STAL, METALE, METALURGIA DODATEK MAGAZYNU
2017
Spis treści 2 | Trudny optymizm na rynku stali 6 | Cięcie laserowe na stali SSAB Laser Plus 8 | Produkcja odlewów żeliwnych o ciężarze do 50 T 10 | Nowoczesne technologie laserowe wykorzystywane przy obróbce blach 12 | ISD Huta Częstochowa dzisiaj 14 | Baza Firm
REDAKCJA WYDAWCA AF Media ul. 6 Sierpnia 14, 90-416 Łódź, www.afmedia.com.pl, NIP 7251753870, REGON 473258344 MENEDŻER PROWADZĄCY: Jakub Wawrzyńczak / +48 508 274 080 / jakub.wawrzynczak@polskiprzemysl.com.pl KOREKTA BLURB Pracownia edytorska 92-780 Łódź, ul. Grabińska 10 B m. 4, www.pracownia-edytorska.pl, kom: +48 781 999 96, biuro@pracownia-edytorska.pl PROJEKT I SKŁAD Quality Pixels s.c. 90-416 Łódź, ul. 6 Sierpnia 14, www.qualitypixels.pl, kom.: +48 517 446 864, grafik@polskiprzemysl.com.pl © Polski Przemysł 2017 Żadna część ani całość tej publikacji nie może być reprodukowana w jakiejkolwiek formie i dla jakiegokolwiek celu bez uprzedniej zgody wydawcy. Materiały zdjęciowe zawarte w artykułach są udostępnione przez firmy posiadające prezentacje. Tym samym firmy wyrażają zgodę na publikowanie i rozpowszechnianie zdjęć w zakresie niezbędnym do realizacji publikacji w dodatku „Oleje i smary dla przemysłu”.
Trudny optymizm na rynku stali Mimo że pod koniec 2016 r. ceny stali zaczęły rosnąć, sytuacja krajowej branży hutniczej jest w dalszym ciągu dość złożona. Gdy się bierze pod uwagę kilka najbliższych lat, to można jednak dostrzec symptomy pozytywnego rozwoju wydarzeń.
J
ak wynika z Indeksu cen stali publikowanego przez Polską Unię Dystrybutorów Stali, pod koniec 2016 r. nastąpił wzrost cen wyrobów hutniczych, które sprzedawane są na polskim rynku. Dzięki unijnym działaniom antydumpingowym trend ten może zostać utrzymany również w pierwszych miesiącach 2017 r. Podobnie jest w skali globalnej, gdzie ceny rud żelaza i złomu zwyżkują. Jednocześnie – pomimo wciąż istniejącej światowej nadwyżki w tym względzie – produkcja stali w najbliższych latach cały czas będzie rosnąć. Jak przewiduje MEPS International, w 2020 r. wyprodukowane zostanie więcej surowca niż w rekordowym 2014 r.
STYCZNIOWY WZROST Według danych World Steel Association w styczniu tego roku produkcja stali w skali globu ukształtowała się na poziomie 136,5 mln t. W porównaniu z analogicznym okresem 2016 r. jest to wzrost o 7%. To zasługa przede wszystkim rynków azjatyckich i wschodnio-europejskich. W krajach takich jak Chiny, Rosja, Turcja czy Ukraina produkcja stali wyraźnie się zwiększa.
2
Polski Przemysł
Również w Polsce zanotowano wzrost (którego przyczyną jest zwiększenie mocy produkcyjnych ArcelorMittal Poland w drugiej połowie 2016 r.). Na tym tle zdecydowanie poniżej średniej (choć jednak z minimalnymi wzrostami) kształtuje się produkcja stali na terenie Unii Europejskiej. [patrz wykres 1.] Dane dotyczące poszczególnych krajów wskazują, że w Chinach w styczniu 2017 r. wyprodukowano 67,2 mln t stali, co stanowi wzrost o 7,4% w porównaniu z początkiem roku 2016. W tym samym czasie Japonia uzyskała 9 mln t stali surowca, co stanowi wzrost o 2,7% w porównaniu ze styczniem 2016 r. W Indiach wynik produkcji ukształtował się na poziomie 8,4 mln t, czyli o 12% więcej niż rok wcześniej. W stanach Zjednoczonych wyprodukowano 6,9 mln t stali surowej – wzrost o 6,5%. Kolejny stalowy potentat – Rosja – wytworzyła 6,2 mln t surowca, dzięki czemu zwiększyła swoją produkcję o 11,6%. W Korei Południowej wyprodukowano 5,86 mln t (wzrost o 3,2%). U unijnego lidera, w Niemczech, też zanotowano nieznaczny wzrost. W su-
Wykres 1. Produkcja stali na świecie w styczniu 2017 (w porównaniu ze styczniem 2016 r.)
PRODUKCJA STALI I.2017 - I.2016 I.2017 (mln ton)
I.2016 (mln ton)
% wzrost produkcji 90,00%
70
80,00%
78%
80
60
70,00% 60,00%
50
50,00%
mie za naszą zachodnią granicą wyprodukowano w pierwszym miesiącu tego roku 3,6 mln t stali surowej (wzrost o 1,2% w porównaniu ze styczniem 2016 r.). Jednocześnie w Turcji, która wytworzyła 2,9 mln t, produkcja zwiększyła się o 12,8%. Również w Brazylii, gdzie produkcja osiągnęła 2,9 mln t, wzrost ukształtował się na poziomie 14,4%. Kolejny duży producent – Ukraina – wyprodukował 2,1 mln t stali surowej i zanotował zwiększenie produkcji o 8,5%. Na tym tle wyniki kolejnych państw europejskich – Włoch (1,8 mln t stali i wzrost o 0,3%), a także Hiszpanii (produkcja na poziomie 1,2 mln t i spadek o 4,2%) – nie wyglądają zbyt dobrze.
20,00% 10,00% 0,00%
-4,20%
WĘGRY
-10,00% POLSKA
HISZPANIA
WŁOCHY
0,30%
8,50%
UKRAINA
12,80%
BRAZYLIA
NIEMCY
KOREA PD.
