Automatyka 7-8/2023

Page 1

Szanowni Państwo,

powtarza się sytuacja sprzed roku – na przemian rekordowe upały oraz zimne deszczowe dni. Wierzymy w globalne ocieplenie i staramy się zminimalizować nasz ślad węglowy. Dzisiaj za oknem umiarkowana temperatura, ale słońce wciąż zapewnia dobry nastrój. Z zapałem zabieramy się do pracy, myśląc o tym i kolejnych wydaniach naszego czasopisma.

Za nami coraz więcej targów, konferencji i spotkań. A kolejne odbędą się już wewrześniu i październiku – czasopismo promowane będzie m.in.podczas targów Energetab, Trako, Taropak, Symass & Maintenance, Toolex, Warsaw Industry Week, Energetics oraz innych spotkań branżowych i szkoleń organizowanych przez firmy z nami współpracujące.

Regularnie zachęcamy Państwa do zapoznania się z naszymi stałymi formatami. Oba artykuły redakcyjne – Temat numeru oraz Przegląd sprzętu i aparatury – podejmują aktualną tematykę. Udziela się nam niepokój związany z efektami zmiany klimatu, globalnym ociepleniem. Na szczególną uwagę zasługuje artykuł poświęcony efektywności energetycznej w przemyśle.

Obecniekluczowy jest ogłoszony przez Unię Europejską pakiet przepisów chroniących klimat „Fit for 55”. Prezentujemy bogaty materiał przybliżający tę problematykę. W kolejnym artykule przedstawiamy przegląd rozwiązań wpływających na bezpieczeństwo i komfort pracy operatora w przestrzeni produkcyjnej.

Polecamy najnowszy wywiad, tym razem na temat techniki liniowej. O produkcji komponentów techniki przemieszczeń liniowych, począwszy odprowadnic liniowych na szynach profilowych, przez przekładnie śrubowo-toczne, aż po silniki, a także o planach rozwoju oferty robotowej mówi Werner Mäurer, dyrektor zarządzający firmy HIWIN GmbH, która w tym roku obchodzi 30-lecie działalności.

Stałym Czytelnikom działu Prawo i normy polecamy artykuł o problemach prawnych związanych z usługami oraz rynkami cyfrowymi.

Gorąco zapraszam do lektury!

4 AUTOMATYKA OD REDAKCJI
ałgorzata aliczyńska redaktor naczelna

irma N o eruje rozwiązania zzakresu szeroko rozumianej techniki liniowej. tóre grupy produktowe stanowią kluczową część port olio H W N jest światowym liderem w produkcji komponentów techniki przemieszczeń liniowych, począwszy  od prowadnic liniowych naszynach  profilowych, przez przekładnie śrubowo-toczne, po silniki. Możemy pochwalić się produkcją łożysk liniowych  wszystkich typów, jeśli chodzi o zastosowany element toczny i sposób  jego  prowadzenia, a także profil zastosowanej szyny.

Wzakresie przekładni śrubowo-tocznych H W N jako jedyny na świecie  producent oferuje wykonanie gwintu  rdzenia śruby trzema metodami – szlifowania, łuszczenia i rolowania – w zależności od klasy dokładności, jakiej  wymaga odbiorca. Oferujemy też moduły liniowe różnego typu, ze śrubami  pociągowymi, paskiem zębatym lub  silnikiem liniowym. Na podstawie obliczeń i poprzeanalizowaniu potrzeb  klienta bezpłatnie dobieramy moduł  doaplikacji.

Mówiąc o silnikach, warto zauważyć,  że H W N od początku swej działalności w Polsce, czyli od 2007  r., oferował  silniki liniowe imomentowe.  ktualnie  rozszerzyliśmy asortyment, wprowadzając do swojej oferty serwowzmacniacze oraz silniki serwo różnych mocy  – od 50Wdo1kW– które mogą komunikować się za pomocą protokołu  Profinet.

Oczywiście największym zainteresowaniem cieszą się prowadnice iśruby  pociągowe, ale nie możemy zapominać  o innych produktach znaszej palety,  jak przekładnie falowe H W N Datorker,  systemy wieloosiowe oraz stoły obrotowe iuchylne, szeroko stosowane jako  dodatkowe osie w obrabiarkach sterowanych numerycznie.

ośnie popularność silników liniowych. akie są zalety jednostek liniowych natle rozwiązań obrotowych ednostki liniowe i rozwiązania obrotowe wzajemnie się uzupełniają.  zadko ze sobą konkurują, ponieważ każde  z nich ma zalety specyficzne dla określonych aplikacji. Silniki liniowe znajdują zastosowanie tam, gdzie wyma-

gana jest duża dynamika ruchu. Strach  przed stosowaniem silników liniowych  wynikał przede wszystkim z ceny, jaka  początkowo obowiązywała na r ynku.  ktualnie ceny komponentów silników liniowych drastycznie spadły,  a ich  parametry i możliwości wydatnie wzrosły. Pojawiły się także nowe  rozwiązania, pozwalające na chłodzenie wodą.  ch zastosowanie pozwala  nazwiększenie możliwej do uzyskania  siły ciągłej.

akie branże są głównym odbiorcą rozwiązań N

Nie mamy wyraźnej specjalizacji branżowej. Nasze rozwiązania znajdują zastosowanie we wszystkich dziedzinach  przemysłu, automatyki oraz budowy  maszyn iurządzeń.  ednym z przykładów może być branża obrabiarkowa,  której nasza firma może zaoferować  prowadnice, śruby, łożyska, układy  pomiaru drogi, silniki serwo, silniki  momentowe iliniowe. Do tego należy  dodać gotowe komponenty, takie jak  stoły uchylno-obrotowe, oprawki narzędziowe, a także elementy pomiaru  zużycia nakrętek do śrub pociągowych  oraz sześcioosiowe roboty przemysłowe.  adna obrabiarka skrawająca  dometali, maszyna doobróbki drewna, maszyna pakująca czy układ automatyzacji produkcji nie powstanie bez  użycia elementów, które można znaleźć w portfolio firmy H W N.

Wszędzie tam, gdzie konieczna jest  zmiana ruchu obrotowego na postępowy, gdzie konieczne jest łożyskowanie  ruchu liniowego lub gdzie wymagana  jest manipulacja elementem obrabianym, można spotkać nasze produkty.

zakresem zastosowań produktów  H W N można zapoznać się nanaszej  stronie internetowej www.hiwin.pl,  gdzie prezentowane są konkretne aplikacje dla poszczególnych branż.

Czy produkty rmy tra ają częściej do odbiorców końcowych czy do branży M

łównym odbiorcą produktów H W N  są integratorzy. Staramy się wprowadzać na r ynek nasze rozwiązania  wspólnie ztąbranżą.  azem zbiurami  konstrukcyjnymi klientów pracujemy  nad jak najbardziej efektywnym wyko-

rzystaniem produktów z palety produkcyjnej H W N, wykonując nieodpłatnie  dobór iobliczenia.  lienci mogą zgłosić się donas  ze swoim  problemem,  a inżynierowie H W N na podstawie  formularza projektowego, który wypełnia klient, dobierają odpowiednie  elementy.  ktualnie odbiorcy mogą  także samodzielnie dobrać nasz produkt, opierając się na programach  wspomagających dobór, zamieszczonych nanaszej stronie internetowej.

Do klientów końcowych docierają  głównie nasi autoryzowani dystrybutorzy, którzy dzięki systematycznym szkoleniom także sąwstanie odpowiednio  dobrać produkty H W N.

ak zorganizowana jest dystrybucja Pracujemy głównie z własnymi zespołami sprzedaży, które są wspierane  przez bardzo doświadczoną sieć dealerów w zakresie standardowych produktów, takich jak prowadnice na szynach profilowych iśruby  pociągowe.  WPolsce produkty H W N można kupić  zwracając się donas  bezpośrednio,  za pośrednictwem naszego sklepu  internetowego – po wcześniejszej rejestracji – lub kontaktując się zjednym z naszych autoryzowanych dystrybutorów. Nasz magazyn centralny znajduje  się w Niemczech, więc jeżeli klientowi  zależy na bardzo krótkim czasie dostawy, powinien zwrócić się do dystrybutora, który zwykle ma w magazynie cały asortyment prowadnic  irolowanych śrub pociągowych wraz  z nakrętkami.

aką część port olio rma planuje najintensywniej rozwijać w najbliższej przyszłości

Stale rozwijamy nasze portfolio rozwiązań i nie  chcemy wyróżniać żadnego  produktu. Wszystkie się uzupełniają  i sądla nas istotne. Stawiamy na szeroko pojętą automatyzację.  tego  względu wnaszej palecie znalazły się  takie produkty, jak silniki z komunikacją Profinet oraz Ether T, precyzyjne stoły krzyżowe z dokładnością pozycjonowania nawet do 2 nm, dowolnie konfigurowalne przez klienta  układy  antry bazujące na modułach typu H , przekładnie falowe H W N  Datorker, śruba  all Spline stosowana

25 7-8/2023 ROZMOWA Fot. HIWIN

wrobotach typu S  jako element  osi   oraz wiele innych komponentów, które najłatwiej można wyszukać  nanaszej stronie internetowej.

o ercie N pojawił się sześcioosiowy robot . akie są jego zalety Co zdecydowało o rozszerzeniu o erty o takie rozwiązanie i czy jest w planach rozwijanie o erty robotycznej

Do tej pory dostarczaliśmy rozwiązania  automatyki wruchu obrotowym oraz  układach kartezjańskich.  obota przegubowego opracowaliśmy na r ynek  azjatycki, jako uzupełnienie już oferowanych produktów. Małogabarytowy  robot  605 zapewnia najwyższą wydajność przy minimalnych wymaganiach  przestrzennych. Dzięki bardzo dużej  dokładności powtarzania oraz sztywności ten model sprawdzi się nie tylko  w podawaniu imanipulowaniu małymi  elementami, ale także w takich zastosowaniach, jak montaż precyzyjny czy  gratowanie ipolerowanie obrabianych  przedmiotów w liniach produkcyjnych.

Oferujemy także manipulator sześcioosiowy  605-710- , który dostępny  jest jako osobny komponent mechaniczny i zapewnia łatwą integrację  z układami  sterowania uklientów.  nterfejs H PE F E-DS  oferuje bezpieczne, pracujące w czasie rzeczywistym otwarte złącze komunikacyjne,  z możliwością stosowania dopoziomu nienaruszalności bezpieczeństwa  S -2.Maon także zintegrowane złącze  dla chwytaków elektrycznych ipneumatycznych. Dodatkowa zaleta to szerokie możliwości montażu – ścienny,  stropowy ipodłogowy.

ktualnie trwają prace związane  z wprowadzeniem w Europie szerszej  palety robotów przemysłowych.  większymy ich zasięg iudźwig. W odpowiedzi nadynamiczny rozwój produkcji mikroprocesorów w Europie i na świecie

wprowadziliśmy już na r ynek roboty  wspomagające produkcję tych podzespołów –  WD WS Wafer  obot.

których krajach są w największym stopniu rozwijane i dystrybuowane produkty N

H W N toglobalny koncern z oddziałami na wszystkich kontynentach.  a sprzedaż i rozwój wnaszej części  Europy, wtym  wPolsce, odpowiada  H W N  mbH zsiedzibą w O enburgu.  W Niemczech zlokalizowane są dwie fabryki, laboratoria oraz magazyn  centralny. Towłaśnie w O enburgu powstała koncepcja tak dobrze przyjętych  przez rynek modułów typu H .  ktualnie wniemieckiej fabryce powstają  moduły z różnym typem napędu – śruba pociągowa, pasek zębaty czy silnik  liniowy – oraz różnorodną konfiguracją  prowadnic. Nasz dział rozwoju nie poprzestał na tym, wprowadzając nowy  typ napędu zlistwą zębatą oraz dodatkowe możliwości zestawienia modułów  w układy kartezjańskie. Ponadto został  opracowany specjalny zestaw w zakresie modułu HT, dostępny zelementami napędu i sterowania jako siódma  ośdla robotów, m.in. TM obots czy  Uni ersal  obots. Torozwiązanie aplikujemy także dorobotów innych producentów powcześniejszym wykonaniu stosownych obliczeń.

Czy irma realizuje rozwiązania na zamówienie Tak, wszystkie nasze produkty mogą  być indywidualnie konfigurowane i dopasowane dodanej  aplikacji odbiorcy.  lient madowyboru kilka ścieżek.  Może np. wykonać rysunek śruby pociągowej czy prowadnicy, a mynajego  podstawie przygotujemy ofertę. Może  również sam dokonać konfiguracji,  wykorzystując wtym  celu programy  służące do doboru  ikonfiguracji, dostępne nanaszej stronie internetowej.

Trzecia opcja toprzesłanie nam opisu  aplikacji lub formularza doboru, np.  osi H isilników serwo + dri e. Na tej  podstawie nasi pracownicy, bazując  dodatkowo naprzeprowadzonym wywiadzie, dokonają obliczeń i doboru odpowiednich komponentów.

Czy poza port olio produktowym N rozwija także o ertę usługową jak szkolenia czy konserwacje Tak, nasze produkty wymagają częstych  konsultacji. Dlatego oferujemy szkolenia iusługi  serwisowe, np. takie jak  regeneracja przekładni śrubowo-tocznych. Nasi pracownicy, powcześniejszym umówieniu terminu, mogą dokonać prezentacji bezpośrednio uklienta  z naciskiem  nanajbardziej intersujące  go zagadnienia. Firma H W N dysponuje  także pokazowym stanowiskiem szkoleniowym, tzw.  cademy Truck.  est  to specjalnie  przygotowana olbrzymia  naczepa. Dzięki niej możemy dotrzeć  bezpośrednio do wszystkich zaineresowanych pracowników i zaprezentować  odpowiednie produkty H W N.

ak podsumuje Pan obecność na tegorocznych targach anno er Messe

W tym roku firma H W N  mbH obchodzi  0-lecie działalności. W związku z tym tegoroczna edycja Hanno er  Messe była dla nas szczególnie ważna  i uroczysta. Odwiedziło nas wielu gości z Tajwanu, a także wielu klientów  zcałej Europy.

