Automatyka 6/2022

TEMAT NUMERU Cyfrowa transformacja przemysłu CENA 15,00 ZŁ (W TYM 8 % VAT)

ROZMOWA 24

SPRZĘT I APARATURA 58

PRAWO I NORMY 78

dr Piotr Wiśniewski, DBR77

Wyposażenie stanowisk zrobotyzowanych. Przegląd chwytaków

Własność przemysłowa – narzędzia ochrony

AUTOMATYKA ISSN 2392-1056

INDEKS 403024

AUTOMATYKAONLINE.PL

6/2022

1RZRŔþ

7HFKQRORJLD ãĉF]HQLRZD 61$3 ,1 3RãĉF]HQLD V]\ENLH MDN SVWU\NQLęFLH SDOFDPL

5HNRUGRZR V]\ENLH SRGãĉF]DQLH ]ãĉF]NL GRVWDUF]DQH ]H ZVWęSQLH QDSUęŰRQ\P HOHPHQWHP VSUęŰ\QRZ\P 1DZHW HODVW\F]QH SU]HZRG\ ãĉF]\ VLę EH] QDU]ęG]L L NRĿFyZHN WXOHMNRZ\FK :\VWDUF]\ ZHWNQĉþ SU]HZyG GR ]DFLVNX D WHQ ]DFLŔQLH VLę SHZQLH L EH]SLHF]QLH 3UDZLGãRZH SRãĉF]HQLH V\JQDOL]RZDQH MHVW ÅNOLNQLęFLHPµ RUD] Z\VXQLęFLHP SU]\FLVNX ]ZDOQLDMĉFHJR

:LęFHM LQIRUPDFML ZZZ ZHLGPXOOHU SO VQDSLQ

P L A N W Y D AW N I C Z Y 2 0 2 2 WYDANIE

TEMAT NUMERU

ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY

1-2/2022

Bezpieczny przemysł

Sygnalizacja w przemyśle

3/2022

Zautomatyzowana produkcja

Systemy wizyjne i RFID

4/2022

Pomiary przemysłowe (ciśnienia, poziomu, przepływu itd.)

Komputery w przemyśle

5/2022

Druk 3D

Komunikacja bezprzewodowa

6/2022

Transformacja cyfrowa przemysłu

Roboty przemysłowe. Wyposażenie stanowisk zrobotyzowanych. Chwytaki

7-8/2022

Energia odnawialna

Silniki i napędy

9/2022

Aparatura kontrolno-pomiarowa

Kable i przewody. Systemy prowadzenia kabli i przewodów

10/2022

Sieci przemysłowe

Czujniki optyczne i zbliżeniowe

11/2022

Panele operatorskie

Osprzęt sieciowy i komunikacyjny

12/2022

Termowizja i jej zastosowanie

Sterowniki programowalne

OD REDAKCJI

Szanowni Państwo, za oknem wiosna w pełni, a może to już lato. Po trudnych miesiącach prasa branżowa, podobnie jak automatyka, wchodzi na wyższe obroty. Widać wyraźne ożywienie. Na łamach „Automatyki” coraz więcej ciekawych tematów, nowe firmy (byle nie zapeszyć) prezentują swój dorobek. Obserwujemy powiew świeżości i nowe zjawiska, a może nawet nowe trendy. Rośnie liczba spotkań, szkoleń i targów, które porzucają zdalne formaty i wybierają wariant face to face.

Regularnie zachęcamy Państwa do zapoznania się z naszymi stałymi formatami. Obydwa materiały redakcyjne – Temat numeru oraz Przegląd sprzętu i aparatury – podejmują aktualną tematykę. Na szczególną uwagę zasługuje artykuł poświęcony cyfrowej transformacji przemysłu. Obecnie to kluczowy element czwartej rewolucji przemysłowej, a zamierzeniem jest zjednoczenie zasobów fizycznych i cyfrowych, czyli wykorzystanie możliwości, które współcześnie są tworzone we wszystkich dziedzinach życia przez dane, narzędzia analityczne i technologie mobilne. Wymienione terminy nawiązują do znanej już doskonale idei Przemysłu 4.0. Z satysfakcją obserwujemy, że przedstawiciele licznych firm dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniami z wdrażania cyfryzacji przemysłu oraz innych filarów Przemysłu 4.0, biorąc udział w redakcyjnej sondzie. Ich uwagi są bardzo cenne – zachęcamy, by się z nimi zapoznać. Omawiane w kolejnym artykule rozwiązania z obszaru robotyzacji także wpisują się doskonale w ideę Przemysłu 4.0 i wskazują nowe trendy w tym obszarze.

Polecamy najnowszy wywiad, tym razem na temat demokratyzacji robotyzacji, czyli dążenia do optymalizacji cyfrowej produkcji. O nowym modelu biznesowym wspierającym rozwój robotyzacji, sposobach łączenia potrzeb dostawców technologii i integratorów oraz wadze edukacji menedżerów w obszarze robotyzacji mówi dr Piotr Wiśniewski, prezes Platformy Robotów DBR77.

Wiernym Czytelnikom działu Prawo i normy polecamy artykuł o skutecznej ochronie własności przemysłowej – o potrzebnej wiedzy i dostępnych narzędziach ochrony.

Gorąco zapraszam do lektury!

4

AUTOMATYKA

SPIS TREŚCI REDAKTOR NACZELNA #+ , ' * -- . / 01 /2 + ' 3 " ' + 4 REDAKCJA MERYTORYCZNA #+ , ' * REDAKCJA TEMATYCZNA 5 WSPÓŁPRACA REDAKCYJNA ' * 6 7 85 9+ 5 : ' SEKRETARZ REDAKCJI ; " <( = ' -- . / 01 .> " " '( = ' 3 " ' + 4 MARKETING I REKLAMA 6 7 85 ? @ -- . / 01 A1 = + 8 3 " ' + 4 5 -- . / 00 20 3 " ' + 4

Z BRANŻY

8

PRODUKTY

16

ROZMOWA Demokratyzacja robotyzacji

24

TEMAT NUMERU

28

42

!

46

"

!

# $

49

MOXA ioThinx

50

"# $%& # '( ) *

" % & !'()' # *

52

PRENUMERATA I KOLPORTAŻ C -- . / 0D 1 3 " ' + 4 SKŁAD I REDAKCJA TECHNICZNA C KOREKTA C DRUK E # 7 F' G " " ! ' 5 H # I /000 + REDAKCJA 9 6 -0- 0-8/.2 -- . / 01 /2 J -- . / 0- -0 " 3 " ' + 4 9" & WYDAWCA 5 K ' L" ' ? # $ " 9" $9 9 6 -0- 0-8/.2 5 ' + # " " ' M ) " % "

24

DEMOKRATYZACJA ROBOTYZACJI . // # 1 # # + # # , # # # #$ # " ( - , " . //0

'= + ' F '= # '( #

6

' K # ' = '(

AUTOMATYKA

SPIS TREŚCI 2

54

3

56

, # &

' '( C$G " ' " +

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY ( $

58

+ ) '(

2

66

H ) ' F N9H;<

#

70

< M ' "' '( '( '

"

72

74

@ '( '(

PRAWO I NORMY ( -4

28

CYFROWA TRANSFORMACJA PRZEMYSŁU # 1

0 # , # # , # # # # # # 1 # 90 8 & 4 1 4 # 1- # # # # 0

78

H M '(

RYNEK " - !25" 32

82

WYDARZENIA "

84

3

85

#

O + CG9P -0--

5 - 2 #

86

" $ " 9" '

BIBLIOTEKA

88

WSPÓŁPRACA

89

LUDZIE 6 7 -, # 53%8 6/2022

58

WYPOSAŻENIE STANOWISK ZROBOTYZOWANYCH " # 2 1 - 9 0

# 0 + $ $ 0

90 7

Z BRANŻY

ŁUKASIEWICZ PARTNEREM BADAWCZYM INTERDYSCYPLINARNEGO CENTRUM INNOWACJI 3W Bank Gospodarstwa Krajowego utworzył Interdyscyplinarne Centrum Innowacji 3W, które ma przyspieszyć i ułatwić komercjalizację nowych technologii z obszaru wody, wodoru i węgla.

Jego działalność będą wspierać instytuty należące do Sieci Badawczej Łukasiewicz, a także 11 polskich uczelni technicznych i uniwersytetów – m.in. Politechnika Poznańska, Politechnika Warszawska oraz Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie.

Centrum będzie dążyć do integracji środowisk zajmujących się obszarem 3W i interdyscyplinarnej kompilacji ich umiejętności, aby sprostać wyzwaniom dotyczącym realizacji celów zrównoważonego rozwoju.

Interdyscyplinarne Centrum Innowacji 3W jest urzeczywistnieniem inicjatywy 3W, którą Bank Gospodarstwa Krajowego ogłosił w 2021 r. Organizacja ma pomagać wprowadzić na rynek nowe technologie wodne, wodorowe i węglowe. Elementami jej działalności będzie tworzenie analiz potencjału i strategii rozwoju technologii w obszarach 3W, jak też usługi konsultingowe.

ICI 3W będzie wspierać ośrodki naukowe i polskich badaczy, którzy rozwiązują problemy z dostępem do wody, opracowują sposoby wykorzystania wodoru w transformacji energetycznej oraz tworzą innowacyjne technologie związane z różnymi postaciami węgla pierwiastkowego (grafenu, nanorurek, fulerenów i innych). Będzie ponadto promować doktoraty wdrożeniowe, tworzyć programy studiów oraz szkolenia związane z 3W.

TRANSFORMACJA PRZEZ PRYZMAT ERP Obniżenie kosztów, m.in. przez ograniczenie zużycia zasobów i wzrost wydajności pracy czy podniesienie jakości produkcji to tylko niektóre efekty digitalizacji. Globalne wydatki na cyfrową transformację osiągną wartość 1,8 bln dolarów w 2022 r. – wynika z danych firmy IDC. To wzrost o 17,6 % w stosunku do roku ubiegłego. Eksperci zapowiadają, że do 2026 r. budżety będą rosły w średniorocznym tempie na poziomie 16,6 %. Niemal jedna trzecia wydatków przypada na sektor produkcji dyskretnej i procesowej. W porównaniu z tymi danymi digitalizacja w Polsce idzie opornie. Eurostat poda-

je, że w 2021 r. tylko co trzecia firma nad Wisłą (32 %) używała systemów ERP – bazowych w planach dalszej digitalizacji. Średnia unijna to 38 %. – Firma, która chce funkcjonować zgodnie z ideą Przemysłu 4.0, potrzebuje systemu. To dzięki oprogramowaniu możliwe jest gromadzenie i przetwarzanie danych z każdego obszaru. Jest to tym bardziej istotne, że wśród komponentów tworzących koncepcję Przemysłu 4.0, wymieniana jest m.in. ścisła koordynacja działań realizowanych przez poszczególne podmioty w ramach łańcucha wartości. To ona determinuje elastyczność i szybkość reagowania na nowe wymagania rynkowe – podkreśla Joanna Dąbrowiecka-Wrodarczyk, dyrektor ds. serwisu oprogramowania w BPSC.

DOBRE WYNIKI FINANSOWE DASSAULT SYSTÈMES Dassault Systèmes notuje wzrost przychodów – w pierwszym kwartale 2022 r. wzrosły one o 8 %, do 1,32 mld euro. Silna pozycja oferowanej przez firmę platformy 3DEXPERIENCE jest nadal kluczowym czynnikiem w pozyskiwaniu dużych klientów. Przychody z oprogramowania w chmurze wzrosły o 21 %.

Chmura i platforma 3DEXPERIENCE miały kluczowe znaczenie dla umożliwienia klientom poprawy skalowalności – zarówno nowym podmiotom, jak i działającym firmom, przechodzącym proces transformacji. – Oparte na nauce doświadczenia wirtualnych bliźniaków są zaprojektowane tak, aby wspierać tę transformację oraz odporność i zrównoważony rozwój, niezbędne dla dzisiejszych i przyszłych liderów. Łącząc podejście

8

wieloskalowe z wbudowaną analityką i danymi ze świata rzeczywistego, doświadczenia wirtualnych bliźniaków są katalizatorem zrównoważonych innowacji – pozwalają zaprojektować i przetestować nowe materiały, procesy, rozwiązania i zastosowania.

Niedawno wprowadziliśmy na platformie 3DEXPERIENCE rozwiązanie do oceny cyklu życia produktu, które ma na celu przekształcenie procesu zrównoważonej innowacyjności. Połączenie technologii wirtualnego bliźniaka z możliwościami oceny cyklu życia oferuje nowe sposoby wczesnego określania wymagań w zakresie zrównoważonego rozwoju i oceny decyzji przed ich wdrożeniem – mówi Bernard Charlès, wiceprezes zarządu i dyrektor generalny firmy Dassault Systèmes. ! "

AUTOMATYKA

Z BRANŻY

PRODUKCJA „SKAZANA” NA SZTUCZNĄ INTELIGENCJĘ Zdaniem liderów sektora produkcyjnego przed końcem dekady fabryki będą mogły zarządzać produkcją jedynie za pomocą sztucznej inteligencji – tak wynika z badania Siemens Next-Gen Industrial AI, które zostało przeprowadzone w 2021 r. Pierwsze w pełni zautomatyzowane, inteligentne fabryki mogą działać jeszcze przed 2025 r.

Już dziś w bardzo wielu obszarach pojawiają się algorytmy AI, jednak w większości przypadków ich działanie jest wybiórcze, a w pierwszej kolejności automatyzacji z wykorzystaniem sztucznej inteligencji poddawane są te wycinki procesów, które cechuje największa pracochłonność i czasochłonność.

Respondenci podkreślają w badaniu, że to tylko kwestia czasu, kiedy systemy oparte na sztucznej inteligencji zaczną rozprzestrzeniać się na produkcji i docelowo zaczną przejmować sterowanie nad pracą maszyn, robotów i całych linii produkcyjnych. – Wkroczyliśmy obecnie w fazę adaptacji innowacji, z których zaczyna korzystać coraz więcej firm. Nasze

czujniki, które jeszcze kilka lat temu były wykorzystywane w największych fabrykach, obecnie są przedmiotem zainteresowania firm produkcyjnych, które bynajmniej nie kojarzą się na rynku z największymi inwestycjami w technologie. Chyba do wszystkich dociera, że za kilka lat pozostanie konkurencyjnym na rynku bez odpowiednich inwestycji może okazać się niemożliwe – podkreśla Aleksandra Banaś, prezes zarządu firmy ifm electronic.

Czujniki, dające sztucznej inteligencji wgląd w przepływy i procesy, umożliwiają podejmowanie dobrych decyzji we właściwym czasie i gwarantują płynność działania w nagłych sytuacjach. #

POLSKA FIRMA W GRONIE ROBOTICS INNOVATION AWARDS 2022

6/2022

$ % & '

Ruch to nasza pasja.

Naszym zadaniem jest znalezienie właściwego, najR E K L A M A

Od ponad dekady amerykański Robotics Business Review przyznaje nagrody RBR50 Robotics Innovation Awards, które wyróżniają najbardziej kreatywne i wpływowe innowacje z całego świata.

Nagrody RBR50 należą do mierników rozwoju sektora robotyki. Na tegorocznej liście najlepszych 50 firm na świecie wśród innowatorów robotyki i dostawców nowatorskich rozwiązań znalazła się spółka Grupy Fideltronik – polska marka Vissavi.tech. Jury doceniło rozwiązanie stereowizyjne Viveka 3D. Docenione na arenie międzynarodowej rozwiąza-

nie stereowizyjne Viveka 3D, to oparta na systemie ROS, modułowa, połączona z chmurą platforma do przechwytywania, przetwarzania i analizy obrazów w przestrzeni 3D. – Żadne z dostępnych na rynku rozwiązań nie spełniało naszych wymagań, dlatego zdecydowaliśmy się opracować własne. Nasze rozwiązanie jest na tyle unikalne, że już uzyskaliśmy dokument pierwszeństwa z Urzędu Patentowego RP i czekamy na podobny z Unii Europejskiej – mówi Dariusz Hebisz, dyrektor zarządzający Vissavi.tech.

Każdego roku BRB50 otrzymuje coraz więcej zgłoszeń, ponieważ do wyścigu o to prestiżowe wyróżnienie, oprócz niekwestionowanych liderów robotyzacji, dołączają liczne start-upy oraz istniejące przedsiębiorstwa, otwierające działy R&D poświęcone robotyce. Lista RBR50 obejmuje światową czołówkę najlepszych z najlepszych.

bardziej efektywnego sposobu przemieszczania się.

Produkujemy i dostarczamy produkty z dziedziny techniki napędowej, od pojedynczych komponentów po systemy mechatroniczne. Na całym świecie.

www.hiwin.pl

9

Z BRANŻY

FALLING WALLS LAB – PRESTIŻOWY KONKURS W WARSZAWIE Ruszył nabór do prestiżowego konkursu dla studentów, doktorantów, naukowców i autorów pomysłów, które są szansą na pokonanie istniejących ograniczeń – w nauce, społeczeństwie, gospodarce czy branży technologicznej. Zwycięzca konkursu wygra m.in. podróż do Berlina i udział w kilkudniowej prestiżowej konferencji Falling Walls (7–9 listopada 2022 r.), która jest organizowana już po raz 14. – Falling Walls to obecnie jedna z największych sieci integrujących ambitnych i myślących przyszłościowo specjalistów z sektora akademickiego, pozarządowego i biz-

nesu z całego świata. To możliwość poznania międzynarodowych autorytetów zarówno ze środowiska naukowego, jak i firm technologicznych. Są tam przedstawiciele z Harvardu, Stanforda, Cambridge czy Oxford – tłumaczy Natalia Osica, inicjatorka tegorocznej warszawskiej edycji Falling Walls Lab i założycielka firmy pro science, której celem jest zburzenie murów między biznesem i społeczeństwem a sektorem akademickim. Falling Walls jest znane w Europie, ale w Polsce mało kto słyszał o tej platformie wymiany myśli i kontaktów.

Mimo że marka Falling Walls nie jest jeszcze w Polsce rozpoznawalna, konkurs przyciągnął już niemal 20 partnerów merytorycznych. Udział można zgłosić do 15 sierpnia 2022 r. Szczegółowe informacje są dostępne na stronie internetowej https://falling-walls.com/lab/apply/warsaw/. *

FIRMA EPLAN URUCHOMIŁA BEZPOŚREDNIE PRZEDSTAWICIELSTWO W POLSCE 1 czerwca 2022 r. odbyło się oficjalne otwarcie bezpośredniego przedstawicielstwa firmy EPLAN Software & Services w Polsce. W związku z rozwojem firmy i w odpowiedzi na rosnące potrzeby rynku, władze firmy zdecydowały, że Eplan będzie sprzedawał swoje produkty i usługi bezpośrednio. Nowa siedziba spółki mieści się w Katowicach, przy ul. Wrocławskiej 54.

Przez ostatnie 19 lat jedynym autoryzowanym dystrybutorem oprogramowania EPLAN na Polskę była firma AB-Micro, która specjalizuje się w dostarczaniu kompleksowych rozwiązań automatyki przemysłowej. – Jesteśmy bardzo wdzięczni firmie AB-Micro za te 19 lat udanej współpracy, znakomite relacje oraz okazaną życzliwość, zrozumienie i przyjazną atmosferę naszych kontaktów zawodowych. Razem budowali-

śmy dział CAE od podstaw, wspierając klientów w ich rozwoju.

Bardzo ważnym czynnikiem naszego dynamicznego rozwoju jest zgrany i zaangażowany zespół.

Jestem przekonany, że wspólnie wzmacniamy świadomość marki na rynku oraz budujemy długotrwałą relację z klientami opartą na dwustronnym modelu komunikacji – mówi Artur Marcinkowski, nowy prezes firmy Eplan Software & Services w Polsce. ()

ENDAVA WSPIERA LOKALNE SPOŁECZNOŚCI IT Brytyjska spółka technologiczna Endava łączy społeczności IT w krajach Europy Środkowej i tworzy platformę interakcji oraz wymiany doświadczeń dla profesjonalistów z branży. 12 spotkań, 12 miast, cztery kraje, dwa miesiące, jeden kontynent – tak wygląda zasięg wydarzeń Connect.IT. Koncepcja zakłada przybliżenie spółki lokalnym społecznościom IT przez spotkania z prelegentami z bogatym doświadczeniem w zakresie rozwoju oprogramowania, testowania lub zarządzania aplikacjami. – Dla nas inwestycje w naszych pracowników, ale także w społeczności lokalne, zawsze były priorytetem i tym, co definiuje nas w branży. Dlatego wspieramy entuzjastów innowacji i technologii w naszym regionie przez organizację wydarzeń, podczas których

10

specjaliści z dużym doświadczeniem w dziedzinie technologii dzielą się swoją wiedzą z uczestnikami – mówi Monica Daliu, Regional Head of People Development and Recruitment, Central Europe, Endava.

Spotkania Connect.IT powered

by Endava organizowane są dla członków lokalnych społeczności IT z myślą o stworzeniu silnej sieci profesjonalistów z różnych dziedzin.

Dodatkowo – przez Connect.IT – Endava chce stworzyć platformę wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk. Spotkania Connect.IT odbywają się w państwach, w których spółka uruchomiła niedawno nowe oddziały: Polsce, Rumunii, Mołdawii i Bułgarii. *

AUTOMATYKA

Z BRANŻY

POZNAŃSKIE INSPIRACJE W RAMACH ITM INDUSTRY EUROPE Na przełomie maja i czerwca 2022 r. na Międzynarodowych Targach Poznańskich ponownie zagościły targi ITM Industry Europe. Oferta blisko 600 wystawców zadziałała jak magnes.

Wydarzenie zgromadziło 11 687 uczestników. Cztery dni stały pod znakiem innowacji, eksperckiej wiedzy i pomysłów na biznes w niestabilnych czasach. Bogata ekspozycja pozwoliła poznać aktualne trendy ze wszystkich kluczowych gałęzi przemysłu. Flagową ofertę targów stanowiły m.in. rozwiązania z zakresu obróbki metali, automatyki przemysłowej, robotyki, metalurgii, odlewnictwa, spawania i cięcia, technologii addytywnych, oprogramowania i metrologii przemysłowej. Zaaranżowano także dwie wydzielone strefy: Smart Factory oraz Start-upy.

Pod hasłem „Rok wyzwań dla polskiego przemysłu” odbyła się druga edycja kongresu Industry Next. Eksperci dyskutowali o tym, z jakimi problemami mierzą się firmy działające w bran-

żach przetwórstwa przemysłowego w kontekście perturbacji na rynku surowców. Przedstawiciele czołowych krajowych instytucji oraz organizacji tego sektora podjęli temat relokacji europejskiego przemysłu i związanych z nią szans dla polskich firm oraz nowych kierunków eksportowych.

W ramach kongresu, pod hasłem EDIH HPC4Poland – Digital Transformation Of Industry – Dataweek 2022, odbyły się warsztaty. Nie zabrakło sporej dawki wiedzy na temat cyfrowych bliźniaków, transformacji cyfrowej przemysłu oraz IoT. +

PROGRAM PARTNERSKI FIRMY KLIPPON ENGINEERING Z GRUPY WEIDMÜLLER Firma Klippon Engineering z grupy Weidmüller uruchomiła globalny program partnerski w zakresie rozwiązań do stref zagrożonych wybuchem Ex – HASP (Hazardous Area Solutions Partners).

Celem sieci HASP jest dostarczanie klientom na całym świecie indywidualnych i certyfikowanych rozwiązań inżynieryjnych do obszarów niebezpiecznych w międzynarodowych projektach techniki procesowej. 13 firm partnerskich tworzących HASP to doświadczeni eksperci przemysłowi, którzy współpracowali z firmą Weidmüller i korzystali z jej rozwiązań od lat.

W ramach współpracy z Weidmüller, firma Intester otrzymała status Partnera HASP Klippon Engineering, dzięki któ-

remu rozpoczęła prefabrykację skrzynek łączeniowych na bazie komponentów Weidmüller dla każdej gałęzi przemysłu i aplikacji, szczególnie dla stref zagrożonych wybuchem Ex. Celem spełnienia wymagań zawartych w Instrukcjach Montażu i Projektowania Weidmüller i norm ISO 9001, ISO 80079-34, firma przygotowała odpowiednio pracowników, dokumentację, obiekt i wyposażenie. Oferuje rozwiązania na bazie produktów Weidmüller, od projektu po montaż.

Prezes spółki Weidmüller Witold Bereszczyński wręczył oficjalnie certyfikat Jerzemu Sitko – prezesowi firmy Intester. ,

ZDALNY EKSPERT JAKO ODPOWIEDŹ NA BRAKI KADROWE W PRZEMYŚLE Postęp zmian technologicznych w zakresie Przemysłu 4.0. jest znacznie szybszy niż zdobywanie kompetencji w tym obszarze. Opublikowane pod koniec 2021 r. dane pokazały, że produkcja przemysłowa utrzymywała się w czołówce tych branż, które zgłaszały największe zapotrzebowanie na ręce do pracy. Zgodnie z danymi „Barometru Manpower Group Perspektywy Zatrudnienia” w pierwszym kwartale 2022 r. ponad połowa pracodawców planowała rozbudować swoje zespoły.

Rynek alarmuje jednak o braku dostępności ekspertów. Jedną z opcji radzenia sobie z tą sytuacją może być wprowadzenie 6/2022

rozwiązania określanego mianem Zdalnego Eksperta. Na rozwiązane, które jest właśnie wdrażane w spółce Climbex, składa się oprogramowanie i urządzenie. Warstwę sprzętową stanowi amerykański RealWear HMT-1. Ma w sobie okular nasobny do zdalnego udostępniania dokumentacji, kamerę i mikrofon.

Urządzenie przypina się do kasku. Jest ono odporne na przemysłowe warunki pracy. Natomiast oprogramowanie stanowi nowoczesna platforma chmurowa do komunikacji i ewidencji zadań, działająca przez Internet. Urządzenie zaprojektowane jest w taki sposób, by zapewnić sprawną i precyzyjną komunikację pomiędzy technikiem i specjalistą. W takim modelu praca realizowana jest wiedzą eksperta i rękoma technika – zapewniając jednemu i drugiemu komfort pracy i bezpieczeństwo. *

11

Z BRANŻY

POLSKO-TAJWAŃSKA KOOPERACJA W DZIEDZINIE PÓŁPRZEWODNIKÓW Wizyta przedstawicieli Sieci Badawczej Łukasiewicz w Tajpej zainicjowała polsko-tajwańską współpracę w dziedzinie półprzewodników. Na mocy porozumienia zawartego między Instytutem Techniki Przemysłowej (ITRI) na Tajwanie a Centrum Łukasiewicz obie strony będą prowadziły technologiczne prace badawczo-rozwojowe dotyczące przyrządów półprzewodnikowych na bazie azotku galu dla elektroniki wysokich mocy i wysokich częstotliwości. Prace będą realizowane w Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytucie Mikroelektroniki i Fotoniki. – Tajwan to światowy lider w produkcji półprzewodników, a Polska jest jednym z europejskich liderów w produkcji części dla sektora motoryzacyjnego. Połączenie potencjałów stanowi znakomitą okazję do nawiązania i umocnienia wza-

jemnej współpracy, która może przynieść korzyści naukowe i biznesowe obu państwom. Podpisane porozumienie zakłada rozpoczęcie prac nad projektami B+R z obszaru wykorzystania technologii GaN w elektromobilności – mówi Jakub Kaczmarski z Sieci Badawczej Łukasiewicz. Łukasiewicz od dawna inwestuje w najnowocześniejszą infrastrukturę mikroelektroniczną, która ułatwia rozwój przemysłu półprzewodnikowego. Zwiększanie potencjału w tej dziedzinie to tylko jedno z działań, podejmowanych w celu transformacji w kierunku Przemysłu 4.0. Utworzenie polsko-tajwańskiej grupy roboczej ds. półprzewodników pozwoli oszacować i zwiększyć potencjał dwustronnej współpracy w tym obszarze.

NOWA STRATEGIA FIRMY ASTOR Ludzie i zespoły, strategia sprzedaży, zwinne procesy i systemy oraz odpowiedzialne finanse – to cztery filary strategii 2022+ przyjętej przez spółkę ASTOR. Firma stawia na jeszcze większe wsparcie interesariuszy przez rozwój dotychczasowych linii biznesowych, czyli oprogramowania przemysłowego, robotyzacji i zaawansowanej automatyzacji oraz nowo powołanej linii biznesowej intralogistyki.

W nowej strategii firma kładzie nacisk na zwinny rozwój rozumiany jako elastyczność i szybkość dopasowania do zmieniających się warunków biznesowych, zarówno w ska-

li makro-, jak i mikroekonomicznej. ASTOR stawia także na inwestowanie w rozwój partnerskich firm wdrożeniowych i producentów maszyn. W tym celu zrewitalizowany został Program Partnerski, w którym najlepsze firmy wdrażające systemy oraz budujące rozwiązania oparte na produktach z oferty ASTOR są w pierwszej kolejności rekomendowane w projektach, a ich najwyższe kompetencje w konkretnej specjalizacji są potwierdzone ważnym przez rok certyfikatem.

Innowacyjne jest także podejście do przygotowania strategii w ASTOR – każdy pracownik każdego działu mógł podzielić się swoimi oczekiwaniami oraz dołączyć do zespołów pracujących w oparciu o obraną metodykę budowania strategii ASTOR 2022+, czyli Scaling Up. - +./

OMRON ZE ZŁOTYM MEDALEM ECOVADIS Firma Omron została nagrodzona po corocznej ewaluacji wyników w zakresie zrównoważonego rozwoju przeprowadzanej przez EcoVadis. Zdobycie złotego medalu oznacza, że OMRON należy do 5 % przedsiębiorstw najlepiej ocenianych pod względem troski o ludzi i środowisko.

