ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ ΤΕΥΧΟΣ 55

¸ôïò 11ï - Ôåý÷ïò 55o ÉáíïõÜñéïò - ÖåâñïõÜñéïò 2010

Ðåñéå÷üìåíá Ï Éåñüò Íáüò Áã. ×áñáëÜìðïõò Ðïëõãýñïõ, ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò .......................3 Ïé ×áëêéäéêéþôåò áãùíéóôÝò ôïõ 1821 óôï óôñáôü ôïõ Êáðïäßóôñéá, Íßêïò Ðáðáïéêïíüìïõ ................................................................................................6 Ìé÷áÞë Ôñéáíôáöýëëïõ & ôï ïìþíõìï éóôïñéêü ôõðïãñáöåßï ôçò Èåóóáëïíßêçò ......................................................................................................10 ÊÜðïôå óôïí Ðïëýãõñï .............................................................................................13 Ï Ôá÷õäñüìïò ðÝñáóå... ............................................................................................16 Ï "ÐÏËÕÃÕÑÏÓ" óôç respentza ............................................................................18 Ï åí Áãßù ¼ñåé öùôïãñÜöïò êáé áãéïãñÜöïò Ðñïêüðéïò åê Ðïëõãýñïõ, åðéìÝëåéá ¢ííá ÖáñäïãéÜííç ..........20 Ç Äáéìüíéá ÐñïîåíÞôñá, Ìáñßá ÌðïõëÜêç Ëõðçñßäç .........................................26 ÌáóÜëéá êáé åõôñÜðåëá... íÝáò åóïäåßáò, åðéìÝëåéá ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò ...........32 Óôïí Ðïëýãõñï ôçò ÔÝ÷íçò êáé ôïõ Ðïëéôéóìïý .....................................................35 Ôá íÝá ôïõ Ïìßëïõ .....................................................................................................39 Ïé ÷ïñçãïß ôïõ ðåñéïäéêïý ìáò .................................................................................43

Äéìçíéáßá Ýêäïóç Ëáïãñáöéêïý Ïìßëïõ Ðïëõãýñïõ ÄéáíÝìåôáé äùñåÜí ÓõíäñïìÝò ðñïáéñåôéêÝò ÅðéóôïëÝò ÅðéôáãÝò - ÅìâÜóìáôá: Ëáïãñáöéêüò ¼ìéëïò Ðïëõãýñïõ «ãéá ôï ðåñéïäéêü ÐÏËÕÃÕÑÏÓ» Ô.Ê.: 631 00 Ðïëýãõñïò Åîþöõëëï: Ï ÉåñïäéÜêïíïò Ðñïêüðéïò ùò öùôïãñÜöïò ìáæß ìå ìáèçôÞ ôïõ. ×áñáêôéêü ìå âÜóç öùôïãñáößá. Ðåñéïäéêü Le Tour du Monde, 1896. Ïðéóèüöõëëï: Ï öùôïãñÜöïò Ðñïêüðéïò ðáñáóêåõÜæåé öùôïãñáöéêÜ ÷çìéêÜ óôçí áðëùôáñéÜ ôïõ êåëëéïý ôïõ óôéò ÊáñõÝò. Áãíþóôïõ öùôïãñÜöïõ, ðåñ. 1920. Êùäéêüò: 6084 Õðåýèõíïò ýëçòÅðéìÝëåéá êåéìÝíùí: ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò ÖéëïëïãéêÞ åðéìÝëåéá: ÁèáíÜóéïò ×ñéóôéáíüò, Öéëüëïãïò ÉäéïêôÞôçò: Ëáïãñáöéêüò ¼ìéëïò Ðïëõãýñïõ Åêäüôçò: ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò Ôçë.: 6945-822836 Öáî: 23710 21075 e-mail: ikanatas@yahoo.gr

2

Êñßíåôáé ÷ñÞóéìï íá ãíùñßæïõí ïé åíäéáöåñüìåíïé ôá åîÞò: - Êåßìåíá ðÝñáí ôùí 15 êáíïíéêþí äáêôõëïãñáöçìÝíùí óåëßäùí äåí ìðïñïýí íá äçìïóéåõèïýí.

- Óôá êåßìåíá ðïõ áðïóôÝëëïíôáé ãéá äçìïóßåõóç ðñÝðåé áðáñáéôÞôùò íá áíáãñÜöåôáé ç éäéüôçôá ôïõ óõíôÜêôç. Ï ôåëåõôáßïò, åöüóïí õðïãñÜöåé, Ý÷åé ôçí åõèýíç ôùí áðüøåþí ôïõ.

- Êåßìåíá, åßôå äçìïóéåýïíôáé åßôå ü÷é, äåí åðéóôñÝöïíôáé.

- Óå ðåñßðôùóç ðïõ ç åñãáóßá åßíáé ãñáììÝíç óå õðïëïãéóôÞ, êáëü åßíáé íá óõíïäåýåôáé ìå ôï ó÷åôéêü cd, Þ íá áðïóôÝëëåôáé ìå mail óôï ðåñéïäéêü.

- Ï ÷ñüíïò äçìïóßåõóçò åíüò êåéìÝíïõ, ðïõ Ý÷åé åãêñéèåß, äåí ðñïóäéïñßæåôáé áðü ôçí çìåñïìçíßá êáôÜèåóÞò ôïõ óôï Ðåñéïäéêü, áëëÜ áðü ôç ÷ñçóéìüôçôÜ ôïõ, ôçí åðéêáéñüôçôÜ ôïõ, ôç äõíáôüôçôá íá åíôá÷èåß óå ìéá åíüôçôá ê.ëð.

- (Ôá êåßìåíá ðïõ äå öÝñïõí õðïãñáöÞ Þ øåõäþíõìï åßíáé ãñáììÝíá áðü ôïí åêäüôç ôïõ ðåñéïäéêïý).

Ï Éåñüò Íáüò Áã. ×áñáëÜìðïõò Ðïëõãýñïõ Ðßóù áðü êÜèå ìåãÜëï Ýñãï êñýâåôáé Ýíá üíåéñï. Êáé óôçí ðåñßðôùóç ôïõ íåüäìçôïõ íáïý ôïõ Áãßïõ ×áñáëÜìðïõò Ðïëõãýñïõ ôï üíåéñï, ìå ðïëý÷ñïíç äïõëåéÜ, õðïìïíÞ êáé ðßóôç, Ýãéíå ðñáãìáôéêüôçôá. "...Åßäá ðïõ ëåò, ðÜôåñ, óôïí ýðíï ìïõ Ýíáí ðáðÜ íá êÜèåôáé óôï ðåæïýëé ôçò åêêëçóßáò êáé ôïõ ëÝù: "ãéáôß êÜèåóáé ðáðÜ ìïõ åäþ ðÝñá;". "Ôé íá êÜíù ðáéäß ìïõ", ìå áðáíôÜåé, "åäþ êÜèïìáé ÷åéìþíá-êáëïêáßñé, ôþñá äåí Ý÷ù óðßôé...", åêìõóôçñåõüôáí ç äáóêÜëá ê. Êáßôç ÌáãäÜëç ðñéí áðü åßêïóé ðåñßðïõ ÷ñüíéá óôïí ðáôÝñá ÁãáèÜããåëï. Ãéá ôçí ßäéá êáé ôïí êáëïêÜãáèï ðáôÝñá äåí õðÞñ÷å áìöéâïëßá: ¹ôáí ï Üãéïò ×áñÜëáìðïò. Ï Üãéïò ðïõ, üðùò ëÝåé ç ôïðéêÞ ðáñÜäïóç, Þôáí ï ðïëéïý÷ïò ôçò ðüëçò ôïõ Ðïëõãýñïõ, ìÝ÷ñé ðïõ ï íáüò ôïõ êÜçêå áðü ôïõò Ôïýñêïõò êáôÜ ôçí åðáíÜóôáóç ôïõ 1821. Ç íÝá åêêëçóßá, ðïõ êôßóôçêå ôá åðüìåíá ÷ñüíéá, ðÞñå ôï üíïìá ôïõ Áãßïõ ÍéêïëÜïõ, ðïëéïý÷ïõ ìÝ÷ñé óÞìåñá ôïõ Ðïëõãýñïõ. ÓÞìåñá, óôïí ìçôñïðïëéôéêü ðëÝïí íáü ôïõ Áã. ÍéêïëÜïõ äåí õðÜñ÷åé ïýôå ìßá åéêüíá ôïõ Áãßïõ ×áñáëÜìðïõò. Ï ðáôÝñáò ÁãáèÜããåëïò, äçìéïõñãéêüò êáé äñáóôÞñéïò êáèþò åßíáé - èá áíáöåñèïýìå êÜðïôå óôï Üãíùóôï ðëçí ôåñÜóôéï Ýñãï ôïõ áðü ôï 1962 ðïõ âñßóêåôáé 3

óôïí Ðïëýãõñï - ðñïóðÜèçóå óôá åðüìåíá ÷ñüíéá íá õëïðïéÞóåé ôï üíåéñï, íá öôéÜîåé äçëáäÞ ìéá óôÝãç ãéá ôïí Üãéï: Ôçí åêêëçóßá ôïõ Áãßïõ ×áñáëÜìðïõò Ðïëõãýñïõ. Áðü ôüôå üëá ôá ðñÜãìáôá ðÞñáí ôï äñüìï ôïõò. Ôï êôÞìá, ãéá ôçí áíïéêïäüìçóç ôïõ íáïý, ðáñá÷þñçóáí ïé áäåëöÝò ÊõñéáêÞ êáé Âáóéëåßá Ãïýôá óå ëßãï êáéñü âãÞêáí ïé Üäåéåò êáé óôéò 30 Éïõíßïõ 1996 Ýãéíå ìå êÜèå åðéóçìüôçôá ç èåìåëßùóç ôïõ íáïý, ÷ïñïóôáôïýíôïò ôïõ ìáêáñéóôïý ìçôñïðïëßôç Êáóóáíäñåßáò Óõíåóßïõ. Áðü ôüôå áêïëïýèçóáí äåêáðÝíôå ðåñßðïõ ÷ñüíéá óõóôçìáôéêÞò êáé åðßðïíçò êáèçìåñéíÞò åñãáóßáò. *** Ãéá ôï ìåãÜëï áõôü Ýñãï ôçò áíÝãåñóçò ôïõ íáïý, ðïõ ðëçóéÜæåé óôçí ïëïêëÞñùóÞ ôïõ, ï åìðíåõóôÞò êáé ðñùôåñãÜôçò ôïõ ð. ÁãáèÜããåëïò ìáò åßðå ìåôáîý Üëëùí ôïí ðåñáóìÝíï Ïêôþâñéï ðïõ ôïí åðéóêåöôÞêáìå: "Ôç èåìåëßùóç ôçí êÜíáìå ÷ùñßò êáèüëïõ ÷ñÞìáôá. ¸êáíå ï ìáêáñéóôüò ÓõíÝóéïò ôç èåìåëßùóç, ìáò Ýäùóå êáé ï ÐÜ÷ôáò äÝêá åêáôïììýñéá êé Ýãéíå ç áñ÷Þ. Áðü ôüôå üëïé ïé Ðïëõãõñéíïß âïÞèçóáí ðïëý ïéêïíïìéêÜ êáé ãé áõôü ëÝù ðÜíôá ðùò áõôÞ ôçí åêêëçóßá ôçí Ýêôéóáí áõôïß. ¸ãéíå ó÷åäüí áðü ôï ôßðïôá. Êé áõôü áêüìá äåí åßíáé Ýíá èáýìá; Êáé ðåñéóóüôåñï âïÞèçóáí ïé ðéï öôù÷ïß äçëáäÞ, êáé ü÷é ïé ðéï åýðïñïé. Êé áð' áõôïýò âÝâáéá âïÞèçóáí, áëëÜ ïé öôù÷ïß âïçèïýí ðåñéóóüôåñï. Åãþ ôï ìüíï ðïõ Ýêáíá åßíáé íá óõãêåíôñþíù ôá ÷ñÞìáôá êáé íá ðáñáêïëïõèþ ôéò åñãáóßåò...". Ôçí áãéïãñÜöçóç ôïõ íáïý Ý÷åé áíáëÜâåé áðü ôï 2007 ï ãíùóôüò áãéïãñÜöïò Êùí/íïò Îåíüðïõëïò ìå ôïõò óõíåñãÜôåò ôïõ, ÊõñéáêÞ ØáèÜ áðü ôïí Ðïëýãõñï, ×áñÜëáìðï ×áôæçóáâßäç, ×ñõóüóôïìï Îåíüðïõëï êáé ¢ííá ÖùêÜ. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ðåñáóìÝíïõ Ýôïõò åðéóêåöèÞêáìå áñêåôÝò öïñÝò ôï íáü êáé óõíáíôÞóáìå ôïí ê. Îåíüðïõëï íá áãéïãñáöåß øçëÜ óôéò óêáëùóéÝò. Óå ìßá áð' áõôÝò ôéò åðéóêÝøåéò ôïí "êáôåâÜóáìå" ãéá ëßãï êáé ìáò åßðå, óôá ãñÞãïñá, ãéá ôï ìåãÜëï Ýñãï ðïõ Ý÷åé áíáëÜâåé: "Ç áãéïãñÜöçóç ôïõ íáïý Üñ÷éóå ôïí Ïêôþâñéï ôïõ 2007 êáé ðéóôåýïõìå ìÝ÷ñé ôá ôÝëç Éáíïõáñßïõ 2010 íá Ý÷ïõìå ôåëåéþóåé. Ï óõãêåêñéìÝíïò íáüò ôïõ Áã. ×áñáëÜìðïõò åßíáé óôáõñïåéäÞò ìåôÜ ôñïýëïõ êé Ýôóé ìå âÜóç ôç äïìÞ ôïõ áõôÞ åðéëÝîáìå ôç èåìáôïëïãßá ôçò áãéïãñÜöçóçò. Ùò ðñïò ôçí ôå÷íïôñïðßá åðéëÝîáìå íá åßíáé ôçò ðåñéüäïõ ôùí Ðáëáéïëüãùí (Ðáëáéïëüãåéïò), ÷ùñßò íá ëåßðïõí âÝâáéá êáé ôá óýã÷ñïíá óôïé÷åßá êáèþò ï êÜèå áãéïãñÜöïò êáôáèÝôåé êáé ôçí ðñïóùðéêÞ ôïõ óöñáãßäá. ÁõôÞ ç ôå÷íïôñïðßá åðéêñÜôçóå ôçí ðåñßïäï ôçò áêìÞò ôïõ Âõæáíôßïõ

4

êáé åêöñÜóôçêå ìå ïãêþäç óþìáôá, ðëïýóéá ÷ñþìáôá êëð. Ìå ôçí ðáñáêìÞ ôïõ Âõæáíôßïõ Ý÷ïõìå ôçí åðéêñÜôçóç ôçò "ÊñçôéêÞò ó÷ïëÞò" ìå ôá äéêÜ ôçò ÷áñáêôçñéóôéêÜ. Åìåßò èåùñÞóáìå ðùò ç ðñþôç ó÷ïëÞ ôáßñéáæå ðåñéóóüôåñï óôá äåäïìÝíá ôïõ íÝïõ íáïý êáé Ýôóé ðñï÷ùñÞóáìå. Ç áãéïãñÜöçóç Ýãéíå åðéôüðïõ. Äåí Ýãéíå äçë. ðñþôá óå ìïõóáìÜ ãéá íá êïëëçèåß óôç óõíÝ÷åéá, üðùò óõíÞèùò ãßíåôáé. ÅðåéäÞ ï óïâÜò Þôáí êáéíïýñãéïò êáé ìÜëéóôá áñßóôçò ðïéüôçôáò ìå êáëÜ õëéêÜ, Þôáí ü,ôé êáëýôåñï ç áãéïãñÜöçóç íá ãßíåé åðéôüðïõ.. Åðéôüðïõ åðßóçò ï êáëëéôÝ÷íçò Ý÷åé ôçí áêñéâÞ áßóèçóç ôïõ ÷þñïõ êáé ôïõ öùôéóìïý. Áõôü åßíáé ìåãÜëï ðëåïíÝêôçìá. Ð.÷. óå êÜðïéá óçìåßá ôïõ íáïý, ðïõ åßíáé óêïôåéíÜ, ôá ÷ñþìáôá èá ðñÝðåé íá ôá êÜíïõìå ðéï Ýíôïíá, áíôßèåôá óå ìÝñç ðïõ ï íáüò åßíáé öùôåéíüò, ôá ÷ñþìáôá èá ðñÝðåé íá ãßíïõí ðéï óêïýñá. Êáô' áõôü ôïí ôñüðï äïõëÝøáìå êáé åëðßæïõìå ôï áðïôÝëåóìá íá ìáò äéêáéþóåé..." Ï Êùí/íïò Îåíüðïõëïò ãåííÞèçêå óôï Óôñõìïíéêü Óåññþí êáé óðïýäáóå óôçí ÁèùíéÜäá ÅêêëçóéáóôéêÞ Áêáäçìßá, üðïõ äéåôÝëåóå êáé êáèçãçôÞò áãéïãñáößáò. Ôï 1990 ßäñõóå êáé äéåõèýíåé ìÝ÷ñé óÞìåñá ôçí ÊáñáðéðÝñåéï Ó÷ïëÞ ÂõæáíôéíÞò Áãéïãñáößáò óôçí Êáôåñßíç. Óõã÷ñüíùò äéçýèõíå Þ äßäáóêå óå ðïëëÝò ó÷ïëÝò âõæáíôéíÞò áãéïãñáößáò óå ÅëëÜäá êáé åîùôåñéêü. Áðü ôï 1999 äéäÜóêåé óôç ÈåïëïãéêÞ Ó÷ïëÞ ôïõ Á.Ð.È. ¸÷åé éóôïñÞóåé ðïëëïýò íáïýò, ìåôáîý ôùí ïðïßùí ôïí Ðáôñéáñ÷éêü íáü óôçí ÁëåîÜíäñåéá êáé ìå øçöéäùôÜ ôï íÝï Ðáôñéáñ÷éêü ìÝãáñï. ¸÷åé âñáâåõèåß ìå âáñýôéìá ðáñÜóçìá êáé èåùñåßôáé áðü ôïõò ìåãÜëïõò áãéïãñÜöïõò ôçò ÷þñáò ìáò. Ç óõããñáöéêÞ ôïõ äñÜóç ðåñéëáìâÜíåé ôá âéâëßá: "Êüðïò êáé ÓðïõäÞ" 1996, "Ç áîéïðñÝðåéá åíüò ðéíÝëïõ" 2000, "Ï ¢ãéïò Áíôþíéïò óôç ÂõæáíôéíÞ ôÝ÷íç" 2007 êáé "Ôáîéäåýïíôáò ìå ôçí ôÝ÷íç óôïí ¢èùíá" 2008. *** Óýìöùíá ìå ôçí ðñüïäï ôùí åñãáóéþí, ôá èõñáíïßîéá ôïõ íáïý èá ãßíïõí ëßãï ìåôÜ ôï ÐÜó÷á ôïõ ôñÝ÷ïíôïò Ýôïõò. ÌÝ÷ñé óÞìåñá Ý÷åé ó÷åäüí ôåëåéþóåé ç áãéïãñÜöçóç, ôï ôÝìðëï, Ý÷ïõí ôïðïèåôçèåß ïé ðïëõÝëáéïé áëëÜ åêêñåìïýí áêüìá áñêåôÝò ëåðôïìÝñåéåò. Ðéóôåýïõìå üìùò ðùò ç åõëïãßá ôïõ Áãßïõ ×áñáëÜìðïõò èá âïçèÞóåé ôï Ýñãï íá öôÜóåé óôçí ïëïêëÞñùóÞ ôïõ.

ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò

Óôï ìÝóïí ï áãéïãñÜöïò Ê. Îåíüðïõëïò êáé åêáôÝñùèåí ç ÊõñéáêÞ ØáèÜ êáé ï ð. ÁãáèÜããåëïò.

5

Ïé ×áëêéäéêéþôåò áãùíéóôÝò ôïõ 1821 óôï óôñáôü ôïõ Êáðïäßóôñéá Íßêïò Ðáðáïéêïíüìïõ Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ïé óõ÷íÝò áíáöïñÝò ôùí åñåõíçôþí óôçí åðáíÜóôáóç ôçò ×áëêéäéêÞò ôï 1821 êÜëõøáí Ýíá óçìáíôéêü êåíü óôçí éóôïñéïãñáößá ðÜíù óôï óõãêåêñéìÝíï èÝìá, ùóôüóï ðÜëé ðáñÝìåíáí êÜðïéá êåíÜ ðïõ öÜíôáæáí áðñïóðÝëáóôá êáé áöïñïýóáí êõñßùò ìåìïíùìÝíåò ðëåõñÝò ãåãïíüôùí ôçò åðï÷Þò, üðùò ëåðôïìÝñåéåò ãéá ôéò ìÜ÷åò ôçò Ñåíôßíáò, ôùí Âáóéëéêþí, ôçò ÊáóóÜíäñáò êëð., áëëÜ êáé ôá ðñüóùðá ðïõ óõììåôåß÷áí óå áõôÝò. Ç óýã÷ñïíç Ýñåõíá ìå ôçí ðñïóÝããéóç ôùí áñ÷åéáêþí óõëëïãþí ôùí Ãåíéêþí Áñ÷åßùí ôïõ ÊñÜôïõò êáé ôçò ÅèíéêÞò ÂéâëéïèÞêçò ìðïñåß ðéá íá ðñïóöÝñåé ðåñéóóüôåñåò ðëçñïöïñßåò, ðïõ óõìðëçñþíïõí áíÜëïãåò áóÜöåéåò êáé ðáñÝ÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá ìéëÜìå ðéá ãéá óõãêåêñéìÝíá ïíüìáôá áãùíéóôþí êáé ãéá ôïõò ôüðïõò êáôáãùãÞò ôïõò. Ãíùñßæïõìå üôé ìåôÜ ôçí êáôáóôñïöÞ ôçò ÊáóóÜíäñáò ðïëëïß êÜôïéêïé ôçò ×áëêéäéêÞò, ðïõ åß÷áí åãêëùâéóôåß óôçí ÷åñóüíçóï, êáôÝöõãáí óôéò ÓðïñÜäåò êáé ïé ðåñéóóüôåñïé, ãýñù óôéò 130 ïéêïãÝíåéåò, ìåôïßêçóáí áñ÷éêÜ óôç Óêüðåëï êáé áñãüôåñá, ãýñù óôï 1833, ðïëëïß áðü áõôïýò áðÝêôçóáí íÝá ðáôñßäá óôç ÍÝá ÐÝëëá ÁôáëÜíôçò1.

Må ôç äçìéïõñãßá ôïõ åëëçíéêïý êñÜôïõò êáé ôçí Ýëåõóç ôïõ Êáðïäßóôñéá Ýíáò ìåãÜëïò áñéèìüò áðü ôïõò ×áëêéäéêéþôåò ðñüóöõãåò óõíÝ÷éóáí ôçí åíáó÷üëçóÞ ôïõò ìå ôá óôñáôéùôéêÜ ðñÜãìáôá, áõôÞ ôç öïñÜ üìùò ìÝóá óôá ðëáßóéá ôïõ íåïóýóôáôïõ åëëçíéêïý óôñáôïý. Ç ðñþôç öÜóç ôçò Ýíôáîçò ôùí Ìáêåäüíùí óôï íÝï óôñÜôåõìá ôïðïèåôåßôáé ôïí ÓåðôÝìâñéï ôïõ 1828, üôáí ïëïêëçñþèçêå ç óõãêñüôçóç ôçò ëåãüìåíçò "ÌáêåäïíéêÞò Áñ÷çãßáò", ðïõ áðïôåëïýóå ïõóéáóôéêÜ ôçí Ýêôç ×éëéáñ÷ßá ôïõ åëëçíéêïý óôñáôïý2. Õðü ôïí ÷éëßáñ÷ï Ôüëéá ËÜæïõ ôÝóóåñéò áðü ôéò äÝêá èÝóåéò ôùí äéïéêçôþí ôùí áíôßóôïé÷ùí åêáôïíôáñ÷éþí êáëýöèçêáí áðü áîéùìáôéêïýò ìå êáôáãùãÞ áðü ôç ×áëêéäéêÞ. Ðñüêåéôáé ãéá ôïõò ÁðïóôïëÜñá Âáóéëåßïõ áðü ôï ÃïìÜôé, ÃéÜííç ×éìåõôü áðü ôçí ÊáóóÜíäñá êáé ÈáíÜóç Óáñáöéáíü åðßóçò áðü ôçí ÊáóóÜíäñá. Ïé óõãêåêñéìÝíïé ïðëáñ÷çãïß, ôïí ÓåðôÝìâñéï ôïõ 1828, ïñßóôçêáí äéïéêçôÝò ôçò 6çò, 8çò êáé 10çò åêáôïíôáñ÷ßáò áíôßóôïé÷á. Ïé ðáñáðÜíù åêáôïíôáñ÷ßåò óõìðåñéÝëáâáí êõñßùò ×áëêéäéêéþôåò, Èåóóáëïýò êáé Üëëïõò Ìáêåäüíåò óôñáôéþôåò, ðïõ åßôå åß÷áí óõììåôÜó÷åé óôçí åðáíÜóôáóç áðü ôçí ÝíáñîÞ ôçò åßôå åß÷áí öýãåé óå ìéêñÞ çëéêßá áðü ôéò ðáôñßäåò ôïõò êáé áêïëïýèçóáí ôïõò ãïíåßò ôïõò óôç Óêüðåëï, ïé óõãêåêñéìÝíïé åß÷áí ãåííçèåß ðñï ôïõ 1810. ÐáñÜëëçëá ìå ôçí "ÌáêåäïíéêÞ Áñ÷çãßá" ôçí ßäéá ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï äçìéïõñãÞèçêå êáé ìéá äåýôåñç "Áñ÷çãßá" õðü ôïí ÔóÜìç ÊáñáôÜóï, üðïõ êáé óå áõôÞ áðïññïöÞèçêáí ×áëêéäéêéþôåò óôñáôéþôåò. Ìå ôçí Ýëåõóç ôïõ Áõãïõóôßíïõ Êáðïäßóôñéá êáé ôéò ðñïóùðéêÝò óõãêñïýóåéò áíÜìåóá óôïõò äéïéêçôÝò ôùí ÷éëéáñ÷éþí íá äçìéïõñãïýí íÝá äåäïìÝíá óôï óôñÜôåõìá, ôï 1829 áðïöáóßóôçêå ç áíáäéïñãÜíùóÞ ôïõ ìå ôçí êáôÜñãçóç ôùí ÷éëéáñ÷éþí êáé ôç äçìéïõñãßá "Åëáöñþí ÔáãìÜôùí". Óýìöùíá ìå ôï äéÜôáãìá ôçò 2/10/1829, êÜèå Åëáöñü ÔÜãìá õðïäéáéñïýíôáí óå ôÝóóåñéò ëü÷ïõò, êÜèå ëü÷ïò ìå ôç óåéñÜ ôïõ õðïäéáéñÝèçêå óå äýï çìéëï÷ßåò, êÜèå çìéëï÷ßá óå äýï åíùìïôßåò êáé êÜèå åíùìïôßá óå äýï äåêáåíåßåò. Ï êáíïíéóìüò üñéæå üôé ç äýíáìç êÜèå ôÜãìáôïò èá áíåñ÷üôáí óå 392 Üíäñåò. ÓõãêåêñéìÝíá: 1 ÔáãìáôÜñ÷çò, 1 õðïôáãìáôÜñ÷çò, 1 õðáóðéóôÞò (ìå âáèìü õðïëï÷áãïý), 1 êáôáëõìáôßáò (ìå âáèìü õðïëï÷áãïý), 1 óçìáéïöüñïò (ìå âáèìü áíèõðïëï÷áãïý), 2 óáëðéãêôÝò, 1 éåñÝáò, 4 ëï÷áãïß, 4 õðïëï6

÷áãïß, 4 áíèõðïëï÷áãïß, 4 ëï÷ßåò-óéôéóôÝò, 16 ëï÷ßåò, 32 äåêáíåßò, 12 óôñáôéùôéêïß ðáßäåò êáé ïé õðüëïéðïé èá Þôáí ïé óôñáôéþôåò3. ÓõíïëéêÜ äçìéïõñãÞèçêáí 20 ÅëáöñÜ ÔÜãìáôá áðü ôá ïðïßá åêåßíá ðïõ ìðïñïýìå íá ðïýìå üôé óõìðåñéÝëáâáí ôïõò ðåñéóóüôåñïõò ×áëêéäéêéþôåò Þôáí ôï 14ï êáé êõñßùò ôï 16ï. Óôï 14ï ôÜãìá äéïéêçôÞò ïñßóôçêå ï ÔóÜìçò ÊáñáôÜóïò4 êáé óôï 16ï ï Ãïìáôéáíüò ïðëáñ÷çãüò ÁðïóôïëÜñáò Âáóéëåßïõ5. Ïé êáôÜëïãïé ìå ôá ïíüìáôá ôùí ×áëêéäéêéùôþí, ðïõ óõììåôåß÷áí óôá ðáñáðÜíù ó÷Þìáôá ôïõ åëëçíéêïý óôñáôïý, êáé öõëÜóóïíôáé óôá ÃåíéêÜ Áñ÷åßá ôïõ ÊñÜôïõò óôçí ÁèÞíá, áðïôåëïýí Ýíáí ðïëýôéìï èçóáõñü ðëçñïöïñéþí, êáèþò ìáò áðïêáëýðôïõí ôá ïíüìáôá áëëÜ êáé ôïõò ôüðïõò êáôáãùãÞò, ðïõ ìÝ÷ñé óÞìåñá áãíïïýóáìå, üëùí åêåßíùí ôùí áãùíéóôþí ðïõ óõììåôåß÷áí óôçí åðáíÜóôáóç ôçò ×áëêéäéêÞò êáé óõíÝ÷éóáí ôçí ðñïóöïñÜ ôïõò óôïí óôñáôü ôïõ Êáðïäßóôñéá. Ëüãù ôïõ ìåãÜëïõ áñéèìïý ôùí ðáñáðÜíù óôñáôéùôéêþí óôï ðáñüí Üñèñï èá ðåñéïñéóôïýìå óôçí áíáöïñÜ ìüíï ôùí áîéùìáôéêþí ðïõ ôï 1830 õðçñåôïýóáí óôïí ôáêôéêü óôñáôü, ðáñÜëëçëá èá áíáöåñèïýí êáé Üãíùóôïé ìÝ÷ñé óôéãìÞò Ðïëõãõñéíïß óôñáôéùôéêïß. Åðßóçò ðáñáôßèåôáé êáé Ýíáò êáôÜëïãïò ìå ôá ïíüìáôá üëùí ôùí ÷ùñéþí áðü üðïõ êáôÜãïíôáí ïé ×áëêéäéêéþôåò óôñáôéþôåò ôïõ ðñþôïõ åðßóçìïõ óôñáôïý ôïõ åëëçíéêïý êñÜôïõò, Ýôóé þóôå ïé óýã÷ñïíïé êÜôïéêïé ôçò ×áëêéäéêÞò íá ãíùñßóïõí ôïõò áöáíåßò ÞñùÝò ôïõò.

Íéêüëáïò Äïõìðéþôçò, 1907, áðüãïíïò ôïõ Õðïëï÷áãïý Íéê. Äïõìðéþôç áðü ôá ÄïõìðéÜ.

ÉÄ´ Åëáöñü ôÜãìá 1830 ÔáãìáôÜñ÷çò ÔóÜìçò ÊáñáôÜóïò ÕðïôáãìáôÜñ÷çò ÁèáíÜóéïò Óáñáöéáíüò áðü ÂÜëôá, ãåííçìÝíïò ôï 17906.