Targi w Hanowerze gromadzą zawsze wielu odwiedzjących i jak co roku  H W N przygotował bardzo duże stoisko targowe, pokazujące skalę rozwoju  izaawansowania naszych produktów.  Wtym roku jako nowości demonstrowane były moduły serii 100 – HT100   i H 100 , prowadnice toczne na szynie profilowej o szerokości 2 mm, roboty  Wafer  obot razem ze stacjami dokującymi doprodukcji półprzewodników  oraz silniki serwo idri e zkomunikacją  Profinet.  uż teraz zapraszamy na nasze stoisko w przyszłorocznej edycji  targów Hanno er Messe.

ozmawiała

Urszula Chojnacka

U AKTUALNIE
PRACE ZWIĄZANE Z WPROWADZENIEM WEUROPIE SZERSZEJ PALETY ROBOTÓW PRZEMYSŁOWYCH. ZWIĘKSZYMY ICH ZASIĘG IUDŹWIG. 26 AUTOMATYKA
TRWAJĄ
ROZMOWA

e noś

energe c n wprzemyśle

Przygotowywany przez Uni Europejską pakt legislacyjny Fit for 55, który wswoich założeniach pozwoli zmniejszyć tzw. emisje cieplarniane, w tym emisj dwutlenku wgla oconajmniej 55 do 030 r. powoli nabiera ustawowych, realnych kształtów. ajistotniejsze zpunktu widzenia przemysłu b dą zmiany dotyczące unijnego systemu handlu uprawnieniami doemisji EUE . miany wymuszą praktycznie nakażdym przedsi biorstwie wdrożenie procedur związanych zezwi kszeniem efektywności energetycznej iredukcją zużycia energii oraz mediów.

Funkcjonujący od2005 r. unijny  system handlu uprawnieniami  doemisji EUETS opiera się nalimitach emisyjnych. To najważniejsze  unijne narzędzie, dzięki któremu udało  się zredukować emisję gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie  UE o 1%. Pakiet Fit for 55 manacelu  zreformowanie systemu handlu iprzyznawania limitów emisyjnych EUETS.  godnie z unijnymi  dokumentami  nowe przepisy przewidują

objęcie systemem emisji z transportu morskiego, szybsze redukowanie uprawnień  do emisji  istopniowe wygaszanie  bezpłatnych uprawnień dla niektórych sektorów, wprowadzenie poprzez system mechanizmu kompensacji i redukcji  CO2 dla lotnictwa międzynarodowego, wzrost finansowania funduszu modernizacyjnego i funduszu innowacyjnego, zmianę  rezerwy stabilności rynkowej.

Utworzono też nowy odrębny system handlu uprawnieniami doemisji dla budynków, transportu drogowego i paliw wdodatkowych sektorach.  Wramach pakietu Fit for 55 zaproponowana została nowelizacja unijnej  dyrektywy o efektywności energetycznej, zmniejszająca do 20 0 r.  końcowe zużycie energii w Unii Europejskiej o 11,7%  w porównaniu  z prognozami z2020 r.

Wramach działań prowadzących  do zmniejszenia zużycia energii zaproponowana została nowelizacja dyrektywy  ady Europejskiej o opodatkowaniu produktów energetycznych  i energii elektrycznej, której celami są   dos tosowanie opodatkowania  produktów energetycznych ienergii elektrycznej dounijnej  polityki  w dziedzinie energii, środowiska  i klimatu, chronienie i usprawnienie unijnego  rynku wewnętrznego przez uaktualnienie zakresu produktów energetycznych i struktury stawek oraz  przez bardziej racjonalne stosowa-

28 AUTOMATYKA TEMAT NUMERU
Marcin Bieńkowski Rys. 1. Emisja gazów cieplarnianych wUEwedług sektorów 01 . ródło: consilium.europa.eu

TEMAT NUMERU

wytwarzanie energii elektrycznej  i ciepła,  a jednostka kogeneracyjna  wykorzystuje właśnie ciepło powstające podczas wytwarzania energii  elektrycznej. System pozwala osiągnąć bardzo wysoką efektywność  energetyczną i jednocześnie zminimalizować straty energii w porównaniu dosytuacji, wktórej prąd iciepło produkowane sąoddzielnie.  ogenerację zaleca się firmom, które w swoich procesach technologicznych  wykorzystują do zasilania energię  elektryczną iciepło.  o erni c

e no e n o ch n chin ini ch

echno ogic n ch

Wramach zwiększania efektywności energetycznej przedsiębiorstwa  można  przeprowadzić modernizację  jednostek napędowych. Nie jest bowiem tajemnicą, że najwięcej energii

W

wszechobecność silników w przemyśle, powszechne przejście na bardziej  wydajne maszyny może przełożyć  się na znaczne zmniejszenie zużycia  energii iemisji wzakładzie. Wystarczy  wspomnieć, że najnowsze modele  silników charakteryzują się niższymi  o około 15% stratami energii, od tych, które występowały we wcześniejszych  modelach. Mało tego, instalacja napędów ozmiennej prędkości obrotowej może poprawić efektywność  energetyczną systemu napędzanego  silnikiem nawet o 0%, przynosząc  wymierne korzyści w zakresie zmniejszenia kosztów iemisji.

Przykładem takiej globalnej modernizacji jest inwestycja fińskiego giganta sektora drzewnego, Mets   roup.  Firma ta modernizuje i rozbudowuje  największy na świecie  młyn bioproduktów zlokalizowany w miejscowości  nekoski w centralnej Finlandii. Firma

dostarczyła ponad 1000 silników

NAJBLIŻSZYCH LATACH SZYKUJĄ

SIĘ SPORE ZMIANY ZWIĄZANE

Z EKOSYSTEMAMI FUNKCJONOWANIA

PRZEDSIĘBIORSTW, ZWŁASZCZA

POD WZGLĘDEM ROSNĄCYCH

KOSZTÓW ENERGII, KTÓRE MOGĄ

WRĘCZ UNIEMOŻLIWIĆ UZASADNIONĄ

POD WZGLĘDEM EKONOMICZNYM PRODUKCJĘ.

w firmach produkcyjnych zużywają  napędy elektryczne. Według szacunków stanowią one ponad 70 % zużycia energii elektrycznej w przemyśle.  ch mała efektywność może wynikać  z przestarzałej konstrukcji silnika, jak  iniedoskonałych układów sterowania,  atakże z braku opomiarowania parametrów pracy jednostek napędowych.

Modernizacja jednostki napędowej  pozwoli zapewnić jej najlepszą regulację i uzyskać wysoką efektywność,  azatem uniknąć awarii czy przestojów. Oczywiście im sprawniejsze silniki isystemy napędowe tym wyższa  cena, ale również osiągany znaczny  wzrost wydajności.  iorąc pod uwagę

niskiego i średniego napięcia włączając  wto jednostki typuH ,  M , N  oraz  M P, a także ponad 500 przetwornic  częstotliwości niskiego i średniego  napięcia z serii  S 0 onapięciach 00   lub 6 0 ,jak również cztery  chłodzone wodą jednostki typu  S  1000 dosilników głównych pomp wody  zasilającej.  ontrakt zfirmą   opiewał naponad  0mln euro, a szacowane oszczędności w ciągu najbliższych  10lat mają przekroczyć czterokrotność  wydanej kwoty.

cia energii przez systemy napędowe  maszyn iurządzeń jest dużo łatwiejszy, jeżeli w zakładzie do zarządzania  energią wdrożono system EMS (Energy Management System). System ten  składa się zszeregu różnorodnych  czujników pomiarowych oraz narzędzi  programowych dopomiaru,  rejestracji, transmisji oraz analizy parametrów  procesowych, które związane są zezużyciem energii elektrycznej przez poszczególne urządzenia, maszyny, roboty, systemy automatyki i instalacje  technologiczne obecne wzakładzie.

EMS pozwala bardzo szybko wykryć, które maszyny i z jakiego powodu zużywają najwięcej energii. Dzięki  temu systemowi można analizować  możliwości wprowadzenia oszczędności oraz zweryfikować skuteczność  podjętych działań.  ez problemu  sprawdzić można, kiedy oraz w jakich warunkach dana maszyna pracuje najefektywniej oraz kiedy jest najbardziej  obciążona. Na tej podstawie można  już opracować prognozy zapotrzebowania na energię dla całego przedsiębiorstwa.

W analizie sprawności energetycznej przedsiębiorstwa warto też  zwrócić uwagę na wartości wielkości elektrycznych, które określają  jakość napięcia zasilającego.  óżnego rodzaju wahania ispadki napięć,  asymetria przebiegu prądu czy pojawiające się w zasilaniu harmoniczne  mogą być przyczyną dużych strat  mocy, zwłaszcza wwypadku silników  i transformatorów.

o erni c oś ie eni

olejnym istotnym aspektem modernizacji energetycznej przedsiębiorstwa jest oświetlenie. Wydaje się ono  najprostszą zmożliwych  inwestycji  w efektywność energetyczną, niestety w wielu  firmach wciąż korzysta się  zprzestarzałych energochłonnych źródeł światła.

Wybór najwłaściwszych działań związanych zpoprawą efektywności zuży-

owięcej, jeśli oświetlenie jest źle  dopasowane do potrzeb, może pogarszać komfort pracy, anawet zagrażać  bezpieczeństwu pracowników, zwłaszcza tam gdzie mamy do czynienia  z wirującymi elementami.  nwestycja  w oświetlenie  ED to wyjątkowo opłacalny etap modernizacji zakładu, dzię -

34 AUTOMATYKA
e

Rozwiązania IE5 SEW-Eurodrive Silniki

synchroniczne DR2C..

Firma SEW-Eurodrive oferuje gam rozwiązań umożliwiających zwi kszenie efektywności energetycznej. Wśród nich są m.in. silniki synchroniczne serii .., układ nap dowy E performance i rozwiązania ef E.

SILNIKI SYNCHRONICZNE SERII DR2C..

Silniki synchroniczne serii DR2C.. to jeden z modułów rozwiązania IE5, który pozwala osiągnąć większe oszczędności w zakresie zużycia energii. Silniki zostały zaprojektowane z myślą o eksploatacji z falownikiem, a dzięki rezerwom dynamicznym i termicznym zapewniają zrównoważoną pracę oraz redukcję kosztów na przestrzeni całego cyklu życia.

Zalety silników synchronicznych serii DR2C.. Wydajność

Klasa energooszczędności silnika IE5 na podstawie eksploatacji z falownikiem według standardu IEC TS 60034-30-2. Straty energii mogą być nawet o 50 % niższe niż w przypadku klasycznego silnika elektrycznego IE3.

Wszechstronność

Istnieje możliwość łączenia z komponentami systemu modułowego

36 AUTOMATYKA
PROMOCJA

SEW-Eurodrive, z przekładnią lub bez oraz falownikiem decentralnym lub przysilnikowym. Tak powstaje energooszczędna maszyna.

Oszczędność miejsca

Niewielkie zapotrzebowanie na przestrzeń montażową w różnych aplikacjach. Silniki DR2C.. mogą mieć nawet dwukrotnie mniejsze wymiary niż porównywalne silniki asynchroniczne klasy IE3 o tej samej mocy.

Technologia wewnętrznych magnesów trwałych (IPM – Interior Permanent Magnet) w rozwiązaniach klasy IE5 zastosowana w silnikach synchronicznych serii DR2C.. rozszerzyła portfolio silników SEW-Eurodrive o przyszłościowy wariant cechujący się większą wydajnością. Tym samym nasz system modułowy został rozbudowany o modele skonstruowane z myślą o eksploatacji z falownikiem. W porównaniu z klasycznym silnikiem elektrycznym, napędy charakteryzują się większą dynamiką. Ich wymiary mogą być przy tym mniejsze w wielu różnych zastosowaniach przy zachowaniu maksymalnej wydajności.

Silniki synchroniczne serii DR2C.. uzupełniają opracowany przez

SEW-Eurodrive modułowy system silników DR... o warianty w najwyższej klasie energooszczędności IE5 zdefiniowanej w normie TS IEC 60034-30-2.

Przegląd właściwości silników synchronicznych:

• do eksploatacji z falownikiem.

• rozwiązanie systemowe z techniką szaf sterowniczych: falownik MOVITRAC advanced do montażu przysilnikowego, MOVIDRIVE oraz falowniki decentralne MOVIMOT z modułowego systemu automatyki MOVI-C:

• bez enkodera w trybie regulacji ELSM,

• z enkoderem w trybie regulacji CFC,

• z falownikami MOVITRAC LTE-B+ oraz MOVITRAC LTP-B:

• bez enkodera w trybie regulacji PMVC,

• silniki synchroniczne z magnesami trwałymi,

• technologia IPM (Interior Permanent Magnet),

• najwyższa normatywna klasa energooszczędności IE5,

• wysoka sprawność w całym zakresie prędkości obrotowej,

• wysokie rezerwy termiczne,

• wysoka gęstość mocy,

• niskie momenty bezwładności masy własnej skutkują minimalnymi stratami podczas przyspieszania,

• najniższe straty systemowe przy pełnym i częściowym obciążeniu,

• dwie klasy prędkości obrotowych: 2000 min–1 oraz 3000 min–1,

• aktualnie silniki mogą mieć cztery różne wymiary i moc do 3,6 kW,

• dostępna jest pełna oferta akcesoriów i opcji z naszego systemu modułowego silników, w tym hamulce, enkodery, złącza wtykowe itp.

Obszary zastosowania

Silniki DR2C.. mogą być stosowane na całym świecie w różnych aplikacjach.

Transport i logistyka:

• przenośniki taśmowe, w szczególności taśmy sortujące,

• prowadnice rolkowe,

• przenośniki paskowe,

•stoły obrotowe, •stoły nożycowe, •paletyzatory

Technologia produktowa:

• transportery typu skid,

• jednostki obrotowe,

• przenośniki wznoszące,

• pozycjonowanie z prędkością szybką/pełzania.

UKŁAD NAPĘDOWY MOVIGEAR

W ramach tworzenia energooszczędnych rozwiązań firma SEW-Eurodrive oferuje również układ napędowy MOVIGEAR performance, w którym silnik zintegrowany jest z falownikiem. To najbardziej inteligentna, wydajna i oszczędna wersja decentralnej techniki napędowej na rynku – silnik, przekładnia i elektronika sterująca są umieszczone w jednej obudowie. MOVIGEAR performance może pracować w każdej sieci opartej na topologii Ethernet.

Jednostka napędowa MOVIGEAR performance składa się z decentralne-

go falownika, silnika synchronicznego z magnesami trwałymi oraz przekładni. Te trzy główne komponenty zostały zamknięte w kompaktowej obudowie odlewanej z aluminium.

Dzięki zintegrowanemu interfejsowi cyfrowemu przekazywanie informacji o silniku do falownika odbywa się na podstawie tzw. elektronicznej tabliczki znamionowej oraz sygnałów pochodzących ze zintegrowanych czujników. Nie wymaga to jednocześnie dodatkowych nakładów na prace instalacyjne. Komunikacja realizowana jest przez złącza sieciowe, takie jak np. Profinet IO, EtherNet/IP oraz Modbus TCP, jak również zintegrowane cyfrowe wejścia i wyjścia. MOVIGEAR performance jest tym samym idealnym towarzyszem dla dynamicznych aplikacji przenośnikowych.

