17 minute read
Domaine Larue
PIERRE PAUL STACANOV - PROEFCOMMENTAREN: STEFFIE VAN DER HEIDEN- FOTO’S: STEFAAN DEBOOSERE
Op 17 maart 2012 verwelkomden we Didier Larue, van het familiale Domaine Larue dat hij samen met zijn broer Denis en diens zoon exploiteert. Het domein is gelegen in Saint-Aubin maar zij bezitten ook wijngaarden in Puligny-Montrachet en Chassagne-Montrachet. Het domein van 16 ha is relatief groot voor Bourgogne en produceert meer dan vijftien verschillende cuvées in wit en rood. De wijnen van Domaine Larue worden getypeerd door een goed beheerste houtlagering die de frisheid en specifieke nuances van millésime en terroir tot hun recht laat komen.
Advertisement
Saint-Aubin ligt in de Côte de Beaune, een topregio voor witte Bourgogne, met ook gerenommeerde grand cru wijngaarden (Corton Charlemagne, Le Montrachet, Bâtard-Montrachet, etc.).
In Bourgogne zijn er drie bepalende factoren voor de kwaliteit van wijnen: de ligging of, in bredere zin, het terroir, de jaargang en de wijnboer. Doordat we wijnen van een zelfde wijnboer proefden van verschillende jaargangen en terroirs, was het mogelijk de verschillen in terroir en jaargang goed te onderscheiden. Op een speelse manier leerden we zo ook de chardonnay (her-)ontdekken, als druivensoort die zichzelf kan ontpoppen tot prima vertolker van bodem en klimaat.
Domaine Larue wordt bestuurd door de gebroeders Didier en Denis Larue, wiens zoon sinds enkele jaren ook werkzaam is in het bedrijf. Didier zorgt voor de commercialisering en vinificatie, Denis voor de wijngaard. Het is een familiaal domein van 16 ha, verspreidt over drie gemeentelijke appellaties: Saint-Aubin (8 ha), Puligny-Montrachet (4 ha) en Chassagne-Montrachet (4 ha). Het domein is gevestigd in het gehucht Gamay, ten zuiden waarvan de betere 1er cru wijngaarden van Saint-Aubin liggen, al dan niet toevallig aan de grens met Chassagne- en Puligny-Montrachet en op een (kalk-)steenworp van de grand cru wijngaard van Montrachet.
De filosofie van het domein is gericht op het tot uitdrukking laten komen van de specifieke kenmerken van terroir en millésime. Om dat te bereiken wordt er gewerkt naar frisse wijnen, door een vroege oogst en een zeer beheerste houtlagering. De wijnen hebben door hun opmerkelijke aciditeit een grote bewaarcapaciteit - tot tien jaar voor de betere 1er cru wijnen van een goed jaar. Zelfs de basiswijnen van het domein winnen bij een paar jaar verouderen, waarna de zuren afronden en de typische minerale en noterige aroma’s zich ontwikkelen.
www.larue-vins.com
In Bourgogne zijn er drie bepalende factoren voor de kwaliteit van wijnen: het terroir, de jaargang en de wijnboer.
Onder de indruk van de ernstige toer die de proefavond genomen had, leidde Didier Larue een “ban Bourguignon” als vrolijke afsluiter. Ook te zien op YouTube.
Geproefde wijnen
Het opzet van de proefavond was na te gaan in hoeverre jaargang en terroir een invloed kunnen hebben op smaak en karakter van een witte Bourgogne. Daarom proefden we, na een eerste wijn die ons met de stijl van het huis vertrouwd maakte, eerst drie wijnen van een zelfde wijngaard (“En Montceau”) over drie verschillende jaargangen. Daarna volgden drie wijnen van dezelfde jaargang, maar van drie verschillende wijngaarden. Dat alles in één gemeentelijke appellatie, Saint-Aubin, van de hand van één wijnboer met een zeer rechtlijnige vinificatie-methode. Om het terroir- en millésime-verhaal verder te illustreren volgden daarna twee wijnen uit PulignyMontrachet.
