Piesku! Ruchy, ruchy!

autor: Elżbieta Maciejewska

Sport to zdrowie –powiedzenie bardzo prawdziwe, ale i uniwersalne, dotyczy bowiem nie tylko nas –ludzi, ale i naszych czworonożnych przyjaciół. Zadbajmy więc o zdrowie razem z nimi i połączmy siły w uprawianiu sportów, bo to przecież naturalny od(RUCH). Oto kilka wybranych sportów kynologicznych, które dadzą Wam i Waszym psom nie tylko dużo radości, ale też zwiększą sprawność fizyczną. No i jeszcze ten kontakt z przyrodą na świeżym powietrzu… Najlepiej zacznijcie już jutro, a może nawet jeszcze dziś –od razu po przeczytaniu tego tekstu!

U większości psów bieganie, tropienie, pływanie, zabawa z piłką, czyli psie sporty, i silna potrzeba aktywności są zapisane w kodzie DNA. Ruch jest niezwykle ważny dla psów, a jego odpowiednia, codzienna porcja ma bardzo duży wpływ nie tylko na ich wagę i samopoczucie, ale i – o czym najlepiej wiedzą behawioryści – na równowagę psychiczną. Rodzaj i ilość ćwiczeń fizycznych zależy oczywiście od indywidualnych predyspozycji danej rasy, ale też od osobowości psa, stanu zdrowia czy jego wieku. Opiekunowie psów doskonale znają upodobania swoich przyjaciół, jednak wybierając odpowiedni sport kynologiczny, muszą także brać pod uwagę swoje preferencje oraz styl życia. Jest w czym wybierać, dlatego już teraz zachęcamy do poznania rodzajów sportów, które można uprawiać na cztery łapy i dwie nogi.

Agility

Dyscyplina rodem z Anglii (ang. agility oznacza zwinność), w której pies pokonuje tor treningowy zgodnie z określonymi zasadami i poleceniami opiekuna. W przypadku tego sportu trening jest wypełniony poleceniami, zachętami, a potem pochwałami i nagrodami. Pies musi jak najszybciej i jak najdokładniej pokonać tor, który składa się z przeszkód, slalomu, tunelu, stromizn czy ścian albo wiszących opon. Co ważne, przygotowując się do pokonania pełnego toru, można ćwiczyć jego poszczególne elementy w domu lub na spacerze, ale podstawy agility najlepiej poznawać na specjalnych kursach, które przygotują obie strony do sportowej współpracy.

Dogfrisbee

Widowiskowa forma spędzania czasu na wolnym powietrzu, która polega na tym, że opiekun rzuca dyskiem frisbee, a pies aportuje, łapiąc dysk w powietrzu. Ten sport ma różne odmiany, między innymi: longdistance (najdłuższy rzut), timetrial (dwa 20-metrowe rzuty i powrót psa w jak najkrótszym czasie) czy freestyle (różne techniki rzutów poprzedzają różne rodzaje przechwytywania dysku przez psa). Genezą tego sportu było rzucanie foremek po ciastach przez amerykańskich studentów. Wszystko działo się pod koniec XIX wieku w Connecticut, a piekarnia, która sprzedawała ciasta we wspomnianych foremkach, nazywała się „The Frisbie Company”.

Flyball

Sport zespołowy, zresztą jeden z nielicznych, w którym biorą udział psie drużyny składające się z czterech zawodników. Polega na przeprowadzeniu wyścigów równoległych sztafet i pokonaniu czterech przeszkód, aby dotrzeć w jak najkrótszym czasie do wyrzutni piłek. Pies po jej naciśnięciu łapą musi złapać piłkę i powrócić z nią na linię mety, do opiekuna. Wygrywa psia drużyna, która zrobi to najszybciej, uwzględniając prawidłowe pokonanie przeszkód. Czy wyobrażacie sobie ten doping opiekunów i koncentrację psich zawodników?

