TEMAT NUMERU Monitorowanie i sterowanie procesami i produkcją CENA 15,00 ZŁ (W TYM 8 % VAT)
ROZMOWA 26
SPRZĘT I APARATURA 60
AUTOMATICON 69
Tomasz Wieland, SEW-Eurodrive
Panele operatorskie
Przewodnik po targach
AUTOMATYKA ISSN 2392-1056
INDEKS 403024
AUTOMATYKAONLINE.PL
HARTING Han® Dla pewnego łączenia w przemyśle
“
HARTING rozumie moje codzienne wyzwania.
“
Han®. Niezawodne połączenie.
One Range. No Limits: www.HARTING.pl
3/2018
0% I 10 CJ A W O N IN
Firma HEINRICH KIPP WERK KG jest producentem i dostawcą produktów z zakresu technologii mocującej, standardowych elementów maszyn oraz elementów manipulacyjnych. Od ponad 100 lat jesteśmy Państwa niezawodnym partnerem w przemyśle. Nowoczesny park maszynowy pozwala nam produkować na najwyższym poziomie.
100% USYSTEMATYZOWANE
ORAZ BIBLIOTEKI CAD 2D i 3D
KIPP POLSKA Sp. z o.o.
ul. Ostrowskiego 7 53-238 Wrocław Tel. +48 71 339 21 44 Faks +48 71 336 22 63 polska@kipp.pl www.kipp.pl
Łączniki profili, mechanizmy przesuwu
Elesa+Ganter jest od 70 lat światowym liderem w produkcji standardowych elementów maszyn dla przemysłu. Najwyższa jakość, dbałość o wzornictwo, obszerny magazyn w Polsce, dostawa w 24 h to tylko niektóre z atutów naszej oferty.
W ofercie także:
Koła ręczne
o ę a
www.elesa-ganter.pl
Dźwignie nastawne
Uchwyty
Wskaźniki
p ustalające
Elementy maszyn
Stopy
Zawiasy hydrauliczny
OD REDAKCJI
Drodzy Państwo, Odliczamy dni i godziny do inauguracji waşnego w środowisku automatyków wydarzenia – Międzynarodowych Targów Automatyki i Pomiarów AUTOMATICON. Jest to największe w Polsce profesjonalne forum, na którym spotykają się producenci, integratorzy i odbiorcy automatyki przemysłowej. Według uczestników i gości edycji 2017 AUTOMATICON to najbardziej reprezentatywne targi branşy automatyki w Polsce, miejsce spotkań czołówki firm mających decydujące znaczenie dla rozwoju nowoczesnych technologii oraz doskonała platforma komunikacji biznesowej. Podczas najblişszej, 24. edycji targów na ponad 300 stoiskach zostaną zaprezentowane produkty ponad 500 firm, z wielu krajów Europy oraz ze Stanów Zjednoczonych. Na naszych łamach zamieściliśmy notki informujące o produktach i usługach oferowanych przez firmy z nami współpracujące. Goście targów mogą wcześniej zaplanować swoją marszrutę, kierując się zawartymi w nich wskazówkami. ŝyczymy Wystawcom i Gościom targowym jak najlepszego wykorzystania tych czterech dni, bogatych w seminaria i pokazy. Nie zapominamy teş o konkursie na Złoty Medal. Jakie produkty i które firmy zostaną nagrodzone – dowiemy się juş 20 marca.
Poza waşnym działem targowym zapraszamy do zapoznania się ze stałymi formatami. Obydwa materiały redakcyjne – Temat numeru oraz Przegląd sprzętu i aparatury podejmują tematykę monitorowania procesów produkcyjnych. Omawiane tam nowoczesne urządzenia i oprogramowanie umoşliwiają wizualizację i sterowanie, równieş na odległość, wykorzystując nowoczesne protokoły komunikacyjne. Połączenie informatyki przemysłowej, nowoczesnej elektroniki oraz rozszerzonej i wirtualnej rzeczywistości wpisuje się w ideę Przemysłu 4.0. „Myśl globalnie – działaj lokalnie� jest hasłem przewodnim firm, które starają się dostosować i wdraşać rozwiązania spełniające załoşenia nowej rewolucji technologicznej, czyli Przemysłu 4.0. W przypadku naszego rozmówcy oznacza to udział w tworzeniu inteligentnych fabryk. Właśnie o innowacyjnych produktach, unikalnych na rynku usługach dla klientów, wyzwaniach związanych z Przemysłem 4.0 i szansach wynikających z automatyzacji produkcji rozmawiamy z Tomaszem Wielandem, prezesem zarządu firmy SEW-Eurodrive Polska. Stałym Czytelnikom działu Prawo i normy polecam artykuł o projektach racjonalizatorskich – małych rozwiązaniach innowacyjnych, które mogą przyczynić się do rozwiązania drobnych problemów w przedsiębiorstwie lub tworzenia nowych, nieznanych do tej pory produktów i usług, kreując w ten sposób wizerunek przedsiębiorstwa na rynku. Gorąco zapraszam do lektury! Zachęcam teş do targowych spotkań i rozmów z zespołem redakcyjnym.
4
AUTOMATYKA
FAULHABER BP4
Mocne uderzenie KOLEJNA RUNDA
NOWOŚĆ
WE CREATE MOTION
SPIS TREŚCI REDAKTOR NACZELNA Małgorzata Kaliczyńska tel. (+48) 22 874 01 46 e-mail: mkaliczynska@piap.pl REDAKCJA MERYTORYCZNA Małgorzata Kaliczyńska REDAKCJA TEMATYCZNA Sylwia Batorska WSPÓŁPRACA REDAKCYJNA Marcin Bieńkowski, Jolanta Górska-Szkaradek, Krzysztof Jaroszewski, Marcin Karbowniczek, Agnieszka Staniszewska, Marcin Zawisza, Damian Żabicki SEKRETARZ REDAKCJI Urszula Chojnacka tel. (+48) 22 874 01 85 e-mail: uchojnacka@piap.pl MARKETING I REKLAMA Jolanta Górska-Szkaradek – menedżer tel. (+48) 22 874 01 91 e-mail: jgorska@piap.pl Sylwia Batorska tel. (+48) 22 874 00 60 e-mail: sbatorska@piap.pl
Z BRANŻY
10
PRODUKTY
18
ROZMOWA 26
Smart transformacja Rozmowa z Tomaszem Wielandem, prezesem zarządu firmy SEW-Eurodrive Polska.
TEMAT NUMERU Monitorowanie i sterowanie procesami i produkcją Mobilny nadzór dopasowany do aplikacji Wizualny system zarządzania produkcją Elastyczny system ACOPOStrak
32 41 42 44
Transport wewnętrzny i inteligentne sterowanie ruchem
Komunikacyjne urządzenia i standardy w elektroenergetyce
46 48
Strefa graniczna systemów sieciowych
PRENUMERATA I KOLPORTAŻ Elżbieta Walczak tel. (+48) 22 874 03 51 e-mail: ewalczak@piap.pl SKŁAD I REDAKCJA TECHNICZNA Ewa Markowska KOREKTA Urszula Chojnacka, Ewa Markowska, Elżbieta Walczak DRUK Zakłady Graficzne „Taurus” Roszkowscy Sp. z o.o. Nakład: 4000 egzemplarzy REDAKCJA Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. (+48) 22 874 01 46, fax (+48) 22 874 02 20 e-mail: automatyka@piap.pl www.AutomatykaOnline.pl WYDAWCA Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Szczegółowe warunki prenumeraty wraz z cennikiem dostępne są na stronie automatykaonline.pl/prenumerata.
6
Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i modyfikacji nadesłanych materiałów oraz nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i materiałów promocyjnych.
26
SMART TRANSFORMACJA O źródłach sukcesu SEW-Eurodrive Polska, innowacyjnych produktach, unikalnych na rynku usługach dla klientów, wyzwaniach związanych z Przemysłem 4.0 i szansach wynikających z automatyzacji produkcji rozmawiamy z Tomaszem Wielandem, prezesem zarządu firmy SEW-Eurodrive Polska.
AUTOMATYKA
SPIS TREŚCI Jak zamocować i ustawić czujnik? Łączniki i mechanizmy przesuwu tańsze nawet o 30 proc. Han-Modular
86 88 89
Rynkowy standard złączy modułowych
Uniwersalny chwytak równoległy
90
Pierwszy na świecie z certyfikatem Profinet
Wizja Lean Sm@rt Factory w SEW-Eurodrive
32
MONITOROWANIE I STEROWANIE PROCESAMI I PRODUKCJĄ
Magnetyczne enkodery liniowe Lika
92 94
Czujniki MICROmote firmy Balluff w systemach dozowania firmy Brand
96
PRAWO I NORMY Projekty racjonalizatorskie
100
Wspieranie innowacji w przedsiębiorstwie
Do monitoringu złożonych procesów produkcyjnych służy obecnie oprogramowanie sterujące oraz rozbudowane systemy informatyczne, które są znacznie bardziej funkcjonalne i ergonomiczne od rozwiązań stosowanych przed laty. Tradycyjne lampki, wskaźniki i sygnalizatory coraz częściej ustępują miejsca wizualizacjom komputerowym, które pozwalają jednocześnie sterować procesami.
Bezprzewodowe sterowanie i monitoring w logistyce i produkcji Optymalizacja sieci Ethernet Bezpieczeństwo i kontrola w automatyce
50 52 54
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY Panele operatorskie HMI Wybór panelu operatorskiego
60 66
Na co zwrócić uwagę?
AUTOMATICON Przewodnik po targach Bezpieczne prowadzenie przewodów
69 84
60
PANELE OPERATORSKIE HMI Panele sterownicze, nazywane również panelami operatorskimi – HMI (Human Machine Interface), są urządzeniami elektronicznymi, dzięki którym można kontrolować inne urządzenia pracujące na potrzeby sterowania procesami np. technologicznymi, czy produkcyjnymi.
E-prowadniki firmy igus 3/2018
7
SPIS TREŚCI
APLIKACJE Setki wdrożeń i 45 lat doświadczenia PIAP-OBRUSN
116
WYDARZENIA Ultranowoczesne centrum dystrybucji firmy 122 HARTING
116
Technologie spożywcze w zasięgu ręki Synergia Przemysłu 4.0 i Logistyki 4.0 Hannover Messe i CeMAT 2018 już w kwietniu
SETKI WDROŻEŃ I 45 LAT DOŚWIADCZENIA PIAP-OBRUSN PIAP-OBRUSN ma na koncie imponującą liczbę wdrożeń z zakresu projektowania i produkcji maszyn i linii produkcyjnych. Atutem toruńskiej jednostki jest nie tylko doświadczenie, ale również szerokie spektrum działania – wdrożenia zostały zrealizowane w wielu różnych branżach, m.in. budowlanej, motoryzacyjnej, a nawet reklamowej. Działania firmy zwiększają stopień automatyzacji i robotyzacji procesów produkcyjnych, a tym samym przekładają się na redukcję nakładów finansowych i czasu poświęcanego na procesy produkcyjne.
102
Aplikacje mobilne Danfoss Drives
104
Ograniczniki przepięć SEC firmy Phoenix Contact
106
Mądrze steruj, łącz, napędzaj
108
Czwarta rewolucja przemysłowa staje się rzeczywistością
110
Festo Motion Terminal zgodny z koncepcją Przemysłu 4.0
REX System All-in-one
112
CLS40/45 – wielopunktowe sondy poziomu
Bony na innowacje czekają na przedsiębiorców 8
132
BIBLIOTEKA
134
WSPÓŁPRACA
135
Radomir Ochocki, igus Polska
Targi BI-MU coraz bliżej
Cyfrowa pneumatyka
Rozbudowa centrum ABB
LUDZIE
RYNEK Cyfrowa epoka obrabiarek
124 126
138
126
SYNERGIA PRZEMYSŁU 4.0 I LOGISTYKI 4.0 6 lutego 2018 r., na terenach Centrum Targowego w niemieckim Hanowerze, odbyła się pierwsza prezentacja tegorocznej edycji największych światowych targów przemysłowych Hannover Messe oraz targów intralogistyki i zarządzania łańcuchem dostaw CeMAT. Jednocześnie przedstawiciele 40 firm, wystawców wspomnianych tegorocznych imprez, zaprezentowali swoje wybrane produkty i innowacje ponad 200 dziennikarzom, którzy przybyli do Hanoweru z całego świata.
114 AUTOMATYKA
Z BRANĹťY
KALENDARIUM
PIAP ODPOWIADA NA POTRZEBY PRZEMYSĹ U 4.0
4/2018 10–12.04 Kielce Targi Obróbki Metali, Obrabiarek i Narzędzi STOM-TOOL www.targikielce.pl
10–12.04 Kielce Targi Obróbki Blach i Cięcia STOM-BLECH&CUTTING www.targikielce.pl
10–12.04 Kielce Międzynarodowe Targi Technologii i Urządzeń dla Spawalnictwa SPAWALNICTWO www.targikielce.pl
10–12.04 Kielce Targi Pneumatyki, Hydrauliki, Napędów i Sterowań PNEUMATICON www.targikielce.pl
18.04 WrocĹ‚aw Konferencja Czujniki dla niezawodnej i bezpiecznej produkcji www.KonferencjeTechniczne.plÂ
18–19.04 Włocławek Konferencja Przyszłość branşy producentów energetyki www.renex.com.pl
23–26.04 Poznań Międzynarodowe Targi Energetyki EXPOPOWER www.expopower.pl
23–27.04 Hanower, Niemcy Targi Hannover Messe www.hannovermesse.de
25.04 KrakĂłw Konferencja Niezawodność i utrzymanie ruchu www.KonferencjeTechniczne.plÂ
10
„Rozwijamy i utrzymujemy w ruchu Twoją produkcję� – pod takim hasłem Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, jako czołowy polski integrator korzystający z ponad 50-letniego doświadczenia w zakresie wdroşeń, rozszerzył działania w kierunku rozbudowania usług w obszarze serwisu przemysłowego. Współcześnie ogromnym problemem dla firm wytwórczych są nieplanowane przestoje produkcyjne. Awaria nawet drobnego podzespołu moşe oznaczać koszty rzędu kilkudziesięciu, a nawet kilkuset tysięcy złotych. Do tej pory PIAP świadczył usługi serwisu przemysłowego klientom, u których wdroşył innowacyjne aplikacje. Z uwagi na widoczne w dobie Przemysłu 4.0 rosnące zainteresowanie rynku instytut postanowił rozszerzyć grono odbiorców
o partnerĂłw, ktĂłrzy nie byli wczeĹ›niej klientami PIAP. W zakres oferowanych usĹ‚ug wchodzÄ… m.in. diagnostyka i przeciwdziaĹ‚anie awariom, przeglÄ…d i programowanie robotĂłw przemysĹ‚owych, przeglÄ…d i serwis ukĹ‚adĂłw elektrycznych, systemĂłw sterowania, nadzĂłr i relokacja urzÄ…dzeĹ„, przeglÄ…dy okresowe, staĹ‚a konserwacja maszyn, inspekcje zapobiegawcze, ocena stanu technicznego i usprawnianie procesu produkcji. Umowa serwisowa z PIAP zapewnia staĹ‚Ä… gotowość wykwalifikowanego zespoĹ‚u do wsparcia w razie awarii, gwarantujÄ…c profesjonalizm i szybkość dziaĹ‚ania przy uĹźyciu najlepszych dostÄ™pnych komponentĂłw. Kontakt z serwisem: tel. 22 87 40 23, 605 689 741, fax 22 87 40 220, e-mail: service@piap.pl lub kbojanek@piap.pl.Â
RADWAG W NOWEJ SIEDZIBIE Firma Radwag Wagi Elektroniczne przeniosła swoją działalność do nowej siedziby przy ul. Toruńskiej 5 w Radomiu (tel. 48 386 60 00, e-mail: radom@radwag.pl). Nowoczesny budynek o powierzchni 8 tys. m2 jest miejscem pracy dla 400 pracowników, zarówno biurowych jak i produkcyjnych. Nowa siedziba wyróşnia się nowatorską architekturą. W konstrukcji budynku zastosowano rozwiązania unikalne na skalę światową. Obiekt został wyposaşony zgodnie z najnowszymi standardami jakości. Proces produkcji jest zarządzany zgodnie z systemem Kanban, a nowe laboratoria pozwolą na produkcję wag z jeszcze większą precyzją. W budynku znajduje się
wiele sal konferencyjnych, w tym główna z amfiteatralną widownią na 150 osób, a takşe zaplecze gastronomiczne. Serwis oraz sprzedaş detaliczna są zlokalizowane w byłej siedzibie przy ul. Brackiej 28 w Radomiu (tel. 48 366 80 05).
AUTOMATYKA
V EDYCJA FORUM NOWOCZESNEJ PRODUKCJI 4 i 5 kwietnia 2018 r. w warszawskim hotelu Sheraton odbędzie się V edycja Forum Nowoczesnej Produkcji. Wydarzenie jest odpowiedzią na bieşącą potrzebę ciągłęgo dostosowywania się przedsiębiorstw produkcyjnych do nieustannie zmieniających się realiów rynkowych. Forum tworzy platformę do rozmów, wymiany wiedzy, opinii i doświadczeń między przedstawicielami zarządów największych spółek, reprezentantami administracji centralnej oraz ekspertami produkcji i nowych technologii. Głównym celem Forum Nowoczesnej Produkcji jest wspólne wypracowanie nowych rozwiązań, które w przyszłości wesprą budowę i rozwój innowacyjnego przemysłu w Polsce. Jednym z punktów wydarzenia są tzw. Round Tables, które ułatwiają interakcję między uczestnikami, stwarzając moşliwość wymiany myśli i doświadczeń. – W tej formule moşemy nawiązać otwarty kontakt i poprowadzić dyskusję – komentuje Jędrzej Kowalczyk, prezes zarządu Fanuc Polska. Więcej informacji o najblişszej edycji moşna znaleźć na stronie internetowej www.forumprodukcji.pl.
Grupa ASTAT organizuje 5 kwietnia 2018 r. piątą edycję Regionalnego Spotkania Inşynierów i Automatyków, która odbędzie się w Centrum Szkoleniowym spółki ASTAT w Poznaniu. Wydarzenie skierowane jest do automatyków, kierowników utrzymania ruchu, energetyków, dyrektorów technicznych, kierowników produkcji oraz konstruktorów z województwa wielkopolskiego. Wiodąca tematyka tegorocznej edycji to przemysł i procesy produkcyjne – optymalizacja i pomiary. Formuła spotkania przewiduje wykłady, case study i stoiska tematyczne. Wśród tematów, które zostaną przyblişone będą m.in. kontrola parametrów jakości energii elektrycznej w zakładzie przemysłowym, iERS – technologia umoşliwiająca optymalizację zuşycia energii silników o stałej prędkości pracy, elementy układów pomiarowych i kompensacji mocy biernej w sieciach nn i SN i nowoczesne systemy testowania okablowania i szaf sterowniczych.
R E K L A M A
ASTAT PONOWNIE ZAPRASZA INĹťYNIERĂ“W
Z BRANĹťY
AUTOMATYZACJA PRACY WCIĄŝ PRZED NAMI Panaceum na pesymistyczne perspektywy demograficzne i rosnący deficyt kadrowy mogłaby być automatyzacja pracy. Wielu ekspertów i futurystów widzi nadzieję dla przedsiębiorstw w większym wykorzystaniu nowych technologii, które przełoşyłyby się na mniejsze zapotrzebowanie na pracowników. Jednak z najnowszych badań Work Service wynika, şe jedynie 1/4 firm w Polsce chce inwestować w automatyzację pracy, a większość z nich odkłada te plany na kolejne lata lub blişej nieokreśloną przyszłość. Jedynie 6,7 proc. planuje taką inwestycję w 2018 r. – Zanim w Polsce nadejdzie era robotyzacji będziemy musieli poradzić sobie z rosnącymi niedoborami kadrowymi. Z naszych badań wynika, şe skłonność do inwestycji w automatyzację pracy jest ograniczona. Niemal 60 proc. badanych firm nie ma w planach zastępowania pracy ludzkiej nowymi technologiami i maszynami – mówi Maciej Witucki, prezes Work Service.
Niewielka skłonność do inwestycji w automatyzację pracy moşe opóźnić nadejście nowych trendów, takich jak stosowanie zaawansowanych maszyn czy algorytmów oraz sztucznej inteligencji. – Obecnie nie mamy zbyt wielu przykładów zastępowania pracy ludzkiej rozwiązaniami opartymi na nowych technologiach. Wyjątek mogą stanowić kasy samoobsługowe w sklepach wielkopowierzchniowych czy wypieranie tradycyjnych placówek bankowych przez cyfrowe kanały bankowości – zauwaşa Andrzej Kubisiak, dyrektor ds. analiz w Work Service i dodaje, şe nasilenie automatyzacji moşemy mieć dopiero przed sobą. Według prognoz Boston Consulting Group do 2025 r. wykorzystanie robotów do zadań produkcyjnych wzrośnie z obecnego poziomu 10 proc. do nawet 25 proc. !
TECHNOLOGIE KOGNITYWNE W PRZEMYŚLE Technologie kognitywne są waşnym punktem na mapie inwestycji wielu firm, równieş tych z sektora przemysłowego, a w bliskiej przyszłości mają zrewolucjonizować działanie łańcuchów dostaw, pracę fabryk, R&D, marketing czy obsługę klienta. Z raportu firmy IBM pt. „Witamy w erze kognitywnej!� wynika, şe do 2019 r. rynek takich rozwiązań wart będzie 12,5 mld dolarów. Rozwiązania kognitywne róşnią się od pozostałych nowych technologii tym, şe umoşliwiają maszynom i komputerom realizację zadań, które dotychczas mogli wykonywać jedynie ludzie. Sztuczna inteligencja odgrywa coraz waşniejszą rolę w analityce danych dostarczanych przez sensory i inne urządzenia działające w obszarze Internetu Rzeczy. Analityka predykcyjna czy optymalizacja linii produkcyjnej to obszary, w których coraz częściej spo-
tyka się technologie kognitywne. – Korzystanie ze specjalnych czujników drgań harmonicznych i analiza strumienia danych daje szerokie moşliwości w zakresie wykrywania i identyfikacji konkretnych usterek, zanim dojdzie do uszkodzenia maszyny i w konsekwencji wstrzymania procesu produkcyjnego – tłumaczy Jan Skowroński z DSR, firmy specjalizującej się w nowoczesnych rozwiązaniach IT dla przemysłu. '
CHINY GONIÄ„ EUROPEJSKÄ„ AUTOMATYZACJĘ Globalne wydatki na Internet Rzeczy w 2018 r. wzrosnÄ… o 15 proc, osiÄ…gajÄ…c wartość 772,5 mld dolarĂłw – wynika z danych IDC. NajwiÄ™cej w najbliĹźszych miesiÄ…cach wydadzÄ… na ten cel przedsiÄ™biorstwa produkcyjne i transportowe, a liderem wydatkĂłw bÄ™dÄ… Chiny. Co prawda niski poziom automatyzacji i wyĹźsze koszty pĹ‚ac w azjatyckich zakĹ‚adach sprawiĹ‚y, Ĺźe przedsiÄ™biorstwa pro-
12
dukcyjne zaczęły przenosić fabryki do Europy, jednak Chiny nie chcą poddać się bez walki – inwestują duşe kwoty w informatyzację i modernizują fabryki. W styczniu chiński rząd ogłosił budowę wartego 2 mld dolarów parku naukowo-badawczego, w którym rozwijane będą technologie związane ze sztuczną inteligencją. W opinii ekspertów IDC to właśnie Państwo Środka w najblişszych 12 miesiącach przeznaczy najwięcej na technologie IoT – będzie to równowartość 209 mld dolarów, czyli więcej niş skumulowane wydatki Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki (171 mld dolarów). Na dalszych miejscach znalazły się Stany Zjednoczone (194 mld dolarów), Japonia (68 mld dolarów) i Korea Południowa (29 mld dolarów). " # $ % &
AUTOMATYKA
Z BRANĹťY
ROCKWELL AUTOMATION Z WYRĂ“ĹťNIENIEM
INĹťYNIERKI 4.0
Firma Rockwell Automation, światowy lider branşy automatyki i informatyki przemysłowej, została wyróşniona przez Instytut Ethisphere tytułem World’s Most Ethical Company 2018 jako jedno z najbardziej etycznych przedsiębiorstw na świecie. Juş po raz dziesiąty Instytut umieścił Rockwell Automation na liście 135 globalnych firm promujących pozytywne zmiany oraz doskonałe etyczne przywództwo i kulturę biznesową. – Uczciwość i szczerość są częścią DNA naszej firmy. Jestem dumny z faktu, şe Ethisphere ponownie wyróşnił naszych pracowników, którzy codziennie dbają o przestrzeganie naszych wartości. Uczciwość, etyka i wzajemny szacunek są nie tylko waşnymi wartościami, lecz takşe koniecznymi elementami rozwoju firmy w długoterminowej perspektywie – komentuje Blake Moret, prezes i CEO Rockwell Automation.
Siemens uruchomił program skierowany do studentek uczelni technicznych mający na celu zwiększenie ich kompetencji cyfrowych w obszarze Przemysłu 4.0. Projekt „Inşynierki 4.0�, którego patronem jest Fundacja Edukacyjna Perspektywy, obejmuje warsztaty prowadzone przez ekspertów z takich dziedzin, jak technologia przemysłowa, finanse w przemyśle i komunikacja. Projekt wpisuje się w inicjatywę Siemensa „Potencjał kobiet dla branşy technologicznej�, której celem jest wsparcie przez firmy technologiczne kobiecych karier w zawodach inşynieryjnych. – Obecnie odsetek kobiet na kierunkach inşynieryjnych polskich uczelni sięga 37 proc. Jednak w firmach z sektora STEM – Science, Technology, Engineering, Mathematics – zaledwie co piąty pracownik na stanowisku specjalistycznym to kobieta. Dlatego cieszy fakt podjęcia przez firmę Siemens inicjatywy zwiększającej udział kobiet w zawodach technicznych – mówi dr Bianka Siwińska, dyrektor wykonawcza Fundacji Edukacyjnej Perspektywy.
" (
(
R E K L A M A
Z BRANĹťY
PRZEMYSĹ 4.0, PLM I PLM W CHMURZE
Podczas forum 3DEXPERIENCE w Lipsku przedstawiono wyniki badania „Następny etap transformacji cyfrowej w Niemczech: technologia PLM w chmurze kluczem do większej innowacyjności produktu i wydajności�. Badanie przeprowadzone przez International Data Corporation (IDC) na zlecenie Dassault Systèmes pokazuje, şe 2017 r. był przełomowy pod względem
liczby wdroşeń technologii z zakresu Przemysłu 4.0. W edycji z 2016 r. co szósta firma deklarowała wdraşanie tego typu rozwiązań, w ubiegłym roku – juş co druga firma. W grę wchodzą m.in. większa integracja hali produkcyjnej, cyfrowa ciągłość procesu tworzenia wartości dodanej, nowe modele biznesowe oraz rozwój produktów Przemysłu 4.0. Bardzo istotną rolę pełni zarządzanie cyklem şycia produktu (PLM). W porównaniu z 2016 r. znacznie wzrosło uşycie platform PLM, a co za tym idzie – liczba działów z dostępem do wspólnej platformy danych – projektowanie: 41 proc., rozwój – 51 proc., przygotowanie produkcji – 40 proc., produkcja – 35 proc., utrzymanie ruchu/serwis – 34 proc., marketing – 36 proc. Według IDC akceleratorem innowacji w transformacji cyfrowej jest PLM w chmurze – juş 56 proc. badanych przedsiębiorstw korzysta z części usług PLM w tej formule. ' " )( # '
KROK DO KARIERY W BRANŝY KOSMICZNEJ Dwie kategorie zawodów, konkurencje przygotowane w oparciu o wytyczne z dokumentów projektowych agencji kosmicznych, takich jak NASA czy ESA, oraz udział w analogowej misji marsjańskiej na Półwyspie Arabskim – to wszystko czeka na uczestników jednego z największych w Europie wydarzeń robotyczno-kosmicznych – European Rover Challenge 2018. Czwarta edycja ERC odbędzie się na terenie Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach od 14 do 16 września. Tradycyjnie do konkursu zaproszono studentów z całego świata (formuła ERC Student), natomiast nowością jest otwarcie zawodów dla profesjonalnych zespołów (formuła ERC PRO). Rejestracja ERC Student juş ruszyła i potrwa do końca marca. – Otwarcie zawodów dla profesjonalnych druşyn nie tylko podnosi poziom konkursu, ale takşe pozwala zawodnikom nawiązać kontakty biznesowe – wyjaśnia pomysłodawca wydarzenia, Šukasz Wilczyński z Europejskiej Fundacji Kosmicznej. Wydarzenie zostanie trady-
cyjnie wzbogacone o strefę pokazów naukowo-technologicznych, przeznaczoną dla wszystkich, którzy chcą dowiedzieć się więcej na temat kosmosu i związanych z nim technologii. Więcej o wydarzeniu na stronie www.roverchallenge.eu. *" $ + ," + (
IGUS NA OLIMPIADZIE ROBOTÓW W KOSTARYCE Firma igus uczestniczyła w Międzynarodowej Olimpiadzie Robotów w Kostaryce, która odbyła się w dniach 10–12 listopada 2017 r. – specjalista motion plastics udzielił wsparcia druşynie z gimnazjum w niemieckim Overath. Rywalizacja, w której udział wzięli przedstawiciele 53 krajów, polegała na wykonaniu określonego zadania w wyznaczonym czasie, przy zastosowaniu własnoręcznie skonstruowanego z klocków Lego robota wraz ze specjalnie opracowanym oprogramowaniem. W tym roku kaşdy z robotów musiał wykonać zadanie, które
14
nawiązywało do tematu energii odnawialnej. Firma igus wsparła druşynę Robo TV w ramach inicjatywy „Wsparcie dla Młodych Naukowców� (program YES – Young Engineers Support). Począwszy od trójwymiarowych e-prowadników Triflex oraz specjalnych przewodów stosowanych w robotach, przez liniowe prowadnice drylin, aş po ekonomiczne moduły robolink do robotów, igus oferuje szeroki asortyment rozwiązań w zakresie tworzyw sztucznych, stosowanych w robotyce. "
AUTOMATYKA
Z BRANĹťY
PLAFORMA ZAKUPOWA IFM ELECTRONIC POLSKA
REWOLUCJA PRZEMYSĹ OWA W CENTRUM UWAGI
Firma ifm electronic Polska uruchomiła sklep internetowy w nowej odsłonie. Zmiana wynikła z potrzeby zaoferowania klientom lepszego środowiska zakupowego w odpowiedzi na 30-proc. wzrost e-sprzedaşy marki w 2017 r. Nowe funkcje sklepu usprawniają zakupy. Głównym udogodnieniem jest moşliwość wczytania listy zakupów elementów ifm z pliku .csv, dzięki czemu dostępne produkty zostaną od razu załadowane do koszyka. Nowy system filtrowania listy wyników „Selektor� ułatwia odnalezienie dopasowanych produktów. Niezdecydowani kupujący szybko porównają nawet trzy komponenty po ich numerze, weryfikując ich parametry w trzech równoległych kolumnach. Kolejnym usprawnieniem jest funkcja sprawdzania dostępności wielu produktów bezpośrednio w systemie centrali magazynowej w Niemczech. Zarejestrowani uşytkownicy podczas zakupów widzą swoje indywidualne warunki cenowe.
11 i 12 kwietnia 2018 r. w Przemysłowym Instytucie Automatyki i Pomiarów PIAP odbędzie się skierowane do przedsiębiorców wydarzenie poświęcone tematyce wdraşania robotów współpracujących w przemyśle, zgodnie z ideą Przemysłu 4.0. Gospodarzami spotkania będą PIAP oraz firma Elmark Automatyka. W trakcie prezentowane będą roboty współpracujące Universal Robots, które są stosowane w wielu aplikacjach przemysłowych i pozwalają wykorzystać potencjał najnowszych rozwiązań w dziedzinie automatyki przemysłowej. Obecne będą takşe firmy, które są liderami i pionierami wdraşania w şycie załoşeń czwartej rewolucji przemysłowej w Polsce. Celem spotkania jest przedstawienie korzyści wynikających z automatyzacji procesów produkcyjnych, a takşe – co bardzo istotne – moşliwości finansowania aplikacji ze środków unijnych.
-(
R E K L A M A
Connecting Global Competence
Q Montaş i obsługa Q Przemysłowe przetwarzanie obrazu Q Robotyka przemysłowa Q Profesjonalna robotyka serwisowa Q Rozwiązania dla przemysłu 4.0 – IT2Industry Q technologia napędowa Q systemy pozycjonowania Q technologia sterowania Q sensoryka Q technologia zasilania Q technologia bezpieczeństwa
Informacja: Biuro TargĂłw Monachijskich w Polsce, Warszawa tel. +48 22 620 4415, info@targiwmonachium.pl
The Leading Exhibition for Smart Automation and Robotics
June 19–22, 2018 | Munich automatica-munich.com
Z BRANĹťY
ABB WZMACNIA POLSKI RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ Firma ABB dostarczy na zlecenie operatora krajowego systemu przesyłowego – Polskich Sieci Elektroenergetycznych – nowoczesny system informatyczny ABB Ability Market Management System (MMS). Będzie to pierwsza w Europie kontynentalnej instalacja wykorzystująca szczegółowy model sieci elektroenergetycznej, wspierający bezpieczną technicznie, niezawodną i wydajną pracę krajowej sieci w ramach europejskiego rynku energii. Decyzja o wdroşeniu systemu jest elementem strategii rozbudowy i modernizacji krajowej sieci. Decyzja PSE o modernizacji systemów przez wdroşenie zaawansowanego rozwiązania klasy MMS ma ułatwić operatorom integrację w ramach europejskiego rynku energii elektrycznej i umoşliwić skuteczne zarządzanie krajowym rynkiem. MMS firmy ABB pomoşe w zbilansowaniu w czasie rzeczywistym dostaw i zapotrzebowania na energię w kraju, maksymalnie
wykorzystując moşliwości przesyłowe sieci przesyłowej. Dzięki nowym funkcjonalnościom moşna zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne dla całego łańcucha rynku energii w Polsce oraz ułatwić transgraniczną wymianę energii w Europie. ..
CONTROL TECHNIQUES POWALCZY O CZOŠOWE MIEJSCE W grudniu 2017 r. prezesem spółki Control Techniques został Anthony Pickering, który ma 30-letnie doświadczenie w sektorze napędów o zmiennej prędkości. Nowy prezes, który dołączył do walijskiego przedsiębiorstwa niemal rok po przejęciu firmy przez japońską grupę spółek Nidec, chce, aby powróciło ono do czołówki firm produkujących napędy. – Wkład Control Techniques w rozwój rynku napędów jest dobrze znany. Firma jako pierwsza wprowadzała na rynek wiele produktów, które dziś są dla nas oczywiste. Moją ambicją jest, abyśmy zaistnieli znowu na mapie firm zajmujących się produkcją napędów. Napędy to nasz chleb powszedni i wszystkie osoby pracujące w firmie posiadają doświadczenie w tym sektorze – przypomina Anthony Pickering. Napędy
Control Techniques są projektowane, testowane i produkowane w Wielkiej Brytanii. – Nasze zespoły ekspertów oferują doskonałe wsparcie techniczne z Wielkiej Brytanii. Nasza firma to ostatnie duşe brytyjskie przedsiębiorstwo produkujące napędy, a dzięki wsparciu grupy Nidec, największego na świecie producenta silników, mamy teraz solidne podstawy, aby na tym budować przyszłość firmy. To idealne zestawienie – podkreśla Anthony Pickering. Firma Control Techniques, której siedziba znajduje się w miejscowości Newtown w Walii, została załoşona w 1973 r. Spółka posiada wyspecjalizowane zakłady produkcyjne, ośrodki badań i rozwoju oraz centra automatyki w 45 miejscach na całym świecie.
0 1 2"
SIEMENS I BOMBARDIER OPTYMALIZUJĄ PROCESY INŝYNIERYJNE Wiodący na świecie producent pociągów i samolotów, firma Bombardier, nawiązała z Siemensem współpracę, której efektem ma być rozszerzenie portfolio Teamcenter do zarządzania cyklem şycia produktu (PLM). Celem jest optymalizacja procesów inşynieryjnych, które umoşliwią opracowywanie, produkcję i zapewnianie wsparcia produktów. – Wykorzystanie Teamcenter do tworzenia zintegrowanego rozwiązania obejmującego róşne
dziedziny inşynierii oraz dalszych uşytkowników moşe ułatwić wykorzystanie spójnych procesów i wzmocnić współpracę w firmie – ocenia Brigitte Larivière, szefowa działu Value and Functional Experience w Bombardier Information Solutions. Teamcenter zawiera zintegrowane, pojedyncze źródło informacji i danych dla programów obejmujących mechanikę, urządzenia elektryczne, systemy, oprogramowanie i wiązki przewodów, zapewniając przejrzystość i identyfikowalność na kaşdym etapie procesu projektowania. – Wdroşenie rozwiązania Teamcenter moşe pomóc firmie Bombardier w osiągnięciu większej elastyczności cykli rozwoju produktów, co ma kluczowe znaczenie w dzisiejszym konkurencyjnym środowisku produkcyjnym – podkreśla Bob Jones, wiceprezes Siemens PLM Software. ( / -
16
AUTOMATYKA
Z BRANĹťY
PHOENIX CONTACT ZAPRASZA NA SZKOLENIA Firma Phoenix Contact organizuje bezpłatne szkolenia z zakresu bezpieczeństwa funkcjonalnego maszyn, skierowane do kadry technicznej i menedşerskiej oraz pracowników słuşb utrzymania ruchu pracujących w zakładach produkcyjnych. Spotkania w formie prezentacji i warsztatów odbędą się 10 kwietnia (Warszawa), 8 maja (Katowice), 11 września (Rzeszów), 9 października (Gorzów Wlkp.) i 13 listopada (Šódź) 2018 r. Plan szkolenia obejmuje nie tylko temat bezpieczeństwa funkcjonalnego, ale równieş wymagania prawne (m.in. CE w Polsce i Europie, deklaracja zgodności i wstęp do oceny ryzyka) oraz monitoring i wykrywanie błędów w obwodach przekaźników bezpieczeństwa (w tym np. wybór wymaganego poziomu PL a ocena ryzyka, kategorie bezpieczeństwa oraz wyznaczanie MTTFd, DC i CCF). Warunkiem uczestnictwa jest zapisanie się przez formularz umieszczony na stronie www.phoenixcontact.com.
LEONARDO LAB W połowie lutego 2018 r. na Wydziale Inşynierii Biomedycznej Politechniki Śląskiej w Zabrzu otwarto pierwszy w Polsce inteligentny dom do badań, w którym naukowcy będą testowali systemy i technologie stworzone z myślą o osobach starszych lub wymagających specjalistycznej opieki. Nowoczesne laboratorium, którego nazwa i idea nawiązuje do Leonarda da Vinci, jest efektem współpracy środowisk naukowych i biznesowych. Zagadnieniami, którymi naukowcy zajmą się w pierwszej kolejności, będą badania uszkodzeń powypadkowych kręgosłupa oraz tworzenie robotów, które pomogą personelowi medycznemu w opiece nad chorymi. Opracowane zostaną takşe rozwiązania technologiczne dla rehabilitantów i udoskonalone systemy ostrzegawcze dla szpitali. Od strony technologicznej Leonardo Lab jest obsługiwane przez system automatyki budynkowej NAZCA autorstwa inicjatora projektu, gliwickiej APA Group. 3 "$
1 %
' $ + $ $ $ (
R E K L A M A
PRODUKTY
DLP-04R ZASILACZ MAGISTRALI DALI Mean Well DLP-04R to najnowszy zasilacz przeznaczony do współpracy z magistralą DALI, montowany na szynie DIN. Urządzenie cechuje się niewielką szerokością (dwie jednostki montaşowe – 35 mm), szerokim zakresem temperatury pracy (–20 °C do +60 °C) oraz odpornością na chwilowe wzrosty napięcia sieci do 300 V AC przez okres 5 s. Zasilacz ma trójkolorową diodę LED sygnalizującą stan pracy: zielony – normalna praca, şółty – komunikacja za pomocą DALI, oraz czerwony – zwarcie na magistrali. Dzięki sygnalizacji instalator ma podgląd na obecny status pracy układu. DLP-04 idealnie nadaje się do wszelkiego rodzaju aplikacji w inteligentnym budynku oraz w rozwiązaniach przemysłowych – gdzie wykorzystywana jest komunikacja za pomocą magistrali DALI. Urządzenie zostało wyprodukowane w 2 klasie izolacji oraz jest objęte 3-letnią gwarancją producenta. W ofercie producenta moşna równieş znaleźć ten sam produkt w wersji do zabudowy – DLP-04L. * ( " ( $4 4 4
R E K L A M A
MODLIGHT ILLUMIX – JAKOŚĆ ŚWIATŠA DZIENNEGO
18
Kompaktowe lampy z serii Slim Line to niezawodne rozwiązanie dla niewielkich maszyn i fabryk. W trudnych warunkach przemysłowych idealnie sprawdzą się lampy serii Classic Line w obudowie aluminiowej z czteromilimetrową szybką ochronną. Moşna je równieş stosować w standardowych warunkach budowy maszyn. Odznaczające się stopniem ochrony IP69K lampy z serii Xtreme Line są doskonałe do zastosowania bezpośrednio w miejscach naraşonych na działanie chłodziw i płynów. Pracują niezawodnie i są w 100 proc. szczelne nawet w subtropikalnych warunkach przy temperaturze do 55 °C. Zastosowana w lampach technologia LED jest bardziej efektywna niş halogenowe lampy liniowe – jej skuteczność świetlna na poziomie 105 lm/W zapewnia taką samą liczbę lumenów przy znacząco mniejszym zuşyciu prądu. Diody LED nie zawierają ołowiu ani rtęci, więc są przyjazne dla środowiska. "
AUTOMATYKA
PRODUKTY
NETWORK MANAGER – MNIEJ PRACY NAD KONFIGURACJĄ SIECI Program Network Manager firmy Phoenix Contact umoşliwia szybkie i łatwe uruchamianie switchy zarządzalnych, komponentów sieci bezprzewodowych i urządzeń zabezpieczających. Uşywanie switchy zarządzalnych lub komponentów WLAN wiąşe się z koniecznością przeprowadzenia skomplikowanej konfiguracji. Oprócz parametrów IP często trzeba skonfigurować dodatkowe funkcje, takie jak redundancja, segmentacja sieci przez VLAN lub identyfikator SSID (w przypadku komponentów WLAN). Aby usprawnić obsługę coraz większej liczby zarządzalnych urządzeń w sieci naleşy zainstalować program Network Manager, który jako centralne narzędzie znacznie upraszcza konfigurację. Wszystkie składniki sieci moşna monitorować, konfigurować i aktualizować za pomocą tego programu. Szczególnie czasochłonne jest monitorowanie duşej liczba
skĹ&#x201A;adowych sieci pod wzglÄ&#x2122;dem aktualnoĹ&#x203A;ci oprogramowania. Proces ten moĹźna uproĹ&#x203A;ciÄ&#x2021; i przyspieszyÄ&#x2021; przez wdroĹźenie programu Network Manager. Oprogramowanie to dodatkowo zapewnia zgodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z przemysĹ&#x201A;owymi protokoĹ&#x201A;ami Ethernet, EtherNet/IP i Profinet, a integracja IP za poĹ&#x203A;rednictwem DHCP i DCP jest moĹźliwa. MenedĹźer sieci moĹźe byÄ&#x2021; uĹźywany we wszystkich dziedzinach aplikacji, takich jak budowa maszyn, produkcja systemĂłw lub technologia procesowa. PHOENIX CONTACT Sp. z o.o. " 4 . " 56758# ." 9: 5;79;6 4 6; 98 <= >;= 4$1 % 4$
FLIR E53 â&#x20AC;&#x201C; NOWOĹ&#x161;Ä&#x2020; W SERII Exx Firma FLIR Systems wprowadziĹ&#x201A;a na rynek nowy model z serii Exx. FLIR E53 to zaawansowana kamera termowizyjna do zastosowaĹ&#x201E; w branĹźy elektrycznej, mechanicznej i budowlanej. Model ten zapewniajÄ&#x2026;c wyraĹşny obraz termiczny przeznaczony jest dla profesjonalistĂłw i wykonawcĂłw szukajÄ&#x2026;cych narzÄ&#x2122;dzi do identyfikacji gorÄ&#x2026;cych punktĂłw lub uszkodzeĹ&#x201E; przed awariami, ktĂłre generujÄ&#x2026; kosztowne naprawy. Kamera FLIR E53 ma w 4â&#x20AC;? ekran dotykowy o kÄ&#x2026;cie widzenia 160°. Tak jak i w innych modelach tej serii, w kamerze E53 zastosowano znacznie usprawnionÄ&#x2026; technologiÄ&#x2122; FLIR MSX. O wyraĹşniejsze i czytelniejsze obrazy dba teraz 5-megapikselowa kamera Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a widzialnego. Czujnik o rozdzielczoĹ&#x203A;ci
240 Ă&#x2014; 180 oferuje ponad 43 000 punktĂłw pomiaru temperatury i pracÄ&#x2122; w temperaturze do 650 °C. Kamera E53 ma wytrzymaĹ&#x201A;Ä&#x2026;, wodoodpornÄ&#x2026; konstrukcjÄ&#x2122;, zapewniajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na trudne warunki pracy, z ktĂłrymi codziennie stykajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; technicy i wykonawcy. Wygodny interfejs uĹźytkownika zapewnia intuicyjnÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; i uĹźyteczne funkcje, takie jak 1-Touch Level/Span, pozwalajÄ&#x2026;ce uĹźytkownikowi poprawiÄ&#x2021; kontrast przez dotkniÄ&#x2122;cie ekranu. Opcje rozszerzonej Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznoĹ&#x203A;ci Wi-Fi, MeterLink i dostosowywanych folderĂłw roboczych znacznie uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026; archiwizacjÄ&#x2122; i generowanie raportĂłw. ,/
SYSTEM RYNIEN PROWADZÄ&#x201E;CYCH DLA E-PROWADNIKĂ&#x201C;W System rynien prowadzÄ&#x2026;cych guidelite plus od igus wykonany zostaĹ&#x201A; z nowego, ulepszonego materiaĹ&#x201A;u EG+. Zapewnia on wysokÄ&#x2026; odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na substancje chemiczne, a tym samym umoĹźliwia zastosowanie ekonomicznych rynien w procesach powlekania galwanicznego oraz produkcji nawozĂłw. Innowacyjny materiaĹ&#x201A; igumid EG+ to gĹ&#x201A;Ăłwne udoskonalenie systemu guidelite plus. Charakteryzuje siÄ&#x2122; on niskim wspĂłĹ&#x201A;czynnikiem pochĹ&#x201A;aniania wody. DziÄ&#x2122;ki temu wykazuje duĹźÄ&#x2026; odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na agresywne substancje chemiczne, takie jak te stosowane w procesach powlekania galwanicznego oraz produkcji nawozĂłw. Eliminuje to koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; stosowania kosztownej stali nierdzewnej typu V2A (304)
3/2018
lub V4A, ktĂłra do tej pory byĹ&#x201A;a powszechnie stosowana. DziÄ&#x2122;ki zauwaĹźalnie udoskonalonym wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ciom Ĺ&#x203A;lizgowym, ktĂłre sprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w rynnach prowadzÄ&#x2026;cych oraz wiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;ci e-prowadnikĂłw, materiaĹ&#x201A; igumid EG+ moĹźna stosowaÄ&#x2021; w zakresie temperatury od 0 °C do 100 °C. W poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu z e-prowadnikami wykonanymi z igumid EG+ oraz wysoce elastycznymi przewodami z zewnÄ&#x2122;trznym pĹ&#x201A;aszczem TPE, moduĹ&#x201A;owa konstrukcja gotowych systemĂłw jest idealnym rozwiÄ&#x2026;zaniem, ktĂłre sprawdzi siÄ&#x2122; przy dĹ&#x201A;ugich przesuwach oraz niskich prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ciach w tak wymagajÄ&#x2026;cych warunkach. Ultralekka i moduĹ&#x201A;owa konstrukcja systemu w duĹźym stopniu uĹ&#x201A;atwia montaĹź. "
19
steute Extreme //
PRODUKTY
APARATURA STEROWNICZA DO PRACY W EKSTREMALNYCH WARUNKACH
SERWOMOTORY 8LS W NOWYM ROZMIARZE Trzy nowo zaprojektowane silniki o rozmiarze 5 i długościach A, B i C wypełniają środkowy zakres linii produktów 8LS. W porównaniu do swoich poprzedników oferują bardziej kompaktowe wymiary i lepszą konstrukcję termiczną. Nowe serwomotory 8LS są dynamiczne i mają wysoki współczynnik przeciążenia momentu obrotowego. Doskonale nadają się do zastosowań, takich jak obróbka tworzyw sztucznych, prasy drukarskie i pompy serwo. Przy średnicy kołnierza 142 mm nowe silniki zapewniają doskonały moment obrotowy. Wszystkie serwomotory serii 8LS są oferowane z różnymi opcjami cyfrowych enkoderów oraz funkcji bezpieczeństwa. Dla większości prędkości, serwomotory aż do rozmiaru 7 dostępne są również w wersji jednokablowej, która łączy w sobie zasilanie silnika oraz sygnały z enkodera. Ogranicza to do minimum niezbędne okablowanie i znacznie obniża koszty instalacji.
Piekło na ziemi
.?
PRZEMYSŁOWY TERMOWIZYJNY MIERNIK UNIWERSALNY DM285
- Czujniki magnetyczne serii RC Extreme - Wyłączniki pozycyjne serii 12, 13, 14 oraz 98 Extreme - Szeroki zakres temperatury pracy: od -60°C do +90 °C - Wysoka odporność na korozję i uszkodzenia mechaniczne - Stopień ochrony do IP69K - Dostępne wersje przeciwwybuchowe do stref Ex
R E K L A M A
Więcej informacji: www.steute.pl e-mail: info@steute.pl
20
Firma FLIR zaprezentowała termowizyjny cyfrowy miernik uniwersalny FLIR DM285 – przemysłowe narzędzie kontrolne, diagnostyczne i serwisowe przeznaczone do zastosowań elektrycznych i elektromechanicznych, jak również do kontroli urządzeń grzewczych, wentylacyjnych, klimatyzacyjnych i chłodniczych. Miernik DM285 może posłużyć do diagnozowania awarii urządzeń elektromechanicznych, np. pomp i sprężarek obrotowych i tłokowych, silników i napędów elektrycznych oraz pokrewnych układów monitorowania i automatyzacji. DM285, najbardziej zaawansowany cyfrowy miernik uniwersalny marki FLIR, oferuje 18 funkcji, rozdzielczość termiczną 160 × 120 i pomiar temperatury do 400 °C, możliwość zapamiętania 10 zestawów po 40 tys. pomiarów skalarnych oraz 100 obrazów z możliwością wyświetlenia danych w trakcie pracy w terenie w celu ich sprawdzenia. Urządzenie obejmuje wbudowane oświetlenie robocze i może być zasilane przez szeroki wachlarz możliwych źródeł, w tym akumulatory litowo-polimerowe FLIR TA04 o długim okresie eksploatacji i/lub zwykłe baterie AA, co zapewnia możliwość nieprzerwanej pracy. ,/
AUTOMATYKA
PRODUKTY
SENSOR 4.0 â&#x20AC;&#x201C; ZDOLNY DO SZYBKIEJ ADAPTACJI BOS 21 ADCAP to poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie czterech róşnych wersji czujnika w jednej obudowie: odbiciowego, odbiciowego z tĹ&#x201A;umieniem tĹ&#x201A;a, refleksyjnego, z barierÄ&#x2026; jednokierunkowÄ&#x2026;. FunkcjÄ&#x2122; czujnika wybieramy w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od aplikacji, zmieniajÄ&#x2026;c odpowiednie parametry za poĹ&#x203A;rednictwem interfejsu IO-Link. W poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu z masterem IO-Link zapewnia wygodnÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; wystarczy jeden typ czujnika, ktĂłry w razie awarii moĹźna wymieniÄ&#x2021;, a wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwe ustawienia bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; przesĹ&#x201A;ane do czujnika automatycznie. OprĂłcz standardowej detekcji obiektĂłw dziÄ&#x2122;ki czujnikowi realizowane sÄ&#x2026; dodatkowe funkcje, m.in. kontrola prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci obrotowej oraz funkcja pozwalajÄ&#x2026;ca na natychmiastowe wykrycie przepeĹ&#x201A;nienia lub nieprawidĹ&#x201A;owej prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci, ktĂłra prowadzi do nieoczekiwanego przestoju w aplikacji. Tryb pracy licznika
ustawiany jest za poĹ&#x203A;rednictwem IO-Link. Szeroki zakres konfiguracji sprawia, Ĺźe czujnik jest bardzo elastyczny i sprawdza siÄ&#x2122; w  róşnych zastosowaniach, a informacja moĹźe trafiÄ&#x2021; bezpoĹ&#x203A;rednio do ukĹ&#x201A;adu sterownia. WaĹźne ze wzglÄ&#x2122;du na zapewnienie dziaĹ&#x201A;ania procesu sÄ&#x2026; funkcje diagnostyczne, ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;e monitorowanie intensywnoĹ&#x203A;ci Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a i jasnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; diody LED. DziÄ&#x2122;ki nim, juĹź na bardzo wczesnym etapie moĹźna wykryÄ&#x2021; wszystkie nieprawidĹ&#x201A;owoĹ&#x203A;ci, wynikajÄ&#x2026;ce np. z zabrudzeĹ&#x201E; i zapobiec tym samym krytycznym awariom. BALLUFF Sp. z o.o. " 4 3 @; # 5>75;A 4 6; 9<@ =8 ==
4&
"--4$
RYGIEL BEZPIECZEĹ&#x192;STWA Z RFID ZwiÄ&#x2122;kszenie poziomu zabezpieczeĹ&#x201E; i minimalizowanie moĹźliwoĹ&#x203A;ci manipulacji przy ukĹ&#x201A;adach bezpieczeĹ&#x201E;stwa jest obszarem, w ktĂłrym firma Balluff systematycznie wprowadza nowe rozwiÄ&#x2026;zania. MajÄ&#x2026; one na celu zapewnienie ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci i wzrost efektywnoĹ&#x203A;ci procesĂłw produkcji. Najnowszym rozwiÄ&#x2026;zaniem tego typu jest rygiel bezpieczeĹ&#x201E;stwa z kodowaniem RFID â&#x20AC;&#x201C; BID Z01K. Czujnik bezpieczeĹ&#x201E;stwa wykorzystuje podwĂłjne zabezpieczenie. Z jednej strony oferuje klasyczne zabezpieczenie mechaniczne, z drugiej kodowany transponder RFID, ktĂłry pasuje tylko do jednego zamka. DziÄ&#x2122;ki temu uzyskiwany jest wysoki poziom kodowania oraz zabezpieczenia drzwi i osĹ&#x201A;on ochronnych, zapewniajÄ&#x2026;cy skutecznÄ&#x2026; ochronÄ&#x2122; personelu i procesu produkcji.
Kompaktowa obudowa o wysokim stopniu ochrony IP69 gwarantuje moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zastosowania rygla w miejscach trudnodostÄ&#x2122;pnych, naraĹźonych na dziaĹ&#x201A;anie czynnikĂłw przemysĹ&#x201A;owych, np. pyĹ&#x201A;Ăłw i innych zanieczyszczeĹ&#x201E;. Dodatkowo zastosowane rozwiÄ&#x2026;zania techniczne, w postaci zabudowanej elektroniki oraz wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021; OSSD gwarantujÄ&#x2026; moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; uĹźywania rygla w aplikacjach bezpieczeĹ&#x201E;stwa do poziomu PLe i SIL 3. BALLUFF Sp. z o.o. " 4 3 @; # 5>75;A 4 6; 9<@ =8 ==
4&
"--4$
NOWY POZIOM BEZPIECZEĹ&#x192;STWA Portfolio produktĂłw z rodziny â&#x20AC;&#x17E;Safety over IO-Linkâ&#x20AC;? firmy Balluff powiÄ&#x2122;kszyĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; o nowe urzÄ&#x2026;dzenia zabezpieczajÄ&#x2026;ce RFID. Bezkontaktowe wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa RFID mogÄ&#x2026; mieÄ&#x2021; dodatkowÄ&#x2026; funkcjÄ&#x2122; blokady magnetycznej â&#x20AC;&#x201C; BID 03K. WspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;c z kodowanym aktywatorem te czujniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa nadajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; idealnie do monitorowania drzwi i osĹ&#x201A;on ochronnych, zapewniajÄ&#x2026;c jednoczeĹ&#x203A;nie wysoki poziom kodowania. Nowe wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czniki BID 03K dobrze sprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w trudnych warunkach przemysĹ&#x201A;owych, gdzie wystÄ&#x2122;puje podwyĹźszony poziom pyĹ&#x201A;Ăłw, zanieczyszczeĹ&#x201E; i wstrzÄ&#x2026;sĂłw. DostÄ&#x2122;pna jest wersja z opcjonalnÄ&#x2026; blokadÄ&#x2026; magnetycznÄ&#x2026;, ktĂłra idealnie sprawdza siÄ&#x2122; w przypadku wystÄ&#x2122;powania bardzo silnych wibracji. Zastosowanie zamkĂłw RFID umoĹźliwia realizacjÄ&#x2122;
3/2018
funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa w obszarach, gdzie wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026; przeszkody mechaniczne, np. trudnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w dopasowaniu mechanicznego klucza do zamka lub ograniczony zakres dziaĹ&#x201A;ania, oferujÄ&#x2026;c tym samym wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; instalacji. Kompaktowe wymiary dodatkowo uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026; integracjÄ&#x2122; z konkretnÄ&#x2026; aplikacjÄ&#x2026;, a wbudowana logika bezpieczeĹ&#x201E;stwa i wyjĹ&#x203A;cia OSSD zapewniajÄ&#x2026; moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; stosowania w aplikacjach bezpieczeĹ&#x201E;stwa do poziomu PLe i SIL 3. BALLUFF Sp. z o.o. " 4 3 @; # 5>75;A 4 6; 9<@ =8 ==
4&
"--4$
21
PRODUKTY
GRASPIO CLOUDIO â&#x20AC;&#x201C; PĹ YTKA ROZSZERZAJÄ&#x201E;CA DLA RASPBERRY PI Farnell element14, Dystrybutor RozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; Rozwojowych, wprowadziĹ&#x201A; na rynek GraspIO Cloudio â&#x20AC;&#x201C; pĹ&#x201A;ytki rozszerzeĹ&#x201E; dla Raspberry Pi z moĹźliwoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; programowania przez przeciÄ&#x2026;ganie obiektĂłw na urzÄ&#x2026;dzeniach mobilnych. WĹ&#x203A;rĂłd bogatych moĹźliwoĹ&#x203A;ci pĹ&#x201A;ytki znaleĹşÄ&#x2021; moĹźna wsparcie dla aplikacji asystenta gĹ&#x201A;osowego, integracjÄ&#x2122; z serwisem IFTTT (If This Then That), obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; Chmury IoT, funkcje monitorowania czujnikĂłw oraz prezentacji wskazaĹ&#x201E; w ramach specjalnie przygotowanego pulpitu, powiadomienia definiowane przez uĹźytkownika ze wsparciem dla obrazĂłw i materiaĹ&#x201A;Ăłw wideo oraz moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Ĺ&#x201A;atwego wgrania utworzonego programu na wiele pĹ&#x201A;ytek jednoczeĹ&#x203A;nie.
Cloudio otwiera nowe moĹźliwoĹ&#x203A;ci dla projektantĂłw korzystajÄ&#x2026;cych z Raspberry Pi dziÄ&#x2122;ki bogatemu zestawowi komponentĂłw zainstalowanych na pĹ&#x201A;ytce. WĹ&#x203A;rĂłd nich warto wyróşniÄ&#x2021;: wyĹ&#x203A;wietlacz OLED o przekÄ&#x2026;tnej 0,96â&#x20AC;?, czujnik podczerwieni, sensor natÄ&#x2122;Ĺźenia Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a, czujnik temperatury, przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznik mechaniczny, trzy porty przetwornika analogowo-cyfrowego, port do sterowania miniaturowym serwonapÄ&#x2122;dem, jaki bywa czasem elementem niektĂłrych czujnikĂłw, trzy cyfrowe porty wyjĹ&#x203A;ciowe, diodÄ&#x2122; LED RGB i buzzer. ,
( ;>
WYTRZYMAĹ Y PIROMETR DLA HUT Pirometry serii Endurance z oferty firmy Fluke Process Instruments zapewniajÄ&#x2026; duĹźÄ&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w wymagajÄ&#x2026;cych zastosowaniach. SÄ&#x2026; przyrzÄ&#x2026;dami wytrzymaĹ&#x201A;ymi, wykorzystywanymi do kontroli stabilnoĹ&#x203A;ci procesĂłw oraz badania jakoĹ&#x203A;ci produktĂłw i energetycznoĹ&#x203A;ci paliw. DziÄ&#x2122;ki odpowiedzi widmowej (1 ˏm, 1,6 ˏm lub 2,4 ˏm), pozwalajÄ&#x2026; uzyskaÄ&#x2021; znacznie wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; niĹź w przypadku sensorĂłw pracujÄ&#x2026;cych na wiÄ&#x2122;kszych dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ciach fali. Seria pirometrĂłw Endurance pokrywa szeroki zakres pomiaru temperatury od 50 °C do 3200 °C, dziÄ&#x2122;ki czemu
do monitorowania caĹ&#x201A;ego procesu wystarcza mniej przyrzÄ&#x2026;dĂłw. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; modele jedno- i dwubarwne. Pirometry dwubarwne zapewniajÄ&#x2026; prawidĹ&#x201A;owy odczyt temperatury nawet w obecnoĹ&#x203A;ci pary wodnej i pyĹ&#x201A;Ăłw oraz realizujÄ&#x2026; pomiary juĹź od 250 °C. Pirometry Endurance sÄ&#x2026; wygodne w obsĹ&#x201A;udze. Na tylnym panelu zawierajÄ&#x2026; czytelny, podĹ&#x203A;wietlany ekran ze sprzÄ&#x2122;Ĺźeniem dotykowym zapewniajÄ&#x2026;cy Ĺ&#x201A;atwÄ&#x2026;, intuicyjnÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; i konfiguracjÄ&#x2122;. Co wiÄ&#x2122;cej, mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; obsĹ&#x201A;ugiwane zdalnie za poĹ&#x203A;rednictwem interfejsĂłw RS-485, Profinet i innych przemysĹ&#x201A;owych sieci Ethernet. Pirometry Endurance mogÄ&#x2026; pracowaÄ&#x2021; w najtrudniejszych warunkach Ĺ&#x203A;rodowiskowych. ZawierajÄ&#x2026; odizolowane galwanicznie linie I/O oraz sÄ&#x2026; zamykane w obudowach ze stali nierdzewnej o stopniu ochrony IP65. , "
MiR100 I MiR200 OD MOBILE INDUSTRIAL ROBOTS Nowa generacja wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych robotĂłw mobilnych zmienia sposĂłb, w jaki przedsiÄ&#x2122;biorstwa transportujÄ&#x2026; materiaĹ&#x201A;y w zakĹ&#x201A;adach. Wysoka elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i inteligentna technologia sprawiajÄ&#x2026;, Ĺźe MiR100 i MiR200 mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; uĹźywane do automatyzacji logistyki wewnÄ&#x2122;trznej w prawie kaĹźdym Ĺ&#x203A;rodowisku. WspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cy robot mobilny MiR100 samodzielnie przewozi elementy do 100 kg, natomiast robot MiR200 Ĺ&#x201A;adunki o maksymalnej wadze 200 kg. Na roboty moĹźna w Ĺ&#x201A;atwy sposĂłb nakĹ&#x201A;adaÄ&#x2021; personalizowane moduĹ&#x201A;y nastawne: pojemniki, stojaki, podnoĹ&#x203A;niki i przenoĹ&#x203A;niki lub ramiona wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce â&#x20AC;&#x201C; zaleĹźnie od potrzeb przedsiÄ&#x2122;biorstwa. MiR100 i MiR200 bezpiecznie manewrujÄ&#x2026; miÄ&#x2122;dzy ludĹşmi i przeszkodami, pĹ&#x201A;ynnie przemieszczajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; miÄ&#x2122;dzy drzwiami oraz wjeĹźdĹźajÄ&#x2026; do wind. Roboty MiR mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; programowane przez operatorĂłw bez doĹ&#x203A;wiadczenia programistycz-
22
nego za pomocÄ&#x2026; prostego interfejsu w przeglÄ&#x2026;darce internetowej lub z uĹźyciem plikĂłw CAD z mapami budynkĂłw pobranych bezpoĹ&#x203A;rednio do systemu robota. Robot moĹźe byÄ&#x2021; obsĹ&#x201A;ugiwany z poziomu smartfonu, tabletu lub komputera podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonego do sieci Wi-Fi. Wbudowane czujniki i kamery oraz zaawansowany software sprawiajÄ&#x2026;, Ĺźe MiR100 i MiR200 rozpoznajÄ&#x2026; otoczenie i wybierajÄ&#x2026; zawsze najbardziej efektywnÄ&#x2026; trasÄ&#x2122; do punktu docelowego. Brak koniecznoĹ&#x203A;ci instalowania kabli lub czujnikĂłw w budynku powoduje, Ĺźe zwrot z inwestycji w roboty MiR wynosi czÄ&#x2122;sto mniej niĹź rok. B( (("
AUTOMATYKA
PRODUKTY
LOGGITO I PROFISIGNAL WEB Loggito to nowy, zdecentralizowany i wysoce skalowalny system gromadzenia danych. W poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu z internetowym oprogramowaniem pomiarowym ProfiSignal tworzy kompletny pakiet Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czÄ&#x2026;cy zdecentralizowanÄ&#x2026; akwizycjÄ&#x2122; danych z moĹźliwoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; ich globalnej wizualizacji, bez wzglÄ&#x2122;du na miejsce. Jako centralny koordynator sieci pomiarowej, Loggito Logger oferuje moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przechowywania danych, opcjÄ&#x2122; ich wstÄ&#x2122;pnego przetwarzania, a takĹźe Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z komputerami i chmurÄ&#x2026; obliczeniowÄ&#x2026;. DziÄ&#x2122;ki pionierskiej technologii pomiaru â&#x20AC;&#x17E;cloud at the edgeâ&#x20AC;? Loggito moĹźe rĂłwnieĹź wykorzystywaÄ&#x2021; peĹ&#x201A;nÄ&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; chmury. SieÄ&#x2021; pomiarowÄ&#x2026; moĹźna rozszerzyÄ&#x2021; za pomocÄ&#x2026; moduĹ&#x201A;u przewodowego USB Loggito lub bezprzewodowego Loggito Wireless. W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od wybranego interfejsu I/O, udostÄ&#x2122;pniajÄ&#x2026; do oĹ&#x203A;miu uniwersalnych wejĹ&#x203A;Ä&#x2021; analogowych, pojedyncze wyjĹ&#x203A;cie analogowe i dwa kombinowane wejĹ&#x203A;cia/wyjĹ&#x203A;cia cyfrowe lub do szeĹ&#x203A;ciu wejĹ&#x203A;Ä&#x2021; lub wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021; cyfrowych. 24-bitowy przetwornik A/C gwarantuje precyzyjny pomiar przy czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci prĂłbkowania 1 kHz. Oprogramowanie typu klient/serwer ProfiSignal Web, oparte na przeglÄ&#x2026;darce internetowej, umoĹźliwia wizualizacjÄ&#x2122; danych pomiarowych. CechÄ&#x2026; wyróşniajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; ProfiSignal Web jest szybka i pĹ&#x201A;ynna prezentacja trendĂłw na wykresach. ' $1 0 1 3
Niezmienna wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w najczystszej postaci
NOWA GENERACJA ELEKTROBÄ&#x2DC;BNĂ&#x201C;W
C
3/2018
Stäubli posiada w swojej ofercie szerokÄ&#x2026; gamÄ&#x2122; wysokowydajnych robotĂłw czteroosiowych i szeĹ&#x203A;cioosiowych w wykonaniu standardowym i specjalnym. Roboty speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; najwyĹźsze standardy w najbardziej wymagajÄ&#x2026;cych aplikacjach przemysĹ&#x201A;owych.
Man and Machine
www.staubli.com
targi serdecznie na Zapraszamy 18 ON 20 AUTOMATIC w Warszawie 20â&#x20AC;&#x201C;23 marca o H-10/J-11 hala 3, stoisk R E K L A M A
Interroll oferuje nowÄ&#x2026; generacjÄ&#x2122; elektrobÄ&#x2122;bnĂłw DM0113 i DM0138 w wersjach o wiÄ&#x2122;kszym wyborze Ĺ&#x203A;rednic. Nowa generacja napÄ&#x2122;dĂłw charakteryzuje siÄ&#x2122; silniejszymi waĹ&#x201A;ami i Ĺ&#x201A;oĹźyskami kulkowymi, ktĂłre zapewniajÄ&#x2026; wyjÄ&#x2026;tkowo dĹ&#x201A;ugÄ&#x2026; ĹźywotnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Stabilna konstrukcja przekĹ&#x201A;adni planetarnej umoĹźliwia przeniesienie wysokich momentĂłw obrotowych przy niskim poziomie haĹ&#x201A;asu podczas pracy. Wszystkie elektrobÄ&#x2122;bny nowej generacji charakteryzujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; stopniem ochrony IP69K oraz speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; najwyĹźsze standardy higieniczne, co oznacza, Ĺźe mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; znacznie szybciej i Ĺ&#x201A;atwiej czyszczone w porĂłwnaniu z tradycyjnymi silnikami przekĹ&#x201A;adniowymi.
Staubli Ĺ ĂłdĹş Sp. z o.o., +48 42 6368504, staubli.pl@staubli.com
23
PRODUKTY
ZOPTYMALIZOWANY SYSTEM ŁOŻY ROLKOWYCH CARTON WHEEL FLOW Firma Interroll zmodernizowała konstrukcję ram rolkowych systemu Carton Wheel Flow, ograniczając o ponad połowę liczbę profili potrzebnych do zestawienia różnych konfiguracji. Trawers załadunkowy, trawers wyładunkowy, profil boczny i trawers podtrzymujący wymagają obecnie pojedynczego profilu. Ten sam profil może być użyty jako trawers załadunkowy i blokada końcowa dla wersji z półką wyładunkową. Plastikowe klipsy nie są już potrzebne. Nowa konstrukcja trawersu załadunkowego i wyładunkowego pozwala stosować montaż z „płynnym” przesuwem, zapewniającym ciągłość pracy systemu pick-to-light i zwiększenie liczby opakowań transportowanych w ciągu godziny. Łatwiejsza jest również regulacja nachylenia: wszystkie półki wyładunkowe – dostępne w wersjach o nachyleniu 5°, 10°,
a teraz również 15° – mogą być montowane na pojedynczym profilu bocznym. Modyfikacja ram rolkowych jest bardzo łatwa, ponieważ mogą one być przycinane na odpowiednią długość dopasowaną do projektu konkretnych regałów. Montaż jest również bardziej elastyczny jeśli chodzi o szerokość: nowy zacisk daje większą tolerancję montażową, wynoszącą ±20 mm zamiast ±5 mm dla tej samej szerokości ramy. Nowy naprowadzacz może być montowany bez użycia narzędzi czy śrub, co ułatwia regulację. Zakres obciążeń do 150 kg/m2 pokrywa wszystkie standardowe aplikacje spotykane na rynku.
SAIA PG5 CONTROLS SUITE PG5 2.3 Nowa wersja środowiska PG5 2.3 to szereg nowych funkcjonalności i usprawnień w ramach narzędzia inżynierskiego, którego producentem jest Saia Burgess Controls. Środowisko Saia PG5 jest przeznaczone do programowania wszystkich modeli sterowników PLC i paneli operatorskich serii Saia PCD. Nowa wersja edytora – Web Editor 8 umożliwia generowanie wizualizacji w formacie HTML5, a tym samym pracę na wszystkich urządzeniach, zarówno stacjonarnych jak i mobilnych, z wykorzystaniem przeglądarki internetowej. Istnieje możliwość konwersji istniejących projektów do nowego formatu zgodnego z HTML5. W celu wydajniejszej obsługi edytor symboli został całkowicie
przeprojektowany. Od teraz funkcja przeciągnij i upuść, umożliwia wykonywanie działań związanych z symbolami w dowolnym miejscu wiersza. Nowe okno „Adjust Parameter” – m.in. dwukrotnie większa ilość informacji w jednym widoku, możliwość bezpośredniej edycji parametrów znajdujących się w sterowniku, a także odświeżanie zawartości po wybraniu nowego bloku FBox. Wprowadzenie nowych funkcji znacznie przyspieszyło proces uruchamiania urządzenia, ułatwiając tym samym pracę ze sterownikiem. Najnowsza 90-dniowa wersja pakietu Saia PG5 dostępna jest do pobrania na stronie www.sabur.com.pl &"
NAKRĘTKI 3DP HAYDONKERK Haydon Kerk, którego firma WObit jest dystrybutorem w Polsce, oferuje teraz specjalne nakrętki 3DP, przydatne w procesach prototypowania 3D. Umożliwiają one szybszą i dokładniejszą weryfikację układu ruchu liniowego przez konstruktorów. Dzięki nowym nakrętkom, konstruktor może w prosty sposób pobierając jej model 3D, zaplanować dla niej miejsce w detalu, który wydrukuje za pomocą drukarki 3D. Następnie wystarczy odrobina kleju i nakrętka 3DP zostaje zamocowana w wydrukowanym elemencie. W szybki sposób prototypowany element jest gotowy do testów. Nakrętki 3DP są bardzo pomocne dla producentów OEM, którzy używają druku 3D do wykonywania krótkich serii.