Nową jednostkę napędową wyróżnia kompaktowość oraz wysoka zdolność przeciążeniowa. Dzięki spełnieniu normy IE5, najwyższej możliwej klasy sprawności energetycznej silnika zgodnie z IEC TS 60034-30-2, jak również maksymalnej wydajności systemowej, zgodnie z IEC 61800-9-2, jednostka MOVIGEAR performance przewyższa dotychczasowe dostępne na rynku rozwiązania.

Obszary zastosowania

Technika transportu bliskiego:

• praca w trybie kontroli prędkości,

• możliwa praca w trybie pozycjonowania, oraz zastosowanie w:

• poziomych systemach transportowych w intralogistyce i obsłudze paczek,

• przemyśle napojowym i spożywczym,

• przemyśle samochodowym,

• przenośnikach bagażu na lotniskach.

Warunki środowiskowe:

•stopień ochrony IP65 według normy EN 60529,

•temperatura otoczenia od –25 °C do +60 °C,

• trwałość oraz wysoki potencjał oszczędności energii,

• sprawność systemu napędowego według IEC 61800-9-2 (Power Drive

37 7-8/2023 TEMAT NUMERU
Fot. EW-Eurodri e

które stanowią podstawę do wystawiania faktur. Narzędzie to pozwala  również na estymację własnych opłat  za energię przy symulowaniu różnych  taryf, dzięki czemu pomaga podjąć decyzję odoborze najodpowiedniejszej  taryfy.

Dla określania jednostkowego zużycia energii lub mediów najednostkę  produktu należy powiązać dane zmonitoringu zinformacjami oprodukcji.  Najlepiej czerpać je automatycznie  zesterownika lub systemu MES, ale  można je również wprowadzać ręcznie. Pozwala to nawyliczenie on-line  wskaźników jednostkowych kosztów  energetycznych wytworzenia produktu  i wyznaczenie jego śladu węglowego,  którego podawanie, jak się wydaje, już  niedługo będzie powszechnym obowiązkiem.

Nie wszystkie odbiory energii dasię  opomiarować, może to być też nieopłacalne przy założeniu pewnej dokładności pomiaru. Pomocą mogą być wtym  przypadku wirtualne liczniki, które  można zdefiniować na podstawie fizycznych pomiarów dostarczanych  doaplikacji. Można więc zadeklarować  wzasadzie dowolną formułę wyliczania  wartości wirtualnego miernika, uzyskując żądane dane pomiarowe, traktowane odtąd narówni ztymi zmierzonymi  naobiekcie.

Firma  S OM nie zapomniała też  okwestii możliwości udokumentowania stanu obiektu. Waplikację wbudowane jest narzędzie raportowania z kilkudziesięcioma wzorcami raportów,  dla których operator definiuje listę użytych zmiennych izakres czasu raportu.  Po wygenerowaniu raport jest dostępny wprzeglądarce www z możliwością  eksportu do plików w różnych formatach (np. PTPi EE,  S ), wydrukowania nadrukarce czy rozesłania dolisty  subskrybentów. Daje to rzetelny wgląd  w dane, nieobarczone błędami ludzkimi i chęcią  poprawienia wizerunku  operatora w oczach kontrolującego  go zwierzchnika.

Trudno wymienić wszystkie możliwości aplikacji, warto jednak wspomnieć oimplementacji strażnika mocy,  możliwości definiowania celów energetycznych czy module kontrahenckim porządkującym w jednej  bazie  wszystkie dane odbiorców, umów itaryf znimi powiązanych.  plikację  si   Energy można też połączyć zaplikacją  technologiczną , służącą do bieżącego nadzoru technologii, sterowania nią  i wykonywania typowych funkcji systemu S D . Upraszcza się wten sposób przepływ danych i zmniejsza liczbę  systemów użytkowanych wzakładzie,  acoza tym idzie koszty ich konserwacji  – same plusy.

ł c nen r ie i o ren o noś plikacje EMS to również narzędzia  ułatwiające przeprowadzanie audytów energetycznych oraz wsparcie przy  ubieganiu się o tzw. białe certyfikaty,  które da się  przeliczyć napieniądze.  Warto więc zainwestować w tego typu  oprogramowanie, ostatecznie przełoży się tonaoszczędności w zużyciu  energii. Toinwestycja o jednym  z najlepszych wskaźników rentowności  O   – zwraca się zwykle w okresie od kilku  do kilkunastu miesięcy.  Pokrótce przedstawiliśmy narzędzie,  które jest  must ha e  dla głównych  energetyków i innego personelu, korzystającego z informacji o zużyciu energii,  rozliczającego produkcję i wyznaczającego ślad węglowy. To polski produkt,  z polskim  wsparciem technicznym.  apraszamy na stronę www.askom.pl  i www.asi .com.pl, gdzie można znaleźć  więcej informacji o systemie  si  i dane  kontaktowe. Specjaliści firmy  S OM  udzielą odpowiedzi na wszystkie nurtujące zainteresowanych pytania.

ASKOM Sp. zo.o.

ul. owińskiego 13, 44-100 liwice

tel. +483 3018100

e-mail: biuro@askom.pl

www.askom.pl

42 AUTOMATYKA TEMAT NUMERU

Redukcja energochłonności

Według raportu „Efektywność energetyczna zakładów przemysłowych” firmy Eurostat, ażjedną trzecią krajowego zapotrzebowania generuje wPolsce przemysł, cooznacza, żenasza gospodarka wciąż wykazuje spore zużycie energii na tle innych państw UE. Jednocześnie rośnie zainteresowanie sposobami obniżania energochłonności wtym sektorze, czego powodem sągłównie skokowe zmiany cen energii iperspektywa transformacji energetycznej.

Wdziałaniachoptymalizacyjnych w artopostawić na monitoringprzepływu i zużyciaenergiioraznośnikówciepła (EMS).Umożliwiająto rozwiązaniafirmyEndress+Hauser,która jestliderem w dziedzinie automatyzacjiprocesów technologicznych.

Eksperci Eurostat szacują, że w przypadkudużych zakładówprzemysłowych konsumpcja energiimoże sięgać nawet 70  %kosztów stałych. Tempo i skala wzrostu cen energii z jednej stronydotkliwieodbijająsięna przemyśle, ale z drugiej –motywują do optymalizacji procesów.

W kierunku zmian

Potencjał optymalizacjiw  zakresie redukcjienergochłonności jest duży, a co istotne – działaniaproefektyw-

nościoweprzynoszą natychmiastowe korzyści. Ograniczanie ilości pobieranej energii redukuje koszty, ale nie tylko. Niebez znaczeniajestrównież fakt, że taka optymalizacjawpływa na poprawęwskaźników efektywności energetycznej, do  czego zobowiązuje nas perspektywatransformacji energetycznej.

Wszystkie te aspekty sprawiają, żetemat sposobówskutecznego oszczędzania stał sięostatniowyjątkowo gorący, z naciskiem na  konieczność zaimplementowaniaodpowiednich rozwiązań w przemyśle. Firmy podejmują szereg działańoptymalizacyjnych, inwestując m.in.w  energooszczędne urządzenia i technologię. – Wszystko to z pewnościąma ogromneznaczenie,jednak im szybciej zrobimy pierwszykluczowy krok, czyli przeprowadzimy komplek-

44 AUTOMATYKA TEMAT NUMERU
PROMOCJA
Wyzwanie dla polskiego przemysłu

sowądiagnozęstanurzeczywistego przepływu i zużycia energiiw procesach produkcyjnych,tym lepszyosiągniemy skutek. To właśnie stratyna sprężonym powietrzu, gazach technicznych czy parze mogą byćnajbardziej kosztowne –podkreśla PiotrHargesheimer,ekspert firmy Endress+Hauser, od lat wiodącej prymw  dziedzinie automatyzacjiprocesówtechnologicznych.

System monitoringu energii jako wsparcie Dużeprzedsiębiorstwa od kilkulat są zobowiązanedo  cyklicznego przeprowadzaniaaudytu energetycznego. Ustawao  efektywnościenergetycznej jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanieenergetyczne i wyzwania klimatyczne. –To zobowiązanienarzuconeprzez przepisy prawa przyniosło sporokorzyściw aspekciezmianypodejściasamychprzedsiębiorstw,które –bazującna wynikachaudytu–mogły m.in.precyzyjniezidentyfikowaćmiejsca wymagająceoptymalizacji.Wprowadzenie systemu monitoringu zużycia energiiw przedsiębiorstwiemożeokazać sięjeszcze lepszymrozwiązaniem, gdyż będzieon dostarczać takiedane na bieżąco, co zwiększaszansęna szybkieznalezienie znaczącychoszczędności–ocenia PiotrHargesheimer.

Endress+Hauserwspiera firmywe wdrażaniusystemów EMS (Energy MonitoringSystem).Polega to na zain-

stalowaniuw przedsiębiorstwieszereguczujnikóww miejscachkluczowych pod względem przepływuenergiii mediów energetycznych, z możliwością włączenia również istniejących już punktówpomiarowych. – W efekcie powstaje sieć czujników,z którychdane są agregowane na  centralnymser werze, a następniepoddawaneanalizie przypomocyspecjalistycznego oprogramowania.Dzięki temu użytkownikuzyskujedokładnyobraz zużycia energiii mediówenergetycznych, czyli np. gazu ziemnego, pary wodnej, wody czy sprężonego powietrza –tłumaczy PiotrHargesheimer.

System EMSprezentuje wyniki w postaciwskaźników efektywności energetycznej. To stanowipodstawę do identyfikacjimiejscwymagających optymalizacjii pozwalapodjąćwłaściwe decyzje. – Wartododać, że ten pier wszykrok,czylipostawienie na  kompleksowy monitoring energii w zakładzieprodukcyjnym,pozwala zmniejszyćzużycieenergiinaweto kilkadziesiąt procent – podkreśla Piotr Hargesheimer.

O Endress+Hauser

Endress+Hauser to światowy lider w zakresie aparatury kontrolno-pomiarowejdlawielubranżprzemysłu,z kompleksowym portfolio obejmując ym rozwiązaniadlawiększościmożliwych pomiarów.

Szwajcarskagrupazatrudnia16 000 pracowników w 125 krajach świata. W Polsceod ponad25  lat jestpartnerem zarównodlawiodących koncernów, jak również dla sektora MŚP, wspierając polskiefirmyi zakłady produkcyjnew cyfrowejtransformacji, optymalizacjiprocesów oraz redukcji wpływuna środowisko.

45 7-8/2023 TEMAT NUMERU Fot. Endress+Hauser
ENDRESS+HAUSER Polska Sp. zo.o. ul. Wołowska 11, 51-116 Wrocław tel. +4871773 0000 e-mail: info.pl@endress.com www.pl.endress.com

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

przycisków funkcyjnych) czy SH- 00  – firmy  rray (wyświetlacz graficzno-znakowy, 20 p rogramowalnych  przycisków).

olejną grupę paneli, na k tórych można sygnalizować operatorowi wystąpienie zdarzeń są panele  mobilne, czyli np. tablety czy smartfony. Mobilna wersja umożliwia  obserwację przebiegu procesu i sterowanie systemem zdowolnego miejsca.  est to s zczególnie użyteczne,  gdy układy automatyki pracują w ekstremalnych warunkach środowiskowych, np. dużym zapyleniu, strefach  zagrożonych wybuchem, wwysokiej lub niskiej temperaturze.  plikacja  na panelu mobilnym powinna być  odpowiednio zabezpieczona przed możliwością sterowania przez nieupoważnione osoby, jednak sygnalizowanie zdarzeń może być dostępne  dla każdego użytkownika. Wśród  tabletów przemysłowych, które  mogą służyć jako panele mobilne są  urządzenia  etac U 10 oraz ruggON  PM-521 firmy Elmark  utomatyka.

n c enie oś ie eni ardzo istotnym czynnikiem wpływającym nabe zpieczeństwo i ergonomię pracy jest prawidłowe oświetlenie przestrzeni produkcyjnej.  e względu na zmienne  warunki pogodowe oraz występowanie pór roku  naturalne światło słoneczne nie jest  wystarczającym źródłem oświetlenia.  oniecznym staje się uzupełnianie

naturalnego światła światłem sztucznym. Właściwie zaprojektowane okna  i świetliki oraz sztuczne oświetlenie  hal produkcyjnych iprzestrzeni magazynowych umożliwia dostrzeganie  ewentualnych zagrożeń i przeszkód  zarówno wtrakcie wykonywania zadań na stanowisku pracy, jak ipodczas przemieszczenia się. Ma więc bezpośredni wpływ na be zpieczeństwo pracowników.

rtykuł 207  odeksu Pracy nakłada na p racodawcę zapewnienie  odpowiednich warunków pracy,  które sprzyjają ochronie ich zdrowia.  Dobranie odpowiednich warunków  oświetleniowych umożliwia znacząco ograniczyć ryzyko wystąpienia  wad wzroku upracowników oraz  korzystanie wpływa na ich samopoczucie, a więc w konsekwencji również na kondycję psychiczną. Oprócz  aspektów związanych ze zdrowiem  i bezpieczeństwem, prawidłowo dobrane i rozmieszczone oświetlenie  bezpośrednio wpływa na efektywność pracy. Wzrasta zdolność koncentracji pracownika, a co się ztym  wiąże także jego wydajność. Większa sprawność wpływa korzystnie  na efektywność. Ponadto zwiększa  się prawdopodobieństwo wykrycia  wad produkcyjnych, w szczególności  dotyczy tozadań wymagających wysokiej precyzji. Odpowiednio zaprojektowana przestrzeń produkcyjna  i jej oświetlenie może wpłynąć na obniżenie kosztów eksploatacyjnych.

or oś ie enie

Przez odpowiednie warunki oświetleniowe należy rozumieć zgodne  z normami zawartymi wdokumencie PN-EN 12 6 6-1 2012 –  Światło  i oświetlenie – Oświetlenie miejsc  pracy –  zęść 1 Miejsc a pracy  wewnętrzach . Warto zwrócić uwagę nakluczowe parametry związane  z oświetleniem.

ednym z nich  jest natężenie  oświetlenia wyrażane w luksach. Natężenie musi osiągać conajmniej 200 l , jego optymalny poziom dobiera się zgodnie z charakterem i stopniem precyzyjności pracy, która jest  wykonywana nadanym stanowisku  produkcyjnym. Przykładowo stanowisko montażu zgrubnego wymaga  natężenia 200 l , dokładnego – 500 l ,  aprecyzyjnego – 750 l . Współczynnik oddawania barw wpływa nawygląd określonego przedmiotu i dl a  warunków przemysłowych powinien  wynosić minimum  0 a  inie przekraczać 100  a .  arwa światła emitowana przez samo źródło  określana jest temperaturą barwową  i wyrażana w elwinach. Temperaturę  barwową można określić jako ciepłą,  pośrednią i chłodną.  ozkład luminancji, czyli miary oświetlenia padającego w danym  kierunku, powinien  być jak najbliższy równomierności.  Należy dążyć do tego, żeby luminancja obiektu, z którym wykonywana  jest praca była większa niż jego bezpośrednie otoczenie.

