Polish Express - Poradnik Prawo Rodzinne by Polish Express

co tydzieĹ&#x201E; w Wielkiej Brytanii

Prawo rodzinne

Prawo rodzinne Cz. 1 • 28 czerwca - 4 lipca 2013

E ITO Kancelaria

w w w. p o l i s h e x p r e s s . c o . u k

pOraDNIk „prawO rODzINNe” pOwSTał DzIękI pOmOcy: Wydział Konsularny Ambasady RP w Londynie

E ITO Kancelaria

kiedy Polska rodzina PotrzebuJe PomoCy Wydział Konsularny Ambasady RP w Londynie prowadzi szereg działań związanych z pomocą polskim rodzinom, którym odbierane są dzieci na terenie Wielkiej Brytanii. Z Justyną Stańczewską – radcą/konsulem rozmawia Ilona Korzeniowska. Ilona Korzeniowska: W czym może pomóc Wydział Konsularny Ambasady RP rodzinie, która dowiaduje się, że służby socjalne chcą jej odebrać dziecko? Justyna Stańczewska: W każdej indywidualnej sprawie osobie zainteresowanej (najczęściej rodzicom, ewentualnie dziadkom i innym krewnym) udostępniana jest lista adwokatów specjalizujących się w prawie rodzinnym. Są to prawnicy, z którymi urząd utrzymuje bieżący kontakt, stale nawiązujemy współpracę z nowymi kancelariami. Istotne jest, iż w sprawach rozstrzyganych przez sądy rodzinne, a dotyczących opieki nad dziećmi, rodzicom, co do zasady, przysługuje tzw. legal aid czyli opłacanie kosztów reprezentacji prawnej przez publiczny fundusz. Po każdym zgłoszeniu tego typu sprawy, urząd podejmuje pisemną interwencję u służb socjalnych prowadzących sprawę, na kolejnych etapach

postępowania kontaktując się również z adwokatami stron oraz tzw. children guardian (rodzaj kuratora powołanego przez sąd do reprezentowania interesów dziecka). I. K. Czy poszkodowani rodzice/opiekunowie polskich dzieci umieszczonych w brytyjskich rodzinach zastępczych mogą liczyć na to, że będą reprezentowani przez przedstawiciela konsulatu? J. S. W przypadku takiej potrzeby, bądź życzenia wyrażonego przez rodziców, konsul bierze udział w rozprawach sądowych w charakterze obserwatora. Co do zasady, reprezentant urzędu każdorazowo otrzymuje zgodę na udział w rozprawach.

w odzyskaniu prawa do opieki nad dzieckiem. Czy może Pani wymienić instytucje, które niosą pomoc poszkodowanym rodzinom? J. S. Urząd nawiązał bieżącą współpracę z instytucjami, które zaangażowane są w

sprawy opieki nad dziećmi, w których występuje element międzynarodowy tj. organami wyznaczonymi na podstawie rozporządzenia Bruksela II Bis (Child Abduction and Contact Unit oraz Ministerstwo Sprawiedliwości w Warszawie)

oraz m.in. fundacją Children and Families Across Borders, Cafcass (instytucja zajmującą się przeprowadzaniem wywiadów środowiskowych), Biurem Rzecznika Praw Dziecka. Urząd współpracuje z ośrodkami udzielającymi pomocy Polakom, do których trafiają obywatele polscy poszukujący porad w tego typu sprawach. Pomoc świadczą również konsulowie honorowi, do których także trafiają podobne sprawy (m.in. Konsul Honorowy RP w St. Helier współpracuje z ośrodkiem pomocy samotnym matkom dotkniętym problemem przemocy domowej - Jersey Womens Refuge).

I. K. Rodzina polska, nieznająca wystarczająco lub w ogóle języka angielskiego często nie zdaje sobie sprawy, że jest wiele instytucji – oprócz konsulatu – które mogłyby pomóc

Czytelnicy pytają, nasi eksperci odpowiadają „Żona mojego kolegi (podpisał papiery rozwodowe) nie zezwala mu na spotykanie córki, mimo że zgodziła się na spotkania co drugi weekend. Co można zrobić? Trwa to już kilka miesięcy. Gdy ją powiadamia, że przyjedzie po córkę, zabrania mu, mówiąc, że jest to nachodzenie. Dziękuję z góry za poradę. Joanna Droga pani Joanno, ze względu na to, iż dziecko przebywa na terenie jurysdykcji Anglii i Walii regulacja kontak-

tu ojca z dzieckiem podlega prawu angielskiemu. Najpierw należy ustalić, czy pani znajomy ma tzw. Parental Responsibility (PR) w stosunku do córki. Jest to odpowiednik praw rodzicielskich w prawie polskim i daje możliwość współdecydowania o wychowaniu dziecka np. gdzie ma uczęszczać do szkoły, jakiego ma być wyznania, itp. Jeżeli ojciec dziecka był w związku małżeńskim z matką podczas narodzin dziecka lub został on wskazany jako ojciec na akcie urodzenia dziecka, wówczas posiada on PR wzglę-

dem dziecka. Daje mu to również możliwość starania się o ustalenie widzeń z dzieckiem. Pojęcie, że każdy rodzic ma prawo widzeń z dzieckiem jest mylne. Według prawa brytyjskiego to dziecko ma prawo do kontaktu z obojgiem rodziców, a nie na odwrót. W sytuacji, kiedy jeden z rodziców blokuje drugiemu rodzicowi dostęp do dziecka, wówczas drugi rodzic może złożyć aplikację do sądu o tzw. Contact Order. Sąd rozważy czy kontakt z drugim rodzicem jest „w najlepszym interesie” dziecka. Oboje rodzi-

ców będzie musiało stawić się na sprawie sądowej i przedstawić swoją „wersję wydarzeń”. Kodeks prawa rodzinnego w UK nakazuje podjęcie prób negocjacji lub mediacji pomiędzy rodzicami przed wniesieniem sprawy do sądu. Sąd dokonuje w ten sposób eliminacji spraw, które można rozwiązać poza salą sądową.

Agata Jamali LLM Farani-Javid-Taylor Solicitors

Paralegal - Family Department e-mail: ajamali@faranitaylor.com

gDzIe Szukać pOmOcy? Biuro Porad obywatelskich (Citizens Advice Bureau) – organizacja, która udziela bezpłatnych porad prawnych, czy ﬁnansowych. Pomaga rozwiązać problemy związane z zadłużeniem, zasiłkami, pracą, dyskryminacją itd. W Wielkiej Brytanii posiada 3200 siedzib – można się udać do placówek osobiście lub uzyskać pomoc telefonicznie. www.citizensadvice.org. uk LAW FOR ALL – bezpłatna organizacja działająca głównie na terenie londyńskich dzielnic, takich jak Ealing, Hunslow, Hammersmith, Fulham, Hillingdon, a także w Suffolk, Norfolk, Cambridgeshire, Northamptonshire oraz Staffordshire. Udziela pomocy w zakresie praw pracowniczych i imigracyjnych. Zajmuje się również prawem rodzinnym, mieszkaniowym, zadłużeniami i zasiłkami, a także prawem konsumenckim. Na spotkania należy umówić się telefonicznie pod numerem: 020 8600 3100. Adresy biur dostępne są na stronie www.lawforall. co.nz East European Advice Centre (EECA) – pomoc bezpłatna dla osób z Europy Wschodniej z zakresu zasiłków, problemów z mieszkaniem, prawem imigracyjnym, prawem pracy, edukacją, opieką zdrowotną. Pomoc w tłumaczeniach. Telefon: 020 8741 1288 www. easteuropeanadvicecentre. org.uk

