TEMAT NUMERU Automatyzacja i robotyzacja w przemyśle FMCG CENA 15,00 ZŁ (W TYM 8 % VAT)
ROZMOWA 24
SPRZĘT I APARATURA 50
PRAWO I NORMY 58
Andrzej Wojciechowicz, FMCGBu siness Consulting
Systemy obudów i komponenty
Automatyzacja i robotyzacja a planowanie podatków
AUTOMATYKA ISSN 2392-1056
Chwytanie
INDEKS 403024
AUTOMATYKAONLINE.PL
10/2021
Sprzęgła Nierozłączne, samonastawne
Sprzęgła służą do połączenia dwóch, niezależnie osadzonych wałów w celu przekazywania momentu obrotowego. Zapewniają: przenoszenie napędu, dzięki czemu kompensują niewspółosiowość wałów oraz ich przesunięcia osiowe przenoszenie dużych momentów obrotowych przy pracy ciągłej bezluzowe przenoszenie napędu przy częstych zmianach kierunku (precyzyjne układy regulacji) w ofercie szprzęgła: helikalne, mieszkowe, kłowe i Oldhama
ELESA+GANTER jest międzynarodową spółką, oferującą najszerszy na rynku zakres standardowych elementów do maszyn i urządzeń przemysłowych. Dla firmy najwyższym priorytetem jest jakość, którą gwarantuje: wysoka niezawodność, perfekcyjna funkcjonalność oraz unikalne wzornictwo oferowanych produktów. elesa-ganter.pl
OD REDAKCJI
Szanowni Państwo, Wrzesień bieżącego roku przyczynił się do zwiększenia optymizmu. Mimo rozwijającej się czwartej fali epidemii koronawirusa COVID-19, coraz więcej cyklicznych wydarzeń, jak targi i konferencje, powróciło do tradycyjnej stacjonarnej formy. Przestrzegając zalecanych obostrzeń (maseczki, dezynfekcja, bezpieczny dystans) również nasza Redakcja wzięła udział w kilku ciekawych imprezach. Już dziś możemy zapowiedzieć relację z ostatnich Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich ENERGETAB oraz Międzynarodowych Targów Obrabiarek i Obróbki Metali EMO MILANO 2021. Ale to dopiero w listopadowym numerze. Bieżący numer został zdominowany przez materiały dotyczące branży FMCG. Fast Moving Consumer Goods oznacza dobra szybko zbywalne o masowym charakterze, czyli towary pierwszej potrzeby, bez których trudno obejść się w codziennym życiu. Firmy produkcyjne z branży FMCG, coraz częściej skupiają się na sprawnym procesie ich wytwarzania, nie tylko na promocji i marketingu. Roboty i koboty zamiast pracowników sklepu czy magazynu, zakupy bez spotkania ze sprzedawcą, inteligentne wózki zamiast kas – to nie przyszłość w branży FMCG, to teraźniejszość.
Liczne wyzwania, jakie stoją przed współczesną branżą FMCG, przyczyniają się do ewoluowania modeli sprzedaży detalicznej w czasach wszechobecnej automatyzacji. Co powinno decydować o ich wdrożeniach? W jakim obszarze robot może być wsparciem dla pracownika, a w jakim go wyręczyć? O tym i innych aspektach rewolucji technologicznej w sektorze FMCG rozmawiamy z Andrzejem Wojciechowiczem, ekspertem Komisji Europejskiej i NCBR w obszarze gospodarki innowacyjnej oraz założycielem i właścicielem firmy FMCG Business Consulting. Stałym Czytelnikom działu Prawo i normy polecamy najnowszy artykuł poświęcony nakładom podatkowym, z jakimi należy się liczyć wdrażając automatyzację i robotyzację w przedsiębiorstwie. Gorąco zapraszam do lektury!
4
AUTOMATYKA
PIAP – NOWY WYMIAR ROBOTYZACJI
Kompleksowa realizacja projektów przemysłowych
Zaawansowane zaplecze projektowo-wytwórcze
Renomowani dostawcy podzespołów
Nowoczesne Centrum Szkoleniowe
Ponad 150 inżynierów
Przeszło 250 wdrożeń w obszarach automatyki i robotyki
Serwis gwarancyjny i pogwarancyjny
Ponad 200 robotów zainstalowanych w zakładach produkcyjnych
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. 22 8740 194, 22 8740 442 e-mail: marketing@piap.lukasiewicz.gov.pl www.przemysl.piap.pl
SPIS TREŚCI REDAKTOR NACZELNA Małgorzata Kaliczyńska tel. 22 874 01 46 malgorzata.kaliczynska@piap.lukasiewicz.gov.pl REDAKCJA MERYTORYCZNA Małgorzata Kaliczyńska REDAKCJA TEMATYCZNA Sylwia Batorska WSPÓŁPRACA REDAKCYJNA Marcin Bieńkowski, Jolanta Górska-Szkaradek, Agnieszka Staniszewska, Damian Żabicki SEKRETARZ REDAKCJI Urszula Chojnacka tel. 22 874 01 85 urszula.chojnacka@piap.lukasiewicz.gov.pl MARKETING I REKLAMA Jolanta Górska-Szkaradek – menedżer tel. 22 874 01 91 jolanta.gorska-szkaradek@piap.lukasiewicz.gov.pl
Z BRANŻY
8
PRODUKTY
16
ROZMOWA Pragmatyzm i postęp definiują rozwój technologiczny w branży FMCG
24
Rozmowa z Andrzejem Wojciechowiczem, ekspertem Komisji Europejskiej i NCBR w obszarze gospodarki innowacyjnej oraz założycielem i właścicielem firmy FMCG Business Consulting
TEMAT NUMERU 31
Automatyzacja i robotyzacja w przemyśle FMCG Chwytak DHPL
38
Lekka konstrukcja, długi skok
Pewny chwyt
40
Chwytak równoległy DHPC
Sylwia Batorska tel. 22 874 00 60 sylwia.batorska@piap.lukasiewicz.gov.pl PRENUMERATA I KOLPORTAŻ Elżbieta Walczak tel. 22 874 03 51 elzbieta.walczak@piap.lukasiewicz.gov.pl SKŁAD I REDAKCJA TECHNICZNA Ewa Markowska KOREKTA Ewa Markowska, Elżbieta Walczak DRUK Zakłady Graficzne „Taurus” Roszkowscy Sp. z o.o. Nakład: 4000 egzemplarzy REDAKCJA Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. 22 874 01 46, fax 22 874 02 20 automatyka@piap.lukasiewicz.gov.pl www.AutomatykaOnline.pl WYDAWCA Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Szczegółowe warunki prenumeraty wraz z cennikiem dostępne są na stronie automatykaonline.pl/prenumerata. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania
24
PRAGMATYZM I POSTĘP DEFINIUJĄ ROZWÓJ TECHNOLOGICZNY W BRANŻY FMCG Jak będą ewoluowały modele sprzedaży detalicznej w czasach wszechobecnej automatyzacji? Co powinno decydować o wdrożeniach? W jakim obszarze robot czy automat może być wsparciem dla pracownika, a w jakim go wyręczyć? O tym i innych aspektach rewolucji technologicznej w sektorze FMCG rozmawiamy z Andrzejem Wojciechowiczem, ekspertem Komisji Europejskiej i NCBR w obszarze gospodarki innowacyjnej oraz założycielem i właścicielem firmy FMCG Business Consulting.
i modyfikacji nadesłanych materiałów oraz nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i materiałów
6
promocyjnych.
AUTOMATYKA
SPIS TREŚCI Portfolio Plug & Work SCHUNK dla kobotów i lekkich robotów
42
Właściwe komponenty do każdego zastosowania
Automatyzacja i nowe technologie zmieniają oblicze handlu FMCG
44
31
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY Obudowy i komponenty
50
Nowe obudowy sterownicze AX z tworzywa sztucznego firm Rittal
56
PRAWO I NORMY Jak podatkowo zaplanować wdrożenie automatyzacji i robotyzacji przedsiębiorstwa
AUTOMATYZACJA I ROBOTYZACJA W PRZEMYŚLE FMCG FMCG to produkty o relatywnie niskiej cenie (tym samym obiektywnie niskiej wartości zysku przypadającego na sztukę), ale o szybkiej zbywalności i masowym charakterze sprzedaży. Firmy produkcyjne z branży FMCG, aby mogły funkcjonować na dość konkurencyjnym rynku, muszą zatem skupić się nie tylko na promocji i marketingu swoich produktów, ale również na sprawnym procesie ich wytwarzania i dystrybucji tych produktów.
58
RYNEK Napinacze suwakowe
60
Jak je wykorzystać w konstruowaniu przenośników taśmowych?
Wielofunkcyjna bramka IoT Gateway 30 od Weidmüller
62
BIBLIOTEKA
64
WSPÓŁPRACA
65
Andrzej Wojciechowicz, założyciel i właściciel
10/2021
JAK PODATKOWO ZAPLANOWAĆ WDROŻENIE AUTOMATYZACJI I ROBOTYZACJI PRZEDSIĘBIORSTWA Inwestycje w zakresie automatyzacji i robotyzacji wiążą się z istotnymi kwotowo nakładami ponoszonymi przed przedsiębiorców. Dlatego każdy ruch w tym zakresie powinien być bezwzględnie poprzedzony szeroką analizą nie tylko prawną, ale i finansową z uwzględnieniem aspektów podatkowych.
LUDZIE FMCG Business Consulting
58
66 7
Z BRANŻY
DRUK W CHMURZE Wiele firm wdrożyło albo jest w trakcje implementacji zdalnego lub hybrydowego modelu pracy w swojej organizacji. Wiąże się to z koniecznością zapewnienia zdalnego dostępu do usług administracyjnych, w tym drukowania. Z pomocą przychodzą systemy oparte na chmurze, które pozwalają na drukowanie w dowolnym miejscu, a także pomagają obniżyć koszty. Pierwszym krokiem do wdrożenia infrastruktury druku w chmurze jest uproszczenie usług i infrastruktury IT, aby skutecznie zarządzać wydrukami. Jednostkowe rozwiązanie do zarządzania drukiem w chmurze pozwala organizacjom odciążyć infrastrukturę fizyczną wymaganą do obsługi środowiska druku, zmniejszyć wymagania wobec wewnętrznego działu IT i zapewnić stabilne, elastyczne środowisko druku. – W tym scenariuszu, zamiast wysyłać dokumenty przez serwer druku do wyznaczonego urządzenia drukującego – gdzie strony pozostają na widoku publicznym do czasu
ich pobrania – przesyła się je do chmury, gdzie są przechowywane w kolejce do czasu, aż użytkownik „uwierzytelni się” na wybranym urządzeniu drukującym. Pozwala to na korzystanie z dowolnego autoryzowanego urządzenia w całej flocie drukarek, niezależnie od ich lokalizacji – mówi Sebastian Szpila, Enterprise Account Manager Lexmark International Polska. Dostęp do wydruków za pośrednictwem chmury umożliwia łatwą globalną kontrolę w dużych przedsiębiorstwach, a także centralną analizę danych dotyczących nawyków drukowania przyjętych przez organizację i poszczególne osoby.
NISKOEMISYJNA PRZYSZŁOŚĆ – NOWE PROJEKTY W POLSCE 50 klientów, 26 GW i milion godzin pracy – tyle ma na koncie flagowa flota turbin gazowych klasy HA firmy GE. Od czasu wprowadzenia jej na rynek w 2014 r. turbina gazowa HA pomogła operatorom elektrowni zmniejszyć emisję, zwiększyć wydajność, wycofać z użytku obiekty opalane węglem i zintegrować różne poziomy energii odnawialnej. Niedawno firma GE ogłosiła nowe projekty pilotażowe dla wdrożeń turbiny HA, koncentrujące się na elektrowniach pracujących na wodór. Portfolio turbin gazowych GE klasy H pozwala obecnie na spalanie do 50 % objętości wodoru, gdy zostanie zmieszany z gazem ziemnym. Wodór nie jest jedynym sposobem na dekarbonizację turbin gazowych. Turbiny GE
klasy H Combined Cycle Plants mogą być również skonfigurowane z systemem wychwytywania po spalaniu w celu zmniejszenia emisji CO2 nawet o 90 %. Transformację energetyczną w Polsce będą wspierały trzy turbiny gazowe GE. Elektrownia Dolna Odra PGE zostanie wyposażona w dwie turbiny, które będą produkować 1,4 GW. Kolejnym projektem, w którym zostanie wykorzystana turbina GE, realizowanym w ramach umowy z Grupą ORLEN, jest budowa elektrowni gazowej o mocy 745 MW w Ostrołęce. Obie elektrownie będą wspierać wysiłki Polski w dążeniu do niskoemisyjnej przyszłości.
YOKOGAWA WSPÓŁPRACUJE Z FLUENCE ANALYTICS Yokogawa nawiązała współpracę z amerykańskim start-upem Fluence Analytics, który dostarcza producentom polimerów rozwiązania analityczne z zakresu sprzętu i oprogramowania. Firmy stawiają na globalne strategiczne partnerstwo biznesowe w zakresie sprzedaży i wdrażania nowych modeli automatycznego systemu ciągłego monitorowania polimeryzacji on-line (ACOMP) Fluence Analytics. Do końca 2021 r. Yokogawa rozpocznie testy u klientów na bazie obecnie dostępnych modeli ACOMP. Jednocześnie będzie mieć wyłączne lub współwyłączne prawa do sprzedaży modeli
8
wprowadzanych na rynek w przyszłości. Po jej stronie będzie również inżynieria, wszystkie zadania związane z integracją systemów i usługi posprzedażowe. ACOMP jest obecnie jedynym systemem na rynku z możliwością ciągłej ekstrakcji i analizy ważnych parametrów (lepkość, masa cząsteczkowa, stężenie monomerów, stężenie substancji rozpuszczonych itp.) w procesach polimeryzacji, w których powstają tworzywa sztuczne, guma, farby i inne produkty. Jak dowodzą klienci, monitorowanie procesów polimeryzacji w czasie rzeczywistym umożliwia przeprowadzanie optymalizacji, co zwiększa bezpieczeństwo, jakość i wydajność, w tym także wydajność operacyjną. Zaobserwowano również znaczne oszczędności kosztów.
AUTOMATYKA
Z BRANŻY
INNOWACJE NAPĘDZANE PATENTAMI Polski Instytut Badań Jakości ustanowił nową nagrodę, której celem jest wyróżnienie najbardziej innowacyjnych – według liczby zgłoszeń patentowych – firm w Polsce. Nagroda przyznawana jest w różnych kategoriach. Firmy i uczelnie wyższe z instytutami naukowymi traktowane są oddzielnie, a prywatni wnioskodawcy nie zostali uwzględnieni. W gronie najbardziej innowacyjnych polskich firm znalazły się m.in. ITM Polska, Valeo Autosystemy, DataWalk, 3D LAB, General Electric Company Polska, InPhoTech, Estimote Polska i Coinfirm Blockchain Lab. Wśród uczelni wyższych oraz instytutów naukowych prowadzą Instytut Biochemii i Biofizyki PAN,
Instytut Immunologii i Terapii Doświadczanej PAN, Uniwersytet Jagielloński, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie i Politechnika Łódzka. Polscy wynalazcy i firmy dokonali w 2020 r. blisko 500 zgłoszeń patentowych do Europejskiego Urzędu Patentowego (EPO). Z badań PIBJA wynika, że w 2019 i 2020 r. na świecie zarejestrowano około 3800 ich patentów. Z kolei Urząd Patentowy RP deklaruje około 2300 patentów, które zostały zarejestrowane w Polsce, ale nie pochodzą wyłącznie od polskich aplikantów. ! " # $
DANE – DOBRODZIEJSTWO I ZAGROŻENIE Ilość przetwarzanych danych rośnie z roku na rok średnio o 23 %, a pandemia i konieczność przyspieszenia cyfryzacji jeszcze nasiliły ten trend. Za cztery lata na świecie będzie przechowywanych już 180 zettabajtów danych (jeden zettabajt to bilion gigabajtów) – takie wnioski płyną z najnowszych prognoz firmy IDC. Dynamicznie rośnie także ilość danych gromadzonych w chmurze (średniorocznie o 36 %) oraz przetwarzanych na brzegu sieci za pośrednictwem urządzeń i czujników IoT (o 33 %). Problemem pozostaje nieefektywne wykorzystywanie danych oraz brak wystarczających zabezpie-
czeń w ich przechowywaniu. Jednocześnie wyzwania w zakresie cyberbezpieczeństwa są coraz poważniejsze. Ze względu na wzrost wartości danych dla biznesu zapewnienie ich bezpieczeństwa staje się kluczowe. Według globalnego badania Cybereason, przeprowadzonego wśród niemal 1300 specjalistów ds. bezpieczeństwa, ponad połowa organizacji padła ofiarą ataku typu ransomware, w którym cyberprzestępcy żądają zwykle okupu za odzyskanie dostępu do danych. Aż 80 % z zaatakowanych firm, które zdecydowały się zapłacić okup, doświadczyło kolejnego ataku, często ze strony tej samej grupy. W 46 % przypadków niektóre lub wszystkie pliki zostały uszkodzone podczas procesu odzyskiwania, a 66 % organizacji zgłosiło znaczną utratę przychodów po ataku ransomware.
DANIELA ARMANO-WALLNER POKIERUJE FINANSAMI W SIEMENS POLSKA Daniela Armano-Wallner, wcześniej piastująca stanowisko dyrektor finansowej w Siemens Slovakia, weszła w skład zarządu Siemens Polska, obejmując stanowisko CFO. Dołączy do obecnej prezeski Dominiki Bettman. Cała dotychczasowa kariera zawodowa nowej dyrektor finansowej jest związana z firmą Siemens. Od 1994 r. Daniela Armano-Wallner pracowała w Siemens Austria na stanowiskach związanych ze sprzedażą, kadrami i księgowością. W 2014 r. została Chief Financial Officer austriackiej spółki, natomiast od 2016 r. pełniła funkcję dyrektor finansowej w Siemens Slovakia. Jest absolwentką Uniwersytetu Ekonomicznego w Wiedniu, na którym uzyskała dyplom z zarządzania biznesem. Wypracowała duże doświadczenie w strukturach Siemensa w Wiedniu i w Bratysławie – dwóch krajach o bardzo zróżnicowanej drodze do transformacji cyfrowej. – Jej wiedza i znajomość specyfiki regionu będzie bardzo cenna na stanowisku w War10/2021
szawie. Polska jest podobna do Słowacji pod względem tempa rozwoju gospodarczego i aspiruje do osiągnięcia poziomu cyfryzacji zbliżonego do Austrii. Jednocześnie polski rynek jest dużo większy niż w obydwu tych krajach, więc czeka ją na pewno pasjonujące wyzwanie – mówi Dominika Bettman, CEO Siemens Polska. Nowa dyrektor finansowa rozpoczyna pracę w Polsce w kluczowym momencie realizacji startu nowej strategii Siemens Polska, zakładającej jeszcze aktywniejsze wsparcie cyfryzacji i transformacji energetycznej naszego kraju. % &
9
Z BRANŻY
30-LECIE DZIAŁALNOŚCI WEIDMÜLLER W POLSCE W tym roku firma Weidmüller świętuje 30 lat obecności w Polsce. Po trzech dekadach działalności przedsiębiorstwo jest jednym z czołowych dostawców przemysłowej techniki łączeniowej i automatyki w naszym kraju. Weidmüller jest jednocześnie wiodącym międzynarodowym dostawcą rozwiązań w zakresie automatyzacji produkcji, połączeń elektrycznych oraz przetwarzania energii, sygnałów i danych w otoczeniu przemysłowym. Wśród kamieni milowych firmy jest m.in. uruchomienie w 2015 r. programu szkoleń dla klientów, a rok później – centrum szkoleniowego. W 2019 r. Weidmüller wprowadził usługi
Fast Delivery Service – szybkiej dostawy automatycznie złożonych listew zaciskowych oraz obudów, indywidualnie zaprojektowanych w oprogramowaniu Weidmüller Configurator. Rok temu ofertę firmy uzupełniła usługa Connectivy Consulting w zakresie inteligentnych rozwiązań dla prefabrykacji rozdzielnic, z wykorzystaniem takich automatów, jak WPC, Rail Laser, Rail Assembler. Uruchomiono też cyfrową platformę targową. Firma upamiętniła rocznicę 30-lecia działalności w Polsce m.in. sadząc w województwie mazowieckim 30 świerków srebrnych. ) &*
COMAU I FINCANTIERI WSPÓLNIE OPRACUJĄ ROBOTA SPAWALNICZEGO Firma Comau, dostawca systemów automatyki oraz włoska spółka Fincantieri, specjalizująca się w budowie statków pracują nad połączeniem innowacyjności procesów produkcyjnych z robotyką. W efekcie wspólnych prac powstanie nowy, zaawansowany robot spawalniczy dla stoczni, przeznaczony do spawania stali. Testy prototypu mają być przeprowadzone w stoczni Fincantieri do połowy 2022 r. Elementem nowego rozwiązania będzie zdalnie sterowany pojazd gąsienicowy. W przyszłości planowane jest wyjście poza przemysł stoczniowy – rozwiązanie mogłoby znaleźć zastosowanie np. przy produkcji wyrobów stalowych dla infrastruktury czy produktów do konstrukcji mostów. Fincantieri i Comau będą współwłaścicielami know-how i własności intelektualnej powstałej w wyniku realizacji nowego projektu. Planują również współpracę w zakresie badania
możliwości tworzenia kolejnych wysoce innowacyjnych rozwiązań, mogących znaleźć zastosowanie w cyfrowych fabrykach. – Firma Comau zawsze była zaangażowana w projektowanie oraz rozwój najnowocześniejszych procesów i technologii. To pozwala nam dostarczać klientom unikalne rozwiązania, pozwalające sprostać wyzwaniom stale zmieniającego się rynku. Dzięki współpracy z Fincantieri łączymy siły, tworząc projekt, którego celem jest rozszerzenie korzyści płynących z automatyzacji i robotyki na nowe sektory – mówi Paolo Carmassi, dyrektor generalny Comau, ' & ( ! " # $
MODUŁOWE ROZWIĄZANIA REWOLUCJA CYFROWA W PERSPEKTYWIE ROBOTYCZNE KE – DO 2030 R. WSPÓŁPRACA SICK I VENTION Firma Sick rozpoczęła współpracę ze spółką Vention, która oferuje platformę automatyzacji produkcji, pozwalającą na optymalny dobór komponentów stanowisk zrobotyzowanych. Oparta na chmurze i sztucznej inteligencji platforma Vention, w połączeniu z systemami sterowania firmy Sick, pozwoli przyspieszyć projektowanie i wdrażanie aplikacji dostosowanych do systemów kierowania robotami. Systemy PLB i PLOC2D firmy Sick oferują elastyczne funkcje integracji robotów, dzięki czemu są łatwe w użyciu z robotami dowolnej marki. – Nasze partnerstwo z firmą Vention
10
zapewnia duże korzyści naszym klientom poszukującym modułowych rozwiązań robotycznych. Dzięki platformie firmy Vention będą oni mogli projektować, zamawiać i montować niestandardowe urządzenia w celu usprawnienia procesów produkcyjnych – mówi Kam Yuen, dyrektor ds. zarządzania produktami rynkowymi w Sick USA. Firma Sick zamierza rozbudowywać bazę rozwiązań produktowych do platformy Vention, aby tworzyć rozwiązania modułowe dostosowane do indywidualnych potrzeb. Systemy prowadzenia robotów firmy Sick mogą być używane w wielu zastosowaniach, w tym w integracji z robotami, podstawach i stacjach roboczych, przenośnikach i paletyzatorach. Bogate portfolio firmy umożliwia klientom zaprojektowanie modułowej celi robota w kilka dni. %
AUTOMATYKA
Z BRANŻY
90. URODZINY TWÓRCÓW FIRMY IGUS
ROBOT ZAMIAST KIEROWCY
Margret i Günter Blase, którzy stworzyli firmę igus i tym samym położyli podwaliny pod rozwój branży motion plastics, świętują w tym roku swoje 90. urodziny. Günter Blase wcześnie dostrzegł potencjał plastiku i formowania wtryskowego jako klucza do racjonalizacji przemysłu, dlatego po ośmiu latach pracy w firmie z branży tworzyw sztucznych zdecydował się założyć własny biznes. Jego żona Margret jako doradca podatkowy przejęła odpowiedzialność za księgowość i finanse, podczas gdy jej mąż skupił się na produkcji. Firma powstała w 1964 r. w garażu o powierzchni 55 m2 na podwórku w Kolonii-Mülheim. Rok później opracowano tu pierwszy polimerowy komponent, a przez kolejne kilka lat igus, jako niewielki producent kontraktowy, produkował w garażu ruchome tworzywa sztuczne dla małej grupy klientów z branży przemysłowej. Dziś międzynarodowa firma igus dostarcza klientom na całym świecie bezsmarowe i bezobsługowe tworzywa do pracy w ruchu. Asortyment produktów, obejmujący e-prowadniki, drukowane w 3D części specjalne, a także komponenty robotów, liczy obecnie ponad 200 000 komponentów. W 35 oddziałach firmy igus na całym świecie pracuje ponad 4500 osób. Ponad 50 lat po rozpoczęciu działalności, z okazji okrągłych urodzin pary twórców, przed kampusem igus w Kolonii Porz-Lind stanęła replika garażu. (
TME W GRONIE AUTORYZOWANYCH DYSTRYBUTORÓW DISPLAYTECH
Roboty zastępują kierowców testowych Forda podczas testów pojazdów w trudnych warunkach. Niemieckie centrum testowe pozwala sprawdzić możliwości aut w środowisku odpowiadającym temu panującemu na Saharze, Syberii czy w najwyższych pasmach górskich Alp. Symulowane warunki są tak realistyczne, że niekiedy stanowią ograniczenie nawet dla najbardziej doświadczonych kierowców testowych. Ford wyeliminował ten problem, „zatrudniając” roboty nazwane Shelby i Miles. Nogi robotycznego kierowcy testowego sięgają do pedałów gazu, hamulca i sprzęgła. Jedna ręka służy do zmiany biegów, a druga do uruchamiania i zatrzymywania silnika. W przypadku testowania samochodów przez ludzi konieczne jest zapewnienie wielu środków bezpieczeństwa, łącznie ze sprzętem medycznym i ratownikiem. Nowi „pracownicy” mogą działać w temperaturze od –40 °C do +80 °C i w ekstremalnych warunkach pracy. Zaletą jest także możliwość ich zaprogramowania do różnych stylów jazdy i wielokrotnego powtarzania testu. – Nowi kierowcy są fantastycznym uzupełnieniem zespołu, ponieważ mogą zmierzyć się z trudnymi testami wytrzymałościowymi na dużych wysokościach i w wysokiej temperaturze. Możemy przeprowadzać testy przez całą noc, nie martwiąc się, że kierowca będzie potrzebował kanapki lub przerwy na wizytę w łazience – podkreśla Frank Seelig, kierownik ds. testów w tunelu aerodynamicznym w firmie Ford. ,
R E K L A M A
Firma Transfer Multisort Elektronik dołączyła do grona autoryzowanych dystrybutorów amerykańskiego producenta wyświetlaczy – spółki Displaytech. Displaytech jest obecnie częścią grupy Seacomp i specjalizuje się w produkcji szerokiej gamy kolorowych wyświetlaczy TFT i LCD. Rozwiązania Displaytech znajdują zastosowanie m.in. w automatyce przemysłowej, urządzeniach konsumenckich i medycznych. Nowa linia wyświetlaczy graficznych jest już ujęta w katalogu TME. Firma TME jest międzynarodowym dystrybutorem komponentów elektronicznych, elektrotechnicznych, wyposażenia warsztatowego oraz automatyki przemysłowej. Oferuje około 400 000 produktów 1200 producentów. Zatrudnia ponad tysiąc pracowników, a jej przesyłki trafiają do 150 krajów na całym świecie. +
10/2021
11
Z BRANŻY
WTORKI Z TECHED – SZKOLENIA ROCKWELL AUTOMATION W ZAKRESIE TECHNOLOGII CYFROWYCH Firma Rockwell Automation uruchomiła praktyczne szkolenia on-line pod hasłem Wtorki z TechEd, które mają przygotować odbiorców na wyzwania inteligentnej produkcji przyszłości. Spotkania będą prowadzone przez innowacyjną platformę onCourse. Zapewnia ona podłączenie zasobów Rockwell Automation do wirtualnych maszyn, które są następnie programowane, obsługiwane i testowane w celu użycia ich w roli bliźniaków cyfrowych. W trakcie kursu będą omawiane najnowocześniejsze rozwiązania i technologie w zakresie digitalizacji przemysłu.