24
Są one wykonane z zaawansowanych materiałów poliacetalu lub z opatentowanego Kerkite KN30, gwarantujących zachowanie odpowiednich parametrów. Producenci OEM, po zatwierdzeniu prototypu i serii wstępnej, mogą zaopatrywać się w ilościach hurtowych w gotowe elementy ze zintegrowanymi nakrętkami, wykonanymi z tego samego materiału kompozytowego co nakrętki 3DP lub (dla większych objętości) w niestandardowe nakrętki formowane jako kompletne monolityczne elementy z tworzywa sztucznego. B&
AUTOMATYKA
PRODUKTY
MASI20 – OPŁACALNE POŁĄCZENIE SYGNAŁÓW ZE STEROWANIEM Rozwiązanie instalacyjne MASI umożliwia proste i niedrogie połączenie sygnałów IO z systemem sterowania. Tym samym wspiera elastyczne koncepcje instalacji w szafie sterowniczej i poza nią bez konieczności stosowania sztywnych topologii. Nową, kompaktową generację modułów szaf sterowniczych MASI20 wyróżnia innowacyjna konstrukcja. To szczególnie opłacalny sposób łączenia sygnałów z systemem sterowania. Moduły MASI20 mają jedynie 19 mm szerokości, dzięki czemu wymagają niewiele miejsca w szafie sterowniczej. Są zoptymalizowane do zastosowania w skrzynkach zaciskowych o głębokości 120 mm. 28 zacisków umieszczono na płycie czołowej, dzięki czemu są łatwo dostępne. AS-Interface i zasilanie AUX są wewnętrznie zmostkowane. W przypadku demontażu modułu nie występuje żadna przerwa. Warianty z wyjściem półprzewodnikowym są odpowiednie do zastosowania w rozwiązaniach pasywnych do poziomu Performance Level d (funkcjonalność K3).
Tworzymy bezpieczne miejsca pracy. Najmniejsza bariera bezpieczeństwa ze zintegrowaną ewaluacją
"
SLB240 – Najmniejsza na świecie konstrukcja ze zintegrowanym elektronicznym modułem bezpieczeństwa
MIGRACJA DO NOWEJ GENERACJI PRZETWORNIC
C ($
3/2018
zgodne z PL e
SLB440-H – Największy zasięg: 75 m (opcjonalnie do 90 m)
SLB440-H – Opcja podgrzewania dla aplikacji do -30°C
www.schmersal.pl
R E K L A M A
Firma Siemens opracowała nową generację przetwornic, która ma zastąpić wycofywane z produkcji urządzenia serii MICROMASTER. Odbiorcami przetwornic z nowej linii SINAMICS będą konstruktorzy maszyn oraz firmy uczestniczące w budowie zakładów przemysłowych. Nowe, udoskonalone urządzenia sprostają najbardziej aktualnym wymaganiom konstrukcyjnym. Klienci zyskają większą moc, wydajność i funkcjonalność, co zapewni im dodatkowy potencjał w zakresie modernizacji zakładów, systemów i produktów. Przetwornice będą dostępne w wariantach o mocy do 132 kW, a ich wyposażenie zawierać będzie: zintegrowane funkcje zabezpieczeń, obsługę łączności IP w sieciach Profinet/Ethernet, graficzny interfejs uruchamiania, niezawodny mechanizm dynamicznej reakcji na sterowanie, zintegrowany moduł DC Link Reactor, zintegrowaną funkcję pozycjonowania, a także rozbudowane funkcje obsługi pomp, wentylatorów i sprężarek. Firmy Siemens i RS udostępniają szereg narzędzi i przewodników wyboru, które pomogą klientom w radzeniu sobie z problemami etapu migracji produktów.
SLB440 – Bezpieczne wyjścia OSSD
25
ROZMOWA
Smart transformacja B K 1 " " * 7*" ! # + 1 $ " 1# " 1 " " " 1 # 1 L 1 ( ( >4=
1 +L 1 " ( + $ " + ( ( 0 ( (
(# $ ( L " N ( * 7*" ! 4
PoczÄ&#x2026;tki polskiej spĂłĹ&#x201A;ki to niewielki oddziaĹ&#x201A; w Šodzi. DziĹ&#x203A; SEW-Eurodrive naleĹźy do kluczowych dostawcĂłw napÄ&#x2122;dĂłw na polskim rynku. Co zdecydowaĹ&#x201A;o o sukcesie? Kluczem do sukcesu jest optymalizacja dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201E; wewnÄ&#x2026;trz firmy z wykorzystaniem miÄ&#x2122;dzynarodowego doĹ&#x203A;wiadczenia i wiedzy. Kierujemy siÄ&#x2122; zasadÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x17E;myĹ&#x203A;l globalnie â&#x20AC;&#x201C; dziaĹ&#x201A;aj lokalnieâ&#x20AC;?. Mamy oddziaĹ&#x201A;y w caĹ&#x201A;ej Polsce, a nasza gĹ&#x201A;Ăłwna siedziba znajduje siÄ&#x2122; w Šodzi. DziÄ&#x2122;ki wielu lokalizacjom moĹźemy 26
szybko i sprawnie pomagaÄ&#x2021; klientom i reagowaÄ&#x2021; na ich potrzeby. WiodÄ&#x2026;cÄ&#x2026; pozycjÄ&#x2122; na rynku techniki napÄ&#x2122;dowej gwarantujÄ&#x2026; nam proaktywne dziaĹ&#x201A;ania: nie czekamy na zmiany, ale sami je kreujemy. Z obserwacji i analizy najszybciej rozwijajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; dziedzin gospodarki wyciÄ&#x2026;gamy wnioski, ktĂłre pozwalajÄ&#x2026; nam wdraĹźaÄ&#x2021; rozwiÄ&#x2026;zania dostosowane do wymagaĹ&#x201E; rynku. NiewÄ&#x2026;tpliwie siĹ&#x201A;Ä&#x2026; napÄ&#x2122;dowÄ&#x2026;, ktĂłra odegraĹ&#x201A;a kluczowÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; w rozwoju firmy SEW-Eurodrive w Polsce
jest zespĂłĹ&#x201A; kompetentnych, wysoko wykwalifikowanych i zaangaĹźowanych pracownikĂłw, ktĂłrzy identyfikujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; z markÄ&#x2026;. Od ponad 20 lat dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci firmy na polskim rynku dynamicznie siÄ&#x2122; rozwijamy i jesteĹ&#x203A;my elastyczni wzglÄ&#x2122;dem zmieniajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; warunkĂłw rynkowych. Niejednokrotnie, dziÄ&#x2122;ki wprowadzaniu nowych produktĂłw lub specjalistycznych usĹ&#x201A;ug, jesteĹ&#x203A;my inicjatorem zmian. Aby speĹ&#x201A;niÄ&#x2021; oczekiwania klientĂłw oraz AUTOMATYKA
ROZMOWA
Fot. Zuzanna Musielak (SEW-Eurodrive)
realizować założone cele, wdrożyliśmy system zarządzania relacjami z klientami SAP CRM oraz system modernizacji i optymalizacji procesów montażu WIEPROconsulting, a także rozwinęliśmy dział obsługi serwisowej, w tym specjalistyczny dział serwisu wielkogabarytowych przekładni przemysłowych. Mamy też bogatą ofertę szkoleń produktowych i menedżerskich dla inżynierów. W 2017 r. przeszliśmy wieloetapową weryfikację TÜV SÜD i otrzymaliśmy certyfikat zarządzania jakością ISO 9001:2015 oraz OHSAS 18001. Międzynarodowy charakter firmy zapewnia wysokie standardy w zakresie jakości, a wybór techniki napędowej „made by SEW” jest gwarancją niezawodności i bezpieczeństwa inwestycji. Co jest we współczesnych realiach rynkowych w Pana opinii najmocniejszą stroną firmy, pozwalającą skutecznie budować przewagę konkurencyjną? To niekonwencjonalne połączenie tradycji z nowoczesnością. Innowacyjność, tradycja i ukierunkowanie na potrzeby klienta – to trzy filary naszej firmy. Tradycja to najwyższa jakość produktów oparta na wieloletnim doświadczeniu. Łączymy ją z innowacyjnością kompleksowych rozwiązań z zakresu techniki napędowej i automatyzacji. SEW-Eurodrive jest firmą, za którą stoi ponad 85-letnia historia i doświadczenie niemal we wszystkich branżach przemysłu na całym świecie. Naszą przewagę rynkową buduje elastyczność i szybkość w działaniu – pozwala na to duży magazyn komponentów i specjalistyczne stanowiska montażowe. Przywiązujemy dużą wagę do produktów i rozwiązań, ale przede wszystkim do wsparcia i doradztwa na każdym etapie realizacji inwestycji. Zadowolenie odbiorcy i rozwiązywanie problemów jest naszym priorytetem. Początki przedsiębiorstwa związane były z produkcją silników elektrycznych, ale dziś oferta jest znacznie 3/2018
szersza i obejmuje także motoreduktory, przekładnie czy komponenty do instalacji decentralnych. Które rozwiązania cieszą się największym zainteresowaniem wśród odbiorców z sektora przemysłu? Naszym wiodącym produktem są dziś motoreduktory. Ich modułowy charakter zapewnia wiele wariantów konfiguracji oraz właściwy dobór, w zależności od wymagań oraz ich przeznaczenia. Nasze rozwiązania są doceniane w wielu branżach przemysłu, m.in. w przemyśle motoryzacyjnym – ze względu na wysokie wymagania jakościowe i niezbędne dopuszczenia oraz bezawaryjność, w przemyśle spożywczym – z uwagi na dużą odporność na pracę w szczególnie agresywnych warunkach oraz w logistyce produkcji, ponieważ bogata gama produktów umożliwia dowolną i kompleksową konfigurację rozwiązań. Bardzo dynamicznie rozwijają się w naszej firmie działy wielkogabarytowych przekładni przemysłowych oraz
wiązania SEW-Eurodrive. Stąd właśnie nasza szeroka oferta szkoleń prowadzonych w Łodzi, Tychach i Poznaniu. Wspomniał Pan o rosnącym zainteresowaniu usługami. Z których z nich najczęściej korzystają odbiorcy? Jedną z najbardziej popularnych w portfolio usług naszej firmy jest usługa serwisowa CDM Complete Drive Management, czyli kompletne zarządzanie procesem konserwacji. To kluczowy element w prewencyjnym utrzymaniu ruchu, redukujący ryzyko awarii do minimum. Dzięki tej usłudze klient zyskuje dostęp do wszystkich stosowanych w jego zakładzie napędów wraz z informacją, kiedy powinien dokonać konserwacji i jakich części zamiennych będzie potrzebował. Może też łatwo sprawdzić dostępność zamienników, a wszystkie dane znajdzie na platformie on-line. Usługa CDM to również gwarancja priorytetowego podejścia w przypadku awarii i dostawy nowych motoreduktorów – nawet w czasie kilku godzin.
JUŻ DZIŚ INŻYNIEROWIE CORAZ CZĘŚCIEJ WSPÓŁPRACUJĄ Z PROGRAMISTAMI W RAMACH SYNERGII, DZIĘKI CZEMU POWSTAJĄ INNOWACYJNE PRODUKTY DOPASOWANE DO ZMIENIAJĄCEGO SIĘ ŚWIATA. usług serwisowych. Przekładnie przemysłowe to zaawansowane rozwiązania, niemalże maszyny, projektowane i dostosowywane w zależności od ich przeznaczenia. Wymagają zaawansowanej infrastruktury oraz wysoko wykwalifikowanej kadry inżynierskiej. Z roku na rok odnotowujemy także wzrost zainteresowania naszą ofertą serwisową, która jest bardzo szeroka i obejmuje nie tylko produkty firmy SEW-Eurodrive, ale także innych producentów. Nieustannie rośnie również zainteresowanie naszych klientów podnoszeniem kompetencji w zakresie programowania i parametryzacji maszyn, które wyposażone są w roz-
Co przeważa w ofercie SEW-Eurodrive – produkty „szyte na miarę” czy standardowe? W praktyce wszystkie nasze napędy są „szyte na miarę”, zgodnie z potrzebami zamawiających. Oczywiście oferujemy też gotowe rozwiązania, czyli „produkty z półki”, wypracowane na bazie wielu lat współpracy z klientami. Są to rozwiązania przeznaczone dla ściśle określonych branż, np. przemysłu FMCG, maszynowego, wydobywczego, hutniczego, rolniczego czy lotniczego oraz ściśle określonych aplikacji, np. do maszyn pakujących, nalewających, pomiarowych, papierniczych, do obróbki drewna, aplikacji 27
ROZMOWA windowych i wielu innych, jak również predefiniowane moduły aplikacyjne, które pozwalają optymalizować pracę. W jakich aplikacjach najczęściej stosowane są rozwiązania z Państwa portfolio? Produkty z oferty SEW-Eurodrive mogą być stosowane w każdej branży. Nie bez powodu motto firmy brzmi „Driving the World” – napędzamy świat. Nasze rozwiązania napędowe znajdują zastosowanie we wszystkich aplikacjach związanych z transportem, podnoszeniem, obracaniem, składowaniem czy przesuwaniem. Największym wyzwaniem są dla nas zadania, w których wykorzystujemy najnowsze zdobycze techniki. Obecnie skupiamy się na rozwiązaniach, które kompleksowo obsługują funkcje logistyczne zakładu, takich jak samojezdne wózki AGV. Tego typu projekty to z jednej strony wyzwanie, a z drugiej satysfakcja z wdrożenia rozwiązań tworzących inteligentne fabryki. Czy planujecie w najbliższej przyszłości rozwinąć ofertę o nowe rodzaje rozwiązań lub usług? Jako światowy ekspert w dziedzinie techniki napędowej rozszerzamy spektrum działania. Zaproponujemy naszą wizję automatyki przyszłości. Premiera produktu nastąpi podczas najbliższych targów Automaticon w Warszawie. Aby uczestniczyć w budowie inteligentnych fabryk przyszłości opracowaliśmy nową generację produktów SEW – modułowy system automatyki MOVI-C. To stworzone od podstaw kompleksowe rozwiązanie dla automatyzacji procesów technologicznych, które składa się z czterech modułów: oprogramowania inżynierskiego MOVISUITE, kontrolerów ruchu MOVI-C CONTROLLER, systemów przetwornic częstotliwości MOVIDRIVE oraz naszej techniki napędowej. Nowy system automatyki bazuje na produktach SEW-Eurodrive najwyższej jakości, a jego poszczególne moduły efektywnie współpracują i komunikują się, również z urządzeniami zewnętrznymi. Gwarantuje to wyższy poziom integracji i usprawnioną komunikację. 28
Oprogramowanie inżynierskie MOVISUITE zapewnia oszczędność czasu oraz kosztów. Nowy interfejs pozwala na szybsze i łatwiejsze planowanie oraz uruchamianie aplikacji. Obsługa i czynności diagnostyczne napędów oraz kontrolerów ruchu są obecnie bardziej intuicyjne, a zastosowanie predefiniowanych i edytowalnych modułów aplikacyjnych MOVIKIT znacznie skraca czas uruchomienia napędów i realizacji nawet skomplikowanych funkcji. Kontrolery ruchu serii MOVI-C CONTROLLER poszerzają zakres parametryzacji urządzenia, redukując tym samym czas potrzebny do przygotowania własnego złożonego programu, jak również umożliwiają przyjazne dla użytkowników centralne przechowywanie danych. Nowe kontrolery pozwalają na łatwą integrację z istniejącymi systemami sterowania (interfejsy EtherNet/IP, Profinet, EtherCAT i inne) i gwarantują krótkie czasy cyklu programu rzędu 1 ms. Dostępne są w czterech klasach wydajności, umożliwiając podłączenie do 32 interpolowanych osi. Falowniki MOVIDRIVE nowej serii pozwalają na regulację i monitorowanie każdego silnika. MOVIDRIVE dostępny jest jako modułowy system wieloosiowy z modułami jednoosiowymi i dwuosiowymi oraz jako falownik z przyłączem sieciowym. Mówimy tutaj o dwóch modułach falownika w jednej obudowie (podwójna oś), możliwości sterowania różnego typu silnikami różnych producentów (asynchroniczne, synchroniczne i bez sprzężenia zwrotnego) oraz oszczędności miejsca w szafie sterowniczej. Modułowa konstrukcja i kompatybilność produktów umożliwiają szybką rozbudowę i ograniczenie różnorodności urządzeń. Technika napędowa SEW-Eurodrive to szeroka gama produktów z położeniem nacisku na indywidualne aplikacje – pełna oferta przekładni, silników i motoreduktorów do instalacji centralnej lub zdecentralizowanej, dla każdej aplikacji, prędkości i momentu obrotowego. Korzyści wynikające z zastosowania nowej generacji produktów
SEW-Eurodrive, to przede wszystkim redukcja wymaganego miejsca w szafie sterowniczej, ograniczenie liczby typów zastosowanych urządzeń, obniżenie – dzięki zastosowaniu instalacji z pojedynczym kablem hybrydowym – kosztów instalacji, a także możliwość zastosowania MOVI-C CONTROLLER jako mastera sieci EtherCAT. Co istotne, wszystkie niezbędne komponenty pochodzą od jednego dostawcy i zapewniają pełną kompatybilność. W skrócie można powiedzieć, że gwarantujemy 100 proc. automatyzacji od jednego dostawcy. Jakie trendy obserwujecie wśród dostawców i odbiorców rozwiązań tego typu jak oferowane przez SEW-Eurodrive? Istotna jest wartość dodana. Obecnie liczy się nie tylko produkt, ale wszystkie wartości dodane, takie jak doradztwo i wsparcie techniczne, optymalizacja procesów, niezawodność i elastyczność. Wszyscy starają się dostosować i wdrażać rozwiązania, które będą spełniały założenia nowej rewolucji technologicznej, czyli Przemysłu 4.0. W naszym przypadku oznacza to udział w tworzeniu inteligentnych fabryk, czyli Smart Factory. Przy konstruowaniu takich fabryk ważne jest wydajne zarządzanie oraz wspieranie wielu obszarów innowacyjnymi rozwiązaniami z zakresu automatyzacji – to unikalne połączenie człowieka i technologii, w którym człowiek pełni funkcję nadrzędną w całym łańcuchu wartości. Powstają nowe obszary pracy związane ze sterowaniem, monitorowaniem oraz optymalizacją procesów, co ma na celu zapewnienie możliwie największej bezawaryjności, bezobsługowości i efektywności przy zachowaniu najwyższej jakości. Dziś coraz częściej liczy się energooszczędność, ekonomiczność, a nawet ekologiczność rozwiązań. Jak te oczekiwania rynku przekładają się na działalność Waszej firmy? Coraz częściej spotykamy się z takimi właśnie wymaganiami klientów, którzy stawiają na wszystkie wymienione przez Panią aspekty oraz oczywiście AUTOMATYKA
ROZMOWA na bezpieczeństwo produktów. Dla SEW-Eurodrive energooszczędność jest standardem. Nasze silniki spełniają wymogi wszystkich klas energooszczędności. Stworzyliśmy system effiDRIVE, który wyznacza nowy kierunek dla optymalnych energetycznie rozwiązań. Dokładna analiza oraz indywidualne doradztwo pozwalają na identyfikację potencjału oszczędności oraz określenie środków zaradczych, dzięki którym można zredukować straty mocy, zoptymalizować zapotrzebowanie na nią i wykorzystać uwolnioną energię. Potencjał oszczędnościowy oferowanych przez nas wydajnych energetycznie komponentów napędowych wykorzystywany jest w ramach planowanych inwestycji lub modernizacji istniejących maszyn i urządzeń. Nie zapominamy również o ekologiczności – ciągle udoskonalamy procesy produkcyjne, w tym m.in. powłoki lakiernicze naszych produktów. Dbamy o to, aby były przyjazne dla środowiska, a tym samym spełniały wymagania odpowiednich norm. Czego oczekują dziś odbiorcy systemów napędowych? Jakie są różnice w oczekiwaniach klientów z branży OEM i klientów końcowych? Zarówno dla klientów branży OEM, jak i klientów końcowych nadrzędna jest bezawaryjność produktów, jakość, terminowość dostaw, elastyczność i szybkość działania oraz dostęp do obsługi posprzedażowej. Coraz częściej zauważamy też wśród klientów zapotrzebowanie na fachowe doradztwo w doborze, przeprowadzeniu obliczeń, a nawet certyfikacji i wykonywaniu odpowiednich pomiarów potwierdzonych niezbędnymi protokołami, jak pomiary zakłóceń interharmonicznych generowanych w stronę sieci zasilającej czy pomiary poziomów zakłóceń EMC. Zakłócenia generowane przez instalacje i okablowanie wewnątrz szaf sterowniczych potrafią nierzadko znacznie skrócić żywotność elektroniki sterującej, zasilaczy impulsowych i urządzeń energoelektronicznych, jakimi są falowniki. Wspomniane wcześniej działania i pomiary zdecydowanie wpisują się w no3/2018
TOMASZ WIELAND Absolwent Politechniki Poznańskiej, Wydziału Mechaniki i Budowy Maszyn oraz Executive MBA na Nottingham Trent University. Ma wieloletnie doświadczenie w zakresie automatyzacji procesów produkcyjnych oraz logistyki produkcji zdobyte w firmach inżynierskich z sektora B2B; praktyk w obszarach zarządzania, w tym zarządzania projektami, sprzedaży, produkcji oraz systemów jakości. Z SEW-Eurodrive jest związany od 2015 r., kiedy objął stanowisko prezesa zarządu. Obecnie koncentruje się na zapewnieniu zrównoważonego wzrostu firmy i wdrażaniu długoterminowej strategii rozwoju oraz ciągłym doskonaleniu organizacji.
woczesne podejście do utrzymania ruchu, zwane „preventive maintenance”. Kolejnym dynamicznie rozwijającym się obszarem, który nie umknął naszej uwadze, jest obszar Functional Safety. Dysponujemy wiedzą i profesjonalnymi narzędziami wspomagającymi dobór i projektowanie instalacji we wspomnianym obszarze. Narzędzia te umożliwiają projektowanie instalacji oraz dobór komponentów zgodnie z wymaganiami EN ISO 13849-1. Mamy też w ofercie usługę HOTLINE 24H/7, która naprawdę działa zgodnie z nazwą. Zaznaczam to, gdyż niewiele firm, które oferuje tego typu usługi faktycznie pomaga w rozwiązaniu problemów 24 godziny na dobę przez rzeczywiste i skuteczne działanie. Na ile dużym zainteresowaniem cieszy się serwis ON-LINE SUPPORT i wsparcie oferowane drogą internetową? Wsparcie techniczne i doradztwo jest jednym z naszych najważniejszych atutów. W zmieniającej się rzeczywistości, wobec digitalizacji komunikacji, stworzony został ekspercki portal ON-LINE SUPPORT, dostępny 24 godziny na dobę przez siedem dni w tygodniu. Pozwala on przetwarzać dane i dobrać produkt w czasie rzeczywistym, a także zapewnia dużą samodzielność w dostępie do danych i dokumentów technicznych. W serwisie można znaleźć wiele funkcjonalności wspomagających codzienną pracę, m.in. konfigurator produktu, wyszukanie zamiennika, kalkulator amortyzacji silników oraz moduł umożliwiają-
cy projektowanie techniki napędowej wyposażonej w systemy bezpieczeństwa. Dostępna jest również opcja wysyłania zapytań ofertowych oraz zamówień, informacja o statusie zamówienia, śledzenie przesyłki i terminu dostawy. ON-LINE SUPPORT to także dostęp do kompleksowej bazy danych z rysunkami CAD oraz pełnej dokumentacji i kart katalogowych. Szczególnym modułem jest baza CDM – moduł odpowiedzialny za zarządzanie systemem konserwacji, w którym skatalogowane są wszystkie napędy. Efektem inwentaryzacji jest lista napędów wraz ze wszystkimi parametrami, która umożliwia szybkie odtworzenie lub zastąpienie dowolnego napędu. System CDM jest fachowym wsparciem, stanowiącym profesjonalne narzędzie przy prewencyjnym utrzymaniu ruchu. Co powinno być głównym kryterium decydującym o wyborze napędu? Istotna jest całkowita kalkulacja kosztów – nie możemy brać pod uwagę samych kosztów zakupu napędów lub rozwiązań. W przypadku dużych inwestycji należy rozpatrzyć całkowity koszt posiadania (TCO), czyli koszty związane z pozyskaniem, instalowaniem, użytkowaniem i serwisowaniem, aż do utylizacji. W przypadku mniejszych inwestycji kluczowym kryterium staje się bezawaryjność i serwis, w tym dostępność części zamiennych, wsparcie techniczne itp. Wszystko to składa się na bezpieczeństwo inwestycji oraz budowanie własnej marki. 29
ROZMOWA Obecnie zarówno na rynku polskim, jak i światowym działa bardzo dużo firm, które produkują różnego typu maszyny i urządzenia. Zdecydowana większość tych producentów używa sprawdzonych i wysokiej jakości komponentów różnych wiarygodnych dostawców i partnerów, żeby zapewnić maksymalną bezawaryjność i jakość produktów. Jednym z takich partnerów jest SEW-Eurodrive. Jakie są najważniejsze założenia strategii firmy na najbliższe lata? Jesteśmy na drodze ciągłego rozwoju i będziemy nią podążać. Potwierdza to wdrożony system zarządzania jakością ISO 9001:2015 oraz higieną pracy OHSAS 18001, który rozumiemy jako motywację do ciągłego doskonalenia. Planujemy jeszcze wdrożenie norm środowiskowych oraz z zakresu IT. Bierzemy udział
ści produkcyjno-inżynieryjnej, aby w jeszcze lepiej reagować na potrzeby i spełniać oczekiwania rynku. Co uznaje Pan za największe wyzwanie w najbliższych latach dla branży, w której działa SEW-Eurodrive i dla samej firmy? Przemysł 4.0 oznacza rewolucję w zakresie procesów produkcyjnych i logistycznych. Nadchodzące lata przyniosą przedsiębiorstwom wdrażającym tę koncepcję gruntowne zmiany. SEW-Eurodrive pomaga kształtować transformację do Smart Factory. Oprócz nowych technologii i produktów dla produkcji i logistyki przemysłowej przyszłości opracowujemy dla klientów również szereg nowatorskich rozwiązań programistycznych, opartych na analizie danych o dużej wartości. Mamy już wiele rozwiązań z zakresu konserwacji prewencyj-
OBECNIE LICZY SIĘ NIE TYLKO PRODUKT, ALE WSZYSTKIE WARTOŚCI DODANE, TAKIE JAK DORADZTWO I WSPARCIE TECHNICZNE, OPTYMALIZACJA PROCESÓW, NIEZAWODNOŚĆ I ELASTYCZNOŚĆ. w budowaniu w Polsce inteligentnych fabryk Lean Sm@rt Factory, projektując rozwiązania wspomagające automatyzację procesów produkcyjnych i logistycznych zgodnie z filozofią Przemysłu 4.0. Kierujemy się zasadą zrównoważonego rozwoju, ważnym elementem naszej strategii jest podnoszenie kompetencji pracowników – to moim zdaniem największy potencjał wzrostu każdego przedsiębiorstwa. Firma to tworzący ją ludzie, ich wkład, zaangażowanie oraz kompetencje. Planujemy w najbliższym czasie wzrost organiczny naszego przedsiębiorstwa w Polsce. Obecnie otwieramy biura handlowo-techniczne we Wrocławiu oraz Olsztynie. Naszym atutem jest elastyczność i terminowość, dlatego planujemy duże inwestycje związane z rozwojem czę30
nej oraz indywidualnej konfiguracji napędów i podzespołów automatyzacyjnych. Kolejny krok to aplikacje służące do optymalizacji procesów produkcji, a to jest możliwe dzięki coraz ściślejszej współpracy inżynierów z programistami. Fabryka 4.0 oznacza wiele nowych możliwości, związanych z produkcją zintegrowaną w cyfrowej sieci, w tym montaż, konserwację, naprawy, marketing i utylizację. Wszystkie te obszary obejmują zintegrowane sieciowo i centralnie sterowane maszyny (Przemysł 3.0), które dodatkowo podejmują niezależne decyzje w oparciu o dane (Przemysł 4.0). Wszystko po to, by zwiększyć efektywność produkcji. Przewiduję, że z czasem pojawią się systemy adaptacyjne, które zredefiniują większość rozwiązań uznawanych przez nas za sprawdzone.
Ogromna ilość danych, przechowywanych i poddawanych analizie jako tzw. Big Data, to już rzeczywistość. Decyzje dotyczące globalnej konkurencji zapadać będą w biurach analiz danych. Inteligentne programy analityczne umożliwią opracowanie sposobów poprawy efektywności, niezawodności i odporności procesów technicznych na awarie. Podczas gdy poprzednie strategie produkcji przemysłowej opierały się na centralnych, hierarchicznych podmiotach kontrolujących, to w czasach Internetu Rzeczy nowoczesne maszyny, podzespoły i obrabiane materiały same w sobie będą inteligentne. Innymi słowy, rzeczy te mogą się teraz samoorganizować. Trend ten określa się mianem „smartyzacji”, które opisuje połączenie konwencjonalnych produktów fizycznych z najnowocześniejszymi technologiami informacyjnymi. Pojawienie się rozwiązań, które są nie tylko cyfrowe, ale także inteligentne, otwiera gamę nowych możliwości. SEW-Eurodrive dodaje inteligentną automatyzację do metod i procesów właściwych dla lean management. Obejmuje to systemy wspomagania logistyki dostaw i skomplikowane systemy adaptacyjne, które potrafią automatycznie rozpoznawać procedury, uczyć się niezależnie i integrować się z już istniejącymi systemami. Modularność produktów SEW-Eurodrive inicjuje ewolucyjną transformację do Smart Factory. Już dziś obserwujemy, że dzięki współpracy inżynierów z programistami możemy zaoferować naszym klientom sprawdzone, wciąż udoskonalane produkty wzbogacone o nowe funkcjonalności i cechy, niezbędne w nowoczesnych, wysoko zautomatyzowanych fabrykach. Dzięki temu SEW-Eurodrive i nasi klienci pozostajemy konkurencyjni i zdolni do adaptacji wobec szybko zmieniającego się świata, w jakim żyjemy. Hasło SEW-Eurodrive to „Napędzamy świat” i choć świat pędzi coraz bardziej, to trzymamy tempo, by wciąż go napędzać. (
Urszula Chojnacka O0B 0P
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
Monitorowanie
i sterowanie procesami i produkcjÄ&#x2026; ' ( " Q 1
$ $ " + 1 "Q & $ (
"+L &"
( - ( #
L & + -" + ( L 1 $
4
0 +
($ # K
RT +
" R$"+L ( + " + (
($" (# $ +L + T U $ ( 4
Agnieszka Staniszewska
32
W
spomniane klasyczne elementy wizualizacyjne, jak i fizyczne elementy sterujÄ&#x2026;ce, takie jak przyciski czy zadajniki sÄ&#x2026; coraz rzadziej stosowane. Ich liczba maleje na rzecz elementĂłw wirtualnych, ktĂłre stanowiÄ&#x2026; skĹ&#x201A;adowe oprogramowania sterujÄ&#x2026;cego i systemĂłw informatycznych.
RozwĂłj automatyki Wraz z postÄ&#x2122;pem technologicznym, coraz peĹ&#x201A;niej realizowana jest automatyzacja i robotyzacja róşnego rodzaju procesĂłw produkcyjnych. RĂłwnoczeĹ&#x203A;nie z rozwojem przemysĹ&#x201A;u wzrasta potrzeba znalezienia rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026;cych zarzÄ&#x2026;dzanie zĹ&#x201A;oĹźonymi procesami. Monitorowanie i sterowanie z uĹźyciem przestarzaĹ&#x201A;ych metod jest nieekonomiczne â&#x20AC;&#x201C; marnuje zasoby ludzkie, spowalnia sam proces, generuje wiÄ&#x2122;ksze koszty. Z pomocÄ&#x2026; nadchodzi oprogramowa-
nie sterujÄ&#x2026;ce i systemy informatyczne, dziÄ&#x2122;ki ktĂłrym wspomniane czynnoĹ&#x203A;ci moĹźna wykonywaÄ&#x2021; w wydajniejszy sposĂłb, Ĺ&#x201A;atwiej jest rĂłwnieĹź zarzÄ&#x2026;dzaÄ&#x2021; caĹ&#x201A;ym procesem. Stosowanie takich rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; jest duĹźo bardziej komfortowe dla operatorĂłw systemu, a takĹźe dla kadry trudniÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; zarzÄ&#x2026;dzaniem i kontrolÄ&#x2026;. Obecnie w przypadku pojedynczych maszyn i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; tradycyjne pulpity sterownicze sÄ&#x2026; ograniczane do dotykowych paneli operatorskich. W przypadku nowoczesnych, zĹ&#x201A;oĹźonych procesĂłw produkcyjnych tradycyjne rozwiÄ&#x2026;zania sÄ&#x2026; wypierane przez globalne systemy zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;ce, odpowiadajÄ&#x2026;ce jednoczeĹ&#x203A;nie za monitoring i wizualizacjÄ&#x2122; parametrĂłw danego systemu. Na rynku automatyki funkcjonuje mnĂłstwo podmiotĂłw, ktĂłre majÄ&#x2026; w swojej ofercie wspomniane urzÄ&#x2026;dzenia i systemy. AUTOMATYKA
, 4 .?
Panele operatorskie Jedną z metod monitorowania i sterowania procesami produkcyjnymi jest podłączanie do maszyn i urządzeń paneli operatorskich HMI (Human Machine Interface). Pośredniczą one w wymianie poleceń i informacji między operatorem a sterowaną maszyną czy urządzeniem, stanowią również źródło danych dla nadrzędnych systemów informatycznych. Dzięki panelowi operatorskiemu HMI osoba obsługująca dany obiekt jest w stanie zaingerować w jego działanie oraz dokonać monitoringu wybranych parametrów procesowych z użyciem umieszczonej na nim wizualizacji. Współcześnie panel operatorski przyjmuje najczęściej postać ekranu dotykowego umieszczonego na obudowie maszyny lub w specjalnie do tego zaprojektowanej konstrukcji w formie pulpitu sterowniczego. Panele operatorskie mogą również opcjonalnie być wyposażone w klawiaturę, która przydaje się w aplikacjach wymagających częstego wprowadzania danych przez operatora. Jednym z przykładowych dotykowych paneli operatorskich jest urządzenie Advantech WOP-3000T, które znajduje się w ofercie firmy Elmark Automatyka. Wysoki komfort pracy zapewnia ekran rezystancyjny o przekątnej 7˝ lub 10,1˝. Na wysoką elastyczność w zakresie warunków, w których może pracować opisywane urządzenie, mają wpływ wysoki stopień ochrony IP66 oraz spory zakres temperatury akceptowany przez panel – od –20 oC do 60 oC. Wspomniany panel operatorski jest wyposażony w interfejsy RS-232, RS-422, RS-485, Ethernet, USB, CAN, system operacyjny Windows WinCE 6.0 oraz w procesor ARM Cortex-A8 600 MHz. Inną grupą dotykowych paneli operatorskich do wizualizacji i sterowania procesami i produkcją jest rodzina paneli VIPA, która znajduje się w ofercie firmy Yaskawa Polska. Urządzenia te mają obudowy z odlewu aluminiowego i są wykonane w stopniu ochrony IP65 dla frontowej części. Kolorowe ekrany o przekątnej 3/2018
od 5,7˝ do 12,1˝ oraz możliwość pracy zarówno w pionie, jak i w poziomie, to wyróżniki urządzeń należących do wspomnianej rodziny produktowej. Panele VIPA są wyposażone w procesor Xscale 800 MHz, interfejsy RS-232, RS-485, RS-422, Profibus, Ethernet, USB-A i opcjonalnie USB-B oraz system operacyjny Windows Embedded CE 6.0 Professional. Ciekawie prezentuje się również system do wizualizacji, w który wyposażone są opisywane panele. Nosi on nazwę Movicon, a jego cechami charakterystycznymi są: wyposażony w liczne użyteczne biblioteki edytor grafiki wektorowej, możliwość zdalnego dostępu, skalowalność projektów do Movicon Scada oraz rozbudowana biblioteka sterowników. Kolejną przykładową serią dotykowych paneli operatorskich stosowanych w przemyśle jest seria GOT2000, która znajduje się w portfolio firmy Mitsubishi Electric. Ich kompatybilność z programem do projektowania ekranów o nazwie GT Worsks3 ułatwia znacząco proces projektowania wizualizacji. Zaletą urządzeń opisywanej serii jest obsługa aż 65 536 kolorów oraz możliwość wczytywania plików w popularnych formatach graficznych takich jak .png. Ważnymi cechami paneli GOT2000 są dotyk wielopunktowy oraz możliwość umieszczenia w urządzeniach kart SD rozszerzających ich możliwości. Opisywane urządzenia są wyposażone w następujące interfejsy: Ethernet, RS-232, RS-422, RS-485, USB. Złącza USB znajdują się zarówno z przodu, jak i z tyłu panelu. Funkcjonalnością, o której nie sposób nie wspomnieć podczas rozważań na temat opisywanych paneli, jest funkcja Transparent FA. Dzięki niej możliwe jest połączenie komputera PC przez pulpit HMI z dowolnym produktem automatyki. Czasami okazuje się, że konieczne jest zapewnienie mobilności operatora. Wtedy dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie panelu ręcznego wyposażonego w ekran i opcjonalnie klawiaturę oraz kilka przycisków – przykładowo dedykowany przycisk bezpieczeństwa.
R E K L A M A
TEMAT NUMERU
33
TEMAT NUMERU
CZYM POWINIEN CHARAKTERYZOWAĆ SIĘ DOBRY SYSTEM MONITORINGU MEDIÓW PRODUKCYJNYCH? MATEUSZ ZAJCHOWSKI, SPECJALISTA DS. MONITORINGU MEDIÓW PRODUKCYJNYCH, ASTOR W dobie coraz bardziej zaawansowanych systemów produkcyjnych kluczowym staje się precyzyjne monitorowanie parametrów prowadzonych procesów, także w kontekście wykorzystywanych mediów produkcyjnych. Wiedza ta pozwala na precyzyjne zarządzanie produkcją, a informacja o udziale kosztów mediów produkcyjnych w cenie końcowej produktu jest cenną wskazówką, do odpowiedzi na pytanie czy nie jest konieczne pochylenie się nad sposobami prowadzenia danych procesów i rozważenie dróg, aby je zoptymalizować. Optymalizowanie procesów produkcyjnych pod kątem wykorzystania mediów technologicznych może przynieść bardzo duże oszczędności, jednak aby było to możliwe, konieczne jest wykorzystanie systemu monitoringu, który
Przykładowymi urządzeniami tego typu są przenośne panele operatorskie VT525H. Znajdują się one w ofercie firmy Sabur. Są to urządzenia wyprodukowane zgodnie ze stopniem ochrony IP65, z 16-kolorowym wyświetlaczem LCD 5,7˝ o rozdzielczości 320×240 pikseli. Na ekranie znajduje się klawiatura funkcyjna z 10 przyciskami. Na obudowie panelu znajdują się trzy fizyczne przyciski. Całość ma masę około 3 kg, co nie powinno być zbytnim obciążeniem dla operatora. Istotną cechą jest możliwość pracy z użyciem interfejsów RS-232, RS-422 oraz RS-485. Innym mobilnym panelem operatorskim może pochwalić się firma B&R Automatyka Przemysłowa. Urządzenia z serii 7100 są lekkie – mają masę od 480 g do 1850 g. W zależności od konkretnego modelu są wyposażone w procesory Intel Atom E3815 1,46 GHz lub ARM Cortex-A8/A9. Opisywane urządzenia mają złącza USB oraz Ethernet. Przekątne ekranów rezystanycjnych, w które są wyposażone panele z serii 7100 mają wymiary mieszczące się między 3,4˝ a 10,1˝. Obudowa tych przenośnych paneli ma stopień ochrony IP65 i klawiaturę z przyciskami w liczbie od 21 do 36 oraz od 4 do 5 lampek przydatnych do monitorowania procesów. Cechami, na które zwraca się uwagę podczas doboru odpowied34
maksymalnie ułatwi to zadanie. Kluczem w tym przypadku jest zebranie informacji najważniejszych z punktu widzenia danego procesu i przedstawienie ich w formie pozwalającej na szybką ocenę, czy parametry pracy danego stanowiska, czy linii produkcyjnej są poprawne, czy może potrzebna jest interwencja operatora lub SUR. Spełnienie tego warunku może zostać ułatwione poprzez wykorzystanie oprogramowania SCADA, pozwalającego na implementację mniej, lub bardziej zaawansowanych algorytmów analizy danych oraz wizualizacji wyników tej analizy, pozwalającej na ocenę zarówno w danej chwili, jak i w dowolnym horyzoncie czasowym.
niego panelu, są jego wymiary i stopień ochrony. Ilość danych, które będą prezentowane na panelu, ich umiejscowienie, liczba przycisków i suwaków do wpływania na działanie sterowanego urządzenia, mają bezpośredni wpływ na rozmiar wybieranego panelu. Charakterystyka środowiska, w którym ma pracować panel, oddziałuje zaś na wymagania co do stopnia ochrony szukanego panelu operatorskiego oraz jego odporności na daną temperaturę, wilgotność czy czynniki środowiskowe, takie jak zasolenie. Warto również zwrócić uwagę na urządzenia specjalnego przeznaczenia, np. takie, które mogą być stosowane w wymagającym sterylności przemyśle spożywczym. Ciekawym rozwiązaniem może pochwalić się firma Phoenix Contact, której nowy produkt – panel operatorski TPM300 jest polecany do stosowania na statkach. Oprócz odpowiedniego stopnia ochrony IP65 panel ma płytę czołową pochłaniającą światło oraz wysoką odporność na agresywne czynniki środowiskowe, takie jak mgła solna, co jest niezwykłą zaletą do wspomnianego wyżej zastosowania. Nie bez znaczenia pozostaje również zakres temperatury, w której może pracować opisywane urządzenie – od –20 oC do 70 oC. Użyteczną cechą panelu TPM300 jest możliwość obsługi w rękawiczkach roboczych.
Na wydajność i wysoką funkcjonalność urządzenia mają wpływ zastosowany procesor ARM Cortex-A8 1 GHz oraz obecność licznych interfejsów: USB, Ethernet i w zależności od wybranej opcji: RS-232, RS-485 oraz CAN. Panele operatorskie znajdują zastosowanie w aplikacjach, które charakteryzują się brakiem dużych wymagań co do zasobów sprzętowych. Są doskonałym rozwiązaniem wszędzie tam, gdzie archiwizacja danych nie jest konieczna lub jest wystarczająca w okrojonej wersji. Panele operatorskie HMI nadają się najlepiej do niewielkich aplikacji, pojedynczych, niezbyt złożonych urządzeń lub maszyn.
Komputery przemysłowe Do działania danej maszyny lub urządzenia często stosuje się komputery. Ze względu na to, że w warunkach przemysłowych występuje częstokroć ryzyko zakłóceń elektromagnetycznych, a ponadto komputer narażony jest na zapylenie, wilgoć oraz wahania temperatury, wskazane jest stosowanie komputerów przemysłowych, czyli takich, których konstrukcja jest dostosowana do trudnych warunków środowiskowych. Dzięki takim urządzeniom ryzyko ewentualnej awarii redukowane jest do minimum, co pozwala na minimalizowanie czasu AUTOMATYKA
, 4 "& 1 *
TEMAT NUMERU
przestojĂłw. StosujÄ&#x2026;c komputery przemysĹ&#x201A;owe moĹźna monitorowaÄ&#x2021; i sterowaÄ&#x2021; maszynami i urzÄ&#x2026;dzeniami za pomocÄ&#x2026; dosyÄ&#x2021; zĹ&#x201A;oĹźonych programĂłw sterujÄ&#x2026;cych bez obaw o şywotnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemu sterujÄ&#x2026;cego. CaĹ&#x201A;y sprzÄ&#x2122;t stanowiÄ&#x2026;cy ukĹ&#x201A;ad sterowania moĹźe byÄ&#x2021; zamontowany bezpoĹ&#x203A;rednio na maszynie, co pozwala na jej niezaleĹźnÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; w razie takiej koniecznoĹ&#x203A;ci. Komputery przemysĹ&#x201A;owe sprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w takich urzÄ&#x2026;dzeniach jak: plotery frezujÄ&#x2026;ce, wycinarki laserowe, wycinarki wodne czy wycinarki gazowe. W takich maszynach istotna jest odpowiednia trajektoria ruchu gĹ&#x201A;owicy wyposaĹźonej w narzÄ&#x2122;dzie obrĂłbcze lub stosowanÄ&#x2026; dyszÄ&#x2026;. Wczytywane do oprogramowania sterujÄ&#x2026;cego rysunki elementĂłw w odpowiednich formatach sÄ&#x2026; przeksztaĹ&#x201A;cane na krzywe, po ktĂłrych ma poruszaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; gĹ&#x201A;owica w przestrzeni dla osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cia odpowiedniego celu. Najlepiej, gdy caĹ&#x201A;y
proces jest wizualizowany i moĹźna ingerowaÄ&#x2021; w jego przebieg, przykĹ&#x201A;adowo przez odpowiednie sterowanie wyjĹ&#x203A;ciami cyfrowymi. Zapewnienie takich funkcjonalnoĹ&#x203A;ci i dziaĹ&#x201A;anie w czasie rzeczywistym jest moĹźliwe wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie dziÄ&#x2122;ki komputerom przemysĹ&#x201A;owym.
OprĂłcz materiaĹ&#x201A;u, z ktĂłrego wykonywana jest obudowa komputera przemysĹ&#x201A;owego oraz jej stopnia ochrony, przy doborze urzÄ&#x2026;dzenia z tej kategorii, naleĹźy zwracaÄ&#x2021; szczegĂłlnÄ&#x2026; uwagÄ&#x2122; na wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; komponentĂłw umieszczonych wewnÄ&#x2026;trz
, 4
R E K L A M A
3/2018
35
TEMAT NUMERU
WARTO WYBRAĆ SKALOWALNE SYSTEMY U SPRAWDZONEGO DOSTAWCY WOJCIECH ZNOJEK, WICEPREZES ZARZĄDU, DYREKTOR GENERALNY, SABUR SP. Z O.O. W ciągu ostatnich 2-3 lat, dzięki coraz popularniejszej idei „Przemysłu 4.0” oraz IIoT, systemy rejestracji, wizualizacji i monitoringu procesów przemysłowych. Są one wzbogacane o szereg innowacji, takich jak zdalne zarządzanie każdym elementem systemu automatyki, wykorzystanie rozwiązań chmurowych i centralnych aplikacji agregujących dane w jednym miejscu czy przesyłanie danych z różnych urządzeń (czasem nawet tych najmniejszych typu czujniki) do centralnego serwera. Należy jednak pamiętać, że aby skorzystać z zalet jakie niosą nowe technologie, realizowane projekty należy traktować, jako szeroko pojęte projekty biznesowe. Dlatego na etapie wyboru rozwiązania należy zwrócić przede wszystkim uwagę na kompetencje dostawcy, jego doświadczenie w realizowanych projektach oraz
komputera, np. na parametry procesora. Ważne jest również wyposażenie w dysk o odpowiedniej pojemności, w pożądaną liczbę i rodzaj portów takich jak USB czy RS-232, obecność i liczbę złączy PCI, PCI express, należy również poświęcić trochę czasu na analizę sposobu zasilania oraz chłodzenia urządzenia. Ważnym parametrem komputerów przemysło-
kompleksowość oferowanego rozwiązania dedykowanego dla konkretnego biznesu, tj. rozwiązania do monitorowania zużycia mediów, rozwiązania dla ciepłownictwa, wodno-kanalizacyjne itp. Warto także pamiętać o rozwoju swojego biznesu i planowanych inwestycjach w przyszłości, a tym samym zadbać aby wybór padł na skalowalne systemy automatyki – umożliwiające ich rozbudowę, modyfikację oraz integrację z innymi systemami i urządzeniami. Uwzględnienie tych zagadnień na wczesnym etapie procesu zakupu systemów z obszaru automatyki, przyczyni się do istotnego wparcia biznesu i przyniesie firmie wymierne korzyści w postaci ograniczenia kosztów czy podniesienia efektywności wykorzystywania zasobów.
USB, dwa złącza PCI express, złącze SATA, w wykonaniu bezwentylatorowym, w stopniu ochrony IP40, który może pracować w temperaturze zarówno dodatniej sięgającej 60 oC, jak i ujemnej do –20 oC. Innym przykładem komputera przemysłowego jest model ESA XB300 z oferty firmy Sabur. Urządzenie bezwentylatorowe charakteryzuje się stopniem ochrony
WAŻNĄ CECHĄ, KTÓRA POWINNA CHARAKTERYZOWAĆ PRZYJAZNY DLA OPERATORA SYSTEM SCADA JEST PRZEJRZYSTA PREZENTACJA DANYCH PROCESOWYCH. wych jest również zakres temperatury, w której producent deklaruje prawidłowe działanie urządzenia. Przykładowo firma B&R Automatyka Przemysłowa. oferuje bezwentylatorowy komputer przemysłowy Automation PC 910 o stopniu ochrony IP20 wyposażony w port RS-232, po pięć portów USB, złączy PCI i PCI express, który może pracować w temperaturze dodatniej do 60 oC. W ofercie Elmark Automatyka. można spotkać model komputera przemysłowego Advantech ARK-2150L-S7A1E wyposażony w cztery porty RS-232, sześć portów 36
IP20 oraz obecnością pięciu portów USB, dwóch portów RS-232, złącza SATA oraz trzech złączy PCI. Kolejnym przykładowym urządzeniem z grupy komputerów przemysłowych jest model Astraada HMI Panel PC AS47C15INT-PR z oferty firmy ASTOR. Jest on wyposażony w 15˝ ekran rezystancyjny. Wyróżnikami tego modelu jest chłodzenie pasywne oraz szczelność frontu na poziomie IP65. Urządzenie jest wyposażone w porty RS-232, RS-485 oraz USB. W skład wyposażenie tego komputera przemysłowego wchodzą: proce-
sor Intel Core 2 Duo P8400, 4 GB RAM oraz dysk o pojemności 320 GB. Komputer ma system operacyjny Windows 7 oraz licencję na przemysłowe oprogramowanie Wonderware InTouch Runtime. Kolejna rodzina komputerów przemysłowych zintegrowanych z panelami to rodzina CP27xx znajdująca się w ofercie firmy Beckhoff. Bezwentylatorowe urządzenia są zasilane napięciem 24 V, a ich aluminiowa obudowa osiąga od przodu stopień ochrony IP65, zaś od tyłu IP20. Ekrany komputerów z tej rodziny mają przekątne z przedziału od 11,6” do 24”. Opisywane urządzenia są wyposażone w następujące komponenty: procesory Intel Celeron ULV 1,4 GHz lub Intel Atom, kartę pamięci o pojemności 4 GB, 2 GB pamięci RAM. Komputery mają wbudowane po 4 porty USB oraz zintegrowane podtrzymanie bateryjne. Firma Beckhoff wraz z komputerami z serii CP27xx oferuje pełną integrację z oprogramowaniem TwinCAT oraz zainstalowany na komputerze system operacyjny Windows 10 albo Windows 7 w wersji Professional, Ultimate, Embedded Standard lub Embedded Compact. Jak widać na podstawie przedstawionych urządzeń, każdy projektant systemów automatyki może znaleźć odpowiadające jego aplikacji rozwiąAUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
zanie. Problem moĹźe pojawiÄ&#x2021; siÄ&#x2122; tylko podczas znajdowania zĹ&#x201A;otego Ĺ&#x203A;rodka miÄ&#x2122;dzy pozostawianiem róşnego rodzaju moĹźliwoĹ&#x203A;ci rozbudowy danego systemu automatyki w przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci a korzystnymi warunkami finansowymi zakupu urzÄ&#x2026;dzenia.
, 4 V
Systemy SCADA Systemy sterowania oparte na panelach operatorskich HMI oraz komputerach przemysĹ&#x201A;owych pozwalajÄ&#x2026; na sterowanie lokalne jednym lub niewielkÄ&#x2026; grupÄ&#x2026; urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. SÄ&#x2026; one jednak niewystarczajÄ&#x2026;cym Ĺ&#x203A;rodkiem w przypadku potrzeby sterowania zĹ&#x201A;oĹźonymi procesami produkcyjnymi z jednego miejsca. Systemy, ktĂłre pozwalajÄ&#x2026; na globalny monitoring i sterowanie procesami produkcyjnymi nazywane sÄ&#x2026; systemami SCADA (ang. Supervisory Control and Data Acquisition). SÄ&#x2026; one narzÄ&#x2122;dziami, ktĂłre umoĹźliwia-
jÄ&#x2026; jednoczesne zbieranie parametrĂłw urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; wykonawczych, zapis niezbÄ&#x2122;dnych danych, lokalizacjÄ&#x2122; usterek, automatyczne reagowanie na okreĹ&#x203A;lone sytuacje. WaĹźnÄ&#x2026; cechÄ&#x2026; charakteryzujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; systemy SCADA jest ich nadrzÄ&#x2122;dny charakter. Czujniki oraz urzÄ&#x2026;dzenia wykonawcze, takie jak zawory i siĹ&#x201A;owniki sÄ&#x2026; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone bezpoĹ&#x203A;rednio z kontrolujÄ&#x2026;cymi ich pracÄ&#x2122; sterownikami PLC, sterowniki PLC przekazujÄ&#x2026; zaĹ&#x203A; informacje do nadrzÄ&#x2122;dnego systemu, ktĂłry odpowiednio wizualizuje proces. DziÄ&#x2122;ki systemom SCADA praca operatora systemu jest wydajniejsza i o wiele bardziej komfortowa niĹź ma to miejsce w przypadku klasycznych metod monitoringu i sterowania procesami.
Monitoring parametrĂłw systemĂłw automatyki odbywa siÄ&#x2122; za pomocÄ&#x2026; wizualizacji graficznych. WaĹźnÄ&#x2026; cechÄ&#x2026;, ktĂłra powinna charakteryzowaÄ&#x2021; przyjazny dla operatora system SCADA jest przejrzysta prezentacja danych procesowych. Dane powinny byÄ&#x2021; prezen-
R E K L A M A
3/2018
37
TEMAT NUMERU
towane w taki sposób, aby w sposób jednoznaczny informowały o pojawieniu się ewentualnych nieprawidłowości. Różnego rodzaju animacje, wykresy i grafy czynią systemy o wiele bardziej przyjaznymi dla operatora. Kolejnym zadaniem, które powinien spełniać system SCADA, jest zapisywanie niezbędnych danych, które mogą przydać się do analizy przebiegu procesu, prac nad jego optymalizacją oraz w przypadku wystąpienia nieprawidłowości lub awarii. Omawiane narzędzie informatyczne umożliwia również szybkie ostrzeganie o awariach i sprawne lokalizowanie miejsc, w których dochodzi do usterek. Czytelne znaki graficzne i dźwiękowe pozwalają na natychmiastową reakcję operatora, dzięki czemu możliwe staje się zapobieganie różnego rodzaju zagrożeniom lub ewentualnym stratom materialnym, które mogłyby wyniknąć z nieprawidłowej pracy poszczególnych elementów systemu automatyki. System SCADA powinien również umożliwiać odpowiednie reagowanie na różnorodne stany poszczególnych urządzeń i elementów automatyki. Chodzi tu zarówno o narzędzia działające w sposób automatyczny, jak i te, które wynikają z określonych reakcji operatora całego systemu. Jednym z przykładowych systemów SCADA może pochwalić się firma COPA-DATA Polska. Jest to system o nazwie zenon Supervisor. Cechą charakterystyczną, niezwykle użyteczną w warunkach przemysłowych, jest funkcjonalność Hot Reload – umożliwiająca przeładowywania danych bez konieczności restartu. Inne ciekawe funkcjonalności to zintegrowane narzędzie do śledzenia zmian, zenon reporting, czyli graficzne raportowanie, technologia Chameleon, czyli możliwość usta38
wiania różnych wzorów interfejsu oraz zintegrowane mechanizmy bezpieczeństwa. Ważną cechą charakteryzującą omawiany system jest możliwość obsługi ponad 300 protokołów komunikacyjnych. Ciekawym przedstawicielem z branży systemów SCADA jest produkt Wonderware InTouch, który można znaleźć w ofercie Astor. Warto podkreślenia jest jego niezwykła popularność wśród odbiorców. Ważnym atrybutem omawianego systemu jest biblioteka gotowych obiektów graficznych SAL (ang. Situational Awareness Library), która ułatwia zachowanie przejrzystości wizualizacji.
Współcześnie użyteczną cechą jest wizualizacja mobilna InTouch Access Anywhere, która zapewnia dostęp do aplikacji wizualizacyjnej z dowolnego urządzenia z przeglądarką internetową takiego jak: komputer, tablet czy telefon. Innym rozwiązaniem, które oferuje firma Siemens, jest SCADA SIMATIC WinCC. Oprócz standardowego wyposażenia systemu w stosowne edytory, biblioteki i kreatory, system może być rozbudowany o dodatkowe opcje, również takie, które na swój użytek zaprojektowali niezależni dostawcy. Przykładowe opcje i narzędzia, o które można wzbogacić system SCADA
SIMATIC WinCC to: narzędzia do zarządzania energią (np. produkt SIMATIC powerrate – lokalizujący miejsca dużego zużycia energii oraz pozwalający na planowanie zużycia energii na poziomie zakładu produkcyjnego), narzędzia do śledzenia zmian i weryfikacji (np. produkt WinCC/Audit – monitorujący działalność operatora podczas pracy), narzędzia do diagnostyki i utrzymania ruchu (np. produkt Alarm Managment System ACC – pozwalający na automatyczne wysyłanie alarmów i wiadomości na telefony komórkowe), narzędzia do zarządzania procesami (np. produkt PM-Analyze – umożliwiający lokalizowanie źródeł błędów i słabych punktów instalacji, redukujący liczbę i czas postojów oraz wskazujący na miejsca, w których prawdopodobnie znacznemu zużyciu uległy części mechaniczne). Przykładowym systemem SCADA dostępnym na rynku jest produkt z grupy Asix oferty firmy Askom. M o d u ł AsixMobile prezentujący dane procesowe na urządzeniu mobilnym, umożliwiają rozbudowę aplikacji w oparciu o różne języki programowania w celu tworzenia własnych elementów wizualizacyjnych. Również dodatek do programu Excel to tylko niektóre z cech tego systemu. Ciekawym jego wyróżnikiem jest możliwość projektowania diagramów opartych na mapach geograficznych GIS. Znajduje to zastosowanie w liniach produkcyjnych ze znacznie rozproszonymi elementami składowymi. Diagramy ułatwiają sprawne zlokalizowanie wybranych elementów umieszczonych na mapie za pomocą współrzędnych i zdalną ich diagnostykę. Innym przykładem systemu SCADA jest produkt firmy GE Digital o nazwie iFIX. Wyróżnikiem tego rozwiązania jest kompatybilność z innymi AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
urządzaniami automatyki zapewniona za pomocą systemu operacyjnego o nazwie iFIX Embedded. Ciekawą cechą systemu jest również dynamiczna rozdzielczość grafiki, która zapewnia skalowalność oraz wysoką wydajność. Firma Sabur również posiada w swojej ofercie produkt zaliczany do kategorii systemów SCADA. Jest to następca SCADA Vision Supervisor, będący jego rozwinięciem, ControlMaestro. Charakterystyczną cechą tego rozwiązanie jest bezpieczeństwo systemu. Jednym ze sposobów osiągniecia tego zamierzenia jest obecność modułu zabezpieczającego AuditTrail, który nadzoruje i rejestruje wszystkie aktywności użytkowników, a w połączeniu z SmartCard i biometryczną autoryzacją zapewnia kontrolę nad dostępem do systemu. Ciekawą funkcjonalnością ControlMaestro jest obecność rozwiązania CAD Converter, które służy automatycznemu generowaniu aplikacji z rysunków w formacie.dxf. Zapewnia to zwiększenie wydajności podczas projektowania wizualizacji. Dostępną na rynku opcją systemu SCADA jest produkt firmy MetaSoft o nazwie CoMeta. Zapewnia on opis procesu produkcyjnego w środowisku Procesowej Bazy Danych. Składowa systemu CoMeta o nazwie CoMeta.MBase umożliwia jego odpowiednie skonfigurowanie. CoMeta.RTMon to program operatorski, którego następcą jest ArcExPro. Pierwszy z nich umożliwia prezentację danych za pomocą wykresów, grafów słupkowych, list alarmów oraz list komunikatów o zdarzeniach. Ten drugi zapewnia odpowiednią obróbkę danych archiwalnych, ich stosowną prezentację, odpowiada za powstawanie statystyk dla danych analogowych w formie wykresów średnich i skrajnych wartości, a dla wartości cyfrowych w formie wykresów zmian oraz prezentacji czasów trwania danych stanów. Innym przykładem systemu SCADA jest produkt firmy Schneider Electric o nazwie Citect SCADA. Zawiera on zintegrowane środowisko programistyczne o nazwie Citect Studio, umożliwia scentralizowany sposób wdrażania – zarządzanie z centralnej lokalizacji konfiguracją wszystkich obiektów. Ciekawą cechą omawianego systemu jest możliwość jego rozszerzania o narzędzia do obsługi sterowników różnych producentów.
TO WŁA NIE W YDAJNO Terminal PT-PAC
Ni sze koszty systemu Rozwi zanie “all-in-one” (PLC, HMI, sterowanie ruchem (P m) Redukcja przestojów i wy sze bezpiecze stwo
Nowy terminal PT to interfejs człowiek-maszyna (HMI), opracowany na potrzeby bezproblemowej współpracy ze sterownikiem Parker Automation Controller (PAC). Terminal PT typu „thin client” znacznie redukuje całkowity koszt systemu w porównaniu do tradycyjnego interfejsu HMI – szczególnie w przypadku ł czenia wielu PT z pojedynczym sterownikiem PAC.
Podczas rozważań na temat sposobu monitoringu i sterowania urządzeniami i liniami produkcyjnymi warto również zastanowić się nad kierunkami rozwoju tej gałęzi automatyki. Należy dokonać analizy tego, czy ogromna liczba funkcjonalności, którą zapewniają systemy SCADA, nie zachęca do użycia zbyt dużej iliczby elementów i opcji do wizualizacji i sterowania, co niesie ryzyko małej czytelności 3/2018
R E K L A M A
, 4 * " (
Kierunki rozwoju
39
TEMAT NUMERU
SYSTEMY SCADA UMOĹťLIWIAJÄ&#x201E; OPTYMALIZACJÄ&#x2DC; PRODUKCJI KAROL PUKA, SPECJALISTA DS. AUTOMATYKI, WOBIT Wiele zakĹ&#x201A;adĂłw produkcyjnych do dziĹ&#x203A; opiera siÄ&#x2122; na rÄ&#x2122;cznej kontroli procesĂłw. Proste stanowiska, wyposaĹźone w prostÄ&#x2026; automatykÄ&#x2122; usprawniajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; tylko prace manualne sprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; i sÄ&#x2026; chÄ&#x2122;tnie stosowane. W wielu przypadkach jest to wystarczajÄ&#x2026;ce rozwiÄ&#x2026;zanie, bo korzyĹ&#x203A;ci z takiej inwestycji sÄ&#x2026; wymierne i przede wszystkim oczywiste. SkrĂłcenie czasu montaĹźu, zwiÄ&#x2122;kszenie dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;ci, poprawienie ergonomii, to kwestie juĹź od dawna podstawowe i nikogo nie trzeba do nich przekonywaÄ&#x2021;. Czas jednak, Ĺźeby pĂłjĹ&#x203A;Ä&#x2021; o krok dalej. RozwĂłj wspĂłĹ&#x201A;czesnej technologii sprawia, Ĺźe pojawiajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; nowe moĹźliwoĹ&#x203A;ci w zakresie sterowania procesami produkcyjnymi. PrzykĹ&#x201A;adowo, na pierwszy rzut oka zbieranie danych ze stanowisk produkcyjnych moĹźe nie
40
wydawaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; przydatne, ale spojrzenie na te kwestie z pewnego dystansu zwykle pozwala na wyciÄ&#x2026;ganie wnioskĂłw z analizy danych. PociÄ&#x2026;gajÄ&#x2026; one za sobÄ&#x2026; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci i np. wskazujÄ&#x2026;, jaka inwestycja przyniesie w danym czasie najwiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; korzyĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Optymalizacja produkcji, to zagadnienie znane juĹź na poczÄ&#x2026;tku ubiegĹ&#x201A;ego wieku, gdy Henry Ford udoskonalaĹ&#x201A; swojÄ&#x2026; fabrykÄ&#x2122;. MajÄ&#x2026;c jednak dostÄ&#x2122;p do danych dostÄ&#x2122;pnych w dzisiejszych systemach sterowania, przy odpowiedniej skali produkcji, zysk wynikajÄ&#x2026;cy z inwestycji w np. system SCADA, bÄ&#x2122;dzie jeszcze wiÄ&#x2122;kszy.
informacji, ktĂłre otrzymuje operator systemu. Nie zawsze wiÄ&#x2122;cej znaczy lepiej. Liczne lampki, obrazki, dĹşwiÄ&#x2122;ki, jednoczesne odbieranie wielu bodĹşcĂłw nie sprzyja skupie-
monitorujÄ&#x2026;cego i nadzorujÄ&#x2026;cego. Do obsĹ&#x201A;ugi zĹ&#x201A;oĹźonego systemu jest oczywiĹ&#x203A;cie potrzebna odpowiednia wiedza operatora na temat danego procesu. Mimo licznych udogodnieĹ&#x201E;
niu, w gÄ&#x2026;szczu zbÄ&#x2122;dnych informacji moĹźe umknÄ&#x2026;Ä&#x2021; uwadze coĹ&#x203A;, co jest niezwykle waĹźne dla prawidĹ&#x201A;owego i bezstratnego dziaĹ&#x201A;ania danego procesu. Czasami prosta wizualizacja, z ograniczonÄ&#x2026; paletÄ&#x2026; barw, jest lepiej przyswajana przez operatora. NaleĹźy jednak zastanowiÄ&#x2021; siÄ&#x2122; nad charakterem kontrolowanego procesu. StopieĹ&#x201E; jego zĹ&#x201A;oĹźonoĹ&#x203A;ci moĹźe wymagaÄ&#x2021; rozbudowanego systemu
i moĹźliwoĹ&#x203A;ci, ktĂłre oferujÄ&#x2026; producenci rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; automatyki z zakresu monitorowania i sterowania procesami przemysĹ&#x201A;owymi, nie moĹźna zapominaÄ&#x2021; o czynniku ludzkim, ktĂłry ma bezpoĹ&#x203A;redni wpĹ&#x201A;yw na prawidĹ&#x201A;owe i bezpieczne dziaĹ&#x201A;anie systemu. JuĹź na etapie projektowania danej aplikacji naleĹźy rozwaĹźyÄ&#x2021; wszelkie moĹźliwe niebezpieczeĹ&#x201E;stwa i prĂłbowaÄ&#x2021; im zapobiegaÄ&#x2021;.
Podsumowanie W ramach krĂłtkiej analizy urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; i systemĂłw realizujÄ&#x2026;cych lub wspomagajÄ&#x2026;cych monitorowanie i sterowanie procesami produkcyjnymi dokonano przeglÄ&#x2026;du moĹźliwoĹ&#x203A;ci, ktĂłre moĹźna wdroĹźyÄ&#x2021; w ramach budowania nowych aplikacji przemysĹ&#x201A;owych. W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od potrzeb moĹźna wybieraÄ&#x2021; wĹ&#x203A;rĂłd wielu rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; dostÄ&#x2122;pnych na rynku automatyki. Kluczowe dla odpowiedniego doboru koncepcji sterowania i kontroli parametrĂłw procesowych jest okreĹ&#x203A;lenie zĹ&#x201A;oĹźonoĹ&#x203A;ci sterowanego systemu, tzn. ocena czy system jest zbudowany z jednego, bÄ&#x2026;dĹş niewielkiej liczby elementĂłw, a moĹźe z duĹźej liczby urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; stanowiÄ&#x2026;cych zĹ&#x201A;oĹźonÄ&#x2026; liniÄ&#x2122; produkcyjnÄ&#x2026;. Od tej oceny zaleĹźy, czy sensowne jest stosowanie systemu SCADA, panelu operatorskiego HMI, a moĹźe wystarczÄ&#x2026; zwykĹ&#x201A;e przyciski, lampki i przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czniki, bo system jest niezwykle prosty w dziaĹ&#x201A;aniu i obsĹ&#x201A;udze. Jak zazwyczaj bywa w tego typu sytuacjach kluczowe jest znalezienie kompromisu miÄ&#x2122;dzy cenÄ&#x2026; a funkcjonalnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026;, wybranie tylko takich cech komponentĂłw i systemĂłw automatyki, ktĂłre sÄ&#x2026; niezbÄ&#x2122;dne dla potrzeb danej aplikacji lub mogÄ&#x2026; okazaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; potrzebne podczas ewentualnej rozbudowy systemu. Agnieszka Staniszewska 7B. O X
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
Mobilny nadzór dopasowany do aplikacji Y ( 1
"Q ( $"
[ : ' + & R$
do danych z dowolnego miej 4 $ $ ( ' V" #
&" ( + B& # $
$ (
" L & $ "
+
+R4
P
owszechna akceptacja inteligentnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; mobilnych przez inĹźynierĂłw i operatorĂłw pracujÄ&#x2026;cych w terenie stwarza nowe moĹźliwoĹ&#x203A;ci, a takĹźe niesie ze sobÄ&#x2026; nowe wyzwania dla pracownikĂłw mobilnych.
, 4 . 1 --# B&
DostÄ&#x2122;p i sterowanie pod kontrolÄ&#x2026; Obecne zautomatyzowane systemy zarzÄ&#x2026;dzania w zakĹ&#x201A;adach przemysĹ&#x201A;owych generujÄ&#x2026; duĹźe iloĹ&#x203A;ci danych, ktĂłre muszÄ&#x2026; byÄ&#x2021; inteligentnie wybrane i zaprezentowane na ekranie urzÄ&#x2026;dzenia mobilnego, znacznie mniejszego niĹź pulpit sterowniczy. UĹźytkownicy tego typu systemĂłw oczekujÄ&#x2026; innowacyjnego podejĹ&#x203A;cia, ktĂłre umoĹźliwia monitorowanie, diagnozowanie, utrzymanie i kontrolÄ&#x2122; zasobĂłw przemysĹ&#x201A;owych oraz budynkĂłw, bezpoĹ&#x203A;rednio z urzÄ&#x2026;dzenia mobilnego. Do takich celĂłw zostaĹ&#x201A;a opracowana m.in. aplikacja SnapVue, pozwalajÄ&#x2026;ca na prezentacjÄ&#x2122; informacji i kontrolÄ&#x2122; nie tylko w zakresie funkcji peĹ&#x201A;nionej przez uĹźytkownika, ale takĹźe miejsca, w ktĂłrym on siÄ&#x2122; znajduje. Dane dotyczÄ&#x2026;ce poĹ&#x201A;oĹźenia odbiorcy w pobliĹźu lub na terenie zakĹ&#x201A;adu 3/2018
sÄ&#x2026; uzyskiwane z aplikacji znajdujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; w urzÄ&#x2026;dzeniu mobilnym, np. BLE Beacony, kody QR czy NFC â&#x20AC;&#x201C; i przesyĹ&#x201A;ane bezprzewodowo do serwera. Na podstawie lokalizacji i profilu uĹźytkownika okreĹ&#x203A;lana jest jedna lub wiÄ&#x2122;cej dostÄ&#x2122;pnych dla niego funkcji w przemysĹ&#x201A;owym systemie sterowania. Potem nastÄ&#x2122;puje przekazanie instrukcji skutkujÄ&#x2026;cych wyĹ&#x203A;wietleniem na ekranie urzÄ&#x2026;dzenia mobilnego interfejsu z zestawem dostÄ&#x2122;pnych czynnoĹ&#x203A;ci. DziÄ&#x2122;ki temu uĹźytkownik moĹźe otrzymywaÄ&#x2021; wiadomoĹ&#x203A;ci i nawiÄ&#x2026;zywaÄ&#x2021; interakcje ze znajdujÄ&#x2026;cymi siÄ&#x2122; w pobliĹźu urzÄ&#x2026;dzeniami i zasobami, bez koniecznoĹ&#x203A;ci nawigowania na urzÄ&#x2026;dzeniu mobilnym. W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od poziomu uprawnieĹ&#x201E; moĹźna wyĹ&#x203A;wietlaÄ&#x2021; i kontrolowaÄ&#x2021; wartoĹ&#x203A;ci w czasie rzeczywistym, zarzÄ&#x2026;dzaÄ&#x2021; alarmami i zdarzeniami, a takĹźe korzystaÄ&#x2021; z róşnorodnych ĹşrĂłdeĹ&#x201A; danych (lokalnych lub globalnych): audio, wideo, instrukcji obsĹ&#x201A;ugi, dokumentĂłw itp. Aplikacja umoĹźliwia zaĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie wiadomoĹ&#x203A;ci tekstowej lub gĹ&#x201A;osowej do danej lokalizacji, a interfejs jest zorientowany obiektowo i Ĺ&#x201A;atwy w obsĹ&#x201A;udze, co istotnie skraca czas wdroĹźenia.