Prawo rodzinne

• redakcja: 020 3026 6550 •

Władza rodziCielska

Po orzeczeniu sądu rozjemczego możemy udać się z apelacją do sądu hrabstwa. Jeśli i tutaj zapadnie niekorzystny dla nas wyrok, mamy możliwość wykorzystania ostatniej instancji, jaką jest Izba Cywilna Sądu Najwyższego (High Court). Polacy mieszkający na Wyspach często nie znają przepisów brytyjskich, a to prowadzi do wielu nieporozumień i utrudnia przeprowadzenie właściwego postępowania sądowego. Rozbieżności pojawiają się głównie wtedy, gdy decyzje w sprawie władzy rodzicielskiej zapadają w wszcząć postępowanie sądowe. Z kolei w przypadku zrzeczenia się władzy rodzicielskiej sąd ustanawia rodzinę zastępczą, w której na czas nieokreślony przebywa małoletnia osoba lub ustanawia skierowanie dziecka do ośrod-

ka opiekuńczego, gdzie nadzór sprawuje nad nim odpowiedni organ samorządu terytorialnego. W momencie rozwodu małżonkowie zachowują swoje prawa, chyba że sąd wyda orzeczenie, w którym tych przywilejów ich pozba-

innym państwie członkowskim UE, a chcemy, by egzekwowano je na terenie Wielkiej Brytanii. Wówczas należy otrzymać z sądu, który wydał taką dezyzję, odpowiednie dokumenty, które musimy złożyć w High Court (np. jeśli rozprawa odbyła się w polskim sądzie w danym mieście, tam też musimy się udać po właściwe zaświadczenie, które potem kierujemy do brytyjskiej siedziby sądu). Inna procedura obowiązuje, gdy podopieczny nie jest dzieckiem obojga współmałżonków lub, gdy decyzja dotycząca dziecka, nie została wydana w postępowaniu rozwodowym w innym państwie członkowskim. •

wia. Natomiast w wolnych związkach prawa rodzicielskie zawsze posiada matka. Wyjątkiem są sytuacje, gdy ojciec nabył już takie prawo, np. podczas rejestracji dziecka w urzędzie lub zamierza się o nie dopiero ubiegać.

Co zrobić, kiedy rodziC uProWadził dzieCko? Prawne aspekty rodzicielskiego uprowadzenia dziecka za granicę w trybie Rozporządzenia Rady (WE) Nr 2201/2003 z 27 listopada 2003 oraz konwencji haskiej z 25 października 1980 roku.

dzisiejszym świecie coraz więcej rodzin, w tym posiadających małoletnie dzieci, rozpada się, bądź żyje w rozłączeniu. Nierzadko zdarza się także, że jedno z rodziców samodzielnie, bez uzgodnienia z drugim, podejmuje decyzję o emigracji, bądź odwrotnie jedno z partnerów podejmuje decyzję o powrocie do Polski i zabiera ze sobą dziecko. W takiej sytuacji drugi z rodziców musi pamiętać, że nie jest bezradny. Może uzyskać pomoc, zwracając się do sądu państwa, w którym dziecko miało miejsce zwykłego pobytu przed uprowadzeniem, z pozwem lub wnioskiem o powrót dziecka w trybie przepisów Rozporządzenia Rady (WE) Nr 2201/2003 z 27 listopada 2003 (jeżeli oba państwa są członkami UE), bądź w pozostałych przypadkach skierować ten wniosek do właściwego organu centralnego państwa, do którego dziecko zostało zabrane w trybie

konwencji haskiej, dotyczącej cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę.

DO kOgO zwrócIć SIę O pOmOc?

Jeżeli dziecko nie miało ukończonych 16 lat, a drugiemu z rodziców przysługiwało i było wykonywane prawo do opieki nad dzieckiem oraz jeżeli uprowadzenie było bezprawne - wskazane wyżej organy muszą pomóc, a dodatkowo muszą to uczynić niezwłocznie, gdyż obligują je do tego przepisy wskazanych wyżej aktów prawnych. Naczelną zasadą obu tych aktów jest nakazanie powrotu dziecka, a orzeczenie oddalające wniosek jest możliwe tylko w wyjątkowych, ściśle określonych przypadkach związanych z dobrem małoletniego. W takiej sytuacji trzeba zwrócić się do właściwego sądu lub organu centralnego (dla Polski jest to Ministerstwo Sprawiedliwości, dla Anglii i Walii - The International Child Abduction and Contact Unit, dla Szkocji

- Scottish Government EU & International Law Branch, a dla Irlandii Północnej - Civil Policy Division Northern Ireland Court Service) z wnioskiem, którego wzory w różnych językach znajdują się na stronie internetowej polskiego Ministerstwa Sprawiedliwości, pamiętając, aby wniosek był złożony w języku urzędowym dla sądu lub organu, do którego jest kierowany. Należy dołączyć jako załączniki wszelkie posiadane dokumenty mogące być przydatne dla sprawy, w szczególności te potwierdzające prawo do sprawowania opieki nad dzieckiem. Mogą to być wyroki sądów czy decyzje administracyjne, ale praktyka pokazuje, że przydatne także są nawet pisemne umowy pomiędzy rodzicami, co do sposobu wychowania dziecka, czy ich jednostronne oświadczenia.

NajważNIejSze, TO DzIałać SzybkO

Warto jednak wskazać, że w takiej sytuacji należy działać

Jak odwołać się od decyzji w sprawie władzy rodzicielskiej?

To pojęcie szeroko definiowane w przepisach prawa rodzinnego. W skrócie oznacza wszelkie prawa, obowiązki, uprawnienia i zobowiązania, które posiada rodzic względem swojego dziecka i jego majątku. Inaczej wygląda sytuacja, gdy dojdzie do rozwodu lub gdy rodzice nie są w stanie lub nie chcą brać odpowiedzialności za wychowanie swojej pociechy.

eżeli rodzice dziecka są małżeństwem - obydwoje sprawują nad nim opiekę. Jeśli wychowaniem zajmuje się tylko matka, a nieślubny ojciec zamierza dochodzić swoich praw, musi porozumieć się z matką lub

reklamy: 020 3026 6550

szybko, bowiem obowiązek wydania decyzji o nakazaniu powrotu dziecka wygasa, jeżeli wniosek nie zostanie złożony w ciągu roku od dnia jego bezprawnego uprowadzenia lub zatrzymania. Jeżeli wszystkie formalności są dopełnione, a oba państwa są członkami Unii Europejskiej, organy muszą wydać orzeczenie w ciągu 6 tygodni do dnia wniesienia wniosku, chyba że zachodzą nadzwyczajne okoliczności. W razie potrzeby uzyskania pomocy, w tym informacji co do uzyskania pomocy finansowej, można zwrócić się w Polsce do najbliższego sądu okręgowego lub bezpośrednio do Ministerstwa Sprawiedliwości, a za granicą do Konsula RP. W każdym jednak przypadku zawsze

najlepiej jest także skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej, która pomoże szybko i sprawnie przeprowadzić całą

procedurę oraz poinformuje, czego można się spodziewać i w jaki sposób może bronić się druga strona.

Radosław Filipek, Partner, First London Cunsulting Board Ltd radoslaw.ﬁlipek@1London.eu

Prawo Rodzinne

• 28 czerwca - 4 lipca 2013

Czy warto ubiegać się o zwrot kosztów sądowych? Całkowity zwrot kosztów nie jest możliwy. Możemy jednak starać się o częściową rekompensatę poniesionej w trakcie postępowania sądowego kwoty. W jaki sposób?

rzeba zaznaczyć, że z pomocy prawnej nie można skorzystać w każdym przypadku. Taki przywilej przysługuje przede wszystkim osobom, które są stronami w postępowaniu alimentacyjnym lub walczą o przyznanie rodzicielstwa. Wniosek o zwrot czę-

ści kosztów można uzyskać u radcy prawnego, który posiada certyfikat do świadczenia tego typu usług (ważne, by była to osoba z sektora niezarobkowego, jak np. ekspert z Biura Promocji Obywatelskich lub Centrum). Za pośrednictwem adwokata nasz wniosek trafia do od-

powiedniego Urzędu Regionalnego LSC, w którym w oparciu o nasze zarobki, ustala się wysokość ewentualnego zwrotu kosztów sądowych. Jeśli nasz wniosek zostanie odrzucony, mamy 14 dni na odwołanie, które rozpatruje Komitet Kontroli Finansowania.

