www.stonisi.gr
ΤΕΥΧΟΣ #05 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019
www.stonisi.gr
freepress
01
ΠΛΑΤΕΊΑ
02
ΠΛΑΤΕΊΑ
www.stonisi.gr
EDITORIAL
Π
Παράθυρο στη θάλασσα. Τώρα που ο χειμώνας, θέλοντας και μη, τελειώνει. Να ανοίξουμε τα παράθυρα. Να σταθούμε μπροστά στο πέλαγο που ημερεύει. Να ανασάνουμε βαθιά αγέρα από το αντικρινό μπουγάζι και να ξαναελπίσουμε. Όλα μπορούν στον τόπο μας να πάνε καλύτερα. Αν σταθούμε ο ένας δίπλα στον άλλον. Ακόμα και μπροστά στη θάλασσα, ο ένας δίπλα στον άλλον. Αξίζει τον κόπο. Καλή Πασχαλιά.
www.stonisi.gr
@stonisi.gr
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ Θράσος Αβραάμ | ART DIRECTOR Ιωάννα Βαριά | ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Θοδωρής Χατζημήτρου| ΕΚΤΥΠΩΣΗ Δούκας Print ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΌ ΥΛΙΚΌ: ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ | ΣΕΛ 5, 6, 7 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ| ΣΕΛ. 10, 11 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΑΛΑΣΚΑΣ | ΣΕΛ. 24, 25 ΣΠΥΡΟΣ-ΜΥΡΩΝ ΠΑΥΛΗΣ | ΣΕΛ. 26 ΝΙΚΟΛΑΣ ΑΘΑΝΑΣΗΣ, ΑΝΝΑ ΜΟΥΚΑ
www.stonisi.gr
ΈΚΔΟΣΗ Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚΟΙN.Σ.ΕΠ) ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ | ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Κομνηνάκη 9 Μυτιλήνη Τ.Κ. 81100, Τηλ: 22510 28000, e-mail: stonisigr@gmail.com, plateiafreepress@gmail.com
03
ΠΛΑΤΕΊΑ
05 10 12 16 20 24 26
Ο ΛΑΪΚΙΣΜΌΣ ΠΝΊΓΕΙ ΤΗ ΛΑΓΚΆΔΑ! ΌΤΑΝ ΟΙ ΔΟΡΥΦΌΡΟΙ ΕΝΤΟΠΊΖΟΥΝ ΤΟ ΠΛΑΣΤΙΚΌ… ΑΠΌ ΤΑ ΤΣΑΜΆΚΙΑ!
ΠΕΡΙΕ ΧΌΜΕ ΝΑ
ΤΟ ΠΆΣΧΑ ΤΗΣ ΛΕΦΤΕΡΙΆΣ
ΣΤΙΣ ΠΎΛΕΣ ΤΗΣ ΜΕΤΆΝΟΙΑΣ
ΞΕΧΝΏΝΤΑΙ, ΓΙΆΒΡΟΥΜ ΤΈΤΟΙΑ ΠΡΆΜΑΤΑ;
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΛΑΤΕΙΑ
ΒΌΛΤΑ ΣΤΗΝ ΤΖΊΘΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΟΝΉ ΚΡΕΩΚΌΠΟΥ
ΤΕΥΧΟΣ #05 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019
www.stonisi.gr
24 04
ΠΛΑΤΕΊΑ
10
ΜΌΡΦΩΣΗ, ΈΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΙΟΎΣ!
ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ στην ΠΛΑΤΕΙΑ
Ο λαϊκισμός πνίγει τη Λαγκάδα!
Μ
Το έργο της αντικατάστασης του αγωγού ομβρίων στην
δεν θα πεθάνει κανείς όπως στη Μάνδρα ή στο Μάτι…
Αεροπόρου Γιανναρέλλη, θα γίνει από έναν μη αιρετό,
Αγαπητές και αγαπητοί, όσοι αντέχετε να συνεχίσετε την
γιατί οι σοβαρές δουλειές, δεν είναι για αυτούς.
ανάγνωση, καταλαβαίνετε ότι θα μιλήσουμε για το περί-
Το ξέρουμε, έρχονται εκλογές. Το καταλαβαίνουμε, κά-
φημο έργο της «Λαγκάδας», για την αντικατάσταση του αγωγού ομβρίων στην «Αεροπόρου Γιανναρέλλη».
ποιοι, πολλοί, ζητάνε «σταυρούς». Δεν υπάρχουν αυταπάτες για να πιστεύει κανείς βάσιμα, ότι όλοι όσοι ζητούν
«Στον ποταμό…»
επιτακτικά την ψήφο μας σήμερα, έχουν βαθιά συνείδηση
Το έργο της «Λαγκάδας» έχει απαρχή στο μπάζωμα ενός
περί του ρόλου που επιθυμούν να επιτελέσουν, ούτε φυ-
τέως ποταμού, που εδώ και αρκετές δεκαετίες είναι γνω-
σικά πως έχουν τη γνώση ή τη δυνατότητα πράγματι να
στός ως η οδός «Αεροπόρου Γιανναρέλλη». Οι «παλιοί»
«προσφέρουν». Το κείμενο όμως δεν αποσκοπεί να απο-
δεν έχουν ξεχάσει την ιστορία αυτής της περιοχής και
θεώσει τους τεχνοκράτες και την αναγκαιότητα να είναι
σίγουρα οι πιο νέοι αν έτυχε να αναζητήσετε την «Αερο-
αυτοί μέσα στα πράγματα. Αλλά διάολε, μέσα στα 20 ή
πόρου Γιανναρέλλη» ή κάποια παράλληλό της, θα έχετε
στα 30 χρόνια, ανακύπτουν στην πολιτική και δη στην
ακούσει την παραπομπή, «βρίσκεται στον ποταμό». Το
αμεσότερη με τον πολίτη, αυτοδιοίκηση, κάποια αμείλικτα
πρόβλημα βέβαια δεν είναι ότι οι παλιοί δεν ξεχνούν «τον
αδιέξοδα, όπου ο κάθε «βλαχοδήμαρχος» ή η κάθε δημο-
ποταμό». Βασικά το πρόβλημα είναι ότι δεν τον ξεχνάει η
φιλής φιγούρα που επενδύει στον πολιτικό στίβο, ξεγυ-
ίδια η φύση!
αν και ο δύσμοιρος ήρωας του παραμυθιού, δεν τον κα-
Ο Ανδρέας και οι προσευχές
ταλάβαινε, οι δικοί μας «λαϊκοί ήρωες» της αυτοδιοίκησης,
Είναι γνωστές οι ιστορίες όταν παραμονή μίας προε-
όταν την «πάθουν» συνεχίζουν να περπατούν ξεβράκωτοι,
κλογικής ομιλίας του Ανδρέα Παπανδρέου στα 1985,
ελπίζοντας ανερυθρίαστα (sic) ότι δεν θα τους δουν όλοι.
μια νεροποντή έκανε ξανά την οδό ποτάμι. Είναι επίσης
Και εκεί δεν συζητάμε πια για την αυτοδιοικητική ανεπάρ-
σχετικά πρόσφατη η πλημμύρα του 2006 που μετέτρεψε
κεια των πολλών εκλεκτών συμπολιτών μας που τολμούν
την περιοχή, ως και στα Κεντρικά Λύκεια σε «Βενετία».
να πολιτευτούν. Αλλά για την απροκάλυπτη ανηθικότητά
Αν έχει τύχει δε να συζητήσετε με μηχανικούς του δήμου
τους να απεμπολούν την υπηρεσία στο «δημόσιο συμφέ-
ή της ΔΕΥΑΛ, θα μάθετε και για τις συχνές επικλήσεις
ρον» όταν έρχονται τα σκούρα, επιστρατεύοντας όσο λα-
του σύγχρονου τεχνικού κόσμου προς το… θείο, για
ϊκισμό αντέχει να κατεβάσει η κούτρα τους. Με την ευχή ότι
να αποφευχθεί η νέα πλημμύρα. Ένας από τους πα-
www.stonisi.gr
μνώνεται. Και ξάφνου ο «βασιλιάς περπατάει γυμνός»! Και
05
ΠΛΑΤΕΊΑ
«Η κατάσταση του αγωγού είναι επικίνδυνη, διότι ο αγωγός του ρέματος της Λαγκάδας στο μεν κατάντη τμήμα και σε μήκος περί τα 500 μ. έχει πρακτικά εκφυλιστεί, αφού ο παλαιός αγωγός από λιθόδεμα έχει υποσκαφτεί, σπάσει και καταρρεύσει σε ορισμένα σημεία, με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί η επικινδυνότητα του για τον διερχόμενο κεντρικό δρόμο στην περιοχή της Λαγκάδας, αλλά και για τα γειτονικά κτιρια», σημείωνε επί λέξει. λαιότερους εργαζομένους της ΔΕΥΑΛ, ο Νίκος Αναστασίου εξομολογείται για όλους στην «Π» χωρίς περιστροφές πως η κάθε ψιχάλα που πέφτει στη Μυτιλήνη, σημαίνει αυτόματα στους γνώστες της ειδικής κατάστασης και την αντίστροφη μέτρηση για την αποφυγή κάποιου μοιραίου. Εξάλλου, στα «άδυτα» της Αεροπόρου Γιανναρέλλη, δεν υπάρχει μόνος ένας παμπάλαιος
Οι εργολάβοι τρόμαξαν Φευ όμως! Κανένα αυτί δεν ίδρωσε και κανενός. Και αν και η κριτική που μπορεί να ασκήσει κάποιος για τη μη πρόβλεψη
και προβληματικός αγωγός ομβρίων. Υπάρχει και ό,τι σκουπίδι μπορεί να
αντισταθμιστικών για τους περίοικους ή
βάλει ο ανθρώπινος νους ότι μπορεί να πετάξει, με ότι αυτό συνεπάγεται
του καταστηματάρχες ενόσω εκτελείται
για τη ροή των υδάτων…
το έργο, ακόμα και για τον σχεδιασμό των έκτακτων κυκλοφοριακών ρυθμίσε-
Η αντικατάσταση του αγωγού ομβρίων
ων για την ίδια περίοδο, είναι εύλογη, η
Αν ακούγεται τρομακτικό όλο αυτό, μη νομίζετε ότι ο πολιτικός κόσμος της
πολεμική ως την ακύρωση του έργου,
Μυτιλήνης, επεξεργάστηκε μέσα στα 30 χρόνια προσευχών, κάτι το μεγαλε-
είναι αδιανόητη! Όπως είναι και πρω-
πήβολο για να δαμαστεί η φύση. Τουναντίον. Ποιος να τολμήσει να ξεβολέψει κανέναν; Το ακριβές δε αντικείμενο του περιβόητου «έργου της Λαγκάδας» δεν αφορά στην αποτροπή της πλημμύρας, αλλά την αντικατάσταση του αγωγού ομβρίων της περιοχής, που παρεμπιπτόντως απαιτεί και την ενίσχυση των σαθρών θεμελίων του επίμαχου δρόμου που αντικατέστησε τον ποταμό. Ένας το –τονίζουμε- μη αιρετός πρόεδρος της ΔΕΥΑΛ και χωρίς πολιτικές φιλοδοξίες για το μέλλον, ο Αντώνης Γιαννάκης, ανέλαβε μέσα στην τετρα-
γωνισμού, να αναλάβουν το έργο στις πολύμηνες «διαπραγματεύσεις». Τρομοκρατημένοι άπαντες τόσο από την πεισματική άρνηση των περίοικων να
κάθε άποψη την περιοχή. Βρήκε την πίστωση (επτά εκ. ευρώ), βρήκε την πο-
μέτρα (που για την ιστορία έχασαν) και
λιτική στήριξη από τη σημερινή δημοτική αρχή και ανέλαβε και το προσωπι-
κυρίως από την υπεκφυγή του πολιτικού
κό κόστος να ζητήσει την ανοχή των περίοικων και των καταστηματαρχών
κόσμου της Μυτιλήνης να αναλάβει το
της περιοχής για το διάστημα που θα διαρκέσουν οι εργασίες. Γιατί δεν είναι
πολιτικό κόστος της εκτέλεσης του έρ-
ψέμα, ότι ειδικά οι καταστηματάρχες, θα επιβαρυνθούν στο διάστημα εκτέ-
γου.