EcoVadis to niezależny dostawca wspólnej platformy oceny zrównoważonego rozwoju, która klasyfikuje ponad 85 % organizacji i przedsiębiorstw. Unikalna metodologia oceniania społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) obejmuje 200 kategorii działalności w 160 krajach. Firma współpracuje z kilkoma tysiącami podmiotów zewnętrznych, w tym organizacjami pozarządowymi, związkami zawodowy-

12

mi, organami międzynarodowymi, samorządami i firmami audytorskimi. W ocenie uwzględniany jest szeroki zakres działań związanych z CSR, podzielonych na cztery obszary: środowisko, praktyki pracownicze i prawa człowieka, etyka oraz zrównoważone zaopatrzenie.

Firma Omron została nagrodzona za dobre wyniki w kategoriach praktyki pracownicze i prawa człowieka oraz zrównoważone zaopatrzenie. Omron został też oceniony w kategorii zarządzanie emisją dwutlenku węgla, którą wprowadzono w tym roku ze względu na rosnące znaczenie zmian klimatycznych. Uzyskany wynik to „poziom zaawansowany”. .

AUTOMATYKA

Z BRANŻY

„JUMP FOR CEE” – WSPARCIE DLA CYFROWEGO BIZNESU Rusza kolejny etap bezpłatnego programu dla przedsiębiorczych osób i start-upów – „Jump for CEE”. Program jest organizowany przez Fundację Start-up Wise Guys przy wsparciu Google, w ramach programu grantowego Impact Challenge for Central and Eastern Europe. Organizatorzy chcą zaprosić 400 osób i zespołów z Europy Środkowo-Wschodniej na cykl warsztatów on-line podnoszących kompetencje w obszarze cyfrowego biznesu. Najlepsze idee mogą zyskać wsparcie finansowe.

Inicjatywa ma na celu m.in. umożliwienie osobom dotkniętym popandemicznym kryzysem gospodarczym odnalezienia nowej drogi zawodowej lub szybszego powrotu do pracy przez wykorzystanie potencjału cyfrowych technologii.

Drugi etap potrwa do lipca 2022 r. Wydarzenia będą bezpłatne dla uczestników. Odbędzie się seria spotkań on-line – Idea Hack, Hackathon oraz Pre-accelerator, które mają na celu wsparcie w zakresie strategicznego myślenia o biznesie oraz podstaw zarządzania. Są jednocześnie zaproszeniem do budowania sieci kontaktów z innymi firmami i mentorami. Idea Hack pomoże start-upom w ukształtowaniu wizji. Podczas Hackathonu w 48 godzin zespoły stworzą projekty, które zaprezentują przed jury złożonym z ekspertów. Pre-accelerator to szansa na wsparcie dla najlepszych projektów. Formularz aplikacyjny można znaleźć na stronie: https://startupwiseguys.com/jumpforcee/. , 5

SIECI PRZEMYSŁOWE NA WZROSTOWYM KURSIE Firma HMS Networks przeprowadza coroczne badanie rynku sieci przemysłowych w celu analizy dystrybucji nowo podłączonych węzłów w instalacjach automatyki przemysłowej.

Najnowsze badanie pokazuje, że zawirowania gospodarcze nie zaszkodziły temu rynkowi i prognozuje wzrost o 6 % w 2022 r. Ethernet przemysłowy nadal wykazuje najwyższe wyniki i obecnie stanowi 66 % nowo zainstalowanych węzłów (65 % rok wcześniej). Magistrale fieldbus stanowią 27 % (28 % poprzednio). Udziały rynkowe sieci bezprzewodowych utrzymują się obecnie na poziomie 7 %. Profinet i EtherNet/IP zajmują ex aequo pierwsze miejsce w rankingu sieci, osiągając 18 % udział w rynku, EtherCAT notuje poziom 11 %, a Modbus TCP zajmuje kolejne miejsce z 6 % udziałem w rynku.

SYSTEM SZKOLENIOWY BOSCH REXROTH – WIEDZA I PRAKTYKA W ZAKRESIE POŁĄCZONYCH MASZYN I STANOWISK Firma Bosch Rexroth wprowadziła system szkoleniowy XITE Automax 100, który pozwala zdobyć umiejętności praktyczne i wiedzę w zakresie połączonych maszyn i stanowisk.

Systematyczne zbieranie i ocena danych operacyjnych są podstawą dla optymalizowania efektywności energetycznej powiązanej z produkcją. System zapewnia niezbędną wiedzę na ten temat. Rozwiązanie opiera się na aktualnych seriach komponentów systemów automatyzacji i zmieści się na każdym stole warsztatowym jako „miniaturowa fabryka do nauki”. XITE Automax 100 wyposażono w liczne narzędzia, które pojawiły się w fabrykach firmy Bosch Rexroth wraz z wprowadzeniem koncepcji Przemysł 4.0 i projektów zwiększających efektywność energetyczną.

Instruktorzy i nauczyciele mogą w praktyczny sposób uczyć ważnych umiejętności potrzebnych w połączonych środowiskach – instalowania i uruchamiania czujników oraz technologii sieciowych, obsługi wyjść sygnałowych sterowników PLC, przesyłania danych przez bramę IoT i interfejsu OPC UA czy przetwarzania informacji w bazach danych.

W ramach różnych zagadnień szkoleniowych użytkownicy optymalizują procesy na podstawie analizy danych. ' / 3 '

R E K L A M A

0 1 2 # ) 3 4

6/2022

13

Z BRANŻY

PARTNERSKA WSPÓŁPRACA APA GROUP I TIMATE Firma Timate podpisała umowę partnerską z APA Group, firmą specjalizującą się w inteligentnej automatyce przemysłowej i systemach zarządzania budynkami.

APA Group będzie dystrybutorem systemu Timate na rynku polskim.

Nowa umowa wpisuje się w strategię budowania sieci partnerskiej Timate.

– Wybierając dystrybutorów, zwracamy baczną uwagę na ich specjalizację.

Zależy nam bowiem na tym, aby sprzedażą naszego rozwiązania zajmowały się firmy, które rozumieją działanie i możliwości Internetu Rzeczy oraz Internetu Zachowań, a także specyfikę pracy w branży logistycznej i produkcyjnej. APA Group spełnia wszystkie te warunki – mówi Sebastian Młodziński, CEO Timate.

System Timate to automatyczne i bezobsługowe narzędzie do kompleksowego zarządzania ludźmi i procesami w firmie.

Działa za pomocą innowacyjnej karty wyposażonej w ekran e-Paper, która z jednej strony jest elektronicznym identyfikatorem pracownika, a z drugiej mierzy czas pracy i ocenia jego wykorzystanie. Wspiera pracę zdalną i zadaniową, dba o to, aby pracownicy przestrzegali przepisów BHP. Pozwala na bieżącą ocenę realizacji zadań przez pracowników i zespoły. Pełni też funkcję systemu motywacyjnego i komunikacyjnego.

Dziś z systemu Timate korzystają przede wszystkim firmy z branży logistycznej, produkcyjnej oraz medycznej, między innymi Raben, Halsang i ALAB. +1 -+(

W JASTRZĘBIU-ZDROJU POWSTAJE FABRYKA MAGAZYNÓW ENERGII W 2024 r. na terenie Spółki Restrukturyzacji Kopalń w Jastrzębiu-Zdroju próbną produkcję rozpocznie nowy zakład wytwarzający ogniwa akumulatorowe dla magazynów energii.

Początkowa wydajność fabryki wyniesie 1200 MWh rocznie, z czasem może wzrosnąć do 15 GWh. Ogniwa, które powstaną na podstawie technologii czeskiego przedsiębiorstwa HE3DA będą miały różną pojemność – 0,5 kWh oraz 50 kWh. Ich zadanie to stabilizacja systemu odnawialnych źródeł energii. Informacje na temat nowego zakładu zostały zaprezentowane na konferencji pt. „Śląskie magazyny energii” zorganizowanej

przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń, Zespół Parlamentarny ds. Energetyki oraz Transformacji Energetycznej i Górniczej w Polsce i Fundację „ŚME”.

Podczas wydarzenia prezes firmy HE3DA, Vladimír Jirka podkreślił, że zaletą współpracy jest położenie czeskiej fabryki przedsiębiorstwa, która mieści się 40 km od Jastrzębia-Zdroju.

Upatruje on w inicjatywach możliwości uniezależnienia się od ogniw produkowanych w Azji. – Nie zmieniliśmy całego procesu chemicznego, który zachodzi w bateriach litowo-jonowych, ale zmodyfikowaliśmy skład i sposób produkcji. Dzięki temu uzyskaliśmy bardziej wydajną produkcję i możliwość pełnego recyklingu ogniw – zaznaczył Jan Procházka, ekspert firmy HE3DA. # 6

POLITECHNIKA WROCŁAWSKA I ABB BĘDĄ UCZYĆ PRZEMYSŁU 4.0 Polski rynek pracy wciąż boryka się z niedoborem kompetencji z zakresu Przemysłu 4.0 i cyfrowej transformacji. W raporcie DESI 2021 Polska znajduje się na 24. miejscu w Unii Europejskiej pod względem poziomu cyfryzacji gospodarki i społeczeństwa. Od czołówki (Dania, Finlandia, Szwecja i Holandia) dzieli nas przepaść, a osoby, które dopiero będą wchodzić na polski rynek pracy, mogą mieć problem z poznaniem takich technologii, jak cyfrowy bliźniak w ich naturalnym środowisku.

By zmniejszać lukę kompetencyjną, Politechnika Wrocławska przy współpracy z ABB w Polsce opracowała Projekt Edukacja. Celem jest przygotowanie przyszłych inżynierów do pracy w cyfrowym, przemysłowym środowisku, „uzbrojenie” wykładowców w nowoczesne narzędzia, ale też przekonanie do cyfrowej transformacji tych, którzy już w przemyśle funk-

14

cjonują. Projekt zakłada m.in. stworzenie nowych programów szkoleń i kursów w oparciu o innowacyjne metody nauczania.

Główny nacisk zostanie położony na rozszerzenie oferty edukacyjnej Laboratorium Nowoczesnych Aparatów Elektrycznych PWr, które już teraz jest jedną najnowocześniejszych tego typu placówek w Polsce. Inicjatywa będzie finansowana przez rządy Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).

-

AUTOMATYKA

Z BRANŻY

REKORDOWE OBROTY FIRMY PILZ Rok obrotowy 2021 był rekordowy dla grupy Pilz – działalność związana z bezpieczeństwem automatyzacji przyniosła obrót w wysokości 348,4 mln euro, co oznacza wzrost o około 22 % w porównaniu z wcześniejszym rokiem. Po światowym kryzysie gospodarczym, ataku cybernetycznym i pandemii COVID-19 oraz w warunkach utrzymujących się zakłóceń dostaw, poziom obrotów był wyższy niż w poprzedzającym kryzys roku 2018.

Firma kontynuuje zakrojone na szeroką skalę i intensywne prace badawczo-rozwojowe. Na koniec 2021 r. niemal 21 % pracowników było zatrudnionych w obszarze badań i rozwoju. Pod względem przedmiotu działalności Pilz koncentruje swoje działania rozwojowe na zagadnieniu ochrony. – Jako

producent bezpiecznych rozwiązań automatyzacji uwzględniamy zarówno aspekty bezpieczeństwa przemysłowego, jak i ochrony – wyjaśnia Thomas Pilz, partner zarządzający w firmie. Proces rozwoju produktów firmy Pilz uzyskał certyfikat TÜV Süd, zgodnie z normą bezpieczeństwa przemysłowego IEC 62443-4-1.

W związku z potencjałem dla dalszego rozwoju technologii kolejowej firma postanowiła utworzyć odrębną jednostkę biznesową dla tej branży. Ma to na celu powiązanie globalnej działalności firmy Pilz w tym segmencie, tak aby oferta dla sektora kolejowego – z uwzględnieniem jego specyficznych wymagań – mogła być opracowywana w sposób strategiczny.

RITTAL, EPLAN I GEC NA TARGACH HANNOVER MESSE 2022 Cele cyfrowej transformacji to większa transparentność, szybkość i zrównoważony rozwój w produkcji oraz eksploatacji. Warunkiem koniecznym jest zdigitalizowanie i usieciowienie ekosystemów w przemyśle oraz IT – w budowie maszyn i urządzeń, automatyce, rozwiązaniach IIoT, infrastrukturach IT czy inteligentnych usługach. Firmy Rittal, Eplan i German Edge Cloud, na targach Hannover Messe 2022 na wspólnym stoisku, po raz pierwszy przedstawiły koncepcję, jak połączyć te światy i wspierać przedsiębiorstwa na drodze do inteligentnej fabryki. Główny akcent na wspólnej ekspo-

zycji targowej położono na rozwiązania dla efektywnej, bezpiecznej i zrównoważonej eksploatacji urządzeń oraz procesów produkcji. – Jeżeli firmy chcą wytwarzać swoje produkty maksymalnie elastycznie, szybko, ekonomicznie i w zrównoważony sposób, potrzebują zintegrowanej cyfrowo produkcji oraz pełnego usieciowienia procesów i ekosystemów. Friedhelm Loh Group korzysta z doświadczenia w dziedzinie przemysłu i wiedzy technologicznej Rittal, Eplan oraz German Edge Cloud. Celem jest jeszcze ściślejsze połączenie postrzeganych często jako osobne światów budowy maszyn i urządzeń, automatyki, IIoT i IT oraz uzyskanie dodatkowych korzyści dla klientów – mówi Markus Asch, CEO Rittal International.

Rittal jest największym przedsiębiorstwem zarządzanej przez właściciela grupy Friedhelm Loh. /

PLATYNOWY CERTYFIKAT ECOVADIS DLA FIRMY JUNGHEINRICH Jungheinrich znalazł się wśród firm nagrodzonych certyfikatem odpowiedzialnego biznesu, przyznawanym przez agencję ratingową EcoVadis – jedną z wiodących światowych instytucji oceniających odpowiedzialność biznesu. Wyróżnieniem są honorowane przedsiębiorstwa najbardziej zaangażowane w zrównoważony rozwój.

Koncern Jungheinrich otrzymał platynowy certyfikat. Status platyny jest przyznawany tylko jednemu procentowi certyfikowanych firm. – Jungheinrich tworzy zrównoważoną wartość. Dla nas jako firmy rodzinnej oznacza to, że łączymy odpowiedzialność społeczną i eko-

6/2022

logiczną z rozwojem przedsiębiorstwa. To zachęca nas do projektowania rozwiązań intralogistycznych dla magazynu przyszłości. Platynowy certyfikat EcoVadis jest dla nas wspaniałym potwierdzeniem tego i oczywiście jednocześnie zobowiązaniem do kontynuowania kierunku, który obraliśmy – zaznacza dr Lars Brzoska, prezes zarządu Jungheinrich AG. Jako uzasadnienie platynowego wyróżnienia dla Jungheinrich, EcoVadis wskazuje na intensywne działania firmy w zakresie zrównoważonego rozwoju, przede wszystkim w kategoriach środowiska, prawa pracy i praw człowieka oraz zrównoważonych zakupów.

7 ' '

15

PRODUKTY

UNIWERSALNE CZUJNIKI FOTOELEKTRYCZNE FIRMY BALLUFF Czujniki fotoelektryczne nowej serii R81K firmy Balluff, charakteryzujące się bardzo korzystnym współczynnikiem parametrów do ceny, mogą znaleźć zastosowanie w wielu sektorach przemysłu. Występują w wersjach retrorefleksyjnych, dyfuzyjnych i dyfuzyjnych z tłumieniem tła - wyposażonych w czerwoną diodę LED oraz w wersji barierowej (through-beam), pracującej w podczerwieni.

Czujniki R81K charakteryzują się łatwym montażem. Mogą pracować w zakresie temperatury otoczenia od –15 °C do +0 °C. Są produkowane w prostopadłościennych obudowach z gwintowanym złączem M18 i potencjometrem do regulacji, umieszczonym na górnej powierzchni obudowy. Jasna wiązka światła zapewnia duży zasięg i niezawodne wykrywanie obiektów. ##

WIELOFUNKCYJNY DRĄŻEK STEROWNICZY Z FUNKCJAMI WIBRACJI ZAPEWNIAJĄCYMI INTUICYJNĄ OBSŁUGĘ Sense+ to uniwersalny drążek, dostępny w wersji dla osób lewo- i praworęcznych. Umożliwia przekazywanie operatorowi wskazówek i ostrzeżeń przed nieprawidłowym działaniem i zagrożeniami, przekazywanych w formie wibracji za pośrednictwem opcjonalnego elementu dotykowego. Różne wzorce wibracji mogą sygnalizować np. odległość od określonej powierzchni, wirtualną ścianę lub zbliżające się przeszkody, zapewniając wygodną interakcję między maszyną i operatorem. Drążek jest dostępny w różnych konfiguracjach, a elastyczny układ przycisków, pokręteł i przełączników sprawia, że może zostać dopasowany do różnych typów i funkcji maszyn.

W sumie dostępnych jest 156 różnych konfiguracji tego modelu. Opcjonalne podświetlenie LED poszczególnych elementów operacyjnych może również wskazywać na włączone w danej chwili funkcje maszyny. Wszystkie komponenty są ergonomicznie rozmieszczone, aby zapewnić maksymalną wydajność pracy oraz zapobiec zmęczeniu operatora maszyny.

Sygnały analogowe z drążka są konwertowane na komunikaty CAN. Model Sense+ można podłączyć do urządzenia do sterowania maszyną za pomocą pojedynczego wtyku CAN, co oznacza mniej okablowania w konsoli w podłokietniku. Podstawa obsługuje maksymalnie 29 wejść i wyjść, dzięki czemu można podłączyć do niej również urządzenia zewnętrzne i umożliwić im korzystanie z podstawy, podobnie jak z bramki CAN. '

BEZHALOGENOWE PRZEWODY TPE FIRMY IGUS Z ATESTEM UL igus jako pierwszy na świecie producent uzyskał atest UL dla przewodów TPE chainflex, niezawierających ognioodpornych halogenów.

Do tej pory ognioodporność przewodów była kluczowym czynnikiem branym pod uwagę podczas uzyskiwania certyfikatu UL w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Atest był przyznawany tylko produktom zawierającym środki zmniejszające palność, takie jak chlor, fluor lub brom.

Jednak nie brano pod uwagę, że środki zmniejszające palność generalnie zmieniają strukturę chemiczną płaszcza i zmniejszają nośność mechaniczną.

Produkowane przez igus mieszanki płaszcza TPE są wyjątkowo odporne na obciążenia mechaniczne i wpływy zewnętrzne, dzięki czemu mogą znaleźć szerszy zakres zastosowań, m.in.

16

w małych przestrzeniach montażowych ze współczynnikiem gięcia do 4xd, na bardzo dynamicznych, krótkich przesuwach z przyspieszeniami do 100 m/s2 oraz na długich przesuwach w zakresie temperatury otoczenia od –35 °C do +100 °C. Jednocześnie są niezwykle odporne na współistniejące media, w tym na specjalne oleje organiczne. We wszystkich tych zastosowaniach bezhalogenowe mieszanki płaszcza TPE minimalizują przedwczesne starzenie się płaszcza zewnętrznego w porównaniu z tymi samymi materiałami zawierającymi środki zmniejszające palność. Redukuje to główną przyczynę pożaru. W momencie, gdy płaszcz nie pęknie, przewód nie może go spowodować.

AUTOMATYKA

PRODUKTY

KONFIGURACJA DYSTRYBUTORA ZASILANIA (PDU) Rack Safety Plus, modułowa jednostka dystrybucji zasilania (PDU) do montażu rack w szafach mechaniki 19″, zasilająca urządzenia elektryczne i elektroniczne prądem przemiennym AC i napięciem stałym 24 V DC, pełni rolę centralnego wyłącznika zasilania z funkcją wyłączenia awaryjnego. Funkcja ta spełnia wymagania norm EN 60947-5-1 i EN 60204. Najważniejszą cechą Rack Safety Plus jest elastyczność.

Do wyboru są trzy standardowe konfiguracje, które w szybki i łatwy sposób można dostosować do indywidualnych wymagań danej aplikacji. Koncepcja modułowa zakłada 300 tys. różnych opcji modyfikacji. Rack Safety Plus cechuje aluminiowa

obudowa 19″, 3U, głębokość 547,11 mm, wyłącznik główny, bezpieczniki sieciowe, panel wyłączników różnicowo-prądowych, system wyłączania awaryjnego, LED sygnalizujące obecność faz i wyłącznik awaryjny, przełącznik ON/OFF dla wyjść przełączanych. Własną konfigurację można wybrać w oparciu o KONFIGURATOR ONLINE. Klient ma możliwość wyboru mocy wyjściowej oraz dodatkowych funkcji, takich jak ogranicznik przepięć lub filtr EMC, w zależności od infrastruktury.

Rack Safety Plus sprawdza się do instalacji w szafach Varistar, Varistar CP, czy też Novastar.

1

KLUCZ DO PRZEMYSŁOWEGO INTERNETU RZECZY (IOT) Bramka IoT firmy ifm sprawdza się we wszystkich zastosowaniach, które nie bazują na ciągłym przesyłaniu wartości mierzonych w czasie rzeczywistym. Jest wstępnie skonfigurowana, nie wymaga karty SIM. Wyposażona w pulpit internetowy do wizualizacji i analizy danych w chmurze wysyła powiadomienie wiadomością e-mail lub SMS w przypadku przekroczenia wartości granicznych. Rozpoznaje nawet dwa połączone czujniki IO-Link i wysyła ich wartości procesowe automatycznie przez sieć komórkową GSM do chmury, w której przechowuje się dane. Użytkownik może wizualizować i analizować dane za pośrednictwem pulpitu internetowego.

Kilka kliknięć myszką wystarczy, aby ustawić wartości graniczne na pulpicie tak, że w przypadku ich przekrocze-

nia operator instalacji otrzyma ostrzeżenie w postaci wiadomości e-mail lub SMS. Dane ze wszystkich czujników można w dowolnej chwili podsumować i wyeksportować automatycznie. Można je gromadzić bezpośrednio i wysyłać do chmury bez połączenia ze sterownikiem, komputerem PC ani siecią firmową. Bramka nie wymaga żadnej infrastruktury oprócz zasilania i dostępności sieci GSM. Urządzenie jest wytrzymałe i zapewnia wysoką klasę ochrony IP65. Dlatego można je stosować w najtrudniejszych środowiskach przemysłowych. #

SYSTEM WIZYJNY Z TECHNOLOGIĄ DEEP LEARNING I TRADYCYJNYMI NARZĘDZIAMI WIZYJNYMI In-Sight 2800, najnowszy system wizyjny firmy Cognex, oferuje połączenie technologii Deep Learning z tradycyjnymi narzędziami wizyjnymi, pozwalając na uruchomienie aplikacji w ciągu zaledwie kilku minut. Zastosowanie technologii Deep Learning na linii produkcyjnej jest dzięki niemu niezwykle łatwe. In-Sight 2800 można przeszkolić na podstawie zaledwie kilku obrazów, aby zautomatyzować szeroki zakres operacji, od prostych kontroli typu pass/fail po zaawansowaną klasyfikację i sortowanie. Nie jest do tego potrzebny komputer ani programowanie. Interfejs EasyBuilder prowadzi użytkownika krok po kroku przez proces tworzenia aplikacji, dzięki czemu nawet nowi użytkownicy łatwo skonfigurują każde zadanie. Dla bardziej doświadczonych 6/2022

dostępny jest intuicyjny interfejs In-Sight typu „wskaż i kliknij”.

Połączenie technologii Deep Learning i tradycyjnych systemów wizyjnych daje dużą elastyczność w rozwiązywaniu szerokiego zakresu zadań inspekcyjnych. Operatorzy po prostu wybierają narzędzia zaprojektowane tak, aby zapewnić największą możliwą dokładność w konkretnym zadaniu. Narzędzia mogą być używane pojedynczo do prostych zadań lub mogą być łączone w łańcuchy w przypadku bardziej złożonych sekwencji logicznych.

In-Sight 2800 oferuje również szeroką gamę akcesoriów i elementów wymiennych, mających pomóc użytkownikom w szybkim dostosowaniu się do zmian (nowe części, większa szybkość, wyższe standardy jakości itp.).

3

17

PRODUKTY

PIROMETR STACJONARNY SERII BA Pirometry serii BA są przeznaczone do bezkontaktowego pomiaru temperatury w zakresie od 0 °C do 500 °C, mają możliwość regulacji współczynnika emisyjności oraz trzy rodzaje wyjść: TA – 4–20 mA, TV – 1 mV/°C, TC – Photo Mos 350 mA 100 V DC. Przystosowane są do pomiaru małych powierzchni.

Pirometr BA wyposażony jest w lokalny wyświetlacz. Wbudowana funkcja „e - teach” umożliwia automatyczne obliczenie współczynnika emisyjności e (należy wprowadzić aktualną temperaturę obiektu zmierzoną metodą kontaktową).

Dla dokładnego wycelowania w obiekt pomiaru pirometr jest wyposażony we wskaźnik laserowy.

Na życzenie pirometr może być zaopatrzony w układ czyszczenia soczewki (BA-AP1) umożliwiający pomiar temperatury w trudnych warunkach (możliwość zabrudzenia soczewki, silne promieniowanie od obiektu).

1

DYSKI SSD 3D NAND FIRMY APACER Z NAJWYŻSZĄ DOSTĘPNĄ NA RYNKU WYTRZYMAŁOŚCIĄ Apacer wzniósł optymalizację pamięci 3D NAND Flash na zupełnie nowy poziom poprawiając niezawodność przez zastosowanie niestandardowego firmware’u. Przemysłowe dyski oparte na architekturze 3D NAND z technologią SLC-LiteX firmy Apacer zapewniają niewiarygodną liczbę aż do 100 000 cykli P/E. Korzyści wynikające z zastosowania technologii SLC-liteX to zwiększona wytrzymałość do 100 000 cykli P/E i oszczędność kosztów przekraczająca 86 % w porównaniu z technologią SLC. Obecnie w ofercie CSI SA wytrzymałość na poziomie 100 000 cykli P/E uzyskują serie SATA SH250 i PCIe PH920 firmy Apacer. Dysk SSD SATA serii SH250-25 Apacer SH250-25 to dobrze wyważony 2,5” dysk półprzewodnikowy (SSD) o doskonałej wydajności. Zaprojektowany z interfejsem SATA 6,0 Gb/s, dysk

ten zapewnia wyjątkową prędkość odczytu/zapisu, co czyni go idealnym produktem do zastosowania w przypadku intensywnych operacji przemysłowych lub serwerowych.

Dysk PCIe M.2 serii PH920-M280 Apacer PH920-M280 to najszybszy dysk SSD zaprojektowany jako M.2, zapewniający pełną zgodność z interfejsem PCIe Gen3 × 4 oraz specyfikacją NVMe 1.3. Dzięki zastosowaniu wydajnego kontrolera PCIe, PH920-M280 zapewnia wysoką wydajność transferu danych, osiągając wartości do 314 000/265 000 w zakresie IOPS oraz 1740/1530 MB/s dla sekwencyjnego odczytu/zapisu. Wyjątkowo cienka i lekka obudowa sprawia, że PH920-M280 jest idealnym wyborem dla mobilnych systemów komputerowych.

1

UNIWERSALNY, WYTRZYMAŁY APLIKATOR ETYKIET Drukarki przemysłowe oraz różne urządzenia do aplikowania etykiet należą do kluczowych elementów wyposażenia linii produkcyjnych. Zaawansowany, pneumatyczny aplikator AG4000T oferowany przez firmę GoDEX pozwala na oklejanie produktów i opakowań automatycznie bądź półautomatycznie, dostosowując się do specyfiki linii produkcyjnej. Urządzenie pracuje w pionie oraz w poziomie, dzięki czemu etykiety mogą być umieszczane zarówno od góry, jak i z boku. Gotowe rozwiązanie zawiera drukarkę z serii ZX1000i, moduł

18

aplikujący z ramieniem o zasięgu 250 mm lub 450 mm oraz elementy niezbędne do montażu na linii produkcyjnej.

AG4000T umożliwia znakowanie etykietami w wymiarach od 10 mm × 20 mm do 100 mm × 200 mm i zapewnia prędkość aplikacji nawet do 60 etykiet na minutę (w przypadkuetykiet 20 mm × 20 mm). Aplikator, w porównaniu do podobnych rozwiązań na rynku, jest przystępny cenowo i bardzo łatwy w instalacji, obsłudze oraz konserwacji. Znajduje zastosowanie przy produkcji i etykietowaniu towarów w winnicach, browarach, masarniach czy przy produkcji kosmetyków i w wielu innych branżach. ) 89

AUTOMATYKA

PRODUKTY

PREMIERA ROBOTA KUKA LBR IISY LBR iisy to jeden z najnowszych robotów w portfolio KUKA. Ten stworzony do współpracy z człowiekiem robot bazuje na systemie operacyjnym KUKA nowej generacji – iiQKA.OS. LBR iisy łączy w sobie know-how, precyzję i niezawodność automatyki przemysłowej z intuicyjną elastycznością inteligentnego urządzenia, będąc idealnym rozwiązaniem do wielu zastosowań w branżach, w których wymagane jest precyzyjne, szybkie i delikatne działanie.

Niezależnie od rodzaju zastosowania – w obszarze elektroniki, opakowań czy w ogólnych zastosowaniach przemysłowych, na skalę korporacyjną czy w małych firmach – niewielka masa, przemysłowe wzornictwo, małe wymiary, zintegrowane czujniki oraz prosta, intuicyjna obsługa czynią z niego elastycznego pomocnika, który błyskawicznie wdraża się do produkcji. Nowy robot firmy KUKA został zaprezentowany po raz pierwszy w Polsce podczas targów ITM Industry Europe, które odbędą się w terminie 31 maja – 3 czerwca 2022 r. w Poznaniu.