Uważaj, bo stracisz dzieci Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których polskie dzieci odbierane są rodzicom nie spełniającym wymagań brytyjskiego prawa. Przyczyną wielu nieporozumień i czasem tragedii są rozbieżności między prawem polskim a brytyjskim, dlatego mieszkając na Wyspach warto zapoznać się z podstawowymi przepisami.

Walka o alimenty i kontakty Przyjmuje się, że 1 para na 10 kieruje po rozwodzie sprawę do sądu odnośnie kontaktów z dziećmi i uzyskania wsparcia materialnego od byłego partnera. Sądy w Wielkiej Brytanii, i nie tylko, kierują się w takich sprawach dobrem dziecka. Regulacje w tej kwestii wprowadza

ustawa Children Act z 1989 r. oraz Ustawa Alimentacyjna z 1991 r. Ponadto adwokaci namawiają swoich klientów do polubownego załatwienia sporu, zwłaszcza, że tym sposobem możemy zaoszczędzić sporo czasu i uniknąć niepotrzebnego stresu. Gdy jednak tradycyjne metody zawodzą, sprawę należy wprowadzić na wokandę.

Wówczas sąd zobliguje nas do mediacji w obecności osoby trzeciej, która ma pomóc w osiągnięciu kompromisu. Nieporozumienia zachodzą przeważnie w takich kwestiach jak częstotliwość spotkań z dzieckiem, zgoda na nocowanie u jednego z rodziców czy w końcu wysokości miesięcznego świadczenia na rzecz potomka. •

Dziecko może być odebrane rodzicom, gdy: - rodzic jest nieobecny, np. przebywa w szpitalu, więzieniu lub nie żyje - dziecko się zgubiło - dziecko nie chce wrócić do domu - dziecko nie jest z rodzicami bezpieczne, ze względu na stosowanie przemocy fizycznej wobec niego, psychicznej lub seksualnej - dochodziło do zaniedbywania dziecka i braku opieki nad nim •

Czytelnicy pytają, nasi eksperci odpowiadają „Witam serdecznie, na początku chciałabym podziękować Wam za tak wspaniałe artykuły. Mam na imię Justyna, mieszkam w Banbury z córką od 2008 roku. Przylecialam tu z chłopakiem, który po 3 latach zginął w wypadku samochodowym, w rezultacie czego po pewnym czasie musiałam pójść na chorobowe z powodu depresji. Mimo że miałam ciągłość zwolnień lekarskich, zostałam wyrzucona z pracy. Sama nie dałam rady z tym walczyć i nie miałam nikogo do pomocy. Próbowałam zasięgnąć rady i pomocy w tej sprawie u polskich prawników, ale wymagali ode mnie wysokiej zapłaty, której na tę chwilę nie posiadałam. Potem dowiedziałam się, że sprawa jest przedawniona.

Straciłam dom (nakaz sądowy) i trafilam z córką do przytułka. Council zwodził nas 8 miesięcy, a my z kartonami przenosiłyśmy się w coraz to gorsze warunki. Poszłam wreszcie o pomoc do s.a.b, gdzie o dziwo dostałam bardzo dobrą pomoc, w związku z czym dostałyśmy nareszcie dom. Jednak straciłam wszystkie nasze rzeczy, które były przechowywane w magazynie, do którego skierował mnie council. Miały być 4 tygodnie za darmo, a w tym czasie obiecali mi mieszkanie. Chodzi mi o to, że po śmierci Grzegorza wszystkie instytucje się odwrócily. Nie dostałam żadnej pomocy, a potrzebowalam zorganizować wywóz zwłok do Polski. Ostatecznie wraz z rodziną i pomocą przyjaciół w Polsce udało się zebrać pieniądze w dużej części z jednej z największych fundacji w Pol-

sce. Jednak Grzegorz leżał około 4 tygodnie w szpitalu, już nie w chłodni. Rodzice jego mają bardzo trudne warunki finansowe i chciałabym im pomóc. Nie rozumiem dlaczego żadna instytucja nie wypłaciła żadnego odszkodowania. Myślę, że powód jest prosty: ponieważ głupia Polka się nie zna. Pracował w zakładzie od około roku, jednak policji powiedziano, że już nie pracował. Miał silver konto w Lloydsie wraz z ubezpieczeniem, w którym figurowałam. Miał ubezpieczenie samochodowe. Nie wierzę, że naprawdę nie ma żadnych odszkodowań dla człowieka, który pracował, płacił podatki i ubezpieczenia (...). Do dzisiaj, po 3 latach, nic nie jest wyjaśnione, a ja bardzo chcę wiedzieć i pomóc rodzicom. Proszę, pomóżcie mi w tej sprawie, bo nie mam nikogo więcej.

Ludzie się ode mnie odwrócili. Jak również dlatego, żeby pomóc wielu Polakom tu na obczyźnie, bo nie chcę żeby ktoś przechodzil przez to, co ja”. Dziękuję bardzo i pozdrawiam, Justyna Pani Justyno, bardzo nam przykro z powodu tragedii, która Panią spotkałą. Poniżej znajdzie Pani nasze wnioski i porady dotyczące działań, króte mogą pomóc Pani oraz rodzinie tragicznie zmarłego. Najważniejszą kwestią jest to, czy sprawca wypadku jest znany, gdyż tylko wtedy można dochodzić odszkodowania z polisy OC osoby odpowiedzialnej za wypadek. Z pozostałych źródeł odszkodowania dochodzić może wyłącznie najbliższa rodzina (prywatne ubepzieczenie,

ubezpieczenie z zakładu pracy, etc.). Dlatego też ważna jest kolejna kwestia: czy pozostawała Pani ze zmarłym w formalnym związku oraz czy wspomniana przez Panią córką, była również córką poszkodowanego? Jeśli, tak to ma ona prawo dochodzić odszkodowania po osiągnięciu odpowiedniego wieku. Najważniejszym punktem jest przedawnienie roszczenia. Zwykle o odszkodowanie można starać się maksymalnie do trzech lat od wypadku. Z doświadczenia wiemy, że firmy ubezpieczeniowe nigdy nie zgłaszają się same, aby wypłacić poszkodowanym zadośćuczynienie. Zwykle trzeba walczyć o jego maksymalną wysokość. Jeśli nie dysponuje Pani środkami na pokrycie kosztów prawnika, można zgłosić się po darmową pomoc z Citizen Advice Bureau.

E ITO Kancelaria

Alan Wozniacki Kancelaria Lexito udzielająca pomocy prawnej Polakom na terenie większości państw Europy

www.lexito.pl

Prawo Rodzinne

• redakcja: 020 3026 6550 •

reklamy: 020 3026 6550

„To nie wina ludzi, a systemu” Na specjalnym spotkaniu dla ambasadorów w brytyjskim parlamencie w sprawie wymuszanych adopcji obecna była również Agnieszka Przybyłek-Pieza – niezależny pracownik socjalny z 16-letnim doświadczeniem zawodowym. Z panią Agnieszką rozmawia nasz reporter Jacek Wąsowicz. Jacek Wąsowicz: Na pracownikach socjalnych, tzw. Social Workers, wiesza się zazwyczaj psy. Jak to jest w pani przypadku? Agnieszka Przybyłek-Pieza: Ja mam to szczęście, że nie pracuję dla councilu, a dla niezależnej, prywatnej agencji fosteringowej. Zresztą pracy w Social Services pewnie bym zbyt długo nie zniosła, gdyż tam trzeba wykonywać wytyczne rządu, czyli realizować jak najwięcej adopcji.

wym opiekunem do czasu, gdy zabrane od rodziców dziecko trafi do stałej adopcji.

