Bergpolder-Zuid in Rotterdam Bergpolder-Zuid is onderdeel van de deelgemeente Noord. Bergpolder-Zuid ligt tussen de wijken Bergpolder en Liskwartier, twee populaire woonwijken in Rotterdam. De wijk is goed verbonden met het centrum van de stad door de wijken Agniesebuurt, Pro| venierswijk en Blijdorp. De Hofpleinlijn is als openbaarvervoerverbinding niet meer in gebruik, maar het lange viaduct loopt vanaf het Hofplein helemaal door deelgemeente Noord en kan een nieuwe verbinding vormen naar het centrum. Het centraal station

eeuwse deel bestaat uit kleinere particuliere ontwikkelingen, waarvan de stedenbouwkundige structuur is gebaseerd op de voormalige veenpolder. Ambachtelijke woonhuisarchitectuur van individuele panden gevat in een gesloten bouwblokstructuur bepaalt het karakter. De planmatige stadsuitbreiding uit de twintigste eeuw botst tegen de niet-planmatige uitbreidingen aan. Dit deel van de wijk is uitgevoerd volgens het oorspronkelijke ontwerp van Kromhout

Bereikbaarheid

� ��� ��� �������

�

�

����� ���� �����

����� ���� �����

������������

�

����� ���� �����

�

van Rotterdam ligt op 10 minuten lopen, evenals het metrostation Blijdorp. Voor de Rotterdamse tram en bus zijn verschillende opstapplaatsen langs de randen van de wijk. Aan de westkant wordt het gebied begrensd door de stadsboulevard SchiekadeSchieweg die de afstand tot de ringweg 5 minuten maakt. Bergselaan en Bergweg zijn aangesloten op het regionale wegennet via de Gordelweg.

1939

2010

en Witteveen dat voorzag in de realisatie van een harmonieuze, grootstedelijke woonwijk. De planmatige uitbreiding heeft een heldere hiërarchische structuur van hoofdverkeerswegen en gevarieerde patronen van secundaire straten en pleinen. Het ontwerp kent royale hoofdwegen. Zijwegen en achterstraatjes zijn soms wel heel smal en krap, zeker in Bergpolder-Zuid. De bebouwing bestaat voornamelijk uit gesloten bouwblokken, uitgevoerd in baksteen.

Dit deel ligt binnen de contouren van het beschermd stadsgezicht Bergpolder-Blijdorp. In de loop van de tijd zijn een aantal bouwblokken in de wijk vervangen en is de auto het straatbeeld gaan domineren.

Stedenbouwkundig karakter en architectuur Het stedenbouwkundige karakter van BergpolderZuid wordt sterk bepaald door de ligging in twee stedenbouwkundige ontwikkelingen in de geschiedenis; de planmatige en niet-planmatige uitbreidingen.

Het oostelijk gelegen, niet-planmatige negentiende-

Stedenbouwkundige analyse

1915

1930

De gekromde structuur van Bergpolder-Zuid vindt zijn oorsprong in de Hofpleinlijn, het verhoogde elektrische spoor dat Rotterdam met Den Haag en Scheveningen verbond. Mede hierdoor heeft het gebied het karakter van een stedenbouwkundige knoop, een

INVENTARISATIE

25

26

KRO

ING

n

n

n

n

botsing van verschillende ontwikkelingen. De Hofpleinlijn vormt een scheiding in de wijk. BergpolderZuid bestaat hierdoor eigenlijk uit twee delen, alleen verbonden op de plekken waar de bogen open zijn.

De middelgrote collectieve en bedrijfsmatige complexen aan het Insulindeplein en de Insulindestraat zijn opgetrokken in een stoere, industriële bouwstijl.

In de jaren negentig is aan de rand van de wijk, op de hoek van de Bergweg en de Bergsingel, een ziekenhuis vervangen door een modern bouwblok.

Dit bouwblok bestaat uit een mix van functies, zoals kantoren, appartementen en een winkelcentrum. De toren op de hoek van het bouwblok is het hoogste punt in de wijk.

bovenste verdieping. De wijk kent een aantal bijzondere gebouwen en plekken waarvan een aantal zijn beschermd als monument (zie Cultureel Erfgoed, hoofdstuk Beleid).

Station Bergweg is een station van de Nederlandse Spoorwegen naar ontwerp van de Rotterdamse architect Sijbold van Ravesteijn (1889-1983). Het is tegen het spoorviaduct aangebouwd. Het Bergwegstation is met zijn entreepartij georiënteerd op de Bergweg.

Met de aanleg van het Eudokiaplein is de vrij gesloten zijgevel vrij komen te liggen; deze vormt nu een van de wanden van dit stedelijke plein.

De Spoorpunt is het laatste deel van het bouwblok aan het spoor en onderdeel van de bebouwing aan de Insulindestraat van voormalige industriële panden met contrasten in hoogte, gevelbreedte en architec-

VOORMALIGE CHOCOLADEFABRIEK

In de architectuur van de oorspronkelijke bebouwing worden ‘warme’ jaren-dertig-materialen gecombineerd met de strakke belijningen van de nieuwe zakelijkheid. De gevels hebben een horizontale opbouw in banden van baksteen en glas gevat in slanke stalen ramen. Verfijnde metselwerkverbanden in verschillende kleurvlakken met terugliggende voegen, gemetselde plafonds en collectieve entreepartijen geven de blokken een stoer karakter. Kappen komen vooral voor in de centrale delen van de woonbuurten.

In het planmatige deel zijn bouwblokken of stroken steeds door één architect ontworpen. Dit geeft een rustige en homogene uitstraling. De bouwhoogte

STATION BERGWEG

tuur. De Spoorpunt is een van de drie bouwblokken die tegen de Hofbogen zijn aangebouwd. Het ligt in de bocht van de Hofbogen, wat samen met de kromming in de Insulindestraat heeft geleid tot de taps toelopende vorm van dit bouwblok. Het pand is niet van een hoge architectuurhistorische waarde maar maakt wel de overgang van de niet-planmatige ontwikkeling naar een planmatige stadsuitbreiding zichtbaar. Met de aanleg van het Insulindeplein is het gebouw met de westkant aan een stedelijk plein komen te staan. De oostgevel van de Spoorpunt heeft vanwege de ligging aan het voormalige treinviaduct een gesloten karakter. Vooral de tapse stedenbouwkundige vorm van de Spoorpunt in de gekromde structuur van de wijk is van waarde.

PLANMATIGE STEDENBOUW AAN DE SCHIEWEG

varieert van drie tot vijf bouwlagen. Het accent van de architectonische detaillering is hier niet gelegd op de afzonderlijke woningen maar op de compositie van het blok als geheel. Deze heeft veelal een klassieke opbouw met een basement c.q. een uniforme beganegrondverdieping, een regelmatig middendeel en een bekroning in de vorm van een afwijkende

INVENTARISATIE

27

28

w

Samenstelling van de woningvoorraad In Bergpolder wonen 7600 mensen. Het grootste deel van deze bewoners is jonger dan 34 jaar en alleenstaand. Peilingen wijzen uit dat bewoners redelijk tevreden zijn over hun buurt. Wel worden sinds 2006 de ervaringen negatiever (veiligheidsenquête).

De woningvoorraad in Bergpolder (totaal 4750 woningen) bestaat voornamelijk uit kleine en relatief goedkope appartementen (80% kleine twee- of driekamerappartementen van 40 tot 80 m2). Er is vrijwel geen aanbod van grotere woningen en daarmee is er in Bergpolder ook bijna geen plek voor doorstromers en stedelijke gezinnen. Tweederde (ca. 65%) van het totale aanbod bestaat uit huurwoningen.

Woningtype [% woningen], 2010 - Buurt: Bergpolder Buurt Bergpolder

Rotterdam

Deelgemeente Noord

% eengezinswoningen

0

24

2

% overig/onbekend

0

1

0

9

24

14

19

9

18

% port./gal met lift % benedenwoningen % port./gal zonder lift

27

29

35

% etagewoningen

45

12

31

Bron: WoningBevolkingsOnderzoeksBestand (WBOB)

Op een aantal locaties is de staat van onderhoud van woningen slecht. Deze woningen zijn in particulier bezit en bevinden zich aan de Schieweg, de Bergselaan en de Insulindestraat. De combinatie van relatief kleine woningen, slecht onderhoud en een lage huurprijs maakt dat er veel studentenwoningen zijn. Dit brengt een hoge mutatiegraad met zich mee en dus weinig binding met de wijk.

De woningmarkt in Bergpolder Bergpolder fungeert op dit moment voor veel starters als een eerste stap op de woningmarkt. De buurt is vooral geliefd onder jongeren, studenten en starters op de arbeidsmarkt. Deze worden vooral getrokken door de relatief goedkope woningen die het aanbod in Bergpolder domineren. Het middensegment en het hoge segment zijn vrijwel niet vertegenwoordigd. Dit heeft tot gevolg dat een volgende stap in de wooncarrière niet kan worden gezet. Het aanbod van Bergpolder is te beperkt.

In 2008 is de Grote Woontest uitgevoerd. Om de woonconsument in de Rotterdamse regio in kaart te brengen, wordt deze hierin ondergebracht in leefstijlen. De kwaliteit van wonen heeft steeds meer te maken met de mate van sociale interactie in een wijk. Door de antwoorden van de respondenten te waarderen langs twee assen (sociologisch: van ego tot groep; psychologisch: van introvert tot extravert), ontstaan vier ‘werelden’. Elke wereld deelt bepaalde waarden en voorkeuren. Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat er veel vraag is naar een rustig stedelijk woonmilieu in Bergpolder. De werelden die bij dit woonmilieu horen, zijn de rode en gele leefstijlen.

Rode belevingswereld: Vitaliteit en vrijheid Mensen met de rode belevingswereld wonen het liefst tussen mensen uit alle lagen van de bevolking en tussen verschillende culturen. Ze bemoeien zich relatief weinig met elkaar. Het zijn mensen met een vrije geest die vrijheid en onafhankelijkheid erg belangrijk vinden. Ze zijn zelfbewust, een beetje eigenwijs, maar ruimdenkend. Ze gaan graag hun eigen gang en doen dingen vaak net wat anders dan anderen. Vrijheid en flexibiliteit zijn belangrijk en ze zijn en blijven graag baas over hun eigen tijd. “Pluk de dag” is een belangrijk levensmotto.

Mensen in dit segment ondernemen graag dingen.

Typerend is de hang en drang naar flexibiliteit en uitdaging, naar grenzen verleggen, naar ‘ondernemen’. Zij wonen het liefst in een (grote) stad; ook een huurwoning komt in aanmerking. Stedelijk wonen is interessant omdat je je eigen gang kunt gaan, vanwege de anonimiteit, maar ook vanwege de vele mogelijkheden die een stad biedt, de continue levendigheid en de mogelijke activiteiten. Het creatieve en eigenzinnige karakter komt duidelijk tot uitdrukking in de woonwensen van deze doelgroep.

Gele belevingswereld: Harmonie en betrokkenheid Mensen met de gele belevingswereld hechten veel waarde aan sociale contacten in de buurt. Zij proberen hun aandacht over gezin, vrienden en werk zo goed mogelijk te verdelen. Het gezinsleven komt vaak wel op de eerste plaats. Mensen in de ‘gele wereld’ zijn echte groepsmensen. De kracht van mensen met dit profiel is hun coöperatieve houding gebaseerd op echte interesse in anderen. Deze mensen wonen het liefst in een gezellige woonwijk waar gezinnen wonen, waar het rustig is, zonder te veel auto’s, waar ‘groen’ is, waar kinderen kunnen spelen en waar er zo af en toe ook eens een praatje valt te maken met buren en andere buurtbewoners. Ook voorzieningen in de buurt zoals winkels of scholen weet men op prijs te stellen.

Bronnen: http://www.smartagent.nl http://www.degrotewoontest.nl/includes/rotterdam/ 8774%20binnenwerk.8.pdf http://www.cos.nl/onor/archief/leefst/combur.pdf In deze markt is vraag naar kleine, goedkope woningen, duurdere, kwalitatief hoogwaardige appartementen en eengezinswoningen. Het aanbod kleine goedkopere woningen is al zeer groot. Grotere appartementen en eengezinswoningen zijn vrijwel niet aanwezig in het plangebied. Geconcludeerd kan worden dat er een beperkte potentiële vraag is naar kwalitatief hoogwaardige appartementen en een grote potentiële vraag naar grondgebonden woningen. Aandachtspunt in beide categorieën is de buitenruimte: goede terrassen voor appartementen en stadswoningen en tuinen voor eengezinswoningen.

INVENTARISATIE

29

30

k

k

u

n

ook van grote betekenis kunnen zijn voor Rotterdam Voorzieningen Noord, vanwege de centrale ligging en goede bereikDe meeste voorzieningen in de wijk zijn te vinden in en rond de Eudokiapassage: twee supermarkten, een baarheid. drogist, een Kijkshop en een bloemist. Verder vinden we aan het Eudokiaplein een cluster voor maatschappelijke dienstverlening, het Centrum voor Jeugd en Gezin en het deelgemeentekantoor. Onder de Hofbogen zijn al een aantal creatief-ambachtelijke bedrijfjes gevestigd. Hofbogen BV verhuurt ook de andere bogen in deze lijn waardoor een creatief-ambachtelijk lint ontstaat van het Hofplein tot aan de A20.

De Schieweg heeft een winkelplint, maar de hoge leegstand wijst erop dat de locatie voor detailhandel moeilijk is. Opwaardering of transformatie naar een andere invulling is nodig. Aan de Insulindestraat ligt Iskender Pasa, een sociaal-cultureel centrum met gebedsruimte. De voorzieningen aan deze straat zijn over het algemeen rommelig en laagwaardig. Ook is er sprake van tijdelijke invulling van een aantal gebouwen.

Rond de Heilige Familiekerk (die niet meer als kerk in gebruik is) zijn een basisschool, een peuterspeelzaal en kinderdagopvang gehuisvest. In buurtcentrum ‘Het Lispunt’ vindt naschoolse opvang, kinderwerk, tienerwerk en jongerenwerk plaats. De ruimte tus-

31

SCHOOLPLEIN TUSSEN imeldaSCHOOL EN h. familieKERK

sen de verschillende gebouwen wordt gebruikt als schoolplein maar is niet optimaal. De kinderen uit gezinnen met een gemiddeld of hoger inkomen trekken nu vooral naar scholen in de nabije omgeving en gaan niet naar de school in de wijk, de Imeldaschool.

Op dit moment wordt onderzocht of de Imeldaschool met een andere school verder kan gaan binnen een ‘Community Center’. Ook wordt onderzocht welke andere functies in het centrum kunnen worden ondergebracht. Te denken valt aan culturele functies of andere wijkvoorzieningen. Een dergelijke faciliteit, waar jeugd en ouders worden ondersteund zou, zeker in combinatie met culturele ontwikkelingsfaciliteiten, behalve voor Bergpolder en Liskwartier

INVENTARISATIE

32

a

a t

Verkeer en parkeren Binnen het gebied overheersen smalle eenrichtingsstraten met veel onregelmatigheden. Een informele loop- en fietsroute doorkruist het gebied in de oostwestrichting en langs de singel ligt een regionaal fietspad. De huidige verkeerscirculatie is binnen de bestaande straten geoptimaliseerd. circulatie in bergpolder zuid

bus

for me le

Groen in de wijk Het groene karakter van de wijk zit vooral in de randen. De Bergsingel is prachtig opgeknapt en wordt veel gebruikt door voetgangers en fietsers. De Bergselaan heeft een groen karakter door de bomen en de groene middenberm. Binnenin de wijk is weinig groen te vinden; de wijk is steenachtig. In sommige straten staan wat kleine bomen, het Insulindeplein is ingevuld met plantvakken en kleine bomen, de kerk heeft een kleine voortuin aan de Bergsingel en heel sporadisch vinden we wat privĂŠgroen in de vorm van geveltuinen of gevelbegroeiing. Binnen de blokken zijn de groene binnentuinen verborgen; deze dragen niet bij aan het groenbeeld op straat. De groenbeleving van de wijk is onvoldoende.

fietsro

bus tram

groenbeleving in Rotterdam noord

ute

fie

tsr

ou

te

tram

P

bus

inf

or

m

si

ele

P

Buurtontsluiting Wijkontsluiting

bus tram

Doorgaand verkeerd Fiets route Tram Bus

Bergpolder Zuid

bron: Beleidskader Buitenruimte Noord

De onveilige verkeerssituatie bij de kruising van de Bergweg met de Insulindestraat is met de herinrichting van de Insulindestraat voor een deel opgelost.

De volgende stap is een aanpassing van de Bergweg.

In de wijk wordt voornamelijk op straat geparkeerd.

Rotterdam heeft een leefbaarheidnorm (zie het beleidshoofdstuk) waarin wordt gesteld dat de bezettingsgraad van het totale aantal parkeerplaatsen in een gebied niet hoger mag zijn dan 85%. Tellingen hebben aangetoond dat momenteel aan deze norm wordt voldaan. De wijk heeft twee collectieve parkeergarages: een wijkstallingsgarage onder het Insulindeplein en de particuliere Eudokiagarage.

De garage onder het Insulindeplein is net geopend en staat nog voor een deel leeg. De Eudokiagarage heeft 218 plekken, waarvan er 70 worden verhuurd.

Er zijn, inclusief de uitgifte van abonnementen (nu 20-30 stuks), ca. 150 plekken voor vrije exploitatie, waarvan volgens een telling door de eigenaar maximaal 50% bezet wordt. De openingstijden zijn gelijk aan die van de supermarkt in het Eudokiacomplex.

INVENTARISATIE

33

34

TRAAT

Analyse van de wijk door bewoners In het kader van dit masterplan is sinds februari 2010 regelmatig contact gezocht met bewoners, onder andere om te peilen wat mensen van hun wijk vinden, wat zij als probleem ervaren, wat de wijk aantrekkelijk maakt voor hen. In deze paragraaf volgt een selectie van hun bevindingen, hun ‘analyse’.