500óßáñ÷ïò Êùíóôáíôßíïò Äïõìðéþôçò áðü ÄïõìðéÜ, ãåííçìÝíïò ôï 17937. Õðïëï÷áãüò ô ëü÷ïõ Íéêüëáïò Äïõìðéþôçò áðü ÄïõìðéÜ, ãåííçìÝíïò ôï 1796. Õðïëï÷áãüò Ä´ ëü÷ïõ ÃéáííÜêçò ÐáðÜ áðü ¢ãéï Íéêüëáï8. Áíèõðïëï÷áãüò Ä´ ëü÷ïõ Âáóéëéêüò ÑáöáÞë áðü ÂÜâäï. Åêáôüíôáñ÷ïò Ãåñïâëá÷ïìé÷Üëçò áðü Éåñéóóü9. Åêáôüíôáñ÷ïò ÁèáíÜóéïò Âëá÷ïìé÷Üëçò áðü Éåñéóóü, ãåííçìÝíïò ôï 180510. Ëï÷ßáò Ðïëõ÷ñüíçò Äïõìðéþôçò áðü ÄïõìðéÜ, ãåííçìÝíïò ôï 1806. Ëï÷ßáò ÃåñÜêçò ÄÞìïõ áðü Ìåôáããßôóé. Ëï÷ßáò ÓôÝñéïò Ðáýëïõ áðü ¢ãéï Íéêüëáï. Ëï÷ßáò ÃåùñãÜêçò Óôåñéáíüò áðü ÔóáðñÜíé (Í.Óêéþíç).

25íôáñ÷ïò ÊùíóôáíôÞò Âëá÷ïìé÷Üëçò áðü Éåñéóóü11.

19íÝáò ÄçìÞôñéïò Óôåñãéáíïý áðü ¢ãéï Íéêüëáï.

19íÝáò ÃéáííÜêçò ÍéêïëÜïõ áðü ÊáóóÜíäñá (ÂÜëôá).

19íÝáò ÃéùñãÜêçò Ñçãüðïõëïò áðü Öïýñêá.

19íÝáò ÄçìÞôñéïò ËÜìðñïõ áðü Íåï÷þñé ÊáóóÜíäñáò; 19íÝáò ÄçìÞôñéïò Ðïëýæïõ áðü ¢ãéï ÌÜìá, ãåííçìÝíïò ôï 1795.

19íÝáò ÓôÝñéïò ÄÞìïõ áðü Ìåôáããßôóé.

19íÝáò Âáóéëéêüò ×ñÞóôïõ áðü Óïðïôíßêé (ÑéæÜ) Ðáßò óôñáôïý Ãåþñãéïò ÁëÝîç áðü Ðïëýãõñï. ÉÓÔ´ Åëáöñü ÔÜãìá 1830 ÔáãìáôÜñ÷çò Áðüóôïëïò Âáóéëåßïõ (ÁðïóôïëÜñáò) áðü ÃïìÜôé, ãåííçìÝíïò ôï 180012. Ëï÷áãüò ´ ëü÷ïõ ÁããåëÞò ÓôÝñéïõ áðü ËéâÜäé, ãåííçìÝíïò ôï 1794. Ëï÷áãüò A´ ëü÷ïõ ÉùÜííçò ×éìåõôïý áðü ÊáóóÜíäñá, ãåííçìÝíïò ôï 180513. Ëï÷áãüò Ä´ ëü÷ïõ Áíáãíþóôçò Ðáðáäüðïõëïò áðü ÂÜëôá, ãåííçìÝíïò ôï 1803. Õðïëï÷áãüò Ä´ ëü÷ïõ Ãáñüöáëëïò Áíôùíßïõ áðü ÊáóóÜíäñá, ãåííçìÝíïò ôï 180414.

7

Õðïëï÷áãüò ´ ëü÷ïõ ÅëåõèÝñéïò ÉùÜííïõ áðü Ëéáñßãêïâç, ãåííçìÝíïò ôï 1797. Áíèõðïëï÷áãüò Á´ ëü÷ïõ ÄéáìáíôÞò Äçìçôñßïõ áðü ÊáóóÜíäñá, ãåííçìÝíïò ôï 180015. Áíèõðïëï÷áãüò ô ëü÷ïõ Ìé÷Üëçò ÍéêïëÜïõ áðü ÃïìÜôé, ãåííçìÝíïò ôï 1794. Áíèõðïëï÷áãüò Ä´ ëü÷ïõ Ìé÷Üëçò ÉùÜííïõ áðü ÊáóóÜíäñá, ãåííçìÝíïò ôï 1802. Ëï÷ßáò ÃéÜííçò ÍéêïëÜïõ áðü Ëéáñßãêïâç (Áñíáßá), ãåííçìÝíïò ôï 1801. Ëï÷ßáò Ðáó÷Üëçò Ôñéáíôáöýëëïõ áðü Ñåâåíßêéá (ÌåãÜëç Ðáíáãßá), ãåííçìÝíïò ôï 1799. Ëï÷ßáò ×ñÞóôïò ÌáõñïõäÞ áðü Ðïëýãõñï. Ëï÷ßáò ÔñéáíôÜöõëëïò ÃáñïöÜëëïõ áðü ¢èõôï, ãåííçìÝíïò ôï 1801. Ëï÷ßáò ÉùÜííçò ÄÞìïõ áðü Áãßá ÐáñáóêåõÞ. Ëï÷ßáò ÐáíôáæÞò ÉùÜííïõ áðü ÂÜëôá16. Ëï÷ßáò Ãéáííéüò Áñãýñç áðü Ðáñèåíþíá. Ëï÷ßáò ÓôÝñéïò Áíôùíßïõ áðü Óéðïõôíßêéá (ÑéæÜ) Ëï÷ßáò Âáóßëåéïò ÉùÜííïõ áðü Ðáñèåíþíá17.

19íÝáò ÔñéáíôÜöõëëïò Áãïñáóôïý áðü ÐåñéóôåñÜ, ãåííçìÝíïò ôï 1804.

19íÝáò ÁèáíÜóéïò ÆÜ÷ïõ áðü Ìåôáããßôóé, ãåííçìÝíïò ôï 1800.

19íÝáò ÄçìÞôñéïò ÍéêïëÜïõ áðü Ëéáñßãêïâç (Áñíáßá), ãåííçìÝíïò ôï 1804.

19íÝáò Êõðáñßóóçò ÃåùñãÜêç áðü ÊáëÜíäñá.

19íÝáò ×ñéóôüäïõëïò Îáíèüðïõëïò áðü ÊáëÜíäñá.

19íÝáò Âáóßëåéïò ×áôæçóôáìÜôç áðü ÓõêéÜ.

19íÝáò Âáóßëçò Ãåùñãßïõ áðü ÓáíÜ, ãåííçìÝíïò ôï 1801. ÉåñÝáò Íéêüëáïò Ôñéáíôáöýëëïõ áðü Ðáëéïýñé, ãåííçìÝíïò ôï 1795. Ïé ðáñáðÜíù ×áëêéäéêéþôåò õðçñÝôçóáí ùò áîéùìáôéêïß óôïí óôñáôü ôïõ Êáðïäßóôñéá. Måôáîý áõôþí áëëÜ óå Üëëï ôÜãìá Þôáí êáé ï Âáóßëåéïò Áèáíáóßïõ (ôáãìáôÜñ÷çò éððéêïý) áðü ôá ÑéæÜ. ÓõìðëçñùìáôéêÜ ïé Ðïëõãõñéíïß óôñáôéþôåò êáé áîéùìáôéêïß ðïõ áíáöÝñïíôáé óôïõò êáôáëüãïõò åßíáé ïé åîÞò: Óôï ÉÄ´ ôÜãìá ïé: ×ñÞóôïò Èåïäïóßïõ, Ãåþñãéïò ÁëÝîç, Êþóôáò Ðáíáãéþôïõ êáé ÌáõñïõäÞò Êáñüãëïõ (Þ ÊÜñêëïò). Óôï ÉÓÔ´ ôÜãìá ïé: Íéêüëáïò ÓôÜìïõ (ãåí.1805), Ãåþñãéïò Áñãýñç (ãåí.1807), ×ñÞóôïò Ãåùñãßïõ (ãåí.1801), ÐÝôñïò ×ñÞóôïõ (ãåí.1810), Ãåþñãéïò ÉùÜííïõ, ÁèáíÜóéïò Áðïóôüëïõ, Ãåþñãéïò Ðáíôïýäç (ãåí.1810), ×ñÞóôïò ÌáõñïõäÞ, Ãåþñãéïò Áèáíáóßïõ êáé Ðáýëïò Áèáíáóßïõ, Íéêüëáïò ÅììáíïõÞë (ãåí.1814), ÁèáíÜóéïò Ðáýëïõ (ãåí.1809). ÔÝëïò óôá ÃÁÊ18, õðÜñ÷åé ìéá áßôçóç ôïõ Ðïëõãõñéíïý ÍéêïëÜïõ ÌðáñïêôóÞ ðñïò ôçí åðéôñïðÞ áðïíïìÞò ôùí áñéóôåßùí ôïõ áãþíïò, óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá æçôåßôáé ç áðüäïóç áñéóôåßïõ êáé óôïí ßäéï ùò áíôáìïéâÞ ôùí áãþíùí ôïõ õðÝñ ôçò ðáôñßäïò. Ï Íéêüëáïò ÌðáñïêôóÞò ãåííÞèçêå ãýñù óôï 1800 óôïí Ðïëýãõñï êáé ßóùò ôáõôßæåôáé ìå Ýíáí áðü ôïõò äýï Ðïëõãõñéíïýò ðïõ Þôáí åãêáôåóôçìÝíïé ôï 1829 óôç Óêüðåëï, ôï Íéêüëáï Ðïëõãõñéíü Þ ôï Íéêüëáï ÄÞìïõ, âÝâáéá äåí áðïêëåßåôáé íá åßíáé êáé ï ðñïáíáöåñèåßò Íéêüëáïò ÓôÜìïõ. Óýìöùíá ìå ôçí áßôçóÞ ôïõ ï Íéêüëáïò ÌðáñïêôóÞò ôï 1839 Þôáí åãêáôåóôçìÝíïò óôï ÷ùñéü Âüèñïõò ôçò ÍÜîïõ. Ôá ÷ùñéÜ áðü üðïõ êáôÜãïíôáí ïé ×áëêéäéêéþôåò óôñáôéþôåò ôïõ Êáðïäßóôñéá åßíáé ôá åîÞò: ÄïõìðéÜ, ÓáíÜ, ÑáâíÜ (ÐåôñïêÝñáóá), ÁñäáìÝñé, ËéâÜäé, ÐåñéóôåñÜ, ÑéæÜ, ÊñÞìíç, ÃáëÜôéóôá, ÂÜâäïò, Ãáëáñéíüò, ÂáóéëéêÜ, Áñíáßá, Óôáíüò, Ðáëáéï÷þñé, Íåï÷þñé, Ñåâåíßêéá (ÌåãÜëç Ðáíáãßá), ºóâïñïò, ÃïìÜôé, Éåñéóóüò, Ðïëýãõñïò, ÂñáóôÜ, Ìåôáããßôóé, ¢ãéïò Íéêüëáïò, Ïñìýëéá, ÍéêÞôç, ÓõêéÜ, Ðáñèåíþíáò, ¢ãéïò ÌÜìáò, ÐïñôáñéÜ, ÂÜëôá, ¢èõôïò, ÔóáðñÜíé, ÐáæáñÜêéá (ÊáëëéèÝá), Ðïëý÷ñïíï, Áãßá ÐáñáóêåõÞ, ÊáëÜíäñá, Ðáëéïýñé, Êáøü÷ùñá, Öïýñêá, 8

Áßôçóç ôïõ Ðïëõãõñéíïý áãùíéóôÞ ÍéêïëÜïõ ÌðáñïêôóÞ áðü ôç ÍÜîï ìå çìåñïìçíßá 4 Ïêôùâñßïõ 1839, óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá æçôåßôáé ç ÷ïñÞãçóç áñéóôåßïõ.

ÅðáíïìÞ, ÆïõìðÜôåò (Ôñßëïöïò), ÌåóçìÝñé, ËáãêáäÜò, (ÌðÜëôæá) Ìåëéóóï÷þñé. Ìå ëßãá ëüãéá Ýãéíå ìéá ðñþôç ðáñïõóßáóç ôùí ïíïìÜôùí ôùí ðñïóöýãùí áãùíéóôþí ôïõ 1821 áðü ôç ×áëêéäéêÞ, ðïõ óõììåôåß÷áí óôïí ðñþôï ôáêôéêü åëëçíéêü óôñáôü, óôç óõíÝ÷åéá ìÝíåé óôçí êÜèå ôïðéêÞ êïéíùíßá ôçò ×áëêéäéêÞò ôï ÷ñÝïò íá áíáãíùñßóåé êáé ôéìÞóåé ôïõò ÞñùÝò ôçò.

Áßôçóç ÍéêïëÜïõ Ðïëõãåñéíïý ìå çìåñïìçíßá 28 Ìáñôßïõ 1830.

Óçìåéþóåéò: 1. Áð.Âáêáëüðïõëïõ, Ðñüóöõãåò êáé ðñïóöõãéêüí æÞôçìá êáôÜ ôçí åðáíÜóôáóéí ôïõ 1821, Èåóóáëïíßêç 1939, ó.21-28, 32-36 êáé 106-109. Â.ÍÜôóéïõ, "ÅãêáôÜóôáóç ïìïãåíþí óôç Öèéþôéäá (1833-1881)", ÖèéùôéêÜ ×ñïíéêÜ 30 (2009), Ëáìßá 2009, ó.39-75. Í.Ðáðáïéêïíüìïõ, "Ðïëõãõñéíïß ðñüóöõãåò ôçò ÓêïðÝëïõ óôá 1829.", Ðïëýãõñïò 38 (ÌÜñôéïò-Áðñßëéïò 2007), ó.18-20. Éù.Öñáãêïýëá, "Áãùíéóôáß ôïõ 1821 åê ôçò íÞóïõ ÓêïðÝëïõ", Áñ÷åßïí Èåóóáëéêþí Ìåëåôþí 3 (1974), ó.75-115. Ã.×éïíßäç, "Ïé ðÜñïéêïé ôçò ÓêïðÝëïõ (1829) ðïõ êáôÜãïíôáí áðü ôç ×áëêéäéêÞ", ×ñïíéêÜ ôçò ×áëêéäéêÞò 31-32 (1977), Èåóóáëïíßêç 1977, ó.5-15. Ã.×éïíßäç, "Ïé Ìáêåäüíåò ðñüóöõãåò ôçò ÓêïðÝëïõ ôï 1829", ÌáêåäïíéêÜ ÉÆ (1977), Èåóóáëïíßêç 1977, ó.124-137. Ì.×ñéóôïöüñïõ, Ç åãêáôÜóôáóç ôùí Ìáêåäüíùí áãùíéóôþí óôç ÍÝá ÐÝëëç ÁôáëÜíôçò, ÁèÞíá 1994, ó.9. Ì.×ñéóôïöüñïõ, Ç Ïðïõíôßá Ëïêñßäá êáé ç ÁôáëÜíôç, ìÝñïò Â, ÁèÞíá 1993, ó.44-106.

2. ÃåíéêÜ Áñ÷åßá ôïõ ÊñÜôïõò, Ãñáììáôåßá Óôñáôéùôéêþí, öáê.3.

3. Óô. Ðáðáãåùñãßïõ, Ç óôñáôéùôéêÞ ðïëéôéêÞ ôïõ Êáðïäßóôñéá, ÁèÞíá 1986, ó.75-79 êáé 115-119.

4. Ã.Á.Ê., Ãñáììáôåßá Óôñáôéùôéêþí, ö.36, ö.55.

5. Ã.Á.Ê., Ãñáììáôåßá Óôñáôéùôéêþí, ö.54, ö.129.

6. Ï Áèáí. Óáñáöéáíüò êáôáôÜ÷ôçêå óôçí 5ç ôÜîç ôùí áîéùìáôéêþí. Áðåâßùóå óôç ÍÝá ÐÝëëá.

7. Ï Êùí. Äïõìðéþôçò êáôåôÜãç óôçí 4ç ôÜîç ôùí áîéùìáôéêþí.

8. Ï Ãéáí. ÐáðÜ êáôåôÜãç óôçí 6ç ôÜîç ôùí áîéùìáôéêþí.

9. Ï Ãåñïâëá÷ïìé÷Üëçò êáôåôÜãç óôçí 5ç ôÜîç ôùí áîéùìáôéêþí, áðåâßùóå óôç ÓêÜëá ÁôáëÜíôçò.

10. Ï Áè. Âëá÷ïìé÷Üëçò, óõììåôåß÷å óôçí åðáíÜóôáóç ôïõ 1854, áðåâßùóå ìåôÜ ôï 1865 óôçí ÁôáëÜíôç. ÊáôåôÜãç óôçí 5ç ôÜîç ôùí áîéùìáôéêþí.

11. Ï Êùí. Âëá÷ïìé÷Üëçò êáôåôÜãç óôçí ðñþôç ôÜîç ôùí õðáîéùìáôéêþí.

12. Ï ÁðïóôïëÜñáò Âáóéëåßïõ Þôáí Ýíáò áðü ôïõò óçìáíôéêüôåñïõò ×áëêéäéêéþôåò, ôüóï êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò åðáíÜóôáóçò, üóï êáé ìåôÜ óôïí ôáêôéêü óôñáôü ôïõ Êáðïäßóôñéá. Óõììåôåß÷å ìå ôïí Êïëïêïôñþíç óôçí åðáíÜóôáóç êáôÜ ôçò áíôéâáóéëåßáò ôï 1833 êáé áðåâßùóå ôçí ßäéá ÷ñïíéÜ óôéò öõëáêÝò ôïõ Íáõðëßïõ. ÊáôåôÜãç óôçí 4ç ôÜîç ôùí áîéùìáôéêþí.

13. Ï Éù. ×åéìåõôüò êáôåôÜãç óôçí 5ç ôÜîç ôùí áîéùìáôéêþí.

14. Ï Ãáñ. Áíôùíßïõ êáôåôÜãç óôçí 6ç ôÜîç ôùí áîéùìáôéêþí. Áðåâßùóå ðñéí ôï 1865 óôçí ÁôáëÜíôç.

15. Ï Äéáì. Äçìçôñßïõ êáôåôÜãç ôçí 7ç ôÜîç ôùí áîéùìáôéêþí. Áðåâßùóå ðñéí ôï 1865 óôçí ÁôáëÜíôç.

16. Ï Ðáí. ÉùÜííïõ êáôåôÜãç óôçí ôÜîç ôùí óôñáôéùôþí. ¸æçóå óôçí Áëüííçóï.

17. Ï Â. ÉùÜííïõ êáôåôÜãç óôçí äåýôåñç ôÜîç ôùí õðáîéùìáôéêþí. ¸æçóå óôçí ÁôáëÜíôç.

18. ÃÁÊ, Áñéóôåßá, öáê.69.

9

Ìé÷áÞë Ôñéáíôáöýëëïõ & ôï ïìþíõìï éóôïñéêü ôõðïãñáöåßï ôçò Èåóóáëïíßêçò ÖÝôïò óõìðëçñþèçêáí 100 ÷ñüíéá áðü ôçí ßäñõóç ôïõ éóôïñéêïý ôõðïãñáöåßïõ "Ìé÷áÞë Ôñéáíôáöýëëïõ" åðß ôçò ïäïý Áãßáò ÔñéÜäïò ôçò Èåóóáëïíßêçò. Ç åðé÷åßñçóç óçìåßùóå ìåãÜëç ðñüïäï êáé ìåôÜ ôçí áðåëåõèÝñùóç ìåôáöÝñèçêå åðß ôçò ïäïý ÂåíéæÝëïõ. ÉäñõôÞò ôïõ éóôïñéêïý ðëÝïí ôõðïãñáöåßïõ ï äÜóêáëïò êáé ÌáêåäïíïìÜ÷ïò Ìé÷áÞë Ôñéáíôáöýëëïõ, ï ïðïßïò ãåííÞèçêå ôï Ýôïò 1882 óôïí ÔáîéÜñ÷ç ôçò ×áëêéäéêÞò. ÐáôÝñáò ôïõ Þôáí ï TñéáíôÜöõëëïò ÄéäáóêÜëïõ, ìçôÝñá ôïõ ç Máñßá, åíþ åß÷å äýï áäÝëöéá, ôï ÄçìÞôñéï êáé ôç ÓïõëôÜíá. ÌåôÜ ôï Äçìïôéêü, åñãÜóèçêå ùò åñãÜôçò óôá ìåôáëëåßá ôïõ Ióâüñïõ, óçìåñéíïý Óôñáôùíßïõ. Óå íåáñÞ çëéêßá ìåôÝâç óôï ¢ãéï ¼ñïò áíáæçôþíôáò åñãáóßá êáé Ý÷ïíôáò óôá ÷Ýñéá ôïõ ôçí ðáñáêÜôù óõóôáôéêÞ åðéóôïëÞ áðü ôïí Mçôñïðïëßôç Iåñéóóïý: "O öÝñùí ôï ðáñüí, ãüíïò éåñïäéäáóêÜëïõ, Ýñ÷åôáé åéò ¢ãéïí ¼ñïò êáé äåí æçôÜ ðáñÜ ìüíï åñãáóßáí". Ãéá ìéêñü ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðñüóöåñå åñãáóßá óôçí IåñÜ MïíÞ Kïõôëïõìïõóßïõ êáé óôç óõíÝ÷åéá óôï åñãïóôÜóéï Óáðùíïðïéßáò óôï Mðåî ÎéíÜñ (êáôüðéí KÞðïò ÐñéãêÞðùí), ç øõ÷Þ üìùò ôïõ íåáñïý ôüôå Mé÷áÞë äéøïýóå ãéá ãñÜììáôá. Tçí Ýëëåéøç ãõìíáóéáêþí óðïõäþí êÜëõðôå ìå êáèçìåñéíÞ ðïëýùñç ìåëÝôç âéâëßùí éóôïñéêþí, èñçóêåõôéêþí, öéëïóïöéêþí. ¼ôáí éäñýèçêå ôï Ó÷ïëáñ÷åßï óôç Èåóóáëïíßêç, õðü ôç äéåýèõíóç ôïõ XáñéëÜïõ XÜñáêá, óôçí ðëáôåßá MáêåäïíïìÜ÷ùí êïíôÜ óôçí Á÷åéñïðïßçôï, ðÞãå êáé öïßôçóå ãéá äýï ðåñßðïõ ÷ñüíéá êáé ùò äéäÜóêáëïò ðëÝïí äéïñßóèçêå óôï ÷ùñéü Ãñáäåìðüñé, ôï ïðïßï ï Mé÷áÞë Tñéáíôáöýëëïõ ìåôïíüìáóå óå Néêüðïëç. Óôï ÷ùñéü áõôü ôïðïèåôÞèçêå áðü ôï Eëëçíéêü Ðñïîåíåßï ìå óêïðü ôçí ôüíùóç ôïõ Eëëçíéêïý óôïé÷åßïõ ôçò ðåñéï÷Þò êáôÜ ôçò âïõëãáñéêÞò ðñïðáãÜíäáò, ðïõ áóêïýóå áöüñçôåò ðéÝóåéò óôï ãçãåíÞ ðëçèõóìü. Tï äéïñéóôÞñéü ôïõ âÝâáéá, ãéá åõíüçôïõò ëüãïõò, åîåäüèç áðü ôçí ÉåñÜ Mçôñüðïëç Èåóóáëïíßêçò. Ãéá äýï ÷ñüíéá õðçñÝôçóå ëßáí åðéêéíäýíùò, áãùíéæüìåíïò êáôÜ ôçò âïõëãáñéêÞò ðñïðáãÜíäáò ìå ìüíá åöüäéÜ ôïõ ôïí ðáôñéùôéóìü, ôï èÜññïò ôïõ êáé... Ýíá ðåñßóôñïöï. Óôç óõíÝ÷åéá äéïñßóèçêå óôï ÷ùñéü MðÜ÷ïâï (óçìåñéíÞ ïíïìáóßá Ðñüìá÷ïé) ôçò ðåñéï÷Þò Káñáôæüâáò (Añéäáßáò), üðïõ êáé õðçñÝôçóå åðß äýï ÷ñüíéá ðñéí ìåôáôåèåß ôåëéêÜ óôï ÷ùñéü Ðáëáéï÷þñé XáëêéäéêÞò.

Ìé÷áÞë Ôñéáíôáöýëëïõ.

Ôï ôõðïãñáöåßï åðß ôçò ïäïý Åèí. Áìýíçò êïíôÜ óôï ÓõíôñéâÜíé, ìåôÜ ôçí ðõñêáãéÜ ôïõ 1917.

10

ÌåôÜ ôï Ôïõñêéêü Óýíôáãìá (×ïõñéÝô 1908) êáé ôç ó÷åôéêÞ åéñÞíåõóç ðïõ åðéêñÜôçóå óôç Máêåäïíßá ï Mé÷áÞë Tñéáíôáöýëëïõ ßäñõóå Ýíá ìéêñü ôõðïãñáöåßï, ôï ïðïßï åîåëß÷èçêå óå åôáéñåßá ìå ôçí åðùíõìßá M. Tñéáíôáöýëëïõ & Óßá. Ôçí ðñþôç ôõðïãñáöéêÞ ìç÷áíÞ ìÜëéóôá, ìÜñêáò ÔÉÐ-ÔÏÐ, ôïõ ôçí Ýóôåéëå áðü ôçí ÁìåñéêÞ ï óõìðáôñéþôçò ôïõ ÁèáíÜóéïò Âåëþíçò. Ç ìç÷áíÞ áõôÞ öõëÜóóåôáé óÞìåñá óå ðïëý êáëÞ êáôÜóôáóç óôéò íÝåò åãêáôáóôÜóåéò ôçò åðé÷åßñçóçò óôï ËÜêêùìá, Ýîù áðü ôç Èåóóáëïíßêç. Ôï Ýôïò 1911, ï Ìé÷áÞ Ôñéáíôáöýëëïõ ðáíôñåýôçêå ôçí Ðåñóåöüíç Kþôôá áðü ôï ÷ùñéü PáâíÜ (óçìåñéíÜ ÐåôñïêÝñáóá) ìå ôçí ïðïßá áðÝêôçóå ôÝóóåñá ðáéäéÜ: ôçí Aýñá-Máñßá, ôïí Ùñßùíá-ÐÝôñï, ôïí ¼ëõìðï-Ãåþñãéï êáé ôïí ÐåñóÝáTñéáíôÜöõëëï. Ôïí Áýãïõóôï ôïõ 1917 ç åðé÷åßñçóç ôïõ Mé÷áÞë Tñéáíôáöýëëïõ, ðïõ âñéóêüôáí ôüôå óôçí ïäü BåíéæÝëïõ, êáôáóôñÜöçêå ïëïó÷åñþò áðü ôç ìåãÜëç ðõñêáãéÜ ôçò Èåóóáëïíßêçò. Ðïëý óýíôïìá ï Mé÷áÞë Ýóôçóå íÝï ôõðïãñáöåßï ðïõ ëåéôïýñãçóå óå ìéá ðñü÷åéñç êáôáóêåõÞ åðß ôçò ïäïý BáóéëÝùò Káñüëïõ êïíôÜ óôçí KáìÜñá êáé ðáñÜëëçëá îåêßíçóå ôç ëåéôïõñãßá åíüò âéâëéïðùëåßïõ åðß ôçò ïäïý EèíéêÞò Aìýíçò (äßðëá óôï êáöåíåßï ôïõ ÌÞôôá), óå ÷þñï ðïõ ðáñá÷ùñÞèçêå ìå åíïßêéï åðß äçìáñ÷ßáò Ê. AããåëÜêç.

MåôÜ ôç ìéêñáóéáôéêÞ êáôáóôñïöÞ ôïõ 1922 ç Ýëåõóç ÷éëéÜäùí ðñïóöýãùí óôç Máêåäïíßá êáé ç óõíáêüëïõèç äçìéïõñãßá ðïëëþí íÝùí êïéíïôÞôùí êáé åêêëçóéþí ðñïêÜëåóå ìåôáîý Üëëùí êáé áõîçìÝíåò áíÜãêåò óôçí åêôýðùóç íÝùí åíôýðùí. H åðé÷åßñçóç üìùò êáôüñèùóå ìå óêëçñÞ åñãáóßá íá áíôáðïêñéèåß ðëÞñùò óôéò íÝåò áðáéôÞóåéò ôçò åðï÷Þò. O ìåãÜëïò êýêëïò åñãáóéþí êáé ï êáèçìåñéíüò ìü÷èïò ôïõ Mé÷áÞë óõíÝâáëáí ü÷é ìüíï óôçí ïéêïíïìéêÞ áíüñèùóç, áëëÜ êáé óôçí ïéêïíïìéêÞ

1924: Ç Ðåñóåöüíç Êþôôá (óõæ. Ìé÷. Ôñéáíôáöýëëïõ) ìå ôá ðáéäéÜ ôçò Áýñá-Ìáñßá, ÐåñóÝá-ÔñéáíôÜöõëëï, Ùñßùíá-ÐÝôñï êáé ¼ëõìðï-Ãåþñãéï.

¼ëõìðïò Ôñéáíôáöýëëïõ, 1965. ÅñãÜæåôáé áêüìá óôï íÝï ôõðïãñáöåßï ôçò åðé÷åßñçóçò óôï ËÜêêùìá ×áëêéäéêÞò.

