Materialen en activiteiten voor het onderwijs Kröller-Müller Museum - Educatie 2010/2011
Waarom met de klas naar het Kröller-Müller Museum? …natuurlijk om kennis te maken met de indrukwekkende collectie (met o.a. Vincent van Gogh, Pablo Picasso, Piet Mondriaan) en de wereldberoemde beeldentuin. …maar ook vanwege het veelzijdige educatieve aanbod, dat aansluit bij wensen en doelen uit het onderwijs: met een belangrijke rol voor authentiek leren en het persoonlijk beleven van kunst. …en vooral om te ontdekken dat kunst niet beladen hoeft te zijn, maar juist mag prikkelen en uitdagen!
Voor het basisonderwijs: ‘Filosoferen met…’ Het educatieve pakket ‘Filosoferen met..’ bestaat uit: ‘Filosoferen met beelden’: over sculpturen in de beeldentuin. ‘Filosoferen met schilderijen’: over de schilderijencollectie. ‘Filosoferen met natuur’: over landschappen in Het Nationale Park De Hoge Veluwe. In de methode ‘Filosoferen met..’ staan niet zozeer kunsthistorische of biologische feiten centraal, maar juist de gevoelens en vragen die een kunstwerk of een landschap kunnen oproepen. Door met elkaar in gesprek te gaan, formuleren de kinderen hun eigen antwoorden en krijgen ze meer plezier in het kijken naar en het beleven van kunst en natuur. Elke bundel biedt een volwaardig lesprogramma, met een ruime keuze aan prikkelende filosofische vragen en creatieve doe-opdrachten (+ kopieerbladen). Het is ook mogelijk thema’s uit de verschillende boekjes te combineren en zelf een passend dagprogramma samen te stellen.
2
Leeftijd: vanaf 7 jaar. Kosten: ¤ 5,- per deel (+ eventuele verzendkosten). Verkrijgbaar: in de museumwinkel of te bestellen via: winkel@kmm.nl Sluit aan bij culturele competenties: 1, 2, 3, 4, 5, 6 (zie pagina 11).
Trainingen ‘Filosoferen met kunst’ (voor leerkrachten!) De afgelopen twee jaar volgden 175 leerkrachten in het museum speciale workshops rondom het thema ‘Filosoferen met kunst’. Onder leiding van kinderfilosofe Marja van Rossum werd geoefend in het bedenken van filosofische startvragen en het voeren van een filosofisch gesprek. De workshops worden in 2010 en 2011 alleen nog op aanvraag georganiseerd (bij voldoende belangstelling!). Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Rose Figdor (EDU-ART: r.figdor@edu-art.eu) of een mailtje sturen naar: educatie@kmm.nl In samenwerking met EDU-ART, Kunstbalie en Groot Denkraam werkt het museum ook aan een speciale DVD over filosoferen met kunst, met achtergrondinformatie en enkele inspirerende voorbeeldlessen (ook voor in de klas!). Meer informatie t.z.t. via onze website!
‘Speurspel’ Speciaal voor gezinnen ontwikkelde het museum twee speurspelen, één voor binnen en één voor in de beeldentuin. Beide spelen bestaan uit vier uitscheurbare speurkaartjes, met details van beelden (verschillende voeten) of schilderijen (verschillende ogen). Als de kinderen het kunstwerk hebben ontdekt, vinden ouders/begeleiders op de achterkant van het kaartje enkele leuke vragen en opdrachten, die bij het kunstwerk kunnen worden uitgevoerd.
Leeftijd: 4-8 jaar. Kosten: gratis. Verkrijgbaar: op meerdere locaties in het museum. Sluit aan bij culturele competenties: 2, 3, 4, 5 (zie pagina 11).
3
Lydia Rood - ‘Het geheim van Helene’ ‘Het geheim van Helene’ van Lydia Rood is een spannend kinderboek over Helene Kröller-Müller en haar bijzondere schilderijencollectie. Het verhaal prikkelt de fantasie en daagt kinderen uit zelf verhalen te bedenken bij kunstwerken. ‘Het geheim van Helene’ is dan ook zeer goed bruikbaar in de voorbereiding of als afsluitende les bij een museumbezoek. Naast mooie reproducties bevat het boek ook een groot aantal unieke foto’s uit het persoonlijke archief van het echtpaar Kröller-Müller.