De hoge mutatiegraad in de buurt heeft minder te maken met de (on)tevredenheid van mensen met de buurt dan met het feit dat er veel studenten wonen die van nature vaker verhuizen dan een gemiddelde bewoner. Wel kan worden geconstateerd dat de betrokkenheid van bewoners bij het gebied te wensen over laat. Steeds minder bewoners lijken zich verantwoordelijk te voelen voor hun buurt. De nabijheid van het centrum van Rotterdam is een positief punt, zo ook de goede verbinding met de tram. Bewoners zijn van mening dat de kwaliteit van de voorzieningen achteruitgaat. Ook maakt men zich zorgen over de leegstaande panden. Bewoners beleven hun woonstraten vooral als parkeerplaats. Groen wordt gemist in de wijk. Men is trots op het Hofpleinviaduct en percentages [% huishoudens], 2006 - Buurt: Bergpolder Buurt Bergpolder

Rotterdam

Deelgemeente Noord

% een-persoonshuishouden

63,6

45,8

54,8

% ongehuwd stel zonder kinderen

14,1

7,3

10,8

% gehuwd stel zonder kinderen

6,7

14,8

9,7

% ongehuwd stel met kinderen

2,4

3,3

2,9

% gehuwd stel met kinderen

5,7

15,3

10,8

% een-ouder huishouden

5,3

10,1

8,7

% overige huishoudens

2,3

1,3

1,7

x

2,2

0,6

% institutionele huishoudens

Transformatieruimte De ruimte voor transformatie (ruimtelijk en programmatisch) binnen het plangebied zit zowel in de (bestaande) bebouwing als in de buitenruimte. Voor een optimale investering is een combinatie van beide het meest effectief. Bebouwing die economisch is afgeschreven, programmatisch of bouwkundig slecht functioneert of waarvan de bestemming wijzigt, komt in aanmerking voor verandering. De buitenruimte komt in aanmerking voor transformatie als deze niet in positieve zin bijdraagt aan de leefkwaliteit of wanneer dit noodzakelijk is voor een structuurwijziging. De openbare ruimte in de randen van singels en lanen wordt hoog gewaardeerd. Dat betekent dat voor verandering in aanmerkingen komen: de as van de De Savornin Lohmanlaan in combinatie met verouderde en afgeschreven bebouwing van de woonblokken aan de Bergselaan, de achterliggende smalle straten zoals de Troelstrastraat en de Bergpolderstraat, het Eudokiaplein, de ruimte en straten rond de kerk en de Imeldaschool, en de nu voornamelijk leegstaande bebouwing tussen de Hofpleinlijn en de Insulindestraat. De straten rond de Hofbogen en het Insulindeplein worden momenteel al opnieuw ingericht. De bovenkant van de Hofbogen wordt in een ander verband nader ingevuld en is geen direct onderwerp voor dit masterplan.

Bron: Gemeentelijke Basis Administratie (GBA)

benoemd dit als hét icoon van de wijk. Ook de oude bebouwing wordt als karakteristiek ervaren. Er is over het algemeen weinig waardering voor de nieuwbouwblokken, met als grote uitzondering de grondgebonden woningen in de Insulindestraat. Er is veel weerstand tegen hoogbouw in de wijk, de Eudokiatoren moet het hoogste punt blijven en de bouwhoogte voor nieuwbouw moet zich vooral voegen in de bestaande structuur van de wijk. Bergpolder wordt ervaren als een rustige enclave in de stad. Aan de ene kant vindt men dat positief. Aan de andere kant voelen mensen zich er ook wel eens vergeten; de late voltooiing van het Insulindeplein met de parkeergarage wordt dan als voorbeeld genoemd. Daar ontstaat de behoefte aan een betere aansluiting met de rest van de stad: meer zichtbaarheid.

INVENTARISATIE

35

36

avon

n

05. opgave

De meervoudige opgave is gedestilleerd uit de aanwijzing tot krachtwijk (WWI), de beleidsdoelstellingen van gemeente, deelgemeente en Vestia en de analyse van het gebied.

Vanuit WWI - Bevorderen van betrokkenheid van bewoners door toevoeging van woonproducten die stappen in de wooncarrière mogelijk maken.

- Tegengaan van de verrommeling van de openbare buitenruimte.

- Leveren van een bijdrage aan het verbeteren van de luchtkwaliteit.

- Aantrekkelijker maken van de leefomgeving door toevoeging van voorzieningen en verbeteren van de kwaliteit van de buitenruimte.

Vanuit analyse - Versterken van onderwijs, cultuur en economie.

- Respecteren (en versterken) van de stedenbouwkundige structuur en de iconen.

- Aantrekken van nieuwe doelgroepen en mogelijkheden scheppen voor een wooncarrière.

- Delen van Bergpolder zichtbaar maken voor de stad: aansluiten.

- Delen van Bergpolder rustig en intiem houden: voor de buurt.

- Verbeteren en vergroenen van de openbare ruimte.

Vanuit beleid - Respecteren en versterken van de stedenbouwkundige structuur en bestaande architectuur.

- ‘Complete wijk’: het verder bouwen aan een aantrekkelijke wijk met goede voorzieningen op het gebied van economie, educatie, sport en cultuur om gentrification op gang te brengen.

- Vergroenen van de wijk, auto’s zoveel mogelijk van de straat, maar binnen de norm.

- Bijdragen aan de CO2-reductie in Rotterdam.

- Heldere keuzes voor detailhandel, maatschappelijke en culturele voorzieningen: waar wel en waar niet.

37 Bergpolder zuid - vogelvlucht

INVENTARISATIE

Openbare ruimte Rustig en groen Dynamisch en stedelijk

38 wonen

Voorzieningen

Studenten Starters Stedelijk gezin

Community Center Bedrijfjes Winkels

balans - programma voor de wijk

Dit betekent voor Bergpolder-Zuid: Programma sociaal-culturele voorzieningen, wonen, economie De ambitie is een verbetering van de totale woningvoorraad van de wijk door breder en gevarieerder aanbod van woningen. Dit betekent de toevoeging van grotere gezinswoningen en appartementen met lift en buitenruimte. Kleine en goedkope huurwoningen worden hierdoor deels vervangen. Met deze nieuwe doelgroep wordt gestreefd naar een sterkere binding en sociale betrokkenheid van de bewoners met elkaar en de buurt. De programmatische opgave ligt in het verder bouwen aan een ‘complete wijk’ door het toevoegen van een Community Center met een veilige schoolomgeving, zowel de routes als het plein. Het culturele profiel van de wijk moet worden versterkt door het toevoegen van bijvoorbeeld een lokaal cultureel centrum en/of filmhuis. Het economische programma, met name de detailhandel, moet worden ondersteund door duidelijke routes en een goede publieke ruimte. Een aanvulling op het huidige horeca-aanbod is wenselijk.

Architectuur De architectonische opgave ligt in eventuele renovatie van bestaande bijzondere panden, het versterken van de straatwanden binnen de maat en schaal van de huidige bebouwing en het opknappen van en nieuwe functies geven aan monumenten. Nieuwbouw moet zich voegen in de huidige architectuur van de wijk.

Duurzaamheid De veranderingen van Bergpolder-Zuid dragen bij aan reductie van CO2. Dit gebeurt door maatregelen in de woning waardoor gebruik van energie afneemt en door de inzet van meer groen in de wijk, zowel in de straten en op de pleinen als op de daken van de nieuwbouw en mogelijk de Hofbogen. In de openbare ruimte is de voetganger en fietser zeer welkom. De routes en de fietsparkeerplekken zijn comfortabel en liggen zoveel mogelijk in de zon.

Stedenbouw groen; buitenruimte, verkeer & vervoer De stedenbouwkundige opgave is het versterken van de huidige hoofdstructuur. De verbindingen, zowel binnen de wijk als naar buiten, moeten worden verbeterd. De barrières van de bogen bij de Spoorpunt en bij het huidige Welkomplein moet worden opgeheven. De gebieden in de luwte, waar ruimte is voor spel en ontmoeting dicht bij de woning, worden in stand gehouden en versterkt. In deze luwe gebieden komt ruimte voor groen door een deel van het parkeren niet meer op de straat op te lossen en te kiezen voor eenrichtingsverkeer. Bij nieuwbouwplannen zal het parkeren binnen de nieuwe bebouwing moeten worden opgelost en niet op straat. De pleinen zijn een visitekaartje voor de wijk, zowel qua inrichting als op het niveau van activiteiten en ruimte voor ontmoeten.

INVENTARISATIE

39

â&#x20AC;&#x2DC;Ontmoeting, levendigheid en reuring Dat i nodi in de Bergp lder Het i nu een lo zand wi kâ&#x20AC;?

Gebiedsconcept / Plan voor de wijk / duurzaamheid / Voorbeelduitwerking per deelgebied

deel III masterplan

42

woordenwolk

06. Gebiedsconcept ‘Reuring en rust in bergpolder zuid’ De identiteit van de wijk is vastgesteld op basis van de opmerkingen en wensen van bewoners en ondernemers uit de eerste ‘week van het debat’: één week waarbinnen op verschillende momenten met de buurt is gesproken over de plannen en ideeën voor Bergpolder-Zuid. Hieruit kwam naar voren dat Bergpolder-Zuid een wijk is met gewaardeerde tegenstellingen, een wijk met rust en reuring, een wijk met variatie. De identiteit van de wijk is vervolgens besproken met de bewoners tijdens de Spiegelavond van 13 september 2010.

Bewoners gaven aan zich te herkennen in deze identiteit. De identiteit is uitgewerkt in een gebiedsconcept als kapstok voor het masterplan: ‘Reuring en Rust in Bergpolder-Zuid’ Het concept laat zich als volgt omschrijven: Reuring en Rust Bergpolder-Zuid wordt een wijk die is aangesloten op de stad. Geen eiland waar je met moeite in en uit komt. Bergpolder-Zuid heeft wat te bieden en zal dat ook laten zien. Dat betekent dat delen van Bergpolder er niet alleen voor de bewoners zijn, maar ook voor gasten van buiten de buurt. Het gaat hierbij vooral om het ondernemende deel van Bergpolder: voor Rotterdam is Bergpolder-Zuid een levendige wijk met leuke, hippe, gekke winkeltjes en creatieve ondernemers waar je de vreemdste zaakjes vindt en waar je vooral verrast wordt: een leuke wijk waar wat gebeurt. Tegelijkertijd is Bergpolder-Zuid een wijk voor de bewoners. Je kunt er rustig wonen in de stad. Er zijn intieme plekken die je deelt met de mensen uit je straat: bankjes onder de beschutting van bomen, een jeu-de-boulesbaan, een groot schaakspel, maar ook een speeltuintje of een ‘fitnessveld’ in de openlucht. Kortom, voor de bewoners is er voldoende ruimte voor rust naast alle levendigheid van het ondernemende deel van de wijk.

Bergpolder wordt zo een wijk met gedeeltes die de bewoners delen met de rest van de stad, reuring, ondernemerschap, evenementen, winkelen, een kopje koffie of een goed glas wijn, en gedeeltes die er voor de bewoners zijn: rustige straten, intieme parkjes die bijna privé zijn, ons kent ons. Een wijk van dergelijke uitersten vraagt om veel verschillende soorten huizen: groot en klein, appartementen en eengezinswoningen, met tuin of met terras, oud en nieuw, helemaal klaar of om te klussen – zodat veel verschillende mensen een plekje kunnen vinden in de wijk. Immers, alle bewoners in de wijk zijn verschillend, maar ze hebben één ding met elkaar gemeen: ze houden van variatie: van rust én reuring, oud én modern, ouderen én jongeren. Uit het concept komt expliciet een nieuwe ontwerpopgave naar voren: hoe worden de twee uitersten Reuring en Rust gecombineerd in één gebied?

u

masterplan

43

reuring

44

rust

07. Plan voor de wijk ‘Reuring en Rust’ De huidige structuur van de wijk is de basis voor het ruimtelijke en programmatische raamwerk met de rust en de reuring. Binnen deze structuur is plaats voor twee verschillende woonmilieus. Levendig stedelijk wonen – reuring – geeft mogelijkheden voor hogere dichtheden, creatieve en innovatieve woongebouwen en levendige straten en pleinen. Rustig stedelijk wonen – rust– richt zich meer op (toekomstige) bewoners die houden van groene, speelse binnenhoven en meer traditionele architectuur en stedenbouw.

Reuring De dynamische contouren van Bergpolder-Zuid worden gevormd door de assen van de Schieweg en de Bergweg, een drukke stadsboulevard en de gezellige winkelstraat. In de wijk zet de dynamiek en levendigheid zich door langs de Hofbogen. Geflankeerd door de Insulindestraat en de Voorburgstraat vormen de monumentale bogen de bedrijvige ruggengraat. Het vernieuwde Eudokiaplein met zijn levendige winkelplint en de culturele voorzieningen in het Bergwegstation maken het straks tot een echt entreeplein voor de wijk. Het Eudokiacomplex is verbonden met het Insulindeplein door een nieuwe langzaamverkeersroute dwars door de bogen. De straten in het deel van de reuring zijn vooral bedoeld voor de goede bereikbaarheid van de bedrijven en de voorzieningen. Uitgangspunt is dan ook dat dit tweerichtingswegen zijn met aan beide zijde parkeren. De Voorburgstraat is hierop een uitzondering. Binnen het raamwerk van reuring wordt op verschillende manieren gewoond en gewerkt. Kluswoningen, woonwerkwoningen maar ook appartementen passen bij de doelgroep die kiest voor reuring.

Rust De rustige contouren van Bergpolder-Zuid worden gevormd door de lommerrijke Bergsingel en de Bergselaan. In de luwte liggen de rustige straatjes, erven, hoven en een straatpark. Hier wordt volop ruimte gegeven aan de rustige woonomgeving met soms brede stoepen en enkelzijdig parkeren, groene buurtspeelpleintjes en een ruime kerktuin. Gesloten bouwblokken liggen rond private of collectieve binnenhoven: groene oases die door de wisselende maat en schaal van de bouwblokken ieder een eigen karakter hebben. Het grootste hof wordt in de toekomst een straatpark waar in de beschutting van het kleinschalig collectief domein de eerste sociale initiatieven kunnen ontstaan. Een mooie groene poort geeft toegang tot het hof en is tevens onderdeel van de pleinwand voor het Insulindeplein. Het Insulindeplein vormt het ruime, groene hart van de buurt aan de dynamische Hofbogen. Dit is steeds meer de huiskamer van de wijk. De wanden van het plein worden deels gevormd door nieuwbouw en deels door oude karakteristieke panden. Ten slotte verheft zich, op het dak van de Hofbogen, een voor Bergpolder-Zuid unieke vorm van openbare ruimte. De vorm en inrichting van deze nieuwe ruimte is nog niet bepaald maar vanuit Bergpolder-Zuid zijn er volop kansen om hierop aan te sluiten. Dit nieuwe dak hoort bij rust en een groen karakter zou hier mooi bij passen. Ter hoogte van de Spoordriehoek, het bouwblok tussen de Insulindestraat en de Voorburgstraat, kan het dak van de Hofbogen een relatie krijgen met de direct eraan gelegen nieuwe woningen. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een voortuin of terras.

De programmatische en ruimtelijke uitwerking van rust en reuring voor de wijk Bergpolder-Zuid is op de linkerpagina weergeven in thematische kaarten voor de hele wijk.

masterplan

45

Reuring en Rust Reuring De dynamische contouren van Bergpolder-Zuid worden gevormd door de assen van de Schieweg en de Bergweg.

In de wijk zet de levendigheid zich door langs de Hofbogen. Het vernieuwde Eudokiaplein met winkels en culturele voorzieningen is het entreeplein voor de wijk. Het Insulindeplein vormt het groene hart van de buurt. Binnen het raamwerk van reuring wordt dynamisch stedelijk gewoond en gewerkt.

Rust (rustig stedelijk) Privé groen Collectief privé groen Semi-Openbaar groen Straat park Openbaar groen Buurt speelplein

46

Straat / erf /singel Pocket park Rustig stedelijk wonen Reuring (dynamisch stedelijk) Voorzieningen aan openbare ruimte Wijkplein Winkels Bedrijvigheid Fiets-/wandelroute Dynamisch stedelijk wonen Toegang Binnenhoven Passage privé opgang hofbogen opgang hofbogen privé

Plankaart

Rust De rustige contouren van BergpolderZuid worden gevormd door de lommerrijke Bergsingel en Bergselaan.

De ruime kerktuin trekt de lommerrijke singel tot diep in Bergpolder-Zuid.

Binnen het raamwerk van rust liggen de gesloten bouwblokken waar rond rustige groene binnenhoven wordt gewoond. De rustige stedelijke woonomgeving kent veelal brede stoepen met enkelzijdig parkeren en groene buurtspeelpleintjes.

47

N

10

50

100 m

Vervoer - langzaamverkeersroute - fietsenbergingen Hergebruik Hofbogen -

Groene daken - tussenopvang en voorreiniging hemelwater - verbetering luchtkwaliteit en stadsklimaat

wk co2

wk wk

co2 atelier

stalling

Spoordriehoek en OBR-eef en huub

48

groene longen voor bergpolder zuid

bedrijfsruimte

Groene openbare ruimte - reductie verhard oppervlak - verbetering luchtkwaliteit en stadsklimaat - voorreiniging en infiltratie hemelwater

08. duurzaamheid Ambitie Duurzaamheid in Bergpolder-Zuid gaat samen met het verbeteren van de leefomgeving. De ingrepen vinden plaats op niveau van de openbare ruimte, de buitenruimte en omringende bebouwing.

