Rzeczpospolita Polska 2022 by PP AGENCY

REPUBLIKA CZESKA Silny partner handlowy

2022 Rzeczpospolita Polska

od roku

World connecting cables

Łączymy świat kablami optycznymi i metalowymi od przeszło 110 lat KABELOVNA Děčín Podmokly, s.r.o. Ústecká 840/33 I 405 33 Děčín E-mail: sales@kabelovna.cz I www.kabelovna.cz KDP - World Connecting Cables KDP

Republika Czeska – Silny partner handlowy

Opracowanie: PP Agency, s.r.o.

Publikację zamknięto 10. 12. 2021 Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść płatnych reklam

® Teritoriální publikace Česká republika – Váš obchodní partner

Wydała PP Agency, s.r.o. Myslíkova 25, 110 00 Praha 1, Republika Czeska e-mail: journal@ppagency.cz www.ppagency.cz

Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy

WPROWADZENIE Drogie Czytelniczki, Drodzy Czytelnicy, na wstępie chciałbym Państwu podziękować za zainteresowanie Republiką Czeską oraz rozwojem wzajemnych stosunków gospodarczych i handlowych, które to - obok ścisłej współpracy politycznej, bogatej wymiany kulturalnej i intensywnych kontaktów międzyludzkich - uważam za integralną część stosunków dwustronnych między naszymi krajami. Praca na rzecz pogłębienia współpracy gospodarczej jest również jednym z ważnych działań Ambasady Republiki Czeskiej w Warszawie. Stosunki gospodarcze między Republiką Czeską i Polską w ciągu ostatnich 30 lat doświadczyły dynamicznego rozwoju. Wraz z przystąpieniem obu krajów do Unii Europejskiej w 2004 roku wyeliminowany został szereg przeszkód we wzajemnym handlu, a tempo wzrostu wymiany gospodarczej uległo dalszemu przyspieszeniu. W ostatnich latach, bardziej niż kiedykolwiek, prawdziwym pozostaje fakt, że Polska jest kluczowym partnerem handlowym Republiki Czeskiej. Pod względem obrotów wzajemnej wymiany handlowej, zajmuje drugie miejsce wśród krajów Unii Europejskiej - tuż po dominujących Niemczech. Udział handlu z Polską w całym handlu zagranicznym Republiki Czeskiej sięga 7%. Słowa o kluczowym partnerze handlowym obowiązują również po drugiej stronie granicy. Dla polskich firm Czechy są drugim co do wielkości rynkiem eksportowym, zaraz po Niemczech. Pod względem wielkości importu produktów do Polski, Czesi zajęli natomiast miejsce siódme. Przytoczone dane są aktualne na rok 2020, ale potwierdzają długoterminowe trendy i pozycje obu krajów. W wartościach bezwzględnych wzajemne obroty handlowe osiągnęły w 2020 r. wartość 22,3 mld €. Był to niezwykle trudny ekonomicznie rok, naznaczony gorszą przepustowością granic i kilkoma lockdownami związanymi z globalną pandemią koronawirusa. Niemniej jednak spadek obrotów handlowych w porównaniu z rokiem 2019, kiedy to osiągnął rekordową wartość 23 mld euro, był bardzo niewielki – konkretnie o niecałe 3%. A wartości z 2018 r. zostały przekroczone głównie za sprawą mocnych miesięcy na koniec 2020 roku. Oba kraje są również silnymi partnerami w zakresie inwestycji zagranicznych. Jeśli spojrzymy na statystyki, możemy z czeskiego punktu widzenia określić Polskę jako siódmą najważniejszą destynację dla czeskich inwestorów. Z przeciwnej perspektywy Polska jest natomiast dziesiątym najważniejszym inwestorem w czeskiej gospodarce. Czego więc oczekuję od wzajemnych relacji gospodarczych w najbliższych miesiącach i latach? Przede wszystkim kontynuacji wszelkich pozytywnych trendów, których nawet pandemia koronawirusa nie była w stanie spowolnić. Przeciwnie, w czasie zniszczonych globalnych powiązań handlowych, rosnącej presji na regionalizację produkcji i ochronę gospodarki narodowej w wielu częściach świata, okazało się, że bliscy partnerzy handlowi w Unii Europejskiej należą do tych najbardziej stabilnych. Jednolity rynek Unii Europejskiej wraz ze swymi czterema swobodami, jest dla obu krajów podstawową przesłanką do dalszego zacieśniania wzajemnych więzi handlowych i realizacji naszych strategii eksportowych. O znaczeniu jednolitego rynku najlepiej świadczą poniższe podstawowe statystyki – w przypadku Republiki Czeskiej ponad 80% eksportu trafia na rynki Unii Europejskiej, w przypadku Polski jest to 74%. W związku z tym, na mniej niż dobre, ba wręcz doskonałe, relacje handlowe nie powinniśmy sobie nawet pozwolić. Niniejszym chciałbym życzyć czeskim i polskim firmom wielu sukcesów w ich staraniach o oferowanie swoich produktów i usług po drugiej stronie granicy, a tym samym przyczynienia się w ten sposób do pogłębiania naszych wzajemnych więzi. Ambasada Republiki Czeskiej w Warszawie jest gotowa w jak największym stopniu wesprzeć te starania. Witajcie!

Jakub Dürr Ambasador Republiki Czeskiej w Polsce 4 Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy

Foto: © CzechTourism (Michal Vitásek), Fotografie na okładce: AGADOS, spol. s r.o.; AQUA Park Špindlerův Mlýn s.r.o.; TOS VARNSDORF; unsplash.com

Praga

Spis treści WPROWADZENIE

Słowo wstępne Jakuba Dürra, ambasadora Republiki Czeskiej w Rzeczypospolitej Polskiej Czescy eksporterzy Niezbędne informacje

GOSPODARKA

Kontakty handlowe Czech z Polską Rozwój czeskiej gospodarki w 2020 r.

W PIGUŁCE

Filary czeskiego przemysłu

KLUCZOWE BRANŻE

Czeski przemysł maszynowy – tradycja i przyszłość Przemysł motoryzacyjny Energetyka w Republice Czeskiej – stabilny i dobrze prosperujący sektor Czeski przemysł obronny Rolnictwo czeskie Przemysł spożywczy Republiki Czeskiej – ukryty potencjał

4 6 10

12 18

22 26 30 32 34 38

Siedemsetletnia tradycja – oto czeskie szklarstwo Ożywione ośrodki turystyczne i znane na całym świecie uzdrowiska Czeskie uzdrowiskowe „NAJ”

INSTYTUCJE

Związek Przemysłu Republiki Czeskiej Czeska Izba Handlowa Czesko-Polska Izba Handlowa Międzynarodowa Izba Handlowa w Republice Czeskiej Agencja Wspierania Przedsiębiorczości i Inwestycji CzechInvest Czeska Centrala Ruchu Turystycznego – CzechTourism Czeskie Centra Ośrodek Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej – Enterprise Europe Network

KONTAKTY

Przydatne adresy w Republice Czeskiej Przydatne adresy w Rzeczypospolitej Polskiej Najważniejsze adresy internetowe

40 42 44

46 46 49 49 50 50 51 51

52 53 54

Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy

WPROWADZENIE

Brno

Czescy eksporterzy 01.60 Działalność usługowa wspomagająca rolnictwo i następująca po zbiorach BISO ERNTETECHNIK s.r.o. 35 13.94 Produkcja wyrobów powroźniczych, lin, szpagatów i wyrobów sieciowych Kv.Řezáč, s.r.o. 47 14.10 Produkcja odzieży, z wyłączeniem wyrobów futrzarskich ALTREVA spol. s r.o. 48 14.12 Produkcja odzieży roboczej ALTREVA spol. s r.o. 48 14.13 Produkcja pozostałej odzieży wierzchniej ALTREVA spol. s r.o. 48 17.23 Produkcja artykułów piśmiennych STEPA s.r.o. 9 17.29 Produkcja pozostałych wyrobów z papieru i tektury STEPA s.r.o. 9 20.20 Produkcja pestycydów i pozostałych środków agrochemicznych BIOPREPARÁTY, spol. s r.o. 19 20.30 Produkcja farb, lakierów i podobnych powłok, farb drukarskich i mas uszczelniających HET spol. s r.o. 37 6 Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy

20.42 Produkcja wyrobów kosmetycznych i toaletowych BIOPREPARÁTY, spol. s r.o. 19 22.19 Produkcja pozostałych wyrobów z gumy DELTA Technologie s.r.o. 41 24.10 Produkcja surówki żelazostopów, żeliwa i stali oraz wyrobów hutniczych VÍTKOVICE STEEL, a. s. 24, 25 25.00 Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń MSV elektronika s.r.o. 27 26.00 Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych CAMEA Technology, a.s. 17 26.51 Produkcja instrumentów i przyrządów pomiarowych, kontrolnych i nawigacyjnych APATOR METRA s.r.o. 29 26.51 Produkcja instrumentów i przyrządów pomiarowych, kontrolnych i nawigacyjnych Jihostroj a.s. 55 27.12 Produkcja aparatury rozdzielczej i sterowniczej energii elektrycznej MSV elektronika s.r.o. 27

Foto: © CzechTourism (Radomír Režný)

Czeskie przedsiębiorstwa, które w niniejszej publikacji prezentują swoje produkty, zainteresowane są rozszerzeniem eksportu i znalezieniem partnerów handlowych w Polsce. Firmy podano zgodnie z klasyfikacją kodów działalności gospodarczej NACE.

Myślimy przyszłościowo Oferujemy kompletne rozwiązania energetyczne dostosowane do potrzeb naszych klientów.

Wprowadzamy innowacje w naszych produktach z uwzględnieniem nowoczesnych trendów i przejścia na czystą energię.

Today, every day

www.doosanskodapower.com

Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy

WPROWADZENIE

27.30 Produkcja izolowanych przewodów i kabli oraz sprzętu instalacyjnego MSV elektronika s.r.o. 27 27.32 Produkcja pozostałych elektronicznych i elektrycznych przewodów i kabli KABELOVNA Děčín Podmokly, s.r.o. 2 27.33 Produkcja sprzętu instalacyjnego KABELOVNA Děčín Podmokly, s.r.o. 2 28.11 Produkcja silników i turbin, z wyłączeniem silników lotniczych, samochodowych i motocyklowych Doosan Škoda Power s.r.o. 7 28.12 Produkcja sprzętu i wyposażenia do napędu hydraulicznego i pneumatycznego Jihostroj a.s. 55 29.20 Produkcja nadwozi do pojazdów silnikowych; produkcja przyczep i naczep AGADOS, spol. s r.o. 56 30.30 Produkcja statków powietrznych, statków kosmicznych i podobnych maszyn Jihostroj a.s. 55 33.00 Naprawa i instalowanie maszyn i urządzeń Doosan Škoda Power s.r.o. 7 37.00 Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków DELTA Technologie s.r.o. 41 38.00 Działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów; odzysk surowców ABESS, s.r.o. 45 43.21 Wykonywanie instalacji elektrycznych GENERI, s. r. o. 21 43.34 Malowanie i szklenie HET spol. s r.o. 37 45.20 Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych BISO ERNTETECHNIK s.r.o. 35 8 Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy

46.10 Sprzedaż hurtowa realizowana na zlecenie CAMEA Technology, a.s. 17 46.10 Sprzedaż hurtowa realizowana na zlecenie BISO ERNTETECHNIK s.r.o. 35 46.76 Sprzedaż hurtowa pozostałych półproduktów STEPA s.r.o. 9 46.90 Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana HET spol. s r.o. 37 55.90 Zakwaterowanie pozostałe AQUA Park Špindlerův Mlýn s.r.o. 43 56.10 Restauracje i ruchome placówki gastronomiczne AQUA Park Špindlerův Mlýn s.r.o. 43 70.20 Doradztwo związane z zarządzaniem ABESS, s.r.o. 45 72.00 Badania naukowe i prace rozwojowe CAMEA Technology, a.s. 17 72.19 Badania naukowe i prace rozwojowe pozostałe w dziedzinie nauk przyrodniczych i technicznych BIOPREPARÁTY, spol. s r.o. 19 74.00 Działalność specjalistyczna, naukowa i techniczna, pozostała DestroKladno s.r.o. 15 74.00 Działalność specjalistyczna, naukowa i techniczna, pozostała ABESS, s.r.o. 45 82.30 Działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów Veletrhy Brno, a.s. 17 93.11 Działalność obiektów sportowych AQUA Park Špindlerův Mlýn s.r.o. 43

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść płatnych reklam

Foto: © CzechTourism (Milan Drahoňovský)

Ještěd

Jesteśmy czeską firmą produkcyjną specjalizującą się w produktach i usługach związanych z przetwarzaniem papieru i innych materiałów. Pomagamy firmom w druku, arkuszowaniu, cięciu, formatowaniu i przewijaniu materiału w rolach. Produkujemy artykuły biurowe, szkolne, opakowaniowe i higieniczne. Jesteśmy tutaj, aby zapewnić Państwu doskonałą obsługę i satysfakcję. Jesteśmy Stepa i uwielbiamy papier.

dowiedz się więcej na

www.stepa.cz

Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy

WPROWADZENIE

Niezbędne informacje Symbole państwowe Republiki Czeskiej Godło

Flaga

Republika Czeska (Czechy) to państwo śródlądowe leżące w Europie Środkowej, sąsiadujące z Niemcami, Austrią, Słowacją i Polską.

PODSTAWOWE INFORMACJE

Most Karola w Pradze

Liczba mieszkańców 10 702 942 (listopad 2021) Powierzchnia 78 864 km2 Stolica Praha (Praga) Ustrój republika parlamentarna Język czeski Najwyższy punkt Śnieżka (1603 m n.p.m.) Strefa czasowa czas środkowoeuropejski GMT + 1, czas letni GMT + 2 Waluta korona czeska (Kč/CZK) =100 halerzy Aktualne kursy walut: https://www.xe.com Domena internetowa: .cz Prezydentem Republiki Czeskiej jest Miloš Zeman

CZŁONKOSTWO

Republika Czeska jest członkiem Unii Europejskiej, Organizacji Narodów Zjednoczonych, NATO, WTO, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, OECD, a także wielu innych organizacji.

Kolumnada Karlowe Wary

Zamek Valtice

WAŻNE OSOBISTOŚCI

Czesi są uznawani za bardzo kulturalny naród, który dał światu znaczącą liczbę ważnych osobistości. Najważniejszymi władcami i głowami państw byli cesarz Karol IV, prezydenci T.G. Masaryk i Václav Havel. Do znanych na całym świecie osobistości należą naukowcy Jaroslav Heyrovský (Nagroda Nobla w dziedzinie chemii), Otto Wichterle, czeski chemik, który wynalazł soczewki kontaktowe, i Antonín Holý, który odkrył leki przeciwko AIDS. Światową sławę zdobyli przedsiębiorca Tomáš Baťa i Madeleine Albright, była Inne praktyczne informacje o warunkach transportowych do Czech i w zakresie pobytu w Czechach można znaleźć na www.czech.cz.

Foto: © CzechTourism, Libor Sváček; © Živý kraj - Biuro Turystyczne Regionu Karlovovarskiego; pixabay.com

ŚWIATOWE DZIEDZICTWO UNESCO

Lista światowego dziedzictwa UNESCO obejmuje następujące miasta: Praga, Czeski Krumlow, Kutna Hora, zamek Litomyšl, Telcz, Lednice-Valtice, Zelená Hora – Kościół św. Jana Nepomucena, Holašovice, Kromieryż (zamek i ogrody), Kolumnę Trójcy Przenajświętszej Ołomuniec, willę Tugendhat w Brnie (architekt Mies van der Rohe), bazylikę św. Prokopa i dzielnicę żydowską w Třebíču. Jako zabytek niematerialny w 2005 roku na listę został wpisany taniec Slovácký Verbuňk, w 2010 roku karnawał i sokolnictwo, a w 2011 Pochód Królów. Czeskie lalkarstwo znalazło się w zestawieniu w roku 2016, a w listopadzie 2018 roku ten zaszczyt został przyznany również technice drukowania na materiale zwanej „modrotisk“. Jedenaście miast uzdrowiskowych w Europie, w tym Karlowe Wary (czes. Karlovy Vary), Mariańskie Łaźnie (czes. Mariánské Lázně) i Franciszkowe Łaźnie (czes. Františkovy Lázně), zostało wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Tak zdecydował Międzyrządowy Komitet Światowego Dziedzictwa na 44. sesji w Fuzhou w Chinach w lipcu 2021 r. Więcej informacji na www.unesco-czech.cz.

wiceminister USA. Z dziedziny kultury można wymienić kompozytora Bedřicha Smetanę, Leoša Janáčka, Antonína Dvořáka i Bohuslava Martinę, pisarzy Franza Kafkę, Karla Čapka, Jaroslava Seiferta (otrzymał Nagrodę Nobla), Jaroslava Haška, Bohumila Hrabala czy Milana Kunderę, Oscara zdobyli czescy reżyserzy Miloš Forman (urodził się w Czechach), Jiří Menzel, Jan Svěrák. Nie można pominąć malarza Františka Kupki, Alfonsa Muchy czy fotografa o charakterystycznej twórczości Jana Saudka. Z dziedziny sportu do obywateli czeskich należą Emil Zátopek – długodystansowiec – znany jako zdobywca trzech złotych medali olimpijskich na Igrzyskach Olimpijskich w Helsinkach w 1952 roku. Złoto zdobył na 5000 m, 10 000 m, w ostatniej chwili postanowił również walczyć w maratonie. I tu również zobył złoty medal. Maraton przebiegł po raz pierwszy w życiu! Dzięki temu fenomenalnemu występowi na całym świecie zyskał przydomek „czeska lokomotywa”. Věra Čáslavská – w latach 1959–68 zdobyła dwadzieścia dwa tytuły międzynarodowe. Siedem złotych medali olimpijskich, 4 tytuły mistrzyni świata i 11 tytułów mistrzyni Europy. Martina Navrátilová – była czechosłowacka, później amerykańska zawodowa tenisistka i trenerka. W 2005 roku magazyn „Tenis Magazine” wyróżnił ją tytułem najlepszej tenisistki w okresie od 1965 do 2005 roku. Jest uważana za jedną z najlepszych, jeśli nie najlepszą tenisistkę świata wszechczasów. Jaromír Jágr – najbardziej utytułowany zawodnik europejski, który kiedykolwiek grał w NHL i jest uważany za jednego z najlepszych zawodników wszechczasów. Petr Čech – jest jednym z najbardziej szanowanych piłkarskich bramkarzy swojego pokolenia.

Barbora Špotáková – sportowiec, reprezentantka w rzucie oszczepem. Dwa razy zdobyła złoto na igrzyskach olimpijskich i jest również mistrzynią świata. Petra Kvitová – tenisistka, podwójna zwyciężczyni wimbledonu w 2011 i 2014 roku. Martina Sáblíková – fenomenalna reprezentantka łyżwiarstwa szybkiego, która jako pierwsza Czeszka w historii zdobyła dwa złote medale na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich. Ester Ledecká – czeska reprezentantka w dwóch dyscyplinach – snowboardzie i narciarstwie alpejskim. Jest pierwszą osobą na świecie, która zdobyła dwa złote medale na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w dwóch różnych dyscyplinach – jazda na nartach i snowboard.