1+

WEINCLOUD – KOMPLEKSOWA PLATFORMA DO MONITOROWANIA

Przedsiębiorstwa potrzebują działań, które przyśpieszą ich transformację cyfrową. Jednym z takich rozwiązań jest integracja z chmurą, która odgrywa kluczową rolę w rozwoju działalności danej organizacji. Niestety liczne bariery techniczne i kosztowe powstrzymują firmy przed jej wdrożeniem. Mając na uwadze potrzeby, Weintek wprowadza nową usługę Weintek Cloud Service. Weincloud składa się z EasyAccess 2.0, istniejącej usługi zdalnego dostępu oraz nowej usługi „Dashboard” opartej na chmurze.

Celem Weincloud jest efektywniejsze wykorzystywanie zasobów cyfrowych, poprawa wydajności produkcji i lepsze monitorowanie. ) :

MASTERY IO-LINK Innowacyjne mastery IO-Link firmy ifm umożliwiają proste i szybkie połączenie czujników IO-Link w aplikacjach automatyki przemysłowej. Są produkowane w opatentowanym dwustopniowym procesie formowania wtryskowego, który gwarantuje wytrzymałość i niezawodność. W pełni hermetyczna obudowa z poliamidu zapobiega wyciekom i umożliwia stosowanie w bardzo trudnych warunkach przemysłowych. Rozproszone moduły master IO-Link służą jako bramka między inteligentnymi czujnikami IO-Link a siecią przemysłową. Ponadto ważne informacje z inteligentnych czujników mogą być przesyłane równolegle do świata IT. Oprócz masterów IO-Link do automatyki i IT dostępna jest również wersja dla przemysłu spożywczego o wysokiej szczelności (IP67 lub IP69K).

6/2022

Nowy IO-Link master firmy ifm jest dostępny w dwóch rodzinach produktów: Standard Line i Power Line. Seria Standard Line jest dostępna w obudowach IP67 i IP69K, a do jej największych zalet można zaliczyć zintegrowany switch sieciowy pozwalający na szeregowe łączenie masterów oraz standardowy port zasilania M12, wersję z czterema i ośmioma portami do 3,6 A. Mastery Power Line mają konwencjonalne, kompaktowe złącza M12 z kodowaniem T, które umożliwiają zasilanie szeregowe masterów i obciążone prądem do 12 A. Mastery IO-Link firmy ifm stanowią ważny składnik rozwiązań Industry 4.0. Zapewniają jednoczesne przesyłanie danych do sterownika PLC i systemów klasy ERP. Master IO-Link dostarcza dane z czujników wszędzie tam, gdzie są potrzebne. #

19

PRODUKTY

PIROMETR RĘCZNY PRZENOŚNY CYCLOPS 055L MELTMASTER Pirometr przenośny ręczny Land Cyclops 055L przeznaczony jest do pomiarów pieców grzewczych. Posiada pamięć wewnętrzną do szybkiego, bezkontaktowego pomiaru temperatury ciekłego metalu w zakresie od 1000 °C do 2000 °C. Specjalnie dobrany zakres spektralny pirometru zapewnia minimalizację błędów pomiaru spowodowanych zmianą współczynnika emisyjności oraz absorpcją atmosfery.

Pirometr Land Cyclops 055L może mierzyć wartość chwilową, maksymalną lub średnią mierzonej temperatury, umożliwia nastawę współczynnika emisyjności w zakresie od 0,01 do 1,20 z rozdzielczością 0,01. Układ optyczny o stałej ogniskowej zapewnia pomiar małych obiektów (np. wąska struga metalu) z dużej odległości (Ø 28 mm z odległości 5 m).

Mikroprocesorowe układy przetwarzania sygnału pomiarowego gwarantują dużą dokładność (0,5 % wskazań). Pirometr wyposażony jest w futerał żaroodporny zapewniający skuteczną ochronę przed promieniowaniem, brudem i pyłem. Jest wyposażony w interfejs USB do komputera PC oraz Bluetooth do bezprzewodowego przesyłania danych do stacji zbierania danych Cyclops Data Logger (DL-2000). Oprogramowanie można za darmo ściągnąć ze sklepu.

1

REGULATOR I KALIBRATOR CIŚNIENIA BEAMEX POC6 Regulator i kalibrator ciśnienia Beamex POC6 to dokładne i proste w obsłudze urządzenie pozwalające na wzorcowanie przetworników ciśnienia, czujników i manometrów.

Kalibrator ciśnienia POC6 można używać jako urządzenie do pomiaru i precyzyjnego zadawania ciśnienia (wymagane jest źródło ciśnienia, np. butla z azotem). Wraz z kalibratorami ciśnienia dokumentującymi MC6 i MC5 oraz oprogramowaniem zarządzającym kalibracją Beamex CMX, możliwa jest całkowicie automatyczna kalibracja przetworników ciśnień bez użycia papieru. Kalibrator ciśnienia stanowi wtedy jednostkę nadrzędną, sterującą pracą regulatora przez port RS-232. Regulator kalibratora ciśnienia POC6 precyzyjnie ustawia wartość ciśnienia na wejściu urządzenia badanego. Zapisane

w procedurze wzorcowania, kolejne punkty wzorcowania przesyłane są do regulatora po wcześniejszym przyjęciu wyników z poprzedniego punktu. Przez port RS-232 kalibrator ciśnienia odbiera także informację o stabilności pomiaru i na tej podstawie zapisuje wyniki. Obsługa użytkownika ogranicza się tylko do przycisku Start oraz zapisu końcowych wyników, które można przesłać do oprogramowania CMX, co umożliwia wydrukowanie świadectw wzorcowania.

Regulator kalibratora ciśnienia dostępny jest również z opcjonalnym modułem ciśnienia barometrycznego, umożliwiając pomiar ciśnienia absolutnego standardowym modułem.

1

WYŚWIETLACZE DO APLIKACJI DIGITAL SIGNAGE Firma AUO oferuje nowe wyświetlacze LCD cechujące się wysokim kontrastem, szerokim zakresem temperatury pracy oraz pełnymi kątami obserwacji. Mogą być stosowane w aplikacjach indoor oraz niektórych outdoor. Wśród nowości oferowane są wyświetlacze P370IVN0x.x o przekątnych 37,6’’.

Ich największym atutem, zdaniem dostawcy, jest jasność wynosząca nawet 2500 cd/m2 w przypadku P370IVN04.1, co pozwala na stosowanie nawet w intensywnie oświetlonych miejscach. Dodatkowa implementacja technologii hiTNI

20

pozwala niemal całkowicie zredukować ryzyko wystąpienia „czarnych plam” powstających pod wpływem intensywnego promieniowania słonecznego.

Opisywane modele mogą pracować w temperaturze od 0 °C do 50 °C, co ogranicza ich możliwości aplikacyjne w przypadku pracy w skrajnych warunkach atmosferycznych. Znajdą one zastosowanie głównie jako nośniki informacji zarówno w sektorze publicznym, jak i w komercyjnym. Długa żywotność LED (do 70 tys. godzin), umożliwia niezawodną pracę wyświetlaczy LCD w trybie ciągłym przez 8 lat przy wykorzystaniu 24 h/dobę. ;

AUTOMATYKA

PRODUKTY

OPROGRAMOWANIE DO ZARZĄDZANIA ROBOTAMI MOBILNYMI Omron wprowadził na rynek oprogramowania Fleet Operations Workspace (FLOW) Core 2.1. Umożliwia ono szybkie wdrożenie robotów mobilnych w zakładzie produkcyjnym dzięki analizie danych dotyczących ich działania, funkcjom symulacji oraz zintegrowanym funkcjom sterowania wieloma rodzajami robotów.

Oprogramowanie pozwala określić wydajność instalacji i wykryć problemy przed faktycznym wdrożeniem robotów mobilnych.

Symulacja działania floty umożliwia szybki rozruch, zawiera też zintegrowane funkcje sterowania wieloma typami robotów o różnym zakresie ładowności. Po zainstalowaniu systemu można zaś z łatwością zbierać dane dotyczące jazdy i identyfikować wąskie gardła. Dzięki temu możliwa jest wizualizacja rozbieżności pomiędzy rzeczywistą wydajnością systemu a celami wyznaczonymi w chwili instalacji, a także poprawa wydajności przemieszczania się robotów po fabryce. Funkcji tych można także używać do obsługi innych, wcześniej zainstalowanych robotów mobilnych poprzez aktualizację istniejącego oprogramowania do FLOW

Core 2.1. Inne wybrane funkcje oprogramowania FLOW iQ – wizualizuje informacje takie jak: mapy ciepła – obszary, w których zatrzymują się roboty, mapy ścieżek, po których poruszają się maszyny, a także wskaźniki wykorzystania robotów (analiza aktywności) w oparciu o wyniki dotyczące jazdy. FLOW iQ ułatwia diagnozowanie i rozwiązywanie problemów dotyczących złożonych flot oraz umożliwia ich ciągłe udoskonalanie.

Symulacja przepływu pracy i liczby podróży odbywanych przez flotę autonomicznych robotów transportowych (możliwość sterowania wieloma robotami mobilnymi w ramach jednej grupy) w przestrzeni cyfrowej bez konieczności rzeczywistego wdrażania robotów. MobilePlanner6 – zintegrowane funkcje sterowania flotą złożoną z wielu różnych modeli, umożliwiające tworzenie flot złożonych z modeli obsługujących ładunki o różnych wymiarach i masie, a także zwiększanie wydajności produkcji poprzez zintegrowane funkcje sterowania. .

R E K L A M A

// KONFERENCJE TECHNICZNE

2022 UTRZYMANIE RUCHU

www.KonferencjeTechniczne.pl 6/2022

ENERGIA

INTRALOGISTYKA

21

PRODUKTY

MODUŁY SERWEROWE COM-HPC Z PROCESORAMI INTEL XEON D Niezwykle wydajne moduły COM-HPC w formatach E oraz D, a także COM Express Type 7 oparte zostały na najnowszych procesorach Intel Xeon D z rodziny Ice Lake D. Obejmują one moduły, które mają do 20 rdzeni, aż do 1 TB pamięci RAM, złącza PCIE w standardzie 4.0, łączność do 100 GbE i obsługę TCC/TSN. Moduły COM-HPC znajdą zastosowanie nie tylko w standardowych środowiskach, ale również w trudnych warunkach zewnętrznych. Również w sytuacjach, gdy nie-

zbędny jest sprzęt mogący pracować w rozszerzonym zakresie temperatury.

Dodatkowo ogromnym atutem modułów COM-HPC opartych na procesorach Intel Xeon D jest ich wydajność. Możemy bowiem zakupić odpowiedni moduł z procesorem nawet 20-rdzeniowym oraz ośmioma gniazdami na pamięć RAM! Jednak wydajność czy przepustowość złącz to nie jedyne czynniki, które są kluczowe w branżach przemysłowych. Równie ważny jest cykl życia produktu. Sam producent zapewnia, iż moduły COM-HPC, oparte o procesory Intel Xeon D, będą wspierane przez minimum 10 lat. Jest to niezwykle istotne przy projektowaniu komputerów/maszyn/urządzeń na bazie właśnie takich serwerów.

1

KOMPUTER Z MODUŁEM JETSON NANO, PORTEM POE ORAZ 40-PINOWYM ZŁĄCZEM I/O BOXER-8222AI jest to bezwentylatorowy komputer kompaktowy wyposażony w moduł NVIDIA Jetson Nano wspomagający aplikacje AI Edge.

W tym modelu mamy do dyspozycji dwa porty Ethernet, w tym jeden PoE/PD (802.3at). Komputer wyposażony jest również w 40-pinowe złącze wejść/wyjść, zaprojektowane do obsługi szerokiej gamy czujników i sterowników. Do dyspozycji mamy sygnały: GPIO/I2S/I2C/Audio/ SPI/UART. BOXER-8222AI ma wlutowane 4 GB pamięci RAM i wykorzystuje czterordzeniowy procesor ARM Cortex-A57 MPCore z architekturą NVIDIA Maxwell GPU ze 128 rdzeniami NVIDIA CUDA. Ta innowacyjna konstrukcja umożliwia przetwarzanie z prędkością do 472 GFLOP i może obsługiwać kilka sieci neuronowych lub jednocześnie przetwarzać obrazy o wysokiej rozdzielczości.

W zależności od wersji, do dyspozycji jest jeden z dwóch modułów NVIDIA Jetson Nano. Pierwszy posiada preinstalowaną kartę pamięci MicroSD 32 GB z obrazem Jetpack obecnie w wersji 4.4, 4.5 lub 4.6, natomiast drugi ma wlutowaną pamięć 16 GB eMMc, również z preinstalowanym systemem. W obu przypadkach przestrzeń dyskową można rozszerzyć za pomocą dysku mSATA full size. Funkcjonalność BOXER-8222AI można rozszerzyć na przykład o komunikację Wi-Fi za pomocą wbudowanego gniazda M.2 2230.

Do zasilania komputera wymagane jest napięcie z zakresu 12–24 V DC. Całość mieści się w niewielkiej obudowie o wymiarach: 175,8 mm × 100,0 mm × 39,0 mm.

1

UNIWERSALNE MODUŁY IO-LINK MASTER Firma Murrelektronik rozszerzyła ofertę o nowe moduły sieciowe IP67: MVK Pro i IMPACT67 Pro. Mają one osiem wielofunkcyjnych portów master klasy A/B oraz dwa porty M12 z kodowaniem L i możliwością zasilania prądem do 16 A. Moduły są dostępne w standardach sieci Profinet, EtherNet/IP oraz EtherCAT. Dzięki zintegrowanemu SMI (Standarized Master Interface) można je stosować w dowolnych aplikacjach z wykorzystaniem OPC UA, MQTT i JSON REST API. W przypadku portów A/B można skonfigurować funkcję na każdym pinie: IO-Link, DI, DO, DIO lub ich kombinację. Przełączanie napięcia następuje automatycznie.

Bezpośrednio z modułów mogą być zasilane również urzą-

22

dzenia o większym zapotrzebowaniu energetycznym. Poza danymi procesowymi moduły zapewniają również dane diagnostyczne (napięcie, prąd i temperatura) dla każdego portu oraz dla całego modułu. To pozwala na wykrycie nieprawidłowości i optymalizację procesów z wykorzystaniem analizy danych. Obudowy omawianych produktów zapewniają stopień ochrony IP67. Moduły sieciowe MVK Pro i IMPACT67 Pro uzupełniają portfolio rozwiązań IO-Link Murrelektronik obejmujące mastery, huby, konwertery, urządzenia i technologię połączeniową. Jako dostawca systemowy firma zapewnia kompleksowe produkty potrzebne do połączenia w sieć sterownika z czujnikami/ elementami wykonawczymi za pomocą IO-Link.

AUTOMATYKA

PRODUKTY

PIROMETR STACJONARNY LAND FG

Pirometr stacjonarny FG przeznaczony jest do pomiaru masy szklanej (ciekłego szkła). Pirometr LAND FG nie wymaga kalibracji po zainstalowaniu, jest odporny na działanie wysokiej temperatury, ma 6 m światłowodu odpornego na działanie temperatury 200 °C. Głowica światłowodowa pirometru optycznego wyposażona jest w układ nadmuchu powietrza dzięki czemu dodatkowe chłodzenie nie jest wymagane.

Dzięki zainstalowaniu rur wziernikowych eliminuje się wpływ radiacji płomienia na pomiar.

Pirometr LAND FG stosuje się do pomiaru masy szklanej w topiaszu, w układzie zasilania masą oraz na wyjściu wanny.

Głowica światłowodowa połączona z elektroniką za pomocą światłowodu pozwala na zainstalowanie jej na dachu wanny.

Elektronika montowana jest obok wanny, w miejscu gdzie temperatura otoczenia nie przekracza 60 °C.

WYŚWIETLACZ OBIEKTOWY HS-517 HS-517 to nowa seria wyświetlacza obiektowego dla zastosowań ogólnych i iskrobezpiecznych, zaprojektowana do współpracy z serią czujników drgań HS-420I – z wyjściem 4–20 mA, a także dostępna dla nieiskrobezpiecznych czujników serii HS-420. Jedną z kluczowych cech jest czytelny wyświetlacz LED, wskazujący aktualne wartości pomiarowe i opcjonalne przekaźniki wyzwalane przekroczeniem poziomu ostrzeżenia/alarmu. Możliwy jest błyskawiczny montaż tymczasowy lub na stałe, przez przelotowe złącze M12, gdzie wyświetlacz pracuje jako szeregowy element, zasilany z pętli 4–20 mA. Wyświetlacz można obracać o 330°, a złącze o 300°, co umożliwia łatwe dopasowanie położenia wyświetlacza, nawet gdy jest zamontowany pod kątem, w nietypowej pozycji. Wyświetlacz może być używany w strefach iskrobezpiecznych z aprobatą europejską i jest zabezpieczony w stopniu IP65.

0 #

1

PRZEPŁYWOMIERZ Z ZASILANIEM BATERYJNYM I DOSTĘPEM DO CHMURY OBLICZENIOWEJ Wydobycie wody zwykle odbywa się w miejscach, w których trudno jest o dostęp do elektryczności, a tym samym o możliwość zasilenia urządzeń pomiarowych i infrastruktury do transmisji danych.

Właśnie z tego powodu firma Endress+Hauser skonstruowała przepływomierz Proline Promag W 800. Jest to innowacyjny, zasilany bateryjnie przepływomierz do pomiaru przepływu wody z jezior, rzek i ujęć podziemnych. Dobrze sprawdza się również w monitoringu wody pitnej i procesowej oraz w rozliczeniowych sieciach dystrybucyjnych. Uzyskał zatwierdzenia m.in. PZH, KTW/W270,

6/2022

WRAS BS6920, ACS i NSF 61 do kontaktu z wodą pitną.

Proline Promag W 800 zapewnia bezpieczną komunikację za pośrednictwem sieci komórkowych we wszystkich regionach geograficznych, a także długoterminową i bezobsługową pracę – nawet do 15 lat na jednej baterii.

Urządzenie nie tylko zapewnia niezawodny monitoring sieci wodociągowych, ale również pomaga w ich konserwacji. Umożliwia wykrywanie nieszczelności w rurociągach, ograniczając w ten sposób potencjalne straty finansowe.

Dzięki wbudowanej technologii Heartbeat weryfikacja pracy może być wykonywana w tle, bez przerywania procesu.

Pozostałe cechy: współpraca z rurociągami o wymiarach od DN 25 do 600 (1–24”), stopień ochrony IP68, certyfikat EN ISO 12944 w zakresie odporności na korozję, wewnętrzna pamięć o pojemności 50 tys. rekordów, aplikacja konfiguracyjna SmartBlue. ( <0

23

ROZMOWA ROZMOWA

Demokratyzacja robotyzacji

. 4 ) : 4 : 2 ) 4 ' @ ) 4 ' : C 4 4 : , 6 2 ) # / 4 ! /EE& 24

AUTOMATYKA

ROZMOWA

Fot. DBR77

"#$%% & ' ! ! ( "& " A) # - 3 ! A % # % BCDD ! - 6 ! 296:: $ = !

' # @ $ # # " # ! $ ' # # $ # " ED # !

2 $ - ! " # !

- " $ # - 6 ! 296:: # # # * # A # $ - # # # " ) !# - $ - # " 4 , - = # * - 3 296:: ! # - )" * + ( ! , & . , ( 6 # " F # = ' - # + $ #" 6 # # & 6/2022

! " # # $ $ # % & ' & ( ) * # + & " # $ # , - . % " & $ # # " # 0 " # " # ' & # $ # # " # # ! # # 12 3 4 3 5 - 6 ! $ ! # # 7 # # 8

! ' # # # # & & #" # - 6 ! 296:: # !

' # # # & ! ! ! ! " $ " #

- + ' # # + # - ! 2 - # " # # # ' # # # # 2 " # ! # # , # ;2 # & ! & # < $ # # # * # # # = , # ;2 & # $ ' >%?. # @ !# # & & ! # ! & # # ! < #$ !

POLSKIM MŚP BRAKUJE WIEDZY ORAZ ŹRÓDEŁ, Z KTÓRYCH MOGŁYBY KORZYSTAĆ, ROZWAŻAJĄC WEJŚCIE NA DROGĘ PRZEMYSŁU 4.0 LUB PODĄŻAJĄC NIĄ. PRZEDSIĘBIORCY POPEŁNIAJĄ BŁĄD PATRZĄC NA ŚWIATOWE RYNKI, KTÓRE W OBSZARZE ROBOTYZACJI NIE MAJĄ PRZEŁOŻENIA NA NASZĄ RZECZYWISTOŚĆ.

25

ROZMOWA

& # ! $ !

/ / & 0

" * & # $ " # 9 ! " = ! 2 $ # + = # ' # + # ! # # # 2 # & # $ # 0 # # G = " > #" 6 # CH !

ID DDD ! 0 # $ # $ IHE IH; # * ! ! & # #$ " B D # " # $ ! # # $& 26

$ & 0 A # # # ! # # #" # ! # 0 # # # " ! ! ! $ # ? "$ # # # $ & ! # # # ! $ # - # # # " 9 $ ! # " " # - # " ! # - 2 # # - + 0 4 + " ! $& # # # + ! # ? # ! $& 296:: ! ! # < ! # $ " ' ! # # " # /

Urszula Chojnacka

PIOTR WIŚNIEWSKI

% J 3 9 , @ HDDK .

A , $ " # . # L 4 %? 4 2 # IDM $ " " 0 ! # J "& - #" A) N + # ' # # 2 " # # " #" G #" @ $ " 0) 3 ) IO ! # ! # # " ! ! ! $ ) HDIE # " ! 29:: ! # # " # ! # # # # A % # 0 ! - 6 ! 296:: ! # # # # # " # G # $ # " # # # !

296:: P6 ! $& # # $ A # # ! ! $ # #

AUTOMATYKA

AUTOMATYKA

Fot. DBR77

PLATFORMA ROBOTÓW DBR77 ORGANIZUJE RYNEK W TAKI SPOSÓB, ABY NA KAŻDE ZAPYTANIE OD FIRMY PRODUKCYJNEJ DOTYCZĄCE KONCEPCJI ZROBOTYZOWANIA STANOWISKA, MOGŁO ODPOWIEDZIEĆ SZEROKIE GRONO REPREZENTANTÓW RÓŻNYCH TECHNOLOGII ORAZ RÓŻNYCH DOSTAWCÓW.

WIEDZA I PRAKTYKA

DLA INŻYNIERÓW I MENEDŻERÓW

Redakcja AUTOMATYKA Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Marketing tel. 22 87 40 191, 22 87 40 060 e-mail: automatyka@piap.lukasiewicz.gov.pl www.AutomatykaOnline.pl/Automatyka

TEMAT NUMERU

Cyfrowa transformacja przemysłu Cyfrowa transformacja przed I4 ) 4 : # : 4 :& ) 2 : : : : 2 # ) 4 ) podejmowanych przez przed I4 & + ) J L I ) L I6 : : ) ) : &

J

ak napisał Punit Renjen, prezes Deloitte Global, we wstępie do jednej z najważniejszych obecnie książek, traktujących całościowo czwartą rewolucję przemysłową, jaką jest publikacja pt. „Czwarta rewolucja przemysłowa” Klausa Schwaba: „Czwarta rewolucja przemysłowa, zwana również Industry 4.0, zmierza do zjednoczenia zasobów materialnych i cyfrowych, czyli wykorzystania tych możliwości, które współcześnie we wszystkich dziedzinach życia są stwarzane przez dane, narzędzia analityczne i technologie mobilne. Przebieg poprzednich rewolucji przemysłowych obejmował życie kilku pokoleń. My obecnie jesteśmy świadkami niespotykanego wcześniej tempa, w jakim rozwijają się choćby łączność bezprzewodowa, sztuczna inteligencja, automatyzacja, nanotechnologia, druk 3D, biotechnologia czy big data” [1].

To wszystko zmienia w pełni nasze życie. Jak pisze Klaus Schwab, założyciel i prezes Światowego Forum Ekonomicznego, na stronach swej książki: „ ...jednoczesne pojawienie się technologii cyfrowych obok przełomowych rozwiązań w produkcji materiałów i biotechnologii oznacza powstanie zupełnie nowych metod produkcji, konsumpcji, komunikacji i przemieszczania się.

Zmiany te będą miały fundamentalne znaczenie nie tylko dla aktualnie występujących gałęzi przemysłu oraz największych graczy rynkowych, ale i dla struktury całej światowej gospodarki, także dla lokalnych społeczności, a nawet tożsamości poszczególnych osób” [1]. Aby z powodzeniem korzystać z owoców czwartej rewolucji przemysłowej, firmy powinny się odpowiednio przygotować, a z tym bywa już różnie.

) 1 ' N 4 ' ) :@ P&Q

28

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU Od przemysłu 1.0 do Industry 4.0 Zanim przejdziemy do cyfrowej transformacji przemysłu powiedzmy sobie szerzej, czym jest czwarta rewolucja przemysłowa. Pierwsza rewolucja przemysłowa związana była z wiekiem pary i wprowadzeniem mechanizacji produkcji. Maszyna parowa, która pojawiła się za sprawą Jamesa Watta w 1763 r. pozwoliła zwiększyć wydajność produkcji, zastępując pracę mięśni ludzi i zwierząt pracą maszyn. Napęd parowy miał również rewolucyjny wpływ na rozwój środków lokomocji.

Powstała kolej, a na morza i oceany wyruszyły statki parowe, które były niezależne od kaprysów wiatru i pogody. W efekcie światowy przemysł mógł się rozwinąć, dzięki znacząco większym możliwościom produkcji oraz dystrybucji i wymiany dóbr oraz surowców.

Drugą rewolucję przemysłową przyniósł przełom XIX i XX w.

Dotyczyła ona elektryczności oraz wynalezienia i wdrożenia linii produkcyjnej. Za pierwszą linię produkcyjną uważana jest linia przetwórstwa mięsnego w Cincinnati, uruchomiona jeszcze w 1870 r. Jednak najbardziej znana jest linia produkcyjna stworzona przez Henry’ego Forda w 1913 r. Nowa organizacja pracy dawała już możliwość produkcji masowej, co znalazło odzwierciedlenie w spadkach cen, wyższej jakości i powtarzalności produktów.

Trzecia rewolucja przemysłowa zaczęła się w latach 70.

XX w. i związana jest ściśle z automatyzacją produkcji oraz późniejszym rozwojem przemysłu wysokich technologii, a także początkiem cyfryzacji procesów produkcyjnych. Za cezurę czasową dla tej rewolucji uważa się 1969 r. Wówczas to wprowadzono na rynek pierwszy programowalny sterownik logiczny, Modicon 084, który zapoczątkował erę automatyki przemysłowej. Zastosowanie sterowników PLC, systemów oprogramowania przemysłowego, w typ aplikacji CAD, CAM, MES, ERP, PLM, SCADA itp., a także wprowadzenie na hale produkcyjne robotów przemysłowych pozwoliło na pełną kontrolę przebiegu procesu produkcji w zakładzie. Produkcja stała się znacznie bardziej transparentna, a zastosowanie tzw. „elastycznych systemów produkcyjnych” przełożyło się

N & - 2 # 6

JAKĄ ROLĘ ODGRYWA W TRANSFORMACJI CYFROWEJ INŻYNIERIA CYFROWA I SYSTEMY SZYBKIEGO PROTOTYPOWANIA? JAKUB STEC, DYREKTOR SPRZEDAŻY DYWIZJI ROBOTYKI ABB W POLSCE Inżynieria cyfrowa i systemy szybkiego prototypowania są jednym z głównym motorów rozwoju przemysłu. Stosując je ograniczamy nakłady finansowe i czasowe uzyskując lepsze rezultaty niż przy tradycyjnym podejściu. W robotyce najlepszym tego przykładem jest oprogramowanie RobotStudio firmy ABB służące do przygotowywania symulacji i programowania offline, umożliwiające tworzenie cyfrowej repliki (cyfrowy bliźniak) zasobów fizycznych lub systemów. Dzięki temu można zdalnie zobaczyć to, co dzieje się na linii produkcyjnej.

W RobotStudio możemy symulować i testować kompletną instalację robota w wirtualnym środowisku 3D bez konieczności odwiedzania lub zakłócania działania rzeczywistej linii produkcyjnej. Brak blokowania linii oraz szybkość wprowadzania zmian pozwalają na przetestowanie różnych scenariuszy i wybór optymalnego rozwiązania.

6/2022

RobotStudio wraz z robotami ABB wspiera również szybkie prototypowanie. Jednym z modułów jest funkcja cyfrowego druku pozwalająca szybko i wydajnie stosować roboty ABB jako drukarki 3D. Dzięki temu, że możemy użyć dowolnego 6-osiowego robota, a więc od najmniejszych do nawet ABB IRB 8700, który ma zasięg 4,2 m i udźwig 550 kg, co pozwala na druk dowolnym materiałem, w tym betonem. Dzięki użyciu robotów mamy niezrównaną 6-osiową elastyczność, co w przypadku odpowiedniego procesu i materiału pozwala na druk w dowolnej orientacji, a możliwe do uzyskania elementy mogą mieć dużo większe wymiary niż przy tradycyjnych rozwiązań przy zachowaniu najwyższej precyzji.

29

TEMAT NUMERU

na nieosiągalną wcześniej wydajność i jakość, dając jednocześnie możliwość wytwarzania produktów na indywidualne zamówienie klienta.