Bezpiecznie i precyzyjnie Aplikacja SnapVue, dziÄ&#x2122;ki dopasowaniu zarĂłwno do uprawnieĹ&#x201E; uĹźytkownika, jak rĂłwnieĹź jego lokalizacji, jest innowacjÄ&#x2026; pozwalajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; w peĹ&#x201A;ni wykorzystaÄ&#x2021; potencjaĹ&#x201A; istniejÄ&#x2026;cych systemĂłw automatyki oraz poprawiÄ&#x2021; ich bezpieczeĹ&#x201E;stwo. DziÄ&#x2122;ki tej technologii moĹźna teĹź ograniczyÄ&#x2021; prawdopodobieĹ&#x201E;stwo poP R O M O C J A
peĹ&#x201A;nienia bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw przez pracownikĂłw utrzymania ruchu, gdyĹź na urzÄ&#x2026;dzeniach mobilnych otrzymajÄ&#x2026; informacjÄ&#x2122; Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le dopasowanÄ&#x2026; do zakresu ich obowiÄ&#x2026;zkĂłw i odpowiedzialnoĹ&#x203A;ci. Innymi aplikacjami umoĹźliwiajÄ&#x2026;cymi zdalny dostÄ&#x2122;p do danych sÄ&#x2026; WebVue â&#x20AC;&#x201C; dostÄ&#x2122;p przez przeglÄ&#x2026;darkÄ&#x2122; internetowÄ&#x2026; (zdalne HMI) oraz TouchVue â&#x20AC;&#x201C; dostÄ&#x2122;p z poziomu urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; mobilnych m.in. z funkcjÄ&#x2026; alarmowania i powiadomieĹ&#x201E;. Jakie inne funkcje i moĹźliwoĹ&#x203A;ci ma system SCADA PcVue? Co jest potrzebne do wdroĹźenia rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; mobilnych w konkretnym przedsiÄ&#x2122;biorstwie? Na te i inne pytania odpowiedzÄ&#x2026; specjaliĹ&#x203A;ci WObit dostÄ&#x2122;pni pod numerem telefonu 61 22 27 422.
PPH WObit E.K.J. Ober s.c. 'R& ;A# A@7=>5 4 A; @@ @6 >@@# - % A; @@ @6 >98 7( & \ & 4 (4$
4 & 4 (4$
41
TEMAT NUMERU
Wizualny
system zarzÄ&#x2026;dzania produkcjÄ&#x2026; W dzisiejszych czasach szcze + R & U
twierdzenie â&#x20AC;&#x17E;kto nie mierzy, L ^4 1#
1 T
& Q
rodzaju czujnikĂłw, miernikĂłw "Q " # #
Q $ R& $
U & $ + ( U $ R
" _ $ N ( @ $
" ( L
$ " +L# + "+ & 1 $ T 1 ( R ` (
& ^ ( ($" ( ( (
$ $ " + 4
W
izualny system zarzÄ&#x2026;dzania produkcjÄ&#x2026; nie tylko pozwala monitorowaÄ&#x2021; stanowiska pracy, ale rĂłwnieĹź analizowaÄ&#x2021; zebrane dane, wyciÄ&#x2026;gaÄ&#x2021; wnioski i tym samym wpĹ&#x201A;ywaÄ&#x2021; na zwiÄ&#x2122;kszenie wydajnoĹ&#x203A;ci.
Nowe spojrzenie na monitorowanie stanowiska pracy W skĹ&#x201A;ad wizualnego systemu zarzÄ&#x2026;dzania produkcjÄ&#x2026; wchodzi: wieĹźa sygnalizacyjna 3-kolorowa, pulpit operatora z dotykowym wyĹ&#x203A;wietlaczem 5Ë? oraz aplikacja zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;ca na komputerze PC. Z poziomu aplikacji kierownik/brygadzista moĹźe przydzielaÄ&#x2021; pracownikowi zadania produkcyjne. Do kaĹźdego zadania moĹźna przypisaÄ&#x2021;: czas wykonania, normÄ&#x2122;, znaczenie przyciskĂłw (kolorĂłw wieĹźy sygnalizacyjnej). Dodatkowo pracownik ma moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; obustronnej
" $" $ " $
42
P R O M O C J A
komunikacji z brygadzistÄ&#x2026; za pomocÄ&#x2026; wbudowanej prostej aplikacji komunikatora. Aplikacja rejestruje stan kaĹźdego stanowiska doĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonego do systemu, dziÄ&#x2122;ki czemu brygadzista moĹźe sprawdzaÄ&#x2021; funkcjonowanie stanowiska w trakcie zmiany. Zebrane informacje prezentowane sÄ&#x2026; w postaci wykresu czasowego, co umoĹźliwia dokĹ&#x201A;adnÄ&#x2026; analizÄ&#x2122; pracy gniazda produkcyjnego.
Czasy, procenty czyli kilka sĹ&#x201A;Ăłw o analizie zebranych danych Brygadzista/kierownik moĹźe na podstawie zebranych danych przeanalizowaÄ&#x2021; kluczowe informacje dotyczÄ&#x2026;ce wybranego stanowiska pracy: wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pracownika (proc. wykonanej normy), czasy postoju wynikajÄ&#x2026;ce z awarii, czasy postoju wynikajÄ&#x2026;ce z braku elementĂłw, czas usuniÄ&#x2122;cia awarii (czas miÄ&#x2122;dzy zgĹ&#x201A;oszeniem awarii a reakcjÄ&#x2026; utrzymania ruchu), czas dostawy elementĂłw do stanowiska (czas miÄ&#x2122;dzy zgĹ&#x201A;oszeniem braku elementĂłw a dostawÄ&#x2026;). Informacje uzyskane dziÄ&#x2122;ki aplikacji pozwolÄ&#x2026; jednoznacznie okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021; przyczynÄ&#x2122; zmniejszonej wydajnoĹ&#x203A;ci produkcji (pracownik produkcyjny, dziaĹ&#x201A; utrzymania ruchu, dziaĹ&#x201A; zaopatrzenia produkcji). Kierownik na podstawie zebranych danych moĹźe precyzyjnie odnieĹ&#x203A;Ä&#x2021; siÄ&#x2122; do pracy swojego zespoĹ&#x201A;u, np. majÄ&#x2026;c informacjÄ&#x2122; z kilku stanowisk realizujÄ&#x2026;cych identyczne zadania moĹźna jednoznacznie stwierdziÄ&#x2021;, ktĂłry z pracownikĂłw jest najmniej wydajny. Podobnie moĹźna analizowaÄ&#x2021; pracÄ&#x2122; dziaĹ&#x201A;u utrzymania ruchu poczÄ&#x2026;wszy od ustalenia czasu usuwania usterki, liczby usterek wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cych AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU w okreĹ&#x203A;lonym interwale czasowym na jednym stanowisku oraz liczby usterek wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cych na wszystkich stanowiskach w interwale czasowym. W przypadku, gdy po usuniÄ&#x2122;ciu usterki zostanie wysĹ&#x201A;ana wiadomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; do brygadzisty o przyczynie usterki, moĹźna rĂłwnieĹź ustaliÄ&#x2021;, ktĂłre usterki wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026; najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej i czym sÄ&#x2026; spowodowane. Pozwoli to na diagnozowanie stanu pracy maszyn. Podobne wnioski moĹźna wyciÄ&#x2026;gaÄ&#x2021; z pracy dziaĹ&#x201A;u zaopatrzenia produkcji, np. o czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci wystÄ&#x2122;powania braku elementĂłw lub konkretnego elementu. Opisane przykĹ&#x201A;ady stanowiÄ&#x2026; jedynie uĹ&#x201A;amek moĹźliwoĹ&#x203A;ci analiz danych zebranych z systemu. JuĹź na podstawie tak prostej analizy moĹźna wyciÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;Ä&#x2021; szereg wnioskĂłw dotyczÄ&#x2026;cych usprawnienia funkcjonowania zakĹ&#x201A;adu, co z kolei przeĹ&#x201A;oĹźy siÄ&#x2122; na podniesienie wydajnoĹ&#x203A;ci produkcji.
WdroĹźenie systemu w istniejÄ&#x2026;cych obiektach Struktura systemu opiera siÄ&#x2122; na sieci Ethernet. UrzÄ&#x2026;dzenia moĹźna podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; bezpoĹ&#x203A;rednio do istniejÄ&#x2026;cej firmowej sieci komputerowej. KaĹźde stanowisko wyposaĹźone jest w pulpit operatora, ktĂłry umieszczony jest w ergonomicznej, wysokiej jakoĹ&#x203A;ci obudowie z tworzywa sztucznego. KaĹźdy pulpit ma unikatowy adres IP, na podstawie ktĂłrego aplikacja identyfikuje stanowisko w systemie. UrzÄ&#x2026;dzenie zasilane jest napiÄ&#x2122;ciem 24 V DC, w obudowie umieszczone jest gniazdo zasilajÄ&#x2026;ce. Do pulpitu podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czona jest trĂłjkolorowa wieĹźa sygnalizacyjna (za pomocÄ&#x2026; przewodu zakoĹ&#x201E;czonego przemysĹ&#x201A;owymi zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czami M12). WieĹźa ma mocowanie, ktĂłre umoĹźliwia montaĹź do Ĺ&#x203A;ciany lub obudowy maszyny. Ostatnim elementem systemu jest aplikacja zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;ca na komputer PC (podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czony do zakĹ&#x201A;adowej sieci komputerowej), ktĂłra steruje caĹ&#x201A;ym systemem.
Co wyróşnia opisywany system?
" 4 + A# <A7==5 . . 4 5@ 9>5 >5 == 7( & " \ @4 (4$
4 @4 (4$
, 4 @
AUTOMATICON STOISKO H-2Â MAPKA NAÂ STRONIE 83
3/2018
R E K L A M A
W2
R E K L A M A
W odróşnieniu od istniejÄ&#x2026;cych na rynku systemĂłw, system firmy W2 wnosi nowe spojrzenie na kilka zagadnieĹ&#x201E;. Nie ma â&#x20AC;&#x17E;sztywnegoâ&#x20AC;? przypisania znaczenia przyciskĂłw na pulpicie operatora â&#x20AC;&#x201C; funkcje przyciskĂłw programowane sÄ&#x2026; dynamiczne w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od zleconego zadania. Brygadzista moĹźe zaplanowaÄ&#x2021; kilka zadaĹ&#x201E; dla pracownika, ktĂłre w okreĹ&#x203A;lonej kolejnoĹ&#x203A;ci bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; pojawiaĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; na pulpicie operatora. Operator na bieĹźÄ&#x2026;co jest w stanie stwierdziÄ&#x2021; ile czasu pozostaĹ&#x201A;o na wykonanie zadania. W przypadku problemĂłw operator moĹźe na bieĹźÄ&#x2026;co zgĹ&#x201A;aszaÄ&#x2021; uwagi do kierownika/brygadzisty za pomocÄ&#x2026; wbudowanego komunikatora, moĹźe rĂłwnieĹź informowaÄ&#x2021; o braku elementĂłw czy o przyczynach usterki.
43
TEMAT NUMERU
Elastyczny system ACOPOStrak Transport wewnÄ&#x2122;trzny i inteligentne sterowanie ruchem System ACOPOStrak repre "+ L +R 1# 1 ( $ 14 O
" + $ "
T 1 $ " + $ + +
"( Q - L $ " +R 1 $ &
& " T +L 1 Q 1 ( Q# $ 1 $ " $ 14
C
yfrowÄ&#x2026; transformacjÄ&#x2026; zakĹ&#x201A;adu moĹźna obecnie objÄ&#x2026;Ä&#x2021; takĹźe sterowanie ruchem i konstrukcjÄ&#x2122; mechanicznÄ&#x2026; wyrobĂłw. NajwaĹźniejsze korzyĹ&#x203A;ci, jakie pĹ&#x201A;ynÄ&#x2026; z inteligentnego sterowania ruchem w zakĹ&#x201A;adzie, to maksymalna dyspozycyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, szybki transport i pozycjonowanie, szybkie przezbrajanie, odpornoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na awarie oraz wysoka jakoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. ACOPOStrak poprawia ogĂłlnÄ&#x2026; efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; sprzÄ&#x2122;tu (OEE), zwielokrotnia zwrot z inwestycji (ROI) oraz skraca czas potrzebny do wprowadzenia produktu na rynek (TTM).
Szybkie elementy przekierowujÄ&#x2026;ce WyjÄ&#x2026;tkowo szybkie elementy przekierowujÄ&#x2026;ce (tzw. divertery) ACOPOStrak 44
P R O M O C J A
przestawiajÄ&#x2026; wĂłzki z jednego obwodu torĂłw na inny przy peĹ&#x201A;nej prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci produkcyjnej.  Otwiera to zupeĹ&#x201A;nie nowe moĹźliwoĹ&#x203A;ci w zakresie zwiÄ&#x2122;kszania elastycznoĹ&#x203A;ci i szybkoĹ&#x203A;ci dziaĹ&#x201A;ania systemĂłw produkcyjnych. Elementy przekierowujÄ&#x2026;ce ACOPOStrak uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026; dzielenie i scalanie strumieni wyrobĂłw. DziÄ&#x2122;ki w peĹ&#x201A;ni elektronicznemu sterowaniu nie zuĹźywajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; i nie wymagajÄ&#x2026; konserwacji.
Maksymalna wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; System ACOPOStrak gwarantuje rĂłwnieĹź maksymalnÄ&#x2026; wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. SkĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; na to trzy elementy. Pierwszym z nich jest komponowanie wĹ&#x201A;asnych zestawĂłw w czasie rzeczywistym â&#x20AC;&#x201C; elementy przekierowujÄ&#x2026;ce ACOPOStrak pozwalajÄ&#x2026; grupowaÄ&#x2021; produkty AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
NAJWAĹťNIEJSZE CECHY:
, 4 .? " ( (
, 4 .? " ( (
â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘
w niestandardowe zestawy (np. w szeĹ&#x203A;ciopaki róşnych napojĂłw) w czasie rzeczywistym i bez koniecznoĹ&#x203A;ci przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czania. Kolejny to maksymalnie szybka produkcja â&#x20AC;&#x201C; elementy przekierowujÄ&#x2026;ce niezawodnie przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czajÄ&#x2026; wĂłzki z jednego toru na inny, nie tylko przy wspomnianej wczeĹ&#x203A;niej peĹ&#x201A;nej prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci, ale co rĂłwnie istotne â&#x20AC;&#x201C; bez uszczerbku na wydajnoĹ&#x203A;ci. Ostatnim elementem zapewniajÄ&#x2026;cym maksymalnÄ&#x2026; wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; jest sortowanie w locie â&#x20AC;&#x201C; elementy przekierowujÄ&#x2026;ce ACOPOStrak umoĹźliwiajÄ&#x2026; wyselekcjonowanie pojedynczych wadliwych produktĂłw natychmiast po ich zidentyfikowaniu, co zapobiega powstawaniu odpadĂłw w toku dalszego przetwarzania. Stwarza to nowe moĹźliwoĹ&#x203A;ci efektywnego gospodarowania zasobami i zwiÄ&#x2122;ksza wskaĹşnik ogĂłlnej efektywnoĹ&#x203A;ci sprzÄ&#x2122;tu, czyli OEE.
MoĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wymiany wĂłzkĂłw podczas pracy WĂłzki ACOPOStrak moĹźna wymieniaÄ&#x2021; w trakcie pracy, w kilka sekund
intuicyjnie proste programowanie strumieni technologicznych, wbudowany system unikania kolizji, wizualizacja/symulacja 3D, autonomiczne sterowanie ruchem wĂłzkĂłw.
i bez uĹźycia narzÄ&#x2122;dzi, co przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na niespotykanÄ&#x2026; dotÄ&#x2026;d dyspozycyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Aby przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; produkty, wystarczy, by operator umieĹ&#x203A;ciĹ&#x201A; koĹ&#x201A;a nowego wĂłzka na prowadnicach, a staĹ&#x201A;e magnesy utrzymujÄ&#x2026; go w odpowiednim poĹ&#x201A;oĹźeniu. Po doĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu do ukĹ&#x201A;adu toru serwisowego przezbrajanie i serwis moĹźna przeprowadzaÄ&#x2021; bez jakichkolwiek przestojĂłw.Â
Optymalizacja ogĂłlnej efektywnoĹ&#x203A;ci sprzÄ&#x2122;tu (OEE) OprĂłcz elementĂłw przekierowujÄ&#x2026;cych, ACOPOStrak ma rĂłwnieĹź inne funkcje, pomagajÄ&#x2026;ce zoptymalizowaÄ&#x2021; ogĂłlnÄ&#x2026; efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; sprzÄ&#x2122;tu â&#x20AC;&#x201C; OEE. Pierwsza z nich to inteligentne usuwanie usterek. PrzykĹ&#x201A;adowo jeĹźeli wystÄ&#x2026;pi problem z jednym zaworem linii butelkujÄ&#x2026;cej, butelki nie sÄ&#x2026; kierowane do takiego zaworu. W zwiÄ&#x2026;zku z tym wadliwy zawĂłr nie przyczynia siÄ&#x2122; do produkcji odpadĂłw, co znaczÄ&#x2026;co wpĹ&#x201A;ywa na wspĂłĹ&#x201A;czynnik jakoĹ&#x203A;ci OEE. Druga funkcja jest zwiÄ&#x2026;zana z duĹźÄ&#x2026; dynamikÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; ACOPOStrak zapewnia przyspieszenie rzÄ&#x2122;du 5g i maksymalnÄ&#x2026; prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przekraczajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; 4 m/s. DuĹźa wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemu umoĹźliwia zwiÄ&#x2122;kszenie produktywnoĹ&#x203A;ci i zmaksymalizowanie zwrotu z inwestycji.
Zyskowna produkcja ACOPOStrak moĹźna elastycznie rozbudowywaÄ&#x2021;, dodajÄ&#x2026;c moduĹ&#x201A;y torĂłw i stanowisk procesowych. To z kolei nadaje maszynie walor skalowalnoĹ&#x203A;ci, co pozwala dostosowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do zmian zapotrzebowania. JednoczeĹ&#x203A;nie ACOPOStrak zapewnia wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; na metr kwadratowy powierzchni maszyny i  jest gwarantem wysokiej zyskownoĹ&#x203A;ci nawet przy produkcji masowej dostosowanej do indywidualnych wymagaĹ&#x201E;.
Inteligentne oprogramowanie Firma B&R Automatyka PrzemysĹ&#x201A;owa zapewnia szeroki zakres funkcji oprogramowania, dziÄ&#x2122;ki ktĂłrym system ACOPOStrak jest gotowy do pracy przy minimalnym nakĹ&#x201A;adzie czasu i wysiĹ&#x201A;ku. Zaawansowane funkcje symulacji umoĹźliwiajÄ&#x2026; przetestowanie kodu aplikacji na wczesnym etapie opracowania, przed zastosowaniem go w urzÄ&#x2026;dzeniach. Pozwala to na znaczne skrĂłcenie czasu programowania i szybsze uruchomienie, a tym samym przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na krĂłtszy czas wprowadzenia produktu na rynek. WiÄ&#x2122;cej na ten temat moĹźna zobaczyÄ&#x2021; na kanale YouTube: www.youtube.com/user/BerneckerRainer.
B&R AUTOMATYKA " 4 4 1 ;= A;7;@8 4 A; <>A =5 == 7( -N 4$ \& 7 " ( 4 ( 4& 7 " ( 4 (
AUTOMATICON STOISKO C-14/D-13Â MAPKA NAÂ STRONIE 82
3/2018
45
TEMAT NUMERU
Komunikacyjne urzÄ&#x2026;dzenia i standardy w elektroenergetyce W systemach energetyki i za " ( Q
KU R + " L
- + ( (" + ( 4 B& + $
$ # ( ("
1 " L & $ + + +
+ " 4 "
$ +$ $" + $ "Q T
$ ( T 4
Q TU $
46
W
 duĹźych obiektach przemysĹ&#x201A;owych i podstacjach elektrycznych czÄ&#x2122;sto mamy do czynienia z wieloma urzÄ&#x2026;dzeniami komunikacyjnymi, ktĂłre uĹźywajÄ&#x2026; róşnych protokoĹ&#x201A;Ăłw przemysĹ&#x201A;owych.
RóşnorodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; protokoĹ&#x201A;Ăłw WĹ&#x203A;rĂłd najwaĹźniejszych protokoĹ&#x201A;Ăłw opartych na standardach szeregowych moĹźna wymieniÄ&#x2021; Modbus RTU, DNP3, Profibus, IEC-101 (czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; IEC 60870-5). PrzemysĹ&#x201A; ma wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; bezwĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; we wprowadzaniu nowych technologii niĹź rynek konsumencki, dlatego czÄ&#x2122;sto znajdziemy tam urzÄ&#x2026;dzenia komunikujÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; za pomocÄ&#x2026; RS-232, RS-422 czy RS-485. Coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej jednak urzÄ&#x2026;dzenia IED sÄ&#x2026; wyposaĹźone w Ethernet. ProtokoĹ&#x201A;y bazujÄ&#x2026;ce na Ethernecie w elektroenergetyce to m.in. DNP3, Modbus TCP, IEC-104, CIP (EIP, DevNet, ControlNet). Wszystkie wymienione protokoĹ&#x201A;y sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026; do wymiany danych miÄ&#x2122;dzy urzÄ&#x2026;dzeniami IED, systemami SCADA lub innymi urzÄ&#x2026;dzeniami. W celu zapewnienia maksymalnej niezawodnoĹ&#x203A;ci (zgodnej z IEC 62439-3) w energetyce stosuje siÄ&#x2122; teĹź protokoĹ&#x201A;y sieciowe, takie jak HSR (High-availability Seamless Redundancy), PRP (Parallel Redundancy Protocol), RSTP (Rapid Spanning Tree Protocol) czy TurboRing (protokĂłĹ&#x201A; wĹ&#x201A;asny Moxy). ProtokoĹ&#x201A;y te sÄ&#x2026; uĹźywane przez urzÄ&#x2026;dzenia sieciowe, aby dziÄ&#x2122;ki komunikacji miÄ&#x2122;dzy nimi byĹ&#x201A;o moĹźliwe okreĹ&#x203A;lenie stanu sieci. ProtokĂłĹ&#x201A; RSTP chroni sieÄ&#x2021; przed zapÄ&#x2122;tleniem, ktĂłre moĹźe zablokowaÄ&#x2021; sieÄ&#x2021;, uniemoĹźliwiajÄ&#x2026;c transmisjÄ&#x2122;. W przypadku wykrycia pÄ&#x2122;tli automatycznie jedna z gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;zi poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeĹ&#x201E; jest rozĹ&#x201A;Ä&#x2026;czana. Czas rekonfiguracji wynosi od okoĹ&#x201A;o 1 s do kilkudziesiÄ&#x2122;ciu sekund, w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od wielkoĹ&#x203A;ci sieci. P R O M O C J A
TurboRing to protokĂłĹ&#x201A; opracowany przez firmÄ&#x2122; Moxa, sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;cy do zapewnienia redundantnego pierĹ&#x203A;cienia w komunikacji. Wykrywa status pierĹ&#x203A;cienia i na tej podstawie ustala, ktĂłra Ĺ&#x203A;cieĹźka ma byÄ&#x2021; aktywna, a ktĂłra nie. Czas przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia Ĺ&#x203A;cieĹźki w razie awarii tej podstawowej to okoĹ&#x201A;o 20 ms (zaleĹźy to od liczby przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw sieciowych). ProtokoĹ&#x201A;y PRP/HSR odpowiedzialne sÄ&#x2026; za redundancjÄ&#x2122; sieciowÄ&#x2026;. PRP do komunikacji wykorzystuje dwie podsieci, przy czym do kaĹźdej z nich pakiety sÄ&#x2026; wysyĹ&#x201A;ane w tym samym czasie, a duplikaty odrzucane. Czas rekonfiguracji w razie awarii wynosi 0 ms, co jest wielkÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; w krytycznych aplikacjach, gdzie opóźnienie moĹźe powodowaÄ&#x2021; powaĹźne konsekwencje. HSR to protokĂłĹ&#x201A;, w ktĂłrym urzÄ&#x2026;dzenia sieciowe pracujÄ&#x2026; w pierĹ&#x203A;cieniu i na oba interfejsy wysyĹ&#x201A;ane sÄ&#x2026; te same ramki (oznaczane tagiem w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od interfejsu), a gdy docierajÄ&#x2026; do urzÄ&#x2026;dzenia ĹşrĂłdĹ&#x201A;owego, z ktĂłrego zostaĹ&#x201A;y wysĹ&#x201A;ane, sÄ&#x2026; odrzucane. W tym przypadku rĂłwnieĹź czas rekonfiguracji wynosi 0 s, ale okupione jest to mniejszÄ&#x2026; przepustowoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; takiej sieci. PrzekrĂłj technologii komunikacyjnych w branĹźy elektroenergetycznej jest bardzo duĹźy, a róşnorodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na potrzebÄ&#x2122; tworzenia urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; poprawiajÄ&#x2026;cych dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; kaĹźdego IED.
Konwersja protokoĹ&#x201A;Ăłw Oprogramowanie SCADA jest czÄ&#x2122;sto stosowane do kontroli i wizualizacji procesĂłw przemysĹ&#x201A;owych. Czasami SCADA ma ograniczenia w stosunku do protokoĹ&#x201A;Ăłw komunikacyjnych, ktĂłre moĹźe obsĹ&#x201A;ugiwaÄ&#x2021;. Zdarza siÄ&#x2122; teĹź, Ĺźe obsĹ&#x201A;uga protokoĹ&#x201A;Ăłw innych niĹź standardowe oznacza dodatkowy koszt licencyjny. Na obiektach i podstacjach dobrym AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
B $ " [
Fot. Elmark Automatyka
i stosowanym rozwiÄ&#x2026;zaniem zapewniajÄ&#x2026;cym scalenie sieci w caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; jest sprowadzenie urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; do wspĂłlnego â&#x20AC;&#x17E;mianownikaâ&#x20AC;?, ktĂłrym najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej jest Ethernet. Sprostanie takim wyzwaniom mogÄ&#x2026; umoĹźliwiÄ&#x2021; urzÄ&#x2026;dzenia typu serwery portĂłw, konwertery protokoĹ&#x201A;Ăłw, switche Ethernet czy media konwertery. ProtokoĹ&#x201A;y DNP3, Modbus RTU czy IEC-101 bazujÄ&#x2026; na standardach szeregowych RS-232/422/485, dlatego poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie ich z innymi urzÄ&#x2026;dzeniami w sieci zakĹ&#x201A;adowej bywa utrudnione i ograniczone. Za pomocÄ&#x2026; serwera
3 5;=8 { $ " 'X 9
&"
3/2018
portĂłw szeregowych moĹźna na komputerach/serwerach mapowaÄ&#x2021; wirtualne porty szeregowe, ktĂłre z punktu widzenia oprogramowania zachowujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; jak natywne porty szeregowe i zapewniajÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;p do zdalnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; aplikacjom korzystajÄ&#x2026;cym natywnie z portĂłw COM. Konwertery protokoĹ&#x201A;Ăłw sÄ&#x2026; bardziej uniwersalne, poniewaĹź zamieniajÄ&#x2026; jeden protokĂłĹ&#x201A; na inny, a dostÄ&#x2122;p jest wtedy moĹźliwy bezpoĹ&#x203A;rednio z konwertera, czyli z wiÄ&#x2122;kszej liczby urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Ciekawym urzÄ&#x2026;dzeniem jest MGate 5109 firmy Moxa, ktĂłry konwertuje protokoĹ&#x201A;y DNP3 serial na DNP3 (Ethernet) Modbus TCP/RTU. Co wiÄ&#x2122;cej, robi to aktywnie, dlatego czas odpowiedzi jest krĂłtszy, niĹź w przypadku, gdyby konwerter wysyĹ&#x201A;aĹ&#x201A; zapytanie tylko na şÄ&#x2026;danie. PodobnÄ&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ma MGate MB3660, ktĂłry w trybie â&#x20AC;&#x17E;Agentâ&#x20AC;? aktywnie odpytuje urzÄ&#x2026;dzenia typu slave, wiÄ&#x2122;c zawsze jest w stanie odpowiedzieÄ&#x2021; Masterowi Modbus TCP w bardzo krĂłtkim czasie. Ma ponadto osiem lub 16 portĂłw szeregowych, dziÄ&#x2122;ki czemu moĹźna za jego pomocÄ&#x2026; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; do 512 urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; (magistrale RS-485) do sieci Ethernet. W portfolio firmy Moxa sÄ&#x2026; teĹź switche przemysĹ&#x201A;owe przeznaczone dla energetyki, speĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;ce wymagania normy IEC 61850-3, w tym urzÄ&#x2026;dzenia wspierajÄ&#x2026;ce protokoĹ&#x201A;y PRP i HSR. JeĹ&#x203A;li zachodzi potrzeba odizolowania elektrycznego lokalizacji bÄ&#x2026;dĹş transmisji na wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;, Moxa proponuje media konwer-
tery Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;owodowe, switche wyposaĹźone w porty Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;owodowe albo interfejs VDSL. Ten ostatni standard moĹźe okazaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; pomocny w przypadku, gdy z róşnych wzglÄ&#x2122;dĂłw nie da siÄ&#x2122; poĹ&#x201A;oĹźyÄ&#x2021; Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;owodu, a istniejÄ&#x2026;ca infrastruktura oferuje tylko skrÄ&#x2122;tkÄ&#x2122; UTP. VDSL do transmisji wykorzystuje jednÄ&#x2026; parÄ&#x2122; skrÄ&#x2122;tki, a maksymalny dystans moĹźe wynieĹ&#x203A;Ä&#x2021; do kilku kilometrĂłw (mniejsza przepustowoĹ&#x203A;Ä&#x2021;). Switch firmy Moxa wyposaĹźony w interfejs VDSL to IEX-408E-2VDSL2.
Firma Moxa Firma Moxa to producent szerokiej gamy urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; do komunikacji przemysĹ&#x201A;owej. Od ponad 25 lat zdobywa doĹ&#x203A;wiadczenie i wygrywa w najwiÄ&#x2122;kszych projektach, w róşnorodnych branĹźach. PrzemysĹ&#x201A;owy Ethernet, komunikacja szeregowa, komputery przemysĹ&#x201A;owe oraz rozwiÄ&#x2026;zania z zakresu Internetu Rzeczy to najmocniejsze strony firmy Moxa.
ELMARK AUTOMATYKA Sp. z o.o. " 4 X ( 6A =57=65 7 4 @@ 669 68 96# @@ 66< 88 @5 - % @@ 669 68 9A 7( ( \ ( 4 (4$
4 ( 4 (4$
AUTOMATICON STOISKO C-24Â MAPKA NAÂ STRONIE 82
47
TEMAT NUMERU
Strefa graniczna systemĂłw sieciowych " + R +
& + ( +L 1 & T $ R& 4 ($ $ + ( +L
Q 1
1 L 4
1 $ +R R $ " $ " +
+ # L L $ Q
/ 4 Q TU
( TU R$ 1 "
L $ "+ # Q
R -" + "+L + ` T ^4 X # ($ ( " :B "( Q $ 1 ( R (
( * 1 & $ T
& & T
- +4
P
odczas gdy duĹźe firmy mogÄ&#x2026; sobie pozwoliÄ&#x2021; na wybĂłr jednego rodzaju sterowania i wymusiÄ&#x2021; na producentach linii sterujÄ&#x2026;cych i maszyn jego stosowanie, to technologia trafiajÄ&#x2026;ca do mniejszych firm bazuje na sterownikach róşnych producentĂłw. Stanowi to nie lada wyzwanie w przypadku Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenia takich sekcji w jeden sprawnie dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cy organizm. RozwiÄ&#x2026;zaniem problemu mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; urzÄ&#x2026;dzenia poĹ&#x203A;redniczÄ&#x2026;ce, tzw. spannery.
48
Firma Turck oferuje moduĹ&#x201A; TBEN-EN1, zamkniÄ&#x2122;ty w kompaktowej obudowie o stopniu ochrony IP67, ktĂłry umoĹźliwia wymianÄ&#x2122; danych miÄ&#x2122;dzy dwiema sieciami Ethernet bezpoĹ&#x203A;rednio na obiekcie. DziÄ&#x2122;ki temu czas potrzebny na zĹ&#x201A;oĹźenie i uruchomienie maszyny ulega znacznemu skrĂłceniu. Okablowanie urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; peryferyjnych, takich jak czujniki i urzÄ&#x2026;dzenia wykonawcze, moĹźe zostaÄ&#x2021; wykonane wczeĹ&#x203A;niej bezpoĹ&#x203A;rednio u producenta maszyn.
Po raz pierwszy bezpoĹ&#x203A;rednio na obiekcie Zdecentralizowana architektura daje najlepsze wyniki, jeĹźeli moĹźe byÄ&#x2021; zrealizowana w systemie â&#x20AC;&#x17E;end-to-endâ&#x20AC;?, tj. jeĹźeli uĹźycie oddzielnych szaf nie jest juĹź potrzebne. Spanner TBEN-EN1 jest odpowiednim urzÄ&#x2026;dzeniem na drodze do osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cia tego celu. PracujÄ&#x2026;c jako slave po obydwu stronach róşnych systemĂłw, zapewnia dwukierunkowÄ&#x2026; wymianÄ&#x2122; danych miÄ&#x2122;dzy masterami zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;cymi niezaleĹźnymi sieciami, w ktĂłrych funkcjonujÄ&#x2026;. Dane trafiajÄ&#x2026; przez spanner z jednej maszyny do drugiej. Takie podejĹ&#x203A;cie umoĹźliwia przepĹ&#x201A;yw sygnaĹ&#x201A;Ăłw i danych na liniach produkcyjnych â&#x20AC;&#x201C; zgodnie z zasadami PrzemysĹ&#x201A;u 4.0.Â
Wymiana danych miÄ&#x2122;dzy maszynami Do wymiany danych miÄ&#x2122;dzy maszynami czÄ&#x2122;sto stosowane jest rozwiÄ&#x2026;zanie polegajÄ&#x2026;ce na bezpoĹ&#x203A;rednim i wzaP R O M O C J A
jemnym Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu I/O obydwu urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Pomimo prostej konfiguracji, taki rodzaj sprzÄ&#x2122;Ĺźenia pozwala jedynie na wymianÄ&#x2122; zaledwie kilku bitĂłw informacji. Inteligentna produkcja wymaga, aby sterowniki wymieniaĹ&#x201A;y miÄ&#x2122;dzy sobÄ&#x2026; wiÄ&#x2122;cej informacji niĹź tylko proste komunikaty, takie jak â&#x20AC;&#x17E;produkt gotowy do uĹźyciaâ&#x20AC;? lub â&#x20AC;&#x17E;stacja gotowa do odbioruâ&#x20AC;?. Operatorzy czÄ&#x2122;sto uĹźywajÄ&#x2026; systemĂłw identyfikacji do wymiany danych, ktĂłre bazujÄ&#x2026; na kodach kreskowych lub czytnikach RFID. W wielu przypadkach takie rozwiÄ&#x2026;zanie jest jednak zbyt kosztowne lub po prostu niemoĹźliwe.
Uniwersalna technologia Multiprotocol ModuĹ&#x201A; TBEN-EN1 pracuje w oparciu o nowoczesnÄ&#x2026; technologiÄ&#x2122; Multiprotocol. DziÄ&#x2122;ki takiemu rozwiÄ&#x2026;zaniu moĹźe przetwarzaÄ&#x2021; dane protokoĹ&#x201A;Ăłw Ethernet, takich jak Profinet, EtherNet/IP lub Modbus TCP. MoĹźna przykĹ&#x201A;adowo poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; dwie maszyny lub linie technologiczne, do ktĂłrych sterowania uĹźyto sterownik PLC (Profinet master) z jednej strony i EtherNet/IP master z drugiej. Interfejs danych moduĹ&#x201A;u TBEN-EN1 dziaĹ&#x201A;a jak skrzynka pocztowa dla obydwu masterĂłw, w ktĂłrej sterowniki mogÄ&#x2026; umieszczaÄ&#x2021; i pobieraÄ&#x2021; dane. ModuĹ&#x201A; spannera zostaĹ&#x201A; rĂłwnieĹź wyposaĹźony w 16 wejĹ&#x203A;ciowych kanaĹ&#x201A;Ăłw cyfrowych. StosujÄ&#x2026;c moduĹ&#x201A; spannera, dodatkowo moĹźna wyeliminowaÄ&#x2021; tradycyjne moduĹ&#x201A;y wejĹ&#x203A;Ä&#x2021;/wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021;. AUTOMATYKA
0.*X7*X; { ( " L L
& "+L Q 1
$ 1 1 1
Router NAT â&#x20AC;&#x201C; bezproblemowa adresacja Wbudowana funkcja routera NAT (Network Address Translation) zapewnia koordynacjÄ&#x2122; i porzÄ&#x2026;dek w zakresie wykorzystywanych przestrzeni adresĂłw IP. CzÄ&#x2122;sto zdarza siÄ&#x2122;, Ĺźe producenci uĹźywajÄ&#x2026; w swoich urzÄ&#x2026;dzeniach standardowych adresĂłw IP, np. naleĹźÄ&#x2026;cych do tej samej puli, co domyĹ&#x203A;lny adres sterownika PLC. Oznacza to, Ĺźe dwĂłch producentĂłw moĹźe dostarczyÄ&#x2021; maszyny z takÄ&#x2026; samÄ&#x2026; wewnÄ&#x2122;trznÄ&#x2026; adresacjÄ&#x2026; IP. W wyniku konfliktu adresĂłw IP poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie takich maszyn i caĹ&#x201A;ych sieci skutkowaÄ&#x2021; bÄ&#x2122;dzie na pewno powaĹźnymi problemami. Spanner TBEN-EN1 widzi adresy IP róşnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; jako adresy unikalne, a tym samym zapobiega powtĂłrnemu przypisaniu tego samego adresu w sieci, niezaleĹźnie od faktycznych ustawieĹ&#x201E; dokonanych przez producentĂłw. W ten sposĂłb urzÄ&#x2026;dzenie gwarantuje producentom unikalnÄ&#x2026; moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; integracji, bez koniecznoĹ&#x203A;ci stosowania dodatkowych uzgodnieĹ&#x201E;. Zastosowanie spannera TBEN-EN1 daje konstruktorom maszyn swobodÄ&#x2122; w obszarze adresowania urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, a dziÄ&#x2122;ki funkcjonalnoĹ&#x203A;ci routera NAT transfer danych na pewno zakoĹ&#x201E;czy siÄ&#x2122; powodzeniem.
, 4 0"
Bogata paleta rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; OprĂłcz spannera TBEN-EN1 firma Turck oferuje szerokÄ&#x2026; gamÄ&#x2122; zdecentralizowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;. Technologia FLC (Field Logic Controller) przenosi logikÄ&#x2122; z szafy sterowniczej bezpoĹ&#x203A;rednio na obiekt, blisko urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; polowych. 3/2018
Ĺ&#x161;rodowisko programistyczne ARGEE, dostÄ&#x2122;pne z poziomu przeglÄ&#x2026;darki web, pozwala stworzyÄ&#x2021; logikÄ&#x2122; dla kompaktowych moduĹ&#x201A;Ăłw I/O firmy Turck. ARGEE dodaje funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; PLC bezpoĹ&#x203A;rednio w moduĹ&#x201A;ach serii TBEN-L, TBEN-S, BLcompact oraz FEN20. DziÄ&#x2122;ki temu moĹźliwa jest decentralizacja zadaĹ&#x201E; sterowania, co wpĹ&#x201A;ywa na zmniejszenie obciÄ&#x2026;Ĺźenia centralnego PLC. ARGEE pozwala na realizacjÄ&#x2122; prostych zadaĹ&#x201E; caĹ&#x201A;kowicie autonomicznie i bez koniecznoĹ&#x203A;ci Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenia moduĹ&#x201A;u z innymi urzÄ&#x2026;dzeniami w sieci. Ĺ&#x161;rodowisko programistyczne ARGEE to prosta aplikacja internetowa. Do poprawnej pracy wymagany jest jedynie komputer z przeglÄ&#x2026;darkÄ&#x2026; internetowÄ&#x2026; wspierajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; technologiÄ&#x2122; HTML5, takÄ&#x2026; jak Chrome lub Firefox. DziÄ&#x2122;ki wieloprotokoĹ&#x201A;owej sieci Ethernet moduĹ&#x201A;y firmy Turck mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; wykorzystywane w sieciach Profinet, EtherNet IP lub Modbus TCP. Dodatkowa funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wbudowanego sterownika sprawia, Ĺźe moduĹ&#x201A;y I/O firmy Turck sÄ&#x2026; wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwie przygotowane, aby realizowaÄ&#x2021; scenariusze pisane przez ideÄ&#x2122; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 â&#x20AC;&#x201C; obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026; kluczowe technologie, takie jak Ethernet, IO-Link oraz RFID.
Oryginalny sterownik PLC IP67 OprĂłcz Ĺ&#x203A;rodowiska programistycznego dla aplikacji o niskim i Ĺ&#x203A;rednim stopniu zĹ&#x201A;oĹźonoĹ&#x203A;ci, w ofercie firmy Turck znajdziemy rĂłwnieĹź w peĹ&#x201A;ni funkcjonalny sterownik PLC. Sterownik Turck PLC jest kompaktowym kontrolerem o stopniu ochrony IP67 do uĹźytku bezpoĹ&#x203A;rednio na maszynie. Ĺ&#x161;rodowisko CoDeSys 3 pozwala na realizacjÄ&#x2122; zadaĹ&#x201E; sterowania i budowanie wizualizacji,
ktĂłrÄ&#x2026; uĹźytkownik moĹźe wyĹ&#x203A;wietliÄ&#x2021; z poziomu przeglÄ&#x2026;darki web. W przypadku stosowania Turck PLC jako urzÄ&#x2026;dzenia nadrzÄ&#x2122;dnego moduĹ&#x201A; moĹźe funkcjonowaÄ&#x2021; jako master w sieciach opartych na protokoĹ&#x201A;ach Modbus RTU, CANopen i SAE J1939. Zintegrowany switch ethernetowy (2 Ă&#x2014; M12) pozwala na komunikacjÄ&#x2122; w oparciu o protokoĹ&#x201A;y Profinet, EtherNet/IP oraz Modbus TCP. MnogoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dostÄ&#x2122;pnych protokoĹ&#x201A;Ăłw i wbudowana funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; master/slave umoĹźliwia wykorzystanie go jako konwertera protokoĹ&#x201A;Ăłw. Sterownik moĹźe pracowaÄ&#x2021; przykĹ&#x201A;adowo jako menedĹźer CANopen dla moduĹ&#x201A;u maszynowego poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonego z sieciÄ&#x2026; CANopen i podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; ten moduĹ&#x201A; do systemu dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cego w sieci Profinet. Wraz ze wzrostem cyfryzacji procesĂłw produkcji przemysĹ&#x201A;owej Turck PLC umoĹźliwia Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenie istniejÄ&#x2026;cych maszyn w jednÄ&#x2026; zwartÄ&#x2026; i wysoce elastycznÄ&#x2026; sieÄ&#x2021; produkcyjnÄ&#x2026;.
W kierunku PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 DziÄ&#x2122;ki ofercie zdecentralizowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; firma Turck pokazuje, w jaki sposĂłb istniejÄ&#x2026;ce maszyny i obiekty przemysĹ&#x201A;owe mogÄ&#x2026; korzystaÄ&#x2021; ze zwiÄ&#x2122;kszonej wydajnoĹ&#x203A;ci i wiÄ&#x2122;kszej przejrzystoĹ&#x203A;ci wynikajÄ&#x2026;cej z rozwoju PrzemysĹ&#x201A;u 4.0. TURCK Sp. z o.o. " 4 ;;5# >57<9A B$ 4 66 >>9 >< ==# - % 66 >>9 >< =; 7( $ \ " 4 ( 4 " 4$
AUTOMATICON STOISKO A-18/B-17Â MAPKA NAÂ STRONIE 82
49
TEMAT NUMERU
Bezprzewodowe
sterowanie i monitoring w logistyce i produkcji Technologia bezprzewodowa przebojem wchodzi do prze( "# ( "+L &R ne dotychczas okablowanie. O L
$ +L L$ + 1 $ $ #
"( Q +L Q
1 $ + 4 " 1 (
& $ $ ( " L ( L & U
$ & ( 4
L & $ L $ ( Q ( 1
Andon i Kanban.
N
iemiecka firma steute oferuje obecnie rozbudowane radiowe systemy sieciowe wykorzystujÄ&#x2026;ce technologiÄ&#x2122; sWave.NET, ktĂłre pozwalajÄ&#x2026; na tworzenie rozlegĹ&#x201A;ych instalacji sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;cych do monitorowania, sterowania oraz przesyĹ&#x201A;ania informacji.
50
Specjalistyczne i uniwersalne UrzÄ&#x2026;dzenia wykonawcze, takie jak czujniki magnetyczne, indukcyjne i optyczne, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki kraĹ&#x201E;cowe, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki noĹźne i linkowe, kasety sterujÄ&#x2026;ce czy terminale Andon wymieniajÄ&#x2026; informacje z punktami dostÄ&#x2122;powymi. Te z kolei mogÄ&#x2026; komunikowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z nadrzÄ&#x2122;dnymi systemami nadzoru produkcji za poĹ&#x203A;rednictwem sieci LAN (Ethernet) lub WLAN (Wi-Fi). Znaczna czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; bezprzewodowych steute ma certyfikat ATEX, dziÄ&#x2122;ki czemu moĹźna je stosowaÄ&#x2021; w strefach zagroĹźonych wybuchem pyĹ&#x201A;Ăłw i/lub gazĂłw. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; takĹźe uniwersalne i bardzo proste we wdroĹźeniu rozwiÄ&#x2026;zania punktâ&#x20AC;&#x201C;punkt, oparte na technologii sWave. Czujnik lub Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznik bezprzewodowy przypisuje siÄ&#x2122; do odbiornika wyposaĹźonego w wyjĹ&#x203A;cia przekaĹşnikowe, pĂłĹ&#x201A;przewodnikowe, interfejs RS-232 lub Ethernet. UmoĹźliwia to integracjÄ&#x2122; odbiornika z systemem sterowania (np. przez podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie do PLC czy serwera aplikacji). DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; odbiorP R O M O C J A
niki jedno-, dwu- i czterokanaĹ&#x201A;owe, a do kaĹźdego kanaĹ&#x201A;u moĹźna przypisaÄ&#x2021; maksymalnie 10 urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Tego typu systemy wykorzystywane sÄ&#x2026; m.in. w magazynach do sterowania bram automatycznych (moĹźliwe jest zamontowanie kasety sterujÄ&#x2026;cej np. na wĂłzku widĹ&#x201A;owym), do monitorowania poĹ&#x201A;oĹźenia podzespoĹ&#x201A;Ăłw maszyn lub obrabianych detali czy uruchamiania procesu produkcyjnego, np. przy uĹźyciu bezprzewodowych sterownikĂłw noĹźnych. Te ostatnie dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; takĹźe w technologii sWave 2.4 GHz-safe i mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; stosowane w systemach bezpieczeĹ&#x201E;stwa.
Energia z generatora lub z baterii Z wykorzystaniem technologii radiowej zwiÄ&#x2026;zane sÄ&#x2026; pewne ograniczenia dotyczÄ&#x2026;ce ĹşrĂłdeĹ&#x201A; zasilania. Firma steute proponuje kilka opcji. W przypadku, gdy istotna jest bezobsĹ&#x201A;ugowoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, a na dalszym planie jest bezpieczeĹ&#x201E;stwo, stosuje siÄ&#x2122; Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki elektromechaniczne wyposaĹźone w miniaturowy generator. AUTOMATYKA
ZALETY URZÄ&#x201E;DZEĹ&#x192; RADIOWYCH STEUTE â&#x20AC;˘ eliminacja okablowania, peszli, skrzynek przekaĹşnikowo-rozgaĹ&#x201A;Ä&#x2122;Ĺşnych i zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cz obrotowych â&#x20AC;˘ oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; czasu i nakĹ&#x201A;adĂłw inwestycyjnych przy wdroĹźeniu â&#x20AC;˘ Ĺ&#x201A;atwa, szybka instalacja i konfiguracja â&#x20AC;˘ eliminacja zewnÄ&#x2122;trznych ĹşrĂłdeĹ&#x201A; zasilania â&#x20AC;&#x2019; samowystarczalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energetyczna â&#x20AC;˘ niskie koszty konserwacji i serwisu â&#x20AC;˘ moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; szybkiej rekonfiguracji, rozbudowy lub przeniesienia systemu â&#x20AC;˘ Ĺ&#x201A;atwa integracja z systemami sterowania â&#x20AC;˘ moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; montaĹźu na ruchomych, obrotowych i trudno dostÄ&#x2122;pnych elementach maszyn â&#x20AC;˘ przesyĹ&#x201A;anie sygnaĹ&#x201A;Ăłw sterujÄ&#x2026;cych w przypadku braku moĹźliwoĹ&#x203A;ci poprowadzenia tras kablowych â&#x20AC;˘ przesyĹ&#x201A;anie sygnaĹ&#x201A;Ăłw diagnostycznych w celu uĹ&#x201A;atwienia obsĹ&#x201A;ugi â&#x20AC;˘ moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; stosowania w strefach zagroĹźonych wybuchem (ATEX)
. $ # Q L & $
, 3, @ ' V'Â&#x20AC; @4>
Ruch napÄ&#x2122;du Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznika przetwarzany jest na energiÄ&#x2122; elektrycznÄ&#x2026;, wykorzystywanÄ&#x2026; przez nadajnik. Nie ma potrzeby nadzorowania stanu baterii i jej wymiany. Jest to rozwiÄ&#x2026;zanie, ktĂłre nie wymaga bieĹźÄ&#x2026;cych czynnoĹ&#x203A;ci serwisowych, gwarantujÄ&#x2026;ce dĹ&#x201A;ugÄ&#x2026; i bezawaryjnÄ&#x2026; pracÄ&#x2122;. Gdy istotna staje siÄ&#x2122; pewnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dziaĹ&#x201A;ania systemu lub niezbÄ&#x2122;dne jest zastosowanie czujnikĂłw bezdotykowych, moĹźna wybieraÄ&#x2021; spoĹ&#x203A;rĂłd urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; zasilanych
0 (
( 1 ! 4X*0
z baterii. W takim przypadku, oprĂłcz przesyĹ&#x201A;ania sygnaĹ&#x201A;Ăłw sterujÄ&#x2026;cych, moĹźliwe jest rĂłwnieĹź okresowe przesyĹ&#x201A;anie informacji diagnostycznych dotyczÄ&#x2026;cych m.in. aktualnego napiÄ&#x2122;cia baterii i koniecznoĹ&#x203A;ci jej wymiany. Dodatkowo zyskuje siÄ&#x2122; pewnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, Ĺźe Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznik lub czujnik znajduje siÄ&#x2122; na swoim miejscu i jest sprawny. Baterie wystarczajÄ&#x2026; na bardzo dĹ&#x201A;ugo, a sama ich wymiana jest bardzo Ĺ&#x201A;atwa.
, 4 " , 4 "
PRZYKĹ ADOWE APLIKACJE â&#x20AC;˘ monitoring bram, drzwi i osĹ&#x201A;on, takĹźe wielkogabarytowych â&#x20AC;˘ zdalne otwieranie i zamykanie bram automatycznych â&#x20AC;˘ monitorowanie ruchomych, obrotowych i trudno dostÄ&#x2122;pnych podzespoĹ&#x201A;Ăłw maszyn â&#x20AC;˘ monitorowanie poĹ&#x201A;oĹźenia segmentĂłw wysuwanych drabin i podnoĹ&#x203A;nikĂłw â&#x20AC;˘ zdalne uruchamianie maszyn i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; â&#x20AC;˘ sterowanie maszyn i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; przy uĹźyciu sterownikĂłw noĹźnych i rÄ&#x2122;cznych â&#x20AC;˘ zastosowanie w systemach Andon i Kanban
3/2018
Programowalny odbiornik radiowy sWave , % <A<:8;5
Warto wspomnieÄ&#x2021; jeszcze o uniwersalnych nadajnikach radiowych serii RF 96 ST lub RF I/O, do ktĂłrych moĹźna podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czaÄ&#x2021; odpowiednio jeden lub do czterech czujnikĂłw albo Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw elektromechanicznych. Nadajniki mogÄ&#x2026; wspĂłĹ&#x201A;pracowaÄ&#x2021; takĹźe z wyposaĹźonymi w pozĹ&#x201A;acane styki urzÄ&#x2026;dzeniami innych producentĂłw. Zalety i przykĹ&#x201A;adowe aplikacje urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; radiowych oferowanych przez firmÄ&#x2122; steute opisano w ramkach. Warto jednak pamiÄ&#x2122;taÄ&#x2021;, Ĺźe w ciÄ&#x2026;gu roku przybywa kilkadziesiÄ&#x2026;t nowych zastosowaĹ&#x201E;, a jedynym ograniczeniem jest tylko wyobraĹşnia konstruktorĂłw.
STEUTE POLSKA 4 9@;# =@7AA5 4 @@ <>9 =< @=# - % @@ <>9 9= 5@ 7( - \ " 4$
4 " 4$
51
TEMAT NUMERU
Optymalizacja sieci Ethernet U * 1 + +$ $" + ( (
1 & " 1#
( 1 & $
" ( $ ( +4
Q 1 & Q ( ( T $ (
# RT + +
"Q U & " "+ $ R& 4
52
S
tosowanie popularnego standardu Ethernet to wielka zaleta, poniewaĹź w jednej centralnej lokalizacji mamy dostÄ&#x2122;p do danych z produkcji, informacji o sprzedaĹźy i zamĂłwieniach od klientĂłw. PoĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie tak róşnych Ĺ&#x203A;wiatĂłw niesie ze sobÄ&#x2026; rĂłwnieĹź zagroĹźenia. Projektantom i administratorom sen z powiek spÄ&#x2122;dza gĹ&#x201A;Ăłwnie kwestia bezpieczeĹ&#x201E;stwa i dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;ci pasma. DziÄ&#x2122;ki zastosowaniu przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw zarzÄ&#x2026;dzalnych moĹźna podzieliÄ&#x2021; sieÄ&#x2021; na mniejsze segmenty i indywidualnie zoptymalizowaÄ&#x2021; kaĹźdy z nich do innych zadaĹ&#x201E;.
Wirtualne sieci VLAN Jednym ze sposobĂłw podziaĹ&#x201A;u sieci sÄ&#x2026; wirtualne sieci VLAN, ktĂłre pozwalajÄ&#x2026; na logiczny podziaĹ&#x201A; sieci, bez ingerencji w fizycznÄ&#x2026; infrastrukturÄ&#x2122;. Sieci te moĹźna zastosowaÄ&#x2021; do ograniczenia domeny rozgĹ&#x201A;oszeniowej, zwiÄ&#x2122;kszajÄ&#x2026;c tym samym bezpieczeĹ&#x201E;stwo i wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; caĹ&#x201A;ej sieci. W ramach poszczegĂłlnych podsieci administratorzy majÄ&#x2026; do dyspozycji szereg mechanizmĂłw sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;cych optymalizacji sieci. PrzykĹ&#x201A;adowo jeĹ&#x203A;li w jednej podsieci przesyĹ&#x201A;ane sÄ&#x2026; dane o róşnym priorytecie, korzystne jest uĹźycie funkcji Quality of Service
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU (QoS), która pozwala na przypisanie odpowiedniego priorytetu krytycznym danym. Jeśli przesyłane informacje mają charakter poufny lub z innego powodu chcemy ograniczyć dostęp do sieci, switch zarządzalny umożliwia wyłączenie nieużywanych portów, a na pozostałych mogą być filtrowane adresy MAC. Istotną kwestią przy wyborze switchy jest również szybkość transmisji portów przełącznika. Urządzenia generujące mały ruch w sieci zadowolą się portami Fast Ethernet, ale szkielet sieci powinien być zbudowany na switchach Gigabit, ponieważ liczba urządzeń sieciowych rośnie wykładniczo. Poza komputerami do sieci wpinamy kamery, urządzenia peryferyjne oraz telefony komórkowe. W aplikacjach, w których mamy do czynienia z dużą ilością danych (np. przy przesyłaniu obrazów), przy budowie szkieletu sieci warto sięgnąć po przełączniki z portami 10 G. W systemach wizyjnych, gdzie stosuje się bardzo szybkie kamery, jest to już niemal konieczne. Ciągłe zwiększanie prędkości portów jest kosztowne, dlatego administratorzy dążą do tego, aby optymalnie wykorzystać dostępne pasmo.
ułatwia konfigurację w małych sieciach. Zaawansowani użytkownicy, szczególnie w przypadku sieci rozległych, chętnie korzystają z wiersza poleceń CLI oraz SNMP.
Wszechstronny Ethernet Jak widać na kilku prostych przykładach komponenty do sieci Ethernet to bardzo obszerny temat. Do dyspozycji mamy switche, które mogą mieć od kilku do kilkudziesięciu portów o różnej funkcjonalności i odporności na czynniki zewnętrzne. Wybór możliwych rozwiązań sprawia, że bez problemu można dobrać przełącznik do każdej aplikacji. Wspólnym mianownikiem i największą zaletą Ethernetu jest zdolność przesyłania danych między różnymi środowiskami w ramach jednej sieci.
ANTAIRA TECHNOLOGIES Sp. z o.o. " 4 T 8<# =@7>5A
4 @@ <A@ << <;# - % @@ <A@ << <@ 4 4$
R E K L A M A
Protokół IGMP Zarówno w automatyce, jak i systemach wizyjnych kluczową rolę odgrywa protokół IGMP. Aby możliwe było zastosowanie przemysłowego protokołu EtherNet/IP, switche muszą obsługiwać IGMP Snooping. W przypadku systemów wizyjnych sprawa nie jest już tak oczywista. Zdarza się, że producent maszyny instaluje switch niezarządzalny, bez obsługi IGMP i wszystko działa idealnie w obrębie jednej maszyny. Przy kilku urządzeniach wpiętych do switcha nikt nie zauważy, że switch niezarządzalny zmienia ruch multicast w broadcast. Problem ujawnia się dopiero w chwili podłączenia maszyny do sieci – wówczas ruch broadcast jest wysyłany z maszyny do zewnętrznej sieci. Aby temu zapobiec, trzeba aktywować IGMP Snooping.
, 4
Protokół ERPS Bezpieczeństwo to również utrzymanie sieci w ruchu, nawet w sytuacji, gdy jednocześnie wystąpi kilka awarii. Aby je zapewnić, stosuje się redundantne połączenia między poszczególnymi urządzeniami i segmentami. Sieci Ethernet nie wolno zapętlić, dlatego konieczne jest użycie protokołu, który zapobiega powstawaniu pętli. Najbardziej popularny i uniwersalny jest protokół Ethernet Ring Protection Switching (ERPS), ponieważ jest to otwarty standard, obsługiwany zarówno przez switche szkieletowe i komercyjne, jak i przemysłowe. ERPS w sposób logiczny blokuje nadmiarowe połączenia, a w przypadku awarii umożliwia rekonfigurację sieci w czasie poniżej 50 ms. Konfiguracja zarządzalnych switchy nikomu nie powinna nastręczać trudności. Większość przełączników ma bardzo intuicyjną konsolę web, która znacznie 3/2018
P R O M O C J A
53
TEMAT NUMERU
BezpieczeĹ&#x201E;stwo i kontrola w automatyce 1 9=
1 L$
"Q $ R$ " ( &" (
# ( $ 1 & $
( 4 ' <=4 ( ( 1
$ 1
& $ 4 B
;8<6 4 $ + R $
( 1 $ K & $ # (
R U
$ & $ 4
W
raz z rozwojem automatyzacji rosĹ&#x201A;y wymagania. W latach 90. pojawiĹ&#x201A; siÄ&#x2122; pierwszy sterownik bezpieczeĹ&#x201E;stwa â&#x20AC;&#x201C; w peĹ&#x201A;ni programowalna jednostka, ktĂłra mogĹ&#x201A;a obsĹ&#x201A;uĹźyÄ&#x2021; zarĂłwno czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; standardowÄ&#x2026; aplikacji, jak i zwiÄ&#x2026;zanÄ&#x2026; z bezpieczeĹ&#x201E;stwem. Intensywny rozwĂłj programowalnych systemĂłw bezpieczeĹ&#x201E;stwa nastÄ&#x2026;piĹ&#x201A; z poczÄ&#x2026;tkiem XXI w. CzoĹ&#x201A;owi producenci, odpowiadajÄ&#x2026;c na potrzeby runku, wprowadzili do portfolio tzw. programowalne przekaĹşniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa, ktĂłre dziÄ&#x2122;ki prostemu interfejsowi opartemu na graficznych blokach â&#x20AC;&#x201C; odpowiadajÄ&#x2026;cych danym funkcjom bezpieczeĹ&#x201E;stwa â&#x20AC;&#x201C; byĹ&#x201A;y Ĺ&#x201A;atwe w programowaniu, a ponadto konkurencyjne cenowo w porĂłwnaniu ze sterownikami bezpieczeĹ&#x201E;stwa, zaawansowanymi i przeznaczonymi do bardziej wymagajÄ&#x2026;cych aplikacji. ProstÄ&#x2026;, pojedynczÄ&#x2026; maszynÄ&#x2122;, np. z trzema funkcjami bezpieczeĹ&#x201E;stwa (osĹ&#x201A;ona blokujÄ&#x2026;ca, kurtyna bezpieczeĹ&#x201E;stwa oraz urzÄ&#x2026;dzenie zatrzymania
awaryjnego) moĹźna byĹ&#x201A;o wyposaĹźyÄ&#x2021; w jednÄ&#x2026; programowalnÄ&#x2026; jednostkÄ&#x2122; (programowalny przekaĹşnik bezpieczeĹ&#x201E;stwa) zamiast trzech oddzielnych moduĹ&#x201A;Ăłw elektromechanicznych. Z koĹ&#x201E;cem lat 90. zaczÄ&#x2122;to rozwijaÄ&#x2021; rĂłwnieĹź bezpieczne sieci przemysĹ&#x201A;owe. RozlegĹ&#x201A;e obiektowo aplikacje wymagaĹ&#x201A;y od systemĂłw zwiÄ&#x2026;zanych z bezpieczeĹ&#x201E;stwem decentralizacji. Popularna wtedy sieÄ&#x2021; Profibus nie byĹ&#x201A;a w stanie bezpiecznie i niezawodnie przesyĹ&#x201A;aÄ&#x2021; sygnaĹ&#x201A;Ăłw z obiektu do jednostki centralnej. Pierwsze systemy rozproszone obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;ce sygnaĹ&#x201A;y bezpieczne pracowaĹ&#x201A;y w standardzie SafetyBUS p. Obecnie popularnÄ&#x2026; komunikacjÄ&#x2026; decentralnÄ&#x2026; w obszarze systemĂłw dotyczÄ&#x2026;cych bezpieczeĹ&#x201E;stwa jest sieÄ&#x2021; PROFIsafe.
Od stycznika do programowalnej bezpiecznej logiki W 1996 r. opublikowano normÄ&#x2122; EN 954-1, w ktĂłrej po raz pierwszy zdefiniowano niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; syste-
Rys. 1. Q T 1 ( L 1 & $ (
$
54
P R O M O C J A
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU mĂłw sterowania zwiÄ&#x2026;zanych z bezpieczeĹ&#x201E;stwem w oparciu o tzw. kategorie. Przedstawiono piÄ&#x2122;Ä&#x2021; poziomĂłw niezawodnoĹ&#x203A;ci: B oraz 1â&#x20AC;&#x201C;4. Kategoria definiowaĹ&#x201A;a poziom odpornoĹ&#x203A;ci funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa na moĹźliwe bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dy. Z definicji poziom niezawodnoĹ&#x203A;ci oparty byĹ&#x201A; na dobranym komponencie (kategorie B, 1â&#x20AC;&#x201C;2) i strukturze (kategorie 3â&#x20AC;&#x201C;4). Norma EN 954-1 nie opisywaĹ&#x201A;a systemĂłw opartych na ukĹ&#x201A;adach elektronicznych czy programowalnych. W latach 90. systemy sterowania odpowiedzialne za bezpieczeĹ&#x201E;stwo budowane byĹ&#x201A;y w oparciu o systemy elektromechaniczne. Powszechnie stosowane byĹ&#x201A;y styczniki i róşnego rodzaju Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki elektromechaniczne. WystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;ce wĂłwczas funkcje bezpieczeĹ&#x201E;stwa to gĹ&#x201A;Ăłwnie osĹ&#x201A;ony blokujÄ&#x2026;ce, osĹ&#x201A;ony blokujÄ&#x2026;ce z urzÄ&#x2026;dzeniem ryglujÄ&#x2026;cym oraz oczywiĹ&#x203A;cie urzÄ&#x2026;dzenia zatrzymania awaryjnego jako uzupeĹ&#x201A;niajÄ&#x2026;cy Ĺ&#x203A;rodek ochronny. Coraz bardziej zaawansowana technologia i automatyzacja procesĂłw produkcyjnych oraz rosnÄ&#x2026;ca Ĺ&#x203A;wiadomoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w obszarze bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszynowego spowodowaĹ&#x201A;y, Ĺźe ukĹ&#x201A;ady elektromechaniczne stawaĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; maĹ&#x201A;o funkcjonalne. Trudno byĹ&#x201A;o realizowaÄ&#x2021; wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznie na nich logiczne funkcje bezpieczeĹ&#x201E;stwa, kontrolÄ&#x2122; prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci elementu niebezpiecznego, wartoĹ&#x203A;ci przyspieszeĹ&#x201E;, kontrolÄ&#x2122; stanu zatrzymania itp. NiezbÄ&#x2122;dne staĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; programowalne ukĹ&#x201A;ady logiczne. Obecnie poza autonomicznymi jednostkami programowalnymi, przeznaczonymi do realizacji funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa maszyn, producenci komponentĂłw automatyki integrujÄ&#x2026; w nich funkcje bezpieczeĹ&#x201E;stwa, aby moĹźliwe byĹ&#x201A;o Ĺ&#x201A;atwo i funkcjonalnie, a co za tym idzie wydajnie realizowaÄ&#x2021; zadania systemu sterowania odpowiedzialnego za bezpieczeĹ&#x201E;stwo. PrzykĹ&#x201A;adowo powszechnie stosowane ukĹ&#x201A;ady przeksztaĹ&#x201A;tnikowe zasilajÄ&#x2026;ce silniki asynchroniczne â&#x20AC;&#x201C; zwane popularnie falownikami â&#x20AC;&#x201C; majÄ&#x2026; obecnie zintegrowane funkcje bezpieczeĹ&#x201E;stwa sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;ce do bezpiecznego odĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia napÄ&#x2122;du, nadzorowania procesu hamowania i ruchu, nadzorowania drogi i wiele innych. Bardziej zaawansowane systemy, oparte na serwonapÄ&#x2122;dach, rĂłwnieĹź majÄ&#x2026; zintegrowane funkcje bezpieczeĹ&#x201E;stwa, ktĂłre 3/2018
Rys. 2. Â Q TU + -" + T -" + & $ $ " Q
L 1
moĹźna parametryzowaÄ&#x2021; zgodnie z wymaganiami aplikacji. StosujÄ&#x2026;c komponenty ze zintegrowanymi funkcjami bezpieczeĹ&#x201E;stwa, moĹźna zbudowaÄ&#x2021; bardziej wydajne systemy sterowania, osiÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;Ä&#x2021; maksymalnÄ&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i zminimalizowaÄ&#x2021; czas diagnostyki. JednoczeĹ&#x203A;nie moĹźna zapewniÄ&#x2021; dĹ&#x201A;uĹźszÄ&#x2026; ĹźywotnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemu sterowania dziÄ&#x2122;ki zastosowaniu mniejszej liczby komponentĂłw elektromechanicznych, ktĂłrych czas Ĺźycia jest znacznie krĂłtszy od elementĂłw pĂłĹ&#x201A;przewodnikowych, na ktĂłrych oparta jest realizacja parametryzowanych zintegrowanych funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa.
FunkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemĂłw sterowania BudujÄ&#x2026;c maszyny lub zautomatyzowane systemy produkcyjne, projektanci skupiajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; na technologii, tak aby maszyna mogĹ&#x201A;a wydajnie produkowaÄ&#x2021;. System bezpieczeĹ&#x201E;stwa jest istotny, ale nie moĹźe przeszkadzaÄ&#x2021; w osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;ciu celu produkcyjnego i jakoĹ&#x203A;ciowego. Dla niektĂłrych maszyn, szczegĂłlnie prototypowych, osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie kompromisu w obszarze funkcjonalnoĹ&#x203A;ci, wydajnoĹ&#x203A;ci i bezpieczeĹ&#x201E;stwa jest trudne. Im lepiej znamy proces produkcyjny, czyli technologiÄ&#x2122;, tym Ĺ&#x201A;atwiej optymalizowaÄ&#x2021; projekt systemu sterowania. WaĹźnym elementem przy projektowaniu systemu sterowania dla maszyn prototypowych jest przewidywanie funkcji, ktĂłre nie sÄ&#x2026; zaĹ&#x201A;oĹźone na etapie koncepcji, a mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; potrzebne w fa-
zie uruchamiania i pierwszych prĂłb produkcyjnych. Systemy sterowania odpowiedzialne za bezpieczeĹ&#x201E;stwo projektowane i wdraĹźane w latach 80. i poczÄ&#x2026;tku 90. zazwyczaj miaĹ&#x201A;y ubogÄ&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w zakresie bezpieczeĹ&#x201E;stwa. ZdarzaĹ&#x201A;o siÄ&#x2122;, Ĺźe projektanci systemĂłw sterowania uwzglÄ&#x2122;dniali jedynie funkcje bezpieczeĹ&#x201E;stwa wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czajÄ&#x2026;ce caĹ&#x201A;kowicie wszystkie energie maszyny. PrzykĹ&#x201A;adowo kaĹźde wejĹ&#x203A;cie w strefÄ&#x2122; niebezpiecznÄ&#x2026; i otwarcie osĹ&#x201A;ony blokujÄ&#x2026;cej odĹ&#x201A;Ä&#x2026;czaĹ&#x201A;o wszystkie dostÄ&#x2122;pne energie, co uniemoĹźliwiaĹ&#x201A;o pracÄ&#x2122; z wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonymi napÄ&#x2122;dami. Niestety, jeĹ&#x203A;li takie prace (np. nastawcze, serwisowe) po wejĹ&#x203A;ciu w strefÄ&#x2122; niebezpiecznÄ&#x2026; byĹ&#x201A;y konieczne pojawiaĹ&#x201A; siÄ&#x2122; problem, ktĂłry uĹźytkownik musiaĹ&#x201A; rozwiÄ&#x2026;zaÄ&#x2021; we wĹ&#x201A;asnym zakresie. CzÄ&#x2122;sto w takiej sytuacji najprostszym dla uĹźytkownika rozwiÄ&#x2026;zaniem byĹ&#x201A;o mostkowanie wybranej osĹ&#x201A;ony blokujÄ&#x2026;cej. OznaczaĹ&#x201A;o to jednak duĹźe ryzyko podczas wykonywania koniecznych prac pozaprodukcyjnych przy wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonych napÄ&#x2122;dach. Obecnie w przemyĹ&#x203A;le spotykamy siÄ&#x2122; z dwoma przypadkami. Pierwszy dotyczy maszyn nowo projektowanych. Przy budowie maszyn Ĺ&#x201A;atwiej jest zarzÄ&#x2026;dzaÄ&#x2021; procesem w fazie projektowania, gdyĹź nic fizycznie nie posiadamy i projekt zaleĹźy tylko od wiedzy inĹźynierskiej, wiedzy na temat technologii produkcji oraz budĹźetu na wyprodukowanie maszyny. Drugi przypadek dotyczy maszyn juĹź uĹźytkowanych, ktĂłre chcemy modernizowaÄ&#x2021; ze wzglÄ&#x2122;du 55
TEMAT NUMERU
Rys. 3. L 1 ( (
na nowe wymagania produkcyjne lub z powodĂłw bezpieczeĹ&#x201E;stwa (tzw. procesy dostosowawcze). W obu przypadkach musimy zdefiniowaÄ&#x2021; maszynÄ&#x2122; lub â&#x20AC;&#x201C; w przypadku juĹź istniejÄ&#x2026;cej â&#x20AC;&#x201C; nowe funkcje, tak aby moĹźliwe byĹ&#x201A;o przeprowadzenie analizy i ewaluacji ryzyka, a finalnie â&#x20AC;&#x201C; na podstawie oceny ryzyka â&#x20AC;&#x201C; dobranie skutecznych Ĺ&#x203A;rodkĂłw bezpieczeĹ&#x201E;stwa. W zasadzie w kaĹźdym z obszarĂłw budowy maszyny moĹźemy mĂłwiÄ&#x2021; o optymalizacji pod wzglÄ&#x2122;dem funkcjonalnoĹ&#x203A;ci i wydajnoĹ&#x203A;ci. Na rys. 3 wyróşniono kilka obszarĂłw: â&#x20AC;˘ sygnalizowanie, informowanie i ostrzeganie, â&#x20AC;˘ czujniki i urzÄ&#x2026;dzenia ochronne, â&#x20AC;˘ elementy sterownicze i urzÄ&#x2026;dzenia sterujÄ&#x2026;ce, â&#x20AC;˘ jednostka logiczna gromadzÄ&#x2026;ca i przetwarzajÄ&#x2026;ca dane, â&#x20AC;˘ elementy sterowania mocÄ&#x2026;, â&#x20AC;˘ elementy wykonawcze, np. siĹ&#x201A;owniki, silniki, mechanizmy robocze. 56
Zastosowanie odpowiednio dobranego, programowalnego panelu operatorskiego (HMI) umoĹźliwi przygotowanie wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwej diagnostyki systemu sterowania, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznie z czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; dotyczÄ&#x2026;cÄ&#x2026; bezpieczeĹ&#x201E;stwa. Ĺ atwa i szybka diagnostyka skraca czas przestoju maszyny, a co za tym idzie â&#x20AC;&#x201C; poprawia jej wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Jak wiemy z praktyki, systemy sterowania odpowiedzialne za bezpieczeĹ&#x201E;stwo â&#x20AC;&#x201C; szczegĂłlnie te bardzo zaawansowane â&#x20AC;&#x201C; sÄ&#x2026; czuĹ&#x201A;e na wszystko, co moĹźe powodowaÄ&#x2021; utratÄ&#x2122; funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa. MogÄ&#x2026; wywoĹ&#x201A;ywaÄ&#x2021; zatrzymanie maszyny, ktĂłrego przyczyna nie jest Ĺ&#x201A;atwa do rozpoznania bez odpowiedniej diagnostyki. Kolejnym obszarem, w ktĂłrym moĹźna optymalizowaÄ&#x2021; system sterowania w zakresie funkcjonalnoĹ&#x203A;ci i wydajnoĹ&#x203A;ci sÄ&#x2026; jednostki logiczne odpowiedzialne za wszystkie decyzje w systemie â&#x20AC;&#x201C; zbierajÄ&#x2026; dane z maszyny w postaci sygnaĹ&#x201A;Ăłw binarnych bÄ&#x2026;dĹş analogowych i odpowiednio je przetwarzajÄ&#x2026; oraz
analizujÄ&#x2026;. WybĂłr wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwej jednostki (np. ze zintegrowanÄ&#x2026; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; dotyczÄ&#x2026;cÄ&#x2026; nadzorowania bezpieczeĹ&#x201E;stwa i odpowiednimi blokami funkcyjnymi), umoĹźliwiajÄ&#x2026;cej proste zaimplementowanie wymaganych dla aplikacji funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa, umoĹźliwia Ĺ&#x201A;atwe przejĹ&#x203A;cie przez etap projektowania, wdroĹźenia i uruchomienia, a potem uĹźytkowania i konserwacji. UĹźytkownik koĹ&#x201E;cowy moĹźe Ĺ&#x201A;atwo diagnozowaÄ&#x2021; system, majÄ&#x2026;c swobodny dostÄ&#x2122;p do niezbÄ&#x2122;dnych informacji generowanych przez takÄ&#x2026; jednostkÄ&#x2122; logicznÄ&#x2026;. MogÄ&#x2026; niÄ&#x2026; byÄ&#x2021; programowalne przekaĹşniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa oraz sterowniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa z wiÄ&#x2122;kszymi moĹźliwoĹ&#x203A;ciami technicznymi (wiÄ&#x2122;ksza liczba I/O, krĂłtsze czasy cyklu, moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pracy w sieci itp.). Obszar sterowania mocÄ&#x2026;, skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026;cy siÄ&#x2122; np. z przeksztaĹ&#x201A;tnikĂłw zasilajÄ&#x2026;cych silniki czy systemĂłw serwonapÄ&#x2122;dĂłw, rĂłwnieĹź moĹźe byÄ&#x2021; zaprojektowany i wykonany bardziej lub mniej funkcjonalnie. Stosowanie napÄ&#x2122;dĂłw z odpowiednimi funkcjami bezpieczeĹ&#x201E;stwa, takimi jak STO, SS1, SOS czy SLS, z pewnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; zapewni wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemu napÄ&#x2122;dowego i caĹ&#x201A;ego systemu sterowania â&#x20AC;&#x201C; szczegĂłlnie, jeĹ&#x203A;li dla maszyny czy systemu produkcyjnego przewidujemy specjalne tryby pracy, w ktĂłrych konieczna jest praca przy wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonych napÄ&#x2122;dach. Przy projektowaniu systemĂłw sterowania zawsze naleĹźy pamiÄ&#x2122;taÄ&#x2021; o analizie funkcjonalnoĹ&#x203A;ci zwiÄ&#x2026;zanej ze wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2026; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci standardowej (technologicznej) systemu z czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; odpowiedzialnÄ&#x2026; za bezpieczeĹ&#x201E;stwo (SRP/SC â&#x20AC;&#x201C; safety-related parts of control system).
Poprawne podejĹ&#x203A;cie do projektowania â&#x20AC;&#x201C; fazy Ĺźycia systemĂłw sterowania Tak jak kaĹźda z maszyn, rĂłwnieĹź system sterowania ma fazy Ĺźycia. MoĹźna je podzieliÄ&#x2021; na specyfikacjÄ&#x2122; (koncepcjÄ&#x2122;), projektowanie, uruchomienie, eksploatacjÄ&#x2122; i serwisowanie oraz modyfikacje w trakcie eksploatacji. W pierwszej fazie naleĹźy precyzyjnie okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021; koncepcjÄ&#x2122; systemu bezpieczeĹ&#x201E;stwa, opisujÄ&#x2026;c wymagania funkcjonalne oraz poziomy nienaruszalnoAUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
Rys. 4. , Q ("
Ĺ&#x203A;ci. NaleĹźy pamiÄ&#x2122;taÄ&#x2021;, iş w tej fazie nie osiÄ&#x2026;gniemy peĹ&#x201A;nej identyfikacji wszystkich funkcji zwiÄ&#x2026;zanych z bezpieczeĹ&#x201E;stwem â&#x20AC;&#x201C; bÄ&#x2122;dzie to moĹźliwe dopiero w fazie projektowania. Kluczowym zadaniem na tym etapie jest ocena ryzyka wraz z identyfikacjÄ&#x2026; wszystkich zagroĹźeĹ&#x201E;. Celem, do jakiego powinno siÄ&#x2122; dÄ&#x2026;ĹźyÄ&#x2021; w tej fazie, jest opisanie potrzebnych funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa oraz ich poziomĂłw niezawodnoĹ&#x203A;ci wynikajÄ&#x2026;cych z oceny ryzyka. Funkcje bezpieczeĹ&#x201E;stwa decydujÄ&#x2026; o zezwoleniu na pracÄ&#x2122; elementĂłw niebezpiecznych i â&#x20AC;&#x17E;odstawiajÄ&#x2026;â&#x20AC;? maszynÄ&#x2122; w stan bezpieczny w sytuacjach zagroĹźenia. Pod uwagÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; poza tradycyjnÄ&#x2026; eksploatacjÄ&#x2026; â&#x20AC;&#x201C; trzeba wziÄ&#x2026;Ä&#x2021; wszystkie moĹźliwe sposoby uĹźytkowania maszyny, takie jak nastawianie, czyszczenie, konserwacje, serwisowanie. Wymagany poziom niezawodnoĹ&#x203A;ci danej funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa bÄ&#x2122;dzie zaleĹźaĹ&#x201A; od poziomu wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cego ryzyka, ktĂłre musimy
{ RQ TU " ; {
Â&#x20AC; " @ {
RQ Â&#x20AC; "
" R ( T( 1
zredukowaÄ&#x2021;. Do wyznaczenia tych poziomĂłw moĹźemy posĹ&#x201A;uĹźyÄ&#x2021; siÄ&#x2122; grafem z normy PN-EN ISO 13849-1 (rys. 2). KolejnÄ&#x2026; fazÄ&#x2026;, po specyfikacji, jest projektowanie. Ten proces uszczegĂłĹ&#x201A;awia wszystko, co zostaĹ&#x201A;o okreĹ&#x203A;lone na etapie koncepcji i co wynika z przeprowadzonej oceny ryzyka oraz identyfikacji zagroĹźeĹ&#x201E;. Na tym etapie rĂłwnieĹź moĹźemy popeĹ&#x201A;niÄ&#x2021; bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dy, dlatego czasami stosuje siÄ&#x2122; specjalne procedury weryfikacji i walidacji projektu, aby zminimalizowaÄ&#x2021; ryzyko wystÄ&#x2026;pienia bĹ&#x201A;Ä&#x2122;du, szczegĂłlnie dla zĹ&#x201A;oĹźonych ukĹ&#x201A;adĂłw sterowania. To ostatni etap, w ktĂłrym moĹźna przeanalizowaÄ&#x2021; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemu sterowania. MajÄ&#x2026;c jasno postawiony w procesie specyfikacji cel, jakim jest osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie poziomu PL dla danej funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa, w procesie projektowania musimy odpowiednio dobraÄ&#x2021; wszystkie komponenty naleĹźÄ&#x2026;ce do Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cucha funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa.
Ĺ aĹ&#x201E;cuch funkcji bezpieczeĹ&#x201E;stwa definiuje siÄ&#x2122; jako zĹ&#x201A;oĹźenie trzech elementĂłw: bloku wejĹ&#x203A;ciowego, bloku logiki i bloku wyjĹ&#x203A;ciowego. KaĹźdy z nich moĹźe skĹ&#x201A;adaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z wielu fizycznych komponentĂłw, jak czujniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa, kurtyny bezpieczeĹ&#x201E;stwa, styczniki, elektromechaniczne przekaĹşniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa, programowalne przekaĹşniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa czy sterowniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa oraz â&#x20AC;&#x201C; w obszarze wyjĹ&#x203A;ciowym â&#x20AC;&#x201C; elektrozawory, falowniki czy jednostki mocy napÄ&#x2122;dĂłw. W jÄ&#x2122;zyku opisowym identyfikujemy kaĹźdy z komponentĂłw jako ogniwo Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cucha i tak je dobieramy, aby speĹ&#x201A;niÄ&#x2021; wymagania dotyczÄ&#x2026;ce kategorii, jakoĹ&#x203A;ci (MTTFd) i pokrycia diagnostycznego (DC). Projektowanie i późniejsza implementacja rĂłwnieĹź muszÄ&#x2026; uwzglÄ&#x2122;dniÄ&#x2021; pewne zaĹ&#x201A;oĹźenia opisane parametrem CCF, czyli odpornoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; na bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dy o wspĂłlnej przyczynie. Aby zapoznaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z procesem doboru i wy-
, {
R TU Q : "& +
,; {
# TU R 1 : "&
Q ,@ {
R # L 1 : "& "
Q
{ ( Q TU $ Q " ; {
( Q $ Q "
T 1 " 1 @ {
( Q $ Q "
" T L
Rys. 5. 3 - " ( X7*X B ;9<>87;
3/2018
57
TEMAT NUMERU znaczania poziomu PL, naleĹźy siÄ&#x2122;gnÄ&#x2026;Ä&#x2021; do normy zharmonizowanej z dyrektywÄ&#x2026; maszynowÄ&#x2026; PN-EN ISO 13849-1 (BezpieczeĹ&#x201E;stwo Maszyn. Elementy systemĂłw sterowania zwiÄ&#x2026;zane z bezpieczeĹ&#x201E;stwem. CzÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; 1: OgĂłlne zasady projektowania). W bardziej zĹ&#x201A;oĹźonych ukĹ&#x201A;adach sterowania dotyczÄ&#x2026;cych bezpieczeĹ&#x201E;stwa stosowane sÄ&#x2026; programowalne przekaĹşniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa lub sterowniki bezpieczeĹ&#x201E;stwa. Dla takich ukĹ&#x201A;adĂłw niezbÄ&#x2122;dna jest odpowiednia walidacja oprogramowania, rĂłwnieĹź opisana w normie PN EN ISO 13849-1. Po etapie projektowania nastÄ&#x2122;puje bardzo istotny etap realizacji projektu â&#x20AC;&#x201C; faza instalacji i uruchomienia. Na tym etapie moĹźna popeĹ&#x201A;niÄ&#x2021; wiele bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw, ktĂłre mogÄ&#x2026; skutkowaÄ&#x2021; groĹşnymi wypadkami. NiezbÄ&#x2122;dne jest stosowanie odpowiednich procedur, ktĂłre np. za pomocÄ&#x2026; list kontrolnych weryfikujÄ&#x2026; poprawnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wykonania instalacji oraz zgodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z projektem. Nieodzowny jest teĹź odpowiedni nadzĂłr nad wykonaniem instalacji. Jednym z kluczowych elementĂłw na etapie uruchomienia jest wykonanie testĂłw funkcjonalnych, ktĂłre powinny byÄ&#x2021; precyzyjnie opracowane, tak aby umoĹźliwiaĹ&#x201A;y wykrycie ewentualnych bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw popeĹ&#x201A;nionych podczas procesu instalacji. KaĹźda z czynnoĹ&#x203A;ci weryfikujÄ&#x2026;cych proces instalacji, jak rĂłwnieĹź uruchomienia, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznie z wykonaniem testĂłw funkcjonalnych, powinna byÄ&#x2021; oparta na stosownych dokumentach czy formularzach â&#x20AC;&#x201C; zgodnie z zatwierdzonymi procedurami. Dokumenty powinny byÄ&#x2021; podpisane przez osobÄ&#x2122; lub zespĂłĹ&#x201A;, ktĂłry wykonywaĹ&#x201A; weryfikacjÄ&#x2122; i testy funkcjonalne, a nastÄ&#x2122;pnie archiwizowane. Wszystkie zmiany w stosunku do projektu wykonawczego, jakie sÄ&#x2026; wprowadzane w fazie instalacji rĂłwnieĹź powinny byÄ&#x2021; odpowiednio opisane, zatwierdzone i archiwizowane. Proces powinien byÄ&#x2021; ponadto weryfikowany â&#x20AC;&#x201C; w trakcie jego trwania â&#x20AC;&#x201C; pod wzglÄ&#x2122;dem poprawnoĹ&#x203A;ci przebiegu oraz oceniany w celu ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ego doskonalenia. Oddanie maszyny do uĹźytkowania oznacza przejĹ&#x203A;cie w fazÄ&#x2122; eksploatacji, skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; poza klasycznÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2026; z czynnoĹ&#x203A;ci konserwacyjnych i serwisowych, naleĹźÄ&#x2026;cych najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej do sĹ&#x201A;uĹźb utrzymania ruchu. W tej fazie 58
Rys. 6. $ $ "
$ (" / -" + & $
rozpatrywane sÄ&#x2026; aspekty dotyczÄ&#x2026;ce tylko utrzymania maszyn w ruchu â&#x20AC;&#x201C; moĹźe to byÄ&#x2021; prewencyjne utrzymanie ruchu lub usuwanie awarii. Aspekty zwiÄ&#x2026;zane z modyfikacjami lub innymi pracami, np. z zakresu dostosowania maszyn do nowych standardĂłw, nie sÄ&#x2026; elementem tego etapu Ĺźycia systemu sterowania. UkĹ&#x201A;ady sterowania powinny byÄ&#x2021; zaprojektowane tak, aby uwzglÄ&#x2122;dniaĹ&#x201A;y wszystkie moĹźliwe czynnoĹ&#x203A;ci zwiÄ&#x2026;zane z konserwacjÄ&#x2026; i serwisowaniem. Najbardziej naraĹźone podczas tych prac sÄ&#x2026; sĹ&#x201A;uĹźby utrzymania ruchu, szczegĂłlnie kiedy dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026; pod presjÄ&#x2026; czasu, usuwajÄ&#x2026;c awarie. Odpowiednie instrukcje, w ktĂłrych opisane sÄ&#x2026; czynnoĹ&#x203A;ci, jakie naleĹźy wykonaÄ&#x2021; przy usuwaniu danej awarii, wdroĹźenie specjalnych procedur i sprzÄ&#x2122;tu zapobiegajÄ&#x2026;cego nieoczekiwanemu uruchomieniu maszyny podczas prac utrzymania ruchu (procedury Lock Out Tag Out) oraz stosowanie innych technik minimalizujÄ&#x2026;cych ryzyko pomyĹ&#x201A;ki (w szczegĂłlnoĹ&#x203A;ci czytelna dokumentacja techniczna) sÄ&#x2026; podstawÄ&#x2026; bezpiecznej pracy. Sterowanie powinno byÄ&#x2021; odporne na moĹźliwe do przewidzenia bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dy, np. zamianÄ&#x2122; wtyczek czujnikĂłw, zaworĂłw itp. Procesy produkcyjne mogÄ&#x2026; wymuszaÄ&#x2021; dokonywanie pewnych zmian w maszynach i ich ukĹ&#x201A;adach sterowania. AutomatyzujÄ&#x2026;c procesy produkcyjne, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czymy maszyny w zespoĹ&#x201A;y i dodajemy nowe funkcje. Czasami chÄ&#x2122;Ä&#x2021; skrĂłcenia czasu cyklu wymusza wprowadzenie pewnych zmian w systemie sterowania. Wszystkie tego typu czynnoĹ&#x203A;ci nie sÄ&#x2026; juĹź tylko konserwacjÄ&#x2026;
maszyny czy jej serwisowaniem, lecz zmianami, ktĂłre muszÄ&#x2026; byÄ&#x2021; odpowiednio przeanalizowane, ocenione i zarejestrowane. KaĹźda z przeprowadzonych modyfikacji musi byÄ&#x2021; oceniona pod wzglÄ&#x2122;dem powstania nowych zagroĹźeĹ&#x201E;, a kaĹźda zmiana powinna mieÄ&#x2021; stosownÄ&#x2026; inĹźynierskÄ&#x2026; ocenÄ&#x2122; ryzyka, ktĂłrej wynikiem musi byÄ&#x2021; osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie ryzyka na poziomie dopuszczalnym. CzÄ&#x2122;sto pomijany jest wpĹ&#x201A;yw wprowadzonych zmian na system sterowania zwiÄ&#x2026;zany z bezpieczeĹ&#x201E;stwem, co w ostatecznoĹ&#x203A;ci moĹźe prowadziÄ&#x2021; do wypadkĂłw. Dlatego przy modyfikacjach skutkujÄ&#x2026;cych nowymi zagroĹźeniami jesteĹ&#x203A;my zobowiÄ&#x2026;zani do doboru nowych, odpowiednich Ĺ&#x203A;rodkĂłw ochronnych, czyli musimy ponownie przejĹ&#x203A;Ä&#x2021; fazÄ&#x2122; specyfikacji, projektowania i instalacji wraz z uruchomieniem. To rĂłwnieĹź moment, w ktĂłrym musimy myĹ&#x203A;leÄ&#x2021; o przyszĹ&#x201A;ej funkcjonalnoĹ&#x203A;ci i wydajnoĹ&#x203A;ci systemu. MoĹźe siÄ&#x2122; okazaÄ&#x2021;, iş wprowadzenie zmiany w maszynie wymusi wymianÄ&#x2122; kompletnego systemu napÄ&#x2122;dowego, ze wzglÄ&#x2122;du na przyszĹ&#x201A;Ä&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. WaĹźne, aby jeszcze na etapie planowania i koncepcji wszystko dobrze przemyĹ&#x203A;leÄ&#x2021; i zaplanowaÄ&#x2021; odpowiedni budĹźet, ktĂłry pozwoli na precyzyjnÄ&#x2026; realizacjÄ&#x2122; zadania, czego efektem bÄ&#x2122;dzie bezpieczny, wydajny i funkcjonalny system sterowania. BezpieczeĹ&#x201E;stwo, funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w ukĹ&#x201A;adach sterowania maszyn osiÄ&#x2026;gniemy wtedy, kiedy bardzo rzetelnie podejdziemy do kaĹźdej z faz Ĺźycia systemu sterowania. Wiedza i doĹ&#x203A;wiadczenie inĹźynierĂłw odpowiedzialnych za projektowanie i wdraĹźanie systemĂłw sterowania oraz odpowiednie procedury, umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce zweryfikowanie postÄ&#x2122;pĂłw prac na kaĹźdym etapie, sÄ&#x2026; kluczowe w osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;ciu celu, jakim jest wydajny i niezawodny ukĹ&#x201A;ad sterowania.
ELOKON " 4 0 @@
=>7@@< 4 @@ <;@ 6; 9< 7( - \ 4$
4 4 (
AUTOMATYKA
5-8.06.2018 POZNAŃ
liderzy skanu i druku 3D najnowsze technologie przyrostowe prezentacja nowości produktowych eksperci branzowi wiele wydarzeń tematycznych
R E K L A M A
PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY
Panele operatorskie HMI Panele sterownicze, nazywa Q $ ( $ ( { [ ["( 1
- Â&#x20AC;# L " L (
( # R ( ( Q U
" L $ "+L $ & $ ( # $4 1 ( $ " + ( 4
W
 praktyce panele operatorskie przybierajÄ&#x2026; formÄ&#x2122; pĹ&#x201A;askich powierzchni z przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznikami, pokrÄ&#x2122;tĹ&#x201A;ami, przyciskami i licznikami, a nowoczesne urzÄ&#x2026;dzenia sÄ&#x2026; wyposaĹźone w ekrany dotykowe. NajwaĹźniejszym zadaniem paneli operatorskich jest poĹ&#x203A;redniczenie w wymianie informacji miÄ&#x2122;dzy czĹ&#x201A;owiekiem a maszynÄ&#x2026; dziÄ&#x2122;ki przekazywaniu i odbieraniu sygnaĹ&#x201A;Ăłw. Zbierane sÄ&#x2026; przy tym dane (np. z pomiarĂłw) powstajÄ&#x2026;ce przy kontrolowaniu procesĂłw. OprĂłcz tego wizualizowany jest stan procesĂłw, odbywa siÄ&#x2122; sterowanie a operator zyskuje informacje o wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cych alarmach. Dodatkowo panele operatorskie zapewniajÄ&#x2026; szereg moĹźliwoĹ&#x203A;ci w zakresie raportowania, analizowania trendĂłw i rejestrowania danych, np. na potrzeby systemu MES. Wiele paneli operatorskich wspĂłĹ&#x201A;pracuje bezpoĹ&#x203A;rednio ze sterownikami PLC, drukarkami, konwerterami transmisji itp. Nowoczesne panele operatorskie bazujÄ&#x2026; na ekranach dotykowych, natomiast specjalne oprogramowanie sĹ&#x201A;uĹźy do ich parametryzowania i obsĹ&#x201A;ugi aplikacji. W Polsce geneza projektowania aplikacji z panelami operatorskimi
60
siÄ&#x2122;ga poĹ&#x201A;owy lat 50. XX w. Wtedy coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej wykorzystywano urzÄ&#x2026;dzenia odzwierciedlajÄ&#x2026;ce stan pracy maszyn i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Pierwotnie byĹ&#x201A;y to statyczne tablice synoptyczne z sygnalizatorami i rejestratorami. W latach 70. w tablicach synoptycznych zaczÄ&#x2122;to implementowaÄ&#x2021; systemy wspomagajÄ&#x2026;ce pracÄ&#x2122; operatora. Z kolei komputerowe systemy wspomagania umoĹźliwiaĹ&#x201A;y juĹź generowanie komunikatĂłw tekstowych. Ich zaawansowana funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; skutecznie monitorowaĹ&#x201A;a procesy technologiczne, zwiÄ&#x2122;kszaĹ&#x201A;a poziom bezpieczeĹ&#x201E;stwa realizacji procesĂłw oraz skracaĹ&#x201A;a czas reakcji na zmiany zachodzÄ&#x2026;ce w procesie. Panel operatorski Simatic HMI KP400 Basic color PN jest wyposaĹźony w osiem przyciskĂłw funkcyjnych i klawiaturÄ&#x2122; alfanumerycznÄ&#x2026;. PrzydatnÄ&#x2026; funkcjonal-
PamiÄ&#x2122;Ä&#x2021; flash ma pojemnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; 16 MB natomiast pamiÄ&#x2122;Ä&#x2021; o pojemnoĹ&#x203A;ci 128 kB jest podtrzymywana bateryjnie. Do wykorzystania sÄ&#x2026; interfejsy komunikacyjne COM1: RS-232/422/485 (DB9 gniazda), COM2: RS-232/422/485 (DB9 gniazda lub zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cze 5 pinĂłw), COM3: RS-232 (zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cze 6 pinĂłw), a takĹźe Ethernet 10/100-BaseT i USB Client. Panel frontowy ma stopieĹ&#x201E; ochrony IP65. UrzÄ&#x2026;dzenie jest odporne na wibracje o wartoĹ&#x203A;ci 1 Grms (5â&#x20AC;&#x201C;500Hz). NapiÄ&#x2122;cie zasilania to 24 V DC (moc 25 W).
Cechy paneli operatorskich Nowoczesne panele operatorskie umoĹźliwiajÄ&#x2026; szybkie przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie miÄ&#x2122;dzy trybami HMI a HMI-PLC. Zdalna obsĹ&#x201A;uga urzÄ&#x2026;dzenia moĹźe odbywaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; poprzez dowolnÄ&#x2026; przeglÄ&#x2026;darkÄ&#x2122; internetowÄ&#x2026;.
â&#x20AC;&#x201A;INĹťYNIEROWIE TWORZÄ&#x201E;CY APLIKACJE DO ZARZÄ&#x201E;DZANIA PROCESAMI PRODUKCYJNYMI STAWIAJÄ&#x201E; NA ROZWIÄ&#x201E;ZANIA MODUĹ OWE, DZIÄ&#x2DC;KI CZEMU SYSTEM JEST Ĺ&#x161;CIĹ&#x161;LE DOPASOWANY DO POTRZEB KLIENTA. noĹ&#x203A;Ä&#x2021; w urzÄ&#x2026;dzeniach tego typu stanowi system alarmowania, moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zarzÄ&#x2026;dzania recepturami, wybĂłr wersji jÄ&#x2122;zykowej czy generowanie krzywej trendu. Panel moĹźe byÄ&#x2021; konfigurowany za pomocÄ&#x2026; platformy TIA Portal za pomocÄ&#x2026; oprogramowania WinCC V11 Basic. Z kolei panel WOP-2121V firmy Advantech bazuje na procesorze ARM9 200 MHz, systemie operacyjnym HMI RTOS oraz ekranie dotykowym o przekÄ&#x2026;tnej 12,1Ë? przy rozdzielczoĹ&#x203A;ci SVGA.
W oferowanych na rynku panelach operatorskich waĹźne sÄ&#x2026; szerokie moĹźliwoĹ&#x203A;ci w zakresie komunikacji z innymi urzÄ&#x2026;dzeniami a w razie potrzeby urzÄ&#x2026;dzenie moĹźna rozbudowaÄ&#x2021;. StÄ&#x2026;d teĹź przy wymianie danych zastosowanie znajdujÄ&#x2026; np. porty RS-232/485 (Modbus), CANopen, USB czy Ethernet. Do wykorzystania sÄ&#x2026; rĂłwnieĹź bogate biblioteki protokoĹ&#x201A;Ăłw komunikacyjnych, co umoĹźliwa wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2122; z róşnymi urzÄ&#x2026;dzeniami â&#x20AC;&#x201C; sterowniki PLC, falowniki, zasilacze itp. AUTOMATYKA
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY
3/2018
Panel operatorski HMI Delta Electronics DOP-W157B o przekątnej 15˝ i rozdzielczości 1024 × 768 px zaprojektowano z myślą o zaawansowanych systemach sterowania i kontrolowaniu procesów technologicznych. Warto zwrócić uwagę na trwałość urządzenia – do 100 tys. h pracy. Panel ma procesor ARM Cortex-A8 (1 GHz), system operacyjny Windows CE, pamięć Flash o pojemności 256 MB, a także dwa porty Ethernet, złącze SD oraz trzy porty USB. Przyda się również wbudowany głośnik, wejście na mikrofon oraz wyjście audio. Ciekawym produktem są panele serii iE firmy HMI Weintek. Mają one wejście USB, które można użyć chociażby do załadowania programu z dysku FlashUSB lub do podłączenia innego urządzenia peryferyjnego. Za pracę panelu odpowiada procesor 32bit Cortex A8 CPU 600 MHz.
Panele mobilne Mobilne panele operatorskie do przesyłu danych wykorzystują technologie bezprzewodowe i używają przy tym punktów dostępowych, w zasięgu których odbywa się praca. Odpowiednie rozwiązania programowe zabezpieczają urządzenie w przypadku, gdy operator znajdzie się poza zasięgiem sieci. Ciągłość przesyłu danych jest zapewniona dzięki szybkiemu przełączaniu między punktami dostępowymi a transponderami. Należy podkreślić, że panele mobilne bardzo często stosuje się w ładowarkach kołowych, wózkach widłowych oraz w innych aplikacjach, gdzie nie ma możliwości zastosowania połączenia kablowego. Niektóre panele operatorskie tego typu mają wyłącznik bezpieczeństwa.
Programowanie panelu operatorskiego Panele HMI parametryzuje się za pomocą specjalnego skalowalnego oprogramowania. Typowy program tego typu ma listę driverów do paneli HMI, sterowników oraz innych urządzeń i komponentów, które można dodać do projektu. Dzięki odpowiednim przyciskom wykonuje się kompilację, symulację i ładowanie programu. Właściwe zakładki pozwalają na gromadzenie
R E K L A M A
Odpowiednie panele operatorskie dobiera się uwzględniając warunki pracy, np. właściwe urządzenia znajdą zastosowanie w przemyśle spożywczym – obudowa wykonana ze stali nierdzewnej czy klawiatura membranowa. Na rynku nie brakuje również paneli z funkcją tworzenia lokalnych sieci. Niektóre urządzenia komunikują się z nadrzędnym systemem SCADA obsługując przy tym standardy OPC i OPC A&E. Ważny jest tutaj stabilny przesył danych do aplikacji bazodanowych z jednoczesnym generowaniem raportów udostępnianych w sieci. Proste panele operatorskie mają klawiatury. Urządzenia tego typu znajdują zastosowanie w aplikacjach nie wymagających udostępniania dużej ilości informacji. Panel operatorski Array SH-300 jest prostym urządzeniem oferowanym przez firmę Telmatik. Jest to programowalne urządzenie z graficzno-znakowym podświetlanym wskaźnikiem LCD. Do dyspozycji jest 20 programowalnych przycisków ,a za komunikację odpowiadają porty komunikacji RS-232, RS-422 i RS-485. Panel obsługuje protokół Modbus. Z kolei nowoczesne panele operatorskie wykorzystują kolorowe ekrany dotykowe. Przydatnym rozwiązaniem są panele mobilne wykorzystujące bezprzewodowe technologie wymiany danych. Wielu producentów paneli udostępnia szereg narzędzi programistycznych – obsługa liczb zmiennoprzecinkowych, zegar czasu rzeczywistego, przechowywanie alarmów itp., a zdarzeniom można przypisać odpowiednie obiekty graficzne. Makra programowe operacji warunkowych i sekwencyjnych pozwalają na obsługiwanie wejść/wyjść oraz zapisywanie wybranych danych do pliku. Ponadto można sterować nieskomplikowanymi procesami technologicznymi bezpośrednio z panelu i nie ma przy tym potrzeby wykorzystywania sterownika PLC. Przydatny jest symulator oprogramowania pracujący zarówno w trybie on-line jak i off-line. To drugie rozwiązanie zapewni testowanie aplikacji pod kątem działania ekranów, z kolei tryb online pozwoli sprawdzić poprawność komunikacji z urządzeniami zewnętrznymi.
61
PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY PRODUCENT
ADVANTECH
ASTRAADA
B&R
EATON
Typ
WOP-2100T
AS43TFT0725
4PP065.0571-X74
XV-102 140020
PrzekÄ&#x2026;tna ekranu (cale) RozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; (px Ă&#x2014; px)
10,1 1024 Ă&#x2014; 600
7 800 Ă&#x2014; 480
5,7
3,5 320 Ă&#x2014; 240
Procesor
ARM9 200MHz
200 MHz
Geode LX800, 32-bit x86
RISC CPU, 32Â Bit, 400 MHz
ObsĹ&#x201A;uga panelu (dotykowy, przyciski)
dotykowy
dotykowy
dotykowy
dotykowy
1 Ă&#x2014; ETH 10/100, 1 Ă&#x2014; X2X Link, 2 Ă&#x2014; USB
Industrial Ethernet (1Â szt.), RS-232 (1Â szt.), USB (1Â szt.)
IP65
IP65
128 MBÂ DDR SDRAM
64Â MBÂ DRAM
0â&#x2C6;&#x2019;50 °C 24 V DC ¹25%
0â&#x2C6;&#x2019;50 °C 24 V DC
Porty komunikacyjne
StopieĹ&#x201E; ochrony PamiÄ&#x2122;Ä&#x2021; Zakres temperatury pracy Zasilanie
COM1: RS-232/422/485 (DB9 ĹźeĹ&#x201E;ski), COM2: RS-232/422/485 COM1 RS-232/422/485, (zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cze Ĺ&#x203A;rubowe 5 pinĂłw), COM2 RS-422/485, COM3: RS-232 (COM1: COM3 RS-232, Ethernet piny 5,7,8), Ethernet 10/100 Mbps, Port USB Host, 10/100-BaseT (tylko Port USB Client w modelu N2AE), USB Client, USB Host, Micro-SD (tylko w modelu N2AE) Panel frontowy zgodny IP65 z IP66 i NEMA4 64 MB pamiÄ&#x2122;ci operacyjnej 64 MB SDRAM, 8 MB Flash, SDRAM 128 MB Nand Flash 0â&#x2C6;&#x2019;50 °C 0â&#x2C6;&#x2019;50 °C 24 V DC 24 V DC ¹ 10%
& $ $ - $ ( "
wszystkich plikĂłw skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; na projekt â&#x20AC;&#x201C; makra, bitmapy, instrukcje, schematy itp. Szereg blokĂłw funkcjonalnych umoĹźliwia tworzenie okien dialogowych. OprĂłcz tego konfiguruje siÄ&#x2122; odpowiednie okna przeznaczone do informowania o bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dach wystÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;cych przy kompilacji. NiektĂłre programy wizualizacyjne wykorzystujÄ&#x2026; tzw. kafelki bÄ&#x2122;dÄ&#x2026;ce zdefiniowanymi wczeĹ&#x203A;niej elementami graficznymi interfejsu graficznego o okreĹ&#x203A;lonych wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ciach â&#x20AC;&#x201C; prefiksy, sufiksy, statuty bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw itp. MoĹźna Ĺ&#x201A;atwo Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; zmienne procesowe dziÄ&#x2122;ki automatycznemu odfiltrowaniu, eliminujÄ&#x2026;c przy tym koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; rÄ&#x2122;cznego tworzenia zmiennych. Warto wspomnieÄ&#x2021; o dostÄ&#x2122;pie do wielu platform przy wykorzystaniu róşnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; koĹ&#x201E;cowych przez przeglÄ&#x2026;darkÄ&#x2122; internetowÄ&#x2026; (format HTML5) z poziomu komputera, tabletu czy smartfonu. SkorzystaÄ&#x2021; moĹźna z funkcji klient/serwer, co pozwala na zdalnÄ&#x2026; konserwacjÄ&#x2122; bez wzglÄ&#x2122;du na stan dziaĹ&#x201A;ania systemu. 62
InĹźynierowie tworzÄ&#x2026;cy aplikacje do zarzÄ&#x2026;dzania procesami produkcyjnymi stawiajÄ&#x2026; na rozwiÄ&#x2026;zania moduĹ&#x201A;owe, dziÄ&#x2122;ki czemu system jest Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le dopasowany do potrzeb klienta. PrzykĹ&#x201A;adowo, w jednej aplikacji wystarczajÄ&#x2026;ce bÄ&#x2122;dzie wizualizowanie przebiegu procesu technologicznego z wyĹ&#x203A;wietlaniem alarmĂłw a inny system bÄ&#x2122;dzie wymagaĹ&#x201A; szaawansowanej funkcjonalnoĹ&#x203A;ci pozwalajÄ&#x2026;cej na raportowanie i analizowanie danych w trybie on-line. W praktyce zwraca siÄ&#x2122; uwagÄ&#x2122;, Ĺźe wdroĹźony system moduĹ&#x201A;owy moĹźna rozszerzyÄ&#x2021; o dodatkowe funkcje na kaĹźdym etapie uĹźytkowania. Tym sposobem elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; aplikacji i Ĺ&#x201A;atwe dopasowanie do konkretnych potrzeb technologicznych to kierunek rozwoju systemĂłw wizualizacyjnych. System zdalnego dostÄ&#x2122;pu do panelu operatorskiego HMI oferuje m.in. firma Weintek. System wspĂłĹ&#x201A;pracuje z seriami urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; iE, XE, eMT, interfejsami mTV oraz serwerami cMT. Nie jest przy tym wymagana konfiguracja sieci lokalnej. OprĂłcz tego wspiera siÄ&#x2122; PROXY, zdalny
system VPN oraz zdalny pulpit VNC. System obsĹ&#x201A;uguje tryb Pass-through i cMT Viewer oraz umoĹźliwia ustawianie poziomĂłw dostÄ&#x2122;pu â&#x20AC;&#x201C; administratorzy, grupy, uĹźytkownicy itp. Z kolei panele HMI firmy Kinco sÄ&#x2026; programowane za pomocÄ&#x2026; darmowego oprogramowania HMIware. Interfejs programu ma wersjÄ&#x2122; angielskÄ&#x2026;, ale jego obsĹ&#x201A;uga jest intuicyjna i prosta.
Sterownik z panelem W praktyce przemysĹ&#x201A;owej nie brakuje aplikacji bazujÄ&#x2026;cych na sterownikach z wbudowanym panelem operatorskim. ZaletÄ&#x2026; rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; tego typu jest prosta instalacja eliminujÄ&#x2026;ca okablowanie miÄ&#x2122;dzy sterownikiem a panelem. Nie mniej waĹźne sÄ&#x2026; przy tym niĹźsze koszty inwestycyjne, natomiast w szafie sterowniczej wymaga siÄ&#x2122; mniej przestrzeni montaĹźowej. Mimo poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonej funkcjonalnoĹ&#x203A;ci sterowniki ze zintegrowanym panelem operatorskim umoĹźliwiajÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;atwÄ&#x2026; rozbudowÄ&#x2122; grafiki. Do dyspozycji uĹźytkownika sÄ&#x2026; klawisze funkcyjne AUTOMATYKA
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY GE INTELLIGENT PLATFORMS
LITEON
LOVATO
SCHNEIDER
SIEMENS
WEINTEK
LRXP01
HMIGTO5310
6, 7, 10, 12, 15 320 × 240–1024 × 768
EZ070-WGA20 – EasyLynk 7 800 × 480
brak danych brak danych
10,4 640 × 480
SIMATIC KTP600 6AV6647-0AD11-3AX0 6 800 × 480
FreeScale iMX535 1 GHz
RISC ARM9 32 bit
brak danych
brak danych
RISC 32 bit
dotykowy
dotykowy
klawiatura numeryczna
dotykowy
dotykowy
dotykowy
porty RS-232, RS-232/422/485, Ethernet, USB, slot MicroSD
USB 1.1 (Client), USB 2.0 (Host), COM1: RS232/422/485, COM3: RS-485
RS-232, RS-485
Ethernet RJ45, port USB 2.0 mini B USB, port USB 2.0 USB typ A, łącze szeregowe COM
Industrial Ethernet (1 szt.), RS-232 (1 szt.), USB (1 szt.)
USB 2.0, COM1: (RS-232/RS-485 2 W/4 W), COM3: (RS-485 2 W), Ethernet
IP65
IP65
IP65
IP65
IP65
IP65
512 MB DRAM
32 MB (na program)
brak danych
1 MB dane użytkownika
128 MB
0−50 °C 24 V DC ±20%
0−50 °C 24 V DC ±10%
0−55 °C 24 V DC
0−50 °C 24 V DC
0−50 °C 24 V DC
QuickPanel+
i systemowe. Przydatne rozwiązanie stanowią porty sieciowe CsCAN, przeznaczone do łączenia urządzeń w sieć. Aplikacje wykorzystujące sterowniki z wbudowanym panelem operatorskim mają jednak swoich przeciwników. Jeżeli panel nie jest odrębnym podzespołem sterownika i ulegnie uszkodzeniu, to przy jego naprawie trzeba zatrzymać proces. Jeżeli dojdzie do konieczności wymiany sterownika wraz z panelem operatorskim, to koszt takiej naprawy może być duży. Oprócz tego niejednokrotnie zdarza się, że pracujące wcześniej urządzenie producent zastąpił nowszą wersją i może być konieczna zmiana oprogramowania. Elmark Automatyka oferuje m.in. sterowniki z panelem operatorskim Vision1040 firmy Unitronics. Kolorowy panel (16 bitów, 65 tys. kolorów) jest dotykowy i ma przekątną 10,4˝, przy czym można zaprogramować do 1024 ekranów. Pamięć aplikacji wynosi 2 MB, 32 MB na wizualizację oraz 1 MB na czcionkę. Rozdzielczość panelu to 800 × 600 pikseli (SVGA). Do dyspozycji są 2 porty komunikacyjne izolowane RS-232/ RS-485 i port ethernetowy (opcja). Oprócz tego można wykorzystać komunikację Modbus IP i Ethernet TCP/IP. Urządzenie obsługuje protokoły Modbus RTU i CANbus, modemy GSM/ GPRS oraz 20 pętli regulatora PID.
96 MB Pamięć Flash (EPROM) 0−55 °C 24 V DC
MT8100iE 10 800 × 480 32 bit Cortex A8 CPU 600 MHz
ści, przy niskim poziomie zapotrzebowania na energię elektryczną. W wielu aplikacjach wykorzystywane są urządzenia o podwyższonej odporności na działanie skrajnych warunków środowiskowych – niską i wysoką temperaturę pracy, dużą wilgotność powietrza, obecność wibracji, duże zapylenie itp. R E K L A M A
Komputery przemysłowe Komputery przemysłowe stosowane w systemach automatyki stanowią kompaktowe i lekkie urządzenia o dużych możliwo3/2018
63
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY
Stąd też niektóre urządzenia nie mają wentylatorów przeznaczonych do chłodzenia płyty głównej i procesora. Bardzo często chipset integruje się z kartą graficzną i sieciową oraz kontrolerem dysków. Dla przemysłu oferuje się specjalne laptopy, a w wielu modelach zastosowanie znajdują wodoodporne klawiatury. Systemy odprowadzania cieczy zapewnią bezpieczeństwo nawet w przypadku zalania klawiszy, a dzięki specjalnym rozwiązaniom konstrukcyjnym porty i napędy mają skuteczną ochronę. Większość laptopów przemysłowych może współpracować ze stacjami dokującymi. Z kolei twardy dysk jest chroniony dzięki wyjmowanej kieszeni antywstrząsowej. Przydatnym rozwiązaniem jest antyrefleksyjny ekran dotykowy zapewniający dobrą widoczność, również przy działaniu silnego światła słonecznego. Urządzenie może pracować w szerokim zakresie temperatury (np. od –20 °C do 55 °C). Dla zapewnienia wytrzymałości urządzenia niektóre obudowy komputerów są wykonywane ze specjalnych stopów miedzi. W wykonaniu przemysłowym oferuje się również pamięci przenośne z obudowami metalowymi o znacznej wytrzymałości mechanicznej. Warto wspomnieć o smartfonach zaprojektowanych do pracy w trudnych warunkach środowiskowych. Urządzenia tego typu doskonale sprawdzają się przy diagnostyce maszyn. Niektóre z nich mają wysoki poziom odporności na wstrząsy i uszkodzenia mechaniczne, a ekran dotykowy może być obsługiwany w rękawicach roboczych. W wersji przemysłowej oferowane są również tablety PC. Dzięki technologii NFC można śledzić produkty bez konieczności skanowania kodów paskowych. Przydatne rozwiązanie stanowi bezdotykowy system uwierzytelnienia.
Wybór paneli operatorskich Wybierając panel operatorski trzeba pamiętać, że każdy proces technologiczny jest inny, zatem różna będzie 64
liczba i funkcjonalność alarmów. Istotne są właściwe założenia względem hierarchii ważności alarmów oraz ich dostępności na interfejsie głównym programu wizualizacyjnego. W wielu aplikacjach przydatna będzie funkcja podsumowania występujących alarmów. Oprócz tego alarmami można zarządzać uwzględniając różne kryteria grupowania. Obecnie największym uznaniem cieszą się panele dotykowe umożliwiające zarówno wizualizację procesu jak i obsługę jego parametrów. Nowoczesne urządzenia zapewniają pracę z zaawansowaną grafiką. Warto zadbać o to, aby rozmiar (matryca) panelu była optymalnie dobrana do aplikacji zapewniając odpowiednią prezentację grafiki programu wizualizacyjnego. Jednak trzeba pamiętać, że nie we wszystkich aplikacjach jest potrzebny panel z dużą matrycą o bardzo wysokiej rozdzielczości. Na etapie wyboru odpowiedniego panelu należy zadbać o możliwości komunikacyjne przez obsługę wielu standardów i protokołów komunikacyjnych. Oprócz tego wybierając panele operatorskie stawia się na elastyczność zastosowania m.in. dzięki uniwersalności obiektów wizualizacyjnych. W efekcie wraz z zainstalowaniem programu szablony i elementy konstrukcyjne pozwalają na tworzenie optymalnych narzędzi raportowania i analizowania na różnych etapach przebiegu procesu. Unika się więc systemów wizualizacyjnych z mniejszymi podsystemami i rozłącznym analizowaniem danych. Warto zadbać o jednorazową analizę danych. Chodzi tutaj o wyeliminowanie operacji, które będą wykonywane wielokrotnie – np. analizowanie danych na potrzeby menedżerów i operatorów. W takim przypadku ponowna analiza zebranych danych może być wykonywana, ale tylko w sytuacji gdy trzeba uzyskać inne dane wyjściowe. Panel operatorski MT6500T z oferty firmy WObit ma procesor PXA270 RISC CPU i system operacyjny Windows CE OS. Urządzenie zaprojektowano z myślą o pracy w zaawansowanych systemach automatyki i rozwiąza-
niach klasy BMS. Do wymiany danych można wykorzystać porty: USB, RS232/RS-485, karty SD. Oprócz tego urządzenie obsługuje zewnętrzne pamięci flash. W ofercie firmy Aniro dostępne są panele HMI o przekątnej 7˝ (17,7 cm) – eXP40-TTA, 10,2˝ (25,9 cm) – eXP60-TTA. Urządzenia bazują na procesorze 454MHz i pamięci 64 MB. Ekran, który ma rozdzielczość 800 × 600 px może obsłużyć ponad 65 tys. kolorów. Interfejsy komunikacyjne to Ethernet, RS-485 i RS-422. Na obudowie umieszczony jest port miniUSB. Panele tego typu są przystosowane do współpracy z urządzeniami firm m.in.: Omron, Mitshubishi, Panasonic, Fuji, Lenze, Schneider Electronic, Delta, SIEMENS, Rockwell, LSIS, Beckhoff, Parker, FATEC.
Kierunki rozwoju paneli operatorskich Kierunki rozwoju paneli operatorskich w dużej mierze są efektem rozwoju technologii komputerowych. Zastosowanie znajdują nie tylko coraz szybsze procesory, ale również pamięci i dyski o dużych pojemnościach. Oprócz tego stawia się na elastyczne i funkcjonalne oprogramowanie użytkowe oraz szerokie możliwości w odniesieniu do protokołów komunikacyjnych. Systemy zamknięte tracą uznanie na rzecz rozwiązań elastycznych ze stabilną wymianą danych z urządzeniami różnych producentów. Nie mniej ważne jest zapewnienie dostępu do sterowników wielu urządzeń. Przydatne rozwiązania stanowią panele z wbudowanymi serwerami VNC i EasyAccess, dzięki którym jest możliwy zdalny dostęp z dowolnego komputera. Sterownik XL4e Horner oferowany przez firmę Astor bazuje na wbudowanym ekranie dotykowym przekątnej 3,5˝ (320 × 240 px) z podświetleniem LED. W urządzeniu producent przewidział zintegrowane interfejsy komunikacyjne umożliwiające pracę w sieciach szeregowych. Jako wyposażenie dodatkowe mogą być zastosowane moduły GPRS oraz Profibus DP. Użytkownik ma możliwość zmiany wyglądu sterownika przez dodanie logotypu AUTOMATYKA
PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY
firmy oraz zmianÄ&#x2122; koloru obudowy lub opisĂłw funkcyjnych. Firma Inwert oferuje m.in. dotykowe panele operatorskie Hakko Electronics. W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od wersji majÄ&#x2026; one przekÄ&#x2026;tne ekranu: 5,7Ë?, 7,7Ë?, 8,4Ë?, 10,4Ë?, 12,1Ë? oraz 15Ë? przy rozdzielczoĹ&#x203A;ciach 320 Ă&#x2014; 240, 640 Ă&#x2014; 480, 800 Ă&#x2014; 600 i 1024 Ă&#x2014; 768 i kolorach mono, 8 szaroĹ&#x203A;ci, 16, 128 i 32 768. UrzÄ&#x2026;dzenia tego typu mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone do Ethernetu i wyĹ&#x203A;wietlaÄ&#x2021; obraz z kamer wideo (do czterech). Na uwagÄ&#x2122; zasĹ&#x201A;uguje moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wspĂłĹ&#x201A;pracy z szerokÄ&#x2026; gamÄ&#x2026; sterownikĂłw PLC oraz róşnymi modelami kontrolerĂłw temperatury i falownikĂłw. Do wykorzystania sÄ&#x2026; interfejsy RS-232, RS-422/485, Centronix, 10BaseT i USB (master i slave).
Podsumowanie DziÄ&#x2122;ki panelom operatorskim, jakie znajdujÄ&#x2026; zastosowanie w systemach automatyki zapewniona jest wymiana
informacji miÄ&#x2122;dzy czĹ&#x201A;owiekiem a urzÄ&#x2026;dzeniami automatyki i sterowania. To wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie dziÄ&#x2122;ki panelom operatorskim moĹźna zmieniaÄ&#x2021; parametry pracy systemĂłw automatyki oraz zbieraÄ&#x2021; informacje o zgĹ&#x201A;aszanych bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dach z procesu. OprĂłcz tego sygnalizowane sÄ&#x2026; stany alarmowe jakie wystÄ&#x2026;piĹ&#x201A;y w poszczegĂłlnych podzespoĹ&#x201A;ach ukĹ&#x201A;adĂłw sterujÄ&#x2026;cych i wykonawczych. Na ekranie panelu w postaci odpowiedniej wizualizacji udostÄ&#x2122;pniane sÄ&#x2026; informacje o przebiegu procesu technologicznego. W praktyce panele operatorskie wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026; z róşnymi urzÄ&#x2026;dzeniami â&#x20AC;&#x201C; sterowniki PLC, serwonapÄ&#x2122;dy, falowniki, zasilacze, kompresory itp. O zastosowaniu paneli operatorskich decydujÄ&#x2026; przede wszystkim moĹźliwoĹ&#x203A;ci w zakresie przesyĹ&#x201A;u danych z systemami automatyki, a takĹźe liczba i rodzaj odpowiednich zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy oraz szybka rozbudowa systemu.
Rynek paneli operatorskich cechuje siÄ&#x2122; duĹźÄ&#x2026; dynamikÄ&#x2026;. Tym sposobem odpowiednie urzÄ&#x2026;dzenie moĹźna Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le dobraÄ&#x2021; pod kÄ&#x2026;tem konkretnej aplikacji. W przypadku mniej rozbudowanych systemĂłw sprawdzÄ&#x2026; siÄ&#x2122; panele wyposaĹźone w interfejs do wprowadzania danych, zaĹ&#x203A; bardziej zĹ&#x201A;oĹźone aplikacje mogÄ&#x2026; wykorzystaÄ&#x2021; centralny punkt komunikacyjny, co umoĹźliwi gromadzenie i analizowanie danych z róşnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. Wiele aplikacji wymaga obudĂłw przystosowanych do pracy w trudnych warunkach eksploatacyjnych. Nie mniej waĹźne jest intuicyjne konfigurowanie urzÄ&#x2026;dzenia i przyjazne Ĺ&#x203A;rodowisko programistyczne. Ponadto stawia siÄ&#x2122; na moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; szybkiego usuwania usterek oraz Ĺ&#x201A;atwe wdroĹźenie systemu. O0B 0P
R E K L A M A
3/2018
65
PRZEGLÄ&#x201E;D SPRZÄ&#x2DC;TU I APARATURY
WybĂłr panelu operatorskiego Na co zwrĂłciÄ&#x2021; uwagÄ&#x2122;? Panele operatorskie HMI (Hu( 1 - Â&#x20AC; "QL
do wizualizacji i sterowania pra L $ + 1 ( "&
1
$ " + 14 1
-" + TU " + TU
& " $ +L# Q
RT + R$"+L
" &" $ "
$ # $ L 4
komunikacyjnego. Na szczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;cie rzadko dzisiaj zachodzi koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; samodzielnego napisania takiego drivera. GĹ&#x201A;Ăłwnie dlatego, Ĺźe wielu producentĂłw paneli oferuje wraz z urzÄ&#x2026;dzeniem bezpĹ&#x201A;atnÄ&#x2026; bibliotekÄ&#x2122; driverĂłw. MoĹźe ona liczyÄ&#x2021; nawet kilkaset pozycji. Warto na to zwrĂłciÄ&#x2021; uwagÄ&#x2122;, poniewaĹź dziÄ&#x2122;ki temu moĹźna zaoszczÄ&#x2122;dziÄ&#x2021; sporo czasu. W praktyce oznacza to, Ĺźe wystarczy kilka klikniÄ&#x2122;Ä&#x2021; myszkÄ&#x2026;, by uzyskaÄ&#x2021; komunikacjÄ&#x2122; miÄ&#x2122;dzy urzÄ&#x2026;dzeniami. Przydatna bÄ&#x2122;dzie rĂłwnieĹź dokumentacja zawiera-
do konfiguracji panelu i sterownika PLC, co pozwala zaoszczÄ&#x2122;dziÄ&#x2021; czas przy definiowaniu zmiennych. Z drugiej strony wielu producentĂłw dostarcza oprogramowanie w cenie panelu. Brak licencjonowania umoĹźliwia ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;e podnoszenie funkcjonalnoĹ&#x203A;ci dziÄ&#x2122;ki bezpĹ&#x201A;atnym aktualizacjom. Co istotne, coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej moĹźna wybraÄ&#x2021; Ĺ&#x203A;rodowisko w jÄ&#x2122;zyku polskim. Do szybkiego przygotowania ekranĂłw dla operatora przydatne sÄ&#x2026; biblioteki z gotowymi elementami graficzny-
!"# $ $#
N
a rynku systemĂłw automatyki dziaĹ&#x201A;a wielu dostawcĂłw paneli operatorskich, dlatego wybĂłr dobrego produktu nie jest Ĺ&#x201A;atwy. WybierajÄ&#x2026;c panel warto przenalizowaÄ&#x2021; moĹźliwoĹ&#x203A;ci integracji, cenÄ&#x2122;, funkcje oprogramowania, sposĂłb wykonania, parametry oraz dostÄ&#x2122;p do wsparcia technicznego, wiedzy i szkoleĹ&#x201E;. PoniĹźej opisano szczegĂłĹ&#x201A;owo wybrane kryteria.
Ĺ atwa i szybka integracja to podstawa Do komunikacji z systemami automatyki standardowo stosuje siÄ&#x2122; porty szeregowe (RS-232/422/485) lub Ethernet. Natomiast wymiana danych z urzÄ&#x2026;dzeniami peryferyjnymi (drukarka, skaner kodĂłw kreskowych, waga przemysĹ&#x201A;owa, myszka, klawiatura, pamiÄ&#x2122;Ä&#x2021; przenoĹ&#x203A;na etc.) realizowana jest przez porty USB (host/client). Czasami przydatne mogÄ&#x2026; okazaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź porty specjalistyczne, takie jak CAN lub Profibus. Aby poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; panel operatorski z urzÄ&#x2026;dzeniem, trzeba oczywiĹ&#x203A;cie zadbaÄ&#x2021; o obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; tego samego protokoĹ&#x201A;u 66
T " + 1 $ ( - + ( {
[ ,3
jÄ&#x2026;ca sprawdzone sposoby konfiguracji krok po kroku dla urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; najbardziej popularnych producentĂłw.
PĹ&#x201A;atne czy bezpĹ&#x201A;atne oprogramowanie narzÄ&#x2122;dziowe? Panele z pĹ&#x201A;atnym oprogramowaniem oferujÄ&#x2026; najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej jedno Ĺ&#x203A;rodowisko P R O M O C J A
mi, takimi jak urzÄ&#x2026;dzenia przemysĹ&#x201A;owe, zawory, przyciski, kontrolki i zbiorniki. PrzyĹ&#x203A;piesza to pracÄ&#x2122;, zwĹ&#x201A;aszcza jeĹ&#x203A;li moĹźna rĂłwnieĹź tworzyÄ&#x2021; wĹ&#x201A;asne szablony i importowaÄ&#x2021; pliki graficzne w popularnych formatach: bmp, jpg, gif, wmf, svg, png. DziÄ&#x2122;ki nim moĹźna bardzo dokĹ&#x201A;adnie przedstawiÄ&#x2021; to, co dzieje siÄ&#x2122; na monitorowanym obiekcie. AUTOMATYKA
Obecnie panele oferujÄ&#x2026; wiele przydatnych funkcji, ktĂłre jeszcze do niedawna byĹ&#x201A;y dostÄ&#x2122;pne tylko w zaawansowanych systemach SCADA. Do najbardziej uĹźytecznych moĹźna zaliczyÄ&#x2021; edytor skryptĂłw (makra), alarmowanie, obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; receptur, rejestracjÄ&#x2122; i analizÄ&#x2122; pracy obiektu, automatyczne skalowanie do wielkoĹ&#x203A;ci ekranu, harmonogramy, symulator i tester aplikacji, system logowania operatorĂłw czy obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; aplikacji wielojÄ&#x2122;zycznych.
Astraada HMI
Szybki i Ĺ&#x201A;atwy dostÄ&#x2122;p do pomocy i wsparcia technicznego
Wizualizacja i sterowanie maszyn i procesĂłw.
Konfiguracja paneli nie jest trudna, ale z pewnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; skorzystanie z takich materiaĹ&#x201A;Ăłw, jak podrÄ&#x2122;czniki typu pierwsze kroki oraz przykĹ&#x201A;ady konfiguracji czy dokumentacja do oprogramowania i schematy poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeĹ&#x201E;, pozwoli zaoszczÄ&#x2122;dziÄ&#x2021; wiele czasu. Gdy pojawiÄ&#x2026; siÄ&#x2122; jakieĹ&#x203A; problemy, przydatna bÄ&#x2122;dzie pomoc doĹ&#x203A;wiadczonych inĹźynierĂłw, dlatego warto sprawdziÄ&#x2021;, czy bÄ&#x2122;dziemy mogli skorzystaÄ&#x2021; z takiego dostÄ&#x2122;pu oraz czy bÄ&#x2122;dzie on bezpĹ&#x201A;atny. JeĹ&#x203A;li dopiero rozpoczynamy przygodÄ&#x2122; z panelami, moĹźemy skorzystaÄ&#x2021; z zestawĂłw startowych lub przeszkolenia â&#x20AC;&#x201C; stacjonarnego lub zdalnego (e-szkolenia).
PrzemysĹ&#x201A;owe wykonanie i szybki serwis w razie awarii Na pierwszy rzut oka panele majÄ&#x2026; podobnÄ&#x2026; konstrukcjÄ&#x2122; i â&#x20AC;&#x201C; jak zapewnia kaĹźdy producent â&#x20AC;&#x201C; sÄ&#x2026; przystosowane do pracy w Ĺ&#x203A;rodowisku przemysĹ&#x201A;owym. Róşnice konstrukcyjne zaczynajÄ&#x2026; byÄ&#x2021; widoczne po dwĂłch latach. To o tyle istotne, Ĺźe gwarancja na te produkty wynosi z reguĹ&#x201A;y wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie dwa lata, choÄ&#x2021; moĹźna znaleĹşÄ&#x2021; â&#x20AC;&#x17E;pereĹ&#x201A;kiâ&#x20AC;? z piÄ&#x2122;cioletniÄ&#x2026; gwarancjÄ&#x2026;. JeĹ&#x203A;li chcemy, aby panel popracowaĹ&#x201A; dĹ&#x201A;uĹźej, powinien mieÄ&#x2021; aluminiowÄ&#x2026; ramÄ&#x2122; wokĂłĹ&#x201A; frontu i stopieĹ&#x201E; ochrony IP66. JeĹ&#x203A;li produkt bÄ&#x2122;dzie pracowaĹ&#x201A; w miejscu naraĹźonym na niskÄ&#x2026; temperaturÄ&#x2122;, warto poszukaÄ&#x2021; paneli, ktĂłre mogÄ&#x2026; pracowaÄ&#x2021; w temperaturze do â&#x20AC;&#x201C;20 °C. W przypadku, gdy dojdzie do uszkodzenia mechanicznego lub awarii, ratunkiem jest wysyĹ&#x201A;ka serwisowa w 24 h â&#x20AC;&#x201C; warto sprawdziÄ&#x2021;, czy bÄ&#x2122;dziemy mogli skorzystaÄ&#x2021; z szybkiego serwisu w miejscu, w ktĂłrym kupujemy panele.
Funkcjonalne panele operatorskie w atrakcyjnej cenie â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘
ASTOR jest dystrybutorem paneli operatorskich firm GE Automation&Controls (dawniej GE Fanuc), Astraada HMI oraz Horner. Oferuje pomoc w doborze urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, szkolenia oraz wsparcie na etapie uruchomienia, serwisowania i uĹźytkowania. WiÄ&#x2122;cej informacji moĹźna znaleĹşÄ&#x2021; na stronie www.astor.com.pl/hmi. PaweĹ&#x201A; PodsiadĹ&#x201A;o
R E K L A M A
OÂ firmie
Ekrany dotykowe od 4.3 do 15â&#x20AC;? BezpĹ&#x201A;atne oprogramowanie PL/ENG Rozbudowana biblioteka symboli graficznych Porty RS/Ethernet/USB/microSD Komunikacja zdalna VNC/FTP Skrypty, alarmy, logowanie operacji, trendy historyczne
â&#x20AC;˘ DostÄ&#x2122;pne w 24 h od 790 PLN netto
specjalista ds. systemĂłw sterowania i komunikacji przemysĹ&#x201A;owej
, 4 0B
" 4 ( @8# 9;7;;@ 4 ;@ >@< A9 == 7( - \ 4 (4$
4 4 (4$
Panele operatorskie 3/2018
Astraada HMI
www.astraada.pl/hmi
68
AUTOMATYKA
AUTOMATICON 2018
AUTOMATICON Przewodnik po targach LISTA WYSTAWCĂ&#x201C;W
A ABB
Warszawa
C-7
AB-MICRO Sp. z o.o.
Warszawa
C-4/D-1
ADMEL Polska
OtrÄ&#x2122;busy
H-6
AKTUALNOĹ&#x161;CI TARGOWE
PoznaĹ&#x201E;
E-14
ALF-SENSOR
KrakĂłw
K-22
ALITECH Sp. z o.o.
WrocĹ&#x201A;aw
H-5
ALTER SA
Tarnowo PodgĂłrne
F-20
ALUTEC KK Polska
SwarzÄ&#x2122;dz-Jasin
H-21
AM TECHNOLOGIES
Warszawa
K-14
AMB TECHNIC
KoĹ&#x201A;o
B-5
AMETEK CTS EUROPE
Kamen / Niemcy
A-22
ANIM Automatyka PrzemysĹ&#x201A;owa
ĹťoĹ&#x201A;Ä&#x2122;dowo
H-18
APAR
Raszyn
D-12
APEX DYNAMICS POLSKA
Balice
H-8/J-9
APRA-OPTIMET Sp. z o.o.
Opole
K-12
APS SA
BiaĹ&#x201A;ystok
G-15
APZUMI SPATIAL
PoznaĹ&#x201E;
E-17A
ARTRONIC S.J.
Gdynia
D-29A
ASD SYSTEMS Sp. z o.o.
Bielsko-BiaĹ&#x201A;a
J-8
ASKOM Sp. z o.o.
Gliwice
A-27
ASM
Opacz Kolonia
J-5
ASTAT Sp. z o.o.
PoznaĹ&#x201E;
C-3
ASTE Sp. z o.o.
GdaĹ&#x201E;sk
A-7
ATEQ PL
Warszawa
C-16
ATEST
Warszawa
E-7
AUMA Polska
Sosnowiec
K-7
AUTOMATECH Sp. z o.o.
Opacz Kolonia
J-5
AUTOMATED INDUSTRIAL
Erie, PA / USA
E-15
AUTOMATYKA
Warszawa
E-2
Automatyka, PodzespoĹ&#x201A;y, Aplikacje
Warszawa
E-6
AutomatykaOnline
Warszawa
E-2
AVICON
Warszawa
F-2
3/2018
OD WYSTAWCĂ&#x201C;W
Targi Automaticon, ktĂłre odbÄ&#x2122;dÄ&#x2026; siÄ&#x2122; 20â&#x20AC;&#x201C;23 marca 2018 r. w Warszawie, to najwaĹźniejsze wydarzenie tego typu w Polsce, zwiÄ&#x2026;zane z automatykÄ&#x2026;, regulacjÄ&#x2026; i sterowaniem, pomiarami, robotykÄ&#x2026; czy napÄ&#x2122;dami. W tym czasie prezentowane sÄ&#x2026; najnowsze produkty, oprogramowanie, podzespoĹ&#x201A;y czy urzÄ&#x2026;dzenia pomiarowe. Wysokowydajne systemy napÄ&#x2122;dowe Faulhaber sÄ&#x2026; projektowane do takich wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie zastosowaĹ&#x201E;. Firma Faulhaber bÄ&#x2122;dzie miaĹ&#x201A;a przyjemnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przedstawiÄ&#x2021; najnowsze trendy w technologii produkcji napÄ&#x2122;dĂłw do najbardziej wymagajÄ&#x2026;cych oraz innowacyjnych Ĺ&#x203A;rodowisk pracy. Hala 1, stoisko A-9 to miejsce, w ktĂłrym bÄ&#x2122;dzie moĹźna doĹ&#x203A;wiadczyÄ&#x2021;, co znaczy wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; oraz moc zamkniÄ&#x2122;ta w minimalnych wymiarach napÄ&#x2122;dĂłw, a takĹźe jakie moĹźliwoĹ&#x203A;ci kryjÄ&#x2026; w sobie wszechstronne napÄ&#x2122;dy z gamy Faulhaber. W tegorocznej edycji Faulhaber zaprezentuje nowoĹ&#x203A;ci, ktĂłre pojawiĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; w ostatnim roku. BÄ&#x2122;dÄ&#x2026; to m.in. nowe silniki liniowe â&#x20AC;&#x201C; rozszerzenie obecnej linii serii LM, bezszczotkowy serwomotor 2264â&#x20AC;ŚBP4 oraz wzmocnione przekĹ&#x201A;adnie planetarne serii R do integracji z silnikami Faulhaber. Zapraszamy PaĹ&#x201E;stwa do odwiedzenia naszego stoiska! " %# ' ()* " )
69
AUTOMATICON 2018 OD WYSTAWCĂ&#x201C;W
Targi Automaticon sÄ&#x2026; dla nas niezmiennie bardzo atrakcyjnym miejscem do prezentowania firmy. Podobnie jak w przypadku innych targĂłw, jest to okazja do wielu spotkaĹ&#x201E; z klientami, zarĂłwno obecnymi, jak i potencjalnymi, a takĹźe moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zaprezentowania naszych nowoĹ&#x203A;ci branĹźowych. Doskonale zdajemy sobie sprawÄ&#x2122; z tego, Ĺźe to wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;nie nowe produkty najbardziej przyciÄ&#x2026;gajÄ&#x2026; uczestnikĂłw targĂłw do naszego stoiska. Zaprezentujemy m.in. prowadniki Seria E4.1L - E4.1Lean. Nowa, usprawniona budowa prowadnika pozwala na skrĂłcenie czasu konfekcji przewodĂłw oraz montaĹźu prowadnika aĹź do 80 proc. AtrakcjÄ&#x2026; na pewno bÄ&#x2122;dzie rĂłwnieĹź robot KUKA czy prowadniki z gamy isense wyposaĹźone w liczne czujniki oraz moduĹ&#x201A;y pomiarowe, ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; wykrycie nadmiernego Ĺ&#x203A;cierania produktu oraz uzyskanie informacji, kiedy konieczne bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; prace serwisowe. Zawsze bardzo nas cieszy, Ĺźe roĹ&#x203A;nie nie tylko portfolio naszych nowych produktĂłw, ale teĹź gama naszych odbiorcĂłw. Zapraszamy na stoisko igus E-1 na targach Automaticon. Nasi doradcy czekajÄ&#x2026; na PaĹ&#x201E;stwa. +( " , ! ) - Junior Product Manager e-prowadniki
Podczas targĂłw firma Stäubli zaprezentuje na swoim stoisku m.in. najnowszÄ&#x2026; generacjÄ&#x2122; robotĂłw szeĹ&#x203A;cioosiowych TX2. SÄ&#x2026; to maszyny przystosowane do wspĂłĹ&#x201A;pracy bezpoĹ&#x203A;redniej z czĹ&#x201A;owiekiem. Zastosowane mechanizmy bezpieczeĹ&#x201E;stwa pozwalajÄ&#x2026; na rezygnacjÄ&#x2122; z zamkniÄ&#x2122;tych cel. Na stoisku bÄ&#x2122;dzie moĹźna rĂłwnieĹź obejrzeÄ&#x2021; szerokÄ&#x2026; gamÄ&#x2122; szybkozĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy przemysĹ&#x201A;owych, zmieniarek narzÄ&#x2122;dzi dla robotĂłw przemysĹ&#x201A;owych, zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy elektrycznych oraz akcesoriĂłw pomiarowych. / " * # techniczny doradca handlowy/ Connectors Division
70
B B&R
PoznaĹ&#x201E;
C-14/D-13
B.I.M. ZAJÄ&#x201E;CZKOWSKI
PoznaĹ&#x201E;
C-25
BADGER METER EUROPA
KnurĂłw
A-8/B-7
BALLUFF
WrocĹ&#x201A;aw
C-20/D-17
BAMO Polska Sp. z o.o.
Warszawa
D-36
BATIMEX Sp. z o.o.
PruszkĂłw
G-5
BAUMER SENSORS
Warszawa
C-1
BEATRONIC Polska
Warszawa
F-10
BECKHOFF
Piaseczno
B-18/C-13
BEDIA GmbH & Co. KG
Altdorf / Niemcy
A-15
BZE BELMA SA
BiaĹ&#x201A;e BĹ&#x201A;ota
J-21
BENEDICT
Opacz Kolonia
J-5
BEVO
PoznaĹ&#x201E;
K-20
BIALL Sp. z o.o.
GdaĹ&#x201E;sk
G-18
BOSCH REXROTH
Warszawa
B-4
BRADY
Warszawa
F-7
BRUEL & KJAER
Warszawa
H-15
BURKERT Austria GmbH
Warszawa
D-6
C&C PARTNERS
Leszno
A-6
CABICON Sp. z o.o.
Ĺ ĂłdĹş
J-3
CEET
Warszawa
C-18
CME Sp. z o.o.
Piaseczno
D-8
COLEMAN INTL.
Warszawa
J-25
CONTRA Sp. z o.o.
Cieszyn
K-2
CONTRANS TI
WrocĹ&#x201A;aw
A-23
CONTROL ENGINEERING Polska
Warszawa
E-28
CSI
KrakĂłw
F-4
CS-LAB
Bydgoszcz
G-16
CZAKI THERMO-PRODUCT
Raszyn
C-10
DACPOL
Piaseczno
B-8; E-26
DIPOL
KrakĂłw
E-9
DOZĂ&#x201C;R TECHNICZNY
Warszawa
E-7
EATON
GdaĹ&#x201E;sk
Parking
EC TEST System
KrakĂłw
G-17
EL-CAB Sp. z o.o.
OwiĹ&#x201E;ska
A-15
C
D
E
AUTOMATYKA
AUTOMATICON 2018 ELDAR
Opole
H-3
ELDECO S.R.L.