INFORMACJE PRAKTYCZNE

Numer kierunkowy: +(420). Szczegółowe informacje o numerach telefonów można znaleźć na stronach internetowych www.zlatestranky.cz. Licencję sieci komórkowych na terenie Czech przyznano następującym firmom: O2 Czech Republic a.s., T-Mobile Czech Republic a.s., Vodafone Czech Republic a.s. i Air Telecom a.s. Najpopularniejsze w Czechach karty kredytowe: Eurocard/Mastercard i Visa. R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 11

GOSPODARKA

Kontakty handlowe Czech z Polską Rzeczpospolita Polska jest tradycyjnie ważnym partnerem gospodarczym i handlowym Republiki Czeskiej. Dobre stosunki sąsiedzkie i bliskość językowa, naturalnie sprzyjające warunki dla wzajemnej wymiany handlowej ze względu na drugą co do długości granicę z naszymi sąsiadami, sprawiły, że nasze kontakty gospodarcze i handlowe osiągnęły wysoki poziom. Zostały one dodatkowo zintensyfikowane z chwilą akcesji do UE, co spowodowało wzrost wzajemnej wymiany handlowej, wzrost zainteresowania wzajemnymi inwestycjami, bezpośrednią działalnością na rynku kraju partnerskiego, w tym stopniowy rozwój handlu i usług transgranicznych Dane mówią jasno – Rzeczpospolita Polska umocniła swoją trzecią pozycję zarówno w naszym eksporcie, jak i imporcie. Jeśli za miarę przyjmiemy osiągane obroty (czego powyższa tabela nie pokazuje), to należy zauważyć, że Polska w latach 2016 i 2017 wypracowała sobie drugą pozycję wśród naszych najważniejszych partnerów handlowych. Tym samym plasuje się tuż za Niemcami, których pozycja w naszym handlu zagranicznym jest niezastąpiona. Począwszy od 2018 roku odnotowaliśmy „spadek” na trzecią pozycję pod względem dotychczasowych obrotów. Warto również wspomnieć, że z żadnym z krajów sąsiednich średnia roczna stopa wzrostu obrotów handlu zagranicznego Republiki Czeskiej od momentu jej powstania nie osiągnęła tak wysokich wartości jak z Polską. Porównanie danych za lata 2019 i 2020 w ujęciu rok do roku pokazuje, że eksport do Polski spadł o 0,8%, a import o 0,4%. Spadek ten (choć marginalny w porównaniu z całkowitym czeskim eksportem i importem) można przypisać pandemii, choć trudno udowodnić, w jakim stopniu. Na koniec 2020 roku w ujęciu polskich statystyk rynek czeski (po Niemczech) był drugim najważniejszym rynkiem zbytu dla polskich towarów, a Czechy były siódmym najważniejszym eksporterem do Polski. Aby uczynić nasze statystyki handlowe jeszcze bardziej kompletnymi, należy powiedzieć, że Polska (wraz z Maltą) jest jedynym krajem członkowskim UE, z którym mamy pasywny bilans handlowy (eksport minus import). Ta bierność osiągnęła apogeum w 2016 roku. W kolejnych latach udało się tę pasywność skorygować (należy zaznaczyć, że z różnym skutkiem w różnych latach). Znaczna część dwustronnej wymiany handlowej miała miejsce w latach 2019 i 2020 w następujących grupach towarowych (wg dwucyfrowej Standardowej Międzynarodowej Klasyfikacji Handlu, SITC). Dwie poniższe tabele wskazują na dużą koncentrację 10 najważniejszych pozycji zarówno 12 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

w eksporcie, jak i w imporcie, przy czym dominującą rolę odgrywają pojazdy drogowe, zwłaszcza w eksporcie. W dłuższej perspektywie obserwujemy stopniowy spadek pozycji mało wyrafinowanych, które historycznie należały do największych pod względem ilości w relacjach czesko-polskich. Są to w szczególności węgiel, koks i brykiety. Pozycja ta nie pojawia się już w TOP 10 naszego eksportu (choć jeszcze w 2010 roku była na 7 miejscu z udziałem ok. 4%), a od 2020 roku nie figuruje już wśród TOP 10 pozycji w imporcie (w 2010 roku była na 6 miejscu z udziałem ponad 5%).

Poniższe porównanie dokumentuje zmiany w handlu dwustronnym od 1993 roku: Eksport w tys. EUR

Import

kolejność

w tys. EUR

kolejność

Bilans handlowy w tys. EUR

1993

350 309

293 417

56 892

2000

1 710 146

1 244 936

465 210

2004

2 834 328

2 605 109

229 219

2010

6 114 808

6 098 906

15 902

2011

7 381 233

7 185 547

195 686

2012

7 442 019

7 810 417

-368 398

2013

7 331 782

8 162 206

-830 424

2014

7 885 581

9 020 296

-1 134 715

2015

8 354 714

10 102 259

-1 747 545

2016

8 476 083

10 686 150

-2 210 067

2017

9 655 384

11 163 800

-1 508 416

2018

10 392 096

12 023 857

-1 631 761

2019

10 792 351

12 257 651

-1 465 300

2020

10 488 012

11 815 691

-1 327 679

1-9/2020

7 475 280

8 826 729

-1 051 449

1-9/2021

9 739 574

10 657 799

-1 218 225

Źródło: ČSÚ, MPO ČR

Można powiedzieć, że również ta statystyka (choć w tak skoncentrowanej formie nie jest w stanie uchwycić szczegółów) jest dowodem na pojawiające się zmiany gospodarcze, gdzie tradycyjne sektory naszego przemysłu (takie jak w tym przypadku energetyka czy wydobycie surowców) są zastępowane w eksporcie przez nowe sektory lub usługi, takie jak e-commerce, usługi logistyczne i magazynowe itp. W Polsce zarejestrowanych jest około 480 czeskich firm, głównie w formie przedstawicielstw, spółek handlowych lub wspólnych firm produkcyjnych i dystrybucyjnych.

Najważniejsze grupy towarowe w czeskim eksporcie do Polski: Rok 2019 SITC

TOP pozycje eksportowe

Pojazdy drogowe

Rok 2020

udział udział kolejność w% w%

kolejność

17,4

15,2

Urządzenia telekomunikacyjne oraz urządzenia do rejestracji i odtwarzania dźwięku

7,8

8,6

Sprzęt, narzędzia i urządzenia elektryczne, gdzie indziej niesklasyfikowane

7,1

8,4

Żelazo i stal

5,9

6,3

Produkty różne, gdzie indziej niesklasyfikowane

5,2

5,7

Wyroby metalowe, gdzie indziej niesklasyfikowane

4,8

4,4

Maszyny i urządzenia do ogólnego zastosowania przemysłowego, gdzie indziej niesklasyfikowane

4,7

4,5

Maszyny i urządzenia biurowe do automatycznego przetwarzania danych

4,2

4,5

Olejki eteryczne i substancje zapachowe; preparaty do czyszczenia i polerowania

2,4

2,6

Papier, tektura i wyroby z papieru

2,3

2,2

Łącznie 10 najlepszych pozycji w danym roku

61,8

62,4

Źródło: ČSÚ, MPO ČR

Sytuacja w eksporcie wygląda następująco: SITC

TOP pozycje eksportowe

Rok 2019

Rok 2020

udział w%

kolejność

udział w%

kolejność

Pojazdy drogowe

11,9

10,21

Meble i ich części

6,6

5,9

Sprzęt, narzędzia i urządzenia elektryczne, gdzie indziej niesklasyfikowane

6,1

5,6

Żelazo i stal

5,7

5,8

Metale nieżelazne

5,4

4,9

Produkty różne, gdzie indziej niesklasyfikowane

4,8

5,0

Wyroby metalowe, gdzie indziej niesklasyfikowane

4,6

Maszyny i urządzenia do produkcji energii

4,1

5,6

Maszyny i urządzenia do ogólnego zastosowania przemysłowego, gdzie indziej niesklasyfikowane

3,0

3,4

Węgiel, koks, brykiety

2,7

2,4

(15)

Środki i produkty chemiczne, gdzie indziej niesklasyfikowane

2,1

(16)

3,2

Łącznie 10 najlepszych pozycji w danym roku

54,9

54,4

Firmy takie jak Metrostav a.s., KB Blok, Unicontrols itp. regularnie ogłaszają na polskim rynku przetargi na dostawy towarów, usług i robót o charakterze budowlanym. Spółka Hydratech – Bioproject działa w Polsce w zakresie budowy przemysłowych oczyszczalni ścieków. Jednym z największych inwestorów w Polsce jest firma Accolade, która buduje i wynajmuje parki przemysłowe (obecnie wybudowała i jest właścicielem 9 z nich w Polsce), rozsiane po całym kraju. Sumaryczna wartość inwestycji tej firmy w Polsce wynosi blisko 3 miliardy CZK. Inwestycje nie są ukierunkowane wyłącznie na budowę parków produkcyjnych i magazynowych na nowych terenach, ale skupiają się również na rewitalizacji niewykorzystywanych terenów przemysłowych. Na początku 2021 roku czeski deweloper UDI Group rozpoczął budowę 960 mieszkań w Warszawie. Projekt na terenach poprzemysłowych po fabryce ciągników Ursus ma zostać ukończony w 2026 roku. Realizatorem jest firma Hochtief. Według przedstawicieli firmy UDI Group, po zmianie przepisów budowlanych w Polsce, procesy uzyskiwania pozwoleń są bardzo przewidywalne i szybkie. Po około roku przygotowań projektu i zaciśnięciu wszystkich więzów własnościowych proces uzyskiwania pozwoleń na pierwszą fazę budowy trwał mniej niż dwa miesiące. To najwyraźniej również – obok stale poprawiającej się infrastruktury transportowej – powód, dla którego w Polsce dosłownie kwitnie budowa powierzchni magazynowych i produkcyjnych w związku ze skracaniem lub przekierowywaniem dróg towarów w łańcuchach dostaw, zwłaszcza w wyniku pandemii koronawirusa. Zakłady ŠKODA Transportation, SKD Trade Praha, IVECO Vysoké Mýto i SOR Libchavy dostarczają wagony kolejowe, tramwaje i autobusy do polskich wyższych jednostek samorządowych i miast. Polska jest również jednym z najważniejszych obszarów eksportowych dla spółki Tatra a.s. Spółka Škoda Transportation produkuje trolejbusy z polską firmą Solaris. Spółka Škoda Vagonka Ostrava otrzymała również zachętę inwestycyjną dzięki kontraktowi dla warszawskiego metra. LOM Praha, przedsiębiorstwo państwowe, jako pierwsza firma zagraniczna wygrała przetarg na szkolenie pilotów śmigłowców dla sił specjalnych polskiej armii. Pardubicka spółka Eldis we współpracy z kanadyjską firmą Intelcan zdobyła znaczące zamówienie na dostawę radarów lotniskowych dla lotnisk cywilnych w Warszawie i Krakowie. Czeska spółka GLOMEX Military Supplies wygrała przetarg na dostawę 485 samochodów Nissan Navara o wartości 121 mln PLN dla polskiej armii. Pojazdy zostaną dostarczone do 2022 roku. Tatra z holdingu Czechoslovak Group jest zaangażowana w modernizację polskiej

Źródło: ČSÚ, MPO ČR

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 13

armii. Przedmiotem współpracy jest opancerzony wóz bojowy zbudowany na czeskim podwoziu i napędzany czeskim silnikiem. Umowa pomiędzy Tatra Export a HSW została podpisana we wrześniu 2020 roku na targach zbrojeniowych w Kielcach. W październiku 2020 roku firma LET Kunovice dostarczyła dwa samoloty specjalne L 410 dla polskiej Straży Granicznej. Samochody osobowe Škoda Octavia od dawna są najlepiej sprzedającym się samochodem osobowym w Polsce. W segmencie samochodów prestiżowych do Octavii i Fabii na pozycjach medalowych dołączył Superb. Samochody Superb są wykorzystywane przez Kancelarię Prezydenta, ministerstwa oraz marszałków Sejmu i Senatu, a także przez środowisko biznesowe. Faktem jest również, że Škoda zaczęła być wypierana z czołowych pozycji przez Toyotę (w tym produkcję z czeskiego Kolína). W pierwszej połowie 2021 roku Toyota sprzedała 40 638 samochodów, za nią uplasowała się Škoda (28 623 sztuki) i Volkswagen (20 475 sztuk). Wśród najlepiej sprzedających się modeli na pierwszym miejscu znalazła się Toyota Corolla (12 337 sztuk), a zaraz za nią Toyota Yaris (9 517 sztuk). Škoda Octavia znalazła się tuż za nią z wynikiem 8 609 sprzedanych egzemplarzy, a Škoda Fabia z wynikiem 5 910 sztuk wskoczyła do pierwszej dziesiątki. W wyniku rosnących cen nowych pojazdów i obok ogólnej inflacji rośnie sprzedaż samochodów używanych, co jest szansą dla naszej firmy AAA Auto, która uważa polski rynek za niezwykle obiecujący. Pod względem bezpośrednich inwestycji zagranicznych statystyki Narodowego Banku Czeskiego przedstawiają Polskę jako 7. 14 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

najważniejszą destynację dla czeskich inwestorów, a także za 11. najważniejszy kraj inwestujący w naszą gospodarkę. Historycznie największą czeską inwestycją jest przejęcie przez ČEZ a.s. dwóch elektrowni ELCHO Chorzów (Śląsk) i Skawina (Małopolska). Spółka przewidywała również budowę parków wiatrowych na północy Polski, do czego nie doszło ze względu na ustawę regulującą lokalizację i parametry farm wiatrowych. Było to powodem ograniczenia działalności ČEZ w Polsce, w tym sprzedaży dwóch wspomnianych elektrowni. Podobny los spotkał Energetický a průmyslový holding, a.s., który w 2010 roku sprywatyzował kopalnię węgla kamiennego PG Silesia (jedyna udana inwestycja zagraniczna w polskim sektorze górniczym) i ostatecznie zrezygnował ze swoich udziałów pod koniec 2020 roku. Wprawdzie w 2011 roku spółka Energo-Pro wygrała przetarg na prywatyzację systemu czterech elektrowni wodnych ZEW Niedzica (100 MW) na Dunajcu i zawarła umowę przedwstępną z Ministerstwem Skarbu Państwa, ale ze względu na lokalny sprzeciw wobec prywatyzacji, Ministerstwo Skarbu Państwa anulowało wynik prywatyzacji. Znaczącym inwestorem jest czesko-słowacka grupa Penta Ivestments a.s., która restrukturyzuje większość przejęć z myślą o rozwoju regionalnym i inwestycjach w regionie V4. Największą inwestycją i akwizycją firmy w Polsce jest zakup udziałów w sieci wydawniczej, medialnej i handlowej EMPIK Media & Fashion. Wśród innych inwestycji w Polsce w ostatnim czasie można wymienić sieć aptek Dr. Max, agencję bukmacherską Fortuna, producent mrożonek spożywczych Iglotex oraz firmę medyczną EMC Instytut Medyczny. W Polsce sukces odniosła firma Newton Media, lider monitoringu mediów drukowanych. U naszego północnego sąsiada handel elektroniczny i usługi cyfrowe przeżywają rozkwit. W sprzedaży internetowej na polski rynek stopniowo wkraczają takie firmy jak Mall. cz, Notino i Sportissimo. Mall.cz niedawno przejął polskie Allegro, aby wzmocnić swoją pozycję wobec Amazona na polskim rynku. W zakresie usług cyfrowych wiele z naszych firm będzie w Polsce coraz częściej korzystać z przechowywania danych w chmurze. KOFOLA, Inc. przejęła spółkę HOOP Polska, pierwotnie producenta napojów bezalkoholowych, konsolidując produkcję napojów bezalkoholowych i stając się trzecim co do wielkości graczem

Foto: © ŠKODA AUTO a.s

GOSPODARKA

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 15

na rynku napojów gazowanych w Polsce. W 2019 roku Kofola ogłosiła jednak sprzedaż większości udziałów w HOOP nowemu polskiemu właścicielowi. Tym samym pod kontrolą Kofoli w Polsce pozostaje jedynie Premium Rosa, produkująca produkty ziołowe i botaniczne. Moglibyśmy znaleźć inne przykłady inwestycji rozpoczętych, trwających i zakończonych. Również w tym przypadku następuje przesunięcie z sektorów tradycyjnych do nowych sektorów lub usług. Druga co do długości granica naszego kraju z Polską jest podstawowym warunkiem współpracy transgranicznej między oboma krajami. W stosunkach czesko-polskich istnieje łącznie pięć euroregionów i dwa europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej. Polsko-Czeska Komisja Międzyrządowa ds. Współpracy Transgranicznej spotyka się corocznie i w czerwcu 2019 roku odbyła swoje 25. posiedzenie w Cieszynie (w 2020 i 2021 roku nie spotkała się z powodu pandemii). Ministerstwo Przemysłu i Handlu przyczynia się do kierowania Grupą Roboczą ds. Gospodarki, Handlu i Infrastruktury Transportowej wyżej wymienionej Komisji. Pomimo ograniczeń wynikających z przebiegu pandemii COVID-19, współpraca „na granicy” uległa wzmocnieniu. Tak więc 1 lipca 2021 odbyło się fizycznie w Ostrawie już XXVII spotkanie przedsiębiorców Czech, Polski i Słowacji, organizowane przez Czesko-Polską Izbę Gospodarczą i wspierane przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu. Jego program koncentrował się głównie na dziedzinach górnictwa, hutnictwa, transportu i gospodarki wodnej. W dniu 4 listopada 2021 roku w Szklarskiej Porębie odbyła się 28. edycja Polsko-Czesko-Niemieckiego Forum Współpracy Firm pod hasłem Wspólne odkrywanie nowych trendów w gospodarce 16 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

energetycznej. Współsponsorem wydarzenia, w ramach którego odbyło się ponad 300 spotkań B2B, było czeskie Ministerstwo Przemysłu i Handlu. Przykładem politycznego wsparcia dla wzajemnych relacji gospodarczych jest wizyta przewodniczącego Senatu RP w Polsce w dniach 30-31 sierpnia 2021 roku. Przedstawiciele dwudziestu czeskich firm towarzyszących delegacji uczestniczyli w forach biznesowych w Warszawie i Szczecinie oraz odbyli spotkania B2B ze swoimi polskimi odpowiednikami. W ramach wizyty odbyło się również uroczyste otwarcie biura nowego Konsula Honorowego Republiki Czeskiej w Szczecinie, Martina Smětáka. Pięć czeskich firm zaprezentowało się we wrześniu 2021 roku na branżowym sympozjum „Energetyka Bełchatów 2021”, gdzie odbyło kilkadziesiąt spotkań B2B. Wspólne stoisko oraz pozostałą obsługę firm Biuro w Warszawie zapewniło wspólnie z zagranicznym biurem Agencji CzechTrade w ramach projektu Dyplomacja Gospodarcza, finansowanego przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu. Pomimo rosnącej epidemii grupa siedmiu czeskich winiarni z powodzeniem zaprezentowała się na Międzynarodowych Targach Wina Enoexpo w Krakowie w listopadzie 2021 roku. Impreza została zorganizowana przez agencję CzechTrade we współpracy z Funduszem Win Republiki Czeskiej. Co powiedzieć na zakończenie? Widać, że struktura towarowa czesko-polskiego handlu ulega pewnym zmianom, nie tylko z powodu pandemii COVID-19. Takie konwersje zazwyczaj nie przebiegają gładko. Tym bardziej cieszy fakt, że spadek rok do roku w polsko-czeskiej wymianie handlowej w roku 2020/2019 wyniósł 0,8% dla eksportu i 0,4% dla importu, co jest znacznie korzystniejszym wynikiem niż w przypadku naszego całkowitego eksportu czy importu. Musimy jeszcze wziąć pod uwagę ograniczenia w handlu wynikające z działań mających na celu zwalczanie pandemii COVID-19. Jeśli chodzi o rok 2021, to w pierwszych trzech kwartałach eksport do Polski wzrósł o 26,3% rok do roku, a import o 25,0%. Faktem jest, że baza z ubiegłego roku była niska, głównie z powodu ograniczeń związanych z pandemią. Z drugiej strony możemy stwierdzić, że poziom „przedcovidowego” roku 2019 osiągnęliśmy już w styczniu 2021 roku, czyli za niecały rok. Możemy mieć tylko nadzieję, że ta tendencja będzie się utrzymywać. Ze swoich pozycji w stosunkach czesko-polskich powinniśmy zrobić wszystko, aby utrzymać ponadstandardowy poziom czesko-polskich stosunków gospodarczych i handlowych.

Foto: © www.kofola.cz

GOSPODARKA

63. MSV MIĘDZYNARODOWE TARGI MASZYNOWE

4–7. 10. 2022 BRNO, CZECHY

MSV 2022

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 17

Rozwój czeskiej gospodarki w 2020 r. Na rozwój gospodarczy w 2020 r. wpływ miał, podobnie jak w innych krajach, wybuch pandemii koronawirusa i konieczne w związku z tym wdrożenie środków zapobiegających rozprzestrzenianiu się choroby. Po wzroście gospodarczym w I i III kwartale w II i IV odnotowano spadek w ujęciu rok do roku, co znalazło odzwierciedlenie w ogólnym spadku produktu krajowego brutto, wartości dodanej brutto i szeregu innych wskaźników w ujęciu rok do roku. PRODUKT KRAJOWY BRUTTO

Produkt krajowy brutto w roku 2020 został oszacowany na poziomie o 5,8% niższym niż w roku 2019, co oznacza najgłębszy spadek od 1991 roku. Na spadek ten wpłynęło

głównie ograniczenie wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych (-7,1%), wydatków na tworzenie kapitału brutto (-10,2%), a także spadek popytu zagranicznego w pierwszej połowie roku. W przypadku wartości dodanej brutto na ogólnie niższy wynik wpłynął spadek w większości sektorów, zwłaszcza w handlu, transporcie oraz usługach związanych z zakwaterowaniem i wyżywieniem.