Duurzaamheid levert zo een zichtbare en beleefbare bijdrage aan de kwaliteit van de leefomgeving.

Doelstellingen De duurzaamheidsdoelstellingen hebben in Bergpolder-Zuid vooral te maken met luchtkwaliteit en waterbeheer. In het waterbeheer kan een substantiële verbetering worden bereikt ten opzichte van de huidige situatie. Luchtkwaliteit is een probleem waar we maar marginaal aan kunnen werken op het niveau van de wijk. De CO2en fijnstofproductie van de haven, de A20 en de omliggende verbindingswegen kunnen we op de schaal van deze wijk niet oplossen. Ondanks dat doet de wijk op haar schaal wat het kan om de luchtkwaliteit te verbeteren.

Uitwerking Door toepassing van groene daken op de nieuwbouw en vergroening en ontharding van de openbare ruimte wordt niet alleen waterberging gecreëerd.

Het water dat uiteindelijk tot afstroming komt in het riool wordt op de groene daken gezuiverd en

Geveltuinen - verbetering luchtkwaliteit en stadsklimaat - voorreiniging en infiltratie hemelwater

vraagt daarna om een lagere zuiveringsinspanning.

De groene daken dragen ook bij aan een verbetering van de luchtkwaliteit door de afvang van fijnstof.

Het gaat hier wel om een zeer beperkte bijdrage.

Door de nieuwe woningen aan te sluiten op het restwarmtenet wordt de CO2-uitstoot aanzienlijk verminderd. Dit draagt ook bij aan de verbetering van de luchtkwaliteit. Om energieverbruik nog sterker te verlagen worden de nieuwe woningen goed geïsoleerd en zo gunstig mogelijke georiënteerd op de zon. Deze ambities vinden hun beslag in de afspraak om voor nieuwe gebouwen een GPR-score van 7 te halen. Hiermee wordt de CO2-productie in Bergpolder teruggeschroefd. Het zou goed zijn als de mensen in Bergpolder zich minder met de auto verplaatsen. Het gebied is goed ontsloten door openbaar vervoer. De dagelijkse boodschappen zijn om de hoek verkrijgbaar en een korte wandeling langs de Noordsingel brengt bewoners in het centrum van de stad. In het masterplan wordt gebruik van fiets en voet gestimuleerd door aantakking op de stedelijke langzaamverkeersroutes.

Tevens wordt in de nieuwbouw getracht goede fietsenbergingen op te nemen. Tot slot wordt bij renovatie, transformatie en sloop duurzaam omgegaan met materialen, door hergebruik van bestaande materialen en/of duurzaam slopen.

co2 wk

wk wk

co2 wk

hw

infiltratie

woonblokken Bergselaan

masterplan

Duurzame energie - aansluiting laagtemperatuur restwarmtenet - passieve energiewinst door oriëntatie op het zuiden

49

Woonblokken bergselaan voorburgstraat

kerktuin

energiehof

vlaggeman

beschermd stadsgezicht

spoordriehoek

eudokiaplein

bergwegstation

50 N

10

bestaande bebouwing gerealiseerd project openbare ruimte als onderdeel van project ambitie openbare ruimte als onderdeel van ambitie

50

100 m

09. voorbeeldUitwerking per deelgebied Op dit moment heeft het plangebied 1192 woningen waarvan ongeveer 80 procent bestaat uit kleine twee- of driekamerappartementen. Het masterplan voorziet in de sloop van 180 kleine appartementen en een aantal bedrijfsruimten. Hiervoor worden ongeveer 160 grotere woningen teruggebouwd. Dit nieuwbouwprogramma kent een grote mate aan diversiteit: eengezinswoningen, herenhuizen, hofwoningen, praktijk- of atelierwoningen en grote appartementen. Op enkele plekken is ook de verbouwing van kleine tot grotere woningen gepland. Hieronder valt een deel van de woningen op de hoek van de Vlaggemanstraat. Beganegrondwoningen worden hier herontwikkeld tot woon-werkwoningen. Ieder van de negen bouwblokken in Bergpolder-Zuid krijgt zijn eigen karakter door de profilering van de openbare ruimte in reuring en rust. In het geval van nieuwbouw kunnen de woonmilieus en de openbare ruimte in sterke samenhang worden ontwikkeld. In het geval van bestaande bouwblokken worden de te herontwikkelen delen gerelateerd aan het raamwerk. Zo is het nieuwe dynamische bouwblok Spoordriehoek met woon-werkwoningen en creatieve bedrijven in de plinten georiënteerd op de levendige Insulindestraat en de Hofbogen. De nieuwe bouwblokken aan de lommerrijke Bergselaan en de De Savornin Lohmanlaan oriënteren zich met gezinswoningen en tuinen op het rustige openbare groen. Aan de dynamische Vlaggemanstraat kunnen woon-werkwoningen of kluswoningen komen.

Wonen in Bergpolder-Zuid is ook wonen in de dynamische en levendige stad. Veel mensen willen daarom wonen met uitzicht en weidse panorama’s op de skyline van Rotterdam. Hier horen woningen met dakterrassen en een loftachtige opzet bij.

Hieronder zal het plan per deelgebied verder worden toegelicht. Het programma, de aanpak van de openbare ruimte, de strategie voor het parkeren en de financiële onderbouwing komen aan de orde. Sommige deelgebieden hebben de status van project en andere deelgebieden hebben de status van ambitie.

Dit onderscheid is gemaakt omdat niet alle ideeën van het masterplan financieel haalbaar zijn en gekoppeld zijn aan een investeerder die het binnen 10 jaar zou kunnen realiseren.

masterplan

51

Plankaart uitsnede deelgebied

entreepoort

ho re c

a

clu Co ster me mmu t k nit ind y C fun ent cti re e

pocket park

pass age /P

ten stig

en

cultuur en grandcafé

kluswoningen

52

winkelfront

gro + p te ap ark par ere tem n en

zontuin

winkel-

l ce ntr um

ve bedr

tur ee

creat ie

cul

ijvighe id

w wo oon ni /w ng er en k /P

pr op ivé ga ng

g

fronten

N

el

rf

- wijkplein - reuring - winkel/entreeplein

l

Rust (rustig stedelijk)

Reuring (dynamisch stedelijk)

Privé groen

Voorzieningen aan openbare ruimte

Collectief privé groen

Wijkplein

Semi-Openbaar groen

Winkels

Toegang Binnenhoven

Straat park

Bedrijvigheid

Passage privé

Openbaar groen

Fiets-/wandelroute

opgang hofbogen

Buurt speelplein

Dynamisch stedelijk wonen

opgang hofbogen privé

Straat / erf /singel Pocket park Rustig stedelijk wonen

Spoordriehoek Inleiding o

r eh

d

l

nh

o r eh geb d m u s n d V rb r r h i i e v rn n o w n l i n n l n n o w jn d o u m k r d o n ru n n u d Vo u g A ijd Vo u g d j A w j ln l

w

r uri

fb

g

n u nh k p ei h n ui d l n ijd e ln r w j d i i verz m i g ver i end w v n ivi u w nh i n eri k n u i j g n o n b wd b w w v d v fp i lijn n rm ui uk d z k n k r ën v n v l i eb no e u ki l n w r n b ng b i kl n ch i w nd o mi d g d g r ik O k erg g o

h o p r

D el t ll n n i gr n i l v n o nd nb uw u d g c n i g r m l n V a o rd rd b wo r fb g d b a gh b d n i wj zi n d li g n r n a v p rdri kg d l rd

O t ikk l m dell n v n d l i g n i n ui g p n w v i n w kk l n m d l d zijn o l ijd n w l r r gg p nd p i n g m n d m o d p a d bj n w nd p o d h n r b o dv o u nw nd n P m i ch m i i l nd w r g b uw d p o p n d j r g n w rp w n n r rl n/ f n o w ni w i d d jd w l nd p i c g v n gb b w g b w fp i i v f n v g n k n b jd ag u d z jd z r g o vanw g r r ng n d wijk ud o p v g b uw i l g u m uw w i g yp v g i o r m i j v rl n n i i m d l i l b u ni wo c rr èr o i k n n d iv r i v n ch a Vi n wi k l n d l j w i ga b d v g o l p r g am a d b w n ig p g m n ln r a ui n l ln nc lu o k n p h r gr m a i b g na o u g n ël l arh d ln o n aa rk r v o h d v o ni wb w p g m ën n h k van f o lh ru v n h b d b w l nl j b i ga d n ël l arh d g d o l i d k v o o n n o w d g amb i w o w w nl v n pl nw n uw i d l n g n p r nv r va b n rg v i p r w o h n uw u d g r u d i r ën r i p p i r ë v n o m p w da b a d g b uw h n v ij l g l n uw i d l n v m r ch d r a r a i f i i dn m m d v nd d amb i n u ph iv u v fp l j zo d d g ng v n d wo ng n d v h o l nv a c a r rv fh k ijk ma n i v rd p n o j g d eb n w rk n m a h v d b wa l rd w w i g n rm i n rië p d r b r i i r n o m z a ma n n d v n ën i h n u i d l n (w i b d h l m n p n g d va w jk d g o w w ngm g lj h d v o nri i gv o u g v g n v gr n d

masterplan

53

54

u

Spoordriehoek Inleiding tg uw D p o ch tect u h t ri ch g w a d n uw u d g ntwi i d fg o d t t kv n t n d i d triĂŤ

p nt eeft g n b jzo d w e W w td t er g r e lv nd i t c t en el ng n d i M t m d p nt eft t ti ch w l t t t d b n ig b uwi g a e ln tr t

An er oc t e b n d p rd i o j et n m t a K n erk n tc ub p d g v l en rna t wit g c i d d n en v n d r l g b d g ga t n ng D t kw k d nd m va p cti v ijk g r n f u a d b g m u nt l t t z jn nw g u i e t t echt r g mmat c n b d g b ekkig n u t ng o d fp ei l jn t d n er cht h g b i g ij ed t t d g o w ern t w r n ci cultu el cent m d u i t i i l j go e t t j

u i g h rt een t at t tw eric ti g v rk b d zi d p r n tr t n u n e t at V o b rg t at zi n o d d v m truct u i rgp l r u d D r n c t ng nd n u d t a t n d t i c n tg ng u t n D V o b rg tr t gn t td v e o u g t t vo h t rg g t to ijgt it n r ng g n p n l ng d t at it d r l t t en t rgw g t ti n t d a l nt v t r P tic p ti id d rt c ti b j m ten r d i lj td w er l j v r t ventu h d v n b t n g b uw n i w r ri g r e i d t ĂŤl u t t gv n b t d b u i g m d i i i t g cha m v n g o w nd v va t r zo g e u ki t r n m t en en p d t e n ui d t a t et n u n epl n i e to o t tm l v n igh id kr jg n d r n twi ng n w td r k g fa t r ov np t i n p e fp i ijn P

en n d l t v h t g w tu nd o og tp g m nd n ui d t t n g udg p e rn et n t h b r l r l t n op g t i te i er n W n g k n w tm t en g nt v i w r rm l t h t w l vo d n c paci t tt r l nd i ag d e rb a p o d h d ki v g udg nd w n a t el g zet n i t v it m t v n d ut ti b k ni g v t g v np k no t t t rug t n en P

eerd u o

t

t

V rz w l B g d Z i ( e o h fd t k nv nt ti p gr f erk nP er n l er eelg b d g en n u d g n to o tig r r k p t a t v lg n g l nd bt m a nt l tr t j ig t rk i o t r n d i ag n r n u b u ( u p er n p g t i n l t v no t t r i t t t t m t a tp w gt m n w rdt V r tr t l r t t t o k n d zi d n d m d c ol b d en b e lb t p t t n Vo d g i p r ri ek u o i p k erd u ( p t d t m t g et n pt b 0 0 i t t h g m t i nt p ekk n o t tbjk m mt l o d tr fb z tti g g a va 5% B j l p nd ta d b b wi g m l en j z w en b j t ep i gv eh dg r rm i g m d k p n Wa eer et d w n g r dm gw d n valt d ze wa d r n V ur tr t e nz j g r og i wo dt

k r n cit it t l ng g r ge j euw uw i tt m et e hi vo n igd r l t p g nt i g i r w en r o u t nd f u c t t m g l j om t l ng g r g t m

masterplan

55

PLINT EN pleinwand

pandenstructuur

Daken landschap

56

bebouwingsenvelop

Spoordriehoek uitwerking Bouwblok Spoordriehoek Het nieuwe bouwblok van de Spoordriehoek vormt een duidelijke continue pleinwand aan het Insulindeplein en benadrukt zo de richting en aanwezigheid van de Hofbogen. De hoogte van de wand sluit aan op de omringende bebouwing van vier à vijf lagen. Vijf nieuwe gebouwen maken onderdeel uit van het nieuwe bouwblok. Drie panden op de plek van de Spoorpunt en twee panden aan de andere kant van sociaal cultureel centrum Iskender Pasa: de locaties OBR en Eef & Huub. De panden houden in maat en schaal het midden tussen de planmatige bouwblokken van Bergpolder en de niet planmatige negentiende-eeuwse panden van het Liskwartier en

Op drie plaatsen, waaronder de Spoorpunt, kent de bebouwing accenten in de vorm van een terugspringend dak. Dit daklandschap bevat appartementen met dakterrassen in drie lagen. Het dak heeft een groene afwerking en onderscheidt zich daarmee van de bakstenen plint. De ruime woningen hebben een spectaculair uitzicht op de stad.

Passage Eef & Huub-locatie Tijdens de participatierondes is door bewoners de suggestie gedaan om tussen het Eudokiaplein en het Insulindeplein een verbinding voor voetgangers te maken. In de ontwerpateliers is deze suggestie opgepakt en verder uitgewerkt. De voorgestelde verbinding ligt in het verlengde van de Eudokia winkelpassage en voert door een van de bogen en een hof in de Spoordriehoek tot aan de Insulindestraat en het Insulindeplein. Rond het hof bevinden zich een aantal gezinswoningen en werkruimtes met een verkoopfunctie. Hiermee is voldoende daglicht en sociale controle aan de passage gewaarborgd. e a

22,5 m +P

mi- pe baa e baar o

wonen

s ep w gde

wonen

g n t u ste a l

wonen

g

wonen

wonen

wonen

wonen

00 0 1 5

b n

i

t

r leri st d erw m g

wonen

wonen

oen

o t ge 0 l k

wonen

horeca

wonen

P=0

Voorburgstraat ter hoogte van de spoorpunt

57

het oude Noorden. De materialisatie van de gevels sluit met zijn stoere industriële baksteenarchitectuur op eigentijdse wijze aan bij de omgeving. De kopgevel van de nieuwe Spoorpunt krijgt hierbij 7 ,4 bijzondere aandacht. De gebouwen zijn per kavel te ontwikkelen en kunnen elk hun eigen karakteristiek krijgen in (woon)programma en architectuur. Ze beslaan de volle diepte van de Spoordriehoek, van Insulindestraat tot aan het Hofpleinviaduct, waardoor achterkanten worden vermeden. Op de hoek van de Spoorpunt is plek voor een klein café. Dit is niet alleen een aanvulling op het programma van het Eudokiacomplex en de kleinschalige bedrijvigheid aan de Voorburgstraat, maar ook op het toekomstige woon-werkprogramma aan Insulindeplein en -straat.

De plinten van de gebouwen bevatten woon-werkwoningen of atelierwoningen met individuele entrees direct aan de straat. In het hart van de onderste lagen is ruimte voor parkeerplaatsen op eigen terrein. g

an

A

r

t

o erd

p o c

B

k

5

W

KW

da um

T

1

o

n

n

0 S O

N

5

a

t

A3

wonen wonen wonen

wonen

wonen

wonen

wonen

wonen

wonen

wonen kantoren

P

bedrijvigheid

winkel

Voorburgstraat ter hoogte van Eef en Huub

De gebouwen sluiten aan de oostzijde met gezinswoningen aan op het dakniveau van het Hofpleinviaduct. Tussen het bouwblok en het Hofpleinviaduct is ruimte voor collectieve of privétuinen op eigen terrein, waar ze met een klein hoogteverschil direct aan het dak grenzen. De tuinen zijn direct vanaf de straat toegankelijk met een veilige interne opgang.