Turyn / WĹ&#x201A;ochy
K-6
ELEKTRO.INFO
Warszawa
E-10
ELEKTROINSTALATOR
Warszawa
E-7
ELEKTRONIK
Warszawa
E-6
ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA
Warszawa
E-6
ELEKTRO-PLAST
Nasielsk
F-6
ELEKTROSYSTEMY
Warszawa
E-20
ELEKTROTECHNIK AUTOMATYK
WrocĹ&#x201A;aw
E-4
ELEPROJECT
JadwigĂłw
E-5
ELESA+GANTER Polska Sp. z o.o.
Piaseczno
C-21
ELMARK AUTOMATYKA
Warszawa
C-24
ELMO MOTION CONTROL
Warszawa
G-3
ELSIT Sp. z o.o.
Gliwice
G-4
ELTRON
WrocĹ&#x201A;aw
C-19;C-22
Z.U.P. EMITER Sp. J.
Limanowa
K-5
EMMA
Pruszcz GdaĹ&#x201E;ski
G-24
EMOTRON
Opacz Kolonia
J-5
ENERGOELEKTRONIKA.PL
Piaseczno
E-11
EQUIP-TEST
KrakĂłw
H-19
ERKO sp. z o.o. sp.k.
Jonkowo
C-11
ESCHA
Halver / Niemcy
A-5
ESSEMTEC Poland
Warszawa
B-28
E-T-A GmbH
Norymberga / Niemcy
A-15
OD WYSTAWCĂ&#x201C;W
Podczas bieĹźÄ&#x2026;cej edycji targĂłw Automaticon zaprezentujemy szerokÄ&#x2026; gamÄ&#x2122; urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; sygnalizacyjnych stosowanych w przemyĹ&#x203A;le. OprĂłcz tradycyjnych sygnalizatorĂłw akustycznych, optycznych czy akustyczno-optycznych zostanÄ&#x2026; zaprezentowane sygnalizatory gĹ&#x201A;osowe serii SG-Wgw, ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; tworzenie wĹ&#x201A;asnych komunikatĂłw gĹ&#x201A;osowych. Przedstawione zostanÄ&#x2026; rĂłwnieĹź wieĹźe sygnalizacyjne serii WS-Ad, TS-Ad oraz moduĹ&#x201A;y do ich sterowania. Ponadto zaprezentowane zostanÄ&#x2026; rozwiÄ&#x2026;zania systemowe, m.in. ZewnÄ&#x2122;trzny System Parkowania ZSP-01, ktĂłry umoĹźliwia precyzyjne dokowanie pojazdĂłw przy rampie przeĹ&#x201A;adunkowej. Zaprezentujemy teĹź nowoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, ktĂłrÄ&#x2026; bÄ&#x2122;dzie Wizualny System ZarzÄ&#x2026;dzania ProdukcjÄ&#x2026;. RozwiÄ&#x2026;zanie to umoĹźliwia m.in. przypisywanie zadaĹ&#x201E; produkcyjnych pracownikom, obustronnÄ&#x2026; komunikacjÄ&#x2122; miÄ&#x2122;dzy pracownikiem a brygadzistÄ&#x2026; oraz analizÄ&#x2122; zebranych danych. Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska H2, hala 3. " %# 0
R E K L A M A
3/2018
71
AUTOMATICON 2018 OD WYSTAWCĂ&#x201C;W
Tegoroczna edycja targĂłw Automaticon bÄ&#x2122;dzie skupiaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; przede wszystkim na PrzemyĹ&#x203A;le 4.0. Na stoisku Mitsubishi Electric nie zabraknie praktycznych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;, dziÄ&#x2122;ki ktĂłrym firmy mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; jeszcze bardziej efektywne przy zachowaniu najwyĹźszej jakoĹ&#x203A;ci produkcji. W tym roku przeniesiemy PaĹ&#x201E;stwa w wirtualny Ĺ&#x203A;wiat â&#x20AC;&#x201C; pokaĹźemy jak moĹźna zintegrowaÄ&#x2021; wiele maszyn czy systemĂłw, zbieraÄ&#x2021; z nich dane, ktĂłre moĹźna zwizualizowaÄ&#x2021; na wielkoformatowych wyĹ&#x203A;wietlaczach. Podpowiemy co warto monitorowaÄ&#x2021;, by usprawniÄ&#x2021; dziaĹ&#x201A;anie zakĹ&#x201A;adĂłw, zwiÄ&#x2122;kszyÄ&#x2021; efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i zmniejszyÄ&#x2021; czas nieplanowanych postojĂłw. Zapraszamy PaĹ&#x201E;stwa na nasze stoisko: B-14/C-9, hala 1. () " Marketing Specialist
EUCHNER
Leinfelden / Niemcy
C-6
EVOLTEC
Warszawa
F-5
EX-CALIBRA
MysĹ&#x201A;owice
J-6
4EXPERIENCE Sp. z o.o.
Bielsko-BiaĹ&#x201A;a
A-10/B-9
F&F
Pabianice
G-20
FANUC
WrocĹ&#x201A;aw
C-12/D-11
FARNELL ELEMENT 14
KrakĂłw
G-12; K-1
FATEK POLSKA
KrakĂłw
E-13
FAULHABER
PoznaĹ&#x201E;
A-9
FIBOX Sp. z o.o.
Warszawa
K-17
FINDER Polska Sp. z o.o.
PoznaĹ&#x201E;
D-4
FRIATEC AG CERAMICS
Mannheim / Niemcy
A-4
GEORGIN
Chatillon / Francja
H-18
GOODRAM INDUSTRIAL
Ĺ aziska GĂłrne
K-4
GRAVOTECH
WrocĹ&#x201A;aw
G-9
GUENTHER Polska
WrocĹ&#x201A;aw
D-23
HAMAMATSU PHOTONICS
Herrsching / Niemcy
H-13
HARMONIC DRIVE AG
Warszawa
G-3
HARTING Polska
WrocĹ&#x201A;aw
F-9
HBM. BIM. ZAJÄ&#x201E;CZKOWSKI
PoznaĹ&#x201E;
C-25
HEISSLUFTTECHNIK Flocke Sp. z o.o.
Katowice
E-18
HELLERMANNTYTON
Tornesch / Niemcy
B-24
HELMAR
Warszawa
H-11
HELUKABEL POLSKA
Radziejowice
B-6
HIWIN GmbH
Offenburg / Niemcy
H-22/J-23
HUMMEL AG
Denzlingen / Niemcy
J-12
HYDAC Sp. z o.o.
MikoĹ&#x201A;Ăłw
A-17
I.L.M.E.
Milan / WĹ&#x201A;ochy
J-4
ICOTEK GmbH
Eschach
C-3
IGE+XAO
KrakĂłw
D-20
IGUS SP. Z O.O.
Warszawa
E-1
ILH DRUKARKI-OZNACZNIKĂ&#x201C;W
Strelice / Czechy
D-30
IMACO Sp.K.
Warszawa
F-13
IMPOL-1 Sp. Jawna
Warszawa
J-2
INDUPROGRESS
Warszawa
C-23
F
G
H Zapraszamy do odwiedzenia stoiska firmy Sabur â&#x20AC;&#x201C; A-2/B-1 w hali 1 â&#x20AC;&#x201C; podczas tegorocznych MiÄ&#x2122;dzynarodowych TargĂłw Automatyki i PomiarĂłw Automaticon 2018. OdwiedzajÄ&#x2026;c nasze stoisko, mogÄ&#x2026; PaĹ&#x201E;stwo liczyÄ&#x2021; na fachowÄ&#x2026; informacjÄ&#x2122; o nowych produktach i zrealizowanych wdroĹźeniach. 12-osobowa, silnie merytoryczna ekipa specjalistĂłw z zakresu automatyki przemysĹ&#x201A;owej i budynkowej chÄ&#x2122;tnie udzieli informacji o dotychczasowych produktach znajdujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; w naszej ofercie. WĹ&#x203A;rĂłd nowoĹ&#x203A;ci pojawiÄ&#x2026; siÄ&#x2122; rozwiÄ&#x2026;zania firmy ASEM, m.in. seria moduĹ&#x201A;Ăłw ARIO500, rozwiÄ&#x2026;zanie chmurowe ASEM Uniqloud, nowe Ĺ&#x203A;rodowisko SCADA: Saia PCD Supervisor, a takĹźe rozwiÄ&#x2026;zania dla automatyki budynkowej: sterowniki pomieszczeniowe PCD7.LRxx, rozwiÄ&#x2026;zania LoRaWAN firmy ATIM, oprogramowanie Saia PG5 2.3 do programowania urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; Saia Burgess Controls oraz Ĺ&#x203A;rodowisko ControlMaestro 2018. 7$ ! - (
72
I
AUTOMATYKA
AUTOMATICON 2018 INDUSOFT Polska
WrocĹ&#x201A;aw
D-19
INTROL Sp. z o.o. Sp.k.
Katowice
A-31
INVENTIA Sp. z o.o.
Warszawa
D-9
INVERTEK DRIVES
TomaszĂłw Mazowiecki
F-18
InĹźynieria & Utrzymanie Ruchu
Warszawa
E-28
ITEM Polska Sp. z o.o.
WrocĹ&#x201A;aw
C-2
ITM OBRĂ&#x201C;BKA METALI
Warszawa
B-34
ITS SCIENCE
Pionki
H-7
IXON
Overloon / Holandia
G-19
JAMRIS
Warszawa
E-2
JEAN MUELLER Polska
Warszawa
D-22
JORGENSEN.PL
Grodzisk Mazowiecki
K-9
JUPRO-TAIM
Konin
D-34
KABELKOM POMIARY NIR
Bielsko-BiaĹ&#x201A;a
E-22
KELLER GmbH
PoznaĹ&#x201E;
F-8
KEYENCE INTERNATIONAL
KrakĂłw
D-25
KIPP Polska
WrocĹ&#x201A;aw
K-8
KISTLER
Praga / Czechy / Polska
D-24
KOMELE
Piaseczno
E-19
KONCEPT-L
Warszawa
A-20
KONTAKT Sp. z o.o.
MiĹ&#x201E;sk / BiaĹ&#x201A;oruĹ&#x203A;
E-3
KONTRON AG
Augsburg / Niemcy
G-21
KRADEX OBUDOWY
Warszawa
G-6
KUBLER Sp. z o.o.
PoznaĹ&#x201E;
B-26
KUKA
Katowice
B-16
KWAPIL & Co. GmbH
WiedeĹ&#x201E; / Austria
H-14/J-15
LABEM
Warszawa
G-14/H-18
LABIMED ELECTRONICS
Warszawa
K-13
LABRO TECHNOLOGIE
KrakĂłw
A-4
LAPP KABEL Sp. z o.o.
Kobierzyce
G-8/H-9
LENZE Polska MESAD
Katowice
B-21
LIMATHERM SENSOR Sp. z o.o.
Limanowa
D-10
MARITEX
Gdynia
D-27
MBB
Warszawa
D-28
MEC Sp. z o.o.
GĂłra/MiedĹşna
G-11
J
K
L
M
3/2018
OD WYSTAWCĂ&#x201C;W
Rok 2018 dla firmy B&R podczas targĂłw Automaticon to przede wszystkim nowa definicja ekonomii produkcji i efektywnoĹ&#x203A;ci sprzÄ&#x2122;tu. W hali 1 na stoisku C-14/D-13 przedstawimy rewolucjÄ&#x2122; w systemie transportu dla produkcji adaptacyjnej â&#x20AC;&#x201C; ACOPOStrak. ACOPOStrak reprezentuje nowÄ&#x2026; generacjÄ&#x2122; inteligentnych, elastycznych systemĂłw transportowych i pozwala efektywnie produkowaÄ&#x2021; niewielkie partie wyrobĂłw bez utraty korzyĹ&#x203A;ci wynikajÄ&#x2026;cych z wyĹźszych marĹź, typowych dla produktĂłw spersonalizowanych. ACOPOStrak zwiÄ&#x2122;ksza ogĂłlnÄ&#x2026; efektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; sprzÄ&#x2122;tu (OEE), zwielokrotnia zwrot z inwestycji (ROI) oraz skraca czas potrzebny do wprowadzenia produktu na rynek (TTM). JednÄ&#x2026; z kluczowych atrakcji na stoisku bÄ&#x2122;dzie teĹź Orange Box â&#x20AC;&#x201C; rozwiÄ&#x2026;zanie, dziÄ&#x2122;ki ktĂłremu moĹźna Ĺ&#x201A;atwo wprowadziÄ&#x2021; inteligentne rozwiÄ&#x2026;zania dla fabryk w instalacjach typu â&#x20AC;&#x17E;brownfieldâ&#x20AC;?. System ten zostaĹ&#x201A; zgĹ&#x201A;oszony do nagrody ZĹ&#x201A;otego Medalu targĂłw Automaticon. Zapraszamy odwiedzajÄ&#x2026;cych targi na nasze stoisko w celu poznania rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; B&R dla automatyki zakĹ&#x201A;adowej APROL. InĹźynierowie B&R zaprezentujÄ&#x2026; teĹź architekturÄ&#x2122; Edge dla PrzemysĹ&#x201A;u IoT, ktĂłra zaspokaja zapotrzebowanie na komunikacjÄ&#x2122; w czasie rzeczywistym i zapewnia niezbÄ&#x2122;dnÄ&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przetwarzania danych. " %# 89
( - " - # !
Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia firmy Schmersal na targach Automaticon. W tym roku rĂłwnieĹź znajdujemy siÄ&#x2122; w hali 1, stoisko B-10. WĹ&#x203A;rĂłd nowoĹ&#x203A;ci w ofercie sÄ&#x2026; m.in. najmniejsze na Ĺ&#x203A;wiecie bariery Ĺ&#x203A;wietlne SLB 240/440 z wbudowanÄ&#x2026; ewaluacjÄ&#x2026; uhonorowane nagrodÄ&#x2026; GIT SECURITY AWARD 2018. " %# * " ): )
73
AUTOMATICON 2018 OD WYSTAWCÓW
Podobnie jak w latach ubiegłych, tak i w ostatnim roku pojawiło się sporo nowości zarówno w ofercie firmy Turck, jak i naszego amerykańskiego partnera – firmy Banner. Szczególną uwagę proponuję zwrócić na czujnik wibracji – chyba jedyne na rynku rozwiązanie oferujące nie tylko pomiar drgań, ale także realizujące obliczenia parametrów, takich jak wartość skuteczna prędkości i przyspieszenia, współczynnik szczytu czy kurtozę. Wibrodiagnostyka doskonale wspomaga predykcyjne utrzymanie ruchu, umożliwiając np. planowanie remontów tylko wtedy, kiedy to konieczne czy przewidywanie możliwych awarii silników, pomp albo wentylatorów, zanim spowodują wymierne straty w produkcji. Do prezentacji wyników pomiarów, trendów czy ustawiania progów alarmowych proponujemy też prosty w obsłudze software. Rozwiązanie jest niezwykle ekonomiczne – nieporównywalnie tańsze od zaawansowanych, rozbudowanych i w większości przypadków przewymiarowanych specjalizowanych systemów dostępnych na rynku. Obserwujemy niezwykłe zainteresowanie tym rozwiązaniem ze strony naszych klientów – mamy już sporo aplikacji w różnego rodzaju zakładach w Polsce. Interesująca dla zwiedzających powinna być także informacja o przejęciu przez Turck Holding udziałów w firmie Vilant, będącej jednym ze światowych liderów specjalizujących się w integracji systemów RFID w aplikacjach związanych z szeroko pojętą logistyką i produkcją. Vilant to 20 lat doświadczeń i ponad tysiąc aplikacji w 30 krajach. Dla naszych klientów to szansa na kompleksowe wsparcie ich procesów logistycznych i produkcyjnych przy wykorzystaniu rozwiązań i doświadczeń światowego lidera. Po szczegóły zapraszam na nasze stoisko A-18/B-17 w hali głównej. Do zobaczenia na targach.
MERAZET SA
Poznań
F-8
MERCATOR
Warszawa
F-16
METAL WORK Polska
Przeźmierowo
B-22/C-17
ZACH METALCHEM Sp. z o.o.
Gliwice
D-14
METRONIC AKP S.C.
Kraków
D-3
METTLER TOLEDO
Warszawa
H-1
MIARY i WAGI
Skarbimierz-Osiedle
B-3
MICROSYS spol. s.r.o.
Ostrava / Czechy
H-25
MITSUBISHI ELECTRIC
Balice
B-14/C-9
MM MAGAZYN PRZEMYSŁOWY
Wrocław
E-4
MOBILE INDUSTRIAL ROBOTS
Odense / Dania
F-1
MSF-VATHAUER POLSKA
Oborniki
J-14
MULTIPROJEKT
Kraków
J-18/K-15
MURRELEKTRONIK
Katowice
A-28/B-25
MV CENTER SP. Z O.O.
Zabierzów
A-30
MVM Sp. z o.o.
Warszawa
Biuro Targów
NANOTEC ELECTRONIC
Feldkirchen / Niemcy
J-20
NAPĘDY i STEROWANIE
Racibórz
E-8
NDN
Warszawa
D-16
NIVELCO-Poland Sp. z o.o.
Gliwice
B-2
NORDSON EFD
Warszawa
G-22
NORRES Polska
Poznań
J-24
NOVATEK-ELRCTRO
Warszawa
G-23
NOWIMEX
Warszawa
D-18
NUMERON
Częstochowa
H-20
OEM AUTOMATIC
Warszawa
B-12
Oficyna Wydawnicza PIAP
Warszawa
E-2
OMC ENVAG
Warszawa
J-10
OMRON ELECTRONICS
Warszawa
B-20/C-15
OPTRIS GmbH
Berlin / Niemcy
K-3
PAR – kwartalnik
Warszawa
E-2
PARTEX
Lubicz
F-11
PARVALUX Polska
Warszawa
G-3
PB TECHNIK Sp. z o.o.
Warszawa
F-12
N
O
P
$ "/ " "; dyrektor techniczny Turck Polska
74
AUTOMATYKA
AUTOMATICON 2018 PCSCHEMATIC
WrocĹ&#x201A;aw
J-17
PF ELECTRONIC Sp. z o.o.
Gliwice
A-21
PIAB Polska Sp. z o.o.
GdaĹ&#x201E;sk
A-11
PIAP
Warszawa
A-10/B-9
PIAP Design
Warszawa
A-10/B-9
PIAP OBRUSN
ToruĹ&#x201E;
A-10/B-9
POKĂ&#x201C;J S.E.
Ĺ ĂłdĹş
A-29
POLSKI PRZEMYSĹ
Ĺ ĂłdĹş
E-24
POLTRAF Sp. z o.o.
GdaĹ&#x201E;sk
B-19
POWERGATE Sp. z o.o.
Tarnowskie GĂłry
C-5
PROBLEMY JAKOĹ&#x161;CI
Warszawa
E-7
PRODUS SA â&#x20AC;&#x201C; HIRSCHMANN
WrocĹ&#x201A;aw
G-13
PRO-ASSEM Sp. z o.o.
Skawina
D-21
PRO-FACE
Warszawa
J-7
Projektowanie i Konstrukcje InĹźynierskie
Warszawa
hol
SN PROMET
Sosnowiec
J-19
PRZEGLÄ&#x201E;D MECHANICZNY
Warszawa
E-7
PRZEGLÄ&#x201E;D TECHNICZNY
Warszawa
E-7
RADWELL International
Staffordshire / Anglia
D-31
RAIL-MIL COMPUTERS
Warszawa
K-18
RENEX
WĹ&#x201A;ocĹ&#x201A;awek
D-15
RENISHAW Sp. z o.o.
Warszawa
H-4
ROHDE&SCHWARZ
Warszawa
J-16
ROLLON LINEAR-TECH
Duesseldorf / Niemcy
G-1
RUDFIL
Ruda Ĺ&#x161;lÄ&#x2026;ska
K-21
R
OD WYSTAWCĂ&#x201C;W
W tym roku na stoisku PrzemysĹ&#x201A;owego Instytutu Automatyki i PomiarĂłw PIAP bÄ&#x2122;dzie moĹźna zobaczyÄ&#x2021; m.in. robota KUKA, model KR16, wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cy z obrotnikiem DKP400. Robot ma na ramieniu skaner. Na obrotniku zamocowane sÄ&#x2026; dwa odlewy. WspĂłlne ruchy robota noszÄ&#x2026;cego skaner i obrotnika ustawiajÄ&#x2026;cego odpowiednio odlewy pozwalajÄ&#x2026; skanerowi na zmierzenie wymiarĂłw wyrobĂłw, a program komputerowy okreĹ&#x203A;la poprawnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wykonania tych odlewĂłw, porĂłwnujÄ&#x2026;c je z zapisanÄ&#x2026; w 3D dokumentacjÄ&#x2026;. Na naszym stoisku zaprezentujemy rĂłwnieĹź robota KUKA KR8 CYBERTECH nano, wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cego z obrotnikiem DKP400 i wyposaĹźonego w nowy typ spawarki Fronius TPSi. Na stanowisku znajduje siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź urzÄ&#x2026;dzenie â&#x20AC;&#x17E;TCP checkâ&#x20AC;? do automatycznego sprawdzania i korekcji poĹ&#x201A;oĹźenia palnika. Obrotnik jako dodatkowa oĹ&#x203A; robota zapewnia staĹ&#x201A;Ä&#x2026; prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wzglÄ&#x2122;dnÄ&#x2026; palnika do detalu. Przedstawimy takĹźe maszynÄ&#x2122; grawerskÄ&#x2026; X-Y, produkcji PIAP-OBRUSN, pokazujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; moĹźliwoĹ&#x203A;ci wykonywania róşnych, zaprogramowanych ksztaĹ&#x201A;tĂłw. Zapraszamy na stoisko A-10/B-9. " " specjalista ds. zrobotyzowanych $ + $ ( 1 R E K L A M A
3/2018
75
AUTOMATICON 2018 OD WYSTAWCĂ&#x201C;W
Najpopularniejszy polski system wizualizacji Asix.Evo firmy Askom to znacznie wiÄ&#x2122;cej niĹź standardowe SCADA. Stanowi rĂłwnieĹź doskonaĹ&#x201A;Ä&#x2026; platformÄ&#x2122; dla gotowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; przeznaczonych do realizacji róşnych zadaĹ&#x201E;. Asix Energy dostarcza danych o zuĹźyciu wszystkich mediĂłw energetycznych w zakĹ&#x201A;adzie, pomagajÄ&#x2026;c je obniĹźyÄ&#x2021;, a co za tym idzie poczyniÄ&#x2021; znaczÄ&#x2026;ce oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci. Asix Sysnar umoĹźliwia zdalny nadzĂłr nad rozdzielniami, stacjami energetycznymi i transformatorami, zaĹ&#x203A; Asix OEE optymalizuje produkcjÄ&#x2122; dziÄ&#x2122;ki wyliczaniu on-line wskaĹşnikĂłw efektywnoĹ&#x203A;ci maszyn i linii produkcyjnych. Z kolei Asix Emisja kontroluje i umoĹźliwia rozliczenie emisji zanieczyszczeĹ&#x201E;. Wszystkich, ktĂłrzy chcÄ&#x2026; poznaÄ&#x2021; wiÄ&#x2122;cej szczegĂłĹ&#x201A;Ăłw i moĹźliwoĹ&#x203A;ci wykorzystania systemu Asix.Evo zapraszamy na stoisko firmy Askom: A-27 w hali 1. " %#
Elmark to firma dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;ca na polskim rynku ponad 35 lat. JesteĹ&#x203A;my autoryzowanym dystrybutorem Ĺ&#x203A;wiatowych liderĂłw w branĹźy automatyki przemysĹ&#x201A;owej i energetycznej, takich jak np. Moxa, Advantech, Unitronics, MeanWell, Elmatic, Getac i innych. Prowadzimy szkolenia, mamy wĹ&#x201A;asny serwis, a naszym klientom udzielamy peĹ&#x201A;nego, bezpĹ&#x201A;atnego wsparcia technicznego. Na targach Automaticon pokaĹźemy m.in. moĹźliwoĹ&#x203A;ci robotĂłw wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych. BÄ&#x2122;dziemy prezentowali najnowsze technologie IT/OT oraz innowacyjne rozwiÄ&#x2026;zania Industrial IoT, PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 oraz SmartCity. MoĹźna bÄ&#x2122;dzie zapoznaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z urzÄ&#x2026;dzeniami do pomiaru jakoĹ&#x203A;ci i iloĹ&#x203A;ci energii oraz z oprogramowaniem firmy Janitza. W naszej ofercie moĹźna rĂłwnieĹź znaleĹşÄ&#x2021; szerokÄ&#x2026; gamÄ&#x2122; urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; zasilajÄ&#x2026;cych marki Mean Well. Serdecznie zapraszamy na stoisko C-24 w hali 1. < ( = ) Marketing Manager
76
S SABUR
Warszawa
A-2/B-1
SCHMALZ
ZĹ&#x201A;otniki
A-12/B-11
SCHMERSAL-Polska
Warszawa
B-10
SCHUNK INTEC Sp. z o.o.
Piaseczno
A-16/B-15
SEM
Warszawa
B-32
SEMICON Sp. z o.o.
Warszawa
F-14
SERWOKONTROL Sp. z o.o.
WrocĹ&#x201A;aw
K-11
SEW-EURODRIVE Polska
Ĺ ĂłdĹş
A-26/B-23; F-15
SIGMA CE Sp. z o.o.
AleksandrĂłw Ĺ Ăłdzki
G-10
SIGMA-NOT Sp. z o.o.
Warszawa
E-7
SIMEX Sp. z o.o.
GdaĹ&#x201E;sk
D-2
SITANIEC TECHNOLOGY
ZamoĹ&#x203A;Ä&#x2021;
D-32
SĹ&#x201A;uĹźby Utrzymania Ruchu
PoznaĹ&#x201E;
E-12
GĂ&#x153;NTHER SPELSBERG
SchalksmĂźhle / Niemcy
H-12
STĂ&#x201E;UBLI
Ĺ agiewniki Nowe
H-10/J-11
STALEO Sp. z o.o.
Ĺ ĂłdĹş
E-17
STEMMER IMAGING
Ĺ owicz
F-13
STERCONTROL
WrocĹ&#x201A;aw
H-23
STEROWNIKI.PL
Warszawa
E-16
STOLTRONIC Polska
Ĺ ĂłdĹş
A-25
SZEF UTRZYMANIA RUCHU
Kobylnica k/Poznania
E-21
TECHNOKABEL
Warszawa
F-3
TECHSYSTEM
Lipowa
C-28
TEKNISKA Polska
Gliwice
J-1
TEKNOKOL
Bursa / Turcja
J-22
TELCO Poland Sp. z o.o.
PoznaĹ&#x201E;
D-5
TERM
ChorzĂłw
G-7
TERMO-PRECYZJA Sp. J.
WrocĹ&#x201A;aw
A-13
TESPOL Sp. z o.o.
WrocĹ&#x201A;aw
K-19
TEST-THERM Sp. z o.o.
KrakĂłw
K-16
TEWA SENSORS
Lublin
D-7
TKD-Polska Sp. z o.o.
Warszawa
J-13
TME Sp. z o.o.
Ĺ ĂłdĹş
A-3
TRAMEC Polska Sp. z o.o.
BojadĹ&#x201A;a
G-11
TR AUTOMATYKA Sp. z o.o. sp.k.
Warszawa
D-26
TRIPUS TELERGON
BierutĂłw
H-16
TUBES International
PoznaĹ&#x201E;
K-10
TURCK
Opole
A-18/B-17
T
AUTOMATYKA
AUTOMATICON 2018
U
OD WYSTAWCĂ&#x201C;W
UNIS GROUP
WrocĹ&#x201A;aw
A-24
UNIVER Polska
Kielce
C-8
UTRZYMANIE RUCHU
Katowice
F-22
Warszawa
G-2
W2
BiaĹ&#x201A;e BĹ&#x201A;ota
H-2
WAGO ELWAG
WrocĹ&#x201A;aw
A-14/B-13
WAMEX Sp. z o.o.
Warszawa
B-30
WAĹťENIE DOZOWANIE
RacibĂłrz
E-8
WEIDINGER GmbH
Eichenau / Niemcy
F-17
WEIDMĂ&#x153;LLER
Warszawa
Parking
WEISS Poland Sp. z o.o.
KrakĂłw
C-26/D-29
WIADOMOĹ&#x161;CI ELEKTROTECHNICZNE
Warszawa
E-7
WIELAND ELECTRIC
Swadzim
A-19
ZIMMER Group
Bielsko-BiaĹ&#x201A;a
A-1
ZROBOTYZOWANY.PL
Ĺ ĂłdĹş
E-17
V VS TECHNOLOGY Poland
W
Z MEDIA AKTUALNOĹ&#x161;CI TARGOWE
PoznaĹ&#x201E;
ATEST
Warszawa
AUTOMATYKA
Warszawa
Automatyka, PodzespoĹ&#x201A;y, Aplikacje
Warszawa
automatykaB2B.pl
Warszawa
AutomatykaOnline
Warszawa
CONTROL ENGINEERING Polska
Warszawa
DOZĂ&#x201C;R TECHNICZNY
Warszawa
ELEKTRO.INFO
Warszawa
ELEKTROINSTALATOR
Warszawa
ELEKTROMONTER.PL
Warszawa
ELEKTRONIK
Warszawa
ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA
Warszawa
elektronikaB2B
Warszawa
Elektroonline.pl
BiaĹ&#x201A;ystok
ELEKTROSYSTEMY
Warszawa
ELEKTROTECHNIK AUTOMATYK
WrocĹ&#x201A;aw
3/2018
Targi Automaticon to dla nas waĹźny punkt w kalendarzu. To okazja do spotkania z klientami, wymiany doĹ&#x203A;wiadczeĹ&#x201E; i przedstawienia produktĂłw. Na stoisku nie sposĂłb przedstawiÄ&#x2021; wszystkiego, ale postaramy siÄ&#x2122; pokazaÄ&#x2021; przynajmniej te produkty, o ktĂłre najczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej pytajÄ&#x2026; nasi klienci. W tym roku zaprezentujemy wszystkie trzy serie przemiennikĂłw czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci firmy Lite-On, czyli EVO6000 ( jedno- i trĂłjfazowe kompaktowe falowniki do 3,7 kW), EVO6800 (trĂłjfazowe falowniki do 110 kW do zastosowaĹ&#x201E; ogĂłlnych) i EVO8000 (trĂłjfazowe falowniki klasy premium ze sprzÄ&#x2122;Ĺźeniem enkoderowym umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce wspĂłĹ&#x201A;pracÄ&#x2122; z silnikami synchronicznymi czy pracÄ&#x2122; masterâ&#x20AC;&#x201C;slave), enkodery i liniaĹ&#x201A;y magnetyczne (inkrementalne i absolutne) firmy Lika, napÄ&#x2122;dy serwokrokowe Ezi-SERVO firmy Fastech oraz elementy mechaniki precyzyjnej (precyzyjne stoĹ&#x201A;y obrotowe i krzyĹźowe, moduĹ&#x201A;y liniowe i przekĹ&#x201A;adnie). NowoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; w ofercie sÄ&#x2026; produkty firmy TrioMotion, ktĂłra specjalizuje siÄ&#x2122; w produkcji zaawansowanych technologicznie systemĂłw sterowania ruchem (motion control) stosowanych w róşnych dziedzinach automatyzacji obejmujÄ&#x2026;cych sterowanie maszyn i robotĂłw. GĹ&#x201A;Ăłwnymi elementami dostarczanych systemĂłw sÄ&#x2026; kontrolery ruchu, napÄ&#x2122;dy i elementy wykonawcze (silniki lub siĹ&#x201A;owniki). W ofercie dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; kontrolery ruchu, moduĹ&#x201A;y dodatkowych wejĹ&#x203A;Ä&#x2021;/wyjĹ&#x203A;Ä&#x2021; oraz panele operatorskie. Najbardziej rozbudowane sterowniki z wbudowanym PC obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026; do 128 osi i majÄ&#x2026; interfejsy EtherCAT, Sercos, SLM oraz RTEX. WspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026; z enkoderami absolutnymi EnDAT i SSI oraz obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026; interpolacjÄ&#x2122; liniowÄ&#x2026;, koĹ&#x201A;owÄ&#x2026;, helikalnÄ&#x2026; i sferycznÄ&#x2026;. MajÄ&#x2026; wbudowanÄ&#x2026; kinematykÄ&#x2122; robotĂłw kartezjaĹ&#x201E;skich, SCARA, DELTA, antropomorficznych oraz rĂłwnolegĹ&#x201A;ych (z moĹźliwoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; stworzenia wĹ&#x201A;asnej). Zapraszamy na stoisko H-3! " %# )$
77
AUTOMATICON 2018 ENERGIA GIGAWAT
Kraków
PROBLEMY JAKOŚCI
Warszawa
ENERGOELEKTRONIKA.PL
Piaseczno
PRODUCTION MANAGER
Poznań
ep.com.pl
Warszawa
Projektowanie i Konstrukcje Inżynierskie
Warszawa
EUROLOGISTICS
Suchy Las k/Poznania
PRZEGLĄD MECHANICZNY
Warszawa
Expovortal.com – Dziennik Targowy
Poznań
PRZEGLĄD TECHNICZNY
Warszawa
GŁÓWNY MECHANIK
Ożarów Mazowiecki
PUBLIKATECH
Warszawa
INDUSTRIAL MONITOR
Poznań Robotyka.com
Kraków
Inteligentny Budynek
Warszawa SIGMA-NOT Sp. z o.o.
Warszawa
Inżynieria & Utrzymanie Ruchu
Warszawa Służby Utrzymania Ruchu
Poznań
JAMRIS
Warszawa
KAIZEN
Poznań
SPAJANIE
Wrocław
LOG24.pl
Suchy Las k/Poznania
STALEO Sp. z o.o.
Łódź
LOGISTYKA PRODUKCJI
Suchy Las k/Poznania
STAL METALE NOWE TECHNOLOGIE
Katowice
Magazynowanie i Dystrybucja
Poznań
SZEF UTRZYMANIA RUCHU
Kobylnica k/Poznania
MM MAGAZYN PRZEMYSŁOWY
Wrocław
TOP LOGISTYK
Poznań
NAPĘDY i STEROWANIE
Racibórz
UNIMACHINES.pl
Jelenia Góra
NOWA STAL
Warszawa
UTRZYMANIE RUCHU
Katowice
Pomiary Automatyka Robotyka
Warszawa
WAŻENIE DOZOWANIE
Racibórz
POLSKI PRZEMYSŁ
Łódź
WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE
Warszawa
POWDER&BULK
Dąbrowa Górnicza
ZROBOTYZOWANY.PL
Łódź
R E K L A M A
78
AUTOMATYKA
Całkowicie magnetyczne mocowanie AUTOMATICON 2018
Program
Elastyczność projektowania torów
seminariów SALA B-1 20 MARCA – WTOREK 1000–1645
Szybkie elementy przekierowujące
Inauguracja pierwszego roku działalności operacyjnej spółki PIAP Space Mateusz Wolski, PIAP Space Sp. z o.o. W celu zgłoszenia udziału prosimy o kontakt pod adresem mailowym office@piap-space.com
SALA A 21 MARCA – ŚRODA 1000–1100
Analiza pracy robotów i zdalny monitoring sprzętu, czyli oprogramowanie do optymalizacji pracy floty robotów w zakładzie produkcyjnym Bartosz Pieniążek, ABB Sp. z o.o. Prosimy o rejestrację na stronie new.abb.com/pl/automaticon-2018
1115–1215
Krótkie serie produktów jako wyzwanie branży produkcyjnej - robotyzacja procesów obsługi maszyn odpowiedzią na wysokie wymagania rynku Jarosław Karch, ABB Sp. z o.o. Prosimy o rejestrację na stronie new.abb.com/pl/automaticon-2018
1230–1330
Roboty współpracujące jako jeden z najważniejszych trendów w robotyzacji w ramach czwartej rewolucji przemysłowej Robert Pacwa, ABB Sp. z o.o. Prosimy o rejestrację na stronie new.abb.com/pl/automaticon-2018
1345–1445
Sposoby ograniczania zniekształceń sieci elektrycznej w przemysłowych aplikacjach napędowych Aleksander Nowak, ABB Sp. z o.o. Prosimy o rejestrację na stronie new.abb.com/pl/automaticon-2018
1500–1600
Narzędzia do optymalnego zarządzania produkcją w zakładzie przemysłowym – funkcjonalności systemu automatyki zakładowej APROL Cezary Jędra, B&R Automatyka Przemysłowa Sp. z o.o. Prosimy o rejestrację na stronie new.abb.com/pl/automaticon-2018
ACOPOStrak Najwyższa efektywność produkcji www.br-automation.com/ACOPOStrak
SALA B-1 21 MARCA – ŚRODA PRODUKT ROKU 2017 – rozstrzygnięcie konkursu organizowanego przez miesięcznik „Napędy i Sterowanie”
1000–1045
Integracja sterowników z układami automatyki budynkowej Adam Czarzasty, Siemens Prosimy o rejestrację na stronie: www.siemens.pl/automaticon
1100–1145
3/2018
Principia motus – o tym jak wprowadzać w ruch i czym nad nim zapanować Krzysztof Tylutki, Multiprojekt Automatyka Sp. z o.o.
Umożliwia adaptację maszyny.
R E K L A M A
900–945
Jak żaden inny system transportowy.
79
AUTOMATICON 2018 1200–1245
Internet Rzeczy (IIoT) w telemetrii dla zastosowań profesjonalnych Jerzy Białousz, Zbigniew Betkier, Inventia Sp. z o.o.
1300–1320
Sposoby zabezpieczeń i filtracji stosowane w obwodach zasilania w celu ochrony przed zaburzeniami elektromagnetycznymi EMC Krzysztof Trzcinka, Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP
1325–1345
Zrobotyzowane stanowisko paletyzacji – rozwiązywanie problemów powstających przy uruchomieniu Marek Petz, Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP
1400–1445
Wyzwania automatyzacji pomiarów fizyko-chemicznych w przemyśle farmaceutycznym Łukasz Ziółkowski, Mettler Toledo Sp. z o.o.
1500–1545
Wyzwania automatyzacji pomiarów fizyko-chemicznych w przemyśle chemicznym Andrzej Izdebski, Mettler Toledo Sp. z o.o.
1600–1645
Od innowacji do aplikacji – napędy liniowe LinMot Tomasz Pecha, Multiprojekt Automatyka Sp. z o.o.
1300–1345
1400–1445
Komputery przemysłowe Siemensa Michał Urliński, Siemens Prosimy o rejestrację na stronie: www.siemens.pl/automaticon
1500–1545
Elastyczny i wydajny system sterowania na bazie SIMATIC S7-1200 nowości w TIA V15 Mirosław Kuligowski, Siemens Prosimy o rejestrację na stronie: www.siemens.pl/automaticon
1600–1645
Komunikacja systemu sterowania z układem zasilania. Sterowanie i diagnostyka przy użyciu SITOP PSU 8600 Mirosław Kuligowski, Siemens Prosimy o rejestrację na stronie: www.siemens.pl/automaticon
SALA B-1 22 MARCA – CZWARTEK 1000–1045
Po co komu monitoring instalacji sprężonego powietrza? Czyli jak efektywnie obniżyć koszty jej użytkowania Katarzyna Tomczyk, Regionalny Kierownik Sprzedaży Produktów Transair, Parker Hannifin Sales Poland Sp. z o.o.
1100–1145
Nie tylko wizualizacja – spektrum zastosowań paneli operatorskich Weintek Maciej Sakowicz, Multiprojekt Automatyka Sp. z o.o.
1200–1245
DataPortal – wizualizacja danych w Internecie Rzeczy (IIoT) i telemetrii Jerzy Białousz, Zbigniew Betkier, Inventia Sp. z o.o.
1300–1345
Wymagania EMC dla sprzętu oświetleniowego Paweł Mroczkowski, Ametek CTS Europe GmbH
1400–1445
Wyzwania automatyzacji pomiarów fizyko-chemicznych w przemyśle farmaceutycznym Łukasz Ziółkowski, Mettler Toledo Sp. z o.o.
1500–1545
Wyzwania automatyzacji pomiarów fizyko-chemicznych w przemyśle chemicznym Andrzej Izdebski, Mettler Toledo Sp. z o.o.
1600–1645
Innowacyjne projekty w elektronice i wyrobach medycznych – jak zabezpieczyć biznes poprzez odpowiednią strategię ochrony własności intelektualnej Krzysztof Jakubczyk, Perspectiva Solutions Sp. z o.o.
SALA B-2 21 MARCA – ŚRODA 1000–1145
BEZ CELI, czyli podstawy bezpieczeństwa robotów kolaboracyjnych Piotr Brajer, Tech-System Group Sp. z o.o. Sp.k. W celu zgłoszenia udziału prosimy o zarejestrowanie się na stronie www.tech-system.pl
1200–1245
Robot Union – stymulowanie firm do tworzenia nowych technologii oraz systemów dla nowych rynków rozwiązań robotycznych. Zaproszenie do konkursów na projekty Agnieszka Sprońska, Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP
1400–1445
Monitor produkcji SEM. OEE i inne wskaźniki efektywności linii produkcyjnych Marcin Świetliński, SEM
SALA A 22 MARCA – CZWARTEK 1000–1030
1030–1045
1100–1145
1200–1245
80
Realizacja funkcji bezpieczeństwa – nowe rozwiązania z zakresu aparatury łączeniowej Daniel Małż, Siemens Prosimy o rejestrację na stronie: www.siemens.pl/automaticon Nowość w sterownikach SIMATIC Michał Bereza, Siemens Prosimy o rejestrację na stronie: www.siemens.pl/automaticon Nowości w środowisku projektowym TIA Portal V15 Michał Bereza, Siemens Prosimy o rejestrację na stronie: www.siemens.pl/automaticon Rozwiązania automatyki dla systemów transportowych Grzegorz Bratek, Siemens Prosimy o rejestrację na stronie: www.siemens.pl/automaticon
SIMATIC Energy Suite – pomiary zużycia mediów Krzysztof Okoński, Siemens Prosimy o rejestrację na stronie: www.siemens.pl/automaticon
SALA B-2 22 MARCA – CZWARTEK 1000–1045
BEZ CELI, czyli podstawy bezpieczeństwa robotów kolaboracyjnych Piotr Brajer, Tech-System Group Sp. z o.o. Sp.k. W celu zgłoszenia udziału prosimy o zarejestrowanie się na stronie www.tech-system.pl
AUTOMATYKA
AUTOMATICON 2018
D31
D29A
HALA I
A30
C26
C24
C20
C16
C14
C12
C10
A26
E16
Your Global Automation Partner
4
E1 E
HOL WYSTAWCY
E18
12
0 E1
E20 E22
E8 3
E1
1 E1 E9
5
E1
E26
E4
E24
E6
7
E1
E2
7A
E1
E5
E28
E7
9
E1
A
E3
CJ
1
E2
E1
RE
P CE
82
AUTOMATYKA
AUTOMATICON 2018
HALA III J24
J22
TEREN ZEWNÄ&#x2DC;TRZNY
3/2018
83
AUTOMATICON X $ N 7$ *@4;= "+ & Q $ ( 1 "
& $ $ $
( 1 $ 1 ( Q 1# T
R $ (" ( Q +
& 7$
Bezpieczne
prowadzenie przewodĂłw E-prowadniki firmy igus X 7$ N (
" "( Q +L & $
$ $ +& + + $ 4 Y ( 1
+ 7$ *@4;=# ( " +R 1 L L
$ # R 7$ $
& ( Q4
84
O
szczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; miejsca, wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; i Ĺ&#x201A;atwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; montaĹźu to wymagania stawiane wielu czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciom maszyn, ktĂłre znajdujÄ&#x2026; róşne zastosowania â&#x20AC;&#x201C; poczÄ&#x2026;wszy od ogĂłlnej inĹźynierii mechanicznej, a koĹ&#x201E;czÄ&#x2026;c na technologii medycznej. To, co jest szczegĂłlnie istotne przy obsĹ&#x201A;udze maszyn w pomieszczeniach zamkniÄ&#x2122;tych to zapewnienie bezpiecznego zasilania energiÄ&#x2026; w poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu z bardzo dynamicznym ruchem przewodĂłw. Aby speĹ&#x201A;niÄ&#x2021; te wymagania, firma igus â&#x20AC;&#x201C; specjalista motion plastics â&#x20AC;&#x201C; wprowadziĹ&#x201A;a do oferty niskoprofilowy e-prowadnik E2.10 z serii E2.1 o wysokoĹ&#x203A;ci zaledwie 10 mm wewnÄ&#x2026;trz i 15 mm z zewnÄ&#x2026;trz oraz najmniejszym promieniu giÄ&#x2122;cia. DziÄ&#x2122;ki tym cechom idealnie sprawdza siÄ&#x2122; on nawet w bardzo ograniczonej przestrzeni montaĹźowej. P R O M O C J A
Prosty montaĹź i ochrona przewodĂłw Atutami e-prowadnikĂłw E2.10 sÄ&#x2026; takĹźe konstrukcja chroniÄ&#x2026;ca przewody oraz cicha praca, ktĂłrÄ&#x2026; zapewnia â&#x20AC;&#x17E;hamulecâ&#x20AC;? przy ogranicznikach ogniw. To sprawia, Ĺźe e-prowadniki tej serii idealnie sprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; np. w drzwiach automatycznych, pojazdach lub sprzÄ&#x2122;cie medycznym. Ogniwa prowadnikĂłw tej serii, podobnie jak wszystkie ogniwa z serii E2.1, skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; tylko z dwĂłch czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci: dolnej/bocznej oraz poprzeczek. UĹ&#x201A;atwia to ich otwarcie Ĺ&#x203A;rubokrÄ&#x2122;tem, zarĂłwno z gĂłry, jak i z boku. Prosty otwieracz do e-prowadnikĂłw, ktĂłry umoĹźliwia ich Ĺ&#x201A;atwy montaĹź i szybkie otwieranie, jest doĹ&#x201A;Ä&#x2026;czony do kaĹźdego pierwszego zamĂłwienia. DziÄ&#x2122;ki temu prowadnik moĹźna otworzyÄ&#x2021; w zaledwie AUTOMATYKA
AUTOMATICON kilka sekund, a następnie, po umieszczeniu wszystkich przewodów, łatwo zamknąć go ręcznie. Seria E2.1 ma system zderzakowy pozwalający na zwiększenie długości samonośnej aż o 25 proc., o 100 proc. większą masę wypełnienia i jednocześnie o 10 proc. mniejszą masę niż odpowiadające jej inne e-prowadniki igus.
tej samej wysokości zewnętrznej. Firma igus oferuje dodatkowo separatory dostosowane do wewnętrznej przestrzeni prowadnika, które mają zaokrąglone krawędzie, zapewniające większą trwałość węży i przewodów. Z kolei ząbkowane poprzeczki umożliwiają precyzyjny montaż separatorów.
Szeroki wybór i zakres zastosowań
Przewody chainflex do minimalnej przestrzeni montażowej
, 4 " 3(&[
Lekka, ale wytrzymała i mocna seria E2.1 nadaje się do bardzo wielu zastosowań, w których stawiane są duże wymagania. Z myślą o zapewnieniu elastyczności wyboru firma igus poszerzyła serię produktów E2.1 o trzy dodatkowe warianty wysokości wewnętrznej, wynoszące 26 mm, 38 mm oraz 48 mm. Gładka budowa wnętrza e-prowadników tej serii nie tylko chroni przewody, ale zapewnia też do 3 mm większą wysokość wewnętrzną w porównaniu do poprzednich serii, z zachowaniem
Aby e-prowadnik i przewód tworzyły idealnie dopasowany moduł, firma igus opracowała bardzo elastyczne przewody chainflex, przeznaczone głównie do stosowania w e-prowadnikach. Dzięki zastosowaniu przewodu Profinet Chainflex CFBUS.LB.060 dane mogą być przesyłane nawet w najbardziej ograniczonej przestrzeni, z promieniem gięcia wynoszącym zaledwie 7,5 × d. Wszystkie przewody chainflex zostały przetestowane w laboratorium
badawczym firmy igus o powierzchni 2750 m2. Igus jest jedynym producentem na rynku, który udziela 36-miesięcznej gwarancji na pełną gamę oferowanych przez firmę przewodów. Jako że readychain – kompletny system składający się z przewodów oraz e-prowadnika – jest produktem gotowym do użycia, można go zainstalować natychmiast po zakupie.
IGUS Sp. z o.o. " 4 ' ;@; # =@7@9> 4 @@ <A9 56 6=# - % @@ <A9 A; A8 7( - \ " 4$
4 " 4$
AUTOMATICON STOISKO E-1 MAPKA NA STRONIE 82
R E K L A M A
igus moje-prowadniki = prowadzenie energii w ruchu staje się prostsze ®
Kryty e-prowadnik do robotyki – łatwy do otwarcia ®
triflex TRCF dla maksymalnej dostępności systemu O
O O O
3-komorowy system dla dużych, sztywnych węży i wielu przewodów elektrycznych Łatwo otwierane śrubokrętem Łatwo skracane lub wydłużane Rozmiary instalacyjne Ø 65, 85, 100
Wideo na: www.igus.pl/triflexTRCF
Odwiedź nas: Automaticon, Warszawa – Stoisko E-1 Dni Druku 3D, Kielce – Hala B
plastics for longer life
®
Dostępny również jako gotowy, kompletny system.
3/2018
igus Sp. z o. o. Tel. 22 863 57 70 ®
info@igus.pl 85
AUTOMATICON
Jak zamocowaÄ&#x2021; i ustawiÄ&#x2021; czujnik? X (
Q
$ " + + $ Q ( "+ $ L 1
" " 4 ' R
"+ ( ( Q U
$ ( " L ( #
"+L + T $ & $ $ " + 1
TU # " $ ( R "# +
TU# + TU $4
P
rojektowanie i modernizacja linii produkcyjnych wymagajÄ&#x2026; od konstruktora precyzyjnego wyznaczenia miejsc usytuowania poszczegĂłlnych komponentĂłw systemu, w tym m.in. czujnikĂłw, ale takĹźe urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; znakujÄ&#x2026;cych, fotokomĂłrek i innych. Elesa+Ganter oferuje Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki przeznaczone do budowania ukĹ&#x201A;adĂłw z profili i prÄ&#x2122;tĂłw, sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;ce do mocowania urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; peryferyjnych, np. czujnikĂłw. W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od przeznaczenia, przewidywanej moĹźliwoĹ&#x203A;ci dokonywania regulacji, wymaganej sztywnoĹ&#x203A;ci i obciÄ&#x2026;ĹźalnoĹ&#x203A;ci firma proponuje róşne rozwiÄ&#x2026;zania.
Ĺ Ä&#x2026;czniki MSX Najprostszymi i najtaĹ&#x201E;szymi Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikami w ofercie Elesa+Ganter sÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki MSX (fot. 2), wykonane ze wzmocnionego wĹ&#x201A;Ăłknem szklanym technopolimeru na bazie poliamidu oraz nierdzewnych Ĺ&#x203A;rub i nakrÄ&#x2122;tek. Takie poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie materiaĹ&#x201A;Ăłw umoĹźliwia stosowanie Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw w niemal kaĹźdej aplikacji, rĂłwnieĹź o podwyĹźszonych wymaganiach odpornoĹ&#x203A;ci na korozjÄ&#x2122;. Geometria otworĂłw Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw MSX zostaĹ&#x201A;a zaprojektowana tak, by pasowaĹ&#x201A;y zarĂłwno do profili okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ych, jak i kwadratowych. Przeznaczone sÄ&#x2026; jednak do niewielkich obciÄ&#x2026;ĹźeĹ&#x201E; â&#x20AC;&#x201C; ze wzglÄ&#x2122;du na odksztaĹ&#x201A;calnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; sprÄ&#x2122;ĹźystÄ&#x2026; tworzyw sztucznych nie gwarantujÄ&#x2026; duĹźej sztywnoĹ&#x203A;ci. Przy doborze naleĹźy uwzglÄ&#x2122;dniÄ&#x2021; zakres temperatury roboczej (od â&#x20AC;&#x201C;20 °C do +60 °C). Ograniczeniem stosowania moĹźe byÄ&#x2021; rĂłwnieĹź ryzyko kontaktu z bardzo agresywnymi Ĺ&#x203A;rodkami chemicznymi.
Ĺ Ä&#x2026;czniki MSR
Fot. 2. Â&#x2021;L Â&#x2C6; { $ $ +
86
P R O M O C J A
Ĺ Ä&#x2026;czniki serii MSR zostaĹ&#x201A;y zaprojektowane do mocowania i regulacji czujnikĂłw, dla ktĂłrych niektĂłre z wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci ukĹ&#x201A;adu Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw serii MSX mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; niewystarczajÄ&#x2026;ce. Ĺ Ä&#x2026;czniki te, w poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu ze specjalnymi karboAUTOMATYKA
AUTOMATICON
Fot. 3. " + $ R " $ 1
& L
Fot. 4. O ( ( "+
wanymi profilami, zapewniajÄ&#x2026; wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; sztywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; oraz szybkoĹ&#x203A;Ä&#x2021; regulacji ukĹ&#x201A;adu. PoszczegĂłlne Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki sÄ&#x2026; zaciskane za pomocÄ&#x2026; tylko jednej Ĺ&#x203A;ruby, dziÄ&#x2122;ki czemu ewentualne przestawienie elementĂłw w piÄ&#x2122;ciu stopniach swobody (fot. 3) moĹźe odbyÄ&#x2021; siÄ&#x2122; bardzo szybko. Kolorowe zaĹ&#x203A;lepki podstawy mogÄ&#x2026; dodatkowo peĹ&#x201A;niÄ&#x2021; rolÄ&#x2122; identyfikatorĂłw poszczegĂłlnych funkcji.
oraz zestandaryzowanych elementach Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czÄ&#x2026;cych, umoĹźliwiajÄ&#x2026;cych tworzenie elastycznych ukĹ&#x201A;adĂłw mocowania i regulacji. OprĂłcz Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikĂłw i profili dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; rĂłwnieĹź zestandaryzowane oprawki i pĹ&#x201A;yty montaĹźowe ze stali nierdzewnej do mocowania czujnikĂłw i fotokomĂłrek. UĹ&#x201A;atwia to znacznie montaĹź ukĹ&#x201A;adu regulacji, eliminujÄ&#x2026;c koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dorabiania dodatkowych elementĂłw. Ĺ Ä&#x2026;czniki systemu USMC mogÄ&#x2026; dodatkowo zostaÄ&#x2021; wyposaĹźone w zestawy zaciskowe GN 911, co umoĹźliwia przezbrajanie ukĹ&#x201A;adu bez uĹźycia dodatkowych narzÄ&#x2122;dzi. Wszystkie wymienione cechy skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; na uniwersalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemu USMC, ktĂłra gwarantuje konstruktorowi sporÄ&#x2026; elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; w zakresie wyboru czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci i swobodÄ&#x2122; regulacji.
Uniwersalny System Mocowania CzujnikĂłw Uniwersalny System Mocowania CzujnikĂłw jest oparty na Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikach z aluminium, zapewniajÄ&#x2026;cych bardzo dobrÄ&#x2026; stabilnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i sztywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeĹ&#x201E; profili przy stosunkowo niewielkich wymiarach i masie. Podobnie jak w Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikach MSX, komponenty bazujÄ&#x2026; na profilach okrÄ&#x2026;gĹ&#x201A;ych i kwadratowych
Konstrukcyjne Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki do profili WszÄ&#x2122;dzie tam, gdzie wymagana jest najwiÄ&#x2122;ksza sztywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, przy jednoczesnym stosowaniu duĹźych obciÄ&#x2026;ĹźeĹ&#x201E;, znajdujÄ&#x2026; zastosowanie Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki konstrukcyjne do profili (fot. 6). Szeroka gama elementĂłw mocujÄ&#x2026;cych (w postaci jedno- oraz wieloczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciowej) zapewnia niemal nieograniczone moĹźliwoĹ&#x203A;ci ich zestawiania. Podobnie jak w USMC, wszystkie konstrukcyjne Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki do profili mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; wyposaĹźone w zestawy zaciskowe, uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026;ce regulacjÄ&#x2122; ukĹ&#x201A;adu. Elementy tego ukĹ&#x201A;adu sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne rĂłwnieĹź w wykonaniach nierdzewnych. W zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od potrzeb czujniki i fotokomĂłrki lub inne drobne elementy automatyki moĹźna mocowaÄ&#x2021; i regulowaÄ&#x2021; w róşny sposĂłb, stosujÄ&#x2026;c najodpowiedniejszy system mocowania.
ELESA+GANTER POLSKA Sp. z o.o.
, 4 * Â&#x2030;3
" 4 X @9# =575== 4 @@ 696 6= >6# <<5 =@= 8== $ ( 1 <<5 =@= 8==
- % @@ 696 6= ><
7( $\ 7 4 (4$
4 7 4$
AUTOMATICON Fot. 5. O (
"+ { $ $ +
3/2018
Fot. 6. & L $ N
STOISKO C-21 MAPKA NAÂ STRONIE 82
87
AUTOMATICON
Ĺ Ä&#x2026;czniki i mechanizmy przesuwu taĹ&#x201E;sze nawet o 30 proc.
N
iĹźsze koszty zakupu wynikajÄ&#x2026; z uruchomienia dostaw bezpoĹ&#x203A;rednich z zakĹ&#x201A;adu produkcyjnego. Nowe stawki zostaĹ&#x201A;y skalkulowane w sposĂłb umoĹźliwiajÄ&#x2026;cy redukcjÄ&#x2122; cen Ĺ&#x203A;rednio aş o 30 proc. Nowe ceny obowiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026; od 15 lutego 2018 r. JednoczeĹ&#x203A;nie nadal obowiÄ&#x2026;zuje stosowany przez firmÄ&#x2122; standardowy system rabatowy. SzczegĂłĹ&#x201A;y i zasady dotyczÄ&#x2026;ce tego systemu sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne pod linkiem https://www.elesa-ganter.pl/pl/footer/ system-rabatowy. DziÄ&#x2122;ki temu odbiorcy zyskujÄ&#x2026; nie tylko znacznie niĹźszÄ&#x2026; cenÄ&#x2122; jednostkowÄ&#x2026; produktu, ale rĂłwnieĹź moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; redukcji kosztĂłw zakupu przy jednoczesnym zwiÄ&#x2122;kszeniu wolumenu pojedynczego zamĂłwienia.
WiÄ&#x2122;ksze zakupy â&#x20AC;&#x201C; wiÄ&#x2122;kszy rabat
Fot. 1. & L " +
$ N
88
WiÄ&#x2122;ksze zakupy Elesa+Ganter premiuje dodatkowym rabatem â&#x20AC;&#x201C; im wyĹźsza wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zamĂłwienia, tym wiÄ&#x2122;kszy rabat. Od wartoĹ&#x203A;ci caĹ&#x201A;ego zamĂłwienia (bez kosztu transportu) udzielany jest rabat wedĹ&#x201A;ug okreĹ&#x203A;lonych progĂłw procentowych. Co istotne, do kwoty bazowej, od ktĂłrej naliczany jest upust, wliczane sÄ&#x2026; ceny jednostkowe produktĂłw ze wszystkich grup produktowych w zamĂłwieniu, bez wzglÄ&#x2122;du na liczbÄ&#x2122; poszczegĂłlnych pozycji. Ĺ Ä&#x2026;czniki do profili (fot. 1) majÄ&#x2026; wiele zastosowaĹ&#x201E; w róşnych branĹźach przemysĹ&#x201A;u â&#x20AC;&#x201C; sprawdzÄ&#x2026; siÄ&#x2122; wszÄ&#x2122;dzie tam, gdzie wymagana jest maksymalna sztywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przy jednoczesnym stosowaniu duĹźych obciÄ&#x2026;ĹźeĹ&#x201E;. Bogata gama elementĂłw mocujÄ&#x2026;cych przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na niemal nieograniczone moĹźliwoĹ&#x203A;ci ich zestawiania, a co wszystkie konstrukcyjne Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czniki do profili mogÄ&#x2026; P R O M O C J A
Fot. 2. 1 ( $ " "
L T "&L $ L
byÄ&#x2021; wyposaĹźone w zestawy zaciskowe, uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026;ce regulacjÄ&#x2122; ukĹ&#x201A;adu. W ofercie sÄ&#x2026; takĹźe wykonania nierdzewne. Mechanizmy przesuwu ze zintegrowanÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;rubÄ&#x2026; trapezowÄ&#x2026; (fot. 2) stosowane sÄ&#x2026; do tworzenia ukĹ&#x201A;adĂłw mocowania elementĂłw urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, wymagajÄ&#x2026;cych pĹ&#x201A;ynnej regulacji. DziÄ&#x2122;ki montaĹźowi z odpowiednimi Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikami, moĹźna tworzyÄ&#x2021; róşne systemy przesuwu, takĹźe ukĹ&#x201A;ady wieloosiowe. MoĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; konfiguracji z wieloma Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikami pozwala na tworzenie kompletnych i elastycznych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;. Taka funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; jest szczegĂłlnie poĹźÄ&#x2026;dana przy produkcji urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; specjalnych, kaĹźdorazowo dopasowywanych do indywidualnych wymagaĹ&#x201E; odbiorcy.
ELESA+GANTER POLSKA Sp. z o.o. " 4 X @9# =575== 4 @@ 696 6= >6# <<5 =@= 8== $ ( 1 <<5 =@= 8==
- % @@ 696 6= ><
7( $\ 7 4 (4$
4 7 4$
AUTOMATICON STOISKO C-21 MAPKA NAÂ STRONIE 82
AUTOMATYKA
, 4 * Â&#x2030;3
L " ( ( ( L (
" + ( $ N
( 1 ( ( $ " "
L T "&L $ L 3X @8Â&#x2C6;Â&#x20AC; N (
* Â&#x2030;3 $ ( " 1 $ ( 1 $ " # "( Q
& Q 1 4
AUTOMATICON
Han-Modular
Rynkowy standard zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy moduĹ&#x201A;owych Nowoczesne systemy produk + (" L & U
( $ + 1#
1 R$"+L ( &" $ # (" "
( L $ U +L
( ( " " L $ " + 4
Z
apotrzebowanie na elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; linii produkcyjnych ma rĂłwnieĹź wpĹ&#x201A;yw na ksztaĹ&#x201A;t zintegrowanych z niÄ&#x2026; interfejsĂłw. JeĹ&#x203A;li chodzi o konwersje, to uĹźycie zĹ&#x201A;Ä&#x2026;czy do zasilania poszczegĂłlnych jednostek urzÄ&#x2026;dzenia znacznie oszczÄ&#x2122;dza czas w stosunku do okablowania na sztywno. ZĹ&#x201A;Ä&#x2026;cze moduĹ&#x201A;owe przynosi wiele korzyĹ&#x203A;ci, poniewaĹź stworzenie odpowiedniego zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza dla konkretnego zastosowania jest bardzo Ĺ&#x201A;atwe. Takie zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza sÄ&#x2026; uĹźywane do zastosowaĹ&#x201E; trzech typĂłw: zasilania, sygnaĹ&#x201A;u i danych.
, 4 [ 0 X3
Pionierskie rozwiÄ&#x2026;zania HARTING jest pionierem w rozwoju interfejsĂłw moduĹ&#x201A;owych od ponad dwĂłch dekad, a obecnie wyznacza standardy rynkowe: producent stworzyĹ&#x201A; seriÄ&#x2122; Han-Modular, ktĂłra obej3/2018
muje ponad 50 róşnych moduĹ&#x201A;Ăłw. Mocowanie moduĹ&#x201A;Ăłw do obudowy odbywa siÄ&#x2122; przez metalowÄ&#x2026; ramkÄ&#x2122; zawiasowÄ&#x2026;. Ramka przytrzymuje moduĹ&#x201A;y miÄ&#x2122;dzy dwoma uchylnymi poĹ&#x201A;Ăłwkami. Po zmontowaniu uzupeĹ&#x201A;niona ramka moĹźe byÄ&#x2021; osadzona w obudowie zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza tak jak zwykĹ&#x201A;y, monoblokowy wkĹ&#x201A;ad. Dla kaĹźdej obudowy o standardowej wielkoĹ&#x203A;ci istnieje dopasowana ramka zawiasowa, co zwiÄ&#x2122;ksza stopieĹ&#x201E; elastycznoĹ&#x203A;ci na potrzeby klientĂłw. HARTING obraĹ&#x201A; sobie za cel, aby procedura montaĹźu moduĹ&#x201A;u w ramce byĹ&#x201A;a bardziej efektywna i umoĹźliwiaĹ&#x201A;a automatyczny montaĹź do ramki. Do istniejÄ&#x2026;cej juĹź wczeĹ&#x203A;niej ramki zawiasowej Han-Modular dodano mechanizm sprÄ&#x2122;Ĺźynowy. Ramka mocowana na sprÄ&#x2122;Ĺźynie ze stali nierdzewnej zawsze zatrzaskuje siÄ&#x2122; w danym poĹ&#x201A;oĹźeniu â&#x20AC;&#x201C; caĹ&#x201A;kowicie otwartym lub zamkniÄ&#x2122;tym. Kolejna adaptacja geometrii ramki zawiasowej oznacza rĂłwnieĹź, Ĺźe moduĹ&#x201A;y mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; bezproblemowo prowadzone w poĹ&#x201A;oĹźeniu przewidzianym dla nich w ramce jeszcze przed zamkniÄ&#x2122;ciem. Kontur na zawiasie wspĂłĹ&#x201A;pracuje ze sprÄ&#x2122;ĹźynÄ&#x2026; ze stali nierdzewnej. Przy zamkniÄ&#x2122;ciu moĹźna odnotowaÄ&#x2021; wyraĹşnie sĹ&#x201A;yszalny â&#x20AC;&#x17E;klikâ&#x20AC;?. Ramka jest P R O M O C J A
wĂłwczas zabezpieczona, co eliminuje potrzebÄ&#x2122; uĹźywania poprzednio stosowanego elementu mocujÄ&#x2026;cego.
Miliard kombinacji Udoskonalenie ramki zawiasowej jest czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciÄ&#x2026; nieustajÄ&#x2026;cego procesu rozwoju serii Han-Modular w odniesieniu do zmieniajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; wymagaĹ&#x201E; aplikacyjnych. Seria moduĹ&#x201A;owa obejmuje moduĹ&#x201A;y wysokoprÄ&#x2026;dowe do 200 A, moduĹ&#x201A;y wysokiego napiÄ&#x2122;cia do 5000 V i moduĹ&#x201A;y sygnaĹ&#x201A;owe o gÄ&#x2122;stoĹ&#x203A;ci upakowania do 25 kontaktĂłw na kaĹźdy moduĹ&#x201A;. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; rĂłwnieĹź interfejsy ethernetowe kat. 6A oraz moduĹ&#x201A;y â&#x20AC;&#x17E;Smart Hanâ&#x20AC;? dla róşnych technologii BUS (moduĹ&#x201A; ID) i miniswitche (cztery porty). Obliczono, Ĺźe z moduĹ&#x201A;ami juĹź dostÄ&#x2122;pnymi moĹźliwy jest aş miliard róşnych kombinacji moduĹ&#x201A;owych na poziomie zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza.
HARTING Polska Sp. z o.o. " 4 '" ;;# 5>7>@6 4 6; 95@ <; 6;# - % 6; 95= >@ ;9 7( $ \1 4 ( 41 4$
AUTOMATICON STOISKO 83Â MAPKA NAÂ STRONIE 83
89
AUTOMATICON
Uniwersalny
chwytak rĂłwnolegĹ&#x201A;y Pierwszy na Ĺ&#x203A;wiecie z certyfikatem Profinet Ludzie, maszyny i procesy L &L & + # R (" $ " + + R & +
+ 4 ' R (" 1 ("
*3/ N N ( [OX #
(
1 1 1
( # "+ $ + 1
$ + "Q
Q ( T "
( " >4=4 90
P
rzemysĹ&#x201A; 4.0 opiera siÄ&#x2122; na stosowaniu i wzajemnym przenikaniu automatyzacji, wymiany i przetwarzania danych oraz procesĂłw produkcyjnych. W inteligentnych fabrykach procesy te sÄ&#x2026; sterowane za pomocÄ&#x2026; systemĂłw informatycznych, podejmujÄ&#x2026;cych zdecentralizowane decyzje oraz komunikujÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; i wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cych ze sobÄ&#x2026; i czĹ&#x201A;owiekiem w czasie rzeczywistym. Pierwszy na Ĺ&#x203A;wiecie uniwersalny chwytak z certyfikatem Profinet Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czy w sobie moc, róşnorodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i inteligencjÄ&#x2122;. Kompaktowa konstrukcja chwytaka z elektronikÄ&#x2026; P R O M O C J A
sterujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; i zasilajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; w peĹ&#x201A;ni zintegrowanÄ&#x2026; w obudowie, umoĹźliwia jego stosowanie w systemach zdecentralizowanych. Maksymalna elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; interfejsu dziÄ&#x2122;ki Profibus (do 12 Mb/s) i magistrali CAN (do 1 Mb/s) oraz certyfikowany Profinet pozwala na Ĺ&#x201A;atwÄ&#x2026; integracjÄ&#x2122; z istniejÄ&#x2026;cymi sterownikami.
Regulacja siĹ&#x201A;y chwytu i programowalna pozycja palca ZĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza w standardzie przemysĹ&#x201A;owym uĹ&#x201A;atwiajÄ&#x2026; podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie elektryczne. W ofercie dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; róşnorodne AUTOMATYKA
AUTOMATICON
przewody zasilajÄ&#x2026;ce i do transmisji danych. BieĹźÄ&#x2026;ca kontrola prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci zamkniÄ&#x2122;cia i siĹ&#x201A;y chwytania (w zakresie 50â&#x20AC;&#x201C;600 N) zapewnia wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; elastycznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przy chwytaniu róşnego typu komponentĂłw, a regulacja siĹ&#x201A;y chwytu umoĹźliwia obsĹ&#x201A;ugiwanie zarĂłwno pĹ&#x201A;ytek obwodĂłw w przemyĹ&#x203A;le elektronicznym, jak i komponentĂłw do montaĹźu towarĂłw konsumpcyjnych lub w inĹźynierii mechanicznej. Dowolnie programowalna pozycja palca o maksymalnym skoku do 42,5 mm na palec gwarantuje szeroki zakres wielkoĹ&#x203A;ci obsĹ&#x201A;ugiwanych detali. Aby skrĂłciÄ&#x2021; czas cyklu, palce moĹźna rĂłwnieĹź wstÄ&#x2122;pnie umieĹ&#x203A;ciÄ&#x2021; w dowolnym miejscu z prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; do 150 mm/s.Â
Interaktywny asystent uruchomienia PeĹ&#x201A;na elektronika sterujÄ&#x2026;ca i zasilajÄ&#x2026;ca jest zintegrowana w obudowie EGL Profinet w sposĂłb oszczÄ&#x2122;dzajÄ&#x2026;cy miejsce, co pozwala na wykorzystanie chwytaka w systemach zdecentralizowanych, a dziÄ&#x2122;ki napiÄ&#x2122;ciu roboczemu 24 V DC rĂłwnieĹź w aplikacjach mobilnych. Certyfikowany interfejs Profinet i asystent uruchamiania gwarantujÄ&#x2026; szybkÄ&#x2026; i Ĺ&#x201A;atwÄ&#x2026; integracjÄ&#x2122; chwytaka z istniejÄ&#x2026;cÄ&#x2026; instalacjÄ&#x2026;. Asystent prowadzi operatora krok po kroku przez caĹ&#x201A;y proces uruchamiania â&#x20AC;&#x201C;
od konfiguracji sprzÄ&#x2122;tu, przez wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie pliku GSDML, aş po programowanie sterownika PLC. Zintegrowane funkcje testowe umoĹźliwiajÄ&#x2026; sprawdzenie kaĹźdej procedury, a dodatkowo interfejs diagnostyczny zapewnia dostÄ&#x2122;p do najwaĹźniejszych procesĂłw i danych statusu chwytaka. PrzeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznik kodowania i przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznik DIP sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026; do rÄ&#x2122;cznego adresowania magistrali komunikacyjnej, ustawiania szybkoĹ&#x203A;ci transmisji i funkcji serwisowych.
Automatyczna optymalizacja Nowoczesna produkcja musi dostosowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do technologicznych zmian, jak np. zarzÄ&#x2026;dzanie przy uĹźyciu systemĂłw informatycznych. Chwytak jest najbliĹźej detalu, toteĹź pozwala narzÄ&#x2122;dziom sterujÄ&#x2026;cym przechwytywaÄ&#x2021; informacje o komponentach i procesie produkcyjnym. Pobrane informacje sÄ&#x2026; analizowane za pomocÄ&#x2026; dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cego w chmurze mechanizmu analitycznego, a dane sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne na platformie on-line. Mechanizm analityczny automatycznie optymalizuje harmonogramy i usprawnienia procesĂłw oraz proponuje je operatorowi systemu.
