AUTOMATYKA 11/2024

ROZMOWA 24

Wojciech Michaleskul, AEA Technique

SPRZĘT I APARATURA 38

Terminale operatorskie, komputery i monitory przemysłowe

WYDARZENIA 65

Energetyczna moc przyszłości

Energetab 2024

AUTOMATYKA

Otwarty system operacyjny automatyki przemysłowej i IIoT u-OS

•Platforma oparta o darmowe i dobrze znane oprogramowanie CODESYS®

• Obsługa przez przeglądarkę internetową

• Technologia kontenerowa umożliwiająca instalację aplikacji od zewnętrznych dostawców

Odwiedź nas

na żywo lub wirtualnie

Przed wdrożeniem konkretnych rozwiązań do produkcji ważne jest, aby móc je przetestować. Z takim przesłaniem zbudowana została sala szkoleniowo-pokazowa Factory of the Future Lab, w której każdy ma szansę poznać, dotknąć, a przede wszystkim zweryfikować na żywo koncepcję Przemysłu 4.0. Odwiedzając nas odkryjesz nowe technologie, pogłębisz swoją wiedzę i znajdziesz najlepsze rozwiązania z wymiernymi korzyściami, dostosowane do specyficznych wymagań swojej fabryki.

Chcemy wraz z Państwem urzeczywistniać interesujące, a czasem nawet zwariowane wizje, na które nie moglibyśmy sobie pozwolić w “normalnej” fabryce, czy w “rzeczywistej” maszynie.

Zapraszamy klientów, partnerów, szkoły i uczelnie oraz wszystkich zainteresowanych najnowszymi technologiami.

www.boschrexroth.com

Małgorzata Kaliczyńska redaktor naczelna

Szanowni Państwo,

najnowszy numer w znacznym stopniu poświęcamy predykcyjnemu utrzymaniu ruchu. Obecnie dziedzina rozwija się bardzo dynamicznie – nowoczesne metody stosowane przez służby utrzymania ruchu gwarantują minimalizację strat wynikających z nieplanowanych przestojów produkcyjnych spowodowanych awarią maszyn lub linii produkcyjnych. Lepiej przewidywać awarie –obserwować, zbierać dane, analizować je w czasie rzeczywistym. Predykcja pozwala na dokładne planowanie serwisu i minimalizację przestojów; ogranicza koszty związane z niepotrzebnymi przeglądami i wydłuża żywotność maszyn. Nowoczesną diagnostykę wspiera specjalizowane oprogramowanie wielu firm, m.in. ASTOR, Siemens, Schneider Electric, ABB oraz Emerson.

Na uwagę zasługuje również artykuł poświęcony komputerom przemysłowym, które umożliwiają sterowanie zautomatyzowanymi procesami produkcyjnymi oraz zaawansowanymi urządzeniami i maszynami. Współczesne komputery przemysłowe to modele jednopłytkowe, komputery w wykonaniu box –zamknięte w szczelnej i wytrzymałej obudowie, modułowe komputery przemysłowe, monitory i terminale operatorskie. Komputery przemysłowe mają coraz większe możliwości obliczeniowe. Doskonałym przykładem jest seria komputerów przemysłowych Astraada AS56PCC firmy ASTOR.

Obecnie obserwujemy zainteresowanie zrównoważonym rozwojem w przemyśle. Wymagania i kierunki rozwoju przemysłu produkcyjnego prowadzą do wzrostu roli zrównoważonego rozwoju i wspierających go usług. Efektem są programy regeneracji, recyklingu i zwiększania żywotności produktów.

Polecamy relację z 37. Międzynarodowych Energetycznych Targów Bielskich Energetab, które odbyły się we wrześniu 2024 r. W październiku miały też miejsce kolejne targi Warsaw Industry Week, które już zadomowiły się w podwarszawskim Nadarzynie.

Stałym Czytelnikom działu Prawo i normy polecamy najnowszy artykuł poświęcony AI ACT. Rada Unii Europejskiej 21 maja 2024 r. ostatecznie przyjęła Akt o sztucznej inteligencji. Coraz więcej mówi się o obowiązkach, jakie to rozporządzenie nałoży na podmioty wdrażające i korzystające z rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji i sposobom jej upowszechniania oraz zagrożeniom, które wciąż spędzają sen z powiek wielu potencjalnym użytkownikom.

Gorąco zapraszam do lektury!

REDAKTOR NACZELNA

Małgorzata Kaliczyńska tel. 22 874 01 46 malgorzata.kaliczynska@piap.lukasiewicz.gov.pl

ZASTĘPCA REDAKTOR NACZELNEJ

Urszula Chojnacka tel. 22 874 01 85 urszula.chojnacka@piap.lukasiewicz.gov.pl

REDAKCJA MERYTORYCZNA

Małgorzata Kaliczyńska

REDAKCJA TEMATYCZNA

Sylwia Batorska tel. 22 874 00 60 sylwia.batorska@piap.lukasiewicz.gov.pl

WSPÓŁPRACA REDAKCYJNA

Marcin Bieńkowski, Jolanta Górska-Szkaradek, Agnieszka Staniszewska, Damian Żabicki

MARKETING I REKLAMA

Jolanta Górska-Szkaradek – menedżer tel. 22 874 01 91 jolanta.gorska-szkaradek@piap.lukasiewicz.gov.pl

PRENUMERATA I KOLPORTAŻ

Ewa Markowska tel. 22 874 03 71 ewa.markowska@piap.lukasiewicz.gov.pl

SKŁAD I REDAKCJA TECHNICZNA

Ewa Markowska

KOREKTA

Ewa Markowska

DRUK

Drukarnia „PAPER & TINTA”

Barbara Tokłowska Sp. K. Nakład: 4000 egzemplarzy

REDAKCJA

Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. 22 874 01 46, fax 22 874 02 20 automatyka@piap.lukasiewicz.gov.pl www.AutomatykaOnline.pl

WYDAWCA

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP

Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa

Szczegółowe warunki prenumeraty wraz z cennikiem dostępne są na stronie automatykaonline.pl/prenumerata.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i modyfikacji nadesłanych materiałów oraz nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i materiałów promocyjnych.

ROZMOWA

Sztandarowy produkt – podejście do klienta 24

Rozmowa z Wojciechem Michaleskulem, prezesem AEA Technique

TEMAT NUMERU

Predykcyjne utrzymanie ruchu

Predykcja czy reakcja?

Nowoczesna diagnostyka

SZTANDAROWY PRODUKT –PODEJŚCIE DO KLIENTA

O początkach działalności firmy, jej bardzo dynamicznym rozwoju i planach rozszerzenia działalności, a także o kierunku rozwoju technologii w zakresie rozwiązań pomiarowych i zintegrowanych systemach automatyki rozmawiamy z Wojciechem Michaleskulem, prezesem AEA Technique.

PRZEGLĄD SPRZĘTU

I APARATURY

Terminale operatorskie, komputery i monitory przemysłowe 38

Większa wydajność procesora Intel 11. generacji 46

Odświeżona seria komputerów przemysłowych

Astraada AS56PCC

RYNEK

u-OS – otwarty system operacyjny dla automatyki przemysłowej 48

Zrównoważony rozwój to kwestia usług serwisowych

Uczenie maszynowe: nauka na podstawie doświadczeń

Coboty + systemy wizyjne

Laboratorium Guenther Polska

Zastosowanie bezsmarowych łożysk ślizgowych – korzyści dla przemysłu i środowiska

Generatywna sztuczna inteligencja stopniowo wchodzi do firm 60

Wojna zmienia sytuację cyberbezpieczeństwa w Europie 62

PRAWO I NORMY

Co AI ACT oznacza dla biznesu? 63

Trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie jakiegokolwiek większego zakładu produkcyjnego bez służb utrzymania ruchu. Skuteczne utrzymanie ruchu pomaga zminimalizować straty związane z nieplanowanymi przestojami produkcyjnymi spowodowanymi awarią maszyn czy linii produkcyjnych. Analizowanie historycznych danych dotyczących występowania dotychczasowych awarii pozwala znacznie lepiej kontrolować koszty serwisu urządzeń, maszyn czy systemów automatyki przemysłowej.

38 TERMINALE OPERATORSKIE, KOMPUTERY I MONITORY PRZEMYSŁOWE

Jednym z podstawowych zadań układów automatyki jest wprawianie różnych urządzeń i maszyn w ruch. Tutaj niezbędne są układy napędowe oparte na urządzeniach sterujących i kontrolujących pracę silników.

UNIVERSAL ROBOTS ROZWIJA MOŻLIWOŚCI KOBOTÓW

Duńska firma Universal Robots, produkująca roboty w spółpracujące, zwiększyła udźwig swoich kobotów nowej generacji UR20 i UR30 o dużej ładowności. Aktualizacje zwiększają udźwig odpowiednio do  25 kg i 35 kg, przy maksymalnym wychyleniu ramieniu robota. Jest to szczególnie przydatne w aplikacjach i rozwiązaniach do paletyzacji. – W Universal Robots nieustannie testujemy i rozwijamy nasze produkty, a kiedy odblokowujemy nowe funkcje, chcemy zapewnić partnerom i  klientom

natychmiastowy dostęp. Ta aktualizacja umożliwia klientom zwiększenie produktywności bez ponoszenia kosztów i  jest tylko jednym z przykładów tego, jak nasza pasja do innowacji przynosi korzyści klientom – mówi Tero Tolonen, Chief Product Officer w Universal Robots.

Korzystanie ze zwiększonego udźwigu nie wymaga dodatkowych inwestycji, a  konfiguracja kobota trwa zaledwie kilka minut Nową funkcję można odblokować, aktualizując oprogramowanie PolyScope UR  do wersji 5.19  lub nowszej. Paletyzacja z wykorzystaniem UR20 o zwiększonym udźwigu została po raz pier wszy zaprezentowana na China International Industry Fair w Szanghaju.

Źródło: Universal Robots

NOWY DYREKTOR FINANSOWY W EMCO GMBH

1 października 2024 r. Alexander Steinacher zastąpił Horsta Rettenbachera na  stanowisku dyrektora finansowego w  austriackiej firmie EMCO GmbH. Horst Rettenbacher był członkiem zespołu zarządzającego EMCO od 2012 r. i jako dyrektor finansowy odegrał kluczową rolę w  budowaniu pozycji r ynkowej tego producenta obrabiarek.

Alexander Steinacher jest absolwentem Eisenstadt University of Applied Sciences w Eisenstadt ze specjalizacją w zakresie międzynarodowych stosunków biznesowych. Ma 30-letnie doświadczenie w  działach finansowych i kontroli w branży motoryzacyjnej, inżynierii mechanicznej i bankowości.

W czasie 30-letniej kariery zajmował różne stanowiska kierownicze, kierował ekspansją firm na nowe r ynki i zdobywał praktyczne doświadczenie za granicą w  ramach swojej działalności w międzynarodowej instytucji finansowej, w tym

jako dyrektor zarządzający i  dyrektor krajowy w  Europie południowo-wschodniej.

Alexander Steinacher dołącza do trzyosobowego zarządu EMCO GmbH, w skład którego wchodzi też dyrektor zarządzający dr Markus Nolte i dyrektor sprzedaży Jörg Weinkogl.

EMCO, firma z branży mechanicznej z siedzibą w Salzburgu, zaliczana jest do wiodących europejskich producentów obrabiarek. Zatrudnia około 800 osób w  pięciu zakładach produkcyjnych w Austrii, Niemczech i Włoszech.

Źródło: Mepax

„ROBOTY DO SZKÓŁ” – RUSZYŁ SPOŁECZNY PROGRAM FIRMY ASTOR

1 października 2024 r. ruszył trzyletni, innowacyjny program społeczny „Roboty do szkół”, który łączy biznes z  edukacją. Skierowany jest do  szkół podstawowych i ponadpodstawowych z  całej Polski i ma na celu wsparcie nowoczesnej edukacji technicznej. Dzięki współpracy firm z  sektora przemysłowego z placówkami oświatowymi, uczniowie będą mieli szansę na praktyczną naukę robotyki i automatyki z wykorzystaniem robota edukacyjnego Astorino.

Program „Roboty do  szkół” umożliwia szkołom podstawowym i  ponadpodstawowym dostęp do  nowoczesnych narzędzi dydaktycznych, jakimi są  roboty Astorino. Udział w programie jest bezpłatny, a  jego mechanizm jest prosty: za każde zamówienie zrealizowane od września 2024 r klien-

ci ASTOR będą mogli przyznawać punkty wybranej szkole biorącej udział w  programie. Placówka z  największą liczbą punktów otrzyma robota A storino, który umożliwi uczniom naukę programowania i robotyki.

Każda edycja, począwszy od stycznia 2025 r., potrwa miesiąc. Wyjątkiem jest pierwsza, która trwa już trzy miesiące. Do 20. dnia każdego miesiąca klienci ASTOR przekazują punkty wybranej szkole. Ta, która zdobędzie ich najwięcej, otrzyma od  ASTOR robota edukacyjnego A storino. Pier wszy robot dotrze do  szkoły w  tym roku na  Gwiazdkę. Zgłoszona szkoła może otrzymać tylko jednego robota przez cały czas trwania programu.

Źródło: ASTOR

DEKADA WYZWAŃ W PRZEGLĄDZIE KONFERENCJI

TOP AUTOMOTIVE

Jubileuszowa, 10. edycja konferencji TOP automotive, która odbyła się pod koniec września 2024 r. w Szczyrku w Hotelu META, zgromadziła pokaźne grono ekspertów oraz pasjonatów branży motoryzacyjnej. Temat przewodni brzmiał: „Dekada wyzwań: Jakość, Relacje, Biznes”. Organizatorzy skoncentrowali się na analizie zmian, które miały miejsce w sektorze automotive w ciągu ostatnich 10 lat oraz prognozach dotyczących przyszłości branży, ze szczególnym uwzględnieniem innowacji związanych z sztuczną inteligencją. Konferencja organizowana przez firmę SQD Alliance stanowi doskonałą platformę do wymiany wiedzy oraz doświadczeń w  branży motoryzacyjnej. Przyciąga ekspertów i  pasjonatów motoryzacji, którzy mają okazję uczestniczyć w prelekcjach, warsztatach oraz panelach dyskusyjnych.

Prawie co piąty student kierunków inżynierskich w  Polsce uważa programy edukacyjne za niedostosowane do wymagań r ynku pracy i nowoczesnego przemysłu – wynika z nowego raportu „Inżynierowie 4.0”  firmy ABB. Aż 77  % studentów uważa, że uczelnie nie dysponują wystarczającą infrastrukturą, a dwóch na  trzech wskazuje na  brak dostępu do  nowoczesnych technologii. W efekcie tylko jeden student na czterech ocenia swoją znajomość systemów i urządzeń jako wystarczającą. Te dane pokazują, że mimo solidnych podstaw teoretycznych, młodzi inżynierowie często nie są gotowi do pracy

W trakcie wydarzenia omawiano problemy wdrażania cyfryzacji zakładów przemysłowych – największe wyzwania i ukryte zagrożenia oraz metody potwierdzania zdolności pomiarowej automatycznych systemów wizyjnych, a także dokonano analizy najważniejszych wyzwań ostatniej dekady i  strategicznych kierunków na  przyszłość. Poruszano też zagadnienia dotyczące motoryzacji łączonej ze sztuczną inteligencją. Kolejna konferencja TOP automotive odbędzie się w dniach 24–26 września 2025 r.

POLSKIE UCZELNIE W OCZACH PRZYSZŁYCH INŻYNIERÓW

w rzeczywistym środowisku przemysłowym, w którym praktyka musi iść w parze z teorią.

Wiele uczelni technicznych podjęło bliską współpracę z firmami technologicznymi, by  wypełnić tę lukę. – Od  lat współpracujemy z  czołowymi uczelniami technicznymi w  Polsce. Z naszych doświadczeń wynika, że absolwenci mają solidne podstawy do pracy w tzw. nowych technologiach. Z drugiej strony kompetencje wymagane w Przemyśle 4.0 – a lada moment w Przemyśle 5.0 – zmieniają się nieustannie i to, co wczoraj było przydatne, dziś może być już zbędne. Uczelnie muszą szybko reagować na  te zmiany, szczególnie jeśli chodzi o  sztuczną inteligencję i  biegłość cyfrową, siłą rzeczy stawiając głównie na praktykę i znajomość konkretnych systemów – uważa Tomasz Wolanowski, wiceprezes ABB w Polsce.

Źródło: ABB

INNOWACYJNE BIURO PEPPERL+FUCHS

Pepperl+Fuchs rozpoczął budowę nowego biurowca amer ykańskiego oddziału. Budynek o  powierzchni 2322 m², który w  mieście Twinsburg w stanie Ohio, w niewielkiej odległości od aktualnej siedziby firmy, pomieści około 120 pracowników. Biuro zaprojektowano tak, aby spełniało potrzeby zarówno pracowników, jak i  zmieniającego się środowiska pracy na  świecie. W  ostatnich latach sposoby świadczenia pracy, miejsca jej wykonywania i metody komunikacji uległy znaczącym przemianom. W nowym obiekcie uwzględniono te zmiany, dostosowano go do nich i włączono je w codzienne życie zawodowe.

Work21@ Pepperl+Fuchs to nowa, zorientowana na przyszłość koncepcja, która stoi u podstaw budowy nowej siedzi-

by głównej i skupia się na współpracy między pracownikami. Środowiska sprzyjające współpracy stymulują wymianę pomysłów z  różnych perspektyw, co owocuje innowacyjnymi rozwiązaniami i  kreatywnym radzeniem sobie z  problemami. Otwarta przestrzeń pracy nowego budynku ułatwi kontaktowanie się współpracowników z różnych działów i  zachęci do  pracy opartej na  koncepcji Activity Based Working, czyli na działaniach, a nie pełnionych funkcjach. Taka organizacja pracy umożliwia wykonywanie wielu zadań i czynności w jednym miejscu, skuteczniejsze dzielenie się wiedzą, zwiększenie poziomu interakcji oraz uzyskanie sprawniejszej komunikacji korporacyjnej.

Źródło: Pepperl+Fuchs

Źródło: SQDa

FIRMY PILZ I DELTRON WSPÓLNIE MODERNIZUJĄ

TECHNOLOGIĘ SYGNALIZACYJNĄ

Po latach wielu wspólnych prz edsięwzięć f irmy P ilz – e kspert w dziedzinie automatyzacji i Deltron – indyjskie przedsiębiorstwo z branży technologii sygnalizacyjnej zdecydowały się na zacieśnienie współpracy. Planują nadal wspólnie opracowywać rozwiązania w  obszarze technologii sygnalizacyjnej dla branży kolejowej w  Indiach. Mając w  ofercie modułowy sterownik bezpieczeństwa dla kolei PSSrail, firma Pilz może zaoferować dostawcom systemów dla technologii kolejowej szczególnie elastyczną platformę przystosowaną do wykorzystania na całym świecie.

Przedsiębiorstwa Pilz i  Deltron współpracują od lat w zakresie rozwiązań do  wykorzystania w  technologii kolejowej. Zostały one zainstalowane i oddane do eksploatacji na wielu stacjach kolejowych w różnych częściach Indii – W rozwiązaniach firmy Pilz najbardziej cenimy niezawodność – podkreśla Indranil Mukherjee, dyrektor Deltron Equipment & Systems. Dzięki modułowej konstrukcji spełniają one wszystkie wymagania w zakresie technologii sygnalizacyjnej. – Nasze doświadczenie zdobyte w toku licznych międzynarodowych projektów w obszarze infrastruktury kolejowej oraz zrozumienie przez firmę Deltron specyficznych wymagań indyjskiego r ynku kolejowego są podstawą udanej współpracy – dodaje Sebastian Lüke, dyrektor Business Unit Rail w Pilz GmbH & Co. Kg. Źródło: Pilz

TECHNOLOGIE XR WŚRÓD OPERATORÓW PRZEMYSŁOWYCH

I PRODUKCYJNYCH

Globalna firma ABI Research, zajmującą się wywiadem technologicznym, przeprowadziła badanie stanu technologii w  produkcji. Wykazało ono, że technologie rozszerzonej rzeczywistości (XR), takie jak inteligentne okulary i  zestawy słuchawkowe VR, są  na podobnym etapie rozwoju i  mają wśród operatorów przemysłowych i produkcyjnych podobne perspektywy, co cyfrowe bliźniaki, widzenie maszynowe oraz sztuczna inteligencja. Spośród ponad 460 respondentów zajmujących różne stanowiska w produkcji dyskretnej i procesowej 68 % zadeklarowało, że w pewnym stopniu uwzględnia rozwiązania XR, a  32 % jest na  etapie wdrożenia. – Wartość XR dla organizacji jest znana od lat. Jednak bariery ograniczające tę wartość również były dobrze znane. Do najczęstszych należą koszty urządzeń, problemy z integracją i niepewność dotycząca oferty – mówi Eric Abbruzzese, dyrektor ds. badań

w ABI Research. Jak dodaje, w  ciągu ostatniej dekady na rynku XR doszło do wielu wzlotów i  upadków, co osłabiło zaufanie i zrozumienie r ynku mimo udowodnionej wartości. – Brak jasności co do dostępnych platform i ścieżek wejścia na rynek powstrzymuje potencjalne przyjęcie. Jednak rozwój powiązanych technologii transformacji cyfrowej, zwłaszcza cyfrowych bliźniaków i  wizji maszynowej, jest dobrodziejstwem dla XR i odwrotnie – podsumowuje Eric Abbruzzese. Źródło: ABI Research

CENTRUM EFEKTYWNEJ PREFABRYKACJI SZAF STEROWNICZYCH

Phoenix Contact oferuje rozwiązania do wszystkich obszarów funkcjonalnych szafy sterowniczej, ze wsparciem na  każdym etapie: proponując produkty, wskazując najlepsze praktyki w  optymalizacji kosztów i  czasu prefabrykacji szaf. We wrześniu 2024 r., w siedzibie Phoenix Contact we Wrocławiu, otwarto pokazowe centrum efektywnej prefabrykacji szaf sterowniczych. – Naszym celem jest wskazanie miejsc do optymalizacji kosztów i zużycia zasobów, przez zaprezentowanie gotowego, zoptymalizowanego procesu produkcji szaf sterowniczych z wykorzystaniem oprogramowania, dedykowanych urządzeń i  stanowisk roboczych –  podkreśla Adrian Kijowski, inżynier aplikacji w Centrum Szkoleniowym Prefabrykacji.

Goście mogą zobaczyć, jak przebiega projektowanie i  integracja danych w  programach CAE, docinanie szyn i koryt kablowych, montaż elementów na szynie DIN, wydruk oznaczników, prefabrykacja przewodów oraz końcowy montaż w szafie sterowniczej.

Firma zaprasza producentów szaf sterowniczych i elektrycznych: dyrektorów, kierowników, liderów, br ygadzistów, menedżerów produkcji, specjalistów LEAN oraz inżynierów produkcji. To wyjątkowa okazja, aby sprawdzić w praktyce, jak innowacyjne technologie i zoptymalizowane procesy produkcyjne mogą znacząco zwiększyć efektywność i jakość produkcji szaf sterowniczych. Źródło: Phoenix Contact

DLA ROBOTYKÓW

Miasto Lublin podpisało umowę z  Forum Automatyki i  Robotyki Polskiej (FAIRP) o  partnerstwie dotyczącym utworzenia Branżowego Centrum Umiejętności (BCU) w  dziedzinie robotyki. Powstanie ono przy Zespole Szkół Transportowo-Komunikacyjnych w  Lublinie. W  ramach tej inicjatywy do dyspozycji przyszłych techników robotyków będą nowoczesne pracownie robotyczne i  kobotyczne, oferujące specjalistyczne szkolenia i  kursy. Inwestycja o  wartości ponad 13,5 mln zł ma na celu wzmocnienie pozycji Lublina jako ośrodka innowacyjnej edukacji technicznej.

Dzięki współpracy z BCU w Lublinie będziemy mieli realny wpływ na zgodność profilu nauczania z potrzebami przemysłu. Będziemy także certyfikować szkolenia w naszej specjalności, dbając o utrzymanie najwyższych standardów – mówi Tomasz Haiduk, prezes FAIRP.

Źródło: FAIRP

ZMIANY PERSONALNE W FIRMIE PILZ

Firma Pilz wprowadziła zmiany w  kierownictwie działu Marketing and Communications – Cathrin Kröll objęła stanowisko Vice President Global Marketing. Zastąpiła Horsta-Dietricha Krausa, który piastował to stanowisko przez 30 lat. Do tej pory Cathrin Kröll była zatrudniona na  stanowisku Senior Manager International Marketing Management, a  w firmie Pilz pracuje od  19 lat w  różnych obszarach sprzedaży i marketingu.

Horst-Dietrich Kraus, który rozbudował dział marketingu i  odegrał kluczową rolę w  przekształceniu firmy Pilz w  czołową mark ę z  branży be zpiecznej automatyzacji, obejmie stanowisko Senior Manager Brand Protection. W tej roli będzie odpowiedzialny za międzynarodową ochronę marki firmy Pilz i należących do niej marek.

Źródło: Pilz

SZWAJCARSKA SPÓŁKA SALEM OTRZYMAŁA

OD FIRMY FAULHABER NAGRODĘ DOSTAWCY

Firma Salem, która specjalizuje się w obróbce CNC i od 25 lat jest niezawodnym partnerem firmy FAULHABER, otrzymała od niej Nagrodę Dostawcy. – Salem jest dla nas ważnym dostawcą, ponie waż zaopatruje kilka zakładów FAULHABER. Ma także dużą wiedzę specjalistyczną w zakresie produkcji strategicznych części toczonych, które są  niezbędne w  naszych rozwiązaniach napędowych, w tym kołnierzy, stojanów, wałów, rur i kołpaków – wyjaśnia Jonathan Gonzalez, dyrektor ds. zakupów w FAULHABER w Szwajcarii.

Firma Salem powstała w  1970 r. Jest znana z  niezawodności i  wszechstronności. Była jednym z  pierwszych dostawców, który wdrożył FAULHABER SDI (Safety Dedicated Inventory).

Co roku jeden z około 600 dostawców zostaje wyróżniony przez FAULHABER. W procesie selekcji i oceny brane są pod uwagę różne kr yteria, takie jak jakość produktu, niezawodność dostaw, wiedza techniczna, dostępność rozwiązań i współpraca. W 2023 r na czele pod tym względem znalazła się firma Salem.

Źródło: FAULHABER

TAURON PRZYSPIESZA REALIZACJĘ STRATEGII ROZWOJU ZIELONEJ ENERGII

Strategia Tauron do 2030 r przewiduje dynamiczne inwestycje w zielone aktywa i  wyznacza ścieżkę do  osiągnięcia neutralności klimatycznej do  2040 r. Transformacja miksu energetycznego w  kierunku

OZE, połączona z  inwestycjami w  magazynowanie energii, jest prior ytetem rozwojowym Grupy Tauron w  najbliższych latach. Aktualnie Tauron buduje nowe aktywa OZE o  mocy ponad 360 MW.

Koncern realizuje trzy projekty fotowoltaiczne: Bałków –o mocy 54  MW, Proszówek – o  mocy 55  MW oraz Postomino – o mocy 90 MW. Ta ostatnia jednostka będzie dzielić przyłącze

energetyczne z farmą wiatrową Marszewo i jest pierwszym projektem Tauron realizowanym w  formule cable pooling. Elektrownia Proszówek zostanie oddana do użytku jeszcze w tym roku, a  Postomino i  Bałków w  2025 r. W przygotowaniu jest także drugi etap farmy w Mysłowicach o mocy około 60 MW. W fazie budowy znajduje się też pięć farm wiatrowych o łącznej mocy 160 MW: Mierzyn – 58  MW, Gamów – 33  MW, Warblewo – 30 MW, Nowa Brzeźnica – 20 MW i Sieradz – 24 MW. Grupa eksploatuje dziś trzy farmy fotowoltaiczne o łącznej mocy 56  MW (w Jaworznie, Choszcznie i  Mysłowicach). Dodatkowo dysponuje 11 farmami wiatrowymi. To instalacje w Majewie, Piotrkowie, Zagórzu, Wicku, Marszewie, Lipnikach, Śniatowie, Mogilnie, Inowrocławiu, Dobrzyniu i Gołdapi o łącznej mocy 417 MW.

Źródło: EXPO Katowice

START-UP VĆRIDION PRACUJE NAD SAMOLOTEM ELEKTRYCZNYM

VĆRIDION – start-up z  Monachium – z  pomocą rozwiązań chmurowych dostępnych na platformie 3DEXPERIENCE firmy Dassault Systèmes – chce przyspieszyć prace nad innowacyjnym samolotem elektrycznym. Cechą szczególną maszyny jest to, że baterie są umiejscowione w jej skrzydłach, a wyglądem przypomina szybowiec. Dzięki wykorzystaniu możliwości platformy 3DEXPERIENCE zespół może bardziej efektywnie pracować nad projektem samolotu, określanym jako Microliner, a także szybciej przechodzić przez proces certyfikacji komponentów. Za cel start-up stawia sobie umożliwienie realizowania lotów krótkodystansowych, które nie emitują dwutlenku węgla. Firma chce skierować ofertę do osób podróżujących służbowo i regularnie dojeżdżających do  pracy, które szukają zrównoważonego i oszczędzającego czas sposobu przemieszczania się. Aktualnie start-up jest w fazie rozwoju i testowania swoich

komponentów. Pierwsza wersja demonstracyjna maszyny ma  powstać do 2026 r.

W pracach nad projektem samolotu wykorzystywane jest chmurowe narzędzie branżowe „Reinvent the Sky”, dostępne na  platformie 3DEXPERIENCE. Firma Dassault Systèmes zaprojektowała je specjalnie z myślą o start-upach z branży lotniczej. Dzięki cyfrowej spójności tych rozwiązań projektanci mają dostęp w dowolnym miejscu i czasie do wszystkich danych i dokumentów istotnych w procesie rozwoju maszyny.