50 AUTOMATYKA

Nierównomierny rozkład luminancji lub jej nadmiar wpolu widzenia wpływa na p owstawanie zjawiska  olśnienia. Olśnienie może powodować odczucie niewygody oraz zmniejszenie zdolności rozpoznawania  przedmiotu, ponadto wpływa niekorzystanie na ostrość widzenia przez  człowieka oraz sprawność funkcji  oka, tj. akomodacja czy zwężanie źrenicy.  e względu na warunki powstawania wyróżnia się olśnienie bezpośrednie – gdy jaskrawy przedmiot leży  w tym  samym kierunku coobser wowany obiekt oraz olśnienie pośrednie  – gdy jaskrawy przedmiot znajduje się  w polu widzenia, ale wpewnej odległości kątowej odobser wowanego  obiektu. Olśnieniu można zapobiec  odpowiednio osłaniając źródła światła np. świetlówkę oprawą oświetleniową, aokno żaluzjami. Na komfort  pracy na stanowisku pracy wpływa  również tętnienie światła. Objawia  się ono szybkimi, okresowymi zmianami natężenia oświetlenia. W normalnych warunkach tętnienie jest  niedostrzegalne, jeśli jednak wystąpi wpływa nadyskomfort pracowników, powoduje ich dekoncentrację,  może również wywoływać ból głowy.  Pomiary parametrów oświetlenia  powinny być wykonywane cyklicznie  oraz każdorazowo po zmianie układu  pomieszczeń.

ieoś ie enie

Wydawałoby się, żeproces dobierania oświetlenia nie powinien być problematyczny i zajmować zbyt wiele  czasu.  ednak należy mieć na uwadze  wszelkie wskazania zawarte w normach dotyczących oświetlenia.  onkretne modele opraw sąwybierana  napodstawie najważniejszych parametrów. Należy do nich kąt świecenia oprawy.  byt duży, połączony  ze zbytnią wysokością montażu prowadzi dozbytniego rozproszenia, a więc  nieefektywnego oświetlenia  stanowiska pracy.  olejnym parametrem charakteryzującym daną oprawę jest emitowana temperatura barwowa. W warunkach przemysłowych  korzystnym jest stosowanie światła  neutralnego lub białego, zimnego,  które sprzyja zachowaniu skupienia.

Oprawy powinny charakteryzować   się odpowiednim stopniem ochrony  opisanym za pomocą wskaźnika  P.  mwyższy, tym większa potencjalna  odporność oprawy nawilgoć ipył. Wysoka odporność chroni przed  ryzykiem awarii i zwarcia. Punkty  oświetleniowe mogą być montowane  w liniach,  dzięki czemu tworzą ciągi  świetlne. Umieszczone obok siebie  oprawy zapewniają równomierne  oświetlenie hali. Sposób ten stosowany jest głównie w przypadku hal  o małej wysokości.  dy hale są wyższe, korzystne jest użycie lamp, które  oświetlają pola o kształcie okręgu.

ś ie enie r ne Temat oświetlenia w przemyśle wiąże  się również z oświetleniem awaryjnym, które wpływa na ochronę życia  izdrowia pracowników. Obejmuje  ono oznaczenie dróg awaryjnych zarówno przy zasilaniu podstawowym,  np. p odczas ewakuacji spowodowanej np.alarmem  bombowym, jak  i przy jego braku. Oświetlenie awaryjne wskazuje kierunek ewakuacji oraz  oświetla drogi ewakuacyjne, zapewniając bezpieczeństwo w przypadku  wystąpienia pożaru czy działań terrorystycznych.

ero nic e

Służby utrzymania ruchu, automatycy, elektrycy i ser wisanci często  spotykają się podczas prac konserwacyjnych iserwisowych z problemem słabego oświetlenia miejsc, w których pracują. Dużym problemem jest

niedoświetlenie szaf sterowniczych,  wktórych umieszczo wiele komponentów związanych z automatyką.  onieczne jest doświetlanie wnętrza  szaf dla zwiększenia efektywności  i przyspieszenia wykonywania czynności. Niedostateczne oświetlenie  zewnętrzne jest uzupełniane dedykowanymi lampami umieszczonymi  wewnątrz szafy sterowniczej.

W swoim bogatym portfolio firma  stat malampy zróżnymi wartościami strumienia świetlnego, mocami  źródła, długościami, szerokościami,  wysokościami, źródłami zasilania.  omponenty w zależności od modelu mają włącznik lub czujnik ruchu, który aktywuje oświetlenie w sposób automatyczny odrazu pootwarciu drzwi szafy.  stat proponuje swoim klientom lampy montowane na k lipsy,  magnesy lub śruby, istnieje również  możliwość wyboru komponentów  przygotowanych dołączenia kaskadowo. Ponadto firma ma ws wojej  ofercie wszelkie niezbędne akcesoria montażowe oraz kompatybilne  wyłączniki drzwiowe nadające się  do modeli lamp ztradycyjnym włącznikiem. Oferta obejmuje lampy  ED  oraz fluorescencyjne.

W oświe tlenie dedykowane  downętrz szaf sterowniczych można  również zaopatrzyć się, korzystając  zoferty firmy Phoeni   ontact.  ampy  P D klasy  00 zapewniają szerokozakresowe zasilanie, w związku zczym łatwo dostosować jedo każdej aplikacji. Możliwy jest montaż na śruby i magnes,  asterowanie lampą może

51 7-8/2023
APARATURY
PRZEGLĄD SPRZĘTU I
Fot. anner Engineering, Werma, W

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

Wśród oświetlaczy dedykowanych  systemom wizyjnym można odnaleźć  komponenty pierścieniowe, liniowe,  współosiowe oraz punktowe. Wyróżnia się oświetlacze, które pracują  w tr ybie ciągłym oraz takie, których  działanie jest zsynchronizowane  zkamerą. Oświetlacze klasyfikuje się  również ze względu na emitowane  światło. W ten sposób można wyróżnić oświetlacze  ED,  uorescencyjne,  halogenowe, strukturalne oraz z lampą  żarzeniową.

odbywać się za pomocą czujnika ruchu lub wyłącznika drzwiowego. zęsto występuje potrzeba oświetlenia wnętrza maszyny dla zwiększenia komfortu pracy jej operatora.  Dotyczy to m.in. obrabiarek.  ampę  dedykowaną w tym celu, w wykonaniu  przeciwwybuchowym można znaleźć  w ofercie firmy Dackpol. Świetlówka

E- ED-E 006  ma sześć zintegrowanych modułów  ED i jest wykonana w odpornej  nawstrząsy obudowie  poliwęglanowej. Występuje w pięciu wersjach w zależności od napięcia zasilania.

i ne

ie enie

Nowoczesne procesy produkcyjne  korzystają zdobrodziejstw płynących zistnienia systemów wizyjnych.  Niezbędnym elementem do prawidłowego funkcjonowania systemów  wizyjnych jest odpowiednio dobrane oświetlenie. Ogólne oświetlenie hali  często okazuje się niewystarczające  ikonieczne staje się doświetlanie.  Oświetlenie dodatkowe umożliwia  przetwarzanie obrazu bez zniekształcania, tym samym sam system wizyjny zyskuje na zwiększeniu stopnia niezawodności.

Wzależności od dostępnej przestrzeni oraz charakteru zadania, które  realizuje system wizyjny producenci oferują różnorodne typy oświetlaczy. Oświetlacze  Dark Field  sprawdzają się w zadaniach polegających

nadetekcji drobnych zniekształceń,  zanieczyszczeń i zarysowań.  adany  element umieszczany jest w otworze oświetlacza, który zawiera od wewnętrznej strony rząd diod  ED.  Te oświetlają obiekt wiązkami światła  rozchodzącymi się równolegle do jego  powierzchni lub pod niewielkim kątem  do jego płaszczyzny.

W przypadku elementów przeźroczystych lub półprzeźroczystych stosowane jest podświetlanie ich od spodu.  Możliwa jest jednoczesna detekcja  rys, żłobień idefektów strukturalnych.  Oświetlacze typu  acklight  sprawdzą  się również przy kontrolowaniu konturów obiektów nieprzeźroczystych.  est  to chętnie stosowany sposób oświetlania wspomagający systemy wizyjne,  ponieważ przetwarzanie obrazu jest  dwuwymiarowe oraz dwuwartościowe.

ałą gamę oświetlaczy dedykowanych dosystemów wizyjnych można  znaleźć m.in. w ofercie firmy  allu .  Można wybrać spośród komponentów  wykorzystujących światło czerwone,  białe, podczerwień oraz promienie  laserowe. Przykładowo oświetlacze  typu  acklight  występują w12 wersjach o wymiarach pola świetlnego  od25 × 25mmdo 00 × 200 mm i wykorzystują światło czerwone lub podczerwień. Występują w wariantach  ze stali nierdzewnej, a stopień ochrony  ich obudowy to P5 lub  P6 .

Firma  oferuje listwy ipierścienie świetlne współpracujące z systemami wizyjnymi. Dostępne są kamery  nawet z 6 wbudowanymi diodami  świetlnymi.  ażda z lamp  może emitować światło wczterech kolorach  jednocześnie. Umożliwia to osiąganie  prawidłowego kontrastu, koloru i intensywności dostosowanych dodanej aplikacji. Firma  ogne  oferuje różnorodne systemy wizyjne dedykowane  do konkretnych zastosowań, które

52 AUTOMATYKA
e

inno c n e o er c n dla automatyki przemysłowej i IIoT

Przełomowy system operacyjny

Weidm ller u- dla automatyki przemysłowej i o opiera si naotwartych, uznanych standardach, takich jak inu , technologia kontenerowa czy

P U i umożliwia integracj różnych aplikacji. zi ki temu można gołatwo rozbudować. Wspiera też inżynierów automatyków w tworzeniu systemów dostosowanych dopotrzeb idost pnych przez przeglądark internetową, zapomocą przyjaznego dla użytkownika środowiska programowania. zi ki temu zapewnia użytkownikom niezależność, elastyczność igotowość naprzyszłe zmiany.

Technologie  T i OT były  kiedyś  odrębnymi dziedzinami  podczas gdy technologia informacyjna odpowiada zasystemy danych,  technologia operacyjna obejmuje  sprzęt ioprogramowanie do sterowania  izarządzania systemami w przemyśle  wytwórczym iprocesowym. Wraz z rozwojem branży przemysłowej w duchu koncepcji Przemysłu  .0, w ostatnich latach świat OT zaczął łączyć się zeświatem  T, a branża narażona jest na coraz  większą liczbę bodźców, które znacznie  przyspieszają tę fuzję.  yfryzacja, technologie chmurowe i brzegowe, sztuczna inteligencja i Przemysłowy  nternet  zeczy ( oT) wpływają na technologię operacyjną, rozwijając się w coraz  szybszym tempie. – Do 2025 r.w użyciu będzie conajmniej  0miliardów urządzeń  oT – szacuje  ndreas Ho mann,  wiceprezes  usiness Unit  utomation  w Weidm ller  nterface.

Dzięki sieciowaniu i cyfryzacji procesów ażdokrawędzi sieci, przedsiębiorstwa zyskują decydujące przewagi  konkurencyjne  przejrzyste i aktualne  informacje, dużą elastyczność procesów, możliwość podejmowania przyszłościowych decyzji, a tym samym  oszczędność czasu i kosztów oraz –  co równie ważne – poprawę jakości  procesów.

Prowadzi to nie  tylko dowykładniczego wzrostu ilości danych, ale  także do przeniesienia dotychczas  scentralizowanych funkcji  T i procesów decyzyjnych na zdecentralizowane komponenty brzegowe. Wymaga to cyfrowego sieciowania wielu  różnych systemów i rozwiązań. To,  co wydaje się korzystne w teorii, jest  również bardzo korzystne w praktyce,  ale wdrożenie nie jest – jeszcze – takie  proste. Dzieje się tak dlatego, żewiele korzyści, jakie może zaoferować zintegrowana inteligentna fabryka w zakresie elastyczności, kosztów i efektywności energetycznej, nie może być  wykorzystanych ze względu nasystemy automatyki specyficzne dla danego producenta.

Warunek wstępny udanego wdrożenia rozwiązania narynku wramach  T, czyli kompatybilność zsystemami  innych firm, jest daleki od standardu  obowiązującego w OT  użytkownicy  często muszą radzić sobie zniekompatybilnością własnych rozwiązań oraz  kosztowną konserwacją imodernizacją  systemów. W ostatnich miesiącach wiele firm przekonało się również, że ich indywidualne rozwiązanie daje bar-

58 AUTOMATYKA RYNEK
r
r
ne r eni
ego e e ni
e g on renc n
PROMOCJA
twórz si naprzyszłość zu- łatwym dorozbudowy, przyjaznym dla użytkownika iopartym nasieci systemem operacyjnym automatyki przemysłowej. u- łączy zesobą przemysłowe o i automatyk , partnerów zich użytkownikami, chmur zdanymi iekosystemy przemysłowe

dzo małe możliwości prostej zmiany  na komponenty innego producenta  w przypadku zakłóceń w globalnym  łańcuchu dostaw.

–  mbardziej światy  TiOTsię przenikają, tym większe jest pragnienie użytkowników, aby przełamać tę zależność.  Dzięki u-OS Weidm ller oferuje użytkownikom otwartą, elastyczną i niezależną platformę oprogramowania  dla  oT iautomatyki – mówi  ndreas  Ho mann, podsumowując wymagania  klientów. System u-OS łączy stabilność  rozwiązań automatyki zpotencjałem

oT w jednym urządzeniu i oferuje inżynierom automatyki oraz programistom

T otwarte ielastyczne rozwiązanie,  które ułatwia cyfrowe połączenie szerokiej gamy systemów wsieć.

hociaż istnieją już kompleksowe  platformy automatyzacji, użytkownik  musi również orientować się w specyfikacjach dostawcy. Przykładowo bardzo  trudno jest zintegrować rozwiązania  pochodzące oddostawców zewnętrznych. u-OS opiera się nawykorzystaniu otwartych, ustalonych standardów,  takich jak  inu , technologia kontenerowa oraz OP  U i umożliwia integrację aplikacji Weidm ller, aplikacji  własnych lub aplikacji pochodzących  oddostawców zewnętrznych. To czyni  użytkownika niezależnym i gotowym  naprzyszłość, ponieważ może polegać  nadostawcach zewnętrznych, którzy  również oferują platformy automatyzacji lub aplikacje.  inu  jako otwarty  standard jest zatem warunkiem wstępnym, ponieważ łączy w sobie cechy niezbędne do zastosowania wśrodowisku  automatyki  doskonałe możliwości  w czasie rzeczywistym, dużą społeczność usługodawców ideweloperów  oraz łatwą optymalizację, a wrazie  potrzeby adaptację kodu open-source.

niero i rogr o ch

Technologia kontenerów jako otwarty standard umożliwia użytkownikom łączenie wjeden  pakiet aplikacji  ze wszystkimi jej zależnościami. Ozna-

cza to, żenawet złożone wersje oprogramowania mogą być dostarczane  automatycznie i szybko. Eliminuje  to wiele źródeł błędów podczas instalacji iaktualizacji, skraca czas ioszczędza  koszty. Menedżer aplikacji stosowany  przez u-OS umożliwia łatwą konfigurację systemu w celu dostosowania  go dospecyficznych potrzeb klienta,  bez programistycznej wiedzy.