11

Üíèçóç, þóôå, ÷ùñßò õðåñâïëÞ, ç åðé÷åßñçóç íá êáôáóôåß ç óçìáíôéêüôåñç óôï åßäïò ôçò óôç Büñåéá EëëÜäá. Ôï 1927 ôï Ôõðïãñáöåßï êáé ôï Béâëéï÷áñôïðùëåßï åãêáôáóôÜèçêáí óå íÝï ôñéþñïöï êôÞñéï åðß ôçò ïäïý Åñìïý 44, ðïõ ÷ôßóôçêå óå ïéêüðåäï ìå áîßá áãïñÜò 750 ÷ñõóÝò ëßñåò. Ôï 1934 ôï Âéâëéï÷áñôïðùëåßï ìåôáöÝñèçêå óôçí ïäü AñéóôïôÝëïõò. ¹ôáí ôï ðñþôï óôçí ðüëç ôçò Èåóóáëïíßêçò, ðïõ äñáóôçñéïðïéÞèçêå ðñáãìáôïðïéþíôáò êáôåõèåßáí åéóáãùãÝò óýã÷ñïíùí åðïðôéêþí ïñãÜíùí ãéá ôç äéäáóêáëßá üëùí ôùí ìáèçìÜôùí óôç ÄåõôåñïâÜèìéá Åêðáßäåõóç. Óôï ôõðïãñáöåßï "Ôñéáíôáöýëëïõ" ôõðþíïíôáí êáé ïé éóôïñéêÝò åöçìåñßäåò ôçò ×áëêéäéêÞò, "ÁÓÐÉÓ" (1912-1937) ôïõ ×ñÞóôïõ Ìáëáíäñßíïõ åê Âñáóôþí, "Ç Ôóåêïýñá ôïõ Âåëþíç" (1925-26) ôïõ Áèáíáóßïõ Âåëþíç, ç "ÐÁËÇ" (1918-19) êáé ðïëëÝò Üëëåò. ÐáñÜëëçëá ìå ôéò åðáããåëìáôéêÝò ôïõ äñáóôçñéüôçôåò, ï Ìé÷áÞë Ôñéáíôáöýëëïõ áöéÝñùíå üëïí ôïí åëåýèåñï ÷ñüíï ôïõ óôç óõóôçìáôéêÞ ìåëÝôç. MåëÝôçóå êëáóéêÞ, âõæáíôéíÞ êáé åëëçíéóôéêÞ öéëïëïãßá êáé éóôïñßá, ¸ëëçíåò ðïéçôÝò êáé ðåæïãñÜöïõò, Ýìáèå ôçí AããëéêÞ êáé ÃáëëéêÞ ãëþóóá êáé áêüìá ÖõóéêÞ êáé MáèçìáôéêÜ äé' áëëçëïãñáößáò. ÓõíÝãñáøå ìåëåôÞìáôá ôá ïðïßá äéÝíåéìå äùñåÜí. Tï óõíïëéêü ðíåõìáôéêü ôïõ Ýñãï åêôéìÞèçêå êáé áíáãíùñßóôçêå áðü ðïëëïýò ðíåõìáôéêïýò áíèñþðïõò ôçò åðï÷Þò ôïõ. Ï Ìé÷áÞë Ôñéáíôáöýëëïõ áðåâßùóå ôçí 1ç Éïõëßïõ 1951 óå çëéêßá 69 åôþí. Êáè' üëç ôç äéÜñêåéá ôçò æùÞò ôïõ õðÞñîå âéïðáëáéóôÞò, áêÜìáôïò åñãÜôçò ôïõ ðíåýìáôïò, ìåãÜëïò ðáôñéþôçò, Üñéóôïò ïéêïãåíåéÜñ÷çò, ðñüóöåñå áíéäéïôåëþò óôï êïéíùíéêü óýíïëï êáé áðÝäåéîå áäéÜëåéðôï åíäéáöÝñïí ãéá ôçí éäéáßôåñç ðáôñßäá ôïõ, ôïí ÔáîéÜñ÷ç ×áëêéäéêÞò. ÌåôÜ ôï èÜíáôü ôïõ ôçí åðé÷åßñçóç áíÝëáâáí ïé äõï ãéïé ôïõ, ¼ëõìðïò êáé ÐåñóÝáò Ôñéáíôáöýëëïõ. Ôçí ðíåõìáôéêÞ ôïõ åñãáóßá åîåôýðùóáí ìåôÜ ôïí èÜíáôü ôïõ ïé äýï õéïß ôïõ åéò Ýíá ôüìï 429 óåëßäùí ìå ôßôëï "MEËETAI" êáé äéáíÝìïõí äùñåÜí. ÐåñéëáìâÜíåé ôá åîÞò êåöÜëáéá: ËOÃOI EÐI TH ËHÎEI TÙN MAÈHMATÙN IÄIÙMATIÓMOI XAËKIÄIKHÓ - OY MOIXEYÓEIÓ - OY ÖONEYÓEIÓ - TA ANAÖAIPETA ÄIKAIA THÓ EËËAÄOÓ - ÖÙNH ÄEYTEPA - H EËËHNIKH ÃËÙÓÓA ÙÓ EÈNIKH KAI ÐAÃKOÓMIOÓ AÎIA - H AÃIOTHÓ THÓ EËËHNIKHÓ ÃËÙÓÓHÓ - H AIÄÙÓ EN ÄIÙÃMÙ - ÈEIOÓ ONEIPOÓ

Ç ðñþôç ôõðïãñáöéêÞ ìç÷áíÞ ôçò åðé÷åßñçóçò «Ôñéáíôáöýëëïõ». Ôçí Ýöåñå áðü ôçí ÁìåñéêÞ ï Áè. Âåëþíçò.

12

ÊÁÐÏÔÅ óôïí ÐÏËÕÃÕÑÏ ÅðéëïãÞ åéäÞóåùí, ôïðéêþí íÝùí, ó÷ïëßùí, ëïãïôå÷íéêþí êåéìÝíùí, óôß÷ùí, åõôñÜðåëùí êáé Üëëùí ôéíþí, áðü ôéò óåëßäåò ôçò åâäïìáäéáßáò åöçìåñßäáò ôïõ Ðïëõãýñïõ "ÖùíÞ ôçò ×áëêéäéêÞò" (1930-1977), áëëÜ êáé Üëëùí åöçìåñßäùí ôïðéêÞò Þ ðáíåëëÞíéáò êõêëïöïñßáò. Ôçí åðéìÝëåéá ôçò óôÞëçò åîáêïëïõèïýí íá Ý÷ïõí ïé: ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò, õðåýèõíïò ôïõ ðåñéïäéêïý êáé ï ×ñßóôïò Í. Ãåñï÷ñßóôïò, éäéïêôÞôçò ôïõ áñ÷åßïõ ôçò åöçìåñßäáò "ÖùíÞ ôçò ×áëêéäéêÞò". ÓçìáíôéêÞ ÷áñáêôçñßæåôáé ôåëåõôáßá êáé ç óõíäñïìÞ ôùí ÃéÜííç Ä. ÓáñÜöç áðü ôïí ¢ã. Ðñüäñïìï êáé Âáóßëç ÐëÜôáíïõ áðü ôçí Åëáóóüíá ìå ôç äéÜèåóç ôùí áñ÷åßùí ôïõò óôï ðåñéïäéêü ìáò. ÅðïìÝíùò áõôïäßêáéá èåùñïýíôáé ôáêôéêïß óõíåñãÜôåò êáé óõíõðåýèõíïé ôçò óôÞëçò áõôÞò. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁ 17 Éáíïõáñßïõ 1913: ÅÉÓÖÏÑÁÉ ÐÑÏÓ ÔÏÍ ê. ÕÐÏÕÑÃÏÍ ÕðÝñ ôùí ïéêïãåíåéþí ôùí åí ôù ðïëÝìù ðåóüíôùí Þ âáñÝùò ôñáõìáôéóèÝíôùí (åéóÝöåñáí) ëßñáò 200 åî åñÜíùí åí ×áëêéäéêÞ åíåñãçèÝíôùí åî åðéôñïðÞò õðü ôçí ðñïåäñßáí ôïõ Ìçôñïðïëßôïõ Êáóáíäñåßáò êáé ôùí ê.ê. É. Ôñáãáíïý, Ì. ×ñçóôßäïõ êáé Áè. ÊïôóéÜíïõ.

9 Öåâñïõáñßïõ 1918: ÁÉ ÅÐÁÑ×ÉÁÉ ÁÐÏÄÏÊÉÌÁÆÏÕÍ ÔÏ ÊÉÍÇÌÁ Ï õðïäéïéêçôÞò ×áëêéäéêÞò ê. Óíùê, äéá ôçëåãñáöÞìáôüò ôïõ ðñïò ôçí Êõâ. Áíôéðñïóùðåßáí, áããÝëëåé üôé óõíåêñïôÞèç åéò Ðïëýãõñïí, Ýäñáí ôçò õðïäéïéêÞóåùò, ðÜíäçìïí óõëëáëçôÞñéïí áðïäïêéìáóßáò ôùí áíôåèíéêþí êéíçìÜôùí Ëáìßáò êáé Èçâþí... Êáé åéò ðëåßóôá Üëëá êÝíôñá ôçò ×áëêéäéêÞò óõíåêñïôÞèçóáí ðáñüìïéá óõëëáëçôÞñéá ÐÁËÇ 19 Öåâñïõáñßïõ 1919: Ï ÄÑÏÌÏÓ ÈÅÓ/ÍÉÊÇÓ-ÃÁËÁÔÉÓÔÇÓ-ÐÏËÕÃÕÑÏÕ

1917: ÊáôáóêåõÞ äñüìïõ ÃáëÜôéóôáò-Ðïëõãýñïõ. Ðñþôïò áðü äåîéÜ ï Ãåþñãéïò ÌõëùíÜò (ãéïò ôïõ õðåýèõíïõ ôïõ Ýñãïõ ÉùÜííç ÌõëùíÜ) åðéóôáôåß ôïí êáéñü ðïõ Þôáí öïéôçôÞò ôçò ÍïìéêÞò.

13

ÁõôÞ ôç öïñÜ ðïõ Ýñ÷åôáé óôç Èåóóáëïíßêç ï ê. Ðáðáíáóôáóßïõ, åëðßæïìåí üôé èá äþóåé ôáò äåïýóáò äéáôáãÜò íá áñ÷ßóïõí áé åñãáóßáé ãéá ôïí äñüìïí áõôüí áìÝóùò... Áýñéï èá Ý÷ïõìå åêëïãÝò. Äåí èá åßíáé êñßìá íá ôóáêßóïõí ôá ðüäéá ôïõò ðåñéåñ÷üìåíïé ôá ÷ùñéÜ ôçò ×áëêéäéêÞò ïé äéÜöïñïé õðïøÞöéïé âïõëåõôáß ì' áõôÞ ôçí áèëßá óõãêïéíùíßá; Êáé äåí èÜ÷ïõí äßêéï ïé ÷ùñéêïß ìáò íá ôïõò êÜíïõí íá èõìïýíôáé ðüôå ðÜôçóáí ôï âïõëåõôéêü ðïäáñÜêé ôïõò óôç ×áëêéäéêÞ, áð' ôçí ïðïßáí æçôïýìå ìüíïí øçöïöüñïõò, äçëáäÞ ìüíïí øÞöïõò êáé öüñïõò; Ã. ÓÊÙÔ

ÔÁ×ÕÄÑÏÌÏÓ 24 Éáíïõáñßïõ 1921: Ï ê. ÁÈ. ÊÁÑÁÃÊÁÍÇÓ Åõ÷áñßóôùòðëçñïöïñïýìåèá üôé ï åê Ðïëõãýñïõ ê. ÁèáíÜóéïò ÊáñáãêÜíçò õðïóôÜò ôçí åðß ðôõ÷ßù äïêéìáóßáí åí ôç ÖõóéêïìáèçìáôéêÞ ó÷ïëÞ ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ Ýëáâå ôï ðôõ÷ßïí ôïõ ìå ôïí åðßæçëïí âáèìüí ëßáí êáëþò.

24 Öåâñïõáñßïõ 1921: Ï ê. ÊÏÔÓÉÁÍÏÓ ÐÁÑÁ ÔÙ ÂÁÓÉËÅÉ ÓÞìåñïí åãÝíåôï äåêôüò åéò áêñüáóéí ðáñÜ ôù Âáóéëåß ï âïõëåõôÞò Èåóóáëïíßêçò ê. Ê. Êüôóéáíïò, ðáñáìåßíáò åðß çìßóåéáí þñáí. Ï Âáóéëåýò åæÞôçóå ðëçñïöïñßáò üóïí áöïñÜ ôçí áíïéêïäüìçóéí ôçò ðüëåùò, ôçí óõãêïéíùíßáí ×áëêéäéêÞò, ôï æÞôçìá ôïõ Ðñùôïäéêåßïõ Ðïëõãýñïõ êáé ìåôÜ ðïëëïý åíäéáöÝñïíôïò åðëçñïöïñÞèç ôá ôçò äñÜóåùò ôçò ÌáêåäïíéêÞò Íåïëáßáò. ÌÁÊÅÄÏÍÉÁ 30 Éáíïõáñßïõ 1926: ÔÁ ÐÑÙÔÏÄÉÊÅÉÁ ×ÁËÊÉÄÉÊÇÓ Õðü ôçò ÅìðïñéêÞò ËÝó÷çò ×áëêéäéêÞò åóôÜëç ðñïò ôïí Ðñüåäñïí ôçò ÊõâåñíÞóåùò êáé åéò ôïí Õðïõñãüí ôçò Äéêáéïóýíçò ôï áêüëïõèïí ôçëåãñÜöçìá: "Åëðßæïìåí üôé ÊõâÝñíçóéò êáôáñãïýóá Íïìáñ÷ßáò êáé Ðñùôïäéêåßá äåí èÝëåé ðåñéëÜâåé çìåôÝñáí Íïìáñ÷ßáí êáé Ðñùôïäéêåßïí, äéüôé Íïìüò Ý÷ùí õðåñåêáôüí ÷éëéÜäáò êáôïßêùí, óôåñïýìåíïò ðáíôåëþò óõãêïéíùíßáò èá Þôï Üäéêïí íá õðá÷èåß åéò Èåò/íßêçí åî çò ðëçóéÝóôåñïí ÷ùñßïí ×áëêéäéêÞò áðÝ÷åé ðëÝïí äåêáþñïõ... ÅìðïñéêÞ ËÝó÷ç Ðïëõãýñïõ Êùí/íïò ÍÜêïò, Äéêçãïñéêüò Óýëëïãïò ÓôáìÜôéïò ÁíáãíùóôáñÜò, Éáôñéêüò Óýëëïãïò Áñãýñéïò Ðáðáäüðïõëïò, ¸íùóéò ÅöÝäñùí Áîéùìáôéêþí ×áëêéäéêÞò ÉùÜííçò Ëáìðñüðïõëïò, ÅèíéêÞ ÏñãÜíùóéò "Ðáýëïò ÌåëÜò" Êùí/íïò Éáôñïý, Åëáéïêïìéêüò Óõíåôáéñéóìüò ×ñÞóôïò ×ñçóôßäçò, Ãåùñãéêüò Óõíåôáéñéóìüò Êùí/íïò ÔóåñâåëÞò, ËÝó÷ç Êõíçãþí Íéêüëáïò ÔóáêíÞò, ÖéëïäáóéêÞ ¸íùóéò Íßêïò Ôñáãáíüò, Óùìáôåßïí Ðáíôïðùëþí Íéêüëáïò ÓáìáñÜò, Óýëëïãïò Êáöåðùëþí ÐÝôñïò ÃêëÜâáò, Êôçíïôñïöéêüò Óýíäåóìïò ÊïóìÜò Ó÷ïéíÜò, Óù-

Áè. ÊáñáãêÜíçò.

«Âáñýôáôïò ÷åéìþí åéò ôçí ×áëêéäéêÞí»... êáé óôçí êåíôñéêÞ ðëáôåßá ôïõ Ðïëõãýñïõ. Áíáãíùñßæïíôáé ÊïóìÜò ×ëéÜðáò, Íéêüëáïò ËéÜëéïò, ÁñéóôïôÝëçò Óôåñãéáíüðïõëïò êáé Ìé÷áÞë Æáìðïýíçò.

14

ìáôåßïí "ÌÝñéìíá" Ì. Èåïäïóïýäç, Óýëëïãïò Õðïäçìáôïðïéþí ÁèáíÜóéïò ÐáðáíéêïëÜïõ, Óýëëïãïò ÖéëåëåõèÝñùí Âáóßëåéïò Êáñþíçò, Óýëëïãïò Åëåõèåñïöñüíùí ÁèáíÜóéïò ÐáëáìÞäçò, ÄçìïêñáôéêÞ ¸íùóéò Ìé÷áÞë ÔóáêíÞò, Åèíéêüí Äçì/êüí Êüììá ×ñéóôüäïõëïò Áëáôóáôéáíüò. ÖÙÍÇ ÔÇÓ ×ÁËÊÉÄÉÊÇÓ 20 Éáíïõáñßïõ 1935: ÂÁÑÕÔÁÔÏÓ ×ÅÉÌÙÍ ÅÉÓ ÔÇÍ ×ÁËÊÉÄÉÊÇÍ Ç áðü åâäïìÜäïò ó÷åäüí óõíå÷éæïìÝíç êáêïêáéñßá êáè' Üðáóáí ôçí ×áëêéäéêÞí áðÝêëåéóå ðëåßóôá üóá ÷ùñßá ðÜóçò óõãêïéíùíßáò... ÐÑÙÔÏÐÏÑÏÓ 18 Öåâñïõáñßïõ 1940: ÓÊÏÑÐÉÅÓ ÃÑÁÌÌÅÓ ÐáñÜ ôïí ÂáñäÜñçí ôçò ðåñáóìÝíçò ÊõñéáêÞò êáé ôïõò äõï ãÜìïõò ðïõ Ýãéíáí, ôï ðáíçãýñé ôïõ ¢ç-ÂëÜóç äåí ÷Üëáóå. ÐñïóöÝñèçêáí ìÜëéóôá Êáëõâéþôéêï êñáóß, åêëåêôÜ ìåæåäÜêéá êáé ôï... ðáôñïðáñÜäïôï ðëïõãïýñé. ¸íá ìïíÜ÷á ðáñåôçñÞèç ìå ëýðç: Ç áðïõóßá ôùí ãåéôüíùí ìáò Ëïêïâéôþí. Ùò öáßíåôáé ôï áóôåñïóêïðåßïí ôùí åß÷å ðñïâëÝøåé ÷éüíé êé Ýôóé äåí ìáò åôßìçóáí. ÖÙÍÇ ÔÇÓ ×ÁËÊÉÄÉÊÇÓ 26 Öåâñïõáñßïõ 1967: Ï ÅÏÑÔÁÓÌÏÓ ÔÇÓ ÁÐÏÊÑÉÁÓ & ÔÏÕ ÊÁÑÍÁÂÁËÏÕ ÓÔÏÍ ÐÏËÕÃÕÑÏ Ç ðáñÜ ôïõ ÅÏÔ óõóôáèåßóá ÔïðéêÞ ÅðéôñïðÞ Ôïõñéóìïý Ðïëõãýñïõ... Ýëáâå äéÜöïñåò áðïöÜóåéò äéá ôçí êáëõôÝñáí äéïñãÜíùóéí ôùí åïñôþí ôçò ÁðïêñéÜò êáé ôïõ ÊáñíáâÜëïõ, áé ïðïßáé ùò ãíùóôüí åïñôÜæïíôáé æùçñüôáôá åéò Ðïëýãõñïí... Åêôüò ôùí ðïëëþí ìåôåìöéåóìÝíùí êáè' üëçí ôçí ôåëåõôáßáí åâäïìÜäá ðïõ åðéóêÝðôïíôáé ôá öéëéêÜ ôïõò óðßôéá, üðïõ åßíáé óôñùìÝíï ôï ôñáðÝæé ìå êñáóß êáé ìåæÝäåò, üëá ôá õðÜñ÷ïíôá êÝíôñá åöïäéÜæïíôáé ìå ìïõóéêÜ óõãêñïôÞìáôá êáé íôéæÝæ êáé êÜèå ïéêïãÝíåéá èá ðåñÜóåé ìéá ôïõëÜ÷éóôïí âñáäéÜ ó' áõôÜ. Ôï áðïêïñýöùìá ôùí åïñôþí åêäçëþíåôáé ôï áðüãåõìá ôçò ôåëåõôáßáò ÊõñéáêÞò ìå ôçí ðáñÝëáóéí ôïõ ÊáñíáâÜëïõ... Åêôüò áõôþí êáôÜ ôçí ôåëåõôáßáí ÊõñéáêÞí èá ëåéôïõñãÞóåé... ç ÁðïêñéÜôéêç ÔáâÝñíá "ÊÜôó(å) ÁìÜêá", áðü ôçí ïðïßáí ðñïóöÝñïíôáé åéò üëïõò ôïõò îÝíïõò êñáóß ìåôÜ ìåæÝäùí... Ç ÔÅÔ åíäéáöÝñèç åðßóçò äéá ôçí åîåýñåóéí åðáñêþí êáôáëõìÜôùí åéò ïéêßáò äé üóïõò îÝíïõò èá Þèåëïí íá ðáñáìåßíïõí ìéá Þ äõï âñáäéÝò, ïé äå åðéèõìïýíôåò ôïýôï íá áðïôáíèïýí åãêáßñùò ðñïò ôï Äçìáñ÷åßïí üðïõ åäñåýåé ç ÅðéôñïðÞ...

¼ôáí ï Ðïëýãõïò ...åß÷å ÷éüíéá.

« Ï åïñôáóìüò ôçò ÁðïêñéÜò... óôïí Ðïëýãõñï». Å! ñå ãëÝíôéá...!!! Äéêáñßíïíôáé ïé: ÊïóìÜò ×ëéÜðáò, ÉùÜííçò ÌõëùíÜò, Íéêüëáïò Ìáñïýóçò, Êùí/íïò Óïöùíßïõ êáé Âáóßëåéïò ÊáõôáôæÞò.

15

Ï ÔÁ×ÕÄÑÏÌÏÓ ÐÅÑÁÓÅ... Ï óõìðáôñéþôçò ìáò, ÈùìÜò ÁíäñùíÜò, ìáò ãñÜöåé áðü ôç ìáêñéíÞ Áõóôñáëßá: "Ìå ôçí åõêáéñßá ôùí åïñôþí óáò åõ÷üìåèá ÊáëÜ ×ñéóôïýãåííá êáé åõôõ÷Ýò ôï ÍÝïí ¸ôïò, 2010. Óáò åõ÷áñéóôïýìå ðïõ ìáò óôÝëíåôå ôï ðåñéïäéêü "Ðïëýãõñïò", ðïõ ìå ôüóç áãùíßá ôï ðåñéìÝíïõìå êáé ìüëéò ôï ðÜñïõìå, áöÞíïõìå ôá ðÜíôá ãéá íá ôï äéáâÜóïõìå. Ìå áãÜðç, ÈùìÜò ÁíäñùíÜò." Áðü ôçí õðåýèõíç ôïõ Å.Ë.É.Á - Ì.É.Å.Ô. Èåóóáëïíßêçò, ê. Ìáñãáñßôá ÊáëáöÜôç, ëÜâáìå ôçí ðáñáêÜôù åðéóôïëÞ: "...Åê ìÝñïõò ôïõ Åëëçíéêïý Ëïãïôå÷íéêïý & Éóôïñéêïý Áñ÷åßïõ ôïõ Ìïñöùôéêïý Éäñýìáôïò ôçò ÅèíéêÞò ÔñáðÝæçò êáé ìå ôçí åõêáéñßá ôùí 10 ÷ñüíùí ôçò Ýêäïóçò ôïõ ðåñéïäéêïý Ðïëýãõñïò, ÐåñéïäéêÞ ¸êäïóç Ëáïãñáöéêïý Ïìßëïõ Ðïëõãýñïõ, óáò åêöñÜæù ôá óõã÷áñçôÞñéÜ ìïõ ãéá ôçí áîéÝðáéíç ðñïóðÜèåéÜ óáò. Ï Ðïëýãõñïò áðïôåëåß ðáñÜäåéãìá ðåñéïäéêïý ôïðéêÞò éóôïñßáò êáé ðïëéôéóìïý, ôï ïðïßï äéáêñßíåôáé, áíÜìåóá óå Üëëá, áðü õøçëÞ ðïéüôçôá êáé êáëáéóèçóßá. Óáò åõ÷üìáóôå êáëÞ óõíÝ÷åéá óôï Ýñãï óáò êáé óáò åõ÷áñéóôïýìå ãéá ôçí ðïëý÷ñïíç óôÞñéîÞ óáò. Ìáæß ìå ôéò åõ÷Ýò ìáò ðáñáêáëþ äå÷èåßôå ôçí ÝêäïóÞ ìáò Ç ÅëëÜäá ôïõ Ìðáñêþö, êáôÜëïãï æùãñáöéêþí Ýñãùí ôïõ Ñùóïöéíëáíäïý êáëëéôÝ÷íç ÁëÝîáíäñïõ Ìðáñêþö ðïõ Ýæçóå êáé äïýëåøå ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá óôçí ÅëëÜäá. Ìå åêôßìçóç êáé åõ÷Ýò ãéá ÊáëÜ ×ñéóôïýãåííá êé Åõôõ÷éóìÝíï ÍÝï ¸ôïò". Ï ôáêôéêüò óõíåñãÜôçò ìáò êáé åñåõíçôÞò Ãéþñãïò ÆùãñáöÜêçò, ìáò ãñÜöåé ó÷åôéêÜ ìå äçìïóßåõìá ôçò óôÞëçò "ÊÜðïôå óôïí Ðïëýãõñï" ô. 53/Óåðô. Ïêô. 09 ôïõ "Ð". "ÁãáðçôÝ ÃéÜííç ÊáíáôÜ Ðñïâëçìáôßóôçêá ðïëý äéáâÜæïíôáò ôï ñåðïñôÜæ ôçò åöçìåñßäáò "Óêñéð", ìå çìåñïìçíßá 30 Ïêôùâñßïõ 1916, ó÷åôéêÜ ìå ôïí áðáã÷ïíéóìü ôïõ Ãñ. ÓõíÜðáëïõ. Êáé áõôü, ü÷é ãéá ôï áíôéêåéìåíéêü ãåãïíüò ôçò êáôáäßêçò êáé åêôÝëåóÞò ôïõ áðü ôïí "áéìïóôáãÞ Êïíäýëç", üðùò ãñÜöåé, üóï ãéá ôïõò ÷áñáêôçñéóìïýò ãéá ôïí Åéñçíáßï, áëëÜ êáé ãéá ôïí Áè. Ìçíüðïõëï. Ïé ÷áñáêôçñéóìïß, ãéá ôïí Åéñçíáßï, "áñãõñþíçôï üñãáíï ôùí óôáóéáóôþí, êáôÜðôéóôïí äå êáè' üëá ðñüóùðïí... åéäéêüò äéá ôáò ðñïäïóßáò", áí äåí åßíáé åíôåëþò Üäéêïé êáé óõêïöáíôéêïß, åßíáé ôïõëÜ÷éóôïí õðåñâïëéêïß êáé üôáí äéáâÜæïíôáé áðïóðáóìáôéêÜ, åíåíÞíôá ÷ñüíéá áñãüôåñá, áðïêïììÝíïé áðü ôï ãåíéêü êëßìá ôçò åðï÷Þò, äåí ðñïóöÝñïõí óôçí åíçìÝñùóç ôïõ êüóìïõ, áíôßèåôá äçìéïõñãïýí óôñåâëÝò åíôõðþóåéò. Ï Åéñçíáßïò ðñÝðåé íá êñéèåß óõíïëéêÜ ãéá ôçí ðïëéôåßá ôïõ óôç ×áëêéäéêÞ, áðü ôïí 1907 ðïõ Þñèå óôïí

Ðïëõãõñéíü áðïêñéÜôéêï ãëÝíôé. Äéáêñßíïíôáé: ÍéêïëÝôá ØáèÜ, ×ñÞóôïò ËéÜðçò, ¢ííá Ãáâñßëç, ÓôÝëéïò Êáñáãéþñáò êáé ¢ííá Ãáâñßëç. Ðßóù ï ðñþçí íïìÜñ÷çò êáé íõí âïõëåõôÞò Áñã. ËáöáæÜíçò.

16

Ðïëýãõñï, ïðüôå êáé ðñùôïóôÜôçóå óôç óêëçñÞ ôüôå ðåñßïäï ôïõ Ìáêåäïíéêïý Áãþíá, óôïõò Âáëêáíéêïýò ÐïëÝìïõò óôç óõíÝ÷åéá, óôç óôÜóç ôïõ áðÝíáíôé óôï "êñÜôïò ôçò Èåóóáëïíßêçò" ôïõ ÂåíéæÝëïõ -áõôïß åßíáé ïé ÓôáóéáóôÝò, êáôÜ ôï Óêñéð-, ôï ïðïßï êñÜôïò áðïäåß÷ôçêå óýìöùíï ìå ôá éóôïñéêÜ áéôÞìáôá ôùí êáéñþí, óôç óôÜóç ôïõ åðßóçò óôçí ðåñßïäï ôçò õðïäï÷Þò êáé åãêáôÜóôáóçò ôùí ÷éëéÜäùí ðñïóöýãùí áðü ôç Ìéêñáóßá, áëëÜ êáé óôá ÷ñüíéá ôïõ åëëçíïúôáëéêïý ðïëÝìïõ êáé ôçò Êáôï÷Þò, ïðüôå ðñùôïóôÜôçóå óôçí ëåãüìåíç "åèíéêüöñïíá" Áíôßóôáóç -ðáñÜ ôçí ïìéëßá ôïõ óôï ÃõìíÜóéï ãéá ôïí "óïâéåôéêü ðáñÜäåéóï" êáé ôç óöïäñÞ ôïõ áíôßèåóç óôçí êõñßáñ÷ç ÅÁÌéêÞ áíôßóôáóç êëð. ¼ìùò, üëá áõôÜ ðñÝðåé íá êñéèïýí óôï ÷ñïíéêü êáé éóôïñéêü ðëáßóéï ðïõ äéáäñáìáôßæïíôáé êáé, ôÝëïò, íá óõíõðïëïãéóôåß ôï ðíåõìáôéêü ôïõ Ýñãï, áëëÜ êáé ôï ìÝãá Ýñãï ôïõ óå áíÝãåñóç åêêëçóéþí êáé ó÷ïëåßùí, ãéá íá åîá÷èåß ôåëéêÜ Ýíá ãåíéêü óõìðÝñáóìá ãéá ôïí Üíäñá, ðïõ åßíáé áíôßèåôï ïðùóäÞðïôå ìå ôïõò ÷áñáêôçñéóìïýò ôïõ Óêñéð. Âáñåßò åßíáé åðßóçò ïé ÷áñáêôçñéóìïß ãéá ôï ãíùóôü ÌáêåäïíïìÜ÷ï Áè. Ìçíüðïõëï, ï ïðïßïò ÷áñáêôçñßæåôáé "åéäéêüò äéá ðñïäïóßáò, õðïêñéôÞò", ôïí ïðïßï (ï ÓõíÜðáëïò) "åíüìéæåí ôßìéïí êáé ðáôñéþôçí" êëð. Ìå ôá ßäéá ìÝôñá ðñÝðåé íá êñéèåß êáé ç éóôïñßá ôïõ ÓõíÜðáëïõ ï ïðïßïò, êáôÜ ôï ßäéï äçìïóßåõìá, ü÷é ìüíï áíôÝäñáóå óôéò åíÝñãåéåò ôçò åðáíáóôáôéêÞò êõâÝñíçóçò ôçò Èåóóáëïíßêçò, áëëÜ êáé "áðåöÜóéóå íá óõãêåíôñþóåé ôçí áíôßóôáóéí êáôÜ ôùí óôáóéáóôþí åéò ôçí ×áëêéäéêÞí", áíáäåéêíõüìåíïò Ýôóé áõôüò óå ðñáãìáôéêü óôáóéáóôÞ. Ç êáôáäßêç êáé åêôÝëåóÞ ôïõ Þôáí ìÜëëïí áõôïíüçôç, êÜôù áðü ôéò åðáíáóôáôéêÝò óõíèÞêåò ôùí çìåñþí. Ïé ÷áñáêôçñéóìïß ôïõ ëïéðüí ùò ãåííáßïõ, ç ïìéëßá ôïõ ðñïò ôï ðëÞèïò -ðþò ôïõ åðåôñÜðç Üñáãå áðü ôïõò áéìïóôáãåßò "óôáóéáóôÝò" íá ïìéëÞóåé óôï ðëÞèïò;-, ïé äçìüóéåò êáôÜñåò ôïõ êáôÜ ôùí "ðñïäïôþí êáé ðñþôïõ ôïõ Ìçôñïðïëßôïõ Åéñçíáßïõ" êëð, ïé æçôùêñáõãÝò ôïõ õðÝñ ôïõ âáóéëÝùò, ìüíïí áíôéêåéìåíéêüôçôá äåí ðñïäßäïõí óôï êåßìåíï. Ãéá üëá áõôÜ, áãáðçôÝ ÃéÜííç, åêöñÜæù ôç äéáöùíßá ìïõ ãéá ôçí êáôá÷þñçóç ôïõ äçìïóéåýìáôïò áõôïý, ðïëëþ ìÜëëïí ðïõ áðïõóéÜæåé êáé ï áíôßèåôïò ëüãïò, ôïí ïðïßï ùóôüóï äåí èåùñþ üôé áíôéêáèéóôþ åãþ óÞìåñá -áóöáëþò õðÜñ÷ïõí Üíèñùðïé êáôáëëçëüôåñïé åìïý ãéá íá ôïðïèåôçèïýí ó÷åôéêÜ. öéëéêÜ êáé ìå åêôßìçóç" ÁðÜíôçóç "Ð": Éó÷ýïõí üóá ãñÜøáìå óå ðñïçãïýìåíç áíÜëïãç ðåñßðôùóç. ¼ôé äçëáäÞ ç óôÞëç åðéëÝãåé áð' üëåò ó÷åäüí ôéò åëëçíéêÝò åöçìåñßäåò áðïóðÜóìáôá ðïõ áöïñïýí ôïí Ðïëýãõñï, ÷ùñßò ðáñåìâÜóåéò Þ ó÷üëéá. Áõôüò åßíáé íïìßæïõìå ï ðåñéïñéóìÝíïò ñüëïò ôçò óôÞëçò áõôÞò. Åßíáé üìùò êáé áõôïíüçôï ç êÜèå åöçìåñßäá íá ðáñïõóéÜæåé ôá èÝìáôÜ ôçò áíÜëïãá ìå ôçí ðïëéôéêÞ ôçò "ãñáììÞ", üðùò óõìâáßíåé óôïí ôýðï áðü... áñ÷áéïôÜôùí ÷ñüíùí. Ï êÜèå áíáãíþóôçò åðïìÝíùò Ý÷åé ôçí åõ÷Ýñåéá íá êñßíåé áõôÜ ðïõ äéáâÜæåé áíÜëïãá ìå ôïí ôßôëï ôçò åöçìåñßäáò, ôç "ãñáììÞ" ôçò, ôïõò óõíôÜêôåò ôçò, ôï ðïëéôéêü êëßìá ôçò åðï÷Þò êëð. Ãéá ôïí ìçôñïðïëßôç Êáóóáíäñåßáò ôï 1921 åêôïîåýèçêáí, áðü ôïõ âÞìáôïò ôçò ÂïõëÞò äéá óôüìáôïò Í. Ãåñìáíïý êáé Üëëùí âïõëåõôþí, ðáñüìïéïé åÜí ü÷é ÷åéñüôåñïé ÷áñáêôçñéóìïß. Áõôü óçìáßíåé ðùò äåí èá ðñÝðåé íá ãñÜöïíôáé Þ ðùò ïé ÷áñáêôçñéóìïß áõôïß áíôáðïêñßíïíôáé óôçí áëÞèåéá; Ç éóôïñßá êáé ç ðñïóöïñÜ ôïõ Åéñçíáßïõ óôïí ôüðï ìáò åßíáé ãíùóôÞ, ôçí ðáñïõóéÜóáìå ìå åêôåíÝò áöéÝñùìá óôï áñéèì.