Źródło: Dassault Systèmes

ENDRESS+HAUSER KOŃCZY WSPARCIE SERWISOWE DLA

Firma Endress+Hauser, zgodnie z  wewnętrzną regulacją d otyczącą zapewnienia pi ęcioletniego okresu wsparcia po  zakończeniu produkcji danej serii urządzeń, poinformowała o  zakończeniu wsparcia ser wisowego dla urządzeń z serii Proline 2, produkowanych w latach 2004–2019. Wsparcie to oznacza brak dostępności części zamiennych, pozwalających na ich skuteczną naprawę oraz zapewnienie bezpieczeństwa prowadzenia procesów. Wsparcie w zakresie wzorcowania i  kalibracji będzie natomiast nadal realizowane. Seria Proline 2  to przepływomierze o  oznaczeniach: Promag 50/51/53 i Promass 80/83/84.

W związku z powyższym, firma zachęca do kontaktu z przedstawicielami Endress+Hauser w celu zakupu niezbędnych części zamiennych lub wymiany urządzeń na aktualnie produkowaną serię Proline 3, oferującą znacznie większe możliwości funkcjonalne (np diagnostyka Heartbeat Technology, modułowa konstrukcja czy dodatkowe funkcje) i w pełni kompatybilną pod względem mechanicznym oraz elektrycznym do poprzedniej generacji. Jednocześnie firma oferuje rabat w wysokości 5 % na nowe urządzenia będące bezpośrednim zamiennikiem. Warunkiem uzyskania zniżki jest podanie na etapie przygotowania oferty hasła „Migracja” oraz numeru seryjnego posiadanego urządzenia z serii Proline 2. Źródło: Endress+Hauser

ASKOM CZŁONKIEM

DLMS USER ASSOCIATION

Firma ASKOM przystąpiła do stowarzyszenia DLMS User A ssociation. Jest to organizacja non-profit czuwająca nad wdrożeniem standardu DLMS wymiany danych z inteligentnymi urządzeniami pomiarowymi w branży energetycznej i wodnej. Zainteresowanie firmy tym protokołem ma związek z pracami nad rozszerzeniem systemu SCADA A six o moduł wymiany danych z wdrażanym obecnie na rynku energii systemem CSIRE. Dzięki członkostwu ASKOM będzie miał dostęp do pełnej specyfikacji protokołu DLMS, co umożliwi jeszcze lepszą integrację platformy Asix z licznikami energii. Firma planuje rozszerzenie obecnie stosowanego drajwera DLMS o  obsługę asocjacji LN (Logical Names References) oraz tr yb wysokiego poziomu bezpieczeństwa HLS (High Level Security).

Działania te wpisują się w politykę ciągłego rozwoju i udoskonalania platformy Asix oraz podążania za aktualnymi trendami rynku automatyki.

Źródło: ASKOM

VEGA WSPIERA START-UP PROJEKTUJĄCY CHIPY

Firma VEGA, producent technologii pomiarowej, we współpracy ze start-upem Milli IC z Karlsruhe projektuje specjalizowane układy scalone ASIC (application-specific integrated circuit) o wysokiej częstotliwości. VEGA, jako światowy lider na rynku, ma już w swoim portfolio własny chip do urządzeń pomiarowych o częstotliwości maksymalnej 80 GHz. Teraz nadszedł czas na wyższe częstotliwości. – Chip jest sercem sondy radarowej. Udział w  projektowaniu tego komponentu od  początku jest interesującym przedsięwzięciem i daje nam okazję do dalszego rozwoju sond radarowych i współtworzenia postępu technologicznego – mówi Thomas Deck , dyrektor ds. badań i rozwoju w firmie VEGA, podkreślając znaczenie układów ASIC. Wyższe częstotliwości sondy radarowej – powyżej 100 GHz – zapewniają węższy kąt promieniowania, co idzie w  parze z lepszym ogniskowaniem, wyższą wydajnością i  miniaturyzacją komponentów mechanicznych. Umożliwia to stworzenie bardziej kompaktowych sond, które zajmą jeszcze mniej miejsca niż wcześniej, a  jednocześnie obniża koszty produkcji.

Na pierwsze, gotowe do wprowadzenia na rynek chipy trzeba będzie jeszcze trochę poczekać, prawdopodobnie około 2,5  roku. – Lepsza integracja obwodów z  układami ASIC to na dłuższą metę ambitny cel stojący przed sondami wykorzystywanymi w technologii pomiarowej –wyjaśnia Thomas Deck Milli IC  może w to wnieść swój decydujący wkład.

Źródło: VEGA

FABRYKI TRINASOLAR Z CERTYFIKATAMI ZERO-CARBON FACTORY

Trinasolar, globalny lider sektora inteligentnych rozwiązań fotowoltaicznych i  systemów magazynowania energii, ogłosił wyróżnienie dwóch jego fabryk prestiżowymi certyfikatami: fabryka w Yancheng została certyfikowana przez TÜV Rheinland, a fabryka w Yiwu przez TiGroup. Fabryka w Yiwu, w prowincji Zhejiang, uzyskała certyfikat Zero-Carbon Factory (Typ I) za 2023 r. na poziomie czterech gwiazdek. Oznacza to podniesienie oceny z wcześniejszych trzech. Równocześnie zakład produkcyjny w  Yancheng, w  prowincji Jiangsu, otrzymał certyfikaty Zero-Waste Landfill oraz Zero-Carbon Factory (Typ I) na poziomie trzech gwiazdek. Tym samym stał się pierw-

szą fabryką w  branży PV, która otrzymała oba te certyfikaty, ustanawiając nowy wzorzec dla zrównoważonej produkcji. Zakład w Yancheng osiągnął przełom, zdobywając certyfikaty Zero-Waste Landfill i Zero-Carbon Factory (Typ I) na poziomie trzech gwiazdek, przyznane przez TÜV Rheinland. Fabryka stała się pier wszym zakładem, który uzyskał certyfikat Zero-Waste Landfill, a także pier wszym w branży fotowoltaicznej, który otrzymał od TÜV Rheinland oba te certyfikaty.

Oceny fabryki dokonała jednostka certyfikacyjna TiGroup, specjalizująca się w inspekcjach i testach związanych ze zdrowiem, bezpieczeństwem oraz zrównoważonym rozwojem. Audyt przeprowadzono w lipcu 2024 r., zgodnie ze specyfikacją oceny Zero-Carbon Factory.

Źródło: Newseria

JUBILEUSZOWY ZESTAW I PAMIĄTKOWY MEDAL

NA 35-LECIE GRUPY RENEX

Z okazji 35-lecia istnienia Grupy Renex firma wprowadziła na rynek promocyjny zestaw jubileuszowy, w  skład którego wchodzi kultowa rozlutownica japońskiej firmy DEN-ON. Zestaw obejmuje model DEN-ON  SC-7000Z. Dodatkowo każdy klient, który zdecyduje się na zakup zestawu, otrzyma pamiątkowy medal na 35-lecie Grupy Renex.

Historia współpracy Grupy Renex z firmą DEN-ON sięga 1992 r Wtedy, zaledwie trzy lata po założeniu firmy, Renex zdobył wyłączne przedstawicielstwo tej renomowanej japońskiej marki. Partnerstwo to odegrało kluczową rolę w dynamicznym rozwoju Grupy Renex i umocnieniu jej pozycji na polskim rynku, wprowadzając innowacyjne produkty DEN-ON do szerokiego grona odbiorców. DEN-ON, będący liderem w produkcji lutownic i rozlutownic, pomógł Renex wzbogacić swoją ofertę o rozwiązania,

które do dziś cieszą się uznaniem użytkowników na całym świecie. Rozlutownica SC-7000Z, będąca sercem jubileuszowego zestawu, wyróżnia się trwałą konstrukcją oraz wbudowanym kompresorem, co czyni ją  poręcznym i wszechstronnym narzędziem do demontażu elementów SMD i PTH. Urządzenie oferuje płynną regulację oraz stabilizację temperatury, sygnalizując jej osiągnięcie, co zapewnia precyzyjną i bezpieczną pracę. Ceramiczny grzejnik warstwowy wytrzymujący temperaturę do 1000 °C oraz antystatyczna obudowa to cechy, które sprawiają, że model SC-7000Z wyróżnia się na tle konkurencji.

Źródło: Renex

POLSKI START-UP DEFENDEYE ZREWOLUCJONIZUJE OPERACJE OBRONNE I RATUNKOWE

Krakowski start-up DefendEye wprowadził na rynek pierwszego na świecie w pełni autonomicznego drona, zaprojektowanego z myślą o  wsparciu operacji ratunkowych i  obronnych. Firma stworzyła innowacyjne rozwiązanie, które dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji umożliwia wszechstronny i  bezpieczny monitoring z powietrza bez potrzeby konfiguracji urządzenia czy angażowania wyszkolonych pilotów. Dron DefendEye nie tylko samodzielnie lata, ale także realizuje powierzone mu  misje. Wbudowana technologia AI potrafi zidentyfikować człowieka z góry niezwykle szybko i precyzyjnie, co czyni drona wyjątkowo skutecznym w ope-

racjach obronnych i ratunkowych, jak również w zastosowaniach cywilnych, takich jak rolnictwo czy inspekcja infrastruktury. Współczesne drony znajdują szerokie zastosowanie w  wielu dziedzinach – od operacji wojskowych i ratowniczych, przez monitorowanie upraw rolnych i  stanu gleb, aż  po inspekcje infrastruktury i  logistykę. Dotychczas jednak, obsługa dronów, zwłaszcza w  skomplikowanych misjach, takich jak ratownictwo morskie, gaszenie pożarów czy poszukiwania zaginionych ludzi, wymagała zaangażowania wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Wprowadzenie autonomicznych dronów, które mogą realizować te zadania samodzielnie i bez czasochłonnej konfiguracji urządzenia, otwiera nowe możliwości, zapewniając szybsze, bardziej efektywne i bezpieczne operacje.

Źródło: Newseria

NOWE TECHNOLOGIE W PRZEMYŚLE – WARSZTATY BIBUS MENOS

16 października 2024 r. firma Bibus Menos zorganizowała w  swojej siedzibie w  Gdańsku Warsztaty Partnerskie. Wydarzenie, zorganizowane pod hasłem „Nowe technologie w  przemyśle”, przyciągnęło wielu ekspertów oraz pasjonatów innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Była to doskonała okazja do wymiany wiedzy, doświadczeń oraz inspirujących pomysłów. Warsztaty rozpoczęły się od zwiedzania siedziby firmy, gdzie uczestnicy mieli okazję zobaczyć codzienną pracę zespołów Bibus Menos. Goście mogli z  bliska przyjrzeć się, jak firma tworzy i  wdraża nowoczesne rozwiązania technologiczne, które mają realny wpływ na rozwój przemysłu.

Podczas warsztatów specjaliści Bibus Menos poprowadzili prelekcje, które dotyczyły najnowszych trendów i innowacji w przemyśle. Uczestnicy mogli dowiedzieć się więcej o praktycznym zastosowaniu technologii, które już teraz rewolucjonizują różne sektory gospodarki. Goście zobaczyli także wybrane rozwiązania organizatora „w akcji”. Pokazy umożliwiły zapoznanie się z realnym działaniem naszych rozwiązań technologicznych. Uczestnicy mogli również porozmawiać z menedżerami produktu – ekspertami w swoich dziedzinach, którzy z chęcią dzielili się swoją wiedzą oraz doświadczeniem. Wielkim zainteresowaniem cieszyły się także przejażdżki samochodami wodorowymi i elektrycznymi. Źródło: Bibus Menos

MIĘDZYNARODOWA FEDERACJA ROBOTYKI MA NOWEGO PREZESA

Takayuki Ito z Fanuc Corporation został wybrany nowym prezesem Międzynarodowej Federacji Robotyki (IFR). Będzie reprezentował ją wraz z nowo wybraną wiceprezes Jane Heffner z Mobile Industrial Robots. Wcześniej pełnił funkcję wiceprezesa, obecnie zastąpił Marinę Bill z ABB. Takayuki Ito ma ponad 40-letnie doświadczenie w branży robotyki. Zajmuje stanowisko głównego doradcy technicznego w produkującej roboty firmie Fanuc Corporation z siedzibą w Oshino w Japonii, z którą związany jest od 1981 r. W Fanuc Corporation Takayuki Ito pracował na różnych stanowiskach.

W 1997 r. został wiceprezesem wykonawczym Fanuc Robotics w Ameryce Północnej. Wrócił do  centrali Fanuc w  Japonii w 2002 r., obejmując stanowisko dyrektora generalnego Centrum Technologii Robotów.

KRAKOWSKI

GLOBALNEJ

Krakowski Park Technologiczny, po  raz drugi w  historii, został doceniony w  rankingu Global Free Zones of  the Year, w  obszarze specjalnych stref ekonomicznych na całym świecie. W  tym roku zarządzana przez KPT strefa okazała się najbardziej innowacyjną w Europie.

W  tej kategorii, w  rankingu realizowanym przez fDi Intelligence, brano pod uwagę strefy, które strategicznie koncentrują się na  przyciąganiu najemców z  innowacyjnych branż i  sektorów, takich jak start-upy technologiczne, zielona energia, centra danych, druk 3D itp. Strefa może wyróżniać się najnowocześniejszą infrastrukturą, zaawansowanymi zakładami produkcyjnymi oraz ośrodkami badawczo-rozwojowymi, które wspierają innowacje. W  uzasadnieniu podkreślono, że KPT

Jane Heffner, nowa wiceprezes IFR, ma  ponad 20-letnie doświadczenie w  branżach opartych na  technologii, w  tym w  automatyce, robotyce, motoryzacji i  lotnictwie. Obecnie pełni funkcję wiceprezesa ds. sprzedaży globalnej w Mobile Industrial Robots z  siedzibą w  Detroit, która jest wiodącym producentem autonomicznych robotów mobilnych. Nadzoruje globalną strategię sprzedaży firmy i  jej realizację. Przed dołączeniem do  MiR piastowała stanowiska kierownicze w  ABB Robotics i  innych dużych firmach przemysłowych.

Źródło: Międzynarodowa Federacja Robotyki

odzwierciedla atrakcyjność Polski dla międzynarodowych firm poszukujących innowacyjnych rozwiązań w Europie. – Kolejna prestiżowa nagroda tym razem docenia innowacyjny charakter firm, które inwestują w Małopolsce. Przypomnę, że w ubiegłym roku zostaliśmy najlepszą strefą w  Europie w  kategorii Industrial Champion. Te wyróżnienia są wielką zachętą dla zagranicznych firm do  inwestowania w  naszym kraju – podkreśla Andrzej Kulig, prezes zarządu KPT.

Wśród nagrodzonych stref z  Polski znalazła się również Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna, która w tym roku została europejskim zwycięzcą w dwóch kategoriach: Industrial Champion i Sustainabile Zones. Źródło: Krakowski Park Technologiczny

SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA LOGIX SIS

Nowoczesny oprzyrządowany system bezpieczeństwa (SIS) o nazwie Logix SIS został stworzony z myślą o zmieniających się potrzebach środowisk przemysłowych. Ma zarówno certyfikaty SIL 2, jak i SIL 3, które zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa procesowego oraz hybrydowego. Logix SIS integruje wszystkie kluczowe komponenty wymagane do ochrony krytycznych procesów przemysłowych, w tym logikę procesu-rozwiązania oraz wejścia/wyjścia. System korzysta ze sprawdzonego sprzętu Rockwell Automation, w tym najnowszego kontrolera 1756,

platformy I/O FLEX 5000 oraz aplikacji Studio 5000 Logix Designer. Dzięki temu użytkownicy mogą cieszyć się zintegrowanym i intuicyjnym interfejsem, który minimalizuje złożoność wdrożenia. Jedną z najważniejszych zalet Logix SIS jest jego dostępność, tym samym zapewnia ciągłość działania kluczowych procesów przemysłowych. Jest to szczególnie istotne w branżach, gdzie nawet krótki przestój może prowadzić do znaczących strat finansowych oraz operacyjnych. Dzięki wykorzystaniu znanego sprzętu i oprogramowania, proces wdrożenia jest uproszczony, co skraca czas projektowania i pozwala na szybkie osiągnięcie pełnej funkcjonalności systemu.

Źródło: Rockwell Automation

LUTOWANY INTERFEJS KOMUNIKACYJNY ANYBUS

COMPACTCOM B40 MINI

Seria Anybus CompactCom oferuje szereg gotowych interfejsów komunikacyjnych, które można osadzić w strukturze dowolnej maszyny lub w urządzeniu przemysłowym, co umożliwia łączność ze wszystkimi głównymi sieciami przemysłowymi. Nowa, lutowana wersja Anybus CompactCom B40 Mini rozszerza istniejącą linię modułów i osadzanych kostek komunikacyjnych.

Kluczową cechą Anybus CompactCom B40 Mini jest kompaktowa konstrukcja – lutowany bezpośrednio na płytce nośnej urządzenia jest o 30 % mniejszy niż wkładany moduł, dzięki czemu idealnie nadaje się do małych urządzeń.

Nowa kostka przeznaczona do ekonomicznej produkcji wielkoseryjnej jest dostarczana na taśmie nawiniętej na rolkę w postaci gotowej do zautomatyzowanej produkcji za pomocą

montażu pick-and-place oraz lutowania powierzchniowego (SMD).

Anybus CompactCom B40 Mini obsługuje sieci: PROFINET, Ethernet/IP, POWERLINK, EtherCAT, Modbus TCP i BACnet Industrial Ethernet lub może być wstępnie skonfigurowany dla określonej sieci.

Powyższe funkcje umożliwiają producentom urządzeń uproszczenie konstrukcji i produkcji dzięki wykorzystaniu jednego projektu i partii dla wszystkich protokołów, a także optymalizację zarządzania zapasami oraz zapewnienie klientom końcowym elastyczności wyboru sieci w terenie.

Źródło: HMS Networks AB

WIELODYSKRETNY PRZETWORNIK ROSEMOUNT 802

Bezprzewodowy wielodyskretny przetwornik wejściowy lub wyjściowy Rosemount 802 odpowiada na rosnące potrzeby zdalnego sterowania zasobami przemysłowymi. Wyposażone w osiem dyskretnych kanałów wejścia/ wyjścia (I/O) urządzenie umożliwia zdalne monitorowanie i sterowanie różnymi urządzeniami, takimi jak silniki, zawory czy pompy. Za pomocą technologii WirelessHART Rosemount 802 może łączyć się z bezprzewodową bramką, która z kolei komunikuje się z systemem sterowania lub systemem zarządzania zasobami. Dzięki temu możliwe jest zdalne sterowanie i monitorowanie zasobów bez konieczności fizycznej obecności techników w terenie. To nie tylko oszczędza czas, ale również

minimalizuje ryzyko związane z pracą w trudnodostępnych lub niebezpiecznych miejscach. Nowy przetwornik Rosemount 802 różni się od swojego poprzednika Rosemount 702 przede wszystkim zwiększoną liczbą kanałów I/O – z dwóch do ośmiu. Każdy z tych kanałów może być skonfigurowany jako dyskretne wejście lub wyjście, co pozwala na elastyczne i opłacalne rozwiązania dla instalacji z wieloma zasobami znajdującymi się w jednym obszarze. Opcje zasilania dla przetwornika Rosemount 802 obejmują zewnętrzne zasilanie linowe prądem stałym (10–30 V) lub z modułu Emerson SmartPower, który nie wymaga okablowania i zapewnia do ośmiu lat bezobsługowej pracy. Przetwornik ten jest również zgodny z międzynarodowymi normami bezpieczeństwa i ma certyfikację ATEX Zone 2 oraz IECEx Zone 2.

Źródło: Emerson

OPROGRAMOWANIE EBUILD

FIRMY EPLAN

Firma Eplan rozszerzyła ofertę o oprogramowanie eBuild, pracujące w chmurze i umożliwiające automatyczne generowanie schematów. Nowa wersja Platformy Eplan 2025 ma zmodernizowany interfejs użytkownika i kontekstową technologię wsparcia aplikacji Inline, co przyspiesza proces konfiguracji projektów. Użytkownicy mogą logować się do Eplan Cloud i uzyskiwać dostęp do projektów bez konieczności instalacji dodatkowego oprogramowania. Konfiguracja odbywa się z poziomu przeglądarki, co eliminuje potrzebę lokalnych instalacji.

W oprogramowaniu eBuild możliwe jest korzystanie z makr Eplan do tworzenia zestawów reguł, co upraszcza proces dostosowywania projektów do wymagań klientów. Schematy mogą być generowane w pełni w chmurze, co pozwala na współpracę w czasie rzeczywistym i dostęp do projektów na różnych urządzeniach mobilnych.

Źródło: Eplan

Komputery przemysłowe

Astraada PC

Wydajność w wielu odsłonach

NOWE CHŁODZIARKI DO SZAF STEROWNICZYCH

Firma Rittal rozszerzyła ofertę urządzeń Blue e+ o chiller y łączące w standardzie Outdoor oraz Free-Cooling. Nowe chłodziarki mogą pracować również w trudnych warunkach środowiskowych, zapewniając ciągłą wysoką efektywność energetyczną dzięki zastosowaniu technologii inwerterowej oraz komponentom obiegu aktywnego z regulacją obrotów. Wykorzystanie technologii microchannel umożliwia redukcję ilości czynnika chłodniczego o 55 %. Opcja Outdoor zapewnia zwiększoną odporność na czynniki zewnętrzne, a Free-Cooling redukuje ślad węglowy nawet o 90 %. Chillery są certyfikowane do zastosowań na różnych rynkach globalnie. Wyposażone w czujniki przepływu i kontrolę poziomu napełnienia zapewniają wysoki poziom bezpieczeństwa. Dzięki intuicyjnemu interfejsowi oraz aplikacjom IoT wdrażanie i u żytkowanie chłodziarek jest znacznie ułatwione.

Źródło: Rittal

Możliwość wypożyczenia komputera na testy

Opcja customizacji urządzenia

Dostawa nawet w 24h

30 miesięcy gwarancji i bezpłatne wsparcie techniczne

Dowiedz się więcej

https://www.astor.com.pl/oferta/automatyzacja/ komputery-przemyslowe/astraada-pc.html

SYSTEM PRZEMIESZCZEŃ ZAPEWNIAJĄCY EFEKTYWNY PRZEPŁYW MATERIAŁÓW

Firma Bosch Rexroth zaprezentowała dwa systemy przemieszczeń: ctrlX FLOWHS i ctrlX FLOW6D. Dzięki przyspieszeniu do 10 g i prędkości 5 m/s, system przemieszczeń liniowych ctrlX FLOWHS zapewnia szybkie i dynamiczne ruchy. Mniejsze przenośniki umieszczone w odległości zaledwie 40 mm od siebie sprawiają, że system potrzebuje znacznie mniej miejsca. To kompaktowe rozwiązanie można konfigurować w sposób odpowiedni do różnych topologii i zastosowań, takich jak elastyczne podawanie produktu w maszynach pakujących.

Dzięki zastosowaniu przenośników, które poruszają się w sześciu stopniach swobody w bardzo małej przestrzeni, system planarny ctrlX FLOW6D zapewnia dużą elastyczność, precyzję i wydajność bezkontaktowego transportu i pozycjonowania. W porównaniu z innymi rozwiązaniami dostępnymi na r ynku, system ten jest oparty na koncepcji magne-

sów trwałych, która pozwala na manipulowanie przenośnikami w powietrzu lub w pi onie. Ma on jeszcze jedną ważną zaletę: pozwala uniknąć dodawania ciepła do procesu, co ma kluczowe znaczenie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym, ponieważ nie wymaga dodatkowego chłodzenia. ctrlX FLOW6D jest sterowany przez system ctrlX CORE, który zapewnia dostęp do szerokiej gamy aplikacji. Umożliwia to zastosowanie nowych rozwiązań do indywidualnych procesów lub koncepcji maszyn.

Żródło: Bosch Rexroth

ECX FLAT 42 S – BEZSZCZOTKOWY SILNIK Z CZUJNIKAMI HALLA

ECX FLAT 42 S to wysokiej klasy, wydajny bezszczotkowy silnik z czujnikami Halla firmy maxon. Został zaprojektowany do zastosowań wymagających wysokich momentów obrotowych i precyzji, dostępnych w jak najmniejszej przestrzeni montażowej. W rezultacie zastosowania innowacyjnego uzwojenia i wydajnych magnesów ziem rzadkich ECX FLAT 42 S ma niespotykanie wysoki stosunek generowanego momentu obrotowego do wymiarów jednostki.

ECX FLAT 42 S cechuje się nominalnym napięciem zasilania: 24 V DC, nominalnym momentem obrotowym: 59,8 mNm, nominalną prędkością obrotową 6290 obr./min., a jego nominalny prąd wynosi 2,17 A. Może osiągać maksymalną prędkość

obrotową 10 000 obr./min. Masa silnika wynosi 112 g. Napęd stanowi dobre rozwiązanie do profesjonalnych zastosowań w sektorze automatyki przemysłowej i robotyki. Silnik może być wyposażony w zintegrowany enkoder inkrementalny ENX 42 MILE i współpracować ze sterownikiem prędkości serii ESCON lub sterownikiem pozycji serii EPOS4. Napędy z serii X są dostępne po konfiguracji on-line w ramach programu CTO – Configure to Order, zapewniającego modyfikacje napędu na etapie produkcyjnym, w celu dopasowania do zróżnicowanych wymagań aplikacji.

Źródło: maxon

SYSTEMY POZYCJONOWANIA PGV*F213*

Na r ynek trafiły dwa nowe systemy pozycjonowania. Pierwszy z nich PGV*F213* ze zintegrowanym interfejsem TCP/IP został zaprojektowany z myślą o małych pojazdach autonomicznych (AGV). Dzięki kompaktowej konstrukcji o grubości zaledwie 35 mm, głowica odczytowa PGV*F213* idealnie pasuje do ograniczonych przestrzeni montażowych. W systemie PGV*F213* użytkownicy mogą teraz podłączyć głowicę odczytową bezpośrednio do komputera PC lub nawet do komputera jednopłytkowego za pomocą interfejsu TCP/IP. Eliminuje to konieczność stosowania dodatkowego, kosztownego kontrolera nawigacyjnego, co przekłada się na niższe koszty

i łatwiejsze uruchomienie systemu. System wykorzystuje czerwone światło do śledzenia kodów Data Matrix oraz znaczników na podłodze, co zapewnia precyzyjne pozycjonowanie nawet w wymagających warunkach. Drugim innowacyjnym produktem jest PGV*F200*, który został wzbogacony o interfejs EtherCAT. Ten system zdolny jest do pracy z różnorodnymi celami pozycjonowania, takimi jak kody Data Matrix, kolorowe taśmy oraz linie malarskie. PGV*F200* może być wykorzystywane w różnych aplikacjach przemysłowych, dostarczając niezawodnych danych pozycjonujących w czasie rzeczywistym. System PGV*F200* charakteryzuje się również szerokim wyborem zintegrowanych interfejsów, takich jak CANopen, EtherNet/IP, Profibus, Profinet i RS-485, co daje użytkownikom maksymalną elastyczność w integracji systemu z istniejącą infrastrukturą sterowania. Źródło: Pepperl+Fuchs

UNIVERSAL ROBOTS ZWIĘKSZA

UDŹWIG

COBOTÓW UR20 I UR30

Universal Robots, duńska firma produkująca roboty współpracujące (koboty), zwiększa teraz udźwig swoich kobotów nowej generacji UR20 i UR30 o dużej ładowności, umożliwiając klientom podnoszenie cięższych ładunków bez ponoszenia dodatkowych kosztów.

Aktualizacje zwiększają całkowity udźwig, odpowiednio do 25 kg i 35 kg przy maksymalnym wychyleniu ramieniu kobota. Jest to szczególnie przydatne w aplikacjach i rozwiązaniach do paletyzacji, pozwalając na zwiększenie produktywności.

Korzystanie ze zwiększonego udźwigu nie wymaga żadnych dodatkowych inwestycji, a konfiguracja cobota tr wa zaledwie kilka minut. Nową funkcję można odblokować aktualizując oprogramowanie PolyScope UR do wersji 5.19 lub nowszej. Urządzenia UR20 i UR30 dostarczone w 2024 r. będą miały od razu wbudowane oprogramowanie niezbędne do obsługi większych obciążeń użytkowych.

Źródło: Universal Robots

ZINDYWIDUALIZOWANE

Firma HIWIN GmbH specjalizująca się w przemysłowej technologii ruchu dzięki własnemu działowi rozwoju i projektów dostarcza wszystko, od prostych osi liniowych po kompletne, gotowe do instalacji systemy wieloosiowe w całej Europie.

Oprócz bardzo dynamicznych osi z silnikami liniowymi, HIWIN produkuje również osie z paskiem, wrzecionem i zębatką, a także kompaktowe osie modułowe, osie stołowe z podwójną prowadnicą zębatą HIWIN, sztywne skrętnie osie mostu z zamkniętym profilem aluminiowym oraz osie z listwą zębatą, szczególnie do zastosowań pionowych. Dzięki modułowej konstrukcji poszczególne osie można łączyć w szeroką gamę systemów i indywidualnie konfigurować. Do każdego zastosowania i każdego zadania.

When Temperature Matters

HIWIN oferuje osie mostu i osie wspornika z zamkniętym profilem aluminiowym i zewnętrzną podwójną prowadnicą HIWIN w układzie o specjalnie do ciężkich zastosowań. Długość skoku, system pomiaru drogi, adaptacja napędu i prowadnik kabli można dostosować do własnych wymagań.