J.W. Na czym więc polega pani praca? A.P.-P. Do naszej firmy zgłaszają się osoby, które chcą zostać tzw. foster parent, czyli tymczaso-

J.W. Jakie były Pani wnioski po spotkaniu? A.P.P. Dziewczyna bez krępacji powiedziała, że ma właśnie wolny pokój w nowo zakupionym

J.W. Jak działa ten system? A.P.P. Niestety, nie najlepiej. Niedawno np. miałam zgłoszenie od 21-letniej samotnej, bezdzietnej Angielki, która wymyśliła sobie, że zostanie „foster parent”. Procedura mówi, że należy spotkać się z kandydatką w jej mieszkaniu i spytać o powody jej chęci wzięcia pod opiekę dziecka.

mieszkaniu i że jest ono kupione na kredyt. Wspólnie z moim menedżerem doszliśmy do wniosku, że kobieta chce sobie tym dzieckiem spłacić mortgage. „Foster parent” za swoją pracę dostaje £600 tygodniowo. To są pieniądze z budżetu państwa, zarezerwowane na realizację rządowego programu adopcji. J.W. Czy tamta kobieta dostała dziecko? A.P.P. Nie, akurat mój szef jej odmówił, ale są firmy, gdzie nie mają skrupułów i osoby zupełnie nieprzygotowane do roli opiekuna, dostają pod opiekę dzieci, za którymi ktoś tęskni i wydaje grube pieniądze na prawników, by walczyć o ich zwrot.

„Wymuszone adopcje” – spotkanie w parlamencie 25 czerwca w brytyjskim parlamencie odbyło się nadzwyczajne spotkanie poświęcone wyłącznie dyskusji na temat tzw. wymuszonych adopcji – procederu, którego ofiarami są dzieci, również polskich emigrantów na Wyspach. W parlamencie obecny był nasz reporter Jacek Wąsowicz.

Spotkanie współorganizował „Polish Express” wraz z jego gospodarzem, posłem brytyjskiego parlamentu MP John’em Hemmingiem, który zajmuje się brytyjskim prawem rodzinnym oraz na bieżąco śledzi jego skuteczność. W ostatnich kilku latach, do jego biura poselskiego zgłosiło się wiele placówek dyplomatycznych, organizacji społecznych, a nawet sami poszkodowani rodzice, sygnali-

zując, że brytyjskie sądy rodzinne nagminnie łamią postanowienia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Postępowania przed tymi sądami są w UK tajne. W gmachu parlamentu zjawili się dyplomaci ponad 20 krajów, głównie Europy Wschodniej, pracownicy socjalni, psychologowie, poszkodowani rodzice, a także współpracujący z „Polish Express” przedstawiciele brytyjskiej prasy.

Tak duży odzew dowiódł po raz kolejny, że sprawy niewłaściwego przejmowania dzieci przez brytyjskie Social Services jest tematem gorącym. Na spotkaniu obecni również byli przedstawiciele polskich placówek dyplomatycznych w UK. Szersza relacja ze spotkania, a także najnowsze wieści w sprawie „wymuszonych adopcji” w następnym odcinku „Poradnika Prawa Rodzinnego”. •

Ambasada RP dla polskich dzieci

W marcu tego roku Wydział Konsularny Ambasady RP w Londynie zorganizował konferencję poświeconą ochronie praw dzieci oraz współpracy organów polskich i brytyjskich w tym zakresie.

Fot. Krzysztof Gackowski

W konferencji wzięli udział przedstawiciele instytucji rządowych (w tym polskich i brytyjskich organów centralnych wyznaczonych na podstawie przepisów rozporządzenia „Bruksela II bis”), służb socjalnych, sędziowie i adwokaci specjalizujący się w prawie rodzinnym oraz działacze społeczni i reprezentanci organizacji pozarządowych. Wśród gości konferencji znaleźli się m.in. p. Elżbie-

ta Seredyn, Podsekretarz Stanu w MPiPS, Lord Matthew Thorpe - sędzia Royal Court of Justice specjalizujący się w prawie rodzinnym, sędzia Leszek Kuziak z Ministerstwa Sprawiedliwości (polski organ centralny), Victoria Damrell z International Child Abduction Unit (brytyjski organ centralny), Agata Jasztal z Biura RPD, John Hemming, brytyjski parlamentarzysta kierujący kampanią „Justice for Families”. W efekcie dyskusji, która odbyła się podczas konferencji Wydział Konsularny Ambasady RP w Londynie nawiązał współpracę ze stroną brytyjską. Współpraca ta w większym stopniu powinna zabezpieczyć interesy dzieci i członków ich rodzin zamieszkałych w Polsce. •

Prawo rodzinne

Prawo rodzinne Cz. 2 • 28 czerwca - 4 lipca 2013

E ITO Kancelaria

w w w. p o l i s h e x p r e s s . c o . u k

pOraDNIk „prawO rODzINNe” pOwSTał DzIękI pOmOcy: Wydział Konsularny Ambasady RP w Londynie

E ITO

Grazing Hill Law Partners

Kancelaria

Jak uniknąć „WymuszonyCh” adoPCJi”? Pojęcie wymuszonych adopcji jest ostatnio gorącym tematem wśród Polonii mieszkającej w UK i kojarzone jest z nadużywaniem prawa przez opiekę społeczną, która coraz częściej sięga po dzieci z polskich rodzin. Pracując z rodzicami często słyszę opinie, że czują się dyskryminowani, bo przecież nie są alkoholikami, nie są rodziną patologiczną, a angielskimi sąsiadami nie interesuje się opieka, mimo że nadużywają alkoholu.

ednak słuchajac takich historii częściej można wywnioskować, że dziecko zostało odebrane, ponieważ rodziny nie szukały odpowiedniej pomocy prawnej, niż to, że opieka nadużyła prawa, czy użyła podstępu. Sprawy o dzieci z opieką społeczną są wyczerpujące dla rodziców i dzieci, a dla rodzin imigrantów w szczególności, gdyż czują się oni zagubieni w obcym systemie prawnym, co rodzi u nich poczucie bezsilności i bezprawia. W sytuacji, gdy możemy stracić dziecko, nie pomogą niestety kłótnie i oskarżanie opieki o dyskryminację, ale adwokat, który wyjaśni, na jakim etapie całego procesu jesteśmy i jak najlepiej postępować. Należy zrozumieć, że, o ile dziecko nie znajduje się w bezpośrednim niebezpieczeństwie, opieka społeczna

Osobom, które otrzymały list z opieki informujący o zamiarze złożenia aplikacji o zabranie dziecka przysługuje darmowa pomoc prawna i mogą oni nie tylko wybrać, ale również zmienić prawnika w trakcie postępowania nie może zabrać nam dziecka natychmiast, gdyż jest związana pewnym postępowaniem.

kIeDy mOżemy SpODzIewać SIę wIzyTy OpIekI SpOłeczNej?

dziecko doświadcza przemocy, bądź jest jej świadkiem. Należy zrozumieć, że opieka społeczna

Oczywiście wtedy, kiedy dziecko zostało narażone na krzywdę, bądź stało się ofiarą przemocy, ale co to znaczy? Prawo wymienia 4 rodzaje przemocy: fizyczną, seksualną, emocjonalną i zaniedbanie. Niezrozumiałe mogą być dwie ostatnie. Przemoc emocjonalna występuje m.in. gdy dziecko czuje się niekochane, gdy czuje się bezwartościowe, bo nie spełnia oczekiwań rodziców, bądź kiedy jest świadkiem takiej przemocy wobec osoby, którą kocha. Do zaniedbań zalicza się m.in. niezapewnienie odpowiednich warunków do życia bądź nauki, ale też bierne zachowanie jednego rodzica, kiedy

cO pOwINNIŚmy zrObIć gDy OTrzymamy lIST z OpIekI SpOłeczNej? Przede wszystkim przetłumaczyć i poprosić o poradę prawnika. Ignorowanie korespondencji zawsze prowadzi do ślepej uliczki, na końcu której opieka nie ma innego wyjścia, jak tylko złożyć aplikację do sądu o zabranie dziecka. Dlatego przed spotkaniem warto poprosić o tłumacza, a jeśli nie rozumiemy listu poprosić o pomoc prawnika. Osobom, które otrzymały list z

adopcja w Wielkiej brytanii Przysposobienie dziecka jest ważną życiową decyzją. Jest też obwarowane mnóstwem kryteriów, które trzeba spełnić, aby móc starać się o adopcję. Chociaż czas oczekiwania na upragnione dziecko jest długi, chętnych nie brakuje. Kwestie adopcyjne reguluje Ustawa z 30 grudnia 2005 r., wysuwająca potrzeby dziecka na pierwszy plan. Zadbano w niej również o ułatwienie usług adopcyjnych i wprowadzono tzw. prawo specjalnej opieki. Osoby, które z różnych względów nie mogą mieć własnego potomka, decydują się na przysposobienie porzuconego malucha. Aby marzenia stały się rzeczywistością należy wiedzieć,

Weryﬁkacja przyszłych rodziców Przyszli rodzice zostaną dokład-

opieki informujący o zamiarze złożenia aplikacji o zabranie dziecka, przysługuje darmowa pomoc prawna i mogą oni nie tylko wybrać, ale również zmienić prawnika w trakcie postępowania. Prawnik nie tylko zapewni, że cały proces będzie przebiegał bez nadużyć i dyskryminacji ze strony opieki, ale również wytłumaczy poszczególne etapy, będzie negocjował jak najszybsze zakończenie sprawy oraz umożliwi rodzicom czynne uczestnictwo w procesie o własne dziecko.