W serii szkoleń mogą wziąć udział wszyscy klienci i partnerzy RA, w tym integratorzy systemów, dystrybutorzy, producenci OEM i użytkownicy końcowi. Wtorki z TechEd będą odbywać się w trzech cyklach. Pierwszy rozpoczął się w połowie września 2021 r., kolejne zostaną uruchomione w lutym 2022 r. i w maju 2022 r. W każdy wtorek przez 10 tygodni specjaliści Rockwell Automation poprowadzą trwające pół dnia sesje, podzielone na pięć modułów: inteligentne urządzenia, inteligentne maszyny, inteligentne systemy, sterowanie procesem, Internet Rzeczy. Każdy moduł będzie składał się z wykładu teoretycznego z sesją pytań i odpowiedzi, po którym będzie można opcjonalnie wziąć udział w sesji praktycznej (laboratoria praktyczne) w kolejnym tygodniu. /
( &
RBTXPERT – WIRTUALNY SPOSÓB NA AUTOMATYZACJĘ Firma igus wprowadziła usługę RBTXpert, która pomaga klientom wdrożyć niskokosztową automatyzację i uzyskać szybki zwrot z inwestycji. RBTXpert to wirtualne spotkanie, podczas którego specjalista firmy w zakresie ekonomicznej automatyzacji pomaga klientowi wybrać odpowiednie komponenty, sprawdza ich kompatybilność oraz zapewnia wsparcie podczas uruchomienia. Celem usługi jest zebranie wszystkich dostępnych rozwiązań z zakresu ekonomicznej automatyzacji na jednej platformie. Szeroki wybór produktów z zakresu ekonomicznej automatyzacji jest dostępny na platformie RBTX.com. Podstawowy szkielet elektromechaniczny można wybrać spomiędzy oferty ramion robotycznych, robotów delta czy robotów kartezjańskich firmy igus, ale także robotów innych dostawców.
Podczas zdalnego spotkania omawiane są zalety różnych kinematyk i akcesoriów robota oraz możliwości ich wykorzystania. Następnie w ramach RBTXpert przygotowywana jest wiążąca oferta z ustaloną ceną. W celu lepszego pokazania rozwiązań firma igus utworzyła strefę testową dla klientów, gdzie na powierzchni 400 m2 można przetestować i zoptymalizować realizację zaplanowanej automatyzacji. Istnieje również możliwość zbudowania indywidualnego stanowiska testowego, z użyciem detali wysłanych do firmy igus przez klienta. (
CAPGEMINI I DASSAULT SYSTÈMES WSPIERAJĄ TRANSFORMACJĘ CYFROWĄ PRZEDSIĘBIORSTW Firma Dassault Systèmes zacieśnia współpracę z Capgemini w zakresie inteligentnych produktów, systemów, operacji, form wsparcia i usług. Bazuje ona na doskonałej znajomości branż oraz doświadczeniu Capgemini z zakresu technologii i przetwarzania danych w połączeniu z zaawansowanymi możliwościami platformy 3DEXPERIENCE Dassault Systèmes. Partnerstwo firm jest ukierunkowane na wspieranie przedsiębiorstw na każdym etapie transformacji. Nadal wiele z nich korzysta z przestarzałych systemów i silosów danych, a ponadto bazuje na niespójnych procesach i nie ma zdefiniowanej strategii ukierunkowanej na ciągłą innowacyjność. Wsparcie firm Capgemini i Dassault Systèmes będzie obejmowało nowe funkcjonalności w obsza-
12
rach Digital Engineering Lifecycle Management (DELM), Model Based System Engineering (MBSE), Manufacturing Operations Management (MOM), Advanced Analytics (ADA) I Advanced Planning and Scheduling (APS). Capgemini i Dassault Systèmes wspólnie stworzą kompleksową ofertę usług. – W ubiegłym roku udało się nam zacieśnić współpracę z Capgemini. Bardzo cieszymy się z możliwości zaoferowania naszym klientom sprawdzonych narzędzi transformacyjnych, a także pokazania potencjału drzemiącego w wiedzy i doświadczeniu oraz know-how obu firm – mówi Florence Verzelen, wiceprezes Dassault Systèmes ds. przemysłu, marketingu i zrównoważonego rozwoju - ( % .&
AUTOMATYKA
Z BRANŻY
START-UPY TECHNOLOGICZNE – INNOWACYJNE OBLICZE POLSKIEJ GOSPODARKI Firma doradcza Taylor Economics opublikowała raport „Startupy technologiczne. Polska 2021”, którego partnerami są Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Infoshare. Z raportu wynika, że co roku w Polsce powstaje ponad 4000 technologicznych start-upów. Są to głównie spółki informatyczne, ale także firmy badawczo-rozwojowe i spółki reprezentujące zaawansowane technologicznie sektory przemysłowe. Polskie start-upy technologiczne zakładane są najczęściej przez 2-3 osobowe zespoły, a średnia wieku założyciela to 39 lat. Około 20 % z nich stanowią kobiety. Struktura wła-
sności w początkowym okresie jest wysoce skoncentrowana – w momencie rejestracji spółki około 86 % udziałów przypada na osoby fizyczne. Wśród założycieli brakuje funduszy venture capital, natomiast widoczne są uczelnie. Z jednej strony pokazuje to, skąd wywodzą się najnowsze technologie, a z drugiej strony stanowi potwierdzenie zapotrzebowania na finansowanie komercjalizacji w sektorze naukowym. Start-upy technologiczne dość szybko otwierają się na inwestorów zewnętrznych. W ciągu kilku pierwszych lat ich funkcjonowania udziały założycieli spadają średnio o około 10 %. W to miejsce pojawiają się nowi udziałowcy, m.in. fundusze venture capital, zarówno prywatne, jak i publiczne. ! " # $
DWA TYSIĄCE ROBOTÓW WESPRZE PRACĘ DHL DHL Supply Chain planuje wdrożyć do 2022 r. na całym świecie około 2000 robotów wspomagających kompletację. W tym celu potentat logistyczny rozszerza współpracę z firmą Locus Robotics, kontynuując cyfryzację procesów w łańcuchu dostaw. Roboty wspomagające kompletację wykorzystywane są głównie w handlu elektronicznym i w magazynach klientów. Wspomagają operacje kompletacji oraz uzupełniania. – Szczególnie ważna jest dla nas możliwość nieustannej optymalizacji łańcuchów dostaw. Roboty wspomagające kompletację są w tym zakresie niezwykle wydajne – mówi Markus Voss, globalny dyrektor operacyjny i dyrektor ds. informacji DHL Supply Chain. Obecnie w przemysłowym użyciu w magazynach DHL w USA, Europie i Zjednoczonym Królestwie jest ponad 500 robotów wspierających kompletację. Do końca
2021 r. w ponad 20 kolejnych lokalizacjach rozpocznie pracę drugie tyle. – Technologia kompletacji przez roboty współpracujące z człowiekiem sprawdziła się w nowoczesnych magazynach, zapewniając wydajność i niezawodność. Zidentyfikowano już kolejne lokalizacje ze szczegółowymi planami wdrożenia pozostałych robotów, które zostaną przekazane w 2022 r. Jednak ogólny potencjał robotów wspomagających kompletację dla magazynów DHL jest jeszcze większy – podkreśla Markus Voss. -12
WSPARCIE DLA NOWYCH FIRM NA DRODZE CZWARTEJ REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ Odległość dzieląca start-upy od dużych podmiotów o ugruntowanej pozycji przekłada się na trudności w nawiązaniu relacji, zaprezentowaniu pomysłu i rozpoczęciu współpracy. Przyczyną dystansu jest często niewielkie doświadczenie założycieli i zespołu spółki rozpoczynającej działalność, nieznajomość metod optymalnego zarządzania i prowadzenia działań marketingowych czy zagadnień prawa własności intelektualnej. Pandemia koronawirusa i lockdown pogłębiły ten dystans. Remedium na te problemy może być dodatkowe wsparcie z zewnątrz. W ramach akceleratora KPT ScaleUP organizowana jest obecnie szósta odsłona programu wsparcia dla start-upów. Przez pół roku zespół KPT ScaleUP będzie 10/2021
pomagał 12 początkującym spółkom technologicznym nie tylko w zbliżeniu się do świata Przemysłu 4.0, ale też w zaistnieniu w nim, nawiązaniu relacji oraz wdrożeniu oferowanych przez nie innowacyjnych produktów, usług lub technologii. Realizację celu zapewni umożliwienie start-upom bezpośredniej współpracy z firmami odgrywającymi kluczową rolę w czwartej rewolucji przemysłowej. Partnerami KPT ScaleUP w tej edycji akceleracji są tak uznane marki, jak PGNiG, Grupa AZOTY, Lafarge Polska, Woodward Polska, ASTOR oraz Maspex. Ich przedstawiciele będą wspólnie ze start-upami pracować przy udoskonalaniu i testowych wdrożeniach innowacji tworzonych przez młode spółki. + 0
13
Z BRANŻY
CYFROWA WYSTAWA KROHNE Firma KROHNE, która w tym roku obchodzi rocznicę 100 lat działalności, uruchomiła z tej okazji pierwszą cyfrową wystawę. Duże zainteresowanie wzbudziły informacje związane z historią firmy, możliwość odbycia wycieczki po fabryce, a także obejrzenia wideo z kolekcji sztuki KROHNE. Prezentacja dostępna w 12 językach zapewnia przegląd trendów i tematów branżowych w salach wystawowych. Przez pierwsze trzy tygodnie wystawa była podzielona tematycznie na regiony EMEA, obie Ameryki i Azja. Podczas webinarów prezentowano specjalistyczne treści, udostępniono również opcję czatu z lokalnymi ekspertami ds. produktów lub branży. Odzew był bardzo pozytywny – odnotowano ponad 6000 rejestracji, w 150 webinariach i prezentacjach uczestniczyło
ponad 7000 uczestników, a wiadomości w formie wideo w salach wystawowych branżowych obejrzano ponad 10 000 razy. Ze względu na duże zainteresowanie firma KROHNE postanowiła kontynuować projekt, udostępniając też wszystkie nagrania z webinarów i możliwość rezerwacji wycieczki z przewodnikiem. /31
NOWY POMOST INFORMACYJNY MIĘDZY NAUKĄ I BIZNESEM Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców uruchomiło stronę informacyjną dotyczącą współpracy nauki i biznesu. Pod adresem www.naukaibiznes.rzecznikmsp.gov.pl można znaleźć informacje o źródłach finansowania badań naukowych i kontakty do instytucji przyznających dotacje. Zakładka „Aktualności” będzie na bieżąco wzbogacana o informacje medialne oraz poruszające zagadnienia współpracy nauki i biznesu, natomiast „Bank Inicjatyw” będzie zawierał opisy przypadków i inicjatyw realizowanych przez przedsiębiorców wspólnie ze środowiskiem naukowym. Zainteresowani będą mogli zamieszczać ogłoszenia dotyczące nawiązywania współpracy. Nie zabraknie także materiałów
i zaproszeń na planowane szkolenia oraz konferencje. – Stworzyliśmy platformę informacyjną dla przedsiębiorców, która ma stanowić bazę wiedzy na temat źródeł finansowania badań naukowych, zachęcić do podejmowania inicjatyw ze środowiskiem naukowym i zawierać aktualności dotyczące realizowanych projektów obu środowisk. Zdaję sobie sprawę z tego, że jest bardzo dużo podobnych inicjatyw, ale to my znamy bolączki małych i średnich przedsiębiorców i wiemy, że potrzebne jest miejsce, które będzie stanowiło dla nich punkt wyjścia, źródło wiedzy – kierunkowskaz do dalszych działań – mówi Adam Abramowicz, rzecznik małych i średnich przedsiębiorców. 4 ( / %
REWOLUCJA PONAD 19 MLN CYFROWA ZŁ Z UE DLA W PERSPEKTYWIE POLITECHNIKI KE POZNAŃSKIEJ DO 2030 R. Do Politechniki Poznańskiej trafi ponad 19 mln zł przyznane w ramach z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014–2020 na realizację czterech projektów. Uczelnia zrealizuje m.in. projekty dotyczące sfery kosmicznej, w tym projekt o nazwie „AEROSFERA 2.0. Stanowisko obserwacji, nadzoru i śledzenia obiektów satelitarnych Politechniki Poznańskiej (SONSOS)” oraz „Ośrodek Testowania Robotów Kosmicznych (OTRK)”. Jeden z projektów poświęcony będzie wykorzystaniu sztucznej inteligencji w analizie i modelowaniu dużych zbiorów danych medycznych
14
oraz w diagnostyce i terapeutyce medycznej. – To wydarzenie bez precedensu, bo nigdy się nie zdarzyło, abyśmy w jednym czasie podpisywali cztery umowy z jednym beneficjentem o znaczącej wartości – 19 mln zł dofinansowania, a sama wartość projektów jest dużo większa – zaznaczył marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak. Rektor Politechniki Poznańskiej prof. dr hab. inż. Teofil Jesionowski podkreślił, że projekty, które będę realizowane dzięki dofinansowaniu, mają charakter stosowany i rozwojowy i mają implementować rozwiązania, innowacje oraz konkurencyjność do gospodarki. Projekty realizowane będą w większości na terenie lotniska w Kąkolewie, które uczelnia pozyskała z zasobów powojskowych, a jeden na kampusie Politechniki w Poznaniu.