Źródło: Hiwin REKLAMA

NOWE SYSTEMY ZAWOROWE FIRMY EMERSON

Systemy zaworowe AVENTICS serii XV zostały zaprojektowane z myślą o interoperacyjności, aby zapewnić konstruktorom maszyn z wielu branż i zastosowań automatyki przemysłowej elastyczną i ekonomiczną platformę zaworów.

Systemy zaworowe serii XV zapewniają wyższe natężenia przepływu zamknięte w kompaktowej konstrukcji, które umożliwiają bardziej wydajną i elastyczną pracę układu pneumatycznego w automatyce przemysłowej, branży automotive, branży oponiarskiej oraz w branży Food & Bev. Pomaga to producentom zwiększyć produktywność, a także oferować produkty dostosowane do konkretnych rynków oraz preferencji klientów.

Nowe systemy zaworowe obejmują serię XV03, zapewniającą przepływ do 350 NL/min. oraz serię XV05, zapewniającą przepływ do 880 NL/min.

Wszystkie zawory w serii XV wykorzystują sprawdzoną technologię pary suwakowej AVENTICS, metalowe, gwintowane płyty przyłączeniowe, okablowanie oraz mają kompaktowe wymiary, aby ułatwić integrację z projektami systemów produkcyjnych.

Wykorzystują spójne interfejsy i mają szerokie możliwości połączeń, począwszy od pojedynczego okablowania po połączenia równoległe, takie jak złącza D-SUB. Obsługują również wiodące protokoły magistrali obiektowej, w tym Profinet, EtherNet/IP, EtherCAT, Powerlink, Modbus TCP, IO-Link, AS-I, aby uprościć integrację z sieciami sterowania maszynami. Źródło: Emerson

BLOK POŁĄCZENIOWY WE/WY R95

Firma Banner wprowadziła na r ynek R95 I/O Junction Block, narzędzie które znacząco upraszcza proces dystrybucji wejść/wyjść za pomocą kabla homerun. Za pomocą jednej jednostki, urządzenia terenowe, takie jak czujniki, zawory i światła mogą być łatwo podłączone z wykorzystaniem jednego z ośmiu złączy M1. Zasilanie, uziemienie i ekran są dostarczane do każdego z nich, podczas gdy sygnały I/O na pinach 2 i 4 są podłączone do ich własne go unikalnego pinu na złączu M23 lub kablu wychodzącym z bloku. Taka budowa oszczędza wykonywania skomplikowa nych połączeń kablowych lub budowania własnych skrzynek,

umożliwiając użytkownikom na zakończenie zasilania, uziemienia i ekranu w panelu sterowania wraz z każdym punktem we/wy. Blok ten charakteryzuje się stopniem ochrony IP67, co gwarantuje odporność na trudne warunki środowiskowe oraz integrację do 8 A zasilania na wszystkie porty. Korpus

ZAAWANSOWANE CZUJNIKI RADAROWE

Pepperl+Fuchs poszerzył ofertę czujników radarowych, które cechują się wysoką niezawodnością w trudnych warunkach przemysłowych. Czujniki te, dostępne teraz także z interfejsem J1939, służą do integracji z systemami pojazdów oraz maszyn mobilnych zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. Czujniki radarowe Pepperl+Fuchs wykorzystują metodę modulowanej częstotliwościowo fali ciągłej (FMCW), co zapewnia stabilność sygnałów pomiarowych nawet w tremalnych warunkach, takich jak deszcz, mgła, wiatr czy kurz. Kompaktowa konstrukcja urządzeń oraz ich odporność na kłócenia sprawiają, że są one niezawodnym rozwiązaniem do wykr ywania obiektów, pomiaru prędkości oraz ochrony przed kolizją.

PROWADNIK KABLOWY

DO BIUREK Z REGULACJĄ

WYSOKOŚCI

CILICO C7X - WYTRZYMAŁY TABLET PRZEMYSŁOWY

Biurka z regulacją wysokości stały się trendem oraz integralną częścią nowoczesnych środowisk biurowych, ponieważ poprawiają ergonomię pracy. Trend ten znajduje odzwierciedlenie na rynku. Zapotrzebowanie na regulowane biurka znacznie wzrosło w ciągu ostatnich trzech lat. Dynamiczne miejsce pracy, pozwalające użytkownikom na zmianę pozycji z siedzącej na stojącą, zwiększa produktywność i komfort. Jednak regulacja nie jest zbyt korzystna dla przewodów komputera, monitora lub telefonu. Kable plączą się, a w najgorszym przypadku łamią. Ich zorganizowane prowadzenie jest tu najlepszym rozwiązaniem. Nowy prowadnik Office Chain OCO.32.37.0 firmy igus znacznie ułatwia organizację kabli. Dzięki prostej obsłudze i dyskretnemu wzornictwu doskonale wtapia się w środowisko biurowe, zapewniając jednocześnie porządek. Jednoczęściowa konstrukcja z ukr ytym połączeniem sworzeń/otwór nadaje mu atrakcyjny wygląd, a dzięki sprawdzonej konstrukcji typu Easy przewody można łatwo włożyć do wewnątrz i ukryć. Źródło: igus

Wytrzymały tablet przemysłowy C7X od Cilico to wytrzymałe urządzenie działające w systemie Android 11. Tablet wyposażono w kamerę HD, moduły NFC, GPS, 4G/ LTE, Bluetooth 4.2, skaner kodów 1D/2D oraz czytnik RFID UHF, dzięki czemu zapewnia on zaawansowane możliwości odczytu danych i łączności w czasie rzeczywistym. Bateria litowa o pojemności

7200 mAh pozwala na długotrwałą pracę, zaś 7-calowy wyświetlacz LCD o rozdzielczości 1280×720 z podświetleniem gwarantuje łatwą obsługę obrazów i aplikacji biurowych. Urządzenie ma stopień ochrony klasy przemysłowej. Tablet charakteryzuje się dwukolorowym, formowanym wtryskowo pancerzem oraz antypoślizgową konstrukcją, co zwiększa jego odporność na uszkodzenia. Obudowa została pokryta specjalnym tworzywem sztucznym, z kolei wyświetlacz jest chroniony przez hartowane szkło Corning Gorilla Glass, co gwarantuje zwiększoną wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne.

Źródło: Koncept-L

ALLEN-BRADLEY POWERFLEX 755TS

Kompaktowy przemiennik częstotliwości Allen-Bradley PowerFlex 755TS frame 7A to urządzenie zaprojektowane z myślą o firmach przemysłowych, które potrzebują niezawodnych i wydajnych rozwiązań do zarządzania mocą. PowerFlex 755TS jako przemiennik sześcioimpulsowy zapewnia większą moc przy jednoczesnym zmniejszeniu powierzchni zajmowanej przez urządzenie. Rozwiązanie dedykowane jest dla przemysłu ciężkiego, który często boryka się z ograniczoną przestrzenią na instalacje technologiczne. Dzięki technologii TotalFORCE przemiennik gwarantuje również zwiększoną produktywność i maksymalny czas sprawności, co jest kluczowe w wymagających

aplikacjach przemysłowych. Niskonapięciowy PowerFlex 755TS rozszerza zakres mocy do 500 KM (355 kW) i może być montowany bezpośrednio na panelach, co czyni go o 75 % mniejszym niż alternatywne rozwiązania montowane na podłodze. Taka konstrukcja nie tylko ułatwia instalację, ale także spełnia wymagania dotyczące optymalizacji powierzchni montażowej.

PowerFlex 755TS jest wyposażony w zaawansowane funkcje sterowania silnikami, które zwykle są dostępne w bardziej wyspecjalizowanych rozwiązaniach. Dzięki temu produkt ten znajduje zastosowanie nie tylko w tradycyjnych aplikacjach, takich jak wentylatory, pompy i przenośniki, ale także w bardziej zaawansowanych procesach wymagających wysokowydajnych funkcji.

Źródło: Rockwell Automation

PIERŚCIEŃ PŁUCZĄCY TESCOM AGI

Pierścień płuczący TESCOM AGI z serii AGI BR to kompleksowe rozwiązanie do płukania i odpowietrzania instalacji w rafineriach ropy naftowej, rafineriach biopaliw i zakładach petrochemicznych. Standardowe pierścienie płuczące sprzedawane są często jako oddzielne komponenty, co wymaga skomplikowanej instalacji w terenie, obejmującej spawanie i badania nieniszczące (NDE), takie jak testy ciśnieniowe czy radiografia. Emerson uprościł ten proces, oferując pierścień płuczący AGI, zawierający niezbędne elementy potrzebne do montażu zaworu, spawania, malowania i testowania – w jednym kompaktowym zestawie. Pierścień płuczący AGI jest dostępny w różnych konfiguracjach, w tym tradycyjnych pierścieni

BRS typu „sandwich”, BRW typu „wafel” oraz innowacyjnych konstrukcjach BR7 typu „zintegrowana pokrywa”, które integrują funkcje odpowietrzania i płukania w samym pierścieniu kołnierzowym. Jednoczęściowa kuta konstrukcja redukuje ścieżki wycieków, co pomaga zminimalizować emisje w porównaniu z tradycyjnymi produktami. Produkt spełnia normy ASME B16.34 oraz normy ISO 15848-1 i 2. Dzięki elastyczności dostosowanej do każdego zastosowania, pierścień płuczący TESCOM AGI oferuje połączenia kołnierzowe w rozmiarach od 1” do 6”, klasy ciśnienia od 150 ANSI do 2500 ANSI oraz opcje temperaturowe od –192 °C do 538 °C.

Źródło: Emerson

PIERWSZA PŁYTA GŁÓWNA W FORMACIE THIN MINI-ITX

AIMB-219 to nowoczesna płyta główna firmy Advantech w formacie THIN Mini-ITX, wykorzystująca najnowszą platformę Atom i obsługująca procesory Atom z serii N, Atom x7000RE oraz Intel Core-i3 z serii N. Nowy model zapewnia 2,5-krotny wzrost wydajności CPU oraz 2-krotną poprawę wydajności graficznej. Kompaktowa, niskoprofilowa konstrukcja Mini-ITX (1U) jest idealna dla systemów o ograniczonej przestrzeni.

AIMB-219 oferuje szeroki wachlarz procesorów, w tym Atom serii N, Atom x7000RE oraz Intel Core i3-N305 – najpotężniejszy w linii Atom. Charakteryzuje się 8 rdzeniami, częstotliwością do 3,8 GHz oraz TDP poniżej 15 W, co zapewnia wyjątkową efektywność energetyczną. Dodatkowo, zintegrowana grafika Intel UHD oparta na architekturze Intel Xe z 32 jednostkami wykonawczymi (EUs) oferuje dwukrotnie lepszą wydajność

w testach 3D Mark. Oferuje także znacznie wyższe możliwości obliczeniowe, w porównaniu do poprzednich generacji procesorów Intel Core Ultra (i3-8145U). Płyta główna THIN Mini-ITX AIMB-219 została wyposażona w zasilanie 12V DC i zaprojektowana z myślą o pracy w temperaturze od -20 °C do +70 °C. Dzięki bezwentylatorowemu rozwiązaniu termicznemu, zapewnia niezawodną pracę w różnorodnych środowiskach zewnętrznych, gdzie przestrzeń jest ograniczona.

Źródło: Advantech

PROFICY OPERATIONS HUB

Proficy Operations Hub firmy GE Vernova umożliwia szybkie tworzenie webowych aplikacji i dashboardów do wizualizacji danych i analizy operacji. Optymalizuje działanie zakładu dzięki kompleksowym informacjom, na podstawie których łatwiej wyciągać właściwe wnioski.

Proficy Operations Hub to klient webowy oparty na HTML5, który umożliwia wizualizację danych z wielu źródeł i urządzeń, stając się tym samym systemem dostarczającym kompleksowej wiedzy o procesie (tzw. single source of truth).

W intuicyjny sposób i bez konieczności kodowania można zaprojektować przydatne dashboardy produkcyjne, czytelne wykresy, czy raporty, zasilone danymi m.in. z parku maszynowego, oprogramowania SCADA, systemów MES, przemysłowych baz danych (nie tylko z rodziny Proficy) oraz baz danych SQL, czy systemów ERP.

Oprogramowanie dostarcza tym samym łatwych do analizy i odpowiednio skontekstualizowanych informacji, umożliwiając monitorowanie i sterowanie procesem, a także analizowanie i generowanie raportów.

Źródło: VIX Automation

Nieważne co robisz Pomożemy Ci to zrobotyzować

Czy wiesz, że... Elmark Automatyka to nie tylko komunikacja przemysłowa i komputery?

To również:

• najnowocześniejsze centrum szkoleniowe w Europie,

• autoryzowany serwis,

Skontaktuj się z nami

• gwarancja pomocy przed i po zakupie. roboty.elmark.com.pl roboty@elmark.com.pl

Faulhaber dodał do swojej oferty kolejny kompaktowy kontroler ruchu bez obudowy. Nowy model MC3603, dzięki zasilaniu 36 V oraz 3 A (wartość szczytowa prądu 9 A) obejmuje średni zakres mocy do ok . 100 W Nadaje się do szczotkowych silników z enkoderem, napędów bezszczotkowych oraz silników liniowych. Opcje wejść/wyjść i interfejsy enkodera są takie same jak w pozostałych produktach z tej rodziny. Dostępne są interfejsy USB, RS-232, CANopen i EtherCAT.

Kontroler ruchu jest już wyposażony w nową wersję oprogramowania „M”. Aby zapewnić użytkownikom możliwość prostej i wygodnej konfiguracji systemu, dostępna jest najnowsza aktualizacja (wersja 6.9) oprogramowania Faulhaber Motion Manager.

MC3603, dzięki kompaktowej budowie idealnie sprawdzi się w produkcji sprzętu i zastosowaniach związanych z technologią medyczną.

Źródło: Faulhaber

Sztandarowy produkt – podejście do klienta

O początkach działalności firmy, jej bardzo dynamicznym rozwoju i planach rozszerzenia działalności, a także o kierunku rozwoju technologii w zakresie rozwiązań pomiarowych i zintegrowanych systemach automatyki rozmawiamy z Wojciechem Michaleskulem, prezesem AEA Technique.

W tym roku AEA Technique obchodzi jubileusz 20-lecia. Jakie były początki i w jaki sposób firma rozwijała się w ciągu tych dwóch dekad?

Firmę AEA Technique założyłem w 2004 r., bazując na własnym 12-letnim doświadczeniu zawodowym, zdobytym w firmach produkcyjnych i usługowo-handlowych specjalizujących się w aparaturze kontrolno-pomiarowej. Początkowo działalność firmy AEA Technique ograniczała się jedynie do sprzedaży sprzętu produkcji krajowej oraz importowanego przez działających już w Polsce dystrybutorów.

Poszukując większej swobody w działaniu, zdecydowałem się w 2006 r. rozpocząć bezpośrednią współpracę z firmą z Kytola Instruments z Finlandii, specjalizującą się w produkcji przepływomierzy oraz systemów monitoringu smarowania. Współpraca ta stała się dla mnie bodźcem do dalszego rozwoju AEA Technique i trwa do dziś. Niedługo po tym wydarzeniu, bo w 2007 r., wprowadziłem na polski rynek drugą firmę – Tecfluid, specjalizującą się w produkcji procesowej aparatury kontrolno-pomiarowej dla przepływu i poziomu. Dobre wyniki sprzedaży uzyskiwane od samego początku, stały się dla mnie zachętą do śmielszego inwestowania w firmę. W kolejnych latach oferta firmy była konsekwentnie rozwijana. Wprowadziłem na rynek produkty FLOW-MON z Wielkiej Brytanii – producenta wskaźników i sygnalizatorów przepływu oraz ATMI z Francji – producenta pływakowych, przechyłowych oraz łopatkowych sygnalizatorów i regulatorów poziomu. Równocześnie oprócz wprowadzania do Polski nowych dostawców, ważne było dla mnie budowanie długoterminowych i bliskich relacji z klientami. Dlatego też cały czas jako firma braliśmy udział w imprezach targowych, takich jak Automaticon, Wod-Kan, HaPeS, Energetab, Maintenance, Progress oraz w licznych konferencjach branżowych dotyczących zagadnień utrzymania ruchu, pomiarów i automatyki, oszczędności energii, efektywności

produkcji i innych sektorów przemysłu. Dodatkowo nasz zespół cały czas podnosił swoje kwalifikacje, uczestnicząc w szkoleniach organizowanych przez producentów sprzętu, by móc udzielać w pełni profesjonalnego wsparcia swoim klientom.

Bardzo intensywny czas rozwoju firmy przypada na lata 2016–2017, kiedy wprowadzone do oferty zostają rozwiązania takich niemieckich firm, jak Katronic – producenta nowoczesnych i zaawansowanych technologicznie bezinwazyjnych ultradźwiękowych przepływomierzy i ciepłomierzy, Nöding – producenta szerokiej gamy przetworników ciśnienia, różnicy ciśnień i sond hydrostatycznych, MiB – firmy specjalizującej się w szybkich ultradźwiękowych przepływomierzach in-line

nych przepływomierzy i ciepłomierzy ultradźwiękowych, a także wprowadziliśmy możliwość przetestowania urządzeń. To również rok, w którym rozpoczęliśmy współpracę z firmą SELI z Niemiec, producentem przyrządów w wykonaniu w pełni higienicznym dla przemysłu spożywczego i browarów, do pomiarów temperatury, ciśnienia, przewodności i mętności cieczy.

Chcąc zapewnić naszym klientom najwyższe standardy świadczonych usług, w 2019 r. rozpoczęliśmy przygotowania do certyfikacji z zakresu normy ISO 9001:2015. W efekcie starań firma AEA Technique otrzymała certyfikat ISO 9001:2015 w zakresie „Doradztwo i sprzedaż aparatury kontrolno-pomiarowej. Usługi montażu, uruchomienia, serwisu i naprawy

W SWOJEJ DZIAŁALNOŚCI KIERUJEMY

SIĘ GŁÓWNIE ZASADĄ SZUKANIA

NAJLEPSZEGO ROZWIĄZANIA

DLA KONKRETNEJ APLIKACJI,

BEZ PRÓBY ZNALEZIENIA JEDNEGO, UNIWERSALNEGO URZĄDZENIA, KTÓRE BĘDZIEMY MOGLI POLECIĆ KAŻDEMU –PONIEWAŻ TAKOWE NIE ISTNIEJE.

d o dozowania cieczy, czy Sonotec, oferującej kompaktowe przepływomierze ultradźwiękowe typu clamp-on dla zastosowań m.in. w biotechnologii. Rok 2017 to wdrożenie nowej identyfikacji wizualnej firmy, w tym obecnego logotypu firmy, a także uruchomienie nowoczesnej strony internetowej, pozwalającej AEA Technique wejść w kolejny etap rozwoju. W 2018 r. nie zwalnialiśmy tempa. To przede wszystkim moment, w którym nastąpiła zmiana formy prawnej – firma przekształciła się w spółkę i została zarejestrowana jako AEA Technique Sp. z o.o. Oprócz tego, w odpowiedzi na zaobserwowane wśród klientów zapotrzebowanie, poszerzyliśmy zakres swojej działalności o świadczenie usług pomiarowych, wynajmu bezinwazyj-

urządzeń kontrolno-pomiarowych. Wynajem sprzętu pomiarowego.” wydany przez TÜV NORD. W latach 2020–2022 skupialiśmy się głównie na dostosowaniu funkcjonowania firmy do nowych wyzwań i warunków panujących zarówno na rynku polskim, jak i światowym oraz doskonaleniu świadczonych usług, szkoleniach i optymalizacji strategii marketingowej.

Rok 2023 przyniósł nam kolejne nowe zadania i sukcesy. W tym właśnie roku uzyskaliśmy certyfikaty higieniczne NIZP PZH dla grupy przyrządów, uruchomiliśmy sklep internetowy pod adresem www.akp24.pl, oferujący najbardziej popularne produkty dostępne do bezpośredniego zakupu on-line oraz rozpoczęliśmy współpracę z kolejnym, dziesiątym

już dostawcą – niemiecką firmą systec Controls. Dzięki tej współpracy nasz katalog aparatury poszerzył się o przepływomierze masowe Coriolisa, innowacyjne rurki spiętrzające (Pitota) i dedykowane dla nich przetworniki pomiarowe, a także o przepływomierze zwężkowe. Tego samego roku uczestniczyliśmy też w zorganizowanym przez firmę systec Controls szkoleniu, aby jak najbliżej poznać nowe przyrządy oraz ich zastosowanie.

Także w 2023 r., po kilku latach nieobecności wróciliśmy na targi –w maju wzięliśmy udział w Warsaw Industry Automatica, a w październiku w Warsaw Industry Week. I tak dotarliśmy do roku 2024, w którym to ponownie wystawiamy się na obu wyżej wymienionych imprezach targowych. A tegoroczne majowe targi Warsaw Industry Automatica były dla nas wyjątkowe: nie tylko obchodziliśmy 20-lecie firmy, ale również oferowany przez nas dwukanałowy, bezinwazyjny ciepłomierz ultradźwiękowy KATFlow 230 produkcji Katronic został wyróżniony nagrodą w kategorii „Innowacyjność”.

Surface Acoustic Wave do wymagających aplikacji higienicznych, termiczne masowe przepływomierze i regulatory przepływu, radarowe bezkontaktowe i falowodowe sondy poziomu, ultradźwiękowe i wibracyjne sondy poziomu, przetworniki t emperatury oraz ciśnienia. Nasz dział analizy właściwości cieczy został uzupełniony o sondy pH/ORP, żelaza, chloru, konduktometry, czujniki mętności. Ofertę Burkert uzupełniają kontrolery, przetworniki oraz dedykowane oprogramowanie.

AEA Technique oferuje rozwiązania kontrolno-pomiarowe dla przemysłu. Jakie są sztandarowe produkty? Na to pytanie odpowiem dość przewrotnie: naszym sztandarowym produktem jest podejście do klienta. W swojej działalności kierujemy się głównie zasadą szukania najlepszego rozwiązania dla konkretnej aplikacji, bez próby znalezienia jednego, uniwersalnego urządzenia, które będziemy mogli polecić każdemu –ponieważ takowe nie istnieje. Dzięki bliskim i bezpośrednim relacjom

W MIARĘ JAK TECHNOLOGIE

PRODUKCJI STAJĄ SIĘ CORAZ BARDZIEJ

ZAAWANSOWANE, ZAUTOMATYZOWANE

ORAZ SZYBSZE, WZRASTA

ZAPOTRZEBOWANIE NA PRZYRZĄDY O  WYŻSZEJ DOKŁADNOŚCI I SZYBKOŚCI, WYPOSAŻONE W ODPOWIEDNI

STANDARD KOMUNIKACJI.

Bieżący rok to dla nas kolejny przełom: jesienią rozpoczęliśmy współpracę z firmą Bürkert Austria GmbH, liderem w dziedzinie technologii pomiarowej i kontrolnej dla płynów i gazów. Nasza oferta produktowa została wzbogacona o nowoczesne przyrządy i nowe technologie pomiarowe, a firma AEA Technique zyskała uznanego partnera handlowego. W ofercie firmy Burkert znajdziemy m.in. przepływomierze w technologii

z klientami, możemy do każdego zapytania podchodzić indywidualnie. W katalogu mamy obecnie bardzo szeroką ofertę rozwiązań, obejmujących rozmaite technologie pomiarowe, którą wciąż uzupełniamy. To, w co od zawsze inwestujemy nasze zasoby, to pozyskiwanie nowych dostawców, nowoczesnych technologii i szkolenia produktowe. Wszystko po to, by jak najlepiej móc wypełniać misję firmy i wspierać klientów.

WOJCIECH MICHALESKUL

Założyciel i prezes spółki AEA Technique. Urodzony i na stałe mieszkający w Gliwicach, tutaj też zdobył wykształcenie o profilu telekomunikacja. Od wczesnej młodości zafascynowany techniką, lotnictwem i astronautyką. Fascynacje te objawiały się m.in. masowym czytaniem książkach z gatunku science-fiction oraz wykonywaniem sklejanych modeli samolotów. Obecnie jego zainteresowania w większym stopniu dotyczą historii, szczególnie antycznej oraz prehistorii, aczkolwiek wciąż czujnie śledzi postępy technologii.

Sportowo realizuje się uprawiając tenis ziemny, a o rozwój artystyczny dba hobbystycznie grając na perkusji. Poznawanie świata, innych kultur i egzotycznych smaków, to cel częstych jego podróży. Wśród marzeń wymienia podróż po Wyspach Japońskich i nurkowanie na Wielkiej Rafie Koralowej. Prywatnie mąż, dumny ojciec trzech dorosłych córek, dziadek i właściciel sznaucera o imieniu Pakuś.

Kontrola takich parametrów, jak przepływ, poziom, ciśnienie, temperatura, mętność, przewodność, to nasza specjalizacja. W większości przypadków możemy zaproponować rozwiązanie dla pomiarów procesowych cieczy i gazów w takich branżach, jak chemia, petrochemia, energetyka, woda-ścieki, papiernie, produkcja żywności i napojów oraz w wielu innych. W naszej ofercie są urządzenia z certyfikatami

m.in. ATEX, EHEDG, 3A, PZH, SIL, z certyfikatem morskim, przyrządy o wysokiej dokładności ze świadectwem kalibracji, czy też w wykonaniu dostosowanym dla indywidualnych wymagań użytkownika.

W kontekście Przemysłu 4.0, gdzie automatyka odgrywa kluczową rolę i istotne jest zapewnienie odpowiedniej komunikacji, oferujemy przyrządy wyposażone w najnowsze standardy komunikacyjne, takie jak np. Profinet czy IO-Link.

Jeśli mielibyśmy mówić o technologiach dostępnych w naszym portf olio, to w dziale pomiarów przepływu można znaleźć urządzenia ultradźwiękowe, termiczne, Coriolisa, elektromagnetyczne, turbinowe, owalnokołowe, zwężkowe, wirnikowe, pływakowe oraz inne. Pomiary poziomu to m.in. technologie radarowe, ultradźwiękowe, wibracyjne, pływakowe, hydrostatyczne. Dodatkowo ofertę uzupełniają pomiary ciśnienia, różnicy ciśnień, temperatury, przewodności, mętności, pH oraz innych parametrów cieczy.

Jak ocenia Pan rozwój technologii w zakresie rozwiązań pomiarowych? W miarę jak technologie produkcji stają się coraz bardziej zaawansowane, zautomatyzowane oraz szybsze, wzrasta zapotrzebowanie na przyrządy o wyższej dokładności i szybkości, wyposażone w odpowiedni standard komunikacji. Oczywiście wciąż pozostaje istotna również ich niezawodność czy łatwość obsługi. Innym wymogiem jest możliwość zdalnej diagnostyki, zdalnego programowania czy analizy danych. Generalnie współczesne przyrządy pomiarowe powinny być dostosowane do wyzwań, które niesie ze sobą Przemysł 4.0.

Nadchodząca nowa era produkcji wymagać będzie bardziej efektywnych, elastycznych i zintegrowanych systemów automatyki, w tym także czujników, gwarantujących przedsiębiorstwom wyższą efektywność i większą konkurencyjność. Nasza firma śledzi trendy w branży, starając się na bieżąco dostosowywać ofertę produktową do wymagań nowocze-

snego przemysłu. Istotna jest tu odpowiednia komunikacja z producentami. W naszym przypadku są nimi nowoczesne firmy zachodnioeuropejskie, działające na wymagających i wysoce konkurencyjnych rynkach. Dlatego w zdecydowanej większości oferowane urządzenia spełniają wysokie wymagania tych rynków.

Czy poza dostarczaniem rozwiązań firma AEA Technique oferuje także wsparcie techniczne i usługi?

Tak, oczywiście na całym etapie sprzedaży udzielamy wsparcia technicznego klientów. Dotyczy to również okresu eksploatacji urządzeń. Nasz zespół jest do dyspozycji klientów, a dzięki doskonałym wieloletnim i ścisłym re-

NAD CHODZĄCA NOWA ERA PRODUKCJI WYMAGAĆ BĘDZIE BARDZIEJ

EFEKTYWNYCH,

ELASTYCZNYCH I ZINTEGROWANYCH SYSTEMÓW

AUTOMATYKI, W TYM

TAKŻE

CZUJNIKÓW, GWARANTUJĄCYCH

PRZEDSIĘBIORSTWOM WYŻSZĄ

EFEKTYWNOŚĆ I WIĘKSZĄ

KONKURENCYJNOŚĆ.

W jaki sposób zorganizowana jest sprzedaż w AEA Technique?

W ofercie mamy obecnie przyrządy aż 11 producentów, importowane i sprzedawane bezpośrednio przez nas, jako oficjalnego dystrybutora w Polsce. Koncentrujemy się głównie na promocji i sprzedaży właśnie tych marek. Jeśli istnieje taka potrzeba, uzupełnieniem oferty stają się produkty innych dostawców. Sprzedaż odbywa się centralnie z Gliwic. Przyrządy są sprowadzane od producentów według indywidualnego zamówienia klienta, lub dostarczane z naszego magazynu w Gliwicach.

Czy klientami AEA Technique są odbiorcy końcowi czy integratorzy?

Klientami są firmy praktycznie z każdej gałęzi przemysłu, o różnej wielkości i profilu działalności. Trudno jest zdecydowanie określić dominujący profil klienta czy wiodącą branżę. Są to odbiorcy końcowi, integratorzy, firmy utrzymania ruchu, firmy handlowe, klienci OEM. Nasza oferta produktowa jest bardzo szeroka, a co za tym idzie, liczba potencjalnych aplikacji ogromna.

lacjom z dostawcami, również ich inżynierowie chętnie pomagają w przypadku wymagających aplikacji. Można zatem powiedzieć, że grupa wsparcia technicznego liczy nawet kilkadziesiąt kompetentnych osób. Zapewniamy mobilne usługi pomiarowe, testy urządzeń na obiektach, serwis gwarancyjny oraz pogwarancyjny, jak również wynajem urządzeń.