Obedience

Popis posłuszeństwa i cierpliwości – tak w skrócie można scharakteryzować tę dyscyplinę, która wyłania najbardziej wyszkolone psy oraz nagradza ich opiekunów. W Polsce zawody obedience organizowane są pod nazwą „Pies towarzyszący” i składają się z trzech stopni: PT1, PT2 i PT3. Każdy z nich zawiera zestaw zadań do wykonania, a ich poziom trudności zwiększa się wraz z kolejnym etapem. Psy muszą miedzy innymi chodzić prawidłowo przy nodze, wykonać komendy „siad”, „waruj”, „leżeć” oraz „dawać głos” w określonych odległościach od opiekuna. Dodatkowej ocenie podlega nastawienie psa, który powinien być nie tylko wzorowo posłuszny, ale i wesoły. Opiekun nie może nagradzać zawodnika smakołykami ani wywierać presji.

Rally-o

Sport dla każdego psa, który łączy kilka dyscyplin – m.in. obiedence i agility, i ma przyjętą nazwę „posłuszeństwo na luzie” (w przeciwieństwie do obedience, wymagającego żołnierskiego rygoru). Startując w zawodach, oboje pokonują tor, na którym znajdują się tabliczki nakazujące wykonanie konkretnego zadania o różnym stopniu trudności, na przykład chodzenie przy nodze, skupienie uwagi czy wykonanie komendy „leżeć”. Treningi rally-o wymagają ukończenia kursu podstawowego posłuszeństwa, z którego korzyści są doceniane także poza torem treningowym.

Dock diving

Obietnica doświadczenia niezwykłych wrażeń sportowych dla tych psów i ich opiekunów, którzy kochają wodę. Dock diving to po prostu aportowanie i skoki do wody. Niektóre z nich powinny być jak najdłuższe, jak np. Big Air – czyli psi skok w dal zakończony w wodzie. Inne odmiany tej dyscypliny polegają na pływaniu na czas po zdobycz, która czeka na zawodnika na drugim końcu 12-metrowego basenu. Istnieje także odmiana Extreme Vertical i w tym przypadku pies skacze na wysokość 2,5 metra do zawieszonej w górze zabawki, aby chwilę później poddać się prawu grawitacji i spaść do basenu.

Dock diving to stosunkowo bezpieczny i łatwy do uprawiania sport, który dostarcza psom ogromnej frajdy. Nie mniejszą radość ma także widownia zawodów, które w Polsce znane są jako „Latające psy”. Warto wiedzieć, że czworonożni rekordziści mogą „pofrunąć” nawet na 9 metrów w górę.

Zdaniem eksperta

autor: Dorota Pankowska, dyplomowana instruktorka szkolenia psów i behawiorystka

Zaspokojenie potrzeb psa to nie tylko zapewnienie tych podstawowych, związanych z fizjologią i bezpieczeństwem, to jest: pożywieniem, snem, opieką weterynaryjną. Bardzo ważnym elementem życia są aktywne spacery, zabawy z innymi przedstawicielami gatunku, a także relacja z opiekunem.

Aktywność naszych czworonożnych przyjaciół jest elementem psiej piramidy potrzeb. Jest bardzo ważnym czynnikiem ich rozwoju i ma ogromny wpływ na homeostazę. Zachowanie równowagi to zachowanie balansu pomiędzy aktywnością fizyczną i sprawnością psychiczną. Obecnie w większości wybierając psa, kierujemy się jego wielkością i wyglądem lub wielkością mieszkania. Zdarza się jednak, że planując powiększenie rodziny o psa, zastanawiamy się nad naszym trybem życia. I to jest klucz do prawidłowego wyboru! Typ aktywności psa przynależny dla określonych ras powinien być dostosowany do naszego typu aktywności! A mamy przecież ponad 400 ras psów, więc każdy – łącznie z szachistami – jest w stanie wybrać przyjaciela, z którym nie będzie się nudził. Słowo klucz w psich aktywnościach to predyspozycje rasowe. Są rasy, które przez wieki doskonaliły swoje umiejętności w tropieniu, łapaniu, bieganiu, pływaniu. Są także hodowle, które specjalizują się w podtrzymaniu tych predyspozycji, czyli dbają o zachowanie linii psów pracujących. Wywodzi się to z dawnych czasów, kiedy psy miały swoje stałe zajęcia w obrębie gospodarstw: pasły, pilnowały, ciągnęły bańki z mlekiem itp. Zmechanizowanie życia sprawiło, że maszyny zastąpiły psy, ale u psów nic nie zastąpiło ewolucyjnie przekazywanych przez pokolenia predyspozycji. Pracę zastępuje teraz zabawa organizowana w postaci warsztatów, treningów i zawodów. I niby to wszystko robimy dla siebie, dla swojej pychy i dumy, ale ma to ogromne znaczenie dla dobrostanu psa.