DOMAINE LARUE SAINT-AUBIN 2010
SAINT-AUBIN AOC
‣ Gemeentelijke Saint-Aubin, afkomstig van jonge stokken (aangeplant in 1995 en 2006) op twee percelen: één zuid-gericht op 300 meter hoogte (kalk-leembodem) en; één west-gericht, op 280 meter (kalkrijke mergelbodem). ‣ Het is een heldere en viskeuze wijn. De kleur is lichtgeel met een groene schijn. De wijn heeft een mooie spiegel en schittering. Een wijn met een aantrekkelijke frisse neus van: wit fruit en citrus, mineraliteit, groene geuren en lactische toetsen van boter en gist. Mooie fruitzuren, licht lactische toets die niet overheerst en zorgt voor een goede vettigheid. Het is een heel frisse wijn en je voelt een lichte prikkeling op de tong, in de nasmaak proef je zeste van citrus. Het is een frisse wijn die nog zal evolueren. Vrij lange afdronk. ‣ Het is een gefaseerde en levendige wijn, aangenaam om drinken. Deze wijn past perfect als aperitief.
13,5/20 (ongeveer € 12,00)
SAINT-AUBIN 1ER CRU AOC
‣ Deze 1er cru ligt te midden van de grote terroirs van Saint-Aubin, op 300 meter hoogte, halfweg de helling en op een bodem van kalk en leem. De stokken werden aangeplant in 1963 en 2000. ‣ Lichtgeel met een groene schijn wat erop wijst dat het een jonge wijn is. Deze wijn is helder, viskeus en heeft een mooie schittering in het glas. Complexe neus vol van mineraliteit, getoast brood en boter, perzik en ananas. De zuren zijn aanwezig in deze wijn; maar je proeft veel meer de vettigheid dan in de vorige wijn. In de nasmaak proef je een pompelmoesbittertje. Lange afdronk. ‣ Deze wijn kan geplaatst worden tussen fris en levendig.
14,4/20 (€ 16,00)
SAINT-AUBIN 1ER CRU AOC
‣ De kleur is een schakering van lichtgeel tot strogeel. En Montceau 2009 heeft een minder groene schijn dan de voorgaande wijnen. De wijn is viskeus en is een mooie heldere wijn die schittert in het glas. Expressieve neus met typische chardonnay toetsen zoals getoast brood, de neus is ook mineraal en bloemig, qua fruit vooral ananas en citrus aroma’s. Retronasaal ook een geur van groene appel. In de smaak nog mooie zuren die minder scherp zijn en die vermengd zijn met een meer vettige molligheid, ook proef je veel meer boter in de mond. De zuren zijn geëvolueerd. Vrij lange afdronk. ‣ Aangename wijn met een mooie herinnering die doet verlangen naar de En Montceau van 2008.
15,1/20 (€ 16,00)
SAINT-AUBIN 1ER CRU AOC
‣ Jonge lichtgele wijn met groene schakeringen die helder en viskeus overkomt en mooi schittert. Warme neus die iets minder fruitig is; maar toch zijn er witte fruit aroma’s aanwezig die gevolgd worden door mineraliteit, houttoetsen en een geur van getoast brood. Deze wijn is geëvolueerd en is meer versmolten. Toch proef je fijne zuren en molligheid. Geen bittertje in de nasmaak. Vrij lange afdronk die blijft hangen in de mond. Een afdronk van zeker 30 seconden. ‣ De 2008 is minder toegankelijk; maar na 2 à 3 jaar al mooi te drinken. Het is een aantrekkelijke wijn met bewaarcapaciteit.
15/20 (€ 16,00)
Bij deze drie wijnen afkomstig van een zelfde perceel wordt de invloed van de jaargang duidelijk: 2008 en 2010 worden allebei gekenmerkt door een frisse zuurgraad. In deze fase is de 2010 (nauwelijks zes maand op fles) reeds zeer toegankelijk - daar waar de 2008 volgens Didier Larue in dezelfde fase een harder en scherper uit de hoek kwam. 2009 is een warm en rijp jaar, met meer toegankelijke en herkenbare chardonnay-aroma’s.