23/Éïýë.-Áýã. 2004 ôåý÷ïò ìáò êáé åðïìÝíùò êÜðïéåò êáôÜ êáéñïýò áñíçôéêÝò äçìïóéåýóåéò äåí áìáõñþíïõí ôï óõíïëéêü Ýñãï ôïõ. Áõôü üìùò äåí óçìáßíåé ðùò èá ðñÝðåé íá áðïêñýðôïõìå Þ íá ðáñáêÜìðôïõìå êÜðïéá äõóìåíÞ äçìïóéåýìáôá. Áíôßèåôá ôá äçìïóéåýìáôá áõôÜ ìðïñïýìå íá ôá ìåëåôÜìå, íá ôá åñìçíåýïõìå, ãéáôß, üðùò Ý÷ïõìå îáíáãñÜøåé, ç óýã÷ñïíç éóôïñßá ãñÜöåôáé áêüìá êáé èá åîáêïëïõèÞóåé íá ãñÜöåôáé ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá áêüìá.

17

Ï "ÐÏËÕÃÕÑÏÓ" óôç respentza Ðñéí áðü äýï ðåñßðïõ ÷ñüíéá, (ô.46/Éïýë.- Áýã.2008) ðáñïõóéÜæáìå ôç ÑåóðÝíôæá, ùò "...ôï ðéï ìåãÜëï êáé óýã÷ñïíï êáöåíåßï ôïõ Ðïëõãýñïõ..., üðïõ ìðïñåßôå íá ìÜèåôå êáé íá óõæçôÞóåôå ãéá üëá ôá íÝá ôïõ ÷ùñéïý...". Áðü ôüôå ôá blog ôçò ðüëçò ìáò Ý÷ïõí ðïëëáðëáóéáóôåß êáé ç ÑåóðÝíôæá åîåëß÷ôçêå óôï ðñþôï, óå åðéóêåøéìüôçôá, blog ôçò ×áëêéäéêÞò. Ï "Ð", öõóéêÜ áðïôåëåß Ýíáí áðü ôïõò êáëýôåñïõò... ðåëÜôåò ôçò ÑåóðÝíôæáò êáé ãßíåôáé óõíÞèùò áðïäÝêôçò ðïëëþí èåôéêþí êáé áñíçôéêþí ó÷ïëßùí. ÈåùñÞóáìå ëïéðüí êáëü íá ðáñïõóéÜóïõìå ôá ó÷üëéá ôïõ ôåëåõôáßïõ ôåý÷ïõò (54/09), þóôå íá êáôáãñáöïýí - èá Ý÷åé åíäéáöÝñïí íá ôá îáíáäéáâÜæáìå ýóôåñá áðü ìåñéêÜ ÷ñüíéá - êáé íá ãíùñßóïõí êáé ïé áíáãíþóôåò ìáò ðþò âëÝðïõí óÞìåñá ôïí "Ð" ïé ðïëëïß, íåáñïß ùò åðß ôï ðëåßóôïí, åðéóêÝðôåò ôùí blogs. ÔåôÜñôç, 16 Äåêåìâñßïõ 2009 Ðåñéïäéêü "ÐÏËÕÃÕÑÏÓ" (ÍïÝìâñéïò - ÄåêÝìâñéïò 2009) Êõêëïöüñçóå ôï íÝï ôåý÷ïò (ÍïÝìâñéïò - ÄåêÝìâñéïò 2009) ôïõ Ðåñéïäéêïý "ÐÏËÕÃÕÑÏÓ" ôïõ Ëáïãñáöéêïý Ïìßëïõ Ðïëõãýñïõ! ÓçìáíôéêÜ èÝìáôá óå Ýíá áîéïëïãüôáôï ðåñéïäéêü, ÊÁÌÁÑÉ êáé ôéìÞ ãéá ôïí Ðïëýãõñï, êáé äåí ðñÝðåé íá ëåßøåé áðü êáíÝíá óðßôé ôïõ Ðïëõãýñïõ! ÁíáñôÞèçêå áðü ÑÅÓÐÅÍÔÆÁ óôéò 12/16/2009 11:06:00 ìì ÅôéêÝôåò ÐÅÑÉÏÄÉÊÁ 13 ó÷üëéá: Áíþíõìïò åßðå... ÌåãÜëï æÞôçìá ôï ðåñéïäéêü... üðïéïò îÝñåé...êáôÜëáâå...

17 Äåêåìâñßïõ 2009 12:42 ð.ì. Áíþíõìïò åßðå... Ðåò êáé óå ìáò ðïõ äå îÝñïõìå 17 Äåêåìâñßïõ 2009 1:13 ì.ì. Áíþíõìïò åßðå... Äéüôé åßíáé ðåñéïäéêü ðïõ õðÞñ÷å êáé ðñéí ôçí ßäñõóç ôïõ ËÏÐ. Áðï ðïý êé ùò ðïý ôï êáðéëåýåôáé êáé õðÜñ÷åé ÷ñüíéá ôþñá ðÜíù êáé ç ôáìðÝëá Ëáïãñáöéêüò; 17 Äåêåìâñßïõ 2009 4:13 ì.ì. Áíþíõìïò åßðå...

17 Äåêåìâñßïõ 2009 4:13 ì.ì. Åßóáé ÁÓ×ÅÔÏÓ. ×ßëéá ìðñÜâï óôï ÃéÜííç ÊáíáôÜ, ôïõ åõ÷üìáóôå äýíáìç íá óõíå÷ßóåé êé áí ìðïñÝóåé áò áðáíôÞóåé êáé ìå óôïé÷åßá óôïí ðáñáðÜíù Üó÷åôï.

17 Äåêåìâñßïõ 2009 4:54 ì.ì. Áíþíõìïò åßðå... Ôé íá ðåé êáíåßò ãéá ôïõò áÜó÷åôïõò, Üóôïõò óôç âëáêåßá ôïõò 17 Äåêåìâñßïõ 2009 6:38 ì.ì. Áíþíõìïò åßðå... Äåí êõêëïöïñïýóå êáé ðñéí ôçí ßäñõóç ôïõ ËÏÐ; ÐïëëÜ ÷ñüíéá ðñéí áëëÜ åß÷å óôáìáôÞóåé ç êõêëïöïñßá ôïõ. Åãþ áõôÞ ôçí åíôýðùóç Ý÷ù, ßóùò êáé íá êÜíò ëÜèïò. ØÜ÷ôåôï...

17 Äåêåìâñßïõ 2009 6:45 ì.ì. Áíþíõìïò åßðå... * Äåí Ýëéðå êáíåßò ïôé äåí åßíáé ìéá áîéüëïãç äïõëåéÜ êáé áîßæåé óõã÷áñéôÞñéá, áðëÜ áõôü...! Ãéáôß ï ËÏÐ ãéá íá öôÜóåé åêåß ðïõ åßíáé ôþñá ðÞñå ôåñÜóôéåò âïÞèåéåò óå ó÷Ýóåé ìå êÜðïéïõò Üëëïõò ðïõ ðÜëåõáí ÷ñüíéá...

17 Äåêåìâñßïõ 2009 6:49 ì.ì.

18

Áíþíõìïò åßðå...

17 Äåêåìâñßïõ 2009 6:49 ì.ì.

O ËÏÐ, ãéá íá öôÜóåé åêåß ðïõ åßíáé ôþñá åß÷å äõï - ôñåéò áíèñþðïõò ðïõ êáôÜöåñáí íá ìáæÝøïõí ãýñù ôïõò Ýíáí ôåñÜóôéï áñéèìü íÝùí ðáéäéþí (ËïõêÜêçò), íá éäñýóïõí Ýíá ðåñéïäéêü ÊÁÌÁÑÉ êáé ôéìÞ ãéá ôïí Ðïëýãõñï (ÊáíáôÜò), íá ïñãáíþóåé öåóôéâáë êáé áíôáìþìáôá ðïõ äåí åß÷áìå öáíôáóôåß ðïôÝ. Ðáñüôé äÝ÷èçêå ðüëåìï êáé ëÜóðç áðü ôçí áñ÷Þ ôçò ßäñõóÞò ôïõ (êáé óõíå÷ßæåé äõóôõ÷þò áð' üôé âëÝðù) êáôÜöåñå íá óôáèåß óôá ðüäéá ôïõ ( ôï Ðåñéïäéêü åäþ êáé ðïëëÜ ÷ñüíéá áõôï÷ñçìáôïäïôåßôáé áðï åéóöïñÝò áíáãíùóôþí ôïõ)êáé íá ðñïóðáèåß íá öÝñåé ôïõò íÝïõò ôïõ Ðïëõãýñïõ êïíôÜ óôç ëáïãñáößá êáé ôç ðáñÜäïóç. Ï ËÏÐ üðïéá âïÞèåéá åß÷å, ôçí êÝñäéóå ìå ôç ðáñïõóßá ôïõ êáé ôç ìåãÜëç óõììåôï÷Þ.

17 Äåêåìâñßïõ 2009 7:18 ì.ì. Áíþíõìïò åßðå... ¼íôùò êõêëïöïñïýóå ðñéí ÷ñüíéá ðåñéïäéêü ìå ôï üíïìá Ðïëýãõñïò. ÓõãêåêñéìÝíá ðñéí 10 ÷ñüíéá. á... åêäüôçò Þôáí ôüôå êÜðïéïò ...Ëáïãñáöéêüò ¼ìéëïò Ðïëõãýñïõ êáé Ýôñå÷å êÜðïéïò ÊáíáôÜò. Ôï ÷ñçìáôïäïôïýóáí ïé áíáãíþóôåò ôïõ... ÏðïéáäÞðïôå ó÷Ýóç ìå ôá óçìåñéíÜ ðñüóùðá åßíáé ôåëåßùò öáíôáóôéêÞ Þ íïóçñÞ Þ êáé ôá äýï ìáæß.

18 Äåêåìâñßïõ 2009 12:24 ì.ì. Áíþíõìïò åßðå... Ç öùôïãñáößá ôïõ ðåñéïäéêïý ðïõ ðáñáèÝôåé ç ÑÅÓÐÅÍÔÆÁ Ý÷åé ôßôëï "ÐÏËÕÃÕÑÏÓ" ÐÅÑÉÏÄÉÊÇ ÅÊÄÏÓÇ ËÁÏÃÑÁÖÉÊÏÕ ÏÌÉËÏÕ ÐÏËÕÃÕÑÏÕ ¸ôïò 10ï - Ôåý÷ïò 54ï ÍïÝìâñéïò - ÄåêÝìâñéïò 2009. ÑÅÓÐÅÍÔÆÁ ï ðáñáðÜíù ó÷ïëéáóôÞò óå êáôçãïñåß ãéá öùôïìïíôÜæ!!!!!!!!!!! Êáé âÝâáéá õðÜñ÷åé êÜðïéïò ÊáíáôÜò ðïõ óõíå÷ßæåé íá ôñÝ÷åé (ãéá ôï ðåñéïäéêü) êáé Üí Þèåëå äå èá Ýäéíå ôï ôßôëï ðïõ åìöáíßæåôáé. ¼ëá ôá ðñÜãìáôá êÜíïõí ôï êýêëï ôïõò, Ý÷ïõí ôá ðÜíù êáé ôá êÜôù ôïõò. ÍïóçñÜ êáé åõöÜíôáóôá åßíáé ôá ó÷üëéá ìåñéêþí.

18 Äåêåìâñßïõ 2009 6:06 ì.ì. Áíþíõìïò åßðå... ÔÁ ÁÔÏÌÁ ÐÏÕ ÔÏÍ ÉÄÑÕÓÁÍ ÄÅÍ ÅÉÍÁÉ ÐËÅÏÍ ÓÔÏ ËÏÐ,ÊÁÐÏÉÏÉ ÌÅ ÔÏÍ ÔÑÏÐÏ ÔÏÕÓ ÁÐÏ ÌÅÓÁ ÊÁÉ ÁÐ ÅÎÙ ÔÏÕÓ ÐÉÊÑÁÍÁÍ.ÔÏ ÐÅÑÉÏÄÉÊÏ ÊÁÉ Ï ÏÌÉËÏÓ ÅÉ×ÁÍ ÌÉÁ ËÁÌÐÑÇ ÐÏÑÅÉÁ ÓÔÁ ÐÏËÉÔÉÓÔÉÊÁ ÔÏÕ ÔÏÐÏÕ ÌÁÓ. ÁÍ ÔÙÑÁ ÐÅÑÍÁ ÐÅÑÉÏÄÏ ÐÁÑÁÊÌÇÓ ÈÁ ÂÑÅÈÅÉ ÌÉÁ ÊÁÉÍÏÕÑÃÉÁ ÐÁÑÅÁ ÐÏÕ ÈÁ ÏÄÇÃÇÓÅÉ ÐÁËÉ ÔÏ ËÏÐ ÅÊÅÉ ÐÏÕ ÔÏÕ ÁÑÌÏÆÅÉ.ÏËÁ ÔÁ ÐÑÁÃÌÁÔÁ Å×ÏÕÍ ÔÁ ÐÁÍÙ ÊÁÉ ÔÁ ÊÁÔÙ ÔÏÕÓ 18 Äåêåìâñßïõ 2009 6:44 ì.ì. Áíþíõìïò åßðå... Êé' åäù ç êïõôáÜëá íÝïé ìïõ ; 19 Äåêåìâñßïõ 2009 1:26 ð.ì. Áíþíõìïò åßðå... ðïéá êïõôÜëá âñå æïíê

19

Ï åí Áãßù ¼ñåé öùôïãñÜöïò êáé áãéïãñÜöïò Ðñïêüðéïò åê Ðïëõãýñïõ åðéìÝëåéá: ¢ííá ÖáñäïãéÜííç Ç ÁÃÉÏÑÅÉÔÉÊÇ ÖÙÔÏÈÇÊÇ Ç ÁãéïñåéôéêÞ ÖùôïèÞêç éäñýèçêå ôï 1991 ìå óêïðü ôç óõëëïãÞ, äéÜóùóç, áðïêáôÜóôáóç, óõíôÞñçóç êáé äçìïóéïðïßçóç öùôïãñáöéêïý õëéêïý ðïõ áöïñÜ ôï ¢ã. ¼ñïò. Áðü ôüôå ç Ýñåõíá ãéá ôçí áãéïñåéôéêÞ öùôïãñáößá, éäéáßôåñá ôùí öùôïãñáöéêþí áðåéêïíßóåùí ðïõ ÷ñïíïëïãïýíôáé áðü ôá ìÝóá ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1850 ùò ôï 1963, ðñï÷þñçóå ìå ãïñãÜ âÞìáôá. Ãéá ôï Ýñãï áõôü äåí áðáéôÞèçêå ìüíï ç óõíåéóöïñÜ ôçò ÅõñùðáúêÞò ¸íùóçò, áëëÜ êáé ôï êïðéáóôéêü Ýñãï ðáôÝñùí ôçò ìïíÞò. Óôïí êáèÝíá îå÷ùñéóôÜ êáé óå üëïõò ìáæß óôç Óéìùíüðåôñá ïöåßëïíôáé åõ÷áñéóôßåò. ÉäéáéôÝñùò, óôïí áñ÷éì. Åëéóóáßï, óôïí éåñïì.Éåñþíõìï, óôïí ìïíá÷ü Èåïäüóéï, óôïí éåñïìüíá÷ï Éïõóôßíï, øõ÷Þ ôçò ÁãéïñåéôéêÞò ÌíÞìçò êáé ôçò ÁãéïñåéôéêÞò ÖùôïèÞêçò. Åêäüóåéò, óõëëïãÝò, åêèÝóåéò êáé åêäçëþóåéò, ìÝóá êáé Ýîù áðü ôï ¢ãéï ¼ñïò, áðïôåëïýí ìéêñü ìüíï äåßãìá áõôÞò ôçò ôåñÜóôéáò ðñïóðÜèåéáò. ÌÝóá ó´áõôü ôï õëéêü ðïõ ìå ìü÷èï óõãêÝíôñùóáí ïé óåâáóôïß ãÝñïíôåò êáé áíáöÝñåôáé óôçí êáèçìåñéíÞ æùÞ, óå èñçóêåõôéêÝò ôåëåôÝò, ðïñôñáßôá êëçñéêþí êáé ëáúêùí, áíÜìåóá óôïõò ðñþôïõò öùôïãñÜöïõò ôïõ Áãßïõ ¼ñïõò âñßóêïõìå êáé ôïí ÉåñïäéÜêïíï Ðñïêüðéï ôïí Ðïëõãõñéíü. Äéáóþèçêå éêáíüò áñéèìüò öùôïãñáöéþí êáé ãõÜëéíùí ðëáêþí ôïõ ð.Ðñïêïðßïõ êáèþò êáé ï ìïõóáìÜò ìðñïóôÜ óôïí ïðïßï ôñÜâçîå ôá áñéóôïõñãçìáôéêÜ ðïñôñÝôá ìïíá÷þí êáé ëáúêþí. Ôï êåëß ôïõ âñéóêüôáí óôïí êåíôñéêü äñüìï ÊáñõÝò-ÄÜöíç. Ç åõñý÷ùñç êáé çëéïöþôåéíç áðëùôáñéÜ ôïõ ðñïóöåñüôáí Üñéóôá ãéá ôï Ýñãï ôïõ. Óôçí åâäïìçíôÜ÷ñïíç ðáñáìïíÞ êáé åñãáóßá ôïõ óôï ¢ãéï ¼ñïò, ìáæß ìå ôïõò õðïôáêôéêïýò ôïõ æùãñÜöéóå ðåñßðïõ 4.000 åéêüíåò. [1] ð.Éïõóôßíïò ÃñÜöåé ãéá ôïí éåñïäéÜêïíï Ðñïêüðéï ï áñ÷éìáíäñßôçò ×ñéóôüöïñïò ÊôåíÜò: "...Åí ôïéò ïñßïéò ôùí Êáñõþí, áëë' åéò ôçí ìåóçìâñéíÞí êïñõöÞí áõôþí êáé êÜôùèé ôçò ïäïý, ôçò åéò ôçí Ì. ôïõ ÎçñïðïôÜìïõ êáé åéò ôçí ÄÜöíçí áãïýóçò, ìïíÜæåé åí ôù Êïõôëïõìïõóéáíþ Êåëëßù, "ï Üãéïò Íéêüëáïò", åðéëåãïìÝíù ôïõ ×áëêéÜ, êáé Ýôåñïò êáëëéôÝ÷íçò Üñéóôïò, Üìá äå êáé ìïõóéêïëïãéþôáôïò, ï ðáôÞñ Ðñïêüðéïò ÉåñïäéÜêïíïò, êáôÜ êüóìïí äå Ðáñáäåßóçò Ãåùñãßïõ ÃáãÜ êáé Ìáñßáò, åê Ðïëõãýñïõ ôçò ×áëêéäéêÞò. Ïýôïò åãåííÞèç ðåñß ôï 1843 Þ 44. Ôá ðñþôá ãñÜììáôá Ýìáèåí åí ôç êùìïðüëåé áõôïý äéåêðåñáéþóáò ôçí åðôáôÜîéïí ÁóôéêÞí Ó÷ïëÞí. Ôáýôá åêáëëéÝñãçóå äéá ôçò áüêíïõ åðéìåëåßáò êáé ìåëÝôçò äéáöüñùí óõããñáììÜôùí êáé äç ðáôåñéêþí êáé êáé Óêçôéùôþí, áëëÜ êáé ðáñ' áõôþí ôùí Ìïíáóôçñéáêþí, ïßôéíåò ôïõò åêôüò ôùí Ìïíþí ìïíá÷ïýò åêôéìþóéí, åé êáé åéóßí áíþôåñïé ùò ðñïò ôçí áñåôÞí, êáé äç êáé ðáñÜ ôùí åðéóôçìüíùí éáôñþí, ôùí åí áãßù ¼ñåé äéáìåíüíôùí, êáé ôùí Èåïëüãùí. Ï ðáôÞñ Ðñïêüðéïò ìåôáâÜò åéò Üãéïí ¼ñïò ôù 1863 åãêáôÝóôç åí ôù ñçèÝíôé Êåëëßù, åí þ êáé åêÜñç ìïíá÷üò ìåôÜ ôñéåôÞ äïêéìÞí õðü ôïõ ÃÝñïíôïò áõôïý Íéêçöüñïõ ìïíá÷ïý åê Âåññïßáò ôçò Ìáêåäïíßáò, ðáñ' ïý åäéäÜ÷èç êáé ôçí âõæáíôéíÞí ìïõóéêÞí, Þò êáé åêåßíïò Þí êÜôï÷ïò. Ôçí äå áãéïãñáößáí åäéäÜ÷èç ðáñÜ ôïõ ðñþçí Åóöéãìåíßôïõ, êáé åßôá åí ôù êåëëßù ôïýôù åãêáôáâéþóáíôïò êáé ôï æçí åêìåôñÞóáíôïò ìïíá÷ïý Áíèßìïõ, ôïõ åê Ëáßóôçò ôçò Çðåßñïõ ïñìùìÝíïõ, åí ç êáé åãåííÞèç åê ðáôñüò ìåí Äçìçôñßïõ, ìçôñüò äå ÓôáìÜôáò.

20

ÐÜíù öùô. Ï éåñïäéÜêïíïò Ð. Ðñïêüðéïò. ÊÜôù öùô. Ï éåñïäéÜêïíïò Ðñïêüðéïò ùò áãéïãñÜöïò, ìáæß ìå ìáèçôÞ ôïõ. ×áñáêôéêü ìå âÜóç öùôïãñáößá. Ðåñéïäéêü Le Tour du Monde, 1896.

Ï äéäÜóêáëïò ïýôïò ôçò áãéïãñáößáò Ý÷åé áãéïãñáöÞóåé êáé ôá ðñïðýëáéá ôçò ÌïíÞò ôïõ ÅóöéãìÝíïõ êáôÜ ôïí ðáôÝñá Ðñïêüðéïí, êáé ïõ÷ß ï çãïýìåíïò áõôÞò Áñ÷éìáíäñßôçò ËïõêÜò, ùò åóöáëìÝíùò ãñÜöåé ðïõ ôïõ "¢èùíïò" ï ê. ÌáíïõÞë Ãåäåþí êáô' åóöáëìÝíáò ðëçñïöïñßáò... Ìåôáîý äå ôùí ðñþôçí ôÜîéí êáôå÷üíôùí áãéïñåéôþí áãéïãñÜöùí êáôáëÝãåôáé êáé ï ðáôÞñ Ðñïêüðéïò. Äéü êáé ôá Ýñãá ôïõ åîåôéìþíôï ìåãÜëùò ðáñÜ ôùí Ñþóóùí êáëëéôå÷íþí, êáé Þäç ðáñÜ ôùí çìåôÝñùí. ¸ãñáøå äå êáé ïýôïò ìéêñÜò êáé ìåãÜëáò åéêüíáò êáôÜ ìÝóïí üñïí, åðåéäÞ êáé ïýôïò äåí åêñÜôçóå ôáêôéêÜ âéâëßá, ðåñß ôáò 4.000 ìåôÜ ôùí õðïôáêôéêþí áõôïý Áíèßìïõ ôïõ Ñõóßïõ êáé Íåïöýôïõ ôïõ Ðïëõãõñçíïý. Áé ðëåßóôáé äå ôïýôùí åóôÜëçóáí åéò Ñùóóßáí äéá ôçò ÓêÞôçò ôïõ ðñïöÞôïõ Çëéïý, Þôéò êáé ôïýôïí õðå÷ñÝïõ, üðùò ãñÜöç åð' áõôþí Ñùóóéóôß, üôé çãéïãñáöÞèçóáí êáé çãéÜóèçóáí åí ôç ÓêÞôç ôïõ ðñïöÞôïõ Çëéïý! Ï ðáôÞñ Ðñïêüðéïò êáé ùò öùôïãñÜöïò öçìßæåôáé ãåíüìåíïò ìÜëéóôá ãíùóôüò êáé åéò ðïëëïýò Åõñùðáßïõò åðéóôÞìïíáò, åéò ïýò êáôÜ ðáñÜêëçóéí áðïóôÝëëåé öùôïãñáöÞìáôá äéáöüñùí ÷åéñïãñÜöùí êùäßêùí. ÅäéäÜ÷èç äå ôçí ôÝ÷íçí ôáýôçí åê ôùí ðñþôùí áãéïñåéôþí, áí ìç ï ðñþôïò, êáô'áñ÷Üò åí áãßù ¼ñåé õðü ôïõ Èåïäþñïõ Ñáéäåóôçíïý, åôåëåéïðïéÞèç üìùò åí Êùí/ëåé ðáñÜ ôù Êùíóôáíôßíù Óïöéáíþ. Ðëçí äå ôçò êáëëéôå÷íßáò êáôáãßíåôáé êáé åéò ôçí êáëëéÝñãåéáí ôùí êôçìÜôùí ôïõ Êåëëßïõ áõôïý, ùò ðÜíôåò ïé Êåëëéþôáé, þí ôáò âáñõôÝñáò åñãáóßáò åêôåëåß äé' åñãáôþí ëáúêþí, ìåôÜ äå ôïí ðáãêüóìéïí ðüëåìïí ðñïôéìÜ ôïõò ñþóóïõò ìïíá÷ïýò, ßíá ìç áðïèÜíùóé ôçò ðåßíçò, ôáò äå åëáöñïôÝñáò áõôüò êáé ïé õðïôáêôéêïß áõôïý, ïßôéíåò ôáò éåñÜò áêïëïõèßáò áíåëëéðþò áíáãéíþóêïõóé êáé øÜëëïõóéí åí ôù íáéäñßù ôïõ Êåëëßïõ áõôþí. Ï ðáôÞñ Ðñïêüðéïò äåí åßíáé ìüíïí êáëëéôÝ÷íçò Üñéóôïò, áëëÜ êáé ìïíá÷üò åê ôùí ìÜëá åíáñÝôùí, Üôå ïõäÝðïôå ñáäéïõñãþí ôéíá, ïõäÝ äéáâÜëëùí, ïõäÝ óõêïöáíôþí, ïõäÝ áäéêþí, ïõäÝ Üëëùò ðùò âëÜðôùí, áëëÜ ôïéò ðÜóé ôá ðÜíôá óõã÷ùñþí êáé õðÝñ ðÜíôùí åõ÷üìåíïò, êáé ôïõò ðÜíôáò åéëéêñéíþò áãáðþí êáé âïçèþí êáé óõíáíáóôñåöüìåíïò, êáé Ýíá êáé ìüíïí äéáêáÞ ðüèïí Ý÷ùí, ôçí åðßôåõîéí ôùí ìåëëüíôùí áãáèþí õðü ðÜíôùí ôùí ïñèïäüîùí ÷ñéóôéáíþí êáé ôçí åéò ôïí ïñèüäïîïí ×ñéóôéáíéóìüí åðéóôñïöÞí áðÜóçò ôçò áíèñùðüôçôïò, ùò êáé ôçí õðü ôùí Åëëçíéêþí óôñáôåõìÜôùí áðåëåõèÝñùóéí ôçò âáóéëßäïò ôùí ðüëåùí. Äéá ðÜóáò äå ôáò áñåôÜò áõôïý ôáýôáò åêôéìÜôáé ðáñÜ ðÜíôùí ôùí áãéïñåéôþí

ÐÜíù öùô. Áñ÷Üããåëïò. Áãéïãñáößá óôçí åßóïäï ðñïò ôï ¢ãéï ÂÞìá, óôï óðßôé ôïõ ×áëêéÜ (¢ãéï ¼ñïò-óÞìåñá). ÊÜôù öùô. Ï Åõáã. Ìáôèáßïò, ëïößï ôïõ ôñïýëëïõ. Âñßóêåôáé óôïí Éåñü Íáü ôçò Áãßáò ÔñéÜäïò ×áëêçäüíïò, Êùí/ðïëç.

Ç ÐëáôõôÝñá. Éåñüò Íáüò Áãßáò ÔñéÜäïò ×áëêçäüíïò, Êùí/ðïëç.