AUTOMATYKA
Z BRANŻY
DEKADA NAZNACZONA CYFRYZACJĄ Do 2030 r. trzy na cztery firmy w UE będą korzystać z usług przetwarzania w chmurze, big data i rozwiązań sztucznej inteligencji – tak przewiduje Komisja Europejska. Z kolei w badaniu Future Company & Kantar Polska 97 % menedżerów w polskich przedsiębiorstwach przyznaje, że ich firma nie zakończyła procesu transformacji cyfrowej, a tylko około 25 % uważa, że znajduje się na zaawansowanym etapie. Osiągnięcie ambitnych celów postawionych przez KE będzie stanowić wyzwanie dla polskich przedsiębiorców. Pod względem innowacyjności, na tle innych krajów Unii, Polska zajmuje czwarte miejsce od końca – wynika z badania European Innovation Scoreboard organizowanego przez KE. Wśród przyczyn najczęściej są koszty, brak odpowiedniego wsparcia i niedostatek wiedzy. Są jednak optymistyczne sygnały. Marcin Somla, Country Manager Grupy SER w Polsce, która jest do-
stawcą oprogramowania na międzynarodowym rynku zarządzania treścią dla przedsiębiorstw (ECM), zauważa, że Polska przoduje w otwartości konsumentów na innowacje i transformację cyfrową. – Świadczą o tym wzrosty w sektorze finansów. Polska jest również pierwsza w regionie Europy Środkowo-Wschodniej i siódma w Unii Europejskiej pod względem liczby ekspertów pracujących nad rozwojem lub wdrażaniem technologii na bazie sztucznej inteligencji – mówi Marcin Somla, cytując tegoroczny raport DigitalPoland Foundation. ! " # $
POLSKA I INDIE TRIUMFATORAMI ERC 2021 12 września 2021 r. poznaliśmy tegorocznych medalistów międzyna
rodowych zawodów łazików marsjańskich. Siódma edycja zawodów ERC po raz pierwszy odbyła się w dwóch formułach. Drużyny rywalizowały stacjonarnie (on-site) i zdalnie (remote). Pierwsze miejsce zajęły kielecki zespół IMPULS (on-site) i pochodzący z Indii DJS Antariksh (remote). Drudzy w rankingu byli ITU Rover Team (on-site) i niemiecki ERIG (remote). Podium zamknęły EPFL Xplore (on-site) i RoboClyde (remote). Tegoroczne konkurencje odbywały się na torze, którego powierzchnia odwzorowywała fragment równiny wulkanicznej
Marsa. Przygotowane przez jurorów zadania odzwierciedlały pracę inżynierów największych agencji kosmicznych podczas eksploracji tej planety. W tym roku, poza trzema nagrodami głównymi, przyznane zostały także dodatkowe wyróżnienia, m.in. za osiągnięcia w poszczególnych kategoriach oraz rywalizację fair play. Widzowie mogli wziąć udział w prezentacjach i debatach tematycznych odbywających się w ramach Strefy Inspiracji. Wśród nich znalazł się m.in. wideoczat z wiceszefem NASA – Robertem Cabaną. Dodatkową atrakcją był turniej e-sportowy Rover Mechanic Challenge, organizowany przez partnera wydarzenia – firmę Pyramid Games. Współorganizatorami ERC 2021 były Europejska Fundacja Kosmiczna, Specjalna Strefa Ekonomiczna Starachowice, Województwo Świętokrzyskie i Politechnika Świętokrzyska. ( " / 5 '0
PROGNOZY DLA RYNKU ICT I CLOUD COMPUTING W 2021 r. rynek teleinformatyczny (ICT) w Polsce odnotuje po raz kolejny kilkuprocentowy wzrost, a w obszarze nowych technologii wzrosty będą znacznie większe. Wśród kluczowych trendów na rynku ICT jest rozwój rozwiązań chmurowych. Cloud computing największym powodzeniem cieszy się wśród dużych firm zatrudniających minimum 250 osób – odsetek ten wynosi 60 %. Dane zaprezentowane w tegorocznym raporcie GUS pokazują również, że wśród średnich podmiotów z chmury korzysta blisko 40 %. – Widoczne jest, że cloud w Polsce dopiero zaczyna osiągać „niższe stany średnie” najbardziej zaawansowanych krajów Europy Zachodniej, a także USA, gdzie korporacyjne wykorzystanie chmury jest właściwie
powszechne. Odsetek przedsiębiorstw w Polsce stosujących to rozwiązanie jest coraz większy, jednak nie jest to jeszcze rozwiązanie dominujące we wszystkich obszarach IT rodzimych, dużych firm. Z pewnością w najbliższym czasie będzie się to zmieniać. Sprzyjać temu będzie zmiana polityki cenowej dostawców software, którzy w długoterminowej perspektywie preferują sprzedaż produktów „cloudowych” zamiast on-premise. Stale rośnie także koszt utrzymania własnych systemów IT, co też przemawia za o wiele bardziej elastycznymi, prostszymi i efektywnymi kosztowo rozwiązaniami w chmurze – mówi Konrad Świrski, prezes Grupy Kapitałowej Transition Technologies. + + 0 ! " # $
10/2021
15
PRODUKTY
OPROGRAMOWANIE FIELDCARE SFE500 Najnowsza wersja pakietu oprogramowania FieldCare do konfiguracji i diagnostyki urządzeń obejmuje FieldCare SFE500 2.15.01, DeviceCare SFE100 1.07.00, bibliotekę DTM 2.48.00 oraz bibliotekę iDTM 2.00.289. Dostarczony z pełną biblioteką certyfikowanych DTMS (Device Type Manager) do obsługi wszystkich urządzeń terenowych Endress+Hauser, zawiera CommDTM dla HART, protokoły Profibus, FOUNDATION Fieldbus, IO-Link i Endress+Hauser. Obsługuje wszystkie bramki, siłowniki, zdalne systemy I/O i czujniki innych firm obsługujące standard FDT. Zapewnia pełną funkcjonalność dla wszystkich urządzeń terenowych Endress+Hauser i innych firm z DTM i oferuje ogólną obsługę ze znormalizowanymi parametrami dla
dowolnego urządzenie fieldbus innej firmy, które nie ma DTM dostawcy. Integruje wszystkie zarejestrowane HART i FOUNDATION Fieldbus, a także urządzenia polowe IO-Link bez DTM wykorzystujące technologię iDTM. Skanuje, identyfikuje, przypisuje DTM i automatycznie dodaje urządzenia do sieci. Umożliwia połączenie z narzędziem do zarządzania cyklem życia Endress+Hauser (LCM). Endress+Hauser oferuje możliwość aktualizacji zainstalowanego oprogramowania FieldCare. Wszystkie informacje dotyczące konfiguracji i komunikacji są przechowywane w bibliotekach DTM (ang. Device Type Management) dostarczonych przez Endress+Hauser. 61 (
INTELIGENTNE SYSTEMY INFORMACJI DLA PASAŻERÓW Rozwiązania firmy Luminator spełniają najbardziej rygorystyczne normy i przepisy dotyczące niezawodności i bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Gwarantują bezawaryjną pracę i wytrzymałość. Na całym świecie zapewniają ich użytkownikom funkcjonalność, bezpieczeństwo i zgodność z celami zrównoważonego rozwoju. Oprócz kompleksowego rozwiązania, jakim jest mRail, Luminator oferuje też system RailKom, który stanowi odpo-
wiednią platformę PAPIS a także obszerny centralny zestaw narzędzi jako potężne rozwiązanie front-end o nazwie mSET, aby umożliwić wygodną konfigurację i aktualizację wszystkich systemów PIS i systemu nadzoru kamer. Dzięki platformie RailKom Luminator dostarcza kompleksową ofertę spełniającą wszystkie potrzeby w zakresie nowoczesnej komunikacji, informacji i rozrywki od kolei lekkiej (LRV) i ciężkiej (HRV), aż po kolej dużych prędkości. Modułowa konstrukcja obsługuje systemy audio PIS z analogowym awaryjnym trybem głosowym UIC (UIC-568 i VoIP/ETH) oraz systemy wyświetlania z całą niezbędną infrastrukturą, które dostarczają pasażerom treści rozrywkowe i informacyjne. 7' $
NOWA TECHNOLOGIA CZUJNIKÓW WAGOWYCH Czujniki wagowe nowej generacji Mettler Toledo charakteryzują się wyższą precyzją przy większej wydajności produkcyjnej. Umożliwiają one skrócenie obrysu maszyny i jej dostosowanie do obecnych i przyszłych wymagań produkcyjnych. Nowe czujniki wagowe próbkują szybciej, co pozwala skrócić czas potrzebny na wykonanie pomiaru. W zależności od zastosowania może to pozwolić zwiększyć wydajność produkcyjną nawet do 800 opakowań na minutę w warunkach zgodnych z dyrektywą MID. Mechaniczne elementy czujnika wagowego zaprojektowano na nowo. Obecna konstrukcja pozwala nawet czterokrotnie zmniejszyć odchylenie standardowe i skraca czas potrzebny na wykonanie pomiaru. Dwukrotnie zwiększa się także efektywny zakres ważenia
16
netto, co zapewnia większą elastyczność obciążania wagi. Większą szybkość działania nowych czujników wagowych można wykorzystać do skrócenia przenośników nawet o 25 %. Oznacza to dużą oszczędność miejsca, jakie trzeba wygospodarować na wagi kontrolne i systemy łączone. Czujniki wagowe są dostępne w obudowach o stopniu ochrony IP69, odpornych na intensywne czyszczenie. Zoptymalizowana konstrukcja Monoblock została dodatkowo usztywniona, więc czujnik może działać z większą precyzją. Architektura oprogramowania czujnika wagowego umożliwia skonfigurowanie systemu pod kątem określonego zastosowania, co przekłada się na optymalne działanie. 7+ %"8 8 8
AUTOMATYKA
PRODUKTY
NOWA SERIA KRZYŻOWYCH POZIOMIC SERII GN 2276 Elesa+Ganter wprowadziła na rynek nowe poziomice GN 2276, które wskazują odchylenie w dwóch kierunkach jednocześnie. Dają się precyzyjnie pozycjonować, a dzięki solidnej obudowie idealnie sprawdzą się w trudnych warunkach pracy. Seria poziomic krzyżowych GN 2276 została zaprojektowana z myślą o ułatwieniu pracy monterom, serwisantom oraz osobom obsługującym maszyny. Szczególnie sprawdzi się w maszynach lub urządzeniach, które wymagają poziomowania przed rozpoczęciem pracy i są transportowane, przewożone lub przenoszone z miejsca na miejsce. Wykonana jest jako połączenie dwóch poziomic rurowych, które zostały zamknięte w solidnej metalowej obudowie chroniącej poziomice przed uszkodzeniem, pozwala na skuteczny montaż oraz zapewnia możliwość regulacji (dla wersji JV). Widoczna na zdjęciu wersja charakteryzuje się czułością 6 minut kątowych. Obudowa wykonana jest z aluminium anodowanego w naturalnym kolorze (ALN). Dwie poziomice rurowe są umieszczone w stosunku do siebie pod kątem
90°. Takie ułożenie pozwala wskazywać poziom w dwóch prostopadłych względem siebie płaszczyznach. Jednak w odróżnieniu od poziomic oczkowych, odchylenie w każdej z płaszczyzn przedstawiane jest osobno. Dzięki temu możemy bardzo łatwo zorientować się, czy istnieje konieczność regulacji oraz jaki jest jej kierunek. Przy poziomicach tej serii możemy wybierać między dwoma poziomami czułości – parametru poziomicy, który informuje, o jaki kąt przesunie się koniec liniału o długości 1 m, gdy pęcherzyk gazu w rurce poziomicy przemieści się o 2 mm.
ELESA+GANTER POLSKA Sp. z o.o. ( 8 % 9: % ; <=7=<< 8 :: >?> >< 9> " & 0 @@= <:< @<< 7& "A 7 8 &8"
8 7 8"
R E K L A M A
KONFERENCJE TECHNICZNE PRELEKCJE
|
W Y S TAW C Y
|
WA R S Z TAT Y
Szukasz skutecznych metod zoptymalizowania produkcji? Chcesz pozna nowo ci, o których wcze niej nie s ysza e ? Nie wiesz, jak podej do wdro enia zaawansowanych technologii?
WE UDZIA SKORZYSTAJ Z NAJLEPSZYCH PRAKTYK!
UDZIA BEZP ATNY
10/2021
REJESTRACJA ONLINE
KONFERENCJETECHNICZNE.PL
17
PRODUKTY
ZAWORY ELEKTROMAGNETYCZNE ASCO SERII 256/356 Firma Emerson przedstawiła serię dwudrożnych i trójdrożnych zaworów elektromagnetycznych marki ASCO, które spełniają potrzeby producentów OEM w zakresie konstruowania bardziej kompaktowych urządzeń bez uszczerbku dla wydajności sterowania przepływem mediów. Seria ASCO 256/356 ma mniejsze gabaryty, do 30 % wyższe ciśnienia pracy oraz pozwala na zmniejszenie zużycia energii nawet o 40 %. Mniejsze gabaryty zaworów serii 256/356 pomóc mają producentom OEM w optymalizacji wewnętrznego układu urządzeń, umożliwiając zinte-
growanie większej liczby wysoko wydajnych opcji sterowania przepływem w jeszcze mniejszym i bardziej estetycznym produkcie końcowym. Zawory mają rozszerzony wybór materiałów korpusu, w tym mosiądz bezołowiowy, stal nierdzewną i specjalnie opracowany materiał kompozytowy, który jest lżejszy od mosiądzu i spełnia wszelkie światowe standardy bezpieczeństwa i higieny w zastosowaniach związanych z żywnością i napojami. &
ENKODERY POSITAL W OBUDOWIE 36 MM Popularna obudowa POSITAL z wyjściem przewodowym pod kątem 45° jest teraz dostępna również dla enkoderów absolutnych z interfejsami Analog, SSI, CANopen i Modbus RTU. Ich unikalna konstrukcja łączy ze sobą osiowe i promieniowe wyprowadzenie przewodu w jednym czujniku, zapewniając większą wszechstronność instalacji i generując niższe koszty logistyczne. Dostępna jest wersja z długością przewodu 2 m lub 5 m, o stopniu ochrony do IP65. Średnica obudowy wynosi 36 mm, a typ kołnierza zależy od modelu – do wyboru:
18
kołnierz zaciskowy, synchro lub z otworem ślepym. Kątowe wyprowadzenie przewodu umożliwia zastosowanie w miejsce enkodera z przewodem wyprowadzonym osiowo lub z boku. 3%;+ 2
ANALIZATOR BIOGAZU ETG 6500
GENERATOR WILGOTNOŚCI HUMOR20
ETG 6500 to seria analizatorów gazów przeznaczonych do pomiarów biogazu i gazów w przemysłowych instalacjach spalania. Seria ETG 6500 oferuje szeroki zakres pomiarowy i różnorodność dostępnych opcji. Analizatory zapewniają dokładność, stabilność i niezawodność, stanowią idealne rozwiązanie do pomiarów biogazu i gazów w przemysłowych instalacjach spalania. Mierzą wiele gazów za pomocą pojedynczej ścieżki optycznej. Analizatory ETG mają możliwość pomiaru CO2, CO i O2 oprócz metanu, a zatem zapewniają optymalną kombinację gazów do optymalizacji spalania. Analiza CH4 i CO2 w technologii NDIR, O2 i H2S przebiega z zastosowaniem sensorów elektrochemicznych. Dostępna jest wersja naścienna z IP65.
HUMOR20 generator wilgotności firmy E+E Elektronik przeznaczony jest do okresowej kalibracji/wzorcowania przetworników wilgotności. Urządzenie stanowi gwarancję wysokiej dokładności. Generator wilgotności HUMOR 20 to uproszczona wersja profesjonalnych generatorów 2p2T stosowanych jako wzorce państwowe. Przeznaczony jest do okresowej kalibracji/wzorcowania przetworników wilgotności. Wilgotność generowana jest z bardzo dużą dokładnością, a zmiany nastaw trwają zaledwie kilka minut. Generator jest prosty w obsłudze, ma niewielkie wymiary oraz niewygórowane wymogi odnośnie warunków otoczenia. Zapewnia wysoką dokładność, na poziomie 0,35–0,95 %. Może pracować w temperaturze 10–40 °C. Zakres pomiarowy wynosi 10–95 % RH.
;
B ;
AUTOMATYKA
PRODUKTY
NOWE SILNIKI MOMENTOWE TM-2
PRECYZJA SPOTYKA SIĘ Z WYTRZYMAŁOŚCIĄ
Firma HIWIN rozszerza asortyment produktów o nową generację silników momentowych o maksymalnej gęstości mocy. Silniki momentowe TM-2 mają większą wydajność i wyznaczają nowe standardy w zakresie precyzji, dynamiki i momentu obrotowego. Te wysokowydajne napędy bezpośrednie bazują na sprawdzonej serii silników momentowych TMRW. Przy identycznych wymiarach osiągają nawet o 40 % większe momenty obrotowe. Są bezobsługowe, pozbawione luzów i wyróżniają się wyjątkowo zwartą konstrukcją.
Wraz z nową serią LMSSA firma HIWIN oferuje niedrogi wariant osi silników liniowych z napędem bezpośrednim. Podobnie jak poprzednie osie z silnikami liniowymi tej firmy, seria LMSSA charakteryzuje się maksymalną prędkością przesuwu i najwyższą dokładnością pozycjonowania. W dodatku seria ta jest nie tylko niezawodna, lecz także niemal bezobsługowa. Dzięki zastosowaniu inteligentnego systemu modułowego i standaryzacji dostępnych opcji, oś LMSSA wyróżnia się atrakcyjnym stosunkiem ceny do jakości.
1;);
1;); R E K L A M A
10/2021
19
PRODUKTY
INTERFEJS CMT3102X Urządzenie cMT3102X to zaawansowany interfejs HMI najnowszej serii cMT…X, o przekątnej 10,1 cala. Jest wyposażony w wiele funkcji programowych oraz sprzętowych. Co ważniejsze, jest to pierwszy interfejs HMI obsługujący moduł rozszerzeń komunikacyjnych. M02 to moduł
rozszerzeń Wi-Fi, który uzupełnia cMT3102X o łączność bezprzewodową. W większości instalacji urządzenie to zostanie zamontowane w stalowej szafie. Dlatego duże znaczenie ma tu obecność zewnętrznej anteny, którą można wynieść poza szafę. ( " C
EVE4 – INNOWACYJNA SERIA SMART DISPLAY OD RIVERDI
Unisystem uzupełnia swoją ofertę o nowoczesne rozwiązanie od Riverdi typu smart display – serię EVE4 (Embedded Video Engine), o przekątnych od 3,5 do 10,1 cala, będącą połączeniem ekranu high brightness dla aplikacji przemysłowych z kontrolerem BT817Q kojarzonym do tej pory z rynkiem konsumenckim.
Seria EVE4 bazuje na duecie kontrolerów – BT817Q firmy Bridgetek na dedykowanej płytce stworzonej przez Riverdi oraz ILI2132A od Ilitek odpowiedzialnego za sterowanie panelem dotykowym. Zróżnicowana grubość szkła, odporność na zakłócenia elektromagnetyczne, praca w trudnych warunkach – ekrany z serii EVE4 poradzą sobie z niemal każdym wyzwaniem dzięki kontrolerowi ILI2132A. Wyświetlacz korzysta z dwóch interfejsów – SPI oraz nowocześniejszego QSPI, pozostawiając opcję wyboru interfejsu do konkretnych potrzeb. Korzystanie z interfejsu SPI umożliwia również instalację rozwiązania od Riverdi w starszych urządzeniach, które chcemy jedynie unowocześnić przez dodanie panelu dotykowego – pamięć wewnętrzna EVE4 pozwoli na wyświetlanie dowolnie wybranych materiałów na ekranie (nawet filmów), które mogą zostać dodane jeszcze na etapie produkcji wyświetlacza. To potencjalnie łatwiejsze przez wbudowany w urządzenie wzmacniacz, dzięki któremu można podłączyć je do głośników (możliwych również do umieszczenia w samym wyświetlaczu, gdzie jest dedykowane miejsce). G &
PRZETWORNIK SIŁY U10F Nowe przetworniki siły U10F, o szczególnie niskim profilu, wykorzystują zasadę pomiaru przetwornika siły ścinającej, co pozwala im osiągnąć tę samą wyjątkową dokładność i małe przemieszczenia, jak w przypadku siostrzanych modeli. To sprawia, że czujniki siły U10F są odpowiednie do rejestrowania szybkich, dynamicznych przebiegów sił oraz sił statycznych w obydwu kierunkach: przy ściskaniu oraz rozciąganiu. To kolejny wytrzymały czujnik siły marki HBM, zapewniający długotrwałą stabilność i wyjątkowo precyzyjne wyniki pomiarów, nawet w trudnych zastosowaniach, w których tradycyjne czujniki tensometryczne mają problemy z niezawodną pracą. Wyposażony w połączenia kołnierzowe po obu stronach, czujnik jest łatwy do zainstalowania bez konieczności stosowania specjalnych narzędzi, a kompaktowe wymiary i wbudowany TEDS ułatwiają integrację.
20
Wbudowany układ tensometryczny jest chroniony przed wpływami zewnętrznymi, w tym przed brudem i wilgocią, dzięki hermetycznie zamkniętej obudowie ze stali nierdzewnej. Wersja z kablem stałym serii U10F spełnia wymagania dotyczące stopnia ochrony IP68 i została przetestowana pod kątem odporności na wstrząsy i wibracje, a także zgodności z międzynarodowymi normami EMC. Czujniki siły U10F są dostępne w różnych zakresach pomiarowych od 50 kN do 1,25 MN, z różnymi wtyczkami połączeniowymi lub opcjami okablowania, dzięki czemu można je łatwo dostosować do danego zadania pomiarowego, zarówno na stanowisku badawczym, jak i w przemyśle. 4 ( ; D C E CF
AUTOMATYKA
PRODUKTY
SIŁOWNIK DSNU-S Siłownik okrągły DSNU-S oferowany przez firmę Festo zapewnia oszczędność przestrzeni zabudowy, prostą instalację, a co za tym idzie imponującą oszczędność. To jedyny kompaktowy, pneumatyczny siłownik okrągły z samonastawną amortyzacją PPS. Dzięki temu uruchomienie jest niezwykle proste. Samonastawna amortyzacja PPS całkowicie eliminuje czynności wymagane dotychczas podczas ustawiania amortyzacji siłowników pneumatycznych. System amortyzacji ułatwia uruchomienie i oszczędza czas. Gwarantuje, że cofanie do położenia końcowego jest dynamiczne, ale równocześnie
delikatne i nie wymaga ręcznej ingerencji. Samonastawna amortyzacja gwarantowana przez siłownik firmy Festo zapewnia ciągłą, optymalną amortyzację bez potrzeby ręcznej ingerencji, nawet w przypadku zmiany parametrów (np. tarcia czy ciśnienia). Zmniejsza to do minimum zużycie i siłę uderzenia. Kolejną zaletą siłownika DSNU-S, w porównaniu do siłownika okrągłego znormalizowanego DSNU, jest oszczędność przestrzeni zabudowy. Jest to możliwe dzięki krótkiej pokrywie tylnej i mniejszemu gwintowi montażowemu. , %+3
BOSCH I ARDUINO ŁĄCZĄ SIŁY Arduino Pro i Bosch Sensortec nawiązały współpracę przy tworzeniu małego układu z czujnikami. Nicla Sense ME to najmniejsza jak dotąd płytka startowa stworzona przez Arduino, wykorzystująca przy tym najnowszą generację czujników Bosch. Konstrukcja o wymiarach 22,86 mm × 22,86 mm została wyposażona w system czujników Bosch Sensortec, na który
składają się BHI260AP AI ze zintegrowanym czujnikiem ruchu, magnetometr BMM150, czujnik ciśnienia BMP390 oraz inteligentny układ BME688 ze zintegrowanymi czujnikami gazu, ciśnienia, wilgotności i temperatury o wysokiej liniowości i dokładności. Nicla Sense może być zasilana z baterii i używana jako samodzielny układ lub dołączona do Arduino, aby rozszerzyć jej możliwości. Płytka znalazła się już w zestawie startowym dostarczanym wszystkim zespołom biorącym udział w konkursie Bosch Sensortec’s 2021 IoT Innovation Challenge. Jest to internetowa rywalizacja, w ramach której studenci łączą narzędzia sprzętowe i programowe, aby opracować fascynujące rozwiązania IoT oparte na sensorach. ( "
STARTZ BOX – INTELIGENTNA OPTYMALIZACJA Firma Zimmer oferuje obecnie klientom zintegrowane rozwiązania digitalZ, które wychodzą naprzeciw wymaganiom klienckich platform internetowych. Dzięki rozwiązaniu symulacyjnemu virtualZ można pracować nawet w bardzo wąskich oknach czasowych. „Wirtualny bliźniak” może produkować w przestrzeni wirtualnej równolegle lub z opóźnieniem w stosunku do fizycznej maszyny/instalacji i oferuje funkcje, które jeszcze kilka lat temu byłyby nie do zrealizowania. Wirtualna maszyna może prognozować optymalizacje i walidować je za pomocą testów w świecie wirtualnym, a ponadto potwierdzić zużycie lub wskazać jego przyczyny za pomocą danych porównawczych. Prezentuje też aktualizacje w rzeczywistych warunkach z wiarygodnymi danymi i w ten sposób tworzy podstawę do realistycznej oceny planów przebudowy.
10/2021
Dla mechatronicznych komponentów i komórek Zimmer Group oferuje wraz z rozwiązaniem visualZ specjalny, wygodny i przyjazny dla użytkownika interfejs HMI, który pozwala uprościć instalację komponentów w układzie sterowania robota lub w bardziej złożonych systemach. Dzięki rozwiązaniu supportZ, w oparciu o głębszą implementację oprogramowania i globalną sieć komponentów, można zapewnić każdemu klientowi na całym świecie moduły serwisowe do szybkiego i łatwego wdrożenia i oddania do eksploatacji w niemal wszystkich popularnych systemach PLC. E; /
21
PRODUKTY
WYŁĄCZNIKI Z ZABEZPIECZENIEM NADPRĄDOWYM EX9NL-N Wyłączniki różnicowoprądowe z zabezpieczeniem nadprądowym Ex9NL-N przeznaczone są do aplikacji domowych i przemysłowych. Ich konstrukcja oparta jest na kombinacji urządzenia różnicowoprądowego z klasyczną zasadą działania magnesu stałego oraz przekaźnika spolaryzowanego. Mają wyłącznik nadprądowy z termicznym wyzwalaczem przeciążeniowym oraz magnetycznym wyzwalaczem zwarciowym. Zaletą takiego rozwiązania jest niezależność funkcji ochronnych
od napięcia urządzeń różnicowoprądowych. Odpowiednia wartość napięcia jest konieczna tylko podczas okresowego testu wyłącznika różnicowoprądowego za pomocą przycisku „T”. Testy muszą być wykonywane zgodnie z obowiązującymi przepisami, zalecane są co sześć miesięcy w przypadku normalnych warunków oraz co miesiąc w przypadku niesprzyjających warunków. 3 /
SONDA HYDROSTATYCZNA DO WODY HS-25/...M Sondy HS-25/...m, o średnicy 25 mm przeznaczone są do pomiaru poziomu wody w zbiornikach otwartych i studniach głębinowych. Pomiar ciśnienia dokonywany jest na poziomie membrany separującej zanurzonej sondy i odniesiony do ciśnienia atmosferycznego poprzez kapilarę znajdującą się w kablu. Opuszczona na poziom odniesienia sonda może swobodnie zwisać na kablu lub leżeć na dnie zbiornika. Membrana czujnika oraz pozostała część obudowy wykonana jest ze stali kwasoodpornej 316L. Kabel
4-żyłowy z kapilarą oraz ekranem znajduje się w powłoce poliuretanowej. Sondy mają atest PZH i dedykowane są do współpracy z miernikiem lustra wody w studniach głębinowych ( typu CP-2C ), sterownikiem pompy głębinowej ( typu SPT-2) lub sterownikiem poziomu wody zbiornika ( typu SP-8C). Sondy HS-25/...m mają sygnał wyjściowy 4–20 mA. Sondy są oferowane w dowolnym zakresie pomiarowym 1–100 m wody z przewodem, także w dowolnym zakresie. 1 /% %
ELASTYCZNA PLATFORMA BOSCH IOT SUITE Bosch IoT Suite to sprawdzona platforma, na której bazuje system komunikacji do maszyn terenowych. Jako sektorowa fabrycznie skonfigurowana wersja tej platformy back-end system komunikacji do maszyn terenowych, został utworzony w podziale na kategorie zarządzania flotą, kondycji pojazdu, zdalnego BR i przepływów pracy. Zarówno całościowe rozwiązanie, jak i poszczególne moduły, można bez problemu powiązać z systemami innych firm. W ten sam sposób można też integrować otwarte moduły z istniejącymi platformami back-end IoT. Wraz ze swoją firmą-matką Bosch-Rexroth łączy kompetencje z zakresu IoT ze sprawdzonym doświadczeniem praktycznym w dziedzinach hydrauliki, systemów przeniesienia napędu, mechaniki, silników wysokoprężnych, napędów elektrycznych i techniki akumulatorowej.