Obecna, czyli czwarta rewolucja przemysłowa, wiązana też z pojęciem Przemysłu 4.0, zmienia również, tak jak poprzednie, w diametralny sposób zasady produkcji i charakteryzuje się zdolnością do przekształcania całych gałęzi gospodarek, a także odciska swoje piętno na miejscach pracy i wykonywanych zawodach, co zmienia funkcjonowanie społeczeństw. „Ciągle jeszcze nie zdajemy sobie w pełni sprawy z tempa i zakresu dokonującego się cywilizacyjnego przełomu. Wystarczy jednak uświadomić sobie nieograniczone możliwości wynikające z faktu, że miliardy osób są połączone ze sobą poprzez urządzenia mobilne, co daje niespotykaną wcześniej moc przetwarzania i przechowywania informacji oraz możliwość dostępu do wiedzy. Albo pomyśleć o kumulacji przełomów technologicznych i niesamowitych osiągnięciach w tak rozległych obszarach jak: sztuczna inteligencja (AI), robotyka, Internet Rzeczy (IoT), autonomiczne samochody, druk 3D, nanotechnologia, biotechnologia, materiałoznawstwo, przechowywanie energii czy komputery kwantowe – a to zaledwie kilka dziedzin. Wiele z tych innowacji jest dopiero w powijakach, ale już wkrótce zbliżą się w swoim rozwoju do decydującego punktu, kiedy to, napędzając i wzmacniając 30

się wzajemnie, tworzyć będą technologię spajającą świat – fizyczny, cyfrowy i biologiczny.” [1]. „Jesteśmy świadkami ogromnych zmian we wszystkich branżach; wyłaniają się nowe modele biznesowe, pojawiają się przełomowe zakłócenia w istniejącym porządku, które rewolucjonizują systemy produkcji, konsumpcji, transportu i dostaw. Na froncie społecznym zachodzi zmiana paradygmatu określającego, jak pracujemy i komunikujemy się, a także jak się wyrażamy, jak przekazujemy informacje i jakich szukamy rozrywek. Przekształceniom ulegają zarówno rządy i instytucje, jak i systemy edukacji, opieki zdrowotnej, transportu oraz wiele innych. Nowe sposoby posługiwania się technologią wpływają na nasze zachowania oraz na systemy produkcji i konsumpcji, stwarzają także możliwości wspierania, regeneracji i ochrony środowiska naturalnego, zamiast tworzenia ukrytych kosztów w formie efektów zewnętrznych.” [1].

Inteligentne technologie cyfrowe, takie jak sztuczna inteligencja (AI) i uczenie maszynowe, Internet Rzeczy (IoT), zaawansowane analizy oraz robotyka, mogą zmienić sposób, w jaki pracujemy i prowadzimy działalność, a także to, jak wyglądają interakcje firm z klientami i światem zewnętrznym. Dzisiejsze firmy funkcjonują w warunkach gwałtownie rosnącej konkurencji i zwiększających się wymagań klientów. Głównym celem transformacji cyfrowej jest wspieranie liderów i zespołów biznesowych w usprawnianiu procesów i zwiększaniu konkurencyjności. Nowe technologie odgrywają kluczową rolę w transformacji, ale najważniejsze są procesy i modele biznesowe, kultura organizacyjna oraz otwartość na transformację [2].

Dzięki wprowadzeniu i adaptowaniu nowych technologii oraz cyfrowych procesów zarządzania produkcją możliwa jest ekonomicznie opłacalna i bardzo elastyczna produkcja zindywidualizowanych lub małoseryjnych wyrobów, które bez problemu można dopasować i zaprojektować pod potrzeby klienta. To dlatego czwartą rewolucję przemysłową określa się jako przejście do przemysłowych systemów cyfrowo-fizycznych, takich jak np. cyfrowe sterowanie produkcją czy idea cyfrowego bliźniaka, o których za chwilę.

Co ciekawe, sam termin Przemysł 4.0 (ang. Industry 4.0. niem. Industrie 4.0), który zamiennie używany i utożsamiany jest z cyfrową transformacją przemysłu i czwartą rewolucją przemysłową, stworzony został na potrzeby niemieckiego rządu i dotyczył ogółu strategii związanych z wdrażaniem wysokozaawansowanych cyfrowych technik i technologii do tradycyjnego przemysłu. Po raz pierwszy użyto go w 2011 r. podczas targów w Hanowerze. Decyzją niemieckiego rządu, Przemysł 4.0 stał się kluczowym elementem strategii innowacyjnego rozwoju, który ma zapewnić niemieckiej gospodarce przewagę w zakresie nowoczesnych technologii.

Pojęcie Przemysłu 4.0 upowszechniło się w Europie, gdzie koncepcja ta jest szeroko propagowana, głownie przez niemieckie firmy. W Stanach Zjednoczonych i krajach anglosaskich mówi się raczej o „inteligentnej produkcji” (Smart Manufacturing), a w Azji – o „inteligentnej fabryce” (Smart Factory). Niezależnie od nazw i terminologii, wszędzie chodzi o to samo zjawisko – przejście od dominującej obecnie produkcji zautomatyzowanej do cyfrowej, inteAUTOMATYKA

TEMAT NUMERU ligentnej produkcji, która umożliwi swobodne zarządzanie produkcją i logistyką dopasowaną do dynamicznie

lizacja to po prostu proces tworzenia cyfrowej wersji analogowej informacji.

Może to być skanowanie papierowych

NOWE TECHNOLOGIE ODGRYWAJĄ KLUCZOWĄ ROLĘ W TRANSFORMACJI, ALE NAJWAŻNIEJSZE SĄ PROCESY I MODELE BIZNESOWE, KULTURA ORGANIZACYJNA ORAZ OTWARTOŚĆ NA TRANSFORMACJĘ.

N & # 6

zmieniającej się sytuacji rynkowej oraz pozwoli na dostosowanie nawet jednostkowych wyrobów pod konkretne potrzeby klienta.

Trochę definicji Zanim przejdziemy do cyfrowej transformacji, warto wyjaśnić kilka istotnych kwestii. Zacznijmy od tego co kryje się pod pojęciem cyfryzacja (ang. digitalization) oraz z mylonym z nią pojęciem digitalizacja (ang. digitization). Digita-

dokumentów, albo zastąpienie rysunków projektowych ich cyfrową wersją w programie CAD. Dzięki temu informacja, która miała pierwotnie postać fizyczną (analogową) może być przetwarzana, przechowywana, wykorzystywana i udostępniana przez systemy cyfrowe systemy komputerowe. Do digitalizacji zalicza się również procesy związane z przygotowaniem, formatowaniem, przypisywaniem tagów czy meta danych oraz udostępnieniem

pierwotnie fizycznych zasobów w postaci cyfrowej.

Cyfryzacja to dużo szersze pojęcie.

Obejmuje ono zastąpienie procesów analogowych ich cyfrowymi odpowiednikami. Jest to więc cyfrowa transformacja procesów. Co więcej, digitalizacja, jako proces mający na celu stworzenie cyfrowych kopii analogowych źródeł, jest elementem cyfryzacji czy cyfrowej transformacji, ale tylko jej elementem. Kolejnym elementem są technologie cyfrowe. Są to wszelkie techniki cyfrowe i systemy informatyczne, w tym sprzęt i oprogramowanie, które pozwalają w cyfrowy sposób przetwarzać i składować różnego rodzaju dane i informacje – może być to zarówno lokalny serwer, technologia chmurowa, system druku 3D jak i sterownik PLC, a także fotografia cyfrowa, tworzenie stron WWW, e-mail, cyfrowy przepływ dokumentów, w tym systemy RFID, sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe, systemy Business Inteligence, czy oprogramowanie ERP lub SCADA.

N & -!(*-

R E K L A M A

6/2022

31

TEMAT NUMERU

SEDNO INDUSTRY 4.0 TO ROZWIĄZANIA OPIERAJĄCE SWOJE DZIAŁANIE NA WYKORZYSTANIU CHMURY OBLICZENIOWEJ BARTOSZ FRAS, PRODUCT MANAGER – DIGITAL SOLUTIONS, ENDRESS+HAUSER POLSKA Podstawą produkcji, wpisującej się w koncepcję Industry 4.0, jest wykorzystanie w przemyśle innowacyjnych i cyfrowych rozwiązań. Mowa o technologii, która umożliwia bezpieczne i efektywniejsze zarządzanie poszczególnymi procesami, a także automatyzację samej produkcji.

Jednym z przykładów owej technologii są rozwiązania opierające swoje działanie na wykorzystaniu chmury obliczeniowej – takie jak ekosystem Netilion, który zaprojektowaliśmy i stworzyliśmy w Endress+Hauser. To narzędzie, które posiada szereg funkcjonalności, ułatwiających i usprawnia-

Cyfrowa transformacja Cyfrowa transformacja definiowana jest w dwojaki sposób.

Po pierwsze utożsamiana jest z typową cyfryzacją, po drugie cyfrowa transformacja oznacza jednocześnie integrację technologii cyfrowej ze wszystkimi obszarami funkcjonowania przedsiębiorstwa czy fabryki. Dzięki cyfrowej transformacji możliwe jest wykorzystanie gromadzonych przez firmę danych, m.in. przez systemy przemysłowego Internetu rzeczy IIoT (Industrial Internet of Things) do tworzenia innowacyjnych usług i produktów. Mogą być to dane o naturze technicznej, ekonomicznej czy organizacyjnej. Na ich podstawie można następnie podejmować decyzje dotyczące sterowania produkcją, procesami czy zamówieniami. Dzięki temu możliwe jest też poszerzenie dotychczasowej oferty przedsiębiorstwa, zarówno produkcyjnego, jak i usługowego, tak aby zwiększały one jakość i zadowolenie klienta.

Innymi słowy, w zakres cyfrowej transformacji wchodzą wszelkie działania związane z modyfikacją procesów bizneso-

32

jących codzienną pracę w zakładach przemysłowych.

Zaletą tego typu rozwiązań jest fakt, że urządzenia podłączone do chmury, w odróżnieniu od klasycznych systemów, przekazują do wewnętrznej sieci nie tylko surowe dane pomiarowe, ale również dane diagnostyczne. Przesłane informacje są gromadzone w „centrali”, a na ich podstawie jest tworzona kopia zapasowa składników majątku zakładowego. To proces, który z jednej strony zwiększa bezpieczeństwo produkcji, a z drugiej stwarza użytkownikom nieznane do tej pory możliwości.

wych i organizacyjnych oraz procesów produkcyjno-logistycznych, w tym cyfryzacja produkcji. W tym ostatnim wypadku chodzi o wprowadzanie cyfrowych technologii do procesów produkcyjnych. Celem cyfrowej transformacji jest pełne wykorzystanie możliwości, jakie niosą za sobą nowoczesne, cyfrowe rozwiązania technologiczne.

Transformacja cyfrowa jest kluczowym elementem ogólnej strategii transformacji biznesowej i choć nie jest jedynym jej składnikiem, ma fundamentalne znaczenie dla powodzenia lub niepowodzenia podejmowanych działań. Odpowiednie technologie, a także ludzie, procesy i operacje, umożliwiają szybkie reagowanie na zakłócenia i szanse oraz spełnianie nowych, zmieniających się potrzeb klientów. Przygotowują organizacje na przyszły rozwój i sprzyjają wprowadzaniu innowacji, często w nieoczekiwany sposób. Co więcej, cyfrowa transformacja, zwłaszcza cyfrowa transformacja produkcji, zakłada zastosowanie rozwiązań z zakresu Przemysłu 4.0, Internetu Rzeczy i sztucznej inteligencji. Niemniej jednak cyfrowa transformacja może przebiegać w każdej firmie w zupełnie inny sposób [2].

Transformacja cyfrowa wiąże się z integracją technologii i rozwiązań cyfrowych w każdym obszarze funkcjonowania przedsiębiorstwa. To zmiana nie tylko technologiczna, ale i w pewnym sensie kulturowa. Wymaga od przedsiębiorstwa istotnego przekształcenia sposobu działania oraz dbania o doświadczenia i korzyści oferowane klientom. Transformacja cyfrowa to zasadnicza zmiana sposobu myślenia o doświadczeniach klienta, modelach biznesowych i prowadzeniu działalności. To znalezienie nowych sposobów dostarczania wartości, generowania przychodów i zwiększania efektywności [2].

Transformacja procesów biznesowych w wyraźny sposób wpływa na przebieg operacji biznesowych, co wynika z ulepszeń w zarządzaniu przepływem pracy. Na przykład wdrożenie cyfrowego systemu zarządzania łańcuchem dostaw opartego na chmurze pozwala skrócić czas przestojów, usprawnić produkcję i zwiększyć rentowność. W przemyśle samochodowym technologie cyfrowe umożliwiają centralizację i automatyzację modeli biznesowych i procesów rozAUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

N & # 6

liczeniowych, w tym przyszłościowych procesów bazujących na subskrypcji – podobnie jak ma to obecnie miejsce w wypadku oprogramowania.

Skuteczna transformacja cyfrowa powinna być zgodna z kulturą i wartościami organizacji czy przedsiębiorstwa. Utrata zaufania do kultury korporacyjnej wewnątrz firmy może odbić się negatywnie na produktywności, chęci do podejmowania inicjatyw i dobrostanie personelu. Powolne przyjmowanie nowych technologii cyfrowych bądź pesymistyczne nastawienie do tego rodzaju przedsięwzięć może przyczynić się do niezrealizowania celów i utraty konkurencyjności, przychodów oraz wartości marki [2].

Inteligentna produkcja Najbardziej charakterystyczne dla Przemysłu 4.0 będą fabryki masowo wytwarzające spersonalizowane towary. W fabrykach tych, określanych angielskim terminem Digital mass individualization faktory, źródłem wartości będą

niskie koszty produkcji i personalizacja produktów, tak aby były one dostosowane do potrzeb klientów. Dobrym przykładem są fabryki samochodów, gdzie każdy pojazd jest skonfigurowany pod zamówienie klienta (kolor, wyposażenie, opcje dodatkowe), ale sama produkcja ma charakter masowy.

Drugim rodzajem fabryk Przemysłu 4.0 będą inteligentne zrobotyzowane fabryki, zoptymalizowane pod względem kosztowym, które przypominać będą współczesne rozwiązania, ale z dużo większym ucyfrowieniem.

Duże nadzieje wiąże się z trzecią grupą – mobilnych fabryk modułowych, które działają tymczasowo w danym miejscu. Ich podstawową zaletą jest zaspokojenie lokalnych potrzeb. Dobrym przykładem może tu być fabryka domów, która podąża za placembudowy i pozwala dostosować produkcję komponentów budowlanych do specyficznych potrzeb lokalizacyjnych i wymagań przyszłych użytkowników.

Pozostaje jeszcze produkcja luksu-

sowa, która już zaczyna być, mimo dużego wkładu pracy ręcznej, ucyfrowiona. Dobrym przykładem są stocznie jachtowe, które wykonują każdy jacht na indywidualne zamówienie, a jednocześnie wykorzystują rozwiązania konstrukcyjne i dane eksploatacyjne z poprzednio zwodowanych jednostek.

Jak widać na powyższych przykładach, inteligentna produkcja realizowana w inteligentnej fabryce, czyli Smart Factory musi się cechować proaktywnością, elastycznością optymalizacją, transparentnością i wysokim stopniem skomunikowania. Poniżej, za firmą Quantum Software, przedstawiamy co kryje się pod tymi pojęciami [3]: • Proaktywność – zdolność do podejmowania skutecznych działań wyprzedzających, zanim jeszcze potencjalne zagrożenie przyniesie negatywne skutki. Czujniki zainstalowane na maszynach i systemy analizy danych pomagają wykryć anomalie w pracy i ostrzec przed nadciągającą awarią, a systeR E K L A M A

MOXA ioThinx Moduł I/O pełen niespotykanych rozwiązań

Sprawdź w naszym sklepie: www.elmark.com.pl ww.elmark.com.pl 6/2022

33

TEMAT NUMERU

my logistyczne automatycznie powiadamiają i same organizują dostawy brakujących narzędzi i komponentów na stanowiska pracy. Aparatura kontrolno-pomiarowa i systemy statystycznej kontroli procesu, błyskawicznie ujawniają odstępstwa od założonych norm i zapobiegają wytwarzaniu wadliwego towaru. Całość procesu produkcyjnego jest monitorowana i wysyłane są ostrzeżenia o zagrożeniach w czasie rzeczywistym.

• Elastyczność – dzięki elastycznemu planowaniu i realizacji produkcji, inteligentna fabryka może spełnić odmienne oczekiwania różnych klientów. Elastyczność oznacza umiejętność szybkiej zmiany priorytetów, tak aby wykonanie danego zamówienia cechowało najkrótszy czas realizacji, najniższy koszt, najkrótszy czas oczekiwania i przestojów. Planowanie produkcji w inteligentnej fabryce wspierają systemy APS (Advanced Planning and Scheduling), zdolne do automatycznego układania i optymalizacji harmonogramu według wskazanych kryteriów. Wyposa-

żenie zakładu powinno umożliwiać wykonanie szybkich przezbrojeń. Najlepiej gdy jest to możliwe, bez potrzeby zatrzymywania produkcji. Dzięki wysokiej elastyczności, inteligentna fabryka może dostarczać wysoce spersonalizowane produkty przy poziomie kosztów zbliżonym do produkcji seryjnej.

• Optymalizacja – w inteligentnej fabryce, zawansowane rozwiązania technologiczne i organizacyjne powinny zapewnić wysoki poziom automatyzacji pracy, ograniczanie ryzyka błędu ludzkiego, utrzymanie wysokich, przewidywalnych zdolności produkcyjnych, brak przestojów i wysoką efektywność produkcji, a także minimalizację kosztów wytworzenia.

• Transparentność – informacje dotyczące przebiegu produkcji, szczegóły pracy załogi i działania maszyn, są gromadzone i archiwizowane w chmurze. Inteligentna fabryka powinna zapewniać spójny i wiarygodny obraz sytuacji w hali produkcyjnej, zarówno w celu bieżącego monitorowania, jak i historycznych analiz. Transparentność produkcji pozwala tworzyć szczegółową historię towaru, przypisując mu szczegółowe informacji o składnikach, maszynach i pracownikach zaangażowanych w jego powstanie. Transparentność ułatwia ocenę pracowników, wydajności maszyn i procesów.

• Wysoki stopień skomunikowania – w inteligentnej fabryce pracownicy, maszyny i systemy informatyczne połączone są w tzw. system cyfrowo-fizyczny. Komunikacja odbywa się przy pomocy sieci lokalnej. Pracownicy inteligentnej fabryki otrzymują silnie spersonalizowane informacje i komunikaty, dostosowane do roli i zadań jakie pełnią w przedsiębiorstwie. Inteligentna fabryka w znacznym stopniu automatyzuje wymianę informacji między działami produkcji, utrzymania ruchu, planowania i magazynem.

Cyfrowy bliźniak Z pojęciami Inteligentnej produkcji i inteligentnej cyfrowej fabryki bezpośrednio wiąże się koncepcja cyfrowego bliź-

JAKIE SĄ NAJWAŻNIEJSZE FILARY TECHNOLOGICZNE ZDIGITALIZOWANEJ PRODUKCJI INDUSTRY 4.0?

THOMAS SPRANCEL, SPECJALISTA DS. PRODUKTÓW – RFID I FIELDBUS, TURCK SP. Z O.O. Kluczową rolę dla zdigitalizowanej produkcji Industry 4.0 stanowią dane pozyskiwane z maszyn. Ważnym elementem jest prawidłowe wytypowanie obszarów, w których wprowadzenie odpowiednich zmian pozwoli na zwiększenie wydajności i bezawaryjności całych linii, co w efekcie końcowym pozwala na maksymalizację zysków.

Odpowiednia analiza danych możliwa jest dzięki wykorzystaniu dedykowanych narzędzi. Dane gromadzone i przetwarzane w systemach chmurowych, które dostępne są praktycznie z dowolnego miejsca na świecie dla większej ilości użytkowników jednocześnie, pozwalają na wyciąganie wniosków prowadzących do rozwoju kolejnych procesów. Warto zatem postawić na urządzenia brzegowe, które są w stanie obsłużyć cały proces samodzielnie i pełnić równocześnie rolę sterownika na maszynie oraz dodat34

kowo zbierać i analizować dane z istniejących systemów. Należy pamiętać, że proces doskonalenia systemów produkcyjnych bardzo często wymaga pozyskiwania dodatkowych danych, czy to poprzez dodawanie urządzeń pomiarowych lub wymianę istniejących na bardziej zaawansowane technologicznie, jak np. wymiana standardowego czujnika na odpowiednik z IO-Link lub Modbus RTU. W ten sposób pozyskiwane są dodatkowe informacje, których wykorzystanie istotnie wpływa na funkcjonowanie aplikacji.

Nasuwa się zatem wniosek, że aby produkcja realizowana była w myśl Industry 4.0 należy na każdej warstwie, czyli od czujnika po chmurę wytypować najlepsze rozwiązanie, pozwalające na pozyskanie i analizę kluczowych danych produkcyjnych.

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

NA JAKIM ETAPIE ZNAJDUJE SIĘ WDRAŻANIE IDEI PRZEMYSŁU 4.0 W POLSCE I CYFRYZACJA PROCESÓW PRZEMYSŁOWYCH? MARIUSZ SIWEK, SALES DIRECTOR POLAND, INFOR

N & # 6

Liczba wyzwań, którym muszą stawić dziś czoła przedsiębiorstwa produkcyjne jest bezprecedensowa. Rosnąca konkurencja, kolejne zakłócenia w łańcuchach dostaw, problemy z dostępnością podzespołów czy pracowników powodują konieczność dogłębnej kontroli działalności oraz poprawy elastyczności i efektywności. Korzyści biznesowe z transformacji cyfrowej i wdrożenia rozwiązań Przemysłu 4.0 stają się bardziej namacalne dla polskich firm. Wiele przedsiębiorstw już stosuje lub planuje wykorzystać nowoczesne rozwiązania cyfrowe – chmurowe platformy, oprogramowanie biznesowe, czujniki Przemysłowego Internetu Rzeczy, autonomiczne roboty, etc.

Według MartketsandMarkets globalna wartość rynku Przemysłu 4.0 może wzrosnąć blisko trzykrotnie w ciągu 5 lat – z 64,9 mld dolarów w ub.r. do ponad 165 mld dolarów w 2026 r . Trend wzrostowy obserwujemy również w Polsce. Podobnie dzieje się w przypadku cloud computingu. Jak podaje Eurostat, w 2021 r.

29 % przedsiębiorstw w naszym kraju korzystało z rozwiązań chmu-

niaka (Digital Twin). Cyfrowy bliźniak, czyli odtworzony w zdigitalizowanym środowisku model rzeczywistego systemu produkcyjnego, na którym można emulować zachowanie linii produkcyjnych, a także wszystkich pomocniczych procesów wytwórczo-logistycznych czy przeprowadzać analizę zmian przed wdrożeniem ich do rzeczywistego środowiska produkcyjnego [4].

Cyfrowy bliźniak to połączenie fizycznego obiektu oraz jego cyfrowego odwzorowania w przestrzeni wirtualnej. Innymi słowy, cyfrowy bliźniak odnosi się do cyfrowej reprezentacji, czyli swoistej cyfrowej repliki fizycznych obiektów, procesów i systemów produkcyjnych, nawet jeśli one istnieją tylko na „deskach projektantów”.

Technologia cyfrowego bliźniaka daje wgląd w specyfikę działania złożonych elementów maszyn, czy linii produkcyjnych. Pozwala też na testowanie ich funkcjonowania w zróżnicowanych warunkach i tworzenia symulacji na podstawie rzeczywistych danych produkcyjnych. Dzięki temu można zoptymalizować plany napraw i konserwacji na podstawie bieżącej diagnozy zużycia części maszyn. Cyfrowy bliźniak pozwala również na lepsze zorganizowanie produkcji, a następnie wprowadzenie fizycznych zmian bez obawy, że wprowadzone zmiany nie sprawdzą się w rzeczywistości – wszak zostały już 6/2022

rowych, co oznacza wzrost o 5 p.p. w stosunku w stosunku do poprzedniego roku. Oczywiście zarówno w przypadku wykorzystania chmury, jak i możliwości Przemysłu 4.0 dużo zależy od konkretnej firmy. Mówiąc w pewnym uproszczeniu, mikro- i małe przedsiębiorstwa wciąż nie do końca są na nie gotowe. To rozwiązania, po które częściej sięgają średnie i duże podmioty, zwłaszcza będące częścią dużych, międzynarodowych grup, w których transfer wiedzy i technologii jest zazwyczaj znacznie szybszy.

Często barierę stanowią koszty oraz obawy związane z bezpieczeństwem i obsługą nowych rozwiązań. Zachętą dla firm są możliwości dofinasowania inwestycji, np. przez dotacje lub w przypadku chmury – korzystanie z modelu abonamentowego.

W pozostałych kwestiach mogą liczyć na producentów i ich partnerów, którzy oferują szereg szkoleń, warsztatów oraz innych form wsparcia.

przetestowane w wirtualnym świecie.

Cyfrowego bliźniaka produktu lub urządzenia można też przekazać do przetestowania klientowi, aby mógł zoptymalizować zamówiony produkt w trakcie jego wirtualnej eksploatacji.

Uzyskane wyniki można bez problemu wykorzystać do tworzenia kolejnych, podobnych produktów dla innych klientów i to bez konieczności rozpoczynania prac projektowych od zera.

Dodatkowo możliwy jest też trening pracowników i szkolenia operatorów maszyn czy linii produkcyjnych jeszcze przed ich fizycznym wyprodukowaniem i ustawieniem w hali produkcyjnej. Przydają się tu technologie wir-

+ ' C

tualnej rzeczywistości. W ten sposób swoich pracowników szkolą koncerny motoryzacyjne, m.in. Volkswagen.

Agile Manufacturing Bezpośrednio z cyfryzacją przedsiębiorstwa związana jest koncepcja zwinnego wytwarzania, czyli agile manufacturing. Zwinna produkcja ma w swoim założeniu zapewnić przewagę konkurencyjną firmie dzięki ciągłemu doskonaleniu i jak najszybszym reakcjom na zdarzenia. Istotne jest tu też systematyczne podnoszenie jakości i koncentracja na potrzebach klienta.

Podstawowymi elementami zwinnego wytwarzania są [5]:

J :@ : : ' : S V WPX

35

TEMAT NUMERU

) : # 4 C 8 V WPX

• włączenie klienta do procesu projektowania i wytwarzania, czyli cyfrowa inżynieria, • szybka odpowiedź na potrzeby klienta, związana z monitoringiem rynku, między innymi w mediach społecznościowych, • indywidualne produkty zgodne z wymaganiami klienta, czyli cyfrowe wytwarzanie na indywidualne zamówienia, • gotowość do zmian, w tym rekonfiguracji systemów produkcyjnych, czyli wręcz gotowość do przejścia w tryb wynajmowania maszyn, czy całych linii produkcyjnych w modelu MaaS (Machine-as-a-Service).

Innymi słowy, celem zwinnej produkcji jest stworzenie mechanizmów umożliwiających elastyczne i efektywne gospodarowanie dostępnymi w firmie zasobami. Zwinna produkcja zakłada takie zorganizowanie procesów biznesowo-produkcyjnych, które zagwarantuje szybkie i efektywne reagowanie na aktualne warunki rynkowe. Istotna jest też zdolność do aktywnego rozwijania przyszłych możliwości rynkowych i wprowadzania nowych produktów dostosowanych do zmieniających się oczekiwań klientów. Agile Manufacturing na poziomie strategicznym wymaga podejścia skierowanego na zewnątrz przedsiębiorstwa. Na poziomie operacyjnym jest związane z elastycznymi zmianami zachodzącymi wewnątrz przedsiębiorstwa, w szczególności 36

w procesach związanych z innowacjami, projektowaniem i wytwarzaniem.

Zwinna produkcja wykorzystuje nadmiarową elastyczność (wbudowaną w przedsiębiorstwo lub nie) do szybkiej odpowiedzi na nieprzewidywane zmiany – zarówno potrzeb klientów, jak i popytu rynkowego. Zwinna produkcja może być zatem definiowana jako zdolność przedsiębiorstwa do utrzymywania niskokosztowej elastyczności polegającej na równoważeniu poziomów szczupłości i elastyczności oraz związanej z nią szybkości reakcji i zdolności dostosowywania się do zmieniającego się otoczenia. Poziom szczupłości jest uzależniony od ilości i kosztu generowanych strat, natomiast poziom elastyczności od ilości i kosztu utrzymywania jej nadmiarów [5].

Analiza danych Oddzielnym zagadnieniem cyfrowej transformacji jest przetwarzanie ogromnej ilości danych, zbieranych zarówno z linii produkcyjnych, jak i od klientów. Informacje te są na bieżąco dostarczane z wielu sensorów, systemów IT, w tym inżyniersko-projektowych, czy systemów SCADA, a następnie przetwarzane w czasie rzeczywistym. Można tu posłużyć się środowiskiem chmurowym, jak i wydzielonymi serwerami, w tym serwerami brzegowymi, obsługującymi bezpośrednio proces produkcyjny. Coraz bardziej popularne są systemy Edge AI.

Edge AI to rozwiązanie, w którym algorytmy sztucznej inteligencji implementuje się bezpośrednio na urządzeniu zbierającym dane lub bardzo blisko niego, a więc w czujniku lub w sterowniku PLC czy komputerze przemysłowym klasy embeded. W przeciwieństwie do klasycznych metod analitycznych, tutaj nie ma potrzeby przesyłania danych na serwery lub do chmury.

Zmiana miejsca przetwarzania danych na urządzenie końcowe jest istotna, gdy szybkość przetwarzania danych ma kluczowe znaczenie i nie można pozwolić snawet na opóźnienia rzędu milisekund związane z przesyłaniem danych. Jest to ważne we wszelkich systemach czasu rzeczywistego podejmujących kluczowe decyzje związane ze sterowaniem procesami, np. w przemyśle chemicznym, gdzie warunki prowadzenia reakcji chemicznej mogą mieć zasadniczy wpływ na jej wydajność, czy w ogóle na to, że dany proces zajdzie. Systemy Edge AI wykorzystuje się też wszędzie tam, gdzie występują problemy ze stabilnym dostępem do sieci. Taka sytuacja może mieć miejsce np. w mniej zaludnionych terenach, w systemach przesyłu energii, gazu ropy czy w energetyce wiatrowej. Scenariusze zastosowań Edge AI w przemyśle są bardzo szerokie.