21

êáé éäßá äéá ôï öéëÞóõ÷ïí áõôïý, ôï ðñÜïí, ôï åéñçíéêüí, ôçí åãêñÜôåéáí ôçò ôå ãëþóóçò êáé ôçò ãáóôñüò, äéá ôçí áãáèüôçôá êáé ôçí åéëéêñßíåéáí. Êáé ôéò äåí åêôéìÜ ðëåßïí êáé äåí ðñïôéìÜ ìõñéÜêéò ôïõò ôïéïýôïõò ìïíá÷ïýò, ïßôéíåò ôïí Êåëëéùôéêüí Þ Óêçôéùôéêüí âßïí ðñïåëüìåíïé, ðñïÜãïõóéí ïý ìüíïí ôçí êáëëéôå÷íßáí, áëëÜ êáé ôçí áñåôÞí, Þ ôïõò êçöÞíáò, ïßôéíåò äéá ôïõ åèíéêïý ðëïýôïõ ôñåöüìåíïé, ïý ìüíïí ïõäÝí ðñÜôôïõóéí, áëëÜ êáé áëëçëïôñþãïíôáé êáé ïõäÝðïôå ïìïíïïýóé, êáé ôïõò ëïãßïõò êáôáäéþêïõóé êáé ôçí åñãáóßáí áðïöåýãïõóé êáé ôáò óÜñêáò ôùí áäåëöþí áõôþí êáôåóèßïõóé;..." Åðßóçò, ï áñ÷éìáíäñßôçò ×ñ. ÊôåíÜò, åõ÷áñéóôåß ôïí ð. Ðñïêüðéï óôï âéâëßï ôïõ "Ç ÓÕÃ×ÑÏÍÏÓ ÁÈÙÍÉÁÓ Ó×ÏËÇ ÊÁÉ ÏÉ ÅÍ ÁÕÔÇ ÄÉÄÁÎÁÍÔÅÓ" ãéá ôï öùôïãñáöéêü õëéêü ðïõ ôïõ ðáñÝ÷åé êáé ðåñéÝ÷åôáé ó'áõôü ôï âéâëßï ôïõ. ÓõíäÝïíôáí äéá öéëßáò êáé ï ð.Ðñïêüðéïò ôïõ Ýäéíå öùôïãñáößåò ðïõ äçìïóßåõå óôéò äéÜöïñåò åñãáóßåò . [2] Ãéá ôï Ýñãï ôïõ ð.Ðñïêïðßïõ êáé ôçí ôå÷íéêÞ ôïõ ãñÜöåé êáé ï Óåâ. Ìçôñïðïëßôçò ×áëêçäüíïò ê. ÁèáíÜóéïò ÐáðÜò óôï âéâëßï "ÅÍÁ ÅÑÃÏ ÔÏÕ ÄÉÁÊÏÐÑÏÊÏÐÉÏÕ ÊÁÉ Ç ÑÙÓÉÊÇ ÔÅ×ÍÏÐÏËÉÔÉÊÇ ÓÔÏ ÁÃÉÏÍ ÏÑÏÓ ÊÁÔÁ ÔÏÍ ÄÅÊÁÔÏ ÅÍÁÔÏ ÊÁÉ ÔÉÓ ÁÑ×ÅÓ ÔÏÕ ÅÉÊÏÓÔÏÕ ÁÉÙÍÁ", "Ï ÁÃÉÏÃÑÁÖÏÓ ÄÉÁÊÏ-ÐÑÏÊÏÐÉÏÓ ÊÁÉ ÔÁ ÅÍ ÔÏÉÓ ÍÁÏÉÓ ÔÇÓ É.ÌÇÔÑÏÐÏËÅÙÓ ×ÁËÊÇÄÏÍÏÓ ÅÑÃÁ ÁÕÔÏÕ" Åí ÁèÞíáéò 1984. "... ìå áöïñìÞ ôçí áíáêáßíçóç ôïõ ºåñïý Íáïý ôçò ¢ãßáò ÔñéÜäïò ×áëêçäüíïò ôï 2000 (Óåâ.Ìçôñ.ÃÝñïíôïò ê. ºùáêåßì) ï ïðïßïò íáüò åèåìåëéþèç åßò Ýíá áðü ôïõò ëüöïõò ôçò ×áëêçäüíáò ,õðü ôïõ ×áëêçäüíïò Êáëëéíßêïõ ôï 1887, óõíåãñÜöç åñãáóßá óôçí ïðïßá, óôï êåö. ÁÃÉÏÃÑÁÖÇÓÉÓ, áíáöÝñåôáé ï óõããñáöÝáò óôïõò áãéïãñÜöïõò ôïõ íáïý. á) Äéáêï-Ðñïêüðéïò êáé â) Íéêüëáïò ÊåóóáíëÞò. Ç ¢ãéïãñÜöçóéò ôïõ íáïý ôçò ¢ãßáò ÔñéÜäïò ×áëêçäüíïò åß÷åí áíáôåèåß åßò äýï áðü ôïõò ãíùóôïýò êáé êáëõôÝñïõò ÜãéïãñÜöïõò ôçò åðï÷Þò åêåßíçò. Ï ðñþôïò õðÞñîåí ï Äéáêï-Ðñïêüðéïò ìåôÜ ôçò áêïëïõèßáò ôïõ, éäßùò ôïõ åê ×áëêçäüíïò ìáèçôïý ôïõ Áñ÷éìáíäñßôïõ Óùöñïíßïõ Êåóßóïãëïõ. ÊáôÜ ôïí åéäéêüí ìåëåôçôÞí ôùí æùãñÜöùí êáé ôùí áãéïãñÜöùí ôçò Ðüëåùò (19ïò-20ïòáé.)Ìçôñïðïëßôçí Çëéïõðüëåùò êáé ÈÞñùí ÁèáíÜóéïí: Ï Äéáêï-Ðñïêüðéïò åßíáé Ýíáò äüêéìïò åêôåëåóôÞò Ýñãùí èñçóêåõôéêÞò æùãñáöéêÞò êáôÜ ôï

Äýï áðü ôéò ôÝóóåñéò åéêüíåò ðïõ äåí ðñüëáâå íá ôåëåéþóåé ï ð. Ðñïêüðéïò. Âñßóêïíôáé óôï êåëëß ôïõ ×áëêéÜ.

Ï ÐáíôïêñÜôïñ. É. Íáüò Áãßáò ÔñéÜäïò ×áëêçäüíáò, Êùí/ðïëç.

22

äåýôåñï Þìéóõ ôïõ 19ïõ êáé ôïõ ðñþôïõ çìßóåùò ôïõ 20ïõ áéþíïò.) ÁíÞêåé åéò ôçí ÷ïñåßáí åêåßíùí ôùí êáëëéôå÷íþí ôïõ åîùôåñéêïý , ïé ïðïßïé åéñãÜóèçóáí åéò ôçí Ðüëéí Þ ôïõëÜ÷éóôïí åõñßóêïíôáé Ýñãá ôùí êáé åéò áõôÞí. ÐÜíôùò ôå÷íïôñïðéêþò, ùò åîÜãåôáé åê ôçò åñåýíçò ôùí áíùôÝñù áíáöåñèÝíôùí Ýñãùí ôïõ, çêïëïýèç Ýí áñêïýíôùò äéáäåäïìÝíïí ñåýìá ôçò äõôéêéæïýóçò áãéïñåéôéêÞò èñçóêåõôéêÞò æùãñáöéêÞò, êáé äç ôçò Ó÷ïëÞò ôùí ðáëáéïôÝñùí Éùáóáöáßùí, ôïõ 18ïõ êáé 19ïõ áéþíïò. Ðáñ' üëá üìùò áõôÜ åßíáé áñéóôïôÝ÷íçò åéò ôï åßäïò ôïõ. Ç ôÝ÷íç ôïõ Äéáêï-Ðñïêüðéïõ êáé ãåíéêþôåñá ôçò Áäåñöüôçôáò ôùí ðáëáéüôåñùí ºùáóáöáßùí, ''åßíáé ìéá êáëëéôå÷íéêÞ ðñïóðÜèåéá ü÷é åõêáôáöñüíçôïò, ç ïðïßá ìÜëëïí ðñÝðåé íá åîçãçèåß êáé áîéïëïãçèåß åê ôùí ðíåõìáôéêþí êáôåõèýíóåùí êáé äõíáôïôÞôùí ôçò åðï÷Þò êáé ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò åê ôùí ïðïßùí ðñïÞëèå, ðáñÜ åê ôçò áðëÞò óõãêñßóåùò êáé áíáìåôñÞóåùò áõôÞò ðñïò ôá åê ðáñáäüóåùò ðñüôõðá ôçò âõæáíôéíÞò æùãñáöéêÞò''. ÕðÞñîå êáëëéôÝ÷íçò Üñéóôïò êáé äüêéìïò áãéïãñÜöïò .ÅíÜñåôïò êáé öéëÞóõ÷ïò ìïíá÷üò, ôéìþìåíïò õðü ðÜíôùí åéò ôï ¢ãéïí ¼ñïò êáé åêôüò áõôïý. ÊáôÜ ôïí ßäéïí ìåëåôçôÞí ôïõ Ýñãïõ ôïõ Äéáêï-Ðñïêüðéïõ, áîéüëïãá Ýñãá áõôïý åéò ôïí íáüí ôçò Áãßáò ÔñéÜäáò åßíáé: Ï ÐáíôùêñÜôùñ, Ïé ôÝóóáñåò ÅõáããåëéóôÝò, Ï Åõáã. Ìáôèáßïò ìåôÜ ôïõ óõìâüëïõ ôïõ áíèñþðïõ, ï Åõáã. ÌÜñêïò ìåôÜ ôïõ óõìâüëïõ ôïõ ëÝïíôïò, ï Åõáã. ËïõêÜò ìåôÜ ôïõ óõìâüëïõ ôïõ ìüó÷ïõ, ï Åõáã. ÉùÜííçò ìåôÜ ôïõ óõìâüëïõ ôïõ áåôïý, Ç ÐëáôõôÝñá, ÉÓ.×Ó. (Ï Íõìößïò), Ç ÁíÜóôáóéò ôïõ ÷ñéóôïý. ¸ñãá ôïõ Äéáêï-Ðñïêïðßïõ åõñßóêïíôáé êáé åéò ôïí éåñüí êïéìçôçñéáêüí íáüí ôïõ Áãßïõ Éãíáôßïõ åéò ôçí ×áëêçäüíá. Åëáéïãñáößá ¢ãéïí ¼ñïò, 1899: ÉÓ.×Ó., ï ÐáíôùêñÜôùñ, ÌÑ.ÈÕ. ÉÓ.×Ó., Ï ¢ãéïò ÉùÜííçò ï Ðñüäñïìïò, Ï ¢ãéïò ÉãíÜôéïò ï Èåïöüñïò. [4] Óå Üëëç åñãáóßá ôïõ ï Óåâ. Ìçôñ.ÁèáíÜóéïò ÐáðÜò, "Ï ÁÃÉÏÃÑÁÖÉÊÏÓ ÏÉÊÏÓ ÔÙÍ ÉÙÁÓÁÖÁÉÙÍ" áíáöÝñåé : "ÌÝóá óôçí éóôïñßá ôçò èñçóêåõôéêÞò æùÞò ôïõ Áãßïõ ¼ñïõò êáôÜ ôïí 19ï êáé 20ï áé. åîÝ÷ïõóá áóöáëþò èÝóç êáôÝ÷åé ï ãíùóôüò áãéïãñáöéêüò Ïßêïò ôùí Éùáóáöáßùí... ...Áñ÷éêÜ äéÝìåíáí óôï Êåëëßï ôùí Åéóïäåßùí óôçí ÊåñáóéÜ... êáé áñãüôåñá êáôÞëèáí óôçí ðáñáëßá É. ÓêÞôç ôùí Êáõóïêáëõâßùí. ¸ñãá ôïõò âñßóêïíôáé äéåóðáñìÝíá ó'üëç ôçí ÅëëÜäá óôç Ãåñìáíßá, Óåñâßá,

Áãéïãñáößåò ôïõ ð. Ðñïêüðéïõ óôï êåëëß ôïõ ×áëêéÜ.

ÉÓ ×Ó êáé ÌÑ ÈÕ óôçí åêêëçóßá ôïõ êåëëéïý ôïõ, áñéóôåñÜ êáé äåîéÜ óôçí Ùñáßá Ðýëç.

23

Ñïõìáíßá, Ñùóßá, êáé óôç ëïéðÞ Åõñþðç, óôçí Ôïõñêßá,(Ðüëç, ºìâñï), óôçí Áßãõðôï, êáé óôçí ÁìåñéêÞ (ÍÝá Õüñêç)... ...Ôï Ýôïò 1927 óôï åñãáóôÞñé ôïõò äïýëåõáí 40 áãéïãñÜöïé... ...Ó'áõôïýò âÝâáéá ßóùò èá ðñÝðåé íá ðñïóôåèïýí êáé åêåßíïé, ïé ïðïßïé Ýìåíáí óå Üëëá êåëëéÜ, áëëá áêïëïýèçóáí ôçí ôå÷íïôñïðßá ôïõò êáé ðáñïõóßáóáí áîéüëïãá Ýñãá, üðùò ï Íåüöõôïò Áãéáííßôçò, ÌåëÝôéïò Åóöåãìåíßôçò, Ãåñüíôéïò Ðëáêïýäçò, ...êáé ï "ðåñöåîéïíßóô" Äéáêï-Ðñïêüðéïò, áðïôåëïýíôåò ôñüðïí ôéíÜ ôçí Ó÷ïëÞí Éùáóáöáßùí õðï ôçí åõñõôÝñáí ôïõ üñïõ Ýííïéáí... Ç æùãñáöéêÞ ôïõò áðü ôå÷íïôñïðéêÞ Üðïøç óõíßóôáôáé óå ìéá Üìåóç áðïìßìçóç äõôéêþí ðñïôýðùí , Þ óõíçèÝóôåñá óôç öõóéïêñáôéêÜ "äéïñèùìÝíç", äÞèåí ðáëáéÜ âõæáíôéíÞ æùãñáöéêÞ, êáôÜ ôá ñùóéêÜ ìÜëéóôá ëéèïãñáöéêÜ õðïäåßãìáôá ôïõ 19ïõ áé... ¢ëëùóôå, õðÜñ÷åé êáé ç äéêáéïëüãçóç ôçò èñçóêåõôéêÞò áõôÞò æùãñáöéêÞò, üôáí ëÜâåé êáíåßò õð'üøéí ôï ðíåõìáôéêü êëßìá ôïõ ðñïçãïýìåíïõ êáé ôùí áñ÷þí ôïõ ðáñüíôïò áéþíïò... Äåí åßíáé ìéêñÞ ç óõìâïëÞ ôùí Áãéïñåéôþí æùãñÜöùí ìïíá÷þí êáé éäéáßôåñá ôùí ðáëáéþí ºùáóáöáßùí, óôïõò ïðïßïõò ðñÝðåé íá áðïäïèåß ç áîßá ðïõ ôïõò áñìüæåé... ÐñÝðåé êáíåßò íá äåß÷íåé êáôáíüçóç ðñïò ôï äýóêïëï Ýñãï ôùí êáëëéôå÷íþí.Áõôü ìáò äßäáîå Üëëùóôå ðáñáäåéãìáôéêÜ ç âõæáíôéíÞ ðáñÜäïóç, ç ïðïßá ïõäÝðïôå áñíÞèçêå ôï "åîåëéêôéêü" óôïé÷åßï ìÝóá óôçí éóôïñßá ôçò...[3] ÓÞìåñá, óôï êåëß ôïõ Áã. ÍéêïëÜïõ óôçí É.Ì.Êïõôëïõìïõóßïõ, ìïíÜæåé ï ð. Êýñéëëïò ìå ôçí óõíïäåßá ôïõ. Ãéá ôçí éóôïñßá ôïõ êåëéïý ìáò åßðå, üôé ìÝ÷ñé ôá ìÝóá ôïõ 18ïõ áéþíá ïíïìáæüôáí "êåëßïí ôïõ ÌáñïõëÜ", ãéáôß åêåß ìüíáóå ï üóéïò Ãåñìáíüò Ìáñïýëçò ôï 1280 ðåñßðïõ. ÌåôÜ Ýëáâå ôçí åðùíõìßá "óðßôé ôïõ ×áëêéÜ", áðü ôï åðßèåôï åðéöáíÞ ãÝñïíôá Óêïðåëßôç êáé êáôÜ Üëëç åêäï÷Þ ïíïìÜæåôáé ôïõ ×áëêéÜ (óéäçñïõñãïý) åê ôïõ åðáããÝëìáôïò. Áðü ðñïöïñéêÝò ìáñôõñßåò ðáëáéüôåñùí ìïíá÷þí ãíùñßæïõí üôé ï ð. Ðñïêüðéïò Þôáí êáëüò ìïíá÷üò, åíÜñåôïò, óïâáñüò. Ó' áõôü ôï êåëß õðÜñ÷ïõí óÞìåñá åéêüíåò ôïõ ð. Ðñïêïðßïõ êáé ôùí ìïíá÷þí, ð. Íéêçöüñïõ, ð. ¢íèéìïõ, ð. Íåüöõôïõ ðïõ áãéïãñáöïýóáí ìáæß. ÕðÜñ÷ïõí áôåëåßùôåò ïé åéêüíåò ôùí ôåóóÜñùí åõáããåëéóôþí. Áó÷ïëåßôï åðßóçò (äéÜâáæå) åó÷áôïëïãéêÜ êáé ðñïöçôåßåò. ð. Êýñéëëïò

ÐÜíù öùô. Éåñü êåëëß Áã. ÍéêïëÜïõ (×áëêéÜ), óÞìåñá. ÊÜôù öùô. Ðáíáãßá ç äáêñõñïïýóá óôç óêÞôç ôïõ ÐñïöÞôç Çëßá.

«1915 Ðñïêüðéïò É. Ýãñáøåí åí Áãßù ¼ñåé».

Áãéïãñáößá ð. Ðñïêïðßïõ óôï óðßôé ôïõ ×áëêéÜ.

24

Óôçí óêÞôç ôïõ ðñïöÞôç Çëßá (É.Ì. ÐáíôïêñÜôùñá) óå ðáñåêêëÞóé õðÜñ÷åé ç öïñçôÞ åéêüíá Ðáíáãßá ç äáêñõñïïýóá (åßíáé êáé ôï üíïìá ôïõ ðáñåêêëçóéïý), ç ïðïßá öÝñåé ôçí õðïãñáöÞ ôïõ ð. Ðñïêüðéïõ êáé ÷ñïíïëïãßá. Åßíáé áíôßãñáöï áðü ðáëáéüôåñç åéêüíá ðïõ âñßóêåôáé óôï Êõñéáêü ôçò óêÞôçò. ð. ÖéëÞìùí Ïé ðñþôåò ðëçñïöïñßåò ìå ëåðôïìÝñåéåò ãéá ôï ðñüóùðï êáé ôï âßï ôïõ ð.Ðñïêïðßïõ, äüèçêáí áðü ôçí èåßá Áíôùíßá ÓôïãéÜííç-ÑÞãá, üðùò åðßóçò êáé ôï âéâëßï ôïõ áñ÷éì. ×ñéóôüöïñïõ ÊôåíÜ "Ç ÓÕÃ×ÏÍÏÓ ÁÈÙÍÉÁÓ Ó×ÏËÇ ÊÁÉ ÏÉ ÅÍ ÁÕÔÇ ÄÉÄÁÎÁÍÔÅÓ" (ôï ïðïßï åß÷å ÷áñßóåé ï ßäéïò óôïí áíéøéü ôïõ êáé ðáôÝñá ôçò è. Áíôùíßáò), üðïõ õðÜñ÷ïõí öùôïãñáößåò ôïõ êáé öùôïãñáößá ôïõ ßäéïõ. Áðï áöçãÞóåéò ôùí ãïíéþí ôçò, óõããåíþí êáé Üëëùí, èõìÜôáé üôé ï ð. Ðñïêüðéïò âïÞèçóå ðïëëÜ ðáéäéÜ ðïõ ðÞãáéíáí óôï ó÷ïëáñ÷åßï. Ôïí äå áíçøéü ôïõ Êùíóôáíôßíï ÓôïãéÜííç ôïõ ÉùÜííç ôïí ðÞñå êïíôÜ ôïõ óôï ¢ãéï ¼ñïò (üôáí Ýìåéíå ïñöáíüò) ãýñù óôá äÝêá ôïõ ÷ñüíéá, ôïí ïðïßï äéáðáéäáãþãçóå êáé ôïí ðñïüñéæå íá ôïí äéáäå÷èåß óôï êåëß ôïõ. ¸ìåéíå ìáæß ôïõ ãéá äÝêá ðåñßðïõ ÷ñüíéá êáé åêåß Ýìáèå ôçí ôÝ÷íç ôïõ óéäçñïõñãïý êáé ôçí øáëôéêÞ. ÐçãÝò: [1] Aãéïñåßôéêç Öùôïãñáößá 1 (Ðïëéôéóôéêü êÝíôñï Â. ÅëëÜäïò ÅèíéêÞò ÔñÜðåæáò Èåó/íßêç 1993) Ç Öùôïãñáößá óôï ¢ãéïí ¼ñïò, 1850-1940 (ÌÝãáñï ÌïõóéêÞò Áèçíþí Äåê.1996-Éáí.1997) ÁãéïñåéôéêÞ Öùôïãñáößá 5 (ÄÞìïò Èåóóáëïíßêçò 1998) [2] ÁÑ×ÉÌÁÍÄÑÉÔÏÕ ×ÑÉÓÔÏÖÏÑÏÕ ÊÔÅÍÁ "ÔÁ ÃÑÁÌÌÁÔÁ ÅÍ ÁÃÉÙ ÏÑÅÉ ÊÁÉ Ç ÌÅÃÁËÇ ÔÏÕ ×ÑÉÓÔÏÕ ÅÊÊËÇÓÉÁ" Åí ÁèÞíáéò 1928 "Ç ÓÕÃ×ÑÏÍÏÓ ÁÈÙÍÉÁÓ Ó×ÏËÇ ÊÁÉ ÏÉ ÅÍ ÁÕÔÏÉ ÄÉÄÁÎÁÍÔÅÓ" Åí ÁèÞíáéò 1930 [3] ÌÇÔÑÏÐÏËÉÔÏÕ ÁÈÁÍÁÓÉÏÕ ÐÁÐÁ

ÐÜíù öùô. ð. Êýñéëëïò-ÃÝñïíôáò óôï êåëëß ôïõ ×áëêéÜ, óÞìåñá. ÊÜôù öùô. É. Ðñïêüðéïò.

"Ï ÁãéïãñÜöïò ÄéÜêï-Ðñïêüðéïò êáé ôá åí ôïéò íáïßò ôçò É.Ìçôñïðüëåùò ×áëêçäüíïò Ýñãá áõôïý" ÁèÞíá 1984 "Ï Áãéïãñáöéêüò ïßêïò ôùí Éùáóáöáßùí" ÁíáöïñÜ åéò ìíÞìçí Ìçôñïðïëßôïõ ÓÜñäåùí Ìáîßìïõ 1914-1986 ÉÅÑÁ ÌÇÔÑÏÐÏËÉÓ ÅËÂÅÔÉÁÓ ÃÅÍÅÕÇ 1989 "¸íá Ýñãï ôïõ ÄéÜêï-Ðñïêïðßïõ êáé ç ñùóéêÞ ôå÷íïðïëéôéêÞ óôï ¢ãéïí ¼ñïò êáôÜ ôïí äÝêáôï Ýíáôï êáé ôéò áñ÷Ýò ôïõ åéêïóôïý áéþíá" ÅðéóôçìïíéêÞ Ðáñïõóßá Åóôßáò Èåïëüãùí ×Üëêçò 1991 [4] ÂÁÓÉËÅÉÏÕ ÓÔÁÕÑÉÄÇ êáèçã. ðáíåðçóôçìßïõ "Ï ÉÅÑÏÓ ÊÁÈÅÄÑÉÊÏÓ ÍÁÏÓ ÔÇÓ ÁÃÉÁÓ ÔÑÉÁÄÏÓ ×ÁËÊÇÄÏÍÏÓ" 19002000 ÏÉÊÏÕÌÅÍÉÊÏÍ ÐÁÔÑÉÁÑ×ÅÉÏÍ-ÉÅÑÁ ÌÇÔÑÏÐÏËÉÓ ×ÁËÊÇÄÏÍÏÓ ÅÕ×ÁÑÉÓÔÙ ãéá ôéò öùôïãñáößåò, åéêüíåò, âéâëßá, ðñïóùðéêÝò ìáñôõñßåò, ê.ë.ð. ôïí éåñïì. Éïõóôßíï, ôïí ð. Êýñéëëï, ôïí ð. ÖéëÞìùíá ,ôïí óåâ. Ìçôñïðïëßôç ×áëêçäüíáò ÁèáíÜóéï ÐáðÜ, ôçí è. Áíôùíßá ÓôïãéÜííç-ÑÞãá êáé ôïí ÄÞìï ÔóïëÜêç ðïõ öùôïãñÜöéóå ôéò åéêüíåò ôïõ éåñïä. Ðñïêïðßïõ óôï êåëß Áã. ÍéêïëÜïõ óôï ¢ãéï '¼ñïò.

25

Ç Äáéìüíéá ÐñïîåíÞôñá Ìáñßá ÌðïõëÜêç Ëõðçñßäç Óôï 43ï ôåý÷ïò ôïõ "Ð" (Éáí.-Öåâñ. 08), åß÷áìå ãñÜøåé ãéá ôï ñüëï ðïõ Ýðáéæå ï ðñïîåíçôÞò óôï ãÜìï. Ãéá ôïí ôñüðï ðïõ ãßíïíôáí ïé óõìöùíßåò ìåôáîý ôùí ãïíÝùí, ÷ùñßò ôç óõììåôï÷Þ ôùí ðáéäéþí, ãéá íá ôïõò ðáíôñÝøïõí. Ôçí Üãíïéá ôùí êïñéôóéþí êáé ôùí áãïñéþí ãéá ôçí ðñþôç íý÷ôá ôïõ ãÜìïõ. Ãéá ôï üôé ïäçãïýíôáí óôï ãÜìï, ÷ùñßò êáí íá ãíùñßæïíôáé. ¸íá ôÝôïéï, áëçèéíü ðáñáìýèé èá ðïýìå óÞìåñá, ëßãï åõôñÜðåëï, ìÝóá áðü ôï ïðïßï îåðçäÜåé üëç ç áëÞèåéá, ðïõ åßíáé âéùìÝíç êáé áíáìöéóâÞôçôç, áðü íÝïõò ðïõ Ýæçóáí óôá øçëÜ âïõíÜ êïíôÜ óôá êïðÜäéá Þ áðü íÝïõò êáé íÝåò ðïõ ï Èåüò ìïéñÜæïíôÜò ôïõò ôç ãíþóç êáé ôçí ïìïñöéÜ, ëßãï ôïõò áäßêçóå. ÆùÞ åßíáé áõôÞ üëá ôá öÝñíåé üðùò èÝëåé. Îåöõëëßæïíôáò êÜðïéá áñ÷åßá, Ýðåóå óôá ÷Ýñéá ìïõ ìéá êßôñéíç öõëëÜäá, öõëëáãìÝíç, ßóùò, ãéá ôï áóôåßï ôçò éóôïñßáò êáé ÷ñçóéìïðïéÞèçêå áðü åìÝ êáôÜ ðùò íüìéóá üôé èá ìðïñïýóá íá óáò êÜíù êïéíùíïýò áõôÞò ôçò áëÞèåéáò. Ç èåéÜ "ç Êáôóßíá ç ÐÜðéíá", ç ÷Þñá, åß÷å Ýíáí ãéï êáé Þèåëå íá ôïí ðáíôñÝøåé. ¸íáí ôïí åß÷å, "ôïõ ÌÞôóéïõ ôïõ ìïõíÜêñéâïõ". ¼ëåò ôçò ïé åëðßäåò ó' åêåßíïí êñÝìïíôáí. ¼ðïõ ðÞãáéíå êé üðïõ êÜèïíôáí ãéá åêåßíïí Ýëåãå.

- Ç ÌÞôóéïõò ì' ðïõëý ðñïõêïõìÝíïõò, êïõâáëçôÞò, üìïõñöïõò, óáí Üããéëïõò. Ç ÌÞôóéïõò ì', íá ìç ìáôéáóôåß, óôüìá Ý÷' êáé ìéëéÜ äåí Ý÷', üëåò ôó' ÷Üñåò ôïõí Ýäïõóåé ç èéüò áêüìá óôá 23 åßíé, ôïõ ðïõëÜêéì', êé âáñÝèêá íá äÝ÷ïõìé ðñïõîçíéÝò. Ïé ãõíáßêåò ôçí ñùôïýóáí, ðïéïé Þôáí áõôïß ðïõ ôçí Ýóôåëíáí ðñïîåíéÜ. Êé åêåßíç áðáíôïýóå, ÷áìïãåëáóôÞ.

- Ìáñß ëïõëÜèêçôé íôßð; ÈÝëåôå íá êáôçãïñÞóù ô' ÷ïõñéïý ôá êïõñßôóéá; ´Ï÷', ü÷', áõôÜ ôá ðñÜãìáôá óôïõ ìéãíôÜí' äåí ðñÝð' íá âãáßí'. ÊáëÜ Þôáí ôá êïñßôóéá, ìá ãéá ôïí è'êüì' ôïí ÌÞôóéïõ äåí êÜìí' öáßíçôé, áêüìá ç ôý÷ç ô' äåí âñÝè'êé". Ç êõñÜ Êáôóßíá ìÜíá Þôáí. Ãéá ôéò ìáíÜäåò ôá ðáéäéÜ ôïõò ðÜíôá üìïñöá åßíáé êáé ãéá ôá ðáéäéÜ ôïõò ôç íý÷ôá çìÝñá êÜíïõíå. ¼ìùò, åäþ ðïõ ôá ëÝìå, ï ÌÞôóéïò Þôáí ãéá üëïõò ï ãíùóôüò ðáëáâïýôóéêïò ôçò ãåéôïíéÜò. ×ñüíéá äïýëåõå óôéò ïéêïäïìÝò êé áêüìá ìÜóôïñáò äåí åß÷å ãßíåé. ÐÝôñåò êáé ëÜóðç êïõâáëïýóå. Áð' åäþ êé áðü êåé ÷áôÞñéá Ýêáìíå êáé óôï èÝñïò ôïí Ýðáéñíáí íá öïñôþíåé ôá äåìÜôéá, ãéáôß Þôáí øçëüò. Ôï ìðüé ôïõ Þôáí ôï ìüíï ÷Ü-

26

ñéóìÜ ôïõ. Ãéáôß áðü ïìïñöéÜ; Ìç ñùôÜò. Ôï Ýíá ôï ìÜôé ôïõ, Ýëåãáí, "åìÝ èïñåß êé åóÝíá âëÝð'". Ç ìýôç ôïõ ìáêñéÜ "óÜí áããïýñ'" äéáñêþò Ýóôáæå. Ôá äüíôéá ôïõ áñáéÜ "óáí ëáíÜñéá". Ç öùíÞ ôïõ; Ìüíïí ç ìÜíá ôïõ ôçí Üêïõå. ¸íá êáëü åß÷å, Þôáí ðïëý Þóõ÷ïò. Ïé ãõíáßêåò ðïõ ôïí Þîåñáí, üôáí Üêïõãáí ôç ìÜíá íá ôïí åðáéíåß ãéá ôá ðñïîåíéÜ, ôçí êïñüúäåõáí êáé ðßóù áðü ôçí ðëÜôç ôçò ãåëïýóáí. Ìéá ìÝñá, ç Êáôóßíá ðÞñå ôç ìåãÜëç áðüöáóç, ðÞãå åðßóêåøç óôçí êõñÜ "ÌÜñïõ" ðïõ Þôáí ãíùóôÞ, óáí êáëÞ ðñïîåíÞôñá. Óôï óðßôé äåí Þôáí êáíåßò Üëëïò. ÊÜèéóáí óôï ðáñáãþíé êáé ç Êáôóßíá Üñ÷éóå.

- Ç ÌÞôóéïõò ì' êé ç ÌÞôóéïõò ì', Ýôó' êé áëëéþò. Áöïý Üêïõóå üëá áõôÜ ç êõñÜ ÌÜñù, ôç ëÝåé.

-Êáôóßíá, Üóôá áõôÜ ôá ðáëáâÜ êáé êïßôá íá âñåéò êáìéÜ êïðÝëá íá ôïí ðáíôñÝøåéò íá ìðåé Ýíáò Üíèñùðïò óôï óðßôé óïõ íá óå âïçèÜåé, äåí âëÝðåéò ðùò ãÝñáóåò êáé êáìðïýñéáóåò, ìÝ÷ñé ðüôå èá "êëùèïãõñíÜò" óôï óðßôé ìïíá÷Þ; - ÊáëÜ ëåò, ìá ðïý íá âñþ ôï êïñßôó' ðïõ ðñÝð'; - Ìáñß ôé' ëÝåé! åóý Ýëåãåò ðùò óïõ Ýñ÷ïíôáí ðñïîåíéÝò êáé ôéò ãõñíïýóåò ðßóù.

- ÌÞ âëÝðåéò ôé ëÝù åãþ, ðáéäß ìïõ åßíáé êáé ôé íá ðù êáêü; Ðïéïò íá óôåßëåé ðñïîåíéÜ óôï äéêü ìïõ ôï ïñöáíü; Åóý ðïõ îÝñåéò áð' áõôÜ, öñüíôéóå íá ðáíôñÝøù ôï ðáéäß ãéá íá êëåßóù ôá ìÜôéá ìïõ Þóõ÷ç. Êáìðïýñá èá âñåéò, êïõôóÞ, óôñáâÞ, ìüíï êïñßôóé íá åßíáé êáé íá ôïí èÝëåé.