Rozwój czeskiej gospodarki w 2020 roku

Produkt krajowy brutto

Produkcja przemysłowa

2019

2020

2013

2014

2015

2016

2017

2018

CZK, mld

4 142,81

4 345,77

4 625,38

4 976,87

5 110,74

5 409,66

5 790,35

5 694,62

%, real, r/r

2,3

5,4

2,5

5,2

3,2

-5,8

%, r/r

-0,1

4,3

3,4

6,5

-0,2

-7,2

Zarejestrowane bezrobocie

8,2

7,5

6,24

5,19

3,77

3,07

2,87

4,02

Obecny stopień bezrobocia w ramach kontroli VŠPS3)

6,1

2,9

2,2

2,6

Stopień inflacji

%, r/r

1,4

0,4

0,3

0,7

2,5

2,1

2,8

3,2

Inflacja (HICP)

%, średnia

1,4

0,4

0,3

0,6

2,4

2,6

3,3

Eksport

EUR, mln

122 186

131 805

142 369

147 004

161 283

171 716

178 398

168 118

Eksport

%, r/r

-0,1

7,9

3,3

9,7

6,5

0,2

-5,7

Import

EUR, mln

108 622

116 209

127 486

129 272

144 491

156 852

160 435

150 000

Import5)

%, r/r

6,9

9,7

1,4

11,8

8,5

2,2

-7

EUR, mln

13 564

15 597

14 883

17 732

16 793

14,864

17 963

18 118

CZK/EUR 6)

średnia

25,974

27,533

27,283

27,033

26 ,330

25,643

25,672

26,444

CZK/USD 6)

średnia

19,565

20,746

24,600

24,432

23,382

21,735

22,934

23,196

5) 5)

Bilans handlowy 5)

Źródło: Czeski Urząd Statystyczny, Czeski Bank Narodowy (ČNB); Uwaga ogólna: r/r = zmiana wskaźnika rok do roku; 1) dane po zmianie metodologii ESA 10 (Europejski System Rachunków), Dane wstępne za 2019 i 2020 r., skorygowane sezonowo; 2) Średni odsetek osób bezrobotnych = liczba osiągalnych ubiegających się o zatrudnienie w wieku 15-64 lat w stosunku do osób w tym samym wieku (MPSV = Ministerstwo Pracy i Spraw Społecznych); 3) VŠPS = (Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności); 4) HICP (Harmonised Index of Consumer Prices), stopień inflacji w metodyce UE; 5) Dane handlu zagranicznego wyrażone w EUR to suma poszczególnych wartości miesięcznych w CZK przeliczonych przez średni kurs miesięczny wykazany przez Czeski Bank Narodowy; 6) Czeski Bank Narodowy (ČNB)

18 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

Foto: © bigstockphoto.com

Produkt krajowy brutto

PRZEMYSŁ

do 2019 r. wzrosła o 0,4 punktu procentowego i była najwyższa od 2012 r. Ceny towarów i usług zbieżnie wzrosły o 3,2%. Najwyższa średnia stopa inflacji w 2020 r. dotyczyła napojów alkoholowych i tytoniu (107,6%), żywności i napojów bezalkoholowych (104,5%), odzieży i obuwia oraz edukacji (zbieżnie 103,7%). Spadki cen odnotowano w transporcie, poczcie i telekomunikacji.

HANDEL ZAGRANICZNY

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto pracowników (w przeliczeniu na osobę – fulltime equivalent) w 2020 r. osiągnęła wartość 35 662 CZK. W porównaniu rok do roku jego wzrost wyniósł 1 084 CZK (3,1%). Realne wynagrodzenie wzrosło o 0,1% (ceny konsumenckie w wymienionym okresie były wyższe o 3,2%). Najwyższy wzrost wynagrodzeń w ujęciu rok do roku odnotowano w grupie opieka zdrowotna i pomoc społeczna (13,8%), wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, gazu, ciepła i klimatyzowanego powietrza (6,0%), działalność związana z informacją i komunikacją (5,6%).

W 2020 r. produkcja przemysłowa spadła o 7,2% w stosunku rok do roku. Spadki produkcji odnotowano w większości branż. Jedynie niewielka grupa branż wykazała wzrost w stosunku do 2019 r. – produkcja podstawowych wyrobów i preparatów farmaceutycznych (o 3,9%), grupa branż zajmujących się przetwórstwem papieru i wyrobów z papieru (o 4,1%) oraz przetwórstwo drewna, produkcja konstrukcji z drewna, wyrobów z wikliny i słomy (o 4%). Poniżej poziomów z 2019 r. pozostały przede wszystkim produkcja pojazdów silnikowych (11,7%) i produkcja maszyn i urządzeń (w obu przypadkach spadek o 12,4%) oraz produkcja metalowych konstrukcji i metalowych wyrobów gotowych (spadek o 7,6%).

W handlu zagranicznym nadwyżka handlowa z towarami osiągnęła w 2020 r. 190 mld CZK, czyli o 44,3 mld CZK więcej niż w 2019 r. W ujęciu rok do roku eksport spadł o 4,5%, a import o 5,9%. W przepływie towarów przez granice w 2020 r. w porównaniu z 2019 r. eksport był o 4,5% niższy, a import o 5,9% niższy. Handel ropą naftową i gazem ziemnym w największym stopniu przyczynił się do wzrostu nadwyżki handlowej, natomiast handel pojazdami silnikowymi uległ największemu pogorszeniu. Udział eksportu do UE w 2020 r. wyniósł 79,5%, z czego 23,2% do Niemiec.

CENY

Średnioroczna stopa inflacji wyrażona wzrostem cen towarów i usług konsumenckich w 2020 r. wyniosła 3,2%. W stosunku

ROZWÓJ WYNAGRODZEŃ

Biorepel to wyjątkowy produkt biologiczny, który stanowi nową szansę w walce z niekorzystnym wpływem pleśni na ściany i tynki budynków murowanych. Biorepel nie jest substancją chemiczną. Dzięki swojemu działaniu jest również w stanie usunąć pleśń, która narasta nie tylko na tynku i na ścianach, ale również w nich lub pod nimi. Usuwa pleśń ze ścian, ale także zapobiega powstawaniu tych pleśni. Działa zapobiegawczo po dodaniu do farby wodorozcieńczalnej, a następnie nałożeniu na ścianę. Aktywna mikroflora produktu nie zanieczyszcza powietrza i nie jest patogenna dla roślin, zwierząt ani ludzi. Pythium oligandrum M1 (ATCC 38472) to mikroorganizm zatwierdzony jako składnik aktywny do stosowania w produktach biobójczych zgodnie z Rozporządzeniem Wykonawczym Komisji Europejskiej 2015/1610. Rodzaj kompozycji: WP - proszek dyspergowalny w wodzie. Zakres stosowania: środek grzybobójczy wewnętrzny do zwalczania grzybów na tynkach i ścianach. Metody aplikacji: malowanie (pędzlem, wałkiem) lub natrysk - dyspersja produktu w wodzie lub w mieszaninie z wodorozcieńczalnymi farbami ściennymi.

Pythium oligandrum www: biorepel.cz/en Mobil: +420 776 418 339 E-mail: knott@biopreparaty.eu

Nowa w UE biobójcza substancja czynna

■ Microorganism Pythium oligandrum – a new biocidal active substance in the European Union. ■ A biotechnology that eliminates moulds without a chemical. ■ The safest technology on the market today. ■ New and unique biocide in the European Union. ■ New and unique biocide to the world.

Biotechnologia, która niszczy pleśnie bez chemii Najbezpieczniejsza technologia na rynku

Nowy i wyjątkowy produkt biobójczy w UE i na świecie

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 19

W PIGUŁCE

Filary czeskiego przemysłu PRZEMYSŁ MASZYNOWY

Republika Czeska jest jednym z największych gigantów światowego przemysłu maszynowego. Naszymi wysokiej jakości produktami inżynieryjnymi interesują się między innymi takie światowe potęgi gospodarcze jak Chiny i Rosja. W ostatnich latach coroczny eksport z Republiki Czeskiej przekraczał 80% całkowitego eksportu.

PRZEMYSŁ ENERGETYCZNY

Republika Czeska jest znana z produkcji zarówno pojedynczych elementów elektrowni, jak i całych bloków elektrowni. Elektrownie jądrowe w Republice Czeskiej zapewniają ponad jedną trzecią całkowitej produkcji energii elektrycznej w kraju. Czyni to Republikę Czeską największym eksporterem energii elektrycznej w Europie Środkowej.

PRZEMYSŁ LOTNICZY

Republika Czeska jest trzecim największym producentem lekkich i małych samolotów sportowych na świecie. Czeskie firmy lotnicze zaopatrują również takich gigantów jak Sikorsky i Boeing.

NANOTECHNOLOGIA

Republika Czeska zalicza się do absolutnej światowej czołówki nanotechnologii. Na cały świat eksportowana jest czeska pościel antyalergiczna, tekstylia, wyroby medyczne, powłoki hydrofobowe i spray’e z efektem czyszczącym i inne produkty.

PRZEMYSŁ GUMOWY

Światową renomą cieszą się czeskie wyroby z tworzyw sztucznych i gumy. Guma i gumowe komponenty większości samochodów w Europie przeszły przez czeskie ręce.

PRZEMYSŁ METALURGICZNY I ODLEWNICZY

Podstawą przemysłu ciężkiego zawsze była produkcja metalowa, która w Republice Czeskiej ma długą tradycję. Przemysł ciężki w tym kraju obejmuje technologie od wielkich pieców po odlewnie aluminium. Żelaznym sercem Republiki Czeskiej są huty i odlewnie na Morawach.

TECHNOLOGIE INFORMACYJNO-TELEKOMUNIKACYJNE

Republika Czeska ma ponadprzeciętne wyniki w tym sektorze w porównaniu z innymi krajami UE. Te pozytywne liczby wynikają z produkcji sprzętu, aplikacji i an20 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

tywirusów. Wysokiej jakości przemysł elektrotechniczny jest jednym z kluczowych filarów czeskiej gospodarki.

PRZEMYSŁ KOSMICZNY

Praga jest centrum administracyjnym systemu nawigacji satelitarnej Galileo. To projekt, z którego będą korzystać przede wszystkim kierowcy. System ten jest największym projektem realizowanym do tej pory w Unii Europejskiej. Republika Czeska uczestniczy w projekcie, w ramach którego na orbicie ma się znaleźć 30 satelitów, we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną.

PRZEMYSŁ MEDYCZNY

Wysoką jakością gotowych produktów możemy się pochwalić podczas eksportu medycznych łóżek, foteli i innych narzędzi. Jedna z największych na świecie linii produkcyjnych łóżek szpitalnych o wysokim standardzie znajduje się właśnie w Czechach. Przetestowane produkty są eksportowane głównie za granicę.

PRZEMYSŁ SZKLARSKI

Dzięki swojej długiej tradycji czeski przemysł szklarski i jego produkty, takie jak żyrandole, duże i kształtne szkło, lustra czy kieliszki i wazony, od lat znajdują się na szczycie światowej jakości. Największy odsetek swoich produktów Republika Czeska dostarcza na rynki Azji Południowo-Wschodniej, w tym do Japonii, Chin i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

PRZEMYSŁ GÓRNICZY

Przemysł górniczy i wydobywczy ma w Republice Czeskiej długą tradycję. Trudne warunki geologiczne w naszych kopalniach węgla kamiennego skłoniły czeskich konstruktorów do opracowania specjalistycznych maszyn i urządzeń do bezpiecznego wydobycia węgla. Dzięki temu maszyny te pracują obecnie w Ameryce Łacińskiej, Rosji, Hiszpanii, Wietnamie, na Ukrainie i coraz częściej w Chinach.

Foto: © pixabay.com

TRANSPORT

Republika Czeska jest jednym z krajów na świecie, który może pochwalić się własnymi fabrykami samochodów, a także produkcją pociągów i tramwajów. Trudno znaleźć na świecie samochód, który nie zawierałby komponentów wyprodukowanych w Czechach.

Firma GENERI, s.r.o., założona w 1993 roku, jest czeskim producentem niewybuchowych urządzeń elektrycznych. ROZWÓJ, PRODUKCJA, DOSTAWY, DORADZTWO i MONTAŻ dla środowisk Ex i non Ex: NIEWYBUCHOWY SPRZĘT ELEKTRYCZNY - ROZWÓJ, PRODUKCJA - SKRZYNKI ZACISKOWE - SZAFY STEROWNICZE I WSKAŹNIKOWE - ROZDZIELNICE LAMPY NIEWYBUCHOWE - OBLICZENIE OŚWIETLENIA, DOSTAWY SKRZYNKI ZABEZPIECZAJĄCE – DOSTAWY DODATKOWE OGRZEWANIE ELEKTRYCZNE - PROJEKT, WYKONANIE, INSTALACJA

GŁÓWNE REFERENCJE: RAFINERIE JEDLICZE – Polska, PROCHEM S.A. – Polska, BIOAGRA S.A. – Polska, ENERGOSTER – Polska, MPI Technologies sp. z o.o. – Polska. RAFINERIE SLOVNAFT (MOL) – Słowacja, SPOLCHEMIE – Czechy, BORSODCHEM – Węgry, FERGANA – Uzbekistan, HOMAS – Syria, MERO ČR – CTR – Czechy, OIL PLANT CAIRO – Egipt, RAFINERIE ČESKÁ RAFINÉRSKÁ – Czechy, RAFINERIE LUKOIL – Rosja, RAFINERIE MOZYR – Białoruś, RAFINERIE NAFTAN NOVOPLOCK – Białoruś, PETROCHEMIE Pavlodar – Kazachstan.

UPRAWNIENIA I CERTYFIKATY: Q ATEX, IECEx, EAC Ex, EN ISO 9001

www.generi.cz GENERI, s.r.o. www.generi.cz GENERI, s. r. o. e-mail: obchod@generi.cz Uničovská 50,787 7870101Šumperk, Šumperk, Tel.: 583 221R e500 e-mail: obchod@generi.cz Uničovská 50, CZRepublika Czeska Tel.: +420 583+420 221 500 p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 21

KLUCZOWE BRANŻE

Czeski przemysł maszynowy – tradycja i przyszłość Przemysł maszynowy to niewątpliwie jedna z najważniejszych gałęzi czeskiej gospodarki. Ma kluczowe znaczenie zarówno dla tworzenia PKB, bilansu handlu zagranicznego, jak i zatrudnienia. Konkurencyjność przemysłu maszynowego to przedmiot zainteresowania inwestorów zagranicznych, a wsparcie badań i rozwoju jest decydujące dla utrzymania i zwiększenia jego poziomu. Sektor obejmuje w Czechach produkcję szerokiej gamy maszyn, w tym części i akcesoriów, które mogą być stosowane w większości gałęzi przemysłu wytwórczego i innych sektorach, takich jak rolnictwo, transport, leśnictwo, obróbka metali, metalurgia, górnictwo, przemysł tekstylny, papierniczy, spożywczy i budowlany.

22 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

WSPÓŁCZESNOŚĆ

Przemysł maszynowy w Czechach może pochwalić się nie tylko bogatą historią, ale dzięki swojej ekspansji w kraju stanowi jeden z filarów czeskiego przemysłu. Obróbka mechaniczna elementów metalowych – produkcja maszyn i urządzeń – zatrudnia niemal 115 000 wysoko wykwalifikowanych

Foto:© Siemens, s.r.o.

HISTORIA

Na ziemiach czeskich przemysł ma bardzo długą i różnorodną historię. Jego początki na naszym terenie sięgają XVI wieku, okresu panowania cesarza rzymskiego i króla czeskiego Rudolfa II. Mimo swojej miłości do nauki i sztuki zaprosił do Pragi mistrzów z różnych dziedzin, takich jak chemia, wytwórstwo szklarskie, przetwórstwo metali i kamieni szlachetnych. Za jego panowania już w 1595 roku na ziemiach czeskich został uruchomiony pierwszy wielki piec hutniczy. Dzięki niemu na naszym terenie rozpoczęła się większa i ciągła produkcja żelaza. Prawdziwy rozkwit rozwoju przemysłowego rozpoczął się dopiero w XVIII wieku, a w pierwszej połowie XIX wieku wybuchła na ziemiach czeskich rewolucja przemysłowa i techniczna. W 1803 roku pojawił się u nas

symbol całej rewolucji przemysłowej – maszyna parowa. Te i inne wynalazki budowały wolną siłę roboczą i możliwości znacznie większej produkcji niż dotychczas. Nastąpił gwałtowny rozwój przemysłu ciężkiego. Pojawiały się też zalążki prawdopodobnie najważniejszej gałęzi całego czeskiego przemysłu – przemysłu maszynowego. Za pierwszy nowoczesny zakład maszyn uważa się ten, który powstał w 1821 roku w miejscowości Šlapanice koło Brna. Ważną nowością tego okresu była energia elektryczna. Najważniejszym okresem z punktu widzenia obecnej Republiki Czeskiej był koniec XIX wieku, kiedy zaczęły pojawiać się pierwsze samochody. Pierwszy czeski samochód z silnikiem spalinowym marki President został wyprodukowany w 1897 roku w fabryce w miejscowości Kopřivnice. W czasie wojen światowych Czechosłowacja była jednym z dziesięciu najważniejszych krajów przemysłu maszynowego na świecie! Gwałtowny rozwój po drugiej wojnie światowej pozostawał pod wpływem zarówno sytuacji międzynarodowej, jak i krajowej. Przemysł maszynowy stał się wiodącą gałęzią uprzemysłowienia mniej rozwiniętych obszarów.

Eksport maszyn i środków transportu z Republiki Czeskiej w 2020 roku zgodnie z towarem (SITC 7) Nazwa produktu Maszyny i urządzenia do produkcji energii Urządzenia maszynowe dla określonych gałęzi przemysłu Maszyny przetwórstwa metali

Wartość statystyczna EURO (tys.) 3 512 165 4 406 388 849 852

Maszyny i urządzenia powszechnie stosowane w przemyśle, gdzie indziej niesklasyfikowane

11 393 627

Maszyny biurowe i urządzenia do automatycznego przetwarzania danych

14 576 403

Urządzenia do telekomunikacji i zapisu oraz przetwarzania dźwięku

14 215 994

Urządzenia elektryczne, narzędzia i urządzenia domowe, gdzie indziej niesklasyfikowane

16 600 813

Pojazdy drogowe

31 621 942

Pozostałe środki transportu i przewozowe

1 308 954

Źródło: Czeski Urząd Statystyczny

specjalistów, którzy są najcenniejszym elementem całego sektora. W ramach czeskiego przemysłu obróbka mechaniczna elementów metalowych należy do jednego z najważniejszych pracodawców. Jego baza produkcyjna, która jest gwarancją ciągłego doskonalenia i poszerzania portfolio produktów, składa się z ponad 6700 firm, których produkcja obejmuje bardzo szeroki asortyment produktów maszynowych. Przemysł maszynowy jest rozproszony na terenie całego kraju. Jest często powiązany z przemysłem metalurgicznym, dlatego z wieloma zakładami maszynowymi możemy spotkać się w regionie Ostrawy, gdzie dominuje ciężki przemysł maszynowy. Branża ta zajmuje się głównie produktami o dużej masie i dużych wymiarach, takimi jak części statków, duże samoloty, górnictwo i hutnictwo. Przeciwnie przemysł lekki zajmuje się produkcją obrabiarek, środków transportu, takich jak samochody i mniejsze statki oraz wiele innych mniejszych maszyn używanych na przykład w przemyśle włókienniczym. Republika Czeska zawsze była jednym z wiodących producentów środków transportu, a dzięki swojej tradycji w dziedzinie produkcji samochodów i odpowiednim położeniu jest atrakcyjnym państwem pod względem inwestycji. Ponadto długofalowo odnotowuje w tej dziedzinie wzrost zarówno sprzedaży, jak i wydajności pracy. Zdecydowanie w produkcji samochodów dominuje produkcja samochodów osobowych, a następnie produkcja autobusów i ciężarówek. Do ważnych gałęzi maszynowych w Republice Czeskiej należy również produkcja pojazdów, ich naprawy i modernizacja. W Czechach są produkowane wszystkie rodzaje pojazdów szynowych, metra, tramwaje i trolejbusy. Lotnictwo to czołowa gałąź przemysłu maszynowego, który w zakresie wykorzystania nowych materiałów jest prekursorem postępu technicznego w wielu innych sektorach. Ważną pozycję zajmuje produkcja szkolno-treningowych samolotów odrzutowych i lekkich samolotów bojowych, samolotów regionalnych, samolotów szkoleniowych i sportowych, szybowców, komponentów lotniczych, a także produkcja samolotów ultralekkich. W Republice Czeskiej produkowane są również statki towarowe rzeczne i rzeczno-morskie, łodzie sportowe, jachty, motocykle i rowery. Balony na ogrzane powietrze pochodzą również z czeskiej produkcji. Należy przypomnieć również czeski program kosmiczny. Bardzo ważną częścią przemysłu maszynowego jest także produkcja sprzętu dla przemysłu i budownictwa, produkcja i naprawa

turbin parowych i wodnych, pomp i sprężarek. Republika Czeska jest również producentem obrabiarek i elektronarzędzi ręcznych, które należą do najlepszych na świecie.