ROSJA
USA
INDIE
JAPONIA
CHINY
0
TURCJA
1,20%
3,20%
6,50%
10
2,70%
7,40%
20
17,80%
30,00% 14,40%
30 11,60%
40,00%
12%
40
A jak na tym tle wypada Polska? Zanotowała ona z produkcją na poziomie 835 tys. t wzrost o 17,8%. Dla porównania Węgry zwiększyły wytwarzanie stali o 78%. Produkcja w tym kraju kształtuje się obecnie na poziomie 132 tys. t. Interesująca informacja, którą podaje World Steel Association, dotyczy wskaźnika wykorzystania mocy produkcyjnych stali surowej z 67 krajów. W styczniu 2017 r. ukształtował się on na poziomie 68,5%. Jest to 3,4 punktu procentowego więcej niż w styczniu 2016 r. Jednocześnie w porównaniu z grudniem 2016 r. jest to wzrost o 0,9%.
Wykres 2. Wielkość produkcji stali w 2016 r. (w porównaniu do 2015 roku)
LIDERZY W PRODUKCJI STALI
78,6 78,8
70,8 70,9
68,6 69,7
42,1 42,7
33,2 31,5
30,2 33,3
24,2 23
INDIE
USA
ROSJA
KOREA PD.
NIEMCY
TURCJA
BRAZYLIA
UKRAINA
2015 (Mln ton)
95,6 89
JAPONIA
CHINY
104,8 105,1
808,4 798,8
2016 (Mln ton)
dodatek stal, metale, metalurgia 2017
3
Wykres 3. Produkcja stali w 2016 roku – wzrosty i spadki u największych producentów
W całym ubiegłym roku wzrost światowej produkcji stali wyniósł 0,8%. W tym czasie wyprodukowano 1 628,5 mln t surowca. Produkcja stali surowej spadła w Europie, obu Amerykach i Afryce, a wzrosła w krajach WNP, Bliskiego Wschodu, Azji i Oceanii. [patrz wykres 2.] Roczna produkcja w Azji wyniosła 1 125,1 mln t (wzrost o 1,6%). W poszczególnych państwach wyglądało to następująco: Chiny – produkcja 808,4 mln t, wzrost o 1,2% (udział w produkcji światowej z 49,4% w roku 2015 r. zwiększył się do 49,6% w 2016 r.); Japonia – 104,8 mln ton, spadek o 0,3%; Indie 95,6 mln t, wzrost o 7,4%; Korea Południowa – 68,6 mln t, spadek o 1,6%. Na terenie Unii Europejskiej w 2016 r. wytworzono 162,3 mln t stali surowej, co stanowi spadek o 2,3% w porównaniu z rokiem 2015 (Niemcy – 42,1 mln t stali surowej, spadek o 1.4%; Włochy – 23,3 mln t, wzrost o 6,0%; Hiszpania – 13,7 mln t, spadek o 0,8%). Na terenie Ameryki Północnej produkcja ukształtowała się na tym samym poziomie co w 2015 r. i wyniosła 111 mln t. W Stanach Zjednoczonych wytworzono 78,6 mln t surowca, co oznacza spadek o 0,3%. Na terenie istotnej z polskiej perspektywy Wspólnoty Niepodległych Państw produkcja ukształtowała się na poziomie 102,4 mln t, 0,8% więcej niż w 2015 r. W 2016 r. Rosja wytworzyła 70,8 mln t stali surowej (spadek o 0,1%); a Ukraina 24,2 mln t (wzrost o 5,5%). Na terenie Ameryki Południowej wyprodukowano 39,2 mln t w roku 2016 (spadek o -10.6%), z czego w Brazylii 30,2 mln t (spadek o 9,2%). Dane te pokazują, że Unia Europejska jest w wyraźnym odwrocie. Tendencja ta może się pogłębiać, gdyż kolejne państwa planują zwiększenie swojego potencjału w tej branży. Państwem, które planuje znaczny rozwój swojego stalowego potencjału i znaczące
4
Polski Przemysł
5,5% UKRAINA
B R A Z Y L I A -9,2%
-1,4% NIEMCY
TURCJA
-1,6%
-0,1% ROSJA
ROK 2016 – EUROPA NA MINUSIE
KOREA PD.
-0,3% USA
INDIE
JAPONIA
CHINY
-0,3%
1,2%
5,2%
7,4%
WZROSTY I SPADKI U NA JWIĘKSZYCH PRODUCENTÓW STALI 2016 - 2015
zwiększenie produkcji, jest Iran. Kraj ten zamierza się stać jednym z sześciu największych producentów stali na świecie. Roczna produkcja Iranu ma wynieść 55 mln t. O tym, jak śmiałe są te plany, świadczy fakt, że po 11 miesiącach 2016 r. produkcja stali w tym kraju wynosiła 16,4 mln t (wzrost o 11% rok do roku). Oprócz tego Turcja cały czas zwiększa swoją sprzedaż zagraniczną. W całym 2016 r. eksport wyniósł 16,4 mln t. Jednocześnie Tureckie Stowarzyszenie Eksporterów Stali prognozuje, że w 2017 r. sprzedaż zwiększy się o kolejne 3%. [patrz wykres 3.] Na tym tle bardzo ciekawie wypada Polska, która w listopadzie 2016 r. zanotowała największy wzrost produkcji w całej UE. Wyniósł on… 24,9% i ukształtował się na poziomie 780 tys. t. Jest to jednak efekt zakończenia remontu wielkiego pieca w krakowskiej hucie ArcelorMittal. W ciągu 11 miesięcy 2016 r. w Polsce nastąpił spadek produkcji o 4,9% (8,12 mln t stali). Spadki produkcji w skali roku są efektem importu dużej ilości surowca z rynków wschodnich. W związku z tym podstawowego znaczenia dla branży nabiera kwestia jej umocnienia na terenie całej Unii Europejskiej.