Edge AI pomaga wdrażać założenia Przemysłu 4.0. Systemy z wbudowaną inteligencją pomagają w szybkim, predykcyjnym wykrywaniu przyszłych usterek maszyn i linii produkcyjnych na podstawie odczytów z sensorów. Wspiera też inteligentną automatyzację procesu produkcji oraz kontroli jakości. Mogą samodzielnie podejmować decyzje dotyczące klasyfikacji czy śledzenia obiektów znajdujących się w pobliżu urządzeń zbierając dane z szeregu kamer.

W czasach Przemysłowego Internetu Rzeczy i Big Data problem prawidłowego zarządzania danymi, jakimi dysponuje przedsiębiorstwo, jest skomplikowanym zagadnieniem. Jak wynika z opublikowanego kilka lat temu raportu firmy IDC pt. „Oswajanie chaosu informacyjnego”, 75 % firm musi sobie radzić ze zjawiskiem przeładowania informacyjnego. Co gorsza, tylko połowa informacji, którymi dysponują organizacje, jest przydatna przy podejmowaAUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

INFORMACJA W PRZEMYŚLE 4.0 MUSI BYĆ PRECYZYJNA I WIARYGODNA WACŁAW BYLINA, INŻYNIER SPRZEDAŻY SYSTEMU ASIX, ASKOM SPÓŁKA Z O.O „Rzetelna informacja, głupcze” chciałoby się powiedzieć, trawestując hasło Clintona z kampanii 1992: „Gospodarka, głupcze”. To odpowiedź na pytanie o filary produkcji w systemie Przemysłu 4.0. Bez informacji nie można bowiem wyobrazić sobie kolejnej rewolucji przemysłowej. Odpowiedź prosta, ale pociąga za sobą konkretne skutki. Informacja w Przemyśle 4.0 musi być precyzyjna i wiarygodna. Oznacza to stosowanie nowoczesnych narzędzi pomiarowych, wiarygodnych źródeł danych. Zapomnijmy o papierowych raportach, przepisywanych później np. do Excela! Czynnik ludzki generuje błędy – mimowolne (np. przy odczycie mierników) i zamierzone (by nie dostać po kieszeni i lepiej wypaść w oczach szefa). Możliwość przesyłu danych w pionie i poziomie systemu zarządzania produkcją wymaga unifikacji interfejsów. Zapomnijmy o izolowa-

niu decyzji. W zarządzaniu danymi pojawiają się więc dość istotne problemy, a głównymi z nich są wspomniana przed chwilą ilość informacji oraz ich rozproszenie. Co więcej, dane zbierane z produkcji, a także od klientów, m.in. za pomocą mediów społecznościowych, w większości przypadków są kompletnie nieustrukturyzowane, dlatego coraz większą popularnością cieszą się repozytoria danych czyli tzw. jeziora danych (Data Lake).

nych systemach, bez możliwości komunikacji ze światem zewnętrznym. Wymagane jest użycie oprogramowania analitycznego, planowania produkcji i zarządzania przedsiębiorstwem. Brak któregoś z ogniw w procesie przepływu informacji spowalnia procesy decyzyjne lub je uniemożliwia.

Wdrożenie sprzężenia zwrotnego, pozwala zastosować wyniki analiz danych do polepszania procesu produkcyjnego i jego optymalizacji.

Filary same się określają i pozostaje jedynie zrozumienie ich roli i udoskonalenie ich funkcjonowania. To z kolei wskazuje na ukryty filar: świadomość inwestora, bez której najsprawniej działające wcześniej wskazane filary Przemysłu 4.0 nie dadzą żądanego efektu.

W przypadku technologii Data Lake, pozyskiwanie danych do repozytorium następuje stopniowo. W jeziorze najpierw gromadzone są tylko surowe dane, a następnie, w miarę jak ich przybywa i przybywa opisujących je znaczników tworzących metadane, repozytorium dojrzewa. Wraz z dojrzałością rozszerzają się też możliwości jego zastosowania. Wcześniej niejednoznaczne lub sprzeczne dane, dzięki sprzężeniu zwrotnemu od użytkowników, zamieniają się w informacje, z których można wyczytać coraz więcej kluczowych dla przedsiębiorstwa i analiz biznesowych informacji. Interakcje użytkowników, w tym również dane zwrotne z czujników Internetu Rzeczy nieustannie doskonalą repozytorium, co przekłada się na większe możliwości analiz, i co więcej, nie jest przy tym wymagana dokładna klasyfikacja zgromadzonych tutaj danych.

Technologiczne filary cyfrowej transformacji

N & # 6

Na koniec warto kilka słów powiedzieć o filarach cyfrowej transformacji. Najcześciej wymienianą tu technologią jest Internet Rzeczy, a ściślej Przemysłowy Internet Rzeczy (Industrial Internet of Things, IIoT). Wykorzystywany jest w celu uzyskania dokładnej analizy danych z urządzeń, które komunikują się ze sobą w czasie rzeczywistym, co czasami określa się również pojęciem Online IIoT. Zasoby firmy, wytwarzane towary, dane, rynek i klienci stanowią ekosystem, który wymaga wydajnych środków dostępu i wymiany informacji [6].

Obecnie w większości nowoczesnych fabryk działają co najmniej podstawowe elementy funkcjonalne Przemysłowego Internetu Rzeczy. Czujniki przesyłają bowiem dane do nadzorujących ich kontrolerów PLC, a te w ramach maszyny, gniazda produkcyjnego, czy zautomatyzowanej lub zrobotyzowanej linii wytwórczej, wchodzą ze sobą w interakcje. Informacje te wykorzystywane są przez sterowniki, a coraz częściej przez algorytmy uczenia maszynowego czy systemy sztucznej inteligencji AI – np. w ramach systemów Edge AI. Jeśli chodzi o dalsze przekazywanie informacji, to z tym w praktyce bywa 6/2022

37

TEMAT NUMERU

NA ROZWÓJ AUTOMATYZACJI W POLSCE MA WPŁYW WIELE CZYNNIKÓW MAREK PETZ - STARSZY SPECJALISTA - SIEĆ BADAWCZA ŁUKASIEWICZ - PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP Przemysł w Polsce jest generalnie na dość niskim poziomie innowacji technologicznych, o czym świadczy choćby wymierny wskaźnik – liczba robotów na 10 000 zatrudnionych. Na taki stan rzeczy mają wpływ czynniki, które można podzielić na dwie kategorie: techniczne i ekonomiczno-społeczne.

Technika w Polsce sprzyja unowocześnieniu procesów produkcyjnych, mamy coraz nowocześniejsze urządzenia automatyki (roboty, sterowniki, sprzęt technologiczny) światowej klasy. Jednak w olbrzymiej większości procesów nie są potrzebne bardzo wyrafinowane rozwiązania, ale dobry jakościowo sprzęt zapewniający stopniowy rozwój, a nie wielki skok, o którym się mówi w aspekcie Przemysłu 4.0. Już takie elementy techniczne mogą wspomagać innowacyjność w kraju.

Należy jednak podkreślić, że często mamy potrzebę zautomatyzowania procesu technologicznego, co nie jest mile widziane przez przemysł. Procesy produkcyjne powinny być w znacznej mierze powtarzalne (roboty nie myślą !), co nie zawsze udaje się osiągnąć. Przykładem ciągle nierozwiązanego problemu jest zmienna,

różnie. Niemniej zebrane informacje powinny być gromadzone i przesyłane do systemów nadzorujących procesy produkcyjne, np. SCADA, biznesowe (systemy ERP), zamówienia, logistykę lub sterujące fabryką jako całością. Bez tego nie można mówić o Inteligentnej produkcji, czy Inteligentnej fabryce.

Mówimy tu o stworzeniu ekosystemu IIoT dla rozwiązań, które charakteryzują się szerokim zakresem możliwości rozwoju, w tym skalowania zarówno pod względem sprzętowym, jak i programowym. Głównym składnikiem tego ekosystemu może być platforma IIoT. Łącząc platformę IIoT dzięki komponentom sieciowym, takim jak koncentratory IIoT (przekaźniki), sygnalizatory i znaczniki RFID (nadajniki), możliwe jest zapewnienie komunikacji w czasie rzeczywistym i zbieranie danych z maszyn oraz czujników. Dzięki temu zapewniona jest kontrola i ciągłość dostępu do danych w całym łańcuchu produkcyjnym, począwszy od komunikacji między urządzeniami (komunikacja maszyna-maszyna) poprzez linię montażową, aż po procesy zarządzania i dystrybucję produktów do klienta [6].

Podstawowymi elementami wykonawczymi inteligentnej fabryki są 38

nieprzewidywalna szerokość spoiny, której roboty spawające nie potrafią prawidłowo wykonać.

Niestety, czynniki społeczno-ekonomiczne nie sprzyjają rozwojowi przemysłu. Głównym problemem jest sytuacja przedsiębiorców związana z niepewną przyszłością, zarówno w wymiarze krajowym, jak i światowym. Kolejną blokadę stanowi bardzo skomplikowana i długotrwała procedura ubiegania się o dofinansowanie innowacyjnych zmian w przemyśle. Tegoroczną nowością jest tzw. ulga na robotyzację, ale wydaje się ona dość skromna (odpis 50 % kosztów robotyzacji od podatku CIT). Rozpatrywanie wniosków o inne rodzaje dofinansowania, z programów regionalnych czy krajowych, trwa nawet rok.

Trudno powiedzieć, czy plusem czy minusem dla innowacji w przemyśle jest brak chętnych do pracy (nie mylić z ludźmi zdolnymi do pracy). Z jednej strony czynnik ten wymusza na firmach automatyzację procesów, z drugiej może blokować chęć jakichkolwiek zmian.

zdigitalizowane systemy sterowania, choćby takie jak wspomniane sterowniki PLC i komputery przemysłowe IPC (Industrial PC). Urządzenia te umożliwiają sterowanie systemami automatyki, gniazdami produkcyjnymi czy automatycznym transportem. Pozwalają też na komunikację z człowiekiem i odpowiadają za przekazywanie informacji o stanie podległych im maszyn dalej do systemu zarządzania cyfrową fabryką. Cyfrowe systemy sterowania są głównym elementem pozwalającym na stworzenie Przemysłowego Internetu Rzeczy, cyfrowej fabryki oraz są niezbędne do stworzenia systemu zarządzania i sterowania przedsiębiorstwem zgodnego z założeniami Przemysłu 4.0.

Komputer przemysłowy to wyjątkowo uniwersalna kategoria produktów.

W fabrykach spotkać się można z całą gamą tego typu urządzeń – począwszy od komputerów w wersji Box PC, które przypominają tradycyjne biurkowe komputery i serwery, poprzez komputery typu embedded wbudowane bezpośrednio w urządzenia, komputery panelowe i komputery HMI, terminale POS stosowane często w logistyce, na urządzeniach jednopłytkowych będących częścią „elektroniki” obrabiar-

ki skończywszy. Standardem są już systemy serwerów kasetowych, które odpowiadają za gromadzenie danych produkcyjnych i przynajmniej za ich wstępną analizę, m.in. za pomocą algorytmów sztucznej inteligencji bezpośrednio w środowisku przemysłowym, bez przesyłania ich do systemu IT przedsiębiorstwa.

Elementem spinającym cyfrową fabrykę jest łączność i komunikacja.

Stosowane są tu dobrze znane ze świata informatyki rozwiązania sieci przewodowych i światłowodowych w standardzie Ethernet, w tym coraz częściej w standardach 1 G, 2,5 G i 10 G, które pozwalają na transfer danych, odpowiednio z szybkością 1, 2,5 i 10 Gbit/s. Oczywiście wszystkie urządzenia i okablowanie dostosowane są do trudnych warunków przemysłowych. Wykorzystywane są też specjalne przełączniki/routery pozwalające na routing informacji z typowo przemysłowych standardów, np. Profinet, Profibus, Fieldbus, Modbus, itp. do sieci Ethernet.

Oddzielnym zagadnieniem jest przemysłowa sieć bezprzewodowa. Sieci te mają znaczenie szczególnie, gdy koszt położenia przewodów do transmisji AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU danych jest wysoki, lub gdy łączone ze sobą urządzenia poruszają się względem siebie. Niestety w warunkach przemysłowych transmisja bezprzewodowa jest znacznie bardziej zawodna i narażona na opóźnienia w porównaniu z transmisją kablową. Sprawia to, że nie jest tak często stosowana jak w przypadku sieci biurowych.

Na rynku znaleźć można wiele przemysłowych urządzeń sieciowych, w tym w najnowszych standardach Wi-Fi 5 oraz Wi-Fi 6, które różnią się jednak znacząco od klasycznych rozwiązań, gdyż wspierają precyzyjne protokoły synchronizacji urządzeń oraz są wykonane tak, by wytrzymać nagłe skoki napięć wynikające z włączania maszyn i urządzeń, wysokie temperatury czy zapylenie. Duże znaczenie mają też anteny, które pozwalają znacząco wzmocnić i ukierunkować sygnał, co umożliwia komunikację w środowisku zakłóceń pochodzących z otoczenia.

W komunikacji bezprzewodowej może też pomóc standard telefonii

komórkowej 5G, która bardzo dobrze sprawdza się w warunkach przemysłowych. Z punktu widzenia Internetu Rzeczy i Przemysłowego Internetu Rzeczy najważniejsze są takie cechy, jak: szybkość transmisji danych porównywalna z łączami przewodowymi (w 5G może dochodzić teoretycznie do 20 Gbit/s), miały czas odpowiedzi – ok. 1 ms (w telefonii 4G/LTE jest to 30 ms), wyjątkowa niezawodność połączenia, nawet w środowisku pełnym zakłóceń oraz możliwość pracy nawet 1 mln urządzeń na 1 km2. Taka liczba komunikujących się ze sobą urządzeń zaspokaja potrzeby większości, nawet najbardziej skomplikowanych linii technologicznych i zakładów przemysłowych. Jak widać jest to idealne rozwiązanie dla Internetu Rzeczy i komunikacji maszyna-maszyna.

Bezpieczeństwo Istotną kwestią jest też bezpieczeństwo cyfrowej fabryki. Niestety sieci i urządzenia Przemysłowego Internetu

Rzeczy nigdy nie powstawały z myślą o zapewnieniu wystarczającego bezpieczeństwa, ze względu na fakt, że początkowo były to elementy odizolowanych systemów automatyki przemysłowej.

Wraz z pojawieniem się łączności między sieciami przemysłowymi a Internetem, pojawiły się kwestie konieczności zapewnienia bezpieczeństwa sieciom przemysłowym. Dlatego też utworzono robocze grupy ekspertów zajmujące się w trybie pilnym cyfrowym, przemysłowym bezpieczeństwem.

Jedną z nich jest Security Working Group działająca w ramach konsorcjum Industrial Internet Consortium.

Grupa ta przygotowała dokument normalizujący „Industrial Internet of Things Security Framework”, a wśród firm, które brały udział w jego przygotowaniu wymienić można takie firmy, jak Intel, Fujitsu, General Electric, ABB, Belden, Schneider Electric, IBM, Symantec, Microsoft, Oracle oraz Cisco.

W dokumencie Industrial Internet of Things Security Framework wymienioR E K L A M A

6/2022

39

TEMAT NUMERU no zabezpieczenia, które obowiązkowo muszą zostać wdrożone dla punktu końcowego, czyli np. czujnika w maszynie. Czujnik taki musi być chroniony przed ingerencją fizyczną, która ma uniemożliwić jego modyfikację, podmianę albo kradzież. Dzięki temu tworzone jest zaufane środowisko będące podstawą do uwiarygodnienia dla sprzętu i oprogramowania urządzenia końcowego. Istotna jest też unikatowa identyfikacja punktu końcowego i jego autentykacja. Punkt końcowy powinien być również monitorowany pod kątem anomalii, które mogą oznaczać zewnętrzną ingerencję lub nieprawidłowe jego działanie.

w ten sam sposób, jak ma to miejsce w sieciach IT.

Rola oprogramowania w cyfrowej transformacji Kluczową rolę w cyfrowej transformacji odgrywa oprogramowanie. To dzięki niemu możliwe jest przetwarzanie zebranych danych, dostarczanie informacji w ramach raportów, działanie algorytmów sztucznej inteligencji, analiza biznesowa, sterowanie procesami produkcyjnymi i programowanie maszyn oraz robotów wykonujących określone zadania. Zastosowane oprogramowanie inteligentnej fabryki musi wspierać realizację następujących

• Zarządzanie danymi: kontekstualizacja danych pozwalająca na podejmowanie lepiej uzasadnionych i wiarygodnych decyzji.

• Analityka i raportowanie: analiza, np. przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji, danych historycznych i danych zbieranych w czasie rzeczywistym w celu zapewniania jak najdokładniejszych wniosków.

• Inżynieria i konserwacja: narzędzia pozwalające na tworzenie projektów, utrzymanie ruchu i zarządzanie fabryką.

Istotne jest też to, że oprogramowanie inteligentnej fabryki pozwala na poziomą integrację maszyn i pionową integrację systemów całego przedsiębiorstwa, komunikację maszyna-maszyna, czy integrację zasobów. Software pozwala również na udostępnianie danych z czujników i na przekazywanie ich do systemów planowania zasobów przedsiębiorstwa.

Dzięki temu aplikacje zarządzające inteligentną fabryką eliminują natłok informacji, a także ułatwiają, a wręcz pozwalają na czytelną komunikację między maszynami i obiektami a ludźmi i standardowymi systemami IT przedsiębiorstwa oraz systemami klienta.

I C 6 # 8J '

# : # 4

Specyfikacja Industrial Internet of Things Security Framework w ramach funkcji zabezpieczenia komunikacji i łączności wskazuje też, że należy koniecznie zaimplementować środki zapewniające nienaruszalność fizycznego połączenia w sieciach przewodowych i bezprzewodowych, bezpieczeństwo komunikacji między punktami końcowymi, w tym przy użyciu algorytmów szyfrowania, ochronę przepływu informacji, na przykład przez segmentację pakietów. W ten sposób do newralgicznych systemów i sieci cyfrowej fabryki docierać będą tylko zaufane, bezpieczne dane. Istotny jest też monitoring sieci przemysłowej pod kątem niepożądanej ingerencji z zewnątrz, czyli inspekcja przesyłanych w sieci pakietów, analiza logów sieci i kontrolę dostępu do sieci. Dokładnie 40

aspektów zarządzania inteligentną produkcją [7]: • Gromadzenie danych: bezpieczne gromadzeni i przechowanie, niezależnie od sprzętu, danych ze wszystkich procesów, urządzeń i wprowadzonych/wygenerowanych przez ludzi. Szeroka gama protokołów komunikacyjnych pozwala na komunikację ze wszystkimi wykorzystywanymi urządzeniami, sterownikami PLC i systemami zarządzania przedsiębiorstwem oraz aplikacjami w chmurze.

• Wizualizacja i kontrola: wyświetlanie danych operacyjnych w czasie rzeczywistym na indywidualnie dopasowanym interfejsie, zapewniając większą świadomość i wydajniejsze sterowanie procesami, zarówno lokalnie, jak i zdalnie.

Literatura: [1] Klaus Schwab: Czwarta rewolucja przemysłowa, Wydawnictwo Studio EMKA 2018.

[2] Materiały firmy SAP dostępne na stronie www.sap.com.

[3] Digital Smart Factories, materiały firmy Quantum Software.

[4] Katarzyna Śledziewska, Renata Włoch: Gospodarka cyfrowa. Jak nowe technologie zmieniają świat, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020.

[5] Marek Dudek: Równoważenie poziomów elastyczności wewnętrznej i szczupłości w kontekście zwinnej produkcji, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach Nr 351, s. 164, 2018.

[6] IoT w polskiej gospodarce – Raport grupy roboczej do spraw Internetu Rzeczy przy ministerstwie cyfryzacji.

[7] Materiały firmy COPA-DATA. AUTOMATYKA

N & !

-;+. -+Z -

NAJLEPSI

Redakcja AUTOMATYKA Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Marketing tel. 22 87 40 191, 22 87 40 060 e-mail: automatyka@piap.lukasiewicz.gov.pl www.AutomatykaOnline.pl/Automatyka

TEMAT NUMERU

Roboty

w cyfrowej technologii czujników 3D Firma ifm electronic wprowa : @ I ' @ ) :@ @ 4 ) ) C 4 '& + ) I) @ :I : ' : [! S : .[!2 ) :@ 4 ' ' C@ I : 6 ) :& # @ : C )

4 C ' ) : '2 ) # : 6 @ ' &

42

C

yfrowa transformacja prze

! " # $ !

% &

! # ! ' ! # ! ! % #

( ) $ P R O M O C J A

* + % , . / $ )# $ ! $ * + % ( % %$ !

0 1 2+2+ # 3#4 2+35 6 0 721 +++ % 0 ! nym.

9 : " ; % $ <# $ # # $ # AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU % ( % ' !

1> % , # % % % # $ % B ! ) %$ ) $ = % 0 % & : !# %

# # % C

6

D/ 0 % & # ) % 0 ! 9 : " .

1> % -

# # $

9 1> $ % 0 # 0 9 $ ) # ) $ ! $ ! # $ ( # # # # # # $ > % % % 1># %

% B $ $ %

! " : $ ! ! % 0 % !) =# $

% $ $ $ -

N & #

% $ # ) % # ) ! , = ;& ) ! % # $ ) # % $ !) ! ! 6 % =# % % ' # ) !) % < 0 % 9:" .

1> %$ =# ! # ! ? !) $ # ( . @ ! A % ! !)# !

0 @ # % !)# ! # $ -

6/2022

43

TEMAT NUMERU % % C $ E # % =# % 0 ! 9 = #

C !) ! ! " # % ) $ # F % # " 0 6 $ # $ # % % % # % # # 0 $ $ ! E # % ) 1> 0 9 =

# G = #

% 1> ( $

> % !) ! ! # % ! % 44

& = ! # % # # = % #

@ 1>

' $ =# $ $

> # A ! $ %

$ !

0 ' % # % ! !) F A # F1> $ ) # / $

% # % % % 1> 0 & : ! > % % # '

% $ $

! ! " # $ 0 9 $ # $ %

$ # % $ " 6 $ #

% # # % = H# # # # ' % ) " 9 $ ) E %

' !) !

3I ! 3 J

Rozszerzona " ' % $ E ) ! ! /%$ ) ! ! E $ ( ! #

% F1> % ! : $ $ # $ !)

E ! 9 ! $ # E

# $ !) %$ E % # E 1> = ! %$ ! 0 @ 1> ; < % % AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU $ 9 $ ! @ $ ' # ! # % %$ # $ ! ( .

K ?>L ! " 0 & : !

N & #

% " " 6 0 % =

% = B ! -

# % ) # # % $ ? ! ! 0 @ $ $ 6 # ! !) ' '

$ ! #

1> 0 ! 9 = ' ! % 1> C = # E $

# $ " ! ! , ! ! %$ % ! #

% & $ $ # ! K( .L $ !) !) !

IFM ELECTRONIC Sp. z o.o. & ,I E2 PQ8\Q] & [^ EQ ]_ PQQ 8 # &) ` # & & # & b)

R E K L A M A

KLUCZEM

DO SUKCESU

/"6G?"/GB @ M(&B '9 NO /&@GB Wydawca: 9 ) : O 0 , & % ,& & B 2+2# +2P*45 ' P Q R S 6/2022

www.AutomatykaOnline.pl/Automatyka

45

TEMAT NUMERU

System Prolynk

Miniseria wsiada do „taksówki” Internet Rzeczy pozwala na automatyczne wytwarzanie zindywidualizowanych produktów w niewielkich partiach, które @ L I : : & , : : ) ) ) C 4 & , ) : : ) # : ) : C @ 4 L J @ ) @ 6 @& I6 ) :@ I ) : 2 v x& N N-;90- (/ : @ ' )I : ' ) 6 &

46

K

iedy w 1913 r. Henry Ford zain $ # % ! ! > $ ? (# $ % % 6 # $ % F % $ ?

serii i nie # B % * + , / K,, (L # % $ # $ $ P R O M O C J A

' ! % # % % ! $ ! !

% " ! do „taksówki” > E $ $ ) $ ! = C $ ! ! $ ; < 0 ; % < # K % # &YZL 0 > !) % % " # # ) AUTOMATYKA

© Schunk

9 0 ! & 9 # E E % % 9 # $ ) !) ! # ' $ P 6 # % $ $ ) $ # % $ ' % $ % ! ? $ ) % $ % # $ % &YZ

9 &YZ % 0 12I [ 21+ *I+ [ 1I+ ? $ # $ ! # I01I F % $ ! % 9 $ ) # % # 0 # # !

B ! ! # % $ ) ! # % $ ) 0 9 $ % &YZ $ ' # % $ ) !) > % ) C # \@ 0 ! & 9 B ! % ) ! ! # !) Q &YZ @ % # $ ) # $ $ $ % % $ $ ! # # % % % &YZ # % $ ! $ % 6 $ % B ! # % 7+] ' % % $ ) ) % ; < # 6 $ % ) # $ Q &YZ # % # ! $ = 6/2022

FAULHABER BX4

Weź w garść precyzję Więcej mocy, elastyczności i dynamiki w najmniejszych przestrzeniach? Wybierz systemy napędowe FAULHABER dla chwytaków elektrycznych. www.faulhaber.com/gripper/en

R E K L A M A

N & N-;90- (/

& ! ! " '

WE CREATE MOTION

TEMAT NUMERU & ' "

'% # % ) ! '\&6 9 ! # % % = % & # ; % < ! ) ( ?@ I++* ,"1P3+2* E .&G\J&:"/ ' % :^*# % % # &YZ ? % 12_1 0 B ! E # % ' ) # # $ #

48

' $ !) % 9 E .&G\J&:"/ ) !)# % $ ! # % 6 % # $ % ! $ 9 :^* ! %

( ! !) $ # % % # 0 % & 9 # % &YZ

! ! $

!) %

) % &YZ > $ ! $ ! $ ) ) G$ # $ % ) \@ 9 $ ) % # % # % 0 ? $ ! % # ! ! % = 0 & 9

FAULHABER POLSKA Sp. z o.o. & 5 E2 _Q8^QP & _\ ^E{ E^ ][ 8 # `# ' 4 &) &# ' 4 &

AUTOMATYKA

TEMAT T EMAT N NUMERU UMERU

( ) ' C : ) ) J # @ I

) '2 ' : :@ I 2 : ) @ S : & 7 6 ' 6 : I ) I4 2 ) C 4 ) @ C C ' : ) 2 : ' ' & , : ' @ @ # &

N & N-;90- (/2 ! "

C

% $ $ ) $ # ` # % @Fb 6 $ ) # ) ! B % # % E ) ! ) # 9 , S , E > 9 g ' % $ % = # $ 6/2022

% $ 9 @Fb# % $ $ > E )# % $ ' ! % ! # $ # \ A % 9 E % # E $

# ! )

" > # # E ) # ) ' ! # 1>"^ "/,"6@" E > 9 g # A % % 6 # % $ ` h # % %$ G % ! % # $

, P R O M O C J A

# $ $ ) $ # % ) 0 # % E #

*&+,#+-$+ (+ . > !

A % # $ # 1>"^ "/,"6@"# > 9 g ! = % $ $ G $ $ % = ! # % $ # $ # $ ! ! $ # !

P P ' = ; P P <# E # Q % =# % % $ %

DASSAULT SYSTÈMES Sp. z o.o. & | , \_ Q^8Q}^ , ' ) bb % &[ & b) b 8

49

TEMAT NUMERU

MOXA ioThinx $/2

* ) +' 3 : I 4 L @ )@ 1.& 7 : I 4 2 ) @& . : I 4 2 C : C 6 @ I C ) : I :6Lb :6L &

S

!

( H

% !)_ !)# % > Q ( H *I3+# % ( H *I11# # \ H ? $ ! $ # ,F

ioThinx 4510 – cyberbezpieczny ! ? ( H *I3+

! 6 %$ ( H $ !) % % F(# ,( ? ( H % F( 0 ? (@ F %

# : +' 3 P]\Q

50

P R O M O C J A

$ ) % ,(# % > % 96? S 3_2_1 # ?D(( /"9( & , @ $ # E G $ Q k " # # k ! # k # % $ ) /9P212_/9P*22 /9P*4I > $ ) ? /(G 9 S 0 ! ? ( H $ ) ? /(G ) ? /(G 9 S F ! ( H ! % % !)_ !)# ) % F( 0 ? (@ ! % ,(Q 96? # ?D(( /"9( & , ' E % P # ,_F 0 !) E C ( H *I3+ % # ) # % E ( H *I3+ % _ % ( % $ ? (@ # ?D(( /"9( & , F P $

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

# : +' 3 P][Q

?F^& = G$ ! ? $ ) % %$ # ) E % , & ) # $ ) ) J(( 9 ? $ % $ E ) !

! # ! %

N & ( -

ioThinx 4533-LX 7 ' " ' " ' ?F^& % $ ( H *I11P\^# # \ H > % @ # $ % ,_F &'9# & & ' ( H *I11 " ?&@ $ ) # " K99JL C E # % ( H *I3+# $ $ C !) ! \ H !) @ B !

# 6/2022

$ ) % ? ( H *I11P\^ $ # $ $ ! !

! "

' B $ # ( H 0 # % ! # ,_F > ( H *I3+ $ ) 12 ,_F# ( H *I11 0 5* ? ,_F >,6 % 0 ) ) >,6 6 $ % ,_F % $ % 0 ) # A # ) % ) A # !