Czy jest planowane rozszerzanie działalności poza zakres obecnych działań?

W kolejnych latach planujemy poszerzanie oferty o kolejne nowoczesne rozwiązania, rozwój sklepu internetowego www.akp24.pl oraz doskonalenie świadczonych usług. W nieodległej przyszłości wprowadzimy najpewniej kompleksowe usługi: projektowania, dostawy, montażu i uruchomienia urządzeń. Rynek polski jest duży i wymagający, a gospodarka przez najbliższe lata wciąż jeszcze powinna się rozwijać, widzę więc potencjał także do dalszego rozwoju swojej firmy.

Rozmawiała

Urszula Chojnacka AUTOMATYKA

Predykcyjne utrzymanie ruchu

Trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie jakiegokolwiek większego zakładu produkcyjnego bez służb utrzymania ruchu. Skuteczne utrzymanie ruchu pomaga zminimalizować straty związane z nieplanowanymi przestojami produkcyjnymi spowodowanymi awarią maszyn czy linii produkcyjnych. Analizowanie historycznych danych dotyczących występowania dotychczasowych awarii pozwala znacznie lepiej kontrolować koszty serwisu urządzeń, maszyn czy systemów automatyki przemysłowej.

dr inż. Marcin Bieńkowski

Nieplanowane przestoje to jeden z najbardziej dolegliwych problemów, jakie mogą zdarzyć się w firmie produkcyjnej. Jak można przeczytać w raporcie „The Costs Causes and Consequences of Unplanned Downtime” przygotowanym przez firmę Vanson Bourne, w przypadku dużych, działających globalnie firm, średni koszt godziny nieplanowanego przestoju wynosi 260 tys. USD, a średni czas jego trwania to cztery godziny. Wynika z tego, że koszt jednego przestoju to ponad milion dolarów! Mało tego, większość firm doświadczyła więcej niż jednego nieplanowanego przestoju w ciągu ostatnich trzech lat. Jak widać realne koszty nieplanowanych przestojów mogą być naprawdę gigantyczne.

Oczywiście, skala strat zależy od wielkości przedsiębiorstwa, zawieranych przez niego kontraktów, umów z klientami i wielu innych czynników, jednak nawet w polskich warunkach, dla niewielkiej firmy straty mogą iść w tysiące złotych. Dlatego coraz większym zainteresowaniem cieszy się tzw. predykcyjne utrzymanie ruchu PdM (predictive maintenance).

Podstawy predykcyjnego utrzymania ruchu

Obecnie nastąpiły duże zmiany w podejściu do utrzymania ruchu, jak pokazano wcześniej, nastawione jest na zapobieganie występowaniu awa-

rii. Zgodnie z tą koncepcją zapobieganie występowaniu nieplanowanych przestojów związanych z awarią maszyny może być realizowane za pomocą różnego rodzaju działań, do których należą m.in. [1]:

• okresowe przeglądy maszyn

• planowane cykliczne konserwacje i remonty

• regularna wymiana zużytych części

• badania i analiza przyczyn wystąpienia awarii.

Powyższe działania, choć skutecznie eliminują ryzyko wystąpienia nieprzewidzianych awarii, generują także dodatkowe koszty związane zarówno z utrzymaniem ruchu (działania serwisowe, magazynowanie części zamiennych), jak i z przestojami produkcyjnymi w związku z wyłączeniem maszyn na czas przeglądu i konserwacji. Są one, oczywiście, mniejsze niż w przypadku działań reakcyjnych, jednak nadal stanowią istotny składnik wydatków związanych z działaniem przedsiębiorstwa. Istnieje także ryzyko, że część przeglądów oraz konserwacji jest robiona na wyrost, niepotrzebnie generując dodatkowe koszty. W związku z tym strategia prewencyjnego utrzymania ruchu oprócz eksploatacji planowo-zapobiegawczej zaczęła także uwzględniać eksploatację na podstawie stanu technicznego maszyn, dając tym samym początek zagadnieniom predykcji w ogólnym podejściu do utrzymania ruchu.

Porównując predykcyjne utrzymanie ruchu z innymi podejściami, warto wspomnieć o jego przewadze nad metodą prewencyjną, która polega na okresowym serwisowaniu maszyn zgodnie z harmonogramem. Prewencyjne utrzymanie ruchu ma na celu zapobieganie awariom poprzez regularne przeglądy, jednak nie zawsze jest to optymalne, ponieważ maszyny mogą być serwisowane, mimo że nie wykazują żadnych oznak uszkodzenia. To generuje dodatkowe koszty związane z niepotrzebnymi przeglądami i wymianą części. W predykcyjnym utrzymaniu ruchu działania serwisowe podejmowane są wyłącznie wtedy, gdy rzeczywiście istnieje ryzyko awarii, co zwiększa efektywność pracy. Z kolei reaktywne utrzymanie ruchu, znane również jako naprawa po awarii, jest najprostszym, ale jednocześnie najmniej efektywnym podejściem. Polega ono na interwencji dopiero wtedy, gdy maszyna przestaje działać. Choć takie podejście może wydawać się najtańsze w krótkiej perspektywie, często prowadzi do poważnych problemów, takich jak nieplanowane przestoje, wysokie koszty napraw, a także ryzyko uszkodzenia innych części maszyny w wyniku awarii jednego z elementów.

Predictive maintenance w działaniu

Z szacunków wynika, że ok. 80 % awarii ma charakter losowy, a pozostałe 20 % przypadków jest związane z wiekiem urządzeń. Wiedzę dotyczącą starzenia się urządzeń mają zwykle najbardziej doświadczeni operatorzy i inżynierowie, ale z przytaczanych już badań firmy Vanson Bourne wynika, że nawet w dużych i nowoczesnych firmach większość operatorów nie jest świadoma, kiedy wymienić, ulepszyć lub konserwować daną maszynę czy urządzenie. Co więcej, z raportu wynika, że skuteczne przewidywanie awarii pozwala ograniczyć koszty operacyjne przedsiębiorstwa nawet od 10 % do 20 %.

Teoretycznie awarie mają charakter losowy, niemiej na podstawie analizy danych można je z pewnym, dość dużym prawdopodobieństwem przewidzieć. Okazuje się bowiem, że każda awaria jest czymś spowodowana, a w przypadku urządzeń mechanicznych i częścio-

wo elektronicznych oraz elektrycznych awaria taka poprzedzona jest pewnymi charakterystycznymi symptomami, np. pojawiającymi się drganiami, losowymi spadkami napięcia, pogorszeniem jakości sygnałów transmisji itp.

Aby dostrzec te objawy potrzebne są właściwe dane, zbierane zarówno z procesu produkcyjnego, jak i poszczególnych maszyn. Ważne jest też to, aby pochodziły one bezpośrednio z czujników a nie z systemów sterujących obrabiarką, gdyż systemy te często odrzucają dane, które nie mieszczą się w założonych zakresach pracy, traktując je jako losowe anomalie – w ten sposób mogą być gubione istotne informacje o nadchodzącej awarii. Na szczęście coraz więcej linii produkcyjnych i obrabiarek numerycznych jest odpowiednio oczujnikowana. Zbierane z nich dane w sposób bezpośredni i pośredni wskazują, jak pracuje urządzenie lub linia automatyki przemysłowej. Dane te mogą być wyświetlane na stacjach operatorskich lub trafiać do bazy danych. Przykładem tego typu bazy jest np. AVEVA Historian, w ofercie firmy ASTOR.

W tego typu bazie zbierana jest cała historia pomiarów, z tagami czasowymi,

a więc informacją, kiedy dany pomiar miał miejsce. Takich danych z reguły jest bardzo dużo i ich liczba zależy od wielkości systemu, liczby czujników, częstotliwości próbkowania itp. Jak łatwo się domyślić, analiza surowych danych, nawet naniesionych na wykres jest bardzo trudna, a czasem wręcz niemożliwa. Nie da się też wykryć jakichkolwiek korelacji między sygnałami – nie widzimy bowiem, czy zmiana jednego z sygnałów wpływa na zmianę drugiego itp.

Alarmy jako reakcja na problemy

System alarmowy pozwala dla każdego pomiaru określić zakres, w którym wartość parametru traktowana jest jako poprawna. W przypadku wyjścia poza ten zakres – zgłaszany jest alarm. Przykładowo, dla czujnika temperatury możemy określić, że prawidłowa wartość temperatury wynosi między 100 °C a 200 °C. Gdy wartość pomiaru wyniesie ponad 200 °C (albo poniżej 100 °C), to generowane jest najpierw ostrzeżenie, a w przypadku większego przekroczenia – alarm. Z całą pewnością tego rodzaju informacja jest przydatna i może ułatwić reakcję na jakiś

GŁÓWNE RÓŻNICE MIĘDZY PODEJŚCIAMI

W UTRZYMANIU RUCHU:

Predykcyjne utrzymanie ruchu:

• Bazuje na analizie danych w czasie rzeczywistym i algorytmach przewidujących awarie.

• Pozwala na dokładne planowanie serwisu i minimalizację przestojów.

• Ogranicza koszty związane z niepotrzebnymi przeglądami i wydłuża żywotność maszyn.

Prewencyjne utrzymanie ruchu:

• Bazuje na harmonogramie okresowych przeglądów, niezależnie od rzeczywistego stanu maszyny.

• Minimalizuje ryzyko awarii, ale może prowadzić do niepotrzebnych serwisów i nadmiernych kosztów.

Utrzymanie na podstawie stanu technicznego CBM (Condition Based Maintenace)

• Bazuje na planowanych działaniach serwisowych w oparciu o wgląd w stan techniczny maszyn. Wykorzystywane są tu alarmy generowane na podstawie sygnałów, takich jak wibracje, temperatura, ciśnienie itp.

• Bieżące śledzenie odczytu tych parametrów pozwala rozpoznawać awarie na ich wczesnym ich etapie, gdy może być już za późno na działania zachowawcze.

Reaktywne utrzymanie ruchu:

• Interwencja następuje dopiero po wystąpieniu awarii.

• Choć koszty początkowe są niskie, w dłuższym okresie mogą wystąpić wysokie koszty napraw i przestojów.

TEMAT NUMERU

problem. Jest to jednak rozwiązanie dalekie od ideału [2].

Warto zauważyć, że widzimy fakt, że temperatura jest już nieprawidłowa, jednak nie wiemy dlaczego. Co gorsza, jeżeli jednocześnie pojawiają się alarmy z innych czujników lub urządzeń, nie tylko nie mamy wiedzy, co się konkretnie zepsuło, ale umyka nam też to, co było pierwotną przyczyną anomalii, a co jej skutkiem. Drugi problem z alarmami jest taki, że bardzo często nasza wiedza jest spóźniona. Jeżeli temperatura przekroczyła limit w danym momencie, to prawdopodobnie do awarii doszło już jakiś czas temu i możemy co najwyżej tylko ratować sytuację, np. zatrzymując proces. Innymi słowy, alarm nie pozwala nam uniknąć awarii, ale ją sygnalizuje.

Podejście predykcyjne różni się radykalnie od tego tradycyjnego, opartego na alarmach. W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że dla każdej maszyny i każdego procesu można określić pewien model działania, który moglibyśmy nazwać wzorcowym. To po prostu zapis prawidłowego przebiegu procesu, złożony z szeregu wartości pomiarów. Taki model tworzony jest na podstawie zebranych danych historycznych [2].

Na podstawie danych historycznych algorytmy predykcyjne uczą się przewidywać, jaki powinien być przebieg prawidłowego sygnału lub sygnałów. Tym samym zawsze jest też wiadome, jaka powinna być wartość tego sygnału w danej chwili i jaka powinna być w ciągu najbliższych sekund, minut, godzin lub dni. Ten sygnał predykcyjny jest nieustannie porównywany do rzeczywistego przebiegu zbieranych z maszyny sygnałów i gdy tylko te dwa przebiegi zaczynają się od siebie różnić, a więc rzeczywisty sygnał zaczyna odbiegać od modelowego, natychmiast wiadomo, że dzieje się coś niedobrego. Dzięki analizie predykcyjnej niemal natychmiast wiemy o każdym pojawiającym się problemie. Mamy więc czas, aby zaplanować i przeprowadzić niezbędne działania naprawcze. Możemy np. niezwłocznie wymienić jakieś urządzenie lub część, możemy też podjąć świadomą decyzję o niepodejmowaniu żadnych działań (gdy

DZIĘKI SYSTEMOM MONITORUJĄCYM

I ALGORYTMOM ANALITYCZNYM, FIRMY MOGĄ LEPIEJ ZARZĄDZAĆ SWOIMI

ZASOBAMI I ALOKOWAĆ PRACOWNIKÓW

ORAZ MATERIAŁY W SPOSÓB BARDZIEJ

PRZEMYŚLANY.

np. wiemy, że w krótkim czasie zaplanowany jest przegląd albo serwis maszyny). Warto tu jeszcze wspomnieć o czułości algorytmu predykcyjnego. Jeżeli badamy odchylenie sygnału rzeczywistego od wzorcowego, możemy zadecydować, jaka będzie dokładność tego badania. Innymi słowy – jak duże odchylenie spowoduje wygenerowanie alarmu. W takim przypadku niewielkie odchylenia nie spowodują alarmu, ale gdy przekroczą określoną wartość –alarm się pojawi [2].

Dzięki algorytmom predykcyjnym można zbudować tzw. mapę kondycji urządzenia. Jest to specjalny rodzaj wykresu ilustrującego przebieg monitorowanego sygnału, pokazującego dodatkowo, w których okresach sygnał był nadmiernie odchylony od normy i jak bardzo. Obszary umiarkowanego odchylenia oznaczane są kolorem żółtym, a tam, gdzie odchylenie było znaczące, pojawia się kolor czerwony [2].

Jak widać, fundamentem analiz predykcyjnych jest gromadzenie historycznych danych. Mając te informacje można wykorzystać algorytmy, w tym algorytmy sztucznej inteligencji AI, które pozwalają je analizować i na bieżąco będą wykrywać pojawiające się anomalie. Na rynku dostępnych jest szereg narządzi przeznaczonych do tego typu analiz, jednym

z nich AVEVA Predictive Analytics, który implementuje cały proces analizy predykcyjnej. Obejmuje on [2]:

• wykr ycie zdarzenia na podstawie analizy odchylenia sygnału rzeczywistego od wzorcowego,

• analizę przyczyn anomalii i wpływu poszczególnych sygnałów na kondycję urządzenia,

• tworzenie zgłoszeń serwisowych,

• rozdysponowanie zadań serwisowych dla pracowników,

• monitorowanie przebiegu akcji serwisowej,

• gromadzenie dokumentacji dokonanych napraw.

Analizy predykcyjne można też uwzględnić przy wyborze odpowiedniego systemu klasy EAM (Enterprise A sset Managemen) czyli oprogramowania do zarzadzania majątkiem firmy, czy oprogramowania klasy CMMS (Computerized Maintenance Management System) czyli specjalizowanej platformy IT dedykowanej służbom utrzymania ruchu. W obu klasach systemów, zebrane dane, np. przez czujniki IoT mogą być wprost wykorzystane do tworzenia modeli, dzięki którym tworzone są mapy kondycji urządzeń i prognozy dotyczące możliwości wystąpienia awarii.

Warto wspomnieć, że na r ynku dostępne są też różne modele uczenia maszynowego sieci neuronowe, które można wprost zaimplementować w systemach EAM czy CMMS. Najczęściej wykorzystuje się tu algorytmy AI odpowiedzialne za regresję, klasyfikację danych, wykrywanie anomalii i ich analizę. W praktyce najlepszą skuteczność przewidywania awarii uzyskuje się przy użyciu kilku modeli jednocześnie. Dzięki integracji z systemami klasy EAM i CMMS wyniki powyższych analiz są w czasie rzeczywistym przetwarzane na zgłoszenia serwisowe, dzięki czemu cały proces jest w dużej części zautomatyzowany. Dodatkowo dane dotyczące pracy maszyn mogą być w czasie rzeczywistym dostępne za pomocą dashboardów wszystkim zainteresowanym użytkownikom. Dane historyczne o występujących w przeszłości awariach są przechowywane w bazie danych, a każda pojawiająca się awaria dostarcza nowych danych i skuteczność przewidywania następnych awarii zwiększa się wraz z czasem użytkowania systemu [1].

Najważniejsze są dane Cały predykcyjny system przewidywania awarii nie byłby możliwy do realizacji bez dostępu do odpowiedniej jakości potrzebnych danych. Współczesne systemy predykcyjnego utrzymania ruchu bazują przede wszystkim na zaawansowanych czujnikach podłączonych do sterowników PLC, technologii IIoT (Industrial Internet of Things) oraz systemach SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition), które działają wspólnie po to, aby gromadzić, monitorować i analizować dane w czasie rzeczywistym. Te technologie łączą ze sobą świat fizyczny maszyn z cyfrowymi platformami analitycznymi, co pozwala na precyzyjne przewidywanie nadchodzących problemów technicznych. Jak wspomniano, czujniki są podstawowym elementem systemów predykcyjnego utrzymania ruchu. Są one montowane bezpośrednio na maszynach i na liniach produkcyjnych. Zbierają one dane o kluczowych parametrach operacyjnych, takich jak wibracje, temperatura, ciśnienie, prędkość obrotowa czy poziom wilgotności, a także rejestrują szereg parametrów elektrycznych, w tym napięcia, prądy czy pobór mocy. Czujniki te są zdolne do ciągłego monitorowania pracy urządzeń, a dane są przesyłane do centralnych systemów analitycznych – np. odpowiedniego modułu w systemie EAM czy CMMS. Zbierane w ten sposób informacje umożliwiają bieżącą ocenę stanu technicznego maszyn, co pozwala na natychmiastową reakcję w przypadku wykrycia anomalii, które mogą prowadzić do awarii.

Technologia IIoT odgrywa kluczową rolę w integracji systemów zbierania danych z maszyn oraz ich analizy. Przemysłowy Internet Rzeczy pozwala na łączenie ze sobą wielu urządzeń i czujników, tworząc sieć, w której dane przepływają swobodnie między różnymi elementami infrastruktury przemysłowej. IIoT umożliwia komunikację między maszynami a systemami centralnymi, co pozwala na zdalne monitorowanie stanu urządzeń oraz przesyłanie danych do chmur y obliczeniowej w celu analizy. Systemy SCADA pełnią zaś funkcję centralnego hubu, który zarządza przepływem danych oraz umożliwia monitorowanie i sterowanie procesami

produkcyjnymi. SCADA nie tylko zbiera dane z czujników, ale także umożliwia wizualizację tych danych w formie czytelnych wykresów i interfejsów, które operatorzy mogą łatwo analizować. Dzięki systemom SCADA dane o stanie maszyn są prezentowane w czasie rzeczywistym, a operatorzy mogą reagować na wszelkie odchylenia w parametrach pracy urządzeń.

Zebrane dane muszą być poddane odpowiedniej analizie, a tutaj na scenę wkraczają sztuczna inteligencja AI (Artifical Intelligence) i uczenie maszynowe ML (Machine Learning). Dzięki tym technologiom możliwe jest automatyczne przetwarzanie dużych ilości danych z czujników, identyfikacja wzorców, o czym wspomnieliśmy już wyżej, które to wzorce lub odchylenia od nich mogą świadczyć o nadchodzących awariach,

a także na ich podstawie można przewidzieć różne zachowania maszyn. Co ważne, algorytmy AI i ML uczą się na podstawie zebranych informacji, dzięki czemu systemy stają się coraz bardziej precyzyjne w identyfikacji problemów. Algorytm może zauważyć subtelne zmiany w wibracjach maszyny, które mogą być wczesnym symptomem zużycia łożysk, i to zanim operator będzie w stanie dostrzec jakiekolwiek oznaki usterki.

Korzyści i zalety

Jedną z najważniejszych korzyści wynikających z wdrożenia predykcyjnego utrzymania ruchu jest minimalizacja przestojów produkcyjnych. Redukcja kosztów napraw to kolejna istotna zaleta związana z predykcyjnym utrzymaniem ruchu. W tradycyjnym podejściu

KORZYŚCI WDROŻENIA PREDYKCYJNEGO UTRZYMANIA RUCHU

Wdrożenie konserwacji predykcyjnej niesie ze sobą szereg istotnych korzyści pozytywnie wpływających na procesy produkcyjne i zarządcze w przedsiębiorstwie. W literaturze przedmiotu wymieniane są tu najczęściej [3]:

1. Zredukowana liczba nieoczekiwanych awarii: planując zadania serwisowe z uwzględnieniem rzeczywistego stanu sprzętu, co w rezultacie pomaga zmniejszyć liczbę nieoczekiwanych awarii oraz minimalizując kosztowne przestoje.

2. Usprawniony harmonogram: predykcyjne utrzymanie ruchu zapewnia narzędzia do planowania rutynowych zadań prewencyjnych. W ten sposób optymalizuje się wydajność zakładu i ogranicza przerwy w jego pracy.

3. Większa dyspozycyjność: regularne monitorowanie stanu sprzętu i wydajności operacyjnej zapewnia maksymalne interwały między naprawami, jak również poprawia ogólną dostępność działających zakładów.

4. Redukcja kosztów: włączenie konserwacji predykcyjnej do programów zarządzania konserwacją może znacznie obniżyć koszty konserwacji poprzez wyeliminowanie niepotrzebnych przestojów i wydłużenie okresu użytkowania kluczowych systemów.

5. Lepsza jakość produktów: wprowadzenie predykcji w produkcji może pomóc w wykrywaniu i korygowaniu problemów związanych z jakością produktu. To doskonały sposób na korygowanie błędów zanim produkt trafi do klienta, który jednocześnie przyczynia się do poprawy jakości produktu i satysfakcji klienta.

6. Ochrona zasobów: predykcja w utrzymaniu ruchu wydłuża okres użytkowania krytycznych systemów. Patrząc na to z szerokiej perspektywy, proces pomaga chronić aktywa i zapewnia stałą wydajność produkcji wysokiej jakości produktów.

7. Zgodność i certyfikacja: utrzymanie ruchu na zasadach predykcyjności może wspierać wysiłki związane z certyfikacją ISO poprzez utrzymywanie stałych poziomów wydajności i jakości. Co więcej, może zapewnić długoterminową zgodności z wymaganiami programów ISO.

8. Korzystniejsze ubezpieczenie: kiedy myślimy o zleceniodawcach, ważne jest zabezpieczenie. Niektóre firmy ubezpieczeniowe oferują niższe składki ubezpieczeniowe od przestojów zakładom z efektywnymi programami utrzymania ruchu. To dlatego, że uznają ich zdolność do zmniejszania częstotliwości i negatywnych skutków przestojów.

źródło: qrmaint.pl

TEMAT NUMERU

reaktywnym, kiedy naprawa jest wykonywana dopiero po awarii, naprawy są często bardziej kosztowne, ponieważ uszkodzenie jednej części maszyny może prowadzić do zniszczenia innych komponentów. Nieplanowane naprawy wymagają często natychmiastowej interwencji serwisu, co może wiązać się z wyższymi kosztami.

Wdrożenie predykcyjnego utrzymania ruchu prowadzi także do wydłużenia żywotności maszyn i urządzeń. Dzięki regularnemu monitorowaniu parametrów operacyjnych, firmy mogą zidentyfikować potencjalne problemy na wczesnym etapie, zanim doprowadzą one do tr wałych uszkodzeń. To pozwala na podejmowanie działań naprawczych w odpowiednim momencie, co zmniejsza zużycie komponentów oraz opóźnia konieczność ich wymiany. Dłuższa żywotność maszyn oznacza mniejsze nakłady na inwestycje w nowe urządzenia oraz lepsze wykorzystanie już istniejących zasobów. Korzyścią, która wpływa na całościowe zarządzanie przedsiębiorstwem, jest poprawa efektywności operacyjnej. Dzięki systemom monitorującym i algorytmom analitycznym, firmy mogą lepiej zarządzać swoimi zasobami i alokować pracowników oraz materiały w sposób bardziej przemyślany. Predykcyjne utrzymanie ruchu dostarcza kluczowych informacji o stanie technicznym maszyn, co pozwala na optymalizację procesów produkcyjnych, ograniczenie strat energii i surowców oraz maksymalne wykorzystanie dostępnych mocy produkcyjnych.

Nie można również zapomnieć o poprawie bezpieczeństwa pracy. Maszyny, które są monitorowane w czasie rzeczywistym i regularnie serwisowane zgodnie z predykcyjnymi danymi, stanowią mniejsze zagrożenie dla pracowników. Wczesne wykrywanie problemów technicznych pozwala na eliminowanie r yzyka nagłych awarii, które mogłyby prowadzić do wypadków lub zagrożenia dla zdrowia i życia pracowników. Bezpieczne środowisko pracy to nie tylko wyższy poziom ochrony personelu, ale także mniejsze ryzyko związane z odpowiedzialnością prawną przedsiębiorstwa.

Systemy dostępne na rynku

Oprócz wspomnianego już systemu AVEVA Predictive Analytics, na r ynku dostępnych jest co najmniej kilkadziesiąt rozwiązań pozwalających prowadzić procesy związane z predykcyjnym utrzymaniem ruchu. Są to m.in.: Siemens MindSphere, czyli platforma monitorowania stanu maszyn w celu przewidywania ich awarii, Schneider Electric EcoStruxure Maintenance Advisor będący platformą IIoT pozwalającą monitorować i analizować dane pochodzące z maszyn. Platforma ta przy użyciu algorytmów AI może też przewidywać możliwość wystąpienia awarii.

Kolejnym systemem jest ABB Ability czyli platforma cyfrowa, która oferuje narzędzia do monitorowania stanu urządzeń, analiz predykcyjnych oraz zdalnego monitorowania urządzeń. Warto też wymienić system Emerson

Plantweb będący oprogramowaniem do monitorowania stanu maszyn, które zintegrowane jest z modułem predykcyjnej analizy i szeregiem narzędzi AI, które wspierają zarządzanie awariami oraz planowaniem konserwacji urządzeń wykorzystywanych w danym przedsiębiorstwie.

Siemens MindSphere to otwarta platforma IoT bazująca na chmurze. W utrzymaniu ruchu, MindSphere może pełnić kluczową funkcję, oferując zaawansowane narzędzia do monitorowania stanu maszyn, analizy danych i przewidywania awarii. Jednym z głównych atutów MindSphere jest możliwość zbierania i przetwarzania danych z różnorodnych czujników oraz maszyn, niezależnie od ich producenta. Platforma pozwala na podłączenie urządzeń poprzez IIoT, co pozwala na monitorowanie w czasie rzeczywistym parametrów operacyjnych, takich jak wibracje, temperatura, prędkość obrotowa, ciśnienie i inne. Siemens MindSphere umożliwia także implementację algorytmów sztucznej inteligencji AI i uczenia maszynowego ML, które analizują dane historyczne i bieżące w celu przewidywania przyszłych awarii.

Schneider Electric EcoStruxure Maintenance Advisor to zaawansowane narzędzie dedykowane predykcyjnemu utrzymaniu ruchu, które integruje się z systemami zarządzania produkcją i infrastrukturą przemysłową. Bazując na a rchitekturze EcoStruxure –platformie Schneider Electric dla Przemysłu 4.0 – Maintenance Advisor umożliwia firmom monitorowanie stanu maszyn, analizę danych operacyjnych w czasie rzeczywistym oraz przewidywanie potencjalnych awarii.

Jedną z klucz owych funkcji EcoStruxure Maintenance Advisor jest ciągłe monitorowanie stanu maszyn za pomocą czujników i systemów IIoT. Zbierane dane są przetwarzane za pomocą zaawansowanych algorytmów, co umożliwia wykrycie odchyleń od normy, które mogą świadczyć o potencjalnych problemach technicznych. System wykorzystuje algorytmy sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego do analizy zgromadzonych danych historycznych oraz bieżących.

EcoStruxure Maintenance Advisor oferuje również integrację z systemami

SCADA i MES, co pozwala na pełną synchronizację danych z różnych źródeł oraz zarządzanie procesami produkcyjnymi w jednym miejscu.

Firma ABB dysponuje platformą ABB Ability, która jest zaawansowanym, cyfrowym rozwiązaniem, bazującym na technologii Internetu Rzeczy. Platforma ta dostarcza szereg narzędzi do monitorowania, analizy i optymalizacji infrastruktury przemysłowej. Podstawowym zadaniem platformy ABB Ability jest ciągłe monitorowanie stanu maszyn i urządzeń za pomocą zintegrowanych systemów IIoT – czujniki rozmieszczone na maszynach zbierają dane dotyczące kluczowych parametrów operacyjnych. Platforma analizuje dane historyczne i bieżące, aby rozpoznać wzorce, które mogą wskazywać na nadchodzące problemy techniczne. Subtelne zmiany w wibracjach silnika lub stopniowy wzrost temperatury mogą sugerować zbliżającą się awarię komponentu. Dzięki algorytmom AI i uczenia maszynowego ABB Ability jest w stanie przewidzieć te awarie z dużą precyzją, co pozwala na zaplanowanie konserwacji w sposób minimalizujący przestoje.

Ostatnim rozwiązaniem jest Emerson Plantweb. Emerson Plantweb to kompleksowa platforma cyfrowa, która integruje technologie Industrial Internet of Things, sztuczną inteligencję, oraz analitykę danych w celu optymalizacji procesów przemysłowych. W kontekście predykcyjnego utrzymania ruchu, Plantweb dostarcza szeregu narzędzi, które pozwalają na zdalne monitorowanie stanu maszyn, przewidywanie awarii i planowanie konserwacji w oparciu o rzeczywiste dane, co prowadzi do redukcji przestojów, kosztów operacyjnych oraz zwiększenia efektywności operacyjnej.