Marta Ruszewska Grazing Hill Law Partners 67A Halliford Street London N1 3HF tel. 020 7354 1444 fax 056 0116 2015

Czy polskie rodziny mają szansę na adopcję?

jakie kroki trzeba podjąć i do jakiego urzędu należy pójść. Agencje adopcyjne Pierwszym miejscem, które powinniśmy odwiedzić, jest lokalny ośrodek pomocy społecznej. Zostaniemy tam wpisani na listę osób oczekujących, a sam proces adopcyjny może trwać nawet kilka lat. Aby skrócić czas wyczekiwania, można zwrócić się o pomoc do agencji adopcyjnych. Takie instytucje specjalizują się w szybkim poszukiwaniu rodziców, ze względu na dobro małego dziecka, przeważnie noworodka. W takich też przypadkach procedury adopcji są bardziej rygorystyczne.

ma obowiązek dbania o dobro każdego dziecka w swoim rejonie i sprawdzi sytuację w domu, gdy np. szkoła zgłosi, że matka, która przyprowadza dziecko, nosi ślady pobicia.

W brytyjskim ustawodawstwie regulacje dotyczące przysposobienia są bardzo restrykcyjne. Nie zamykają jednak cudzoziemcom drogi do adopcji. Niestety kluczowym punktem jest w tym przypadku miejsce zamieszkania rodziców. nie zweryfikowani pod kątem zdrowotnym, zawodowym, materialnym i osobistym. I tak największe szanse na adopcję ma para pozostająca w związku małżeńskim, jeśli związek nie jest zalegalizowany, należy udowodnić, że partnerzy żyją ze sobą od co najmniej trzech lat. Istotny jest też wiek ubiegających się o adopcję, preferowany przedział

to 26 – 35 lat, oraz stałe miejsce zamieszkania. W momencie gdy nie spełniamy tych kryteriów, lepiej starać się o starsze dziecko, tj. mające powyżej roku. Finał całego procesu ma miejsce w sądzie. Wtedy oficjalnie stajemy się rodziną zastępczą. Dziecko przyjmuje nasze nazwisko i nabywa wszelkie prawa wynikające z faktu bycia potomkiem rodziców. •

Wyobraźmy sobie, że polskie małżeństwo mieszka w Wielkiej Brytanii i nie pla-

nuje powrotu do ojczyzny. Wówczas jedyną szansą na adopcję jest przysposobienie dziecka w UK, z wykluczeniem regulacji krajowych. Należy jednak pamiętać, że starając się o adopcję trzeba być na stałe zameldowanym na Wyspach. Pozostałe procedury są identyczne i uwzględniają wieloetapowe przygotowanie przyszłych rodziców do opieki nad maluchem. •

Prawo rodzinne

• redakcja: 020 3026 6550 •

PomoC dla rodzin adoPtuJąCyCh dzieCko Państwo mając na uwadze dobro dziecka, oferuje szeroki asortyment usług, obejmujących nie tylko kwestie finansowe, ale głównie pakiet szkoleń oraz wsparcie z zakresu wychowania i opieki.

d października 2003 r. rodziny adopcyjne mają możliwość ubiegania się o pomoc u władz lokalnych. Po rozpatrzeniu wniosku urzędnik zadecyduje, czy wnioskodawca otrzyma wsparcie, czy też nie. Dodatkowym bonusem dla rodziny

zastępczej jest zasiłek na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w ich domu. Taką bonifikatę można również otrzymać za wyjątkowo dobrą opiekę i poświęcony czas dla malucha. Co ważne, od tej kwoty nie uiszcza się podatku dochodowego. Za pracę w postaci

opieki nad dzieckiem przysługuje emerytura. Jej wysokość jest naliczana na podstawie lat spędzonych w domu, kiedy ze względu na obowiązki rodzinne nie mogliśmy pracować na pełnym etacie państwowym - Home Responsibility Protection (HRP).

reklamy: 020 3026 6550

rodzaje opieki zastępczej na Wyspach Istnieje wiele sposobów opieki, jednak czas ich trwania zależy od potrzeb dziecka i rodziny zastępczej, a także od decyzji urzędników, którzy muszą uprzednio wyrazić na to zgodę. Wyróżniamy: - opiekę natychmiastową: gdy podopieczni potrzebują schronienia na kilka dni, - krótkoterminową: opiekunowie na czas rozprawy sądowej zajmują się dziećmi kilka tygodni lub miesięcy, - krótką przerwę: dotyczy dzieci niepełnosprawnych lub wymagających szczególnej troski, - długoterminową: ponieważ nie wszystkie dzieci chcą i mogą być adoptowane, dlatego kierowane pod długoterminową opiekę zastępczą, gdzie przebywają do osiągnięcia pełnoletności, - terapeutyczną: np. w przypadku dzieci wymagających specjalistycznej opieki medycznej lub psychiatrycznej. •

PostęPoWanie sPadkoWe Po kreWnym zmarłym W PolsCe Mieszkasz od dawna w Wielkiej Brytanii. Tu założyłeś rodzinę i to tu znajduje się centrum twojego życia. Dowiadujesz się jednak o śmierci członka rodziny i o tym, że w Polsce toczy się postępowanie spadkowe. Co robić? pO pIerwSze - zDecyDuj cO ze SpaDkIem

Jeżeli wiesz na pewno, że jesteś spadkobiercą (w pierwszej kolejności są nimi małżonek i zstępni - dzieci, wnuki, itd. spadkodawcy, w drugiej zaś małżonek i rodzice, a przy śmierci rodzica lub rodziców – także rodzeństwo, a później dalsza rodzina), zdecyduj, co zrobić ze spadkiem. Trzeba pamiętać, że spadek to nie tylko rzeczy przedstawiające wartość, jak nieruchomości czy pieniądze, ale także długi. Nierzadko też długi to jedyne co wchodzi w skład masy spadkowej. W takiej sytuacji najlepiej spadek odrzucić lub przyjąć z tzw. dobrodziejstwem inwen-

tarza. Na podjęcie decyzji i złożenie stosownego oświadczenia masz 6 miesięcy od chwili dowiedzenia się o powołaniu do dziedziczenia. Jeśli tego nie zrobisz, spadek przyjmujesz wprost - ze wszystkimi jego aktywami i pasywami.