HIPH – W WALCE Z DUMPINGIEM 30 listopada 2016 r. Stefan Dzienniak, prezes Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej, podał do publicznej wiadomości stanowisko HIPH dotyczące nieuczciwej konkurencji ze strony krajów pozaunijnych. Wskazuje w niej konkretne liczby mające bezpośredni wpływ na sytuację polskiej branży producentów stali. W oświadczeniu HIPH czytamy: „Od kilku lat obserwuje się stały i znaczący wzrost importu wyrobów stalowych do Polski z kierunków wschodnich. Statystyki potwierdzają np. gwałtownie rosnący import blach grubych z Ukrainy. W roku 2015 wynosił on ok. 174 tys. t, natomiast tylko w ciągu 9 miesięcy 2016 r. wzrósł o 40% (wobec analogicznego okresu) do 200 tys. t, co stanowi ok. 30% całkowitego zużycia blach grubych w Polsce. Import z Ukrainy do Polski w tym samym okresie styczeń–wrzesień
POMIMO ZŁOŻONEJ SYTUACJI NA RYNKU STALI W DZIAŁAJĄCYCH NA TERENIE POLSKI HUTACH PRZEPROWADZANY JEST SZEREG ISTOTNYCH INWESTYCJI MAJĄCYCH BEZPOŚREDNIE PRZEŁOŻENIE NA ICH EFEKTYWNOŚĆ EKONOMICZNĄ, A CO ZA TYM IDZIE – LEPSZĄ KONKURENCYJNOŚĆ NA KRAJOWYM I MIĘDZYNARODOWYM RYNKU. 2016 r. stanowił ponad 83% całego importu blach grubych z krajów spoza UE. Chociaż krajowe zdolności produkcyjne pozwalają na zaspokojenie popytu, znaczny wzrost – w dużym stopniu nieuczciwego – importu ograniczył dostawy krajowe, a produkcja krajowa w 2015 r. zmniejszyła się do niecałych 369 tys. t”. W związku z tymi faktami HIPH oczekuje wsparcia w tym obszarze gospodarki ze strony polskich władz i jednocześnie konkretnych działań, które pozwolą skutecznie chronić branżę hutniczą w Polsce. To ważne, bo walka z konkurencją, przede wszystkim ze strony Chin, ale także wschodnich sąsiadów: Ukrainy, Białorusi i Rosji, toczona jest przez krajowe i unijne hutnictwo już kolejny rok. Przypomnijmy, że w roku 2015 na wniosek EUROFER – Europejskiego Stowarzyszania Producentów Stali – Komisja Europejska wprowadziła cła antydumpingowe na blachy grube importowane z Chin oraz wszczęła postępowanie wobec wyrobów płaskich gorącowalcowanych w kręgach pochodzących z Rosji, Ukrainy, Brazylii, Serbii oraz Iranu.
UCIECZKA DO PRZODU Pomimo złożonej sytuacji na rynku stali w działających na terenie Polski hutach przeprowadzany jest szereg istotnych inwestycji mających bezpośrednie przełożenie na ich efektywność ekonomiczną, a co za tym idzie – lepszą konkurencyjność na krajowym i międzynarodowym rynku. W 2016 r. wielki piec w krakowskim oddziale ArcelorMittal Poland przeszedł generalny remont. W tej
chwili ma on najnowocześniejszy w Europie układ chłodzenia, a dwa zmodernizowane elektrofiltry zmniejszą emisję do powietrza do poziomów zgodnych z normami wchodzącymi w życie dopiero w 2018 r. Wartość tej inwestycji przekracza 175 mln zł. „Remont wielkiego pieca to tylko jedno z zadań inwestycyjnych realizowanych przez nas w krakowskiej hucie w tym roku. Pozostałe to modernizacja konwertora tlenowego w stalowni oraz inwestycje w walcowni gorącej i zimnej. Łączna wartość tych projektów przekracza 500 mln zł” – mówi Geert Verbeeck, dyrektor generalny i wiceprezes zarządu ArcelorMittal Poland. Do 2018 r. trwać będzie w dąbrowskim oddziale ArcelorMittal rozpoczęty w połowie 2016 r. warty 100 mln zł projekt modernizacji systemu odpylania stalowni. Jednocześnie pod koniec grudnia w krakowskim oddziale TAMEH POLSKA, który zasila w media energetyczne hutę ArcelorMittal Poland w Krakowie, ruszyła modernizacja elektrociepłowni. Dzięki tej inwestycji, szacowanej na 310 mln zł, zmodernizowana elektrociepłownia jako paliwo podstawowe wykorzystywać będzie gazy hutnicze powstałe w procesie produkcyjnym huty. Fakt ten umożliwi poprawę efektywności wytwarzania energii elektrycznej i ciepła oraz uczyni elektrociepłownię bardziej przyjazną środowisku. W zawierciańskiej hucie CMC Poland nowy piec działa od 2014 r. Jego efektywność bezpośrednio przełożyła się już na wyniki ekonomiczne zakładu. Ostatnią realizowaną tam większą inwestycją jest linia ciągłego odlewania stali. Wykonawcą prac budowalnych, w tym nowych fundamentów, elementów żelbetowych oraz konstrukcji stalowych jest AWBUD SA. „Od 2006 r. byliśmy generalnym wykonawcą kilku inwestycji dla CMC Poland. Zbudowaliśmy m.in. halę prefabrykacji stali, halę magazynową o powierzchni 15 tys. m2” – stwierdza Michał Wuczyński, prezes zarządu AWBUD SA. [patrz wykres 4.] W sumie, jak szacował HIPH, na początku 2016 r., w ciągu trzech lat polscy producenci stali wydadzą ponad 2 mld zł na inwestycje, których celem będzie dostosowanie hut do wymogów środowiskowych Unii Europejskiej. Zdecydowana większość tych inwestycji (trzy czwarte) przypada na ArcelorMittal Poland. Szereg projektów zostanie dofinasowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach projektu INNOSTAL. W sumie 19 inwestycji bezpośrednio związanych z technologiami stalowymi uzyska wsparcie o łącznej kwocie ponad 131 mln zł. Jednocześnie, w ramach programu INNOSTAL, planowane są jeszcze trzy konkursy na nabory wniosków. Kolejny ma zostać ogłoszony w trzecim kwartale 2017 r. ■