5,2

1,9

6,8 20,4

Masterplan B A

g n Ko pa hit te

1,9

4,7

58

n

n

n

Spoordriehoek INDUSTRIﾃ記E, ambachtelijke uitstraling - referentiebeeld

59

ant

n

n

60

Spoordriehoek Aansluiting Hofpleinlijn Sfeerimpressie

61

Plankaart uitsnede deelgebied

sp

s entreepoort

ho re c

a

clu Co ster me mmu t k nit ind y C fun ent cti re e

et park

ten

cultuur en grandcafé

62

Rust (rustig stedelijk)

en

u

winkelfront

pass age /P

gro + p te ap ark par ere tem n en

winkel-

l ce ntr um

ve bedr

tur ee

creat ie

cul

voet/ f iets pad

ijvighe id

w wo oon ni /w ng er en k /P

pr op ivé ga ng

fronten

Nr - wijkplein - reuring a - winkel/entreeplein

Reuring (dynamisch stedelijk)

Privé groen

Voorzieningen aan openbare ruimte

Collectief privé groen

Wijkplein

Semi-Openbaar groen

Winkels

Toegang Binnenhoven

Straat park

Bedrijvigheid

Passage privé

Openbaar groen

Fiets-/wandelroute

opgang hofbogen

Buurt speelplein

Dynamisch stedelijk wonen

opgang hofbogen privé

Straat / erf /singel Pocket park Rustig stedelijk wonen

Eudokiaplein Inleiding d ki

i

l ni o d d

d ki l n w r m l n ng o d d i n d d ru nd w

v

r

mwerk

u in

g n d o d w Vo u g h r g i rg r f n w d w nk l v r d ik r m d g n k r l ni k rgi g i nd z n n l d rd w ngb h i d i f e B w o l f n n p i

D el ll n n i gr n i l v n o e nd nb uwku d c n i r m l een V a o rd rd b wo r wi i f n V d ei n v u ki m l x z jn el ln vo d p nh u oki p i d l r m i ch

m ii

ev u i

dg v l eeld n l n i e i e w jk er i n d n p i v n euw fu i v w g i n bj r l n cul u el r m b co an rr o he l n n f p h k va e fp lj r l j kw l i vo h pl n

P ti p n r m w er r r g k nd h u ki p e l pl n u e wo d oi d r w n g vr a m r l j kw l i i e vo m n n n en g i w n a al o en d e i d e ĂŤ n i h l n n ch lj g i u nm ken kz h l n en l k m n ku n zijn j l jk p i v r v r e w jk n l i d u g i aa m n l k r a w m n m en en j ko f e n d n n u d w i v r nigi i wen o i rn w n l m i hb k O ĂŻn n d g j i b d ng g v n d wi k p vi h l n r i v i d P

n

wk

d g amb i

k r n

m u

o v d i l nn h n ui d l n e b i ew n nd fb p h ff n n h w nk l v b r n r nd u i wi k p v n w n p ei j e l o u g fy i i dn m m d v nd fp lj f en n d k v d w d p ei verb h maken n n p n

h u o b o p lj k l rm v n

r w g i n n g zi e v nh i p i l d r em p i i d k fd p pa v o weg i n h v n ku en w rd i ig k r ruk i e g i i ni z d g d d p kk n o o i zijn i r l g r n d u ki ga a v d en e i e d p b h f d o v n n r v r k n n ek m d l e n d g n v d d ki r e f p aken g ak w rd

masterplan

63

64

Eudokiaplein Sfeerimpressie

65

Reuring aan het Eudokiaplein en de Voorburgstraat Wanneer de ideeën van bewoners en andere belanghebbenden worden overgenomen wordt het plein heringericht tot een groen entreeplein van Bergpolder-Zuid. Een rij flinke bomen kan beschutting brengen tegen de drukke Bergweg. De plint van het Eudokiacomplex zou bij voorkeur zo transparant mogelijke (winkel)fronten krijgen. Het voormalige Bergwegstation kan vanaf het Eudokiaplein toegankelijk worden gemaakt en worden ‘geprogrammeerd’ met een culturele voorziening en horeca. Door een aantal parkeerplekken op te heffen (zie inleiding) kan de stoep plaatselijk verbreed worden en kan het ge-

bouw een gezicht krijgen aan het plein. Een terras op het dak van het Hofpleinviaduct zou het wensenlijstje compleet maken. Door de doorsteek naar de Insulindestraat in het verlengde van de Eudokiapassage zal de wandelroute Eudokiaplein - Voorburgstraat een duidelijke impuls krijgen.

Plankaart uitsnede deelgebied

groen speelplein

entree cluster

gen

n

creatieve ondern em

ers

e renhuiz

ieve tuin

cluster Community Centre stedelijk) met kindfunctie f ie oet/

iv

n

ge

n ni

wo

N

horeca

rk we

66

Rust (rustig stedelijk)

cre

k P

privé opgang

Reuring (dynamisch stedelijk)

Privé groen

Voorzieningen aan openbare ruimte

Collectief privé groen

Wijkplein

Semi-Openbaar groen

Winkels

Toegang Binnenhoven

Straat park

Bedrijvigheid

Passage privé

Openbaar groen

Fiets-/wandelroute

opgang hofbogen

Buurt speelplein

Dynamisch stedelijk wonen

opgang hofbogen privé

Straat / erf /singel Pocket park Rustig stedelijk wonen

Kerktuin inleiding K

i

n

mw k ru t

r e lv nh

d g i k unw o o o d r n ki mp o d r en k n v n fp nvi u n erd v i e l i l k rk g o w j nd i m l jk m n m r i d o b r r m u h f w rd v n b k o d m d b o v n o jd v n h b w o rk r K h i eg m p r n e d k vo d l o i d d k r b u d u s n um rd D i

l

ll n n gr n ig l v n nb uw u d g n i g lg een V b o m d l zijn el l ng v K k i g d l rd g

m i

d n r

o

h

d e b d k n n ijd n ge d lv o d i u k kr i i b or n b uk l o p ei

P e nd r m fb g n V n d d p n

ti p n v w j h b vel ugg i g v o h g r i v h er g b uw nu r d ng v n ch l nr u f n r h k n v wo i g n ni h o en h r i g wd i w eb u en

m ii

en n d g j i vo een m r n d i el j ki d n 5 v o i i g nv r r r d ng eri h ng n h ch l l n g j d vo p r n o i l l v r eh l ik n

g o d d

w

dg

w i fb g l nd p i pg ng r

m nd

d

67

i g ng d h v n nh

i dvr en l j h i r h i g v n o d r w g j n

r

kk ijk

o l n

j u

V u r n idgp

Masterplan

68

Kerktuin sfeerimpressie

69

De Kerktuin als groene kindertuin De ambitie van Bergpolder-Zuid is om onderwijs een centrale plaats in het gebied te geven binnen een Community Center. De groene kamer van de Kerktuin biedt hiervoor uitstekende condities vanwege zijn rustige ligging aan de Singel en goede bereikbaarheid, zeker voor langzaam verkeer. Wanneer de romantische kwaliteit van de Bergsingel wordt doorgetrokken tot in het hart van de wijk, profiteert de hele wijk mee. Met zijn open groene opzet wordt de Kerktuin de ideale plek voor kinderen. Een extra kans in de wijk voor spel, sport en uitvoering. Tussen de Hofbogen en de kerk komt een overzichtelijk speelplein dat ook als entree van het voorzieningencluster fungeert. De ruimtes onder de Hofbogen worden open en transparant met bijvoorbeeld speeltoestel-

len of uitleen van buitenspeelgoed. De entrees van de school en de kerk worden vanuit de zijstraten verlegd naar één hoofdentree aan de Hofbogen en de Insulindestraat. Zo krijgt het Community Center een adres aan de wereld van de reuring. Ook voorkomt dit onnodig verkeer aan de randen van de tuin.

Deze randen bestaan uit eenrichtingsstraatjes met aan één zijde parkeren. De langzaamverkeersroute voor fietsers en wandelaars loopt langs de groene Kerktuin en verbindt het cluster met de omliggende wijken in Noord.

Masterplan

Plankaart uitsnede deelgebied

appartementen

ntree cluster

70

Rust (rustig stedelijk)

groen speelplein

gen

izen

creatieve ondern em

ers

herenhu

tieve tuin

N cluster et ark Community Centre ig s ekindfunctie e ijk wone met

Reuring (dynamisch stedelijk)

Privé groen

Voorzieningen aan openbare ruimte

Collectief privé groen

Wijkplein

Semi-Openbaar groen

Winkels

Toegang Binnenhoven

Straat park

Bedrijvigheid

Passage privé

Openbaar groen

Fiets-/wandelroute

opgang hofbogen

Buurt speelplein

Dynamisch stedelijk wonen

opgang hofbogen privé

Straat / erf /singel Pocket park Rustig stedelijk wonen

voorburgstraat het noordelijk deel inleiding n

rd l jk d

uw rd k d j e o pd f

v

e Vo

u g

s n

r eel v n h

mw k ru t

g Vo u g d d r i d j wn i nd rg uw n m k o nv j d d il i g n n zi i l jk d k i p pb ch g d id in d p o w g gd en gw i w ki g gev o p jk vr j d g bi K u p n n V u g ijn g n i j v n l ni r d jg l nb g gr n g p sm l v p d w w k k rd

D el ll n n n dig na e v el i d uwku d g c n b i di be e i o cr mpl d l i p i i v ergp l er v l i p d d i w rd r v fe bl i e o ko o dzake j o i l ln zj m i ch v r v

d en

P

ti p d ze l i n ni ig r d b w r k n md n w kk li g erv n uid j z i r f n j nd e wi i g nr n d fb m n v

m ii nd

v

nd V

rb rg

aa i o rp n erb erk i

n l pd v g o gv n i h zu d wk

r velzo riĂŤ

nd v n erd

k

71

d g amb i

van n f r n e

w i nd w n aa g o fp i ijn

en p

i l n

Masterplan

Adressen woonblok: -

Plankaart uitsnede deelgebied

Bergselaan Savornin Lohmanlaan Troelstrastraat Bergpolderstraat Insulindestraat

grote appartementen

g te

Pr vé

doorzon woningen

erf woningen met tuin

s

wijkpark met spel mogelijkheden

collectieve tuin

doorzon woningen

e

tem

ég

creatieve ondernemers

grot

par e ap

nten

g

collectieve tuin

n

erf woningen met tuin

n

Nti entree cluster

72

li

e

Rust (rustig stedelijk)

Reuring (dynamisch stedelijk)

Privé groen

Voorzieningen aan openbare ruimte

Collectief privé groen

Wijkplein

Semi-Openbaar groen

Winkels

Toegang Binnenhoven

Straat park

Bedrijvigheid

Passage privé

Openbaar groen

Fiets-/wandelroute

opgang hofbogen

Buurt speelplein

Dynamisch stedelijk wonen

opgang hofbogen privé

Straat / erf /singel Pocket park Rustig stedelijk wonen

woonblokken bergselaan inleiding W

n l

k

r s l

j

d

l

nh

ru

w

W n l k r s l j g n o v nV o rd rd en ni e pl m n g od Z i n d g l n n n n uw u d g n m l nd m n m l e v i h n n w d b o en d l zi v erm h h b nz ch c i ch en m d g u ln dr g d r l b gn w ni ij n rn n n g ld r r l v i h n nw r d i r d r n lkv n rk u

D i

l

ll n n gr n ig l v n e nd nb uw u d g n i g r m lg een V o erd rd b wo r d e b ngh b d i ewj zj l ng n v np k v n W n l rg g d l rd g

m i

h

m ii

i h

d i n o n n wi k l ng o bn n d euw w i g yp eg i o r m i o c rr èr og i k n en d iv r ei v n w i g dv g o g o w i nd v rn n o m ng i d b n n l wo p gr m f m p e l m em u n l o n r m n

w

dg

m

i

l v ed b u ku d g n m l r n n g z ch n g d Z i eĂŤr n v n gr en i d gi g v d v i h n n i dvr en l j h i r h i g v n o r r w m gel j eenz jd g p r en v g n v gr n d

g d ui i d o e

O

wikk l m dell n n ed el i g n zi n ui g g p n g ee v i e n w kk l ng m d l d ijn o l ijd n w l er r gg p nd i en g m e n d m o d n u i g p e g z m l jk d g n g f u rd d l i g ijn rev i v o d m v d b kk n r g w k n v m vo g v e w i gen i nen b n v

p en w w d i n nzj o l h d n

g

en

pfn

nd b v n gp Zu d rd g o n d r l i nr i w n r w i gen g zn w i g n n i i e g l i hi v u erm g hk v w g g g z e v d d r e mg vi g ij d w n i i w i f o g rd ge w i gen ig h u v eh dg b u b n o d pi m g ng g ven o vo n b o w i i p g m i n h d g en em l rn b en d W nbl rg d w ech he wo ng n z j er d b uw u u v l o n pp z d l f n b j d eo gd lgr p M d n eidi g v h nv i ig w n w ng d d r eb r c ur v n erm g eerd w u n n o ng d u ver i i g v er n v g ud v l z g n rg b k u i o g iv u r n n W n l erg l j ed el i gen r i m p i l w i g g i g m n ge nv d en e w i i m g hk zi vo d gr p n g i n M m o e v k v g d u en m n l ng d i e d u u l

Masterplan

7 73

74

n

n v

n

kk

n

woonblokken bergselaan inleiding gm g lj d g w t tw el ng n g od Z i h dg t tv n Wo b o en g n e g r ng t ek m t rd h t d c m i t v n l p i w uw d r r z v i t uth t t n i e m it d t l i g n zo b c v ni t m it cu nt tm t l

jg t wo d v a k pl h ri g c tw r t twj r A m t zo ig zi d n d r el t t t d g od t a t b d en b t ep g ma t wo n o d g i d o b kk n g n g dt td r r k ( p h t ru t m m t g m t i ept m er l g rw a o m Bj l p nd ta d b b wi g m fi k P tic p ti t p k vri e wo d b j t a ng v n j a t ci t b j m t wa n v chi l d udg p e rn w g m d r w er n d Wo b o en g n w zg e ek r n n er et d w n r l jk n v cht n t j m t t kki g t t g en m g wo d v v td z i w d o i g l d v t ch j v el n n b ij m t l g em e tr t n j ig r og i l t l g u en oc ti i tt m rdt e t n e p ekk n u t d geb O ki w rd i g v g n bn n v n r eh u ki og wo d uitg wi l m t w o i ng g v n t h r u l jk g b u k v ch t i it e lg b ed nw tg kt D ml gg nd t t w n gezi v rw o l tn ed r el t t t wo dt v na b n w g w ijk tr t w r t z lf g d n td k P

k r n cit it t l ng g r ge

j euw uw i tt m et e hi vo n igd r l t p g nt i g r w n W n l erg t m g ijk m een l v rd pt t l ng g g t i e p t va t g b uw d d g een c a p i i nen ov i en udg n h t i t l m l p pl t p g n t i t e r W n g r d w rdt et i w p r rm tdtw e ijl g b bo k nB g n g u d g n d n euw n t l g t ri zijn t v e itk m t t gt vn nv ut ti b k ni g v r t w gha n v pl t t P k erd u o

t

t

V r zo l g o d Z i ( e o h fd t nv nt ti p gr f erk nP er n p r lg b d i g ek n n d idig t m tg p eerd u o t t ze i v rv g g p nd bt m nt t t j ig t p k r i e l rt P k r i e b jl g W n d r w o w( n a k p ig n t r i n p a t v p t t u mt t t t m t tpl w gt n en n w r en v n m l d t tr t e rg l r tr t i d ze vo go d tl t e v hm nl n k n n v l ig

Masterplan

75

ensemble beschermd stadsgezicht

gezinswoningen met tuinen

dakwonen

76

u

o

Woonblokken Bergselaan uitwerking Het deelgebied Woonblokken Bergselaan wordt een kwalitatief hoogwaardig en rustig stedelijk woongebied. Het deelgebied ligt binnen het Beschermd Stadsgezicht. Toch wordt hier vernieuwd door sloop en nieuwbouw. Wel wordt voortgebouwd op het monumentale en statige karakter van de Bergselaan, dat bij de gewenste doelgroep zeer populair is..

Straatwanden Binnen de contouren van het Beschermd Stadsgezicht wordt een nieuw ensemble van twee woningblokken gecreĂŤerd. De gesloten blokken vormen aan de noordzijde langs de Bergselaan een monumentaal front in vier lagen met een terugspringende vijfde laag. De daken van de blokken worden groen. Aan de Bergselaan kunnen ruime woon-werkwoningen komen met een tuin op het zuiden, in het binnenhof.

De woningen hebben een eigen entree aan de straat.

In de bekroning van de blokken op de vierde en vijfde laag is ruimte voor bijzondere dakappartementen met terrassen. Deze zijn georiĂŤnteerd op het zuiden en geven zicht op de skyline van Rotterdam.

77

z

vana

k

n

profieldoorsnede a - voortuinen

h

p

v

ra t

un

profieldoorsnede C - plantsoen

- te

k

s

-

a t

78 profieldoorsnede D - PLANTENBAKKEN

-t

h

te a

e

r

l

d-

a t

profieldoorsnede E - woonblokken Bergselaan

-

rh

t v

d

bl kk

aa

b k-

Woonblokken Bergselaan Beschermd stadsgezicht en planmatig groen Binnen het Beschermd Stadsgezicht Blijdorp-Bergpolder nemen de noord-zuid georiĂŤnteerde groene assen een prominente plaats in. Deze groene openbare ruimten worden geflankeerd door monumentale gevelwanden. Deze worden aangemerkt als waardevolle stedenbouwkundige composities. De De Savornin Lohmanlaan is een van de assen waarvan de gevelwanden worden aangemerkt als van tertiair belang.

In een analyse van de opbouw van de groene as van de De Savornin Lohmanlaan valt op dat deze niet eenvormig is maar van breedte wisselt. Verschillende maten en vormen van groen wisselen elkaar af. Van noord naar zuid vinden we achtereenvolgens diepe voortuinen, een breed parkje, een lang plantsoen en borders. Het laatste deel van de De Savornin Lohmanlaan ter hoogte van Bergpolder-Zuid is volledig verhard. De De Savornin Lohmanlaan eindigt op de dwars daarop gelegen Troelstrastraat. Deze straat kent een zeer smal profiel met weinig groen en staat in sterk contrast met de groene as.

5 A

4

79

B

C 3

D 2 E

Masterplan

wonen

wonen

wonen

wonen

wonen

wonen

profieldoorsnede De Savornin Lohmanlaan

6

80

av

nn

o

an

n

12,2

6

Woonblokken Bergselaan De Savornin Lohmanlaan De groene, van breedte wisselende De Savornin Lohmanlaan wordt gecontinueerd tot in het hart van het ensemble. Door de autorijbaan te laten vervallen, kunnen hier voortuinen en een rustig wijkpark met speelmogelijkheden worden gecreĂŤerd. De groene as wordt geflankeerd door bebouwing in drie lagen met gezinswoningen. Zo ontstaat het meest rustige woonmilieu van Bergpolder-Zuid.

De woningen in de Woonblokken Bergselaan hebben voldoende parkeergelegenheid op eigen terrein.

Hiertoe wordt een halfverdiepte garage aangelegd.

De entrees van de parkeergarage bevinden zich aan de Troelstrastraat.

De blokken springen in de Troelstrastraat iets terug ten opzichte van de oorspronkelijke rooilijn om plaats te maken voor eengezinswoningen met een voortuin.