Η υπόθεση της «Λαγκάδας» όμως τα τελευταία χρόνια, απέκτησε ακόμα πιο δραματικές εκκλήσεις για να διευθετηθεί άμεσα. Το Τεχνικό Επιμελητήριο (ΒΑ Αιγαίου), από τον Φλεβάρη του 2018, έπειτα από αυτοψία και www.stonisi.gr
τερου και του τρίτου στη σειρά του δια-
γίνει το έργο καταθέτοντας ασφαλιστικά
«Θα ανοίξει η γη και θα μας καταπιεί»
ΠΛΑΤΕΊΑ
μειοδότη εργολάβου, όσο και του δεύ-
ετία την πολιτική ευθύνη να γίνει επιτέλους το έργο που θα εξασφαλίζει από
λεσης των εργασιών.
06
τοφανής, η άρνηση τόσο του τελικού
σχετική του έκθεση, έκρουσε ανοιχτά τον κώδωνα και ενός επιπρόσθετου κινδύνου. «Η Αεροπόρου Γιανναρέλλη κινδυνεύει να ανοίξει και να μας καταπιεί», σημείωνε στην ουσία της, η τότε ανακοίνωσή της ζητώντας ως και την απαγόρευση της διέλευσης βαρέων οχημάτων από την οδό!
Ψέμα στο ψέμα! Κάτι που απεδείχθη περίτρανα τις τελευταίες ημέρες. Όπου σχεδόν όλοι οι υποψήφιοι δήμαρχοι αλλά και δεκάδες δημοτικοί σύμβουλοι, πέρασαν από την επίμαχη οδό για να χτυπήσουν απλά στην πλάτη του περίοικους και τους καταστηματάρχες, αρνούμενοι να τους πουν τη δυσάρεστη αλήθεια για την αναγκαιότητα του έργου. Ή έστω κάτι συγκεκριμένο σχετικά με τις προθέσεις τους για την ολοκλήρωση του έργου.
Αντώνης Γιαννάκης: «Καλύτερα να είμαι ο κακός, παρά ο μοιραίος»
A
«Ακούω προεκλογικά πολλούς υποψηφίους να δεσμεύονται στους ανθρώπους που έχουν άμεση σχέση με το έργο, ότι έχουν την ιδανική φόρμουλα να αλλάξουν τον αγωγό και να εξασφαλίσουν τον δρόμο, χωρίς να προκύψει καμία επιβάρυνση», μας είπε στην «Π» ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΛ Αντώνης Γιαννάκης για τη θλιβερή αυτή πα-
Επίλογος με προσευχή
ραπάνω διαπίστωση. «Μόνο την επιστράτευση ειδικού
Η ιστορία του «έργου της Λαγκάδας» και χωρίς
μετροπόντικα δεν έχουμε ακούσει. Ακούω και άλλους που
διάθεση από μέρους μας να ενισχύσουμε τον λαϊ-
δεν έχουν κανένα πρόβλημα να μην πάρουν θέση υπέρ
κισμό, παραλληλίζοντας επιμελώς την περίπτωση
του έργου και άλλους να παίρνουν θέση κατά του έργου.
με τις τραγωδίες στην Μάνδρα ή στο Μάτι, είναι
Εγώ όμως, παρά τα πρωτοφανή προβλήματα που συνά-
διδακτική για το παρελθόν και το μέλλον του τόπου
ντησα, κρατάω την ηθική δέσμευσή μου προς το δημόσιο
μας. Αποτελεί εκ μέρους της «Π», μία ακόμη ιστο-
καλό, να προχωρήσω σε νέα δημοπράτηση του έργου
ρία «αυτοδιοικητικής τρέλας», όπως εκείνης του
μέσα στο 2019, έχοντας εξασφαλίσει τη διατήρηση της
Κολυμβητηρίου Μυτιλήνης και τη διαχρονικότερη
πίστωσης του έργου. Είναι η πιο ενδεδειγμένη λύση στο
αλήθεια κάθε εκλογικής αναμέτρησης, πως όλοι
αδιέξοδο, από το να επιμείνουμε σε διαπραγματεύσεις με
θέλουν την «αλλαγή», αλλά κανείς δεν θέλει να
τους εργολάβους του προηγούμενου διαγωνισμού. Το
«αλλάξει». Ενόψει εκλογών Μαΐου λοιπόν, εμείς θα
έργο δεν μπορεί να περιμένει άλλο και προτιμώ να με θεω-
μιμηθούμε τους ανθρώπους της ΔΕΥΑΛ. Θα προ-
ρούν ως τον κακό της υπόθεσης, παρά να αποδειχθώ ο
σευχόμαστε για την αποφυγή των όποιων μοιραί-
μοιραίος…».
ων καιροφυλακτούν.
Η Μαρία θα ήταν γυναίκα 24 ετών Κι ο αδελφός της παλληκάρι 22
T
Το ρέμα της Λαγκάδας φούσκωσε τον Φεβρουάριο του 1998.. Τα νερά από τα Αλυφαντά και την Παγανή δε χωρέσαν στο φραγμένο και χτισμένο σε κάποια σημεία του ρέμα και ξεχύθηκαν παρασέρνοντας ένα μικρό κόκκινο αυτοκίνητο στον πάτο του νταμαριού. Η μικρή Μαρία Φ. 2,5 χρονών τότε και ο πέντε μηνών αβάπτιστος αδελφός της ανασύρθηκαν νεκροί. νες, μαχαίρια που θα έφταναν στα κόκκαλα. Η υπόθεση ξεχάστηκε. Το ρέμα συνέχισε να μπαζώνεται, να χτίζεται, να τσιμεντώνεται, να φράζει. Ως την επόμενη Μαρία;
www.stonisi.gr
Ακολούθησαν ΕΔΕ, προανακρίσεις, καταγγελίες και έρευ-
07
ΠΛΑΤΕΊΑ
ΠΡΟΤΕΊΝΟΥΜΕ ΔΙΕΚΔΙΚΟΎΜΕ ΠΑΛΕΎΟΥΜΕ ΔΡΟΜΟΛΟΓΟΎΜΕ ΥΛΟΠΟΙΟΎΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΔΉΜΟ ΜΥΤΙΛΉΝΗΣ
www.stonisi.gr
ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΜΑΣ
08
ΠΛΑΤΕΊΑ
για την αναπτυγμένη Μυτιλήνη των πολιτών, του πολιτισμού, της αλληλεγγύης και της Δημοκρατίας
Συμμετέχουμε στις εκλογές της 26ης Μαΐου για την εκλογή συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας Μυτιλήνης, με τον συνδυασμό «Δημοκρατική Μυτιλήνη». Αγωνιζόμαστε να μην χαθεί η πόλη που αγαπάμε και οι αξίες που μας έκαναν κάποτε περήφανους για αυτήν. Η «Δημοκρατική Μυτιλήνη» αποτελείται από προοδευτικούς πολίτες που δεν είναι επαγγελματίες πολιτικοί παράγοντες. Απλοί εργαζόμενοι όλοι μας, συνδεόμαστε με το όραμα να πάρει η Μυτιλήνη τη θέση που της αξίζει στο Αιγαίο, στην Ελλάδα, στην Ευρώπη. Η «Δημοκρατική Μυτιλήνη» ξέρει πως στολίδι της πόλης δεν είναι μόνο το λιμάνι και η πλατεία Σαπφούς, αλλά οι γειτονιές της. Η γειτονιά σου. Στόχος μας είναι να αναδείξουμε την ιστορία, τον πολιτισμό, την αξία της κάθε γειτονιάς και των ανθρώπων της. Να βγούμε όλοι μαζί από την εικόνα της εγκατάλειψης, αλλά και του κάθε μικρού ή μεγάλου συμφέροντος που όλα δείχνουν πως κάνει ό,τι θέλει. Θέλουμε πίσω τις γειτονιές μας. Θέλουμε πίσω τις γειτονιές μας με επισκέπτες αλλά προπάντων με νέους κατοίκους. Η «Δημοκρατική Μυτιλήνη», θέλει και μπορεί να αναβιώσει τη «Λεσβιακή Άνοιξη», να ξανακάνει την πόλη μας κέντρο πολιτισμού, αφετηρία ιδεολογικών και καλλιτεχνικών κινημάτων, εφαλτήριο πρωτοπορίας. Η «Δημοκρατική Μυτιλήνη», αντιστέκεται στις διχαστικές φωνές, στις στρεβλώσεις, στον φόβο, στον ρατσισμό, στην ξενοφοβία. Υπερασπιζόμαστε την ειρηνική συνύπαρξη με οδηγό την αλληλεγγύη, με σεβασμό στον πολίτη, στα δικαιώματα του και τις ανάγκες του για μια ζωή μακριά από ακρότητες και μίση. Θέλουμε μια πόλη δημοκρατική, ανοιχτή, ελεύθερη, πολιτισμένη, μα πάνω απ’ όλα ανθρώπινη. Σε αυτή μας την προσπάθεια σας θέλουμε όλους μαζί μας.
www.stonisi.gr
Στις 26 Μαΐου στην κάλπη της Δημοτικής Κοινότητας Μυτιλήνης ψηφίζουμε «Δημοκρατική Μυτιλήνη».