22
Dzięki systemowi komunikacji do maszyn terenowych świat pojazdów użytkowych zyskuje możliwość korzystania ze sprawdzonej platformy Bosch IoT Suite w wersji, która została zmodyfikowana i rozbudowana pod kątem jego specyfiki. Usługi IoT oferują olbrzymi potencjał i są coraz bardziej przystosowane do współpracy. Z tego względu firma Bosch Rexroth przygotowała system komunikacji do maszyn terenowych do obsługi jak największej liczby interfejsów. Niezależnie od tego, czy chodzi o integrację aplikacji innych firm z platformą zaplecza Bosch, czy włączenie poszczególnych modułów do istniejących platform zaplecza IoT, producenci OEM i użytkownicy mogą sami tworzyć indywidualne rozwiązania. 4 0 / # 0
AUTOMATYKA
PRODUKTY
E-PROWADNIK WYSOKIEJ KLASY DO ZASTOSOWAŃ W POMIESZCZENIACH CZYSTYCH Na targach Hannover Messe firma igus zaprezentowała nowy typ e-prowadnika wyróżniającego się dużą odpornością na ścieranie. Model C6, zaprojektowany specjalnie do zastosowań samonośnych, bazuje na konstrukcji e-prowadników sprawdzonej serii E6 i E6.1 do pomieszczeń czystych. Nowy system złączy i specjalnie zoptymalizowany trybopolimer sprawiają, że praca e-prowadnika jest jeszcze bardziej płynna. Jest on też łatwiejszy w montażu i praktycznie nie wytwarza jakichkolwiek cząstek podczas ruchu. Symbol „C”
oznacza miejsce zastosowania (cleanroom), a liczba „6” określa liczbę części na ogniwo. Nowy e-prowadnik doskonale sprawdza się przy produkcji elektroniki i półprzewodników, w technologii medycznej oraz w produkcji farmaceutycznej. Przewody i węże są prowadzone w sposób odporny na ścieranie. Nowy sposób łączenia poszczególnych ogniw sprawia, że jest on łatwy w montażu oraz lekki, a także wytrzymały i odporny na drgania. Powierzchnia styku została zmniejszona do minimum, zapewniając małe tarcie i cichą pracę. Ponadto nowa konstrukcja zapewnia mniejszą o ponad 70 % masę w porównaniu z e-prowadnikami poprzednich serii. (
GŁOWICA RFID DO PRACY W STREFACH ZAGROŻONYCH WYBUCHEM ATEX ZONE 1/21 Firma Turck prezentuje nową głowicę HF RFID do bezkontaktowej identyfikacji w obszarach zagrożonych wybuchem (ATEX Zone 1/21). Model TN-R42TC-Ex wyróżnia się małymi gabarytami, pozwalającymi na instalację w miejscach o ograniczonej przestrzeni montażowej. Nadaje się idealnie m.in. do identyfikacji węży i kryz montażowych w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym. Obsługuje również tagi HF RFID z funkcją hasła w zastosowaniach o wysokich wymogach bezpieczeństwa danych i ochrony dostępu. Głowica TN-R42/TC-Ex, połączona z interfejsami serii BL20 lub TBEN firmy Turck, może być również instalowana w obudowach ochronnych w strefach 2/22. Oprócz identyfikacji węży i kryz montażowych, umożliwia też przetwa-
rzanie innych danych procesowych (socket, czas, data, stopień zanieczyszczenia węża). Dane mogą być przesyłane do systemu sterowania z wykorzystaniem trzech protokołów ethernetowych: Profinet, EtherNet/IP lub Modbus TCP. Ważniejsze dane techniczne: standard: ISO 15693, NFC Typ 5; częstotliwość pracy: 13,56 MHz; zasilanie: 21,6–26,4 V DC, < 70 mA; zakres temperatury pracy: od –20 °C do +40 °C; stopień ochrony: IP64; odporność na udary: 30 g / 11 ms; wymiary: Ø 42 mm × 151 mm. +(
PŁYTA GŁÓWNA AIMB-U233 OD ADVANTECH Wybrane modele przemysłowych płyt głównych z serii AIMB można dostosować do szerokiej gamy aplikacji dzięki ich szczególnym cechom. Mieszcząca się w dłoni płyta główna AIMB-U233 została opracowana z myślą o potrzebach inteligentnych fabryk i rozwiązaniach typu smart. Takie projekty wymagają zwiększonej mocy obliczeniowej i zintegrowanych urządzeń peryferyjnych, mieszczących się w ograniczonej przestrzeni instalacyjnej dla takiego sprzętu. Płyta główna AIMB-U233 jest wyposażona w interfejs M.2 M-key/B-key/E-key, który w połączeniu z 4-liniowym interfejsem NVMe PCIe, zwiększa prędkość odczytu i zapisu pa-
mięci nawet o 400% w porównaniu z tradycyjnym dyskiem SSD SATA 3.0. Spełniając wymagania dotyczące zwiększonej łączności bezprzewodowej, obsługa M.2 E-key oraz M.2 B-key może współdziałać z modułami Wi-Fi/BT i 4G LTE. Dodatkowo, wytrzymała konstrukcja tej płyty głównej zapewnia wysoki poziom ochrony przed zakłóceniami EMC. Seria AIMB wykorzystuje platformę zarządzania WISE-DeviceOn. Pozwala ona uniknąć ewentualnych awarii dzięki monitorowaniu sprzętu, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych w czasie rzeczywistym. E 5 0
10/2021
23
ROZMOWA
K $L F ( & " D C 0 0 $ C
( & C N ' " O
D 0N ) C & $ $
( & & D $ O " & " C & L ON 3 &
0 " 0 ( C 0 C
, ' & & C & ) C 0 & " & & C
( " C C '4/ $ "
C C D & P & Q & , ' 4( ' ( 8
Pragmatyzm i postęp definiują rozwój technologiczny w branży FMCG 24
AUTOMATYKA
ROZMOWA Zawdzięczamy to m.in. rozwojowi Internetu Rzeczy oraz technologii teleinformatycznych, czyli ICT. Wdrażanie zaawansowanych technologicznie rozwiązań w różnych procesach, które dotyczą branży FMCG, może skrócić łańcuchy dostaw, uprościć operacje handlowe, zaspokoić aspiracje klientów.
Fot. archiwum prywatne
Co jest największą barierą we wdrażaniu rozwiązań automatyzacyjnych i robotyzacyjnych w handlu? Kluczową przeszkodą dla przedsiębiorstw handlowych jest koszt, z jakim wiąże się wprowadzanie takich rozwiązań. Jednak wyzwań związanych z wdrażaniem automatyzacji i robotyzacji jest więcej. Należy do nich np. zdefiniowanie zakresu i potrzeb zmian – operacyjnych, zakupowych, sprzedażowych, zarządczych, marketingowych itp. To jest punkt wyjścia, który musi być precyzyjnie określony.
Jak krótko zdefiniowałby Pan obraz postępu technologicznego w odniesieniu do branży FMCG? Handel jest nie tylko biernym, ale i czynnym uczestnikiem tego procesu – beneficjentem i jednocześnie reżyserem. To, w jaki sposób postęp wpływa na kształt handlu wiąże się nie tylko ze zmianami technologicznymi po stronie producentów, ale również po stronie konsumentów. Trudno w tym postępie postawić granicę między robotyzacją obsługującą procesy fizyczne i systemami IT, które to umożliwiają, ponieważ tworzą one wspólny obszar. Możliwości optymalizacji różnych działań w handlu są coraz większe. 10/2021
W jaki sposób automatyzacja wkracza do branży FMCG? Automatyzacja najszybciej rozwija się w procesie produkcji, ale skupmy się na handlu. Początek drogi stanowi przyjęcie produktów do magazynów centralnych sieci handlowych. Magazyn odbiorcy otrzymuje produkty przygotowane i zarejestrowane do podróży w systemie blockchain. Tu wkracza automatyzacja – od automatycznego umieszczania palet lub boksów w gniazdach regałów, przez kompletację zamówień, do umieszczenia gotowych dostaw w strefie spedycyjnej. W tych rolach doskona-
le spisują się roboty współpracujące, czyli koboty pracujące w magazynowych systemach ERP. Przykładem jest działająca na rynku brytyjskim firma Ocado specjalizująca się w handlu e-commerce. Jej magazyny są zautomatyzowane w 100 %. Semiautomatyzację w swoich magazynach wprowadził również jeden z liderów rynku FMCG – firma Ahold Delhaize. Przygotowane dostawy trafiają do punktów sprzedaży tradycyjnej lub – w przypadku kanału e-commerce – do konsumentów. W tym ostatnim modelu sprzedaży w Stanach Zjednoczonych testowane są rozwiązania dostaw autonomicznych realizowane przez małe roboty samojezdne (np. Prime firmy Amazon). Rozwijane są też systemy oparte na dronach. W kierunku automatyzacji idzie także newralgiczny dla firm handlowych proces zakupu towarów. W tym procesie czynnik ludzki odgrywa kluczową rolę, a co za tym idzie decyzje mogą być obarczone wysokim ryzykiem błędu. Robotics Process Automation (RPA) cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem w tym obszarze, wymaga jednak zaawansowanych technologii. Coraz więcej uwagi poświęca się także analizie big data wspomaganej sztuczną inteligencją. Rzadko wspomina się o tym, jak kosztowne i czasami długotrwałe jest sporządzenie algorytmów odpowiadających na precyzyjnie zdefiniowane potrzeby użytkowników tych analiz. Koszty wdrożeń należy rozłożyć w czasie w ślad za mierzalnymi wzrostami profitów, co w przypadku branży FMCG jest szczególnie ważne.
DZISIAJ OBSERWUJEMY WYŚCIG FIRM HANDLOWYCH W TWORZENIU RENTOWNEGO SKLEPU AUTONOMICZNEGO. PIERWSZE PRÓBY NIE ODNIOSŁY SUKCESU EKONOMICZNEGO ZE WZGLĘDU NA DOMINUJĄCĄ W NICH ROLĘ DROGICH TECHNOLOGII, KTÓRE NIE GWARANTUJĄ OCZEKIWANEGO ZWROTU Z INWESTYCJI. 25
ROZMOWA A jak przedstawia się sytuacja na pierwszej linii frontu – w sklepach? Do sprzedaży tradycyjnej automatyzacja wkracza powoli. Jej awangardą zawsze są systemy informatyczne wspomagające procesy handlowe. Po przyjęciu towary są alokowane na powierzchni sprzedaży. W tym procesie, przy tradycyjnym modelu sprzedaży, człowiek jest obecnie niezastąpiony, chociaż w pracy na zapleczu może być wspomagany przez egzoszkielety. Jako przykład może posłużyć urządzenie japońskiej firmy INNOPHYS o nazwie Every Muscle Suit, które kosztuje tyle, co dobry smartfon, a ułatwia realizację prac związanych z wysiłkiem fizycznym. Dalszy proces to kontrola merchandisingu i zapasu towarowego. Wspomniana holenderska firma handlowa Ahold Delhaize zaimplementowała w swoich sieciach sklepowych 500 robotów,,Marty”, które jeżdżą po sklepowych salach w poszukiwaniu nieaktualnych cenówek oraz pustych półek. Innym zadaniem maszyn jest sprawdzanie stanu podłogi pod kątem plam i innych zabrudzeń oraz produktów, które spadły z regałów. W samym procesie zakupowym realizowanym przez klientów również napotykamy elementy automatyzacji. Przykładowo zwykłe maszyny do krojenia chleba są już urządzeniami samoobsługowymi, które nie wymagają ingerencji pracowników sklepów. Klienci mogą wybierać i kompletować towary przy użyciu swoich smartfonów i funkcji self-scaningu. Proces samej transakcji zakupu możemy realizować za pomocą kas samoobsługowych lub w smartfonie z podpiętą kartą płatniczą. Automatyzacja w sektorze FMCG wykracza jednak poza działania ściśle handlowe. W jakim obszarze jest to najbardziej widoczne? Cyfrowe i wspierane botami zmiany przechodzi back office odpowiedzialny za przygotowanie i wsparcie sprzedaży. Boty wkroczyły na trwałe w świat komunikacji z konsumentem. Doradztwo w wyborze, reklamacje, kompletacje zamówień w e-commerce to tylko przykładowe obszary wspomagane przez takie oprogramowanie. 26
Jak rysuje się według Pana automatyzacyjna przyszłość sektora FMCG? Będzie to zależeć od trzech czynników. Konsumentów, ich oczekiwań i akceptacji nowych rozwiązań, dostępności i kosztu wykwalifikowanych pracowników oraz akceptowalnego dla operatorów branży FMCG progu inwestycyjnego we wdrażaniu automatyzacji i robotyzacji. Dzisiaj obserwujemy wyścig firm handlowych w tworzeniu rentownego sklepu autonomicznego. Pierwsze próby nie odniosły sukcesu ekonomicznego ze względu na dominującą w nich rolę drogich technologii, które nie gwarantują oczekiwanego zwrotu z inwestycji. Wygra to rozwiązanie, które znajdzie
Potrwa on kilkanaście lat i na pewno warto, a wręcz trzeba być jego aktywnym uczestnikiem. A przekładając to na świat klienta? Przyszłość to zmiany modeli sprzedaży detalicznej w FMCG. Wyobraźmy sobie sklep, w którym zamiast półek mamy kioski podobne do tych w McDonald’s, z ekranami, na których jak w sklepie internetowym możemy wybrać produkty i sfinalizować transakcję. Następnie siadamy przy zaserwowanej z automatu kawie i oczekujemy aż koboty lub automatyczne podajniki na zapleczu sklepu skompletują nasze zamówienie. Takie rozwiązanie można już zobaczyć np. w firmie MAGO.
DO SPRZEDAŻY TRADYCYJNEJ AUTOMATYZACJA WKRACZA POWOLI. JEJ AWANGARDĄ ZAWSZE SĄ SYSTEMY INFORMATYCZNE WSPOMAGAJĄCE PROCESY HANDLOWE. PO PRZYJĘCIU TOWARY SĄ ALOKOWANE NA POWIERZCHNI SPRZEDAŻY. W TYM PROCESIE, PRZY TRADYCYJNYM MODELU SPRZEDAŻY, CZŁOWIEK JEST OBECNIE NIEZASTĄPIONY. pragmatyczną równowagę między kosztem wdrożenia rozwiązań autonomicznych i automatyzacji a redukcją kosztów operacyjnych w nowym modelu sprzedaży. Eksperci Deloitte wskazują też na rosnącą rolę automatyzacji procesów w handlu z wykorzystaniem robotów. Jej popularność w ciągu roku wzrosła prawie dwukrotnie, z 13 % do 24 %, co jest związane z korzystnym poziomem zwrotu ze świadomie wybranych inwestycji oraz dużą skalowalnością tej technologii. Przyszłość handlu na pewno nierozerwalnie będzie związana z postępem, a wręcz rewolucją technologii cyfrowej, automatyzacją i robotyzacją. Proces ten będzie zachodzić w zgodzie z postępem społecznym, w sferze wymaganych kompetencji, zmian pokoleniowych i regulacji okołobiznesowych.
Innym trendem jest dostarczanie przez drony lub autonomiczne środki transportu kołowego dostawy do klienta z najbliższego sklepu typu dark store. To dość nowy typ placówki handlowej, która obsługuje zamówienia składane przez Internet i odbierane potem przez klientów. Dziś realizują to ludzie, jutro mogą to być automaty. Całość będzie rozgrywać się w otoczeniu krzepnącego Przemysłu 4.0, Internetu Rzeczy i ,,Internetu Ludzi” – globalnej sieci połączeń. Fantazja? Może, ale jeszcze 30 lat temu nawet w filmach science-fiction nie przewidzieliśmy funkcji i znaczenia, jakie w naszym życiu odegrają smartfony.
/ &
Urszula Chojnacka G+3 +
AUTOMATYKA
24
24.pl/endress-hauser
24
One stop. Smart shop. ! " # # $% " &
RC
IE T EC H N
I
m
0z
N
NE
K TA
NY
TA
A K LIE
r
U G
A
BS
O
ZYST N E CE
Da
24 %
E
o
OR
K
SZ
O K A OFER
PETENTN OM
W SP
W MAGAZYNIE ER
MOCNA PO
CZ
ZAWSZE
KI AR
REN
OWANE M OM
o w a od 25
: 24 Pomiar poziomu 24.pl/pomiar-poziomu
Czuj Cz ujni niki do po pomi miar aru u po pozziom zi mu
) $ ) $ ' ' ** ++,13 136 6
" ! " ! ++,8 879 79
, ' ! , ' , ! ! ++, 96 96
, ' ! , , ' ! ! ++ 36 36
? ' ? @ ' ! ! ! * + * +, 7 79
" # $
(
(
++
) *
! ! " " # # $ !& '( #
$
$ ' '( ( ++* 7 * 76
!(
!( * + * +*, +*,76 6; 6;79
, ' ! + , , ' ! + +**<7 <7=6; 6;7= 6; 7=7 7=
>"' > "' ++* +* 7=
% &
! ' &
) *
&
) *
&
! ! ' ' "'
? @ ! ? !( ( ( ++*?3 39;3 ;33
? @ ! ? ! ** +* +* 3 39;37;33 9
? @ ! ? ! ++* 7 * 7 73
? @ @ J J ** +* * +** 76
! ' &
,
&
) *
&
) - -
W MAGAZYNIE
) ' V " 24.pl/! Q' $ "
<" X <" X ) ) ),< ,<99; 9;7 9; 79
<" X <" X ) ) ),) ,)99; 9;7 9; 79;73
Ceraph Cerap ph hant ant )*) *)33 33 3[;39[
<" ! <" !( ) !( )*<39[
) *
) *
*
*
\ 24.pl
) ! "! 24.pl/pomiar-przeplywu
! $ ] ] ! ^ przez telefon i e-mail!
) ' ) ' ) , , ,
) ) " " ) ) 96 6 6
) -
&
) -
&
01 3556 078 9; 9;
88188 50 58<< 50 3' - 6 = > 24.pl
Pomiar temperatury 24.pl/! Q " !" Q Q $'
*` *` , , *, *,969 *, 969;97 79;b69
$ " $ " ! ! ! **, 39;;3c
< < ! ' ! ' " " *, *, ,399
i* , * , , ) *, *, ,*9 *97 7g;97q
i* * ,) * , ) *, *,*q6 *, 6;9q 9qg;9qq
)
)
)
$
@-
| " ! '"$ 24.pl/& Q Q "Q! '"$
' ' !( !( ( ** v v3c c
9b 9b;;9= =
9 9c 9c
` c= ` c=7 =7;;c= ;c=x
( C
! * '
! *
E C
$
) = $ 24 X " ! ! 96 {!
A
[ A* 96{
KOD RABATOWY:
24.pl/endress-hauser
I( J I // "/ "/ (
, G 7<H<5H585<H I - = H ( ' - $ H
01 3556 078 9; 9;
88188 50 58<< 50 3' - 6
= > 24.pl
24.pl
24
Najlepsze marki z zakresu automatyki, jak np.: R
G - = $
CM
W MAGAZYNIE
R
24.pl/' & Q! '"$ "
L ' '
C & M <(~ " ] ] < $ X V' "
01 3556 078 9; 9; 88188 50 58<< 50 3' - 6
= > 24.pl
24.pl
TEMAT NUMERU
Automatyzacja i robotyzacja w przemyśle FMCG FMCG to produkty o relatywnie niskiej cenie (tym samym $ C P ( " " CF ( LV
$ C $ P & & 0 " D 8
, & " ( C $ D
, ' $ & !( C O PO ( C &
( &( F & (" O L
nie tylko na promocji i marketin ( 0 " ( D " & " 0
$( C 0
" ( 8
, 8 , G'
Joanna Kulik
10/2021
N
azwa branży FMCG to skrót od angielskiego określenia Fast Moving Consumer Goods oznaczającego dobra szybko zbywalne, czyli towary pierwszej potrzeby, bez których trudno obejść się w codziennym funkcjonowaniu. Cechuje je niska cena i duży popyt niezależnie od sytuacji ekonomicznej i gospodarczej na rynku. Gama asortymentu branży FMCG jest duża i bardzo zróżnicowana, począwszy od grupy artykułów spożywczych, takich jak napoje, wyroby tytoniowe, poprzez kosmetyki, środki czystości, suplementy diety i inne, do których zakupu jesteśmy w pewnym stopniu zmuszeni stylem życia i potrzebami codzienności. Na tym tle, już intuicyjnie widać, że branża jest z tego powodu statystycznie bardzo odporna na kryzysy i ew. zawirowania rynkowe, bo człowiek ma ciągłe potrzeby jedzenia i dbania o higienę. Koszyk dóbr FMCG to rzeczy, nad których kupnem co do zasady nie zastanawiamy się. Co jest oczywiście kryterium świadomego wyboru? To jakość (czyt. wysoka cena), producent, prestiż, osobiste upodobania
czy cele np. żywność ekologiczna itp. Tym samym te czynniki sprawiają, że mimo pewnej odporności rynku na spowolnienia gospodarki, jest on bardzo konkurencyjny. Stąd ciągła rywalizacja producentów w zakresie zwiększania swojego udziału w rynku. To te dwa ostatnie czynniki sprawiają, że produkcja jest opłacalna i stabilna. Konieczny jest ciągły dopływ towarów do sklepowych półek i częste uzupełnianie asortymentu. Branża FMCG charakteryzuje się również tym, że finalnym odbiorcą produkcji jest osoba fizyczna. To klient sklepu. I tu warto odnieść się też do kwestii związanej z tym, gdzie Polacy robią zakupy. W większości są to sklepy sieciowe, które dyktują w znacznym stopniu warunki dostaw, ale też jakość produkcji, pakowania, wielkości i terminowość.