DRUIVEN IN BOURGOGNE
De druiven in Bourgogne zijn voor rode wijnen vooral pinot noir (36% van de totale aanplant), met daarnaast gamay (gebruikt in de Bourgogne Passetoutgrains) en de césar (een antieke druivensoort die teruggaat tot de Romeinen en in de Auxerrois voorkomt). Chardonnay (46% van de totale aanplant) domineert bij de witte wijnen, naast de aligoté (geeft zeer frisse wijnen), sauvignon (blanc en gris, zoals in Saint-Bris) en pinot blanc (te vinden in de Côte de Nuits).
Chardonnay Oorspronkelijk uit Bourgogne (er is zelfs een dorp met de naam Chardonnay), maar nu wereldwijd verspreid. Gedijt goed in koelere klimaatzones (Champagne, België, Duitsland...) maar komt het best tot zijn recht op arme kalkbodems - Chablis, Côte de Beaune. De kleur varieert van lichtgeel met groene schijn, over strogeel tot goudgeel; schitterend en met een zekere viscositeit
Aroma’s variëren van fris-fruitig, bloemig en mineraal (Chablis) naar boter en getoast met toch nog een minerale toets (Côte de Beaune) of zelfs exotisch fruit (Mâconnais) en oxidatief (Jura) Ook de smaak is gevarieerd, maar meestal met een zekere vettigheid en fijne zuren die de verouderingscapaciteit bepalen; Chardonnay is zeer gevoelig voor terroir en geeft er telkens een specifieke expressie van. Die specificiteit gaat soms verloren bij houtlagering, maar de wijn krijgt er een bijkomende dimensie bij - die vaak als typisch chardonnay wordt gezien (vanille, toast, ...). Meer details op: www.commanderij-gent.be /leden/wijnkennis.php
SAINT-AUBIN
Ligging Saint-Aubin ligt, in het zuidelijk deel van de Côte de Beaune, naast Chassagne- en Puligny-Montrachet, vlakbij de vijf Montrachet grand cru wijngaarden. Saint-Aubin werd ruim bedeeld in 1er cru wijngaarden - driekwart van de oppervlakte heeft recht op die klassering. Voor sommige percelen is dat waarschijnlijk niet terecht, gezien hun koeler terroir. De AOC werd erkend in 1937.
Terroir Het terroir wordt gekenmerkt door kalkrijke leembodem voor witte wijnen en donkere leembodem voor de rode wijnen. De soms steile hellingen zijn meestal gericht op het oosten en het zuid-oosten. De hoogte varieert tussen 300 à 350 meter.
Aanplant en productie De totale aanplant beslaat 163 ha, waarvan: 113 ha in wit (waarvan 87,5 ha 1er cru) en 50 ha rood (waarvan 35,6 ha Premier Cru). Rekening houdend met de toegelaten rendementen (45 hl/ha voor wit en 40 hl/ha voor rood), is 75% van de productie in witte wijn.
De tweede reeks brengt het verschil in terroir tot uiting, met drie wijnen uit 2010. De alluviale bodem van Les Cortons brengt een totaal andere wijn voort dan (€ 16,00)
de meer kalkrijke bodems van En Remilly en “Les Murgers”.
SAINT-AUBIN 1ER CRU AOC SAINT-AUBIN 1ER CRU AOC
met Chassagne-Montrachet. De wijngaard is gericht op het zuiden, in een “combe” (kleine inham in de helling), op 240 meter hoogte en met een ondergrond van rode afzettingsgesteenten. Er loopt een beekje door het perceel van 46 are - aangeplant in 1985. ‣ De wijn is witgeel van kleur, helder, heeft een mooie schittering en is viskeus. De volgende aroma’s zijn waar te nemen in de neus: zacht wit en geel fruit, pompelmoes en mineraliteit. Mollige aanzet; maar vooral citrus in neus en mond. Het is een mooie wijn, zonder zware fruitaroma’s. Middellange afdronk. ‣ Levendige, frisse wijn, met veel citrus.