09
ΠΛΑΤΕΊΑ
ΣΤΑ ΣΟΚΆΚΙΑ….
Το πρωτοπόρο παγκοσμίως πείραμα ανίχνευσης πλαστικού της Ερευνητικής Ομάδας του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Τηλεπισκόπησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Όταν οι δορυφόροι εντοπίζουν το πλαστικό… από τα Τσαμάκια!
Τ
Της ΑΝΘΗΣ ΠΑΖΙΑΝΟΥ Τόνοι πλαστικών σκουπιδιών στη θάλασσα. Ήδη μελέτες δείχνουν ότι το πλαστικό περνά στην τροφική αλυσίδα. Όλα τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν αρχίσει να ενθαρρύνουν τη μείωση της ποσότητας πλαστικού στην καθημερινότητα των πολιτών. Και η επιστήμη δεν σηκώνει τα χέρια ψηλά, αλλά σηκώνει μανίκια και προτείνει λύσεις από τη Λέσβο.
www.stonisi.gr
Έκαναν το πρώτο παγκοσμίως πείραμα την παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος τον Ιούνιο του 2018 και μετά την απήχηση που είχε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, τα μέλη της Ερευνητικής Ομάδας του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Τηλεπισκόπησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Marine Remote Sensing Group) επέστρεψαν στο πεδίο και θα επανέρχονται τακτικά για να το μελετήσουν σε βάθος. Θέλουν να φαίνεται το πλαστικό στη θάλασσα, σαν τη μύγα μες στο γάλα!
10
ΠΛΑΤΕΊΑ
Το Plastic Litter Project 2019 είναι το πείραμα της ομάδας για την καταγραφή πλαστικών απορριμμάτων στο θαλάσσιο περιβάλλον του Αιγαίου από ΣμηΕΑ (Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών, drone) που παράλληλα συνδυάζεται με την προσπάθεια εντοπισμού των πλαστικών απορριμμάτων από δορυφορικά συστήματα. «Συνδυάζουμε τους πλέον σύγχρονους αλγόριθμους και τις επιτόπιες μετρήσεις για την ανάπτυξη νέων μεθόδων, τεχνολογιών και προϊόντων για την οπτική αναπαράσταση των θαλάσσιων γεωχωρικών πληροφοριών», εξηγεί ο Κώστας Τοπουζέλης, επικεφαλής της ομάδας, επίκουρος
καθηγητής του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με ειδίκευση στη θαλάσσια τηλεπισκόπηση. Η ομάδα έχει κατακτήσει τεχνογνωσία σε διάφορους κλάδους της θαλάσσιας τηλεπισκόπησης, συμπεριλαμβανομένης της ανίχνευσης πετρελαιοκηλίδας, της αναγνώρισης των θαλάσσιων φαινομένων, της παράκτιας βαθυμετρίας και της ανίχνευσης των ακτών. «Ήταν μια πολύ τρελή ιδέα» λέει γελώντας. «Γνωρίζουμε ότι το ευρωπαϊκό σύστημα δορυφόρων περνάει ανά τακτά χρονικά διαστήματα με χωρική ανάλυση 10 μέτρων, δηλαδή μπορεί να εντοπίσει αντικείμενα της τάξης των 10 μέτρων. Εμείς αναρωτηθήκαμε πώς θα ήταν αν βάζαμε πολλά πλαστικά στη θάλασσα την ώρα που κάναμε το σχετικό μάθημα στο εργαστήριο. Και αποφασίσαμε να το κάνουμε πράξη».
Οι πλαστικοί… «στόχοι» του πειράματος Σε ένα πλαίσιο 5x5 μέτρων οι ερευνητές έχουν τοποθετήσει διάφορα υλικά, ώστε να χωρέσουν και να συγκρατηθούν με πετονιά από το νερό εκατοντάδες πλαστικά μπουκάλια. Το πλαίσιο αυτό ονομάζεται «στόχος». Ο στόχος, λοιπόν, στη συνέχεια μεταφέρεται στη θάλασσα για να γίνει στη συνέχεια αντιληπτός από τα συστήματα καταγραφής (δορυφόρο και drone). Επειδή το πλαστικό μπουκάλι είναι διαφανές και η ηλιακή ακτινοβολία διαθλάται μέσα στο μπουκάλι και επιστρέφει,
ο «στόχος» είναι πολύ εύκολα εντοπίσιμος. Για το λόγο αυτό και προχωρώντας το πείραμα, οι ερευνητές δημιούργησαν και δεύτερο στόχο από μπλε πλαστικές σακούλες. Αυτές επειδή πέφτουν ακριβώς πάνω στην επιφάνεια του νερού, δεν είναι εύκολα εντοπίσιμες και η ομάδα επιθυμεί να δει τι δεδομένα θα αντλήσει από το πείραμα.
Ο Ιβάν Κατσιμέρης, επίσης δευτεροετής φοιτητής αναφέρει: «Είναι σημαντικό σε παγκόσμια κλίμακα αυτό το πείραμα και αυτό μας κάνει να το βρίσκουμε πολύ ενδιαφέρον ως συμμετέχοντες. Επίσης, μας δίνει τεράστια εμπειρία για να συνεχίσουμε να δουλεύουμε πάνω σε κάτι τόσο σημαντικό και στο μέλλον».
«Ουσιαστικά χρησιμοποιούμε δορυφορικά δεδομένα και δεδομένα από αερομεταφερόμενους αισθητήρες για να παρατηρήσουμε το θαλάσσιο και το παράκτιο περιβάλλον» μας είπε στη συζήτηση που είχαμε μαζί του στην παραλία Τσαμάκια.
Πέρσι και φέτος
Οι ερευνητές Στην ομάδα του πειράματος που δεν έχει ξαναγίνει σε παγκόσμιο επίπεδο συμμετέχουν 60 ερευνητές, κυρίως προπτυχιακοί φοιτητές, μεταπτυχιακοί, αλλά και υποψήφιοι διδάκτορες. Ο Αλέξανδρος Καραγαϊτανάκης, φοιτητής στο 3ο έτος του Τμήματος επισημαίνει: «Το πείραμα θα συμβάλλει στην καταστολή των ρύπων στη θάλασσα από τα πλαστικά. Μέχρι στιγμής πηγαίνει πολύ καλά και μας δίνει τη δυνατότητα να συμμετέχουμε σε ένα παγκόσμιο πείραμα». Ο Δημήτρης Παπαγεωργίου, μεταπτυχιακός φοιτητής του Τμήματος αναφέρει: «Όταν τελικά πετύχει το πείραμα με τους κατάλληλους αλγόριθμους, θα χρησιμοποιούμε εργαλεία που ήδη υπάρχουν, όπως οι δορυφόροι για να εντοπίσουμε τα πλαστικά και αυτό είναι το βασικό πλεονέκτημά του». Για τη δημιουργία του «στόχου» χρειάστηκαν 2,5 μήνες. «Το εκπληκτικό είναι το πόσο γρήγορα, μόνο σε δύο εβδομάδες, συγκεντρώσαμε 2.000 πλαστικά μπουκάλια», σχολιάζει ο κ. Τοπουζέλης. Η Καλλιόπη Φαζού, δευτεροετής φοιτήτρια παραδέχεται «Κουραστήκαμε να μαζεύουμε τα μπουκάλια, αλλά άξιζε πραγματικά για να συμμετέχουμε σε αυτό το πείραμα». «Το πείραμα μας δίνει την ευκαιρία να δούμε το μέλλον, τα δορυφορικά δεδομένα, τους αλγόριθμους, την ανάλυση εικόνας και την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και βέβαια να ελπίζουμε ότι θα εντοπίζουμε τη θαλάσσια ρύπανση σαν τη μύγα μέσα στο γάλα», μας λέει ο Αλέξανδρος Καμινάς, δευτεροετής φοιτητής
Το πείραμα θα επαναληφθεί άλλες 15 φορές με τελικό στόχο να δημιουργηθεί ένας αλγόριθμος, ο οποίος θα εντοπίζει το πλαστικό σε μικρότερο μέγεθος στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Παγκόσμια απήχηση Εξάλλου ήδη ενδιαφέρθηκε για το καινοτόμο πείραμα «Plastic Litter Project» το Εργαστήριο Θάλασσας του Βρετανικού Πανεπιστημίου Πλίμουθ (UK’s Plymouth Marine Laboratory) που συνεργάζεται με την ομάδα, αλλά και άλλες ερευνητικές ομάδες στην Ευρώπη και τον κόσμο χρησιμοποιούν τα δεδομένα του. Μάλιστα, τον προσεχή Μάιο το Εργαστήριο θα παρουσιάσει το πείραμά του στο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος στο Μιλάνο («Living Planet Symposium»). Η απήχηση του πειράματος είναι τέτοια, ώστε αρκετοί φορείς έχουν επικοινωνήσει με το Εργαστήριο ζητώντας από αυτό να εντοπίζουν τα πλαστικά, ώστε εκείνοι να τα μαζεύουν από τη θάλασσα! Το Εργαστήριο θαλάσσιας Τηλεπισκόπησης (MRSG) του Πανεπιστημίου Αιγαίου διεξάγει έρευνα για την ανίχνευση, ανάλυση και απεικόνιση των δορυφορικών και UAV δεδομένων στο παράκτιο περιβάλλον.