OP  U (open  platform communications unified architecture) tootwarty protokół komunikacji przemysłowej,  który zapewnia niezależną od platformy, niezawodną i bezpieczną wymianę informacji pomiędzy urządzeniami  różnych producentów.

orzystając z tych otwartych standardów, u-OSumożliwia działanie  na swojej platformie programowej  systemów uruchomieniowych innych  firm. Przykładem jest  oDeSyS, największy niezależny od producenta  ekosystem w automatyce przemysłowej.  oDeSyS to niezależny od sprzętu  system programowania do tworzenia  i planowania projektu, dokumentacji,  wizualizacji ikonfiguracji aplikacji sterujących. Ponadto zintegrowane środowisko uruchomieniowe u-create web  Weidm ller zapewnia prostą inżynierię  bez znajomości programowania.

matyki przemysłowej oraz  oT. System  operacyjny u-OS umożliwia połączenie  różnych światów przemysłowych bez  komplikacji – np. Procon-Web, wysokowydajne oprogramowanie dowizualizacji firmy Weidm ller, można łatwo  zainstalować jako aplikację na otwartym systemie sterowania.

System u-OS łączy  ndustrial  oT  z automatyką, partnerów z ich użytkownikami, chmurę zdanymi i ekosystemami przemysłowymi. Użytkownicy, którzy  stawiają naautomatykę open-source,  a nie  nasystemy własnościowe, czerpią z tego korzyści na kilka sposobów.  Mogą stać się bardziej produktywni, elastyczni iwydajni, korzystając z otwartej,  cyfrowej sieci. – To przekłada się również na koszty operacyjne i ostatecznie  na konkurencyjność. Dlatego nowy system operacyjny u-OSbędzie w przyszłości stanowił podstawę dla wszystkich  komponentów  oT i automatyki firmy  Weidm ller.  ażde urządzenie ma zainstalowane oprogramowanie, które  umożliwia łatwy dostęp doświata  T iOT. Możliwość rozbudowy pozwala  naszym odbiorcom, apotem ich klientom, stworzyć system dostosowany  dopotrzeb i oparty na sieci.  Wszystko  możesz – nic nie musisz – podsumowuje  ndreas Ho mann, wiceprezes  usiness Unit  utomation.

plikacje – firmy Weidm ller, dostawców zewnętrznych lub własne użytkowników – mogą być wykorzystywane doelastycznego dodawania nowych  funkcji i otwierania całego świata auto-

59 7-8/2023 RYNEK WEIDMÜLLER Sp. zo.o. ul. grodowa 58, 00-876 Warszawa tel. 510 0 40, fa 510 0 41 e-mail: biuro@weidmuller.com.pl www.weidmuller.pl
o
ni c i i e n r eni
on ener ie r
n i i c i i i c o
Fot. Weidm ller
terowniki P u-control 000 i 3000 i 4000 modułowe sterowniki P doautomatyki przemysłowej iaplikacji o zsystemem operacyjnym u-

Silniki miniaturowe jako siła napędowa intralogistyki

Dysponowanie odpowiednimi konstrukcjami transportowymi intralogistyce to kluczowy warunek, jaki muszą spełnić wszystkie branże, aby wytrzymać presj zestrony konkurencji. Podstawą stosowania tych rozwiązań jest wszechstronna automatyzacja, której nie udałoby si osiągnąć bez całej armii pot żnych silników miniaturowych.

Wwielu przypadkach silniki miniaturowe muszą uwalniać ogromne siły wbardzo  ograniczonej przestrzeni, pracować  niezawodnie również w trybie ciągłym  lub przerywanym, a często wykonywać  zadania związane zpozycjonowaniem  wymagającym precyzji. Skuteczność  systemów napędowych firmy F UH E  została sprawdzona w wielu różnych zastosowaniach, odsortowania, przez transport, po szeroki zakres  rozwiązań związanych zrobotyką.

Transport i sortowanie

Produkty transportowane nataśmach  transportowych iprzenośnikach rolkowych są rozdzielane i przenoszone  na właściwe tory robocze za pomocą  zwrotnic, klap lub prowadnic. Prędkość  systemów automatycznego sortowania jest kluczowym czynnikiem nie tylko w dużych magazynach, gdzie takie  systemy przenośników transportują tysiące opakowań na godzinę.  wrotnice  muszą zostać ustawione wodpowiedniej pozycji w ułamku sekundy.  adanie toczęsto wykonują silniki miniaturowe D zukładem komutacji zgrafitu  połączone zodpowiednimi przekład-

niami (fot. 1).  ch system komutacyjny jest bardzo trwały i dostosowany  przede wszystkim do dynamicznych,  wysokowydajnych zastosowań wtrybie  start stop, co jest wymagane w automatycznym sortowaniu.

Autonomiczne roboty logistyczne

utonomiczne i niezależne roboty logistyczne stanowią kluczowy element  ntralogistyki  .0.Służą głównie do magazynowania oraz usuwania iprzygotowywania artykułów do wysyłki. Standardowa jednostka zbudowana  zkolumny podnoszącej oraz chwytaka, stosowana wautonomicznym robocie do zadań logistycznych (fot. 2),  zawiera układ napędowy składający się  zser womotorów bezszczotkowych D   ze zintegrowanym kontrolerem ruchu  oraz przekładnią planetarną. W przypadku kolumny podnoszącej, połączenie to zapewnia precyzyjne pozycjonowanie podczas magazynowania  lub pobierania – wszystko towwarunkach stałej pracy zciągłymi zmianami  obciążenia. Pełna jednostka napędowa  waży zaledwie  00g,dzięki czemu stosowanie przeciwwagi nie jest koniecz-

60 AUTOMATYKA RYNEK
PROMOCJA
Fot. 1. ntralogistyka wymaga pot żnych silników miniaturowych, które cz sto muszą uwalniać ogromne siły wograniczonej przestrzeni, działać niezawodnie nawet wtrybie ciągłym, jak również realizować precyzyjne pozycjonowanie

ne nawet przy pełnym wysunięciu  chwytaka. Serwomotory bezszczotkowe D są również bardzo kompaktowe – ich średnica wynosi tylko  2mm,  a długość –  5, mm. Dzięki temu można uzyskać niezwykle spłaszczoną konstrukcję chwytaka, umożliwiającą podnoszenie paczek przechowywanych tuż nad poziomem podłoża. Pozwala  to optymalnie wykorzystać drogie powierzchnie magazynowe.

c noś

w procesie produkcji

Elastyczny transport wprocesach  produkcyjnych gwarantują często  wybierane w tym celu automatycznie  sterowane pojazdy ( ). Ważną rolę  odgrywa tutaj technologia napędowa  firmy F U H E , np. bezszczotkowe serwomotory D sąodpowiednie  donapędzania kół, przy czym moc  silnika może być przenoszona nakoła  za pośrednictwem przekładni planetarnych i pasów napędowych (fot.  ).  Enkodery serii  E -102  są wbudowane  bezpośrednio wser womotory w celu  precyzyjnego wykrywania pozycji.  Magnetyczne enkodery przyrostowe,  dostępne w wersjach o różnej rozdzielczości, mają kanały indeksujące  dookreślania obrotów wału napędowego oraz znormalizowany elektroniczny interfejs.  ozdzielczość, kierunek obrotu oraz szerokość i pozycję indeksu można welastyczny sposób  dopasować do zastosowania.  ontroler ruchu steruje serwomotorami  i komunikuje się zukładem  sterowania. Mikronapędy są również wykorzystywane w mobilnych platformach  robotów, które poruszają się całkowicie  niezależnie w halach  przemysłowych  bez żadnych systemów wspomagających prowadzenie.  ch wysoka gęstość  mocy (fot.  ) jest szczególnie widoczna  w modułach kół.Niewielkie systemy  napędowe F U H E  można więc  spotkać wprawie wszystkich obszarach  intralogistyki.

FAULHABER POLSKA Sp. zo.o.

ul. órki 7,60- 04 Poznań

tel. 61 78 7 53

e-mail: info@faulhaber.pl

www.faulhaber.com

61 7-8/2023 RYNEK
Fot. Faulhaber, Magazino, Prolynk, Evocortex Fot. 2. obot dozadań logistycznych U topołączenie autonomicznych nap dów irobotyki Fot. 3. ały wózek transportujący komponenty wprocesie produkcji. Użytkownicy zyskują elastyczne możliwości wzakresie zbliżania si dostanowisk obróbki imontażu Fot. 4. oduły zkołami ecanu ospecjalnym kształcie umożliwiają manewrowanie wwielu kierunkach. oboty złatwością radzą sobie nawet napodjazdach

Tachograf serii TC-XXXP

ieć adawcza ukasiewicz

Przemysłowy nstytut utomatyki i Pomiarów P P produkuje tachografy elektroniczne typu P, które mierzą i rejestrują pr dkość pojazdu szynowego, czas bieżący oraz przebytą drog . ogą również rejestrować sygnały dwustanowe w standardzie 16wejść i analogowe standardowo dwa wejścia przychodzące z urządzeń i mechanizmów pojazdu np. zamkni cie drzwi, załączenie hamowania iinne oraz generować sygnały napodstawie różnych zdarzeń zaistniałych wpoje dzie, takich jak przekroczenia określonych pr dkości progowych lub przebytej drogi, przez załączenie lokalnych przeka ników lub przeka ników wmodułach wyniesionych.

Dzięki zastosowaniu modułu  PS  tachografy serii T - P mogą  rejestrować położenie geograficzne pojazdu oraz prędkości według  systemu  PS, możliwa jest również  synchronizacja z sygnałem  PS daty  iczasu tachografu.

Symbol   wnazwie typu oznacza  zakres pomiarowy prędkości kabinowego wskaźnika prędkości. Wykonywane  są wersje T -1 0P i T -160P, T -200P,  T -250P.  ejestracja prędkości odbywa się w zakresie do 00 km h,niezależnie od wykonania kabinowych  wskaźników prędkości. Prezentowany  zestaw urządzeń służy do budowy  zaawansowanych systemów rejestracji  danych telemetrycznych wpojazdach  szynowych, a także pozwala na integrację zsystemami sterowania pojazdem.  Ponadto umożliwia rozbudowę systemu poprzez dołączenie dodatkowych  modułów domagistrali  N.

Przy opracowywaniu tachografów  duży nacisk położono na możliwość  szybkiej i łatwej diagnostyki systemu.

est ona możliwa dzięki dołączeniu  dosystemu modułu T - P – Monitor US , który pozwala naśledzenie  wszystkich danych procesowych, występujących namagistrali tachografu  (czyli parametrów jednostki centralnej i modułów rozproszonych) zapomocą komputera P dołączonego do  systemu.

o i i ł ni W podstawowej wersji tachograf typu  T - P składa się z jednostki centralnej umieszczonej w bezpiecznym  miejscu w pojeździe szynowym, przetwornika prędkości zamocowanego  na piaście  koła, kabinowych wskaźników prędkości umieszczonych wpolu  widzenia maszynisty oraz co najmniej

jednego modułu rejestratora danych.  mpulsy zprzetwornika drogi przetwarzane sąprzez układ mikroprocesorowy na wartość prędkości, zuwzględnieniem średnicy koła jezdnego pojazdu  i liczby impulsów przypadających najeden pełny obrót koła.

ednostka centralna wytwarza sygnał do sterowania kabinowych wskaźników prędkości iprzesyła godonich  cyklicznie za pośrednictwem magistrali  N. Dodatkowo wytwarza inne  sygnały sterujące pracą różnych układów zapośrednictwem magistrali  N,  wzależności od jej konfiguracji (według  specyfikacji użytkownika) i różnych  zdarzeń zaistniałych wpojeździe.

Wszystkie niezbędne informacje  (wraz z cechą czasu) rejestrowane  są ws posób ciągły w m odułach  T - P –  ejestrator Danych, produkowanych przez  ukasiewicz – P P.  Należą do nich takie sygnały, jak prędkość pojazdu, droga, sygnały analogowe, sygnały impulsowe, atakże stan  wejść i wyjść – zarówno wewnętrznych  jednostki centralnej, jak i rozproszonych.  eśli zastosowano moduł  PS,  rejestrowana jest pozycja geograficzna  pojazdu, atakże prędkość według systemu  PS. Na r ysunku 1przedstawiono  poglądowy schemat budowy systemu  woparciu omoduły systemu T - P,  kabinowe wskaźniki prędkości oraz  moduły rozszerzeń  O. Poszczególne moduły systemu dołączane  sądomagistrali tachografu zapomocą  dwuprzewodowej magistrali cyfrowej  N, gruntownie sprawdzonej wprzemyśle samochodowym. Dodatkowo  w przewodzie magistrali cyfrowej  wprowadzono zasilanie 2 D .  ozwiązanie toznacznie  upraszcza projektowanie i montaż poszczególnych  urządzeń naobiekcie.

64 AUTOMATYKA RYNEK
PROMOCJA

dwa izolowane galwanicznie wejścia impulsowe – przeznaczone  dowspółpracy zprzetwornikiem  prędkości, pozwalające naokreślenie kierunku jazdy, diody sygnalizacyjne pozwalające  naszybką ocenę pracy podstawowych modułów urządzenia.

Moduł rejestratora danych Moduł rejestracji danych rejestruje  sygnały wysyłane zjednostki centralnej iopcjonalnie innych elementów  systemu dostępnych na magistrali

N tachografu. Odczyt danych możliwy jest z komputera P za pośrednictwem interfejsu US .  ejestrator  powinien  być umieszczony w pojeździe w bezpiecznym miejscu w pobliżu jednostki centralnej ipowinien być  zabezpieczony przed dostępem osób  niepowołanych. Włączany jest dosystemu za pomocą modułu T - P  –  niazdo Pamięci. Wtym module odbywa się rejestracja wszystkich parametrów pracy systemu, takich jak informacja oprędkości idrodze  przebytej przez pojazd, informacja o stanie wejść wyjść jednostki centralnej i modułów rozproszonych typu  O, informacje opoziomie wejściowych  sygnałów analogowych jednostki centralnej i poziomie sygnałów  analogowych modułów rozproszonych, informacje opoziomie wejściowych  sygnałów analogowych modułów  rozszerzeń, informacje o aktualnym numerze  pociągu, informacje o Dmaszynisty, informacje o pozycji  geograficznej  pojazdu iprędkości według  PS –  jeśli zastosowano w systemie moduł

T - P- PS, inne informacje, w zależności  odkonfiguracji systemu iwymagań  użytkownika.

ażdy z parametrów rejestrowany  jest z cechą czasu. Po podłączeniu  dosystemu z zegarem jednostki centralnej sterownik synchronizuje swój  wewnętrzny zegar.