Korzyści z automatyzacji i robotyzacji procesów produkcji Robotyzacja przemysłu wiąże się nie tylko ze zmianą struktury zatrudnienia, to także realne korzyści dla przedsiębiorstw. Ogólnie korzyści AUTOMATYKA
31
TEMAT NUMERU z implementacji rozwiązań robotycznych i automatyzacji procesów produkcji dla branży FMCG są podobne, jak w przypadku innych branż. Robotyzacja w branży FMCG pozwala przede wszystkim stworzyć bardziej wydajne oraz bezpieczne środowisko pracy. Zapewnia skrócenie czasu realizacji zamówień, redukcję kosztów i skuteczne reagowanie na zmienne potrzeby klientów. Wspieranie pracy ludzkiej systemami zrobotyzowanymi, jak nigdzie indziej znajduje tu zastosowanie dając stabilną wydajność, stały poziom jakości i wielkie wolumeny. Tradycyjnie przyjmuje się, że to branża motoryzacyjna stoi za historią rozwoju robotyzacji. I jest to oczywiście w dużej części twierdzenie prawdziwe. Gdyby jednak sięgnąć
w niskiej temperaturze. Tu korzyść dla pracowników z zaangażowania systemów zrobotyzowanych jest oczywista – stanowi o zdecydowanej poprawie komfortu pracy. Producenci systemów zrobotyzowanych też są przygotowani na tego typu wyzwania oferując wersję robotów dedykowane do pracy w niskiej temperaturze i o zwiększonej odporności np. na wilgotne warunki pracy. Ciekawym bardzo przykładem wsparcia systemami zrobotyzowanymi produkcji spożywczej, tu akurat na przykładzie firmy produkującej ziołowe suplementy, jest oparcie transportu wewnętrznego na robotach AGV (Automated Guided Vehicles) – wózki samojezdne. Firma rozważała instalację systemu transportu opar-
ROBOTYZACJA W BRANŻY FMCG POZWALA PRZEDE WSZYSTKIM STWORZYĆ BARDZIEJ WYDAJNE ORAZ BEZPIECZNE ŚRODOWISKO PRACY. po miejsca dalsze, to produkcja dóbr FMCG znajduje się również bardzo wysoko na tej liście. Przemawiają za tym oczywiście stałość produkcji (u największych producentów jest to 24 godziny, 7 dni w tygodniu), przy wysokich liczbach produkowanych sztuk. Są to warunki idealne do robotyzacji, gdyż zwrot inwestycji jest relatywnie szybki, dzięki oszczędności na wynagrodzeniach pracowników w systemie czterobrygadowym oraz pełnemu wykorzystaniu instalacji w pracy ciągłej. Robotyzacja procesów pozwala też osiągać wydajności produkcyjne niedostępne przy obsłudze ręcznej linii. W szczególności mając na uwadze nie samo radykalne zwiększanie wydajności pracy, ale jej utrzymanie w czasie. Robotyzacja jest gwarantem stabilności procesu. Jednocześnie dla stanowisk gdzie w pracy ludzkiej wymagane są wysokie kompetencje do jej realizacji, robotyzacja pozwala zatrudniać pracowników mniej wykwalifikowanych do samej obsługi działających stanowisk. Produkcja spożywcza to czasem trudne warunki, np. praca 32
9/2021
tego na rozwiniętej infrastrukturze tj. zastosowaniu zaszytych w podłodze systemw prowadzących itp. Jednak ze względu na czas realizacji takiego wdrożenia oraz skalę nakładów finansowych i organizacyjnych, pomysł ten został zarzucony. Z pomocą
przyszły właśnie roboty typu AGV. Ich proste programowanie i możliwość samodzielnego ładowania baterii w stacjach dokujących czyni z nich systemy łatwe, proste i szybkie do wprowadzenia w zakładzie produkcyjnym.
Największe wyzwania automatyzacji wytwarzania w produkcji dóbr z sektora FMCG Środowisko produkcyjne branży FMCG jest zazwyczaj zróżnicowane pod kątem stopnia automatyzacji i robotyzacji poszczególnych obszarów całego procesu produkcyjnego. W tego typu zakładach można wydzielić trzy strefy: produkcyjną, pakowania oraz miejsce składowania czyli magazyn. Najlepiej kiedy każda z tych wymienionych części działa na podobnym poziomie automatyzacji, zbierania danych, tak aby zachodziła komunikacja i wymiana informacji w czasie rzeczywistym, co pozwala zoptymalizować całość procesów i zredukować koszty. Z uwagi na trudności robotyzacji części produkcyjnej oraz biorąc pod uwagę fakt, iż najbardziej newralgicznym i podatnym na automatyzację obszarem jest strefa pakowania, większość wdrożeń w danej firmie rozpoczyna się w tej strefie, a następnie powoli wkracza na pozo-
AUTOMATYKA
32
TEMAT NUMERU
AUTOMATYZACJA PRZEMYSŁU PRZEKŁADA SIĘ NA ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ DANIEL J. KOWALSKI, PREZES ZARZĄDU, 5SAUTOMATE SP. Z O.O.
, 8 , G'
W każdej branży przemysłu automatyzacja ma i będzie miała wpływ na jakość, zarówno procesu, jak i produktu, a także na efektywność kosztową przedsiębiorstwa. Jakość jako ogół cech będących odzwierciedleniem wymagań wewnętrznych oraz klienta, to z kolei wynikowa naszych procesów. Aby uzyskać dużą powtarzalność, prędkość, efektywność – stawiamy na robotyzację i automatyzację procesu. Od małych modułowych i tanich rozwiązań, wspomagających pracę ludzką, jak np. paletyzacja, po kompleksowe maszyny, linie produkcyjne, które powiązane systemem zarządzania magazynowego oraz produkcyjnego autonomizują procesy na wysokim poziomie. Przejście od czynnika ludzkiego do maszynowego ma bezpośredni wpływ na system zarządzania jakością. Wiąże się to również ze zmianą w zakresie zarządzania personelem, zmianą, transfe-
stałe obszary. Operacje miksowania produktów/pakowania czy paletyzacji są tymi, które większość przedsiębiorstw robotyzuje na początku. Robotyzacja tych często monotonnych operacji okazuje się inwestycją, która zwraca się najszybciej (z uwagi na pracę trzyzmianową), a producenci doceniają poprawę stabilności tego procesu. Za coraz większą różnorodnością i zmiennością opakowań podążają coraz bardziej inteligentne aplikacje zrobotyzowane, dzięki czemu wdrażanie stanowisk nie jest już tak dużym wyzwaniem dla integratorów, jak jeszcze parę lat temu. Jak już wcześniej wspominano cechy charakterystyczne branży FMCG to przede wszystkim: duża liczba zamówień, krótki czas realizacji dostawy, dostępność produktów w danym momencie oraz konieczność dostosowania się do specyficznych warunków przechowywania poszczególnych produktów, różnorodność i zmienność sposobów ich pakowania i terminów ich przydatności, w szczególności w przypadku produktów żywnościowych. Największym wyzwaniem automatyzacji wytwarzania dóbr z sektora FMCG jest duża zmienność produkcji oraz potrzeba różnorodności, personalizacji zamówień ze strony klientów. Z uwagi na specyfikę tej branży bardzo ważne jest elastycz10/2021
rem lub nabywaniem nowych kompetencji, a także z przesunięciem działań na utrzymanie ruchu, sprawność infrastruktury, zabezpieczenie przed utratą stabilności procesowej i cyberbezpieczeństwo. Firmy w zakresie zarządzania wspierają się istniejącymi wytycznymi i normami, zaczynając od ISO 9001, ISO 31000, HACCP, po standardowe narzędzia dotyczące analizy ryzyka. Z perspektywy diagramu Ishikawy moglibyśmy zaobserwować relokację ryzyk związanych z transferem technologii z jednego M (Man) na kolejne M (Machine/Measurement). Najważniejsze jednak, aby dostrzec te zmiany, wdrażać je, jednocześnie analizując, monitorując i zapobiegając ryzykom, przy jednoczesnym wykorzystaniu szans, jakie daje automatyzacja procesów wytwórczych i logistycznych.
ne planowanie produkcji. Podobnie jak w przypadku innych branż najczęściej w pierwszym kroku odbywa się robotyzacja powtarzalnych procesów produkcyjnych. Najczęściej są to operacje na końcu linii produkcyjnej paletyzacja/depaletycja oraz miksowanie produktów. Niezależnie od stopnia automatyzacji danego zakładu produkcyjnego procesy końcowe są podatne pod kątem technicznym i dodatkowo stopa zwrotu z takiej inwestycji wypada korzystnie na tle innych. Z technicznego punktu widzenia, pewnymi wyzwaniami robotyzacji jest produkcja wyrobów, których sanitarny reżim wytwarzania jest wysoki. Zarówno produkty spożywcze, suplementy, kosmetyki, czy środki czystości wymagają dbałości o czystość stanowisk pracy. Jest to jeden z kluczowych parametrów. Zapewniająca jakość w tym obszarze robotyzacja, stanowi także o specyfice branży. Konieczność utrzymania, czasem niemal sterylnych warunków sprawia, że proces wytwarzania produktu z reguły opiera się maszynach dedykowanych, wykonanych z materiałów odpornych na działanie czynników środowiska, a czasem dość agresywnych środków czystości. Relatywnie rzadziej obserwuje się oparcie samej technologii wytwarzania produktu na robotach.
Te jak już wspomniano znajdują zastosowanie szerzej w kontakcie nie z samym produktem, ale z opakowaniami w procesach pakowania i paletyzacji. Warto zauważyć również, że ciągły postęp techniczny sprawia, że roboty wkraczają w obszary do tej pory mniej oczywiste, jak np. właśnie prace w chłodniach, w temperaturze poniżej zera, w atmosferze znacznej wilgotności, czy na drugim biegunie, tam gdzie jest zbyt ciepło dla komfortowej pracy człowieka. Pewną specyfiką branży jest zatem relatywnie rzadkie oparcie samego procesu technologicznego na robotach, a ich wykorzystanie bardziej w procesach operowania już gotowym produktem, najchętniej ze względów higienicznych zapakowanym. Do wyjątków w tym zakresie należą np. roboty typu delta, o niezwykłej szybkości działania, które doskonale odnajdują się w produkcji tak spożywczej (np. praliny), kosmetycznej, czy literalnie przywołując tabletek do zmywarek. Nadal jest to jednak bardziej udział w procesie pakowania czy transporcie międzyoperacyjnym, niż udział w samym procesie wytworzenia, jak to ma miejsce np. w spawaniu detali, czy ich malowaniu, obróbce, montażu itp. Produkty z obszaru FMCG, w szczególności spożywcze, są czasem bardzo delikatne, co wymaga szczegól33
TEMAT NUMERU
nego podejścia do procesu, w tym wykorzystanie robotów, które pracując w otoczeniu człowieka z właściwą siłą i prędkościami są w stanie realizować zadania do chwili obecnej zarezerwowane tylko dla ludzkich zmysłów. Takim przykładem jest zastosowanie robotów kooperujących jednego z wiodących producentów w powiązaniu z wykorzystaniem dedykowanych do manipulatorów chwytaków, których możliwości sensoryczne pozwalają na prowadzenie zbioru kwiatów i ziół. Roboty przemieszczają się po alejach szklarni z wielką delikatnością, prowadzą zbiór roślin i umieszczają je w pojemnikach do dalszego transportu i sprzedaży. Udział człowieka polega na prostym programowaniu manipulatorów oraz prowadzeniu kontroli procesu, dla wprowadzania ewentualnie zmian i aktualizacji mających na celu dalsze optymalizacje wdrożenia systemu. Ogromną zaletą rozwiązania jest możliwość wielkiej adaptacji do potrzeb aktualnej wydajności. I tak w tradycyjnych pikach produkcji, do chwili wdrożenia systemów zrobotyzowanych, dla zapewnienia oczekiwanych wolumenów asortymentu, konieczne było wspieranie się pracownikami tymczasowymi i pracą w nadgodzinach. Obecnie tego wyzwania nie ma. Jest to bardzo dobry przykład na to, że robotyzacja wkracza w obszary do tej pory zarezerwowane dla człowieka. Postęp techniki, szybkości przetwarzania danych, miniaturyzacja pozwalają 34
coraz śmielej automatyzować i robotyzować obszary uznawane do dziś za wymagające. Także zwrot z inwestycji, który jest kluczowy z punktu widzenia takiego projektu, staje się coraz krótszy. Odpowiedzialne są za to trzy fakty, relatywne zmniejszanie kosztu nabycia robotów, zwiększający się koszt pracownika oraz wzrost wydajności procesu, jego stabilizacja i możliwość ścisłego planowania, które razem przekładają się na spadek kosztu wytworzenia sztuki wyrobu, a zarazem na wzrost sprzedawanego wolumenu oraz jednostkowy zysk sprzedawanego produktu.
Automatyzacja i robotyzacja w przemyśle FMCG jako alternatywa dla siły roboczej w dobie pandemii Nie tylko na zachodzie Europy, ale od jakiegoś czasu również w Polsce, producenci każdej niemal branży mają trudności z utrzymaniem i pozyskaniem pracowników do realizowania powtarzalnych, często uciążliwych ze względu na gabaryty towarów, manualnych zadań związanych m.in. z paletyzacją, czy z pakowaniem.
Pewnym środkiem zaradczym obserwowanym w ostatnim czasie jest intensywny napływ siły roboczej zza naszej wschodniej granicy. Jednakże i to też okazuje się często lekarstwem na krótką metę. Mimo całej gamy elementów negatywnych, za które odpowiada czas pandemii, widać też element branżowo pozytywny, zgodnie z powiedzeniem, że nie ma tego złego co by na dobre nie wyszło. Okazuje się, że robotyzację branży FMCG zdecydowanie przyspieszyła pandemia COVID-19. Do szeregu zalet wynikających z zastosowania robotów na liniach produkcyjnych dołączyły argumenty związane z bezpieczeństwem pandemicznym. Odpowiedzią na nowy reżim sanitarny w przedsiębiorstwach produkcyjnych stały się właśnie roboty. W dużych zakładach produkujących wyroby FMCG, gdzie na halach produkcyjnych występuje duże zagęszczenie pracowników, może dochodzić do rozprzestrzeniania koronawirusa i bardzo często pojawiają się jego ogniska, które mogą nie tylko zakłócać, ale również paraliżować funkcjonowanie danego przedsiębiorstwa. Obecnie automatyzacja procesów dla wielu producentów, to po prostu konieczność. W przeciwnym wypadku firma naraża się na niebezpieczeństwo utraty swojej pozycji na rynku poprzez czasowe zamknięcie i brak mocy produkcyjnych.
Różnorodność gamy rozwiązań robotycznych dla producentów FMCG Automatyzacja i robotyzacja w przemyśle pozwala na ograniczenie kosztów wytwarzania, optymalizację procesów produkcyjnych przy jednoczesnym zwiększeniu efektywności.
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
INWESTYCJOM W ROBOTY SPRZYJAJĄ OCZEKIWANIA RYNKU MATEUSZ AMROZIŃSKI, KEY ACCOUNT MANAGER, FANUC POLSKA SP. Z O.O.
, 8 G 5
/ $ /
Nieustanny rozwój technologii sprawia, że roboty mogą przejmować coraz szerszy zakres zadań. W branży FMCG są już w stanie nie tylko perfekcyjnie obsługiwać produkty w ramach tradycyjnych procesów, m.in. sortowania, pakowania, dozowania, napełniania, układania poszczególnych wariantów lub smaków w opakowaniach zbiorczych, konfekcjonowania, paletyzacji itp., ale także realizować zadania dotychczas zarezerwowane dla ludzi, m.in. identyfikację, kontrolę jakości, śledzenie przepływu surowca/produktu na każdym etapie produkcji, począwszy od miejsca wytwarzania i pozyskiwania surowca, przez przetwarzanie, kończąc na przekazaniu gotowego wyrobu do dystrybucji. Robotyzacja przemysłu FMCG umożliwia podniesienie jakości, również w wymagających warunkach technologicznych oraz
Nic w tym dziwnego, że rośnie zainteresowanie ze strony producentów FMCG implementacją rozwiązań robotycznych w ich zakładach produkcyjnych. Jeszcze parę lat temu cechą charakterystyczną automatyzowania procesów w tej branży była koncentracja punktowa na „wąskich gardłach” – czyli krytycznych fragmentach linii wytwarzania. Obecnie coraz częściej producenci sięgają po bardziej kompleksowe rozwiązania, które przynoszą korzyści w dłuższej perspektywie. Jednym z najbardziej wymagających obszarów są zakłady produkujące artykuły spożywcze. W szczególności, gdy mamy do czynienia z automatyzacją procesów, gdzie robot ma bezpośredni kontakt z niezapakowanymi produktami spożywczymi. Producenci robotów i pozostałych elementów wyposażenia mają w swojej ofercie rozwiązania, które mogą być stosowane do całego łańcucha procesów. Z uwagi na duże wymagania zapewnienia higienicznych warunków pracy w tym obszarze produkcji, również roboty muszą zostać odpowiednio przygotowane, aby spełniać rygorystyczne normy czystości oraz szczelności, dzięki czemu można spłukiwać ich powierzchnię środkami myjącymi. Roboty, które mogłyby mieć 10/2021
uzyskanie korzystnych efektów ekonomicznych, przez zwiększenie skali oraz poprawę elastyczności produkcji, przy jednoczesnej redukcji kosztów wytwarzania. Popularne stwierdzenie „czas to pieniądz” w sektorze FMCG nabiera szczególnego znaczenia. W tym obszarze przemysłu wytwórczego największe zyski notują firmy, które są w stanie nie tylko wyprodukować doskonały produkt, ale też odpowiedzieć na zamówienie klienta w jak najkrótszym czasie. Inwestycjom w roboty sprzyjają: nowe oczekiwania rynku w zakresie poszerzania asortymentu czy wprowadzania innowacji, potrzeba skrócenia cykli produkcyjnych, zaostrzanie norm i wymogów BHP oraz coraz wyższy poziom inteligencji robotów, a także obniżający się z roku na rok koszt robotyzacji.
bezpośredni kontakt z żywnością, mają specjalne powłoki spełniające wszystkie wymogi higieniczne. Niektóre z nich mają specjalne uszczelki, które zatrzymują wewnątrz konstrukcji wszystkie zanieczyszczenia. Dodatkowo ich ramiona są gładkie, co eliminuje możliwość nagromadzenia się bakterii. Oprócz tego ich powierzchnie są odporne na korozję, a wykorzystywane przy nich środki smarne są dopuszczone do kontaktu z żywnością. Również zastosowanie części ze stali nierdzewnej pozwala spełnić najwyższe wymogi higieniczne podczas sortowania, pakowania czy paletyzacji. Większość robotów stosowanych w przemyśle spożywczym ma stopień ochrony IP67. Dodatkowo te elementy, które mają bezpośredni kontakt z żywnością, często wymagają spełnienia znacznie bardziej rygorystycznych wymogów i powinny mieć nawet stopień ochrony IP69. Na wstępnych etapach produkcji artykułów żywnościowych – surowce bardzo często są różnorodne, niepowtarzalne i to zarówno pod względem kształtu, struktury, jak i wielkości. Stąd implementacja rozwiązań robotycznych na tym etapie stanowi poważne wyzwanie dla integratorów. Roboty często muszą być wyposażone w systemy wizyjne, tak aby operacje były na
bieżąco modyfikowane i adaptowane do zmiennych warunków pracy, jak i do specyficznego niepowtarzanego produktu. Obecnie coraz szerzej realizowanym kierunkiem robotyzacji branży FMCG, jest wpisanie jej w hasło cyfryzacji (digitalizacji, Przemysłu 4.0), którego ideą przewodnią jest indywidualizacja produkcji masowej oraz łatwość jej rekonfiguracji pod zmianę asortymentu. Nowoczesne rozwiązania są widoczne już u największych firm w branży, np. na opakowaniach tego samego produktu, można zauważyć różne etykiety. Dla spełnienia wymagań zmieniających się oczekiwań odbiorcy, to przygotowanie systemów robotycznych musi nadążać za potrzebami w tym zakresie. Aby to było możliwe budowane są układy z założenia uniwersalne, których możliwości adaptacji, tak mechaniki, jak i rozbudowanego sterowania pozwalają na spełnianie oczekiwań rynkowych.
Podsumowanie W 2018 r. został przygotowany przez ABB, Harvard Business Review oraz ICAN Institute interesujący raport na temat automatyzacji i robotyzacji w sektorze FMCG. W tym celu przeprowadzono wywiady oraz wizyty w 12 największych spółkach sektora FMCG, a rozmowy były prowadzone 35
TEMAT NUMERU ) " 7'
' - 7 (D
PO
" PO
CL P
F $
P $(
Q (CF C8
% " 0 ; WX
( & & &
( &
& %,71Y " CF
& ,-
" & P " D &8
linii produkcyjnych to zakłady należące do międzynarodowych firm, w których decyzje podejmowane są poza Polską w centrali danego koncernu. Ankietowani podkreślali również fakt, iż o sukcesie danej firmy w branży FMCG decydują w dużej mierze umiejętności obserwowania i interpretacji zmian na rynku, co z kolei ma ogromny wpływ na procesy produkcyjne oraz umiejętne dostosowywanie się do nich. Podkreślali również fakt, iż produkcja w krótkich seriach, częste zmiany opakowań czy konfekcjonowanie na dobre zagościły w tej branży. Większość z badanych zakładów potwierdziła, iż z uwagi na brak pracowników oraz optymalizację kosztów, została u nich podjęta decy% F '/1-
(
(C & " D
( F & CF8
( C
C "
CL8 3 " "
w ekstremalnych warunkach &" ( 0
[:< \' 6@< \'8
%" C " C
! ( D P F
& W
zja i wdrożono roboty przemysłowe na końcu linii produkcyjnej do dekorowania, pakowania, czy paletyzacji. Widać również, że te zakłady wciąż koncentrują się na rozwiązaniach, które optymalizują koszty i proces produkcyjny przez automatyzację linii produkcyjnej. Tylko w koncernach, które mają centralę w Europie Zachodniej pojawiały się wątki związane z Przemysłem 4.0, ze złożoną analizą danych z produkcji, dokonywaną przy wsparciu technologii. Kierunek, jak dla wielu innych branż, jest wytyczony. Można założyć, że nawet bez zmiany stylu życia i potrzeb nabywców, utrzymana zostanie duża dynamika robotyzacji procesów produkcji. Tym samym rosnąć będzie przewaga producentów inwestujących w robotyzację, ze względu na stabilność procesu i jednak długofalowo obniżenie kosztu wytwarzania, w przeliczeniu na sztukę wyrobu. Ma to szczególne znaczenie w chwili, gdy następuje mocne zbliżanie się do granicy wymaganej jakości wyrobu i ceny, którą gotowi są za niego zapłacić nabywcy. - " & ( & C / $ C % O 4 Z( [
& ; ( ( &
& ;
36
AUTOMATYKA
, 8 ,
z pracownikami na różnych szczeblach (od prezesów, przez dyrektorów produkcji i technicznych). Raport jednoznacznie podkreśla, iż wymagania rynku były kluczowe w dochodzeniu do decyzji związanej z automatyzacją i robotyzacją linii produkcyjnych. Wśród zalet automatyzacji i robotyzacji respondenci podkreślali zwiększenie wydajności, optymalizację kosztów, standaryzację jakości, dokładność oraz powtarzalność i dodatkowo precyzyjne opomiarowanie. Jako główne wyzwanie związane z wdrażaniem określili optymalizację kosztów. Dodatkowo czynnikiem determinującym są zmienne potrzeby konsumentów. Do tego dochodzi dodatkowo trudność skorelowania planowanej produkcji z przewidywaniami co do zapotrzebowania konsumentów. Z raportu płyną również wnioski dotyczące poziomu automatyzacji przedsiębiorstw w tej branży. Tylko nieliczne firmy mogą pochwalić się pełną automatyzacją, choć większość już zaczęła swoją przygodę z wdrożeniami robotów na liniach produkcyjnych. Jednak widać wyraźnie, że przewidywania co do dalszych inwestycji i planów w kierunku kolejnych usprawnień i rozwiązań z obszaru automatyzacji są optymistyczne. W większości przypadków, z perspektywy osób zarządzających w tych firmach, wybór konkretnego rozwiązania wynika bezpośrednio z potrzeb zakładu oraz możliwości i opłacalności wprowadzenia rozwiązania. Przedsiębiorstwa, które przedstawiały najdalej idące plany inwestycyjne w zakresie robotyzacji
TEMAT NUMERU
Zaprojektowany do działania Seria TS2 – zaprojektowana od nowa konstrukcja typu SCARA Pierwszy całkowicie zamknięty robot 4-osiowy Unikalny cylindryczny obszar pracy Wyjątkowa szybkość i powtarzalność Podłączenie Ethernet Cat5e dostępne bezpośrednio dla narzędzi Zintegrowany system wymiany narzędzi Stäubli – Experts in Man and Machine www.staubli.com
Staubli Łódź Sp. z o.o., +48 42 6368504, staubli.pl@staubli.com
10/2021
27
TEMAT NUMERU
Chwytak DHPL
Lekka konstrukcja, długi skok L 0 " & & L
( 0 ( & 8 0
( & ( -1 2 "
$ & 0 L L 8 K D $
" C & &
C ( C 8 '0 C &
F & ( "( 0 " & " Q 0
($ " & 0 " 8
NAJWAŻNIEJSZE CECHY • • • •
mała masa mocna i trwała prowadnica możliwość zastosowania do chwytania wewnętrznego i zewnętrznego bezobsługowy
C
hwytak DHPL ma wszystkie cechy, jakie wymagane są od dobrej jakości chwytaka o długim skoku, np. bezpieczne chwytanie przy odpowiedniej sztywności dzięki mocnej i trwałej prowadnicy, a jednocześnie lekkiej konstrukcji modułu przedniego.