- ÊáëÜ, åßðå ç êõñÜ ÌÜñù, Üóå ëßãåò ìÝñåò íá ôï óêåöôþ êáé èá óïõ ðù. ¢íôå, áò ðïýìå ôßðïôå Üëëï, ãéá ðñïîåíéÜ ìç ìéëÜò. Ðåñíïýóáí ïé ìÝñåò. ¼ëï óôï íïõ ôçò ÌÜñùò Ýñ÷ïíôáí ôá ëüãéá ôçò ìÜíáò "èá ðåèÜíù êáé ðïý èá ôïí áöÞóù". Ôç ëõðÞèçêå, Ýâáëå ôá äõíáôÜ ôçò, óêÝöôçêå, èõìÞèçêå ðùò óôï äéðëáíü ÷ùñéü åß÷å Ýíáí ãíùóôü, ôïí êõñ Íéêüëá êáëü íïéêïêýñç, áí ôá êáôÜöåñíå íá ðåôý÷åé ç ðñïîåíéÜ, èá Ýðáéñíå êáé ãåñü "ñéãÜëï". Ï êõñ Íéêüëáò åß÷å äýï êïñßôóéá. Ôï Ýíá üìïñöï óáí ÐáíáãéÜ, ôï Üëëï, ôï åõëïãçìÝíï, ïýôå ôç ìÜíá Ýìïéáæå, ïýôå ôïí ðáôÝñá. Áõôïß Þôáí Üóðñïé êáé îáíèïß, áõôü Þôáí ìáýñï "óáí êáêáñÝôæá" ìå Ýíá ìÜôé, êïõöü êáé ëßãï êïõôóü. Ôï óáêÜôåøå, Ýëåãáí, óôç ãÝííá ç ìáìÞ, üôáí ôï ôñáâïýóå íá âãåé. Ìüíï ìðüé åß÷å ùñáßï óáí ôïõ ÌÞôóéïõ. ¼ìùò Þôáí Ýîõðíç, ðñïêïììÝíç êáé íïéêïêõñÜ. Èá Þôáí 25 ÷ñïíþí, ðïý íá âñßóêïíôáí êáíÝíáò óôñáâüò íá ôçí ðÜñåé. ÓêÝöôçêå, îáíáóêÝöôçêå ç ÌÜñù. Ìåò ôçí áãñýðíéá ôçò Üêïõóå öùíÞ íá ôç ëÝåé "Èá åßíáé ìåãÜëï øõ÷éêü íá ðñïîåíÝøåé êáíåßò êáé íá ðáíôñÝøåé áõôü ôï Üôõ-

27

÷ï ðëÜóìá". Ï ðáôÝñáò ôçò ðïëëÝò öïñÝò, üôáí åß÷áí óõíáíôçèåß, ôçò Üíïéîå ôçí êáñäéÜ ôïõ êáé ôçò åßðå ôïí êáçìü ðïõ åß÷å. ÂñÜäéáóå êáé ï íïõò ôçò äåí Ýöåõãå áð' áõôÞí ôçí éäÝá. ÔåëéêÜ áðïöÜóéóå íá ðáñáããåßëåé ôïí Íéêüëá íá Ýñèåé íá ôç âñåé ôç íý÷ôá, íá ìçí ôïí äïõí ïé ãåßôïíåò. Ôçí Ôñßôç ôï âñÜäõ Þñèå. Ï êõñ Íéêüëáò Þôáí êáëüò êáé áãáèüò Üíèñùðïò. ¼ëï ôï ÷ùñéü ôïí áãáðïýóå. ¼ôáí Üêïõóå ãéá ðñïîåíéÜ, ãé' áõôÞ ôïõ ôçí èõãáôÝñá, ìüíï ðïõ äåí Ýêëáøå áðü ÷áñÜ.

- ÅíôÜîåé, åßðå áýñéï íá óõíáíôÞóù ôï ðáéäß êáé ôç ìçôÝñá ôïõ íá äþóïõìå ôï ëüãï.

- Íéêüëá, ëÝåé ç ÌÜñù, áí èÝëåéò íá ãßíåé áõôü ôï ðñïîåíéü, ïýôå åóý èá éäåßò ôï ðáéäß ïýôå ç ìÜíá ôïõ èá éäåß ôç èõãáôÝñá óïõ. Ìçí áíáêáôþíåóôå óôçí äïõëåéÜ ìïõ ôá ðáñáðÝñá, åßíé èêéÜ ì' ä'ëéÜ.

- Ìá ÷ùñßò íá îÝñù ôïí Üíèñùðï ðïõ èá ðÜñåé ôï ðáéäß ìïõ äåí ìðïñþ íá äþóù ëüãï.

- Áí Ý÷åéò óå ìÝíá åìðéóôïóýíç, üëá èá ôåëåéþóïõí. Áðüøå èá óõíáíôÞóù ôç ìÜíá êáé ôçí ÊõñéáêÞ èá ôïõò óôåöáíþóïõìå. Åãþ áõôÞ ôç äïõëåéÜ ôçí ðáßñíù ðÜíù ìïõ. Ìüíïí êáíÝíáò Üëëïò ìçí ôï ìÜèåé. Ï Íéêüëáò ßäñùóå îåÀäñùóå, áíáóôÝíáîå, ìéá þñá ðÝñáóå, äåí áðïöÜóéæå.

- Íéêüëá, ôé óêÝöôåóáé, áí åóý èÝëåéò íá äåéò ôï ðáéäß, èá èÝëåé ç ìÜíá íá äåé ôç èõãáôÝñá óïõ. Å! áõôü äåí ðñÝðåé íá ãßíåé, áí ôçí äïõí äåí èá ôçí èÝëïõí ãéá íýöç êáé èá íôñïðéáóôþ. ÓêÝøïõ ôï.

- ÊáëÜ, åßðå, îÝñù ðùò äåí èÝëåéò ôï êáêü ôïõ ðáéäéïý ìïõ, êÜíå üðùò íïìßæåéò. Ìå ôá ôüóá ëüãéá ðïõ åßðáí ôïõò âñÞêáí ôá ìåóÜíõ÷ôá. Êáëýôåñá ôÝôïéá þñá, äåí è' áíôÜìùíå êáíÝíáí. Ç ðñïîåíÞôñá, ìüíç ðÞãå ÷ôýðçóå ôçí ðüñôá ôçò Êáôóßíáò, ôçí åßðå ôá êáèÝêáóôá êáé Ýäùóáí ôï ëüãï, ôüóï áðëÜ. Ôï îçìÝñùìá Ýöõãå ãéá ôï ÷ùñéü ï Íéêüëáò. Ôïí óõíüäåõóå ëßãï ðéï ðÝñá ç ÌÜñù, ôïí Ýäùóå ïäçãßåò "ãéá ôï ðþò êáé ôé" êáé óõíåííïÞèçêáí ôçí ÊõñéáêÞ íá ãßíåé "ç ÷áñÜ". Ôï ÓÜââáôï ôï âñÜäõ, ðÞãå óôï óðßôé ôïõ ãáìðñïý. ¸êëåéóáí êáëÜ ôçí ðüñôá. ¹ôáí åêåß êáé ï ÌÞôóéïò. ¢ñ÷éóáí ôçí êïõâÝíôá.

- Ðáéäß ìïõ ÌÞôóéï, ëÝåé ç êáôáöåñôæïý, Üíïéîå ç ôý÷ç óïõ, áýñéï ðáíôñåýåóáé. Ï ÌÞôóéïò îáöíéÜóôçêå êáé Üñ÷éóå íá ãåëÜåé.

- Áêïýò ìÜíá, ç êõñÜ ëÝåé èá ðáíôñåõôþ.

- Íáé ðáéäß ìïõ, ëÝåé ç ìÜíá êáé ãåëÜåé êé åêåßíç.

- Ôé ëåò; ÈÝëåéò; - Áí èÝëù; Ðïý åßíáé ç íýöç; - Ç íýöç, áýñéï èá ðÜìå, åêåß ðïõ åßíáé, ôþñá êáíÝíáò äåí ðñÝðåé íá îÝñåé, õðÜñ÷åé öüâïò íá ìçí ãßíåé ï ãÜìïò Üìá ìáèåõôåß, áõôÜ ìõóôéêÜ ãßíïíôáé, "ãéá ô' áâÜóêáìá".

- Áöïý ç íýöç äåí ìå îÝñåé, èá èÝëåé íá ìå ðÜñåé; Ýîõðíá ñþôçóå ï êáçìÝíïò.

- Ìç öïâÜóáé, åêåßíç ü,ôé ëÝåé ï ðáôÝñáò ôçò êÜíåé êáé ï ðáôÝñáò ôçò åßðå íáé. Ôþñá åóý åôïéìÜóïõ êáé áýñéï èá ðÜìå åêåß.

- ÌÜíá, åóý ôá ñïý÷á ìïõ Ýôïéìá ôá Ý÷åéò; ÁíÜëëáãïò èá ðÜù íá ðáíôñåõôþ; - ¼ëá Ýôïéìá åßíáé, ðáéäß ìïõ. Ìüíï èá óå ðëýíù áðüøå ôï êåöÜëé êáé ôá ðüäéá óïõ.

- Êáé ðïéïò èá ìå óôåöáíþóåé; - Åãþ, ëÝåé ç ÌÜñù. Ôçí ÊõñéáêÞ, ôçí þñá ðïõ îåêßíçóáí ãéá ôï ÷ùñéü ôçò íýöçò, ÷ôõðïýóáí ïé êáìðÜíåò ãéá ôçí åêêëçóßá. Ç ðñïîåíÞôñá, ç áäåñöÞ ôçò, ç ìÜíá êáé ï ãáìðñüò. Ïé äõï ãõíáßêåò ðÞãáéíáí ìðñïóôÜ êáé ðßóù ç ÌÜñù ìå ôï ÌÞôóï, ðïõ ôïí äßäáóêå 28

"ôü êáé ôü".

- ¢êïõóå êáëÜ ôé óïõ ëÝù, âÜëôá êáëÜ óôï êåöÜëé óïõ êáé íá ìçí ôá îå÷Üóåéò. Ðñþôá- ðñþôá, äåí èá ìéëÜò ìå êáíÝíáí. Ìüíïí Ýíá íáé êáé Ýíá ü÷é, ãáìðñüò åßóáé, Üìá ìéëÜò ðïëëÜ, èá óå ìáôéÜóïõí êáé èá óå öýãåé ç íýöç.

- ÊáëÜ èåéÜ. ¢êïõãå ðñïóå÷ôéêÜ, êïõíïýóå ôï êåöÜëé, íáé.

- Óôï ôñáðÝæé èá ôñùò óéãÜ óéãÜ, ü÷é óáí ëáßìáñãïò. Ñáêß ðéåò üóï èÝëåéò, ãáìðñüò åßóáé.

- ÊáëÜ èåßá, üìùò ìå ðëçãþíïõí êáé ôá ðáðïýôóéá.

- ÊÜíå õðïìïíÞ, áõôÜ, üôáí åßíáé ç þñá, èá ôá âãÜëåéò. ¢êïõ êáé êÜôé Üëëï. ´Ïôáí èá ìåßíåéò ìüíïò ìå ôç íýöç, èá ôçí êïéôÜò Þóõ÷á êáé üìïñöá, ü÷é âÜñâáñá. Íá ìçí ôï ôñïìÜîåéò ôï êïñßôóé, íá ìç ãßíåé êáìéÜ æçìéÜ.

- Ôé æçìéÜ; ñþôçóå êáé êïêêßíéóå.

- ¢êïõ, ðïëëÝò öïñÝò ïé ãáìðñïß ðÝöôïõí "óáí ÷áúâÜíéá" áðÜíù óôç íýöç, ôçí ôñïìÜæïõí êáé âëÜðôåôáé ôï êïñßôóé. ¢ëëç ðáëáâþíåé, Üëëç óôñáâþíåôáé, Üëëç ÷Üíåé ôç ëáëéÜ ôçò.

- ÁìÜí, áëïßìïíü ìïõ, áõôÜ êáíÝíáò äåí ìïõ ôá åßðå, ðïôÝ äåí ôá Üêïõóá, ôüóï äýóêïëç äïõëåéÜ åßíáé ç ðáíôñåéÜ; - Å! áõôÜ, üôáí Ýëèåé ç óåéñÜ ôïõò êáé üôáí åßíáé ç þñá ôïõò, ëÝãïíôáé, äåí "äéáëáëïýíôáé óôá óïêÜêéá" ãéá íá "ô' áêïýåéò". ¼ôáí Ýöèáóáí óôï ÷ùñéü, óôç ãåéôïíéÜ ôïõò ðåñßìåíáí êáìéÜ äåêáñéÜ óõããåíåßò ôçò íýöçò. Ó' Ýíá óõããåíéêü óðßôé ôïõò Ýóôñùóáí ôñáðÝæé. ÊáôÜ ôï Ýèéìï ôçí çìÝñá ôïõ ãÜìïõ äåí Ýðñåðå íá óõíáíôÞóåé ôçí íýöç ðñéí áðü ôç óôÝøç. Óôï ôñáðÝæé, ï ÌÞôóïò óéùðïýóå, äåí Ýâãáæå ëüãï áðü ôï óôüìá ôïõ. ¸ôñùãå, óáí Üíèñùðïò, êáé Ýðéíå - Ýðéíå, Ýãéíå ôýöëá óôï ìåèýóé. Áõôü åðåäßùêå ç ðñïîåíÞôñá. Óýìöùíá ìå ôï ó÷Ýäéï, êáôÜ ôï çëéïâáóßëåìá, ðÞãáí óôï óðßôé ôçò íýöçò, ôçí ðÞñáí ìå ôñáãïýäéá êáé êëáñßíá êáé ðÞãáí óôçí åêêëçóßá. Ç íýöç åß÷å óêåðáóìÝíï ìå ôï ðÝðëï ôï ðñüóùðï, õøçëÞ üðùò Þôáí, ï ãáìðñüò êáé ç ìÜíá ôïõ ðáëÜâùóáí áðü ÷áñÜ. Óôåöáíþèçêáí êáé ãýñéóáí óôï óðßôé ôçò íýöçò íý÷ôá. ÌåôÜ ôï ãëÝíôé, ï ãáìðñüò èá Ýìåíå óôï óðßôé ôçò íýöçò äýï ôñåßò ìÝñåò êáé ïé Üëëïé ãýñéóáí ðßóù óôï ÷ùñéü ôïõò. Óôï äñüìï, ç ìÜíá äåí Ýêëåéóå ôï óôüìá, üëï ÷áñÜ, Ýëåãå: - Áêüìá äåí ìðïñþ íá ôï ðéóôÝøù, ôÝôïéá ôý÷ç ôï ðáéäß ìïõ! ¢ñãçóå, áëëÜ ôÝôïéï êïñßôóé ðïõ ðÞñå óôç äéêÞ ìáò ôç ãåéôïíéÜ äåí âñßóêïíôáí. "Í' áãéÜó' ç øõ÷Þ

29

ó', ÌÜñïõ ì', ìéãÜëïõ êáëü Ýêáíåò, åßäåò ìðüé ç íýö', åßäåò óáëôáíÜô'"; - Íáé, íáé, áëëÜ ôï ðñüóùðï äåí åßäá.

- Å! áð' ôïõ ìðüé êáôáëáâáßíåôáé êáé ôïõ ðñüóùðïõ. Ç ÌÜñù, Ýêáíå ðùò äåí Üêïõóå, óêåðôüôáí ìüíï, ôé èá ãßíåé ðáñáêÜôù. Ôçí ôñßôç çìÝñá, ôï ìåóçìÝñé, Ýñ÷åôáé óôï ÷ùñéü ôïõ ï ÌÞôóïò, óôï óðßôé ôçò ÌÜñùò, óáí êëÝöôçò, óéãÜ - óéãÜ êáé Ýâëåðå ðñïò ôá ðßóù ìÞðùò êÜðïéïò ôïí ðáñáêïëïõèåß. ¼ôáí ôïí åßäå ç ÌÜñù, ôáñÜ÷ôçêå.

- ÁìÜí åßðå, ôé Þèåëá åãþ íá ìðëå÷ôþ ì' áõôÞ ôç äïõëåéÜ; êáìéÜ ôñÝëá èá Ýêáíå êáé ôïí Ýäéùîáí. ¼ôáí Ýöôáóå óôï óðßôé, Ýðåóå êÜôù éäñùìÝíïò, óáí óêïôùìÝíïò êáé ïýñëéáæå, óáí ôóïìðáíüóêõëï ðïõ ôï ðåôñïâïëïýí.

- Âñå, áöïñåóìÝíå, ôé èÝëåéò åäþ; - Èåßá, ëÝåé, ï Èåüò êáé ç øõ÷Þ óïõ, åóý èá ìå ãëéôþóåéò áð' áõôü ôï êáêü.

- Ðïéï êáêü, âñå; - ¸âëáøá ôï êïñßôóé, ôï Ýâëáøá, êé Üñ÷éóå íá êëáßåé.

- Íá óå ðÜñåé ï äéÜâïëïò, ôé Ýêáíåò âñå; - Ìá ôï óôáõñü, ü,ôé ìïõ åßðåò Ýêáíá, ôßðïôå ðáñáðÜíù, ìá ôï êïñßôóé âëÜöôçêå.

- Ðüôå, ðïý, ðþò; - Óôï óðßôé ôçò, üôáí ðÝóáìå óôï êñåâÜôé, ìå ôç ëÜìðá óâçóôÞ, üðùò åßðåò.

- Å! ëÝãå.

- ¼ìïñöá êáé áãáðçìÝíá, ïýôå ìáëþóáìå ïýôå èõìþóáìå.

- Å! áöïý äåí ìáëþóáôå ãéáôß Üöçóåò ôç íýöç êáé Ýöõãåò; - Íá! ¼ôáí Ýãéíå ôï êáêü ðïõ ìïõ åßðåò ç íýöç âëÜöôçêå.

- Ôé ëåò âñÝ, ðùò âëÜöôçêå, ôé Ýðáèå; - Êáèüëïõ ìç ñùôÜò. ¼ôáí îçìÝñùóå, ç íýöç áêüìá êïéìüôáí, âëÝðù ôï ðñüóùðü ôçò ìáýñç "óáí ëáìíéóìÝíïò ôÝíôæåñçò". ¢ñ÷éóá íá öïâÜìáé. ÔáñÜ÷ôçêá, îýðíçóå êé åêåßíç. ¢íïéîå ôá ìÜôéá ôçò êáé ìå âëÝðåé, áëÞèåéá óïõ ëÝù, ôï Ýíá ôçò ìÜôé åß÷å ÷áèåß êé åêåßíç ÷áìïãåëïýóå.

- Íáé, âñå; ËÝåé ç äáéìüíéá ðñïîåíÞôñá êáé äáãêþíåé ôá ÷åßëç ôçò ãéá íá ìç ãåëÜóåé. Ï ÌÞôóïò, ìå ëá÷ôÜñá, äåí óôáìáôÜåé íá äéçãåßôáé.

- Íýöç, ôé ëÝù, ðïý åßíáé ôï ìÜôé óïõ; ÂÜæåé ôï ÷Ýñé ôçò óôï áõôß êáé ìå ñùôÜåé, ôé ëÝò; Ðïý åßíáé ôï ìÜôé óïõ; Îáíáñùôþ.

- ÍôïìÜôåò; ðïý íá âñïýìå ëÝåé êáé ãåëÜåé êáé óçêþíåôáé áðü ôï êñåâÜôé íá íôõèåß.

- Ôç âëÝðù, êïõôò - êïõôò, êïõôóÝí' êáé ðåñðáôÜåé.

- Íáé, âñå, áëÞèåéá; - Íáé, íáé, åãþ Üñ÷éóá íá öïâÜìáé êáé óêÝöôçêá, áíÜèåìÜ ìå ðþò Ýâëáøá Ýôóé ôï êïñßôóé, åì ôï ìÜôé ôçò Ýâãáëá, åì ôï ðüäé ôçò êïýôóáíá, íá êáé ôï áßìá áð' ôá ÷ôõðÞìáôá.

- ¢ñ÷éóá íá êëáßù, ôþñá ôé èá êÜíù, ôé èá ðù; - Ìå åßäå ðïõ Ýêëáéãá, ìå ðëçóßáóå êáé ìïõ åßðå: - Ì' Ýêáíåò íá íôñÝðïìáé íá âãù "áð' ôïí ïíôÜ", äáóêáëåìÝíç, Þôáí êé áõôÞ áðü ôçí "áöïñåóìÝí' ôçí ðñïîåíÞôñá".

- ×ùñßò íá èÝëù, ôç ëÝù, åðÜíù óôá êëÜìáôÜ ìïõ ìå ðëçóéÜæåé ðéï ðïëý êáé ìïõ ëÝåé.

- ¸ëá ðéï êïíôÜ äåí áêïýù, öþíáîå ëßãï.

- Áõôü Þôáí, óçêþèçêá êé Ýöõãá. Óôá êáëÜ êáèïýìåíá óáêÜôåøá ôï êïñßôóé, ôï êïýöáíá êéüëá. ÓêÝöôçêá, üôáí èá ôçí äïõí ïé Üëëïé óôï ÷Üëé ðïõ ôçí Ýöåñá óå ìéá íý÷ôá èá ìå óêïôþóïõí. ÁìÝóùò öüñåóá ôá ñïý÷á ìïõ, Ýôñåîá Ýîù áðü ôï óðßôé, ôçí Üöçóá êáé Ýöõãá. Ôþñá ôé èá ãßíù, ôé êÜíù; 30

- ÌÞôóï, ôïõ ëÝåé ç ðïíçñÞ ÌÜñù, ü,ôé Ýãéíå, Ýãéíå, ãõíáßêá óïõ åßíáé ôþñá áõôÞ. Ãýñíá óôïí ðåèåñü óïõ, åêåßíïé äåí ôáñÜ÷ôçêáí, ìç öïâÜóáé, êïõôóÞ óôñáâÞ, ôþñá äéêÞ óïõ åßíáé.

- Ëåò íá âñþ ôïí ìðåëÜ ìïõ; - ¼÷é ðáéäß ìïõ, ìç öïâÜóáé. Ôçí ðñþôç íý÷ôá ôçò ðáíôñåéÜò üëåò ïé íýöåò ëßãï ðïëý âëÜðôïíôáé. Å! ç äéêÞ óïõ âëÜöôçêå ëßãï ðáñáðÜíù. Ôïí åáõôü óïõ êïßôá êáé êáíåßò ôßðïôå äå èá óïõ ðåé ãé' áõôü.

- Ëåò íá ãõñßóù ðßóù; Êé áõôÜ ôá êïõóïýñéá ôçò; - ¼ëá ôá êïõóïýñéá ðïõ öáßíïíôáé ìå ôçí çìÝñá ôá Üêïõóá, ëßãï êïõôóÞ, ëßãï ìáýñç, ëßãï êïõöÞ, êáé ìå Ýíá ìÜôé ôï êïñßôóé ôé Üëëï êïõóïýñé Ý÷åé; Ôç íý÷ôá öáßíåôáé ôßðïôá; - Ôç íý÷ôá, üìïñöç, êáëïìßëçôç êáé ðïëëÞ êáëÞ Þôáí.

- Å! åóý ôç íý÷ôá êïßôá. Ôçí çìÝñá èá äïõëåýåéò óôá ÷ùñÜöéá ðïõ ðáßñíåéò ðñïßêá êáé ãßíåóáé "ÌÝãáò êáé ôñáíüò".

- ÊáëÜ ëåò, åßðå ï ÌÞôóïò êáé ðÞñå ôï äñüìï ôçò åðéóôñïöÞò ôñÝ÷ïíôáò íá ãõñßóåé ðßóù óôï ÷ùñéü. ¸ôóé, ï ÌÞôóïò Ýãéíå ôñáíüò íïéêïêýñçò. Áìßëçôïò, åñãáôéêüò êé ç íýöç ôïí ðåñßìåíå ìå ôï íý÷ôùìá, ÷áñïýìåíç íá ãõñßóåé áð' ôá ÷ùñÜöéá. Ôï ìõóôéêü ìüíïí åêåßíïò ôï Þîåñå. ¸óâçíå ôç ëÜìðá, ÷Üíïíôáí ôá êïõóïýñéá êáé ç ìáõñéäåñÞ ãõíáßêá ãéíüôáí üìïñöç ìå êáëü ëüãï, üðùò üëåò ïé Üëëåò ãõíáßêåò ôïõ ÷ùñéïý. Ç ìáÝóôñá êõñÜ ÌÜñù, áöïý ôáéñéÜóôçêå êáëÜ áðü ôïí ðáôÝñá ôçò íýöçò, åõ÷áñéóôçìÝíç ãéá ôï êáôüñèùìÜ ôçò Ýëåãå óôçí Êáôóßíá.

- Åßäåò, åãþ ðñþôï íïéêïêýñç Ýêáíá ôï ðáéäß óïõ. ¼÷é ãéá ôßðïôå Üëëï, áëëÜ ãéá ôç øõ÷Þ ìïõ. Ôé íá ðåé, ç ìÜíá; Ôï ðáéäß ôçò óõììáæåýôçêå, ôþñá äåí èá Þôáí ìüíï êáé áíÞìðïñï, üôáí áõôÞ èá Ýêëåéíå ôá ìÜôéá. Ç íýöç Þôáí êáëÞ, áò ìçí Þôáí üìïñöç, áõôü ôï äéáëáëïýóå êÜèå ìÝñá ó' üëç ôç ãåéôïíéÜ. ÅîÜëëïõ åðéêñáôïýóå ç Üðïøç üôé "ô' ãíáßêá äåí ô' ðáßñí'ò ãéá íá ô' âñÜ'åéò êé íá ìç âñÜæ', ãéá ô' ä'ëåéÜ ðïõ ôí´ Þèçëåé, ìéá ÷áñÜ Þôáí".

- Åõ÷áñéóôþ, êõñÜ ÌÜñù êáé ó' Üëëá ìå õãåßá, óå êáëÞ ìåñéÜ ôï ÷ñÞìá ðïõ ðÞñåò áðü ôï óõìðÝèåñï, áëëÜ ç ðïíçñéÜ óïõ äåí Ý÷åé üñéá. Ôá åßðå êáé îáëÜöñùóå ç ãõíáßêá êáé äüîáóå ôï Èåü ãéá ôçí ôý÷ç ôïõ ðáéäéïý ôçò ðïõ áðü ôï ôßðïôå Ýãéíå íïéêïêýñçò "ì' áìðÝëéá êáé óðáñôÜ".

31

ÌáóÜëéá êáé åõôñÜðåëá... íÝáò åóïäåßáò åðéìÝëåéá ÃéÜííçò Ä. ÊáíáôÜò Ãéá ôá ìáóÜëéá êáé ôçí áßóèçóç ôïõ ÷éïýìïñ, Ý÷ïõìå áíáöåñèåß óå ðñïçãïýìåíá áðïêñéÜôéêá ôåý÷ç êáé äåí åßíáé ÷ñÞóéìï íá åðáíáëáìâáíüìáóôå. Èá Þèåëá ìüíï íá åõ÷áñéóôÞóù ãéá ìéá áêüìç öïñÜ ôïõò áíèñþðïõò, ðïõ äéáèÝôïõí ôï óðÜíéï áõôü ÷Üñéóìá, êáé óôïõò ïðïßïõò ðñïóôñÝ÷ïõìå ãéá íá ìáò ðïõí êÜèå öïñÜ ìáóÜëéá... íÝáò åóïäåßáò. Ï ãÝñï-Êáñáíéêüëáò Ï ìðÜñìðá Ãéþñãçò Êáñáíéêüëáò Þôáí ìåãÜëïò êôçìáôßáò ôùí Êáëõâþí, óêëçñïôñÜ÷çëïò Üíèñùðïò êáé äåìÝíïò Üññçêôá ìå ôç ãç. ÐÝèáíå óå çëéêßá 104 åôþí, áöïý ðñïçãïõìÝíùò ðÝèáíáí ôá 14 ðáéäéÜ ôïõ êáé ç ãõíáßêá ôïõ óå ìåãÜëç êé áõôïß çëéêßá. ÊÜðïôå, ï ìðáñìðá-Ãéþñãçò áãüñáóå Ýíá ìåãÜëï êôÞìá êáé èåþñçóå êáëü íá êáëÝóåé ôïí ìçôñïðïëßôç Åéñçíáßï íá êÜíåé Ýíáí áãéáóìü, ãéá ôï êáëü. ÐÞãå ï Åéñçíáßïò, äéÜâáóå ôá ãñÜììáôá êáé ðÜíù óôçí êïõâÝíôá êáé óôá êåñÜóìáôá, ëÝåé óôïí ãåñï-Êáñáíéêüëá: -¼ëá êáëÜ ìðñå Ãéþñãç, áëëÜ äå óå âëÝðù ôáêôéêÜ óôçí åêêëçóßá!

-ÓÜìáíôé éóÝíá äÝóðïõôá óé åßäá êáìéÜ öïõñÜ óôá ÷ïõñÜöéá ì', Þôáí ç áðÜíôçóç ôïõ óêëçñïôñÜ÷çëïõ ãÝñïíôá êáé îåêáñäßóôçêáí üëïé óôá ãÝëéá. Ôï ÷ñéóôïõãåííéÜôéêï äÝíäñï ÊÜèå ÷ñüíï ïé "Ëïõêïâßôåò" ðáñáìïíÝò ×ñéóôïõãÝííùí êáôåâáßíïõí óôç Èåóóáëïíßêç êáé ðïõëïýí Ýëáôá. ÐÝñóé Ýíáò ìåñáêëÞò äÞìáñ÷ïò ðÞãå íá áãïñÜóåé Ýíá ìåãÜëï äÝíôñï ãéá ôï äçìáñ÷åßï. ÄéÜëåîå ôï ðéï ìåãÜëï, 12 ìÝôñá øçëü, áëëÜ åß÷å ôçí áðïñßá, ðñéí ôï áãïñÜóåé, ðþò èá åßíáé üñèéï. ÅîÝöñáóå ëïéðüí åõãåíéêÜ ôçí åðéèõìßá ôïõ ðñïò ôïí Ëïõêïâßôç, êé áõôüò áöïý ôï óêÝöôçêå ëßãï ôïõ áðÜíôçóå: ëßãïõ äýóêïõëïõ ãéá ôí´ þñá! ÁëëÜ Üìá èåò íôå êé êáëÜ, îéÜðëïõ ðïõ äßðëá êé èá ôïõ äãåéò êé üñèéïõ.

Áðüêñéåò óôïí Ðïëýãõñï ôïõ 1955 ðåñ.

32

Ìáèáßí' ôïõ Âïõ Ï ìðÜñìðá ÌÞôóïò, ãéá íá ðÜåé óôïõ ðáæÜñ', ðåñíïýóå êÜèå ìÝñá Ýîù áðü ôï óðßôé ôçò êõñÜ Êáôóßíáò. Ôåëåõôáßá üìùò Üêïõãå Ýíá ðáñÜîåíï âïõçôü êáé üôáí ìéá ìÝñá åßäå ôçí Êáôóßíá Ýîù óôçí áõëÞ ôç ñþôçóå ìå ðåñéÝñãåéá.

-ÌáñÞ Êáôóßíá, ôé âáæïýñá åßíé áõôÞ ð' áêïýïõ êÜèé ìÝñá; Ôßðïõôá ðéñéóôÝñéá áãüñáóéò; -Áíôé êé óé ÌÞôóéïõ! Ç ì'êñüò åßíé, ìáèáßí' ô'í áëöáâÞôá êé êüë'óé óôïõ âïõ!!! Ðïý íá ó' áöÞê' ç îÝíïõò íá êïéì'èåßò Ï ìðÜñìðá-ÌÞôóéïò, êáèþò åß÷å üìïñöç êáé æùçñÞ ãõíáßêá, ðÜíôá åß÷å ôçí áãùíßá ìÞðùò ôïí áðÜôçóå êÜðïéá öïñÜ. Ôþñá óôá ãåñÜìáôá, ðþò ôïí Þñèå ìéá ìÝñá, ñþôçóå ôç ãõíáßêá ôïõ.