www.stonisi.gr
Εδώ διοργανώνουν για δεύτερη χρονιά ένα πείραμα που σκοπό έχει τον εντοπισμό των πλαστικών στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Το 2018 οι «στόχοι», αποτελούμενοι από πλαστικά μπουκάλια ήταν σε διαστάσεις 10X10, αρκετά μεγάλοι δηλαδή, ώστε να γίνονται αντιληπτοί στη θάλασσα από τον δορυφόρο. Τα αποτελέσματα έδειξαν σε τι μέγεθος εικονοστοιχείου (pixel) πρέπει να είναι το πλαστικό, ώστε να εντοπιστεί. Φέτος, η ερευνητική ομάδα προχώρησε την έρευνά της. Μίκρυνε τη διάσταση και τη διάταξη των «στόχων» μέσα στη θάλασσα, ώστε να τους προσομοιώσει καλύτερα στις πραγματικές συνθήκες. Επίσης, για πρώτη φορά φέτος επιχειρούν να συλλέξουν στοιχεία για τον όγκο των πλαστικών.
11
ΠΛΑΤΕΊΑ
Με βοήθεια από το Κοινωφελές Ίδρυμα «Μαρία Τσάκος – Διεθνές Κέντρο Ναυτικής Έρευνας και Παράδοσης»
Μόρφωση, έρευνα και αποκατάσταση και για Μυτιληνιούς!
T
Το Κοινωφελές Ίδρυμα «Μαρία Τσάκος – Διεθνές Κέντρο Ναυτικής Έρευνας και Παράδοσης» παρουσίασε και στη Μυτιλήνη τις ευκαιρίες που δίνονται στα παιδιά και τους νέους της Λέσβου και όχι μόνο να φιλοξενηθούν στο οικοτροφείο «Σπίτι της Μαρίας», να εκπαιδευτούν και να μορφωθούν στο Ναυτικό Λύκειο του Ιδρύματος και στη συνέχεια να ενταχθούν στους επαγγελματικούς ορίζοντες που ανοίγει το Ίδρυμα. Βασικός σκοπός της Μαθητικής Στέγης «Σπίτι της Μαρίας» σταΚαρδάμυλα της Χίου είναι να προσφέρει στους φιλοξενούμενους μαθητές (προσεκτικά επιλεγμένους με αυστηρά αξιοκρατικά κριτήρια) το πλέον κατάλληλο περιβάλλον για την εκπαιδευτική τους πρόοδο και πλατύτερη δυνατή καλλιέργεια, την ανάδειξη της αριστείας και, πάνω από όλα, τη σφυρηλάτηση μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας, στηριγμένης σε αρχές και αξίες.
www.stonisi.gr
Από την άλλη μεριάστην πόλη της Χίου το πρώτο ιδιωτικό, μη κερδοσκοπικό Λύκειο Ναυτικής Κατεύθυνσης της χώρας που εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας και ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2018 με απόλυτη επιτυχία, τον ερχόμενο Σεπτέμβριο είναι έτοιμο να υποδεχτεί και σπουδαστές εκτός της Χίου. Και μάλιστα όχι μόνο ανήλικους, αλλά και ενηλίκους, ανοίγοντάς τους επαγγελματικούς ορίζοντες στη ναυτιλία.
12
ΠΛΑΤΕΊΑ
δεσμούς που έχει αναπτύξει το Ίδρυμα με τους Μυτιληνιούς που έχουν εκπαιδευτεί σε αυτό. «Η εταιρεία μας είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως και αντικείμενό της είναι η ποντοπόρος ναυτιλία» εξήγησε, συμπληρώνοντας ότι τα πλοία της παρουσιάζουν μεγάλη γκάμα: δεξαμενόπλοια ως επί το πλείστον, φορτηγά, αεριοφόρα, κοντέινερ, αλλά και μικρότερα σκάφη. Βαθιές στη διάρκεια των χρόνων χαρακτήρισε ο κ. Κουκάκης τις σχέσεις της Εταιρείας με το νησί της Λέσβου, αφού πολλοί ναυτικοί από τη Λέσβο έχουν επιλέξει τον δρόμο της θάλασσας. Ο Στρατής Παπαδημητρίου, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου παρουσίασε τις τρεις καινοτόμες και πρωτοποριακές δράσεις του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος». Αναφέρθηκε στο «σπίτι» του Ιδρύματος στη Χίο που ασχολείται με τη θαλάσσια και ναυτική εκπαίδευση και παράδοση. «Την ίδια στιγμή ασχολείται με την προώθηση θεμάτων που έχουν να κάνουν με το περιβάλλον, την έννοια της κοινωνικής ευθύνης, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό» επεσήμανε. Εξέπληξε δε για τον φάρο ελληνικού πολιτισμού που εδρεύει στην Ουρουγουάη από το 1978 και είναι το Ίδρυμα Μαρία Τσάκος. «Εκεί εκατοντάδες κάθε χρονιά κάτοικοι της Ουρουγουάης, μαθαίνουν για τη χώρα μας, τη γλώσσα μας και τον πολιτισμό μας, με την πιστοποίηση της ελληνικής εκμάθησης που τους παρέχεται από το Ίδρυμά μας. Και είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές, φιλέλληνες και ελληνολάτρες» σημείωσε.
Σύντομες παρουσιάσεις
Αλλά και σε άλλα μέρη του πλανήτη «ανθίζει» ο ελληνισμός, χάρη στο Κοινωφελές Ίδρυμα Τσάκος: «Στην Γκάνα της Αφρικής στηρίζουμε ένα ελληνικό σχολείο που χτίστηκε δίπλα στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου». Το σχολείο ξεκίνησε με 40 παιδιά και πλέον μαθαίνουν γράμματα πάνω από 120 παιδιά. «Γιατί μόνο μέσα από την εκπαίδευση, μπορεί να σπάσει η φτώχεια» κατέληξε ο κ. Παπαδημητρίου.
Ο Τίτος Κουκάκης, μηχανικός Εμπορικού Ναυτικού, Διευθυντής Ναυτιλιακού Τμήματος του Ομίλου «Τσάκος» που εδρεύει στην Χίο παρουσίασε τον Όμιλο Εταιρειών Τσάκου και αναφέρθηκε στους
Ο Ζαχαρίας Μπεκριδάκης, Διευθυντής του «Σπιτιού της Μαρίας» παρουσίασε το «Σπίτι της Μαρίας» που εδρεύει στα Καρδάμυλα από το 2013,
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στον Καπετάνιο της Εταιρείας, Παναγιώτη Τσάκο, αλλά και στο ότι η εταιρεία διανύει περισσότερα από 50 χρόνια ζωής, δραστηριοποιούμενη στον τομέα της ποντοπόρου ναυτιλίας, στηρίζοντας τον Έλληνα Ναυτικό και την ελληνική ναυτιλία.
στη μνήμη της αείμνηστης Μαρίας, κόρης του Καπετάνιου του Ιδρύματος. «Πρόκειται για μια οικογένεια που φιλοξενεί 20 ανήλικα παιδιά Γυμνασίου και Λυκείου» είπε ο κ. Μπεκριδάκης, παρουσιάζοντας στη συνέχεια αριθμητικά στοιχεία: Εξήντα μαθητές έχουν φιλοξενηθεί στο οικοτροφείο μέχρι σήμερα. Από αυτούς οι 28 έχουν δώσει εξετάσεις πρόσβασης σε ανώτερα ή ανώτατα εκπαιδευτικά Ιδρύματα, με 25 από αυτούς να έχουν περάσει με επιτυχία, σε ποσοστό 88%. Στο «Σπίτι της Μαρίας», επεσήμανε «μπορεί να έρθει όποιο παιδί θέλει». Ήδη έχει ανακοινωθεί η πρόσκληση ενδιαφέροντος για την επικείμενη σχολική χρονιά 2019- 2020, και μπορεί να φιλοξενήσει και παιδιά της Μυτιλήνης. Ο Μιχαήλ Μπελέγρης, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος παρουσίασε τις εκπαιδευτικές δράσεις του Κοινωφελούς Ιδρύματος: «Το σπίτι της Μαρίας δημιούργησε ευκαιρία για όλα τα παιδιά της Ελλάδας να έρθουν στα Καρδάμυλα και να φοιτήσουν στα δημόσια Γυμνάσια και Λύκεια της Χίου».
Χίου συνεχίζουν τον πρώτο κύκλο φοίτησης». Από τον ερχόμενο Σεπτέμβρη ενεργοποιούνται δύο επιπλέον δυνατότητες: Να έρθουν και παιδιά εκτός Χίου να φοιτήσουν και να βρεθούν στο σύγχρονο περιβάλλον εργαστηρίων και πρότυπου συστήματος εκπαίδευσης, βασισμένου στο πρόγραμμα του υπουργείου Παιδείας. Επιπλέον, ενήλικοι, οι οποίοι έχουν απολυτήριο Λυκείου και θέλουν να δραστηριοποιηθούν στη ναυτιλία, θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν μαθήματα και να λάβουν πτυχίο και να προχωρήσουν στην καριέρα του εμποροπλοιάρχου εμπορικού Ναυτικού. Ήδη προεγγράφονται μια σειρά ενήλικες που περνούν από συνεντεύξεις και όσοι επιλεγούν το 2019 θα ανήκουν σε εκείνους που θα παραμείνουν στην Ελλάδα χωρίς να μεταναστεύσουν, υπηρετώντας τις ανάγκες της σύγχρονης ναυτιλίας.