Co ciekawe, system korzysta z modeli matematycznych, które uczą się na podstawie wzorców operacyjnych i mogą wykrywać anomalie sygnalizujące zbliżające się problemy techniczne. Dzięki tej zaawansowanej analizie Plantweb może wskazać, które elementy maszyn wymagają konserwa-

cji lub naprawy, zanim ich uszkodzenie spowoduje przerwę w produkcji. Plantweb oferuje także zaawansowane analizy i raportowanie, które pomagają menedżerom i operatorom zrozumieć długoterminowe trendy w działaniu maszyn. System generuje szczegółowe raporty o stanie technicznym urządzeń, efektywności energetycznej, poziomie zużycia komponentów, a także przewidywanych terminach konserwacji. Platforma Emerson Plantweb jest również wyjątkowo elastyczna i dobrze skalowalna, co pozwala na jej integrację z istniejącymi systemami zarządzania produkcją, takimi jak SCADA czy MES, oraz ERP.

Przyszłość predykcyjnego utrzymania ruchu

Jednym z głównych kierunków rozwoju predykcyjnego utrzymania ruchu jest głębsza integracja z Przemysłem 4.0. W najbliższej przyszłości kluczową rolę będą odgrywać takie technologie, jak IIoT, big data, chmura obliczeniowa i cyfrowe bliźniaki (digital twins). Maszyny i urządzenia przemysłowe stają się coraz bardziej „inteligentne”, a dzięki wszechobecnym czujnikom oraz połączonym systemom, dane dotyczące ich stanu technicznego mogą być na bieżąco analizowane, często w miejscu ich powstawania. Dlatego analitycy przewidują wspólny rozwój predykcyjnego utrzymania ruchu i systemów Edge AI.

Co więcej, współpracujące z człowiekiem roboty (koboty) będą wyposażone w coraz bardziej zaawansowane algorytmy AI i zdolności adaptacyjne,

co pozwoli na przeprowadzanie napraw, monitorowanie stanu maszyn oraz realizację precyzyjnych operacji serwisowych w sposób autonomiczny lub półautonomiczny. Rozwój sieci neuronowych i głębokiego uczenia (deep learning) umożliwi tworzenie bardziej skomplikowanych i precyzyjnych modeli predykcyjnych. Przewiduje się, że w niedalekiej przyszłości AI będzie mogła nie tylko przewidywać awarie, ale również optymalizować parametry pracy maszyn w czasie rzeczywistym, analizując miliony danych i wyciągając na ich podstawie wnioski na poziomie, który wykracza poza ludzkie możliwości.

Jak widać, przyszłość predykcyjnego utrzymania ruchu rozpatrywać należy jako jeden z kluczowych elementów rozwoju P rzemysłu 4 .0. W n adchodzących latach możemy spodziewać się znacznych postępów w tej dziedzinie, szczególnie w kontekście coraz bardziej złożonych systemów analizy danych, współpracy robotów z ludźmi (kobotów), a także rozwoju sztucznej inteligencji, sieci neuronowych i głębokiego uczenia. Wszystkie te elementy będą ze sobą ściśle powiązane wprowadzając rewolucję w sposobie, w jaki firmy monitorują, analizują i utrzymują swoje maszyny.

dr inż. Marcin Bieńkowski AUTOMATYKA

Literatura i źródła:

[1] Materiały firmy DSR, www.dsr.com.pl

[2] Materiały firmy ASTOR, www.astor.com.pl

[3] Materiały firmy QRmaint, qrmaint.pl

Predykcja czy reakcja? Nowoczesna diagnostyka

Działy utrzymania ruchu dążą do implementacji diagnostyki predykcyjnej, ponieważ wiedzą, że skupienie się na urządzeniach, które mogą ulec awarii, przy jednoczesnym pozostawieniu sprawnych urządzeń w eksploatacji, pozwoli zaoszczędzić miliony na kosztach utrzymania ruchu.

Unikanie nieplanowanych postojów i zatrzymań instalacji, a także skuteczne planowanie zakresów postojów remontowych jest celem każdej organizacji, szczególnie działów utrzymania ruchu.

Diagnostyka reaktywna kontra predykcyjna Automatyczne zawory regulacyjne i odcinające są kr ytycznymi komponentami w ogromnej liczbie procesów, a konsekwencje ich nieprzewidzianej awarii mogą kosztować miliony złotych. Niestety wiele zaworów automatycznych nie daje żadnych oczywistych znaków poprzedzających nadchodzące problemy. W przypadku trybu automatycznej regulacji, system kompensuje pogarszającą się wydajność zaworu, dzięki czemu pętla nadal działa, choć ze zmniejszoną wydajnością. Ostatecznie zawór ulega całkowitej awarii, zakłócając proces lub wymuszając zatrzymanie instalacji.

W rzeczywistości często pojawiają się oznaki zbliżającej się awarii, ale te oznaki mogą być dość subtelne (rys. 1). Mimo to, gdyby udało się je wykryć i podjąć odpowiednie działania, można by przygotować niezbędne części zamienne, zaplanować krótki postój w celu wykonania naprawy i tym samym zminimalizować straty produkcyjne.

Kluczowym elementem, który umożliwia taką predykcyjną diagnostykę są dane. W idealnym przypadku im więcej jest informacji, tym dokładniejsze mogą być przewidywania. Historycznie, zautomatyzowane dane dotyczące zaworów ograniczały się do położenia zaworu, ale z każdą generacją inteligentnych ustawników pozycyjnych, dostępnych jest coraz więcej informacji.

Ustawniki pozycyjne wykorzystują szereg czujników do monitorowania zaworu i wykr ywania nieprawidłowości w miarę ich narastania. Zaawansowane modele z diagnostyką umożliwiają

zarówno monitorowanie off-line, jak i on-line. Sygnatury zaworów i dane dotyczące instalacji można rejestrować i porównywać z przyszłymi testami, aby odnotować wszelkie rozbieżności. Tego typu pomiary on-line rejestrują bieżącą wydajność zaworu i przejściowe problemy, które w przeciwnym razie mogłyby być trudne do wykrycia.

Valve Health App

Nowa aplikacja Valve Health jest częścią ekosystemu Plantweb Insight i jest dedykowana zaworom regulacyjnym. Wykorzystuje niestandardową analizę danych, aby zapewnić terminowe wskaźniki stanu zdrowia w całym zakładzie w celu poprawy bezpieczeństwa i wydajności.

Emerson stworzył aplikację Valve Health, która łączy wiedzę specjalistyczną firmy Fisher w zakresie zaworów regulacyjnych z zaawansowanymi algorytmami analitycznymi. Nowa aplikacja umożliwia użytkownikom wizualizację całej połączonej zainstalowanej bazy zaworów, przy jednoczesnym ustalaniu priorytetów działań

Rys. 1. Zawór często wykazuje subtelne oznaki degradacji na długo przed całkowitą awarią. Jeśli te warunki zostaną zauważone i zostaną podjęte odpowiednie działania, można uniknąć nieplanowanych przerw pracy instalacji

na podstawie wskaźnika stanu każdego zaworu. Pomaga to personelowi zakładu optymalizować czynności związane z naprawą zaworów, co przekłada się na szybsze i lepsze decyzje dotyczące konserwacji oraz skrócenie przestojów. Większość zakładów przemysłowych ma setki zaworów regulacyjnych zainstalowanych i działających w różnych zastosowaniach. Zawory te mają wiele części, które muszą działać w precyzyjny sposób, aby regulować przepływy mediów, przy czym niektóre z tych części mają stały, bezpośredni kontakt z mediami. Te warunki pracy powodują zużycie, wymagając od personelu utrzymania ruchu śledzenia stanu każdego zaworu. Zwykle odbywa się to przez indywidualne badanie każdego zaworu, lokalnie lub zdalnie, co jest zadaniem czasochłonnym, wymagającym wysokiego poziomu wiedzy specjalistycznej w celu ustalenia stanu zaworu i podjęcia odpowiednich działań.

Aplikacja Plantweb Insight Valve Health przyspiesza i upraszcza zadanie monitorowania zaworu regulacyjnego, zapewniając przyjazny dla użytkownika interfejs z łatwą do zrozumienia i intuicyjną grafiką. Aplikacja zawiera wskaźnik stanu zaworu Emerson, opracowany przez zastrzeżony algorytm, który pokazuje personelowi zakładu wskaźnik stanu zdrowia każdego zaworu. Umożliwia to użytkownikom wprowadzanie informacji dotyczących procesów w zakładzie, w tym krytyczności zaworu i wpływu finansowego w przypadku awarii zaworu, dzięki czemu wskaźnik staje się bardziej dokładny.

Aplikacja umożliwia ustalanie priorytetów działań serwisowych za pomocą pięciu różnych wskaźników – statusu pilności naprawy, wskaźnika stanu zaworu, wpływu finansowego, krytyczności i statusu alertu NE107 – w celu spełnienia określonych potrzeb. Aplikacja generuje wyjaśnienia, zalecenia i sugerowany czas podjęcia działań. Ten ostatni wskaźnik jest całkowicie nowy na r ynku i jest jedną z unikalnych funkcji aplikacji.

Wnioski

Przewidywanie przyszłości nie jest łatwe, ale jest możliwe, gdy odpowiednie dane mogą zostać zebrane i zanalizowane przez profesjonalne narzędzia.

Wiele istniejących ustawników pozycyjnych może dostarczyć niezbędne dane, które pozwolą inżynierom utrzymania ruchu skrócić czas analizy i szybciej rozwiązywać problemy. W efekcie zwiększy się czas sprawności urządzeń i zmniejszy liczba nieplanowanych przestojów. Te i inne korzyści prowadzą do wzrostu produktywności, obniżenia kosztów i poprawy rentowności instalacji.

Sp. z o.o. ul. Konstruktorska 13, 02-673 Warszawa tel. 22 45 89 100/200 https://emerson.com/pl

Valve Experts

Daily Users

PoStaw na rozwój zawodowy

Profesjonalne szkolenia dla przemysłu oraz kadry inżynierskiej

Centrum Szkoleniowe Sieć badawCza łukaSiewiCz

Przemy Słowy inStytut automatyki i Pomiarów PiaP

Centrum Szkoleniowe PiaP

S zkolenia

Programowanie robotów abb – kurs podstawowy - szkolenie u klienta

Programowanie robotów Comau – kurs podstawowy - szkolenie u klienta

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP

al. jerozolimskie 202, 02-486 warszawa www.piap.pl tel. 22 874 0 194, 198 cspiap@piap.pl

Programowanie robotów kuka – kurs podstawowy - szkolenie w Instytucie - szkolenie u klienta

Szkolenie zaawansowane z programowania robotów kuka - szkolenie w Instytucie - szkolenie u klienta

Terminale operatorskie, komputery i monitory

przemysłowe

Do sterowania zautomatyzowanymi procesami produkcyjnymi oraz zaawansowanymi urządzeniami i maszynami służą komputery przemysłowe. Do kontrolowania i wpływania na przebieg procesów technologicznych wykorzystuje się interfejsy użytkownika wyświetlane na monitorach przemysłowych oraz terminale operatorskie.

Agnieszka Staniszewska

Ze względu na ciągły rozwój automatyzacji i robotyzacji w przemyśle, maszyny, urządzenia i całe linie technologiczne stają się niejednokrotnie coraz bardziej złożone, umożliwiając realizację coraz bardziej skomplikowanych zadań. W  związku z tym niezbędne jest używanie komputerów przemysłowych, zapewniających elastyczność w projektowaniu systemów sterowania, wysoką wydajność oraz możliwość synchronizacji pracy wielu urządzeń. W  tym kontekście nie dziwi fakt, że producenci i dystrybutorzy działający na rynku automatyki, nieustannie poszerzają i rozwijają swoją ofertę komputerów przemysłowych. Do  interakcji z systemami sterowania służą terminale operatorskie oraz monitory, których oferta na  rynku automatyki jest równie bogata, a  grono producentów i  dystrybutorów bardzo szerokie.

Komputery przemysłowe

Komputery przemysłowe służą najczęściej do  sterowania procesami produkcyjnymi lub złożonymi zautomaty-

zowanymi maszynami i  urządzeniami. Można je również spotkać w automatyce budynkowej, maszynach budowlanych, sprzęcie medycznym, wojskowym i inteligentnych systemach transportowych. Wśród komputerów przemysłowych można wyróżnić modele jednopłytkowe, które cechują niewielkie wymiary oraz to, że – na  co wskazuje ich nazwa – są  zmontowane w  całości na  jednej płytce. Kolejnym rodzajem są komputery w wykonaniu box – zamknięte w szczelnej i wytrzymałej obudowie, dostępne w określonych konfiguracjach, najczęściej bez późniejszej możliwości rozszerzenia, charakteryzujące się kompaktową budową. Możliwość ewentualnej rozbudowy i łatwej konfiguracji to cechy modułowych komputerów przemysłowych.

Komputery przetwarzają dane z  poszczególnych sekcji linii technologicznych i  nadzorują przebieg całego procesu, umożliwiają zarządzanie, archiwizację danych oraz raportowanie. Są  urządzeniami nadrzędnymi, które mogą współpracować ze sterownika-

mi PLC odpowiedzialnymi za działanie poszczególnych sekcji. Sterowniki PLC sterują danym obiektem zgodnie z wcześniej założonym algorytmem, jednocześnie udostępniając dane niezbędne dla systemu nadrzędnego pracującego na komputerze przemysłowym.

Komputery panelowe

Na rynku dostępne są  również komputery panelowe, które w  swoją obudowę mają wbudowany monitor. Służą głównie do  monitorowania przebiegu procesu technologicznego, wizualizacji, prezentacji aktualnych parametrów pracy systemu oraz danych historycznych, a także są  wykorzystywane do  uruchamiania systemów SCADA. Dostępne na rynku modele mają wyświetlacze o różnej wielkości. Najczęściej są to ekrany dotykowe – pojemnościowe lub rezystancyjne. Integracja w jednej obudowie wszystkich elementów jest rozwiązaniem wygodnym. Komputery panelowe cechują się dzięki temu mniejszą liczbą złączy Redukcji ulega okablowanie i ewentualne ryzyko uszkodzenia połączenia między jednostką sterującą a wyświetlaczem. Panel umożliwia dostęp do funkcjonalności komputera.

Należy jednak pamiętać o tym, że integracja jednostki oraz panelu staje się wadą, gdy któryś z tych elementów ulegnie uszkodzeniu. Często będzie to wymagało wymiany całego komputera przemysłowego, co generuje większe koszty, gdy sprzęt jest już poza okresem gwarancyjnym. Wynika to ze ścisłego zintegrowania wszystkich komponentów.

Cechy komputerów przemysłowych

Sprawdzone podzespoły renomowanych producentów, przy produkcji których nie popełniono żadnych błędów, nie są wystarczającym gwarantem tego, że dany komputer nadaje się do zastosowań przemysłowych. Głównym tego powodem jest środowisko. W zależności od miejsca realizacji zautomatyzowanego procesu sterowanego przez komputer, musi on być odporny na niską lub wysoką temperaturę, jej częste zmiany, obecność pyłu, wysoką wilgotność. Przydatna jest również odporność na ewentualne skoki napięć czy wyładowania elektrostatyczne. W związku z tymi wymaganiami, które mają bezpośredni wpływ na niezawodność linii produkcyjnej, komponenty używane do budowy komputerów prze-

mysłowych muszą być bardziej odporne na czynniki zewnętrzne – np temperaturę otoczenia – niż ich standardowe odpowiedniki.

Istotnym problemem, z którym mierzą się producenci komputerów przemysłowych jest odpowiednie chłodzenie. Jego brak może powodować uszkodzenia komponentów lub zawieszanie się komputera podczas pracy. W  standardowych wersjach komputerów chłodzenie jest realizowane z  użyciem wentylatorów. W  przypadku tych dedykowanych do przemysłu, wentylatory nie są dobrym rozwiązaniem, ponieważ wstrząsy, pyły i zanieczyszczenia mogłyby uszkodzić łożyska, co z kolei mogłoby prowadzić do zatarcia się silniczków i ich unieruchomienia. Przeszkodą w używaniu wentylatorów jest również ewentualna wilgoć, która mogłaby dostawać się do wnętrza obudowy przez otwory wentylacyjne i powodować korozję lub zwarcia. Zważając na wymienione czynniki, producenci komputerów przemysłowych rezygnują ze stosowania wentylatorów na rzecz dużych radiatorów i chłodzenia pasywnego. Kolejną cechą charakteryzującą komputery przemysłowe jest odporność na wstrząsy i wibracje, które mogą

Pamięć zewnętrzna

Materiał obudowy tworzywo tworzywo stal nierdzewnastal

Sposób montażu

ochrony

Tab. 1. Wybrane komputery przemysłowe

towarzyszyć realizacji procesu technologicznego. Używane komponenty muszą być dobrze zmontowane. Luty muszą być trwałe, ale jednocześnie nie mogą powodować naprężeń. Mogłyby one potencjalnie prowadzić do  przerwania kontaktu podczas występowania wstrzą-

podłoga

sów. W  celu tłumienia drgań podczas montowania większych komponentów stosuje się elastyczne wypełniania oraz podkładki. Unika się wszelkich złączy i gniazd, które mogłyby się poluzować. Ponadto w komputerach przemysłowych zastosowanie znajdują dyski SSD, które

WAŻNA JEST DEKLAROWANA PRZEZ PRODUCENTA ŻYWOTNOŚĆ KOMPUTERA, ALE RÓWNIEŻ CZAS OFEROWANEGO

WSPARCIA TECHNICZNEGO

ORAZ MINIMALNY CZAS, PRZEZ KTÓRY DANY MODEL BĘDZIE JESZCZE

DOSTĘPNY NA RYNKU.

są odporniejsze na wibracje, wytrzymalsze, ale również szybsze.

Komputer przemysłowy powinien charakteryzować się wysoką niezawodnością oraz długą deklarowaną żywotnością. Najczęściej pracuje on  w trybie ciągłym lub czas jego działania jest zdecydowanie dłuższy niż bezczynności. Pożądane jest, aby przewidywana żywotność była zdecydowanie dłuższa niż w przypadku standardowego komputera do zastosowań ogólnych. Zmiana sprzętowa w przypadku komputera biurowego czy domowego nie powoduje większych problemów, jest wręcz niejednokrotnie pożądana ze względu na chęć osiągnięcia lepszych parametrów sprzętowych i możliwość korzystania z nowinek technologicznych. Z  kolei zmiana sprzętu

nie dotyczy nie dotyczy

Intel Core i3/i5/i7/i9 13. i 12. generacji

Core 12. generacji

Atom

Core 11. generacji

w przypadku komputera przemysłowego nie jest pożądana, ponieważ wymagałaby dostosowania nowego urządzenia do  zastanych warunków i  komponentów w  danym układzie automatyki lub dostosowania konfiguracji sprzętowej systemu automatyki do nowego komputera przemysłowego. Zamiana komputera na  nowocześniejszy powodowałaby pojawienie się problemu z kompatybilnością sprzętową. Ponadto każda zmiana wymaga przestoju zautomatyzowanej linii, serii testów i ewentualnych poprawek, co jest kosztowne i  niepożądane w  przedsiębiorstwach. Dlatego ważna jest deklarowana przez producenta żywotność komputera, ale również czas oferowanego wsparcia technicznego oraz minimalny czas, przez który dany

model będzie jeszcze dostępny na rynku. Może być to istotne w kontekście ewentualnej usterki i konieczności szybkiego rozwiązania problemu.

Jak dobrać komputer do aplikacji

Dobierając komputer przemysłowy do konkretnej aplikacji, należy najpierw podjąć decyzję dotyczącą jego rodzaju. Do wyświetlania informacji i  nadzorowania przebiegu procesu przeznaczone są komputery panelowe. Do sterowania i kontroli zautomatyzowanymi procesami zastosowanie znajdują modele typu box oraz modułowe.

Komputery przemysłowe są  przystosowane do  różnego sposobu montażu. Mogą być montowane na  szynie

DIN bezpośrednio w szafie sterowniczej (komputery kompaktowe typu box), zgodnie ze standardem VESA (komputery panelowe), przystosowane do montażu na powierzchni poziomej lub pionowej. Od miejsca montażu zależy również materiał, z  którego wykonana jest ich obudowa.

Wybierając konkretny model komputera przemysłowego należy zwrócić uwagę na  jego odporność na  czynniki zewnętrzne – zakres temperatury, w którym producent deklaruje niezawodną pracę, dopuszczalną wilgotność, deklarowaną odporność na wstrząsy oraz stopień ochrony. W przypadku modeli panelowych najczęściej stopień ochrony od frontu jest zdecydowanie większy niż pozostałej części urządzenia.

Dobierając konkretny model komputera przemysłowego, należy zwrócić uwagę na procesor, jego częstotliwość taktowania, liczbę rdzeni, dostępną pamięć wewnętrzną Flash i  RAM, liczbę slotów na pamięć RAM, rodzaj pamięci zewnętrznej, ewentualne możliwości jej rozbudowy, liczbę portów USB, COM, PCI, liczbę gniazd ethernetowych czy rodzaje złącz do przesyłu obrazu.

Terminale operatorskie

Do interakcji systemu automatyki z jego operatorem służą terminale i  monitory. Terminale operatorskie są przeznaczone do obsługi nieskomplikowanych procesów, prostych maszyn i urządzeń lub konkretnych fragmentów linii technologicznej. Charakteryzują się niewielkimi wymiarami, ich ekrany mają zazwyczaj klika cali. Z wielkością ekranu bezpośrednio powiązana jest rozdzielczość, która stanowi pe wne ograniczenie w projektowaniu interfejsu użytkownika wyświetlanego na ekranie terminalu. Dawniej ekrany nie były

4,3710710,115,6

dotykowe, a do obsługi interfejsów konieczne były fizyczne przyciski. Obecnie zdecydowana większość terminali ma ekrany dotykowe rezystancyjne lub pojemnościowe, a ewentualna obecność przycisków stanowi wyłącznie uzupełnienie. Fizyczne przyciski mogą być używane do wywoływania najczęściej realizowanych funkcji w celu zwiększenia ergonomii użytkowania.

Wybierając model terminalu operatorskiego, należy zwer yfikować model procesora, który się w nim znajduje, jego częstotliwość taktowania, dostępną pamięć Flash oraz RAM, liczbę udostępnionych portów, obsługiwane interfejsy. Ważne jest sprawdzenie warunków pracy, w których producent deklaruje niezawodną pracę urządzenia. Istotny jest również stopień ochrony urządzenia, zwłaszcza od  strony frontowej, ponieważ to właśnie ekran znajdujący się od frontu będzie bezpośrednio narażony na działanie temperatury, wilgoci, pyłów i zanieczyszczeń pochodzących z otoczenia.

Monitory przemysłowe

Monitory przemysłowe służą do wyświetlania obrazu w trudnych warunkach panujących w  zakładach produkcyjnych. Charakteryzują się wysoką odpornością na czynniki środowiskowe, jak temperatura, wilgotność, zapylenie, przystosowaniem do  pracy ciągłej, w  towarzystwie wstrząsów i wibracji, wysoką niezawodnością i długą żywotnością.

Monitor przemysłowy co do zasady nie powinien mieć żadnych otworów oraz ruchomych elementów chłodzenia. Bezwentylatorowa koncepcja budowy obniża ryzyko awarii wywołanej gromadzeniem się pyłów i  kurzów wewnątrz urządzenia. Ważny jest materiał, z którego powstaje monitor. Przykładowo aluminium malowane proszkowo, pokryte powłoką ochroną umożliwia skuteczne zabezpieczenie przed zarysowaniami i pojawianiem się rdzy.

Monitory serii ESAWARE oferowane przez firmę Sabur są  dodatkowo pokryte teflonową powłoką, która jest nieprzywieralna i charakteryzuje się wysoką

Tab. 2. Wybrane terminale operatorskie

7 3,55,74,37912

odpornością na działania agresywnych substancji. Ponadto zastosowanie zaokrąglonych krawędzi przedniej ramki ułatwia utrzymanie monitora i jego otoczenia w czystości.

Najczęściej monitory przemysłowe mają ekrany o wielkości kilkunastu do kilkudziesięciu cali, dzięki czemu prezentowane na nich wizualizacje mogą być złożone i jednocześnie czytelne. Najczęściej wspomniane ekrany są  dotykowe, aby w łatwy sposób móc zapewnić interakcję użytkownika z systemem, ale do wybranych zastosowań wystarczającym rozwiązaniem może okazać się ekran bez dotyku. Dla ergonomii pracy warto zwrócić uwagę, czy ekran ma wbudowane podświetlenie oraz powłokę antyrefleksyjną, jaki oferuje kąt widzenia, czas reakcji i czas odświeżania.

Wybierając konkretny monitor, należy zwrócić uwagę na dostępne sposoby jego montażu. W zależności od potrzeby montaż może odbywać się na  obudowie maszyny lub specjalnym wysięgniku (VESA). Wybrane modele mają możli-

wość montażu zarówno w poziomie, jak i w pionie, co czyni je bardziej uniwersalnymi. Może się bowiem okazać, że pionowa orientacja jest korzystniejsza dla danej konstrukcji, albo że interfejs użytkownika czy wizualizacja lepiej wyglądają w omawianej orientacji. Warto również sprawdzić umiejscowienie przycisków oraz czy istnieje ewentualna możliwość

ich blokady. Może się to okazać kluczowe w trakcie projektowania miejsca montażu takiego monitora.

Firma Pepperl+Fuchs oferuje serię monitorów przemysłowych VisuNet. Modele GXP mają kompaktową konstrukcję, dwie wielkości wyświetlacza i  są przeznaczone do  zastosowań biotechnologicznych. FLX to gama moni-

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

torów dostosowanych do potrzeb przemysłu petrochemicznego, chemicznego i farmaceutycznego, ma niezbędne atesty do pracy w strefach zagrożonych wybuchem. Modele FLX Edge to monitory przeznaczone do  pracy w  szczególnie trudnych warunkach środowiskowych, dostosowane do zmywania.

ASTOR w swoim portfolio prezentuje serię monitorów przemysłowych AS56MKR o szczelności IP69K. Urządzenia należące do tej serii mają dotykowe ekrany rezystancyjne. Są dedykowane dla branży spożywczej, farmaceutycznej i chemicznej, gdzie mogą być często narażane na  kontakt z  wodą i  poddawane cyklicznej dezynfekcji.

Z kolei firma Phoenix Contact oferuje dotykowe monitory przemysłowe o  różnych wymiarach ekranów pojemnościowych. Ich obudowa zapewnia wysoką kompatybilność elektromagnetyczną. Można je  montować na obudowie lub wysięgniku. Dzięki opcjonalnym ekspanderom KVM można transmitować sygnał obrazu i dotyku nawet na odległość do 90 m.

Zakłócenia

Urządzenia elektryczne znajdujące się w  pobliżu komputerów i  monitorów emitują fale elektromagnetyczne, które mogą zakłócać prawidłowe działanie tych komponentów – komunikację, strumieniowanie danych oraz działanie obwodów elektronicznych. Należy pamiętać, że standardowe modele komputerów i  monitorów są  przeznaczone do użytku domowego lub biurowego, gdzie zakłócenia elektromagnetyczne nie występują.

W przypadku komputerów przemysłowych odporność na zakłócenia zapewnia wewnętrzne ekranowanie urządzeń. Warto zauważyć, że modele panelowe dzięki integracji z wyświetlaczem mają zredukowane ryzyko zakłóceń przesyłu obrazu. Ważnym aspektem w  kontekście potencjalnych zakłóceń elektromagnetycznych jest odległość komputera od panelu oraz sposób ich połączenia. Każdy standard ma  swoje ograniczenia dotyczące odległości, na  której transmisja danych odbywa się bez zakłóceń. Należy jednak pamiętać, że w warunkach przemysłowych każdy dodatkowy metr przewodu zwiększa r yzyko pojawienia

się problemów ze stabilnym przesyłem obrazu oraz niezawodnością działania. Pomocne może okazać się przesyłanie sygnału z użyciem transmitera i kabla ethernetowego.

Przemysł 4.0

Koncepcja Przemysłu 4.0, opierająca się na gromadzeniu i przetwarzaniu danych oraz wykorzystywaniu wniosków z analiz do optymalizacji działania procesów, wymaga niezawodnego sprzętu o dobrej wydajności. Komputery przemysłowe są doskonałym narzędziem, dzięki któremu dane procesowe mogą być pozyskiwane, wstępnie przetwarzane i  przekazywane do  systemów nadrzędnych. Te gromadzą dane historyczne, na podstawie których proponują wydajniejsze rozwiązania. Dzięki wnioskom z  analiz zgromadzonych danych można ulepszać algorytmy działania zautomatyzowanych procesów, korygując systemy sterowania realizowane przez komputery. Łatwiej jest zarządzać rozbudowanymi systemami sterowania, gdy na obiekcie dostępny jest komputer.

Również monitory przemysłowe wpisują się w koncepcję rozwoju Przemysłu 4.0. Na nich mogą być wyświetlane aktualne oraz archiwalne dane procesowe, trendy, ostrzeżenia o ewentualnych zagrożeniach, wizualizacje, stany poszczególnych maszyn i urządzeń, komunikaty związane z  bezpieczeństwem. Monitor może być miejscem, na którym prezen-

towane są  informacje dotyczące eksploatacji i konserwacji poszczególnych komponentów.

