Contact bij dementie

In het boek ‘Ondersteunde communicatie bij dementie’ van de Vlaamse Chris De Rijdt en Wilma Scheres lees je hoe je gebruik kunt maken van ondersteunde communicatie, ook specifiek bij mensen met een verstandelijke beperking met dementie.

Nu mensen met een verstandelijke beperking steeds langer leven, krijgen ze ook vaker te maken met ouderdomskwalen en dementie. Toch zijn er verschillen in het ontwikkelen van dementie bij hen en mensen zonder een verstandelijke beperking.

Het boek beschrijft de eerste symptomen, waaronder achteruitgang van het kortetermijngeheugen, toenemende inactiviteit en verminderde interesse in bijvoorbeeld hobby’s. Ook verwarring en desoriëntatie, verandering in dieptezicht, verandering in slaappatronen, toenemende begripsproblemen en meer dwalen zijn mogelijke symptomen van dementie. De wijze waarop ze met hun omgeving communiceren verandert ook vaak.

Bij mensen met een verstandelijke beperking zijn veel van de vroege symptomen moeilijk te herkennen. Gedrag en moeilijkheden worden vaak toegeschreven aan de verstandelijke beperking of veranderingen in de omgeving, zoals personeelswisselingen, overlijden van een ouder, verandering van dagbesteding, groepssamenstelling enzovoort.

Het boek biedt praktische manieren voor efficiënte communicatie. Voor het gebruik van visualisaties om dementie bespreekbaar te maken bij personen met een verstandelijke beperking verwijzen de auteurs naar verschillende initiatieven op dit gebied, zoals het Dementiespel.

Niet alle tips zijn vernieuwend, zoals het gebruiken van pictogrammen, gebaren en de tovertafel, maar de hulpvragen om de persoon en zijn behoeften in kaart te brengen kunnen waardevol zijn om op papier te hebben, zoals:

Is de persoon links- of rechtshandig?

Heeft de persoon tijdsbesef?

Is er sprake van impulsief gedrag?

Hoe gaat de persoon om met bekenden en onbekende mensen?

Zoals Chris De Rijdt eerder in een interview met Klik aangaf, is het gebruik van visualisaties aardig ingeburgerd. Maar daarbij blijft het nodig om kritisch te kijken of dit op de juiste manier gebeurt, dus ook bij mensen met dementie. |

Ondersteunde communicatie bij dementie (3e herziene uitgave). Door: Chris De Rijdt & Wilma Scheres. Uitgeverij Gompel & Svacina. Prijs € 24,90

Podcast over EMDR

Voor de Vereniging EMDR Nederland worden regelmatig podcasts opgenomen waarin steeds een specifiek toepassingsgebied van EMDR aan bod komt. Onlangs ging het over EMDR en LVB. In die aflevering komt Mirjam Lammers aan het woord. Zij is GZ-psycholoog en EMDR-practitioner en ontwikkelde samen met Elmedina Dautovic en Marloes Kool de Traumatrein: een intensieve traumabehandeling voor volwassenen met een verstandelijke beperking. In de podcast hoor je wat die behandeling inhoudt en hoe de Traumatrein verder ontwikkeld wordt. De podcast is te vinden op Spotify, zoek op Vereniging EMDR Nederland.

Gebarentaal

KRO-NCRV wil media meer toegankelijk maken voor mensen met een beperking. Zo was zaterdag 21 januari Hands Up te zien, over gebarentaal. In deze nieuwe serie laten tolk Nederlandse gebarentaal Irma Sluis en presentator Klaas van Kruistum je kennismaken met gebarentaal. Zes bekende Nederlanders gaan proberen de taal onder de knie te krijgen. En in Gebaar het maar! worden dove en slechthorende kinderen (5 tot en met 7 jaar) gevolgd. Zij vertellen over hun leven. Ook hier is een gebarentolk bij, zodat iedereen met een gehoorbeperking het kan volgen. De serie is gemaakt met medewerking van Kentalis.

Zowel de afleveringen van Hands Up als van Gebaar het maar! zijn online terug te kijken via npostart.nl.

Nieuwe uitgaven en hulpmiddelen voor de verstandelijk gehandicaptenzorg