Leeftijd: vanaf 8 jaar. Kosten: ¤ 9,50 (+ eventuele verzendkosten). Verkrijgbaar: in de museumwinkel of te bestellen via: winkel@kmm.nl
‘Bomen en het bos’ Speciaal voor scholen die graag het museum willen bezoeken, maar er zeker van willen zijn dat er rekening wordt gehouden met hun geloofsovertuiging of bijzondere identiteit ontwikkelde het museum (i.s.m. het VSBfonds en acht reformatorische en islamitische scholen) een speciaal lesproject: Bomen en het bos. Het project, met een inspirerende afwisseling van kijken (ontdekkingstocht door het museum en de beeldentuin) en doen (zelf een boom maken), was een groot succes en krijgt in 2010/2011 een vervolg.
4
Het programma kan ook dit keer weer (facultatief) worden uitgebreid met een bezoek van kunstenaar/fotograaf Mamabart, die vertelt over zijn werk en de groep op geheel eigen wijze vastlegt op de foto.
Leeftijd: van 7 tot ongeveer 10 jaar (max. 40 kinderen per groep). Duur: ongeveer 2 uur. Kosten: entree park/museum (tip: Schoolkaart! – zie ‘praktische informatie’) + ¤ 200,- voor het lesproject. (Eventuele) meerprijs en beschikbaarheid Mamabart op aanvraag. Wanneer: het project is alleen te boeken in januari/februari/maart en in n0vember/december, via rondleiders@kmm.nl of 0318-595968. Sluit aan bij culturele competenties: 1, 2, 3, 5, 6, 7 (zie pagina 11).
NIEUW: Th
eater in de
tuin!
Theatergroep Kwatta met ‘Kijk daar drijft een Pan!’ Tussen 31 augustus en 25 oktober 2010 speelt Theatergroep Kwatta in de beeldentuin een speciale kindervoorstelling, met een hoofdrol voor een paar beroemde kunstwerken. Een unieke kans om samen met kinderen op een verrassende manier het museum te beleven en natuurlijk (zeker voor scholen met een Schoolkaart!) een prachtige aanvulling op het museumbezoek. Bij de voorstelling verschijnt een (gratis) educatief pakket. Vol=vol, dus boek snel!
Leeftijd: van 8 tot 12 jaar (max. 60 leerlingen per voorstelling). Wanneer: dagelijks (di/wo/do/vr) tussen 31 augustus en 25 oktober 2010. Aanvang: 10.30 of 13.00 uur (op woensdag alleen in de ochtend). Kosten: entree park/museum (tip: Schoolkaart! – zie ‘praktische informatie’) + ¤ 300,- voor de voorstelling (speciaal tarief!). Boekingen en meer informatie via: Theatergroep Kwatta (info@kwatta.info of 024-3600588). Sluit aan bij culturele competenties: 1, 2, 3, 4, 5, 6 (zie pagina 11).
5
Andere activiteiten Tijdens het jaarlijkse Museumweekend organiseert het Kröller-Müller Museum jaarlijks in samenwerking met Pabo Arnhem/Nijmegen een spannende gezinsactiviteit, met leuke vragen en opdrachten in het museum en/of de beeldentuin. Meer informatie over deze (gratis) activiteit is ieder jaar vanaf maart te vinden op onze website.
Beeld zoe kt vrouw - 2009
Voor het middelbaar onderwijs: ‘Make me famous!’ De kick om zelf een schilderij van Vincent van Gogh te ontdekken en te kopen en de problematiek van beheer en behoud van een collectie: het lespakket ‘Make me famous!’ biedt scholieren van het VMBO (CKV) en van HAVO/VWO (CKV 1: onderbouw) een breed scala aan museale belevenissen en staat garant voor een bijzonder en informatief bezoek aan het Kröller-Müller Museum. ‘Make me famous!’ bestaat uit drie modules:
1. Het computerspel ‘Verzamelen als Helene’ Bij dit spel treden de leerlingen in de voetsporen van Helene KröllerMüller en stellen ze zelf een kunstverzameling samen. Maar pas op voor concurrerende verzamelaars!
6
Doelgroep: vanaf 12 jaar. Kosten: gratis te spelen via de website. Bijzonderheden: max. 48 spelers tegelijk. Iedere speler wordt automatisch gekoppeld aan 5 tegenstanders.
2. ‘Make me famous!’- lespakket met opdrachtkaarten (CKV + CKV 1) Met de kopieerbare opdrachtkaarten uit het lespakket wordt de kunstverzameling uit het spel (of een voorbeeldverzameling) verder onderzocht. De opdrachtkaarten voor het VMBO gaan in op het presenteren van deze collectie, leerlingen van HAVO/VWO onderzoeken de bijzondere kenmerken van hun kunstwerken. Leerkrachten kunnen deze materialen naar eigen inzicht combineren. Doelgroep: VMBO/onderbouw HAVO/VWO. Kosten: ¤ 7,50 (+ eventuele verzendkosten). Verkrijgbaar: in de museumwinkel of te bestellen via: winkel@kmm.nl
3. ‘Make me famous!’ – informatiekrant De informatiekrant is zeer geschikt voor de voorbereiding op het museumbezoek. Naast veel (kunst-)historische informatie vinden leerlingen onder andere ook een Van Gogh-quiz en een kunsthoroscoop. De krant wordt (tegen vergoeding van de verzendkosten) verstuurd, maar kan ook worden klaargelegd in het museum.