8 " ' " " " ' ?F^& $ A) ! % ,_FQ k !) # k !) # k !) A # k !) K L# k !) #

k K % % L @ $ # # !) = 25#* K !

77 ! 5I#I L ? ,_F $ % $ # #

! ' ( H %

9 ) 02+ ]@ l5+ ]@ ? # % = ;(< ) Q 0*+ ]@ lqI ]@ ' % $ )# $ K % ( H *I11L E $ # $ E &("^ K&("^ 2L 9 ( H ,F# % % ! F(# ,( > $ % % ,_F 0 E ( H *I3+ ! \ H ( H *I11P\^ 0 $ $ =

ELMARK AUTOMATYKA SA & ^^ & \ 2 Q^8EQ[ , 8 & ` & &) & ^^ ]P\ {P }^ & & &)

51

TEMAT T EMAT N NUMERU UMERU

# : " - " #$%&$ ' Panel Utrzymania Ruchu (PUR) : ) standardowych systemów wizualizacji procesów produk : '2 C :@ C @ ) # 6 ) :I ) 4 ganiu przestojom.

P

#

GJ^ # ! $ # . !) \@ $ !)

Panel Utrzymania Ruchu w wersji Basic z panelem OTP1 1D-150-0

" 6 _, % #

9 & ! . !) > % % # # # = F %

# $ # ! ! >@P , $ ) % $ % ! & 2* # # $ 6 $ ! # $ ) % ? # $ ) )

P R O M O C J A

52

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

Kontrolery UHX MOVI-C

9 + . !) " $ $ % ? # $ ) % ! # $ $ # $ %

Fot. SEW-Eurodrive

2;$<(= 9

. 9"'P" S ?FZ,P@# @# " @&( $ $ !) ! ?FZ,9G,("# ! \@ 9"' GJ^ C GJ^ % ! C $ ) \@ # $ % $ ) E Y E # $ !

0 ! # 6/2022

MOVIDRIVE Modular

# $ Q # . ; ! <

\ \@ 0 $ $ ! % ' G / GJ^ S ! ?FZ,/G6 \ # $ % \@ 6 G/ E 9"'P" S

k .\"^,:\" 0 @ " GJ^# $ $ ) % G / * + ( % $ !

E 9"'P" S G/ % % # $ $ ! ( $ $ G / . 9"'P" S !

Y 9"'u

8 > P Q k :&9,@ 0 # 3Ihh F (33>P3I+P+# ! > #

SEW-EURODRIVE POLSKA Sp. z o.o. & + ' ]2 }^8]\{ V tel. 42 293 00 00 e-mail: sew@sew-eurodrive.pl www.sew-eurodrive.pl

53

TEMAT NUMERU

Nowa rewolucja przemysłowa 7 ) L 4 6L ) : ) ' ' ' , 4 @ ' C 4 @ C L I & ) @ ) ) ' 6 C P&Q S 4 ) & + C : I C L ) ) : 2 4I @ :4 : :@ ) ' & Dorota Królicka

N

ie ulega wątpliwości, że przyszłość przemysłu leży w rosnącej automatyzacji i digitalizacji linii produkcyjnych, gdzie urządzenia i systemy technologiczne są ze sobą skomunikowane i umożliwiają stały nadzór i kontrolę jakości wykonywanych operacji. Przykładem dobrze ilustrującym ten trend są coraz częściej wdrażane zrobotyzowane stanowiska montażowe. Ich projektowaniem i wykonaniem zajmuje się firma Despol Techniki Montażowe, która od ponad 30 lat współpracuje z rozmaitymi gałęziami przemysłu w Polsce, wyposażając zakłady produkcyjne w szyte na miarę rozwiązania technologiczne w zakresie montażu przemysłowego.

Roboty przemysłowe dla najtrudniejszych procesów technologicznych Odpowiadając na obecne zapotrzebowanie rynkowe, firma Despol Techniki Montażowe wprowadziła do swej ofer54

P R O M O C J A

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU ty nowoczesne roboty przemysłowe marki Hyundai Robotics, koreańskiego lidera w produkcji profesjonalnych robotów przemysłowych. To właśnie one pozwalają wynieść produkcję na całkiem nowy poziom. W zestawieniu ze zautomatyzowanymi systemami dokręcania renomowanej marki Fiam, w postaci automatycznych podajników do wkrętów i śrub, roboty przemysłowe HR umożliwiają wykonywanie operacji dokręcania lub nitowania nitami zrywalnymi z pełną kontrolą następujących parametrów: rozpoznanie produktu przy pomocy kodu kreskowego lub QR, rozpoznanie pracownika, rozpoznanie położenia śruby lub nitu, automatyczne podanie śruby lub nitu, moment dokręcania lub siła zerwania, kąt dokręcania, kontrola przy pomocy systemu wizyjnego, archiwizacja danych, statystyka CpK, Cp. Automatyczne systemy dokręcania bez wątpienia stanowią nieodłączny element wyposażenia stanowiskowego, także w przypadku montażu dużych partii jednakowych śrub lub integracji z istniejącą linią montażową.

Dzięki użyciu najnowszych technologii roboty marki Hyundai Robotics mogą realizować nawet najtrudniejsze procesy technologiczne, takie jak spawanie łukowe, zgrzewanie, przenoszenie materiałów, uszczelnianie, procesy montażu, współpraca z prasami, zgrzewanie czy paletyzacja.

Na uniwersalność robotów przemysłowych Hyundai Robotics wpływa też ich szeroki zakres udźwigu (4–600 kg) oraz różne możliwości montażu – na podłodze, suficie, ścianie, półce. Ich zasięg roboczy wynosi od 832 mm aż do 3507 mm. Producent przewidział także darmowe oprogramowanie do przeprowadzania testów, symulacji i programowania robotów, a także wyposażył roboty w zaawansowane funkcje dostępne w standardzie (np. multitasking).

N & ! ) + ' C

Zdigitalizowane instrukcje stanowiskowe Kolejnym wartym uwagi innowacyjnym rozwiązaniem są systemy prowadzenia operatora wyświetlające wirtualne instrukcje montażowe. Należy do nich Human Interface Mate (HIM) marki Arkite. Pozwala on przekształcić standardowe stanowisko montażowe we 6/2022

w pełni zdigitalizowane i interaktywne środowisko pracy. Działanie systemu HIM opiera się na wydawaniu w czasie rzeczywistym instrukcji dla operatora dotyczących wykonywanych czynności podczas montażu, z wykorzystaniem technologii Augmented Reality i sygnalizacją wykrycia ewentualnych nieprawidłowości oraz rejestracją tych informacji w bazie danych. Nad poprawnym wykonaniem operacji poboru i montażu elementów czuwa zestaw inteligentnych czujników, zapewniający wysoki poziom kontroli jakości chroniącej przed ludzkim błędem. Ta innowacyjna technologia pozwala również zwiększyć elastyczność i jakość procesu montażu. Instrukcje obsługi, listy kontrolne czy odręczne notatki stają się wówczas przeżytkiem.

Brak miejsca na błędy to zarazem gwarancja najwyższej jakości procesu montażu. System zdigitalizowanych instrukcji stanowiskowych Arkite zapewnia właściwą kolejność wykonywania odpowiednich kroków oraz pełną identyfikowalność i kontrolę jakościową skupiającą się na zatwierdzaniu operacji o krytycznym znaczeniu. Ogranicza to znacząco liczbę błędów popełnianych przez operatorów i minimalizuje konieczność powtarzania czynności oraz powstawanie odpadów produkcyjnych.

Taka forma digitalizacji pozwala na stworzenie jednej wielofunkcyjnej i elastycznej linii produkcyjnej, gdzie wszyscy operatorzy wykonują ustandaryzowane działania, a każdy etap pro-

cesu jest zatwierdzany i rejestrowany do celów kontroli jakości. Należy zauważyć, że systemy prowadzenia operatora to także doskonałe narzędzie usprawniające szkolenie personelu, które może skutecznie odbywać się bez udziału dodatkowych nadzorców.

Pracując w asyście systemu HIM, mniej wykwalifikowani pracownicy mogą wykonywać bardziej złożone zadania, nie zwiększając ryzyka popełnienia błędów w trakcie pracy.

Kompleksowe wsparcie Jak widać na przykładzie powyższych rozwiązań, digitalizacja produkcji, w połączeniu z zastosowaniem robotów, kobotów i automatyzacją procesów wkręcania, stanowi istotę dominującej obecnie na rynku idei Smart Industry w procesach montażowych.

Aby dowiedzieć się więcej o aktualnych możliwościach technologicznych, zachęcamy do kontaktu z firmą Despol Techniki Montażowe, której doświadczony zespół inżynierski służy wsparciem na każdym etapie planowania i modernizacji procesów montażu przemysłowego.

Dorota Królicka

!"#$# " %& ' ( & [ Q^8}^\ , & ) &)

55

TEMAT T EMAT N NUMERU UMERU

Innowacje, edukacja

Wsparcie w ramach EIT Manufacturing EIT Manufacturing to jedna 6 : ) ' ' )

: 2 # : :@ ' ( ) : 1 1 : + ' S ; ( ) : :& :@ (1+ : ) : 6 ) ' : : ' @ ( ) &

P

artnerstwo EIT Manufacturing $ $ +,./ # 0 " # $ !

1 2 0 EIT, np. EIT Climate, EIT Energy czy 25 1 6 " 25 6 7 8 9: ! ; ! " $ $ % ! 7 $

56

$ $ < = > $ 8 6 ?1?8 1 $ 0 $ 6 < ? 8 $ @ !

2 2 8 ! !

Polskie organizacje w EIT Manufacturing 0 25 6 +,++ 0 ; = ' A B ; 0 5 8 0 ! 0580 > = =8 0 25 6 # D " %'

oraz preferencyjne warunki korzystania

$ $ F " 7 " $ ! # 25 6 # ' $ !

P R O M O C J A

Wsparcie innowacji

w praktyce Oferta EIT Manufacturing jest szeroka

!" # $ % $ $ " $

Innowacje & oferowanym przez EIT Manufacturing

" ! " ' # $ $( ) $ ) ! # #

) $ ) * ! $

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU 0 " ! " $ ! " ' . G,, ,,, H, J 0 # $ $ # ! " $ ! $ 25 Manufacturing.

0 6 $ 2K ; ! # # # # ! # ' konsorcjum projektowego.

# ' ' % $ $ R 8 # %

na stronie.

0 # 25 6 ! #' ! $ $ $ EIT Manufacturing, wraz z partnerski 25 6 2 ; 8 1 K = $ 2 < 0 $

EIT Manufacturing ma instrumenty

$ % $ 7 ! 7 ! " = 7 ! # % $ W XN Y = $7 Z $ $ = 7 # '

Y = &$ Z % ! $ # %' "

N & - 4

2 0 25 6 ! # ' ! " K L

0 $ N < % # # % # P # ' # ' " L K

" $ ! 25 6 nufacturing. " % ' ! # # 25 6 6 ; $ (QQ Q ! " *' $ $ 7 R # " # $ $ $ S ! " *' % 25 6 $ (QQ 7 Q F # ' ' $ 7 $ " 6/2022

6 1 $ 1U8 1 K V U 8 & 1 $ 0 0 # $( ) ! " ) % ) ! $ ) $ % ; $ ) $ 0 %' " # ! & 25 Manufacturing w tym zakresie to przy !

7 ! $ $ $

$ # $ % ! nej konceptualizacji i realizacji projektu Y N K 7 Z " ! % .G, ,,, = ! $ # $ 25 6 2 R = ' A B ; 0 5 8 0 ! 0580 R ment Komercjalizacji.

# ) % %' % *+$% # '# , / 0 * '0 #" 0 + %+ % 0$# # #%/1' #% - & 7 ^Q^2 Q^8P{_ , & <P{ {E PQ ^_\ 8 & ` & %&) ' ) bb) )& & %&) b

57

PRZEGLĄD P RZEGLĄD S SPRZĘTU PRZĘTU I A APARATURY PARATURY

Wyposażenie

stanowisk zrobotyzowanych Przegląd chwytaków * @ ) ) I) ) 6 : ) : 4 & ) ' : 4 ) : ' ) ' ) ) : : : & .) ' 4 C ) : ) C 4 '&

urządzenia są: przenoszenie, paletyzacja, malowanie, spawanie, obróbka, cięcie, załadunek, rozładunek, montaż, pakowanie, kontrola jakości.

Kluczowym elementem każdego robota jest jego chwytak, który bezpośrednio odpowiada za kontakt z przedmiotem. Na rynku dostępnych jest wiele typów wspomnianych komponentów. Lektura niniejszego przeglądu pomoże zrozumieć, jaki chwytak jest właściwy dla danej aplikacji.

Agnieszka Staniszewska

Roboty do różnych aplikacji

R

oboty znajdują zastosowanie w wielu różnorodnych procesach przemysłowych. Najczęściej są wykorzystywane do realizowania zadań monotonnych, powtarzalnych, wymagających wykonywania znanych sekwencji ruchowych. Roboty częstokroć znajdują zastosowanie w aplikacjach, które charakteryzują się szkodliwością dla człowieka. Typowymi przykładami zadań realizowanych przez omawiane

58

Na rynku robotyki można znaleźć wiele różnorodnych modeli robotów, które różnią się przeznaczeniem, możliwością zastosowań, wielkością, budową, wyposażeniem, liczbą złączy, zastosowanymi rozwiązaniami technicznymi. Dla zobrazowania różnorodności przedstawiono podstawowy przegląd różnych rozwiązań firm, które specjalizują się w oferowaniu zrobotyzowanych rozwiązań.

W ofercie firmy Stäubli można znaleźć szeroką gamę wyspecjalizowa-

nych urządzeń. Dla przykładu roboty TP80 HE, RX HE oraz TX HE nadają się idealnie do pracy w wilgotnym środowisku, np. przy przetwarzaniu żywności.

Z kolei roboty TX stericlean oraz RX stericlean, które spełniają rygorystyczne normy dotyczące czystości, są dedykowane do pracy w branży farmaceutycznej.

Specjalizująca się w dziedzinie robotyki firma Comau może poszczycić się w swojej ofercie przykładem urządzenia dedykowanego do spawania łukowego. Chodzi o serię Smart5 ARC4.

Kluczową cechą tych robotów jest zastosowanie technologii przelotowego nadgarstka. Oznacza to, że wszystkie przewody prowadzone do palnika spawalniczego znajdują się we wnętrzu przegubu, dzięki czemu końcówka robocza może dotrzeć do większej liczby punktów w przestrzeni.

Firma Yaskawa w swojej bogatej ofercie posiada urządzenia dedykowane do malowania. Jednym z przykładów takich urządzeń jest seria MPX. Roboty z tej serii charakteryzują się sześcioma osiami i konstrukcją pozwalaAUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY jącą na znaczną oszczędność miejsca.

Głównie znajdują zastosowanie w przemyśle motoryzacyjnym.

W portfolio firmy Fanuc można znaleźć roboty charakteryzujące się niezwykle dużym udźwigiem, który sięga 2300 kg. Dzięki temu urządzenie może przenosić samochody oraz ciężkie odlewy. Sześć osi, stosunkowo duży zasięg pracy oraz niewiarygodnie silny nadgarstek powodują, że robot znajduje zastosowanie wszędzie tam, gdzie przenoszone są bardzo ciężkie przedmioty.

Firma Mitsubishi Electric oferuje serię robotów MELFA, charakteryzujących się prostotą integracji ze sterownikami PLC oraz innymi urządzeniami automatyki oferowanymi przez tę firmę. Ciekawym rodzajem robota o niewielkich wymiarach, należącym do tej serii, jest urządzenie do wykonywania mikromanipulacji. Charakteryzuje się precyzją i zwartą budową, nadaje się m.in. do montażu telefonów komórkowych.

Roboty z serii LBR IIWA firmy KUKA to lekkie urządzenia przemysłowe, których wyróżnikiem jest możliwość bezpośredniej, ścisłej współpracy między człowiekiem i robotem podczas wykonywania zadań wymagających dużej precyzji. Dzięki niezwykłej czułości urządzenia, zachowane są wszelkie normy bezpieczeństwa.

N & 2 ) 3 4 & 2 ; % / 4

Pozycjonery Pozycjonery to programowalne mechanizmy działające w ścisłej współpracy z robotami, które mają za zadanie odpowiednie umiejscawianie obrabianego przedmiotu podczas procesu realizowanego przez robota. Zwiększa to elastyczność procesu, możliwość dodatkowego obrotu pomaga w jego automatyzowaniu. Podział pozycjonerów opiera się na liczbie osi. Można wyróżnić jedno–, dwu– oraz wieloosiowe mechanizmy. Najprostsze pozycjonery stanowią mechanizmy z jedną poziomą osią obrotową oraz stoły obrotowe z jedną pionową osią obrotową.

Nieco bardziej złożone są pozycjonery dwuosiowe, gdzie na obrotowej osi poziomej znajduje się stół obrotowy.

Wieloosiowe mechanizmy to modele dwustanowiskowe, w których jedna z pionowych osi obrotu może za6/2022

pewniać przemieszczanie i zamianę stanowisk. Każde ze stanowisk może mieć niezależne osie obrotu pionowe i poziome.

Najczęstszym zastosowaniem pozycjonerów jest zrobotyzowane spawanie, ale również powlekanie czy malowanie. Precyzyjne pozycjonowanie narzędzia przez manipulator w przypadku części o skomplikowanej geometrii okazuje się niewystarczające, stąd potrzeba zastosowania pozycjonera. Wybierając konkretny model urządzenia omawianego typu należy

oprócz specyfiki obrabianych części zwrócić uwagę na jego maksymalny dopuszczalny udźwig. Kilka przykładów pozycjonerów przedstawiono w tabeli.

Okablowanie Jednym z czynników, na który należy zwrócić szczególną uwagę podczas doboru robota oraz jego peryferii jest jakość okablowania. Stanowią je przewody zasilające i sterujące. Ze względu na złożoność i intensywność ruchów robota, okablowanie musi przede wszystkim cechować trwałość, elastyczność i wysoka odporność na uszkodzenia mechaniczne związane z siłami zginającymi, skręcającymi oraz odśrodkowymi. Należy zwrócić szczególną uwagę na udostępniony w prowadnikach promień gięcia przewodów.

Pomocne okazują się specjalne ograniczniki montowane w prowadnikach dedykowanych do zastosowań związanych z robotyką.

Jednym z przykładów dedykowanych dla rozwiązań zrobotyzowanych przewodów jest propozycja firmy igus. Struktura przewodów chainflex zapewnia kompensację naprzemiennych obciążeń gnących oraz zmiany średnicy przewodu powodowane ruchami skrętnymi. Zastosowane w nich

elementy wypełniające absorbują występujące siły. W ofercie firmy igus dostępne są przewody do zastosowań w robotach światłowodowe, serwo, hybrydowe, sterownicze, transmisji danych i systemów pomiarowych.

Systemy wizyjne Tak jak w każdym zautomatyzowanym systemie przemysłowym, do zobrazowania otoczenia robota wykorzystywa-

ne są systemy wizyjne. Umożliwiają one identyfikację elementów, wykrywanie ewentualnych wad produkcyjnych, wspomagają bezpieczeństwo oraz ułatwiają pracę operatorom zautomatyzowanych i zrobotyzowanych systemów. Dzięki stosowaniu takich rozwiązań zmniejszają się koszty produkcyjne, a jakość produktów końcowych jest na wysokim poziomie.

Rozwiązania wizyjne mogą opierać się na czujnikach, kamerach lub dedykowanych, kompletnych systemach.

Kamery mogą być montowane w różnorodnych miejscach, w zależności od zapotrzebowania. Jednym z takich miejsc jest nadgarstek robota. Tak zlokalizowana kamera może osiągać wiele różnych pozycji, tym samym obserwując otoczenie z różnych perspektyw. Ponadto możliwe staje się lokalizowanie części, które mają być pobierane przez chwytak i odpowiednie ustawianie końcówki roboczej względem zlokalizowanej w ten sposób części. Jednocześnie możliwa jest kontrola prawidłowości chwytu oraz skuteczności uwolnienia przedmiotu po próbie jego odłożenia. Wadą takiego 59

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY PRODUCENT

ASTOR

CLOOS

FANUC

Seria produktowa

PSTXXX–M3–H2VI–X

WP–TSF

SERVO

Dostępne maksymalne udźwigi [kg]

125, 250, 500, 750

250, 500

1000, 1500

Całkowita liczba osi

3

2

1

liczba

2

1

1

oś obrotu

+

–

–

pionowa

–

+

–

pozioma

+

+

+

Stanowiska

Oś obrotu na stanowisku

Tab. 1. , 4 ) : I) :

zlokalizowania kamery jest potrzeba zatrzymania i ustabilizowania w przypadku konieczności wykonania fotografii otoczenia.

Innym miejscem, w którym można zainstalować kamerę wspomagającą zrobotyzowany system jest obudowa robota. Kamerę można skierować przykładowo na taśmociąg i wykonywać fotografie obrazujące położenie oraz zorientowanie transportowanych przedmiotów. Dzięki nim łatwiej jest zaplanować odpowiedni chwyt przedmiotu przez robota. Takie rozwiązanie stanowi iRPickTool z funkcją iRVision, które znajduje się w ofercie firmy Fanuc. Innym miejscem, w którym montuje się kamery są cele robotów.

Ich zadaniem jest zapewnianie bezpieczeństwa poprzez przekazywanie informacji o zbliżaniu się robota do przeszkody lub człowieka w przypadku modeli urządzeń współpracujących.

Umożliwia to odpowiednią reakcję systemu sterowania objawiającą się przykładowo redukcją prędkości.

Popularnym zastosowaniem robotów jest spawanie. Systemy wizyjne również w takich aplikacjach znajdują spore zastosowanie. Mogą służyć lokalizowaniu miejsca spawu. Jest to przydatne, gdy elementy są wykonane z niską tolerancją lub występuje niedokładne pozycjonowanie elementów przeznaczonych do spawania. Lokalizowanie może odbywać się 60

w czasie dodatkowego przejazdu przed przystąpieniem do właściwego procesu. Jest to rozwiązanie najprostsze z punktu widzenia realizacji, niestety wydłuża całkowity czas przygotowania do spawania. Jeżeli jednym z kluczowych parametrów procesowych jest czas, kamera umieszczona tuż przed fajką spawalniczą lokalizuje na bieżąco umiejscowienie szczeliny przeznaczonej do spawania. Tym samym robot może w czasie rzeczywistym modyfikować trajektorię swojego ruchu. Po wykonaniu spawów robot może przeprowadzić inspekcję i z użyciem systemu wizyjnego wyposażonego w kamerę dokonać kontroli jakości, oceniając wysokość, kształt oraz ciągłość spawu.

Oprócz dedykowanych dla konkretnych robotów systemów wizyjnych w robotyce wykorzystuje się uniwersalne rozwiązania. Przykładowo systemy In–Sight znajdujące się w ofercie firmy Cognex umożliwiają, dzięki opracowanym oraz udostępnionym sterownikom oraz dokumentacji, odpowiednie skonfigurowanie i współpracę z robotami różnych producentów.

Zabezpieczenia Stanowiska zrobotyzowane ze względu na swoją specyfikę powinny być odpowiednio zabezpieczone przed nienadzorowanym lub nieprzemyślanym działaniem człowieka. Podstawowe zabezpieczania stanowią bariery fizyczne,

tj. osłony ruchome i nieruchome oraz ogrodzenie. Uniemożliwiają one nieświadome wtargnięcie w strefę pracy robota. W ogrodzeniu mogą znaleźć się furtki, które pełnią funkcje serwisowe.

W związku z koniecznością dostarczania surowców oraz odbioru gotowych wyrobów oraz półproduktów, ergonomiczne rozwiązanie stanowi montaż zabezpieczeń optoelektronicznych. Uniemożliwiają one nienadzorowany dostęp, a jednocześnie nie wymagają demontażu fizycznych elementów. Do urządzeń z tej kategorii należą skanery bezpieczeństwa, których najważniejszymi parametrami są dotyczące strefy bezpieczeństwa, strefy ostrzegania oraz kąta widzenia.

Inny typ urządzeń optoelektronicznych stanowią maty bezpieczeństwa.

Ich kluczowym parametrem jest siła nacisku aktywująca zabezpieczenie.

Przykłady mat bezpieczeństwa można znaleźć w ofercie wielu firm, np. ABB (seria ASK–1T), Grein (serie TO/MO/ MZ), Omron (seria UMA), Pilz (seria PSENmat) oraz Schmersal (seria SMS5).

Do zabezpieczeń optoelektronicznych należą również kurtyny i bariery świetlne, które mają różne wysokości oraz maksymalną odległość, na którą mogą być parami oddalone. Wszystkie wspomniane urządzenia mają wbudowane funkcje muttingu, czyli możliwość czasowej dezaktywacji na czas załadunku lub rozładunku.

AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY KUKA

PANASONIC

YASKAWA

KP1–V2T

RJC

R2C

500, 1000

300, 500

150, 250, 500, 1500

1

2

5

2

1

2

+

–

+

–

+

+

–

+

+

Stanowiska zrobotyzowane są zazwyczaj wyposażane w kolumny sygnalizacyjne – z modułami świetlnymi oraz dźwiękowymi. Umożliwiają szybką i czytelną sygnalizację wystąpienia sy-

tuacji niebezpiecznej. Do takich przypadków można zaliczyć: nieautoryzowane wtargnięcie w chroniony obszar podczas trwania cyklu produkcyjnego, zatrzymanie awaryjne z użyciem dedy-

kowanych wyłączników bezpieczeństwa, wystąpienie błędów na urządzeniach napędowych, np. pojawienie się znacznego uchybu.

Zyskujące na popularności roboty współpracujące charakteryzują się możliwością wystąpienia bezpośredniego kontaktu z urządzeniem. Ze względu na charakter współpracy operatora z kobotem, nie jest możliwe klasyczne zabezpieczenie obszaru pracy urządzenia.

Konstruktorzy robotów współpracujących, uwzględniając większe ryzyko kolizji, projektują urządzenia tak, aby nie występowały w nich ostre krawędzie, spiczaste elementy, a wszystkie kształty były w miarę możliwości zaokrąglone.

Ponadto stosują miękkie osłony oraz amortyzujące pokrycia na elementy najbardziej narażone na przypadkowy kontakt z operatorem. W przegubach montowane są czujniki siły wykrywające zmiany sił działających na robota. Ich włączenie w układ sterujący pozwala na kontrolowanie sił, a ewentualne odchylenia mogą wywołać szybką reakcję.

R E K L A M A

6/2022

61

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY FIRMA

ONROBOT

ELMARK

ROBOTIQ

Seria

VGC10

PIAB piCOBOT

EPick

Typ

podciśnieniowy

Masa [kg]

0,814

0,51–0.683

0,71

Wymiary [mm]

L = 100, W = 100, H = 101

H = 74 D = 60

H = 102, D = 83

Udźwig [kg]

15

7

16

Czas chwytania [s]

0,35

0,1

0,15

Czas odpuszczania [s]

0,2

0,1

0,18

Stopień ochrony

IP54

IP54

IP4X

Temperatura pracy [°C]

0–50

0–40

5–40

Liczba ssawek

1–7

2

1–4

Max. podciśnienie [bar]

–0,81

–0,84

–0,81

Max. przepływ powietrza [l/min]

12

38,4

12

Strefa magnetyczna [cm2]

–

–

–

Ciśnienie pracy min/max [bar]

–

–

–

Siła otwierania [N]

–

–

–

Siła zamykania [N]

–

–

–

Tab. 2. , 4 ' I) :

W układ sterujący można również włączyć kamery.

Urządzenia serii TX2 z oferty firmy Stäubli charakteryzują się dostępnością szeregu funkcji bezpieczeństwa.

Wejście operatora w zabezpieczaną strefę powoduje redukcję prędkości maksymalnie do 250 mm/s. Bezpośrednia interakcja z robotem współpracującym powoduje jego zatrzymanie i wznowienie ruchów po ustaniu interakcji. Funkcja SafeTool zapewnia nadzór nad wymiarami i prędkościami narzędzi i chwytaków. Bardzo ważnym parametrem kobota jest czas reakcji na bezpośredni kontakt z człowiekiem, który w tym przypadku wynosi 10 ms.

Inną serią urządzeń reprezentujących koboty jest seria MOTOMAN HC znajdująca się w ofercie firmy Yaskawa. Urządzenia MOTOMAN HC mają sześć osi i tyle samo zintegrowanych czujników momentu. Bezpieczeństwo pracy osoby 62

współpracującej z robotem zapewnia technologia oparta na czujnikach momentu, nazwana Power and Force Limit.

Jej założeniem jest natychmiastowe zatrzymanie urządzenia w przypadku kontaktu z człowiekiem. Ramiona robota zostały tak skonstruowane, by uniknąć punktów zacisku i zmaksymalizować ochronę palców człowieka.

Serię urządzeń reprezentujących koboty stanowią również produkty oferowane przez firmę KUKA – LBR iiwa. Omawiane urządzenia mają zintegrowane czujniki momentów w siedmiu osiach, które umożliwiają rozpoznawanie obiektów i natychmiastową redukcję prędkości oraz siły.

Efektory W zależności od przeznaczenia robota, rolę efektora umieszczonego na końcówce robota mogą pełnić chwytaki, narzędzia do spawania, cięcia, la-

sery, pistolety do malowania, wiertła, wkrętaki lub inne narzędzia specjalne.

Zadaniem każdego chwytaka jest odpowiednie złapanie manipulowanego przedmiotu z zapewnieniem odpowiedniej jego orientacji, utrzymanie przedmiotu mimo działania sił zewnętrznych i odłożenie go na wskazane miejsce w odpowiedniej orientacji. Chwytaki to efektory, które coraz częściej są wyposażane w czujniki odległości, momentu, sił dla osiągnięcia większej kontroli nad prawidłowością przebiegu realizowanego procesu. Końcówki chwytające mogą przyjmować różne formy – sztywne, sprężyste i elastyczne.