15,5/20
DOMAINE LARUE SAINT-AUBIN 1ER CRU
‣ Deze 1er cru ligt aan de grens
‣ Deze wijn is afkomstig uit het zuiden van Saint-Aubin, aan de grens met Chassagne-Montrachet, dicht bij de grand cru Montrachet. Het zuid-gerichte perceel ligt op een hoogte van 300 meter, op een kalkrijke bodem bedekt met vele witte keien. De aanplant dateert van 1989. ‣ Opnieuw een witgele wijn die helder is en mooi schittert. De wijn vertoont dikke tranen. Zacht wit steenfruit, ananas, pompelmoes en mineraliteit zijn waar te nemen in de neus. De wijn is meer chardonnay-getypeerd dan de vorige. Vettige mond met materie en een uitgesproken aciditeit en molligheid. Er is vooral veel exotisch fruit en mineraliteit. We kunnen spreken van een volle mond en toch heeft deze wijn veel finesse. Middellange afdronk, de smaak blijft tot 30 seconden in de mond. ‣ Deze wijn bezit meer aciditeit dan de vorige wijn van 2010. Deze wijn zou perfect passen bij een tarbotje.
16/20 (€ 19,00)
DOMAINE LARUE SAINT-AUBIN 1ER CRU MURGERS DES DENTS DE CHIEN 2010
SAINT-AUBIN 1ER CRU AOC
‣ Net als “En Rémilly” ligt “Murgers des dents de chien” in het zuidelijk deel van Saint-Aubin. Het grenst hier aan Puligny-Montrachet, ook niet ver van de grand cru Montrachet. Domaine Larue bezit vijf percelen op deze topligging (samen iets meer dan 1 ha). De wijngaarden zijn zuidgericht, op een gemiddelde hoogte van 340 meter en met een zeer kalkrijke bodem - “Murgers des dents de chien” verwijst naar de muurtjes die de percelen scheiden en waarvan de stenen hier de vorm zouden hebben van hondentanden.... Er is nauwelijks aarde op de rotsachtige bodem. De eerste stokken werden in 1946 aangeplant op een zeldzaam stuk met een diepere bovenlaag. Latere percelen werden in 1964/1972/1990 en 1997 aangeplant. ‣ Deze wijn kleurt lichtgeel en er zijn veel groene nuances waar te nemen. Daarnaast is de wijn ook helder. Een licht lactische neus vol mineraliteit, ananas, passievrucht en een zoet toetsje. Mondvullend, edele zuren van de citrus, blijft in de mond kleven en heeft een intens palet. Gemiddelde afdronk. ‣ Deze wijn is duidelijk een klasse hoger dan de vorige.
16,3/20 (€ 19,00)
PULIGNY-MONTRACHET
Ligging Puligny-Montrachet ligt, in het zuidelijk deel van de Côte de Beaune, tussen Meursault en Chassagne-Montrachet, waarmee het de vijf Montrachet grand cru wijngaarden deelt. Zoals bij andere gemeenten in Bourgogne werd de naam van de beste wijngaard aan die van het dorp toegevoegd (AloxeCorton, Nuits-Saint-Georges, Chambolle-Musigny) Ongeveer de helft van de AOC zijn 1er cru wijngaarden. De AOC werd erkend in 1937.
Terroir Het terroir wordt gekenmerkt door bruine kalksteen en mergel van kalk en leem, met soms rotsachtige ondergrond. De wijngaarden zijn gericht op het oosten en het zuidoosten. De hoogte varieert tussen 230 à 320 meter.
Aanplant en productie De totale aanplant beslaat 206,72 ha, waarvan 96,58 ha 1er cru.