Pamiętajmy, że podczas rozwoju psa rośnie również jego kościec. Dlatego do czasu uzyskania pełnej dojrzałości nie należy wymagać od psa zbyt dużo! Potrzebne są tu czas, rozwaga, konsekwencja i duże pokłady cierpliwości! Ćwiczenia i treningi powinny być dopasowane do wieku i kondycji zwierzęcia.

Każdy pies jest inny, każdy pracuje w swoim tempie. Są także dni lepsze, ale i gorsze. Są dni przemęczenia i zawieszenia w działaniu. Szanujmy to. Pies nie jest robotem, który wstaje rano gotowy do działania. Nie ma nic lepszego od uważnej obserwacji i uczenia się własnego psa. Psy najlepiej czują się w przewidywalnej codzienności – dlatego mówimy, że lubią rytuały.

Adopcja psów nie dyskwalifikuje ich jako zawodników psich sportów. Jest wręcz przeciwnie. Aktywność z psem jest świetnym elementem socjalizacji psa po doświadczeniach schroniskowych. Psy uczą się radości bycia z człowiekiem, a frustrację zamieniają w zaufanie. Takim wspaniałym przykładem może być owczarek niemiecki po przejściach adoptowany przez Aleksandrę Wentkowską. Jej marzeniem było oswić Hektora z wodą. Upór i miesiące ciężkiej pracy sprawiły, że rzeczywistość przerosła marzenia: Hektor w 2018 roku zajął pierwsze miejsce podczas jedynej w Polsce międzynarodowej certyfikacji psów pracujących w wodzie. Hektor udziela się społecznie (kwestuje na rzecz WOŚP), naukowo (bierze udział w prowadzonych przez Aleksandrę wykładach, odwiedza uniwersytety dziecięce, przedszkola) i kulturalnie (bierze udział w programach telewizyjnych, a o jego historii został nakręcony teledysk „Empatia”). Zanim jednak zaczniemy wyobrażać sobie puchary zdobyte przez naszego ulubieńca, należy zacząć od podstawowych ćwiczeń z psem, od budowania pozytywnej relacji człowiek — pies, opartej na wzajemnej komunikacji i zrozumieniu. Nic na siłę, a wszystko poprzez zabawę. Głównym elementem rozwoju jest socjalizacja. Należy też uczyć posłuszeństwa, które pies powinien wykonywać, ponieważ tego chce, a nie dlatego, że tego od niego wymagamy. Kluczowa jest kontrola emocji. Każdy znajdzie rodzaj aktywności sportowej odpowiedni dla siebie i swojego psa: agility, dogfrisbee, flyball, canicross, obedience, rally-o, sporty wodne, tropienie itd. Są sporty dla ambitnych, ale i dla bardziej leniwych. A wspólne hobby to wspólna radość! Życzę Wam, aby przerodziły się one w pasję Waszą i Waszych psów.

Dorota Pankowska – dyplomowana instruktorka szkolenia psów i behawiorystka, prowadzi w Warszawie szkołę szkolenia psów „Psie Pasje”. Organizuje kursy z zakresu posłuszeństwa dla psów wszystkich ras i grup wiekowych oraz warsztaty przygotowujące do zawodów rally-o. Rozwiązuje problemy związane z socjalizacją psów adoptowanych. W pracy szkoleniowej i edukacyjnej, także z dziećmi podczas spotkań w przedszkolach, asystuje jej Kazia (Berneński Pies Pasterski). ⬙