pO DrugIe – uSTal czy Trwa pOSTępOwaNIe

Aby załatwić wszystkie sprawy związane ze spadkiem w Polsce potrzebne jest sądowe stwierdzenie nabycia spadku lub notarialne poświadczenie dziedziczenia. Każdy ze spadkobierców musi wiedzieć o postępowaniu sądowym lub być obecny u notariusza. Jeśli więc nie masz wiadomości - za-

bezpłaTNe pOraDy prawNe Dla czyTelNIków „pOlISh eXpreSS” W dniach 5 i 6 lipca, w godzinach od 9.00 do 17.00 eksperci Działu Prawnego First London Consulting Board Ltd, udzielać będą wszystkim potrzebującym BEZPŁATNEJ POMOCY w zakresie prawa rodzinnego, spraw cywilnych oraz gospodarczych. Dowiesz się też, jak zabezpieczyć swoje sprawy w Polsce lub innych państwach UE, gdy mieszkasz na Wyspach. Porad udzielać będą doświadczeni prawnicy podczas dni otwartych First London Consulting Board Lts w siedzibie spółki, przy Hammersmith Rd 72 (Crown House), W14 8TH London. Bezpłatne usługi obejmują: rozpoznanie sprawy, diagnozę i propozycję taktyki rozwiązania sprawy. Serdecznie zapraszamy wszystkich czytelników „Polish Express” – objęliśmy patronat nad tym przedsięwzięciem.

dzwoń do sądu rejonowego, w okręgu, który ostatnio zamieszkiwał spadkodawca i w wydziale cywilnym, podaj jego nazwisko. Jeżeli zostałeś wskazany jako spadkobierca, sekretariat udzieli ci wszystkich informacji. Jeżeli postępowania spadkowego nie ma, możesz sam wysłać pocztą odpowiedni wniosek, którego wzory znajdują się na stronach internetowych sądów.

pO TrzecIe - rOzprawa

Jeżeli postępowanie zawiśnie przed sądem, wyznaczy on rozprawę i zawiadomi cię. Możesz w sprawie ustanowić pełnomocnika do działania w twoim imieniu, którym może być adwokat, radca prawny, ale też np. inni spadkobiercy, rodzice, małżonek, rodzeństwo, czy pełnoletni zstępni. Możesz także ustanowić pełnomocnika do doręczeń w Polsce, który będzie za ciebie odbierał pocztę z sądu. Możesz nawet udzielić szczególnego pełnomocnictwa do złożenia za ciebie oświadczenia o odrzuceniu, bądź przyjęciu spadku. Takie pełnomocnictwo jednak musi posiadać urzędowe poświadczenie złożonego na nim podpisu. W każdym z takich przypadków po prostu

poinformuj o tym sąd na piśmie i dołącz oryginał pełnomocnictwa.

przyjeżDżać, czy NIe przyjeżDżać?

Jeśli nie masz pełnomocnika, a nie chcesz lub nie możesz być na terminie wyznaczonej rozprawy - koniecznie poinformuj o tym sąd. Twoje niestawiennictwo nie wstrzymuje bowiem rozpoznania sprawy. Wskaż, kiedy będziesz w najbliższym czasie w Polsce, lub wnieś o odebranie oświadczenia przed konsulem lub przed sądem angielskim, ewentualnie złóż je na piśmie z urzędowo poświadczonym podpisem i prześlij do sądu przed terminem wskazanym na wezwaniu. Pamiętaj, że upływ czasu i zignorowanie terminu rozprawy nie jest dobrym rozwiązaniem.

a cO z DzIećmI?

Musisz również pamiętać, że jeżeli odrzucisz spadek, np. z powodu długów, to dziedziczą twoje dzieci. Będziesz musiał złożyć podobne oświadczenia w ich imieniu. Procedura w takim wypadku jest jednak nieco bardziej skomplikowana, a o jej szczegółach poinformuje

cię sąd rodzinny, konsulat albo każdy polski prawnik. Sprawy spadkowe warto uporządkować. Pomoże to zaoszczędzić wielu nerwów i nieprzyjemnych sytuacji w przyszłości. Najczęściej wystarczy poświę-

cić im odrobinę uwagi albo po prostu mieć zaufanego pełnomocnika, który załatwi wszystko na miejscu, oszczędzając czas i nie powodując zbędnych kosztów.

Radosław Filipek, Partner, First London Cunsulting Board Ltd radoslaw.ﬁlipek@1London.eu

Prawo Rodzinne

• 28 czerwca - 4 lipca 2013

Opieka społeczna została zaangażowana - co powinienem zrobić? Zaangażowanie opieki społecznej w opiekę nad twoimi dziećmi może doprowadzić do postępowania sądowego. Czasami może wydawać się to bardzo nachalne i niepożądane, jednak ma to na celu zagwarantowanie twoim dzieciom bezpieczeństwa. Dlatego ważne dla ciebie jest, aby współpracować z nimi w prowadzonym dochodzeniu.

iezależnie od tego czy postępowanie w sądzie już się rozpoczęło czy jest to dopiero rozważane, ważne jest, aby udać się po poradę prawną na jak najwcześniejszym etapie. Pomoże ci to zrozumieć, jak zwiększyć twoje szanse, aby dzieci pozostały pod twoją opieką. Zazwyczaj opieka społeczna będzie chciała przeprowadzić ocenę zarówno ciebie jak i twoich dzieci w sytuacji, gdy mają oni obawy odnośnie twojego rodzicielstwa. Może stać się tak, że nie uda się powstrzymać umieszczenia twoich dzieci w rodzinie zastępczej albo z innym członkiem rodziny na czas, kiedy opieka społeczna będzie przeprowadzała

dochodzenie. Jednak można wtedy skorzystać z porady prawnej, aby ustalić, czy jest to właściwe działanie w twojej sytuacji. Możesz otrzymać list od władz lokalnych przed skierowaniem twojej sprawy do sądu. Będzie to oznaczało, że obawiają się oni o dobro twojego dziecka. W liście będą znajdowały się informacje odnośnie spotkania, podczas którego twoja sytuacja zostanie szczegółowo przedyskutowana. Należy wtedy skontaktować się jak najszybciej po otrzymaniu powyższego listu z prawnikiem i powiadomić ich aby mogli uczestniczyć w tym spotkaniu z tobą. Na tym spotkaniu opieka

społeczna będzie próbowała dojść do porozumienia w sprawie opieki nad dzieckiem. Jednak jeśli nie będzie ono przez ciebie przestrzegane lub jeśli nie będziesz uczestniczyć w tym spotkaniu, władze lokalne prawdopodobnie złożą wniosek do sądu, aby twoje dziecko zostało odebrane. Na spotkaniu będziesz miał również możliwość, aby wnieść ewentualny sprzeciw od informacji zawartych w liście i Twój prawnik ci w tym pomoże. Jako twoi prawnicy wysłuchamy cię, przedstawimy twój punkt widzenia i twoją pozycję lokalnym władzom i wytłumaczymy ci twoje prawa. Ponadto upewnimy się, że władze lokalne przestrzegają prawa.

Pamiętaj - jeśli opieka społeczna uzna, że sprawa twojego dziecka jest pilna i poważna, mogą oni złożyć wniosek do sądu o podjęcie szybkiej decyzji odnośnie zabrania dziecka spod twojej opieki bez konieczności przechodzenia przez cały proces opisany powyżej. Jeśli tak się stało w twoim przypadku, ważne jest, aby zasięgnąć porady prawnej natychmiast. Nowe prawo jest właśnie zatwierdzane, będzie to oznaczać, że jeśli opieka społeczna rozpocznie postępowanie sądowe odnośnie twojego dziecka, będziesz mieć 26 tygodni na pokazanie im, że jesteś w stanie opiekować się swoim dzieckiem.

INFO Prawnicy z Kancelarii Prawnej Osbornes mają doświadczenie we wszystkich rodzajach spraw dotyczących opieki nad dziećmi, również w tych bardzo złożonych i skomplikowanych. Reprezentowaliśmy i pomogliśmy wielu rodzicom, którym udało się zatrzymać pełną opiekę nad swoimi dziećmi. Aby uzyskać poradę i dowiedzieć się czy możemy cię reprezentować, skontaktuj się z Justyną Drozdą pod numerem telefonu 020 7482 8439. Dokonamy pełnej oceny i podejmiemy decyzję dotyczącą najlepszego sposobu działania w twojej sprawie. Więcej informacji odnośnie naszych usług znajdziesz na www.osbornes.net/praworodzinne

Co to jest Nakaz Odebrania Praw Rodzicielskich? Czy można się od niego odwoływać? Istnieje prawo do apelacji? W Polsce nie ma obawy przed opieką społeczną, w Anglii natomiast Social Services budzi strach. Brak znajomości brytyjskich standardów oraz w wielu przypadkach bariera językowa w dużym stopniu utrudnia Polakom zrozumienie, jak doszło do odebrania dziecka. W Polsce bardzo trudno jest pozbawić rodziców praw rodzicielskich. Problemy materialne, sprzeczki w związku nie są powodem do interwencji w życie rodzinne. Jeżeli dziecko nie jest zaniedbane, nie jest bite i narażane na niebezpieczeństwo, nie ma mowy o odbieraniu rodzinie dziecka. Artykuł ten ma na celu przedstawienie ogólnego zarysu procesu postępowania wniesionego przez Social Services w UK, tzw. public child care proceedings.