-Ñå ã'íáßêá, ðïõëý èá Þèéëá íá ìÜèïõ áí ê'ìÞè'êéò êáìéÜ öïõñÜ ìé êáíÝí' îÝíïõ.

-Ðïý íá ó' áöÞê' ç îÝíïõò íá êïéì'èåßò ÌÞôóéïõ ì', Þôáí ç áöïðëéóôéêÞ áðÜíôçóç ôçò óõæýãïõ. Äå ôá óßêïõóé ç ôüðïõò ¸íáò Áëâáíüò, ïéêïíïìéêüò ìåôáíÜóôçò, ìåôÜ áðü ðïëëÜ ÷ñüíéá äïõëåéÜò óôïí Ðïëýãõñï êáé ôá ðÝñéî, ìÜæåøå Ýíá éêáíü êïìðüäåìá ãéá íá öôéÜîåé ìéá äéêÞ ôïõ åðé÷åßñçóç, ðïõ Þôáí êáé ôï üíåéñü ôïõ. Áãüñáóå ëïéðüí Ýíá êôÞìá êáé Ýøá÷íå íá âñåé ðþò èá ôï áîéïðïéÞóåé. ¢ëëïò ôïõ Ýëåãå íá öõôÝøåé åëéÝò, Üëëïò ôï êïíôü êé Üëëïò ôï ìáêñý ôïõ. Ðéï ðïëý ôïõ Üñåóå ç éäÝá ðïõ ôïõ ðñüôåéíå Ýíáò ößëïò ôïõ, íá áãïñÜóåé êïôüðïõëá. Äåí Þîåñå âÝâáéá ôç äïõëåéÜ, üðùò üìùò ôïí äéáâåâáßùóáí, üëá èá ðÞãáéíáí êáëÜ. ÐÜåé ëïéðüí ó' Ýíá ïñíéèïôñïöåßï êáé áãïñÜæåé ôñåéò ÷éëéÜäåò ðïõëéÜ. ¾óôåñá áðü ëßãåò ìÝñåò üìùò åðáíÞëèå óôåíï÷ùñçìÝíïò êáé æÞôçóå íá áãïñÜóåé Üëëåò ôñåéò ÷éëéÜäåò. ÊáëÜ, ôé Ýðáèáí áõôÜ ðïõ áãüñáóåò ôéò ðñïÜëëåò, ôïí ñùôÜåé áðïñçìÝíïò ï äéåõèõíôÞò ôïõ êáôáóôÞìáôïò. Äåí îÝñïõ íá óé ðù!, áðáíôÜåé ï Áëâáíüò. ¹ äå ôá 'âáëá âáèåéÜ Þ äå ôá óÞêïõóé ç ôüðïõò.

33

Ç êáêéÜ ç ðåèåñÜ Ï Ãéþñãçò, áí êáé óþãáìðñïò, äå ÷þíåõå êáèüëïõ ôç ÷Þñá ðåèåñÜ ôïõ. Ó÷åäüí åßêïóé ÷ñüíéá óôï ßäéï óðßôé äåí áíôÜëëáîáí ïýôå êïõâÝíôá. ¸íá âñÜäõ, ï ãáìðñüò ãýñéóå óôï óðßôé ìåôÜ áðü ãåñÞ êñáóïêáôÜíõîç êáé áíôß ãéá ôç êñåâáôïêÜìáñá Ýóéáîå, ìåèõóìÝíïò êáèþò Þôáí, óôï êáìáñÜêé ôçò ðåèåñÜò ôïõ. Ç ðåèåñÜ êáôÜëáâå, áëëÜ äåí Ýêáíå ôßðïôá ãéá íá ðñïëÜâåé ôï ìïéñáßï. ÁöÝèçêå óôçí áãêáëéÜ ôïõ ãáìðñïý ôçò êáé îåóÜëùóå üëç ôç íý÷ôá. Ðïý èá 'âñéóêå ÷åéñüôåñá! Ôï ðñùß, óçêþíåôáé ç íýöç, áíïßãåé ôï êáìáñÜêé êáé âëÝðåé Ýíôñïìç ôç ìÜíá ôçò íá êïéìÜôáé ìå ôïí Üíôñá ôçò.

-ÊáëÜ âñå á÷áÀñåõôå, ìé ô' ìÜíá ì' âñÞêéò íá êïéìçèåßò; -Ôé ëåò ñå ã(õ)íáßêá, éãþ Þñôá áñãÜ ô' íý÷ôá ìéèõóìÝíïõò êé Ýðéóá üð' âñÞêá!

-ÊáëÜ ìùñÞ éóý, ìÜíá, áõôüò Þôáí ìéèõóìÝíïõò, éóý ãéáôß ôïõí Üö'êåéò; -ÊáëÜ, êáëÞ ì', éãþ Ý÷ïõ 20 ÷ñüíéá íá ôïõí ðù êáëçìÝñá, ôþñá èá ôïõí êñßíïõ; Ç åîÞãçóç ÐÞãå ç íýöç óôï óðßôé ôïõ ãáìðñïý êé åêåß ç ðåèåñÜ - êáðÜôóá ãõíáßêá - ôçí êÜëåóå íá åîïìïëïãçèïýí ôá ÷ïýãéá ôïõò, þóôå íá ìç äçìéïõñãïýíôáé ðáñåîçãÞóåéò ìåôáîý ôïõò.

-Åãþ, üôáí Ý÷ïõ ôïõí êüìðïõ áð' ôïõ ìáíôÞë' óôïõ ìÝôïõðïõ, åßìé ìéá ÷áñÜ! ¼ôáí üìùò ôïí Ý÷ïõ óôïõ ðëÜé, öåýãá ìáêñéÜ, ëÝåé ðñþôç ç ðåèåñÜ.

-Éãþ, óõíå÷ßæåé ç íýöç, üôáí îõðíþ èÝëïõ íá ìé öêéÜí'ò Ýíáí êáöÝ! Óôéò 9 ð.ì. Ýíá ïýæï êáé óôéò 10 'êüìá Ýíá ìé ìéæÝ. Êé Üìá óôéò 11 ìé öÝñ'ò Ýíá äéðëü ïýæï êé ôïõ ðéù, âÜëé ôïõí êüìðïõ üð' èÝë'ò!! ÊáëÜ ×ñéóôïýãåííá ÌÝñåò ×ñéóôïõãÝííùí êé Ýíá ãêñïõð ¢ããëùí êáôÝëõóå ó' Ýíá îåíïäï÷åßï ôïõ ÔáîéÜñ÷ç. Ôçí ÐáñáìïíÞ ôï ãêñïõð âãÞêå âüëôá óôçí ðëáôåßá êáé Ý÷áóêå ôá áîéïèÝáôá. Ï ìðÜñìðá ÓôÝñãéïò åêåßíç ôçí þñá ðÞãáéíå óôïõ "Íôüêôïñ" êáé ãéá ìéá óôéãìÞ âñÝèçêå öÜôóá ìå ìéá îåñáêéáíÞ êáé íåñüâñáóôç Áããëßäá.

-ÌÝñé Êñßóôìáò, ôïõ ëÝåé áõôÞ, ìå êåßíç ôç éäéüôñïðç åããëÝæéêç ðñïöïñÜ.

-×áßñïõ ðïõëý! ÓôÝñãéïõò Êáñáìïý(æ)çò, ôçò óõóôÞèçêå Ýíôñïìïò áõôüò êáé ôñýðùóå ãñÞãïñá óôï êáöåíåßï.

ÃëÝíôé óôïí Ðïëýãõñï êáôÜ ôç äåêáåôßá ôïõ ´30. Äéáêñßíïíôáé ïé: Ìé÷áÞë ÌáñÝôçò, Ãåþñãéïò Êïõãéþíçò, ÁèáíÜóéïò ÊáëáìÜñáò, ×ñÞóôïò Ñïýóïò êáé ÉùÜííçò Áñãõñüðïõëïò.

34

Óôïí Ðïëýãõñï ôçò ÔÝ÷íçò êáé ôïõ Ðïëéôéóìïý Ç 4ç ÓÕÍÁÍÔÇÓÇ ÔÙÍ ÓÕÍÅÑÃÁÔÙÍ ôïõ "Ð" ÐñáãìáôïðïéÞèçêå êáé öÝôïò, ÐáñáóêåõÞ 18 Äåêåìâñßïõ óôéò "¸îé Âñýóåò", ç êáèéåñùìÝíç óõíÜíôçóç ôùí óõíåñãáôþí ôïõ "Ð". ÐáñáâñÝèçêáí ïé: ÔÜêçò ÊïóìÜò, ÈáíÜóçò ×ñéóôéáíüò, ÌÜêçò ÐáðÜããåëïò, ï ðñüåäñïò ôïõ "Ðáã÷áëêéäéêïý" Ìé÷Üëçò Êáñôóéþôçò, Ãéþñãïò ÆùãñáöÜêçò, Ìáñßá ÌðïõëÜêç, Áðüóôïëïò ÊåëéáöÜíïò, ×ñßóôïò Ãåñï÷ñßóôïò, ÃéÜííçò ÂáóéëÜêçò, ÄçìÞôñçò ÁñáìðáôæÜêçò, Óôáýñïò ËïõêÜêçò, Ãéþñãïò ÌðáíôÝò, Ðüðç ÌðáíôÝ-Óõñéôßäïõ, Ìáñßá Óõñéôßäïõ êáé ÌÜ÷ç ÔóÜëá. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ãåýìáôïò êáé ìåôÜ ôéò áðáñáßôçôåò ðñïðüóåéò, áíôçëëÜãçóáí áðüøåéò êáé êáôáôÝèçêáí ðñïôÜóåéò ãéá ôï ìÝëëïí ôïõ ðåñéïäéêïý. Ç üìïñöç âñáäéÜ Ýêëåéóå ìå ðáëéÜ ùñáßá ôñáãïýäéá ðïõ ìáò ôñáãïýäçóáí ï Ãéþñãïò ÌðáíôÝò, ìå ôçí êéèÜñá ôïõ, êáé ïé êáëëßöùíïé ôçò ðáñÝáò. Áðïõóßáæáí åîáéôßáò ôçò... "ãñßðçò ôùí ÷ïßñùí" Þ ãéá Üëëïõò ëüãïõò ïé: ÃéÜííçò ÁéêáôåñéíÜñçò, ÃéÜííçò Ôóßêïõëáò, ÄÞìçôñá ×áñéóôïý, ÅëÝíç ËïõêÜêç, Ãéþñãïò ÂáóéëÜêçò ê.Ü. ¸ôóé äåí äüèçêå ç åõêáéñßá óôï ÃéÜííç Ôóßêïõëá íá ïëïêëçñþóåé "ôïõ ìáóÜë'" ðïõ äéÝêïøå íá ìáò ëÝåé óôçí ðåñóéíÞ óõíÜíôçóç, åëÝù ×ñßóôïõ Ãåñï÷ñßóôïõ. Ôïõ ÷ñüíïõ åëðßæïõìå íá åßìáóôå üëïé êáëÜ, íá îáíáíôáìþóïõìå êáé íá îåöáíôþóïõìå. "ÐÁÃ×ÁËÊÉÄÉÊÏÓ ËÏÃÏÓ": Êõêëïöüñçóå ôï ðñþôï ôåý÷ïò ôïõ ðåñéïäéêïý "Ðáã÷áëêéäéêüò Ëüãïò" éäéïêôçóßáò ôïõ Ðáã÷áëêéäéêïý Óõëëüãïõ Èåóóáëïíßêçò "Ï ÁÑÉÓÔÏÔÅËÇÓ". Ì åîþöõëëï ôï ðñþôï êáôáóôáôéêü ôïõ Óõëëüãïõ êáé èÝìáôá ìå "ãåñÝò" õðïãñáöÝò äåí èá ìðïñïýóå ôï ðñþôï áõôü ôåý÷ïò íá ìçí åßíáé ðåôõ÷çìÝíï. Áîßæïõí ðïëëÜ óõã÷áñçôÞñéá óôïí ðñüåäñï ôïõ "Ðáã÷áëêéäéêïý", Ìé÷Üëç Êáñôóéþôç, ãéá ôï ìåãÜëï áãþíá ðïõ äßíåé, êáèþò êáé óå üëá ôá ìÝëç ôçò åðéôñïðÞò Ýêäïóçò. Åõ÷üìáóôå, ôï ×áëêéäéêéþôéêï áõôü ðåñéïäéêü, íá ôá åêáôïóôßóåé êáé íá ôý÷åé, ôïõëÜ÷éóôïí ôþñá óôçí áñ÷Þ, ôçò áñùãÞò ðïõ ÷ñåéÜæåôáé áð' üëïõò ôïõò öïñåßò, ôïõò ðáñÜãïíôåò, ôïõò åñåõíçôÝò êáé ãåíéêüôåñá áð' üëïõò ôïõò ×áëêéäéêéþôåò, þóôå íá ðåôý÷åé óôïõò óôü÷ïõò ðïõ Ý÷ïõí èÝóåé ïé åêäüôåò ôïõ.

Áðü ôçí 4ç óõíÜíôçóç ôùí óõíåñãáôþí ôïõ «Ð» óôéò «¸îé âñýóåò».

35

ÐÏËÉÔÉÓÔÉÊÏÓ ÓÕËËÏÃÏÓ ÐÏËÕÃÕÑÏÕ: ÐñáãìáôïðïéÞèçêå ìå ìåãÜëç åðéôõ÷ßá áðü 14 Íïåìâñßïõ ìÝ÷ñé 4 Äåêåìâñßïõ 2009 óôï Äçìïôéêü ÈÝáôñï ç 5ç ÓõíÜíôçóç Åñáóéôå÷íéêÞò ÈåáôñéêÞò Äçìéïõñãßáò. Óôéò åíäéáöÝñïõóåò ðáñáóôÜóåéò óõììåôåß÷áí: Ôï èåáôñéêü ôìÞìá ôïõ Óõëëüãïõ Ðïíôßùí ÎÜíèçò ìå ôï Ýñãï ôïõ Óßìïõ Ëéáíßäç "Óôá êñýá ôïõ ëïõôñïý" óå óêçíïèåóßá ÄçìÞôñç ×áéôßäç (14/11), ï Ðïëéôéóôéêüò Óýëëïãïò Ðïëõãýñïõ, "ÁöéÝñùìá óôï ÃéÜííç Ñßôóï" ìå ôç óõììåôï÷Þ ôçò ïñ÷Þóôñáò ôïõ "ÌïíôÜæ" (16/11), ï Ðïëéôéóôéêüò Óýëëïãïò Éåñéóóïý "ÊëåéãÝíçò", "Ï ÌáôùìÝíïò ÃÜìïò" ôïõ Ö. Ãê. Ëüñêá óå óêçíïèåóßá ÌéëôéÜäç ÌáñÝôá (28/11), ç èåáôñéêÞ ïìÜäá "ÊáðíïìÜãáæï" ôïõ äÞìïõ Óôáõñïýðïëçò ìå "Ôá ìùñÜ ôá öÝñíåé ï ðåëáñãüò" ôùí ÑÝððá-Ðáðáèáíáóßïõ óå óêçíïèåóßá ÄçìÞôñç ÓáêáôæÞ (29/11) êáé ç èåáôñéêÞ ïìÜäá ôïõ ðñïóùðéêïý ôïõ Íïóïêïìåßïõ "Ã. ÐáðáíéêïëÜïõ" ìå ôá "Áîýñéóôá ðçãïýíéá" ôïõ ÃéÜííç Ôóßñïõ óå óêçíïèåóßá Ãéþñãïõ ÅñãÜ (4/12). ÅíäéÜìåóá, óôéò 22/11, ðñïâëÞèçêå ç ôáéíßá "ÅêÜâç" ôïõ Åõñéðßäç ìå ôçí ¢ííá Óõíïäéíïý óå óêçíïèåóßá ÁëÝîç Óïëùìïý.

Áðü ôç óõíÜíôçóç ôùí óõíåñãáôþí ôïõ «Ð». Óôçí êéèÜñá Ã. ÌðáíôÝò, óôï ôñáãïýäé Ô. ÊïóìÜò.

ÐÁÐÁÄÉÁÌÁÍÔÇ ËÏÃÏÓ ÇÈÇ êáé ÐÁ(Í)ÈÇ: Ï èßáóïò "¸ííåðå Ìïýóá", ðïõ ëåéôïõñãåß åäþ êáé äõï ÷ñüíéá óôçí ðüëç ìáò, ðáñïõóßáóå, êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôùí Üãéùí çìåñþí ôùí ×ñéóôïõãÝííùí, áíèïëïãßá áðü ôá ×ñéóôïõãåííéÜôéêá äéçãÞìáôá ôïõ ÐáðáäéáìÜíôç õðü ìïñöÞ èåáôñéêïý áíáëïãßïõ. Óôü÷ïò ôïõ èéÜóïõ åßíáé ç, äéá ôçò ðáñÜóôáóçò áõôÞò, äéÜäïóç ôïõ Ýñãïõ ôïõ Óêéáèßôç "¢ãéïõ ôùí åëëçíéêþí ãñáììÜôùí", ôïõ çèïãñáöéêïý äéçãçìáôïãñÜöïõ êáé ëïãïôÝ÷íç. Ôç óêçíïèåóßá åðùìßóôçêå ç øõ÷Þ ôïõ åí ëüãù èéÜóïõ, ÌéëôéÜäçò ÌáñÝôáò, óôç ìïõóéêÞ åðéìÝëåéá Þôáí ï Áíôþíçò Êùíóôáíôéíßäçò, ôá óêçíéêÜ åôïßìáóå ç Áìáëßá ÁëéöÝñç, ôçí åðéìÝëåéá öùôéóìïý åß÷å ï ÃéÜííçò Êïõñïýðáò êáé óôçí åñìçíåßá ôùí ñüëùí ïé ÌéëôéÜäçò ÌáñÝôáò êáé ÌåëðïìÝíç ×ñéóôïëéÜêïõ. Óôá ìïõóéêÜ ìÝñç ôçò ðáñÜóôáóçò óõììåôåß÷áí ïé Áíôþíçò Êùíóôáíôéíßäçò êáé Ìáñßá ×áñéóôïý. Ç ðáñÜóôáóç ðáñïõóéÜóôçêå ìå ìåãÜëç åðéôõ÷ßá óôçí Áñíáßá êáé óôçí ÐôïëåìáÀäá. "ÖÙÔÁÑÏÉ" ÐÁËÁÉÏÊÁÓÔÑÏÕ: Ï Ðïëéôéóôéêüò êáé Áèëçôéêüò Óýëëïãïò ÐáëáéïêÜóôñïõ äéïñãÜíùóå êáé öÝôïò, áíÞìåñá ôùí Öþôùí, ôï êïñõöáßï ðïëéôéóôéêü ãåãïíüò ôïõ ÷ùñéïý "Ïé Öùôáñïß", ìå ìåãÜëç åðéôõ÷ßá. Ï ÂáóéëéÜò, ï ÌÜãåé-

«ÐáðáäéáìÜíôç Ëüãïò, Þèç êáé ðá(í)èç». Äéáêñßíïíôáé: Áíôþíçò Êùíóôáíôéíßäçò, ÌåëðïìÝíç ×ñéóôïëéÜêïõ, Ìáñßá ×áñéóôïý êáé ÌéëôéÜäçò ÌáñÝôáò.

36

ñáò êáé ïé Öùôáñïß Ýäùóáí ôç äéêÞ ôïõò ðáñÜóôáóç, ðáñáðÝìðïíôáò ôïõò èåáôÝò óôéò ÄéïíõóéáêÝò ôåëåôÝò ôçò áñ÷áßáò ÅëëÜäáò. ÐáñÜëëçëá, óôï ÷þñï ôïõ ðáëéïý Äçìïôéêïý Ó÷ïëåßïõ, äéïñãáíþèçêå Ýêèåóç æùãñáöéêÞò ìå ôç óõììåôï÷Þ ôùí ãíùóôþí ìáò Ðïëõãõñéíþí æùãñÜöùí ÓôÝëéïõ Óôáýñïõ, ÄçìÞôñç Êõñéáößíç, áëëÜ êáé ôùí íåïöáíþí ðëçí ôáëáíôïý÷ùí êõñéþí ÃéÜííáò ÃáëáôÜ, Áíáóôáóßáò ÍÜôóéïõ, Åõìïñößáò Æáãïñßôç, ¢ííáò ÔïðÜëç êáé ôïõ íôüðéïõ æùãñÜöïõ Âáóßëç Óåñáöåßì. ÓÔÇ ÃÉÏÑÔÇ ÔÇÓ 28çò Ïêôùâñßïõ óôï 3ï ÄÇÌÏÔÉÊÏ Ó×ÏËÅÉÏ ÐÏËÕÃÕÑÏÕ, ôá ðáéäéÜ ôçò ô & Ä´ ôÜîåùò ìå ôïõò äáóêÜëïõò ôïõò ðñùôïôýðçóáí èá ëÝãáìå êáé ðáñïõóßáóáí ôá ãåãïíüôá ðïõ Ýëáâáí ÷þñá óôïí Ðïëýãõñï êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ åëëçíï-éôáëéêïý ðïëÝìïõ êáé ôçò ãåñìáíéêÞò êáôï÷Þò. ÄéáâÜóôçêå ôï ÷ñïíéêü ôçò 28çò Ïêôùâñßïõ 1940 óôïí Ðïëýãõñï, áëëçëïãñáößá Ðïëõãõñéíþí áðü êáé ðñïò ôï ìÝôùðï, ôï óõãêëïíéóôéêü êåßìåíï "28ç Ïêôùâñßïõ 1940" ôïõ áåßìíçóôïõ äáóêÜëïõ êáé óõíåñãÜôç ìáò Êåßìç ÔÜóéïõ, êáèþò êáé ôá ïíüìáôá ôùí çñùéêþí ìáò íåêñþí, óôç ìíÞìç ôùí ïðïßùí Þôáí áöéåñùìÝíç ç ãéïñôÞ. Ôçí åêäÞëùóç Ýêëåéóå ç óõíåñãÜôçò ìáò, Ìáñßá ÌðïõëÜêç, ðïõ äéÜâáóå óôá ðáéäéÜ ôçí ôåëåõôáßá ôçò äçìïóßåõóç óôïí "Ð" ìå ôßôëï "ÌéêñÝò, ðéêñÝò éóôïñßåò" êáé ðáñïõóßáóå ìå ãëáöõñü ôñüðï ôéò ìíÞìåò ôçò áðü ôçí ðåñßïäï ôç êáôï÷Þò óôïí Ðïëýãõñï êáé éäéáßôåñá êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôùí óõíáãåñìþí ðïõ óÞìáéíáí ìå ôçí åìöÜíéóç ôùí ãåñìáíéêþí áåñïðëÜíùí. Ôá ðáéäéÜ, üðùò êáé ïé ãïíåßò, ðáñáêïëïýèçóáí ìå ìåãÜëï åíäéáöÝñïí ôçí ðñùôüôõðç ãéïñôÞ, üðùò êáé ôéò öùôïãñáößåò åðï÷Þò ðïõ åß÷áí áíáñôçèåß óôï ÷þñï. "ÐÅÑÁÓÌÅÍÁ ÌÁ ÐÏÔÅ ÎÅ×ÁÓÌÅÍÁ": Ôï âéâëßï ôçò Ìáñßáò ÌðïõëÜêç öéëïîÝíçóå ç Ýãêõñç åöçìåñßäá ÅËÅÕÈÅÑÏÔÕÐÉÁ ôçò 30çò Ïêôùâñßïõ 2009 óôç óôÞëç "Âéâëßá áðü ôïõò ðÜãêïõò ôùí âéâëéïðùëåßùí" ôïõ äçìïóéïãñÜöïõ ÁëÝîáíäñïõ Óôåñãéüðïõëïõ, ìå ôï åîÞò ó÷üëéï: "Åêäüóåéò Ðåñéïäéêü "Ðïëýãõñïò" & Ëáïãñáöéêüò ¼ìéëïò Ðïëõãýñïõ, ó. 232. Ç Ìáñßá ÌðïõëÜêç-Ëõðçñßäç äåí áêïëïõèåß ôïõò ãñÞãïñïõò ñõèìïýò ôïõ ðáñüíôïò. Åðéäéþêåé íá óôáìáôÞóåé ôï ÷ñüíï êáé íá áíáìï÷ëåýóåé ôç ìíÞìç, ãñÜöïíôáò ãéá ôïí äéêü ôçò Ðïëýãõñï. Ç Ýêäïóç óõíïäåýåôáé áðü áíÜëïãï öùôïãñáöéêü õëéêü". Ôï ôåëåõôáßï äéÜóôçìá Ýöèáóáí óôá ÷Ýñéá ìáò ôá ðáñáêÜôù âéâëßá, Ýñãá ×áëêéäéêéùôþí óõããñáöÝùí Þ Ý÷ïíôá Üìåóç ó÷Ýóç ìå ôïí ôüðï ìáò:

Áðü ôçí Ýêèåóç æùãñáöéêÞò óôï Ðáëáéüêáóôñï. Äéáêñßíïíôáé ïé: Äçì. Êõñéáößíçò, Åõì. Æáãïñßôç, Âáó. Óåñáöåßì êáé ¢í. ÔïðÜëç.

37

ÐÝôñïõ Ðáðáðïëõâßïõ, "Áíáæçôþíôáò ôçí Åëåõèåñßá - Ýíáò Êýðñéïò óôñáôéþôçò ôïõ âñåôáíéêïý óôñáôïý óôçí êáôï÷éêÞ Èåóóáëïíßêç êáé ×áëêéäéêÞ, 1941-42", Èåóóáëïíßêç 2009, åêäüóåéò Åðßêåíôñï. Óôï ïðéóèüöõëëï ôïõ âéâëßïõ ï Êýðñéïò óõããñáöÝáò ãñÜöåé: "...Ðñéí ìåñéêÜ ÷ñüíéá åíôïðßóáìå Ýíá åêôåíÝò áöçãçìáôéêü êåßìåíï ôïõ Êýðñéïõ óôñáôéþôç Ãåþñãéïõ ÐÝôñïõ áðü ôï ÊåëëÜêé Ëåìåóïý... ôï ïðïßï ðåñéãñÜöåé ôéò ðåñéðÝôåéÝò ôïõ óôçí ÅëëÜäá ôïõ 1941-42. Ïé ãñáðôÝò áíáìíÞóåéò ôïõ Êýðñéïõ åèåëïíôÞ ìáò Ýäùóáí ôçí áöïñìÞ ãéá ðåñáéôÝñù Ýñåõíá óôçí Êýðñï, ôç Èåóóáëïíßêç êáé ôç ×áëêéäéêÞ, ðïõ ü÷é ìüíï åðéâåâáßùóå ôá ãñáöüìåíÜ ôïõ, áëëÜ ìáò åðéöýëáîå ðñáãìáôéêÝò åêðëÞîåéò êáé äõíáôÝò óõãêéíÞóåéò.." Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá óõãêëïíéóôéêü âéâëßï, óôï ïðïßï ðåñéãñÜöåôáé ç óõìâïëÞ ôùí ×áëêéäéêéùôþí óôç äéáöõãÞ ôùí áðïêïììÝíùí óõììÜ÷ùí ðñïò ôç ÌÝóç ÁíáôïëÞ. Ôá ðåñéóóüôåñá ãåãïíüôá åîåëßóóïíôáé óå ÃåñáêéíÞ, Ïñìýëéá, ÍéêÞôç, ¢ã. Íéêüëáï êáé ãéá ôï ëüãï áõôü ðáñïõóéÜæïõí éäéáßôåñï åíäéáöÝñïí ãéá ôïí ôüðï ìáò. Ðñïóå÷þò ßóùò áðïôïëìÞóïõìå ìéá ðéï åìðåñéóôáôùìÝíç ðáñïõóßáóç. ÄÝóðïéíáò Óôõëéáíßäïõ, "Ç äÝóðïéíá ôïõ Óôñáôïíéïý", Óôñáôþíé 2007, Ýêäïóç ôïõ Óõëëüãïõ Ðïëéôéóìïý Óôñáôùíßïõ. Äçìçôñßïõ ÔóéÜëá, "ÌáãäáëçíÞ ç áãßá êïìïõíßóôñéá", Èåóóáëïíßêç 2002, åêäüóåéò Êþäéêáò. Áèáíáóßïõ Ãñ. ×ñõóÜöç, "Ïé Üãíùóôïé óôñáôéþôåò ôçò ÅËÄÕÊ 1974 - ïé ôåëåõôáßïé Þñùåò êáé ç ðñïäïóßá ôçò Êýðñïõ", Èåóóáëïíßêç 2009. ÓõëëïãéêÞ åñåõíçôéêÞ åñãáóßá Ìáèçôþí ôïõ Ãõìíáóßïõ ÊáóóÜíäñáò, "Ìåëåôþíôáò ôçí ðáñÜäïóç...", ´ Ýêäïóç, ÄÞìïò ÊáóóÜíäñáò 2008. Êùíóôáíôßíïõ Îåíüðïõëïõ, "Ôáîéäåýïíôáò ìå ôçí ôÝ÷íç óôïí ¢èùíá", ÁèÞíá 2008, åêäüóåéò ÍåêôÜñéïò Ðáíáãüðïõëïò. ÂëÜóç Ãùãïýóç, "Ãéáôß äåí áõôïêôüíçóåò", åêäüóåéò Éáíüò, Èåóóáëïíßêç 2009. ÉùÜííç ÓìÜãá, "Ç åêðáßäåõóç óôçí Ïñìýëéá äéá ìÝóïõ ôùí áéþíùí", ðñüãñáììá ðåñéâáëëïíôéêÞò åêðáßäåõóçò Ëõêåßïõ Ïñìýëéáò, Ïñìýëéá 2009. ÐÁÑÁÄÏÓÉÁÊÇ ÐÑÏÓÐÁÈÅÉÁ ÏËÏ ÐÁÓÔÑÁ ÊÁÉ ÏÓÖÑÇÔÉÊÅÓ ÅÉÊÏÍÅÓ Ï Ãéþñãïò ÂáóéëÜêçò, óõíôáîéïý÷ïò äÜóêáëïò êáé íõí óáðùíïðïéüò, ìå ôéò "ðëÜêåò ôïõ" êáé ôï âéâëßï ðïõ ôéò óõíïäåýåé, ìáò èýìéóå ôç ìÝñá ðïõ ç ìÜíá ìå ôç ãéáãéÜ ðáñáóêåýáæå ôïí áíþíá óáðïõíéïý ãéá ôç ëÜôñá ôùí óùìÜôùí êáé ôïõ óðéôéïý. Ç ãåéôïíéÜ ìïó÷ïâïëïýóå êáèáñéüôçôá. Áõôü ôï áãáèü ðïõ äåí Ýëåéðå áðü êáíÝíá óðéôéêü óôïí åëáéïðáñáãùãü Ðïëýãõñï, ìáò ôï ðñïóöÝñåé óÞìåñá ï Ãéþñãïò ìå ôçí ßäéá óõíôáãÞ: Ìå ôï ëÜäé ôïõ ôüðïõ ìáò, ìå ãÞéíá áñþìáôá ëåâÜíôáò, ãéáóåìéïý,äåíäñïëßâáíïõ, äÜöíçò... Åýêïëá âÜæåéò ôï ðáñáäïóéáêü óáðïýíé óå ÷ñÞóç êáèçìåñéíÞ, äßíïíôáò ðïéüôçôá óôçí õãéåéíÞ êáé ðïëõôÝëåéá óôçí áßóèçóç ðïõ ÷Üóáìå ãéá ÷ñüíéá. ¸íá êáëïäå÷ïýìåíï äþñï áðü ôïí ôüðï ìáò, óå áãáðçìÝíïõò óôéò ïìïñöïöôéáãìÝíåò êáóåôßíåò. Ìüíï ðïõ íá ôï äþóåôå ìå ôçí ðÜíù ðëåõñÜ ôïõ êáñðïý ü÷é ìå ôçí ðáëÜìç "ãéá íá ìç ìáëþóåôå"!!! Ôï åñãáóôÞñé âñßóêåôáé óôï óðßôé üðùò ðáëéÜ. 3ï êôßóìá óôïí ÷ùìáôüäñïìï ãéá ôïí "Ôæéëíßíôéñï", ðïõ îåêéíÜ óôï óôáõñïäñüìé ôïõ Áãßïõ Öáíïõñßïõ, áñéóôåñÜ âãáßíïíôáò áðü ôïí Ðïëýãõñï. Åêåß èá ãíùñßóåôå åêôüò áðü ôá ðïéêßëá óå Üñùìá óáðïýíéá êáé ôéò éäéüôçôÝò ôïõò, ôï ìåñÜêé ôùí ðáñáäïóéáêþí ôå÷íéôþí, åßäïò ðñïò åîáöÜíéóéí óôçí âéïìç÷áíéêÞ êåñäïóêïðéêÞ åðï÷Þ ìáò. Eðéôõ÷Þ óõíÝ÷åéá... Öéëéþ Ìáíùëïýôóéïõ, öéëüëïãïò