Perfekcyjne sterowanie Chwytak może być wyposażony w czujniki wskazujące stany chwytania i prze-
syłające sygnały dla dalszych etapów procesu. Zapewnia to natychmiastowy dostęp do wszystkich ważnych danych.
Rozwiązanie dla Twojego zadania Nowy chwytak DHPL oferuje doskonałe funkcje, np. mocowanie amortyzatora czy interfejsy dla palców chwytaka lub kątowników podstawowych. Jest bezobsługowy i zapewnia szeroki zakres opcji sygnalizacji.
wysoka obciążalność, mechanizm zębatkowy
opcja sygnalizacji, rowki do czujników na obu bokach
możliwość rozbudowy, interfejs dla palców chwytaka lub kątowników podstawowych
38
P R O M O C J A
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
wielkość całkowity skok szczęki chwytającej [mm]
DANE TECHNICZNE CHWYTAKÓW DHPL DHPL-10 DHPL-16 DHPL-20 20 60 30 80 40 100
siła chwytania przy 0,6 MPa przy zamykaniu [N] ciężar [g]
DHPL-25 50 120
DHPL-32 70 160
DHPL-40 100 200
27–508 251
377
499
802
przyłącze pneumatyczne
1407
883
2297
1447
4154
2634
M5
zakres ciśnienia [MPa]
4480
6480
G1/8
0,2–0,8
0,15–0,8
czas zamykania [s]
≤0,02
dokładność powtarzalności [mm]
≤0,03
temperatura otoczenia [°C] stopień ochrony
–10...+60 IP54
Mocowanie Kątowniki podstawowe xyz do montażu z tyłu lub z boku
, 8 ,
FESTO Sp. z o.o. K 8 ) ( 8 > <=7<X< / 8 :: >YY 9Y << ! # :: >YY 9Y <: 7& ! ]" A! 8 & 8! 8"
Płytki adaptera xyz do montażu z tyłu lub z boku
R E K L A M A
KLUCZEM
DO SUKCESU
PRENUMERUJ
CZYTAJ
Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa, e-mail: automatyka@piap.lukasiewicz.gov.pl
10/2021
WSPÓŁPRACUJ
www.AutomatykaOnline.pl/Automatyka 39
TEMAT NUMERU
Pewny chwyt
#24/ & -Ţ2)*' "Ŕ4 Chwytak DHPC jest jedynym chwytakiem na rynku o tak C ( C (D C
chwytania. Precyzyjna prowad ( " (DF
D PO L" PO ( C (& D "
( & 8
DANE TECHNICZNE CHWYTAKA DHPC 6 10 16 20
" ,.& /
C
! ! " # $%&# ! ' ' ! ! ! ! # ! ! ! " # $%&# ! !" ! ! ! ! " ! $ " ! ! ! ' $ ! ! ( ' ! !
FESTO Sp. z o.o. Janki k. Warszawy ( 8 > 05-090 Raszyn 8 :: >YY 9Y << ! # :: >YY 9Y <: 7& ! ]" A! 8 & 8! 8"
25
0 530 4
0 130 4
! '
0 6230 4
0 6230 4
0 5230 4
32
40
310 8 9:0
' * , /
6
1
;0 01
;0 05
* , / " , /
$%&#= =BC $%&#= =B#
' ! ' * * ! * ! ' +
0 1230 4
* ,% /
$%&#= =>
) ) ) ) ) ) )
'
,7#/
NOWOŚCI
<0 5 <0 5
SIŁA CHWYTANIA NA SZCZĘKĘ CHWYTAJĄCĄ W MODELACH DHPC 6 10 16 20 25 ? 6 52 : :@ ? A: 6 125 : 2 2 51 2 26 A ?A 4 15? 4 6 A 1: @ @6 @ :A ? 150 : 2 5 1A : 20 2 42 2 1@2 ?
32 5@: A 551 6 50? : 566
40 644 : 624 : 66? 2 6:: 4
{ ( L" F 0 P W[YW " $L F L"
40
AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU Cechy chwytaka DHPC Udoskonalone palce chwytaka
Precyzyjna prowadnica kulkowa ( ! # "
Gwintowane otwory montażowe $# " ! " Rowki do montażu czujników
Otwory na kołki pozycjonujące $ % % & % " ! ' #
Elementy nie zawierają miedzi i cynku !
" !
#
Wersje chwytaków DHPC trzy opcje zasilania
dwie dodatkowe konstrukcje palców
długi skok
ochrona przeciwpyłowa
Fot. Festo
P
P z boku
P
gwint z boku
pokrywa R E K L A M A
10/2021
41
TEMAT NUMERU
Portfolio Plug & Work SCHUNK dla kobotów i lekkich robotów Właściwe komponenty do każdego zastosowania Rozwój w dziedzinie lekkich $ " L L F PO 0
(8 % F &L
( & 0 "
" (D ( $ & 0 $ & D D O
& 8
F
irma SCHUNK jest pierwszym na świecie producentem oferującym kompletne programy standardowych komponentów do różnych kobotów i lekkich robotów. Dzięki naszemu wieloletniemu doświadczeniu stworzyliśmy pakietowe portfolio Plug & Work, które jest idealne do różnorodnych zastosowań i robotów.
Chwytaki HRC – Co-act we współpracy z kobotami Wdrożenia kobotów zapewniają doskonałą okazję do stopniowego zwiększania zakresu współpracy między ludźmi a robotami. Chwytaki Co-act firmy SCHUNK są idealne do inteligentnych i bezpiecznych zastosowań w Twojej firmie.
Załadunek maszyny Dzięki kobotom załadunek maszyny staje się dziecinnie prosty. Działając 42
P R O M O C J A
w doskonałej koordynacji, niezawodnie wspierają ludzi w trakcie powtarzalnych i monotonnych etapów pracy. To daje większą swobodę przypisywania pracowników do bardziej wymagających zadań. Koboty można łatwo integrować z procesem załadunku i rozładunku i stanowią one duży krok w kierunku stworzenia inteligentnego środowiska produkcyjnego. Zaletami wynikającymi z wdrożeń kobotów są: zwiększone wykorzystanie mocy produkcyjnych, zwiększony poziom automatyzacji oraz dłuższa żywotność.
Przenoszenie Zautomatyzowana obsługa obejmuje wszelkiego rodzaju manipulowanie przedmiotami, takie jak transport, sortowanie lub reorientacja części w ramach sekwencji logistycznych produkcji. W zautomatyzowanych procesach sekwencje te są niezbędne AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU
do przygotowania elementów do następnego etapu pracy. W zależności od procesu, wysokie wymagania stawiane są w zakresie elastyczności elementów obsługi. Zaletami zautomatyzowanych procesów są: zapewniona niezawodność procesu, zwiększona wydajność i krótszy czas cyklu.
Kontrola jakości Kontrola jakości służy zapewnieniu wysokiej jakości
produktu na etapie jego wytwarzania. W zależności od procesów i obrabianych przedmiotów można zautomatyzować różne procedury testowe i pomiarowe. Elementy manipulacji i czujników umożliwiają zautomatyzowaną kontrolę jakości i wspierają dokumentację wartości pomiarowych i kontrolnych. Zaletami ich zastosowania są: zminimalizowany wskaźnik błędów, zapewnienie jakości i wdrożenie kontroli jakości.
Montaż Zastosowania montażowe obejmują proces montażu i łączenia wielu elementów. Kluczowe znaczenie ma tutaj precyzyjna i powtarzalna obsługa. Często używa się różnych narzędzi, aby umożliwić wykonanie kilku procesów montażowych po kolei. W celu zapewnienia prawidłowego procesu łączenia można zastosować komponenty do testowania siły i momentu. Zaletami zastosowań montażowych są: wyższa wydajność, poprawiona ergonomia i eliminacja etapów pracy. Oferta zindywidualizowana Plug & Work obejmuje chwytaki pneumatyczne i elektryczne, chwytaki Co-act do zastosowań współpracujących, a także systemy szybkiej wymiany. Podczas gdy łatwe w obsłudze, wydajne i ekonomiczne chwytaki pneumatyczne są predestynowane do zastosowań z zakresu konwencjonalnej automatyzacji (gdzie podstawowym wymogiem jest solidność), chwytaki elektryczne, które są elastycznie regulowane pod względem siły i skoku, umożliwiają szeroki zakres zastosowań w wielu wariantach. Chwytaki firmy SCHUNK z serii Co-act są certyfikowane do bezpośrednich zastosowań współpracujących. Wszystkie komponenty są przygotowane do bezpośredniego podłączenia mechanicznego i elektrycznego i można je zainstalować i uruchomić, wykonując zaledwie kilka czynności roboczych.
Wszystko dla Twojego robota z ramieniem przegubowym Ponad 3000 komponentów do obsługi i montażu.
schunk.com/equipped-by
10/2021
R E K L A M A
, 8 %'1G
SCHUNK INTEC Sp. z o.o. ( 8 ( 9< <=7=<< 8 :: >:W := << ! # :: >:W := := 7& ! A" 8 0( 8 & 8" 8 0( 8 &
43
TEMAT NUMERU
Automatyzacja i nowe technologie zmieniają oblicze handlu FMCG Roboty i koboty zamiast pracowników sklepu czy magazynu, zakupy bez spotkania " F
wózki zamiast kas – to nie przy PO $ D , ' C PO8
Urszula Chojnacka
O
kreślenie FMCG (Fast Moving Consumer Goods) obejmuje produkty szybkozbywalne, kupowane regularnie w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb – przede wszystkim spożywcze i należące do grupy chemii gospodarczej. I właśnie ten fakt sprawia, że sektor FMCG należy do najbardziej odpornych na kryzysy. Jednocześnie jest to branża z dużym potencjałem w zakresie automatyzacji, podobnie jak sektor logistyki związanej z magazynowaniem i transportem tych produktów. Coraz więcej detalistów, producentów i hurtowników z sektora FMCG korzysta z dobrodziejstw, jakie daje automatyzacja i robotyzacja. Część z nich przygodę z nowymi technologiami zaczęła dawno temu, inni dopiero ją rozpoczynają, ale nie ulega wątpliwości, że zarówno przed pierwszymi, jak i przed drugimi jest jeszcze wiele do odkrycia.
Dwustronne korzyści W handlu detalicznym często używa się sformułowania shopping experience dla określenia wrażeń i emocji, jakich doświadczają klienci w miejscu sprzedaży. Warunki, które mogą obecnie zapew-
44
nić detaliści sprawiają, że kreowany jest już nie tylko pozytywny shopping experience, ale niejednokrotnie wręcz unikatowy. Nie od rzeczy byłoby dziś jednak mówić także o selling experience – ułatwienia i możliwości zmian w sprzedaży, jakie przynoszą detalistom ostatnie lata można śmiało określić nie mianem ewolucji, lecz rewolucji. Automatyzacja w handlu detalicznym ma dwustronne korzyści. Z jednej strony zyskują podmioty, które ją wprowadzają. Mogą dzięki temu zredukować liczebność personelu, odciążyć pracowników w monotonnych czynnościach, zredukować ryzyko błędów i poprawić jakość obsługi. Z drugiej zyskują klienci, którzy mogą zrobić zakupy łatwiej, szybciej i w bardziej komfortowych warunkach. Zastosowanie technologii robotycznych i automatyzacyjnych w operacjach sklepowych pozwala odnieść wiele korzyści, takich jak uzyskanie w czasie rzeczywistym szczegółowych danych dotyczących produktów na półkach i zgodności z planogramami czy łatwiejsze monitorowanie cen i kontrolowanie stanów magazynowych. W efekcie detalista może podejmować trafniejsze decyzje, co przekłada się na większą produktywność. – Nowe technologie zmieniają oblicze handlu. Wkroczyły one już do naszego życia na dobre. Właściciele sklepów powinni dostosowywać się do nowej rzeczywistości i wykorzystywać te możliwości do rozwoju firmy. Umiejętne ich zastosowanie może podnieść zyski i znaczenie marki. Dzięki technologii przedsiębiorcy mogą analizować ruch oraz monitorować sprzedaż, a pracownicy nie muszą już ręcznie sprawdzać rotacji towaru – to duża oszczędność czasu. Właściciel szybko otrzymuje dane AUTOMATYKA
, 8 " # $
TEMAT NUMERU do analizy – jak zatowarować sklep, aby nie zamrażać gotówki w niesprzedających się towarach, a dostarczać to, czego akurat potrzebują jego klienci – mówi Maciej Ptaszyński, wiceprezes Polskiej Izby Handlu. Nad zautomatyzowaniem procesu zamówień tak, aby propozycje były generowane przez system, pracuje m.in. Carrefour Polska. – Przełoży się to na ograniczenie występowania braku towarów na półkach oraz nadmiernego zatowarowania. To znaczna redukcja kosztów oraz większy komfort dla klientów. Dzięki temu możemy również zgromadzić informacje o sprzedaży produktów w konkretnych cenach oraz optymalizować asortyment sklepowy, dostosowując go do lokalnych potrzeb. Zebrane dane są również niezbędne działowi handlowemu do prowadzenia negocjacji z dostawcami – wyjaśnia Michał Sacha, członek zarządu i dyrektor marketingu digital, IT, e-commerce i usług finansowych w Carrefour Polska. W planach jest zwiększenie nacisku na rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji. – W najbliższym czasie chcemy jeszcze mocniej postawić na wykorzystanie danych i mechanizmów opartych na sztucznej inteligencji we wszystkich aspektach działania organizacji. Dotyczy to m.in. prognozowania sprzedaży i planowania odpowiedniego poziomu zapasów w magazynach i sklepach, planowania promocji i asortymentu w sklepach, w oparciu o dane i zaawansowane algorytmy oraz segmentacji klientów na podstawie historii ich zakupów i zachowań, aby dostosować ofertę do ich preferencji zakupowych – wyjaśnia przedstawiciel Carrefour Polska. Wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań technologicznych w dłuższej perspektywie przyniosło sieci Carrefour Polska wymierne korzyści, m.in. pod względem oszczędności czasu. – Dzięki rozwojowi technologii mogliśmy uprościć procesy, które dotychczas były dla naszych pracowników czasochłonne, jak np. wydruk etykiet cenowych. Zamiast centralnie je drukować i roznosić, pracownik może poruszać się po sklepie z małym skanerem i drukarką, by na bieżąco drukować te, które są potrzebne. Niektóre sieci handlowe decydują się na etykiety elektroniczne, 10/2021
które całkowicie eliminują konieczność druku, ale przy dużej liczbie produktów w sklepie inwestycja w tę technologię jest jeszcze stosunkowo mało opłacalna. Dużym usprawnieniem dla naszych zespołów było również wprowadzenie urządzeń mobilnych, które zapewniają stały dostęp do danych i ułatwiają komunikację – opowiada Michał Sacha.
Nowe spojrzenie w dobie pandemii Z tegorocznego globalnego badania „Roboty w handlu detalicznym” firm RetailWire i Brain Corp wynika, że co czwarty detalista realizuje obecnie projekt robotyki w sieci należących do niego sklepów, a prawie połowa ankietowanych ma zamiar przystąpić do takiego działania w najbliższych 18 miesiącach. 64 % detalistów ogółem (i jednocześnie 77 % największych z nich) uważa, że obecnie bardzo istotne jest przyjęcie strategii automatyzacji. Pandemia COVID-19 dodatkowo zmotywowała branżę retail do inwestowania w technologie automatyzacyjne i robotyzacyjne. Czynniki, które wpłynęły na zmianę myślenia obejmowały m.in. potrzebę zapewnienia kupującym bezpieczniejszego i czystszego sklepu, zwiększenia dystansu społecznego oraz poprawy dostępności towaru na półkach. – Globalna pandemia zwróciła uwagę wielu detalistów na wartość zrobotyzowanej automatyzacji. Obecnie przyspieszają oni szybkość wdrażania, aby czerpać korzyści teraz i w przyszło-
ści – mówi Josh Baylin, starszy dyrektor ds. strategii w Brain Corp. Wyniki ankiety znajdują potwierdzenie w wynikach Brain Corp – firma oferująca oprogramowanie dla autonomicznych robotów mobilnych odnotowała w 2020 r. ponad 300 % wzrost w zakresie wdrożeń robotów u partnerów OEM, z których wiele dotyczyło sklepów detalicznych. Fakt, że utrzymanie czystości w placówkach wysunęło się na czoło wśród priorytetów dla sprzedawców detalicznych jest „zasługą” pandemii, a konkretnie wprowadzonych obostrzeń i zwiększonych oczekiwań konsumentów w tym zakresie. Jednak według przewidywań RetailWire i Brain Corp czasy postpandemiczne niczego w tym względzie nie zmienią – podwyższone standardy utrzymania higieny w sklepach stały się normą, od której – według zdecydowanej większości badanych (ponad 70 %) – nie będzie się odchodzić nawet po wygaśnięciu pandemii.
Handel w wersji smart W Polsce coraz więcej sieci handlowych inwestuje w automatyzację sprzedaży. Do rozwiązań, których popularność szybko rośnie – a pandemia i chęć robienia zakupów bez kontaktu z ludźmi jeszcze wzmocniła ten trend – należą kasy samoobsługowe. Skalę widać m.in. na przykładzie sieci Biedronka, która rozpoczęła wdrożenia na szeroką skalę dwa lata temu. Na początku 2021 r. kasy obsługiwane samodzielnie przez klientów funkcjonowały już 45
TEMAT NUMERU w ponad 1000 sklepów sieci, a ich liczba przekraczała 3700. Nad rozwojem kas samoobsługowych oraz hybrydowych – mogących pracować w trybie bezobsługowym lub obsługiwanych przez kasjera – pracuje w skali globalnej m.in. Grupa Carrefour. Kasy samoobsługowe można znaleźć obecnie w większości hiper- i supermarketów sieci. Badanie UCE Research oraz SYNO Poland pokazało, że ponad 60 % Polaków chce, by w sklepach było więcej kas samoobsługowych. – Ciekawym rozwiązaniem są też inteligentne koszyki – już przy wrzucaniu zakupów klient wie, ile za nie zapłaci. W sklepach bezobsługowych może szybko uregulować rachunek w zautomatyzowanej kasie lub przez aplikację w smartfonie – zauważa Maciej Ptaszyński. Polacy są w tym względzie prekursorami, a nie naśladowcami – grupa wynalazców z firmy ZeroQs opracowała technologię mobilnych kas samoobsługowych – SmartCart. Wózek zakupowy wyposażony jest w rozwiązanie łączące kamerę, skaner kodów kreskowych i czujnik wagi, która automatycznie rozpoznaje wkładane produkty. Klient przez spersonalizowaną aplikację paruje swój smartfon ze SmartCart, za jej pomocą
skanuje produkty, a następnie umieszcza je w koszyku. Spersonalizowana aplikacja pozwala zanalizować i sfinalizować zakup, eliminując potrzebę czekania w kolejce do kasy, bo płatność jest pobierana automatycznie. Dziś polskie rozwiązanie wprowadza już m.in. największa w Rosji sieć sklepów średnio- i wielkopowierzchniowych X5. Zdaniem Michała Sachy rozwój technologii RFID jest zjawiskiem, który może zdefiniować przyszłość branży. – Dzięki niej możemy odnotować produkty włożone do koszyka i wyeliminować konieczność wykładania ich przy kasie. System ten pozwoli firmom poznać lepiej swoich klientów, dzięki czemu będą mogły np. przewidywać, kiedy klient będzie chciał dokonać zakupów i co będzie chciał kupić. Prawdopodobnie również przy zakupach spożywczych wprowadzone zostaną modele subskrypcyjne, dzięki którym klienci nie będą musieli pamiętać o konieczności składania zamówień, tylko w określonych interwałach czasu zakupy będą dostarczane w wybrane przez klienta miejsce. To nowe rozwiązanie, które jeszcze nie zdobyło zaufania konsumentów w Polsce, ale niezmiennie poczuwamy się do badania i testowania najnowszych rozwiązań, które
Największe przeszkody na drodze do inwestycji w robotykę w sklepach ograniczenia budżetowe
62 %
brak jasności odnośnie korzyści
41 %
niezrozumienie i obawy co do nowych technologii
32 % / ) 4 ' "
Rodzaj zrobotyzowanych aplikacji i funkcji, które według detalistów będą najbardziej efektywne skanowanie półek w celu kontroli stanów magazynowych
59 %
kompletacja zamówień
47 %
przenoszenie ładunków i produktów (na zapleczu i w sklepie)
35 %
kontrola dokładności cen
35 %
czyszczenie podłóg
21 %
kontrola zgodności z planogramami
21 % / ) 4 ' "
46
mogłyby usprawnić naszą pracę oraz zwiększyć komfort zakupów klientów – mówi przedstawiciel Carrefour Polska. Jak zauważa Maciej Ptaszyński, nowoczesne rozwiązania pozwalają kupującym także zamawiać zdalnie produkty z odbiorem w sklepie, w tym artykuły niestandardowe, indywidualnie przygotowane. – To wymaga szerokich rozwiązań IT do zarządzania logistyką. Konsument może też dostawać spersonalizowane informacje – reklamy w swojej aplikacji na smartfon albo podpowiedzi w sklepie, gdzie są towary, które mogą go zainteresować – wyjaśnia wiceprezes Polskiej Izby Handlu. Zakupy ze smartfonem, gdzie kupujący sam przy użyciu aplikacji skanuje kody produktów i płaci mobilnie – podpiętą kartą, Google Pay, BLIK-iem czy przelewem on-line – wchodzą coraz odważniej na sklepowe salony. Stosują je powszechnie drogerie sieci Rossmann. Smartfon jest też chętnie używany przez klientów jeszcze przed zakupem. – Wielu kupujących sięga po urządzenie mobilne w sklepie fizycznym, aby dowiedzieć się więcej o danym produkcie z Internetu. Sztuczna inteligencja, nowe technologie pozwalają na personalizację marek w każdym punkcie kontaktu z konsumentem – mówi Marta Kutyna-Bakalarska, dyrektor działu zarządzania innowacjami w Grupie Maspex. Z myślą o podniesieniu jakości obsługi klienta w Carrefour Polska zaimplementowano takie rozwiązania, jak aplikacje mobilne czy usługa Scan&Go, która zapewnia jeszcze wyższy komfort zakupów w sklepach stacjonarnych, pozwalając klientom samodzielnie skanować produkty telefonem, bez konieczności ich późniejszego wykładania przy kasie. – Wpływa to na ograniczenie lub wręcz wyeliminowanie kolejek. W podobnym celu w wybranych sklepach wprowadziliśmy rozwiązanie Jedna Kolejka, które automatycznie podpowiada klientom, do której kasy mają się udać – mówi Michał Sacha. Wszystkie omawiane trendy są oczywiście zjawiskiem globalnym. Zdaniem autorów raportu RetailWire i Brain Corp w ciągu kilku najbliższych lat można spodziewać się upowszechnienia technologii związanych z szeroko pojętą AUTOMATYKA
TEMAT NUMERU automatyzacją w handlu detalicznym. Ankieta objęła ponad 130 respondentów z branży detalicznej, w tym sprzedawców i hurtowników, przedstawicieli handlowych, sprzedawców i producentów oraz dostawców rozwiązań technologicznych. Wyniki badania potwierdzają, że takie rozwiązania są coraz bardziej cenione w świecie handlu i znajdują zastosowanie w szerokim spektrum zadań, zarówno w sklepach, jak i w należących do nich magazynach. Nowe technologie wspierają lub wyręczają pracowników w takich pracach, jak skanowanie półek i towarów, czyszczenie podłóg czy transport towarów. Raport pokazał również, że detaliści poszukują zrobotyzowanych rozwiązań m.in. do skanowania półek w zakresie kontroli zapasów i zapobiegania ich wyczerpaniu (59 %), kompletacji zamówień (47 %), dostarczania towarów z magazynowego zaplecza na sklepowe półki (35 %) oraz kontroli poprawności cen (35 %). Wszechstronnymi partnerami detalistów, zwiększającymi wydajność, pomagającymi utrzymać sklepy w czystości, a nawet poprawiać wrażenia klientów w sklepach są roboty autonomiczne.
