R aport
Wirtualna rzeczywistość w medycynie. Jak działają terapie VR? Wiele badań dowodzi, że wirtualna rzeczywistość zmniejsza siłę odczuwania przewlekłego i ostrego bólu oraz pomaga w leczeniu niektórych chorób psychicznych. Już dziś terapie VR pozwalają zastąpić uzależniające leki przeciwbólowe. Ta nowa dziedzina medycyny powstaje na styku neurologii, psychologii i technologii. Dużo więcej niż zabawa Wirtualna rzeczywistość pozwala ludziom podróżować i zmieniać miejsca bez ruszania się z miejsca. Po założeniu specjalnych okularów 3D wkraczamy do innego świata. VR zmienia sposób postrzegania rzeczywistości, modyfikuje sposób myślenia i odczuwania. Stymuluje nasz wzrok, pobudza mózg, tworząc poczucie psychologicznej i fizycznej obecności w wykreowanych komputerowo miejscach. Teleportuje ludzi poza ich własne ciało. Będąc we własnym pokoju można pływać z delfinami, odpoczy-
24
OSOZ Polska 6/2021
wać na plaży, podróżować w kosmosie, obserwować przyrodę, zwiedzać nowe miejsca. Siła iluzji jest tak duża, że osoby korzystające z gogli wirtualnej rzeczywistości zapominają o realnym otoczeniu, w którym przebywają. Wielu naukowców od lat bada jak poczucie własnego „ja”, ciało i mózg są ze sobą połączone. W eksperymencie „gumowa ręka”, Matthew Botvinick i Jonathan Cohen zademonstrowali przekonującą iluzję przeniesienia poczucia własnego ciała z prawdziwego ramienia na fałszywe. Odkryli oni, że można w pe-
wien sposób oszukać mózg, aby zaakceptował on „fałszywe ciało”. Eksperyment polega na tym, że uczestnik badania ma doczepioną sztuczną rękę, którą widzi wprost przed sobą. Jego prawdziwa ręka znaduje się za parawanem i nie jest widoczna. Naukowiec w pierwszym kroku dotyka obydwu dłoni – sztucznej i prawdziwej – tak aby przyzwyczaić mózg do bodźców. Jednak kiedy naukowiec dotyka już tylko sztuczną rękę, symulując, że dotyka obydwie, osoba badana nadal czuje dotyk. To iluzja jest jednym z fenomentów naszego mózgu.