99% van de productie is wit - er wordt dus ook een klein beetje rood geproduceerd: rond het gehucht Blagny is de ondergrond ook geschikt voor rode wijnen - daar wordt onder de aparte AOC Blagny een rode wijn van pinot noir geproduceerd (dit kan ook op het aangrenzende Meursault). ma’s zoals nootjes, vuursteen ren worden ondersteund door
DOMAINE LARUE PULIGNY-MONTRACHET LE TRÉZIN 2009
PULIGNY-MONTRACHET AOC
‣ Deze wijngaard bevindt zich nabij het gehucht Blagny. Het gaat om het hoogste deel van de AOC Puligny-Montrachet. Het is hier dat zich het kapelletje van Saint-Charles (1740) bevindt dat de etiketten van Domaine Larue siert. De verschillende percelen zijn oostwaarts gericht, op een hoogte van 360 meter. De bodem is zeer kalkrijk, met veel witte keien. De aanplant dateert van 1952/1964/1969 en, meer recent, ‣ Kleurschakeringen van lichtgeel tot strogeel, helder en een mooie schittering. Exotisch fruit, gebrande aroen lactische aroma’s. De zu
2002 en 2004. de molligheid en het is een wijn met veel structuur. Het is een combinatie van de twee vorige wijnen. Gemiddelde afdronk. Een wijn met citrus en ander fruit in de herinnering.
16,6/20 (€ 19,50)
VINOGEO.FR
Didier Larue leerde ons de website vinogeo.fr kennen. Met een combinatie van kaarten van de verschillende AOCs, Google Maps en Google Earth biedt het een uniek perspectief op de wijngaarden van (vooral) Frankrijk en andere landen. Vooral de wijngaarden van Bourgogne zijn zeer gedetailleerd in kaart gebracht, met extra’s als 3D beelden die het reliëf van de “Côte” mooi illustreren. Ook een equivalent van Google Streetview liet ons toe samen met Didier Larue door zijn wijngaard te wandelen. DOMAINE LARUE PULIGNY-MONTRACHET 1ER CRU LA GARENNE 2007
PULIGNY-MONTRACHET 1ER CRU AOC
‣ Ook deze wijngaard bevindt zich nabij Blagny. Domaine Larue bezit vier oostwaarts gerichte percelen op een hoogte van 330 meter - deze 1er cru is dus lager gelegen dan de gemeentelijke Puligny-Montrachet “Le Trézin” en geniet door zijn ligging van een milder klimaat en brengt dus rijpere druiven voort. De ondergrond bestaat uit kalkrots, met een dunne aardlaag bezaaid met schelpdieren. De aanplant dateert van 1946/1950/1963 en 1975. ‣ Heldere wijn met een felle strogele kleur en een sterk groene schijn. Vooral lactische toetsen in de neus: potje yoghurt, boter, karnemelk of botermelk. Daarnaast ook exotisch fruit, peren, ananas, onrijpe bananen, (herinnert aan pisang), veel citruszeste
veel witte keien en fossielen van en gebrande toetsen zoals amandelnootjes, brioches. In de mond is hij versmolten; maar de zuren en molligheid zijn waar te nemen. Gemiddeld van afdronk met een citrusbittertje. ‣ Edele chardonnay, ongelofelijk culinair inzetbaar, het is een wijn voor de geoefende proever, het is geen evidente wijn.
17,2/20 (€ 24,00)
KOOPWIJZER
De aangegeven prijzen zijn die op het domein, waar de wijnen werden aangekocht. Ontvangst op het domein is altijd hartelijk en gul. Het is aanbevolen op voorhand te verwittigen bij een bezoek. www.larue-vins.com - +33 6 80 07 76 24 (GSM Didier Larue)
BOURGOGNE EN CÔTE DE BEAUNE
Overzicht Bourgogne als wijnstreek wordt onderverdeeld in vijf subregio's. Vier van die gebieden - Côte de Nuits, Côte de Beaune, Côte Chalonnaise en Mâconnais - bevinden zich in het verlengde van elkaar. Opvallend is dat, naarmate men meer naar het zuiden gaat, er meer witte wijnen geproduceerd worden: van 11% in de Côte de Nuits tot 85% in de Mâconnais. Die laatste is dan ook nog de grootste subregio, zodat het niet te verwonderen valt dat Bourgogne in zijn geheel voornamelijk witte wijnen produceert (60%). Wit is natuurlijk ook dominant in het geografisch buitenbeentje van Chablis en Auxerrois.