Het profiel van de Troelstrastraat wordt dus iets breder. Het tegenovergelegen appartementenblok krijgt zo meer lucht en de groene kwaliteiten van de De Savornin Lohmanlaan kunnen maximaal worden binnengehaald.

Op de hoeken van de Bergselaan met de Insulindestraat en de Bergpolderstraat hebben de bouwblokken dichte hoeken in vijf lagen. Zo sluiten ze aan bij de kenmerkende gevelwanden van het Beschermd Stadsgezicht. Naar de De Savornin Lohmanlaan toe krijgen de blokken een terugspringende vijfde laag om aan te sluiten bij de lagere bebouwing in het hart van het ensemble. De erfafscheidingen langs de voortuinen aan de De Savornin Lohmanlaan en de Troelstrastraat maken deel uit van het totaalontwerp van het ensemble. De materialisatie en opbouw van de bakstenen gevels is afgestemd op de omgeving en de karakteristieke architectuur van Blijdorp-Bergpolder.

Masterplan

81

82

k

a n

Woonblokken Bergselaan Beschermd stadsgezicht overgangen hoeken

83

h e

er

e

n

e

v

n

h an

an

wonen wonen

wonen

wonen

wonen

wonen

wonen

troelstrastraat bestaande siuatie

2,5

1,8

3,5 12,1

84

a

a t

1,8

2,5

Woonblokken Bergselaan Troelstrastraat - nu De Troelstrastraat is met een breedte van 12 meter, even hoge straatwanden en aan weerszijden parkeerplekken, een krappe straat. Mensen wandelen er niet graag en mijden deze zelfs, zo bleek tijdens een van de participatiebijeenkomsten. Voor de aanpak van deze straat is gekeken naar de beleidskaders Buitenruimte Noord (deelgemeente) en het Beschermd Stadsgezicht Blijdorp / Bergpolder (Rijksdienst voor Monumentenzorg, nu: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed).

Voor de aanpak van de Troelstrastraat is tevens gekeken naar vergelijkbare situaties binnen het Beschermd Stadsgezicht Blijdorp-Bergpolder. In vergelijkbare straten met een zelfde ligging op de zon, heeft de straatwand op het zuiden steeds een voortuin. Een voorbeeld daarvan is de Nolensstraat.

hi Sc

e ov nh ie st

l

straat

straat

Voorburg

anlaa nin Lohm

Insulinde

t

Nootd

n

Bergp

orpstra

at Be

straat

rgs

olders

Troelstra

an

Ze

aa an

sela

an

inge

sstr

De Savor

siu ela

Berg

Bergsela

Berg

rge rgs

ev

aan

aat Visserstr

Bo Be

ee

huidige situatie beËindiging savornin lohmanlaan

ing el

traat

Sc

Veurst

raat

hie we

rg

sin

aa

ge

referentie: nolensstraat

l

str

tra

an

rs

at

em

lde

Insulindeplein

gg

po

hie

le ap

gs

ki

ur

we

tra

do

Sc

rb

Eu

Vo o

in

Vla

rg

t

g

Be Be

at

g rg

w

eg

str

He

de

uls

tra

ulin

at

Ins

Be

aa we

g

t

we

g ek hi

g

g

Sc

we

we

rg

hie

Ba

Be

Sc

traat

er

ho

fs

tra

85

at

er

ho

ni

er

st

ra

at

f

nolensstraat profieldoorsnede dw

hie

ho

Sc

of

Be

rg

Vij v

eh

eg

ad

rsw Stadhoude

Het is de ambitie van deelgemeente Noord om smalle straten als de Troelstrastraat kindvriendelijker te maken door, waar mogelijk, aan één kant van de straat te parkeren. Aan de zonzijde van de straat ontstaat zo een bredere, bespeelbare stoep met meer verblijfskwaliteit.

Door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed wordt de bebouwing langs de Bergselaan en de De Savornin Lohmanlaan aangemerkt als ‘waardevolle stedenbouwkundige compositie van tertiair belang’.

De beëindiging van de De Savornin Lohmanlaan ter hoogte van de Troelstrastraat maakt hier deel van uit en is in het uitbreidingsplan van Kromhout-Witteveen vormgegeven als een rond pleintje. Dit is slechts voor de helft uitgevoerd.

beËindiging MIDDELS ROND PLEINTJE IN UITBREIDINGSPLAN

Masterplan

wonen wonen

wonen

wonen

wonen

wonen

wonen

troelstrastraat nieuwe siuatie

3

4,3

3,5 15,1

86

a

a t

1,8

2,5

Woonblokken Bergselaan Troelstrastraat - straks Met de ontwikkeling van gezinswoningen aan de De Savornin Lohmanlaan en de Troelstrastraat wordt tevens ingezet op een kwaliteitssprong in de openbare ruimte. Door de nieuwe parkeergarage op eigen terrein kunnen de parkeerplaatsen in de Troelstrastraat worden opgeheven. De straat wordt zo een verblijfsruimte met kindvriendelijke stoepen aan de zonzijde. Met de verbreding van het straatprofiel ontstaat tevens ruimte voor voortuinen op het zuiden waardoor de straat een groener karakter krijgt. De erfafscheiding wordt in samenhang met de bouwblokken vormgegeven. De eigendomsgrens blijft liggen op de huidige plek.

staande ‘ronding’ letterlijk over te nemen. De nieuwe stedenbouwkundige compositie sluit adequater aan op de bestaande situatie en het gewenste woonmilieu voor stedelijke gezinnen.

De vernieuwing van de Woonblokken Bergselaan is opgevat als een kans om de formele beëindiging van de De Savornin Lohmanlaan – ter hoogte van de Troelstrastraat – terug te brengen, geïnspireerd op de oorspronkelijke plannen van Kromhout & Witteveen. Omdat het oorspronkelijke schema maar ten dele is uitgevoerd, is er geen aanleiding om de bebeËindiging savornin lohmanlaan - nu

87

beËindiging savornin lohmanlaan - straks

Masterplan

88

w

Woonblokken Bergselaan Referentiebeeld jaren dertig Het Nieuwe Bouwen

89

90

Woonblokken Bergselaan Sfeerimpressie

91

masterplan

Plankaart uitsnede deelgebied

g ers

g met tuin

met tuin

entree cluster

atelier

n

ge

emi in

r we ui

st

kr

ma

wo

/ on

we

rk

n wo

mt

horeca

straatpark

es e tr

t or

p o

N k

en

o ep

speel/ moestuin

/

icht

92

c po Rust (rustig stedelijk)

ke

k ar p t

Reuring (dynamisch stedelijk)

Privé groen

Voorzieningen aan openbare ruimte

Collectief privé groen

Wijkplein

Semi-Openbaar groen

Winkels

Toegang Binnenhoven

Straat park

Bedrijvigheid

Passage privé

Openbaar groen

Fiets-/wandelroute

opgang hofbogen

Buurt speelplein

Dynamisch stedelijk wonen

opgang hofbogen privé

Straat / erf /singel Pocket park Rustig stedelijk wonen

Energiehof inleiding r i

id v r i ch f n e

D i

o i

n erd

r i h l k

o i h u n ui d l d u nb h er u sr p kk d

v

r

m

r

u t

ll n n gr n ig l v n n uw u d g n eelg m e V i b w el l ng v d p g e il m i

h

w

dg

r p r nh en e h g n ul n ep

e nd i g r m r i zj nh n g h f

m ii

g k ijk nv nh n f g b k d r ew n i l eelg l g h d Verk n ng n d g j i g i gv bn n i n

m

u i g

g i eri h jf k ge b bo d b r z n v rm v n d o d n o b u nr n h f j o l np r i l z d f r n l i g d v KPN i d pd p k b n n o f n k k r i k r n ln n n d j r n h l dgv h he f v rv l f f i i

l

g

nd

g h f r l w jk vo b jv r v u z e

i n g v l d k d m l v l ed g r k i g ek n nm Zo r i w g l z l i g p m m w p l f e p l i nn d g d n ël r en en r j rd i j r k v n b di o en n n u n m h r nn i gen k m v iv d fd g n e g ed f r g m w nm d g n i b n v o d h rh id v z b U tv n i

i

n g h f i w d z g w k n l

Fi r

e v nw n

n rgi fg een g r d ig n h v g ef rd

i n v n w jk h b v el d g r e r n w i n h KPN g uw A ew n i l ng i ewj w w n l m mi g h v n g z jn l v m g ijkh n r f n ev d i gv e g w mm g n nzj u i v r u h m de r i zj d zi n n m gel j d o n ng V lm nm r d w d bi v h g g h o mg n b k n e i ew ech nd i n ui d e en g b d e n zg i v z d p KPN err n i e h n o gev l

Masterplan

i

m n i i gv ivé r e vo d u n d ng v n ig g p n m ng p p o ur n

9 93

94

Energiehof Sfeer impressie

95

Een groene pleinwand Het binnenhof van het Energiehof wordt groen en toegankelijk voor bewoners van de wijk. Het hof wordt een goede locatie voor ontmoeting en biedt gelegenheid kinderen op een veilige en besloten manier te laten spelen. Een nieuwe poort vormt de entree tot het hof en wordt bij voorkeur uitgevoerd als een hangende tuin. De poort vormt tegelijk een monumentale groene pleinwand aan het Insulindeplein.

KPN & Stedin: Met de eigenaars van het terrein is contact over de inrichting van het plein als een buurtplein. De ambitie is momenteel om bewoners een grote rol te geven in het ontwerp van de inrichting van het terrein en tevens afspraken te maken met bewoners over zelfbeheer en onderhoud.

Masterplan

Plankaart uitsnede deelgebied

s

groen speelplein

entree cluster

sti s

Rust elie(rr at

en

ect rk

ui

st

kr

wo

/ oSn

n wo

we

mt

horeca

r we

ma

es

privé opgang

rij bed ve

k

e mt

e ati

woon/werk oningen / P

e tr

ep

N

rt oo

cre

en

Rust (rustig stedelijk)

C

g en in

straatpark

96

cluste Comm m r eet k

P iv

Reuring (dynamisch stedelijk)

Privé groen

Voorzieningen aan openbare ruimte

Collectief privé groen

Wijkplein

Semi-Openbaar groen

Winkels

Toegang Binnenhoven

Straat park

Bedrijvigheid

Passage privé

Openbaar groen

Fiets-/wandelroute

opgang hofbogen

Buurt speelplein

Dynamisch stedelijk wonen

opgang hofbogen privé

Straat / erf /singel Pocket park Rustig stedelijk wonen

de vlaggeman Inleiding V g

n

d d

lv

w k re

h

i

o v d ns l n r d l g m r rd k d r rm n nk r k i k d g o erk d b dw i j n wn g o n i v s pd g r n f l dn geb i d r k i r jfj s r l g r ijd k l v si d d ijn g o d np r i l i n om n en i n wi v n d u k e w v rw o n r k m z k ni v rl l o b w i ch n h i h v b rn n k m p i i v ijd k v r n v d gh d p r n ku nen ng n k k i p i w d n ep D el i

ll n n r n i l v n n uw u d g n el m e V i el ln v d p e il m i

h

dg

e nd r w r Vl g

ti p V g m in n

d jn i i v r n j en r g ii id d b ev n ark n l i h v er a i z v r i

M

m

d nd

v o i d vid f o

wj v

w u n nd i p p l er Z d no d h d

u w

j i vo v g ng v rijvi h d nv en i w i n i

u v n

n d en e o nn e n u

m ii

Verk n n nm g lj v l n i n b n Verk n n nd g l n ch i r v b d v v w rk n o w

o i wj n

m l

hi vel v n l nw n v r nd ch ec i ch k l

o

o w

i

Masterplan

97 7

98

Vlaggemanstraat

insulindestraat

de vlaggeman De individuele aard van de panden leent zich goed voor een individuele invulling. Onderzocht wordt welke mogelijkheden er zijn voor transformatie van de panden tot woon-werkwoningen of kluswoningen.

99

Masterplan

10. financIËle haalbaarheid Kostendekking en financiële haalbaarheid Bij de opstelling van het masterplan is waar mogelijk de financiële haalbaarheid gecontroleerd. In sommige gevallen was dit nog niet mogelijk omdat nog onvoldoende gegevens beschikbaar waren voor een gedegen financiële controle. In dat geval spreken we van een ambitie. Op een later moment wordt van deze ambities de haalbaarheid gecontroleerd. In andere gevallen kon er al wel op haalbaarheid worden getoetst. Dit is het geval bij de plandelen Spoordriehoek, Eudokiaplein en Woonblokken Bergselaan. Hiertoe zijn door middel van kengetallen en op basis van marktadviezen kosten en opbrengsten geraamd. Bij doorrekening blijkt dat deze plandelen binnen de financiële randvoorwaarden van partijen kunnen worden gerealiseerd.

Bij het onderzoek naar de financiële haalbaarheid zijn een aantal uitgangspunten gehanteerd die in zichzelf een risico kennen: - In de ontwerpfase is op twee manieren berekend hoeveel parkeerplaatsen in de Spoordriehoek gemaakt moeten worden. Bij het hanteren van de bestaande norm zijn er te weinig parkeerplaatsen in het plan opgenomen. Bij het hanteren van de nieuwe norm is het aantal plaatsen voldoende. De te gebruiken norm is afhankelijk van besluitvorming over de invoering van de nieuwe norm. Dit vormt een risico voor de haalbaarheid.

Tot slot is voor de Woonblokken Bergselaan afgesproken dat het ontwerpproces begint als duidelijk is dat de deelgemeente genoeg financiële middelen beschikbaar heeft voor de herinrichting van de buitenruimte in de Bergpolderstraat, de De Savornin Lohmanlaan en de Troelstrastraat.

- De toestand van de woningmarkt: als de markt voor koopwoningen verder verslechtert en de verwachting bestaat dat de nieuwe woningen niet verkocht zullen worden, dan worden plannen uitgesteld tot de woningmarkt zich voldoende hersteld heeft.

- Voor de realisatie van sommige plandelen moeten nog enkele locaties verworven worden. De verwerving vormt een risico voor de haalbaarheid.

Masterplan

101

11. planning en uitvoering Met het Masterplan Bergpolder-Zuid leggen Vestia, de deelgemeente en de gemeente de richting vast voor de ontwikkelingen in Bergpolder. Dit masterplan krijgt een formele status voor de ruimtelijke ordening wanneer het zijn beslag vindt in het bestemmingsplan. Daarna worden eventuele bouwplannen verder ontwikkeld en gerealiseerd. Voor de diverse projecten worden verschillende wegen bewandeld. Voor sommige projecten zijn deze nu al duidelijk, maar voor sommige ook pas later. In het masterplan wordt uitgegaan van de volgende basisplanning: Energiehof: 2011 – 2013 Spoordriehoek: 2013 – 2015 Eudokiaplein: 2012 – 2013 Woonblokken Bergselaan: 2015 – 2018 Kerktuin: 2013 – 2015 Vlaggemanstraat – Insulindestraat: 2011 – 2013 Voorburgstraat: na 2016 Energiehof In het Energiehof gaat het om inrichting van een privéterrein tot een groene ruimte voor de buurt, binnen de kaders die de eigenaars aangeven. Het uitgangspunt is dat hiervoor geen bestemmingsplanprocedure hoeft te worden doorlopen.

Spoordriehoek Na de vaststelling van het masterplan wordt gezamenlijk met de diensten van de gemeente gestart met de planvorming rond de Spoordriehoek, mogelijk in twee delen (ten noorden en ten zuiden van cultureel centrum Iskender Pasa). In de eerste fase worden stedenbouwkundige randvoorwaarden opgesteld. Deze randvoorwaarden worden ter goedkeuring aan de deelraad voorgelegd. Hierna wordt een projectbestemmingsplan voorbereid door Vestia Rotterdam Noord, later aan te vullen met een bouwaanvraag voor de geplande nieuwbouw.

In 2013 zou gestart kunnen worden met de bouw, waarbij in aanmerking moet worden genomen dat de marktvraag zicht moet bieden op afronding van het project binnen de financiële randvoorwaarden. De herinrichting van de Voorburgstraat volgt na de start van de bouw.

Eudokiaplein Door de gemeente wordt aan een inrichtingsplan gewerkt waarbij de suggesties die dit masterplan doet zoveel mogelijk worden meegenomen. Naar verwachting wordt het plein in 2013 opgeleverd. De nieuwe passage is onderdeel van de Spoordriehoek.

Woonblokken Bergselaan De realisatie van de Woonblokken Bergselaan zal niet voor 2016 plaatsvinden, waardoor op dit moment nog niet duidelijk is welke bestemmingsplanprocedure gevolgd zal worden.

Bewoners van de Woonblokken Bergselaan worden in ieder geval zorgvuldig op de hoogte gehouden van de stand van zaken. In de huidige plannen worden de kleine goedkope woningen gesloopt. Daarvoor in de plaats komen grotere eengezinswoningen. Dat betekent voor de huidige bewoners dat zij op termijn uit hun woningen moeten vertrekken.

Kerktuin Scholen, Vestia, deelgemeente Noord en gemeente Rotterdam bereiden een startnotitie voor om gezamenlijke uitgangspunten en (on)mogelijkheden te onderzoeken voor het realiseren van een Community Center. Dit onderzoek zal naar verwachting eind 2011 gereed zijn.

Vlaggemanstraat – Insulindestraat De ambitie is om de gevel/uitstraling en de functies van de bebouwing te handhaven. Een bestemmingsplanwijziging is dan ook niet nodig.

Wel zal te zijner tijd een bouwvergunning worden aangevraagd. Deze ambitie staat in de planning voor eind 2011, begin 2012.