EKSPORT

Przemysł maszynowy jest tradycyjnie również istotną gałęzią eksportową. Eksportowi podlega 80-90% produkcji tego sektora. W eksporcie towarów produkty maszynowe są źródłem największej wartości dodanej, a ich produkty należą do tych rodzajów czeskich towarów, które najlepiej odnajdują się w konkurencji na rynkach eksportowych. Z punktu widzenia struktury terytorialnej handlu zagranicznego tradycyjnie bez wątpienia największym partnerem handlowym państwa są Niemcy, a następnie Wielka Brytania, Francja, Słowacja, Polska i Hiszpania. W 2020 roku eksport maszyn i środków transportu (SITC 7) wyniósł 98,486 142 mld EURO. Od stycznia do września 2021 r. wartość eksportu osiągnęła 79,424 858 mld EURO. Republika Czeska jest również jedynym krajem Europy Środkowej i Wschodniej (CEE), który jest członkiem prestiżowego stowarzyszenia CECIMO (European Committe for Cooperation in the Machine-Tool Industry).

PRZYSZŁOŚĆ

Nowym wyzwaniem na przyszłe lata nie tylko w dziedzinie zatrudnienia i edukacji jest inicjatywa „Przemysł 4.0”. Świat zmienił się, gdy pojawiła się para i elektryczność. Zmienia go teraz technologia i to nie tylko komunikacji. Dlatego rząd Republiki Czeskiej będzie dążył do stworzenia odpowiedniego środowiska, w którym przedsiębiorstwa przemysłowe i społeczeństwo będą mogły rozwijać się tak, aby dotrzymać kroku w nowym cyfrowym świecie. Dotyczy to w szczególności rozbudowy infrastruktury danych i komunikacji, przebudowy systemu edukacji, wprowadzenia nowych instrumentów rynku pracy, dostosowania środowiska społecznego i stworzenia pomocy podatkowej dla firm, aby podołały z realizacją inwestycji w nowe technologie i know-how. A jak będzie wyglądać na przykład praca tokarza za 15 lat? Czy będzie ręcznie pracować w warsztacie przy maszynie w odzieży ochronnej? A może zdalnie sterować maszyną za pomocą komputera, który będzie w stanie precyzyjnie zadawać komendy i optymalizować zużycie materiałów czy energii w celu zwiększenia wydajności produkcji? Filozofia „Przemysłu 4.0” otwiera niewyobrażalne możliwości, a ci, którzy będą mogli z nich korzystać, podołają nowej erze. Źródło: www.businessinfo.cz, www.mpo.cz, Czeski Urząd Statystyczny R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 23

KLUCZOWE BRANŻE

24 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 25

KLUCZOWE BRANŻE

Przemysł motoryzacyjny

Wielowiekowa tradycja sektora budowy maszyn kraju, intensywna współpraca z czeskimi uniwersytetami w dziedzinie wysokich technologii oraz wsparcie rządowe sprawiają, że Czechy są idealnym miejscem dla przyszłej mobilności. Ponad 85% całkowitej produkcji motoryzacyjnej w Republice Czeskiej jest co roku eksportowane. Środowisko motoryzacyjne w Republice Czeskiej obejmuje również wielu znaczących dostawców, którzy koncentrują się przede wszystkim na produkcji części, sprzętu elektronicznego i innych akcesoriów do pojazdów silnikowych. Ponadto produkcja motoryzacyjna ma również wpływ na inne gałęzie przemysłu, takie jak budowa maszyn, produkcja urządzeń elektrycznych, przemysł gumowy i obróbka tworzyw sztucznych. Przemysł motoryzacyjny pozostaje siłą napędową gospodarki nawet w covidowych czasach. Pandemia koronawirusa w 2020 r. uderzyła dość mocno w branżę motoryzacyjną. Łączna sprzedaż i eksport spadły o jedną dziesiątą rok do roku i obniżyły się do poziomu osiągniętego cztery 26 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

lata temu. Biorąc jednak pod uwagę początkowe prognozy i ogólne spowolnienie rynku, jest to ostatecznie dobry wynik, głównie ze względu na szybkie wznowienie produkcji w drugiej połowie 2020 r. Pomimo wielu negatywnych aspektów rok 2020 przyniósł również kilka pozytywnych wiadomości. Objawiła się siła czeskiego przemysłu samochodowego, który był w stanie bardzo szybko odbić się od dna po wiosennych przestojach. Wreszcie to właśnie w produkcji pojazdów pokazała się siła produkcji krajowej, ponieważ jej spadek rok do roku nie osiągnął poziomu głównych rynków eksportowych. Ponadto pandemia przyniosła szereg nieoczekiwanych wyzwań, które będą miały wpływ na produkcję w 2021 r. Każdego dnia istnieje konieczność rozstrzygania problemu niedoboru surowców do produkcji w całym łańcuchu dostaw, zmiany przepływów logistycznych, a wszystko to w okresie rekordowo wysokich cen i niedoborów siły roboczej w całym przemyśle. Przedsiębiorstwa przemysłowe w Republice Czeskiej wykazały się wysokim poziomem odpowiedzialności poprzez swoje podejście. Już w pierwszej fali pandemii podjęły one na własny koszt zdecydowane działania w celu ochrony zdrowia swoich pracowników, a tym samym czeskiej gospodarki. W rezultacie firmy produkcyjne znalazły się w czołówce najbezpieczniejszych miejsc w całym roku 2020. Jako jedne z pierwszych stworzyły profilaktyczne badania antygenowe i podjęły inne środki reżimowe, aby uniknąć powtórzenia się wiosennych przestojów, które były bardzo trudne dla całego sektora. Przemysł motoryzacyjny przechodzi obecnie poważną transformację. Dotyczy ona nie tylko produktu końcowego – pojazdu, a więc sposobu jego użytkowania i związanych z nim usługami – ale także całego

Foto: © www.skoda-storyboard.com

Dzięki swojemu wyjątkowemu położeniu, dobrej infrastrukturze i wykwalifikowanej sile roboczej Republika Czeska odgrywa ważną rolę w przemyśle motoryzacyjnym. W przeliczeniu na jednego mieszkańca jest wiodącym producentem autobusów i drugim co do wielkości producentem samochodów osobowych na świecie. Ponieważ kraj ten posiada możliwości i zasoby dla trzech głównych producentów samochodów – Škoda Auto (Volkswagen Group), TPCA (joint venture Toyota / Groupe PSA) oraz Hyundai Motor Manufacturing Czech – oraz doskonałe możliwości biznesowe dla dostawców, Republika Czeska ma szansę umocnić swoją pozycję jako jeden z wiodących europejskich ośrodków projektowania, badań i rozwoju w dziedzinie motoryzacji.

Nowy design oświetlenia zewnętrznego LED

www.msvelektronika.cz

+ 420 556 455 330 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 27

KLUCZOWE BRANŻE łańcucha produkcyjnego. Aby krajowy przemysł motoryzacyjny nadal przynosił Republice Czeskiej wszystkie korzyści, czy to w postaci dziesięcioprocentowego udziału w PKB, czy też wkładu w postaci hojnego i rzetelnego pracodawcy, konieczne są dalsze prace nad kompleksową koncepcją, która przyniesie Republice Czeskiej przyszłe sukcesy. Najbliższe miesiące spowodują dyskusje na temat kilku kluczowych regulacji – czy to dotyczących emisji CO2 z transportu lub produkcji, norm emisji EURO 7/VII, ale także innych.

PRODUKCJA POJAZDÓW W REPUBLICE CZESKIEJ 2021 (STYCZEŃ - WRZESIEŃ) Pojazdy osobowe Od stycznia 2021 r. do końca września 2021 r. w Republice Czeskiej wyprodukowano 831 653 pojazdów osobowych, co oznacza wzrost o 2,9% rok do roku. Ogółem wyprodukowano o 235 456 pojazdów mniej w porównaniu z analogicznym okresem 2019 r. Fabryka Hyundai w Nosovicach skutecznie oparła się jak na razie obecnemu kryzysowi. W trzech kwartałach tego roku wyprodukowano tu 207 300 pojazdów, co oznacza wzrost o 26,8% rok do roku. W samym wrześniu produkcja spadła jednak o 5,7% rok do roku. Zdecydowana większość produkcji trafiła na rynki zagraniczne – wyeksportowano 195 368 samochodów, co oznacza wzrost o 26,9% rok do roku. Producent wprowadził też na rynek krajowy o ponad jedną czwartą więcej pojazdów niż w roku poprzednim. Do tej pory w tym roku ŠKODA AUTO wyprodukowała w swoich krajowych zakładach łącznie 514 309 samochodów (- 3,7%). Na rynek czeski trafiło 62 957 pojazdów (+ 1,1%), a na rynki zagraniczne 451 776 pojazdów (- 4,6%). Produkcja Toyoty w Kolínie jest również na tym samym poziomie, co w roku ubiegłym – w ciągu trzech kwartałów wyprodukowano łącznie 110 044 pojazdy (- 0,5%). Spośród nich 109 065 zostało wyeksportowanych (- 0,8%), a 979 sprzedano na rynku krajowym (+ 46,6%). Z całkowitej liczby wyprodukowanych samochodów osobowych 90 856 to samochody elektryczne, co odpowiada 10,9% udziału w całkowitej produkcji. Wyprodukowano 52 706 sztuk (tj. 6,3%) pojazdów elektrycznych z zasilaniem akumulatorowym (Battery Electic Vehicle, BEV) i 38 150 sztuk (tj. 4,6%) hybryd typu plug-in (Plug-in Hybrid Electric Vehicle, PHEV) . Od stycznia do września ŠKODA AUTO wyprodukowała 37 482 egzemplarzy BEV i 21 217 PHEV, Hyundai 15 224 egzemplarzy BEV i 16 933 PHEV.

Autobusy W minionym roku w Czechach wyprodukowano 3 475 autobusów (- 1,2%), 401 autobusów przeznaczono na rynek krajowy (- 39,2%), a po28 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

zostałe 3 179 wyeksportowano (+ 9,5%). W IVECO CR w miejscowości Vysoké Mýto wyprodukowano 3 157 autobusów, tj. o 1,1% mniej niż w roku ubiegłym. SOR Libchavy w ciągu trzech kwartałów tego roku wyprodukował 302 autobusy (- 1,0%), z czego 53 z napędem elektrycznym (tj. udział 17,5%). Producent KHMC Opava wyprodukował w tym roku 16 autobusów, czyli o dwa mniej niż w roku ubiegłym.

Pojazdy ciężarowe Spółka TATRA Trucks, która jest jedynym producentem samochodów ciężarowych wśród członków Związku Przemysłu Motoryzacyjnego, wyprodukowała od stycznia do września br. 875 pojazdów, tj. o 36 szt. mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku (tj. - 4,0%). Produkcja Tatry trafiła w większości na eksport (644 szt.), a 248 pojazdów znalazło się w Czechach.

Motocykle Producent JAWA Moto wyprodukował w omawianym okresie 811 motocykli, czyli o 432 szt. więcej niż w roku poprzednim (+ 114,0%). Szczególnym powodzeniem cieszyły się na rynku czeskim, gdzie sprzedano 658 sztuk (+ 127,7%). Wyeksportowano 153 maszyny, o 63 więcej niż w roku ubiegłym (+ 70,0%).

Przyczepy W porównaniu z rokiem ubiegłym i 2019 r. producenci w segmencie naczep radzili sobie dobrze. Łącznie wyprodukowano 24 310 przyczep i naczep, tj. o 2 313 szt. więcej niż przed rokiem (+ 10,5%). Ogólny wzrost segmentu był wspierany głównie przez firmę AGADOS, która produkuje małe przyczepy do 3,5 t. Wyprodukowała łącznie 22 661 szt. (+ 10,5%), w Czechach sprzedała 14 038 szt. (+ 10,9%) i wyeksportowała 8 204 szt. (+ 9,4%). Dobrze radzili sobie również producenci w segmencie dużych przyczep i naczep. Spółka PANAV wyprodukowała 326 przyczep i naczep, tj. o 67 sztuk więcej niż w roku ubiegłym (+ 25,9%). W Republice Czeskiej sprzedano 267 sztuk (+ 40,5%), wyeksportowano 42 sztuki (- 6,7%). Wzrosła również produkcja Schwarzmüllera. Od stycznia do końca września firma wyprodukowała 1 323 duże przyczepy (+ 7,9%). Na rynek krajowy trafiło w tym roku 530 szt. (+ 23,3%), na eksport 1 161 szt. (+ 11,1%). Źródło: www.autosap.cz, www.businessinfo.cz

FIRMY CZŁONKOWSKIE „ZWIĄZKU PRZEMYSŁU MOTORYZACYJNEGO” W 2020 R. WPŁYWY: 1 041,2 miliarda CZK (- 10,3%) EKSPORT: 872,1 miliarda CZK (- 9,8%) LICZBA PRACOWNIKÓW: 135 624 (- 2,0%) ŚREDNIE WYNAGRODZENIE: 45 166 CZK (+ 2,5%) Łączna sprzedaż ponownie przekroczyła granicę biliona koron. Mimo bardzo niekorzystnego rozwoju rynku spadła o 10,3% i wyniosła 1 041,2 miliarda CZK. Najważniejszym regionem dla krajowego eksportu pozostaje Unia Europejska, do krajów której trafia ponad 83 proc. krajowej produkcji. Firmy należące do Związku Przemysłu Motoryzacyjnego wytwarzały w ubiegłym roku prawie 30 procent całkowitej produkcji krajowego przemysłu wytwórczego, a ich udział w całkowitym eksporcie Republiki Czeskiej wyniósł 20 procent. Członkowie Związku Przemysłu Motoryzacyjnego reprezentują 13% pracowników przemysłu wytwórczego w Republice Czeskiej, którzy razem generują 29% obrotów przemysłu wytwórczego. Cały sektor motoryzacyjny w Czechach zatrudnia bezpośrednio prawie 180 tys. osób.

ELEKTRONICZNY PODZIELNIK KOSZTÓW OGRZEWANIA E-ITN 40 E-ITN 40 to urządzenie do podziału kosztów ciepła w domach z centralnym ogrzewaniem.

OCENA DANYCH UZYSKANYCH Z ODCZYTANYCH URZĄDZEŃ Możliwość kontrolowania – na bieżąco – w klarowny sposób – kosztów zużycia ciepła, za pomocą aplikacji mobilnej.

OSZCZĘDNOŚĆ + PRZEJRZYSTOŚĆ KOSZTÓW = E-ITN 40 Odczyt przez NFC dla użytkownika

Odczyt radiowy dla firm dokonujących rozliczenia

Możliwość codziennych odczytów online

DIN EN 834: 2017-02 Numer rejestracyjny: 298/20 E

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 29

KLUCZOWE BRANŻE

Energetyka w Republice Czeskiej – stabilny i dobrze prosperujący sektor Energia należy do jednego z najważniejszych sektorów przemysłu w Republice Czeskiej. Republika Czeska regularnie zalicza się również do czołowych eksporterów energii elektrycznej na świecie. Jego siłą jest nie tylko wieloletni ciągły rozwój, przemyślane wykorzystanie geograficznie dostępnych źródeł, rozwój, produkcja maszyn energetycznych, ale także samowystarczalność Republiki Czeskiej w produkcji energii elektrycznej i ciepła.

WIZJA NA KOLEJNE 25 LAT

Właściwe podsumowanie rozwoju, ocena i wizja przyszłości tej branży znajdują się w dokumencie Zaktualizowana państwowa koncepcja energetyczna (ASEK) z 2015 roku obowiązująca na przyszłe 25 lat. Cele główne obejmują utrzymanie i rozwój 30 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

ENERGETYKA CZESKA I ŚWIAT

Czeski przemysł energetyczny ma doskonałą opinię, a jego produkty należą do najlepszych na świecie. Może zaoferować doskonałą jakość w korzystnej cenie. Konkurencyjne azjatyckie firmy swoje elektrownie łączą z technologiami z USA i Europy. Czescy podwykonawcy również mogą odnaleźć się w ramach takiego łańcucha dostaw. Czeskie firmy mogą stawić czoła konkurencji oferującej niższe ceny, zapewniając nowe produkty, zwłaszcza usługi doradztwa energetycznego. Czeskie firmy biorą udział w budowie elektrowni i dostawie produktów w niemal każdym zakątku świata. Niezależnie czy dotyczy to elektrowni jądrowych, cieplnych, wodnych czy słonecznych. Na przykład udział w budowie elektrowni jądrowych za granicą jest dla czeskich firm istotny, także dlatego że w Republice Czeskiej na razie nie powstanie kolejny reaktor jądrowy. Oto tylko kilka przykładów:

Foto: © www.shutterstock.com

Głównie zapewniają to krajowe rezerwy węgla brunatnego, a także wykorzystanie paliwa jądrowego. Jako członek Unii Europejskiej Czechy są związane wspólnymi standardami i zobowiązaniami. Dotyczy to zmniejszenia negatywnego wpływu produkcji energii elektrycznej na środowisko naturalne, wsparcia alternatywnych i odnawialnych źródeł energii, a także rozwój nowych technologii oszczędnościowych. Jako jedno z niewielu państw członkowskich Unii Europejskiej Republika Czeska jest w stanie wypełniać te zobowiązania.

różnorodności produkcji energii, czyli zrównoważony rozwój zbioru pierwotnych źródeł energii, rozwój infrastruktury sieciowej w Republice Czeskiej w kontekście krajów Europy Środkowej, wzmocnienie współpracy międzynarodowej i integracja rynków energii elektrycznej oraz rynku gazu w regionie, w tym wsparcie dla tworzenia skutecznej i operacyjnej wspólnej polityki energetycznej Unii Europejskiej, wsparcie dla badań, rozwoju i innowacji, edukacji oraz zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i odporności państwa.

Produkcja i zużycie energii elektrycznej w Republice Czeskiej w ostatnich latach (w terawatogodzinach) Rok

Produkcja

Zużycie

2010

85,91

70,96

2011

87,56

70,52

2012

87,57

70,45

2013

87,07

70,18

2014

86,00

69,62

2015

83,89

71,01

2016

83,30

72,42

2017

87,04

73,82

2018

88,00

73,94

2019

86,99

73,93

81,44

71,35

2020* * Dane wstępne

Czescy producenci uczestniczą na przykład w modernizacji i odbudowie rosyjskich i ukraińskich bloków jądrowych. Czeska spółka zostanie zaangażowana w dostawę sprzętu do kontroli systemów ochronnych dla armeńskiej elektrowni Metsamor. Turbina parowa z Pilzna znajdzie zastosowanie na indonezyjskiej wyspie Jawa. Eksport czeskiej turbiny jest częścią szerszego projektu – ogólnego rozszerzenia elektrowni Grati, w której bierze udział wiele firm z różnych państw. Kolejna czeska firma zrealizowała z kolei kilkadziesiąt projektów z zakresu elektrowni fotowoltaicznych o łącznej zainstalowanej mocy ponad 30 megawatów. Były to projekty na Słowacji, w Rumunii, a obecnie w Chile. Poza projektem w Cuz Cuz w pobliżu miasta Illapel, położonego około 300 kilometrów na północ od stolicy Santiago, firma przygotowuje w Chile dwa kolejne projekty o tej samej mocy – parki słoneczne La Fortuna i Ampare del Sol. W przyszłości firma planuje skoncentrować się na Iranie, Meksyku lub Argentynie. Na czeskiej scenie hydroenergetycznej działa kilka firm, które nieustannie budują elektrownie wodne nie tylko w Europie, ale także w Afryce, Azji i Ameryce Południowej. Są to zarówno projekty dotyczące zielonej łąki, jak i odbudowy i rozwoju elektrowni wodnych.

CZESKIE KNOW-HOW

Republika Czeska wraz z USA i Chinami należy do trzech krajów na świecie, które mogą pochwalić się obszernym know-how w zakresie wykorzystania technologii słonecznych w energety-

ce jądrowej. Mniej znany jest na przykład fakt, że dzięki współpracy czesko-amerykańskiej powstaje nowy projekt przyszłości. Początek małych reaktorów jądrowych spodziewany jest za około dziesięć lat, a małe reaktory solarne mają wiele zalet w stosunku do istniejących bloków atomowych – większe bezpieczeństwo, wydajność i elastyczność.