Świat automatyzacji przez pryzmat producentów FMCG Automatyzacji wprowadzanej w sklepach nie ustępuje automatyzacja realizowana przez dostawców produktów FMCG – producentów, dystrybutorów i hurtowników. Wśród firm, które z powodzeniem i w szerokim zakresie wdrażają rozwiązania związane z automatyzacją i robotyzacją w zakładach produkcyjnych jest firma Hochland Polska. – Stosowanie nowych rozwiązań technologicznych przynosi nam szereg wymiernych korzyści. Pierwsza z głównych zalet to wsparcie w zarządzaniu procesami przez automatyczne pomiary i gromadzenie danych oraz ich odpowiednią obróbkę. To pozwala na optymalizację procesów i podejmowanie właściwych decyzji, np. w oparciu o oprogramowanie SAP czy MES. Drugą istotną korzyścią jest możliwość gromadzenia danych w chmurze oraz ich wykorzystania w optymalizacji procesów produkcyjnych, np. w podnosze10/2021
Czynniki wywołane przez pandemię, które wpłynęły na zmianę znaczenia robotyzacji w sklepach lub magazynach potrzeba zapewnienia kupującym bezpieczniejszego i czystszego sklepu konieczność utrzymania dystansu społecznego poprawa dostępności zapasów na półkach
56 % 47 % 44 % / ) 4 ' "
Opinie kierowników sklepów detalicznych na temat inwestycji w technologie do obsługi sklepów stacjonarnych i on-line
72 % 77 % 80 %
planuje wdrożyć narzędzia umożliwiające pracownikom przesyłanie wiadomości tekstowych, a kupującym realizację płatności za zakupy przy użyciu telefonu komórkowego i korzystanie z osobistego asystenta zakupów – co pozwoli im odpowiedzieć na coraz większe zainteresowanie klientów technologią dostępną w sklepach zgłasza przyspieszenie realizacji planów dotyczących inwestycji w technologie w odpowiedzi na problemy, jakie przyniosła pandemia zgadza się ze stwierdzeniem, że narzędzia analityczne w miejscu pracy, inteligentne kasy Smart Check-Out i analityka preskryptywna to najważniejsze technologie, które zmienią oblicze handlu detalicznego w ciągu najbliższych pięciu lat E $ + 0
niu wydajności, oszczędności energii czy zmniejszeniu zużycia surowców i materiałów. Trzecia z głównych zalet to zmniejszenie pracochłonności, a więc i kosztów przez stosowanie zautomatyzowanych maszyn i robotów, szczególnie w pracochłonnych procesach pakowania wyrobów w opakowania jednostkowe i zbiorcze. Wszystkie wymienione rozwiązania są wdrożone w zakładach Hochland Polska i jest to proces ciągły, nad którym pracują nasi specjaliści w celu usprawnienia procesów – mówi Jerzy Mrozowski, dyrektor zakładu produkcyjnego Hochland Polska w Węgrowie. Firma działa na polskim rynku od ponad 25 lat i jest obecnie liderem w kategorii serów. W Polsce znajdują się dwa zakłady produkcyjne – w Kaźmierzu i Węgrowie. – Nasz poziom automatyzacji oceniam na średniozaawansowany. Nie jesteśmy na początku drogi, bo tego typu rozwiązania stosujemy od początku inwestowania firmy Hochland w Polsce, czyli od ponad 25 lat, natomiast na pewno jeszcze wiele rozwiązań przed nami – dodaje Jerzy Mrozowski. Do polskich producentów, którzy szeroko inwestują w nowe technologie
należy Grupa Maspex. – W obszarze automatyzacji i robotyzacji wdrożyliśmy szereg rozwiązań zarówno w naszych zakładach produkcyjnych, jak i procesach biznesowych. Elementy automatyzacji dobieramy do konkretnych potrzeb i bez zbędnego „przewymiarowania” narzędzia automatyzującego. Podstawowym kryterium do automatyzacji procesu jest analiza powtarzalności wykonywanych czynności. Te, które mają największą powtarzalność mają pierwszeństwo w realizacji automatyzacji. Planujemy w dalszym ciągu automatyzować takie procesy. Pracujemy nad narzędziami zaawansowanej analityki w procesach decyzyjnych – mówi Marta Kutyna-Bakalarska. Jak podkreśla przedstawicielka jednej z największych w Europie Środkowo-Wschodniej firm w sektorze produktów spożywczych, nasilenie procesów cyfryzacji oraz rosnące zastosowanie technologii cyfrowych przez pracowników, konsumentów i odbiorców produktów wymusza dostosowanie narzędzi do rynku. – Nowe technologie – takie jak sztuczna inteligencja, chmura, Internet Rzeczy, autonomiczne roboty czy blockchain – przyspieszają proces tworzenia cyfrowych odwzorowań ob47
TEMAT NUMERU szarów świata rzeczywistego, zwiększają usieciowienie i sprzyjają personalizacji. Korzyści dla producenta FMCG wdrażającego nowoczesne rozwiązana technologiczne to np. szybszy przepływ danych i informacji oraz integracja danych, która pozwala na tworzenie rekomendacji dla zarządzających. Postępująca automatyzacja pracy fizycznej i umysłowej, przebiegająca w warunkach coraz większej elastyczności oraz autonomizacji maszyn i procesów dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji, sprzyja eliminacji błędów, przyśpieszeniu procesów czy redukcji monotonnej i czasochłonnej pracy. Wszystkie te elementy przekładają się na efektywność pracy i wynik ekonomiczny – podkreśla Marta Kutyna-Bakalarska.
Jaki może być kształt handlu Anno Domini 2050? – Prognozujemy, że w połowie tego wieku na pewno będzie dużo sklepów, w których klienci będą robić zakupy w sposób bezobsługowy. Już dzisiaj coraz więcej sieci handlowych na całym świecie wprowadza rozwiązania w tym zakresie. W ramach Grupy Carrefour takie wdrożenie było ostatnio pilotażowo testowane w Brazylii, ale również w Warszawie mamy już dwie lokalizacje, w których klienci mogą przez całą dobę zakupić ograniczony asortyment. Nie zdziwię się, jeśli w przyszłości produkty nie będą nawet wykładane na sklepowych półkach. Klient wybierze je na ekranie tabletu, a na zapleczu roboty i automaty skompletują zamówienie i przygotują je do odbioru w specjalnej szufladzie. Takie rozwiązanie jest już testowane w Carrefourze we Francji. Niemniej jednak znaczenie tego, co określamy jako human touch oraz kontaktu z ekspedientem, który doradzi i pomoże w razie potrzeby, pozostanie bardzo duże dla obecnego pokolenia – ocenia Michał Sacha. Zdaniem Marty Kutyna-Bakalarskiej z Grupy Maspex poziom wdrażania automatyzacji w branży FMCG można ocenić na średniozaawansowany, a jednocześnie wiele jeszcze można zmienić w produkcji, logistyce czy procesach 48
biznesowych. – Nie jest możliwe całkowite wyeliminowanie pracowników i nie jest to też celowe – nasi pracownicy to też ważni konsumenci. Zmieni się jednak charakter pracy, pracownicy będą mieli większe umiejętności cyfrowe, będą korzystali z zaawansowanych systemów, eliminujących pracę manualną, fizyczną. Może zmieni się też sposób komunikacji między uczestnikami rynku na bardziej cyfrowy. Test w tym zakresie przeszliśmy już przy pandemii – stwierdza dyrektor działu zarządzania innowacjami w Grupie Maspex.
Bariery – pieniądze i mentalność Ograniczeniem we wdrażaniu automatyzacji i robotyzacji w branży FMCG – podobnie zresztą jak w innych sektorach – są często koszty i długi czas oczekiwania na zwrot z inwestycji, który sięga pięciu lat i więcej. W raporcie firm RetailWire i Brain Corp przyjrzano się także tej kwestii. Ograniczenia budżetowe są problemem dla ponad 60 % ankietowanych. Jednak zdaniem autorów raportu czujność powinny budzić przede wszystkim dwie kolejne zgłaszane przeszkody – brak jasności co do korzyści, jakie można osiągnąć dzięki robotyzacji oraz obawy dotyczące nowych technologii. Jerzy Mrozowski z Hochland Polska wskazuje na jeszcze jeden „hamulec” wdrożeń. – Barierą są również ograniczone zasoby wykwalifikowanych i doświadczonych specjalistów – zauważa przedstawiciel
Hochland Polska. Podobne spostrzeżenia ma Michał Sacha. – Każda zmiana i implementacja nowego mechanizmu niesie za sobą obawy i koszty, a podczas ich realizacji zwykle ujawniają się bariery i wyzwania. W przypadku naszej sieci handlowej musimy mierzyć się przede wszystkim z dwoma aspektami – wysokimi kosztami wdrażania nowych technologii oraz niewystarczającymi zasobami osób dysponujących wyspecjalizowaną wiedzą, konieczną do rozwoju nowych systemów informatycznych. Część testowanych wdrożeń kończy się niepowodzeniem z powodu braku odpowiedniego zdefiniowania procesów biznesowych, które te systemy mają wspierać. Dlatego dla nas niezwykle ważne są odpowiednie kompetencje, które staramy się pozyskać z rynku lub przez rozwój obecnych pracowników – podkreśla Michał Sacha. Niedostatek środków na robotyzację jest czynnikiem obiektywnym, a w miarę upowszechniania się nowych technologii koszty takich inwestycji będą zapewne spadać. Natomiast bez świadomości korzyści, jakie dają takie wdrożenia i zmiany sposobu myślenia rozwój robotyzacji nadal może być hamowany. Dlatego w opinii autorów raportu „Roboty w handlu detalicznym” dziś należy zająć się przede wszystkim dwiema ostatnimi zgłaszanymi w ankiecie barierami. , 8 " # $
Przyszłość: cyfrowa komunikacja z ludzkim akcentem
Urszula Chojnacka G+3 +
AUTOMATYKA
Z NAMI JUŻ DZIŚ POZNASZ PRZEMYSŁ JUTRA
Redakcja AUTOMATYKA Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Marketing: tel. +48 22 87 40 191, +48 22 87 40 060 e-mail: automatyka@piap.lukasiewicz.gov.pl www.AutomatykaOnline.pl/Automatyka
Redakcja AutomatykaOnline.pl Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Marketing: tel. +48 504 12 66 18 e-mail: redakcja@automatykaonline.pl www.AutomatykaOnline.pl
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY
3! $( " & wych jest bardzo szeroka D " ( ! (C F 0
D CF C " ( (8 E "( (
(D " P C D C 0 0 "( $( & O & D P
$ " L "
& 0
L 0
"
& D( & 0
" ( F ( & 8
50
T
emat obudów i ich komponentów jest bardzo obszerny, dlate szafy sterownicze, kasety sterownicze oraz systemy RACK. Podejmiemy tak do projektowania szaf sterowniczych.
i dystrybucji energii elektrycznej. ! " # $ # instalacji. Zazwyczaj w obudowach sto wprowadzania kabli, a listwy z otwo
% ! "$ nie wymaga obróbki mechanicznej.
& " % ' ( "$% )
% $ " " % * +$ niem ochrony IP55 lub wersje ze stopniem ochrony IP66. / szklanymi. Nierzadko tego typu obudo % & % % " % * +$ dowy lakierowane, w postaci odlewu AUTOMATYKA
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY
! 8 /
aluminiowego. Dodatkowym do nich % % " $ % 0 $ % 1 +$ # % * " " sztucznych. Zastosowanie przezroczystej #% / " " % 2 % $ " % ) typu obudowy jest uszczelka silikono " " % 3 478% 9 " $ % : $ " % ) " % Ciekawym modelem obudowy na" ; ( < = % > wykonana jest z tworzywa sztuczne ? 2;@ B74E 1 F 4GE H JGE G74E × L4E % /
% ) % 3
ochrony IP65/66. * +$ " : )@/ ( ' = #% : " " oraz drzewnym i wydobywczym. Jednolita obudowa w tym modelu wykonana
1 " % 9 " % &
% 3 : !)QQ ? F " " !SG7 ?J7 9F !S 7L ?E 9F
% > 2 T S ;=% 9 ona wykonana z blachy ocynkowanej 1 ? 2;@ B74EF% 0 % $ %
% * " % $ w obwodach elektrycznych, których % >
ISTOTNY JEST WŁAŚCIWY DOBÓR ROZWIĄZAŃ, W KTÓRYM NALEŻY WZIĄĆ POD UWAGĘ STOPIEŃ ORAZ MIEJSCE ZABUDOWY INSTALACJI. 10/2021
" $ % # !=3% S $ " % & $ U T ? F T T
? % F T ( ? % *3 V *> HBF T ? % TJE 83 Q7 83F T
" ? % !)QEF T " " ? % F% 0
( % S 1 =/;' =@=S:2>:=S*!S # G2% 3 obudowy, która wykonana jest z two % S w tym jeden grzybkowy. Ma jeden styk % * " # !)QE% & SG ( ');/=@ klawiszowym przyciskiem o symbolu ')JJSGXJG JJ% )
1 % S
)<Y<J7X 7G% ! # SL7LU LHJ ( 9 " $ % % + " % S $ L
" % [ % 3 "$ pilotami z poziomu jednej centralki. ! od 24–264 V AC lub DC. 51
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY PRODUCENT
ASSMAN
EATON
EMITER
Nazwa
1 ' _ jednosekcyjna
> G` qJ[
1 2;3S G`
Rodzaj drzwi
szafa krosowa
1
1
"$ U B[
J777
E77
Q77
Q77
Q77
qE7
Q77
qE7
stal
stal
malowanie proszkowe
stal
Rodzaj drzwi
przeszklone
przeszklone
przeszklone
b.d.
!)47
!)J7
malowanie proszkowe
) $ ! / ! " & (
/ 2 1 1 " G`v ?qL JQ F% * " % : 1 % drugich walorem jest mniejsza prze # mocowania instalacji. 9 " 1
% 9 " 1 $ % 9 " 1 2 $ G`v% ' "$ # 1 G BEv qq qE ? [ "$% * "$ ? F " qE7 Q77 L77 % & # ( " % & 2 % % koncentracji kabli w jednym miejscu. 3 52
" $ % x # zapewnione jest przez ekranowanie % & $ # " % 0 "$ % ' 1 2 $ " % / $ co jest wygodne dla posadowienia sza1 % & 1 $ % ' 1 $ % 0 1 /GJ % 9 " 1 $ % > " 1 2 $ jak np. zabezpieczenie antysabota % & przednie, boczne i tylne i zabezpiecza 1 "
% S 1 $ $
przed przypadkowym uszkodzeniem okablowania pionowego i poziomego ( % 0 " % 3 1 estetyczne wprowadzenie przewodów 1 " #% & " ( " % ( $ # 2 % x
{ % % $ % & $
$% > " " % % ( #% 3 % 0 1 2 447q 4GJ H 477 H 4Q7 % " JJ7 % * " "$ 1 47 % & 1
AUTOMATYKA
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY LANBERG
NEKU POLSKA
QOLTEC
SABAJ-SYSTEM
ZPAS
1 G` Q[ Q77HqE7
1 2;3S G`
1 2;3S G` GJ[
1 2;3S G` Q[ Q77Hq77
szafa serwerowa sieciowa G` !:
1
1
szafa serwerowa
1
1
4QL
477
Q4E
4JL
"$ U qJ [
Q77
525
Q77
555
Q77
qE7
4E7
qE7
q77
G777
stal
stal
stal
stal
stal
malowanie proszkowe
malowanie proszkowe
malowanie proszkowe
lakierowanie
malowanie proszkowe
przeszklone
przeszklone
przeszklone
przeszklone
przeszklone
!)J7
!)J7
brak danych
!)47
!)J7
$% " 1 +$ 1 % 3 ( 1 % 0 1 qJ[ G`v 1 ( ; % : 1
? 1 F # !)Eq% 9 " % : % 9 " G77 % "
G`v B % ' 1 $ B % / $ # % U zielonym, szarym lub czerwonym. > !
/ % / +$ % % JqY Q[ ( 2;3S G`% U G7|G77 / JqY ) ) [:) 3 %E " JBE ? F ? F ?EY F przednich.
10/2021
x 1
% ! jest na szkielecie, wykonanym zwykle ze stalowej blachy alucynkowej lub sta % & % & 1 Y % * +$ 1 " 1 1 "$ atmosferycznych. W szafach tego typu nierzadko znaj % ! T ( % 2
% Zazwyczaj szafa sterownicza posiada szkielet, przednie drzwi z zam % $ " 1
" % 3 " 1 ( "$ 1 $ + %
9 " $ % / $ + GE78% & % / 1 skilowy w wersji czteropunktowe. Do $ rama obrotowa, elementy transporto % G777 GJ77 " 1 % % > "
% * $ " " % & 1 1 ( 2 % % systemowe szafy pojedyncze o sym '= L% ' stalowej. Istotnym ich elementem jest stabilny korpus z dwoma zintegrowa " % " $ :' L % 9 " 53
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY "$ 1 Q77 GL77 % ! ( " % ( 0);'
1 1 % 1 brykacja rozdzielnic dla energetyki za % 1 szaf kablowych (aluminiowych oraz ter F ? F Y + wych, sterowników oraz telemechaniki " %
3 1 $ na konwencji swobodnej i wymuszo % obiegi cyrkulacji, z których jeden izo ( % 0 lei drugi obieg wykorzystuje powietrze % : panuje wysoka temperatura i koniecz-
54
$ % * $ $ % 0
% 9 "
1 " % & % * $ ? $ F % : 1 % $ "$ 1 bazuje na konwekcji swobodnej. Je" ( % 0 " % : % " ( wiednie wentylatory. W przypadku, $ (
( czanie do szafy powietrza z otoczenia. & 1
" nie powietrze z otoczenia przedostaje 1 % Niezwykle istotna jest tu odpowiednia ( % W przypadku gdy szafa ma praco $ " $ % & do kondensacji pary wodnej, a przez # % 0 % ; $ " 1 % $ G7 EE7 % 3 1 1 + % 3 na bazie higrostatu. )
tyzatorów firmy Seifert, które mo 1 % / GG7 " ? # nymi klimatyzatorami i podczas ich JE " 1 F% &
1 % 9 " ' @ 1 | J7 " % : !) 1 "$ ['x% S 1 ( ' % 0 w niej m.in. klimatyzatory o kompak " q777 AUTOMATYKA
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY %
"$ ( % 9 " % 3 " " T " 1 % S '
" !)Eq% ! %
% Kolejny z przytoczonych przez nas ( 3'!% 9 to klimatyzator dachowy produkowany ( / @ ) % )
< 2YG4q;% ) $ " 1 % 9 " $ 1 % $
T " G E QJ x% :
matyzatora na boku obudowy lub na drzwiach.
! 8 '%;
> 1 % 3
1 % & #
% ' "
% * # % & $ $ kiego jak np. edytor tekstu. Analiza podczas programowa !=3|:24 Q7L`7 10/2021
;/& G &!* 4GQL% & 1 sterowniczej, moc promieniowania wy " "$ % +$ "$ 1 natywne. & " ( T # czych w zakresie rozdzielni niskiego % * $ ( " % ! 1 " % * do kompletnej bazy produktów. # ków znanych producentów. W sposób znamionowe i straty mocy. W zakresie -
oraz efektywnej budowy z systemu. = % @ " $ 1 /' = $ /' %
! x +$ # % ' % % 1 " 1 1 % T "
nym, ze stali malowanej proszkowo lub stali nierdzewnej. 3 $ 1 " " % * T 1 1 $ sji z drzwiami pojedynczymi i podwój " % * $ % ' "
% ' 1 i grzewcze. AUTOMATYKA
55
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY
$( ( " CV
( (" CF ! L &" 0 $( Q & /
% &' 5 /2*-542 .5/0 5) "* ݦ-(4 $// ' Nowe obudowy sterownicze AX z tworzywa sztucznego uzu" CF ! L &" 0
$( Q & / 8 (
" F 0 C " 0 0 $
C 0
& C P CF
& (8 3$( ( 0 ( F 0
C ( C 0 ( 0
"8 0 (
L & !( C & & D & C
0 & C (& D $ F $( L L F
$ L " C 8 56
N
owe obudowy AX z tworzywa sztucznego firmy Rittal S' % ) 2 1 1 % : % & # " U "$ P R O M O C J A
" $ # " %
" # $ * 1 – nowe obudowy AX z tworzywa % : # " 1
% AUTOMATYKA
PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY &' # $
* #
BY " [ % / [@ G ?[@ BqQ3F% 0
% ! !!