Coraz większą popularnością cieszy się łączność bezprzewodowa. W  warunkach przemysłowych możliwe jest zapewnienie stabilności połączenia z jej użyciem. W związku z tym w ramach koncepcji Przemysłu 4.0 można rozważać zastępowanie monitorów przemysłowych tabletami w wykonaniu przemysłowym. Oczywistą zaletą takiego rozwiązania jest mobilność. Ponadto jeden tablet może zarządzać kilkoma urządzeniami lub maszynami.

Podsumowanie

Rosnący stopień zautomatyzowania i zrobotyzowania procesów produkcyjnych oraz sukcesywne wdrażanie koncepcji Przemysłu 4.0 w przedsiębiorstwach prowadzi do zwiększenia zapotrzebowania na komputery i  monitory przemysłowe oraz terminale operatorskie. Chcąc zapewnić niezawodność działania i długą żywotność, niezależność od  warunków środowiskowych i  wysoką wydajność, należy korzystać z  bogatej oferty rozwiązań dedykowanych dla przemysłu. Mimo wyższych kosztów początkowych, opłacalność inwestowania w przemysłowe wykonania komputerów, monitorów i terminali jest większa.

Agnieszka Staniszewska AUTOMATYKA

Większa wydajność procesora Intel 11. generacji

Odświeżona seria komputerów przemysłowych

Astraada AS56PCC

Zakończenie produkcji procesorów i5-7200U sprawia, że prekonfigurowane komputery Astraada z serii AS56A (Performance) przechodzą w stan EOL (End Of Life). W ich miejsce na rynku pojawia się nowa seria Astraada AS56PCC. Dalej omawiamy najważniejsze wprowadzone w niej nowości.

Mateusz Fas

Ze względu na  stosowanie w  komputerach A straada modułowej konstrukcji, front IPC pozostaje taki sam, a  co za tym idzie, otwór montażowy również nie ulega zmianie. Zachowanie tego samego otworu montażowego umożliwia łatwą wymianę komputerów, co jest ważne w kontekście konserwacji oraz modernizacji maszyn i instalacji. Również przy projektowaniu nowych aplikacji można zachować ten sam standard, co ułatwia standaryzację w  obrębie floty komputerów oraz ser wisowanie i zarządzanie nimi.

Komputer jest wyposażony w cztery porty RS-232/RS-485, które łatwo można przełączać za pomocą wbudowanego switcha

Modułowa konstrukcja komputerów AS56A/AS56PCC

W komputerach z  serii AS56PCC zmienia się jedynie jednostka centralna, która doczekała się znaczącego uaktualnienia. Wykorzystuje ona procesory Intel Core i3, i5  oraz i7  z 8. lub 11. generacji.

Większe możliwości

obliczeniowe

W prekonfigurowanych modelach znalazł się procesor I5-11500T, który zastąpił stosowany w  poprzedniej serii model i5-7200U Procesor i5-11500T jest oparty na  nowszej architekturze, co przekłada się na  lepszą wydajność w obliczeniach i szybsze wykonywanie zadań. Ma  więcej rdzeni (sześć) i  wątków (12) w  porównaniu do  i5-7200U (dwa rdzenie, cztery wątki), co znacznie poprawia wielozadaniowość.

Procesor i5-11500T, dzięki niskiemu TDP, jest zoptymalizowany pod kątem niższego zużycia energii przy zachowaniu wysokiej wydajności, co jest ważne w  zastosowaniach przemysłowych, gdzie efektywność energetyczna ma duże znaczenie. Tak jak poprzednik, seria AS56PCC nie ma  wbudowanego wentylatora. Komputer jest chłodzony pasywnie.

Dzięki zastosowaniu nowszego procesora jednostka obsługuje również nowsze standardy pamięć RAM DDR4 (2400 MHz). Do dyspozycji są dwa sloty, umożliwiające zainstalowanie łącznie 32 GB RAM. W  prekonfigurowanych modelach znajdziemy 16  GB RAM z możliwością rozbudowy. Poprzednik miał wbudowane 8  GB RAM bez możliwości rozszerzenia. Większa ilość RAM umożliwi obsługę większej liczby aplikacji i  procesów oraz ich płynniejsze działanie, a  także zapewni ewentualną rezerwę mocy na  rozbudowę aplikacji.

Komputer ma także wbudowane osiem wejść i osiem wyjść cyfrowych

Łatwiejsza wymiana danych, czyli nowsze standardy portów komunikacyjnych

W komputerach panelowych A straada PCC/PCR wbudowanych jest sześć portów USB (cztery porty USB 3.0  i dwa porty USB 2.0)  oraz trzy gigabitowe (1000 Mbps) porty Ethernet. Znajdziemy tutaj również port HDMI, pozwalający na  przesyłanie obrazu o  rozdziel-

Typ gniazda FCBGA1356 FCLGA1200

Zegar 2,5 GHz 1,5 GHz

Zegar turbo do 3,1 GHz do 3,9 GHz

Rdzenie fizyczne

2 (4 wątki)

6 (12 wątków)

Cache L1: 128 KB, L2: 0,5 MB, L3: 3 MBL1: 480 KB, L2: 3 MB, L3: 12 MB TDP 15 W 35 W CPU Mark 3386 13035

Wydajność pojedynczego

rdzenia według CPU Benchmark 1749 2558

Porównanie procesorów i5-7200U (AS56A) oraz i5-11500T (AS56PCC) według rankingu CPU Benchmark

10,4” (1024 px × 768 px)

12,1” (1024 px × 768 px)

15” (1024 px × 768 px)

Rozmiar ekranu

17” (1280 px × 1024 px)

18,5” (1366 px × 768 px)

21,5” (1920 px × 1080 px)

10,4” (1024 px × 768 px)

12,1” (1024 px × 768 px)

15” (1024 px × 768 px)

15,6” (1920× 1080 px)

17” (1280 px × 1024 px)

18,5” (1920 px × 1080 px)

19” (1280 px × 1024 px)

21,5” (1920 px × 1080 px)

Matryca dotykowa pojemnościowa lub rezystancyjna AS56PCC – pojemnościowa, AS56PCR – rezystancyjna

CPU Intel i5-7200U Intel i5-11500T Pamięć RAM 8 GB RAM 16 GB RAM

Dysk twardy 256 GB SSD

256 GB SSD System operacyjny WIN 10 PROWIN 10 PRO (Windows 11 opcja)

Interfejsy szeregowe 2 × RS-232/RS-485 4 × RS-232/RS-485 Porty

Dodatkowe porty DVI, VGA, Mini-PCIe, PS2, AudioHDMI, Mini-PCIe, 8 DI, 8 DO Temperatura pracy 0–50 °C 0–50 °C Stopień ochrony front IP65 front IP65 Napięcie zasilania

czości 1920 px × 1080 px i częstotliwości 60 Hz. Dzięki gniazdu rozszerzeń Mini PCIe możliwa jest łatwa rozbudowa komputera (wspierane są  moduły Wi-Fi oraz 4G).

Podobieństwa i różnice

pomiędzy seriami

Seria AS56PCC została rozbudowana o kilka nowych przekątnych ekranu. Nale ży do  nich bardzo popularna na rynku przekątna 15,6” o rozdzielczości Full HD czy przekątna 19” Dodatkowo w przekątnej 18,5” rozdzielczość zmieniła się na  Full HD. Dzięki temu seria będzie mogła zostać łatwiej dopasowana do nowych instalacji.

Podsumowanie

Podstawową zaletą nowej serii komputerów A straada jest ich zwiększona wydajność. Pozwala to na obsługę rozbudowanych systemów SCADA oraz zoptymalizowanie czasu reakcji komputera przy innych aplikacjach. Nowsze porty komunikacyjne pozwolą łatwiej porozumieć się z innymi urządzeniami. Ewentualna wymiana starszej serii na instalacjach odbędzie się bezproblemowo. Wymiar y otworów montażowych pozostały takie same, dzięki czemu serie są ze sobą kompatybilne.

Mateusz Fas

Product Manager paneli HMI i komputerów przemysłowych w firmie ASTOR

ASTOR Centrala ul. Smoleńsk 29, 31-112 Kraków tel. 12 428 63 00 e-mail: info@astor.com.pl www.astor.com.pl

u-OS – otwarty system operacyjny

dla automatyki przemysłowej

u-OS to innowacyjny system operacyjny firmy Weidmüller. Łączy obsługę zadań automatyki z funkcjami Przemysłowego Internetu Rzeczy w jednym urządzeniu.

System u-OS bazuje na otwartych, uznanych standardach, takich jak Linux, technologia kontenerowa czy OPC UA. Umożliwia to integrację różnych aplikacji, m.in. całego środowiska oprogramowania Weidmüller, aplikacji zewnętrznych (np. CodeSys i NodeRed) lub oprogramowania własnego użytkownika. Oferuje więc niezależność, elastyczność i gotowość na przyszłe zmiany.

Integracja IT i OT IT i OT były kiedyś odrębnymi dziedzinami. Technologia informacyjna odpowiada za systemy danych, technologia operacyjna obejmuje sprzęt i oprogramowanie do sterowania i zarządzania systemami w przemyśle wytwórczym i procesowym. Wraz z rozwojem przemysłu zgodnie z zasadami Przemysłu 4.0, w ostatnich latach świat OT zaczął łączyć się ze światem IT, a branża narażona jest na coraz większą liczbę bodźców, które znacznie przyspieszają tę fuzję. Cyfryzacja, technologie chmurowe i brzegowe, sztuczna inteligencja i Przemysłowy Internet Rzeczy wpływają na technologię operacyjną, rozwijając się w coraz większym tempie. – Do 2025 r. w użyciu będzie co najmniej 40 miliardów urządzeń IoT

– tak szacuje Andreas Hoffmann, wiceprezes Business Unit Automation w Weidmüller Interface.

Urządzenia brzegowe i ich przewaga konkurencyjna Dzięki sieciowaniu i cyfryzacji procesów aż do krawędzi sieci, przedsiębiorstwa zyskują decydujące przewagi konkurencyjne: przejrzyste i aktualne informacje, dużą elastyczność procesów, możliwość podejmowania przyszłościowych decyzji, a tym samym oszczędność czasu i kosztów, a także, co nie mniej ważne, poprawę jakości procesów.

Prowadzi to nie tylko do wykładniczego wzrostu ilości danych, ale także do przeniesienia dotychczas scentralizowanych funkcji IT i procesów decyzyjnych na zdecentralizowane komponenty brzegowe. To z kolei wymaga cyfrowego sieciowania wielu

różnych systemów i rozwiązań. To, co wydaje się być korzystne w teorii, jest również bardzo korzystne w praktyce – ale wdrożenie nie jest (jeszcze) takie proste. Dzieje się tak dlatego, że wiele korzyści, jakie może zaoferować zintegrowana inteligentna fabryka w zakresie elastyczności, kosztów i efektywności energetycznej, nie może być wykorzystanych ze względu na systemy automatyki specyficzne dla danego producenta. Warunek wstępny udanego wdrożenia rozwiązania na rynku w ramach IT, czyli bezproblemowa kompatybilność z systemami innych firm, jest daleki od standardu obowiązującego w OT. Użytkownicy często muszą sobie radzić z niekompatybilnością własnych rozwiązań oraz kosztowną konserwacją i modernizacją systemów. Wiele firm przekonało się również, że ich indywidualne rozwiązanie daje bardzo małe możliwości

prostej zmiany na komponenty innego producenta w przypadku zakłóceń w globalnym łańcuchu dostaw.

OT i IT już zawsze razem w jednym urządzeniu – Im bardziej rozwiązania IT i OT się przenikają, tym większe jest pragnienie użytkowników, aby przełamać tę zależność – mówi Andreas Hoffmann, podsumowując wymagania klientów. Dzięki u-OS Weidmüller oferuje użytkownikom otwartą, elastyczną i niezależną platformę oprogramowania dla IIoT i automatyki. System u-OS łączy stabilność rozwiązań automatyki z potencjałem IIoT w jednym urządzeniu i oferuje inżynierom automatyki oraz programistom IT otwarte i elastyczne rozwiązanie, które ułatwia cyfrowe połączenie szerokiej gamy systemów w sieć.

Chociaż istnieją już podejścia do kompleksowych platform automatyzacji, użytkownik musi również orientować się w specyfikacjach dostawcy; na przykład bardzo trudno jest zintegrować rozwiązania pochodzące od dostawców zewnętrznych. u-OS wykorzystuje otwarte, ustalone standardy, takich jak Linux, technologia kontenerowa i OPC UA, co umożliwia integrację aplikacji Weidmüller, aplikacji własnych lub aplikacji pochodzących od dostawców zewnętrznych. To czyni użytkownika niezależnym i gotowym na przyszłość, ponieważ może polegać na dostawcach zewnętrznych, którzy również oferują platformy automatyzacji lub aplikacje.

Linux jako otwarty standard jest zatem warunkiem wstępnym, ponieważ łączy w sobie cechy niezbędne do zastosowania w środowisku automatyki: doskonałe możliwości w czasie rzeczywistym, dużą społeczność usługodawców i deweloperów oraz łatwą optymalizację i w razie potrzeby adaptację kodu open-source.

Wdrażanie rozwiązań programowych

Technologia kontenerów jako otwarty standard umożliwia użytkownikom łączenie w jeden pakiet aplikacji ze wszystkimi jej zależnościami. Oznacza to, że nawet złożone wersje oprogra-

Otwórz się na przyszłość z u-OS – z łatwym do rozbudowy, przyjaznym dla użytkownika i opartym na sieci systemem operacyjnym automatyki przemysłowej. u-OS łączy ze sobą przemysłowe IoT i automatykę, partnerów z ich użytkownikami, chmurę z danymi i ekosystemy przemysłowe ze sobą

mowania mogą być dostarczane w sposób automatyczny i szybki. Eliminuje to wiele źródeł błędów podczas instalacji i aktualizacji, skraca czas i oszczędza koszty. Menedżer aplikacji stosowany przez u-OS umożliwia łatwą konfigurację systemu w celu dostosowania go do specyficznych potrzeb klienta, bez konieczności posiadania programistycznej wiedzy.

OPC UA (open platform communications unified architecture) to otwarty protokół komunikacji przemysłowej, który umożliwia niezależną od platformy, niezawodną i bezpieczną wymianę informacji pomiędzy urządzeniami różnych producentów.

Korzystając z tych otwartych standardów, u-OS umożliwia działanie na swojej platformie programowej systemów uruchomieniowych innych firm. Przykładem jest CoDeSyS, największy niezależny od producenta ekosystem w automatyce przemysłowej. CoDeSyS jest niezależnym od sprzętu systemem programowania do tworzenia, planowania projektu, dokumentacji, wizualizacji i konfiguracji aplikacji sterujących. Zintegrowane środowisko uruchomieniowe u-create web od firmy Weidmüller umożliwia prostą inżynierię bez znajomości programowania.

Aplikacje sposobem na indywidualizację u-OS, który jest już zainstalowany w sterownikach PLC firmy Weidmüller, łączy Industrial IoT z automatyką, partnerów z ich użytkownikami,

c hmurę z danymi i ekosystemami przemysłowymi. Aplikacje – od firmy Weidmüller, dostawców zewnętrznych lub własne użytkowników – mogą być stosowane do elastycznego dodawania nowych funkcji i otwierania całego świata automatyki przemysłowej i IoT. System operacyjny u-OS umożliwia takie połączenie różnych światów przemysłowych w przyszłości bez żadnych komplikacji: na przykład PROCON-WEB, wysokowydajne oprogramowanie do wizualizacji od Weidmüller, można po prostu zainstalować jako aplikację w otwartym systemie sterowania. System u-OS można dowolnie rozbudowywać, dzięki czemu wspiera inżynierów automatyków w tworzeniu systemów dostosowanych do potrzeb i dostępnych przez przeglądarkę internetową, z pomocą przyjaznego dla użytkownika środowiska programowania. Użytkownicy, którzy stawiają na automatykę open-source, a nie na systemy własnościowe, czerpią z tego korzyści na kilka sposobów. Mogą pozycjonować się jako bardziej produktywni, elastyczni i wydajni, korzystając z otwartej, cyfrowej sieci. Zgodnie z dewizą: Wszystko możesz – nic nie musisz.

Sp. z o.o. ul. Ogrodowa 58, 00-876 Warszawa tel. 22 510 09 40, fax 22 510 09 41 e-mail: biuro@weidmuller.com.pl www.weidmuller.pl

Zrównoważony rozwój to kwestia usług

serwisowych

Przez długi czas zrównoważony rozwój nie był priorytetem w pr zemyśle produkcyjnym. Obecnie ulega to zasadniczej zmianie, ponieważ wiele czynników sprawia, że przemiany są nieuniknione. Wiele firm rozpoczęło już swoją transformację.

Dzieje się tak dlatego, że wymagania i kierunki rozwoju przemysłu produkcyjnego prowadzą do wzrostu zainteresowania zrównoważonym rozwojem i wspierającymi go usługami.

Wielu osobom zrównoważony rozwój kojarzy się przede wszystkim z ochroną środowiska. Jednak za tym hasłem kryją się nie tylko aspekty ekologiczne, ale także różnorodne kwestie społeczne i ekonomiczne. Temat zrównoważonego rozwoju zadomowił się już w pełni w sektorze konsumenckim. Coraz więcej firm z sektora B2C specjalizuje się w regeneracji i sprzedaży używanych produktów. Teraz również sektor produkcyjny coraz bardziej otwiera się na zrównoważony rozwój i odkr ywa ten aspekt jako ważny czynnik tworzenia wartości dodanej.

Klienci oczekują świadomości ekologicznej i społecznej

Transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju została wywołana przez różne czynniki, takie jak brak materiałów w wyniku niedoboru surow-

ców czy przerwania łańcucha dostaw. Ważnym celem jest również ochrona naturalnych zasobów surowcowych, przyczyniająca się do bardziej zrównoważonego rozwoju w przemyśle. Firmy, które stawiają na zrównoważony rozwój, odnoszą wiele korzyści, takich jak wyższa efektywność, niższe koszty, mniejsze ryzyko, a także większa konkurencyjność.

Świadomość ekologiczna i społeczna firmy jest dziś podstawowym kr yterium zakupu dla klienta końcowego. Zrównoważony rozwój jest pożądany w całym łańcuchu tworzenia wartości dodanej. Aby wprowadzić zrównoważoną produkcję, konieczne jest zatem uwzględnienie całego cyklu życia produktów. W świecie automatyzacji niezbędna jest więc zmiana sposobu myślenia. Trzeba ugruntować nowe koncepcje, które będą wspierać zrównoważony rozwój na wszystkich istotnych poziomach. Rozwiązaniem są usługi oparte na ekosystemie. Sprzyja to m.in. długiej żywotności, trwałości komponentów oraz efektywności eksploatacji maszyn i urządzeń.

Zrównoważony rozwój dzięki usługom serwisowym

Istotnym celem produktów i usług serwisowych przyczyniających się do zrównoważonego rozwoju jest zapewnienie długotrwałej dostępności. Coraz więcej producentów już podczas projektowania zwraca uwagę na odpowiednią możliwość naprawy i długiej obsługi serwisowej. Koncepcje naprawy, wymiany i regeneracji mają zatem

duży potencjał. Utylizacja niepotrzebnych już elementów automatyki stoi w sprzeczności z dzisiejszymi celami ekologicznymi i zasadą zrównoważonego rozwoju. Gospodarka o obiegu zamkniętym, która skupia się na naprawie i regeneracji, jest coraz bardziej pożądana. Powszechnie stosowanymi założeniami są naprawa, modernizacja, a zwłaszcza regeneracja produktów (remanufacturing). Regeneracja produktów, jako istotny czynnik zrównoważonej produkcji, zapewnia oszczędność energii i materiałów, a także przynosi korzyści pod względem kosztów dla klienta.

Oprócz koncepcji przedłużania dostępności i cyklu życia produktów pojawiają się także nowe modele biznesowe, takie jak usługi w chmurze czy modele leasingowe. Coraz większego znaczenia nabierają usługi cyfrowe, które na podstawie danych pozwalają np. zmniejszyć nieefektywność, a tym samym zoptymalizować procesy. Przykładowo aplikacje serwisowe w chmurze mogą być stosowane do monitorowania stanu maszyn i konserwacji zapobiegawczej w myśl konserwacji predykcyjnej (Predictive Maintenance).

Cyfryzacja przemysłowych usług serwisowych jest wyraźnie zauważalna m.in. w usługach inteligentnych. Coraz większa liczba maszyn i produktów wyposażona jest w czujniki i podłączona do Internetu. Inteligentne usługi są jednak czymś więcej niż fundamentem dla cyfrowych modeli biznesowych, są również kluczowe dla profilowania klientów. W Internecie Rzeczy inteli-

gentne usługi zbierają i analizują dane o klientach w oparciu o połączone w sieci inteligentne systemy, a także platformy cyfrowe. Metoda profilowania klientów jest z powodzeniem stosowana w marketingu przy określaniu grup docelowych, pożądanych klientów i odpowiedniej komunikacji.

Holistycznie i w sposób zrównoważony dla zwiększenia wartości dodanej

W automatyce i innych branżach klasyczne i nowe usługi cyfrowe oraz usługi dla całego cyklu życia produktu zawsze oznaczają również wartość dodaną. Sprzyja temu modułowy i skalowalny system automatyki ctrlX AUTOMATION firmy Bosch Rexroth, który zapewnia całościową obsługę i wsparcie oraz dostarcza wszystkie elementy składowe dla kompletnych rozwiązań automatyki w postaci ekosystemu ctrlX World. Uwzględnia także wymagania dla prawie wszystkich zastosowań w dziedzinie automatyki.

Oferta usług nastawionych na zrównoważony rozwój wspiera użytkowników m.in. w zakresie uruchomienia, eksploatacji i konserwacji zapobiegawczej. Portfolio zawiera również usługi sprzyjające długiej żywotności wszystkich komponentów. Firma Bosch Rexroth udostępnia takie usługi, jak zaopatrzenie w części zamienne, naprawy, regeneracja i modernizacja produktów.

Dzięki tym i innym usługom pomocniczym firmy Bosch Rexroth przedsiębiorstwa z sektora B2B oszczędzają

surowce, utrzymują koszty na niskim poziomie i są odpowiedzialne ekologicznie. W ten sposób zrównoważony rozwój stanowi decydującą przewagę konkurencyjną.

Program regeneracji produktów firmy

Bosch Rexroth

Produkty regenerowane stanowią istotną część oferty firmy Bosch Rexroth, wpisując się w koncepcję zrównoważonego rozwoju. Program regeneracji produktów ma na celu naprawę używanych części zamiast wyrzucania ich, czyli przedłużenie ich przydatności eksploatacyjnej. W ramach tej inicjatywy firma Bosch Rexroth odbiera używane napędy oraz elementy systemów sterowania od klientów i przywraca ich sprawność, poddając je jednocześnie profesjonalnej modernizacji.

Profesjonalna modernizacja gwarantuje dłuższy czas eksploatacji i niższe koszty, oszczędzanie zasobów, zmniejszenie zużycia energii oraz obniżenie emisji CO2

Regeneracja produktów: gotowe na nowe życie

To, co już na dobre przyjęło się w sektorze konsumenckim, teraz odgrywa coraz większą rolę także w branży produkcyjnej: regeneracja, recykling i odsprzedaż używanych części. Program regeneracji produktów firmy Bosch Rexroth otwiera nowe możliwości w automatyce przemysłowej. Firmy mogą dzięki niemu przyczynić się do ochrony środowiska i ograniczyć koszty, stawiając na zrównoważony rozwój.

Zasada ponownego wykorzystania, którą przyjęła firma Bosch Rexroth, jest prosta: elementy systemów automatyki są regenerowane zgodnie z najnowocześniejszymi standardami, dzięki czemu zyskują nowe życie. Zwracane części mogą być zaniedbane, zanieczyszczone, wadliwe lub po prostu zużyte. Wszystkie zużyte elementy podlegają wymianie i są objęte 24-miesięczną gwarancją. Wszystkie komponenty – np. w używanym urządzeniu sterującym – są dokładnie sprawdzane. Jeśli tylko jest to możliwe, produkty są kompleksowo usprawniane pod względem technicznym. Po zakończeniu procesu regeneracji jakość zmodernizowanych części jest taka sama, jak w przypadku nowych komponentów. Zregenerowane produkty zapewniają wiele korzyści, jeśli chodzi o zrównoważoną produkcję – ich wytworzenie wymaga zużycia mniejszej ilości energii i materiałów niż w przypadku nowych produktów. To z kolei oznacza mniejszą emisję gazów cieplarnianych i mniejszą ilość wygenerowanych odpadów. Regeneracja części przyczynia się do zachowania cennych zasobów, a jej ślad węglowy jest o ponad połowę mniejszy w porównaniu z produkcją nowych komponentów.

Regeneracja oznacza również korzyści pod względem kosztów dla klienta, ponieważ otrzymuje on produkt tej samej jakości, o takiej samej trwałości eksploatacyjnej, ale nie musi inwestować w nowe urządzenie. Przekłada się to na większą dostępność części zamiennych oraz możliwość znacznego skrócenia przestojów zakładu.

Jeśli nie potrzebujesz już napędu lub komponentów systemu sterowania, odkupimy je od Ciebie. Przywrócimy im sprawność, poddając je regeneracji i modernizacji. Za każdy zwrócony produkt otrzymasz notę kredytową. W ten sposób możesz przyczynić się do ochrony cennych zasobów, ograniczając koszty.

Uczenie maszynowe: nauka na podstawie doświadczeń

Algorytmy uczenia maszynowego analizują wielkie zbiory danych, wyszukują wzorce i powiązania oraz wyciągają cenne wnioski, które można potem wykorzystać do automatyzacji podejmowania decyzji lub optymalizacji procesów. Ta inteligentna zasada działania zdobywa szturmem coraz więcej dziedzin, np. w obszarze diagnostyki medycznej, finansów, marketingu czy przemysłu. Uczenie maszynowe pomaga np. przewidywać konieczność przeprowadzenia konserwacji i zapobiegać przestojom produkcyjnym.

Gdy sztuczna inteligencja (AI) napotyka Internet

Rzeczy (IoT)

wzorców w realnych danych można zdobywać doświadczenia i doskonalić produkty.

Szczególną rolę odgrywa przy tym ctrlX OS. Dzięki temu otwartemu systemowi operacyjnemu nie trzeba ograniczać się do konkretnego sprzętu i można wdrażać aplikacje w terenie, na brzegu, a także w chmurze. System został zaprojektowany z myślą o działaniu w czasie rzeczywistym, idealnie nadaje się do zastosowań zwiąRozwój uczenia maszynowego jako podobszaru sztucznej inteligencji przebiega błyskawicznie. Jeszcze niedawno aplikacje tego typu były w powijakach. Obecnie pozwalają one systemom na aut onomiczne działanie i podejmowanie decyzji. Usługi i aplikacje oparte na danych to nasza przyszłość. Obejmują one w szczególności aplikacje, które udostępniają informacje na temat stanu komponentów lub w ramach konserwacji predykcyjnej umożliwiają wczesne wykrywanie ryzyka wystąpienia awarii. Platforma ctrlX AUTOMATION firmy Bosch Rexroth przyczynia się do szybszego rozwoju tych rozwiązań. To proces uczenia się w wielu aspektach.

Rozwiązania IoT do tej pory nie były rozwiązaniami inteligentnymi ani zdolnymi do nauki. W wyniku połączenia IoT z AI powstaje teraz „AIoT”, a czujniki pasywne stają się czujnikami inteligentnymi. Przez analizę i wykr ywanie

Jednym z wyzwań, przed którymi staniemy w przyszłości, jest dalsza rozbudowa platformy ctrlX AUTOMATION w zakresie AIoT, np. przez tworzenie aplikacji. W ten sposób firma Bosch Rexroth wkracza do obszarów, które jeszcze niedawno nie miały z automatyzacją nic wspólnego. Dla rozwoju nowych rozwiązań konieczne jest więc zdobywanie nowych doświadczeń i wyciąganie z nich wniosków – dotyczy to zarówno płaszczyzny technologicznej, jak i pracowników.

zanych z uczeniem maszynowym i sztuczną inteligencją.

Zestaw narzędzi programistycznych SDK umożliwia tworzenie specjalnych aplikacji tego typu. W obszarze uczenia maszynowego otwarta platforma pozwala m.in. zbierać i przetwarzać dane z czujników i innych źródeł. Programiści mogą też opracowywać własne modele i algorytmy oraz integrować je z platformą.

Z myślą o autonomicznej produkcji

Sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe są ważnym elementem na drodze do autonomicznej produkcji. Przykładowo oparte na sztucznej inteligencji systemy predykcyjne już teraz są używane w automatyzacji na potrzeby konserwacji predykcyjnej maszyn i instalacji. Uczenie maszynowe można stosować do monitorowania stanu maszyn i urządzeń. System prognozuje wtedy, kiedy można spodziewać się awarii maszyny i planuje prace konser-

wacyjne, zanim dojdzie do nieoczekiwanego przestoju.

Za pomocą uczenia maszynowego można również analizować dane procesów i znajdować wzorce, które wskazują na procesy o niskiej wydajności i potencjalne wąskie gardła. Dzięki analizie danych model uczenia maszynowego może proponować sposoby optymalizacji procesów. Podobnie można identyfikować i klasyfikować błędy w produkcji oraz generować prognozy, a także przeprowadzać kontrole jakości.

Z rozwiązań opartych na uczeniu maszynowym czerpią korzyści również roboty, ponieważ mogą dzięki nim rozumieć ludzkie ruchy i interakcje oraz na nie reagować. Tym samym roboty działają w sposób bardziej podobny do ludzi i są w stanie dopasowywać się do zmieniającej się sytuacji.