Και ναυτικό Λύκειο Το 2017, ανέφερε ο κ. Μπελέγρης ότι ο ίδιος ο καπετάν Παναγιώτης ανακοίνωσε ότι έναν χρόνο μετά θα λειτουργήσει το πρώτο Ναυτικό Λύκειο- Δομή με στόχο να δώσει διέξοδο σε παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με ναυτικά και ναυτιλιακά επαγγέλματα, να γνωρίσουν τον ναυτικό κόσμο μέσα από την οπτική του Ομίλου, όπως τη στηρίζει τα τελευταία 50 χρόνια, και στη συνέχεια να βρουν επαγγελματική αποκατάσταση.
Περισσότερες πληροφορίες: mariatsakosfoundation.gr Τηλέφωνο επικοινωνίας: Ζαχαρίας Ι. Μπεκριδάκης τηλ.: (0030) 2272023750 κιν.: +30 6945896640
Και αυτό συνέβη. «Ήδη οι πρώτοι μας μαθητές στην πόλη της
Μιχάλης Καραντώνης
Πρόεδρος Αλιευτικού Συνεταιρισμού Λέσβου
www.stonisi.gr
Υποψήφιος Περιφερειακός Σύμβουλος
13
ΠΛΑΤΕΊΑ
14
ΠΛΑΤΕΊΑ
www.stonisi.gr
15
ΠΛΑΤΕΊΑ
www.stonisi.gr
ΣΤΑ ΣΟΚΑΚΙΑ…
Πάσχα 1913
Το Πάσχα της λεφτεριάς
Η
της ΜΑΡΙΑΣ ΓΡΗΓΟΡΑ Η Λέσβος το 1913, μετά από 450 χρόνια υποδούλωσης, γιορτάζει το πρώτο Πάσχα, απελευθερωμένη πλέον από τον οθωμανικό ζυγό. Η συγκίνηση τόσο των κατοίκων όσο και των αρχών του τόπου είναι έκδηλη και απεικονίζεται με τον πιο γλαφυρό τρόπο στον τοπικό τύπο. Οι εφημερίδες Λέσβος, Σάλπιγξ και Λαϊκός Αγών περιγράφουν με κάθε λεπτομέρεια την κατανυκτική και εορταστική ατμόσφαιρα που επικρατούσε στη Μυτιλήνη, μεταφέροντας τον αναγνώστη σε μια άλλη εποχή.
www.stonisi.gr
Καθ΄όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα ο συνωστισμός στις εκκλησίες της πόλης είναι τέτοιος που ανάγκασε τον Πρωτοσύγκελο Βασίλειο να ζητήσει από τον Νομάρχη να διαθέσει ισχυρή αστυνομική δύναμη στους ναούς, προκειμένου να τηρηθεί η τάξη. Ήδη από το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής τα καταστήματα είναι κλειστά και ο κόσμος έχει πλημμυρίσει τις εκκλησίες. «Εις τον Μητροπολιτικόν ναόν βελόνα να ερίχνατε δεν θα έπεφτε κάτω. Κοσμοπλημμύρα». Οι ενορίτες σε όλους τους ναούς της πόλης συναγωνίζονταιποιανού ο Επιτάφιος θα είναι πιο εντυπωσιακός. Για πρώτη χρονιά οι Επιτάφιοι εκτός από άνθη φέρουν και τα χρώματα της ελληνικής σημαίας «Εφέτος εκτός του συνήθους στολισμού από νωπά άνθη, το κενοτάφιον του Θεανθρώπου εκοσμήθη και με τα επίσης ιερά χρώματα της κυανολεύκου μας. Αι εκκλησίαι κατάμεσται από τας κυρίας και δεσποινίδας εκάστης ενορίας αι οποίοι ημίλλωντο εις την τελειότητα της διακοσμήσεως».
16
ΠΛΑΤΕΊΑ
Η περιφορά του Επιταφίου τη Μεγάλη Παρασκευή πραγματοποιείταιμε ασυνήθιστη μεγαλοπρέπεια για τον τόπο,παρουσία χιλιάδων πολιτών, όπως αναφέρει η εφημερίδα Σάλπιγξ. Στη Μητρόπολη συγκεντρώνεται πλήθος κόσμου και ο επιτάφιος θρήνος ψάλλεται κατανυκτικότατα παρουσία πεζοναυτών, στρατιωτών, χωροφυλάκων και όλων των στρατιωτικών, πολιτικών και δικαστικών αρχών του τόπου.Εντύπωση προκαλούν οι επίλεκτες ομάδες Προσκόπων υπό τον αρχηγό τους Θρ. Δουβαλετέλη, οι οποίοι με την ομοιόμορφη ενδυμασία τους προσδίδουν ιδιαίτερη
λαμπρότητα στην τελετή. Εξίσου επιβλητικοί και καλλιτεχνικώς στολισμένοιείναι και οι επιτάφιοι των ενοριών του Αγίου Θεράποντος, των Αγίων Θεοδώρων, του Αγίου Συμεών, του Αγίου Γεωργίου και των Αγίων Αποστόλων, η περιφορά των οποίων, εκτός του Αγίου Συμεών πραγματοποιείται συνοδεία μουσικών οργάνων. Εντυπωσιακή είναι η περιφορά του Επιταφίου της Μητρόπολης. «Οι Πρόσκοποι ευρίσκοντο εν πρωτοπορεία εις την πομπήν του Επιταφίου της Μητροπόλεως με τας στολάς των σχηματίζοντες τετράγωνον. Όπισθεν τούτων εφέροντο τα εξαπτέρυγα, ο Σταυρός τα Λάβαρα. Όπισθεν τούτων η μουσική και μετά ταύτην εφέρετο ο Επιτάφιος υπό ναυτών, τον οποίον ηκολούθουν».Πιο επιβλητική ωστόσο όλων, είναι η περιφορά του Επιταφίου της Ζωοδόχου Πηγής. «Ποιητικότερον και επιβλητικώτατον θέαμα παρουσιάζει η περιφορά του Επιταφίου της Λαγκάδας. Κ’ εδώ μουσική. Το πέρασμά της από την προκυμαία διαγράφει εικόνα αφαντάστου ωραιότητος. Κατέρχεται προς την προκυμαίαν, διέρχεται την παραλιακήν οδόν μέχρι του φρουραρχείου και εκείθεν ανέρχεται προς το Κιόσκι και διευθύνεται προς το φρούριον. Διέρχεται καθ΄ήν έλαβον οι αξ. Επίτροποι άδειαν παρά του κ. Στρατ. Διοικητού εκ της ανατολικής εισόδου και εξέρχεται της δυτικής και εκείθεν διά της Επάνω Σκάλας και της αγοράς επιστρέφει εις τον Ναόν της». Σε άλλο σημείο της εφημερίδας Σάλπιγξ διαβάζουμε «Το θέαμα μαγευτικώτατον. Η συνάντησις των Επιταφίων Λαγκάδας και Μητροπόλεως έγινεν εις την προκυμαίαν, την οποίαν εκόσμει το κατάφωτον τορπιλοβόλλον 11». Οι εντυπωσιακοί επιτάφιοι, οι πιστοί με αναμμένα κεριά στα χέρια, η φωταγωγημένη Μυτιλήνη και οπλούσιος και καλλιτεχνικός φωτισμός του ηρωικού τορπιλικού Νο11 στο λιμάνι, το οποίο μέσ’ το σκοτάδι της θάλασσας φώτιζε σαν ολόλαμπρο αστέρι, συνθέτουν μια εικόνα εξόχως μαγευτική και κατανυκτική που για πρώτη και ίσως μοναδική φορά ζούσαν οι κάτοικοι της Μυτιλήνης. Η πρώτη ελεύθερη Ανάσταση, την οποία οι κάτοικοι για αιώνες ονειρεύονταν, είχε ιδιαίτερη σημασία και εορτάστηκε με λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια. «Η χαρά και η ευφροσύνη η καταλαβούσα τους Χριστιανούς διά
Την τέχνη την διδάχτηκε ο πατέρας µας Μ. Σουσαµλής
από το Γιαννακό πρόσφυγα µικρασιάτη του ΄22. Αυτός του έµαθε την πραγµατική τέχνη του Επτάζυµου και το 1968 που συνταξιοδοτήθηκε παραχώρησε την άδεια
του στον πατέρα µας. Ο πατέρας µας επαγγελµατίας
διορατικός εργατικός έξυπνος την ανέπτυξε. Εµείς
γεννηθήκαµε και µεγαλώσαµε µέσα στο φούρνο (4
αδέλφια). Όταν τον αναλάβαµε ήταν ένα µαγαζί 90 τετραγωνικών . Τώρα είναι 500 υποκαταστήµατα
το κεντρικό 3
και στα σκαριά η δηµιουργία
µεγάλης µονάδας παραγωγής παξιµαδιών. Βγάζουµε
πολλά παξιµάδια λαδιού κριθάρι και επτάζυµα άριστης
ποιότητας που τα διοχετεύουµε σε όλο το νησί, στη Χίο,
την Κρήτη, τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Με πολύ
αναπτύξαµε τον τοµέα των γλυκών. µεράκι α
Το νέο προιόν που έχουµε βγάλει και είναι αιχµή της
παραγωγής µας και
προσπαθούµε να το κάνουµε
παγκόσµια γνωστό είναι η περιβόητη βασιλόπιτα
Αγίασου. Μια πολύ πρωτότυπη
πίτα σε τέλεια
αναλογία αλµυρού γλυκού µε πολύ όµορφη ιστορία που φτάνει στα χρόνια του Μ. Βασιλείου .
Τα τελευταία χρόνια είµαστε κοµµάτι της συνέργιας
από την συνεργασία προσπαθεί να κάνει τα Λεσβιακά
προιόντα απαραίτητα στο ελληνικό τραπέζι.