38

Ôá íÝá ôïõ Ïìßëïõ Ï È´ ÔÏÌÏÓ ôïõ "Ð": Ï 9ïò ôüìïò ôïõ ðåñéïäéêïý ìáò (ðåñéÝ÷åé ôá ôåý÷ç ôïõ Ýôïõò 2009 Þôïé áðü ôï 49ï ìÝ÷ñé ôï 54ï) åßíáé Ýôïéìïò êáé äéáôßèåôáé óôçí ôéìÞ ôùí 40 åõñþ áðü ôïí õðåýèõíï ôïõ "Ð" ÃéÜííç ÊáíáôÜ. (ôçë. 6945-822836). Óôçí ôéìÞ ôùí 30 åõñþ äéáôßèåíôáé ïé ôüìïé ôùí ôñéþí ðñïçãïýìåíùí åôþí. ÕðÜñ÷ïõí åðßóçò åëÜ÷éóôïé äéáèÝóéìïé ðáëáéüôåñïé ôüìïé, åêôüò áðü ôïõò 3 ðñþôïõò, ðïõ åßíáé åðßóçò óôç äéÜèåóç ôùí åíäéáöåñïìÝíùí. ÓÕÃ×ÁÑÇÔÇÑÉÅÓ ÅÕ×ÅÓ: Áðü ôïí ðñüåäñï ôïõ Ìïñöùôéêïý & Ðïëéôéóôéêïý Óõëëüãïõ ÊÜôù ÌçëéÜò Ðéåñßáò "ÏÉ ËÁÆÁÉÏÉ", Ãéþñãï Ì. ×áíäüëéá, ëÜâáìå ôçí ðáñáêÜôù åðéóôïëÞ: "...Ìå éäéáßôåñï åíäéáöÝñïí ðáñáêïëïõèïýìå ôçí åîáéñåôéêÜ ðëïýóéá ýëç ôçò êáè' üëá áîéüëïãçò äéìçíéáßáò Ýêäïóçò "ÐÏËÕÃÕÑÏÓ", ôçò ïðïßáò åßóôå åêäüôçò êáé åðéìåëçôÞò ýëçò, êáé ôçí ïðïßá Ý÷åôå ôçí êáëïóýíç áíåëëéðþò íá ìáò áðïóôÝëëåôå. Óáò óõã÷áßñïõìå èåñìÜ ãéá ôçí åîáéñåôéêÞ äïõëåéÜ óáò, ìå ôçí åõêáéñßá ôçò óõìðëÞñùóçò äÝêá ÷ñüíùí åêäïôéêÞò ðñïóðÜèåéáò êáé ðåíÞíôá ôåõ÷þí ôïõ "ÐÏËÕÃÕÑÏÕ". Ãíùñßæïõìå ôéò äõóêïëßåò êáé ôá ðïëëáðëÜ ðñïâëÞìáôá ðïõ áíôéìåôùðßæåé Ýíá ôÝôïéï åã÷åßñçìá , äåäïìÝíïõ üôé áðü ôéò áñ÷Ýò ôïõ 1995 êáé åðß 12 óõíå÷Þ ÷ñüíéá åêäßäáìå ôç äéêÞ ìáò ðåñéïäéêÞ Ýêäïóç "Ôá äÝïíôá áð' ôç ÌçëéÜ", ôçò ïðïßáò åäþ êáé ôñßá ðåñßðïõ ÷ñüíéá áíáóôåßëáìå äõóôõ÷þò ôçí Ýêäïóç. Åðéôåëåßôå üìùò ìå ôçí Ýêäïóç ôïõ ùñáßïõ ðåñéïäéêïý óáò óçìáíôéêü åèíéêü Ýñãï, ìå ôçí ðïëý åíäéáöÝñïõóá ýëç ôïõ, áëëÜ êáé ìå ôéò ëïéðÝò åêäüóåéò óáò, óõìâÜëëïíôáò Ýôóé óôç äéáìüñöùóç åèíéêÞò áõôïãíùóßáò óôá ìÝëç, ôïõò ößëïõò êáé ôïõò ëïéðïýò áíáãíþóôåò óáò áëëÜ êáé óôïí åõñýôåñï ìáêåäïíéêü ðåñßãõñï, ìÝóá óôç äßíç ôùí ÷áëåðþí êáéñþí ðïõ æïýìå. ÅãêÜñäéåò åõ÷Ýò ãéá êáëÞ äýíáìç êáé óõíÝ÷åéá óôï Ýñãï óáò. ê. ÊáíáôÜ, ç ðåñéï÷Þ ôçò ×áëêéäéêÞò êáé éäéáßôåñá ç Ïñìýëéá, óõíäÝåôáé ìå ôç äñÜóç êáé ôá ðáèÞìáôá ôçò ïéêïãÝíåéáò ôùí Ëáæáßùí, ôçò ïðïßáò ôçí ðñïóùíõìßá öÝñåé ôéìçôéêÜ ï óýëëïãüò ìáò. ¼ðùò ôçëåöùíéêÜ åß÷áìå ðáëéüôåñá óõìöùíÞóåé, ðéèáíüí óôçí åõñýôåñç ðåñéï÷Þ õðÜñ÷ïõí êáé áðüãïíïé ôçò ðåñßäïîçò ïéêïãÝíåéáò, áðïìåéíÜñéá ôùí äßóåêôùí åêåßíùí ÷ñüíùí. Ðåñß áõôïý åëðßæù óýíôïìá íá åðáíÝë-

Áðü ôá ...ãåíÝèëéá ôïõ Ëáïãñáöéêïý óôï ÊÝíôñï Íåüôçôïò.

39

èù ìå Ýíá óýíôïìï óçìåßùìÜ ìïõ. "Ð": ÅðåéäÞ ãíùñßæïõìå üôé êÜðïéïé áðü ôïõò áíáãíþóôåò ìáò êáôÜãïíôáé áðü ôçí ìåãÜëç ïéêïãÝíåéá ôùí Ëáæáßùí - êáé ü÷é ìüíï áðü ôçí Ïñìýëéá - ôï ôçë. ôïõ ê. ×áíäüëéá åßíáé 6944 636958, üðïõ ìðïñåßôå íá äþóåôå ÷ñÞóéìåò ðëçñïöïñßåò. Ï ËÁÏÃÑÁÖÉÊÏÓ ÓÔÏ ÐÅÑÁÓÌÁ ÔÏÕ ÔÑÁÃÏÕÍÔÅËÇ: Óôçí åêäÞëùóç ãéá ôï ðÝñáóìá ôïõ ÄñáãïõíôÝëç, ìáò âñÞêå ï ÷åéìþíáò! Ìéá åêäÞëùóç "äñïóåñÞ" êáé êåöÜôç, óôçí ïðïßá åêôüò áðü ôï ôìÞìá ðáñáóôÜóåùí ôïõ Ïìßëïõ ìáò, óõììåôåß÷áí ï Ðïëéôéóôéêüò Óýëëïãïò ÄÞìïõ Áíèåìïýíôá, ï Ðïëéôéóôéêüò Óýëëïãïò Ìåôáããéôóßïõ "ÍÅÁ ÁÓÓÁ" êáé ôá ôìÞìáôá ôïõ ïéêïäåóðüôç óõëëüãïõ. ÔÏ ÐÁÑÔÉ ÃÅÍÅÈËÉÙÍ ÔÏÕ ËÁÏÃÑÁÖÉÊÏÕ: Ï... ðïäáñüäñïìïò óôá âïõíÜ ôçò Óéèùíßáò ìáò Üíïéîå ôçí üñåîç êáé ìáò Ýöôéáîå ôï êÝöé, ìå áðïôÝëåóìá óôï ðÜñôé ãåíåèëßùí ôïõ Ïìßëïõ ìáò, ðïõ ãéïñôÜóèçêå óôï ÊÝíôñï Íåüôçôáò Ðïëõãýñïõ, íá åßíáé îåóçêùìÝíïé ìéêñïß êáé ìåãÜëïé. Ôá åäÝóìáôá ðïõ ìáãåßñåøáí ïé êõñßåò áðü ôá ôìÞìáôá åíçëßêùí, ôï êüêêéíï êñáóß êáé ôá ÷Üëêéíá, Þôáí ü,ôé Ýðñåðå ãéá ôçí ðåñßóôáóç êáé ï ÷ïñüò ðïõ áêïëïýèçóå äçìéïýñãçóå ìéá ðáíÝìïñöç âñáäéÜ!! Ï Ëáïãñáöéêüò Ýêëåéóå ôï äÝêáôï ÷ñüíï ðáñïõóßáò ôïõ óôá ðïëéôéóôéêÜ äñþìåíá ôïõ ôüðïõ êáé äåí Üöçóå ôçí åõêáéñßá íá ðÜåé ÷áìÝíç. Ôï ãëÝíôé êñÜôçóå ìÝ÷ñé áñãÜ ìå ôïõò íåïóýëëåêôïõò ôçò ðáñÝáò, ôï ôìÞìá ôïõ ãõìíáóßïõ íôå, íá áðïäåéêíýïõí üôé áêïëïõèïýí êáôÜ ðüäáò ôï ôìÞìá ðáñáóôÜóåùí óôï ÷ïñü êáé...ü÷é ìüíï!!

Óôá ðáñáóêÞíéá, ëßãï ðñéí ôç ìåãÜëç Ýîïäï.

Ç ×ÑÉÓÔÏÕÃÅÍÍÉÁÔÉÊÇ ÅÊÄÇËÙÓÇ ÔÏÕ ËÁÏÃÑÁÖÉÊÏÕ: Óôéò 19 Äåêåìâñßïõ óôï Äçìïôéêü ÈÝáôñï Ðïëõãýñïõ ðñáãìáôïðïéÞèçêå ç êáèéåñùìÝíç ÷ñéóôïõãåííéÜôéêç ãéïñôÞ ôùí ðáéäéêþí ôìçìÜôùí ôïõ Ïìßëïõ ìáò. ×ñþìáôá, öùíÝò, ÷áñÝò, ðáéäéêÜ ãÝëéá êáé ìïõóéêÝò ãÝìéóáí ôç óêçíÞ! Ïé ìéêñïß ìáò ÷ïñåõôÝò - äéáêüóéïé êáé âÜëå - ðéï óïâáñïß áðü ðïôÝ, ðñïóðáèïýóáí íá ðåßóïõí üôé äåí êÜíïõí ìüíï öáóáñßá óôéò ðñüâåò áëëÜ åßíáé êáé êáëïß ÷ïñåõôÝò! Êáé ôá êáôÜöåñáí ìå ôïí êáëýôåñï ôñüðï!! Ïé ãïíåßò ôùí ðáéäéþí êáé ïé ößëïé ôïõ Ïìßëïõ ìáò, ðïõ êáôÝêëõóáí áðü íùñßò ôçí áßèïõóá êáé ôïí åîþóôç ôïõ èåÜôñïõ, áðüëáõóáí ìéá ðïëý ìåãÜëç ðáñÜóôáóç, ç ïðïßá åß÷å áð' üëá: ×ïñü, ôñáãïýäé, ìïõóéêÞ, åõôñÜðåëá, äéáóêÝäáóç, ãÝëéï. Ïé ìéêñïß ìáò ÷ïñåõôÝò Þôáí ìáãéêïß, êÜíïíôáò ãéá Üëëç ìéá öïñÜ ðåñÞöáíïõò ôïõò äáóêÜëïõò ôïõò ÂÜãéá Ìé÷Üëç êáé ÄçìÞôñç ÁñáìðáôæÜêç ôïõò ïðïßïõò åõ÷áñéóôïýìå éäéáßôåñá ãéá ôçí ðñïóðÜèåéÜ ôïõò!

Áðü ôç ×ñéóôïõãåííéÜôéêç ãéïñôÞ ôïõ Ëáïãñáöéêïý, óôï Äçìïôéêü ÈÝáôñï Ðïëõãýñïõ.

40

ÊÁËÁÍÔÁ ×ÑÉÓÔÏÕÃÅÍÍÍÙÍ: Äýï ìÝñåò ìåôÜ ôçí ðáéäéêÞ ÷ïñåõôéêÞ ðáñÜóôáóç, Þñèå ç óåéñÜ ôùí ìåãÜëùí ôìçìÜôùí íá äþóïõí ôï äéêü ôïõò ÷ñéóôïõãåííéÜôéêï ðáñüí. Ôá ôìÞìáôá ëïéðüí ÐáñáóôÜóåùí, Åíçëßêùí êáé Ãõìíáóßïõ Ýäùóáí ôï äéêü ôïõò ÷ñþìá óôïí ðåæüäñïìï ôçò ðüëçò êåñíþíôáò ãëõêÜ êáé êñáóß óôïí êüóìï êáé ìå ôç óõíïäåßá ÷Üëêéíùí ôñáãïýäçóáí ôá êÜëáíôá óôéò ãåéôïíéÝò ôïõ Ðïëõãýñïõ! Ï ×ÏÑÏÓ ÔÏÕ ËÁÏÃÑÁÖÉÊÏÕ: ÖÝôïò ï ÷ïñüò ôïõ Ïìßëïõ ìáò áëëÜæåé çìåñïìçíßá êáé ÷þñï!! Èá ðñáãìáôïðïéçèåß óôéò 29 Éáíïõáñßïõ 2010 óôï... íÝï ÌÏÍÔÁÆ!! Åëðßæïõìå íá óáò äïýìå üëïõò åêåß êáé íá äéáóêåäÜóïõìå ìáæß. ÔÝëïò ìå ðõñåôþäåéò ñõèìïýò áñ÷ßóáìå ôéò ðñïåôïéìáóßåò ìáò ãéá ôçí üóï ôï äõíáôüí êáëýôåñç ïñãÜíùóç ôïõ 7ïõ Áíôáìþìáôïò ×ïñåõôéêþí ÓõãêñïôçìÜôùí ôï ïðïßï öÝôïò èá ãßíåé óôéò 12 Öåâñïõáñßïõ 2010. Åõ÷üìáóôå ï êáéñüò íá ìáò êÜíåé ãéá Üëëç ìéá öïñÜ ôç ÷Üñç, þóôå íá õðïäå÷èïýìå ôá ÷ïñåõôéêÜ áð' üëç ôç Â. ÅëëÜäá êáé íá áíôáðïäþóïõìå ôçí áãÜðç ôïõ êüóìïõ ðïõ ìáò óôçñßæåé ÷ñüíéá ôþñá óå üëåò ìáò ôéò åêäçëþóåéò.

Óôá ðáñáóêÞíéá ôá ðñÜãìáôá Þôáí åîßóïõ äýóêïëá ãéá ôçí ðñüåäñï ôïõ Ëáïãñáöéêïý ¸öç ÊåëéáöÜíïõ êáé ôçí ðáñïõóéÜóôñéá ôçò åêäÞëùóçò Êáôåñßíá ÃêáôæÝ.

ËÁÏÃÑÁÖÉÊÏÓ - ÄÅÊÁ ×ÑÏÍÉÁ ÆÙÇÓ: Ï Ëáïãñáöéêüò ¼ìéëïò Ðïëõãýñïõ äçìéïõñãÞèçêå áðü ìéá ðáñÝá ößëùí ôïí Ïêôþâñéï ôïõ 2000, ìå ðñùôïâïõëßá ôïõ öéëïëüãïõ óÞìåñá Óôáýñïõ ËïõêÜêç. Áðü ôüôå ðÝñáóáí äÝêá ïëüêëçñá ÷ñüíéá äñÜóçò êáé ðïëéôéóôéêÞò ðñïóöïñÜò óôïí ôüðï ìáò. Ðïéïò ìðïñåß íá îå÷Üóåé ôá ìåãÜëá Ðáãêüóìéá ×ïñåõôéêÜ ÖåóôéâÜë, ìå ôç óõììåôï÷Þ ðïëëþí ìáêñéíþí ÷ùñþí áð' üëåò ôéò çðåßñïõò ôïõ êüóìïõ, ðïõ äéïñãáíþóáìå óôïí Ðïëýãõñï, ôá Áíôáìþìáôá Ìïõóéêï÷ïñåõôéêþí Óõëëüãùí êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò ÁðïêñéÜò êáé ôéò äåêÜäåò Üëëåò åêäçëþóåéò ðïõ Üëëáîáí ôá äåäïìÝíá ôùí ðïëéôéóôéêþí åêäçëþóåùí óôïí Ðïëýãõñï. Ðïéïò åðßóçò ìðïñåß íá îå÷Üóåé ôéò ìåãÜëåò ðáñáóôÜóåéò óôï Äçìïôéêü ÈÝáôñï êáé óôï "Êëåéóôü", ôéò ðïéïôéêÝò åêèÝóåéò æùãñáöéêÞò êáé ðáëéþí öùôïãñáöéþí óôï Äçìáñ÷åßï, ôéò åêäüóåéò âéâëßùí êáé öõóéêÜ ôçí Ýêäïóç ôïõ ðåñéïäéêïý "Ðïëýãõñïò". Ðïéïò ìðïñåß ôÝëïò íá îå÷Üóåé ôçí ðáñïõóßá ôùí ÷ïñåõôéêþí ìáò ïìÜäùí óôï åîùôåñéêü (Ãáëëßá, Ãåñìáíßá, Áõóôñßá, Ïõããáñßá, Ðïëùíßá êëð) êáé ôéò åîáéñåôéêÝò åðéäüóåéò ìáò óå äéåèíÞ öåóôéâÜë. Áðü ôüôå ðÝñáóáí äÝêá ïëüêëçñá ÷ñüíéá, ðïëëÜ Üëëáîáí óôçí ðïñåßá, Üëëá ìÝëç êïõñÜóôçêáí êáé áðï÷þñçóáí, íÝá Þñèáí êáé öñåóêÜñéóáí ôç óýíèåóç ôïõ Ïìßëïõ, Üëëá Ýöõãáí êáé åðáíÞëèáí. ¸íá üìùò Ý÷åé ãéá ìáò óçìáóßá: Ï Ëáïãñáöéêüò åßíáé áêüìá åäþ êáé áð' üôé öáßíåôáé èá åßíáé ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá áêüìá.

Áðü ôç ×ñéóôïõãåííéÜôéêç ãéïñôÞ ôïõ Ëáïãñáöéêïý, óôï Äçìïôéêü ÈÝáôñï Ðïëõãýñïõ.

41

Ìå ôçí åõêáéñßá áõôÞ íá èõìßóïõìå êáé íá ôéìÞóïõìå óõã÷ñüíùò ôá éäñõôéêÜ ìÝëç ôïõ Ïìßëïõ ìáò, ôá ïðïßá åßíáé ôá åîÞò ìå ôç óåéñÜ ðïõ õðïãñÜöïõí óôï êáôáóôáôéêü ôïõ Óõëëüãïõ: ÃéÜííçò ÊáíáôÜò, ÍéêÞôáò Êáôóáêéþñçò, Åõèõìßá ÊåëéáöÜíïõ, Óôáýñïò ËïõêÜêçò, Çëßáò ÍôáëáìÞôóéïò, ÓôáìÜôçò ÐáóðáëÜò, Êþóôáò Óýããåëçò, Åõáíèßá ÌáêñÞ, Êùíóôáíôßá Ëáìíßäïõ, Åõáããåëßá ÌåíåîÝ, Óáñáöéáíüò Ðáðáóáñáöéáíüò, ÊáóóéáíÞ Áðïóôïëïðïýëïõ, ÄçìÞôñéïò Ã. ÊåëéáöÜíïò, Áéêáôåñßíç ÃêáôæÝ, ÄçìÞôñéïò Ð. ÊåëéáöÜíïò, ÅëÝíç ËïõêÜêç, ¼ëãá ÁðïóôïëÜ, Ìáñßá Ðéôóéüñëá, Çëßáò ×ëéÜðáò, ÁñéóôÝá Âáñâáñéþôïõ, Âáóßëåéïò Êáìðáíôáßäçò, Åõáããåëßá ÓáñÜöç, ÉùÜííçò Áìðåëßäçò êáé ÂÜéá Ìé÷Üëç. Áðü ôïõò ðáñáðÜíù Üëëïõò äåí èõìüìáóôå, Üëëïõò îå÷Üóáìå êé Üëëïõò ïýôå ðïõ ðñïëÜâáìå íá ôïõò ãíùñßóïõìå... Ìå ôçí åõêáéñßá áõôÞ ëïéðüí ôùí äÝêá ÷ñüíùí áðü ôçí ßäñõóç ôïõ Ëáïãñáöéêïý Ïìßëïõ, ï "Ð" åý÷åôáé óôï Äéïéêçôéêü Óõìâïýëéï, óôïõò ÷ïñïäéäáóêÜëïõò ðïõ óçêþíïõí ôï ìåãáëýôåñï âÜñïò ôùí åêäçëþóåùí, óôá óôåëÝ÷ç êáé óôá íÝá ìÝëç, õãåßá, êïõñÜãéï, õðïìïíÞ êáé åðéìïíÞ, þóôå üëïé ìáæß êáé óå áãáóôÞ óõíåñãáóßá íá ïäçãÞóïõí ôï Ëáïãñáöéêü êáé óôçí åðüìåíç äåêáåôßá!!!

ÖÉËÉÔÓÁ ÑÉÔÏÕ-ÐÉÐÅÑÊÏÕ: Ôïí ðåñáóìÝíï Ïêôþâñéï áðï÷áéñåôÞóáìå ãéá ôåëåõôáßá öïñÜ ôçí áãáðçôÞ ìáò ößëç, Öéëßôóá ÐéðÝñêïõ, ç ïðïßá êáôÜ ôç äéÜñêåéá åêäñïìÞò ôùí ÊÁÐÇ Ðïëõãýñïõ Ý÷áóå ôç æùÞ ôçò áðü áíáêïðÞ êáñäéÜò. Ç ê. Öéëßôóá áðü ôá íéÜôá ôçò Þôáí ìÝëïò ôïõ ÷ïñåõôéêïý óõãêñïôÞìáôïò êáé ôçò ÷ïñùäßáò ôïõ ÄÞìïõ Ðïëõãýñïõ êáé óõììåôåß÷å óå ðëÞèïò åêäçëþóåùí, üðùò óôïí åïñôáóìü ôçò åêáôïíôáåôçñßäáò ôï 1954, óôçí ç÷ïãñÜöçóç ôùí äçìïôéêþí ôñáãïõäéþí ôïõ Ðïëõãýñïõ áðü ôïí ÔÜêç ÓáìáñÜ ôï 1959 ê.Ü. Ìå ôçí ßäñõóç ôïõ Ïìßëïõ ìáò óôÜèçêå óôï ðëåõñü ìáò êáé ìáæß ìå ôïí ê. Ìé÷Üëç äåí Ý÷áíáí ðáñÜóôáóç Þ ÷ïñü. ÕðÞñîå öáíáôéêÞ áíáãíþóôñéá ôïõ ðåñéïäéêïý "Ðïëýãõñïò" êáé óå êÜèå åõêáéñßá ìáò ðáñüôñõíå íá óõíå÷ßóïõìå ôçí ðñïóðÜèåéÜ ìáò. Ìáò óôÞñéæå çèéêÜ êáé ïéêïíïìéêÜ êáé ìå êåßíï ôï ÷áìüãåëü ôçò ìáò Ýäéíå êïõñÜãéï íá óõíå÷ßóïõìå. Ôá ìÝëç ôïõ Ïìßëïõ ìáò êáé ïé óõíåñãÜôåò ôïõ "Ð" åõ÷üìáóôå "áéùíßá ç ìíÞìç" êáé óôïí êýñéï Ìé÷Üëç êáé ôá ðáéäéÜ ôçò ôçí åî ýøïõò ðáñçãïñßá.

Ç ÐïëõãõñéíÞ óõììåôï÷Þ óôá «ÁãéïèáíÜóåéá» ôçò ÐïñôáñéÜò ðåñß ôï 1955. ÊÜôù äåîéÜ ç Öéëßôóá ÐéðÝñêïõ.

42

Ïé ÷ïñçãïß ôïõ ðåñéïäéêïý ìáò Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ï "Ðïëýãõñïò" êõêëïöïñåß áðïêëåéóôéêÜ ÷Üñç óôçí áãÜðç êáé ôçí ïéêïíïìéêÞ óôÞñéîç ôùí áíáãíùóôþí ôïõ. Ç áãÜðç áõôÞ Þôáí ðïõ ìáò Ýêáíå áðü ôçí áñ÷Þ íá íéþóïõìå, ðùò ìðïñïýìå íá ôá âãÜëïõìå ðÝñá ìüíïé ìáò ÷ùñßò äåóìåýóåéò êáé õðï÷ñåþóåéò. Ãé áõôü äåí åßíáé õðåñâïëÞ íá ðïýìå üôé ï "Ðïëýãõñïò" áðïôåëåß Ýêäïóç ôùí óõíäñïìçôþí ôïõ. Åìåßò óå áíôáðüäïóç áõôÞò ôçò áãÜðçò åñãáæüìáóôå íõ÷èçìåñüí, þóôå íá ðáñïõóéÜæïõìå êÜèå öïñÜ èÝìáôá åðßêáéñá êáé Üëëá ðïõ áöïñïýí ôçí éóôïñßá êáé ôçí ðïëéôéóôéêÞ êëçñïíïìéÜ ôïõ ôüðïõ ìáò. Óáò åõ÷áñéóôïýìå üëïõò áðü êáñäéÜò - éäéáßôåñá ôïõò Ðïëõãõñéíïýò ôçò äéáóðïñÜò - ãéá ôç óõãêéíçôéêÞ áíôáðüêñéóç êáé êáëïýìå ôïõò ößëïõò åðáããåëìáôßåò, íá äéáöçìßóïõí ôéò åðé÷åéñÞóåéò ôïõò ìÝóá áðü ôéò óåëßäåò ôïõ ðåñéïäéêïý ìáò. Ïé ÷ïñçãïß ôïõ ðåñéïäéêïý ìáò ãéá ôï íÝï Ýôïò 2010 åßíáé: ÉÁÍÏÕÁÑÉÏÓ - ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÓ: Ãåþñãéïò Äçìïýäçò 350, Ãåþñãéïò Äçìïýäçò 150, Èåïäïóßá Ìïäéêïý 250, ÃéÜííçò Ôóßêïõëáò 200, ÃéÜííçò ÊáñáìÜíïò 200, Ìáñßá Ãïýíáñç 200, ×ñßóôïò Ãåñï÷ñßóôïò 200, Ìáßñç ÔóïõãêñÜíç 100, Ãïýôáò ÄçìÞôñéïò 50, Ðáñìåíßùí ÓáñÜíôçò 50, ¢ííá ÊáñíÞ 50, ÄçìÞôñçò ÔóéÜëáò 40, Íßêïò Êïýñôçò 50, Áéêáôåñßíç ØáèÜ-ÃåñïãéÜííç 100, ÁèáíÜóéïò Ìïäéêüò 100, Áíôùíßá Áíäñßôóéïõ 100, ÄçìÞôñéïò Áíäñßôóéïò 100, ÈùìÜò ÁíäñùíÜò (Áõóôñáëßá) 50, Ìßíá Ðïýëéïõ (Áõóôñáëßá) 100, Áèáíáóßá ÌðáíÜâá 50, Íßêïò ÃêáôæÝò 30, Êþóôáò ÌåñéâÜíçò 60, Ðüðç ÌðáíôÝ 50, ÁèáíÜóéïò Êõðáñßóóçò 100, Ößëéððáò Í. ÓôñÜôïò 100, ×Üéäù ÔáìðÜëç 50, Ãñçãüñçò Óôéâá÷ôÜñçò 80, Åõèõìßá ÌáãäÜëç 40, É.Ì. Óßìùíïò ÐÝôñá 30, Áðüóôïëïò Ãëáâßíáò 100, ÄÜöíç Âïñäïý 50, ÊïóìÜò ×ëéÜðáò 50, Áèáíáóßá Ôóßêïõëá 50, ÉùÜííçò ÔóÜôóáñçò 50, Éùáêåßì ØáèÜò 50, ×ñÞóôïò ÑáíôáâÝëáò 100, Íéêüëáïò ÌðïõëÜêçò 40, ×ñÞóôïò ÁóçìéíÜñçò 50, ×éïíßá ÓáìáñÜ 50, Ãåþñãéïò ÊïóìÜò 50, Åëâßñá ÌåëÜ 50, Ôáóïýëá ÊåëéáöÜíïõ 30, Èåïäüóéïò ÌïñÝíïò (Áõóôñáëßá) 50, ÐÝôñïò ÁíáãíùóôÜñáò 50, Ìáñßá ÌÜíôç 50, Èåüäùñïò Áõãåñéíüò 20, Êáßôç ÓôáìíÜ-ØõëëéíÜêç 50, ÐÜíïò Âåññïéþôçò 100, Éùáêåßì ÄÝëëéïò 100, ¢ãíùóôïò 900, ÐÝôñïò Êõñêïýäçò 50, Áðüóôïëïò ÊåëéáöÜíïò 100, Óðýñïò Äáóýëëáò 50.

ÊÔÇÌÁÔÏÌÅÓÉÔÉÊÏ ÓÔÉÂÁ×ÔÁÑÇÓ Óôéâá÷ôÜñçò Ãñçãüñéïò ôïõ Âáóéëåßïõ Ðïëýãõñïò êéí.: 6974 111159, ôçë.:23710 21444

ÅÕÑÉÐÉÄÇÓ ×ÁÔÆÇ×ÑÇÓÔÏÓ

ÊÁÑÁÌÁÍÏÓ ÉÙÁÍÍÇÓ Áñ÷éôÝêôùí Ìç÷áíéêüò - ÅÄÅ Ìáêåäïíßáò 8 Ðïëýãõñïò ôçë.: 23710 24993, Fax: 23710 21244

ÊÕÑÉÁÊÇ Â. ÅÕÁÃÃÅËÉÍÏÕ

ó÷ïëéêÜ - ÷áñôéêÜ - åßäç ãñáöåßïõ Ðïëýãõñïò ôçë.: 23710 24228

×åéñïõñãüò Ïäïíôßáôñïò ðôõ÷. Ðáí/ìßïõ Áèçíþí ÁñéóôïìÝíïõò 120, ÁèÞíá ôçë.: 210 8655001 êéí.: 6937 305261

ÊÅÍÔÑÏ ÁÉÓÈÇÔÉÊÇÓ ÁÄÕÍÁÔÉÓÌÁÔÏÓ

ÔÏ ÄÙÑÏ ÔÇÓ ÖÕÓÇÓ

Ðáíáãéþôá ÁóâåóôÜ Áéóèçôéêüò Ðïëýãõñïò, ôçë.: 23710 21919

Üíèç - öõôÜ Ðïëýãõñïò ôçë.: 23710 21421 43