Możliwości są olbrzymie, a platforma ctrlX AUTOMATION aktywnie uczestniczy w ich rozwoju – zarówno z uwagi na swoją otwartą architektu-

rę, która stanowi podstawę dla integracji najróżniejszych aplikacji bazujących na sztucznej inteligencji, jak i ze względu na możliwość udostępniania i przetwarzania potrzebnych danych.

Aby dowiedzieć się więcej, zeskanuj kod QR.

Jutrzenki 102/104, 02-230 Warszawa tel. 22 738 18 00, fax: 22 758 87 35

e-mail: info@boschrexroth.pl www.boschrexroth.pl

Coboty + systemy wizyjne

Co warto wiedzieć?

W odpowiedzi na  rosnące wymagania nowoczesnych środowisk produkcyjnych, systemy wizyjne stają się fundamentalnym elementem architektury robotów współpracujących (cobotów), umożliwiając akwizycję i  przetwarzanie danych wizualnych w  czasie rzeczywistym na potrzeby bezpiecznej interakcji człowiek-robot (HRI).

Wartykule przeprowadzimy szczegółową analizę techniczną systemów wizyjnych dla cobotów – od zaawansowanych układów optyczno-elektronicznych, przez algorytmy przetwarzania obrazu stosujące najnowsze osiągnięcia w dziedzinie AI/ML, aż po integrację systemową w warunkach przemysłowych.

Dlaczego systemy wizyjne są tak ważne?

Aby coboty mogły efektywnie funkcjonować w dynamicznym środowisku produkcyjnym, muszą zostać wyposażone w systemy wizyjne, które pełnią rolę ich „oczu”. Te systemy umożliwiają robotom nie tylko wykonywanie złożonych operacji, ale też szybkie reagowanie na zmiany w otoczeniu i interakcję z ludźmi. Oto kluczowe funkcje realizowane przez systemy wizyjne cobotów:

• dokładne rozpoznawanie obiektów i ich położenia,

• precyzyjne wykonywanie operacji montażowych,

• kontrolę jakości produktów,

• bezpieczną interakcję z ludźmi. Takie procesy nie należą do zadań trywialnych. Wymagane jest rozwiązanie wizyjne, czyli połączenia hardware (kamera, obiektyw, oświetlenie) oraz

software (zarówno tego odpowiedzialnego za sterowanie kamerą, analizę obrazu oraz komunikacji z robotem).

Architektura optyczna systemu wizyjnego

Architektura optyczna determinuje możliwości systemu wizyjnego, wpływając bezpośrednio na jakość akwizycji danych przestrzennych i dokładność detekcji obiektów. W kontekście robotów współpracujących, precyzyjne odwzorowanie przestrzeni roboczej ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa interakcji człowiek-robot oraz jakości wykonywanych zadań.

Kamera, tzn. body

Kamery 2D

Kamery 2D to najprostsze i najczęściej spotykane rozwiązanie w systemach wizyjnych, które rejestrują obraz w dwóch wymiarach – wysokości i szerokości. Kamery te dostarczają klasycznego obrazu płaskiego, bez informacji o głębi, co oznacza, że postrzegają obiekty tak, jak robi to ludzkie oko patrzące na płaską powierzchnię.

Kamery 2.5D

Kamery 2.5D, często określane jako kamery głębi, dostarczają więcej infor-

macji niż kamery 2D, łącząc klasyczny obraz płaski z pomiarem głębokości. Dzięki temu mogą mierzyć wysokość poszczególnych punktów na obrazie, co umożliwia analizę jednowymiarowej głębi.

Kamery 3D

Kamery 3D to najbardziej zaawansowane narzędzie w systemach wizyjnych. Kamery 3D analizują głębię w pełnym zakresie, co umożliwia dokładne odwzorowanie kształtów, orientacji i położenia obiektów w przestrzeni trójwymiarowej.

Skanery laserowe

To dodatkowa kategoria systemów wizyjnych: skanery laserowe. W tym przypadku nie rejestrujemy obrazu w formie pikseli na płaszczyźnie lub w przestrzeni, a badamy deformacje projektowanego odcinka światła laserowego.

Obiektywy

Obiektywy przemysłowe, często niedoceniane w całym systemie wizyjnym, stanowią krytyczny element wpływający na jakość i dokładność realizowanych zadań. To właśnie przez ich pryzmat cobot „widzi” świat i podejmuje decyzje wykonawcze. Współczesny rynek obiektywów przemysłowych oferuje szereg wyspecjalizowanych rozwiązań, dostosowanych do różnych technologii wizyjnych.

Przetwarzanie obrazu –klasyczne algorytmy

Wiemy już, jak obraz jest pozyskiwany przez system wizyjny, teraz należy się zastanowić, w jaki sposób możemy to wykorzystać w praktyce. Przetwarzanie obrazu jest kluczowym etapem w systemach wizyjnych. Umożliwia cobotom interpretację i analizę zebranych danych wizualnych. Proces ten obejmuje różnorodne algorytmy, od podstawowych operacji przetwarzania wstępnego, takich jak filtracja i kompensacja oświetlenia, po zaawansowane techniki segmentacji, klasyfikacji i rozpoznawania obiektów.

Segmentacja obrazu polega na podziale obrazu na spójne regiony, które można dalej analizować pod kątem

określonych cech. Metody segmentacji umożliwiają robotom wydzielanie obiektów z tła oraz klasyfikację różnych części obrazu.

Detekcja i klasyfikacja obiektów obejmuje algorytmy, które identyfikują i rozróżniają różne obiekty w scenie. Techniki te są niezbędne przy zadaniach takich jak sortowanie, montaż czy inspekcja, gdzie wymagana jest precyzyjna klasyfikacja i lokalizacja.

Przetwarzanie obrazu a AI

W systemach wizyjnych algorytmy sztucznej inteligencji odgrywają fundamentalną rolę, ponieważ pozwalają robotom na bardziej zaawansowaną analizę obrazu oraz dynamiczną adaptację do zmieniających się warunków pracy. Zarówno klasyczne algorytmy przetwarzania obrazu, jak i algorytmy sztucznej inteligencji mają swoje miejsce i zastosowanie. Różnią się jednak podejściem, możliwościami adaptacji oraz wydajnością w różnych warunkach. Klasyczne metody przetwarzania obrazu, takie jak wykrywanie krawędzi (np. algorytm Canny’ego) czy transformata Hougha, bazują na precyzyjnie zdefiniowanych operacjach matematycznych i algorytmicznych. Klasyczne algorytmy dobrze radzą sobie z analizą prostych, przewidywalnych kształtów, ale mogą mieć trudności w bardziej złożonych scenariuszach.

Algorytmy AI, szczególnie te oparte na głębokich sieciach neuronowych, są zdolne do uczenia się wzorców i zasad analizy obrazu na podstawie

dużych zbiorów danych. Zamiast korzystać z zestawu sztywnych reguł, sieci neuronowe analizują obrazy na różnych poziomach abstrakcji, od podstawowych kształtów po skomplikowane wzorce. Dzięki temu mogą rozpoznawać obiekty i struktury nawet w zmiennych warunkach, gdzie obrazy są mniej przewidywalne, a struktura bardziej złożona.

Zdolność do adaptacji

Klasyczne algorytmy są stałe – ich działanie opiera się na twardo zaprogramowanych regułach i funkcjach. Oznacza to, że jeśli zmienią się warunki pracy, na przykład oświetlenie, orientacja obiektów czy ich wygląd, algorytmy te często wymagają ponownej kalibracji lub ręcznego dostosowania parametrów.

Algorytmy oparte na sztucznej inteligencji mają zdolność do adaptacji. Dzięki technikom uczenia transferowego, mogą dostosować się do nowych zadań i warunków pracy bez potrzeby pełnego przeprogramowania.

Złożoność obliczeniowa

Klasyczne algorytmy przetwarzania obrazu są z reguły mniej wymagające obliczeniowo. Dzięki temu mogą działać w czasie rzeczywistym na prostym sprzęcie, co sprawia, że są idealne do podstawowych zadań inspekcyjnych i klasyfikacyjnych w środowiskach, gdzie nie ma dostępu do zaawansowanego sprzętu obliczeniowego.

RYNEK

Algorytmy AI mają znacznie większe wymagania obliczeniowe, szczególnie na etapie trenowania modelu. Ich złożoność wiąże się z koniecznością przetwarzania tysięcy lub nawet milionów parametrów, co wymaga specjalistycznych procesorów (np. GPU lub TPU). Algorytmy AI mogą być stosowane w czasie rzeczywistym w zaawansowanych aplikacjach przemysłowych, dostarczając bardziej kompleksowych analiz obrazu niż klasyczne metody.

Rozpoznawanie złożonych wzorców

Klasyczne metody wizyjne mają ograniczoną zdolność rozpoznawania skomplikowanych wzorców. Są skuteczne w zadaniach o dużej przewidywalności, takich jak wykrywanie prostych kształtów czy analiza konturów na obrazie. Algorytmy AI, dzięki swojej zdolności do rozpoznawania wzorców na wielu poziomach szczegółowości, mogą analizować skomplikowane struktury na obrazach i rozpoznawać różnorodne kształty. Właśnie dlatego znajdują zastosowanie w zadaniach inspekcji jakości, gdzie wymagana jest detekcja mikroskopijnych wad, takich jak pęknięcia, wgniecenia czy inne nieregularności na powierzchni.

Integracja systemu wizyjnego z robotem współpracującym

W praktyce przemysłowej dominują dwa podejścia do implementacji systemów wizyjnych. Pierwsze z nich opiera się na wykorzystaniu zintegrowanych rozwiązań dostarczanych przez producentów robotów, gdzie system wizyjny jest ściśle powiązany z ekosystemem danego producenta. Drugie podejście zakłada wykorzystanie niezależnych systemów wizyjnych, komunikujących się z robotem przez standardowe protokoły przemysłowe.

Technologie komunikacyjne

Kluczowym elementem każdego systemu wizyjnego jest warstwa komunikacyjna. Najczęściej wykorzystywane są protokoły bazujące na EtherNet/IP oraz Modbus TCP/IP, które zapewniają deterministyczną komunikację i są powszechnie wspierane przez producentów sprzętu przemysłowego. W przypadku

bardziej zaawansowanych implementacji, coraz częściej stosowane są rozwiązania z protokołem OPC UA, który oferuje zaawansowane mechanizmy modelowania danych i bezpieczeństwa. Architektura rozproszona, gdzie system wizyjny działa na dedykowanym komputerze przemysłowym, staje się standardem w aplikacjach wymagających zaawansowanego przetwarzania obrazu. Takie podejście pozwala na implementację złożonych algorytmów wizyjnych, w tym rozwiązań opartych o sztuczną inteligencję, bez obciążania kontrolera robota. Komunikacja w takiej architekturze często realizowana jest w modelu klient-serwer, gdzie system wizyjny udostępnia usługi poprzez interfejs REST lub WebSocket.

Edge Computing w systemach wizyjnych

Istotnym trendem w rozwoju systemów wizyjnych jest wykorzystanie przetwarzania brzegowego. Dedykowane urządzenia edge computing, wyposażone w akceleratory AI, pozwalają na realizację zaawansowanego przetwarzania obrazu bezpośrednio w pobliżu robota. Redukuje to latencję systemu i zmniejsza obciążenie sieci przemysłowej. W takich implementacjach często wykorzystuje się protokoły zoptymalizowane pod kątem komunikacji w czasie rzeczywistym, m.in. MQTT czy DDS.

Synchronizacja czasowa stanowi krytyczny aspekt systemów wizyjnych, szczególnie w aplikacjach wymagających precyzyjnego śledzenia

obiektów. Implementacja protokołu PTP (Precision Time Protocol) oraz wykorzystanie znaczników czasowych dla danych wizyjnych pozwala na dokładną koordynację ruchu robota z informacjami pochodzącymi z systemu wizyjnego. Jest to szczególnie istotne w aplikacjach typu visual servoing, gdzie dane z kamery bezpośrednio wpływają na trajektorię robota.

Podsumowanie

Systemy wizyjne stanowią dziś nieodłączny element nowoczesnej robotyki przemysłowej. Ich implementacja pozwala nie tylko na zwiększenie elastyczności i precyzji procesów produkcyjnych, ale często jest kluczowym czynnikiem umożliwiającym realizację zaawansowanych zadań automatyzacji, szczególnie w kontekście Przemysłu 4.0 i produkcji spersonalizowanej.

Zainteresowanych współpracą zapraszamy na bezpłatne konsultacje:

Tycjan Kołecki – Robotics Business Development Manager +48 605 207 095 tycjan.kolecki@elmark.com.pl  https://roboty.elmark.com.pl

Rozszerzona wersja artykułu dostępna na portalu automatykaonline.pl

Precyzyjne pomiary Laboratorium Guenther Polska

W dzisiejszym świecie, gdzie precyzja pomiarów jest kluczowa dla wielu branż, akredytowane laboratoria pomiarowe odgrywają niezwykle istotną rolę.

Liderem w branży precyzyjnych pomiarów jest laboratorium pomiarowe Guenther Polska, które zdobyło uznanie dzięki rzetelności i wysokim standardom.

Historia i misja

Guenther Polska, część międzynarodowej grupy Guenther, specjalizuje się w produkcji i wzorcowaniu czujników temperatury oraz innych urządzeń pomiarowych. Firma działa na r ynku od ponad 15 lat, a jej laboratorium pomiarowe ma akredytację udzieloną przez Polskie Centrum Akredytacji (PCA) zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02. Akredytacja potwierdza, że laboratorium spełnia najwyższe standardy jakości, a wzorcowanie wykonywane jest przez kompetentny personel zgodnie z najlepszą praktyką.

Zakres usług

Laboratorium Guenther Polska oferuje szeroki wachlarz usług wzorcowania. Należy tu wymienić wzorcowanie czujników termoelektrycznych, termometrów rezystancyjnych, pieców i komór termostatycznych, a także symulatorów i wskaźników temperatury. Dzięki zaawansowanym metodom pomiarowym i nowoczesnemu sprzętowi, laboratorium gwarantuje wiarygodne i precyzyjne wyniki.

Proces wzorcowania

Wzorcowanie w laboratorium Guenther Polska to proces skomplikowany i wymagający, który obejmuje precyzyjne pomiary oraz ciągły nadzór nad wyposażeniem pomiarowym. Pracownicy laboratorium to kadra o wysokich kwalifikacjach i doświadczeniu. Podczas pracy dbają o to, aby każdy etap wzorcowania był przeprowadzony zgodnie z międzynarodowymi standardami. Dzięki akredytowanemu wzorcowaniu przeprowadzanemu ze starannością, klienci ograniczają liczbę wadliwych wyrobów, obniżają koszty kontroli, produkcji.

Znaczenie akredytacji

Akredytacja przez PCA jest nie tylko potwierdzeniem wysokiej jakości usług, ale także gwarancją, że wyniki wzorcowania są uznawane na całym świecie. To niezwykle istotne dla firm, które działają na r ynkach międzynarodowych i potrzebują pewności, że ich urządzenia spełniają obowiązujące standardy.

Rozwój technologiczny

Guenther Polska nieustannie inwestuje w rozwój technologiczny i nowe rozwiązania. Firma regularnie organizuje szkolenia dla swoich klientów, aby zapewnić im najnowszą wiedzę i umiejętności w zakresie pomiarów temperatury. Akredytowane laboratorium pomiarowe Guenther Polska to miejsce, gdzie precyzja i jakość są prior ytetem. Dzięki zaawansowanym metodom wzorcowania, akredytacji PCA oraz ciągłemu doskonaleniu laboratorium zapewnia swoim klientom najwyższy standard usług pomiarowych. Tam, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa, Guenther Polska jest wiarygodnym partnerem w relacjach biznesowych.

GUENTHER POLSKA Sp. z o.o.

tel. +48 71 352 70 70 ul. Wrocławska 27C, 55-095 Długołęka www.guenther.com.pl

Laboratorium wzorcujące i pomiary na obiektach

kalibracja czujników i przyrządów pomiarowych

Zakład produkcyjny w Długołęce k. Wrocławia

Członek rzeczywisty Klubu POLLAB nr 973

REKLAMA

Zastosowanie bezsmarowych łożysk ślizgowych

– korzyści dla przemysłu i środowiska

Tradycyjne metalowe łożyska ślizgowe są kosztowne i wymagają zaangażowania pracowników ze względu na konieczność dosmarowywania. Aby zaoszczędzić pieniądze, ograniczyć zasoby ludzkie i chronić środowisko, coraz więcej firm przemysłowych przechodzi na bezsmarowe łożyska polimerowe firmy igus, specjalizującej się w tworzywach sztucznych. Naukowcy z Uniwersytetu RWTH w Aachen i WBA Aachener Werkzeugbau Akademie wraz z firmą igus przeprowadzili badanie, które po raz pierwszy pokazuje rzeczywiste kwotowe oszczędności i korzyści dla środowiska.

Klasyczne łożyska ślizgowe wykonane z metalu są nieodzowną częścią w działalności przemysłowej. Problem polega na tym, że ich stosowanie generuje znaczne koszty. Firmy muszą nie tylko kupować dodatkowe środki smarne, ale także planować czas i odpowiednie zasoby kadrowe na prace konserwacyjne. Ponadto, wiele środków smarnych, a tym samym producentów maszyn i systemów, które na nich polegają, jest krytykowanych w związku z rosnącą świadomością społeczną w kwestiach środowiskowych. Przykładowo, niektóre produkty zawierają szkodliwe dla środowiska dodatki, które poprawiają wydajność

środków smarnych, w tym przeciwutleniacze, inhibitory korozji i detergenty. Firma igus, specjalizująca się w tworzywach sztucznych, od wielu lat wspiera producentów w zastępowaniu smarowanych łożysk ślizgowych bezsmarowymi odpowiednikami iglidur i igutex – chroniąc w ten sposób środowisko i zwiększając wydajność. Te łożyska ślizgowe wykorzystują efekt samosmarowania. Oznacza to, że mikroskopijnie cząstki smarów stałych są zintegrowane z wysokowydajnym tworzywem sztucznym, co umożliwia pracę na sucho z niskim tarciem – bez potrzeby dodatkowego smarowania. – Klienci mówią nam, że nowe rozwiązanie jest dla nich przełomowe, ponieważ znacznie obniża koszty zakupu i koszty personelu – mówi Stefan Loockmann-Rittich, kierownik działu badań i rozwoju łożysk ślizgowych iglidur w igus. igus współpracuje z Laboratorium dla Obrabiarek (WZL) oraz Instytutem Technologii Produkcyjnej Fraunhofera (IPT) na kampusie RWTH w A achen, jako część jednego z największych laboratoriów testowych w Europie w dziedzinie technologii produkcyjnej.

Czy wymiana się opłaca?

Niezależni eksperci przeprowadzili wywiady w dziewięciu firmach z branży technologii automatyzacji, maszyn budowlanych, rolniczej, spożywczej, opakowaniowej i rozlewniczej. Wśród uczestników jest producent maszyn rolniczych Lemken, który wykorzystuje łożyska ślizgowe igus w kultywatorach; firma Rockinger, której zaczepy i systemy sprzęgające do maszyn rolniczych i po-

jazdów użytkowych zawierają wkładki ślizgowe z iglidur ; producent maszyn rolniczych CNH Industrial z łożyskami iglidur zastosowanymi w redlicach siewników oraz firma KettenWulf, która używa łożyska igus w schodach ruchomych. Badanie objęło również brazylijski oddział producenta piwa Heineken, który wykorzystuje łożyska ślizgowe wykonane z wysokowydajnych polimerów w przenośnikach taśmowych; producenta maszyn budowlanych Huppenkothen z łożyskami ślizgowymi igus w mocowaniach łyżek koparek; Krones, producenta systemów rozlewania napojów; firmę Wacker Neuson, która instaluje bezsmarowe łożyska ślizgowe w ramionach koparek oraz GMG – producenta, który stosuje łożyska polimerowe w chwytakach. Respondenci opisali niezależnym ekspertom z WBA Werkzeugbau Akademie oszczędności, jakie osiągnęli dzięki przejściu ze smarowanych łożysk ślizgowych na bezsmarowe łożyska iglidur.

Bez smarów: oszczędność do 14 mln euro rocznie

Rezultat: ponieważ firmy i ich klienci, tacy jak nabywcy maszyn rolniczych, nie muszą już kupować smaru, oszczędzają od 7 tys. do 14 mln euro rocznie. Co więcej, ręczne cykliczne smarowanie punktów łożyskowych nie zajmuje już od 8 tys. do 2 mln godzin. – Liczby te w imponujący sposób pokazują, jak pozornie niewielka zmiana może zaoszczędzić ogromne sumy pieniędzy i zasobów – mówi Stefan Loockmann-Rittich. Kolejna zaleta: użytkownicy maszyn, systemów i pojazdów nie

Ochrona budżetu i środowiska dzięki bezsmarowym, polimerowym łożyskom: nowe, niezależne badanie RWTH czarno na białym pokazuje korzyści ekonomiczne i ekologiczne łożysk ślizgowych igus

mogą doprowadzić do uszkodzeń z powodu niewystarczającego smarowania. Zagrożenie to jest wszechobecne w przypadku smarowanych łożysk metalowych. Przykładowo, 45 % ankietowanych potwierdziło, że niewystarczające smarowanie może prowadzić do awarii, a awaria do kosztownych przestojów całych linii produkcyjnych. Pokazuje to badanie „True Cost of Downtime” przeprowadzone przez Senseye, producenta oprogramowania analitycznego z Wielkiej Brytanii. Firmy przemysłowe na całym świecie tracą od 39 tys. do 2 mln dolarów na godzinę z powodu przestoju zakładu. Tylko w 500 firmach o najwyższych obrotach na świecie awarie przynoszą straty w wysokości prawie 1,5 bln dolarów rocznie.

Brazylijski oddział firmy

Heineken oszczędza 1560 godzin pracy rocznie Holenderski browar prezentuje, w jaki sposób można zaoszczędzić na kosztach. W oddziale w Brazylii firma przeszła z klasycznych łożysk metalowych na bezsmarowe łożyska igus w 600 punktach łożyskowania na przenośnikach taśmowych w rozlewniach. Dzięki tej zmianie firma oszczędza 124,8 kg smaru rocznie, czyli 2815,49 euro, z czterema gramami smaru na każdy punkt łożyskowania i cotygodniową konserwacją. Oszczęd-

ności na kosztach osobowych są jednak znacznie większe. Podczas gdy w przeszłości pracownicy musieli smarować 600 punktów łożyskowych co tydzień, obecnie firma oszczędza 1560 godzin pracy rocznie dzięki samosmarowemu działaniu łożysk polimerowych. Liczby te są jeszcze bardziej imponujące, gdy ekstrapoluje się je na ponad 160 lokalizacji Heinekena na całym świecie. Przejście na łożyska bezsmarowe wykonane z wysokowydajnego tworzywa sztucznego pozwoliłoby zaoszczędzić około 20 ton smaru rocznie, a tym samym koszty w wysokości 450 478 euro. Zaoszczędzone koszty osobowe wyniosłyby około 5,4 mln euro.

Dozowanie smarów i wpływ na środowisko Przeprowadzone badanie nie tylko ujawnia zalety pod względem kosztów bezsmarowych łożysk polimerowych w porównaniu z konwencjonalnymi łożyskami metalowymi, ale także pozytywny wpływ na środowisko. – Coraz więcej producentów maszyn, systemów i pojazdów odczuwa presję z powodu konieczności ujawniania śladu węglowego swoich produktów – wyjaśnia Stefan Loockmann-Rittich. Jest to ogromne wyzwanie, zwłaszcza w przypadku produktów składających się z setek komponentów. – Nasi klienci są bardzo zadowoleni: teraz istnieje

naukowo potwierdzona metoda pokazująca korzyści dla środowiska, jakie nasze łożyska ślizgowe oferują dzięki efektowi samosmarowności – podkreśla kierownik działu badań i rozwoju łożysk ślizgowych iglidur w igus. Niezależni eksperci przeprowadzili ocenę ekologiczną opartą na ocenie cyklu życia zgodnie z normą DIN EN ISO 14040/44. Wynik na przykładzie Heineken Brasil pokazał, że dzięki zastąpieniu łożysk metalowych łożyskami polimerowymi w 600 punktach łożyskowych, firma oszczędza ekwiwalent 180 kg CO2 rocznie. Odpowiada to przelotowi Airbusem A320 neo na dystansie 20 km. Roczne oszczędności ekwiwalentu ropy naftowej wynoszą 155 kg, co odpowiada 461 km podróży przeciętną ciężarówką z silnikiem diesla. Im więcej łożysk, tym większy wpływ na środowisko. – Gdyby wszystkie oddziały Heinekena przeszły na łożyska polimerowe, firma mogłaby zaoszczędzić ekwiwalent 28814 kg CO2 I to jest niezwykła wartość dla tak niewielkiej zmiany – podsumowuje Stefan Loockmann-Rittich.

IGUS Sp. z o.o. ul. Działkowa 121C, 02-234 Warszawa tel. 22 863 57 70

e-mail: info-pl@igus.net www.igus.pl

Generatywna sztuczna inteligencja

stopniowo wchodzi do firm

Siedem na 10 firm zwiększa inwestycje w generatywną AI ze względu na już odniesione korzyści, a główną barierą dla wykorzystania sztucznej inteligencji w biznesie pozostaje zachowanie zgodności z regulacjami – takie wnioski płyną z raportu „Deloitte’s State of Generative AI in the Enterprise”, przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte. Badanie przeprowadzo wśród ponad 2700 liderów biznesowych i technologicznych z całego świata.

Wykorzystanie generatywnej AI wchodzi na świecie w nowy etap – 68 % firm globalnych zamierza zwiększać inwestycje ze względu na korzyści z dotychczasowych wdrożeń. Większa produktywność, wyższa innowacyjność oraz poprawa jakości oferowanych usług stanowią główne zalety zastosowania generatywnej sztucznej inteligencji w firmach. Obecnie jednak jedynie co czwarta organizacja czuje się przygotowana do stosowania generatywnej AI pod względem zarządzania ryzkiem i zgodności z regulacjami – wynika z raportu „Deloitte’s State of Generative AI in the Enterprise”.

Zalety a potrzeby

Wyniki badania wskazują, że choć rosną oczekiwania związane ze stosowaniem generatywnej AI, to wyzwaniem

wciąż pozostaje jej wdrożenie i mierzenie korzyści z prowadzonych inwestycji. Do najczęściej wymienianych zalet związanych z adopcją AI wciąż należy wzrost efektywności oraz produktywności (34 %). Respondenci wskazują także na zwiększenie innowacyjności (12 %), poprawę jakości dotychczas oferowanych produktów i usług (10 %) oraz relacji z klientami (9 %). Zapytani o czynniki, które przyczyniają się do maksymalizacji zwrotu z inwestycji w AI, liderzy zdecydowanie wskazali na potrzebę głębokiej integracji sztucznej inteligencji z funkcjami i procesami biznesowymi (22 %), efektywne zarządzanie ryzykiem (13 %) oraz dobór odpowiednich rozwiązań technologicznych (11 %). Jak wynika z raportu, wiele inicjatyw podejmowanych przez firmy pozostaje na etapie pilotażu. Większość orga-

nizacji (68 %) zdołała przenieść do fazy produkcji maksymalnie co trzecie rozważane zastosowanie generatywnej AI.

Długa droga od eksperymentów do wdrożeń

– Wyzwania związane z przejściem od fazy eksperymentów do pełnego wdrożenia i uzyskania wartości z inwestycji bardzo jasno pokazują, jak ważne dla powodzenia transformacji jest wyjście od potrzeb biznesowych, zrozumienie procesów w organizacji i właściwe zaplanowanie wdrożenia pod kątem technologicznym, jakości danych i aspektów regulacyjno-prawnych. Wszystko to wymaga doświadczenia, kompetencji oraz stworzenia efektywnego zespołu projektowego składającego się ze specjalistów z obszaru biznesu, technologii oraz działów prawnych i compliance. Obecnie jedynie około 5 % dużych firm na świecie ocenia swoje wewnętrzne kompetencje w tym zakresie jako bardzo wysokie. Firmy te osiągają dwukrotnie wyższe efekty z wdrożeń generatywnej AI. W Polsce większość dużych firm również znajduje się na etapie testowania i eksper ymentowania z zastosowaniami generatywnej AI. Patrząc na pozytywne wyniki wielu testów, coraz więcej z nich przechodzi do wdrożenia eksperymentów na większą skalę, aby osiągnąć pełne efekty biznesowe z generatywnej AI –mówi Amadeusz Andrzejewski, partner, lider zespołu Data & AI w Polsce, Deloitte.

Choć coraz więcej firm globalnych przechodzi do wdrażania rozwiązań bazujących na generatywnej AI, dla dwóch na pięć badanych organizacji wyzwaniem pozostaje ustalenie celów i mierzenie efektów z tych inwestycji. Najczęściej firmy decydują się na zastosowanie specjalnie opracowanych wskaźników efektywności (48 %) czy monitorowanie zmian efektywności pracowników (38 %).

Ryzyko i obawy

Przedstawiciele światowych firm byli także pytani o główne bariery w stosowaniu generatywnej sztucznej in-

teligencji. Aż trzy spośród pięciu wymienionych wyzwań mają związek z szeroko rozumianym zarządzaniem ryzykiem: obawy o zgodność z regulacjami (36 % odpowiedzi), kwestia zarządzania ryzykiem (30 %) oraz modeli zarządzania tzw. governance (29 %). Obecnie tylko co czwarty respondent ocenia swoją organizację jako w pełni lub bardzo dobrze przygotowaną w zakresie zarządzania ryzykiem i zgodności z regulacjami.