ATRAKCYJNOŚĆ DLA INWESTORÓW ZAGRANICZNYCH

Z punktu widzenia inwestora zagranicznego Republika Czeska jest bardzo atrakcyjna pod względem energetycznym, zarówno pod kątem legislacji, jak i przyszłego rozwoju. Możemy spodziewać się dalszych inwestycji w zakresie zdolności produkcyjnych, wzmocnienia możliwości transgranicznych, ale także ochrony przed przepełnieniem ze

Udział źródeł w produkcji energii elektrycznej w Republice Czeskiej – lipiec 2021 r. Jądrowe

33,6%

Węgiel brunatny

32,4%

Gazowe

11,1%

Solarne

Wodne

4,5%

Węgiel kamienny

4,3%

Biomasa

3,7%

Udział źródeł w produkcji energii elektrycznej w Republice Czeskiej – lipiec 2020 r. Jądrowe

38,6%

Węgiel brunatny

25,9%

Gazowe

14,1%

Solarne

5,2%

Wodne

3,9%

Biomasa

3,3%

Węgiel kamienny

1,3%

źródeł odnawialnych, głównie z Niemiec. Podobnie można się spodziewać inwestycji w infrastrukturę krytyczną w obszarze dystrybucji i budowy szkieletowej infrastruktury gazowej z północy na południe. Parametry ASEK, a także propozycja metodologii regulowania branż sieciowych stwarzają dobre warunki zwrotu zainwestowanego kapitału. Źródło: Ministerstwo Przemysłu i Handlu, www.oenergetice.cz, www.businessinfo.cz, www.eru.cz R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 31

KLUCZOWE BRANŻE

Czeski przemysł obronny i bezpieczeństwa Czeski przemysł obronny jest jednym z tradycyjnych przemysłów i jednocześnie wizytówką naszej produkcji z prawie dwustuletnią tradycją. W ciągu ostatniej dekady wielkość eksportu broni, amunicji i akcesoriów wzrosła ponad czterokrotnie, a wraz z eksportem innych produktów przemysłu obronnego, takich jak samoloty, helikoptery, usługi szkoleniowe, radary, sprzęt, oprogramowanie zabezpieczające itp. eksport osiągnął ostatnio wartość około 25 miliardów CZK rocznie. Jest to również sektor z przewagą kapitału czeskiego, wytwarzający niezwykle zaawansowane technicznie produkty o wysokiej wartości dodanej i wymagający wysoko wykwalifikowanej i ustawicznie kształcącej się siły roboczej. Czescy producenci zawsze musieli koncentrować się bardziej na rynkach zagranicznych ze względu na ograniczone możliwości zaopatrywania się u krajowych odbiorców, a nawet obecnie eksport stanowi ponad 90% czeskiej produkcji przemysłu obronnego i bezpieczeństwa. Poprzez swoje badania i rozwój oraz wynikające z nich innowacje, a następnie transfer know-how do sektora cywilnego, przyczynia się w znacznym stopniu do podniesienia prestiżu Republiki Czeskiej za granicą. Czeskie firmy są już aktywne na wielu rynkach, zarówno bliskich, jak i dalekich, i okazało się, że dzięki jakości i konkurencyjności swoich produktów są w stanie zaistnieć praktycznie w każdym miejscu na świecie, nawet na najbardziej wymagających rynkach. Pomimo skomplikowanej sytuacji związanej z pandemią COVID-19 w 2020 r. udało się zrealizować kilka ważnych zagranicznych misji gospodarczych. Czeskie firmy tradycyjnie prezentują się na targach obronnych DEFEXPO w Indiach lub na targach IADE w Tunezji. Udało się również zrealizować kilka misji przyjazdowych, dzięki którym partnerzy z zagranicy mogli przekonać się o jakości czeskiego przemysłu obronnego i bezpieczeństwa. W ostatnich latach znacznie wzrosły ambicje czeskiego przemysłu obronnego, a uwaga firm o ugruntowanej pozycji na rynku oraz start-upów coraz bardziej skupia się na tzw. technologiach przyszłości, do których należą np. cyberbezpieczeństwo, sztuczna inteligencja, robotyka czy badania kosmosu. I nie chodzi tu już tylko o dostarczanie komponentów dla dużych międzynarodowych konsorcjów. Krajowe podmioty prywatne, we współpracy z instytutami badawczymi, opracowują

32 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

i konstruują bezzałogowe pojazdy powietrzne i sprzęt naziemny lub np. własne satelity. Bardzo obiecująca jest również dziedzina eksperymentalnych technologii laserowych. Dzięki rozwojowi tych sektorów o wysokiej wartości dodanej czeskie firmy mają również możliwość uczestniczenia w międzynarodowych projektach i demonstrowania możliwości zastosowania rodzimych systemów w szerszych zastosowaniach, na przykład na potrzeby UE i NATO.

Broń i amunicja To obszar o silnej tradycji sięgającej początków państwowości czeskiej lub czechosłowackiej. Dużą rolę odgrywa tu broń strzelecka, taka jak strzelby, pistolety maszynowe lub pistolety, a także sprzęt wsparcia piechoty, np. moździerze. Amunicja to głównie amunicja małego i średniego kalibru oraz granaty ręczne lub miotane.

Czołgi, pojazdy i środki transportu Technika pancerna w Republice Czeskiej rozwijała się pod względem konstrukcyjnym i produkcyjnym głównie w latach 20. i 30. Po II wojnie światowej czeskie biuro konstrukcyjne stopniowo podupadało, a jego miejsce zajął transfer produkcji z ZSRR. Mimo to Czechosłowacja zachowała w czasie zimnej wojny własny potencjał, poza sowiecką produkcją licencjonowaną, mo-

PILZNO CZĘŚCIĄ PROJEKTU WSPIERAJĄCEGO PRODUKCJĘ ELEKTRONIKI EKOLOGICZNEJ

„Stowarzyszenie Przemysłu Obronnego i Bezpieczeństwa Republiki Czeskiej” (Asociace obranného a bezpečnostního průmyslu České republiky, AOBP) zrzesza firmy zajmujące się badaniami, rozwojem, produkcją, handlem i marketingiem z techniką obronną i bezpieczeństwa, materiałem i usługami. Jest to pozarządowa, niezależna, niepolityczna, niekomercyjna i niedochodowa organizacja założona w 1997 roku. Obecnie AOBP liczy ponad 130 członków. Od momentu powstania jest szanowanym i uznanym partnerem rządu Republiki Czeskiej, ministerstw przemysłu i handlu, obrony, spraw wewnętrznych i zagranicznych, z którymi podpisała szereg umów o współpracy. AOBP stał się również ważnym partnerem i uczestnikiem procesów legislacyjnych. AOBP jest głównym punktem kontaktowym dla zagranicznych partnerów i działa jako platforma spotkań pomiędzy czeskimi i zagranicznymi firmami, a także współpracuje z wieloma podobnie zorientowanymi stowarzyszeniami w Europie i na świecie. Reprezentuje Republikę Czeską w Grupie Doradczej Przemysłu NATO (NIAG) i zasiada w organach europejskiego stowarzyszenia ASD reprezentującego przemysł lotniczy i obronny. Źródło: www.aobp.cz

dernizacją i naprawą, na przykład transportera opancerzonego OT-64 SKOT. Znane na całym świecie i unikalne technologicznie są ciężarówki Tatra i pojazdy specjalistyczne.

Technologia lotnicza Jedna z czeskich gałęzi przemysłu o długiej tradycji zachowuje swoją wyjątkowość i sławę w świecie do dziś, niezależnie od tego, czy chodzi o samoloty szkoleniowe, lekkie myśliwce czy samoloty przewozowe i transportowe. Ponadto czeski segment lotniczy produkuje komponenty do samolotów i helikopterów i często działa jako podwykonawca dla głównych graczy na rynku światowym, takich jak Boeing, Airbus czy Sikorsky. Znaczna część zamówień dotyczy usług w zakresie napraw, konserwacji i modernizacji sprzętu lotniczego.

Systemy dowodzenia, kontroli i łączności Systemy dowodzenia, kontroli i łączności, inaczej oznaczane także skrótem C2, stają się coraz ważniejsze w dzisiejszej erze informacji, ponieważ, jak mówi mądre powiedzenie „bez połączenia nie ma dowodzenia”. W Republice Czeskiej można znaleźć kilka firm, które rozwijają i integrują systemy dowodzenia i kontroli. Jednocześnie przemysł czeski ma własne, choć nie największe w stosunku do światowych, możliwości rozwoju i produkcji technologii komunikacyjnych.

Technologia i usługi w zakresie bezpieczeństwa Technologia bezpieczeństwa ma bardzo szeroki zakres zastosowań, od gospodarstw domowych po prywatne agencje ochrony, służby bezpieczeństwa i ratownictwa, korporacje i wreszcie siły zbrojne. Republika Czeska oferuje dość szeroką gamę wspomnianych usług i wyposażenia technicznego, a mianowicie systemy kamer, automatykę budynków, centralne konsole bezpieczeństwa lub zaawansowane urządzenia przeciwpożarowe dla infrastruktury lub pojazdów.

Foto: © pixabay.com

Sprzęt do nadzoru i znakowania Rozpoznanie i zbieranie informacji wywiadowczych jest podstawą działań sił zbrojnych wobec potencjalnych zagrożeń. Jednocześnie nadzór i rozpoznanie stanowi ważną dziedzinę dla wielu dyscyplin cywilnych, takich jak meteorologia, leśnictwo, gospodarka terenowa, górnictwo i inne. Obecnie bardzo często wykorzystuje się bezzałogowe statki powietrzne w połączeniu z zaawansowaną technologią nadzoru, taką jak wielofunkcyjne kamery i czujniki.

Środki do pielęgnacji i naprawy sprzętu Konserwacja, naprawy i modernizacja to jeden z filarów czeskiego przemysłu obronnego, niezależnie od tego, czy chodzi o zdolności produkcyjne przedsiębiorstw państwowych, czy prywatnych. W obu przypadkach czeskie podmioty korzystają ze znacznego doświadczenia zarówno z oryginalną radziecką technologią, jak i umiejętnością pracy z nowoczesnymi systemami i ich integracją, w wielu przypadkach opracowując własne rozwiązania.

Środki do szkolenia profesjonalistów wojskowych i policyjnych Zasoby szkoleniowe i symulatory są w posiadaniu firm świadczących usługi szkoleniowe dla pilotów i personelu naziemnego z wykorzystaniem własnych symulatorów. Ponadto w Republice Czeskiej można znaleźć szeroką gamę producentów pomocy szkoleniowych, komponentów i makiet infrastruktury do budowy kompleksów szkoleniowych, które można modułowo dostosować do konkretnych potrzeb klienta.

Bezpieczeństwo i ochrona osób W tej kategorii znaleźli się czołowi światowi producenci środków ochrony przed bronią masowego rażenia, a także producenci elementów wyposażenia, mundurów i tekstyliów.

Radary i systemy radiotechniczne Segment radiolokacji i radiotechniki należy niewątpliwie do najważniejszych w Republice Czeskiej, zarówno pod względem tradycji, jak i unikalności oraz jakości technologii, o czym świadczą wielkie i wieloletnie sukcesy za granicą. Niektóre z tych firm zdobywają klientów na całym świecie, a ich unikalne technologie od dawna znajdują się w czołówce światowej produkcji. R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 33

KLUCZOWE BRANŻE

Rolnictwo czeskie Sektor rolniczy tradycyjnie był ważnym sektorem w gospodarce czeskiej, chociaż jego udział w PKB lub w produkcji i wartości dodanej brutto jest bardzo niski, podobnie jak we wszystkich krajach rozwiniętych. W ostatnich dziesięcioleciach po 1989 r. po przejściu na rolnictwo prywatne sektor ten uległ zasadniczym zmianom pod względem struktury podmiotów rolnych.

PRODUKCJA ROŚLINNA TO PRZEDE WSZYSTKIM ZBOŻA

Produkcja roślinna w Republice Czeskiej koncentruje się na produkcji żywności, pasz i surowców, głównie dla przemysłu spożywczego i farmaceutycznego. Zboża są najbardziej rozpowszechnioną grupą roślin uprawianych w Republice Czeskiej, zajmując obecnie około 1,6 mln ha, z czego 1,3 mln ha przypada corocznie na pszenicę i jęczmień.

ŚWIATOWY PRODUCENT CHMIELU

Republika Czeska jest tradycyjnie jednym z największych producentów chmielu na świecie. Chmiel należy do naszych najbardziej intensywnych upraw i bardzo ważnego rolniczego towaru eksportowego – ponad 80% chmielu jest eksportowane każdego roku. Tym samym Republika Czeska zajmuje trzecie miejsce wśród światowych producentów chmielu, po USA (38,4% powierzchni światowej) i Niemczech (33,2% powierzchni światowej). Powierzchnia upraw chmielu w Republice Czeskiej wzrasta już piąty rok z rzędu. Žatecký poloraný červeňák pozostaje jego główną odmianą.

TRADYCYJNA UPRAWA – BURAK CUKROWY

Burak cukrowy jest tradycyjną uprawą w Republice Czeskiej, w latach 20. ubiegłego 34 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

UPRAWA TECHNICZNA – KUKURYDZA

Uprawa kukurydzy rozpowszechniła się dopiero od początku lat 80. Obecnie kukurydza jest raczej rośliną techniczną, wykorzystywaną do celów innych niż paszowe czy żywnościowe, zwłaszcza w związku z rozwojem biogazowni do produkcji energii odnawialnej.

PODZIAŁ ROLNICTWA W REPUBLICE CZESKIEJ Produkcja roślinna: Zboża (pszenica, żyto, owies, jęczmień i kukurydza) Rośliny okopowe (ziemniaki, buraki cukrowe) Rośliny oleiste (rzepak, mak, słonecznik) Owoce (jabłka, gruszki, wiśnie, czereśnie, śliwki, wiśnie, morele, brzoskwinie i wiele innych) Warzywa (ogórki, cebula, sałata i wiele innych) Rośliny strączkowe (groch, fasola, soczewica) Rośliny jare (len, konopie) Chmiel i winogrona Produkcja zwierzęca: Bydło (do produkcji mleka i mięsa) Świnie (na mięso i słoninę) Drób (na mięso i jaja) Owce i kozy (na mleko, mięso i wełnę) Ryby (mięso, bardziej sezonowo) Pszczoły (dla miodu i wosku pszczelego) Źródło: www.aobp.cz

Foto: © bigstockphoto.com

Całkowita powierzchnia obecnych zasobów ziemi w Republice Czeskiej wynosi 7 887 027 hektarów. Ponad połowa tego obszaru (około 53%) jest wykorzystywana do działalności rolniczej na gruntach ornych, w sadach, na obszarach uprawy chmielu, w winnicach i trwałych użytkach zielonych. Grunty orne zajmują 37,5% całkowitego zasobu gruntów, większość gruntów ornych (54%) charakteryzuje się średnią żyznością, a 40% ponadprzeciętną. Powierzchnia upraw chmielu to 10 066 ha, winnic – 20 008 ha, ogrodów – 164 815 ha, sadów owocowych – 45 245 ha i trwałych użytków zielonych (łąk i pastwisk) – 1 006 552 ha. Około 3 700 000 hektarów funduszu gruntów rolnych w Republice Czeskiej (92%) stanowi własność prywatną, a tylko 320 000 hektarów jest własnością państwa.

wieku uprawiano go na prawie pół milionie hektarów. Dla porównania, buraki cukrowe uprawiane są obecnie na powierzchni zaledwie 65 000 ha. Z drugiej strony, plony z hektara wzrosły znacznie w porównaniu z okresem przedwojennym, do około dwukrotności.

Maszyny rolnicze PRZYSZŁOŚĆ W INTELIGENTNYM PROJEKTOWANIU I ELASTYCZNOŚCI PRODUKCJI W Republice Czeskiej działa około dwustu producentów maszyn rolniczych i leśnych, począwszy od dużych firm, poprzez średnie przedsiębiorstwa, aż po najmniejszych producentów głównie dodatkowego wyposażenia i komponentów. Stowarzyszenie Techniki Rolniczej i Leśnej A.ZeT obejmuje 43 firmy, a jego członkami są wszyscy liczący się krajowi producenci, a także dwa uniwersytety rolnicze i instytut badawczy. Łączna produkcja firm członkowskich wynosi ponad 20 miliardów koron (ok. 78 mln euro), co stanowi 80% całkowitej produkcji w Republice Czeskiej, z całkowitego czeskiego eksportu w wysokości 18,6 miliardów koron czeskich (ok. 724 mln euro) udział członków A.ZeT to ponad 85%. Producenci maszyn rolniczych zatrudniają w Republice Czeskiej około 8 000 osób. STABILNA SPRZEDAŻ CIĄGNIKÓW I KOMBAJNÓW W REPUBLICE CZESKIEJ

Długoterminowe statystyki pokazują dość stabilną sprzedaż ciągników uniwersalnych, która w ciągu ostatniej dekady wynosiła około 2 200 sztuk. W sprzedaży kombajnów zbożowych, biorąc pod uwagę stan używanego sprzętu i konieczność odnowienia parku maszynowego, szacujemy pojemność rynku na około 160 sztuk; sprzedaż jednak ulega niewielkim wahaniom z roku na rok.

EKSPORT MASZYN ROLNICZYCH Z REPUBLIKI CZESKIEJ

Jakość czeskich produktów jest porównywalna z poziomem europejskim, o czym świadczy fakt, że ze względów handlowych wiele maszyn i urządzeń opracowanych w Republice Czeskiej i produkowanych w czeskich fabrykach w barwach ich zagranicznych partnerów handlowych jest wykorzystywanych na europejskich polach i w stajniach. Największymi partnerami handlowymi są kraje sąsiednie: Niemcy, Austria i Słowacja, a także Francja i Polska. Wiele zależy od asortymentu, na przykład Zetor tradycyjnie odnosi sukcesy w Polsce, Skandynawii i krajach bałkańskich, poszczególni producenci znajdują partnerów także w krajach byłego Związku Radzieckiego – w Rosji, na Ukrainie, R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 35

KLUCZOWE BRANŻE

AGROTECHNIKA 4.0

Technika rolnicza odzwierciedla wymagania rolników dotyczące wyższej wydajności maszyn i lepszej jakości wykonywanych prac. Od „rolnictwa precyzyjnego” (Precision Farming), które powstało w połowie lat 90-tych, technika rolnicza przeszła do tzw. „rolnictwa inteligentnego” (Smart Farming). 36 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

Retoryka w sektorze jest podobna do tej w przemyśle: mówimy o Agrotechnice 4.0. ICT jest stosowana zarówno w poszczególnych maszynach, jak i w połączeniu poszczególnych maszyn i technologii w inteligentną sieć danych; stosowane są precyzyjne systemy nawigacji dla ciągników i maszyn samobieżnych; nawet poszczególne organy robocze i agregaty są obecnie szczegółowo monitorowane, sterowane i kontrolowane. We wszystkich tych aspektach czescy producenci są konkurencyjni także na szczeblu międzynarodowym.

Dušan Benža A.ZeT - Stowarzyszenie Techniki Rolniczej i Leśnej

PRZEŁOMOWE PRZEPISY DOTYCZĄCE ZARZĄDZANIA GRUNTAMI

Ministerstwo Rolnictwa Republiki Czeskiej przygotowało przełomowe zasady gospodarowania gruntami, które ograniczą obszar monokultur. Od początku 2021 roku rolnicy mogą uprawiać tylko jedną roślinę na obszarach mniejszych niż 30 hektarów. Celem jest poprawa stanu gruntów rolnych, a tym samym środowiska naturalnego. Jeśli rolnicy przestaną uprawiać monokultury na dużych, nieprzerwanych polach, poprawi się zdolność krajobrazu do zatrzymywania wody. To bardzo ważne w coraz częstszych latach suchych oraz w perspektywie niekorzystnego klimatu również na przyszłość.

Foto: © A.ZeT - Stowarzyszenie Techniki Rolniczej i Leśnej

krajach bałtyckich, a także stopniowo zdobywają popularność w nowych krajach członkowskich UE – Rumunii i Bułgarii. Do najważniejszych pozycji eksportowych należą maszyny do przygotowania i obróbki gleby oraz maszyny do zbioru roślin pastewnych i źdźbeł, do których zalicza się wszystkie żniwiarki, kombajny, w tym kosiarki do trawy, zgrabiarki, przetrząsacze itp. stanowiące około 60% eksportu, natomiast ciągniki stanowią około 22%. Inne pozycje eksportowe obejmują również żniwiarki, ładowacze czołowe, rozrzutniki obornika, całą gamę małych maszyn rolniczych, w tym narzędzia, a także udaną produkcję bardziej specjalistycznych urządzeń, takich jak wycinarki pniaków lub rafinatory nasion oleistych.

FARBY WEWNĘTRZNE I ZEWNĘTRZNE

HET spol. s r.o., w 1991 roku powstała znacząca, czysto czeska firma, specjalizująca się w produkcji farb wodorozcieńczalnych i rozpuszczalnikowych. Obecnie jest drugim co do wielkości producentem farb wodorozcieńczalnych w Republice Czeskiej. Umacniając swoją pozycję na rynku krajowym, firma z powodzeniem eksportuje również swoje produkty za granicę, m.in. do Słowacji, Bułgarii, Węgier, Polski, Niemiec, Ukrainy, Rosji czy Kazachstanu. Dynamiczny rozwój firmy jest napędzany aktywną polityką produktową i sprzedażową.