Wykres 4. Wartość projektów w polskich hutach dofinansowanych w ramach programu INNOSTAL PROJEKTY DOFINANSOWANE PRZEZ NARODOWE CENTRUM BADAN I ROZWOJU W RAMACH PROJEKTU INNOSTAL HUTA OSTROWIEC ARCELORMITTAL POLAND HUTA BANKOWA RE ALLOYS FERROSTALU ŁABĘDY HIPH HUTMASZTPROJEKT I ZARMEN HUTY CYNKU MIASTECZKO ŚLĄSKIE WALCOWNIA BRUZDOWA CMC POLAND PROXIS MINIEC
-
10 000 000,00
20 000 000,00
30 000 000,00
40 000 000,00
50 000 000,00
dodatek stal, metale, metalurgia 2017
5
Cięcie laserowe na stali SSAB Laser Plus
6
Polski Przemysł
C
ięcie laserowe od wielu lat jest jedną z najszybciej rozwijających się technologii cięcia termicznego. Coraz więcej firm, zamawiając gotowe komponenty, wymaga jakości, jaką gwarantuje tylko cięcie laserem. Technologia ta charakteryzuje się bardzo niską ilością wprowadzonej energii, dużą szybkością pracy i pozwala na cięcie blach grubszych nawet niż 30 mm. Jednak aby wykorzystać w pełni potencjał takiego urządzenia, stal powinna mieć możliwie najlepsze własności. Naprzeciw wymaganiom rynku wyszedł koncern hutniczy SSAB i po wieloletnich testach z klientami oraz centrami serwisowymi wprowadził na rynek stale z rodziny SSAB Laser Plus. Charakteryzują się one znakomitą jakością powierzchni, cienką warstwą zgorzeliny oraz zawężonym składem chemicznym. Jako jedyne w tej klasie wytrzymałości na świecie cechują się płaskością po cięciu laserem do 3 mm/m, nawet dla blachy o grubości 30 mm. Dodatkowo w pewnym zakresie stale SSAB Laser Plus mają gwarantowaną udarność w –60°C i promień gięcia 0 × grubość.
SZYBCIEJ I TANIEJ Stale SSAB Laser Plus zapewniają oszczędność energii, czasu cięcia i lepsze wykorzystanie arkusza. Stale te można ciąć nawet 30% szybciej niż odpowiadające gatunki zgodne z normą europejską. Przekłada się to na znaczne oszczędności w kosztach produkcji. Możliwość cięcia bez potrzeby wykonania ramki pomiędzy detalami pozwala na dużo lepsze wykorzystanie arkusza oraz ograniczenie ilości złomu. Cięcie detali z krawędzią wspólną ogranicza również ilość wprowadzonego ciepła i skraca proces cięcia. Po ustawieniu odpowiednich parametrów cięcia nie ma potrzeby prostowania detali z uwagi na gwarantowaną płaskość po cięciu do 3 mm/m. Dodatkowo cięte krawędzie nie muszą być obrabiane, co w wypadku skomplikowanych detali ma ogromny wpływ na jakość i cenę produktu finalnego.
KONCERN SSAB ZAPEWNIA SWOIM KLIENTOM PEŁEN PAKIET WŁASNOŚCI UMOŻLIWIAJĄCYCH BEZPROBLEMOWE, SZYBKIE I TANIE CIĘCIE STALI LASEREM. ŁATWOŚĆ FORMOWANIA Stale SSAB Laser Plus to nie tylko gwarancja najlepszej jakości cięcia. Z uwagi na bardzo zawężony skład chemiczny i czystość stale SSAB Laser Plus można formować niezależnie od kierunku walcowania promieniem pozwalającym na złożenie stali jak kartki papieru. Możliwość tak łatwego formowania stali SSAB Laser Plus pozwala na zastąpienie kosztownego i czasochłonnego spawania szybkim i tanim gięciem. Ponadto zawężone tolerancje grubości zapewniają powtarzalne gięcie i ograniczenie wadliwych detali po formowaniu na zimno.
WSZYSTKO, CO NAJLEPSZE Koncern SSAB zapewnia swoim klientom pełen pakiet własności umożliwiających bezproblemowe, szybkie i tanie cięcie stali laserem. Stale SSAB Laser Plus to również gwarancja płaskości, możliwość cynkowania, udarności w niskich temperaturach i podatności na formowanie. Kupując produkty marki SSAB Laser Plus, dostają Państwo wszystko to, co w stali najlepsze. ■
dodatek stal, metale, metalurgia 2017
7
PRODUKCJA ODLEWÓW ŻELIWNYCH O CIĘŻARZE DO 50 T Odlewnia RAFAMET sp. z o.o. to producent odlewów żeliwnych o ciężarze do 50 t i wymiarach do kilkunastu metrów, przeznaczonych głównie dla sektora maszynowego. Specjalizuje się przede wszystkim w odlewach z żeliwa szarego i sferoidalnego oraz żeliw stopowych specjalnego przeznaczenia. Duża część produkcji realizowana jest w dołach formierskich, których wymiary sięgają 20 m. Firma oferuje także szeroki zakres usług związanych z główną działalnością: budowę omodelowania odlewniczego, konsultacje i doradztwo w zakresie technologii odlewniczej, obróbkę mechaniczną odlewów, prace laboratoryjne oraz naprawę odlewów metodą Metalock. Ponad 70% wyrobów i usług trafia na rynki zagraniczne.
O
dlewnia RAFAMET jest uznanym w całej Europie producentem płyt montażowych i traserskich, a także płyt specjalnego przeznaczenia, np. do hamowni czy stanowisk pomiarowych bądź testowych. Odbiorcami płyt są najwięksi producenci obrabiarek m.in. z Niemiec, Hiszpanii, Włoch i Czech. Płyty trafiają również do laboratoriów badawczo-rozwojowych sektora automotive jako elementy, na których przygotowywane są stanowiska testowe i pomiarowe. Produkcja płyt opiera się na starannie opracowanym procesie technologicznym, popartym szeregiem obliczeń wytrzymałościowych i analiz przygotowanych z zastosowaniem najnowszych rozwiązań
8
Polski Przemysł
inżynierskich. Efektem tych działań jest wysokiej jakości produkt charakteryzujący się wysoką wytrzymałością i sztywnością. Płyty dostarczane do klienta są obrobione, przygotowane, mają wysoką klasę tolerancji i są wyposażone w komplet elementów niezbędnych do montażu. Płyty wykonywane są w rozmiarach do 9000×3000 mm, o nośności do 35 t/m2. Odlewnia wykonuje zestawy płyt połączone w pola, według indywidualnych wymagań klienta. Największe dotychczas wykonane pole miało wymiary 16×14 m.