Wzależności od pojemności pamięci wykonywane sądwa typy rejestratorów – opojemności  i .

Pojemność pamięci rejestratora  w dniach  lub godzinach uzależniona  jest od liczby  rejestrowanych informacji i rozdzielczości w czasie, z jaką  te informacje są zapisywane. Średnio  dla modułów opojemności  możliwy jest zapis informacji do 110 dni,  natomiast dla modułów opojemności   – 55dni.  Po zapełnieniu pamięci najstarsze informacje są usuwane,  aw ich  miejsce zapisywane sąnowe. Maksymalna liczba tego typu modułów  wsystemie tachografu tocztery. Oznacza tomożliwość tworzenia systemów  oredundantnym charakterze zapisu  informacji.

Moduł – gniazdo pamięci

niazdo pamięci tomoduł pozwalający na swobodne włączanie do systemu  iwyłączanie. Powinien być umieszczony wpobliżu pulpitu maszynisty.  est  to pasywny element realizujący jedynie  bezpieczne włączanie i wyłączanie modułu pamięci.

Wzależności od wykonania pojazdu  zaleca się stosowanie kilku modułów  gniazda pamięci wnastępującym rozmieszczeniu

przy  każdym pulpicie sterującym  pojazdu (ewentualnie wkażdej kabinie) – możliwe będzie wówczas  swobodne włączanie i wyłączanie

modułów rejestrujących dla maszynistów, w zależności od tego,  która kabina (pulpit) jest aktualnie  używana, w miejscu  dostępnym jedynie  dla obsługi technicznej pojazdu, np.mała skrzynka zamykana  naklucz – wtym miejscu może być  wpięta zapasowa pamięć realizująca  rejestrację danych w tr ybie ciągłym.

Przetwornik prędkości

Przetwornik częstotliwości to element, zapomocą którego realizowany  jest pomiar prędkości. Mocowany jest  dopiasty koła iwytwarza impulsowy  sygnał oczęstotliwości proporcjonalnej do prędkości pojazdu szynowego  dla układu pomiaru prędkości idrogi jednostki centralnej tachografu

T - P.

Przetwornik ma klasę  szczelności  P67. Możliwe są różne wykonania  ze względu nasposób  połączenia  mechanicznego z maźnicą pojazdu  (zabierak mimośrodowy lub zabierak  centralny), a także ze względu naliczbę impulsów na jeden obrót (standardowo  ,16,  2, 6 , 12  imp. obr.).

Wskaźnik prędkości

Wzależności od zapotrzebowania producent może dostarczyć kilka rodzajów  wskaźników prędkości.  omunikacja  pomiędzy każdym z nich a jednostką centralną tachografu odbywa się  za pośrednictwem magistrali cyfrowej  N (zwyłączeniem wskazówkowego  wskaźnika prędkości – tam komunikacja realizowana jest za pośrednictwem konwertera  N S- 22).  ażdy  ze wskaźników wyposażono wopcję regulacji podświetlenia tła, w celu dobrania najkorzystniejszych parametrów  względem oświetlenia wkabinie.

ogometryczny wskaźnik  prędkości

ogometryczny wskaźnik prędkości  to klasyczny wskazówkowy wskaźnik  prędkości.

Wskaźnik prędkości  D

Wskaźnik prędkości  D jest zbudowany woparciu oczytelny wyświetlacz.  Oprócz wyświetlania prędkości możliwy jest również odczyt bieżącej daty

66 AUTOMATYKA
RYNEK
Fot. 1. ogometryczny wska nik pr dkości Fot. 2. Wska nik pr dkości zpanelem operatora

iczasu, przebiegu pojazdu, a także numeru maszynisty i pociągu.  aletą tego  typu rozwiązania jest wysoka ergonomia iczytelność oraz brak elementów  mechanicznych.

Wskaźnik prędkości  zpanelem operatora Podobnie jak wcześniej zaprezentowany wskaźnik, także wskaźnik prędkości  zpanelem operatora jest elementem  prędkościomierza wskazującym prędkość nawyświetlaczu  D. Dodatkowo  wyposażono gowmoduł panelu operatora umożliwiający wprowadzanie  nastaw ipodstawowych parametrów  zpoziomu pulpitu maszynisty.

Pulpitowe panele maszynisty  zbudowane woparciu  oprzemysłowe komputery  przemysłowe

Pulpitowe panele maszynisty to zawansowane elementy wyposażenia  pojazdu, współpracujące z tachografem T - P oraz innymi systemami  pojazdu szynowego i pozwalające  naprezentację większej ilości informacji niż wcześniej omówione wskaźniki

D. Możliwa jest diagnostyka systemu  z poziomu  panelu maszynisty, konfiguracja tachografu wdużo większym  zakresie niż przy zastosowaniu wskaźnika prędkości z panelem operatora,  atakże uruchomienie usług zdalnych.  Umożliwiają one zdalny monitoring  danych telemetrycznych pojazdu  izdalną konfigurację tachografu,  za pośrednictwem takich kanałów,  jak NET  emoting czy  M - P  (o ile pojazd może realizować taką komunikację, czyli jest wyposażony w modem  SM).  ozwiązanie to charakteryzuje  się również dużą elastycznością i ska-

lowalnością – wygląd panelu i informacje, które są prezentowane mogą  zostać dostosowane do konkretnych  wymagań klienta.

Obecnie producent proponuje  wykonanie tego typu rozwiązania  w oparciu o jeden  z dwóch rodzajów  komputerów panelowych   D NTE H – typ TP -1251H oraz  EON –  typ  HP-2122.

Moduły wejść wyjść  rozproszonych

Moduły wejść wyjść rozproszonych  to urządzenia pozwalające na rozszerzenie liczby wejść wyjść dwustanowych oraz lub wejść analogowych  jednostki centralnej tachografu zapośrednictwem magistrali  N. eden moduł wejść wyjść rozproszonych może rozszerzać liczbę wejść  dwustanowych czy analogowych oraz  wyjść ołączną liczbę 16, przy czym maksymalna  liczba wejść analogowych tocztery (gdy będą wykorzystane cztery wejścia analogowe,  pozostaje do dyspozycji do12 wejść dwustanowych lub doośmiu wejść  dwustanowych idoczterech wyjść), maksymalna liczba wyjść tocztery, maksymalna  liczba wejść dwustanowych to16(gdy wszystkie kanały  będą ustawione jako wejścia dwustanowe, wówczas liczba wejść analogowych iwyjść wynosi 0).

Wszystkie wejścia dwustanowe  mają izolację galwaniczną, apoziom

napięcia nominalnego uzgadniany jest  naetapie zamówienia. Wejścia analogowe to wejścia napięciowe w zakresie  0–10 orozdzielczości  bitów.

Wyjścia zbudowano woparciu  o przekaźniki omaksymalnej  obciążalności 5 .

Oprogramowanie   użytkowe

Doodczytu, analizy iarchiwizacji zgromadzonych danych na kartach pamięci dostarczany jest wraz ztachografem  program komputerowy. Prezentacja  wyników możliwa jest zarówno w formie graficznej (wykresy), jak i tabelarycznej. Ponadto oprogramowanie  umożliwia konfigurację wszystkich  modułów systemu. Dostarczane jest  bezpłatnie wraz z tachografem i pracuje pod kontrolą systemu operacyjnego  Windows.

Elementy diagnostyki  – monitor US

Monitor US  jest modułem pozwalającym na diagnostykę tachografu  T - P zapomocą komputera klasy  P z systemem Windows i oprogramowania dostarczanego wraz z nim.  Pozwala napodgląd  w czasie rzeczywistym stanu sygnałów wejściowych  i wyjściowych, sygnałów analogowych,  sygnałów impulsowych, daty iczasu,  atakże prędkości i drogi oraz wszystkich innych zmiennych procesowych  systemu.

l. Jerozolimskie 0 , 0 -486 Warszawa, tel. 8740 140, kom. 667 703 50 e-mail: aleksander.lopatynski@piap.lukasiewicz.go .pl www.piap.lukasiewicz.go .pl

67 7-8/2023 RYNEK
B R M T T T
M T M
T
R
Fot. ukasiewicz P P
Rys. 3. plikacja diagnostyczna dla tachografu - P

i usunięcie nielegalnych treści nie oznacza od razu, żedany dostawca usług  pośrednich nie może już powoływać się  na wskazane wyłączenia.

DS  wprowadza także obowiązek  jasnego formułowania regulaminów  przez platformy internetowe. Ponadto  rozporządzenie wyjaśnia, jakie kryteria  powinno spełniać zawiadomienie platformy otym, że dane treści są zdaniem  zgłaszającego nielegalne. Platformy  będą obowiązane do wyjaśniania swoich decyzji oraz dawania użytkownikom  możliwości odwołania się odnich.  ardzo duże platformy będą musiały dodatkowo przetłumaczyć swoje regulaminy  najęzyki państw członkowskich.

Warto wskazać, żejako platforma internetowa nie będą kwalifikowane mikro  i małe przedsiębiorstwa (również przez  rok odutracenia przez nie takiego statusu). Oznacza to, żepodmioty tebędą jedynie zobowiązane dowypełniania obowiązków nałożonych ogólnie na dostawców usług pośrednich oraz dotyczących hostingodawców, a nie tych, które  zostały stworzone specjalnie dla platform  internetowych. Wyłączenie tonie  obowiązuje jednak, jeśli taki przedsiębiorca  jednocześnie prowadził platformę internetową zaliczaną do bardzo dużych.

W obliczu rozwoju  nternetu i zagrożeń dla dóbr osobistych zarówno osób  fizycznych, jak iprawnych (np. wpostaci  naruszeń renomy danego przedsiębiorcy w nternecie), które się z tym wiążą,  można mieć nadzieję, że regulacje zawarte w rozporządzeniu pozwolą użytkownikom naskuteczniejsze dochodzenie ochrony ich praw.

Platformy zakupowe

Duże znaczenie dla przedsiębiorców  będzie mieć regulacja dotycząca platform zakupowych. Platformy takie, jak  np.  mazon będą miały obowiązek  zbierania informacji na temat przedsiębiorców, którzy w ramach platformy  chcą naodległość sprzedawać swoje  produkty konsumentom. Takie informacje będą obejmować m.in. imię  i nazwisko lub nazwę, adres, numer  telefonu i adres poczty elektronicznej  przedsiębiorcy  kopię dokumentu tożsamości przedsiębiorcy lub jakąkolwiek  inną identyfikację elektroniczną  dane  rachunku płatniczego przedsiębiorcy

CELEM DSA JEST M.IN. WALKA

Z NIELEGALNYMI IDEZINFORMUJĄCYMI TREŚCIAMI, ATAKŻE ZAPEWNIENIE BEZPIECZNEGO ŚRODOWISKA

INTERNETOWEGO.

informacje o rejestrze handlowym,  do którego przedsiębiorca jest wpisany (czyli  S lub  E D )  oświadczenie przedsiębiorcy, że zobowiązuje się  dooferowania wyłącznie produktów  lub usług zgodnych zprzepisami prawa.  Ma tonacelu ochronę konsumentów  przed oszustwami, na które są narażeni. Ponadto taka platforma zakupowa  będzie obowiązana do poinformowania konsumentów o zakupie przez nich  nielegalnego produktu czy usługi.

Podobnie jak w przypadku platform  internetowych, jeżeli dany podmiot jest  platformą zakupową, ale jednocześnie  ma status mikro lub małego przedsiębiorcy, nie musi wypełniać obowiązków  dla platform zakupowych określonych  wrozporządzeniu. Dotyczy go torównież przez rok od utraty wspomnianego  statusu, pod warunkiem, żepodmiot  ten nie jest jednocześnie bardzo dużą  platformą internetową.

Wszyscy przedsiębiorcy muszą mieć  nauwadze, że dana platforma będzie  wymagać wskazania wcześniej wymienionych informacji w momencie,  gdy  będą chcieli oferować swoje produkty  czy usługi konsumentom na odległość  w ramach takiego serwisu.

kt ousługach cyfrowych wszedł  w życie 16listopada 2022 r., przy czym  platformy internetowe miały trzy miesiące (do 17lutego 202  r.) na wskazanie na swoich  stronach internetowych liczby aktywnych miesięcznie  odbiorców usługi wUnii  Europejskiej.

odo zasady jednak rozporządzenie  stosować się będzie od 17lutego 202  r.

or n chc ro ch

Drugim z kolei aktem prawnym, który  stanowi element rewolucji (nie tylko  internetowej) jest DM .  założenia opisywany dokument dotyczy tzw. strażników dostępu (gatekeepers) oraz obowiązków, jakie na nich ciążą wzwiązku  ztakim ich zakwalifikowaniem, jednak

jego konsekwencje rozciągają się poza  tę grupę podmiotów, oczym  piszemy  w dalszej części artykułu.

im sąstrażnicy dostępu   anim przejdziemy do skutków, jakie wywiera akt, należy odpowiedzieć  napodstawowe pytanie  kim są strażnicy dostępu   godnie z DM  zalicza się  do nich podmioty (przedsiębiorstwa),  które wywierają znaczny wpływ na rynek wewnętrzny  świadczą podstawową usługę platformową będącą ważnym  punktem dostępu, za pośrednictwem  którego użytkownicy biznesowi docierają doużytkowników końcowych  zajmują  ugruntowaną itrwałą pozycję w zakresie  prowadzonej przez siebie działalności  lub można przewidzieć, że zajmą taką  pozycję w niedalekiej przyszłości.

Dla ułatwienia zaklasyfikowania  danego podmiotu jako  gatekeepera   wprowadzono domniemanie, zgodnie  zktórym uznaje się, że przedsiębiorstwo spełnia wymogi określone powyżej, jeżeli

1. uzyskało roczny obrót wUEwynoszący co najmniej 7,5 mld euro  wkażdym zostatnich trzech lat  obrotowych lub jeżeli jego średnia  kapitalizacja rynkowa lub równoważna rzeczywista wartość rynkowa  wynosiła co najmniej  75mld  euro  wostatnim roku obrotowym oraz  świadczy tęsamą podstawową  usługę platformową w co najmniej trzech państwach członkowskich,

2. świadczy podstawową usługę platformową, z której w ostatnim roku  obrotowym korzystało miesięcznie conajmniej  5mln aktywnych  użytkowników końcowych mających siedzibę lub miejsce pobytu w UEoraz co najmniej  10000 aktywnych rocznie użytkowników  biznesowych zsiedzibą wUE, przy  czym użytkowników tych identyfikuje się iokreśla ich liczbę zgodnie

69 7-8/2023 PRAWO I NORMY

ecie

Kooperacja świata nauki i przedsiębiorców

Polska Izba Gospodarcza Zaawansowanych Technologii

E H świ tuje wtym roku 15-lecie działalności. tej okazji 3lipca 0 3 r.odbyło si uroczyste posiedzenie rady organizacji, które zgromadziło szerokie grono reprezentantów świata nauki ibiznesu.