Voorburgstraat – noordelijk deel Voorlopig wordt het noordelijke deel van de Voorburgstraat nog niet aangepakt. Wanneer na verloop van tijd de eerste maatregelen in het kader van dit masterplan hun beslag hebben gekregen zal binnen de dan ontstane context nogmaals gekeken worden naar de locatie. Op dat moment zal, in samenwerking met de bewoners en andere belanghebbenden, de planvorming worden gestart.

MastERPLAN

103

“Ik houd van di er itei

Diver itei werkt”

Deel IV juridisch kader & BESTUURLIJKE BEsluitvormING

IV. juridisch kader & Bestuurlijke besluitvorming Juridisch kader In Bergpolder-Zuid zijn twee bestemmingsplannen van toepassing: het bestemmingsplan Liskwartier (vastgesteld in 2004; op 15/02/2005 onherroepelijk geworden) en het bestemmingsplan Blijdorp/Bergpolder (vastgesteld in 2005; op 15/08/2006 onherroepelijk geworden).

Het Masterplan Bergpolder-Zuid bevat drie ontwikkellocaties waarvoor een wijziging van de huidige bestemmingsplannen nodig is: - De Spoordriehoek (Spoorpunt, OBR en Eef & Huublocatie) - De Woonblokken Bergselaan - De Kerktuin met de ontwikkeling van een Community Center (ambitie) De twee geldende bestemmingsplannen worden in principe geactualiseerd na tien jaar (vaststelling uiterlijk in 2015 resp. 2016). Dat betekent dat ontwikkelingen uit het masterplan die gepland zijn na 2016/2017 door de gemeente Rotterdam kunnen worden meegenomen in de actualisatie van de gebiedsbestemmingsplannen. Dat is voor de woonblokken Bergselaan (bestemmingsplan Blijdorp-Bergpolder) en voor de kerklocatie (bestemmingsplan Liskwartier) het geval. Hieraan is wel een aantal voorwaarden verbonden: het masterplan moet zijn vastgesteld en de voorgestelde ontwikkelingen moeten aantoonbaar financieel en milieutechnisch haalbaar zijn op het moment dat het nieuwe bestemmingsplan de startprocedure ingaat.

ning worden gehouden met het volgende: wordt het projectbestemmingsplan gemaakt voor een ontwikkeling die binnen één bouwaanvraag past (één omgevingsvergunning, activiteit bouwen), dan ligt de bevoegdheid tot vaststelling bij de deelraad van deelgemeente Noord. Wordt het projectbestemmingsplan opgesteld voor een ontwikkeling waarvoor meerdere bouwaanvragen nodig zijn, dan ligt de bevoegdheid bij de gemeenteraad van Rotterdam.

Tijdens de planontwikkeling zijn de voorstellen in het masterplan getoetst op juridische haalbaarheid.

Er is een zogenaamde Quickscan Milieu uitgevoerd.

Daaruit blijkt welke milieuonderzoeken nodig zijn om tot uitvoering van de plannen te komen. De resultaten hiervan zijn beschreven in de bijlage ‘Duurzaamheid en milieu’. Ook zijn de plannen voor de Spoordriehoek en de Woonblokken Bergselaan al redelijk gedetailleerd uitgewerkt zodat ze kunnen worden doorgerekend op financiële haalbaarheid.

Anders ligt het met de Spoordriehoek. Beoogd wordt in 2013 met de ontwikkeling hiervan te starten, veel eerder dan de reguliere actualisering van het bestemmingsplan in 2015. Er is dus een aparte procedure nodig om af te wijken van het huidige bestemmingsplan. Daarvoor zijn twee mogelijkheden. De eerste is het opstellen van een projectbestemmingsplan voor de ontwikkellocatie. De tweede mogelijkheid is het nemen van een projectbesluit, door toepassen van artikel 2.12 lid 1, onder a onder 3 uit de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo).

In beide gevallen zal Vestia de kar trekken. Wordt gekozen voor een projectbestemmingsplan, dan zal Vestia dit plan moeten maken en tevens zorg dragen voor de Goede Ruimtelijke Onderbouwing (GRO) en de benodigde milieuonderzoeken. Ook als gekozen wordt voor het projectbesluit worden de Goede Ruimtelijke Onderbouwing en milieuonderzoeken door Vestia verzorgd. Ook belangrijk is dat de financiële haalbaarheid van de projecten moet zijn aangetoond.

Bij een projectbestemmingsplan moet ook reke-

JURIDISCH KADER & BESTUURLIJKE BESLUITVORMING

107

Masterplankaart

traat

straat

Insulindes

rnin De Savo n Lohmanlaa

at orpstra Nootd

polde rstraa

Troelstra

gel Sin

5+1

Berg

an ela rgs Be

5+1

Voorburg

Laan

l s nge Berg

an ela rgs Be

straat

t

g we hie Sc

tr Veurs

aat

Be rg sin

ge lroo l

ei pl

gs

ok ia

Sta

ur

tra

o

at

an

tr aa t

str

aa

e

ad

ss

Vl

ag

ge

i ard lev

m

ou

g we hie Sc

dsb

t

rb

Eu d

Vo o

5+3

n

In

Be

su

rg

lin

we

g

de

ple

in

5+2

uls He

108

su

St

tra

at

St

In

in

de

st

ra

at

Be

rg

we

g

N Sc hie we g

Beleidskader Buitenruimte Noord aB e

RUST

ott d m T 10 4 REURING

Stadsboulevard (hoofdstructuur)

Singel (stadsdeelstructuur)

Buurtstraten Bestaande bebouwing

Stadsstraat (stadsdeelstructuur)

Laan (stadsdeelstructuur)

Wijkpa k Wonen (tuinen en gevelrooilijn nader uit te werken)

Wijkstraten

Buurtstraten

Pocke pa horeca k Wonen en

st Buurtstraten in de reuring

Wijkpark

Straatpa k Energie Wonen en bedrijf es

Wijkplein

Pocketpark

Buurtplein Community centre

Straatpark Energiehof met begroeide toegangspoort

Langzaam verkeersroute in standaard auto rijbaan profiel

Buurtplein

Gerealiseerd

a

d

Passage x+y

Maximaal aantal bouwlagen

IV. juridisch kader & Bestuurlijke besluitvorming Bestuurlijke besluitvorming Het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam wordt gevraagd om het Masterplan BergpolderZuid vast te stellen. Dit gebeurt nadat het dagelijks bestuur van deelgemeente Noord hierover positief heeft geadviseerd en ook het bestuur van Vestia Rotterdam Noord het masterplan heeft goedgekeurd. Aan de deelraad van deelgemeente Noord wordt het masterplan ter informatie toegezonden.

Onderdeel van het masterplan vormt de masterplankaart, die in ieder geval informatie bevat over: - het concept van rust en reuring - de ontwikkellocaties binnen het gebied - de beleidsmatig gewenste bouwenveloppen op deze locaties; het aantal bouwlagen en de ligging van de rooilijnen - de beleidsmatig gewenste functies op deze locaties.

De masterplankaart bevat geen informatie over zaken die bij de volgende planfasen horen. Denk hierbij aan bouwkundige detailleringen, materiaalgebruik, inrichting van de buitenruimte en rijrichtingen. In het proces voor dit masterplan zijn voor sommige bouwlocaties al uitwerkingen gemaakt die verder gaan dan gebruikelijk is voor deze fase. Deze uitwerkingen moeten worden gezien als denkrichtingen en zullen in de volgende fase, de stedenbouwkundige planfase, door Vestia nader worden uitgewerkt in definitieve ontwerpen. Deze definitieve ontwerpen moeten passen binnen de door de gemeente op te stellen en vast te stellen stedenbouwkundige randvoorwaarden.

Tevens zijn in het masterplan gewenste uitwerkingen voor de openbare ruimte opgenomen. Ook deze moeten als denkrichtingen worden beschouwd. De inrichting van de openbare ruimte zal in een later stadium moeten worden vastgelegd in inrichtingsplannen.

Participatie Om te komen tot het masterplan heeft een participatietraject plaatsgevonden zoals beschreven in hoofdstuk V: â&#x20AC;&#x2DC;Participatieâ&#x20AC;&#x2122;. Dit participatietraject wordt met bewoners en ondernemers voortgezet, ook na vaststelling van het masterplan. Omdat draagvlak in de wijk een belangrijk goed is, bewoners en ondernemers de kenners van hun wijk zijn en omdat de plannen aan kwaliteit winnen met goede participatie.

Zodra de huidige fase is afgerond, wordt een nieuw participatietraject uitgezet. Dit staat los van de formele inspraak- en bezwaarprocedures die gekoppeld zijn aan de te nemen stappen die volgen na vaststelling van het masterplan.

Formele inspraak- en bezwaarprocedures Het Masterplan Bergpolder-Zuid is een beleidsregel in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb).

Hiertegen kan geen bezwaar en beroep worden gemaakt. Voor de stedenbouwkundige randvoorwaarden, die worden opgesteld na vaststelling van het masterplan, geldt hetzelfde. Ook hier is sprake van een beleidsdocument waartegen geen bezwaar en beroep mogelijk is. Als het masterplan is vastgesteld, worden de plannen verder uitgewerkt. De te nemen besluiten in het kader van de bestemmingsp lanprocedure(s) en de te verlenen omgevingsvergunningen zijn besluiten in de zin van de Algemene wet Op basis van het door het college van B&W vastgebestuursrecht (Awb). Bij de bestemmingsplanprocestelde masterplan worden de volgende stappen in dure is, overeenkomstig het bepaalde in artikel 3.8 gang gezet: Wro, de uniforme voorbereidingsprocedure zoals - uitwerking van de stedenbouwkundige randvoorgeregeld in afdeling 3:4 Awb van toepassing. In de waarden voor de ontwikkellocaties die in de fasering voorbereidingsfase kan men zienswijzen naar voren als eerste aan bod komen, vast te stellen door de brengen en later eventueel beroep aantekenen. Een deelraad van de deelgemeente Noord aanvraag voor een omgevingsvergunning is onder- start van de projectbestemmingsplanprocedure havig aan de reguliere (korte) procedure dan wel of de procedure voor het projectbesluit, waarbij de de uitgebreide (lange) procedure, overeenkomstig vastgestelde stedenbouwkundige randvoorwaarden paragrafen 3.2 en 3.3 van de Wabo. In het geval van als inhoudelijk toetsingskader zullen fungeren een reguliere procedure, kan er bezwaar worden - voorbereiding van eventuele besluiten die nodig zijn gemaakt en later eventueel beroep worden aangetevoor de herinrichting van de openbare ruimte, zoals kend. Wanneer de uitgebreide procedure van toepaseen inrichtingsplan of verkeerscirculatieplan. Hiervan sing is kan men, net als bij de bestemmingsplanligt de bevoegdheid bij de deelraad van deelgemeen- procedure, zienswijzen naar voren brengen en later te Noord. eventueel beroep aantekenen.

JURIDISCH KADER & BESTUURLIJKE BESLUITVORMING

109

Deel V Participatie â&#x20AC;&#x153;benut de hofbogen om meer leven in de wijk te krijgen zodat mensen elkaar kunnen ontmoetenâ&#x20AC;?

112

V. Participatie Participatie in het proces om te komen tot het masterplan Voor de deelgemeente Noord was de planontwikkeling voor Bergpolder-Zuid een directe aanleiding om de bewonersparticipatie bij aanvang samen met Vestia Rotterdam Noord goed te organiseren. Bewonersparticipatie is voor de deelgemeente belangrijk om wensen en behoeften van bewoners te kennen en deze zoveel als mogelijk mee te nemen in de plannen. Met de inbreng van de bewoners kunnen plannen worden gemaakt die aansluiten bij de behoefte van de betrokkenen en op steun rekenen bij goedkeuring en uitvoering ervan.

Dit hoofdstuk bevat een beschrijving van de wijze waarop de bewonersparticipatie bij de totstandkoming voor dit masterplan is verlopen. Het beschrijft in hoofdlijnen de stappen in het proces, waaruit duidelijk wordt hoe de bewoners en andere belanghebbenden en geïnteresseerden zich konden laten informeren over of betrokken worden bij de ontwikkeling van het Masterplan Bergpolder-Zuid.

Na de beschrijving volgt een samenvatting van de opbrengsten van de bewonersparticipatie en wat hiermee is gedaan. Tot slot wordt teruggeblikt op het verloop van de bewonersavonden en het overleg met de klankbordgroep.

In het participatie- en communicatieplan (zie de bijlage van dit masterplan) staat de uitwerking van de participatie beschreven en welke stappen in het proces op voorhand waren geformuleerd. Ook wordt in dit plan de rol van de klankbordgroep en de communicatiestrategie voor de bewonersparticipatie beschreven.

Naast de beschrijving in dit hoofdstuk is nog een uitgebreid participatieverslag samengesteld. Dit bevat een beschrijving van alle bewonersavonden, de opbrengsten van de avonden en wat hiermee is gedaan. Het participatieverslag dient als verantwoording richting het deelgemeentebestuur.

nersparticipatie goed te laten verlopen en op hoofdlijnen de inhoud van het masterplan door te spreken.

De bijeenkomsten tussen de klankbordgroep, Vestia Rotterdam Noord en deelgemeente Noord werden door een onafhankelijk voorzitter geleid.

Tijdige en zorgvuldige informatie Om de bewoners tijdig en zorgvuldig te informeren over de totstandkoming van het masterplan voor Bergpolder-Zuid, is de werktitel ‘BP3738’ met een huisstijl geïntroduceerd. Zo heeft de bewonersparticipatie een gezicht gekregen met een herkenbare en pakkende naam en is getracht de informatie in een aantrekkelijke vorm aan te bieden. Voorafgaand aan iedere bewonersavond zijn alle bewoners uit de wijk uitgenodigd met een bewonersbrief, aangevuld met een informatiekrant met de te verwachten onderwerpen op de bewonersavond. De kranten bevatten naast de uitnodiging en informatie over de bewoneravonden zelf, vaak ook een interview of een nieuwtje over de wijk om er een aantrekkelijk nieuwsbulletin van te maken. In de meeste gevallen ontvingen de bewoners een eerste uitnodigingsbrief enkele weken, en de informatiekrant ongeveer een week voorafgaand aan de bewonersavond. Vanaf de eerste week van het debat en de bewonersavonden daarna zijn op diverse plaatsen posters in de wijk aangebracht en gedurende enkele middagen voor aanvang van de avonden uitnodigingen uitgedeeld bij het winkelcentrum aan het Eudokiaplein.

De bewonersparticipatie Aan de hand van de uitgangspunten uit het participatieplan hebben Vestia Rotterdam Noord en deelgeKaders voor participatie meente Noord de participatie als volgt uitgevoerd: Zowel op de bewoneravonden als aan de klankbordgroep is vooraf duidelijk gemaakt wat het doel van de Door middel van vijf bewonersavonden is getracht avond of het gesprek was. De bewoners zijn vooral zoveel mogelijk mensen de gelegenheid te geven om geïnformeerd en gevraagd hun reactie te geven op hun inbreng te geven en te reageren op de plannen. de presentatie(s) of de informatie die werd voorgeIn juni 2010 is een klankbordgroep van bewoners, legd. Ondanks de kritische houding van enkele bewoners is altijd duidelijk gemaakt dat de besluitvorming geïnteresseerden en ondernemers samengesteld.

Aan de klankbordgroep namen ook enkele leden van ligt bij de partijen die het plan maken, namelijk de bewonersorganisaties Bergpolder en Liskwartier Vestia Rotterdam Noord, de deelgemeente Noord en deel. De klankbordgroepleden werden ondersteund de gemeente Rotterdam. door opbouwwerk. Met de klankbordgroep vonden regelmatig gesprekken plaats met als doel de bewo-

PARTICIPATIE

113

114

Vertrouwen als basis voor samenwerken Tijdens de bewonersavonden en in de klankbordgroep kwam enkele malen aan de orde dat bewoners de indruk hadden dat sommige besluiten ten aanzien van de plannen al waren gemaakt. Hierover is op die momenten uitvoerig gesproken om deze indruk weg te nemen, omdat hiervan nooit sprake is geweest.

Enkele leden van de klankbordgroep hebben zich aan het begin van het proces ingespannen om inzicht te krijgen in eerder gemaakte plannen die door partijen waren afgekeurd. Na de nodige inspanningen hebben zij deze plannen kunnen inzien en dit heeft het vertrouwen verbeterd. Gedurende het proces heeft de klankbordgroep zich op momenten kritisch opgesteld en hebben de gesprekken tussen de klankbordgroep, Vestia en deelgemeente vooral verbeteringen in het proces of het plan opgeleverd.

Transparant proces In de presentaties op de bewonersavonden en in de gesprekken met de klankbordgroep zijn voorgenomen keuzen toegelicht. Dit is gebeurd aan de hand van de steeds concreter wordende beelden van de wijk, de wijkontwikkelingsbeelden (WOB) 1, 2 en 3. Wanneer expliciete bewonerswensen niet in de plannen zijn opgenomen, is veelal op de avond(en) zelf toegelicht wat hiervan de reden was. In het masterplan worden alle keuzen in principe toegelicht en wordt het niet meenemen van wensen en ideeën eveneens van een uitleg voorzien.

Na de presentatie kregen bewoners de gelegenheid om aan tafel meer gedetailleerd in te gaan op de ambities per deelgebied en hierover vragen te stellen.

Met stickers konden de aanwezigen hun voorkeuren aangeven. Het doel van de avond was het informeren van de bewoners over het ambitiedocument. Daarnaast werd de avond benut om een gevoel te krijgen bij wat bewoners meer en minder aansprak in de ambitie voor Bergpolder-Zuid.