Dlaczego akurat my?

Ingerencja Social Services w życie rodziny rozpoczyna się

na wniosek osoby potrzebującej lub innej placówki np. szkoły, lekarza GP czy kochanego sasiada. Wszczęcie procedury pomocy w dużej mierze zależy od indywidualnej sytuacji każdego dziecka. Zazwyczaj pracownik socjalny tzw. social worker zostaje skierowany do przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w domu podopiecznego. W celu sporządzenia raportu może się on dodatkowo skontaktować ze szkołą dziecka lub jego GP. Celem raportu jest ustalenie, czy istnieje powód, by podejrzewać, że dziecko cierpi lub było narażone na znaczne pokrzywdzenie ze strony opiekunów. Raport ma także wskazać, czy wymagane są natychmiastowe działania ratunkowe w celu zapewnienia ochrony bezpieczeństwa dziecku. W trakcie pierwszej rozprawy sądowej, sędzia może nakazać Local Authority, instytutowi władzy lokalnej, pod który podlega social services (np. Local Authority of Ealing), ponowne zbadanie sytuacji rodzinnej dziecka. Jest to tzw.

Section 37 Investigation (postępowanie wg artykułu 37 Children Act 1989). Celem takiego postępowania jest rozważenie przez Local Authority, czy powini oni wystąpić o nakaz opieki sądowej (Care Order) lub nadzoru sądowego (Supervision Order) w odniesieniu do dziecka. Postępowanie to może również wskazać na rodzaj pomocy socjalnej, którą Local Authorty powinno zaoferować dziecku i jego rodzinie.

a) opieki sprawowanej nad dzieckiem, której nie należy przeciętnie oczekiwać od rodzica dziecka; b) faktu, iż dziecko jest poza kontrolą rodzicielską Słowo „pokrzywdzenie” w terminologii brytyjskiego prawa ma dość szeroki zakres i obejmuje złe traktowanie (fizyczne, emocjonalne, seksualne), zaburzenia zdrowia (fizycznego i psychicznego) i rozwoju (intelektualnego, emocjonalnego oraz behawioralnego).

Czy Local Authority ma powód do odebrania dziecka?

Efekt Care and Supervision Orders

Aby władze lokalne mogły cokolwiek uzyskać na drodze sądowej, muszą przede wszystkim udowodnić, iż poniższe kryteria zostały spełnione. Sąd może zarządzić Care Order lub Supervision Order jeżeli uzna, że: - dziecko cierpi lub może zostać narażone na znaczne pokrzywdzenie; - pokrzywdzenie lub jego prawdopodobieństwo wynika z:

Jeżeli sąd zarzadzi Care Order, wówczas Local Authority uzyskuje władzę rodzicielską w stosunku do dziecka. Daje im to wówczas prawo do podejmowania decyzji względem wychowania dziecka np. jego wyznania religijnego lub opieki medycznej. Rodzice jednak powinni być konsultowani i informowani przez Local Authority o jakichkolwiek decyzjach podjętych względem ich dziecka. W zależności od okoliczności

sprawy, Local Authority może uzyskać Supervision Order zamiast Care Order. Pracownik socjalny wówczas nadzoruje dziecko, jego środowisko rodzinne i ma za zadanie zaprzyjaźnienie się z dzieckiem oraz udzielanie rodzinie porad dotyczących jego wychowania. Supervision Orders zwykle trwają jeden rok, ale mogą zostać przedłużone łącznie do trzech lat.

niepoprawna. Uzasadnienie trzeciego powodu jest bardzo trudne, gdyż należy wskazać, że sąd popełnił kardynalne błędy w uzasadnieniu swojej decyzji. • (artykuł został napisany w oparciu o współpracę z independent social worker Agnieszką Przybyłek-Piezą)

Czy możliwa jest apelacja?

Wniesienie apelacji od wydanego nakazu Care Order nie jest łatwym zadaniem. W ciągu 21 dni od daty wydania decyzji sądowej należy udowodnić jeden z poniższych powodów: 1. Decyzja sądu jest błędna z punktu prawnego; 2. Sąd nie miał jurysdykcji do podjęcia decyzji; 3. Decyzja sądu jest

Paralegal - Family Department e-mail: ajamali@faranitaylor.com

Prawo Rodzinne

• redakcja: 020 3026 6550 •

reklamy: 020 3026 6550

W walce o polskie dziecko Corocznie na Wyspach polskim rodzinom odbierana jest około setka dzieci. Do głównych powodów należą alkoholizm, przemoc w rodzinie, narkomania. Jednak czy zawsze? Brytyjskie prawo na problemy w rodzinie jest znacznie bardziej wyczulone niż polskie.

iedy w Wielkiej Brytanii państwo może odebrać dziecko rodzicom i zostać zabrane pod opiekę władz lokalnych? - jeśli w domu dochodziło do przemocy fizycznej, emocjonalnej lub seksualnej i uważa się, że dziecko nie jest bezpieczne w tym środowisku - dziecko było zaniedbywane przez dłuższy czas i są dowody na to, że jego dobro i prawidłowy rozwój mogą ucierpieć, jeśli dalej będzie zaniedbywane - dzieci mogą ucierpieć z powodu braku opieki i kontroli nad nimi

INFO Na terenie Wielkiej Brytanii działa linia telefoniczna The Family Rights Group Advice Service wspierająca rodziny, których dziećmi zajmuje się opieka społeczna lub które takiej opieki potrzebują, tel. 080 073 11 696

- rodzic nie jest obecny przy dziecku, zostawił je samo w domu bez zorganizowania mu żadnej opieki - dziecko doświadcza przemocy domowej i związanych z tym zagrożeń - dziecko podlega planowi ochrony dziecka (Child Protection Plan), ale który nie jest skuteczny, by uchronić dziecko, np. rodzice nie posiadają motywacji i umiejętności do zmian przedstawionych w planie. Na Wyspach, aby dziecko zostało oddane rodzinie zastępczej, rodzice muszą podpisać zgodę, która określa, że robią to z własnej woli (sekcja 20 Children Act 1989). Dziecko może być zabrane przez rodziców z powrotem w dowolnym czasie. Jeśli podstawowe, progowe kryteria są spełnione (threshold criteria), wówczas władze lokalne mogą wystąpić do sądu o dzielenie obowiązków rodzicielskich. Sąd może zarządzić dzielenie obowiązków rodzicielskich tylko wówczas, jeśli ma pewność, że:

- dziecku wyrządzana jest lub może być wyrządzana przez jego rodziców znacząca krzywda (significant harm) - krzywda może być spowodowana niewłaściwą opieką rodzicielską w przyszłości - dziecko może podlegać krzywdzie, ponieważ jest poza kontrolą rodziców