Odlewnia korzysta z zaawansowanego systemu do analizy termicznej ciekłego żeliwa ITACA MeltDeck 8, który umożliwia badanie faktycznego stanu fizykochemicznego ciekłego stopu. System umożliwia określenie parametrów jakościowych wraz z przybliżonymi własnościami mechanicznymi. Analiza taka pozwala na optymalizację składu chemicznego poprzez ciągłe monitorowanie rzeczywistych punktów charakterystycznych na krzywych krystalizacji oraz wyznaczanie najbardziej optymalnego stanu żeliwa.
Odlewnia RAFAMET wykonuje odlewy w technologii traconego modelu lost foam. Jest to alternatywa dla tradycyjnego procesu odlewniczego. W technologii lost foam, nazywanej też full mold, wykorzystywane są modele styropianowe (EPS), które w całości zasypywane są w formie odlewniczej. Ciekły metal wprowadzony do formy wypełnia jej wnękę, wypalając jednocześnie model. Proces traconego modelu jest ekonomiczny dla złożonych odlewów, ponieważ styropianowy model może odtwarzać podcięcia, kątowe wgłębienia i zoptymalizowane kontury. W wielu wypadkach metoda ta jest znacznie tańsza w stosunku do tradycyjnej, wykorzystującej drewniane zespoły modelowe ze względu na niższe koszty produkcji modelu. Korzyści zastosowania technologii lost foam to większa niż dla modeli drewnianych elastyczność konstrukcji, możliwość produkcji skomplikowanych odlewów dla wszystkich gatunków żeliw,niższe koszty dla produkcji jednostkowej i prototypowej (koszt modelu EPS to około 20% kosztów typowego modelu drewnia-
W 2015 r. prowadzone były analizy wytrzymałościowe i działania optymalizujące konstrukcję produkowanych od roku 2009 płyt montażowych. Dzięki uzyskanym wynikom w 2015 r. do produkcji wdrożona została nowa konstrukcja płyt montażowych o nośności 35 t/m2. Płyty o takich parametrach cieszą się zainteresowaniem najbardziej wymagających odbiorców, z którymi stała współpraca handlowa została nawiązana w latach 2014–2015.
NAJWIĘKSZY ODLEW Z WYPALANEGO EPS WYPRODUKOWANY PRZEZ ODLEWNIĘ RAFAMET MIAŁ WYMIARY 8000×2500X900 MM I WAŻYŁ PONAD 20 T. nego), krótszy termin dostawy (produkcja modelu EPS trwa 1 do 3 tygodni), dodatkowa możliwość redukcji ciężaru odlewu. Zakres usług oferowanych przez Odlewnię RAFAMET obejmuje m.in.: opracowanie prototypu oraz projekt modelu EPS, wsparcie technologiczne w procesie projektowania odlewów, a także ekonomiczny dobór odpowiednich odlewów do metody traconego modelu w porównaniu z konwencjonalnymi metodami odlewniczymi. Głównymi odbiorcami odlewów wykonywanych w technologii lost foam są firmy z sektora automotive, produkujące elementy karoserii samochodowych tłoczonych z blach – z odlewów wykonuje się matryce i tłoczniki. Technologia ta stosowana jest również przy produkcji jednostkowej oraz prototypowej, gdzie nie ma uzasadnienia dla inwestowania w drogi komplet modeli drewnianych. Największy odlew z wypalanego EPS wyprodukowany przez Odlewnię RAFAMET miał wymiary 8000×2500x900 mm i ważył ponad 20 t. dodatek stal, metale, metalurgia 2017
9
NOWOCZESNE TECHNOLOGIE LASEROWE wykorzystywane przy obróbce blach Obecnie, podczas gdy mamy do czynienia z szybkim postępem w zakresie automatyzacji, robotyzacji, Big Data, jest oczywiste, że weszliśmy w nową erę przemysłową. Coraz więcej przedsiębiorców wychodzi naprzeciw oczekiwaniom klientów i podnosi jakość swoich usług poprzez wprowadzanie nowych technologii do procesów produkcyjnych w swoich zakładach. Do tych najbardziej innowacyjnych możemy zaliczyć technologie laserowe, które zapewniają nie tylko precyzyjny, lecz także szybki proces wycinania, spawania czy obróbki.
S
CIĘCIE WIĄZKĄ LASERA
cięcia laserowego jest uzyskanie gotowego produktu, który bez dodatkowych procesów technologicznych nadaje się do dalszej obróbki. Warunkiem uzyskania dobrej jakości cięcia, a jednocześnie wysokiego poziomu utrzymania wymiarów ciętych detali jest dokładność prowadzenia strumienia tnącego, a także wykorzystanie do tego celu najwyższej jakości wycinarek laserowych. Uzyskujemy wówczas dużą odporność na drgania i doskonałą powtarzalność. „Osiągnięcie takiego efektu zapewnia jedna z naszych najnowszych maszyn – wycinarka laserowa z rezonatorem fiber. Laser Genius upraszcza pracę i pomaga zwiększyć rentowność produkcji. To idealne narzędzie pozwalające osiągnąć maksymalną produktywność cięcia blach cienkich i o średniej grubości – funkcje maszyny i jej właściwości można zobaczyć na filmie instruktażowym – mówi Roman Padewski, dyrektor zarządzający Prima Power Central Europe. – Co istotne, zakres obrabianych materiałów jest szeroki: stal, stal nierdzewna, aluminium, miedź czy mosiądz” – dodaje.