Eerste week van het debat In de eerste week van het debat is op 28, 29 en 30 juni 2010 aan de hand van het ambitiedocument kaartmateriaal van het plangebied aan de mensen voorgelegd. Aan diverse tafels konden mensen reageren op kaarten van specifieke delen van het plangebied en sfeerbeelden uit de wijk. Per tafel werd de mensen gevraagd wat zij belangrijk vonden en wat volgens hen verbeterpunten waren. Dit ging vooral over onderwerpen als groen, buitenruimte, voorzieningen, wonen en type bebouwing. Het doel van de avond was het krijgen van informatie van de bewoners over de bovengenoemde onderwerpen. Door de opzet aan kleine tafels was het voor iedereen goed mogelijk een bijdrage te leveren en kwamen goede onderlinge discussies op gang.

Spiegelavond Op de spiegelavond van 13 september stond de vraag “hebben we u goed gehoord?” centraal. In de maanden juli en augustus daarvoor hebben Vestia Rotterdam Noord en de deelgemeente Noord Maatwerk en flexibiliteit de identiteit ‘Open podium’ voor Bergpolder-Zuid Bij de vaststelling van het communicatie- en partiontwikkeld, die als ontwikkelrichting geldt voor het cipatieplan bleken in gesprekken met de klankbordmasterplan. Dit was een vertaling van de inbreng groep bepaalde stappen in het proces te ontbreken. van bewoners tijdens de eerste week van het debat.

Ook in de planning bleken de nodige aanpassingen Tijdens de spiegelavond is deze identiteit gepresennodig en de vorm van bewonersavonden bleek niet teerd in het eerste wijkontwikkelingsbeeld (WOB goed aan te sluiten bij de ideeën van de klankbordgroep. Op basis van de opmerkingen en adviezen van 1). Het doel van deze avond was om te horen of bewoners zich hierin herkenden. Na de presentatie de klankbordgroep zijn er gedurende het proces de konden de aanwezigen in groepen reageren op de nodige aanpassingen gedaan. identiteit en daarbij aangeven welke elementen zij herkenden en welke niet.

Draagvlak Met het breed verspreiden van de informatiekranten Tweede week van het debat en de ruchtbaarheid die is gegeven aan de planontTijdens de tweede week van het debat van 12 en 13 wikkeling, is getracht draagvlak voor de totstandoktober 2010 is het tweede wijkontwikkelingsbeeld koming van het masterplan te creëren. Ook de (WOB 2) aan bewoners voorgelegd. Hierbij is de klankbordgroep heeft zich samen met de bewonersverdere uitwerking van deelgebieden gepresenteerd. organisatie ingespannen om zo veel mogelijk aandacht voor de plannen te vragen bij andere bewoners Voor de belangrijkste ontwikkellocaties Spoorpunt en de Woonblokken Bergselaan zijn drie varianten en partijen. gepresenteerd met daarbij de voor- en nadelen van deze varianten. Het doel van de avond was het peilen Participatiemomenten In de periode van februari 2010 tot en met april 2011 van de reacties van bewoners op het WOB 2 en het verder aanscherpen van het plan. zijn vijf debatmomenten met de wijk georganiseerd om de inbreng van de bewoners voor het masterSlotdebat plan te krijgen en om te zien of we op de goede weg zaten. Hieronder worden de vijf debatmomenten kort Tijdens de slotdebatten op 31 mei en 6 juni 2011 is het derde wijkontwikkelingsbeeld (WOB 3) gepresenbeschreven. teerd. Daarna konden de aanwezigen in gesprek met de professionals om een reactie te geven of vragen Inloopavond Bergpolder-Zuid te stellen. De voorkeursvarianten zijn nog eens Op 17 februari 2010 is tijdens een inloopavond het extra toegelicht, onduidelijkheden zijn besproken en ambitiedocument Bergpolder-Zuid gepresenteerd.

PARTICIPATIE

115

116

bezwaren van bewoners zijn doorgesproken. De bewoners zijn over het algemeen enthousiast over het WOB 3, maar zien wel enkele pijnpunten in het plan.

Conclusie bewonersinbreng Tijdens de eerste inloopavond reageerden de aanwezigen niet uitdrukkelijk positief of negatief.

De ideeën om de wijk meer te vergroenen werden door bijna iedereen goed ontvangen, net als de ambitie om de locaties van de Spoorpunt, de Eef & Huub-locatie en het binnengebied van Eneco aan te pakken. Onderwerpen die bewoners belangrijk vonden waren het karakter van de wijk, de charme van de vooroorlogse bouw, de kansen die de ontwikkeling van de Hofbogen met zich meebrengt en feit dat het Insulindeplein na lange tijd enorm is verbeterd.

Veelgehoorde punten in de eerste week van het debat bij de rondetafelgesprekken zijn: - groen: bewoners waarderen meer groen in het gebied - verkeer: auto’s mogen plaatsmaken voor meer buitenruimte, groen of fietsen - bebouwing: de wens om de verloederde gebouwen aan te pakken - voorzieningen: kleinschalige buurtwinkels worden door veel mensen gemist en de school zou mogen worden verplaatst als hierbij extra (buurt)voorzieningen worden getroffen - gemengde buurt: de mix van bewoners wordt als zeer prettig ervaren - de bovenzijde van de Hofbogen: deze leent zich erg goed voor recreatief gebruik met een openbaar groen karakter.

De opbrengst van deze avond is gebruikt om het materiaal uit het ambitiedocument te vertalen naar een eerste wijkontwikkelingsbeeld en om een identiteit voor de wijk te ontwikkelen.

Voor het slotdebat is gewerkt aan het derde wijkontwikkelingsbeeld, WOB 3. Dit beeld is aanvankelijk aan de klankbordgroep voorgelegd en tijdens de twee slotdebatten aan de bewoners gepresenteerd.

Gedurende de slotdebatten hebben mensen voor de laatste maal kunnen reageren op de uitwerking van de plannen voordat het masterplan de officiële besluitvorming ingaat. In deze slotronde werd duidelijk dat een aanzienlijk deel van de aanwezige bewoners zich kan vinden in het derde wijkontwikkelingsbeeld, en een kleiner deel in mindere mate. Deze laatste groep heeft vooral bezwaren tegen de gevolgen van de sloop en nieuwbouw op de locatie van de Spoorpunt, zoals de grotere bouwhoogte en de schaduwwerking op de omgeving. Een aantal bewoners kan de keuze niet bevatten om bedrijfs- en winkelruimte aan het gebied toe te voegen, terwijl er in de omliggende gebieden sprake is van aanzienlijke leegstand.

De keuze om sociale huurwoningen plaats te laten maken voor dure huur- en koopwoningen wordt ook niet positief ontvangen door een deel van de aanwezigen.

Ondanks de bezwaren op delen van de plannen, is het merendeel van de aanwezigen positief over het derde wijkontwikkelingsbeeld in zijn geheel. Het definitieve Masterplan Bergpolder-Zuid zal tijdens een nader te bepalen informatieavond aan de bewoners worden gepresenteerd.

Terugblik bewonersparticipatie Een terugblik op vijf momenten van bewonersparticipatie en diverse gesprekken met de klankbordgroep laat zien dat het in hoge mate mogelijkheid is geweest om inbreng van bewoners te krijgen.

Tijdens de spiegelavond van 13 september is de identiteit van de wijk verder uitgewerkt. Ook is het concept van ‘rust en reuring’ toegelicht en zijn ideeën over het gebruik van het binnenterrein bij het Eneco gebouw en de groene tuin rond de Imeldaschool aan de orde gekomen. Deze en andere onderwerpen zijn aan tafels verder besproken, wat heeft geresulteerd in de geprojecteerde winkelpassage tussen het Insulindeplein en Eudokiaplein ter hoogte van de Eef & Huub-locatie en de binnentuin bij het Energiehof.

De reacties op het tweede wijkontwikkelingsbeeld tijdens de tweede week van het debat waren uiteenlopend. Vooral bij de ontwikkellocaties Spoorpunt en de Woonblokken Bergselaan waren duidelijk vóór- en tegenstanders voor de sloop-nieuwbouwvarianten.

Vanwege de impact van de ingrepen op deze locaties is een gedegen onderbouwing in het masterplan cruciaal, aldus de mensen. Daarnaast moeten de consequenties van de ingrepen goed aan de zittende bewoners worden uitgelegd. Over de groene oase in het Energiehof en de passage van het Insulindeplein naar het Eudokiaplein was iedereen enthousiast.

PARTICIPATIE

117

plankaarten / parkeerstudie / bezonningsstudie / duurzaamheid en milieu / straatnamen

Bijlagen

120 N

10

Groen

Plein Buurtstraat Stadstraat / boulevard Trottoir Water Boom groot Boom middenmaat Boom klein

50

100 m

Plankaart Openbare ruimte

121

BIJLAGE

122 N

10

Bestaand

Nieuw

2 kamers <75m2

Eengezinswoning met tuin

3 kamers 75-115m2

Herenhuis met tuin

4 kamers 116-140m2

Gezinsappartement aan dakpark Herbestemming Woonwerk-woning

50

100 m

Plankaart Wonen

123

BIJLAGE

124 N

10

Welzijn

Commercieel

School/KDV/BSO

Horeca

Community centre

Detailhandel

Cultuur

Woonwerkruimte / Atelierruimte

Deelgemeente kantoor

Creatieve ambachtelijke bedrijvigheid

Zorgfunctie

50

100 m

Plankaart Voorzieningen

125

BIJLAGE

bus num. 45

tram num. 11, 25

^P ^P

^P ^P

tram num. 4, 8

126 N

RET 10

tram num. 8, 11, 25

Buurtontsluiting Wijkontsluiting Gebiedontsluiting Stadsontsluiting Doorgaande fietsroute Langzaam verkeersroute Tram Bus Halte OV

50

100 m

Plankaart Verkeer

127

BIJLAGE

128 N

10

Geveltuinen Groene daken Groene (semi-)openbare ruimte

50

100 m

Plankaart Duurzaamheid

129

BIJLAGE

2.

Woonblokken Bergselaan

9 9

16

13

3.

Kerktuin

13 10

6 5

10

18

P

9

P

6 11 10 20

11

14

9

12 8

25

6

7

sector 72

13 14

13

sector 76

7 15

6

10

12

23

16

P

P

10 218

20 4

144 13

13

Eu

do

ki ap

le

in

P

IP

P

19

8 10

20

14

2

20

130

1.

SpoordriehoekEudokia N

18

10

Parkeerplaats bestaand (deel-) Plangebieden en IP Eudokiaplein Parkeerplaats weghalen Parkeergarage Stallingsgarage Grenslijn tussen parkeersector 72 en 76

50

100 m

Ligging plangebieden ten opzichte van de parkeersectoren 72 en 76 De gebieden Woonblokken Bergselaan en Spoordriehoek-Eudokia liggen in de parkeersectoren 72 en 76. De grenslijn (zie de oranje lijn in bovenstaande Plankaart Parkeren) tussen de parkeersectoren 72 en 76 ligt aan de oostkant van de Hofpleinlijn.

De Woonblokken Bergselaan liggen geheel in parkeersector 72. Het gebied Spoordriehoekâ&#x20AC;&#x201C;Eudokia wordt gesplitst in een gebied (Spoordriehoek) ten westen en een gebied (Eudokia) ten oosten van de Hofpleinlijn.

Plankaart Parkeren dS+V heeft uitgangspunten en randvoorwaarden geformuleerd voor het parkeren in Bergpolder-Zuid (Bergwegkwartier). Notitie: Parkeren BP3738, 10-12-2010.

Uitgangspunten/randvoorwaarden voor het parkeren in Bergwegkwartier: 1. Woningen nieuwbouw a. Parkeereis wordt opgelost op eigen terrein (en niet in Insulindepleingarage of Eudokiagarage).

Ook in de latere fasen van de planvorming wordt de parkeereis niet in de buitenruimte opgelost; b. Kopers van een nieuwbouwwoning moeten verplicht worden om gebruik te maken van de parkeervoorzieningen op eigen terrein en kunnen geen parkeervergunning aanvragen om op straat te parkeren; c. Aantal parkeerplaatsen moeten met huidige en nieuwe parkeernorm (vast te stellen begin 2011) worden berekend. Bezoekersparkeren dient onder het huidig parkeerbeleid nog te worden meegenomen (0,3 per woning in openbaar gebied).

In toekomstig beleid wordt bezoekersparkeren afgeschaft.

nieuwe parkeereis – sector 2

d. Prioritering voor het weghalen van parkeerplaatsen in de openbare ruimte* i. 1ste prioriteit > LV-route ii. 2de prioriteit > Hofbogen (noordelijk deel Voorburgstraat, zuidelijk deel Voorburgstraat ten behoeve van aansluiting Bergwegstation op Eudokiaplein) iii. 3de prioriteit > plantsoen Savornin Lohmanlaan iv. 4de prioriteit > overig * Hierbij geldt dat tweezijdig parkeren vanuit IP Insulindeplein als niet te veranderen gegeven moet worden meegenomen. * De fasering van de verschillende locaties binnen BP3738 kan van invloed zijn op de volgorde binnen de prioritering.

e. Bij het verplaatsen/weghalen van parkeerplaatsen moet een deelgebied (afhankelijk van

(geen onderscheid meer tussen huur en koop)

< 40 m²

40 t/m 65 m²

65 t/m 85 m²

85 t/m 120 m²

> 120 m²

0,1

0,6

0,8

1

1,2

2. Voorzieningen nieuwbouw a. Parkeereis wordt opgelost op eigen terrein; b. Voor het onderbrengen van parkeerplaatsen voor nieuwe voorzieningen in de Eudokiagarage zullen er door Vestia en de deelgemeente afspraken moeten worden gemaakt met de eigenaar/exploitant van deze garage.

3. Parkeren op straat a. De maatgevende periode voor de parkeerdruk is zaterdagavond; b. Parkeerplaatsen die aan te slopen of te transformeren bebouwing worden gekoppeld zijn qua norm gebaseerd op de verhouding tussen het bestaande aantal woningen en het bestaande aantal parkeerplaatsen in Bergwegkwartier: (562/1192=) 0,5 parkeerplaats per woning; c. ‘Vrijgespeelde’ parkeerplaatsen op straat worden eerst ingezet om binnen elk deelgebied de parkeerdruk op 85% te brengen, het bezoekersparkeren voor nieuwbouw op te lossen (bij toekomstig beleid hoeft dit niet meer), en daarna parkeerplaatsen te veranderen/verminderen conform de wensen in Rotterdamse Stijl;

loopafstand (woning – parkeerplaatsen in gebied: max. 100 m), prioritering in openbare ruimte en fasering locaties BP3738) worden benoemd waarbinnen de effecten van de verandering van parkeerplaatsen kan worden beoordeeld. De effecten van de transformatie binnen een deelgebied moet daarna worden gerelateerd aan de parkeerdruk in de parkeersector waarbinnen het deelgebied ligt (parkeersectoren 72 (Blijdorp-Noord/Bergpolder) en 76 (Liskwartier)). Deze laatste berekening zal door dS+V worden gedaan. f. Wanneer er een groot verschil in parkeerdruk is in naast elkaar gelegen deelgebieden, kan er met betrekking tot het verplaatsen/weghalen van parkeerplaatsen een uitwisseling plaatsvinden. Voorwaarde voor deze uitwisseling is dat dit gebeurt binnen een straal van 100 meter, zodat loopafstanden niet te groot worden; g. Bestaande voorzieningen zijn meegnomen in de parkeertellingen. Om de parkeercapaciteit voor de bestaande voorzieningen op peil te houden is het noodzakelijk om de parkeerdruk niet boven de 85% te laten komen; h. Bestaande bewoners van te handhaven woningen kunnen niet gedwongen worden in gebouwde parkeervoorzieningen van nieuwbouwlocaties te parkeren.

BIJLAGE

131

parkeerbalans bergpolder-zuid nieuwe norm Parkeerbalans Bergpolder-Zuid nieuwe norm | totale plangebied | 2 december 2010 Parkeerplaatsen bestaand Totaal aantal straatparkeerplaatsen

aantal

Parkeerdruk capaciteit Zaterdagavond straattelling 598 Streefbezetting 598 Aantal parkeerplaatsen onderbezetting Sloop (zie uitwerking deelgebieden) Woonblokken Bergselaan Spoordriehoek Totaal woningen Woonblokken Bergselaan en Spoordriehoek

132

aantal 155 28

norm (pp/won)

aantal pp 598

bez. graad 84% 85%

bezet 502 508 6

norm (pp/won) 0,5 0,5

aantal pp 78 14

183

92

TOTAAL vrijgespeelde straatparkeerplaatsen

98

Prioritering weghalen van parkeerplaatsen openbare ruimte 1. Voorburgstraat zuid (fase Eudokiaplein>naar Eudokiagarage 19 2. Veurstraat (LV route/ fase Spoordriehoek) 3. De Savornin Lohmanstraat (fase Woonblokken Bergselaan) 4. Troelstrastraat (fase Woonblokken Bergselaan) 5. Bergpolderstraat (fase Woonblokken Bergselaan) Totaal

0 -13 -31 -21 -23 -88

BALANS

10

* Indien overeenkomst tussen Deelgemeente Noord, Vestia en eigenaar Eudokiagarage

parkeerbalans bergpolder-zuid huidige norm Parkeerbalans Bergpolder-Zuid huidige norm | totale plangebied | 2 december 2010 Parkeerplaatsen bestaand Totaal aantal straatparkeerplaatsen

aantal

norm (pp/won)

aantal pp 598

Bezoekersparkeren nieuwbouw Woonblokken Bergselaan Spoordriehoek/Eudokia Totaal aantal straatparkeerplaatsen

aantal 93 64

norm (pp/won) 0,3 0,3

aantal pp 28

Parkeerdruk capaciteit Zaterdagavond straattelling 598 Streefbezetting 598 Aantal parkeerplaatsen onderbezetting Sloop (zie uitwerking deelgebieden) Woonblokken Bergselaan Spoordriehoek/Eudokia Totaal woningen Woonblokken Bergselaan en Spoordriehoek

19

-47

aantal 155 28

bez. graad 84% 85%

bezet 502 508 6

norm (pp/won) 0,5 0,5

aantal pp 78 14 92

183

TOTAAL vrijgespeelde straatparkeerplaatsen

51

Prioritering weghalen van parkeerplaatsen openbare ruimte 1. Voorburgstraat zuid (fase Eudokiaplein>naar Eudokiagarage 19 p 2. Veurstraat (LV route/ fase Spoordriehoek) 3. De Savornin Lohmanstraat (fase Woonblokken Bergselaan) 4. Troelstrastraat (fase Woonblokken Bergselaan) 5. Bergpolderstraat (fase Woonblokken Bergselaan) Totaal

0 -13 -31 -21 -23 -88

BALANS

-37

* Indien overeenkomst tussen Deelgemeente Noord, Vestia en eigenaar Eudokiagarage

bijlage

133

parkeerbalans Spoordriehoek-eudokia nieuwe norm Straat: Sloop Woningen alle afmetingen

norm 0,5

aantal pp 14

Parkeerdruk op straat (Insulindestr, Bergweg, Voorburgstr, Veurstr, Bergsingel) Capaciteit Bezetting (zaterdagavond) Bezettingsgraadvan 87,5% >> 85%

aantal pp 184 161 5

Mutatieberekening nieuwe norm Vrijgespeeld wonen 85% streefbezettingsgraad Benodigd voor weghalen pp Veurstraat Totaal

aantal pp 14 -5 -13 -4

Eigen terrein:

134

aantal 28

Spoorpunt

blok 1t/m3

Parkeerbehoefte nieuwe woningen woning > 65 en < 85m2 woning > 85 en < 120m2 woning > 120m2 Totaal

aantal 6 6 14 26

nieuwe norm 0,8 1 1,2

werkdagavond bezettingsgr.