Doelgroep: VMBO/onderbouw HAVO/VWO. Kosten: gratis (+ bijverzenden worden alleen de portokosten in rekening gebracht). Verkrijgbaar: in het museum of te bestellen/reserveren via: educatie@kmm.nl
‘Make me famous!’ sluit aan bij culturele competenties: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 (zie pagina 11)
7
‘Dancing with the Arts’ Op veler verzoek presenteren het Kröller-Müller Museum en Introdans Educatie ook in 2010 het succesvolle project ‘Dancing with the Arts’. ‘Dancing with the Arts’ combineert kunst en dans en laat jongeren op actieve wijze ervaren hoe een schilderij of een sculptuur kan inspireren tot beweging en uiteindeljk zelfs tot een heuse choreografie. Het project duurt 3 uur en bestaat uit een korte film van choreograaf Hans van Manen, een uitgebreide museumopdracht en een inspirerende dansworkshop door de dansdocenten van Introdans.
8
Doelgroep: 1-2 HAVO/VWO, 1-4 VMBO TL (per sessie kunnen maximaal 60 leerlingen deelnemen). Kosten: ¤ 20,- p.p. (incl. entree park/museum). Het is mogelijk dit bedrag te voldoen met de Cultuurkaart. Beschikbaarheid: het project vindt plaats in februari, maart en april 2010. Er is keuze tussen een ochtendsessie (10.00-13.00 uur) en een middagsessie (13.00-16.00 uur). Zie voor de precieze data de website van het museum of neem contact op met Introdans. Informatie/aanmelding via Introdans Educatie (welcome@introdans.nl of 026-3512111). Sluit aan bij culturele competenties: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 (zie pagina 11).
Fotoworkshop – ‘Nieuwe beelden!’ In deze workshop maken leerlingen op actieve wijze kennis met een aantal beelden uit de collectie van het museum. Met een digitale camera gaan ze gezamenlijk op pad om elkaar in relatie tot de beelden te fotograferen. Ze worden gestimuleerd beeldende keuzes te maken en ontdekken zelf het effect van fotografische begrippen als standpunt, kader en compositie. De resultaten worden op groot scherm aan elkaar gepresenteerd en uiteindelijk verzameld op een cd-rom. Een bijzondere workshop met steeds weer een verrassend resultaat!
Doelgroep: voortgezet onderwijs (alles schooltypes mogelijk). Duur: 2 uur. Kosten: ¤ 250,- (max. 30 leerlingen/1 fotografiedocent) of ¤ 425,- (max. 60 leerlingen/2 fotografiedocenten). Prijs is inclusief gebruik van camera’s en cd-rom met al het fotowerk. Via een gezamenlijk weborder kan ook worden betaald met de Cultuurkaart. Informatie/boekingen: Niek Michel (workshops@niekmichel.nl of: www.niekmichel.nl). Sluit aan bij culturele competenties: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 (zie pagina 11).
Algemeen: Introductiefilm In het auditorium van het museum (met ongeveer 300 zitplaatsen) draait doorlopend een introductiefilm over de geschiedenis van het museum en de collectie. De film, met veel authentiek beeldmateriaal en enkele bijzondere 3D-animaties, duurt ongeveer 20 minuten en is zeer geschikt als inleiding op het museumbezoek (met name ook voor het middelbaar onderwijs). Voor de film kan niet worden gereserveerd.
9
Routemaker Op zoek naar informatie voor werkstukken, spreekbeurten of als basis voor een eigen educatieve route? Met de Routemaker vind je gemakkelijk interessante achtergrondinformatie over kunstwerken uit de vaste collectie van het museum. Ook is het mogelijk zelf een rondleiding samen te stellen, compleet met plattegrond. De Routemaker is te vinden in het informatiecentrum (vier computers) maar wordt ook aangeboden via de website (onder ‘activiteiten’).
Expose Expose is een digitaal tentoonstellingsconcept waarmee bezoekers zelf hun tentoonstelling kunnen samenstellen (www.kmmexpose.nl). De eerste bezoekerstentoonstelling is van 7 februari tot en met 14 april 2010 (‘De allermooiste werken op papier’), maar het museum zal het systeem in de toekomst vaker gaan inzetten. De meest gekozen werken komen in het museum, samen met een selectie van de meest bijzondere reacties. Voor het onderwijs een unieke kans om ook leerlingen hun eigen keuze te laten maken en te laten beargumenteren. De gekozen werken kunnen ook gebruikt worden als basis voor het lespakket ‘Make me Famous!’ en tijdens het museumbezoek verder worden onderzocht met de kopieerbare opdrachtkaarten.