Kto opiekuje się dzieckiem, kiedy zostanie zabrane rodzinie? Kiedy sąd zadecyduje o zabraniu dziecka, wówczas odpowiedzialność opieki nad dzieckiem spada na władze lokalne. Władze lokalne mogą zadecydować o przyszłości dziecka, np. aby zostało skierowane do adopcji, do rodziny zastępczej na długi czas lub oddane rodzicom z powrotem, jeśli rodzice są w stanie zaprowadzić zadane zmiany w ich życiu. Zazwyczaj dziećmi opiekują się rodziny zastępcze. Jedynie część dzieci trafia do

domów dziecka lub do rodzin wykazujących chęć adopcji. W Wielkiej Brytanii występuje problem z adopcją polskich dzieci, ponieważ bardzo mała liczba polskich rodzin zainteresowana jest adopcją. Takie dzieci trafiają wtedy do rodzin brytyjskich, a bardzo często dochodzi do sytuacji, w której dziecko nie mówi po angielsku, ani nie zna obyczajów gospodarzy. Brytyjski rząd próbuje zachęcić Polaków, by adoptowali polskie dzieci będące w UK oferując pomoc w wysokości £114-200 tygodniowo. Warto wspomnieć, że opieka społeczna nie ma prawa od razu zabrać dzieci od rodziców, ale w stanie sytuacji krytycznej może zwrócić się do sądu o EPO (Emergency Protection Order), czyli Nakaz Ochrony w Sytuacji Krytycznej. Prawo do odebrania dziecka bez poprzedniej zgody sądu ma tylko policja na okres do 72 godzin. W takiej właśnie sytuacji krytycznej, policja

współpracuje z opieką społeczną, aby znaleźć odpowiednią opiekę dla dziecka. Opieka społeczna przeprowadza własne dochodzenie i podejmie decyzję, czy dziecko wróci do domu, czy zostanie pod dalszą opieką społeczną po wygaśnięciu PPO.

Co robić, kiedy władze kraju chcą odebrać rodzicom dziecko? Kiedy dziecko jest zabrane rodzicom, należy zgłosić się do najbliższego prawnika rodzinnego, który może nas reprezentować. Każdy oddział opieki społecznej dysponuje ulotkami informacyjnymi na temat zakwaterowania i opieki dla dziecka oraz prawa rodziców i dziecka do złożenia skargi. Należy natychmiast nawiązać kontakt telefoniczny z opieką społeczną, aby porozmawiać o planach władz lokalnych dotyczących dziecka. W każdym rejonie można też

skorzystać z darmowych usług ludzi, którzy będą występować w naszej sprawie jako niezwiązani z prawem adwokaci.

E ITO Kancelaria

Alan Wozniacki Kancelaria Lexito udzielająca pomocy prawnej Polakom na terenie większości państw Europy

www.lexito.pl

Chcesz zostać rodzicem zastępczym? Przeczytaj! Rodzina zastępcza lub adopcyjna są często najlepszą opcją, aby zapewnić dzieciom, które z różnych względów nie mogą przebywać z ich naturalną rodziną, opiekę oraz poczucie bezpieczeństwa, jakie daje życie w rodzinie. Rodzina zastępcza (foster carers) zapewnia tymczasową opiekę (krótko- lub długotrwałą) dzieciom i osobom niepełnoletnim przechodzącym przez trudną sytuację rodzinną. Często dzieci te wracają do domu rodzinnego, jeśli problemy te zostaną rozwiązane i jest wiadome, że będą miały odpowiednią opiekę w domu rodzinnym.

niektórych sytuacjach dzieci pozostają w długoterminowej rodzinie zastępczej, aż osiągną pełnoletność i są w stanie mieszkać samodzielnie. Rodzina zastępcza jest współodpowiedzialna za dziecko będące pod ich opieką wraz z lokalnymi władzami oraz rodzicami dziecka. Adopcja pozwala zapewnić dziecku lub dzieciom nową rodzinę w sytuacji, kiedy ich naturalni rodzice nie są w stanie się nimi zajmować. Odpowiedzialność rodzicielska jest wtedy przeniesiona na rodziców adopcyjnych i dziec-

INFO Jesli rozważasz możliwość oferowania dziecku bezpiecznego, stałego oraz kochającego domu poprzez adopcję lub opiekę tymczasową, proszę zajrzyj na naszą stronę www.baaf.org lub skontaktuj się ze swoimi władzami lokalnymi.

ko staje się pełnym członkiem nowej rodziny. Jako potencjalny rodzic adopcyjny, musisz być przygotowany na długą i emocjonalną podróż, która może zająć nawet kilka lat. Włożony trud jednak zwykle jest źródłem znacznie większego poczucia spełnienia jako opiekun i rodzic. Poniżej opisaliśmy etapy, które mogą prowadzić do adopcji, jakkolwiek ważne jest to, aby pamiętać, że każdy przypadek jest inny i indywidualne przypadki będą się różnić. 1. Wyraz zainteresowania adopcją Możesz zacząć proces poprzez wyrażenie zainteresowania adopcją, kontaktując się ze swoją lokalną agencją adopcyjną. Szczegóły dotyczące najbliższych agencji adopcyjnych można znaleźć w Internecie, na stronie gminy lub na naszej stronie internetowej (www.baaf.org.uk). 2. Zacznij proces zatwierdzenia

Zalecany czas od ropoczęcia formalnego ubiegania się o zatwierdzenie jako rodzic adopcyjny do zatwierdzenia, powinien wynosić około 8 miesięcy. Będziesz poproszony o ukończenie kursu przygotowującego, zostanie Ci przyznany pracownik socjalny, który zajmie się wykonaniem oceny poprzez kilka wizyt w Twoim domu, będziesz poddany testom zdrowotnym oraz zostaną sprawdzone dane o niekaralności. Będziesz musiał również podać dane osób, które mogą udzielić osobistej rekomendacji. Twój pracownik socjalny napisze oświadczenie (Prospective Adopters’ Report). 3. Panel zatwierdzający Twój pracownik socjalny zaprezentuje raport na twój temat agencji lub panelowi adopcyjnemu, w którym będzie opiniował czy powinieneś zostać zatwierdzony jako rodzic adopcyjny czy nie.

Większość osób, które dochodzą do tego etapu otrzymuje tę zgodę (93%). 3. Dowiedz się o dziecko Twoja agencja zwykle korzysta z kilku różnych źródeł dobierania właściwych rodziców z właściwymi dziećmi. Możesz też poszukać dziecka/ dzieci poprzez źródła takie jak profile zamieszczone w publikacjach - Bądź Moim Rodzicem/Be My Parent (www.bemyparent.org.uk) opublikowany przez BAAF. 4. Dobór dziecka Jeżeli Ty, lub Twój pracownik socjalny i pracownik socjalny dziecka czekającego na adopcję myślicie, że jesteście właściwi dla siebie, zostanie Ci udostępnionych więcej informacji na temat dziecka lub dzieci. Być może nie jesteś jedyną osobą/ rodziną rozważaną, więc bądź przygotowany na to, że być może trzeba będzie próbować kilka razy. 5. Zatwierdzenie przez panel adopcyjny

Kiedy wszyscy związani z tym procesem są usatysfakcjonowani tym, że nastąpił właściwy dobór co do potrzeb dziecka i tego, co mogą oferować potencjalni rodzice, panel adopcyjny podejmie decyzję o zatwierdzeniu (lub nie) danego doboru. 6. Spotkanie z dzieckiem Jak długo czeka się od momentu zatwierdzenia do spotkania z dzieckiem zatwierdzonym w powyższym procesie bardzo się różni w zależności od indywidualnych parametrów, czasami okres ten jest dłuższy przy starszych dzieciach i może zająć aż do 8 tygodni. 7. Zabieramy dziecko do domu Dziecko musi mieszkać w rodzinie adopcyjnej przez

minimum 10 tygodni w Anglii i Walii oraz 13 w Szkocji, aby adopcja została zalegalizowana. 8. Legalizacja Adopcja zostaje zalegalizowana, kiedy sąd wyda nakaz adopcji. Nakaz ten przelewa dożywotnią odpowiedzialność rodzicielską na rodziców adopcyjnych. Dziecko staje się legalnie częścią Twojej rodziny – czas na świętowanie! 9. Wychowanie dziecka Adopcja to dożywotnie zobowiązanie. Nie jest zawsze łatwa, ale są dostepne różne formy wsparcia i pomocy podczas trudnych sytuacji. Większość adopcyjnych rodziców zgodzi się z tym, że to jedno z najbardziej wynagradzających doświadczeń życiowych.