Pierwsze urządzenie emitujące koherentną i monochromatyczną wiązkę promieniowania elektromagnetycznego, które w swoim dziele „Lasery” opisał Albert Einstein, opracował Theodore Maiman w 1960 r., tworząc laser rubinowy – pierwszy na świecie, co dało początek wszystkim obecnym laserom. Cięcie laserowe to metoda termicznego dzielenia materiału, które może nastąpić przez wypalanie, sublimację bądź topnienie. Niewątpliwą zaletą
Oczywiście cięcia wiązką lasera nie możemy zaliczyć do najnowszych osiągnięć techniki, jednak nie mogło go tu zabraknąć w kontekście innowacyjnych przykładów technologii laserowych, bez których wiele procesów produkcyjnych nie byłoby możliwych. Istotny jest fakt, że obrabiane laserem mogą być nie tylko metale, lecz także aluminium, tworzywa sztuczne, drewno czy ceramika.
pośród wielu innowacyjnych technologii szczególnie szybko ewoluują te laserowe, których możliwości wzrastają z dnia na dzień. Wykorzystywane są one najczęściej do obróbki różnego rodzaju materiałów. Do tych najbardziej znanych możemy zaliczyć lasery 2D do cięcia blach płaskich, które pomimo swojej funkcjonalności i wysokiej wydajności nie są jednak w stanie nadążyć za rosnącymi potrzebami współczesnego przemysłu. W tych najbardziej skomplikowanych i wymagających projektach zastosowanie znajdują systemy laserowe 3D. Stwarzają one możliwość obróbki detali przestrzennych, a dodatkowo zastępują szereg tradycyjnych technologii. Oprócz innowacyjnych maszyn wykorzystujących wiązki lasera producenci wprowadzają coraz to nowsze rozwiązania w celu dostarczenia w jak najszybszym czasie gotowego produktu.
10
Polski Przemysł | ARTYKUŁ SPONSOROWANY
TO WŁAŚNIE KONKURENCYJNOŚĆ NA ROZWIJAJĄCYM SIĘ RYNKU MOŻE ZAPEWNIĆ INNOWACYJNE I OTWARTE NA NOWOŚCI PODEJŚCIE DO ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM WŁASNE ŹRÓDŁA LASEROWE Całkowicie nową technologią, która dopiero wkracza na rynek, jest opracowanie własnego źródła lasera. Prekursorem takiego rozwiązania jest firma Prima Power – pierwszy na świecie producent maszyn laserowych, który opracował wewnętrznie własne źródło lasera w technologii światłowodowej. Źródło lasera CF3000 (3 kW), uzyskane dzięki intensywnym działaniom rozwojowym w ostatnich kilku latach, zostało pomyślnie zainsta-
lowane u wybranych klientów firmy. Do tej pory jedynym dostawcą źródeł lasera dla grupy Prima Industrie była amerykańska firma IPG Photonics, z którą Prima Power nadal utrzymuje bliskie relacje. Opracowany produkt stanowi alternatywę dla tak ważnego dla firmy strategicznego podzespołu, jakim jest światłowodowe źródło lasera – obecnie najlepsza technologia dla określonych zastosowań. Szacuje się, że stworzenie własnego źródła lasera przyczyni się do jeszcze bardziej efektywnych działań posprzedażowych. „Dzięki opracowaniu lasera światłowodowego osiągnęliśmy znakomite wyniki w grupie. Pozwoli nam to oferować klientom najbardziej optymalne rozwiązanie. Grupa stanie się tym samym wyłącznym dostawcą dla użytkownika końcowego” – mówi Gianfranco Carbonato, prezes grupy Prima Industrie.
INTELIGENTNE OPROGRAMOWANIA Innowacyjne technologie laserowe, aby były dobrze wykorzystywane, muszą mieć odpowiednie źródło zarządzania, którym jest oprogramowanie zainstalowane w maszynach laserowych. Dzisiejszy software jest niezwykle intuicyjny i już przy niewielkiej pomocy operatora jest się w stanie samodzielnie dostosować odpowiednie parametry cięcia danego detalu w zależności od rodzaju materiału. Przykładem takiego oprogramowania jest np. Tulus® MUPS – Osobisty Asystent Użytkownika Maszyny (Machine User Personal Assistant), który umożliwia operatorowi zdalne zapoznanie się ze statusem maszyny w kwestii czynności wykonywanych ręcznie, np. zmiany narzędzia i przygotowania materiału. NC Express jest natomiast zintegrowanym i zautomatyzowanym narzędziem do zarządzania urządzeniami Prima Power w najbardziej efektywny sposób. NC Express może być wykorzystywany do wielu zadań: od importowania rysunków, rozkładania modeli 3D, po codzienne przetwarzanie danych ERP. Jego zaletami są synchronizacja informacji o narzędziach i danych laserowych z Tulus, funkcja „uczenia” – przyporządkowania narzędzi do geometrii detalu (np. knockout, wykrawanie i formowanie), a także maksymalny dodatni wpływ na elastyczność i efektywność produkcji. Zwiększanie wydajności produkcji jest dziś uzależnione od wielu czynników, m.in. postępu w zakresie automatyzacji czy komputeryzacji, jednak niezwykle ważną rolę przypisuje się nowym inteligentnym technologiom, które są wdrażane w zakładach produkcyjnych. To właśnie konkurencyjność na rozwijającym się rynku może zapewnić innowacyjne i otwarte na nowości podejście do zarządzania przedsiębiorstwem. Takie działania nie tylko przynoszą korzyści ekonomiczne, lecz także poprawiają pozycję rynkową firmy. ■ dodatek stal, metale, metalurgia 2017
11
ISD Huta Częstochowa dzisiaj ISD Huta Częstochowa sp. z o.o. to największy producent blach grubych w Polsce, dysponujący nowoczesną linią walcowniczą, piecami do obróbki cieplnej – normalizacji, hartowania i odpuszczania – instalacją Mulpic, linią do nakładania powłok antykorozyjnych oraz wydziałem prefabrykacji blach.
H
uta produkuje 85% wszystkich blach grubych wytwarzanych w Polsce i sprzedaje połowę produkcji na rynkach UE oraz w eksporcie do krajów spoza UE.