Program produkcyjny: d k j • farby do stosowania we wnętrzach • farby lateksowe • farby fasadowe • preparaty i systemy tonizujące • bejce i farby do olejowania drewna

Kontakt: HET spol. s r.o. čp. 61 417 65 Ohníč, Czech Republic

Jedną z głównych zalet firmy jest duża elastyczność oraz umiejętność szybkiego reagowania na zapotrzebowanie rynku. Regularne inwestycje w badania i technologie produkcyjne, przyszłościowa polityka marketingowa i wysoka jakość produktów to obietnica dalszego dynamicznego rozwoju i sukcesu. Pod względem marketingowym firma HET jest również prezentowana w połączeniu ze sportem, zwłaszcza hokejem na lodzie i piłką nożną. Przed laty firma była nawet generalnym partnerem najwyższej czeskiej ligi piłkarskiej.

• farby rozpuszczalnikowe do metalu i drewna • farby wodorozcieńczalne do drewna, metalu i betonu • powłoki penetrujące • tynki cienkowarstwowe • szpachlówki, sztukaterie, kleje, surowce budowlane i malarskie

Republika

Tel.: +420 417 810 112 Tel.: +420 417 810 113 E-mail: odbyt@het.cz C z e s k a –Web: S i l n y www.het.cz p a r t n e r h a n d l o w y 37

KLUCZOWE BRANŻE

Przemysł spożywczy Republiki Czeskiej – ukryty potencjał Czeski przemysł spożywczy nie stanowi co prawda centrum eksportu czeskiego, jednak niektóre cechy w rozwoju tej gałęzi wskazują na rosnący potencjał eksportowy – jest to coraz dokładniejsza i bardziej rygorystyczna kontrola jakości, szacunek do tradycji, wykorzystanie nowoczesnych osiągnięć badawczych i technologii w produkcji, nie można pomijać również wdrażania nowinek produktowych, technologicznych i organizacyjnych. Jesteśmy przekonani, że czeski przemysł spożywczy ma wiele do zaoferowania światu. ARTYKUŁY EKSPORTOWE

Największą wartość eksportu w tej branży stanowi eksport surowców takich jak zboża, mleko w proszku, słód, kawa, olej rzepakowy, pasze, produkty piekarnicze, czekolada i przetwory z kakao, jadalne przetwory spożywcze, piwo, cukier sery i twaróg.

TECHNOLOGIE SPOŻYWCZE I ROLNE

W ostatnich latach sukcesy odnoszą również producenci technologii spożywczych i rolnych oraz maszyn. Eksport tych technologii skierowany był na Białoruś, do Rosji, Gruzji, ale także do Albanii, Bułgarii, Kazachstanu, Meksyku, Urugwaju czy tez Etiopii. Firmy zagraniczne w Czechach poszukują urządzeń do wyposażenia piekarni, browarów, minibrowarów, mleczarń i do produkcji serów. Do innych artykułów eksportowych firm czeskich należą prasy do tłoczenia olejów roślinnych, wyposażenie wędzarń, linie do pakowania warzyw, linie produkcji i pakowania napojów, urządzenia do przetwórstwa mięsa, a także technologie przetwórstwa nasion i zbóż. Sukces odniosło również wykonawstwo techniki rolnej i kompleksów inwestycyjnych.

Czeskie firmy w świecie zbudowały np. pięć browarów i minibrowarów, przy budowie kolejnych trzech firmy czeskie były podwykonawcami. Największym zleceniem była budowa browaru w Etiopii, który został oddany do użytku w lutym 2017. Hradeckie zakłady mechaniczne ZVU POTEZ do nowoczesnego zakładu firmy Raya Breweries dostarczyły kompletną technologię włącznie z wykonawstwem prac budowlanych i dostawą części zamiennych o wartości przekraczającej 764 milionów koron. Sukcesy odnotowuje również eksport samego piwa.

PRODUCENCI CZESCY

Producentów produktów spożywczych w Republice Czeskiej stowarzysza Izba Producentów Artykułów Spożywczych Republiki Czeskiej, powołana do życia w roku 2001. Obecnie liczy przeszło 170 członków, których reprezentuje w negocjacjach z organami administracji państwowej Republiki Czeskiej lub Unii Europejskiej a także organizacjami o zasięgu ogólnoświatowym. Priorytety tej instytucji w zakresie rynku są jasne: wspieranie jakości produkcji, marek regionalnych i lokalnych producentów. Celowi temu pomaga również przydzielanie znaków „KLASA“, „Regionalny produkt spożywczy” lub „Produkt czeski“ – gwarantowanych przez Izbę Producentów Artykułów Spożywczych Republiki Czeskiej, które gwarantują jakość produktów spożywczych. Do tego celu prowadzi również certyfikacja produktów wyjątkowych np. Europejskim znakiem pochodzenia (jak np. Czeski kmin, žatecký chmiel), oznaczeniem geograficznym (np. karp z Trzebonia, serki ołomunieckie (serki herceńskie), czy też gwarantowaniem tradycyjnej specjalności (špekáčky - rodzaj kiełbasek). Również produkcja piwa ma na terenie Republiki Czeskiej wieloletnią tradycję. Czeskie piwo i browarnictwo należy do najbardziej znanych w świecie. Najstarszą udokumentowaną czeską

Całkowity czeski eksport żywności i żywych zwierząt w okresie od stycznia 2020 r. do września 2021 r. Nazwa produktu

Netto (kg)

Żywe zwierzęta

291 834 003

538 420

Mięso i produkty mięsne

231 348 307

638 086

Produkty mleczne i jaja

2 068 930 959

1 514 696

Kod towaru

Wartość stat. EUR (tys.)

Ryby, skorupiaki i mięczaki

59 605 509

318 403

Zboża i produkty zbożowe

7 302 352 637

2 389 597

Warzywa i owoce

667 970 279

840 242

Cukier, produkty z cukru i miód

597 075 861

531 680

Kawa, herbata, kakao, przyprawy i produkty pochodne

Karmy dla zwierząt (poza niemielonymi zbożami)

Różne produkty jadalne i preparaty

Źródło: Baza danych handlu zagranicznego Czeskiego Urzędu Statystycznego

38 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

189 822 212

1 033 471

2 603 322 951

1 430 234

432 479 153

1 309 788

tradycję warzenia piwa posiada Břevnovský klasztor w Pradze, który został założony w roku 993. Piwo czeskie jest chronionym oznaczeniem geograficznym Unii Europejskiej, celem którego jest zachowanie dobrej opinii i jakości piwa wytwarzanego w Republice Czeskiej. Celem ujęcia w Rejestrze chronionych nazw pochodzenia jest ochrona tradycji browarnictwa czeskiego, technologii produkcji, jakości piwa i zapobieganie naśladownictwu, które sprawiłoby podszywanie się pod piwo czeskie i popełnianie nadużyć w stosunku do jego wyjątkowych właściwości. Chodzi także o to, aby za czeskie piwo nie był uznawany wyrób wytworzony w Republice Czeskiej metodą nietradycyjną lub wytworzony metodą tradycyjną, ale poza granicami Republiki Czeskiej. Mimo iż piwo czeskie jest pojęciem, pod którym każdy obcokrajowiec wyobraża sobie podobny napój, pomiędzy poszczególnymi markami są duże różnice smakowe i różnice w sposobie wytwarzania. Biorąc pod uwagę piwo jasne, można je wytworzyć na wiele sposobów, każdy browar posiada własny przepis, czas i temperaturę fermentacji, miejsce w którym przebiega fermentacja i typ fermentacji. Oprócz znanych w całym świecie dużych browarów istnieje w Republice Czeskiej około 400 minibrowarów i liczba ich stale wzrasta. Najwięcej piwa eksportuje się na Słowację, do Niemiec i Polski. Z krajów poza Unia Europejską do Rosji, Korei i USA.

REPUBLIKA CZESKA POTĘGĄ W PRODUKCJI I EKSPORCIE MAKU SPOŻYWCZEGO Według Václava Lohra, doradcy Czeskiego Stowarzyszenia Niebieskiego Maku, Republika Czeska jest największym producentem maku spożywczego na świecie. Wszędzie indziej, zwłaszcza w Europie Zachodniej, mak uprawia się głównie dla celów farmaceutycznych. Mak przewyższa w ten sposób na przykład eksport naszego najbardziej znanego towaru rolnego, chmielu, który jest wart około 800 milionów koron rocznie. Tradycja uprawy maku jadalnego w Republice Czeskiej – podobnie jak w innych krajach słowiańskich – jest związana z produkcją makowców, która sięga XIX wieku. Uprawa maku nie jest jednak łatwa, ponieważ roślina ta jest bardzo wrażliwa na przykład na opady deszczu. Podejmo-

Ale również wina z Republiki Czeskiej zwiększają swój potencjał eksportowy. W Europie mają swoją dobrą reputację, a na konkursach międzynarodowych potrafią pokonać tradycyjnych mistrzów. Chcą zyskać uznanie na rynkach nietradycyjnych, gdzie Republikę Czeską kojarzy się tylko z piwem lub sportowcami. Większość win czeskich eksportowana jest na Słowację, do Polski i innych krajów Unii Europejskiej.

OCZEKIWANIA, CELE

Obecnie czeski przemysł spożywczy wkracza na drogę ożywienia i większej progresywności po okresie stagnacji. Największym życzeniem jest, aby rozwój ten był kontynuowany i przybierał na sile. Aby produkty czeskie, technologie i produkty trafiły na rynki światowe w większym zakresie, a czeska jakość stała się ogólnie uznawaną i znaną. Na koniec przywołamy firmy, które już osiągnęły duża popularność i są naturalnie kojarzone z Republiką Czeską: Pilsner Urquell, Madeta (przetwory mleczne), Karlowarskie wody mineralne, Hamé (mrożonki i przetwory spożywcze o przedłużonej trwałości).

wano również próby fałszowania czeskiego maku, ale jest on rozpoznawalny dzięki swojemu wyrazistemu słodkiemu smakowi. Co roku w Czechach produkuje się prawie 30 000 ton tego niebieskiego złota. Ponad 85% czeskiej produkcji jest eksportowane do Rosji, Holandii, USA i Kanady. Czeski mak otrzymał również europejski znak „Chronione oznaczenie geograficzne”. Przyznanie tego znaku gwarantuje, że Republika Czeska jest zarówno krajem pochodzenia, jak i symbolem jakości uprawianego maku.

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 39

Siedemsetletnia tradycja – oto czeskie szklarstwo

Region Gór Izerskich i Łużyckich znany jest również jako „Kryształowa Dolina”. Znajdziemy tu huty szkła, z których część pochodzi z XVI wieku, ale także szkoły szklarskie, uniwersytety z kierunkami projektowymi oraz jedyne w swoim rodzaju Muzeum Szkła i Biżuterii. Takiego skupiska szklarzy nie ma nigdzie indziej na świecie. Kolejnymi miejscami produkcji szkła są Rudawy, Karkonosze, Jesioniki, Szumawa i okolice morawskiego miasta Zlín, gdzie produkuje się przede wszystkim szkło opakowaniowe. Przemysł szklarski zatrudnia obecnie około 17 500 i pół tysiąca osób. Czeskie rodziny szklarskie zawsze odgrywały istotną rolę w rozwoju branży i miały wpływ na rozwój technologiczny w całej Europie Środkowej. Sztuka wytopu szkła była tajemnicą przekazywaną z ojca na najstarszego syna. Do najważniejszych osiągnięć czeskich szklarzy należy wytop niebieskiego szkła kobaltowego przez rodzinę Schürerów w północnych Czechach w XVI wieku, odkrycie czeskiego kryształu w hucie szkła Müllera w paśmie Szumawa w XVII wieku oraz od40 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

krycie lazury i szkła hialitowego przez B. Egermanna w pierwszej połowie XIX wieku. Obecnie oferta produktowa przemysłu szklarskiego obejmuje: szkło płaskie, szkło opakowaniowe, włókna szklane i wyroby ze szkła, szkło użytkowe (do którego zalicza się np. szkło do napojów, szkło dekoracyjne i artystyczne) oraz inne szkło specjalne, takie jak aparatura szklana, szkło laboratoryjne, szklane części do ekranów, szklana aparatura techniczna, ochronne szkło spawalnicze, szkło optyczne, półfabrykaty jubilerskie, a także tzw. luksfery dla budownictwa. Największą produkcję stanowi obecnie szkło płaskie dla budownictwa i transportu, a następnie szkło opakowaniowe dla przemysłu spożywczego i chemicznego. Niemniej jednak produkcja zwykłego i luksusowego szkła naczyniowego, szkła dekoracyjnego i nowoczesnych opraw oświetleniowych w Czechach nadal prężnie się rozwija. Ważnym towarem eksportowym jest czeskie szkło z kategorii tzw. szkła gospodarczego – zwykłe, powszechnie używane szkło, ale także kryształ ołowiany, szlifowany kryształ ołowiany, zdobiony malarstwem, ornamentami, wysoką emalią lub grawerowaniem i lazurowane oraz figurki szklane. Eksportowane jest również ręcznie robione szkło użytkowe oraz repliki historyczne. Właśnie te szklane wyroby, które są eksportowane do kilkudziesięciu krajów na całym świecie, kryją się pod pojęciem „czeskie szkło”. Do dóbr luksusowych należą na przykład kultowe kryształowe żyrandole, które można zobaczyć w Wersalu, Sankt Petersburgu, Londynie, Dubaju, Makao czy Nowym Jorku. Źródło: Czeskie Radio, Stowarzyszenie Przemysłu Szklarskiego i Ceramicznego

Szklarstwo w Czechach ma bardzo długą tradycję. Rozwinęło się dzięki dostępnym szczególnie na terenach górskich surowcom. Pierwsze huty szkła powstawały w drugiej połowie XIII i pierwszej połowie XIV wieku. Na terenie państwa czeskiego, a wcześniej królestwa czeskiego, huty szkła lub ich zaczątki powstawały zawsze tam, gdzie było wystarczająco dużo paliwa, czyli w lasach. Większość dzisiejszych hut szkła znajduje się na terenach hut historycznych. Najbardziej znane są huty szkła w regionie Liberca, gdzie produkuje się przede wszystkim szkło użytkowe i biżuterię.

www.deltatechnologie.cz Spółka DELTA Technologie Sp. s. r. o. została założona w 2008 roku i kontynuowała programy produkcyjne szeregu firm z dziedziny oczyszczania ścieków, które od 1975 roku rozwijają się na Morawach Południowych. Z powodzeniem rozwijamy program jako firma prywatna. Jesteśmy firmą oferującą kompleksowe usługi. Projektujemy, produkujemy, montujemy i serwisujemy nasze urządzenie technologiczne. W fazie przygotowania projektu zapewniamy doradztwo, konsultacje mechaniczne i technologiczne, przygotowanie projektu do postępowania budowlanego czy postępowania w zakresie gospodarki wodnej. Jesteśmy jak najbardziej samowystarczalni. Chociaż zaczynaliśmy od technologii uzdatniania wody do myjni samochodowych, naszą główną domeną jest obecnie cała zanieczyszczona woda z przemysłu. W okresie naszej działalności jako firma wyłącznie prywatna dostarczyliśmy ponad 3500 sztuk oczyszczalni ścieków i innych urządzeń technologicznych do Czech, Słowacji, Kazachstanu, Ukrainy, Rosji, Rumunii, Mołdawii i krajów nadbałtyckich. Nasze usługi nie kończą się na instalacji technologii i jej uruchomieniu. Zaopatrujemy klientów we wszystkie materiały eksploatacyjne, a po zawarciu umowy na serwis okresowy nasi technicy wykonają wszelkie konserwacje i regulacje sprzętu w uzgodnionych terminach. Potencjał firmy (własny rozwój i produkcja sprzętu elektronicznego, zaplecze programistyczne i technologia maszyn,

w tym produkcja) pozwala na serwisowanie i doskonalenie urządzeń innych producentów. W takim przypadku konieczna jest wstępna wizyta naszego serwisu i ocena stanu zainstalowanych urządzeń technologicznych. W 2020 roku wprowadzono do eksploatacji technologię ciągłej mikrofiltracji wody pochodzącej z biologicznego uzdatniania wody i jej ponownego wykorzystania w procesach przemysłowych. To też nie jest nasze ostatnie słowo. Obecnie wdrażamy elementy technologiczne, które uzupełnią naszą ofertę produktową i pozwolą nam lepiej spełniać życzenia klientów, m.in.: procesy utleniania (utlenianie katalityczne, reakcja Fenntona, ozonowanie); automaty sterujące SIEMENS, IDEC, MITSUBISHI, UNITRONICS z technologią zdalnego dostępu oraz pulpitem zabezpieczenia centralnego, transmisją danych i zdalnym sterowaniem; procesy biologiczne i ich połączenia z procesami chemicznymi (w tym projektowanie i budowa); mikrofiltracja i ultrafiltracja na membranach ceramicznych; ekologiczny program minimalizacji zużycia energii elektrycznej i wody; automatyzacja i modernizacja innych technologii uzdatniania oraz ich serwis.

DELTA Technologie s. r. o.

Dział handlowy: tel./faks +420 515 536 651 | +420 725 825 593 | obchod@deltatechnologie.cz Dział serwisowy: tel. +420 606 334 188 | servis@deltatechnologie.cz Zakład produkcyjny: ul. Velkomoravská 2406/77 | 695 01 Hodonín | Czech Republic R e p u b l i k a C z e s k a

– S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 41

KLUCZOWE BRANŻE

Ożywione ośrodki turystyczne i znane na całym świecie uzdrowiska TURYSTYCZNA DESTYNACJA, KTÓRA NIE ZAWODZI

Republika Czeska jest jednym z krajów, który charakteryzuje się prężnie działającym przemysłem turystycznym. Dziesięciomilionowy kraj to spokojna i bezpieczna destynacja obfitująca w zabytki, malowniczą przyrodę, znane na całym świecie uzdrowiska, sieć luksusowych hoteli i ośrodków wypoczynkowych. W ostatnich latach Republika Czeska stała się znana również z turystyki kongresowej, do której przystosowane są miejsca noclegowe, zwłaszcza w dużych miastach.

METROPOLIA KONGRESOWA

Republika Czeska od dawna plasuje się w pierwszej trzydziestce krajów na świecie pod względem turystyki kongresowej, a stolica Czech, Praga, znajduje się nawet w piętnastce najpopularniejszych miast. Ocenę tę zawdzięcza między innymi sukcesowi kilku konferencji o znaczeniu światowym, które Praga gościła w ostatnich latach. Ustabilizowana gospodarka, strategiczne położenie, korzystny klimat, różnorodność atrakcji turystycznych oraz wysoka jakość usług świadczonych w obiektach kongresowych to czynniki, które sprawiają, że Praga jest atrakcyjnym celem podróży. Oferuje nowoczesne hotele z bogatą ofertą sal konferencyjnych wraz z nowoczesnym wyposażeniem, praskie Centrum Kongresowe przeszło gruntowną modernizację, a jego możliwości i usługi rozszerza Międzynarodowy Port Lotniczy im. Václava Havla, który codziennie przyjmuje kilkadziesiąt międzynarodowych lotów renomowanych linii lotniczych oraz wielu przewoźników niskobudżetowych.

TRADYCJA CZESKIEGO PRZEMYSŁU UZDROWISKOWEGO

Historia czeskich uzdrowisk zaczęła być pisana wiele setek lat temu. Przez wieki uzdrowiska były miejscem leczenia, wypoczynku i relaksu dla wielu ważnych osobistości życia społecznego, kulturalnego i politycznego, od J.W. Goethego po F. Kafkę, F. Chopina i byłych prezydentów T.G. Masaryka i V. Havla. Także sam Karol IV regularnie korzystał z dobroczynnych efektów pobytu uzdrowiskowego. Pod koniec XIX wieku czeskie uzdrowiska stały się tak sławne, że nazywano je salonami Europy. Dziś Republika Czeska jest jedną ze światowych potęg uzdrowiskowych, a wysokiej jakości obiekty uzdrowiskowe znajdziesz praktycznie we wszystkich regionach naszej republiki.

WYSOKA JAKOŚĆ I PROFESJONALIZM

Uzdrowiska czeskie słyną z wysokiej jakości opieki medycznej oraz postępowych metod 42 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

leczenia i rehabilitacji. Wysoko wykwalifikowana kadra (lekarze, fizjoterapeuci i pielęgniarki) ma ogromny wkład w doskonałe wyniki czeskiego lecznictwa uzdrowiskowego, co jest również jednym z jego największych atutów. To nie przypadek, że uzdrowisko z Czech jako pierwsze w Europie otrzymało w 2006 roku certyfikat EUROPESPA med © - prestiżową nagrodę jakości Europejskiego Stowarzyszenia Uzdrowisk w Brukseli, która jest przyznawana wybranym europejskim uzdrowiskom po przeprowadzonej wymagającej kontroli i audycie ich funkcjonowania. Obecnie Czechy są krajem o największej liczbie pomyślnie zakończonych certyfikacji w UE.