10
Rondleidingen De rondleiders van het museum leiden leerlingen (11/2 uur; groepen van max. 20 personen) langs topstukken van de vaste collectie, maar geven - in overleg - ook graag een rondleiding op maat (bijvoorbeeld rondom een specifiek eindexamenthema). Een rondleiding voor het onderwijs kost ¤ 80,- en moet minimaal twee weken van tevoren worden gereserveerd via: 0318-595968 of rondleiders@kmm.nl
Witte fietsen Door het park verspreid staan 1.700 witte fietsen. Deze kunnen (gratis) worden gebruikt, voor bijvoorbeeld de rit naar het museum of voor een fietstocht door het park. De witte fietsen kunnen niet worden gereserveerd. Meer informatie via Het Nationale Park De Hoge Veluwe (zie ‘praktische informatie’).
Educatieve mogelijkheden Het Nationale Park De Hoge Veluwe Kijk voor het actuele aanbod op www.hogeveluwe.nl of neem contact op met Het Nationale Park De Hoge Veluwe (zie ‘praktische informatie’). Ook voor het reserveren van rondleidingen voor Jachthuis Sint Hubertus (niet vrij toegankelijk!).
Culturele competenties: De projecten en lesmaterialen sluiten aan bij het competentiegericht onderwijs (zie per lesproject; onderverdeling ontleend aan C-zicht/EDU-ART): 1 reflectief vermogen
5 onderzoekend vermogen
2 receptief vermogen
6 creërend vermogen
3 vermogen zich te presenteren
7 vermogen tot zelfstandig werken
4 vermogen tot samenwerken
11
Praktische informatie: Omdat het Kröller-Müller Museum midden in Het Nationale Park De Hoge Veluwe ligt, moet bij een bezoek aan het museum voor beide entree worden betaald. Actuele tarieven voor het onderwijs zijn te vinden op: www.hogeveluwe.nl of www.kmm.nl. Een schoolbezoek dient van tevoren te worden aangemeld. Let op! Scholen uit het basisonderwijs kunnen ook gebruik maken van de Schoolkaart, een abonnement met veel korting en allerlei interessante extra’s. De Schoolkaart kost ¤ 200,-, is één schooljaar geldig (van augustus t/m juni) en moet minimaal twee weken voor het schoolbezoek worden aangevraagd bij Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Meer informatie/aanmelden van een schoolbezoek: Het Nationale Park De Hoge Veluwe - Informatie & Reserveren Tel: 0900-4643835 (werkdagen, 20 ct/m) Fax: 055-3788119 informatie@hogeveluwe.nl of reserveringen@hogeveluwe.nl Ook nog verwac
Let op!
t… (voor kleuFilosoferen me het onderwijs n en meer! ge or lin vo tel rs ns tou too Audio kersten e Expose -bezoe uw Nie s) ter
Data, prijzen en tijden zijn onder voorbehoud. Kijk voor actuele informatie op www.kmm.nl of neem contact op met ons informatienummer: 0318-591241 of info@kmm.nl Sinds 2009 kunnen middelbare scholieren de volledige entree voor park en museum betalen met de Cultuurkaart. Neem voor meer informatie contact op met Het Nationale Park De Hoge Veluwe. In de lente en de zomer kan het erg druk zijn in het museum. Op deze dagen mogen leerlingen veiligheidshalve niet op de grond zitten. Houd hier in de geplande opdrachten/activiteiten rekening mee! Vanwege het groeiende aantal scholen en de gevaren die dit (meer en meer) met zich meebrengt voor de collectie overweegt het museum op dit moment het invoeren van een maximum aantal leerlingen per dag. Reserveer dus tijdig! Actuele informatie over schoolbezoek is te vinden op: www.kmm.nl Bekijk voor het schoolbezoek de huisregels van het museum (downloaden via de website: het museum/bezoekersinfo) en voorkom verrassingen!
Kröller-Müller Museum Houtkampweg 6 6731 AW Otterlo Tel: 0318-591241 Fax: 0318-591515 info@kmm.nl
12
1: ht in 2010/201
Samenstelling/redactie: Herman Tibosch Vormgeving: Rudolf Das Tekeningen: Ingi Jensson Foto’s: Kröller-Müller Museum / Walter Herfst / Cary Markerink / Mamabart / Cats & Withoos Drukwerk: Q-Promotions