Od wielu lat ISD Huta Częstochowa posiada zintegrowany system zarządzania audytowany i certyfikowany przez Bureau Veritas Certification obejmujący:
• blachy konstrukcyjne zwykłej i podwyższonej wytrzymałości, • blachy na zbiorniki i urządzenia ciśnieniowe do pracy w niskich i wysokich temperaturach, • blachy na rurociągi spawane według norm API 5L, EN10208, GOST oraz warunków technicznych producentów rur, • blachy trudnościeralne HARTPLAST 300, 400, 450, 500,
• system zarządzania jakością zgodnie z normą ISO 9001:2008, • system zarządzania środowiskowego – ISO 14001:2004, • system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy – PN-N18001:2004. Huta oferuje szeroki asortyment gatunkowo-wymiarowy blach grubych produkowanych według przepisów towarzystw okrętowych, norm europejskich, amerykańskich, rosyjskich oraz warunków technicznych dostarczanych przez klientów. Główne grupy asortymentowe to : • blachy okrętowe według przepisów i norm towarzystw klasyfikacyjnych DNV-GL, ABS, BV, LR’s , PRS, RINA, RMRS;
12
Polski Przemysł | ARTYKUŁ SPONSOROWANY
Fotografia 1: produkcja blachy grubej w ISD Huta Częstochowa sp. z o.o.
• blachy konstrukcyjne wysokiej wytrzymałości 690, 890 i 960 MPa, • blachy na konstrukcje morskie według EN 10225 i przepisów NORSOK, • blachy specjalne o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym. Blachy mają znak bezpieczeństwa CE oraz certyfikaty zgodności z przepisami dyrektywy 97/23/EG, przepisami VdTÜV, DBS 918002-2 oraz UDT. Huta posiada koncesję MSW, umożliwiającą projektowanie i wytwarzanie blach specjalnych stosowanych w wyrobach militarnych oraz certyfikat AQAP 2110:2009, wydany przez Wojskową Akademię Techniczną. Laboratoria Huty – Laboratorium Analiz Specjalnych, Laboratorium Badań Wytrzymałościowych, Laboratorium Badań Nieniszczących oraz Laboratorium Metalograficzne posiadają certyfikację BV oraz Akredytację Polskiego Centrum Akredytacji. W Zakładzie Walcowni Blach Grubych uruchomiono unikalną w skali hutnictwa instalację MUPLIC (Multi-Purpose Interrupted Cooling), umożliwiającą kontrolowane, przyspieszone chłodzenia blach oraz bezpośrednie hartowanie blach z ciepła walcowania. Instalacja ma zastosowanie głównie w procesie produkcji blach walcowanych termomechanicznie (stan dostawy TM), szczególnie wysokich kategorii wytrzymałościowych blach według API 5L (X65, X70, X80), oraz blach specjalnych w stanie hartowanym oraz hartowanym i odpuszczanym (Q i Q+T). Wydział Prefabrykacji Blach, funkcjonujący obecnie w strukturze Zakładu WBG, produkuje elementy prefabrykowane dla przemysłu konstrukcji stalowych, budowy maszyn, energetyki, w tym sektora energii odnawialnej, elementy zbiorników do terminali paliwowych oraz inne komponenty z blach.
sję zanieczyszczeń i hałasu. Gospodarka wodna na terenie Zakładu Walcowni Blach Grubych jest oparta na obiegach zamkniętych. ISD Huta Częstochowa nie składuje odpadów. Te nienadające się do zagospodarowania w Hucie są na bieżąco przekazywane podmiotom zewnętrznym posiadającym odpowiednie decyzje i pozwolenia na przetwarzanie odpadów. ISD Huta Częstochowa jest obsługiwana przez ISD Trade, spółkę handlową dostarczającą surowce, półwyroby i materiały do produkcji hutniczej oraz sprzedającą wyroby Huty. Blachy sprzedawane są do odbiorców końcowych, dystrybutorów (składów, centrów serwisowych i hurtowni) oraz poprzez firmy handlowe. Realizujemy specyfikacje standardowe przeznaczone na składy oraz specyfikacje na projekty, często bardzo skomplikowane. Przykładem dostaw projektowych były np. blachy na odbudowę mostu Łazienkowskiego, którego konstrukcję stalową w całości zbudowano z blach ISD Huty Częstochowa. Zmodernizowana i głęboko zrestrukturyzowana ISD Huta Częstochowa oferuje wysokiej jakości wyroby, dobry, solidny serwis oraz realizuje niestandardowe zamówienia. Naszym klientom dziękujemy za zaufanie i wybranie nas jako dostawcy, a wszystkich potencjalnych nowych klientów zapraszamy do współpracy. ■
Fotografia 2: Prefabrykaty
Huta przestrzega zasad zrównoważonego rozwoju, zużywa materiały z recyklingu, dokłada starań, aby chronić środowisko naturalne. Linie produkcyjne wyposażone są w urządzenia ograniczające emi-
PL 42-207 Częstochowa, Kucelińska 22 marketing@isd-hcz.com.pl ISD TRADE PL 02-627 Warszawa, Naruszewicza 9 info@isd-trade.com dodatek stal, metale, metalurgia 2017
13
BAZA FIRM
Prima Power jest wiodącym producentem maszyn, urządzeń i systemów do obróbki blachy. Nasza oferta w tym zakresie jest jedną z najszerszych na świecie i obejmuje wszystkie aplikacje: obróbki laserowej, wykrawanie, cięcie gilotyną kątową, gięcie, automatykę. Prima Power Central Europe Sp. z o.o. Holenderska 6 05-152 Czosnów tel. stacjonarny: +48 22 20 11 346 Fax: +48 22 20 11 344 e-mail: pl.info@primapower.com www.primapower.com/pl
Odlewnia RAFAMET Sp. z o.o. Staszica 1 47-420 Kuźnia Raciborska tel. stacjonarny: 32 72 13 351 tel. komórkowy: 32 41 92 789 e-mail: info@odlewnia-rafamet.pl www.odlewnia-rafamet.pl
Expo Silesia sp. z o.o. Braci Mieroszewskich 124 41-219 Sosnowiec tel. stacjonarny: 32 78 87 596 tel. komórkowy: 510 031 684 Fax: 32 78 87 502 e-mail: agnieszka.miklas@exposilesia.pl www.toolex.pl
14
Polski Przemysł
Naszymi liniami produktowymi ThePUNCH, TheLASER, TheCOMBI, TheBEND, TheSYSTEM i TheSOFTWARE pokrywamy wszystkie etapy procesu obróbki blachy. Jesteśmy niekwestionowanym liderem maszyn laserowych w technologii 3D, należymy do głównych graczy na świecie w segmencie laserów 2D, posiadamy szeroką gamę maszyn o najwyższej wydajności, wykorzystywanych w wielu dziedzinach na całym świecie. Serwis jest istotną częścią działalności Prima Power. Zadaniem serwisu jest dostarczać profesjonalne, dedykowane i skuteczne wsparcie dla każdego z naszych klientów na całym świecie.