OGROMNY POTENCJAŁ

W Republice Czeskiej znajdują się setki naturalnych źródeł leczniczych i bogate złoża peloidów (borowiny, bagna i torfy), źródła naturalnych gazów źródlanych oraz miejsca o korzystnym klimacie. Dzięki ich powiązaniu z wiedzą medyczną na naszym terenie powstało ponad trzydzieści uzdrowisk, w których leczy się wiele schorzeń.

LECZENIE BEZ CHEMII

Ostatnio eksperci stale ostrzegają przed nadmiernym zażywaniem leków z wieloma negatywnymi skutkami ubocznymi. Na szczęście dzisiejszy świat po raz kolejny powraca do sprawdzonych naturalnych praktyk i próbuje wykorzystać sprawdzone od wieków lecznicze działanie naturalnych środków leczniczych, dzięki którym możemy zapewnić naszemu ciału pielęgnację znacznie łagodniejszą niż leczenie farmakologiczne czy radykalna nieodwracalna interwencja medyczna.

EFEKT DŁUGOTERMINOWY

Leczenie uzdrowiskowe ma wymierne dobroczynne działanie w leczeniu wielu schorzeń. Jednak pozytywne efekty nie tylko pojawiają się podczas pobytu kuracyjnego, ale utrzymują się przez kilka miesięcy po jego zakończeniu. Jest to również jeden z powodów, dla których kuracjusze regularnie wracają do uzdrowisk.

OFERTA ZAJĘĆ KULTURALNYCH I SPORTOWYCH

Oprócz zabiegów terapeutycznych i wellness, w naszych uzdrowiskach znajdziesz wiele innych możliwości do korzystania z aktywności sportowej, towarzyskiej i kulturalnej. Piękne otoczenie większości uzdrowisk zachęca do spacerów i pieszych wędrówek, pacjenci mają do dyspozycji baseny, centra fitness, korty tenisowe, wypożyczalnie rowerów i wiele innych zajęć sportowych. Zadowolenie osiągną także miłośnicy kultury, dla których przygotowano bogatą ofertę koncertów, spektakli teatralnych i innych wydarzeń kulturalnych. Wiele uzdrowisk może się poszczycić bogatą historią i ciekawą architekturą.

RÓŻNORODNOŚĆ POBYTÓW

Oprócz tradycyjnych pobytów leczniczych, poszczególne firmy uzdrowiskowe oferują szereg pobytów profilaktycznych, relaksacyjnych i wellness, programów antystresowych dla managerów, programów upiększających dla kobiet czy pobytów mających na celu redukcję nadwagi. Możesz również wybrać długość pobytu według swoich możliwości czasowych - większość z nich to pobyty od 1 do 2 tygodni, weekendy lub wydłużone weekendy. Źródło: www.lecebnelazne.cz

www.aquaparkspindl.cz Tel. +420 499 523 040 Email : info@aquaparkspindl.cz

Nowy design Hotelu Aquapark Szpindlerowy Młyn Popularny resort Hotelu Aquapark Szpindlerowy Młyn prezentuje się w nowym designie. Zapraszamy na relaksujący weekend, rodzinne wakacje lub imprezę firmową w sercu Karkonoskiego Parku Narodowego. Dzięki swojemu położeniu – blisko centrum Szpindlerowego Młyna i tylko 50 m od ośrodka narciarskiego Medvědín – Szpindlerowy Młyn – hotel jest popularny nie tylko latem. W zimie narciarze mają do wyboru łącznie 27 km tras zjazdowych, 6 kolejek linowych i 11 wyciągów w najlepszym ośrodku narciarskim w Czechach. Jedną z nowości w hotelu Aquapark Szpindlerowy Młyn, którą goście docenią najbardziej, są odnowione pokoje typu Superior. Zachwycą swoim nowoczesnym wyglądem i praktycznością. Pokoje rodzinne z dwiema sypialniami i łazienkami są bardzo popularne wśród rodzin z dziećmi, natomiast przytulne pokoje dwuosobowe są idealne dla par i na wyjazdy ze spotkaniami biznesowymi. Restauracja hotelowa została również odnowiona w 2021 roku i serwuje śniadania oraz kolacje w formie bufetu. Obiad serwowany jest à la carte w hotelowej restauracji. Goście mogą wybierać spośród szerokiego wyboru dań kuchni lokalnej i międzynarodowej.

Najbardziej radykalną przemianę przeszło Centrum Wellness. Miłośnicy relaksu mogą skorzystać z zewnętrznych jacuzzi, ścieżki Kneippa lub jednej z trzech saun. Do dyspozycji gości jest sauna parowa, fińska i aromatyczna, która powstała z połączenia klasycznej sauny fińskiej i aromaterapii. Ci, którzy chcieliby udoskonalić swój pobyt wypoczynkowy, mogą powierzyć się doświadczonemu miejscowemu masażyście i wybrać z szerokiej oferty masaży. Relaks i zabawę gwarantuje również park wodny, który oferuje trzy zjeżdżalnie wodne, basen relaksacyjny, leżaki w wodzie z bąbelkami, dziką rzekę i brodzik dla dzieci. W parku wodnym znajdują się również dwa ciepłe jacuzzi zapewniające doskonały relaks. Młodzi goście docenią również zewnętrzny plac zabaw z wieloma elementami do zabawy, takimi jak trampolina, minigolf i tenis stołowy. Odkrywanie piękna Karkonoszy i wspaniały relaks – to właśnie pobyt w hotelu Aquapark Szpindlerowy Młyn. Po wycieczce na Śnieżkę, najwyższą górę w Czechach, lub do źródeł Łaby, można się zrelaksować w aquaparku, jacuzzi, centrum odnowy biologicznej lub na masażu. Zapraszamy do nas, aby podnieść na duchu i zapewnić ciału zasłużony odpoczynek w naszym hotelu. Prosimy też o informację, jak podoba się Państwu Hotel Aquapark w nowej odsłonie. R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 43

Kolumnada Karlowe Wary

Czeskie uzdrowiskowe „NAJ” Jedenaście miast uzdrowiskowych w Europie, w tym Karlowe Wary (czes. Karlovy Vary), Mariańskie Łaźnie (czes. Mariánské Lázně) i Franciszkowe Łaźnie (czes. Františkovy Lázně), zostało wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Tak zdecydował Międzyrządowy Komitet Światowego Dziedzictwa na 44. sesji w Fuzhou w Chinach w lipcu 2021 r.

uzdrowiskiem w Republice Czeskiej. Wysokość nad poziomem morza wynosi 673 metry.

Najmłodsze uzdrowisko – Lázně Lednice,

Najniżej położone uzdrowisko – Hodonín

Dom uzdrowiskowy Perla – najmłodsze uzdrowisko w Republice Czeskiej, które uzyskało ten status w 2009 r. Do leczenia wykorzystywana jest tu woda jodowo-bromowa.

– Hodonín jest najniżej położonym uzdrowiskiem w Republice Czeskiej, znajduje się tylko 167 metrów nad poziomem morza.

to nie tylko najmłodsze uzdrowisko w Republice Czeskiej, ale również posiada najnowszą kolumnadę uzdrowiskową.

Najczęściej odwiedzany zabytek i naj w UNESCO – Lázně Lednice

– Miejscowość Karlova Studánka liczy tylko 250 stałych mieszkańców.

Najbardziej oryginalne uzdrowisko – Franciszkowe Łaźnie – Już na początku swojego istnienia zostało urbanistycznie ukształtowane jako uzdrowisko, założone w 1793 roku przez cesarza Franciszka I. Tutejsze miasto jest znane jako jedno z pierwszych uzdrowisk borowinowych na świecie.

jest dotychczas jedynym czeskim uzdrowiskiem na terenie zabytku UNESCO (obszar Lednice-Valtice). Zamek Lednicki jest jednocześnie najczęściej odwiedzanym zabytkiem w Republice Czeskiej.

Najstarsze uzdrowisko radonowe na świecie – Jáchymov

Najstarsze uzdrowisko – Teplice w Czechach

Najgorętsze źródło termalne – Karlowe Wary

– Korzystanie z gorących źródeł jest w Teplicach tradycją już od 762 roku, o czym świadczy sama nazwa miasta.

– Miasto Karlowe Wary dzierży prymat w temperaturze wody termalnej w naszym kraju. Źródło w Karlowych Warach ma temperaturę 73,4°C.

Najsłynniejsze uzdrowisko – Karlowe Wary

Najzimniejsze źródło mineralne – Mariańskie Łaźnie

– Karlowe Wary to uznany fenomen uzdrowiskowy nie tylko w Czechach, ale i na całym świecie. Karlowe Wary bez przesady są ikoną światowego przemysłu uzdrowiskowego.

– Temperatura tutejszych źródeł mineralnych osiąga zaledwie 7-10°C.

Najwyżej położone uzdrowisko – Jáchymov jest nie tylko najstarszym uzdrowiskiem radonowym na świecie, ale także najwyżej położonym 44 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

– Zostało założone w 1906 roku jako uzdrowisko radonowe. Zastosowanie radonu w medycynie zostało poprzedzone tutejszymi działaniami i odkryciami Marii Skłodowskiej-Curie, dwukrotnej laureatki Nagrody Nobla.

Najstarsze uzdrowisko wodolecznicze na świecie – Jeseník Uzdrowisko Jeseník zostało założone w 1822 roku przez miejscowego rodaka Vincenza Priessnitza, którego metoda hydroterapii była popularna wśród europejskiej i zamorskiej śmietanki społecznej, królów i książąt. Nie bez powodu założyciel był nazywany „wodnym doktorem” lub „medycznym Kolumbem”.

Najnowsza kolumnada – Lázně Lednice

Najmniejsze uzdrowisko – Karlova Studánka

www.abess.cz Technologia ścieków Specjalizacja zakłady szklarskie/szlifiernie producenci szyb samochodowych, tekstyliów i innych części do samochodów zakłady z programem przetwarzania metali/obróbki metali przemysł spożywczy lakiernie itp.

Dlaczego ABESS? 1. Indywidualnie zaprojektowane rozwiązania w zależności od typu zakładu i możliwości przestrzennych 2. Własna koncepcja rozwiązania 3. Umożliwienie recyrkulacji wody technologicznej 4. Zmniejszenie zużycia wody technologicznej 5. Oszczędność kosztów eksploatacyjnych 6. Szybki zwrot 7. Inwestycja w przyszłość

O nas: ABESS, s.r.o. to wyłącznie czeska spółka z wieloletnim doświadczeniem w zakresie projektowania i realizacji urządzeń technologicznych do oczyszczania ścieków. Od 1997 r. dostarczamy nowoczesne, skuteczne i dostosowane do konkretnych warunków oczyszczalnie ścieków. Kontakt: Tel.: +420 720 180 028 E-mail: abess@abess.cz

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 45

INSTYTUCJE

Instytucje

ZWIĄZEK PRZEMYSŁU REPUBLIKI CZESKIEJ

CZESKA IZBA HANDLOWA

l Reprezentujemy tych, którzy tworzą wartości l

Czeska Izba Handlowa, ustawowo reprezentuje interesy przedsiębiorców, broniąc ich i wspierając rozwój. Tworzy ją regionalna sieć izb, stowarzyszeń, związków zawodowych i zrzeszeń osób prowadzących własną działalność gospodarczą. Członkowie mogą korzystać ze specjalnych usług, włącznie z międzynarodowymi akcjami i programami wsparcia. Pomimo to, że członkostwo w Czeskiej Izbie Handlowej jest dobrowolne, świadczy ona nie tylko swoim członkom usługi o standardzie dorównującym swoim poziomem izbom handlowym z krajów Unii Europejskiej:

Największy związek pracodawców w Republice Czeskiej, który reprezentuje większość podmiotów z branży przemysłu i transportu. Zrzesza 28 związków branżowych i 10 tys. firm, zatrudniających ponad 800 tysięcy pracowników. Jego główną rolą jest reprezentowanie wspólnych interesów członków i wywieranie wpływu na politykę gospodarczą i społeczną rządu w celu poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej, które przy zachowaniu zasad etycznych zaowocują konkurencyjnością naszych członków i trwałym dobrobytem. Priorytety związku to konkurencyjny przemysł, badania, rozwój i wysoki poziom innowacyjności, tania i efektywna administracja publiczna, prosty i motywujący system podatkowy, elastyczny rynek pracy, nowoczesna edukacja, rozwój transportu i infrastruktury, efektywne wsparcie eksportu, stabilne finanse publiczne, bezpieczna, niezawodna i dostępna dla wszystkich energetyka oraz troska o środowisko naturalne. Związek koordynuje interesy członków i broni ich, zwłaszcza w Radzie Gospodarczej i Społecznej, która jest platformą negocjacji na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne pomiędzy rządem, pracodawcami i związkami zawodowymi. Wspiera nawiązywanie współpracy handlowej i inwestycyjnej między czeskimi i zagranicznymi podmiotami w formie delegacji przedsiębiorców, konferencji, rozmów dwustronnych i wielostronnych oraz uczestnictwa swoich członków w targach, wystawach i seminariach. Związek formułuje i reprezentuje interesy czeskich pracodawców i przedsiębiorców w europejskich i międzynarodowych organizacjach, głównie jako członek Konfederacji Europejskiego Biznesu (BUSINESSEUROPE) oraz w ramach Komitetu Doradczego Biznesu i Przemysłu OECD (BIAC). Na podstawie porozumień aktywnie współpracuje z partnerskimi związkami przemysłowymi, izbami handlowymi i innymi instytucjami gospodarczymi za granicą.

Svaz průmyslu a dopravy České republiky Freyova 948/11, 190 00 Praha 9 Telefon: +420 225 279 111 E-mail: spcr@spcr.cz l Więcej informacji: www.spcr.cz l

46 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

lo rganizacja międzynarodowych i bilateralnych firmowych akcji zapoznawczych (misje outgoingowe i incomingowe),

lo rganizacja misji biznesowych towarzyszących przedstawicielom państwowym Republiki Czeskiej podczas oficjalnych wizyt zagranicznych, lw yjazdowe misje biznesowe przy okazji oficjalnego uczestnictwa Republiki Czeskiej w zagranicznych targach i wystawach, lm isje inwestorów zagranicznych dla małych i średnich czeskich przedsiębiorstw, lo rganizacja seminariów, warsztatów, forów biznesowych oraz podobnych wydarzeń orientowanych branżowo i terytorialnie, lu czestnictwo w programach i działaniach Unii Europejskiej, lw yszukiwanie partnerów handlowych w Republice Czeskiej i poza jej granicami, doradztwo w dziedzinie handlu zagranicznego, l a ktywne wsparcie przy wchodzeniu na rynki zagraniczne, l z apewnienie certyfikatów eksportowych, l a naliza rynku zagranicznego, lp ublikacja ofert i zapotrzebowania firm zagranicznych na stronach internetowych izby.

Hospodářská komora České republiky Florentinum Na Florenci 2116/15, 110 00 Praha 1 Telefon: +420 266 721 300 E-mail: office@komora.cz l Więcej informacji: www.komora.cz l

SIATKI DLA WSZYSTKICH I NA WSZYSTKO NAJWIĘKSZY CZESKI PRODUCENT SIATEK WĘZŁOWYCH DO WSZYSTKICH RODZAJÓW SPORTU: BRAMKI I SIATKI OCHRONNE DO PIŁKI NOŻNEJ • PIŁKI RĘCZNEJ • SIATKÓWKI • KOSZYKÓWKI • BADMINTONA • TENISA • UNIHOKEJA • HOKEJA • GOLFA • BASEBALLU • NARCIARSTWA

www.kvrezac.cz PRODUCENT I DOSTAWCA WYROBÓW POZIOMIE W SIATKÓWCE, SIATKÓWCE POWROŹNICZYCH NA PLACE ZABAW PLAŻOWEJ, TENISIE, HOKEJU NA LODZIE. Siatki sportowe produkowane są zgodI BOISKA SPORTOWE: liny gimnastyczne i jutowe, liny wspinaczkowe, siatki wspinaczkowe, drabinki i piramidy wspinaczkowe, hamaki.

PRODUCENT I DOSTAWCA SIATEK DLA PRZEMYSŁU, BUDOWNICTWA I OGRODÓW: siatki do kontenerów, siatki do wagonów kolejowych, drabinki linowe, siatki hamujące upadek z wysokości, siatki dekoracyjne, woliery, hamaki itp. Producent siatek zabezpieczających do szerokiego zakresu zastosowań według indywidualnych wymiarów. Wszystko szybko i wysokiej jakości.

DOSTARCZA SWOJE PRODUKTY NA MIĘDZYNARODOWE ZAWODY NA NAJWYŻSZYM

nie z międzynarodowymi przepisami i standardami. Produkty na place zabaw spełniają normy bezpieczeństwa. Siatki zabezpieczające spełniają wymagania międzynarodowej normy bezpieczeństwa EN 1263-1.

EKSPORTUJE 35% SWOICH WYROBÓW DO WIĘKSZOŚCI KRAJÓW EUROPEJSKICH (NIEMCY, AUSTRIA, SZWAJCARIA, NORWEGIA, ROSJA, ESTONIA, LITWA, ŁOTWA, SŁOWACJA, SZWECJA,…). Tradycyjny czeski producent – 100 lat doświadczenia w produkcji tekstyliów, ponad 50 lat produkcji siatek, na rynku od 1992 roku jako prywatna firma rodzinna.

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 47

INSTYTUCJE

ODZIEŻ ROBOCZA DLA WSZYSTKICH BRANŻ PROJEKTOWANIE – TWORZENIE – PRODUKCJA – CERTYFIKACJA Altreva należy do grupy Alsico Group, która zatrudnia ponad 8 000 pracowników na całym świecie. Altreva z siedzibą w mieście Třebíč produkująca rocznie ponad 1 000 000 sztuk jest największym producentem odzieży roboczej w Republice Czeskiej. Oferuje odzież roboczą przeznaczoną dla pracowników służby zdrowia, hoteli i restauracji oraz niemal wszystkich sektorów przemysłu, w tym certyfikowaną odzież ochronną. Gwarantuje wszystko: od projektu przez tworzenie do certyfikacji kolekcji na miarę klienta. Główny nacisk kładzie na jakość, design, długotrwałą żywotność odzieży i wysokiej jakości serwis klienta.

MEMBER OF ALSICO GROUP

Do klientów firmy należą pralnie zapewniające wynajem odzieży roboczej, dystrybutorzy i firmy o określonej tożsamości korporacyjnej, zarówno w Czechach, jak i w Polsce, na Węgrzech, Słowacji, w Austrii, Słowenii, Chorwacji i w innych państwach europejskich. ALSICO GROUP NA ŚWIECIE…

• ODZIEŻ DLA PRZEMYSŁU • CERTYFIKOWANA ODZIEŻ OCHRONNA • ODZIEŻ DLA PRACOWNIKÓW SŁUŻBY ZDROWIA I WELLNESS • ODZIEŻ DLA HOTELI I RESTAURACJI

ALTREVA spol. s r.o. Brněnská 331 674 01 Třebíč, Czechy

48 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

www.altreva.cz/pl altreva.pl@altreva.cz Tel.: +420 606 769 558

CZESKO-POLSKA IZBA HANDLOWA Czesko-Polska Izba Handlowa z siedzibą w Ostrawie zrzesza czeskie i polskie podmioty gospodarcze. Jest organizacją non profit. Powołana została na podstawie ustawy nr 42 Dz.U. Republiki Czeskiej z 1980 r. o stosunkach gospodarczych z zagranicą. Jej powołanie i działalność zatwierdziło Ministerstwo Handlu i Przemysłu Republiki Czeskiej. Czesko-Polska Izba Handlowa jest izbą bilateralną wspierającą działalność czeskich i polskich firm, oferuje kompleksową pomoc przy wyszukaniu partnerów handlowych, rozpoczęciu działalności gospodarczej na terytorium Republiki Czeskiej. Oferta usług: lP romocja firm polskich w Republice Czeskiej l I ndywidualne imprezy promocyjne lP rezentacje na wystawach branżowych w Republice Czeskiej lU sługi reklamowe lO rganizacja spotkań w czeskich firmach, przygotowanie rozmów handlowych lP omoc prawna na terenie Republiki Czeskiej l T łumaczenia lB adania rynku, opracowania marketingowe lK onsultacje z fachowcami w dziedzinie: prawa, podatków, certyfikatów, itp. lW yszukiwanie partnerów handlowych

Česko-polská obchodní komora ul. Janáčkova 10, 702 00 Ostrava Telefon: +420 596 612 230 GSM: +420 606 338 916, +420 739 572 787 E-mail: sekretariat@opolsku.cz l Więcej informacji: www.opolsku.cz, www.cpok.cz l

MIĘDZYNARODOWA IZBA HANDLOWA W REPUBLICE CZESKIEJ Międzynarodowa Izba Handlowa – ICC została założona w 1919 roku w Paryżu. Jej misją jest wspieranie handlu na świecie. Dzisiaj obejmuje tysiące firm i stowarzyszeń w co najmniej 130 krajach. Czeska filia ICC ČR oferuje swoje usługi od ponad 15 lat. Prestiż – za pośrednictwem komitetów narodowych ICC przedsiębiorcy kierują nurtujące ich kwestie, stanowiska i opinie do przedstawicieli najwyższych organów, instytucji i rządów, włącznie z OSN, EU, WTO i OECD, gdzie ICC ma status doradcy reprezentującego najwyższy poziom. Reguły – ICC jest autorytetem w zakresie opracowywania reguł, wykorzystywanych potem w handlu międzynarodowym. Reguły stosowane są w codziennych kontaktach i stały się nieodłączną częścią handlu międzynarodowego na całym świecie. Przykładami są Incoterms® 2010, reguły bankowe, wzory umów międzynarodowych. Partnerstwo – ICC świadczy szeroki wachlarz usług, wśród których jest też prowadzenie arbitraży w ramach Międzynarodowego Sądu Arbitrażowego ICC w Paryżu, organizuje szkolenia, świadczy usługi doradcze i stwarza warunki do spotkań z zagranicznymi partnerami handlowymi. Spotkania terytorialne – celem tych spotkań jest wspieranie czeskiej dyplomacji, prezentowanie szans handlowych i inwestycyjnych dla czeskich eksporterów, pomoc w procesie dywersyfikacji czeskiego eksportu i nawiązywanie korzystnych kontaktów handlowych. Kursy specjalistyczne – podejmowane są tematy związane z handlem międzynarodowym, szczególnie: Incoterms® 2010, gwarancje bankowe i URDG 758, akredytywa dokumentowa i Standby, międzynarodowa umowa kupna. ICC ČR, we współpracy z Ministerstwem Przemysłu i Handlu, opracowała dokument „Strategia konkurencyjności RCz i Strategia eksportu RCz na lata 2012-2020“.