Σιγά σιγά αποχωρούµε παραδίδοντας τη σκυτάλη στα
παιδιά µας .
www.stonisi.gr
LESVOS GOURMET µια πολύ δυναµική οµάδα που µέσα
17
ΠΛΑΤΕΊΑ
του “Χριστός Ανέστη” του συμβολίζοντος την ανάστασιν της Μεγάλης Ιδέας έδωκε χώραν εις εκρήξεις ενθουσιασμού. Ο πανηγυρισμός φέτος ήτο διττός, Θρησκευτικός και Εθνικός. Πρώτην φοράν εν Μυτιλήνη μετά πάροδον 500 ετών εορτάζεται το Πάσχα υπό τας δύο αυτού μορφάς… πρώτην φοράν άρχοντες και αρχόμενοι συνεορτάζουσι, πρώτην ήδη φοράν η επίσημος Ελλάς διά των αντιπροσώπων της συμμετέχει εις τον πανηγυρισμόν του Θρησκευτικού και Εθνικού ημών Πάσχα».Η Μητρόπολη το βράδυ της Ανάστασης έχει γεμίσει ασφυκτικά από το πλήθος του κόσμου «Το εσωτερικόν του ναού, υπερπλήρες, ο νάρθηξ, ο περίβολος αι πέριξ οδοί τα πάντα κατάμεστα». Παρόντες επίσης, είναι ο Γενικός Διοικητής Νήσων Αιγαίου Βοζίκης με τους ανώτερους υπαλλήλους της Διοικήσεως και της Νομαρχίας, ο Στρατιωτικός διοικητής Απ. Συρμακέζης, ο Διοικητής του Ναυτικού Αγήματος Λαμπαδάριος με αξιωματικούς της ξηράς και της θάλασσας, ο Αστυνομικός Διευθυντής Βάρφης, το Δικαστικό σώμα και όλοι οι διοικητικοί, δικαστικοί, κοινοτικοί και δημοτικοί υπάλληλοι άπαντες εν επισήμω περιβολής.Το πλήθος των αναμμένων κεριών των παριστάμενων σε συνδυασμό με τις απαστράπτουσες επίσημες στολές των αξιωματικών με τα γραφικά των λοφία προσδίδουσιν ιδιαιτέραν αίγλην. Εν μέσω χειμαρρώδους ενθουσιασμού οι κάτοικοι εορτάζουν διπλή Ανάσταση,αφού δεν ψάλλεται μόνο το Χριστός Ανέστη αλλά και το Πατρίς Ανέστη.
www.stonisi.gr
Ο τρόπος που εορτάστηκε η ημέρα της Αναστάσεως δε συγκρίνεται με κανέναν άλλον των παρελθόντων ετών. Η στρατιωτική ηγεσία παραθέτει επίσημο γλέντι στο Κιόσκι ενώ η πολιτική με επικεφαλής τον Γενικό Διοικητή, Χ. Βοζίκη, στο ξενοδοχείο Σάρλιζα στη Θερμή. Όλη η περιοχή του Κιοσκιού έχει στρωθεί με τραπέζια,ενώ προσκεκλημένοι δεν είναι μόνο οι αξιωματικοί και οι στρατιώτες, αλλά και όλοι οικάτοικοι της Μυτιλήνης.«Η Μυτιλήνη ολόκληρος συγκεντρούται εις τον ευάερον λοφίσκον, την “Πλατεία της Ελευθερίας”. Άνδρες, γυναίκες, παιδιά πάσης κοινωνικής τάξεως και πάσης ηλικίας, άνθρωποι του λαού και άνθρωποι της αριστοκρατίας κατaλαμβάνουσιν εξ εφόδου το ωραίον ύψωμα».Αξιωματικοί, στρατιώτες, πεζοναύτες και πλήθος κόσμου σε γενική ευθυμία απολαμβάνουν το γλέντι με πλούσια φαγητά, άφθονο κρασί και μουσική, επιδεικνύοντας τις χορευτικές τους ικανότητες. Το Πασχαλιάτικο γεύμα που παρέθεσε ο Γενικός Διοικητής στο ξενοδοχείο Σάρλιζα ήταν εξίσου εντυπωσιακό και διήρκεσε από τις οκτώ το πρωί έως τις επτά το απόγευμα. Το κρασί και η μπύρα έρρεαν άφθονα, ενώ ιδιαίτερη χάρη προσέδιδε στο γλέντι η παρουσία αρκετών κυριών και δεσποινίδων. Γύρω στις 4 το απόγευμα τιμά το γλέντι με την παρουσία του και η στρατιωτική ηγεσία του τόπου, η οποία κατέφθασε με βενζινάκατο.
18
ΠΛΑΤΕΊΑ
Η γενική ευφορία είναι έκδηλη παντού. Ο Κήπος, τα παραθαλάσσια καφενεδάκια του Μακρύ Γιαλού, το αθάνατον Κιόσκι, αι Θέρμαι Κουρτζήβρίθουν από κόσμο πάσης τάξεως, ηλικίας και φύλου.Παράλληλα με την πόλη της Μυτιλήνης, η ημέρα της Ανάστασης παρουσίασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και στα χωριά γύρω από την πόλη, όπως στην Αγία Μαρίνα, στη Βαρειά και στον Άνω Χάλικα.Διαρκές ανθρωποκουβάλημα με αμάξια, με λεωφορεία, με λέμβους. Συχνά γοργοδιαβαίνουν αμάξια πολυταλάντων εντός των οποίων ενθρονισμέναι ακτινοβολούσαι από χαράν μεγάλαι ωραίαι κυρίαι…
* Η Μαρία Γρηγορά είναι ΠΕ Βιβλιοθηκονόμος MSc in Cultural Informatics and Communication
ΤΑΒΕΡΝΑ-ΟΥΖΕΡΙ
Ο ΑΝΤΩΝΗΣ Ταξιάρχες Καγιάνι
www.stonisi.gr
22510 61951
19
ΠΛΑΤΕΊΑ
ΣΚΕΨΕΙΣ στην ΠΛΑΤΕΙΑ
Μετάνοια είναι κατά λέξη μεταβολή νου, μεταβολή νοοτροπίας, αλλαγή της ζωής του ανθρώπου. Μετάνοια είναι ο πρώτος λόγος του Θεού προς τους πρωτόπλαστους όταν είπε στον «Αδάμ πού εί» δίνοντας του έτσι την ευκαιρία της μετανοίας. Είναι ο πρώτος και ο τελευταίος λόγος του αγίου Ιωάννου Προδρόμου, που συνεχώς όπου και αν βρισκόταν μιλούσε και κήρυττε την μετάνοια. Χάριν του κηρύγματος περί μετανοίας αποκεφαλίστηκε άλλωστε ο Πρόδρομος γιατί τα κηρύγματα του ενοχλούσαν τη συνείδηση του Ηρώδη. Αλλά και την ώρα της Σταυρικής θυσίας του Κυρίου μας, τη μετάνοια του ληστήείδε ο Χριστός και του έδωσε τη διαβεβαίωση ότι σήμερον μετ’ εμού έση εν τω Παραδείσω. Μετάνοια σημαίνει ανανέωση του βαπτίσματος, συμφωνία με τον Θεό για νέα ζωή, σκέψη αυτοκατακρίσεως, αμεριμνησία για όλα τα άλλα και μέριμνα για τη σωτηρία του εαυτού μας. Μετάνοια σημαίνει συμφιλίωση με τον Κύριο, με έργα αρετής αντίθετα προς τα παραπτώματά μας, σημαίνει καθαρισμός της συνειδήσεως και θεληματική υπομονή όλων των θλιβερών πραγμάτων.