Odlewnia RAFAMET Sp. z o.o. jest znanym i cenionym producentem odlewów żeliwnych, z żeliwa szarego, sferoidalnego i stopowego. Specjalizujemy się w produkcji jednostkowej i małoseryjnej odlewów ciężkich, o wadze powyżej 5 000 kg, w tym wykonywanych w dołach formierskich. Odlewnia jest również producentem płyt montażowych i odlewów wykonywanych w technologii LostFoam w oparciu o modele styropianowe. Odlewy żeliwne wykonujemy na indywidualne potrzeby klientów, bazując na otrzymanej dokumentacji konstrukcyjnej. Oferujemy pomoc techniczną w doborze właściwego gatunku żeliwa i optymalizacji konstrukcji. Wykonujemy szeroki pakiet usług: nowe zespoły modelowe oraz adaptację modeli przekazanych przez klientów, odlewy żeliwne, ich gruntowanie i obróbkę mechaniczną. Oferujemy również usługi laboratoryjne, obróbki cieplnej oraz śrutowania odlewów i konstrukcji stalowych a także naprawy metodą METALOCK.
W sosnowieckim Expo Silesia w dniach 3–5 października 2017 r. odbędzie się jubileuszowa 10. edycja Międzynarodowych Targów Obrabiarek, Narzędzi i Technologii Obróbki TOOLEX 2017. Targi TOOLEX są przez wystawców uznawane za doskonałe narzędzie do odniesienia sukcesu biznesowego. To tutaj prezentuje się nowości i premiery na polskim rynku. Podczas ostatniej edycji ofertę zaprezentowało 500 wystawców z 18 krajów, którzy reprezentowali prawie 600 światowych marek. Targi odwiedziło blisko 10 tys. zwiedzających – ekspertów z branży. Podczas wystawy można było obejrzeć 450 maszyn w ruchu. Oto najkrótsze podsumowanie najważniejszych w Polsce targów branży obróbki metalu, które sukcesywnie wyznaczają trendy! W tym samym terminie odbędą się Międzynarodowe Targi Metod i Narzędzi do Wirtualizacji Procesów Wirtotechnologia, a także Targi Olejów, Smarów i Płynów Technologicznych dla Przemysłu OILexpo. Takie połączenie różnych branż to doskonała platforma wymiany informacji i doświadczeń.
BAZA FIRM
SSAB oferuje stale wysoko wytrzymałe STRENX, trudno ścieralne HARDOX, oraz Docol, Prelag, Toolox. SSAB Shape to rozwiązania dostosowane do potrzeb, gotowe detale ze stali wysoko wytrzymałych. Hardox Wearparts skupia firmy produkujące części z blach trudno ścieralnych Hardox. SSAB współpracuje z firmami produkującymi kontenery, naczepy, maszyny rolnicze, wagony, wysięgniki. SSAB Poland sp. z o.o. ul. Kolejowa 15, 55-020 Żórawina tel.: +48 71 346 73 11 fax: +48 71 346 73 20 e-mail: biuro.pl@ssab.com www.ssab.coml
Usługi prefabrykacji – STALOWE CENTRUM SERWISOWE, Handel – części zamienne do maszyn, Usługi – doradztwo i pomoc techniczna, Obróbka plastyczna – gięcie blach, Hutnictwo – hutnictwo stali, profile, rury i pręty, Stal jakościowa – wyroby stalowe.
STOM znów musi być rekordowy!
Salon Obróbki Metali STOM w Targach Kielce Zakładowa 1 25-672 Kielce tel. stacjonarny: 41 36 51 220 tel. komórkowy: 606 447 384 e-mail: pawelec.piotr@targikielce.pl www.przemyslowawiosna.pl
Ponad 700 wystawców, 10 tys. zwiedzających, 6 hal – liczby podsumowujące Salon Technologii Obróbki Metali 2016 mówią same za siebie. STOM był bardzo udany i potwierdził świetną koniunkturę w branży. Salon STOM 2017, który odbędzie się w ramach Targów Kielce w dniach 28–30 marca, zapowiada się równie imponująco. Prócz krajowej czołówki w czasie targów spod znaku STOM znajdziemy ofertę firm między innymi: z Austrii, z Holandii, z Hiszpanii, ze Słowacji, ze Szwecji, z Niemiec, z Japonii, ze Stanów Zjednoczonych, z Wielkiej Brytanii, z Włoch czy z Tajwanu i z Korei Południowej. Zakres każdej z imprez składającej się na Salon, czyli: STOM-TOOL, STOM-BLECH & CUTTING, STOM-LASER, odpowiada zainteresowaniom specjalistów z bardzo wielu branż. Zapraszamy do Targów Kielce od 28 do 30 marca 2017 r.
dodatek stal, metale, metalurgia 2017
15
Portal przemysłowy nr 1 Ponad 3000 artykułów i wiadomości
Ponad 241 tys. odsłon stron
Ponad 77 tys. użytkowników serwisu (60%) znalazło docelową informację wyszukując temat w przeglądarkach internetowych Ponad 33,8 tys. powracających unikalnych użytkowników Ponad 12,5 tys. sesji pochodzi z witryn odsyłających (stron, serwisów itp)
Ponad 2,4 tys. polubień profilu Polski Przemysł
Bezterminowa publikacja artykułu
Bezpłatny dostęp do wszystkich treści na stronie
Szerokie spektrum tematów przemysłowych
www.polskiprzemysl.com.pl S kon t a k t u j si ę z na m i z a dz w o ń 4 2 6 33 21 07 lub nap isz re kl am a@p o l s ki p r ze m y s l. c o m . pl