Maksymalna wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, minimalne koszty Chwytak elektryczny SCHUNK EGL to jeden z najbardziej wydajnych i elastycznych mechatronicznych chwytakĂłw na rynku. Solidna aluminiowa obudowa, stabilne prowadnice i bezszczotkowy serwomotor gwarantujÄ&#x2026; wysoki poziom niezawodnoĹ&#x203A;ci oraz dĹ&#x201A;ugotrwaĹ&#x201A;Ä&#x2026; i pewnÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; przy minimalnych kosztach konserwacji. W przypadku awarii zasilania elektrycznie uruchamiany hamulec zapewnia zachowanie poĹ&#x201A;oĹźenia palcĂłw chwytaka i trzymanie detalu, zaĹ&#x203A; jego wydajny interfejs Profinet tworzy optymalne warunki dla regulacji procesu w czasie rzeczywistym i maksymalnej wydajnoĹ&#x203A;ci.
SCHUNK INTEC Sp. z o.o.
, 4 [OX
" 4 " >= # =575== 4 @@ 6@A @5 ==# - % @@ 6@A @5 @5 7( - \$ 4 1" 4 ( 4 1" 4 (
AUTOMATICON ." 1 *3/ ; { # @ { # 9 { 1 ("
# > { $R # 5 { ( # A {
3/2018
STOISKO A-16/B-15Â MAPKA NAÂ STRONIE 82
91
AUTOMATICON
Wizja
Lean Sm@rt Factory w SEW-Eurodrive Inteligentna fabryka SEW-Euro ! $ T 1 "+ R ( " L &" L4
Y - & L +L L R
( $ ( 1 $ L ( / $ L 1 (
, O - & - & Â&#x20AC;4
+ &
L ( " $ #
R ( ( Â&#x20AC; L $ L &L# L U4
/" # # $ # " "
{ + 4 ( + L R
Q $ (" $ " T $ $
" 1 4
I
nteligentne produkty i obiekty wyposaĹźone w zintegrowane systemy, kody QR oraz chipy RFID sterujÄ&#x2026; sobÄ&#x2026; samodzielnie. DziÄ&#x2122;ki standardowym interfejsom oraz nowoczesnej technologii informacyjnej moĹźliwa jest wysoce elastyczna i zautomatyzowana produkcja typu â&#x20AC;&#x17E;plug&playâ&#x20AC;?. SEW-Eurodrive sprzedaje tylko sprawdzone rozwiÄ&#x2026;zania â&#x20AC;&#x201C; w tym
92
celu powstaĹ&#x201A;a wzorcowa fabryka w Niemczech w Graben-Neudorf, w ktĂłrej w realnych warunkach testowane sÄ&#x2026; nowe rozwiÄ&#x2026;zania firmy. PrzemysĹ&#x201A; 4.0 oznacza ewolucjÄ&#x2122; w zakresie procesĂłw produkcyjnych i logistycznych. SEW-Eurodrive rĂłwnieĹź opracowuje, rozwija i testuje technologie, systemy i procesy istotne w sieciowaniu, ale w pierwszej kolejnoĹ&#x203A;ci jest to wykonywane w ramach wĹ&#x201A;asnych procesĂłw. PodstawÄ&#x2026; skutecznego wdroĹźenia zaĹ&#x201A;oĹźeĹ&#x201E; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 w firmie SEW-Eurodrive jest filozofia Lean.
â&#x20AC;˘
â&#x20AC;˘
Koncepcje logistyczne w zakĹ&#x201A;adzie SEW-Eurodrive Efektem optymalnego poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia poszczegĂłlnych etapĂłw produkcji w wydajny proces caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ciowy jest mierzalny potencjaĹ&#x201A; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ciowy. Oznacza to oszczÄ&#x2122;dzenie wartoĹ&#x203A;ciowego czasu produkcyjnego. Wydatki na zasoby z obszaru techniki produkcji ulegajÄ&#x2026; zmniejszeniu, a dziÄ&#x2122;ki caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ciowemu procesowi oraz technice moĹźliwe jest optymalne wspieranie ludzi podczas wykonywanej przez nich pracy. Nowe mobilne koncepcje logistyczne: â&#x20AC;˘ Drogi przejazdu (symulacja i rzeczywistoĹ&#x203A;Ä&#x2021;). Na tym etapie istnieje P R O M O C J A
â&#x20AC;˘
â&#x20AC;˘
â&#x20AC;˘
moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; testowania i optymalizacji drĂłg przejazdu, a nastÄ&#x2122;pnie przeniesienia ich ze Ĺ&#x203A;wiata wirtualnego do rzeczywistego za pomocÄ&#x2026; jednego klikniÄ&#x2122;cia myszkÄ&#x2026;. W fabryce SEW-Eurodrive poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie poszczegĂłlnych procesĂłw pracy w obszarze montaĹźu przekĹ&#x201A;adni przejmujÄ&#x2026; róşne mobilne systemy asystenckie opracowane przez SEW. Asystenci logistyki (transport komponentĂłw) â&#x20AC;&#x201C; zaopatrujÄ&#x2026; w odpowiednim momencie wyspy montaĹźowe we wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwe komponenty. Asystenci logistyki (tryb jazdy swobodnej) â&#x20AC;&#x201C; transportujÄ&#x2026; przedmioty o Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznej wadze do 1,5 tony i potrafiÄ&#x2026; swobodnie siÄ&#x2122; poruszaÄ&#x2021; oraz nawigowaÄ&#x2021; w obiekcie. Asystenci montaĹźu (system cyberfizyczny) â&#x20AC;&#x201C; wspierajÄ&#x2026; montaĹźystĂłw podczas pracy. Zgodnie z filozofiÄ&#x2026; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 sÄ&#x2026; systemami cyberfizycznymi, ktĂłre majÄ&#x2026; zapisane w sobie wszystkie niezbÄ&#x2122;dne dane dotyczÄ&#x2026;ce produktu oraz klienta. Asystenci logistyki (transport gotowych produktĂłw) â&#x20AC;&#x201C; transportujÄ&#x2026; gotowe motoreduktory z dziaĹ&#x201A;u montaĹźu do stacji napeĹ&#x201A;niania olejem, kontroli, a nastÄ&#x2122;pnie lakierni. Asystenci obsĹ&#x201A;ugi w dziale produkcji â&#x20AC;&#x201C; mobilny asystent obsĹ&#x201A;ugi AUTOMATYKA
AUTOMATICON
, 4 * 7*" !
przejmuje monotonne prace w zakresie wyposaĹźenia maszyny i usprawnia pracÄ&#x2122; operatora. PrzemysĹ&#x201A; 4.0 w ramach procesu produkcyjnego zmienia rolÄ&#x2122; czĹ&#x201A;owieka w funkcjÄ&#x2122; nadrzÄ&#x2122;dnÄ&#x2026; w caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchu wartoĹ&#x203A;ci. PowstajÄ&#x2026; nowe obszary pracy, w ktĂłrych do gĹ&#x201A;Ăłwnych zadaĹ&#x201E; naleĹźÄ&#x2026; kwestie zwiÄ&#x2026;zane ze sterowaniem, monitorowaniem oraz optymalizacjÄ&#x2026; procesĂłw. Pracownik przestaje byÄ&#x2021; asystentem i staje siÄ&#x2122; decydujÄ&#x2026;cym â&#x20AC;&#x17E;dyrygentemâ&#x20AC;?, ktĂłry Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czy ze sobÄ&#x2026; pojedyncze etapy zgodnie ze specyficznymi wymaganiami. Tego typu odciÄ&#x2026;Ĺźenie pracownika produkcyjnego oznacza, Ĺźe bÄ&#x2122;dzie on mĂłgĹ&#x201A; zrealizowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w nowo zdefiniowanym obszarze.
Pracownik jako â&#x20AC;&#x17E;dyrygentâ&#x20AC;? Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cucha wartoĹ&#x203A;ci Lean Industry 4.0 stawia na wspĂłĹ&#x201A;dziaĹ&#x201A;anie ludzi i maszyn â&#x20AC;&#x201C; czĹ&#x201A;owiek i robot pracujÄ&#x2026; razem ramiÄ&#x2122; w ramiÄ&#x2122;. W przy-
szĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci Ĺ&#x203A;wiat realny i wirtualny zostanÄ&#x2026; ze sobÄ&#x2026; w takim stopniu poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone, Ĺźe moĹźliwe bÄ&#x2122;dzie ich caĹ&#x201A;kowite osieciowanie. W ramach PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 wszystkie systemy sÄ&#x2026; inteligentnie poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone w sieÄ&#x2021; i wymieniajÄ&#x2026; informacje z wytwarzanymi produktami w czasie zbliĹźonym do rzeczywistego (oczywiĹ&#x203A;cie dotyczy to rĂłwnieĹź ludzi). W ramach Lean Industry 4.0 koncepcje PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 sÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czone ze znanymi zasadami Lean Management i tworzÄ&#x2026; tym samym nowe moĹźliwoĹ&#x203A;ci wspĂłĹ&#x201A;pracy ludzi, maszyn oraz produktĂłw, w ktĂłrych czĹ&#x201A;owiek i tworzona przez niego wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; dodana znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w centrum. Podobnie jak w przeszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci, rĂłwnieĹź w przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci przedsiÄ&#x2122;biorstwa bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; potrzebowaĹ&#x201A;y stabilnej podstawy. Realizacja zaĹ&#x201A;oĹźeĹ&#x201E; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 moĹźliwa jest wtedy, gdy w zakresie wszystkich procesĂłw osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;ty zostanie bezbĹ&#x201A;Ä&#x2122;dny oraz bezawaryjny poziom automatyzacji, a tym samym duĹźa dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; maszyn.
Ze wzglÄ&#x2122;du na wiele róşnych zaleĹźnoĹ&#x203A;ci, ktĂłre zachodzÄ&#x2026; w inteligentnej fabryce waĹźne jest wzmacnianie sprawdzonych gĹ&#x201A;Ăłwnych filarĂłw, takich jak tworzenie wartoĹ&#x203A;ci, optymalizacja procesĂłw, bezawaryjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i bezbĹ&#x201A;Ä&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, jak rĂłwnieĹź wydajne zarzÄ&#x2026;dzanie oraz wspieranie tych obszarĂłw inteligentnymi rozwiÄ&#x2026;zaniami automatyzacji. SzczegĂłĹ&#x201A;owe informacje dotyczÄ&#x2026;ce produktĂłw i rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; firmy SEW-Eurodrive dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; na stronie internetowej www.sew-eurodrive.pl SEW-EURODRIVE POLSKA Sp. z o.o. " 4 0 1 5# 8@75;< Â&#x2021; K 4 >@ @89 == == 7( \ 7 " ! 4$
4 7 " ! 4$
AUTOMATICON STOISKO A-26/B-23, F-15 MAPKA NAÂ STRONIE 83 R E K L A M A
AUTOMATICON
Magnetyczne enkodery liniowe Lika Lika Electronic jest jednym L 1 $ " ( $ ( " $ (
1 L 1 $
957 ( T (
& Q 4 +
1 "$ $ " 1
$ - N ( 4 1 "+L R L $ T L
$ U# +
$ $
1 A6 A<4 . $ ( { $ ( $ ( R
T(L ( L { $ " L & + L $ R#
$ Q R$"+
- (R "Q
( "4
L
iniowe enkodery inkrementalne majÄ&#x2026; wyjĹ&#x203A;cia prostokÄ&#x2026;tne (kanaĹ&#x201A;y AB proste i zanegowane) w standardzie Push Pull (HTL) lub Line Driver (TTL) albo sinusoidalne (1 Vpp). Enkodery absolutne nie wymagajÄ&#x2026; bazowania i sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne z wyjĹ&#x203A;ciami SSI, BiSS, Modbus lub analogowym. Szeroka gama dostÄ&#x2122;pnych wykonaĹ&#x201E; umoĹźliwia dopasowanie rozwiÄ&#x2026;zania do potrzeb.
94
Enkodery liniowe z duĹźÄ&#x2026; tolerancjÄ&#x2026; montaĹźu
Enkoder z prowadnicÄ&#x2026; liniowÄ&#x2026;
Najpopularniejszym rozwiÄ&#x2026;zaniem w zakresie liniowego pomiaru inkrementalnego sÄ&#x2026; enkodery liniowe serii SMK, SML i SMH z enkoderowym wyjĹ&#x203A;ciem prostokÄ&#x2026;tnym (kanaĹ&#x201A;y AB oraz I â&#x20AC;&#x201C; indeks i ewentualne kanaĹ&#x201A;y zanegowane A/B/I), ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie do sterownika PLC lub innego urzÄ&#x2026;dzenia wyposaĹźonego w dwukanaĹ&#x201A;owe wejĹ&#x203A;cie enkoderowe. SMK to szczegĂłlnie czÄ&#x2122;sto wybierana gĹ&#x201A;owica pomiarowa. Charakteryzuje siÄ&#x2122; najwiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; dopuszczalnÄ&#x2026; wĹ&#x203A;rĂłd tego typu rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; od taĹ&#x203A;my pomiarowej â&#x20AC;&#x201C; aş 4 mm. Maksymalna rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wynosi 10 ¾m.
Ciekawym rozwiÄ&#x2026;zaniem sÄ&#x2026; enkodery liniowe serii SMIG oraz ich odmiana SMAG umoĹźliwiajÄ&#x2026;ca pomiar absolutny. GĹ&#x201A;owica pomiarowa zostaĹ&#x201A;a zabudowana w karetkÄ&#x2122; z tworzywa. Prowadnica z taĹ&#x203A;mÄ&#x2026; magnetycznÄ&#x2026; jest przeprowadzona przez odpowiednio przygotowany podĹ&#x201A;uĹźny otwĂłr w obudowie. ProwadnicÄ&#x2122; moĹźna przymocowaÄ&#x2021; tylko z jednego koĹ&#x201E;ca, co pozwala na swobodny pomiar odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci miÄ&#x2122;dzy dwoma poruszajÄ&#x2026;cymi siÄ&#x2122; wzglÄ&#x2122;dem siebie elementami. System umoĹźliwia pomiar z rozdzielczoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; 5 ¾m. Inkrementalny system SMIG ma standardowe wyjĹ&#x203A;cie enkoderowe (kanaĹ&#x201A;y ABI/A/B/I). System pomiaru absolutnego SMAG (nie wymaga bazowania) jest dostÄ&#x2122;pny z interfejsem SSI lub CANopen.
Pomiar dla moduĹ&#x201A;Ăłw liniowych Enkoder SMP róşni siÄ&#x2122; od innych podobnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; uĹ&#x201A;oĹźeniem wzglÄ&#x2122;dem taĹ&#x203A;my magnetycznej, ktĂłre sprawia, Ĺźe nadaje siÄ&#x2122; szczegĂłlnie do montaĹźu w prowadnicach liniowych, wĂłzkach, sliderach i innych aplikacjach wymagajÄ&#x2026;cych tak specyficznego uĹ&#x201A;oĹźenia czujnika. Inkrementalny enkoder SMP umoĹźliwia bezdotykowy pomiar z rozdzielczoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; 12,5 ¾m na dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci do 100 m. WyjĹ&#x203A;cie to standardowe kanaĹ&#x201A;y prostokÄ&#x2026;tne AB (tzw. wyjĹ&#x203A;cie enkoderowe). DuĹźa tolerancja montaĹźu pozwala na pracÄ&#x2122; ze szczelinÄ&#x2026; do 2 mm od taĹ&#x203A;my magnetycznej.
3 : 3
P R O M O C J A
LiniaĹ&#x201A;y magnetyczne w kompaktowej obudowie W aplikacjach, w ktĂłrych mamy do czynienia z ograniczonym miejscem doskonale sprawdzajÄ&#x2026; enkodery liniowe SMB2 oraz SMB5. ElektronikÄ&#x2122; ksztaĹ&#x201A;tujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; sygnaĹ&#x201A; wyjĹ&#x203A;ciowy umieszczono tu w dodatkowej obudowie na przewodzie w odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci 0,5 m od gĹ&#x201A;owicy pomiarowej. Taka konstrukcja pozwala zredukowaÄ&#x2021; rozmiary o okoĹ&#x201A;o 40 proc. GĹ&#x201A;owice SMB dostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; rĂłwnieĹź
.@ : .5
AUTOMATYKA
AUTOMATICON w gwintowanej, cylindrycznej obudowie (M10). Maksymalna rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wynosi 5 ¾m. Z kolei sygnaĹ&#x201A; wyjĹ&#x203A;ciowy jest dostÄ&#x2122;pny w postaci prostokÄ&#x2026;tnych kanaĹ&#x201A;Ăłw ABI/A/B/I (system inkrementalny). @ : 5
*
5
@
/
Â&#x2C6;
Kompaktowy enkoder liniowy z regulowanÄ&#x2026; rozdzielczoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; Enkodery liniowe SMI2 i SMI5 to ciekawa alternatywa dla wspomnianej wczeĹ&#x203A;niej serii SMB. Inkrementalna gĹ&#x201A;owica pomiarowa rĂłwnieĹź w tym przypadku ma bardzo kompaktowe wymiary, jednak ukĹ&#x201A;ad elektroniczny odpowiedzialny za ksztaĹ&#x201A;towanie prostokÄ&#x2026;tnego sygnaĹ&#x201A;u wyjĹ&#x203A;ciowego zostaĹ&#x201A; zabudowany we wtyczce. W jej obudowie umieszczone zostaĹ&#x201A;y dwie diody LED sygnalizujÄ&#x2026;ce zasilanie i bĹ&#x201A;Ä&#x2026;d prowadzenia wzglÄ&#x2122;dem taĹ&#x203A;my magnetycznej oraz przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;cznik umoĹźliwiajÄ&#x2026;cy wybĂłr rozdzielczoĹ&#x203A;ci w zakresie od 50 ¾m do 2 ¾m.
Enkoder liniowy z dodatkowÄ&#x2026; sygnalizacjÄ&#x2026; SME to bardzo popularna seria gĹ&#x201A;owic pomiarowych, ktĂłra jest dostÄ&#x2122;pna w kilku wariantach. Najbardziej funkcjonalny, oprĂłcz kanaĹ&#x201A;Ăłw wyjĹ&#x203A;ciowych ABI/A/B/I w standardzie prostokÄ&#x2026;tnym, ma rĂłwnieĹź cztery diody sygnalizacji statusu czujnika pomiarowego: bĹ&#x201A;Ä&#x2026;d prowadzenia wzglÄ&#x2122;dem taĹ&#x203A;my magnetycznej (bardzo uĹ&#x201A;atwia instalacjÄ&#x2122;), osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie znacznika punktu referencyjnego (informacja dostÄ&#x2122;pna rĂłwnieĹź w postaci sygnaĹ&#x201A;u elektrycznego) oraz osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie znacznikĂłw kraĹ&#x201E;cowych (informacja dostÄ&#x2122;pna rĂłwnieĹź w postaci sygnaĹ&#x201A;u elektrycznego). Inkrementalne gĹ&#x201A;owice serii SME umoĹźliwiajÄ&#x2026; pomiar z maksymalnÄ&#x2026; rozdzielczoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; do 0,5 Âľm i sÄ&#x2026; wyposaĹźone w specjalne uchwyty umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce montaĹź gumowych zgarniaczy zanieczyszczeĹ&#x201E; staĹ&#x201A;ych z powierzchni taĹ&#x203A;my magnetycznej.
, 4
Standardowy enkoder absolutny do pomiarĂłw liniowych SMA5 to podstawowy enkoder liniowy umoĹźliwiajÄ&#x2026;cy pomiar w trybie absolutnym. Maksymalna rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wynosi 5 ¾m. SygnaĹ&#x201A; wyjĹ&#x203A;ciowy w kodzie Grayâ&#x20AC;&#x2122;a jest dostÄ&#x2122;pny przez 3/2018
interfejs SSI. Maksymalna dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pomiarowa to 5,1 m. GĹ&#x201A;owica na obudowie ma diodÄ&#x2122; LED sygnalizujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; bĹ&#x201A;Ä&#x2026;d prowadzenia wzglÄ&#x2122;dem taĹ&#x203A;my magnetycznej kodowanej absolutnie. GĹ&#x201A;owica SMA1 to rozwiniÄ&#x2122;cie opisanej wczeĹ&#x203A;niej SMA5. Obok informacji o pozycji absolutnej czujnika, dostÄ&#x2122;pnej tutaj przez interfejs SSI lub BiSS, dodatkowo ma wyjĹ&#x203A;cie sin/cos (1 Vpp).
Wydajny enkoder absolutny z dodatkowÄ&#x2026; Ĺ&#x203A;cieĹźkÄ&#x2026; inkrementalnÄ&#x2026; GĹ&#x201A;owica SMA2 umoĹźliwia pomiar absolutny na odcinku do 8,1 m z rozdzielczoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; do 1 ¾m. Informacja o pozycji jest przekazywana przez interfejs SSI lub BiSS. Dodatkowo do dyspozycji jest prostokÄ&#x2026;tny sygnaĹ&#x201A; enkoderowy AB, ktĂłry moĹźna wykorzystaÄ&#x2021; do pomiaru prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ci. Czujnik ma dodatkowe wyjĹ&#x203A;cie informujÄ&#x2026;ce system nadrzÄ&#x2122;dny o bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dzie prowadzenia wzglÄ&#x2122;dem taĹ&#x203A;my magnetycznej, co bardzo uĹ&#x201A;atwia diagnozowanie usterek w maszynie.
Liniowy pomiar absolutny na powierzchniach obĹ&#x201A;ych Prezentowane do tej pory rozwiÄ&#x2026;zania dotyczyĹ&#x201A;y gĹ&#x201A;owic pomiarowych, ktĂłre przemieszczaĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; wzdĹ&#x201A;uĹź taĹ&#x203A;my magnetycznej przymocowanej na pĹ&#x201A;askiej powierzchni. GĹ&#x201A;owica SMLA zostaĹ&#x201A;a zaprojektowana do pomiarĂłw na powierzchniach obĹ&#x201A;ych o Ĺ&#x203A;rednicy minimum 150 mm i umoĹźliwia pomiar w zakresie do 360°. Dostarczana jest z 400 mm odcinkiem taĹ&#x203A;my magnetycznej kodowanej absolutnie. Maksymalna rozdzielczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wynosi 0,024 mm. Enkoder ma interfejs SSI lub BiSS.
Ekonomiczny pomiar absolutny SMAX to magnetyczny, absolutny enkoder zaprojektowany do pomiaru przemieszczeĹ&#x201E; liniowych do 600 mm (SMAZ do 1250 mm). Informacja o pozycji absolutnej enkodera SMAX moĹźe byÄ&#x2021; przekazywana za pomocÄ&#x2026; interfejsu analogowego lub cyfrowego. W przypadku interfejsu analogowego do wyboru jest wyjĹ&#x203A;cie prÄ&#x2026;dowe 4â&#x20AC;&#x201C;20 mA lub napiÄ&#x2122;ciowe 0â&#x20AC;&#x201C;10 V. Producent zaimplementowaĹ&#x201A; procedurÄ&#x2122; uczenia, ktĂłra zdecydowanie upraszcza konfiguracjÄ&#x2122;, ograniczajÄ&#x2026;c jÄ&#x2026; do zdefiniowania przejazdu w osi przez podanie punktĂłw referencyjnych poczÄ&#x2026;tku i koĹ&#x201E;ca zakresu pomiarowego. WĹ&#x203A;rĂłd interfejsĂłw cyfrowych do dyspozycji jest szeregowy interfejs synchroniczny SSI lub asynchroniczny RS-485 w bardzo popularnym standardzie Modbus RTU. Za pomocÄ&#x2026; tego protokoĹ&#x201A;u uzyskujemy peĹ&#x201A;ny dostÄ&#x2122;p do danych enkodera, dziÄ&#x2122;ki czemu moĹźliwa jest takĹźe jego kompletna parametryzacja (np. zmiana rozdzielczoĹ&#x203A;ci 0,1â&#x20AC;&#x201C;1,25 mm), kontrola watch dog i peĹ&#x201A;na diagnostyka (bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dne parametry, bĹ&#x201A;Ä&#x2026;d pamiÄ&#x2122;ci flash itp.). ELDAR " 4 5;# >5759; B$ 4 66 >>@ => =># - % 66 >59 @@ 58 7( \ 4& 4 4&
AUTOMATICON STOISKO H-3 MAPKA NAÂ STRONIE 83
95
AUTOMATICON
Czujniki MICROmote
firmy Balluff
w systemach dozowania firmy Brand Wysoce wydajne, precyzyj ( N (
. & zie zaawansowanej technolo R &" R
dozownika seripettor. Systemy N ( . # $ Q + ( +L &+R TU @ ( # "( Q +L
+L
( ( 1 &+R T 4
$ " T
$ " " L R +L ( " "+ ki fotoelektryczne MICROmote N ( .
"--4
Z
 uwagi na koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; odmierzania coraz mniejszych objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;ci wysoce precyzyjne dozowanie mediĂłw wodnych stanowi rosnÄ&#x2026;ce wyzwanie nie tylko w codziennej pracy laboratorium. Od zautomatyzowanych systemĂłw dozowania wymaga siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź zapewnienia coraz wiÄ&#x2122;kszej precyzji i niezawodnoĹ&#x203A;ci procesu. PociÄ&#x2026;ga to za sobÄ&#x2026; koniecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zastosowania bardziej zĹ&#x201A;oĹźonych elementĂłw systemu, takich jak jednostki odmierzajÄ&#x2026;ce maĹ&#x201A;e objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;ci, a takĹźe czujniki przeznaczone do instalacji w najbardziej ograniczonych przestrzeniach. â&#x20AC;&#x201C; W przypadku naszej jednostki seripettor, odmierzajÄ&#x2026;cej objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;Ä&#x2021; 2 ml, zwykle podajemy dokĹ&#x201A;adnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Âą1 proc. lub 0,5 ¾l dla objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;ci docelowej 50 ¾l medium wodnego o niewielkiej lepkoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi Eberhard Albrecht, kierownik dziaĹ&#x201A;u technologii produkcji i wytwarzania maszyn o specjalnym przeznaczeniu w firmie Brand GmbH + Co Kg z siedzibÄ&#x2026; w Wertheim w Niemczech. Dodaje jednak, Ĺźe ta informacja dotyczy wartoĹ&#x203A;ci standardowych. Z testĂłw dozowania przy uĹźyciu pierwotnego medium wynika, Ĺźe w przypadku okreĹ&#x203A;lonego zastosowania czÄ&#x2122;sto moĹźliwe jest osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie jeszcze mniejszych tolerancji.
Sprawdzona koncepcja NakrÄ&#x2122;cane na butelkÄ&#x2122; dozowniki typu seripettor z linii produktĂłw firmy Brand do pracy z cieczami sÄ&#x2026; stosowane od lat w wielu róşnych laboratoriach na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie. UmoĹźliwiajÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;atwe i precyzyjne dozowanie medium bezpoĹ&#x203A;rednio z butli zasilajÄ&#x2026;cej. Ruch tĹ&#x201A;oka w gĂłrÄ&#x2122; sprawia, Ĺźe jednostka odmierzajÄ&#x2026;ca 96
P R O M O C J A
napeĹ&#x201A;nia siÄ&#x2122; cieczÄ&#x2026;, ktĂłra jest nastÄ&#x2122;pnie dozowana przez kaniulÄ&#x2122; odmierzajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; za pomocÄ&#x2026; systemu zaworĂłw, gdy tĹ&#x201A;ok przesuwa siÄ&#x2122; w dĂłĹ&#x201A;. â&#x20AC;&#x201C; Mechanizm cylindra z tĹ&#x201A;okiem wykorzystywany w tym urzÄ&#x2026;dzeniu moĹźna rĂłwnieĹź z powodzeniem zaadaptowaÄ&#x2021; do zastosowania w automatycznych precyzyjnych systemach dozowania. JuĹź od wielu lat konstruujemy systemy dozowania do wĹ&#x201A;asnych zadaĹ&#x201E; produkcyjnych w oparciu o tÄ&#x2122; koncepcjÄ&#x2122;. Od 1998 r. oferujemy rĂłwnieĹź rozwiÄ&#x2026;zania w zakresie dozowania dostosowane do szczegĂłlnych potrzeb naszych klientĂłw. Ĺ&#x161;wiadczymy kompleksowe usĹ&#x201A;ugi: od opracowania projektu i produkcji urzÄ&#x2026;dzenia, przez skonstruowanie i zaprogramowanie sterowania, do pierwszego uruchomienia i serwisowania w miejscu instalacji â&#x20AC;&#x201C; wyjaĹ&#x203A;nia Eberhard Albrecht. PoczÄ&#x2026;tkowo systemĂłw opartych na skoku tĹ&#x201A;oka uĹźywano jako centralnych elementĂłw systemĂłw dozowania objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;ci nominalnych 10 i 25 ml. â&#x20AC;&#x201C; W przypadku dozowania mniejszych objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;ci przy uĹźyciu maĹ&#x201A;ych jednostek odmierzajÄ&#x2026;cych wczeĹ&#x203A;niej stosowane czujniki pojemnoĹ&#x203A;ciowe nie byĹ&#x201A;y w stanie zapewniÄ&#x2021; niezawodnego wykrywania niepoĹźÄ&#x2026;danego gromadzenia siÄ&#x2122; powietrza w cylindrze jednostki odmierzajÄ&#x2026;cej. Dlatego potrzebowaliĹ&#x203A;my nowego rozwiÄ&#x2026;zania z zastosowaniem czujnikĂłw â&#x20AC;&#x201C; mĂłwi przedstawiciel firmy Brand. SzukajÄ&#x2026;c informacji w Internecie, natrafiĹ&#x201A; na zminiaturyzowane czujniki fotoelektryczne firmy Balluff. Ich wyjÄ&#x2026;tkowo maĹ&#x201A;e wymiary zrobiĹ&#x201A;y na nim wraĹźenie, a doskonaĹ&#x201A;a specyfikacja techniczna ostatecznie przekonaĹ&#x201A;a go do tego rozwiÄ&#x2026;zania. AUTOMATYKA
AUTOMATICON
, 4 . # .
"--
Imponująca technologia czujników Głowice czujników fotoelektrycznych MICROmote, wielkości zaledwie kilku milimetrów, są umieszczone we wzmocnionej metalowej obudowie i obsługiwane za pośrednictwem osobnych wzmacniaczy. Dzięki temu doskonale nadają się do instalacji w ograniczonej przestrzeni, np. w modułach odmierzających systemów
dozowania, w których – w zależności od modelu – różna liczba jednostek odmierzających jest umieszczona obok siebie w jednym rzędzie. Wzmacniacze z wygodnymi kontrolkami i elementami sterującymi znajdują się poza systemem, w szafce sterowniczej. Wysoce elastyczne przewody elektryczne zapewniają niezawodną transmisję sygnałów między głowicą czujnika a wzmacniaczem.
Czujniki zawdzięczają swój mały rozmiar autorskiej technologii firmy Balluff, opatentowanej w celu wytwarzania elementów mikrooptycznych o bezkonkurencyjnych właściwościach technicznych, takich jak diody LED, fotodiody, fototranzystory i zespoły z diodami laserowymi. Te najmniejsze na świecie czujniki fotoelektryczne, wyposażone elementy optyczne o wysokiej wydajności, stosuR E K L A M A
3/2018
97
je siÄ&#x2122; w wielu róşnych standardowych produktach o róşnorodnej konstrukcji jako czujniki Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a odbitego do detekcji rozproszonego Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;a odbitego od obiektu, refleksyjne czujniki fotoelektryczne lub czujniki optyczne typu bariera. W systemach dozowania firmy Brand sÄ&#x2026; one uĹźywane jako czujniki optyczne typu bariera o zmodyfikowanej konstrukcji. â&#x20AC;&#x201C; Niezawodne wykrywanie wody, ktĂłre bywa problematyczne w przypadku innych technologii, ma dla nas rĂłwnieĹź kluczowe znaczenie â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;la Eberhard Albrecht. W omawianym zastosowaniu czujniki MICROmote wykorzystujÄ&#x2026; fale w zakresie podczerwieni, o dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci okoĹ&#x201A;o 1480 nm, w przypadku ktĂłrych woda wykazuje maksymalnÄ&#x2026; absorpcjÄ&#x2122;. Przy tej dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci fali czujniki optyczne pracujÄ&#x2026; niezawodnie rĂłwnieĹź w przypadku czystej wody, nawet gdy cylindry wypeĹ&#x201A;nione cieczÄ&#x2026; sÄ&#x2026; wykonane z materiaĹ&#x201A;u pĂłĹ&#x201A;przezroczystego. UĹ&#x201A;atwia to znacznie wykrywanie cieczy z duĹźÄ&#x2026; zawartoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; wody. NiepoĹźÄ&#x2026;dane gromadzenie siÄ&#x2122; powietrza w cylindrze odmierzajÄ&#x2026;cym, ktĂłre moĹźe skutkowaÄ&#x2021; niedokĹ&#x201A;adnym dozowaniem okreĹ&#x203A;lonej objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;ci, jest wĂłwczas wykrywane na podstawie braku obecnoĹ&#x203A;ci cieczy. Czujniki na cylindrach jednostek odmierzajÄ&#x2026;cych sÄ&#x2026; umieszczone w rozwidlonej obudowanie, zaprojektowanej z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o specjalnej instalacji. Firma stosuje tÄ&#x2122; samÄ&#x2026; koncepcjÄ&#x2122; czujnikĂłw optycznych typu bariera rĂłwnieĹź w instalacjach z wykorzystaniem zbiornikĂłw wyrĂłwnawczych, gdzie sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026; one jednoczeĹ&#x203A;nie jako element moduĹ&#x201A;Ăłw odmierzajÄ&#x2026;cych, zapewniajÄ&#x2026;cy staĹ&#x201A;e ciĹ&#x203A;nienie w systemie oraz za syfo98
nem. Pozwala to wykrywaÄ&#x2021; minimalny i maksymalny poziom. GĹ&#x201A;Ăłwny zbiornik jest monitorowany w ten sam sposĂłb. W tym celu w rurze wlotowej umieszcza siÄ&#x2122; moduĹ&#x201A;y emitera i odbiornika o bardzo maĹ&#x201A;ych wymiarach. JeĹ&#x203A;li w rurze nie zostanie wykryta Ĺźadna ciecz, system jest pusty.
Podsumowanie Wysoce precyzyjne dozowanie mediĂłw ciekĹ&#x201A;ych wymaga przede wszystkim zastosowania odpowiedniej technologii dozowania. Firma Brand znalazĹ&#x201A;a idealne rozwiÄ&#x2026;zanie â&#x20AC;&#x201C; nakrÄ&#x2122;cany na butelkÄ&#x2122; dozownik seripettor. Z uwagi na bardzo maĹ&#x201A;e objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;ci dozowania i niskÄ&#x2026; tolerancjÄ&#x2122; wymagane w przypadku wielu zastosowaĹ&#x201E;, zaprojektowanie automatycznych i wysoce wydajnych systemĂłw dozowania stanowi prawdziwe wyzwanie. PrzestrzeĹ&#x201E; instalacyjna w moduĹ&#x201A;ach systemĂłw dozowania jest
bardzo ograniczona, a moduĹ&#x201A;y moĹźna wymieniaÄ&#x2021; albo w caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci, albo w czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciach. Konwencjonalne czujniki pojemnoĹ&#x203A;ciowe sÄ&#x2026; zbyt duĹźe, by moĹźna byĹ&#x201A;o ich uĹźyÄ&#x2021; do tego typu zastosowaĹ&#x201E;. Z uwagi na specjalny ksztaĹ&#x201A;t tĹ&#x201A;oku w jednostkach odmierzajÄ&#x2026;cych objÄ&#x2122;toĹ&#x203A;Ä&#x2021; 2 ml oraz maksymalnÄ&#x2026; dozwolonÄ&#x2026; odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czania, nie moĹźna wĂłwczas zagwarantowaÄ&#x2021; niezawodnego wykrywania cieczy w cylindrze. â&#x20AC;&#x201C; Nawiasem mĂłwiÄ&#x2026;c, Ĺ&#x203A;wiatĹ&#x201A;owody rĂłwnieĹź wymagaĹ&#x201A;yby wiÄ&#x2122;kszej przestrzeni instalacyjnej niĹź bardzo maĹ&#x201A;e czujniki fotoelektryczne firmy Balluff. Jednak na rynku nie ma dostÄ&#x2122;pnych modeli pracujÄ&#x2026;cych w specjalnej dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci fali pozwalajÄ&#x2026;cej wykrywaÄ&#x2021; wodÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x201C; dodaje Eberhard Albrecht. Z tego wzglÄ&#x2122;du czujniki fotoelektryczne MICROmote to idealne rozwiÄ&#x2026;zanie w przypadku systemĂłw dozowania firmy Brand. ZapewniajÄ&#x2026; niezawodne wykrywanie mediĂłw wodnych, a przede wszystkim przyczyniajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do znacznego zmniejszenia rozmiarĂłw moduĹ&#x201A;Ăłw odmierzajÄ&#x2026;cych, co ostatecznie w duĹźym stopniu uĹ&#x201A;atwia uĹźytkownikowi wymianÄ&#x2122; poszczegĂłlnych moduĹ&#x201A;Ăłw podczas pracy. BALLUFF Sp. z o.o. " 4 3 @; # 5>75;A 7( &
"--\&
"--4$
4 6; 9<@ =8 ==# - % 6; 99< >8 9= 4&
"-4 (
AUTOMATICON STOISKO C-20/D-17Â MAPKA NAÂ STRONIE 82
AUTOMATYKA
, 4 . # .
"--
AUTOMATICON
W tym samym czasie:
R E K L A M A
PRAWO I NORMY
OLIWIA CZARNOCKA rzecznik patentowy POLSERVICE, Kancelaria RzecznikĂłw Patentowych
Projekty racjonalizatorskie Wspieranie innowacji w przedsiÄ&#x2122;biorstwie + L ( L
"( Q U L $ Q 1 $ & (
+ 1
"&
1# 1
+ $ $ " " " #
"+L $ & " $ R& "
{ ( L Q $ U R
L & 1 $ & ( $ R&
"& $ " $ 4
0 ( `( ( ^ L (
+ ( L $ + + 4
100
R
amy prawne dotyczÄ&#x2026;ce projektĂłw racjonalizatorskich zostaĹ&#x201A;y ujÄ&#x2122;te w ustawie Prawo wĹ&#x201A;asnoĹ&#x203A;ci przemysĹ&#x201A;owej. Ustawa wspomina o projektach racjonalizatorskich jedynie w dwĂłch przepisach, tj. w art. 7 oraz 8. PrzedsiÄ&#x2122;biorca ma zatem duĹźÄ&#x2026; swobodÄ&#x2122; wyboru i ksztaĹ&#x201A;towania modelu racjonalizacji w swoim przedsiÄ&#x2122;biorstwie.
Swoboda przedsiÄ&#x2122;biorcy ArtykuĹ&#x201A; 7 wskazuje, Ĺźe â&#x20AC;&#x17E;PrzedsiÄ&#x2122;biorcy mogÄ&#x2026; przewidzieÄ&#x2021; przyjmowanie projektĂłw racjonalizatorskich na warunkach okreĹ&#x203A;lonych w ustalanym przez siebie regulaminie racjonalizacji.â&#x20AC;? Swoboda ksztaĹ&#x201A;towania podejĹ&#x203A;cia do racjonalizacji widoczna jest od samego poczÄ&#x2026;tku, poniewaĹź to przedsiÄ&#x2122;biorca definiuje jakie rozwiÄ&#x2026;zanie uzna za projekt racjonalizatorski. Jedynym ograniczeniem jest ograniczenie wskazane w pkt 2 art.7, a mianowicie: â&#x20AC;&#x17E;PrzedsiÄ&#x2122;biorca moĹźe uznaÄ&#x2021; za projekt racjonalizatorski, w rozumieniu ustawy, kaĹźde rozwiÄ&#x2026;zanie nadajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; do wykorzystania, niebÄ&#x2122;dÄ&#x2026;ce wynalazkiem podlegajÄ&#x2026;cym opatentowaniu, wzorem uĹźytkowym, wzorem przemysĹ&#x201A;owym lub topografiÄ&#x2026; ukĹ&#x201A;adu scalonego.â&#x20AC;? W takim regulaminie przedsiÄ&#x2122;biorca powinien okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; co najmniej â&#x20AC;&#x201C; jakie rozwiÄ&#x2026;zania i przez kogo dokonane uznaje siÄ&#x2122;
w przedsiÄ&#x2122;biorstwie za projekty racjonalizatorskie. Powinien rĂłwnieĹź wskazaÄ&#x2021; sposĂłb rozpatrywania zgĹ&#x201A;oszonych projektĂłw i zasady wynagradzania twĂłrcĂłw tych projektĂłw.
Co moĹźe byÄ&#x2021; projektem racjonalizatorskim? RozwiÄ&#x2026;zaniami nadajÄ&#x2026;cymi siÄ&#x2122; do wykorzystania mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; rozwiÄ&#x2026;zania techniczne, techniczno-organizacyjne i organizacyjne dotyczÄ&#x2026;ce realizowanej produkcji lub Ĺ&#x203A;wiadczonej usĹ&#x201A;ugi, polegajÄ&#x2026;ce na ulepszeniu bÄ&#x2026;dĹş usprawnieniu logistyki, procedur, przepĹ&#x201A;ywu materiaĹ&#x201A;Ăłw i wyrobĂłw, ulepszeniu parametrĂłw technicznych, twĂłrczym przystosowaniu znanego rozwiÄ&#x2026;zania do potrzeb przedsiÄ&#x2122;biorstwa, poprawieniu warunkĂłw bhp i ochrony Ĺ&#x203A;rodowiska, a takĹźe optymalizacji oprogramowania stosowanego w przedsiÄ&#x2122;biorstwie. PrzedsiÄ&#x2122;biorca moĹźe rĂłwnieĹź okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021;, jakie rozwiÄ&#x2026;zania nie bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; uznawane za projekty racjonalizatorskie. Takimi rozwiÄ&#x2026;zaniami mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; proste rozwiÄ&#x2026;zania, ktĂłre nie wykazujÄ&#x2026; znamion jakiejkolwiek innowacyjnoĹ&#x203A;ci, dotyczÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pnych ogĂłlnie urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; czy rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;, a takĹźe rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; o charakterze estetycznym. Innymi przykĹ&#x201A;adami rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;, ktĂłre przedsiÄ&#x2122;biorca moĹźe AUTOMATYKA
PRAWO I NORMY wyłączyć z możliwości zgłaszania jako projekty racjonalizatorskie są rozwiązania będące wynikiem pracy badawczo-rozwojowej wykonanej na zamówienie przedsiębiorcy, a także ogólnej koncepcji – bez określenia środków technicznych lub techniczno-organizacyjnych, które są konieczne do uzyskania zaplanowanego efektu.
Kto może opracować projekt racjonalizatorski? Projekt racjonalizatorski może zgłosić każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę albo osoba, która świadczy usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło. W niektórych przypadkach można wyłączyć pewne grono osób – np. od kadry menedżerskiej można oczekiwać, że pewien poziom innowacyjności w rozwiązywaniu problemów wpisany jest w zajmowane stanowisko i jest za to pobierane wynagrodzenie, a zatem nie mogą one zgłaszać projektów racjonalizatorskich, za które przewidziane byłoby wynagrodzenie dodatkowe. Do grupy osób wyłączonych z możliwości zgłaszania projektu racjonalizatorskiego można dołączyć również – w zależności od wielkości i rodzaju przedsiębiorstwa – członków zarządu, członków rady nadzorczej czy pracowników i/lub kierownika działu ds. innowacyjności. Twórca ma prawo do wymieniania go jako twórcy w opisach, rejestrach oraz w innych dokumentach i publikacjach.
Sposób rozpatrywania zgłoszonych projektów Przedsiębiorca powinien określić w regulaminie jednostkę, która będzie właściwa do przyjmowania i ewidencjo-
PROJEKT RACJONALIZATORSKI MOŻE ZGŁOSIĆ KAŻDY PRACOWNIK ZATRUDNIONY NA UMOWĘ O PRACĘ ALBO OSOBA, KTÓRA ŚWIADCZY USŁUGI NA PODSTAWIE UMOWY ZLECENIA LUB UMOWY O DZIEŁO. nowania projektów. Korzystne byłoby również opracowanie ogólnych druków (formularzy), które posłużą do uporządkowania przez twórcę informacji o projekcie. Zgłoszenie projektu na formularzu powinno zawierać dane twórcy, zwięzły i jasny opis proponowanego rozwiązania, jego zastosowanie, schematy oraz wykresy konieczne do oceny. Dobrym posunięciem byłoby przeprowadzenie przez twórcę analizy SWOT, czyli określenie mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń. Regulamin powinien również wskazywać organ, który będzie oceniał zgłaszane rozwiązania pod kątem ich przydatności w przedsiębiorstwie. Taki organ – nazwany przykładowo zespołem ds. racjonalizacji – może odpowiadać za wydawanie decyzji i rozpatrywanie odwołań, opracowywanie planu wdrażania rozwiązań i ich monitorowania, a także szkolenie i popularyzowanie działalności racjonalizatorskiej. Regulamin powinien również zawierać zakaz oferowania projektów racjonalizatorskich przez twórców oraz inne osoby zatrudnione w przedsiębiorstwie innym przedsiębiorcom, jak również informacje dotyczące odpowiedzialności w przypadku wprowadzenia przedsiębiorcy w błąd co do osoby będącej twórcą rozwiązania.
UREGULOWANIE W PRZEDSIĘBIORSTWIE SPRAW ZWIĄZANYCH Z PROJEKTAMI RACJONALIZATORSKIMI UMOŻLIWIA NIE TYLKO UZYSKANIE PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ, ALE RÓWNIEŻ UZYSKANIE OSZCZĘDNOŚCI W PROCESIE PRODUKCJI LUB POPRAWĘ JAKOŚCI OFEROWANYCH USŁUG. 3/2018
Zasady wynagradzania twórców projektów Artykuł 8 ustawy Prawo własności przemysłowej wskazuje, że twórca projektu racjonalizatorskiego przyjętego przez przedsiębiorcę do wykorzystania ma prawo do wynagrodzenia określonego w regulaminie obowiązującym w dniu zgłoszenia projektu, chyba że wydany później regulamin jest dla twórcy korzystniejszy. Regulamin powinien zawierać wskazówki dotyczące określania wysokości wynagrodzenia przysługującego za zgłoszony projekt. Sposób określania wynagrodzenia może być uzależniony od tego, czy rozwiązanie przynosi korzyści wymierne, czy niewymierne dla przedsiębiorcy. Uporządkowanie przez przedsiębiorcę spraw związanych z racjonalizacją zmniejsza ryzyko potencjalnych roszczeń ze strony pracowników za opracowanie danego projektu racjonalizatorskiego. Sprawy sporne między pracownikiem a przedsiębiorcą, zgodnie z art. 284 pkt 3 ustawy Prawo własności przemysłowej, rozwiązywane są w trybie postępowania cywilnego na zasadach ogólnych. Uregulowanie w przedsiębiorstwie spraw związanych z projektami racjonalizatorskimi umożliwia nie tylko uzyskanie przewagi konkurencyjnej, ale również oszczędności w procesie produkcji lub poprawę jakości oferowanych usług. Odpowiednie bodźce i motywacja, związane z unormowaniem wdrażania nowych rozwiązań, wpływają pozytywnie również na podejście pracowników do ciągłego podnoszenia jakości swojej pracy, co wydaje się bardzo cenne w realiach współczesnego rynku. Oliwia Czarnocka 101
RYNEK
Cyfrowa epoka obrabiarek Targi BI-MUÂ coraz bliĹźej Wywiad z Massimo Carboniero, prezesem UCIMU-SISTEMI PER PRODURRE â&#x20AC;&#x201C; Stowarzy 1 "
B& & # & " ( 4
102
Jak ukĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; wymiana handlowa miÄ&#x2122;dzy WĹ&#x201A;ochami a PolskÄ&#x2026; w branĹźy obrabiarek i robotĂłw? Polska jest obecnie paĹ&#x201E;stwem stale rozwijajÄ&#x2026;cym siÄ&#x2122; pod wieloma wzglÄ&#x2122;dami. Z pewnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; przemysĹ&#x201A; i innowacje naleĹźÄ&#x2026; do tych sektorĂłw, ktĂłre sÄ&#x2026; najwiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; siĹ&#x201A;Ä&#x2026; napÄ&#x2122;dowÄ&#x2026; rozwoju kraju. I rzeczywiĹ&#x203A;cie â&#x20AC;&#x201C; Polska przyciÄ&#x2026;ga rĂłwnieĹź inwestycje zagraniczne. P R O M O C J A
Wiele spoĹ&#x203A;rĂłd najwaĹźniejszych wĹ&#x201A;oskich przedsiÄ&#x2122;biorstw przemysĹ&#x201A;owych â&#x20AC;&#x201C; Brembo, FCA, Indesit, Finmeccanica i inne â&#x20AC;&#x201C; otworzyĹ&#x201A;o tutaj wĹ&#x201A;asne fabryki. Marki te stanowiÄ&#x2026; jedne z gĹ&#x201A;Ăłwnych rynkĂłw zbytu dla branĹźy wĹ&#x201A;oskich producentĂłw obrabiarek, robotĂłw i automatyki, ktĂłrÄ&#x2026; UCIMU-SISTEMI PER PRODURRE â&#x20AC;&#x201C; stowarzyszenie, ktĂłremu mam zaszczyt przewodniczyÄ&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; repreAUTOMATYKA
RYNEK zentuje we WĹ&#x201A;oszech i na caĹ&#x201A;ym Ĺ&#x203A;wiecie. RĂłwnieĹź z tego powodu wĹ&#x201A;oscy producenci obrabiarek sÄ&#x2026; bardzo zainteresowani inicjatywami z udziaĹ&#x201A;em polskich partnerĂłw. Z ponad 400 przedsiÄ&#x2122;biorstwami, 32 000 pracownikĂłw i obrotem przewyĹźszajÄ&#x2026;cym w 2017 r. 8 mld euro wĹ&#x201A;oski przemysĹ&#x201A; obrabiarek odgrywa gĹ&#x201A;ĂłwnÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; na arenie miÄ&#x2122;dzynarodowej, zajmujÄ&#x2026;c piÄ&#x2026;te miejsce w rankingu paĹ&#x201E;stw-producentĂłw obrabiarek i trzecie miejsce w kategorii paĹ&#x201E;stw, ktĂłre je eksportujÄ&#x2026;.
, 4 0
Jaka jest wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wymiany handlowej miÄ&#x2122;dzy WĹ&#x201A;ochami a PolskÄ&#x2026; w tym sektorze ? WedĹ&#x201A;ug danych UCIMU w pierwszych dziewiÄ&#x2122;ciu miesiÄ&#x2026;cach 2017 r. Polska byĹ&#x201A;a dla nas piÄ&#x2026;tym â&#x20AC;&#x201C; po Chinach, Niemczech, USA i Francji â&#x20AC;&#x201C; rynkiem zbytu ze 110 mln euro sprzedaĹźy, co stanowi o 22 proc. wiÄ&#x2122;cej w porĂłwnaniu z poprzednim rokiem. JeĹźeli ograniczymy tÄ&#x2122; analizÄ&#x2122; tylko do obrabiarek wykorzystujÄ&#x2026;cych w pracy technologiÄ&#x2122; odksztaĹ&#x201A;cania, Polska jest trzecim rynkiem zbytu dla tych maszyn wyprodukowanych we WĹ&#x201A;oszech. NajczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej eksportowane do Polski urzÄ&#x2026;dzenia to zginarki i giÄ&#x2122;tarki. W ostatnich latach wzrĂłsĹ&#x201A; rĂłwnieĹź import z Polski do WĹ&#x201A;och. WedĹ&#x201A;ug ostatnich dostÄ&#x2122;pnych danych, obejmujÄ&#x2026;cych pierwsze dziewiÄ&#x2122;Ä&#x2021; miesiÄ&#x2122;cy 2017 r., sprowadziliĹ&#x203A;my z Polski urzÄ&#x2026;dzenia za prawie 9 mln euro, a wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; importu wzrosĹ&#x201A;a o 5 proc. w stosunku do osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;tej w 2016 r. Prognozy Oxford Economics szacujÄ&#x2026; staĹ&#x201A;y wzrost zainteresowania stosowaniem obrabiarek w Polsce, ktĂłre powinno osiÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;Ä&#x2021; najwyĹźszy poziom w 2020 r. Przytoczone liczby wystarczajÄ&#x2026;, aby uzasadniÄ&#x2021; wielkie zainteresowanie WĹ&#x201A;och polskim przemysĹ&#x201A;em wytwĂłrczym. Nie jest przypadkiem, Ĺźe UCIMU-SISTEMI PER PRODURRE jest zawsze gotowe do udziaĹ&#x201A;u i przewodniczenia inicjatywom komercyjnym oraz instytucjonalnym, ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; skonfrontowanie potrzeb i moĹźliwoĹ&#x203A;ci wspĂłĹ&#x201A;pracy dwĂłch krajĂłw. Czym charakteryzuje siÄ&#x2122; wĹ&#x201A;oska oferta w tej kategorii? 3/2018
Wysokie standardy jakoĹ&#x203A;ci, zaawansowana personalizacja oferty produktĂłw w oparciu o potrzeby klientĂłw, specjalna obsĹ&#x201A;uga dla serwisu posprzedaĹźowego to gĹ&#x201A;Ăłwne cechy charakterystyczne â&#x20AC;&#x17E;made in Italyâ&#x20AC;? w tym sektorze. DziÄ&#x2122;ki poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu tych elementĂłw WĹ&#x201A;ochy od zawsze sÄ&#x2026; jednym ze Ĺ&#x203A;wiatowych liderĂłw w branĹźy obrĂłbki metali. Dzisiaj sÄ&#x2026; nim jeszcze bardziej niĹź w przeszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci, poniewaĹź coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej innowacja dotyczy nie tylko inĹźynierii mechanicznej i sterowania numerycznego, ale jest rozumiana w szerszym znaczeniu, w odniesieniu do wszystkich tych aspektĂłw, ktĂłre mogÄ&#x2026; uczyniÄ&#x2021; systemy produkcyjne bezpieczniejszymi, wydajniejszymi, bardziej elastycznymi, zautomatyzowanymi i zintegrowanymi oraz sprawiÄ&#x2021;, Ĺźe dziÄ&#x2122;ki nim zakĹ&#x201A;ady produkcyjne bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; przeksztaĹ&#x201A;caÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w inteligentne fabryki. Obecnie innowacje dotyczÄ&#x2026; czujnikĂłw, systemĂłw wizyjnych, kontroli i pomiarĂłw jakoĹ&#x203A;ci, automatyzacji systemĂłw produkcyjnych, digitalizacji procesĂłw oraz technologii stosowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;. To nowe wĹ&#x201A;oskie wyzwanie. WiÄ&#x2122;kszoĹ&#x203A;Ä&#x2021; rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; â&#x20AC;&#x17E;made in Italyâ&#x20AC;? w tej branĹźy jest realizowana w oparciu o podejĹ&#x203A;cie PrzemysĹ&#x201A; 4.0, co oznacza, Ĺźe jeĹźeli uĹźytkownik kupuje te nowe rozwiÄ&#x2026;zania, jego zakĹ&#x201A;ad przemysĹ&#x201A;owy moĹźe poprawiÄ&#x2021; swojÄ&#x2026; konkurencyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. CiÄ&#x2122;Ĺźko pracujemy nad tymi aspektami i rzeczywiĹ&#x203A;cie wyniki tego sektora w 2017 r. byĹ&#x201A;y doskonaĹ&#x201A;e. NawiÄ&#x2026;zujÄ&#x2026;c do tego tematu â&#x20AC;&#x201C; jak w podsumowaniach wypada rok 2017 i jaki Pana zdaniem bÄ&#x2122;dzie dla wĹ&#x201A;oskiego przemysĹ&#x201A;u obrabiarek ten obecny? Poprzedni rok byĹ&#x201A; niezwykle udany dla wĹ&#x201A;oskiego przemysĹ&#x201A;u obrabiarek, robotyki i automatyki, poniewaĹź zarejestrowany zostaĹ&#x201A; dwucyfrowy wzrost wszystkich gĹ&#x201A;Ăłwnych wskaĹşnikĂłw ekonomicznych. Jestem przekonany, Ĺźe 2018 r. bÄ&#x2122;dzie rĂłwnie pozytywny i potwierdzi, Ĺźe branĹźa przeĹźywa doskonaĹ&#x201A;y okres. W szczegĂłlnoĹ&#x203A;ci powinien nastÄ&#x2026;piÄ&#x2021; wzrost produkcji, eksportu i konsumpcji. Aby lepiej zrozumieÄ&#x2021; oĹźywienie wĹ&#x201A;oskiego rynku, wystarczy zauwa-
ĹźyÄ&#x2021;, Ĺźe juĹź teraz notujemy wiele zgĹ&#x201A;oszeĹ&#x201E; wystawcĂłw na BI-MU â&#x20AC;&#x201C; gĹ&#x201A;ĂłwnÄ&#x2026; wystawÄ&#x2122; we WĹ&#x201A;oszech poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;conÄ&#x2026; temu sektorowi, ktĂłra odbÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; w Fieramilano od 9 do 13 paĹşdziernika 2018 r. Na 10 miesiÄ&#x2122;cy przed wydarzeniem zarejestrowaĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; juĹź ponad 450 firm, rezerwujÄ&#x2026;c trzykrotnie wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; powierzchniÄ&#x2122; wystawienniczÄ&#x2026; od tej zarezerwowanej w styczniu 2016 r., podczas poprzedniej edycji. Co bÄ&#x2122;dzie moĹźna zobaczyÄ&#x2021; w trakcie tegorocznych targĂłw BI-MU? Jak wiadomo, BI-MU to najwaĹźniejsze targi we WĹ&#x201A;oszech w branĹźy obrabiarek, robotĂłw i systemĂłw automatyzacji. Promowane przez UCIMU-SISTEMI PER PRODURRE, rozlokowane w szeĹ&#x203A;ciu pawilonach zarezerwowanych na tÄ&#x2122; imprezÄ&#x2122;, 31. targi BI-MU bez wÄ&#x2026;tpienia przyciÄ&#x2026;gnÄ&#x2026; uwagÄ&#x2122; wĹ&#x201A;oskich i zagranicznych firm, rĂłwnieĹź dziÄ&#x2122;ki bogatej gamie zmodernizowanych produktĂłw technologicznych i licznych innowacji. Nie tylko obrabiarki, maszyny do wiercenia i ciÄ&#x2122;cia metali, automatyka, robotyka, technologie pomocnicze, ale takĹźe technologie produkcji i technologie wspomagajÄ&#x2026;ce digitalizacjÄ&#x2122; stanowiÄ&#x2026; serce nowych targĂłw BI-MU, na ktĂłrych przedstawiona zostanie â&#x20AC;&#x17E;cyfrowa epoka obrabiarekâ&#x20AC;?. Nowa interpretacja targĂłw cieszy siÄ&#x2122; duĹźym uznaniem wĹ&#x201A;oskich i zagranicznych firm, ktĂłre juĹź zarezerwowaĹ&#x201A;y wiele stoisk o duĹźej powierzchni. Jak wspomniaĹ&#x201A;em, na 10 miesiÄ&#x2122;cy przed rozpoczÄ&#x2122;ciem zarejestrowaĹ&#x201A;o siÄ&#x2122; ponad 450 firm, a w ciÄ&#x2026;gu miesiÄ&#x2026;ca przybyĹ&#x201A;o nastÄ&#x2122;pnych 150 i dziewiÄ&#x2122;Ä&#x2021; miesiÄ&#x2122;cy przed imprezÄ&#x2026; byĹ&#x201A;o juĹź zgĹ&#x201A;oszonych 600 wystawcĂłw. Kolejne wnioski w sprawie udziaĹ&#x201A;u napĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026; bardzo szybko, dlatego jesteĹ&#x203A;my pewni, Ĺźe nowe targi BI-MU przyciÄ&#x2026;gnÄ&#x2026; uwagÄ&#x2122; zwiedzajÄ&#x2026;cych z caĹ&#x201A;ego Ĺ&#x203A;wiata. CzekajÄ&#x2026;c na to wydarzenie, zapraszam wszystkich do wziÄ&#x2122;cia udziaĹ&#x201A;u w nim, poniewaĹź bÄ&#x2122;dzie to bardzo dobra okazja do zapoznania siÄ&#x2122; z najnowszÄ&#x2026; miÄ&#x2122;dzynarodowÄ&#x2026; ofertÄ&#x2026; systemĂłw produkcji. ZachÄ&#x2122;cam rĂłwnieĹź do odwiedzenia strony bimu.it, ktĂłra jest wciÄ&#x2026;Ĺź aktualizowana. 4" ("4
103
RYNEK
Aplikacje mobilne Danfoss Drives X TU ( + $ `( & TU^4
0 " & U & T
& ( - # & # " 1(" 4 Â&#x2018; $R #
- ( + ( +L & U R$
R Q ( ( ( 4 $ $ (
+ $ + Q
$ 4 Â R " Q
1 " L
1 ( 1 " ( ( R# & &
& + ( & ` ( ^4
0 K # "
+ R Q ( ( +" " " & Q 1
$ ( 14 L
N ( ' - $ +L
$ & 4
O
becnie coraz czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej oczekuje siÄ&#x2122; od producenta danego urzÄ&#x2026;dzenia czy rozwiÄ&#x2026;zania, by udostÄ&#x2122;pniaĹ&#x201A; wraz z nim odpowiednie aplikacje na smartfon czy tablet â&#x20AC;&#x201C; tak, aby dostÄ&#x2122;p do danych moĹźna byĹ&#x201A;o uzyskaÄ&#x2021; szybko i intuicyjnie. W odpowiedzi na to zapotrzebowanie firma Danfoss zaoferowaĹ&#x201A;a kilka aplikacji dla swoich rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; VLT i VACON, a kolejne sÄ&#x2026; w przygotowaniu.
MyDrive Portfolio â&#x20AC;&#x201C; wszystkie dane â&#x20AC;&#x17E;pod kciukiemâ&#x20AC;? JednÄ&#x2026; z pierwszych i oferowanych juĹź od dĹ&#x201A;uĹźszego czasu aplikacji jest MyDrive Portfolio. Aplikacja MyDrive Portfolio stanowi przeglÄ&#x2026;d kompletnej oferty napÄ&#x2122;dowej Danfoss Drives. Jest skarbnicÄ&#x2026; wiedzy, pozwalajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; na wyszukiwanie informacji zarĂłwno na temat konkretnego produktu, jak i aplikacji. UĹ&#x201A;atwia i przyĹ&#x203A;piesza takĹźe dostÄ&#x2122;p do wszelkich
materiaĹ&#x201A;Ăłw i informacji zwiÄ&#x2026;zanych z konkretnÄ&#x2026; branĹźÄ&#x2026; czy zastosowaniem. Co wiÄ&#x2122;cej, lista produktĂłw jest uĹ&#x201A;oĹźona w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od umiejscowienia i przeznaczenia produktu. DziÄ&#x2122;ki MyDrive portfolio Ĺ&#x201A;atwo moĹźna znaleĹşÄ&#x2021; i pobraÄ&#x2021; potrzebnÄ&#x2026; dokumentacjÄ&#x2122;, co jest przede wszystkim bardzo wygodne i zapewnia staĹ&#x201A;y dostÄ&#x2122;p do najnowszych i najbardziej aktualnych wersji wtedy, kiedy sÄ&#x2026; potrzebne. DostÄ&#x2122;pne sÄ&#x2026; rĂłwnieĹź linki do historii aplikacyjnych, filmĂłw czy broszur i dokumentacji. Wystarczy przejrzeÄ&#x2021; informacje i pobraÄ&#x2021; pliki PDF na urzÄ&#x2026;dzenie mobilne. Wszystko, co moĹźna znaleĹşÄ&#x2021;, moĹźna takĹźe udostÄ&#x2122;pniÄ&#x2021; i przesĹ&#x201A;aÄ&#x2021; dalej, np. mailem. Aplikacja umoĹźliwia skrĂłcenie i uproszczenie procesĂłw uruchomienia, rozruchu, projektowania i doboru. DziÄ&#x2122;ki temu cieszy siÄ&#x2122; coraz wiÄ&#x2122;kszym zainteresowaniem.
ecoSmart â&#x20AC;&#x201C; optymalizacja i speĹ&#x201A;nienie wymogĂłw norm KolejnÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pnÄ&#x2026; aplikacjÄ&#x2026; jest ecoSmart obejmujÄ&#x2026;ca wszystkie rodziny napÄ&#x2122;dĂłw Danfoss. Wraz z nowym standardem efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej napÄ&#x2122;dĂłw AC, opublikowanym w marcu 2017 r., nacisk na osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej i skupienie na tym aspekcie staĹ&#x201A;y siÄ&#x2122; jeszcze bardziej istotne i zauwaĹźalne. JuĹź nie tylko silniki, ale takĹźe przetwornice (przemienniki) czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci oraz ukĹ&#x201A;a-
104
P R O M O C J A
AUTOMATYKA
, 4 ' -
RYNEK
dy przetwornica (napÄ&#x2122;d) + silnik bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; podlegaÄ&#x2021; klasyfikacji pod wzglÄ&#x2122;dem energooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;ci. W Europie od 2014 r. obowiÄ&#x2026;zuje norma EN 50598, dotyczÄ&#x2026;ca efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej napÄ&#x2122;dĂłw AC. Obecnie niejako w Ĺ&#x203A;lad za niÄ&#x2026; idzie norma miÄ&#x2122;dzynarodowa IEC 61800-9, zapewniajÄ&#x2026;c dostÄ&#x2122;p do informacji odnoĹ&#x203A;nie sprawnoĹ&#x203A;ci napÄ&#x2122;dĂłw i ukĹ&#x201A;adĂłw silnik + napÄ&#x2122;d. Aplikacja ecoSmart zawiera dane dotyczÄ&#x2026;ce wszystkich obecnych linii produktĂłw napÄ&#x2122;dowych, zarĂłwno marki VLT, jak i VACON. Z ecoSmart moĹźna znaleĹşÄ&#x2021; klasÄ&#x2122; efektywnoĹ&#x203A;ci IE kaĹźdego napÄ&#x2122;du Danfoss, a takĹźe okreĹ&#x203A;liÄ&#x2021; klasÄ&#x2122; efektywnoĹ&#x203A;ci systemu IES kombinacji napÄ&#x2122;du Danfoss z dowolnym silnikiem indukcyjnym. Aplikacja daje swobodÄ&#x2122; wyboru oraz moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; oceny i wyboru optymalnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;. UmoĹźliwia ponadto wygenerowanie certyfikatu zawierajÄ&#x2026;cego szczegĂłĹ&#x201A;y techniczne dotyczÄ&#x2026;ce wybranych elementĂłw i konfiguracji. Poza klasami efektywnoĹ&#x203A;ci energetycznej, ecoSmart przybliĹźa takĹźe wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciowego obciÄ&#x2026;Ĺźenia napÄ&#x2122;du AC w standardowych punktach obsĹ&#x201A;ugi i pozwala obliczyÄ&#x2021; skutecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i sprawnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; napÄ&#x2122;du w dowolnym punkcie roboczym. Aplikacja Danfoss ecoSmart ma takÄ&#x2026; samÄ&#x2026; funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, jak w wersji internetowej, ale jest zoptymalizowana pod kÄ&#x2026;tem urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; mobilnych i ma ulepszone funkcje filtrowania. DziÄ&#x2122;ki Danfoss ecoSmart moĹźna szybko i prosto wyszukiwaÄ&#x2021; dane na temat strat, rĂłwnieĹź przy niepeĹ&#x201A;nym obciÄ&#x2026;Ĺźeniu dla napÄ&#x2122;dĂłw Danfoss. WprowadzajÄ&#x2026;c specyficzne dla aplikacji punkty czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciowego obciÄ&#x2026;Ĺźenia, moĹźna uĹźyÄ&#x2021; Danfoss ecoSmart do obliczenia klasy IE oraz 3/2018
strat w tych punktach. Gdy komponenty sÄ&#x2026; pozyskiwane niezaleĹźnie, moĹźna zastosowaÄ&#x2021; narzÄ&#x2122;dzia do obliczania sprawnoĹ&#x203A;ci ukĹ&#x201A;adu przetwornica + silnik, wybierajÄ&#x2026;c odpowiedniÄ&#x2026; przetwornicÄ&#x2122; Danfoss i dodajÄ&#x2026;c silnik indukcyjny. Danfoss ecoSmart generuje raport w postaci pliku pdf dokumentujÄ&#x2026;cego straty dla czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciowego obciÄ&#x2026;Ĺźenia oraz klasy efektywnoĹ&#x203A;ci IE lub IES razem z wykresami ilustrujÄ&#x2026;cymi wyniki. Raport moĹźe byÄ&#x2021; wysĹ&#x201A;any pocztÄ&#x2026; elektronicznÄ&#x2026;, a dane z punktami czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciowego obciÄ&#x2026;Ĺźenia moĹźna eksportowaÄ&#x2021; w celu stosowania w systemie uĹźytkownika.
MyDrive Connect â&#x20AC;&#x201C; szybka i Ĺ&#x201A;atwa diagnostyka oraz uruchomienie DostÄ&#x2122;pna jest rĂłwnieĹź aplikacja mobilna MyDrive Connect, sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;ca do uruchamiania i serwisowania napÄ&#x2122;dĂłw VLT HVAC, VLT AQUA oraz VLT AutomationDrive przy uĹźyciu poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia indywidualnego opartego na Wi-Fi (IEE 802.11). Podobne rozwiÄ&#x2026;zanie bÄ&#x2122;dzie takĹźe dostÄ&#x2122;pne dla marki VACON. Intuicyjne widgety i przyjazne dla uĹźytkownika funkcje zwiÄ&#x2122;kszajÄ&#x2026; uĹźytecznoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemu. Wystarczy wszystko podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czyÄ&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; tak prosto dziaĹ&#x201A;a MyDrive Connect. Bezprzewodowy panel zastÄ&#x2122;puje klasyczny panel LCP, a aplikacja nie tylko zachowuje, ale rozszerza jego funkcjonalnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. CaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; nie wymaga podĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia przez kabel lub adapter RS-485. Nie trzeba takĹźe przeĹ&#x201A;Ä&#x2026;czaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; juĹź miÄ&#x2122;dzy urzÄ&#x2026;dzeniem a aplikacjÄ&#x2026;, poniewaĹź teraz wszystkie funkcje sÄ&#x2026; zawsze pod rÄ&#x2122;kÄ&#x2026;, dostÄ&#x2122;pne z poziomu aplikacji. Nie jest takĹźe konieczna obecnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; bezpoĹ&#x203A;rednio przy przetwornicy, by zmieniÄ&#x2021; czy odczytaÄ&#x2021; parametry. MoĹźna wygodnie i sprawnie korygowaÄ&#x2021; nastawy, ob-
serwujÄ&#x2026;c pracÄ&#x2122; instalacji. Konfiguracja napÄ&#x2122;du nigdy nie byĹ&#x201A;a tak wygodna. MyDrive Connect to: â&#x20AC;˘ szybka i Ĺ&#x201A;atwa konfiguracja, â&#x20AC;˘ bezpieczne poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie, â&#x20AC;˘ wysoka wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i bogaty interfejs uĹźytkownika, â&#x20AC;˘ kompatybilnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z tradycyjnym LCP, â&#x20AC;˘ bogatsze wsparcie dla uĹźytkownika, â&#x20AC;˘ Ĺ&#x201A;atwe poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie za pomocÄ&#x2026; wstÄ&#x2122;pnie zdefiniowanego uwierzytelniania, â&#x20AC;˘ intuicyjne dodatki graficzne i wykresy aktualizowane w czasie rzeczywistym do staĹ&#x201A;ego monitorowania, â&#x20AC;˘ szybkie wyszukiwanie parametrĂłw po ich indeksie, â&#x20AC;˘ kopiowanie parametrĂłw do telefonu lub wewnÄ&#x2122;trznej pamiÄ&#x2122;ci LCP 103, â&#x20AC;˘ bezpieczne poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie bezprzewodowe (AES, Advanced Encryption Standard), â&#x20AC;˘ bezpieczeĹ&#x201E;stwo â&#x20AC;&#x201C; specjalny parametr pozwalajÄ&#x2026;cy na ustawienie zachowania urzÄ&#x2026;dzenia w przypadku utraty poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia lub awarii aplikacji â&#x20AC;&#x201C; takĹźe do odzyskiwania ustawieĹ&#x201E; po przywrĂłceniu sygnaĹ&#x201A;u, â&#x20AC;˘ obsĹ&#x201A;uga wielu jÄ&#x2122;zykĂłw, â&#x20AC;˘ tryb symulacji. Wszystkie aplikacje sÄ&#x2026; do pobrania z Apple Store i Google Play. W przygotowaniu sÄ&#x2026; kolejne, o ktĂłrych bÄ&#x2122;dziemy informowaÄ&#x2021; na bieĹźÄ&#x2026;co. SzczegĂłĹ&#x201A;owe informacje dotyczÄ&#x2026;ce przetwornic czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci Danfoss Drives sÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;pne na stronie internetowej www.danfoss.pl/napedy.