Polska Izba Gospodarcza Zaawansowanych Technologii IZTECH zrzesza instytucje naukowe, uczelnie wyższe i przedsiębiorstwa  powiązane zsektorem technologii.  ej  misją jest przede wszystkim integracja środowiska, stymulacja rozwoju  przedsiębiorczości opartej nawiedzy oraz wsparcie w osiągnięciu  komercyjnego sukcesu innowacyjnych projektów z obszaru zaawansowanych technologii.

nno c noś i ro

ipcowe posiedzenie rady  TE H,  skupione wokół obchodów 15-lecia  działalności organizacji, zgromadziło  ponad 100 przedstawicieli świata nauki  ipraktyków technologii. Wtym gronie  znalazł się m.in. drhab. inż. Piotr Szynkarczyk, dyrektor  ukasiewicz – P P  i członek rady  TE H, który był jednym  zprelegentów.

O historii organizacji idrodze  ku technologiom przyszłości mówił  zkolei prof.  yszard Pregiel, honorowy prezes IZTECH I wiceprzewodniczący rady izby, który był inicjatorem  jej utworzenia i realizacji głównych  przedsięwzięć. Spotkanie sprzyjało  dyskusjom o technologiach przyszłości, a także o wyzwaniach iszansach dla  Polski w europejskiej współpracy naukowej i technologicznej. Ten ostatni  temat przybliżył dr ygmunt  rasiński,  prezes izby.

Spotkaniu, które odbyło się  w Muzeum  azowni Warszawskiej,  przewodniczył prof. erzy  uzek, przewodniczący rady  TE H. W posiedzeniu wzięło udział znamienite grono gości, wtym  Wojciech Murdzek  (Ministerstwo Edukacji iNauki), Paweł  ewandowski (Ministerstwo  yfryzacji),  prof. rkadiusz Mężyk(przewodniczący  onferencji  ektorów  kademickich  Szkół Polskich), Ewa Mańkiewicz- ud-

ny (prezes zarządu Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT),  prof. Henr yk Skarżyński(przewodniczący  ady  łównej  nstytutów  adawczych) orazprof. Tadeusz  urczyński (przewodniczący  ady ednostek  Naukowych Polskiej  kademii Nauk).

gro oneo i gni ci Podczas posiedzenia Marszałek Województwa Mazowieckiego  dam Struzik  przekazał na ręce prof.  erzego  uzka  oraz  ygmunta  rasińskiego medal  pamiątkowy Pro Maso ia zawybitne zasługi i całokształt działalności izby  na rzecz regionu mazowieckiego.

Elementem uroczystości było ponadto wręczenie wyróżnienia  aur Technologii Przyszłości wdwóch  kategoriach   szczególne osiągnięcia we wdrażaniu  przełomowych technologii do praktyki gospodarczej – ta nagroda trafiła  do Wojciecha Wajdy, prezesa zarządu  spółki W S O oraz zasługi wdziałalności państwowej publicznej i organizacyjnej dla rozwoju przemysłu zaawansowanych technologii – w tym przypadku  laur został przyznany Ewie Mankiewicz- udny, prezesowi Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelna  Organizacja Techniczna.

75 7-8/2023 WYDARZENIA
Fot. urck, J. órskazkaradek U , E H

realizowane przez polski oddział firmy, w tym rekordowy projekt o wartości 6 mln zł pt. „Modernizacja systemów prowadzenia energii dla dwóch zwałowarek w PGNiG EC Siekierki”.

Nowości motion plastics inie tylko

Wśród prezentowanych wybranych nowości znalazło się m.in. nowe łożysko ślizgowe igutex TX3, które nie wymaga smarowania i charakteryzuje się wyjątkową odpornością na zużycie. Łożysko znajdzie zastosowanie tam, gdzie jest wymagana długa żywotność oraz duża niezawodność, a więc np. w maszynach rolniczych i budowlanych. Z kolei w aplikacjach z ruchem obrotowym sprawdzą się wytrzymałe i bezobsługowe nowe łożyska wieńcowe iglidur PRT.

W łożysku PRT-02-30-ECO firma zastosowała regranulat, tzn. wykonuje je z surowca już przetworzonego. W ten sposób igus wspiera gospodarkę o obiegu zamkniętym tworzyw sztucznych i inwestuje w recykling chemiczny.

Daniel Marzec zwrócił m.in. uwagę na nowy prowadnik przewodów E4Q.64L, który jest lekki, ma dużą wysokość wewnętrzną (64 mm) oraz można go łatwo i szybko otworzyć ręcznie za pomocą szybko podnoszącej się poprzeczki.

Wśród licznych nowości ciekawym rozwiązaniem jest kompaktowa konstrukcja zasilania dla suwnic wysięgnikowych o przesuwie do 10 m –guidelok swing GLO.S, która zajmuje mniej miejsca.

#enjoyneering – oferta narzędzi cyfrowych igus

Na tegorocznych targach w Hanowerze firma igus prezentowała cyfrowe innowacje, które umożliwiają projektowanie w prosty sposób maszyn oraz systemów. Wykorzystując te cyfrowe narzędzia, inżynier lub technik może rozwijać swoją kreatywność i wiedzę techniczną w powiązaniu z ofertą firmy, aplikacjami oraz inżynierami, którzy je tworzyli.

Platforma cyfrowa iguverse (www.igus.pl/iguverse) ułatwia rozwój maszyn i systemów oraz analizę ich wykonalności bez fizycznych prototypów. Z kolei platforma chmurowa igusGO (www.igus.pl/igusgo) wykorzystuje sztuczną inteligencję. Należy przesłać zdjęcie aplikacji wraz z jej otoczeniem, a sztuczna inteligencja pokaże, które produkty igus mogą pomóc w zaprojektowaniu bezsmarowych rozwiązań.

Platforma usługowa kopla firmy igus (www.igus.pl/kopla) to szybki konfigurator on-line, a identify (www.igus.pl/identify) to wyszukiwarka części zamiennych wspierana przez sztuczną inteligencję – wystarczy przesłać zdjęcie aplikacji. Funkcja rozszerzonej rzeczywistości AR (www.igus.pl/AR), dzięki której jeszcze przed stworzeniem prototypu można rozpoznać błędy na wirtualnym modelu, umożliwia przyspieszenie procesu projektowania.

Do osób zainteresowanych robotyzacją skierowana jest platforma RBTX (www.rbtx.com/en), która łączy

użytkowników i dostawców komponentów robotyki. Narzędzie to pozwoli znaleźć rozwiązanie z zakresu robotyki, dostosowane do budżetu i potrzeb. Kolejna platforma –Chainge Marketplace (www.chainge. igus.eu/marketplace) – umożliwia znalezienie materiału z recyklingu, a igus bike pozwala producentom rowerów i komponentów nawiązać współpracę z firmą w celu rozwoju nowoczesnej mobilności.

Nagrody manus 2023 –

edycja polska

Konkurs manus, który dotyczy innowacyjnych zastosowań polimerowych łożysk ślizgowych w różnych branżach, odbywa się w cyklu dwuletnim. W bieżącym roku odbyła się 11. edycja. W konkursie uczestniczą wynalazcy i twórcy rozwiązań przemysłowych z całego świata, w tym również z Polski. Jury ocenia zgłoszenia pod kątem innowacyjności, technicznej i ekonomicznej efektywności oraz kreatywności. W tym roku zgłoszono z całego świata 480 aplikacji, w tym 67 z Polski. Międzynarodowe rozstrzygnięcie konkursu nastąpiło w kwietniu 2023r. podczas targów Hannover Messe 2023. Firma igus GmbH nagrodziła wtedy cztery wyjątkowe projekty za kreatywne wykorzystanie bezsmarowych łożysk z tworzywa sztucznego, natomiast zwycięzców polskiej edycji ogłoszono podczas warszawskiej konferencji – cztery firmy zostały nagrodzone, a trzy otrzymały wyróżnienia.

77 7-8/2023 WYDARZENIA Fot. J. órska-
U
zkaradek

Złoty manus zdobyła firma MABO za opracowanie bezciężarowego, sprężynowego urządzenia naprężającego trakcję kolejową i tramwajową.

Urządzenie, które powstało we współpracy z Akademią Górniczo-Hutniczą, ma specjalny układ sprężyn do generowania siły napinającej. Dzięki zastosowaniu wytrzymałych łożysk ślizgowych firmy igus, jest lżejsze i tańsze w produkcji w porównaniu do tradycyjnych rozwiązań.

Srebrny manus trafił do firmy Metaltech, nagrodzonej za platformy parkingowe, które umożliwiają niezależne parkowanie dwóch lub czterech samochodów na dwóch poziomach.

Platformy, które są często stosowane w garażach domów wielorodzinnych, instytucjach publicznych i hotelach, zwiększają liczbę dostępnych miejsc parkingowych bez zwiększania powierzchni hali garażowej. W tym rozwiązaniu zastosowano tuleje ślizgowe firmy igus, które są odporne na korozję,

są bezsmarowe i wymagają minimalnej konserwacji.

Brązowy manus otrzymała firma Aether Biomedical za zastosowanie łożysk liniowych igus w bionicznej protezie ręki Zeus.

Proteza pozwala na precyzyjne ruchy kciuka, które mogą być modulowane na podstawie sygnałów EMG z mięśni pacjenta. Prowadnica liniowa igus umożliwia precyzyjne i płynne ruchy kciuka, co jest kluczowe dla komfortu użytkownika.

Zielona nagroda manus trafiła do firmy Bio-Set, nagrodzonej za zastosowanie komponentów igus w przydomowej oczyszczalni ścieków. Łożyska stojakowe igus użyte do prowadzenia wału oczyszczalni, wykazały wysoką odporność na trudne warunki pracy, wilgoć i zanieczyszczenia.

Dodatkowo jury przyznało trzy wyróżnienia:

• spółce Intema za automatyczne urządzenie do przygotowywania

próbek suchej kropli matrycy (Dry Matrix System), w którym wykorzystano łożyska ślizgowe iglidur i śruby pociągowe Kryspin, •spółce Terma za serię urządzeń inkluzywnych, które łączą potrzeby osób pełnosprawnych i niepełnosprawnych. Firma skonstruowała huśtawkę, w której zastosowano różne rodzaje łożysk ślizgowych oraz samonastawnych igus,

• spółce XTPL za system pozycjonowania kamery mikroskopowej dla urządzenia drukującego; w tej aplikacji wykorzystano łożysko klipsowe, tuleję kołnierzową oraz ślizgową i dociski wydrukowane z materiału iglidur. Więcej informacji o zwycięzcach oraz katalog manus ze zgłoszeniami do konkursu można znaleźć na stronie www.igus.pl/info/manus-award-2023.

78 AUTOMATYKA
WYDARZENIA
Fot. J. órskazkaradek U
Jolanta Górska-Szkaradek U

W centrum utrzymania ruchu

1 i czerwca 0 3 r. rma utomationzorganizowała szóstąkonferencj „ utomatykai bezpieczeństwow służbie utrzymaniaruchu”. egoroczna edycjaspotkaniadlaprzedstawicielidziałówutrzymaniaruchuskupiłasi na tematach związanychz automatyzacją procesówprodukcyjnych.

Prelegenci i zgromadzeni goście starali się odpowiedzieć na pytanie, jak uchronić się przed problemem braku potrzebnych elementów. Sytuacja jest krytyczna  w szczególności dla działów utrzymania  ruchu, które sąodpowiedzialne  za zapewnienie ciągłości produkcji.

Firma GTAutomation jest dystrybutorem rozwiązań z zakresu automatyki przemysłowej. Specjalizuje się również w dostarczaniu sprzętu  trudno dostępnego oraz wycofanego  zprodukcji. Drugą gałęzią działalności  firmy zwojewództwa świętokrzyskiego jest serwis sprzętu elektronicznego.  Szósta edycja konferencji, która odbyła się whotelu Pat er nad  alewem  orkowskim, była skoncentrowana  natematyce globalnych zmian zachodzących narynku wzwiązku z brakiem  wielu komponentów i znacząco wydłużonym czasem dostaw.

ozwój technologiczny, a także  problemy geopolityczne na świecie  zmuszają producentów i firmy  serwisujące do ciągłego wprowadzania  innowacji naliniach produkcyjnych.  Wykonywana nanich praca musi być  szybka iwydajna, astrategia produkcji  komponentów powinna dziś opierać  się nadwóch kluczowych zasadach –  oszczędności czasu imiejsca oraz elastyczności względem zmian.

Elastyczne dostosowanie

Szeroko rozumiana elastyczność –  odcyfryzacji, przez wieloprotokołowe  rozwiązania i coraz popularniejszy protokół  O- ink, pozrobotyzowane aplikacje zzastosowaniem kobotów – jest  dziś kluczowa.

Ekonomiczna i efektywna produkcja nie może być dziś realizowana bez  cyfryzacji.  nteligentne połączenie  sprzętu ioprogramowania jest możliwe  dzięki zastosowaniu m.in. cyfrowego

bliźniaka, jak również cyfrowych rozwiązań pozwalających naindywidualne dostosowanie produktu do potrzeb.  Przykładem takiego rozwiązania, o którym opowiadał ekspert firmy  ittal, jest  ittal  onfiguration System. Pozwala  onnałatwy, szybki ibezbłędny wybór  oraz konfigurowanie produktów wraz  zpasującymi akcesoriami.

olejnym przykładem wpisującym  się wtrend uelastyczniania są rozwiązania wieloprotokołowe, zapewniające bezpośrednią komunikację Ethernet  ze wszystkich standardowych sterowników P  domodułów fieldbus. Moduły często obsługują takie protokoły, jak  Profinet, EtherNet P iEther T, zmniejszając liczbę wymaganych komponentów iwspierając standaryzację.  kolei  O- ink – nowoczesny, niezależny  odproducentów standard komunikacji – umożliwia podłączenie czujników  i aktuatorów dosystemu automatyzacji.  Ozaletach produktów z zastosowaniem  rozwiązań wieloprotokołowych i technologii  O- ink wczasie swoich prelekcji  mówili eksperci z firm  Pepperl+Fuchs,  Turck oraz  bler. Przedstawili oni rozwiązania czujnikowe, systemy wizyjne,  atakże nowoczesne enkodery z funkcjami bezpieczeństwa S  2.