Ze względu na sposób trzymania chwytanego przedmiotu można wyróżnić trzy typy chwytaków: • siłowe, gdzie chwytanie obiektu odbywa się przez wywarcie na nim odpowiedniej siły, AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY SCHUNK

CLOOS

SCHUNK

GIMATIC

FESTO

EGM

RUA

PGN–plus–P 40

DH

HGPP

magnetyczny

pneumatyczny

1–25

0,39–6,7

0,08

0,087–6,8

0,126–1,427

L = 98–330, W = 75–195, H = 58–79

H = 53–119.5, D = 50,8–142, 9

L = 50, W = 25, H = 24,7

L = 50–234, W = 24–100, H = 24,7–91

L = 56–169,4, W = 33–62, H = 28,7–60,5

296

b.d.

0,9

b.d.

0,43–38,63

0,1

0,1–0,8

0,015

0,01–0,31

0,022–0,105

0,1

0,1–0,8

0,015

0,01–0,31

0,034–0,173

IP54

IP54

IP40 (IP64 w opcji)

IP54

IP54

5–50

–30–150

5–90

5–100

5–60

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

12–196

12–322

–

–

–

–

–

2,5 / 8

1,5 do 4 / 8

2–5 / 8

–

–

200

43–3766

80–830

–

–

200

86–3531

80–830

• kształtowe, gdzie między elementem chwytającym a obiektem występuje fizyczne połączenie, • siłowo-kształtowe.

Ze względu na układ przeniesienia napędu można wyróżnić chwytaki: • szczypcowe, • nożycowe, • imadłowe, • opasujące.

Przyjmując jako kryterium liczbę palców, wśród chwytaków można wskazać komponenty: • dwupalcowe – najpowszechniej stosowane, • trójpalcowe – wykorzystywane w przypadku powierzchni kulistych i walcowych, • wielopalcowe – do obiektów o nieregularnym kształtach.

Ze względu na zastosowany napęd można wyróżnić sześć typów chwytaków.

6/2022

Podciśnieniowe Chwytaki podciśnieniowe są wykorzystywane do transportu gładkich przedmiotów, jak szyby samochodowe, części karoserii samochodowych, blachy.

Na udźwig wpływ mają powierzchnia ssawki oraz wartość zastosowanego podciśnienia. W przypadku większych obiektów zastosowanie znajduje koncepcja chwytaka wieloprzyssawkowego, gdzie większa liczba ssawek jest umieszczona w pobliżu siebie, co zwiększa elastyczność całej koncepcji.

Za przykład może posłużyć elektryczny chwytak podciśnieniowy VGP20 znajdujący się w ofercie firmy OnRobot, który zapewnia możliwość przemieszczania ładunków o masie wynoszącej do 20 kg. W ten sposób może zastępować dużo większe chwytaki pneumatyczne, tym samym zmniejszając koszty. Do jego działania nie jest wymagane sprężone powietrze, a eksploatacja

i konserwacja jest nieporównywalnie mniejsza. Komponent jest kompatybilny z robotami wiodących producentów.

Intuicyjne oprogramowanie umożliwia precyzyjną kontrolę przepływu powietrza. Tym samym możliwa staje się zmiana typu uchwytu do różnych zastosowań oraz praca z wieloma przedmiotami o różnych kształtach i wymiarach.

Pneumatyczne W chwytakach pneumatycznych do wytwarzania siły zacisku używane jest sprężone powietrze, zaletą tego typu urządzeń jest stosunkowo prosta budowa i zasada działania oraz możliwość zastosowania różnorodnych konstrukcji. Na rynku można znaleźć chwytaki pneumatyczne równoległe, kątowe, o rozwarciu 180o, szczękowe oraz modele specjalne o szerokim rozwarciu.

Firma Festo posiada w swoim portfolio chwytak o długim skoku DHPL 63

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY ochrony IP67 oraz certyfikat pracy w pomieszczeniach czystych. Tym samym nadaje się do zastosowań w przemyśle farmaceutycznym i elektronicznym. Integracja z silnikiem elektrycznym zapewnia możliwość łatwego zaprogramowania ustawień siły, prędkości i skoku. Wyróżnikami omawianego chwytaka są: rozdzielczość wynosząca 0,1 mm oraz osiąganie czasu chwytania 200 mm/s.

Elektromagnetyczne i magnetyczne

Hydrauliczne Chwytaki hydrauliczne są przeznaczone głównie do większych robotów, a ich zasada działania opiera się na prawie Pascala dotyczącym równomiernego rozkładu ciśnienia w cieczy.

Elektryczne Chwytaki o napędzie elektrycznym charakteryzują się lepszą kontrolą siły zacisku niż ich pneumatyczne odpowiedniki. Ponadto dzięki nim można uzyskać dużo lepszą rozdzielczość, a więc ruchy chwytaka elektrycznego charakteryzują się większą precyzją.

Chwytak równoległy 2FG7 firmy OneRobot przeznaczony do obsługi nieporęcznych ładunków umożliwia maksymalne obciążenie 11 kg i siłę chwytu mieszczącą się w zakresie 20–140 N. Jego zaletą jest stopień 64

Chwytaki adhezyjne do manipulacji wykorzystują międzycząsteczkowe siły van der Waalsa. Ich zaletą jest energooszczędność dzięki chwytaniu bez dodatkowego zasilania energią, brak emisji cząstek oraz niepozostawianie śladów chwytu na przedmiocie. Dzięki temu mogą być stosowane w warunkach sterylnych.

Firma SCHUNK posiada w swojej ofercie chwytaki adhezyjne SCHUNK ADHESO. Komponenty omawianej serii mają powierzchnię o charakterystycznej strukturze wykonaną ze specjalnych polimerów. Podniesienie przedmiotu odbywa się przez wywarcie delikatnego nacisku na konstrukcję robota. Uwolnienie chwytanego

CHWYTAKI TO EFEKTORY, KTÓRE CORAZ CZĘŚCIEJ SĄ WYPOSAŻANE W CZUJNIKI ODLEGŁOŚCI, MOMENTU, SIŁ DLA OSIĄGNIĘCIA WIĘKSZEJ KONTROLI... chwytanie przedmiotów, które są potem uwalniane mechanicznie, np. z użyciem dedykowanego siłownika.

Ograniczeniem tego typu chwytaków jest konieczność, by przenoszony obiekt miał właściwości ferromagnetyczne, a wadą podatność na zabrudzenia oraz przemieszczanie się obiektu przy zbliżaniu się chwytaka, co wpływa na nieznaczną zmianę pozycji pobierania.

Magnetyczny chwytak MG10 firmy OnRobot jest komponentem kompatybilnym z urządzeniami większości głównych marek robotów dostępnych na rynku. Wysoki poziom kontroli pracy chwytaka zapewniają funkcje wykrywania siły oraz chwytu.

Wyróżnikiem omawianego modelu chwytaka jest jego wyposażenie we wbudowany uchwyt oraz czujniki do wykrywania części. Wspomniane funkcje eliminują ryzyko upuszczenia przenoszonej części w przypadku niekontrolowanej utraty mocy przez robota lub podczas wykonywania zatrzymania awaryjnego. Zaletą omawianego rozwiązania jest możliwość obsługi przedmiotów o powierzchni nierównej, perforowanej lub ściernej.

przedmiotu jest realizowane przez ruch ślizgowy, obrotowy lub przechylenie, które powodują wygięcie włosków, a w konsekwencji odłączenie chwytaka od przenoszonego przedmiotu.

Podsumowanie Postępująca robotyzacja przemysłu wymusza na producentach robotów i ich oprzyrządowania ciągłe dostosowywanie się do potrzeb nowych i obecnych klientów. Producenci prześcigają się w oferowaniu nowych rozwiązań, które będą w stanie zaspokoić te potrzeby. Przy wyborze systemu zrobotyzowanego należy oprócz możliwości i ograniczeń samego robota zwrócić szczególną uwagę na kwestie związane z bezpieczeństwem, odpowiednim pozycjonowaniem elementu obrabianego lub przenoszonego i okablowaniem. Ważnym aspektem w zadaniach transportowych są chwytaki, które należy dobrać zgodnie z właściwościami, wielkością i kształtem przenoszonych przedmiotów.

Agnieszka Staniszewska -;+. -+Z -

AUTOMATYKA

N & ) 3 4 &

umożliwiający chwyt wewnętrzny oraz zewnętrzny. Mocna i trwała prowadnica umożliwia bezpieczne chwytanie większych przedmiotów z zachowaniem odpowiedniej sztywności oraz lekkości konstrukcji. Przykładem chwytaka równoległego może być model DHPC znajdujący się w ofercie tej samej firmy. Precyzyjna prowadnica kulkowa zapewnia małą siłę tarcia oraz brak luzów, obecność rowków typu T i C ułatwia montaż czujników.

Dostępne są modele nie zawierające miedzi i cynku, które umożliwiają stosowanie chwytaków przy produkcji akumulatorów.

Chwytaki magnetyczne i elektromagnetyczne są stosowane do transportu ferromagnetyków. Wytwarzane przez magnesy trwałe lub elektromagnesy pole magnetyczne umożliwia

Adhezyjne

PIAP – NOWY WYMIAR ROBOTYZACJI

Myślisz o robotyzacji?

Odkryj nowy wymiar robotyzacji Twojej produkcji z PIAP

Kompleksowa realizacja projektów przemysłowych

Zaawansowane zaplecze projektowo-wytwórcze

Renomowani dostawcy podzespołów

Nowoczesne Centrum Szkoleniowe

Ponad 150 inżynierów

Przeszło 250 wdrożeń w obszarach automatyki i robotyki

Serwis gwarancyjny i pogwarancyjny

Ponad 200 robotów zainstalowanych w zakładach produkcyjnych

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. 22 8740 194, 22 8740 442 e-mail: marketing@piap.lukasiewicz.gov.pl www.przemysl.piap.pl

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

Niezastąpiony jak robot

Nowe rozwiązania w ofercie firmy FANUC 4 ) N-*; J : ' # 4 ' EQ& & ! 6 : ) ) # : ) I4 6 ) @ I ' ' ) 2 C @ ) \QQ C ' 2 ) @ ) '

6 ) : & 1 @C : 4 S C : '2 : ' : 4 : ) ' S :@ 4 C &

W

ielkość produkcji przemysłowej wciąż rośnie. Kołem zamachowym tego procesu na całym świecie jest wzrost popytu na produkty konsumpcyjne, które w wyścigu o serca odbiorców konkurują w obsza-

66

rze jakości, powtarzalności, ceny, a także czasu wytwarzania. Coraz bardziej zróżnicowana i skomplikowana produkcja wymaga maszyn, które muszą być jeszcze lepiej dostosowane do aktualnych potrzeb przedsiębiorstw produkcyjnych.

Mniejszy, lżejszy i obdarzony jeszcze większą mocą W obliczu konieczności wprowadzenia nowych standardów wytwarzania z pomocą producentom przychodzi firma FANUC – pionier w dziedzinie technologii CNC oraz robotyki i wiodący dostawca środków automatyzacji produkcji. Producent, wykorzystując dynamiczny rozwój mikroelektroniki i informatyki, nie ustaje w tworzeniu kolejnych generacji innowacyjnych produktów technologicznych.

Od najmniejszego do najsilniejszego Firma FANUC od lat oferuje największy wybór robotów na świecie. Maksymalny udźwig jednostek dostępnych w oferP R O M O C J A

cie producenta sięga aż 2,3 t, a zasięg 4,7 m. Mimo to japońscy konstruktorzy wciąż dostrzegają przestrzeń, którą mogą wypełnić innowacje i całkowicie nowe koncepcje produktów. Znakiem szczególnym najnowszych robotów w ofercie FANUC jest smukła konstrukcja, kompaktowa budowa, niższa masa, większa wydajność i znacznie większa moc. Wszystkie roboty marki FANUC charakteryzują się łatwą obsługą i dużą elastycznością wynikającą z możliwości zastosowania ponad 250 różnorodnych opcji – programowych i sprzętowych, a także nieustannego udoskonalania technologii CNC.

Roboty FANUC CRX – nowa era współpracy Przykładem nowego podejścia do idei robotów są roboty współpracujące CRX, od niedawna dostępne w ofercie firmy FANUC. Pojawiły się one w następstwie wcześniej wprowadzonej linii zielonych robotów CR. Nowe, białe jednostki CRX w porównaniu do swoich zielonych AUTOMATYKA

N & N-*;

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY poprzedników CR są znacznie lżejsze i smuklejsze, a dodatkowo mogą pochwalić się szerszym pakietem funkcji, ułatwiających programowanie i obsługę. Nowe koboty marki FANUC otwierają przed firmami zainteresowanymi automatyzacją zupełnie nowe możliwości.

Z jednej strony pozwalają wprowadzić roboty do trudnych obszarów linii, które dotąd nie mogłyby zostać zrobotyzowane np. z uwagi na brak odpowiedniego rozwiązania. Przykładowo można wprowadzić robota dostosowanego do pracy w wąskich przestrzeniach, gotowego do działania w obszarze pracy innych maszyn czy wystarczająco elastycznego i bezpiecznego. Z drugiej strony oferują znacznie więcej możliwości montażu.

Już nie tylko w wyznaczonym miejscu, np. na specjalnie przygotowanej ramie czy postumencie, ale także na urządzeniu mobilnym – platformie czy wózku AGV. Dzięki temu robot zawsze może znaleźć się w miejscu, gdzie jest najbardziej potrzebny i wykonać zadanie, które w danym momencie przyniesie produkcji najwięcej korzyści.

W marcu 2022 r. FANUC wprowadził na rynek trzy nowe modele lekkich robotów współpracujących: CRX-5iA (o udźwigu 5 kg i zasięgu 994 mm), CRX-20iA/L (o udźwigu 20 kg i zasięgu 1418 mm) i CRX-25iA (o udźwigu 20 kg i zasięgu 1889 mm), jako odpowiedź na głosy klientów. Najmniejszy ze wspomnianych robotów CRX-5iA to rozwiązanie, które świetnie poradzi sobie w bardzo ograniczonych przestrzeniach linii produkcyjnej. Średni robot CRX-20iA/L to nowe, silniejsze oblicze robota CR-10iA, który mimo dokładnie takiej samej konstrukcji ramienia i zbliżonej masy własnej (CR-10iA 40 kg vs CRX-20iA/L 41kg) mógł zaoferować jedynie dwukrotnie mniejszy udźwig (10 kg). Największy robot CRX-25iA to nowa koncepcja robota współpracującego o stosunkowo dużym udźwigu (25 kg), ale niskiej masie.

Nowa generacja robotów współpracujących FANUC CRX, podobnie jak i poprzednia CR, zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa, niezawodność, wszechstronność i łatwość obsługi.

Ważną rolę odgrywa to, że roboty CRX potrafią szybko wykrywać działanie sił zewnętrznych w przestrzeni roboczej 6/2022

i odpowiednio reagować. W przypadku wystąpienia bezpośredniego kontaktu z człowiekiem lub elementami otoczenia natychmiast się zatrzymują (funkcja Contact Stop). Mają również możliwość automatycznego zwolnienia, dzięki czemu delikatnie wycofują się po kontakcie z operatorem (funkcja Retract Motion).

Warto wspomnieć również o interaktywnym programowaniu, które zapewnia możliwość szybkiego uczenia robota przez ręczne prowadzenie go do odpowiednich punktów lub za pomocą intuicyjnego interfejsu w formie tabletu, gdzie dostępnych jest wiele gotowych opcji programowania typu drag & drop (przeciągnij i upuść), umożliwiających przygotowanie robota do pracy w czasie zaledwie kilku minut.

Roboty tego typu bardzo dobrze radzą sobie z obsługą procesów charakterystycznych dla produkcji przemysłowej, m.in. załadunku i rozładunku maszyn, pakowania, paletyzacji, szlifowania, spawania, kontroli jakości i wielu innych.

Stopień ochrony IP67, gwarantujący

pyłoszczelność i wodoszczelność, jest standardem dla wszystkich pięciu modeli CRX. Dzięki temu klienci mogą używać tych robotów nawet w szczególnie trudnych warunkach przemysłowych.

Co więcej, z uwagi na umiejętność łatwego adaptowania się do warunków przemysłowych roboty tej klasy oferują gotowość do wydajnej, bezawaryjnej pracy, bez potrzeby przeprowadzania pełnych przeglądów (co jest standardem w przypadku klasycznych robotów przemysłowych) nawet przez osiem kolejnych lat.

Obecnie w ofercie firmy FANUC, jak dotąd najszerszej na rynku, klienci mogą znaleźć 11 modeli robotów współpracujących przygotowanych do bezpośredniej współpracy z ludźmi.

Nowy wymiar wzroku robotów Roboty marki FANUC mogą już korzystać z najnowszej wersji systemu wizyjnego FANUC 3DV – następcy popularnego systemu 3D Area Sensor, 67

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

umożliwiającego detekcję obiektów w przestrzeni trójwymiarowej.

Zmiany wprowadzone w obszarze systemów wizyjnych to kolejne potwierdzenie tego, że FANUC pozostaje wierny filozofii, iż firma technologiczna jest zobowiązana do wyprzedzania potrzeb klientów. Dzięki temu wprowadza rozwiązania, które oferują jeszcze większą funkcjonalność przy jednoczesnym niwelowaniu cech ograniczających pole zastosowania technologii w żywej produkcji,

68

takich jak np. zbyt duże wymiary lub zbyt skomplikowana konstrukcja.

Nowy system wizyjny FANUC 3DV oferuje znacznie większe możliwości operacyjne przy prostszej i znacznie bardziej kompaktowej budowie. Dziś cały system zamyka się w jednym urządzeniu, a nie w trzech oddzielnych (projektor i dwie kamery), jak w poprzedniej wersji. W ślad za mniejszym gabarytem pojawiła się możliwość zamontowania systemu bezpośrednio na ramieniu robota, a nie jak wcześniej – jedynie na ramie zawieszonej nad robotem. Warto dodać, że montaż kamery na ramieniu robota jest możliwy z dodatkowym osprzętem pozwalającym na bezprzewodowe połączenie: kamera kontroler robota.

Nowy FANUC 3DV zapewnia robotom dużo większe pole widzenia. System wizyjny zamontowany na ramieniu pozwala robotowi manipulować nim w czasie pracy, a dzięki temu bardziej zbliżyć się do obiektów, które ma zobaczyć, np. głębiej zajrzeć do kosza detali (aplikacje typu bin picking), a w efekcie działać skuteczniej. W zależności od wybranej wersji systemu FANUC 3DV robot, na zasadzie podobnej do doboru różnych obiektywów do aparatu fotograficznego, może patrzeć z różnych perspektyw. Przykładowo najmniejsza wersja systemu wizyjnego FANUC 3DV 70/3DV 200 służy do oceny wizualnej niewielkich elementów o wymia-

rach kilku centymetrów, średnia wersja 3DV400/ 3DV600 odpowiednio do obiektów o wymiarach kilkunastu lub kilkudziesięciu centymetrów, a największa 3DV 1600 pozwala robotowi przyglądać się dużym elementom, np. paletom EUR z pełnym załadunkiem lub kilku koszom detali, a nie tylko jednemu w tym samym czasie, jak dotąd.

Algorytmy sztucznej inteligencji Wraz z nowymi cechami użytkowymi systemu wizyjnego FANUC 3DV producent wprowadził nowe możliwości uczenia robota. W tradycyjnym podejściu robot wyposażony w system wizyjny uczy się w oparciu o ściśle określony wzorzec.

Użytkownik przygotowuje robota do pracy przez zdefiniowanie detalu idealnego. W praktyce oznacza to, że dostarcza robotowi zdjęcia obrazujące cechy opisujące taki detal, np. kontur, kolor, różnego typu cechy szczególne. Dzięki temu robot podczas procesu swojej właściwej pracy potrafi rozróżnić detale z opisanymi cechami i zakwalifikować je jako poprawne. W ten sam sposób rozpoznaje detale niespełniające wymogów i odrzuca je jako wadliwe.

W nowym podejściu do procesów wizyjnych, korzystających z funkcji AI Error Proofing Tool, która wykorzystuje sieci neuronowe, istnieje możliwość

AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY rozszerzenia zdolności poznawczych i autonomii robota. Spróbujmy opisać to na przykładzie. W procesie uczenia robota zostało użytych 40 elementów, np. pilotów do telewizora. 20 z nich zostało zmontowanych poprawnie i nie mają żadnych wad, a w pozostałych 20 sztukach da się zauważyć skazy, np. pęknięcie, zatarte logo producenta, brak niektórych klawiszy itp. Robot, analizując próbne detale, rejestruje ich wady i na własny użytek tworzy katalog możliwych uszkodzeń. W momencie, gdy zacznie analizować poprawność wykonania pilota nr 41 – czyli przejdzie do właściwego procesu swojej pracy – i ta sztuka okaże się wadliwa, a wada będzie inna niż te, z którymi robot miał już do czynienia, to i tak zostanie przez niego zauważona. Właściwą decyzję robot podejmie w oparciu o fakt, że detal na pewno nie jest poprawny, co oznacza, że musi być wadliwy. To jest właśnie moc sieci neuronowych i potencjał tkwiący w procesie samouczenia robotów. Rozwój systemów wizyjnych w tym kierunku to ogromny postęp w zakresie poprawy jakości, szybkości pracy, a przede wszystkim ogromnego ułatwienia pracy ludzi odpowiedzialnych za przygotowanie robota do działania.

N & N-*;

U jak Upside Down Symbol U pojawił się w nazwie kolejnego, nowego modelu robota już dostępnego w ofercie firmy FANUC. SR-3iA/U to nowa propozycja producenta w obszarze robotów typu SCARA. W standardzie przygotowana jest do instalacji w pozycji odwróconej, np. na ramie podwieszonej do sufitu.

Nowy, czteroosiowy robot o udźwigu 3 kg, zasięgu poziomym 350 mm, zasięgu pionowym 140 mm i pełnym kącie obrotu ramienia 360°, również jest odpowiedzią na potrzeby klientów. Przede wszystkim tych, którzy poszukują efektywnego rozwiązania do obsługi lżejszych detali, przy minimalnym wykorzystaniu przestrzeni hali produkcyjnej. Taka potrzeba coraz wyraźniej zaznacza się 6/2022

w branżach nastawionych na dużą skalę produkcji i krótkie cykle produkcyjne.

Są to m.in. sektory produkcji elektroniki użytkowej, przetwórstwa żywności czy obróbki tworzyw sztucznych. Mnogość procesów typu pick&place, montaż, testowanie, dozowanie, inspekcja oraz obsługa i pakowanie produktów, a także duże zagęszczenie stanowisk pracy ludzi oraz długa lista norm i wymogów bezpieczeństwa, decydują o tym, że roboty są tu bardzo potrzebne.

FANUC SR-3iA/U doskonale wpisuje się w te potrzeby. Nie tylko pozwala w pełni wykorzystać dostępną przestrzeń, ale jest również bardzo łatwy w integracji. Jego niska masa (27 kg) idzie w parze z imponującym udźwigiem (3 kg), który jest dostosowany do potrzeb stosunkowo szerokiego wachlarza potencjalnych produktów. Programowanie robota jest realizowane za pomocą przyjaznego interfejsu (iRProgrammer) przy użyciu tabletu lub komputera PC (iPendant Touch jest dostępny opcjonalnie, ale nie jest wymagany). Dzięki temu proces ten staje się bardzo intuicyjny i łatwy do opanowania, nawet dla początkujących użytkowników robotów. Warto dodać, że w najbliższej przyszłości producent zapowiada wprowadzenie podobnej wersji robota o udźwigu 6 kg, a także jednostek w kolorze białym, przeznaczonych do pracy w przemyśle spożywczym.

Lżejszy, ale mocniejszy LR-10iA/10 to także krok firmy FANUC w kierunku nowych potrzeb produkcji.

To robot o relatywnie dużym udźwigu 10 kg, zbliżonym do możliwości lubianego przez producentów robota M10, ale znacznie lżejszy i bardziej kompaktowy.

Poza doskonałym stosunkiem masy do udźwigu, FANUC zaoferował klientom w pełni zabudowaną konstrukcję w standardzie (norma IP67, gwarantująca dość wysoki stopień ochrony przed zapyleniem i wilgocią), dobrze przygotowaną do pracy w trudnych warunkach produkcyjnych, m.in. w środowisku mgły olejowej, miejscach o pod-

wyższonym poziomie wilgoci lub w pobliżu maszyn, gdzie unoszą się opary chłodziwa.

Podobnie jak inne, wcześniej opisane, roboty marki FANUC, ten model również może bez przeszkód współpracować z platformami mobilnymi lub wózkami AGV różnego typu, co znacznie poszerza możliwości jego zastosowania.

Warto dodać, że robot LR-10iA/10 został dostarczony wraz ze wzmocnionym nadgarstkiem, który jest przygotowany do obsługi nie tylko stosunkowo dużych obciążeń (10 kg), ale także przedmiotów o większych gabarytach. W praktyce oznacza to, że robot nie tylko poradzi sobie z przeniesieniem np. niewielkiego sześcianu o masie 10 kg, ale także ważącą tyle samo, lecz zdecydowanie trudniejszą do przeniesienia kratownicą. Duże gabaryty mają duży moment bezwładności, ale ten robot został stworzony do tego, by sobie z tym radzić. Jest to parametr fizyczny, który zwykle mierzy się i analizuje w momencie doboru robota, dlatego warto wiedzieć, że ten robot wyróżnia się na tle innych. Mówiąc bardziej obrazowo – jeśli potrzebny jest naprawdę zręczny robot, to warto wybrać taki, który w świecie motoryzacji uchodziłby za samochód z mocniejszym zawieszeniem.

FANUC Polska Sp. z o.o. & +& , ^2 ]^8PQE , & E\ EE_ _\ _Q # 3 E\ EE_ _\ _} &# &)

69

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

!

( ) ) ! [!

I ) ) : ) 2 C ) ) ) : & ! C ' 4 C & 7 4 ) : I : @ # @ ) ' @ @ ' ) '2 [! @ 4 L : 2 : ' ) ) ' &

70

F

! "

# $ ! $ ! ! " ! % & & ! & '! ' ' % !

! ( ' !' ) & * ' ! * + ! ! $ ! * &

! ! ! , * * ' ! . / ! 0 ! $

& 1 * ! * & * * * P R O M O C J A

!

2 32 & & * !

1 & " 4 32 ' $

* * & !

2

1 * * 2 * ' * $ ! ' !

1 & 32

" #

$ !

%

'

5

6 & & !

5 6

' * ! * & ' " ( ! ! ' ! $ ' ! * AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY ' ' 57 2* ! * 6* & ! & !

N &

! % & # # $

4 ' !' ) $ 8 ' & $ & * & $ ) % ' & & ! ' 1 32 4 &

9 : &; < & -

% ' & &

=> >>> $*

<

?=@>* & !' $ 4 A@ B ' C> B % * D E : &;* & 9 & 1 * & & * ) '!

E& ! & & * $ F 2

! & * ' ' -

* & $ & ? ?3 1 *

1 ! ' ! $* ! ( !

* '

8 $* ! * 32* ' )

IGUS Sp. z o.o. & ! \^\ 2 Q^8^[P , & ^^ [\_ [_ [[ 8 # ` &) & &) R E K L A M A

Bezobsługowe chwytaki z drukarki 3D ... ... odporny na zużycie materiał iglidur www.igus.pl/chwytaki3D

®

igus Polska Tel. 22 316 36 33 info@igus.pl motion plastics 6/2022 ®

®

71

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

Pierwszy pneumatyczny * + Na spotkaniu Festo TechTalk, 4 I 8 \\ : ^Q^^ &2 J ) 8 ) ) ' : : 8 : @ ) 8 ) 4 ) ) :@ & 8 4 4I I) ^Q^[ & S : ) 8 ) N S 4I L @ 8 :I 4 ' ' @ & Jolanta Górska-Szkaradek

F

< ' " ( == H>HH < . . * ' & ' 1 & < # & & ! * ' < , & ' & ' => ' & ' 4 ! ! & * & ! & ' % & * ! * ' "

(

( & < I 3 * JC> 72

=C * ! & $

& * /, & 0 G < * ! & ! # & '

& * ! /, & 0 & ) 8 ! '

& & ! * & & !

8 ! $* ! ' * $* * & < % & !AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

& < & " & 2 < + * ' ' ' < * ! * & $ ' & * & ! * H>H3 % ' * * & * *

& ! & & $ & &

Fot. Festo

) $ #

& < ' & ' ' * ' &

2 1 ' ' *

( & & ' * & 1 2 & & *

' ) & " 1 9 . * & < ( & ' & ! & $

&

( & & & ; K + H>HH* & ' 3> H Jolanta Górska-Szkaradek AUTOMATYKA R E K L A M A

6/2022

! "

# $ % %

&

! ! "

# "$ 73 '( '

PRZEGLĄD P RZEGLĄD S SPRZĘTU PRZĘTU I A APARATURY PARATURY

Roboty $ % , * * I) ' : ) 4 ' C ' ) ' C 6 '& @ 4 ) ' : I 'IL @C ) : ) ' I @ ' & 1 ' C : I 2 I : 6L ) 6L ) : 4 ) & 456 ' 77 8

J

ako czas pierwszej rewlolucji prze MVIII w. i po ' M?M ( I M?M ' MM 1 % ; <

) & P E &

& 4 $ ! * * ' * ' ' % &

2 ' MM ' 1 ) 9 ) '

74

" * )

& & ! & & % MM &

* ( % =RJ@ ( ?