DANFOSS POLAND Sp. z o.o. " 4 1 5 =57<@5 3 4 @@ 655 =A A< - % @@ 655 =6 =; 4 - 4$ : $
105
RYNEK
Ograniczniki przepiÄ&#x2122;Ä&#x2021; SEC firmy Phoenix Contact  ( +L R ( L ( ( +"
$ " T
4 R 1 L $4
( ( 1 N (
"& $ 1# 1 L + # +L
$" +L $ R
4 .
$ + $ "
( +L Q ( 1 # + + $ &
$ 1 4 R
( "( +
$ $ $ 1
( L 1 ( + +L 1 +
1 1# ( $ & ( ( + &
( + 4
N
owa rodzina ogranicznikĂłw przepiÄ&#x2122;Ä&#x2021; z rodziny Safe Energy Control speĹ&#x201A;nia nawet najostrzejsze wymagania norm oraz wyszukane wymagania firm ubezpieczeniowych, a co najwaĹźniejsze â&#x20AC;&#x201C; wymagania tych, ktĂłrzy na co dzieĹ&#x201E; borykajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; z problemem braku miejsca.
106
Modernizacja obiektĂłw a ograniczniki przepiÄ&#x2122;Ä&#x2021; Modernizacja to proces permanentny w wielu gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;ziach przemysĹ&#x201A;u. NiektĂłre branĹźe sÄ&#x2026; jednak szczegĂłlnie wraĹźliwe na koszt godziny przestoju. Niemal wszystkie procesy technologiczne wymagajÄ&#x2026; wĹ&#x201A;Ä&#x2026;czania i wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czania urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; i aparatĂłw, ktĂłre generujÄ&#x2026; przepiÄ&#x2122;cia. RozwiÄ&#x2026;zaniem jest ogranicznik przepiÄ&#x2122;Ä&#x2021; typu 2: VAL-SEC-T2-â&#x20AC;Ś dobrany do stosowanego ukĹ&#x201A;adu sieci w modernizowanej instalacji, przy czym wersja dla sieci piÄ&#x2122;cioprzewodowych, produkowana jest w ukĹ&#x201A;adzie 3+1, to VAL-SEC-T2-3S-350-FM (fot. 1). NiezwykĹ&#x201A;y mechanizm odĹ&#x201A;Ä&#x2026;czajÄ&#x2026;cy zapewnia pracÄ&#x2122; ogranicznika przy zabezpieczeniach od strony ĹşrĂłdĹ&#x201A;a, ktĂłre nie przekraczajÄ&#x2026; 315 A. SzerokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; zajmowana na euroszynie jest mniejsza o 20 mm, co czyni go idealnym do wszelkich maĹ&#x201A;ych aplikacji, zwĹ&#x201A;aszcza tam, gdzie zabezpieczenia szaf automatyki sÄ&#x2026; rzÄ&#x2122;du 63 A, 125 A lub nawet 315 A. Ogranicznik przepiÄ&#x2122;Ä&#x2021; typu ograniczajÄ&#x2026;cego napiÄ&#x2122;cie, jak pokazany powyĹźej (PN-EN 61643-11) jest niczym â&#x20AC;&#x17E;kosiarka do şywopĹ&#x201A;otĂłwâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; przycina wszelkie wÄ&#x2026;skie piki do poziomu bezpiecznego dla urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; zainstalowanych za nim. WspĂłĹ&#x201A;czesne szafy automatyki to kilka falownikĂłw, zasilacze, styczniki czy klasyczne przekaĹşniki. Raczej trudno znaP R O M O C J A
leĹşÄ&#x2021; w takim przypadku szafÄ&#x2122; bez sterownika zasilanego napiÄ&#x2122;ciem 24 V DC. Warto przyjrzeÄ&#x2021; siÄ&#x2122; teĹź obwodowi 24 V DC, zwĹ&#x201A;aszcza gdy wychodzi poza szafÄ&#x2122; czy wrÄ&#x2122;cz poza kubaturÄ&#x2122; obiektu. ZdarzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; sytuacje, w ktĂłrych takie obwody mogÄ&#x2026; zagroziÄ&#x2021; pracy sterownikĂłw. RozwiÄ&#x2026;zaniem moĹźe byÄ&#x2021; zastosowanie przedstawiciela rodziny SEC, ogranicznika typu 3 (dla obwodĂłw 24 V DC â&#x20AC;&#x201C; PLT-SEC-T3-24DC-FM). To absolutne minimum tam, gdzie napiÄ&#x2122;cie jest wyprowadzane na zewnÄ&#x2026;trz szafy automatyki. Wersja dla 230 V AC â&#x20AC;&#x201C; PLT-SEC-T3-230-FM (fot. 2) â&#x20AC;&#x201C; moĹźe pracowaÄ&#x2021; w instalacjach, gdzie zabezpieczenia nadprÄ&#x2026;dowe siÄ&#x2122;gajÄ&#x2026; nawet do 315 A. Dla prÄ&#x2026;dĂłw odbiornikĂłw powyĹźej 26 A naleĹźy jedynie przyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czaÄ&#x2021; ogranicznik z jednej strony, tak aby prÄ&#x2026;d obciÄ&#x2026;Ĺźenia nie przepĹ&#x201A;ywaĹ&#x201A; przez podstawkÄ&#x2122;. ChociaĹź znaczna czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; instalacji zasilajÄ&#x2026;cych realizowana jest wedĹ&#x201A;ug spĂłjnej koncepcji, wiele z nich wciÄ&#x2026;Ĺź przypomina spontanicznÄ&#x2026; twĂłrczoĹ&#x203A;Ä&#x2021; artystycznÄ&#x2026;. Zdarza siÄ&#x2122;, Ĺźe te same obwody, ktĂłre odpowiadajÄ&#x2026; za ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; kosztownego procesu technologicznego, sÄ&#x2026; przyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone do zewnÄ&#x2122;trznych odpĹ&#x201A;ywĂłw, stanowiÄ&#x2026;cych bardzo powaĹźne zagroĹźenie dla procesu. PrzykĹ&#x201A;adem mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; zasilane bramy, lampy oĹ&#x203A;wietlajÄ&#x2026;ce teren, maszyny. RozwiÄ&#x2026;zaniem jest instalacja AUTOMATYKA
RYNEK
Fot. 1
Fot. 2
Fot. 3
w peĹ&#x201A;nych automatyki szafach ogranicznika kombinowanego, ktĂłry ma dwa róşne elementy na jednÄ&#x2026; fazÄ&#x2122; poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone rĂłwnolegle â&#x20AC;&#x201C; iskiernik i warystor. DziÄ&#x2122;ki temu jest zapewniona permanentna ochrona przed przepiÄ&#x2122;ciami, szybka ochrona realizowana za pomocÄ&#x2026; warystora i ochrona incydentalna za pomocÄ&#x2026; duĹźego iskiernika, ktĂłry przy prÄ&#x2026;dach piorunowych moĹźe utrzymaÄ&#x2021; Ures poniĹźej odpornoĹ&#x203A;ci aparatĂłw w szafie. PrzykĹ&#x201A;adem ogranicznika kombinowanego (zgodnego z wymaganiami normy PN-EN 61643-11) dla ukĹ&#x201A;adu sieci TN-S jest FLT-SEC-T1+T2-3S-350/25-FM (fot. 3). JeĹ&#x203A;li instalacje sÄ&#x2026; wykonywane Ĺ&#x203A;ciĹ&#x203A;le zgodnie z koncepcjÄ&#x2026; ochrony, takie aparaty powinny znajdowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na granicy stref 0/I â&#x20AC;&#x201C; np. zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza kablowe czy rozdzielnice gĹ&#x201A;Ăłwne, nie tylko w szafach automatyki zasilajÄ&#x2026;cych niebezpieczne odpĹ&#x201A;ywy. WszÄ&#x2122;dzie tam, gdzie nie jest wymagana szybkoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, mogÄ&#x2026; sprawdziÄ&#x2021; siÄ&#x2122; klasyczne ograniczniki przepiÄ&#x2122;Ä&#x2021; zgodne z typem 1/klasy 1. DostÄ&#x2122;pnych jest kilka róş-
nych produktĂłw, lecz w przypadku modernizacji obiektĂłw idealnÄ&#x2026; wersjÄ&#x2026; jest hybryda, czyli odgromnik o konstrukcji iskiernikowej, zawierajÄ&#x2026;cy nowy iskiernik SEC, gdzie razem z nim w szeregu jest bezpiecznik. Wszystko mieĹ&#x203A;ci siÄ&#x2122; we wkĹ&#x201A;adce. PrzykĹ&#x201A;adem jest odgromnik FLT-SEC-H-T1-1C-264/25-FM (fot. 4), ktĂłrego moĹźliwoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; podobnie jak w przypadku typu 2 â&#x20AC;&#x201C; mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; cenne przy modernizacjach, poniewaĹź dziÄ&#x2122;ki niemu nie ponosi siÄ&#x2122; kosztĂłw zwiÄ&#x2026;zanych z zabezpieczeniem.
o nazwie CHECKMASTER 2 (fot. 5). DziÄ&#x2122;ki niemu moĹźna wygenerowaÄ&#x2021; dane do raportu (np. nazwa obiektu, symbol ogranicznika, dzieĹ&#x201E;, godzina i wynik). To, Ĺźe wskaĹşnik statusu ogranicznika pozostaje zielony, nie gwarantuje, Ĺźe nie sÄ&#x2026; to ostatnie godziny jego sprawnoĹ&#x203A;ci. PrzyrzÄ&#x2026;d wskazuje trzy stany. Trzeci stan oznacza graniczne przeciÄ&#x2026;Ĺźenie i wymianÄ&#x2122; bez zbÄ&#x2122;dnej zwĹ&#x201A;oki, gdyĹź ogranicznik osiÄ&#x2026;ga kres swoich moĹźliwoĹ&#x203A;ci. Tam, gdzie musi byÄ&#x2021; zachowana ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; procesu, system wczesnego ostrzegania moĹźe mieÄ&#x2021; policzalnÄ&#x2026; wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Ĺťadne odszkodowanie nie zastÄ&#x2026;pi jednak spokojnego snu. Okresowa kontrola ogranicznikĂłw â&#x20AC;&#x201C; nie rzadziej niĹź raz na cztery lata, a dla waĹźnych obiektĂłw znacznie czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ciej (w strefach zagroĹźonych wybuchem nawet co pĂłĹ&#x201A; roku) â&#x20AC;&#x201C; ma na to istotny wpĹ&#x201A;yw.
Wymierna wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; przeglÄ&#x2026;dĂłw Na koniec najwaĹźniejsza kwestia â&#x20AC;&#x201C; przy dochodzeniu odszkodowaĹ&#x201E; waĹźne sÄ&#x2026; dowody. Norma PN-EN 62305-3 mĂłwi o okresowym sprawdzaniu ogranicznikĂłw przepiÄ&#x2122;Ä&#x2021; oraz sporzÄ&#x2026;dzaniu pisemnych raportĂłw z kontroli. NajdokĹ&#x201A;adniejszÄ&#x2026; formÄ&#x2026; sprawdzania jest pomiar. Wszystkie wspomniane aparaty mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; elektrycznie sprawdzane za pomocÄ&#x2026; mobilnego laboratorium
PHOENIX CONTACT Sp. z o.o. " 4 . " 56758# 5;79;6 4 6; 98 <= >;= 4$1 % 4 (
, 4 1 %
Fot. 5
Fot. 4
3/2018
107
RYNEK
MÄ&#x2026;drze steruj, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cz, napÄ&#x2122;dzaj Czwarta rewolucja przemysĹ&#x201A;owa staje siÄ&#x2122; rzeczywistoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; 0 1 L TU +"Q 7 $ + +L + " +
Q " $ ( 7 (4 Â R " Q7 TU R$" "
1 # R 7 L R +L L TU
4 X $R ( (
$ + ( + T 7 " +
$ ( $ &
R $ " 7 + 1 1 7 L (
# L T $R7 # - 1 $ N (
+ [ N 4 Rob Stoppek
T
o doĹ&#x203A;Ä&#x2021; niezwykĹ&#x201A;e, Ĺźe Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, dostÄ&#x2122;p i wykorzystanie danych pozwalajÄ&#x2026; dziĹ&#x203A; najwiÄ&#x2122;kszym firmom hotelarskim i taksĂłwkarskim na Ĺ&#x203A;wiecie dziaĹ&#x201A;aÄ&#x2021; nawet wtedy, gdy nie posiadajÄ&#x2026; hoteli czy taksĂłwek. Wraz z rozwojem czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej, opisanej jako â&#x20AC;&#x17E;poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenie tradycyjnej automatyki z technologiÄ&#x2026; informacyjnÄ&#x2026;â&#x20AC;?, w naszym Ĺźyciu zawodowym zbliĹźa siÄ&#x2122; rewolucja podobnych rozmiarĂłw. Pierwsza rewolucja przemysĹ&#x201A;owa wprowadziĹ&#x201A;a i upowszechniĹ&#x201A;a maszyny umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce wytwarzanie i rozwĂłj produktĂłw w sposĂłb Ĺ&#x201A;atwiejszy, szybszy i bardziej powtarzalny. StanowiĹ&#x201A;a fundament tego, co dzisiaj jest oczywiste i przemieniĹ&#x201A;a poszczegĂłlne kraje w gospodarcze giganty.
Sterowanie w PrzemyĹ&#x203A;le 4.0 Jeszcze kilka lat temu maszyny przemysĹ&#x201A;owe czÄ&#x2122;sto byĹ&#x201A;y sterowa-
" 7B / $L
L "Â&#x2019; %
ne za pomocÄ&#x2026; sterownikĂłw programowalnych (PLC). Obecnie, w celu wsparcia produkcji cyfrowej w PrzemyĹ&#x203A;le 4.0, wymagany jest sterownik zdolny do rĂłwnolegĹ&#x201A;ego wykonywania bardziej skomplikowanych zadaĹ&#x201E;. ZĹ&#x201A;oĹźone systemy sterowania procesami przemysĹ&#x201A;owymi (PAC) firm takich jak Parker Hannifin stanowiÄ&#x2026; kluczowÄ&#x2026; technologiÄ&#x2122; umoĹźliwiajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; osiÄ&#x2026;gniÄ&#x2122;cie tego celu. Producenci bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; mogli w rezultacie konstruowaÄ&#x2021; maszyny gotowe do natychmiastowej produkcji, co umoĹźliwi dalszy rozwĂłj w ramach czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej. Sterowniki PAC tworzÄ&#x2026; jednÄ&#x2026; platformÄ&#x2122; sprzÄ&#x2122;towÄ&#x2026;, Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czÄ&#x2026;cÄ&#x2026; logikÄ&#x2122; i sterowanie procesami, sterowanie ruchem, wizualizacjÄ&#x2122;, jÄ&#x2122;zyki programowania wysokiego poziomu i narzÄ&#x2122;dzia umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce konstruowanie oprogramowania, obejmujÄ&#x2026;ce róşne dziedziny. Ma to na celu wyeliminowanie problemĂłw z kompatybilnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; i wsparcie w zakresie zasad projektowania modularnego.
Ĺ Ä&#x2026;cznoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, dane i inteligentne maszyny PodstawowÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej jest wspĂłĹ&#x201A;praca i komunikacja w czasie rzeczywistym z operatorem, jak rĂłwnieĹź miÄ&#x2122;dzy maszynami, aby moĹźliwe byĹ&#x201A;o podejmowanie autonomicznych decyzji. CzÄ&#x2122;sto obejmuje komunikacjÄ&#x2122; zdalnÄ&#x2026;. Wymaga to stosowania inteligentnych urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; i elastycznej platformy sterujÄ&#x2026;cej, ktĂłra bÄ&#x2122;dzie dziaĹ&#x201A;aÄ&#x2021; jako centralny hub, co zapewni bezproble-
108
P R O M O C J A
AUTOMATYKA
RYNEK mowÄ&#x2026; dwukierunkowÄ&#x2026; komunikacjÄ&#x2122;, poczÄ&#x2026;wszy od sieci firmowej, a koĹ&#x201E;czÄ&#x2026;c na pojedynczych koĹ&#x201E;cowych elementach wykonawczych. Wiele czÄ&#x2122;sto stosowanych protokoĹ&#x201A;Ăłw sieci Ethernet, sĹ&#x201A;uĹźÄ&#x2026;cych do obsĹ&#x201A;ugi komunikacji miÄ&#x2122;dzy maszynami, jest obecnie wypieranych. PrzyczyniajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; do tego zalety nowo powstajÄ&#x2026;cych technologii sieciowych i otwartych protokoĹ&#x201A;Ăłw komunikacyjnych. Jednym z takich protokoĹ&#x201A;Ăłw, wspieranych przez firmÄ&#x2122; Parker Hannifin, jest IO-Link, ktĂłry oferuje wiele dobrze zgranych ze sobÄ&#x2026; wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci, m.in. komunikacjÄ&#x2122; typu point-to-point, instalacjÄ&#x2122; â&#x20AC;&#x17E;plug&playâ&#x20AC;?, zaawansowane sterowanie i lepszÄ&#x2026; diagnostykÄ&#x2122;. InnÄ&#x2026; zaletÄ&#x2026; protokoĹ&#x201A;Ăłw komunikacyjnych, takich jak IO-Link, jest ich wsparcie dla technologii konserwacji zapobiegawczej. Nieprzewidziane i niekontrolowane przestoje wiÄ&#x2026;ĹźÄ&#x2026; siÄ&#x2122; z ogromnymi kosztami i zaburzajÄ&#x2026; ciÄ&#x2026;gĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; inteligentnej produkcji. ProtokĂłĹ&#x201A; IO-Link umoĹźliwia konfiguracjÄ&#x2122; wielu punktĂłw danych w celu monitorowania i zarzÄ&#x2026;dzania wydajnoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; systemu. Kolejnymi zaletami sÄ&#x2026; solidnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i neutralnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wobec produktĂłw róşnych dostawcĂłw.
Sterowanie w inteligentnej fabryce
, 4 [ N
Ostatnim elementem ukĹ&#x201A;adanki w inteligentnej fabryce jest dobrze dobrana technologia sterowania. ZaleĹźy to od wielu parametrĂłw, w tym obciÄ&#x2026;ĹźeĹ&#x201E;, Ĺ&#x203A;rodowiska pracy, szybkoĹ&#x203A;ci oraz posuwu. Firmy takie jak Parker, zapewniajÄ&#x2026;ce wsparcie dla inteligentnej produkcji, rozwinÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;y i zmodyfikowaĹ&#x201A;y oferowane przez nie cylindry elektromechaniczne, hydrauliczne i pneumatyczne, jak rĂłwnieĹź silniki prÄ&#x2026;du przemiennego i serwonapÄ&#x2122;dy do wspĂłĹ&#x201A;pracy z inteligentnymi czujnikami. DziÄ&#x2122;ki temu sÄ&#x2026; one w peĹ&#x201A;ni kompatybilne ze zintegrowanymi rozwiÄ&#x2026;zaniami czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej.
PodejĹ&#x203A;cie Parker do inteligentnych fabryk Parker Hannifin jest Ĺ&#x203A;wiatowym liderem w dziedzinie technologii napÄ&#x2122;dĂłw i sterowania. Firma buduje sukces 3/2018
" (
Â&#x20AC;
swoich klientĂłw w wielu obszarach rynkowych od ponad 100 lat. Od momentu powstania Parker Hannifin jest siĹ&#x201A;Ä&#x2026; napÄ&#x2122;dowÄ&#x2026; ewolucji automatyzacji technik wytwarzania i produkcji. PodstawÄ&#x2026; dziaĹ&#x201A;ania firmy jest specjalistyczna wiedza inĹźynierska w wielu dziedzinach. Pozwala ona nie tylko rozwijaÄ&#x2021; wiodÄ&#x2026;ce i innowacyjne produkty w wielu technologiach, ale umoĹźliwia rĂłwnieĹź tworzenie solidnych, kompletnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; systemowych. Firma Parker oferuje produkty pozwalajÄ&#x2026;ce na odczyt, sterowanie i napÄ&#x2122;dzanie maszyn PrzemysĹ&#x201A;u 4.0, jak rĂłwnieĹź zapewniajÄ&#x2026;ce Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, ktĂłra inteligentnie scala wszystkie te elementy. Skoordynowane systemy z dobrym wsparciem umoĹźliwiajÄ&#x2026; opracowanie zoptymalizowanych i niezawodnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;. Automatyzacja procesĂłw w fabryce polega na sterowaniu za poĹ&#x203A;rednictwem cylindrĂłw elektromechanicznych, hydraulicznych i pneumatycznych Parker, jak rĂłwnieĹź napÄ&#x2122;dĂłw o wysokiej wydajnoĹ&#x203A;ci oferowanych przez firmÄ&#x2122;. Z myĹ&#x203A;lÄ&#x2026; o realizacji planĂłw dotyczÄ&#x2026;cych tworzenia prawdziwie inteligentnych fabryk Parker opracowuje produkty z elementami czujnikowymi, zapewniajÄ&#x2026;ce dostÄ&#x2122;p do dokĹ&#x201A;adnych danych dotyczÄ&#x2026;cych poĹ&#x201A;oĹźenia, stanu itp. Niezawodne i wydajne kontrolery ruchu, takie jak technologie PAC firmy Parker oraz interfejsy czĹ&#x201A;owiek-maszy-
na (HMI) typu â&#x20AC;&#x17E;thin clientâ&#x20AC;? automatyzujÄ&#x2026; sterowanie w standardowych, w peĹ&#x201A;ni zintegrowanych, moduĹ&#x201A;ach bezwentylatorowych. SÄ&#x2026; one zoptymalizowane do pracy w czÄ&#x2122;sto trudnym i wymagajÄ&#x2026;cym Ĺ&#x203A;rodowisku inteligentnej fabryki. Ostatnim, krytycznym elementem czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej jest Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznoĹ&#x203A;Ä&#x2021;. ProtokĂłĹ&#x201A; IO-Link firmy Parker, dziÄ&#x2122;ki naturalnej prostocie obsĹ&#x201A;ugi i elastycznoĹ&#x203A;ci, pozwala oszczÄ&#x2122;dziÄ&#x2021; czas i zasoby oraz uĹ&#x201A;atwia pracÄ&#x2122; inĹźynierom systemĂłw. MoĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; obsĹ&#x201A;ugi konserwacji zapobiegawczej wzbudza zaufanie uĹźytkownikĂłw przechodzÄ&#x2026;cych z podstawowej automatyzacji na inteligentne rozwiÄ&#x2026;zania produkcyjne stanowiÄ&#x2026;ce czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;Ä&#x2021; czwartej rewolucji przemysĹ&#x201A;owej. Wyroby z logo Parker to jedyne w swoim rodzaju rozwiÄ&#x2026;zania stosowane w PrzemyĹ&#x203A;le 4.0. Firma oferuje nie tylko wiodÄ&#x2026;ce produkty i technologie, ale rĂłwnieĹź wiedzÄ&#x2122; i wsparcie, scalajÄ&#x2026;ce wszystkie elementy w caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Rob Stoppek $ ( 3 "$ *" $ [ N
PARKER HANNIFIN SALES POLAND Sp. z o.o. " 4 <# =@7@95 4 @@ 569 @> ==# - % @@ 569 @> =9 7( \$ 4 ( 4$ 4 (
109
RYNEK
Cyfrowa pneumatyka
Festo Motion Terminal zgodny z koncepcjÄ&#x2026; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 Technologia piezo, zintegro "+ " T
oraz sterowanie przy pomocy aplikacji programowej â&#x20AC;&#x17E;motion $$ ^ +L "$
perspektywy dla producentĂłw ( " L 4 L
mechaniki, elektroniki i oprogramowania obecne w Festo 0 (
$ " L $ "(
( $ + ( " >4= { + ( " L "
L -" + $
5= $ + 1 ($ # $ TU
$ " + 4
110
M
odyfikacji funkcji pneumatycznych oraz przystosowania do nowych formatĂłw dokonuje siÄ&#x2122; przy uĹźyciu aplikacji, zmieniajÄ&#x2026;c odpowiednie parametry. Zintegrowane inteligentne czujniki, na potrzeby realizacji zadaĹ&#x201E; zwiÄ&#x2026;zanych ze sterowaniem, diagnostykÄ&#x2026; i uczeniem maszynowym, wyeliminujÄ&#x2026; potrzebÄ&#x2122; stosowania dodatkowych elementĂłw.
Aplikacje â&#x20AC;&#x17E;motion appsâ&#x20AC;? Po uruchomieniu VTEM, za poĹ&#x203A;rednictwem aplikacji tzw. â&#x20AC;&#x17E;motion appsâ&#x20AC;?, moĹźna uzyskaÄ&#x2021; dostÄ&#x2122;p do dziesiÄ&#x2122;ciu funkcji: od podstawowych modyfikacji funkcji zaworĂłw rozdzielajÄ&#x2026;cych po energooszczÄ&#x2122;dne sterowanie ruchem oraz od charakterystyki proporcjonalnej po róşne profile ruchu. WyjÄ&#x2026;tkowoĹ&#x203A;Ä&#x2021; tego rozwiÄ&#x2026;zania polega na wykorzystaniu tego samego zaworu do wszystkich operacji. DziÄ&#x2122;ki moĹźliwoĹ&#x203A;ci szybkiej aktywacji nowych funkcji za pomocÄ&#x2026; aplikacji projektanci maszyn mogÄ&#x2026; stworzyÄ&#x2021; podstawowy rodzaj maszyny, a nastÄ&#x2122;pnie wybraÄ&#x2021; odpowiednie aplikacje, aby wyposaĹźyÄ&#x2021; P R O M O C J A
jÄ&#x2026; w róşne funkcje i wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwoĹ&#x203A;ci, zgodnie z wymaganiami klienta. Kolejne aplikacje znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; w fazie rozwoju. Przypisywanie funkcji za poĹ&#x203A;rednictwem oprogramowania to dodatkowa korzyĹ&#x203A;Ä&#x2021; w postaci ochrony przed nieuprawnionÄ&#x2026; ingerencjÄ&#x2026; oraz zabezpieczenia wiedzy specjalistycznej (know-how), poniewaĹź okreĹ&#x203A;lenie funkcji realizowanych przez dane zawory nie jest moĹźliwe z zewnÄ&#x2026;trz. Proponowane rozwiÄ&#x2026;zanie uproĹ&#x203A;ci rĂłwnieĹź obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; technicznÄ&#x2026; maszyn i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E;, jako Ĺźe dĹ&#x201A;ugie listy czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci zamiennych i szybko zuĹźywajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; elementĂłw odejdÄ&#x2026; w niepamiÄ&#x2122;Ä&#x2021;.
EnergooszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; Dedykowane aplikacje â&#x20AC;&#x17E;motion appsâ&#x20AC;? oraz funkcja diagnostyki przecieku pozwalajÄ&#x2026; zmniejszyÄ&#x2021; zuĹźycie energii elektrycznej podczas pracy maszyn. Niemniej jednak energooszczÄ&#x2122;dna technologia piezo odgrywa rĂłwnie istotnÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; we wstÄ&#x2122;pnym etapie zaworĂłw proporcjonalnych. ZuĹźycie powietrza moĹźna elastycznie dostosowaÄ&#x2021; do okreĹ&#x203A;lonych AUTOMATYKA
RYNEK wymagaĹ&#x201E; przy uĹźyciu aplikacji â&#x20AC;&#x17E;Ustawiany poziom ciĹ&#x203A;nieniaâ&#x20AC;? oraz â&#x20AC;&#x17E;NapÄ&#x2122;d ECOâ&#x20AC;?. W przypadku ustawianego poziomu ciĹ&#x203A;nienia wybierana cyfrowo wartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; ciĹ&#x203A;nienia moĹźe ograniczyÄ&#x2021; siĹ&#x201A;Ä&#x2122; pneumatycznÄ&#x2026; do poziomu wymaganego dla danego zastosowania. NapÄ&#x2122;d ECO z kolei ogranicza zuĹźycie sprÄ&#x2122;Ĺźonego powietrza do wymaganego poziomu minimalnego pod warunkiem, Ĺźe w poĹ&#x201A;oĹźeniu koĹ&#x201E;cowym nie jest potrzebna siĹ&#x201A;a dociskajÄ&#x2026;ca lub siĹ&#x201A;a przytrzymujÄ&#x2026;ca. Pozwala to zaoszczÄ&#x2122;dziÄ&#x2021; do 70 proc. energii w porĂłwnaniu z normalnym trybem pracy, w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od rodzaju zastosowania.
, 4 ,
NiĹźsze koszty i mniejszy stopieĹ&#x201E; zĹ&#x201A;oĹźonoĹ&#x203A;ci
' R " , 0 (
V0* Q
$ ( T ( L & U "Q
( $ 14 ' ( +
"Q $ RQ $
kĹ&#x201A;adowo w porĂłwnaniu z rozwiÄ&#x2026;zaniami elektrycznymi wymagana jest mniejsza liczba sterownikĂłw, poniewaĹź dziÄ&#x2122;ki zastosowaniu terminalu VTEM jeden sterownik moĹźe sterowaÄ&#x2021; aş oĹ&#x203A;mioma napÄ&#x2122;dami. Zmniejszone zostaĹ&#x201A;o rĂłwnieĹź zuĹźycie energii, a jednoczeĹ&#x203A;nie wymagana przestrzeĹ&#x201E; montaĹźowa zostaĹ&#x201A;a ograniczona aş o 65 proc. WiÄ&#x2122;cej informacji na temat produktu moĹźna znaleĹşÄ&#x2021; na stronie www.festo.com/ motionterminal.
FESTO Sp. z o.o.
Festo Motion Terminal umoĹźliwia zarĂłwno realizacjÄ&#x2122; ruchĂłw z duĹźÄ&#x2026; prÄ&#x2122;dkoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; oraz siĹ&#x201A;Ä&#x2026;, jak i diagnostykÄ&#x2122; przecieku, przy kosztach znacznie niĹźszych niĹź w przypadku rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; dostÄ&#x2122;pnych obecnie na rynku. Przy-
Y 4 " 4 6# =57=8= 4 @@ 6;; >; ==# - % @@ 6;; >; =@ 7( - Â&#x201C;$ \- 4 ( 4- 4 (:1 7 " 4- 4$
R E K L A M A
!
# = $ % &
! ! " # " $%&' ( )* ! + 3/2018 "
111
RYNEK
REX System All-in-one
CLS40/45 â&#x20AC;&#x201C;Â wielopunktowe sondy poziomu , ( * 7 & $ TU $ " + L L # ( &"
( " +# &" ( Â&#x20AC;
1 L4 - + "+L R (4 4 & $
" ( N ( *0
"+ $ (" ($ "
N ( . 4
REX System All-in-one firmy E-T-A Kompaktowy i elastyczny REX-System firmy E-T-A, oferowany pod hasĹ&#x201A;em â&#x20AC;&#x17E;All-in-oneâ&#x20AC;? to kompleksowe rozwiÄ&#x2026;zanie w automatyce przemysĹ&#x201A;owej dla zabezpieczenia obwodĂłw i urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; oraz dla rozdziaĹ&#x201A;u zasilania w ukĹ&#x201A;adach zasilanych napiÄ&#x2122;ciem staĹ&#x201A;ym 24 V DC. REX12 jest rozwiÄ&#x2026;zaniem optymalizujÄ&#x2026;cym liczbÄ&#x2122; czÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;ci niezbÄ&#x2122;dnych do zapewnienia funkcjonalnoĹ&#x203A;ci. HasĹ&#x201A;o â&#x20AC;&#x17E;All-in-oneâ&#x20AC;? oznacza zasilanie, poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czone z ochronÄ&#x2026; i dystrybucjÄ&#x2026; zasilania w jednym kompletnym systemowym rozwiÄ&#x2026;zaniu. Zabezpieczenia zapewniajÄ&#x2026; jedno- lub dwupolowe elektroniczne bezpieczniki automatyczne typu REX12 (staĹ&#x201A;e zakresy prÄ&#x2026;dowe lub nastawne od 1 A do 10 A). DziÄ&#x2122;ki innowacyjnemu rozwiÄ&#x2026;zaniu nie sÄ&#x2026; wymagane jakiekolwiek dodatkowe komponenty montaĹźowe, czy teĹź dodatkowe poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czenia miÄ&#x2122;dzy bezpiecznikami.
DziÄ&#x2122;ki moduĹ&#x201A;owi PM12-T uĹźytkownik moĹźe realizowaÄ&#x2021; koncepcjÄ&#x2122; rozdziaĹ&#x201A;u prÄ&#x2026;du poprzez plus 24 V DC oraz minus 0 V GND. Zalety systemu REX â&#x20AC;&#x17E;All-in-oneâ&#x20AC;? â&#x20AC;˘ zwiÄ&#x2122;kszenie elastycznoĹ&#x203A;ci â&#x20AC;&#x201C; Ĺ&#x201A;atwy montaĹź/demontaĹź, moduĹ&#x201A;owoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, i komfortowe dopasowanie, â&#x20AC;˘ redukcja 50 proc. czasu â&#x20AC;&#x201C; przez innowacyjne i elastyczne Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;czenie moduĹ&#x201A;Ăłw, bez dodatkowych narzÄ&#x2122;dzi, â&#x20AC;˘ redukcja kosztĂłw â&#x20AC;&#x201C; brak dodatkowych komponentĂłw do montaĹźu, â&#x20AC;˘ oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; miejsca â&#x20AC;&#x201C; szerokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pojedynczego moduĹ&#x201A;u tylko 12,5 mm, â&#x20AC;˘ zwiÄ&#x2122;kszenie dostÄ&#x2122;pnoĹ&#x203A;ci maszyny â&#x20AC;&#x201C; precyzyjne wykrywanie bĹ&#x201A;Ä&#x2122;dĂłw, wysoka przejrzystoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i zdalne diagnozowanie, â&#x20AC;˘ przejrzystoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i spĂłjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; systemĂłw â&#x20AC;&#x201C; gromadzenie, przechowywanie i ocena danych przyczynia siÄ&#x2122; do speĹ&#x201A;nienia wymagaĹ&#x201E; PrzemysĹ&#x201A;u 4.0.
 Â&#x2030; : {Â&#x20AC; + & # $ L ( " " * ;@ N ( *707 # - Q 1 1#
Q $ +L B7/ &" 0O
112
P R O M O C J A
AUTOMATYKA
RYNEK
, 4 * 7 &
CLS40/45 â&#x20AC;&#x201C; wielopunktowe sondy poziomu firmy BEDIA W odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku firma Bedia, oprĂłcz dotychczas produkowanego asortymentu, na ktĂłry skĹ&#x201A;adajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; pojemnoĹ&#x203A;ciowe jednopunktowe sondy â&#x20AC;&#x201C; sygnalizatory poziomu wody lub oleju CLS10, CLS40/45 dla aplikacji heavy duty, CLS20/25 dla aplikacji kolejowych oraz CLS50/55 dla aplikacji morskich, wprowadziĹ&#x201A;a wielopunktowe sondy poziomu, majÄ&#x2026;ce zastosowanie w ukĹ&#x201A;adach chĹ&#x201A;odzenia. Sondy poziomu firmy Bedia majÄ&#x2026; tÄ&#x2122; waĹźnÄ&#x2026; zaletÄ&#x2122;, Ĺźe mogÄ&#x2026; w dwĂłch krokach wykryÄ&#x2021; kaĹźdÄ&#x2026; usterkÄ&#x2122; polegajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; na ubytku czynnika chĹ&#x201A;odniczego. W praktyce oznacza to, Ĺźe potrafiÄ&#x2026; rozpoznaÄ&#x2021; utratÄ&#x2122; czynnika chĹ&#x201A;odniczego w chwili jej wystÄ&#x2026;pienia, bez potrzeby natychmiastowego wyĹ&#x201A;Ä&#x2026;czania silnika. DziÄ&#x2122;ki temu uĹźytkownik moĹźe najpierw zakoĹ&#x201E;czyÄ&#x2021; pracÄ&#x2122; i dopiero wĂłwczas
15
Ë&#x161;
1 5Ë&#x161;
0 $" $ ("
1 -" +L L
$ $ L "
( (
wyjaĹ&#x203A;niÄ&#x2021; przyczynÄ&#x2122; ubytku czynnika chĹ&#x201A;odniczego â&#x20AC;&#x201C; majÄ&#x2026;c jednoczeĹ&#x203A;nie pewnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;, Ĺźe pozostaĹ&#x201A;a jego iloĹ&#x203A;Ä&#x2021; wciÄ&#x2026;Ĺź gwarantuje poprawnÄ&#x2026; pracÄ&#x2122;. Sondy poziomu sÄ&#x2026; stosowane w ukĹ&#x201A;adach
chĹ&#x201A;odzenia, m.in. w silnikach, maszynach rolniczych, maszynach budowlanych oraz w pojazdach uĹźytkowych. Wersja ze zintegrowanym prÄ&#x2122;tem umoĹźliwia rĂłwnieĹź stosowanie w zbiornikach z tworzyw sztucznych. W zestawie z sondami znajdujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza Delphi Metri Pack 150, Packard Metri Pack 4-pin, Deutsch DT04-3P, zĹ&#x201A;Ä&#x2026;cza bagnetowe zgodne z ISO 15170. GĹ&#x201A;Ăłwnymi zaletami sygnalizatorĂłw poziomu firmy Bedia sÄ&#x2026;: solidna budowa, wysoka klasa ochrony IP, praca w temperaturze od â&#x20AC;&#x201C;40 °C do +125 °C. WyjĹ&#x203A;cie napiÄ&#x2122;ciowe ma zakres od 0 V do 10 V. MoĹźliwy jest montaĹź pionowy lub pod kÄ&#x2026;tem Âą15°.
EL-CAB Sp. z o.o. " 4 B& 96# . 1 7B A@7==5 B 4Â&#x2030;>< A; <;;< A=9# - % Â&#x2030;>< A; <;;@ =AA
4 7 &4 (4$
R E K L A M A
3/2018
113
RYNEK
Bony na innowacje czekajÄ&#x2026; na przedsiÄ&#x2122;biorcĂłw X + $ + $ +L
" 1 T { & nesu i nauki, praktyki i wiedzy. + "
R + " 1
( Q U $ $ ( +4 ' # R N "
" " R & 7 + L#
$ R& "+
;5 $ 4 + + T +4
Joanna Kulik ( /
114
Z
a sprawÄ&#x2026; konkursu organizowanego w ramach PoddziaĹ&#x201A;ania 2.3.2 Programu Operacyjnego Inteligentny RozwĂłj (POIR) wspĂłĹ&#x201A;praca naukowcĂłw z przedsiÄ&#x2122;biorcami jeszcze nigdy nie byĹ&#x201A;a tak prosta. OprĂłcz wsparcia finansowego na poziomie 85 proc. mikro-, mali lub Ĺ&#x203A;redni przedsiÄ&#x2122;biorcy, korzystajÄ&#x2026;c z usĹ&#x201A;ug jednostek naukowych, zyskujÄ&#x2026; dostÄ&#x2122;p do eksperckiej wiedzy naukowej oraz moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; otrzymania rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; pozwalajÄ&#x2026;cych na wdroĹźenie innowacji i podniesienie konkurencyjnoĹ&#x203A;ci firmy. To przedsiÄ&#x2122;biorcy znajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; najlepiej na tym, co robiÄ&#x2026;, a wsparcie jednostki badawczej bazujÄ&#x2026;ce na wiedzy i zasobach moĹźe przyczyniÄ&#x2021; siÄ&#x2122; do dalszego rozwoju dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;ci, w oparciu o wdraĹźane innowacje.
P R O M O C J A
Co to sÄ&#x2026; bony na innowacje? Od 22 marca 2018 r. rozpoczyna siÄ&#x2122; nowy nabĂłr do ogĂłlnopolskiego konkursu â&#x20AC;&#x17E;Bony na innowacje dla MĹ&#x161;Pâ&#x20AC;? (PoddziaĹ&#x201A;anie 2.3.2 POIR). W ramach konkursu mikro-, mali i Ĺ&#x203A;redni przedsiÄ&#x2122;biorcy mogÄ&#x2026; ubiegaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; o dofinansowanie projektĂłw zwiÄ&#x2026;zanych z zakupem usĹ&#x201A;ugi polegajÄ&#x2026;cej na opracowaniu nowego lub znaczÄ&#x2026;co ulepszonego wyrobu, nowej lub znaczÄ&#x2026;co ulepszonej technologii, nowego projektu wzorniczego oraz nowej lub znaczÄ&#x2026;co ulepszonej usĹ&#x201A;ugi. Firma moĹźe otrzymaÄ&#x2021; nawet 340 tys. zĹ&#x201A;otych na innowacje przy poziomie dofinansowania do 85 proc. Jedna z waĹźniejszych informacji, to ta, Ĺźe skala innowacyjnoĹ&#x203A;ci wymagana jest na poziomie przedsiÄ&#x2122;biorstwa. PrzykĹ&#x201A;adowo czynnoĹ&#x203A;ci wykonywane obecnie rÄ&#x2122;cznie mogÄ&#x2026; byÄ&#x2021; zastÄ&#x2026;pione techno-
AUTOMATYKA
RYNEK logią zautomatyzowaną, co zapewni spełnienie wymogów formalnych. Tym samym skala innowacji jest silnie osadzona w realiach funkcjonowania przedsiębiorstwa, by jak najlepiej spełnić wymaganie praktycznej użyteczności w procesie.
Z czego wynika popularność mechanizmu wsparcia? Patrząc na statystyki, można zauważyć, że mechanizm wsparcia „Bony na innowacje dla MŚP” cieszy się coraz większą popularnością. Wraz z kolejnymi konkursami świadomość wśród przedsiębiorców wzrasta i coraz chętniej korzystają oni z takiego modelu współpracy, w którym przedsiębiorca określa potrzebę i ma pomysł na innowację, ale brak mu zasobów finansowych, rzeczowych czy wiedzy eksperckiej na realizację planu. Tu z pomocą przychodzi jednostka naukowa, która dostarcza merytoryczne oraz techniczne zasoby niezbędne do opracowania szczegółów innowacyjnego rozwiązania. W praktyce przedsiębiorca otrzymuje rozwiązanie warte nawet 400 tys. złotych (koszty kwalifikowane) przy inwestycji własnej w wysokości 60 tys. złotych.
Bony na innowacje dla MSP w praktyce W praktyce współpraca przebiega najczęściej według określonego sche-
matu. Przedsiębiorca identyfikuje w swoim procesie potrzebę innowacji (w skali przedsiębiorstwa). Pomysł ten wstępnie opisuje i zasięga u jednostek badawczych informacji na temat szacowanej wartości zrealizowania usługi. Po akceptacji wstępnie skalkulowanych kosztów umieszcza zapytanie ofertowe w bazie konkurencyjności, oczekując na oferty od wykonawców. Po wpłynięciu ofert zamawiający dokonuje wyboru wykonawcy. W kolejnym kroku,
na podstawie już rozwiniętych kontaktów między partnerami projektu, przedsiębiorca składa wniosek o dofinansowanie. Po około 90 dniach ukazuje się informacja o wnioskach zaakceptowanych do dofinansowania. Gorąco zapraszamy do współpracy z Przemysłowym Instytutem Automatyki i Pomiarów PIAP, który jest jednostką badawczą kategorii A. Firma wspiera przedsiębiorców w obszarach automatyzacji i robotyzacji procesów produkcji, dostarczając technologie zautomatyzowanego i zrobotyzowanego spawania, paletyzacji i inne. Joanna Kulik Łukasz Wojtczak
@Q Z
Z ,@ @ @ [ @ Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. 22 874 01 94, 22 874 04 42 fax 22 874 02 16 7( ( \$ $4$
www.piap.pl
AUTOMATICON Fot. KUKA
STOISKO A-10/B-9 MAPKA NA STRONIE 82
3/2018
115
APLIKACJE
Setki wdroĹźeĹ&#x201E; i 45 lat doĹ&#x203A;wiadczenia PIAP-OBRUSN PIAP-OBRUSN ma na koncie ($ "+L L &R Q
" $ + $ " + (
$ " + 14 " ( " + + + T #
Q $ "(
{ Q
" Q 1
& Q 1# (4 4 &" +#
( + +# ( +4 ' N ( R +L $ " ( +
& + $ $ " + 1# ( ( ( $ +L R " +R
N 1 " $ T R $ $ " + 4
Agnieszka Staniszewska
A
utomatyzacja i robotyzacja to kluczowe wyznaczniki innowacyjnoĹ&#x203A;ci procesĂłw produkcyjnych. SpecjalistÄ&#x2026; w tych dziedzinach jest PrzemysĹ&#x201A;owy Instytut Automatyki i PomiarĂłw â&#x20AC;&#x201C; OddziaĹ&#x201A; Badawczo-Rozwojowy UrzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; Sterowania NapÄ&#x2122;dĂłw z siedzibÄ&#x2026; w Toruniu. Jest to jednostka badawcza zajmujÄ&#x2026;ca siÄ&#x2122; automatyzacjÄ&#x2026; i robotyzacjÄ&#x2026; procesĂłw przemysĹ&#x201A;owych przez projektowanie i produkcjÄ&#x2122; maszyn sterowanych numerycznie oraz kompletnych linii produkcyjnych. Wykwalifikowana kadra zapewnia pomoc w doborze odpowiedniego rozwiÄ&#x2026;zania dostosowanego do indywidualnych potrzeb klienta, integracjÄ&#x2122; zĹ&#x201A;oĹźonych systemĂłw automatyki oraz kompleksowÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; w zakresie techniki napÄ&#x2122;dowej, ktĂłre sÄ&#x2026; poparte 45-letnim doĹ&#x203A;wiadczeniem w branĹźy. PIAP-OBRUSN w sposĂłb szczegĂłlny wspiera rozwĂłj automatyzacji i robotyzacji w przemyĹ&#x203A;le. DziÄ&#x2122;ki setkom
Fot. 1. Â & $
116
P R O M O C J A
wdroĹźeĹ&#x201E;, ktĂłrych jednostka dokonaĹ&#x201A;a w swojej historii, jej odbiorcy oszczÄ&#x2122;dzili mnĂłstwo czasu, zasobĂłw oraz Ĺ&#x203A;rodkĂłw. Oryginalne pomysĹ&#x201A;y na sprostanie wyszukanym wymaganiom rynkowym sprawiĹ&#x201A;y, Ĺźe firma wypracowaĹ&#x201A;a bardzo mocnÄ&#x2026; pozycjÄ&#x2122; wĹ&#x203A;rĂłd podmiotĂłw dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cych w branĹźy automatyki i robotyki. Kilka wybranych ostatnich wdroĹźeĹ&#x201E; zrealizowanych przez PIAP-OBRUSN przedstawiamy poniĹźej.
Zrobotyzowane stanowisko spawalnicze W ostatnim czasie PIAP-OBRUSN dokonaĹ&#x201A; wdroĹźenia dla firmy zajmujÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; produkcjÄ&#x2026; wyposaĹźenia sklepĂłw, stacji benzynowych i magazynĂłw, w tym produkcjÄ&#x2026; wĂłzkĂłw sklepowych o konstrukcjach róşnego rodzaju. WdroĹźenie dotyczyĹ&#x201A;o w peĹ&#x201A;ni zrobotyzowanego stanowiska spawalniczego, a obejmowaĹ&#x201A;o zarĂłwno automatykÄ&#x2122;, jak i robotykÄ&#x2122;. Zadanie PIAP-OBRUSN polegaĹ&#x201A;o na odpowiedniej integracji komponentĂłw skĹ&#x201A;adowych systemu, ktĂłre tworzÄ&#x2026; stanowisko. GĹ&#x201A;Ăłwnymi elementami systemu sÄ&#x2026; szeĹ&#x203A;cioosiowy robot ABB IRB 2600ID, dwa pozycjonery jednoosiowe ABB L-300 (fot. 1) oraz spawarka z osprzÄ&#x2122;tem firmy Fronius. Zadaniem integratora byĹ&#x201A;o sprzÄ&#x2122;gniÄ&#x2122;cie tych elementĂłw w jednÄ&#x2026;, funkcjonalnÄ&#x2026; caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;, zarĂłwno pod kÄ&#x2026;tem mechanicznym, jak i elektrycznym, oraz dokonanie niezbÄ&#x2122;dnych modyfikacji w celu dostosowania poszczegĂłlnych elementĂłw skĹ&#x201A;adowych do zaĹ&#x201A;oĹźeĹ&#x201E; koncepcyjnych stanowiska. DotyczyĹ&#x201A;o to przykĹ&#x201A;adowo przeniesienia kurtyn, obrotu pozycjonera czy translacji czyszczarki robota. Ponadto PIAP-OBRUSN zaprojektowaĹ&#x201A; i wykonaĹ&#x201A; systemy zabezpieczeĹ&#x201E; stanowiska AUTOMATYKA
APLIKACJE w postaci przesĹ&#x201A;on, drzwi przesuwnych, rolet szybkobieĹźnych oraz aktywnych systemĂłw bezpieczeĹ&#x201E;stwa. Jednym z kluczowych dziaĹ&#x201A;aĹ&#x201E;, ktĂłre wpĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026; na bezpieczeĹ&#x201E;stwo uĹźytkowania, jest odpowiednia konfiguracja aplikacji zapewniajÄ&#x2026;cej brak kolizyjnoĹ&#x203A;ci poszczegĂłlnych elementĂłw systemu. GĹ&#x201A;Ăłwnym zaĹ&#x201A;oĹźeniem koncepcji w przypadku opisywanego wdroĹźenia byĹ&#x201A;o umoĹźliwienie rĂłwnolegĹ&#x201A;ego spawania elementĂłw na jednym z pozycjonerĂłw oraz wymiany materiaĹ&#x201A;u na drugim z nich. Oba pozycjonery tworzÄ&#x2026; ze sobÄ&#x2026; kÄ&#x2026;t ostry, tak aby robot obejmowaĹ&#x201A; zasiÄ&#x2122;giem oba urzÄ&#x2026;dzenia.
, 4 7B. O X
System dla budownictwa Ciekawym wdroĹźeniem PIAP-OBRUSN byĹ&#x201A; projekt, budowa i odpowiednia integracja w peĹ&#x201A;ni funkcjonalnego stanowiska spawalniczego, ktĂłre po pewnym czasie zostaĹ&#x201A;o rozbudowane o robota ABB, dla firmy zajmujÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; produkcjÄ&#x2026; Ĺ&#x201A;yĹźek i chwytakĂłw do maszyn budowlanych. Stanowisko skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z czterech konstrukcji z przyrzÄ&#x2026;dami umoĹźliwiajÄ&#x2026;cymi sczepianie zÄ&#x2122;bĂłw do lemiesza, odbojĂłw do ucha, bokĂłw i wszystkich elementĂłw w caĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021;. Spawacz, za pomocÄ&#x2026; specjalnie zaprojektowanego Ĺźurawia, przenosiĹ&#x201A; wstÄ&#x2122;pnie sczepione elementy na piÄ&#x2122;cioosiowy pozycjoner firmy ABB sterowany numerycznie. Po pewnym czasie dziaĹ&#x201A;ania systemu pozycjoner zostaĹ&#x201A; sprzÄ&#x2122;gniÄ&#x2122;ty z robotem spawajÄ&#x2026;cym tej samej marki. ByĹ&#x201A;o to efektem sygnalizowanych przez podmiot, u ktĂłrego dokonano wdroĹźenia, nowych potrzeb. Po umieszczeniu Ĺ&#x201A;yĹźki na pozycjonerze robot, ktĂłry zastÄ&#x2026;piĹ&#x201A; spawacza przystÄ&#x2122;puje do finalnego spawania konstrukcji Ĺ&#x201A;yĹźki (fot. 2). Jest to dla niego o tyle Ĺ&#x201A;atwe, Ĺźe moĹźe pracowaÄ&#x2021; na dowolnie obrĂłconym spawanym elemencie i dotrzeÄ&#x2021; do kaĹźdego miejsca, w ktĂłrym powinien pojawiÄ&#x2021; siÄ&#x2122; spaw. Po zakoĹ&#x201E;czeniu spawania Ĺ&#x201A;yĹźki operator za pomocÄ&#x2026; Ĺźurawia moĹźe przenieĹ&#x203A;Ä&#x2021; gotowy produkt z pozycjonera na paletÄ&#x2122; z gotowymi elementami. W celu zapewnienia bezpieczeĹ&#x201E;stwa operatora, a wczeĹ&#x203A;niej rĂłwnieĹź spawacza, w systemie zastosowano wygrodzenia pozycjonera oraz robota wraz z kurtynami bezpieczeĹ&#x201E;stwa. 3/2018
Fot. 2. Â & $
Fot. 3. $ + 1
Badanie Ĺ&#x201A;yĹźek skarpowych Kolejnym zadaniem zrealizowanym dla wspomnianej firmy byĹ&#x201A;o wykonanie badaĹ&#x201E; Ĺ&#x201A;yĹźek skarpowych, ktĂłre znajdujÄ&#x2026; zastosowanie w przerzucaniu luĹşnych materiaĹ&#x201A;Ăłw, takich jak gleby piaszczyste czy podĹ&#x201A;oĹźe Ĺźwirowe. Zadaniem
PIAP-OBRUSN byĹ&#x201A;o wykonanie modelu numerycznego obiektu badaĹ&#x201E;, wykonanie obliczeĹ&#x201E; w warunkach róşnego rodzaju naprÄ&#x2122;ĹźeĹ&#x201E; oraz znalezienie sposobu modyfikacji konstrukcji Ĺ&#x201A;yĹźki, prowadzÄ&#x2026;cego do znaczÄ&#x2026;cego ulepsze nia jej wytrzymaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci i funkcjonalnoĹ&#x203A;ci. 117
APLIKACJE Zrobotyzowane stanowisko do manipulacji detalami Jednym z ciekawszych wdroĹźeĹ&#x201E; zrealizowanych w ostatnim czasie przez PIAP-OBRUSN jest zrobotyzowane stanowisko dla firmy trudniÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; formowaniem wtryskowym dla róşnych gaĹ&#x201A;Ä&#x2122;zi przemysĹ&#x201A;u. Zadaniem naszej jednostki badawczej byĹ&#x201A;o opracowanie projektu zrobotyzowanego stanowiska do manipulacji detalami, wykonanie niezbÄ&#x2122;dnych elementĂłw systemu, ich integracja i uruchomienie. Zadanie zostaĹ&#x201A;o zrealizowane za pomocÄ&#x2026; szeĹ&#x203A;ciozĹ&#x201A;Ä&#x2026;czowego robota Comau NS16 oraz wtryskarki umieszczonej w jego polu roboczym. Robot zostaĹ&#x201A; wyposaĹźony w pneumatyczny chwytak (fot. 3), ktĂłry umoĹźliwia wkĹ&#x201A;adanie metalowych zaprasek w formÄ&#x2122;, odbieranie pustych prawideĹ&#x201A;, odbieranie wyprasek, ich kontrolÄ&#x2122; oraz â&#x20AC;&#x201C; w zaleĹźnoĹ&#x203A;ci od jej wyniku â&#x20AC;&#x201C; odkĹ&#x201A;adanie wyprasek na przenoĹ&#x203A;nik taĹ&#x203A;mowy lub wyrzucanie ich do kosza. Operator obsĹ&#x201A;ugujÄ&#x2026;cy stanowisko stoi przy specjalnie zaprojektowanym stole, na ktĂłrym znajduje siÄ&#x2122; ukĹ&#x201A;ad transportujÄ&#x2026;cy zapraski do miejsca ich poboru przez chwytak robota. CaĹ&#x201A;y
zrobotyzowany system jest sterowany za pomocÄ&#x2026; moduĹ&#x201A;u kontrolujÄ&#x2026;cego C5G, przeznaczonego do najnowszej generacji robotĂłw przemysĹ&#x201A;owych firmy Comau. PIAP-OBRUSN zapewniĹ&#x201A; integracjÄ&#x2122; wszystkich elementĂłw zbudowanego stanowiska i opracowanie programu sterujÄ&#x2026;cego z uĹźyciem wyĹźej wymienionego sterownika. OczywiĹ&#x203A;cie podczas realizacji przedsiÄ&#x2122;wziÄ&#x2122;cia wziÄ&#x2122;to pod uwagÄ&#x2122; kwestie bezpieczeĹ&#x201E;stwa. W celu zapewnienia operatorowi odpowiednich warunkĂłw pracy zastosowano wygrodzenie z drzwiami serwisowymi wyposaĹźonymi w zamek bezpieczeĹ&#x201E;stwa, ktĂłrego otwarcie wywoĹ&#x201A;uje bezwzglÄ&#x2122;dne zatrzymanie procesu produkcyjnego.
System dozowania Dla tego samego podmiotu PIAP-OBRUSN dokonaĹ&#x201A; wdroĹźenia maszyny sterowanej numerycznie, wyposaĹźonej w zewnÄ&#x2122;trzny system dozowania. Jej koncepcja opiera siÄ&#x2122; na odpowiednim pozycjonowaniu gĹ&#x201A;owicy dozujÄ&#x2026;cej nad stoĹ&#x201A;ami z paletami wypeĹ&#x201A;nionymi detalami przeznaczonymi do wlewania silikonu (fot. 4). Jednym z zadaĹ&#x201E; byĹ&#x201A;o zin-
tegrowanie zaprojektowanej maszyny z systemem dozujÄ&#x2026;cym dostarczonym przez zewnÄ&#x2122;trzny podmiot. CechÄ&#x2026; charakterystycznÄ&#x2026; omawianej maszyny jest posiadanie przez niÄ&#x2026; dwĂłch pĂłĹ&#x201A; wylewania. Pozycjoner palet stanowiÄ&#x2026; dwa dwupozycyjne stoĹ&#x201A;y o rĂłwnolegĹ&#x201A;ych torach ruchu. Trajektoria ruchu gĹ&#x201A;owicy wylewajÄ&#x2026;cej nad materiaĹ&#x201A;em jest determinowana przez wczytywany do oprogramowania sterujÄ&#x2026;cego plik z odpowiednio zaplanowanymi ruchami. W trakcie automatycznego uzupeĹ&#x201A;niania odbywajÄ&#x2026;cego siÄ&#x2122; nad jednym ze stoĹ&#x201A;Ăłw operator moĹźe nakĹ&#x201A;adaÄ&#x2021; wypraski na paletÄ&#x2122; znajdujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; siÄ&#x2122; na drugim stole. DziÄ&#x2122;ki projektowi, budowie i oprogramowaniu specjalnej maszyny sterowanej numerycznie oraz integracji jej z gĹ&#x201A;owicÄ&#x2026; wylewajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; odbiorca jest w stanie efektywnie wykorzystywaÄ&#x2021; czas operatora, a ponadto znaczÄ&#x2026;co ulepszyĹ&#x201A; proces produkcyjny, dokonujÄ&#x2026;c jego automatyzacji.
WdroĹźenie w branĹźy stalowej Kolejne przykĹ&#x201A;adowe wdroĹźenie zrealizowane przez PIAP-OBRUSN zostaĹ&#x201A;o
Fot. 4. (
118
AUTOMATYKA
, 4 7B. O X
APLIKACJE wykonane dla firmy dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cej w branĹźy stalowej. WĹ&#x203A;rĂłd produktĂłw wytwarzanych przez wspomniane przedsiÄ&#x2122;biorstwo sÄ&#x2026; maty wykonane z prÄ&#x2122;tĂłw zbrojeniowych, uĹ&#x201A;oĹźonych zgodnie z preferencjami klienta zawartymi w projekcie. Na plac budowy trafiajÄ&#x2026; one w zrolowanej formie, co umoĹźliwia szybkie zbrojenie danej powierzchni poziomej lub pionowej. Opisywane maty sÄ&#x2026; uĹźywane do zbrojenia w budownictwie, ale sprawdzajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; rĂłwnieĹź jako wzmocnienie dla wszelkiego rodzaju nasypĂłw i umocnieĹ&#x201E; ziemnych. PIAP-OBRUSN zaprojektowaĹ&#x201A;, wykonaĹ&#x201A; oraz uruchomiĹ&#x201A; liniÄ&#x2122; automatycznej produkcji wspomnianych mat. Linia produkcyjna skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z trzech podstawowych elementĂłw: ukĹ&#x201A;adu magazynowania i podawania prÄ&#x2122;tĂłw, ukĹ&#x201A;adu wiÄ&#x2026;zania prÄ&#x2122;tĂłw drutem wiÄ&#x2026;zaĹ&#x201A;kowym oraz moduĹ&#x201A;u odbierania i zwijania gotowych mat. Podstawowymi elementami skĹ&#x201A;adowymi magazynu prÄ&#x2122;tĂłw sÄ&#x2026; komory magazynujÄ&#x2026;ce, w ktĂłrych umieszcza siÄ&#x2122; prÄ&#x2122;ty o okreĹ&#x203A;lonych Ĺ&#x203A;rednicach, o dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci 2,4â&#x20AC;&#x201C;16 m. Operator wpisuje w oprogramowaniu sterujÄ&#x2026;cym Ĺ&#x203A;rednice prÄ&#x2122;tĂłw umieszczonych w danych komorach, ktĂłre muszÄ&#x2026; mieĹ&#x203A;ciÄ&#x2021; siÄ&#x2122; w zakresie 10â&#x20AC;&#x201C;32 mm. Elementem ukĹ&#x201A;adu magazynowania i podawania prÄ&#x2122;tĂłw, oprĂłcz magazynu, jest rĂłwnieĹź urzÄ&#x2026;dzenie podajÄ&#x2026;ce, ktĂłrego zadaniem jest pozycjonowanie danego prÄ&#x2122;ta w ukĹ&#x201A;adzie wiÄ&#x2026;zania, czyli kolejnym elemencie linii produkcyjnej. UkĹ&#x201A;ad wiÄ&#x2026;zania skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z szeĹ&#x203A;ciu moduĹ&#x201A;Ăłw rozstawionych co 2 m. KaĹźdy z nich ma po dwa magazynki drutu, wrzeciono obrotowe, wrzeciono staĹ&#x201A;e oraz uchwyty pozycjonujÄ&#x2026;ce prÄ&#x2122;t. Ostatni z elementĂłw linii produkcyjnej skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z oĹ&#x203A;miu moduĹ&#x201A;Ăłw Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchowych, ktĂłrych zadaniem jest nawiniÄ&#x2122;cie powiÄ&#x2026;zanych juĹź prÄ&#x2122;tĂłw na drewniane lub plastikowe szpule. CaĹ&#x201A;a linia produkcyjna jest sterowana za pomocÄ&#x2026; sterownika numerycznego, a operator ma do dyspozycji panel sterowniczy umieszczony w szafie sterowniczej. Oprogramowanie sterujÄ&#x2026;ce liniÄ&#x2026; produkcyjnÄ&#x2026; jest przygotowane specjalnie dla niej i uwzglÄ&#x2122;dnia wszystkie specyficzne potrzeby odbiorcy. Opisywane wdroĹźenie pozwala na redukcjÄ&#x2122; czasu oraz zasobĂłw ludzkich przy produkcji 3/2018
Fot. 5. ( R
zrolowanych mat wykonanych z prÄ&#x2122;tĂłw zbrojeniowych na specjalne Ĺźyczenia klientĂłw. KaĹźdy element linii jest zaprojektowany i zbudowany zgodnie z potrzebami odbiorcy i jest odpowiedziÄ&#x2026; na oczekiwanie usprawnienia wytwarzania specyficznych produktĂłw.
Dla branĹźy automotive PIAP-OBRUSN zrealizowaĹ&#x201A; rĂłwnieĹź maszynÄ&#x2122; frezujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; z pneumatycznÄ&#x2026; wymianÄ&#x2026; narzÄ&#x2122;dzi dla miÄ&#x2122;dzynarodowej firmy specjalizujÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; w produkcji pojazdĂłw specjalnych dla sĹ&#x201A;uĹźb ratowniczych. UrzÄ&#x2026;dzenie jest wyposaĹźone w serwonapÄ&#x2122;dy bezszczotkowe oraz skoĹ&#x203A;ne listwy zÄ&#x2122;bate. Jednym z kluczowych elementĂłw omawianego plotera frezujÄ&#x2026;cego jest wrzeciono o mocy 8 kW z ukĹ&#x201A;adem regulacji obrotĂłw. Wyróşnikiem maszyny jest piĹ&#x201A;a, ktĂłra umoĹźliwia wycinanie elementĂłw wielkogabarytowych. DziÄ&#x2122;ki niej moĹźliwa jest komplementarna obrĂłbka elementĂłw skĹ&#x201A;adowych pojazdĂłw specjalnych. MateriaĹ&#x201A; poddawany obrĂłbce jest najpierw frezowany, a nastÄ&#x2122;pnie odpowiednio docinany. W celu zapewnienia stabilnoĹ&#x203A;ci materiaĹ&#x201A;u podczas obrĂłbki maszyna sterowana numerycznie ma aluminiowy stĂłĹ&#x201A; podciĹ&#x203A;nieniowy. Zapewnia to pompa o mocy 5 kW. Aby umoĹźliwiÄ&#x2021; Ĺ&#x201A;atwe umieszczanie materiaĹ&#x201A;u na stole, nad maszynÄ&#x2026; umieszczono zawiesie podciĹ&#x203A;nieniowe sterowane elektrycznie. UrzÄ&#x2026;dzenie jest wyposaĹźone w liniowy magazyn, z miejscem na aş 12 róşnych
narzÄ&#x2122;dzi obrĂłbczych (fot. 5). W maszynie umieszczono teĹź system pomiaru dĹ&#x201A;ugoĹ&#x203A;ci narzÄ&#x2122;dzia. BezpieczeĹ&#x201E;stwo uĹźytkowania jest zapewnione m.in. przez wyposaĹźenie maszyny w odciÄ&#x2026;g wiĂłrĂłw, ktĂłre towarzyszÄ&#x2026; frezowaniu. Szafa elektryczna jest zintegrowana z konstrukcjÄ&#x2026; maszyny i osadzona na spawanej ramie, a pulpit sterowniczy odseparowano od konstrukcji i moĹźna go swobodnie przemieszczaÄ&#x2021;. Sterowanie maszynÄ&#x2026; umoĹźliwia komputer z odpowiedniÄ&#x2026; aplikacjÄ&#x2026; sterujÄ&#x2026;cÄ&#x2026;, uwzglÄ&#x2122;dniajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; pracÄ&#x2122; w trybie manualnym i automatycznym. Aplikacja zapewnia rĂłwnieĹź automatycznÄ&#x2026; obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; piĹ&#x201A;y, ktĂłrej nietypowy charakter pracy wymusza odpowiednie obracanie siÄ&#x2122; i ustawianie w odpowiedniej pozycji podczas docinania elementu. DziÄ&#x2122;ki zastosowaniu nietypowych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; konstrukcyjnych oraz programistycznych klient moĹźe za pomocÄ&#x2026; jednej maszyny wykonaÄ&#x2021; kompleksowÄ&#x2026; obrĂłbkÄ&#x2122; materiaĹ&#x201A;u â&#x20AC;&#x201C; zyskuje na czasie, redukuje koszty oraz oszczÄ&#x2122;dza miejsce w hali produkcyjnej. Zastosowanie automatycznie sterowanej piĹ&#x201A;y uĹ&#x201A;atwia sprawne oraz dokĹ&#x201A;adne wycinanie i uzyskanie poĹźÄ&#x2026;danych ksztaĹ&#x201A;tĂłw.
Ploter frezujÄ&#x2026;cy Kolejne wyróşniajÄ&#x2026;ce siÄ&#x2122; wdroĹźenie PIAP-OBRUSN to dwugĹ&#x201A;owicowy ploter frezujÄ&#x2026;cy dla firmy zajmujÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; produkcjÄ&#x2026; i dystrybucjÄ&#x2026; okien, drzwi oraz bram garaĹźowych. OprĂłcz standardowej trzyosiowej konstrukcji, na119
APLIKACJE pÄ&#x2122;dzanej za pomocÄ&#x2026; serwonapÄ&#x2122;dĂłw, maszyna ma czwartÄ&#x2026; oĹ&#x203A; przeznaczonÄ&#x2026; do przesuwu obrabianej belki. Nietypowe jest rĂłwnieĹź umieszczenie na portalu dwĂłch gĹ&#x201A;owic z dwoma wrzecionami na kaĹźdej (fot. 6). KaĹźde wrzeciono ma moc 3 kW i pĹ&#x201A;ynnÄ&#x2026; regulacjÄ&#x2122; obrotĂłw. Obie gĹ&#x201A;owice mogÄ&#x2026; rozjeĹźdĹźaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na odlegĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; 200â&#x20AC;&#x201C;600 mm i wykonywaÄ&#x2021; identyczne ruchy w danym czasie. DziÄ&#x2122;ki takiemu podejĹ&#x203A;ciu w niektĂłrych projektach wykonywanych z uĹźyciem opisywanej maszyny moĹźna dwukrotnie przyspieszyÄ&#x2021; obrĂłbkÄ&#x2122;. Podczas projektowania plotera przewidziano moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; szybkiego montaĹźu dodatkowych gĹ&#x201A;owic wiercÄ&#x2026;cych otwory pod zawiasy, ktĂłre mogÄ&#x2026; ustawiaÄ&#x2021; swĂłj kÄ&#x2026;t pochylenia. Jest to niezwykle uĹźyteczne, poniewaĹź dziÄ&#x2122;ki temu maszyna jest bardziej uniwersalna. Zapewnia to rozszerzenie jej funkcjonalnoĹ&#x203A;ci i umoĹźliwia kompleksowÄ&#x2026; obrĂłbkÄ&#x2122; materiaĹ&#x201A;u bez zmiany poĹ&#x201A;oĹźenia obrabianego materiaĹ&#x201A;u. Ze wzglÄ&#x2122;du na zapylenie, ktĂłre maszyna generuje podczas obrĂłbki, szafa sterownicza jest wolnostojÄ&#x2026;ca i ma stopieĹ&#x201E; ochrony IP65. Do sterowania maszynÄ&#x2026; przeznaczony jest komputer PC z odpowiednio zaprojektowanÄ&#x2026; aplikacjÄ&#x2026; sterujÄ&#x2026;cÄ&#x2026;. PrzejrzystoĹ&#x203A;Ä&#x2021; aplikacji zapewnia prostotÄ&#x2122; w operowaniu. Po-
ĹźÄ&#x2026;dane trajektorie ruchu sÄ&#x2026; generowane na podstawie wczytywanych do oprogramowania plikĂłw roboczych w formatach wygodnych dla firmy, w ktĂłrej pracuje maszyna.
W Ĺ&#x203A;wiecie reklamy Innym wartym omĂłwienia wdroĹźeniem zrealizowanym przez PIAP-OBRUSN jest maszyna specjalna do produkcji liter przestrzennych, zbudowana na podstawie opracowanej przez wykonawcÄ&#x2122; technologii. Zadanie to zrealizowano na potrzeby firmy zajmujÄ&#x2026;cej siÄ&#x2122; produkcjÄ&#x2026; reklam wielkoformatowych oraz wielkogabarytowych znakĂłw przestrzennych. Celem wdroĹźenia jest wytwarzanie liter przestrzennych z dostarczanej w formie prostych odcinkĂłw lub zwojĂłw pasĂłw blachy o gruboĹ&#x203A;ci do 2 mm. Wytwarzane litery mogÄ&#x2026; mieÄ&#x2021; ksztaĹ&#x201A;t róşnych czcionek. Maszyna jest wyposaĹźona w narzÄ&#x2122;dzia do odcinania gotowego elementu, zgrzewania punktowego oraz nacinania powierzchni zÄ&#x2026;bkowanej w miejscu zagiÄ&#x2122;cia. UrzÄ&#x2026;dzenie ma dodatkowy stĂłĹ&#x201A; roboczy (dostawiany), ktĂłry pozwala na produkcjÄ&#x2122; liter o wiÄ&#x2122;kszych wymiarach. Niezwykle istotne dla odpowiedniego funkcjonowania maszyny jest oprogramowanie sterujÄ&#x2026;ce omawianÄ&#x2026;
maszynÄ&#x2026;. Zapewnia ono kalibracjÄ&#x2122; parametrĂłw, tj. promienie giÄ&#x2122;cia Ĺ&#x201A;ukĂłw, gruboĹ&#x203A;Ä&#x2021; i szerokoĹ&#x203A;Ä&#x2021; pasa blachy, a ponadto umoĹźliwia edycjÄ&#x2122; kierunkĂłw giÄ&#x2122;Ä&#x2021; i punktĂłw startowych oraz rÄ&#x2122;czne dzielenie na segmenty. Samo sterowanie maszynÄ&#x2026; jest realizowane przy uĹźyciu komputera, co pozwala na wczytywanie rysunkĂłw w róşnych formatach graficznych i przetwarzanie Ĺ&#x203A;cieĹźek obrĂłbki w taki sposĂłb, aby zoptymalizowaÄ&#x2021; dziaĹ&#x201A;anie maszyny.