80 AUTOMATYKA
WYDARZENIA
Katarzyna Jakubek

Bezpieczna produkcja

O bezpieczeństwie rozmawiano również w trakcie prezentacji firmy  UMO.  Operatorzy systemów bezpieczeństwa  potrzebują określonej ilości danych  technicznych i informacji owszystkich  stosowanych urządzeniach, aby móc  przeprowadzić ocenę ryzyka dla całej  pętli bezpieczeństwa i dla całego okresu eksploatacji systemu. Dla użytkownika instalacji ważne jest, aby mógł  korzystać zurządzeń z certyfikatem  S . Wtym przypadku firma  UMO,  szczegółowo analizując zagrożenia  ir yzyko, ustaliła niezbędne wyliczenia dla danego urządzenia. Wszystkie  dane i informacje istotne dla klienta  sąnastępnie przedstawiane każdorazowo winstrukcjach bezpieczeństwa.  arówno o elas tyczności, jak  io bezpieczeństwie linii produkcyjnych możemy mówić także w przypadku aplikacji, w których stosowane  są roboty współpracujące.  oboty  są zzałożenia lekkimi robotami i mogą  być łatwo przestawiane w czasie procesu produkcyjnego. Dzięki prostemu

oprogramowaniu PolyScope do programowania, koboty Uni eral  obots  mogą być szybko i elastycznie dostosowane do nowych zadań. Ponadto  są tak skonstruowane, aby współpracować z różnymi rodzajami chwytaków iczujników wizyjnych. Wtrakcie  prezentacji zostały przedstawione  również liczne aplikacje z szeroką  gamą kobotów.

nnym aspektem związanym z bezpieczeństwem w zakładach produkcyjnych jest kwestia oświetlenia. O nowoczesnych zautomatyzowanych  systemach oświetlenia opowiadał  ekspert firmy Theus ED. Temat bezpieczeństwa produkcyjnego, a także  efektywności procesów produkcyjnych nie byłby kompletny bez nowoczesnych systemów narzędziowych.  Takie rozwiązania zaprezentował prelegent zespółki Wiha. Stosowanie narzędzi dynamometrycznych tej firmy  pozwala m.in. uniknąć dodatkowych  prac przy zmianie płytek wymiennych,  zapobiega uszkodzeniom materiału,  oszczędza czas i stanowi gwarancję

jakości. Systemy narzędziowe wyposażone są m.in.  wtakie funkcje, jak  ustawienie żądanego momentu obrotowego czy regulowany moment  dokręcania.

ak co roku pierwszy dzień konferencji został zwieńczony bankietem  oraz wieloma atrakcjami dla zebranych gości. Drugi dzień spotkania  został w całości poświęcony sesjom  warsztatowym, które poprowadzili  przedstawiciele firm  bler, Turck,  Pepperl+Fuchs oraz Uni ersal  obots.

onferencja  T utomation skierowana jest do kadry kierowniczej,  pracowników działów utrzymania  ruchu zakładów produkcyjnych oraz  firm integratorskich i producentów  maszyn z Polski południowo-wschodniej. Duża dawka wiedzy oraz możliwość nawiązania nowych kontaktów  to niewątpliwy atut konferencji. Szósta  edycja spotkania przyciągnęła ponad  50specjalistów zbranży.

81 7-8/2023 WYDARZENIA
Fot. . Jakubek utomatyka nlinepl Katarzyna Jakubek utomatyka nline.pl

tkania  ierunek na strefę nowoczesnej  logistyki , organizowanego przez  -SSSE  iPS  Wielkopolska. Natomiast Polskie  Stowarzyszenie Techniki Magazynowej, podczas  onferencji  egałowej, zajęło  się zagadnieniami dotyczącymi systemów składowania.  onferencja Smart  Warehouse, dobrze już znana w branży logistycznej, w tym roku odbyła się  po raz czwarty, a wzięło w niej  udział  ponad 600 uczestników.  e sceny można było usłyszeć 2 prelegentów reprezentujących 26 znanych marek. Odbyło  się pięć paneli dyskusyjnych   Human  s robotics – jak zakolegować się z robotem w magazynie,  Mechanizacja i automatyzacja procesów magazynowych,  roboty,  Fulfillment – logistyka dla  e-commerce oraz  oT digitalizacja. Elementem konferencji było również pięć  wystąpień w cyklu Scena Partnerów  oraz strefa networkingu zorganizowana  z dziewięcioma firmami partnerskimi.

Supermoc

networkingu, czyli targi Subcontracting Wr amach Targów  ooperacji  Przemysłowej Subcontracting swoją najnowszą ofertę podwykonawstwa przedstawiły 62 firmy  z sześciu  krajów(Finlandia, Hiszpania,  itwa,  Niemcy, Polska, Ukraina).  ż 100 uczestników z 15 państw odkrywało  supermoce networkingu podczas spotkań kooperacyjnych Subcontracting  Meetings. Tłumy w pawilonach pokazały, jaka siła tkwi wspotkaniach  nażywo.  luczowym elementem dla  odwiedzających targi Subcontracting

były międzynarodowe negocjacje  Subcontracting Meetings, przygotowane we współpracy z Poznańskim  Parkiem Naukowo-Technologicznym.  Wydarzenie jest organizowane pod  patronatem European Enterprise Network.  ącznie odbyło się  5 spotkań  2  blisko 100 przedstawicieli  firm z15krajów.

onferencje w ramach cyklu Subcontracting – ja tokupuję  przyciągnęły liczne grono specjalistów branży zakupowej.  iekawe tematy związane  z usprawnieniami w obszarze zarządzania łańcuchem dostaw oraz wystąpienia ekspertów zapewniły uczestnikom  ogromną dawkę praktycznej wiedzy.  Sporym zainteresowaniem cieszyły się  także wydarzenia przygotowane przez  przedstawicieli  lastra Obróbki Metali  –  rajowego  lastra  luczowego.

Salon  ezpieczeństwo Pracy w Przemyśle to wydarzenie, które stanowi  okazję dospotkań z ekspertami, dostarczając uczestnikom wiedzę na temat bezpieczeństwa pracy wsektorze  przemysłowym oraz zapoznania się  znajnowszymi produktami irozwiązaniami zzakresu ochrony ibezpieczeństwa pracy.

Wystawcy – 21 firm z czterech krajów ( elgia, Niemcy, Polska, Szwajcaria) zaprezentowali  środki ochrony indywidualnej i zbiorowej, środki  isprzęt do udzielania pierwszej pomocy, rozwiązania służące bezpiecznej  pracy wmagazynie, odzież ochronną  iroboczą, wyposażenie miejsca pracy  zapewniające ergonomię, a ponadto  oznakowanie bezpieczeństwa. Pierwszego dnia odbyła się konferencja przygotowana przez Państwową  nspekcję  Pracy iOgólnopolskie Stowarzyszenie  Pracowników Służby  HP  Profesjonalna służba  HP fundamentem bezpiecznych warunków pracy. Wyzwania  nowoczesnych technologii .  onferencja przyciągnęła tłumy specjalistów  reprezentujących branżę ochrony  pracy, którzy chcą doskonalić wiedzę  i umiejętności, a coza tym idzie – dbać  o tworzenie kultury bezpieczeństwa  wpolskich zakładach pracy.

olejna edycja targów  TM  ndustry  Europe zaplanowana jest na –7czerwca 202  r.

apodstawie materiałów rupy P

85 7-8/2023 WYDARZENIA
ł ie e iec e
Fot. rupa P

rgi ś o r łości

Zapowiedź EMO Hannover 2023

czerwca wHotelu Marriott w Warszawieodbyłosi spotkanieprzedstawicielitargów obróbki metali z dziennikarzami przystanekna trasieE Hannover 2023 World Tour. Polskajest jednymz 40 krajów,którezostałyosobiściezaproszoneprzezorganizatorów. ałożenia,programi szczegóły tegorocznychtargówprzedstawili: ndrea ulkemeyer, członekzarządu eutsche esse i arkusHeering,dyrektor zarządzający W iemieckiego towarzyszeniaProducentów brabiarek .

Wtym roku EMO,światowe targi technologii produkcji, obrabiarek, narzędziprecyzyjnychi  elementów automatyzacji odbędąsięw Hanowerze w Niemczech w dniach1 –2  września. Podczaswystawyzostanązaprezentowanenowe, międzynarodowe rozwiązania technologiiprodukcjii wskazane kierunki rozwoju.

Innovate Manufacturing

Hasłoprzewodnie tegorocznych targów brzmi nno ate Manufacturing , czyliinnowacyjnaprodukcja. To hasłoz  jednej stronyma stanowić zachętędla klientówdo  inwestowania w nowe technologie, z  drugiej –stanowi zaproszenie dlaproducentów

dopr ezentowania swoichnajnowocześniejszych rozwiązań.

EMOHanno erz założeniajestplatformąwymianyinformacji,prezentacji zmiani trendóww branży. omunikacjaz międzynarodowymi ekspertami –dostawcamii naukowcami–ma motywowaćproducentów do udoskonalaniasystemów produkcyjnych,narzędzi i systemów pomiarowych,poszerzania asortymentu produktów,automatyzacji procesów, zdobywanianowych r ynkówi promowaniapowiązańsieciowych,dzięki którymbędąmogli pozostaćkonkurencyjni.

ak twierdzą organizatorzy,nowoczesne technologie produkcyjne są kluczową odpowiedzią na potrzebęelastycznejprodukcji,na wyzwania

jakie stojąprzed producentami, a związane są ze  zmieniającym się popytem, szybszym rozwojem produktówczy mniejszymipartiami.

Procesy stająsię bardziej wydajne i zrównoważone, przepływy pracy bardziejelastyczne, pojawiająsięnowe strategie wartości dodanej i  modele biznesowe – mówi Heering – Przemysł musi również produkowaćw zmieniających się warunkach ze względu na noweprior ytety polityczne, nowe prawalubglobalneporozumienia, takie jak ielony ad( reen Deal)w Europie.

Strefy Future Insights by zademonstrować, że technologia produkcji stanowi centralnyelement procesu transformacji, będąc jedno-

86 AUTOMATYKA
WYDARZENIA
Sylwia Batorska

cześnie częściąkreowanych rozwiązań EMO Hanno er wprowadziłopięć stref, związanychz  tematem przewodnim Future nsights(spojrzenie w przyszłość). oncentrują sięonena trzech istotnych społecznie tematach mającychwpływna  przemysł produkcyjny i jego kompetencje w zakresie rozwiązań.

Strefa TheFutureof  usinesskoncentruje sięna nowych r ynkach,nowych modelachbiznesowych, możliwościachi potencjale kulturyinnowacji w przedsiębiorstwie, wprowadzaniuinnychmetod i pogłębianiuwiedzymetodologicznej, zmianachw strukturach i metodach pracy. Sukces w tychobszarachzwiększawydajnośći efektywność,a tymsamymszansena  lepsze wynikibiznesowe.

Drugastrefa TheFutureof  onnecti ity nawiązujedo  aspektów Przemysłu .0, w tymdo  przemysłowego internetu rzeczy ( oT), c yfrowych modelibiznesowych, konserwacji predykcyjnej, uczenia maszynowego, łączności,interoperacyjności, rzeczywistościrozszerzoneji wirtualnejoraz sztucznej inteligencj. aznaczasię wyraźnie, że  T i inżynieria oprogramowania są kluczowymiczynnikami dla technik produkcji,a  eksploracja danych jest szansądlanowychmodelibiznesowych. onektywność jest podstawądo  tworzeniawertykalnych sieci w obrębieprzedsiębiorstwa, a także horyzontalnychsieciz dostawcami i klientami w całymłańcuchu wartości. EMOHanno er202 zaprezentujeoba te aspekty, proponującnową ekspozycjęskupiającąsięna  oTw produkcji.

Trzecia strefa pod nazwą The Future of Sustainabilityin Production(przyszłośćzr ównoważonego r ozwoju w produkcji) obejmie rozwiązaniaz zakresu ochronyśrodowiskai neutralnościpodwzględem emisji O2 i nietylko. Naciskpołożony zostałna efektywność energetyczną.Specjalnemu pokazowi towarzyszyćbędzie forumoferujące rozwiązaniai przykłady najlepszych praktyk.

Podczastargówkażdastrefa Future nsights będzie funkcjonować indywidualnie, alew  kontekście licznych wzajemnych powiązań. ak zapewniająorganizatorzy,tylko postępy

we wszystkichtychtrzechdziedzinach pozwoląproducentom uczynićduży kroknaprzód,innymisłowy, nno ate Manufacturing właśnie.

Automatyzacja

z wykorzystaniem kobotów

Strefa Open Space obot Solutions rea została stworzonaabyprzedstawićmożliwości kooperacji ludzii robotów. Producenci pokażą rozwiązania automatyzacyjnewykorzystujące kobotyw akcji,zwracającuwagę na rodzaje chwytaków, przetwarzanie obrazu, systemy pomiarowe, oprogramowanie, elektronikęprzemysłową,systemy podającei wieleinnych.

oi o r

EMO Hanower 202 planujedużą wystawęmiędzynarodowychstart-upów, na  którą zapraszarównież firmyz  Polski. Na stoiskudla start-upów zaprezentująsięmłodefirmy,które chcą podbić rynek technologii produkcji i jego użytkownikówświeżymipomysłami.Targi stanowiądlanichplatformę,na której mogąsięw równym stopniupokazać, co znaleźć klientówi  inwestorów oraznawiązaćkontaktyz dostawcami o ugruntowanejpozycjirynkowej.

Organizatorzy z wracają u wagę, że Polska stałasięw ostatnichlatach jedną z wiodących lokalizacji dla start-upóww EuropieŚrodkowej. Większość działaw obszarach e-commerce, fintech, rozwojuoprogramowania, technologii medycznych i sztucznej inteligencji.

Obrabiarki

Wizytana targachbędziez pewnością dobrąokazjądo wymianyinformacji, dialogui nawiązaniakontaktówz ekspertami. Szczególnie z zakresu technologiiobróbki.

Wedługorganizatoróww 2022r. zapotrzebowanie na obrabiarki,będące wskaźnikiem rozwoju polskiej produkcjiprzemysłowej,wyniosłoprawie 700mln euro. Polskadysponujesilnym przemysłem obrabiarkowym,dzięki czemu może w znacznym stopniu zaspokoićwłasnepotrzeby. ednocześnieimportujewyspecjalizowanemaszyny,główniez Niemiec,Włoch, hin, elgii i Tajwanu.  tychpięciu krajów na EMOHanno er202 przyjeżdża ponad1000wystawców,spośród zadeklarowanych1600.

Sylwia Batorska

U

87 7-8/2023 WYDARZENIA

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.