Najczęściej podejmowaną przez firmy strategią działania w obszarze poprawy zarządzania ryzykiem jest wdrożenie odpowiedniego modelu governance w zakresie wykorzystania narzędzi opartych na generatywnej AI (51 % odpowiedzi). Niewiele mniejszy odsetek (49 %) wskazań dotyczy podmiotów, które prowadzą aktywny monitoring regulacji. Z kolei 43 % organizacji przeprowadza audyty i testy rozwiązań AI, a 37 % decyduje się na szkolenia zespołów w zakresie identyfikacji i zarządzania ryzykiem różnego rodzaju.

Regulacje prawne – Każda transformacja technologiczna wymaga dobrego zrozumienia regulacyjnych skutków wprowadzanych zmian. Jednym z pier wszych

obowiązków nakładanych na przedsiębiorców w AI Act jest konieczność regularnego podnoszenia kompetencji pracowników. Zrozumienie technologii i jej skutków w obszarze prawnym – w tym zadbanie o ochronę prywatności, przestrzeganie praw własności intelektualnej czy regulacji sektorowych – to podstawa wdrożenia Trustworthy AI. Jednym z celów dla wprowadzania wewnętrznych ram organizacyjnych dla sztucznej inteligencji jest właśnie zbudowanie zaufania wszystkich zainteresowanych stron: klientów, pracowników, zarządu i partnerów biznesowych – mówi dr Michał Mostowik, adwokat specjalizujący się w zakresie regulacji AI w zespole Deloitte Legal. Jak wynika z najnowszej edycji raportu Deloitte, ponad połowa firm rezygnuje z niektórych zastosowań AI ze względu na wyzwania w zakresie jakości danych i procesu zarządzania nimi. Są to przede wszystkim niepewność co do możliwości wykorzystania wrażliwych informacji w opracowywanych modelach (58 %), a także zarządzenie kwestią prywatności (58 %) oraz bezpieczeństwa (57 %).

Materiały prasowe Deloitte

Wojna zmienia sytuację

cyberbezpieczeństwa w Europie

Cyberprzestępcy nie próżnują, a liczba ataków w Europie gwałtownie rośnie – alarmuje Agencja Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA) w najnowszym raporcie. W obliczu nasilających się konfliktów geopolitycznych, zwłaszcza wojny hybrydowej, zagrożenie dla państw członkowskich UE staje się coraz bardziej realne.

Sektory najbardziej narażone na ataki to administracja publiczna, transport oraz finanse, które stają się głównymi celami cyberprzestępców. Oprócz dobrze znanych zagrożeń, takich jak wirusy, ransomware i ataki na ser wery, pojawiło się coś nowego – manipulowanie informacjami. To broń, która staje się coraz bardziej niebezpieczna, wpływając na sektor publiczny, finanse i transport. Raport „ENISA Threat Landscape 2024” pokazuje, że w drugiej połowie 2023 r. i w pierwszej połowie 2024 r. liczba ataków nie tylko wzrosła, ale przyniosła również nowe, nieznane wcześniej zagrożenia. Skutki mogą dotknąć wszystkich – od instytucji publicznych po zwykłych użytkowników Internetu. Szczególnie pierwsza połowa 2024 r. przyniosła gwałtowny skok liczby incydentów, a siedem głównych zagrożeń już teraz stawia europejskie firmy pod ścianą: ransomware, malware, ataki DDoS, oszustwa oparte na inżynierii społecznej, kradzież danych, manipulacje informacjami i ataki na łańcuchy dostaw.

Unia na celowniku

Unia Europejska jest ulubionym celem ataków cyberprzestępców. W tym regionie ich liczba rośnie szybciej niż

gdziekolwiek indziej. Wojna w Ukrainie oraz czerwcowe wybory do Parlamentu Europejskiego napędzały działania hakerów, destabilizując nie tylko instytucje, ale także gospodarki całych państw. Najczęściej stosowane metody to ataki ransomware i DDoS, które stanowiły łącznie 67 % wszystkich incydentów. Kiedyś hakerzy chętniej atakowali biznes, dziś to administracja publiczna coraz częściej pada ofiarą ataków typu DDoS, naruszeń danych oraz ransomware. Nie inaczej jest w sektorze transportowym, gdzie naruszenia bezpieczeństwa często dają bardzo spektakularne i dotkliwe efekty. Administracja publiczna najczęściej doświadcza ataków typu DDoS, naruszeń danych oraz ransomware. W transporcie najczęściej stosowane są ataki DDoS, ransomware i naruszenia bezpieczeństwa danych. W finansach – ataki DDoS, naruszenia bezpieczeństwa danych i ransomware, ale coraz częściej pojawiają się także oszustwa z kategorii inżynierii społecznej, z wykorzystaniem różnego rodzaju podstępów i manipulacji.

Pomoc regulacyjna

Choć największe przedsiębiorstwa i instytucje publiczne inwestują w na-

rzędzia i procedury związane z cyberbezpieczeństwem, nie zawsze są one wystarczająco transparentne i ukierunkowane na szeroką ochronę obywateli. W wielu organizacjach mniejsze zaangażowanie w bezpieczeństwo cyfrowe wynika z braku wiedzy, świadomości zagrożeń lub ograniczonych zasobów finansowych. Prowadzi to do nierównomiernego poziomu zabezpieczeń, tworząc luki w systemie i narażając szersze ekosystemy cyfrowe.

Dlatego konieczne staje się wprowadzenie jednolitych regulacji na poziomie europejskim. Odgórne przepisy mogłyby zniwelować różnice w poziomie zabezpieczeń między organizacjami, zwiększając odporność na ataki i wspierając te podmioty, które mają mniejsze zasoby. Ekspert podkreśla potrzebę ujednolicenia przepisów: – Musimy nie tylko ograniczyć ryzyko cyberataków, ale również zwiększyć stabilność i bezpieczeństwo w skali kontynentu. W tym kontekście unijna dyrektywa NIS2 i jej dostosowania lokalne, jak polska nowelizacja ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, są niezbędne – wyjaśnia Robert Ługowski.

Materiały prasowe firmy Safesqr

MARLENA KUDŁA associate SKP Ślusarek Kubiak Pieczyk

Co AI ACT oznacza dla biznesu?

Rada Unii Europejskiej 21 maja 2024 r. ostatecznie przyjęła Akt o sztucznej inteligencji. Coraz więcej mówi się o obowi ązkach, jakie to rozporządzenie nałoży na podmioty wdrażające i korzystające z rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji. Czy polscy przedsiębiorcy mają się czego obawiać? W jaki sposób już teraz można przygotować się na nowe przepisy? Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w tym artykule.

Akt o sztucznej inteligencji [1] (dalej: AI ACT) ma na celu stworzenie jednolitych przepisów dotyczących stosowania i wdrażania sztucznej inteligencji na terytorium Unii Europejskiej. Od początku prac nad AI ACT podejście unijnego ustawodawcy do systemów sztucznej inteligencji opiera się na r yzyku, czyli na tym, jakie ryzyko dany system tworzy dla społeczeństwa, a konkretnie ludzkiego zdrowia, życia, bezpieczeń-

w infrastrukturze krytycznej, procesach rekrutacyjnych, dotyczących ubiegania się o kredyt, czy np. podstawowych świadczeń publicznych. Oprócz tego wyodrębniono także modele AI ogólnego przeznaczenia, które są – uogólniając – trenowane dużą ilością danych, a następnie mogą wykonywać szeroki zakres zadań. Takie modele, jeżeli będą tworzyć ryzyko systemowe, będą musiały sprostać dodatkowym wymaganiom. Aktualnie modelami AI ogól-

NA JWIĘKSZE WYZWANIE STANIE PRZED

PRZEDSIĘBIORSTWAMI, KTÓRYCH

OBSZAR DZIAŁALNOŚCI DOTYKA

NOWYCH TECHNOLOGII, TWORZENIA

OPROGRAMOWANIA, IOT ORAZ

WDRAŻANIA AUTOMATYKI.

stwa, praw podstawowych. W związku z tym w AI ACT zakazano niektórych systemów AI, uznając, że ich stosowanie kreowałoby nieakceptowalne ryzyka. Są to np. systemy oparte na wykorzystywaniu technik podprogowych czy scoringu społecznego.

Systemy wysokiego ryzyka Najwięcej uwagi w rozporządzeniu AI ACT poświęcono systemom AI wysokiego ryzyka i to z nimi wiąże się najwięcej obowiązków. Takimi systemami są przykładowo systemy AI stosowane

nego przeznaczenia z takim ryzykiem systemowym byłyby tylko największe modele AI na świecie. Poza tymi kategoriami są również inne systemy AI, które nie kwalifikują się jako żadne z powyższych ryzyk. Niemniej jednak w stosunku do nich obowiązywać będą podstawowe zasady dotyczące przejrzystości.

Kogo dotyczy AI ACT?

AI ACT w rzeczywistości będzie odnosił się do wszelkich systemów AI, które są wprowadzane do obrotu lub wykorzystywane na terytorium Unii

Europejskiej. Siedziba podmiotu, który wprowadza do obrotu lub stosuje dany system AI nie będzie miała znaczenia i AI ACT nadal będzie miał zastosowanie, o ile wyniki działania takiego systemu AI są wykorzystywane w Unii Europejskiej. Poza regulacją są systemy dotyczące bezpieczeństwa narodowego, badań naukowych i rozwojowych. AI ACT nie będzie stosowany również wobec osób fizycznych, które korzystają z systemów AI w ramach „czysto osobistej działalności pozazawodowej” [2].

Co to oznacza dla przedsiębiorców?

Przepisy AI ACT zaczną być stosowane co do zasady po dwóch latach od wejścia w życie rozporządzenia, czyli najpewniej w połowie 2026 r. Trochę wcześniej zacznie to dotyczyć regulacji dotyczącej zakazanych praktyk w zakresie AI, przepisy te będą bowiem stosowane już po upływie sześciu miesięcy od publikacji AI ACT. W pełni rozporządzenie będzie natomiast stosowane po 36 miesiącach od jego publikacji. Warto więc, by w ciągu tych dwóch lat przedsiębiorcy przeanalizowali wszelkie wykorzystywane lub dewelopowane przez nich narzędzia i oprogramowania, a także te, które dopiero mają zamiar wdrożyć w firmie. Może bowiem okazać się, że któreś z tych narzędzi stanowić będzie system AI. Następnie należałoby zastanowić się, do której kategorii ryzyka zaliczyć taki system AI oraz przeanalizować, które z obowiązków będą miały zastosowanie. Najwięcej od przedsiębiorców będą wymagać systemy AI wysokiego ryzyka, zarówno jeżeli dany przedsiębiorca będzie je stosował tylko wewnątrz organizacji, jak również, gdy będzie takie rozwiązania projektował i wprowadzał do obrotu. Największe wyzwanie stanie przed przedsiębiorstwami, których obszar działalności dotyka nowych technologii, tworzenia

W BRANŻY AUTOMATYKI I ROBOTYKI

AI ACT ZNAJDZIE PRZYKŁADOWO

ZASTOSOWANIE W ODNIESIENIU

DO SYSTEMÓW AI WYKORZYSTYWANYCH

DO KONTROLI JAKOŚCI I INSPEKCJI,

GDZIE SZTUCZNA INTELIGENCJA

MOŻE POPRAWIĆ WYKRYWANIE WAD

I SPÓJNOŚĆ PRODUKTÓW.

oprogramowania, IoT oraz wdrażania automatyki. Temat będzie jednak istotny także dla tych, które np. korzystają z AI jedynie w procesach rekrutacyjnych. Warto zastanowić się każdorazowo, czy w świetle przepisów dany przedsiębiorca będzie użytkownikiem, czy dostawcą systemu AI.

Co istotne, AI ACT nakłada obowiązki dotyczące szkolenia personelu, aby zapewnić mu odpowiedni poziom kompetencji w zakresie AI, z uwzględnieniem wiedzy technicznej, doświadczenia czy kontekstu wykorzystania AI [3]. Już teraz przedsiębiorcy powinni więc powoli szkolić swoich pracowników z zakresu korzystania z narzędzi AI czy tworzyć wewnętrzne regulaminy w tym zakresie.

Przedsiębiorcy powinni również przeanalizować wszystkie wykorzystywane lub rozwijane narzędzia i oprogramowania, aby zidentyfikować, które z nich stanowią systemy AI oraz określić, do której kategorii ryzyka zalicza się dany system AI. Ważne jest także, aby rozpocząć szkolenia pracowników z zakresu korzystania z narzędzi AI oraz tworzyć wewnętrzne regulaminy w tym zakresie.

AI ACT a automatyka i robotyka Systemy AI, które wchodzą w bezpośrednią interakcję z osobami fizycznymi, muszą być projektowane w taki sposób, aby informować użytkowników o tym,

PRZEPISY AI ACT ZACZNĄ BYĆ

STOSOWANE CO DO ZASADY

PO DWÓCH LATACH OD WEJŚCIA

W ŻYCIE ROZPORZĄDZENIA, CZYLI

NAJPEWNIEJ W POŁOWIE 2026 R.

że prowadzą interakcję z systemem AI, chyba że będzie to oczywiste w oparciu o kontekst i okoliczności korzystania z takiego systemu [4]. Regularne monitorowanie zgodności systemów AI z przepisami AI ACT oraz bycie na bieżąco z wszelkimi zmianami legislacyjnymi i wytycznymi dotyczącymi AI jest kluczowe dla przedsiębiorców z obszaru automatyki i robotyki. W branży automatyki i robotyki AI ACT znajdzie przykładowo zastosowanie w odniesieniu do systemów AI wykorzystywanych do kontroli jakości i inspekcji, gdzie sztuczna inteligencja może poprawić wykrywanie wad i spójność produktów. Innym przykładem jest predykcyjne utrzymanie ruchu, gdzie AI pomaga zapobiegać awariom sprzętu, zapewniając ciągłość produkcji i redukując przestoje.

[1] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/ PL/TXT/?uri=CELEX:32024R1689

[2] Art. 2 ust. 10 AI ACT.

[3] Art. 4 AI ACT.

[4] Art. 50 ust. 1 AI ACT.

MARLENA KUDŁA

Specjalizuje się w ochronie dóbr osobistych osób fizycznych i prawnych. Bliskie są jej zagadnienia ochrony wizerunku, renomy i dobrego imienia. Zaangażowana w postępowania z zakresu zwalczania nieuczciwej konkurencji. Zajmuje się także prawem własności intelektualnej, ze szczególnym uwzględnieniem prawa autorskiego, prawa reklamy i mediów W zakresie jej zainteresowań znajduje się również prawo nowych technologii. Kontakt: m.kudla@skplaw.pl. Strony internetowe: www.skplaw.pl, www.skpipblog.pl.

Energetyczna moc przyszłości

Relacja z 37. targów

Energetab 2024

Od 17 do 19 września 2024 r. tereny ZIAD w Bielsku-Białej były miejscem prezentacji nowatorskich technologii energetycznych, odnawialnych źródeł energii oraz elektromobilności, ponieważ po raz 37. odbyły się Międzynarodowe Energetyczne Targi Bielskie Energetab 2024. Spółka ZIAD Bielsko-Biała, która jest organizatorem imprezy, była również współorganizatorem wydarzeń towarzyszących targom, takich jak konferencje i prezentacje promocyjne wystawców.

Na malowniczych terenach Beskidu Śląskiego, u stóp Szyndzielni, w Bielsku-Białej, już po raz 37. odbyły się największe w Polsce Międzynarodowe Energetyczne Targi Bielskie Energetab. Tegoroczna targowa impreza, która trwała od 17 do 19 września, zgromadziła przedstawicieli branży energetycznej z 17 krajów Europy i Azji i była prawdziwym świętem innowacji technologicznych. Nie brakowało niespodzianek, nagród, a przede wszystkim nowości, które mogą zrewolucjonizować sektor energetyczny.

Technologia pod znakiem zrównoważonego rozwoju Tegoroczna targowa impreza przyciągnęła do Bielska-Białej 474 wystawców prezentujących najnowsze technologie i urządzenia, przeznaczone zarówno dla energetyki przemysłowej, jak i indywidualnych odbiorców – prosumen-

tów. Stoiska przyciągały zwiedzających swoją różnorodnością – od aparatury rozdzielczej i łączeniowej, urządzeń kontrolno-pomiarowych, osprzętu sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, energooszczędnego oświetlenia przemysłowego i drogowego, systemów informatycznych i telekomunikacyjnych stosowanych w energetyce, po inteligentne systemy zarządzania energią. Można było zauważyć, że znacznie powiększyła się oferta urządzeń i technologii związanych z odnawialnymi źródłami energii (np. panele fotowoltaiczne, magazyny energii) i elektromobilnością.

Gdyby opisać Energetab 2024 jednym słowem, byłoby nim z pewnością określenie „innowacja”. Nie sposób nie zauważyć, że tegoroczne targi odbyły się w wyjątkowym momencie. Południowa część Polski zmagała się z klęską powodzi, a jednocześnie Tauron Dystrybucja, jeden z partnerów

WYDARZENIA

targów, walczył na pierwszej linii frontu, chroniąc infrastrukturę energetyczną przed żywiołem. Ten kontrast – spokojne, słoneczne tereny wystawowe na tle niespokojnej aury pogodowej – był symbolicznym przypomnieniem o tym, jak ważna jest odporność energetyczna w czasach kryzysu. Targi Energetab pokazały, że innowacje nie służą jedynie podniesieniu jakości życia, ale mogą być kluczowe w momentach kryzysowych, takich jak klęski żywiołowe.

Uroczyste otwarcie i goście honorowi

Podczas oficjalnego otwarcia targów przybyłych gości powitał prezes ZIAD Bielsko-Biała, Dariusz Mrzygłód, który podkreślił znaczenie targów jako miejsca prezentacji najnowszych rozwiązań technologicznych dla energetyki. Jego wystąpienie, na tle fotografii z 50-lecia istnienia firmy ZIAD, które obchodzono w przeddzień targów, miało refleksyjny ton. Uroczystość uświetnili liczni goście honorowi, w tym Mirosław Suchoń, poseł na Sejm RP, Joanna Bojczuk, członkini

zarządu Województwa Śląskiego, a także przedstawiciele Tauron Dystrybucja, prezes SEP Sławomir Cieślik, dyrektor IEN-BIP Jakub Kupecki, wiceprezes zarządu Polskiej Izby Gospodarczej Elektrotechniki Janusz Nowastowski i prezes zarządu Polskiego Stowarzyszenia Branży Elektroenergetycznej Krzysztof Jamróz. Uroczystego otwarcia targów dokonał zastępca prezydenta BielskaBiałej Piotr Kucia, dziękując wszystkim za przybycie w tak trudnym momencie, kiedy na terenach województwa śląskiego, opolskiego i dolnośląskiego trwa walka z żywiołem.

Nagrody za innowacje – kto zabłysnął na Energetab 2024?

W trakcie uroczystej inauguracji odbyła się ceremonia wręczenia nagród dla rozwiązań, które szczególnie wyróżniły się podczas tegorocznych targów. W tym roku komisja konkursowa nie miała łatwego zadania – zgłoszono aż 41 produktów, które reprezentowały najwyższy poziom technologiczny. Puchar Ministra Klimatu

i Środowiska trafił do firmy Tele-Fonika Kable za produkt TFPowerPack, który zyskał uznanie za innowacyjność w zakresie magazynowania energii. Nagroda Prezydenta Miasta Bielska-Białej została przyznana firmie Zamel za innowacyjny monitor energii elektrycznej MEW-02 ETH. Nie zabrakło również innych prestiżowych wyróżnień. Złoty medal targów Energetab 2024 zdobyła stacja ładowania pojazdów elektrycznych z magazynem energii EV-CME150, zgłoszona przez ZPUE. Jest to rozwiązanie, które może przyczynić się do szybszego rozwoju elektromobilności w Polsce, co w kontekście coraz większych wymagań związanych z ochroną środowiska ma szczególne znaczenie. Srebrny medal powędrował do spółki Jean Mueller Polska za ogranicznik przepięć, a brązowy medal zdobyła Wytwórnia Sprzętu Elektroenergetycznego Aktywizacja za akustyczno-optyczny wskaźnik napięcia AOWN-7.

Swoją wagę miała także nagroda Złotego Lwa Fundacji im. Kazimierza Szpotańskiego, przyznana firmie Elektrometal Energetyka za układ detekcji

i eliminacji zjawiska ferrorezonansu. To urządzenie, które może znaleźć zastosowanie w rozdzielnicach średniego napięcia, przyciągnęło uwagę specjalistów swoją precyzyjnością i niezawodnością. Warto także wspomnieć o nagrodzie Polskiego Stowarzyszenia Branży Elektroenergetycznej, która trafiła do firmy Sonel za lokalizator kabli i infrastruktur podziemnych LKZ-2500. Te wszystkie wyróżnienia pokazują, że polska branża elektroenergetyczna jest nie tylko innowacyjna, ale także konkurencyjna na arenie międzynarodowej.

Forum dyskusji i wymiany myśli

Targi Energetab 2024 to jednak nie tylko wystawy, ale także miejsce intensywnej wymiany myśli i doświadczeń. Pierwszego dnia wydarzenia odbyło się Forum Dystrybutorów Energii, zorganizowane przez PTPiREE. Było ono poświęcone roli Operatorów Systemów Dystrybucyjnych (OSD) w procesie transformacji energetycznej. Podczas konferencji debatowano nad wyzwaniami wynikającymi z wdrażania nowych technologii wytwarzania i magazyno-

wania energii elektrycznej. W trakcie sesji poruszono m.in. kwestię kontroli mikroinstalacji oraz elastyczności w zarządzaniu sieciami dystrybucyjnymi.

Z kolei dwudniowe Forum Profesjonalistów Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii zgromadziło ekspertów z Polski i zagranicy. Debaty były podzielone na kilka sesji tematycznych, z których każda dotyczyła innego aspektu magazynowania energii – od przemysłowych rozwiązań magazynowych po rolę magazynów w społecznościach energetycznych.  Jednym z kluczowych tematów była przyszłość rynku wodorowego, który w Polsce zyskuje coraz większe znaczenie, a także wielkoskalowe magazyny energii, które mogą okazać się kluczowym elementem nowoczesnych systemów energetycznych. W ramach konferencji zatytułowanej „Energia Dziś i Jutro”, organizowanej przez bielsko-bialski oddział SEP, omawiano kluczowe wyzwania, przed jakimi stoi polska energetyka. Tematyka obejmowała zarówno alternatywne źródła finansowania transformacji energetycznej, jak i cyberbezpieczeństwo oraz kształcenie kadr w obliczu

dynamicznych zmian na rynku energii. Wystawa „Elektryka polska – od rozbiorów do początków III RP”, otwarta w holu hotelu Szyndzielnia, była dodatkowym atutem dla uczestników, którzy mogli poznać historię wkładu polskich inżynierów w rozwój elektroenergetyki.

Elektromobilność i odnawialne źródła energii – targowe hity

Na otwartych terenach targowych wyróżniały się trzy specjalne strefy: Strefa Odnawialnych Źródeł Energii, Strefa Elektromobilności oraz Strefa Praktycznych Pokazów. Strefa OZE przyciągała tych, którzy poszukiwali rozwiązań przyjaznych środowisku, związanych z wytwarzaniem, magazynowaniem i przetwarzaniem energii elektrycznej. Wśród licznych urządzeń szczególną uwagę przykuwały systemy fotowoltaiczne, magazyny energii oraz pompy ciepła, które w połączeniu z innowacyjnymi układami automatyki stanowią przyszłość energetyki.

Strefa Elektromobilności z kolei stała się miejscem, gdzie prezentowano najnowsze modele pojazdów elek-

trycznych oraz wodorowych. Wielu zwiedzających miało okazję zobaczyć z bliska autobus wodorowy testowany przez MZK w Bielsku-Białej oraz stacje ładowania pojazdów elektrycznych, które zyskują coraz większe znaczenie w kontekście rozwijającej się infrastruktury elektromobilności.

Strefa Praktycznych Pokazów natomiast była prawdziwą gratką dla entuzjastów technologii. Pokazy wymiany mostków na linii 15 kV w technologii prac pod napięciem, instalacja muf zimnokurczliwych oraz spawanie światłowodów to tylko niektóre z atrakcji, które przyciągały liczne grono zwiedzających. Firma Tauron Dystrybucja zaprezentowała swoje najnowsze rozwiązania, które mają na celu zwiększenie efektywności i bezpieczeństwa prac przy sieciach energetycznych.

Podsumowanie – dokąd zmierza energetyka?

Targi Energetab 2024 to nie tylko miejsce prezentacji nowoczesnych technologii, ale także platforma dyskusji na temat przyszłości energetyki.

Innowacje, które jeszcze kilka lat temu wydawały się odległą wizją, dziś stają się rzeczywistością. Transformacja energetyczna to nieodwracalny proces, a Polska, dzięki takim wydarzeniom jak Energetab, umacnia swoją pozycję na arenie międzynarodowej. Podczas trzech dni targów Bielsko-Biała stała się centrum myśli technologicznej i energetycznej, a liczne nawiązane kontakty świadczą o ogromnym znaczeniu tego wydarzenia dla przyszłości branży. Wszyscy uczestnicy – od producentów po specjalistów – opuszczali targi z przekonaniem, że energetyka ma przed sobą świetlaną przyszłość, a innowacyjne technologie, które tu oglądaliśmy, wkrótce staną się standardem w naszym codziennym życiu.

Kolejna edycja targów Energetab odbędzie się w dniach 16–18 września 2025 r. i z pewnością dostarczy jeszcze więcej inspiracji oraz innowacyjnych rozwiązań, które zmienią oblicze polskiej i światowej energetyki.

Jolanta Górska-Szkaradek AUTOMATYKA

MOJE ŚWIATY SZTUCZNE I REALNE

JAK NARODZIŁA SIĘ AI NAJNOWSZEJ GENERACJI

Fei-Fei Li (tłumaczenie Wojciech Pędzich)

Wydawca: MT Biznes rok wydania: 2024, objętość: 376 stron, oprawa: miękka

Książka przedstawia klarowny opis zarówno niezwykłego potencjału, jak i zagrożenia związanego ze sztuczną inteligencją, którą Fei-Fei Li pomogła rozwinąć. Jej wezwanie do działania i zbiorowej odpowiedzialności ma ogromne znaczenie dla tego szczególnego momentu w historii, w którym się znaleźliśmy. Stanowi przekonujący argument na rzecz etycznego podejścia do sztucznej inteligencji, skoncentrowanego na człowieku. Fei-Fei Li jest profesorką informatyki na Uniwersytecie Stanforda i dyrektorką zarządzającą Stanford Institute for Human-Centered Artificial Intelligence, a także założycielką i prezeską zarządu organizacji non profit AI4ALL. Należy do National Academy of Engineering, National Academy of Medicine oraz American Academy of Arts and Sciences.

METODY NUMERYCZNE

Piotr Krzyżanowski

ELEKTRONIKA

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN rok wydania: 2024, objętość: 550 stron, oprawa: miękka

Książka jest wprowadzeniem do współczesnych metod numerycznych, koncentruje się na algorytmicznym podejściu do metod rozwiązywania podstawowych zadań obliczeniowych oraz matematycznej analizie ich właściwości. Wśród poruszanych w nim klasycznych zagadnień znajdują się obliczenia w arytmetyce zmiennopozycyjnej; aproksymacja i interpolacja wielomianowa oraz splajnowa; rozwiązywanie układów równań liniowych i nieliniowych; wyznaczanie wartości i wektorów własnych; zadanie najmniejszych kwadratów; kwadratury numeryczne. A także metody nawiązujące do uczenia maszynowego, w tym optymalizacji nieliniowej; rozkład SVD macierzy; metody iteracyjne dla układów równań liniowych. Omawiane treści są bogato ilustrowane przykładami i wykresami.

Anna Filipowska, Jacek Izydorczyk, Weronika Izydorczyk, Sławomir Lasota, Andrzej Malcher, Piotr Zawadzki

Wydawca: Helion rok wydania: 2024, objętość: 512 stron, oprawa: miękka

Obwody elektroniczne przenikają każdy aspekt naszego życia. Bez nich cywilizacja w obecnym kształcie przestałaby istnieć. Elektronika to niebanalna dziedzina, wykształcenie specjalistów i przekazanie im odpowiedniej wiedzy wymaga znacznego wysiłku. Należy zacząć od podstaw. W książce znalazły się takie zagadnienia jak: analiza symboliczna i analiza wrażliwości; teoria szumów; filtry pasywne; linie transmisyjne i anteny; propagacja fal EM; chemorezystancyjne sensory gazów na bazie tlenków metali i biosensory oraz obliczenia kwantowe.

Opracowanie – dr inż. Małgorzata Kaliczyńska

504 126 618, WWW.AUTOMATYKAONLINE.PL

SP. Z O.O. TEL. 12 428 63 00, WWW.ASTOR.COM.PL

AXON MEDIA GROUP

533 344 700, WWW.AXONMEDIA.PL

BOSCH REXROTH

22 738 18 00, WWW.BOSCHREXROTH.PL

ELDAR

AUTOMATYKA SA TEL. 22 541 84 65, WWW.ELMARK.COM.PL

TEL. 22 458 92 00, WWW.EMERSONPROCESS.COM

SP. Z O.O.

22 863 57 70,

KIPP POLSKA TEL. 71 339 21 44, WWW.KIPP.PL

TARGI POZNAŃSKIE SP. Z O.O. TEL. 61 869 20 00, WWW.GRUPAMTP.PL

ADRES TEL. 22 826 54 63, WWW.NOWYADRES.PL

GMBH TEL. +49 30 500 197-0, WWW.OPTRIS.COM

SIEĆ BADAWCZA ŁUKASIEWICZ – PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP TEL. 22 874 00 00, WWW.PIAP.LUKASIEWICZ.GOV.PL

WEIDMÜLLER SP. Z O.O. TEL. 22 510 09 40, WWW.WEIDMUELLER.COM