In de ruimere zin wordt Beaujolais soms ook tot de “Bourgogne viticole” gerekend. Côte d’Or verwijst naar de naam van het departement waarin zich de Côte de Nuits en Côte de Beaune bevinden.
Chablis - 4 845 ha (wit) + Auxerrois 1660 ha (61% wit - 39% rood)
Côte de Nuits - 3 740 ha (11% wit - 89% rood)
Côte de Beaune - 5 950 ha (43% wit - 57% rood)
Côte Chalonnaise - 4 430 ha (55% wit - 45% rood)
Mâconnais - 6 950 ha (85% wit - 15% rood) Totaal: 27 676 ha - 3% van de Franse wijngaard. Ter vergelijking: dit is minder dan de Champagne (33 000 ha) en beduidend kleiner dan Bordeaux (127 000 ha).
www.vins-bourgogne.com
Côte de Beaune Met 57% hebben de rode wijnen in de Côte de Beaune nog het overwicht. Toch is het dé streek bij uitstek voor de grote witte wijnen. Er is één rode Grand Cru wijngaard (Corton), tegenover 6 witte Grand Cru wijngaarden:
Corton-Charlemagne (daarnaast is er nog een AOC
Grand Cru Charlemagne die niet meer gebruikt wordt)
Bâtard-montrachet
Bienvenues-bâtard-montrachet
Montrachet
Chevalier-Montrachet
Criots-bâtard-montrachet
De dorpen waar de Grand Cru wijngaarden gelegen zijn, hebben verkregen dat ze de naam van die Grand Cru in hun naam mochten verwerken - in de Côte de Beaune vinden we zo Aloxe-Corton, Chassagne-Montrachet en Puligny-Montrachet (de Montrachet en Bâtard-montrachet wijngaarden liggen op het grondgebied van beide gemeenten).
TERROIR EN HIËRARCHIE: WAT BOURGOGNE UNIEK MAAKT
De wijngaarden van Bourgogne zijn tot op de vierkante meter in kaart gebracht en geklasseerd in functie van hun ligging. Kalk-leem bodem overheerst in de langgerekte “Côte” (heuvelrug) die van de Côte de Nuits tot de Mâconnais reikt. Ook qua terroir is Chablis een buitenbeentje, met een nog meer door kalk gedomineerde ondergrond en een noordelijkere ligging. Toch gelden overal in Bourgogne de door terroir gedicteerde principes voor de hiërarchische indeling in Grand Cru, Premier Cru, gemeentelijke en regionale herkomstbenamingen. Bijgaande illustratie geeft het verband weer tussen de ligging van de wijngaarden en hun plaats in de hiërarchie:
De Grand Cru wijngaarden bevinden zich op de best gelegen percelen qua zonlicht en ondergrond - vaak in het midden van de helling. Het is niet zo dat de hoger gelegen wijngaarden per definitie beter zijn: vanaf een zekere hoogte ligt de gemiddelde temperatuur lager zodat het effect van het bijkomend zonlicht voor de rijping van de druiven wordt tenietgedaan. In tegenstelling tot het klassement van Grand Cru wijnen in Bordeaux wordt het klassement in Bourgogne enkel bepaald door de ligging van de wijngaard, daar waar dat in
Bordeaux per domein wordt vastgelegd.
De Premier Cru wijngaarden zijn meestal ook op de helling gelegen, wat hen ook meer zonlicht en daardoor rijpere druiven oplevert dan op de vlakte gelegen wijngaarden.
“Villages” of Gemeentelijke herkomstbenamingen liggen op de lagere of hogere delen van de “Côte” en dragen de naam van een dorp - soms ook met een “climat” (plaatsnaam van een wijngaard) - niet te verwarren met een Grand of Premier Cru (dat staat er niet altijd duidelijk op).
De regionale herkomstbenamingen (zoals de AOC Bourgogne rouge of subregionale AOC Mâcon-Villages) vertegenwoordigen
nog steeds het merendeel van de productie. Het klassement van de wijngaarden in Bourgogne werd voorgedragen als UNESCO werelderfgoed. Meer details: www.climats-bourgogne.com