Στις πύλες της μετάνοιας
Σ www.stonisi.gr
Του π. ΣΤΡΑΤΗ ΓΙΟΥΣΜΑ
20
ΠΛΑΤΕΊΑ
Σε κάθε όρθρο Κυριακής της μεγάλης Τεσσαρακοστής ακούμε ή ψέλνουμε ένα υπέροχο τροπάριο σε ήχο πλάγιο του τετάρτου. Είναι μία θερμή παράκληση στον Θεό και λέει η πρώτη της πρόταση: «Τῆς μετανοίας ἄνοιξόν μοι πύλας, Ζωοδότα…» Παρακαλούμε δηλαδή τον Θεό να μας ανοίξει τις πύλες της μετανοίας. Και αυτό ξέρετε γιατί; Γιατί δεν νοείται Τριώδιο χωρίς μετάνοια. Δεν γίνεται να βιώσουμε το πάθος της Μεγάλης Εβδομάδας χωρίς συναίσθηση της αμαρτωλότητάς μας και προσπάθειες μετανοίας. Δεν συνδυάζεται το νόημα της νηστείας εάν δεν συνοδεύεται από πράξεις μετανοίας. Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τα υψηλά νοήματα της μεγάλης Τεσσαρακοστής χωρίς να έχουμε μετάνοια για τα πλημμελήματα και τις αμαρτίες μας. Όλοι αδελφοί μου έχουμε ανάγκη από μετάνοια. Αλλά η μετάνοια, την οποία συνιστά η αγία μας Εκκλησία, δεν είναι εύκολο πράγμα. Δεν είναι υλικό αγαθό που αγοράζεται ή πουλιέται. Είναι κατόρθωμα δυσκολότατο. Από τα πλήθη και των Χριστιανών ακόμη που συγκεντρώνονται στους ναούς, ένα ελάχιστο ποσοστό δυστυχώς έχουν ειλικρινή μετάνοια. Ακούμε όμως συνέχεια αυτή τη λέξη. Τι είναι τελικά η μετάνοια;;
Πώς όμως θα μπορέσω να το κάνω αυτό; Πώς θα κατορθώσω να ξεκινήσω να μετανοώ; Πώς θα επιβάλλω στον εαυτό μου την μετάνοια; Η αρχή της οδού της μετανοίας είναι η επίγνωση της αμαρτίας. Όταν συνειδητοποιήσω πως δεν είμαι ο καλύτερος σε όλα, όταν σταματήσω την κριτική για τους γύρω μου και ασχολούμαι αυστηρά μόνο με την αυτοκριτική. Όταν σταματήσω να δικαιολογώ τον εαυτό μου και πάψω να ρίχνω μονίμως ευθύνες στους άλλους. Όταν προσπαθώ να συμφιλιώνομαι ακόμη και με αυτούς που με πίκραναν, όταν κάνω ένα βήμα πίσω και δίνω τόπο στην οργή, όταν τροχίσω τον εγωισμό μου, όταν μάθω να αγαπώ τον διπλανό μου τότε ναι, έχω κατορθώσει να μιλάω για ειλικρινή μετάνοια. Ύστερα από την επίγνωση της καταστάσεώς μας πρέπει να ακολουθήσει η ομολογία των αμαρτιών μας. Η ομολογία των αμαρτιών είναι δύο ειδών. Πρώτον, η νοερά εξομολόγηση προς τον Θεό που κάνουμε προσευχόμενοι και δεύτερον, η εξομολόγηση που κάνουμε στον πνευματικό μας πατέρα. Άλλος τρόπος μετανοίας και θεραπείας της ψυχής είναι το πένθος και τα δάκρυα για τις αμαρτίες μας. Για το πένθος ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς λέγει: «Η αρχή του πένθους μοιάζει με την επιστροφή του ασώτου. Γι’ αυτό και γεμίζει από σκυθρωπότητα τον πενθούντα και τον παρακινεί να λέει «Πατέρα αμάρτησα…». Με τα δάκρυα ο άνθρωπος εκφράζει τη θλίψη του, διότι αμάρτησε και λύπησε τον φιλάνθρωπο Θεό. Τα δάκρυα έχουν έναν εντελώς δικό τους τρόπο εκφράσεως. Μα αυτόματα πάλι θα αναρωτηθώ. Πώς να μετανιώσω όταν μετά πάλι ξανακάνω το ίδιο λάθος; Είναι όλα ένας φαύλος κύκλος. Ο άγιος Παΐσιος έλεγε σε κάποιον νεαρό που του είπε αυτή την απορία. «Παιδί μου, αν έπεσες μάθε να σηκώνεσαι». Εάν ξαναέπεσες, τότε ξανασήκω». Όπως το παιδί που μαθαίνει να περπατά, θα πέσει πολλές φορές αλλά θα ξανασηκωθεί, έτσι κι εσύ εάν πέφτεις στην αμαρτία μάθε να σηκώνεσαι. Το θέμα είναι πού θα μας βρει ο θάνατος στην πτώση της αμαρτίας ή στην ανάσταση της μετανοίας. Άνθρωπος του Θεού αδελφοί μου, δεν δηλώνεις, αλλά φαίνεσαι. Έχουμε κουραστεί από τους δήθεν. Από αυτούς που αυτοπρο-
21
ΠΛΑΤΕΊΑ
www.stonisi.gr
βάλλονται, εκείνους που πίσω από το χαμόγελο κρύβουν ακονισμένα για κατάκριση και ιερές μάχες δόντια. Όλους αυτούς που χρησιμοποιούν την Εκκλησία για να διαμορφώσουν ένα προφίλ πνευματικότητας ώστε να εξασφαλίσουν την αίσθηση δύναμης που δεν βρήκαν στον κόσμο. Πρέπει να νιώσουμε και να καταλάβουμε ότι στην Εκκλησία δεν σώζεται ο πιο ισχυρός, ο τέλειος, ο καπάτσος, ο καταφερτζής, εκείνος που τα κατάφερε, που νίκησε, που εξυψώθηκε, αλλά εκείνος που ταπεινώθηκε, που μετάνιωσε, που πόνεσε, που δυσκολεύτηκε, που ταλαιπωρήθηκε, λαβώθηκε και στην αγάπη αναστήθηκε. Η σωτηρία του ανθρώπου είναι καρπός αγάπης και όχι κατορθωμάτων. Άνθρωπος του Θεού δεν δηλώνεις, δεν φωνασκείς να πείσεις τους άλλους περί τούτου. Εάν είσαι, εάν μέσα σου ζει το πνεύμα του Θεού και ο Χριστός συνέχει την ύπαρξή σου θα γίνει φανερό σε όλους δίχως εσύ να μιλάς. Δίχως λέξεις και δηλώσεις. Είναι σαν το άρωμα που δεν κάνει κάτι. Δεν μιλάει, αλλά μυρίζει απίστευτα και κανείς δεν μπορεί να το προσπεράσει δίχως να το θαυμάσει.
πατέρων, τότε η σωτηρία της ψυχής μας είναι στο τσε-
Οι περισσότεροι θρησκευόμενοι είτε κληρικοί είτε λαϊκοί αναπαύονται στην τήρηση των κανόνων, ώστε να ελέγχουν τη σωτηρία τους. Θεωρούμε δηλαδή πως όταν κάνουμε σωστά το ένα ή το άλλο που λένε οι γραφές και τα αποστολικά αναγνώσματα και οι λόγοι των ιερών
ται με το έτσι θέλω των δικών μας κατορθωμάτων απέχει
πάκι μας. Νομίζουμε πως η κατάκτηση του Παραδείσου είναι δικαιωματική και ο Θεός είναι υποχρεωμένος να μας σώσει εάν και εφόσον ήμασταν υπάκουοι στο λόγο του Κυρίου. Μα η κατάκτηση του Παραδείσου δεν είναι εμπορική συναλλαγή, αλλά κατακτιέται μόνο όταν αποκτήσουμε βαθιά πίστη, ειλικρινή μετάνοια και συναίσθηση πως μόνο το έλεος του Κυρίου και η μακροθυμία Του θα θελήσει να μας χαρίσει την Βασιλεία των Ουρανών.Ο παράδεισος δεν είναι κατάκτηση, αλλά δωρεά. Είναι καρπός σχέσης και όχι επίτευξη ισχυρών και υψηλών θρησκευτικών επιδόσεων. Δεν σώζομαι επειδή κάτι έκανα, αλλά επειδή κάποιον αγάπησα και με αγάπησε. Ας κάνουμε όσες νηστείες θέλουμε, αγρυπνίες, προσευχές, ας έχουμε γέροντα τον πιο γνωστό πνευματικό της Ορθοδοξίας, η Χάρις δεν θα έρθει όποτε και όπως εμείς το θελήσουμε. Πρέπει να μετράμε συνεχώς τις αποτυχίες μας. Αυτή η αίσθηση ότι ο Θεός κατακτιέται, ότι ο παράδεισος ανοίγεπάρα πολύ από την Βασιλεία του Θεού. Και ξέρετε γιατί; Γιατί εκεί δεν κυριαρχεί πια το μέτρημα, αλλά το δόσιμο, αδελφοί, το πόσο πολύ δοθήκαμε και παραδοθήκαμε στην αγάπη και στην μετάνοια, αμήν.
ΣΤΟ ΝΗΣΙ
www.stonisi.gr
stonisi.gr
22
ΠΛΑΤΕΊΑ
ΚΟΜΝΗΝΑΚΗ 9 22510 28000 stonisigr@gmail.com
Επαγγελματίες δημοσιογράφοι 24ωρη ενημέρωση Φωτογραφίες και βίντεο από όλα τα γεγονότα Αποκλειστικά θέματα Συμβατό με όλες τις συσκευές
Καλλωπιστικά φυτά εποχιακά και πολυετή, εσωτερικού και εξωτερικού χώρου παραγωγής μας και εισαγωγής
Γλάστρες πήλινες και πλαστικές Κάσπω εσωτερικού χώρου μεταλλικές βάσεις για γλάστρες
Μελέτη – σχεδιασμός κατασκευή Κήπων και αρδευτικών δικτυών Δημιουργία φωτορεαλιστικών σχεδίων
Εμμανουήλ Θαλασσέλλης Γεωπόνος Τ.Ε. M.Sc. Σταματία Σάρδη Γεωπόνος M.Sc.
2251027990 www.geognosia.gr info@geognosia.gr
www.stonisi.gr
ΑΚΡΩΤΗΡΙ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ (δίπλα στα Σ.Ο.Α. ΒΑΡΕΙΑΣ)
23
ΠΛΑΤΕΊΑ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ εντός και εκτός ΠΛΑΤΕΊΑΣ
Προορισμένη για SOLD-OUT η παράσταση «Χασρέτ – Νόστος»!
Ξεχνώνται, γιάβρουμ τέτοια πράματα; ...ξεχνώνται, γιάβρουμ, τέτοια πράματα; Εσένα να σε πουν αύριο φύε, άσε το σπίτι σ’ και τα πράματα σ’ και πίσω μη γυρίσεις, να πας σ’ έναν τόπο που κανέναν δεν ξέρεις… Αυτό εσύ καμιά φορά το ξεχνάς; Έτσι κι εμάς μας εκάνανε.
Χ www.stonisi.gr
«Χασρέτ» στα τουρκικά σημαίνει νόστος, νοσταλγία. «Χασρέτ – Νόστος» ήταν και ο τίτλος της παράστασης που ανέβηκε στο Δημοτικό θέατρο Μυτιλήνης το Σάββατο 30 Μαρτίου από το Κέντρο Μελέτης και Διάδοσης του Ελληνικού Πολιτισμού «Εμμέλεια». Ο τίτλος της παράστασης αναγράφεται στα έντυπα της παράστασης σε τρεις διαφορετικές γλώσσες. Στην παλαιοθωμανική, με αραβικούς δηλαδή χαρακτήρες, στην καραμανλίδικη, τη γραφή δηλαδή των τουρκόφωνων χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπου έγραφαν τουρκικές λέξεις με ελληνικά γράμματα, και στα ελληνικά. Με τον τρόπο αυτό αναγράφονταν και όλες οι λέξεις στα λεξικά και τα εγχειρίδια εκμάθησης της γλώσσας, προ του 1924.