Zautomatyzowany proces oklejania Ciekawym wdroĹźeniem jest system do podawania i odbioru formatek wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;cy z okleiniarkÄ&#x2026;. WdroĹźenie zostaĹ&#x201A;o zrealizowane dla podmiotu specjalizujÄ&#x2026;cego siÄ&#x2122; w produkcji podĹ&#x201A;Ăłg technicznych i sufitĂłw podwieszanych. Zadaniem PIAP-OBRUSN byĹ&#x201A;o zaprojektowanie, wykonanie i oprogramowanie elementĂłw linii produkcyjnych, umoĹźliwiajÄ&#x2026;cych peĹ&#x201A;ne zautomatyzowanie procesu oklejania formatek. Linia skĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; z systemu przenoĹ&#x203A;nikĂłw rolkowych i Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchowych oraz manipulatorĂłw â&#x20AC;&#x201C; podajÄ&#x2026;cego i odbierajÄ&#x2026;cego oklejane elementy. KaĹźdy z manipulatorĂłw wyposaĹźony jest w chwytaki ze ssawkami. Opisywany system umoĹźliwia
Fot. 6. ' " $ - "+L
120
AUTOMATYKA
APLIKACJE pobieranie elementĂłw poddawanych obrabianiu z palety zbiorczej, podanie kaĹźdego z nich z osobna do okleiniarki, przetransportowanie do strefy odbioru oraz uĹ&#x201A;oĹźenie na palecie zbiorczej. Pusta paleta, z ktĂłrej pobrano wszystkie elementy, jest przenoszona za pomocÄ&#x2026; transportera Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchowego do strefy odbioru zaraz po zwolnieniu miejsca w tej strefie, po jednym cyklu produkcyjnym. Jeden cykl zapewnia oklejenie do 60 formatek. Zadanie operatora ogranicza siÄ&#x2122; do zaĹ&#x201A;adunku nowych palet z formatkami do oklejenia i odbiorze palet z oklejonymi elementami. Efektem wdroĹźenia jest w peĹ&#x201A;ni funkcjonalny system, ktĂłry zapewnia automatyzacjÄ&#x2122; oklejania formatek i umoĹźliwia znacznÄ&#x2026; oszczÄ&#x2122;dnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; czasu oraz redukcjÄ&#x2122; zaangaĹźowania obsĹ&#x201A;ugi. Ponadto liniÄ&#x2122; zaprojektowano w taki sposĂłb, aby zajÄ&#x2026;Ä&#x2021; jak najmniej miejsca w hali produkcyjnej, na czym zaleĹźaĹ&#x201A;o podmiotowi zamawiajÄ&#x2026;cemu. System przypomina ksztaĹ&#x201A;tem literÄ&#x2122; U z Ĺ&#x201A;Ä&#x2026;cznikiem przechodzÄ&#x2026;cym przez jej Ĺ&#x203A;rodek.
, 4 7B. O X
UkĹ&#x201A;ad giÄ&#x2122;cia folii PCV Kolejnym wdroĹźeniem PIAP-OBRUSN jest maszyna zaprojektowana i zbudowana na podstawie wnioskĂłw z badaĹ&#x201E; przeprowadzonych wczeĹ&#x203A;niej przez jednostkÄ&#x2122; badawczÄ&#x2026;. Odbiorca, dla ktĂłrego przeprowadzono badania i wdroĹźono maszynÄ&#x2122; potrzebowaĹ&#x201A; skutecznego sposobu na szybkie giÄ&#x2122;cie folii PCV, w celu produkcji róşnego rodzaju zawieszek stosowanych w sklepach w ramach akcji promocyjnych. Celem projektu byĹ&#x201A;o opracowanie rozwiÄ&#x2026;zania zapewniajÄ&#x2026;cego wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; rzÄ&#x2122;du 3 tys. sztuk plakietek na godzinÄ&#x2122;. Badania z róşnymi typami elementĂłw grzejnych uwzglÄ&#x2122;dniaĹ&#x201A;y obserwacje dotyczÄ&#x2026;ce koniecznoĹ&#x203A;ci ochrony termicznej elementĂłw sÄ&#x2026;siadujÄ&#x2026;cych z grzaĹ&#x201A;kami. Maszyna (fot. 7) ma system transportowy, dziÄ&#x2122;ki ktĂłremu zaginanie odbywa siÄ&#x2122; na bieĹźÄ&#x2026;co i nie ma koniecznoĹ&#x203A;ci zatrzymywania i przestojĂłw podczas procesu produkcyjnego. Jest wyposaĹźona w podciĹ&#x203A;nieniowy system przytrzymywania plakietek. Podgrzewanie linii giÄ&#x2122;cia plakietki jest realizowane za pomocÄ&#x2026; drutĂłw grzejnych, ktĂłrych temperaturÄ&#x2122; moĹźna regulowaÄ&#x2021;. Plakietki sÄ&#x2026; pobierane z magazynu przez szczeliny o regulowanej gruboĹ&#x203A;ci. 3/2018
Fot. 7. $ ( 1
Podsumowanie Opisane wdroĹźenia PIAP-OBRUSN sÄ&#x2026; zaledwie wycinkiem z bogatego portfolio tej jednostki i przykĹ&#x201A;adem tego, czym firma zajmuje siÄ&#x2122; od wielu lat. DziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; PIAP-OBRUSN pozwala na zwiÄ&#x2122;kszenie stopnia automatyzacji i robotyzacji przemysĹ&#x201A;u oraz zoptymalizowanie czasu i Ĺ&#x203A;rodkĂłw poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;canych na dane procesy produkcyjne. Wykwalifikowana kadra PIAP-OBRUSN moĹźe pomĂłc klientom dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026;cym w róşnych branĹźach, ktĂłrych oczekiwania znaczÄ&#x2026;co róşniÄ&#x2026; siÄ&#x2122; od siebie. PrzykĹ&#x201A;adowe branĹźe, ktĂłrych przedstawicielami sÄ&#x2026; odbiorcy wdroĹźeĹ&#x201E; PIAP-OBRUSN to branĹźa stalowa, motoryzacyjna, reklamowa czy budowlana. OczywiĹ&#x203A;cie Ĺ&#x201A;atwiej jest realizowaÄ&#x2021; procesy powtarzalne, wielokrotnie zbadane i przetestowane, niĹź szukaÄ&#x2021; nowych, innowacyjnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; usprawniajÄ&#x2026;cych procesy produkcyjne. Jednak PIAP-OBRUSN potrafi sprostaÄ&#x2021;
obu tym zadaniom. Projektowanie, budowa, badania, uruchamianie, integracja to czynnoĹ&#x203A;ci, ktĂłre sÄ&#x2026; doskonale znane i powszechnie stosowane przez kadrÄ&#x2122; naszej jednostki. Co rĂłwnie istotne, wdroĹźenia sÄ&#x2026; poprzedzone licznymi analizami, czÄ&#x2122;sto bardzo wnikliwymi badaniami, ktĂłre sÄ&#x2026; jednym z warunkĂłw koniecznych do realizacji celĂłw stawianych przed nami przez klientĂłw. Agnieszka Staniszewska PIAP-OBRUSN " 4 . ;=6# <67;== 0 " 4 5A A@9 >= @;# - % 5A A@9 >> @5 7( & " \ & " 4$
4 & " 4$
AUTOMATICON STOISKO A-10/B-9Â MAPKA NAÂ STRONIE 82
121
WYDARZENIA
Ultranowoczesne centrum dystrybucji firmy HARTING W niemieckim Espelkamp X +7 -
powstaje Europejskie Centrum ' &" + { + R + $ R R N (
[ 0 X3 1 + + T 4 Â " ( ( gazyn, ktĂłrego uruchomienie + $
@=;8 4# $ +R @= 4 ( 4
Urszula Chojnacka Jolanta GĂłrska-Szkaradek
122
N
a poczÄ&#x2026;tku lutego na zaproszenie firmy HARTING do Espelkamp zjechali dziennikarze z caĹ&#x201A;ego Ĺ&#x203A;wiata. JednÄ&#x2026; z okazji do spotkania byĹ&#x201A;y szybko postÄ&#x2122;pujÄ&#x2026;ce prace przy budowie zlokalizowanego przy Marie-Harting-StraĂ&#x;e 1 Europejskiego Centrum Dystrybucyjnego (EDC). Budowa obiektu rozpoczÄ&#x2122;Ĺ&#x201A;a siÄ&#x2122; w 2017 r. WartoĹ&#x203A;Ä&#x2021; inwestycji to 40 mln euro. Zautomatyzowany magazyn wysokiego skĹ&#x201A;adowania, z regaĹ&#x201A;ami o wysokoĹ&#x203A;ci 20 m, zajmuje powierzchniÄ&#x2122; 4,5 tys. m2. Taka przestrzeĹ&#x201E; pozwoli na skĹ&#x201A;adowanie 6,9 tys. palet i 120 tys. pojemnikĂłw kontenerowych oraz na realizacjÄ&#x2122; nawet 20 tys. indywidualnych zamĂłwieĹ&#x201E; dziennie dla klientĂłw z caĹ&#x201A;ego Ĺ&#x203A;wiata. â&#x20AC;&#x201C; Towary wysyĹ&#x201A;ane
do europejskich odbiorcĂłw powinny opuszczaÄ&#x2021; nasze centrum dystrybucyjne w tym samym dniu, w ktĂłrym zostaĹ&#x201A;o zĹ&#x201A;oĹźone zamĂłwienie â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;la Achim Meyer, Managing Director HARTING Logistics (na zdjÄ&#x2122;ciu poniĹźej z lewej strony; obok Sven DĂźker, Project Manager Construction HARTING). Stanowiska kompletacji i pakowania zostaĹ&#x201A;y zaprojektowane z uwzglÄ&#x2122;dnieniem ergonomii i bezpieczeĹ&#x201E;stwa.
Zautomatyzowany transport i kompletacja zamĂłwieĹ&#x201E; Centrum logistyczne bÄ&#x2122;dzie w peĹ&#x201A;ni zautomatyzowane i zinformatyzowane, za czym stojÄ&#x2026; m.in. technologia RFID i systemy automatycznego transportu â&#x20AC;&#x201C; transport i przemieszczenia miÄ&#x2122;dzy
AUTOMATYKA
Fot. HARTING, U. Chojnacka (AUTOMATYKA), J. Górska-Szkaradek (AUTOMATYKA)
WYDARZENIA
halami w zdecydowanej większości będą realizowane przy użyciu bezobsługowych systemów transportowych (roboty przemysłowe, wózki samojezdne, przenośniki). Firma HARTING kładzie nacisk na digitalizację EDC. – Towary będą przechodzić przez nasze centrum w pełni elektronicznie z wykorzystaniem kodów kreskowych i systemów RFID. Aby zagwarantować, że będzie się to odbywało przy wykorzystaniu możliwie najmniejszej liczby zasobów, dane dotyczące maszyn i energii będą zapisane przy użyciu HARTING MICA, analizowane i używane do kontroli procesów oraz prewencyjnego utrzymania ruchu. To umożliwi nam zapewnienie minimum przestojów – mówi Achim Meyer. Przed rozpoczęciem budowy EDC Achim Meyer odwiedził wiele centrów logistycznych należących do różnych 3/2018
koncernów, aby przyjrzeć się z bliska, jak wygląda organizacja pracy i przeładunek towarów. – Wszystko to miało na celu wypracowanie optymalnego wsparcia procesów logistycznych w połączeniu z odpowiednim, najlepszym stopniem automatyzacji i otoczeniem – mówi przedstawiciel HARTING Logistics.
Ekspresowe dostawy i odnawialna energia Powstający obiekt zapewni nie tylko sprawną obsługę szybko rosnącej liczby odbiorców rozwiązań firmy HARTING. Dziś wśród kluczowych oczekiwań coraz bardziej wymagających klientów jest szybki czas realizacji dostawy, a inwestycja w Espelkamp zagwarantuje skrócenie czasu oczekiwania na dostawę. 10 tys. paczek przy wykorzystaniu nawet 110 ciężarówek i furgonetek
będzie opuszczać EDC drogą lotniczą, morską lub lądową, by zagwarantować dostarczenie produktów firmy HARTING w możliwie najkrótszym czasie. Najnowsza inwestycja firmy HARTING uwzględnia jednocześnie aspekty środowiskowe i przedstawia bardzo nowoczesne oraz prośrodowiskowe podejście do kwestii pozyskiwania i wykorzystania energii – większość energii koniecznej do ogrzewania i chłodzenia centrum logistycznego będzie pochodziła ze źródeł geotermalnych – w tym celu wywiercono w sumie 36 otworów o głębokości 150 m. Europejskie Centrum Dystrybucji w Espelkamp ruszy pełną parą za niespełna rok. Urszula Chojnacka Jolanta Górska-Szkaradek AUTOMATYKA
123
WYDARZENIA
Technologie spoĹźywcze w zasiÄ&#x2122;gu rÄ&#x2122;ki ( ( & Q R + "
, 0 4 B ( + #
$ @= @9 ( @=;< 4# &R $
( + 1 $ T 1 1 L $ " + Q T
1 $ ( "4
Urszula Chojnacka
D
o rozpoczÄ&#x2122;cia organizowanych przez Koelnmesse targĂłw Anuga FoodTec, jednych z kluczowych miÄ&#x2122;dzynarodowych targĂłw branĹźy technologii spoĹźywczych, pozostaĹ&#x201A;o jeszcze kilka dni, ale juĹź wiadomo, Ĺźe bÄ&#x2122;dzie to rekordowa edycja.
z branĹźy przemysĹ&#x201A;u artykuĹ&#x201A;Ăłw spoĹźywczych i napojĂłw z Egiptu, Ĺ otwy, Nowej Zelandii i Norwegii. UdziaĹ&#x201A; zagranicznych firm ksztaĹ&#x201A;tuje siÄ&#x2122; na staĹ&#x201A;ym poziomie okoĹ&#x201A;o 60 proc. Polscy wystawcy (w lutym liczba zgĹ&#x201A;oszeĹ&#x201E; zbliĹźaĹ&#x201A;a siÄ&#x2122; do 30) bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; koncentrowaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; na segmentach Food Processing i Food Packaging. â&#x20AC;&#x201C; Anuga FoodTec, jako jedyne targi branĹźowe na Ĺ&#x203A;wiecie, obejmujÄ&#x2026; wszystkie aspekty produkcji artykuĹ&#x201A;Ăłw spoĹźywczych â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;la Katharina C. Hamma, prezes Koelnmesse GmbH. WĹ&#x203A;rĂłd nich sÄ&#x2026; opakowania do şywnoĹ&#x203A;ci, bezpieczeĹ&#x201E;stwo ĹźywnoĹ&#x203A;ci, przetwĂłrstwo spoĹźywcze, usĹ&#x201A;ugi itp. Organizatorzy stawiajÄ&#x2026; sobie za cel stworzenie platformy dla producentĂłw i poddostawcĂłw branĹźy spoĹźywczej
Bogata reprezentacja krajĂłw i branĹź W Kolonii spodziewanych jest blisko 1,7 tys. wystawcĂłw z ponad 50 krajĂłw, co oznacza 13-proc. wzrost w porĂłwnaniu z poprzedniÄ&#x2026; edycjÄ&#x2026;, a powierzchnia wystawiennicza zostaĹ&#x201A;a zwiÄ&#x2122;kszona do 140 tys. m2. Po raz pierwszy w tym roku na targach zagoszczÄ&#x2026; dostawcy 124
Katharina C. Hamma
( 1
do optymalizacji produkcji i Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cucha dostaw. WĹ&#x203A;rĂłd prezentowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; nie tylko technologie stosowane w branĹźy spoĹźywczej, ale takĹźe nowoczesne metody i urzÄ&#x2026;dzenia umoĹźliwiajÄ&#x2026;ce produkcjÄ&#x2122; ĹźywnoĹ&#x203A;ci przy zachowaniu zasady minimalnego jej przetwarzania. Wiele miejsca poĹ&#x203A;wiÄ&#x2122;cone zostanie produkcji aseptycznej i zapewnieniu bezpieczeĹ&#x201E;stwa w tym obszarze oraz metodom sterylizacji w technologii na zimno, ktĂłrÄ&#x2026; zainteresowanie ze strony producentĂłw ĹźywnoĹ&#x203A;ci i napojĂłw szybko roĹ&#x203A;nie.
Automatyzacja przybiera na sile StaĹ&#x201A;Ä&#x2026; cechÄ&#x2026; targĂłw jest silna reprezentacja technologii procesĂłw â&#x20AC;&#x201C; w Kolonii zaprezentujÄ&#x2026; siÄ&#x2122; niemal wszyscy liderzy branĹźy, a wĹ&#x203A;rĂłd wiodÄ&#x2026;cych tematĂłw bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; m.in. maszyny pakujÄ&#x2026;ce, techniki sterowania i regulacji, urzÄ&#x2026;dzenia analityczne i pomiarowe oraz oczywiĹ&#x203A;cie automatyzacja i robotyzacja, ktĂłre odgrywajÄ&#x2026; coraz bardziej znaczÄ&#x2026;cÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; w sektorze produkcji ĹźywnoĹ&#x203A;ci. â&#x20AC;&#x201C; Roboty sÄ&#x2026; stosowane do wykonywania coraz trudniejszych AUTOMATYKA
WYDARZENIA
zadań – już nie tylko w paletyzacji, ale również w kontakcie z żywnością – zauważa Simone Schiller, dyrektor zarządzająca DLG-Fachzentrum Lebensmittel – Niemieckiego Towarzystwa Rolniczego. Ten temat, obok automatyzacji i przetwarzania danych w wytwarzaniu żywności, będzie jednym z głównych zagadnień dyskutowanych w trakcie forów towarzyszących Anuga FoodTec.
, 4 (
Od przesyłu danych po transport i pakowanie Podczas Anuga FoodTec 2018 w Kolonii zaprezentują się m.in. takie firmy jak Beckhoff, Balluff, Bosch, B&R, Festo, ifm electronic, igus, Rockwell Automation, SEW-Eurodrive, Stäubli i Siemens. Wśród prezentowanych nowości będzie rozwiązanie ThinManager firmy Rockwell Automation – usługa umożliwiająca przesyłanie danych produkcyjnych do urządzeń klasy thin client, przeznaczonych dla konkretnego użytkownika lub miejsca. Firma zaprezentuje też wiele innych rozwiązań dla branży żywności i napojów, w tym nowatorski autonomiczny wózek. Z kolei na stoisku firmy B&R zaprezentowany zostanie m.in. rewolucyjny system transportu dla produkcji adaptacyjnej – ACOPOStrak. Konstrukcja przystosowana do maszyn klasy spożywczej oraz innowacyjne elementy przekierowujące sprawiają, że system świetnie sprawdza się w zakresie transportu, umożliwiając opłacalną produkcję żywności i napojów również dla pojedynczych partii. B&R przybliży gościom również 3/2018
rozwiązanie Packaging 4.0, które pomaga kształtować przyszłość pakowania dzięki kontroli wskaźnika efektywności maszyny (OEE), obniżonym całkowitym kosztom posiadania (TCO) oraz całkowitej konserwacji produkcyjnej (TPM).
Interaktywnie i indywidualnie Poza możliwością zapoznania się z nowymi rozwiązaniami i produktami – również w formie interaktywnych prezentacji na żywo – goście będą też mogli skorzystać z bogatego programu wydarzeń towarzyszących. Jednym z ciekawszych będą bez wątpienia zindywidualizowane tematycznie wycieczki – innowacyjną koncepcję zwiedzania targów z przewodnikiem w kilku
obszarach tematycznych wprowadzono w tym roku, aby umożliwić gościom zapoznanie się z najciekawszymi dla nich zagadnieniami. Wśród nich znajdą się m.in. roboty w produkcji żywności, Przemysł 4.0, technologie pakowania i napełniania oraz technologie przetwórstwa i mleczarskie. Tematem przewodnim tegorocznych targów będzie efektywne gospodarowanie zasobami, zmniejszanie zużycia mediów i ograniczanie strat żywności – zrównoważony rozwój i optymalizowanie zużycia zasobów są dziś przedmiotem coraz większego zainteresowania wśród przedstawicieli branży technologii spożywczych. Urszula Chojnacka O0B 0P
125
TEMAT NUMERU
Synergia PrzemysĹ&#x201A;u 4.0 i Logistyki 4.0 Hannover Messe i CeMAT 2018 juĹź w kwietniu 6 lutego 2018 r., na terenach Centrum Targowego w nie( ( [ # &
R $ $ + + + + R 1
T 1 $ ( wych Hannover Messe oraz L " 1 ( 04
Y T $
>= N (# $ ( 1 1 ($ # $ + &
$ " + $ @==
(# $ &
[ " T 4
Jolanta GĂłrska-Szkaradek Urszula Chojnacka
126
N
ajbliĹźsza edycja wiodÄ&#x2026;cych Ĺ&#x203A;wiatowych targĂłw technologii przemysĹ&#x201A;owych Hannover Messe odbÄ&#x2122;dzie siÄ&#x2122; w dniach 23â&#x20AC;&#x201C;27 kwietnia 2018 r. W tym roku wydarzeniu towarzyszyÄ&#x2021; bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; targi CeMAT â&#x20AC;&#x201C; najwaĹźniejsze globalne targi intralogistyki oraz zarzÄ&#x2026;dzania Ĺ&#x201A;aĹ&#x201E;cuchem dostaw. Tradycyjnie okoĹ&#x201A;o dwa miesiÄ&#x2026;ce wczeĹ&#x203A;niej, podczas Hannover Messe Preview 2018, dziennikarze z caĹ&#x201A;ego Ĺ&#x203A;wiata przybyli do Hanoweru, by dowiedzieÄ&#x2021; siÄ&#x2122;, co przyniesie tegoroczna impreza targowa. KaĹźdy z nas obserwuje w jak szalonym tempie nastÄ&#x2122;puje cyfrowa integracja przemysĹ&#x201A;u, systemĂłw energetycznych i logistyki, jak zacierajÄ&#x2026; siÄ&#x2122; tradycyjne granice miÄ&#x2122;dzy branĹźami. JuĹź w kwietniu 2018 r. odwiedzajÄ&#x2026;cy targi Hannover Messe i CeMAT bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; mogli zobaczyÄ&#x2021; jak funkcjonuje fabryka przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci i jakÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; odgrywa w tym intralogistyka. â&#x20AC;&#x201C; Integracja systemĂłw automatyki, platform IT i uczenia maszynowego przeniesie PrzemysĹ&#x201A; 4.0 na wyĹźszy poziom. Motyw przewodni Hannover Messe 2018 â&#x20AC;&#x201C; â&#x20AC;&#x17E;Integrated Industry â&#x20AC;&#x201C;
Connect&Collaborateâ&#x20AC;? (â&#x20AC;&#x17E;Zintegrowany przemysĹ&#x201A; â&#x20AC;&#x201C; PoĹ&#x201A;Ä&#x2026;cz&WspĂłĹ&#x201A;pracujâ&#x20AC;? â&#x20AC;&#x201C; przyp. red.) â&#x20AC;&#x201C; umoĹźliwi odwiedzajÄ&#x2026;cym z caĹ&#x201A;ego Ĺ&#x203A;wiata doĹ&#x203A;wiadczenie zupeĹ&#x201A;nie nowych form biznesu oraz pracy i wspĂłĹ&#x201A;pracy, ktĂłre sÄ&#x2026; moĹźliwe dziÄ&#x2122;ki naszemu coraz bardziej powiÄ&#x2026;zanemu i cyfrowo poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czonemu sieciÄ&#x2026; krajobrazowi przemysĹ&#x201A;owemu. OdwiedzajÄ&#x2026;cy bÄ&#x2122;dÄ&#x2026; mogli naocznie przekonaÄ&#x2021; siÄ&#x2122; o korzyĹ&#x203A;ciach pĹ&#x201A;ynÄ&#x2026;cych ze zintegrowanego przemysĹ&#x201A;u: zwiÄ&#x2122;kszonej produktywnoĹ&#x203A;ci, przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ciowych miejsc pracy i nowych ekscytujÄ&#x2026;cych modeli biznesowych â&#x20AC;&#x201C; powiedziaĹ&#x201A; dr Jochen KĂśckler, prezes zarzÄ&#x2026;du Deutsche Messe (fot. str. obok â&#x20AC;&#x201C; drugi od prawej). Obie targowe imprezy pokaĹźÄ&#x2026;, w jaki sposĂłb cyfrowa produkcja, zintegrowane systemy energetyczne i inteligentne rozwiÄ&#x2026;zania logistyczne wpĹ&#x201A;ynÄ&#x2026; na nasze Ĺźycie, pracÄ&#x2122; i dziaĹ&#x201A;alnoĹ&#x203A;Ä&#x2021;.
Meksyk krajem partnerskim Hannover Messe 2018 W lutowym spotkaniu uczestniczyĹ&#x201A; Rogelio Granguillhome, ambasador Meksyku w Niemczech, ktĂłry zaznaczyĹ&#x201A;, AUTOMATYKA
WYDARZENIA
, 4 Y4 3 7 O0B 0P
że Meksyk jest pierwszym krajem latynoamerykańskim uznanym za oficjalny kraj partnerski największych na świecie targów przemysłowych Hannover Messe. Rogelio Granguillhome podkreślił, że Meksyk jest drugą największą gospodarką w Ameryce Łacińskiej. – W 2017 r. nasz wzrost gospodarczy wyniósł 2,2 proc., a prognozy na 2018 r. przewidują 2,4 proc. Te liczby są znacznie wyższe niż średnia wzrostu w Ameryce Łacińskiej. W ubiegłym roku inflacja wykazała umiarkowaną stopę 6,4 proc., a bezrobocie było poniżej 4 proc. – powiedział ambasador (fot. obok – pierwszy z prawej). Podczas obecnej administracji prezydenta Peńa Nieto Meksyk otrzymał 163 mld dolarów na inwestycje, generując ponad 3 mln miejsc pracy w różnych sektorach gospodarki. Jak zaznaczył, jest to wynik udanego wejścia Meksyku do globalnej sieci gospodarczej. Dodał, że Meksyk jest m.in. czwartym światowym eksporterem samochodów oraz największym na świecie producentem telewizorów z płaskim ekranem. „México exceeds expectations” – to hasło promujące Meksyk podczas targów w Hanowerze. Kraj zaprezentuje się w takich obszarach, jak Przemysł 4.0, energetyka i technologie dla środowiska naturalnego, kształcenie zawodowe, start-upy i inwestycje zagraniczne. Meksyk jest otwarty na współpracę z zagranicznymi partnerami. Celem meksykańskiego rządu jest wytyczenie
strategicznych i infrastrukturalnych kierunków dla czwartej rewolucji przemysłowej. Ponadto Meksyk oczekuje, iż podczas Hannover Messe 2018 poszerzy swoje międzynarodowe kontakty handlowe, w tym m.in. znowelizowana zostanie umowa o wolnym handlu z Unią Europejską.
Inteligentna sensoryka Podczas konferencji dr Robert Bauer, prezes SICK AG (na fot. w środku), opowiedział, jak ważna rola w czwartej rewolucji przemysłowej przypada inteligentnym sensorom, które będą mogły gromadzić duże ilości danych i nie będą już funkcjonować jak zwykłe przełączniki do kontrolowania przemysłowych procesów produkcyjnych.
Dane zebrane przez sensory można będzie wykorzystać do podjęcia konkretnych działań produkcyjnych. – Architektura automatyzacji również ulegnie zmianom w związku z rozwojem Przemysłu 4.0. Istniejące poziomy automatyzacji zostaną zastąpione przez szereg różnych modeli biznesowych – powiedział Robert Bauer. Sensory, podobnie jak komputery, będą miały zainstalowane oprogramowanie, będą miały zdolność obliczeniową i będą indywidualnie programowane. Każdy sensor będzie mógł komunikować się cały czas ze wszystkimi urządzeniami zarówno w przedsiębiorstwie, jak i w odległych lokalizacjach. Krótkie serie, jednostkowa, zindywidualizowana produkcja – aby urzeczywistnić te kluczowe założenia Przemysłu 4.0 należy dostosować urządzenia i systemy do nowych warunków. – SICK oferuje dziś rozwiązania, które mogą sprostać wyzwaniom jutra dzięki inteligentnym sensorom zbierającym dane, oceniającym je w czasie rzeczywistym, dostosowującym się do otoczenia i komunikującym się w sieci, co przekłada się na nowy poziom elastyczności – zakończył swoją wypowiedź prezes SICK AG.
Roboty w intralogistyce Lukas Zanger, dyrektor operacyjny i współzałożyciel Magazino GmbH (pierwszy z lewej), zaprezentował robota transportowego SOTO (fot. obok) jako przykład szybkiego rozwoju inteli3/2018
127
WYDARZENIA gentnych robotów. Robot SOTO wykorzystuje kamerę 3D oraz liczne sensory i skanery laserowe do postrzegania otoczenia. Może w pełni autonomicznie identyfikować i lokalizować obiekty o wymiarach do 600 mm × 400 mm × 400 mm, zdejmować je z różnych wysokości, tymczasowo przechowywać na urządzeniu w celu przetransportowania do punktu rozładunku, a następnie wyładować. SOTO jest jednym z pierwszych robotów na świecie, który łączy w sobie taki zakres możliwości w jednym systemie. Robota można będzie zobaczyć w kwietniu podczas targów CeMAT, a tymczasem podczas konferencji Lukas Zanger po omówieniu podstawowych cech zaprezentował jego działanie. Robot SOTO wyposażony w chwytak adaptacyjny odbierał przedmioty z linii transportera rolkowego i tymczasowo przechowywał je do transportu w specjalnym schowku.
Hannover Messe – Get new technology first! Deutsche Messe, organizator Hannover Messe 2018 r. ocenia, że w imprezie weźmie udział około 5 tys. wystawców z 70 krajów. W Hannover Messe Preview uczestniczyli przedstawiciele firm, wśród których były m.in. Beckhoff Automation, Bosch Rexroth, Festo, Instytut Fraunhofera, Fronius International, HARTING, ifm, igus, Karlsruher Institut für Technologie, KNAPP, KUKA, Lenze, Magazino, Omron, Pepperl+Fuchs, SAP, SICK, Siemens, Stäubli, STILL, Weidmüller, Ziehl Abbegg. Firmy te zasygnalizowały te-
128
maty i rozwiązania, które będą prezentować w kwietniu na swoich stoiskach targowych. Firma HARTING, która będzie uczestniczyła w targach po raz 71. i tym razem zaprezentuje wiele nowych produktów i rozwiązań. Nawiązując do tegorocznego targowego motto „Integrated Industry – Connect&Collaborate” HARTING podkreśli znaczenie partnerstwa w ramach zintegrowanego przemysłu na przykładzie współpracy z partnerami MICA. Network i szwajcarskim producentem samochodów Rinspeed. W ramach MICA.Network obecnie współpracują 24 firmy partnerskie, które opracowały szereg aplikacji dla różnych zastosowań w dziedzinie Przemysłu 4.0. W tych aplikacjach zastosowano minikomputer MICA (Modular Industry Computing Architecture), który powstał w firmie
HARTING. Na stoisku będzie zaprezentowany nowy koncepcyjny pojazd Rinspeed – Snap (fot. powyżej), do którego HARTING dostarcza technologię szybkiego ładowania energią elektryczną. Firma konsekwentnie rozszerza ofertę modułowych złączy w oparciu o szybki i bezpieczny system blokowania PushPull i właśnie modułowe złącza będą kolejną atrakcją ekspozycji targowej. Przedstawiona będzie również seria złączy Han-Eco z plastikowymi obudowami, a ponadto nie zabraknie produktów i technologii komunikacji Ethernet. Wśród nowości firmy ifm na szczególną uwagę zasługuje kamera O3X 3D (fot. na dole). Jak powiedział przedstawiciel firmy Mario Holt jest to nowość, dzięki której ifm w praktyce realizuje dominujący trend tegorocznych targów Hannover Messe – współpracę ludzi i robotów. W zautomatyzowanych systemach sensory pełnią rolę narządów zmysłów urządzenia. Dotyczy to szczególnie działających autonomicznie robotów, a zwłaszcza kobotów, czyli robotów współpracujących z ludźmi. Dla nich istotne jest wykrywanie przedmiotów i osób znajdujących się w ich bezpośrednim otoczeniu. Kobot będzie poruszał się niezależnie i niezawodnie, jeśli jego układ sterowania będzie miał dostęp do trójwymiarowego obrazu jego otoczenia. Właśnie do takich zastosowań w środowiskach przemysłowych ifm oferuje nową kamerę O3X 3D. Jej działanie bazuje na technologii ToF (Time of Flight), czyli pomiarze czasu przeloAUTOMATYKA
, 4 Y4 3 7 O0B 0P
WYDARZENIA
tu światła między kamerą a obiektem. Technologia ta jest używana m.in. w smartfonach Lenovo i Asus. Kamera O3X ma rozdzielczość 224 × 172 px, częstotliwość powtarzania obrazu 20 Hz i wykrywalność obiektów w odległości do 4 m. Urządzenie jest niewrażliwe na światło otoczenia i niezależne od oświetlenia. Kamera jest zamontowana w obudowie przemysłowej wielkości pudełka zapałek o stopniu ochrony IP54. Typowe możliwe zastosowania nowej kamery to autonomiczne roboty (np. w zastosowaniach logistycznych) lub autonomiczne samochody. Znana m.in. ze stosowanych w przemyśle prowadników kablowych, przewodów oraz łożysk liniowych firma igus będzie podczas targów promowała m.in. nowe i udoskonalone rozwiązania w obszarze inteligentnych polimerów – smart plastics. To dzięki ich zastosowaniu w prowadnikach, przewodach i łożyskach zwiększa się wydajność tych urządzeń. Inteligentne tworzywa sztuczne to również zespół wielu systemów, które potrafią przewidywać zużycie prowadników kablowych i przewodów, a należy pamiętać, że proaktywna konserwacja to element czwartej rewolucji przemysłowej. Podczas targów będzie można przyjrzeć się m.in. sposobowi monitorowania stanu e-prowadników, ale to tylko jeden fragment dużej ekspozycji. – To, co do tej pory było zbyt trudne, staje się proste i realne w świecie Przemysłu 4.0 i jednostkowej, zindywidualizowanej produkcji – zapew3/2018
niał Pedro Santos, przedstawiciel Instytutu Fraunhofera ds. Badań Grafiki Komputerowej IGD. Jeśli chcemy odtworzyć jakiś przedmiot, np. dlatego, że istniejący pękł, wystarczy go zeskanować i wydrukować. Jest to możliwe dzięki pierwszemu skanerowi 3D, który może działać autonomicznie i w czasie rzeczywistym. Instytut Fraunhofera prezentował taki autonomiczny system skanowania (fot. poniżej). Będzie on również dostępny na stoisku instytutu podczas Hannover Messe. Nowy system skanowania jest w stanie zmierzyć dowolny detal (przedmiot) w czasie rzeczywistym, co sprawia, że przedłużające się procesy nauczania należeć będą już do przeszłości. Odtwarzany obiekt jest umieszczany na obrotowym stole, a ramię robota z zamocowanym na nim skanerem
przesuwa skaner wokół obiektu, dzięki czemu może zarejestrować pełną geometrię z minimalną liczbą przebiegów. Cechą wyróżniającą system jest to, że nie wymaga on procesu uczenia się. Podczas wstępnego skanowania algorytmy obliczają, jakie dalsze skany są konieczne, aby obiekt mógł zostać zarejestrowany przy użyciu jak najmniejszej ich liczby. W zależności od wielkości i złożoności obiektu zajmuje to od kilku sekund do kilku minut. Już podczas skanowania inteligentne algorytmy tworzą trójwymiarowy obraz obiektu w tle. Po sprawdzeniu stabilności odtworzonego kształtu detal można wydrukować na drukarce 3D. Goście targowi będą mogli umieścić różne przedmioty pod laserowym skanerem i obejrzeć wyniki na żywo na monitorze. Będą też mogli przekonać się, jak dokładnie system odtwarza geometrię obiektów trójwymiarowych w sposób autonomiczny i w czasie rzeczywistym. Miniekspozycja Festo przyciągała uwagę obecnych dziennikarzy prototypem interaktywnego, współpracującego, pneumatycznego siedmioosiowego robota BionicCobot. Ten lekki pneumatyczny robot prezentowany był w ubiegłym roku w Hanowerze, demonstrując współpracę z człowiekiem. W tym roku inżynierowie z Bionic Learning Network przedstawili przełomowe środowisko pracy dla współpracy człowieka z maszyną. Nowe opracowania rozbudowały możliwości bionicznego robota: dzięki prostej obsłudze, monitorowaniu pozycji i kontroli mowy, w połączeniu
129
WYDARZENIA z uczeniem maszynowym i sztuczną inteligencją, ludzie i roboty mogą współpracować intuicyjnie i wydajnie. BionicCobot to tylko jeden element ekspozycji Festo, ponieważ można będzie zobaczyć np. wykorzystanie technologii nadprzewodników w procesie bezkontaktowego ważenia i pomiaru oraz szereg produktów przeznaczonych do realizacji zadań czwartej rewolucji przemysłowej, w tym innowację w dziedzinie pneumatyki – Terminal Festo Motion.
Zwiększona wydajność i bezpieczeństwo w zastosowaniach przemysłowych Firma Stäubli, która jest wiodącym dostawcą mechatronicznych rozwiązań w trzech dziedzinach: robotów przemysłowych, szybkozłączy i maszyn włókienniczych zaprezentuje wiele przełomowych, nowych produktów i technologii w tych obszarach. Na stoisku targowym można będzie zobaczyć roboty przemysłowe w różnych wariantach wykonania, w tym roboty kooperacyjne oraz lekkie i kompaktowe systemy wymiany narzędzi, złącza o większej trwałości styków oraz procesy produkcyjne dla nowych tekstylnych tkanin wykonanych z wysokomodułowych włókien. Stäubli zwraca szczególną uwagę na HelMo – autonomiczny system robota, przystosowany do współpracy z człowiekiem. Jest to nowa generacja autonomicznych, wydajnych robotów, które mogą pracować w różnorodnych
środowiskach roboczych i realizować różne zadania we współpracy z człowiekiem lub samodzielnie. Bazą HeIMo jest sześcioosiowy robot z niezawodnej, precyzyjnej serii TX2, która obejmuje warianty wykonane do pracy w pomieszczeniach czystych i sterylnych oraz w produkcji spożywczej, a także wersję TX2touch do bezpośredniej współpracy z człowiekiem. Wydajność HeIMo jeszcze bardziej wzrośnie, kiedy zostanie wyposażony w automatyczny system wymiany narzędzi.
„iintelligence 4.0_ beyond automation” Dla koncernu KUKA jest to szczególny rok, ponieważ firma obchodzi okrągłą i doniosłą rocznicę: mija 120 lat od jej założenia. „iintelligence 4.0_beyond automation” – to wyrafinowany slogan
KUKA, którym koncern podczas tegorocznych targów podkreśla przyszłość inteligentnej automatyzacji. Podczas targów będzie można zobaczyć współdziałanie wielu robotów przemysłowych i rozwiązań automatyzacji w inteligentnej fabryce. Koncern zaprezentuje przykłady bezpośredniej współpracy między człowiekiem a robotem, różne rozwiązania aplikacyjne, w tym z zakresu mobilnej robotyki, a także rozwiązania logistyczne. Tegoroczna nagroda koncernu – KUKA Innovation Award – również będzie ściśle wiązała się z robotami wchodzącymi w interakcję z ludźmi i bezpośrednio wspierającymi ich poza środowiskiem przemysłowym. Zapowiada się więc interesujący finał konkursu, ponieważ finaliści będą demonstrować swoje zgłoszenia podczas targów bezpośrednio na stoisku KUKA.
Przedstawione tematy i zagadnienia to tylko niewielki fragment tego, co można będzie zobaczyć od 23 do 27 kwietnia 2018 r. w Hanowerze. Hannover Messe wraz z targami CeMAT zaprezentują najpełniejszy obraz światowego przemysłu. Imprezy powinni odwiedzić wszyscy, którzy chcą być na bieżąco z aktualnymi trendami w takich dziedzinach jak digitalizacja, Przemysł 4.0 i zintegrowane systemy energetyczne. Jolanta Górska-Szkaradek Urszula Chojnacka O0B 0P
130
AUTOMATYKA
, 4 Y4 3 7 O0B 0P
Przekrój światowego przemysłu
5-8 CZERWCA 2018 POZNAล
NA DRODZE DO
PRZEMYSล U
4.0
W tym samym czasie: WWW.ITM-POLSKA.PL | WWW.MODERNLOG.PL | WWW.SUBCONTRACTING.PL | WWW.3DSOLUTIONS.MTP.PL
R E K L A M A
Pneumaticon
STOM-ROBOTICS
!
10-12.04.2018 Kielce
12 000
921
49
zwie dzaj cych
wystawcรณw
krajรณw
www.pneumaticon.targikielce.pl
WYDARZENIA
29 stycznia 2018 r. w Warsza & R " " +
T &"
"( $ +
 & 1 .. { + $ R " $" T
" T + *" $ 4 0 (
L R +L + TU $ " + $ +L
& ( " + T 4 " T R
" $ (&
+ + # R& T 0 1 # " Q 1
$ ..4
T
worzenie rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; innowacyjnych i dostosowanych do coraz bardziej wyĹ&#x203A;rubowanych potrzeb i oczekiwaĹ&#x201E; europejskich odbiorcĂłw â&#x20AC;&#x201C; to gĹ&#x201A;Ăłwny cel Regionalnego Centrum Aplikacji Zrobotyzowanych ABB, zlokalizowanego w siedzibie spĂłĹ&#x201A;ki, w warszawskim MiÄ&#x2122;dzylesiu. â&#x20AC;&#x201C; Nasi klienci sÄ&#x2026; zainteresowani rozwiÄ&#x2026;zaniami z zakresu automatyki, ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; rozwĂłj i wpĹ&#x201A;ywajÄ&#x2026; na zwiÄ&#x2122;kszenie elastycznoĹ&#x203A;ci, a jednoczeĹ&#x203A;nie gwarantujÄ&#x2026; odpowiedni poziom konkurencyjnoĹ&#x203A;ci
132
na globalnych rynkach â&#x20AC;&#x201C; podkreĹ&#x203A;laĹ&#x201A; podczas otwarcia rozbudowanego centrum Sami Atiya, dyrektor Dywizji Robotyki i SystemĂłw NapÄ&#x2122;dowych ABB. W centrum, ktĂłre dziaĹ&#x201A;a od 2008 r., nieustannie rozwijane sÄ&#x2026; zrobotyzowane aplikacje pakowania, sortowania i paletyzacji. To odpowiedĹş na rosnÄ&#x2026;ce zapotrzebowanie na roboty przemysĹ&#x201A;owe w Europie Ĺ&#x161;rodkowej i Wschodniej, czyli regionie, ktĂłry â&#x20AC;&#x201C; wedĹ&#x201A;ug danych MiÄ&#x2122;dzynarodowej Federacji Robotyki (IFR) w 2016 r. byĹ&#x201A; najszybciej rozwijajÄ&#x2026;cym siÄ&#x2122; rynkiem robotyki na Ĺ&#x203A;wiecie. Wiele rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; zaprojektowanych w warszawskim centrum znalazĹ&#x201A;o swoje staĹ&#x201A;e miejsce w globalnym portfolio ABB. Tworzone w centrum aplikacje sÄ&#x2026; wykorzystywane m.in. w przemyĹ&#x203A;le farmaceutycznym, drzewnym, kosmetycznym i materiaĹ&#x201A;Ăłw budowlanych, a przede wszystkim w przemyĹ&#x203A;le spoĹźywczym. â&#x20AC;&#x201C; Polska jest jednym z najwaĹźniejszych w Europie krajowych i eksportowych rynkĂłw spoĹźywczych. Nasze centrum aplikacji w Warszawie tworzy dostosowane do potrzeb klientĂłw rozwiÄ&#x2026;zania poprawiajÄ&#x2026;ce bezpieczeĹ&#x201E;stwo i higienÄ&#x2122; wytwarzania produktĂłw spoĹźywczych, zwiÄ&#x2122;kszajÄ&#x2026;c wydajnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i skracajÄ&#x2026;c proces wprowadzania na rynek nowych produktĂłw â&#x20AC;&#x201C; zaznaczyĹ&#x201A; Sami Atiya.
W rozbudowanym Centrum Aplikacji Zrobotyzowanych do dyspozycji goĹ&#x203A;ci jest sala demonstracyjna, w ktĂłrej moĹźna przyjrzeÄ&#x2021; siÄ&#x2122; z bliska, jak w praktyce dziaĹ&#x201A;ajÄ&#x2026; rozwiÄ&#x2026;zania ABB. WĹ&#x203A;rĂłd nich jest RacerPack â&#x20AC;&#x201C; gotowe do instalacji, bardzo szybkie rozwiÄ&#x2026;zanie do pakowania, platforma ABB Ability umoĹźliwiajÄ&#x2026;ca przeĹ&#x201A;oĹźenie na praktykÄ&#x2122; zalet pĹ&#x201A;ynÄ&#x2026;cych z cyfryzacji przemysĹ&#x201A;u, a takĹźe dwuramienny robot YuMi, ktĂłry moĹźe wspĂłĹ&#x201A;pracowaÄ&#x2021; z czĹ&#x201A;owiekiem bez koniecznoĹ&#x203A;ci stosowania wygrodzeĹ&#x201E;. Centrum ma rĂłwnieĹź zaplecze szkoleniowe i testowe. DziÄ&#x2122;ki pierwszemu z nich zainteresowani mogÄ&#x2026; rozwijaÄ&#x2021; umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;ci programowania i obsĹ&#x201A;ugi zaawansowanych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E; zrobotyzowanych, zaĹ&#x203A; w drugim przeprowadziÄ&#x2021; prĂłby symulacji rzeczywistych warunkĂłw produkcyjnych przed zainstalowaniem robotĂłw w docelowym miejscu. â&#x20AC;&#x201C; RozwiÄ&#x2026;zania z zakresu robotyki odgrywajÄ&#x2026; decydujÄ&#x2026;cÄ&#x2026; rolÄ&#x2122; w branĹźy wytwĂłrczej. DziÄ&#x2122;ki nowemu centrum bÄ&#x2122;dziemy mieÄ&#x2021; wiÄ&#x2122;kszy wpĹ&#x201A;yw na zwiÄ&#x2122;kszanie wydajnoĹ&#x203A;ci produkcyjnej naszych klientĂłw. BÄ&#x2122;dziemy teĹź pomagaÄ&#x2021; im sprostaÄ&#x2021; wysokim wymaganiom jakoĹ&#x203A;ciowym i osiÄ&#x2026;gaÄ&#x2021; wiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; konkurencyjnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; â&#x20AC;&#x201C; podsumowaĹ&#x201A; PaweĹ&#x201A; Ĺ ojszczyk, dyrektor zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;cy ABB w Polsce. Urszula Chojnacka AUTOMATYKA
AUTOMATYKA
, 4 O4 1 + O0B 0P Â&#x20AC;
Rozbudowa centrum ABB
CENA 10,00 CENA 10 00
9 772392
ZĹ (W TY TYM M 8% V VAT) AT)
TEMAT WYDANI
A ZarzÄ&#x2026;dzan
ROZMOW A 20
10550 2
10
PaweĹ&#x201A; Naglik, Kubler Sp. z o.o.
ie utrzymani
TECHNIK
em ruchu
A 32
WybĂłr systemu SCADA â&#x20AC;&#x201C; czym siÄ&#x2122; kierowaÄ&#x2021;?
SPRZÄ&#x2DC;T
w produkcji
I APARATU
AUTOMAT YKA ISSN 2392-1056
INDEKS 403024
Kluczowy RA 44 element wspĂłĹ&#x201A;czesny â&#x20AC;&#x201C; przeglÄ&#x2026;d ch napÄ&#x2122;dĂłw przemiennik Ăłw czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A; ci
AUTOMATY
KAONLINE. PL
' $
10/2015
+
, ( - " 1 # 234 .5678-. 9 : :
< ... do 28
Dystrybutor
switchy HARTING
www.stermag.p
l
000 l/min
... >
/ *0
1 2 ) ( 0 5*; < + .6; <
AUTOMATYCZNIE
ROCZNIK 2017
WIEM WIÄ&#x2DC;CEJ...
W W W . A U T O M AT Y K A O N L I N E . P L
L A N W Y DAW N I C Z Y 2 0 1 8 P L A N W Y DAW N I C Z Y 2 0 1 8 Ǥ ĆŽ Ä&#x201A; Ă&#x192; Âą Ä&#x2020; ÄŁ Ä&#x160; Äł Âą Ǥ Ä&#x201A; ø ç Ä&#x2020; á ÂŚ Äł Âą ĆŻ WYDANIE
TEMAT NUMERU
ARTYKUĹ PRZEGLÄ&#x201E;DOWY
NADSYĹ ANIE MATERIAĹ Ă&#x201C;W
KALENDARIUM BRANĹťOWE (DOD. KOLPORTAĹť WYDANIA)
1-2/2018 1 2/2018
BezpieczeĹ&#x201E;stwo w przemyĹ&#x203A;le B i Ĺ&#x201E; t Ĺ&#x203A;l
Elementy bezpiecznej El t b i j automatyki t t ki
08.01.2018 08 01 2018
INDUSTRYMEETING 2018, 2018, ENEX; ENEX; INDUSTRYMEETING WARSAW PACK
3/2018
Monitorowanie i sterowanie procesami i produkcjÄ&#x2026;
Interfejsy operatorskie
08.02.2018
EUROLAB, AUTOMATICON
4/2018
Automatyka w branĹźy WOD-KAN
Elementy wykonawcze i zawory
05.03.2018
PNEUMATICON, DNI DRUKU 3D, SPAWALNICTWO, INENERG + OZE, LOGISTEX, EXPOPOWER, GREENPOWER
5/2018
Innowacyjne rozwiÄ&#x2026;zania dla PrzemysĹ&#x201A;u 4.0
Komunikacja IO-link
05.04.2018
WOD-KAN, PLASTPOL, KONFERENCJA AUTOMATYKĂ&#x201C;W RYTRO, ITM INNOWACJE-TECHNOLOGIEMASZYNY
6/2018
CyberbezpieczeĹ&#x201E;stwo
Pomiary bezkontaktowe
07.05.2018
ITM INNOWACJE-TECHNOLOGIEMASZYNY
TEMAT NUMERU UrzÄ&#x2026;dzenia i systemy dla przemysĹ&#x201A;u spoĹźywczego CENA 15,00 ZĹ (W TYM 8 % VAT)
TEMAT NUMERU PrzemysĹ&#x201A; 4.0
TEMAT NUMERU Automatyka w pojazdach szynowych
SPRZÄ&#x2DC;T I APARATURA 56
PRAWO 66
Kontrola kosztĂłw zuĹźycia mediĂłw â&#x20AC;&#x201C; inteligentne liczniki
Czy roboty mogÄ&#x2026; mieÄ&#x2021; osobowoĹ&#x203A;Ä&#x2021; prawnÄ&#x2026;?
TEMAT NUMERU EfektywnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; energetyczna w napÄ&#x2122;dach elektrycznych
CENA 15,00 ZĹ (W TYM 8 % VAT)
CENA 15,00 ZĹ (W TYM 8 % VAT)
ROZMOWA 20 JÄ&#x2122;drzej Kowalczyk, prezes FANUC Polska
ROZMOWA 24
SPRZÄ&#x2DC;T I APARATURA 58
PRAWO 66
PaweĹ&#x201A; Ĺ ojszczyk, ABB
UrzÄ&#x2026;dzenia pomiarowe dla energetyki
Ochrona topografii ukĹ&#x201A;adĂłw scalonych
ROZMOWA 24
SPRZÄ&#x2DC;T I APARATURA 52
PRAWO 78
Mariusz GĹ&#x201A;owicki, ELOKON Polska
Roboty przemysĹ&#x201A;owe i wspĂłĹ&#x201A;pracujÄ&#x2026;ce
Dylematy etyczne przy projektowaniu robotĂłw
CENA 15,00 ZĹ (W TYM 8 % VAT)
ROZMOWA 24
SPRZÄ&#x2DC;T I APARATURA 50
WYDARZENIA 72
Jerzy BusĹ&#x201A;owski, APS
Pomiar pozycji i przemieszczenia
I Forum Cobotyki
TEMAT NUMERU Monitoring i zdalne sterowanie CENA 15,00 ZĹ (W TYM 8 % VAT)
ROZMOWA 22
SPRZÄ&#x2DC;T I APARATURA 46
WYDARZENIA 80
Tadeusz Cybulski, Murrelektronik
Komunikacja przemysĹ&#x201A;owa
IV Forum Nowoczesnej Produkcji
AUTOMATYKA AUTOMATYKA AUTOMATYKA AUTOMATYKA AUTOMATYKA ISSN 2392-1056
INDEKS 403024
AUTOMATYKAONLINE.PL
7-8/2017
ISSN 2392-1056
INDEKS 403024
AUTOMATYKAONLINE.PL
HARTING Han-ModularÂŽ Nowe moduĹ&#x201A;y pneumatyczne z metalowymi kontaktami
ISSN 2392-1056
INDEKS 403024
AUTOMATYKAONLINE.PL
ISSN 2392-1056
INDEKS 403024
AUTOMATYKAONLINE.PL
11/2017
ISSN 2392-1056
INDEKS 403024
AUTOMATYKAONLINE.PL
)PIOXVSRMG^RE FPSOEHE FI^TMIG^IÄ&#x201E;WX[E %>1 Zestaw serwoprasy YJKP
Switche HARTING Ha-VIS eCon
Przetwornice czÄ&#x2122;stotliwoĹ&#x203A;ci Danfoss Drives to niezawodnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; i moc, ktĂłrej potrzebujesz Vacon i Danfoss po poĹ&#x201A;Ä&#x2026;czeniu utworzyĹ&#x201A;y jednÄ&#x2026; z najwiÄ&#x2122;kszych firm napÄ&#x2122;dowych na Ĺ&#x203A;wiecie. Nasze marki VLTÂŽ i VaconÂŽ to jeden cel i jedna pasja, to szersza, najbardziej innowacyjna oferta produktowa, a takĹźe usĹ&#x201A;ugi serwisowe o najwyĹźszej jakoĹ&#x203A;ci. Oferujemy wolnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; wyboru dowolnej technologii silnikowej, a nasza oferta obejmuje zakres mocy od 0,18 kW do 5,3 MW.
www.schmersal.pl
www.danfoss.pl/napedy
' ( ( ) * , # - ./ 0
www.festo.pl
12/2017
BIBLIOTEKA
BIBLIOTEKA
AUTOMATYZACJA PROCESĂ&#x201C;W PRODUKCYJNYCH $"( () -; ] $ # ! ! ] ^ # # !" -$ ! ! Q ( !" Q !-$ _ 0`fm] / qv_ 0`` ] ! _
We wspĂłĹ&#x201A;czesnym przemyĹ&#x203A;le automatyzacja procesĂłw produkcyjnych jest podstawÄ&#x2026; nowoczesnych systemĂłw wytwarzania. Gwarantuje uzyskanie wysokiej jakoĹ&#x203A;ci wyrobĂłw oraz minimalizuje koszty produkcji, co przekĹ&#x201A;ada siÄ&#x2122; na wzrost konkurencyjnoĹ&#x203A;ci przedsiÄ&#x2122;biorstw. W ksiÄ&#x2026;Ĺźce opisano metody modelowania procesĂłw dyskretnych i programowania sterownikĂłw PLC: Grafcet, Grafpol i SFC, stanowiÄ&#x2026;ce podstawowe narzÄ&#x2122;dzia automatyzacji procesĂłw produkcyjnych. Przytoczono miÄ&#x2122;dzynarodowÄ&#x2026; normÄ&#x2122; IEC 61131-3 omawiajÄ&#x2026;cÄ&#x2026; jÄ&#x2122;zyki programowania sterownikĂłw PLC, ktĂłre umoĹźliwiajÄ&#x2026; zapis algorytmu sterowania jako programu uĹźytkownika PLC oraz zastosowanie metody Grafpol TM do syntezy sekwencyjnych algorytmĂłw sterowania. KsiÄ&#x2026;ĹźkÄ&#x2122; polecamy specjalistom zajmujÄ&#x2026;cym siÄ&#x2122; teoriÄ&#x2026; i praktykÄ&#x2026; automatyzacji procesĂłw produkcyjnych oraz studentom wydziaĹ&#x201A;Ăłw elektronicznych, elektrycznych i mechanicznych.
PROGRAMOWANIE SYSTEMĂ&#x201C;W STEROWANIA. NARZÄ&#x2DC;DZIA I METODY ( 8 -$ ! ! Q !-$ _ 0`fm] / qv_ {m| ] ! _
W ksiÄ&#x2026;Ĺźce omĂłwiono jedno z podstawowych zagadnieĹ&#x201E; automatyki i inĹźynierii sterowania â&#x20AC;&#x201C; programowanie mikrokomputerowych systemĂłw identyfikacji, nadzoru i sterowania obiektami przemysĹ&#x201A;owymi. Zebrano wiedzÄ&#x2122; z zakresu teorii systemĂłw, sterowania i przetwarzania sygnaĹ&#x201A;Ăłw oraz programowania systemĂłw symulacji i ukĹ&#x201A;adĂłw implementujÄ&#x2026;cych opracowane algorytmy. SzczegĂłĹ&#x201A;owo wyjaĹ&#x203A;niono podstawy jÄ&#x2122;zyka C w kontekĹ&#x203A;cie oprogramowania urzÄ&#x2026;dzeĹ&#x201E; fizycznych, podstawy i zaawansowane techniki programowania obiektowego w jÄ&#x2122;zyku C++, podstawy programowania w Ĺ&#x203A;rodowisku MATLAB/Simulink, zjawiska zachodzÄ&#x2026;ce w dyskretnym ukĹ&#x201A;adzie regulacji, modelowanie obiektĂłw dyskretnych, regulacjÄ&#x2122; PID, regulacjÄ&#x2122; predykcyjnÄ&#x2026; oraz identyfikacjÄ&#x2122; parametrycznÄ&#x2026;. CaĹ&#x201A;oĹ&#x203A;Ä&#x2021; uzupeĹ&#x201A;niajÄ&#x2026; liczne przykĹ&#x201A;ady i Ä&#x2021;wiczenia programistyczne. Za walory dydaktyczne podrÄ&#x2122;cznika autor zostaĹ&#x201A; uhonorowany NagrodÄ&#x2026; Ministra Nauki i Szkolnictwa WyĹźszego.
BEZPIECZEĹ&#x192;STWO ENERGETYCZNE. KONCEPCJE, WYZWANIA, INTERESY ! ] "$ / ( ! < # ! = - ] $ "/ $ ] ( ( ") -$ ! ! Q ( !" Q !-$ _ 0`fx] / qv_ 0x` ] ! _
W publikacji omawiane sÄ&#x2026; aktualne, waĹźne i Ĺźywotne interesy naszego kraju â&#x20AC;&#x201C; jego bezpieczeĹ&#x201E;stwa energetycznego, warunkujÄ&#x2026;cego sukces Polski w regionie i na Ĺ&#x203A;wiecie. Celem ksiÄ&#x2026;Ĺźki jest przedstawienie kluczowych procesĂłw zwiÄ&#x2026;zanych z bezpieczeĹ&#x201E;stwem energetycznym Polski i Unii Europejskiej. Zrozumienie determinant tych zjawisk umoĹźliwia wĹ&#x201A;aĹ&#x203A;ciwÄ&#x2026; interpretacjÄ&#x2122; bezpieczeĹ&#x201E;stwa energetycznego oraz pozwala zrozumieÄ&#x2021; przyczyny paradoksĂłw zwiÄ&#x2026;zanych ze sprzecznoĹ&#x203A;ciÄ&#x2026; interesĂłw ogĂłlnoeuropejskich wobec narodowych. Publikacja skierowana jest do szerokiego grona odbiorcĂłw â&#x20AC;&#x201C; Ĺ&#x203A;rodowiska naukowego, eksperckiego oraz administracji publicznej. Dedykowana jest tym wszystkim, ktĂłrym zaleĹźy na zabezpieczeniu przyszĹ&#x201A;oĹ&#x203A;ci Polski i regionu, nowoczesnej energetyce, ochronie Ĺ&#x203A;rodowiska czy poszukiwaniu alternatywnych ĹşrĂłdeĹ&#x201A; energii. B$ { Q4 134
AUTOMATYKA
WSPÓŁPRACA
ANTAIRA TECHNOLOGIES TEL. 22 862 88 81, WWW.ANTAIRA.PL ................................................................................................................ 52–53
ASKOM SP. Z O.O. TEL. 32 30 18 100, WWW.ASKOM.COM.PL ..................................................................................................................37
ASTOR SP. Z O.O. TEL. 12 428 63 00, WWW.ASTOR.COM.PL ......................................................................................................... 66–67
AUTOMATYKAONLINE TEL. 504 126 618, WWW.AUTOMATYKAONLINE.PL ............................................................................31, 99, 133
AUTOMATYKA-POMIARY-STEROWANIE SA TEL. 85 748 34 00, 85 748 34 03, WWW.APS.PL .................................................................................................... 71
AXON MEDIA GROUP TEL. 533 344 700, WWW.AXONMEDIA.PL ................................................................................................................ 78
B&R AUTOMATYKA PRZEMYSŁOWA SP. Z O.O. TEL. 61 846 05 00, WWW.BR-AUTOMATION.COM ............................................................................ 44–45, 79
BALLUFF SP. Z O.O. TEL. 71 382 09 00, WWW.BALLUFF.PL, WWW.LEUZE.PL ................................................................ 21, 96–98
BIURO TARGÓW MONACHIJSKICH W POLSCE GRZEGORZ GRABARCZYK TEL. 22 620 44 15, WWW.TARGIWMONACHIUM.PL ............................................................................................. 15
DANFOSS POLAND SP. Z O.O. TEL. 22 755 06 68, WWW.DANFOSS.PL/NAPEDY ................................................................104–105, IV OKŁ.
EL-CAB SP. Z O.O. TEL. 61 811 86 00, WWW.EL-CAB.COM.PL....................................................................................................... 112–113
PPUH ELDAR TEL. 77 442 04 04, WWW.17DAR.BIZ .................................................................................................... 63, 75, 94–95
ELESA+GANTER POLSKA SP. Z O.O. TEL. 22 737 70 47, WWW.ELESA-GANTER.PL ................................................................................ 3, 86–87, 88
3/2018
135
WSPÓŁPRACA
ELMARK AUTOMATYKA SP. Z O.O. TEL. 22 541 84 65, WWW.ELMARK.COM.PL ..............................................................................................13, 46–47
ELOKON TEL. 22 812 71 38, WWW.ELOKON.PL ...................................................................................................................54–58
FESTO SP. Z O.O. TEL. 22 711 42 71, WWW.FESTO.PL ........................................................................................................................ 110–111
FAULHABER POLSKA SP. Z O.O. TEL. 61 278 72 53, WWW.FAULHABER.COM ................................................................................................................ 5
HARTING POLSKA SP. Z O.O. TEL. 71 352 81 71, WWW.HARTING.PL ............................................................................................................ I OKŁ, 89
ICE - AGENZIA PER LA PROMOZIONE ALL’ESTERO E L’INTERNAZIONALIZZAZIONE DELLE IMPRESE ITALIANE TEL. +39 0659921, WWW.ICE.GOV.IT ...............................................................................................................102–103
IGUS SP. Z O.O. TEL. 22 863 57 70, WWW.IGUS.PL ........................................................................................................................ 84–85
KIPP POLSKA TEL. 71 339 21 44, WWW.KIPP.PL .............................................................................................................................. II OKŁ.
MIĘDZYNARODOWE TARGI POZNAŃSKIE SP. Z O.O. TEL. 22 529 39 00/50, WWW.MTP.PL .......................................................................................................... 59, 99, 131
MVM SP. Z O.O. TEL. 22 87 40 230 ....................................................................................................................................................................... 68
PARKER HANNIFIN SALES POLAND SP. Z O.O. TEL. 22 573 24 00, WWW.PARKER.COM, WWW.PARKER.PL .................................................... 39, 108–109
PHOENIX CONTACT TEL. 71 39 80 410, WWW.PHOENIXCONTACT.PL ..................................................................... 18, 19, 106–107
PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP TEL. 22 874 00 00, WWW.PIAP.PL ................................................................................ 17, 68, 81, 114–115, 116–121
PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP, PIAP DESIGN TEL. 22 874 01 94, WWW.DESIGN.PIAP.PL ..................................................................................................................... 9
136
AUTOMATYKA
WSPÓŁPRACA
RADWAG WAGI ELEKTRONICZNE TEL. 48 384 88 00, WWW.RADWAG.PL ............................................................................................................ III OKŁ.
RENEX ELECTRONICS CONFERENCES TEL. 54 231 10 05, WWW.RENEX.COM.PL.................................................................................................................... 65
SCHMERSAL-POLSKA SP. J. E. NOWICKA, M. NOWICKI TEL. 22 816 85 78, WWW.SCHMERSAL.PL ................................................................................................................ 25
SCHUNK INTEC SP. Z O.O. TEL. 22 726 25 00, WWW.SCHUNK.COM .................................................................................................... 11, 90–91
SEW-EURODRIVE POLSKA SP. Z O.O. TEL. 42 676 53 00, WWW.SEW-EURODRIVE.PL .............................................................................................92–93
SKAMER-ACM SP. Z O.O. TEL. 14 63 23 400, WWW.SKAMER.PL ........................................................................................................................... 35
STAUBLI ŁÓDŹ SP. Z O.O. TEL. 42 636 85 04, WWW.STAUBLI.COM .................................................................................................................... 23
.STEUTE POLSKA TEL. 22 843 08 20, WWW.STEUTE.PL ...........................................................................................................20, 50–51
TARGI KIELCE SA TEL. 41 365 12 22, WWW.TARGIKIELCE.PL ........................................................................................................ 52, 131
TURCK SP. Z O.O. TEL. 77 443 48 00, WWW.TURCK.PL ............................................................................................................ 33, 48–49
PPH WOBIT E.K.J. OBER S.C. TEL. 61 222 74 22, WWW.WOBIT.COM.PL ............................................................................................................. 41, 61
W2 TEL. 52 345 45 00, WWW.W2.COM.PL .................................................................................................................42–43
3/2018
137
LUDZIE
Radomir Ochocki
138
STANOWISKO: L +L FIRMA: igus Polska
oraz przeĹ&#x201A;amanie hegemonii Ĺ&#x201A;oĹźysk metalowych wymagajÄ&#x2026;cych smarowania, na rzecz bezsmarowych Ĺ&#x201A;oĹźysk polimerowych. Ceni sobie indywidualne podejĹ&#x203A;cie w stosunku do klienta, etykÄ&#x2122; oraz umiejÄ&#x2122;tnoĹ&#x203A;Ä&#x2021; znajdowania kreatywnych rozwiÄ&#x2026;zaĹ&#x201E;. ZarzÄ&#x2026;dzanie ludĹşmi daĹ&#x201A;o mu moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; odkrycia nowych pasji zawodowych, objawiajÄ&#x2026;cych siÄ&#x2122; w rozwijaniu w pracownikach samomotywacji, samoorganizacji i kreatywnoĹ&#x203A;ci. Jest zwolennikiem budowania zaufania, przejrzystoĹ&#x203A;ci oraz wspierania inicjatyw oddolnych w zespoĹ&#x201A;ach, ktĂłrymi zarzÄ&#x2026;dza. Od zawsze inspiruje go ogromny potencjaĹ&#x201A;, jaki majÄ&#x2026; ludzie, dlatego stara siÄ&#x2122; wraz ze swoim zespoĹ&#x201A;em czerpaÄ&#x2021; z tego potencjaĹ&#x201A;u i wykorzystywaÄ&#x2021; go w codziennej pracy.
NajwiÄ&#x2122;kszÄ&#x2026; radoĹ&#x203A;Ä&#x2021; z pracy daje mu rozwĂłj ludzi zaangaĹźowanych w zespĂłĹ&#x201A; oraz synergia, jakÄ&#x2026; moĹźna osiÄ&#x2026;gnÄ&#x2026;Ä&#x2021; we wspĂłĹ&#x201A;pracy. Za swĂłj najwiÄ&#x2122;kszy sukces zawodowy uwaĹźa dziesiÄ&#x2122;ciokrotne zwiÄ&#x2122;kszenie sprzedaĹźy grupy Ĺ&#x201A;oĹźysk dry-tech na polskim rynku oraz zbudowanie silnego zespoĹ&#x201A;u sprzedaĹźowego. Prywatnie Radomir Ochocki jest szczÄ&#x2122;Ĺ&#x203A;liwym mÄ&#x2122;Ĺźem, oddajÄ&#x2026;cym siÄ&#x2122; wraz z şonÄ&#x2026; wspĂłlnej pasji, jakÄ&#x2026; sÄ&#x2026; podróşe do najdalszych zakÄ&#x2026;tkĂłw Ĺ&#x203A;wiata. Jest miĹ&#x201A;oĹ&#x203A;nikiem aktywnego wypoczynku i czynnym fanem sportĂłw zespoĹ&#x201A;owych: piĹ&#x201A;ki noĹźnej oraz koszykĂłwki. Kiedy brakuje na nie czasu poprawia swojÄ&#x2026; kondycjÄ&#x2122; na siĹ&#x201A;owni. Jest entuzjastÄ&#x2026; dobrych ksiÄ&#x2026;Ĺźek o tematyce szpiegowskiej i sensacyjnej oraz dobrej muzyki. AUTOMATYKA
Fot. igus
J
est jednym z dwĂłch dyrektorĂłw zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;cych spĂłĹ&#x201A;ki igus Polska. Absolwent w Katedrze Projektowania MateriaĹ&#x201A;Ăłw na Wydziale InĹźynierii MateriaĹ&#x201A;owej Politechniki Warszawskiej. Od zawsze interesowaĹ&#x201A; siÄ&#x2122; naukami Ĺ&#x203A;cisĹ&#x201A;ymi i zagadnieniami technicznymi. Podczas studiĂłw miaĹ&#x201A; okazjÄ&#x2122; pracowaÄ&#x2021; w uczelnianym laboratorium analizy materiaĹ&#x201A;Ăłw, w laboratorium analizy zniszczeĹ&#x201E; w firmie EDC oraz uczestniczyĹ&#x201A; w projekcie analizy materiaĹ&#x201A;owej MES elementĂłw reaktora termojÄ&#x2026;drowego. Swoje techniczne zainteresowania rozwijaĹ&#x201A; rĂłwnieĹź w Kole Naukowym WAKANS, ktĂłrego zostaĹ&#x201A; prezesem.  DoĹ&#x203A;wiadczenia zebrane w trakcie studiĂłw wyĹźszych ukierunkowaĹ&#x201A;y go w stronÄ&#x2122; mechaniki maszyn oraz pracy z ludĹşmi. Mimo Ĺźe miaĹ&#x201A; moĹźliwoĹ&#x203A;Ä&#x2021; rozpoczÄ&#x2122;cia kariery naukowej, podjÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; decyzjÄ&#x2122; o skierowaniu swojej drogi zawodowej na tory biznesu. Od 2009 r. jest zwiÄ&#x2026;zany z firmÄ&#x2026; igus Polska. Na poczÄ&#x2026;tku byĹ&#x201A; odpowiedzialny za obsĹ&#x201A;ugÄ&#x2122; klientĂłw w regionie centralnym, uzyskujÄ&#x2026;c trzycyfrowy wzrost sprzedaĹźy w skali roku oraz realizowaĹ&#x201A; zamĂłwienia projektowe dla najwiÄ&#x2122;kszych zakĹ&#x201A;adĂłw produkcyjnych i elektrowni w Polsce. Po trzech latach objÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; zarzÄ&#x2026;dzanie grupÄ&#x2026; produktowÄ&#x2026; drylin â&#x20AC;&#x201C; bezsmarowych prowadnic liniowych. RozwijajÄ&#x2026;c ten produkt na polskim rynku sprawiĹ&#x201A;, Ĺźe staĹ&#x201A; siÄ&#x2122; on jednym z kluczowych w firmie. Od trzech lat zarzÄ&#x2026;dza caĹ&#x201A;Ä&#x2026; grupÄ&#x2026; produktowÄ&#x2026; dry-tech oraz 25-osobowym zespoĹ&#x201A;em, ktĂłry stanowi doskonaĹ&#x201A;e wsparcie techniczne i handlowe dla klientĂłw na terenie Polski. Z poczÄ&#x2026;tkiem 2018 r. objÄ&#x2026;Ĺ&#x201A; stanowisko dyrektora zarzÄ&#x2026;dzajÄ&#x2026;cego igus Sp. z o.o., odpowiedzialnego za sprzedaĹź i doradztwo w zakresie Ĺ&#x201A;oĹźysk bezsmarowych dry-tech, a takĹźe dziaĹ&#x201A; HR, dziaĹ&#x201A; marketingu oraz IT. Jego najwaĹźniejszÄ&#x2026; aspiracjÄ&#x2026; zawodowÄ&#x2026; jest dÄ&#x2026;Ĺźenie do zmiany orientacji przemysĹ&#x201A;u na rzecz stosowania komponentĂłw z tworzyw sztucznych
Moc, niezawodność i właściwy wybór Do it differently i moc
100% wyboru najlepszego
Danfoss Drives liderem w produkcji elektronicznie regulowanych napędów My robimy to inaczej, wspieramy Cię na każdym kroku. Decydujesz właśnie o sprzęcie do swojej aplikacji?- oferujemy wolność wyboru dowolnej technologii silnikowej. Jesteśmy w 100% skoncentrowani na rozwoju, produkcji i dostarczaniu najlepszych przetwornic częstotliwości. Nasze marki VLT® i VACON® to najbardziej innowacyjna oferta produktowa.
drives.danfoss.pl