100% 100% 100%

aantal pp 5 6 17 28

dubbelgebruik aantal pp 5 6 17 28

Parkeerbehoefte nieuwe voorzieningen cafe bedrijfsruimte intensief Totaal

m2 349 706 1055

nieuwe norm 3 1,2

bezettingsgr.

90% 5%

aantal pp 10 8 19

aantal pp 9 0 10

47

37

aantal pp 6 11 22 39

dubbelgebruik aantal pp 6 11 22 39

aantal pp 0 9 9

aantal pp 0 0 0

Totaal benodigde capaciteit stallingsgarage OBR en EefHuub

48

39

TOTAAL

95

77

Totaal benodigde capaciteit stallingsgarage Spoorpunt

Eigen terrein:

OBR en EefHuu blok 4 en 5

Parkeerbehoefte nieuwe woningen woning > 65 en < 85m2 woning > 85 en < 120m2 woning > 120m2 Totaal Parkeerbehoefte nieuwe voorzieningen cafe bedrijfsruimte intensief Totaal

aantal 8 11 18 37

nieuwe norm 0,8 1 1,2

werkdagavond bezettingsgr.

100% 100% 100%

m2 0 776 776

nieuwe norm 3 1,2

bezettingsgr.

90% 5%

1831

parkeerbalans Spoordriehoek-eudokia huidige norm Parkeerdruk plangebieden Spoordriehoek-Eudokia Alvorens over te gaan tot de berekening van de parkeerdruk op parkeersectorniveau is de situatie van de parkeerdruk op plangebiedniveau beschreven.

aantal pp

Mutatieberekening huidige norm Vrijgespeeld wonen Benodigd voor bezoekersparkeren Benodigd voor 85% streefbezettingsgraad Benodigd voor weghalen pp Veurstraat Totaal

Parkeerbehoefte nieuwe woningen woning < 85 m2 woning > 85 en < 100m2 woning > 100m2 Totaal pm: bezoekers Parkeerbehoefte nieuwe voorzieningen cafe kantoor Totaal

14 -19 5 -13 -13

aantal 14 13 36 63

werkdagavond huidige norm bezettingsgr.

1,28 100% 1,39 100% 1,47 100%

63

0,3

m2 349 1482 1831

huidige norm bezettingsgr.

15 90% 50 5%

Totaal benodigde capaciteit stallingsgarage

bijlage

aantal pp 18 18 53 89

dubbelgebruik aantal pp 18 18 53 89

19 aantal pp 23 29,64 53

aantal pp 21 1 22

142

111

135

parkeerbalans Woonblokken Bergselaan nieuwe norm Straat: Sloop woningen alle afmetingen

aantal 155

norm 0,5

aantal pp 78

Parkeerdruk (Bergpolderstr, Troelstrastr, Sav. Lohmannln, Bergseln, Insulindestr.)

Capaciteit Bezetting (zaterdagavond) Bezettingsgraad van 73% >> 85%

aantal pp 185 135 22

Mutatieberekening nieuwe norm Vrijgespeeld wonen 85% streefbezettingsgraad Savornin Lohmanlaan Troelstrastraat Bergpolderstraat Totaal

aantal pp 78 22 -31 -21 -23 25

Eigen terrein:

136

Parkeerbehoefte nieuwe woningen woning 40 t/m 65m2 woning > 65 t/m 85m2 woning > 85 t/m 120m2 woning > 120m2 Totaal benodigde capaciteit stallingsgarage

aantal 2 2 31 58 93

nieuwe norm 0,6 0,8 1 1,2

aantal pp 1 2 31 70 103

parkeerbalans Woonblokken Bergselaan huidige norm Ber po er tr a Tot a E ge te rein: Pa ke

behoef

nieuw woni gen

won ng > 6 t/m 85m2 won ng > 8 t/m 120m2 won ng > 1 0m

aant l

ieuw

orm

aan al pp

2 31 5

Parkeerdruk plangebied Woonblokken Bergselaan Alvorens over te gaan tot de berekening van de parkeerdruk op parkeersectorniveau is de situatie van de parkeerdruk op plangebiedniveau beschreven.

Mutatieberekening huidige norm Vrijgespeeld wonen Benodigd voor bezoekersparkeren Benodigd voor 85% streefbezettingdgraad Savornin Lohmanlaan Troelstrastraat Bergpolderstraat Totaal Parkeerbehoefte nieuwe woningen woning < 85 m2 woning > 85 en < 100m2 woning> 100m2 Totaal benodigde capaciteit stallingsgarage pm: bezoekers

aantal pp 78 -28 22 -31 -21 -23 -3 aantal 4 3 86 93

huidige norm 1,28 1,39 1,47

93

0,3

aantal pp 5 4 126 136 28

137

bijlage

Parkeerdruk parkeersector 72 (Blijdorp-Noord/Bergpolder)

Huidige parkeercapaciteit in parkeersector 72 Huidige bezetting parkeersector 72 Huidige parkeerdruk op sectorniveau

: 4030 parkeerplaatsen : 3196 parkeerplaatsen : 3196/ 4030 = 79%

Nieuwe parkeercapaciteit Nieuwe bezetting door sloop woningen Parkeerdruk (volgens nieuwe norm)

: 4030- 75 = 3955 parkeerplaatsen : 3196 â&#x20AC;&#x201C; (78+14=) 92= 3104 pp : 3104/ 3955 = 78%

Conclusie Parkeerdruk is in parkeersector 72 met 1% afgenomen. Verkeer & Vervoer (V&V) is akkoord met deze conclusie.

138

Bron: Notitie Verkeer&Vervoer Parkeersectoren Uitgangspunten controle parkeerdruk sectorniveau: - Tellingen: Stadstoezicht okt- nov 2009 - Maatgevende periode: zaterdagavond - Nieuwe parkeernormering - Parkeerbalans berekeningen in dit Masterplan Bergpolder-Zuid.

parkeerbalans bergpolder-zuid sectorniveau Controle parkeerdruk in parkeersectoren 72 en 76 In deze notitie vindt in het kader van het Masterplan Bergpolder-Zuid een controle plaats van de parkeerdruk in de plangebieden (Woonblokken Bergselaan en Spoordriehoek-Eudokia) ten opzichte van de parkeerdruk op parkeersectorniveau. De plangebieden liggen in de parkeersectoren 72 en 76.

Parkeersector 76 (Liskwartier)

Huidige parkeercapaciteit sector 76 Huidige bezetting parkeersector 76 Huidige parkeerdruk op sectorniveau

: 1776 parkeerplaatsen : 1463 parkeerplaatsen : 1463/ 1776 = 82%

Plangebied Eudokia Ambitie: aantal weg te halen parkeerplaatsen binnen sector -Veurstraat

: 13 parkeerplaatsen

Geen sloop in oostelijk deel Spoordriehoek-Eudokia Nieuwe parkeercapaciteit Nieuwe parkeerdruk

: 1776 - 13 = 1763 parkeerplaatsen : 1463/ 1763 = 83%

Conclusie Parkeerdruk is in parkeersector 76 met 1% toegenomen. Maar de parkeerdruk in sector 76 ligt nog onder de kritieke parkeerdruk van 85%. V&V is akkoord met deze conclusie.

Parkeersector 76 (Liskwartier): parkeersituatie waarbij extra 19 parkeerplaatsen in de zuidelijke Voorburgstraat worden weggehaald Huidige parkeercapaciteit sector Huidige bezetting Parkeerdruk Plangebied Eudokia Ambitie: aantal weg te halen parkeerplaatsen binnen sector - Veurstraat (-13) - Voorburgstraat (-19) Nieuwe parkeercapaciteit Nieuwe parkeerdruk

: 1776 parkeerplaatsen : 1463 parkeerplaatsen : 1463/ 1776 = 82%

: 32 parkeerplaatsen

: 1776- 32 = 1744 parkeerplaatsen : 1463/ 1744 = 84%

Conclusie - Parkeerdruk stijgt in sector 76 met 2% t.o.v. de huidige situatie. Deze parkeerdruk op sectorniveau is nog lager dan 85% -norm op sectorniveau. Maar bepalend voor de parkeerdruk is de parkeerdruk op plangebiedniveau.

- In het plangebied Spoordriehoek â&#x20AC;&#x201C; Eudokia zal de parkeerdruk naar 86% stijgen met het weghalen van 13 parkeerplaatsen in de Veurstraat. Deze parkeerdruk is al hoger dan de kritieke parkeerdruk van 85%. Als nog 19 parkeerplaatsen worden weggehaald aan de Voorburgstraat zal de parkeerdruk [(161-14)/(184-1314)= 94%] in dit plangebied nog extra fors toenemen.

- Met het weghalen van de (19) parkeerplaatsen aan de Voorburgstraat gaat V&V vooralsnog niet akkoord.

Indien overeenstemming wordt bereikt tussen Deelgemeente Noord, Vestia en eigenaar Eudokiagarage kan V&V instemmen met het weghalen van deze parkeerplaatsen. Voor V&V moeten daarnaast ook de direct betrokken bewoners in dit gebied akkoord te gaan met het tarief dat zij moeten betalen om in de Eudokiagarage te kunnen parkeren.

BIJLAGE

139

Bezonningsstudie bergpolder-zuid Bezonning Voor de massaopbouw van het bouwblok Spoordriehoek en de Woonblokken Bergselaan is een bezonningsstudie uitgevoerd.

Maatgevend voor het bouwblok Spoordriehoek is de bezonning van de omringende bebouwing aan de westzijde van de Voorburgstraat en de oostzijde van de Insulindestraat. Als uitgangspunt is aangehouden dat de woningen aan Voorburgstraat tot en met het eind van de middag in midden- en hoogseizoen wordt bezond en de woningen aan de Insulindestraat in de ochtend worden bezond.

Maatgevend voor de Woonblokken Bergselaan is een zo optimaal mogelijke bezonning van het nieuwe wijkpark en tuinen aan de De Savornin Lohmanlaan en de bezonning van de tuinen aan de zuidzijde van de Troelstrastraat. Voorts is de bezonning van de binnentuinen van de woonblokken maatgevend.

141

bijlage

21 MAART 09:00

142

21 MAART 12:00

Bezonningsstudie maart 21 MAART 15:00

143

21 MAART 18:00

bijlage

22 JUNI 09:00

144

22 JUNI 12:00

Bezonningsstudie juni 22 JUNI 15:00

145

22 JUNI 18:00

bijlage

23 SEPTEMBER 09:00

146

23 SEPTEMBER 12:00

Bezonningsstudie september 23 SEPTEMBER 15:00

147

23 SEPTEMBER 18:00

bijlage

22 DECEMBER 09:00

148

22 DECEMBER 12:00

Bezonningsstudie december 22 DECEMBER 15:00

149

22 DECEMBER 18:00

bijlage

Duurzaamheid en milieu

151

bijlage

152

153

bijlage

154

155

bijlage

156

157

bijlage

bergpolder-zuid straatnamen ev hi

e ov nh ie st

el

straat

straat

Voorburg

anla rnin Lohm

Insulinde

t

an

Berg

Nootd

orpstr

aat Be

raat

rgs

polde

st Troelstra

Sc

an

Ze

raa

n

laan

sing

sst

De Savo

siu

aa

Bergsela

gse

Berg

rge

sel

ee

nlaan

aat Visserstr

Bo

rg Be

Ber

ing el

rstraa t

Sc

tr Veurs

aat

hie we

sin

aa str

l

an

tra

at

m

rs

Insulindeplein

ge

lde

ge

ag

po

hie

le ap gs

ki

ur

we

tra

at

g

Be

tra

ulin

at

Ins

w rg

eg

str

He

de

uls

159

do

Sc

rb

Eu

Vo o

in

Vl

rg

rg

t

g

Be Be

aa we

g

t

hie

we

g

g

hi

ek

Ba

Sc

we

we

rg

hie

Be

Sc

g

ad

Sc

eh

rsweg

traat

Stadhoude

er

of

Be

rg

Vi jv

rh

bijlage

of

ni

er

st

ra

at

ho

fs

tra

at

Participatie Procesmanagement Kees Kranenburg, P2 Klankbordgroep onder leiding van Deelgemeente Noord Ronald van Wingerden Wouter van Welzen, opbouwwerker Bergpolder en Liskwartier Bart Verhagen, Iris Aalbers, Vestia en Rik Tompot, consulent leefbaarheid van Vestia Klankbordgroep leden Mick Otten, Jeroen Krielen, Monique Aarts, Riet Jansen, Harry Hermans, Wendelien Lans, Hester van Vugt, Gerda Koert, Mirjam de Nachtegaal Vormgeving participatieproces Toby Frielink, Gerard Brakkee, Van Nimwegen Onder de inhoudelijke leiding van Jacco Bakker, (wijkregisseur Deelgemeente Noord) Vormgeving wijkkrant Pressureline Adviseurs Tico Hernandez, dS+V afdeling Verkeer en Vervoer Jan van der Wolde, dS+V afdeling Wonen Externe partijen Ping Properties Hofbogen B.V. Stedin Literatuurlijst: Vestia - Position Paper â&#x20AC;&#x153;de maakbaarheid van de woningmarktâ&#x20AC;?

Vestia - SWOT Bergpolder 2007 Vestia - Notitie Bergwegkwartier 13 april 2010 (Smart Agent) COS - Buurtmonitor OBR - Parkeernorm BRO - Detailhandelvisie Deelgemeente Noord - ERV Economische Ruimtelijke Visie Deelgemeente Noord - Ontwikkelingsvisie 2008-2014 Deelgemeente Noord - Levendige Pleinen in Noord Deelgemeente Noord - Beleidskader Buitenruimte Noord Deelgemeente Noord - Advies Duurzaamheid in Masterplan Bergpolder-Zuid concept 24 februari 2011 RACM (nu Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) - Toelichting bij het besluit tot aanwijzing van beschermd stadsgezicht Blijdorp/Bergpolder concept 11 september 2006 dS+V - Stadsvisie Rotterdam vastgesteld 29 november 2007, uitgave december 2007 dS+V - bestemmingsplan Blijdorp-Bergpolder 2006 en bestemmingsplan Liskwartier 2005 dS+V - I. de Bont; inventarisatie bestaande voorraad dS+V - J. vanderWolde; woonmilieus en leefstylen dS+V - Handboek Rotterdamse Stijl dS+V - Notitie Parkeren BP3738, 10-12-2010 dS+V - Telling straatparkeerplaatsen plangebied, september 2010 Gemeente Rotterdam - Charter Rotterdam Gemeente Rotterdam - Rotterdammers Vooruit!

Gemeente Rotterdam / Dienst JOS - Bouwstenen voor een kindvriendelijk Rotterdam 2010 Hofbogen BV / Crimson Architectural Historians - Toekomstvisie De Hofbogen oktober 2008 DCMR Milieudienst Rijnmond - Quick Scan Milieu, 29 november 2010

Colofon Ontwerpateliers dS+V Debbie Ginter, Frank Hornis, Yvonne Koot, Mattijs van Ruijven Deelgemeente Noord Jacco Bakker, Ronald van Wingerden Vestia Rotterdam Noord Bart Verhagen, Marije Faber, Carly Gorter, Ka Chai Pang, Erik Burgmeijer onder inhoudelijke leiding van: Van Bergen Kolpa Architecten Jago van Bergen, Evert Kolpa, Corine Erades, Ivo Hoppers, Nieves Ruiz Alvarez en BVR Adviseurs Ruimtelijke Ontwikkeling Bernadette Janssen, Petra Maas Tekst en beeld Van Bergen Kolpa Architecten en BVR Adviseurs In samenwerking met het ontwerpteam Communicatie Gerdien Leguijt, Vestia Rotterdam Noord Marjolein van Doorn, Deelgemeente Noord Credits Mick Otten, fotografie participatie

Niets uit deze publicatie mag worden gebruikt of verveelvoudigd zonder bronvermelding. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Eventuele rechthebbenden op gebruikt beeldmateriaal dienen contact op te nemen met de uitgever. © van ���������������������������������������� Bergen Kolpa Architecten, September ���� 2011

masterplan bergpolder-zuid, september 2011