Národní výbor Mezinárodní obchodní komory v České republice Florentinum, Na Florenci 2116/15, 110 00 Praha 1 Telefon: +420 257 217 744 E-mail: icc@icc-cr.cz l Więcej informacji: www.icc-cr.cz l

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 49

INSTYTUCJE

AGENCJA WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I INWESTYCJI CZECHINVEST

CZESKA CENTRALA RUCHU TURYSTYCZNEGO – CZECHTOURISM

l Partner dla Państwa inwestycji l

Czeska Centrala Ruchu Turystycznego - CzechTourism promuje Republikę Czeską w kraju i za granicą jako kraj atrakcyjny turystycznie. Jej partnerami są przedstawiciele instytucji wojewódzkich, regionów turystycznych, instytucje typu destination management (DMC) oraz miasta, gminy i przedsiębiorcy. Wszelkie działania Centrali zmierzają do wzbudzenia zainteresowania Republiką Czeską poza granicami kraju. Jej celem jest ciągły wzrost liczby turystów oraz systematyczne wsparcie i rozwój krajowego rynku turystycznego. Wszystkie działania marketingowe w bieżącym roku wpisane są w strategię komunikacyjną, prezentującą Czechy jako kraj, w którym można nie tylko na każdym kroku odkryć ciekawą historię, ale również przeżyć własne przygody i podzielić się wrażeniami z bliskimi. Centrala korzysta z sieci zagranicznych przedstawicielstw, aktywnie współpracuje z mediami i nawiązuje kontakty z partnerami z sektora TravelTrade na targach. Organizuje wyjazdy do Czech dla przedstawicieli mediów i biur podróży. Specjalistom z lokalnego rynku –zaangażowanym w to, co dzieje się w branży – i dziennikarzom przedstawia nowości, trendy i analizy związane z ruchem turystycznym. Agencja CzechTourism jest dotowaną z budżetu państwa organizacją Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.

Agencja Wspierania Przedsiębiorczości i Inwestycji CzechInvest (czes. Agentura pro podporu podnikání a investic CzechInvest) jest organizacją współfinansowaną z budżetu państwa i podlega Ministerstwu Przemysłu i Handlu RCz; jej zadaniem jest podnoszenie konkurencyjności czeskiej gospodarki przez wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, infrastruktury biznesowej i innowacji. Agencja zachęca zagranicznych inwestorów z branży produkcyjnej, usług strategicznych i centrów technologicznych do inwestowania w Czechach, wspierając ponadto czeskie firmy na drodze ekspansji. W celu ułatwienia kontaktów instytucji państwowych, przedsiębiorców i Unii Europejskiej, CzechInvest zajmuje się wspieraniem przedsiębiorczości, wykorzystując do tego celu zarówno środki pochodzące z UE, jak i z budżetu państwa. CzechInvest promuje Republikę Czeską za granicą jako region bardzo atrakcyjny dla inwestorów. Jest jedyną organizacją, która ma prawo do składania wniosków o zachęty inwestycyjne. Poza tym wspiera czeskie firmy, wyrażające chęć dołączenia do sieci dostawców międzynarodowych spółek. Dzięki świadczonym usługom i programom rozwojowym CzechInvest wspiera firmy krajowe, czeskich i zagranicznych inwestorów oraz całe środowisko związane z przedsiębiorczością.

Česká centrála cestovního ruchu – CzechTourism Wszystkie usługi świadczone są bezpłatnie.

CzechInvest Štěpánská 15, 120 00 Praha 2 Telefon: +420 296 342 707, +420 296 342 500 E-mail: fdi@czechinvest.org, praha@czechinvest.org l Więcej informacji: www.czechinvest.org l

Štěpánská 567/15, 120 00 Praha 2 Nové Město Telefon: +420 221 580 111 Fax: +420 224 247 516 E-Mail: Info@czechtourism.cz

Czeska Centrala Ruchu Turystycznego – CzechTourism w Warszawie Al. Róż 16, 00-556 Warszawa, Polska Telefon: +48 22 629 2916 E-mail: warszawa@czechtourism.com l Więcej informacji: www.czechtourism.com l

50 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

CZESKIE CENTRA Czeskie Centra są agencją podlegającą Ministerstwu Spraw Zagranicznych Republiki Czeskiej; ich zadaniem jest promocja Czech na świecie. Zajmują się przede wszystkim prezentowaniem kultury czeskiej na polu międzynarodowym. Działają, dbając o czeski interes narodowy, w 21 zagranicznych metropoliach, na 3 kontynentach i są członkami stowarzyszenia europejskich instytucji kulturalnych EUNIC. Czeskie Centra wspierają wszystkie rodzaje działalności kulturalnej i kreatywnej. Prezentują Republikę Czeską jako nowoczesny kraj o bogatym dziedzictwie kulturowym. Nawiązują i rozwijają współpracę zagranicznych instytucji kulturalnych, specjalistów i poszczególnych artystów z czeskimi podmiotami. W zakresie szkolnictwa, nauki i badań Czeskie Centra współpracują z uniwersytetami, uczelniami wyższymi i specjalistycznymi instytucjami, pomagają rozwijać współpracę, promują sukcesy czeskiej nauki za granicą. Wspierają nauczanie języka czeskiego na świecie. W zakresie zewnętrznych stosunków gospodarczych Czeskie Centra mają udział w dbaniu o interesy Republiki Czeskiej poza jej granicami. W zakresie wsparcia obrazu RCz jako kraju atrakcyjnego turystycznie Czeskie Centra – we współpracy ze swoimi instytucjami partnerskimi – zajmują się przede wszystkim prezentowaniem regionów za granicą. W zakresie udzielania informacji na temat Czech Czeskie Centra pełnią rolę ośrodków informacyjnych dla wszystkich zainteresowanych, mediów i podmiotów międzynarodowych.

OŚRODEK ROZWOJU REGIONALNEGO REPUBLIKI CZESKIEJ – ENTERPRISE EUROPE NETWORK Ośrodek Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej (czes. Centrum pro regionální rozvoj České republiky, zwany dalej Ośrodkiem) to przedsiębiorstwo użyteczności publicznej zarządzane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej, którego głównym celem jest wsparcie polityki regionalnej rządu z funduszy europejskich. Ośrodek realizuje zwłaszcza administrowanie i kontrolę wykorzystania funduszy europejskich. Ośrodek jest instytucją goszczącą Enterprise Europe Network (EEN), największą międzynarodową sieć (ponad 600 miejsc kontaktowych na całym świecie) powołaną przez Komisję Europejską ds. wspierania przedsiębiorczości. W Republice Czeskiej sieć jest reprezentowana przez konsorcjum sześciu partnerów w czerech miastach – Pradze, Brnie, Pilznie i Ostrawie. Celem EEN jest pomoc zwłaszcza małym i średnim przedsiębiorstwom, które chcą przystąpić i działać na rynkach zagranicznych. Eksperci sieci zapewniają kompleksowe usługi doradcze firmom w celu rozszerzenia ich współpracy międzynarodowej, zwiększenia potencjału innowacji i wsparcia ich włączenia się do projektów UE. EEN przy ośrodku oferuje zagranicznym klientom informacje o otoczeniu biznesowym w Republice Czeskiej, czeskim prawie i źródłach finansowania z programów europejskich. Podmiotom czeskim i zagranicznym oferuje asystowanie w trakcie poszukiwania odpowiednich partnerów handlowych. Usługi Enterprise Europe Network są finansowane z programu Unii Europejskiej COSME w oparciu o gwarantowaną umowę nr 737766 i przez czeskie Ministerstwo Przemysłu i Handlu.

Česká centra – centrála Václavské nám. 816/49, 110 00 Praha 1 Telefon: +420 234 668 211 E-mail: info@czech.cz

Czeskie Centrum w Warszawie Al. Róż 16, 00-556 Warszawa, Polska Telefon: +48 22 629 7271 E-mail: ccwarszawa@czech.cz http://warsaw.czechcentres.cz

Centrum pro regionální rozvoj ČR – Enterprise Europe Network U Nákladového nádraží 3144/4, 130 00 Praha 3 Telefon: +420 225 855 300, +420 225 855 200, +420 225 855 321 E-mail: een@crr.cz l Więcej informacji: www.crr.cz, www.een.cz, www.cz-pl.eu l

l Więcej informacji: www.czechcentres.cz l

R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 51

KO N TA K T Y

Dane kontaktowe PRZYDATNE ADRESY W REPUBLICE CZESKIEJ Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej Velvyslanectví Polské republiky Valdštejnská 8, 118 01 Praha 1 Telefon: +420 257 099 500 , 257 099 523, 257 099 524 E-mail: praga.amb.sekretariat@msz.gov.pl www.praga.msz.gov.pl Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Sekce na podporu obchodu a investic Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej Velvyslanectví Polské republiky Loretánské nám. 3/109, 118 00 Praha 1 Telefon: +420 271 732 342 , 272 733 888 E-mail: praha@trade.gov.pl www.praha.trade.gov.pl Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej Generální konzulát Polské republiky - Ostrava Blahoslavova 4, 701 00 Ostrava 1 Telefon: +420 596 118 074, 596 118 076 E-mail: ostrawa.kg.sekretariat@msz.gov.pl www.gov.pl Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej Honorární konzulát Polské republiky - Brno Hudcova 78, 612 00 Brno Telefon: +420 775 412 957 E-mail: petr.mrkyvka@law.muni.cz Czesko-Polska Izba Handlowa Česko-polská obchodní komora Janáčkova 10, 702 00 Ostrava Telefon: +420 596 612 230 GSM: +420 606 338 916, +420 739 572 787 E-mail: cpok@opolsku.cz www.opolsku.cz, www.cpok.cz

Ministerstwo Rolnictwa / Ministerstvo zemědělství www.mze.cz Ministerstwo Transportu / Ministerstvo dopravy www.mdcr.cz Ministerstwo Finansów / Ministerstvo financí www.mfcr.cz Ministerstwo Rozwoju Lokalnego / Ministerstvo pro místní rozvoj www.mmr.cz

Polska Agencja Inwestycji i Handlu Ul. Klimentská 1216/46 (City Center) 110 00 Praha 1 GSM: +420 731 181 415 www.paih.gov.pl, www.eksportuj.gov.pl www.trade.gov.pl

Ministerstwo Środowiska Naturalnego Ministerstvo životního prostředí www.mzp.cz

MINISTERSTWA

Ministerstwo Zdrowia / Ministerstvo zdravotnictví www.mzcr.cz

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ministerstvo zahraničních věcí www.mzv.cz Ministerstwo Przemysłu i Handlu Ministerstvo průmyslu a obchodu www.mpo.cz 52 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

Ministerstwo Pracy i Spraw Społecznych Ministerstvo práce a sociálních věcí www.mpsv.cz

Ministerstwo Szkolnictwa, Młodzieży i Wychowania Fizycznego Ministerstvo školství, mládeže a tělovýchovy www.msmt.cz Ministerstwo Kultury / Ministerstvo kultury www.mkcr.cz

Wydział Ekonomiczno-Handlowy: +48 22 5251 857, 858 E-mail: commerce_warsaw@mzv.cz www.mzv.cz/warsaw, www.republikaczeska.pl Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Wrocław Ul. Szkocka 5/2, 54-402 Wrocław Telefon: +48 71 350 97 00 E-mail: wroclaw@honorary.mzv.cz www.republikaczeska.pl Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Poznań ul. Żegiestowska 11/13, 60-466 Poznań E-mail: poznan@honorary.mzv.cz poznan@honorary.mzv.cz, poznan.honorary@gmail.com Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Łódź ul. M. Skłodowskiej-Curie 11, 90-505 Łódź Telefon: +48 426 655 459 E-mail: lodz@honorary.mzv.cz Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Częstochowa Al. Najświętszej Maryi Panny 24/18, 42-200 Częstochowa Telefon: +48 343 720 551 E-mail: czestochowa@honorary.mzv.cz Český Krumlov

Ministerstwo Sprawiedliwości / Ministerstvo spravedlnosti http://portal.justice.cz Ministerstwo Obrony / Ministerstvo obrany www.army.cz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych / Ministerstvo vnitra www.mvcr.cz

POZOSTAŁE INSTYTUCJE Czeski Bank Narodowy / Česká národní banka www.cnb.cz

Czeski Urząd Statystyczny / Český statistický úřad www.czso.cz Akademia Nauk Republiki Czeskiej Akademie věd České republiky www.cas.cz

PRZYDATNE ADRESY W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Ambasada Republiki Czeskiej ul. Koszykowa 18, 00-555 Warszawa Telefon: +48 22 5251 850, +48 22 5251 890 E-mail: warsaw@embassy.mzv.cz

Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Bydgoszcz Al. Adama Mickiewicza 3/2, 85-071 Bydgoszcz Telefon: +48 523 317 425 E-mail: bydgoszcz@honorary.mzv.cz Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej Szczecin Mazowiecka 13B, 70-526 Szczecin Telefon: +48 666 165 278 E-mail: stetin@honorary.mzv.cz Czeskie Centrum Warszawa Al. Róż 16, 00-556 Warszawa Telefon: +48 22 629 7271 E-mail: ccwarszawa@czech.cz www.warsaw.czechcentres.cz CzechTrade Warszawa Ambasada Republiki Czeskiej Wydział Promocji Handlu/CzechTrade Ul. Koszykowa 18, 00-555 Warszawa Telefon: +48 225 251 866, +48 882 145 035 E-mail: warsaw@czechtrade.pl www.czechtrade.pl Czeska Centrala Ruchu Turystycznego – CzechTourism Aleja Róż 16, 00-556 Warszawa Telefon: +48 22 629 2916 E-mail: warszawa@czechtourism.com www.czechtourism.com

Prezentowane dane są aktualne w momencie zamknięcia publikacji R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 53

KO N TA K T Y

Najważniejsze adresy internetowe Ogólne dane na temat RC

www.czech.cz

Portal informacyjny RCz

BusinessInfo

www.businessinfo.cz

Doing Business in the Czech Republic

www.doingbusiness.cz

Portal administracji państwowej RC

www.vlada.cz

Oficjalny portal przedsiębiorczości i eksportu Ogólne informacje o RCz, instytucjach rządowych i najważniejszych czeskich firmach Elektroniczny przewodnik administracji państwowej

Dane kontaktowe firm Administracyjny rejestr podmiotów gospodarczych w RCz Rejestr publiczny

ARES

wwwinfo.mfcr.cz/ares/ares.html

Rejestr handlowy

or.justice.cz/ias.ui/rejstrik

Hoppenstedt Bonnier

www.hbi.cz

Najważniejsze firmy w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej

Inform.cz

www.inform.cz

Katalog czeskich firm

Kompass

www.kompass.cz

Katalog czeskich firm

Europejski Bank Danych

www.edb.cz

Zlaté stránky (Złote Strony)

www.zlatestranky.cz

Operator informacyjny Książka telefoniczna numerów prywatnych i instytucji

Przepisy prawne Iuridica

http://iuridica.eunet.cz

Skorowidz usług prawnych i instytucji

Portal czeskiego sądownictwa

www.justice.cz

Postępowania sądowe

Czeski Bank Narodowy

www.cnb.cz

Giełda Papierów Wartościowych

www.pse.cz

RM-System

www.rmsystem.cz

Waluta, finanse i dane makroekonomiczne Dane dotyczące Giełdy Papierów Wartościowych w Pradze RMS rynek papierów wartościowych

Česká asociace pojišťoven

www.cap.cz

Wykaz zakładów ubezpieczeń działających w RCz

Patria Group - Patria Finance

www.patria.cz

Portal inwestycyjny

Izba doradców podatkowych

www.kdpcr.cz

Baza danych doradców podatkowych

www.czso.cz

Oficjalne statystyki z różnych dziedzin

Finanse

Statystyka Czeski Urząd Statystyczny Targi i wystawy BVV – Brnieńskie Targi i Wystawy Towarzystwo Organizatorów Targów i Wystaw RC (SOVA ČR) Różne

www.bvv.cz www.euroexpo.cz

Tereny wystawiennicze w Brnie i odpowiednie informacje Tereny wystawiennicze i organizatorzy targów w kraju i za granicą

Urząd Własności Przemysłowej

www.upv.cz

Agencja Grantowa RC

www.gacr.cz

Czeska Poczta

www.ceskaposta.cz

Normy, patenty i standardy Przyznawanie grantów na najlepsze projekty badań podstawowych we wszystkich dziedzinach nauki Informacje o usługach pocztowych

Pobyt obcokrajowców w RC

www.domavcr.cz

Porady dla obcokrajowców mieszkających w RCz

Stowarzyszenie Inwestycji Zagranicznych

www.afi.cz

Wsparcie inwestorów zagranicznych

Kataster nieruchomości

www.cuzk.cz

System informacyjny – dane dot. nieruchomości w RCz

Opłaty drogowe w RC

www.mytocz.eu

Informacje o opłatach drogowych i cenach

Krajowy system kwalifikacji Portal Regionalnych Serwisów Informacyjnych Stowarzyszenie Hoteli i Restauracji w RC

www.narodni-kvalifikace.cz

Przegląd kwalifikacji uznawanych w całym kraju w RCz

www.risy.cz

Strony informacyjne o województwach

www.ahrcr.cz

Lista hoteli w RC

54 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y

since 1919

We are already more than 100 years on the market Development, production, sales and service of hydraulic and aeronautical systems and components

Hydraulic gear pumps Pompy hydrauliczne zębate • Hydraulic gear motors Silniki hydrauliczne zębate • Flow dividers Rozdzielacze przepływu

Jihostroj is certified to the ISO 50001, ISO 14001, ISO 9001, NADCAP, AS 9100, EASA 21 and EASA 145 standards, FAA/REPAIR Jihostroj, a.s. | Budějovická 148, Velešín | CZECH REPUBLIC

www.jihostroj.com

TRADYCJA I POSTĘP AGADOS, spol. s r.o., tradycyjny czeski producent przyczep o masie całkowitej 300 – 3500 kg, spośród których pewne typy mogą naprawdę jeździć z szybkością 100 km/godz.

AGADOS s.r.o. • PRŮMYSLOVÁ 2081 • 594 01 VELKÉ MEZIŘÍČÍ • REPUBLIKA CZESKA TEL.: +420 566 653 301 FAX: +420 566 653 368 • E-MAIL: OSTRY@AGADOS.CZ • WWW.AGADOS.CZ

Rzeczpospolita Polska 2022

Articles inside

Przydatne adresy w Rzeczypospolitej Polskiej

Przydatne adresy w Republice Czeskiej

świecie uzdrowiska

Kv.Řezáč, s.r.o

DELTA Technologie s.r.o

Czeski przemysł obronny

BISO ERNTETECHNIK s.r.o

Rozwój czeskiej gospodarki w 2020 r

Niezbędne informacje

Siedemsetletnia tradycja – oto czeskie szklarstwo Ożywione ośrodki turystyczne i znane na całym

Przemysł motoryzacyjny Energetyka w Republice Czeskiej – stabilny i dobrze

HET spol. s r.o

Rolnictwo czeskie