E ( (?E( 5 & $ D Q 1 ( ? E ( (?E(6* ' & * ! ' ) ( ' G ! =RC= G 4 * =RCC & E 7E #& ( S > D ! & & ! ' ) & ( * $ ' ! * $ !' * $ & % &

* # +

, & '! & $ D Q P R O M O C J A

1 ( ? E ( (?E( ' & * ' & & * ) ! * & % & * <E8P9* P E* EDD 9 E& $ ' $ * Q 1 (?E( ) * & 9 ' &* & $ ) % Q 1 (?E( & & $ & 5 ! A> 6* !

G & " * ' & & # & I & & ' $ * & ? & Q 1 (?E( & 4 ' AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

8 1- & 4 - 5 N ) : ) ) ' - ^Q^^

* & * * ) ) & E * & ! & * 4 & & , & ! '! ! $ * & ' =@ >>> T

N & S 1-

* # %

& & ! $

* & & * * G & + ! $* !

& & & % ' ' ' * ' !

1 & 2 & & ! $ & & U

'* * * * * 4 & " 6/2022

+ - ^Q^^& # :@ I 4 ) / S : ) : ) S 1- /*+

1 * 1 * 1 P! ' * U ' ! ' & & & * *

, & 9E,E 5 K 9 E , & E 6 ' & & . & ! & * & " $ 1 2

' W 9 '

% & * & * & ! & ' 2 ' ' & * ' ' ) & . & ' "

, & & * ' ' & ' 1 '! ( & * & ! $

4 : 4 - 8 ' / : * ' + '

8 * * & ! ' ' , & ' & & " ! $ + ' $ * * * "* ) * ! % $ & ) * ' & ' ! '* ! ' & * ' ' & & & ' ) , & ' $ * 989* ' &' ' & & + ' '$ $ ' '* $ $ 8 & ' '$ ( ! &

!

456 ' 77 8

# ) % %' % *+$% # '# , / 0 * '0 #" 0 + %+ % 0$# # #%/1' #% - & 7 ^Q^2 Q^8P{_ 8 `) )& & %&) ) &) )&) ) )& & %&)

75

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP od ponad 50 lat oferuje polskim podmiotom i partnerom zagranicznym rozwiązania wykorzystujące najnowsze technologie z dziedziny robotyki, automatyki i technik pomiarowych.

Instytut powstał w 1965 roku, a od kwietnia 2019 roku jest częścią Sieci Badawczej Łukasiewicz.

www.piap.pl Znajdź nas również na:

Specjalizujemy się w budowie aplikacji przemysłowych z wykorzystaniem robotów, dostarczając kompleksowe i innowacyjne rozwiązania zarówno dużym, średnim, jak i małym przedsiębiorcom. www.przemysl.piap.pl.

Oferujemy także rozwiązania z zakresu automatyki i robotyki w systemach bezpieczeństwa, w tym specjalistyczne roboty mobilne dla wojska, policji i służb specjalnych. www.antyterroryzm.com.

Opracowujemy również nowoczesne technologie kosmiczne oraz rozwiązania z zakresu druku 3D dla przemysłu.

Mamy duży potencjał badawczy, projektowo-konstrukcyjny oraz wykonawczy i długoletnie doświadczenie w pracach badawczo-rozwojowych.

Bogate zaplecze badawcze i techniczne jest zgrupowane w specjalistycznych laboratoriach Instytutu, z których wiele ma charakter unikatowy w skali kraju i jest wyposażonych w sprzęt najnowszej generacji.

Jesteśmy zdobywcą wielu prestiżowych nagród w dziedzinie innowacji, w tym: Godła Teraz Polska, tytułu Polski Produkt Przyszłości oraz medali międzynarodowych targów innowacji m.in. w Belgii, Niemczech, Szwajcarii, Chinach i Kanadzie. Otrzymaliśmy również nominację do Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP. Działamy aktywnie na rzecz transferu technologii i promocji robotyki. Organizujemy Międzynarodowe Targi Automatyki i Pomiarów AUTOMATICON oraz międzynarodową Konferencję Naukowo-Techniczną AUTOMATION. Jesteśmy też wydawcą kwartalników naukowych PAR i JAMRIS oraz miesięcznika branżowego Automatyka i serwisu AutomatykaOnline.pl.

Organizujemy także Dzień Robotyki dla użytkowników robotów przemysłowych oraz seminarium i warsztaty RoboScope dla operatorów robotów mobilnych.

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202 02-486 Warszawa +48 22 87 40 164 +48 22 87 40 221 piap@piap.lukasiewicz.gov.pl

www.piap.pl

PRAWO I NORMY

JAROSŁAW MARKIETA ) ) : ) ) (;1 . / ' 7& 2 & 8 )& )

"$ $ -

P

' 6 ) : ) I4 : C 2 6 ) : ' & * : ) : ) 6 ) ' # 2 : 6 4I C &

& ! X * & $ & * ! & * ! $ &

# * $ *

' ) * & ' % * * ! $ F 8 ! $* ! & ' * ' *

,

2 ' " ' X

! * 78

' $ "* ' ( 5 ' & 6 % ! $* !

/ 0 % ! & ' 1 ! $ / & 0 4

/ ' 0 % ' $ ! 1 !

2

, $-

( ' ' * ! '

& * ' & 2 ' ' ' * ) & * ! ! & AUTOMATYKA

PRAWO I NORMY , ! & & $ 8 ' * $* ! $ E& & $ * & $ $ ( ' &

* * $ ' *

. $ ! * & $ ! * ' & # P ( ,( ! $ * ' P ( ,( ( ' ! * & 8 $ * ' ! E& & $ * & $ * $ 5& $ 6 $

( & ! * ! ' &

* ! $ ' H13 #

. $ $

#

' !

X

#

# * ! * ! * & * ( * 6/2022

P ( ,(* & ' ,

( * / 0 ! , & < 8 1 / 0 , ( ? ! $ 7 P ( 57(#6 " 53A " * " P7 * 8 * . Y

6 G !

/ 0 ' 5 6 & " * ) ( & " * '

P 7 ' 5K /( 0* E 3TH>HH6 8 P 7 %

P 7 ( P7 & 1 ' & ' " P 7 SA

#

2 % ' $ * ! % * ! $ * ! $ H> ( * ' & & % ! ' F * ! ! $ => 4 ! $ * ! ' ! * ! ! H@ 2 ' ! ! ' $ ) * '

' % ! ! $ X 5 6 & + & )

( 1 ' 1 ' ( * ' & 8 ' ' " ' -

PRAWA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ OKREŚLANE SĄ MIANEM PRAW WYŁĄCZNYCH, GDYŻ ZAPEWNIAJĄ UPRAWNIONEMU SWOISTY MONOPOL NA ZAROBKOWE I ZAWODOWE KORZYSTANIE Z PRZEDMIOTU OCHRONY, Z WYŁĄCZENIEM INNYCH OSÓB. 79

PRAWO I NORMY $ 5 ' ( 6 ' 8 ? ' &

8 ! 9 . ! ! $ ) . * & $ & * ! $ * * * ! $ . & $* ! * * 2 ) ' # ! '! '

# +

% ' * 9 ' * ' 'Z + ! $* $ G

5 $ & ! 6* ! ' $ ' F * '

PODOBNIE JAK W PRZYPADKU WZORU UŻYTKOWEGO, TAKŻE W PRZYPADKU PATENTU PRZESŁANKI ZDOLNOŚCI PATENTOWEJ PODLEGAJĄ BADANIU W POSTĘPOWANIU ZGŁOSZENIOWYM, A DECYZJI MOŻNA SPODZIEWAĆ SIĘ W CIĄGU OKOŁO 2–3 LAT OD DATY ZGŁOSZENIA. OCHRONA PATENTOWA TRWA OD DATY ZGŁOSZENIA. & * ! $ ' $

G $

* '

! Z 2 & ' '* *

& & & !

* & & E ' $ ' ' ! ' " ! & " 8 ! $* ! ' ' % ! ) * * ! ' '-

JAROSŁAW MARKIETA 4 ! & 4

& # H>>3

P ( ,( & 7 P ( 57(#6* 7 P # % ? 57P?(#6 D + U # # % ? 5?DT%?(#6 4 ( * P E 9 4

' '

E *

" 9 " ' ' '

' 8 ' &

' " * ! $

9 & ! $ $ " G ' "* $ ' * &

$ $ ( ' ' " ' ! '

"

( " & $ $

'$ ' * ' D ' ! ) ' !' & * & $ & 1 ! 1 &

9 7

80

AUTOMATYKA

Z NAMI JUŻ DZIŚ POZNASZ PRZEMYSŁ JUTRA

Redakcja AUTOMATYKA Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Marketing: tel. +48 22 87 40 191, +48 22 87 40 060 e-mail: automatyka@piap.lukasiewicz.gov.pl www.AutomatykaOnline.pl/Automatyka

Redakcja AutomatykaOnline.pl Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Marketing: tel. +48 504 12 66 18 e-mail: redakcja@automatykaonline.pl www.AutomatykaOnline.pl

RYNEK

Pierwsze na świecie złączki szeregowe

w technologii łączeniowej SNAP IN ) @ & powodu prace instalacyjne J : @ 4 L 4ciej, a najlepiej automatycz & 7 6 ) @ ) 4 L 2 4 ) mania.

styk. Nawet elastyczne przewody można podłączać w ten sposób, bez konieczności stosowania końcówek kablowych i bez narzędzi. Nie da się tego zrobić szybciej, ani łatwiej. Są to jedyne tego typu złączki na świecie.

Zalety technologii łączeniowej SNAP IN doceniła Niemiecka Rada Wzornictwa, przyznając firmie Weidmüller nagrodę German Innovation Award 2022.

do najbezpieczniejszych i najwydajniejszych na rynku. Poprzez wprowadzenie na rynek technologii łączeniowej SNAP IN, wyznaczamy nowy standard efektywności okablowania w prefabrykacji rozdzielnic. Technologia ta gwarantuje trwałe, bezpieczne i niezawodne połączenia – nawet w przypadku zautomatyzowanych procesów okablowania.

Tradycja

N

owe złączki szeregowe Klippon Connect serii AS w rewolucyjnej technologii SNAP IN firmy Weidmüller, spełniają wszystkie te wymagania i są niezwykle łatwe w użyciu.

Końcówkę odizolowanego przewodu wystarczy wetknąć do zacisku, a ten zatrzaśnie się ze słyszalnym kliknięciem.

Przewód uzyska stały i niezawodny

Firma Weidmüller przez swoje innowacje wielokrotnie tworzyła historię przemysłu. Zaczęło się w 1948 r. od pierwszej złączki szeregowej wykonanej z tworzywa sztucznego, która ustanowiła międzynarodowy standard. Dzięki blisko 75-letniemu doświadczeniu w przemysłowej technice łączeniowej i miliardom podłączonych przewodów, złączki szeregowe Weidmüller należą

* @ - , 4 :2 ) : 4 ) : ' @ : *- 1*

7 ) ) : ' ) @ '2 ) :@ @ :I2 J , : ) '

82

P R O M O C J A

AUTOMATYKA

RYNEK 4 2 ) 4 ) ) @ ) @ @ @ - 2 ) C 4 ) L 2 4 ' ) & @ I) : V v I x

Kluczowe zalety

Fot. Weidmüller

Szybkość: SNAP IN pozwala oszczędzać czas oferując połączenia szybkie jak pstryknięcie palcami. Jest najszybszą z dostępnych na rynku technologii wykonywania połączeń elektrycznych w szafie sterowniczej i umożliwia bezpieczne okablowanie rekordowo szybko. Nawet przewody elastyczne, bez końcówek tulejkowych można podłączać intuicyjnie i bez użycia narzędzi. Redukcja czasu przygotowania przewodów przyspiesza okablowanie i zapewnia bardziej wydajny proces instalacji.

Prostota: Nowy rodzaj przyłącza jest zasadniczo prosty w obsłudze: złączki są dostarczane z uzbrojoną sprężyną zacisku. Odizolowane przewody można łatwo i bezpiecznie włożyć do zacisku, bez ich dodatkowego przygotowania. Przewód uzyska stały i nie-

4 ) ) @ ' *- 1* ) @ I) : 2 ) : ) :@ I4 I

6/2022

zawodny styk. Odłączanie jest równie szybkie. Przewód można w dowolnym momencie, szybko i łatwo odłączyć, naciskając dedykowany do tego przycisk zwalniający. Sprężyna zacisku zostanie wtedy ponownie uzbrojona.

Złączki Klippon Connect serii AS są kompatybilne ze złączkami serii A, co ułatwia ich wykorzystanie w różnych aplikacjach.

Bezpieczeństwo: Gdy przewód jest prawidłowo i wystarczająco głęboko wetknięty w zacisk, następuje wyzwolenie sprężyny. Niezawodny styk przewodu gwarantuje, że połączenie jest zabezpieczone przed drganiami, gazoszczelne i trwale stabilne. Oprócz słyszalnego „kliknięcia“, prawidłowe połączenie jest dodatkowo sygnalizowane wizualnie przez wysunięcie przycisku zwalniającego. Dzięki tym cechom, złączki szynowe Klippon

, ' @ ' - 4 ) @ : ) I ) :@

Connect w innowacyjnej technologii SNAP IN zapewniają maksymalną niezawodność procesu.

Gotowość na automatyzację: Rosnące znaczenie automatyzacji w prefabrykacji szaf elektrycznych stawia nowe wymagania złączkom przyszłości. Wymagania te zostały już uwzględnione w fazie rozwoju naszych złączek.

Zoptymalizowana konstrukcja wspiera ich montaż na szynie, wspomagany robotem. Wykorzystanie złączek z już wpiętymi oznacznikami oraz laserowego automatu znakującego do złożonych listew zaciskowych RailLaser, zapewnia automatyzację procesu opisowego. Otwarte zaciski złączek z serii AS – „gotowe do okablowania” – umożliwiają również wspomagane robotem okablowanie listew. Cechy te zapewniają naszym klientom duży potencjał wzrostu efektywności procesów prefabrykacji rozdzielnic.

Nie tylko złączki szeregowe Innowacyjne przyłącza w technologii SNAP IN występują nie tylko w złączkach szeregowych. Weidmüller stosuje je również w złączach PCB oraz przemysłowych HDC. WEIDMÜLLER Sp. z o.o. & . ]{2 QQ8{E_ , & ^^ ]\Q Q} PQ2 # 3 ^^ ]\Q Q} P\ e-mail: biuro@weidmuller.com.pl www.weidmuller.pl

@ *- 1* @ ) 4 @ ) ) C ) ' ) ' ) 6

83

WYDARZENIA

Porozmawiajmy o utrzymaniu ruchu Po dwuletniej przerwie specja6 ' ) I ) ) @

: 6 I 2 4 ) L : ' @ ' 4szarze automatyzacji, bezpie @ 6 ) : &

W

ostatnich latach produk

! " # $ # ! % &' ( # ) *( # + " , . / # 0 $

" " # ! ) ! #" + ! #

Inteligentna predykcja $ + ! # # 84

# # ! # # ) # # #

, # 1 # ! # ! " # # "

# ! #" " ! # ! " # # ) #

Industry 4.0 w praktyce ) # # ) # ! # 2 # +

. / # ) # # # ! ! #

! # " #

3 + ! # 4 # +! # + # # # # # nych aplikacji czy istotnych zmian # # 5 " +

# # 6 7 + 83,9 4 3 ) , 9 : ;

<# # "! # " " " " # = # ) % &' (

# # # ) % 7 ! ! > ! ? ! 6 ! @A ! 5 # : ! ' 9 ' # Katarzyna Jakubek AutomatykaOnline.pl

AUTOMATYKA

WYDARZENIA WYDARZENIA

Innowacyjne

Hybrydowe targi METAV 2022 W centrum wystawienniczym ! J * ' ) ^^& 4I @ I ' 4 4 METAV 2022. Czterodniowa impreza targowa (21–24 czerwca ^Q^^ & : 4 C2 ) 2 2 ' 2 ) ' : 2 ) ' ' @ '& , 6 @ @ 4I ' 4 : 4 :@ I ' ^QS^P ^Q^^ & @ 6 + 4 &

J1$ 86 # 3 = #; 4 2<'(J ? 1 ! # # 2 1C ) & O H # 2 # O ! I<= O & O! 'C ! ) # # ! # # 2<'(J I # # <# # ! ! # ! # # ! ! # P1! # # 2<'(J L/LL

# # R# > # " $ ) 3 N) ! # ! 2<'(J L/LL " $ # # 4 + # 1 # " 2<'(J # # H # # "

$ ' !

2<'(J # ! # # # # # +

Q # ! ! # ' 2<'(J # 4 # #

+ ! #"

! ) # H ) :

N & & 7 4 - . &) 2 ! #b

T

argi technologii obróbki metali METAV w cyklu dwuletnim # 1C % DFG/ H I=J,1KDF L/DG ! " 2<'(J L/L/ ) ) L/LD = 2<'(J L/LL! # ) ! "

# ! # K # ) DD L/LL " $ ) 3 N) ! # -

6/2022

Jolanta Górska-Szkaradek AUTOMATYKA

85

WYDARZENIA

Debiut Warsaw Industry Automatica Pierwsza edycja targów Warsaw Industry Automatica. Debiuty @ C 4 ) )I 4 2 : 6 ' ) ) L # :& * : jest w tym przypadku.

Urszula Chojnacka

86

O

6 $

$ , $ # , ! # $ <S ! * 0 # # ' # $ , ( $ # ! # D/4DL L/LL ! " # # !

# # 3 # #" ! # ! ) # ! + # # #

# $ % # # ! # ! # # ,'! (3?=2! 7 # U! 175WW! A ! ) ! 9 ! @A ! $= ' # I % ! # @A ! $= 9 !

#

' # L/DF ! # " # # # 7 2 ' ( # ( ! # + # 6 # # ! # "

# # # # # ! # % # # ' # # ! # # # ! #" " ! # # <# $ , ( & ! # R " # ) ! AUTOMATYKA

WYDARZENIA

# + ! " # # " + $ " # # * 0! + # # " # #

# 4 " Y % ! # # # ! ) # ! Y % ' ! # 4 ) 4 # K L// > # !

F4DD L/LP $ " " # # Urszula Chojnacka AUTOMATYKA

Fot. U. Chojnacka (AUTOMATYKA)

( $ , ( # 4

# # # #

# I # X H # 2 ' ( # ( ! #

# # ! ! # % ( # $ <S # 6 # # !

I ! % % 4 # !

6/2022

87

BIBLIOTEKA

INŻYNIERIA SYSTEMÓW INTERNETU RZECZY SPRZĘT I OPROGRAMOWANIE % = 5( @ ` 4 5 @ ' 7 5 @ $ 7 ^ ` @ ! % $ 8 @ Q 4 6 ' : ; ' 8 7 < ' = : >?>\@ Q=X7 Z[: >_? 7 @ ^ 6 7:

W publikacji przedstawiono stosowane mikroukłady elektroniczne w systemach IoT, w tym mikrokontrolery, pamięci i urządzenia we/wy. Uwzględniono podział na mikrokontrolery ogólnego przeznaczenia i mikrokontrolery specjalizowane. Opisano standardy komunikacji między modułami i stosowane protokoły, sposoby komunikacji z otoczeniem, w szczególności komunikację bezprzewodową. Osobny rozdział poświęcono stosowanym w tych systemach czujnikom i urządzeniom wykonawczym, a także metodom zasilania systemów IoT. Jeden z rozdziałów poświęcono oprogramowaniu stosowanemu w systemach IoT, zarówno podczas projektowania i tworzenia oprogramowania, jak i służącemu jako środowisko dla docelowej aplikacji. Na koniec zaprezentowano narzędzia stosowane podczas prototypowania systemów ułatwiających ich projektowanie i modyfikację.

OPTYMALIZACJA OPERACJI WYTWÓRCZYCH INŻYNIERIA SYSTEMÓW INTERNETU RZECZY ZAGADNIENIA BEZPIECZEŃSTWA I KOMUNIKACJI 9 ' 7 XQ @ $ 7 ^ Q =@ / ' : ; ' 8 7 < ' = : >?>\@ Q=X7 Z[: \_> 7 @ ^ 6 7:

Przedstawiono zagadnienia inżynierskie związane z bezpieczeństwem i komunikacją w systemach IoT, w tym w systemach WoT (Web of Things) wykorzystujących protokół HTTP i powiązane techniki. Omówiono komponenty systemów IoT, architekturę połączeń i wewnętrzną architekturę urządzeń IoT, minikomputera zespolonego z wybraną rzeczą, środowiskiem, zwierzęciem czy nawet z człowiekiem, terminologię definiowaną w różnych modelach referencyjnych systemów IoT, problemy konstrukcyjne wynikające ze specyfiki systemów i zagadnienia badawcze inspirowane tymi problemami. W części o bezpieczeństwie wprowadzono podstawowe pojęcia i prezentację rozwiązań stosowanych w tradycyjnych sieciach komputerowych. Uwypuklono zagrożenia specyficzne dla systemów IoT i techniki bezpieczeństwa dedykowane komponentom o ograniczonych zasobach obliczeniowych. Zaprezentowano techniki bezpieczeństwa dla systemów WoT.

PODSTAWY SZTUCZNEJ INTELIGENCJI ' ' : ; ' 8 7 < ' = : >?>?@ Q=X7 Z[: \]> 7 @ ^ 6 7:

W książce przedstawiono materiał wprowadzający do dziedziny sztuczna inteligencja.

Całość jest podzielona na trzy części odpowiadające jej głównym działom – przeszukiwaniu i uczeniu maszynowemu oraz wnioskowaniu logicznemu i systemom eksperckim.

W opracowaniu sztuczna inteligencja jest przedstawiona jako zbiór metod współtworzących arsenał współczesnej informatyki. Prezentowanym technikom towarzyszą liczne obszerne przykłady ilustrujące ich zastosowanie.

.) S C& 88

AUTOMATYKA

WSPÓŁPRACA

AUTOMATYKAONLINE TEL. 504 126 618, WWW.AUTOMATYKAONLINE.PL ........................................................................................................ 5

AXON MEDIA GROUP TEL. 533 344 700, WWW.AXONMEDIA.PL .......................................................................................................................... 21

DASSAULT SYSTÈMES HTTPS://DISCOVER.3DS.COM/PL/CONTACT-US ...................................................................................................... 49

DESPOL TECHNIKI MONTAŻOWE SP. Z O.O. TEL.22 642 85 70, WWW.DESPOLTM.PL ............................................................................................................ 39, 54–55

PPUH ELDAR TEL. 77 442 04 04, WWW.ELDAR.BIZ ...................................................................................................................................... 15

ELMARK AUTOMATYKA SA TEL. 22 541 84 65, WWW.ELMARK.COM.PL ...................................................................................................... 33, 50–51

FANUC POLSKA SP. Z O.O. TEL. 71 776 61 60, WWW.FANUC.EU ........................................................................................................... 66–69, IV OKŁ.

FAULHABER POLSKA SP. Z O.O. TEL. 61 278 72 53, WWW.FAULHABER.COM ............................................................................................................ 46–47 FESTO SP. Z O.O. TEL. 22 711 42 71, WWW.FESTO.PL ........................................................................................................................................... 73

HIWIN GMBH TEL. +49 781 93278-0, +48 22 544 07 05, WWW.HIWIN.DE ......................................................................................9

IFM ELECTRONIC SP. Z O.O. TEL. 32 70 56 400, WWW.IFM.COM.PL ........................................................................................................ I OKŁ., 42-45

IGUS SP. Z O.O. TEL. 22 863 57 70, WWW.IGUS.PL ................................................................................................................................... 70–71

PILZ POLSKA SP. Z O.O. TEL. 22 884 71 00, WWW.PILZ.PL ............................................................................................................................................... 61

SEW-EURODRIVE POLSKA SP. Z O.O. TEL. 42 676 53 00, WWW.SEW-EURODRIVE.PL .............................................................................................. 31, 52-53

SIEĆ BADAWCZA ŁUKASIEWICZ – PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP TEL. 22 874 00 00, WWW.PIAP.PL ........................................................................ 56-57, 65, 74–75,76–77, III OKŁ.

WEIDMÜLLER SP. Z O.O. TEL. 22 510 09 40, WWW.WEIDMUELLER.COM ................................................................................... II OKŁ., 82–83

6/2022

89

LUDZIE

FIRMA: AIUT Sp. z o.o.

STANOWISKO: ) @

„N

ajlepszym sposobem na przewidzenie przyszłości jest jej wynalezienie.”. Te słynne słowa Alana Kay’a dobrze opisują zawodową drogę Marka Gabrysia, który od ponad 20 lat związany jest z działalnością firmy AIUT w obszarze Internetu Rzeczy, przemysłowych ekosystemów IT i automatyzacji procesów produkcyjnych. Dziś firma jest największym polskim integratorem systemów automatyki.

Od 2014 r. jako wiceprezes i współwłaściciel AIUT był zaangażowany w działalność operacyjną grupy. Od kwietnia 2021 r. pełni funkcję prezesa zarządu spółki. Do jego zadań należy m.in. definiowanie strategii rozwoju

90

grupy, kierunkowanie tworzenia innowacji oraz powoływanie nowych specjalizacji. Nadzoruje pracę oddziałów firmy w Polsce, Indiach, USA, Kanadzie, Chinach, Niemczech oraz Rumunii, i odpowiada za ekspansję przedsiębiorstwa na kolejne rynki.

Określa siebie przede wszystkim jako inżyniera, którego misją jest rozwiązywanie złożonych problemów klientów z wykorzystaniem zaawansowanych środków technicznych. Jest przekonany, że sukces firmy jest sumą kompetencji i doświadczenia zespołu. Dlatego stale rozbudowuje zakres specjalizacji firmy, tak aby jak najlepiej odpowiadać na aktualne i przyszłe potrzeby rynku. Uważa, że pra-

ca inżyniera to 80 % rzetelnego rzemiosła i 20 % sztuki tworzenia. Pierwiastek kreatywny określa jako niezwykle istotną składową projektowanych rozwiązań, pozwalającą realizować ideę postępu.

Cechuje go otwartość i zdolność wychodzenia poza utarte ścieżki. Wpisując się w paradygmat Przemysłu 4.0, celnie łączy najlepsze praktyki, wiedzę i technologie z wielu obszarów, w tym ITC, sztucznej inteligencji, elektroniki i robotyki.

W kwestii zarządzania niezmiennie wyznaje zasadę „people first”. Promuje bezpośrednie relacje z zespołem, zachęcając do otwartej wymiany opinii.

Jego zdaniem tylko taki model współpracy wewnętrznej wspiera kreatywność i buduje zaufanie, co przekłada się na jakość pracy i sukces projektowy. Szczególnie wysoko ceni przedsiębiorczość, która jest motorem napędowym grupy AIUT. Ideę partnerstwa realizuje również w kontaktach z klientami.

Buduje relacje oparte na zaufaniu, wzajemnym szacunku i otwartym podejściu do dzielenia się wiedzą. Wierzy, że przy projektowaniu systemów przemysłowych kluczowe są synergia rozwiązań oraz elastyczność, rozumiana m.in. jako otwartość na dopasowanie systemu do indywidualnych potrzeb klienta.

Marek Gabryś jest absolwentem kierunku Informatyka na Politechnice Wrocławskiej, gdzie zdobył niezbędną wiedzę techniczną i umiejętności praktycznego zastosowania metod sztucznej inteligencji. Jest autorem i współautorem kilku patentów oraz publikacji w obszarze elektroniki, rozwiązań sensorycznych oraz systemów wspomagania decyzji. Jest też propagatorem integracji środowisk nauki i polskiego sektora przemysłowego oraz współzałożycielem Forum Automatyki i Robotyki Polskiej – FAiRP, organizacji zrzeszającej przedsiębiorstwa aktywnie prowadzące działalność w branżach automatyki i robotyki na rodzimym rynku. Hołduje zasadzie, że współpraca między prywatnymi firmami jest podstawą rozwoju polskiej gospodarki.

AUTOMATYKA

Fot. archiwum prywatne

Marek Gabryś

TACHOGRAFY KOLEJOWE D Pomiar i rejestracja: prędkości, przebytej drogi, pozycji geograficznej oraz sygnałów dwustanowych i analogowych z różnych urządzeń pojazdu.

D Zdalny odczyt parametrów pracy pojazdu.

D Łatwość dostosowania systemu do wymagań użytkownika oraz możliwość późniejszej modernizacji bez konieczności wymiany na nowy.

D Panele operatorskie LCD (od 7“ do 15“) umożliwiają czytelną prezentację parametrów.

D Pomiar i rejestracja prędkości z dokładnością 0,1 km/h.

D Przetworniki prędkości o stopniu ochrony IP68, zakresie temperatury pracy od –40 °C do 70 °C, odporne na wstrząsy i udary.

D Rejestracja danych: w dedykowanych kartach pamięci, umożliwiających nieprzerwany zapis informacji co najmniej 100 dni.

D Dodatkowe moduły diagnostyczne pozwalające na szybką ocenę i diagnostykę stanu czujników pojazdu i sygnałów tachografu.

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. 22 8740 140, 22 8740 231, 667 703 250 e-mail: tachograf@piap.lukasiewicz.gov.pl www.piap.pl

THE FACTORY AUTOMATION COMPANY

100

60

PONAD 100 MODELI ROBOTÓW udźwig do 2,300 kg zasięg do 4,683 mm

Produkty kreowane i wytwarzane w Japonii

MINIMALNE KOSZTY EKSPLOATACJI

MAKSYMALNA PRECYZJA, SZYBKOŚĆ I WYDAJNOŚĆ

lat doświadczenia

27

lat MTBF

ŚREDNI CZAS BEZAWARYJNEJ PRACY dla robota R-2000iB/iC

47

lat MTBF

ŚREDNI CZAS BEZAWARYJNEJ PRACY dla serii CNC Oi-D/F