G777 ;3 % !)QQ *=/; q % & $ % > ( [@ E7L;
" Y7 [@`q # %
" # () S " % ) % [ " " % * " $ % ) $ % ) $ $
% & % > 1 v
1 # " 1 1 % 0 "$ 4& ( 2 3 ( ' 2 " T " % [ 1 T # %
" * () ) ; 2 1 % ' $ JE % @ % x " % # $
#% > ; $ S 1 ( % x $ " " % [ " $ [@% / " % 1 1 2 Gq "$ %
Rittal Sp. z o.o.
) $( ( " ( " F C " 0 0 $
C 0 & C P CF
& (8
10/2021
( 8 9@ 02-255 Warszawa 7& A 8"
8 8"
57
PRAWO I NORMY
MICHAŁ KRYSIK " " 22; +
" 2 P ( ) "
Jak podatkowo )
2 -*ƶ )$ 0/*( /45 %$ $ -* */45 %$ +-5 .$Ĭ $*-./2 Inwestycje w zakresie auto& $ C FDF L
& &
" & " " L$ 8 - D ( 0
& " $ O
$ L " " F F " F
Q F ( L & " " 08
Z
agadnienia podatkowe w za $ $ " % &
; % !) x> %
Skalkulowanie inwestycji >
T 58
T $ ( ( % & " % 9 $ T "$ "$
( % [ $ ? F % % # ? + F 1 % 3 ? $ F " " ? 1 F " %
Korzystne zmiany od 2022 r.? Szeroko zapowiadane zmiany w ra % ) "$ % $ ? F J7JJ % % % % ? $ F $ v #%
Ulga B+R korzystniejsza i w zestawie z IP BOX? [ ? "$ F $ 1 xV2 % !) x> % xV2 $ odliczenia – podatnicy w ramach ko $ ( " J77 % (AUTOMATYKA
PRAWO I NORMY
? G77 GE7 Y F% 3 $ "$ v xV2 % !) x> ? F% )
xV2 !) x $ 1
%
Nowe ulgi " $ " $ % * $ %
- * J7J7 % ( JQ J7JG % 0 T T % $ E7 % 3 T $
" $ )!: 3!:% ( $ U 1
ABY MOŻNA BYŁO SKORZYSTAĆ Z ZAPOWIADANEJ ULGI NA ROBOTYZACJĘ, WYDATKI POWINNY BYĆ PONIESIONE PO 1 STYCZNIA 2022 R., ZAŚ SAMA ULGA MA CHARAKTER CZASOWY I BĘDZIE MIEĆ ZASTOSOWANIE DO KOSZTÓW UZYSKANIA PRZYCHODÓW PONIESIONYCH NA ROBOTYZACJĘ W LATACH 2022–2026. # 1 1 # 1 # T " + # ( ? F # ? " F # " # " "
MICHAŁ KRYSIK ' % ;@@!* :; @ " % %
@' %
" " ( " % / $ " E7 % ; $ $ G J7JJ % " $ J7JJTJ7JQ% * T ( ? $ F $ 1 1 % 2 " $ ) % % & $ % ' $ % : $ # " v v%
10/2021
59
RYNEK
Napinacze suwakowe
Jak je wykorzystać w konstruowaniu przenośników taśmowych? C L & &
" ( 0 C
" &
& " F 0 " 0 " ( C 08
K 0 0
$( " Q P P (& D CF ( 0 !( C 0
" F 0
D & 0 ( F 08
Rys. 1.
D
ziałanie napinaczy suwakowych polega na przekształceniu wahadłowego ruchu ramienia dociskowego na ruch osiowy trzpienia, co powoduje pchanie lub ciągnięcie popychacza (rys. 2). Niemal wszystkie napinacze (poza GN 841) blokują się w obu skrajnych położeniach, dlatego mogą pracować zarówno w funkcji dociskania, jak i naciągu. Układ kinematyczny mechanizmu dźwigniowego pozwala zwielokrotnić siłę działania trzpienia dociskowego w porównaniu do siły przyłożonej do ramienia dźwigni. Te właściwości umożliwiają wykorzystanie napinaczy na wiele różnych sposobów.
Naciąg taśm i pasów Z wyzwań, z którymi muszą zmierzyć się konstruktorzy projektujący przenośniki taśmowe – poza dobraniem parametrów konstrukcyjnych i techniczno-ruchowych (szerokość i prędkość taśmy, moc i lokalizacja układu napędowego, wytrzymałość nominalna taśmy) – jest zaprojektowanie odpowiedniego systemu naciągu taśmy. Napięcie taśmy jest kluczowe dla poprawnego działania transportera. Zastosowanie napinaczy suwakowych w funkcji naciągu bębna zwrotnego (fot. 2) znacznie przyspiesza proces montażu i wymiany taśmy, a dzięki dużym siłom przytrzymania
Rys. 2. 0 & " ( "
( 0 0 & ( 0 "
Fot. 1. " ( 0 L" 0 ! 6
60
P R O M O C J A
AUTOMATYKA
RYNEK zapewnia intuicyjność obsługi i dużą niezawodność. Napinacze równie dobrze można stosować jako naciąg pasa w przekładni pasowej lub folii na rolce w urządzeniach pakujących. Zastosowanie napinaczy sprawdzi się także w przenośnikach łukowych w funkcji unoszenia bandy bocznej, osłaniającej krawędź taśmy. To znacznie przyspiesza jej wymianę oraz ustawienie i nie wymaga demontażu podzespołów przenośnika (fot. 3).
Fot. 2. " C " (D " ( !( C " L P&
" P $L$ &
Stabilizacja urządzenia Innym ciekawym zastosowaniem, sprawdzającym się szczególnie w przenośnikach mobilnych z zamocowanymi zestawami kołowymi, jest stworzenie układu podnoszenia przy współpracy ze stopami wahliwymi, w celu ustabilizowania urządzenia (rys. 3). Możliwa jest też konfiguracja odwrotna. Przenośnik jest na stałe połączony ze stopami wahliwymi, a napinacze umożliwiają opuszczenie zestawów kołowych poniżej poziomu podstawy stóp.
Napinacz jako trzpień ustalający Kolejnym przykładem zastosowania napinaczy w budowie maszyn jest wykorzystanie ich jako elementów
, 8 6
Rys. 3. G $( "
@9?8Y " 0 C 2 8 (& D
" ( F & $
"
($ ( & 0
0
Fot. 3. " ( " P ( ( &
ustalających i pozycjonujących, np. do blokowania i ryglowania (rys. 4) m.in. osłon zsypów, ciężkich pokryw lub drzwi. W takich sytuacjach napinacze znakomicie spełnią rolę trzpieni ustalających, eliminując ich potencjalne wady. Wykorzystanie napinacza w takiej funkcji sprawdza się szczególnie w sytuacjach, gdy wymagany jest dość duży skok sworznia (którego standardowy trzpień ustalający nie może zapewnić) lub obsługa elementu będzie wymagać używania rękawic. Ponadto gwintowany otwór od czoła sworznia ułatwia instalację ewentualnych cięgien lub zastosowanie przedłużenia w postaci popychacza umieszonego w specjalnych tulejkach prowadzących itp.
Dodatkowe funkcje Rys. 4. / " & F "
(
10/2021
W artykule przedstawiliśmy tylko niektóre przykłady użycia napinaczy
suwakowych. Ich zastosowanie w poszczególnych aplikacjach zależy jedynie od pomysłowości konstruktorów z uwzględnieniem możliwości i funkcji, jakie napinacze mogą pełnić – dociskanie, naciąganie, podnoszenie, ryglowanie i pozycjonowanie. Firma Elesa+Ganter oferuje wsparcie doradców technicznych, którzy postarają się rozwiązać problemy techniczne przy użyciu oferowanych przez nas elementów.
ELESA+GANTER POLSKA Sp. z o.o. ( 8 % 9: % ; <=7=<< 8 :: >?> >< 9> " & 0 8 W<X XY9 =<< ! # :: >?> >< 9@ 7& "A 7 8 &8"
8 7 8"
61
RYNEK
Wielofunkcyjna bramka IoT Gateway 30 od Weidmüller Modem 4G/LTE zapewnia F F PO & $ F8
) 0 " C " F F " " ! C "
$( /+G +' 3 ' G
++ /,'Y<<W888V8 4 &
; + ?< & "
F ( ( L
L"( (7
L 7/ - " & " C 8
62
A
utomatyka przemysłowa od lat przechodzi szybką transformację. Weidmüller zawsze kieruje się wynikającymi z niej wymaganiami, opracowując swoje inteligentne urządzenia, takie jak bramka IoT Gateway 30. Ta wielofunkcyjna bramka jest logicznym rozszerzeniem portfolio firmy. Z jednej strony zapewnia bardzo potrzebne połączenie czujnika z chmurą, a z drugiej strony – pozyskując i wstępnie przetwarzając dane z urządzeń – zapewnia utrzymanie kosztów operacyjnych na niskim poziomie, ponieważ każda wysyłana wiadomość kosztuje. Jeśli dane są agregowane lub wysyłane tylko w przypadku określonych zdarzeń, minimalizuje to nakłady wymagane do wymiany informacji. Dzięki łączności mobilnej bramka może być używana w dowolnym P R O M O C J A
miejscu, niezależnie od istniejącej infrastruktury. Weidmüller wykorzystuje w tym celu standard 4G LTE. Wstępne przetwarzanie danych odbywa się przy użyciu otwartego standardu IoT Node-RED, który jest już zintegrowany z IoT Gateway 30. Pozwala to użytkownikowi na zastosowanie własnego programowania aplikacji lub skorzystanie z wielu predefiniowanych funkcji użytkowników społeczności Node-RED. Dostęp do urządzeń i sterowników obiektowych odbywa się za pośrednictwem wspólnych interfejsów i protokołów, takich jak Modbus RTU, TCP, OPC UA, MQTT lub RFC1006, co ułatwia połączenie z istniejącymi systemami. W większości przypadków nie są konieczne żadne zmiany w używanym systemie sterowania. W celu dalszego wykorzystania, dane AUTOMATYKA
, 8 ) &*
RYNEK
są przesyłane do wewnętrznych systemów IT lub chmurowych, takich jak Azure, AWS czy IBM. Z bramką jest również zintegrowana usługa zdalnego dostępu u-link firmy Weidmüller. Gwarantuje to szybki i bezpieczny dostęp do maszyn i instalacji. Ponadto historyczne dane procesowe mogą być przechowywane w chmurze u-link i można generować indywidualne pulpity nawigacyjne oraz alarmy. Nie będąc ekspertem można szybko i łatwo skonfigurować intuicyjny interfejs i dostosować go do struktur procesu. Weidmüller łączy zatem Internet Rzeczy i opcje zdalnego dostępu w jednym portalu. Bramka IoT Gateway 30 imponuje wyjątkowo małymi wymiarami, pomimo wielu zintegrowanych interfejsów, co sprawia, że nadaje się do zastosowania w szafie sterowniczej, W przypadku zastosowań obiektowych poza szafą, bramkę Weidmüller IoT Gateway 30 można łatwo i bezpiecznie zintegrować z obudową FieldPower. Dzięki kompleksowemu, nowoczesnemu i skoordynowanemu portfolio firmy Weidmüller, obsługującemu Internet Rzeczy, droga do przemysłowego IoT może być prosta – „od danych do wartości”. Zarówno w przypadku
zastosowań w nowo powstających obiektach, jak i obiektach modernizowanych. Nasze rozwiązania obejmują akwizycję, wstępne przetwarzanie, komunikację i analizę danych. Świetnym ich przykładem jest nowa bramka IoT Gateway 30, stanowiąca dostosowane rozwiązanie IoT od czujnika po chmurę.
Weidmüller Sp. z. o.o. 4 & ) &*
; + ?<
wszechstronna do wszystkich ; +
<<7@>W ) ( 8 3 =@
8 :: =Y< <X 9< ! :: =Y< <X 9Y
$ ( A &(
8 &
8 &(
8"
R E K L A M A
7ZRMH SRP\Vã\ ]DVãXJXMĉ QD V]\ENĉ UHDOL]DFMę )DVW 'HOLYHU\ 6HUYLFH V]\END GRVWDZD ]ãRŰRQ\FK OLVWHZ ]DFLVNRZ\FK OXE REXGyZ
âDWZD NRQÀ JXUDFMD Z SURJUDPLH :HLGPXOOHU &RQÀ JXUDWRU :0&
$XWRPDW\F]QD Z\FHQD L PRQWDŰ ]DSURMHNWRZDQ\FK Z :0& SURGXNWyZ 8VãXJD ]DSHZQLDMĉFD ZLęNV]ĉ Z\GDMQRŔþ SUHIDEU\NDFML V]DI HOHNWU\F]Q\FK 6]\END UHDOL]DFMD 3URGXNFMD RG V]WXNL
ZZZ ZHLGPXOOHU SO IGV _ ZZZ ZHLGPXOOHU SO ZPF 10/2021
63
BIBLIOTEKA DYNAMIKA I STEROWANIE UKŁADAMI MECHANICZNYMI ? # 0 ! ! ! " !# $ " ! & '(') 0
56& '-( 8 ! & 0
W książce przedstawiono podstawowe i zaawansowane techniki modelowania i sterowania obiektami mechanicznymi. Tymi obiektami są pojazdy kołowe i podwodne, bezzałogowe obiekty latające oraz satelity i manipulatory kosmiczne. W podręczniku omawiane są współcześnie stosowane metody modelowania, zakresy ich zastosowań oraz dobór metod sterowania dla różnych obiektów zależnie od celu sterowania. Książka dostarcza zbioru narzędzi, które prowadzą do nabycia umiejętności zbudowania dynamiki złożonego układu, np. satelity i zaprojektowania dla niego algorytmu reorientacji na orbicie. Publikacja jest kierowana do studentów kierunków mechanika, mechatronika, automatyka i robotyka i pokrewnych, oraz do inżynierów mechaników, automatyków czy projektantów układów mechanicznych.
OPTYMALIZACJA OPERACJI WYTWÓRCZYCH 9 ! $ : ! ;< = # $ ! ! " !# $ " ! & '(') 0
56& >(( 8 ! & 0
W podręczniku skoncentrowano się na doborze optymalnych parametrów wybranych sposobów nagniatania ze względu na jedną funkcję celu, oraz na doborze parametrów operacji nagniatania i toczenia wykończeniowego ze względu na dwie i trzy funkcje celu. Przedstawiono przykłady wyznaczania optymalizowanych czynników badanych operacji za pomocą analizy wariancyjnej oraz doboru optymalnych parametrów ze względu na jedną funkcję celu, wybranych sposobów obróbki wykończeniowej przez nagniatanie za pomocą krążka, rolek oraz specjalnych nagniataków w postaci kół zębatych, części wykonanych ze stopu aluminium, stali i żeliwa szarego. Następnie zamieszczono przykład dotyczący doboru optymalnych parametrów toczenia wykończeniowego ostrzami z polikrystalicznego diamentu komutatorów elektronarzędzi wykonanych z miedzi ze względu na chropowatość powierzchni. Prawie wszystkie przykłady zostały wykonane w ramach współpracy i na zlecenie przedsiębiorstw przemysłowych.
UKŁADY MIKROPROCESOROWE ! ! ! " !# $ " "% ! & '(') *! , -/ 0
56& '7( 8 ! & 0
W książce przedstawiono działanie mikroprocesorów, mikrokontrolerów i mikrokomputerów, m.in. rodzaje układów we/wy; najczęściej stosowane interfejsy; budowę, działanie, rejestry i listę rozkazów mikrokontrolera 8051; mikrokontrolery Atmel z pamięciami Flash ROM oraz PIC firmy Microchip; procedury i języki programowania; asembler mikrokontrolera 8051 oraz korzystanie z zestawu uruchomieniowego; przykłady programów przeznaczonych dla systemu DSM-51 oraz schemat i program sterownika mikroprocesorowego; rodzaje i właściwości pamięci RAM i ROM oraz sterowniki wyświetlacza ciekłokrystalicznego i wyświetlacza LED; właściwości i parametry najnowszych mikroprocesorów firm Intel i AMD. Wyjaśniono rolę BIOS i systemu operacyjnego, podział pamięci RAM i rodzaje modułów pamięci. Na zakończenie opisano porty mikrokomputera PC oraz system AC 97.
3" [ D8 64
AUTOMATYKA
WSPÓŁPRACA
AUTOMATION24 GMBH TEL. 22 439 65 00; 00 800 24 2011 24 (BEZPŁATNY), WWW.AUTOMATION24.PL ..................... 27–30
AUTOMATYKAONLINE TEL. 504 126 618, WWW.AUTOMATYKAONLINE.PL ..................................................................................... 39, 41, 49
AXON MEDIA GROUP TEL. 533 344 700, WWW.AXONMEDIA.PL .......................................................................................................................... 17
PPUH ELDAR TEL. 77 442 04 04, WWW.ELDAR.BIZ ....................................................................................................................................... 11
ELESA+GANTER POLSKA SP. Z O.O. TEL. 22 737 70 47, WWW.ELESA-GANTER.PL ........................................................................................... 3, 17, 60–61
FESTO SP. Z O.O. TEL. 22 711 42 71, WWW.FESTO.PL ................................................................................................ I OKŁ., 38–39, 40–41
PTAK WARSAW EXPO TEL. 48 518 739 124, WWW.WARSAWEXPO.EU ................................................................................................................ 19
RITTAL SP. Z O.O. TEL. 22 310 06 12, WWW.RITTAL.PL ............................................................................................................................... 56–57
STAUBLI ŁÓDŹ SP. Z O.O. TEL. 42 636 85 04, WWW.STAUBLI.COM ............................................................................................................................. 37
SIEĆ BADAWCZA ŁUKASIEWICZ – PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP TEL. 22 874 00 00, WWW.PIAP.PL ........................................................................................ II OKŁ., 5, III OKŁ., IV OKŁ.
SCHUNK INTEC SP. Z O.O. TEL. 22 726 25 00, WWW.SCHUNK.COM ................................................................................................................. 42–43
WEIDMÜLLER SP. Z O.O. TEL. 22 510 09 40, WWW.WEIDMUELLER.COM .................................................................................................... 62–63
10/2021
65
LUDZIE
bsolwent wydziału SiMR Politechniki Warszawskiej, który ukończył w 1983 r. z dyplomem magistra inżyniera mechanika. Swoją działalność zawodową w sektorze handlu rozpoczął w 1990 r., tworząc sieć supermarketów Globi w spółce joint venture z belgijską siecią GiB. Jako udziałowiec i wiceprezes spółki zarządzał finansami i księgowością i aplikował w organizacji system EASY accounting. Po sprzedaży spółki Globi w 1996 r. założył spółkę Sieć – Centralne Biuro Zakupów Sp. z o.o., w której pełnił funkcję prezesa zarządu. Zainicjował i utworzył centralę zakupową dla polskich sieci detalicznych. Stworzył i przeprowadził autorski cykl szkoleń „Zarządzanie lokalną siecią supermarketów”. Od 2000 r. podjął nowe wyzwanie w nowo utworzonej spółce Leader Price Polska Sp. z o.o.
FIRMA: FMCG Business Consulting STANOWISKO: D
P
66
(Casino Group), gdzie objął stanowisko dyrektora ds. franczyzy. Stworzył i wdrożył system franczyzy dla dyskontowego modelu sprzedaży. Utworzył sieć ponad 150 sklepów na zasadzie franczyzy, w tym 82 sklepy na terenie Litwy. W 2006 r., po sprzedaży Leader Price Polska Sp. z o.o. do Tesco Polska Sp. z o.o., objął w nowej spółce stanowisko dyrektora wsparcia ekspansji. Inicjował i prowadził procesy akwizycyjne. Opracował strategię i schemat współpracy z innymi sieciami detalicznymi. Doradzał w zakresie oceny lokalizacji nowych supermarketów. Kolejnym etapem w obszarze handlowej działalności zawodowej było objęcie w 2008 r. stanowiska prezesa zarządu w giełdowej spółce Bomi SA. W czasie swojej kadencji opracował strategię rozwoju spółki i grupy. Nadzorował piony ekspansji i inwestycji,
HR i personalny, dział prawny i biuro wsparcia zarządu. Ponadto sprawował nadzór nad spółkami zależnymi. Przeprowadził proces konsolidacji spółek po procesie akwizycji. Po zakończeniu misji menedżerskiej w 2011 r. założył własną firmę FMCG Business Consulting. Na jej kanwie do dziś doradza w zakresie organizacji i zarządzania sieciami handlu detalicznego i dystrybucji. Prowadzi wielotematyczne szkolenia i wdraża innowacyjne programy zarządzania. Od 2014 r. współpracuje z Komisją Europejską w zakresie prac eksperckich. Ocenił ponad 400 projektów innowacyjnych w Programie Ramowym Unii Europejskiej Horyzont 2020, obecnie EIC Accelerator. We współpracy i na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych kierował pracami nad Sektorową Ramą Kwalifikacji w Handlu, na płaszczyźnie Stowarzyszenia Forum Dialogu Gospodarczego. Prowadził również zajęcia w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie, Kolegium Zarządzania i Finansów, na kierunku Zarządzanie przedsiębiorstwem w handlu detalicznym – studia podyplomowe. Kontynuując wyzwania w obszarze edukacji, zainicjował powołanie Sektorowej Rady ds. Kompetencji w Handlu, której prace animuje do dziś. W opisanym okresie sprawował też inne funkcje społeczno-ekonomiczne, m.in. eksperta Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, doradcy w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, prezesa Polskiego Stowarzyszenia Handlu Detalicznego, członka Rady Nadzorczej Banku BSR, członka zarządu Stowarzyszenia Forum Dialogu Gospodarczego, specjalisty w Ministerstwie Rozwoju. Od początku swej działalności zawodowej w sektorze handlu aktywnie publikuje i merytorycznie komentuje wydarzenia branżowe. Prowadzi liczne wydarzenia sektorowe, moderuje i uczestniczy w debatach na temat handlu. Laureat nagrody Polski Kupiec 2010 przyznanej przez Polską Izbę Handlu. AUTOMATYKA
, 8 0 (& "
Andrzej Wojciechowicz A
Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP od ponad 50 lat oferuje polskim podmiotom i partnerom zagranicznym rozwiązania wykorzystujące najnowsze technologie z dziedziny robotyki, automatyki i technik pomiarowych. Instytut powstał w 1965 roku, a od kwietnia 2019 roku jest częścią Sieci Badawczej Łukasiewicz. Specjalizujemy się w budowie aplikacji przemysłowych z wykorzystaniem robotów, dostarczając kompleksowe i innowacyjne rozwiązania zarówno dużym, średnim, jak i małym przedsiębiorcom: www.przemysl.piap.pl.
www.piap.pl
Badania
Projektowanie
Inżynieria odwrotna
Obliczenia
Twoje potrzeby to nasze wyzwania Wytwarzanie
Doradztwo
Szkolenia
Drukarki 3D
PIAP design Laboratorium Szybkiego Prototypowania i Obliczeń Numerycznych Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa e-mail: design@piap.lukasiewicz.gov.pl I www.design.piap.pl