24
ΠΛΑΤΕΊΑ
Η πρωταγωνίστρια της παράστασης είναι η Άννα Χατζησεκέρογλου, πιο γνωστή ως Χατζάννα, ανταλλάξιμη τουρκόφωνη πρόσφυγας του 1924 από την Καππαδοκία. Σε μεγάλη πια ηλικία, καθηλωμένη σχεδόν σε ένα κρεβάτι, αφηγείται στοιχεία από τη ζωή της που τη σημάδεψαν στη Χρυσούλα, μια καλοπροαίρετη κοπέλα που έχει αναλάβει τη φροντίδα της. Η αφήγησή της δεν είναι γραμμική, τα γεγονότα στο
μυαλό της δεν είναι ξεκάθαρα και σίγουρα δεν έχει σκοπό να αφηγηθεί τη ζωή της. Είναι μια γυναίκα σκληρή, που έγινε ακόμα σκληρότερη λόγω των συνθηκών στη ζωή της. Μέσα από ερωτήσεις της Χρυσούλας ξετυλίγεται σιγά- σιγά το κουβάρι της ζωής της στα χρόνια που τη σημάδεψαν, η έλευσή της με χιλιάδες άλλους πρόσφυγες στην Ελλάδα, η διαρκής μετακίνηση τα πρώτα χρόνια από τόπο σε τόπο μέχρι να βρεθεί ο τελικός τόπος εγκατάστασης και ο βίαιος ξεριζωμός από την Πατρίδα. Οι αναμνήσεις της διανθίζονται μουσικοχορευτικά από χορευτικά συγκροτήματα τριών πολιτιστικών συλλόγων που συνεργάστηκαν για την παράσταση αυτή. Πρόκειται για το Κέντρο Μελέτης και Διάδοσης του Ελληνικού Πολιτισμού «Εμμέλεια» με χοροδιδάσκαλο τον Αργύρη Χατζημαλλή, καθώς και για τα καλεσμένα από τη Θεσσαλονίκη χορευτικά συγκροτήματα του Χορευτικού Ομίλου Θέρμης με χοροδιδάσκαλο τον Θωμά Ράδη και της Ομάδας Μελέτης και Διάδοσης του Μικρασιατικού Πολιτισμού «Ανατολής Ίχνη» με χοροδιδάσκαλο τον Βασίλη Γιορανίδη. Τα κείμενα της παράστασης έγραψε ο Βασίλης Γιορανίδης, ο οποίος ενσάρκωσε και τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Χατζάννας. Τον ρόλο της Χρυσούλας ερμήνευσε η Κατερίνα Κομνηνάκα, ενώ την σκηνοθετική επιμέλεια είχε ο Κλεομένης Τζαννέτος, αμφότεροι από τη θεατρική ομάδα των «Αστέγων». Το μακιγιάζ επιμελήθηκε ο Κωνσταντίνος Δίγκας, τους φωτισμούς η Αλέκα Κομνηνού, τη γραφιστική επιμέλεια η Αντωνία Σάββα και την εικονοληψία το Kontakt creative studio. Στην παράσταση επίσης συμμετείχαν οι μαθήτριες Ιωάννα Ντουμοπούλου, Στρατούλα Καραφασούλη και Κωνσταντίνα Γκίζα της σχολής μπαλέτου και χορού της Μαρίνας
- Ισμήνης Ιωαννάτου «a petits pas», καθώς και οι μουσικοί: Μαρία Σεϊτανίδου και Γιάννης Λίτσιος στο τραγούδι, Αστέριος Τράκας στο βιολί, Γιάννης Δανίτσας στο κλαρίνο, Αργύρης Κόκορης στο λαούτο και το τραγούδι, και Σπύρος Τζιάτζιος στα κρουστά. Τη γενικότερη επιμέλεια της παράστασης είχε ο Αργύρης Χατζημαλλής.
Αναφέρει ο συγγραφέας: «Σκοπός μου όταν έγραφα το κείμενο του Χασρέτ, δεν ήταν να αναπαράγω άλλη μια από τις πολλές προσφυγικές ιστορίες που έχουν γραφτεί ή έχουμε ακούσει από τα στόματα των πρωταγωνιστών της τραγωδίας του 1922. Γι’ αυτό τον λόγο, το κείμενο είναι άτοπο και άχρονο. Η Χατζάννα είναι η κάθε γυναίκα που για διάφορους λόγους αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα της, να βρεθεί ξένη ανάμεσα σε ξένους, σε ένα – όχι και τόσο- φιλόξενο περιβάλλον, με ανθρώπους που δε μιλούσαν την ίδια γλώσσα, που οι συνήθειές της φάνταζαν ξένες, βάρβαρες και αλλόκοτες. Είναι δυστυχώς μια ιστορία που επαναλαμβάνεται μέχρι και τις μέρες μας και που το τραύμα της περνάει από τη μια γενιά στην άλλη χωρίς επούλωση. Τα λόγια της Χατζάννας είναι καθολικά και πανανθρώπινα, ίσχυαν στο παρελθόν, ισχύουν στο παρόν και θα ισχύουν και στο μέλλον, για κάθε άνθρωπο που αναγκάζεται να ξεριζωθεί από τον τόπο του: Γίνεται βρε στον ντουνιά άνθρωπος με δύο πατρίδες; Πατρίδα ένα είναι. Το μυαλό σ’ και η ψυχή σ’ πού είναι, εκείνο είν’ η πατρίδα σου»
www.stonisi.gr
Η αρχική ιδέα για την παράσταση «Χασρέτ – Νόστος» προέκυψε ένα χρόνο πριν μέσα από συζητήσεις των τριών χοροδιδασκάλων που είναι φίλοι μεταξύ τους. Ο Βασίλης Γιορανίδης, ιστορικός που έχει μελετήσει την ιστορία των προσφύγων του 1922 και της επακόλουθης ανταλλαγής πληθυσμών, ανέλαβε να γράψει τα κείμενα του έργου και να ενσαρκώσει ο ίδιος τον πρωταγωνιστικό ρόλο παρ’ όλες τις δυσκολίες που μπορεί να έχει ένα τέτοιο εγχείρημα. Το κείμενο «αγκαλιάστηκε» πολύ όμορφα από τον Κλεομένη Τζαννέτο, ο οποίος ξεκίνησε να πλάθει σιγά σιγά τον χαρακτήρα των δύο προσώπων ήδη από τον χειμώνα του 2018. Το βιωματικό στοιχείο που είναι πολύ έντονο σε όλους τους συντελεστές είναι αυτό που έδωσε στην παράσταση την αληθινή επιτυχία. Αυτό είναι που εξέλαβε το κοινό που καταχειροκρότησε την παράσταση, η οποία ήταν ήδη sold out ήδη από τις πρώτες μέρες της διαφημιστικής της προβολής.
25
ΠΛΑΤΕΊΑ
ΠΑΜΕ ΒΟΛΤΑ
Βόλτα στην Τζίθρα και τη Μονή Κρεωκόπου
Σ
των ΝΙΚΟΛΑ ΑΘΑΝΑΣΗ και ΑΝΝΑΣ ΜΟΥΚΑ
Συνεχίζουμε το αφιέρωμα που ξεκινήσαμε στο τρίτο τεύχος για την Άντισσα και την ευρύτερη περιοχή. Έχοντας περιγράψει τη διαδρομή για το σπήλαιο (Σπήλιος), γνωστό και ως σπήλαιο του Ορφέα, καθώς και για τη Μονή Περιβολής, σε αυτό το τεύχος θα προτείνουμε δύο περιοχές για επίσκεψη. Η πρώτη είναι το χωριό Τζίθρα. Λίγο πριν φτάσουμε στην Άντισσα, στο δρόμο από την Καλλονή, θα αντικρίσουμε μια μεγάλη μεταλλική πινακίδα που ενημερώνει για το χωριό. Ξεκινάμε τον περίπατό μας από εκεί, μέσα από έναν χωματόδρομο που καταλήγει στο χωριό Τζίθρα. Εκεί αξίζει να επισκεφτείτε τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου και να θαυμάσετε τις τοιχογραφίες, οι οποίες χρονολογούνται από το 16ο αιώνα. Στο χωριό κατοικούν λιγότεροι από 10 άνθρωποι.
www.stonisi.gr
Η δεύτερη προτεινόμενη περιοχή είναι η Μονή Κρεωκόπου, περνώντας την Άντισσα, προς το χωριό Σίγρι, όπου σε δυο χιλιόμετρα περίπου συναντάμε στα αριστερά μας έναν χωμάτινο δρόμο. Ξεκινώντας το περπάτημα σε μια περιοχή κάτω από τις ανεμογεννήτριες, θα στρίψουμε αριστερά στη διασταύρωση που συναντάμε. Συνεχίζοντας στην επόμενη θα πάρουμε τον δρόμο προς τα δεξιά και πολύ σύντομα θα έχουμε φτάσει σε μια μαγευτική περιοχή με άφθονα νερά, πλατάνια και υπέροχα χρώματα της φύσης. Η είσοδος της Μονής θα μας οδηγήσει σε έναν χώρο ηρεμίας και προσευχής. Η Μονή είναι αφιερωμένη στους Αρχάγγελους Μιχαήλ και Γαβριήλ. Περίπου το 1300 μ.Χ. το βυζα-
26
ΠΛΑΤΕΊΑ
ντινό μοναστήρι που υπήρχε αριθμούσε μεγάλο αριθμό μοναχών. Μετά την πτώση του Βυζαντίου άρχισε η παρακμή του. Το 1950 χτίστηκε το ξωκλήσι και από κάτω βρίσκονται τα ερείπια του παλαιού μοναστηριού. Το 2000 ο πολιτιστικός σύλλογος Τέρπανδρος τον ανακήρυξε σε προστάτη του και ξεκίνησε την αναστήλωση. Με δωρεές κατοίκων δημιουργήθηκε ο χώρος γύρω από το ξωκλήσι, καθώς και ο χώρος έξω από τη Μονή. Το δεύτερο Σάββατο του Ιουνίου πραγματοποιείται μεγάλο πανηγύρι με μουσική ποτό και άφθονο φαγητό, καθώς κτηνοτρόφοι του χωριού προσφέρουν πρόβατα για τη μεγάλη πανήγυρη. Ευχαριστούμε τους Κ. Πινέλλη Προκόπη και Κατσαμάτσα Κωνσταντίνο για τη βοήθεια και τις πληροφορίες.
Με εμπιστοσύνη και ευθύνη προχωράμε ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ
www.stonisi.gr
ΥΠΟΨΗΦΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
27
ΠΛΑΤΕΊΑ
28
ΠΛΑΤΕΊΑ
www.stonisi.gr